\id ACT Supyire
\ide UTF-8
\h KAPYIIŊKII
\toc1 Yesu Tunntunmpii Kapyiiŋkii Semɛŋi
\toc2 Kapyiiŋkii
\toc3 ACT
\mt1 Yesu Tunntunmpii Kapyiiŋkii Semɛŋi
\mt2 Mpe yii à yaa yii cè mà jwo yii jyè sémɛŋi funŋɔ jwumpe e ke
\ip Karigii Yesu à pyi ɲìŋke na ke, Luka à cyire yyaha jwo u sémɛŋi niɲcyiiŋi i. Ŋge sémɛŋi shɔnwuŋi i, pyiŋkanni na Yesu à kàre nìɲyiŋi na, ná pyiŋkanni na u à Kile Munaani tun u fyèɲwɔhɔshiinbil'á ke, u na yire yyaha yu. Jwumpe Nintanmpe p'à yyaha tíi ná Yesu i ke, Kile Munaani à Yesu fyèɲwɔhɔshiinbii yyaha cû, ka pi i puru jwo diɲyɛŋi cyeyi puni i.
\ip Pi n'a mpyi na puru Jwumpe Nintanmpe yu Yahutuubil'á, pi mpyi maha li cyêe pi na na Yesu u ɲyɛ Kile Niɲcwɔnrɔŋi, ŋgemu ɲwɔmɛɛ Kile mpyi a lwɔ́ na u sí sùpyire shwɔ ke. Mpii pi ɲyɛ pi ɲyɛ Yahutuu mɛ, pi n'a mpyi na pu yu pir'á, pi mpyi maha li cyêe pi na na Kileŋi u à yaayi puni dá ke, na uru la ɲyɛ si pi ná uye shwɔ̀hɔŋi yaa. Pi mpyi maha yi yu sùpyire pun'á na li síŋi ɲyɛ Kile na mà yampii cùuŋɔ si pi shwɔ Sitaanniŋi na. Pi mpyi maha yi yu sùpyire pun'á mú na Yesu à kwû kworokworocige na, sùpyire kapegigii tugure yàfaŋi kurugo; na sùpyir'à yaa ti toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ, ti i dá Yesu na, bà Kile Munaani si mpyi si ti yyaha cû mɛ.
\ip Karigii tèesiini i, Yesu tùnntunmpii mpyi na sɔ̂nŋi na Yahutuubii làda karigii tayyérege na ɲyɛ Yesu kuni ɲaaraŋi i. Ka Kile Munaani si yi fíniŋ'a cyêe pi na na Jwumpe Nintanmpe na ɲyɛ supyishiŋi puni wumɔ. Nde li ɲyɛ na wíi ke, lire li ɲyɛ mà toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ maa dá Yesu na. Lire e ke mà maye kan pi à kwɔ̀n si nta mpyi Yahutu mà tàanna ná pi làdaabil'e, mpii pi ɲyɛ pi ɲyɛ Yahutuu mɛ maa dá Yesu na ke, lire mpyiŋi fànha ɲyɛ pire ɲuŋ'i mɛ.
\ip Jwumpe Nintanmpe à jwo cyaga maha cyag'e ke, pìl'à ɲɛɛ pu na, ka pìi si pu cyé. Cyeye niɲyahay'e mpiimu pi à pu cyé ke, pir'à Yesu fyèɲwɔhɔshiinbii kyérege, maa pi le kàsuŋi i. Poli na mpyi pi kyéregefeebil'e, ka Yesu si uye cyêe u na maa u pyi u tùnntunŋɔ. Lire kàntugo ka Poli si wá na ɲaare na mâre kànyi na, maa Jwumpe Nintanmpe yu maa dánafeebii kuruɲyi tìŋi. U à ŋgaha niɲyahawa ta uru báaraŋi i. Luka u à ŋge sémɛŋi sémɛ ke, uru na mpyi ná u e lire kùsheeni là na.
\c 1
\s1 Yesu à jwo cyelempyiibil'á na pi sí Kile Munaani ta
\p
\v 1-2 Mii cìnmpworoŋi Tofili, mà lwɔ́ tèni i Yesu à u karigii sìi na mpyi maa sùpyire yɛrɛge ná Kile jwumpe e, fo mà sà nɔ u tèekoɲjirini na mà kàre nìɲyiŋi na ke, mii mpyi a cyire puni yyaha jwo mu á na sémɛŋi niɲcyiiŋi i. Ŋka mà jwo Yesu u kàre nìɲyiŋi na ke, tùnntunmpii u mpyi a cwɔɔnrɔ ke, karigii pire mpyi a yaa pi a mpyi ke, \w Kile Munaani\w* mpyi a u pyi u à cyire puni jwo pi á. 
\v 3 Yesu ɲɛŋkwooni kàntugo mà fworo kwùŋi i, u à uye cyêe pi na pyiŋkannigii niɲyahagii na. U à lire pyi canmpyaa beeshuunni funŋ'i bà pi si mpyi si ɲcè na, sèeŋi na, uru na ɲyɛ ɲyii na mɛ. U mpyi maha \w Kile Saanre\w* kyaa yu pi á mú. 
\v 4 Canŋka mà u ná pi yaha pi i lyî siɲcyan, u à yi jwo pi á na pi àha laaga tɔɔn Zheruzalɛmu kànhe na mɛ, na yaage ɲwɔmɛɛni Tufooŋi à lwɔ́, ná uru mpyi a ku kyaa jwo pi á ke, pi kuru sige, 
\v 5 na Yuhana à pi \w batize\w* ná lwɔhe e, ŋka mà jwo canmpyaa cyi tòro ke, pi sí batize ná Kile Munaani i.
\s1 Yesu à kò a dùgo nìɲyiŋi na
\r (Marika 16.19-20; Luka 24.50-53)
\p
\v 6 Ɲyɛ mà tùnntunmpii nimbinnibii yaha Yesu taan, pi à u yíbe: «Kafooŋi, lire tèni i mu sí \w Izirayɛli\w* shiinbii saanre núruŋɔ pi á la\f + \fr 1:6 \fr*\ft Yesu tùnntunmpii mpyi na Kile Niɲcwɔnrɔŋi mpaŋi sigili Yahutuubii sanmpii fiige, u u mpa pire yige Ɔrɔmu shiinbii fànɲyage e, u u Izirayɛli shiinbii wà piye na, bà pi mpyi saanŋi Dawuda tìiŋi ná saanŋi Solomani tìiŋi i mɛ.\ft*\f*?» 
\v 7 Ka u u pi pyi: «Mii Tuŋi à tèni ná canmbilini ndemu bégele ná u yabiliŋi sífente e ke, yii àha raa lire caa si ɲcè mɛ. 
\v 8 Ŋka \w Kile Munaani\w* sí n‑tîge yii ɲuŋ'i si fànha kan yii á, lire ká mpyi, yii sí raa mii kyaa yu Zheruzalɛmu kànhe ná \w Zhude\w* kùluni sanni puni ná \w Samari\w* kùluni i, fo mà sà nɔ diɲyɛŋi cyeyi puni i.»
\p
\v 9 Ɲyɛ u à puru jwo ke, mà u tùnntunmpii yaha pi i u wíi, u à kò a yîri pi shwɔhɔl'e mà kàre nìɲyiŋi na, ka ɲahaŋke kà si u ŋwɔhɔ pi na. 
\v 10 Mà pi yaha pi à yyahayi yîrig'a le nìɲyiŋi i, na u niŋkareŋi wíi, pi à pâl'a nàmbaa shuunni ɲya pi à vàanvyinɲyɛ le a yyére pi taan. 
\v 11 Ka pire shiin shuunniŋi si jwo: «Galile kùluni shiinbii, di k'à ta a jwo ka yii i yyére na nìɲyiŋi wíi yɛ? Yesu u à kò a yîri yii shwɔhɔl'e mà kàre nìɲyiŋi na ke, canŋka u sí núru n‑pa bà yii à u niŋkareŋi ɲya nìɲyiŋi na mɛ.»
\s1 Macyasi à Zhudasi tayyérege lwɔ́
\p
\v 12 Ɲyɛ ka \w Yesu tùnntunmpii\w* si yîri \w Olivye cire ɲaŋke\w* na, maa núr'a kàre Zheruzalɛmu kànhe e. Kuru cyage ná Zheruzalɛmu mpyi a culumɛtiri niŋkin kwɔ̀. 
\v 13 Pi à núr'a nɔ kànhe e ke, batɔɔnge nìɲyibabilini i pi mpyi maha ntêe na piye bínnini ke, ka pi i dùg'a jyè lire e. Pyɛri ná Yuhana ná \w Yakuba\w* ná Andire ná Filipi ná Tomasi ná Baritelemi ná Macwo ná Alife jyaŋi Yakuba ná Simɔ pi maha mpyi Zelɔti\f + \fr 1:13 \fr*\ft Zelɔti»: kuru mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ: «kìni kyal'à táan ŋgemu á sèl'e ke».\ft*\f*, ná Yakuba jyaŋi \w Zhude\w*, pire pi mpyi. 
\v 14 Pire puni mpyi maha piye bínnini tèrii niɲyahagil'e, marii Kile ɲáare ná funŋɔ niŋkin i. Cyeebii pìi ná Yesu nuŋi Mariyama ná Yesu cìnmpyiibii mú mpyi maha mpyi ná pi e.
\p
\v 15 Ɲyɛ pi canmbinniyi canŋke kà, mà pi nimbinnibii yaha, pi mpyi a shiin ŋkuu ná beɲjaaga (120) kwɔ̀, ka Pyɛri si yîr'a yyére pi shwɔhɔl'e maa jwo: 
\v 16 «Mii cìnmpyiibii, \w Kile Munaani\w* mpyi a \w Dawuda\w* yyaha cû, ka u u jwumpe mpemu jwo ná p'à sémɛ Kile Jwumpe Semɛŋi i, na Zhudasi u sí n‑tòro sùpyire yyaha na, si Yesu le cye e ke, fànha kyaa li mpyi li li, puru jwumpe pu fûnŋɔ. 
\v 17 Zhudasi sí na mpyi wuu kuruŋke sùpya, wuu ná uru mpyi na báara niŋkin pyi.»
\p
\v 18 (Ɲyɛ pi à sàraŋi ŋgemu kan u á u kapiini nimpyiini ɲùŋɔ taan ke, u à sà kɛrɛgɛ shwɔ ná ur'e. Lire kàntugo u à cwo a jya, ka u funŋɔ yaayi si ɲcɛɛg'a mâha. 
\v 19 L'à pyi kyaa Zheruzalɛmu kànhe shiinbii puni mpyi a ndemu cè ke, fo ka pi i mpa kuru cyage mɛge le pi shɛɛnre e: «Akɛlidama» kuru ɲwɔhɔ ku ɲyɛ: «Sishange Kɛrɛge».)
\p
\v 20 Ɲyɛ Pyɛri à shà yyaha na ná jwumpe e sahaŋki maa jwo na: «Y'à sémɛ Zaburu sémɛŋi i na
\q1 “U pyɛnge niŋgage ku kwôro,
\q1 Sùpya kà ntɛ̀ɛn k'e mɛ\f + \fr 1:20 \fr*\ft Zaburu 69.26\ft*\f*.”
\q1 “Wabɛrɛ u u báaraɲwɔge lwɔ́\f + \fr 1:20 \fr*\ft Zaburu 109.8\ft*\f*.”
\p
\v 21-22 Lire kurugo mà Kafooŋi Yesu yaha u u ɲaare na ntùuli ná wuu e cyeyi yyaha kurugo, mpii pi mpyi maha mpyi ná wuu e ke, wuu à yaa wuu shin niŋkin cwɔɔnrɔ pire e, wuu bâra wuye na, wuu raa yi yu sùpyir'á na Yesu à ɲɛ̀ sèeŋi na. Mà lwɔ́ canŋke Yuhana à Yesu \w batize\w* ke, fo mà sà nɔ canŋke u à kò a yîri wuu shwɔhɔl'e mà kàre nìɲyiŋi na ke, mpii pi à cyire karigii puni ɲya tapyige e ke, uru wà u à yaa u pyi urufoo.»
\p
\v 23 Ɲyɛ ka pi i shiin shuunni cyêe, Yusufu pi maha mpyi Barisabasi, lire ɲyɛ mɛ Zhutusi ke, uru ná Macyasi. 
\v 24 Lire kàntugo maa Kile ɲáare na: «Kafooŋi, mu u à sùpyire puni zòompii cè ke, mpii shiin shuunniŋi i, ŋge mu à cwɔɔnrɔ ke, uru cyêe wuu na, 
\v 25 bà u si mpyi si Zhudasi tayyérege lwɔ́ tùnnture báaraŋi i, Zhudasi à kuru ŋkemu yaha maa ŋkàre u yabiliŋi cyage e ke.»
\p
\v 26 Ɲyɛ ka pi i ŋkyaanlwooni pyi, ka ŋkyaanlwooni si Macyasi cyêe, ka uru si bâra \w Yesu tùnntunmpii\w* kɛ ná niŋkinŋi na.
\c 2
\s1 Kile Munaani à tîge dánafeebii ɲuŋ'i
\p
\v 1 \w Pantekɔtiŋi\w* canŋke, dánafeebii puni mpyi a bínni cyaga niŋkin i. 
\v 2 Ka tùnmbwɔhɔ si mpâl'a fworo nìɲyiŋi na, mu à jwo kafeebwɔhɔ tùnmɔ, bage e pi mpyi a bínni ke, mà kuru ɲî. 
\v 3 Ka pi i ɲjirii ɲya na fiige cyi à láha láha cyiye na mà pa ntɛ̀ɛn ntɛ̀ɛn pi puni niŋkin niŋkinŋi na. 
\v 4 Ka \w Kile Munaani\w* si pi puni ɲî, maa pi shin maha shin pyi u u shɛɛnre tabɛrɛ yu mà tàanna ná Kile Munaani ti kanŋkanni i urufol'á.
\p
\v 5 \w Yahutuubii\w* pi mpyi na fyáge Kile na diɲyɛŋi puni yyaha kurugo ke, lir'à pire pìi ta Zheruzalɛmu kànhe e. 
\v 6 Ɲyɛ puru tùnmp'à fworo ke, ka pire si sà piye bínni wani, pi puni kakyanhala wuu pi mpyi, ɲaha na yɛ pi shin maha shin mpyi na u tatɛɛnge shɛɛnre núru pi ɲwɔ na. 
\v 7 Li mpyi a pi puni bilibili fo mà pi yîrige pi yákilibii ɲuŋ'i. Ka pi i wá na piye yíbili maa ŋko: «Nte sùpyire ti ɲyɛ na yu amɛ ke, taha Galile kùluni i bà pi pun'à yîri mɛ? 
\v 8 Di l'à pyi wuu shin maha shin sí i u tatɛɛnge shɛɛnre núru pi ɲwɔ na yɛ? 
\v 9 Pariti kìni ná Mɛdi kìni ná Elamu kìni shiin na ɲyɛ wuu e, pìi na ɲyɛ wuu e pir'à yîri Mɛzopotami kìni i, pìi s'à yîri \w Zhude\w* ná Kapadɔsi ná Pɔn wuuni ná Azi kùligil'e, 
\v 10 ná Firijyi wuuni ná Panfili wuuni ná \w Misira\w* wuuni ná Libi kìni cyage ku ɲyɛ Sirɛni kànhe taan ke, wuu pìi s'à yîri \w Ɔrɔmu\w* kànbwɔhe e. 
\v 11 Yahutuu na ɲyɛ wuu e, pìi sí ɲyɛ Yahutuu mɛ, ŋka pi à jyè Yahutuubii Kile kuni i. Pìi na ɲyɛ wuu e, pir'à yîri Kɛrɛti kìni ná Arabubii wuuni i. Di pi à pyi maa jìni na Kile kabwɔhigii nimpyiiŋkii yu, wuu shin maha shin sí i cyi núru u tatɛɛnge shɛɛnre e yɛ?»
\p
\v 12 Ɲyɛ mà pi kakyanhala wuubii yaha fo pi ɲyɛ a pi niɲjwuyo cè mɛ, ka pi i wá na piye yíbili: «Nde ɲwɔhe k'à sìi ŋki bɛ?» 
\v 13 Ka pìi si wá na pi fwɔ́hɔre maa ŋko: «Sinmpe pu ɲyɛ pi na!»
\s1 Pyɛri à jwo ná sùpyire e
\p
\v 14 Ɲyɛ ka \w Yesu tùnntunmpii\w* kɛ ná shuunniŋi si yîr'a yyére, ka Pyɛri si jwo fànha na: «Yii pi à tɛ̀ɛn \w Zhude\w* kùluni ná yii mpii puni pi naha naha Zheruzalɛmu kànhe e ke, yii niŋgyigigii múgo, yii i na jwumpe lógo, yii i pu yyaha cè. 
\v 15 Sinmɛ bà pu ɲyɛ nte sùpyire na mà tàanna ná yii sɔ̀nŋɔŋkanni i mɛ, ɲaha na yɛ ɲyɛ̀ge tèni baacyɛɛre wuuni li ɲyɛ numɛ, sinmɛ tèebyaa sàha ŋkwɔ̀ a nɔ, wà u kwɔ̀ a bya a wùrugo mɛ. 
\v 16 Kile tùnntunŋi Zhowɛli mpyi a ndemu jwo ke, lire li ɲyɛ na mpyi numɛ. 
\v 17 U mpyi a jwo na Kile à jwo:
\q1 “\w Diɲyɛŋi canzanɲyi\w* ká nɔ,
\q1 mii sí na Munaani pyi li tîge sùpyire puni ɲuŋ'i.
\q1 Yii nàɲjiipyire ná yii pùceepyire sí raa Kile tùnnture yu.
\q1 Mii sí naye cyêe yii nàɲjiibii na, si karigii yyaha cyêe pi na.
\q1 Yii nàŋkolyeebii sí raa mii karigii ɲaa ŋɔɔyi i.
\q1
\v 18 Sèe wi, cyire canmpyaagil'e,
\q1 mii sí na Munaani pyi li tîge
\q1 mii bilinambaabii ná mii bilicyeebii ɲuŋ'i.
\q1 Pi sí n‑pyi mii tùnntunmii.
\q1
\v 19 Mii sí kakyanhala yaayi yà pyi yi fworo nìɲyiŋi na,
\q1 si kakyanhala kacyeeŋkii cyìi yaa ɲìŋke na,
\q1 sìshange ná nage ná ŋguruge sí n‑pyi.
\q1
\v 20 Canŋaɲyiini sí n‑kɛ̂ɛnŋɛ n‑pyi numpire.
\q1 Yiŋke sí ɲáaŋa mu à jwo sìshan.
\q1 Cyire puni kàntugo, Kafooŋi canmbilini sí nɔ.
\q1 Li sí n‑pyi canmbwɔhɔ, sí n‑pyi canmbile ndemu sìnampe sí n‑pêe ke.
\q1
\v 21 Ɲyɛ shin maha shin u ɲyɛ na Kafooŋi mɛge yiri ke, urufoo sí n‑shwɔ\f + \fr 2:21 \fr*\ft Zhowɛli 2.28-32\ft*\f*.”»
\p
\v 22 Ɲyɛ Pyɛri à kwɔ̀ Zhowɛli jwumpe niɲjwumpe na ke, maa núr'a jwo: «Yii, \w Izirayɛli\w* shiinbii, yii niŋgyigigii pɛrɛ, yii raa núru. Yii à li cè na Nazarɛti kànhe shinŋi Yesu na mpyi sùpya, ŋgemu cye kurugo Kile à u fànhe cyêe yii na ná kabwɔhigii ná kakyanhala karigii ná kacyeeŋkii mpyiŋi i yii shwɔhɔl'e ke. 
\v 23 Ŋka nde Kile mpyi a yaa mà yyaha tíi ná u e, mà tàanna ná u karigii puni ɲcèŋi i ke, lire yii à pyi. Yii à u le shinpiibii cye e pi à kwòro cige na mà bò. 
\v 24 Ŋka Kile à u ɲùŋɔ wwû kwùŋi yapwoyi i, maa u ɲɛ̀ a yige kwùŋi i. Ɲaha kurugo yɛ li fànhe mpyi kwùŋi na u jà a u cû a yaha wani mɛ. 
\v 25 Saanŋi \w Dawuda\w* à fyânha a jwo u kyaa na, u mpyi a jwo:
\q1 “Mii maha na Kafooŋi ɲaa naye taan tèrigii puni i,
\q1 ɲaha na yɛ u maha mpyi mii kàniŋke na,
\q1 bà li si mpyi yaaga kà n‑jà mii cúnŋɔ ɲjîrige na tayyérege e mɛ.
\q1
\v 26 Lire kurugo mii zòmbilin'à ɲî funntange na,
\q1 mii jwumpe puni sí ɲyɛ funntanga jwumɔ.
\q1 Mii à tɛ̀ɛn ná l'e, ali mii kwuŋkwooni kàntugo,
\q1 mii cyeere sí ɲíŋɛ mii na.
\q1
\v 27 Ɲaha kurugo yɛ Kafooŋi, mu sì ɲɛɛ mii múnaani yaha
\q1 li kwôro kwùŋi numpini i mɛ.
\q1 Mu mú sì ɲɛɛ ma báarapyiŋi niɲcɛnŋi yaha u fwɔ́nhɔ fanŋke e mɛ.
\q1
\v 28 Mu à nùmpanŋke tata kuni le mii taan
\q1 Mà mu yaha ná mii i, mu sí mii pyi mii i ɲî funntange na\f + \fr 2:28 \fr*\ft Zaburu 16.8-11\ft*\f*.”»
\p
\v 29 Ɲyɛ Pyɛri à kwɔ̀ Dawuda jwumpe niɲjwumpe na ke, maa núr'a jwo: «Mii cìnmpyiibii, yii na yaha si wuu tulyage Dawuda kani fíniŋɛ ɲjwo yii á. Tèni i u à mpe jwumpe jwo ke, u mpyi a pu jwo a wà uye na mɛ, ɲaha kurugo yɛ wuu à li cè na u à kwû, u buwuŋ'à tò. Ali niɲjaa u kwùunni na ɲyɛ naha wuu yyére. 
\v 30 Dawuda na mpyi Kile tùnntunŋɔ, u mú mpyi a li cè na Kile à kâa ur'á na uru na sí n‑pa u ɲambilini là tìŋɛ u fànhe tatɛɛnge e u kàntugo. 
\v 31 Kile à wyɛ̀r'a yi jwo Dawuda á na \w Kile Niɲcwɔnrɔŋi\w* sí n‑pa ɲɛ̀ n‑fworo kwùŋi i. Lire kurugo Dawuda à jwo na “U sì n‑kwôro kwùŋi numpini i mɛ, u cyeere sì n‑fwɔ́nhɔ fanŋke e mɛ\f + \fr 2:31 \fr*\ft Zaburu 16.10\ft*\f*.” 
\v 32 Yesu kyaa li, Kile à u ɲɛ̀ a yige kwùŋi i. Lir'à pyi wuu mú puni ɲyii na. 
\v 33 U à dùg'a kàr'a sà ntɛ̀ɛn Kile kàniŋɛ cyɛge na. \w Kile Munaani\w* ɲwɔmɛɛni u mpyi a lwɔ́ wuu á ke, Tufooŋi Kile à lire kan u á, ka u u li yaha l'à tîge wuu ɲuŋ'i. Lire yii ɲyɛ na ɲaa amɛ, maa núru li ɲwɔ na. 
\v 34 Yii li cè na Dawuda yabiliŋi ɲyɛ a dùgo nìɲyiŋi na mɛ, ŋka lire ná li wuuni mú i, u à jwo
\q1 “Kafooŋi Kile à jwo mii Kafooŋi á
\q1 ‘Ta ma a pa ntɛ̀ɛn na kàniŋɛ cyɛge na,
\q1
\v 35 mii sí n‑pa mu zàmpɛɛnbii le mu tooyi ɲwɔh'i\f + \fr 2:35 \fr*\ft Zaburu 110.1\ft*\f*.’”»
\p
\v 36 Ɲyɛ Pyɛri à puru jwumpe taha a kwɔ̀ ke, maa jwo: «Lire e ke yii Izirayɛli shiinbii pun'à yaa yii li cè na nàkaana baa na Yesu yii à kwòro cige na ke, Kile à uru pyi Kafooŋi ná uru Kile Niɲcwɔnrɔŋi.»
\p
\v 37 Pi à puru lógo ke, ka pu u pi zòompii cúnŋɔ sèl'e, ka pi i Pyɛri ná tùnntunmpii sanmpii pyi: «Wuu cìnmpyiibii, ɲaha wuu à yaa wuu pyi bɛ?» 
\v 38 Ka Pyɛri si pi pyi: «Yii yii toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ, yii puni niŋkin niŋkinŋ'à yaa yii \w batize\w* Yesu \w Kirisita\w* mɛge na, bà yii \w kapegigii\w* si mpyi si yàfa yii na mɛ. Lire ká mpyi, yii sí Kile Munaani ta. 
\v 39 Ɲaha kurugo yɛ Kile à u Munaani ɲwɔmɛɛni lwɔ́ yii ná yii tùlug'á, mà bâra mpii pi ɲyɛ tatɔɔnyi i ke. Mpii wuu Kafooŋi Kile sí n‑pa n‑yyere si mpyi u pyìi ke, l'à lwɔ́ pire pun'á.»
\p
\v 40 Pyɛri à jwumɔ niɲyahama jwo pi á sahaŋki Yesu kyaa na, maa pi yɛrɛ na pi núru ŋge diɲyɛŋi sùpyire nintiimbaare ɲwɔh'i, bà Kile si mpyi si pi shwɔ mɛ. 
\v 41 Sùpyire t'à dá u jwumpe na ke, ka pire si batize. Mpii pi à bâra dánafeebii kuruŋke na kuru canŋke ke, pire mpyi a shiin kampwɔhii taanre (3.000) kwɔ̀.
\s1 Dánafeebii wwoɲɛɛge pyiŋkanni
\p
\v 42 \w Yesu tùnntunmpii\w* mpyi maha yɛrɛyi ɲjemu kaan ke, dánafeebii mpyi a piye waha maa yire núru tèrigii puni i, maa ŋkwôro wwoɲɛɛge e. Pi mpyi maha bwúuruŋi kwùun na ntáali piye na na lyî, maa Kile ɲáare siɲcyan. 
\v 43 Sùpyire puni mpyi ná fyagare e, ɲaha na yɛ kakyanhala karigii ná kacyeeŋkii mpyi na mpyi Yesu tùnntunmpii cye kurugo. 
\v 44 Shin maha shin u mpyi a dá Yesu na ke, pire puni mpyi a wwɔ̀ maa mpyi niŋkin, pi cyeyaayi puni mpyi kàŋgwɔrɔ wuyo. 
\v 45 Tèrigii cyìl'e, pi mpyi maha pi taare tà ná pi cyeyaayi yà pɛ́rɛli, maa yire wyɛ́rɛŋi táali piye na mà tàanna ná shin maha shin ɲùŋɔ tugure e.
\p
\v 46 Pi mpyi maha piye bínnini canŋa maha canŋa, ná sɔ̀nŋɔrɔ niŋkin i \w Kileɲaarebage\w* e, maa Kile pêre. Pi mpyi maha bínnini pi pyɛnyi i, maa bwúuruŋi kwùun na ntáali piye na maa pi ɲjyìŋi lyî ná funntange ná funɲcɛnŋi i. 
\v 47 Pi mpyi maha Kile kêre, pi kyaa mpyi a táan sùpyire pun'á. Mpii Kafooŋi à shwɔ ke, u mpyi maha pire bârali pi kuruŋke na canŋa maha canŋa.
\c 3
\s1 Pyɛri à cwɔ̀hɔmɔfooŋi wà cùuŋɔ
\p
\v 1 Canŋka yàkoŋɔ, Kileɲarege tèni i, Pyɛri ná Yuhana à kàre \w Kileɲaarebage\w* e. 
\v 2 Lir'à pi ta pi à sà faanŋi wà yaha Kileɲaarebage tajyiɲwɔge kà na, pi maha ŋkemu pyi: «Tajyiɲwɔge Nisinaŋke» ke. Amuni u mpyi a si. Canŋa maha canŋa, pi mpyi maha mpa u yaha kuru cyage e, sùpyire ti ɲyɛ na jyè Kileɲaarebage e ke, bà u si mpyi s'a pire ɲáare mɛ. 
\v 3 Uru faanŋ'à Pyɛri ná Yuhana ɲya tajyige e maa pi ɲáare. 
\v 4 Ka pi i u yal'a wíi, ka Pyɛri si jwo: «Wuu wíi.» 
\v 5 Ka nàŋi si yyahe yîrig'a le pi e. U mpyi na sɔ̂nŋi na pi sí yaaga kan ur'á.
\p
\v 6 Ɲyɛ ka Pyɛri si u pyi: «Wyɛ́rɛ, lire ɲyɛ mɛ sɛɛn ɲyɛ mii á mii u kan mu á mɛ, ŋka yaage ku ɲyɛ mii á ke, mii sí kuru kan mu á. Nazarɛti kànhe shinŋi Yesu \w Kirisita\w* mɛge na, yîri ma a ɲaare!» 
\v 7 U à yire jwo ke, maa nàŋi cû kàniŋɛ cyɛge na mà yîrige. Ɲyɛ ka nàŋi tooyi ná u nintajyiigii si ntíl'a cyiye ta.
\p
\v 8 Ka u u yi a yîr'a yyére, maa li ɲwɔ cû na ɲaare, maa sà jyè Kileɲaarebage e\f + \fr 3:8 \fr*\ft Kuru k'à pyi urufoo canɲcyiige mà jyè Kileɲaarebage kaaŋke funŋke e, ɲaha na yɛ Yahutuubii Saliyaŋi i, kafuun li mpyi li li cwɔ̀hɔmɔfoo u jyè Kileɲaarebage kaaŋke funŋke e.\ft*\f* ná Pyɛri ná Yuhana i, maa ɲaare, maa yini, maa Kile kêre. 
\v 9 Sùpyire pun'à u ɲya u u ɲaare marii Kile kêre. 
\v 10 Pi mpyi a li cè na nàŋi u mpyi maha ntɛ̀n Kileɲaarebage Tajyiɲwɔge Nisinaŋke na maa sùpyire ɲáare ke, uru wi. Pyiŋkanni na uru nàŋ'à pyi maa jà na ɲaare ke, ka lire si sùpyire bilibili.
\p
\v 11 Nàŋi mpyi a taha a yaha Pyɛri ná Yuhana fye e. Ka sùpyire kàkyanhala wuubii si fê a kàr'a sà bínni pi taan, Kileɲaarebage ŋkubabwɔhe kà ɲwɔh'i, pi mpyi a Saanŋi Solomani mɛge le kuru ŋkubage na. 
\v 12 Pyɛri à sùpyire ɲya ke, maa jwo: «Wuu cìnmpyiibii, \w Izirayɛli\w* shiinbii, ɲaha na nde kan'à yii kàkyanhala yɛ? Ɲaha na yii na wuu wíl'amɛ mu à jwo wuu yabilimpii sífente ná wuu Kile yyahafyagare t'à wuu pyi wuu à ŋge nàŋi pyi u à yîri na ɲaare yɛ? 
\v 13 \w Ibirayima\w* ná Ishaka ná \w Yakuba\w* ná wuu tulyeyi sanɲyi u Kileŋi, u à u báarapyiŋi Yesu ɲùŋke yîrige ná l'e. Yii à u le fànhafooŋi \w Pilati\w* cye e, ka uru si li ta na yaaga ɲyɛ a yaa ku pyi u na mɛ, ka yii i ɲcyé u na Pilati ɲyii na. 
\v 14 Ŋge u à ɲwɔ maa ntíi ke, yii à cyé uru na, ŋge u à boore pyi ke, maa Pilati ɲáare na u uru cye yaha. 
\v 15 Ŋge u ɲyɛ na shìŋi niŋkwombaaŋi kaan ke, yii à uru bò, ŋka Kile à u ɲɛ̀ a yige kwùŋi i. Wuu à u ɲya u ɲɛŋkwooni kàntugo. 
\v 16 Ŋge nàŋi u ŋge yii i ɲaa, ná yii à u cè ke, wuu à dániyaŋi pyi Yesu na, lire cye kurugo, u à jà a yîr'a yyére. Wuu à dániyaŋi pyi Yesu mɛge na, lire l'à ŋge nàŋi yampe kwɔ̀ feefee bà yii puni ɲyii wá u na mɛ.
\p
\v 17 Mii cìnmpyiibii, mii à li cè na li ɲcèmbaaŋi u à yii ná yii ɲùŋufeebii pyi yii à lire kani pyi. 
\v 18 Lire e ke Kile à jwumpe mpemu jwo fo tèemɔni i u tùnntunmpii cye kurugo ke, pur'à fûnŋɔ. U mpyi a jwo na \w Kile Niɲcwɔnrɔŋi\w* à yaa u kyaala. 
\v 19 Lire e ke yii yii toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ, yii i yiye kan Kile á, bà u si mpyi si yii \w kapegigii\w* yàfa yii na mɛ. 
\v 20 Lire ká mpyi, Kafooŋi Kile sí taŋɔŋɔ kan yii á. Mà bâra lire na, ŋge u à yaha yii yahare e ke, u sí uru tùugo yii á, Yesu u ɲyɛ Kile Niɲcwɔnrɔŋi ke, uru kyaa li. 
\v 21 Ŋka u à yaa u tɛ̀ɛn nìɲyiŋi na fo u aha yaayi puni pyi y'à núru yi lyempe e, yire Kile à jwo fo tèemɔni i u tùnntunmpii cye kurugo.
\p
\v 22 Ɲyɛ \w Kile tùnntunŋi\w*\w Musa\w* à jwo
\q1 “Bà wuu Kafooŋi Kile à mii tun mɛ, amuni u sí n‑pa yii cìnmpworoŋi wà pyi u tùnntunŋɔ mii fiige. U aha jwumɔ maha jwumɔ jwo yii á ke, yii i ɲɛɛ puru na.
\q1
\v 23 Shin maha shin u ɲyɛ u ɲyɛ a ɲɛɛ uru tùnntunŋi jwumpe na mɛ, urufoo sí n‑bò n‑yige sùpyire shwɔhɔl'e\f + \fr 3:23 \fr*\ft Duterenɔmu 18.15, 18, 19\ft*\f*.”
\p
\v 24 Ɲyɛ mà lwɔ́ Kile tùnntunŋi Samuwɛli na, Kile tùnntunmpii pun'à jwo nde tèni kyaa na mú, Musa fiige. 
\v 25 Jwumpe Kile tùnntunmpil'à jwo ke, pur'à jwo yii á mú. \w Tunmbyaare\w* Kile à le ná yii tulyeyi i, tèni i u à jwo Ibirayima á na uru sí jwó le ɲìŋke supyishiŋi pun'á u tùluge cye kurugo ke, tire tunmbyaar'à le ná yii e mú\f + \fr 3:25 \fr*\ft Zhenɛzi 22.18; 26.4\ft*\f*. 
\v 26 Lire e Kile à u báarapyiŋi yaha a pa yii Izirayɛli shiinbii mɛɛ na yyecyiige na, u u jwó le yii á, yii i láha pege karigii na.»
\c 4
\s1 Pi à kàre ná Pyɛri ná Yuhana i yukyaabii yyére
\p
\v 1 Ɲyɛ mà Pyɛri ná Yuhana yaha jwumpe na, \w Kile sáragawwuubii\w* ná \w Kileɲaarebage\w* saɲcwɔnsigibii ɲùŋufooŋi ná \w Sadusiibii\w* pìl'à nɔ wani. 
\v 2 Li mpyi a sàa pɛn pi e mà Pyɛri ná Yuhana ɲya pi i sùpyire yɛrɛge ná Kile Jwumpe e na Yesu à ɲɛ̀ a fworo kwùŋi i, na lir'à li cyêe na sùpyire sí n‑pa ɲɛ̀ n‑fworo kwùŋi i nùmpanŋa. 
\v 3 Ka pi i pi cû a le kàsuŋi i fo mà sà nɔ kuru canŋa nùmpanŋa na, ɲaha na yɛ numpilage mpyi a wwɔ̀ a kwɔ̀. 
\v 4 Ŋka lire ná li wuuni mú i, mpii pi mpyi na Pyɛri ná Yuhana jwumpe núru ke, pire niɲyahamil'à dá Yesu na, ka lire si dánafeebii kuruŋke shiinbii pyi pi à kampwɔhii kaŋkuro (5.000) kwɔ̀.
\p
\v 5 Kuru canŋa nùmpanŋa, \w Yahutuubii\w* ɲùŋufeebii ná kacwɔnribii ná \w Kile Saliyaŋi cyelentiibi\w*l'à pa piye bínni Zheruzalɛmu kànhe e. 
\v 6 \w Kile sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe\w* Ana\f + \fr 4:6 \fr*\ft Ŋge Anaŋi na mpyi nɔ̀.\ft*\f* mú mpyi wani, mà bâra Kayifu ná Yuhanaŋi wabɛrɛ ná Alɛzandiri ná sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe pyɛngɛ shiinbii puni. 
\v 7 Ka pi i ŋkàr'a sà Pyɛri ná Yuhana yige kàsuŋi i mà pa yyéeŋɛ piye shwɔhɔl'e, maa pi yíbe: «Ná fànhe ŋkire e, lire ɲyɛ mɛ ná mɛge ŋkire e yii à ŋge nàŋi cùuŋɔ yɛ?»
\p
\v 8 Ɲyɛ mà Pyɛri yaha u à ɲî \w Kile Munaani\w* na u à jwo: «Yii pi ɲyɛ wuu Yahutuubii ɲùŋufeebii ná kacwɔnribii ke, 
\v 9 ná yii sí naha a wuu yíbe faanŋi ná u cuuŋɔŋkanni kyaa na niɲjaa, 
\v 10 yii puni, mà bâra \w Izirayɛli\w* shiinbii sanmpii puni na, yii li cè na Nazarɛti kànhe shinŋi Yesu \w Kirisita\w* mɛge na ŋge nàŋ'à cùuŋɔ. Yesu yii à kwòro cige na mà bò, ka Kile si u ɲɛ̀ a yige kwùŋi i ke, uru mɛge na ŋge nàŋi niɲjyereŋi u ŋge yii yyaha na ke, u à cùuŋɔ. 
\v 11 Yesu kyaa l'à jwo Kile Jwumpe Semɛŋi i na
\q1 “Yii bafaanribil'à cyé kafaage ŋkemu na ke,
\q1 kuru k'à pa mpyi \w bage kafaage sèe woge bage mbìini na\w*\f + \fr 4:11 \fr*\ft Zaburu 118.22\ft*\f*.”
\p
\v 12 Ɲyɛ shwofooŋi wà saha ɲyɛ uru baare e mɛ. Mɛge cye kurugo wuu sí nùmpanŋa ta ke, kuru ɲyɛ a le sùpyaŋi wà tufiige na ŋke ɲìŋke na Yesu baare e mɛ.»
\p
\v 13 Yahutuubii ɲùŋufeebii ná kacwɔnribil'à Pyɛri ná Yuhana ɲya pi i yu fyagara baa ke, ka li i pi kàkyanhala, ɲaha na yɛ pi mpyi a li cè na Pyɛri ná Yuhana ɲyɛ a kâla sèl'e mɛ, ka pi i li kàanmucya mà li ɲya na pi ná Yesu u mpyi. 
\v 14 Ɲyɛ nàŋi u à cùuŋɔ ke, pi à uru niɲjyereŋi ɲya Pyɛri ná Yuhana taan ke, pi ɲyɛ a yà ta si ɲjwo mɛ.
\p
\v 15 Ka pi i Pyɛri ná Yuhana pyi pi à fworo ntàani na, maa ŋkwôro na piye yíbili: 
\v 16 «Ɲaha wuu à yaa wuu pyi mpii shiinbii na bɛ? Kakyanhala kani pi à pyi ke, Zheruzalɛmu shiinbii pun'à li cè, wuu mú sì n‑jà nàkaana pyi lire e mɛ. 
\v 17 Ŋka nde kani ɲyɛ a yaa li cɛɛg'a nɔ cyeyi puni i mɛ, lire e ke wuu pi yyere, wuu u pi fùguro, bà li si mpyi pi àha núru kuru mɛge kyaa jwo sùpyaŋi wà tufiig'á mɛ.»
\p
\v 18 Ka pi i Pyɛri ná Yuhana yyere maa yi jwo a waha pi á, na pi àha núru Yesu kyaa jwo sùpyaŋi wà tufiig'á, lire ɲyɛ mɛ si sùpyaŋi wà kâla ná u kani i mɛ. 
\v 19 Ka Pyɛri ná Yuhana si pi pyi: «Ɲcyii kapyaagii mú shuunniŋi i, li ndi l'à tíi Kile á yɛ? Mà yii ɲwɔmɛɛni cû laa, mà Kile ɲwɔmɛɛni cû? Yii yabilimpii pi yi kàanmucya dɛ! 
\v 20 Nde wuu kɔn'à ɲya maa li lógo ke, wuu sì n‑jà n‑pyi ná wuu ɲyɛ na lire yu mɛ.»
\p
\v 21 Ka pi i pi fùguro sahaŋki maa pi yaha. Pi ɲyɛ a mpyi a cè yaage pi sí n‑pyi pi na mɛ, ɲaha na yɛ kakyanhala kani li mpyi a pyi ke, sùpyire mpyi na Kile kêre lire kurugo. 
\v 22 Nàŋi u mpyi a cùuŋɔ lire kakyanhala cuuŋɔŋkanni na ke, uru shìŋi mpyi a ɲyaha yyee beeshuunni na.
\s1 Dánafeebil'à Kile ɲáare
\p
\v 23 Pi à Pyɛri ná Yuhana cye yaha ke, ka pi i ŋkàre \w Yesu tùnntunmpii\w* sanmpii cyage e. Ɲje \w Kile sáragawwuubii ɲùŋufeebii\w* ná Yahutuubii kacwɔnribil'à jwo pi á ke, maa sà yire puni yyaha jwo pi á. 
