\id 1PE BO1PE.SCP, Bolinao 1 Peter, 8 May 2012 — sts Reviewed by the Reviewers Committee 22 August 2007, SH&O — OK TO TYPESET \ide 65001 - Unicode (UTF-8) \h 1 Pedro \toc1 Si U'nan Surat na ni PEDRO \toc2 1 Pedro \toc3 1 Pedro \mt2 Si U'nan Surat na ni \mt1 PEDRO \is1 Say Maipa'ka' konan Sitin Surat \ip Sitin surat, sinurat naya ni apostol Pedro para konran mammemper kona ni Jesu-Cristo nin niikap sa limay prubinsya sa Asia Minor (sakop na sa panrupan nin nasyon nin Turkey sawanin). Sinurat naya sin sa angan-angan ket katarana' nan taon a A.D. 60. Si sangkaimpurtantiwan a tuloy nin gagara nan si nanurat ket si pagsenen nay kaisipan ra bana' ta mangkapai-paidap saraynan tuloy bana' sa pammemper ra (4:19). Kanya' nin nipapanemtem na konra a sangkabistawan nin ilalo a mangibwat sa patiti, sa isusubli' nin mabyay tan sa kasusubli' na li' iti ni Jesu-Cristo, bana' ta tanda' na a no say kaisipan ra ket naipatyo' sa say man'ilalwan ra nin itaw sa langit, mababaan ran itpel a pangingirangep ran uidap. Nipapanemtem na anamaet konra a manepeg nin magkabyay saran maitukoy sa karabayan nan Dios, a pusisyon ra bilang tutawon pinili' nan Dios, a paisirong sara konran saray mag'uray konra nin mantumbuken ray alimbawa' nin nipangirangep na ni Cristo, a pigagawa' ra nin man'isipen ray panaon nin susuyot, tan a dumaer sara nin pakagsen sa pammemper ra. \iot Say Linaman nan Sitin Surat \io1 Pammagalang (1:1-2) \io1 Makapaka'ngap a pangingisalba na ni Jesus kontamo (1:3-12) \io1 Mag'in kamon maringgas sa sarban gawa'-gawa' moyo (1:13–2:10) \io1 Say pagkabyay ran tutawo nan Dios no mangirangep saran pammadya'dya' (2:11–4:19) \io1 Pakailag kamo maipa'ka' sa pakikalamo' moyo sa saya tan saya (5:1-11) \io1 Patanid nan nanurat (5:12-14) \ie \c 1 \m \v 1 Si'ko si Pedro\x * \xo 1:1 \xt Marcos 3:16.\x* a Apostol\f * \fr 1:1 \ft Say katarusan nan sarita' a \fk Apostol\ft ket mabasa sa Glusaryo.\f* na ni Jesu-Cristo. \b \p Surat koyayti komoyo nin pinili' nan tutawo nan Dios a nataboy nin nako nin niikap sa ambo' moyon lugar nin diri itaw sa prubinsya ran Romano a Ponto, Galacia, Capadocia, Asia tan Bitinia. \v 2 Si Dios nin Ama, pinili' nakamoyna nin gindat para sa gagara na a gaw'en nakamo nin si Ispirito na, nin naipurok a ua'nak nan Dios. Pinili' nakamo anaod ta pigaw nin tumulok kamo kona ni Jesu-Cristo tan, ta pigaw nin maringgasan kamon daya'\f * \fr 1:2 \ft Mabasa et a maipa'ka' sa sayti sa Exodo 24:1-8; Hebreo 9:18-21. Winarsikan saray Israelita nin daya' ran baka ta pigaw nin mapa'get a tukiden ray nikitaratwan ra konan Dios. Man'ibarita' na ni Pedro a say daya' na ni Jesus a nipangiyariglo na konan Dios konran tutawo na.\f* na ni Jesu-Cristo ta pigaw nin maikana' kamo konan Dios. \p Sapa kumon ta si Dios ket lalo na et nin ipa'kit a bindisyon na komoyo tan lalo nan pabistawen a kapapa'sar moyo. \s1 Makapaka'ngap a Pangingisalba na ni Jesus kontamo \p \v 3 Raywen tamoya a Dios a syay Dios tan Ama nan Uunuren tamon si Jesu-Cristo! Wanin ta sabtan inganga'do na a, nangibwat sa nipamasubli' nan mabyay kona ni Jesu-Cristo, ginwa' nan pa'sar naiyanak atamo sa byay a iti kona. Ket sigurado a pangingilalo tamo sa sitin byay. \v 4 Nigagara na anamaet nin ibi li' kontamoytaw say niyator naynadtaw sa langit nin para kontamo. Sayti, kasa nin pagkurangan, kai nin masida' tan kai nin manguman. \v 5 Niyator nayti nin Dios para komoyon man'iyawa' nin pakayadi' na bana' sa pagmamatalek moyo kona ni Cristo. Man'iyawa' nakamo ta pigaw nin kirama' kamo li' sa bungan pangingisalba na a