\id GEN 
\ide UTF-8
\h ZIIŊI
\toc1 Diɲyɛŋi sìiŋkanni sémɛŋi pi maha u pyi Zhenɛzi
\toc2 Ziiŋi
\toc3 GEN
\mt1 Diɲyɛŋi sìiŋkanni sémɛŋi pi maha u pyi Zhenɛzi
\mt2 Mpe yii à yaa yii cè mà jwo yii jyè sémɛŋi funŋɔ jwumpe e ke
\ip Ŋge sémɛŋi u ɲyɛ Kile Jwumpe Sémpii puni niɲcyiiŋi. U mɛge ɲyɛ Zhenɛzi, kuru mɛge ɲwɔhɔ ku ɲyɛ: «tasìige». Uru sémɛŋi mɛg'à le tasìige, ɲaha na yɛ u na yu diɲyɛŋi tasìige ná sùpyaŋi niɲcyiiŋi ná *Izirayɛli shiinbii sìiŋkanni kyaa na.
\ip Uru sémɛŋi na yu kabwɔhii shuunni kyaa na. Mà lwɔ́ kuni 1 na mà sà nɔ 11 wuuni na, kuru cyage na yu diɲyɛŋi ná u funŋɔ yaayi puni sìiŋkanni kyaa na, mu à jwo sùpyaŋi niɲcyiiŋi kani ná kapiini jyeŋkanni diɲyɛŋi i. Sùpyire kapegigii ɲyahaŋi kurugo, Kile à jwo na uru sí múnayaayi puni shi bò ná lùbwɔh'e. Ŋka u à Nuhu shwɔ lire lùbwooni kakyaare na, ɲaha na yɛ u mpyi a tíi.
\ip Mà lwɔ́ kuni 12 wuuni na mà sà nɔ sémɛŋi takwɔ̀ge na, kuru cyage na yu *Ibirayima ná u tùluge shiinbii kyaa na, ná pire pi ɲyɛ Izirayɛli shiinbii, pire mpiimu cye kurugo, Kile à jwo na uru sí jwó le ɲìŋke sùpyishiŋi pun'á ke. Uru sémɛŋi mú à li cyêe na Kile u ɲyɛ Kafooŋi, u ɲyii wuuni li ɲyɛ sùpyire shiŋi puni si dá uru na Ibirayima fiige. U à dá Kile na, ka Kile si u pyi u cevoo maa tunmbyaara le ná u ná u tùluge e.
\ip TUNMBYAARE na ɲyɛ mu à jwo kàaga, ti maha jà a pyi kànyi shuunni, lire ɲyɛ mɛ cevee shuunni shwɔhɔl'e; yii maha ŋkâa yiy'á na yii à pyi cìnmpyii, lire ɲyɛ mɛ shinnuu, na yii wà sì kapii pyi u sanŋi na mɛ, fo kacɛnŋkii kanni.
\c 1
\s1 Kile diɲyɛ yaaŋkanni
\p
\v 1 Diɲyɛ tasìige e, Kile à nìɲyiŋi ná ɲìŋke dá. 
\v 2 Ɲìŋke yyaha baa woge niŋgage ku mpyi. Lùbwɔhɔ ná numpini mpyi ku cyeyi puni i. *Kile Munaani sí mpyi na mpéele kuru lùbwɔhe nìɲyiŋi na.
\p
\v 3 Ka Kile si jwo: «Bɛ̀ɛnmpe pu fworo» ka bɛ̀ɛnmpe si fworo. 
\v 4 Kile à bɛ̀ɛnmpe ɲya p'à ɲwɔ, ka u u pu ná numpini láha yiye na. 
\v 5 Maa bɛ̀ɛnmpe mɛge le canŋke, maa numpini mɛge le numpilage. Ka numpilage si wwɔ̀, ka ɲyɛ̀ge si múgo, ka kuru si mpyi canɲcyiige.
\p
\v 6 Ɲyɛ ka Kile si núr'a jwo: «Lwɔhe ku táa, laaga ku pyi ku shwɔhɔl'e.» 
\v 7 Maa kuru laage yaa, mà tɛ̀g'a ɲìŋke lwɔhe ná nìɲyiŋi lwɔhe láha yiye na. Ka lire si mpyi li jwuŋkanni na. 
\v 8 Ka Kile si kuru laage mɛge le nìɲyiŋi. Ka numpilage si wwɔ̀, ka ɲyɛ̀ge si múgo, ka kuru si mpyi canzhɔnwoge.
\p
\v 9 Ɲyɛ ka Kile si núr'a jwo: «Nìɲyiŋi ɲwɔhɔ lwɔhe ku bínni cyaga niŋkin i, cyage sanŋke ku pyi tawaga.» Ka lire si mpyi li jwuŋkanni na. 
\v 10 Ka u u tawage mɛge le ɲìŋke, lwɔh'à bínni cyage ŋkemu i ke, maa kuru mɛge le suumpe lwɔhe. Maa lire ɲya l'à ɲwɔ.
\p
\v 11 Ɲyɛ ka Kile si jwo na yaayi shiŋi puni yi fyîn ɲìŋke na, sùmaŋi ná cire, yi i yasɛrɛ pyi yi tàanna ná yi shiŋi i. Ka lire si mpyi li jwuŋkanni na. 
\v 12 Ka yaayi shiŋi puni si fyîn ɲìŋke na, sùmaŋi ná cire, maa yasɛrɛ pyi mà tàanna ná yi shiŋi i. Ka Kile si lire ɲya l'à ɲwɔ. 
\v 13 Ka numpilage si wwɔ̀, ka ɲyɛ̀ge si múgo, ka kuru si mpyi canntanrawoge.
\p
\v 14 Ɲyɛ ka Kile si núr'a jwo na bɛ̀ɛnmpe yaayi yi pyi nìɲyiŋi na, yi i canŋke ná numpilage tɛgɛni láha. Yire yi pyi tàafyee mpiimu pi sí raa katáangii ná canyi ná yyeegii cyêre ke. 
\v 15 Yire yaayi yi pyi nìɲyiŋi na, yi raa bɛ̀ɛnmpe tîrige ɲìŋke na. Ka lire si mpyi li jwuŋkanni na. 
\v 16 Ka Kile si bɛ̀ɛnmɛ yaaya nimbwoyo shuunni yaa. Maa yi puni nimbwɔhe yaha canŋke ɲùŋɔ na, maa nimbileni yaha numpilage ɲùŋɔ na. Maa wɔrigii mú yaa. 
\v 17 Kile à yire yaayi yaha nìɲyiŋi na, bà yi si mpyi s'a bɛ̀ɛnmpe kaan ɲìŋke na mɛ. 
\v 18 Maa yi tìŋɛ canŋke ná numpilage ɲùŋɔ na, bà yi si mpyi si numpini ná bɛ̀ɛnmpe tɛgɛni láha yiye na mɛ. Ka Kile si lire ɲya l'à ɲwɔ. 
\v 19 Ka numpilage si wwɔ̀, ka ɲyɛ̀ge si múgo, ka kuru si mpyi cansicyɛre woge.
\p
\v 20 Ɲyɛ ka Kile si núr'a jwo: «Ɲyii yaayi yi ɲyaha teetee lwɔhe e, saɲcyɛɛnre mú ti yîri t'a mpéele ɲjaampe e.» 
\v 21 Maa lwɔhe ɲyii yaayi nimbwoyi ná lwɔhe ɲyii yaayi shiŋi sanŋi puni yaa teetee, maa yi pyi yi ɲyaha yi tàanna ná yi shiŋi puni i. Maa saɲcyɛɛnre yaa mú mà tàanna ná ti shiŋi i. Maa lire ɲya l'à ɲwɔ. 
\v 22 Kile à jwó le y'á, maa jwo yi si teetee yi i suumpe lwɔhe ɲî. Maa jwo na saɲcyɛɛnre mú ti ɲyaha ɲìŋke na. 
\v 23 Ka numpilage si wwɔ̀, ka ɲyɛ̀ge si múgo, ka kuru si mpyi canŋkaŋkuro woge.
\p
\v 24 Ɲyɛ ka Kile si núr'a jwo ɲìŋke ku ɲî ɲyii yaayi shiŋi puni na, mu à jwo yatɔɔre, ɲìŋke yafiliyi, ná sige yaare, yi puni ná yi shiŋi. Ka lire si mpyi li jwuŋkanni na. 
\v 25 Ka Kile si sige yaare yaa ti shiŋi puni, maa yatɔɔre yaa ti shiŋi puni, maa ɲìŋke yafiliyi yaa yi shiŋi puni mú. Ka u u lire ɲya l'à ɲwɔ.
\p
\v 26 Cyire puni ɲwɔhɔ na, Kile à jwo: «Ɲyɛ numɛ, wuu sùpyaŋi yaa wuye fiige, u u mpyi wuu málwɔrɔ. Bà u si mpyi si mpyi fyaabii puni ɲùŋɔ na, si mpyi saɲcyɛɛnre ɲùŋɔ na, si mpyi yatɔɔre ɲùŋɔ na, si mpyi ɲìŋke ná ku ɲùŋɔ yafiliyi puni ɲùŋɔ na mɛ.»
\q1
\v 27 Ka Kile si sùpyaŋi yaa uye málwɔrɔ.
\q1 U à u yaa u yabiliŋi fiige.
\q1 Maa u yaa nɔ̀ ná ceewe.
\p
\v 28 Ka Kile si jwó le pi na, maa jwo: «Yii si, yii ɲìŋke ɲî, yii i ntɛ̀ɛn ku ɲùŋɔ na. Yii i mpyi fyaabii ná saɲcyɛɛnre ná ɲyii yaaga maha ɲyii yaaga ku ɲyɛ ɲìŋke na ke, yire ɲùŋɔ na.»
\p
\v 29 Ɲyɛ ka Kile si núr'a jwo: «Yii wíi. Mii à ɲìŋke sùmaŋi shiŋi puni ná cire shiŋi puni yasɛɛre kan yii á, yi pyi yii yalyîre. 
\v 30 Mii à ɲyɛpuruge (ɲyapuruge)* ná wyempuruyi puni kan sige yaare ná yatɔɔre ná saɲcɛɛnr'á, yire si mpyi ti yalyîre.» Ka lire si mpyi li jwuŋkanni na. 
\v 31 Ka Kile si li ɲya na uru kapyiiŋkii pun'à ɲwɔ sèe sèl'e. Ka numpilage si wwɔ̀, ka ɲyɛ̀ge si múgo, ka kuru si mpyi canbaani woge.
\c 2
\p
\v 1 Ɲyɛ nìɲyiŋi ná ɲìŋke ná yi funŋɔ yaayi pun'à yal'a kwɔ̀ amuni. 
\v 2 Kile à kwɔ̀ u báaraŋi puni na ke, ka u u ŋɔ̀ canŋke baashɔnwoge e. 
\v 3 Puru ŋɔmpe kurugo, u à báraga le canŋke baashɔnwoge e, maa kuru pyi u wogo, ka kuru canŋke si kuye wwû canyi sanɲyi i.
\p
\v 4 Ɲyɛ nìɲyiŋi ná ɲìŋke yaaŋkanni l'à pyi lire.
\s1 Adama ná Awa kani
\p Ɲyɛ tèni i Kafooŋi Kile à nìɲyiŋi ná ɲìŋke yaa ke, 
\v 5 cige mpyi na sàha ŋkwɔ̀ a fyîn ɲìŋke na mɛ, sùma mú mpyi na sàha ŋkwɔ̀ a fyîn mɛ, ɲaha na yɛ Kafooŋi Kile mpyi na sàha zànha cyán mɛ. Sùpya mú mpyi ɲìŋke na si ŋkwɔ̀ raa ku fàa mɛ. 
\v 6 Kàŋkuraŋɔ* mpyi maha fwore ɲìŋke e, maha mpyi lwɔhɔ na ku puni lwúu.
\p
\v 7 Ka Kafooŋi Kile si ɲìŋke pwoore tà lwɔ́ mà tɛ̀g'a nɔ̀ŋi* cyeere yaa. Lire kàntugo, ka u u shìŋi kafɛɛge fwɔ a le u múnawyiini i, ka tire cyeere si mpyi ɲyii yaaga.
\p
\v 8 Ka Kafooŋi Kile si cikɔɔgɔ yaa Edɛni kìni canŋa fworompe e, nàŋi u à yaa ke, maa uru yaha wani. 
\v 9 Maa ciyi shiŋi puni pyi y'à fyîn ɲìŋke na, cire nisìnante ntemu yasɛɛre t'à táan ke. Maa shìŋi cige yaha cire puni niŋke e, ná cige ŋkemu ku maha sùpyaŋi pyi u à kacɛnni cè a wwû kapiini i ke.
\p
\v 10 Baŋi wà lwɔhɔ mpyi na fwu na fwore Edɛni kìni i, kuru ku mpyi na fwu cire ɲwɔh'i, wani u mpyi a táa baŋkeɲyi sicyɛɛre. 
\v 11 Baŋkeŋke niɲcyiige mɛge ɲyɛ Pishɔn, kuru na fwu na ntùuli Kyavila kìni puni funŋke e. Sɛɛnŋi na ɲyɛ lire kìni i. 
\v 12 Uru sɛɛnŋi ɲyɛ sɛɛnŋi yabili biliŋi. Sìnmɛ nùguntanga wumɔ mú na ntaa wani, pu mɛge ɲyɛ bideliyɔmu, ná lulushiŋi wà, u mɛge ɲyɛ onikisi. 
\v 13 Baŋkeŋke shɔnwoge mɛge ɲyɛ Gikyɔn, kuru na fwu na ntùuli Kushi kìni puni funŋke e. 
\v 14 Baŋkeŋke tanrawoge mɛge ɲyɛ Tigiri. Kuru na fwu Asiri kìni canŋafyinmpe e. Sicyɛrewoge mɛge ɲyɛ Efirati.
\p
\v 15 Ɲyɛ ka Kafooŋi Kile si sùpyaŋi yaha Edɛni cikɔɔge e, ur'à ku fàa, u s'a ku kàanmucaa. 
\v 16 Maa yi jwo u á: «Mu sí n-jà raa nte cire puni yasɛɛre lyî, 
\v 17 ŋka mu aha bú kapiini ná kacɛnni ɲcèŋi cige yasɛɛre tà lyî canŋke ŋkemu i ke, mu sí n-sìi n-kwû.»
\p
\v 18 Ɲyɛ lire kàntugo, ka Kafooŋi Kile si jwo: «Nàŋi u kwôro uye niŋkin, lire ɲyɛ a ɲwɔ mɛ. Mii sí tɛgɛfoo yaa u á ŋgemu u sí n-yaa ná u e ke.» 
\v 19 Kafooŋi Kile mpyi a pwoore tà lwɔ́ mà tɛ̀g'a sige yaare ná saɲcyɛɛnre puni yaa, ɲyɛ, maa ti puni yaha sùpyaŋi taan, maa u kàanmucya, pyiŋkanni na u sí ti mɛyi le ke, mɛgɛ maha mɛgɛ u à le ti mú niŋkin niŋkin na ke, yire mɛyi y'à pyi ti mɛyi. 
\v 20 Nàŋi mpyi a mɛyi le yatɔɔre puni na, maa mɛyi le saɲcyɛɛnre puni na, maa mɛyi le sige yaare puni na, mà li ta yire yaayi puni i u mpyi a tɛgɛfoo ta uye na, ŋgemu u sí n-yaa ná u e mɛ.
\p
\v 21 Ɲyɛ ka Kafooŋi Kile si nàŋi ŋɔ́n'a cùnnɔ. Mà u yaha puru ŋɔɔmpe na, ka u u u bèeɲcibileni là niŋkin wwû, maa kyambyimpe pà tɛ̀g'a lire wyiini tò. 
\v 22 Lire bèeɲcibileni, Kafooŋi Kile à yaa ceewe, mà kan nàŋ'á. 
\v 23 Tèni i nàŋ'à ceeŋi ɲya ke, ka u funntangawuŋi si jwo
\q1 «Anhaan, numɛ sa, mii shiŋi u ŋge.
\q1 U kaciiy'à fworo mii kaciiyi i.
\q1 U cyeer'à fworo mii cyeere e.
\q1 U mɛge sí n-le ceewe,
\q1 Ɲaha na yɛ u à fworo nɔ̀ŋi i\f + \fr 2:23 \fr*\ft *Eburubii shɛɛnre e, nɔ̀ŋi ná ceeŋi jwuŋkanni mpyi na ŋko si mpyi niŋkin.\ft*\f*.»
\p
\v 24 Lire kurugo nɔ̀ŋi sí u tuŋi ná u nuŋi yaha si mpwɔ u cwoŋi na, pi mú shuunni si mpyi shin niŋkin\f + \fr 2:24 \fr*\ft Pìi maha jwo: Lire kurugo nɔ̀ŋi ná u cwoŋi sí n-wwɔ̀ si mpyi shin niŋkin, nɔ̀ŋi ná u cwoŋi shwɔhɔŋ'à yaa u ɲwɔ mà tòro nɔ̀ŋi ná u sifeebii wuŋi na.\ft*\f*. 
\v 25 Nɔ̀ŋi ná ceeŋi cípyire wuu pi mpyi. Ŋka wà ɲyɛ a mpyi a cwɔ̂nrɔ ná w'e mɛ.
\c 3
\s1 Nàŋi ná u cwoŋ'à Kile ɲwɔmɛɛni yaha
\p
\v 1 Ɲyɛ Kafooŋi Kile mpyi a sige yaare ntemu yaa ke, wwòŋi u mpyi a cyîige tire puni na. Canŋka, ka wwòŋi si jwo ceeŋ'á: «Sèe wi na Kile à jwo, yii àha ŋkwɔ̀ cikɔɔge cire yasɛɛre tà lyî mà?» 
\v 2 Ka ceeŋi si jwo: «Wuu sí n-jà cikɔɔge cire yasɛɛre lyî yoo!» 
\v 3 Ŋka cige ku ɲyɛ cikɔɔge niŋke e ke, Kile à jwo wuu àha kuru woore lyî mɛ, na wuu bá ká n-sìi n-bwɔ̀n ti na mɛ, na lire ká mpyi, wuu sí n-kwû!» 
\v 4 Ka wwòŋi si jwo ceeŋ'á: «Sèe bà mɛ, yii sì n-sìi n-kwû mɛ! 
\v 5 Kile à yire jwo, ɲaha na yɛ u à cè yii aha kure cige yasɛɛre tà lyî canŋke ŋkemu i ke, yii sí n-pyi uru Kile yabiliŋi fiige, yii ɲyiigii sí múgo, yii sí kacɛnni cè n-wwû kapiini i.»
\p
\v 6 Ɲyɛ ka ceeŋi si li ɲya na ŋke cige yasɛɛre sí n-táan sèl'e, ti lem'à ɲwɔ, ti mú sí n-jà sùpya yákili múgo, si mu pyi kacèŋɛ. Ka u u tà kwɔ̀n a lyî, maa tà kan u pooŋ'á, u à lyî, uru na mpyi wani ná u e. 
\v 7 Pi à tire lyî ke, ka pi i piye pyiŋkanni ɲya, maa ɲcè na pire cípyire wuu pi ɲyɛ. Ka pi i ntashan cige weɲyi yà kwɔ̀n a tutu mà le piye na.
\s1 Kile à laŋaŋke ŋkemu cyán nàŋi ná u cwoŋi ná wwòŋi na ke
\p
\v 8 Ɲyɛ yàkoŋke, nàŋi ná ceeŋ'à Kafooŋi Kile tùnmpe lógo, u u uye ɲaare cikɔɔge e ke, ka pi i fê a ŋwɔhɔ u yyaha na cire shwɔhɔl'e. 
\v 9 Ka Kafooŋi Kile si nàŋi yyere: «Taa mu de?» 
\v 10 Ka u u Kile pyi: «Mii à mu tùnmpe lógo cikɔɔge funŋke e ke, ka mii i fyá, ɲaha na yɛ mii cípyire wu u ɲyɛ, lire l'à mii pyi mii à ŋwɔhɔ.» 
\v 11 Ka Kile si jwo: «Jofoo u à mu pyi na mu cípyire wuŋi u ɲyɛ yɛ? Mii à mu sige cige ŋkemu yasɛɛre na ke, tire tà bà mu à lyî mà?» 
\v 12 Ka nàŋi si jwo: «Ceeŋi mu à kan mii á ke, uru u à tà kan mii à lyî dɛ!»
\p
\v 13 Ka Kafooŋi Kile si ceeŋi yíbe: «Ɲaha shi mu à pyi amɛ yɛ?» Ka ceeŋi si jwo: «Wwòŋ'à mii ɲwɔfaanŋa, ka mii i tà lyî.»
\p
\v 14 Ka Kafooŋi Kile si jwo wwòŋ'á:
\q1 «Ná mu s'à ɲɛn'a lire pyi,
\q1 mii à mu láŋa
\q1 yatɔɔre ná sige yaare sannte puni shwɔhɔl'e,
\q1 mu sí raa filili ma yaceni na
\q1 s'a nticyɛnŋi mûre
\q1 ma shìŋi canmpyaagii puni i.
\q1
\v 15 Mii sí pege le mu ná ceeŋi shwɔhɔl'e,
\q1 si kuru pege ninuge le mu yasege ná ceeŋi woge shwɔhɔl'e.
\q1 U aha mu ta, u sí mu ɲùŋke bwɔ̀n n-jya,
\q1 mu mú ká u ta, maa u nɔ nintaani na.»
\p
\v 16 Maa jwo ceeŋ'á
\q1 «Mii sí là bâre mu laani ɲjyàŋi na.
\q1 Mu lahigii ziŋi sí n-waha sèl'e.
\q1 Mu la si mpyi si ma pooŋi jà,
\q1 ŋka uru u sí n-pyi mu ɲùŋɔ na.»
\p
\v 17 Maa jwo nàŋ'á
\p «Mu à ɲɛn'a taha ma cwoŋi ɲwɔmɛɛni fye e,
\q1 mii à yi jwo mu á ma hà cige ŋkemu yasɛɛre lyî mɛ,
\q1 tire mu à lyî.
\q1 Ɲyɛ ɲìŋk'à kɛ̀ɛge mu kurugo,
\q1 mu sí raa ŋkànre sèl'e s'a ma ɲwɔlyiŋi taa ɲìŋke e
\q1 ma shìŋi canmpyaagii puni funŋke e.
\q1
\v 18 Ŋgure ná ɲyɛpege sí n-fyîn ɲìŋke na,
\q1 mu ɲjyìŋi sí raa fworo mu yafaaɲyi i.
\q1
\v 19 Mu sí raa lyî ma byɛɛni fùnmpe e,
\q1 fo zà mu núruŋɔ ɲìŋke e,
\q1 ɲaha na yɛ pworo ti ɲyɛ mu,
\q1 mu sí núru n-pa n-pyi tire pwoore ninure.»
\b
\s1 Kile à Adama ná Awa kɔ̀r'a yige cikɔɔge e
\p
\v 20 Ɲyɛ cyire karigii puni kàntugo, Adama à u cwoŋi mɛge le Awa, ɲaha na yɛ uru u à pyi sùpyire puni nuŋi. (Awa mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ shìŋi.)
\p
\v 21 Ka Kafooŋi Kile si yatɔɔre tà seeyi pyi vàanya mà le Adama ná u cwoŋi na. 
\v 22 Maa jwo «Numɛ, sùpyaŋi ɲyɛ wuu fiige, u à kacɛnni ná kapiini cè a wwû yiye e. Wuu u sige u àha ŋkwɔ̀ shìŋi cige yasɛɛre tà kwɔ̀n ɲjyî si ŋkwôro shì na fo tèekwombaa mɛ.» 
\v 23 Amuni l'à pyi, ka Kafooŋi Kile si u kɔ̀r'a yige Edɛni kìni cikɔɔge e, maa u pyi u sà a ɲìŋke fàa, Kile à u yaa ná ɲìŋke ŋkemu pwoore e ke.
\p
\v 24 Ɲyɛ amuni Kile à Adama ná Awa kɔ̀rɔ. Maa sherubɛnbii\f + \fr 3:24 \fr*\ft Sherubɛnbii na ɲyɛ Kile mɛlɛkɛɛbii shiŋi wà, fukanyi maha mpyi pi na, pi maha mpyi Kile ɲwɔ kurugo.\ft*\f* pìi yaha cikɔɔge canŋa fworompe e pi a ku kàanmucaa. Maa ŋwɔtɔɔngɔ nawogo yaha ku u fyínge, maa sùpyire tɛgɛlɛ kwɔ̀n shìŋi cige na.
\c 4
\s1 Kaɲɛ ná Abɛli à sárayi wwû Kile á
\p
\v 1 Ɲyɛ Adama à wwɔ̀ ná u cwoŋi Awa e, ka u u laa lwɔ́ maa Kaɲɛ si, maa jwo: «Ei! Mii à pùnambile si Kafooŋi Kile barag'e.» 
\v 2 Lire ɲwɔhɔ na, ka u u núr'a laa lwɔ́, maa Kaɲɛ cɔɔnŋi *Abɛli si. Ka Abɛli si mpa mpyi mpàbyi, ka Kaɲɛ si mpa mpyi faapyi.
\p
\v 3 Tèni là à tòro ke, ka Kaɲɛ si u kɛrɛge yasɛɛre tà pyi sáraga Kafooŋi á. 
\v 4 Ka Abɛli mú si u mpàbilini là cû mpàpyire niɲcyiire e mà bò, maa li sìnmpe kyaare pyi sáraga Kafooŋi á. Ka Abɛli ná u sárage kyaa si ntáan Kafooŋi á. 
\v 5 Ŋka Kaɲɛ ná u woge kyaa ɲyɛ a mpyi a táan u á mɛ. Ka lire si Kaɲɛ lùuni yîrige sèl'e, ka u u yyaha tanha.
\p
\v 6 Ɲyɛ ka Kafooŋi si Kaɲɛ yíbe: «Ɲaha k'à mu lùuni yîrige fo mu à yyahe tanha amɛ yɛ? 
\v 7 Mu kapyiiŋkii ká ɲwɔ, tá mu ɲùŋke sì n-yîrige mii yyaha taan mà? Ŋka mu kapyiiŋkii ká mpi, kapiini mpyiŋi lage sí n-pyi mu na bà naŋiyaaga maha mpyi ná kyaare lage e, maa yatɔɔge pɛr'a sige si ku ta ɲcû mɛ. Ŋka mu s'à yaa mu u ɲcû maye na.»
\p
\v 8 Ɲyɛ canŋka, ka Kaɲɛ si u cɔɔnŋi pyi na pi shà sige e. Mà pi yaha wani, ka Kaɲɛ si ɲcwo u cɔɔnŋi Abɛli na a bò.
\p
\v 9 Lire kàntugo, ka Kafooŋi si Kaɲɛ yíbe: «Taa mu cɔɔnŋi, Abɛli ɲyɛ ke?» Ka Kaɲɛ si u pyi: «Mii à cè la? Taha mii u ɲyɛ na cɔɔnŋi saɲcwɔnsigiŋi la?» 
\v 10 Ka Kafooŋi si jwo: «Ɲaha kafiile mu à pyi amɛ yɛ? Mu à ma cɔɔnŋi bò kɛ? Mii à u sìshange ɲya ɲìŋke na ke, l'à pyi mu à jwo u na ŋkwúuli na mii u uru ŋkooŋi wwû. 
\v 11 Ɲyɛ ɲìŋke k'à mu cɔɔnŋi sìshange bya mu cye kurugo ke, kur'à mu láŋa. 
\v 12 Mà lwɔ́ numɛ na, mu aha núr'a ɲìŋke fàa, mu saha sì raa nta pyi k'e mɛ. Mu sí raa fahafaha raa ntùuli ɲìŋke na.»
\p
\v 13 Ka Kaɲɛ si jwo Kafooŋi á: «Mu à mii lùbyage pyi wɛɛge lwɔhɔ, mii sì n-jà ku bya mɛ. 
\v 14 Ɲyɛ mu à mii kɔ̀r'a yîrige faaŋi tapyige e. Mii sí n-sà ŋwɔhɔ mu yyaha na tatɔɔnge e, s'a fahafaha raa ntùuli ɲìŋke na. Shin maha shin u à mii ta ke, uru sí mii bò.» 
\v 15 Ka Kafooŋi si jwo Kaɲɛ á: «Lire mpyi ɲyɛ mɛ, shin maha shin u à mu bò ke, lire kapiini fwooni sí n-tò urufoo na fo tooyi baashuunni.» Ka u u fyè bwɔ̀n Kaɲɛ na, shin maha shin u á círe ná u e ke, urufoo kà ŋkwɔ̀ u bò mɛ. 
\v 16 Ka Kaɲɛ si yîri Kafooŋi taan, maa ŋkàr'a sà ntɛ̀ɛn Nɔdi kìni i Edɛni canŋa fworompe e. \f + \fr 4:16 \fr*\ft Nɔdi mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ: «tukanha baa», Edɛni woge sí ɲyɛ: «kìre nisìnaŋa».\ft*\f*
\s1 Kaɲɛ tùluge kani
\p
\v 17 Lire ɲwɔhɔ na, ka Kaɲɛ si ceewe lèŋɛ, maa pùnambile si u na, maa li mɛge le Enɔki. Ka u u kànha faanra maa u jyaŋi Enɔki mɛge le kuru na. 
\v 18 Ɲyɛ Enɔki à Iradi si, ka Iradi si Mɛkwuyayɛli si, ka Mɛkwuyayɛli si Mɛtushayɛli si, ka uru si Lemɛki si.
\p
\v 19 Lemɛki mpyi ná cyee shuunni i. Wà mɛge na mpyi Ada, u saanŋi woge sí mpyi Zila. 
\v 20 Ada à pùnambile si, lire mɛge ɲyɛ Yabali. Uru tùluge shiinbii pi na yatɔɔre byíi, marii ɲaare na ntùuli. 
\v 21 Yabali cɔɔnŋi u mpyi Yubali, uru u mpyi ŋkɔ̀nɔbwɔnbii ná tìmpirewyiibii tulyage. 
\v 22 Zila mú a pùnambile si, lire mɛge mpyi Tubali Kaɲɛ. Ur'à pyi tunntun. U mpyi maha dàɲyaŋi ná tɔɔnntire yaayi yaa. Tubali Kaɲɛ cɔɔnŋi mpyi pùceebile, u mɛge mpyi Naama.
\p
\v 23 Canŋka, Lemɛki à jwo u cyeebil'á:
\q1 «Ada ná Zila, yii lógo na ɲwɔ na.
\q1 Yii niŋgyiigii múgo.
\q1 Nɔ̀ maha nɔ̀ cyɛge ká nɔ mii na ke, mii sí n-sìi urufoo bò.
\q1 Nàɲjiibile maha nàɲjiibile l'à kampee tìri mii na ke, mii sí n-sìi urufoo bò.»
\q1
\v 24 L'à cyêe na Kaɲɛ mbòŋi fwooni sí n-tò urufoo na fo tooyi baashuunni.
\q1 Ŋka, mii, Lemɛki, mii mbòŋi fwooni sí n-tò urufoo na fo tooyi beetaanre ná kɛ ná baashuunni.»
\p
\v 25 Ɲyɛ ka Adama si núr'a pùnambile si u cwoŋi na maa lire mɛge le Sɛti. Ka Awa si jwo: «Kaɲɛ à *Abɛli bò. Lire e, Kile à pùnambilini labɛrɛ kan mii á Abɛli cyaga.» 
\v 26 Ɲyɛ ka Sɛti mú si pùnambile si, maa li mɛge le Enɔshi.
\p Lire tèni i, ka sùpyire si nta a li ɲwɔ cû na Kile pêre maa u pyi Kafooŋi Kile.
\c 5
\s1 Adama tùluge
\p
\v 1 Adama tùluge shiinbii mɛyi yi ɲyɛ ɲje.
\p Canŋke Kile à sùpyaŋi yaa ke, u à u yaa uye fiige. 
\v 2 U à u yaa nɔ̀ ná ceewe, maa jwó le pi á, maa pi mɛge le sùpya.
\p
\v 3 Adama à yyee ŋkuu ná beɲjaaga ná kɛ ta, maa pùnambile si uye málwɔrɔ. Maa u mɛge le Sɛti. 
\v 4 Sɛti siŋkwooni ɲwɔhɔ na, Adama à yyee ŋkwuu baataanre pyi sahaŋki. Cyire funŋke e u à pyìibii piibɛrii si. 
\v 5 U shìŋi canmpyaagil'à pyi yyee ŋkwuu baaricyɛɛre ná beɲjaaga ná kɛ, ka u u ŋkwû.
\p
\v 6 Sɛti à yyee ŋkuu ná kaŋkuro ta maa Enɔsi si. 
\v 7 Enɔsi siŋkwooni kàntugo na, Sɛti à yyee ŋkwuu baataanre ná yyee baashuunni ta. Cyire funŋke e u à pyìibii piibɛrii si. 
\v 8 Sɛti shìŋi canmpyaagii pun'à pyi yyee ŋkwuu baaricyɛɛre ná yyee kɛ ná shuunni, ka u u ŋkwû.
\p
\v 9 Enɔsi à yyee beecyɛɛre ná kɛ ta, maa u jyaŋi Kena si. 
\v 10 Kena siŋkwooni kàntugo na, Enɔsi à yyee ŋkwuu baataanre ná kɛ ná kaŋkuro ta. Cyire funŋke e u à pyìibii piibɛrii si. 
\v 11 Enɔsi shìŋi canmpyaagil'à pyi yyee ŋkwuu baaricyɛɛre ná kaŋkuro, ka u u ŋkwû.
\p
\v 12 Kena à yyee beetaanre ná kɛ ta, maa u jyaŋi Malalɛli si. 
\v 13 Malalɛli siŋkwooni kàntugo na, Kena à yyee ŋkwuu baataanre ná beeshuunni ta. Cyire funŋke e, u à pyìibii piibɛrii si. 
\v 14 Kena shìŋi canmpyaagil'à pyi yyee ŋkwuu baaricyɛɛre ná kɛ, ka u u ŋkwû.
\p
\v 15 Malalɛli à yyee beetaanre ná kaŋkuro ta, maa u jyaŋi Yɛrɛdi si. 
\v 16 Yɛrɛdi siŋkwooni kàntugo, Malalɛli à yyee ŋkwuu baataanre ná beɲjaaga ná kɛ ta. Cyire funŋke e u à pyìibii piibɛrii si. 
\v 17 Malalɛli shìŋi canmpyaagil'à pyi yyee ŋkwuu baataanre ná yyee beecyɛɛre ná yyee kɛ ná kaŋkuro, ka u u ŋkwû.
\p
\v 18 Zherɛdi à yyee ŋkuu ná beetaanre ná shuunni ta, maa u jyaŋi Enɔki si. 
\v 19 Enɔki siŋkwooni kàntugo na, Zherɛdi à yyee ŋkwuu baataanre ta. Cyire funŋke e u à pùnampyire ná pùceepyire si. 
\v 20 Zherɛdi shìŋi canmpyaagil'à pyi yyee ŋkwuu baaricyɛɛre ná yyee beetaanre ná shuunni, ka u u ŋkwû.
\p
\v 21 Enɔki à yyee beetaanre ná kaŋkuro ta, maa u jyaŋi Mɛtushala si. 
\v 22 Mɛtushala siŋkwooni kàntugo, Enɔki à ɲaare Kile kuni i yyee ŋkwuu taanre funŋ'i. Cyire funŋke e u à pyìibii piibɛrii si. 
\v 23 Enɔki shìŋi canmpyaagil'à pyi yyee ŋkwuu taanre ná yyee beetaanre ná yyee kaŋkuro. 
\v 24 Enɔki à u shìŋi puni pyi Kile kuni i. Lire kàntugo, u saha ɲyɛ a kwôro naha diɲyɛŋi i mɛ, ɲaha na yɛ Kile à u lwɔ́ a kàr'a sà yaha uye taan.
\p
\v 25 Mɛtushala à yyee ŋkuu ná beecyɛɛre ná baashuunni ta, maa u jyaŋi Lemɛki si. 
\v 26 Lemɛki siŋkwooni kàntugo na, Mɛtushala à yyee ŋkwuu baashuunni ná beecyɛɛre ná shuunni pyi. Cyire funŋke e u à pyìibii piibɛrii si. 
\v 27 Mɛtushala shìŋi canmpyaagil'à pyi yyee ŋkwuu baaricyɛɛre ná beetaanre ná baaricyɛɛre, ka u u ŋkwû.
\p
\v 28 Tèni i Lemɛki shìŋi mpyi yyee ŋkuu ná beecyɛɛre ná shuunni ke, u cwoŋ'à pùnambile si u á. 
\v 29 U à li mɛge le Nuhu, maa jwo: «Kafooŋi Kile à ɲìŋke kɛ̀ɛge, maa wuu yaha báarawayi ɲjemu na ke, ŋge pyàŋi u sí n-pa wuu funɲyi ɲíŋɛ, si wuu yige tire kanhare e.»\f + \fr 5:29 \fr*\ft Nuhu mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ: «funɲiŋɛ».\ft*\f*
\p
\v 30 Nuhu siŋkwooni kàntugo na, Lemɛki à yyee ŋkwuu kaŋkuro ná beecyɛɛre ná yyee kɛ ná yyee kaŋkuro pyi. Cyire funŋke e u à pyìibii piibɛrii si. 
\v 31 Lemɛki shìŋi canmpyaagil'à pyi yyee ŋkwuu baashuunni ná yyee beetaanre ná yyee kɛ ná yyee baashuunni, ka u u ŋkwû.
\p
\v 32 Tèni i Nuhu shìŋi mpyi yyee ŋkwuu kaŋkuro ke, u cwoŋ'à pùnampyire taanre si a taha tiye na. Tire ti ɲyɛ Shɛmu ná Kyamu ná Zhafɛti.
\c 6
\s1 Kile à jwo na uru sí múnayaayi shi bò
\p
\v 1-2 Tèni i sùpyir'à li ɲwɔ cû na ɲyahage ɲìŋke na ke, Kile à ɲyii yaayi ɲjemu dá nìɲyiŋi na ke, ka yire si li ɲya na pùceepyire t'à si ɲìŋke na ke, tire lem'à ɲwɔ, maa tire tà cwɔɔnrɔ mà pyi pi cyee. 
\v 3 Lire e, Kafooŋi Kile à jwo: «Mii sì ɲɛɛ sùpyire ti kwôro shì na mɛ, ɲaha na yɛ pi à cyé mii jwumpe na\f + \fr 6:3 \fr*\ft «pi à cyé mii na», lire ɲyɛ mɛ: «pi ɲyɛ kwùŋi tɛɛnre e»\ft*\f*. Mii sí pi yaha pi yyee ŋkuu ná beɲjaaga ta, si nta pi shi bò. 
\v 4 Mà lwɔ́ lire tèni i, yire Kile yaday'à wwɔ̀ ná sùpyiibii pworibil'e, maa pyìi si pi na, pire pyìibii na mpyi sùpyibwoyo nintɔɔnyo. Pire pi mpyi tèecyiini nàntefeebii, pi mɛge mpyi a fworo sèl'e.
\p
\v 5 Ɲyɛ Kafooŋi à li ɲya na sùpyire peg'à pêl'a tòro ɲìŋke na, na pi funŋɔ sɔ̀nŋɔre ɲyɛ a sìi yaaga mɛ, fo kapiini kanni canŋa maha canŋa. 
\v 6 Lire kurugo, u à núr'a li ta sùpyire ɲjaambaaŋ'à pwɔ́rɔ ti ɲjaaŋi na. Ka u u yyaha tanha sèl'e. 
\v 7 Maa jwo: «Mii à sùpyire yaa, ŋka mii sí ti shi bò ɲìŋke na, mà bâra yatɔɔre ná sige yaare ná yafiliyi ná saɲcyɛɛnre na, ɲaha na yɛ numɛ mii ɲyin'à fworo yi ɲjaambaaŋi na.» 
\v 8 Ŋka Nuhu wi ke, u kyaa mpyi a táan Kafooŋi Kile á.
\s1 Kile à jwo uru sí Nuhu ná u pyɛnge shiinbii shwɔ
\p
\v 9 Nuhu taɲjaaŋi u ɲyɛ ŋge: Nuhu mpyi a tíi, tìgire cyaga mpyi u na u tìiŋi sùpyire shwɔhɔl'e mɛ. Kile kuni kanni i u mpyi na ɲaare. 
\v 10 Pùnampyire taanreŋi u à ta ke, pire pi ɲyɛ Shɛmu ná Kyamu ná Zhafɛti.
\p
\v 11 Lire tèni i, diɲyɛŋ'à kɛ̀ɛge Kile ɲyii na. Sùpyire mpyi a pi tiye na, cyeyi puni i. 
\v 12 Kile à pa li ɲya na diɲyɛŋ'à kɛ̀ɛge, sùpyire puni kapyiiŋkil'à pyi kapegii, 
\v 13 kuru cyage e, ka Kile si jwo Nuhu á: «Ná ɲìŋke kàmpanɲyi pun'à ɲî pege na, lire kurugo, mii à li yaha si sùpyire puni shi bò. Mii sí n-sìi ti ná ɲìŋke kɛ̀ɛge siɲcyan. 
\v 14 Lire e, mu sí batobwɔhɔ yaa ná cige shìwoge e ná ɲyɛge e\f + \fr 6:14 \fr*\ft «ná ɲyɛge e» lire ɲyɛ mɛ «maa bakwɔɔge táa táa bapyaa fiige»\ft*\f* maa u funŋke ná u kàntuge wɔɔgɔ ná mánalwɔhe e.
\p
\v 15 U yaaŋkanni li nde, u tɔɔnmpe ɲyɛ mɛtɛrii ŋkuu ná beeshuunni ná kɛ, u yyeparampe ɲyɛ mɛtɛrii beɲjaaga ná kaŋkuro, u yerempe ɲyɛ mɛtɛrii kɛ ná kaŋkuro. 
\v 16 Yapwɔgɔ yaa u na, maa mɛtɛrɛ taaga yaha yapwɔge ná batoŋi ŋkèreŋkii shwɔhɔl'e. Maa tajyìge yaa u ŋkère na, maa u yaa sankazuu: ɲwɔhɔbaga, niŋibaga ná nìɲibaga.
\p
\v 17 Mii wi ke, mii sí n-pa zànbwɔhɔ cyán ɲìŋke na, yaaga maha yaaga ku na ŋɔ̀ni ke, si yire puni shi bò. Yafyin sì n-kwôro ɲyii na mɛ. 
\v 18 Mii sí tunmbyaara\f + \fr 6:18 \fr*\ft TUNMBYAARE na ɲyɛ mu à jwo kàaga, ti maha jà a pyi kànyi shuunni, lire ɲyɛ mɛ cevee shuunni shwɔhɔl'e;\ft*\f* le ná mu i. Jyè batoŋi i ná ma jyaabii ná ma cwoŋi ná ma napworibil'e.
\p
\v 19-20 Ɲyii yaayi shiŋi puni sí n-pa mu á, saɲcyɛɛnre ná yatɔɔre ná sige yaare ná yafiliyi, bà yire si mpyi si ŋkwôro ɲyii na mɛ. Ma a yi shiŋi puni shuunni shuunni nɔ̀ ná ceewe le bakwɔɔge e. 
\v 21 Ma a yalyîre shiŋi puni lwɔ́ a le k'e, yii ná yir'á.»
\p
\v 22 Ɲyɛ lire Nuhu à pyi. Kile à kyaa maha kyaa jwo u á ke, u à lire pyi.
\c 7
\s1 Nuhu à jyè batoŋi i
\p
\v 1 Lire kàntugo, ka Kafooŋi Kile si yi jwo Nuhu á: «Numɛ, yii jyè uru batoŋi i, mu ná ma pyɛnge shiinbii, ɲaha na yɛ mii à li ɲya mu kanni u à tíi mii yyahe taan sùpyire puni shwɔhɔl'e. 
\v 2 Múnayaayi shiŋi puni yi sí n-jà n-kan sáraga Kile á ke, mu sí yire nàmbaa baashuunni ná cyee baashuunni lèŋɛ batoŋi i. Múnayaayi shiŋi puni yi ɲyɛ yi sì n-jà n-kan sáraga Kile á mɛ, ma a yire nɔ̀ niŋkin ná ceewe niŋkin lèŋɛ. 
\v 3 Ma a saɲcyɛɛnre shiŋi puni nàmbaa baashuunni ná cyee baashuunni lèŋɛ, bà ti shiŋi si mpyi t'àha mpîni mɛ. 
\v 4 Ɲaha na yɛ ku sanŋa ɲyɛ cibilaaga niŋkin, mii sí zànhe cyán ɲìŋke na, si nta canmpyaa beeshuunni ná numpiliyi beeshuunni. Mii à múnayaaga maha múnayaaga yaa ke, mii sí yire puni shi bò ɲìŋke na.»
\p
\v 5 Kafooŋi à kyaa maha kyaa jwo Nuhu á ke, u à lire pyi.
\p
\v 6 Ɲyɛ canŋke zànbwɔh'à pa ɲìŋke na ke, lir'à pyi mà Nuhu shìŋi ta yyee ŋkwuu baani. 
\v 7 Ka Nuhu ná u jyaabii ná u cwoŋi ná u napworibii si jyè batoŋi i, si shwɔ zànbwɔhe na. 
\v 8-9 Múnayaayi yi sí n-jà n-pyi sáraga Kile á, ná ɲje yi ɲyɛ yi sì n-jà n-pyi sáraga Kile á mɛ, ná saɲcyɛɛnre ná ɲìŋke yafiliyi pun'à pa jyè Nuhu fye e batoŋi i, shuunni shuunni, nɔ ná ceewe, bà Kile yabiliŋi mpyi a yi jwo Nuhu á mɛ.
\p
\v 10 Cibilaaga à tòro ke, ka zànbwɔhɔ si ɲcwo ɲìŋke na.
\s1 Lubwooni kani
\p
\v 11 Lir'à pyi mà Nuhu shìŋi ta yyee ŋkwuu baani. Lire yyeeni yiŋke shɔnwoge, canmbilini kɛ ná baashɔnwuuni, kuru canŋke ɲìŋke lùbilibii ná nìɲyiŋi wuubii pun'à múgo, ka lwɔhe si fworo mà ɲìŋke cû.
\p
\v 12 Ɲyɛ ka zànhe si ɲcwo ɲìŋke na, canmpyaa beeshuunni ná numpiliyi beeshuunni. 
\v 13 Kuru canŋke yabiliŋi, Nuhu ná u cwoŋi ná u napworibii ná u jyaabii taanreŋi, Shɛmu, Kyamu, ná Zhafɛti à jyè batoŋi i, 
\v 14 ná sige yaare ná yatɔɔre shiŋi puni, ná ɲìŋke ɲyiiyaare puni ná saɲcyɛɛnre shiŋi puni. 
\v 15 Yire múnayaayi pun'à jyè batoŋi i Nuhu fye e, yaaga maha yaaga ku na ŋɔ̀ni ke, yire puni shuunni shuunn'à jyè. 
\v 16 Múnayaayi puni, yi puni shuunni shuunn'à jyè batoŋi i, nɔ̀ ná ceewe, mu à jwo bà Kile à yi jwo Nuhu á mɛ. Lire kàntugo, ka Kafooŋi si ku ɲwɔge tò.
\p
\v 17 Ɲyɛ zànbwɔh'à cwo ɲìŋke na, maa mpa canmpyaa beeshuunni. Lwɔh'à ɲyaha fo mà batoŋi yîrig'a taha, marii ŋkɛ̀ɛge ná u e. 
\v 18 Lwɔh'à pa ɲyaha mà dùgo sèl'e ɲìŋke nìɲyiŋi na, ka batoŋi si yîr'a taha. 
\v 19 Ka lwɔhe si wá na ɲyahage fo mà ɲaɲyi nintɔɔnyi puni ɲùŋɔ jò. 
\v 20 Lwɔh'à ɲaɲyi tò, mà dùg'a nɔ mɛtɛrii baashuunni na. 
\v 21 Múnayaayi puni yi mpyi ɲìŋke na ke, yire pun'à kwû: saɲcyɛɛnre ná yatɔɔre ná sige yaare ná yafiliyi ná sùpyire. 
\v 22 Múnayaaga maha múnayaaga ku mpyi ɲìŋke na ke, yire pun'à kwû, lwɔhe wuyi kanni y'à kwôro ɲyii na. 
\v 23 Kile à yi puni shi tò, mà lwɔ́ sùpyire na mà kàre yatɔɔre na, mà sà nɔ yafiliyi ná saɲcyɛɛnre na. Nuhu ná múnayaayi yi mpyi ná u e batoŋi i ke, yire kanni y'à kwôro ɲyii na.
\p
\v 24 Ka lwɔhe si ɲìŋke ɲùŋɔ jò mà ta canmpyaa ŋkuu ná beeshuunni ná kɛ.
\c 8
\s1 Kile à zànbwɔhe yyéŋɛ
\p
\v 1 Ŋka Kile ɲyɛ a funŋɔ wwɔ̀ Nuhu ná sige yaare ná yatɔɔre na batoŋi funŋke e mɛ. U à kafɛɛge pyi ku u fwu ɲìŋke na, ka lwɔhe si wá na ntîre. 
\v 2 Ka ɲìŋke lùbilibii ná nìɲyiŋi zànhe wyigigii si ntò, ka ku u yyére. 
\v 3 Ka lwɔhe si wá na fwu na ŋkɛ̀ɛge, canmpyaa ŋkuu ná beeshuunni ná kɛŋ'à ta cyi tòro ke, ka lwɔhe fànhe si ɲcyɛ̀rɛ.
\p
\v 4 Yiŋke baashɔnwoge, canmpyikɛ ná baashɔnwuuni, ka batoŋi si ntîg'a tɛ̀ɛn Arara kìni ɲaŋke kà ɲuŋ'i. 
\v 5 Ka lwɔhe si ŋkwôro na ntîre fo mà sà nɔ̀ yiŋke kɛ woge na, kuru canmpyicyiini ɲaɲyi ɲùɲy'à fworo.
\p
\v 6 Canmpyaa beeshuunni kàntugo, Nuhu mpyi a ɲwɔge ŋkemu yaa batoŋi na ke, ka u u ku múgo. 
\v 7 Ka u u fwɔnrɔgɔ yaha a fworo, ka kuru si wá na sì, marii ma, fo ka ɲìŋke lwɔh'à sà ŋkwɔ̀. 
\v 8 Ka u u mpánmpɔrɔgɔ yaha k'à fworo, ku sà wíi kampyi lwɔh'a kwɔ̀. 
\v 9 Ŋka mpánmpɔrɔg'à fworo ke, ku ɲyɛ a tatɛ̀ɛnge ta mɛ, lwɔhe mpyi ɲìŋke cyeyi puni i, ka ku u núr'a kàre Nuhu yyére. Ka u u cyɛge yige mà tɛ̀g'a ku cû a lèŋɛ batoŋi i.
\p
\v 10 Maa canmpyaa baashuunni yaha cyi à tòro, maa núr'a mpánmpɔrɔge yaha k'à fworo. 
\v 11 Yàkoŋke, ka mpánmpɔrɔge si láha a jyè batoŋi i ná olive cige wyempurug'e ɲwɔge e. Lire e, Nuhu à cè na pà a fworo lwɔhe e sèl'e. 
\v 12 Maa canmpyaa baashuunni yaha cyi à tòro sahaŋki, maa núr'a mpánmpɔrɔge yige. K'à fworo kuru tɔɔge e ke, ku saha ɲyɛ a núr'a pa u yyére mɛ.
\p
\v 13 Yyeeni Nuhu shìŋ'à pyi yyee ŋkwuu baani ná yyee niŋkin ke, lire yyeeni canmpyicyiini, ɲìŋke mpyi a li ɲwɔ cû na lwɔhe byii. Ka Nuhu si batoŋi nìɲiɲwɔge múgo maa wíi, maa li ɲya na lwɔhe mpyi na ŋkwùu ɲìŋke na. 
\v 14 Lire yyeeni yizhwɔnwoge canmpyibeeɲjaaga ná baashwɔnwuuni, lwɔh'à kwɔ̀ ɲìŋke na feefeefee.
\p
\v 15 Lire tèni i, ka Kile si jwo Nuhu á 
\v 16 «Fworo batoŋi i, mu ná ma cwoŋi, ná ma jyaabii ná ma napworibii. 