\v 24 Ɲyɛ pi à yire lógo ke, ka pi puni si wwɔ̀ sɔ̀nŋɔrɔ niŋkin na maa Kile ɲáare fànha na: «Kafooŋi, mu u à nìɲyiŋi ná ɲìŋke dá, maa suumpe lwɔhe ná ku funŋɔ yaayi puni dá. 
\v 25 Wuu tulyage \w Dawuda\w* u ɲyɛ mu báarapyiŋi ke, mu à ma Munaani pyi l'à u yyaha cû, ka u u jwo
\q1 “Ɲaha kurugo supyishiŋ'à ɲùŋɔ kyán yɛ?
\q1 Ɲaha na kìrigii sùpyire maha vùnmpwɔɔre pyi yɛ? Ti ɲyɛ ɲùŋɔ baa.
\q1
\v 26 Saanbii pi ɲyɛ ɲìŋke na ke, pir'à piye bégele kàshige mɛɛ na,
\q1 ka ɲùŋufeebii si piye bégele Kafooŋi Kile ná u Niɲcwɔnrɔŋi mɛɛ na\f + \fr 4:26 \fr*\ft Zaburu 2.1, 2\ft*\f*.”
\p
\v 27 Sèe wi dɛ! Ŋke kànhe e, saanŋi \w Erɔdi\w* ná Pɔnse \w Pilati\w* à wwɔ̀ ná \w Izirayɛli\w* shiinbii ná \w supyishiŋi sanŋi\w* i, báarapyiŋi mu à cwɔɔnr'a yaha maye mɛɛ na, ná uru u ɲyɛ Yesu ke, maa ntùŋke taha uru na. 
\v 28 Lire mpyiŋi cye kurugo, kyaa maha kyaa mu à kyaala a yaha fo tèemɔni i mà tàanna ná ma sífente ná ma ɲyii wuuni i ke, cyire pi à pyi. 
\v 29 Ŋka Kafooŋi, pi à wuu fùguro ná jwumpe mpemu i numɛ ke, mu à puru lógo. Wuu pi ɲyɛ mu báarapyii ke, wuu tɛ̀gɛ, wuu raa mu jwumpe yu fyagara baa. 
\v 30 Li síŋi yaha wuu na, wuu jà wuu a yampii cùuŋi, wuu raa kacyeeŋkii ná kakyanhala karigii pyi mu báarapyiŋi niɲcɛnŋi Yesu mɛge na.»
\p
\v 31 Pi à Kile ɲáar'a kwɔ̀ ke, cyage e pi mpyi a bínni ke, ka kuru cyage ɲìŋke si ɲcyɛ̂ɛnnɛ, ka \w Kile Munaani\w* si pi puni ɲî, ka pi i wá na Kile jwumpe yu fyagara baa.
\s1 Dánafeebii cyeyaayi pun'à pyi kàŋgwɔrɔ wuyo
\p
\v 32 \w Dánafeebii kuruŋke\w* mpyi a wwɔ̀ maa pi zòompii ná pi sɔ̀nŋɔre pyi niŋkin, fèreŋɛ yaaga saha ɲyɛ a mpyi pi wà á mɛ, pi yaayi puni mpyi kàŋgwɔrɔ wuyo. 
\v 33 Sífente na mpyi Yesu tùnntunmpil'á sèe sèl'e pi i yi yu sùpyir'á na Kafooŋi Yesu à ɲɛ̀ a fworo kwùŋi i. Kile mpyi a ɲwɔ pi puni na maa pi tɛ̀gɛ sèl'e. 
\v 34 Kanhamafoo ɲyɛ a mpyi pi e mɛ, ɲaha na yɛ mpii pi mpyi ná taare e, lire ɲyɛ mɛ pyɛnyi i ke, pire mpyi maha yire pɛ́rɛli, 
\v 35 maa ma na uru wyɛ́rɛŋi kaan \w Yesu tùnntunmpi\w*l'á. Pi mpyi maha uru wyɛ́rɛŋi táali piye na, maha ntàanna ná pi shin maha shin ɲùŋɔ tugure e. 
\v 36 Ɲyɛ nàŋi wà na mpyi wani, uru mɛge na mpyi Yusufu, \w Levi\w* tùluge shin u mpyi u wi, u mpyi na yîri Sipiri kìni i. Yesu tùnntunmpii mpyi a u mɛge le Barinabasi, kuru mɛge ɲwɔhe ku ɲyɛ: «Ŋgemu u maha màban leni sùpyire e ke.» 
\v 37 Kɛrɛgɛ na mpyi uru nàŋ'á, ka u u ku pɛ́rɛ, maa mpa ná ku wyɛ́rɛŋi i mà pa ŋkan Yesu tùnntunmpil'á.
\c 5
\s1 Ananiyasi ná u cwoŋi Safira kani
\p
\v 1 Ɲyɛ nàŋi wà na mpyi wani, uru mɛge na mpyi Ananiyasi, u cwoŋi mɛge sí ɲyɛ Safira, ka pire mú si taare tà pɛ́rɛ. 
\v 2 Ka pi mú shuunni si bɛ̂ li na, ka u u taare wyɛ́rɛŋi táa, maa taaga ŋwɔhɔ, maa ŋkàre ná ku sanŋke e mà sà ŋkan Yesu tùnntunmpil'á. 
\v 3 Ka Pyɛri si u pyi: «Ananiyasi, di mu à pyi maa Sitaanniŋi yaha u à sɔ̀nŋɔpeere tɛ̀g'a mu zòmbilini ɲî fo mu à ma taare wyɛ́rɛŋi wà ŋwɔhɔ maa mpa finɛ \w Kile Munaani\w* á yɛ? 
\v 4 Mà mu yaha mu sàha ŋkwɔ̀ a taare pɛ́rɛ mɛ, taha mu woro bà ti mpyi ti ti mɛ? Mu à ti pɛ́rɛ ke, taha mu wu bà u mpyi ti wyɛ́rɛŋi mɛ? Ɲaha k'à nde kani mpyiŋi sɔ̀nŋɔre tîrige mu funŋke e yɛ? Sùpya á bà mu à finɛ mà dɛ! Kile á mu à finɛ.»
\p
\v 5 Ananiyasi à puru lógo ke, maa ɲcwo ɲìŋke na mà kwû. Mpii pi à yire lógo ke, ka pire puni si fyá sèl'e. 
\v 6 Ka nàɲjiibii si yîri maa u buwuŋi pwɔ a sà ntò. 
\v 7 Ɲyɛ tèr'à pyi ke, ka Ananiyasi cwoŋi si nɔ wani, nde l'à u pooŋi ta ke, u mpyi a lire cè mɛ. 
\v 8 Ka Pyɛri si u pyi: «Sèeŋi jwo na á, kampyi ŋge dáŋi na taar'à pɛ́rɛ.» Ka ceeŋi si jwo: «Ɔɔn, uru na t'à pɛ́rɛ.» 
\v 9 Ka Pyɛri si u pyi: «Ɲaha k'à pa ná l'e, ka yii i jwo a ɲwɔ si Kafooŋi Munaani ɲwɔ cû yɛ? Ɲyɛ mpii pi à sà mu pooŋi tò ke, pire pi mpii cyíinŋi na, pi mú si n‑kàre ná mu i.» 
\v 10 Ka ceeŋi si ntíl'a cwo ɲìŋke na Pyɛri fere e mà kwû. Ka nàɲjiibii si jyè pyɛnge e, mà u ta u à kwû. Ka pi i u lwɔ́ a kàr'a sà ntò u pooŋi taan. 
\v 11 Ɲyɛ dánafeebii kuruŋke ná sùpyire puni t'à puru jwumpe lógo ke, ka pire puni si fyá sèl'e.
\s1 Yesu tùnntunmpil'à kakyanhala karii niɲyahagii pyi
\p
\v 12 Kacyeeŋii niɲyahagii ná kakyanhala karii niɲyahagii mpyi maha mpyi sùpyire shwɔhɔl'e \w Yesu tùnntunmpii\w* cye kurugo. Dánafeebii puni mpyi maha piye bínnini \w Kileɲaarebage\w* ntàani na, saanŋi Solomani ŋkubabwɔhe ɲwɔh'i. 
\v 13 Mpii pi ɲyɛ pi ɲyɛ a dá Yesu na mɛ, pire wà ɲyɛ a mpyi na ɲɛɛg'a bâra pi na mɛ. Lire ná li wuuni mú i, pi mpyi maha pi pêre sèl'e. 
\v 14 Nàmbaabii ná cyeebii pi mpyi na ma na piye kaan Kafooŋi á ke, là mpyi na bârali pire na sèl'e. 
\v 15 Kakyanhala karigii nimpyiiŋkii kurugo, sùpyire mpyi maha ma na yampii sínniŋi bàmbahaɲyi, lire ɲyɛ mɛ dèmɛbii na pyɛnkuubil'e, bà li si mpyi li mɛ́ɛ ka bɛ̂ shin niŋkin na, Pyɛri nintoroŋi nàɲjaŋi ká ntò ŋgemu na ke, urufoo si ɲcùuŋɔ mɛ. 
\v 16 Shinɲyahara mú mpyi maha yîri ná yampii ná jínacyaanbil'e Zheruzalɛmu kwùumpe kànyi na, na ma na ɲcyêre Yesu tùnntunmpii na, pi puni mú sí mpyi maha ɲcùuŋi.
\s1 Pi à Yesu tùnntunmpii kyérege
\p
\v 17 Ɲyɛ ka yiɲcyɛge si jyè \w Kile sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe\w* ná u fyèɲwɔhɔshiinbii \w Sadusiibi\w*l'e.
\p
\v 18 Ka pi i cye taha \w Yesu tùnntunmpii\w* na, maa pi cû a le kasubabwɔhe e. 
\v 19 Ɲyɛ ka Kafooŋi Kile mɛ̀lɛkɛŋi wà si mpa kasubage ɲwɔ múgo numpilage e, maa pi yige, maa pi pyi: 
\v 20 «Yii a sì \w Kileɲaarebage\w* e, yii i sà a ŋge shìŋi kani sɛ́nmɛge yii a yu sùpyir'á.» 
\v 21 Ɲyɛ pi à yire lógo ke, kuru canŋa nùmpanŋa ɲyɛ̀sɔɔge na, ka pi i ŋkàre Kileɲaarebage e, maa sà a sùpyire kâlali.
\p Tèr'à pyi ke, ka \w Kile sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe\w* ná u fyèɲwɔhɔshiinbii si yukyaala kuruŋke ná \w Izirayɛli\w* shiinbii kacwɔnribii puni yyer'a bínni, maa sòrolashiibii pyi pi sà Yesu tùnntunmpii yige kasubage e, pi a ma. 
\v 22 Ka pire si ŋkàre, pi ɲyɛ a sà tùnntunmpii ta wani mɛ, maa núr'a sà pi pyi: 
\v 23 «Wuu à kàr'a sà kasubage ta k'à yal'a tò, ku saɲcwɔnsigibii mú si wá a mpyi na ku saɲcwɔnŋi sigili. Ŋka wuu à ku múgo ke, wuu ɲyɛ a sùpya ta wani k'e mɛ.»
\p
\v 24 Ɲyɛ Kileɲaarebage saɲcwɔnsigibii ɲùŋufooŋi ná sáragawwuubii ɲùŋufeebil'à puru lógo ke, pi saha ɲyɛ a pi nimpyii cè mɛ, ka pi i wá na piye yíbili li pyiŋkanni na. 
\v 25 Mà pi yaha puru na, ka wà si mpa pi pyi: «Nàmpii yii à cû a le kàsuŋi i ke, pi wá na sùpyire kâlali Kileɲaarebage e.» 
\v 26 Ɲyɛ ka Kileɲaarebage saɲcwɔnsigibii ɲùŋufooŋi ná u shiinbii pìi si yîr'a kàr'a sà pi yyer'a pa. Pi ɲyɛ a ɲɛn'a pi cû fànhe e mɛ, ɲaha na yɛ pi mpyi na fyáge sùpyire kà ŋkwɔ̀ pire wà mbò ná kafaayi i mɛ.
\p
\v 27 Pi à nɔ ná pi e \w yukyaala kuruŋke\w* yyére ke, ka sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe si pi pyi: 
\v 28 «Taha wuu ɲyɛ a mpyi a yi jwo a waha yii á na yii àha núru raa sùpyire kâlali ná Yesu mɛge e mɛ? Ku ke, yii à Zheruzalɛmu kànhe puni shwɔ a ta ná yii kàlaŋi i, mà bâra lire na, yii sí ŋge nàŋi mbòŋi tugure pyi ti pyi wuu woro.» 
\v 29 Ka Pyɛri ná Yesu tùnntunmpii sanmpii si pi pyi: «Wuu pi Kile ɲwɔmɛɛni cû, wuu à lire funŋɔ cè mà tòro wuu yii ɲwɔmɛɛni cû. 
\v 30 Yesu yii à kwòro cige na mà bò ke, wuu tulyeyi u Kileŋi à u ɲɛ̀ a yige kwùŋi i, 
\v 31 maa u pyi u à dùg'a kàr'a sà ntɛ̀ɛn uru \w kàniŋɛ cyɛge\w* na, maa u pyi Ɲùŋufooŋi ná Shwofooŋi, bà u si mpyi si \w Izirayɛli\w* shiinbii pyi pi pi toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ pi i láha \w kapegigii\w* na, Kile si cyi yàfa pi na mɛ. 
\v 32 Wuu ná \w Kile Munaani\w* na cyire karigii shɛɛnre yu, Kile à lire ndemu kan u ɲwɔmɛɛni cùveebil'á ke.» 
\v 33 Yukyaala kuruŋk'à yire lógo ke, ka pi lùgigii si yîri fo pi la mpyi si Yesu tùnntunmpii bò.
\p
\v 34 Ɲyɛ Farizhɛnŋi wà na mpyi pi shwɔhɔl'e, uru mɛge na mpyi Gamaliyɛli, \w Kile Saliyaŋi cyelentu\w* u mpyi u wi, sùpyire puni mpyi na u pêre, ka uru si yîr'a yyére yukyaala kuruŋke shwɔhɔl'e maa jwo na pi Yesu tùnntunmpii yige ntàani na tère nimbilere funŋ'i. 
\v 35 Pi à fworo ntàani na ke, ka u u jwumpe lwɔ́ maa jwo: «Mii cìnmpyiibii Izirayɛli shiinbii, nde yii la ɲyɛ si mpyi mpii shiinbii na ke, yii a yiye kàanmucaa dɛ! 
\v 36 Ɲaha kurugo yɛ li sàha mɔ mɛ, nàŋi wà mpyi a yîri naha, u mɛge mpyi Tedasi. U mpyi a uye pyi shinbwo fo shiin ŋkwuu sicyɛɛre (400) fiige mpyi a taha u fye e. Ŋka pi à pa u bò ke, ka u shiinbii puni si ɲcaala, ka yire si yyére wani. 
\v 37 Lire kàntugo Galile kùluni shinŋi wà à yîri sùpyire mɛsemɛni tèni i, uru nàŋi mɛge mpyi Zhudasi, u mpyi a shinɲyahara yákilibii kɛ̂ɛnŋɛ pi à taha u fye e. Ŋka uru mú à bò, ka u fyèɲwɔhɔshiinbii puni si ɲcaala.
\p
\v 38 Lire kurugo numɛ, mii sí ɲjemu jwo yii á ke, yire yi ɲyɛ, yii àha mpii shiinbii kani pwɔ yii múnahigii na mɛ, yii pi yaha pi a sì. Kampyi pi funŋɔ kani, lire ɲyɛ mɛ pi kapyin'à fworo sùpyire e, li sí n‑pa n‑yyére. 
\v 39 Ŋka kampyi Kile e l'à fworo, yii sì n‑jà li kɛ̀ɛgɛ mɛ. Yii a yiye kàanmucaa, bà li si mpyi yii àha ŋkwɔ̀ nta yii i Kile tùnni mɛ.»
\p Ɲyɛ ka yukyaala kuruŋke si ɲɛɛ Gamaliyɛli jwumpe na, 
\v 40 maa Yesu tùnntunmpii yyer'a pa, maa pi bwɔ̀n, maa pi pyi na pi àha núru Yesu mɛge kyaa jwo sùpya á mɛ, maa pi cye yaha pi a sì. 
\v 41 Ka tùnntunmpii funntanga wuubii si yîri yukyaala kuruŋke taan mà kàre ɲaha kurugo yɛ Kile à li ta na pi à yaa pi kyaala Yesu mɛge kurugo, ka lire si mpyi pi á ɲùɲjirire kyaa. 
\v 42 Canŋa maha canŋa, pi mpyi maha sùpyire yɛrɛge Kileɲaarebage ná pyɛnyi i tèrigii puni i, maa Jwumpe Nintanmpe yu na Yesu u ɲyɛ \w Kile Niɲcwɔnrɔŋi\w*.
\c 6
\s1 Kacwɔnribii tɛgɛfeebii kani
\p
\v 1 Ɲyɛ cyire canmpyaagil'e là mpyi na bârali \w cyelempyiibii\w* ɲyahaŋi na. \w Dánafeebii kuruŋke\w* e, mpii pi mpyi na \w Girɛkiibii\w* shɛɛnre yu ke, ka pire si wá na \w Eburubii\w* shɛɛnre jwufeebii ɲùɲyi tare, ɲaha na yɛ pi mpyi a li kàanmucya mà li ɲya na pire u kàmpanŋke leŋkwucyeebii ɲyɛ a cû cùŋkanna niɲcɛnnɛ na yalyire kàmpanŋke na mɛ\f + \fr 6:1 \fr*\ft Yahutuubii mpyi a táa mà pyi kuruyo shuunni: 1 mpii pi ɲyɛ pi ɲyɛ Izirayɛli taare e mɛ, maa Girɛkiibii shɛɛnre yu, ná tire ti ɲyɛ pi nushɛɛnre ke; 2 mpii pi ɲyɛ Izirayɛli taare e maa Eburubii shɛɛnre yu ke. Mpii pi à tɛ̀ɛn cyeyi yabɛre e nàmpɔnnte e ke, ŋgemu ká lyɛ ke, uru maha núr'a kàre Izirayɛli kìni i, ɲaha na yɛ Yahutuubii la mpyi pire puni si ntò Izirayɛli taare e. Mpii pi à kwû Zheruzalɛmu i maa pi cyeebii yaha ke, pire leŋkwucyeebii mpyi maha ntɛ̀ɛn wani. Lire kurugo leŋkwucyeebii niɲyahamii mpyi na Girɛkiibii shɛɛnre yu.\ft*\f*. 
\v 2 Ɲyɛ ka \w Yesu tùnntunmpii\w* kɛ ná shuunniŋi si cyelempyiibii puni yyer'a bínni, maa yi jwo pi á: «Wuu aha Kile Jwumpe ɲjwuŋi yaha maa wuye pwɔ ɲjyìŋi karigii kanni ɲcwɔɔnrɔŋi na, lire ɲyɛ a tíi mɛ. 
\v 3 Lire e ke wuu cìnmpyiibii, yii nàmbaa baashuunni cwɔɔnrɔ yiye shwɔhɔl'e, mpiimu pi ɲyɛ ná mɛtange e maa mpyi yákilifee, maa ɲî \w Kile Munaani\w* na ke. Wuu sí ɲjyìŋi kataanmpe le pire cye e. 
\v 4 Wuu pi ke, wuu sí wuye pwɔ Kileɲarege ná Kile jwumpe ɲjwuŋi na.» 
\v 5 Ka puru jwumpe si ntáan sùpyire puni i, ka pi i shiin baashuunni cwɔɔnrɔ. Pi niɲcyiiŋi u à pyi Ecyɛni, u mpyi a dá Kile na sèl'e, Kile Munaani mpyi a u ɲî, uru ná Filipi ná Porokori ná Nikanɔri ná Timɔ ná Parimɛnasi ná Antiyɔshi kànhe shinŋi Nikola u mpyi a fyânha a pyi Yahutuubii Kile kuni i ke. 
\v 6 Ka pi i mpa pire shiin baashuunniŋi cyêe Yesu tùnntunmpii na, ka pire si Kile ɲáare pi na, maa cyeyi taha pi ɲùɲyi na, maa jwó le pi á.
\p
\v 7 Kile Jwumpe mpyi na ɲcaali, cyelempyiibii sí i ɲyahage fwɔfwɔ Zheruzalɛmu kànhe e, \w Kile sáragawwuubii\w* niɲyahamii sí i ɲɛɛge Yesu na.
\s1 Yahutuubil'à Ecyɛni cû
\p
\v 8 Kile mpyi a ɲwɔ Ecyɛni na sèl'e, maa síŋi kan u á. U mpyi maha kakyanhala karigii ná kacyeeŋkii pyi sùpyire shwɔhɔl'e. 
\v 9 Ɲyɛ \w Kile Jwumpe kàlambage\w* pi maha mpyi: «Bilibii niɲjahabii kàlambage» ke, Sirɛni kànhe shiinbii ná Alɛzandire kànhe shiinbii pìi mpyi a yîri kuru kàlambage e, mà bâra Silisi kùluni shiinbii pìi ná Azi shiinbii pìi na, ka tire sùpyire si mpa nàkaana pyi ná Ecyɛni i. 
\v 10 Ŋka \w Kile Munaani\w* mpyi a Ecyɛni yyaha cû maa u pyi u u yákilifente jwumpe mpemu yu ke, pi ɲyɛ a jà a ɲwɔshwɔrɔ ta puru na mɛ.
\p
\v 11 Ɲyɛ lir'à pyi ke, ka pi i wyɛ́rɛŋi tɛ̀g'a sùpyire tà sɔ̀n a yaha Ecyɛni na, ka pire si fin'a taha u na maa jwo: «Wuu à u jwumpe lógo, u à \w Kile tùnntunŋi\w*\w Musa\w* ná Kile mɛge kɛ̀ɛge.» 
\v 12 Lir'à pyi ke, ka sùpyire ná kacwɔnribii ná \w Kile Saliyaŋi cyelentiibii\w* lùgigii si yîri Ecyɛni taan, maa u cyán a cû fànhe e, maa ŋkàre ná u e \w yukyaala kuruŋke\w* yyére. 
\v 13 Pi mpyi a kàre ná kafinivinibii pìl'e mú, ka pire si fini na: «Ŋge nàŋi maha jwumpimpe yu \w Kileɲaarebage\w* ná Musa \w Saliyaŋi\w* na tèrigii puni i. 
\v 14 Wuu à lógo u ɲwɔ na na Nazarɛti kànhe shinŋi Yesu na sí n‑pa Kileɲaarebage jya, si Kile tùnntunŋi Musa làdaabii kɛ̂ɛnŋɛ.»
\p
\v 15 Ka \w yukyaala kuruŋke\w* shiinbii puni si yyahayi le Ecyɛni i na wíi, mà u yyahe ɲya k'à pyi mu à jwo Kile mɛ̀lɛkɛŋi wà wogo ki.
\c 7
\s1 Ecyɛni à Yahutuubii funŋɔ cwo Kile Jwumpe na
\p
\v 1 Ka \w Kile sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe\w* si Ecyɛni pyi: «Ɲje pi na yu mu na ke, sèe wi la?» 
\v 2 Ka u u pi pyi: «Mii cìnmpyiibii ná mii tiibii, yii lógo na ɲwɔ na. Mà wuu tulyage \w Ibirayima\w* yaha Mɛzopotami kìni i, sìnampe fooŋi Kile à uye cyêe u na mà u ta u sàha ntɛ̀ɛn Kyaran kànhe e mɛ. 
\v 3 Maa yi jwo u á na u fworo u tupyɛnge e, u fworo u kìni i, kìni uru sí n‑cyêe u na ke, u raa sì lire e\f + \fr 7:3 \fr*\ft Zhenɛzi 12.1\ft*\f*. 
\v 4 Ɲyɛ ka Ibirayima si yîri Kalide shiinbii kùluni i, maa ŋkàr'a sà ntɛ̀ɛn Kyaran kànhe e. U tuŋi kwùŋkwooni kàntugo, kìni i yii ɲyɛ amɛ ke, ka Kile si u pyi u à núr'a pa naha. 
\v 5 Kile ɲyɛ a mpyi a u mɛgɛ cyaga kan u á kìni i mɛ, ali cyaga nimbilere ɲyɛ a mpyi a kan u á mɛ. Ŋka Kile mpyi a ɲwɔmɛɛni lwɔ́ u á na uru sí kìni kan u á, u kwùŋkwooni kàntugo, li mú sí n‑pyi u tùluge wuu, mà li ta kuru canŋke na, pyà ɲyɛ a mpyi Ibirayima á mɛ. 
\v 6 Kile mpyi a yi jwo Ibirayima á na u tùluge sí n‑pa n‑pyi nàmpɔnnte e kìni labɛr'e, pi sí n‑pyi bilii, pi sí pi kyérege yyee ŋkwuu sicyɛɛre (400) funŋ'i. 
\v 7 Ŋka kìni shiinbil'á pi sí bilere pyi ke, uru Kile yabiliŋi u sí lire kìni shiinbii tùn\f + \fr 7:7 \fr*\ft Zhenɛzi 15.13, 14\ft*\f*. Lire kàntugo pi sí n‑yîri wani si mpa uru Kile pêe naha ŋke cyage e. 
\v 8 Lire kàntugo ka Kile si \w tunmbyara\w* le ná Ibirayima e, maa ŋkwɔ̀nŋi pyi tire fyèŋi. Lire kurugo Ibirayima à u jyaŋi Ishaka \w kwɔ̀n\w* u canzege canmpyibaatanrewuuni. Ishaka mú à pa \w Yakuba\w* ta ke, maa uru kwɔ̀n, ka Yakuba mú si wuu tulyeyi kɛ ná shuunniŋi kwɔ̀n.
\p
\v 9 Wuu tulyeyi i, wà mɛge na mpyi Yusufu, uru yiɲcyɛge mpyi pi sanmpil'e, ka pi i u pɛ́rɛ, u à kàr'a sà mpyi biliwe \w Misira\w* kìni i. Ŋka Kile mpyi ná u e, 
\v 10 maa u shuu yyefuge karigii puni na. Kile mpyi a yákilifente kan u á, maa u kyaa pyi l'à táan Misira kìni saanŋi Farɔn á, ka uru si u tìŋɛ Misira kìni ná u pyɛnge puni ɲùŋɔ na. 
\v 11 Ɲyɛ ka katibwɔhɔ si mpa ɲcwo Misira kìni puni ná \w Kana kìni\w* puni na. Sùpyire mpyi na ŋkyaali sèl'e. Wuu tulyeyi mpyi na ɲjyì taa na lyî mɛ. 
\v 12 Yakuba à pa lógo na ɲjyì na wá na ntaa Misira kìni i ke, maa wuu tulyeyi tun pi toɲcyiige e pi sà wà shwɔ, pi a ma. 
\v 13 Ɲyɛ pi à pa shà pi tozhɔnwoge na sùmaŋi tashwɔge e ke, ka Yusufu si nta a uye cyêe u cìnmpyiibii na. Lir'à pyi ke, ka Farɔn si nta a Yusufu cìnmpyiibii cè. 
\v 14 Lire kàntugo ka Yusufu si pi tun pi à kàr'a sà u tuŋi Yakuba ná u pyɛngɛ shiinbii lwɔ́ mà pa. Pi shiin beetaanre ná kɛ ná kaŋkuro (75) pi mpyi. 
\v 15 Lire pyiŋkanni na, Yakuba à kàre Misira kìni i. Wani u à kwû, mà bâra wuu tulyeyi sanɲyi na mú. 
\v 16 Ibirayima mpyi a fanŋke ŋkemu shwɔ Kyamɔri jyaabil'á Sikɛmu kànhe e ke, ka pi i pi buwuubii tug'a kàr'a sà ntò wani kuru fanŋke e.
\p
\v 17 Ɲyɛ ɲwɔmɛɛni Kile mpyi a lwɔ́ Ibirayima á ke, lire tèefunŋɔn'à pa na byanhare ke, ka wuu shiŋi si mpa ɲyaha maa mpêe Misira kìni i. 
\v 18 Pi à kwôro Misira kìni i fo mà sà nɔ saanŋi wà u tìi na. Uru saanŋi ɲyɛ a mpyi a yafyin cè Yusufu kataanmpe e mɛ. 
\v 19 Uru saanŋ'à wuu shiŋi sùpyire kyérege cwɔ̀ɔre e. U mpyi maha pi pyi pi i pi pyìibii lwúu na wàa, bà pi si mpyi s'a ŋkwûu mɛ. 
\v 20 Lire tèni i \w Kile tùnntunŋi\w*\w Musa\w* à si. U lemɛ mpyi a ɲwɔ, u kyaa mpyi a táan Kile á, ka u sifeebii si u ŋwɔhɔ yiɲyɛ taanre funŋ'i bage e maa u ɲwɔ caa. 
\v 21 U à pa ŋwɔhɔ jà, ka pi i u yige bage e ke, ka saanŋi Farɔn pworoŋi si u lwɔ́ na byíi mu à jwo u yabiliŋi jya wi. 
\v 22 Lire pyiŋkanni na, yaaga maha yaaga na Misira kìni shiinbii mpyi a taanna ke, Musa mpyi a taanna yire puni na. Fànhe na mpyi u jwumpe ná u kapyiiŋkii puni i. 
\v 23 Ɲyɛ Musa shìŋ'à pa nɔ yyee beeshuunni na ke, u cìnmpyiibii pi ɲyɛ \w Izirayɛli\w* shiinbii ke, ka u u li lwɔ́ uye funŋ'i si sà fworo pi na. 
\v 24 U à sà nɔ wani mà sà Misira shinŋi wà ta u u u cìnmpworoŋi wà bwùun, ka Musa si u cìnmpworonaŋi shwɔ maa u ŋkooŋi wwû fo mà Misira shinŋi bò. 
\v 25 Musa mpyi na sɔ̂nŋi na lire mpyiŋi sí uru cìnmpyiibii pyi pi li cè na Kile na sí pi yige bilere e uru cye kurugo, ŋka u cìnmpyiibii ɲyɛ a jà a yi yyaha cè mɛ. 
\v 26 Kuru canŋa nùmpanŋa, ka Musa si sà u cìnmpyiibii pìi shuunni ta pi i ntùnni, ka u u wá na ɲcaa si pi jwo nde piye e maa jwo pi á “Yii na ɲyɛ cìnmpyii, ɲaha kurugo yii ɲyɛ na ntùnni yɛ?” 
\v 27 Ŋge u mpyi na u shinɲɛɛŋi bwùun ke, ka uru si Musa ŋɔɔŋ'a wà maa jwo: “Jofoo u à mu tìŋɛ mà pyi wuu ɲùŋufooŋi ná wuu yukyaaŋi yɛ? 
\v 28 Bà mu à Misira shinŋi bò taɲjaa mɛ, taha amuni mu la ɲyɛ si mii bò\f + \fr 7:28 \fr*\ft Ɛkizodi 2.14\ft*\f*?” 
\v 29 Nàŋ'à puru jwo ke, ka Musa si fê a kàre Madiyani kìni i. Maa ceewe fúru wani maa pùnampyire shuunni ta u na.
\p
\v 30 Ɲyɛ yyee beeshuunni kàntugo, canŋka mà Musa yaha Sinayi ɲaŋke byanham'i, ka Kile mɛ̀lɛkɛŋi wà si uye cyêe u na, nage mpyi na ɲî tahe ŋkemu na ke, kuru funŋke e. 
\v 31 Musa à lire ɲya ke, ka li i u kàkyanhala. Ka u u file ku na si ku yaa ŋgíi, ka Kafooŋi Kile si u pyi 
\v 32 “Mii u ɲyɛ mu tulyeyi Ibirayima ná Ishaka ná Yakuba u Kileŋi\f + \fr 7:32 \fr*\ft Ɛkizodi 3.6\ft*\f*.” Ka Musa si fyá fo na ɲcyɛ̂ɛnni, u saha ɲyɛ a ɲɛn'a ku wíi mɛ. 
\v 33 Ɲyɛ ka Kafooŋi si u pyi “Ma tanhaɲyi wwû ma tooyi na, ɲaha na yɛ cyage e mu à yyére amɛ ke, kuru na ɲyɛ Kile wogo. 
\v 34 Yyefuge e mii shiinbii ɲyɛ Misira kìni i ke, mii à kuru ɲya, mii à pi parage lógo mú. Mii à tîg'a pa si mpa pi ɲùŋɔ wwû bilere e. Ɲyɛ numɛ, mii sí mu tun Misira e\f + \fr 7:34 \fr*\ft Ɛkizodi 3.5, 7, 8, 10\ft*\f*.”
\p
\v 35 Ɲyɛ Izirayɛli shiinbii mpyi a cyé Musaŋi ŋgemu na, maa u pyi “Jofoo u à mu tìŋɛ mà pyi wuu ɲùŋufooŋi ná wuu yukyaaŋi yɛ?” ke, uru Musaŋi Kile à tun u à sà mpyi pi ɲùŋufooŋi, si pi yige bilere e, Kile mɛ̀lɛkɛŋi u à uye cyêe u na tahe nage woge e ke, uru mɛ̀lɛkɛŋi cye kurugo. 
\v 36 Uru Musaŋi u à pi yige bilere e Misira e, maa kakyanhala karigii ná kacyeeŋkii pyi Misira kìni ná Suumpe Lwɔhe Niɲyage ná síwage e yyee beeshuunni funŋ'i. 
\v 37 Uru Musaŋi ninuŋi mú u à yi jwo Izirayɛli shiinbil'á na, bà Kile à uru tun mɛ, amuni Kile sí n‑pa tùnntunŋɔ yige pi shiŋi i uru fiige\f + \fr 7:37 \fr*\ft Duterenɔmu 18.15, 18\ft*\f*. 
\v 38 Mà sùpyire yaha t'à bínni síwage funŋke e, Kile Mɛlɛkɛŋi u mpyi na yu Sinayi ɲaŋke ɲuŋ'i ke, uru Musaŋi ninuŋi u mpyi uru Mɛlɛkɛŋi ná wuu tulyeyi shwɔhɔl'e. U à jwumɔ báraga wumɔ jwo u á, ka u u pu jwo wuu á. 
\v 39 Ŋka wuu tulyeyi ɲyɛ a ɲɛɛ puru jwumpe na mɛ, pi à pu cyé maa sɔ̂nŋi si núru s'a wá Misira kìni i. 
\v 40 Ka pi i \w Arɔn\w* pyi “Yasunɲyi yà yaa ɲjemu yi sí wuu yyaha cû ke, ɲaha na yɛ Musaŋi u à pyi kaɲuŋɔ mà wuu pyi wuu à fworo Misira e ke, yaage k'à u ta ke, wuu ɲyɛ a cè mɛ\f + \fr 7:40 \fr*\ft Ɛkizodi 32.1\ft*\f*.” 
\v 41 Ɲyɛ cyire canmpyaagil'e, ka pi i nunaga yaa mà pyi kacyiin, maa kuru sunni. Kuru nunage pi à yaa ná pi yabilimpii cyeyi i ke, maa kuru kataanni pyi.\fig Izirayɛli shiinbii na nunage kacyiinni pêre|src="CN01920b.tif" size="span" ref="Kapyiiŋkii 7.41"\fig* 
\v 42 Ɲyɛ ka Kile lùuni si yîri, maa kàntugo wà pi á, maa pi yaha pi i nìɲyiŋi yaayi pêre mu à jwo bà Kile tùnntunŋi wà mpyi a yi sémɛ Kile Jwumpe Semɛŋi i na
\q1 “Yii Izirayɛli shiinbii, yatɔɔre yii à pyi sáraga, mà bâra sárayi yii à wwû yyeegii beeshuunniŋi funŋ'i
\q1 mà yii yaha síwage e ke, taha mii á yii à yire wwû la?
\q1 Mii á bà yii à yire wwû mà dɛ!
\q1
\v 43 Yii yasunŋke mɛge ku ɲyɛ Mɔlɔki\f + \fr 7:43 \fr*\ft Amɔriti shiinbii yasunŋke mɛge ku ɲyɛ kure. Kuru yasunŋke kyal'à pɛn Kile á mà tòro yasunɲyi sanɲyi na. Ku tèesunni i, nàŋkopyire ku maha mpyi pi i ŋkaan k'á sáraga. (Levitiki 18.21; 20.2-5; 1 Saanbii 11.7; 2 Saanbii 23.10; Zheremi 32.35).\ft*\f* ke, kuru u vàanŋke bage yii à tug'a kàre.
\q1 Mà bâra lire na, woni mɛge ku ɲyɛ Erefan ke, lire shiŋi yii à yaa na mpêre.
\q1 Lire e ke mii sí yii cû n‑kàre fo \w Babilɔn\w* kàntugo\f + \fr 7:43 \fr*\ft Amɔsi 5.25-27\ft*\f*.”»
\p
\v 44 Ɲyɛ Ecyɛni à puru jwumpe taha a kwɔ̀ ke, maa jwo: «Mà wuu tulyeyi yaha ɲani na síwage e, tunmbyaare vàanŋke bage na mpyi pi á. Kuru bage mpyi maha li cyêe na Kile na ɲyɛ ná pi e. Kile mpyi a yaaŋkanni ndemu cyêe Musa na ke, lire yaaŋkanni na u mpyi a ku yaa. 
\v 45 Lire kàntugo lyeɲwɔge ku mpyi a taha wuu tulyeyi woge na ke, ka u u kuru bage kan pir'á. Kìni shiinbii Kile mpyi na sí n-kɔ̀rɔ n-yige si li kan Izirayɛli shiinbil'á ke, ka Zhosuwe si pi yyaha cû mà kàre lire kìni i ná kuru bage e. Tunmbyaare vàanŋke bag'à kwôro wani pi á fo mà sà nɔ saanŋi \w Dawuda\w* tìiŋi na.
\p
\v 46 Dawuda kyaa mpyi a táan Kile á, ka u u li cya Kile á si baga faanra u á, uru ŋgemu u ɲyɛ Yakuba u Kileŋi ke. 
\v 47 Ŋka saanŋi Solomani u mpyi Dawuda jyaŋi ke, uru u à pa mpyi kuru bage faanrafooŋi.
\p
\v 48 Ŋka wuu à yaa wuu li cè na nìɲyiŋi u Kileŋi ɲyɛ na ntɛ̀n sùpyaŋi bafanrage e mɛ, bà Kafooŋi Kile à yi jwo u tùnntunŋi wà cye kurugo mɛ, na
\q1
\v 49 “Nìɲyiŋi u ɲyɛ mii saanre yatɛɛnŋke,
\q1 ɲìŋke sí ɲyɛ mii tooyi tayahage.
\q1 Bage ŋkire yii saha sí n‑jà n‑faanra mii á,
\q1 kuru si mpyi mii taŋɔŋke yɛ?
\q1
\v 50 Mii cyɛge bà k'à yire yaayi puni yaa mà\f + \fr 7:50 \fr*\ft Ezayi 66.1-2\ft*\f*?”»
\p
\v 51 Ɲyɛ Ecyɛni à puru jwumpe taha a kwɔ̀ ke, maa jwo: «Yii à kwɔ̀n, ŋka yii à yii zòompii ná yii niŋgyigigii tò Kile yini yyaha na, maa ɲcyé \w Kile Munaani\w* na. Yii à pyi yii tulyeyi fiige. 
\v 52 Yii tulyey'à \w Kile tùnntunmpii\w* puni kyérege. Ŋge u à sàa tíi ke, mpii pi à uru mpaŋi kyaa jwo ke, pi à pire bò. Numɛ, ka yii i núr'a pa wwû uru sùpyaŋi nintiiŋi ɲwɔh'i mà bò. 
\v 53 Yii pi à Kile \w Saliyaŋi\w* ta \w Kile mɛ̀lɛkɛɛbii\w* cye kurugo ke, yii ɲyɛ a ɲɛɛ na uru \w Saliyaŋi\w* kurigii ɲaare mɛ.»
\s1 Ecyɛni boŋkanni
\p
\v 54 Yukyaabil'à yire lógo ke, ka pi lùgigii si yîri fo mà tatɛɛnge fô pi na Ecyɛni kurugo. 
\v 55 Ŋka mà Ecyɛni yaha u à ɲî Kile Munaani na, u à yyahe yîrig'a le nìɲyiŋi i, mà Kile sìnampe ɲya, maa Yesu ɲya u à yyére Kile kàniŋɛ cyɛge na, 
\v 56 ka u u pi pyi: «Yii lógo, mii naha nìɲyiŋi ɲya u à múgo, \w Supyaŋi Jyaŋi\w* s'à yyére Kile kàniŋɛ cyɛge na.»
\p
\v 57 Ɲyɛ Ecyɛni à puru jwo ke, ka pi i ŋkwúulo fànha na, maa pi niŋgyigigii tò, maa ŋkàr'a sà bôgoro u na, 
\v 58 maa u cû a yige kànhe kàntugo yyére, maa sà u wà ná kafaayi i mà bò. Mpii pi à fin'a taha u na ke, pire mpyi a pi vàanntinɲyi wwû a kan nàɲjiiŋi wà á, uru mɛge na mpyi Soli.
\p
\v 59 Mà pi yaha pi i Ecyɛni wàa ná kafaayi i, u à Kile ɲáare na: «Kafooŋi Yesu, mii sí na múnaani kan mu á!» 
\v 60 Maa niŋkure sín maa jwo fànha na: «Kafooŋi, ma hà nde \w kapiini\w* fwooni tò pi na mɛ!» U à puru jwo ke, ka u múnaani si fworo u e.
