\id TIT TITUS, Nt0189 SIANE-Lambau, Gassmann, March 1995 \h Taitusi \toc1 Taitusi Polokafo Taitusi ya lufuwa i fulo edaibo ha \toc2 Taitusi \mt1 Taitusi \mt2 Polokafo Taitusi ya lufuwa i fulo edaibo ha \is1 Homu Ha \ip Taitusi ya Giliki we nebo, ya Polo welaloti Yesu hala ukuwa holito lula-hala li elepa ito holi hikitaibo yagunu Polokafo ya mono hipane ne, loto lo edaibo ne. (Taitusi 1:4) Wewa ya Pologi maina mono onona lito, ana li faka loto mono wenina eba nedo-nedo ya lutina-hatina li auba i betito mono ha api itibibo we ya ne. (2 Kolinti 7:5-7, 8:6, Galesia 2:1-3) \ip Ena Kiliti no lusaku nebo ebalo ya maina moniti Yesu hala ukuwa lo oloto bibo hamenalo ya Polo eba maleka unowe, loto holibo, ya Taitusi ya Kiliti ebalo aifa minoto mono onona onuwa aifa nebo ya lifefe loto hulanane, loto fulo edo itoto wiye. (Taitusi 1:5) Uto eba maleka monito, aliga ya Kiliti weninawa api itibinaibo ha ma lomunowe, loto lufuwa me ya i fulo edaibo ne. Kiliti wenina muki monatina ya nosa naba áminako, yagunu maleka lutina-hatina li elepa iti Yesu holi hikito muwabo wenina ya monatina yagunu ha auba ito api itibiyo, loto lufuwa meu ya lomuibo ne. (Taitusi 1:10-14, 16, 2:1, 15) \ip Timoti lufuwa i fulo edaibo yamaidana oto Taitusi yagi lomuibo ha me ya ne. \c 1 \s1 Lo oloto molaibo ha \p \v 1 Aiyo, maina holi hikitonibo hipane ona Taitusiyo, nemo Polo, Goti houba-nabala we ido Yesu Kilisto aposolola ya lufuwa me ya i fulo hedowe. Wao. \p Ononawalo fulo nedaibo, ya Gotikafo wa molo betibo wenina holi hikitanae, loto, ido ha ona hula yakafo monate li fele lo ledaibo ha ya holifefe lanae, loto ononawalo ya fulo nedaibo ne. \v 2 Nomude hofawa minowa-minowa anubo hawa holi hikitoto holifefe lonibo ya Goti ha sugi ladámibo we yakafo homu aidena okuluma mika li oloto piyámibo hamenaloti ya lo molo ledaibo yamagunu holito hiyaba minone. Hawa ya aidenati libo nefa, \v 3 ido eimola hamenalalo ya hala lo oloto molonido li oloto pibo ne. Hawa ya li nomude waibo we Gotikafo anelo moloto lo oloto molanane, loto lo moloto numibo ne. \p \v 4 Maina holi hikitonibo hipane ona Taitusiyo, Metefo Gotidokati ido li nomude waibo we Kilisto Yesudokati ya aifa li dowa lo ledaibo mona ido you amena mona ya mino hedanaiye. \s1 Mono hiyaba we hatina \p \v 5 Ena onona onuwa ma aifa nebo ya lifefe loto hulanane, loto, ido numudo-namado ya nemo lohomodo ayalo ya mono hiyaba we buli betimo unane, loto Kiliti ebau ya fulo hedo itoto oboma ne. \v 6 Yagunu ya mono wemoli masi monatina fefe loti molo minoti, wena makoko liyabo we ya olufotina yagi holi hikitoti minanabo yako mono hiyaba we buli betiyo. Ido olufotina ya ha holámoti hopa mona molae, loti wenina masi lanabo, ya mono hiyaba we onona ma biyámo. \v 7 Hiyaba we yakafo Goti ononala hiyaba aiboma nenako, ya monala fefe lotoko minanaibo yako ononawa linaibo ne. Yagunu eimola lula-hala holi dowa libo mona molámoto, sebala hala-kala aloko