\v 17 Sige yaare ná yatɔɔre ti ɲyɛ ná mu i ke, ti shiŋi puni ná ɲìŋke yafiliyi ná saɲcyɛɛnre, yi puni yige, yi raa sì ɲìŋke cyeyi puni i, yi raa sini yi raa ɲyahage.»
\p
\v 18 Ɲyɛ Nuhu à fworo batoŋi i ná u jyaabii ná u cwoŋi ná u napworibil'e. 
\v 19 Sige yaare ná yatɔɔre ná ɲìŋke yafiliyi ná saɲcyɛɛnre pun'à fworo batoŋi i, yi shiŋi pun'à fworo yiye niŋkin niŋkin.
\p
\v 20 Ka Nuhu si sáraya tawwûgo yaa Kafooŋi Kile mɛge na. Sige yaare ná yatɔɔre ná saɲcyɛɛnre ti sí n-jà n-kan sáraga Kile á ke, u à tire tà pyi sáraya nizógoyo Kile á. 
\v 21 Ka yire *sárayi nùgutaangawuyi si Kafooŋi Kile lùuni bò. Ka u u jwo uye funŋ'i: «Mii saha sì ɲɛɛ ɲìŋke kɛ̀ɛge sùpyire kurugo mɛ, sùpyaŋi múnaani mɛ́ɛ ká ntaha kapegigii mpyiŋi na, fo u nimbilere wuŋi. Mii saha sì ɲɛɛ múnayaayi puni shi bò, bà mii à li pyi mɛ.
\q1
\v 22 Mà ɲìŋke yaha wani,
\q1 ɲɛɛmpe ná sùmakwɔngigii sì n-kwɔ̀ mɛ,
\q1 wyeere ná kafwuge sì n-kwɔ̀ mɛ,
\q1 nùŋgwɔhe ná bɛ̀nge sì n-kwɔ̀ mɛ,
\q1 numpilage ná canŋke mú sì n-kwɔ̀ mɛ.»
\c 9
\s1 Kile à tunmbyara le ná Nuhu i
\p
\v 1 Ɲyɛ Kile à jwó le Nuhu ná u jyaabil'á, maa jwo pi á: «Sege ku táan yii na, yii pyìi niɲyahamii si, yii i ɲìŋke ɲî.» 
\v 2 Yii sí n-sìi n-pyi fyagara yaaga ɲìŋke múnayaayi pun'á, sige yaare ná yatɔɔre ná saɲcyɛɛnre ná ɲìŋke yafilyi ná fyaabii. Mii sí yi yaha yire puni ɲùŋɔ na. 
\v 3 Mii sí yire múnayaayi puni kan yii á yi pyi kyara, bà mii à fyânha a sùmaŋi kan yii á mɛ.
\p
\v 4 Ŋka yii àha múnayaage kà pyi kyara si ku múnaani yaha k'e mɛ, lire ɲwɔhɔ ku ɲyɛ, yii àha ku sìshange yaha k'e si ku pyi kyara mɛ. 
\v 5 Yii sìshange ku ɲyɛ yii múnaani ke, yaaga maha yaaga k'à ku pyi k'à wu ke, mii sí yibige pyi ku kyaa na. Naŋiyaaga ká sùpya bò, mii sí uru múnaani kyaa yíbe kuru naŋiyaag'á, sùpya ká u supyiɲɛɛ bò, mii sí uru múnaani kyaa yíbe urufol'á.
\q1
\v 6 Kile à sùpyaŋi yaa uye málwɔrɔ.
\q1 Lire e, sùpya ká u supyiɲɛɛ múnaani kwɔ̀n,
\q1 urufoo wun'à yaa li kwɔ̀n sùpya cye kurugo mú.
\p
\v 7 Ɲyɛ yii pi ke, sege ku táan yii na, yii pyìi niɲyahamii si, yii tɛ̀g'a ɲìŋke ɲî.»
\p
\v 8 Lire kàntugo, Kile à núr'a jwo Nuhu ná u pyìibil'á 
\v 9 «Numɛ, mii yabiliŋi sí *tunmbyara le mii ná yii shwɔhɔl'e si ti le ná yii tùluge e, 
\v 10 si ti le ná múnayaayi puni i, mu à jwo saɲcyɛɛnre, yatɔɔre, sige yaare ná yaaga maha yaaga k'á fworo batoŋi i ná yii e ke. 
\v 11 Tire tunmbyaare ti ɲyɛ: zànbwɔhɔ saha sì múnayaayi shi tò ɲìŋke na mɛ, zànbwɔhɔ saha sì ɲìŋke kɛ̀ɛge mɛ.
\p
\v 12-13 Ɲyɛ mii à zànhaŋwɔɔge yaa. Kuru ku sí n-pyi mii ná yii ná múnayaayi puni tunmbyaare tàfyɛŋi. Tire tunmbyaare sí n-kwôro n-yaha fo mu tùluge tɛ̀gɛni. 
\v 14 Mii aha ɲahaɲyi bínni ɲìŋke nìɲyiŋi na, zànhaŋwɔɔge sí n-fworo. 
\v 15 Lire tèni i, tunmbyaare mii à le mii ná yii ná múnayaayi puni shwɔhɔl'e ke, tire sí n-kwôro mii funŋ'i. Mii saha sì zànbwɔhɔ cyán ku kwɔ̀ a múnayaayi puni shi tò mɛ. 
\v 16 Zànhaŋwɔɔge sí raa n-fworo ɲahaɲyi i. Mii aha kuru ɲya tère o tère e ke, mii funŋɔ sí n-cwo na tunmbyaare na, nte mii Kile à le mii ná ɲìŋke múnayaayi puni shwɔhɔl'e ke.»
\p
\v 17 Ɲyɛ lire pyiŋkanni na, tunmbyaare Kile à le ná ɲìŋke múnayaayi puni i ke, Kile à jwo Nuhu á na tire tafyɛŋi u ɲyɛ zànhaŋwɔɔge.
\s1 Nuhu ná u jyaabii
\p
\v 18 Ɲyɛ Nuhu jyaabii pi ɲyɛ Shɛmu ná Kyamu ná Zhafɛti, u ná pire pi à fworo batoŋi i. Kyamu u ɲyɛ *Kana tuŋi. 
\v 19 Pire pi ɲyɛ Nuhu jyaabii taanreŋi. Ɲìŋke sùpyishiŋi pun'à fworo pire tùluyi i.
\p
\v 20 Ɲyɛ Nuhu na mpyi faapyi. Uru u ɲyɛ shincyiiwe mà *ɛrɛzɛnŋi fàa. 
\v 21 Canŋka, Nuhu à ɛrɛzɛnŋi sinmpe pà bya, ka pu u u cyán, ka u u ŋkàr'a sà sínni vàanŋke bage e u cípyire wuŋi i. 
\v 22 Ɲyɛ Kana tuŋi Kyamu, ur'à kàr'a sà u tuŋi Nuhu cípyire wuŋi ta u à sínni. Ka u u fwor'a kàr'a sà yi jwo u sìɲɛɛbii sanmpii shuunniŋ'á, cyíinŋi na. 
\v 23 Ka Shɛmu ná Zhafɛti si vàanntinmbwɔhe kà lwɔ́ a yaha pi fukanyi na, maa jyè kàntugo mà sà pi tuŋi cípyire wuŋi tò. Pi à kàntugo wà pi tuŋ'á, lire e pi ɲyɛ a u vàanɲyibaawuŋi ɲya mɛ. 
\v 24 Sinmp'à pa Nuhu yaha ke, ka u yyahe si ɲcwo, nde u pyìibii puni kàntugowuŋ'à pyi ke, ka u u lire cè. 
\v 25 Maa jwo
\q1 «Mii à Kana láŋa, u pyi u sìɲɛɛbii bilibii kàntugowuŋi.»
\p
\v 26 Maa núr'a jwo
\q1 «Mii à Kafooŋi Kile mɛtanga yyere, uru u ɲyɛ Shɛmu u Kileŋi.
\q1 Kana u pyi Shɛmu biliwe.
\p
\v 27 Kile u Zhafɛti cyeyaayi ɲyaha, u u u yaha u sà ntɛ̀ɛn u sìɲɛɛŋi Shɛmu yyére.
\q1 U u Kana yaha u pyi pi biliŋi.»
\p
\v 28 Ɲyɛ zànbwɔhe paŋkwooni kàntugo, Nuhu à yyee ŋkwuu taanre ná beeshuunni ná kɛ pyi sahaŋki. 
\v 29 U à kwû mà u shìŋi yaha yyee ŋkwuu baaricyɛɛre ná beeshuunni ná kɛ.
\c 10
\s1 Nuhu pyìibii tùluge.
\p
\v 1 Ɲyɛ zànbwɔhe toroŋkwooni kàntugo na, Nuhu pùnampyire taanreŋi, Shɛmu, Kyamu ná Zhafɛti, pir'à pùnampyire tà ta. Pire tùluge ku ɲyɛ ŋke. 
\v 2 Zhafɛti u pùnampyire ti ɲyɛ, Gomɛri, ná Magɔgi, ná Madayi, ná Yavani, ná Tubali, ná Mɛshɛki, ná Tirasi. 
\v 3 Ɲyɛ Asikɛnazi, ná Irifati, ná Togarama tùluy'à fworo Gomɛri i. 
\v 4 Elisiya, ná Tarisisi, ná Kitimu, ná Dodanimu tùluyi s'à fworo Zhavani i. 
\v 5 Pire pi à kàr'a sà ntɛ̀ɛn suumpe lwɔhe ɲwɔge taare e, pimu ná pi cyaga, pimu ná pi shɛɛnrɛ, pimu ná pi tubaya, pimu ná pi shi.
\p
\v 6 Kyamu u pùnampyire ti ɲyɛ Kushi, ná Misirayimu, ná Puti, ná Kana. 
\v 7 Kushi u pùnampyire ti ɲyɛ Seba, ná Kyavila, ná Sabita, ná Arayema, ná Sabiteka. Ɲyɛ Shɛba ná Dedan tùluy'à fworo Arayema e.
\p
\v 8 Kushi u pyàŋi wà mú u ɲyɛ Nimirɔdu. Uru u à pyi shincyiiwe ɲìŋke na mà fànhe pyi. 
\v 9 Maa mpyi lùuzupege. Lire kurugo, pi mpyi maha ŋko na mucyiin'à pyi lùuzupege Nimirɔdu fiige. 
\v 10 Nimirɔdu à fyânha a tɛ̀ɛn fànhe na Shiniyari kìni kànyi ɲuŋ'i, yire yi ɲyɛ: Babɛli ná Erɛki ná Akadi ná Kalinɛ. 
\v 11 U à pa yîri lire kìni i, mà kàre Asiri wuuni i, maa kànya niɲyahaya faanra wani: Ninive ná Erobɔti Iri ná Kalaka 
\v 12 ná Eresɛni, Ninive kànhe ná Kalaka kànbwɔhe shwɔ̀hɔŋi i.
\p
\v 13 Misirayimu, u à pyi Ludi shiinbii, ná Anami shiinbii, ná Lehabi shiinbii, ná Nafitu shiinbii, 
\v 14 ná Paturusi shiinbii, ná Kasiluki shiinbii, ná Kafitori shiinbii tuŋi. Ɲyɛ Filisiti shiinbil'à fworo Kasiluhi shiinbil'e.
\p
\v 15 Kana à Sidɔn ta u pyàŋi niɲcyiiŋi. Lire kàntugo, u à Kyeti ta. 
\v 16 Yebusi shiinbii, ná Amɔri shiinbii, ná Girigashi shiinbii mú à fworo Kana e, 
\v 17 ná Kyivi shiinbii, ná Ariki shiinbii, ná Sini shiinbii, 
\v 18 ná Arivadi shiinbii, ná Zimari shiinbii, ná Kyamati shiinbii. Ɲyɛ lire kàntugo, Kana bagashiinbil'à caala. 
\v 19 Kana shiinbii kìn'à sìi Sidɔn na, mà kàre Gerari kànmpanŋke na, Gaza taan, maa ŋkàre Sɔdɔmu kànmpanŋke na, ná Gɔmɔri, ná Adima, ná Zeboyimu, mà sà nɔ̀ fo Lesha na.
\p
\v 20 Ɲyɛ Kyamu tùluyi yi mpyi wani, yi puni ná yi tubaya, ná yi shɛɛnrɛ, ná yi cyaga, ná yi shi.
\p
\v 21 Shɛmu mú à pùnampyire si. Uru Shɛmu u à pyi Ebɛri shiinbii tulyage. Zhafɛti yyahawuŋi u mpyi u wi. 
\v 22 Shɛmu pùnampyire t'à pyi Ɛlamu, ná Ashuri, ná Arifasadi, ná Ludi, ná Aramu. 
\v 23 Aramu pùnampyire t'à pyi, Uzi, ná Uli, ná Gɛtɛri, ná Masi.
\p
\v 24 Arifasadi, ur'à Shelaki si, ka Shelaki si Ebɛri si. 
\v 25 Ebɛri à pùnampyire shuunni si. Wà mɛge na mpyi Pelɛgi\f + \fr 10:25 \fr*\ft Pelɛgi mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ: «k'à táa».\ft*\f* ɲaha kurugo yɛ uru tìiŋi i ɲìŋk'à táa. U sìɲɛɛŋi mɛge na mpyi Yokitan. 
\v 26 Ur'à Alimɔdadi si, ná Shelɛfu, ná Kyazamawɛti, ná Yeraki, 
\v 27 ná Adoramu, ná Uzali, ná Dikila, 
\v 28 ná Obali, ná Abimayɛli, ná Seba, 
\v 29 ná Ofiri, ná Kyavila, ná Yobabu. Ɲyɛ pire puni pi ɲyɛ Yokitan tùluyi. 
\v 30 Pi mpyi a tɛ̀ɛn Mɛsha ná Sefari ɲaɲyi shwɔ̀hɔŋi canŋa fworompe e.
\p
\v 31 Ɲyɛ Shɛmu tùluyi yi mpyi wani, yi ná yi tubaga, ná yi shɛɛnrɛ, ná yi cyaga, ná yi shi.
\p
\v 32 Ɲyɛ Nuhu pyìibii bayi y'à pyi yire, yi mú ná yi tùluyo, ná yi shi. Sùpyire shiŋi u à caala cyeyi puni i ɲìŋke na, zànbwɔhe paŋkwooni kàntugo na ke, uru pun'à fworo Nuhu pyìibil'e.
\c 11
\s1 Babɛli etazhiŋi kani
\p
\v 1 Tèecyiini i, diɲyɛŋi sùpyire puni mpyi na shɛɛnrɛ niŋkin yu, pi ɲjirigii kɛɛnŋkanni mú mpyi niŋkin. 
\v 2 Pi à yîri canŋa fworompe e mà kàr'a sà kaceebwɔhe kà ta Shiniyari kìni i, maa ntɛ̀ɛn kuru cyage e. 
\v 3 Canŋka, pi à yi jwo piy'á: «Yii a wá, wuu làfa wu, wuu u u fwɔ a waha.» Uru làfaŋi u pyi bage kafaayi, mánalwɔhe sí mpyi pwoore cyaga. 
\v 4 Ka pi i jwo: «Yii a ma, wuu u kànha faanra, wuu u etazhi faanra, ŋge u sí raa bwùun kileŋi na ke. Lire pyiŋkanni na, wuu mɛge sí n-pêe, wuu sí n-wwɔ̀, yaaga sì n-jà wuu caala ɲìŋke na mɛ.
\p
\v 5 Ɲyɛ ka Kafooŋi Kile si ntîge mà pa kànhe ná etazhiŋi wíi, ɲje sùpyire mpyi na faanre ke. 
\v 6 Maa jwo: «Ɲyɛ yii pi wíi, pi pun'à pyi mu à jwo kìre niŋkin sùpyire ti, pi puni na jwumɔ niŋkin yu mú. Numɛ, pi à báaraŋi sìi. Pi aha ŋkwôro amɛ, pi aha yîri si kyaa maha kyaa pyi ke, yaaga sì n-jà pi sige lire na mɛ. 
\v 7 Wuu tîge, wuu u sà shɛɛnrɛ niɲyahara tîrige bà pi si mpyi pi àha raa piye jwumpe núru mɛ.» 
\v 8 Lire Kafooŋi à pyi, maa pi caala a láha piye na, mà tùugo ɲìŋke cyeyi puni i. Ka pi i kànhe vàanreŋi ɲwɔ yyéreŋɛ.
\p
\v 9 Lire kurugo, kuru cyage mɛg'à le Babɛli, ɲaha na yɛ wani Kafooŋi à diɲyɛŋi sùpyire puni jwumpe wùrugo, wani Kile à sùpyire kɔ̀r'a caala ɲìŋke cyeyi puni i. (Babɛli ɲwɔge ku ɲyɛ ɲyàhaŋguruguŋi.)
\s1 Burama tulyeyi
\p
\v 10 Ɲyɛ Shɛmu tùluge ku ɲyɛ ŋke. Mà Shɛmu shìŋi yaha yyee ŋkuu, u à Arifasadi si. Zànbwɔh'à tòro yyee shuunni ka lire si mpyi. 
\v 11 Arifasadi zìŋi kàntugo, Shɛmu à yyee ŋkwuu kaŋkuro ta sahaŋki. Cyire funŋke e u à pyìibii piibɛrɛ ta.
\p
\v 12 Mà Arifasadi shìŋi yaha yyee beɲjaaga ná kɛ ná kaŋkuro, u à Shelaki si. 
\v 13 Shelaki ziŋi kàntugo, Arifasadi à núr'a yyee ŋkwuu sicyɛɛre ná yyee taanre ta sahaŋki. Cyire funŋke e u à pyìibii piibɛrɛ ta.
\p
\v 14 Mà Shelaki shìŋi yaha yyee beɲjaaga ná kɛ, u à Ebɛri si. 
\v 15 Ebɛri ziŋi kàntugo Shelaki à yyee ŋkwuu sicyɛɛre ná yyee taanre pyi sahaŋki. Cyire funŋke e u à pyìibii piibɛrɛ ta.
\p
\v 16 Mà Ebɛri shìŋi yaha yyee beɲjaaga ná kɛ ná sicyɛɛre, u à Pelɛgi si. 
\v 17 Pelɛgi ziŋi kàntugo na, Ebɛri à yyee ŋkwuu sicyɛɛre ná yyee beɲjaaga ná kɛ pyi sahaŋki. Cyire funŋke e u à pyìibii piibɛrɛ ta.
\p
\v 18 Mà Pelɛgi shìŋi yaha yyee beɲjaaga ná kɛ, u à Erehu si. 
\v 19 Erehu ziŋi kàntugo Pelɛgi à yyee ŋkwuu shuunni ná baaricyɛɛre pyi sahaŋki. Cyire funŋke e u à pyìibii piibɛrɛ ta.
\p
\v 20 Mà Erehu shìŋi yaha yyee beɲjaaga ná kɛ ná shuunni, u à Serugi si. 
\v 21 Serugi ziŋi kàntugo, Erehu à yyee ŋkwuu shuunni ná baashuunni pyi sahaŋki. Cyire funŋke e u à pyìibii piibɛrɛ ta.
\p
\v 22 Mà Serugi shìŋi yaha yyee beɲjaaga ná kɛ, u à Nakwɔri si. 
\v 23 Nakwɔri ziŋi kàntugo, Serugi à yyee ŋkwuu shuunni pyi sahaŋki. Cyire funŋke e u à pyìibii piibɛrɛ ta.
\p
\v 24 Mà Nakwɔri shìŋi yaha yyee beɲjaaga ná baaricyɛɛre u à Teraka si. 
\v 25 Teraka ziŋi kàntugo, Nakwɔri à yyee ŋkuu ná yyee kɛ ná baaricyɛɛre pyi. Cyire funŋke e u à pyìibii piibɛrɛ ta.
\p
\v 26 Mà Teraka shìŋi yaha yyee beetaanre ná kɛ, u à Burama ná Nakwɔri ná Aran si.
\s1 Teraka ná Burama kani
\p
\v 27 Teraka u tùluge ku ɲyɛ ŋke. U à Burama ná Nakwɔri ná Aran si, ka Aran si Loti si. 
\v 28 Aran à kwû mà tufooŋi yaha ɲyii na. U mpyi a si Kalide kìni i, wani u mú à kwû, Uri kànhe e. 
\v 29 Burama ná Nakwɔri, ka pire si cyee lèŋɛ. Burama cwoŋi mɛge mpyi Sarayi, Nakwɔri wuŋi mɛge sí mpyi Milika, uru na mpyi Aran pworo. U pworoŋi wabɛrɛ mɛge na mpyi Yisika. 
\v 30 Sarayi na mpyi cijiriŋɛ, lire e ur'à pyi pyà baa.
\p
\v 31 Ɲyɛ ka Teraka si Burama, ná Loti, ná Burama cwoŋi, Sarayi lwɔ́ a fworo Uri kànhe e, Kalide kìni i. Burama na mpyi Teraka jya, Loti sí ɲyɛ u ɲampyige, Sarayi sí ɲyɛ u napworo. Ka pi i yîri na ŋkɛ̀ɛge zà ntɛ̀ɛn *Kana kìni i. Ŋka pi à nɔ Kyaran kànhe e ke, ka pi i ŋkwôro wani. 
\v 32 Teraka shìŋi canmpyaagil'à pyi yyee ŋkwuu shuunni ná kaŋkuro, maa ŋkwû Kyaran kànhe e.
\c 12
\s1 Kile à Burama yyere maa u pyi u a sì Kana kìni i
\p
\v 1 Ɲyɛ Kafooŋi Kile mpyi a jwo Burama á: «Burama, fworo ma tupyɛnge e, fworo ma kànhe e, fworo ma kìni i; kìni mii sí n-cyêe mu na ke, ma a sà ntɛ̀ɛn lire e.
\q1
\v 2 Mii sí mu pyi sùpyishi niɲyahawa tu,
\q1 si jwó le mu á,
\q1 si mu mɛge pêe,
\q1 si sùpyire sannte pyi ti jwó ta mu cye kurugo.
\q1
\v 3 Shin maha shin u à jwó le mu á ke,
\q1 mii sí jwó le urufol'á.
\q1 Ŋka shin maha shin u à mu cùmɔ lemɛ pi ke,
\q1 mii sí urufoo láŋa.
\q1 Mii sí jwó le ɲìŋke sùpyishiŋi pun'á,
\q1 mu cye kurugo.»
\p
\v 4-5 Ka Burama si ŋkàre bà Kafooŋi à yi jwo u á mɛ. U yyahafooŋi jyaŋi Loti mú à kàre ná u e. Burama à yîri Kyaran kìni i mà u shìŋi ta yyee beetaanre ná kɛ ná kaŋkuro, maa u cwoŋi Sarayi ná Loti ná pi cyeyaayi puni lwɔ́, ná pi báarapyiibii puni, ná yaaga maha yaaga pi à ta Kyaran kìni i ke, maa fwor'a kàre ná y'e *Kana kìni i.
\p
\v 6 Pi à nɔ Kana kìni i ke, maa ŋkàre fo Sikɛmu kànhe e, fo Mɔri cibwɔhe cyage e. Lire tèni i, Kana shiinbii na mpyi kìni i. 
\v 7 Ka Kafooŋi si uye cyêe Burama na, maa yi jwo u á: «Mii sí nde kìni kan mu tùlug'á.» Ka Burama si sáraya tawwûgo yaa wani Kafooŋi á, ŋge u à uye cyêe u na ke. 
\v 8 Maa yîri kuru cyage e mà kàre ɲàɲyi woge e, Betɛli canŋafyinmpe e. Maa vàanŋa baya kwòro Betɛli kànhe ná Ayi woge shwɔ̀hɔŋi i. Betɛli à pyi canŋacwumpe e, Ayi sí ɲyɛ canŋafyinmpe e. Ka u u núr'a sáraya tawwûgo yaa wani Kafooŋi Kile á, maa u mɛge pêe. 
\v 9 Maa yîri kuru cyage e mà kàre yyaha na, na ntɛ̀n na wá Nɛgɛvi síwage kànmpanŋke na.
\s1 Burama à kàre Misira kìni i
\p
\v 10 Ɲyɛ lire tèni i, katibwɔh'à cwo kìni na. Ka Burama si ŋkàre *Misira kìni i, si sà tɛɛnlɛ pyi wani, ɲaha na yɛ katege mpyi a pêe kìni i sèl'e. 
\v 11 Pi niɲjyìibii Misira e, ka Burama si jwo u cwoŋi Sarayi á: «Mii à cè na mu lem'à ɲwɔ sèl'e. 
\v 12 Misira shiinbii ká mu ɲya, pi sí n-jwo na mii cwoŋi u ɲyɛ mu, si mii bò, si mu yaha ɲyii na. 
\v 13 Lire e, mii na mu ɲáare, wuu aha nɔ wani, maa jwo na mu na ɲyɛ mii cɔɔn, bà pi si mpyi si mii cùmɔ lemɛ ɲwɔ mu kurugo, pi àha bú ŋkwɔ̀ na bò mɛ.»
\p
\v 14 Burama ná u cwoŋ'à nɔ Misira e ke, ka Misira shiinbii si li ɲya na u cwoŋi lem'à ɲwɔ sèl'e. 
\v 15 Misira saanŋi, Farɔn fyèɲwɔhɔshiinbii mú à u ɲya, maa u kyaa jwo u á ke, ka pi i u lwɔ́ a kàre Farɔn bage e. 
\v 16 Lire e, ka Farɔn si Burama\f + \fr 12:16 \fr*\ft Farɔn: kuru mɛge na mpyi pèenɛ mɛgɛ ŋkemu ku mpyi na leni Misira kìni saanbii puni na ke\ft*\f* cùmɔ lemɛ ɲwɔ Sarayi kurugo, maa mpàa ná sikyaa, ná nìiyi, ná dùfaanya, ná bilinambaa, ná bilicyee, ná dùfanɲcyee ná ɲwɔhɔɲya mú kan u á.
\p
\v 17 Ŋka Kafooŋi Kile à pa yampimɛ wá Farɔn ná u pyɛnge shiinbii na, Burama cwoŋi Sarayi kurugo. 
\v 18 Farɔn à li ɲya amuni ke, ka u u Burama yyere, maa yi jwo u á: «Ɲaha mu à pyi mii na amɛ yɛ? Ɲaha na mu ɲyɛ a sèeŋi jwo mii á na mu cwoŋi wi mà yɛ? 
\v 19 Ɲaha na mu à mii pyi na mu cɔɔnŋi wi yɛ, maa mii yaha mii à u lwɔ́ a pyi na cwo yɛ? Ma cwoŋi we, u lwɔ́ a yîri naha!»
\p
\v 20 Maa u shiinbii pyi na pi Burama ná u cwoŋi yige Misira kìni i, pi ná pi cyeyaayi puni.
\c 13
\s1 Pyiŋkanni na Loti ná Burama à tɛ̀ɛn tɛ̀ɛn piye piye ke
\p
\v 1 Ka Burama si yîri *Misira kìni i maa nta a kàre Nɛgɛvi síwage e ná u cwoŋi ná u cyeyaayi puni i. Loti mú mpyi ná u e. 
\v 2 Yatɔɔre ná wyɛ́rɛfyinŋi ná sɛɛnŋi mpyi a ɲyaha Burama á. 
\v 3 Lire kàntugo, ka u u yîri Nɛgɛvi síwage e na ntɛ̀n na ŋkɛ̀ɛge fo Betɛli kànmpanŋke na, fo cyage e u mpyi a fyânha a u vàanŋke bayi kwòro ke, Betɛli ná Ayi kànyi shwɔhɔl'e. 
\v 4 Cyage e u mpyi a fyânha a *sárayi tawwûge yaa ke, u à nɔ wani ke, maa Kafooŋi Kile mɛge pêe.
\p
\v 5 Loti u mpyi ná Burama e ke, u yatoore ná u pyɛngɛ shiinbii mpyi a ɲyaha mú. 
\v 6 Lire na, tatɛɛng'à cyɛ́rɛ pi mú shuunni i, ɲaha na yɛ pi cyeyaayi mpyi a ɲyaha sèl'e, pi mú shuunni mpyi na sì n-jà n-kwú cyage niŋkin i mɛ. 
\v 7 Mà bâra lire na, *Kana shiinbii ná Perezi shiinbii mú na mpyi kuru cyage e. Canŋka, ka yogo si mpa yîri Burama yatonahabii ná Loti wuubii shwɔhɔl'e, tatɛɛnge kurugo.
\p
\v 8 Burama à lire ɲya ke, ka u u jwo Loti á: «Maye sanŋa yaha, Loti, wuu àha yogo yaha ku yîri mii ná mu shwɔhɔl'e mɛ, lire ɲyɛ mɛ mii yatonahabii ná mu wuubii shwɔhɔl'e mɛ, ɲaha na yɛ wuu na ɲyɛ cìnmpyii. 
\v 9 Kìn'à pêe. Ŋke puni ɲyɛ tatɛ̀ɛngɛ mà? Ta wá wuu u ntɛ̀ɛn tɛ̀ɛn wuu mɛgɛ cyeyi i. Kampyi kàmɛni kànmpanŋke k'à mu táan, ta sì wani, mii sí raa sì kàniŋɛ woge na. Kàniŋɛ kànmpanŋke sí ká nta kuru k'à táan mu á, ta sì wani, mii sí raa sì kàmɛni woge na.»
\p
\v 10 Ka Loti si ɲùŋke yîrig'a Zhurudɛn bafage wíi, lwɔhe mpyi a ɲyaha kuru cyage e. Lire tèni i Kafooŋi mpyi na sàha ŋkwɔ̀ a Sɔdɔmu kànhe ná Gɔmɔri kànhe jyà mɛ, kuru cyage lemɛ mpyi a ɲwɔ fo mà sà nɔ Zowari kànhe na. K'à pyi mu à jwo Kafooŋi cikɔɔge nisìnaŋke ki, mu à jwo Misira kìni li. 
\v 11 Loti à kuru ɲya ke, ka u u Zhurudɛn bafage puni lwɔ́ a pyi u wogo, maa ŋkàr'a sà ntɛ̀ɛn kuru cyage e Betɛli canŋafyinmpe e. Lire pyiŋkanni na, Burama ná Loti à tɛ̀ɛn tɛ̀ɛn piye piye. 
\v 12 Ka Burama si ntɛ̀ɛn Kana kìni i. Ka Loti si ŋkàr'a sà ntɛ̀ɛn kuru bafage kànyi yà shwɔhɔl'e, maa u vàanŋke bayi kwòro kwòro fo mà sà nɔ Sɔdɔmu kànhe byanhampe e, 
\v 13 Sɔdɔmu kànhe shiinbii mpyi shinmpii. Pi mpyi na kapegigii niɲyahagii pyi Kafooŋi yyahe taan.
\p
\v 14 Loti ná Burama tɛɛnŋkwooni kàntugo piye, ka Kafooŋi Kile si jwo Burama á: «Burama, ma ɲyiigii yîrige nìɲyiŋi na, cyage e mu ɲyɛ ke, tɛ̀ɛn wani ma a wíi suumɔkulo ná wòrokulo yyére, canŋafyinmɛ ná canŋacwumɔ yyére. 
\v 15 Mu ɲyii wá kìni ndemu na ke, mii sí lire kan mu ná ma tùlug'á tèekwòmbaa. 
\v 16 Mii sí mu tùluge ɲyaha bà ɲìŋke nticɛnŋi ɲyɛ mɛ. Kàmpyi sùpya sí n-jà ɲìŋke nticɛnŋi tɔ̀rɔ, ɲyɛ, sùpya mú sí n-jà mu tùluge sùpyire tɔ̀rɔ. 
\v 17 Yîri ma a kìni ɲaare, ma a li tɔɔnmpe ná li pèempe wíi, ɲaha na yɛ mu á mii sí li kan.»
\p
\v 18 Ka Burama si vàanɲyi bayi kɔ̀ɔngɔ, ma a sà ntɛ̀ɛn Mamire cibwɔyi cyage e, kuru cyage na ɲyɛ Eburɔn taan. Ka u u núr'a sáraya tawwûgo yaa wani Kafooŋi mɛge na.
\c 14
\s1 Burama à saanbii pìi tùn maa Loti shwɔ pi na
\p
\v 1 Ɲyɛ lire tèni i, Amurafɛli à pyi Shiniyari kìni saanŋi, ka Ariyɔki si mpyi Elasari kànhe saanŋi, ka Kidɔlamɛri si mpyi Elami kìni saanŋi, ka Tidɛli si mpyi Golimi kùligii saanŋi, 
\v 2 pire saanbii shiin sicyɛɛreŋ'à wwɔ̀ maa sà saanli kaŋkuro tùn. Pire saanbii mɛyi yi ɲyɛ ɲje: Sɔdɔmu saanŋi Bera, ná Gɔmɔri saanŋi Birisa, ná Adima saanŋi Shinɛyabi, ná Zeboyimi saanŋi Shɛmɛbɛri, ná Bela kànhe saanŋi, Bela mɛge ku ɲyɛ Zowari niɲjaa ke.
\p
\v 3-4 Kuru kàshige ɲùŋke ku mpyi: yyee kɛ ná shuunni funŋ'i, saanŋi Kedolamɛri na mpyi pire saanbii kaŋkuruŋi ɲùŋɔ na. Ŋka yyeeni kɛ ná taanre wuuni i, pi à ɲùŋɔ kyán u na, maa piye ta Sidimi bafage e. (Suumpe Lwɔhe Ɲyii Yaaga Baa Woge ku ɲyɛ kuru cyage e niɲjaa.)
\p
\v 5 Lir'à pyi ke, yyeeni kɛ ná sicyɛɛre wuuni i, ka Kedolamɛri ná u saanɲɛɛbii si yîri, maa sí ta Arafayiti shiinbii na, lir'à pyi Asiterɔti Karinayimu kànhe e, maa sí ta Zuzi shiinbii na mú, lir'à pyi Amu kànhe e, maa sí ta Emi shiinbii na mú, Shave Kiriyatamu kànhe e. 
\v 6 Maa sí ta Kwori shiinbii na mú, pi ɲaɲyi shwɔhɔl'e, na pi maha yire ɲaɲyi pyi Seyiri; maa pi kɔ̀r'a sà nɔ fo *Eli Paran taan, síwage ŋkère na. 
\v 7 Lire kàntugo, ka pi i mâhana a kàre Enimishipati kànhe e, pi maha kuru pyi Kadɛshi mú, maa Amalɛki shiinbii tùn mú, maa sí ta pi kùligii puni na, ná Amɔri shiinbii, pire mpyi a tɛ̀ɛn Kyazazɔn Tamari kànhe e.
\p
\v 8 Ɲyɛ Sɔdɔmu saanŋi, ná Gɔmɔri saanŋi, ná Adima saanŋi, ná Zeboyimu saanŋi, ná Bela kànhe wuŋi ná pi maha kuru kànhe pyi Zowari ke; pire saanbil'à bégel'a pa yyére kàshige mɛɛ na, Sidimi bafage e, 
\v 9 maa jwo na pire sí Elami saanŋi Kedolamɛri, ná Goyimi saanŋi Tidɛli, ná Shiniyari saanŋi Amurafɛli, ná Elasari saanŋi Ariyɔki tùn. Ka pire saanbii sicyɛɛreŋi, ná pire saanbii kaŋkuruŋi si ntùyi taha piye na kàshige e.
\p
\v 10 Ɲyɛ Sidimi bafage mpyi a ɲî mána lwɔhe kacyewyiyi na. Mà pi yaha kàshige na, ka Sɔdɔmu saanŋi ná Gɔmɔri wuŋi si fê, maa ntîg'a ŋwɔhɔ yire kacyewyiyi i, ka pi sanmpii si fê a kàre ɲaɲyi ɲuŋ'i. 
\v 11 Tèni i Kedolamɛri ná u fyèɲwɔhɔshiinbil'à jà pi na ke, ka pi i Sɔdɔmu ná Gɔmɔri shiinbii nàfuuŋi ná pi ɲwɔlyiŋi puni kul'a kàre.
\p
\v 12 Burama yyahawuŋi jyaŋi, Loti u mpyi a tɛ̀ɛn Sɔdɔmu kànhe e ke, ka pi i uru ná u cyeyaayi puni kul'a kàre piye cye e mú. 
\v 13 Ka nàŋi wà si fê a shwɔ kàshige na, maa sà yire yyaha jwo Burama á. (Burama mpyi *Eburu shiŋi nàŋi wà.) Lir'à u ta u à tɛ̀ɛn Mamire cire cyage e. Mamire à pyi Amɔri u tùluge shinŋi wà. Esikɔli ná Anɛri mpyi u sìɲɛɛ. Pire mpii ná Mamire mpyi Burama wwoɲɛɛ. 
\v 14 Tèni i Burama à lógo na u cìnmpworoŋi Loti na ɲyɛ cye e ke, ka u u u nàmbaabii pìi ŋkwuu taanre ná kɛ ná baataanre bégele kàshige mɛɛ na, mpii pi à si u yabiliŋi pyɛnge e ke. Ka pi i pire saanbii fyè tɔ̀rɔ fo Dan kùluni i. 
\v 15 Ka u u u kàshikwɔɔnbii táa kuruyo kuruyo, maa pire saanbii tùn numpilag'e, maa sí ta pi na, maa pi kɔ̀r'a sà nɔ Kwoba kànhe na, kuru kànhe na ɲyɛ Damasi suumɔ kùlo kànmpanŋke na. 
\v 16 Maa mpa ná pire saanbii nàfuuŋi niŋkuuŋi i ná u cìnmpworoŋi Loti ná u cyeyaayi puni ná cyeebii ná sùpyire puni pi mpyi a cû a kàre ke.
\s1 Mɛlikisedɛki à jwó le Burama á
\p
\v 17 Ɲyɛ Burama à kàr'a sà Kedolamɛri ná u saanɲɛɛbii tùn maa sí ta pi na ke, u nimpaŋi ka Sɔdɔmu saanŋi si fwor'a u ɲùŋɔ bɛ̂ Shava bafage e. Pi mpyi a kuru ŋke mɛge le Saanŋi Bafage.
\p
\v 18 Ɲyɛ ka Salɛmu saanŋi Mɛlikisedɛki si mpa ná bwúuru ná *ɛrɛzɛn sinm'e Burama á, uru ŋge sí na mpyi Kile nìɲyi wuŋi sáragawwuŋi wà. 
\v 19 Ka u u jwó le Burama á, maa jwo
\q1 «Kile nìɲyi wuŋi
\q1 ná uru u ɲyɛ nìɲyiŋi ná ɲìŋke yaafooŋi ke,
\q1 uru u jwó le mu á, Burama.
\q1
\v 20 Kile nìɲyi wuŋi u kêe,
\q1 ŋgemu u à mu zàmpɛɛnbii le mu cye e ke.»
\p Ka Burama si u cyeyaayi puni yahaŋi wwû mà kan Mɛlikisedɛki á.
\p
\v 21 Lire kàntugo, ka Sɔdɔmu saanŋi si jwo Burama á: «Ɲyɛ na shiinbii kan na á, ma a ŋkwôro ná na nàfuuŋi i.» 
\v 22 Ka Burama si u pyi: «Mii sí n-kâa Kafooŋi Kile na, Kile nìɲyi wuŋi, nìɲyiŋi ná ɲìŋke yaafooŋi, 
\v 23 na mii sì yafyin shwɔ mu na mɛ, ali dìizi mɛɛ, lire ɲyɛ mɛ tanhaŋa mɛɛrɛ, ɲaha na yɛ ma hà bú ŋkwɔ̀ ɲjwo na mu à mii Burama pyi yaarafoo mɛ. 
\v 24 Mii sì yafyin shwɔ mu na mɛ, mii ɲyɛ a jwo nàɲjiibil'á ɲjyìŋi ŋgemu lyî wani, ná mpii pi à kàre ná mii i kàshige takwɔ̀nge e ke, Anɛri, ná Ɛsikɔli, ná Mamire, pire mpii kɔni sí pi nàzhanŋi lwɔ́.
\c 15
\s1 Kile à tunmbyaara\f + \fr 15:0 \fr*\ft TUNMBYƐƐRE na ɲyɛ mu à jwo kàaga, ti maha jà a pyi kànyi shuunni, lire ɲyɛ mɛ cevee shuunni shwɔhɔl'e;\ft*\f* le ná Burama e
\p
\v 1 Ɲyɛ ɲcyii karigii puni kàntugo na, ka Kafooŋi Kile si uye cyêe Burama na, maa jwo u á: «Burama, ma hà vyá mɛ, mii u ɲyɛ mu sancwɔnsigiŋi, mii sí kacɛnŋii niɲyahagii pyi mu á.» 
\v 2-3 Ka Burama si u pyi: «Kafooŋi, mii Kileŋi, pyà ɲyɛ mii á mɛ. Ɲaha mu sí n-sìi n-jà n-kan mii á, ŋkemu ku sí n-jà là ɲwɔ mii na yɛ? Mu ɲyɛ a tùlugo kan mii á mɛ. Mii bilinaŋi, Eliyezɛri, u à si mii pyɛnge e, ná u tuŋ'à yîri Damasi i ke, uru u sí n-pyi mii koolyiŋi.» 
\v 4 Ka Kafooŋi si Burama pyi: «Uru ŋge bà u sì n-pyi mu koolyiŋi mɛ, mu yabiliŋi sí pyàŋi ŋgemu si ke, uru u sí mu kɔɔge lyî.»
\p
\v 5 Lire kàntugo, ka Kile si Burama yige ntàani na, maa yi jwo u á: «Burama, ma ɲùŋke yîrige ma a wɔrigii tɔ̀rɔ kàmpyi mu sí n-jà, ɲaha na yɛ mu tùluge mú sí ɲyaha amuni.» 
\v 6 Ɲyɛ ka Burama si dá Kafooŋi Kile ɲwɔmugure na, ka Kafooŋi Kile si jwo na u à tíi u dániyaŋi cye kurugo.
\p
\v 7 Lire kàntugo ka Kafooŋi si jwo u á sahaŋki: «Mii u ɲyɛ Kafooŋi, ŋge u à mu yige Uri kànhe e, Kalide kìni i, maa nde kìni kan mu á ke.» 
\v 8 Ka Burama si u pyi: «Kafooŋi, mii Kileŋi, ɲaha ku sí li cyêe mii na, si mii pyi mii u dá li na, na nde kìni sí n-pa n-pyi mii wuu yɛ?» 
\v 9 Ka u u jwo u á: «Yyee taanre nùcwo, ná yyee taanre sikacwo, ná yyee taanre mpàpoo cû, ná kuumpaan niŋkin ná mpánmpɔrɔgɔ niɲjaaga niŋkin.» 
\v 10 Ka Burama si yire yaayi puni cû maa yi puni niŋkin niŋkinŋi táa niŋke e, maa yi kwɔnyi yaha yaha yiye sicama na. Saɲcyɛɛnre ti ke, u ɲyɛ a tire kwɔ̀n kwɔ̀n mɛ. 
\v 11 Saɲcyɛɛnre ti maha tiye ɲwɔ caa ná kyaare e ke, ka tire si wá na ntîre yatɔɔre nimbonte kurugo, ka Burama si wá na ti kɔ̀re.
\p
\v 12 Ɲyɛ canŋaɲyiin'à pa a ŋkɛ̀ɛge tacwuge e ke, ka Burama si ŋɔ́n'a cùnnu. Ka numpini si u mâhana ka u u fyá sèl'e. 
\v 13 Ka Kafooŋi si jwo u á: «Burama, li cè na canŋka, mu tùluge sí n-kàre kìni labɛr'e si sà mpyi nàmpwuun. Pi sí n-pyi bilii lire kìni i, pi sí kànha fo si nɔ yyee ŋkwuu sicyɛɛre (400) na. 
\v 14 Ŋka kìni li sí pi le tire bilere e ke, lire kìni sí n-kyaala mii cye e, lire kàntugo, mu tùluge sí n-yîri lire kìni i ná nàfuubwɔhe e. 
\v 15 Mu wi ke, mu sí n-kwû yyeɲiŋke e. Mu sí lyɛge lage kwɔ̀ si nta ŋkwû. 
\v 16 Mu tùluge bage sicyɛɛre woge, ku sí núru n-pa naha, ɲaha na yɛ kìni sùpyire ti ɲyɛ Amɔri shiinbii ke, pi kapegigii ká nɔ tɛgɛni na, mii sí pi kɔ̀rɔ.»
\p
\v 17 Ɲyɛ canŋa ɲyiin'à cwo mà numpini lèŋɛ tèni ndemu i ke, ka Kile si naŋkyanhii pyi cyi i nàŋguruge yige marii ɲî na ntùuli yatɔɔre kyaare nintáare ná tiye shwɔhɔl'e. 
\v 18 Kuru canŋke yabiliŋi i, ka Kafooŋi si tunmbyaara le ná Burama e, maa yi jwo u á: «Mii sí nde kìni kan mu tùlug'á, mà lwɔ́ *Misira baŋi na, mà kàre babwɔhe na, ná pi maha kuru pyi Efirati. 
\v 19 Keni shiinbii ná Kenizi shiinbii, ná Kadimɔni shiinbii, 
\v 20 ná Kyeti shiinbii, ná Perezi shiinbii, ná Arafayi shiinbii, 
\v 21 ná Amɔri shiinbii, ná *Kana shiinbii, ná Girigashi shiinbii, ná Zhebusi shiinbii, pi à tɛ̀ɛn kuru cyage e.»
\c 16
\s1 Sumayila ziŋi kani
\p
\v 1-3 Ɲyɛ Burama à nɔ yyee kɛ na *Kana kìni i, mà u cwoŋi Sarayi ta u sàha ŋkwɔ̀ a pyà si u á mɛ. Ɲyɛ bilicwoŋi wà na mpyi Sarayi á, u mɛge mpyi Agari, *Misira shin u mpyi u wi. Ka Sarayi si jwo Burama á: «Wíi, Kafooŋi Kile à mii pyi cijiriŋɛ. Maye sanŋi yaha, ma a wwɔ̀ ná mii báarapyiŋi i, li sí n-jà n-ta uru sí pyà si mii á.» Ka u u ɲɛɛ Sarayi jwumpe na. Ɲyɛ Sarayi à u báarapyiŋi Misira shinŋi lwɔ́ lire pyiŋkanni na, mà kan u pooŋi Burama á, u pyi u cwo. 
\v 4 Ka Burama si wwɔ̀ ná Agari e, ka u u yyére. Tèni i u à li ta na ur'à yyére ke, ka u u wá na yyejyeere pyi ná u kàfeɲcwoŋi i.
\p
\v 5 Sarayi à lire ɲya ke, ka u u yi jwo Burama á: «Nde Agari à pyi mii na numɛ ke, lir'à fworo mu i. Mii à na bilicwoŋi kan mu á. U à uye ɲya u à yyére ke, ka u yyahe si jyè mii woge e. Ɲyɛ Kafooŋi Kile u wuu láha wuye na!» 
\v 6 Ka Burama si Sarayi pyi: «Mu bilicwoŋi na ɲyɛ mu yahare e, nde l'à táan mu á ke, lire mu sí n-pyi u na.» Yir'à jwo ke, ka Sarayi si kyaayi shiŋi puni tɛ̀gɛ Agari ɲuŋ'i, fo ka u u fê a fworo pyɛnge e mà kàre tatɔɔnge e.
\p
\v 7 Ka Kafooŋi Kile Mɛlɛkɛŋi si Agari ɲya síwage e lùbiliŋi wà taan, uru lùbiliŋi na ɲyɛ Shuri síwage kuni taan. 
\v 8 Maa jwo Agari á: «Agari, Sarayi bilicwoŋi, taa mu à yîri ke, taa mu sì ke?» Ka u u jwo: «Mii na fî na kafeɲcwoŋi Sarayi yyaha na.» 
\v 9 Ka Kafooŋi Kile Mɛlɛkɛŋi si jwo: «Núru ma a sì ma kafeɲcwoŋi yyére, ma a sà maye kan u á. 
\v 10 Mii sí mu tùluge ɲyaha, fo ku sì n-jà n-tɔ̀rɔ mɛ.
\q1
\v 11 Wíi, mu yacerewu u ɲyɛ,
\q1 mu sí n-si pùnambile,
\q1 ma a u mɛge le Sumayila\f + \fr 16:11 \fr*\ft Sumayila mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ: «Kile à lógo»\ft*\f*
\q1 ɲaha na yɛ Kafooŋi à mu nàvunŋɔ parage lógo.
\q1
\v 12 Uru pyàŋi sí n-pyi sige dùfaanŋa fiige,
\q1 U sí n-pyi sùpyire puni kàshifoo,
\q1 sùpyire puni mú sí n-pyi u kàshifoo.
\q1 U sí n-láha u cìnmpyiibii na.»
\p
\v 13 Ka Agari si jwo: «Ei! Sèe wi na ŋge u ɲyɛ na mii ɲaa ke, mii à uru ɲya la?» Maa kuru mɛge le Kile na: «Kileŋi u ɲyɛ na mii ɲaa ke». 
\v 14 Lire kurugo, Agari mpyi lùbiliŋi ŋgemu taan ke, uru mɛg'à le Lakyayi Ɔrɔyi (kuru mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ: «Ŋgemu u ɲyɛ ɲyii na ke, uru na mii ɲaa.») Uru lùbiliŋi na ɲyɛ Kadɛshi kànhe ná Bɛrɛdi kànhe shwɔhɔl'e.
\p
\v 15 Ɲyɛ puru ɲwɔhɔ na, Agari à pùnambile si Burama á. Ka u u li mɛge le Sumayila. 
\v 16 Agari à Sumayila si Burama á, mà Burama shìŋi yaha yyee beecyɛɛre ná baani.
\c 17
\s1 Burama mɛg'à kɛ̂ɛnŋ'à pyi Ibirayima.
\p
\v 1 Ɲyɛ mà Burama shìŋi yaha yyee beecyɛɛre ná kɛ ná baaricyɛɛre, ka Kafooŋi Kile si núr'a uye cyêe u na, maa u pyi: «Mii u ɲyɛ Kile síŋi puni foo. Ta mii ɲyii wogigii kanni pyi tìgire cyaga baa. 
\v 2 Lire e, mà tàanna ná wuu *tunmbyaare e, mii sí mu tùluge ɲyaha sèl'e.»
\p
\v 3 Burama à yire lógo ke, ka u u niŋkure sín, maa ɲùŋke sôgo maa Kile pêe. Ka Kile si núr'a jwo u á sahaŋki 
\v 4 «Ɲyɛ wíi, tunmbyaare mii à le ná mu i ke, tire ti ɲyɛ nte: mu sí n-pyi sùpyishi niɲyahawa tu. 
\v 5 Mu mɛge saha sì n-pyi Burama mɛ. Ku sí n-kɛ̂ɛnŋɛ n-pyi *Ibirayima (Ibirayima mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ sùpyishi niɲyahawa tu), ɲaha na yɛ sùpyishi niɲyahawa sí n-fworo mu i. 
\v 6 Mii sí mu pyìibii ɲyaha sèl'e. Mu pyìibii sí n-pyi sùpyishiŋi niɲyahawa, saanlii niɲyahamii sí n-fworo mu tùluyi i. 
\v 7 Tire tunmbyaare sí n-kwôro mii ná mu shwɔhɔl'e, ti sí n-pyi mii ná mu tùluyi shwɔhɔl'e tèrigii puni i mú. Ti sì n-kwɔ̀ mɛ. Lire kurugo, mii sí n-pyi mu ná ma tùluyi u Kileŋi. 
\v 8 *Kana kìni i mu ɲyɛ niɲjaa nàmparantɛɛnre ke, mii sí lire kan mu ná ma tùluy'á. Li sí n-pyi pi wuu tèrigii puni i, mii sí n-pyi pi Kileŋi.»
\s1 Kile à pùnampyire ŋkwɔ̀nŋi shɛɛnre jwo Ibirayima á
\p
\v 9 Ka Kile si núr'a jwo *Ibirayima á sahaŋki: «Mu ná ma tùluyi nimpaɲy'à yaa yii yákili yaha mii *tunmbyaare na, mà tàanna ná pi lyeɲwɔyi i. 
