\id 1PE Sinaugoro, Tauberschmidt \h 1 PETERO \toc1 PETERO ḠENA TORETORE GINIGUINENA \toc2 1 PETERO \mt1 PETERO ḠENA TORETORE GINIGUINENA \ip 1 Petero vaḡa-foforina guruḡari \ip Petero tu kone ai maina tarimana, ma ḡia tu Iesu ḡena mo mero gabanana ruarua (12) nuḡanai maki. Mai fefa Petero na tu betaḡu Romai etoreato laḡani 62 ma 64 fakari nuḡanai ta. Mo tu Iesu maki emaseto murinai vau. \ip Siri baregori mai fefai tu karoa 1:7; 4:12-13. \ip Mai fefa etoreato nuḡanai ḡia ḡena ura tu Iuda ekalesiari ema irau bese ekalesiari 1) bene vaḡa-kokoreri, be tarimarima na ḡevaḡa-midigu midigurito-ḡoi nuḡanai beḡene ruḡa-gwaḡiḡi; 2) ḡoirai veribaḡani baregori beḡe raga-ḡoitaḡorini moḡeri ḡana erovina-torerito; 3) ḡoirai Barau ḡena mareva baregona ḡeḡoira-taḡoani moḡa ḡeri evaḡa-foforiato; 4) bene launaḡiri, be ekalesia ḡauveiri korikori beḡene veiri. \im Petero na ḡena fefa tu maiḡesina eboioḡaiato: \im 1. Barau ḡena vevaḡa-maḡuri ma ekiraḡi-variḡu-ḡoiato - karoa 1:1-2:10 \im 2. Midigumidigu nuḡanai aiḡesina beḡene tanu - karoa 2:11-4:11 \im 3. Midigumidigu nuḡanai ḡeri veiḡa ḡobiri beḡene toreri - karoa 4:12-5:11 \c 1 \p \v 1 Au Petero, Iesu Keriso ḡena apostolo taugu, na mai fefa atore-iaḡosiani. Ḡomi, Barau ḡena ḡabi-viriḡi tarimami, ḡemi gabu korikori ḡoraga-kwanerito, toma tu Ponto ai, Galatia ai, Kapadokia ai, Asia ai, ema Bitinia tano boruri ai ḡotanu-lausilausini tarimami ḡemi ai. \v 2 Ḡomi tu Barau, ḡita Tamara, na eriba-guinemito ema eḡabi-hidimito, ḡena tarimarimai boḡo iaḡoni. E ḡia Iaukana na evaḡa-veaḡamito korana tu, Iesu Keriso boḡono seḡaḡi-vinia ema ḡia rarana na bene ḡuriḡimi ḡana, be veiareva boḡono tanu Barau ḡoiranai. \p Barau ḡena varevare-bara ema maino na bene vaḡa-vonuvonu-raḡemi. \s1 Maḡuri vanaḡivanaḡi \p \v 3 Barau, ḡita ḡera Vereḡauka Iesu Keriso Tamana, sivaḡa-namoa! Korana ḡena vevetuḡaḡwa barego vedaureana lorinai, maḡuri variḡuna ḡita evinirato, Iesu Keriso mase na evaḡa-variḡisi ḡenoḡoiato ḡenana. Mai veiḡa ḡenana ḡita nuḡara tu maḡuri vanaḡivanaḡi tatuḡamaḡi-kauani dagarana na evaḡa-vonurini. \v 4 E Barau na ḡena tarimarima ḡeri etore-rogoani vevaḡa-namo baregona, bitana ḡabia dagarana, tu ḡoirai taḡita-iaḡoani. Barau na gubai etore-rogorini ḡomi ḡemi, korana monai tu asi beḡe boraḡani, asi beḡe rakavani, e asi beḡe verumuni. \v 5 Ḡomi tu ḡemi veḡabidadama dainai Barau seḡukana na eḡita-ḡaumini, beiaḡoni mo, ḡia na varau erovina-toreato vevaḡa-maḡurina nega magonai bevaḡa-foforiani, matami na boḡo ḡitaiani e boḡo ḡabiani. \p \v 6 Ḡomi toma kotunai tu midigumidigu barego ḡoḡanini, korana veribaḡani irauirauri ḡoḡoitaḡoni bene. Senaḡi ḡemi iaku tu bene barego-lelevaḡi, korana Barau ḡena vevaḡa-maḡuri boḡo ḡabiani bene. \v 7 Maiḡeri veribaḡani irauirauri ḡeiaḡomani tu, Barau na ḡomi ḡemi veḡabidadama etoto-iobuka iobukarini, korana Iesu