ladámoto, no noto lula-hala u hopa anaibo mona molámoto, fina aloko fiyámoto, hefana-huwamena yagunu holámoto minanaibo, \v 8 ido wenina aifa li dowa lo betito, mona dowa lula-hala muto, hala kifefe loto, monala fele fefe lotoko moloto, lula-hala-ula hiyaba dowa otoko minanaibo, \v 9 ido mono weninala holi hikitoti mona dowa molanae, loto adina li faka loto ha mono hula ya api itibito, ido ha mono li hopaitabo wenina hatina ya ito lumunowe, loto ha mono auba ibo ha, api-napi itibi-itibi onibo ha ya li hiki loto li minanaibo we ya mono hiyaba we dowa minanaiye. Yaidana feyabo wemoli yako mono hiyaba we ya buli betiyo. \s1 No lusaku nebo eba Kilitilo minabo wenina monatina ha \p \v 10 Wenina abi yasi ha holámoti, aifa ha loti hotina iti minabo wenina ya minae. Ido aya wenina minagu ya Yuda wenina, Goti anela utinau fukabo wenina ya oto yoti feto fe minae. \v 11 Feto fe minabo weninawa ya hefana-huwamena aifa linune, loti wemoli olodinafo olufotina weninatina malekama muki ya api itibiyámabo idafa ya api itibiti li hopa o beti minanako, wetina guninubo ya fefe lanogolaiye. \v 12 Kilitilo minabo wenina minaguti ya eimotina polofetitina makafo ya feto libo, Kiliti wenina ya aidenati ha sugiko lo minoti, liye-idafa yaidana oti hasuwala fi minoti, idafa nanabo yagunuko holiti, onona eleka fiyabo minae, loto \v 13 wa betifefe lototo libo hawa ya ona ne. Yagunu hemo ya auba ito lo fuko betiyo. Feto feyageto ya holi hikitabo mona hula molanabo, \v 14 ya Yuda wenina ifaga hatina ido wenina ha ona hula metina muwabo wenina lo fukabo hatina ya holámanae, loto auba ito lo fuko betiyo. \p \v 15 Lutina-hatina hiluwa libo wenina yasi idafa-adafa muki yagunu holiyato hiluwa liboko nefa, ido nosámibo monakafo lutina-hatina li hopa o betibo wenina, holi hiki ladámabo wenina ya weudina-lutina-hatina muki ya fumako i fulitainako, idafa magunu holiyato hiluwa libo ma minámiye. \v 16 Weninawa ya Gotigi hutifina one, loti wetina yakafo lafa, ido monatina yakafo E'e, lo ne. Ya wenina ya unamawa minoti, ha holiti holámoti abo ya mona dowa molanabo ma minámiye. Yagunu mono hiyaba we dowa, auba iyabo we yako buli betiyo. \c 2 \s1 Mono wenina monatina fefe loti molanabo ha \p \v 1 Kilitilo minabo wenina feti minafa, ido hemo ya ha mono hula fefe loti holinabo ha ya lobi-lobi o mino. \v 2 Feito lageto, ya we kilofo-akilofo yasi no-ano idafa-adafa nanabo ya alili suwomu noti, hatina kifefe loti holiti, utina-lutina-hatina hiyaba dowa loti ya holi hikito minabo, ido lutina-hatina bi-bi o minabo, ido auba ito hiki loti sinoiti minanabo hulawa anaibo mona ya emodoka minaneyo. \p \v 3 Ido wena kilofo-akilofo yasi ayaidana oti mona molanabo ya wenina sotina hamadina hiyámoti, ekefa aibo nogunu nala i betiyámageto minoti, hanu dowa api itibinabo mona ya emodoka minaneyo. \v 4 Feto feti ya wena hofa-wena itibinabo ya wadinafo olufotina holoti li dowa lo betiti, \v 5 lutina-hatina-utina