\v 10 Nde yii à yaa yii pyi mà yyaha tíi ná tire tunmbyaare e ke, lire li ɲyɛ nde: mu ná ma tùluyi nimpaɲy'à yaa yii a pùnampyire puni kwùun. 
\v 11 Yii à yaa yii a ŋkwùun, lire li sí n-pyi mii ná yii tunmbyaare tafyeeŋi. 
\v 12-13 Pùnampyire pun'à yaa ti kwɔ̀n ti canzege canmpyibataanre wuuni na mà tàanna ná pi lyeɲwɔyi i. Bilibii pi à si mu pyɛnge e ná mpii mu à shwɔ ke, pire pun'à yaa pi *kwɔ̀n. Lire e, tunmbyaare tafyeeŋi sí n-pyi yii sɛɛge na si li cyêe na ti sí n-pyi niŋkwombaara. 
\v 14 Pùnambilini ndemu ká mpyi li ɲyɛ a kwɔ̀n, maa uru fyèŋi yaha u sɛɛge na mɛ, ur'à yaa u kɔ̀r'a láha u kìni shiinbii na, ɲaha na yɛ u ɲyɛ a yákili yaha mii tunmbyaare na mɛ.»
\s1 Kile à Ishaka ziŋi kyaa jwo
\p
\v 15 Ɲyɛ puru ɲwɔhɔ na, Kile à yi jwo *Ibirayima á sahaŋki: «Ma hà núru raa ma cwoŋi Sarayi yiri sahaŋki Sarayi mɛ. Numɛ u mɛge sí n-kɛ̂ɛnŋɛ n-pyi Sara\f + \fr 17:15 \fr*\ft Sara mɛge ku ɲyɛ saanŋi pworoŋi\ft*\f* 
\v 16 Mii sí jwó le u á, si pyà kan u á mu á. Mii sí jwó le u á si u pyi sùpyishi niɲyahawa nu. Saanlii sí n-fworo u e mú.»
\p
\v 17 Ibirayima à puru lógo ke, ka u u niŋkure sín maa ɲùŋke sôgo, maa Kile pêe. Maa ɲcyàha maa jwo uye funŋ'i: «Sùpyaŋi u à yyee ŋkuu ta ke, di uru sí pyà ta n-jwo yɛ? Sara shìŋi na ɲyɛ yyee beecyɛɛre ná kɛ, di uru sí n-jà pyà ta n-jwo sahaŋki yɛ?» 
\v 18 Maa jwo Kile á: «Sumayila yaha u shì ta, ma a jwó le u á.» 
\v 19 Ka Kile si u pyi: «Mii à lógo mu ɲwɔ na, ŋka mu cwoŋi Sara sí n-sìi pùnambile si. Ma a li mɛge le Ishaka. Mii sí n-kwôro na *tunmbyaare na ná u e, ná u tùluge e. Tire tunmbyaare sì n-kwɔ̀ mɛ. 
\v 20 Sumayila wi ke, nde mu à ɲáare u kyaa na ke, mii sí lire pyi mu á. Mii si jwó le á, si u pyìibii ɲyaha, si u tùluge ɲyaha sèe sèl'e. U sí ɲùŋufee kɛ ná shuunni si, mii sí u pyi tùlubwɔhɔ tu. 
\v 21 Ŋka nde li ɲyɛ mii tùnmbyɛɛre e ke, pyàŋi Sara sí n-si mu á yyeela numɛ cyiin ke, tire sí n-pyi mii ná ure shwɔhɔl'e mú.»
\s1 Ibirayima ŋkwɔ̀nŋi kani
\p
\v 22 Ɲyɛ Kile à puru jwumpe jwo a kwɔ̀ *Ibirayima á ke, ka u u yîri u taan maa dùgo nìɲyiŋi na.
\p
\v 23 Ɲyɛ kuru canŋke, Ibirayima à Sumayila *kwɔ̀n, bilibii pi à si u pyɛnge e ná mpii u à shwɔ ke, maa pire kwɔ̀n. Pùnambile maha pùnambile li ɲyɛ u pyɛnge e ke, Ibirayima à pire puni kwɔ̀n, bà Kile à yi jwo u á mɛ. 
\v 24 Ibirayima yabiliŋ'à kwɔ̀n mà u shìŋi yaha yyee beecyɛɛre ná kɛ ná baaricyɛɛre. 
\v 25 U jyaŋi Sumayila à kwɔ̀n mà u shìŋi yaha yyee kɛ ná taanre. 
\v 26 Ɲyɛ lire pyiŋkanni na, Ibirayima ná u jyaŋi Sumayila à kwɔ̀n cannugo. 
\v 27 Bilinambaabii pi à si u pyɛnge e ná mpii u à shwɔ ke, u à pire puni kwɔ̀n mú.
\c 18
\s1 Sarayi mpyi a dá na uru sì pyà ta mɛ
\p
\v 1 Ɲcyii karigii puni kàntugo na, Kafooŋi Kile à uye cyêe *Ibirayima na sahaŋki Mamire cibwoyi taan. Pyiŋkanni na u à uye cyêe Ibirayima na ke, lire li ɲyɛ nde. Canŋka, mà u nintɛɛnŋi yaha u vàanŋke bage ɲwɔge na canvwuge tèni i, 
\v 2 u à pa u ɲùŋke yîrige, maa wíl'a nàmbaa taanre ɲya pi à yyére u yyetiimpe na. Tèni i u à pi ɲya ke; ka u u fê a pi ɲùŋɔ bɛ̂, maa niŋkure sín pi taan maa ɲùŋke sôgo, maa pi shɛ́ɛre, 
\v 3 maa jwo pi wà niŋkin á: «Mii ɲùŋufooŋi, kampyi mii kyal'à táan mu á, mii na mu ɲáare, mii u ɲyɛ mu bilinaŋi ke, ma hà ntòro na pyɛnge taan mɛ. 
\v 4 Yii yyére, pi i mpa ná lwɔhe e, yii tooyi si jyé. Yii i ŋɔ̀ naha ŋke cige ɲwɔh'i. 
\v 5 Mii sí n-sà yalyîre cya mpa ŋkan yii á, bà yii si mpyi si fànha ta si nta yii kuni lwɔ́ mɛ. Ɲaha kurugo yɛ yii à tòro yii bilinaŋi yyére.» Ka pi i jwo: «Li pyi amuni.»
\p
\v 6 Ka Ibirayima si fyâl'a jyè Sara fye e u vàanŋke bage e, maa yi jwo u á: «Ta fyâa, maa mbyìmɛ yaɲyɛyi taanre súma, maa tàntɛɛnɲyɛ te.» 
\v 7 U à puru jwo ke, maa fê a kàre u kàcwɔge na, maa u ninage sìnmɛ woge kà cû mà kan u báarapyiŋi wà á. Ka u u kuru bò, maa ku yal'a shwɔhɔ fwɔfwɔ. 
\v 8 Puru ɲwɔhɔ na, ka Ibirayima si mpa ná nùjirintanhaga ná nimpuruge e, ná nùkyaare nizhwɔhɔre e, mà pa yaha nàmbaabii taanreŋi taan, maa yyére pi taan cige mbyìmpe e, ɲjyìŋi ká ŋkùuŋɔ si wà kan pi á. Ka pi taanreŋi si wá na lyî.
\p
\v 9 Ka pi i Ibirayima yíbe: «Taa mu cwoŋi Sara ɲyɛ ke?» Ka u u pi pyi: «U na ɲyɛ naha vàanŋke bage e.» 
\v 10 Ka pi wà niŋkin si jwo: «Nàkaana ɲyɛ mɛ, mii sí núru n-pa naha mu yyére yyeela numɛ cyiin. Lire sí mu cwoŋi ta u à pùnambile si.»
\p Sara mpyi u pooŋi kàntugo, vàanŋke bage e, marii puru jwumpe núru. 
\v 11 Lire tèni i, Ibirayima ná Sara mpyi a lyɛ sèe sèl'e. Sara pyìtaani tèni mpyi a tòro. 
\v 12 Ɲyɛ Sara à yire lógo ke, ka u u ɲcyàha uye funŋ'i. Maa jwo: «Tatange ŋkire mii niɲjyeŋkwoŋi saha sí n-ta nàŋkwu i fo si zà nɔ pyà nta na yɛ? Mii pyɛngefoo mú à lyɛ.» 
\v 13 Ka Kafooŋi si jwo Ibirayima á: «Ɲaha kurugo Sara à cyàha uye funŋ'i, maa jwo na uru niɲjyeŋkwoŋi saha sì n-jà pyà ta sèeŋi na mà yɛ? 
\v 14 Kani ndire li sí n-jà n-waha fo si Kafooŋi, mii Kile jà yɛ? Yyeela numɛ cyiin, mii sí n-pa mu yyére. Lire sí mu cwoŋi Sara ta u à pyà ta.» 
\v 15 Puru jwump'à jwo ke, ka Sara fyagara wuŋi si yi kyáala maa jwo: «Mii ɲyɛ a cyàha a dɛ!» Ka Kafooŋi Kile si jwo: «Mu à sàa cyàha.»
\s1 Ibirayima à Kile ɲáare Sɔdɔmu kànhe zhwoŋi kyaa na
\p
\v 16 Ɲyɛ lire kàntugo, ka pire nàmbaabii taanreŋi si yîri na ŋkɛ̀ɛge maa dùgo ɲaŋke kà na maa Sɔdɔmu kànhe kànmpanŋke wíi. Ka *Ibirayima si pi tùugo. 
\v 17 Ka Kafooŋi Kile si uye yíbe: «Nde mii sí n-pyi Sɔdɔmu ná Gɔmɔri kànyi na ke, tá mii à yaa mii u lire ŋwɔhɔ Ibirayima na bɛ? 
\v 18 Ɲaha na yɛ nàkaana ɲyɛ sìi mɛ, Ibirayima sí n-pyi tùlubwɔhɔ tu, kuru tùluge fànhe sí n-pêe. Diɲyɛ tùluyi sanɲyi sí jwó ta u cye kurugo. 
\v 19 Mii à u cwɔɔnrɔ bà u si mpyi si yi jwo u pyìibii ná u pyɛnge shiinbil'á mpii pi na ma u kàntugo ke, na pi à Kafooŋi, mii Kile kuni ɲaare li ɲaareŋkanni na, pi à li ɲaare ntìiŋi ná sèeŋi ɲuŋ'i. Lire ká mpyi, mii à kyaa maha kyaa ɲwɔmɛɛ lwɔ́ Ibirayima á ke, mii sí lire pyi u á.» 
\v 20 Lire kurugo, Kafooŋi à jwo Ibirayima á: «Sɔdɔmu kànhe ná Gɔmɔri kànhe shiinbil'à lawwuge ŋkemu ta ke, kur'à pêe fo mà tòro, pi kapegigil'à ɲyaha sèe sèl'e. 
\v 21 Lire na, mii sí n-tîge n-sà wíi, l'aha nta ɲje pi na yu pi na ke, yire na ntùuli yi jwuŋkanni na, sèeŋi na, si ɲcè.»
\p
\v 22 Ka nàmbaabii shuunniŋi sanmpii si yîri Ibirayima taan mà kàre Sɔdɔmu kànha kànmpanŋke na. Ŋka Ibirayima niɲjyéreŋ'à kwôro Kafooŋi yyaha taan. 
\v 23 Maa file u na maa jwo: «Mu sí ɲɛɛ shiincɛɛnmpii ná shiinmpiibii shi bò siɲcyan la? 
\v 24 Li sí n-jà n-ta shiincɛɛnmii beeshuunni ná kɛ na ɲyɛ kànhe e. Mu sí ɲɛɛ pire shi bò mú la? Mu sì kànhe yaha wani pire mpii kurugo mà? 
\v 25 Mà shiincɛɛnmpii ná shiinmpiibii puni shi bò siɲcyan, lire ɲyɛ mɛ mà pi sàraŋi tàanna, mii à cè na mu sì n-sìi ɲɛɛ lire shiŋi i mɛ. Mu u ɲyɛ diɲyɛŋi sùpyire puni sàrafooŋi mà tàanna ná pi kapyiiŋkil'e ke, mu sí n-jà n-pyi na mu ɲyɛ a kacɛnni cè a wwû kapiini i mà?» 
\v 26 Ka Kafooŋi si u pyi: «Mii aha shiincɛɛnmii beeshuunni ná kɛ ta Sɔdɔmu i, mii sí kànhe puni yaha wani pire mpii kurugo.»
\p
\v 27 Ka Ibirayima si u pyi: «Mii kàfooŋi, mii à cè na mii ɲyɛ yafyin mu taan mɛ, ŋka mii na mu ɲáare ma a na yaha si jwo sahaŋki. 
\v 28 Li sí n-jà n-ta kànhe shiincɛɛnmpii ɲyɛ a beeshuunni ná kɛ kwɔ̀ mɛ. Shiin kaŋkuro sí n-jà n-fô. Ɲyɛ kaŋkuro kanna ká fô shiin beeshuunni ná kɛŋi i, pire kaŋkuruŋi kurugo mu sí kànhe puni shi bò la?» Ka u u jwo: «Mii aha beeshuunni ná kaŋkuro ta, mii sí kànhe yaha wani pire mpii kurugo.»
\p
\v 29 Ka Ibirayima si núr'a jwo: «Li sí n-jà n-ta kànhe shiincɛɛnmpii ɲyɛ a tòro beeshuunni na mɛ.» Ka Kafooŋi Kile si jwo: «Pire mpii kurugo mii sì yaaga pyi kànhe na mɛ.»
\p
\v 30 Ka Ibirayima si núr'a jwo: «Mii kàfooŋi, ma hà lùuni yîrige na taan mɛ. Mii sí n-jwo sahaŋki, l'aha nta kànhe shiincɛɛnmpii pun'à bɛ̂ beɲjaaga ná kɛ na de?» Ka u u jwo: «Mii aha beɲjaaga ná kɛ ta wani, mii sì yaaga pyi kànhe na mɛ.»
\p
\v 31 Ka Ibirayima si jwo: «Mii kàfooŋi, mii na mu ɲáare si jwo sahaŋki, li sí n-jà n-ta kànhe shiincɛɛnmpii pun'à bɛ̂ beɲjaaga na?» Ka u u jwo: «Pire beɲjaagaŋi kurugo, mii sì kànhe shi bò mɛ.»
\p
\v 32 Ka u u núr'a jwo: «Mii kàfooŋi, ma hà lùuni yîrige na taan mɛ, mii jwumpe sí n-yyére ŋke cyage e. Ɲyɛ kànhe shiincɛɛnmpii puni ká mpyi kɛ de?» Ka u u jwo: «Pire kɛŋi kurugo, mii sì kànhe shi bò mɛ.»
\p
\v 33 Kafooŋi Kile à jwo a kwɔ̀ ná Ibirayima e ke, maa yîri u taan. Ka Ibirayima si núr'a kàre u pyɛngɛ.
\c 19
\s1 Kile à Loti shwɔ maa Sɔdɔmu ná Gɔmɔri shi bò
\p
\v 1 Ɲyɛ pire *Kile mɛlɛkɛɛbii shuunniŋi pi à yîri *Ibirayima yyére ke, pir'à nɔ Sɔdɔmu i kuru canŋke yàkoŋke. Maa Loti nintɛɛnŋi ta kànhe shiinbii piyetabeŋke e. U à pi ɲya ke, ka u u yîr'a pi ɲùŋɔ bɛ̂. Maa niŋkure sín, maa ɲùŋke sôgo, maa pi shɛ́ɛre. 
\v 2 Maa jwo: «Mii ɲùŋufeebii, mii na yii ɲáare, yii sumbage lèŋɛ mii, yii bilinaŋi, pyɛnge e, si lwɔhe kan yii á, yii i yii tooyi jyé, yii i shwɔ̀n naha. Nùmpanŋa ɲyɛsɔɔge na, yii i ntòro ná yii kùsheeni i.» Ka Kile mɛlɛkɛɛbii si u pyi: «Ɔnhɔ, wuu sí n-shwɔ̀n naha cyíinŋi na.» 
\v 3 Ka Loti si yi jwo a waha pi á, fo pi à kàr'a sà shwɔ̀n u pyɛnge e. Maa ɲjyì nintan shwɔhɔ, maa bwúuruŋi niɲjîrimbaaŋi wà yaa, ka pi i lyî.
\p
\v 4 Mà nàmpwuunbii yaha sínimbaa, ka Sɔdɔmu kànhe shiinbii si mpa pyɛnge kwûulo. Nàɲjiibii ná nàŋkolyeebii puni na mpyi wani. 
\v 5 Ka pi i Loti yyere maa yi jwo u á: «Nàmpwuunbii pi à sumbage lèŋɛ mu pyɛnge e ŋke numpilage e ke, taa pi de? Pi yige naha, wuu u pi shwɔ̀n!» 
\v 6 Ka Loti si fwor'a pa pi fye e cyíinŋi na, maa tajyìge ɲwɔge shwɔhɔ nàmpwuunbii na. 
\v 7 Maa jwo sùpyir'á: «Mii cìnmpyiibii, mii à yii ɲáare, yii àha kapii pyi pi na mɛ. 
\v 8 Mii pùcɛrii shuunni na ɲyɛ naha, pi sàha nàmbaa cè mɛ, mii sí pire yige yii á, nde l'à táan yii á ke, yii i lire pyi pi na. Yii àha yaaga pyi mii nàmpwuunbii na mà dɛ!» 
\v 9 Ka kànhe shiin si jwo Loti á: «Mu u yîr'ani dɛ!» Ka pìi si jwo: «Yii pi ŋge nàŋi wíi dɛ, uru nàmpɔnŋi u à núr'a kɛ̂ɛnŋɛ na *saliyaŋi cyêre wuu na numɛ!» Ka pi i jwo Loti á: «Mu aha mpyi mu ɲyɛ a yîri wuu yyaha na numɛ mɛ, nde wuu sí n-pyi mu na ke, lire sí n-pi mà tòro nàmpwuunbii wuuni na.» Pi à yire jwo ke, maa Loti ŋɔɔŋ'a lwɔ́ wani fànhe e, maa file na pire na si pyɛnge ɲwɔge kebe.
\p
\v 10 Lire tèni i, ka Kile mɛlɛkɛɛbii mú shuunniŋi si pyɛnge múgo, maa Loti cû a lèŋɛ ku funŋke e, maa ku shwɔ̂hɔ. 
\v 11 Sùpyire puni ti mpyi pyɛnge ɲwɔge na ke, mɛlɛkɛɛbil'à tire puni pyi fyinmii, nàɲjii bâra nàŋkolyee na. Pi à pyi fyinmii ke, ka pi i pyɛnge ɲwɔge cya a kànha.
\p
\v 12 Ka Kile mɛlɛkɛɛbii mú shuunniŋi si jwo Loti á: «Mu nafeebii, mu pùnampyire, mu pùceepyire, shin maha shin u ɲyɛ mu sùpya ke, pi puni yige ŋke kànhe e. 
\v 13 Wuu sí ŋke kànhe shi bò, ɲaha na yɛ tìgire pi na ɲcyáan ku shiinbii na ke, tire tìgir'à pêe sèl'e Kafooŋi Kile yyahe taan. Lire e, u à wuu tun wuu u pa ku shi bò.» 
\v 14 Ɲyɛ ka Loti si fworo mà kàr'a sà jwo ná u pùcɛribii tanambaabil'e, maa jwo pi á: «Yii fworo ŋke kànhe e, ɲaha na yɛ Kafooŋi Kile sí n-pa ku shi bò!» Ŋka pire mpyi a li yaha bàhaga na u ɲyɛ.
\p
\v 15 Ɲyɛ ɲyɛ̀kwɔng'à nɔ ke, ka Kile mɛlɛkɛɛbii si li jwo a waha Loti á sahaŋki: «Yîri wahawaha, ma a ma cwoŋi ná ma pùceepyire mú shuunniŋi cû cyɛge na, bà pi si mpyi pi àha bú ŋkwû ná kànhe e tasógoge e mɛ.»
\p
\v 16 Ɲyɛ Kile mɛlɛkɛɛbil'à li ɲya pi à ɲíŋɛ karigii tapyige e ke, ka pi i Loti cû cyɛge na, ná u cwoŋi ná u pùceepyire mú shuunniŋi, maa fworo ná pi e mà sà yaha kànhe kàntugo, ɲaha na yɛ Kafooŋi Kile la mpyi si pi shwɔ kwùŋi na. 
\v 17 Pi à fwor'a kwɔ̀ kànhe e ke, ka Kile mɛlɛkɛŋi wà si jwo: «Yii a fî shwomɔ. Yii àha raa wíi kàntugo mɛ. Yii mú sí kà n-yyére ŋke bafage cyage k'e mɛ. Yii a fî, yii a sì ɲaɲyi cyage e, bà yii si mpyi si shwɔ kwùŋi na mɛ.» 
\v 18 Ka Loti si jwo: «Aa! mii ɲùŋufooŋi, wuu sí n-jà kuru cyage ta la? 
\v 19 Mu à ɲwɔ wuu na, maa wuu ɲùɲaara ta mà nɔ fo naha, ŋka wuu sì n-jà n-fê nɔ ɲaɲyi cyage e mɛ, ɲaha na yɛ mà jwo wuu nɔ wani ke, kakyaare sí n-pyi, wuu sí n-kwû. 
\v 20 Kànhe kà ku ŋke, kuru laage ɲyɛ a tɔɔn mɛ. Wuu sí n-jà n-fê nɔ wani, si sà ŋwɔhɔ, kuru kànhe mú ɲyɛ a pêe mɛ. Yii yiye sanmii yaha, yii kuni kan wuu á, wuu sà ŋwɔhɔ wani lire kànbileni na. Kànbwɔhɔ bà mo. Yii wuu yaha wuu sà wuye shwɔ wani.» 
\v 21 Ka Kile mɛlɛkɛŋi si jwo Loti á: «Ɲyɛ mii sí nde kani niŋkin pyi mu á sahaŋki. Kànhe kyaa mu à jwo ke, mii sì yaaga pyi ku na mɛ. 
\v 22 Yii a fyâa, yii sà ŋwɔhɔ wani, ɲaha na yɛ ná yii ɲyɛ a nɔ wani mɛ, kuni ɲyɛ a kan mii á mii i jà a yafyin pyi mɛ. Loti à kuru kànhe yyere nimbilere, lire e, kuru kànhe mɛg'à le Zowari. (Zowari mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ nimbilere.)
\p
\v 23 Loti tèenɔni Zowari kànhe e, lir'à bɛ̂ ná canŋaɲyiini tèefworoni i. 
\v 24 Lire tèni i, ka Kafooŋi Kile si nage ná ŋkirigiŋi tîrige Sɔdɔmu ná Gɔmɔri ɲuŋ'i zànpya fiige. Kafooŋi yabiliŋi u à lire pyi. 
\v 25 Maa yire kànyi puni shi tò, ná bafage, ná ku kànyi shiinbii puni, ná yaaga maha yaaga ku mpyi a fyîn kuru ɲìŋke na ke, yire pun'á súugo kuru nage cye kurugo.
\p
\v 26 Ɲyɛ pi niŋkàribii na, Loti cwoŋ'à yyaha kɛ̂ɛnŋ'a wíi kàntugo. Ka u u ŋkɛ̂ɛnŋ'a pyi suuŋkunuŋɔ sùpya fiige.
\p
\v 27 Ɲyɛ kuru canŋke ɲyɛsɔɔge na, cyage e Ibirayima à jwo ná Kafooŋi i ke, ka u u yîr'a kàre wani kuru tanuge e. 
\v 28 Maa ɲùŋke yîrig'a wíi Sɔdɔmu ná Gɔmɔri kànyi ná kuru bafage kànmpanŋke puni i. Maa naŋgurugo ɲya ku u yîri ɲìŋke na, mu à jwo maan naŋgurugo.
\p
\v 29 Canŋke Kile mpyi na kuru bafage kànyi súuge ke, u funŋk'à cwo Ibirayima na, maa Loti shwɔ nage na. Lire pyiŋkanni na, kànyi na Loti mpyi a tɛ̀ɛn ke, nag'à yire puni shi tò.
\s1 Loti ná u pworibii shuunniŋi kani
\p
\v 30 Ɲyɛ Loti ɲyɛ a ɲɛn'a kwôro Zowari kànhe e mɛ, maa ŋkàr'a sà ntɛ̀ɛn ɲaŋke kànmpanŋke na, ɲaha na yɛ u mpyi na fyáge. U ná u pworibii mú shuunniŋ'à sà ntɛ̀ɛn ɲaŋke wyige k'e.
\p
\v 31 Canŋka, Loti pworoŋi niɲjyêŋ'à jwo nimbilen'á: «Wuu tuŋ'à lyɛ, nɔ̀ mú sì ɲyɛ naha ŋgemu u sí wuu lèŋɛ nàmbaga na, bà li ɲyɛ cyeyi puni i mɛ. 
\v 32 Wuu *ɛrɛzɛn sinmɛ kan u bya, bà u funŋke si mpyi si wùrugo mɛ. Lire ká mpyi, wuu u wwɔ̀ ná u e, bà wuu si mpyi si pyìi ta wuu tuŋi tùluge kà mpîni mɛ.» 
\v 33 Kuru canŋke numpilage e, ka pi i sinmpe kan pi tuŋ'á. P'à u cyán ke, ka pworofooŋi niɲjyêŋi si sà sínni ná u e. Ŋka tufooŋi ɲyɛ a u tèesinnini ná u tèeyirini cè mɛ. 
\v 34 Ɲyɛ̀g'à múgo ke, ka mucwofooŋi si cɔɔnfooŋi pyi: «Pìlaga mii à sínni ná wuu tuŋi i. Niɲjaa numpilage e, wuu sinmpe pà kan u á, u àha bya a wùrugo, mu sí n-sà sínni ná u e, bà mu mú si mpyi si pyàŋi wà ta, wuu tuŋi tùluge kà mpîni mɛ. 
\v 35 Kuru canŋke numpilage e, ka pi i sinmɛ kan tufooŋ'á sahaŋki, ka u u bya fo mà wùrugo. Ka pworofooŋi nimbileni si sínni ná u e. Tufooŋi ɲyɛ a u tèesínnini ná u tèeyirini cè mú mɛ.
\p
\v 36 Ɲyɛ amuni Loti pworibii mú shuunniŋ'à lahigii lwɔ́ u á. 
\v 37 Ka pworofooŋi niɲjyeŋi si si pùnambile na, maa u mɛge le Mwabi. (Mwabi mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ: «Tufooŋ'à laa tɛ̀gɛ u na.») Uru u ɲyɛ Mwabi shiŋi tulyage fo mà pa nɔ niɲjaa na. 
\v 38 Ka cɔɔnfooŋi si si pùnambile na mú, maa u mɛge le Bɛni Ami\f + \fr 19:38 \fr*\ft Bɛni Ami mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ: «Mii cìnmpyiibii pyàŋi».\ft*\f*. Uru u ɲyɛ Amɔni shiŋi tulyage fo mà pa nɔ niɲjaa na.
\c 20
\s1 Abimɛlɛki à Ibirayima cwoŋi Sara kwɔ̀n a lwɔ́ si mpyi u cwo
\p
\v 1 Ɲyɛ ka *Ibirayima si yîri u tatɛɛnɲjyɛge e, mà sà ntɛ̀ɛn Nɛgɛvi síwage yyére, Kadɛshi kànhe ná Shuri kùluni shwɔhɔl'e. Puru ɲwɔhɔ na, u à tɛɛnlɛ pyi Gerari i mú.
\p
\v 2 Ɲyɛ u à nɔ wani ke, maa yi jwo sùpyir'á na Sara na ɲyɛ uru cɔɔn. Canŋka, ka Gerari saanŋi Abimɛlɛki si Sara ɲya maa u lwɔ́ si mpyi u cwo. 
\v 3 Numpilage k'e, ka Kile si uye cyêe Abimɛlɛki ná ŋɔɔge k'e, maa yi jwo u á: «Abimɛlɛki, mu sí n-kwû, ceeŋi mu à lwɔ́ ke, nɔ na ɲyɛ u á.»
\p
\v 4 Ɲyɛ lir'à ta Abimɛlɛki sàha ŋkwɔ̀ a wwɔ̀ ná Sara e mɛ. Ka u u jwo Kile á ŋɔɔge e: «Kafooŋi, mu sí ɲɛɛ mii ná na tùluge shi bò mà li ta wuu ɲyɛ a kapii pyi mà? 
\v 5 Nàŋi yabiliŋi bà u à mii pyi na uru cɔɔn wi mà? Ka ceeŋi mú si jwo na uru yyahafoo wi mà? Mii à nde kani pyi ná funvyinge e, mii ɲyɛ a kapii pyi mà dɛ!» 
\v 6 Ka Kile si yi jwo Abimɛlɛki á kuru ŋɔɔge niŋkinŋi i: «Mii à cè na mu à nde kani pyi ná funvyinge e, na mu ɲyɛ a kapii pyi mɛ, lire na mii ɲyɛ a ɲɛn'a mu yaha mu u wwɔ̀ ná ceeŋi i, si ŋkwɔ̀ kapii pyi mɛ. 
\v 7 Numɛ, nàŋi cwoŋi kan u á. U sí jwó le mu á bà mu si mpyi si shwɔ kwùŋi na mɛ, ɲaha na yɛ Kile sùpya u ɲyɛ u wi. Ŋka mu aha mpyi mu ɲyɛ a u cwoŋi kan u á mɛ, li cè na mu ná ma pyɛnge shiinbii puni sí n-kwû.»
\p
\v 8 Ka Abimɛlɛki si yîri kuru ɲyɛsɔɔge na, maa u bilibii puni yyere, maa yi yyahe jwo pi á. Pir'à yi lógo ke, ka pi i fyá sèl'e. 
\v 9 Ka Abimɛlɛki si Ibirayima mú yyere, maa u pyi: «Ɲaha shi mu à pyi wuu na amɛ yɛ? Lire tèni i ke, kapiini ndire mii à pyi mu na, fo mà pa nɔ mu u ŋke lawwuge fiige nɔ mii ná na kìni shiinbii na yɛ? Nde mu à sà a pyi amɛ ke, li ɲyɛ a sìi kapyii mɛ. 
\v 10 Ɲaha na mu à nde pyi yɛ?» 
\v 11 Ka Ibirayima si jwo: «Mii mpyi na sɔ̂nŋi na sùpya ɲyɛ a sìi nde kìni i ŋgemu u na Kile pêre mɛ. Maa li yaha naye funŋ'i, na pi sí mii bò na cwoŋi kurugo. Lire na, mii à jwo na mii cɔɔn wi. 
\v 12 Lire na li wuuni mú i, mii cɔɔn mú wi dɛ! Wuu na ɲyɛ tu na, ŋka wuu ɲyɛ nu na mɛ. Mii cwo mú sí u ɲyɛ u wi. 
\v 13 Lire kurugo, canŋke Kile à mii yige na tupyɛnge e ke, mii à yi jwo Sara á: «Nde mii na ɲáare mu á ke, wuu aha nɔ cyaga maha cyag'e, ma a yi jwo sùpyir'á na mii na ɲyɛ mu yyahafoo.»
\p
\v 14 Ka Abimɛlɛki si sikyaa ná mpàa ná nìiyɛ, ná bilinambaa ná bilicyee kan Ibirayima á, maa u cwoŋi Sara núruŋ'a kan u á. 
\v 15 Maa jwo Ibirayima á: «Mii kìni li nde mu taan, cyage k'à mu táan ke, sà ntɛ̀ɛn wani.» 
\v 16 Maa jwo Sara á mú: «Mii sí wyɛ̀rɛfyinŋi darashii kampwoo kan mu yyahafooŋ'á, lire li sí li cyêe na mu zòvyinre wu u ɲyɛ nde kani i, mu shiinbii puni ɲyii na.»
\p
\v 17 Ka Ibirayima si jwó le Abimɛlɛki á, ka Kile si u cùuŋɔ, maa u cwoŋi ná u bilicyeebii puni cùuŋɔ, ka pi i jà a pyìi si sahaŋki, 
\v 18 ɲaha na yɛ Kafooŋi Kile mpyi a zimbaa yama yaha u pyɛnge shiinbii na, Ibirayima cwoŋi Sara ŋkwɔ̀n ɲjwoŋi kurugo.
\c 21
\s1 Ishaka ziŋi kani
\p
\v 1 Ɲyɛ Kafooŋi Kile mpyi a jwumpe mpemu jwo Sara á ke, u funŋɔ mpyi a wwɔ̀ puru na mɛ. Pyàŋi ɲwɔmɛɛni u mpyi a lwɔ́ Sara á ke, u à lire funŋɔ. 
\v 2 Tèni kyaa Kile mpyi à jwo *Ibirayima á ke, lir'à nɔ ke, ka Sara si laa lwɔ́ maa pùnambile si Ibirayima niɲjyeŋkwoŋ'á.
\p
\v 3 Ɲyɛ lire pùnambilini Sara à si ke, ka Ibirayima si li mɛge le Ishaka. 
\v 4 Ishaka ziŋi canmpyibaataanrewuni na, ka Ibirayima si u *kwɔ̀n, bà Kile mpyi a fyânha a yi jwo u á mɛ. 
\v 5 Ibirayima na mpyi yyee ŋkuu u jyaŋi Ishaka tèesiini i. 
\v 6 Ka Sara si jwo: «Ei! Kile à funntanga ná katanra kyaa pyi mii á nde dɛ!\f + \fr 21:6 \fr*\ft Ishaka mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ: «katanra».\ft*\f* Shin maha shin ká li lógo, urufoo funŋke sí n-táan sèl'e.» 
\v 7 Ka Sara si núr'a jwo: «Jofoo u mpyi si ɲɛɛ ɲjwo Ibirayima á na Sara na sí pùnambile si fo si jirini kan u ŋwɔrɔ yɛ? Ŋka kuru canŋke ku ɲyɛ niɲjaa, mii à pùnambile si u niɲjyeŋkwoŋ'á.»
\s1 Ibirayima à u cwoŋi Agari ná u jyaŋi Sumayila yaha
\p
\v 8 Ɲyɛ pyàŋ'à pa lyɛ a nɔ láhama jirimɛ na ke, ka *Ibirayima si ɲjyì niɲyahawa shwɔhɔ maa katáan nimbwoo pyi. 
\v 9 Pùnambilini *Misira shiinbii pworoŋi Agari à si Ibirayima á ke, ka Sara si lire ɲya li i Ishaka fwɔ́hɔre. 
\v 10 Maa jwo Ibirayima á: «Ŋge bilicwoŋi ná u jyaŋi kɔ̀rɔ, ɲaha na yɛ u ná mii jyaŋi Ishaka ɲyɛ a yaa pi wwɔ̀ kɔɔge na mɛ.» 
\v 11 Puru jwump'à waha Ibirayima na sèl'e, ɲaha na yɛ Sumayila mú ɲyɛ u pyàŋi wà. 
\v 12 Ŋka Kile à jwo Ibirayima á: «Ma hà mpe jwumpe waha maye na mɛ. Sara ká yaaga maha yaaga cya mu á mà yyaha tíi ná bilicwoŋi ná u jyaŋi i ke, ma a lire pyi u á. Ɲaha na yɛ tùluge ɲwɔmɛɛni mii à lwɔ́ mu á ke, Ishaka e kuru sí n-fworo 
\v 13 Ŋka mu bilicwoŋi jyaŋi wi ke, mii sí supyishiŋi wà yige u e mú, ɲaha na yɛ mu jya wi.»
\p
\v 14 Kuru canŋke nùmpanŋa ɲyɛ̀sɔɔge na, Ibirayima à yîri maa yalyîre kan Agari á, maa lwɔhe le bùl'i mà kan u á mú, maa pyàŋi kan u á, maa u kɔ̀rɔ, ka u u ŋkàr'a sà a ɲaare na mâre Bɛrisheba síwage e. 
\v 15 Lwɔh'à kwɔ̀ ke, ka Agari si pyàŋi yaha tahe kà ɲwɔh'i. 
\v 16 Maa ntɛ̀ɛn u yyetiimpe na mà laaga wwû mɛtɛrii lada fiige, ɲaha na yɛ u la mpyi sì u jyaŋi ɲya takwûge e mɛ. U à tɛ̀ɛn wani ke, maa wá na mɛɛ súu fo na ŋkwúuli.
\p
\v 17 Ka Kile sí pyàŋi mɛɛni lógo. Ka Kile Mɛlɛkɛŋi si ntɛ̀ɛn nìɲyiŋi na, maa Agari yyere maa yi jwo u á: «Agari, ɲaha k'à pyi yɛ? Ma hà vyá mɛ, ɲaha na yɛ Kile à pyàŋi mɛɛni lógo mà u yaha tahe ɲwɔh'i. 
\v 18 Yîri, ma a ma jyaŋi lwɔ́, ma a u cû ná cyeyi shuunniŋi i. Mii sí sùpyishi niɲyahawa yige u e.» 
\v 19 Ka Kile si Agari ɲyiigii múgo, ka u u lùbiliŋi wà ɲya maa kuru lwɔhe kà kwó a le u bùluŋi i mà pa ŋkan pyàŋ'á, u a bya.
\p
\v 20-21 Ka Kile si pyàŋi ɲwɔhɔ tò, ka u u mpa lyɛ maa ntɛ̀ɛn Paran síwage e, maa mpa mpyi lùuzu niɲcɛnŋɛ ná sintaage e. Ka u nuŋi si u pyi u à Misira kìni shiinbii pworoŋi wà lèŋɛ.
\s1 Ibirayima ná Gerari saanŋi Abimɛlɛki kàage
\p
\v 22 Canŋka, Abimɛlɛki à pa ná u kàshikwɔɔnbii ɲùŋufooŋi Pikɔli i, si jwo ná *Ibirayima i. Maa jwo u á: «Mii à li ɲya na Kile ɲyɛ ná mu i ma karigii puni i. 
\v 23 Ɲyɛ numɛ, mii la ɲyɛ ma a ŋkâa Kile na mii á na mu sì ɲɛɛ mii Abimɛlɛki, lire ɲyɛ mɛ mii tùluge ɲwɔhɔ yaha, si kapii pyi wuu wà na mɛ, na mu sí raa kacɛnŋkii kanni pyi mii na, s'a cyi pyi kìni i mu ɲyɛ nàmpantɛɛnre e ke, bà mii à fyânha a cyi pyi mu á mɛ.» 
\v 24 Ka Ibirayima si jwo: «Mii sí n-kâa lire na.»
\p
\v 25 Ŋka bɛ̀ɛnŋke Abimɛlɛki báarapyiibil'à shwɔ Ibirayima na ke, u à Abimɛlɛki cɛ̂ɛge lire na. 
\v 26 Ka Abimɛlɛki si Ibirayima pyi: «Mii báarapyiŋi u à lire pyi ke, mii ɲyɛ a u cè mɛ, mu sí ɲyɛ a yi jwo mii á mɛ. Niɲjaa mii à yi lógo. 
\v 27 Ka Ibirayima si mpàa ná sikyaa ná nìiyi kan Abimɛlɛki á, ka pi i wwoɲɛɛge le piye shwɔhɔl'e.
\p
\v 28 Lire ɲwɔhɔ na, ka Ibirayima si mpàayaali baashuunni wwû u mpàabil'e mà yaha piyɛ. 
\v 29 Ka Abimɛlɛki si u yíbe: «Ɲaha na mu à mpii mpàabii baashuunniŋi wwû mà yaha ŋkère na yɛ?» 
\v 30 Ka u u jwo: «Mu aha ɲɛn'a mpii mpàabii shwɔ mii cye e, lire li sí li cyêe na mii u à ŋke bɛ̀ɛnŋke tùgo.»
\p
\v 31 Lire e, pi à kuru cyage mɛge le Bɛrisheba, ɲaha na yɛ kuru cyage e Ibirayima ná Abimɛlɛki à kâa piy'á.\f + \fr 21:31 \fr*\ft Bɛrisheba mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ: «kàaga bɛ̀ɛnŋɛ» lire ɲyɛ mɛ: «baashuunni bɛ̀ɛnŋɛ».\ft*\f*
\p
\v 32 Tèni i pi à kâa piy'á mà kwɔ̀ ke, ka Abimɛlɛki ná u kàshikwɔɔnbii ɲùŋufooŋi Pikɔli si núr'a kàre Filisiti shiinbii kìni i. 
\v 33 Ka Ibirayima si támara cige cɛnmɛ Bɛrisheba i, maa Teekwombaa Kafooŋi Kile mɛge pêe.
\p
\v 34 Lire kàntugo, ka u u ntɛ̀ɛn nàmpantɛɛnre e mà mɔ Filisiti shiinbii kìni i.
\c 22
\s1 Kile à Ibirayima kàanmucya a wíi
\p
\v 1 Ɲyɛ ɲcyii karigii puni kàntugo, Kile à *Ibirayima kàanmucya mà wíi. Pyiŋkanni na u à u kàanmucya ke, lire li nde.
\p Canŋka Kile à u yyere: «Ibirayima!» ka u u jwo: «Yo! Mii u ŋge.» 
\v 2 Ka Kile si yi jwo u á: «Mu jyaŋi niŋkinŋi, Ishaka kyaa l'à táan mu á ke, ta sì ná u e Mɔriya kìni i. Mii sí ɲaŋke kà cyêe mu na, mu aha nɔ wani, ma a u pyi sáraga nizógogo kuru cyage e.»
\p
\v 3 Ka Ibirayima si sôl'a yîri, maa u dùfaanŋke kà cû, maa u báarapyiibii pìi shuunni yyere ná u jyaŋi Ishaka. Maa kàɲciiyi yà jya maa yire lwɔ́ na ŋkɛ̀ɛge sárage tawwûge e, cyage kyaa Kile à jwo u á ke. 
\v 4 Canmpyaa taanre ɲara pi à pyi. Canntanrawoge, ka Ibirayima si ɲùŋke dùrug'a wíl'a kuru cyage ɲya tatɔɔnge e. 
\v 5 Maa jwo u báarapyiibil'á: «Yii tɛ̀ɛn naha ná dùfaanŋke e. Mii ná na pyàŋi sí n-kàre ɲaŋke ɲuŋ'i zà Kile pêe. Wuu aha ŋkwɔ̀, wuu si núru n-pa.»
\p
\v 6 U à yire jwo ke, maa ntíl'a u jyaŋi tugo sárage súugo súugo kàɲciiyi na, maa na ná ŋwɔɔ lwɔ́, ka pi i wá na ɲaare na ŋkɛ̀ɛge sìɲcyan kuru cyage e. 
\v 7 Ka Ishaka si jwo u tuŋ'á: «Baba!» ka Ibirayima si jwo: «Yo, na jya.» Ka Ishaka si jwo: «Nage ɲyɛ wuu á, kàɲciiyi mú ɲyɛ wuu á, ŋka mpàbilini li sí n-pyi sárage ke, taa lire si ɲyɛ ke?» 
\v 8 Ka Ibirayima si jwo: «Mpàbilini li sí n-pyi sárage ke, Kile yabiliŋi u sí yire cwɔɔnrɔ.» Ka pi mú shuunni si wá na ŋkɛ̀ɛge.
\p
\v 9 Cyage Kile mpyi a cyêe pi na ke, pi à nɔ wani ke, ka Ibirayima si sárage tawwûge yaa, maa kàɲciiyi dùrugo ku ɲuŋ'i. U à kwɔ̀ ke, maa u jyaŋi Ishaka cû a pwɔ, mà dùrugo ku ɲuŋ'i kàɲciiyi na. 
\v 10 Maa ŋwɔɔni wwû si ntɛ̀gɛ raa u jyaŋi kɔnre. Tèni i u à jwo u sí li taha jyafooŋi yacige e ke, 
\v 11 lire tèenuuni i, ka Kafooŋi Kile Mɛlɛkɛŋi si ntɛ̀ɛn nìɲyiŋi na maa sêe: «Ibirayima! Ibirayima!» Ka u u jwo: «Yo!» 
\v 12 Ka Kafooŋi Mɛlɛkɛŋi si jwo: «Ma hà ma cyɛge yaha ku nɔ pyàŋi na mɛ! Ma hà yaaga pyi u na mɛ! Numɛ, mii à li cè, sèeŋi na, mu na Kile pêre, ɲaha na yɛ mu ɲyɛ a cyé mà ma jyaŋi tàange wuŋi pyi sáraga mà kan mii á mɛ.»
\p
\v 13 Ka Ibirayima si yyahe kɛ̂ɛnŋ'a wíi wíi, maa mpâl'a mpàpoo ɲya, u ɲɛŋkil'à sùr'a yyére tahe k'e. Ka u u sà uru mpàpooŋi cû a pyi sáraga nizógogo u jyaŋi cyaga. 
\v 14 Maa kuru cyage mɛge le Yawe-Jire. (Yawe-Jire mɛge ɲwɔhɔ ku ɲyɛ: «Kafooŋi Kile sí yi yyaha cwɔɔnrɔ.») Lire kurugo, sùpyire puni maha ŋko niɲjaa: «Wuu aha nɔ Kafooŋi Kile ɲaŋke ɲuŋ'i, Kafooŋi Kile yabiliŋi sí yi yyahe cwɔɔnre.»
\p
\v 15 Ɲyɛ ka Kafooŋi Kile Mɛlɛkɛŋi si ntɛ̀ɛn nìɲyiŋi na, maa Ibirayima yyére tozhɔnwogo, 
\v 16 maa yi jwo u á: «Kafooŋi Kile jwumpe pu ɲyɛ mpe: «Mii sí n-kâa naye mɛge na, nde mu à pyi amɛ ke, mu ɲyɛ a cyé mà ma jyaŋi tàange wuŋi kan sáraga mii á mɛ, 
\v 17 lire kurugo, mii sí jwó le mu á, si mu tùluge ɲyaha wɔrigii fiige, ná suumpe lwɔhe nticɛnŋi fiige mú. Mu tùluge sí raa jìni ku zàmpɛɛnbii na. 
\v 18 Diɲyɛŋi sùpyishiŋi puni sí raa jwóŋi taa mu tùluge cye kurugo, ɲaha na yɛ mu à ɲɛn'a mii ɲwɔmɛɛni cû.»
\p
\v 19 Puru ɲwɔhɔ na, ka Ibirayima ná u jyaŋi si núr'a kàre báarapyiibii taan. Ka pi i kuni lwɔ́ a núru na ŋkɛ̀ɛge Bɛrisheba e, Ibirayima tatɛ̀ɛnge e.
\s1 Erebeka tulyeyi
\p
\v 20 Ɲyɛ cyire karigii puni kàntugo, y'à pa jwo *Ibirayima á. na u yyahafooŋi Nakwɔri cwòŋi Milika mú à pùnampyire ta. 
\v 21 Jyafooŋi niɲcyiiŋi mɛge ɲyɛ Uzi, shɔnwuŋi mɛge sí ɲyɛ Buzi, tanrawuŋi mɛge ɲyɛ Kemuyɛli. Kemuyɛli u à Aramu si. 
\v 22 Milika jyaŋi sicyɛrewuŋ'à pyi Kesɛdi, maa Kyazo taha uru na, maa Pidilashi taha uru na, maa Yidilafi taha uru na, maa nta a Betuyɛli taha uru na. 
\v 23 Ka Betuyɛli si mpa Erebeka si. Ɲyɛ tire pùnampyire baataanreŋi Milika à si Ibirayima yyahafooŋi Nakwɔri á. 
\v 24 Nakwɔri cwoŋi shɔnwuŋi mɛge na mpyi Ereyuma, uru mú à pùnampyire si. Tire pùnampyire ti ɲyɛ nte: Tebaki ná Gakyamu ná Takyashi ná Maaka.
\c 23
\s1 Sara kwùŋi kani
\p
\v 1 Sara à yyee ŋkuu ná beɲjaaga ná baashuunni pyi ke, 
\v 2 maa ŋkwû Kiriyati Ariba kànhe e *Kana kìni i. Kuru kànhe mɛge mú ku ɲyɛ Eburɔn. Ka *Ibirayima si mpa ntɛ̀ɛn u cwoŋi buwuŋi taan marii yamɛɛni súu. 
\v 3 Maa ŋkwɔ̀ a pa yîri u taan, mà sà jwo ná Kyiti tùluge shiinbil'e. 
\v 4 Maa jwo pi á: «Mii na ɲyɛ nàmpɔnŋɔ naha yii yyére. Yii taare cyage kà pɛ́rɛ na á, si na cwoŋi buwuŋi lwɔ́ naye yyaha taan zà ntò.» 
\v 5 Ka Kyiti shiinbii si Ibirayima pyi: 
\v 6 «Wuu ɲùŋufooŋi, mu ɲyɛ shinbwo wuu shwɔhɔl'e. Wuu fanɲyi cyaga maha cyaga k'à mu táan ke, sà ma cwoŋi tò wani. Wuu wà sì ɲcyé si u kwùubii tatoŋke yaha mu á, mu u ma cwoŋi tò mɛ.»
\p
\v 7 Ka Ibirayima si lyêele, maa Kyiti shiinbii shɛ́ɛre. 
\v 8 Maa yi jwo pi á: «Ɲyɛ yii aha mpyi a ɲɛɛ mii u na cwoŋi tò, lire e mii à yii ɲáare yii Zokyari jyaŋi Efurɔn ɲáare na á. 
\v 9 Ɲàŋgyige ku ɲyɛ u á Makipela e, u kɛrɛge tɛgɛni na ke, na u kuru kan na á. Mii sí ku wyɛ́rɛŋi puni kan u á mà tàanna ná ku lwɔɔre e, bà kuru cyage si mpyi mii u kwùubii tatoŋke naha yii shwɔhɔl'e mɛ.»
\p
\v 10 Ɲyɛ mà pi yaha puru jwumpe na kànhe shiinbii piyetabeŋke e, Efurɔn yabiliŋi na mpyi wani ná Kyiti shiinbii sanmpil'e. Ka u u Ibirayima pyi pi puni ɲyii na: 
\v 11 «Ɔɔn, mii ɲùŋufooŋi, wíi, mii sí ɲaŋgyige kan mu á, si kɛrɛge kan mu á si ntaha. Mii sí yire puni kan mu á na kànhe shiinbii puni ɲyii na. Sà ma buŋi tò.»
\p
\v 12 Ka Ibirayima si lyêele kànhe shiinbii ɲyii na, maa u shɛ́ɛre. 
\v 13 Maa jwo Efurɔn á pi puni ɲyii na: «Mii á mu ɲáare, maa kɛrɛge lwɔɔre shwɔ si nta zà na cwoŋi tò wani.» 
\v 14 Ka Efurɔn si jwo Ibirayima á: 
\v 15 «Mii ɲùŋufooŋi, ŋke kɛrɛge lwɔɔre sì n-tòro wyɛ́rɛfyinŋi darashii ŋkwuu sicyɛɛre (400) na mɛ. Ɲaha shi lire sí n-jà n-kɛ̀ɛge mii ná mu shwɔhɔl'e yɛ? Sà mà cwoŋi tò.» 
\v 16 Efurɔn à wyɛ́rɛŋi ɲwɔge ŋkemu jwo ke, kur'à bɛ̂ Ibirayima á, ka u u uru wyɛ́rɛŋi tɔ̀rɔ Kyiti shiinbii ɲyii na mà kan Efurɔn á wyɛ́rɛfyinŋi darashii ŋkwuu sicyɛɛre mà tàanna ná cwɔ̀hɔmpii tɔrɔmpe e. 
\v 17 K'à ta amuni ke, Efurɔn kɛrɛge ku mpyi Makipela e, Mamire cyage canŋa fworompe e ke, kɛrɛge ná ɲaŋgyige ku mpyi kuru cyage e ke, ná cige maha cige ku ɲyɛ kɛrɛge e ke, 
\v 18 yire pun'à pyi Ibirayima wuyo. Kyiti shiinbii puni, pi mpyi kànhe shiin piye tabeŋke e ke, l'à pyi pire puni ɲyii na.
\p
\v 19 Lire kàntugo, ka Ibirayima si u cwoŋi Sara tò Makipela kɛrɛge ɲaŋgyige e, kuru cyage ɲyɛ Mamire cyage canŋa fworompe e. Kuru cyage mɛge mú ku ɲyɛ Eburɔn, maa mpyi Kana kìni i. 
\v 20 Lire pyiŋkanni na, kɛrɛge ná ɲaŋgyige ku mpyi wani ke, yire pun'à pyi Ibirayima wuyo, k'à pyi u kwùubii tatoŋke. Kyiti shiinbil'á u à ku shwɔ.
