\id 1PE EPV \h 1 San Pedro \toc1 San Pedropa K'art'a Naapɨara P'ãda \toc2 1 San Pedro \toc3 1 P \mt1 1 SAN PEDRO \mt2 San Pedropa K'art'a Naapɨara P'ãda \ip San Pedro, Jesucristopa jɨrɨt'eradapa na k'art'a p'ã pëiji Cristode ijãapataarã Ásia eujãde awara-awaraa p'anapatap'edaarãmaa. Chupɨria p'anapatap'edaa perã ijãadak'aa beerã juade, Pedropa ũraa bɨ choodamerã ãchi ijãa p'anɨde. \ip Salude jarap'eda, naapɨara Pedropa k'irãpapi bɨ sãga Tachi Ak'õrepa ãra chupɨria k'awaaji mãik'aapa k'aripaji Cristode ijãadamerã. Jara bɨ chonaarãwedapema Ak'õre pedee jarapataarãpa, iru angeleerãpa paara mãga k'awa k'inia p'anajida, mamĩda p'oyaada-e paji (cap. 1.1-12). Jara bɨ Ak'õrepa ijãapataarã mãgá o k'achiadeepa k'aripa atada perã, p'ek'au k'achia oo amaadaipia bɨ mãik'aapa irua oopi bɨk'a p'anapataadaipia bɨ (caps. 1.13–2.3). Jara bɨ Jesucristopa ãra jɨrɨt'eraji p'aareerãk'a p'anadamerã ichideerã t'ãide mãik'aapa awara p'anapataadamerã na p'ek'au eujãdepema ijãadak'aa beerã k'ãyaara (cap. 2.4-12). Jara bɨ ãchi poro waibɨarã waaweedamerã. Ichiaba jara bɨ Cristo miada ãra k'aripait'ee (cap. 2.13-25). Ũraa bɨ miak'ãi p'anɨɨrãpa k'awaadamerã sãga p'anapataadaipia bɨ Cristo jua ek'ari (cap. 3.1-7). Waya jara bɨ ijãapataarãpa naawedapema ne-inaa k'achia oopata oo amaadamerã mãik'aapa ne-inaa pia oopataadamerã, ma k'aurepa miaruta pɨjida (caps. 3.8–4.19). T'ẽepai ũraa awara-awaraa jara bɨ ijãapataarã-it'ee (cap. 5.1-11) mãik'aapa ãramaa salude pëi bɨ (cap. 5.12-14). \c 1 \s1 Salude pëida \p \v 1 Mɨ, Pedro Jesucristopa pëida ichi ũraa jarateede. Mɨa na k'art'a p'ã pëiru parã, Tachi Ak'õrepa jɨrɨt'eradaarãmaa Cristode ijãadamerã; chi awara-awaraa p'anapataarã k'ĩra tewaraarãk'a nãgɨ́ eujãde: Ponto, Galacia, Capadocia, Ásia mãik'aapa Bitinia; mãgɨ́ eujãde. \v 2 Tachi Ak'õrepa naaweda k'ĩsia iru badak'a, parã jɨrɨt'eraji. Iru Jaurepa parã awara bɨji oodamerã Jesucristopa oopi bɨk'a mãik'aapa p'ek'au k'achia wẽe p'anadamerã iru waa bat'ada k'aurepa. Mɨa ɨt'aa iidi bɨ Tachi Ak'õrepa parã audú pia ak'ɨ bapariimerã. Mãgá k'ãiwee p'anapataadait'ee. \s1 Cristode ijãapataarãpa ɨt'ari ne-inaa pia iru p'anadait'ee \p \v 3 O-ĩa ɨt'aa t'ɨ̃dáma Tachi Ak'õremaa. Iru Tachi Waibɨa Jesucristo Ak'õre. Tachi audú chupɨria k'awaada perã, ichi Jaurepa tachi waya t'o pɨk'apiji ichideerã p'aneedamerã. Mãga ooji Jesucristo piup'eda, chok'ai p'irabaipik'ãri. Ma k'aurepata k'awa p'anɨ tachi jida ichiaba chok'ai p'irabaidait'ee. \v 4 Ma awara k'awa p'anɨ tachia iru p'anadait'ee ne-inaa jõmaweda Tachi Ak'õrepa k'ĩsia iru bɨ teeit'ee ichideerãmaa. Mãgɨ́ ne-inaa ɨa iru bɨ ɨt'ari parã-it'ee. Mãgɨ́ ne-inaa pi-ia bɨ. Jõk'aa