Keriso befoforini ḡaronai tu, Barau ḡenana vevaḡa-raḡe e mareva namona ema vegubakau boḡo doḡariani. Golo karava na evaḡa-namo vedaureaiani ma voina evaraḡe-lelevaḡini, senaḡi ḡomi ḡemi veḡabidadama voina tu ma varaḡe lelevaḡi. \v 8 Ḡomi na roḡosi roḡo maki ḡoro ḡitaia, senaḡi ḡoura-viniani. Initoma maki asi ḡoḡitaiani, senaḡi ḡoḡabidadama-viniani ema iaku na ḡovonu-vonu-raḡeni. Ḡemi iaku maki asi tau kirari vaḡa-namona ta. \v 9 Korana Keriso ḡenai ḡoveḡabidadamani voina tu, ḡomi vevaḡa-maḡuri ḡoḡoitaḡoni. \p \v 10 Mai vevaḡa-maḡuri maiḡa tu peroveta tarimari na ḡevetau-ginikau ginikauato, ema ḡia na ḡekiraḡi-tore guineato, mai varevare dagarana tu Barau na ḡomi bevinimini, (Keriso beiaḡomani ḡaronai). \v 11 Beiaḡomani ḡarona e kamasi beiaḡomani beḡene ribaia ḡana ḡetuḡamaḡi-vekwaraḡito-ḡoi. Mo negai Keriso Iaukana tu ḡia nuḡari ai eḡauveito-ḡoi ema ekira-vararito-ḡoi, Keriso tu ḡena midigumidigu bevevaḡa-gwaḡiḡi-iaḡiani, ma moḡa murinai vau ḡia marevana baregona beḡabiani. \v 12 Barau na peroveta tarimari evaḡa-ribarito, ḡia na mo vari ḡeḡobata-iaḡiato-ḡoi tu dia ḡia tauḡeri ḡeri namo ḡana, senaḡi ḡomi ḡemi. Korana ḡia na mo dagara, ḡekiraḡirito dagarari, tu toma ḡena vetuḡunaḡi tarimari na Vari Namona ḡevari-fiuani guba na etuḡu-mariḡoato Iauka Veaḡana seḡukanai, be ḡoseḡaḡini. Maiḡeri dagara tu aneru maki ḡeri ura baregona beḡene ribaia. \s1 Boḡono veaḡa \p \v 13 Moḡa lorinai, nuḡami beḡene veiareva, boḡono vevaḡa-gwaḡiḡi. Iesu Keriso befoforini ḡaronai Barau na bevinimini varevarena ḡenai, nuḡami mabarana ḡesi boḡono torea. \v 14 Barau natunai ḡoiaḡoto nai, ḡia boḡono seḡaḡi-vinia. Barau asi ribami negari ai tauḡani ḡena ura rakavari na ḡeḡori-ḡeḡevamito-ḡoi veiḡari asi ma boḡono vei-ḡenoḡoiri. \v 15 Senaḡi ekeamito Barauna tu veaḡa, ilailanai ḡomi maki boḡono veaḡa ḡemi veiḡa mabarari nuḡari ai. \v 16 Korana Buka Veaḡa nuḡanai etoreato, Barau ekirato, “Boḡono veaḡa, korana au tu veaḡa.” \p \v 17 Ḡoḡauḡauni negari ai, Barau tu Tamami ai ḡokiraḡiani, ma ḡia na tarimarima mabarari tu dabara sebonai moḡo evaḡa-maoro vinirini, tata ḡeri veiḡa ilailari ai; moḡa lorinai mai tanobarai roḡo ḡotanukauni nuḡanai tu, Barau boḡono gubakaua e boḡono seḡaḡi-vinia. \v 18 Korana ma ribami, senemi ḡeri maḡuri rakavari ḡomaḡuri-iaḡirito-ḡoi ḡerina Barau na evaḡa-maḡurimito ginitaḡo dagarana tu asi berakavani dagarana. Dia silva o golo kavari. \v 19 Senaḡi evaḡa-maḡurimito ginitaḡo dagarana tu Keriso rarana, rara namo vedaureana, Barau ḡena mamoe natuna rarana asi mirona e kererena. \v 20 Ḡia tu Barau na tanobara roḡosi bere veia neganai veḡata, eḡabi-viriḡiato. Senaḡi ḡita vaḡa-maḡurira ḡana mai nega gabiri ai ema vaḡa-foforiato. \v 21 Ḡia bakunai Barau ḡoḡabidadama-viniani. Barau na mase ḡenana evaḡa-variḡisi-ḡenoḡoiato, e marevana baregona eviniato. Moḡa lorinai ḡomi na Barau