nisadya' nayna tan ipadar nayna li' no anggawan anan panaon. \p \v 6 Ket, rumiriket kamon maong! Wanin anaod mataman no magwa' a mangirangep kamo yapo' nin nagsikabarang nin dya'dya' sa anted nin panaon. Matkap a wanin \v 7 ta pigaw nin mapalaway nin ma'kit a tutuo a pagmamatalek moyo. Mas mabli a pagmamatalek moyo dyan say balitok a, mataman no ipadalan sa apoy ta pigaw nin ma'kit no puro, kai et lamang nin magnayon. Ket no ma'kit nin tutuo a pagmamatalek moyo, raywen, ita'gay tan pagalangan nakamo li' nin Dios no maipadar yayna si Jesu-Cristo. \v 8 Abirno nin kai moya et gapo nin na'kit, kawa'nan moya. Mampagmatalek kamo kona mataman no kai moya nin mangka'kit sawanin ket pinasyan ririket moyo. Saytin ririket, kasa gapo nin kapada tan kasan sarita' nin makaibalikas no pa'no. \v 9 Wanin a ririket moyo bana' ta man-ga'muran moyoyna a bunga nin pagmamatalek moyo a say pakaisalba moyo. \p \v 10 Say maipa'ka' sa sain, inusisa' raynan inusisa' tan inadal raynan inadal nin saray prupita nan Dios. Nipadles rayna sin saytaw et a maipa'ka' sa sain nin paka'kitan nin kamaungan nan Dios komoyo. \v 11 Bale', sin nipadles na konra nin si Ispirito na nin sya a Cristo nin mampag'uray konra, a maipa'ka' sa pakapadya'dya' na tan say sangkaandaan nin mangyadi' a sumunor sa sain, rinabay ran matandaan no ka'no tan no ani a mangyadi' li' no rumate' ti nin pangingisalba na. \v 12 Nipatarusan nan Dios konra a saytaw say man'ipatandaan ra ket ambo' nin para sa kaabigan ra no kai para sa kaabigan moyo sawanin. O', ta say nipatanda' ran prupita, sain a lamang a nibarita' ran saray nangipatanda' konan Mabistan Patanda' komoyo mangibwat sa pakayadi' na nin Ispirito nan Dios nin nibaki' na nangibwat sa langit. Mataman nin saray uanghil, masulit ran apes anamaet nin matarusan a maipa'ka' sa saytin pangingisalba na. \s1 Mag'in Kamon A'nak nin Maringgas a Kabibyay \p \v 13 Bana' anaod sa saytin makapaka'ngap nin pangingisalba nan Dios komoyo, ikwa moyo lawas sa kaisipan moyoytaw say mabibista nin mantaga'nan moyon ibi na li' nin Dios komoyo no sumubli' yayna si Jesu-Cristo. Matkap nin naisadya' moyoynay kaisipan moyo nin mangwa' nin kusto tan mangkadangkaan moyoynay sarba nin kimey moyo. \p \v 14 Ket bana' ta matulok kamo nin a'nak nan Dios, andi' moyo nin aburuyan a lalaman moyon diri nin maguyugoy et nin gindat a nikatawo moyo sin kai kamo et nin napalawayan nin katutu'wan a nangibwat konan Dios. \v 15 Ana edet, kapada nan si nangayab komoyo a maringgas ya nin naiduma, wanin anamaet, mag'in kamon maringgas sa sarban gawa'-gawa' moyo. \v 16 Wanin ta main ti nin naisurat a wanan Dios, “Mipasantos kamo ta si'ko, masantos ako.”\x * \xo 1:16 \xt Levitico 11:44-45; 19:2; 20:7.\x* \p \v 17 Si Dios, mantawagen moyan Ama moyo, wanin man, sarba tamon tutawo ket sintinsyawan natamo lamang, dipindi sa ginwa-ginwa' nin barang saya, a kai ya nin mamaburito. Ket, leg'an a mangkipagtuloy kamodti et sa luta', unuren moya sa pigagawa' moyo. \v 18 Wanin ta simbot nakamo sa kasan piku'kaan nin kabibyay a naimatawan moyo konran pupuon moyo. O', tanda' moyo a say nipambot na komoyo ket ambo' tamo' nin basta-basta nin say mag'in nin kasan kakanaan bilang sa pirak o balitok, \v 19 no kai edet, say mabli nin daya' na ni Cristo. Nibi nay byay na sin pinati yan bilang sayay uybon nin karniro a kasa gapo nin sama' o dipikto a nida'ton konan Dios. \v 20 Adapen et nin si Dios ket pinarsa naya a mundo, nitalaga nayayna si Cristo nin mambot konran tutawo, bale' sawanin tana tamo' sa masusuyot nin panaon ket nipadar ya