\id ACT NT2195 Saposa - Gareitz, Sauvia 15-11-00 \h Binun Tan Amaraav \toc1 Binun Tan Amaraav \toc2 Binun Tan Amaraav \toc3 Am \mt1 BINUN TAN AMARAAV \imt1 Tsue Famumua \ip Vou to te fakap kirkir finy e Luke vaamuan nan buk tsuan, ayei kirkir ton buk tovei fa'arasainy ya na binun te katkat Amaraav ten Jisas. Ayei tsue faruak iny Aaven Taabos to te of fi mi Ya Gormirmir sa tutuei rari ana Ya faan ratuarin parits iny faatok reits an favaanan faamuan iny Vurungan Rof nane Jisas Krais koman a ngats fan tsian Jerusalem ai tan fo mamatsiny fan faavot tana gum fan iny Judia, ai tana gum fan iny Samaria ai tana fo gum fan veevian. Fo binun ten Pita te kirkir tan Binun Tan Amaraav pan tsian a isen ya te ruak na tana pan tsian na safunuu na fuan, ana fo binun ten Pol te kirkir tanik tana pan tsian na safunuu na fopis ya te ruak naa tana tangau ana jian. Luke taan fiisen me Pol ana ya fafaakouts towa. Tagaa ror tana Binun Tan Amaraav 20.5. \c 1 \p \v 1 O Tiofilas, tan vaamuan nan Buk te kirkir anyo te tsue tsuk iny non a foka te kat e Jisas ana foka te faatsuts iny Ya tan nainy te tanik Ya na fo binun Tsunia, \v 2 onot tan nainy te naa fi Ya Gormirmir. Tabuiny naa non Ya Gormirmir, Ya fa'arasainy towa tana parits tan Aaven Taabos tana vainy te pisainy Ya ser faarei men amaraav Tsunia. \v 3 Tan fats safunuun nainy voun a mat Tsunia, Ya faatok vavis iny to na tsivon tsuri ma vaa'ets vaare ri Tsunia te toto en ana Ayei tsue tsuk kan iny to na Waan e Gov. \v 4 Te faavot mi ri ten Jisas, Ya tsue faparits of ratuari na fokinai, “Ami sikia rom ma naus osing tsom a Jerusalem, sana mi ma anaanos a fifaan tan tsuen man ten Tamanyo to te tsue of im yam. \v 5 Jon peenainy mami tana aurom, sai voun a tee nainy te naa minon, Nyo nai peenainy maromi tan Aaven Taabos.” \s1 Gov Nom Fatabiny Finy Naa Jisas Gormirmir \p \v 6 Nainy te vaaguam faavot men guamaraav fiisen me Jisas ana ri rangats Towa, “Tsunaun, farainy te nom ravainy rom Anyi gumgum iny Roum, Nyi te faan fatabin ir ya na taa Isrel, tovei tsun roman, ge?” \p \v 7 Jisas tsue to tsuri, “Sikia ma kaa tsumi ma natiny ami ya to tan nainy ge na ingainy a ka tsun ten Tamanyo, Ayei patsukanen te fagum bus ya tana parits Tsunia. \v 8 Sana mi nai via mi nats rom a parits to te of maromin Aaven Taabos; ai mi te favaanan iny Vanyo tana ngats fan iny Jerusalem, an tana fo fan faavot tana gum fan iny Judia, ai tana gum fan iny Samaria, ai tana fo pan faavot tana monaagits to.” \v 9 Te tsue fakap iny Ya na ka to, ai Gov nom finy naa Towa Gormirmir, ana ri matoong er Tsunia, ana painy koroo naa mito sa fatakop osing rari Ya mata rari. \p \v 10 Ri suu iny a matar tan matoong fi naa jias te naa fi Jisas Gormirmir gima potsian ana ina fuan a mes kaa men vau goseen kafof tsutsun to pana rari. \v 11 Ana ina fuan a mes tsue to, “Vainy iny Galili, kat fei tsumi tsutsun rom mi mamatoong fi emanaa korosuu ei? E Jisas to aya te nom osing mami Gov sa mei fi naa Ya Gormirmir tabin minon senviir tsun non to te tagei finy ami Ya te naa fi Ya Gormirmir.” \s1 A Mes Te Nom A Pan Ten Judas \p \v 12 An amaraav tabin to tana ngats fan tsian iny Jerusalem poo fi me tana tobeer iny Oliv a veevian vaarik tana ngats fan. \v 13 Te sof naa ri Jerusalem ri naa to tana pan jias te natiny kaa ror ere: Pita, ai Jon, ai Jemis, ai Anduru, ai Pilip, ai Tomas, ai Batolomiu, ai Matiu, ai Jemis a guei ten Alfias, ai Saimon, (Ayei na isen tsuri tana gum to te kat iny nom ravainy ror gumgum iny Roum), ai Judas, a guei ten Jemis. \v 14 Ri natiny vaaguam vaurep ror tan faakats fiisen kan ramirin moun, ai Meri tsinan Jisas, an fuainy famuinyasiny Tsunia. \p \v 15 Voun a tee ar nainy vainy fafaaman vaaguam to onots sen natus an tangau, ai Pita tsun to sa tsue, \v 16 “Vamuinyasiny fafaaman tsonyo tsue tan Vegiau Ten Gov ruak iny man busen to tan Aaven Taabos pokei mi ya nguen e Devit tana ka te nai ruak nats non ten Judas te ras fi rarori yan vainy puaan ya te faatok rari Jisas. \v 17 Judas ayei na isen tana gum tsura, tana saa, Jisas pisainy bus ya tana binun tsura.” \p \v 18 (Judas nom a painy moni foiny nan kat iring tsunia, sa foiny ya na painy puputaa to te gotsiny fi ya sa on fatsipaf iny tan puputaa ana koman ya takakaar faavot en an tsinai taruur faavot enato jiarasan. \v 19 A vainy te kaakaa Jerusalem nongoiny kainy a ka to aya; ser koo na painy puputaa to aya Akedama man nan ya Puputaa tan Rafatsiny.) \v 20 Pita kat to sa tsue, “Te kirkir busen tan Buk iny Vadou, \q1 ‘Te rof non tana numaa tsunia ma kaa iny uur, ana sikia ta mes te nai kaa tsunia.’ \rq (Vadou 69.25) \rq* \m An Vegiau Ten Gov kan te tsue kainy a ka, \q1 ‘Te rof non tan ta mes ma nom a binun tsunia.’ \rq (Vadou 109.8) \rq* \m \v 21-22 “Sai tovei, te rof non tan nom taa isen to te tagaa iny matan te tsun fatabin fi Ya. Ayei kan te kaa fiisen ramira tan nainy viviakoo te taataan fiisen mira na Tsunaun e Jisas fapoopoan narara tanik tan nainy ten Jon a tsoiny fapeenan sa nai nom naa me tan nainy te tabin fi Jisas Gormirmir.” \p \v 23 Ri kat to ser nom a ina fuan a mes. Josep te koo ri Basabas mesa asangan ya Jastas, ai Matias. Ana ri vaaguam faavot to ser faan iny fakats tsuar ten sei te kaa non tan koman tsuri ee. \p \v 24 Ana ri faakats to ten Gov, ser tsue, “Tsunaun, Anyi natiny rom a aaver a fokinai. Faatok mamimam tana ina fuan to, e sei te bobot bus Anyi ee! \v 25 A tsoiny to aya nom non gumgum tan amaraav iton gumgum te naus osing e Judas sa naa fi en tana pan iny fasaraa unya Hel, a pan tsunia.” \v 26 Ri vovou iny kat tsuri tana sanaan iny nom mes. Asangan e Matias ruak ser as ya, ri faavot onots safunuu ana ina fuan a amaraav. \c 2 \s1 Aaven Taabos Te Of Vainy Fafaaman \p \v 1 Te ruak nainy iny faarof e Gov tan Tanun Foun, ge nainy guainy tana taa Jiu te koo rorin Pentikos vainy fafaaman vaaguam to tana isen a pan. \v 2 Sen tsun ana ka vuu faarei mito na ainysat a parits poo fi me jias, sa fapainy a numaa tana pan te gumgum ari. \v 3 Ri tagei na ka te faarein u mian tan guaf kurun, ya saats vavis to sa nai kaa toobing patsuu rarin isisen. \v 4 An isisen tsuri na fokinai via tsitapuu miton Aaven Taabos ser kat vegiau fafoofan Aaven Taabos favegiau rari. \p \v 5 Tan nainy to aya taa Jiu te kaa Jerusalem ana rin vainy fafaatouf te poo fi me tana fo gum fan vavis tana monaagits to. \v 6 Te nongoiny arin goonen to aya ana fokinai vaaguam faavot to. Ri na fokinai fakakarian ir te nongoiny fi rin vainy fafaaman favevegiau ror tana fo vegiau fafoofan. \v 7 Ri saar fiisok ovei erato, “A vainy to te favevegiau ror poo fi me tana gum fan iny Galili! \v 8 Saf a ka to na ra faavot onot ror ma nongon rari kat ror vegiau tsura fatoobing. \v 9 Mam poo fi me tana gum fan Patia, ai Media, ai Elam, ana mesapan iny Mesopotemia, ai Judia, ai Kapadosia ana mesapan poo fi me Pontas, ai Esia, \v 10 Frigia, ai Pamfilia, ai Ijip, an tana fo pan iny Libia panan a Sairini, ana mesapan tsura kan poo fi me Roum, \v 11 ara na Jiu an vainy sikia ma taa Jiu takopis fi er tan fafaatouf tana taa Jiu, ana mesapan tsura kan iny Krit, ai Ereb, sana ra faavot nongon rari te favaanan fiisen me na parits tsian ten Gov tana ngue rara fatoobing!” \v 12 Ri na fokinai saar ser fapinpin ri fararangat fatabin ir, “A saf a man nana ka to na?” \p \v 13 Sana mesapan taring rarin vainy fafaaman ser tsue, “Ri jiu fiisok ser mafuu.” \s1 Pita Dadaav Of A Fo Kinai \p \v 14 Ai Pita tsutsun to fiisen ramiri na safunuu ana isen a amaraav, ya kuu to sa tsue tana fokinai, “Ami na taa Jiu ana mi na fokinai to te naa me nei Jerusalem nyo komainy fa'arasainy rou a ka to tsumi, vanongon faarof yam tana ka te tsue iny ronyo. \v 15 Amam sikia ma jiu mam te mafuu to te buk fi romi. Te see sia na kilok tsun non tana voinyvoiny! Kat tana taa Jiu sikia ror ma jiu tana voinyvoiny. \v 16 Sana ka to aya te tsue fakap bus iny a kuigin e Joel sa tsue: \q1 \v 17 ‘Tan fafakap nan nainy tsue fi Gov, Nyo nai tsiiu nats iny rou Aaven Taabos Tsonyo patsuur vainy faavot. U guei tsoiny an guei moun tsumi nai favaanan ror, an vurots tsumi nai tagei ror a man nane Gov tan taraa tsuri te tagun farokot fi rori. An tsokanei tsumi nai tagei ror a man nane Gov tan taraa tsuri te goros fi rori. \q1 \v 18 Ai tsuri kan vainy binun Tsonyo, tsoiny an moun Nyo nai tsiiu iny nats rou Aaven Taabos Tsonyo tana fo nainy tuwa aya, ana ri te favaanan nats. \q1 \v 19 Anyo nai faatok nats rou ta foka ta karap iny faatok jias korosuu an ta ka iny faatok nei peto tan puputaa, rafatsiny an guaf an um tsian ruak ror. \q1 \v 20 A nuaf nai takopis non ana ayei te uurup ana iifaa nai ruak iny goutsiroun non faarei non rafatsiny foka to te ruak faamuan non tan nainy fafakap, vou an Nainy tsian an siinaiv tana Tsunaun te naa bus me. \q1 \v 21 Ai sei te komainy non tagtag ten Gov te sing fi non ya tana Asangan a Tsunaun ee, a Tsunaun nai saup fatabiny non ya.’ \rq (Joel 2.28-32) \rq* \m \v 22 “Ami na taa Isrel, nongon yam tan vegiau tovei! E Jisas iny Nasaret Ayei na mes Gov fainy Yan gumgum ma kat a fo mamatsiny ka na fo karap iny faatok tana parits ten Gov fapoopoan namami to te nat fi romi. \v 23 Tan mangiir ten Gov an tana nat Tsunia sa faan iny a mes to nima mami ana mi atsuiny Towa, sam faan iny naa Ya tan vainy aveto ma fagageits ari Ya tana pagafuan. \v 24 Sen Gov fatsuiny fatabiny Ya tana mat sa fatafuts Ya tana kamits iny mat, tana saa a mat sikia ma onot ma kotskots tap iny Ya. \v 25 E Devit tsue bus iny Ya, \q1 ‘Anyo tagei na Tsunaun te tsutsun non mata vanyo tan mamatsiny nainy. Ayei kaa non tan panaainy matou tsonyo, to aya na ka te faakouts varonyo ai te faparits vanyo tan nainy iring. \q1 \v 26 A koma vanyo paparaa fiisok tsun en ana mia vanyo vegiau iny non a mamagat, ana pua vanyo nai favusuan faarof non nyo te naano anaanos tana saa nyo faason rou ten Gov an fo tsuen man Tsunia tana foka te nai ruak ror vou, \q1 \v 27 tana saa, Nyi gim rom ma tanyiny na aave vanyo ma kaa ya fiisen ramiri te mat buser ge ma fatamee iny a Tsoiny Binun a Taabos Tsuam ma kaa Ya tana pan a kuav tan katskats. \q1 \v 28 Nyi fanat bus vanyo na sanaan te naa non tana pan tana toto na suu ana Nyi nai favei varonyo na mamagat tana pan to aya, tana saa nyo kaa fiisen vamirom Anyi.’” \rq (Vadou 16.8-11) \rq* \p \v 29 Ai Pita tsue pis to, “Vamuinyasiny fafaaman tsonyo, anyo komainy fa'arasainy rou ya tsumi, e Devit a tsuvurara te mat en ser kats iny ya an katskats tsunia kaa non tovei roman. \v 30 Sana ayei na kuigin kan ana ayei natiny non tsuen man te kat e Gov tsunia: Gov tsue faman iny a ka fiisen men tsue man non jias tana isen a tsubnaain e Devit fatoobing nai aatouf nats non ana ayei te nai kaa tan tagan tsunia. \v 31 E Devit natiny a ka te kat nats non e Gov, to sa tsue tsuk iny a tou tsun fatabin tana mat ten Krais, ‘te gim non ma kaa fiisen men vainy te mat buser ana puan Ya gim non ma kuav tan katskats.’ \v 32 Gov fatsuiny fatabiny e Jisas tana mat ai tovei mam a fokinai te tagei e Jisas te toto fatabin fi Ya vou na mat Tsunia. \v 33 Ayei tsun fatabin sa nai gum en tan panaainy matou nane Gov a Taman Ya. Jisas nom Aaven Taabos ten Taman kat fi non tsuen man tana saa te tagei romi ai te nongoiny romi roman, ayei na fifaan te tsiiu iny mi Ya tsumam. \v 34 Devit gima naa Gormirmir, sana ayei tsue, \q1 ‘A Tsunaun e Gov te tsue tana Krais a Tsunaun tsonyo, Gum nei tan panaainy matou Tsonyo, \v 35 onot non te fakei finy Ronyon fo vainy te koma iring marom Anyi er kaa to fain a mou Manyi.’ \rq (Vadou 110.1) \rq* \p \v 36 “Te kat fi non nei amin vainy iny Isrel ma nat fi nei; e Jisas to te fagageits ami tana pagafuan, Gov kat Ya sa Tsunaun non ana Ayei kan a Krais a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy.” \p \v 37 Nainy te nongoiny a vainy a ka to an vegiau sak fatoobing to na aave rari ser tsue na ka ten Pita ana mesapan tsurin amaraav, “Vamuinyasiny, a saa te kat romam na?” \p \v 38 Ai Pita tsue to tsuri, “Reesik yam, am takopis osing to na fo aveto tsumi ana mi te tap ten Gov, ana mi te peenan tana asangan e Jisas Krais, ai Gov te anofe ravainy aveto tsumi, ana Ayei te faan mamin fifaan tan Aaven Taabos. \v 39 Gov kat tsuen man ma faan iny mi Yan Aaven Taabos tsumi an fuainy guei tsumi, ai tsuri kan vainy veevian, ana ri faavot to te fikoo na Tsunaun e Gov tsura ma naa me Tsunia.” \p \v 40 Pita tsue faparits of ratuari ana fo mes a fo vegiau kan iny fanongon rari; sa tsue, “Tanamots a tsivom tana fasaraa te nana minon tan aatai iring tovei.” \v 41 Ri na vainy faarof vegiau ten Pita ser faaman ri peenan to, sa onots toromainy fopis tapan, san as'as te paas pis tan nainy to aya. \s1 Tou Kaa Faavot Tan Vainy Fafaaman \p \v 42 Ri kaa faavot fiisen men guamaraav ser nom fifaatsuts tsuri, ai tana tou vivangura tsuri, ai tana tou ivivoon koinykoiny kan tan fakats fatabiny e Jisas, ana tou faakats. \v 43 Vainy fafaaman faavot te saar ir tan nainy te kat amaraav ka na kinai iny faatok reits ana fo binun saar iny faatok. \v 44 Rin vainy fafaaman sikia ma faravaa tan kaa faavot, ai tan tatafas iny a foka fapoopoan narari. \v 45 Ri fafiifoiny iny a foka tsuar ri nom ton moni ser faan rari ya te kakat ror. \v 46 Tan mamatsiny nainy ri natiny kaa faavot ror faarei ror a gum tana saape tana taa Jiu. Ri natiny ivivoo ror koinykoiny tana tou fakats fatabiny e Jisas koman a fo numaa tsuar ana ri te ainy kainy ainy iny vivangura faavot fiisen men sen koman ana paparaa aave rari. \v 47 Mamatsiny nainy ri natiny fapaas ror a Asangan e Gov fiisen men koma rof an mamagat tana vainy faavot. Tan mamatsiny nainy Tsunaun natiny fakorots non as'as tana vainy te saup fatabiny Ya. \c 3 \s1 A Mes A Mou Mat Rof Fatabin En \p \v 1 Tan sen nainy tana fopis a kilok tana touraf, Pita me Jon naa fi to tana saape tana aua iny faakats. \v 2 A mes agiir me a moun ya na mat natiny govets finy naa rori tana pan te koo ri, Matainy Sobaa Na Saavits nana saape natiny fagum rori ya te sing maamaa ta ka tana vainy tan mamatsiny nainy. \v 3 Tan nainy te tagei ya Pita me Jon te sof naa ana ayei sing to Pita me Jon ma fainy ari ya ta painy moni. \v 4 Ri kat to ser matoong fatoobing naa to tsunia ai Pita tsue to, “Matoong me tsumam!” \v 5 Ana ayei matoong ratuari ayei pon fi nei ri na ina fuan komainy faan iny ror ta ka tsunia. \v 6 Kat to ai Pita tsue to tsunia, “Anyo sikia ta painy moni, sana anyo faan marom anyi na ka te kaa mironyo: tana asangan e Jisas tana ngats fan iny Nasaret nyo tsue of marom anyi, tsun, nyi te taan!” \v 7 Ya nom to tan nimainy matou tsunia na mes to aya ya ras fatsuiny towa. Sen tsun ana moun a mes to parits fatabin bus enato. \v 8 Ayei tsiak to jias, tsutsun to moun ana ayei tanik iny taan to. Kat to ana ayei sof fiisen ramituari gagon tana saape, taan non ya tsiak en variri non e Gov. \v 9 Ana gum iny vainy tagei towa te taan fi ya ana ya variri en ten Gov, \v 10 ai tan nainy te inainy ari ya, ayei na mes te gumgum tana “Matainy Sobaa Na Saavits” tana saape, ri karian ser saar rato tana ka te ruak tsunia. \s1 Vegiau Te Pokei E Pita Tana Vainy Koman A Saape \p \v 11 Tan nainy te nom tap ya ten Pita me Jon, vainy a kinai fakakarian ri kookuar naa to tsuri tana saparoon tana saape te koo ri Saparoon Ten Solomon. \v 12 Te tagei e Pita na vainy ya tsue to tsuri, “Amin vainy Isrel, kat fei sa mi karian iny a ka to ei, ana saa te matoong romi tsumam na? Mi pon iny rom a parits te kaa miromam ge tana ka iny tavaron tsumam matan e Gov to sana mam kat a mes to sana ayei taan en? Sikia, e Jisas te tsipaar ya. \v 13 E Gov ten Abraham me Aisak ai Jekop, ana Ayei kan a Gov tan fo tsuvurara ana Ayei kat to na foka to aya iny faatok, Jisas kaa minon gumgum iny vamarits Ayei na Tsoiny Binun Tsunia. E Jisas to aya te faan iny naa mi ma atsuiny famat ari Ya. Mi tsugei Ya matan e Pailat. Pailat pon ma puruur Ya sana mi baainy em. \v 14 Ayei na Isen a Taabos ana Tavaron, sana mi tsugei Ya mi komainy e Pailat ma vovou iny mangiir tsumi to sam komainy ma puruur e Barabas a mes to na fifitokon. \v 15 Mi kat to sam atsuiny a mes to te kifon iny non a toto na suu. San e Gov fatsuiny fatabiny Ya tana mat ana mam tagei e Jisas te toto fi Ya voun a mat Tsunia. \v 16 A parits tana asangan e Jisas to te faparits a mes to na mou mat a pin iny taan. A ka to te tagei ami, mi natiny towa te kat amam tana faason te kaa miromam tana asangan Ya ai tana faason tsumam ten Jisas to sa kat faarof a mes to mata mami fokinai. \p \v 17 “Sai tovei, fo vamuinyasiny tsonyo, nyo natiny rou a ka te kat ami fiisen kan men tsoiny mumua tsumi ten Jisas, mi kat ya tan fakats tsumin onanun, \v 18 sai tan kat to ayei Gov pokei faruak iny a man nana ka te pokei iny fuainy kuigin Tsunia muan, ten Krais a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy nai saraa kamits non. \v 19 Reesik yam, am naus osing ton kat iny aveto tsumi am takopis to ana mi te tap ten Gov ma anofe Yan aveto tsumi. \v 20 Mi tsikoiny kat fi rom nei, Tsunaun faan iny non nainy iny faparits fo aave mami. Ayei faan pis iny naa Jisas a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tsumi. \v 21 Ana Ayei kaa non Gormirmir onot non tan nainy te ruak fafoun non mamatsiny ka te tsue faman bus iny e Gov san kuigin taabos pokei ya muan, \v 22 tana saa Moses te tsue, \q1 ‘A Tsunaun e Gov tsumi nai jiats minon a isen a kuigin, faarei te jiats fi vaminyo Ya, ana Ayei na isen a mes tana vainy tsumi na taa Jiu fatoobing. Ana mi ma nongoiny a fo mamatsiny ka te tsue of maromi Ya. \v 23 E sei tsumi te gim non ma nongoiny a ka te tsue non Ya ee ri nai nom ravainy nats ror ya tana vainy Tsunia ana Ayei te kat fiiring nats ya.’ \rq (Faun 18.15,18,19) \rq* \m \v 24 Samuel a kuigin ana fo kuigin kan to te ruak vovou me tsunia, ari na fokinai te kaa me na fo vaanan iny pokei a foka te ruak nats non tan nainy roman. \v 25 An tsuen man ten Gov te pokei iny kuigin, a fo vegiau to te naa of mamimi, mi kaa kan koman tsuen man te kat e Gov tan tsuvumami. Ayei te tsue of e Abraham sa tsue, \q1 ‘Tan fo tsubnaain tsumanyi fatoobing Nyo nai faparits rou a fokinai vainy tana monaagits to.’ \rq (Tatanik 22.18, 26.4) \rq* \m \v 26 Tan nainy te fatsuiny e Gov a Tsoiny Binun Tsuan tana mat, Ayei jiats faamuan naa Ya tsumi ma faparits mami Ya, Ayei te kat mami mi te takopis osing kat iny ngi'arapaar tsumi.” \c 4 \s1 Pita Me Jon Te Tsutsun Tan Firangat Matar Tsunaun \p \v 1 Pita me Jon vegiau kaner raror tana vainy an fo tsoiny faakor tana taa Jiu an tsoiny mumua tana fo tsoiny bei ot tana saape ana mesapan tana taa Sadusi ruak to tsuri. (Sadusi a gum tana taa Jiu to te natiny tsue ror a sikia ta tou tsun fatabin tana mat.) \v 2 Ri faavot peits ir a ina fuan a amaraav, tana saa, ri faatsuts ir a vainy ten Jisas te tsun fatabin en tana mat sa faatok iny non a ka vainy mat te nai tsun fatabin ror tana mat tsuar. \v 3 Ana ri kat to ser nots ir a ina fuan, ri fasof ratuari tana numaa iny kotskots ana ri kaa to gagon sa onots mes nainy, tana saa, te touraf busen. \v 4 Sana ri na fokinai nongoiny vaanan ten Pita, ri faaman to an as'as nar vainy onots toromainy to na ngim a tapan. \p \v 5 Ai tan mes nainy fo tsoiny mumua tana taa Jiu an tsunaun tana taa Jiu fiisen ramirin fo tsoiny faatsuts tan Faun te kirkir iny e Moses vaaguam faavot to tana ngats fan tsian iny Jerusalem. \v 6 E Anas a Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor fiisen kainy me Kaiafas, ai Jon ai Aleksanda, an mes panair numaa iny guei tana Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor \v 7 nom ir a fuan a amaraav to, ri fatsutsun ratuari matan, ser rangats rari na ina fuan, “Fei te nom ami na parits to te kat ami na ka to ei, ge na asangan e sei to tsumi kat a ka to?” \p \v 8 Pita via men Aaven Taabos biny ratuari sa tsue, “Tsoiny mumua an tsunaun tana vainy! \v 9 To ma rangats ami mam tana ka na rof to te ruak tana mes a mou mat a gima natiny taataan ai to te kat fi ya sa rof fatabin ei, \v 10 ami ma nat faarof, min fokinai vainy Isrel, a mes to te rof fatabin sa tsutsun non mata mami ito tsun kan tana parits tana asangan e Jisas Krais a tsoiny Nasaret. Jisas, Ayei na mes te atsuiny famat ami mi fagageits Towa tana pagafuan, sen Gov fatsuiny fatabiny Ya tana mat. \v 11 Ai koraa Jisas to te kirkir iny Vegiau Ten Gov sa tsue fi nei, \q1 ‘A fats a marats to te tsugei fuainy tsoiny fatsun numaa ruak faarei na fats a karap ovei tana numaa.’ \rq (Vadou 118.22) \rq* \m \v 12 Ai tsun Tsivon onot non ma saup fatabin rara sikia pis ta mes tana monaagits faavot, Gov faan rara na asangan e Jisas tsun ma saup fatabin rara Ya.” \v 13 Ana fokinai tana gum tan tsoiny tsian vaaguam to ser saar ir, tana saa, Pita me Jon gima oraav ana ri na ina fuan kan gima nom tu faatsuts tsian. Ri nat fi to nei ari na ina fuan a mes to te kaakaa fiisen me Jisas. \v 14 Sana ri sikia ma onot ma tsue ta ka, tana saa a mes to te kat faarof ari tsutsun kan enanon fiisen me Pita me Jon. \v 15 Ri tsue of ratuari na ina fuan ma tafuts osing ari na pan te vaaguam arin fuainy tsunaun, ri favevegiau patsukan rato fapoopoan narari, \v 16 “Saf ta ka te kat rora tana ina fuan a mes to na?” rangat fi ri. “A fokinai kaakaa ror Jerusalem nat ror tana ka iny faatok te kat ari, ana ra kan gim ror ma faungis. \v 17 San tan kat tap iny a ka to ma saats vavis vaare ri ya na vainy, ara ma tsue faparits of irari na ina fuan ma gim ari ma vegiau me ta mes tana asangan e Jisas.” \p \v 18 Ri kat to ser fikoo fasof fatabiny rari na ina fuan, ri tsue faparits of ratuari ma gim ari ma vegiau tan ta mes ge ma faatsuts vaare ri na asangan e Jisas. \v 19 Sen Pita me Jon biny rari ser tsue, “Ami patsukanem ma faaroiny a ka te toobing non matan e Gov, tsumam ma nongoiny mami ge mam ma nongoiny e Gov. \v 20 Mam gim on rom ma faonot tan tsue faruak iny a foka te tagei fatoobing amam ana foka kan te nongoiny amam.” \v 21 An tsunaun tsue faparits of pis ratuari, ri kat to ser tsue of rari ma naa. Ri gima sab ta ka ta iring ma kat ari to ma nom ari tu fasaraa, tana saa, vainy te faatouf e Gov tana ka te tagei ari te ruak. \v 22 A mes to te tsipaar ari sa toto te onots non fats safunuu na ingainy. \s1 Vainy Fafaaman Faakats Of A Parits Iny Favaanan \p \v 23 Voun nainy te tafuts ari, Pita me Jon tabin fi naa to tana gum iny vainy tsuar ser fafaatai rari tan tsue te kat fo tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu an ri kan tsunaun tana taa Jiu. \v 24 Te nongoiny arin tsue to ri faakats faavot to ten Gov, “Tsunaun a Gov siireits, Nyi kat a Gormirmir ai nei petoo ana namaan an fo mamatsiny ka te kaa ror tsuri. \v 25 Tan Aaven Taabos Nyi vegiau of to tsuvumamam e Devit, a tsoiny binun Tsuam, sana ayei tsue, \q1 ‘Kat fei sana vainy sikia ma taa Jiu peits fiisok ei? Kat fei ser kat tanuu babainy ei? Tana saa, ri gima onot ma fabiu na Tsunaun. \v 26 A fo gotouf tana monaagits to an tsoiny mumua tana vainy vaaguam, ser kakouiny a tsivor ma fataatsun fiisen mi ri na Tsunaun ai Krais Tsunia, ito na mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy.’ \rq (Vadou 2.1,2) \rq* \m \v 27 Sa man kanen Herot me Pontias Pailat gum faavot tana ngats fan tsian to fiisen kan ramirin vainy sikia ma taa Jiu ana taa Isrel, ri takopis ser kat fifiiring e Jisas a Tsoiny Binun a Taabos Tsumanyi to te kat Anyi ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy. \v 28 Ri vaaguam ser kat a ka te fatangan bus iny Anyi ma kat ari, tana saa, ayei tanuu bus iny a foka te ruak tan mangiir ana parits Tsumanyi. \v 29 Sai tovei Tsunaun Nyi nat em tan tsue tap te kat ari, Nyi natiny famanat maromam tsoiny binun ma favaanan iny amam vaanan Tsumanyi fiisen me na parits ana ongoor. \v 30 Nyi ma karats a nima Manyi tsipaar, ana Nyi te faan iny me na foka iny faatok reits ana fo kan karap te tagei rori, ana fo binun saar iny faatok ma kat amam tana asangan a Tsoiny Binun Tsumanyi na Taabos e Jisas.” \p \v 31 Te faakats fakap ari ana pan te vaaguam ari tatagut nato. Ri na fokinai via men Aaven Taabos, ri tanik iny favaanan fiisen mito na parits ana ongoor. \s1 Vainy Fafaaman Fikavuu Of Fo Mamatsiny Ka Faavot \p \v 32 Vainy fafaaman kaa tsun men sen fakats aave rari. A sikia ta isen tsuri ma tsue ayei tsun fasito iny non a fo mamatsiny ka tsuan, sana ri faavot fikavuu iny rora foka to. \v 33 An fo amaraav binun fiisen mito na parits ri favaanan iny to na tou tsun fatabin ten Jisas tana mat. Sen Gov faan iny koma ree'un tsian tsuri faavot a fokinai. \v 34 A sikia ta mes fapoopoan nana gum nar vainy fafaaman to ma kakat iny ta isen ta ka, tana saa, sei tsuri te kaa men tanun ge na numaa ee ri fafiifoiny iny ya, \v 35 ri mei me na painy moni ri faan ratuari amaraav ma tatafas rariri te kakat iny ror ta foka. \p \v 36 Josep a isen a tsoiny tana vun ten Livai te agiir Saipras, an amaraav natiny koo ror ya Banabas, tana saa a man nan asangan to “Mes natiny faparits non a mesmes,” \v 37 ayei fafiifoiny iny a painy petoo tsuan, ya nom to na painy moni sa faan rarin amaraav. \c 5 \s1 Ananaias Me Safaira \p \v 1 Sana isen a mes te koo ri Ananaias, ai natsun ya koo kainy ari Safaira, ayei fafiifoiny iny painy petoo tsuri. \v 2 Ai Ananaias faan iny to na painy moni pon fi rori nei, ayei te faan fakap iny ya, sana ayei famuiny a mesapan. Ai natsun ya nat en, ya faan seerep iny naa ton mes panainy painy moni unya tan guamaraav. \p \v 3 Pita tsue to tsunia, “Ananaias, kat fei sa nyi famanat iny e Satan ma sof ya na aave manyi ei, nyi gam ton Aaven Taabos to te famuiny finy nyin mes panainy painy moni nyi nom towa tan petoo te fafiifoiny iny anyi. \v 4 Tan nainy tabuiny fafiifoiny iny rom anyi ya nyi fasito iny ton petoo to, ai to te fafiifoiny fi nyi ya nyi fasito iny to na painy moni to. A saa te fakats ma kat of anyi na ka to na? Nyi gima gam ir a vainy tsun, san e Gov.” \p \v 5 Te nongoiny e Ananaias vegiau to, sen tsun ya gotsiny to peto sa mat en ana ri na fokinai to te nongoiny a ka to oraav fakap kan rato. \v 6 An vainy vurots sof to ser nai pau a puan yan raarav, ri govets fatafuts naa towa ser kats iny ya. \p \v 7 Vou na fopis a aua te kap naa ai natsun ya sof mito sikia ma natiny a ka te ruak ten natsioiny ya. \v 8 Pita tsue to tsunia, “Nyi ma tsue of vanyo, fiisia a painy moni to aya te nom ami me natsiom tan petoo te fafiifoiny iny ami, ayei na painy moni te faan fakap ovei iny naa mi?” “Eye, a painy moni na urung,” te tsue fi ya. \p \v 9 Pita tsue to tsunia, “Kat fei sa mi me natsiom pon ma gam iny Aaven Taabos tana Tsunaun ei? Mi sikia ma oraav fasaraa ten Gov? Sai tovei, a vainy kats iny me natsiom te tsutsun ror tan matainy sobaa ana ri kan govets kainy marom anyi.” \v 10 Sen tsun ya gotsiny naa to putaa moun e Pita ana ya mat enato. Rin vainy vurots sof mito gagon ser govets fatafuts naa ya, ri kats iny towa panaan e natsioiny ya. \v 11 Ana fokinai gum nar vainy fafaaman faavot ana mesapan kan nongoiny a ka to ser oraav fakap er. \s1 Fo Kainy Faatok Reits An Fo Binun Saar Iny Faatok \p \v 12 Fo mamatsiny kainy faatok reits ana fo binun saar a kinai te ruak fapoopoan nar vainy nimar guamaraav. Rin vainy fafaaman natiny vaaguam ror tan Saparoon Ten Solomon tana saape. \v 13 Rin mes vainy vavaajets oraav to ma sof irari, kainon to te famaari finy rori vainy fafaaman. \v 14 Sana ri na fokinai vainy sofsof ir gum nar vainy fafaaman ri faaman to tana Tsunaun. \v 15 Ai tan kat tan guamaraav to aya vainy a kinai mei miton vainy faadis ser farosoo rari sanaan, ri fasooiny ratuari tan fo mar fetan an nenengan ma taataan tsun me Pita ana aaven ya te tsiny rari, ri te rof fatabin. \v 16 An fo tagin kinai naa mito poo fi me tan fo mar ngats fan iny Jerusalem, atou aton ir vainy faadis ana ri na mesapan sofsof ir masarau ana ri faavot tsipaar rato. \s1 Guamaraav Nom Nainy Patang An Kamits \p \v 17 Kat to ana Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor tana taa Jiu fiisen ramirin fuainy fafaakouts nan ito na vainy tana gum tan vainy Sadusi fitsufainy ramiton guamaraav. \v 18 Ri nots ir guamaraav ser fasof rari tan numaa iny kotskots. \v 19 Sai tana voiny to aya morena tana Tsunaun pue ton matainy sobaa nana numaa iny kotskots ya fatafuts ratuari jiarasan, \v 20 “Kua yam am nai tsutsun to tana saape, am tsue of rato na vainy tan fo mamatsiny ka tana toto na foun to ayei.” \p \v 21 Ana ri nom ton tsue tana morena ri sof to tana saape tana patsuu na nainy ser tanik iny faatsuts ir a vainy. Kat to ana Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor tana taa Jiu fiisen men fafaakouts nan fikoo vaaguam raton fuainy tsunaun tan tsoiny faakor an tsunaun tana taa Jiu an tsoiny mumua tana taa Farasi an tsoiny mumua tana taa Sadusi koo rorin Kansol ge Sanhedrin, ser faan iny naan tsue tana numaa iny kotskots ma mei mirin guamaraav nei tsuri. \v 22 San tan nainy te ruak men tsoiny bei ot tana saape tana numaa iny kotskots ri gim to ma sab ir guamaraav ana ri tabin fatabin rato tan vaagum tsurin Fuainy Tsunaun tan Kansol ser fafaatai rari tana ka te ruak. \v 23 Ana ri tsue to tsuri, “Tan nainy te ruak naa mam tana numaa iny kotskots mam sab fo matainy sobaan pingping faparits fiisok fiisen ramirin tsoiny bei ot tsutsun ror tan fo matainy sobaa sai to te pue mam fo matainy sobaa, mam sikia ma tagei ta isen gagon.” \v 24 Tan nainy te nongoiny tsoiny mumua tan tsoiny bei ot tana saape ana rin tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu a ka to ser fakats fakinai er. \p \v 25 Ana mes sof mito sa tsue, “Nongon yam, a vainy to te fakei ami koman na numaa iny kotskots tsutsun ror gagon koman a saape fafaatsuts raror a vainy.” \v 26 Sana tsoiny mumua tan tsoiny bei ot tana saape naa fiisen ramen tsoiny bei ot tsunia ser nom fatabin ramen guamaraav. Ri gima rapits ir guamaraav tana saa ri te oraav ir a vainy kat ror ser totouruei rarin fats. \v 27 Ri mei men guamaraav gagon ser fatsutsun rari matar Fuainy Tsunaun tan Kansol. Ana Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor tana taa Jiu rangat ratuari. \v 28 “Mam tsue tap faparits of maromi ma faatsuts iny vaare na asangan a Mes to,” te tsue fi ya. “Sai tovei tagaa yam tana foka te kat ami! Mi saats vavis faavots fo ngats fan tsian Jerusalem fafaatsuts iny fifaatsuts tsuam, to sana mi pon rom ma sak mamam tana mat Tsunia!” \p \v 29 Pita an mes guamaraav biny fatabiny ratuari, “Mam manaats rom ma vovou iny e Gov, sikia ma vainy. \v 30 E Gov tan fuainy tsuvurara te fatsuiny fatabiny e Jisas tana mat vou mi atsuiny Towa to te fagageits fi mi Ya tana pagafuan. \v 31 Gov nom finy naa Towa jias sa fakei Ya tana pan iny fatsiitsii tan panaainy matou Tsuan, ana Ya faarei to na Tsoiny Mumua ana Tsoiny Fiisaup ma kat rara Ya na taa Isrel ma takopis osing aran aveto tsura, ana Ya te anofe ravainy fo aveto tsura. \v 32 Mam tagei a man nana foka to te kat e Gov, to tsumam favaanan iny rom ya an Aaven Taabos kan faatok iny a man nana ka to te faan bus iny e Gov tana vainy te manaats ror vegiau Tsunia.” \p \v 33 Nainy te nongoiny Fuainy Tsunaun tan Kansol vegiau to, ri sewaar fiisok tsun ir guamaraav ser pon ma atsuiny famat rari. \v 34 Sana isen tsurin a taa Farasi koo rori Gamiliel a tsoiny fifaatsuts tan Faun ana vainy faavot natiny fatsiitsii fiisok ror ya tsutsun to sa tsue of rari ma fatafuts tsom ir guamaraav jiarasan. \v 35 Kat to ana ya tsue to tan Fuainy Tsunaun tan Kansol tana taa Jiu, “Mi na taa Isrel, tamomots yam kat te komainy kat romi tan guamaraav to. \v 36 I muan, Tiudas tsun sa tsue, ‘Anyo na mes a karap’, to san fats a natus mes vovovou iny ya. Sana ri atsuiny famat ya ana vainy to te vovovou iny ya bus vavakas rato sana binun tsunia nai kajiaa babainy enato. \v 37 Voun nainy to aya te nonom a gamaman asangar a vainy, Judas a tsoiny Galili tsun sa ras ir mes panan vainy ma vovou iny arin fakats tsunia, sana ri kan atsuiny famat ya ana tee vainy tsunia bus vavakas kan rato. \v 38 Sai tovei nyo tsue of maromi kat vaare yam ta fo kat tan guamaraav to tanyir yam, tana saa iton fo tanuu ana fo binun tsuri poo minon tana mes, foka to nai kajiaa enanon. \v 39 Sana fo binun to te poo minon ten Gov mi biu emarom! Kat rom sam fitaatsun fiisen me Gov!” Sana rin Fuainy Tsunaun tan Kansol tana taa Jiu vovou iny fakats ten Gamiliel. \p \v 40 Ri fikoo ir guamaraav gagon ser rapits rari, ri tsue tap raton guamaraav ma tsue tsuk vaare rin a asangan e Jisas to ser famanat rari ma naa. \v 41 Rin guamaraav naus osing raton Fuainy Tsunaun tan Kansol ser via tsitapuu men mamagat tana saa, Gov fakats fiisok tsun rari sa tamainy non kat iny govets kamits an rejiaf tana asangan e Jisas. \v 42 Ai tan mamatsiny nainy ri natiny fafaatsuts ror ra asangan e Jisas a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy ana ri te favaanan kan iny Vurungan Rof nan Ya tana saape ai tana fo numaa tana vainy. \c 6 \s1 A Ina Fits A Mes Pisainy Ari Ma Faakouts Ir Guamaraav \p \v 1 Tan nainy to aya, as'as nar matisian paas enato jias, ana rin matisian te natiny ror faa Grik koma suar raton matisian te natiny ror faa Hiburu. Rin matisian te natiny faa Grik ror tsue to na ka, “Tan mamatsiny nainy mi natiny faakouts rarori na vainy te kakat iny rora kainy ainy sana mi gim rom ma faakouts ir a fo amov tsumam.” \v 2 To sana ina safunuu ana ina fuan a amaraav fikoo vaaguam ir matisian faavot ser tsue tsuri, “Te gim non ma rof te anofe roran kat iny favaanan iny vegiau ten Gov ra te tatafas tsun iny a kainy ainy. \v 3 Vamuinyasiny fafaaman tsonyo pisan ir yam ta ina fits ta mes fapoopoan namami te via miror Aaven Taabos ana nat a rof ma tagaa ot iny ari na fo kainy ainy to. \v 4 Ana mam te faan faavot iny nainy tsumam tan faakats ana binun tan favaanan iny vegiau ten Gov.” \p \v 5 Rin gum iny vainy faavot komainy fiisok vegiau te kat guamaraav, to ser nom e Stivin a mes kaa minon a faason a reits ten Krais ana ayei via kan minon Aaven Taabos ana nat a rof ai Filip kan, ai Porokoras, ai Naikeno, ai Timon, ai Pamenas me Nikolas. Nikolas a tsoiny Entiok to te sof ir a taa Jiu tan fafaatouf tsuri. \v 6 Rin gum iny vainy faan ratuari na tee vainy to tan guamaraav, ana rin guamaraav faakats to ser fasaur nimar jias tsuri. \v 7 To san vegiau ten Gov saats vavis a pan. An as'as nar matisian te kaa Jerusalem paas enato jias ana rin tsoiny faakor tana taa Jiu na kinai taun miton a faason. \s1 Ri Nots E Stivin \p \v 8 Stivin, ayei na mes te kaa me na koma ree'un tsian ana parits a reits te faan iny e Gov tsunia kat a fo mamatsiny kat ana fo mamatsiny parits iny faatok fapoopoan nar vainy. \v 9 Sana mesapan tsurin vainy vavaajets koma suar iny ya ito na tee vainy tan vainy binun babainy muan sai tovei tapuruur buser ser gum tana isen a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu ma fafaatouf ari Gov u taa Jiu iny Sairini ai Aleksandria ai tana gum fan iny Silisia ai Esia. Ri fatsitsien me Stivin. \p \v 10 San Aaven Taabos faan iny a nat a rof ten Stivin to te vegiau fi ya, ri gim to ma onot ma tsue tap iny ya. \v 11 Ri pats ir a mesa vainy ser gam ri tsue to na ka, “Amam te nongoiny ya te tsue vasuar iny e Moses me Gov.” \p \v 12 Tan kat to aya ri fatsuiny to na komar a vainy an tsunaun tana taa Jiu an tsoiny fifaatsuts tan Faun. Ri naa me ten Stivin ser nots ya, ri mei naa towa matar Fuainy Tsunaun tan Kansol tana taa Jiu. \v 13 Ri fikoo ir mesa vainy ser gam iny e Stivin ri tsue to na ka, “A mes to te natiny tsue fifiiring fatatabiny non a saape na taabos an Faun te kirkir iny e Moses. \v 14 Mam nongoiny ya te tsue na ka e Jisas a tsoiny Nasaret rurei non a saape ana ya te pangis fo kat tan tsuvurara te faan iny e Moses tsura muan.” \v 15 Ana ri na fokinai to te vaagum matoong faparits tsuiny to Stivin ana ri tagei to na nain e Stivin te faarei na morena. \c 7 \s1 E Stivin Te Vegiau Matan A Tsunaun Tana Taa Jiu \p \v 1 Ana Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor tsue to, “U tsue to ayan man?” \v 2 Ai Stivin tsue to, “Fuainy vamuinyasiny an fuainy tetee, nongon yam! A Gov tan mamatsiny siinaiv ruak a tsuvurara Abraham te kaakaa ya tana gum fan iny Mesopotemia ana ayei tabuiny ma naa farokot na tana gum fan iny Haran, \v 3 ai Gov tsue to ten Abraham, ‘Naus osing puputaa tsuam an fuainy famuinyasiny tsumanyi nyi naa to tan sen puputaa to te komainy faatok marom.’ \p \v 4 “Kat to ai Abraham naus osing ton puputaa tana taa Kaldia te koo ri Mesopotemia, sa naa kaa en tana gum fan iny Haran. Vou na mat ten taman ya, ai Gov faan iny naa towa tan puputaa to te kaa romi roman. \v 5 Gov gima faan iny ta painy puputaa ten Abraham ma fasito fatoobing iny ya. Ana sikia kan ta ar kakaii iny pan onot faarei non a isen a ngaf, a sikia. San e Gov te tsue vou Ayei faan iny non puputaa to aya tsunia ma tagaa ot iny ya ya an fuainy tsubnaain faavot tsunia, ri kan tagaa ot iny ror ya. Tabuiny kaa farokot minon e Abraham ta guei ai Gov kat ton tsuen man to aya. \v 6 Gov tsue fi nei, ‘Tsubnaain tsumanyi, kaa kan nats ror tan puputaa tan mes vainy kaner tana gum fan kaner ana ri te kaa faarein vainy gog tsuri. Ana vainy te fasito ir fuainy guei tsumanyi nai kat fifiiring kan rarori onots non fats natus a ingainy. \v 7 Vou Nyo te fakaa ir aatai tan tsoiny min moun te fasito iny ror tsubnaain tsumanyi tan vaatsuk. An fuainy aatai tan guei tsumanyi te naus osing puputaa to aya Ijip. Ana ri te nai faatouf Vanyo tan puputaa to aya i Kenan,’ Gov tsue fi nei aya. \v 8 Ai Gov tsue of to Abraham ma kat ya na vaapee tsunia faarei non a bobot faatok iny non tsuen man tan Tsue Faunot te tsue faman iny Ya tsunia. Abraham kaa me na guei tsoiny e Aisak ana ya kat to na vaapee tsunia tan fajian nan nainy te agiir fi ya. Aisak ayei na taman e Jekop ai Aisak kat kainy to na vaapee ten Jekop. Ai Jekop ayei na tamar safunuu ana ina fuan na vun kat kainy ton vaapee tsuri faavot, ana isen tsuri Josep. \p \v 9 “Mes a ina safunuu ana isen a famuinyasiny ten Josep fitsufainy mi towa, ri fafiifoiny iny naa towa tan mes vainy kaner ser mei fi naa ya tana gum fan Ijip. Sen Gov kaa fiisen mi ya, \v 10 Ya faakouts Josep sa saup ya tana fo mamatsiny patang tsunia. Tan nainy te vegiau fiisen mi ya Fero, na aatouf iny Ijip, Gov fainy ya na nat a rof Ya kat to na aatouf iny Ijip ma komainy ya ya, kat to ana aatouf iny Ijip bobot to Josep ma faarei ya na Gavana tana Ijip faavot, ma tatagaa ot iny ya na fo mamatsiny ka tana numaa tana aatouf ai tana gum fan kan to aya. \p \v 11 “Vou an nainy ves ruak to na pan faavot iny Ijip, ana pan faavot iny Kenan, ser kaa me na patang tsian. An fuainy tsuvurara gim to ma sab vaarik ta kainy ainy. \v 12 Sen Jekop nongoiny a kainy ainy te kaa non Ijip ya jiats ra naa ton fuainy guei tsoiny tsunia iton fuainy tsuvurara ser naanaa tan vaamuan nana tou taataan. \v 13 Vou ri tabin fatabin pis to tan fafuan nana tou taataan, ai Josep pokei faruak to na tsivon tan fuainy famuinyasiny tsunia, ‘Anyo Josep.’ Ana aatouf iny Ijip nat raton fuainy nuatsin e Josep. \v 14 Ai Josep faan iny naa ton vegiau ten taman ya Jekop ma naa mi ya tsunia, fiisen ramirin vainy tsunia onots ror fits safunuu ana ngim tsoiny min moun faavot. \v 15 Kat to ai Jekop of fi naa to Ijip. Vou ya mat to, an fuainy tsuvurara mat kan rato. \v 16 Ser govets fatabiny naan, pua rari unya Sekem ser nai kats rari tan katskats na aya, ito na pan te pats of e Abraham fuainy guei tsuri ten Hemo unya Sekem. \p \v 17 “Te sisiruu men nainy te komainy ma kat e Gov tsuen man te kat Ya ten Abraham an aatai iny Isrel ruak iny karap mito unya Ijip. \v 18 Vou ana isen a mes ruak iny aatouf mito Ijip, ya gim to ma tos e Josep. \v 19 A mes to aya kat gam tan fuainy vainy tsura. Ya kat fifiiring ton tsuvurara, ya sogsog fiisok tsun ratuari ma naus osing ir fuainy meran tsuri ma kaa ri jiarasan tana fo numaa tsuar er mat to. \p \v 20 “Tan nainy to aya, tsinan Moses faagiir ya, sa faarei na guei na saavits, taman ya me tsinan ya makok ya tana numaa tsuri onots a fopis a iifaa. \v 21 Vou ser fakei ya ma kaa ya jiarasan, ana guei moun tana aatouf iny Ijip nom towa sa tsungainy faarei yan a guei tsunia. \v 22 Ai Moses nom ton fifaatsuts tana nat a rof tana taa Ijip, ana ayei na mes a parits iny vegiau an tana binun tsunia. \p \v 23 Moses fats safunuu na ingainy busen ya fakats to ma nai nak ir taa Isrel, a vainy tsunia fatoobing. \v 24 Ayei tagei a isen a guei Ijip te kat fifiiring a isen a guei Isrel. Ai Moses biny to na iring tana guei Ijip to aya to te kat kat iring tana guei Isrel, ya atsuiny famat towa. \v 25 Ya pon iny to na vainy tsunia fatoobing te fakats fi ror nei Gov komainy saup rarori niman e Moses, sana sikia. \v 26 Voun mes nainy ai Moses ruak sab naa to na ina fuan a guei Isrel fitaatsun ror, ya pon to ma fakap fitaatsun tsuri na ina fuan. Ya tsue to, ‘Mi na ina fuan fo mumuinyasiny fatoobing. Kat fei tsumi kat fifiiring rom a tsivom ei?’ \p \v 27 “Sana mes to aya to te kat fifiiring e famuinyasiny tsunia, tsug fuainy e Moses, ya tsue to, ‘Sei kat manyi ma kaa faarei anyi na tsoiny tatagaa ot ana tsoiny vaatsuk tsumam ee? \v 28 Toroman anyi komainy atsun famat varonyo, faarei te atsuiny famat fi nyi na guei Ijip naanaf?’ \v 29 Moses nongoiny vegiau to, sa naa fi en tan puputaa tana taa Midian. Vou ya fanging to, ana ya kaa mito na ina fuan a guei tsoiny. \p \v 30 “Voun fats safunuun a ingainy, ana isen a morena ten Gov ruak to Moses tana pan a uur panan a tobeer iny Sainai a morena kaa gagon koman guaf ruak tan nau kakaii kaa minon saksak. \v 31 Moses tagei a ka to, ya fakats fakinai nato te ruak fi na ka to ya naa fasiruu naa to ma tagaa faarof ya, ana Tsunaun tsue of towa, \v 32 ‘Nyo na Gov tan fuainy tsuvumanyi, Nyo na Gov ten Abraham ai Aisak ai Jekop.’ Ai Moses totoroor nato, ya oraav to ma tagaa pis na. \p \v 33 “Ana Tsunaun tsue of towa, \q1 ‘Nom ravainy fuan suu naa to mou manyi, pan to aya te tsutsun rom anyi tsunia, ayein puputaan taabos. \v 34 Nyo tagei fakap bus fo mamatsiny kat iring te kat ari tan fuainy tsoiny min moun Tsonyo i Ijip. Nyo nongoiny fakap tangis tsuri. Tovei roman, Nyo of me ma saup Anyi ri kainy nom osing rari na patang tsun. Nyo komainy jiats fi marom anyi, tana gum fan iny Ijip.’” \rq (Naus Osing 3.5,7,8,10) \rq* \p \v 35 Ai Stivin tsue pis to, “E Moses to aya te baainy iny ari ma nongoiny, ser tsue of ya, ‘Sei tsue of manyi ma kaa faarei anyi na tsoiny tatagaa ot ana tsoiny vaatsuk ee?’ Ayei koraa ya na mes ten Gov to te jiats naa ya, ma faarei ya na tsoiny tatagaa ot ana mes te saup fatabin rarori, Gov faparits ya tana fifaakouts tana morena to te ruak ya tana painy nau a kakaii na akoor. \v 36 Ai Moses kat ton fo kainy faatok reits an fo kan karap te tagei rori an fo binun saar iny faatok unya Ijip, vou ya fatafuts osing ratuari sa kat kainy ya tana Namaan A Goutsiroun, ai tana pan a uur, onots fats safunuu na ingainy. \v 37 Ayei koraa na Moses to aya te tsue of ir a taa Isrel, \q1 ‘Gov nai jiats minon ta ina isen ta kuigin tana vainy tsumi, ma faarei vaminyo Ya.’ \rq (Faun 18.5) \rq* \m \v 38 Vou ser faavot tana pan a uur, ai Moses kaa fiisen ramiton fuainy tsuvurara, fiisen me na morena to te vevegiau of ya tana tobeer iny Sainai, ayei kan te nom vegiau ten Gov, an vegiau to aya kaa minon a toto na sikia ta fafakap nan ya, ayei faan iny ya tsura. \p \v 39 “San fuainy tsuvurara baainy ma nongoiny tsue tsunia. Ser tsugei ya, tana saa, aave rari kaa farokot non unya Ijip. \v 40 Kat to ser tsue of e Eron, ‘Kat of mamam ta fo gov, ma mumua mamam ari. Moses to te fatafuts fi mamimam ya unya Ijip ya mei fi mamituamam nei mam gim rom ma nat a saa te ruak tsunia na.’ \v 41 Tan nainy to aya ser kat a kaisa faarei non a guei bulumakau, ri kat faakor tana gov gamgam to aya, ser kat guainy, ri paparaa mito na ka to aya te kat ari nimar. \v 42 Sen Gov faan iny a tounon tsuri Ya tanyiny to ma fafaatouf ari na nuaf ana iifaa an kootsits to te kirkir fi en ya tan fuainy kuigin tan Vegiau Ten Gov, \q1 ‘Amin vainy Isrel, muan tsumi kaakaan fats safunuu na ingainy tana pan a uur, mi atsuiny ton bulumakau an siip, mi kat ton faakor sam pon fi nei, mi kat a fo fifaan to aya Tsonyo? A sikia! \q1 \v 43 Mi nom a saape kandis tana gov gamgam, Molok, sam govets fiisen mi ya na kaisa faarei na kootsits tana gov gamgam e Refan, a fo kaisa to aya mi kat rari kainy fafaatouf rari. Nyo jiat fi maromi unya tana gum fan iny Babilon.’ \rq (Amos 5.25-27) \rq* \m \v 44 “Fuainy tsuvurara muan kaa me na saape kandis, kaa me na foka, faatok iny non E Gov te kaakaa fiisen ramirori tana pan a uur. Ri kat faarei tsuiny ya to te faatok fin ya Gov e Moses tan tanuu Tsunia. \v 45 Vou na fo ingainy te kap naa an fuainy tsuvurara naa fiisen mito Josua ser govets naa na saape kandis, ri nom ton puputaa tan mes vainy kaner tan mes gum fan to te gargar fi rari Gov. Ana saape kandis to aya kaa enato tan puputaa to aya onot tan nainy ten Devit. \v 46 Gov koma rof iny e Devit, ya faakats to sa rangats e Gov ma famanat iny Ya, ya ma fatsuiny ya ta isen ta saape ten Gov ten Jekop. \v 47 Sen Solomon fatsuiny of Ya na saape. \p \v 48 “Sana Gov a Tsigtsig Fiisok gim non ma natiny kaa tana numaa te fatsuiny vainy nimar to te tsue fi na kuigin, \q1 \v 49 ‘Gormirmir ayein tagan Tsonyo, tsue fi na Tsunaun, an puputaa ayei na pan te fakei Ronyon mou patsun ya. Saf viir numaa ei na, te kat of Varonyo mi? Saf a pan ya na te gum Ronyo, Nyo te favusuan? \q1 \v 50 Fiisia, mi gima nat Vanyo te kat fo mamatsiny ka to aya, nimau?’ \rq (Aisaia 68.1,2) \rq* \m \v 51 “Min vainy patsuu ra koovar, aave mami faarei raror aaver vainy vavaajets, ana mi gim rom ma natiny faan iny a aavem ma nongoiny yan vegiau ten Gov. Mi senviir tsun mirom fuainy tsuvumami, ami kan natiny fanaginy tsue vaurep rom tan Aaven Taabos. \v 52 Saf a kuigin ya na te kaa muan san fuainy tsuvumami gima kat, kat iring tsunia? Sikia, ri atsuiny famat ir vainy muan te favaanan iny vegiau nana Tsoiny Binun a Tavaron ten Gov na fi minon Ya. Tovei roman mi faan iny naa Towa nimar vainy fifitokon ser atsuiny famat Ya. \v 53 Mi nom bus Faun ten Gov tan nimar fuainy morena, sana mi gima manaats ya,” tsue fi Stivin. \s1 Ri Totouruei E Stivin Fats \p \v 54 Te nongoiny arin tsue to te sak a koma rari ser kot ngiisngiis ana ri koma seeve iny to Stivin. \v 55 San e Stivin via men Aaven Taabos ya matoong fi naa to Gormirmir. Sa tagein siinaiv ten Gov, ya tagei to Jisas te tsutsun minon tan panaainy matou ten Gov. \v 56 Ai Stivin tsue to, “Nongon, anyo tagei a Gormirmir a tapue ana Guei Tsoiny te Bobot e Gov sa ruak iny Mes me tsutsun non tan panaainy matou Tsunia.” \p \v 57 Kat to ser vaposok iny kuu ana ri pip to na fo teinar rari na fo nimar, ana ri fakookuar naa to ser nots e Stivin. \v 58 Ser ras fatafuts osing yan a ngats fan tsian, ana ri totouruei towan fats. An vainy to te sak faamuainy yan vegiau fious ton fo vau tsuar ser fakei fo raarav tsuar panan a isen a mes a vurots, koo rori Sol. \v 59 Ri binuiny a totouruei famat e Stivin fats, ai Stivin faakats fi to nei, “Tsunaun Jisas, nom a aave vanyo.” \v 60 Ya fatukun to sa kuu fatsian iny faakats, “Tsunaun! Anofe ravainy kat te kat ari tsonyo!” tsue fi Stivin, ya mat busen nato. \c 8 \p \v 1 Sen Sol fatangan iny e Stivin ma atsuiny famat ari Ya. \s1 Sol Kat Fifiiring Ir Vainy Fafaaman \p Tanik kan tan nainy to aya, ri tanik iny toptop rato na gum iny vainy fafaaman te kaakaa Jerusalem, ri kat fifiiring fiisok ir vainy fafaaman ser fabuubus vavis er koman a gum fan iny Judia an mes panan unya Samaria. San guamaraav tsun kaakaa Jerusalem. \v 2 Mes vainy te fafaatouf e Gov tangis fiisok e Stivin ser nai kats iny ya. \v 3 Sen Sol tanik iny fafauf rato na gum nar vainy fafaaman te natiny vaaguam ror iny fafaatouf, ya sof to na fo numaa sa ras fatafuts ir tsoiny min moun faavot te faaman ror ten Jisas, sa fasof rari tan numaa iny kotskots. \s1 Ri Favaanan Iny Vurungan Rof Samaria \p \v 4 Vainy fafaaman bus vavakas tan fo fan ser nai favaanan iny Vurungan Rof ten Jisas. \v 5 Filip of naa to tana ngats fan tsian tana gum fan iny Samaria ana ya favaanan iny to Jisas, Ayei na Krais a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy na aya. \v 6 Rin tagin vanongon to te favaanan fi Filip, ser suu iny koman iny vanongon tsuar tsunia, tana saa, ri tagein fo mamatsiny parits iny faatok ten Gov te faruak finy ya Filip. \v 7 Foka to, faarein masarau sofsof ir a vainy a kinai, ser kuu men tangis ri naus osing ratuari, vainy a kinai mou rarin mat, an pengong, mat faseinypan ri fokinai tsipaar fatabin er. \v 8 An paparaa tsian ruak to tana ngats fan tsian to aya. \p \v 9 Te kaa me na isen a mes tana ngats fan tsian, koo rori Saimon. A mes a fifiamatsuan, a viraako tan fo nainy te naa en. Vainy tana gum fan iny Samaria natiny toobo ror ya te kat fi non ya na foka to, ri te saar ir, sen Saimon tsue of rari, “Anyon a mes a karap.” \v 10 Vainy tana ngats fan tsian to te kaa miror a asangan an vainy sikia tu asangan natiny nongon fiisok ror e Saimon. Natiny tsue ror, “A mes to kaa minon ‘Na Parits A Reits’ ten Gov.” \v 11 Ri natiny vovou faparits ror vegiau tsunia, tana saa ayei natiny kat non a foka na fo kat gengen tana fo amatsuan, a viraako tsunia, ka te saar of rori. \v 12 Vou ai Filip favaanan iny ton Vurungan Rof tana Waan e Gov ai tana asangan e Jisas Krais, ai tan nainy to aya fuainy tsoiny min moun faaman to ten Jisas, ser fapeenan. \v 13 Ai Saimon faaman kan to, ya fapeenan to, sa ka fiisen me Filip. Tan nainy to aya ayei tagein viir kainy faatok te ruak ana ya karian fiisok tsun nato. \p \v 14 Guamaraav iny Jerusalem nongon te kaa fi me na taa Samaria vegiau ten Gov, ri jiats naa to Pita me Jon unya Samaria. \v 15 Nainy te ruak ari ana ri faakats of raton vainy fafaaman ser nom Aaven Taabos, \v 16 tana saa, u Aaven Taabos tabuiny of non tan ta mes tsuri, sana ri te peenan tsun er tana asangan a Tsunaun E Jisas. \v 17 Ai Pita me Jon fasaur to na nimar patsuu rari, ser faakats of ratuari, ri nom ton Aaven Taabos. \p \v 18 Tan nainy te tagei e Simon a parits tan Aaven Taabos te of rari, to te fasaur fin guamaraav nimar patsuu rari, ya pon to ma faan iny ta painy moni ten Pita me Jon ma foiny ya na parits tana Aaven Taabos, \v 19 sa tsue, “Ami ma faan kan vanyo na parits to aya, ai sei na mes to te fasaur ronyo na nimau tsunia ee, onot non ma nom Aaven Taabos.” \p \v 20 Sen Pita biny e Saimon, “Nyi ana painy moni tsumanyi onot non ma kajiaa babainy en unya Hel to te pon fi rom anyi ma pats a fifaan ten Gov tana painy moni! \v 21 Nyi sikia ma kaa me ta pan iny binun tana binun tovei tana saa fakats aave manyi sikia ma toobing fiisen me Gov. \v 22 Reesik nyi takopis osing ton kat iny ngi'arapaar tsumanyi ana nyi te faakats tana Tsunaun ma anofe Yan aveto nato to te fakats fi rom anyi. \v 23 Nyo tagei marom anyi te kaa mirom kat iny fitsufainy nato komam an aveto tsumanyi kotskots faavot marom anyi.” \v 24 Ai Saimon biny ton tsue ten Pita me Jon, “Mi na ina fuan ma faakats of vanyo tana Tsunaun ma faakouts vanyo Ya, ana foka to aya te tsue mi te gima ruak on tsonyo.” \v 25 Tan nainy te pokei fakap ari na ka to te tagei ari te ruak ten Jisas ri favaanan iny ton Vurungan Rof tana Tsunaun tana taa Samaria, Pita me Jon tabin fatabin rato Jerusalem. Ser favaanan iny Vurungan Rof ten Jisas sanaan ai tana fo fan tana gum fan iny Samaria. \s1 Filip Favaanan Tana Tsoiny Itiopia \p \v 26 Ana morena tana Tsunaun tsue of to Filip, “Tsun, kakoiny a tsivom nyi te naa fi painy vou tana sanaan te naus osing non a Jerusalem ai te of fi naa Gasa, sanaan to aya ka non tana pan a uur.” \v 27 Ai Filip kakoun fakap to ya naa bus nato, te naa ya sanaan ya tagei to na isen a mes iny Itiopia. Ayei na mes a karap kaa minon a binun tana muiny aatouf iny Itiopia, asangan a moun to aya, Kandis. Ayei tagaa ot iny non a painy moni tsunia. A mes to aya poo fi me Jerusalem fafaatouf me Gov, sa tabin fatabin fi naa fan tsuan. \v 28 Te tabin fatabin naa ya, ya jias to tana Kares, ana ya gogosias fatsiainy ton kirkir tana kuigin e Aisaia. \v 29 An Aaven Taabos tsue of to Filip, “Taan fasiruu naa panan a Kares.” \p \v 30 Kat to ai Filip taan fasiruu naa to ya nongoiny to na tsoiny Itiopia te gogosias non kirkir tana kuigin e Aisaia. Ai Filip rangats towa, “Nyi natiny rom a ka te gogosias rom anyi ge?” \v 31 Ana mes to aya biny towa sa tsue, “Fei nat fi ronyo ei, onot non te fa'arasainy fi non ya ta isen ta mes a ka to tsonyo?” Ya tsue to ten Filip, “Jias faguas fi me tsonyo nyi gum fiisen vamituanyo.” \v 32 A painy kirkir nan Vegiau Ten Gov te tsue tsuk iny e Jisas te tsue fi nei, \q1 “Ri atoiny mi Ya, faarei na siip to te komainy tseetsior rori, faarei non a guei siip te ots ari na funuu nan, ana ya gim to ma tangis; sa faarei tsuiny a mes to te gima tsue ta ka. \q1 \v 33 Tan nainy te fauf ari Ya, sikia ta mes ma fasakaa ot iny Ya. Ai sei te onot ma siisio of ir tsubnaain Tsunia ee? Tana saa, a toto Tsunia tan puputaa tovei te kap en.” \rq (Aisaia 53.7,8) \rq* \p \v 34 Ana tsoiny Itiopia to tsue of to Filip, “Nyo rangat marom anyi, a kuigin te tsue ten sei ee, ma kat yan vegiau to? Ayei te vegiau of a tsivon, ge te vegiau of a mesmes?” \v 35 Sen Filip tanik iny fa'arasainy gogosias te kirkir en tana tsoiny Itiopia ana ayei favaanan iny ton vurungan rof ten Jisas tsunia. \p \v 36 Te taan farokot naa ri sanaan, ser ruak tana isen a pan kaa minon a fo mar aurom, ana tsoiny Itiopia to tsue to, “Tagaa, a fo mar aurom tovei. Saf a ka te kat tap vanyo na tsonyo gima nom peenan?” \v 37 [Ai Filip tsue to, “Te kaa faaman mirom anyi koman a aave manyi, nyi onot rom ma peenan.” “Eye,” tsoiny Itiopia biny ya sa tsue, “Nyo faamainy rou e Jisas Krais a Guei Tsoiny ten Gov.”] \p \v 38 Ana tsoiny Itiopia to tsue of to na tsoiny tau tana kares ma faonot tsom ya. Ai Filip me tsoiny Itiopia to of to tana aurom, sen Filip fapeenainy ya. \v 39 Te naus osing mi ri na aurom, ri na ina fuan pasan mito sen tsun an Aaven Taabos tana Tsunaun nom naa to Filip, ana tsoiny Itiopia to gim pis to ma tagei ya. Ana tsoiny Itiopia to, mamagat fiisok tsun nato ya tanik iny taan fatabin pis nato tana pan te naa ya. \v 40 Sen Filip ruak en Asotas, ai tana fo ngats fan vavis ya favaanan iny ton Vurungan Rof nane Krais, ya nai ruak enato Sesaria. \c 9 \s1 Sol Ruak Faarei Na Mes A Fafaaman \p \v 1 Tan nainy patsukan to aya, Sol parits patsukanen tan tsue tsunia ma kat fifiiring yan matisian tana Tsunaun, ya te atsun famat rari. Sol naa to tana Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor tana taa Jiu, \v 2 ya tsue of towa ma kirkir ya tu noun tan tsoiny mumua tan fo numaa iny fafaatouf tana taa Jiu te kaa ror tana ngats fan iny Damaskas. Ya faan iny ton noun to aya ten Sol. Noun te tsue fi nei, te sab fi non e Sol ta tee tsoiny ge ta tee moun te natiny vovou iny ror a Sanaan ten Jisas ya te nots rari a kotskots ratuari ya te mei fatabin ramiri Jerusalem. \p \v 3 Te taataan a Sol ya ruak to panan a Damaskas, sen tsun an kurun kanaf fiisok poo me Gormirmir sa kookop faavots ya. \v 4 Ai Sol gotsiny to peto tan puputaa. Ai Sol nongoiny ton sen kuu te tsue fi nei tsunia, “Sol, Sol! Kat fei sa nyi fakamits Varonyo ei?” \v 5 Ai Sol tsue to na ka, “Anyi sei, Tsunaun?” Ana Tsunaun tsue to ten Sol, “Anyo Jisas to te kat fifiiring rom anyi. \v 6 Tsun, nyi te naa koman a ngats fan te ruak rom anyi a isen a mes tsue of marom anyi na ka ma kat anyi.” \p \v 7 Ana vainy to te taataan fiisen me Sol vatsutsun rato ser gima tsue ta ka, ri nongoiny kuu to ayei, sana ri gima tagei ta isen ta mes. \v 8 Ai Sol tsun to ya karats to na matan ya, sai te gima tagei ta ka tana sa a matan ya na uurup farokot to ser nom tap niman ya ri ras naa towa koman a ngats fan iny Damaskas. \v 9 Ayei gima matoong onots fopis nainy an tan nainy kan to aya, ayei gima ainy ya gim kan to ma jiu ta isen ta ka. \p \v 10 Te kaa me na isen a matisian Damaskas, asangan ya e Ananaias, tan taraa tatagaa tsunia Tsunaun tsue of towa, “Ananaias!” Ya tsue to, “Tsunaun, nyo tovei.” \p \v 11 Ana Tsunaun tsue of towa, “Tsun nyi te naa tana sanaan to aya, koo rori na Sanaan A Toobing tsun, numaa ten Judas nyi sab rom a isen a mes tana ngats fan iny Tasas, asangan ya Sol ayei faakats non. \v 12 Ai tan taraa tatagaa, ayei tagei a isen a mes koo rori Ananaias, sof me gagon, ya saras to na matan e Sol a niman ma matoong fatabin ya.” \v 13 Ai Ananaias biny towa sa tsue, “Tsunaun, nyo nongon ir a vainy a kinai vegiau tsuk iny a mes to aya tana fo mamatsiny iring te natiny kat non ya tan vainy fafaaman Tsumanyi Jerusalem. \v 14 Ayei nom bus a parits tan tsue faarof te faan iny tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu tsunia ma kotskots yan tsoiny min moun tana fan to aya te natiny fafaatouf ror ri te faakats tana asanga Manyi.” \p \v 15 Ana Tsunaun tsue of towa, “Kua, tana saa a mes to aya na tsoiny binun Tsonyo Nyo bobot bus ya ma favaanan iny a asanga Vanyo tana vainy sikia ma taa Jiu ai tana fo gotouf ai tana taa Isrel kan. \v 16 Nyo faatok rou yan fo viir kamits ana patang govets nats non ya tan favaanan iny a asanga Vanyo.” \p \v 17 Ai Ananaias naa to, ya sof to gagon koman a numaa, ya fasaur to na niman ten Sol, ya tsue to, “Vamuinyasiny tsiau Sol, a Tsunaun e Jisas to te ruak manyi sanaan, te jiats vaminyo ma matoong fatabin pis anyi, ai nyi te via men Aaven Taabos.” \v 18 Ana ka te kaa matan e Sol, faarein uriits nan jian, sen tsun ana ka to faarein uriits rus osing to na matan ya, ana matan ya arasan fatabin nato ana ya tsun to sa fapeenan en. \v 19 Vou Sol ainy to ya parits fatabin nato. \s1 Sol Favaanan Iny Vurungan Rof Damaskas \p Sol kaa fiisen rame na tee matisian Damaskas tan fo mar nainy. \v 20 Veesau tsun ya naa toobing enato koman a fo numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, ya tanik iny favaanan iny ton Vurungan Rof nane Jisas, “Ayei na Guei Tsoiny ten Gov.” \v 21 Ana fokinai to te nongoiny vegiau tsunia saar erato. Ser rangat, “Ai koraa ya na mes to te natiny kat fifiiring raror a vainy te faaman ror ten Jisas, te kaa ror Jerusalem? Ai tovei mam nat fi rom nei Ayei na tou kotskots rari faavot ya te mei ranaari tan fuainy tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu.” \v 22 San favaanan ten Sol reits ovei en. Ana taa Jiu to te natiny kaa ror Damaskas, nongoiny vegiau tsunia ser fakakarian ir. Ayei faatok famainy ovei tsun rari Jisas a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy, to sana ri na taa Jiu arasan faarof tan vegiau ten Sol ser gima tsue ta ka. \p \v 23 Voun nainy kinai te naa en, taa Jiu vaagum to ser kat a pau vurung ma tokoiny famat ari Sol. \v 24 Sen Sol nat rari. A taa Jiu tagaa ot patsukan iny a fo matainy sobaa nan soopip tana ngats fan tan nuaf min voiny ma tokoiny famat ari ya. \v 25 Tana voiny san mes matisian ten Sol fauf ising mi ya peto tana koverok a kotskots tana windoa nana soopip tana ngats fan ai na sanaan to te bus ising fi naa ya. \s1 Sol Kaa Jerusalem \p \v 26 Vou ai Sol naa to Jerusalem ya komainy to ma kaa faavot fiisen ramen matisian. Sana fokinai oraav ya ser gima faamainy ya, faarei na isen a matisian ten Jisas. \v 27 Sen Banabas nom e Sol ya atoiny na towa tan fuainy guamaraav. Ayei siisio of rari ten Sol to te tagei fi ya na Tsunaun sanaan. Ana Tsunaun fainy towan vegiau. Ai Banabas siisio kan iny towa te favaanan finy ya na asangan e Jisas Damaskas fiisen men kat iny ongoor. \v 28 Sen Sol kaa fiisen ramituari Jerusalem ya taan vavis miton kat iny ongoor sa favaanan iny a asangan a Tsunaun. \v 29 Ayei favevegiau fiisen rame na taa Jiu te natiny faa Grik ror ya fatsitsien fiisen ramituari tan vegiau sana ri tanaf ma tokoiny famat ya. \v 30 Te natiny fuainy vamuinyasiny fafaaman a ka to, ser mei naa Sol Sesaria ser faan iny naa ya tana ngats fan fatoobing tsunia Tasas. \p \v 31 Ai na sanaan san fo gum nar vainy fafaaman tana fo mamatsiny pan tana gum fan iny Judia ai Galili, ai Samaria, kaa men ar nainy tana aaverof. An gum nar vainy fafaaman ruak iny parits erato, ser vamarits a Tsunaun, an Aaven Taabos faparits ana Ya faakouts ratuari, an vainy kinai sof rato na gum nar vainy fafaaman. \s1 Pita Tsipaar E Inias \p \v 32 Pita taan vavis tana fo mamatsiny pan, ana ya naa kan to tana ngats fan iny Lida a tou nak ir vainy fafaaman na aya. \v 33 Tana fan nato aya, ya tagei to na isen a mes asangan ya e Inias, a puan ya na mat ovei onots a jian a ingainy, ayei gim ma tsun osing a fetan. \v 34 Ai Pita tsue to tsunia, “Inias, Jisas Krais kat faarof fatabiny marom anyi. Tsun, nyi vatsvats to na fetan tsuam.” Sen tsun Inias tsun to. \v 35 Ana vainy faavot tana ngats fan iny Lida ai Seron tagei towa ser takopis ri faamainy to na Tsunaun. \s1 Pita Fatsuiny Fatabiny E Tabita \p \v 36 Tana ngats fan iny Jopa a isen a muiny matisian te kaa na aya, asangan ya e Tabita. Tan faa Grik koo rori Dokas. Tan mamatsiny nainy ayei natiny kat non kat rof, ana ayei kan natiny faakouts raror tsoiny min moun aaruts. \v 37 Tan nainy nato aya ana faadis nom towa ya mat enato, ser garus a puan ya ser fakei ya tana isen a pan, jias. \v 38 Tana ngats fan Lida kaa non panan a ngats fan iny Jopa, an fuainy matisian nongoiny ton vaanan nane Pita te kaa fi non ya Lida, ser faan iny naa na ina fuan a mes. Ser nai rangats ya, “Nyi naa of mamimam. Veesau sanyi me anaanos vaare.” \p \v 39 Pita kat to sa naa fiisen rame na ina fuan a mes, te ruak ya, ser atoiny naa ya tana pan jias, an fo amov naa mito ser tsutsun panan e Pita ser tangis, ri faatok iny to na fo vau ana fo vau nana tonok to te kuinykuiny e Dokas tan nainy te kaa farokot fiisen ramiri ya. \v 40 Ai Pita gargar rato na fokinai jiarasan, ya fatukun to sa faakats ya takopis of naa ton puainy mes, ya tsue to, “Tabita, tsun!” Kat to ana moun karats to na matan, ya matoong to Pita, ana ya tsun to sa vaagum. \v 41 Pita nom tap niman ya, ya ras fatsuiny towa, sa tsutsun. Ai Pita fikoo raton vainy fafaaman, fiisen ramirin fuainy amov, ana ya faan fatabin ratuari Dokas, a toto. \p \v 42 An vurungan nane Pita to te fatoto fi ya na moun saats to na fokinai pan tana ngats fan iny Jopa, ana fokinai nongoiny towa, ser faaman tana Tsunaun. \v 43 Ai Pita kaa ton nainy kinai Jopa, fiisen me na isen a mes koo rori Saimon to te natiny nom non pempem nan bulumakau, ai te faparainy ya, ka iny kat a fo binun. \c 10 \s1 E Pita Me Konilias \p \v 1 Tana ngats fan iny Sesaria kaa non a mes a asangan ya Konilias, a tsoiny mumua tana isen a gum iny vainy puaan iny Roum, ito te koo rori na gum iny vainy puaan iny Itali. \v 2 Ayei ana numaa iny guei tsunia faatouf faman ror ten Gov ana ayei kan natiny faakouts non tana tou faan moni tsuri to te aaruts ror an ya te faakats ten Gov tan mamatsiny nainy. \v 3 Tan sen nainy tana touraf tana fopis a kilok ya tagei to na ka te ruak faarein taraa tsunia, sa inainy fanatnat iny ya ayei na morena ten Gov te naa me tsunia sa tsue, “Konilias.” \p \v 4 Ana oraav nom towa sa tsue, “Tsunaun a saa na?” Ana morena biny towa, “U faakats tsumanyi ana fo fifaan te faan iny naa nyi tan vainy aaruts e Gov te nongoiny ya, ya tagei towa sa gima anofe ya tan mamatsiny nainy. \v 5 Jiats naan ta vainy tana ngats fan iny Jopa, er atoiny fatabiny mito na mes te koo rori Saimon ton mes asangan tsunia Pita. \v 6 Ayei kaa fiisen minon e Saimon numaa tsuan. Saimon a mes te natiny gis non pempem nan bulumakau ai te faparainy ya, ito na numaa tsunia kaa non teis.” \p \v 7 Ana morena to te vegiau tsunia naus osing towa, ya fikoo to na ina fuan a tsoiny binun tsunia ana isen a tsoiny puaan te faatouf faman non ten Gov, te natiny fafaakouts non e Konilias. \v 8 Konilias tsue of ratuari na ina pis a mes a fo mamatsiny ka te ruak, ya jiats fi ratuari Jopa. \v 9 Tan mes nainy te taan naa ri sanaan ser nom fasiruu naa tana fan iny Jopa, tana gagoiny nuaf Pita paas nato patsun a numaa ma nai faakats ya, tan nainy fafaakats. \v 10 Pita sarein ves ya komainy to ma ainy, te kakouiny arin a kainy ainy, ya tagei to na ka te faarein taraa. \v 11 Ayei tagei to na Gormirmir te tapue, a ka faarei men raarav tatabuan of minon tana fats a i'iyo tsunia. \v 12 Koman raarav tatabuan to aya kaa men faruet raif ana faruet kakan iny ror a komar, an marei roruaf. \v 13 An vegiau poo mito tana Tsunaun sa tsue, “Tsun Pita. Atsuiny ta faruet nyi te ainy.” \v 14 Sen Pita tsue na ka, “Sikia non, Tsunaun. Anyo sikia rou ma ainy ta fo kainy ainy ta bong te agaagon iny romam a taa Jiu.” \p \v 15 An vegiau poo pis mito tana Tsunaun, “Pita, pon fi vaare nei fo mamatsiny ka te faarof iny e Gov te agaagon iny rom anyi.” \v 16 A ka to aya te fopis iny ruak to sa veesau, fatabin pis en Gormirmir. \p \v 17 Pita fakats fiisok a ka te tagei ya to te faarein taraa te komainy ma natiny man nan ya, tan ar nainy to aya a ina pis a mes te poo fi me ten Konilias nai sab me na numaa te kaa non e Saimon ser nai tsutsun to tan matainy sobaa nan ya. \v 18 Ser fikoo vavis, te tsikoiny kaa fi non e Saimon to te natiny rori Pita. \p \v 19 Pita fakats kanen nanon tana ka te tagei ya te faarein taraa an Aaven Taabos tsue to tsunia, “Saimon a ina pis a mes te tsikoo marom anyi. \v 20 Tsun sa nyi, nyi te of na peto. Oraav vaare tan naa fiisen ramiri tana saa Nyo jiats ramiri.” \p \v 21 Pita of to peto sa tsue tsuri na ina pis a mes to, “Anyo to te tsikoo romi, a saa te of mimi na?” \v 22 “Tsoiny mumua tan vainy puaan e Konilias te jiat mamimam, Ayei na mes a tavaron matan e Gov ana taa Jiu faavot natiny famaari fiisok ror ya. A isen a morena ten Gov tsue of e Konilias ma fikoo manyi numaa tsuan ayei komainy nongoiny non foka te tsue of rom anyi ya.” \v 23 Ai Pita fasof ratuari numaa, sa ri goros na aya. \p Tan mes nainy ya naa fiisen ramituari an fo mes vamuinyasiny kan iny Jopa. \v 24 Tan mes nainy ya ruak to Sesaria, an nuatsin e Konilias an fuainy vaatau tsunia fiisen mi ya anaanos e Pita. \v 25 Pita tanik iny sof naa non gagon, Konilias tainytainy towa, ya fatukun to matan e Pita pon iny ma faatouf ya. \v 26 Sen Pita tsue of towa, “Tsun, anyo vaa ei a na mes babainy tsun.” \p \v 27 Pita vevegiau fiisen me Konilias te sof na ya numaa, ana ya tagei raton vainy te vaaguam er. \v 28 Ya tsue to tsuri, “Mi natiny rom a Faun tsumam a taa Jiu mam sikia rom ma sovaar mamimin mes panan sikia ma taa Jiu sen Gov faatok vanyon kat to ma tagaa nyo, nyo sikia rou ma aspeer ta isen ta mes nyo te koo ya na mes te tsugei non e Gov. \v 29 Te fakuar vaminyo mi, nyo sikia ma maangaat osing mami nyo rangat varomi, a saa te fikoo of vanyo mi na?” \v 30 Ai Konilias biny towa, “Fats nainy te naa en nyo kainy faakats koman a numaa tsonyo tana awa to aya tana touraf tana fopis a kilok, sen tsun ana mes kaa minon vau kakanaf tsutsun to mata vanyo, \v 31 sa tsue, ‘Konilias, Gov nongoiny fakap faakats tsumanyi, ana fo fifaan te faan iny naa nyi tan vainy aaruts to, sa sikia non ma anofe ya. \v 32 Jiats finy naa ta mes unya Jopa ten Saimon koo rori Pita. Ayei natiny kaa non numaa ten Saimon to te natiny gis non pempem nan bulumakau ai te faparainy ya te kaa non teis, mi nom mi towa.’ \v 33 To tsonyo jiats veesau tsuiny nats rari tsumanyi sa rof non nyi naa emame. Tovei mam kaa rom matan e Gov, vanongon rom tan fo mamatsiny ka te tsue iny non a Tsunaun ma tsue of anyi mam.” \s1 Pita Favaanan Numaa Ten Konilias \p \v 34 Pita tanik iny vegiau ana ya tsue to, “Man ovei, tovei roman nyo nat you, Gov gim non ma aspeer oiny ta isen ta mes kainon saf gumgum, an puan, ana vun ei na. Sana Ayei fagum ra ror a vainy tan isen gumgum tsun. \v 35 Gov faarof iny e sei tsun te oraav ror Ya ee ana ayei te kat a ka na tavaron matan Ya, kainon saf viir puan ei na, u taa Jiu gen rin vainy sikia ma taa Jiu. \v 36 Mi natiny rom vaanan to te faan iny mi ya tana taa Isrel, to te favaanan iny romin Vurungan Rof nana aaverof ten Jisas Krais tsun, Ayei na Tsunaun tana vainy faavot. \v 37 Mi natiny rom a fo mamatsiny kan karap te ruak tan mounan faavot tana gum fan iny Judia, sa tanik me tana gum fan iny Galili, voun nainy tana tou favaanan ten Jon a tsoiny fapeenan. \v 38 Mi natiny rom e Jisas a tsoiny Nasaret, to te tsiiu finy me Gov Aaven Taabos ana parits to aya Tsunia. Ya naa vavis nato tan fo mamatsiny fan, kat mamatsiny kat rof, Ya tsipaar kan ratuarin a vainy te kaa kan fain a parits ten Vinasaar, tana saa Gov kaa fiisen mi Ya. \p \v 39 Mam amaraav tagaa fatoobing matam tana fo mamatsiny ka te kat Ya tan mounan tana taa Jiu ai unya Jerusalem. Ri tapaar Ya ser fagageits Towa tana pagafuan sa mat en. \v 40 Sen Gov fatsuiny fatabin Ya tana mat tan fafofopis nan nainy. Ai Gov famanat rato na vainy, ma tagei ari Ya. \v 41 Gov gima faatok iny Ya tana fokinai vainy. Sikia, Ayei faatok iny a tsivon tsumam vainy e Gov te pisan mamam muan ma favaanan iny foka te tagei amam mam nongoiny towa. Voun nainy te tsun fatabin Ya tana mat, mam ainy, mam jiu fiisen mi Towa. \v 42 Ya tsue faparits of matuamam ma favaanan tana vainy, ai te tsue fa'arasainy of vainy Tsunia na isen te bobot e Gov ma faarei Ya na tsoiny vaatsuk tsuri te toto ror ai tsuri te mat er. \v 43 Fuainy kuigin pokei Ya ana fokinai te faaman Tsunia aveto tsuri nai nom ravaa non tana parits tana asangan Ya.” \s1 Vainy Sikia Ma Taa Jiu Nom Aaven Taabos \p \v 44 Pita vegiau tsuk kanen nanon vegiau to, an Aaven Taabos of rato na vainy te nongoiny vaanan tsunia. \v 45 U vamuinyasiny fafaaman tana taa Jiu to te naa fiisen me Pita ngian erato tana fifaan tan Aaven Taabos te tatsiiu of ir vainy sikia ma taa Jiu, \v 46 tana saa ri nongoiny rari to te vegiau iny a fo vegiau fafoofan te sikia rori ma natiny, ana ri variri to Gov. \p Ai Pita tsue to, \v 47 “Ta mes te onot non tan kat tap ir a vainy to ma peenan vaare ri tana aurom? Ri nom bus Aaven Taabos to te nom fi mam.” \v 48 Ana ayei tsue of ratuari ma nai peenan tana asangan e Jisas Krais. Ana ri rangats to Pita ma kaa fiisen ramiri tan ta tee nainy. \c 11 \s1 Pita Faan Iny Nan Vegiau Tan Vainy Fafaaman Jerusalem \p \v 1 Amaraav an vamuinyasiny fafaaman faavot a gum fan iny Judia nongon te nom finy a vainy a sikia ma taa Jiu, ari kan nom vegiau ten Gov ser takopis fi na ten Jisas. \v 2 Tan nainy te naa fi naa Pita tana ngats fan tsian iny Jerusalem vainy fafaaman tana taa Jiu te vovou iny ror kat iny vaapee fatsutsuar mi towa. \v 3 Ser tsue, “Kat fei tsumanyi naa numaa tan vainy sikia ma vaapee ei tsumanyi ainy fiisen ramituari?” \p \v 4 Pita tanik iny fa'arasainy of ratuari na fo mamatsiny ka te ruak tsunia muan: \v 5 “Nyo kainy faakats koman a ngats fan iny Jopa, an anyo tagei towa te faarein taraa ito na Gormirmir tapue a ka faarein men raarav tatabuan of fiisen men fats i'iyo tsunia, sa nai kaa me pana vanyo. \v 6 Koman raarav tatabuan to aya kaa men faruet raif an vouts ana faruet te kakaan iny ror a komar, an marei roruaf. \v 7 Nyo nongoiny ton vegiau poo me tana Tsunaun sa tsue, ‘Tsun Pita. Atsuiny ta faruet nyi te ainy.’ \v 8 Nyo tsue to, ‘Sikia non, Tsunaun. Anyo sikia rou ma ainy ta fo kainy ainy ta bong te agaagon iny romam a taa Jiu.’ \v 9 An vegiau poo pis mito Gormirmir tan fafuan nainy sa tsue, ‘Pita, pon fi vaare nei fo mamatsiny ka te faarof iny e Gov te agaagon iny rom anyi.’ \v 10 U vegiau to aya te fopis iny ruak ya, kat to ya naa fatabin pis fi naa to Gormirmir. \p \v 11 “Sen tsun ana ina pis a mes to te jiats mi ri ngats fan iny Sesaria ser nai kaa me numaa te kaa ronyo. \v 12 An Aaven Taabos tsue of vatuanyo ma naa fiisen ramiri, ‘Oraav vaare ma naa fiisen ramiri,’ aunom a vamuinyasiny fafaaman te poo fi me Jopa ser naa fiisen vaminyo Sesaria ana mam faavot naa fi to numaa ten Konilias. \v 13 Ya tsue of matuamam te tagei finy ya na morena te tsutsun non koman na numaa tsuan sa tsue, ‘Jiats naa ta mes unya Jopa ma tsikoo ya na mes to koo rori Saimon Pita. \v 14 Ayei nai fa'arasainy non vegiau to aya ana nyi an numaa iny guei tsumi nai saup fatabin rom.’ \p \v 15 “Te tanik iny vegiau anyo Aaven Taabos of ratuari, jesan kan te kat fi ya tsura tan tatanik tana Pentikos. \v 16 Sana nyo fakats fatabiny vegiau te kat a Tsunaun to te tsue fi ya, ‘Jon fapeenainy ir a vainy tana aurom sana ami nai peenan iny rom Aaven Taabos.’ \v 17 Sana fifaan ten Gov tan Aaven Taabos te faan rari Ya, jesan te faan rara Ya Gov to te faamainy finy rora na Tsunaun e Jisas Krais nyo gim rou ma aspeer rari to te pisainy fin rarori Gov.” \p \v 18 Nainy te nongoiny arin vaanan to ten Pita ri faarof iny towa ri vamarits to Gov, ser tsue, “U man ovei tsun. Gov faarof ir a vainy sikia ma taa Jiu te reesik ri takopis osing ton aveto ri nom ror a toto na suu.” \s1 Vainy Faaman Iny Entiok \p \v 19 Vainy faaman tanik iny sab nainy patang an kamits tsian te totouruei famat fi ri Stivin to ser vavakas ri afis to na pan faavot. Ri na mesapan naa ser onot me Finisia ai tana toor iny Saipras ana mesapan poo fi mito tana ngats fan iny Entiok favaanan iny Vurungan Rof nane Jisas unya tana taa Jiu tsun. \v 20 Sana mesapan tsurin vainy fafaaman to te poo fi me Saipras ai tana ngats fan iny Sairini naa fi to Entiok ser favaanan iny Vurungan Rof nana Jisas a Tsunaun tana vainy a sikia ma taa Jiu kan. \v 21 Ana parits tana Tsunaun faparits ratuari tan favaanan tan kat to aya as'as tana vainy kinai nato ri faaman to ser vovou iny a Tsunaun e Jisas. \v 22 Vaanan to aya kookop faavots vainy faaman iny Jerusalem ser jiats naa Banabas unya Entiok. \v 23 Nainy te ruak ya ya tagei to koma ree'un ten Gov fafaakouts ir a vainy ya paparaa fiisok to sa faparits rari ma kaa faman er kaa fasuu tsun naa to tana Tsunaun fiisen me na aaver faavot. \v 24 Banabas, ayei na mes a tavaron to te via men Aaven Taabos ana faason, ana vainy kinai takopis fi rato tana Tsunaun. \v 25 Ai Banabas naa fi naa to Tasas a tou tsikoo Sol. \v 26 Nainy te sab ya Sol ya mei towa Entiok, isen a ingainy a urung te kaa fiisen me Banabas Sol a gum nar vainy fafaaman ser faatsuts ir a vainy kinai iny Entiok. Te kaa ri unya aya Entiok ri vaamuan iny koo ratuarin matisian, u Kristian. \v 27 Ai tana fo nainy to aya fo mes kuigin poo mito Jerusalem ser of fi naa Entiok. \v 28 Isen a Kuigin koo rori Agabas, ayei te tsutsun an tana parits tan Aaven Taabos ayei faruak ton vegiau tana ves tsian te ruak nats non tana fokinai fan tana monaagits. (Tan nainy te aatouf e Klodias iny Roum, an ves to aya ruak to.) \v 29 Kat to an vainy fafaaman tsue faonot to ma faan iny naa ri ta painy moni tan fuainy vamuinyasiny fafaaman tana gum fan iny Judia kainy faakouts rari. Fo isiseiny vainy fafaaman fakats ma faan iny ta painy moni te kaa farokot mirori tana binun to aya. \v 30 Ri kat fi nei, ser atoiny naa ya ten Banabas me Sol, ma faan iny na ri na painy moni tan tsoiny tatagaa ot tan gum nar vainy fafaaman unya Judia. \c 12 \s1 Herot A Aatouf Kat Fifiiring Ir Vainy Fafaaman \p \v 1 Tan nainy to aya Herot a Aatouf faan iny tsue tan vainy puaan tsunia ser kat fapatang an fakamits ir a gum nar vainy fafaaman. \v 2 Ayei kan te faan iny tsue tan vainy puaan tsunia ser atsuiny famat e Jemis a famuinyasiny ten Jon tan kirat nana puaan. \v 3 Te tagei e Herot a taa Jiu te paparaa men kat to aya ya kotskots kainy to Pita. (Kat to te ruak tan Guainy tana taa Jiu te ainy rorin Koinykoiny Sikia tu Yis.) \v 4 Ya nots to Pita sa fakei ya tana numaa iny kotskots. Ai Pita kaa to fain bei ot tana fats a gum te kaa minon a ina fats vainy puaan ser bei ot iny ya. Herot fakats ma fatsutsuiny ya tan vaatsuk matar a vainy ma sak ari ya tu vegiau ana ya te atsuiny famat ya voun Nainy iny Fakats Fatabin tana taa Jiu. \v 5 Pita kaa busen tana numaa iny kotskots an gum nar vainy fafaaman fafaakats faparits of towa ten Gov. \s1 Morena Fatafuts E Pita Tana Numaa Iny Kotskots \p \v 6 Tana voiny tabuiny fatsutsuiny non e Herot e Pita matar vainy faavot, Pita goros enanon fapoopoan nana ina fuan tsoiny puaan. Ri kotskots ya na fuan a tseen, sen ngue niman e Pita an mes ngue tana tsoiny puaan senviir minon a mesmes tsoiny puaan an mes tsoiny puaan bei ot er matainy sobaa nana numaa iny kotskots. \v 7 Sen tsun ana morena tana Tsunaun ruak to an kurun fa'arasainy to na koman a numaa iny kotskots. Morena tsik to Pita ririkin ya ya guinyguiny towa ya tsue to tsunia, “Veesau tsun! Tagun!” Sen tsun an tseen tapuruur osing to na niman e Pita. \v 8 Morena tsue to tsunia, “Rots pous tsuam ana nyi te fasobok a moum su.” Pita kat fi to te tsue fi na morena. Morena tsue to tsunia, “Vau raarav tsuam nyi te vovou vanyo.” \v 9 Pita vovou iny naa towa jiarasan tana numaa iny kotskots. Ya gim to ma nat faarof iny a ka te kat a morena pon iny yan taraa. \v 10 Ri naus osing naa na vaamuan nana tsoiny puaan tana bei ot koman a numaa iny kotskots ri faafis to na fafuan nana tsoiny puaan ser nai ruak me tan fafakap naan matainy sobaa nana numaa iny kotskots te matoong fi naa non tana ngats fan. Matainy sobaa karian iny tapue patsukanen of rari ser tafuts jiarasan. Ri taan naa to sanaan tana ngats fan ana morena naus osing to Pita. \p \v 11 Sen Pita see natnat faarof iny a ka te ruak tsunia sa tsue na ka, “Tovei nyo nat faman ovei you Tsunaun te jiats me na morena Tsunia sa saup fatabiny vanyo niman a parits ten Herot an tan fo mamatsiny ka te komainy ma kat a taa Jiu.” \p \v 12 Te nat bus iny ya na ka to ya naa fi naa to numaa ten Meri tsinan Jon Mak. Vainy a kinai kaakaa unya aya ser fafaakats patsukaner. \v 13 Pita tegteg to tan matainy sobaa jiarasan ana muiny binun ten tsinan Jon Mak te koo rori Roda naa mito sa nai nak mi ya. \v 14 Ayei nongoiny fanatnat iny a nguen e Pita ana ayei mamagat fiisok tsun nato sa kuar fatabin naa gagon ya gim to ma puen matainy sobaa sa fafaatai rari te tsutsun fi non e Pita jiarasan. \v 15 “Nyi piou rom!” tsue fi ri tsunia. Sana ayei tsue of rari man ovei. Ri biny towa, “A aaven ya toroman vaa.” \v 16 Sen Pita gima faonot tan tegteg. Ri puen matainy sobaa ai te tagei ari ya ri fasasaar rato. \v 17 Ya faarua iny to na niman ma vanumui ri ana ya fa'arasainy of ratuari to te fatafuts finy ya na Tsunaun tana numaa iny kotskots. “Tsue of yam e Jemis ana rin mes vamuinyasiny fafaaman,” te tsue fi ya, ana ya naus osing ratuari sa naa fi en tana mesapan kanen. \v 18 Tana voinyvoiny an vainy puaan fapinpin fiisok tsun rato tana ka te ruak ten Pita. \v 19 Herot tsue of rari ma tsikoo Pita, sana ri gima sab vaarik ya. Ya rangat fapaas raton vainy puaan te bei ot tana ka te ruak ten Pita. Herot tsue of ratuarin mes vainy puaan, ma atsuiny famat ir tsoiny puaan to te bei ot iny e Pita. \s1 A Mat Ten Herot \p Vou na ka to Herot naus osing a gum fan iny Judia ya naa fi naa to tana ngats fan iny Sesaria. \v 20 Herot peits fiisok iny a vainy tana fuan a ngats fan Taia ai Saidon; to ser kat a gum ri naa fi to tsunia. Mumua tsom ri sing to Balatas ser kaa tan sen panaan fiisen ramiri ito na mes te natiny tatagaa ot iny non a numaa tsian ten Herot; ana ayei kan e Herot natiny faason fiisok non tsunia. Ri naa fi to ten Herot ser rangats ya ma faroruak ari tana saa a gum fan tsuri natiny nom rora kainy ainy tana gum fan tana aatouf. \v 21 Nainy te fagum ari Herot vau ton vau iny aatouf ya gum to tan tagan tsuan, ana ya vegiau to tana vainy ser nongoiny ya. \v 22 Ri vaakuu to ser tsue, “U vegiau to te faarei non vegiau tana isen a gov, sana sikia ma vegiau tan ta mes.” \v 23 Sen tsun ana morena tana Tsunaun fauf to na faadis tsian tsunia, tana saa ayei gima faan iny naa na vamarits ten Gov. An tsitsi ainy retsrets to na koman ya sa mat en. \v 24 An vegiau ten Gov tanik iny saats vavis to na pan. \v 25 Vou na ka to Banabas me Sol govets bus naa to fifaan tan painy moni tana ngats fan tsian iny Jerusalem, an nainy binun tsuri fakap to ri tabin fiisen mi naa to Jon Mak Entiok. \c 13 \s1 Ri Jiats Naa Banabas Me Sol Tana Binun Ten Gov \p \v 1 Te kaa me na mesapan nar kuigin an tsoiny fifaatsuts fapoopoan nar gum nar vainy fafaaman i Entiok: Banabas, ai Simion (te koo ri na Pua Bong), ai Lusias (a tsoiny Sairini), ai Maneyen, (a tsungan te karap fiisen me Gavana Herot tana isen a numaa), ai Sol. \v 2 Te fafaatouf vainy fafaaman a Tsunaun ser tavtaav kan iny a kainy ainy an Aaven Taabos tsue of ratuari, “Pisainy of Vanyo yam e Banabas me Sol ma kat of Vanyo ri na binun te faan iny Anyo tsuri ma kat.” \v 3 Ri tavtaav, ri faakats to ser fasaur a nimar patsuu rari ser jiat ra naa ri. \s1 Koman A Toor Iny Saipras \p \v 4 Aaven Taabos jiat ra naa ri tana ngats fan iny Selusia, ser jias tana toraara ri sepuu fi naa to tana toor iny Saipras. \v 5 Te ruak ari tana ngats fan iny Salamis ser favaanan iny vegiau ten Gov tan fo numaa iny fafaatouf tana taa Jiu. Ai Jon Mak fafaakouts kan ratuari tana binun. \p \v 6 Ri taainy a koman a toor iny Saipras ser nai ruak tana ngats fan iny Pefos. Unya Pefos ri sab a tsoiny Jiu te koo ri Ba-Jisas ana ayei kan a tsoiny fisagon a kuigin gamgam. \v 7 Ayei na vaatau tana gavana tana toor asangan ya Sejias Polas, a mes a nat fiisok. A gavana to aya te fikoo Banabas me Sol ma naa mi ri tsunia tana saa ayei te komainy ma nongoiny vegiau ten Gov. \v 8 Sen Ba-Jisas te koo rori Elimas a tsoiny fisagon tsugei fiisok ere Banabas me Sol, ya pon to ma kopis fakats tana gavana ma gima faason ya tana Tsunaun. \v 9 Sen Sol mesa asangan ya Pol via iny men Aaven Taabos matoong fatoobing naa ten Elimas a tsoiny fisagon sa tsue, \v 10 “Nyi na guei tsoiny tana Vinasaar! Anyi kan a tsoiny koma iring iny rom fo mamatsiny kan tavaron; ai nyi via iny mirom fo mamatsiny kat gamgam, ana nyi natiny kopis rom a man nana Tsunaun ma nai ruak iny gam ya! \v 11 Tovei roman, nyi nom nats rom a fasaraa tana Tsunaun, ana mata manyi kio nats non ana nyi gim rom ma tagei oiny nats a arasan nana nuaf.” \p Sen tsun ana matan e Elimas uurup nato ya taan vavis to sainy ta mes ma raras vavis ya niman. \v 12 Nainy te tagei e gavana na ka to te ruak, ya faaman fiisok tsun nato ten Jisas; tana saa ayei saar fiisok tsun nato tan faatsuts tana Tsunaun. \s1 Koman A Ngats Fan Iny Entiok Tana Gum Fan Iny Pisidia \p \v 13 Pol an vaatau tsunia naus osing a ngats fan iny Pefos, ser sepuu fi naa tana ngats fan iny Pega tana gum fan iny Pamfilia; sen Jon Mak naus osing rari na aya ya tabin fatabin nato Jerusalem. \v 14 Ri naus osing to na Pega ser taan naa, ri ruak to tana ngats fan iny Entiok tana gum fan iny Pisidia; an tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu ri naa fi nato tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu ser vaagum er. \v 15 Te kap bus gogosias nan Faun te kirkir iny e Moses an fo kirkir tan fo kuigin, rin tsoiny mumua tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu rangats to Pol me Banabas, “Vamuinyasiny, mam komainy maromi ma vegiau tana vainy te kaa fi miromi tu vegiau iny faparits rari, jio, vegiau sanyi yam.” \p \v 16 Pol tsun sa faarua iny a niman jias ma kaa faamo ri ana ya tanik iny vegiau busen nato: “Gueiny Isrel ana min sikia ma taa Jiu tovei te natiny fafaatouf rom e Gov nongon yam tsonyo! \v 17 E Gov tana vainy Isrel pisainy tsuvurara ser faporos fakinai me te kaa ri Ijip ri faarei ton guein sagoor. Tana parits Tsunia na siireits Ya saup fatabin ratuari ser naus osing me na gum fan iny Ijip. \v 18 Ai tana pan a uur, Gov koma patang fiisok tsun nato tan kat iring tsuri onots fats safunuu na ingainy. \v 19 Tana gum fan iny Kenan Gov rurei a fits a gum nar a vainy, ana Ya faan ratuarin guein Isrel puputaa ma fasito iny ari ya ma tagaa ot iny arin puputaa to aya, \v 20 onots fats natus an ngim safunuu na ingainy. \p “Voun a ka to Gov faan raton guein Isrel fuainy tsoiny vaatsuk ser tagaa ot rari, onot tan nainy Samuel a kuigin. \v 21 Te rangat iny ari ta aatouf, Gov faan ratuari Sol, a guei tsoiny ten Kits a vun ten Benjamin, a aatouf tsuri onots fats safunuu na ingainy. \v 22 Sen Gov nom ravainy pis e Sol, Ya pisainy to Devit ma faarei ya na aatouf tsuri. Ai tovei na ka te tsue tsuk iny e Gov ten Devit tsuri, ‘Nyo sab e Devit, a guei tsoiny ten Jesi a mes to te kaa non koman Tsonyo tsunia; ayei na mes te nai kat non a fo mamatsiny ka te mangiir Ronyo.’ \v 23 Tana tsubnaain e Devit fatoobing, Gov pisainy e Jisas a Tsoiny Fiisaup tan gueiny Isrel to te kat Yan tsuen man Tsunia muan. \v 24 Jisas tabuiny ruak non ai Jon a Tsoiny Fapeenan favaanan to tan guei faavot iny Isrel ma reesik ari ri te takopis osing aveto tsuri er fapeenan to. \v 25 Te kat iny fakap bus e Jon a binun tsuan ya tsue to tana vainy, ‘Mi pon varonyo sei? A sikia ma nyo to te anaanos romi. Nongon yam! Ayei to te naa minon vou vanyo, anyo sikia ma onot faarof iny puruur a patom nan su Tsunia.’ \p \v 26 “Vamuinyasiny tsiau, gueiny ten Abraham ana min vainy sikia ma taa Jiu to te natiny fafaatouf rom e Gov, u vaanan nane Jisas a Tsoiny Fiisaup tana vainy te naa ename! \v 27 Tsurin vainy te kaa ror Jerusalem ana rin tsoiny mumua gima inainy fanatnat iny e Jisas, Ayei na Tsoiny Fiisaup ri faan iny naa Ya ma mat en Ya ri kat to na fo vegiau tan kuigin muan te natiny gosias rori tan fo Nainy Fafaatouf tana taa Jiu ruak iny man ovei nato. \v 28 Ri gima sab ta ka ta iring Tsunia ma tokoiny ari Ya, sana ri sing maamaa tsuiny e Pailat ma atsuiny famat ya Jisas. \v 29 Te kat fakap bus ari na foka te kirkir iny fuainy kuigin ri fauf osing Towa tana pagafuan ser nai fasooiny Ya tana puts tan fats. \v 30 Sen Gov fatsuiny fatabiny Ya tana mat. \v 31 Ana ri na vainy to te taataan fiisen me Jisas muan tana gum fan iny Galili tana ngats fan tsian iny Jerusalem tagei pis Towa tan nainy kinai to te tsun fatabin fi Ya. Ai to roman ri favaanan iny Towa tana vainy Isrel tana foka te tagaa iny matan bus iny ari. \v 32-33 Mam tovei faan maromin Vurungan Rof: tana ka te tsue faman iny e Gov tan fuainy tsuvurara muan tana ka te kat non Ya, Ayei faruak famainy ovei ya tsuran fuainy tsubnaain tsuri to te fatsuiny fatabiny finy Ya Jisas tana mat Tsuan, faarei to te kirkir fi en ya tan fafuan nan Kooma iny Vadou to, \q1 ‘Anyi na Guei Tsoiny Tsonyo; ana Nyo faarei rou a Tamamanyi roman.’ \rq (Vadou 2.7) \rq* \m \v 34 Ai tovein tsuen man ten Gov te fatsuiny fatabin fi Ya Jisas tana mat, Ayei gim non ma mat on pis nats ge kuav ravaa nats foka to te ruak faatok iny non a man to te kirkir iny Aisaia, \q1 ‘Nyo faan maromi na fo mamatsiny ka na fo saavits to te faan finy Anyo yan tsuen man ten Devit muan.’ \rq (Aisaia 55.3) \rq* \m \v 35 Ai to kan te tsue kan fi Ya tana mesapan tan Kooma iny Vadou, \q1 ‘Nyi gim rom ma fatamee iny a Tsoiny Binun a Taabos Tsuam ma kaa Ya tana pan a kuav tan katskats.’ \rq (Vadou 16.10) \rq* \m \v 36 Sen Devit binun ya vovou iny ton mangiir ten Gov te toto ya patsun puputaa to ya mat to ri kats iny towa panan a fo nuatsin ya, ana puan ya kuav ravaa kan nato. \v 37 Sana Ayei na mes to te fatsuiny fatabiny e Gov tana mat te gima kuav ravaa. \v 38-39 To tsumin fo vamuinyasiny tsiau mi ma nat faarof ito tsun ten Jisas an vaanan nana tou takopis osing aveto ai Gov te anofe ravainy a fo aveto te favaanan naa tsumi, ana mi ma nat fokinai te faaman ror Tsunia kat fatavaron miror matan e Gov, ana sikia ma tan vovou iny Faun te kirkir iny e Moses gim non ma kat fatavaroiny mami matan Ya. \v 40 Taatag yam a ka te tsuen fuainy kuigin muan mi ma famanat iny vaare ya kat non sa ruak tsumi, \q1 \v 41 ‘Tagaa yam, min vainy tsotsue vaaserere! Mi onot rom ma karian nats sana mi gim rom ma nat faarof, tana saa a binun te nai kat Ronyo tan nainy tsumi, ayei na ka te gim romi ma faamainy, kainon to te fa'arasainy finy non ya ta mes tsumi! Ami nai mat emanats rom!’” \rq (Habakuk 1.5) \rq* \m \v 42 Te naus osing bus e Pol me Banabas a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, rin vainy tsue of ratuari ma tsue faruak iny a foka tan mes Nainy Fafaatouf tana taa Jiu. \v 43 Te vavakas a vainy voun vaagum ri na taa Jiu ana ri kan sikia ma taa Jiu to te takopis ser vovou iny fafaatouf tana taa Jiu vovovou iny ere Pol me Banabas. Ri na ina fuan tsue faparits of ratuari ma faason faparits tsun tana koma ree'un ten Gov. \p \v 44 Tan mes Nainy Fafaatouf tana taa Jiu ana vainy faavot koman a ngats fan tavour mito ser nongoiny vegiau tana Tsunaun e Jisas. \v 45 Te tagei a taa Jiun tagin vainy ser fitsufainy ri tsue vasuar iny ton vegiau te tsue iny e Pol ser tsue vaaserere iny ya. \p \v 46 Sen Pol me Banabas tsue faparits of rari fiisen me na ongoor, “Mam tsue faamuan of maromin vegiau ten Gov, u vurungan ten Jisas, sana mi baainy iny ya ana mi tsugei Towa, sai tovei mi sikia rom ma tamainy ma nom a toto na suu. Mam fataanis osing maromi mam te naa of ir a vainy sikia ma taa Jiu, \v 47 tana saa ayei na ka te tsue faparits of mamam a Tsunaun, \q1 ‘Nyo kat mami ma faarei amin kurun tana vainy sikia ma taa Jiu, ma faakouts ami na vainy tan fo mamatsiny fan faavot tana monaagits to, ma sab a sanaan iny saup fatabin rarori Gov.’” \rq (Aisaia 49.6) \rq* \m \v 48 Te nongoiny a vainy sikia ma taa Jiun vegiau to ri paparaa fiisok mi towa ser vamarits vegiau tana Tsunaun; ana rin vainy Gov te pisan rari to te nom rora toto na suu te faaman. \p \v 49 An vegiau tana Tsunaun saats vavis to na pan faavot tana gum fan nato aya. \v 50 Sana rin tsoiny mumua tana taa Jiu guats komar tsoiny tsunaun an moun kaa miror asangan to te fafaatouf ror e Gov tana ngats fan iny Entiok tanik iny kat fijior ir ere Pol me Banabas, ser gargar ravainy ratuari tana gum fan tsuri iny Pisidia. \v 51 Ri na ina fuan tafoor ton kuaf mou rari faatok iny non e Gov nai fasaraa rarori ser naa fi era naa tana ngats fan iny Ikoniam. \v 52 Ana rin vainy fafaaman via miton mamagat an Aaven Taabos tau ratuari. \c 14 \s1 Pol Me Banabas I Ikoniam \p \v 1 Senviir ka to te ruak tana ngats fan iny Ikoniam: Pol me Banabas naa fi to tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu ser favaanan fiisen me na parits ana vainy a kinai rin taa Jiu ana rin sikia ma taa Jiu faaman to ten Jisas. \v 2 Sana ri na taa Jiu to te baainy ma faaman guats raton mes vainy sikia ma taa Jiu ser koma iring iny ere Pol me Banabas. \v 3 Pol me Banabas kaa to na aya tan nainy viviakoo. Ser ongoor ma tsue faruak iny a Tsunaun, ai Gov fa'arasainy ton vegiau tsuri tana koma ree'un Tsunia na man, ya faan ratuari na parits iny kat a fo kainy faatok reits ana fo binun saar iny faatok. \v 4 A vainy tana ngats fan takibaa rato: rin mes panan naa fi rato tana taa Jiu, an mes panan naa fi to tan amaraav. \v 5 Rin vainy sikia ma taa Jiu ana rin taa Jiun vavaajets fiisen ramirin tsoiny mumua tsuri kat a pau vurung ma kat fijior ari ri er totouruei ratuarin fats. \v 6 Te nat bus iny amaraav a ka to ri bus fi rato tana fuan a ngats fan Listra ai Debi koman a gum fan iny Likonia, ai tana mes a fo fan pana rari. \v 7 Ser favaanan fatatabin iny Vurungan Rof nane Jisas na aya. \s1 Koman A Listra Ai Debi \p \v 8 A isen a mes te agiir me na moun a pengong ana pin ma taataan te kaakaa na aya Listra. \v 9 Te vavaagum ya, ya vanongon to tan vaanan ten Pol. Pol tagaa fatoobing na tsunia ya tagei towa te kaa me na faaman te onot iny tsipaar ya. \v 10 Ya tsue faparits of towa, “Tsun fatoobing iny a moum.” A mes jiak to, ya tanik iny taan vavis bus nato. \p \v 11 Te tagei tagin a ka te kat e Pol, ri tanik iny kuu fatsian bus rato tan faa Likonia, “Fuainy gov te takopis ri faarei mito na mes te of bus rame nei ser sovaar irara!” \v 12 Banabas koo ri Sus ayei na karap nar gov tana taa Grik, ai Pol te koo ri Hemis tana saa ayei na mes te vevegiau. \v 13 A saape tana gov Sus tsutsun non jiarasan tana ngats fan. Tsoiny faakor tana gov Sus nom men bulumakau tsoiny ana fo purpur tan matainy sobaa nana ngats fan, tana saa ayei an tagin komainy ma nai kat a fo faakor ten Pol me Banabas. \v 14 Te nongoiny e Banabas me Pol a ka te komainy kat rori ri kekeres to na fo vau tsuar ser kookuar na fapoopoan nar tagin, ri kuu to, \v 15 “Kat fei sam komainy kat rom a ka to ei? Mam vainy babainy tsun faarei maromi! Mam atoiny tsuiny men Vurungan Rof tsumi ma takopis osing amin gov gamgam am tagaa fi to ten Gov te kaa minon a toto na suu, to te fapogaar a korosuu an puputaa ana namaan an fo mamatsiny ka patsun puputaa ai jias korosuu. \v 16 Tan nainy muan Ya tanyiny raton vainy faavot ma vovou iny arin fo fakats tsuar. \v 17 Sana Ayei natiny faatok iny non a Tsivon tan kat a foka na fo rof te faan maromi Ya, na ruat poo minon korosuu ana foka tan tanun fua ror tan nainy tsuri, an Ayei kan natiny faan maromin kainy ainy ana aave mami te via me na mamagat.” \v 18 San tan fo vegiau tsuri ten Pol me Banabas, ri te opaar tan tsue tap rari ma kat of vaare rari na faakor. \p \v 19 Voun a te nainy, rin mes panainy Jiu te poo fi me tana fuan a ngats fan iny Entiok ai Ikoniam pangis fakats tan tagin tan panan tsuri ri totouruei to Pol fats ser ras fatafuts osing naa ya na ngats fan pon iny ari te mat en. \v 20 San tan nainy te bau faafis ari yan vainy fafaaman, Pol tsun fatabin nato ya fatabin nato tana ngats fan. Tan mes nainy ya naa fiisen mi naa to Banabas unya Debi. \s1 Tou Tabin Fatabin Me Tan Amaraav Entiok Tana Gum Fan Iny Siria \p \v 21 Pol me Banabas favaanan iny Vurungan Rof nane Jisas unya Debi, ri ras ir vainy a kinai ser faaman ten Jisas ri faarei miton matisian. Ri fatabin naa unya tana ngats fan iny Listra, ai unya Ikoniam ai Entiok tana gum fan iny Pisidia. \v 22 Ri faparits ir vainy fafaaman ma kaa fasuu ri tana faason tsuri, “Ara sab ror a fo mamatsiny viir patang tabuiny sof rora na Waan e Gov,” te tsue fi ri. \v 23 Koman fo isiseiny gum nar vainy fafaaman, Pol me Banabas pisainy raton fo isiseiny tsoiny tatagaa ot tsuri. Ai tan faakats me na tavtaav tsuri, ri fakei ratuari niman a Tsunaun to te natiny faason rori. \p \v 24 Vou na tou taataan tsuri fapoopoan nana gum fan iny Pisidia, ri naa fi to tana gum fan iny Pamfilia. \v 25 Ri favaanan iny vegiau ten Gov unya tana ngats fan iny Pega ser of fi naa tana ngats fan iny Atalia. \v 26 Naa aya ri sepuu fatabin fi naa to Entiok tana gum fan iny Siria, ayei na pan te tanik ari an vainy fafaaman fafaakats of ratuari ser faan iny a tsivor tana ree'un ten Gov ma kat ari na binun to te fakap bus ari. \v 27 Te ruak ari Entiok ri favaaguam raton gum nar vainy fafaaman ser siisio of rari na ka te kat e Gov tsuri ai tana sanaan te nom finy e Gov a vainy sikia ma taa Jiu ser faason ten Jisas. \v 28 Ri kaa fiisen ramen matisian nainy viviakoo. \c 15 \s1 Vaagum Tsian I Jerusalem \p \v 1 A tee vainy te poo fi me tana gum fan iny Judia ser naa fi naa tana ngats fan iny Entiok ri faatsuts raton vainy te faaman ten Jisas ser tsue, “Te sikia romi ma vovou iny Faun te kirkir iny e Moses, tan kat iny vaapee Gov sikia non ma saup mami.” \v 2 U vegiau to aya te kat ere Pol me Banabas ser peits fiisok tsun er ser fatsutsue ramirin vainy to te poo me Judia. Vainy fafaaman nom to ere Pol me Banabas, fiisen kan ramirin mesapan vainy fafaaman kan, ma naa ri Jerusalem er tagaa raton amaraav an tatagaa ot tan vainy fafaaman tan kifon vegiau to. \v 3 Gum nar vainy fafaaman te natiny vaaguam ror iny fafaatouf nai aton ratuari sanaan, ai te taan naa ri ri ising naa to fapoopoan nana Finisia ai Samaria, ser tsue of ir a gum nar vainy fafaaman na aya tana ka te ruak, a vainy sikia ma taa Jiu te takopis ser kaa me na faaman ten Jisas. U vaanan to aya te kat fapaparei ir vamuinyasiny fafaaman faavot. \v 4 Tan nainy te ruak ari Jerusalem, an amaraav an tatagaa ot tan vainy fafaaman ana rin mes panainy gum nar vainy fafaaman fafasung ratuari, ai Pol me Banabas siisio of ratuari na foka te kat e Gov tana fo binun te kat ari. \v 5 An mes panan tan vainy fafaaman tan gum iny vainy tana Farasi tsun to ser tsue, “Te rof non tsurin vainy sikia ma taa Jiu ma vovou kat iny vaapee ana fo mes a fo Faun kan te kirkir iny e Moses.” \v 6 U amaraav an tsoiny tatagaa ot tan vainy fafaaman vaaguam faavot to ser raar vegiau. \v 7 Ri favevegiau kaner raror nainy viviakoo Pita tsutsun to sa tsue of rari, “Vamuinyasiny fafaaman tsonyo, mi nat em tana fo nainy te naa en ten Konilias, Gov pisan vanyo fapoopoan namami ma favaanan iny anyon Vurungan Rof nane Jisas tan vainy sikia ma taa Jiu ma nongoiny ari ya ri te faaman. \v 8 Gov natiny non a aaver a vainy, Ayei faatok ratuari na vainy sikia ma taa Jiu Ya pisainy ratuari ana Ya faan ratuarin Aaven Taabos faarei non to te kat fi