ḡoḡabidadama-viniani, ema ḡemi tuḡamaḡikau ḡia ḡenai ḡotoreani. \p \v 22 Toma, ḡomi na guruḡa moḡonina ḡoseḡaḡi-viniato lorinai, tauḡemi ḡoveiarevato, ema karomi veḡabidadama tauri ḡesi moḡoni ai ḡoveura-vevinini. Moḡa lorinai boḡono veura-vevini ma nuḡami mabarari ḡesi. \v 23 Korana ḡomi tu ḡomaḡuri-ḡenoḡoito, tarima variḡu geragerami ai ḡoiaḡoto, dia tama sina ḡerina, ḡia tu ḡemaseni, senaḡi Barau ḡena maḡuri guruḡana, etanu-vanaḡi vanaḡini guruḡana, ḡenana evaḡa-maḡuri ḡenoḡoimito. \v 24 Buka Veaḡa ekirani kavana, \q1 “Tarimarima mabarari tu reḡi kavana, \q1 ḡia marevari tu reḡi ḡwaḡwana kavana. \q1 Reḡi tu ḡemaraini, \q1 ema veravera maki ḡeketoni, \q1 \v 25 senaḡi Vereḡauka ḡena guruḡa tu \q1 betanu-vanaḡi vanaḡini.” \m Mai guruḡa tu Vari Namona ḡomi ḡemi ai ḡevari-fiuato. \c 2 \s1 Vereḡauka tu maḡuri forena, fore namo vedaureana \p \v 1 Moḡa lorinai, tuḡamaḡi rakavari mabarari, e ḡofaḡofa mabarari, e vemuriḡoi mabarari, e mama, ema guruḡa rakavari mabarari boḡono fitoḡa-kwareḡari. \v 2 Vau ḡemaḡurini mero keiri kavari boḡono vei, vanaḡivanaḡi iauka ratana boka-kokena boḡono boka-koke, be moḡa niuniunai boḡono barego e vevaḡa-maḡuri boḡono ḡabia. \v 3 Korana ḡomi tauḡemi na ḡodoḡariato, Vereḡauka ḡena namo tu aiḡesina. \p \v 4 Vereḡauka ḡenai ḡoiaḡoma, ḡia tu maḡuri forena, tarimarima na ḡefitoḡaiato, korana asi ḡena namo ta ḡetato. Senaḡi Barau na eḡabi-viriḡiato, korana fore namo vedaureana ḡia ḡoiranai. \v 5 Maḡuri foreri kavana ḡoiaḡoma, be ḡomi maki Barau Iaukana na Rubu Veaḡai bene raga-iaḡimi. Monai Rubu Veaḡa vereri veaḡami ai boḡono iaḡo, ma Barau na Iesu Keriso bakunai eḡabi-raḡerini iauka varevareri, ḡemi maḡuri, boḡono vinia. \p \v 6 Korana Buka Veaḡa ekirani, \q1 “Au na fore namo vedaureana ta aviriḡiato, \q1 ḡia tu Sionai (o Ierusalemai) \q1 duḡu forenai avaḡa-iaḡoato. \q1 Dei na ḡia bevaḡa-moḡoniani \q1 tarimana tu asi bemaiakaiani.” \m \v 7 Ḡovaḡa-moḡoniani tarimami ḡemi ai mai fore tu namo vedaurea, senaḡi asi ḡevaḡa-moḡoniani tarimari ḡeri ai tu, \q1 “Numa ragaragana tarimari na \q1 asi ḡeura-viniato nai ḡefitoḡaiato, \q1 ḡekirato fore rakavana, \q1 dagarana tu fore mabarari fakari ai fore namo vedaureana, \q1 duḡu forenai eiaḡoto.” \m \v 8 Ma toretore tai ekirani, \q1 “Mai fore na tarimarima bevaḡa-kake-naḡirini, \q1 e bevaḡa-ketorini forena.” \m Barau ḡena guruḡa asi ḡeseḡaḡiato dainai, ḡevekake-naḡito, mo tu Barau na ekiraḡi-guineato, moḡesi beḡe veiani. \p \v 9 Senaḡi ḡomi tu ḡabi-viriḡi besena, Kini ḡena Rubu Veaḡa veremi, bese veaḡana, Barau ḡena tarimarima. Eḡabi-viriḡimito, mukuna na ekea-rosimito, benamo ḡena mama namo vedaureanai etoremito, korana tu ḡia ḡena veiḡa namori boḡono kiraḡi-foforiri ḡana. \v 10 Guinenai ḡomi tu dia Barau ḡena tarimarima, senaḡi toma ḡomi tu ḡia ḡena tarimarima. Guinenai Barau ḡena vevetuḡaḡwa tu