para sa kaabigan moyo, \v 21 si'kamon mampagmatalek konan Dios bana' kona ni Cristo. Si Dios a namasubli' nin mabyay kona ni Cristo tan nangipata'gay kona ta pigaw nin syan diri nin si Dios a mampagmatalkan tan mampilalwan moyo. \s1 Si'kamo a Tutawo nan Dios \p \v 22 Naparinggas anay byay moyo sin tinmulok kamo sa katutu'wan nin nangibwat konan Dios ket, main ana nin tutuo nin pangangawa'nan moyo konran bubsat moyo sa pammemper. Ket anaod, ituluy-tuloy moyoy ma'mot nin pikawa'nanan nin masibulot a kapusuan moyo. \v 23 Wanin ta pa'sar moyoy naiyanak anamanaet nin main anan naiduman byay. Kai in nin nangibwat sa tawo nin mati no kai konan Dios a kai gapo nin mati. Nagkamain kamon sitin byay yupa' sa mamin byay nin makapangyayadi' tan kai gapo nin manguman anggan-angga nin minsahi a nangibwat konan Dios. \v 24 Wanin a mabasa sa Masanton Kasuratan, \q1 “Say sarba nin tawo, kapada a rabot, \q2 say kaugutan makri' \q1 tan say pakairaywan ra, kapada a burak, \q2 say kaugutan mapaso. \q1 \v 25 Bale' say ibarita' na nin Dios, \q1 kai gapo nin manguman anggan-angga.”\f * \fr 1:25 \ft Isaias 40:6-8.\f* \m Ket siti nin man'irgwen a say nibarita' nan Dios, syaytaw si Mabistan Patanda' nin nipatanda' komoyo. \c 2 \p \v 1 Bana' anaod ta main anan ba'yon byay moyo, gurutan moyoyna a sarban kadukaan; say sarba nin bakas nin pibula'-bula', piwadi'-wadi', imbel, tan paninida' nin kapadan tawo, \v 2 ket mag'in kamo nin kapada na nin sayay abing. Rabay-rabay nay sumuso ket si'kamo anamaet, sulitan moyo a mag'adal nin say minsahi nan Dios nin kasan sakalakon nailawok ta pigaw nin tumubo' kamo sa byay moyo nin syay bungan nikaisalba moyo \v 3 ta nasari' moyoyna a kamaungan nan Uunuren moyo.\x * \xo 2:3 \xt Kanta 34:8.\x* \p \v 4 Si Uunuren moyo, maiyarig yaynamaet sa sayay mabyay nin ma'get a bato nin nakaipa'dengan nan sayay bali. Saray tutawo, kai raya nin rabay, anta, sya a pinili' nan Dios tan maalaga yan tuloy kona. Sawanin, mangkumadani kamo kona \v 5 ket man-gaw'en nakamon sayay balin naispiritwan a maiyarig kamo sa bubato nin mabyay. Anaod, nag'in kamon pupadi' a maikana' konan Dios ta pigaw nin, sa tulong na ni Jesu-Cristo, ket mampami kamo nin da'ton nin maikana' konan Dios tan akuen na.\f * \fr 2:5 \ft Mabasa et a maipa'ka' sa pangingida'ton tamo konan Dios sa Roma 12:1; Filipos 2:17; Hebreo 13:15-16; Nipadar 7:15.\f* \v 6 Tutuo nin wanin bana' ta main yayti e nin mabasa sa Masanton Kasuratan a wanan Dios, \q1 “Kikiten moyo! Nipa'deng koyay sangkaimpurtantiwan nin bato \q1 a mama'get konan pa'deng ko sa Sion\f * \fr 2:6 \ft Mabasa a maipa'ka' konan sitin ngaran nan lugar a \fk Sion\ft sa Glusaryo.\f*. \q2 Pinili' koya tan sangkablyan ya. \q1 Ket si si'numan nin magmatalek kona, kai ya gapo nin maima-ima.”\x * \xo 2:6 \xt Isaias 28:16; Roma 9:33.\x* \m \v 7 Kanya' anaod nin, komoyo nin mampagmatalek kona, pinasya nin kaalagawan na. Bale' saray kai nin mampagmatalek kona, matukid anamaet konra a mabasa sa Masanton Kasuratan a wana, \q1 “Sitaw si bato a nibilang ran kai nin mausar nin saray mammanday, \q2 Syay ginwa' nan Dios nin sangkaimpurtantiwan nin baton matkap sa pamma'deng,”\x * \xo 2:7 \xt Kanta 118:22; Lucas 20:17.\x* \m \v 8 tan, \q1 “Konan siti nin bato, bilang maipadugpa' sara anamaet a tutawo ket gurutan rayan gura' raya.”\x * \xo 2:8 \xt Isaias 8:14-15; Roma 9:33.