ya tsura. \v 9 Sikia ta ka ma kat fuainy fapoopoan narara ana ri, ayei te fataabos a aave rari tana faaman tsun. \v 10 Sa kat fei sam kat iny tanaf rom e Gov ei tan fakei a binun a patang tsurin vainy fafaaman? Sikia. Tsuvurara ana ra kan sikia ror ma onot tan govets ya. \v 11 San tana faason tsun tana Tsunaun e Jisas, ayei na ka te saup rarora, ito tana koma ree'un Tsunia, faarei kainy rarori na vainy sikia ma taa Jiu to.” \v 12 Pita vegiau fakap fi nei, ana fokinai faavot vaaguam me ser tomani rato ri vanongon to tan siisio te faan iny e Banabas me Pol te tsue of rari na fo mamatsiny ka na fo rof te ruak tana parits iny faatok ten Gov fapoopoan nar a fokinai sikia ma taa Jiu. \v 13 Nainy te fakap vegiau ari, ai Jemis tsue of ratuari, “Vamuinyasiny fafaaman tsonyo, nongon yam. \v 14 Saimon Pita te fa'arasainy fakap ya tsura tan vaamuan nan nainy Gov faatok iny a tagtag Tsuan tan vainy sikia ma taa Jiu sa nom pisan ir a mesapan fapoopoan narari Ya fasito ratuari. \v 15 U vegiau tan Kuigin te senviir tsun non. To te kirkir finy ari ya: Ana Tsunaun tsue to, \q1 \v 16 ‘Voun a foka to Nyo tabin mirou, Nyo te fatsuiny fatabiny a numaa ten Devit to te gotsiny. A foka te taruraa nai fatsuiny fatabin Ronyo. \q1 \v 17 Faarei non vainy fuainy nai tsikoo nats ror a Tsunaun, ana rin vainy sikia ma taa Jiu to te fikoo Nyo, Nyo fasito iny rou Ya. \q1 \v 18 Ayei na ka te tsue iny a Tsunaun to te fanat iny ya muan.’” \rq (Amos 9.11,12) \rq* \m \v 19 Jemis tsue pis to na ka, “Tan fakats tsonyo ara ma faan vaare iny ta patang tan vainy sikia ma taa Jiu to te takopis fi ten Gov. \v 20 Kat fi non nei ra te kirkir of tsuiny rari tu noun, ri ma ainy vaare ta faruet te atsuiny a vainy ser kat of yan fifaan tana fo kaisa tan gov gamgam ana ri kan ma jiu vaaren rafatsiny, ana ri kan ma ainy vaaren faruet te tang a vainy a googon ya sa maten, ana ri te tsikoor ge fipisui ge fifiinaum vaare min moun an tsoiny, \v 21 tana saa, u Faun te kirkir iny e Moses te gogosias ari naangis fiisok onot non roman tan numaa iny fafaatouf tana taa Jiu tana fo mamatsiny Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, an vegiau tsunia te favaanan iny ari tana fo mamatsiny ngats fan.” \s1 U Noun Te Naa Tsurin Vainy Sikia Ma Taa Jiu \p \v 22 Kat to an amaraav an tsoiny tatagaa ot fiisen ramirin gum nar vainy fafaaman faavot fakats to ma nom ta vamuinyasiny fapoopoan narari na gum tsuri er jiats fi ratuari tana ngats fan iny Entiok fiisen me Pol me Banabas. Ri nom to Judas te koo ri Basabas, ai Sailas a ina fuan a tsoiny mumua fapoopoan nar vamuinyasiny fafaaman. \v 23 Ri jiat fiisen ramituarin noun te kirkir finy ari nei: \q1 “Mam amaraav an tsoiny tatagaa ot, u vamuinyasiny tsumin fafaaman, faan iny naa rom Nainy Rof tsumin vainy sikia ma taa Jiun fafaaman iny Entiok, Siria ai Silisia. \v 24 Mam nongon ir mes a vainy tana gum tsumam te naa naats ser fakarian mami, ri rurei ton fo fakats tsumi na fo rof tana foka te tsue iny ari, sana ri sikia ma nom tu tsue tsumam tan kat a ka to. \v 25 Sa kat fi non nei, mam vaagum mam fatangan em mato tan nom ta mes mam te jiats naats ya tsumi. Ri naa fiisen mi nats ror a ina fuan te kaa non mangiir tsumam e Banabas ai Pol. \v 26 A ina fuan to ari te faan faman iny a toto tsuar tan govets a kamits tana asangan e Jisas Krais a Tsunaun tsura. \v 27 Sai tovei mam jiats naats rom ere Judas me Sailas ana ri te tsue of mamin senviir vegiau patsukan to te kirkir iny amam. \v 28 U Aaven Taabos te faatok mamam to tsumam gim rom ma fapatang mami tan faun kinai, sa ayei tsun a ka tovei ma vovou iny ami: \v 29 Ainy vaare yam ta faruet te atsuiny a vainy ser kat of yan fifaan tana fo kaisa tan gov gamgam an ami kan ma jiu vaaren rafatsiny, ana mi kan ma ainy vaaren faruet te tang a vainy a googon ya sa maten, ana mi te tsikoor ge fipisui ge fifiinaum vaare min moun an tsoiny. Te rof non tan vovou iny a fo vegiau to.” \q1 Ayei tsun te rof non. \m \v 30 An vainy fafaaman jiat ratuari ser of fi naa tana ngats fan iny Entiok, te vaaguam arin a fokinai vainy fafaaman na aya, ser faan iny noun tsuri. \v 31 Nainy te gogosias arin noun ana fokinai via miton mamagat tan vegiau iny faparits. \v 32 Judas me Sailas, ri na ina fuan kuigin te faan iny tsue iny fifaakouts kinai tan vamuinyasiny fafaaman iny faparits rari. \v 33 Voun a fo nainy te kaakaa ri Entiok, an vamuinyasiny fataasua fatabin ratuari fiisen me na aaverof tana vainy te jiat ramiri. \v 34 [Sen Sailas fakats ma kaakaa tsom en Entiok.] \v 35 Pol me Banabas kaa Entiok, ser faatsuts fiisen men mesapan, favaanan kan iny vegiau tana Tsunaun. \s1 Pol Me Banabas Te Takibaa \p \v 36 Vou na tee nainy Pol tsue to ten Banabas, “Ra ma tabin ra nai nak tsom raton vamuinyasiny fafaaman tsura tana fo ngats fan to te favaanan iny aran vegiau tana Tsunaun, ana ra te tagaa te kaa faarof fi rori tana faason tsuri.” \v 37 Banabas komainy e Jon Mak ma naa fiisen ramiri, \v 38 sen Pol fakats ma tanyi ya a kaakaa tsom to, tana saa, ayei sikia ma kaa fiisen ramiri onot to tana fafakap nana binun, ayei naus osing rari Pamfilia. \v 39 Ri fa'ararat iny a ka to fapoopoan narari na ina fuan, ser takibaa bus rato. Banabas nom e Mak ri sepuu fi naa to Saipras. \v 40 Pol nom e Sailas ser komainy ma naa, ana vamuinyasiny fafaaman tsue to na ka tsuri koma ree'un tana Tsunaun kaa fiisen mamiromi, ana ri naa bus rato. \v 41 Pol me Sailas sof naa to koman a gum fan iny Siria ai Silisia, ser binuiny a faparits ir gum nar vainy fafaaman. \c 16 \s1 Timoti Naa Fiisen Me Pol Me Sailas \p \v 1 Pol me Sailas naa fi to tana ngats fan iny Debi ai tana ngats fan iny Listra. A mes a fafaaman e Timoti te kaakaa na aya, tsinan ya na muiny Jiu ana muiny fafaaman kan, san e taman ya na tsoiny Grik. \v 2 Rin vamuinyasiny fafaaman iny Listra ai Ikoniam tsue to na ka ten Timoti, Ayei na mes a rof fiisok. \v 3 Pol pon ma mei naa Timoti fiisen mi naa ya, ana ya kat ton kat iny vaapee tsunia. Ayei te kat a vaapee tana saa u taa Jiu te kaakaa tana gum fan na aya te natiny e taman Timoti na tsoiny Grik gima vovou kat iny vaapee. \v 4 Te naa fi naa ri tana fo ngats fan, ri faan raton vainy fafaaman vegiau te tsue faunot of bus rari rin amaraav an vainy tatagaa ot tan vainy fafaaman te vaagum ari Jerusalem, ser tsue of rari ma vovou iny ya. \v 5 Tan kat to aya sana rin gum nar vainy fafaaman parits me tana faason ten Krais ser ruak fakinai ovei er tan mamatsiny nainy. \s1 U Taraa Tatagaa Ten Pol Tana Tsoiny Masedonia \p \v 6 Ri naa fi rato tana gum fan iny Frigia ai Galesia, san Aaven Taabos gima famanat rari ma favaanan iny ta isen ta painy vaanan unya tana gum fan iny Esia. \v 7 Te ruak naa ri tana gum fan iny Misia, ri tanaf iny naa fi naa to tana gum fan iny Bitinia, san Aaven Taabos ten Jisas gima famanat kan rari. \v 8 Sana ri naa fi naa to tana gum fan iny Misia ser fis a Misia, ri nai ruak to tana ngats fan iny Toroas. \v 9 Tana voiny Pol taraa tatagaa sa tagei a tsoiny Masedonia tsutsun non sing non e Pol, “Taa fi me nei Masedonia nyi te faakouts mamam.” \v 10 Te fakap bus e Pol taraa tatagaa tsuan, nyo Luke fiisen ramiri kakoun fi ma naa to Masedonia, tana saa mam te natiny e Gov te faatok mamam ma favaanan iny Vurungan Rof nane Jisas tana vainy na aya. \s1 Koman A Ngats Fan Iny Filipai \p \v 11 Mam naus osing a ngats fan iny Toroas tana toraara sa mam sepuu fatoobing fi naa tana toor iny Samoteres. Tan mes nainy mam naa fi to tan mounan tana ngats fan iny Niapolis. \v 12 Ai naa aya mam taagio fi naa to tana ngats fan iny Filipai, isen a ngats fan koman a vaamuan nara distrik tana gum fan iny Masedonia. Filipai kan te kaa non fain tatagaa ot iny Roum. Mam kaakaa tsom em na aya tana ngats fan tan fo mar nainy. \v 13 Tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, mam tafuts osing to na ngats fan mam naa fi naa to tana aurom, pon iny a pan iny faakats tana taa Jiu. Mam gum sa mam vegiau tan moun te vaaguam na aya. \v 14 Isen tsuri te vanongoiny mamam, e Lidia, a muiny Taiataira, natiny fafiifoiny iny non fo raarav mamaato foiny nan yan nai jias, ayei kan a moun te natiny fafaatouf non e Gov faarei non a taa Jiu. Ana Tsunaun fa'arasainy ton fakats tsunia sa nongoiny vegiau ten Pol. \v 15 Ayei fiisen ramirin numaa iny guei tsuan fapeenan to. Ya ras matuamam, “Taami yam am kaa fiisen vamituanyo numaa tsiau to te fakats fi varonyo mi nei anyo na muiny fafaaman faman tana Tsunaun.” Ya tsue faparits of matuamam ma kaa numaa tsunia. \s1 Pol Me Sailas Tana Numaa Iny Kotskots \p \v 16 Tan sen nainy te naa mam tana pan iny faakats, a muiny binun babainy a kooviou tainytainy matuamam a masarau te kaa tsunia to sa natiny tsue iny non a ka ya mataanis ename. Ayei natiny binun of raror vainy te fasito iny ror ya tan faruak a painy moni tsian tana binun te katkat ya. \v 17 Ya vovou iny to Pol ana mam, sa kuu na, “A vainy to ari, rin tsoiny binun tana Gov A Tsigtsig Fiisok! Ri natiny tsue of maromi na sanaan te onot non e Gov ma saup fatabin mami!” \v 18 Ayei kat kat a ka to tan mamatsiny nainy, sen Pol sewaar, ya takopis of ton masarau sa tsue, “Tana asangan e Jisas Krais, nyo tsue faparits of marom anyi ma tafuts osing me na kooviou to!” Sen tsun ana masarau tafuts osing towa. \p \v 19 Nainy te nat bus iny a vainy to te fasito iny ror a kooviou a ka to, te gim finy rori ma nom ta painy moni, ri nots ir e Pol me Sailas ser ras ra naa ri tana tsoiny vaatsuk tana pan iny vaatsuk matar a fokinai. \v 20 Ri mei ra naa ri matar tsoiny vaatsuk tana gamaman iny Roum. Ser tsue na ka, “U vainy to ari na taa Jiu, ri te fafaruak kainy ror a fo patang tana ngats fan tsura. \v 21 Ri fafaatsuts kan iny ror kat te gim non ma senviir fiisen men kat tsura to te ngats non a faun tsura, ara na taa Roum te sikia ror ma vovou iny kat tsuri!” \p \v 22 Rin tagin vainy faavot fi rato tan panan tana vainy te fasito iny ror a muiny binun babainy to, ser fatsitsien me Pol me Sailas. Rin tsoiny vaatsuk tsue of raton vainy ma kakaar osing ari Pol me Sailas fo vau tsuar kakouiny onots rarori ma rapits rari ri. \v 23 Te rapits fifiiring bus rari ri ser fasof rari koman a numaa iny kotskots, ri tsue faparits of to na tsoiny tatagaa ot tana numaa iny kotskots ma bei ot faarof rari ri. \v 24 Te nom bus yan tsuen parits to, ya fasof ratuari painy gagon a uurup fiisok naa koman a numaa iny kotskots, ya fangap ton mour ere Pol me Sailas, a fuan a painy nau patang fiisok. \p \v 25 Tana gagoiny voiny Pol me Sailas fafaakats ser kooma fafaatouf e Gov, an mes panainy vainy kotskots vavanongon er tsuri. \v 26 Sen tsun ana nuu tsian gunainy faavots to na numaa tana numaa iny kotskots. Sen tsun ana fo pingping tapue faavot tsun rato, ana fo tseen tapuruur osing ton nimar an mour vainy kotskots faavot. \v 27 Tsoiny tatagaa ot tana numaa iny kotskots tagun, ai te tagei finy ya na fo pingping tana numaa iny kotskots tapue, ya pon iny ton vainy kotskots te bus er. Ya gamus ton kirat nana puaan tsuan ya pon to ma atsuiny a tsivon. \v 28 Sen Pol kuu fatsian, “Kat fifiiring vaare na tsivom! Mam faavot kaa rom to!” \p \v 29 Tsoiny tatagaa ot tana numaa iny kotskots fikoo naa ton kurun, sof veesau fi naa to gagon, sa oraav ya totoroor fakap nato fatukun to moun e Pol me Sailas. \v 30 Sa ya ras fatafuts rari ana ya rangat ratuari, “Ina fuan a tsoiny tsian, saa ma kat anyo ma saup fatabiny vanyo Gov tana fasaraa Tsunia na?” \p \v 31 Pol me Sailas biny towa, “Faaman tsun tana Tsunaun e Jisas, anyi ana numaa iny guei faavot tsuam, Gov saup fatabiny maromi, ana Ayei te faan mami na toto na suu.” \v 32 Ri favaanan bus iny ton vegiau tana Tsunaun unya aya tsunia ai tana vainy faavot koman a numaa tsunia. \p \v 33 Ai tana ar nainy to aya tana voiny, tsoiny tatagaa ot tana numaa iny kotskots nom rari ya garus to na fo tageev tsuri. Ayei ana vainy faavot koman a numaa tsuan fapeenan veesau bus rato. \v 34 Ya ras rato Pol me Sailas unya numaa tsuan ana ya fa'ainy ratuari. Ayei ana ri na fokinai numaa iny guei tsuan via me na mamagat, tana saa ri na fokinai te faaman er ten Gov. \p \v 35 Tana voinyvoiny rin tsoiny vaatsuk jiat raton kokokof tsuri fiisen men tsuen parits tana tsoiny tatagaa ot tana numaa iny kotskots, “Ma famanat iny ya Pol me Sailas ma tafuts osing ari na numaa iny kotskots, er naa to.” \v 36 Sana tsoiny tatagaa ot tana numaa iny kotskots tsue of to Pol a ka te tsue of ir yan kokokof, “Tsoiny vaatsuk faan iny men tsue, ser famanat mami me Sailas ma tafuts osing a numaa iny kotskots, Mi ma naa bus am naa faarof to.” \v 37 Sen Pol tsue na ka tan kokokof, “A sikia! Mam ina fuan iny Roum fatoobing, ri sikia ma sab ta iring ma kat amam, sana ri rapits mamam matar ra vainy, Ri fasof kan matuamam tana numaa iny kotskots. Ai tovei ri komainy jiat fatakop tsun maromam? Sikia on! Tanyir yam tsoiny vaatsuk er naa mito tsumam ma fatafuts mamam ari.” \p \v 38 Rin kokokof fafaatai raton tsoiny vaatsuk tan vegiau to. An tan nainy te natiny ari Pol me Sailas tsoiny Roum fatoobing ri oraav rato. \v 39 Ser nai tsue iny reesik to tsuri ma maun a komar rari. Ser fatafuts rari tana numaa iny kotskots ana ri rangat ratuari ma naus osing a ngats fan. \v 40 Pol me Sailas tafuts osing a numaa iny kotskots ser naa fi naa numaa ten Lidia. Ai na aya ri sab ir vamuinyasiny fafaaman ser kat tsue iny faparits rari ma suu iny ari na faason tsuar ten Krais Jisas, ri naa bus rato. \c 17 \s1 Pol Me Sailas Te Kaa Tesalonaika \p \v 1 Pol me Sailas ari ina faun taan nato fapoopoan nana fuan a ngats fan iny Amfipolis ai Apolonia, ri nai ruak to Tesalonaika te kaa na numaa iny fafaatouf tana taa Jiu. \v 2 Tan Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, Pol natiny naa vaurep non tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, u kat tsunia. An tan fopis Nainy Fafaatouf tana taa Jiu ayei raar of ratuarin a vainy tan Vegiau Ten Gov. \v 3 Ana ayei fa'arasainy towa tsuri faatok rari na isen a Krais, a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tsura te sarei nats non a kamits ana Ayei te mat, vou Ya te tsun fatabin tana mat. Ai Pol tsue to tsuri, “E Jisas to aya te tsue fanat bus iny anyo tsumi Ayei na Krais, a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tsura.” \v 4 Mesapan tsuri na taa Jiu faaman ten Jisas, ri vovou iny to Pol me Sailas ana mesapan kan a vainy Grik te natiny fafaatouf ror ten Gov faarei raror a taa Jiu to te faaman ten Jisas ana rin mes panainy moun tsian tana ngats fan. \p \v 5 Sana mesapan nar gum nara taa Jiu kaa me na fitsufainy ri guam raton mes panan tan vainy karous an pisiin natiny kaa vavis ror tana pan iny tuan, to ser kat a isen a gum tsian. Ri kat to ser kuar faavot ana ri na fokinai tana ngats fan nai bau faafis to na numaa ten Jason ser tanaf ma nom ir ere Pol me Sailas ri te ras fatafuts rari jiarasan tana vainy. \v 6 Sana ri sikia ma sab ir ere Pol me Sailas ana ri ras vasas to Jason an mes vamuinyasiny fafaaman ser ras mi naa rin poroor tan tsoiny mumua tana ngats fan ser tsue fi nei, “A vainy to ari natiny kat ror a iring tana fo mamatsiny fan. Ai tovei ri nai rame tana ngats fan tsura. \v 7 Sen Jason fasof rari gagon numaa tsunia sa tagaa ot rari. Ri ngats faun tana aatouf tsura Sisa ser tsue, a mes a Aatouf te kaa non, Ayei te karap iny non e Sisa, asangan Ya, E Jisas.” \v 8 Te nongon a vainy an tsoiny mumua tana ngats fan to aya, ri karian faavot rato. \v 9 An tsoiny mumua tsue of to Jason an vaatau tsunia ma faan iny ari ta painy moni iny foiny, ana ri te tafuts. \s1 Pol Me Sailas Tana Ngats Fan Iny Beria \p \v 10 Te voiny bus a pan, an vamuinyasiny fafaaman jiat rato Pol me Sailas ma naa ri tana ngats fan iny Beria. Nainy te ruak ari, ri nai sof to tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu. \v 11 A taa Jiu iny Beria koma tamee tan nongoiny vegiau, sikia ma faarei raror a taa Jiu iny Tesalonaika. Ri natiny vanongon ror tan vegiau fiisen men koman tsian iny gogosias kirkir ri te tagei Vegiau Ten Gov tan mamatsiny nainy tana ka te tsue iny e Pol to te man fi non ya. \v 12 A taa Jiu na kinai te faaman ten Jisas, an moun tsian kan fiisen ramirin tsoiny Grik te suu iny a faason ten Jisas. \p \v 13 Tan nainy te nongoiny taa Jiu te kaakaa Tesalonaika te favaanan fi Pol Vurungan Rof nane Jisas unya Beria, ana ri naa fi naa to na aya ser fatsuiny fakats tana fokinai ser karian er. \v 14 Sikia ma potsian an vamuinyasiny fafaaman jiats finy naa to Pol teis siruu non Atens, sen Sailas me Timoti kaa farokot er i Beria. \v 15 A tee vainy fafaaman te nai atoiny e Pol nai onot ovei er Atens, ana ri tabin pis fi to Beria. Pol faan rarin tsue fanat nane Sailas me Timoti ma veesau mi ri tsunia Atens to te onot fi rori ma naa me. \s1 E Pol Te Kaa Atens \p \v 16 Tan nainy te anaanos e Pol ere Sailas me Timoti i Atens, ayei reesik fiisok to ma tagei na ngats fan te kaa men kaisan kinai. \v 17 Ana ayei raar towa koman a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu fiisen ramiri na taa Jiu ana vainy sikia ma taa Jiu to te natiny fafaatouf ror e Gov, ai tan mamatsiny nainy ayei natiny kaa fiisen ra mirori na vainy te natiny naa miror tana pan iny tuan. \v 18 Ana mesapan tsurin tsoiny fifaatsuts koo rori na gum iny vainy Epikuri ana mesapan tana gum iny vainy koo rori Stoik, ri favevegiau me Pol. Mesapan tsuri tsue to, “A saa te tsue non a mes a bobongaa to na gim non ma natiny a ka te faatsuts iny non ya?” Ana mesapan tsue to, “Te vegiau tsuk toromainy non u gov tan mes fan kanen.” Ri tsue na ka to tana saa, Pol favaanan iny e Jisas ana tou tsun fatabin tana mat. \v 19 Ri mei fi naa to Pol tana numaa tsian tan vaagum tsian tana pan iny Ariopagas, ser tsue, “Mam komainy nat rom tan fafaatsuts foun to te tsotsue tsuk rom anyi. \v 20 Mes a foka te nongoiny amam te tsue tsuk iny anyi te foun non tana tou nonongon tsumam, to tsumam komainy natiny rom a man nana foka to.” \v 21 (A fokinai iny Atens an mes vainy sagoor to te nai kaa me Atens komainy faan faavot iny ror nainy tsuar tan vevegiau tsuk an vavanongon tan fo fakats a fo foun to.) \p \v 22 Pol tsutsun to matar a fokinai tan vaagum iny Ariopagas sa tsue, “Ami na vainy iny Atens. Nyo tagaa mami, mi parits fiisok rom tan fafaatouf gov kinai. \v 23 Nainy te taan anyo koman a ngats fan tsumi to, nyo tagei to na fo fatsung fafaatouf kinai te natiny faatouf romi. Nyo sab isen fatsung fafaatouf te kaa non sen kirkir tsunia, ‘Tana Gov gim rora ma natiny.’ Tana Gov te sikia romi ma natiny, Ayei to te natiny fafaatouf romi, te pokei anyo tsumi. \p \v 24 “Gov kat a monaagits to ana fo mamatsiny ka te kaa non tsunia, Ayei na Tsunaun iny Gormirmir ai tana pan to putaa, sikia kan non ma kaa tana saape te kat ari nimar. \v 25 Te sikia non ma kakat iny ta isen ta ka, to na vainy te onot ror ma kat of Ya ta ka, sikia, tana saa, Ayei patsukanen natiny faan iny non a toto ana fuasfuas ana fo mamatsiny ka tana vainy faavot. \v 26 Tana isen a mes te fapogaar Ya ana fokinai viir vainy tapogaar ising mito Tsunia, sa fakaa rari tan gum fan patsun puputaa. Sen Gov nat patsukanen muan onot nainy te toto ri, Ya fakei ton vaana'on nana fo pan iny gum tsuri. \v 27 Gov kat a ka to ma natiny tsikoo vavis ari Ya. Ai to te sing vavis rori Gov, ri onot ror ma nai sab Ya. Sen Gov sikia non ma kaa faveevian osing ta isen tsura. \v 28 To te tsue fi na mesapan, \q1 ‘Tana saa, tana parits Tsunia to tsura kaa miror a toto, ana ra taan vavis ror an ara kat rora foka Tsunia tsun.’ \m To te tsue fi na mesapan tan vainy nat tsumi, \q1 ‘Faarei non aran guei Tsunia.’ \m \v 29 “To te nat fi rora nei, aran guei ten Gov, ra ma pon bus fi vaare nei, Gov mamatan faarei non fo kaisa tan gol an silva ge na marats, ton vainy nat te tanas rari tan nau. \v 30 Tan nainy tabuiny natiny ror a vainy e Gov, Gov matoong babainy tsuiny ratuari, sai tovei, Ayei tsue faparits of a fokinai faavot tan mamatsiny pan, ma reesik ari er takopis osing ton aveto tsuri, \v 31 tana saa, Ayei fagum fakap nainy te kat non yan vaatsuk tana monaagits to fiisen minon a man, ito na isen a Mes te pisainy onots Ya tan kat vaatsuk. Gov faatok iny a ka to tana vainy faavot, tan fatsuiny fatabin a Mes to tana mat.” \v 32 Nainy te nongon a vainy to te tsue tsuk finy e Pol a tou tsun fatabin tana mat, ana mesapan tsuri taring iny towa, sana mesapan tsuri tsue, “Mam komainy nongon pis rom tana ka te tsue nyi.” \v 33 Pol kat to sa naus osing vaagum. \v 34 Mesapan ruak iny fafaaman to ten Jisas tan vegiau te kat e Pol, ri vovou iny towa. Fapoopoan narari Dionisis a isen tsuri tana gum tan Ariopagas ana moun te koo ri Damaris ana mesapan kan. \c 18 \s1 Pol Te Binun I Korin \p \v 1 Vou na ka to, sen Pol naus osing a ngats fan iny Atens ana ya naa fi to tana ngats fan iny Korin. \v 2 Ya sab to na mes to koo ri Akuila, a tsoiny Jiu, ya agiir kan to tana gum fan iny Pontas. Ayei ai natsun ya Prisila te naus osing men mounan iny Itali, tana saa, e Kalodias a Aatouf, ayei na tsunaun tana gamaman iny Roum te tsue faparits of ir a taa Jiu faavot ma naus osing a ngats fan iny Roum. Pol naa tagaa rari, \v 3 ya kaa fiisen ramituari ana ya bibinun fiisen ramituari tan kuiny ir pempem nar meme kainy kat kandis, tana saa Pol kan a tsoiny kakkat kandis faarei tsuiny non a binun tsuan iny nonom moni, faarei tsuiny kainy ror muinymataa to. \v 4 Tan fo mamatsiny Nainy Fafaatouf tana taa Jiu, Pol natiny naa non tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, ya te favevegiau fiisen ramiri. Pon non ma saaiv fakats tana fo mes a taa Jiu ana fo mes a taa Grik ma faaman ari ten Jisas. \p \v 5 Ai tan nainy te naus osing e Sailas me Timoti naa Masedonia ri nai ruak to Korin, ai Pol faan faavot iny ton nainy tsuan iny favaanan of ir a taa Jiu ten Jisas Ayei na Krais, a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy tan aveto tsuri. \v 6 Sai te fatanai ari ya, ri tsue kainy to na fo tsue na fo iring tsunia. Ya tafoor ton kuaf tan vau tsunia faatok iny kat te kat ari gima rof an ayei kan faonot busen. Ya tsue to tsuri, “Te nun romi, ami patsukanem te ong nats rom ya gima iring tsonyo. Sai tovei nyo naa rou tana vainy sikia ma taa Jiu nyo favaanan of ratuari tan Vurungan Rof ten Jisas.” \p \v 7 Ana ayei naus osing ratuari, ya naa kaa to koman a numaa tana mes a sikia ma taa Jiu asangan ya Taitus Jastas to te natiny fafaatouf non e Gov faarei tsuiny rarori na taa Jiu. Numaa tsunia siruu non tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu. \v 8 Krispas ayei na tsoiny mumua tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu te ruak faarei na fafaaman tana Tsunaun, ayei fiisen kan ramirin numaa iny guei tsunia, ana ri na vainy kinai iny Korin, nongoiny vaanan ser faaman ri peenan to. \p \v 9 Tana isen a voiny Pol taraa tatagaa to ana Tsunaun tsue of towa, “Oraav vaare na vainy te komainy kat fifiiring marom anyi, nyi te faterof vaare tan favaanan iny Vurungan Rof Tsonyo, \v 10 tana saa, Nyo kaa fiisen marom anyi. Sikia ta mes te onot iny kat fijior marom anyi, tana saa, a vainy a kinai te faaman Vanyo te kaa ror koman a ngats fan to.” \v 11 Sen Pol kaa na aya Korin tana isen a ingainy ana pan, fafaatsuts ir a vainy tan vegiau ten Gov. \v 12 Tan nainy te ruak iny Gavana e Galio unya Grik, ri na taa Jiu varosoo faavot ser nots e Pol, ri mei naa towa tana numaa iny vaatsuk matan e Galio. \v 13 Ri tsue to na ka, “A mes to aya natiny saaiv raror a komar a vainy ma faatouf ari Gov, tan kat to aya ayei ngats non Faun tsumam a taa Jiu!” \v 14 San tan nainy te komainy ma vegiau e Pol, Galio tsue of rato na taa Jiu, “Ma ngats korei ya na faun iny Roum, ge ta ka ta iring te kat ya, anyo onot iny nongoiny mami na taa Jiu. \v 15 Sai te mamatan faarei non a fo rangat nana fo vegiau ana fo asangan ana Faun tsumi patsukan, ami patsukanem yam, tagaa rom tsunia. Anyo baainy you ma tsuk a fo vegiau to!” \v 16 Ya gargar ratuari jiarasan tana numaa iny vaatsuk. \v 17 Ri nots e Sostenes, a tsoiny mumua tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, ser rapits ya matan tana pan iny vaatsuk. Sen Galio