asi ribami, senaḡi toma ḡia ḡena vevetuḡaḡwa ḡodoḡariato. \s1 Barau ḡena vetuḡunaḡi tarimari \p \v 11 Ḡatagu mabarami, anoḡi-gwaḡiḡimini, ḡomi tu tarima boru e tanukau tarimami mai tanobarai. Tauḡani ḡena ura rakavari asi boḡono veiri, maniḡeri na vanaḡivanaḡi ḡomi iaukami ḡevetari-vinirini. \v 12 Senaḡi Barau asi ribari tarimari ḡoirari ai ḡemi veiḡa beḡene namo. Beḡe rori-toremini, rakava-vei tarimami ai beḡe kiraḡimini, senaḡi ḡemi veiḡa namori beḡe ḡitarini neganai, ḡia na Barau beḡe vaḡa-raḡeani, ḡia na tarimarima bekota-vinirini ḡaronai. \p \v 13 Vereḡauka ḡovaḡa-moḡoniani nai, gavamani ḡeri taravatu mabarari boḡono korana-iaḡiri: Kini boḡono seḡaḡi-vinia, korana ḡia tu varaḡe vedaurea. \v 14 E gavana tauri boḡono seḡaḡi-viniri. Ḡia na veiḡa rakava tarimari beḡene vaḡa-rakavari, ema veiḡa namo tarimari beḡene vaḡa-namori ḡana eḡabi-torerito. \v 15 Korana Barau ḡena ura tu, ḡomi ḡemi veiḡa namori na asi ribari tarimari ḡeri guruḡa babobabori boḡono lautariri. \v 16 Kokore ai boḡono tanu, be dagara ta na asi bene barubarumi, Keriso na eruḡa-vaḡirito tarimari kavana. Senaḡi asi boḡono kira, “Ḡai tu maḡuri namonai e fakanai ḡatanuni, be veiḡa rakavari baḡa veirini tu asi kara ta.” Asiḡina. Barau ḡena vetuḡunaḡi tarimami ai boḡono tanu. \v 17 Tarima mabarari boḡono gubakauri. Karomi veḡabidadama tarimari boḡono ura-viniri. Barau boḡono vaḡa-raḡea, e kini boḡono gubakaua. \s1 Keriso kwakuna gabunai boḡono raka \p \v 18 Tuḡu-rakaorakao tarimami asi voimi, ḡitaḡaumi tauri boḡono seḡaḡi-viniri, moḡoni ai boḡono gubakauri, dia veiḡa-namo e garo-namo tarimari moḡo, senaḡi niara-niara tauri maki. \v 19 Korana Barau na eura-viniani veiḡana tu maiḡa: Barau ḡena ura ḡokorana-iaḡirini dainai, enabe asi ḡemi rakavai beḡe vaḡa-midigu midigumini, senaḡi boḡo vevaḡa-gwaḡiḡini. \v 20 Ḡemi rakava dairi ai beḡe kwarimini ma boḡo vevaḡa-gwaḡiḡini, moḡa ḡena namo ḡomi ḡemi ai tu kara? Senaḡi bema veiḡa namori ḡoveini nuḡanai beḡe vaḡa-midigu midigumini ma boḡo vevaḡa-gwaḡiḡini moḡo, Barau ḡoiranai tu namo eḡabi-raḡeani. \v 21 Ḡomi tu moḡesi boḡono vei ḡana, Barau na ekeamito. Korana ḡomi daimi ai Keriso tauḡena emidigu-midiguto, e ḡia na mai vevaḡa-ḡita ḡomi ḡemi ai eraga-kwaneato. Moḡa lorinai ḡomi tu ḡia kwakuna gabunai boḡono raka. \v 22 Ḡia na rakava ta asi eveiato, e ta na ḡia muruna na ḡofaḡofa guruḡana asi eseḡaḡiato. \v 23 Ḡeguruḡa-rakava-viniato, senaḡi guruḡa rakavari na asi evaḡa-voirito; ḡevaḡa-midigu midiguato neganai, vaḡa-voi guruḡari asi ekiraḡirito. Ḡia ribana, Barau tu vevaḡa-maoro tauna iobukaiobukana, naima ḡia ḡimanai etoreato. \v 24 Keriso tauḡena tauḡaninai ḡita ḡera rakava eḡwa-raḡerito satauro tuḡuna ḡana. Moḡesi eveito tu, vei-rakava ḡenai bitana mase, asi ma bitana vei-ḡenoḡoia, ema vei-iobukaiobuka ḡenai bitana maḡuri, Barau ḡena ura bitana