\x* \m Bilang misakin sara kona bana' ta kai sara nin mantumulok sa nibarita' na nin Dios. Sayti a nitalaga nan Dios nin mangyadi' konra. \p \v 9 Si'kamon sarba bale', “Pinili' nakamon mag'in nin pamilya na nin Dios,” tan “Pupadi' nakamo nin mampagsirbi kona a syay Adi' tamo.” Si'kamo et nin sarba a “Tutawo nakamo nin mampag'urayan na nin naipurok para kona.” Si'kamo a “Tutawo nin ikon na.”\f * \fr 2:9 \ft Sayti nin a'pat a titulo, pannawag ti konran saray puri na ni Israel itaw sa U'nan Tistaminto. (Exodo 19:5-6; Deuteronomio 7:6.) Say rabay nin irgwen nin say man'ibarita' na ni Pedro ket saray magmatalek konan Cristo a tutuon puri na ni Israel.\f* Wanin a pakikalamo' moyo konan Dios ta pigaw nin ipatandaan moyoy mabibistan ginwa' na. Syay nanagyat komoyo nin maipal'is sa kadedleman nin byay moyo ket niyalis nakamoynan nika' sa makapaka'ngap a palaway nin katutu'wan na. \q1 \v 10 O', gindat ket kasan pakikalamo' moyo konan Dios, \q2 bale' sawanin “Tutawo nakamoyna nin Dios.” \q1 Gindat, kai kamo nin mangkakirama' sa panginginga'do nan Dios, \q2 bale' sawanin “Mangkaga'muran moyoyna a inganga'do na.”\x * \xo 2:10 \xt Oseas 1:6,9; 2:1,23.\x* \s1 Say Matkap a Pagkabyay ran Tutawo nan Dios \p \v 11 Bubsat, ibarita' koyti komoyo: Bana' ta san'ili kamodti tamo' sa luta' a mampiikap kamo sa ambo' moyo nin lugar nin diri, andi' moyoyna nin byan nin lugar a kaririktan nin lalaman moyo ta sayti ket mangkumuntra sa katutumbok moyo konan Dios. \v 12 Ana edet, magkabyay kamo nin mapteg sa pangingikit ra nin ambo' nin mammemper ket mataman no man'ibari-barita' ra nin duka' a pigagawa' moyo, ma'kit ra anamaet a lamang nin maabig a man-gaw'en moyo ket raywen rayay Dios no mako ya konra. \p \v 13 Ta pigaw nin mapagalangan yay Uunuren, paisirong kamo konran sarba ran main nin pakauray komoyo, konan si sangkata'gayan nin mampag'uray, \v 14 pati konran saray raruma et nin upisyalis nin binyan nan pakayadi' nin manusa konran mangwa' nin duka' tan mamagalang konran saray mangwa' nin maabig. \v 15 Wanin a gaw'en moyo bana' ta si Dios, rabay nasaran pisasaeten in saray kasan mataros maipa'ka' sa pigagawa' na, yupa' sa maabig a gawa' moyo. \v 16 Ipa'kit moyo sa kabibyay moyo a tutawo kamo nin main nin pagkanawanawa. Wanin man, andi' moyo nin usaren tin pagkanawanawa moyo sa pangwa' nin duka', no kai edet, usaren moyo sa pagsisirbi konan Dios. \v 17 Rispitwen moyo sara nin manepeg a sarba nin tawo; kawa'nanen moyo sara a kapada moyo nin mammemper; ikali'mo tan igalang moya a Dios; tan kabilangan moyay si sangkata'gayan nin mampag'uray komoyodti sa luta'. \p \v 18 \f * \fr 2:18 \ft Mabasa et a maipa'ka' sa sayti sa Efeso 6:5-9; Colosas 3:22-25; Tito 2:9-10.\f*Si'kamo anamaet nin main nin amo, paisirong kamo konra tan igalang moyo sara. Gaw'en moyoyti konran saray maong tan mapamasinsya nin amo moyo, wanin et a lamang konran maduksa'. \v 19 Wanin ta no, bana' sa katutu'wan moyo konan Dios ket itpel moyoy pammaidap ra komoyo nin kasan kasalanan moyo, raywen nakamo nin Dios. \v 20 Bale' no bana' anamaet sa kasalanan tamo kanya' nin padya'dyaen ratamo ket itpel tamoyti, kai atamon lamang nin marayo. Bale' mataman no kasa nin duka' a gawa' tamo ket padya'dyaen ratamo tan itpel tamo, si Dios, raywen natamo \v 21 bana' ta say gagara nan Dios sin sinagyat natamo ket si makaitpel atamo para kona. Nangitpel yan dya'dya' si Cristo para kontamo ket nami ya nin pangarigan nin sunuren tamo. \v 22 Sya, kai ya gapo nin nagkasalanan tan kasa gapo nin inirgo na nin bula'.\x * \xo 2:22 \xt Isaias 53:9.\x* \v 23 Sin mampagsari-saritaan raya kai ya gapo nin inumbat nin nag'irgon duka'.\x * \xo 2:23 \xt Isaias 53:7.