\c 8
\s1 Soli à dánafeebii kyérege
\p
\v 1 Soli mú mpyi a ɲɛɛ Ecyɛni mbòŋi i. Kuru canŋke, ka pi i li ɲwɔ cû na Zheruzalɛmu kànhe dánafeebii kyérege sèe sèl'e. Kuru yyefuge mpèeŋi kurugo, tùnntunmpii baare e, dánafeebii puni mpyi a caala mà kàre \w Zhude\w* kùluni ná \w Samari\w* wuuni i. 
\v 2 Mpii pi mpyi na fyáge Kile na ke, ka pire pìi si Ecyɛni lwɔ́ a kàr'a sà ntò, maa u kwùŋi yamɛɛni sú sèl'e.
\p
\v 3 Soli sí wi ke, uru mpyi a sàa uye pwɔ si dánafeebii kuruŋke shi tò. U mpyi maha jyè pyɛnyi i, maa dánafeebii, nàmbaabii bâra cyeebii na, maa pire cwôre na sì na leni kàsuŋi i.
\s1 Filipi na Jwumpe Nintanmpe yu Samari kùluni i
\p
\v 4 Ɲyɛ dánafeebii pi mpyi a fê a yîri Zheruzalɛmu kànhe e ke, pire mpyi na ɲaare na mâre na Jwumpe Nintanmpe yu. 
\v 5 Pire e, wà na mpyi wani, uru mɛge na mpyi Filipi, ka uru si ŋkàre \w Samari\w* kànhe e mà sà na \w Kile Niɲcwɔnrɔŋi\w* kyaa yu sùpyir'á. 
\v 6 Kakyanhala karigii Filipi mpyi na mpyi kànhe shiinbii sí i cyi ɲaa marii cyi kyaa núru ke, cyire mpyi a pi puni pyi pi a niŋgyigigii pɛrɛ sèl'e maa u jwumpe núru. 
\v 7 Filipi mpyi na jínacyaanbii niɲyahamii jínahii kɔ̀re na yige pi e. Pire jínabii mpyi maha ŋkwúuli fànha na maa fwore pifeebil'e. U mpyi na supyimuruyo niɲyahaya ná dìshiyifee niɲyahamii cùuŋi. 
\v 8 Lire mpyi a pyi kuru kànhe shiinbil'á funntanga nimbwɔhɔ.
\p
\v 9 Ɲyɛ nàŋi wà na mpyi wani kuru kànhe na, uru mɛge na mpyi Simɔ. U mpyi maha jinamahare pyi, u kapyiiŋkii mpyi maha Samari kùluni shiinbii puni kàkyanhala. U mpyi a uye pyi shinbwo. 
\v 10 Shinbwo bâra shinbilere na, sùpyire puni mpyi a ɲɛɛ u á. Pi mpyi maha ŋko na: «Kile sífente ti ɲyɛ sífente nimbwɔɔre ke, tire ti ɲyɛ ŋge nàŋ'á.» 
\v 11 Pi puni mpyi a ɲɛɛ u á, ɲaha na yɛ mà lwɔ́ fo tèemɔni i, u mpyi a pi tɛgɛlɛ ta ná u jinamahare karigil'e.
\p
\v 12 Ɲyɛ Jwumpe Nintanmpe Filipi à jwo pi á \w Kile Saanre\w* ná Yesu \w Kirisita\w* kyaa na ke, ka pi i dá puru na, maa \w batize\w*, nɔ bâra ceewe na. 
\v 13 Ka Simɔ mú si dá puru jwumpe na, maa batize, maa ŋkwôro Filipi taan. Kakyanhala karigii ná kacyeeŋkii u mpyi na ɲaa cyi i mpyi ke, cyire mpyi a u bilibili.
\p
\v 14 \w Yesu tùnntunmpii\w* pi mpyi a kwôro Zheruzalɛmu kànhe e ke, pir'à lógo na Samari kànhe shiinbii pìi na wá a dá Kile jwumpe na ke, ka pi i Pyɛri ná Yuhana tun pi á. 
\v 15 Pyɛri ná Yuhana à nɔ Samari kànhe e ke, maa Kile ɲáare dánafeebil'á, bà pi si mpyi si \w Kile Munaani\w* ta mɛ. 
\v 16 Ɲaha na yɛ Kile Munaani mpyi na sàha ŋkwɔ̀ a tîge pi ɲuŋ'i mɛ, pi mpyi a batize kanna Kafooŋi Yesu mɛge na. 
\v 17 Ɲyɛ ka Pyɛri ná Yuhana si pi cyeyi taha pi ɲùɲyi na, ka Kile Munaani si jyè pi e.
\p
\v 18 Ɲyɛ Simɔ à tùnntunmpii ɲya pi à pi cyeyi taha dánafeebii na, ka Kile Munaani si jyè pi e ke, ka u u wyɛ́rɛ ɲwɔ jya Pyɛri ná Yuhana á, 
\v 19 maa pi pyi: «Yii kuru fànhe kà kan na á mú, bà li si mpyi mii aha na cyɛge taha shin maha shin ɲùŋke na ke, Kile Munaani si jyè urufol'e mɛ.»
\p
\v 20 Ka Pyɛri si u pyi: «Ná mu sí naha na sɔ̂nŋi na Kile màkange maha jà a shwɔ wyɛ́rɛŋi na, mu ná ma wyɛ́rɛŋi puni u kɛ̀ɛge siɲcyan. 
\v 21 Mu nàzhan ɲyɛ a sìi nde kani i mɛ, ɲaha na yɛ mu zòŋi ɲyɛ a ɲwɔ Kile yyahe taan mɛ. 
\v 22 Ma toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ, ma a ma sɔ̀nŋɔŋkanni nimpiini yaha, ma a li ɲáare Kile á, kampyi li sí n‑jà n‑pyi, u u li yàfa ma na. 
\v 23 Ɲaha kurugo yɛ mii naha a li ɲya mu i, na mu a ɲî ɲyipɛɛnni na, maa mpyi biliwe \w kapegigii\w* mpyiŋi kàmpanŋke na.»
\p
\v 24 Ɲyɛ ka Simɔ si Pyɛri ná Yuhana pyi: «Yii yabilimpii pi Kafooŋi ɲáare na á, ɲje yii à jwo ke, bà u si mpyi si mii shwɔ yire puni na mɛ.»
\p
\v 25 Pyɛri ná Yuhana à Kafooŋi kani ná u jwumpe jwo sùpyir'á mà kwɔ̀ ke, maa núru na ŋkɛ̀ɛge Zheruzalɛmu kànhe e. Pi niŋkaribii mpyi na Jwumpe Nintanmpe yu Samari kùluni kànyi niɲyahaya na, na ŋkɛ̀ɛge.
\s1 Filipi ná Ecwopi kìni shinŋi kani
\p
\v 26 Ka Kafooŋi Kile mɛ̀lɛkɛŋi wà si Filipi pyi: «Yîri maa sì wòro kùl'e yyére kàmpanŋke na. Kuni l'à yîri Zheruzalɛmu kànhe e mà kàre Gaza kànhe e, ná wà saha ɲyɛ na ntùuli l'e mɛ, ma a lire lwɔ́.» 
\v 27 Ka Filipi si ntíl'a yîr'a kàre. U niŋkareŋi, ka u u bɛ̂ ná Ecwopi kìni shinŋi w'e, u à yîri Kile tapeeŋke e Zheruzalɛmu i. Uru nàŋi na mpyi fànhafembwɔhɔ. Saancwoŋi u mpyi Ecwopi kìni ɲùŋɔ na, ná u mɛge mpyi Kandasi ke, uru u mpyi uru saancwoŋi nàfuuŋi puni tabegege ɲùŋɔ na. 
\v 28 U mpyi a núru na ŋkɛ̀ɛge pyɛngɛ. U mpyi a tɛ̀ɛn u shɔnge wòtoroŋi funŋke e maa \w Kile tùnntunŋi\w* Ezayi Semɛŋi kâlali.
\p
\v 29 Ka \w Kile Munaani\w* si Filipi pyi: «File ŋge wòtoroŋi na.» 
\v 30 Ka u u fê a file wòtoroŋi na, mà sà Ecwopi shinŋi ta u u cyage kà kâlali Kile tùnntunŋi Ezayi sémɛŋi i. Ka u u u pyi: «Cyage mu ɲyɛ na ŋkâlali amɛ ke, mu à ku yyaha cè la?»\fig Filipi à file Ecwopi shinŋi wòtoroŋi na|src="LB00331b.tif" size="span" ref="Kapyiiŋkii 8.30"\fig* 
\v 31 Ka u u Filipi pyi: «Di mii sí ku yyaha cè, ná wà bà u a ku yyaha jwo mii á mà yɛ?» Maa li cya Filipi á na u dùg'a tɛ̀ɛn uru ŋkere na wòtoroŋi ɲuŋ'i. 
\v 32 Ka u u dùg'a tɛ̀ɛn u ŋkere na. Cyage u mpyi na ŋkâlali ke, kuru ku ɲyɛ:
\q1 «U à pyi mu à jwo mpàŋi pi à cû na ŋkɛ̀ɛge taboŋke e ke,
\q1 mu à jwo mpàŋi u ɲyɛ u ɲyɛ na yu u shire kwɔnfeebii cye e mɛ.
\q1 U ɲyɛ a yafyin jwo mɛ.
\q1
\v 33 U à uye tîrige, ŋka pi ɲyɛ a tànga kan u á mɛ.
\q1 Ná pi à u shi tò ŋke ɲìŋke na,
\q1 di wà sí n‑jà u tùluge kyaa jwo n‑jwo yɛ\f + \fr 8:33 \fr*\ft Ezayi 53.7, 8\ft*\f*?»
\p
\v 34 Ka nàŋi si Filipi pyi: «Jofoo kyaa Kile tùnntunŋi ɲyɛ na yu amɛ yɛ? U yabiliŋi laa, wabɛrɛ? Mii na mu ɲáare, ma a yi yyaha jwo na á.» 
\v 35 Ka Filipi si jwumpe lwɔ́, maa uye tígile kuru takalage na, Jwumpe Nintanmpe p'à yyaha tíi ná Yesu i ke, maa puru fíniŋ'a jwo u á. 
\v 36 Mà pi niŋkaribii yaha, pi à sà nɔ lwɔhe kà na, ka nàŋi si u pyi: «Lwɔhe ku ŋke dɛ, mii sì n‑jà \w batize\w* mà?» [ 
\v 37 Ka u u jwo: «Mu aha dá Yesu na ná ma zòmbilini puni i, mu sí n‑jà batize.» Ka u u u pyi: «Mii à dá li na na Yesu \w Kirisita\w* u ɲyɛ \w Kile Jyaŋi\w*.»] 
\v 38 Ɲyɛ ka u u wòtoroŋi yyéeŋɛ, ka pi i ntîge lwɔhe e, ka Filipi si u batize. 
\v 39 Pi à fworo lwɔhe e ke, ka Kafooŋi Kile Munaani si Filipi lwɔ́ a yîri nàŋi taan, u saha ɲyɛ a u ɲya mɛ, ka u funntanga wuŋi si kuni lwɔ́ na ŋkɛ̀ɛge.
\p
\v 40 Filipi wi ke, ka uru si sà uye ta Azoti kànhe e, maa yîri wani mà kàre Sezare kànhe e. U niŋkareŋi Sezare e, kànha maha kànha na u à tòro ke, u à Jwumpe Nintanmpe jwo yire puni na.
\c 9
\s1 Soli à dá Yesu na pyiŋkanni ndemu na ke
\p
\v 1 Ɲyɛ lire tèni i Soli saha mpyi a uye pwɔ Kafooŋi Yesu \w cyelempyiibii\w* vùguroŋi na. U mpyi maha ŋko na uru ká pi ŋgemu ta ke, na uru sí urufoo bò. Canŋka ka u u ŋkàre \w Kile sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe\w* pyɛnge e, 
\v 2 maa sà yi jwo u á na u sémii yaa u kan ur'á. U la mpyi si sà pire sémɛbii kan \w Kile Jwumpe kàlambayi\w* ɲùŋufeebil'á Damasi kànhe e, bà li si mpyi, nɔ̀ bâra ceewe na, u aha shin maha shin ta u à jyè Yesu kuni i ke, si urufoo pwɔ s'a ma Zheruzalɛmu kànhe e mɛ.
\p
\v 3 Mà u niŋkareŋi yaha, u à sà byanhara Damasi kànhe na ke, ka bɛ̀ɛnmɛ si mpâl'a yîri nìɲyiŋi na mà pa u kwûulo. 
\v 4 Ka u u ɲcwo ɲìŋke na, ka mɛjwuu si fworo na: «Soli, Soli, ɲaha kurugo mu ɲyɛ na mii kyérege yɛ?»\fig Bɛ̀ɛnmp'à yîri nìɲyiŋi i mà wu Soli na|src="BA03026bw.tif" size="col" ref="Kapyiiŋkii 9.4"\fig* 
\v 5 Ka u u jwo: «Jofoo u ɲyɛ mu yɛ, ɲùŋufooŋi?» Ka mɛjwuuni si núr'a fworo maa jwo: «Mii u ɲyɛ Yesu, mii mu ɲyɛ na ŋkyérege. 
\v 6 Numɛ, yîri ma a sì kànhe funŋke e, nde mu à yaa mu u pyi ke, pi sí lire jwo mu á wani.»
\p
\v 7 U kùsheɲɛɛbii fyagara wuubii mpyi a yyére jwumɔ baa, pi mpyi na jwumpe núru, ŋka pi mpyi na sùpya ɲaa mɛ. 
\v 8 Ka u u yîr'a yyére, u ɲyiigii mpyi a múgo, ŋka u mpyi na ɲaa cyi e mɛ, ka pi i u cû cyɛge na mà kàre Damasi kànhe e. 
\v 9 U à canmpyaa taanre pyi, u ɲyɛ na ɲaa mɛ, u ɲyɛ na lyî mɛ, u ɲyɛ na byii mɛ.
\p
\v 10 Ɲyɛ Yesu cyelempyaŋi wà na mpyi Damasi kànhe e, uru mɛge na mpyi Ananiyasi, ka Kafooŋi si uye cyêe uru na maa u pyi: «Ananiyasi!» ka u u jwo: «Mii u ŋge, Kafooŋi.» 
\v 11 Ka Kafooŋi si jwo: «Pyɛnkuuŋi pi maha mpyi kuntiige ke, yîri ma a kuru lwɔ́, ma a sì Zhuda pyɛnge e. Tarisi kànhe shinŋi mɛge pi maha mpyi Soli ke, ma a sà uru yibige pyi. U numɛ wuŋi na ɲyɛ Kileɲarege na. 
\v 12 Mà u yaha Kileɲarege na, u à mu Ananiyasi ɲya, mu à jyè bage e, ma a ma cyeyi taha u na, bà u si mpyi si núru s'a ɲaa mɛ.»
\p
\v 13 Ka Ananiyasi si jwo: «Ei Kafooŋi! Mu wuubii pi ɲyɛ Zheruzalɛmu i ke, kyéregeŋkanni na ŋge nàŋ'à pire kyérege ke, shinɲyahara à lire jwo mii á. 
\v 14 \w Kile sáragawwuubii\w* ɲùŋufeebil'à kuni kan u á naha wuu yyére, na u aha shin maha shin ta u u mu mɛge yiri ke, u u pirefee cû a pwɔ.»
\p
\v 15 Ka Kafooŋi si Ananiyasi pyi: «Ta sì, ɲaha na yɛ mii à ŋge nàŋi cwɔɔnrɔ, bà u si mpyi s'a báare mii á, si mii mɛge cyêe \w supyishiŋi sanŋi\w* ná pi saanbii ná \w Izirayɛli\w* shiinbii na mɛ. 
\v 16 Yyefuge k'à yaa ku u ta mii mɛge kurugo ke, mii yabiliŋi sí kuru cyêe u na.»
\p
\v 17 Ɲyɛ ka Ananiyasi si yîr'a kàre, maa sà jyè bage e, maa u cyeyi taha Soli na, maa jwo: «Mii cìnmpworonaŋi Soli, Kafooŋi Yesu u à uye cyêe mu na mà mu nimpaŋi yaha kuni na ke, uru u à mii tun mu á, bà mu si mpyi si núru s'a ɲaa, \w Kile Munaani\w* si mu ɲî mɛ.»
\p
\v 18 Ka yaayi yà si ntíl'a fworo Soli ɲyiigil'e fyákwooyo fiige, mà cwo ɲìŋke na. Ka u u núru na ɲaa, maa yîri, ka pi i u batize. 
\v 19 Lire kàntugo ka pi i ɲjyì kan u á, ka fànhe si jyè u e. Yesu \w cyelempyiibii\w* pi mpyi Damasi kànhe e ke, ka u u canmpyaa pyi pire taan.
\s1 Soli à Jwumpe Nintanmpe sìi na yu
\p
\v 20 Ka Soli si ntíl'a li ɲwɔ cû na yi yu \w Kile Jwumpe kàlambayi\w* i, na Yesu u ɲyɛ \w Kile Jyaŋi\w*. 
\v 21 Mpii pi mpyi na u jwumpe núru ke, ka pire puni kakyanhala wuubii si wá na ŋko: «Taha ŋge nàŋi bà u mpyi maha Yesu mɛge yyerefeebii kyérege Zheruzalɛmu kànhe e mɛ? U kapani ɲùŋke bà ku mpyi naha, si mpa tire sùpyire shiŋi cû si pi pwɔ si raa sì \w Kile sáragawwuubii ɲùŋufeebii\w* yyére Zheruzalɛmu i mà?»
\p
\v 22 Ɲyɛ Soli jwumpe mpyi a li ɲwɔ cû na sùpyire yákilibii kɛ̂ɛnŋi. \w Yahutuubii\w* pi mpyi Damasi kànhe e ke, li mpyi a pire bilibili, fo pi sàha mpyi a niɲjwuyo cè mɛ, u mpyi maha yi fíniŋi na yu pi á na Yesu u ɲyɛ \w Kile Niɲcwɔnrɔŋi\w*.
\p
\v 23 Ɲyɛ tèr'à pyi ke, ka pi i bɛ̂ li na, maa li lwɔ́ piye funŋ'i si Soli bò. 
\v 24 Ŋka kuru vùnŋke pi à pwɔ Soli na ke, u à pa fworo kuru ɲwɔhɔ na. Pi mpyi na kànhe tajyiɲwɔyi puni kàanmucaa pìlaga bâra canŋa na, bà pi si mpyi si u ta mbò mɛ.
\p
\v 25 Canŋka numpilage e, ka Soli cyelempyiibii si u le shàhala funŋ'i, maa mɛɛre pwɔ li na mà yige káaŋke kàntugo, bà u si mpyi si shwɔ mɛ.
\p
\v 26 Ka Soli si ŋkàre Zheruzalɛmu i. U à nɔ wani ke, ka u la si mpyi si jyè Yesu \w cyelempyiibii\w* kuruŋke e, ŋka pi puni mpyi na fyáge u na. Pi ɲyɛ a mpyi a dá li na na Soli na ɲyɛ sèeŋi na Yesu cyelempya mɛ. 
\v 27 Barinabasi sí wi ke, ka uru si ŋkàre ná Soli i Yesu tùnntunmpii yyére. Mà Soli niŋkareŋi yaha Damasi kànhe e, ɲyaŋkanni na u à Kafooŋi ɲya mà u yaha kuni na ke, ná jwuŋkanni na Kafooŋi à jwo ná u e ke, ná pyiŋkanni na Soli à Yesu mɛge fíniŋ'a jwo fyagara baa Damasi kànhe e ke, ka Barinabasi si yire puni yyaha jwo tùnntunmpil'á. 
\v 28 Mà lwɔ́ lire tèni na, ka \w Yesu tùnntunmpii\w* si ɲɛɛ Soli na, ka u u wá na sì na Jwumpe Nintanmpe yu Kafooŋi Yesu mɛge na fyagara baa Zheruzalɛmu kànhe e, marii ma. 
\v 29 Yahutuubii pi mpyi na \w Girɛkiibii\w* shɛɛnre yu ke, u ná pire mpyi maha Kafooŋi kani nàkaante pyi, ŋka pire mú mpyi na pyiŋkanna caa si u bò. 
\v 30 Dánafeebii sanmpil'à yire lógo ke, maa u tùugo Sezare kànhe e. Lire kàntugo maa u yaha u à kàre Tarisi kànhe e.
\p
\v 31 Ɲyɛ mà lwɔ́ lire tèni na, dánafeebii pi mpyi \w Zhude\w* ná Galile ná \w Samari\w* kùligil'e ke, ka pire puni si yyeɲiŋke ta. Pi mpyi maha piye tɛ̀re, maa ɲaare Kafooŋi yyahafyagare e. \w Kile Munaani\w* mpyi a pi pyi pi i sì yyaha na Kile kuni i, là sí i bârali pi ɲyahaŋi na.
\s1 Pyɛri à Tabita buwuŋi ɲɛ̀
\p
\v 32 Pyɛri mpyi maha ɲaare na mâre kìni yyaha kurugo, maa dánafeebii kàanmucaa. Canŋka dánafeebii pi mpyi Lida kànhe e ke, ka Pyɛri si ŋkàr'a sà fworo pire na, 
\v 33 mà sà nàŋi wà ta u à yyee baataanre pyi yampe tasinnage e. Uru nàŋi mɛge mpyi Ɛnɛ. U mpyi a mûruŋɔ. 
\v 34 Ka Pyɛri si jwo: «Ɛnɛ, Yesu \w Kirisita\w* à mu cùuŋɔ, yîri ma a ma yasinniŋke yaa may'á.» U à yire jwo ke, ka Ɛnɛ si ntíl'a yîri. 
\v 35 Lida ná Sarɔn kànyi shiinbii pun'à lire ɲya ke, ka pi i piye kan Kafooŋi á.
\p
\v 36 Ɲyɛ ceeŋi wà na mpyi Zhope kànhe e, \w cyelempya\w* u mpyi u wi, u mɛge mpyi Tabita. Kuru mɛge ku ɲyɛ \w Girɛkiibii\w* shɛɛnre e: «Dorokasi» kuru ɲwɔhe ku ɲyɛ: «Ceŋke». Uru ceeŋi mpyi maha kacɛnŋkii pyi tèrigii puni i, maa fòŋɔfeebii tɛ̀re.
\p
\v 37 Mà Pyɛri yaha Lida kànhe e, ka yama si Tabita ta cyire canmpyaagil'e, ka u u ŋkwû. Ka pi i u buwuŋi wìli, maa u lwɔ́ a sà yaha batɔɔnge nìɲyibabilini l'e. 
\v 38 Lida kànhe ná Zhope kànhe laage mpyi a tɔɔn mɛ. Cyelempyiibii pi mpyi Zhope kànhe e ke, pir'à lógo na Pyɛri na ɲyɛ Lida kànhe e ke, ka pi i shiin shuunni tun pi sà u ɲáare, na u pa numɛ sasa. 
\v 39 Ɲyɛ pi à sà tùnnture jwo ke, ka Pyɛri si ntíl'a yîr'a kàre ná pi e. U à nɔ wani ke, ka pi i dùgo ná u e batɔɔnge nìɲyibabilini i. Leŋkwucyeebii pi mpyi wani ke, ka pire puni mɛsuwuubii si file u na. Vàanntinmpyɛɛre ná vàanntinmbwoyi Tabita mpyi a yaa pi á mà u yaha shì na ke, maa yire cyêe Pyɛri na. 
\v 40 Ka u u sùpyire puni yige ntàani na, maa niŋkure sín ɲìŋke na, maa Kile ɲáare. Lire kàntugo maa yyahe kɛ̂ɛnŋɛ buŋi yyére maa jwo: «Tabita, yîri!» Ka u u ɲyiigii múgo. U à Pyɛri ɲya ke, maa yîr'a tɛ̀ɛn. 
\v 41 Ka Pyɛri si u cû cyɛge na, maa u tɛ̀gɛ, ka u u yîri. Lire kàntugo ka Pyɛri si leŋkwucyeebii ná Kile wuubii sanmpii yyere, maa Tabita ɲyii wuŋi cyêe pi na. 
\v 42 Zhope shiinbii pun'à lire kani lógo. Ka pi niɲyahamii si mpa dá Kafooŋi na. 
\v 43 Ka Pyɛri si ntɛ̀ɛn mà tère nimbwoo pyi Zhope e, seefanhaŋi wà pyɛngɛ\f + \fr 9:43 \fr*\ft Yahutuubil'á, shinŋi u ɲyɛ na yatɔɔre seeyi báare ke, urufoo maha ɲwɔ́hɔ Kile á, u mú sì n‑jà n‑file Kile na mɛ. Puru funŋke e, Pyɛri u ɲyɛ Yahutu ke, mu aha uru ɲya u à ɲɛn'a kàre seefanhaŋi Simɔ pyɛnge e, lir'à li cyêe na u sɔ̀nŋɔŋkanni na ŋkɛ̂ɛnŋi.\ft*\f*.
\c 10
\s1 Pyiŋkanni na Kile à Pyɛri taanna Jwumpe Nintanmpe ɲjwuŋi na supyishiŋi sanŋ'á ke
\p
\v 1 Nàŋi wà na mpyi Sezare kànhe e, uru mɛge mpyi Kɔrinɛyi. \w Ɔrɔmu\w* sòrolashiibii yyaha yyére shinŋi wà u mpyi u wi. Sòrolashiibii kuruŋke ɲùŋɔ na u mpyi ke, pi mpyi maha kuru mɛge pyi Itali sòrolashikuruŋke. 
\v 2 U ná u pyɛngɛ shiinbii mpyi a piye pwɔ sèl'e Kile na, maa mpyi ná Kile yyaha fyagare e. U mpyi maha \w Yahutuubii\w* fòŋɔfeebii tɛ̀re sèl'e, u mpyi maha Kile ɲáare tèrigii puni i.
\p
\v 3 Ɲyɛ canŋka yàkoŋɔ\f + \fr 10:3 \fr*\ft Yahutuubii yàkoŋke Kileɲarege tèni li mpyi li li.\ft*\f*, mà u yaha u bage e, ka \w Kile mɛ̀lɛkɛŋi\w* wà si uye cyêe u na, maa u pyi: «Kɔrinɛyi!» 
\v 4 Ka Kɔrinɛyi fyagara wuŋi si yyahe yîrig'a le mɛ̀lɛkɛŋi i, maa jwo: «Ɲùŋufooŋi, ɲaha shi yɛ?» Ka mɛ̀lɛkɛŋi si u pyi: «Kileɲareyi mu ɲyɛ na mpyi, maa fòŋɔfeebii tɛ̀re ke, yir'à pyi sáraga nùguntanga wugo fiige mà nɔ Kile na. 
\v 5 Numɛ, ma shiinbii pìi yaha pi shà Zhope kànhe e, nàŋi mɛge ku ɲyɛ Simɔ, ná pi maha u pyi Pyɛri ke, pi i sà uru yyere. 
\v 6 U à tîrige seefanhaŋi wà yyére, uru mɛge mú na ɲyɛ Simɔ. U bage na ɲyɛ suumpe lwɔhe ɲwɔge na.»
\p
\v 7 Ɲyɛ mɛ̀lɛkɛŋ'à puru jwumpe jwo a kwɔ̀ maa ŋkàre ke, ka Kɔrinɛyi si u báarapyiibii pìi shuunni yyere, sòrolashiŋi u mpyi na fyáge Kile na u sòrolashikuruŋke e ke, mà bâra uru na. 
\v 8 Jwumpe mɛ̀lɛkɛŋi à jwo u á ke, maa puru puni jwo pi á, maa pi tun Zhope kànhe e.
\p
\v 9 Kuru canŋa nùmpanŋa, pire shiin taanreŋ'à kàr'a sà byanhara Zhope kànhe na mà canŋke yaha ɲùŋɔ niŋi i ke, ka Pyɛri si dùgo bage kàtanŋke na, maa Kile ɲáare. 
\v 10 Kateg'à pa u ta ke, ka u u jwo na uru sí n‑lyî. Mà pi yaha pi i yalyire sore u á, ka Kile si kani là cyêe u na. 
\v 11 Ka u u nìɲyiŋi ɲya u à múgo, maa yaage kà ɲya vàanŋa nitabaaga fiige, ku mbìiŋkii sicyɛɛreŋi s'à pwɔ, k'à yîri nìɲyiŋi na, na ntîri ɲìŋke na.\fig Kani Kile à cyêe Pyɛri na ke|src="CN01945b.tif" size="span" ref="Kapyiiŋkii 10.11"\fig* 
\v 12 Sige yaare shiŋi puni ná ɲìŋke yafiliyi shiŋi puni ná saɲcyɛɛnre shiŋi puni mpyi kuru vàanŋke funŋ'i\f + \fr 10:12 \fr*\ft Mà tàanna ná Yahutuubii Kile kuni i, Kile mpyi a pi pyi na pi àha raa kyaare shiŋi wà kyàa mɛ.\ft*\f*. 
\v 13 Ka mɛjwuu si fworo na: «Pyɛri, yîri ma a bùu ma a ŋkyàa.» 
\v 14 Ka Pyɛri si jwo: «Lire sí n‑jà n‑pyi la Kafooŋi? Yaaga maha yaaga ku ɲyɛ ku ɲyɛ a yaa k'a lyî mɛ, lire ɲyɛ mɛ k'à ɲwɔ́hɔ ke, mii sàha sàa kuru kà lyî mà ɲya mɛ.» 
\v 15 Ka mɛjwuuni si núr'a fworo maa jwo: «Yaage Kile à pyi na k'à \w fíniŋɛ\w* ke, ma hà ɲjwo na kur'à ɲwɔ́hɔ mɛ.» 
\v 16 Lir'à pyi mà nɔ tooyo taanre na ke, ka vàanŋke si ntíl'a núr'a dùgo nìɲyiŋi na.
\p
\v 17 Lire kani Pyɛri à ɲya ke, mà u funmpɛn wuŋi yaha u u uye yíbili li ɲwɔhe na, lire tèni mpyi a Kɔrinɛyi tùnntunmpii ta pi à nɔ Zhope kànhe e, maa seefanhaŋi Simɔ pyɛnge yibige pyi, ka pi i ku saha cyêe pi na, ka pi i ŋkàr'a sà yyére pyɛnge ɲwɔge na, 
\v 18 maa yini pyi, maa jwo: «Simɔ pi maha mpyi Pyɛri ke, naha u sunmbage ɲyɛ la?» 
\v 19 Lire tèni saha mpyi a Pyɛri ta u u uye yíbili lire kani ɲwɔhe na. Ka \w Kile Munaani\w* si jwo: «Pyɛri, shiin taanre pi mpii pi i mu kyaa pyi pyɛnge ɲwɔge na. 
\v 20 Yîri numɛ sasa, ma a ntîge, ma a sì ná pi e fyagara baa, ɲaha na yɛ mii u à pi tun mu á.» 
\v 21 Ka Pyɛri si ntîg'a pa, maa jwo: «Sùpyaŋi yii ɲyɛ na ɲcaa ke, mii wi, yii kà kan!» 
\v 22 Ka pi i u pyi: «Sòrolashiibii yyaha yyére shinŋi mɛge ku ɲyɛ Kɔrinɛyi ke, uru u à wuu tun. U na ɲyɛ sùpya ŋgemu u à tíi, maa fyáge Kile na ke. Yahutuubii puni na u mɛtange yîri. Kile mɛ̀lɛkɛŋi wà à uye cyêe u na, maa yi jwo u á na u mu yyer'a shà u pyɛnge e, na jwumɔ na ɲyɛ mu á, mu u jwo u á.» 
\v 23 Ka Pyɛri si pi pyi pi à jyè pyɛnge e, maa tashwɔngɔ kan pi á. Ɲyɛ̀g'à múgo ke, ka u ná pire si ŋkàre, mà bâra Zhope kànhe cìnmpyiibii dánafeebii pìi na.
\p
\v 24 Kuru canŋa nùmpanŋa, pi à sà nɔ Sezare kànhe e, mà sà Kɔrinɛyi ta u u pi sigili. U mpyi a u cìnmpyiibii ná u ceveebii sèe wuubii yyere uye yyére. 
\v 25 Ɲyɛ Pyɛri à sà nɔ na ŋko raa jyè pyɛnge e ke, ka Kɔrinɛyi si mpa u ɲùŋɔ bɛ̂, maa niŋkure sín ɲìŋke na u fere e, si u pêe. 
\v 26 Ka Pyɛri si u cû cyɛge na mà yîrige, maa jwo: «Mii mú na ɲyɛ sùpya mu fiige!» 
\v 27 Ka Pyɛri ná Kɔrinɛyi si wá na yu na ŋkɛ̀ɛge mà sà jyè bage e, mà sà shinɲyahara ta pi à bínni wani. 
\v 28 Ka Pyɛri si pi pyi: «Yii à li cè na mà tàanna ná wuu Yahutuubii \w saliyaŋi\w* i, wuu ɲyɛ a yaa wuu a bârali \w supyishiŋi sanŋi\w* na mɛ, lire ɲyɛ mɛ mà jyè u wà pyɛnge e mɛ. Ŋka Kile à li cyêe mii na na mii ɲyɛ a yaa mii u sùpyaŋi wà tufiige pyi na u à ɲwɔ́hɔ, lire ɲyɛ mɛ u ɲyɛ fíniŋimbaa Kile yyahe taan mɛ. 
\v 29 Lire l'à li ta, yii à mii yyere, ka mii i ntíl'a pa jwuɲyahama baa. Ɲyɛ numɛ, yii à mii yyere ndemu na ke, mii la na ɲyɛ si lire cè.»
\p
\v 30 Ka Kɔrinɛyi si Pyɛri pyi: «Cyi canmpyaa sicyɛɛre u ɲyɛ niɲjaa, mà mii yaha Kileɲarege na yàkoŋke na pyɛnge e, mii à pâl'a nàŋi wà ɲya u à vàanvyinweeweere le mà yyére mii yyahe taan, maa jwo 
\v 31 “Kɔrinɛyi, Kile à mu ɲarege shwɔ, ntɛ̀gɛŋi mu à pyi fòŋɔfeebil'á ke, Kile funŋɔ ɲyɛ a wwɔ̀ uru na mɛ. 
\v 32 Pìi tun Zhope kànhe e, Simɔ pi maha mpyi Pyɛri ke, pi i sà uru yyere pi a ma. U à tîrige seefanhaŋi wà yyére, pi maha uru mɛge pyi Simɔ mú. U pyɛnge na ɲyɛ suumpe lwɔhe ɲwɔge na.”
\p
\v 33 Lir'à pyi ke, ka mii i ntíl'a pìi tun pi sà mu yyere. Mu pama lem'à ɲwɔ. Numɛ, wuu puni pi mpii Kile yyahe taan, yaaga maha yaaga Kafooŋi à pyi mu u jwo wuu á ke, wuu la ɲyɛ si yire lógo.»
\p
\v 34 Ka Pyɛri si jwumpe lwɔ́ maa jwo: «Numɛ mii à li cè sèeŋi na, Kile ɲyɛ a sùpya pwɔ́ɔŋɔ sùpya na mɛ. 
\v 35 Shin maha shin u ɲyɛ na fyáge Kile na, maa ɲaare ntìiŋi i ke, u mɛ́ɛ ká nta supyishi o shi ke, uru kyaa li maha ntáan Kile á. 
\v 36 Kile à u jwumpe jwo \w Izirayɛli\w* shiinbil'á. Jwumpe Nintanmpe pu ɲyɛ na yyeɲiŋke kaan ke, maa puru jwo pi á Yesu \w Kirisita\w* cye kurugo, uru ŋgemu u ɲyɛ sùpyire puni Kafooŋi ke.
\p
\v 37 Yuhana Kile jwumpe jwuŋkwooni kàntugo maa \w batizeliŋi\w* pyi, karigii cyi à pyi mà lwɔ́ Galile kùluni na, mà sà nɔ \w Zhude\w* wuuni na ke, yii à cyire cè. 
\v 38 Pyiŋkanni na Kile à Nazarɛti kànhe shinŋi Yesu cwɔɔnrɔ, maa u Munaani tɛ̀g'a u ɲî, maa fànha kan u á ke, yii à lire cè. U mpyi na ɲaare na mâre, maa kacɛnŋkii pyi sùpyire na. Mpii pi mpyi Sitaanniŋi bilere e ke, maa pire puni yige tire bilere e, ɲaha na yɛ Kile mpyi ná u e. 
\v 39 Karigii puni u à pyi Zheruzalɛmu kànhe ná Yahutuubii kànyi sanɲyi na ke, wuu na ɲyɛ cyire shérii. Pi à u kwòro cige na mà bò. 
\v 40 U kwùŋi canmpyitanrewuuni, Kile à u ɲɛ̀ a yige kwùŋi i, maa u pyi u à uye cyêe sùpyire na. 
\v 41 Sùpyire puni bà t'à u ɲya mɛ. Kile mpyi a fyânha a wuu mpiimu cwɔɔnrɔ mà pyi u shérii ke, wuu pi à u ɲya. U ɲɛŋkwooni kàntugo mà fworo kwùŋi i, wuu pi à lyî maa bya ná u e. 
\v 42 U à tùnnture le wuu cye e, na wuu a Jwumpe Nintanmpe yu sùpyir'á, wuu raa yi fíniŋi wuu a yu pi á, na Kile à Yesu tìŋɛ u u kwùubii ná ɲyii wuubii sâra u tàanna ná pi kapyiiŋkil'e. 
\v 43 \w Kile tùnntunmpii\w* puni mpyi a jwo u kyaa na na shin maha shin u à dá u na ke, u mɛge fànhe cye kurugo, urufoo \w kapegigii\w* sí yàfa u na.»
\p
\v 44 Mà Pyɛri yaha puru jwumpe na, mpii pi mpyi na u jwumpe núru ke, \w Kile Munaani\w* à tîge pire puni ɲuŋ'i. 
\v 45 Yahutuubii dánafeebii pi mpyi a shà ná Pyɛri e ke, li mpyi a sàa pire kàkyanhala mà Kile ɲya u à u Munaani sùguro supyishiŋi sanŋi ɲuŋ'i mú. 
\v 46 Ɲaha kurugo yɛ pi mpyi a tire sùpyire ɲya ti i yu shɛɛnre tabɛr'e, maa Kile mɛge kêre Kile Munaani cye kurugo.
\p Ɲyɛ ka Pyɛri si jwo: 
\v 47 «Tá wuu saha sí n‑jà nte sùpyire sige t'àha batize lwɔhe e mɛ? Bà wuu à Kile Munaani ta mɛ, amuni pi mú à li ta.»
\p
\v 48 Ɲyɛ u à puru jwo ke, maa pi pyi pi à pi batize Yesu \w Kirisita\w* mɛge na. Pi batizeŋkwooni kàntugo, ka pi i li cya Pyɛri á na u canmpyaa pyi ná pire e.
\c 11
\s1 Karigii cyi à pyi supyishiŋi sanŋi shwɔhɔl'e ke, Pyɛri à cyire jwo Zheruzalɛmu dánafeebil'á
\p
\v 1 \w Yesu tùnntunmpii\w* ná dánafeebii pi mpyi \w Zhude\w* kùluni i ke, pire mpyi a lógo na \w supyishiŋi sanŋi\w* sùpyiibii pìi mú na ɲyɛ a ɲɛɛ Kile Jwumpe na.
\p
\v 2 Ɲyɛ Pyɛri à núr'a kàre Zheruzalɛmu kànhe e ke, \w Yahutuubii\w* dánafeebii pi mpyi a ŋkwɔ̀nŋi le barag'e ke, ka pire si u faha, 
\v 3 maa jwo: «Ɲaha na sùpyire ti ɲyɛ ti ɲyɛ a \w kwɔ̀n\w* mɛ, mu à ɲɛn'a sà wwɔ̀ ná pire e, fo mà lyî ná pi e yɛ?» 
\v 4 Ɲyɛ karigii cyi à pyi ke, ka Pyɛri si jyè cyire yyahe e niŋkin niŋkin mà jwo pi á.
\p
\v 5 U à jwo: «Mà mii yaha Zhope kànhe e Kileɲarege na canŋka, Kile à kani là cyêe mii na, ka mii i yaage kà ɲya vàanŋa nitabaaga fiige, ku mbìiŋkii sicyɛɛreŋi s'à pwɔ, k'à yîri nìɲyiŋi na na ntîri, mà pa yyére mii taan. 
\v 6 Ka mii i ku yal'a wíi. Yatɔɔre ná sige yaare ná ɲìŋke yafiliyi ná saɲcyɛɛnre, yire yi mpyi kuru vàanŋke e. 
\v 7 Ka mii i mɛjwuu lógo na “Pyɛri, yîri ma a bùu ma a ŋkyàa.” 
\v 8 Ka mii i jwo “Lire sí n‑jà n‑pyi la Kafooŋi? Ɲaha na yɛ yaaga maha yaaga ku ɲyɛ ku ɲyɛ a yaa k'a lyî mɛ, lire ɲyɛ mɛ mà ɲwɔ́hɔ ke, mii sàha sàa kuru kà lyî mà ɲya mɛ.” 
\v 9 Ka mɛjwuuni si núr'a fworo nìɲyiŋi na “Yaage Kile à pyi na k'à fíniŋɛ ke, ma hà ɲjwo na kur'à ɲwɔ́hɔ mɛ.” 
\v 10 Lir'à pyi mà nɔ tooyo taanre na, ka vàanŋke ná ku funŋɔ yaayi si nta a dùgo nìɲyiŋi na. 
\v 11 Pyɛnge e mii mpyi ke, lire tèn'à nàmbaa taanre ta pi à yyére kuru pyɛnge ɲwɔge na. Pi mpyi a pire tun mii á mà yîri Sezare kànhe e. 
\v 12 Ka \w Kile Munaani\w* si yi jwo mii á na mii u a sì ná pi e fyagara baa. Cìnmpyinambaabii baaniŋi u ŋge ke, pire pi à mii tùugo mà kàre Sezare e, ka wuu u sà jyè Kɔrinɛyi pyɛnge e. 