korana-iaḡiri. Boḡono tuḡamaḡi: Ḡia manuḡana dainai, ḡoi onamoto. \v 25 Ḡomi tu rekwarekwa mamoeri kavari ḡoraka-taḡui taḡuito-ḡoi. Senaḡi toma ḡomi tu iaukami nariḡauna e ḡitaḡauna tauna Keriso na ma beḡabi-ḡenoḡoimi. \c 3 \s1 Veḡaraḡo vavinemi ema taumi \p \v 1 Ḡomi veḡaraḡo vavinemi maki moḡesi, ḡaraḡomi gabureri ai boḡono tanu. Moḡesi boḡo veini nai, tari ḡaraḡomi tu Barau ḡena guruḡa asi ḡevaḡa-moḡoniani tauri, senaḡi ḡemi veiḡa namori na moḡo nuḡari beḡabirini, benamo beḡe vetuḡamaḡi-kureni; a Barau ḡena guruḡa ta ḡeri tu asi boḡo kiraḡiani. \v 2 Korana ḡemi veiḡa roroḡotori ema ḡemi vegubakau ḡia ḡeri ai beḡe ḡitarini tu namo. \v 3 Marevami ḡenamo-vedaurea urari ai tauḡanimi asi boḡono vaḡa-veraverari. Ilailana, ḡuimi ḡovei-iraurini, golo ḡotoreni e dabuḡa namori vedaureari ḡoriḡorini. \v 4 Asiḡina, ḡomi tu lorumi ḡuturi neḡi boḡono vaḡa-veraverari, asi beḡe rakavani veraverari na, manau e nuḡa-namo. Moḡeri tu Barau ḡoiranai dagara baregori. \v 5 Guinenai, ḡita tubura ḡatara ḡeri negai maki vavine veaḡari, Barau ḡenai ḡeveḡabidadamato-ḡoi vavineri, tu moḡesi ḡevevaḡa-marevato-ḡoi, e ḡaraḡori gabureri ai ḡetanuto-ḡoi. \v 6 Sara kavana, ḡaraḡona eseḡaḡi-viniato-ḡoi; ḡaraḡona tu “Ḡegu vereḡauka” etato-ḡoi. Ḡomi toma tu ḡia natuna, bema ḡemi veiḡa tu namo e kara ta garina asi ḡoveini. \p \v 7 Ḡomi tau maki ḡaraḡomi ḡesi ḡotanuni nai, boḡono riba-ginikauri. Boḡono riba, ḡia tu asi fakosiri. Ḡaraḡomi boḡono gubakauri, korana Barau na maḡuri vanaḡivanaḡi tu ḡia e ḡomi bevarevare-vinimini. Moḡesi boḡono vei, be dagara ta na ḡemi ḡauḡau-vegogo asi bene vaḡa-rakavari. \s1 Veiḡa namori ai bitana midigu-midigu \p \v 8 Guruḡa vaḡa-magona maiḡa: Mabarami nuḡami boḡono vaḡa-sebonari, boḡono vevaḡa-kava-vevini, e boḡono veura-vevini tarikaka kavari. Boḡono vevetuḡaḡwa-vevini e boḡono marana. \v 9 Veiḡa rakavari e garo rakavari asi boḡono vevaḡa-voi-vevini, senaḡi ḡevaḡa-rakavamini tarimari boḡono vaḡa-namori. Korana Barau na ekeamito tu moḡesi boḡono vei, benamo ḡomi na maki ḡena vevaḡa-namo boḡono ḡabia. \v 10 Korana Buka Veaḡa ekirani, \q1 “Deikara maḡuri eurani e ḡaro namori bene ḡitari etoni tarimana tu meana bene naria, \q1 guruḡa rakavari asi bene kiraḡi, \q1 e muruna na ḡofaḡofa guruḡari asi bene kiraḡiri. \q1 \v 11 Rakava bene raga-kwanea, \q1 veiḡa namori bene vei. \q1 Maino bene vetaua nuḡana mabarana ḡesi. \q1 \v 12 Korana Vereḡauka na tu vei-iobukaiobuka tarimari eḡita-ḡaurini, \q1 e ḡeri ḡauḡau eseḡaḡirini. \q1 Senaḡi vei-rakava tarimari tu \q1 Vereḡauka na asi eura-vinirini.” \p \v 13 Veiḡa namori bouravini-baregorini nai tu, dei na ḡoi bevaḡa-rakavamuni? \v 14 Senaḡi irau beḡe vaḡa-mididgu midigumini ḡemi vei-iobukaiobuka dairi ai nai tu boḡono iaku. Tarima ta garina asi boḡono vei, e asi boḡono daradara. \v 15 Senaḡi nuḡami ai Keriso boḡono korana-iaḡia, boḡono