\x* Wanin a lamang, sin mampadya'dyaen raya, kai ya gapo nin nangigagaem, no kai edet, nipagamet nayna a lalaman nan diri konan Dios, a sya ket mapteg a paninintinsya na. \v 24 Si Cristo, inubatan nan diri a kasalanan tamo sa lalaman na sa nipati nan nipasak sa kudos ta pigaw nin gurutan tamoynay pagkakasalanan ket magkabyay atamoynan say gaw'en ket say mabista. Edet, bana' sa nikasugat na, napalimpyo kamo \v 25 ta gindat, bara'mo kamo nin karniro nin nabarang-barang.\f * \fr 2:25 \ft Isaias 53:5-6.\f* Bale' sawanin, sinmubli' kamoyna kona nin si Mammastor tan Mampamaga komoyo. \c 3 \p \v 1 \x * \xo 3:1 \xt Efeso 5:21-25; Colosas 3:18-19.\x*Si'kamo anamaet nin uasawan bubbayi, paisirong kamo konran uasawa moyo ta pigaw nin mataman no kai sara nin mampagkabyay nin sigon sa minsahi nin nangibwat konan Dios ket masagyat sara nin mamper bana' sa mabistan pigagawa' moyo. Mataman nin kai moyo sarayna nin kumbinsyen, masagyat saraynan lamang \v 2 bana' ta ma'kit ran malinis a kabibyay moyo bana' sa pangingigalang moyo konan Dios. \v 3 Say kabistawan moyo ket matkap a kai nin naipatukdo' sa kabistawan nin bakas; ambo' nin bana' sa pammabista nin sabot, o bana' sa piaalahas o bana' sa pisisket.\f * \fr 3:3 \ft 1 Timoteo 2:9-10.\f* \v 4 Ana edet, say puon nin kabistawan moyo ket no ani a iti sa kanakman moyo. Wanin ta say kabistawan a magnayon nin sangkablyan konan Dios ket say pag'in nan mauyamo' tan mad'en nin sayay tawo. \v 5 Wanin a pigagawa' ran saray makaDios nin bubbayi sin nu'na a nagmatalek sara konan Dios ket nikwinta saran magana-gana leleg a pinaisirong sara konran asawa ra. \v 6 Saya ya si Sara\x * \xo 3:6 \xt Genesis 18:12.\x* konran saraytin bubbayi. Tinmulok ya sa wanan asawa nan si Abraham tan inalilbi' naya nin uunuren na. Ikwinta kamon puri na ni Sara no gaw'en moyo a kanepegan tan kai kamo nin madaepan. \p \v 7 Si'kamo anamaet nin uasawan lulalaki, igalang moyo saray asawa moyo. Kikalamuan moyo sara nin main nin pananaros konra ta nipudir sara komoyo ta mainum'ay saran maagrabyado tan bana' ta si Dios, binyan nasara anamaet nin si mabistan rigalo nan byay a iti kona a kapada moyo. No kai moyo nin gaw'en in, kai nin magkuri a kadadasal moyo. \p \v 8 Sawanin, siti a kadinepan nin nibarita' ko komoyon sarban mammemper. Mipapasaya kamo sa pangingisip moyo. Kiingar kamo konran kalalamo' moyo. Kawa'nanen moyo a saya tan saya. Matkap a mapainganga'do kamo sa saya tan saya. Mipaayupa' kamo. \v 9 No main nin gumwa' nin duka' komoyo, andi' kamo nin gumale'. No main nin mag'irgo nin duka' komoyo, andi' kamo nin umbat nin duka', no kai edet, idasalan moyo sara a bindisyunan nasara kumon nin Dios. Wanin a gaw'en moyo bana' ta si Dios, sinagyat nakamo nga'min ta pigaw nin bindisyunan nakamo. \v 10 Tanda' moyo in ta main nin mabasa sa Masanton Kasuratan a wana, \q1 “No rabay nan sayay tawo a mabistay byay na \q2 ket maririket ya, \q1 matkap a andi' ya nin mag'irgon makaduka' sa raruma, \q2 o nin bula'-bula'. \q1 \v 11 Gurutan nayna a pangngawa' nan duka', \q1 ket ana edet say maabig a gaw'en na, \q2 tan gaw'en nay sarban mababaan na a mabistay pakikalamo' na sa kapada nan tawo. \q1 \v 12 Wanin a byay na ta si Catawan, sipapaga ya konan tawo nin mapteg sa pangingikit na \q2 tan ubatan na a dasal na, \q1 bale' kuntrawen nasara a gumu-gumwa' nin duka'.”\f * \fr 3:12 \ft Kanta 34:12-16.\f* \s1 Sali' no Mangirangep atamon Idap Abirno nin Maabig a Gawa' tamo \p \v 13 Ket sawanin, no say maabig a masulit moyon gaw'en, main para nin mangwa' nin duka' komoyo? Sa wangko kasa. \v 14 Wanin man, no paidapen rakamo bana' sa maabig a man-gaw'en moyo, makarma' kamoynan lamang. Ket andi' kamo nin mali'mo sa gaw'en ra tan andi' nin magulo a kaisipan moyo,\f * \fr 3:14 \ft Isaias 8:12-13.