\v 13 Ɲyaŋkanni na u à Kile mɛ̀lɛkɛŋi niɲjyereŋi ɲya u bage e, ka mɛ̀lɛkɛŋi si ɲjemu jwo u á ke, ka u u jyè yire yyahe e mà jwo wuu á, na mɛ̀lɛkɛŋ'à jwo na uru u pìi tun Zhope kànhe e, Simɔ pi maha mpyi Pyɛri ke, pi i sà uru yyére pi a ma. 
\v 14 Pyiŋkanni na u ná u pyɛngɛ shiinbii sí n‑pa n‑shwɔ ke, na mii Pyɛri u sí n‑pa lire jwo u á.
\p
\v 15 Ɲyɛ mii à jwumpe sìi ke, ka Kile Munaani si ntíl'a tîge pi ɲuŋ'i bà li mpyi a fyânha a tîge wuu ɲuŋ'i mɛ. 
\v 16 Lir'à pyi ke, jwumpe Kafooŋi mpyi a jwo ke, ka mii funŋɔ si ntíl'a cwo puru na. U mpyi a jwo na “Yuhana à sùpyire batize ná lwɔhe e, ŋka yii pi ke, ná Kile Munaani i yii sí batize.” 
\v 17 Ɲyɛ lire pyiŋkanni na, wuu pi à dá Kafooŋi Yesu \w Kirisita\w* na ke, Kile à ɲwɔ wuu na maa màkange ŋkemu kan wuu á ke, kuru ninuge u à kan pi á, lire e ke, di mii mpyi na sí n‑jà Kile ɲyii wuuni fyìinnɛ n‑jwo yɛ?»
\p
\v 18 Mpii pi mpyi wani maa Pyɛri jwumpe lógo ke, ka pire funɲyi si nta a ɲíŋɛ, ka pi i Kile kêe maa jwo: «Sèe wi, mpii pi ɲyɛ pi ɲyɛ Yahutuu mɛ, Kile à pyiŋkanna kan pir'á bà pi si mpyi si pi toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ, si nùmpanŋa ta mɛ.»
\s1 Antiyɔshi kànhe dánafeebii kuruŋke tasiige
\p
\v 19 Yyefuge ku mpyi a dánafeebii ta Ecyɛni boŋkwooni kàntugo na ke, kuru mpyi a pi pyi pi à fê a caala. Ka pi pìi si ŋkàre fo Fenisi kùluni ná Sipiri kìni i, ka pìi si ŋkàre Antiyɔshi kànhe e. \w Yahutuubii\w* baare e, pire ɲyɛ a mpyi na Jwumpe Nintanmpe yu wabɛr'á mɛ. 
\v 20 Lire ná li wuuni mú i, dánafeebii pìi mpyi a yîri Sipiri kìni ná Sirɛni kànhe e mà pa Antiyɔshi kànhe e. Mpii pi ɲyɛ pi ɲyɛ Yahutuu mɛ, Jwumpe Nintanmpe p'à yyaha tíi ná Kafooŋi Yesu i ke, ka pire si puru jwo pi á. 
\v 21 Kafooŋi à pire dánafeebii tɛ̀gɛ sèl'e pi báaraŋi i, ka lire si shinɲyahara pyi t'à dá u na, maa tiye kan u á.
\p
\v 22 Zheruzalɛmu kànhe dánafeebii kuruŋk'à yire lógo ke, ka pi i Barinabasi tun Antiyɔshi kànhe e. 
\v 23 Pyiŋkanni na Kile mpyi a ɲwɔ Antiyɔshi kànhe dánafeebii na ke, Barinabasi à nɔ wani maa lire ɲya ke, ka u funŋke si ntáan, ka u u màban le pi e, maa pi pyi na pi piye waha pi i ŋkwôro Kafooŋi kuni i. 
\v 24 Yii li cè na Barinabasi na mpyi sùpya niɲcɛnŋɛ. \w Kile Munaani\w* mpyi a u ɲî, u dániyaŋi mpyi a pêe, ka shinɲyahara si ɲɛɛ Kafooŋi na.
\p
\v 25 Lire kàntugo ka Barinabasi si ŋkàre Tarisi kànhe na mà sà a Soli caa. 
\v 26 U à u cya a ɲya ke, maa núr'a kàre ná u e Antiyɔshi e. Pi à yyee niŋkin pyi wani, pi mpyi maha sì na bínnini ná \w cyelempyiibi\w*l'e, maa shinɲyahara kâla Kile kuni na. Antiyɔshi kànhe e, pi à cyelempyiibii mɛgɛ le: «kerecyɛnbii\f + \fr 11:26 \fr*\ft Kerecyɛnbii ɲwɔhe ku ɲyɛ: Yesu Kirisita fyèɲwɔhɔshiinbii.\ft*\f*». Lire l'à pyi ku toɲcyiige.
\p
\v 27 \w Kile tùnntunmpii\w* pìi mpyi a yîri Zheruzalɛmu i cyire canmpyaagil'e mà pa Antiyɔshi kànhe e. 
\v 28 Wà mɛge na mpyi pi e Agabusi. Mà Kile Munaani yaha l'à uru yyaha cû, ur'à jwo na katibwɔhɔ na sí n‑pa n‑pyi diɲyɛŋi cyeyi puni i. Ɲyɛ saanŋi Kolodi tèni i, lir'à pa mpyi. 
\v 29 Lir'à pyi ke, cyelempyiibii pi mpyi Antiyɔshi e ke, ka pire si li lwɔ́ piye funŋ'i, cìnmpyiibii dánafeebii pi ɲyɛ \w Zhude\w* kùluni i ke, si cyeyi wà yiye na mà tàanna ná pi shin maha shin pɛ̀rɛge e si ntɛ̀gɛ pire tɛ̀gɛ. 
\v 30 Yaayi pi à wà yiye na mà ta ke, ka pi i yire kan Barinabasi ná Soli á pi sà ŋkan Zhude kùluni dánafeebii kacwɔnribil'á.
\c 12
\s1 Yakuba mbòŋi ná Pyɛri kàsujyiini kani
\p
\v 1 Lire tèni i, saanŋi \w Erɔdi\w* mpyi na dánafeebii pìi kyérege. 
\v 2 U à Yuhana cìnmpworonaŋi \w Yakuba\w* bò ná kàshikwɔnŋwɔɔni i. 
\v 3 U à lire ɲya l'à táan \w Yahutuubi\w*l'e ke, \w bwúuruŋi niɲjirigembaaŋi kataanni\w* i, ka u u pi pyi pi à Pyɛri cû mú. 
\v 4 Pi à Pyɛri cû ke, ka u u pi pyi pi à u le kàsuŋi i, maa sòrolashii kɛ ná baani pyi pi i u kàanmucaa. U la mpyi kataanni ká ntòro si nta u yíbe sùpyire ɲyii na. 
\v 5 Mà Pyɛri yaha kàsuŋi i, dánafeebii mpyi a kwôro Kileɲarege na u á.
\p
\v 6 Canmbilini i Erɔdi mpyi na sí Pyɛri yíbe sùpyire ɲyii na ke, numpilage ku sí n‑tòro lire canmbilini sí n‑ta a nɔ ke, kuru numpilage e, mà Pyɛri nimpwɔŋi yaha ná yɔ̀rɔyɔ shuunni i sòrolashiibii pìi shuunni shwɔhɔl'e, u mpyi na ŋwúuni. Sòrolashiibii pìi mpyi a yyére kasubage ɲwɔge na maa ku kàanmucaa.\fig Pyɛri ná kasubage kàanmucyafeebii|src="LB00335b.tif" size="span" ref="Kapyiiŋkii 12.6"\fig* 
\v 7 Ka Kafooŋi Kile mɛ̀lɛkɛŋi wà si mpâl'a jyè kasubage e, ka ku puni si mpyi bɛ̀ɛnmɛ, ka mɛ̀lɛkɛŋi si Pyɛri bwɔ̀n bwɔ̀n ŋkere na mà ɲɛ̀, maa jwo: «Yîri fwɔfwɔ!» Ka yɔ̀rɔyi si ntíl'a kwɔ̀n a láha u cyeyi na mà cwo, ka u u yîri. 
\v 8 Ka mɛ̀lɛkɛŋi si jwo: «Seepwɔge tɛ̀g'a maye bînni, ma a ma tanhaɲyi pwɔ.» Ka u u li pyi amuni. Ka mɛ̀lɛkɛŋi si núr'a jwo: «Ma vàanntinmbwɔhe le, ma a ma na fye e.» 
\v 9 Ka u u fwor'à taha u fye e. Nde mɛ̀lɛkɛŋ'à pyi ke, u ɲyɛ a mpyi a cè na lire na ɲyɛ sèe mɛ. U mpyi na sɔ̂nŋi na ŋɔɔgɔ uru ɲyɛ na ŋwúuni. 
\v 10 Sòrolashiibii pi ɲyɛ na kasubage kàanmucaa ke, ka Pyɛri ná mɛ̀lɛkɛŋi si ŋkàr'a sà ntòro pire sòrolashikuruŋke niɲcyiige taan, maa ŋkàr'a sà ntòro kuruŋke shɔnwoge taan, tɔɔnnte bàrage ku mpyi a tɛ̀g'a tajyiɲwɔge tò, ná ku ɲwɔge mpyi a kan kànhe funŋke yyére ke, mà jwo pi nɔ kuru na ke, ka ku u múgo kuy'á, ka mɛ̀lɛkɛŋi ná Pyɛri si fworo na ŋkɛ̀ɛge. Mà pi niŋkaribii yaha, ka mɛ̀lɛkɛŋi si mpâl'a pînni u na.
\p
\v 11 Lir'à pyi ke, ka Pyɛri yákiliŋi si nta a múgo, ka u u jwo: «Numɛ sèeŋi na, mii à dá li na na Kafooŋi u à u mɛ̀lɛkɛŋi wà tun u à pa mii shwɔ Erɔdi na, \w Yahutuubii\w* la mpyi si kapegigii ɲcyiimu pyi mii na ke, si mii shwɔ cyire puni na mú.»
\p
\v 12 Pyɛri yákiliŋ'à pa ntɛ̀ɛn ke, Yuhana pi maha mpyi Marika ná u nuŋi mɛge ɲyɛ Mariyama ke, ka u u ŋkàre uru Mariyamaŋi pyɛnge e. Dánafee niɲyahamii mpyi a bínni wani, maa Kile ɲáare. 
\v 13 U à nɔ maa bage ɲwɔge kúu ke, báarapyicwoŋi wà na mpyi wani na Ɔrɔda, ka uru si yîr'a pa si mpa ku múgo. 
\v 14 U à Pyɛri mɛjwuuni lóg'a cè ke, funntange kurugo, mà jwo u pyɛnge ɲwɔge múgo ke, ka u u fê a kàr'a sà yi jwo pi sanmpil'á, na Pyɛri niɲjyereŋi na wá pyɛnge ɲwɔge na. 
\v 15 Ka pi i jwo: «Taha mu ɲùmbwuuni bà ɲyɛ a ɲwɔ mɛ?» Ka Ɔrɔda si núr'a jwo: «Sèe, uru u wá sìi u wi!» Ka pi i núr'a jwo: «Mɛ̀lɛkɛŋi u maha u kàanmucaa ke, uru u sí n‑ta u à uye pyi u fiige mà pa.»
\p
\v 16 Mà pi yaha puru na, ka Pyɛri si ŋkwôro na pyɛnge ɲwɔge kúuli. Pi à pa ɲwɔge múgo mà u ɲya ke, ka li i pi bilibili. 
\v 17 Ka u u cyɛge yîrige pi á, maa pi pyi pi à fyâha. Pyiŋkanni na Kafooŋi à u yige kàsuŋi i ke, ka u u yire puni yyaha jwo pi á. Maa yi jwo pi á na pi sà yi yyaha jwo Yakuba\f + \fr 12:17 \fr*\ft Yakubaŋi kyaa l'à jwo naha ke, Yesu cìnmpworoŋi kyaa li.\ft*\f* ná cìnmpyiibii sanmpil'á, maa yîri wani mà kàre cyage kabɛr'e.
\p
\v 18 Ɲyɛ̀g'à pa múgo ke, ka sòrolashiibii si wá na ɲyàha na wùruge piye e, maa piye yíbili: «Di Pyɛri à pyi a jwo yɛ?» 
\v 19 Ka Erɔdi si pi pyi pi à sà a u caa, ŋka pi ɲyɛ a u ɲya mɛ. Ka Erɔdi si sòrolashiibii yyer'a yíbe, maa pi pyi pi à pi bò\f + \fr 12:19 \fr*\ft Ɔrɔmu shiinbil'á, kasubage kàanmucyafooŋi ká mpyi u ɲyɛ na ku kàanmucaa na ɲwɔge mɛ, ka kàsujyiŋi wà si fworo, nde li mpyi a yaa li pyi uru kàsujyiŋi na ke, lire pi maha mpyi ku kàanmucyafooŋi na.\ft*\f*. Lire kàntugo maa yîri \w Zhude\w* kùluni i, mà kàre Sezare kànhe e mà sà tère pyi wani.
\s1 Erɔdi kwùŋkanni
\p
\v 20 Lire mpyi a saanŋi \w Erɔdi\w* lùuni ta l'à yîri Tiri ná Sidɔn kànyi shiinbii taan sèe sèl'e. Ka pire si bɛ̂ niŋkin na, maa sà jwo a ɲwɔ ná saanŋi bage ɲùŋufooŋi i, uru mɛge na mpyi Bilasitusi. Lire kàntugo maa ŋkàr'a sà saanŋi ɲáare na u uye sanŋi yaha u u yoge kwɔ̀, ɲaha na yɛ Erɔdi kìni i pire mpyi na pi ɲjyìŋi taa.
\p
\v 21 Canmbilini na pi mpyi a bɛ̂ si cyire karigii yyaha cwɔɔnrɔ ke, lir'à pa nɔ ke, ka Erɔdi si u fànhe vàanntinŋke le, maa mpa ntɛ̀ɛn saanre yatɛɛnŋke e, jwumpe pu ɲyɛ u á ke, maa puru jwo sùpyir'á. 
\v 22 U à kwɔ̀ u jwumpe na ke, ka sùpyire si jwo fànha na: «Kile u à mpe jwo lire baare e, sùpya bà mɛ!» 
\v 23 Lire tèenuuni i, ka Kafooŋi Kile mɛ̀lɛkɛŋi wà si ntíl'a fyɛɛnre cyán Erɔdi i mà bò, ɲaha na yɛ pèente t'à yaa ti taha Kile na ke, u ɲyɛ a tire taha u na mɛ.
\p
\v 24 Kile Jwumpe mpyi na ɲcaali, dánafeebii sí i ɲyahage. 
\v 25 Barinabasi ná Soli à kwɔ̀ pi báaraŋi na Zheruzalɛmu kànhe e ke, maa núr'a kàre Antiyɔshi kànhe e. Pi niŋkaribii, Yuhana pi maha mpyi Marika ke, maa ŋkàre ná ur'e.
\c 13
\s1 Kile Munaani à Barinabasi ná Soli cwɔɔnr'a yaha piye kanni na
\p
\v 1 \w Kile tùnntunmii\w* ná cyelentii na mpyi Antiyɔshi kànhe dánafeebii kuruŋke e. Pire mɛyi yi ɲyɛ: Barinabasi ná Simiyɔn pi maha mpyi: «Nizhɛri» ke, ná Lusisi uru mpyi a yîri Sirɛni kànhe e, ná Manayeni uru ná saanŋi Erɔdi mpyi a lyɛ pyɛnnuge e, ná Soli. 
\v 2 Canŋka mà dánafeebii yaha pi a súnŋi le maa Kile pêre, ka \w Kile Munaani\w* si jwo ná pi e na: «Yii Barinabasi ná Soli yaha piye kanni na mii á, báaraŋi mɛɛ na mii à pi yyere ke, bà pi si mpyi si uru pyi mɛ.» 
\v 3 Pi à súnŋi le maa Kile ɲáare a kwɔ̀ ke, maa pi cyeyi taha Barinabasi ná Soli ɲùŋke na, maa pi yaha pi à kàre Kile báaraŋi na.
\s1 Barinabasi ná Soli à kàre Sipiri kìni i
\p
\v 4 Ɲyɛ lire pyiŋkanni na, \w Kile Munaani\w* à Barinabasi ná Soli tun pi à kàre Selusi kànhe na. Pi à nɔ wani ke, ka pi i jyè bakwɔɔge k'e maa ŋkàre Sipiri kìni i, lire kìni na ɲyɛ lwɔhe niŋke e. 
\v 5 Pi à sà nɔ Salamisi kànhe e ke, ka pi i wá na ɲaare na Kile jwumpe yu \w Yahutuubii\w*\w Kile Jwumpe kàlambayi\w* i. Yuhana pi maha mpyi: «Marika» ke, uru mpyi a pi tɛ̀gɛ pi báaraŋi i.
\p
\v 6 Lire kàntugo ka pi i kìni puni jyiil'a sà nɔ Pafɔsi kànhe na. Yahutu nàŋi wà na mpyi kuru kànhe na, uru mɛge na mpyi Bariyesu. Jinamaha u mpyi u wi. U mpyi maha fini na uru na ɲyɛ \w Kile tùnntunŋɔ\w*. 
\v 7 Uru jinamahaŋi mpyi ná Sipiri kìni ɲùŋufooŋi Sɛrijusi Polusi i. Sɛrijusi Polusi yákiliŋi mpyi a ɲwɔ, ka u u Barinabasi ná Soli yyere, ɲaha na yɛ u la mpyi si Kile jwumpe lógo. 
\v 8 Pi mpyi maha uru jinamahaŋi pyi \w Girɛkiibii\w* shɛɛnre e: «Elimasi». Ka u u wá na Barinabasi ná Soli kyáali. U la mpyi si kìni ɲùŋufooŋi ɲùŋɔ kyán bà u si mpyi u àha ndá Yesu na mɛ.
\p
\v 9 Soli pi maha mpyi: «Poli» ke, mà u yaha u a ɲî Kile Munaani na, u à jinamahaŋi yal'a wíi, 
\v 10 maa jwo: «Mu funŋk'à ɲî cwɔ̀ɔre ná kafinare na, Sitaanniŋi sùpya u ɲyɛ mu, mu kafuunni li ɲyɛ mà katiile pyi. Kafooŋi Kile kurigii cyi à tíi ke, ɲaha tère e mu sí cyire ŋkɛ̀ɛgɛŋi ɲwɔ yaha yɛ? 
\v 11 Yi lógo! Numɛ, Kafooŋi sí mu pyi fyin. Mu sí tère pyi, mu sì canŋaɲyiini bɛ̀ɛnmpe ɲya mɛ.»
\p Lire tèenuuni i, ka Elimasi ɲyiigii si ntíl'a wwɔ̀, ka numpini si jyè u yyahe e, ka u u wá na cyɛge fyínge na mâre na wà caa ŋgemu u si u cyɛge cû, si u yyaha cû ke. 
\v 12 Kìni ɲùŋufooŋ'à lire ɲya ke, maa dá Yesu na. Nde u mpyi a lógo Kafooŋi kyaa na ke, lire mpyi a u kàkyanhala sèe sèl'e.
\s1 Poli ná Barinabasi à kàre Antiyɔshi kànhe e
\p
\v 13 Lire kàntugo ka Poli ná u shɛ̀rɛfeebii si yîri Pafɔsi kànhe e, maa jyè bakwɔɔge k'e mà kàre Pɛrigɛ kànhe e, kuru kànhe na mpyi Panfili kùluni i. Yuhana pi maha mpyi: «Marika» ke, ka uru si láha pi na, maa núr'a kàre Zheruzalɛmu kànhe e.
\p
\v 14 Lire kàntugo ka Poli ná Barinabasi si yîri Pɛrigɛ kànhe e mà kàre Antiyɔshi kànhe e, kuru na ɲyɛ Pisidi kùluni i. \w Yahutuubii\w*\w canŋɔŋk\w*'à pa nɔ ke, ka pi i ŋkàr'a sà jyè a tɛ̀ɛn \w Kile Jwumpe kàlambage\w* e. 
\v 15 Ɲyɛ cyag'à pa ŋkâla a kwɔ̀ mà fworo \w Musa\w*\w Saliyaŋi\w* ná \w Kile tùnntunmpii\w* sanmpii sémɛbil'e ke, ka kàlambage ɲùŋufeebii si pi pyi pi à yi jwo Poli ná Barinabasi á: «Cìnmpyiibii, kampyi yɛrɛgɛ jwumɔ na wá yii á mà jwo sùpyir'á, yii pu jwo.»
\p
\v 16 Ɲyɛ ka Poli si yîri, maa cyɛge yîrige sùpyir'á, maa pi pyi na pi fyâha. Pi à fyâha ke, ka u u jwo: «Yii \w Izirayɛli\w* shiinbii ná yii mpii puni pi ɲyɛ na fyáge Kile na ke, yii lógo na ɲwɔ na. 
\v 17 Wuu pi ɲyɛ Izirayɛli shiŋi ke, wuu u Kileŋi à wuu tulyeyi cwɔɔnrɔ, maa pi pyi pi à ɲyaha mà pi yaha bilere e \w Misira\w* kìni i. Lire kàntugo maa pi yige lire kìni i ná u fànhe e. 
\v 18 U à kwôro ná pi e síwage funŋke e, maa pi karigii kwú uye e, mà sà nɔ yyee beeshuunni laage na.
\p
\v 19 Lire kàntugo u à supyishi kuuyo baashuunni shi bò a yige \w Kana kìni\w* i, maa pire u taare kan pi á. 
\v 20 Pi à tire taare fente pyi mà sà nɔ yyee ŋkwuu sicyɛɛre ná yyee beeshuunni ná kɛ (450) laage na. Lire kàntugo ka u u kacwɔnribii pìi tìŋɛ wuu tulyeyi ɲuŋ'i fo mà sà yaa ná Kile tùnntunŋi Samuwɛli u tìiŋi i. 
\v 21 Puru funŋke e, ka wuu tulyeyi si li cya na u saanŋi wà kan pir'á. Ɲyɛ Kisi u ɲyɛ Bɛnzhama u tùluge shin ke, ka Kile si uru jyaŋi Sawuli pyi u à pyi pi saanŋi yyee beeshuunni funŋ'i.
\p
\v 22 Ɲyɛ ka Kile si mpa ɲcyé Sawuli na, maa \w Dawuda\w* kan pi á, pi à pyi pi saanŋi. Uru kyaa na Kile à jwo na “Sùpyaŋi shiŋi mii ɲyɛ na ɲcaa, ná uru u ɲyɛ mii ɲyii wuŋi ke, uru u ɲyɛ Zhese jyaŋi Dawuda. Uru u sí n‑pa mii ɲyii karigii puni pyi.” 
\v 23 Bà Kile mpyi a li ɲwɔmɛɛni lwɔ́ mɛ, Dawuda tùluge shin u à pa mpyi Izirayɛli shiinbii Shwofooŋi. Uru u ɲyɛ Yesu.
\p
\v 24 Mà jwo uru Shwofooŋi u pa ke, Yuhana mpyi a fyânha a yi jwo Izirayɛli shiinbii pun'á, na pi pi toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ pi i láha \w kapegigii\w* na, pi i batize. 
\v 25 Yuhana báaraŋi mpyi na byanhare u takwɔɔre na ke, u mpyi maha ŋko sùpyir'á na “Yii na sɔ̂nŋi na jofoo u ɲyɛ mii yɛ? Shwofooŋi yii ɲyɛ na sigili ke, uru bà u ɲyɛ mii mà dɛ! Ŋka wà sí n‑pa mii kàntugo, mii ɲùŋke bá à cyɛ́rɛ u tanhaɲyi mɛɛre zànhaŋi i.”
\p
\v 26 Mii cìnmpyiibii, wuu pi ɲyɛ \w Ibirayima\w* tùluge shiinbii ke, mà bâra yii mpii puni pi ɲyɛ na fyáge Kile na ke, wuu á uru zhwoŋi jwump'à jwo. 
\v 27 Yii li cè na Zheruzalɛmu kànhe shiinbii ná pi ɲùŋufeebii mpyi a cè na Yesu u ɲyɛ uru Shwofooŋi mɛ. Kile tùnntunmpii jwumpe pi mpyi na ŋkâlali canŋɔŋɔ maha canŋɔŋɔ ke, pi mpyi a puru yyaha cè mɛ. Ɲyɛ pi Yesu ntùnŋi cye kurugo, Kile tùnntunmpii jwump'à tòro pu jwuŋkanni na. 
\v 28 Ali mà li ta pi ɲyɛ a ɲùŋɔ ta, ŋkemu ku sí n‑pa ná l'e u bò mɛ, lire ná li wuuni mú i, pi à fànhafooŋi \w Pilati\w* ɲáare si u ta mbò kworokworocige na. 
\v 29 Kile tùnntunmpii mpyi a yaaga maha yaaga sémɛ Yesu kyaa na ke, tèni i cyire pun'à fûnŋɔ ke, ka pi i u tîrige kworokworocige na mà sà ntò fanŋke e.
\p
\v 30 Ŋka Kile à u ɲɛ̀ a yige kwùŋi i. 
\v 31 Mpii pi mpyi a taha u fye e mà yîri Galile kùluni i, mà kàre Zheruzalɛmu i ke, u ɲɛŋkwooni kàntugo, u à uye cyêe pire na canmpyaa niɲyahagii funŋ'i. Pire mú pi ɲyɛ na u kyaa yu sùpyir'á numɛ.
\p
\v 32 Mii ná Barinabasi sí wi ke, Jwumpe Nintanmpe ɲwɔmɛɛni Kile mpyi a lwɔ́ wuu tulyey'á ke, puru wuu mú ɲyɛ na yu yii á. 
\v 33 Wuu pi ɲyɛ pi tùluge shiin ke, Kile à lire ɲwɔmɛɛni fûnŋɔ wuu á, Yesu ɲɛ̀ŋi cye kurugo, bà l'à sémɛ Zaburu sémɛŋi kuni shɔnwuuni i na
\q1 “Mu u ɲyɛ mii Jyaŋi,
\q1 Niɲjaa mii à pyi mu Tuŋi\f + \fr 13:33 \fr*\ft Zaburu 2.7\ft*\f*.”
\p
\v 34 Kile à Yesu ɲɛ̀ a yige kwùŋi i, lire e u saha sì n‑fwɔ́nhɔ mɛ, yire y'à jwo
\q1 “Yaayi niɲcɛnɲyi ɲwɔmɛɛni mii à lwɔ́ Dawuda á ke,
\q1 mii sí yire kan yii á\f + \fr 13:34 \fr*\ft Ezayi 55.3\ft*\f*.”
\p
\v 35 Y'à sémɛ Zaburu sémɛŋi cyage kabɛr'e lire ɲwɔmɛɛni kyaa na na
\q1 “Mu sì ɲɛɛ ma báarapyiŋi niɲcɛnŋi buwuŋi yaha u fwɔ́nhɔ fanŋke e mɛ\f + \fr 13:35 \fr*\ft Zaburu 16:10\ft*\f*.”
\p
\v 36 Dawuda sí wi ke, Kile mpyi a ndemu yaa ke, Dawuda à báaraŋi pyi mà tàanna ná lire e. U à báaraŋi pyi a kwɔ̀ ke, u a kwû, maa sà bâra u tiibii na, maa fwɔ́nhɔ mú. 
\v 37 Ŋka Kile à Yesu ɲɛ̀ a yige kwùŋi i, u ɲyɛ a fwɔ́nhɔ mɛ.
\p
\v 38 Mii cìnmpyiibii, yii à yaa yii li cè na uru cye kurugo, yii kapegigii sí n‑jà yàfa yii na. Kile tùnntunŋi Musa Saliyaŋi mpyi na sì n‑jà cyi yàfa yii na mɛ. 
\v 39 Ŋka yii shin maha shin u à dá Yesu na ke, urufoo wogigii puni sí yàfa u na.
\p
\v 40 Lire e ke nde Kile tùnntunmpil'à jwo ke, yii a yiye kàanmucaa, bà li si mpyi lire kà ŋkwɔ̀ nɔ yii na mɛ. Pire cye kurugo Kile à jwo
\q1
\v 41 “Yii wíi, yii pi ɲyɛ yii ɲyɛ a Kile jwumpe yaha laage e mɛ,
\q1 nde Kile sí n‑pa n‑pyi ke, lire sí yii kàkyanhala, puru funŋke e yii sí n‑kwû.
\q1 Yii tɛ̀ɛn ná l'e, mii sí n‑pa kani là pyi yii tìiŋi i,
\q1 ndemu li ɲyɛ, wà mɛ́ɛ n'a mpyi a li jwo yii á,
\q1 yii mpyi na sì n‑dá li na mɛ\f + \fr 13:41 \fr*\ft Abakuki 1.5\ft*\f*.”»
\p
\v 42 Ɲyɛ Poli ná Barinabasi mpyi na fwore Kile Jwumpe kàlambage e ke, pi à li cya pi á, na pi pa yà jwo pir'á nde kani ninuuni kyaa na canŋɔŋke nimpaŋke na. 
\v 43 Sùpyire mpyi na ɲcaali ke, mpii pi à jyè Yahutuubii Kile kuni i ke, ka pire niɲyahamii ná Yahutuu niɲyahamii si ntaha Poli ná Barinabasi ɲwɔh'i, ka pi i wá na màban leni pi e, maa pi pyi, na Kile à ɲwɔ pi na maa pi le kuni ndemu i ke, na pi kwôro lire e.
\p
\v 44 Ɲyɛ canŋɔŋk'à núr'a nɔ ke, ka kànhe shiinbii fànha si ŋkàr'a sà bínni, maa Kafooŋi Jwumpe lógo Poli ná Barinabasi ɲwɔ na. 
\v 45 Yahutuubii ɲùŋufeebil'à tire supyiɲyahare ɲya ke, ka yiɲcyɛge si jyè pi e, ka pi i wá na Poli ná Barinabasi jwumpe ndire páanni, maa pi cyere.
\p
\v 46 Ɲyɛ ka Poli ná Barinabasi si yi fíniŋ'à jwo pi á: «Yii Yahutuubil'á, Kile Jwumpe mpyi a yaa pu fyânha a jwo. Ŋka ná yii s'à cyé pu na, maa li cyêe na yii ɲyɛ na ɲcaa shìŋi niŋkwombaaŋi na mɛ, lire e ke mpii pi ɲyɛ pi ɲyɛ Yahutuu mɛ, wuu sí n‑kàre pire yyére. 
\v 47 Ɲaha kurugo yɛ yire Kafooŋi Kile à jwo wuu á u Jwumpe Semɛŋi i na
\q1 “Mii à mu tìŋɛ, bà mu si mpyi si mpyi bɛ̀ɛnmɛ supyishiŋi pun'á,
\q1 si zhwoŋi jwumpe jwo diɲyɛŋi cyeyi puni i mɛ\f + \fr 13:47 \fr*\ft Ezayi 49.6\ft*\f*.”»
\p
\v 48 Mpii pi ɲyɛ pi ɲyɛ Yahutuu mɛ, pir'à puru jwumpe lógo ke, pi funntanga wuubil'à Kafooŋi Jwumpe le barag'e. Mpii pi mpyi shìŋi niŋkwombaaŋi ntaŋi laage e ke, ka pire puni si dá Yesu na.
\p
\v 49 Lire pyiŋkanni na, Kafooŋi Jwumpe mpyi na ɲcaali lire kùluni puni i. 
\v 50 Cyeebii mɛgɛfeebii pi mpyi a jyè Yahutuubii Kile kuni i ke, ka Yahutuubii ɲùŋufeebii si pire ná kànhe shinbwoobii sɔ̀n mà yaha Poli ná Barinabasi na, ka pi i pi kyérege, maa pi kɔ̀r'a yige pi kùluni i. 
\v 51 Poli ná Barinabasi nivworobil'à pi tooyi bambaŋi kwòro kwòr'a wu pi na\f + \fr 13:51 \fr*\ft Yii Marika 6.11 ná Luka 9.5 wíi.\ft*\f*. Lire kàntugo maa ŋkàre Ikoni kànhe e. 
\v 52 \w Cyelempyiibii\w* pi mpyi Antiyɔshi kànhe e ke, pire mpyi a ɲî funntange ná \w Kile Munaani\w* na.
\c 14
\s1 Poli ná Barinabasi à Kile jwumpe jwo Ikoni kànhe e
\p
\v 1 Ɲyɛ nde l'à pyi Antiyɔshi kànhe e ke, lire ninuuni l'à pyi Ikoni kànhe e. Poli ná Barinabasi à sà nɔ Ikoni i ke, maa ŋkàre \w Yahutuubii\w*\w Kile Jwumpe kàlambage\w* e, maa Kile Jwumpe jwo fo ka Yahutuu niɲyahamii ná \w supyishiŋi sanŋi\w* sùpyire tà niɲyahara si dá Yesu na. 
\v 2 Ŋka Yahutuubii pi mpyi a cyé si piye kan Yesu á ke, ka pire si dánafeebii mɛyi kɛ̀ɛgɛ supyishiŋi sanŋ'á, ka pire si yîri dánafeebii kurugo. 
\v 3 Lire ná li wuuni mú i, Poli ná Barinabasi à kwôro wani mà tère nimbwoo pyi. Pi mpyi a pi cyɛge taha Kafooŋi Yesu na maa u kyaa yu sùpyir'á fyagara baa. Kafooŋi mpyi maha fànhe kaan pi á, pi i kakyanhala karigii ná kacyeeŋkii pyi. Lire cye kurugo pi mpyi maha li cyêe na jwumpe pi ɲyɛ na yu na Kile à ɲwɔ ke, na puru na ɲyɛ sèe. 
\v 4 Ɲyɛ lir'à pyi ke, ka kànhe shiinbii si ntáa, ka taage kà si mpyi ná Yahutuubii kàmpanŋke e, ka ku sanŋke si mpyi ná \w Yesu tùnntunmpi\w*l'e.
\p
\v 5 Yahutuubii ná supyishiŋi sanŋi ná pi ɲùŋufeebii mpyi a bɛ̂ li na, si Poli ná Barinabasi kyérege, si pi wà mbò ná kafaayi i. 
\v 6 Poli ná Barinabasi à pa ɲcè na pi na pire taboŋɔ caa ke, maa fê a kàre Likayoni kùluni i, Lisitiri ná Dɛribe ná yi kwùumpe kànyi na. 
\v 7 Mà pi yaha wani, pi mpyi maha Jwumpe Nintanmpe yu.
\s1 Pìi mpyi na sɔ̂nŋi na Poli ná Barinabasi na ɲyɛ yasunyɔ
\p
\v 8 Nàŋi wà na mpyi Lisitiri kànhe e, u tooyi mpyi a fàan. U mpyi a si cwɔ̀hɔmɔfoo. 
\v 9 Canŋka mà Poli ná Barinabasi yaha pi i yu ná sùpyire e, uru nàŋi nintɛɛnŋi na mpyi sùpyire shwɔhɔl'e. U mpyi na Poli jwumpe núru. Ka Poli si mpa u yal'a wíi mà li ɲya na dániyaŋi ɲyɛ u á, u jà a cùuŋɔ. 
\v 10 Ka u u jwo fànha na: «Yîri, ma a ntíl'a yyére ma tooyi na!» Ka nàŋi si yi a yîr'a yyére, maa ntíi na ɲaare. 
\v 11 Sùpyir'à lire ɲya ke, maa jwo fànha na pi shɛɛnre e: «Kakyanhala! Yasunɲyi yà à yiye kɛ̂ɛnŋ'a pyi sùpyii, mà tîg'a pa wuu yyére!» 
\v 12 Ka pi i Barinabasi mɛgɛ le Zusi, pi yasunmbwɔhe mɛge ku mpyi kure. Yasunŋke mɛge ku mpyi Ɛrimɛsi ke, kuru ku mpyi maha Zusi tùnnture yu, ka pi i kuru mɛge le Poli na, ɲaha na yɛ uru mpyi maha jwumpe yu. 
\v 13 Yasunŋke Zusi bage na mpyi kànhe tajyiɲwɔge na. Ŋge u mpyi maha kuru sunni ke, ka uru si nupyahigii cyìi cû, maa cire yafyɛɛnre myígile cyi yaciyi i, mà pa yyéeŋɛ yyéeŋɛ kànhe tajyiɲwɔge na. U ná sùpyire la mpyi si yire nìiyi bò si mpyi sáraga Poli ná Barinabasi á.
\p
\v 14 Poli ná Barinabasi à pa yire cè ke, ka pi nàvunŋɔ wuubii si pi vàanntinɲyi cwɔn cwɔn, maa fyâl'a pi ɲùŋɔ bɛ̂, maa jwo fànha na: 
\v 15 «Wuu cìnmpyiibii, ɲaha kurugo yii ɲyɛ na nde pyi yɛ? Wuu na ɲyɛ sùpyii, yii fiige. Wuu à pa mpa Jwumpe Nintanmpe jwo yii á, na yii kàntugo wà ɲcyii laaga baa karigii na, Kileŋi ɲyii wuŋi u à nìɲyiŋi ná ɲìŋke ná suumpe lwɔhe ná ku funŋɔ yaayi dá ke, yii i yyaha kɛ̂ɛnŋɛ uru Kileŋi á. 
\v 16 Tèni là à tòro, Kile mpyi a supyishiŋi puni yaha pi i pi ɲyii kurigii ɲaare. 
\v 17 Ŋka lire ná li wuuni mú i, Kile maha u tàange cyêre yii na ná kacɛnŋii niɲyahagil'e: u maha zànhe kaan yii á na yîri nìɲyiŋi na, maa yii sùmaŋi pyi u u ɲwɔge u tèefaani i, maa ɲjyìŋi kaan yii á fo maha yii funɲyi táan.»
\p
\v 18 Poli mɛ́ɛ ɲyɛ u à mpe jwumpe puni jwo ke, pi à kànha maa jà a sùpyire sige nìiyi mbòŋi na, si mpyi sáraga pi á.
\p
\v 19 Lire kàntugo ka \w Yahutuubii\w* pìi si yîri Antiyɔshi kànhe ná Ikoni kànhe e, maa mpa sùpyire sɔ̀n a wà pi na, ka pi i Poli wà a cyán ná kafaayi i, maa u filil'a sà ɲcyán kànhe kàntugo. Pi mpyi na sɔ̂nŋi na u à kwû. 
\v 20 Ŋka \w cyelempyiibi\w*l'à pa bínni u taan ke, ka u u yîri mà jyè kànhe e. Kuru canŋa nùmpanŋa, ka u ná Barinabasi si yîri wani mà kàre Dɛribe kànhe na. 
\v 21 Ɲyɛ Poli ná Barinabasi à Jwumpe Nintanmpe jwo Dɛribe kànhe e, ka shinɲyahara si dá Yesu na, maa mpyi u \w cyelempyii\w*.
\s1 Poli ná Barinabasi à núr'a kàre Antiyɔshi kànhe e
\p Lire kàntugo ka Poli ná Barinabasi si núr'a kàre Lisitiri kànhe e, maa yîri wani mà kàre Ikoni kànhe e, maa núr'a yîri wani mà kàre Antiyɔshi kànhe e, kuru na ɲyɛ Pisidi kùluni i. 
\v 22 Pi nintorobii na yire kànyi na, pi mpyi maha màban leni cyelempyiibil'e, maa pi yɛrɛge bà pi si mpyi si ŋkwôro Kile kuni i mɛ. Pi mú mpyi maha yi yu pi á na: «Wuu à yaa wuu yyefugo karii niɲyahagii kwú wuye e si nta ɲjyè \w Kile Saanre\w* e.»
\p
\v 23 Dánafeebii kuruɲyi yi mpyi yire kànyi na ke, ka Poli ná Barinabasi si kacwɔnribii pìi cwɔɔnr'a yaha yire kuruɲyi puni niŋkin niŋkinŋi ɲùŋɔ na. Lire kàntugo maa súnŋi le, maa Kile ɲáare pi kyaa na. Kafooŋi Yesu na pi à dá ke, maa pi kyaa le uru cye e.
\p
\v 24 Lire kàntugo maa Pisidi kùluni jyiile maa ŋkàre Panfili wuuni i. 
\v 25 Pi à Kile jwumpe jwo Pɛrigɛ kànhe e mà kwɔ̀ ke, maa ŋkàre Atali kànhe e.
\p
\v 26 Pi à nɔ wani ke, maa jyè bakwɔɔge e mà kàre Antiyɔshi kànhe e. Báaraŋi u ŋge Poli ná Barinabasi à pyi amɛ ke, wani kuru kànhe na dánafeebii mpyi a Kile ɲáare pi na maa pi le Kile cye e uru báaraŋi mpyiŋi mɛɛ na, bà Kile si mpyi si ɲwɔ pi na si pi tɛ̀gɛ mɛ. 
\v 27 Pi à nɔ wani ke, maa dánafeebii puni bínni. Kile mpyi a pi pyi pi à jà a yaaga maha yaaga pyi ke, mà bâra pyiŋkanni na Kile mpyi a dániyaŋi kuni cyêe \w supyishiŋi sanŋi\w* na ke, maa yire puni yyaha jwo dánafeebil'á. 
\v 28 Maa ntɛ̀nn'a tère nimbwoo pyi ná pi e wani.
\c 15
\s1 Dánafeebil'à mpìnni nimbwo pyi Zheruzalɛmu i
\p
\v 1 \w Yahutuubii\w* dánafeebii pìi mpyi a yîri \w Zhude\w* kùluni i mà pa Antiyɔshi kànhe e, cìnmpyiibii dánafeebii pi mpyi pi ɲyɛ Yahutuu mɛ, maa mpa a pire kâlali maa ŋko pir'á na: «Yii aha mpyi yii ɲyɛ a \w kwɔ̀n\w* mà tàanna ná \w Kile tùnntunŋi\w*\w Musa\w*\w Saliyaŋi \w* i mɛ, yii sì nùmpanŋa ta mɛ.» 