gima fakats vaarik a ka to. \s1 Pol Tabin Fatabin En Tana Ngats Fan Iny Entiok \s1 Tana Gum Fan Iny Siria \p \v 18 Pol kaakaa fiisen ramirin vainy fafaaman unya Korin tan fo mes a fo ar nainy, ya naus osing ratuari, ana ayei jias to tana toraara ser sepuu fi naa Siria fiisen me Akuila, ai natsun ya Prisila. Tabuiny kovoo rori, ya tsue of ratuari ma ots fagurgur funuu tsunia tan tsuen man parits te kat ya matan e Gov unya aya Senkaria. \v 19 Ruak ari Efeses, ai Pol tsun fi naa to koman a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu ya favevegiau fiisen ramituari. \v 20 Ri rangats towa ma kaa fiisen ramiri tan nainy viviakoo, sana ya gima ma fatangan. \v 21 San tan nainy te kat iny kovoo ya, ya tsue of ratuari, “Te mangiir fi non e Gov, nyo tabin fatabin mirou tsumi.” Pol naus rato era Prisila me Akuila na aya Efeses. Ana ya jias to tana toraara, ya naus osing to na Efeses. \p \v 22 Te ruak naa ya Sesaria, ya pasan fi naa to Jerusalem, a tou nak ir a gum nar vainy fafaaman ana ya of fi naa to Entiok. \v 23 Pol kaa na aya nangis vaarik ana ya naa busen nato. Ayei naa fi naa tan fo mes a fo mar fan tana gum fan iny Galesia ai Frigia, ana ya faparits raton vainy fafaaman faavot. \s1 Apolos Favaanan Efeses Ai Korin \p \v 24 A tsoiny Jiu asangan ya Apolos, agiir unya Aleksandria, nai kaa me Efeses. Ayei na mes a vevegiau faarof fiisok, ana ayei kan nat faarof fiisok iny non vegiau tan Vegiau Ten Gov. \v 25 Ayei nat faarof iny non a fo fafaatsuts tana Sanaan tana Tsunaun, ayei te faatok iny mangiir tsian tsunia tan nainy te vegiau ya an faatsuts te kat ya tana vainy. Foka te faatsuts iny ya, a fo fafaatsuts nane Jisas tana man ana toobing. Sana ayei nat tsun iny non fapeenan ten Jon. \v 26 Ya tanik iny favaanan fiisen mito na ongoor koman a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu. Te nongoiny e Prisila me Akuilan vegiau tsunia, ri nom fi naa towa numaa tsuar, ser tsue fa'arasainy faarof of ya na Sanaan ten Gov fatoobing tana foka te ruak vou ne Jisas an Aaven Taabos. \v 27 Apolos komainy ma naa fi naa tan mounan iny Grik, rin vamuinyasiny fafaaman iny Efeses faakouts towa, ser kirkir of ra naa rin vamuinyasiny fafaaman te kaa ror Grik ma tainytainy ari Apolos tana tou sung tsunia unya aya. Te ruak e Apolos unya aya Grik, ana vainy, Gov te ree'un rari ser faaman ten Jisas, nom a fifaakouts rof fiisok ten Apolos, \v 28 tana saa tan tsue tsunian reits, Apolos fabiu ir a taa Jiu matar a fokinai, faatok iny non kirkir tan Vegiau Ten Gov faatok faarof fiisok rarori, e Jisas Ayei na Krais, a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy tan aveto tsuri. \c 19 \s1 Pol Faatsuts Non Efeses \p \v 1 Apolos kaa kananon tana ngats fan iny Korin tana gum fan iny Grik, Pol taan ising naa to fapoopoan nana gum fan tsian sa ruak na Efeses. Ya sab ton mes panair vainy fafaaman. \v 2 Sa rangat rari, “Kat fei mi nom kainy Aaven Taabos to te faaman ami?” Ana ri tsue to, “Mam sikia ma nongoiny tu vegiau nana ka to tan Aaven Taabos.” \p \v 3 Ai Pol rangat ratuari, “An saf a tou fapeenan ei na te nom ami?” Ana ri tsue to, “Mam nom a tou fapeenan ten Jon a Tsoiny Fapeenan.” \p \v 4 Pol tsue to tsuri, “A tou fapeenan te kat e Jon, a tou fapeenan nan tou reesik an takopis osing kat iring mi te tap naa ten Gov, ana ayei tsue of rato na vainy iny Isrel ma faaman ari tana isen te vovou minon tsunia to e Jisas.” \v 5 Nainy te nongoiny arin a ka to, ana ri peenan to tana asangan a Tsunaun e Jisas. \v 6 Ai Pol fasaur to na niman patsu rari, an Aaven Taabos of ratuari, ana ri tanik iny kat ton vegiau fafoofan, ana ri tanik iny favaanan iny ton vegiau ten Gov. \v 7 Ri onots toromainy safunuu ana ina fuan ovei. \p \v 8 Ai Pol sof to koman a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu sa ongoor men favaanan iny vurungan rof tana vainy sa onots a fopis a iifaa. Ayei favevegiau fiisen ramiri te kaa men koman iny fatsuiny fakats tsuri nana Waan e Gov. \v 9 Sana mesapan tsuri tsuaar to ri sikia to ma faaman, ser fijiar fifiiring a Sanaan tana Tsunaun matar a fokinai. Kat to ai Pol nom raton matisian ten Jisas ser naus osing ir a fokinai. Mamatsiny nainy ri natiny faraarar iny ror a fo vegiau koman a numaa iny fafaatsuts unya Tiranas. \v 10 U faraarar vegiau to aya, taan sa onots a fuan a ingainy sa kat ir a vainy te kaa Esia, a taa Jiu ana vainy sikia ma taa Jiu ser nongon tan vegiau tana Tsunaun. \s1 U Guei Tsoiny Ten Skiva \p \v 11 Gov kat faruak a foka na fo parits iny faatok niman e Pol. \v 12 Kat to ana vainy te kaa fiisen me Pol nom to na fo painy raarav iny sap siiva ana fo painy raarav a fo tamuan ten Pol ser mei naa ya tan vainy faadis. Ana fo faadis te kaa mi ri kap enato an masarau naus osing kan ratuari. \v 13 U tsoiny tsipaar tsuri na taa Jiu, taan vavis mito a tou buur ravainy masarau, ri tanaf iny binun me na asangan a Tsunaun e Jisas tan buur ravainy masarau tana vavainy to te tutuei ir masarau. Ana ri tsue to tan masarau, “Nyo buur ravainy maromi tana asangan e Jisas, to te favaanan iny e Pol.” \v 14 A ina fits a guei tsoiny tana tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu koo ri Skiva to te katkat a foka to. \p \v 15 An masarau biny ratuari, “Nyo natiny rou e Jisas, ana nyo nat kainy rou e Pol; ami pas a feir?” \v 16 Ana mes a tutuei iny masarau tsun to sa sapan fifiiring rari ser sikia ma onot rari. Ana ri na fokinai bus osing to na numaa tsunia fiisen me na fo tageev pua rarin rafatsiny ana rin beerbeer. \v 17 A taa Jiu faavot ana vainy a sikia ma taa Jiu to te kaakaa Efeses nongoiny to na ka to, ana ri oraav rato. Ana fokinai fapaas to na asangan a Tsunaun e Jisas. \v 18 Vainy fafaaman naa mito ser pokein fo kat iring tsuar matar a fokinai. \v 19 A vainy te fa'asangan me na amatsuan ana fatsuuk ana tsipaar, govets mito na fo buk narari faavot ser faakor ya koman guaf mata rari faavot. Ana ri as to na foiny faavot nana fo buk sa onots ngim safunuu na tapan (50,000) painy moni silva. \v 20 Tana sanaan tsun to aya an vegiau tana Tsunaun gian to sa parits ya saats to na pan. \s1 Taa Efeses Vaaporoor \p \v 21 Voun a fo kat te ruak, Pol kaa miton fakats parits iny taan fi na fapoopoan nana Masedonia ai Grik ana ayei te naa fi na Jerusalem. Pol tsue to, “Voun taan to aya, nyo komainy nai nak rou a ngats fan iny Roum.” \v 22 Ana ayei jiat rato ere Timoti me Erastas a ina fuan a tsoiny fifaakouts tsunia ser naa fi naa Masedonia, ai Pol te kaa vaarik tsom en tana gum fan iny Esia. \v 23 Tan nainy to aya ana iring tsian tsun to Efeses tana saa Pol tsue iny a ka to tana Sanaan tana Tsunaun ton vainy sikia ma faaman nom a iring na aya. \v 24 A mes natiny kat non a foka tan silva asangan ya Demitrias, a binun tsunia iny kat a fo mar kaisa nana saape tana muiny gov gamgam e Atemis, a binun te katkat ya sa nom a painy moni tsian nana fo binun an vainy binun tsunia. \v 25 Ana ayei fikoo favaaguam rato na fokinai, fiisen kan ramirin mes panan, senviir binun fiisen ramiri, ya tsue to tsuri, “Mar tsoiny, mi nat em, ara nom a moni tsian tana binun tsura. \v 26 Ana mes to aya Pol, mi tagaa em ana mi nongon fanatnat iny towa tana saa te natiny kat non ya. Ayei tsue na ka, u kaisa te kat a vainy nimar a sikia ma gov faman, ana ayei kan te kat ir a vavainy ser takopis faavot fi er tsunia. A vainy iny nei Efeses ana fan tsian iny Asia. \v 27 A iring te ruak nats non, ito tana binun moni tsura kaa mi nats non a asangan a iring, san sikia ma ayei tsun, ito na saape tana muiny gov tsian tsura Atemis nai kaa babainy enanats non, ana tou tsunaun tsunia kajiaa e nanon tana sanaan iny fafaatouf ya nei Esia an tana monaagits faavot!” \v 28 Nainy te nongoiny arin a ka to ri peits fiisok ovei tsun rato; ana ri vaakuu rato, “Atemis iny Efeses nyi na karap!” \v 29 An vaakuu saats to na pan koman a ngats fan tsian ana fokinai vaaporoor to. Ri nom to na ina fuan a mes, ere Gaias me Aristakas te natiny taan fiisen miror e Pol a ina fuan a mes iny Masedonia ser ras vasas rari, ri kuar to gagon koman a numaa iny vaagum. \v 30 Pol komainy ma mumua naa a sof ton vaagum tsian a vegiau to tana fokinai san vainy fafaaman fatsing iny ya. \v 31 Mesapan tsuri kan, fo tsoiny mumua tana gum fan iny Roum ari to te vivaatau fiisen mi ya tsue fanat of towa ma ruak vaare ya tana numaa iny vaaguam tana fokinai, tana saa ri fa'oraav iny e Pol kat ror ser atsuiny famat ya. \v 32 Tan nainy to aya, a fokinai koman vaagum to aya vaakuu rato mesapan vaaporoor me na mes a ka ana mesapan vegiau me na mes a ka fuainy, tana saa fokinai tsuri fapinpin ovei tsun er, a saa te vaaguam of me na fokinai nei na. \p \v 33 Ana Jiu tsug finy naa to Aleksanda fapoopoan, ana mesapan tsuri na vainy kuu iny towa ma kat ya tu vegiau. Aleksanda faarua iny to na niman jias ma kaa faamo na fokinai ana ayei te vegiau tsuri iny fasakaa ot iny a foka te ruak. \v 34 Sai te nat fi ri nei ayei a tsoiny Jiu, ana ri poroor faavot tsun mito ser tsue, “Atemis iny Efeses, nyi na karap,” ser onots a fuan a aua. \v 35 Ana tsoiny kikikir tana ngats fan tsian iny Efeses kat ratuari na fokinai ser tomani. Ya tsue to, “Amin tsoiny Efeses, ana mi na fokinai, mi nat rom a monaagits to natiny ror a kifon a ngats fan tsian to Efeses tagaa ot iny non a saape tana moun te karap non e Atemis iny Efeses ana kaisa tsunia te gotsiny me Gormirmir. \v 36 Ana sikia ta mes faungis iny non a fo mamatsiny ka to. Kat fi non nei mi te kaa faamo mi te kat fapeepiou vaare ta ka. \v 37 Mi te mei rame na ina fuan a mes to nei, ana ri kan te sikia ma kabuts ta ka tana saape tsura ge ma tsue fifiiring a muiny gov tsura. \v 38 E Demitrias an vainy sen binun tsunia to te kaa mirori tu vegiau tan ta isen, rof tsun non u nainy nan vaatsuk te taan non, an tsoiny vaatsuk kan ana ri te fatoobing ya tan vaatsuk. \v 39 Ai te kaa miromi ta ka iny tsue tsuk iny rof non tan nom iny ya tan vaagum te natiny nom vaurep iny romi. \v 40 Ara kat fi ror nei ana ri te fakaa rara tan vaatsuk tan ngue poor te katkat rora roman. Sikia ta kifon ta ka te kat rora tovei, tana saa mi ma faan iny vaare tu tsue tu rof iny kookop ya.” \v 41 Te vegiau fakap iny yan a ka to, ya fakap ton vaagum, ri vavakas bus rato. \c 20 \s1 Pol Naa Fi Masedonia Ai Grik \p \v 1 Vou na tou vaaporoor tsuri te kap na, Pol fikoo vaaguam raton vamumuinyasiny fafaaman ser naa me tsunia sa vegiau faparits of ratuari ana ya tsue to tsuri ma kaakaa bus. Ya naus osing ratuari sa naa fi enato tana gum fan iny Masedonia. \v 2 Tana pan na to aya, ayei vegiau faparits of ir vainy fafaaman tan vaanan kinai. Ana ya nai ruak enato tan mounan iny Grik. \v 3 Ya kaa to na fopis a iifaa na aya. Kakakoun ma naa fi tana gum fan iny Siria ana ya nat rato na taa Jiu te kat a pau vurung ma atsuiny ari ya, ya fakats to ma tabin fatabin fi nana Masedonia. \v 4 Sopata a guei tsoiny ten Piras a tsoiny Beria, ai Aristakas me Sekudas u tsoiny Tesalonaika, Gaias a tsoiny Debi, Timoti tana ngats fan iny Listra, Tikikas me Torofimas a ina fuan tana gum fan iny Esia ri kan te naa fiisen mi naa Pol. \v 5 Rin vainy to ari naa famumua ser anaanos mamam tana ngats fan iny Toroas. \v 6 Sana mam sepuu osing naa Filipai voun Nainy Guainy Fakats Fatabin te ainy roran koinykoiny sikia ma kaa me tu yis. Voun ngim nainy mam ruak ana mam fisabsab mato tana ngats fan iny Toroas. Ai na aya mam kaa sa onots fits nainy. \s1 Pol Tsipaar Fatabiny E Yutikas Tana Ngats Fan Iny Toroas \p \v 7 Tan vaamuan nan nainy tana wik mam vaaguam fiisen ramituari, sa mam ivoon koinykoiny kainy fakats fatabiny e Jisas. Pol favaanan of ir a fokinai ya gim to ma faterof sa onots ovei na voiny tsian tana saa ayei te pon ma naus osing rari tan mes nainy. \v 8 Te kaa men kurun kinai tana pan jias te vaagum ari. \v 9 A mes a vurots te koo rori Yutikas te gumgum en tana windoa ya maguu to sa goros en ai Pol favaanan en. Yutikas tsidup mito tana fafofopis nana pan jias sa nai onot me petoo. Ri govets towa sana ayei na mat. \v 10 Pol of naa peto, ya soon to patsun na puan ya, ya nots towa. “Mi ma mata karian vaare. Ayei toto fatabin enanon,” te tsue fi Pol. \v 11 Sen Pol paas fatabin fi naa jias, ya ivoo ton Koinykoiny iny Fakats Fatabiny e Jisas ana ya ainy fiisen ramituari. Vou ya vegiau fiisen ramituarin nainy viviakoo sa onots ovei a patsuu na nainy. Ya naus osing ratuari. \v 12 Ri nom naa to na vurots a toto fan tsunia, ser paparaa fiisok mi ya. \s1 Pol Naus Osing A Toroas Ya Naa Fi To Mailitas \p \v 13 Mam naa sa mam jias em tana toraara sa mam sepuu famumua fi emato Asos. Mam pon ma tsikoo Pol ana mam te fajias ya tana toraara fiisen mamimam. Pol tanuu mamam tana saa ayei komainy ma taan tsun nana tana moun. \v 14 Nainy te tainytainy amam e Pol i Asos, mam fajias towa, sa mam naa fi em Mitilini. \v 15 Mam naus osing a Mitilini tan mes nainy, mam ruak emato panan a toor iny Kaios. Tan mes nainy mam ruak naa to tana toor iny Samos, ai tan mes nainy mam nai ruak bus mato tana ngats fan iny Mailitas. \v 16 Pol fakats faparits ma sepuu fatoobing tsun naanaa ana ya te sepuu fataanis osing a Efeses. Ayei te baainy ma fakap babainy nainy tsuan na aya tana gum fan iny Esia. Ayei te faveveesau fi en Jerusalem, pon iny ma nai tagei nainy tan Pentikos unya aya te onot fi non ya. \s1 Tsue Iny Fataasua Ten Pol Tan Fuainy Tatagaa Ot \s1 Tana Gum Nar Vainy Faaman Efeses \p \v 17 Te ruak amam Mailitas, Pol faan iny naa ton vegiau unya Efeses, sing ir tsoiny tatagaa ot tana gum nar vainy fafaaman ma nai tainytainy mi ri ya. \v 18 Ri ruak me tsunia, ai Pol tsue of ratuari, “Mi patsukan natiny rom kat tsonyo tan vaamuan nan nainy te ruak anyo tana gum fan iny Esia sa nyo kaa fiisen mamimi. \v 19 Sana nyo natiny fauf rou a tsivou nyo te kat a binun tana Tsunaun fiisen men suiny matan faarei rou a tsoiny binun Tsunia. Tana kat to aya nyo natiny kaa mirou a patang an tanaf kinai tana saa a taa Jiu komainy kat ror a pau vurung ma atsuiny famat vanyo ri. \v 20 Mi natem nyo gima faonot tan favaanan of mami tan fo mamatsiny vegiau te natiny faakouts maromi tana fo vaaguam ai tana fo numaa tsumi. \v 21 Mamatsiny nainy nyo natiny favaanan rou tsuri na taa Jiu ana rin sikia ma taa Jiu kan, ma takopis osing arin aveto tsuri fiisen men reesik ri te takopis tsun naa ten Gov, ana ri te faaman tsun tana Tsunaun tsura Jisas. \p \v 22 “Ai tovei roman, Aaven Taabos kaa fiisen vamironyo, Ya te ras vanaa nyo Jerusalem. A saa te nai ruak non tsonyo Jerusalem na, nyo gim rou ma nat faarof. \v 23 Nyo nat tsun fi rou tovei, tan fo mamatsiny ngats fan, Aaven Taabos natiny tsue faparits of varonyo, ‘Nyo nai sab rou nainy kotskots ana patang tsian.’ \v 24 Sana nyo gim rou ma fakats a toto tsonyo faarei non a vaamuan nana ka, a sikia, tan kat to aya nyo komainy tsuiny rou ma fakap faarof a binun te faan vanyo na Tsunaun Jisas, ito tan favaanan iny Vurungan Rof tana koma ree'un ten Gov. \p \v 25 “Nyo taataan fiisen mamimi, favaanan iny a Waan e Gov. Ai tovei roman nyo nat you a sikia ta isen te gim non ma nai tagei pis vanyo. \v 26 To sanyo tsue of maromin vegiau to roman: Te nun fi non ta isen tsumi, a sikia ma iring tsonyo, \v 27 tana saa, nyo gima faterof tan favaanan of im yam fo fakats ten Gov. \v 28 Tamomots yam a tsivom am makok raton vainy fafaaman faavot ten Gov, u Aaven Taabos te pisainy mami ma makok faarof rari. Ami ma makok faarof gum nar vainy fafaaman ten Gov, Ayei te pats rari tan rafatsiny tana Guei Tsoiny Tsunia to te mat Ya. \v 29 Nyo nat you, vou nyo naus osing maromi, an fo tsoiny fifaatsuts gamgam te naa me fapoopoan namami ri te ras vavakas mami. \v 30 Nainy te naa minon an mes tsoiny tana gum tsumi patsukanem nai gam maromi er ras vavakas raton vainy fafaaman ma vovou rari ri. \v 31 Tamomots yam, mi te fakats faarof fatabiny a fopis a ingainy nyo gima faterof tan faatsuts mami fiisen men koma patang an susuiny matan tana fo voiny min fo nuaf. \p \v 32 “Tovei roman nyo fakei maromi niman e Gov ai tan vegiau tana koma ree'un Tsunia onot non iny fatsuiny faparits mami tana faason tsumi ana ayei te faan mamin fo mamatsiny kan saavits ten Gov to te natiny faan iny non Ya tana vainy te pets onots of Ya na Tsivon. \v 33 Nyo gima mataguas iny silva gen gol gen raarav tan ta isen ta mes. \v 34 Mi patsukanem yam te natem, tan fo mamatsiny ka te kakat iny ronyo, nyo faruak a foka to nimau fatoobing sa nyo faakouts kan ratuarin vaatau tsonyo to te kakat iny ror ta ka fiisen vaminyo. \v 35 Tan fo mamatsiny ka te kat anyo, nyo faatok mami ma binun fapaparits ara, ra faakouts ratuari te tameruts ror ser gim ror ma faakouts patsukainy a tsivor, fakats faarof fatabiny vegiau tana Tsunaun e Jisas, ‘Sanaan iny fafaan ka te rof fafisfis pis iny non a sanaan iny nom ka.’” \p \v 36 Te fakap bus e Pol vegiau to, Ya fatukun to sa faakats fiisen ramiri. \v 37 Rin fokinai susuiny matan to te nots finy ari ya ser umumei ya. \v 38 Ri reesik fiisok tsun rato tan vegiau te kat ya tsuri te gim pis ror ma tagei pis a matan ya. Ser fanunuei naa ya tana toraara. \c 21 \s1 Pol Te Naa Fi Jerusalem \p \v 1 Mam naus osing ratuari, ana mam nai jias to tana toraara ana toraara kovoo bus nato. Mam sak fatoobing tsun em ma naa tana toor koo rori Kos. Ai tan mes nainy mam ruak to tana toor tsian iny Ros. Ana mam naus osing to na toor tsian iny Ros mam nai ruak to tan mounan iny Lisia tana ngats fan iny Patara. \v 2 Mam sab to na isen a toraara te kat iny naa fi non tana gum fan iny Finisia, ana mam jias faguas to, ana toraara kovoo bus nato. \v 3 Vou mam tagei to na toor te koo rori Saipras mam fataanis osing towa tan panaainy keeruk. Ana mam nai ruak to tana gum fan iny Siria, mam sung to Taia, a toraara te fauf a foka tana fan to aya. \v 4 Ana mam naa to, mam sab raton matisian mam kaa fiisen ra mituari tana fan to aya, onots fits nainy. An Aaven Taabos fatsuiny ton fakats tan matisian, ser tsue of e Pol ma naa vaare ya Jerusalem. \v 5 Nainy te fakap amam nainy tsumam tana fan to aya, mam naus osing to na fan. An matisian fiisen kan ramirin moun an guei tsuri mei fatafuts ma naa mam tana ngats fan. Ai teis mam fatukun to mam kat ton faakats. \v 6 Ana ri tsue of matuamam, “Kua bus naa yam!” Kat to, mam naa to tana toraara, an ari tabin to tana fo numaa tsuar. \s1 I Sesaria A Kuigin Agabas Te Faan Iny Tsue Ten Pol \p \v 7 Te fakap bus amam taan mam naa to tana toraara mam naus osing to na Taia, ana mam nai ruak to tana ngats fan Tolemes. Mam tsue, nainy rof, tan fo vamuinyasiny fafaaman, ana mam kaa fiisen ramituarin tan sen nainy. \v 8 Voun mes nainy mam naus osing to na ngats fan Tolemes ana mam nai ruak to tana ngats fan Sesaria. Mam naa to tana numaa ten Filip a tsoiny favaanan ana mam kaa fiisen mi towa. Ayei na isen tsuri na ina fits a mes te pisainy ari ma faakouts ir guamaraav. \v 9 Ayei te kaa minon a ina fats a kooviou tabuiny ma fanging. Ri kaa miror fifaan te faan rarin Aaven Taabos iny nom vaanan to te poo fi minon ten Gov te pokei of rori na vainy. \p \v 10 Mam kaa tana ngats fan Sesaria tan fo mar nainy ana isen a kuigin asangan ya Agabas te ruak Sesaria poo fi me gum fan iny Judia. \v 11 Agabas naa mito tsumam ya nom ton pous ten Pol ya tang fatabiny towa na tsivon, moun ya ana niman ya. Agabas kat a ka to tana saa ayei te komainy faatok rara na ka te tsue of yan Aaven Taabos. Ana ya tsue to, “Aaven Taabos tsue na ka, ‘Taa Jiu iny Jerusalem nai kotskots ror e sei te fasito iny non pous to aya ee, ana ri te faan iny naa ya nimar vainy sikia ma taa Jiu.’” \p \v 12 Te nongoiny amam a ka to ana mam fiisen ramirin tsoiny min moun tana fan to aya sing to Pol ma naa vaare ya Jerusalem. \v 13 Sen Pol tsue of rara, “A saf a ka te tangis iny romi na, sam kat fifiiring rom fakats tsonyo? Nyo gim rou ma kakoun iny kotskots tsun, sikia, nyo kakoun rou ma mat kan Jerusalem kainy govets a asangan a Tsunaun e Jisas.” \v 14 Mam gima onot ma pangis fakats tsunia, kat to ana mam anofe ton tsue to aya. Mam tsue to, “Mangiir tana Tsunaun tapokaa enanon.” \p \v 15 Vou na fo nainy te kaakaa farokot ya mam kakoun to na foka mam naa to Jerusalem. \v 16 Ana mesapan tsurin matisian tana ngats fan iny Sesaria, naa fiisen mamituamam ri aton matuamam numaa ten Neson, a tsoiny Saipras, ayei na vamuinyasiny fafaaman iny muan. Ayei komainy mamam ma kaa numaa tsunia. \s1 Pol Ruak Tana Ngats Fan Iny Jerusalem \p \v 17 Te ruak amam Jerusalem, an fo vamuinyasiny fafaaman paparaa tsun to ma nom mamam. \v 18 Voun, mes nainy, Pol naa fiisen ma naa mam, a tou tagei e Jemis ana rin fuainy tsoiny tatagaa ot tana gum nar vainy fafaaman kaa fiisen mito Jemis. \v 19 Pol tsue nainy rof tsuri ana ayei siisio faarof of ratuarin fo mamatsiny ka te kat e Gov tana binun ten Pol fapoopoan nar tsoiny min moun sikia ma taa Jiu. \p \v 20 Te nongon fakap ari tsunia, ana ari variri to na asangan e Gov, ana ari tsue to ten Pol, “Vamuinyasiny, nyi nat rom kaa minon tapan Jiun kinai, te ruak iny vamuinyasiny fafaaman fakap er, ana ri parits fiisok ror tan vovou iny a Faun. \v 21 San mes vainy tsue of rari tsumanyi te natiny tsue tap rarora taa Jiun fafaaman te kaa ror fapoopoan nara vainy sikia ma taa Jiu ma bainy iny arin Faun te kirkir iny e Moses. Ayei natiny tsue non, ‘Mi ma kat vaaren vaapee tan guei tsumi ana mi te bainy ma vovou pis iny kat iny muan.’ \v 22 Ra nai nongoiny ror vaanan tsumanyi te ruak busen ana ara te kat a saa? \v 23 Jio, rof non mam komainy tsue of marom anyin sen kat ma kat anyi: Te kaa miror a ina fats a mes te kat sen tsuen man ten Gov tan kat a isen a ka. \v 24 Anyi ma naa fiisen me na vainy to ari, ana nyi te vovou iny fo mamatsiny kat rof iny ruak fataabos fiisen ramiri ana anyi te fakei kainy a foiny tsuri, ana ri te nai puts fagaramos funuu patsuu rari. Nyi kat fi rom nei ana fokinai te nat fi nei, u tsue to ayei te kat ari tsumanyi sikia ma man ri nat fi ror nei nyi kan natiny vovou iny rom Faun. \v 25 Sana rin vamuinyasiny fafaaman sikia ma taa Jiu faan bus iny nan noun tsuri ser tsue of ratuarin tsue to aya te kotskots ari muan: er ainy vaare to ta faruet te atsuiny a vainy ser kat of yan fifaan tana fo kaisa tan gov gamgam ana ri kan ma jiu vaaren rafatsiny, ana ri kan ma ainy vaaren faruet te tang a vainy a googon ya ser maten, ana ri te tsikoor ge fipisui ge fifiinaum vaare min moun an tsoiny.” \p \v 26 Kat to sen Pol nom ir a ina fats a mes, tan mes nainy ya vovou iny ton kat iny ruak fataabos fiisen ramiri. Te kat fakap bus ari na ka to ya nai sof to gagon koman a saape sa tsue of ir fo tsoiny faakor tana taa Jiu, tan saf nainy ei naa te ruak iny taabos fakap rori, ri kan atoiny miror a fo iseiny iseiny fifaan tsuar. \s1 Taa Jiu Te Nots E Pol Koman Naa Saape \p \v 27 Voun fafits nan nainy te sisiruiny kap ya, ana taa Jiu tana gum fan iny Esia tagei e Pol te kaakaa gagon koman a saape, ser tsue of ir tsoiny min moun faavot, ri nots to Pol, \v 28 ana ri kuu fatsian fi to nei, “Amin vainy iny Isrel, faakouts mamam yam tovei, a mes to aya te natiny faatsuts rarora fokinai vainy tan fo mamatsiny fan ya te fauf ir vainy tsura fiisen men Faun te kirkir iny e Moses ana saape to ayei kan. Sikia ma foka tsun to aya, ayei kan te naa fiisen rame na tee vainy sikia ma taa Jiu ser sof koman a saape ri kat fifiiring to na pan a taabos.” \v 29 (Ri tsue na ka to tana saa muan ri tagei e Trofimas a tsoiny Efeses te kaakaa kan tana ngats fan tsian iny Jerusalem fiisen me Pol, ser pon iny e Pol te naa fiisen mi naa ya koman a saape.) \v 30 Ana fokinai vainy iny Jerusalem fakakarian rato, an tsoiny min moun fakookuar naa to ser nots e Pol ser ras fatafuts osing ya na saape, ri pingping ton matainy sobaa nana saape. \p \v 31 Tan nainy te tanaf iny atsuiny ari Pol, an tsue ruak to tana Vaamuan nan tsoiny mumua tan vainy puaan tana Roum, ri tsue to a fokinai iny Jerusalem te vaaporor er. \v 32 Sen tsun ya nom rato na tee tsoiny mumua ana vainy puaan tsuri ser kuar veesau tsun ra naa tan tagin. Taa Jiu tagei fuainy tsoiny mumua fiisen kan ramirin vainy puaan, ser gima rapits pis e Pol, ri fatsurua iny naa ya. \p \v 33 Vaamuan nan tsoiny mumua naa mito ya nots to Pol. Ya tsue of raton vainy puaan ma kotskots ari ya na fuan a tseen, ya rangat ratuari, e sei na mes nato ee? Ai te kat a saa? \v 34 U vavarioiny nar tsoiny min moun te kaa, ana mesapan kuu iny ton sen vegiau, ana mesapan kuu iny ton mes. U goonen kinai fiisok, ana vaamuan nan tsoiny mumua gim to ma onot ma nongoiny kifon vegiau. Kat to ya tsue of ratuari ma atoiny naa ri Pol koman a numaa na parits tan vainy puaan. \v 35 Te taan naa Pol sa ruak panan tututua nanaa numaa to aya, tsoiny min moun komainy to ma atsuiny fiisok ya, san vainy puaan govets tsuiny naa towa. \v 36 U vavarioiny tsian nar tsoiny min moun vovou rari kuu fatsian to ser tsue, “Atsuiny famat yam!” \s1 Pol Sakaa Tap Iny A Puan Tan Tagin \p \v 37 Te kat iny mei naa rin vainy puaan e Pol gagon koman a numaa na parits tsuar, ai Pol tsue of to na vaamuan nan tsoiny mumua tan faa Grik, “Nyo onot rou ma vegiau tsumanyi?” Ana vaamuan nan tsoiny mumua tsue to, “Nyi natiny faa Grik rom, ge? \v 38 Nyo pon manyi na tsoiny Ijip to te fapupuaan fiisen me na gamaman tan fo mar nainy te naa en. Nyi nom raton fats a tapan mes to te nom iny kirat iny puaan, ya mei ratuari tana pan a uur?” \p \v 39 Ai Pol tsue to na ka, “Anyo na tsoiny Jiu agiir Tasas unya Silisia. A ngats fan tsonyo kaa minon asangan. Rof non, famanat you ma vegiau anyo tan tsoiny min moun?” \v 40 Ana vaamuan nan tsoiny mumua famanat iny to Pol, ai Pol tsutsun to tan tututua ana ayei govets fapaas to na niman jias ma kaa faamon tsoiny min moun. Kat to ana fokinai vanumui rato, ai Pol kat ton vegiau faa Hiburu ai tsue to na ka: \c 22 \p \v 1 “Tsoiny an fuainy vamuinyasiny an fuainy tetee, nongon yam tsonyo tee kat fi ronyon vegiau iny fasakaa tap vanyo mata mami faavot.” \v 2 Tan nainy te nongoiny ari ya te vegiau ya tan mia ra Hiburu ri vanumui rato sen Pol vegiau pis sa tsue, \v 3 “Anyo na tsoiny Jiu, nyo agiir Tasas tana gum fan iny Silisia, sana nyo karap nei Jerusalem ana nyo kan a isen a vurots te kaa tana fo fafaatsuts ten Gamaliel. Nyo nom fo fifaatsuts parits fiisok tan Faun tan fo tamarara to sana nyo faan faman iny a tsivou ten Gov faarei kan maromi na fokinai tovei roman. \v 4 Nyo atsuiny famat ir vainy te vovou iny a Sanaan tan faamainy e Jisas. Nyo nots kainy rato na vainy fiisen kainy men moun sana nyo faakei rari tana numaa iny kotskots. \v 5 A Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor ana ri kan fuainy Kansol tana taa Jiu onot ror ma tsue faman iny a fo kat te kat anyo, ana ri kan natiny ror man nan vegiau tsonyo. Ri faan vanyon fo noun te kirkir fi naa rori tana tsoiny mumua tana Numaa iny Fafaatouf iny Damaskas to sana nyo naa fi naa unya aya ma nots anyon vainy fafaaman ten Jisas, ana nyo te kotskots fo nima rari ana nyo te mei fi ramiri Jerusalem ma nom arin fasaraa tsian.” \s1 Pol Pokei Faruak Iny A Tsivon Faarei Na Mes A Fafaaman \p \v 6 “Tan nainy te taainy minyo naa sanaan to aya ana nyo fasiruu fi mito Damaskas te siruiny gagoiny nuaf tsian an kurun kanaf fiisok poo mito Gormirmir sa kookop faavots vanyo. \v 7 Nyo gotsiny vato peto tan puputaa ana nyo nongoiny ton sen kuu te tsue fi nei tsonyo, ‘Sol, Sol! Kat fei sa nyi fakamits Varonyo ei?’ \p \v 8 “‘Anyi sei, Tsunaun?’ Rangat fi nyo. ‘Anyo Jisas iny Nasaret to te kat fifiiring rom anyi,’ pangis finy yan rangat tsonyo. \v 9 Rin vainy to te taataan fiisen vaminyo tagei kainy kurun kanaf to te of me ri gim kainy to ma nongoiny vegiau, sana ri gima natiny a saf a mes to te vevegiau me tsonyo na. \v 10 Nyo kat to nyo rangats Towa, ‘Saa kat bus ronyo na, Tsunaun?’ Ana Tsunaun tsue of vatuanyo, ‘Tsun nyi te taan naa Damaskas, unya aya a isen a mes tsue of marom anyi na binun te komainy marom anyi Gov ma kat.’ \v 11 A mata vanyo naa kio tana saa u kanaf nan kurun te soraf a mata vanyo to sana vainy naa fiisen vaminyo nom tap nima vanyo ser ras tsuiny vanaa nyo Damaskas. \p \v 12 “Te kaa me na isen a mes te koo ri Ananaias a mes a tavaron ana ayei kan natiny vovou faarof non a Faun, ana taa Jiu kan te kaa ror Damaskas natiny famaari fiisok ror ya. \v 13 Mes to aya naa mito ana ayei tsutsun to pana vanyo ya tsue to, ‘Vamuinyasiny tsiau Sol, matoong fatabin bus!’ Tan ar nainy to aya nyo matoong fatabin bus vato ana nyo matoong towa. \p \v 14 “Ai Ananaias tsue of vatuanyo, ‘E Gov tana fo tamarara te pisainy manyi ma natiny anyin fakats Tsuan, ana nyi tsivon tagei kainy to na Tsoiny Binun Tsuan Tavaron te nongoiny anyi Ya te vegiau fi Ya tana nguen Ya fatoobing, \v 15 tana saa nyi na tsoiny binun Tsunia tana fokinai, ana nyi nai pokei rom a ka te tagei bus anyi fiisen kan me na ka te nongoiny anyi. \v 16 Sai tovei a saa te anaanos rom anyi na? Tsun, anyi peenan to ana nyi te sing tana asangan Ya ma garus ravainy ya naa fo kat a fo iring tsuam.’ \p \v 17 “Kat to sana nyo tabin fi naa Jerusalem, ai tan nainy te faakats anyo koman a saape, \v 18 nyo tagei to na ka te faatok vanyo na Tsunaun sa tsue of vanyo, ‘Veesau tsun, naus osing a Jerusalem tana saa a vainy nei gim ror ma nongon ana ri te tsugainy vegiau te kat rom anyi Tsonyo.’ \p \v 19 “‘Tsunaun,’ pangis finy anyon vegiau Tsunia, ‘a vainy te nat varonyo to te naa fi ronyo tana numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, nyo nots ir vainy to te faaman Manyi ana nyo rapits ratuari. \v 20 Ai tan nainy te atsuiny famat ari Stivin to te pokei finy ya na asanga Manyi nyo patsukan fatangan iny ya ma mat an fo vau tsuri na vainy te atsuiny famat ya ai kan te tagaa ot iny anyo.’ \v 21 ‘Kua,’ tsue of fi vanyo Ya na Tsunaun, ‘tana saa Nyo faan ma naa rom anyi tan fan veevian tana fan tana fo vainy sikia ma taa jiu.’” \p \v 22 A vainy vanongon ten Pol, onots nainy te tsue fi ya nei, ri kat to ser vaakuu rato ser tsue, “Ra ma anaanos vaare, ra ma atsuiny famat ya! Ayei gima onot ma toto!” \v 23 Ri seeseer ri nom to na fo vau tsuar ri faap vavis iny towa ri nom ton kuaf kakatsuan ser taf iny jias. \v 24 Ana vaamuan nan tsoiny mumua tsue of raton vainy tsuan ma ras naa ri Pol tana numaa tsuri, ya tsue of kainy ratuari ma rapits ya ana ri te sainy kainy a kifon a ka te seeseer iny a vainy to tsunia. \v 25 Sai tan nainy te kotskots ari ya ma rapits ari ya, Pol kat to sa tsue tana isen a tsoiny mumua tan vainy puaan te tsutsun non siruu panaan ya, “Te toobing non tana faun tsumi na taa Roum ma rapits ami na tsoiny Roum ana mi tabuiny ma tsuk a iring te kat ya?” \p \v 26 Tan nainy te nongoiny fi na tsoiny mumua tan vainy puaan nei, ayei naa to tana vaamuan nan tsoiny mumua ana ayei rangats towa, “A saa to te kat rom anyi na? A mes to aya na tsoiny Roum!” \v 27 Ana vaamuan nan tsoiny mumua tana vainy puaan naa to ten Pol ya rangats towa, “Tsue of you anyi na tsoiny Roum?” “Eye,” tsue fatabin fi Pol. \v 28 Ana vaamuan nan tsoiny mumua tan vainy puaan tsue to, “Anyo ruak faarei na tsoiny Roum tan nainy te pats anyo na tsivou.” “Anyo na tsoiny Roum fatoobing nyo agiir nei,” tsue fatoobing fi Pol. \p \v 29 Sen tsun ana vainy to te komainy ma rangats ya sos iny vou rato, ana vaamuan nan tsoiny mumua oraav nato tana saa ayei nat bus iny e Pol a tsoiny Roum ana ayei kan te kotskots a niman ya na tseen. \v 30 Sana vaamuan nan tsoiny mumua komainy ma sainy fatoobing a iring to te sak ari na taa Jiu e Pol, ai tan mes nainy ya puruur ravainy to na tseen niman e Pol ya tsue of raton fuainy tsunaun tana taa Jiu ser vaaguam me. Ana ayei nom to Pol ya fatsutsuiny towa mata rari. \c 23 \s1 Pol Vegiau Matar Kansol Tana Taa Jiu \p \v 1 Pol matoong fapaparits raton fuainy mes tsian tan vaaguam tan Kansol tana taa Jiu, ya tsue to, “Vamuinyasiny tsiau, tana koma vanyo, nyo sikia ma kat ta ka ta iring tana saf ta ka ya na te kat anyo tana toto tsonyo matan e Gov.” \v 2 Ayei te tsue fi nei aya, ana Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor tana taa Jiu e Ananaias tsue of rato na vainy te tsutsutsun panan ya ma sapainy ari na nguen ya. \v 3 Ai Pol tsue of towa, “Nyi faarei rom a soopip te kaa tsun minon us rof jiarasan, sai gagon te murak en. Gov faan marom anyin fasaraa, tana saa nyi gum tsun rom iny vovou iny Faun iny fakaa vanyo tan vaatsuk, sai nyi fatoobing natiny ngats rom Faun, ana nyi tsue of rato na vainy ma sapainy vanyo ri.” \p \v 4 Ana vainy te tsutsutsun panan ya tsue to, “Ayei na sanaan iny vegiau tana Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor tana taa Jiu ten Gov, ge?” \v 5 Pol tsue to, “Vamuinyasiny tsiau, nyo gima nat fi nei ayei na Tsoiny Mumua Tan Tsoiny Faakor tana taa Jiu. Kirkir tan Vegiau Ten Gov pas koraa te tsue fi nei, ‘Anyi ma tsue fifiiring vaare na vaamuan nan tsoiny tatagaa ot tan vainy tsuam,’ ai nyo te nat pas koraa.” \p \v 6 Pol nat bus ir mes panair vainy tsurin Kansol tana taa Jiu, arin Sadusi, ana mesapan tsurin Farasi. Kat to ana ayei kuu to sa tsue tan fuainy tsunaun tana taa Jiu, “Vamuinyasiny tsiau tana Kansol, anyo na tsoiny Farasi ana nyo na guei Farasi nyo faaman rou tan vainy mat Gov fatsuiny rarori tana mat ri te toto fatabin ayei na ka te kaa of anyo tan vaatsuk.” \v 7 Te kat fakap yan vegiau to ana peits ruak to fapoopoan nara taa Farasi ana taa Sadusi, an vaagum takibaa bus nato. \v 8 (A taa Sadusi te natiny tsue ror, a mes te gim on non ma tsun fatabin tana mat, ana sikia tu morena, ana sikia tu aaven. Sana ta Farasi te famainy ror a fopis a ka to aya.) \p \v 9 Kaa te ngue poor fatsian of ari na mesapan tsurin tsoiny fifaatsuts tan Faun, arin vainy iny Farasi, ri tsutsun ri tsue faparits fi to nei. “Mam gima sab ta iring tana mes to aya. Toroman tu sen tu aaven ge ta sen ta morena to favevegiau fiisen mi ya.” \v 10 An fapeepeits nai ruak fifiiring nato, ana vaamuan nan tsoiny mumua tan vainy puaan oraav ton fuan panan, taa Farasi ana taa Sadusi kat ror ser faraaras iny e Pol ana puan ya te tanagat ya te mat kanen, kaa te tsue of arin vainy puaan ma of naa ri, ri te nom tap iny e Pol osing rari, ana ri te mei naa ya gagon koman a numaa na parits tan vainy puaan. \p \v 11 Tana voiny to aya voun vaagum, ana Tsunaun Jisas tsutsun to panan e Pol Ya tsue faparits of towa, sa tsue, “Anyi ma tsutsun fapaparits, bainy oraav, nyi te favaanan bus iny asanga Vanyo Jerusalem, ana nyi kan ma favaanan iny ya Roum,” tsue fi na Tsunaun ten Pol. \s1 Taa Jiu Kat A Pau Vurung Iny Tokoiny Famat E Pol \p \v 12 Ana nainy arasan mito, ana taa Jiu vaaguam to, ser vaagum ser tsue na ka, man non jias, ara gim ror ma ainy ra te jiu onot non te atsuiny famat finy rora Pol. \v 13 A vainy te tsue man non jias ser kotskots faavot iny vegiau, as'as narari fis pis non fats safunuu. \v 14 Ri naa tan tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu an tsunaun tana taa Jiu ser tsue, “Mam vaagum mam tsue fapaparits to, mam tsue to man non jias, ka te gim of romam ma ainy, nai onot non tan nainy te atsuiny famat romam e Pol. \v 15 Kat fi non nei, ana mi fiisen ramirin Kansol tana taa Jiu, faan bus iny naa ton vegiau tana vaamuan nan tsoiny mumua tan vainy puaan, ma atoiny bus mi ya Pol tsumi. Mi onot iny tsue of ya, tsumi te komainy nongoiny pis rom saf kifon vegiau nane Pol na. Sana mam kakoun em. Tabuiny ruak non ya tsumi, mam atsuiny famat rom ya.” \p \v 16 San nainy te nongoiny a guei tsoiny ten fafinen e Pol, ya kat to ana ayei naa to tana numaa na parits tan vainy puaan, ya sof to gagon ya siisio of to Pol tana fo vegiau te nongoiny ya. \v 17 Sen Pol fikoo na ina isen a tsoiny mumua tan vainy puaan ya tsue to, “Mei naa na tsoiny vurots tovei tana vaamuan tan tsoiny mumua tan vainy puaan. Ayei kaa minon sen tsue te komainy faan iny non ya tsunia.” \v 18 Kat to ana tsoiny mumua tan vainy puaan mei naa towa tana vaamuan nan tsoiny mumua tan vainy puaan. Ya tsue to, “Tsoiny kotskots e Pol te fikoo vanyo sa tsue of vanyo ma mei me na tsoiny vurots tovei tsumanyi. Ayei kaa minon sen tsue te komainy faan marom anyi ya.” \p \v 19 Kat to ana vaamuan nan tsoiny mumua nom tap to niman ya, ya ras fi naa towa tatangin ri na ina fuan tsun te kaakaa, ana vaamuan nan tsoiny mumua rangats to na tsoiny vurots, “Nyi komainy faan iny rom saf vegiau ya na tsonyo?” \v 20 Ana tsoiny vurots siisio of towa. “Vainy Jiu kotskots bus vegiau ri komainy rangat marom anyi ma mei naa Pol peto tan Kansol tana taa Jiu tamanainy. Ri fakats ma gam manyi, to ser tsue ri komainy nat faarof ror saf kifon vegiau nane Pol na. \v 21 Sana nyi ma vovou iny vaaren vegiau tsurin, mes vainy tsuri, as'as tsuri onots fafis pis fats safunuu takop ror iny atsuiny ya. Ri tsue man non jias ri gim on ror ma ainy ri te jiu ta isen ta ka, onot non te atsuiny famat finy rori ya. Te anaanos marom anyi ma fatangan.” \v 22 Kat to ana vaamuan nan tsoiny mumua tan vainy puaan jiats naa to na tsoiny vurots, ya tsue fapaparits of towa, “Nyi ma siisio of vaare ta isen taa mes tan vegiau to te siisio of vanyo nyi.” \s1 Vaamuan Nan Tsoiny Mumua Faan Iny \s1 Naa Pol Tan Gavana Filiks \p \v 23 Ana vaamuan nan tsoiny mumua tan vainy puaan fikoo rato na ina fuan na tsoiny mumua tan vainy puaan sa tsue of rari, “Mi na ina fuan ma nom ir fuan natus vainy puaan an fits safunuu na mes gum ror tan hos, an fuan natus mes nom tap iny ror kirat iny fitaatsun, ana mi te kakoun tan taan fi Sesaria tana sia na kilok tana voiny. \v 24 Mi ma kakoun kainy tu hos nane Pol ma gum ya, ana mi te nai atoiny faarof ya tana Gavana e Filiks.” \p \v 25 Ana vaamuan nan tsoiny mumua kirkir ton sen noun sa tsue fi nei: \p \v 26 Anyo Klodias Lisias, nyo kirkir men noun to aya tsumanyi naa mes tsian, Gavana Filiks: Nainy rof tsumanyi. \p \v 27 Vainy Jiu nots a mes to aya ser komainy ma atsuiny famat ya. Sana nyo nat you ayei na tsoiny Rom, kat to ana nyo fiisen ramirin vainy puaan ruak ratuari, ana mam nom osing ratuari Pol. \v 28 Nyo komainy ma nat, saf kifon vegiau ya na te sak of ari na mes to naa, to tsonyo atoiny naa ya tan Kansol tana taa Jiu. \v 29 Ana nyo rangat ratuari, ri tsue of vatua nyon fo vegiau tana Faun tsuri, ana ri sak towan vegiau to aya. Sana ri gima fafaatai iny ya ta isen ta ka ma onot iny atsuiny famat ara ya, ge ma fakei ara ya tan kotskots. \v 30 An vegiau see nom ronyo tovei, tee mes tana taa Jiu te kat a pau vurung ma atsuiny famat ari na mes to aya ka te faan veesau of iny naa nyo ya tsumanyi. Ana nyo tsue of raton vainy te sak yan vegiau ma vegiau fatoobing mata manyi ma nongon anyi ana nyi te nat fatoobing tana saf a ka ya na te komainy fafaatai of iny rori ya na i tsumanyi. Noun te tsue fi nei aya. \p \v 31 Kat to an vainy puaan vovou iny ton tsue ser nom e Pol ri naus osing to naa Jerusalem, ser mei naa ya tana ngats fan iny Antipatris tana voiny. \v 32 Te takiir me na nainy an vainy puaan tabin fatabin to tana numaa tsuar a parits iny Jerusalem ana vainy tsun te gum tan hos, ri tsun te atoiny naa Pol Sesaria. \v 33 A vainy te gum tan hos nai ruak i Sesaria, ana ri faan iny ton noun ten Gavana Filiks, ana ri ras kainy naa to Pol ser fatsutsuiny ya matan ya. \v 34 Ai Filiks gosias ton noun, ya rangats to Pol, “Saf a gum fan tsumanyi na?” Ai Pol tsue to, “Anyo iny Silisia.” \p \v 35 Ai Filiks tsue to ten Pol, “Nainy te ruak miror vainy te sak manyin vegiau, nyo nai nonongoiny rou vegiau tsumi.” Ya tsue of ratuari ma kotskots tsom iny ari Pol tana numaa te kat e Herot. \c 24 \s1 Pol Tsutsun Tan Vaatsuk \p \v 1 Voun ngim nainy, Ananaias a Tsoiny Mumua tan Tsoiny Faakor naa fi naa to Sesaria fiisen ramirin naa fo mes a fo tsunaun tana taa Jiu fiisen kan me na isen a tsoiny te nat iny non faun tana gamaman te koo rori Tetalas. Ana ri ruak to Gavana Filiks, ser faan iny naa fo iring te sak ari Pol. \v 2 Ri kat to ser fikoo Tetalas ya kat to ana ya faan iny to na fo vegiau te sak ari Pol, ya tsue to: “Anyi na karap Filiks! Tana nat tsumanyi nyi faan matuamam gumgum rof iny fakei a aaverof fapoopoan iny faakouts ir a taa Jiu. \v 3 Mam faarof a fo kat to te kat anyi tana fo mamatsiny pan, to aya na kaa te paparaa miromam tsumanyi. \v 4 Mam tsugainy rom ma nom nainy tsuam kinai to sana mam sing marom anyi ma faarof mamimam tana tou sing tsumam. \p \v 5 “Mam tagei a mes to na gima rof, ayei natiny fatsuiny non fo fapeepeits ana fo fitaatsun fapoopoan nara taa Jiu tana monaagits faavot ana ayei kan a tsoiny mumua tana gum iny vainy to te koo rorin gum vainy iny Nasaret, te natiny faaman ror ten Jisas. \v 6 Ana ayei kan te tanaf ma kat a fo kat a fo iring koman a saape, to sana mam nots ya. [Amam te komainy ma tsuk a fo iring to aya tan Faun te kirkir iny e Moses. \v 7 Sana vaamuan nan tsoiny mumua tan vainy puaan, Lisias, naa mito ya ras osing matuamam ya. \v 8 Sen Lisias faan iny ton tsuen parits ma naa men vainy nei tsumanyi er faan iny ton fo vegiau te sak rori ya.] Sana nyi patsukanem ma rangats ya na mes to aya nyi te onot ma sab a fo vegiau to te sak romam yan man,” te tsue fi Tetalas. \v 9 Ana ri naa taa Jiu kat to ser sak ya naa fo vegiau ser tsue na fo vegiau ton man. \s1 Pol Pangis Vegiau Matan E Filiks \p \v 10 Sen Filiks faan iny ton ar nainy ma vegiau ya, sen Pol pangis vegiau tsuri sa tsue, “Anyo nat marom anyi, na tsoiny vaatsuk tana aatai to aya tana fo mamatsiny ingainy te naa en, to aya sana nyo paparaa tsun rou ma kat vegiau iny fasakaa ot vanyo mata manyi. \v 11 Te komainy nat fi rom anyi, nyi patsukanem ma rangats rari, tan safunuu an fuan nainy te naa en to te naa fi naa nyo Jerusalem a tou fafaatouf. \v 12 A taa Jiu gima sab vanyo ma fatsutsue me ta mes koman a saape, ge ri kan gima sab vanyo ma fatsuiny a komar a vainy, koman a numaa iny fafaatouf tana taa Jiu ge tana fo mamatsiny pan koman a ngats fan. \v 13 Ri kan gima faatok iny ta man nan fo vegiau to te sak varonyo ri. \v 14 Nyo tsue faman of marom anyi, nyo fafaatouf rou e Gov tana fo tsuvumamam to te vovou iny ronyo na Sanaan iny faamainy e Jisas to te tsue rori na gima man. Sana nyo kan faamainy rou a fo ka te kirkir ari tana Faun ten Moses ai tan Kirkir tan Kuigin. \v 15 Nyo kaa mirou a faaman ten Gov tana ka te ruak nats non to te faamainy kainy rori to tana tou tsun fatabin tan vainy tavaron fiisen kan ramirin vainy ngi'arapaar. \v 16 Ayei na ka te vaputs faparits of ronyo tana fo mamatsiny nainy koma vanyo nyo sikia ma kat ta ka ta iring matan e Gov ai matar vainy. \p \v 17 “Voun naa tee ingainy to te gima anyo ma kaa Jerusalem nyo naa fi naa to unya aya ma nai fan iny anyo taa painy moni nar vainy tsonyo fiisen kan me na fifaan tsonyo ten Gov. \v 18 Tan nainy te kat anyo naa foka to, ri sab vatuanyo koman a saape, voun ar nainy te kat anyon kat iny fataabos a tsivou to te toobing non tan Faun ten Gov. Sikia kan ma kaa me tu tagin vainy ma kaa fiisen vaminyo ana sikia kan taa fo goonen vavis. \v 19 Sana tee vainy Jiu koman a gum fan iny Esia te kaa, ri patsukan er ma ruak me mata manyi er kat ton fo vegiau to te sak varonyo ri, te kaa fi mirori tu vegiau to te sak varonyo ri. \v 20 Te sikia non, tanyiny ir yam a vainy to ari ma tsue faruak iny ari na iring te kat anyo to te tsutsun of anyo matar Kansol tsuri. \v 21 Sana nyo fakats tsuiny rou sen vegiau te kat anyo matar Kansol to te sak varonyo ri, sa nyo kuu, ‘Anyo tsutsun rou tan vaatsuk tsumi roman tana faaman te kaa mironyo to tana tou toto fatabin tana mat.’” \p \v 22 Kat to sen Filiks, ayei na mes te kaa minon a nat tana Sanaan tan vainy fafaaman ten Jisas, fakap ton vanongon. Ya tsue to, “Pasaup yam, nainy te ruak minon e Lisias vaamuan nan tsoiny mumua tana vainy puaan ana nyo te see fafaan iny fakats tsonyo.” \v 23 Kat to ya faan iny ton tsuen parits tana tsoiny tatagaa ot ten Pol ma bei ot faarof iny ya e Pol sana ri ma puruur ya ma taataan vavis ya ma fainy ari ya na fo vaatau tsuan ta foka te komainy non ya. \s1 Pol Tsutsun Matan E Filiks Me Durusila \p \v 24 Vou na fo ar nainy to aya Filiks naa fiisen mito natsun ya Durusila, ayei a muiny Jiu. Kat to sen Filiks faan iny naa ton tsue ma sof me Pol, ya vegiau of ratuari ser vanongon te vegiau tsuk iny e Pol a faason ten Krais Jisas. \v 25 San tan nainy te vegiau e Pol a fo kat a fo tavaron, ana sanaan iny tagaa ot iny puainy mes fiisen kan me na tou vaatsuk ten Gov tana fokinai tan nainy vou, sen Filiks oraav nato ya tsue to, “Anyi ma naa tsom em. Nyo fikoo pis marom te kaa mironyon nainy.” \v 26 Tan ar nainy kan to aya Filiks pon iny e Pol te faan iny non ta painy moni iny fious a tsivon tsunia, tan kat to aya Filiks te natiny fikoo vaurep non e Pol ana ri na ina fuan te faraarar iny to na fo vegiau to. \p \v 27 Voun fuan a ingainy sen Posias Festas nom gumgum ten Filiks faarei na Gavana. Filiks fapaparei ir a vainy Jiu ma kaa mi ri tu koman tsunia ana ya tanyiny to Pol ma kaa en ya tan kotskots. \c 25 \s1 Pol Sing Ma Naa Fi Tan Vaatsuk Ten Sisa \p \v 1 Voun fofopis nan nainy te ruak me Festas ya ka to tana gum fan, ayei naa fi to tana ngats fan Sesaria ya poo to naa aya ya naa fi naa to Jerusalem. \v 2 Kat to an fo tsunaun tan tsoiny faakor ana fo tsoiny mumua tana taa Jiu mei miton fo vegiau te sak ari Pol. \v 3 Ri sing to Festas ma nongoiny rari ya ana ayei te famanat iny e Pol ma naa fi mi ya Jerusalem, tana saa ri kat pau vurung ma takop ari ri te tokoiny famat ya sanaan. \v 4 Festas biny ratuari sa tsue, “E Pol a kotskots iny Sesaria ana nyo fatoobing naa fatabin fi naa rou unya aya. \v 5 Tanyir yam mes tsoiny mumua tsumi er naa fiisen vamituanyo Sesaria er tsue faruak iny to na fo iring te sak romi na mes to, te tsikoo iny sab fi romi na fo iring te kat ya.” \p \v 6 Ai Festas kaa to tana ngats fan tsian iny Jerusalem jian gen safunuun nainy, kat to ana ayei naa bus fi enato Sesaria. Ai tan mes nainy ya gum to tan gumgum tana pan iny vaatsuk, ya faan iny naa ton tsue ma sof me Pol. \v 7 Tan nainy te ruak me Pol gagon, kat to ana taa Jiu to te poo me Jerusalem tsutsun babau to Pol, ri tanik iny kat ton fo tsuen parits tana fo iring te kat ya, sana fo vegiau te sak ari yan iring, to aya a sikia tu man nan ya. \p \v 8 San e Pol faan iny a fo vegiau iny fasakaa ot iny a tsivon, sana ayei tsue, “Nyo gima kat ta iring ma ngats anyon Faun tana taa Jiu, ge nyo gima ngats faun tana saape, ge tana faun tana taa Roum.” \v 9 San e Festas koman ir a taa Jiu ma paparaa ri tsunia to sa rangats e Pol, sa tsue, “Nyi paparaa rom te naa fi rom anyi Jerusalem ma tsutsun anyi tan vaatsuk ra te tanaf iny tsikoo na fo iring tsumanyi unya aya?” \p \v 10 Ai Pol tsue to, “Anyo to tsutsun rou tan vaatsuk tan faun tana taa Roum, tana saa nyo kan a tsoiny Roum ana nyi ma nongoiny kainy a fo iring te sak varonyo ri, ayei na rof nan ya. Nyo gima kat tu kat iring tana taa Jiu, anyi kan nat fi rom nei. \v 11 Te tsikoo iny sab fi romi na fo iring te kat anyo ma atsuiny famat vanyo mi, nyo gim rou ma sing mami ma fataanis osing anyo na mat. Sai te gim fi romi ma sab ta iring tan fo vegiau te sak varonyo mi na taa Jiu, sikia ta mes te onot non ma faan vanaa nyo tsuri. Nyo sing rou tsumanyi, ma naa nyo tan vaatsuk ten Sisa unya Roum.” \p \v 12 Sen Festas vegiau fiisen miton vainy tsian tsuan vou ya biny ton rangat ten Pol sa tsue, “Nyi sing ma naa fi tan vaatsuk ten Sisa unya Roum, sai tovei nyi naa fi naa rom unya ten Sisa Na Aatouf A Karap.” \s1 Pol Tsutsun Matar Ere Agripa Me Benis A Ina Fuan Iny Jiu \p \v 13 Vou bus ai Agripa na aatouf fiisen me Benis a fafinen ya naa fi mito Sesaria a tou nak e Festas a tou tsue paparaa te nom finy e Festas gumgum. \v 14 Vou na tee nainy te kaa ri sen Festas fafaatai e Agripa na aatouf tana foka te ruak ten Pol, sa tsue, “Te kaa minon a isen a mes a kotskots te kaa patsukanen tan nainy ten Filiks; \v 15 tan nainy te naa fi nyo Jerusalem, ana fo tsunaun tan tsoiny faakor fiisen men tsoiny mumua tan taa Jiu faan vatuanyo na fo iring te sab ari tsunia ser rangat vanyo ma asang anyo na mes to aya te kat kat iring ana nyo tsue to na ka, ayei ma mat. \p \v 16 “Sana nyo tsue of rari te gim non ma rof tan kat tana taa Roum tan faan iny a mes tabuiny sab rori na iring tsunia tana pan iny fasaraa. Sai te rof non, ara ma favevegiau tsom mi ya tana pan iny kat vaatsuk, ma