\f* \v 15 ana edet, gaw'en moyo a si Cristo ket syay tutuon Uunuren moyo. Ilamo' moyo sa sain a sisasadya' kamo lawas a no main nin mangusisa' komoyo maipa'ka' sa puon nin pangingilalo a ma'kit sa kabibyay moyo, ket maubatan moyo sara. \v 16 Bale' matkap a siuuyamo' tan siaayupa' kamo nin umbat. Matkap anamaet a pirmi nin malinis a kunsinsya moyo ta pigaw nin, no main nin mag'irgon paninida' komoyo bana' sa mabistan pigagawa' moyo nin tumutumbok kona ni Cristo ket, saray mading'eyan sa irgo ra. \v 17 Panemtemen moyo a mas maong ana a, no siin a karabayan nan Dios, say pangingirangep moyo ket bana' sa nipangwa' moyo nin maabig dyan bana' sa nipangwa' moyo nin duka'. \p \v 18 Anaod, isipen moyoyti e: Mataman anamaet nin si Cristo ket pinangirangep ya sin pinati ya bana' sa kukasalanan tamo. Nati ya tamo' nin ni'sa tan kai nayna nin matkap a mati nin uman. Sya nin sayay kasa gapon kasalanan, nati ya para kontamo nin makasalanan ta pigaw nin maikadani natamo konan Dios. Mataman nin napati yadti sa luta', ginwa' anamaet nin mabyay ya sa kapapa'sar a ispirito. \v 19 Ket sa sain a kapapa'sar, nako ya sa lugar a mangkaipriswan ran uispirito tan nipatandaan na konra a maipa'ka' sa pananalo na. \v 20 Sarayti saray mangkapriso ket saraytaw saray sinmubag konan Dios sin saytaw sin man-gaw'en naya ni Noe a alakin baluto. Si Dios, inanusan nasara intaw a tutawo angga sin nayadi' yayna a baluto, ket walo ra tamo' nin katawo a sinumrep sa baluto kanya' nin sarayti tamo' a naisalba sa ranom.\f * \fr 3:20 \ft Mabasa et a maipa'ka' sa sayti sa Genesis 6:1–7:24.\f* \p \v 21 Kapada sa wanin, maisalba kamo bana' sa pakabawtismo\f * \fr 3:21 \fq pakabawtismo\fl - O:\fqa pakabinyag\ft .\f* moyo; siin ket ambo' nin kapada nin pakauyas nin lalaman moyo ta pigaw nin maringgasan no kai edet, say pagpangako' moyo konan Dios mangibwat sa maringgas a kanakman moyo. Maisalba nakamo yupa' sa nipamasubli' nan mabyay kona ni Jesu-Cristo \v 22 ket itaw yayna sawanin sa wanan nan Dios. O', sinmubli' yadtaw sa langit tan nikwa sara sa sirong na a sarba ran uanghil tan raruma et nin pinarsa a kai nin ma'kit nin main nin pakauray o pakayadi'. \c 4 \s1 Arigen moya si Cristo sin Nangirangep yan Pammadya'dya' \p \v 1 Edet, bana' ta si Cristo ket nangirangep ya nin pammadya'dya' sin iti ya sa luta', isadya' moyo anamaet a kanakman moyo sa wanin a kapapa'sar. Wanin a gaw'en moyo bana' ta si tawo nin mampangirangep ket mapasal na a kai ana nin magkasalanan.\f * \fr 4:1 \ft Mabasa et a maipa'ka' sa sayti sa Roma 6:1-11; Colosas 2:12; 3:3.\f* \v 2 Ket mangibwat anaod sawanin, tan sa leleg moyo nin mabyay iti sa luta', ambo' ana a say kaririktan nin lalaman a tumbuken moyo. Si'kamo, magkabyay kamoynan say gaw'en moyo ket no ani a rabay nan Dios. \v 3 Sadag anaytaw say panaon a napalabas nin ni'pos moyo sa nipangwa' nin gawa'-gawa' ran saray kai nin makatanda' konan Dios. Sin saytaw, ginwa-ginwa' moyo a animan nin nikasama' tan makapading'ey a inapes nin lalaman moyo, nipabuk-pabok kamo, nikiayi-ayi kamo sa kasan dangka' nin piririga tan sa makaparmay a pangrarayo sa dios-dios. \v 4 Ket sawanin, saray ambo' nin mammemper, mampaka'ngapan rakamo tan mampag'irgu-irgo saran paninida' komoyo bana' ta kai kamoyna nin mangkikalamo' konra sa pangngawa' nin kasan dangka' a kadukaan. \v 5 Sara in bale' ket matkap ray umbat li' sa adapan nan Dios, ta si Dios, sisasadya' yaynan