\v 2 Poli ná Barinabasi ɲyɛ a mpyi a ɲɛɛ puru jwumpe na mɛ, ka ti i mpyi nàkaana pi shwɔhɔl'e fo mà ti ɲáaŋa. Li ɲyɛ a pa ɲwɔ mɛ fo ka li i yaa mà Poli ná Barinabasi ná piibɛrii tun Zheruzalɛmu kànhe e, pi sà mpe jwumpe cyêe \w Yesu tùnntunmpii\w* ná kacwɔnribii na.
\p
\v 3 Ka dánafeebii kuruŋke si pi tùugo. Pi niŋkaribil'à tòro Fenisi kùluni ná \w Samari\w* wuuni i. Mpii pi ɲyɛ pi ɲyɛ Yahutuu mɛ, pyiŋkanni na pir'à piye kan Yesu á ke, ka pi i lire yyaha jwo cyire kùligii cìnmpyiibil'á. Puru jwumpe mpyi a cìnmpyiibii puni funɲyi táan sèl'e. 
\v 4 Poli ná u shɛ̀rɛfeebil'à sà nɔ Zheruzalɛmu i ke, ka dánafeebii kuruŋke ná Yesu tùnntunmpii ná kacwɔnribii si pi ɲùŋɔ bɛ̂ a ɲwɔ. Yaaga maha yaaga pi à jà a pyi Kile fànhe cye kurugo ke, ka pi i yire puni yyaha jwo pi á. 
\v 5 \w Farizhɛɛnbii\w* pi mpyi a dá Yesu na ke, ka pire pìi si yîri maa jwo: «\w Supyishiŋi sanŋi\w* sùpyiibii pi à dá Yesu na ke, fànha kyaa li pire pi kwɔ̀n, mà bâra lire na, pi à yaa pi a Musa \w Saliyaŋi\w* kurigii sanŋkii ɲaare.»
\p
\v 6 Lir'à pyi ke, ka tùnntunmpii ná kacwɔnribii si bínn'a tɛ̀ɛn, maa piye ɲya puru jwumpe na. 
\v 7 Pi à puru jwumpe dìri piye shwɔhɔl'e mà mɔ, ka Pyɛri si mpa yîri maa jwo:
\p «Mii cìnmpyiibii, yii à li cè, mà lwɔ́ fo tèemɔni i Kile à mii cwɔɔnrɔ yii shwɔhɔl'e, bà mii si mpyi s'a Jwumpe Nintanmpe yu supyishiŋi sanŋ'á, pi i pu lógo, si dá Yesu na mɛ. 
\v 8 Kile sí u à sùpyire puni zòompii cè ke, ur'à li cyêe na ur'à ɲɛɛ supyishiŋi sanŋi na, lire kurugo u à u Munaani le pi e bà u à li le wuu e mɛ. 
\v 9 Kile ɲyɛ a sìɲcwɔɔnrɔgɔ pyi wuu ná pire shwɔhɔl'e mɛ. U à pi zòompii \w fíniŋɛ\w*, ɲaha na yɛ pi à dániyaŋi pyi Yesu na.
\p
\v 10 Ɲyɛ wuu Yahutuubii, tugure ti ɲyɛ wuu ná wuu tulyeyi ɲyɛ a jà ti na mɛ, ɲaha na yii à cyé Kile ɲyii wuuni na si tire tɛ̀gɛ mpii \w cyelempyiibii\w* ɲuŋ'i yɛ? 
\v 11 Yii àha funŋɔ wwɔ̀ li na na bà wuu à dá li na mɛ, amuni pire mú à dá li na na Kafooŋi Yesu à ɲwɔ wuu na maa wuu shwɔ.»
\p
\v 12 Ka sùpyire puni si fyâha maa núru, kakyanhala karigii ná kacyeeŋkii Barinabasi ná Poli à pyi Kile fànhe cye kurugo supyishiŋi sanŋi shwɔhɔl'e ke, ka pi i cyire jwo pi á. 
\v 13 Pi à jwo a kwɔ̀ ke, ka \w Yakuba\w*\f + \fr 15:13 \fr*\ft Yakuba na mpyi Yesu cìnmpworo maa mpyi Zheruzalɛmu dánafeebii kuruŋke yyaha yyére shinŋi.\ft*\f* si jwumpe lwɔ́ maa jwo: «Mii cìnmpyiibii, yii lógo na ɲwɔ na. 
\v 14 Mà lwɔ́ fo ku tasiige e, Kile à yákili yaha supyishiŋi sanŋi na, maa pìi cwɔɔnrɔ pi shwɔhɔl'e mà pyi uye wuu pyiŋkanni ndemu na ke, Simɔ Pyɛri à yire jwo yii á. 
\v 15 Puru jwumpe ná \w Kile tùnntunmpii\w* jwump'à pa bɛ̂ niŋkin na, bà yi mpyi a sémɛ Kile Jwumpe Semɛŋi i na
\q1
\v 16 “Lire kàntugo mii sí núru n‑pa,
\q1 \w Dawuda\w* bage k'à cwo ke, mii sí kuru faanra sahaŋki.
\q1 Mii sí n‑pa ku ŋkunuɲyi yîrige si ntíi sahaŋki,
\q1
\v 17 Mpii pi ɲyɛ pi ɲyɛ Yahutuu mɛ, bà pire puni si mpyi si mpa mii Kafooŋi Kile á, s'a mii pêre mɛ.
\q1 Mii à \w supyishiŋi sanŋi\w* yyer'a pyi naye wuu, pi raa mii pêre\f + \fr 15:17 \fr*\ft Amɔsi 9.11, 12\ft*\f*.
\q1
\v 18 Cyire karigii mii Kafooŋi Kile à cyêe fo tèemɔni i.”
\p
\v 19 Lire kurugo mii Yakuba á, supyishiŋi sanŋi sùpyiibii pi à piye kan Kile á ke, wuu àha núru tuguro taha pire ɲuŋ'i mɛ. 
\v 20 Ŋka wuu lɛtɛrɛ kan pi á, wuu u yi jwo pi á na pi àha raa yasunɲyi kyaare kyàa mɛ, pi àha raa \w jacwɔrɔ\w* pyi mɛ, yatɔɔge k'à kwû mà ta sìshan ɲyɛ a fworo k'e mɛ, pi àha kuru kyà mɛ, pi àha raa sìshange lyî mɛ. 
\v 21 Yii à li cè na mà lwɔ́ fo tèemɔni i, canŋɔŋɔ maha canŋɔŋɔ, Musa Saliyaŋi jwumpe na ŋkâlali \w Kile Jwumpe kàlambayi\w* i kànyi puni i.»
\s1 Yesu tùnntunmpil'à lɛtɛrɛ tun supyishiŋi sanŋi dánafeebil'á
\p
\v 22 \w Yakuba\w* a jwo a kwɔ̀ ke, ka tùnntunmpii ná kacwɔnribii ná dánafeebii kuruŋke shiinbii puni si bɛ̂ li na na pi pìi cwɔɔnrɔ piye shwɔhɔl'e pi bâra Poli ná Barinabasi na, pi tun Antiyɔshi kànhe e. Ɲyɛ Zhude pi maha mpyi Barisabasi ke, ka pi i uru ná Silasi cwɔɔnrɔ, pire shiin shuunniŋi tayyérege mpyi a pêe cìnmpyiibii dánafeebii shwɔhɔl'e. 
\v 23 Lɛtɛrɛŋi pi mpyi a sém'a kan pi á pi sà ŋkan ke, yi mpyi a sémɛ ur'e na:
\mi «Wuu cìnmpyiibii dánafeebii pi à fworo \w supyishiŋi sanŋi\w* i ná pi ɲyɛ Antiyɔshi kànhe ná Siri kìni ná Silisi wuuni i ke, wuu fwù na ɲyɛ yii na. Wuu pi ɲyɛ \w Yesu tùnntunmpii\w* ke, wuu ná dánafeebii kuruŋke kacwɔnribii pi à ŋge lɛtɛrɛŋi tun yii á. 
\v 24 Wuu à lógo na pìi na ɲyɛ a yîri naha wuu yyére mà kàr'a sà yii yákilibii wùrugo ná jwumpe p'e fo mà yii funɲyi pyi y'à pɛn, mà li ta wuu bà pi à pi tun mɛ.
\pi1
\v 25 Lire kurugo wuu pun'à wwɔ̀ a tɛ̀ɛn maa bɛ̂ li na, si pìi tun yii á, mà bâra wuu ntàannamacinmpyiibii Barinabasi ná Poli na. 
\v 26 Pire shiin shuunniŋ'à piye kan wuu Kafooŋi Yesu báaraŋ'á fo na ŋko si mpɔ̂ɔn pi múnahigil'e. 
\v 27 Wuu à Zhude ná Silasi tun mà bâra pi na, ɲje wuu à jwo sémɛŋi i ke, pire yabilimpii sí yire jwo yii á.
\pi1
\v 28 \w Kile Munaani\w* à ndemu cyêe wuu na, ka wuu u ɲɛɛ li na ke, lire li ɲyɛ, wuu ɲyɛ a yaa wuu tugure tabɛrɛ tɛ̀gɛ yii ɲuŋ'i, ná ɲcyii kapyaagii bà mɛ. Wuu sí yi jwo n‑waha yii á, 
\v 29 yii àha raa yasunɲyi kyaare kyàa mɛ, yii àha raa sìshange lyî mɛ, yatɔɔge k'à kwû mà ta sìshan ɲyɛ a fworo k'e mɛ, yii àha kuru kyaare kyà mɛ, yii láha \w jacwɔɔre\w* na. Yii aha láha cyire karigii mpyiŋi na, lir'à ɲwɔ. Wuu fwù ɲyɛ yii na.»
\p
\v 30 Ɲyɛ ka pi i pi yaha pi à kàre. Pi à sà nɔ Antiyɔshi kànhe e ke, maa dánafeebii bínni, maa lɛtɛrɛŋi kan pi á. 
\v 31 Ka pi i u kâla, yɛrɛyi jwumpe pu mpyi u e ke, puru jwumpe mpyi a sàa pi funɲyi táan. 
\v 32 Zhude ná Silasi u ɲyɛ Kile tùnntunmpii ke, ka pire si yɛrɛyɛ niɲyahaya kan cìnmpyiibii dánafeebil'á, maa màban le pi e Kile kuni i, 
\v 33 maa ntɛ̀ɛn wani mà tère pyi ná pi e. Lire kàntugo ka dánafeebii si jwó le pi á, maa pi tùugo. Cyage e pi mpyi a yîri ke, ka pi i núr'a kàre wani pi tunveebii yyére. [ 
\v 34 Ka Silasi si li lwɔ́ uye funŋ'i si ntɛ̀ɛn Antiyɔshi kànhe e.]
\p
\v 35 Ka Poli ná Barinabasi si tère pyi Antiyɔshi e. Sùpyire tabɛrɛ niɲyahara mpyi a bâra pi na, pi i sùpyire kâlali, maa Kafooŋi jwumpe yu pi á, puru pu ɲyɛ Jwumpe Nintanmpe.
\s1 Poli ná Barinabasi à láha piye na
\p
\v 36 Lire kàntugo ka Poli si Barinabasi pyi: «Wuu à Kafooŋi jwumpe jwo kànyi ɲjemu na ke, wuu núr'a shà wani, wuu sà dánafeebii kàanmucya kampyi pi wá na sì yyaha na Kile kuni i.»
\p
\v 37 Mà pi yaha pi i ŋko raa núruli, Yuhana pi maha mpyi Marika ke, Barinabasi la mpyi uru si ŋkàre ná pire e. 
\v 38 Ka Poli si jwo na u ɲyɛ a yaa u kàre ná pire e mɛ, ɲaha na yɛ mà pire yaha Panfili kùluni i, u à núru pire fye e, u saha ɲyɛ a pire tɛ̀gɛ pi báaraŋi na mɛ. 
\v 39 Ɲyɛ ka li i mpyi jwuɲyahama pi shwɔhɔl'e fo ka pi i láha piye na. Ka Barinabasi si Marika bâra uye na, ka pi i jyè bakwɔɔge e, mà kàre Sipiri kìni i. 
\v 40 Poli wi ke, ka uru si Silasi bâra uye na. Ka dánafeebii si jwó le pi á, maa pi kyaa le Kile cye e, bà Kafooŋi si mpyi si ɲwɔ pi na, si pi tɛ̀gɛ mɛ. 
\v 41 Lire kàntugo ka pi i ŋkàre Siri kìni i, maa yîri wani mà kàre Silisi kùluni i. Lire tooy'e, pi mpyi maha màban leni dánafeebil'e.
\c 16
\s1 Timɔti à bâra Poli ná Silasi na
\p
\v 1 Lire kàntugo ka Poli ná Silasi si ŋkàre Dɛribe kànhe e, maa yîri wani mà kàre Lisitiri kànhe e. \w Cyelempyaŋi\w* wà na mpyi wani Lisitiri kànhe e, uru mɛge na mpyi Timɔti. U nuŋi na mpyi dánafoo, \w Yahutu\w* u mpyi ure, ŋka u tuŋi na mpyi Girɛki. 
\v 2 Cìnmpyiibii dánafeebii pi mpyi Lisitiri kànhe e, mà bâra mpii pi mpyi Ikoni kànhe e ke, pire mpyi na u mɛtange yiri. 
\v 3 Lire kurugo Poli la mpyi si u pyi u báarapyiɲɛɛ. Ɲyɛ Yahutuubii pi mpyi wani ke, pire kurugo, ka Poli si u \w kwɔ̀n\w*, ɲaha na yɛ sùpyire puni mpyi a cè na u tuŋi na ɲyɛ Girɛki\f + \fr 16:3 \fr*\ft Ná Timɔti nuŋi sí mpyi Yahutu, lire e pi mú mpyi maha u wíi Yahutu. Ŋka Yahutuubii pi jà pi a u wíi Yahutu sèe wu, u mpyi a yaa u kwɔ̀n mà tàanna ná pi saliyaŋi i. Poli à Timɔti pyi u à uye kan pi à kwɔ̀n bà u si mpyi si mpyi Yesu Kirisita shɛnrɛ jwufoo niɲcɛnŋɛ Yahutuubii shwɔhɔl'e mɛ.\ft*\f*. 
\v 4 Pi niŋkaribii na, kànha maha kànha na pi à tòro ke, \w Yesu tùnntunmpii\w* ná Zheruzalɛmu kànhe dánafeebii kacwɔnribii mpyi a karigii ɲcyiimu jwo ke, ka pi i cyire jwo yire kànyi dánafeebil'á, maa li cya pi á, na pi a cyi kurigii ɲaare. 
\v 5 Là mpyi na bârali dánafeebii kuruɲyi fànhe ɲyahaŋi na, pìi sí i bârali pi na canŋa maha canŋa.
\s1 Kile kacyeeni l'à Poli pyi u à kàre Masedoni kùluni i ke
\p
\v 6 Ɲyɛ Poli ná u shɛ̀rɛfeebii la mpyi si sà Kile jwumpe jwo Azi kùluni i, ŋka \w Kile Munaani\w* ɲyɛ a ɲɛɛ mɛ. Lire e ka pi i Firijyi kùluni jyiile mà kàre Galati kùluni i. 
\v 7 Pi à sà byanhara Misi kùluni na ke, ka pi la si mpyi si ŋkàre Bitini wuuni i, ŋka Yesu Munaani \f + \fr 16:7 \fr*\ft Yesu Munaani ná Kile Munaani ɲyɛ niŋkin.\ft*\f* ɲyɛ a ɲɛɛ mɛ. 
\v 8 Ɲyɛ ka pi i Misi kùluni jyiile mà kàre Torasi kànhe na. 
\v 9 Mà Poli yaha wani, Kile à kani là cyêe u na. Canŋka numpilage e, u à Masedoni kùluni shinŋi wà niɲjyerewe ɲya, ka uru si jwo: «Poli, mii na mu ɲáare, ta ma Masedoni i ma a wuu tɛ̀gɛ.»\fig Masedoni shinŋ'à Poli yyere|src="CN01981b.tif" size="col" ref="Kapyiiŋkii 16.9"\fig*
\p
\v 10 Ɲyɛ Poli à yire jwo wuu á ke, ka wuu\f + \fr 16:10 \fr*\ft Luka à jwo: «wuu»: lir'à li cyêe naha ŋke cyage e u à bâra Poli na, pi i báare siɲcyan.\ft*\f* u ntíl'a li lwɔ́ wuye funŋ'i si ŋkàre Masedoni i, ɲaha na yɛ wuu à li ɲya na nàkaana baa, Kile à li cyêe wuu na na wuu sà Jwumpe Nintanmpe jwo wani shiinbil'á.
\s1 Lidi à uye kan Kafooŋi á Filipi kànhe na
\p
\v 11 Ka wuu u yîri Torasi kànhe e, maa bakwɔɔge lwɔ́ maa ntíl'a kàre Samɔtirasi kànhe e. Kuru canŋa nùmpanŋa, maa ŋkàre Nɛyapolisi kànhe e. 
\v 12 Maa yîri wani mà kàre Filipi kànhe na, kuru ku ɲyɛ Masedoni kùluni kànhe niɲcyiige, maa mpyi \w Ɔrɔmu shiinbii\w* màrampe e. Wuu à canmpyaa pyi kuru kànhe e. 
\v 13 \w Canŋɔŋk\w*'à pa nɔ ke, ka wuu u ŋkàre kànhe kàntugo yyére dùge ɲwɔge na, ɲaha na yɛ wuu à li ta na wani pi maha Kileɲarege pyi\f + \fr 16:13 \fr*\ft Filipi kànhe Yahutuubii nàmbaabii ɲyɛ a mpyi a kɛ kwɔ̀ mɛ. Lire e kuni ɲyɛ a mpyi a kan pi á pi Kile Jwumpe kàlambaga cyán wani mɛ. Lire kurugo Yahutuubii mpyi maha piye bínnini lwɔhe ɲwɔge na kànhe kàntugo. Làdaabii pi mpyi maha mpyi tufeempe ntaŋi kurugo ke, kuru lwɔhe pi mpyi maha ntɛ̀gɛ na pire pyi.\ft*\f*. Wuu à sà cyeebii mpiimu ta pi à bínni wani ke, wuu à Kile jwumpe jwo pir'á. 
\v 14 Pire cyeebil'e, wà mɛge na mpyi Lidi, uru mpyi a yîri Cyatiri kànhe e, u mpyi na fyáge Kile na. Uru ceeŋi mpyi maha vàanɲyi niɲyɛyi loŋgara wuyi pɛ́rɛli. Ka Kafooŋi Kile si u zòmbilini múgo, maa u pyi u à ɲɛɛ Poli jwumpe na. 
\v 15 Ka u ná u pyɛngɛ shiinbii puni si \w batize\w*. Lire kàntugo ka u u wuu pyi: «Ná yii s'à dá li na na sèeŋi na mii à naye kan Kafooŋi á, yii a ma mii pyɛnge e.» U à wuu kárama fo wuu à ɲɛɛ.
\s1 Pi à Poli ná Silasi cû a tò kàsuŋi i
\p
\v 16 Canŋka mà wuu niŋkaribii yaha Kileɲarege cyage e, wuu à círi ná bilicwoŋi w'e. Jínaŋi wà na mpyi u e, uru jínaŋi mpyi maha u pyi u u cɛɛre pyi. Uru ceeŋi mpyi maha wyɛ́rɛɲyahaga taa lire céepyiini i na ŋkaan u ɲùŋufeebil'á. 
\v 17 Ka uru ceeŋi si ntaha wuu ná Poli fye e, maa ŋko fànha na: «Mpii shiinbii na ɲyɛ Kileŋi nìɲyi wuŋi báarapyii. Kuni i zhwoŋi ɲyɛ na ntaa ke, lire pi ɲyɛ na ɲcyêre yii na.»
\p
\v 18 Ceeŋ'à lire pyi canmpyaa niɲyahagii funŋ'i, li ɲyɛ a pa ɲwɔ mɛ. Canŋka ka Poli lùyiri wuŋi si yyaha kɛ̂ɛnŋɛ u á, maa jínaŋi pyi: «Yesu \w Kirisita\w* mɛge na, fworo ŋge ceeŋi i.» Ka jínaŋi si ntíl'a fworo u e. 
\v 19 Uru bilicwoŋi ɲùŋufeebil'à li ɲya na wyɛ́rɛŋi pire ɲyɛ na ntaa u céepyiini cye kurugo ke, na lire kuni na ŋko s'a ntùni ke, ka pi i Poli ná Silasi cû, cyage e sùpyire maha bínnini ke, maa ŋkàre wani ná pi e fànhafeebii yyére. 
\v 20 Pi à nɔ wani ke, maa jwo yukyaabil'á: «Mpii shiinbii wá na wuu kànhe ɲyàha na wùruge. \w Yahutuu\w* pi ɲyɛ pi pi. 
\v 21 Pi wá na karigii ɲcyiimu yu sùpyir'á ke, kapyimbaagii cyi ɲyɛ cyi cyi, wuu \w Ɔrɔmu shiinbii\w* sì ɲɛɛ cyi na, si nta ɲjyere cyi mpyi na mɛ.»
\p
\v 22 Sùpyir'à yire lógo ke, ka pi lùgigii si yîri Poli ná Silasi taan. Ka yukyaabii si pi pyi pi à pi vàanɲyi dìril'a wwû pi na, maa pi bwɔ̀n ná kàsɔrigil'e. 
\v 23 Pi à pi bwɔ̀n sèl'e mà kwɔ̀ ke, maa pi le kàsuŋi i, maa kasubage kàanmucyafooŋi pyi u a pi kàanmucaa sèl'e. 
\v 24 Pi à puru jwo kàanmucyafooŋ'á ke, ka u u ntíl'a Poli ná Silasi lèŋɛ kasubage bapyɛɛgii puni kàntugo yyére wuuni i, maa pi tooyi le a shwɔ̂hɔ cinŋke kà na.
\p
\v 25 Ɲyɛ ɲìɲiŋke byanhampe e, Poli ná Silasi mpyi na Kile ɲáare, maa Kile pèente myahigii cêe, kàsujyiibii sanmpii sí i núru. 
\v 26 Mà pi yaha puru na, ka ɲìŋke si mpâl'a cyɛ̂ɛnnɛ, maa kasubage cúnŋɔ cúnŋɔ sèe sèl'e, ka ku ɲwɔyi puni si ntíl'a múgo, ka kàsujyiibii puni yɔ̀rɔyi si ŋkwɔ̀n ŋkwɔ̀n a láha pi na. 
\v 27 Ka kasubage kàanmucyafooŋi si ɲɛ̀. U à kasubage ɲwɔyi ɲya y'à múgo ke, maa wá na sɔ̂nŋi na kàsujyiibil'à fê a fworo, maa u ŋwɔtɔɔnge dìr'a wwû si ntɛ̀gɛ uye bò\f + \fr 16:27 \fr*\ft Ɔrɔmu shiinbil'á, kasubage kàanmucyafooŋi ká mpyi u ɲyɛ na ku kàanmucaa na ɲwɔge mɛ, ka kàsujyiŋi wà si fworo, nde li mpyi a yaa li pyi uru kàsujyiŋi na ke, lire pi maha mpyi ku kàanmucyafooŋi na.\ft*\f*. 
\v 28 Ka Poli si jwo fànha na: «Ma hà kapii pyi maye na mɛ! Wuu puni na naha naha!»
\p
\v 29 Ɲyɛ ka kasubage kàanmucyafooŋi si bɛ̀ɛnmɛ cya. U fyagara wuŋi fo na ɲcyɛ̂ɛnni, maa fyâl'a jyè babilini i, mà sà ɲcwo Poli ná Silasi fere e. 
\v 30 U à yîri ke, maa pi yige ntàani na, maa jwo: «Na cìnmpyii, ɲaha mii à yaa mii u pyi si nùmpanŋa ta yɛ?» 
\v 31 Ka pi i u pyi: «Dá Kafooŋi Yesu na, lire ká mpyi, mu ná ma pyɛngɛ shiinbii sí nùmpanŋa ta.»
\p
\v 32 Lire kàntugo ka Poli ná Silasi si Kafooŋi jwumpe jwo u ná u pyɛngɛ shiinbii pun'á. 
\v 33 Kuru numpililyage e, ka kasubage kàanmucyafooŋi si ŋkàre ná Poli ná Silasi i, maa sà pi nɔɔyi wyɛrɛ pyi, maa ntíl'a \w batize\w* mà bâra u pyɛngɛ shiinbii puni na. 
\v 34 Lire kàntugo maa Poli ná Silasi pyi pi à dùgo u bage nìɲyiŋi na, maa pi kan pi à lyî. Uru nàŋi ná u pyɛngɛ shiinbii puni mpyi funntange e, ɲaha na yɛ pi mpyi a piye kan Kile á.
\p
\v 35 Ɲyɛ ɲyɛ̀g'à pa múgo ke, ka \w yukyaabii kuruŋke\w* si pìi tun pi sà yi jwo kasubage kàanmucyafooŋ'á na u Poli ná Silasi cye yaha. 
\v 36 Ka kasubage kàanmucyafooŋi si sà Poli pyi: «Fànhafeebii naha a tùnntunmii yaha pi à pa yi jwo mii á na mii u yii cye yaha. Yii sí n‑jà n‑fworo s'a sì yyeɲiŋke e.» 
\v 37 Ka Poli si pi pyi: «Pi ɲyɛ a wuu yal'a yíbe mɛ, maa wuu bwɔ̀n, mà li ta wuu na ɲyɛ \w Ɔrɔmu\w* shiin\f + \fr 16:37 \fr*\ft Mpii pi ɲyɛ pi ɲyɛ Ɔrɔmu shiin mɛ, yukyaabii mpyi maha pi pyi pi à pire bwɔ̀n maa nta a pi yíbe. Ŋka li mpyi na fún mà Ɔrɔmu shin pyi amuni. Poli ná Silasi mpyi Ɔrɔmu shiin, lire e ke pi mpyi a yaa pi bwɔ̀n mɛ.\ft*\f*. Lire kàntugo pi à wuu le kàsuŋi i. Numɛ, pi la na ɲyɛ si núru wuu ŋwɔhɔ ɲjige kàsuŋi i la? Lire mpyi ɲyɛ mɛ, fo pire yabilimpii pi pa wuu yige.»
\p
\v 38 Ka tùnntunmpii si núr'a kàr'a sà yire jwo yukyaabil'á. Pi à lógo na Poli ná Silasi na ɲyɛ Ɔrɔmu shiin ke, ka pi i fyá, 
\v 39 maa ŋkàr'a sà piye mpìnni kan Poli ná Silasi á, maa pi yige kàsuŋi i, maa li ɲáare pi á na pi fworo kànhe e. 
\v 40 Pi à fworo kàsuŋi i ke, maa ŋkàre Lidi yyére, mà sà dánafeebii ta wani, maa pi yɛrɛ maa màban le pi e, maa nta a kàre.
\c 17
\s1 Ɲyàhaŋguruguŋi u à pyi Tesaloniki kànhe e ke
\p
\v 1 Lire kàntugo ka Poli ná Silasi si ntòro Anfipolisi kànhe e, maa yîri wani maa sà ntòro Apoloni kànhe e mà kàre Tesaloniki kànhe e. Kile Jwumpe kàlambage kà na mpyi wani Yahutuubil'á. 
\v 2 Bà Poli mpyi maha ntêe na li pyi mɛ, \w canŋɔŋke\w* ká nɔ, u mpyi maha ŋkàre Kile Jwumpe kàlambage e. Canŋɔɲyi taanre funŋ'i, ɲje y'à sémɛ Kile Jwumpe Semɛŋi i ke, ka u ná wani shiinbii si jwo yire kyaa na. 
\v 3 U mpyi maha yi fíniŋi na yu pi á, maa li cyêre pi na na fànha ku mpyi ku ki \w Kile Niɲcwɔnrɔŋi\w* u kyéreg'a bò, u u ɲɛ̀ a fworo kwùŋi i. U mpyi maha pi pyi: «Yesu kyaa mii ɲyɛ na yu yii á ke, uru u ɲyɛ Kile Niɲcwɔnrɔŋi.» 
\v 4 \w Yahutuubii\w* pìi mpyi a ɲɛɛ puru jwumpe na, maa bâra Poli ná Silasi na. Mpii pi mpyi na fyáge Kile na \w Girɛkiibi\w*l'e ke, ka pire niɲyahamii ná cyeebii mɛgɛfeebii pìi niɲyahamii mú si dá.
\p
\v 5 Ka lire yiɲcyɛge si jyè Yahutuubii ɲùŋufeebil'e, ka pire si kànhe supyifahafahayi yà yyer'a wà yiye na, maa yi sɔ̀n mà wà Poli ná Silasi na. Ka yire si jwuɲyahama yîrige sùpyire shwɔhɔl'e fo mà kànhe puni ɲyàha a wùrugo. Maa piye tug'a kàre Zhasɔn pyɛnge e, mà sà a Poli ná Silasi caa si ɲcû raa ma sùpyire cyage e. 
\v 6 Pi ɲyɛ a sà Poli ná Silasi ta wani mɛ, maa Zhasɔn ná dánafeebii piibɛrii cû a kàre fànhafeebii cyage e maa jwo fànha na: «Nte sùpyire ti ɲyɛ na diɲyɛŋi puni ɲyàha na wùruge ke, numɛ pir'à nɔ naha wuu yyére! 
\v 7 Zhasɔn yyére pi à sunmbage lèŋɛ, mà li ta karigii cyi ɲyɛ cyi ná \w Ɔrɔmu\w* saanbwɔhe saliyaŋi ɲyɛ a bɛ̂ mɛ, cyire pi ɲyɛ na yu. Pi wá na ŋko na saanŋi wabɛrɛ na ɲyɛ, na uru mɛge na ɲyɛ Yesu.»
\p
\v 8 Puru jwumpe ndògoŋi mpyi a sàa kànhe shiinbii ná fànhafeebii yákilibii wùrugo. 
\v 9 Mà tàanna ná saliyaŋi i, wyɛ́rɛ Zhasɔn ná u pyɛngɛ shiinbil'à kan a yaha fànhafeebil'á pi i nta a pi yaha.
\s1 Poli ná Silasi à Kile jwumpe jwo Bere kànhe e
\p
\v 10 Numpilag'à pa wwɔ̀ ke, ka dánafeebii si ntíl'a Poli ná Silasi pyi pi à kàre Bere kànhe e. Pi à sà nɔ wani ke, maa ntíl'a jyè \w Yahutuubii\w*\w Kile Jwumpe kàlambage\w* e. 
\v 11 Yahutuubii pi mpyi Bere kànhe e ke, pire mpyi funɲcɛnŋɛfee mà tòro Tesaloniki kànhe wuubii na. Kile jwumpe ndògoŋi mpyi a táan pir'á sèe sèl'e. Jwumpe Poli ná Silasi mpyi maha yu ke, pi mpyi maha puru kàanmucaa canŋa maha canŋa, si ɲcè kampyi pu ná Kile Jwumpe Semɛŋi wumpe na ɲyɛ niŋkin. 
\v 12 Lir'à pyi ke, ka Yahutuubii niɲyahamii si dá Yesu na. \w Girɛkiibii\w* shwɔhɔl'e, ka cyeebii mɛgɛfeebii niɲyahamii ná nàmbaabii niɲyahamii mú si dá Yesu na. 
\v 13 Ŋka Tesaloniki kànhe Yahutuubii pìl'à lógo na Poli ná Silasi wá na Kile jwumpe yu Bere kànhe e ke, ka pire si ŋkàr'a sà Bere kànhe shiinbii sɔ̀n a wà pi na. 
\v 14 Ɲyɛ ka cìnmpyiibii dánafeebii si ntíl'a Poli pyi u à kàre suumpe lwɔhe ɲwɔge na, maa sà bakwɔɔge kà lwɔ́, ka Silasi ná Timɔti si ntɛ̀ɛn wani Bere kànhe e. 
\v 15 Mpii pi mpyi a kàr'a sà Poli tùugo ke, pir'à kàr'a sà u yaha fo Atɛni kànhe e. Pi ninurubii na, ka Poli si yi jwo pi á na pi sà yi jwo Silasi ná Timɔti á, na pi a fyâa, pi a sì uru ɲwɔh'i.
\s1 Poli à jwo ná Atɛni kànhe ɲcèfeebil'e
\p
\v 16 Mà Poli yaha u u Silasi ná Timɔti sigili Atɛni kànhe e, u à li kàanmucya mà li ɲya na kành'à ɲî yasunɲyi na, ka lire si sàa pɛn u e. 
\v 17 Ɲyɛ \w Yahutuubii\w* ná \w supyishiŋi sanŋi\w* u mpyi na fyáge Kile na ke, u mpyi maha sì na yu ná pire e Kile Jwumpe kàlambage e. Canŋa maha canŋa, u mpyi maha sì sùpyire tabinniyi i, u aha sà mpiimu ta wani ke, u mpyi maha jwo ná pire e. 
\v 18 Ka Epikuri toŋkuni shiinbii pìi ná Sitoyiki toŋkuni shiinbii pìi si mpa na yu ná Poli i\f + \fr 17:18 \fr*\ft Mà tàanna ná Epikuri toŋkuni shiinbil'e sùpyaŋi maha mpyi shì na ntàanŋi kanni mɛɛ na, na Kile kuro ɲyɛ ɲìŋke e mɛ, na karigii puni na ɲyɛ ɲùŋɔ kurugo wogii. Sitoyiki toŋkuni shiinbii ɲyɛ a mpyi a ɲɛɛ sùpyire t'a ntàanŋi kanni caa mɛ. Mà tàanna ná pire sɔ̀nŋɔŋkanni i, ɲìŋke kataanmp'à cwɔɔnrɔ mà tàanna ná saliya e, lire e ke, sùpyir'à yaa pi piye waha pi i uru saliyaŋi yaha ɲjire e. Pi mpyi a karii soro, pi la mpyi si fànha ta pi funŋɔ karigii puni ná cyereyampe na ná pi yákilibil'e.\ft*\f*. Pi pìl'à jwo: «Ɲaha jwuɲyahama ŋge nàŋi ɲyɛ na yu yɛ?» Ka pìi si jwo: «Yasunɲyi yi ɲyɛ yi ɲyɛ naha wuu yyére mɛ, li naha kee yire kyaa u ɲyɛ na yu.» Pi à yire jwo ɲaha na yɛ Poli à Jwumpe Nintanmpe jwo pi á Yesu ná kwuɲɛni kyaa na\f + \fr 17:18 \fr*\ft «Kwuɲɛni»: Girɛkiibii shɛɛnre e, cyee mɛgɛ ki. Poli mpyi na Yesu ná kwuɲɛni kyaa yu ke, lire mpyi a pi pyi pi i sɔ̂nŋi na yasunɲyi yà shuunni kyaa Poli ɲyɛ na yu. Yasunmpɛɛge ku ɲyɛ yesu ná yasunɲcwɔge ku ɲyɛ kwuɲɛni ke, pi mpyi na sɔ̂nŋi na yire kyaa Poli ɲyɛ na yu.\ft*\f*.
\p
\v 19 Ka pi i Poli yyer'a kàre kànhe jwumpe tabinnige e, pi maha kuru cyage mɛgɛ pyi: «Areyopazi». Pi à nɔ wani ná u e ke, maa jwo: «Ná kàlaŋi nivɔnŋi i mu à pa ke, wuu la ɲyɛ ma a yà jwo wuu á uru kàmpanŋke na. 
\v 20 Ɲaha kurugo yɛ jwumpe mu ɲyɛ na yu ke, puru na ɲyɛ jwumɔ nivɔnmɔ wuu á, lire kurugo, wuu la na ɲyɛ ma a pu yyaha yal'a jwo wuu á.»
\p
\v 21 Atɛni kànhe shiinbii puni ná nàmpwuunbii pi mpyi pi shwɔhɔl'e ke, pire mpyi maha pi tèni fànha lwɔ́ kafɔnni kani ndògoŋi ná li bàraŋi na.
\p
\v 22 Mà Poli niɲjyereŋi yaha kànhe jwumpe tabinnige e, u à jwo: «Yii Atɛni kànhe shiinbii, mii à li kàanmucya mà li ɲya na yii na Kile caa cyaŋkannigii shiŋi puni na. 
\v 23 Ɲaha kurugo yɛ mà mii yaha ɲani na yii kànhe e, yaaga maha yaaga yii ɲyɛ na sunni ke, mii à yire puni ɲya. Ali mii à sémɛre tà ɲya t'à sémɛ tasunŋke k'e, na “Kileŋi u ɲyɛ sùpya ɲyɛ a u cè mɛ.” Uru Kileŋi yii ɲyɛ na mpêre mà li ta yii ɲyɛ a u cè mɛ, uru kyaa mii ɲyɛ na yu yii á.
\p
\v 24 Uru u ɲyɛ Kile. Uru u à diɲyɛŋi ná u funŋɔ yaayi puni dá ke, uru u ɲyɛ nìɲyiŋi ná ɲìŋke Kafooŋi. U ɲyɛ na ntɛ̀n sùpya bafanrage e mɛ. 
\v 25 Kile ɲyɛ a tîge na sùpya u báara pyi si ntaha uru tɛ̀gɛ mɛ, ɲaha na yɛ uru u maha shìŋi ná ŋɔni ná yi sanɲyi puni kaan sùpyire pun'á. 
\v 26 U à supyishiŋi puni pyi u à fworo shin niŋkin i, maa pi pyi pi à tɛ̀ɛn ɲìŋke cyeyi puni i, maa tèrigii láha láha cyiye na, maa pi tatɛɛnyi tɛgigii láha láha cyiye na mà kan pi á. 
\v 27 U à lire pyi bà pi puni si mpyi s'a uru Kile caa, bà wà maha yaaga caa na mâre mɛ, mà li ta u laage ɲyɛ a tɔɔn wuu wà tufiige na mɛ. 
\v 28 Ɲaha kurugo yɛ uru u à wuu dá, maa shìŋi kan wuu á, maa wuu pyi wuu u jìni na ɲyàha. Mpii pi maha myahigii cêe yii shwɔhɔl'e ke, yire pire pìl'à jwo na “Wuu à fworo Kile e.”
\p
\v 29 Ɲyɛ ná wuu s'à fworo Kile e, lire e ke sùpyaŋi cyɛg'à yaayi ɲjemu yaa na mpêre mu à jwo sɛɛnŋi wuyi, lire ɲyɛ mɛ wyɛ́rɛfyinŋi wuyi, lire ɲyɛ mɛ kafaayi loŋgara wuyi ke, wuu ɲyɛ a yaa wuu a sɔ̂nŋi na yire yaayi sùpyaŋ'à yaa ná u sɔ̀nŋɔre e ke, na Kile na ɲyɛ yire fiige mɛ. 
\v 30 Mpii pi à pi tìiŋi pyi Kile ɲcèmbaaŋi i ke, Kile ɲyɛ a pire cû a tàanna ná lire e mɛ. Ŋka Kile na yi yu numɛ sùpyire pun'á cyeyi puni i, na pi pi toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ pi i mpa ur'á. 
\v 31 Ɲaha kurugo yɛ Kile à canŋke kà tɛ̀gɛ, ŋkemu i u sí n‑pa diɲyɛŋi sùpyire puni sâra si ntàanna ná pi kapyiiŋkil'e ntìiŋi funŋke e ke. U yabiliŋi shincwɔnrɔŋi cye kurugo u sí lire pyi. U à u ɲɛ̀ a yige kwùŋi i, lire cye kurugo u à li cyêe sùpyire na na uru Kile à u cwɔɔnrɔ.»
\p
\v 32 Ɲyɛ pi à kwùubii ɲɛ̀ŋi jwumpe lógo Poli ɲwɔ na ke, ka pìi si wá na u fwɔ́hɔre, ka pìi si jwo: «Wuu sí n‑pa pu sanmpe lógo canŋke kabɛrɛ.» 
\v 33 Ɲyɛ ka Poli si yîri pi taan mà kàre. 
\v 34 Lire ná li wuuni mú i, pìi mpyi a taha u fye e, maa dá Yesu na. Pire e, wà mɛge na mpyi Denisi. Kànhe jwumpe cwɔɔnrɔfooŋi wà u mpyi ure. Ceeŋi wà mú na mpyi, uru mɛge na mpyi Damarisi, mà bâra piibɛrii na.
\c 18
\s1 Poli à kàre Kɔrɛnti kànhe e
\p
\v 1 Lire kàntugo Poli à yîri Atɛni kànhe e, mà kàre Kɔrɛnti kànhe e. 
\v 2 U à sà \w Yahutu\w* nàŋi wà ta wani, uru mɛge na mpyi Akilasi. Pɔn kùluni shin u mpyi u wi. U nimpavɔnŋi u mpyi mà yîri Itali kìni i ná u cwoŋi Pirisili i, ɲaha na yɛ saanŋi Kolodi mpyi a jwo na Yahutuubii puni pi fworo \w Ɔrɔmu\w* kànbwɔhe e. Ka Poli si bâra pi na. 
\v 3 Ná u ná pire sí mpyi na vàanɲyi bayi báaraŋi ninuŋi pyi, ka u u ntɛ̀ɛn pi yyére maa tère pyi ná pi e báaraŋi na.\fig Poli na vàanŋa baga yaa|src="AB02899b.tif" size="col" ref="Kapyiiŋkii 18.3"\fig* 
\v 4 Canŋɔɲyi puni i, u mpyi maha sì na yu ná Yahutuubii ná \w Girɛkiibi\w*l'e \w Kile Jwumpe kàlambage\w* e, maa ɲcaa pyiŋkannigii puni na, si pi pyi pi dá Yesu na. 