mãik'aapa sore pak'aa, ne-inaa ɨt'aripema perã. \v 5 Parãpa wãara Tachi Ak'õrede ijãapata perã, irua parã ak'ɨ bapariit'ee mãgɨ́ ne-inaa unurutamaa. Iru jõmaarã k'ãyaara waibɨara bairã, parã ak'ɨpari atuanaadamerã ichi ewari waibɨa ewate, na p'ek'au eujã jõk'ãri. Ma ewate irua unupiit'ee jõma ichia k'ĩsia iru bɨ ichideerã-it'ee. \s1 Ijãapataarã o-ĩa p'anapata \p \v 6 Tachi Ak'õrepa mãga oopari perã parã-it'ee, t'ãri o-ĩa p'anapata. Mamĩda ɨ̃rá, taarã-e nɨde k'ĩsia p'uadaridai, nepɨra k'ĩra t'ãdoode baaidak'ãri. \v 7 Parã nepɨrade baaipata k'awaadait'ee wãara Cristode ijãapata wa mãga-e. K'ĩsíatɨ nãgɨde. Eperãarãpa t'ɨpɨtaude nẽe torrabaipata, nejarra uchiamerã. Mãga pɨk'a parã nepɨrade baaipata, audupɨara Cristode ijãapataadamerã. Nẽe pi-ia bɨ, mamĩda pipɨara bɨ Cristode ijãait'ee. Nẽe jõdaipari na eujãdepema perã. Mamĩda eperãpa wãara Cristode ijãak'ãri, jõ-e pait'ee. Mapa chóotɨ parã ijãa p'anɨde, nepɨrade baairuta pɨjida. Mãga ooruta pɨrã, Jesucristo waya chek'ãri, Tachi Ak'õrepa pia pedeeit'ee parãmaa. \p \v 8 Parãpa Cristo waide unuda-e p'anɨ mĩda, iru k'inia iru p'anɨ. Ma awara ɨ̃rá unuda-e p'anɨ mĩda, irude ijãapata. Mapa t'ãri o-ĩa p'anapata. Pedee wẽ-e jarait'ee sãga parã audupai o-ĩa p'anɨ. \v 9 Parãpa k'awa p'anɨ wãara ijãapata perã, Tachi Ak'õrepa parã k'aripamaa bɨ atuanaadamerã. \s1 Chonaarãwedapemaarãpa k'awa k'inia p'anadap'edaa \p \v 10 Chonaarãweda Ak'õre pedee jarapataarãpa pi-ia ak'ɨjida Tachi Ak'õre Ũraa p'ãda k'awaadait'ee sãga Tachi Ak'õrepa eperãarã k'aripait'ee atuanaadamerã, parã ome oomaa bɨk'a. Mãgá ak'ɨ p'anɨ misa, ãchia jõma pia k'awada-e paji mĩda, Tachi Ak'õrepa jarapiji ãramaa sãga irua parã ɨ̃rapemaarã k'aripait'ee baji, eperãarã jõmaweda k'inia iru bairã. \v 11 Cristo Jaurepa ãramaa jarapipachi iru cheit'ee bada, chupɨria nɨ̃bait'ee bada mãik'aapa k'ĩra wãree bait'ee bada, jõmaarã k'ãyaara waibɨara pak'ãri. Mapa ãrapa audú k'awa k'inia p'anapachida sãga mãik'aapa sãapai ma jõma p'asait'ee paji. \v 12 Mamĩda Tachi Ak'õrepa ãramaa k'awapiji mãgɨ́ pedee jaradak'ãri irua jarapidak'a, ãchi-it'ee-e paji. Ma k'ãyaara parã ɨ̃rapemaarã-it'ee paji. Mãgɨ́ pedee parãpa ũrijida Tachi Ak'õre Ũraa jarateepataarãpa parãmaa jarateedak'ãri Cristopa ooda parã o k'achiadeepa k'aripa atait'ee. Mãga jarateejida Tachi Ak'õre Jaure ɨt'ariipa ãra ome ba cheda perã. ¡Angeleerãpa paara mãgɨ́ net'aa jõma k'awa k'inia p'anapata! Mamĩda k'awada-e tachia k'awa p'anɨk'a. \s1 Cristode ijãapataarã k'achia wẽe p'anapataadaipia bɨ \p \v 13 Maperã k'ĩra jĩp'a p'anapatáatɨ. Ichita k'ĩsíatɨ Tachi Ak'õrepa ooit'ee bɨde parã k'aripait'ee Cristo waya chek'ãri. \v 14 Warrarã