manintinsya nin sarban tawo, saray mabyay et tan saray nati ana. \v 6 Ket sawanin, magwa' nasaraynan sintinsyawan a nati ana ta nipatandaan yaynamaet a Mabistan Patanda' konra, ta pigaw nin mataman nin dinalanan rayna a patiti a syay parihon dusa sa sarban tawo ket, magwa' naynan ibi nin Dios konra a byay a kapadan byay na. \s1 Say Matkap nin Pagkabyay moyo sa Saytin Panaon a Susuyot ana \p \v 7 Dandani ana nin mangangga a sarban mampangyadi'. Kanya' nin matkap a mapagdangka' kamo sa lalaman moyon diri tan pirmin mapalaway a pangingisip moyo ta pigaw nin makadasal kamo nin matunong. \v 8 Si sangkaimpurtantiwan nin matkap nin gaw'en moyo ket si ituluy-tuloy moyoy ma'mot a pikawa'nanan moyo nin saya tan saya bana' ta no wanin a gaw'en moyo, kai moyo nin pipanemtem a duka' a ginwa-ginwa' ra komoyo nin saray kalalamo' moyo ket mapirduna moyo sara.\x * \xo 4:8 \xt Proberbio 10:12.\x* \v 9 Pagtuluyen moyo kumon nin siririket sa bali moyo a saya tan saya. \v 10 Nakaipudiran kamo nin nagsikabarang nin bindisyon nan Dios ket, pagsirbyan moyo nin manepeg a saya tan saya mangibwat sa pakababa' a nipuya' nan Dios sa barang saya komoyo. \v 11 Saraytaw saray pinuyaan nin pakababa' nin mangipatanda', matkap a mag'irgo saran bilang sayay mangingilalaman konan Dios. Saray pinuyaan nin pakababa' nin tumulong, matkap a pakaseseg sara nin tumulong mangibwat sa pamamaaluyon nan gesen nin Dios konra. Wanin a gaw'en moyo ta pigaw nin sa sarban gaw'en moyo bana' sa ginwa' na ni Jesu-Cristo komoyo ket, maitandudo' yay ngaran nan Dios. Sya a pagalangan tan mag'uray anggan-angga. \pmr Peteg a wanin. \s1 Say Matkap nin Pangingisip moyo Maipa'ka' sa Pammadya'dya' \p \v 12 Bubsat, andi' moyo nin paka'ngapan in say pangingirangep moyo nin dya'dya' a ibarita' moyon say mampangyadi' komoyo ket ambo' nin manepeg nin mampangyadi'. Sayti nin dya'dya' ket rinmate' komoyo ta pigaw nin masubok no tutuo kamo. \v 13 Ana edet, rumiriket kamo no mampangirangep kamo nin dya'dya' a wantin lamang a nirangep na ni Cristo, ta pigaw nin wanin ana li' a ririket moyo no maipadar ana a kata'gayan na. \v 14 Makarma' kamo no tuya'-tuyaen rakamo bana' ta tutawo nakamo ni Cristo. Bana' sa wanin, matandaan moyo a si makapangyayadi' nin Ispirito nin ipadar na a kata'gayan nan Dios ket iti yan mampiikap komoyo. \v 15 Bale' sapa kumon ta no mapadya'dya' kamo ket ambo' nin bana' ta nangwa' kamo nin duka' a bilang sa pangmamati, pananakaw, panunubag sa layi, o a mangkibba'batan moyo saray raruma nin tawo. \v 16 No say rason bale' a mampadya'dyaen rakamo ket bana' ta tumutumbok nakamo ni Cristo, andi' moyo nin nepeg nin ikading'ey. Ana edet, kisalamatan moya a Dios bana' ta wanin a pangangalilbi' ra komoyo. \p \v 17 Wanin a mampangyadi' bana' ta, si Dios, man'itarana' nayna a paninintinsya na, tan man-gaw'en na a si'tamo nin iti sa pamilya na a mu'nan sintinsyawan na. Ket no sayti tamo' a tarana' say dya'dya' a man'irangep tamo, sigurado a say mangyadi' li' konran saray kai nin tumulok konan Mabistan Patanda' a nangibwat konan Dios ket mas grabi. \v 18 Bilang wanin a mabasa sa Masanton Kasuratan, \q1 “No mangirangep yan kaidapan a sayay matunong nin tawo leleg nin man'isalba ya, \q1 lalo yaynan mangirangep nin kaidapan a sayay tawon kai nin mali'mo konan Dios tan duka' a pigagawa' na.”\x * \xo 4:18 \xt Proberbio 11:31.