\v 5 Mà lwɔ́ Silasi ná Timɔti à yîri Masedoni kùluni i mà shà ke, Poli saha ɲyɛ a labɛrɛ bâra Kile jwumpe ɲjwuŋi na mɛ\f + \fr 18:5 \fr*\ft Filipi kànhe dánafeebil'à wyɛ́rɛ kan Silasi ná Timɔti á pi tùugo Poli á. Lire mpyi a Poli pyi u à yyeɲiŋɛ ta u Kile báaraŋi i, ka lire si u pyi u saha ɲyɛ a uye yaha wyɛ́rɛ cya báara na mɛ. Yii 2 Kɔrɛnti Shiinbii 11.9 ná Filipi Shiinbii 4.14-15 ná Kapyiiŋkii 17.15 wíi.\ft*\f*. U mpyi maha yi fíniŋi na yu Yahutuubil'á na Yesu u ɲyɛ \w Kile Niɲcwɔnrɔŋi\w*. 
\v 6 Ŋka Yahutuubii ɲyɛ a ɲɛɛ Poli jwumpe na mɛ, maa u cyere. Lir'à pyi ke, ka u u u vàanntinŋke ɲâhara mà wà pi na\f + \fr 18:6 \fr*\ft Yii Marika 6.11 ná Luka 9.5 wíi.\ft*\f*, maa yi jwo pi á: «Yii mɛ́ɛ ká mpyi yii ɲyɛ a shwɔ nùmpanŋa yoge na mɛ, mii kuro saha ɲyɛ yire e mɛ. Mpii pi ɲyɛ pi ɲyɛ Yahutuu mɛ, numɛ mii sí raa wá pire yyére si sà Jwumpe Nintanmpe jwo pir'á.»
\p
\v 7 Ɲyɛ ka Poli si yîri wani mà kàre nàŋi wà pyɛngɛ, uru mɛge na ɲyɛ Titusi Zhutusi. Uru nàŋi mpyi na fyáge Kile na, u pyɛnge mpyi a tíiŋɛ Kile Jwumpe kàlambage na. 
\v 8 Ka Kile Jwumpe kàlambage ɲùŋufooŋi Kirisipusi ná u pyɛngɛ shiinbii puni si mpa dá Kafooŋi Yesu na. Kɔrɛnti kànhe shiinbii pi mpyi na núru Poli ɲwɔ na ke, ka pire niɲyahamii si mpa dániyaŋi pyi, maa \w batize\w*.
\p
\v 9 Canŋka numpilage e, Kafooŋi à kani là cyêe Poli na maa jwo: «Ma hà raa fyáge mɛ, ta yu, ma hà vyâha mɛ, 
\v 10 mii na ɲyɛ ná mu i, wà mú sì n‑jà nɔ mu na si kapii pyi mu na mɛ, mii wuubil'à ɲyaha naha ŋke kànhe e.»
\p
\v 11 Ɲyɛ ka Poli si ntɛ̀ɛn mà yyee niŋkin ná yiɲye baani pyi wani kuru kànhe e na sùpyire kâlali Kile jwumpe na.
\p
\v 12 Ɲyɛ mà Galiyɔn yaha Akayi kùluni ɲùŋufente na, canŋka Yahutuubii pìl'à jwo a ɲwɔ, maa ŋkàr'a sà Poli cû a kàre u yyére, u u sà u yíbe. 
\v 13 Pi à sà nɔ ná u e Galiyɔn yyére ke, maa jwo: «Ŋge nàŋi wá na sùpyire yákilibii kɛ̂ɛnŋi na pi a Kile pêre pyiŋkanni labɛrɛ na, ndemu l'à kàntugo wà wuu \w Saliyaŋi\w* á ke.»
\p
\v 14 Ɲyɛ mà Poli yaha u u ŋko raa yu, ka Galiyɔn si jwumpe lwɔ́ maa jwo Yahutuubil'á: «Kampyi kapii, lire ɲyɛ mɛ kapyimbaala ŋge nàŋi mpyi a pyi, mii mpyi na sí ɲɛɛ yii Yahutuubii jwumpe lógo. 
\v 15 Ŋka ná li s'à pa nta na jwumpe pà ná mɛyi yà ná yii Saliyaŋi karigii cyìi nàkaana ti ɲyɛ ti ti, yii yabilimpii pi yi yyaha cwɔɔnrɔ. Mii la ɲyɛ sì yogo kwɔ̀n wà ná mpe e mɛ.» 
\v 16 Galiyɔn à puru jwo ke, maa pi pyi pi fworo yukyaala bage e. 
\v 17 Lir'à pyi ke, Kile Jwumpe kàlambage ɲùŋufooŋi mɛge ku ɲyɛ Sɔsitɛni ke, ka pi i uru cyán a cû, maa u yal'a jya yukyaala bage yyaha yyére, ka Galiyɔn si uye pyi mu à jwo u ɲyɛ na pi ɲaa mɛ.
\s1 Poli à núr'a kàre Antiyɔshi kànhe e
\p
\v 18 Cyire puni kàntugo, Poli à mɔ Kɔrɛnti kànhe e sahaŋki maa nta a kuni cya dánafeebil'á, ka u ná Pirisili ná Akilasi si jyè bakwɔɔge e mà kàre Siri kìni kàmpanŋke na. Lire mpyi a Poli ta u à ɲwɔfaaga fáa Kile á, lir'à pyi ke, ka u u u ɲùɲjoore kwɔ̀n Sanŋkere kànhe e maa nta a kàre. 
\v 19-21 Pi à sà nɔ Efese kànhe e ke, ka Poli si ŋkàre \w Kile Jwumpe kàlambage\w* e, maa sà jwo ná \w Yahutuubi\w*l'e. Ka pire si u ɲáare na u tɛ̀ɛn wani pire yyére u tère pyi, ŋka Poli ɲyɛ a ɲɛɛ mɛ, maa kuni cya pi á, maa jwo na l'aha ntáan Kile e, na uru na sí núru n‑pa pi yyére. Lire kàntugo maa yîri u shɛ̀rɛfeebii Pirisili ná Akilasi taan maa ŋkàr'a sà jyè bakwɔɔge e mà kàre. 
\v 22 Pi à sà nɔ Sezare kànhe e ke, ka Poli si fwor'a kàre Zheruzalɛmu kànhe e mà sà dánafeebii kuruŋke shɛ́ɛre, maa yîri wani mà kàre Antiyɔshi kànhe e. 
\v 23 U à tère pyi wani maa nta a kàre Galati kùluni i, maa yîri wani mà kàre Firijyi wuuni i. Lire ɲani tooy'e, u à màban le \w cyelempyiibii\w* puni i, bà pi si mpyi s'a sì yyaha na Kile kuni i mɛ.
\s1 Apolosi à kàr'a sà a Kile jwumpe yu Efese ná Kɔrɛnti kànyi na
\p
\v 24 Lire tèni i, \w Yahutuŋi\w* wà na mpyi a yîri Alɛzandire kànhe e mà pa Efese kànhe e, uru mɛge mpyi Apolosi, u mpyi a jwumpe cè, maa Kile Jwumpe Semɛŋi cè sèe sèl'e. 
\v 25 Pi mpyi a u kâla Kafooŋi Yesu kuni ɲaaraŋkanni na, ŋka nde li ɲyɛ \w batizeliŋi\w* kani ke, u taceŋke mpyi a láha Yuhana Batizelipyiŋi u kàlaŋi na. Lire ná li wuuni mú i, u mpyi maha Yesu kani fíniŋi na yu ná u zòmbilini puni i sùpyir'á. 
\v 26 U mpyi maha yu sùpyire yyaha yyére fyagara baa \w Kile Jwumpe kàlambage\w* e. Pirisili ná Akilasi à u jwumpe lógo ke, maa u yyer'a kàre, maa Kile kuni yal'a cyêe u na.
\p
\v 27 Akayi kùluni zhèŋi lage mpyi a pa mpyi Apolosi na, ka cìnmpyiibii dánafeebii si màban le u e, maa lɛtɛrɛ sém'a kan Akayi kùluni \w cyelempyiibi\w*l'á, maa yi jwo pi á na u aha nɔ wani pi yyére, pi i u cùmu lemɛ ɲwɔ. U à pa shà ke, ka Kile si ɲwɔ u na, ka u kàlaŋi niŋkanŋi si fànha kan dánafeebil'á, maa pi pyi pi i sì yyaha na Kile kuni i. 
\v 28 U mpyi maha \w Yahutuubii\w* tawurugoyi cyêre pi na sùpyire shwɔhɔl'e. Wà mpyi na sì n‑jà u kyáala mɛ. U mpyi maha Kile Jwumpe Semɛŋi yyahe fíniŋi na yu pi á na Yesu u ɲyɛ \w Kile Niɲcwɔnrɔŋi\w*.
\c 19
\s1 Poli na Kile jwumpe yu Efese kànhe e
\p
\v 1 Mà Apolosi yaha Kɔrɛnti kànhe e, Poli à Azi ɲaɲyi jyiile mà kàre Efese kànhe e, mà sà \w cyelempyiibii\w* pìi ta wani, 
\v 2 maa pi pyi: «Tèni i yii à dá Yesu na ke, yii à \w Kile Munaani\w* ta la?» Ka pi i u pyi: «Wuu bá sàha ŋkwɔ̀ a Kile Munaani kyaa lógo mà ɲya mɛ.» 
\v 3 Ka u u núr'a pi pyi: «Lire sanni i ke, \w batizeliŋi\w* shiŋi ŋgire pi à pyi yii na yɛ?» Ka pi i u pyi: «Yuhana Batizelipyiŋi mpyi na ŋgemu pyi ke.» 
\v 4 Ka u u jwo: «Mpii pi mpyi maha pi toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ ke, pire Yuhana mpyi maha batizeli lwɔhe e. Ŋka u mpyi maha yi yu sùpyir'á na ŋgemu u sí n‑pa uru kàntugo ke, na pi dá uru na, uru u ɲyɛ Yesu.» 
\v 5 Ɲyɛ pi à yire lógo ke, maa nta a batize Kafooŋi Yesu mɛge na. 
\v 6 Ka Poli si u cyeyi taha pi ɲùɲyi na, maa Kile ɲáare pi na, ka Kile Munaani si ntîge pi ɲuŋ'i, ka pi i wá na yu shɛɛnre tabɛr'e, maa Kile tùnnture yu. 
\v 7 Tire sùpyire mpyi a shiin kɛ ná shuunni kwɔ̀.
\p
\v 8 Mà Poli yaha kuru kànhe e, u mpyi maha sì na \w Kile Saanre\w* kani fíniŋi na yu sùpyir'á fyagara baa \w Kile Jwumpe kàlambage\w* e. U mpyi maha pyiŋkannigii puni pyi bà u lógofeebii si mpyi si ɲɛɛ puru jwumpe na mɛ. U à lire pyi fo mà sà nɔ yiɲyɛ taanre na. 
\v 9 Ŋka shinɲyahara mpyi a pi niŋgyigigii waha, maa ɲcyé si ndá Poli jwumpe na, maa Kafooŋi kuni fwɔ́hɔre sùpyire ɲyii na. Ɲyɛ ka Poli si cyelempyiibii yyer'a yîri pi taan, maa ŋkàre ná pi e Tiranusi kàlambage e, maa sà a pi kâlali wani canŋa maha canŋa. 
\v 10 Poli à lire pyi mà nɔ yyee shuunni na. Lir'à pyi ke, \w Yahutuubii\w* ná supyishi maha shi u mpyi Azi kùluni i ke, pire pun'à Kafooŋi jwumpe lógo.
\s1 Yahutuubii pi mpyi na jínabii kɔ̀re na yige pifeebil'e ke, pire kani
\p
\v 11 Kakyanhala karigii cyi à sìi sùpya sàha sàa cyi ɲya mɛ, Kile mpyi maha cyire pyi Poli cye kurugo. 
\v 12 Vàanɲyi, lire ɲyɛ mɛ sìcuyi yi mpyi a bwɔ̀n Poli na ke, pi mpyi maha yire lwúu maha sì na ntare yampii ná jínacyaanbii na. Lire mpyi maha yampii pyi pi i ɲcùuŋi, maa jínacyaanbii jínabii pyi pi i fwore pi e.
\p
\v 13 \w Yahutuubii\w* pìi na mpyi wani, pire mpyi maha ɲaare na mâre, marii jínabii kɔ̀re na yige pifeebil'e. Ka pire la si mpyi s'a jínabii kɔ̀re s'a yige pifeebil'e ná Kafooŋi Yesu mɛge e mú. Pi aha jínacyanŋi wà ɲya, pi mpyi maha jwo: «Yesuŋi kyaa Poli maha yu ke, uru mɛge na, yii fworo!» 
\v 14 Yahutuubii sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe kà mɛge na mpyi Sikɛva. Uru pyìibii nàmbaa baashuunni mú mpyi maha uru ŋge báaraŋi pyi. 
\v 15 Ɲyɛ canŋka, pi à puru jwumpe jwo ná jínacyanŋi w'e, ka jínaŋi si jwo: «Mii à Yesu cè, Poli ɲyɛ sùpyaŋi ŋgemu ke, mii à uru cè mú, ŋka yii de? Mpire pi ɲyɛ yii yɛ?»
\p
\v 16 Nàŋi i jínabii ɲyɛ ke, ka uru si ɲcwo pi na, maa pi kyérege sèe sèl'e fo mà pi bânnaga, ka pi cípyire wuubii si fê a fworo u bage e.
\p
\v 17 Yahutuu yo, supyishiŋi sanŋi yo, shin maha shin u mpyi Efese kànhe e ke, pire pun'à nde kani lógo maa fyá. Ka Kafooŋi Yesu mɛge sí n‑pêe.
\p
\v 18 Mpii pi mpyi a dá Yesu na ke, pire niɲyahamii mpyi na ma na yyéreli sùpyire yyaha na, maa pi \w kapegigii\w* nimpyiiŋkii yu. 
\v 19 Mpii pi mpyi na sìŋkanmpe pyi ke, pire niɲyahamil'à pa ná pi sìŋkanmpe sémɛbil'e, ka pi i mpa pi bínni piye ɲuŋ'i, maa pi súugo sùpyire ɲyii na, maa pire sémɛbii lwɔɔre wà tiye na, ka pi lwɔɔre sí mpa bɛ̂ wyɛ́rɛfyinŋi kampwɔhii beeshuunni ná kɛ (50.000) na.\fig Sìŋkanfeebii na pi sìŋkanmpe sémɛbii súuge|src="WA03985b.tif" size="span" ref="Kapyiiŋkii 19.19"\fig*
\p
\v 20 Lire pyiŋkanni na, Kafooŋi jwumpe mpyi na ɲcaali cyeyi yyaha kurugo fwɔfwɔ maa fànha taa.
\s1 Ɲyàhaŋguruguŋi u à pyi Efese kànhe e ke
\p
\v 21 Cyire karigii toroŋkwooni kàntugo, mà \w Kile Munaani\w* yaha l'à Poli yyaha cû, u à li lwɔ́ uye funŋ'i si ntòro Masedoni ná Akayi kùligil'e si raa wá Zheruzalɛmu kànhe e. U mpyi maha yi yu na uru ká nɔ wani, na ur'à yaa u sà fworo \w Ɔrɔmu\w* kànbwɔhe e mú. 
\v 22 Ɲyɛ ka u u u ɲaaraɲɛɛbii pìi shuunni yaha pi à kàre Masedoni i, pire pi mpyi Timɔti ná Erasiti. Ka u yabiliŋi si ntɛ̀ɛn mà tère pyi sahaŋki Azi kùluni i.
\p
\v 23 Kafooŋi Yesu kuni kani mpyi a ɲyàhaŋgurugo nimbwo yîrige lire tèni i. 
\v 24 Sɛɛnbuŋi wà na mpyi wani, uru mɛge na mpyi Demɛtirusi, wyɛ́rɛfyinŋi u mpyi na bùu. Yasunŋke mɛge pi maha mpyi Aritɛmisi\f + \fr 19:24 \fr*\ft Shinɲyahara mpyi na sɔ̂nŋi na kuru yasunŋke na ɲyɛ ceewe ŋgemu u maha pyìibii kaan sùpyir'á, maa sùmaŋi pyi u u ɲwɔge ke. Efɛsi kànhe e kuru yasunŋke tabwɔhe mpyi.\ft*\f* ke, uru nàŋi mpyi maha kuru yasunŋke bage shiŋi yaa ná wyɛ́rɛfyinŋi i na mpɛ́rɛli. U ná u báarapyiibii mpyi maha wyɛ́rɛɲyahaga taa uru báaraŋi i. 
\v 25 Ɲyɛ canŋka, ka uru nàŋi si u báarapyiibii ná sɛɛnbuubii puni yyer'a bínni maa jwo: «Mii cìnmpyiibii, yii à li cè na ŋge báaraŋi i wuu ɲyɛ na wuu ɲwɔlyiŋi taa. 
\v 26 Ŋka nde ŋge Poliŋi ɲyɛ na mpyi ke, yii na li núru maa li ɲaa. U à jwo na sùpyire maha kacyanhigii ɲcyiimu yaa ná pi cyeyi i ke, na cyire ɲyɛ yafyin mɛ. Nde kani ɲyɛ Efese kànhe kanni ɲùŋɔ kyaa mà dɛ, li na ŋko si mpyi Azi kùluni puni ɲùŋɔ kyaa. U s'à shinɲyahara ɲùmbogii kɛ̂ɛnŋɛ ná puru jwumpe e mà kwɔ̀. 
\v 27 Ná wuu ɲyɛ a wuye waha mɛ, wuu là nta kuni sí n‑tò, mà bâra lire na, wuu yasunɲcwɔge mɛge ku ɲyɛ Aritɛmisi ke, kuru yasunŋke bage saha sì n‑pa n‑pyi laage e mɛ. Kuru yasunŋke Azi kùluni shiinbii ná kìni shiinbii puni ɲyɛ na sunni ke, pèenɛ saha sì n‑pa n‑taha ku na mɛ.»
\p
\v 28 U à puru jwo ke, mpii pi mpyi wani ke, ka pire lùyiri wuubii si wá na yasunŋke báami maa ŋko fànha na: «Wuu Efese kànhe shiinbii yasunɲcwɔge Aritɛmisi fiige ɲyɛ mɛ!»
\p
\v 29 Ɲyɛ ka pi i kànhe puni ɲyàha a wùrugo ná puru tùnmpe e. Lire mpyi a Poli ɲaaraɲɛɛbii pìi shuunni, Gayusi ná Asitariki ta wani. Masedoni kùluni shiin pi mpyi pire, ka sùpyire si ntíl'a pire cyán a cû mà kàre tafage e. 
\v 30 Poli yabiliŋi la mpyi si ŋkàre sùpyire tabinnige e, ŋka \w cyelempyiibii\w* ɲyɛ a ɲɛɛ mɛ. 
\v 31 Azi kùluni fànhafembwoyi yà mú na mpyi wani, yire na mpyi Poli cevee, ka pire si tùnnturo tun u á, na u àha zhà sùpyire tabinnige e mɛ.
\p
\v 32 Lire tèni mpyi a jwumpe ta p'a ɲyaha sùpyire shwɔhɔl'e, wà ná wà wumɔ ɲyɛ a mpyi niŋkin mɛ. Nde na pi mpyi a bínni ke, shinɲyahara na mpyi wani, pi ɲyɛ a mpyi a lire cè mɛ.
\p
\v 33 \w Yahutuŋi\w* wà na mpyi wani, uru mɛge na mpyi Alɛzandiri. Ka pi i uru ŋɔɔŋ'a kàr'a sà yyéeŋɛ sùpyire yyaha yyére. Ka u u cyɛge tɛ̀g'a sùpyire pyi na ti fyâha. U la mpyi si u Yahutuɲɛɛbii tùbile kɔ̀rɔ sùpyire shwɔhɔl'e. 
\v 34 Ŋka sùpyir'à pa ɲcè na Yahutu u ɲyɛ u wi ke, ka pi puni si bínn'a jwo fànha na: «Wuu Efese kànha shiinbii yasunɲcwɔge Aritɛmisi fiige ɲyɛ mɛ!» Maa ŋkwôro lire na fo na ŋko si nɔ lɛrii shuunni fiige na.
\p
\v 35 Sémɛsemɛŋi u mpyi kànhe e ke, uru u à pa jà a sùpyire pyi t'à fyâha, maa jwo: «Efese kànhe shiinbii, sùpyire pun'à li cè na yasunɲcwɔge Aritɛmisi k'à yîri nìɲyiŋi na mà cwo ke, na Efese kànhe ku ɲyɛ kuru ná ku bage kàanmucyafooŋi. 
\v 36 Sùpya sì n‑jà yire kyáala mɛ. Lire e ke yii yii funɲyi ɲíŋɛ, yii àha raa karigii pyi ɲùŋɔ kurugo mɛ. 
\v 37 Yii à mpii nàmpii cû mà pa naha, mà li ta pi ɲyɛ a yafyin yû yasunŋke bage e mɛ, pi mú ɲyɛ a jwumpimɛ jwo mà yyaha tíi ná wuu yasunŋke e mɛ. 
\v 38 Demɛtirusi ná u báarapyiɲɛɛbii la ká mpyi si sùpyaŋi wà cɛ̂ɛgɛ kani là na, pi a sì yukyaala bage e yukyaabii yyére ná lire kani i. 
\v 39 Kampyi pabɛrɛ sí na wá yii á, wuu mpìnniŋi canŋke, wuu sí puru cwɔɔnrɔ. 
\v 40 Lire baare e nde li nde wuu à pyi amɛ niɲjaa ke, wuu sí n‑jà ɲcɛ̀ɛgɛ ta l'e, ɲaha na yɛ pi aha wuu yíbe, wuu sì n‑jà ɲùŋɔ ta sùpyire kabinnini na mɛ.» 
\v 41 U à puru jwo a kwɔ̀ ke, maa sùpyire cye yaha.
\c 20
\s1 Nde Poli à pyi Masedoni ná Gɛrɛsi kùligil'e ke
\p
\v 1 Ɲyɛ màhaŋ'à pa fyâha ke, ka Poli si \w cyelempyiibii\w* yyer'a bínni maa pi yɛrɛ, lire kàntugo maa kuni cya pi á maa ŋkàre Masedoni kùluni i. 
\v 2 U à yɛrɛyɛ niɲyahaya kan lire kùluni dánafeebil'á maa nta a jyiil'a kàre Girɛsi kùluni i. 
\v 3 U à yiɲyɛ taanre pyi wani. Tèni i u à uye bégele si jyè bakwɔɔge e raa ŋkɛ̀ɛge Siri kìni i ke, ka u u lógo na \w Yahutuubii\w* pìi na wá a vùnŋɔ pwɔ u mɛɛ na. Ɲyɛ lir'à pyi ke, ka u u li lwɔ́ uye funŋ'i si núru ntòro Masedoni i s'a wá. 
\v 4 Mpii pi mpyi a u tùugo ke, pire pi mpyi Bere kànhe shinŋi Pirusi jyaŋi Sopatɛri ná Asitariki ná Sekundusi, pire shiin shuunniŋi mpyi a yîri Tesaloniki kànhe e, mà bâra Gayusi na, uru mpyi a yîri Dɛribe kànhe e, ná Timɔti, ná Tisike ná Torofimu, pire shiin shuunniŋi mpyi a yîri Azi kùluni i. 
\v 5 Ka pire si ŋkàre wuu yyaha na maa sà wuu sige Torasi kànhe e. 
\v 6 \w Bwúuruŋi niɲjirigembaaŋi kataanni\w* toroŋkwooni kàntugo, ka wuu u bakwɔɔge kà lwɔ́ Filipi kànhe e, maa canmpyaa kaŋkuro ɲara pyi maa nta a nɔ Torasi kànhe e, maa ntɛ̀ɛn wani mà cibilaaga pyi.
\s1 Poli à bu ɲɛ̀ Torasi kànhe e
\p
\v 7 Cibilaage canɲcyiige\f + \fr 20:7 \fr*\ft Yahutibil'á cibilaage canɲcyiige ku ɲyɛ káriŋi.\ft*\f* ka wuu u wwɔ̀ maa Kafooŋi ɲjyìŋi lyî siɲcyan. Poli la mpyi s'a ŋkɛ̀ɛge kuru canŋa nùmpanŋa na. Ɲyɛ ka u u Kile Jwumpe jwo ná dánafeebil'e fo mà sà ɲìŋke ɲî. 
\v 8 Wuu mpyi a bínni batɔɔnge nìɲyibabilini l'e, bɛ̀ɛnmɛ yaaya niɲyahaya mpyi a mîni mîn'a yaha lire babilini yyaha kurugo. 
\v 9 Nàɲjiiŋi wà na mpyi ná wuu e, uru mɛge na mpyi Etikusi, uru mpyi a tɛ̀ɛn finɛtiriŋi ɲwɔge na. Poli à mɔ jwumpe na ke, ka uru si mpa ŋɔ́n'a funŋɔ wwɔ̀ uye na. Pur'e u à kwôro mà bwɔ̀n a pôl'a yîri batɔɔnge nìɲyibabilini tanrewuuni i mà pa ɲcwo. Pi à ta pi sà u yîrige ke, mà u ta u à kwû. 
\v 10 Ka Poli si ntîg'a kàre maa sà lyêele u ɲuŋ'i, maa u cû u cyeyi na maa jwo: «Yii àha raa fyáge mɛ, u na ɲyɛ ɲyii na!»
\p
\v 11 Lire kàntugo ka Poli si núr'a dùgo maa sà bwúuruŋi lwɔ́ maa u kwɔ̀n kwɔ̀n a táa pi à lyî, maa ŋkwɔ̀ maa jwumpe sogo mà sà nɔ fo canŋaɲyiini tèefworoni na, maa nta a kàre. 
\v 12 Ɲyɛ ka pi i nàɲjiiŋi tùug'a kàre pyɛnge e, u mpyi ɲyii na, ka lire si màban lèŋɛ dánafeebil'e.
\s1 Poli na Efese kànhe dánafeebii kacwɔnribii yɛrɛge
\p
\v 13 Lire kàntugo ka wuu u bakwɔɔge lwɔ́ a kàre Azosi kànhe e. Poli mpyi a jwo na uru sí raa ɲaare s'a wá tɔɔre na kuru kànhe na. Wani u mpyi na sí sà bâra wuu na bakwɔɔge e. 
\v 14 U à sà wuu ta Azosi kànhe e ke, maa bâra wuu na, ka wuu u bakwɔɔge lwɔ́ mà kàre Mitilɛni kànhe e, 
\v 15 maa yîri wani mà kàr'a sà nɔ kuru canŋa nùmpanŋa na Kiyɔsi kìni sìcampe na. Kuru canŋa nùmpanŋa, maa nɔ Samɔsi kìni i. Kuru canŋa nùmpanŋa, maa nɔ Milɛti kànhe e. 
\v 16 Yii li cè na Poli la mpyi si ntòro Efese kànhe taan yyérembaa. U la ɲyɛ a mpyi si mɔ Azi kùluni i mɛ. U funŋke mpyi a wyɛ̀rɛ, ɲaha na yɛ u la mpyi, ná labɛrɛ ɲyɛ a pyi mɛ, si \w Pantekɔtiŋi\w* kataanni ɲùŋɔ bɛ̂ Zheruzalɛmu kànhe e.
\p
\v 17 Lire e ka u u ntɛ̀ɛn Milɛti kànhe e maa tùnnturo tùugo Efese kànhe dánafeebii kuruŋke kacwɔnribil'á, na pi pa.
\p
\v 18 Pi à pa ke, ka u u pi pyi: «Mà lwɔ́ mii à pa naha Azi kùluni i ke, fo mà pa nɔ niɲjaa na, yii à mii toroŋkanni cè yiye shwɔhɔl'e. 
\v 19 Mii à naye tîrige pyiŋkannigii puni na, maa báaraŋi pyi Kafooŋi á, maa ŋkyaala fo mà ɲyilwɔhe wu, ɲaha na yɛ \w Yahutuubi\w*l'à vùnɲyi pwɔ tooyo niɲyahay'e mii na, maa yyefugo niɲyahaga nɔ mii na. 
\v 20 Lire ná li wuuni mú i, yaaga maha yaag'e yii tɔ̀ɔn ɲyɛ ke, mii ɲyɛ a kuru kà ŋwɔhɔ yii na mɛ. Sùpyire shwɔhɔl'e yo, yii pyɛnyi i yo, mii à yii kâla yire na.
\p
\v 21 Yahutuubii bâra \w supyishiŋi sanŋi\w* na, mii à yi jwo a waha pi á na pi pi toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ, pi i piye kan Kile á, pi i dá wuu Kafooŋi Yesu na. 
\v 22 Ɲyɛ numɛ, mii niŋkareŋi u ŋge Zheruzalɛmu i, nde li sí n‑sà mii ta wani ke, mii ɲyɛ a lire cè mɛ. Ŋka \w Kile Munaani\w* fànhe ku ɲyɛ mii na. 
\v 23 Nde mii à cè ke, lire li ɲyɛ: kànha maha kànha na mii na ntùuli ke, Kile Munaani maha li cyêe mii na na kàsujyiini ná yyefuge ku ɲyɛ mii yyaha na wani. 
\v 24 Ŋka mii múnaani kani ɲyɛ a mii funŋɔ pɛn mɛ. Nde l'à mii funŋɔ pɛn ke, lire li ɲyɛ: Kafooŋi Yesu à báaraŋi ŋgemu le mii cye e ke, mii u jà a uru pyi a ɲwɔ si nɔ u tɛgɛni na. Uru u ɲyɛ, Kile à ɲwɔ wuu na maa kani ndemu pyi ke, mà lire jwumpe jwo sùpyir'á.
\p
\v 25 Ɲyɛ yii mpiimu yyére mii à tòro maa \w Kile Saanre\w* jwumpe jwo ke, mà lwɔ́ numɛ na, yii saha sì mii ɲya mɛ. 
\v 26 Lire kurugo mii sí yi jwo yii á niɲjaa, yii ŋgemu ká kani là para ke, urufoo ɲùŋɔ tuguro ti ɲyɛ tire, ti saha ɲyɛ mii woro mɛ. 
\v 27 Ɲaha kurugo yɛ yii zhwoŋi kàmpanŋke na, kyaa maha kyaa li ɲyɛ Kile ɲyii wuuni ke, mii ɲyɛ a lire là ŋwɔhɔ yii na mɛ. 
\v 28 Lire e ke yii a yiye kàanmucaa, Kile Munaani à yii tìŋɛ yatoŋkuruŋke ŋkemu ɲùŋɔ na ke, yii raa kuru kàanmucaa. \w Kile Jyaŋi\w* à u sìshange wu, ka Kile si dánafeebii mpiimu cya mà wà piye na ke, yii yaha pire na, yii raa pi ɲwɔ caa. 
\v 29 Mii à li cè, mii kareŋkwooni kàntugo, bà sigepwuunbii maha jyè mpàkuruŋke shwɔhɔl'e maa ku bwɔ̀n a caala mɛ, amuni sùpyire tà sí n‑pa jyè yii shwɔhɔl'e si yii wurugo. 
\v 30 Ali yii shwɔhɔl'e, pìi sí n‑pa raa fini si \w cyelempyiibii\w* pìi fáanŋa si ŋgurugo pi i ntaha pire fye e. 
\v 31 Lire e ke yii yákili yaha yiye na, yii funɲyi cwo li na na mii à yyee taanre pyi na yii puni yɛrɛge pìlaga bâra canŋa na, fo tooyi y'e mii mpyi maha ɲyilwɔhe wuuni yii kurugo.
\p
\v 32 Ɲyɛ numɛ, mii sí yii le Kile cye e. Jwumpe p'à li cyêe na Kile à ɲwɔ wuu na ke, puru pu sí n‑jà fànha kan yii á si yii pyi yii a sì yyaha na Kile kuni i, yaayi ɲwɔmɛɛni Kile à lwɔ́ ke, si yire kan yii á mà bâra u wuubii puni na. 
\v 33 Mii ɲyɛ a ɲyii yige sùpya wyɛ́rɛ, lire ɲyɛ mɛ sɛɛn, lire ɲyɛ mɛ u vàanya kurugo mɛ. 
\v 34 Yii yabilimpil'à li cè na mii à báaraŋi pyi ná na cyeyi i, bà mii si mpyi si jà ɲjyére ná naye e, mà bâra na shɛ̀rɛfeebii na mɛ. 
\v 35 Mii à li cyêe yii na pyiŋkannigii puni na, na amuni wuu à yaa wuu a báaraŋi pyi, wuu raa fòŋɔfeebii tɛ̀re, mà bâra lire na, wuu u funŋɔ cwo Kafooŋi Yesu jwumpe na. U à jwo na “Jwóŋi na ntaa ŋkanŋi i mà tòro ntaŋi taan.”»
\p
\v 36 Poli à puru jwumpe jwo a kwɔ̀ ke, maa niŋkure sín maa Kile ɲáare ná pi e. 
\v 37 Lire kàntugo ka dánafeebii puni mɛsuwuubii si wá na Poli pûruli na ɲcwôre maa pi fwùŋi nizanŋi kaan u á. 
\v 38 Pi yyetanha wuubii pi mpyi, ɲaha na yɛ u mpyi a jwo na pi saha sì uru ɲya mɛ, ka pi i ŋkàr'a sà u tùug'a yaha bakwɔɔge talwɔge e.
\c 21
\s1 Poli à núr'a kàre Zheruzalɛmu kànhe e
\p
\v 1 Wuu à pishɛɛreŋi kan a kwɔ̀ ke, maa jyè bakwɔɔge e, maa ntíl'a kàre Kɔsi kìni i. Kuru canŋa nùmpanŋa, maa ŋkàre Ɔrɔdi i, maa yîri wani mà kàre Patara kànhe e. 
\v 2 Wuu à sà bakwɔɔge kà ta wani ku u ŋko raa ŋkɛ̀ɛge Fenisi kùluni i, ka wuu u jyè kur'e mà kàre. 
\v 3 Wuu à kàr'a sà byanhara Sipiri kìni na fo na li ɲaa ke, ka wuu u li kwɔ̀n a yaha wuu kàmɛnɛ cyɛge na, maa ŋkàre Siri kìni i. Wuu à sà nɔ Tiri kànhe na ke, maa yyére wani, ɲaha na yɛ yaayi yi mpyi bakwɔɔge e ke, wani kuru kànhe na yire mpyi na sí n‑tîrige. 
\v 4 Ka wuu u jyè kànhe e mà sà \w cyelempyiibii\w* pìi ta wani, maa ntɛ̀nn'a canmpyaa baashuunni pyi ná pi e. Kani li mpyi na sí n‑pa Poli ta Zheruzalɛmu kànhe e ke, ka \w Kile Munaani\w* si lire cyêe pi na. Lir'à pyi ke, ka pi i yi jwo Poli á na u àha ŋkàre Zheruzalɛmu i mɛ.
\p
\v 5 Cyire canmpyaagii baashuunniŋ'à tòro ke, ka wuu u kuni cya. Ka cyelempyiibii puni si fworo ná pi cyeebii ná pi pyìibil'e, maa wuu tùug'a fworo kànhe e. Wuu à sà nɔ suumpe lwɔhe ɲwɔge na ke, ka wuu puni si niŋkure sín lwɔhe ɲwɔge na, maa Kile ɲáare. 
\v 6 Wuu à pishɛɛreŋi kan wuy'á mà kwɔ̀ ke, ka wuu u bakwɔɔge lwɔ́ na ŋkɛ̀ɛge. Dánafeebii pi ke, ka pire si núr'a kàre kànhe e.
\p
\v 7 Ɲyɛ ɲani wuu à pyi suumpe lwɔhe ɲuŋ'i mà yîri Tiri kànhe e ke, Pitolemayisi kànhe e wuu à lire ɲùŋke kuu. Ka wuu u fworo bakwɔɔge e mà kàre kànhe e mà sà dánafeebii shɛ́ɛre, maa canmbile niŋkin pyi ná pi e. 
\v 8 Kuru canŋa nùmpanŋa, ka wuu u ŋkàre Sezare kànhe e, maa sà sunmbage lèŋɛ Filipi yyére. Jwumpe Nintanmpe jwufooŋi wà u mpyi u wi. Nàmbaabii baashuunniŋi pi mpyi a cwɔɔnrɔ pi a \w Yesu tùnntunmpii\w* tɛ̀gɛ Zheruzalɛmu kànhe e ke, pire wà u mpyi u wi mú. 
\v 9 Pùcepyilyeye sicyɛɛre na mpyi u á, yire mpyi maha Kile tùnnture yu sùpyir'á.
\p
\v 10 Wuu à canmpyaa niɲyahagii pyi Filipi pyɛnge e. Mà wuu yaha wani, ka Agabusi si yîri \w Zhude\w* kùluni i mà pa. Kile tùnntunŋɔ u mpyi u wi. 
\v 11 U à pa wuu ta wani ke, maa Poli seepwɔge lwɔ́, maa ku tɛ̀g'a u yabiliŋi tooyi ná u cyeyi pwɔ maa jwo: «Kile Munaani à jwo na ŋgemu u ɲyɛ ná ŋke seepwɔge e ke, \w Yahutuubii\w* ɲùŋufeebii sí n‑pa urufoo cû Zheruzalɛmu kànhe e, si urufoo pwɔ amɛ si nde supyishiŋi sanŋi cye e.» 
\v 12 Wuu à puru jwumpe lógo ke, ka wuu ná kuru cyage dánafeebii puni si wá na Poli ɲáare na u àha ŋkàre Zheruzalɛmu i mɛ. 
\v 13 Ka Poli si jwo: «Ɲaha na yii ɲyɛ na mɛɛ súu amɛ yɛ? Yii àha na yákiliŋi wùrugo mà dɛ! Mii à ɲɛɛ na mpwɔŋi i fo mà sà nɔ na mbòŋi na Zheruzalɛmu i Kafooŋi Yesu mɛge kurugo.» 
\v 14 Wuu à pa li ɲya na wuu sì n‑jà u zhèŋi fyìinnɛ Zheruzalɛmu kànhe e mɛ, ka wuu u u yaha wani, maa jwo: «Kafooŋi ɲyii wuuni li pyi.»
\p
\v 15 Canmpyal'à tòro ke, ka wuu u wuye bégele, maa yîri Sezare kànhe e mà kàre Zheruzalɛmu i. 
\v 16 Sezare kànhe cyelempyiibii pìi mpyi a kàre ná wuu e. Pire pi à wuu yyaha cû a kàre, ka wuu u sà wuu sunmbage lèŋɛ Sipiri kìni shinŋi wà yyére, uru nàŋi mɛge mpyi Minasɔn. Cyelempyaŋi wà u mpyi u wi fo tèemɔni i.
\s1 Karigii cyi à pyi supyishiŋi sanŋi shwɔhɔl'e ke, Poli à cyire yyaha jwo Zheruzalɛmu dánafeebil'á
\p
\v 17 Wuu à sà nɔ Zheruzalɛmu kànhe e ke, ka dánafeebii si wuu ɲùŋɔ bɛ̂ ná funntange e. 
\v 18 Kuru canŋa nùmpanŋa, Poli à kàre ná wuu e \w Yakuba\w* yyére. \w Dánafeebii kuruŋke\w* kacwɔnribii puni mpyi a piye bínni wani mú. 
\v 19 Fwùŋi pyiŋkwooni kàntugo, Poli à jwumpe lwɔ́, karigii Kile à pyi mà u yaha \w supyishiŋi sanŋi\w* shwɔhɔl'e ke, maa cyire puni yyaha jwo pi á niŋkin niŋkin. 
\v 20 Pi à puru lógo ke, maa Kile kêe. Lire kàntugo maa jwo Poli á: «Wuu cìnmpworonaŋi, mu ɲyɛ a ɲya mà? \w Yahutuu\w* kampwɔhii niɲyahamil'à dá Yesu na naha, ŋka ali numɛ, pi à piye pwɔ \w Kile tùnntunŋi\w*\w Musa\w*\w Saliyaŋi\w* kurigii ɲaaraŋi na. 
\v 21 Ɲyɛ pìl'à pa yi jwo pi á na mu à jwo na Yahutuubii pi à tɛ̀ɛn supyishiŋi sanŋi shwɔhɔl'e ke, na pire kà núru raa Musa Saliyaŋi kurigii ɲaare mɛ, na pi àha raa pi pyìibii \w kwùun\w* sahaŋki mɛ, na pi àha núru raa làdaabii karigii pyi mɛ. 
\v 22 Lire e ke ɲaha wuu à yaa wuu pyi bɛ? Ɲaha kurugo yɛ pi sí mu mpaŋi cè. 
\v 23 Ɲyɛ wuu sí ɲjemu jwo mu á ke, yire mu à yaa mu u pyi. Nàmbaa sicyɛɛre na ɲyɛ naha wuu shwɔhɔl'e, pire mpyi a ɲwɔ fáa Kile á. 
\v 24 Jyè ná pi e \w Kileɲaarebage\w* e, maa maye \w fíniŋɛ\w* ná pi e, maa pi fíniŋɛfiniŋɛ yaare lwɔɔre wwû, pi i pi ɲùɲyi kûlu\f + \fr 21:24 \fr*\ft Ɲwɔfaage mpii Yahutuubii mpyi a fáa ke, ná kuru tèni mpyi a fûnŋɔ mɛ, pi ɲùɲyi ɲyɛ a mpyi a yaa yi kûlu mɛ.\ft*\f*. Lire ká mpyi, Yahutuubii sí n‑cè na jwumɔ maha jwumɔ sùpyire ɲyɛ na yu na ntare mu na ke, na puru pà ɲyɛ sèe mɛ, ŋka na mu yabiliŋi na Musa Saliyaŋi kurigii ɲaare.
\p
\v 25 Ɲyɛ mpii pi à dá Yesu na \w supyishiŋi sanŋi\w* i ke, ɲje wuu à jwo pir'á ke, yire yi ɲyɛ: pi àha raa yasunɲyi kyaare kyàa mɛ, pi àha raa sìshange lyî mɛ, yatɔɔge k'à kwû mà ta sìshan ɲyɛ a fworo k'e mɛ, pi àha kuru kyà mɛ, pi àha raa \w jacwɔɔre\w* pyi mɛ.»