\c 24
\s1 Ishaka ná Erebeka nàmbage
\p
\v 1 Ɲyɛ Kafooŋi Kile mpyi a jwó le *Ibirayima á u karigii puni i fo u à pa lyɛ sèl'e. 
\v 2 Ɲyɛ canŋka, Ibirayima á jwo u báarapyiibii puni niɲjyeŋ'á, ŋge u mpyi na u karigii puni cwɔɔnre ke: «Mii à mu ɲáare, ma cyɛge le na cyiini ɲwɔh'i\f + \fr 24:2 \fr*\ft Tèecyiini i, kuru cyage sùpyire n'a mpyi na sí raa ŋkâre yaage kà na, amuni pi mpyi maha li pyi.\ft*\f*, 
\v 3 maa ŋkâa Kafooŋi Kile na, nìɲyiŋi ná ɲìŋke foo, na *Kana kìni i mii à tɛ̀ɛn ke, na mu sì ɲɛɛ lire kìni pùceebilini là lwɔ́ ŋkan mii jyaŋi Ishaka á u cwo mɛ, 
\v 4 ŋka mu sí n-kàre mii kìni i, mii cìnmpyiibii yyére zà ceewe cya u á.»
\p
\v 5 Ka báarapyiŋi si u ɲwɔ shwɔ: «Ceeŋi ká mpyi u ɲyɛ a ɲɛn'a taha mii fye e lire kìni i mɛ, lire sanni i ke, tá mii à yaa mii u kàre ná mu jyaŋi i mu cìnmpyiibii yyére u sà ntɛ̀ɛn wani ná ceeŋi i la? 
\v 6 Ka Ibirayima si jwo: «Ɔnhɔ dɛ! ma hà zìi ŋkàre ná na jyaŋi i wani mɛ. 
\v 7 Kafooŋi Kile, nìɲyiŋi foo, u à mii yige na tupyɛnge e ná mii kìni i bà mii si mpyi si mpa naha nde kìni i mɛ, uru u à jwo ná mii i, maa ŋkâa na uru sí nde kìni kan mii tùlug'á. Uru yabiliŋi Kile, u sí u mɛlɛkɛŋi yaha mu yyaha na bà mu si mpyi si sà ceewe lwɔ́ na tupyɛnge e mii jyaŋi mɛɛ na mɛ. 
\v 8 Ceeŋi ká ɲcyé paŋa ná mu i, mii kàage tugure sí n-láha mu na, ŋka mii na li caa mu á, ma hà ŋkàre ná na jyaŋi i wani mɛ!» 
\v 9 Ka báarapyiŋi si cyɛge le u ɲùŋufooŋi Ibirayima cyiini ɲwɔh'i, maa ŋkâa, na nde u à jwo ke, na lire uru sí n-pyi.
\p
\v 10 U à yire jwo ke, maa ɲwɔhɔɲyɔ kɛ cû u ɲùŋufooŋi, Ibirayima ɲwɔhɔɲyi i, maa u ɲùŋufooŋi yacɛnɲyi shiŋi puni yà lwɔ́ a kàre, Mɛsopotami kìni i, Nakwɔri kànhe na.
\p
\v 11 U à nɔ wani ke, ka u u ɲwɔhɔɲyi pyi y'á sínni kànhe kàntugo ɲcwòoni là ɲwɔ na. Lir'á bɛ̂ ná cyeebii yàkoŋɔ ɲwɔ lùkwuuni i. 
\v 12 Maa jwo: «Kafooŋi Kile, mu u ɲyɛ mii ɲùŋufooŋi, Ibirayima u Kileŋi ke, mii na mu ɲáare, maa na niɲjaa karigii cwɔɔnrɔ na á, maa ɲwɔ na ɲùŋufooŋi na. 
\v 13 Ɲyɛ mii niɲjyéreŋi u ŋge, nde ɲcwòoni taan. Kànhe shiinbii pùcyaabii sí n-pa a lwɔhe kwóre. 
\v 14 Mii aha bú pùcwoŋi ŋgemu pyi: «Mii à mu ɲáare ma lùkwoyaage fɛ̂ɛn, si bya» ka u u ɲɛn'a mii ɲwɔ shwɔ: «Bya, si ma ɲwɔhɔɲyi kan yi bya mú» ke, uru u pyi mu bilinaŋi Ishaka cwoŋi, ŋgemu mu yabiliŋ'à cyêe mii na ke. Lire e, mii sí n-cè na mu à ɲwɔ mii ɲùŋufooŋi, Ibirayima na.»
\p
\v 15 Mà u yaha puru jwumpe na, ka Betuyɛli pworoŋi Erebeka si mpa ná u lùkwoyaage e fukange na, lwɔhe takwóge e. Betuyɛli tuŋi sí mpyi Ibirayima cɔɔnŋi Nakwɔri, u nuŋi sí mpyi Milika. 
\v 16 Pùceebile nisìnana li mpyi lili. Li mpyi a nɔ̀ shi cè mɛ. Ka u u ntîge ɲcwòoni i maa u lùkwoyaage ɲî a fworo. 
\v 17 Ka Ibirayima báarapyiŋi si fyâl'a file u na, maa u pyi: «Mii à mu ɲáare, ma lùkwoyaage tîrige, si bya.» 
\v 18 Ka pùcwoŋi si jwo: «Pa bya, Baba!» maa fyâl'a lwɔhe tîrige, maa u kan u a bya. 
\v 19 U à bya a kwɔ̀ ke, ka pùcwoŋi si jwo: «Mii sí mu ɲwɔhɔɲyi kan yi bya mú.» 
\v 20 Maa fyâl'a lwɔhe kɛ̂ɛnŋɛ yatɔɔre yabyage e, maa núr'a kàre fwɔfwɔ mà sà kabɛrɛ kwó. Amuni u à lwɔhɔ niɲyahaga kwó a kan ɲwɔhɔɲy'á y'à bya. 
\v 21 Ka nàŋi si yyére na wíi jwumɔbaa, si ɲcè kampyi Kafooŋi sí n-sìi ɲɛɛ uru kùsheeni táan uru na.
\p
\v 22 Ɲwɔhɔɲy'à bya a kwɔ̀ ke, ka nàŋi si múnafegewe sɛɛnwu wwû uye ɲuŋ'i, u mpyi a garamu baani kwɔ̀, ná sɛɛn kanɲcyinŋii shuunni, cyire niŋkin niŋkinŋi mpyi a ɲyaha garamu ŋkuu na. Maa yire kan Erebeka á. 
\v 23 Maa u yíbe: «Jofoo pworo u ɲyɛ mu yɛ? Na pwɔhɔ, tá wuu sí tashwɔngɔ ta mu tuŋi pyɛnge e bɛ?» 
\v 24 Ka Erebeka si jwo: «Nakwɔri ná Milika jyaŋi Betuyɛli pworo u ɲyɛ mii.» 
\v 25 Maa núr'a jwo: «Yatɔɔrɔ yalyîre niɲyahara sí n-ta wani, yii tashwɔngɔ mú sí n-ta wuu yyére.»
\p
\v 26 Nàŋ'à yire lógo ke, ka u u niŋkure sín, maa Kafooŋi shɛ́ɛre. 
\v 27 Maa jwo: «Mii à Kafooŋi Kile kêe, mii ɲùŋufooŋi, Ibirayima u Kileŋi, ɲaha na yɛ u à kacɛnɛ pyi u na ma u ɲwɔmɛɛfente cyêe mii ɲùŋufooŋi na sèl'e. Kafooŋi yabiliŋi u à kàre ná mii i, mii ɲùŋufooŋi cìnmpyiibii yyére.»
\p
\v 28 Ka pùcwoŋi si fê a kàr'a sà yire yyahe jwo u nuŋ'á. 
\v 29-30 U yyahafooŋi wà mɛgɛ na mpyi Laban. Tèni i ur'à múnafegeŋi ná kaɲciinŋkii ɲya u cɔɔnŋi cyɛge na, maa u jwumpe lógo nàŋi kànmpanŋke na ke, ka u u yîr'a fê a kàre ɲcwòoni na, nàŋi fye e mà sà u niɲjyéreŋi ta ɲwɔhɔɲyi taan. 
\v 31 U à nɔ u na ke, maa jwo: «Yîr'a jyè pyɛnge e. Kafooŋi Kile à jwó le mu á. Ɲaha na mu à tɛ̀ɛn ntàani na yɛ? Mii à cyage kà bégele mu ná ma yatɔɔre mɛɛ na.» 
\v 32 Ka pi i yîr'a kàre siɲcyan Laban pyɛnge e. Pi à nɔ ke, ka pi i ɲwɔhɔɲyi tugure tîrige, maa yatɔɔrɔ ɲjyì kan y'á, wyɛrɛ ná ɲyɛ, maa lwɔhe kan nàŋi ná u fyèɲwɔhɔshiinbil'á pi à pi tooyi jyé. 
\v 33 Puru ɲwɔhɔ na, pi à pa ná ɲjyì i pi á, ka nàŋi si jwo: «Ná mii ɲyɛ a na kapani jwo mɛ, mii sì n-lyî mɛ. Ka Laban si jwo: «Mpe pu ɲyɛ mu á ke, pu jwo sá.»
\p
\v 34 Ka nàŋi si jwo: «Mii na ɲyɛ Ibirayima báarapyi. 
\v 35 Kafooŋi Kile à jwó le mii ɲùŋufooŋ'á sèl'e, maa u pyi yaarafoo, u à mpàa ná sikyaa ná nìiye kan u á, ná wyɛ́rɛfyin ná sɛɛn, ná báarapyii, nàmbaa bâra cyee na, ná ɲwɔhɔɲyɔ ná dùfaanya. 
\v 36 Mii ɲùŋufooŋi cwoŋi Sara niɲjyeŋkwoŋ'à pùnambile si u á. Lire pùnambilin'á, u à u cyeyaayi puni kan.
\p
\v 37 Canŋka, u à jwo mii á na mii u kâa uru ɲyii na, na Kana kìni i ur'à tɛ̀ɛn ke, na mii sì ceewe lwɔ́ uru jyaŋ'á lire kìni i mɛ, 
\v 38 na mii u kàre uru tukanhe na, uru shiinbii yyére, si ceewe cya wani uru jyaŋ'á. 
\v 39 Ka mii i u pyi: «Ceeŋi ká mpyi u ɲyɛ a ɲɛn'a pa ná mii i mà dɛ?» 
\v 40 Ka u u jwo: «Kafooŋi Kile ɲwɔmɛɛni mii à cû tèrigii puni i ke, uru yabiliŋi u sí u mɛlɛkɛŋi wà le ná mu i, bà mu kuni si mpyi si ntáan, maa ceewe lwɔ́ mii tukanhe na ma kan na jyaŋ'á mɛ. 
\v 41 Mu aha shà ceeŋi ɲáare mii pyɛngɛ shiinbil'á, pi mɛ́ɛ ká ɲcyé si u kan mu á, lire tèni i mu kàage tugure sí n-láha mu na.»
\p
\v 42 Ɲyɛ lire e mii à pa yyére nde ɲcwòoni ɲwɔge na, maa jwo: «Kafooŋi Kile, mii ɲùŋufooŋi Ibirayima u Kileŋi, kampyi mu la ɲyɛ mii kùsheeni si ntáan, 
\v 43 lire tèni i ke, mii sí n-yyére naha nde ɲcwòoni ɲwɔge na, pùcwoŋi u sí n-pa lwɔhe kwó ke, mii aha bú jwo u á: «Na pwɔhɔ, si bya ma lwɔhe e.» 
\v 44 ka u u mii ɲwɔ shwɔ: «Bya, mii sí n-kwɔ̀ kà kan mu ɲwɔhɔɲy'á mú» ke, uru u sí n-pyi mii ɲùŋufooŋi jyaŋi cwoŋi, Kafooŋi Kile yabiliŋ'à ŋgemu cyêe ke.»
\p
\v 45 Ɲyɛ mà mii yaha puru jwumpe na, ka Erebeka si nɔ ná u lùkwoyaage e, fukange na, maa ntîg'a lwɔhe kà kwó ɲcwòoni i. Ka mii u u pyi: «Na pwɔhɔ, si bya.» 
\v 46 Ka u u ntíl'a lwɔhe tîrige na mii u bya, maa jwo na uru sí kà yige ŋkan ɲwɔhɔɲy'á. Ɲyɛ ka mii i bya. Puru ɲwɔhɔ na, ka u u kà kwó a kan mii ɲwɔhɔɲy'á y'a bya. 
\v 47 Ka mii i u yíbe: «Jofoo pworo u ɲyɛ mu yɛ?» Ka u u jwo: «Nakwɔri ná Milika jyaŋi Betuyɛli pworo u ɲyɛ mii.» Ka mii i fègewe le u múnaani na, maa kaɲcinŋii le u cyeyi na. 
\v 48 Lire kàntugo, ka mii i niŋkure sín Kafooŋi Kile yyahe taan mii ɲùŋufooŋi Ibirayima u Kileŋi, maa u shɛ́ɛre, ɲaha na yɛ uru u à kuni niɲcɛnni le mii taan, maa mii pyi mii à ceewe ta na ɲùŋufooŋi jyaŋi mɛɛ na, u cìnmpyiibii shwɔhɔl'e.
\p
\v 49 Kampyi yii la ɲyɛ si kacɛnnɛ pyi mii ɲùŋufooŋ'á si li cyêe na yii na ɲyɛ u cìnmpyii, lire tèni i, yii lire jwo na á, yii aha nta yii mú sì n-jà lire pyi mɛ, yii yire jwo mú, bà mii si mpyi si na takàrege cè mɛ.»
\p
\v 50 Ɲyɛ ka Laban ná Betuyɛli si Ibirayima báarapyiŋi ɲwɔ shwɔ: «Nde kan'à fworo Kafooŋi e. Wuu sì n-jà n-cyé mɛ. 
\v 51 Erebeka u ŋge, u lwɔ́ ma a sì, u u sà mpyi mu ɲùŋufooŋi jyaŋi cwoŋi, bà Kafooŋi à li yaa mɛ.» 
\v 52 Ibirayima báarapyiŋ'à yire lógo ke, ka u u niŋkure sín maa yyahe cyígile, maa Kafooŋi pêe. 
\v 53 Maa pùcyaga yaaya wwû uye ɲuŋ'i mà kan Erebeka á, wyɛ́rɛfyinwuyo, ná sɛɛnwuyo ná vàanɲya, maa yacɛnɲyɛ mú kan pùcwoŋi yyahawuŋi ná u nuŋ'á. 
\v 54 Puru ɲwɔhɔ na, ka u ná u fyèɲwɔhɔshiinbii si lyî maa bya, maa sínni.
\p Ɲyɛ̀g'à múgo ke, ka Ibirayima báarapyiŋi si jwo Erebeka yyahawuŋi ná u nuŋ'á: «Yii kuni yaha, mii sí núru na ɲùŋufooŋi yyére.» 
\v 55 Ka pi i jwo: «Pùcwoŋi yaha u tère nimbilere pyi ná wuu e, canmpyaa kɛ fiige. Cyire ká ntòro, yii raa sì ná u e.» 
\v 56 Ka nàŋi si jwo: «Kafooŋi à mii kuni táan mà kwɔ̀, yii àha núru na cû n-yaha mɛ. Yii na yaha s'a ŋkɛ̀ɛge na ɲùŋufooŋi yyére.» 
\v 57 Ka Erebeka shiinbii si jwo: «Ɲyɛ wuu pùcwoŋi yyere, wuu u u yíbe.» 
\v 58 Ka pi i u yyer'a yíbe: «Mu la ɲyɛ si ŋkàre ná ŋge nàŋi i numɛ la?» Ka u u jwo: «Mii kɛ̀ɛge.»
\q1
\v 59 Lire pyiŋkanni na, pi à pi cìnmpworocwoŋi Erebeka yaha a kàre ná Ibirayima báarapyiŋi ná u fyèɲwɔhɔshiinbil'e. Báarapyicwoŋi u mpyi a Erebeka byé ke, uru mú a kàre ná pi e. 
\v 60 Mà jwo pi kuni lwɔ́ ke, pi à jwó le Erebeka á maa jwo «Wuu cìnmpworocwoŋi,
\q1 Kile u pyìi niɲyahaɲyahamii kan ma á,
\q1 Kile u pi yaha pi jà pi zàmpɛɛnbii na.» 
\v 61 Ka Erebeka ná u báarapyicyeebii si yîr'a kàr'a sà dùgo ɲwɔhɔɲyi ɲuŋ'i, maa ntaha nàŋi fye e.
\p amuni pi à kàre ná Erebeka e.
\p
\v 62 Lir'á ta Ishaka á yîri Lakyayi Ɔrɔyi lùbiliŋi cyage e maa mpa ntɛ̀ɛn Nɛgɛvi síwage kànmpanŋke na. 
\v 63 Canŋka yàkoŋɔ, Ishaka à fwor'a kàr'a sà a uye ɲaare sige e, marii funŋke caa. U à ta u ɲùŋke yîrige si wíi ke, ka u u ɲwɔhɔɲyi ɲya yi i ma. 
\v 64 Tèni i Erebeka nimpaŋ'à ɲùŋke yîrig'a Ishaka ɲya ke, ka u u ntîge ɲwɔhɔŋke ɲuŋ'i. 
\v 65 Maa jwo Ibirayima báarapyiŋ'á: «Nàŋi ŋgire u na wuu bêni amɛ sige e yɛ?» Ka u u jwo: «Mii ɲùŋufooŋi Ishaka wi.» Erebeka á yire lógo ke, ka u u u vàanŋke kà tɛ̀g'a yyahe tò. 
\v 66 Ɲyɛ ka nàŋi si karigii toroŋkanni yyaha jwo Ishaka á.
\p
\v 67 Ɲyɛ ka Ishaka si ŋkàr'a sà Erebeka yaha u nuŋi Sara bage e, maa u pyi u cwo, maa u kyaa táan uy'á. Ka lire si Ishaka funŋke ɲíŋɛ u nuŋi kwùŋi woge na.
\c 25
\s1 Ibirayima canmpyaagii sanŋkii toroŋkanni.
\p
\v 1 Ɲyɛ ɲcyii karigii puni kàntugo, ka *Ibirayima si ceeŋi wabɛrɛ lèŋɛ, uru mɛge na mpyi Ketura. 
\v 2 Pùnampyire u à si Ibirayima á ke, tire mɛyi yi ɲyɛ ɲje: Zimiran, ná Yokishan, ná Mɛdan, ná Madiyan ná Yishibaki, ná Shukya. 
\v 3 Yokishan mú à pùnampyire shuunni si: Sheba ná Dedan. Uru u tùluyi yi ɲyɛ Ashuri shiinbii ná Letushi shiinbii ná Lemi shiinbii. 
\v 4 Madiyan u pùnampyire ti mpyi Efa, ná Efɛri, ná Kyanɔki, ná Abida, ná Elida. Ɲyɛ pire pun'á pyi Ketura pyìibii ná u ɲampyire.
\p
\v 5 Ɲyɛ Ibirayima á u kɔɔge puni kan Ishaka á 
\v 6 Ŋka mà jwo u kwû ke, u à bùɲyɛ pyi cyeebii sanmpii pyìibil'á maa pi tùugo canŋa fworompe kìrigil'e mà laage tɔɔn u jyaŋi Ishaka na.
\p
\v 7 Ɲyɛ Ibirayima shìŋi canmpyaagil'à pyi yyee ŋkuu ná beetaanre ná kɛ ná kaŋkuro. 
\v 8 U à lyɛ fo mà lyɛge la kwɔ̀. Puru ɲwɔhɔ na, u à kwû maa sà bâra u tulyeyi na. 
\v 9-10 Ka u jyaabii mú shuunni, Ishaka ná Sumayila, si u buwuŋi tò Makipela ɲaŋgyige e. Kuru ɲaŋgyige na mpyi Kyiti shiinbii kɛrɛge k'e Mamire canŋa fworompe e. Kuru cyage Ibirayima mpyi a shwɔ Kyiti shinŋi Zokyari jyaŋi Efurɔn á. Ɲyɛ wani Ibirayima ná u cwoŋi Sara à tò.
\p
\v 11 Ibirayima kwùŋi kàntugo, Kile à jwó le u jyaŋi Ishaka á sèl'e. Ishaka mpyi a tɛ̀ɛn Lakyayi Ɔrɔyi lùbiliŋi cyage e.
\s1 Sumayila tùluge
\p
\v 12 *Ibirayima jyaŋi Sumayila u tùluge ku ɲyɛ ŋke: *Misira shiinbii pworoŋi Agari, Sara bilicwoŋ'à ŋgemu si Ibirayima á ke, 
\v 13 u pùnampyire mɛyi yi ɲyɛ ɲje mà tàanna ná pi tèesiini i: pùnambilini niɲcyiini mɛge ku ɲyɛ Nɛbayɔti, uru kàntugo Kedari ná Adibɛli ná Mibisamu 
\v 14 ná Mishima ná Duma ná Masa 
\v 15 ná Kyadadi ná Tema ná Yeturi ná Nafishi ná Kedima á si.
\p
\v 16 Sumayila pùnampyire ti ɲyɛ tire. Pi mɛyi yi ɲyɛ ɲje mà tàanna ná pi kànyi i. Pi à pyi ɲùŋufee kɛ ná shuunni mà tàanna ná pi tatɛ̀ɛnɲyi i. 
\v 17 Yyee ŋkuu ná beɲjaaga ná kɛ ná baashuunni Sumayila à pyi maa ŋkwû maa sà bâra u tulyeyi na. 
\v 18 U pyìibii mpyi a tɛ̀ɛn mà lwɔ́ Kyavila kànhe na, mà kàre fo Shuri woge na, kuru cyage ɲyɛ *Misira kìni ŋkère na, mà kàre Asiri kìni kànmpanŋke na; pi à tɛ̀ɛn wani pi cìnmpyiibii puni ŋkère na.
\s1 Ishaka ŋampii: Ezawu ná Yakuba kani
\p
\v 19 *Ibirayima jyaŋi Ishaka taɲjaaŋi u ɲyɛ ŋge.
\p Ɲyɛ Ibirayima jya u mpyi Ishaka. 
\v 20 Mà Ishaka shìŋi yaha yyee beeshuunni na, u à Betuyɛli pworoŋi Erebeka lèŋɛ mà pyi u cwo. Erebeka na mpyi Laban cɔɔn. Aramu tùluge shiin pi mpyi pi pi, Mɛsopotami kìni i. 
\v 21 Ishaka cwoŋi Erebeka na mpyi cijiriŋɛ, ka u u Kafooŋi Kile ɲáare u na, ka Kile si u ɲaarage shwɔ, ka u u yyere ŋamii laa na. 
\v 22 Yacen'à pa lyɛ ke, ka pyìibii si wá na piye fuuli nufooŋi funŋke e, ka u u jwo: «Kampyi amɛ li ɲyɛ, tá ɲùŋɔ saha na ɲyɛ mii u kwôro shì na bɛ?» Maa ŋkàr'a sà Kafooŋi Kile yíbe. 
\v 23 Ka Kafooŋi Kile si jwo:
\q1 «Sùpyishi shuunni u ɲyɛ mu funŋke e,
\q1 mu aha pi si, pi sì n-bɛ̂ niŋkin na mɛ, pi sí n-láhala.
\q1 Pi mú shuunni i, wà fànha sí ɲyaha wà wogo na.
\q1 Yyahawuŋi sí n-pyi cɔɔnfooŋi biliwe.»
\p
\v 24 Ɲyɛ Erebeka canzeg'à nɔ, ka u u si ŋamii. 
\v 25 Ka pyàŋi niɲcyiiŋi si si maa mpyi bòmbeewe, maa mpyi ná shire e, mu à jwo shire yaaga. Ka pi i u mɛge le Ezawu. 
\v 26 Lire kàntugo, ka cɔɔnfooŋi si si, uru nimpaŋ'à yyahafooŋi nintaani cû, ka pi i uru mɛge le *Yakuba\f + \fr 25:26 \fr*\ft Yakuba mɛge ɲwɔhɔ ku ɲyɛ u à nintaani cû, lire ɲyɛ mɛ u à u nàŋwɔhɔrɔ\ft*\f*. Pire ŋampil'à si mà Ishaka shìŋi ta yyee beetaanre na.
\p
\v 27 Ɲyɛ pi à pa yyaha cwo, ka Ezawu si wá na lùuzoge pyi fo mà pa mpyi lùuzupege. Ŋka Yakuba sí wi ke, uru ɲùŋke mpyi a ɲíŋɛ, ka uru si ntɛ̀ɛn pyɛnge e. 
\v 28 Ezawu kyaa li mpyi a táan Ishaka á, uru cye kurugo u mpyi maha kyaare taa na ŋkyàa. Ŋka Yakuba kyaa li mpyi a táan Erebeka á.
\p
\v 29-30 Canŋka, Yakuba mpyi na jàhii sore, cyire yyaha mpyi a ɲáaŋa. Ka Ezawu kategewuŋi si yîri sige e mà pa. Maa Yakuba pyi: «Katege naha na ŋko si mii bò, ma jàhigii niɲyɛgii cyìi kan na á ɲjyî.» Lire kurugo, Ezawu mɛg'a le Edɔmu (kuru mɛge ɲwɔhɔ ku ɲyɛ ku yyah'à ɲáaŋa.) 
\v 31 Ka Yakuba si jwo: «Mu aha ɲɛn'a ma lyɛge tɔ̀ɔnŋi fáa mii á jàhigii na fɔlɔ, lire e mii sí cyìi kan mu á.» 
\v 32 Ka Ezawu si jwo: «Ei! Katege na ŋko si mii bò, ɲaha lyɛge tɔ̀ɔnŋi sí ɲwɔ mii á yɛ?» 
\v 33 Ka Yakuba si jwo: «Kâa na ɲyii na» ka Ezawu si ŋkâa, maa u lyɛge tɔ̀ɔnŋi fáa Yakuba á jàhigii na. 
\v 34 Ka Yakuba si nta a jàhigii cyìi ná bwuuruŋi wà kan u á. Ka u u yire lyî maa bya, maa yîr'a tòro.
\p Lire pyiŋkanni na, Ezawu à u lyɛge ɲjini faha.
\c 26
\s1 Ishaka ná Abimɛlɛki à wwoɲɛɛgɛ le
\p
\v 1 Ɲyɛ lire kàntugo, ka katege si mpa jyè lire kìni i. Kuru katege ná *Ibirayima tìiŋi woge ɲyɛ a núr'a pyi niŋkin mɛ.
\p Ka Ishaka si yîri mà kàre Filisiti shiinbii saanŋi Abimɛlɛki yyére, Gerari kànhe e. 
\v 2 Ka Kafooŋi Kile si uye cyêe Ishaka na, maa yi jwo u á: «Ma hà ŋkàre *Misira kìni i mà dɛ! Kìni mii sí n-cyêe mu na ke, maa ntɛ̀ɛn wani. 
\v 3 Tɛ̀ɛn naha nde kìni i. Mii sí n-pyi ná mu i si jwó le mu á, si nde kìni puni kan mu ná ma tùlug'á. Lire pyiŋkanni na, ɲwɔmɛɛni mii à lwɔ́ mu tuŋi Ibirayima á ke, lire sí n-fûnŋɔ. 
\v 4 Mii sí mu tùluge ɲyaha, bà wɔrigil'à á ɲyaha mɛ, si ŋke cyage puni kan k'á. Ɲìŋke sùpyishiŋi puni si jwóŋi ta mu tùluge cye kurugo, 
\v 5 ɲaha na yɛ Ibirayima á mii ɲwɔmɛɛni cû, nde mii à jwo u á ke, lire u à pyi, u à mii tùnnture ná mii *saliyaŋi kurigii ɲaara.»
\p
\v 6 Ɲyɛ ka Ishaka si ŋkwôro Gerari i. 
\v 7 Pi n'a mpyi a Ishaka yíbe u cwoŋi kyaa na, u mpyi maha jwo na uru cɔɔn wi. U mpyi na fyáge na uru ká jwo uru cwoŋi wi, pi sí uru bò, ɲaha na yɛ Erebeka lemɛ mpyi a ɲwɔ sèl'e.
\p
\v 8 Pi à pa mɔ Gerari i ke, canŋka Filisiti shiinbii saanŋi Abimɛlɛki à wíi finɛtiriŋi i, mà Ishaka ná u cwoŋi Erebeka ɲya, pi i bâhare siɲcyan mu à jwo wà ná u cwo, 
\v 9 ka u u Ishaka yyere maa yi jwo u á: «Nàkaana baa, mu ná ŋge ceeŋi baharaŋkann'à li cyêe na mu cwoŋi wi, ɲaha na mu à jwo mii á na mu cɔɔn u ɲyɛ wi yɛ?» Ka Ishaka si jwo: «Mii à yi jwo ɲaha na yɛ mii mpyi na fyáge na yii sí mii bò u kurugo.» 
\v 10 Ka Abimɛlɛki si jwo: «Ɲaha kafiile mu à pyi amɛ yɛ? L'à kwôro ɲcyɛrɛ, mii shinŋi wà mpyi na sí n-wwɔ̀ ná mu cwoŋi i, mu mpyi na sí wuu pyi wuu lawwuugo ta.» 
\v 11 Maa li jwo a waha u shiinbii pun'á: «Shinŋi ŋgemu ká bwɔ̀n Ishaka na, lire ɲyɛ mɛ u cwoŋi na ke, urufoo sí n-bò.»
\p
\v 12 Ɲyɛ ka Ishaka si ŋkwôro Gerari i na faaŋi pyi. Ka Kile si jwó le u á, ka faaŋi si ntáan u na sèe sèl'e. 
\v 13 Ka u cyeyaayi si wá na ɲyahage, fo u à pa mpyi nàfuufembwɔhɔ. 
\v 14 Yatoŋkuruɲwɔ shi niɲyahaya na mpyi u á, ná báarapyii niɲyahamii. Ka u ɲyipɛɛnni si jyè Filisiti shiinbil'e. 
\v 15 Lire e, u tuŋi Ibirayima báarapyiibil'à bɛ̀ɛnŋɛ maha bɛ̀ɛnŋɛ tùgo u tìiŋi i ke, ka pi i yire puni tò.
\p
\v 16 Puru ɲwɔhɔ na, ka Abimɛlɛki si jwo Ishaka á: «Ta sì, maa yîri wuu taan, ɲaha na yɛ mu à fànha tò wuu na. 
\v 17 Ka Ishaka si yîri kuru kànhe e, maa ŋkàre Gerari bafage e. Maa ntɛ̀ɛn kuru cyage e.
\p
\v 18 Ɲyɛ bɛ̀ɛnɲyi Ishaka tuŋi Ibirayima mpyi a tùgo, ka Filisiti shiinbii si yi tò Ibirayima kwùŋkwooni kàntugo ke, ɲyɛ, Ishaka á núr'a yire bɛ̀ɛnɲyi pwoore wwû. Mɛyi Ibirayima mpyi a le yi na ke, maa yire mɛyi ninuyi le yi na sahaŋki.
\p
\v 19 Ɲyɛ canŋka, Ishaka báarapyiibil'à bɛ̀ɛnŋke kà tùgo kuru bafage e mà nɔ lwɔhe na. 
\v 20 Gerari yatɔɔnahabil'à lire ɲya ke, ka pi i Ishaka wuubii tùn, maa jwo: «Ŋke lwɔhe ɲyɛ wuu wogo.» Ka Ishaka si kuru bɛ̀ɛnŋke mɛge le Yogo. 
\v 21 Ka Ishaka báarapyiibii si núr'a bɛ̀ɛnŋke kabɛrɛ tùgo, ka pi i núr'a tùn kuru kurugo. Ka Ishaka si kuru cyage mɛge le Mbembaaŋi. 
\v 22 Ka pi i yîri wani, maa sà bɛ̀ɛnŋke kabɛrɛ tùgo. Sùpya ɲyɛ a yogo *kwɔ̀n pi na kuru kurugo mɛ. Ka u u kuru mɛge le Tafabwɔhɔ maa jwo: «Numɛ Kafooŋi Kile à wuu funŋke ɲíŋɛ maa tafabwɔhɔ kan wuu á, wuu sí n-jà ɲyaha numɛ kuru cyage e.»
\p
\v 23 Puru ɲwɔhɔ na, ka Ishaka si yîri kuru cyage e, maa ŋkàre Bɛrisheba kànhe e. 
\v 24 U canŋkarege numpilage e, Kafooŋi Kile à uye cyêe u na, maa u pyi: «Mii u ɲyɛ mu tuŋi Ibirayima u Kileŋi, ma hà raa fyáge mɛ, ɲaha na yɛ mii ɲyɛ ná mu i. Mii sí jwó le mu á, si mu tùluge ɲyaha, mii báarapyiŋi Ibirayima kurugo.» 
\v 25 Ka Ishaka si sáraya tawwûgo yaa kuru cyage e, maa Kafooŋi Kile mɛge pêe. Maa u vàanŋke bage kwòro wani, ka u báarapyiibii si bɛ̀ɛnŋke kà wwû.
\p
\v 26 Canŋka, Abimɛlɛki ná u ceevooŋi Ahusati ná u kàshikwɔɔnbii ɲùŋufooŋi Pikɔli à yîri Gerari i mà kàre Ishaka yyére. 
\v 27 Ka Ishaka si pi pyi: «Ɲaha kurugo yii à pa mii yyére sahaŋki mà li ta mii kyal'à pɛn yii á, yii mú s'a mii kɔ̀r'a yîrige yii cyage e yɛ?» 
\v 28 Ka pi i jwo: «Wuu à li ɲya na Kafooŋi Kile ɲyɛ ná mu i, lire kurugo wuu à pa mu yyére, wuu u mpa ŋkâa, wuu u wwoɲɛɛge le wuye shwɔhɔl'e. 
\v 29 Mii la ɲyɛ maa ŋkâa, na mu sì kawaa pyi wuu wà na mɛ, mu à jwo bà wuu ɲyɛ wuu ɲyɛ a kapii pyi mu na mɛ, kacɛnŋkii kanni wuu à pyi mu na. Wuu à mu yaha a yîri wuu yyére yyeɲiŋke e. Ɲyɛ numɛ Kafooŋi Kile mú à jwó le mu á.»
\p
\v 30 Ka Ishaka si lyìmbwoo shwɔhɔ pi á, ka pi i lyî maa bya. 
\v 31 Kuru canŋke nùmpanŋa ɲyɛsɔɔge na, ka pi i yîri maa wwoɲɛɛge le ná Ishaka e, maa ɲwɔmɛɛ lwɔ́ piye shwɔhɔl'e. Lire ɲwɔhɔ na, ka Ishaka si kuni kan pi á, ka pi i ŋkàre yyeɲiŋke e.
\p
\v 32 Ɲyɛ kuru canŋke yabiliŋi, Ishaka báarapyiibii mpyi na bɛ̀ɛnŋɛ tùru, maa mpa kuru bɛ̀ɛnŋke kyaa jwo Ishaka á na pir'à ku tùg'a nɔ lwɔhe na. 
\v 33 Ka Ishaka si kuru bɛ̀ɛnŋke mɛge le Sheba\f + \fr 26:33 \fr*\ft Sheba mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ kàaga\ft*\f*. Lire kurugo, kuru kànhe mɛg'a pa le Bɛrisheba. Kuru mɛge ku na yîri fo niɲjaa.
\s1 Ezawu à Kana kìni cyeebii pìi shuunni lèŋɛ.
\p
\v 34 Mà Ezawu shìŋi yaha yyee beeshuunni na, u à Kyiti tùluge cyeebii pìi shuunni lèŋɛ nàmbaga na, Bɛri pworoŋi Yuditi ná Elɔn pworoŋi Basimati. 
\v 35 Pire cyeebii shuunniŋi kan'à Ishaka ná u cwoŋi Erebeka lùgigii yîrige sèl'e.
\c 27
\s1 Yakuba à u yyahafooŋi jwóŋi ta naɲwɔhɔre cye kurugo
\p
\v 1 Tèni i lyɛg'à pa nɔ Ishaka na ke, ka u ɲyiɲyaanni si li ɲwɔ cû na ɲcyɛrɛge fo u à pa mpyi u sàha ɲyɛ na ɲaa na ɲcúu mɛ. Canŋka, ka u u u jyaŋi niɲjyeŋi Ezawu yyere, ka u u shwɔ: «Yo!» 
\v 2 Ka Ishaka si jwo: «Na jya, ku ke, mii à lyɛ a kwɔ̀, ŋka mii ɲyɛ a naye tèekwûu cè mɛ. 
\v 3 Ɲyɛ mii à mu ɲáare, maa ma lùuzoge yaayi lwɔ́, sintaage ná taanpyaagii, maa sà kyara cya maa ma na á. 
\v 4 Kyaare shwɔ̀hɔŋkanni l'à táan mii á ke, maa ti shwɔhɔ amuni ma kan na á ŋkyà, bà mii si mpyi si jwó le mu á si yaa ná na tèekwûuni i mɛ.
\p
\v 5 Ɲyɛ puru jwumpe Ishaka á jwo u jyaŋi Ezawu á ke, Erebeka mpyi a puru lógo. Ɲyɛ Ezawu à pa ŋkàre sige e kyaare tacyag'e ke, 
\v 6 ka Erebeka si jwo u jyaŋi *Yakuba á: «Mii à mu tuŋi jwumpe lógo, mpemu u à jwo mu yyahafooŋi Ezawu á ke. 
\v 7 U à jwo u á: “Sà kyaare cya na á, kyaare shwɔ̀hɔŋkanni l'à táan mii á ke, maa ti shwɔhɔ amuni, ma kan na á, lire ká mpyi, mii sí jwó le mu á Kafooŋi Kile yyahe taan, si nta ŋkwû.”»
\p
\v 8 Ɲyɛ Yakuba, ɲje mii sí n-jwo mu á ke, yire lóg'a tàra, maa li pyi li jwuŋkanni na. 
\v 9 Sà sikyaa niɲcɛnmii shuunni cû maa ma. Kyaare shwɔ̀hɔŋkanni l'à táan mu tuŋ'á ke, mii sí ti shwɔhɔ amuni, 
\v 10 ma sà ŋkan u á u kyà, u u jwó le ma á, mà jwo u kwû ke.»
\p
\v 11 Ka Yakuba si jwo u nuŋ'á: «Nàa, mii tuŋ'à cè na shire na ɲyɛ Ezawu na, shire sí ɲyɛ mii na mɛ. 
\v 12 Mii tuŋi ká bú mpa jwo u sí n-bwɔ̀n mii na, u sí n-cè na Ezawu bà u ɲyɛ mii mɛ, mii sí n-pyi kafiniviniwe. Lire tèni i ke, mà jwo mii u jwó ta ke, laŋaga mii sí n-ta.» 
\v 13 Ka nufooŋi si jwo: «Lire ká bú mpyi, na jya, Kile u kuru laŋaŋke yaha ku cwo na na. Ɲje mii à jwo ke, lire pyi kanna, sà sikaabii cû a pa.»
\p
\v 14 Ka Yakuba si ntíl'a kàr'a sà pire sikyaabii shuunniŋi cû a pa ŋkan u á. Kyaare shwɔ̀hɔŋkanni l'à táan u tuŋ'á ke, ka nufooŋi si ti shwɔhɔ amuni. 
\v 15 Maa u jyaŋi niɲcyiiŋi Ezawu vàanɲyi nisìnaɲyi yà lwɔ́ bage e mà le Yakuba na. 
\v 16 Maa pire sikyaabii seeyi tɛ̀g'a Yakuba cyeyi ná u yacige tò. 
\v 17 Bwuruŋi ná kyaare nintáanre u à shwɔhɔ ke, maa yire kan Yakuba á.
\p
\v 18 Ka Yakuba si ŋkàre ná y'e, u tuŋi yyére. Maa u yyere: «Baba.» Ka Ishaka si jwo: «Yo! Mii jyaŋi ŋgi u ɲyɛ mu yɛ?» 
\v 19 Ka Yakuba si u tuŋi ɲwɔ shwɔ: «Mii u ɲyɛ mu jyaŋi niɲcyiiŋi Ezawu. Nde mu mpyi a jwo mii á ke, lire mii à pyi. Mii à mu ɲáare, maa yîr'a tɛ̀ɛn, maa na kyaare tà kyà, maa jwó le na á.» 
\v 20 Ka Ishaka si jwo u jyaŋ'á: «Ei! mu à kwɔ̀ a kyaare ta la?» Ka Yakuba si jwo: «Mu Kafooŋi Kile yabiliŋi u à sige táan mii na.»
\p
\v 21 Ka Ishaka si jwo: «Na jya, file na na, si bwɔ̀n ma na, si ɲcè kampyi sèe mii jyaŋi Ezawu u ɲyɛ mu.» 
\v 22 Ka Yakuba si file u tuŋi na, ka u u u taala a wíi, maa jwo: «Ei! Yakuba mɛjwuuni li ɲyɛ nde dɛ! Ŋka u cyeyi ɲyɛ Ezawu wuyi fiige.» 
\v 23 Ishaka mpyi a cè na Yakuba wi mɛ, ɲaha na yɛ shire mpyi u cyeyi na, u yyahafooŋi Ezawu fiige. Ka u u wá na bégele si jwóŋi le u á. 
\v 24 Ŋka mà jwo u jwóŋi le u á ke, u à u yíbe: «Sèe wi, mu u ɲyɛ mii jyaŋi, Ezawu la?» Ka Yakuba si jwo: «Mii wi.» 
\v 25 Ka Ishaka si jwo: «Na jya, lire tèni i, kyaare tîrige na taan si tà kyà si nta jwóŋi le ma á.» Ka Yakuba si kyaare tîrige u taan, ka u u tà kyà. Ka Yakuba si mpa ná *ɛrɛzɛn sinm'e, ka u u puru bya mú. 
\v 26 Maa jwo: «Na jya, file na na, maa na pur'a cû, maa na shɛ́ɛre.» 
\v 27 Ka Yakuba si file u na, maa u shɛ́ɛre amuni. Ishaka à u vàanɲyi nùge ta ke, ka u u jwó le u á, maa jwo:
\q1 «Sèeŋi na, kɛrɛge na Kafooŋi à jwó le? ke,
\q1 mii jyaŋi nùg'à táan kuru kɛrɛge fiige.
\q1
\v 28 Na jya, Kile u nìɲyiŋi kamɛŋke kan ma á,
\q1 u u ɲìŋke nàfuuŋi kan ma á mú,
\q1 u u sùmaŋi ná ɛrɛzɛnŋi niɲyahawa kan ma á.
\q1
\v 29 Kile u ma yaha kìrigii ɲùŋɔ na,
\q1 sùpyishi niɲyahawa s'a niŋkure sínni mu taan.
\q1 Kile u ma yaha mà pyi ma sìɲɛɛbii saanwa,
\q1 mu sìɲɛɛbii pi a niŋkure sínni mu taan.
\q1 Shin maha shin u à mu cùmɔ lemɛ pi ke,
\q1 Kile u urufoo láŋa.
\q1 Shin maha shin sí u à mu cùmɔ lemɛ ɲwɔ ke,
\q1 Kile u jwó le urufol'á.»
\p
\v 30 Ɲyɛ tèni i Ishaka á kwɔ̀ jwóŋi ndeŋi na Yakuba á, Yakuba mú s'à yîri u taan mà kwɔ̀ ke, ka lire si bɛ̂ ná Ezawu e, u à yîri sige e mú. 
\v 31 Ka uru mú si kyaare tà shwɔhɔ a tîrige tufooŋi Ishaka taan. Maa jwo tufooŋ'á: «Baba, yîri maa ma jyaŋi kyaare nizhwɔhɔre tà kyà maa jwó le u á.» 
\v 32 Ka tufooŋi si jwo: «Jofoo u ɲyɛ mu yɛ?» Ka u u jwo: «Mii u ɲyɛ mu jyaŋi niɲcyiiŋi Ezawu.»
\p
\v 33 Tèni i Ezawu à yire jwo ke, ka Ishaka si fyá fo na ɲcyɛ̂ɛnni sèl'e. Maa jwo: «Jofoo sí u à kyaare bò a shwɔh'a pa ŋkan mii á, mà mu ta mu sàha mpa mà yɛ? Wà a pa ná kyaare e naha, ka mii i tà kyà maa jwó le u á, u mú sí uru jwóŋi ta.»
\p
\v 34 Ɲyɛ Ezawu à puru lógo u tuŋi ɲwɔ na ke, ka u lùuni si yîri, ka u u ŋkyáala fànha na, maa tufooŋi ɲáare: «Baba, jwóŋi wà le mii á mú kɛ!» 
\v 35 Ka Ishaka si jwo: «Mu cɔɔnŋi u à fini maa wwû mu ɲwɔh'i, maa mu jwóŋi naɲwɔhɔrɔ dɛ!» 
\v 36 Ka Ezawu si jwo: «Ei! Mɛge k'à le u na Yakuba\f + \fr 27:36 \fr*\ft Yakuba mɛge ɲwɔhɔ ku ɲyɛ nàɲwɔhɔrɔ\ft*\f*, kur'à u cû ke, lire kurugo u à mii nàɲwɔhɔrɔ tooyi shuunni kɛ? U à mii lyɛge tɔ̀ɔnŋi shwɔ a ta, numɛ maa núr'a mii jwóŋi nàŋkaaga mú.» Maa núr'a jwo tufooŋ'á: «Lire tèni i ke, mu ɲyɛ a sà a jwóŋi wà yaha mii á mà?» 
\v 37 Ka Ishaka si jwo Ezawu á: «Na jya, sèeŋi na, mii à jwóŋi le u á na u pyi mu ɲùŋɔ na, maa jwóŋi le u á, bà u cìnmpyiibii puni si mpyi u bilii mɛ, maa sùmaŋi ná ɛrɛzɛnŋi jwóŋi le u á. Jwóŋi ŋgire mii sí núru n-le mu á yɛ?» 
\v 38 Ka Ezawu si jwo: «Baba, lire tèni i ke, uru jwóŋi kanni u ɲyɛ mu á la? Jwóŋi wà le na á mú!» U à puru jwo ke, maa mɛɛ le na súu. 
\v 39 Ka tufooŋi si jwo:
\q1 «Mu sì ɲìŋke nàfuuŋi ta mɛ,
\q1 mu taare sí n-pyi kamɛŋɛ baa.
\q1
\v 40 Mu kàshikwɔnŋwɔɔni li sí raa mu ɲwɔ caa.
\q1 Mu sí n-pyi ma kàntugowuŋi biliwe,
\q1 mu sí raa báare u á mu à jwo faapyinupee,
\q1 ŋka canŋka, mu sí tire bilere zhwúŋi kebe n-láha ma yacige e
\q1 si mpyi may'á.
\p
\v 41 «Ɲyɛ Ishaka à jwóobii mpiimu le Yakuba á ke, pir'à u ɲyipɛɛnni le Ezawu e. L'à pa nɔ cyage k'e fo Ezawu na yu uye funŋ'i: «Mii tuŋi tèekwûun'á byanhara, u àha ŋkwû, ka wuu u kwùge pyi a kwɔ̀, mii sí na cɔɔnŋi Yakuba bò.» 
\v 42 Ka wà si ŋkàre Erebeka yyére, maa sà u jyaŋi Ezawu funzɔnŋɔre jwo u á. Ka Erebeka si u jyaŋi Yakuba yyere maa yi jwo u á: «Wíi, mu yyahafooŋi Ezawu à jwo uru sí mu bò, bà uru funŋke si mpyi si ɲíŋɛ mɛ. 
\v 43 Lire e, nde mii sí n-jwo mu á ke, yire lóg'a tàra, mu à yaa mu u fê a kàre Kyaran kìni i, mii yyahafooŋi Laban yyére. 
\v 44 Maa ntɛ̀ɛn uru yyére mà tère pyi, mà jwo mu yyahafooŋi lùuni li tɛ̀ɛn ke. 
\v 45 Sà ntɛ̀ɛn wani fo mu yyahawuŋi lùuni ká ntɛ̀ɛn, nde mu à pyi ke, fo u funŋɔ ká wwɔ̀ lire na. U funŋɔ ká mpa wwɔ̀, mii sí n-jà mu núruŋɔ n-pa naha. Ná lire bà mɛ, mii sí n-pɔ̂ɔn yii mú shuunni i cannugo.»
\s1 Yakuba à fê Ezawu yyaha na mà kàre Laban yyére, Mɛsopotami kìni i.
\p
\v 46 Ɲyɛ ka Erebeka si ŋkàr'a sà yi jwo Ishaka á na Kyiti shiinbii pworibii Esawu à lèŋɛ ke, na pire cyeebil'à uru tɛgɛlɛ ta fo mà diɲyɛ la wwû uru na. Maa núr'a jwo na *Yakuba mú ká uru ceeŋi wà lèŋɛ, lire tèni i ke, ur'à ɲyii yige kwùŋi kurugo mà tòro lire na.
\c 28
\p
\v 1 Ka Ishaka si *Yakuba yyere maa jwó le u á, maa u pyi: «Ma hà ŋkwɔ̀ ma cwoŋi lwɔ́ *Kana kìni pùceepyire e mà dɛ! 
\v 2 Ta sì fo Mɛsopotami kìni i, ma nuŋi tuŋi Betuyɛli yyére, maa sà ma nuŋi yyahafooŋi Laban pwɔrɔŋi wà lwɔ́ a pyi ma cwo kuru cyage e. 
\v 3 Kile Siŋi Punifoo u jwó le ma á, u u pyìi niɲyahamii kan ma á, u ma pyi tùlubwɔhɔ tu. 
\v 4 Jwóŋi Kile à le *Ibirayima á ke, u u uru fiige le mu ná ma tùlug'á, kìni i mu à tɛ̀ɛn nàmpɔnnte e, ná l'à kan Ibirayima á ke, bà mu si mpyi si lire ta mɛ.»
\p
\v 5 Lire e, Ishaka á Yakuba yaha a kàre Mɛsopotami kìni i, Aramu shinŋi Betuyɛli jyaŋi Laban yyére. Laban sí u mpyi Yakuba ná Ezawu nuŋi Erebeka yyahafooŋi.
\s1 Ezawu à ceeŋi wabɛrɛ lèŋɛ nàmbaga na.
\p
\v 6 Ɲyɛ Ezawu à pa li ɲya na Ishaka á jwó le *Yakuba á, maa u pyi u sà u cwoŋi lwɔ́ Mɛsopotami kìni i ke, maa li ɲya mú na u à jwó le u á, maa yi jwo u á na u àha ceewe lwɔ́ *Kana shiinbii pùceepyire e mɛ. 
\v 7 Maa li ɲya mú na Yakuba á u tuŋi ná u nuŋi ɲwɔmɛɛni cû, maa ŋkàre Mɛsopotami kìni i ke, 
\v 8 lire e Ezawu à cè na Kana pùcyaabil'à pɛn u tuŋi Ishaka á. 
\v 9 U à li ɲya amuni ke, ka u u yîr'a kàre *Ibirayima jyaŋi Sumayila yyére, maa u pwɔrɔŋi wà lwɔ́ nàmbaga na, mà bâra u cyeebii na. Uru pùcwoŋi mɛge na mpyi Makyalati, u muɲcwoŋi mɛge sí ɲyɛ Nɛbayɔti.
\s1 Yakuba ŋɔɔge
\p
\v 10 Ɲyɛ *Yakuba á yîri Bɛrisheba kànhe e na ŋkɛ̀ɛge Kyaran kànhe e. 
\v 11 U niŋkàriŋ'à sà nɔ cyage k'e, numpilag'à wwɔ̀ ke, ka u u shwɔ̀n wani, maa kafaage kà lwɔ́ a pyi ɲùntahaga, maa sínni.
\p
\v 12 U à ŋɔ́ɔ, mà katanŋaɲcyiin ɲya l'à sín ɲìŋke na, fo nìɲyiŋi na, ka *Kile mɛ̀lɛkɛɛbii si wá na dùru, marii ntîre li na. 
\v 13 Kafooŋi Kile yabiliŋi mpyi a yyere Yakuba taan, maa yi jwo u á: «Mii u ɲyɛ Kafooŋi Kile, mu tulyage *Ibirayima ná mu tuŋi Ishaka u Kileŋi. Cyage e mu à sínni amɛ ke, mii sí kuru cyage kan mu ná ma tùlug'á. 