vaḡa-raḡea, ḡia tu ḡomi ḡemi Vereḡauka. E vanaḡivanaḡi boḡono venari-taḡo, bema ta na bedanaḡimini, “Kara dainai Keriso ḡoḡabidadama-viniani” betoni nai, ḡena boḡono kiraḡi-ginikau. \v 16 Senaḡi manau ai e vegubakau ai ḡena boḡono kiraḡi-ginikau. Ḡemi veiḡa loriri boḡono toreri, asi namo gabivau boḡono riba ḡomi tu asi maoro. Keriso murinai ḡorakani ma veaḡami ḡesi dainai, ḡemugumugu-iaḡimini e rakavami ḡekiraḡini tarimari tu tauḡeri roḡo beḡe maiakarini. \v 17 Barau ḡena urai veiḡa namori ḡoveini dairi ai ḡomidigu-midiguni nai tu namo. A asi namo ḡemi veiḡa rakavari dairi ai boḡono midigu-midigu. \p \v 18 Keriso emaseto, ḡera rakava bene voi-vaḡiri ḡana. Ḡia tu nega sebona moḡo emaseto, asi ma bemaseni. Ḡia tu vei-iobukaiobuka tauna, ḡita rakava tarimara bene kurevora, be Barau ḡenai bene ḡori-iaḡora ḡana. Tauḡani maḡurinai tu ḡevaḡi-maseato, senaḡi iauka maḡurinai ḡia tu evariḡisi-ḡenoḡoito. \v 19 E iaukai ḡia eiaḡoto mase gabuna o dibura ḡana, monai ḡetanuni tarimari iaukari ḡeri ea ḡobatato. \v 20 Ḡia tu guinenai ḡekira-sirivaḡito tarimari, Noa na ḡasi baregona eveiato neganai, benamo Barau na evaḡa-nogarito ma vevaḡa-gwaḡiḡina ḡesi, (ḡeri rakava ḡerina beḡene vetuḡamaḡi-kure ḡana). Senaḡi ḡasi baregona nuḡanai ḡeraka-toḡato tarimari tu asi ḡutuma. Tauri mabarari tu imaima toitoi (8) moḡo nanu na evaḡa-maḡuririto. \v 21 Mo nanu moḡa tu babatiso vetoḡana kavana, korana babatiso na toma ḡomi evaḡa-maḡurimini, dia tauḡani mirona ḡuriḡi-vaḡina, senaḡi Barau ḡonoḡiani nuḡami bene iarevari ḡana Barau ḡoiranai. Iesu Keriso mase na evaḡa-variḡisi ḡenoḡoiato bakunai evaḡa-maḡurimini. \v 22 Ḡia tu gubai eraka-toḡato, Barau aroribana rekenai etanuni. Aneru, e ma ḡeri maoro baregona iaukari, ema seḡuka tauri mabarari tu ḡia gaburenai ḡetanuni. \c 4 \s1 Ekalesia maḡurina \p \v 1 Keriso tu tauḡaninai emidigu-midiguto lorinai, ḡomi maki ḡemi tuḡamaḡi boḡono vaḡa-gwaḡiḡiri, ḡia ḡena tuḡamaḡi ḡesi beḡene ilaila; korana tauḡaninai emidigu-midiguni tarimana na veiḡa rakavari eraga-kwanerini. \v 2 Tauna moḡa, ḡomi roḡo mai tanobarai ḡotanuni nuḡanai tu, tauḡanimi ḡeri ura rakavari asi boḡono korana-iaḡiri, a Barau ḡena ura neḡi boḡono korana-iaḡia. \v 3 Ḡomi tu kai-veḡata Barau asi ribari tarimari ilailari ai ḡotanuto-ḡoi, mata-boraḡa e veḡura-vanaḡi veiḡari ḡoveito-ḡoi, ḡoniu-lelevaḡito-ḡoi, ḡovei-taḡuitaḡuito-ḡoi, ḡoniu-vegogoto-ḡoi, e barau ḡofaḡofari ḡotoma-rakariḡo vinirito-ḡoi. \v 4 Toma, ḡia tu ḡeveiauni, korana ḡia ḡesi asi ḡovekakoni, e asi ḡovei-taḡuitaḡuini. Moḡa lorinai rakavami ḡekiraḡini. \v 5 Senaḡi ḡia tu maḡuri tarimari e mase tarimari vaḡa-maoro-viniri Barauna ḡoiranai beḡe ritoḡoni, ḡeri veiḡa moḡeri beḡe kiraḡirini. \v 6 Moḡa lorinai Iesu na Vari Namona tu ḡemaseto tarimari iaukari ḡeri maki evari-fiuato. Moḡesi eveito korana tu, enabe Barau na tauḡani ai