\p
\v 26 Kuru canŋa nùmpanŋa, ka Poli si bâra pire nàmbaabii na, maa sà uye fíniŋɛ ná pi e. Lire kàntugo ka u u ŋkàr'a sà jyè Kileɲaarebage e, canmpyaagii pi sí n‑pyi si fíniŋɛ ke, cyire canmpyaagii sí n‑kwɔ̀ canŋke ŋkemu i ke, maa kuru canŋke cyêe. Kuru canŋke ninuge e, pi shin maha shin sárage mpyi a yaa ku wwû.
\s1 Pi à sà Poli cû Kileɲaarebage e
\p
\v 27 Canmpyaagii baashuunniŋi sùpyaŋi mpyi maha mpyi si nta víniŋɛ ke, cyir'à pa byanhara cyi takwɔɔre na, lire mpyi a Azi kùluni \w Yahutuubii\w* ta pi à Poli ɲya \w Kileɲaarebage\w* funŋke e, ka pire si jwuɲyahama pyi maa sùpyire yîrig'a yaha Poli fye e, pi à cû. 
\v 28 Pi mpyi na màhaŋi jyii maa ŋko: «\w Izirayɛli\w* shiinbii, yii pa wuu tɛ̀gɛ! Ŋge nàŋi u maha ɲaare cyeyi puni i maa ŋko na wuu shiŋi ɲyɛ yafyin mɛ, na wuu \w Saliyaŋi\w* ɲyɛ a ɲwɔ mɛ, na wuu maha wuu Kileŋi pêre cyage ŋkemu i ke, na kuru ɲyɛ a ɲwɔ mɛ. Mà bâra lire na, u à pa ná \w supyishiŋi sanŋi\w* sùpyire t'e wuu Kileɲaarebage funŋke e mà pa kuru cyage nisinaŋke ɲwɔ́hɔ wuu á\f + \fr 21:28 \fr*\ft Mpii pi ɲyɛ pi ɲyɛ Yahutuu mɛ, pire mpyi a yaa pi a jyè Kileɲaarebage kaaŋke funŋke e mɛ (Ezekiyɛli 44.7).\ft*\f*.»
\p
\v 29 Pi mpyi na puru yu, ɲaha na yɛ pi mpyi a Poli ná Efese kànhe shinŋi Torofimu ɲya siɲcyan kànhe funŋke e, ka pi i wá na sɔ̂nŋi na Poli à kàre ná u e Kileɲaarebage funŋke e. 
\v 30 Li mpyi a kànhe puni ɲyàha a wùrugo, ka sùpyire si wá na fî na fwore kàmpanɲyi puni na. Ka pi i sà Poli cyán a cû, maa u dìr'a yige Kileɲaarebage e, maa ntíl'a ku ɲwɔyi tò. 
\v 31 Mà pi yaha pi i Poli boŋkanna caa, ka pìi si sà yi jwo sòrolashiibii ɲùŋufembwɔh'á na: «Zheruzalɛmu kànhe puni na wá a ɲyàha a wùrugo!» 
\v 32 Ka uru si ntíl'a sòrolashiibii pìi ná pi yyaha yyére shiin yîrige pi a fê a kàre pi cyage e. Yahutuubil'à sòrolashiibii ná pi ɲùŋufembwɔhe ɲya ke, maa Poli bwɔɔnre ɲwɔ yaha.
\p
\v 33 Ɲyɛ ka sòrolashiibii ɲùŋufembwɔhe si file, maa Poli cû, maa pi pyi pi à u pwɔ ná yɔ̀rɔyɔ shuunni i. Pi à u pwɔ ke, ka u u sùpyire yíbe: «Jofoo u ɲyɛ u wi yɛ? Ɲaha shi u à pyi yɛ?» 
\v 34 Sùpyire puni mpyi na màhaŋi jyii, wà ná wà wumɔ ɲyɛ a mpyi niŋkin mɛ. Màhaŋi ɲyahaŋi kurugo, sòrolashiibii ɲùŋufembwɔhe ɲyɛ a jà a yafyin yyaha cè pi jwumpe e mɛ, ka u u sòrolashiibii pyi pi à kàre ná Poli i pi káaŋke funŋke e. 
\v 35-36 Pi à kàr'a sà nɔ tajyiɲwɔge na ke, ka supyiɲyahara si lwɔ́ a tò pi na ná kafuge e, maa ŋko: «Yii u bò!» Li ɲyɛ a pa ɲwɔ mɛ, ka sòrolashiibii si Poli lwɔ́.
\s1 Poli à uye jwo a fíniŋɛ sùpyir'á
\p
\v 37 Tèni i pi mpyi na ŋko raa jyè ná Poli i káaŋke funŋke e ke, u à sòrolashiibii ɲùŋufembwɔhe yíbe: «Ɲùŋufooŋi, mii sí n‑jà n‑jwo ná mu i la?» Ka uru si jwo: «Taha mu à \w Girɛkiibii\w* shɛɛnre cè? 
\v 38 Li sàha mɔ mɛ, \w Misira\w* kìni shinŋi u mpyi a pa ɲùŋɔ kyán naha maa ŋkàre ná shiin kampwɔhii sicyɛɛre e (4.000) síwage funŋke e supyibuuni mɛɛ na ke, taha uru bà u naha mu mo!» 
\v 39 Ka Poli si u pyi: «Mii na ɲyɛ \w Yahutu\w*, mii à yîri Tarisi kànhe e, Silisi kùluni i. Mii na yîri kànbwɔhɔ na, ŋkemu mɛgɛ k'à pêe ke. Mii na mu ɲáare, ma a na yaha si ɲjwo ná sùpyire e.» 
\v 40 Ka sòrolashiibii ɲùŋufembwɔhe si kuni kan Poli á, mpe pu ɲyɛ u á ke, u u puru jwo. Ɲyɛ mà u niɲjyereŋi yaha babwɔhe tajyiɲwɔge na, ka u u cyɛge yîrige sùpyir'á. Pi pun'à pa fyâha ke, ka u u jwo ná pi e \w Eburubii\w* shɛɛnre e. U à jwo:
\c 22
\p
\v 1 «Mii cìnmpyiibii ná mii tiibii, mii na li caa yii á, yii i lógo na ɲwɔ na. Mii sí jwumɔ jwo si ntɛ̀gɛ naye fíniŋɛ yii á.» 
\v 2 Sùpyir'à u ɲya u u yu ná pi e pi yabilimpii shɛɛnre e ke, ka pi puni si fyâha fyii, ka Poli si jwo: 
\v 3 «Mii na ɲyɛ \w Yahutu\w*, mii à si Tarisi kànhe e, Silisi kùluni i, ŋka naha a Zheruzalɛmu kànhe e pi à mii byé. Mii cyelentuŋi u mpyi Gamaliyɛli. Uru u à mii yal'a kâla wuu tulyeyi \w Saliyaŋi\w* na. Mii mú mpyi a naye pwɔ sèl'e Kile na, bà yii naha yiye pwɔ u na niɲjaa mɛ. 
\v 4 Mpii pi mpyi na Yesu kuni ɲaare ke, mii mpyi maha pire kyérege fo maha pìi bùu. Mii mpyi maha lire kuni ɲaarafeebii cwôre, nɔ̀ bâra ceewe na, na mpwu na leni kàsuŋi i. 
\v 5 Sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe ná Yahutuubii kacwɔnribii puni pi ɲyɛ mii shéribii lire kani i. Pire pi mpyi a sémɛ yal'a kan mii á mii u sà ŋkan Damasi kànhe Yahutuubil'á, maa li cyêe na mii aha sà lire Kile kuni ɲaarafooŋi shin maha shin ta ke, si u pwɔ s'a ma Zheruzalɛmu kànhe e, pi i mpa pi kyérege. 
\v 6 Mà mii niŋkareŋi yaha Damasi kànhe e, canvwuge laage e mii à sà byanhara kànhe na ke, ka mii i bɛ̀ɛngɛ ɲya k'à pâl'a yîri nìɲyiŋi i mà pa mii kwûulo. 
\v 7 Ka mii i wwûl'a cwo ɲìŋke na, ka mɛjwuu si fworo na “Soli Soli, ɲaha na mu ɲyɛ na mii kyérege yɛ?”
\p
\v 8 Ka mii i jwo “Kafooŋi, jofoo u ɲyɛ mu yɛ?” Ka mɛjwuuni si fworo “Mii u ɲyɛ Nazarɛti kànhe shinŋi Yesu, mii mu ɲyɛ na ŋkyérege.” 
\v 9 Ɲyɛ mpii pi mpyi ná mii i ke, pir'à bɛ̀ɛnge ɲya, ŋka shinŋi u mpyi na yu ná mii i ke, pi ɲyɛ a mpyi a urufoo jwumpe lógo mɛ. 
\v 10 Ka mii i jwo “Kafooŋi, ɲaha mii à yaa mii i mpyi yɛ?” Ka Kafooŋi si jwo “Yîri ma a sì Damasi kànhe e, yaaga maha yaaga mu à yaa mu u pyi ke, pi sí sà yire puni jwo mu á.”
\p
\v 11 Ɲyɛ ná bɛ̀ɛnge sí mpyi a mii ɲyiigii bya mà mii pyi mii saha ɲyɛ na ɲaa mɛ, mpii pi mpyi ná mii i ke, ka pire si mii cû na cyɛge na, mà kàre Damasi kànhe e. 
\v 12 Nàŋi wà na mpyi wani Damasi kànhe na, u mɛge mpyi Ananiyasi, u mpyi na fyáge Kile na, maa \w Musa\w*\w Saliyaŋi\w* kurigii ɲaare cyi ɲaaraŋkanni na. Damasi kànhe Yahutuubii puni mpyi maha u mɛtanga yiri. 
\v 13 Ka uru si mpa mii fye e, maa mpa yyére mii taan maa jwo “Mii cìnmpworoŋi Soli, ma ɲyiigii múgo ma raa ɲaa.” Ka mii ɲyiigii si ntíl'a múgo, ka mii i wíl'a u ɲya. 
\v 14 Ka u u jwo “Mà niɲjaa yaha u sàha nɔ mɛ, wuu tulyeyi u Kileŋi à mu cwɔɔnrɔ, bà mu si mpyi si u ɲyii wuuni cè mɛ, ŋgemu u a sàa tíi ke, si uru ɲya, si lógo u yabiliŋi ɲwɔ na. 
\v 15 Ɲaha kurugo yɛ mu sí n‑pyi u shɛnrɛ jwufoo, nde mu à ɲya maa ndemu lógo ke, si cyire puni yyaha jwo sùpyire pun'á. 
\v 16 Lire e ke numɛ ma hà núru yi le shuunni i mɛ, yîri ma a batize, ma a Kafooŋi Yesu mɛge yyere bà mu \w kapegigii\w* si mpyi si jyé ndáha mu na mɛ.”
\p
\v 17 Ɲyɛ ka mii i mpa núr'a kàre Zheruzalɛmu i. Canŋka mà mii yaha Kileɲarege na \w Kileɲaarebage\w* e, Kile à kani là cyêe mii na. 
\v 18 Ka mii i Kafooŋi ɲya. Ka u u jwo mii á “Fyâl'a fworo Zheruzalɛmu i, ɲaha na yɛ jwumpe mu sí n‑jwo mii kyaa na ke, ŋke kànhe shiinbii sì ɲɛɛ pu na mɛ.” 
\v 19 Ka mii i u pyi “Kafooŋi, mii mpyi maha jyè \w Kile Jwumpe kàlambayi\w* i, maa dánafeebii cyán na ɲcwôre, maa pi bwùun, maa pi leni kàsuŋi i pyiŋkanni ndemu na ke, pi à lire cè. 
\v 20 Ecyɛni u mpyi maha mu kyaa yu ke, tèni i pi à uru bò ke, mii yabiliŋi mpyi wani kuru cyage e. Mii mpyi a ɲɛɛ u mbòŋi i. Mpii pi à u wà a bò ke, mii bá u mpyi a pire vàanntinmbwoyi shwɔ a cû.” 
\v 21 Ka Kafooŋi si jwo mii á “Fworo kànhe e, mii sí mu tun tatɔɔnge e \w supyishiŋi sanŋi\w* sùpyir'á.”»
\p
\v 22 Ɲyɛ sùpyire puni mpyi a fyâha maa núru fo Poli à jwo mà pa nɔ ŋke cyage na. Ŋka tèni i u à mpe jwumpe jwo ke, ka pi puni si wá na màhaŋi jyii maa ŋko: «Yii u bò, ŋge sùpyaŋi shiŋi ɲyɛ a sàa yaa u yaha shì na mɛ!»
\p
\v 23 Maa wá na màhaŋi jyii fànha na, maa pi vàanntinɲyi wwû na fyínge, maa nticyɛnŋi kure na wàa nìɲyiŋi i.
\p
\v 24 Ɲyɛ lir'à pyi ke, ka sòrolashiibii ɲùŋufembwɔhe si sòrolashiibii pyi na pi Poli lèŋɛ babwɔhe e, pi i u bwɔ̀n ná tiripaanni i, nde u à pyi ka sùpyire si wá na màhaŋi jyii u kurugo ke, pi i u kárama u u li jwo. 
\v 25 Mà pi yaha pi i u pwu ná yapwɔyi i s'a u bwùun, sòrolashiibii yyaha yyére shinŋi ŋgemu u mpyi wani u taan ke, ka u u uru pyi: «Mà tàanna ná saliyaŋi i, yii à yaa yii i \w Ɔrɔmu\w* shin bwɔ̀n u yíbembaa la?»
\p
\v 26 Ur'à yire lógo ke, maa ŋkàr'a sà ɲùŋufembwɔhe pyi: «Ɲaha mu la ɲyɛ si mpyi ŋge nàŋi na amɛ yɛ? Ko Ɔrɔmu shin u wá u wi.» 
\v 27 Ka ɲùŋufembwɔhe si sà Poli pyi: «Ɔrɔmu shin u ɲyɛ mu la? Yi yyaha jwo na á.» Ka Poli si jwo: «Ɔɔn.» 
\v 28 Ka u u jwo: «Wyɛ́rɛɲyahaga mii à sâra maa nta a pyi Ɔrɔmu shin dɛ!» Ka Poli si jwo: «Mii wi ke, mii à si Ɔrɔmu shin.»
\p
\v 29 U à yire jwo ke, mpii pi mpyi na ŋko s'a u bwùun ke, ka pire si ntíl'a yîri u taan. Sòrolashiibii ɲùŋufembwɔhe yabiliŋ'à ta u cè na Ɔrɔmu kìni shin ur'à pyi pi pwɔ ke, ka fyagare si jyè u e.
\s1 Pi à kàre ná Poli i yukyaala kuruŋke yyére
\p
\v 30 Ɲùŋke na \w Yahutuubii\w* mpyi na Poli cɛ̂ɛge ke, sòrolashiibii ɲùŋufembwɔhe la mpyi a sìi si kure cè. Kuru canŋa nùmpanŋa, ka u u \w Kile sáragawwuubii ɲùŋufeebii\w* ná yukyaala kuruŋke yyer'a bínni, maa yɔ̀rɔyi wwû Poli na, maa ŋkàr'a sà u yyéeŋɛ pi yyaha yyére.
\c 23
\p
\v 1 Ka Poli si yukyaala kuruŋke wíl'a mâha maa jwo: «Mii cìnmpyiibii, mii à sàa Kile ɲyii wuuni pyi fo mà pa nɔ niɲjaa na ná zòvyinre e.» 
\v 2 Mpii pi mpyi Poli taan ke, ka \w Kile sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe\w* Ananiyasi si pire pyi na pi u bwɔ̀n u ɲwɔge na. 
\v 3 Ka Poli si jwo: «Mu à fyìnmɛ tò wwomɔ na, Kile mú sí mu bwɔ̀n. Mu à tîg'a tɛ̀ɛn naha na mu na yogo kwùun mii na mà tàanna ná \w Saliyaŋi\w* i, mà li ta mu yabiliŋ'à Saliyaŋi kyáala. Mu à jwo na pi mii bwɔ̀n, mà tàanna ná Saliyaŋi i, lire sí ɲyɛ a yaa li pyi mɛ.» 
\v 4 Mpii pi mpyi u taan ke, ka pire si jwo: «Kile sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe mu ɲyɛ na ɲcyere amɛ la?» 
\v 5 Ka u u pi pyi: «Mii cìnmpyiibii, mii ɲyɛ a mpyi a cè na Kile sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe ki mɛ, lire baare e mii mpyi na sì ɲɛɛ yi jwo mɛ. Ɲaha kurugo yɛ y'à sémɛ Kile Jwumpe Semɛŋi i na “Ma hà jwumpimɛ jwo yii shiŋi yyaha yyére shinŋi na mɛ\f + \fr 23:5 \fr*\ft Ɛkizodi 22.28\ft*\f*.”»
\p
\v 6 Poli mpyi a cè na \w yukyaala kuruŋke\w* kàmpanŋke kà na mpyi \w Sadusii\w*, ku sanŋke sí ɲyɛ \w Farizhɛɛn\w*, ka u u jwo fànha na pi shwɔhɔl'e: «Mii cìnmpyiibii, mii na ɲyɛ Farizhɛn, mii sifeebii na ɲyɛ Farizhɛɛn! Mii à na sɔ̀nŋɔre taha li na na kwùubii sí ɲɛ̀ nùmpanŋa ke, lire kurugo yoge ɲyɛ na ŋko raa ŋkwùun mii na amɛ!»
\p
\v 7 Ɲyɛ u à yire jwo ke, ka jwuɲyahama si yîri Farizhɛɛnbii ná Sadusiibii shwɔhɔl'e, ka sùpyire si ntáa. 
\v 8 Sadusiibii maha ŋko na kwuɲɛnɛ ɲyɛ nùmpanŋa mɛ, na mɛ̀lɛkɛɛ ɲyɛ mɛ, na jínahii ɲyɛ mɛ, mà li ta Farizhɛɛnbil'à dá na yire puni na ɲyɛ. 
\v 9 Là mpyi na bârali màhaŋi ɲyahaŋi na, ka Farizhɛɛnbii kàmpanŋke Saliyaŋi cyelentiibii pìi si mpa yîri maa ɲcyere maa jwo: «Wuu nàha sàa tapege ɲya ŋge nàŋi na mɛ. Li sí n‑jà n‑ta mɛ̀lɛkɛŋi wà, lire ɲyɛ mɛ jínaŋi wà u à jwo ná u e.»
\p
\v 10 Màhaŋ'à pa ɲyaha fo sòrolashiibii ɲùŋufembwɔhe mpyi na sɔ̂nŋi na pi sí Poli dìri n‑wáaga piye shwɔhɔl'e. Ɲyɛ ka u u sòrolashiibii pìi pyi na pi tîge, pi i sà u cyán a shwɔ sùpyire na pi a ma pi babwɔhe e.
\p
\v 11 Ɲyɛ kuru canŋa nùmpanŋa numpilage e, ka Kafooŋi si uye cyêe Poli na maa jwo: «Maye waha, mu à mii kyaa jwo Zheruzalɛmu kànhe shiinbil'á pyiŋkanni ndemu na ke, amuni mu à yaa mu u sà mii kyaa jwo \w Ɔrɔmu\w* kànbwɔhe shiinbil'á mú.»
\s1 Yahutuubil'à vùnŋɔ pwɔ Poli na
\p
\v 12 Kuru canŋa nùmpanŋa ɲyɛ̀ge na, ka \w Yahutuubii\w* pìi si vùnŋɔ pwɔ Poli mɛɛ na, maa ŋkâa piy'á na pi wà sì n‑lyî, lire ɲyɛ mɛ sì n‑bya mɛ, fo pire ká bú Poli bò. 
\v 13 Mpii pi mpyi a kuru vùnŋke pwɔ ke, pire mpyi a ɲyaha shiin beeshuunni na. 
\v 14 Ka pire si ŋkàre \w Kile sáragawwuubii ɲùŋufeebii\w* ná Yahutuubii kacwɔnribii yyére maa sà pi pyi: «Wuu à kâa wuy'á na wuu wà sì n‑lyî, lire ɲyɛ mɛ sì n‑bya mɛ, fo wuu aha Poli ta à bò tèni ndemu i ke. 
\v 15 Lire e ke yii ná \w yukyaala kuruŋk\w*'à yaa yii bɛ̂ li na, yii i pìi tun pi sà sòrolashiibii ɲùŋufembwɔhe ɲáare, na u Poli yaha u pa, na yii sí n‑pa u karigii kàanmucya si vyiinnɛ. Wuu pi ke, wuu sí n‑bégele si u sige, si u cya mbò mà u yaha kuni na.»
\p
\v 16 Ŋka kuru vùnŋke pi mpyi a pwɔ ke, Poli cìnmpworocwoŋi jyaŋi mpyi a fworo ku ɲwɔhɔ na. Babwɔhe e Poli mpyi ke, maa ŋkàr'a sà jyè kuru bage e, maa yi yyaha jwo u á. 
\v 17 Ɲyɛ ka Poli si sòrolashiibii yyaha yyére shinŋi wà yyere maa jwo: «Mii na mu ɲáare ma a shà ná ŋge nàɲjiiŋi i ma ɲùŋufembwɔhe yyére, jwumɔ na ɲyɛ u á mà jwo u á.»
\p
\v 18 Ka uru yyaha yyére shinŋi si ŋkàre ná u e u ɲùŋufembwɔhe yyére maa sà jwo: «Ɲùŋufooŋi, Poli u ɲyɛ kàsuŋi i ke, uru u à mii yyere maa jwo na mii u pa ná ŋge nàɲjiiŋi i mu yyére, na jwumɔ na ɲyɛ u á mà jwo mu á.» 
\v 19 Ka ɲùŋufembwɔhe si nàɲjiiŋi cû cyage na, maa fɛ̂ɛn ná u e, maa u yíbe: «Ɲaha shi ku ɲyɛ mu á mà jwo mii á yɛ?» 
\v 20 Ka nàɲjiiŋi si u pyi: «Yahutuubii pìl'à bɛ̂ li na na pire sí n‑pa yi jwo mu á na ma Poli yaha u shà nùmpanŋa, na yukyaala kuruŋk'à jwo na kuru la na ɲyɛ si sà u karigii yaa vyiinnɛ sahaŋki. 
\v 21 Ŋka ma hà ndá pi jwumpe na mɛ, ɲaha na yɛ pi pìi na wá a mà vùnŋɔ pwɔ u na si u bò mà u yaha kuni na. Mpii pi à kuru vùnŋke pwɔ ke, pir'à ɲyaha shiin beeshuunni na. Pi à kâa piy'á na pi sì n‑lyî, lire ɲyɛ mɛ sì n‑bya mɛ fo pire ká bú Poli bò tèni ndemu i ke. Pi à bégele li mɛɛ na mà kwɔ̀, mu ɲwɔshwɔɔre kanni pi ɲyɛ na sigili.» 
\v 22 Ka ɲùŋufembwɔhe si nàɲjiiŋi cye yaha maa u pyi: «Ma hà ɲjwo sùpya á na mu à ɲcyii karigii yyaha jwo mii á mɛ.»
\s1 Pi à Poli tùugo fànhafooŋi Felisi yyére
\p
\v 23 Lire kàntugo ka ɲùŋufembwɔhe si sòrolashiibii yyaha yyére shiinbii pìi shuunni yyere maa pi pyi: «Yii sòrolashii ŋkwuu shuunni (200) ná shɔnfemii beetaanre ná kɛ (70) mà bâra shiin ŋkwuu shuunni (200) mpiimu pi à se tàanbii na ke, yii pire bégel'a yaha. Pi sí n‑kàre numpilage tèni baacyɛrewuuni na Sezare kànhe na. 
\v 24 Yii shɔnyi yà bégele, bà Poli niɲcɛnŋɛ wu si mpyi si nɔ fànhafooŋi Felisi yyére mɛ.»
\p
\v 25 U à puru jwo ke, maa sémɛ sém'a kan Felisi á ŋgemu funŋ'i u à jwo:
\mi
\v 26 «Mii Kolodi Lisiyasi u à ŋge sémɛŋi sémɛ si ŋkan fànhafooŋi niɲcɛnŋi Felisi á. Mii fwù na ɲyɛ mu na.
\pi1
\v 27 Nàŋi u ŋge mii à tùugo wani mu yyére ke, \w Yahutuubii\w* pìi mpyi a u cû raa bùu. Mii à lógo na \w Ɔrɔmu\w* shin u ɲyɛ u wi ke, ka mii i na sòrolashikuruŋke kà yaha k'à sà u shwɔ pi na. 
\v 28 Nde u à pyi ka pi i u cɛ̂ɛge ke, mii la mpyi si lire cè, ka mii i pi pyi pi à kàre ná u e pi \w yukyaala kuruŋke\w* yyére.
\pi1
\v 29 Mii à pa li kàanmucya mà li ɲya na pi \w Saliyaŋi\w* kurugo pi à u cɛ̂ɛgɛ, lire baare e u ɲyɛ a kyaa pyi ndemu li sí n‑pa ná l'e u bò, lire ɲyɛ mɛ mà u le kàsuŋi i mɛ.
\pi1
\v 30 Numɛ, pi à pa yi jwo mii á na pi wá à vùnŋɔ pwɔ u mɛɛ na. Lire kurugo mii à tíl'a u tùugo wani mu yyére. Mpii pi ɲyɛ na u cɛ̂ɛge ke, ɲùŋke na pi ɲyɛ na u cɛ̂ɛge ke, mii à yi jwo pi á, pi a sì mu yyére pi i sà ku yyaha jwo mu á. Yire yi mpyi mii á mà jwo mu á.»
\p
\v 31 Ka sòrolashiibii si li pyi bà y'à jwo pi á mɛ maa ŋkàre ná Poli i kuru numpilage e fo Antipatirisi kànhe na. 
\v 32 Kuru canŋa nùmpanŋa, sòrolashiibii pi mpyi tɔɔre na ke, ka pire si shɔnyifeebii yaha pi i ŋkɛ̀ɛge ná u e, maa núr'a kàre pi babwɔhe e. 
\v 33 Shɔnyifeebil'à sà nɔ Sezare kànhe e ke, maa sémɛŋi ná Poli kan fànhafooŋi Felisi á. 
\v 34 Fànhafooŋ'à sémɛŋi kâla ke, maa Poli yíbe na kùluni ndire e u à yîri yɛ\f + \fr 23:34 \fr*\ft Felisi la mpyi si ɲcè kampyi kìrigii ɲùŋɔ na uru ɲyɛ ke, lire l'e Poli à yîri, puru funŋke e si ɲcè kampyi uru si n‑jà Poli yíbe.\ft*\f*. Ka u u jwo na ur'à yîri Silisi kùluni i. 
\v 35 Ka u u Poli pyi: «Mpii pi à mu cɛ̂ɛgɛ ke, pi aha nɔ naha, mii sí jwumpe kan mu á.» U à kwɔ̀ ke, maa pi pyi pi Poli lèŋɛ saanŋi \w Erɔdi\w* saanre bage e, pi raa u kàanmucaa.
\c 24
\s1 Pi à Poli cɛ̂ɛgɛ fànhafooŋi Felisi á
\p
\v 1 Ɲyɛ canmpyaa kaŋkur'à tòro ke, Ananiyasi u ɲyɛ \w Kile sáragawwuubii ɲùŋufembwɔhe\w* ke, ka uru si mpa Sezare kànhe e ná Yahutuubii kacwɔnribii pìl'e mà bâra Tɛritulusi na, uru na mpyi yoge tùpyikɔrɔwɔ. Karigii cyi à tòro pi ná Poli shwɔhɔl'e ke, ka pi i mpa cyire tìgire cyán u na fànhafooŋi Felisi á. 
\v 2 Ka pi i Poli yyer'a pa. Nde na pi à u cɛ̂ɛgɛ ke, ka Tɛritulusi si jwumpe lwɔ́ si lire yyaha jwo Felisi á. U à jwo: «Fànhafooŋi niɲcɛnŋi, mu u à wuu kìni pyi l'à tɛ̀ɛn yyeɲiŋke e. Mu yákilifente kurugo, ŋkɛ̀ɛnŋɛ niɲyahawa à pyi kìni i, li yyaha yyére zhèŋi kurugo. 
\v 3 Cyire shiŋi mu ɲyɛ na mpyi wuu á cyeyi puni ná tèrigii puni i ke, wuu fwù na ɲyɛ mu na sèe sèl'e cyire kurugo. 
\v 4 Ŋka mii la ɲyɛ sì mu cû ɲjaha mɛ, lire kurugo mii na li caa mu á ma a maye sanŋa yaha ma a lógo wuu ɲwɔ na tère nimbilere funŋ'i. 
\v 5 Wuu à li kàanmucya mà li ɲya na ŋge nàŋ'à pyi yapege sùpyire shwɔhɔl'e. U à Yahutuubii puni yákilibii ɲyàha a wùrugo diɲyɛŋi cyeyi puni i. Uru u ɲyɛ Nazarɛti shiinbii Kile kuni yyaha yyére shinŋi. 
\v 6 U la bá mpyi si wuu \w Kileɲaarebage\w* pyi ɲjirivaha yaaga, ka wuu u u cû. [Wuu la mpyi si yoge kwɔ̀n u na, si ntàanna ná wuu \w Saliyaŋi\w* i, 
\v 7 ŋka sòrolashiibii ɲùŋufembwɔhe Lisiyasi à u cyán a shwɔ wuu na fànhe e, maa jwo na wuu pa u kacɛgɛni ɲùŋke jwo naha mu á.] 
\v 8 Wuu à u cɛ̂ɛgɛ yaaga maha yaaga na ke, mu yabiliŋi ká u yíbe, mu sí li cè na yire puni na ɲyɛ sèe.» 
\v 9 Yahutuubii sanmpii pi mpyi wani ke, ka pire si sogo puru jwumpe na, maa jwo: «Sèe u à jwo!»
\s1 Poli à uye jwo a fíniŋɛ Felisi á
\p
\v 10 Ɲyɛ ka fànhafooŋi si kuni kan Poli á u jwumpe lwɔ́. Ka u u jwo: «Mii à li cè, cyi à yyee niɲyahagii kwɔ̀, mu u ɲyɛ wuu shiŋi yukyaalaŋi. Lire kurugo mii sì n‑fyá si naye tànga jwo mu á mɛ. 
\v 11 Li sàha ŋkwɔ̀ a tòro canmpyaa kɛ ná shuunni na mɛ, mii à kàr'a sà Kile pêe Zheruzalɛmu kànhe e. Li mɛ́ɛ ká bɛ̂ mu á, mu sí n‑jà puru jwumpe kàanmucya si pu sèe ná pu kafinara cè. 
\v 12 Canŋa niŋkin wà ɲyɛ a mii ɲya mii i nàkaana pyi ná sùpya e, lire ɲyɛ mɛ na sùpyire ɲùŋɔ kyánge \w Kileɲaarebage\w* e, lire ɲyɛ mɛ \w Kile Jwumpe kàlambayi\w* i, lire ɲyɛ mɛ kànhe yyaha kurugo mɛ. 
\v 13 Nte sùpyire sì yafyin ta si ɲjwo na lire li ɲyɛ mii kacɛgɛni ɲùŋke mɛ. 
\v 14 Mii sí yi jwo mu á, mii na báaraŋi pyi wuu tulyeyi u Kileŋi á kuni labɛr'e. Pi à jwo na lire Kile kuni ɲyɛ sèe mɛ. Yaaga maha yaaga sí k'à sémɛ \w Saliyaŋi\w* sémɛŋi ná \w Kile tùnntunmpii\w* sémɛbil'e ke, mii à dá yire puni na. 
\v 15 Mii à na sɔ̀nŋɔre taha yaage ŋkemu na ke, kuru ninuge na pi à pi sɔ̀nŋɔre taha, na shincɛnŋɛ bâra shinpi na, Kile sí sùpyire puni ɲɛ̀ nùmpanŋa. 
\v 16 Lire kurugo mii à naye waha bà mii si mpyi si mpyi tìgire cyaga baa Kile ná sùpyir'á mɛ.
\p
\v 17 Yyee niɲyahagii toroŋkwooni kàntugo, mii à núr'a kàre Zheruzalɛmu i, mii shiŋi sùpyiibii pi ɲyɛ wani ke, maa sà wyɛ́rɛ kan fòŋɔfeebil'á, maa sáraya wwû Kile á. 
\v 18 Ɲyɛ yire na mii mpyi, ka pi i sà mii ta wani Kileɲaarebage ntàani na. Karigii sùpyaŋi maha mpyi si nta víniŋɛ Kile yyahe taan ke, cyire nizanŋkii mii mpyi na mpyi. Shinɲyahara ɲyɛ a mpyi wani mɛ, ɲyàhaŋgurugo ɲyɛ a mpyi wani mɛ. 
\v 19 Mii ná Azi kùluni \w Yahutuubii\w* pìi pi mpyi wani. Pire pi mpyi a yaa pi pyi naha, kampyi mii à kapyimbaala pyi, pire mpyi na sí mii cɛ̂ɛgɛ mu á. 
\v 20 Lire ɲyɛ mɛ, tèni i pi à mii yyéeŋɛ sùpyire yyaha yyére maa yoge kwɔ̀n mii na ke, kampyi mii à kapyimbaala pyi, sùpyire ti naha naha ke, pi yi jwo. 
\v 21 Mà mii niɲjyereŋi yaha pi yyaha yyére, mii à jwo fànha na “Mii à tɛ̀ɛn ná l'e na kwùubii sí ɲɛ̀ n‑fworo kwùŋi i nùmpanŋa. Lire kurugo yoge ɲyɛ na ŋkwùun mii na yii yyaha yyére niɲjaa.” Puru jwumpe mii à jwo ke, mii kacɛgɛni ɲùŋke ku ɲyɛ kuru la?»
\p
\v 22 Ɲyɛ Felisi mpyi a Kafooŋi Yesu kuni karigii yyaha cè sèl'e, lire e u à jwumpe núruŋ'a yaha canŋke kabɛrɛ na maa pi pyi: «Yii a sì, sòrolashiibii ɲùŋufembwɔhe Lisiyasi ká bú mpa, mii sí yii kataanmpe kàanmucya.»
\p
\v 23 Lire kàntugo ka u u sòrolashiibii yyaha yyére shinŋi wà pyi na u Poli lèŋɛ kasubage e u raa u kàanmucaa, na u àha u fége n‑tòro mɛ, na u shinceŋi wà la ká mpyi si mpa fworo u na, si yaage kà kan u á, u àha urufoo sige lire na mɛ.
\p
\v 24 Canmpyal'à tòro ke, ka fànhafooŋi Felisi si mpa ná u cwoŋi Durusili i. Yahutu u mpyi u cwoŋi, maa pi pyi pi a sà Poli yyere. Poli a pa ke, pyiŋkanni na sùpyaŋi sí n‑jà n‑dá Yesu \w Kirisita\w* na ke, maa yire yyaha jwo pi á. 
\v 25 Pyiŋkanni na sùpyaŋ'à yaa u a ɲaare ntìiŋi i, ná pyiŋkanni na u à yaa u cû uye na ke, ná pyiŋkanni na Kile sí n‑pa sùpyire puni sâra si ntàanna ná pi kapyiiŋkil'e ke, mà Poli yaha u u yire yyaha yu, ka Felisi fyagara wuŋi si u pyi: «Wuu niɲjaa wuyi yaha amɛ, mu sí n‑jà raa sì, mii aha tèni labɛrɛ ta, mii sí núru mu yyere.» 
\v 26 Felisi la mpyi Poli si wyɛ́rɛ kan ur'á, lire kurugo u mpyi maha u yîri tère maha tère maa yu ná u e. 
\v 27 Pi a yyee shuunni pyi pur'e, lire kàntugo, ka Pɔrisusi Fɛsitusi si mpa Felisi fáa kìni ɲùŋufente na. Felisi la mpyi si uye kyaa táan Yahutuubil'á, lire kurugo u mpyi a Poli tò a yaha kàsuŋi i.
\c 25
\s1 Poli à jwo na uru karigii cyi sà ɲcwɔɔnrɔ saanbwɔhe Sezare yyére
\p
\v 1 Canŋke Fɛsitusi à tɛ̀ɛn kùluni ɲùŋufente na ke, canmpyaa taanr'à tòro ke, u à yîri Sezare kànhe na mà kàre Zheruzalɛmu kànhe e. 
\v 2 U à nɔ wani ke, nàvunŋke ku ɲyɛ \w Kile sáragawwuubii ɲùŋufeebii\w* ná \w Yahutuubii\w* yyaha yyére shiinbil'e mà yyaha tíi ná Poli i ke, ka pire si sà kuru paara u á, 
\v 3 maa li ɲáare u á na u Poli yaha u núru u a ma Zheruzalɛmu i. Yii li cè na pi mpyi a vùnŋɔ pwɔ Poli na si u cya mbò mà u yaha kuni na. 
\v 4 Ka Fɛsitusi si yi jwo pi á na Poli na ɲyɛ kàsuŋi i Sezare kànhe e, na ɲcyɛ̀rɛ uru mú sí núru n‑kàre wani. 
\v 5 Maa yi jwo pi á na: «Kampyi yii la ɲyɛ si tìgire cyán ŋge nàŋi na, yii yii yyaha yyére shiinbii yaha pi a ma Sezare kànhe e. Pi aha nɔ wani, nde na pi ɲyɛ na tìgire cyáan u na ke, pi i sà lire jwo.»
\p
\v 6 Fɛsitusi ɲyɛ a tòro canmpyaa baataanre, lire ɲyɛ mɛ canmpyaa kɛ na Zheruzalɛmu i mɛ, maa núr'a kàre Sezare kànhe e. Canŋke u à shà ke, kuru canŋa nùmpanŋa, u à kàr'a sà ntɛ̀ɛn yukyaala bage e, maa pi pyi pi à sà Poli yyere. 
\v 7 Poli à pa ke, Yahutuubii pi mpyi a yîri Zheruzalɛmu i mà pa ke, ka pire si mpa yyér'a u kwûulo, karigii cyi à pi ke, maa u cɛ̂ɛgɛ na u à cyire niɲyahagii pyi, mà li ta pi yabilimpii mpyi na sì n‑jà pi jwumpe pyàagii cyêe sùpya na mɛ. 
\v 8 Ɲyɛ ka Poli si jwumpe lwɔ́ si uye fíniŋɛ maa jwo: «Mii ɲyɛ a yafyin pyi ndemu l'à para Yahutuubii \w Saliyaŋi\w* i, lire ɲyɛ mɛ mà \w Kileɲaarebage\w* kafuun pyi, lire ɲyɛ mɛ mà saanbwɔhe Sezari mùmpɛnmɛ pyi mɛ.»
\p
\v 9 Ɲyɛ Fɛsitusi la mpyi si uye kyaa táan Yahutuubil'á, lire e u à Poli pyi: «Mu la ɲyɛ si ŋkàre Zheruzalɛmu i pi i sà mu karigii cwɔɔnrɔ mii ɲyii na la?» 
\v 10 Ka Poli si u pyi: «Cyage e saanbwɔhe \w Sezari\w* maha pi pyi pi i karigii cwɔɔnre ke, mii niɲjyereŋi u ŋge kuru cyage e mà kwɔ̀, naha mii karigil'à yaa cyi cwɔɔnrɔ. Mii ɲyɛ a yafyin pyi Yahutuubii na mɛ, mu yabiliŋ'à lire cè. 
\v 11 Mii n'a mpyi a ta mii à wurugo, lire ɲyɛ mɛ mà kapii pyi ndemu l'à mii kabonɔ kwɔ̀ ke, mii mpyi na sì n‑cyé na mbòŋi i mɛ. Ŋka pi na mii cɛ̂ɛge ndemu na ke, sèe ká mpyi u ɲyɛ a ta lire e mɛ, wà ɲyɛ a yaa u mii le pi cye e mɛ. Mii la na ɲyɛ saanbwɔhe Sezari u mii karigii cwɔɔnrɔ.»
\p
\v 12 Ɲyɛ ka Fɛsitusi ná u jwuɲɛɛbii si sà piye taanna. Pi à kwɔ̀ ke, ka u u Poli pyi: «Ná mu s'à jwo na mu karigii cyi sà ɲcwɔɔnrɔ saanbwɔhe yyére, mu sí sà yyéeŋɛ saanbwɔhe yyahe taan.»
\s1 Saanŋi Agiripa la ɲyɛ si lógo Poli ɲwɔ na
\p
\v 13 Canmpyal'à tòro ke, ka saanŋi Agiripa ná u cɔɔnŋi Berenishi\f + \fr 25:13 \fr*\ft Ceewe mɛge ku ɲyɛ Berenishi.\ft*\f* si ŋkàre Sezare kànhe e mà sà fworo Fɛsitusi na. 
\v 14 Ɲyɛ pi à canmpyaa niɲyahagii pyi Sezare kànhe e ke, ka Fɛsitusi si Poli kyaa jwo saanŋ'á na: «Nàŋi wà na ɲyɛ Felisi u à le kàsuŋi i naha. 
\v 15 Tèni i mii à shà Zheruzalɛmu kànhe e ke, \w Kile sáragawwuubii ɲùŋufeebii\w* ná \w Yahutuubii\w* kacwɔnribil'à ŋge nàŋi kyaa jwo mii á, maa li cya mii á na mii u tùn. 
\v 16 Ka mii i pi pyi na \w Ɔrɔmu\w* fànhafeebii ɲyɛ na ɲɛɛg'a sùpya tùn, mà li ta mpii pi ɲyɛ na urufoo cɛ̂ɛge ke, u ná pirefee ɲyɛ a tɛ̀ɛn maa jwo piye ɲyii na urufoo sí uye taŋkanna jwo mà yɛ.