\v 14 Mu tùluge sí ɲyaha ɲìŋke nticyɛnŋi fiige. Mu sí n-pìli canŋafyinmpe ná canŋacwumpe e, si mpìli suumɔkulo ná wòrokul'e. Ɲìŋke supyishiŋi puni sí jwó ta mu ná ma pyɛnge shiinbii cye kurugo. 
\v 15 Ma niŋgyiini táan maa lógo, mii sí n-pyi ná mu i ma tashèyi puni i, s'a mu kàanmucaa, si núru ná mu i nde kìni i sahaŋki. Mii sì n-sìi mu yyaha maye niŋkin mɛ, ɲwɔmɛɛ maha ɲwɔmɛɛ mii à lwɔ́ mu á ke, mii sí cyire puni fûnŋɔ.»
\p
\v 16 Puru ɲwɔhɔ na, ka Yakuba si ɲcêl'a ɲɛ̀, maa jwo: «Nàkaana baa, Kafooŋi na ɲyɛ ŋke cyage e, mii sí ɲyɛ a mpyi a li cè mɛ.» 
\v 17 Ka u fyagarawuŋi si jwo: «Ŋke cyage ɲyɛ fyagara cyaga dɛ! Numɛ mii à cè na Kile pyɛnge ná nìɲyiŋi tajyìge ku ɲyɛ naha.»
\p
\v 18 Ɲyɛ u à yîri kuru ɲyɛsɔɔge na ke, kafaage u mpyi a tɛ̀g'a u ɲùŋke taha ke, maa kuru yîrig'a yyéeŋɛ mà pyi funɲcwogoyaaga, maa sìnmpe pà wu ku na, maa ku pyi Kile wogo. 
\v 19 Maa kuru cyage mɛge le Betɛli, (kuru ɲwɔhɔ ku ɲyɛ Kile pyɛnge) mà li ta tèecyiini i, kuru cyage mɛge na mpyi Luzi.
\p
\v 20-21 Ka Yakuba si ɲwɔfaaga fáa Kile á maa jwo: «Kafooŋi Kile, mu aha ɲɛn'a mii tɛ̀gɛ, maa mii shwɔ kawagigii na, nde ɲani i, maa yalyîre ná vàanɲyi nindeyi kan mii á, maa mii pyi mii à núr'a pa yyeɲiŋke e na tupyɛnge e, maa mpyi mii u Kileŋi\f + \fr 28:20-21 \fr*\ft maa mpyi mii u Kileŋi: JWUŊKANNI LABƐRƐ: lire ká mpyi, Kafooŋi sí n-pyi mii Kileŋi\ft*\f*, 
\v 22 lire ká mpyi, ŋke kafaage mii à yyéeŋɛ amɛ, mà pyi funɲcwogoyaaga ke, kuru cyage ku sí n-pyi Kile pyɛnge. Mii aha yaaga maha yaage ta ke, mii sí kuru yáhaŋi wwû ŋkan mu, Kile á.»
\c 29
\s1 Yakuba à Leya ná Arasɛli lèŋɛ mà pyi u cyee
\p
\v 1 Lire kàntugo, ka *Yakuba si kuni lwɔ́ a kàre canŋafyinmpe kìrigii kànmpanŋke na. 
\v 2 Mà u niŋkàriŋi yaha, u à sà nɔ bɛ̀ɛnŋke kà na sige funŋke e. Mpàkuruyo taanre ná sikyaa mpyi a sínni sínni ku ɲwɔge na. Yatɔɔre tabyage ku mpyi ku ki, kuru bɛ̀ɛnŋke ɲwɔge mpyi maha ntùni ná kafaabwɔh'e. 
\v 3 Yatɔɔre puni n'a mpyi a pa bínni, pi mpyi maha kuru kafaage kùuŋkul'a láha bɛ̀ɛnŋke ɲwɔge na maa ti kan t'a bya, maa ŋkwɔ̀ maa kuru fáage tɛ̀g'a ku ɲwɔ tò. 
\v 4 Ka Yakuba si pire yatonahabii yíbe: «Mii cìnmpyiibii, taa yii à yîri ke?» Ka pi i u pyi: «Wuu à yîri Kyaran kànhe e.» 
\v 5 Ka u u jwo: «Ta yii à Nakwɔri ɲambilini, Laban cè bɛ?» ka pi i jwo: «Ɔɔn.» 
\v 6 Ka u u jwo: «U à cùuŋɔ la?» Ka pi i jwo: «Ɔɔn, u à cùuŋɔ, u pworoŋi Arasɛli nimpaŋi u ŋge ná mpàabil'e.»
\p
\v 7 Ɲyɛ ka Yakuba si jwo yatonahabil'á: «Yatɔɔre tèebínini sàha nɔ mà dɛ! Yii ɲyɛ a cè na canŋke saha a ɲyaha mà? Yii yatɔɔre yaha ti i bya, lire kàntugo yii sà a ti nâha.» 
\v 8 Ka yatonahabii si jwo: «Ná yatɔɔre puni ɲyɛ a bín'a kwɔ̀ mɛ, wuu ɲyɛ na lire pyi mɛ. T'aha bín'a kwɔ̀, wuu maha nta a kafaage láha bɛ̀ɛnŋke ɲwɔge na, maa ti kan t'a bya.»
\p
\v 9 Mà Yakuba yaha u u yu ná pi e, ka Arasɛli si nɔ wani ná u tuŋi yatɔɔre e. Uru u mpyi na ti nâha. 
\v 10 Tèni i Yakuba à u yalwoŋi Laban pworoŋi Arasɛli ɲya ná yatɔɔre e ke, ka u u ŋkàr'a sà kafaage láha bɛ̀ɛnŋke ɲwɔge na, maa ti kan t'à bya. 
\v 11 Maa Arasɛli pûr'a cû maa u yal'a shɛ́ɛre sèl'e, ka u ɲyaŋi funntange si ɲyilwɔhe pyi ku u ntîri u ɲyiigil'e. 
\v 12 Maa jwo Arasɛli á na u tuŋi cìnmpworo u ɲyɛ ure, na uru na ɲyɛ Erebeka jya. Ka Arasɛli si fê a kàre pyɛngɛ maa sà yi jwo u tuŋ'á. 
\v 13 Tèni i Laban à u cɔɔnŋi jyaŋi Yakuba kyaa lógo ke, ka u u fê a kàre u fye e, maa sà u pûr'a cû, maa u shɛ́ɛre, maa ŋkàre ná u e pyɛngɛ. Kyaa maha kyaa l'à pyi ke, ka Yakuba si cyire puni jwo u á. 
\v 14 Laban à yire lógo ke, ka u u jwo: «Mà sèeŋi jwo, mii ná mu na ɲyɛ cìnmpyii. Ka Yakuba si ŋkwôro na báaraŋi pyi Laban yyére mà nɔ yiŋɛ niŋkin na.
\p
\v 15 Ɲyɛ ka Laban si jwo u á canŋka: «Mii sùpya u ɲyɛ mu, ŋka lire ná li wuuni mu i, mu ɲyɛ a yaa mu u a báare mii á mana mɛ. Ma sàraŋi jwo na á, s'a uru kaan ma á.»
\p
\v 16 Ɲyɛ lir'à ta pworii shuunni na ɲyɛ Laban á. Niɲjyeŋi mɛge mpyi Leya, nimbileni woge sí ɲyɛ Arasɛli. 
\v 17 Leya lemɛ mpyi a ɲwɔ mà Arasɛli kwɔ̀ mɛ. 
\v 18 Ka Arasɛli kyaa si ntáan Yakuba á. Ka u u jwo Laban á: «Mii sí báaraŋi pyi yyee baashuunni i mu pworoŋi nimbileŋi, Arasɛli kurugo.» 
\v 19 Ka Laban si jwo: «Mii u u kan mu á, lir'à pwɔ́rɔ mii u u kan wabɛr'á. Tɛ̀ɛn naha ná mii i.» 
\v 20 amuni Yakuba à kwôro Laban yyére, maa báaraŋi pyi yyee baashuunni Arasɛli kurugo. Bà Arasɛli kyal'à táan Yakuba á sèl'e mɛ, ɲcyii yyeegii baashuunniŋ'à pyi u á canmpyaa fiige.
\p
\v 21 Cyire yyeegil'à tòro ke, ka Yakuba si jwo Laban á: «Na cwoŋi kan na á, tèn'à fûnŋɔ. Mii la ɲyɛ si u lèŋɛ numɛ.» 
\v 22 Ka Laban si kuru cyage sùpyire puni bínni, maa katáan nimbwoo pyi.
\p
\v 23 Ɲyɛ kuru canŋke numpilage e, ka Laban si u pworoŋi Leya lwɔ́ a kàre Yakuba yyére. Ka Yakuba si shwɔ̀n ná u e kuru numpilage e. 
\v 24 Laban mpyi a u báarapyipucwoŋi wà kan Leya á, uru mɛge mpyi Zilipa.
\p
\v 25 Ɲyɛ̀g'à pa múgo ke, ka Yakuba si li ta na Arasɛli bà mɛ, ŋka Leya wi. Maa jwo Laban á: «Ɲaha mu à pyi ná mii i amɛ yɛ?» Lire tèni i ke, Arasɛli kurugo bà mii à báaraŋi pyi mu á mà? Ɲaha na mu à mii naɲwɔhɔrɔ yɛ?» 
\v 26 Ka Laban si jwo u á: «Mà tàanna ná wuu tɛɛnni i, cɔɔnfooŋi ɲyɛ na jà a kan nàmbage e muɲcwofooŋi yyaha na mɛ. 
\v 27 Cikwɔɔnre cibilaage sanŋke pyi ná Leya e. K'aha ŋkwɔ̀, wuu sí cɔɔnfooŋi kan mu á mú, maa núr'a yyee baashuunniŋi wabɛrɛ báara pyi mii á.» 
\v 28 Ka Yakuba si kuru cibilaage sanŋke pyi ná Leya e, ka Laban si u pworoŋi Arasɛli kan u á. 
\v 29 Laban mpyi a u báarapyipucwoŋi wà kan Arasɛli á, uru mɛge mpyi Bila.
\p
\v 30 Ɲyɛ ka Yakuba si shwɔ̀n ná Arasɛli e mú. Ka u kyaa si ntáan u á mà tòro Leya na. Ka Yakuba si núr'a báaraŋi pyi Laban á sahaŋki fo yyee baashuunni.
\s1 Yakuba pyìibii kani
\p
\v 31 Ka Kafooŋi Kile si li ɲya na Leya kyaa ɲyɛ a táan *Yakuba á mɛ, ka u u sege táan u na. Maa sege pɛn Arasɛli na. 
\v 32 Ka Leya si yyére maa si pùnambile, maa li mɛge le Urubɛn: «Kafooŋi Kile à mii nàvunŋke ɲya, numɛ mii kyaa sí n-táan na pooŋ'á\f + \fr 29:32 \fr*\ft Urubɛn mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ «Pùnambile li nde», lire ɲyɛ mɛ «U à mii nàvunŋke ɲya.»\ft*\f*.»
\p
\v 33 Ka u u núr'a yyére, maa si pùnambile, maa jwo: «Kafooŋi Kile à lógo na mii kyaa ɲyɛ a táan na pooŋ'á mɛ, lire kurugo u à nde pùnambilini kan mii á mú.» Maa li mɛge le Simiyɔn\f + \fr 29:33 \fr*\ft Simiyɔn ɲwɔhe ku ɲyɛ U à lógo\ft*\f*.
\p
\v 34 Ka Leya si núr'a yyére maa si pùnambile, maa jwo: «Numɛ kɔni, mii pooŋi sí mii mâra, ɲaha na yɛ mii à pùnampyire taanre si u á.» Maa li mɛge le Levi\f + \fr 29:34 \fr*\ft Levi ɲwɔhe ku ɲyɛ U à mii mâra\ft*\f*.
\p
\v 35 Ka u u núr'a yyére, maa pùnambile sicyɛrewu si, maa jwo: «Numɛ, mii sí Kafooŋi kêe.» Lire kurugo, u à lire mɛge le *Zhuda\f + \fr 29:35 \fr*\ft Zhuda ɲwɔhe ku ɲyɛ U à kêe\ft*\f*. Lire kàntugo, ka u sege si yyére mà tère pyi.
\c 30
\p
\v 1 Ɲyɛ Arasɛli à pa li ɲya na uru sàha ŋkwɔ̀ a pyà ta *Yakuba á mɛ, ka u muɲcwoŋi yiɲcyɛge si jyè u e. Ka u u jwo Yakuba á: «Pyìibii pìi kan mii á mú. Fo lire bà mɛ, mii sí n-kwû.» 
\v 2 Ka Yakuba lùuni si yîri Arasɛli taan, maa jwo: «Lire tèni i ke, mii u ɲyɛ Kile la? Kile bà u à mu sige pyìsini na mà?» 
\v 3 Ka Arasɛli si jwo: «Mii báarapyipucwoŋi Bila u ŋge, u lwɔ́ a pyi ma cwo, bà u si mpyi si pyìi ta mii á mɛ. Lire ká mpyi, pire pyìibii sí n-pyi mii wuu.» 
\v 4 Lire pyiŋkanni na, Arasɛli à u báarapyipucwoŋi Bila kan Yakuba á, u à pyi u cwo.
\p Ka Yakuba si u lèŋɛ. 
\v 5 Ka Bila si mpa laa ta, maa pùnambile si Yakuba á. 
\v 6 Ka Arasɛli si jwo: «Kile à mii tànga kan. Nde mii à jwo u á ke, u à lire lógo, maa pùnambile kan mii á. Lire kurugo, Arasɛli à li mɛge le Dan\f + \fr 30:6 \fr*\ft Dan mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ U à mii tànga kan\ft*\f*.
\p
\v 7 Ka Arasɛli báarapyipucwoŋi Bila si núr'a laa lwɔ́ maa pùnambile shɔnwuu si Yakuba á. 
\v 8 Ka Arasɛli si jwo: «Sèeŋi na, mii à zhìŋi le ná na muɲcwoŋi i, maa jà u na.» Lire kurugo, u à lire pùnambilini mɛge le Nɛfitali\f + \fr 30:8 \fr*\ft Nɛfitali ɲwɔhe ku ɲyɛ «Mii à jà»\ft*\f*.
\p
\v 9 Ɲyɛ Leya à pa li ɲya na uru seg'à *kwɔ̀n mà tère pyi ke, ka u u u báarapyipucwoŋi Zilipa kan Yakuba á, u à pyi u cwo.
\p
\v 10 Ka Zilipa si laa lwɔ́, maa pùnambile si Yakuba á. 
\v 11 Ka Leya si jwo: «Mii ɲùŋk'à táan dɛ!» Lire kurugo, u à li mɛge le Gadi\f + \fr 30:11 \fr*\ft Gadi ɲwɔhe ku ɲyɛ ɲùntanga\ft*\f*.
\p
\v 12 Ka Zilipa si núr'a pùnambile si Yakuba á. 
\v 13 Ka Leya si jwo: «Ei! funntange kyaa li ɲyɛ nde dɛ! Cyeebii sí n-jwo na mii wuun'à ɲwɔ.» Maa lire pùnambilini mɛge le Ashɛri\f + \fr 30:13 \fr*\ft Ashɛri ɲwɔhe ku ɲyɛ funntange.\ft*\f*
\p
\v 14 Ɲyɛ canŋka, sùmakwɔɔngii tèni i, Urubɛn à fwor'a kàr'a sà mandaragɔri cige\f + \fr 30:14 \fr*\ft Tire sùpyire mpyi na sɔ̂nŋi na kuru cige fwuugii na ɲyɛ pyitawyɛrɛ\ft*\f* kà ɲya kɛrɛge e. Ka u u kuru cige fwuugii cyìi tùgo a pa ŋkan u nuŋi Leya á. Ka Arasɛli si jwo Leya á: «Na pwɔhɔ, maa ma jyaŋi mandaragɔri cige fwuugii cyìi kan na á.» 
\v 15 Ka Leya si jwo: «Na ɲaha? Mu à mii pooŋi shwɔ mii na, lire ɲyɛ a mu funŋke ɲíŋɛ mɛ, fo mu sàha na ŋko mii u na jyaŋi fwuugii kan mu á si ntaha lire na kɛ?» Ka Arasɛli si jwo: «Ɲyɛ kampyi lire li, u sí n-pa niɲjaa numpilage pyi ná mu i. Lire sí n-pyi mu jyaŋi fwuugii cyaga.» Ka Leya si ɲɛɛ.
\p
\v 16 Ɲyɛ yàkoŋke Yakuba niɲjîriŋi kɛrɛge e, ka Leya si ŋkàr'a sà u ɲùŋɔ bɛ̂, maa yi jwo u á: «Mu sí n-shwɔ̀n mii yyére niɲjaa. Mii à na jyaŋi fwuugii tɛ̀g'a mu fáa Arasɛli á niɲjaa kàzhwɔɔnni mɛɛ na.» Ka Yakuba si ŋkàr'a sà shwɔ̀n Leya yyére kuru canŋke numpilage e. 
\v 17 Ka Kile si Leya ɲaarage shwɔ. Ka u u laa lwɔ́ maa pùnambilini kaŋkurowuuni si Yakuba á. 
\v 18 Maa jwo: «Mii à na báarapyipucwoŋi kan na pooŋ'á ke, lire sàraŋi Kile à kan mii á amɛ.» Lire kurugo, u à lire pùnambilini mɛge le Isakari\f + \fr 30:18 \fr*\ft Isakari ɲwɔhe ku ɲyɛ sàra wi\ft*\f*.
\p
\v 19 Ka u u núr'a pa laa lwɔ́ maa pùnambilini baaniwuuni si Yakuba á. 
\v 20 Maa jwo: «Kile à bùɲyɛbwɔhɔ pyi mii á. Numɛ, mii pooŋi sí mii le ɲjire e, ɲaha na yɛ mii à pùnampyire baani si u á.» Ka u u lire pùnambilini mɛge le Zabulɔn\f + \fr 30:20 \fr*\ft Zabulɔn ɲwɔhe ku ɲyɛ bùɲyɛ, lire ɲyɛ mɛ ɲjire\ft*\f*.
\p
\v 21 Lire kàntugo, ka u u pùceebile si, maa lire mɛge le Dina.
\p
\v 22 Ɲyɛ ka Kile si funŋɔ cwo Arasɛli na, maa u ɲaariyi shwɔ, ka u sege si ɲwɔ cû. 
\v 23 Ka u u laa lwɔ́ maa si pùnambile. Maa jwo: «Kile à silege láha mii na numɛ.» 
\v 24 Maa lire pùnambile mɛge le Yusufu. Maa jwo: «Kile u pùnambilini labɛrɛ bâra nde na mii á\f + \fr 30:24 \fr*\ft Yusufu ɲwɔhe ku ɲyɛ «U à wà bâra\ft*\f*.»
\s1 Yakuba á pa mpyi yaarafoo
\p
\v 25 Ɲyɛ Yusufu siŋkwooni kàntugo Arasɛli á, ka *Yakuba si jwo canŋka Laban á: «Kuni kan na á, mii sí núru n-kàre na tupyɛnge e. 
\v 26 Na cyeebii ná na pyìibii kan na á, pire kurugo mii à báaraŋi pyi mu á. Pi kan na á, mii kɛ̀ɛge na tupyɛnge e. Nde mii à pyi mu á ke, mu yabiliŋ'à li cè.» 
\v 27 Ka Laban si u pyi: «Kampyi mii kyal'à táan mu á, mii la ɲyɛ maa ntɛ̀ɛn naha. Ɲaha kurugo yɛ mii à cɛɛre pyi mà li ɲya na Kafooŋi Kile à jwó le mii á mu cye kurugo. 
\v 28 Mu sàraŋi ɲyɛ yaage ŋkemu ke, kuru jwo na á, si kuru kan ma á.» 
\v 29 Ka Yakuba si jwo: «Báareŋkanni na mii à báara mu á, ná ɲyahaŋkanni na mu yatɔɔr'à ɲyaha mii cye e ke, mu à li cè. 
\v 30 Yatɔɔre nimpyigire ti mpyi mu á, mà mii ta mii sàha mpa mɛ, tir'à púgo a pyi kurumbwɔhɔ. Kafooŋi Kile à jwó le mu á mii cye kurugo. Numɛ, mà mii yaha naha, tèni ndire mii sí n-ta si mbáare na pyɛnge shiinbil'á yɛ?»
\p
\v 31 Ka Laban si jwo: «Ɲaha mu la ɲyɛ mii u kan mu á ma sàraŋi yɛ?» Ka Yakuba si jwo: «Mii ɲyɛ a tîge yaage kabɛrɛ kurugo mɛ, ɲje mii sí n-jwo mu á ke, mu aha ntɛ̀ɛn yire taan, mii sí núru raa mu yatɔɔre nâha. 
\v 32 Ɲyɛ niɲjaa, mii sí n-jyè mu yatɔɔre shwɔhɔl'e si ti wíi niŋkin niŋkin. Mpàabii puni pi ɲyɛ pi ɲyɛ a fíniŋɛ mɛ, ná sikaabii puni pi à ɲɛ́ŋɛ ke, pire pi sí n-pyi mii sàraŋi. 
\v 33 Mu aha mpa mii yatɔɔre kàanmucya canŋke ŋkemu i ke, kampyi mii à tíi, mu sí n-cè. Mu aha bú mpa sika maha sika ta ti shwɔhɔl'e ŋgemu u ɲyɛ u ɲyɛ a ɲɛ́ŋɛ mɛ, lire ɲyɛ mɛ mpà maha mpà u à fíniŋɛ ke, mu kú n-cè n-jwo na mii à uru yû.
\p
\v 34 Ɲyɛ ka Laban si jwo: «Bà mu à yi jwo mɛ, wuu yi pyi amuni.» 
\v 35 Ŋka kuru canŋke yabiliŋi i, Laban à yîri maa sikaabii niɲɛ̀ŋɛbii, ná mpàabii niŋgwòobii cwɔɔnr'a yaha piye kanni na, 
\v 36 maa pire kan u pyìibil'á pi sà a pire nâha cyage kabɛr'e, bà pi laage si mpyi si ntɔɔn Yakuba na mɛ. Canmpyaa taanre ɲara pi à pyi, maa nɔ kuru cyage e. Ka Yakuba si ŋkwôro na Laban yatɔɔre sannte nâha.
\p
\v 37 Ɲyɛ ka Yakuba si kabiipuruyo *kwɔ̀n, pepiliye cige na, ná amandiye cige na, ná pilatani cige na. Maa cyire kàbigigii kwooyi nimpuruyi yà láhala láhala maa yire tafyinyi yige yig'a yaha. 
\v 38 Maa cyi le le yatɔɔre yabyayi i, bà yatɔɔre si mpyi t'aha a ma tabyage e ti raa cyi ɲaa mɛ.
\p Ɲyɛ yatɔɔre tiye tèekɔ̀rɔŋ'à nɔ ke, 
\v 39 ka ti i wá na tiye dùru tabyage e, marii cyire kàbigigii ɲaa, ka li i mpyi amuni, yatɔɔr'à pa a sini ke, ka ti pyìre si ɲɛ́ŋɛ.
\p
\v 40 Yakuba mpyi a mpànɛɛbii cwɔɔnr'a yaha piye kanni na. Mpàpeebii n'a mpyi na ŋkor'a pi dùru tèni ndemu i ke, u mpyi maha pi yaha pi i Laban yatɔɔre niɲɛ̀ŋɛre ná niŋgwòore ɲaa, bà pi si mpyi pi aha si, pi pyìibii si ɲɛ́ŋɛ mɛ. Amuni Yakuba á pyi maa yatɔɔrɔ niɲyahara ta, maa ti yaha tiye kanni na. 
\v 41 Mà bâra lire na, yatɔɔre sèewoore n'a mpyi na ŋkòr'a tiye dùru tabyage e, Yakuba mpyi maha cyire kàbigigii ɲɛmpe wogigii le lùbyayaayi i, ti i ɲaa. 
\v 42 Ŋka niɲcwɔgɔre n'a mpyi na ma tabyage e, u mpyi maha ɲɛn'a kàbigigii le lwɔhe e mɛ. Ɲyɛ lire pyiŋkanni na, mpàpyire ná sikapyire niɲcwɔgɔr'à pyi Laban woro, ka nintubuunte si mpyi Yakuba woro.
\p
\v 43 Ɲyɛ amuni Yakuba à pa mpyi nàfuufeembwɔhɔ, u à sikyaa ná mpàa niɲyahamii ta. Báarapyicyee ná báarapyinambaa na mpyi u á, ná ɲwɔ́hɔɲyi ná dùfaanya.
\c 31
\s1 Yakuba vɛ̀ŋi kani
\p
\v 1 Ɲyɛ l'à pa nɔ cyage k'e, fo Laban pyìibil'à jwo na: «*Yakuba à wuu tuŋi cyeyaayi puni lwɔ́ a pyi u wuyo. Lire pyiŋkanni na, u à uye pyi yaarafoo.» Ka puru jwumpe si nɔ Yakuba na. 
\v 2 Ka Yakuba mú si li ɲya na yyetange ku mpyi Laban á mà yyaha tíi ná ur'e ke, na u sàha ɲyɛ ná kur'e mɛ.
\p
\v 3 Ɲyɛ canŋka Kafooŋi Kile à jwo Yakuba á: «Núru ma tupyɛnge e, cyage e mu à si ke. Mii sí n-pyi ná mu i.» 
\v 4 Pur'à jwo ke, ka Yakuba si ntɛ̀ɛn u yatɔɔre cyage e sige e, maa wà tun u à Arasɛli ná Leya yyere. 
\v 5 Pi à pa ke, ka u u yi jwo pi á: «Mii à li ɲya yii tuŋi yyahe e, cùŋkanni na u mpyi a fyânha a mii cû ke, u sàha ɲyɛ amuni ná mii i mɛ. Ŋka mii tuŋi u Kileŋi à kwôro ná mii i. 
\v 6 Yii yabilimpil'à cè na mii à báare yii tuŋ'á ná na fànhe puni i. 
\v 7 Lire ná li wuuni mú i, yii tuŋ'à mii naɲwɔhɔrɔ, maa mii sàraŋi kɛ̂ɛnŋɛ fo tooyo kɛ. Ŋka Kile ɲyɛ a ɲɛɛ u kapii pyi mii na mɛ. 
\v 8 U n'a mpyi a jwo na mii sàraŋi u sí n-pyi yatɔɔre t'à ɲɛ́ŋɛ sèe sèl'e ke, ti puni pyìibii mpyi maha ɲɛ́ŋɛ sèl'e. Ɲyɛ u n'a mpyi a núr'a yi kɛ̂ɛnŋɛ, maa jwo mii sàraŋi u sí n-pyi ntemu ti ɲyɛ ti ɲyɛ a ɲɛ́ŋɛ sèe sèl'e mɛ, yatɔɔre pyìre puni mpyi maha sini amuni. 
\v 9 Kile u à yii tuŋi yatɔɔre shwɔ u na mà kan mii á. 
\v 10 Ɲaha kurugo yɛ tèni i yatɔɔre mpyi na tiye dùru ke, mii à ŋɔɔgɔ ŋɔ́ɔ, mà li ɲya sikaperigii cyi mpyi na sikacyeebii dùru ke, cyire pun'á ɲɛ́ŋɛ. 
\v 11 Lire tèni i, Kile Mɛlɛkɛŋi à mii yyere ŋɔɔge e: «Yakuba» ka mii i shwɔ. 
\v 12 Ka u u jwo: «Ma yyahe yîrige maa wíi: Sikaperigii cyi wá na dùru sikacyeebii na ke, cyire pun'á ɲɛ́ŋɛ ɲɛ́ŋɛ.» Maa jwo: «Mii à lire pyi, ɲaha na yɛ ɲcyii puni Laban à pyi mu na ke, mii à cyire ɲya. 
\v 13 Kileŋi u à uye cyêe mu na Betɛli i ke, mii u ɲyɛ ure. Kuru cyage e, mu à sìnmpe wu kafaage na, maa ku pyi funɲcwoyaaga, maa ɲwɔ fáa mii, Kile á. Ɲyɛ numɛ yîr'a fworo nde kìni i maraa sì ma tasege e.»
\p
\v 14 Ɲyɛ Arasɛli ná Leya á puru jwumpe lógo ke, ka pi i jwo: «Wuu nàzhan yaaga sàha ɲyɛ naha mɛ, wuu mú sì kɔɔgɔ ta wuu tuŋi pyɛnge e mɛ. 
\v 15 Wuu tuŋ'à wuu cû nàmpwuun fiige numɛ, u à wuu pɛ́rɛ maa uru wyɛ́rɛŋi lyî a kwɔ̀.» 
\v 16 Maa jwo Yakuba á sahaŋki: «Kile à nàfuuŋi ŋgemu shwɔ u na, mà kan mu á ke, uru na ɲyɛ wuu ná wuu pyìibii wuu numɛ. Lire e ke, Kile à ndemu jwo mu á ke, lire pyi.»
\p
\v 17-18 Ka Yakuba si yîri, maa u cyeebii ná u pyìibii dùrugo ɲwɔhɔɲyi ɲuŋ'i, maa kuni lwɔ́ na ŋkɛ̀ɛge u tuŋi Ishaka yyére, *Kana kìni i. Maa ŋkàre ná u yatɔɔre ná u cyeyaayi puni i, ɲje u à ta Mɛsopotami kìni i ke.
\p
\v 19 Tèni i Yakuba a fê ke, lir'à Laban ta u à kàre u mpàabii shire takwɔ̀nge e. Ɲyɛ pi niŋkàribii na, ka Arasɛli si u tuŋi kacyanhigii yû. 
\v 20 Lire pyiŋkanni na, Yakuba á wwû Aramu shinŋi Laban ɲwɔh'i, maa fwor'a kàre, u ɲyɛ a jwo ná u e mɛ. 
\v 21 Yaaga maha yaaga ku mpyi u woge ke, u à fyâl'a yire puni lwɔ́ a kàre. U à Efirati baŋi *kwɔ̀n, maa ŋkàre Galadi ɲaɲyi kànmpanŋke na.
\s1 Laban à Yakuba fyè tɔ̀rɔ
\p
\v 22 *Yakuba á canmpyaa taanre ɲaara, ka pi i nta a yi jwo Laban á na u à fê. 
\v 23 Ka Laban ná u shiinbii pìi si yîri, maa Yakuba fyè tɔ̀rɔ canmpyaa baashuunni i, mà sà u ta Galadi ɲaɲyi shwɔhɔl'e. 
\v 24 Ŋka kuru canŋke numpilage e, Kile à uye cyêe Aramu shinŋi Laban na ŋɔɔg'e, maa yi jwo u á: «Maye kàanmucya. Ma hà yaaga pyi Yakuba na mà dɛ!»
\p
\v 25 Ɲyɛ tèni i Laban a Yakuba kɔ̀r'a ta ke, lir'à u ta u à u vàanŋke bayi kwòro kwòro Galadi ɲaɲyi shwɔhɔl'e. Ka Laban ná u fyèɲwɔhɔshiinbii mú si pi wuyi kwòro wani cyage kabɛr'e. 
\v 26 Kàntugo, ka Laban si ŋkàr'a sà Yakuba yíbe: «Ɲaha mu à pyi amɛ yɛ? Ɲaha na mu à mii ɲwɔhɔ yaha maa mii pùcɛribii cû a fworo, mu à jwo bilii pi à cû kàshige takwɔ̀nge e yɛ? 
\v 27 Ɲaha na mu à wwû mii ɲwɔh'i maa ŋwɔh'a fworo, mu ɲyɛ a yi jwo mii á mà yɛ? Kàmpyi mu mpyi a yi jwo mii á, mii mpyi na sí katáan nimbwo pyi mu ŋkàraŋi mɛgɛ na, ná myahigil'e, ná bàribii ná kɔ̀nɔbil'e. 
\v 28 Mu bà ɲyɛ a yyére mii u pishɛɛre kan na pyìibii ná na ɲampyir'á mɛ! Ɲaha funŋɔ baara mu à pyi amɛ yɛ? 
\v 29 Cyage e mu ɲyɛ numɛ ke, mii sí n-jà kapii pyi mu na. Ŋka taɲjaa, mu tuŋi u Kileŋi à jwo ná mii i. U à jwo: «Maye kàanmucya, ma hà yaaga pyi Yakuba na mɛ.» 
\v 30 Ɲyɛ mii à cè na mu funŋk'à wyɛ̀rɛ, mu la ɲyɛ si ŋkàre ma tukanha na. Ŋka ɲaha kurugo mu niŋkàriŋ'à mii kacyanhigii yû yɛ?» 
\v 31 Ka Yakuba si u ɲwɔ shwɔ: «Mii mpyi na fyáge na mu sí ma pwɔ̀ribii shwɔ mii na, lire kurugo mii à ŋwɔh'a fê a yîri mu taan. 
\v 32 Ŋka mu aha ma kacyanhigii ta naha shin maha shin á, urufoo sí n-bò. Cìnmpyiibii puni pi mpii naha, kampyi mu wá ma yaaga ɲya, ku lwɔ́.» Lir'à ta Yakuba mpyi a cè na Arasɛli u à u tuŋi kacyanhigii yû mɛ.
\p
\v 33 Ɲyɛ ka Laban si sà jyè Yakuba vàanŋke bage e, maa cyeyi puni wíi, maa sà jyè báarapyicyeebii mú shuunni wuyi i, maa wíi mú, maa jyè Leya woge e, maa kuru wíi. Puru ɲwɔhɔ na, maa sà jyè Arasɛli woge e. 
\v 34 Taa Arasɛli u mpyi a u tuŋi kacyanhigii ŋwɔhɔ a lwɔ́ a le ɲwɔ́hɔŋke yatɛ̀ɛnŋke ɲwɔh'i, maa ntɛ̀ɛn ku ɲuŋ'i. Ka Laban si cyeyi puni wíi, u ɲyɛ a yaaga ɲya mɛ. 
\v 35 Ka Arasɛli si jwo: «Baba, maye sanŋa yaha, cyeebii làdaŋi u naha mii na niɲjaa, lire kurugo mii nàha na sì n-jà n-yîri mɛ.» Ka Laban si u kacyanhigii cya shiŋi puni, u ɲyɛ a cyi ɲya mɛ.
\p
\v 36 Ka Yakuba lùuni si yîri u taan, fo ka ku pyi kàshi maa jwo u á: «Kapiini ndire mii à pyi yɛ? Ɲaha kafiile mii à pyi, ka mu u wá na mii fyè tɔ̀rɔ amɛ yɛ? 
\v 37 Mu à mii yaayi puni wíi ke, mu à ma yaaga ɲya la? Mu aha nta mu à kà ɲya, ku cyêe ma shiinbii ná mii wuubii na, pire sí mii ná mu láha wuye na. 
\v 38 Yyee beɲjaaga mii à pyi mu á báaraŋi na. Mu mpàacyeebii ná mu sikacyeebil'à pyà maha pyà si ke, pire puni ɲyii wuubii pi à si. Canŋa niŋkin mii ɲyɛ a mu mpàpooŋi wà bò a kyà mɛ. 
\v 39 Naŋiyaaga n'a mpyi a mu yatɔɔge kà cû, mii mpyi maha ntɛ̀ɛnn'a yi jwo mu á mɛ, mii yabiliŋi mpyi maha kuru faare cya. Yatɔɔge kà n'a mpyi a yû, l'à pyi canŋke e yoo, l'à pyi numpilage e yoo, mu mpyi maha jwo na mii u ku cyage cya. 
\v 40 Canŋke e, kafwuge mpyi maha mii sore, numpilage e, wyeere mpyi maha mii ndîri, fo mii sì n-jà ŋɔ́ɔ mɛ. 
\v 41 Cyii yyee beɲjaaga u ɲyɛ ŋge, mii ɲyɛ mu pyɛnge e. Mii à báara mu á yyee kɛ ná sicyɛɛre, mu pworibii mú shuunni kurugo. Puru ɲwɔhɔ na, mii à yyee baani pyi báaraŋi na sahaŋki si nta yatɔɔre tà ta. Ŋka mu à mii sàraŋi kɛ̂ɛnŋɛ fo tooyi kɛ. 
\v 42 Mii tulyage *Ibirayima u Kileŋi, ŋgemu yyaha fyagare e mii tuŋi Ishaka na ɲaare ke, kàmpyi uru Kileŋi mpyi ná mii i mɛ, mu mpyi na sí mii cyeŋgayi wuŋi yaha, mii u kàre. Kile à mii kanhare ná mii báaraŋi ɲya, lire kurugo u à tànge kan mii á taɲjaa mu ŋɔɔge e.
\s1 Laban ná Yakuba à wwoɲɛɛge le
\p
\v 43 Ɲyɛ ka Laban si *Yakuba ɲwɔ shwɔ: «Mii pyìi pi ɲyɛ mu cyeebii, pi pyìibii mú na ɲyɛ mii pyìi. Nte yatɔɔre ɲyɛ mii woro, yaaga maha yaaga na mu ɲyii ɲya ke, yire puni ɲyɛ mii wuyo. Ɲaha mii sí n-jà n-pyi na pworibii ná pi pyìibil'á niɲjaa yɛ?» 
\v 44 Maa núr'a jwo Yakuba á: «Wuu wwoɲɛɛgɛ le, wuu u yaaga yaa mu à jwo shéere wuu ná wuye shwɔhɔl'e, bà kuru si mpyi s'a wuu funŋɔ cwo tèrigii puni i mɛ.»
\p
\v 45 Ka Yakuba si kafaage kà lwɔ́ a yyéeŋɛ mà pyi funɲcwogoyaaga, 
\v 46 maa jwo u shiinbil'á na pi kafaayi yà bíl'a bínni. Y'à bíl'a bín'a kwɔ̀ ke, ka pi puni si wwɔ̀ maa lyî yire kafaayi ŋkère na. 
\v 47 Ka pi i yire kafaayi mɛge le Shéere. Kuru mɛge ku ɲyɛ Laban shɛɛnre e Yegari Sahaduta maa mpyi Yakuba woore e Galɛdi.
\p
\v 48 Ka Laban si jwo: «Ŋke kafaaɲaŋke ku pyi mu à jwo shéere mii ná mu shwɔhɔl'e niɲjaa. Lire kurugo, kuru cyage mɛg'à le Galeedi.» 
\v 49 Ŋka kuru cyage mɛg'a pa le Mizipa mú, ɲaha na yɛ Laban à jwo Yakuba á: «Wuu aha mpa mpyi wuu saha ɲyɛ na wuye ɲaa mɛ, Kafooŋi Kile u pyi wuu kàanmucyafoo.» 
\v 50 Ka Laban si jwo Yakuba á sahaŋki: «Mu aha mii pùcɛribii cùmɔ lemɛ pi, maa cyeebii piibɛrii lwɔ́, sùpya ɲyɛ wuu shɛ̀rɛfoo mà dɛ! Ta maye kàanmucaa, ɲaha na yɛ Kile u ɲyɛ wuu shɛ̀rɛfoo.» 
\v 51 Maa jwo sahaŋki: «Ŋke kafaaɲaŋke wíi, na kafaage mii à yyéeŋɛ mà pyi funɲcwogoyaaga ke, 
\v 52 yire yi pyi wuu shɛ̀rɛfoo, mii ɲyɛ a yaa mii u tòro yire kafaayi taan ná funmpege e si ŋkàre mu yyére mɛ, mu mú sí ɲyɛ a yaa mu u tòro yi taan si mpa mii fye e ná funmpege e mɛ. 
\v 53 *Ibirayima u Kileŋi ná Nakwɔri u kileŋi, pire pi pyi wuu yukyaabii.» Ka Yakuba si ŋkâa Kile na, uru ŋgemu yyahafyagare e u tuŋi Ishaka na ɲaare ke.
\p
\v 54 Lire kàntugo, ka Yakuba si yatɔɔge kà pyi sáraga kuru kafaaɲaŋke cyage e. Maa pi yyer'a pa, ka pi i lyî siɲcyan maa shwɔ̀n wani.
\s1 Yakuba á bùɲyɛ tùugo u yyahafooŋi Ezawu á
\p
\v 55 Kuru canŋke nùmpanŋa ɲyɛ̀sɔɔge na, Laban à yîri maa pishɛɛre kan u pucɛrɛbii ná u ɲampyir'á, maa jwó le pi á. Puru ɲwɔhɔ na, maa núr'a kàre u pyɛngɛ.
\c 32
\p  
\v 1 Ɲyɛ ka *Yakuba si ntòro ná ɲaani i. Mà u yaha u u ŋkɛ̀ɛge u à círi ná *Kile mɛ̀lɛkɛɛbii pìl'e. 
\v 2 Tèni i u à pi ɲya ke, ka u u jwo: «Kile tatɛ̀ɛnge kà ku ɲyɛ ŋke!» Lire kurugo, pi à kuru cyage mɛge le Tatɛɛnyi Shuunni.
\p
\v 3 Lire kàntugo, ka Yakuba si u shiinbii pìi tun u yyahafooŋi Ezawu yyére Seyiri ɲaɲyi i, Edɔmu kùluni i. 
\v 4 Maa yi jwo pi á na pi sà yi jwo uru ɲùŋufooŋi Ezawu á na u bilinaŋi Yakuba u à pire tun, na uru na mpyi Laban yyére fo mà pa nɔ niɲjaa na. 
\v 5 Maa núr'a jwo pi á sahaŋki na pi yi jwo u á na nìiyi na ɲyɛ ur'á, mà bâra dùfaanyi na, ná sikyaa ná báarapyinambaa ná báarapyicyee, na ur'à yire ɲje jwo u ɲùŋufooŋ'á, bà u si mpyi si uru cùmɔ lemɛ ɲwɔ mɛ.
\p
\v 6 Ɲyɛ ka tùnntunmpii si ŋkàr'a sà tire tùnnture jwo Ezawu á maa núr'a pa yi jwo Yakuba á: «Wuu à shà mu yyahafooŋi yyére. Nàmbaa ŋkwuu sicyɛɛre na wá u fye e na mu bêni.» 
\v 7 Tèni i Yakuba á yire lógo ke, ka u u fyá fo na ɲcyɛ̂ɛnni. Sùpyire ti mpyi u á ke, ná sikaabii ná mpàabii ná nìiyi, ná ɲwɔhɔɲyi, u à yire puni táa mà pyi kuruyɔ shuunni. 
\v 8 Maa jwo uye funŋ'i: «Ezawu ká bú ɲcwo kuruŋke kà na, ku sanŋke sí tashwɔgɔ ta.»
\p
\v 9 Maa Kile ɲáare maa jwo: «Kafooŋi Kile, mii tulyage *Ibirayima ná mii tuŋi Ishaka u Kileŋi, mu à jwo mii á na mii u núru na kìni i, na tasege e, na mu sí ɲwɔ mii na. 
\v 10 Mu à kacɛnŋii pyi mii á, maa ma ɲwɔmɛɛfente cyêe mii na, mii u ɲyɛ mu bilinaŋi ke, mà li ta mii mpyi a yaa ná lire e mɛ. Mii niŋkàriŋi Laban yyére, tèni i mii à Zhurudɛn baŋi jyiile ke, yafyin mpyi mii cye e mɛ, fo kàbii kanna. Ŋka niɲjaa, mii à na sùpyire ná na yatɔɔre táa táa kuruɲyi shuunni. 
\v 11 Mii à mu ɲáare maa na shwɔ na yyahafooŋi Ezawu na, ɲaha na yɛ mii na fyáge u aha ŋkwɔ̀ mii ná na cyeebii ná na pyìibii bò mɛ. 
\v 12 Kafooŋi Kile, mu yabiliŋi u à jwo na mu sí ɲwɔ mii á, si mii tùluge ɲyaha bà suumpe lwɔhe nticyɛnŋi ɲyɛ mɛ, fo wà sì n-jà ku tɔ̀rɔ mɛ.»
\p
\v 13 Ɲyɛ Yakuba á Kile ɲáara a kwɔ̀ ke, maa shwɔ̀n wani. Maa yà wwû u cyeyaayi i mà tùugo u yyahafooŋi Ezawu á mà pyi bùɲyɛ. 
\v 14 Sikacyee ŋkwuu shuunni ná sikaperii beɲjaaga ná mpacyee ŋkwuu shuunni ná mpàpee beɲjaaga, 
\v 15 ná ɲwɔ́hɔɲcyee beɲjaaga ná kɛ ná yi pyìi, ná nùcyee beeshuunni ná nùpyahahii kɛ ná dùfaanɲcyee beɲjaaga ná dùfaanmpee kɛ, 
\v 16 maa yire kan u báarapyiibii pi mâra, pi puni ná pi mɛgɛ yatoŋkuruŋɔ. Maa yi jwo pi á: «Yii yaha na yyaha na, yii i laaga le le yatoŋkuruyi ná yiye shwɔhɔl'e» 
\v 17 Maa yi jwo yatoŋkuruŋke niɲcyiige fooŋ'á: «Mii yyahafooŋi Ezawu ká bɛ̂ ná mu i, maa mu yíbe: «Taa mu sì ke? Jofoo u báarapyi u ɲyɛ mu yɛ? Yatokuruŋke ku ŋke mu yyaha na ke, jofoo wogo ki yɛ?» 
\v 18 Maa u ɲwɔ shwɔ: «Mu bilinaŋi Yakuba woge ki, u ɲùŋufooŋi Ezawu u bùɲyɛ u ɲyɛ u wi. Uru yabiliŋi mú sí ɲyɛ kàntugo na ma. 
\v 19 Puru ninumpe Yakuba á jwo yatoŋkuruyi sanɲyi feebii niŋkin niŋkin á. Maa yi jwo pi á na pi aha ɲcíri ná Ezawu i, pi i puru jwumpe ninumpe taha u á. 
\v 20 Maa núr'a jwo pi á: «Yii yi jwo u á na u bilinaŋi Yakuba sí n-pa kàntugo yyére.» Yakuba mpyi na yu uye funŋ'i: «Yatɔɔre nte mii à yaha a kàre naye yyaha na ke, tire ká ŋkan u á, u funŋke sí ɲíŋɛ. Lire e, wuu aha bá wuye ɲya tèni ndemu i ke, lire kú n-jà u pyi u mii bɛ̂ ná funntange e.
\s1 Yakuba á zhì le ná Kile e
\p
\v 21 Ɲyɛ *Yakuba á yire bùɲyɛyaayi yaha a kàre uye yyaha na ke, ka u yabiliŋi si ntɛ̀ɛn wani kuru canŋke numpilage e. Numpilag'à nɔ cyage e ke, 
\v 22 ka u u u cyeebii mú shuunniŋi ná u báarapyicyeebii shuunniŋi, ná u pyìibii kɛ ná niŋkinŋi pyi pi à Yabɔki baŋi jyiile ná u cyeyaayi puni i.
\p
\v 24 Puru ɲwɔhɔ na, maa ntɛ̀ɛn uye niŋkin wani, ka nàŋi wà si mpa zhì le ná u e mà nɔ fo ɲyɛ̀kwɔnge na. 
\v 25 Nàŋ'à pa li ɲya na uru sì n-jà Yakuba cyán mɛ, ka u u u bwɔ̀n dìshige na, ka ku u ŋwɔ́hɔrɔ. 
\v 26 Maa jwo Yakuba á: «Na yaha s'a ŋkɛ̀ɛge, ɲaha na yɛ ɲyɛ̀g'à múgo.» Ka Yakuba si jwo: «Ná mu ɲyɛ a jwó le mii á mɛ, mii sì mu yaha mu u ŋkàre mà dɛ!» 
\v 27 Ka u u jwo: «Di mu mɛge ɲyɛ yɛ?» Ka u u jwo: «Yakuba.» 
\v 28 Ka nàŋi si jwo: «Mu mɛge saha sì n-pyi Yakuba mɛ, ku sí n-pyi *Izirayɛli, ɲaha na yɛ mu à zhì le ná Kile e, mà bâra lire na, mu à sí ta sùpyire na\f + \fr 32:29 \fr*\ft Izirayɛli ɲwɔhe ku ɲyɛ Kile u ɲyɛ na cyi cwɔɔnre\ft*\f*.» 
\v 29 Ka Yakuba si u pyi: «Mii na mu ɲáare, maa ma mɛge jwo na á.» Ka nàŋi si jwo: «Ɲaha na mu na mii mɛge yíbili yɛ?» U à yire jwo ke, maa jwó le Yakuba á. 
\v 30 Ka Yakuba si kuru cyage mɛge le Peniyɛli\f + \fr 32:31 \fr*\ft Peniyɛli ɲwɔhe ku ɲyɛ Kile yyahe\ft*\f*, maa jwo: «Mii yábiliŋi ɲyiigil'à Kile ɲya, lire na li wuuni mú i, mii à kwôro ɲyii na.»
\p
\v 31 Tèni i Yakuba à yîri Peniyɛli i, mà baŋi *kwɔ̀n ke, lir'à canŋa ɲyiini ta li i fwore. Dìshige ɲjàŋi mpyi a u pyi u u sêgere taɲaarege e. 
\v 32 Mà lwɔ́ kuru canŋke na, fo mà pa nɔ niɲjaa na, Izirayɛli shiinbii ɲyɛ na yatɔɔgɔ dìshige kapaanre tasogoge kyaare kyàa mɛ, ɲaha na yɛ kuru cyage kapaanre tasogoge e Kile à Yakuba bwɔ̀n.
\c 33
\s1 Yakuba ná u yyahafooŋi Ezawu à piye ɲùŋɔ bɛ̂
\p
\v 1 Ɲyɛ tèni i *Yakuba à pa ɲùŋke yîrig'a wíi mà Ezawu ɲya u u u bêni ná nàmbaa ŋkwuu sicyɛɛre ke, ka u u u pyìibii táa Leya ná Arasɛli, ná báarapyicyeebii shuunniŋi shwɔhɔl'e. 
\v 2 Maa báarapyicyeebii yaha yyaha yyére ná pi pyìibil'e, maa Leya ná u pyìibii taha pire na. Maa nta a Arasɛli ná Yusufu yaha pi puni kàntugo. 
\v 3 Ka u yabiliŋi si ntòro pi yyaha na, maa niŋkure sín sín fo tooyi baashuunni, mà jwo u ɲaar'a nɔ u yyahafooŋi Ezawu na ke. 
\v 4 Ka Ezawu si fê a u ɲùŋɔ bɛ̂, maa u pur'a cû, maa u shɛ́ɛre. Ka pi mú shuunni si wá na myahii súu funntange na.
\p
\v 5 Tèni i Ezawu à ɲùŋke yîrig'a cyeebii ná pyìibii ɲya ke, ka u u jwo: «Nte sùpyire ti nte mu fye e ke, mpirefee pi yɛ?» Ka Yakuba si jwo: «Mii, u ɲyɛ mu bilinaŋi ke, Kile à ɲwɔ mii na, maa pyìibii mpiimu kan mii á ke, pire pi.» 
\v 6 Ka báarapyicyeebii ná pi pyìibii si file maa niŋkure sín. 
\v 7 Ka Leya ná u pyìibii mú si file, maa niŋkure sín. Kàntugo, ka Yusufu ná u nuŋi Arasɛli si file maa niŋkure sín.
\p
\v 8 Pi à kwɔ̀ ke, ka Ezawu si Yakuba yíbe: «Ná yatokuruŋke e mu à pa ke, ɲaha wogo ki yɛ?» Ka Yakuba si u ɲwɔ shwɔ: «Mii la ɲyɛ si ti kan na ɲùŋufooŋ'á bà mii kyaa si mpyi si ntáan u á mɛ.» 
\v 9 Ka Ezawu si jwo: «Mii cɔɔnŋi, yatɔɔrɔ niɲyahara na ɲyɛ mii á mà kwɔ̀, tɛ̀ɛn ná ma woore e.» 
\v 10 Ka Yakuba si jwo: «Mii na mu ɲáare, kampyi yog'à kwɔ̀ mii ná mu shwɔhɔl'e, maa ŋge bùɲyɛŋi shwɔ. Mu mii bɛŋkann'à ɲwɔ mu à jwo Kile u à mii ɲùŋɔ bɛ̂. 