evaḡa-maoro vinirito tarimarima mabarari kavana, (mai tu ḡemaseto), senaḡi iaukai tu roḡo beḡe maḡurini, Barau emaḡurini kavana. \s1 Barau ḡena varevare dagarari ḡitaḡauri tarimari namori \p \v 7 Dagara mabarari magori tu bekavinaḡi. Boḡono venari-taḡo e boḡono vevaḡa-gwaḡiḡi, be ḡemi ḡauḡau asi boḡono vaḡa-ketoa. \v 8 Barego vedaureana tu, tata boḡono veura-vevini ma nuḡami mabarari ḡesi, korana veura-vevini na rakava ḡutuma elautaririni. \v 9 Karomi tata ḡesi veiḡa namori boḡono vei-vevini, boḡono veḡabiraḡe-vevini, asi boḡono vemugu-mugu e veroritore. \v 10 Ḡomi tata mabarami tu, Barau na evaḡa-ḡaunamito varevare dagarari irauirau ḡitaḡauri tarimami namomi, moḡa lorinai karomi dairi ai boḡono ḡauvei-iaḡiri, kamara varevare dagarana Barau ḡenana ḡodoḡariato ilailanai. \v 11 Deikara eḡobatani nai, ḡia tu Barau ḡena guruḡa bene vari-fiua. Deikara evevaḡa-kavani nai, ḡia tu Barau ḡena kokore na bene vevaḡa-kava. Mo dabarai dagara mabarari nuḡari ai Barau bita vaḡa-raḡeani, Iesu Keriso bakunai. Mareva namona e seḡuka tu ḡia ḡena, bene iaḡo mo vanaḡivanaḡi. Amen. \s1 Ekalesia midigumidiguna \p \v 12 Ḡatagu mabarami, midigumidigu karava mamiri noḡa ḡoḡabini nai tu, nuḡami asi beḡene farevaḡi, asi boḡono kira, dagara boruna ta ḡemi ai eḡorani. (Asiḡina, mani tu ḡomi tovonaḡimi dagarana moḡo). \v 13 Senaḡi Keriso emidigu-midiguto kavana ḡomidigu-midiguni dainai, boḡono iaku, gabivau ḡia marevana baregona bevaḡa-foforiani neganai vau ma boḡo iaku-sirivaḡini. \v 14 Keriso murinai ḡorakani nai, rakavami beḡe kiraḡini neganai, boḡono iaku, korana monana boḡo ribani, Barau Iaukana, mareva-namo Iaukana, tu ḡomi iatami ai etanuni. \v 15 Bema ḡomi ta omidigu-midiguni nai, mani midigumidigu tu dia ovevaḡi-debani, o olemani, o seḡafore veiḡana rakavana ta oveiani, o tarima ta ḡena ḡauvei metona oveiani nai omidigu-midiguni. \v 16 Senaḡi bema ḡoi tu Keriso murinai orakani dainai omidigu-midiguni neganai, asi bene maiakamu, senaḡi Barau bono vaḡa-raḡea, Keriso arana oḡwa-rakaoani nai. \p \v 17 Barau ḡena vevaḡa-maoro negana tu varau beraḡasi, e vevaḡa-maoro tu Barau ḡena tarimarima ḡeri ai bevesinani. Bema ḡita ḡerai bevesinani neganai, Barau ḡena Vari Namona asi ḡevaḡa-moḡoniani tarimari ḡeri ai tu kamasi bea ḡorani? \v 18 Korana Buka Veaḡa ekirani, \q1 “Maḡuri ḡabiḡabina Barau ḡeseḡaḡi-viniani tarimari ḡeri ai tu gwaḡiḡi. \q1 O Barau asi ḡevaḡa-moḡoniani \q1 e vei-rakava tarimari dabarari tu \q1 kamasi bevetoreni? (Ḡia ḡeri ai tu meto lelevaḡi!)” \p \v 19 Tauna moḡa, Barau ḡena ura lorinai midigu ḡeḡanini tarimari tu veiḡa namori moḡo beḡene vei, ema ḡeri maḡuri tu eveirito Barauna ḡimana nuḡanai beḡene toreri, korana ḡia na etuḡamaḡi-kaurini. \c 5 \s1 Ekalesia ḡorikauna tarimari \p \v 1 Au na ḡomi fakami ai ekalesia ḡorikauna taumi avaḡa-guruḡamini. Au maki ekalesia ḡori-kauna