ka mi yan nainy iny fasakaa ot iny a tsivon mata rarin vainy te sak yan vegiau. \v 17 Tan nainy te na mi ri nei, nyo gim to ma kat a ka to ma potsian ya, ai tan mes nainy nyo vaagum to tan gumgum iny vanongoiny vegiau, nyo faan iny ton tsue ma sof me na mes to aya. \v 18 Ana ri na taa Jiu to te faan iny ya tan vaatsuk tsutsun to, sana ri gima kat tu vegiau, te pokei faruak non a fo iring te kat ya, nyo karian pon iny rari te faruak ror ta iring tsunia. \v 19 Sana ri fapeepeits fiisen tsun pis me Pol fa'ararat iny a fo faaman tana fo fafaatouf tsuri ai tana mes te koo ri Jisas, to te mat, sen Pol tsue, na mes to aya te tsun fatabin Ya toto nato. \v 20 Anyo sikia ma arasan tan fakats ta sanaan te nom ronyo tu siisio tu rof tana ka to aya, to sana nyo rangats ya, ai Pol to te koman fi non ya ma naa Jerusalem ma tsutsun tan vaatsuk ma tanaf iny tsikoo ri ta fo iring tsunia. \v 21 Sen Pol sing to ma kaa en ya nimar vainy bei ot, onot non tan nainy te faan iny non a Aatouf A Karap e Sisan vegiau tsunia. To sana nyo faan iny tsuen parits ma bei ot faarof iny ari ya onot non te faan iny naa ronyo ya ten Sisa.” \p \v 22 Kat to ai Agripa tsue to ten Festas, “Anyo patsukan you komainy nongoiny roun vegiau tana mes to.” Ai Festas biny towa sa tsue, “Tamanainy nyi te nongoiny vegiau tsunia.” \p \v 23 Tan mes nainy ai Agripa me Benis naa mito, vau me na fo vaun iny aatouf faatok rarorin karap, ri sof mito tana pan iny vaaguam tana fokinai, ayei naa fiisen men fo tsoiny mumua tan vainy puaan fiisen kan men vainy tsian tana ngats fan. Ai Festas faan iny ton tsue ri mei mito Pol gagon. \v 24 Sen Festas tsue, “Aatouf Agripa ai mi kan to te kaa rom tagaa yam tana mes to, taa Jiu te kaa ror to Sesaria, ana ri kan te kaa ror Jerusalem te tsue ri tsugei ya ana ri kan tsue tsuk fiisok ror ya, to ser nai fafaatai vaminyo ya. Ri sikia ma faonot men vaakuu tan tsue na ka, te sikia non ma rof tsunia ma toto! \v 25 Sana nyo gima sab ta ka te kat ya to ma atsuiny famat ari ya. Sana ayei patsukanen sing ma tsutsun ya matan e Sisa unya Roum, nyo faarof to tsunia ma naa ya. \v 26 Sana nyo na sikia ma kaa me tu siisio tu rof ma kirkir naa nyo ten Sisa Na Aatouf A Karap. To sa nyo mei mi ya mata mami faavot ai mata manyi Aatouf Agripa, tana saa nyi natiny rom Faun tana taa Jiu, ma tagaa nyi tana ka to, toroman vou te kaa mironyo ta nat nyo te kirkir nats, \v 27 tana saa te gim non ma toobing te faan iny na ronyo na mes te kaa non tan kotskots ten Sisa te sikia non ya tu siisio tu toobing tana fo iring te sak rori ya.” \c 26 \s1 Pol Te Vegiau Matan E Agripa Na Aatouf \p \v 1 Kat to, Agripa tsue to ten Pol, “Nyo faan iny rou ar nainy to ma fa'arasainy anyi na tsivom.” Pol faarua iny to na niman ya kat ton vegiau iny fasakaa ot iny tsivon ya tsue to na ka: \p \v 2 “O Aatouf Agripa! Rof ovei sanyi faan vanyon ar nainy to roman te komainy faan iny ronyon vegiau iny fasakaa ot iny ronyo na tsivou mata manyi tana fo vegiau te sak vanyo ri na taa Jiu. \v 3 A ka na man to aya tana saa nyi nat faarof iny rom kat tan taa Jiu an tan fatsutsue tsuri. Sai nyo sing rou tsumanyi ma nongon tsonyo nyi te anaanos faamo tsun. \p \v 4 “A taa Jiu faavot te nat faarof iny a tou kaakaa tsonyo, onot patsukan te vurots anyo. Ri natiny ror tatanik nan a toto tsonyo te kaa nyo tana gum fan fatoobing tsonyo, Silisia, ai to kan te kaakaa nyo Jerusalem. \v 5 A vainy to ari nat faarof ovei varonyo tan nainy viviakoo, sana ri patsukaner koman ror, ri te tsue faruak te vovou finy anyon Faun sana ri baainy er. Ana nyo kan a isen tsuri tana gum iny vainy Farasi te natiny vovou faarof ovei iny ror Faun kan ana faaman nan tou fafaatouf tsumam. \v 6 Sai tovei nyo tsutsun rou to tan fi rangat tana saa tana faaman te kaa mi ronyo tan tsuen man te faan iny e Gov tan fuainy tsuvurara. \v 7 U tsuen man ten Gov te faan iny Ya tan tsuvurara tan safunuu ana fuan a vun tana vainy Jiu tsura te naano anaanos ror ya ma ruak me tan nainy tsuri, ai na ka te fafaatouf of rori Gov tan nuaf ai tana voiny. Ai na ka te tsue Gov to te naano anaanos ronyo to sana taa Jiu peits ser sak vanyon a fo vegiau. \v 8 Kat fi mi ei, sam fanaginy faaman rom ei to te fatsuiny fatabin finy non e Gov vainy mat? \p \v 9 “Anyo patsukan you fakats ma kat mamatsiny kat iring tsurin vainy fafaaman ten Jisas tan nainy muan ma kat fiiring anyo na asangan e Jisas a tsoiny Nasaret. \v 10 Ai nan kat te kat kat anyo Jerusalem. Nyo natiny nom rou tsue faunot tan tsunaun tan tsoiny faakor tana taa Jiu, nyo fakei raton vainy fafaaman a kinai ten Jisas tana numaa iny kotskots; ai to te natiny atsuiny famat fin rorin vainy fafaaman, anyo kan a isen te natiny famanat rou ma atsuiny famat rari ri na vainy. \v 11 A fo mar nainy kinai nyo natiny fasaraa rarori tana fo numaa iny fafaatouf tana taa Jiu, nyo kan natiny tanaf rou tan kat rari ma faungis iny ari na faason tsuri ten Jisas te kaa mirori. Nyo natiny koma iring rarori to sana nyo natiny naa tsun rou tana fo mes a fo ngats fan veevian nyo te nai fakamits rari. \p \v 12 “Anyo komainy ma kat senviir kat to aya to sana nyo naa fi naa tana ngats fan iny Damaskas fiisen men tsue faunot an fo tsuen parits te nom anyo tan tsunaun tan tsoiny faakor. \v 13 O Aatouf Agripa, tan nainy te taan naa nyo sanaan tana gagoniny nuaf tsian kat to nyo tagei ton sen kurun baraar fafis pis non baraar nan a nuaf to te kurun me Gormirmir te afis vanyo fiisen kainy me na tee vainy to te taataan fiisen vaminyo. \v 14 Ana mam faavot gotsiny to putaa kat to nyo nongoiny ton sen kuu te vegiau of vanyo tan vegiau faa Hiburu sa tsue, ‘Sol! Sol! Kat fei sa nyi fakamits Varonyo ei? Nyi kat fakakamits fatabiny rom a Tsivom tan nainy te tanaf Anyo ma faatok manyi sana nyi baainy em.’ \p \v 15 ‘Anyi sei, Tsunaun?’ rangat fi nyo. ‘Anyo Jisas to te kat fifiiring rom anyi. \v 16 Sana nyi ma pitaa iny a moum nyi tsutsun to. Nyo ruak manyi, Nyo asang matuanyi ma bobot faarei mi nyi na tsoiny binun Tsonyo; nyi nai pokei of rarori na mesapan vegiau tana ka te kat Anyo tsumanyi roman nyi tagei towa; an tana ka te faatok marom vou. \v 17 Nyo nai saup marom anyi na tana taa Isrel to te kat fifiiring fi Vanyo mi ana rin vainy sikia ma taa Jiu kan, nyo nai faan faavot ma nats rom anyi ri. \v 18 Nyi nai karats rom a mata rari ana ri te takopis er naus osing miton a uurup tan aveto ri te naa me tana arasan tan kat tavaron, ana nyi te nom kainy ramiri te kaa ror tan parits ten Satan er takopis mito ten Gov, ai Gov te anofe, Ya te fious rari tan fo aveto tsuri, ri te kaa me ta pan iny kaa fapoopoan nar vainy te pisainy bus e Gov tana saa ari te faason Tsonyo.’” \p \v 19 “Ai tovei Aatouf Agripa, E Jisas faatok vanyo na foka tan taraa tatagaa to te poo me Gormirmir, tsonyo manaats ya. \v 20 Vaamuan nan nainy unya Damaskas i voun nainy nyo naa fi to Jerusalem ai vou nyo naa fi to tana fo gum fan faavot tana taa Jiu ai fapoopoan nar vainy sikia ma taa Jiu, nyo favaanan ma baainy iny ari na fo aveto tsuar ri te naa fi me ten Gov, ri te kat kat tavaron faatok iny non ari te naus osing kat iny aveto tsuri. \v 21 Ai na ka te nots of vanyo ri na taa Jiu te kaa nyo koman na saape, ri tanaf to ma atsuiny famat vanyo. \v 22 Sa nai onot me roman Gov faakouts vanyo, ai tovei nyo toto rou, pokei rou fo tsunaun ai to kan tan vainy babainy ri faavot a fokinai, nyo vegiau rou a ka te tsuen kuigin ai Moses kan tana ka te ruak nats non, nyo gima pangis ta ka! \v 23 Ai to aya te tsuen kuigin, te tsue romam to, tana Guei Tsoiny te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy te naa minon, Ya te sarei nats a kamits tsian ana Ayei kan a vaamuan nan a mes te nai tsun fatabin non tana mat, ana Ayei te onot ma fa'arasainy fakats tsuri na taa Jiu ana sikia ma taa Jiu ana Ayei te onot ma saup rari tan aveto tsuri, Ya te onot iny faan rari na toto na rof roman ana suu tan nai vou.” \p \v 24 Tan nainy te kat e Pol vegiau to iny fasakaa ot a tsivon, sen Festas kuu naa to tsunia, “Pol! Nyi piou em naa to, a nat tsumanyi te kat manyi, sanyi piou em!” \v 25 Pol biny naa to Festas sa tsue, “Festas, anyo gima piou, u vegiau te tsue iny ronyon man, anyo gima vegiau fapeepiou rou. \v 26 Aatouf Agripa, anyo ongoor rou ma vegiau fiisen ma mi nyi, tana saa anyi natiny rom a foka to. Anyo nat fi rou nei anyi tagei a fo mamatsiny ka te ruak ten Jisas te gima takop. \v 27 Aatouf Agripa, fiisia, nyi faamainy rom a ka te tsuen kuigin? Anyo nat you, nyi faaman rom.” \p \v 28 Kat to sen Agripa tsue ten Pol, “Tan ar nainy to nyi pon fi rom nei nyi onot rom ma kat vanyo, nyo te kaa me na faason ten Krais?” \v 29 Pol biny towa, “Te kainon nainy kakat gen nainy viviakoo nyo faakats rou ten Gov nyo koman marom anyi ana ri na fokinai kan to te vanongon ror tsonyo roman, ma senviir vaminyo tana faaman, sana nyo gim rou ma rangats e Gov ma faarei min vainy kotskots, to te faarei non a tseen te kotskots iny ari to nima vanyo.” \p \v 30 Kat to Agripa na aatouf fiisen kainy me Festas ai Benis ana ri na fokinai tsutsun to. \v 31 Ai tan nainy te vavakas ari, ri favevegiau patsukan rato fapoopoan narari, “A mes to te gima kat tu iring to ma atsuiny famat ari ya ge ma fasof ari ya tan kotskots.” \v 32 Kat to ai Agripa tsue to ten Festas, “A mes to aya onot non ma tafuts en ma gim ya ma sing ma naa fi ya tan vaatsuk ten Sisa Na Aatouf A Karap.” \c 27 \s1 Pol Sepuu Fi Naa Roum \p \v 1 Festas te fakats mamam ma sepuu fi naa tana gum fan iny Itali, ri faan iny naa to Pol fiisen ramen mes panair vainy kotskots ten Julias, a tsoiny mumua tana isen a gum nar vainy puaan iny Roum to te binun non fain e Sisa, koo rori na Gum iny vainy Puaan tana Aatouf a Karap. \v 2 Mam jias tana isen a toraara iny Aramitiam, te kakoun ma naus osing a pan iny Sesaria, ser sepuu fi naa tana fo ngats fan teis tana gum fan iny Esia. Aristakas ayei na vaatau a fafaaman tana ngats fan iny Tesalonaika tana gum fan iny Masedonia te kaakaa fiisen mamimam. \p \v 3 Tan mes nainy mam ruak to Saidon, Julias kat kat rof ten Pol sa famanat iny ya ma nai tagei yan vaatau tsunia ri te fainy ya ta ka te komainy non ya. \v 4 Mam naus osing to na Saidon. Ana ainysat taf mito sa fapan mamam mam fakats to ma famaruf tsom em vou na toor iny Saipras. \v 5 Mam sepuu faguas fi naa to na namaan tana gum fan iny Silisia ai tana gum fan iny Pamfilia, mam ruak to tana ngats fan iny Maira tana gum fan iny Lisia. \v 6 Na aya, a tsoiny mumua tan vainy puaan sab a isen a toraara iny Aleksandria te kat iny naa fi naa non tana gum fan iny Itali ana ya nai aton matuamam tana toraara to ayei. \p \v 7 Mam kovoo busem ma naa to sana toraara gima onot iny taan tsikap, mam taataan faamo tsun ma naa tan fo mes fo nainy tana saa, a ainysat. Mam tanaf ma ruak panan a ngats fan iny Naidas. Ainysat kat tap mamam, sa mam gima onot iny naa pis na, kat to mam taan fafauf fi naa to mam fis naa to na Salmoni, famaruf fi naa voun a toor iny Krit. \v 8 Mam taainy tsuktsuk nan guararen iny Krit mam sukei naa to na ainysat, vou mam ruak to tana isen a pan koo rori na Matsin iny Maruf, gima veevian osing a ngats fan iny Lasia. \p \v 9 Mam kaa fananaangis em tana Matsin iny Famaruf san sekeiny ratsuu ruak ename mam gim to ma onot ma taan pis, an Nainy iny Tavtaav iny a kainy ainy tana taa Jiu kap kanen nato. Ai Pol faan ratuarin tsue taatag, \v 10 “Amin a vainy tatanamots yam, te naa rora, ra nai sab ror a iring, foka ravaa non, vainy ruk ror ri te mat ana toraara kan taaboree na non, to sana ra ma taan pis vaare.” \v 11 Sana tsoiny mumua tan vainy puaan faamainy tsue tana tsoiny tau ana tsoiny fasito tana toraara, ya gim to ma faamainy tsue ten Pol. \v 12 Sana pan to aya na gima rof iny atang ma atang a toraara tan nainy tana ainysat tsian ana tonok. Kat to ana tsoiny tana toraara tsue faonot to, ri komainy naus osing ror a pan to aya ri te naa fi unya Finiks te rof fi non ya ri te kaa tana pan to aya tan nainy tana tonok. Finiks ayei a isen a suun iny Krit a rof iny tapiny tan nainy tana ainysat ana tonok, tana saa ai te gum non fapoopoan nana kowan ana kabas. \s1 A Ainysat Tsian Te Fatsuiny Posaa \p \v 13 Nainy te taf iny tsitsiuf me na ainysat iny vou sai te gima taf faparits fiisok me, ser pon fi nei ri onot ror iny tsiir ereer naa tana suun to aya te tsue ri, kat to ser ras a fagum tap ser tsiir vovou iny nana mats iny Krit. \v 14 Sana ainysat tsian tapoor veesau tsun naa me koo rori na Towisim Mataisia tapan ising me tobeer iny Krit nai ruak me tana toraara. \v 15 Ayei taf fatsuutap a toraara, ana toraara gim to ma onot ma tsiir ana mam sagoor mato. \v 16 Mam famaruf fi naa to vou na isen a toor a kakaii, koo rori Koda, mam nag fiisok em tana binun, ma pon ma aungits iny puak tana toraara. \v 17 Ri ras fapaas puak, ser tang vavis iny a fo aungits ri roots tap faparits mi towa na toraara. Ri oraav kat ror ser tsiir sab naa ta kokoon tan mounan iny Libia, kat to ser fauf sepuu. Ri tanyiny a ainysat ma taaf iny ya na toraara mam sagoor faamo tsun mato. \v 18 Ainysat an posaa gima sariof, tan mes nainy ri tanik iny ravainy to na foka tana toraara, \v 19 ai tan fafofopis nan nainy ana ri raravainy to na foka te tamaar iny ari, faarei non aungits an sepuu ana mes foka nima rari. \v 20 Mamatsiny nainy mam gima onot ma tagei a nuaf an kootsits, ana ainysat gima sariof vaarik to tan taf. Mam pon tsun fi rom nei mam gim on rom ma ruak faarof on tan ta isen ta pan, mam nai nun tsun marom. \p \v 21 Nainy kinai te gima ainy a vainy vou ai Pol tsutsun to mata rari, ya tsue to, “Mi tabuiny nongon vanyo te tsue fi nyo, ma naus osing tsom vaare ra naa Krit, ara buiny gima sab nainy sekeiny ratsuu to aya ra te sab nainy iring ana fokinai ka te gima nai nun nats. \v 22 Sai roman nyo tsue of maromi, fagagaar vaare yam fakats tsumi, ma gima mat on ta isen tsumi, sana toraara tsun taaboree non. \v 23 Nyo nat rou, tana saa, naanaf tana voiny morena ten Gov to te natiny fafaatouf ronyo ana nyo na tsoiny binun Tsunia naa mito tsonyo. \v 24 Sa tsue, ‘Bainy oraav Pol! Te tsutsun rom anyi tan vaatsuk matan e Sisa Na Aatouf A Karap. Gov tan koma ree'un Tsunia, kat, kat rof to te faakats of anyi sa nongoiny faakats tsumanyi, sana ri gima mat, iton vainy te sepuu fiisen mi nyi.’ \v 25 Amin vainy fagagaar vaare yam fakats tsumi tana saa nyo kaa mirou faason parits ten Gov ana nyo faaman rou fo mamatsiny ka nai ruak iny man enanats non, te tsue of fi vanyo Ya. \v 26 Sana ainysat taf fasung rarora tan ta toor.” \p \v 27 Fasafunuu ana fats a voiny busen ana ainysat taf fasagoor fi matuamam tana Namaan Mediterenian. Te sisiruiny onots ya na tangats iny voiny an vainy binun tana toraara pon iny to na toraara te fasiruu nana tan ta isen ta toor. \v 28 Kat to ri fauf to na naknak, ri nat fi to nei a kakeits nana namaan onots a fats safunuu na ngaf (120 feet) mam taan fasak pis naa to ri kat pis ton senviir kat, ser sab a kakeits nana namaan a fopis safunuu na ngaf (90 feet). \v 29 Ri oraav, kat non sana ainysat taf fi ma naa mam tan fats ana toraara te tamormor en, ri fauf to na fats a fagum tap vou na toraara, ana ri fafaakats of to na nainy ma arasan tsikap ya. \v 30 An vainy binun tana toraara pon to ma bus osing a toraara, ri fauf ton puak namaan ana ri pon to ma gam er fauf naa to ta fo mes ta fo fagum tap imus nana toraara. \v 31 Sen Pol tsue tana tsoiny mumua tan vainy puaan an vainy puaan, “Te tsiak osing rorin vainy binun a toraara mi mat fakap marom.” \v 32 Kat to an vainy puaan tek ots to na tabinon nan puak ser fakei ya ma sagoor naa ya. \p \v 33 Te sisiruiny takiir me na nainy, ai Pol vasuet ratuari ma ainy ta kainy ainy, “Mi kaa babainy em safunuu an fats nainy, an fokinai nainy to aya, mi gima ainy vaarik ta ka tana saa mi kaa iny reesik tsun em. \v 34 Nyo vasuet maromi, ainy yam ta kainy ainy te komainy romi, ma parits ami ana mi te gima nom oiny ta iring.” \v 35 Te vegiau fakap e Pol, ya nom ton koinykoiny ya tsutsun to mata rari ya tsue faarof iny towa ten Gov sa ivoo ya sa tanik ainy to. \v 36 Kat to ana fokinai vainy koma rof to ana ri ainy to na kainy ainy. \v 37 As'as tsumam a fokinai vainy te jias onots fuan natus an fits safunuu ana aunom. \v 38 Te ainy faonot a fokinai, ana ri ravainy to na fo ong koun namaan ma tsig a toraara ai te kenak me onot iny taf iny naa ya na ainysat mou poporos. \s1 Posaa Boree Na Toraara \p \v 39 Te paas me na nuaf ana ri gim to ma tagaa fanatnat iny mounan. Sana ri tagei a isen a sof a nai gagon kaa minon mooyon rof, ser fakats ma fasung naanaa toraara a soon iny to na fain ya tan mooyon. \v 40 Kat to ana ri ots to na aungits te patom ari na fagum tap, ser fakei ya sa ruk na gagon namaan, ai tan senviir nainy ri puruur to na aungits te roots ari na fos iny tau te natiny kaa non kapits nana toraara, ri ras ton sepuu matan a toraara ma taf ya na ainysat a toraara, ai te tanaf iny sung naa. \v 41 San u goor ras fatsiir a toraara sa soon iny naan imus na ya tana kokoon an posaa tatats iny ton tau, ana toraara taaboree to. \p \v 42 Vainy puaan kat fakats ma atsuiny famat arin fuainy vainy kotskots, an ta sikia ta isen tsuri te onot ma aga ya te bus. \v 43 Sana tsoiny mumua tan vainy puaan komainy ma faakouts e Pol, ya tsue tap raton vainy puaan ma atsun vaare rin vainy kotskots ya tsue faparits of raton a vainy ere sei te onot iny aga ror ee, tsiak faamuan osing yam a toraara ai te aga fasung naa. \v 44 Ana fokinai te vovou mes vainy nom tap ror tana fo painy om, ge tana fo painy om te taaboree tana toraara ana mi te sagoor fasung naa, ri kat fi nei aya ana fokinai vainy ruak faarof to teis. \c 28 \s1 Mam Sak Iny Malta \p \v 1 Tan nainy te sung bus amam mats, mam nat fi to nei a toor te koo rori Malta. \v 2 Vainy fan tana toor to aya vivaatau faarof tsun fiisen mamimam. A ruat kan tanik iny tsidup me ya kat to na pan sa kour en, ri kat to ser faakoor guaf ri nai fi ras mito tsumam. \v 3 Pol farosoon nau ya sog iny towa, kat to ya fatuei naa ton nau tan guaf ana isen a koraa sarei to na fisikii nan guaf ya tafuts osing mito na sog nau sa kots a niman e Pol. \v 4 Tan nainy te tagein vainy tana fan a koraa te kots fi ya na niman e Pol nei sa gageits patsukanen nato, ri favevegiau patsukan rato fapoopoan narari, ri tsue to na ka, “Toroman, a mes to te natiny atsuiny famat raror vavainy, kainon te gima mat fi ya namaan, san fo gov tsura gim ror ma famanat iny ya ma toto ya.” \v 5 Sen Pol fabirat iny a niman ana koraa gotsiny of naton guaf sana ayei gima sarei vaarik ta kamits te rof tsun. \v 6 A vavainy te anaanos ma tagaa ri te tsub fi non a niman e Pol ge ri te pon iny ya ma gotsiny putaa na mat. San tan nainy te anaanos ari ri gim to ma tagei ta iring ma ruak ri kopis pis ton fakats tsuar ri tsue to, “Ayei na isen a gov!” \p \v 7 A pan te kaa mam gima veevian tana pan te kaa ror a fo painy petoo ten Pabilias, a tsunaun te tatagaa ot iny non a toor. Ayei fikoo mamam ana ayei fafasung faarof tsun matuamam sa tagaa ot matuamam sa onots fopis nainy. \v 8 Taman Pabilias a soon iny faadis, puan ya na fisikii ana ayei te kaa men faadis purus iny rafatsiny. Pol sof naa to tana pan te soon non ya ana ayei fasaur to na niman ana ayei faakats to ana faadis kajiaa nato. \v 9 Nainy te tagei a vainy a ka to, an vainy faadis kinai naa mito ser tsipaar fatabin rato. \v 10 Ri faan matuamam a fo fifaan a kinai, ai tan nainy te kat iny kovoo mam ri faan to na fo mamatsiny ka faonots arin koman tsumam tan tou taataan tsumam namaan. \s1 Mam Sepuu Tana Toor Iny Malta \p \v 11 Vou na fopis a iifaa mam sepuu bus mato tana toraara to te poo fi me Aleksandria, asangan a toraara e “Muinyasiny gov Puna,” a toraara to aya te kaa patsukan en tana toor tan nainy tana tonok. \v 12 Mam ruak to tana ngats fan iny Sirakius mam kaa ton fopis nainy. \v 13 Mam poo to unya ya mam sepuu to, mam nai ruak to tana ngats fan iny Rejium. Ai tan mes nainy ana ainysat iny vou tapoor mito, voun fuan nainy mam ruak to tana ngats fan iny Putioli. \v 14 Mam sab to na tee vainy te kaa kan miror a faaman ten Jisas, ari rangats matuamam ma kaa fiisen ramiri onots fits nainy. Vou mam see naanaa fi mito Roum. \v 15 A fo vamuinyasiny te natiny kaa ror Roum nongon to te kaa fi romam ri kat to ser naa me, rin vainy te naa me onot me tana tuan iny Apius ai tana fopis a numaa iny favusuan tan vainy, ri nai tagei mamimam. Tan nainy te tagei rari Pol ri faparits towa ya faarof to ten Gov. \s1 Mam Ruak Roum \p \v 16 Tan nainy te ruak bus amam Roum, an vainy tana gamaman famanat iny to Pol ma kaa tsivon en ya tana isen a numaa fiisen kainy me na tsoiny puan ma bei ot iny ya ya. \p \v 17 Voun fopis nainy te kaa bus amam Pol fikoo raton tsunaun tana taa Jiu tana pan to aya ma naa mi ri tan vaagum. Tan nainy te vaaguam bus mi ri ana ayei tsue to tsuri, “Vamuinyasiny tsiau, man enanon a sikia ta iring ma kat anyo tan vainy tsura ge tan kat tan fuainy tsuvurara to te fafaatsuts iny ari muan. Ri kotskots vanyo tana ngats fan iny Jerusalem ri kat to ser faan vanaa nyo tana taa Roum. \v 18 Taa Roum rangat vatuanyo ri kat to ser komainy ma puruur vanyo tan kotskots tana saa ri gima sab ta iring ma kat anyo to ma atsuiny famat vanyo ri. \v 19 Sana taa Jiu koma suar iny a ka to, nyo kat to sana nyo sing ma naa fi tan vaatsuk ten Sisa Na Aatouf A Karap, kainon te sikia fi ronyo tu vegiau tu iring te sak ronyo na vavainy tsonyo fatoobing. \v 20 Ai na ka te fikoo of im yam ma vegiau anyo tsumi; anyo kaa mirou a tseen to nimau tana faaman te kaa mironyo tana Tsoiny Fiisaup tana taa Isrel te naano anaanos rora ma tagei Ya.” \p \v 21 Kat to ana ri tsue to tsunia, “Amam gima nom tu noun te kirkir mi ri Judia ma tsue fanat of mamimam tsumanyi, an fo vamuinyasiny tsumam to te poo me naa aya tana gum fan iny Judia ri kan gima siisio of mamam ta ka, ge ma siisio fifiiring manyi. \v 22 Sana mam komainy nongoiny rom ta fo fakats tsuam, tana saa mam nat fi rom nei tan fo mamatsiny fan vainy tsugei ror a gum nar vainy to ari nyi na isen tsuri.” \p \v 23 Ri kat to ser tanuu Pol saf nainy te naa mirori naa. Te ruak bus nainy ana vainy a kinai faroruak faavot mito tana pan te kaakaa Pol. Ya tanik iny vegiau fa'arasainy of ratuari na Waan e Gov tana voinyvoiny sa nai onot ovei tana voiny. Ayei komainy ma fa'arasainy of rari Jisas a Krais a mes te pisainy e Gov ma Tsoiny Fiisaup Ya tana vainy to tan nom a fo vegiau tan Faun te kirkir iny e Moses, ana foka te kirkir iny kuigin muan. \v 24 Ana mesapan tsurin vainy faamainy tsue ten Pol, san mes panan tsuri sikia ma faaman. \v 25 Ana ri koma suar to fapoopoan narari ser fakats ma takibaa, vou te tsue fakap bus iny ya Pol sen vegiau tovei, “U vegiaun rof ovei te faruak Aaven Taabos nguen e Aisaia na kuigin to sana ayei fafaatai ir tsuvurara! \v 26 E Aisaia na kuigin te tsue, \q1 ‘Kua ana nyi te tsue tana taa Jiu: \q1 Ami nongon rom sai te nongon tsun rom, mi sikia rom ma nongon fanatnat iny ya; mi matoong rom sai mi matoong tsun rom, mi sikia rom ma tagaa fanatnat iny ya, \q1 \v 27 tana saa, u fakats te nun ovei en, ana mi pip a teinam, mi kaput tap iny to na matam kat rom sam tagaa fanatnat, mi te nongon fanatnat an fakats tsumi te arasan me mi te nat, ana mi te takopis osing aveto tsumi mi takopis mito Tsonyo, ana Nyo te anofe ravainy aveto tsumi,’ tsue fi Gov.” \rq (Aisaia 6.9,10) \rq* \m \v 28 Pol fakap ton vegiau tsuan sa tsue, “Mi ma nat fi nei, Gov faan bus iny vaanan Tsunia tan kat iny saup fatabiny tan vainy sikia ma taa Jiu. Ri nai nongon ror ya!” \v 29 [Tan nainy te tsue fakap iny e Pol a ar karainy vegiau to, kat to ana taa Jiu tsun to ser naa eer, sana ari te fa'ararat ir fapoopoan narari patsukaner.] \p \v 30 Fuan a ingainy ovei, Pol kaakaa patsukan en tana numaa te natiny foiny non ya tan nainy te kaa fi non ya, ana ayei natiny fasof raror vainy numaa tsuan tan nainy to komainy tagei rori ya. \v 31 Ana ayei ongoor to iny favaanan iny a Waan e Gov ya te faatsuts kan rari tana Tsunaun e Jisas Krais, ayei kaa me na parits iny favaanan ana sikia kan ta mes ma kat tap iny ya.