\v 11 Mii na mu ɲáare maa ŋge bùɲyɛŋi shwɔ, ɲaha na yɛ Kile à jwó le mii á sèl'e, yaaga kuu ɲyɛ mii na mɛ.» Yakuba á pu jwo a waha amuni ke, ka Ezawu si nta a ɲɛɛ uru bùɲyɛŋi na.
\p
\v 12 Puru ɲwɔhɔ na, ka Ezawu si jwo: «Ɲyɛ wuu kuni lwɔ́, wuu a sì siɲcyan.» 
\v 13 Ka Yakuba si jwo: «Mii ɲùŋufooŋi, nàŋkopyire karigil'à waha, mpàpyire mú na ɲyɛ mii á, nùnaare tà na ŋwɔre. Wuu aha ɲani pêe yi fànhe na, canŋa niŋkin kanna, yatɔɔre sí n-kwû. 
\v 14 Lire e, mii ɲùŋufooŋi, yaha ma bilinaŋi yyaha na. Mii sí raa ŋkɛ̀ɛge lùtaan na, yatɔɔre kàntugo ná nàŋkopyire e, fo zà nɔ na ɲùŋufooŋi yyére Seyiri kùluni i.» 
\v 15 Ka Ezawu si jwo: «Lire tèni i, mii sí na sùpyire tà le ná mu i kuni i.» Ka Yakuba si jwo: «Mii ɲùŋufooŋi, ɲùŋɔ ɲyɛ lire na mɛ, mii kyaa ká jà a táan mu á mà kwɔ̀, lire kanni sí mii tìn.»
\p
\v 16 Ɲyɛ kuru canŋke yabiliŋi, Ezawu à núr'a kàre Seyiri kùluni i. 
\v 17 Ŋka Yakuba ɲyɛ a ɲɛn'a kàre Ezawu fye e mɛ, maa ŋkàre cyage kabɛr'e, maa baga faanra wani, maa kàcwɔgɔ yaa u yatɔɔr'á. Lire kurugo, pi à kuru cyage mɛge le Kacwɔgɔ.
\p
\v 18 Yakuba à fworo Mɛsopotami kìni i, ka u niɲcɛnŋɛ wuu si nɔ fo Sikɛmu kànhe e *Kana kìni i. Ka u u u vàanŋke bayi kwòro kànhe yyaha yyére. 
\v 19 Cyage e u mpyi a u vàanŋke bayi kwòro ke, u à pa kuru cyage shwɔ Kyamɔri shiinbil'á ná wyɛ́rɛfyinŋi darashii ŋkul'e. Kyamɔri u mpyi Sikɛmu tuŋi. 
\v 20 Ka Yakuba si sáraga tawwûgo faanra wani, maa ku mɛge le Eli Ɛlohe *Izirayɛli\f + \fr 33:20 \fr*\ft kuru mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ Kile, Izirayɛli u Kileŋi\ft*\f*.
\c 34
\s1 Sikɛmu à Yakuba pworoŋi Dina ɲjini láha u na
\p
\v 1 Ɲyɛ Leya mpyi a pùceebileni ndemu si *Yakuba á, ná li mɛge ɲyɛ Dina ke, canŋka lire pùceebilin'à kàr'a sà fworo kuru kànhe pùcyepyire tà na\f + \fr 34:1 \fr*\ft Jwuŋkanni labɛrɛ: lire pùceebilin'à yîri na lire kɛ̀ɛge zà pùcyage kwɔ̀n kuru kànhe pùcyepyire shwɔhɔl'e.\ft*\f*. 
\v 2 Tèni i Kyivi kùlunifoo, Kyamɔri jyaŋi, Sikɛmu à Dina ɲya ke, ka u u u cyán a cû maa wwɔ̀ ná u e. Amuni, Sikɛmu à Dina ɲjini láha u na.
\p
\v 3 Ɲyɛ lir'à pyi ke, ka Yakuba pworoŋi Dina kani si ŋɔɔmɔ para Sikɛmu yyahe e, ka u u wá na u fɔ̀ɔnŋi si u ta ndèŋɛ mpyi u cwo. 
\v 4 Li ɲyɛ a pa ɲwɔ mɛ, fo Sikɛmu à kàr'a sà yi jwo u tuŋi Amɔri á, na u Dina cya a kan ur'á, uru u pyi u cwo.
\p
\v 5 Ɲyɛ ka Yakuba si mpa lógo na Sikɛmu à uru pworoŋi Dina ɲjini láha u na. Lir'à Yakuba jyaabii ta sige e ná yatɔɔre e, ka u u fyâha, u ɲyɛ a yaaga jwo mɛ, fo tèni i pi à pa yîri sige e ke.
\p
\v 6 Ɲyɛ lire ɲwɔhɔ na, ka Kyamɔri ná u jyaŋi Sikɛmu si ŋkàre Yakuba yyére mà sà jwo ná u e. 
\v 7 Lir'à Yakuba jyaabii ta pi à pa mà yîri sige e, ka pi i puru jwumpe lógo, ka li i waha pi na sèl'e, ka pi lùgigii si yîri sèl'e, ɲaha na yɛ Sikɛmu à kyaa pyi, ndemu *Izirayɛli shiinbii na fún ke, u à wwɔ̀ ná pi cɔɔnŋi Dina e fànhe e, kapyii sí bà mɛ.
\p
\v 8 Ka Kyamɔri si yi jwo Yakuba ná u jyaabil'á, na pi pworoŋi kyal'à táan uru jyaŋi Sikɛmu á, na ur'à pi ɲáare pi u kan u á u pyi u cwo. 
\v 9 Maa núr'a jwo pi á: «Yii wwoɲɛɛge le ná wuu e, yii sí raa yii pùceepyire kaan wuu á nàmbaga na, yii raa wuu wuubii leŋi mú. 
\v 10 Yii sí n-kwôro naha ná wuu e. Kìni sí n-yaha yii á, ndemu ká yii táan ke, yii a lire pyi. Yii kwôro naha, yii raa sì yii ɲyii cyeyi puni i, yii ɲìŋke kà shwɔ yiy'á.»
\p
\v 11 Ka Sikɛmu mú si jwo Dina sìɲɛɛbii ná pi tuŋ'á: «Yii ɲɛɛ, yii i nde niŋkinŋi pyi na á sa! Yii aha yaaga maha yaaga ɲáare mii á, mii sí kuru kan yii á. 
\v 12 L'aha yii táan, yii cikwɔnwyɛrɛŋi ɲyaha sèe sèl'e, mii sí uru kan yii á, li tɛgɛni li ɲyɛ, yii i pùcwoŋi kan mii á.»
\p
\v 13 Ka Yakuba jyaabii si Sikɛmu ná u tuŋi Kyamɔri ɲwɔ shwɔ ná cwɔ̀ɔre e, pi ɲyɛ a ɲɛn'a tíi u á mɛ, ɲaha na yɛ Sikɛmu mpyi a pi sìɲɛɛŋi Dina ɲjini láha u na. 
\v 14 Maa yi jwo Sikɛmu á: «Mà wuu cɔɔnŋi kan nɔ̀ á, ŋgemu u ɲyɛ u ɲyɛ a *kwɔ̀n mɛ, lire na ɲyɛ kyaa wuu sì ɲɛɛ ndemu pyi mɛ. Kuru mú sí n-pyi silege wuu á. 
\v 15 Ɲje yii à jwo ke, wuu sì ɲɛɛ yire e mɛ, fo yii aha mpyi wuu fiige. Lire ɲwɔhɔ ku ɲyɛ, yii pùnampyire pun'à yaa ti kwɔ̀n.
\p
\v 16 Ɲyɛ yii aha ɲɛɛ lire e, lire tèni i wuu sí raa wuu pworibii kaan yii á, s'a yii wuubii lwúu mú. Wuu sí n-kwôro yii yyére, wuu puni sí n-pyi niŋkin. 
\v 17 Ŋka yii aha mpyi yii ɲyɛ a ɲɛɛ wuu jwumpe na, maa yii pùnampyire kwɔ̀n mɛ, wuu sì wuu pworoŋi kan yii á mɛ, wuu mú sí n-kàre.»
\p
\v 18 Ɲyɛ ka puru jwumpe si bɛ̂ Kyamɔri ná u jyaŋi Sikɛmu á. 
\v 19 Ka Sikɛmu si lire kani cû ná sèl'e, ɲaha na yɛ Yakuba pworoŋi kyaa mpyi a táan u á. Pi pyɛnge shiinbii puni mpyi a cyɛge taha Sikɛmu na.
\p
\v 20 Ka Kyamɔri ná u jyaŋi Sikɛmu si ŋkàre kànhe shiinbii piyetabeŋke e, maa sà jwo ná kànhe shiinbil'e, maa jwo: 
\v 21 «Nte sùpyir'à pa ná funɲcɛnŋ'i wuu yyére, wuu pi yaha pi i n-tɛ̀ɛn wuu kìni i, pi raa ɲaare pi a sì pi ɲyii cyeyi puni i. Wuu kìn'à pêe, pi tatɛ̀ɛngɛ sì n-cya n-kànha mɛ. Wuu sí raa pi pworibii lèŋɛ, s'a wuu wuubii kaan pi á mú. 
\v 22 Ŋka, wuu nàmbaabii puni niŋkin niŋkinŋi, kà mpyi pi ɲyɛ a kwɔ̀n, bà pi à li pyi mɛ, pi sì ɲɛɛ ntɛ̀ɛn ná wuu e, wuu u mpyi shin niŋkin mɛ. 
\v 23 Pi aha ntɛ̀ɛn wuu á, lire tèni i ke, pi yatɔɔre, ná pi cyeyaayi puni sì n-pyi wuu wuyo mà? Pi aha ɲjemu jwo ke, wuu ɲɛɛ yire e.» 
\v 24 Shin maha shin u à pa kànhe shiinbii piyetabeŋke e ke, pire pun'à ɲɛɛ Kyamɔri ná u jyaŋi Sikɛmu ɲwɔjwumpe na, ka kànhe nàmbaabii puni si ŋkwɔ̀n.
\p
\v 25 Ɲyɛ pi kwɔnŋkwooni canmpyitanrawuuni na, mà pi yaha ná nɔɔyi i, li síŋi mpyi pi na mà jà a kàshi sûulo mɛ, ka Yakuba jyaabii pìi shuunni, Dina yyahawuubii, Simiyɔn ná Levi, si pi ŋwɔhɔgii lwɔ́ a kàr'a sà ɲcwo kànhe shiinbii na, maa nàmbaabii puni bò. 
\v 26 Maa Kyamɔri ná u jyaŋi Sikɛmu bò mú, maa pi cɔɔnŋi Dina yige Sikɛmu bage e mà kàre.
\p
\v 27 Lire kàntugo, ka pi ná Yakuba jyaabii sanmpii si mpa kwùubii yaayi niɲcɛnɲyi wwû pi na, maa kuru kànhe nàfuuŋi puni tugo, ɲaha na yɛ Sikɛmu mpyi a pi cɔɔnŋi ɲjini láha u na. 
\v 28 Yatɔɔre puni ti mpyi kànhe ná kɛriyi i ke, pi à tire puni lwɔ́, mu à jwo sikaabii ná mpàabii ná nìiyi ná dùfaanyi. 
\v 29 Maa kànhe nàfuuŋi puni ná pyìibii, ná cyeebii, ná yaaga maha yaaga ku mpyi kànhe e ke, maa yire puni lwɔ́.
\p
\v 30 Lire kàntugo, ka Yakuba si sêe maa jwo Simiyɔn ná *Levi á: «Yii à mii mɛge kɛ̀ɛge, maa mii la wwû *Kana shiinbii ná Perezi shiinbii ná kìni shiinbii sanmpii puni na. Mii shiinbii ɲyɛ a ɲyaha mɛ, pi sí n-wwɔ̀, si mpa mii ná na pyɛnge shiinbii puni bò. 
\v 31 Ka Simiyɔn ná Levi si u ɲwɔ shwɔ: «Ɲaha na pi mú à wuu cɔɔnŋi pyi mu à jwo fworobacwo yɛ?»
\c 35
\s1 Kile à Yakuba pyi u sà ntɛ̀ɛn Betɛli i
\p
\v 1 Ɲyɛ canŋka Kile à jwo *Yakuba á: «Yîri, mà sà ntɛ̀ɛn Betɛli i. Mu aha nɔ wani, maa *sárayi tawwûgo faanra, mii, Kile á. Mii u à naye cyêe mu na, mu nivêŋi ma yyahawuŋi Ezawu yyaha na ke.» 
\v 2 Ka Yakuba si yi jwo u pyɛngɛ shiinbii ná u fyèɲwɔhɔshiinbii pun'á: «Yii kacyanhigii puni yige yii shwɔhɔl'e. Mɛsopotami kìni yii à cyi ta. Yii yiye jyè a fíniŋɛ, yii vàanɲyi yabɛrɛ le bà yii kyaa si mpyi si ntáan Kile á mɛ. 
\v 3 Ɲaha na yɛ wuu sí n-kàre Betɛli i, mii sí sárayi tawwûgo yaa Kile á wani, uru ŋgemu u à mii ɲaariyi lógo maa mii tɛ̀gɛ na kanhare tèrigil'e, maa ŋkwôro ná mii i na ɲaani i ke.»
\p
\v 4 Ɲyɛ ka Yakuba shiinbii si pi kacyanhigii puni kan u á, ná pi sáraga fègempii. Ka Yakuba si wyige tùgo cibwɔhe kà ɲwɔh'i Sikɛmu taan maa yi le wani. 
\v 5 Lire kàntugo, ka pi i ŋkàre. Ka Kile si kuru cyage kànyi shiinbii fùguro sèl'e. Pi sùpya ɲyɛ a ɲɛn'a taha Yakuba shiinbii fye e, si kàshi *kwɔ̀n pi na mɛ.
\p
\v 6 Ɲyɛ Yakuba ná u fyèɲwɔhɔshiinbil'à kàre, mà sà nɔ Luzi i, kuru kànhe mɛge mú na ɲyɛ Betɛli, ku na ɲyɛ *Kana kìni i. 
\v 7 Ka Yakuba si sárayi tawwûgo yaa wani, maa ku mɛge le *Eli Betɛli, ɲaha na yɛ Kile à uye cyêe uru na kuru cyage e tèni i uru mpyi na fî u yyahafooŋi yyaha na ke\f + \fr 35:7 \fr*\ft Eli Betɛli mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ Kileŋi u à uye cyêe Betɛli i ke\ft*\f*.
\p
\v 8 Ɲyɛ lire tèni i, ceeŋi u mpyi a Erebeka byé ke, ur'à kwû. Ka pi i u tò Betɛli taan, cige kà ɲwɔh'i, kuru cige mɛge k'à pa le: «Mɛɛsuuni Cige».
\p
\v 9 Ɲyɛ ka Kile si núr'a uye cyêe Yakuba na, maa jwó le u á, lir'à u ta u à yîri Mɛsopotami kìni i. 
\v 10 Maa jwo u á: «Mu mɛge ɲyɛ Yakuba, ŋka mu mɛge saha sì n-pyi Yakuba mɛ, ku sí n-pyi *Izirayɛli.» Lire pyiŋkanni na, Kile à Yakuba mɛge le Izirayɛli. 
\v 11 Maa núr'a jwo u á:
\q1 «Mii u ɲyɛ Kile Siŋi Punifoo.
\q1 Mii sí pyìi niɲyahamii kan mu á,
\q1 si mu pyi sùpyishiŋi wà tulyaga,
\q1 sùpyishi niɲyahawa ná saanlii sí n-fworo mu tùluge e.
\q1
\v 12 Kìni mii à kan Ibirayima ná Ishaka á ke,
\q1 mii sí lire kìni kan mu ná ma tùlug'á.»
\p
\v 13 Ɲyɛ Kile à yîri cyage e u à jwo ná Yakuba e ke. 
\v 14 Ka Yakuba si kafaabwɔhɔ yyéeŋɛ kuru cyage e mà pyi funɲcwogoyaaga, maa *ɛrɛzɛn sinmpe pà pyi sáraga mà wu ku na, lire kàntugo maa sìnmpe pà wu ku na, maa ku pyi Kile wogo. 
\v 15 Ɲyɛ cyage Kile à jwo ná Yakuba e ke, ka u u kuru mɛge le Betɛli.
\p Bɛnzhama ziŋi ná Arasɛli kwùŋi kani
\p
\v 16 Ɲyɛ ka Yakuba ná u shiinbii si mpa yîri Betɛli i na ŋkɛ̀ɛge Efirata kànhe kànmpanŋke na. Mà pi laage sanŋke yaha ku ɲyɛ a tɔɔn Efirata na mɛ, ka Arasɛli laani si yîri, ka u ziŋi si waha sèl'e. 
\v 17 Mà u yaha u u laani yà, tèni i pyàŋ'à pa li ɲwɔ cû na fwore ke, ka lashwoŋi si jwo u á: «Ma hà vyá mɛ, mu à pùnambilini labɛrɛ ta.»
\p
\v 18 Ɲyɛ Arasɛli mpyi na kuro caa. Tèni i u múnaani mpyi na ŋko si fworo u e ke, ka u u pyàŋi mɛge le Bɛni Oni\f + \fr 35:18 \fr*\ft Bɛni Oni mɛge ɲwɔhɔ ku ɲyɛ: Pyàŋi mii à ta yyefuge e ke\ft*\f* Ŋka kàntugo, tufooŋ'à pa pyàŋi mɛge le Bɛnzhama\f + \fr 35:18 \fr*\ft Bɛnzhama mɛge ɲwɔhɔ ku ɲyɛ pyàŋi u ɲyɛ mii kàniŋɛ cyɛge na ke, lire ɲyɛ mɛ nɔ̀ ɲyii cwo pyà\ft*\f*.
\p
\v 19 Ɲyɛ kuru cyage e Arasɛli à kwû. Ka pi i u tò Efirata kànhe kuni na. Kuru kànhe mɛge k'à pa le Bɛtilehemu. 
\v 20 Ka Yakuba si kafaabwɔhɔ yyéeŋɛ Arasɛli kwùunni ɲuŋ'i. Ali niɲjaa kuru kafaage na ɲyɛ wani na Arasɛli kwùunni cyêre.
\s1 Urubɛn à wwɔ̀ ná u nubileni l'e
\p
\v 21 Ka *Yakuba si yîri wani mà kàre Migidali Edɛri wòrokulo kànmpanŋke na, maa u vàanŋke bayi kwòro wani, 
\v 22 Mà Yakuba yaha kuru cyage e, Urubɛn à wwɔ̀ ná u nubileni Bila e. Yakuba à pa yire cè ke, ka li i waha u na sèl'e.
\s1 Yakuba jyaabii mɛyi yi ɲyɛ ɲje
\p *Yakuba pùnampyire na mpyi kɛ ná shuunni. 
\v 23 Mpii u cwoŋi Leya à si ke, pire pi ɲyɛ Urubɛn, jyafooŋi niɲcyiiŋi, ná Simiyɔn, ná Levi, ná *Zhuda, ná Isakari, ná Zabulɔn. 
\v 24 U cwoŋi Arasɛli wuubii pi mpyi Yusufu ná Bɛnzhama 
\v 25 U cwoŋi Arasɛli u báarapyicwoŋi Bila wuubii pi mpyi Dan ná Nɛfitali. 
\v 26 U cwoŋi Leya u báarapyicwoŋi Zilipa wuubii pi mpyi Gadi ná Ashɛri. Pire pi ɲyɛ Yakuba jyaabii. Mɛsopotami kìni i pi à si.
\s1 Ishaka kwùŋi kani
\p
\v 27 Ɲyɛ *Yakuba à kàr'a sà nɔ Mamire cyage e, Kiriyati Ariba kànhe taan, cyage e u tulyage Ibirayima mpyi ke, ná u tuŋi Ishaka mú sí ɲyɛ ke. Kuru kànhe ku ɲyɛ Eburɔn mú.
\p
\v 28-29 Ɲyɛ Ishaka à pa ŋkwû mà u shìŋi yaha yyee ŋkuu ná beecyɛɛre, ka u jyaabii Ezawu ná Yakuba si u tò. Ka u u sà bâra u tulyeyi na. U mpyi a lyɛ fo mà lyɛge la kwɔ̀.
\c 36
\s1 Ezawu tùluge
\p
\v 1 Ezawu ná pi maha u yiri Edɔmu mú ke, u tùluge ku ɲyɛ ŋke.
\p
\v 2 Ezawu mpyi a u cyeebii lwɔ́ *Kana kìni pùcyaabii shwɔhɔl'e. U cwoŋi wà mɛge na mpyi Ada, Kyiti shinŋi Elɔn pworo u mpyi uru ŋge. Wà mɛge na mpyi Olibama, uru na mpyi Ana pworo, Ana yabiliŋi tuŋi u mpyi Zibeyɔn. Zibeyɔn na ɲyɛ Kyivi shin. 
\v 3 Ezawu cwoŋi tanrawuŋi mɛge mpyi Basimati. Uru na mpyi Sumayila pworo, Nɛbayɔti cɔɔn u mpyi uru ŋge. 
\v 4 Ezawu cwoŋi Ada u à Elifazi si. Ka u cwoŋi Basimati si Erewɛli si. 
\v 5 Ka u cwoŋi Olibama si Yeshi ná Yalamu, ná Kora si. Ezawu pùnampyire ti mpyi tire, Kana kìni i t'à si.
\p
\v 6 Ɲyɛ canŋka Ezawu à yîri ná u cyeebii ná u pyìibii ná u shiinbii sanmpii puni i, ná u yatɔɔre puni, ná yaaga maha yaaga u mpyi a ta Kana kìni i ke, maa ŋkàre kìni labɛr'e mà laaga tɔɔn u cɔɔnŋi *Yakuba na. 
\v 7 Pi cyeyaayi ɲyahaŋi kurugo pi mpyi sì n-jà ntɛ̀ɛn piye taan mɛ. Kuru cyage mpyi a cyɛ́rɛ pi yatɔɔre e. 
\v 8 Lire l'à pyi kaɲuŋɔ, ka Ezawu si ŋkàr'a sà ntɛ̀ɛn Seyiri ɲaɲyi i. Ezawu mɛge kà mú ku ɲyɛ Edɔmu.
\p
\v 9 Ɲyɛ Ezawu u mpyi a tɛ̀ɛn Seyiri ɲaɲyi i ke, uru u ɲyɛ Edɔmu shiinbii tulyage. U tùluge ku ɲyɛ ŋke. 
\v 10 U yabiliŋi jyaabii mɛyi yi ɲyɛ ɲje: Elifazi, u cwoŋi Ada jya u ɲyɛ ure, Rewɛli, u cwoŋi Basimati jya u ɲyɛ ure.
\p
\v 11 Elifazi yabiliŋi pyìibii pi ɲyɛ: Temani ná Omaru, ná Zefo, ná Gatamu, ná Kenazi. 
\v 12 Elifazi mpyi a bilicwoŋi ŋgemu lèŋɛ ná u mɛge ɲyɛ Timina ke, uru u à Amalɛki si. Pire pi ɲyɛ Ezawu cwoŋi Ada ɲampyire.
\p
\v 13 Ɲyɛ Ezawu jyaŋi Erewele jyaabii pi mpyi Nakyati, Yeraki, Shama ná Miza.
\p Pire pi ɲyɛ Ezawu cwoŋi Basimati ɲampyire.
\p
\v 14 Ezawu cwoŋi wà mɛge na mpyi Olibama, Ana pworo u mpyi u wi, u tulyage ku ɲyɛ Zibeyɔn. Pùnampyire u à si Ezawu á ke, tire ti ɲyɛ Yeshi, ná Yalamu ná Kora.
\p
\v 15 Ɲyɛ tùluyi y'à fworo Ezawu e ke, yire yi ɲyɛ ɲje. U jyaŋi niɲcyiiŋi Elifazi u tùluyi yi ɲyɛ ɲje: Tɛmana shiinbii ná Omaru wuubii ná Zefo wuubii ná Kenazi wuubii, 
\v 16 ná Kora wuubii, ná Gatamu wuubii, ná Amalɛki wuubii. Pire puni pi à pyi Ezawu cwoŋi Ada u ɲampyire.
\p
\v 17 Ezawu jyaŋi Erewele u tùluyi yi mpyi a tɛ̀ɛn Edɔmu kìni i ke, yire yi ɲyɛ ɲje: Nakyati shiinbii ná Yeraki wuubii ná Shama wuubii ná Miza wuubii. Ezawu cwoŋi Basimati ɲampyire ti ɲyɛ tire.
\p
\v 18 Tùluyi y'à fworo Ezawu ná u cwoŋi Olibama e ke, yire yi ɲyɛ ɲje: Yeshi shiinbii ná Yalamu wuubii ná Kora wuubii. Olibama sí na mpyi Ana pworo.
\p
\v 19 Ɲyɛ yire tùluyi pun'à fworo Ezawu e, pire pi ɲyɛ Ɛdɔmu shiinbii.
\s1 Edɔmu kìnifeebii
\p
\v 20-21 Ɲyɛ Ezawu ná u jyaabil'à sà sùpyire ntemu ta Edɔmu kìni i ke, pire pi mpyi Seyiri jyaabii. Seyiri sí mpyi Ɔri tùluge shin. Ɲyɛ tùluyi y'à fworo Seyiri i ke, yire yi ɲyɛ ɲje: Lotan shiinbii, ná Shobali wuubii, ná Zibeyɔn wuubii, ná Ana wuubii, ná Dishɔn wuubii, ná Ezɛri wuubii, ná Dishan wuubii.
\p
\v 22 Tùluyi y'á fworo Lotan e ke, yire yi ɲyɛ ɲje Ɔri shiinbii ná Ɛmanu wuubii. U cìnmpworocwoŋi mɛge na mpyi Timina.
\p
\v 23 Tùluyi y'à fworo Shobali i ke, yire yi ɲyɛ ɲje Alivan shiinbii ná Manakyati wuubii ná Ebali wuubii ná Shefo wuubii ná Onami wuubii.
\p
\v 24 Zibeyɔn jyaabii pi mpyi: Aya, ná Ana. Uru Anaŋi u à kàr'a sà fworo síwage e lùbilibii pìi na, pire mpyi na lùfwuge yige, mà u ta u u u tuŋi Zibeyɔn dùfaanyi nâha. 
\v 25 Ana jyaŋi mɛge mpyi Dishɔn, u pworoŋi mɛge sí mpyi Olibama. 
\v 26 Tùluyi y'à fworo Dishɔn e ke, yire yi ɲyɛ ɲje Ɛmadan shiinbii, ná Esibɔn wuubii, ná Yitiran wuubii, ná Keran wuubii.
\p
\v 27 Tùluyi y'à fworo Ezɛri e ke, yire yi ɲyɛ ɲje: Bilan shiinbii, ná Zaavan wuubii, ná Akan wuubii.
\p
\v 28 Tùluyi y'à fworo Dishan e ke, yire yi ɲyɛ ɲje: Uzi shiinbii, ná Aran wuubii.
\p
\v 29 Ɲùŋufeebii pi à fworo Ɔri tùluge e ke, pire pi ɲyɛ mpii: Lotan, ná Shobali, ná Zibeyɔn, ná Ana, 
\v 30 ná Dishɔn, Ezɛri, ná Dishan. Pire pi à ɲùŋufente pyi Seyiri kìni i.
\s1 Edɔmu kìni saanbii
\p
\v 31 Saanbii pi à *saanre pyi Edɔmu kìni i, mà *Izirayɛli kìni ta li saha ŋkwɔ̀ a saanwa ta mɛ, pire mɛyi yi ɲyɛ ɲje: uru saanŋi 
\v 32 niɲcyiiŋi u ɲyɛ Beyɔri jyaŋi Bela, u kànhe mɛge na mpyi Dinaba. 
\v 33 Bela à kwû ke, ka Yeraki jyaŋi Yobabu si ntɛ̀ɛn saanre tatɛ̀ɛnge e, Bozura kànha shin u mpyi ure. 
\v 34 Yobabu à pa ŋkwû ke, ka Kwushamu si ntɛ̀ɛn saanre tatɛ̀ɛnge e. Uru mpyi na yîri Temani shiinbii kìni i. 
\v 35 Kwushamu à pa ŋkwû ke, ka Bedadi jyaŋi Kyadadi si ntɛ̀ɛn u tatɛ̀ɛnge e. Ur'à Madiyan shiinbii bò Mwabi kìni i. U kànhe mɛge na mpyi Aviti. 
\v 36 Kyadadi à pa ŋkwû ke, ka Samula si ntɛ̀ɛn saanre e u tatɛ̀ɛnge e. Uru mpyi na yîri Masireka e. 
\v 37 Samula à pa ŋkwû ke, ka Shawuli si ntɛ̀ɛn saanre e u tatɛ̀ɛnge e. Uru mpyi na yîri Erebɔti kànhe e baŋi ɲwɔge na. 
\v 38 Shawuli à pa ŋkwû ke, ka Akibori jyaŋi Bala Kyanani sí ntɛ̀ɛn saanre e u tatɛ̀ɛnge e. 
\v 39 Ur'à pa ŋkwû ke, ka Kyadari si ntɛ̀ɛn saanre tatɛ̀ɛnge e. U kànhe mɛge na mpyi Pawu. U cwoŋi mɛge na mpyi Mahatabɛli. Mahatabɛli nuŋi u ɲyɛ Matirɛdi, Matirɛdi tuŋi u mpyi Mɛzahabu.
\p
\v 40-43 Ɲyɛ ɲùŋufeebii pi à fworo Ezawu pyìibil'e ke, pire mɛyi yi ɲyɛ ɲje: Timina, ná Aliva, ná Yekyɛti, ná Olibama, ná Ela, ná Pinɔ, ná Kenazi, ná Tɛmana, ná Mibizari, ná Magadiyɛli, ná Iramu. Pire pi à ɲùŋufente pyi Edɔmu kìni i. Pi puni mpyi a tɛ̀ɛn pi mɛgɛ kùligil'e. Ezawu u à pyi Edɔmu shiinbii tulyage.
\c 37
\s1 Yusufu ŋɔɔyi
\p
\v 1 Ɲyɛ Yakuba á tɛ̀ɛn *Kana kìni i. U tuŋi Ishaka mú mpyi a tɛɛnlɛ pyi wani.
\p
\v 2 Yakuba tùluge taɲjaaŋi u ɲyɛ ŋge.*
\p Mà Yusufu yaha yyee kɛ ná baashuunni na, u ná u sìɲɛɛbii, Bila jyaabii ná Zilipa wuubii, mpyi maha mpàabii ná sikyaabii nâha siɲcyan. Yusufu mpyi maha mpaa pire kakuuyi yu pi tuŋi Yakuba á.
\p
\v 3 Ɲyɛ Yusufu kyaa li mpyi a táan Yakuba\f + \fr 37:3 \fr*\ft Yakuba mɛge kà mú ɲyɛ Izirayɛli\ft*\f* á mà tòro u jyaabii sanmpii na, ɲaha na yɛ u niɲjyewuŋi u à Yusufu ta. Lire e, Yakuba mpyi a vàanntinmbwɔhɔ nisìnaŋa jwool'a kan u á. 
\v 4 Yusufu yyahafeebil'à li ɲya na pi tuŋ'à u kyaa táan uy'á mà tòro pire na ke, ka Yusufu kyaa si ntíl'a pɛn pi á. Ali pi sàha mpyi na jwuɲcɛnmɛ yu ná u e mɛ.
\p
\v 5 Canŋka, ka Yusufu si ŋɔɔgɔ ŋɔ́ɔ, maa kuru yyaha jwo u yyahafeebil'á, ka lire si là bâra pi shwɔ̀hɔŋi mpɛnŋi na. 
\v 6 U à yi jwo pi á «Yii na ŋɔɔge lógo! 
\v 7 Mii à ŋɔ́ɔ mà wuu ɲya kɛrɛge e, wuu u sùmaŋi kwùun, marii u pwu kàmpahii. Ka mii u kàmpaani là si mpa yîr'a yyére, ka yii wogigii si wá na ɲcwo na bûruli na yyéreli na mii wuuni kwûuli, mu à jwo cyi na mii wuuni pêre.» 
\v 8 Ka u yyahawuubii si jwo «Lire tèni i, mu na sɔ̂nŋi si ntɛ̀ɛn wuu ɲùŋɔ na si mpyi wuu fànhafoo bɛ?» Ka pi i là bâra pi shwɔ̀hɔŋi mpɛnŋi na, u ŋɔɔge kurugo.
\p
\v 9 Lire kàntugo, Yusufu à núr'a ŋɔɔge kabɛrɛ ŋɔ́ɔ, maa kuru mú yyaha jwo u yyahafeebil'á. U à jwo «Mii à ŋɔɔge kabɛrɛ ŋɔ́ɔ sahaŋki, mii à canŋa ɲyiini, ná yiŋke, ná wɔrii kɛ ná niŋkin ɲya cyi à pa cyiye tîrige mii taan.» 
\v 10 Maa kuru ŋɔɔge yyaha jwo u tuŋi ɲyii na mú. Ka tufooŋi si yogo jwo u na, maa u pyi «Ɲaha ŋɔɔgɔ fiige mu à ŋɔ́ɔ amɛ yɛ? Lire tèni i ke, mu la ku ɲyɛ mii ná mu nuŋi ná mu sìɲɛɛbii, wuu puni s'a niŋkure sínni mu taan kɛ?»
\p
\v 11 Ɲyɛ ka Yusufu ɲyipɛɛnni si jyè u yyahawuubil'e u ŋɔɔyi kurugo, ŋka u tuŋ'à puru jwumpe yaha uye funŋ'i, marii sɔ̂nŋi pu na.
\s1 Yusufu yyahawuubil'à u pɛ́rɛ
\p
\v 12 Ɲyɛ Yusufu yyahawuubil'à pa ŋkàre Sikɛmu kùluni i ná pi tuŋi yatɔɔre e zàa nâha. 
\v 13 Canŋka, Yusufu tuŋi Yakuba à u yyer'a tun, maa jwo u á «Mu yyahawuubil'à kàre ná yatɔɔre e Sikɛmu i, ta ma si ma tun pi yyére.» Ka Yusufu si u pyi «Ɔɔn.» 
\v 14 Ka u u jwo «Sà wíi, kampyi mu yyahawuubii ná yatɔɔre wá cùuŋɔ, maa mpa ná yyaha wwû kur'e.» Ka Yusufu si yîri Eburɔn bafage e u tuŋi taan mà kàre Sikɛmu kùluni i.
\p
\v 15 Ka nàŋi wà si sà bɛ̂ ná u e sige e u u ɲaare na u yyahawuubii caa, ka u u u yíbe «Ɲaha mu na ɲcaa yɛ?» 
\v 16 Ka u u jwo «Mii na na yyahawuubii caa. Taa pi maha yatɔɔre nâha ke? Na pwɔhɔ, maa pi saha cyêe na na.» 
\v 17 Ka nàŋi si jwo «Pi à yîri naha, mii à lógo pi ɲwɔ na, na pire na ŋkɛ̀ɛge Dotan e.»
\p Ka Yusufu si ŋkàre pi fye e mà sà pi ta wani kuru cyage e. 
\v 18 Ka u yyahawuubii si u ɲya tatɔɔnge e u u ma, maa ɲwɔ li na, na pi u bò. 
\v 19 Maa jwo piye shwɔhɔl'e «Wuu ŋɔɔyifoo nimpaŋi u ŋge! 
\v 20 Yii a wá, wuu u bò a cyán wyikuuŋke k'e, wuu u sà yi jwo na sige yaage kà k'à u bò a kyà. Wuu fyâha, wuu raa wíi u ŋɔɔyi ká bú jà a pyi sèe.»
\p
\v 21 Ɲyɛ pi puni niɲjyeŋi, Urubɛn à u cɛɛnbii jwumpe lógo ke, ka u la si mpyi si Yusufu shwɔ pi na, maa jwo «Wuu àha u bò mɛ! 
\v 22 Yii àha ɲɛɛ sùpya bò mɛ! Yii u wà ŋke wyige e, naha sige e, yii àha kapii pyi u na mɛ.» Urubɛn à puru jwo, ɲaha na yɛ u la mpyi si Yusufu yige pi kàntugo, si núru ná u e zà ŋkan pi tuŋ'á.
\p
\v 23 Ɲyɛ Yusufu à pa nɔ pi na ke, ka pi i vàanntinmbwɔhe nisìnaŋke dìr'a wwû u na. 
\v 24 Maa u ŋɔɔŋ'a cyán wyige e, lwɔhe mpyi k'e mɛ. 
\v 25 Puru ɲwɔhɔ na, maa ntɛ̀ɛn na lyî.
\p Mà pi yaha ɲjyìŋi na, ka pi i mpa ɲùɲyi yîrig'a wíi mà Sumayila tùluge cwɔhɔmpii pìi nimpamii ɲya ná ɲwɔ́hɔ kuruŋ'i mà yîri Galadi kùluni i, yire ɲwɔ́hɔɲyi mpyi a tugo sìnmpe nùgontaanwumpe ná làtikoloŋi na, na ŋkɛ̀ɛge *Misira kìni i. 
\v 26 Tèni i Zhuda à pi ɲya ke, ka u u yi jwo u sìɲɛɛbil'á «Wuu aha wuu cɔɔnŋi bò maa li ŋwɔhɔ, ɲaha lire sí ɲwɔ wuu na yɛ? 
\v 27 Yii a wá, wuu u u pɛ́rɛ mpii cwɔhɔmpil'á. Wuu àha u bò mɛ. Ŋka wuu li cè a jwo wuu cɔɔnŋi wi, wuu wà wi.» Ka pi sanmpii si ɲɛɛ u jwumpe na.
\p
\v 28 Ɲyɛ pire Sumayila tùluge cwɔhɔmpil'à\f + \fr 37:28 \fr*\ft Sumayila shiinbii mɛge kà ku ɲyɛ Madiyan shiinbii mú.\ft*\f* nɔ wani ke, ka pi i Yusufu yige wyige e, mà pɛ́rɛ pi á wyɛ́rɛfyinŋi darashii beɲjaaga na. Ka pi i ŋkàre ná u e Misira kìni i.
\p
\v 29 Ɲyɛ lire kàntugo, Urubɛn à núr'a pa wyige ɲwɔge na, na uru sí Yusufu yige. U à nɔ wani ke, ka u u fô Yusufu i wyige e. Ka u nàvunŋɔ wuŋi si u vàanntinŋke cû na ɲcwuun. 
\v 30 Maa ŋkàre u cɛɛnbii cyage e, maa yi jwo pi á «Ei! Pyàŋi sàha wá bɛ̀ɛnŋke e mà de! Di mii sí nde kani pyi yɛ?»
\p
\v 31 Ka pi i Yusufu vàanntinmbwɔhe lwɔ́, maa sikapeni là bò, maa ku le kuru sìshange e. 
\v 32 Puru ɲwɔhɔ na, maa kuru vàanntinŋke tùugo pi tuŋ'á maa yi jwo u á «Wuu à ŋke vàanntinŋke ta sige e, ku wíi, kampyi mu jyaŋi woge ki.» 
\v 33 Ka *Yakuba si ku wíi mà ku ta u jyaŋi Yusufu woge ki. Maa jwo «Ei! mii jyaŋi vàanntinŋke ku ɲyɛ ŋke! Sige yaage kà k'à u cû maa u sulugo sulugo amɛ.» 
\v 34 Ka nàvunŋke si Yakuba pyi u u u vàanntinŋke cwuun, maa kwùŋi vàanɲyi le, marii mɛɛ súu u jyaŋi kwùŋi na, canmpyaa niɲyahagii funŋ'i. 
\v 35 Ka u jyaabii ná u pworibii puni si mpa si u fɔ̀ɔnŋɔ, ŋka u la ɲyɛ a mpyi wà si uru fɔ̀ɔnŋɔ mɛ. U mpyi na ŋko «Mii sí n-kwôro mɛɛsuuni na fo sí n-kwû si ŋkàre kwùu kànha na, na jyaŋi fye e.» Maa ŋkwôro mɛɛsuuni na.
\p
\v 36 Ɲyɛ pire cwɔhɔmpil'à nɔ Misira kìni i ke, ka pi i Yusufu pɛ́rɛ Potifara á. Uru u mpyi Misira kìni saanŋi Farɔn sòrolashiibii ɲùŋufooŋi.
\c 38
\s1 Pyinkanni na leŋkwucwoŋi Tamari à pyi maa pyà ta ke
\p
\v 1 Ɲyɛ ɲcyii karigii puni kàntugo na, *Zhuda à yîri u sìɲɛɛbii taan mà sà ntɛ̀ɛn Adulamu kànhe shinŋi wà yyére; uru mɛge na mpyi Kyira. 
\v 2 Mà u yaha wani kuru cyage e, ka u u ɲyii yige *Kana kìni pùcwoŋi wà kurugo maa uru lèŋɛ nàmbaga na, uru pùcwoŋi mɛge na mpyi Shuwa. 
\v 3 Ka u u laa lwɔ́ maa si pùnambile, ka Zhuda si li mɛgɛ le Ɛri. 
\v 4 Ka u u núr'a yyére sahaŋki maa si pùnambile, maa lire mɛgɛ le Ona.
\p
\v 5 Lire kàntugo, ka u u núr'a yyére, maa Ona tahare si pùnambile maa lire mɛgɛ le Shela, lir'à Zhuda ta u à tɛ̀ɛn Kezibi kànhe e.
\p
\v 6 Ɲyɛ Zhuda jyaŋi niɲcyiiŋi Ɛri à pa nɔ cipɛɛre na ke, ka u u ceewe kan u á, uru ceeŋi mɛge mpyi Tamari. 
\v 7 Ŋka Ɛri mpyi shinpi Kafooŋi Kile ɲyii na. Lire kurugo, u à u múnaani wwû u e, u ɲyɛ a jà a shì ta mɛ.
\p
\v 8 Ka Zhuda si yi jwo Ɛri cɔɔnŋi Ona á: «Ma yyahafooŋi cwoŋi lèŋɛ zàbanngara na, bà mu si mpyi si pyìi si u na, mu yyahawuŋi sì mpyi ná tùluge e mɛ. 
\v 9 Ŋka Ona mpyi a cè na uru ká pyà ta u na, kuru tùluge sì n-pyi uru wogo mɛ, lire e tère o tère u à wwɔ̀ ná u e ke, ka u u li pyi, bà u si mpyi u àha pyà ta u na mɛ. 
\v 10 Ɲyɛ bà u à pyi u ɲyɛ a ɲɛɛ si pyìi ta u na mɛ, ka lire si mpɛn Kafooŋi Kile e, ka u u u múnaani wwû u e, uru mú ɲyɛ a jà a shì ta mɛ.
\p
\v 11 Ka Zhuda si yi jwo u napworoŋi Tamari á: «Ta sì ma tupyɛnge e, maa ntɛ̀ɛn wani leŋkwucwɔgɔre e nɔ̀ baa, fo mii jyaŋi sanŋi Shela ká lyɛ a nɔ cipɛɛrɛ na. Zhuda à yire jwo, ɲaha na yɛ u mpyi na fyáge Shela kà ŋkwɔ̀ ŋkwû u yyahawuubii fiige mɛ, ka Tamari si ŋkàr'a sà ntɛ̀ɛn u tuŋi pyɛngɛ.
\p
\v 12 Ɲyɛ canmpyal'à tòro ke, ka Zhuda cwoŋi si ŋkwû, uru na mpyi Shuwa pworo. U à u cwoŋi kwùŋi yamɛɛni sú a kwɔ̀, ka u funŋke si ɲíŋɛ tèni ndemu i ke, ka u ná u cevooŋi Kyira, Adulamu shinŋi si ŋkàre Tima e u mpàabii shire takwɔ̀nge e. 
\v 13 Mà pi yaha pi sàha ŋkwɔ̀ a kuni lwɔ́ mɛ, ka wà si sà yire yyaha jwo Tamari á na u natuŋi wá na ŋko raa ŋkɛ̀ɛge Tima e, u mpàabii shire takwɔ̀nge e. 
\v 14 Tèni i Tamari à yire lógo ke, ka u u u leŋkwucwɔgɔre vàanɲyi wwûl'a yaha, maa vàanŋke kà tɛ̀g'a u ɲùŋke tò, maa uye sanŋi puni tò mú, maa ŋkàr'a sà ntɛ̀ɛn Enayimu kànhe tajyìɲwɔge na, Tima kànhe kuni mpyi a tòro kuru kànhe funŋke e. U à nɔ wani ke, maa uye pyi mu à jwo fworobacwo. Ɲyɛ Tamari à lire pyi, ɲaha na yɛ Shela á pa lyɛ a nɔ cipɛɛrɛ na, ŋka Zhuda ɲyɛ a u pyi u a uru lèŋɛ mɛ.
\p
\v 15-16 Ɲyɛ Zhuda niŋkàriŋ'à sà nɔ wani, maa u ɲya ke, ka u u wá na sɔ̂nŋi na fworobacwoŋi wà u ɲyɛ u wi, ɲaha na yɛ u mpyi a yyahe tò ná vàanŋ'i, u mpyi a cè na uru napworoŋi wi mɛ. Ka u u file u na, maa u pyi: «Ceewe, na pwɔhɔ, mu kyaa na naha mii na» ka Tamari si u natuŋi pyi: «Mii aha ɲɛɛ mu na, ɲaha mu sí n-kan mii á yɛ?» 
\v 17 Ka u natuŋi si jwo: «Mu aha ɲɛɛ, mii sí sika kan mu á.» Ka u napworoŋi si jwo: «Mu à mii ɲya mii à ɲɛɛ mu na, mu sí ma cyeyaage kà kan mii á, mà jwo sikaŋi u nɔ mii na ke.» 
\v 18 Ka Zhuda si jwo: «Na cyeyaage ŋkire mii sí n-kan mu á yɛ?» Ka ceeŋi si u ɲwɔ shwɔ: «Mu mɛge tafyeŋ'à sémɛ yaage ŋkemu na ke, ná ku mɛɛre, ná kàbiini li nde mu cye e ke. Ka Zhuda si yire puni kan u napworoŋ'á, maa sà wwɔ̀ ná u e, ka u u laa lwɔ́. 
\v 19 Lire kàntugo, ka napworoŋi si yîri kuru cyage e maa ŋkàre u tupyɛnge e. Vàanɲyi yi mpyi u na ke, maa yire wwûl'a yaha, maa núr'a u leŋkwucwɔgɔre vàanɲyi lwɔ́ a le sahaŋki.
\p
\v 20 Ɲyɛ lire ɲwɔhɔ na, ka Zhuda si uru sikaŋi kan u cevooŋi, Adulamu shinŋ'á, u sà ŋkan ceeŋ'á, u u uru cyeyaayi shwɔ, u à ma. Ŋka uru ɲyɛ a sà ceeŋi cya a ɲya mɛ. 
\v 21 Maa kuru cyage shiinbii yíbe: «Fworobaacwoŋi u mpyi naha ke, taa u ɲyɛ ke? U mpyi naha kuni ɲwɔge na.» Ka pi i u pyi: «Fworobaacwo ɲyɛ a têl'a pyi naha mà ɲya mɛ.» 
\v 22 Ka u u núr'a kàre Zhuda yyére, maa yi jwo u á: «Mii ɲyɛ a jà a u cya a ɲya mɛ. Mpii mii à ta wani kuru cyage e ke, pir'à jwo na fworobacwo sàha ntêl'a pyi wani mɛ.» 
\v 23 Ka Zhuda si jwo: «Ceeŋi u kwôro ná y'e kɛ! Wuu àha silege cya ɲjaha wuye ɲuŋ'i mɛ, mii nɔ̀, mii kɔn'à sika tùugo u á. Mu aha mpyi mu ɲyɛ a u ɲya mɛ, y'á kwɔ̀.»
\p
\v 24 Ɲyɛ yiɲyi taanre tatòroge e, ka pi i sà yi jwo Zhuda á, na u napworoŋi Tamari, na u à pyi fworobacwo, na u laa wu bá u ɲyɛ. Ka Zhuda si jwo: «Yii u yige kànha kàntugo, yii i u bò, yii u súugo!» 
\v 25 Tèni i pi à jwo na pi sí raa u cwôre ke, ka u u wà tun u natuŋ'á, maa jwo: «Nàŋi ŋgemu u à laani tɛ̀gɛ mii na ke, uru mɛge tafyeŋi ɲyɛ yaage ŋkemu na ke, ná ku mɛɛre ná u kàbiini yi ɲyɛ ɲje, yi kàanmucya kampyi mu à yifooŋi cè.» 
\v 26 Ka Zhuda si ntɛ̀ɛn li taan na uru wuyo yi, maa jwo na ŋge ceeŋ'à tànga ta uru na. U à nde kani pyi uru na, ɲaha na yɛ uru ɲyɛ a ɲɛn'a u kan u jyaŋi, Shela á, zàbangara na mɛ.
\p Ɲyɛ mà láha lire tèni na, Zhuda saha ɲyɛ a sínni ná u e mɛ.
\p
\v 27 Ceeŋi tèetîgin'à pa nɔ ke, ka li i nta ŋamii laa li ɲyɛ u á. 
\v 28 Tèni i laan'à pa yîri ke, ka pyàŋi wà si cyɛge yige, ka lashwoŋi si ku cû, maa dizimɛɛ niɲyaa pwɔ ku na, maa jwo na ŋge u ɲyɛ niɲcyiiŋi. 
\v 29 Ka pyàŋi si núr'a cyɛge lèŋɛ wani, ka shɔnwuŋi si fworo, ka lashwoŋi si jwo na u à kuni múgo, ka pi i uru mɛge le Perɛzi\f + \fr 38:29 \fr*\ft Perɛzi mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ kun'á múgo\ft*\f*. 
\v 30 Lire kàntugo, ka u sanŋi si si, ná dizimɛɛni niɲyaani i cyɛge na, ka pi i uru mɛge le Yeraki.
\c 39
\s1 Potifara à Yusufu yaha u pyɛnge karigii puni ɲùŋɔ na
\p
\v 1 Ɲyɛ pire Sumayila tùluge cwɔhɔmpil'à kàre ná Yusufu i *Misira e, maa u pɛ́rɛ Potifara á, Farɔn sòrolashiibii ɲùŋufeembwɔh'á.
\p
\v 2 Mà u yaha u ɲùŋufooŋi Potifara pyɛnge e, ka Kafooŋi Kile si ŋkwôro ná u e, maa u karigii puni ɲwɔ u á. 
\v 3 Ka Potifara si mpa li ɲya na Kafooŋi Kile na ɲyɛ ná Yusufu i, u àha cye le kyaa maha kyal'e ke, u maha lire ɲwɔ u cye e. 
\v 4 Ka Yusufu kyaa si ntáan u ɲùŋufooŋ'á fo u à u yaha u pyɛnge karigii ɲùŋɔ na, maa u cyeyaayi puni le u cye e. 
\v 5 Potifara à Yusufu yaha u pyɛnge karigii ná u cyeyaayi ɲùŋɔ na ke, ka Kafooŋi Kile si jwó le Potifara á, maa u pyɛnge ná u sige karigii puni ɲwɔ Yusufu cye kurugo. 
\v 6 Lire kurugo, ka Potifara si u karigii puni puni le Yusufu cye e. U sàha mpyi na bwùun u cyeyaage kà na sahaŋki mɛ, fo u yalyîre kanni.
\s1 Yusufu ɲùŋufooŋi cwoŋ'à ɲyii yige u kurugo
\p *Ɲyɛ Yusufu na mpyi nàɲjiiwe nisìnaŋa, u lempe mpyi a ɲwɔ sèe sèl'e. 
\v 7 Canŋka, Yusufu ɲùŋufooŋi cwoŋ'à ɲyii yige Yusufu kurugo. Maa jwo «Síni ná mii i.» 
\v 8 Ka u u ɲcyé maa jwo u á «Ɔnhɔ dɛ! Mii ɲùŋufooŋi sàha ɲyɛ na cye leni kyal'e pyɛnge e mɛ. U à u cyeyaayi puni le mii cye e. 
\v 9 Mii ná uru mú à pyi niŋkin ŋke pyɛnge e. U ɲyɛ a mii sige kyaa na mɛ, fo muye niŋkin, ɲaha na yɛ mu u ɲyɛ u cwoŋi. Di mii sí ɲɛɛ lire kapiini fiige pyi n-jwo Kile na yɛ?» 