hiyaba dowa oti, monatina feke liboko minoti, numunatina ebatina hiyaba dowa oti, mona dowa moloti, wadinafo-motasi ha lanabo ya holiti hololoti minanabo mona ya itibiyaneyo. Feto feyámanabo ya Goti hala hamana hitanae, loti feto feyalo. \p \v 6 Ido we hofawe ya ayaidana oto hatina lito lobiyageto, ya lutina-hatina-utina hiyaba dowa o minanabo mona ya emodoka minaneyo. \p \v 7 Ido heimoka ya idafa-adafa muki yau li homu molo betito mona dowa yako molo minageto, wa hedoti ya eikakalo meyalo molo minanae. Ido mono api itibiyanibo ya ha ona hula yako fefe loto lobito, \v 8 lofefe lananibo ha ya wenina masi holi nosámibo feyanabo ya ma minámanaiye. Feto feyageto ya uwotefo ha nosámibo lolumunune, loti wita anafa, ido mináminako, utinalo holiti fulitanigilae, loto feto feyo. \p \v 9 Ido houba-naba wenina hatina lito lobiyageto, ya we nabatina yasi ha lanabo muki ya holiti houba-naba onona dowa lotoko fe betiyato ya dowa loti holinigilae, loti feto feyanabo mona ya emodoka minaneyo. Ha latoma wetinalo hofámoti, \v 10 idafa-adafatina hiyaba o beti minagu yauti ma ugele-agele námoti, waito betiti minoti, hiyaba dowako ona hula o beti-beti o minanabo mona ya emodoka minaneyo. Feto feti ya mona muki molanabo ya li nomude waibo we Goti hala li omonala itanubo yamo hawa ekeni li edanune, loti feto feyanabo mona ya emodoka minaneyo. \s1 Goti monala meyalo moloto Kilisto hiyabala anubo ha \p \v 11 Goti aifa li dowa lo ledaibo monala, wenina muki li nomude waibo aifa li dowa lo ledaibo monala ya moda oloto pibo ne. \v 12-13 Aya aifa li dowa lo ledaibo monala yakafo api lilibibo, ya Goti, wenabate, li nomude waibo we Yesu Kilisto lamenala oloto pinaibo yagunu holito, ake ito hiyabala onibo, ya Goti mete muwonibo mona ido mikaloka idafagunu holiyonibo mona ya fulitoto, onesa me ya mikaloka moniyonibo hamenalo ya lute-hate-ute hiyaba dowa loto, monate fefe lotoko moloto, Goti monala fele ya meyalo moloto hiyabala o minanae, loto api lilibi nebo ne. \v 14 Emo yakafo lo molaibo ha holito holámoto onibo monate muki yauti meina fito wina betinowe, loto, ido neimo weninane ona hula minoti, mona dowa ya auba iti molo-molo o minanae, loto weuna fi ledoto, li hiluwa lo ledanowe, loto leimogunu holito oto moloto aibo mona ya fulitoto fulibo ne. \p \v 15 Hawa ya Goti aubala mino hedaibo yamo hatina lito api itibito, fuka ha auba ito lobito lifefe lo beti mino. Feto fe minanibo ya wenina masi nosámibo wa hedanabo mona ya ma molámo. \c 3 \s1 Mono mona molanubo ha \p \v 1 Ido hatina molotanaiye, loto ya hofa lobiyageto, ya wenina yasi gamani wenaba ido hulitinagi we yowabo lomabo muki ha lanabo ya holiti hololoti, ya onona dowa loto mona-mona mino lito wibo ya hototi liti, \v 2 ido wenina hamadina ma hiyámoti, ha moliya ma fiyámoti, you lotiko minoti, ya wenina muki you amena mona ya itibilo. \p \v 3 Yagunu ya feto loti holi minalo: Leimo homu ya ayaidana oto hate hopa-napa