taugu. Keriso emidigu-midiguto-ḡoi au tu matagu na aḡitaiato, e ḡia marevana baregona bevaḡa-foforiani neganai, au tu ma augu. Moḡa lorinai au na ḡomi anoḡi-gwaḡiḡimini: \v 2 Barau ḡena mamoe serina boḡono ḡitaḡau-ginikaua. Ḡia na ḡomi evinimito tu, nuḡami na eura-iaḡiani lorinai boḡono ḡita-ḡaua, ḡia ḡena ura ilailanai. Dia mugumugu ai, senaḡi nuḡami na eura-iaḡiani lorinai. Dia moni o farefare boḡono doḡari ḡana, senaḡi nuḡami ḡeri urai. \v 3 Barau na ḡomi ḡemi veḡitaḡau gaburenai etoreato mamoe serina (o ekalesia doḡorona) asi boḡono dori-naḡinaḡia noḡa moḡo vere baregori ḡeveini kavana. Senaḡi ḡomi marevami boḡono vaḡa-ḡitari, be beḡene tovotovomi. \v 4 Moḡesi boḡo veini nai, mamoe Ḡitaḡauri Tauna Baregona, Keriso, beḡoira-refoni ḡaronai, korona namo vedaureana, asi berakavani dagarana, boḡo ḡabiani, mo tu maḡuri vanaḡivanaḡi. \p \v 5 Moḡa ilailanai, ḡomi tarima variḡumi maki veḡitaḡau tauri boḡono seḡaḡi-viniri, ma ḡomi mabarami na manau dabuḡana boḡono vedabuḡa-iaḡia, boḡono vevaḡa-kava-vevini, korana Buka Veaḡa ekirani, “Veiavi tarimari tu Barau na elautaririni, senaḡi manau tarimari tu ḡena namo e varevare-bara evinirini.” \v 6 Moḡa lorinai, tauḡemi boḡono vevaḡa-manau, Barau ḡimana seḡukana gaburenai, benamo ḡarona bene raḡasi neganai, ḡia na bene ḡabi-vaisimi. \v 7 Ḡemi nuḡa-vekwaraḡi dagarari mabarari ḡia ḡimanai boḡono toreri, korana ḡia na eḡita-ḡaumini. \v 8 Boḡono tuḡamaḡi-roroḡoto, boḡono venari! Korana vaḡa-rakavami tauna, Diabolo, tu erakao-rakaoni, laion noḡa emagarani, emaramarani, ta neḡania uranai. \v 9 Ḡemi veḡabidadamai boḡono ruḡa-gigitari, benamo Diabolo boḡono kora-ḡoia. Korana boḡono tuḡamaḡi, ḡoḡanini midiguri ilailari tu ḡomi karomi tanobara mabaranai maki ḡeḡanini. \p \v 10 Senaḡi Barau, namo e vare-vare-bara mabarari na evonuto Barauna, na Keriso bakunai ekeamito, nega kotunai moḡo boḡo midigu-midiguni murinai, ḡena tanu-vanaḡivanaḡi marevana namona boḡono ḡabia ḡana. Ḡia na vau bevaḡa-namo ginikaumini, bevaḡa-ruḡa gigitarimini, e bevaḡa-kokoremini. \v 11 Seḡuka tu ḡia ḡena, bene iaḡo vanaḡivanaḡi! Amen. \s1 Vevaḡa-namo magona \p \v 12 Siluano, (mai tu Silas), na bevaḡa-kavagu, mai fefa kubina baḡa tore-iaḡosia ḡomi ḡemi. Ḡia au na aḡitaiani tu, ḡita tarikakara ma ḡena vetuḡamaḡikau ekalesia nuḡanai. Mai fefa batorea korana tu ḡegu ura bana vaḡa-kokoremi e bana vaḡa-ribami, Barau ḡena namo e varevare-bara moḡonina tu maiḡa. Be mai namo e varevare-bara nuḡanai boḡono ruḡa-gigitari. \p \v 13 Ḡomi karomi ekalesia tarimari Babulona ai maiḡeri, (mai tu ekalesia tarimari Romai ekiraḡirini), ḡia maki Barau na eḡabi-viriḡirito tarimari, na ḡemi vevaḡa-namo beḡe tuḡu, e natugu Mareko na maki ḡemi vevaḡa-namo betuḡu. \v 14 Veuravini verauna na boḡono vevaḡa-namo-vevini. \p Keriso nuḡanai ḡotanuni tarimami mabarami maino ḡemi ai bene tanu.