\p
\v 17 Ɲyɛ ka pi pìi si mpa ná mii i naha. Wuu à nɔ naha ke, mii ɲyɛ a yi le shuunni i mɛ, kuru canŋa nùmpanŋa ka mii i ŋkàre yukyaala bage e maa ntíl'a pi pyi pi à u yyer'a pa. 
\v 18 Mpii pi mpyi na u cɛ̂ɛge ke, ka pire si jwumpe lwɔ́ maa pi wumpe jwo. Ŋka kapii maha kapii mii mpyi na sɔ̂nŋi u sí n‑ta u à pyi ke, pi ɲyɛ a lire là jwo mɛ. 
\v 19 Pi Kile kuni karigii na pi mpyi na piye kyáali kanna. Tire nàkaante mpyi a yyaha tíi ná nàŋi wà kyal'e, uru mɛge na ɲyɛ Yesu. Pi mpyi na ŋko na u à kwû, Poli sí i ŋko na u à ɲɛ̀. 
\v 20 Mii wi ke, mii ɲyɛ a mpyi a cè nde mii sí n‑pyi mpe kataanmpe e mɛ. Ɲyɛ ka mii i Poli yíbe kampyi u sí ɲɛɛ n‑kàre Zheruzalɛmu i, u kataanmpe si sà ɲcwɔɔnrɔ wani. 
\v 21 Ŋka Poli à jwo na mà uru karigii yaha saanbwɔhe ku cwɔɔnrɔ, lire kurugo mii à pi pyi pi à u yaha kasubage e fo mii aha a si u tùugo saanbwɔhe yyére tèni ndemu i ke.»
\p
\v 22 Ka Agiripa si Fɛsitusi pyi: «Mii yabiliŋi la na ɲyɛ si lógo uru nàŋi ɲwɔ na.» Ka Fɛsitusi si jwo: «Nùmpanŋa mu sí n‑lógo u ɲwɔ na.»
\p
\v 23 Ɲyɛ kuru canŋa nùmpanŋa, ka Agiripa ná Berenishi si piye yal'a le vàanɲyi i, ka shinɲyahara si pi ɲùŋɔ bɛ̂ mà lèŋɛ bàanni i. Pi ná sòrolashiibii ɲùŋufembwoyi ná kànhe shinbwoobii pi mpyi. Ka Fɛsitusi si pi pyi pi à pa ná Poli i.\fig Pi à kàre ná Poli i saanŋi Agiripa yyére|src="CN02037b.tif" size="span" ref="Kapyiiŋkii 25.23"\fig*
\p
\v 24 U à pa ke, ka Fɛsitusi si jwumpe lwɔ́ maa jwo: «Saanŋi Agiripa ná yii mpii pi naha naha ná wuu e ke, yii ɲyii ɲyɛ ŋge nàŋi na, mà lwɔ́ Zheruzalɛmu na, mà pa nɔ naha, Yahutuubii pun'à piye nàvunŋɔ jwo mii á u kyaa na, maa jwo na u saha ɲyɛ a sàa yaa u yaha shì na mɛ. 
\v 25 Mii sí wi ke, mii u kàanmucyage e, mii ɲyɛ a yafyin ɲya u à pyi ndemu l'à u kabonɔ kwɔ̀ mɛ. Ná u yabiliŋi s'à jwo na uru kataanmpe pu le saanbwɔhe cye e, lire kurugo mii à li lwɔ́ si u tùugo wani. 
\v 26 Mii nàha a jwumɔ ta si zémɛ u kyaa na si ŋkan saanbwɔh'á mɛ, lire kurugo mii à pa u yyéeŋɛ yii yyahayi taan, mu saanŋi Agiripa kaɲyɛɛ na, bà li si mpyi u aha bú yíbe, ka u u ɲjemu jwo ke, si yire sémɛ mɛ. 
\v 27 Ɲaha kurugo yɛ mà kàsujyi tùugo Ɔrɔmu i, ɲùŋke na u à le kàsuŋi i ke, mà li ta kuru ɲyɛ a cè mɛ, ɲùŋɔ ɲyɛ lire na mii á mɛ.»
\c 26
\s1 Saanŋi Agiripa à jwumpe kan Poli á
\p
\v 1 Ka Agiripa si Poli pyi: «Jwump'à kan mu á, mpe pu ɲyɛ mu á ke, mu sí n‑jà puru jwo.» Ka Poli si cyɛge yîrige maa jwumpe lwɔ́ si uye fíniŋɛ. 
\v 2 U à jwo: «Saanŋi Agiripa, l'à táan mii i mà naye ta mu yyahe taan niɲjaa, si li cyêe mu na na \w Yahutuubi\w*l'à yaaga maha yaaga jwo a taha mii na ke, na kuru kà ɲyɛ sèe mɛ. 
\v 3 Mu yabiliŋ'à Yahutuubii làdaabii karigii puni ná pi nàkaante pyiŋkanni cè. Lire e ke mii na mu ɲáare ma a ma lùuni bò, ma a lógo na ɲwɔ na.
\p
\v 4 Pyiŋkanni na mii à na nàŋkocyɛɛre pyi, ná ɲaaraŋkanni na mii mpyi na ɲaare mà lwɔ́ fo tasiige e na shiŋi shwɔhɔl'e Zheruzalɛmu kànhe e ke, Yahutuubii pun'à lire cè. 
\v 5 Mà lwɔ́ fo tèemɔni i, pi pun'à li cè na \w Farizhɛɛnbii\w* toŋkuni i mii ɲyɛ, Yahutuubii Kile kuni ɲaarafeebil'e, pire toŋkuni karigii cyi à waha mà tòro pi sanmpii wogigii na. Pi sí n‑jà n‑pyi mii shérii, kampyi pi la na ɲyɛ si sèeŋi jwo.
\p
\v 6 Ɲyɛ ɲwɔmɛɛni Kile à lwɔ́ wuu tulyey'á ke, mii à na sɔ̀nŋɔre taha lire na ke, lire l'à pi ta pi i yoge kwùun mii na numɛ. 
\v 7 Wuu shiŋi tùluyi kɛ ná shuunniŋ'à\f + \fr 26:7 \fr*\ft Yakuba jyaabii kɛ ná shuunniŋi i Yahutuubii tùluyi kɛ ná shuunniŋ'à fworo, pire pi ɲyɛ Izirayɛli shiinbii.\ft*\f* pi sɔ̀nŋɔre taha li na na Kile sí lire ɲwɔmɛɛni fûnŋɔ, lire kurugo pi na Kile pêre pìlaga bâra canŋa na. Saanŋi Agiripa, mii mú à na sɔ̀nŋɔre taha lire na ke, lire kurugo Yahutuubii na mii cɛ̂ɛge amɛ! 
\v 8 Yii Yahutuubii, ɲaha k'à li ta yii ɲyɛ a dá li na na Kile sí n‑jà kwùubii ɲɛ̀ n‑yige kwùŋi i mà yɛ?
\p
\v 9 Mii mú mpyi na sɔ̂nŋi na fànha ki, mii i sàa Nazarɛti kànhe shinŋi Yesu mɛge tùn. 
\v 10 Lire mii à pyi Zheruzalɛmu i. \w Kile sáragawwuubii ɲùŋufeebii\w* mpyi a kuni kan mii á, ka mii i Yesu fyèɲwɔhɔshiinbii niɲyahamii le kàsuŋi i. Pi aha ŋko si pi bò, mii mú mpyi maha jwo na mii à ɲɛɛ. 
\v 11 Tèrii niɲyahagil'e, mii mpyi maha ɲaare \w Kile Jwumpe kàlambayi\w* i, maa pi kyérege. Mii la mpyi maha mpyi si pi kárama ɲjige pi Kile kuni i. Mii lùuni mpyi a sàa yîri pi taan fo mii mpyi maha ɲaare kànkwoore na, maa pi kyérege.
\p
\v 12 Lire pyiŋkanni na, sáragawwuubii ɲùŋufeebii mpyi a kuni kan mii á báaraŋi ŋgemu mɛɛ na ke, canŋka mii à yîri na ŋkɛ̀ɛge Damasi kànhe dánafeebii mɛɛ na. 
\v 13 Saanŋi Agiripa, mà mii niŋkareŋi yaha, canŋk'à pa nɔ ɲùŋɔ niŋi i ke, ka mii i mpâl'a bɛ̀ɛngɛ ɲya k'à yîri nìɲyiŋi na. Kuru bɛ̀ɛnge mpyi a pêe canŋke woge na, ka ku u mpa mii ná na shɛ̀rɛfeebii kwûulo. 
\v 14 Ka wuu puni si wwûl'a cwo ɲìŋke na. Ka mii i mɛjwuu lógo wuu \w Eburubii\w* shɛɛnre e na “Soli, Soli, ɲaha na mu na mii kyérege amɛ yɛ? Mu à ma ntùŋke taha mii na, lire e mu à maye bânni bà faapyinuŋi niɲcyiŋi maha uye bânni tùuge na mɛ.” 
\v 15 Ka mii i yíbe “Kafooŋi, jofoo u ɲyɛ mu yɛ?” Ka Kafooŋi si mii ɲwɔ shwɔ “Mii u ɲyɛ Yesu, mii mu ɲyɛ na ŋkyérege. 
\v 16 Ɲyɛ yîr'a yyére numɛ. Mii à naye cyêe mu na bà mu si mpyi s'a báare mii á mɛ. Ɲyaŋkanni na mu à mii ɲya niɲjaa ke, mu sí raa lire yu sùpyir'á. Mii sí n‑pa naye cyêe mu na si karigii ɲcyiimu jwo mu á ke, mu sí raa cyire yu pi á mú. 
\v 17 Yahutuubii ná \w supyishiŋi sanŋ\w*'á mii sí mu tun ke, mii sí n‑pyi ná mu i, si mu shwɔ pi na. 
\v 18 Mii sí mu tun pi á, bà mu si mpyi si pi ɲyiigii múgo, si pi yige numpini i si mpa bɛ̀ɛnmpe na, si pi yige Sitaanniŋi fànhe ɲwɔh'i, pi i piye kan Kile á, bà pi si mpyi pi aha dá mii na, pi \w kapegigii\w* nimpyiiŋkii si yàfa pi na, pi ná Kile wuubii sanmpii si mpyi koolyiɲɛɛ mɛ.”
\p
\v 19 Ɲyɛ saanŋi Agiripa, mà láha lire tèni na, nde Kile à cyêe mii na ke, lire kyaa mii ɲyɛ na yu. 
\v 20 Damasi kànhe shiinbil'á mii à fyânha a yi jwo, lire kàntugo maa yi jwo Zheruzalɛmu kànhe ná \w Zhude\w* kùluni shiinbii sanmpii pun'á fo mà sà nɔ supyishiŋi sanŋi shiinbii na. Mii à yi jwo pi á pi pi toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ, pi i núru Kile á, pi raa karii pyi ɲcyiimu cyi sí li cyêe na pi à pi toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ sèeŋi na ke. 
\v 21 Lire kurugo Yahutuubil'à sà mii cû mà mii yaha \w Kileɲaarebage\w* e, maa ŋko raa mii bùu. 
\v 22 Ŋka Kile à kwôro ná mii i, maa mii tɛ̀gɛ fo mà pa nɔ niɲjaa na. Kile tùnntunŋi \w Musa\w* ná \w Kile tùnntunmpii\w* sanmpii mpyi a fyânha a kani ndemu shɛnrɛ jwo na li sí n‑pa n‑pyi ke, mii mú sí na ɲyɛ naha si lire kyaa jwo sùpyire pun'á, shinbwoo bâra sùpyire sannte na. Mii mú sí ɲyɛ na yaaga bârali lire na mɛ. 
\v 23 Pi mpyi maha yi yu na \w Kile Niɲcwɔnrɔŋi\w* sí n‑kyaala n‑kwû, na uru mú u sí n‑pyi shincyiiwe si ɲɛ̀ vworo kwùŋi i, si bɛ̀ɛnmpe kyaa jwo wuu shiŋi ná supyishiŋi sanŋ'á.»
\p
\v 24 Mà Poli yaha puru jwumpe na u u uye tànga yu, ka Fɛsitusi si sêe u na: «Poli, sìcyer'à jyè mu i! Mu à kàlaŋi pyi fo mà sà ma ɲùŋke pyi k'à yîri!» 
\v 25 Ka Poli si u pyi: «Mii ɲùŋufooŋi, sìcyere ɲyɛ mii i mà dɛ! Sèeŋi jwumpe kanni mii ɲyɛ na yu, pu mú s'à fíniŋɛ. 
\v 26 Saanŋi Agiripa yabiliŋ'à ɲcyii karigii puni cè, lire l'à mii ta mii i cyi yu fyagara baa u yyahe taan. Mii à tɛ̀ɛn ná l'e na u à cyi puni cè, ɲaha na yɛ li là ɲyɛ a pyi ŋwɔhɔre e mɛ. 
\v 27 Saanŋi Agiripa, Kile tùnntunmpil'à ɲjemu jwo ke, mu ɲyɛ a dá yire na mà? Mii à li cè na mu à dá yire na.» 
\v 28 Ka Agiripa si u pyi: «Poli, mu naha na sɔ̂nŋi na mu sí n‑jà mii kɛ̂ɛnŋɛ mpyi dánafoo dɛ!» 
\v 29 Ka u u u pyi: «L'à pyi numɛ yo, l'à pyi canŋke kabɛrɛ yo, mii na Kile ɲáare l'àha ndâ mu kanni na mà dɛ, ŋka li pyi yii puni pi naha na mii jwumpe núru niɲjaa ke, yii puni pi pyi mii fiige, ŋka pi àha yɔ̀rɔyɔ tɛ̀gɛ yii pwɔ mii fiige mɛ.»
\p
\v 30 Ɲyɛ ka saanŋi ná fànhafooŋi ná Berenishi, mà bâra mpii pi mpyi ná pi e ke, ka pire puni si yîri na fwore, 
\v 31 maa ŋko piy'á: «Ŋge nàŋi naha a kyaa pyi ndemu l'à u kabonɔ kwɔ̀, lire ɲyɛ mɛ mà u kalenɛ kwɔ̀ kàsuŋi i mɛ.» 
\v 32 Ɲyɛ ka Agiripa si yi jwo Fɛsitusi á: «Kàmpyi ŋge nàŋi naha mpyi a u kataanmpe le saanbwɔhe \w Sezari\w* cye e mɛ, u cye naha a mpyi sí n‑jà n‑yaha numɛ.»
\c 27
\s1 Poli ná kafeebwɔhe kani suumpe lwɔhe ɲuŋ'i
\p
\v 1 Tèni i pi la mpyi si wuu lèŋɛ bakwɔɔge e wuu a ŋkɛ̀ɛge Itali kìni i ke, pi à Poli ná kàsujyiibii pìi kan sòrolashiibii yyaha yyére shinŋi wà á, uru mɛge na mpyi Zhuliyusi. Uru nàŋi na mpyi \w Ɔrɔmu shiinbii\w* sòrolashikurumbwɔhe kà ɲùŋɔ na, pi mpyi maha kuru mɛge pyi: «Saanbwɔhe Sorolashikuruŋke.» 
\v 2 Ɲyɛ ka wuu u jyè bakwɔɔge k'e, kuru mpyi a yîri Adaramiti i na ŋkɛ̀ɛge Azi kùluni kàmpanŋke na. Asitariki na mpyi ná wuu e. Tesaloniki kànhe shin u mpyi u wi, Masedoni kùluni i.\fig Bakwɔɔge|src="CN01969b.tif" size="col" ref="Kapyiiŋkii 27.2"\fig* 
\v 3 Kuru canŋa nùmpanŋa, ka wuu u nɔ Sidɔn kànhe e. Zhuliyusi mpyi a Poli cùmu lemɛ ɲwɔ, maa kuni kan Poli á u sà fworo u ceveebii na, yaayi kyaa li ɲyɛ u na ke, bà u si mpyi si sà yire cya pi á mɛ. 
\v 4 Lire kàntugo wuu à yîri wani maa kuni lwɔ́ na ŋkɛ̀ɛge mà sà ntòro Sipiri kìni ŋkere na, ɲaha na yɛ kafɛɛge mpyi na wuu ɲùŋɔ bêni. 
\v 5 Ka wuu u ŋkàre suumpe lwɔhe ɲuŋ'i mà sà ntòro Silisi kùluni ná Panfili wuuni taan, maa ŋkàre mà sà nɔ Mira kànhe na Lisi kùluni i. 
\v 6 Ɲyɛ ka sòrolashiibii yyaha yyére shinŋi si bakwɔɔge kà ta wani k'à yîri Alɛzandire kànhe e na ŋkɛ̀ɛge Itali kìni i, maa wuu pyi wuu à fworo bakwɔɔge niɲcyiige e mà jyè kur'e.
\p
\v 7 Wuu à canmpyaa niɲyahagii pyi lwɔhe ɲuŋ'i. Bakwɔɔge ɲyɛ a mpyi a jà na ŋkɛ̀ɛge fwɔfwɔ mɛ. Wuu à kànha sèl'e maa nta a jà a nɔ Kinidi kànhe sìcampe na. Ɲyɛ ná kafɛɛge mpyi a wuu kárama pɛn kuru kàmpanŋke na, ka wuu u ntòro Kɛrɛti kìni ŋkere na, mà kàre Salamɔni kàmpanŋke na. 
\v 8 Kuru kàmpanŋke shemɛ mpyi a pɛn, ŋka wuu à wuye waha maa ŋkàre mà sà nɔ cyage k'e, pi maha kuru mɛge pyi: «Bakwooyi Tayyerege Niɲcɛnŋke». Kuru cyage na ɲyɛ Lase kànhe ŋkere na.
\p
\v 9 Tère nimbwoo mpyi a tòro wuu na kuni na mà kwɔ̀. Bakwofeni mpyi a pa mpyi farati, ɲaha na yɛ wyeere tèni mpyi a nɔ a kwɔ̀, \w Yahutuubii\w* súnŋi tèni mpyi a tòr'a kwɔ̀. Ɲyɛ ka Poli si u taɲyage jwo. 
\v 10 U à jwo: «Mii ceveebii, mii naha a li kàanmucya mà li ɲya na wuu kùsheeni sì ɲùŋɔ kuu ná kakyara nimbwɔrɔ ɲyɛ a fworo l'e mɛ. Yaayi wuu à le bakwɔɔge e ke, ti sì n‑dâ yire ná bakwɔɔge na mà dɛ! Wuu yabilimpii pi ɲyɛ k'e ke, wuu múnahigii na ɲyɛ ku ɲwɔge e mú.»
\p
\v 11 Ŋka sòrolashiibii yyaha yyére shinŋi mpyi a dá bakwɔɔge fèvooŋi ná ku ɲùŋufooŋi wumpe na mà tòro Poli wumpe táan. 
\v 12 Kuru cyage bakwooyi tayyérege mú ɲyɛ a mpyi a ɲwɔ wyeere tèni i mɛ. Lire kurugo mpii pi mpyi bakwɔɔge e ke, pire niɲyahara mpyi a li ta na pi pyiŋkanna cya pi i yîri wani kuru cyage e, pi a sì Fenikisi kànhe bakwooyi tayyérege e Kɛrɛti kìni i, pi i sà wyeere tèni pyi wani. Kuru cyag'à yyaha kan canŋacwumpe e. Kafeebwoyi ɲyɛ na nɔni kuru cyage na mɛ.
\p
\v 13 Ɲyɛ kafɛɛgɛ nimbiler'à pa na fwu na yîri wòro kùl'e ke, ka pi i wá na sɔ̂nŋi na pire sí n‑jà n‑kàre. Tɔɔnmpirige pi maha ntɛ̀g'a bakwɔɔge yyéeŋɛ ke, maa kuru wwû wani, ka bakwɔɔge si wá na ŋkɛ̀ɛge Kɛrɛti kìni ŋkere na. 
\v 14 Li ɲyɛ a mɔ mɛ, ka kafeebwɔhɔ si yîri na fwu na yîri suumɔ kùl'e na ŋkɛ̀ɛge canŋafyinmpe e na ɲcwûunni wuu ɲuŋ'i. Pi maha kuru kafeebwɔhɔ mɛge pyi: «Erakilɔn». 
\v 15 Ka kuru kafeebwɔhe si mpa bakwɔɔge lwɔ́. Wuu ɲyɛ a jà a ku kɛ̂ɛnŋɛ mɛ, ka wuu u wuye yaha ku cye e. 
\v 16 Kafɛɛg'à kàre ná wuu e, ka wuu u sà ntòro kìre nimbilere ŋkere na, suumpe lwɔh'à li kwûulo, li mɛge ɲyɛ Koda. Kuru cyag'à pa jyè wuu ná kafɛɛge shwɔhɔl'e maa ku tɛgɛlɛ kwɔ̀n wuu na dooni ke, bakwobileni\f + \fr 27:16 \fr*\ft Bakwobileni maha mpyi nimbwɔhe funŋke e. Nimbwɔhe ká ŋkɛ̀ɛge, sùpyire maha jyiile ná nimbileni i.\ft*\f* li mpyi wuu á ke, ka wuu u wuye waha maa lire ŋáhana a yige lwɔhe e, ŋka báara u mpyi lire tayigege e dɛ!
\p
\v 17 Ɲyɛ wuu à núr'a pa bakwobileni lèŋɛ ke, maa mɛɛrɛ tɛ̀g'a bakwobwɔhe yal'a pwɔ. Vàanŋke ku maha bakwɔɔge pyi ku u ŋkɛ̀ɛge ke, maa kuru tîrige, ɲaha na yɛ wuu mpyi na fyáge kafɛɛge kà ŋkwɔ̀ bakwɔɔge lwɔ́ si ŋkàre zà yaha nticyɛnŋi ɲuŋ'i Libi kìni kàmpanŋke na mɛ, maa wuye yaha kafɛɛge cye e ku u ŋkɛ̂ɛnŋi. 
\v 18 Kafeebwɔhe fànha mpyi na mpêre fo li ɲyɛ a pa ɲwɔ mɛ, kuru canŋa nùmpanŋa, ka pi i wá na bakwɔɔge funŋɔ yaayi yà wwû na wàa lwɔhe e. 
\v 19 Ku canntanrewoge, ka bakwɔɔge feveebii yabilimpii si pi báarapyiyaayi yà wwûl'a wà lwɔhe e. 
\v 20 Wuu à canmpyaa niɲyahagii pyi, canŋaɲyiini bâra wɔrigii na, wuu ɲyɛ a kuru kà ɲya mɛ. Kafeebwɔhe fànhe mpyi na ɲyahage na wá, fo wuu puni mpyi a li yaha na wuu wà saha sì n‑shwɔ mɛ.
\p
\v 21 Wuu mpyi a mɔ maa yalyige lyî. Ka Poli si mpa yîr'a yyére sùpyire yyaha na, maa jwo: «Mii ceveebii, yii mpyi a yaa yii i mii jwumpe lógo, wuu u ntɛ̀ɛn Kɛrɛti kìni i. Lire n'a mpyi a pyi, ŋke kafeebwɔhe ku ŋke k'à wuu ta, ka wuu u mpɔ̂ɔn yaayi ɲjemu i ke, lire là mpyi na sì n‑pyi mɛ. 
\v 22 Ŋka numɛ, mii sí yi jwo yii á, yii àha vyá mɛ, yafyin sì yii wà ta mɛ. Bakwɔɔge kanni i wuu sí n‑pɔ̂ɔn. 
\v 23 Kileŋi ŋgemu wu u ɲyɛ mii, mii sí i báare u á ke, yii li cè na uru mɛ̀lɛkɛŋi wà à uye cyêe mii na pìlaga, 
\v 24 maa yi jwo mii á na mii àha raa fyáge mɛ, na mii à sàa yaa mii yyéeŋɛ saanmbwɔhe \w Sezari\w* yyahe taan. Kile à ɲwɔ mii na maa mii ɲareyi lógo. Shin maha shin u ɲyɛ ná mii i bakwɔɔge e ke, u sí wuu puni shwɔ. 
\v 25 Lire e ke mii ceveebii, yii àha raa fyáge mɛ. Mii à dá Kile na. Ɲje y'à jwo mii á ke, yire puni sí n‑tòro yi jwuŋkanni na. 
\v 26 Ŋka bakwɔɔge sí n‑kɛ̀ɛge ná wuu e lwɔhe niŋke kìni l'e.»
\p
\v 27 Kuru ku mpyi wuu numpili kɛ ná sicyɛrewoge suumpe lwɔhe ɲuŋ'i, kafeebwɔhe sí i wuu lwúu na ŋkɛ̀ɛge ku ɲyii cyeyi i. Suumpe lwɔhe ɲuŋ'i wuu mpyi ke, kuru mɛge na mpyi Adiriyatiki. Ɲìŋk'à pa ɲî ke, ka bakwɔɔge feveebii si wá na sɔ̂nŋi na wuu à byanhara kùmpoge na. 
\v 28 Ka pi i mɛɛrɛ le a tîrige lwɔhe e maa ku súma mà ku cùgumpe ta mɛtirii beɲaaga ná kɛ ná baashuunni. Ka pi i file yyaha na, maa núr'a ku súma mà ku ta mɛtirii beɲaaga ná baataanre. 
\v 29 Pi mpyi na fyáge bakwɔɔge kà ŋkwɔ̀ zà ŋkúu kafaage kà na lwɔhe e mɛ. Ɲyɛ tɔɔnmpiriyi pi maha ntɛ̀g'a bakwɔɔge yyéeŋɛ ke, ka pi i yire sicyɛɛre tîrige lwɔhe e bakwɔɔge kàntugo yyére, maa ntɛ̀ɛn pi funvwugo wuubii na ɲyɛ̀ge sigili. 
\v 30 Ɲyɛ mà pi yaha pur'e, mpii pi mpyi na bakwɔɔge fî ke, pir'à bakwobileni yig'a tîrige lwɔhe e, maa piye pyi mu à jwo tɔɔnmpirige kà pire la ɲyɛ si ntîrige bakwɔɔge yyaha yyére, mà li ta tafeŋɛ pi mpyi na ɲcaa bakwobileni cye kurugo. 
\v 31 Ka Poli si sòrolashiibii ná pi yyaha yyére shinŋi pyi: «Ná bakwɔɔge feveebii ɲyɛ a tɛ̀ɛn bakwɔɔge funŋke e mɛ, yii sì n‑sìi n‑shwɔ mɛ.» 
\v 32 Ɲyɛ mɛɛre ti mpyi a tɛ̀g'a bakwobileni pwɔ ke, ka sòrolashiibii si tire kwɔ̀n, maa li yaha l'à kàre lwɔhe ɲuŋ'i.
\p
\v 33 Ɲyɛ ɲyɛ̀g'à pa byanhara ke, ka Poli si li cya pi pun'á na pi ɲjyì cya pi lyî. U à jwo: «Canmpyaa kɛ ná sicyɛɛre cyi ɲyɛ ɲcyii, yii funmpɛn wuubii pi ɲyɛ, yii sàha ɲjyì sèe wu lyî mɛ. 
\v 34 Lire e mii na li caa yii á, yii ɲjyì cya yii lyî. Lire li sí yii pyi yii fànha ta yii i shwɔ. Mii sí yi jwo yii á, yii wà ɲùɲjuŋɔ niŋkin sì n‑sìi n‑pînni mɛ.»
\p
\v 35 Poli à yire jwo ke, maa bwúuruŋi lwɔ́ maa fwù kan Kile á pi puni ɲyii na, maa u kwɔ̀n kwɔ̀n, maa wà lwɔ́ na lyî. 
\v 36 Pi sanmpil'à lire ɲya ke, ka pi puni yákilibii si ntɛ̀ɛn, ka pi i wá na lyî mú. 
\v 37 Wuu shiin ŋkwuu shuunni ná shiin beetaanre ná kɛ ná baani (276) pi mpyi bakwɔɔge e. 
\v 38 Wuu pun'à lyî a tîn ke, sùmapyaŋi u mpyi bakwɔɔge e ke, ka pi i uru wu lwɔhe e, bà bakwɔɔge si mpyi si faha mɛ.
\p
\v 39 Ɲyɛ̀g'à pa múgo mà wuu ta wuu à nɔ cyage ŋkemu i ke, bakwɔɔge feveebii ɲyɛ a mpyi a kuru cyage cè mɛ. Ka pi i lùŋkuuŋi wà ɲya, ɲìŋke mpyi a fworo wani, ka pi la si mpyi s'a ŋkɛ̀ɛge wani kuru cyage e.\fig Bakwɔɔg'à kɛ̀ɛge|src="CN02045b.tif" size="span" ref="Kapyiiŋkii 27.39-44"\fig* 
\v 40 Ɲyɛ tɔɔnmpirige ku maha ntɛ̀g'a bakwɔɔge yyéeŋɛ ke, pi à kuru sànha mà tîrige lwɔhe e, mɛɛre ti maha ntɛ̀g'a bakwɔɔge yafeŋke pwɔ ke, maa tire sànha mú, maa vàanŋa nitabaaga pìli bakwɔɔge yyaha yyére, bà kafɛɛge si mpyi s'a ŋkɛ̀ɛge ná k'e suumpe lwɔhe ɲwɔge na mɛ. 
\v 41 Pur'e pi ɲyɛ, ka bakwɔɔge si ŋkàr'a sà dùgo nticyɛn ɲaŋke kà ɲuŋ'i, lùŋkuubii pìi shuunni shwɔhɔl'e. Bakwɔɔge munag'à kàr'a sà ɲcûru nticyɛnŋi i, ku ɲyɛ a jà a fworo mɛ. Lir'à lwɔhe ta ku u fuuli na yîri na ma na bakwɔɔge kàntugo yyéreŋi bwùun, fo mà sà kuru kɛ̀ɛge.
\p
\v 42 Sòrolashiibii la mpyi si kàsujyiibii bò, bà li si mpyi pi wà kà ŋkwɔ̀ lwɔhe ɲà vworo si shwɔ mɛ. 
\v 43 Ŋka sòrolashiibii yyaha yyére shinŋi la mpyi Poli sì bò mɛ. Lire kurugo nde sòrolashiibii la mpyi si mpyi ke, ka u u pi sige lire na. Mpii pi na jìni lùɲani na ke, ka u u jwo na pire pi fyânha a cwo lwɔhe e, pi i ku ɲà pi sà fworo kùmpoge na. 
\v 44 Maa yi jwo pi sanmpil'á na pi cikwooyi yà, lire ɲyɛ mɛ bakwɔɔge jyayi yà lwɔ́ pi i dùgo yire ɲuŋ'i pi i fànha le, pi i lwɔhe jyiile yire ɲuŋ'i. Amuni l'à pyi, ka pi puni si jyiil'a kàre kùŋke na, yaaga ɲyɛ a pi wà ta mɛ.
\c 28
\s1 Karigii cyi à pyi mà Poli yaha Maliti kìni i ke
\p
\v 1 Ɲyɛ wuu shwoŋkwooni kàntugo, ka pi i yi jwo wuu á na kuru cyage mɛge na ɲyɛ Maliti. 
\v 2 Lire kìni shiinbil'à wuu cùmu lemɛ ɲwɔ sèl'e. Ná zànhe sí mpyi na ɲcwo wyeere sí ɲyɛ, ka pi i nabwɔhɔ le, maa wuu puni pyi wuu à pa ntɛ̀nn'a kuru kwûulo na ware. 
\v 3 Poli à pa yîri si kàŋkyaanyi yà fâara si mpa le nage e, lir'à màcwɔnŋi wà ta wani yire kàŋkyaanyi i. Yi taleŋke e, nage kafug'à jyè uru màcwɔnŋi i ke, ka u u yîr'a kwòro Poli cyɛge na. 
\v 4 Kànhe shiinbil'à wwòŋi ɲya u u fánŋi Poli cyɛge na ke, ka pi i wá na yu piy'á na: «Nàkaana baa, ŋge nàŋi sí n‑ta shinbu. U mɛ́ɛ ɲyɛ u à shwɔ lwɔhe na ke, wuu yasunŋke “Seeŋifoo” ɲyɛ na ŋko si u yaha u shì shà mɛ.»
\p
\v 5 Ɲyɛ ka Poli si wwòŋi ɲâhara a cyán nage e. Wwòŋi tanɔŋke ɲyɛ a mpyi a yafyin pyi u na mɛ. 
\v 6 Sùpyire mpyi na sɔ̂nŋi na kuru cyɛge sí n‑fwɔ, na u sí n‑cwo n‑kwû lire tèenuuni i. Pi à u ɲyii cyán mà mɔ, pi ɲyɛ a yafyin ɲya k'à u ta mɛ, ka pi funzɔnŋɔre si ŋkɛ̂ɛnŋɛ, maa jwo na yasunŋke kà ku ɲyɛ Poli.
\p
\v 7 Cyage e wuu mpyi ke, kìnifooŋi cyage kà na mpyi kuru ŋkere na, uru nàŋi mɛge na mpyi Pubilusi. U mpyi a wuu ɲùŋɔ bɛ̂ a ɲwɔ, maa wuu pyi wuu à wuu sunmbage lèŋɛ u pyɛnge e canmpyaa taanre funŋ'i. 
\v 8 U tuŋi mpyi tasinnage e cifwure ná tɔ̀gɔtɔgɔniŋi cye e. Ka Poli si ŋkàr'a sà fworo u na, maa u cyɛge taha u na, maa Kile ɲáare u á, ka u u ɲcùuŋɔ. 
\v 9 Lir'à pyi ke, ka kuru cyage yampii puni si wá na sì Poli yyére, ka u u wá na pi cùuŋi. 
\v 10 Kuru cyage shiinbil'à pèente shiŋi puni taha wuu na. Wuu tèekaren'à pa nɔ, ka wuu u wá na ŋko raa jyè bakwɔɔge e ke, yaayi kani li mpyi wuu na ke, pi à yire puni kan wuu á.
\s1 Poli à nɔ Ɔrɔmu kànbwɔhe e
\p
\v 11 Yiɲyɛ taanre wuu à pyi kuru cyage e. Bakwɔɔge k'à yîri Alɛzandire kànhe e ná pi maha ku pyi: «Ŋampii\f + \fr 28:11 \fr*\ft Bakwofempii mpyi maha pire ŋampii sunni bà pi si mpyi s'a pire kàanmucaa lwɔhe ɲuŋ'i mɛ.\ft*\f*» ná ku mpyi a yyér'a kafeebwoyi tèni pyi wani ke, wuu tèekaren'à pa nɔ ke, ka wuu u jyè kur'e na ŋkɛ̀ɛge. 
\v 12 Wuu à sà nɔ Sirakusi kànhe na ke, maa canmpyaa taanre pyi wani. 
\v 13 Wuu à yîri wani ke, maa ŋkɛ̀ɛge suumpe lwɔhe ɲwɔ kurugo mà sà nɔ Erezho kànhe na, maa shwɔ̀n wani. Kuru canŋa nùmpanŋa, mà wuu niŋkaribii yaha, ka kafeebwɔhɔ si yîri na fwu wuu kàmɛnɛ yyére. Canmpyaa shuunni wuu à pyi kuni na, maa nta a nɔ Puzɔli kànhe na. 
\v 14 Wuu à sà dánafeebii pìi ta wani kuru kànhe na, ka pire si li cya wuu á na wuu cibilaaga niŋkin pyi wani ná pire e. Puru funŋke e wuu à pa yîri wani mà kàre \w Ɔrɔmu\w* kànbwɔhe e.
\p
\v 15 Ɲyɛ Ɔrɔmu dánafeebil'à wuu kyaa lógo na wuu wá na sì wani pi yyére ke, ka pi pìi si mpa wuu ɲùŋɔ bɛ̂ fo Apwusi caange na. Cyage mɛge pi maha mpyi: «Nampwuunbii Tatiriyi Taanreŋi» ke, ka pìi si mpa wuu ɲùŋɔ bɛ̂ wani. Poli à pi ɲya ke, maa ntíl'a fwù kan Kile á, ka màban si jyè u e. 
\v 16 Wuu à sà nɔ Ɔrɔmu kànbwɔhe e ke, ka pi i ŋkàr'a sà Poli yaha u mɛgɛ cyage e, maa sòrolashiŋi wà yaha u u u kàanmucaa.
\s1 Poli à Jwumpe Nintanmpe jwo Ɔrɔmu kànbwɔhe e
\p
\v 17 Ɲyɛ canmpyaa taanr'à pa ntòro ke, ka Poli si \w Yahutuubii\w* ɲùŋufeebii yyere uye yyére. Pi à pa bínni ke, ka u u jwo: «Mii cìnmpyiibii, pi à mii cû Zheruzalɛmu kànhe e, maa mii le \w Ɔrɔmu\w* fànhafeebii cye e mà li ta mii ɲyɛ a yafyin pyi wuu shiŋi sùpyire na mɛ, mii mú ɲyɛ a yafyin pyi ndemu l'à para ná wuu tulyeyi làdaabil'e mɛ. 
\v 18 Pir'à mii yíb'a kwɔ̀ ke, pi la mpyi si mii yaha, ɲaha na yɛ pi ɲyɛ a yafyin ta mii à pyi ndemu li sí n‑pa ná l'e pi mii bò mɛ. 
\v 19 Ŋka Yahutuubii ɲyɛ a mpyi a ɲɛɛ pi mii yaha mɛ, lire kurugo, li mpyi a pyi fànha kyaa mii na, mii i na kataanmpe le saanbwɔhe \w Sezari\w* cye e. Ŋka wuu shiŋi sùpyire ɲcɛ̀ɛgɛ funŋɔ ɲyɛ a mpyi mii á mà dɛ! 
\v 20 Lire na mii à li cya si yii ɲya si jwo ná yii e. \w Izirayɛli\w* shiinbii sɔ̀nŋɔr'à taha Shwofooŋi ŋgemu na ke, yii li cè na uru kurugo pi à mii pwɔ ná ɲje yɔ̀rɔyi i.»
\p
\v 21 Ka pi i Poli pyi: «\w Zhude\w* kùluni shin sàha sémɛ kan naha wuu á mu kyaa na mɛ, wuu cìnmpworoŋi wà mú sàha ŋkwɔ̀ a yîri wani mà pa yafyin jwo, lire ɲyɛ mɛ mà mu mɛpɛngɛ jwo wuu á mɛ. 
\v 22 Ŋka ɲje yi ɲyɛ mu á ke, wuu la ɲyɛ ma a yire jwo wuu á, ɲaha na yɛ wuu à li cè na Kile kuni i mu ɲyɛ ke, sùpyir'à ntùŋke taha lire na cyeyi puni i.»
\p
\v 23 Ɲyɛ ka pi i canŋke kabɛrɛ tɛ̀g'a kan piy'á. Kur'à pa nɔ ke, ka shinɲyahara si bâra sùpyire na mà piye ta Poli cyage e. Mà lwɔ́ ɲyɛ̀ge na fo mà sà nɔ yàkoŋke na, ka Poli si wá na \w Kile Saanre\w* kyaa yu pi á, maa pyiŋkannigii puni cya ná \w Musa\w*\w Saliyaŋi\w* ná \w Kile tùnntunmpii\w* sanmpii sémɛbii jwumpe e, bà pi si mpyi si dá Yesu na mɛ. 
\v 24 Ka pìi si dá Poli jwumpe na, ŋka pìi ɲyɛ a dá pu na mɛ. 
\v 25 Tire sùpyire ɲyɛ a bɛ̂ niŋkin na mɛ. Ŋka mà jwo pi caala ke, ka Poli si kyaa niŋkin jwo pi á, u à jwo: «\w Kile tùnntunŋi\w* Ezayi mpyi a jwumpe mpemu jwo yii tulyeyi na, \w Kile Munaani\w* fànhe cye kurugo ke, puru mpyi a sìi sèe. 
\v 26 Kile mpyi a u pyi
\q1 “Sà yi jwo ŋge supyishiŋ'á na:
\q1 ‘Yii sí n‑sìi raa núru, ŋka yii sì raa yafyin yyaha cìni mɛ.
\q1 Yii sí n‑sìi raa wíi, ŋka yii sì raa yafyin ɲaa mɛ.’
\q1
\v 27 Ɲaha kurugo yɛ ŋge supyishiŋ'à cyé si pi zòompii kɛ̂ɛnŋɛ,
\q1 maa pi niŋgyigigii tò,
\q1 maa pi ɲyiigii tò,
\q1 bà pi ɲyiigii si mpyi cyi àha raa ɲaa mɛ,
\q1 pi niŋgyigigii kà hà raa núru mɛ,
\q1 pi zòmpyaagii kà hà ŋkɛ̂ɛnŋɛ mɛ.
\q1 Lire l'à pi ta pi ɲyɛ a ɲɛn'a yyaha kɛ̂ɛnŋɛ mii yyére, si shwɔ mɛ\f + \fr 28:27 \fr*\ft Ezayi 6.9, 10\ft*\f*.”»
\p
\v 28 Ka Poli si núr'a pi pyi: «\w Supyishiŋi sanŋi\w* u ɲyɛ u ɲyɛ Yahutuu mɛ, yii li cè na Jwumpe Nintanmpe pu ɲyɛ na sùpyire zhwoŋi kyaa yu ke, Kile à puru tun pir'á. Pire pi ke, pire sí pu lógo.»
\p [ 
\v 29 Poli à puru jwo ke, ka Yahutuubii si yîri na ŋkɛ̀ɛge, maa piye kyáali sèl'e na wá.]
\p
\v 30 Poli à yyee nimpuŋii shuunni pyi bage k'e Ɔrɔmu kànbwɔhe e. U mpyi maha kuru bage sârani. Sùpyire ti mpyi maha sì u yyére ke, u mpyi maha tire puni cwôre na ɲwɔge. 
\v 31 U mpyi maha sùpyire kâlali Kile Saanre kyaa na, maa Kafooŋi Yesu \w Kirisita\w* kyaa yu pi á fyagara baa, wà mú mpyi maha u sige uru báaraŋi mpyiŋi na mɛ.