\v 10 Canŋa maha canŋa, ceeŋi mpyi maha Yusufu yiri, ŋka Yusufu ɲyɛ a ɲɛn'a sínni ná u e mɛ.
\p
\v 11 Ɲyɛ canŋka Yusufu à jyè bage e na báaraŋi pyi, lir'à pyɛnge shiinbii puni ta pi à fworo. 
\v 12 Ka ceeŋi si Yusufu cû vàanntinŋke na, maa jwo na u sínni ná ur'e. Ka Yusufu si uye dìr'a shwɔ u na, maa u vàanntinŋke fwôr'a yaha u cye e, maa fê a fworo ntàani na.
\p
\v 13 Ɲyɛ ceeŋ'à Yusufu ɲya u à vàanntinŋke yaha u cye e, maa fworo ntàani na ke, 
\v 14 ka u u u pyɛnge shiinbii puni yyere, maa yi jwo pi á «Yii wíi, ná *Eburu nàŋi i mii pooŋ'à pa ke, u à pa mpa wuu pyɛnge mɛge kɛ̀ɛge. U à pa mii fye e si ɲcwo mii na, ka mii i ŋkwúulo fànha na. 
\v 15 U à mii ɲya mii i ŋkwúuli ke, ka u u u vàanntinŋke wwûl'a yaha mii cye e, maa fê a fworo ntàani na.»
\p
\v 16 Ɲyɛ ka ceeŋi si ntɛ̀ɛn ná Yusufu vàanntinŋke e na u pooŋi sigili. 
\v 17 U pooŋ'à pa ke, ka u u jwo «Wíi, Eburu bilinaŋ'i mu à pa ke, u la mpyi si mii ɲjini láha mii na. 
\v 18 Ka mii i ŋkwúulo, ka u u u vàanntinŋke yaha mii cye e, maa fê a fworo ntàani na.»
\p
\v 19 Ɲyɛ ceeŋ'à yire jwo Yusufu na ke, ka u pooŋi lùuni si yîri sèl'e. 
\v 20 Ka u u Yusufu cû a le kàsuŋi i ná saanŋi kàsujyiibil'e. U à mɔ wani.
\p
\v 21 Ŋka lire ná li wuuni mu i, Kafooŋi Kile à kwôro ná Yusufu i, maa ɲwɔ u na, ka Yusufu kyaa si ntáan kasubage ɲùŋufooŋ'á. 
\v 22 Ka uru si Yusufu yaha kàsujyiibii puni ɲùŋɔ na, maa u pyi u a pi kàanmucaa. Ɲyɛ lire pyiŋkanni na, Yusufu mpyi na karigii puni yyaha cwɔɔnre kasubage e. 
\v 23 Kasubage kàanmucyafooŋ'à pa cyeyi láha karigii puni na, maa cyi kan Yusufu u u mpyi, ɲaha na yɛ Kafooŋi mpyi ná u e, marii u karigii puni ɲwɔge.
\c 40
\s1 Yusufu à kàsujyiibii pìi shuunni ŋɔɔyɔ ɲwɔhe jwo
\p
\v 1 Ɲyɛ ɲcyii karigii kàntugo, *Misira saanŋi Farɔn\f + \fr 40:1 \fr*\ft Farɔn: kuru mɛge na mpyi pèenɛ mɛgɛ ŋkemu ku mpyi na leni Misira kìni saanbii puni na ke\ft*\f* yabyaare kanfeebii ɲùŋufooŋi ná bwúurufwoobii ɲùŋufooŋ'à kyaa pyi, ndemu lemɛ p'à pi Farɔn ɲyii na ke.
\p
\v 2 Ka u lùuni si yîri pire ɲùŋufeebii mú shuunniŋi taan. 
\v 3 Maa jwo na pi pi cû a le kàsuŋi i. Kuru kasubage na mpyi sòrolashiibii ɲùŋufembwɔhe pyɛnge e, Yusufu mpyi kàsuŋi ŋgemu i ke. 
\v 4 Sòrolashiibii ɲùŋufeembwɔh'à pi lèŋɛ ná Yusufu i, maa u pyi u a pi kàanmucaa. Yusufu u mpyi na pi karigii puni cwɔɔnre. Pi à tère pyi wani kasubage e.
\p
\v 5 Canŋka, mà pi yaha kasubage e, yabyaare kanfeebii ɲùŋufooŋi ná bwúurufwɔɔbii ɲùŋufooŋ'à ŋɔɔyɔ ŋɔ́ɔ numpilage ninuge e. Pi shin maha shin ná u wogo, wà ná wà wogo ɲwɔhɔ ɲyɛ niŋkin mɛ. 
\v 6 Ɲyɛ ɲyɛsɔɔge na, Yusufu à pa pi kàanmucya ke, ka u u pi yyahayi ɲya y'à tanha. 
\v 7 Ka u u pi yíbe: «Ɲaha na yii yyahay'à tanha niɲjaa yɛ?» 
\v 8 Ka pi i jwo: «Wuu à ŋɔɔyɔ ŋɔ́ɔ, sùpya sí nàha naha ŋgemu u sí n-jà yi ɲwɔhe cè ɲjwo wuu á mɛ.» Ka Yusufu si jwo «Yii ɲyɛ a cè na Kile u sí n-jà ŋɔɔyi ɲwɔhe jwo mà? Yii yii ŋɔɔyi jwo na á.»
\p
\v 9 Ka saanŋi yabyaare kanfeebii ɲùŋufooŋi si u u ŋɔɔge jwo Yusufu á na «Mii ŋɔɔge e, *ɛrɛzɛn cige mii à ɲya naye yyaha na, 
\v 10 ŋkéɲyi taanre na mpyi ku na, ku mpyi a fyɛ̀n, maa se, yasɛɛre s'à nɔ. 
\v 11 Farɔn lùbyaceni mpyi mii cye e, ka mii i ɛrɛzɛnŋi nimpiŋi lwɔ́ a yûg'a le lùbyaceni i mà kan u á.»
\p
\v 12 Ka Yusufu si jwo u á «Mu ŋɔɔge ɲwɔhe ku ɲyɛ ŋke: cige ŋkéɲyi taanreŋi ɲwɔhe ku ɲyɛ canmpyaa taanre. 
\v 13 Canmpyaa taanreŋi ká fûnŋɔ, Farɔn sí mu yige kàsuŋi i si mu pêe si mu le ma báaraŋi niɲjyeŋi i. Mu sí raa yabyare kaan u á bà mu mpyi a fyânha na li pyi mɛ. 
\v 14 Ŋka mu aha fɛ̀rɛmɛ ta tèni ndemu i ke, ma hà funŋɔ wwɔ̀ na na mɛ, maa ɲwɔ na na, maa na kyaa jwo Farɔn á, bà u si mpyi si mii yige kàsuŋi i mɛ. 
\v 15 Ɲaha kurugo yɛ pi à mii cû fànhe e mà yîri *Eburu shiinbii kìni i mà kàre naha. Pi à mii le kàsuŋi i mà li ta mii ɲyɛ a kapii pyi mɛ.»
\p
\v 16 Ɲyɛ bwúurufwoobii ɲùŋufooŋ'à li ɲya na Yusufu à u shɛ̀rɛfooŋi ŋɔɔge ɲwɔhe jwo a táan u na ke, ka uru mú si jwo «Mii ŋɔɔge e, sàhagii taanre na mpyi mii a tugo ɲùŋke e, bwúuru na mpyi cyi e. 
\v 17 Sàhani li mpyi cyi puni nìɲyiŋi na ke, Farɔn ɲyii bwúuruŋi shiŋi puni na mpyi lire e. Ɲyɛ ka saɲcyɛɛnre tà si mpaa uru bwúuruŋi jòore sàhani i mii ɲuŋ'i.»
\p
\v 18 Ka Yusufu si jwo «Mu ŋɔɔge ɲwɔhe ku ɲyɛ ŋke. Sàhagii taanreŋi mú na ɲyɛ canmpyaa taanre. 
\v 19 Canmpyaagii taanre ká fûnŋɔ, Farɔn sí mu yige kàsuŋi i si mu dùrugo cige k'e si mu bò. Saɲcyɛɛnre sí n-pa a mu jòore.»
\p
\v 20 Ɲyɛ canmpyaagii taanreŋ'à fûnŋɔ ke, ka canmpyitanrewuuni si mpa bɛ̂ Farɔn canzege canmbilini na. Kuru canŋke katáanni mɛge na, u à ɲjyì niɲyahawa shwɔhɔ kìni shinbwoobii puni mɛɛ na. Maa yabyare kanfeebii ɲùŋufooŋi ná bwúurufwɔɔbii ɲùŋufooŋi yige kàsuŋi i, u kìni shiinbwobii puni ɲyii na. 
\v 21 Maa yabyare yaafeebii ɲùŋufooŋi le u báaraŋi niɲjyeŋi i, ka uru si wá na yabyaare kaan u á. 
\v 22 Ŋka u à bwúuruŋi yaafeebii ɲùŋufooŋi pwɔ cige e, mà tàanna ná Yusufu jwumpe e.
\p
\v 23 Lire ná li wuuni mú i, mà lwɔ́ yabyaare kanfeebii ɲùŋufooŋ'à fworo kàsuŋi i ke, u ɲyɛ a sɔ̂nŋ'a nɔ Yusufu na mɛ, u à funŋɔ wwɔ̀ u na punɔ punɔ.
\c 41
\s1 Yusufu à saanŋi Farɔn ŋɔɔyi ɲwɔhɔ jwo
\p
\v 1 Ɲyɛ yyee shuunni kàntugo, ka Farɔn yabiliŋi si ŋɔɔge kà ŋɔ́ɔ. U à ŋɔ́ɔ mà uye ɲya Nili baŋi ɲwɔge na. 
\v 2 Maa nìiye nimbwoyo baashuunni ɲya, yi lem'à ɲwɔ sèl'e, y'à fworo lwɔhe e, mà paa lyî baŋi ɲwɔge na. 
\v 3 Maa nìiye niɲcwɔgɔrɔ baashuunni ɲya, yi lem'à pi sèl'e, yire mú à fworo lwɔhe e, nìiyi niɲcɛnɲyi baashuunniŋi kàntugo, mà pa yyére yi taan baŋi ɲwɔge na. 
\v 4 Ka nìiɲyi niɲcwɔgɔre baashuunniŋi si nìiɲyi nimbwoyi baashuunniŋi kyà. Puru ɲwɔhɔ na, ka Farɔn si ɲɛ̀ ŋɔɔmpe na. 
\v 5 Ɲyɛ lire ɲwɔhe na, ka u u núr'a ŋɔɔge kabɛrɛ ŋɔ́ɔ. Maa sùmaɲcahaya baashuunni ɲya y'à fworo sùmacige niŋkin na, yi puni pyàŋi mpyi a bùuŋɔ, u lemɛ mú s'à ɲwɔ. 
\v 6 Lire kàntugo, ka sùmaɲcahayi yabɛrɛ baashuunni si fworo kuru sùmacige ninuge na, yire sùmaɲcahayi mpyi a cyɛ́rɛ cyɛ́rɛ, síwage kafɛɛge mpyi a yi waha. 
\v 7 Ɲyɛ sùmaɲcahayi y'á waha waha ke, yir'à sùmaɲcahayi niɲcɛnɲyi lyî. Puru ɲwɔhɔ na, ka Farɔn si ɲɛ̀ mà li ta na ŋɔɔgɔ ur'à ŋɔ́ɔ. 
\v 8 Ɲyɛ kuru ɲyɛ̀sɔɔge na, ka Farɔn funŋke si mpɛn, ka u u *Misira kìni céefeebii ná ɲcèfeebii puni yyere, maa u ŋɔɔyi yyahe jwo pi á, ŋka pi wà ɲyɛ a jà a ku kà yyaha cè a jwo u á mɛ. 
\v 9 Lire tèni i ke, ka Farɔn yabyaare kanfeebii ɲùŋufooŋi si puru jwumpe lógo, maa jwo u á «Ŋgurugoŋi u à mii ta ke, mii funŋ'à cwo uru na niɲjaa.» 
\v 10 Maa jwo «Canŋka, mu, Farɔn lùuni mpyi a yîri ma kìni shiinbwoobii pìi taan. Mu mpyi a mii ná bwúurufwoobii ɲùŋufooŋi cû lire tèni i, mà le sòrolashiibii ɲùŋufembwɔhe kàsuŋi i. 
\v 11 Mà wuu yaha wani, wuu mú shuunniŋ'à ŋɔɔyɔ ŋɔ́ɔ numpilage ninuge e, yi ŋɔɔyi ɲyɛ a pyi niŋkin mɛ, yi ɲwɔhe mú ɲyɛ a pyi niŋkin mɛ. 
\v 12 *Eburu nàɲjiiŋi wà u mpyi ná wuu e kàsuŋi i, sòrolashiibii ɲùŋufooŋi báarapyiŋi wà u mpyi a fyânha a pyi u wi. Ur'á wuu à wuu ŋɔɔyi yyaha jwo, ka u u yi ɲwɔhe cè a jwo u á. 
\v 13 Pyiŋkanni na u à yi ɲwɔhe jwo wuu á ke, y'à tòro li jwuŋkanni na. Mii à le na báaraŋi niɲjyeŋi i, ka bwúurufwoobii ɲùŋufooŋi si mpwɔ cige e.»
\p
\v 14 Ɲyɛ Farɔn à puru lógo ke, ka u u wà tun u sà Yusufu yyere. Ka pi i fyâl'a sà u yige kàsuŋi i, maa u ɲùŋke ná u mahajwoŋi kûlu, maa vàanɲyi yabɛrɛ le u na, maa ŋkàre ná u e Farɔn yyére. 
\v 15 Yusufu à nɔ wani ke, ka Farɔn si jwo u á «Mii à ŋɔɔgɔ ŋɔ́ɔ, sùpya sí ɲyɛ a jà a ku ɲwɔhe cè a jwo mii á mɛ. Mii s'à lógo na ŋɔɔgɔ ká jwo mu á, mu maha jà a ku ɲwɔhe jwo.» 
\v 16 Ka Yusufu si jwo saanŋ'á «Sèeŋi na, Kile yabiliŋi u sí mu funŋke ɲíŋɛ si mu ŋɔɔge ɲwɔhe jwo mu á.» 
\v 17 Ka Farɔn si u pyi «Mii ŋɔɔge e, mii à naye ɲya Nili baŋi ɲwɔge na. 
\v 18 Maa nìiye nimbwɔyo baashuunni ɲya, yi lem'à ɲwɔ sèl'e, y'à fworo lwɔhe e mà pa a lyî baŋi ɲwɔge na. 
\v 19 Lire ɲwɔhe na maa nìiye niɲcwɔgɔrɔ baashuunni ɲya, yi lem'à pi sèl'e, y'à fworo lwɔhe e. Misira kìni puni i, mii ɲyɛ a yi nìiyi lempe piŋkanni fiige ɲya mɛ. 
\v 20 Ɲyɛ ka nìiyi niɲcɔgɔyi si mpa nimbwoyi kyà. 
\v 21 Ŋka lire ná li wuuni mú i, l'à pyi mu à jwo yaaga ɲyɛ yi funɲyi i mɛ. Ka yi i ŋkwôro bà yi mpyi mɛ. Lire kàntugo, mii à ɲɛ̀. 
\v 22 Ɲyɛ mii à núr'a ŋɔɔge kabɛrɛ ŋɔ́ɔ. Kur'e, mii à sùmaɲcahaya baashuunni ɲya y'à fworo sùmacige niŋkin na, yi puni pyàŋ'à bùuŋɔ, u lemɛ mú s'à ɲwɔ. 
\v 23 Sùmaɲcahayi yabɛrɛ baashuunn'à fworo yire kàntugo, yi mpyi a cyɛ́rɛ cyɛ́rɛ, maa waha síwage kafɛɛge cye kurugo. 
\v 24 Ɲyɛ sùmaɲcahayi y'à cyɛ́rɛ ke, ka yire si niɲcɛnɲyi jò. Ɲyɛ ɲje ŋɔɔyi mii à jwo na céefeebil'á, ŋka pi wà ɲyɛ a jà a yi ɲwɔhe cè a jwo mɛ.» 
\v 25 Ka Yusufu si yi jwo Farɔn á «Ŋɔɔyi shuunniŋi mu à ŋɔ́ɔ ke, yi ɲyɛ niŋkin, nde Kile sí n-pa n-pyi ke, lire u à cyêe mu na. 
\v 26 Nìiyi niɲcɛnɲyi baashuunniŋi ɲyɛ yyee baashuunni, sùmaɲcahayi niɲcɛnɲyi baashuunniŋi mú ɲyɛ yyee baashuunni. Yire puni na ɲyɛ ŋɔɔgɔ niŋkin. 
\v 27 Nìiyi niɲcwɔgɔyi baashuunniŋi (y'à fworo ɲje sanɲyi kàntugo ke), yire ɲyɛ yyee baashuunni katege. Sùmaɲcahayi baashuunniŋi y'à cyɛ́rɛ, kafɛɛge s'à yi waha ke, yire mú na ɲyɛ yyee baashuunni katege. 
\v 28 Bà mii à yi jwo mu Farɔn á numɛ mɛ, nde Kile sí n-pa n-pyi ke, lire u à cyêe mu na. 
\v 29 Ɲyɛ yyeegii baashuunniŋi cyi na ma ke, sùmaŋi sí ɲwɔ Misira kìni i sèe sèl'e. 
\v 30 Ŋka yyeegii cyibɛrii baashuunni sí n-pa kàntugo, cyire ɲyɛ katege, li sí n-pyi fo sùpyire funŋɔ sí n-wwɔ̀ yyeegii baashuunniŋi sùmataani na. Katege sí kìni puni kɛ̀ɛge. 
\v 31 Katege piŋkanni sí n-sìi sùpyire funŋɔ pyi ku wwɔ̀ yyeegii nintòrogii sùmatani na. 
\v 32 Kampyi mu à ɲje ŋɔɔyi ŋɔ́ɔŋkanagii shuunni ŋɔ́ɔ, lir'à li cyêe sèeŋi na, Kile kayaana li, li sì mɔ si mpyi mɛ. 
\v 33 Ɲyɛ numɛ, mu à yaa mu u wà cya, ŋgemu ɲyɛ yákilifoo maa mpyi kacèŋɛ ke, ma yaha Misira kìni puni ɲuŋɔ na. 
\v 34 Maa sùpyire tà tìŋɛ kìni ɲuŋɔ na ná u e, bà li si mpyi sùmaŋi ŋgemu ká nta ke, uru u táa tatayi kaŋkuro, si taage niŋkin yaha ŋkère na, Misira kìni puni yyeegii niɲcɛnŋkii baashuunniŋi funŋke e mɛ. 
\v 35 Sùmaŋi ká ɲwɔ yyeegii ɲcyiimu i ke, pi i wà bégel'a yaha mu, Farɔn mɛge na, kànyi puni na, pi raa u kàanmucaa. 
\v 36 Yyeegii baashuunniŋi katege ká nɔ Misira kìni na tèni ndemu i ke, sùmaŋi u à bégel'a yaha ke, uru u sí n-tɛ̀gɛ raa sùpyire ɲwɔ caa. Lire ká mpyi, katege saha sì kìni kɛ̀ɛge mɛ.»
\s1 Yusufu à pyi Misira kìni kacwɔnrɔŋi niɲcyiiŋi
\p
\v 37 Ɲyɛ ɲje Yusufu à jwo ke, yir'à táan Farɔn ná u kìni yyaha yyére shiinbil'á. 
\v 38 Ka Farɔn si jwo pi á «Sùpyaŋi ŋgi u sí n-jà n-ta, Kile à yákili niɲcɛnɲɛ le ŋgemu i ŋge nàŋi fiige yɛ?» 
\v 39 Maa jwo Yusufu á «Bà Kile à ɲcyii karigii cyêe mu na mɛ, sùpya saha sì nta ŋgemu u ɲyɛ yákilifoo, maa mpyi kacèŋɛ mà mu kwɔ̀ mɛ.» 
\v 40 Maa núr'a jwo: «Mii sí mu tìŋɛ na pyɛnge ná na kìni shiinbii ɲùŋɔ na. Mu aha ndemu jwo ke, lire pi sí n-pyi. Mii kanni u sí n-pyi mu ɲùŋɔ na *saanre tatɛ̀ɛnge kurugo. 
\v 41 Mii à *Misira kìni puni ɲùŋufente le mu cye e niɲjaa.» 
\v 42 U à puru jwo a kwɔ̀ ke, maa u yabiliŋi fànhe kampefegeŋi wwû mà le Yusufu kampeeni na, maa vàanɲcɛnɲyi le u na, maa sɛɛn ŋkèɲcuro le u na. 
\v 43 Maa Yusufu dùrugo shɔngɔ wòtoro ɲuŋ'i mà taha u yabiliŋi wuŋi fye e. Sùpyire tà na mpyi pi yyaha yyére na ŋkwúuli, marii yu «Yabwɔhe, yabwɔhe na ma!» Ɲyɛ lire pyiŋkanni na, Farɔn à Misira kìni ɲùŋufente puni kan Yusufu á. 
\v 44 Maa jwo Yusufu á sahaŋki «Mii u ɲyɛ saanŋi Farɔn. Ŋka sùpya saha ɲyɛ a yaa u kyaa pyi Misira kìni puni funŋke e na mu bà u à kuni kan urufol'á mà yɛ.» 
\v 45 Maa Yusufu mɛge le Zafinati Panɛkya. Maa ceewe kan u á, ceeŋi mɛge na mpyi Asanati. Ceeŋi tuŋi mɛge mpyi Potifira, uru u mpyi Ɔni kànhe sáragawwuŋi. Ka Yusufu si ntɛ̀ɛn lire pyiŋkanni na Misira kìni puni ɲùŋɔ na. 
\v 46 U à báaraŋi sìi Misira saanŋi Farɔn á, mà u shìŋi ta yyee beɲjaaga ná kɛ. Puru ɲwɔhɔ na, u à yîri Farɔn taan, mà sà Misira kìni puni ɲaara. 
\v 47 Ɲyɛ yyee baashuunni funŋ'i, sùmaŋ'à ɲwɔ sèl'e. 
\v 48 Ka Yusufu si cyire yyeegii baashuunniŋi sùmaŋi wà bégele mà yaha Misira kìni cyeyi puni i. U à kànha maha kànha wu bégele kuru kànhe e uye kanna na. 
\v 49 Sùmaŋi u à bínni ke, uru mpyi a ɲyaha mu à jwo suumpe lwɔhe ɲwɔge nticyɛnŋi fiige. Pi mpyi a li ɲwɔ cû na u peseli, ŋka pi à pa li ɲwɔ yyéeŋɛ, ɲaha na yɛ u pɛ̀rɛge mpyi na sì n-jà n-cè mɛ.
\p
\v 50 Ɲyɛ mà jwo katege tèni li nɔ ke, Yusufu mpyi a pùnampyire shuunni si u cwoŋi Asanati na, Ɔni kànhe sáragawwuŋi Potifira pworoŋi u mpyi u wi. 
\v 51 Ka Yusufu si u jyaŋi niɲcyiiŋi mɛgɛ le Manase, ɲaha na yɛ Kile à uru funŋɔ wwɔ̀ u yyefuge karigii puni na, ɲcyii cyi à u ta mà u yaha u tupyɛnge e ke\f + \fr 41:51 \fr*\ft Manase mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ: «U à mii funŋke pyi k'à wwɔ̀.»\ft*\f* 
\v 52 Maa u jyaŋi shɔnwuŋi mɛge le Efirayimu, ɲaha na yɛ ur'à kyaala kìni ndemu i ke, Kile à pyìibii kan ur'á lire kìni i\f + \fr 41:52 \fr*\ft Efirayimu mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ: «U à pùnampyire kan»\ft*\f*. 
\v 53 Ɲyɛ yyeegii baashuunniŋi sùmaŋi u mpyi a ɲwɔ Misira kìni i ke, cyir'à pa ŋkwɔ̀. 
\v 54 Lire kàntugo, bà Yusufu mpyi a yi jwo mɛ, ka yyeegii baashuunniŋi katege si sìi. Katege mpyi kìrigii sanŋkii puni i, ŋka yalyîre na mpyi Misira kìni cyeyi puni i. 
\v 55 Ɲyɛ katege mú a pa nɔ Misira kìni puni na tèni ndemu i ke, sùpyir'à paa ŋkwúuli Farɔn taan na u yalyîre kan pir'á. Ka u u pi pyi «Yii a sì Yusufu yyére, u àha ɲjemu jwo yii á ke, yii i lire pyi.» 
\v 56 Kuru kateg'à cwo Misira kìni puni na. Ka Yusufu si sùmaŋi tayahayi ɲwɔ múgo, marii u pɛ́rɛli Misira shiinbil'á, ɲaha na yɛ katege mpyi a pêe sèl'e kìni i.
\p
\v 57 Mà bâra lire na, katege mpyi a jyè diɲyɛŋi puni i. Ka sùpyire si wá na yîri kìrigii puni i, na ma na sùmaŋi shuu Yusufu á, Misira kìni i.
\c 42
\s1 Yusufu yyahawuubil'à niŋkure sín u á Misira kìni i
\p
\v 1 Ka *Yakuba si mpa lógo na sùmaŋi na ntaa *Misira e. Ka u u yi jwo u jyaabil'á «Ɲaha kurugo yii à tɛ̀ɛn naha na yiye wíi yɛ? 
\v 2 Mii à lógo na sùmaŋi na ntaa Misira e. Yii a sì, yii sà wà shwɔ wani wuu á, bà wuu si mpyi si shwɔ katege na mɛ.» 
\v 3 Ka Yusufu yyahawuubii kɛŋi si yîr'a kàr'a sà sùmaŋi wà shwɔ Misira e. 
\v 4 Ŋka Yakuba ɲyɛ a Yusufu cɔɔnŋi Bɛnzhama yaha u à kàre ná pi e mɛ, u mpyi na fyáge na kapii kà ŋkwɔ̀ u ta wani mɛ. 
\v 5 Ɲyɛ Yakuba jyaabii kanni bà pi mpyi na sùmaŋi shuu mɛ, ɲaha na yɛ katege mpyi a jyè *Kana kìni puni i.
\p
\v 6 Lir'à ta Yusufu u ɲyɛ Misira kìni puni ɲuŋɔ na, uru u mpyi na sùmaŋi pɛ́rɛli sùpyir'á. Yusufu yyahawuubil'à pa nɔ wani ke, ka pi i niŋkure sín, maa yyahayi sôgo u taan. 
\v 7 Yusufu à u yyahawuubii ɲya tèni ndemu i ke, maa ntíl'a pi cè, ŋka u à uye yaha mu à jwo u ɲyɛ a pi cè mɛ. Maa yu ná pi e, mu à jwo u lùun'à yîri pi taan. Maa jwo «Taa yii à yîri ke?» Ka pi i u pyi «Wuu à yîri Kana kìni i mpa sùma shwɔ naha.»
\p
\v 8 Yusufu mɛ́ɛ mpyi a u yyahawuubii cè ke, ŋka pire mpyi a u cè mɛ. 
\v 9 Ŋɔɔyi Yusufu mpyi a ŋɔ́ɔ u yyahawuubii kyaa na ke, ka u funŋke si ɲcwo yire na. Maa jwo pi á «Yii à pa mpa kìni ŋwɔhɔ ŋgíi, cyeyi yii sí n-jà n-tùn l'e ke, si yire cè.» 
\v 10 Ka u yyahawuubii si jwo «Wuu ɲùŋufooŋi, lire bà mɛ! Mu bilibil'à pa mpa sùma shwɔ kanna. 
\v 11 Wuu puni ɲyɛ tu niŋkin pyìi. Sèeŋi wuu na yu. Wuu ɲyɛ a pa mpa kìni ŋwɔhɔ ŋgíi mɛ.» 
\v 12 Ka Yusufu si núr'a jwo «Sèe bà mɛ! Yii à pa kìni tawíige e, cyeyi yii sí n-jà n-tùn ke, si yire cè.» 
\v 13 Ka pi i jwo «Wuu na ɲyɛ mu bilii. Wuu na mpyi sìɲɛɛ kɛ ná shuunni, wuu puni na ɲyɛ tu niŋkin pyìi, wuu à tɛ̀ɛn Kana kìni i. Wuu puni kàntugo wuŋi ɲyɛ ná wuu tuŋi i pyɛngɛ, wà niŋkin à pînni.» 
\v 14 Ka Yusufu si jwo «Ɲje mii à jwo ke, yire yi ɲyɛ sèeŋi. Yii à pa mpa wuu kìni ŋwɔhɔ ŋgíi kanna. 
\v 15 Mii sí yii kàanmucya, ná yii puni nimbileni ɲyɛ a pa mɛ, mii à kâa Farɔn mɛge na, yii sì n-yîri naha mɛ. 
\v 16 Yii wà niŋkin u núru u a sì yii cɔɔnŋi fye e, u raa ma ná u e. Yii sanmpii sí n-kwôro naha kàsuŋi i. Mii sí yii jwumpe kàanmucya si ɲcè kampyi sèe yii à jwo. Yii aha mpyi yii ɲyɛ a lire pyi mɛ, lire tèni i ke, mii à kâa Farɔn mɛge na, na yii à pa kìni ŋwɔh'a wíi.» 
\v 17 Yusufu à yire jwo ke, maa pi le kàsuŋi i canmpyaa taanre.
\p
\v 18 Canntanrawoge, ka u u jwo pi á «Numɛ, nde mii sí n-jwo yii á ke, yii aha lire pyi, lire tèni i ke, mii saha sì yaage pyi yii na mɛ, ɲaha na yɛ mii na fyáge Kile na. 
\v 19 L'aha nta yii na sèeŋi yu, lire tèni i ke, yii wà niŋkin u tɛ̀ɛn naha kàsuŋi i, yii sanmpii s'a sì ná sùmaŋi i, yii sà ŋkan yii pyɛngɛ shiinbii katege wuubil'á. 
\v 20 Puru ɲwɔhɔ na, yii ninúrubii yii raa ma ná yii cɔɔnŋi nimbileni i naha, lire ká mpyi, mii sí n-cè na yii à sèe jwo. Lire e, mii sì yii bò mɛ.» Ka u yyahawuubii si ntɛ̀ɛn lire taan.
\p
\v 21 Ka pi i wá na yu piy'á «Sèeŋi na, wuu à kapii pyi wuu cɔɔnŋi Yusufu na, u kyaaga wuŋ'à wuu ɲáare na wuu uru ɲùɲaare ta, ŋka wuu ɲyɛ a ɲɛɛ mɛ. Lire kurugo, ŋke yyefuge pun'à wuu ta niɲjaa.» 
\v 22 Ka Urubɛn si jwumpe lwɔ́ maa jwo «Mii ná yi jwo yii á na wuu àha kapii pyi ŋge pyàŋi na mà? Yii ɲyɛ a ɲɛn'a mii jwumpe lógo mɛ. Ku ke numɛ, kuru kyaage fwooni Kile na ntùni wuu na amɛ.»
\p
\v 23 Ɲyɛ pi ɲyɛ a mpyi a cè na Yusufu na pire jwumpe núru mɛ, ɲaha na yɛ wà u mpyi na Yusufu jwumpe kɛ̂ɛnŋi pi á. 
\v 24 Yusufu à puru jwumpe lógo pi ɲwɔ na ke, ka u u yîri pi taan mà sà mɛɛ sú. Maa núr'a pa jwo ná pi e. Lire kàntugo, maa Simiyɔn cû pi ɲyii na, mà le kàsuŋi i.
\p
\v 25 Maa u báarapyiibii pyi na pi pi bɔrigii ɲî sùmaŋi na, pi i pi puni sùmaŋi lwɔɔre le pi bɔrigil'e, pi i pi kuni ɲjyìŋi kan pi á. Ka báarapyiibii si li pyi amuni. 
\v 26 Ka pi i pi bɔrigii dùrugo dùfaanyi ɲuŋ'i na ŋkɛ̀ɛge.
\p
\v 27 Pi à sà nɔ cyage k'e, lir'à numpilage ta k'à wwɔ̀, ka pi i shwɔ̀n wani. Ka pi wà niŋkin si u boni ɲwɔ múgo si yalyîre kan u dùfaanŋk'á, maa u sùmaŋi lwɔɔre ta wani. 
\v 28 Maa jwo pi sanmpil'á «Ei! pi naha mii sùmaŋi lwɔɔre núruŋ'a le mii boni i, u we.» Pi sanmpil'à lire ɲya ke, ka li i mpɛn pi e. Ka pi i fyá fo na ɲcyɛ̂ɛnni, maa jwo «Ɲaha Kile à pyi wuu na amɛ yɛ?»
\p
\v 29 Ɲyɛ pi à pa nɔ pi tuŋi Yakuba yyére, Kana kìni i ke, nde l'à pi ta ke, ka pi i lire puni jwo u á, maa jwo 
\v 30 «Misira ɲùŋufooŋi ɲyɛ a jwo ná wuu e tìcɛnmɛ na mɛ. U à jwo na wuu à kàr'a sà pire kìni ŋwɔhɔ ŋgíi kanna. 
\v 31 Wuu à yi jwo na sèeshiin pi ɲyɛ wuu, na wuu ɲyɛ a pa mpa kìni ŋwɔhɔ ŋgíi mɛ. 
\v 32 Wuu à yi jwo u á na wuu na mpyi sìɲɛɛ kɛ ná shuunni wuu tuŋi na, wà niŋkin sàha ɲyɛ mɛ, wuu puni kàntugo wuŋi na ɲyɛ ná wuu tuŋi i, Kana kìni i.
\p
\v 33 Ɲyɛ ka u u jwo «Kani li sí mii pyi mii u dá na yii na ɲyɛ sèeshiin ke, lire li nde. Yii yii sìɲɛɛŋi wà niŋkin yaha naha, yii sanmpii sí sùmaŋi lwɔ́ a sà ŋkan yii pyɛnge shiinbii katege wuubil'á. 
\v 34 Yii aha ŋkàre, yii núr'a pa ná yii puni kàntugo wuŋi i naha mii yyére. Lire e, mii sí n-cè na yii ɲyɛ a pa mpa kìni ŋwɔhɔ ŋgíi mɛ, na yii na ɲyɛ sèeshiin. Lire ká mpyi, mii sí yii sìɲɛɛŋi yaha. Lire kàntugo, yii sí n-jà raa sì kìni cyeyi puni i s'a pɛrɛmpe ná zhwoŋi pyi yiy'á.»
\p
\v 35 Ɲyɛ tèni i pi à pa sùmaŋi wwû pi bɔrigil'e ke, ka pi puni si pi wyɛ́rɛŋi ta wani. Pi à u ɲya ke, ka pi ná pi tuŋi si fyá sèe sèl'e. 
\v 36 Ka pi tuŋi Yakuba si jwo «Ei! yii sí mii pyi mii u pɔ̂ɔn ná pyìibil'e dɛ! Yusufu sàha ɲyɛ mɛ, Simiyɔn mú sàha ɲyɛ mɛ, ka yii la si núr'a pyi si Bɛnzhama shwɔ mii na la? Ɲaha na yii à tire tugure puni tɛ̀gɛ mii ɲuŋ'i yɛ?» 
\v 37 Ka Urubɛn si jwo tufooŋ'á «Mii aha mpyi mii ɲyɛ a núr'a pa ná Bɛnzhama e mu yyére mɛ, maa na jyaabii mú shuunni bò! Bɛnzhama yaha na cye e, l'aha fworo cyaga maha cyag'e, mii sí núru n-pa ná u e mu yyére.» 
\v 38 Ka Yakuba si jwo «Ɔnhɔ, mii jyaŋi sì n-sìi n-kàre ná yii e Misira e mɛ, ɲaha na yɛ u ná ŋge u ɲyɛ jirini na ke, ur'à kwû, maa uye niŋkin yaha. Kyaa ká bú u kùshewuŋi ta, yii sí mii niɲjyeŋkwoŋi nàvunŋɔ wuŋi yaha mii u kàre kwùu kànha na.»
\c 43
\s1 Yusufu yyahawuubil'à núru na ŋkɛ̀ɛge Misira e ná Bɛnzhama e.
\p
\v 1 Ɲyɛ katege mpyi na nâare *Kana kìni i. 
\v 2 *Yakuba jyaabii mpyi a pa ná sùmaŋi ŋgemu i, mà yîri *Misira e ke, uru mpyi a kwɔ̀, ka Yakuba si yi jwo pi á «Yii núru, yii a sì Misira e, yii sà sùmaŋi wà cya.» 
\v 3 Ka u jyaŋi *Zhuda si u pyi «Misira nàŋ'à yi jwo a waha, na wuu aha mpyi wuu ɲyɛ a núr'a shà ná wuu cɔɔnŋi i mɛ, na uru sì wuu cumɔ lemɛ ɲwɔ mɛ. 
\v 4 Lire e, kampyi mu sí ɲɛɛ wuu cɔɔnŋi yaha u kàre ná wuu e, wuu sí sà sùmaŋi shwɔ mpa mu á. 
\v 5 Ŋka mu aha mpyi mu sì ɲɛɛ u yaha u kàre ná wuu e mɛ, wuu sì mɛ, ɲaha na yɛ nàŋ'à jwo na wuu cɔɔnŋi ká mpyi u ɲyɛ ná wuu e mɛ, na uru si wuu cumɔ lemɛ pi.»
\p
\v 6 Ka tufooŋi Yakuba si jwo «Yii à kapii pyi mii na dɛ! Ɲaha na yii à yi jwo ŋge nàŋ'á na cɔɔnfooŋi wabɛrɛ na ɲyɛ yii á yɛ?» 
\v 7 Ka u pyìibii si u pyi «Nàŋi u à wuu yyahayi fwɔhɔrɔ ná yibiyi i, wuu ná wuu pyɛngɛ shiinbii kyaa na, u à jwo «Yii tuŋi na ɲyɛ shì na la? Sìɲɛɛŋi wabɛrɛ na ɲyɛ yii á la?» Ka wuu mú si u ɲwɔ shwɔ: «Ɔɔn.» Di wuu mpyi na sí n-jà n-cè, na u sí n-jwo, wuu a ma ná wuu cɔɔnŋi i yɛ?»
\p
\v 8 Ka Zhuda si jwo «Baba, pyàŋi yaha na cye e, u raa sì ná wuu e, wuu yaha wuu yîri, wuu a sì, wuu sà yalyîre cya bà katege si mpyi k'àha wuu puni bò naha mɛ. 
\v 9 Mii sí n-yyére ná pyàŋi ɲùŋɔ karigil'e. Kyaa ká u ta, maa na yíbe. Mii aha mpyi mii ɲyɛ a núr'a pa ná u e mu yyére mɛ, lire tèni i, mii ɲcɛ̂ɛgɛ wuu u sí n-pyi tèrigii puni i mu yyahe taan. 
\v 10 Kàmpyi wuu mpyi a cwùunnɔ mɛ, numɛ mpyi a wuu ta wuu à tooyi shuunni pyi mà kwɔ̀.»
\p
\v 11 Ka pi tuŋi Yakuba si jwo «Ɲyɛ ná yii ŋkàriŋi sí naha pyi fànha, lire tèni i, nde yii sí n-pyi. Yii wuu kìni yacɛnyi yà le yii bɔrigil'e, yii a sì yii sà ŋkan Misira nàŋ'á: wyɛɛre tà ná nùguntanga yaayi yà ná sɛɛre tà, ná cire yasɛɛre tà mu à jwo pisitasi ná amandi woore tà. 
\v 12 Yii yii wyɛ́rɛŋi fiigii shuunni lwɔ́, lire e wyɛ́rɛŋi pi à le yii bɔrigil'e ke, yii núru ná u e, pi sí n-jà n-ta pi à wurugo.
\p
\v 13 Ɲyɛ yii yii cɔɔnŋi lwɔ́, yii i núru yii a sì Misira nàŋi yyére. 
\v 14 Kile Siŋi Punifoo u yii ɲùɲaare le nàŋi i, bà u si mpyi si yii sìɲɛɛŋi sanŋi ná Bɛnzhama yaha pi a ma mɛ. Ŋka kampyi mii à yaa mii u pɔ̂ɔn ná pyìibil'e, lire tèni i sí n-pɔ̂ɔn pi e.»
\p
\v 15 Ɲyɛ Yusufu yyahafeebil'à uru bùɲyɛŋi lwɔ́, wyɛ́rɛŋi i pi mpyi a yaa pi à ŋkɛ̀ɛge ke, maa uru fiigii shuunni lwɔ́. Ka pi ná Bɛnzhama si yîri mà kàre Yusufu yyére Misira e. 
\v 16 Tèni i Yusufu à Bɛnzhama ɲya ná pi e ke, ka u u jwo u báarapyiibii ɲùŋufooŋ'á «Mpii shiinbii lèŋɛ pyɛnge e, maa yatɔɔge kà bò a shwɔhɔ, pi sí canŋalyige lyî ná mii yabiliŋi i niɲjaa.»
\p
\v 17 Ka nàŋi si lire pyi. Maa ŋkàre ná pi e Yusufu pyɛnge e. 
\v 18 Yusufu yyahafeebil'à pi ɲya pi à kàre ná pire e Yusufu pyɛnge e ke, ka pi i fyá, maa jwo «Wyɛ́rɛŋi u à kwôro toɲcyiige e wuu bɔrigil'e ke, mu sí n-ta lire kurugo, pi à pa ná wuu e naha ŋke cyage e. sí wwɔ̀ wuu na ɲcû mpyi pi bilii, si wuu dùfaanyi ta mú.»
\p
\v 19 Tire fyagare funŋke e, pi à file Yusufu báarapyiibii ɲùŋufooŋi na, pyɛnge ɲwɔge na, maa jwo ná u e. 
\v 20 Pi a jwo: «Yàkeŋi yaha, wuu ɲùŋufooŋi, wuu à têl'a pa sùma shwɔ naha. 
\v 21-22 Wuu sùmaŋi shwɔɲcyiini na, wuu à núr'a nɔ wuu tashwɔnge e ke, wuu à bɔrigii múgo mà sùmaŋi lwɔɔre ta wani, uye ɲwɔ na. Wuu ɲyɛ a wyɛ́rɛŋi lefooŋi cè wuu bɔrigil'e mɛ. Numɛ wuu à núru ná uru wyɛ́rɛŋi i wuye cye e mpa ŋkan. Wuu à pa ná wyɛ́rɛŋi wabɛr'e mpa sùmaŋi wà shwɔ.» 
\v 23 Ka báarapyiibii ɲùŋufooŋi si jwo pi á «Tapege ɲyɛ mɛ, yii àha lire tɛ̀gɛ yiye funŋɔ pɛn mɛ. Yii Kileŋi, yii tuŋi u Kileŋi, uru u à uru wyɛ́rɛŋi yaha yii bɔrigil'e. Ná lire bà mɛ, sùmaŋi lwɔɔre yii à kan ke, ur'à nɔ mii na.» Nàŋ'à puru jwo a kwɔ̀ ke, maa mpa ná Simiyɔn e mà pa ŋkan pi á.
\p
\v 24 Maa pi lèŋɛ Yusufu bage e, maa lwɔhɔ kan pi à pi tooyi jyé, maa yalyîre kan pi dùfaanɲy'á. 
\v 25 Pi à pa ná bùɲyɛŋi yaayi ɲjemu i Yusufu mɛɛ na ke, ka pi i yire bégel'a yaha, na u sigili canvwuge na. Yi mpyi a jwo pi á na pi ná Yusufu sí n-pa lyî siɲcyan u pyɛnge e.
\p
\v 26 Yusufu à pa tèni ndemu i ke, ka pi i yire yaayi kan u á, maa niŋkure sín u taan, maa fwù kan u á sèl'e. 
\v 27 Ka Yusufu si pi yíbe «Yii à cùuŋɔ la? Yii tuŋi kyaa yii à jwo na u à lyɛ ke, u à cùuŋɔ la? U saha na ɲyɛ ɲyii na la?» 
\v 28 Ka pi i u pyi «Mu bilinaŋi u ɲyɛ wuu tuŋi ke, u ɲyɛ ɲyii na, u à cùuŋɔ.» Ka pi i núr'a niŋkure sín Yusufu taan, maa u shɛ́ɛre.
\p
\v 29 Tèni i Yusufu à u jiriŋwɔrɔɲɛɛŋi Bɛnzhama ɲya ke, maa jwo «Yii cɔɔnŋi kyaa yii à jwo ke, uru u ɲyɛ ŋge la?» Ka pi i jwo «Uru wi.» Ka Yusufu si jwo Bɛnzhama á «Mii jyaŋi, Kile u jwó le ma á.» 
\v 30 Ka Bɛnzhama ɲyaŋi funntange si Yusufu ta fo mà mɛɛsuu tîrige u funŋ'i. Ka u u fyâl'a jyè u baashɔnge e, maa mɛɛ sú.
\p
\v 31 Puru ɲwɔhɔ na, u à u yyahe jyé, maa fworo u baashɔnge e. Mɛɛsuuni lage saha mpyi u na, ŋka u à jà a cû uye na. Maa jwo u báarapyiibil'á na pi a ma ná yalyîre e. 
\v 32 Ka pi i Yusufu ɲjyìŋi wwû uye kanni na, maa u sìɲɛɛbii wuŋi wwû uye kanni na. Misira shiinbii pi mpyi ná pi e ke, maa pire wuŋi wwû uye kanni na, ɲaha na yɛ Misira shiinbii mpyi na ɲɛɛg'a lyî ná *Eburu shiinbil'e mɛ. Mà tàanna ná pi Kile kuni i, lire ɲyɛ a tíi mɛ. 
\v 33 Ka pi i Yusufu sìɲɛɛbii tìŋɛ u yyaha na, lyɛga lyɛga, mà lwɔ́ niɲjyeŋi na mà kàre nimbileni na. Ka pi kàkyanhala wuubii si wá na piye wíi. 
\v 34 Yalyîre ti mpyi Yusufu taan ke, ka u u tire tà kan pi á. Maa pi sanmpii nàzhanŋi fiigii kaŋkuro kan Bɛnzhama á. Ka pi i lyî maa bya, maa mùguro ná Yusufu i.
\c 44
\s1 Yusufu à u yyahawuubii kàanmucya a wíi sahaŋki.
\p
\v 1 Ɲyɛ puru ɲwɔhɔ na, Yusufu à yi jwo u báarapyiibii ɲùŋufooŋ'á «Mpii shiinbii bɔrigii ɲî ɲî sùmaŋi na, pi fànhe sí n-jà ŋgemu na ke, uru kan pi á. Maa pi puni wyɛ́rɛŋi taha taha sùmaŋi na pi bɔrigil'e. 
\v 2 Maa nta a mii wyɛ̀rɛfyiiŋi fùnɲcwokwuuni le pi puni nimbileni boni i, u wyɛ́rɛŋi ɲuŋ'i.» Ɲyɛ bà Yusufu à yi jwo mɛ, ka báarapyiibii ɲùŋufooŋi si li pyi amuni.
\p
\v 3 Ɲyɛ̀g'à múgo ke, ka pi i kuni kan *Yakuba jyaabil'á. Ka pi i pi tugure taha pi dùfaanyi ɲuŋ'i mà kàre. 
\v 4 Pi à fworo kànhe e ke, mà pi ta pi sàha ŋkwɔ̀ a laaga wwû mɛ, ka Yusufu si u báarapyiibii ɲùŋufooŋi yyere, maa yi jwo u á na u yîr'a taha pi fye e wahawaha, na u aha nɔ pi na, u u yi jwo pi á «Ɲaha na yii à kacɛnni fwooni tò ná kapiini i yɛ? 
\v 5 Ta yii ɲyɛ a mii ɲùŋufooŋi fùnɲcwokwuuni lwɔ́ mɛ, ná nde e u maha cɛɛre pyi ke? Yii à kapii nimbwoo pyi amɛ dɛ!»
\p
\v 6 Ɲyɛ báarapyiibii ɲùŋufooŋ'à pi kɔ̀r'a ta ke, maa yi jwo pi á amuni. 
\v 7 Ka pi i u pyi «Wuu ɲùŋufooŋi, ɲaha na mu na puru jwumpe shiŋi yu yɛ? Kile u wuu shwɔ lire kani shiŋi na. 
\v 8 Wyɛ́rɛŋi wuu à ɲya wuu bɔrigil'e ke, wuu ɲyɛ a yîri ná u e *Kana kìni i mà pa ŋkan mu á mà? Di wuu sí n-pyi si wyɛ̀rɛfyin, lire ɲyɛ mɛ sɛɛn yu mu ɲùŋufooŋi bage e yɛ? 
\v 9 Ɲyɛ nde fùnɲcwokwuuni ká ɲyɛ wuu shin maha shin ɲuŋ'i ke, yii urufoo bò, wuu sanmpii sí n-pyi yii bilii.» 
\v 10 Ka báarapyiibii ɲùŋufooŋi si jwo «Ɲyɛ ɲje yii à jwo ke, mii à ɲɛɛ, ŋka fùnɲcwokwuuni ká nta shinŋi ŋgemu ɲuŋ'i ke, urufoo u sí n-pyi mii biliwe, yaaga sì n-pyi yii sanmpii na mɛ.»
\p
\v 11 Ka pi puni si ntíl'a pi bɔrigii tîrige, maa cyi múgo. 
\v 12 Ka báarapyiibii ɲùŋufooŋi si wá na bɔrigii funɲyi wíi. Maa ku sìi pi puni niɲjyeŋi na, mà pa ŋkwɔ̀ nimbileni na. Ka fùnɲcwokwuuni si sà nta Bɛnzhama boni i. 
\v 13 L'à pyi amuni ke, ka li i tatɛ̀ɛnge fô pi na fo pi na pi vàanntiɲyi cwuun. Maa núr'a pi tugure taha dùfaanyi na, maa núru kànhe e.
\s1 Zhuda à Yusufu ɲáare Bɛnzhama kyaa na
\p
\v 14 Ka *Zhuda ná u sìɲɛɛbii si ŋkàre Yusufu pyɛnge e, mà sà u ta wani sahaŋki, maa niŋkure sín u taan maa u shɛ́ɛre. 
\v 15 Ka u u jwo pi á «Ɲaha kafiile yii à pyi amɛ yɛ? Yii ɲyɛ a cè na mii shiŋi maha kaŋwɔhɔni ɲaa mà?» 
\v 16 Ka Zhuda si jwo «Wuu ɲùŋufooŋi, ɲaha wuu sí n-jwo bɛ? Jwumɔ sàha ɲyɛ wuu á mɛ, di wuu sí wuye shwɔ n-jwo nde kani na yɛ? Kile à wuu ɲwɔhɔ múgo wuu kapyiiŋkil'e. Numɛ, wuu mpii wuu à pyi wuu ɲùŋufooŋi bilii, wuu ná ŋge u boni i fùnɲcwokwuun'à ɲya ke.» 
\v 17 Ka Yusufu si jwo: «Kile u na shwɔ nde kani shiŋi mpyiŋi na. Mii fùnɲcwokwuun'à ɲya ŋgemu u bor'e ke, uru kanni, u sí n-pyi mii biliwe. Yii sanmpii pi ke, yaaga ɲyɛ mii ná yii shwɔhɔl'e mɛ. Yii a sì yii tuŋi yyére.»
\p
\v 18 Ka Zhuda si file Yusufu na, maa yi jwo u á: «Mii ɲùŋufooŋi, maye sanŋa yaha, maa ma bilinaŋi yaha u jwo ná mu i. Ma hà lùuni yîrige na taan mɛ. Sèeŋi na, mu ná saanŋi Farɔn tayîrige ɲyɛ niŋkin fànhe e. 
\v 19 Mii ɲùŋufooŋi, wuu paɲcyiini naha, mu u ná wuu yíbe na wuu tuŋi saha na ɲyɛ wani la? Na cɔɔnfooŋi wabɛrɛ na ɲyɛ wuu á la? 
\v 20 Ka wuu u mu pyi na wuu tuŋi na ɲyɛ wani, u à lyɛ, na wuu cɔɔnŋi wà na ɲyɛ wani mú, wuu tuŋ'à uru si, mà u ta u à lyɛ sèl'e mà kwɔ̀. Yyahafoo ná mpyi uru ŋge cɔɔnŋ'á mú, ŋka ur'à kwû, pi shuunniŋi mpyi jiriŋwɔrɔɲɛɛ. Ɲyɛ cɔɔnfooŋi kanni u ɲyɛ wani numɛ, u kyal'à táan wuu tuŋ'á sèl'e. 