kito ha holámoto minoto, hopa hanudo ika o ledado u yalo melo oto monito, idafa-adafa mona-mona yagunu sefela wiliyonibo idafa ido dowa loto holiyonibo mona yakafo nala i ledoito minoto, wenina ma ha naba-naba lo betito, idafatina liyabo yagunu wa beti nosámibo onibo ya weninate lutina-hatinau holi nosámibo lomato, ido leimo ya ayaidana oto holi nosámibo bi-bi o minone. \p \v 4 Feito minoba, ido li nomude waibo we Goti li dowa lo ledaibo monala ido lula-hala lumibo monala oloto pido \v 5-6 ya li nomude waibo ne. Feto fe ledaibo, ya leimo monate fefe loto molonibo yagunu feto fe ledámiye. E'e, eimola lula-halau milumate holibo yagunu ya li nomude waibo we Yesu Kilistodokati ya Weuna Fele leki faitoto lumibo yakafo noku i ledaido ya hofawa li oloto pi ledoto, monimo yonubo hanu hofawa lumuto li nomude waibo ne. \v 7 Feto fe ledaibo, ya eimola aifa li dowa lo ledaibo monala yagunu ya monatina fefe libo wenina minae, loto lo ledaito, nomude hofawa minowa-minowa anubo yagunu holito hiyaba o minonibo wenina ya olufola weuna fi ledaibo idafa yawala minanae, loto feto fe ledaibo ne. \v 8 Hawa ya ona hula nebo yagunu holi hikitoto minonibo ne. \p Feto neboma nenako, Goti holi hikito muwabo wenina yasi mona dowa molanabo onona ya mama oti li-li o minanae, loto hemokafo hawa ya auba ito lo oloto biyo, loto holito ya lohomowe. Idafawa ya dowa ona hula, wenina li dowa lo betibo idafa nefa, \v 9 ido mono mona magunu hopa feito nefe? mafato nefe? loti ha manadinau molanabo ha wita oti, awatinafo-holofatina hitoti hulitina-hulitina loti, moliya fiti lo molaibo ha yagunu ha loyoilumu oti, liwila-awila abo ha ya aifa idafa, hula minámibo idafawa nenako, loto meka mu mino. \p \v 10-11 Ido wenina makafo ha mono li eito itaibo we ya hala liti hamena makofe, ido loitife, lomuwato, holiyámanaibo, ya yaidana abo wenina u eito hopa hanudo moniti lifima li minanako, eimotina monatina yakafo lifima ha liwila oto binogolaiye, loto holiyaniboma nenako, loto fulo edo itoto, eimolako minanaibo ne. \s1 Onuwaleka ha \p \v 12 Ena nemo Atemasife, ido Tikikusife, hemodoka ilifi molotoma, ya nemodoka Nikopolisi numudo ananibo hanu ya auba ito monito witao. Nemo ya ho ibo hamenalo ya numuna yalo ya minanowe, loto hane ki minowe. \p \v 13 Ena Apolosi ido lo molabo ha holibo we Senasi ya mono onodo unaibo, ya idafa magunu holiti alafa fiti wita otanaiye, loto auba ito adinalo li faka lo betiyo. \p \v 14 Ido mono weninate yagi mono monatina yakafo ilawa iyámotanaiye, loti etuwaloka idafa magunu alafa fiti moniti anabo wenina ya adina li faka lo betinune, loti mona dowa molanabo onona ya li holinae, loto auba ito api itibiyo. \p \v 15 Ena nemogi minabo wenina muki yasi aiyo-weiyo ha fulo hedo minae. Ido holi hikitonibo hanudo maina moniti lutina-hatina lumu minabo wenina ya aiyo-weiyo ha fulo betiyonibo ya lobiyo. \p Aifa li dowa lo ledaibo mona ya hemotina muki mino betinaiye. Modae.