\x* \m \v 19 Kanya' anaod nin no mampangirangep kamo nin dya'dya' ta sain a karabayan nan Dios, italek moyoy lalaman moyon diri kona bana' ta sya a namarsa komoyo tan tutuo ya sa nipangako' na. Ket ituloy moyoy mangwa' nin maabig. \c 5 \s1 Pakailag atamo Maipa'ka' sa Pakikalamo' tamo sa Saya tan Saya \p \v 1 Edet, komoyo nin mampangipangulo sa dudupong ran mammemper, main nin ibibilin ko komoyo. Tanda' moyo a si'ko ket sayay pangulo ako anamaet tan sayay naka'kit sa nipamadya'dya' kona ni Cristo tan makakirama' ako sa kata'gayan na nin maipadar li' no marate' a panaon. Sayti e anaod a ibarita' ko komoyo: \p \v 2 Pagawan moyo saran maong a mammemper a naipudir komoyo, a bilang saran karniro nin nipapasturan nan Dios komoyo. Gaw'en moyoytin trabaho moyo nin siririket a kai kamo nin mapasu-pasuet bana' ta wanin a rabay na nin Dios. Wanin et a ambo' kumon nin kwarta a puon nin gaw'en moyo a trabaho moyo, no kai edet, bana' ta maririket kamon magsirbi konan Dios tan konran kalalamo' moyo. \v 3 Andi' kamo nin mag'amu-amo konran sarain saray naipudir komoyo. Ana edet, mangimey kamo sa padalan nin mabyan saran mabistan ihimplo nin arigen ra. \v 4 Ket, li' no sumubli' yayna si Cristo a syay Sangkata'gayan nin Mammastor ra nin mammemper, byan nakamo li' nin primyo nin magnayon anggan-angga a siti ket say pakakirama' moyo sa kata'gayan na. \p \v 5 Si'kamo anamaet nin mangalalago', paisirong kamo konra nin mangatuntawo. \p Ket sarba moyon si'kamon mammemper, mipaayupa' kamon magsirbi sa saya tan saya. Matkap a wanin moyo bana' ta mabasa sa Masanton Kasuratan a wana, \q1 “Kuntrawen nasaran Dios a marangas, \q2 bale' tulungan nasara anamaet a maayupa' a nakem.”\x * \xo 5:5 \xt Proberbio 3:34.\x* \m \v 6 Anaod, mipaayupa' kamon paisirong sa pammatunong nan Dios nin makapangyayadi' sa sarba, ta pigaw nin ipata'gay nakamo li' sa awro nin nitalaga na. \v 7 Mipaayupa' kamon italek konan Dios a sarba nin mangkaaburidwan moyo bana' ta si Dios, mampagawan nakamo. \p \v 8 Matkap a mapagdangka' kamo sa sarba nin gaw'en moyo tan pakailag kamo, bana' ta si Kalaban moyo a sya a Dimunyo ket bara'mo ya nin mabayani nin leon a mampikadaw nin maningkap nin masinan na. \v 9 Risistyan moya tan dumaer kamo sa pagmamatalek moyo konan Dios. Panemtemen moyo a mampangirangep sara anamaet nin wantin dya'dya' a kapada moyon mammemper sa intiro nin mundo. \p \v 10 Ket si Dios nin diri, mayadi' a anted a panaon nin pangingirangep moyon wanti, ket pasublien nay mabistan kapapa'sar moyo; paksawen nay nakem moyo; pagsenen nakamo; tan patarig'enen nakamon tutawo na. Sya a mampami komoyo nin sarban bindisyon na tan syay nanagyat komoyo nin kirama' sa kata'gayan na nin kasan anggawan bana' sa nikaipasaya moyo kona ni Cristo. \v 11 Anggan-angga anaod nin mag'uray yan main nin pakayadi' sa sarba! \pmr Peteg a wanin. \s1 Patanid \p \v 12 Naisurat yayti nin anted nin surat ko komoyo sa tulong na ni Silas a tanda' kon sayay kapagpyawan a busat tamo sa pammemper. Yupa' konan sitin surat ko komoyo, rabay kon pagsenen a pammemper moyo tan patutu'wan ko komoyo a sain say mangkasari'-sari' moyo ket mangipa'kit nin peteg nin kamaungan nan Dios. Andi' moyo kumon nin gurutan tin kamaungan nan Dios! \pi1 \v 13 Mampakumustawen rakamo nin saray iti nin kapadan mammemper a taga Babilonia\f * \fr 5:13 \fq saray kapada…Babilonia\fl - O:\fqa saray raruman tutawo a nataboy nin nako nin niikap sa ambo' ran lugar nin diri\ft .\f* a sara ket pinili' nasara anamaet nin Dios. \pi1 Mampakumustawen nakamo anamaet ni Marcos a man'ikwinta kon anak ko. \pi1 \v 14 Mipakumustawan kamo nin pangipa'kit moyo a kawa'nan moyo a saya tan saya. \m Sapa kumon ta mabista lawas a kapapa'sar moyo nga'min nin mammemper isen kona ni Cristo.