\v 21 Mu à jwo na wuu a ma ná u e mu yyére, bà mu si mpyi si u ɲya mɛ. 
\v 22 Ka wuu u mu pyi na pyàŋi sì n-jà n-yîri u tuŋi taan mɛ. Lire ká mpyi, tufooŋi sí n-kwû. 
\v 23 Ka mu u jwo wuu á na, wuu cɔɔnŋi ká mpyi u ɲyɛ a pa mɛ, na mu saha sì wuu cumu lemɛ ɲwɔ mɛ.
\p
\v 24 Tèni i wuu à núr'a kàre wuu tuŋi yyére ke, ka wuu u mu jwumpe niɲjwumpe taha u á. 
\v 25 Canŋke wuu tuŋ'à jwo na wuu núr'a pa sùmaŋi wà shwɔ ke, 
\v 26 wuu à yi jwo u á, na wuu sì n-jà n-pa ná wuu cɔɔnŋi ɲyɛ ná wuu e mɛ, ɲaha na yɛ *Misira nàŋ'à jwo na, wuu cɔɔnŋi ká mpyi u ɲyɛ ná wuu e mɛ, uru sì wuu cumu lemɛ ɲwɔ mɛ. 
\v 27 Mu bilinaŋi, wuu tuŋ'à jwo «Yii à cè na mii cwoŋi Arasɛli à pùnampyire shuunni si mii á, 
\v 28 niŋkin à wil'a fô, mii na sɔ̂nŋi sige yaage kà ku si nta k'à uru cû. 
\v 29 Yii aha mpa ŋge lwɔ́ mú, yaaga ká u ta wani, yii sí mii niɲjyekwɔŋi yaha mii u kwû nàvunŋke e.»
\p
\v 30 Ɲyɛ numɛ wuu aha núr'a kàre mu bilinaŋi, wuu tuŋi yyére, mà li ta pyàŋi u ɲyɛ u karigii puni ke, uru ɲyɛ ná wuu e mɛ, 
\v 31 nàvuŋke sí u niɲjyekwɔŋi bò. Lire tèni i, wuu pi ɲyɛ mu bilibii ke, wuu pi sí n-pyi lire ɲùŋke. 
\v 32 Mii ɲùŋufooŋi, mii u à jwo na mii sí n-yyére ná pyàŋi ɲùŋɔ karigii puni i. Mii aha mpyi mii ɲyɛ a núru ná u e u tuŋi yyére mɛ, lire tèni i, mii ɲcɛ̀ɛgɛ wuu, u sí n-pyi tèrigii puni i u yyahe taan. 
\v 33 Lire kurugo, mii ɲùŋufooŋi, maye sanŋa yaha, maa na yaha si ŋkwôro naha pyàŋi cyaga, si mpyi mu biliwe, maa pyàŋi yaha u a sì ná u yyahafeebil'e pyɛngɛ. 
\v 34 Di mii sí n-kàre n-jwo na tuŋi yyére mà li ta pyàŋi ɲyɛ ná mii i mà yɛ? Ei! Mii sì n-jà n-kàre zà na tuŋi kyaaga wuŋi ɲya mɛ!»
\c 45
\s1 Yusufu à uye cyêe u sìɲɛɛbii na
\p
\v 1 Ɲyɛ *Zhuda à kwɔ̀ puru jwumpe na ke, Yusufu ɲyɛ a jà a cû uye na sùpyire shwɔhɔl'e mɛ, ka u u sêe maa jwo sùpyire puni ti fworo bage e. Tèni i Yusufu à uye cyêe u sìɲɛɛbii na ke, sùpyaŋi wabɛrɛ mpyi ná pi e mɛ. 
\v 2 Yusufu à mɛɛ sú, fo *Misira shiinbii pi mpyi ntaani na ke, pir'à u mɛɛni lógo, ka pure jwumpe si nɔ Farɔn pyɛngɛ.
\p
\v 3 Ka Yusufu si yi jwo u sìɲɛɛbil'á «Mii u ɲyɛ Yusufu! Mii tuŋi saha na ɲyɛ shì na la?» ka pi i fyá fo pi ɲyɛ a jà a u ɲwɔ shwɔ mɛ. 
\v 4 Ka u u yi jwo pi á lùtaan na «Yii file na na.» Pi à file u na ke, ka u u jwo «Mii u ɲyɛ yii sìɲɛɛŋi Yusufu, ŋge yii à pɛ́rɛ cwɔhɔmpil'á pi i ŋkɛ̀ɛge Misira e ke. 
\v 5 Yii wà ɲyɛ a yaa u funŋke pɛn u u uye la wwû na yii à mii pɛ́rɛ naha mɛ. Kile u à mii tùugo naha yii yyaha na, bà mii si mpyi si sùpyire tà shwɔ kwùŋi na mɛ. 
\v 6 Katege yyee shuunni cyi ɲyɛ ɲcyii kìni i. Ɲyɛ faaŋi saha sì n-jà n-pyi mɛ, sùmaŋi mú sì n-kwɔ̀n mɛ, fo yyee kaŋkuro ká ntòro sahaŋki 
\v 7 Kile u à mii tùugo yii yyaha na naha, bà yii tùluge si mpyi si ŋkwôro ɲìŋke na si ɲyaha mɛ. 
\v 8 Yii bà pi à mii tun naha mɛ, Kile yabiliŋi wi. U à mii tìŋɛ naha, maa mii pyi Farɔn kacwɔnrɔŋi niɲcyiiŋi, maa mii yaha u bage puni ɲùŋke na, maa mii pyi Misira kìni puni ɲùŋufembwɔhe.
\p
\v 9 Ɲyɛ yii a fyâa, yii a sì mii tuŋi yyére, yii i sà yi jwo u á na u jyaŋi Yusufu à jwo na Kile à uru pyi Misira kìni puni ɲùŋufooŋi. Na u a fyâa, u a ma naha uru yyére. 
\v 10 Na u sí n-pa n-tɛ̀ɛn uru taan Gozheni i, u ná u pyìibii ná u ɲampyiyi, ná u yatɔɔre ná u cyeyaayi puni. 
\v 11 Na uru sí n-pa yalyîre kan u á, ɲaha na yɛ katege sí n-pyi yyee kaŋkuro funŋ'i sahaŋki. U aha mpa naha u ná u pyɛngɛ shiinbii ná u yatɔɔre sì n-fô yaag'e mɛ. 
\v 12 Yii yabilimpii ɲyii wà li na, mii kàntugo wuŋi Bɛnzhama yabiliŋi ɲyii ɲyɛ li na, na mii Yusufu u ɲyɛ na yu ná yii e. 
\v 13 Pèente ti ɲyɛ mii i naha Misira kìni i ke, ná yii yabilimpii mu à ndemu ɲya ke, yii a sì, yii sà li jwo mii tuŋ'á. Lire kàntugo, yii i nta, yii a ma ná na tuŋi i naha fwɔfwɔ.»
\p
\v 14 Ɲyɛ Yusufu à puru jwo ke, maa cyeyi míginɛ u cɔɔnŋi Bɛnzhama yacige e maa mɛɛ sú, ka Bɛnzhama mú si u wuyi míginɛ Yusufu yacige e, maa mɛɛ sú. 
\v 15 Ka Yusufu mɛɛsuwuŋi si u cyeyi míginɛ u yyahawuubii puni niŋkin niŋkin yaciy'e. Ka pi i nta a jwo ná u e.
\s1 Farɔn à Yakuba yyere na u pa ntɛ̀ɛn Misira kìni i
\p
\v 16 Ɲyɛ tèni i Yusufu sìɲɛɛbii mpaŋ'à nɔ Farɔn ná u kìni yyaha yyére shiinbii na ke, ka lire si ntáan pi e. 
\v 17 Ka Farɔn si Yusufu yyere, maa yi jwo u á «Yi jwo ma sìɲɛɛbil'á na pi pi dùfaanyi tugo sùmaŋi na, pi núru pi a sì *Kana kìni i. 
\v 18 Na pi aha nɔ wani, pi pi tuŋi ná pi pyɛngɛ shiinbii puni lwɔ́, pi a ma, pi pa ntɛ̀ɛn naha na taan. Mii sí *Misira kìni tacɛnŋke kà kan pi á. Pi sí n-pa a kìni ɲjyìŋi niɲcɛnŋi lyî.» 
\v 19 Maa jwo Yusufu á sahaŋki «Yi jwo ma sìɲɛɛbil'á na mii à jwo pi shɔnyi wòtorobii pìi lwɔ́ naha Misira e, pi i sà pi pyìibii ná pi cyeebii ná pi tuŋi lwɔ́, pi a ma. 
\v 20 Pi aha mpyi pi ɲyɛ a jà a pa ná yaayi y'e mɛ, lire kà pi funŋɔ pɛn mɛ, ɲaha na yɛ Misira kìni tacɛnyi puni niɲcɛnŋke ku sí n-kan pi á.»
\p
\v 21 Ɲyɛ Farɔn à ndemu jwo ke, ka *Yakuba jyaabii si lire pyi. Ka Yusufu si shɔnyi wòtorobii pìi kan pi á, mà tàanna ná Farɔn jwumpe e. Maa ɲjyìŋi wà kan pi á na pi a uru lyî kuni na. 
\v 22 Maa vàanvɔnyɔ kan pi puni niŋkin niŋkinŋ'á, maa wyɛ̀rɛfyiŋi darashii ŋkwuu taanre ná vàanvɔnyɔ kaŋkuro kan Bɛnzhama á. 
\v 23 Maa dùfaanmpeeye kɛ tugo Misira ɲjyìŋi niɲcɛnŋi na, maa dùfaancyaa kɛ tugo sùmapyaŋi ná bwúuruŋi ná ɲjyìŋi shiŋi wabɛrɛ na, pi i sà yire puni kan uru tuŋ'á, bà pi si mpyi pi aha ma, pi uru pyi kuni ɲjyìŋi mɛ. 
\v 24 Lire ɲwɔhɔ na, u à kuni kan u sìɲɛɛbil'á na pi a sì. Maa jwo pi á «Yii àha ŋkwɔ̀ ntùn kuni na mà dɛ!»
\p
\v 25 Ka pi i yîri Misira e, mà kàr'a sà nɔ Kana kìni i, pi tuŋi Yakuba yyére. 
\v 26 Pi à nɔ ke, ka pi i yi jwo pi tuŋ'á «Yusufu na wá shì na! Uru yabiliŋi u à tɛ̀ɛn Misira kìni ɲùŋɔ na.» Ka li i Yakuba pâa maa u yákiliŋi wurugo fo u à fyâha fyiii, ɲaha na yɛ u ɲyɛ a dá pi jwumpe na mɛ. 
\v 27 Ŋka jyafeebil'à pa a Yusufu jwumpe puni yu u á tèni ndemu i ke, shɔnyi wòtorobii Yusufu mpyi a yaha a pa u talwɔ́ge e, ka u u pire ɲya ke, ka u yákiliŋi si nta a tɛ̀ɛn. 
\v 28 Maa jwo «Mii jyaŋi Yusufu na ɲyɛ shì na la? Mii saha ɲyɛ na yaaga caa mà tòro lire na mɛ. Mii kɛ̀ɛge zà na ɲyiini tɛ̀gɛ u na mà jwo mii u kwû ke.»
\c 46
\s1 Yakuba kàreŋkanni Misira kìni i.
\p
\v 1 *Yakuba niŋkàriŋi *Misira e, u à kàre ná u cyeyaayi puni i. U à sà nɔ Bɛrisheba e ke, maa sáraya wwû u tuŋi Ishaka u Kileŋi á. 
\v 2 Ka Kile si uye cyêe u na kuru numpilage e, maa u yyere «Yakuba, Yakuba!» Ka u u jwo «Yo!» 
\v 3 Ka Kile si jwo «Mii u ɲyɛ Kile, mu tuŋi u Kileŋi. Ma hà raa fyáge si ŋkàre Misira e mɛ, ɲaha na yɛ mii sí mu tùluge ɲyaha wani kuru cyage e. 
\v 4 Mii, Kile yabiliŋi u sí n-kàre ná mu i Misira e, mii yabiliŋi mú u sí n-pa mu yige wani si núru mpa naha. Yusufu yyére, mu sí n-kwû, uru mú u sí mu ɲyiigii tò.»
\p
\v 5 Ɲyɛ Yakuba à yîri Bɛrisheba kànhe e. Farɔn mpyi a wòtorobii mpiimu yaha pi sà u lwɔ́ ke, ka u jyaabii si u lèŋɛ pire wòtorobil'e, ná pi cyeebii ná pi pyìibii. 
\v 6 Maa pi yatɔɔre mú lwɔ́, ná yaayi puni pi mpyi a ta *Kana kìni i ke. Ka Yakuba ná u pyɛnge shiinbii puni si ŋkàre Misira e 
\v 7 Lire pyiŋkanni na Yakuba à kàre Misira kìni i ná u pyɛnge shiinbii puni i: u jyaabii, ná u pùcɛribii, ná u ɲampyire.
\s1 Yakuba pyɛngɛ shiinbii mɛyi
\p
\v 8 Ɲyɛ *Yakuba pyìibii ná u ɲampyire pi à kàre *Misira e ke, pire mɛyi yi ɲyɛ ɲje. U jyaŋi niɲcyiiŋi mɛge ku ɲyɛ Urubɛn. 
\v 9 Urubɛn jyaabii pi mpyi, Kyanɔki, Palu, Kyezirɔn, ná Karimi. 
\v 10 Simiyɔn wuubii pi mpyi Yemuwoli, Yamini, Owadi, Yakɛn, Zokyari, Shawuli. *Kana shin u mpyi Shawuli nuŋi. 
\v 11 *Levi wuubii pi mpyi Gerishɔn, Kehati, Mɛrari. 
\v 12 *Zhuda wuubii pi mpyi Ɛri, Ona, Shela, Pɛrɛzi, ná Yeraki. Ŋka Ɛri ná Ona mpyi a kwû Kana kìni i. Perɛsi u jyaabii pi mpyi Kyezirɔn ná Kyamuli. 
\v 13 Isakari wuubii pi mpyi Tola, Puva, Yobo ná Shimirɔn. 
\v 14 Zabulɔn wuubii pi mpyi Sɛrɛdi, Elɔn, ná Yalɛli. 
\v 15 Tire pùnampyire Leya à si Yakuba á, mà pi yaha Mɛsopotami kìni i, ná u pworoŋi Dina. Leya pyìibii ná u ɲampyire na mpyi shiin beɲjaaga ná kɛ ná taanre. 
\v 16-18 Ɲyɛ bilicwoŋi Laban mpyi a kan u pworoŋi Leya á ke, uru mɛge mpyi Zilipa, u à Gadi ná Ashɛri si Yakuba á. Gadi jyaabii pi mpyi Sifiyɔn, Kyagi, Shuni, Ezibɔn, Eri, Arɔdi, ná Arɛli. Ashɛri wuubii pi mpyi Yimina, Yishiva, Yishiwi, Beriya ná pi pùcɛrɛŋi Serakyi. Beriya wuubii pi mpyi Kyɛbɛri, ná Malikiyɛli. Zilipa pyìibii ná ɲampyire mpyi shiin kɛ ná baani. 
\v 19 Yakuba cwoŋi Arasɛli u jyaabii mpyi Yusufu ná Bɛnzhama. 
\v 20 Yusufu à jyaa shuunni ta Misira e, pire pi mpyi Manase ná Efirayimu. U cwoŋi Asanati, u à pire si u á. Asanati na mpyi Potifira pworoŋi wà. Potifera na mpyi Ɔni kànhe sáragawwuŋi wà. 
\v 21 Bɛnzhama jyaabii pi mpyi Bela, Bɛkɛri, Ashibɛli, Gera, Naamani, Ɛki, Ɔrɔshi, Mupimi, Kwupimi ná Aridi. 
\v 22 Arasɛli pyìibii ná ɲampyire mpyi shiin kɛ ná sicyɛɛre.
\p
\v 23-25 Ɲyɛ bilicwoŋi Laban mpyi a kan u pworoŋi Arasɛli á, na u mɛge mpyi Bila ke, u à Dan ná Nɛfitali si Yakuba á. Dan jyaŋi u mpyi Kwushima. Nɛfitali jyaabii pi mpyi Yazɛli, ná Guni, Yezɛri, ná Shilɛmu. Zilipa pyìibii ná u ɲampyire na mpyi shiin baashuunni. 
\v 26 Sùpyire t'à kàre Misira e ná Yakuba e ke, u yabiliŋi jyaabii ná u ɲampyire, pi puni mpyi shiin beetaanre ná baani. U napworibii ɲyɛ a tòro mɛ.
\p
\v 27 Ɲyɛ jyaa shuunni mú à si Yusufu á Misira e, lire pyiŋkanni na, Yakuba ná u shiinbii pun'à bɛ̂ shiin beetaanre ná kɛ na Misira e.
\s1 Yakuba ná u pyɛngɛ shiinbil'à nɔ Misira e
\p
\v 28 Ɲyɛ mà jwo *Yakuba u kuni lwɔ́ u a ŋkɛ̀ɛge *Misira kìni i ke, u à *Zhuda yaha a kàre uye yyaha na, Yusufu yyére, u sà yi jwo u á na uru wá na ma Misira e, Gozheni kùluni i.
\p
\v 29 Yusufu à yire lógo ke, ka u u shɔnge wòtoroŋi wà bégel'a kàr'a sà u tuŋi Yakuba ɲùŋɔ bɛ? Gozheni i. U à nɔ u tuŋi na ke, maa u cyeyi míginɛ u tuŋi yacige e, maa mɛɛ sú sèl'e. 
\v 30 Ka Yakuba si jwo Yusufu á «Numɛ, mii mɛ́ɛ ká ŋkwû, lire ɲyɛ a waha mii na mɛ, ɲaha na yɛ mii à mu ɲya a kwɔ̀, mà cè na mu saha na ɲyɛ shì na.» 
\v 31 Ka Yusufu si yi jwo u sìɲɛɛbii ná u pyɛngɛ shiinbii sanmpil'á «Mii sí sà yi jwo Farɔn á na mii sìɲɛɛbii ná mii tuŋi shiinbii pi mpyi *Kana kìni i ke, na pi à pa. 
\v 32 Mii sí yi jwo u á na mii shiinbii na ɲyɛ yatombyii, si yi jwo u á na yii à pa ná yii sikyaabii, ná yii mpàabii, ná yii nìiyi, ná yii cyeyaayi puni i. 
\v 33 Farɔn ká yii yyere, maa yii yíbe «Ɲaha báara fiiwe yii na mpyi yɛ?» 
\v 34 yii yi jwo u á «Mu bilibii na yatɔɔre byíi mà lwɔ́ pi nàŋkocyɛɛre e fo numɛ, wuu ná wuu tiibii pun'à lire pyi.» Lire ká mpyi, u sí yii yaha yii pi tɛ̀ɛn Gozheni kùluni i, ɲaha na yɛ mà tàanna ná pi Kile kuni i, Misira shiinbii ɲyɛ a yaa pi a wwûu karii na ná yatombyiibil'e mɛ.»
\c 47
\s1 Yusufu à u pyɛngɛ shiinbii cyêe Farɔn na
\p
\v 1-2 Ɲyɛ Yusufu à kàre ná u sìɲɛɛbii pìi kaŋkure e, maa sà yi jwo Farɔn á «Mii tuŋi ná mii sìɲɛɛbil'à yîri *Kana kìni i mà pa, ná pi mpàabii, ná sikyaabii, ná nìiyi, ná pi cyeyaayi puni i. Pi ɲyɛ Gozheni kùluni i.» U à puru jwo a kwɔ̀ ke, maa pire sìɲɛɛbii kaŋkuruŋi cyêe u na. 
\v 3 Ka Farɔn si pi yíbe «Báaraŋi ŋgire yii na mpyi yɛ?» Ka pi i u pyi: «Wuu ɲùŋufooŋi, wuu na ɲyɛ yatombyii, wuu tiibii fiige. 
\v 4 Wuu à pa nàmpantɛɛnre na mu kìni i. Wuu wuuni i, yalyîre sàha ɲyɛ wuu yatɔɔr'á mɛ. Kateg'à pêe Kana kìni i. Wuu yaha wuu u ntɛ̀ɛn Gozheni kùluni i.»
\p
\v 5 Ka Farɔn si jwo Yusufu á «Ɲyɛ ná mu tuŋi ná mu sìɲɛɛbii s'à pa mu yyére, 
\v 6 *Misira kìni li nde mu taan, ma tuŋi ná ma sìɲɛɛbii yaha kìni tacɛnɲyi puni niɲcɛnŋke e, Gozheni kùluni i. Mu aha pìi ta ma cìnmpyibiil'e mpiimu pi à yatombyiini cè sèl'e ke, maa pire yaha pi a mii yabiliŋi yatɔɔre nâha.»
\p
\v 7 Ka Yusufu si mpa ná u tuŋi *Yakuba e mà pa ɲcyêe Farɔn na. Ka Yakuba si jwó le Farɔn á. 
\v 8 Farɔn à Yakuba ɲya u à lyɛ ke, ka u u u yyeegii dáŋi yíbe. 
\v 9 Ka Yakuba si u pyi: «Mii yyee ŋkuu ná beɲjaaga ná kɛ u ɲyɛ niɲjyee, cyire mii à pyi ɲani na. Mii ɲyɛ a lyɛ sèl'e mɛ, mii tìiŋi mú s'à waha, mii sì n-jà shì nintɔɔnwɔ ta, na tiibii fiige mɛ.» 
\v 10 U à puru jwo ke, maa jwó le Farɔn á sahaŋki, maa nta a kàre.
\p
\v 11 Ka Yusufu si cyage kà kan u tuŋi ná u sìɲɛɛbil'á bà Farɔn mpyi a yi jwo mɛ, u à kìni tacɛnŋke kà kan pi á, Gozheni kùluni i. 
\v 12 Maa ɲjyì kan pi á mà tàanna ná sùpyire dáŋi i.
\s1 Kateg'à nâara Misira e sahaŋki
\p
\v 13 Ɲyɛ ɲjyì yaaga sàha mpyi na ntaa *Misira kìni puni i mɛ, katege mpyi a nâara sèl'e. Ka Misira ná *Kana kìrigii sùpyire fànhe si ŋkwɔ̀ fo mà cwɔgɔ katege cye e. 
\v 14 Ka Yusufu si sùmaŋi pɛ́rɛ pi á, maa cyire kìrigii wyɛ́rɛŋi puni shwɔ mà yaha nàfuuŋi tamârage e Farɔn mɛɛ na.
\p
\v 15 Misira kìni ná Kana kìni wyɛ́rɛŋ'à pa ŋkwɔ̀ tèni ndemu i ke, ka Misira shiinbii si mpa Yusufu yyére maa yi jwo u á «Yalyîre kan wuu á, ma hà wuu yaha katege ku bò mɛ. Wyɛ́rɛ saha ɲyɛ a sìi wuu á mɛ.» 
\v 16 Ka Yusufu si yi jwo pi á «Wyɛ́rɛ ká mpyi u ɲyɛ yii á mɛ, yii pa yii yatɔɔre fáa sùmaŋi na.» 
\v 17 Ka pi i wá na ma ná pi yatɔɔre e yyeeni puni i Yusufu yyére. Ka u u wá na pi shɔnyi ná mpàabii ná sikyaabii ná nìiyi ná dùfaanyi fáre sùmaŋi na.
\p
\v 18 Lire yyeen'à pa ŋkwɔ̀ ke, ka pi i mpa Yusufu yyére sahaŋki, maa yi jwo u á «Wuu ɲùŋufooŋi, wuu wyɛ́rɛŋ'à kwɔ̀, wuu à pa ná wuu yatɔɔre puni i mu yyére. Wuu sì li ŋwɔhɔ mu na mɛ, yaaga sàha ɲyɛ wuu pi kan mu á ná wuu yabilimpii ná wuu taare bà mɛ. 
\v 19 Ma hà ɲɛɛ wuu yaha wuu kwû ma taan mɛ, wuu taare kà ŋkwôro sùpyiibaa mɛ. Wuu ná wuu taare shwɔ, yalyîre kan wuu á. Wuu ná wuu taare sí n-pyi Farɔn yahare e. Wuu la ɲyɛ sì ŋkwû si wuu taare yaha sùpyiibaa mɛ, sùma kan wuu á, wuu nûgo. 
\v 20 Ka Yusufu si Misira taare puni shwɔ Farɔn mɛgɛ na, ɲaha na yɛ, kateg'à ta Misira shiinbil'e ke, ka pi i pi taare puni pɛ́rɛ Farɔn á.
\p Lire pyiŋkanni na taare pun'à pa mpyi Farɔn woro. 
\v 21 Ka Misira kìni sùpyire puni si mpa mpyi Farɔn bilii, mà lwɔ́ kìni ɲùŋke kà na, ma sà fworo ku sanŋke na. 
\v 22 Taare t'à kwôro shwombaa ke, tir'à pyi sáragawwuubii woore. Farɔn mpyi a *saliyaŋi wà tìŋɛ sáragawwuubii kurugo, nte u mpyi na ŋkaan pi á ke, tire mpyi a jà na pi ɲwɔ caa. Lire l'à pi ta pi ɲyɛ a pi taare pɛ́rɛ mɛ.
\p
\v 23 Ka Yusufu si yi jwo sùpyir'á «Ɲyɛ numɛ, mii à yii ná yii taare shwɔ a kan Farɔn á niɲjaa. Mii sí sùmashiŋi kan yii á yii nûgo. 
\v 24 Ŋka sùmakwɔɔngii ká nɔ, yii sí sùmaŋi táa tatáayi kaŋkuro, si taaga niŋkin kan Farɔn á. U sanŋi sí n-pyi shiŋi, ná yii pyɛngɛ shiinbii ɲwɔlyiŋi.
\p
\v 25 Ka pi i Yusufu pyi «Wuu ɲùŋufooŋi, mu à wuu shwɔ katege na. Ɲyɛ ná mu s'à lire kacɛnni nimbwoni pyi wuu á, wuu sí n-pyi Farɔn bilii.» 
\v 26 Ka Yusufu si to le Misira kìni i: «Nùŋgwɔhɔ maha nùŋgwɔhɔ, yii sí yii sùmaŋi nintaŋi táa tatáayi kaŋkuro si taaga niŋkin kan Farɔn á.» Uru toŋi ɲyɛ wani fo niɲjaa. Sáragawwuubii u taare kanni t'à kwôro ti ɲyɛ a pyi Farɔn wooro mɛ.
\p
\v 27 Ɲyɛ lire pyiŋkanni na, *Izirayɛli shiinbil'à tɛ̀ɛn Gozheni kùluni i, Misira kìni i. Ka pi cyeyaayi ná pi pyìibii si mpa ɲyaha.
\p
\v 28 Lire kàntugo, *Yakuba à yyee kɛ ná baashuunni pyi Misira kìni i. U shìŋi yyeegii pun'à bɛ̂ yyee ŋkuu ná beeshuunni ná baashuunni na. 
\v 29 U tèekwûun'à nɔ ke, ka u u u jyaŋi Yusufu yyere, maa yi jwo u á «Kampyi mii kyal'à táan mu á, ma tàange ná ma ɲwɔmɛfente cyêe na na. Mii aha ŋkwû ma hà na tò Misira e mɛ, mii la ɲyɛ maa ma cyɛge le na cyiini ɲwɔh'i, maa ŋkâa, na mu sì ɲɛɛ mii tò Misira e mɛ. 
\v 30 Mii aha ŋkwû, maa na buwuŋi lwɔ́ a yige Misira kìni i, mà sà ntò na tulyeyi tatoŋke e.» Ka Yusufu si jwo ur'à yi lógo, na uru sí li pyi, bà u à yi jwo mɛ. 
\v 31 Ka Yakuba si jwo «Lire tèni i, mu sí n-kâa mii á.» Ka Yusufu si ŋkâa. Lire kàntugo, ka Yakuba si niŋkure sín u yasínniŋke ɲùŋɔ yyére, maa Kile pêe.
\c 48
\s1 Yakuba à jwó le Yusufu jyaabil'á
\p
\v 1 Lire kàntugo, ka pi i mpa yi jwo Yusufu á, na u tuŋi *Yakuba ɲyɛ a cùuŋɔ mɛ. Ka Yusufu ná u jyaabii shuunniŋi, Manase ná Efirayimu, si ŋkàre Yakuba taan. 
\v 2 Tèni i y'à jwo Yakuba á na u jyaŋi Yusufu wá na ma u yyére ke, ka u u ŋkárama a yîr'a tɛ̀ɛn u yasínniŋke na.
\p
\v 3 Yusufu à pa ke, ka u u yi jwo u á «Kile Siŋi Punifol'à uye cyêe mii na Luzi kànhe e, *Kana kìni i, maa jwó le mii á. 
\v 4 Maa jwo mii á «Mii sí pyìi niɲyahamii kan mu á, si mu shiinbii ɲyaha, si pi pyi sùpyishi niɲyahawa, si nde kìni kan mu tùlug'á, li sí n-pyi pi wuu tèrigii puni i.»» 
\v 5 Maa núr'a yi jwo Yusufu á «Pùnampyire shuunniŋi mu à ta naha *Misira kìni i, mà mii ta mii sàha mpa mu yyére naha mɛ, Efirayimu ná Manase, pire sí n-pyi mii pyìi, bà Urubɛn ná Simiyɔn ɲyɛ mɛ. 
\v 6 Ŋka pyìibii mu sí n-ta pire kàntugo ke, pire sí n-pyi mu yabiliŋi wuu. Pi sí pi nàntan kɔɔge ta Efirayimu ná Manase cye kurugo. 
\v 7 Mii na lire pyi Arasɛli kurugo, ɲaha na yɛ mii niɲjîriŋi Mɛsopotami kìni i, mu nuŋi Arasɛli à kwû mii á Kana kìni i, Efirata kànhe taan. Ka mii i u tò kuru cyage e Efirata kànhe kuni na.» (Efirata kànhe pi maha mpyi Bɛtilehemu numɛ.)
\p
\v 8 Yakuba à Yusufu pyìibii ɲya ke, ka u u jwo «Mpii pi ɲyɛ mpii yɛ?» 
\v 9 Ka Yusufu si jwo «Kile à pùnampyire shuunniŋi ntemu kan mii á naha Misira e ke, tire ti.» Ka Yakuba si jwo «Maye sanŋa yaha, maa pi file na na, bà mii si mpyi si jwó le pi á mɛ.»
\p
\v 10 Ɲyɛ lyage mpyi a Yakuba ɲyiɲyaani cyɛ́ɛŋɛ. U sàha mpyi na ɲaa na ɲcúu mɛ. Ka Yusufu si u pyìibii file u na, ka u u pi lwɔ́ a taha u tooyi na, maa pi pur'a cû. 
\v 11 Maa jwo Yusufu á «Mii mpyi a tɛ̀ɛn ná l'e na mii saha sí mu ɲya mɛ. Ŋka li le, Kile à li yaa mii à mu pyìibii yabilimpii ɲya.» 
\v 12 Ka Yusufu si u pyìibii láha u tuŋi tooyi na, maa niŋkure sín ɲìŋke na u taan maa yyahe cyígile.
\p
\v 13 Lire kàntugo, maa u jyaŋi Efirayimu yaha u kàniŋɛ cyage na, maa Manase yaha u kàmɛnɛ woge na. Maa file ná pi e u tuŋi na, maa Efirayimu yyéreŋɛ tufooŋi kàmɛni na, maa Manase yyéreŋɛ u kàniŋke na. 
\v 14 Ŋka u tuŋi Yakuba à u cyeyi para a taha, maa u kàniŋɛ cyɛge taha Efirayimu ɲùŋke na, mà li ta uru u ɲyɛ cɔɔnfooŋi, maa u kàmɛni taha yyahafooŋi Manase woge na. 
\v 15 Maa jwó le Yusufu á maa jwo
\q1 «Mii tulyage *Ibirayima ná mii tuŋi Ishaka, pir'à Kileŋi ŋgemu pêe ke, uru u jwó le mpii pyìibil'á.
\q1 Uru Kileŋi ɲyɛ ná mii i, mà lwɔ́ mii canzege na, mà pa bwɔ̀n numɛ na.
\q1
\v 16 Kile Mɛlɛkɛŋi u à mii shwɔ kawagii puni na ke,
\q1 Uru u jwó le mpii pyìibil'á.
\q1 Mpii pyìibii pi mii mɛge pyi ku kwôro shi,
\q1 Mii tulyage Ibirayima ná mii tuŋi Ishaka mɛge kà mpîni mɛ.
\q1 Pi tùluge ku ɲyaha ɲìŋke na.»
\p
\v 17 Ɲyɛ Yusufu à li ɲya na u tuŋ'à u kàniŋɛ cyɛge taha cɔɔnfooŋi Efirayimu ɲùŋke na ke, ka li i mpɛn u e, ka u u tufooŋi kàniŋɛ cyɛge láha Efirayimu ɲùŋke na mà taha Manase woge na. 
\v 18 Maa jwo «Baba, mu à wurugo, ŋge u ɲyɛ jyafooŋi niɲcyiiŋi ke, uru u ɲùŋke na mu mpyi a yaa mu u ma kàniŋɛ cyɛge taha.» 
\v 19 Ŋka tufooŋi ɲyɛ a ɲɛɛ mɛ, maa jwo «Mii jyaŋi, mii à yi cè fo mà ɲwɔ. Manase u tùluge mú sí ɲyaha n-pyi shiŋi wà. U sí n-pyi shinbwo, ŋka u kàntugo wuŋi sí n-pêe u na. U cɔɔnŋi tùluge sí ɲyaha n-pyi shi niɲyahawa.» 
\v 20 Ka Yakuba si jwó le pi á kuru canŋke, maa jwo «*Izirayɛli shiinbii sí raa jwóŋi leni ná yii mɛge e. Pi sí n-pa a ŋko «Kile u jwó le yii á, bà u à u le Efirayimu ná Manase á mɛ.»» Lire pyiŋkanni na, Yakuba à Efirayimu yaha Manase yyaha na.
\p
\v 21 Lire ɲwɔhɔ na, ka u u yi jwo Yusufu á «Mii à na tashàge byanhara, ŋka Kile sí n-pyi ná yii e. U sí yii pyi yii núru yii tulyeyi kìni i, Kana kìni i. 
\v 22 Mà bâra lire na, mii sí mu kɔɔge ɲyaha n-tòro mu sìɲɛɛbii sanmpii woge taan. Mii sí Sikɛmu kùluni kan mu á. Mii à kuru shwɔ Amɔri shiinbii na, ná na kàshikwɔnŋwɔɔni ná sintaage e.
\c 49
\s1 Yakuba à nùmpanŋa jwumpe jwo mà yyaha tíi ná u pyìibil'e
\p
\v 1 Lire kàntugo, ka *Yakuba si u jyaabii yyere maa jwo: «Yii a ma, yii i mpa bínni na taan, karigii nimpaŋkii cyi sí nɔ yii na ke, mii sí cyire jwo yii á. 
\v 2 Yakuba jyaabii, yii a ma yii i mpa bínni, yii lógo yii tuŋi *Izirayɛli\f + \fr 49:2 \fr*\ft Yakuba mɛge kà ku ɲyɛ Izirayɛli\ft*\f* ɲwɔ na.
\b
\q1
\v 3 Urubɛn, mu u ɲyɛ mii jyaŋi niɲcyiiŋi,
\q1 Mu u ɲyɛ mii nànte yaage, mii à mu si mà mii ta nàɲjiiwe.
\q1 Pèente mu à ta ke, tir'a fànha tò mu sìɲɛɛbii sanmpii woore na.
\q1 Fànhe ku ɲyɛ mu i ke, kur'à ɲyaha mu sìɲɛɛbii sanmpii woge na.
\q1
\v 4 Ŋka mu na ɲyɛ mu à jwo lwɔhɔ ŋkemu k'à dùgo ɲî a fworo na fwu ke, mu tɛɛnm'à pɛn.
\q1 Mu à dùgo ma tuŋi yasínniŋke ɲuŋ'i, maa wwɔ̀ ná ma tuŋi cwoŋi w'e.
\q1 Lire kurugo, mu saha sì yyaha yyereŋi ta mɛ
\b
\q1
\v 5 Simiyɔn ná *Levi kapyiiŋkii ɲyɛ niŋkin,
\q1 pi maha pi kàshikwɔnŋwɔhɔgii lwúu marii kakyaare pyi.
\q1
\v 6 Mii ɲyɛ a sìi ná pi e pi ŋgwòŋi i mɛ
\q1 Pi kapyiiŋkii mú sí ɲyɛ a táan mii á mɛ
\q1 Ɲaha kurugo yɛ mà pi lùyiriwuubii yaha, pi à sùpyire tà bò, pi pege kurugo.
\q1 Mà pi yaha bàhage na, pi à nùpyahii cyì sirakapanya *kwɔ̀n.
\q1
\v 7 Mii à pi láŋa pi lùyirini kurugo, ɲaha na yɛ lùyirini l'à pi wà lire kapiini mpyiŋi na.
\q1 Mii à pi láŋa pi lùyirintoroni kurugo, ɲaha na yɛ lùyirintoroni l'à pi wà lire kapiini mpyiŋi na
\q1 Mii sí pi tùluyi pyi yi láha yiye na Izirayɛli kìni i,
\q1 Yi sí n-tɛ̀ɛn n-tɛ̀ɛn yiye Yakuba kìni\f + \fr 49:7 \fr*\ft Yakuba kìni ná Izirayɛli kìni ɲyɛ niŋkin\ft*\f* puni yyaha kurugo.
\b
\q1
\v 8 *Zhuda, mu sìɲɛɛbii sí raa mu pêre,
\q1 mu sí ma cyɛge taha ma zàmpɛɛnbii kaɲɛkwuunni na,
\q1 mu sìɲɛɛbii sí raa niŋkure sínni mu á.
\q1
\v 9 Mii jyaŋi, Zhuda, mu na ɲyɛ mu à jwo cànraga
\q1 ku maha sà ɲaare maa sige yaare tà cû a kyà,
\q1 maa núr'a pa sínni, maa tooyi sànhana.
\q1 Mà ku yaha tasínage e, jofoo u sí ɲɛɛ n-jwo na uru sí ku kɔ̀rɔ n-yîrige yɛ?
\q1
\v 10 *Saanre kàbiini sì n-fworo Zhuda pyɛnge e mɛ,
\q1 ɲùŋufente kàbiini sí n-kwôro u tùluge cye e,
\q1 *supyishiŋi sanŋi sí raa làampuŋi kaan u á,
\q1 si ŋkúu u á.
\p
\v 11 Zhuda, mu *ɛrɛzɛn cikɔɔge sí ɲwɔ sèe sèl'e,
\q1 fo si mpyi mu mɛ́ɛ ká dùfaanŋke pwɔ k'e, lire sì yaaga kɛ̀ɛge mɛ.
\q1 Mu sí raa ma vàanntinŋke jyíi ɛrɛzɛnŋi lwɔh'e
\q1 s'a ma vàanntinmbwɔhe jyíi ɛrɛzɛnŋi sinmpe e.
\q1
\v 12 Mu ɲyiigii sí raa ɲî ɛrɛzɛnŋi lwɔhe cye kurugo,
\q1 nùjirimpe sí mu ŋkyanhagii pyi cyi fíniŋɛ.
\b
\q1
\v 13 Zabulɔn tatɛ̀ɛnge sí n-pyi suumpe lwɔhe ɲwɔge na,
\q1 batoo nimbwoo sí raa yyereli kuru cyage e,
\q1 mu kìni sí n-kàre sà nɔ fo Sidɔn kànha na.
\b
\q1
\v 14 Isakari fành'à ɲyaha dùfaanŋa fiige,
\q1 u tatɛ̀ɛng'à bɛ yatɔɔre tabyige na,
\q1
\v 15 u à tatɛ̀ɛnge ɲya k'à ɲwɔ,
\q1 kìni mú s'à táan ke,
\q1 ka u u wá na báaraŋi niŋgaŋi pyi
\q1 mu à jwo biliwe.
\b
\q1
\v 16 Dan sí u kìni shiinbii shwɔ u zàmpɛɛnbii na,
\q1 Izirayɛli tùluyi sanɲyi fiige.
\b
\q1
\v 17 U na ɲyɛ mu à jwo wwɔ̀ ŋgemu u à sínni kuni i ke,
\q1 mu à jwo màcwɔn kuɲcwɔre e,
\q1 u maha shɔnyi nɔni tooyi na, shɔndugubil'a sì wá na ɲcwo.
\b
\q1
\v 18 Kafooŋi Kile, mii à tɛ̀ɛn ná l'e na mu sí mii shwɔ.
\b
\q1
\v 19 Gadi wi ke, kakuumpyiibii pìi sí n-pa n-cwo u na, si u tun.
\q1 Ŋka u sí pi kɔ̀rɔ n-caala.
\b
\q1
\v 20 Ashɛri wi ke, yafaayi sí raa ɲwɔge u kìni i.
\q1 Saanbii ɲjyìŋi niɲcɛnŋi sí raa ntaa l'e.
\b
\q1
\v 21 Nɛfitali na ɲyɛ mu à jwo cèŋɛ, ŋkemu ku ɲyɛ kuy'á ke, ku maha cèmpyire nisìnante sini.
\b
\q1
\v 22 Yusufu fành'à ɲyaha mu à jwo sige dùfaanŋa ku ɲyɛ lwɔhɔ ɲwɔ na;
\q1 mu à jwo sige dùfaanmbile kafaawaga ɲuŋ'i.
\q1
\v 23 Sintaayifeebil'à taha u fye e,
\q1 maa u ŋwɔ ná tàanbil'e, maa u kànha sèl'e.
\q1
\v 24 Ŋka u sintaag'à kwôro u cye e,
\q1 Yakuba u Kileŋi Siŋifol'à fànha kan u cyey'á.
\q1 Uru Kileŋi u ɲyɛ Izirayɛli kàanmucyafooŋi,
\q1 uru mú u ɲyɛ Izirayɛli taŋwɔhɔge.
\q1
\v 25 Mu tuŋi u Kileŋi u sí mu tɛ̀gɛ,
\q1 Kile Siŋi Punifoo u sí jwó le mu á,
\q1 si nìɲyiiŋi zànhe kan mu á,
\q1 si jwó le mu á,
\q1 si ɲìŋke lùbilibii kan mu á,
\q1 si mu pyìibii pyi pi ɲyaha;
\q1 si mu yatɔɔre pyi ti púgo.
\q1
\v 26 Jwóobii Kile à le mu tuŋ'á ke,
\q1 pir'à fànha tò ɲaɲyi niɲjyeyi yacɛnyi na,
\q1 Kile u jwó le Yusufu á amuni,
\q1 Kile u jwó le u á,
\q1 uru ŋgemu u ɲyɛ u cìnmpyiibii ɲùŋɔ na ke.
\b
\q1
\v 27 Bɛnzhama na ɲyɛ mu à jwo sige pwun katege wu.
\q1 Ɲyɛ̀ge na, u maha sige yaare tà cû a kyà,
\q1 yàkoŋke u maha tà táa táa u pyìibii na.»
\b
\p
\v 28 Ɲyɛ Izirayɛli tùluyi kɛ ná shuunniŋ'à fworo mpii shiin kɛ ná shuunniŋi i. Pi tuŋi Yakuba jwumpe nizanmpe pu mpyi mpe mà yyaha tíi ná pi puni niŋkin niŋkinŋi i, wà ná wà wumɔ ɲyɛ a pyi niŋkin mɛ.
\s1 Yakuba kwùŋi kani
\p
\v 29 Ɲyɛ lire kàntugo, ka *Yakuba si yi jwo a waha u jyaabil'á na: «Mii aha bú ŋkwû, yii i sà na tò na tulyeyi tatoŋke e, ɲaŋgyige ku ɲyɛ Kyiti shinŋi Efirɔn kɛrɛge e ke, wani yii sí n-sà mii tò na tulyeyi taan. 
\v 30 Kuru ɲaŋgyige na ɲyɛ Makipela kɛrɛge e, Mamire cyage e, *Kana kìni i. *Ibirayima u à kuru cyage shwɔ Kyiti tùluge shinŋi Efurɔn á, mà pyi u kwùu tatòŋɔ. 
\v 31 Wani Ibirayima ná u cwoŋi Sara, ná Ishaka ná u cwoŋi Erebeka à tò, wani mii à na cwoŋi Leya tò mú. 
\v 32 Kuru kɛrɛge ná ɲaŋgyige ku ɲyɛ k'e ke, yire pun'à shwɔ Kyiti shiinbil'á.»
\p
\v 33 Ɲyɛ Yakuba à puru jwumpe jwo a kwɔ̀ u jyaabil'á ke, maa tooyi dùrugo yasínniŋke na, maa sínni, ka u múnaani si fworo u e.
\c 50
\p
\v 1 Tèni i Yusufu à cè na u tuŋ'à kwû ke, ka u u u yyahe bûru u woge na, maa mɛɛ sú.
\p
\v 2 U à kwɔ̀ mɛɛsuni na ke, maa u wyempyiibii pyi pi à u tuŋi buwuŋi yal'a yaa ná nùguntangayaayi i mà yaha. 
\v 3 Ka pi i ŋkwôro u ɲjaaŋi na fo mà sà nta canmpyaa beeshuunni, ɲaha na yɛ *Misira kìni làda u mpyi ure. Ka Misira shiinbii si yamɛɛni sú fo canmpyaa beetaanre ná kɛ. 
\v 4 Cyire canmpyaagil'à fûnŋɔ ke, ka Yusufu si yi jwo Farɔn fyèɲwɔhɔshiinbil'á «Kampyi sèe wi, mii kyal'à táan yii á, yii na pwɔhɔ yii sà yi jwo Farɔn á, 
\v 5 na mà mii tuŋi yaha u sàha ŋkwû mɛ, u à yi jwo mii á na uru ká ŋkwû, mii i sà uru tò u fanŋke nintùgoge e *Kana kìni i, mii s'à kâa u á na mii sí li pyi. Lire kurugo, mii la ɲyɛ si sà na tuŋi tò si láha núru mpa.» 
\v 6 Ɲyɛ puru jwump'à nɔ Farɔn na ke, ka u u yi jwo Yusufu á «Sà ma tuŋi tò Kana kìni i, maa núru, ɲaha na yɛ mu à kâa mà kwɔ̀ u á na mu sí lire pyi». 
\v 7 Yusufu niŋkàriŋi ná u tuŋi buwuŋi i, Farɔn kìni ɲùŋufeebii pun'á sà u tùugo, Farɔn nàŋkolyeebii ná Misira kìni nàŋkolyeebii sanmpii puni, 
\v 8 ná Yusufu pyɛngɛ shiinbii puni, ná u sìɲɛɛbii, ná u tuŋi pyɛngɛ shiinbii puni. Pyìibii ná yatɔɔre kanni t'à kwôro Gozheni kùluni i, Misira kìni i. 
\v 9 Shɔnyi wòtorobii ná shɔndugubii mú na mpyi ná pi e. Sùpyiɲyahara ti mpyi tiye fye e na ŋkɛ̀ɛge.
\p
\v 10 Tafafyinge ku ɲyɛ Zhurudɛn baŋi kàntugo, ná ku mɛge ɲyɛ Atadi ke, pi à nɔ wani maa yamɛɛni sú, maa kwuuyi wà sèl'e. Canmpyaa baashuunni pi à pyi kuru kwùge na wani. 
\v 11 Kana shiinbii pi ɲyɛ lire kìni i ke, pir'à kuru kwùge pyiŋkanni ɲya Atadi tafafyinge e ke, maa jwo «Ŋke à pyi kwùbwɔhɔ Misira shiinbil'á dɛ!» Lire kurugo, pi à kuru cyage mɛge le na *Abɛli Misirayimu, kuru cyage na ɲyɛ Zhurudɛn baŋi kàntugo\f + \fr 50:11 \fr*\ft Abɛli Misirayimu, ɲwɔhɔ ku ɲyɛ Misira shiinbii yamɛɛni tasúge.\ft*\f*
\p
\v 12 Lire pyiŋkanni na, *Yakuba mpyi a ɲjemu jwo u pyìibil'á u kwùge kyaa na ke, lire pi à pyi. 
\v 13 Pi à kàre ná u buwuŋi i Kana kìni i. Ɲaŋgyige ku ɲyɛ Makipela kɛrɛge e ke, mà sà ntò wani. *Ibirayima u mpyi a kuru cyage shwɔ Kyiti tùluge shinŋi Efirɔn á, mà yaha kwuutatoŋɔ, kuru cyage laage ɲyɛ a tɔɔn Mamire woge na mɛ. 
\v 14 Yusufu à u tuŋi tò a kwɔ̀ ke, ka u u núr'a kàre Misira kìni i. U sìɲɛɛbii ná shin maha shin u mpyi a kàre ná u e tufooŋi tatoŋke e ke, ka pire puni si núr'a pa Misira e.
\s1 Yusufu yyahafeebil'à yàfa cya u á
\p
\v 15 Ɲyɛ Yusufu sìɲɛɛbil'à li ɲya na pire tuŋ'à kwû ke, ka pi i jwo: «Yusufu ká yîri wuu kurugo numɛ de! Wuu à kapiini ndemu pyi u na ke, u aha jwo u sí lire fwooni tò wuu na de!» 
\v 16 Ka pi i wà yaha a kàr'a sà yi jwo Yusufu á «Mà jwo mu tuŋi u kwû ke, u mpyi a jwo na 
\v 17 wuu sà jwo ná mu i, wuu u mu ɲáare, maa náaŋi maa yàfa ma sìɲɛɛbii na, ɲaha na yɛ pi à kapii pyi mu na.» Ka pi i jwo Yusufu á «Wuu na ɲyɛ mu tuŋi Kileŋi bilii, náaŋi (maa yàfa*) maa ma sìɲɛɛbii kapiini yàfa pi na.» Yusufu à puru jwumpe lógo ke, ka u u mɛɛ sú.
\p
\v 18 Ka u yyahawuubii si ŋkàr'a sà niŋkure sín u taan, maa jwo «Mu bilibii pi mpii.» 
\v 19 Ka u u pi pyi «Yii àha vyá mɛ, mii u ɲyɛ Kile la? 
\v 20 Yii pi ke, yii la mpyi si kapii pyi mii na, ŋka Kile à li kɛ̂ɛnŋ'a pyi kacɛnnɛ, maa li kàntugo pyi nde niɲjaa, bà sùpyire niɲyahara si mpyi si shwɔ mɛ. 
\v 21 Lire e ke, yii àha raa fyáge mɛ, mii sí yii ná yii pyìibii puni le na kaloge ɲwɔh'i.» Maa jwo ná pi e tìpoom'i, mà pi zòmpii tìŋɛ.
\s1 Yusufu kwùŋi
\p
\v 22 Lire kàntugo, Yusufu ná u cìnmpyiibil'à kwôro *Misira e. Yusufu shìŋi tɛgɛn'à pyi yyee ŋkuu ná kɛ. 
\v 23 U à u jyaŋi Efirayimu pyìibii ná u ɲampyire ɲya. Ɲyɛ Manase ɲampyir'à si ke, ka Yusufu si pire pyi u pyìi. Manase ɲampyire na mpyi Makiri pyìi.
\p
\v 24 Canŋka Yusufu à jwo u sìɲɛɛbil'á «Li sì mɔ mɛ, mii sí n-kwû, ŋka yii i dá li na na Kile sí yii le u kaloge ɲwɔh'i, si yii yige nde kìni i. Kìni ɲwɔmɛɛni u à lwɔ́ wuu tulyeyi *Ibirayima ná Ishaka ná *Yakuba á ke, u sí n-kàre ná yii e wani.» 
\v 25 Lire kàntugo, Yusufu à u sìɲɛɛbii pyi «Yii kâa na ɲyii na, na Kile ká bú yii yige Misira e, yii niŋkàribii, yii sí n-kàre ná mii kaciiyi i.»
\p
\v 26 Ɲyɛ Yusufu à pa ŋkwû mà u shìŋi yaha yyee ŋkuu ná kɛ ke, ka pi i u buwuŋi bégele ná latikol'e mà le keshu funŋ'i mà tò Misira kìni i.