chok'ek'ee p'anapatak'a p'anapatáatɨ. Ijãadai naaweda p'anapatap'edaak'a p'ananáatɨ. Maapai Tachi Ak'õre k'awada-e p'anadap'edaa perã, ne-inaa k'achia pariatua oopachida; pãchia oo k'iniata. \v 15 Ma k'ãyaara ne-inaa jõmaade k'achia wẽe p'anapatáatɨ, Tachi Ak'õre k'achia wẽe bapari perã. Iruata parã jɨrɨji mãga p'anapataadamerã. \v 16 Iru ũraa p'ãdade auk'a jara bɨ: \q1 ‘K'achia wẽe p'anapatáatɨ, mɨ mãga bapari perã.’ \rq (Lv 19.2)\rq* \s1 Tachi Ak'õre waaweedaipia bɨ \p \v 17 Tachi Ak'õre, “Ak'õreda” a p'anɨ pɨrã, iru waaweedaipia bɨ na p'ek'au eujãde p'anɨ misa k'ĩra tewaraarãk'a. Iru waaweedaipia bɨ irua jõmaarãpa ne-inaa oopata auk'a ak'ɨpari perã jarait'ee pia wa k'achia. \v 18 Pariatua parãpa ne-inaa k'achia oo wãpachida pãchi chonaarãpa oo p'anadap'edaak'a. Pia k'awa p'anɨ Tachi Ak'õrepa parã k'aripa-e paji ma naaweda o k'achiade wãdadeepa, apidaapa irumaa p'aadap'edaa perã ne-inaa jõparipa, nẽek'a maa-e pɨrã p'arat'ak'a. \v 19 Ma k'ãyaara Tachi Ak'õrepa parã ma o k'achiadeepa k'aripa ataji Cristo waa bat'ada k'aurepa. Ma waa pipɨara baji ne-inaa awaraa k'ãyaara, oveja chak'e waak'a bada perã. Chonaarãweda eperãarãpa oveja chak'e maarepida t'uda anida wẽe ateedak'ãri peepidait'ee mãik'aapa paadait'ee Tachi Ak'õre-it'ee, irua ãra pia ak'ɨpachi. Mãga bɨ Cristo waa ome. Iru maarepida k'achia wẽe baji. Mapa iru waa bat'ada k'aurepa Tachi Ak'õrepa irude ijãapataarã pia ak'ɨpari. \v 20 Na eujã ooi naaweda Tachi Ak'õrepa k'ĩsia iru baji Cristopa ichi waa bat'amerã eperãarã k'aripait'ee. Mamĩda ɨ̃rapaita, na p'ek'au eujã jõi naaweda, irua Cristo pëiji parã ɨ̃rapemaarã k'aripade. \v 21 Ma awara Cristo chok'ai p'irabaipiji mãik'aapa ɨt'aa ateeji ichi k'ĩra wãree eujãdee. Mapa Cristo k'aurepa parãpa Tachi Ak'õrede wãara ijãapata mãik'aapa k'awapata jai-idaadak'ãri, irua parã ichiaba chok'ai p'irabaipiit'ee. \s1 Chik'inia p'anapataadaipia bɨ \p \v 22 Parãpa ũridap'eda Tachi Ak'õrepa wãarata jara pëida Cristode, t'ãripa ijãajida mãik'aapa Ak'õrepa parã p'ek'au k'achia wẽpapiji. Mapa ɨ̃rá wãara pãchi ɨ̃pemaarã Cristo k'aurepa k'inia iru p'anadai. Mapa jĩp'a pãchi t'ãripa chik'inia p'anapatáatɨ. \v 23 Mãga p'anadaipia bɨ Tachi Ak'õre Jaurepa parã waya t'o pɨk'apida perã ichideerã p'aneedamerã. Mãga padaida-e paji pãchi ak'õreerã k'aurepa, ewaa t'odak'a. Mãgee ak'õreerã piupata. Mamĩda Tachi Ak'õre ichita chok'ai bapari. Iruata parã ichideerã papiji ichi pedee k'aurepa. Mãgɨ́ pedee jõk'aa. Ichita bapari Tachi Ak'õrek'a. Mapa parã jida ichita p'anapataadait'ee. \v 24 Tachi Ak'õre Ũraa p'ãdade jara bɨ: \q1 ‘Eperãarã jõmaweda p'ũajarak'a p'anɨ. P'ũajara bap'eda, taarã-ee pɨɨdaipari. Ichiaba p'ũajara p'ono t'onop'eda, pi-ia unupata mĩda, piu baaipari eujãde. \v 25 Mamĩda mãga-e Tachi Ak'õre pedee ome. Mãgɨ́ ichita bapari.’ \rq (Is 40.6-8)\rq* \m Parãpa mãgɨ́ pedee ũrijida Tachi Ak'õre Ũraa jarateepataarãpa parãmaa jarateedak'ãri Cristopa ooda parã k'aripait'ee atuanaadamerã. Mãgɨ́ pedee pia k'aurepata parã jida ichita p'anapataadait'ee. \c 2 \s1 Tachi Ak'õre Ũraa audú k'awaa k'inia p'anadaipia bɨ \p \v 1 Maperã oo amáatɨ ne-inaa k'achia k'ĩra t'ãdoo. Seewanáatɨ mãik'aapa seewata ne-inaa oonáatɨ. Awaraarã k'ĩra unuamaa iru p'ananáatɨ ãrapa net'aa iru p'anɨ k'aurepa. Pedee k'achia apida chĩara ãpɨte jaranáatɨ. \v 2 Ma k'ãyaara, ara warra ewaa t'oda juto k'inia bɨk'a, k'awaa k'inia p'anapatáatɨ Tachi Ak'õrepa wãarata jara pëida. Mãgá oo wãdait'ee irua oopi bɨk'a ɨt'aa wãrutamaa. \v 3 Ɨ̃rá k'awa p'anɨ Tachi Waibɨa t'ãri pia bapari. \s1 Jesucristo ijãapataarã poro waibɨa \p \v 4 Mapa óotɨ irua k'inia bɨk'a. Irua tachi k'aripapari ichita chok'ai p'anapataadamerã. Eperãarãpa iru yiaraa iru p'anapachida te oopataarãpa mãu orp'e-ee yiaraa iru p'anapatak'a, mãu basa-it'ee jɨrɨt'eradak'ãri. Mamĩda Tachi Ak'õre k'ĩrapite iru chi mãu pipɨara pɨk'a bɨ, Tachi Ak'õrepa iru jɨrɨt'erada perã. \v 5 Parã jida ma ichita bapari tedepema mã́uk'apɨ p'anɨ ichita p'anapataadait'ee perã. Mapa oopítɨ Tachi Ak'õremaa irua k'inia bɨk'a. Mãga oodak'ãri, parãpa mimia oodait'ee p'aareerãpa oopatak'a ne-animalaarã peedap'eda, paadak'ãri Tachi Ak'õre-it'ee. Mamĩda ma k'ãyaara ne-inaa pipɨara oodait'ee, Cristo k'ap'ɨa pari ne-inaa oodait'ee perã ichi Jaurepa oopi bɨk'a. \v 6 Chonaarãweda Tachi Ak'õrepa mãga jaraji ichi Ũraa p'ãdade: \q1 ‘Mɨa aba pi-ia bɨta jɨrɨt'eraji bɨit'ee mɨchi ɨt'aripema Sión p'uurude, parãpa irude ijãadamerã. Irude ijãapataarã k'ĩra nejasia p'anada-e pait'ee ma p'uurude panadak'ãri, ichideerã perã.’ \rq (Is 28.16)\rq* \p \v 7 Wãara parã ijãapataarã-it'ee iru jõmaarã k'ãyaara pipɨara bɨ. Mamĩda mãga-e ijãadak'aa beerã-it'ee. Tachi Ak'õre Ũraa p'ãdade jara bɨ: \q1 ‘Te oopataarãpa mãu k'iniada-e padap'edaa pipɨara padachi.’ \rq (Sal 118.22)\rq* \m \v 8 Ichiaba awara ãi Tachi Ak'õre Ũraa p'ãdade jara bɨ: \q1 ‘Ara eperã mãumaa t'ĩutɨparik'a, mãga pɨk'a eperãarã chok'ara t'ĩutɨ pɨk'adait'ee ma mãu pipɨara papida k'aurepa.’ \rq (Is 8.14)\rq* \m Mãgɨ́ mãu Jesucristo. Wãara ijãadak'aa beerã t'ĩutɨ pɨk'apata, Tachi Ak'õrepa wãarata jara pëida Cristo k'ap'ɨa pari ijãadaamaa p'anadap'eda, atuadait'ee perã Tachi Ak'õrepa k'ĩsia iru badak'a. \p \v 9 Mamĩda Ak'õrepa parãta jɨrɨt'eraji ichideerã p'anadamerã. Ichiaba jõmaarã reypa parã awara bɨji mimia oodamerã ichi pari, p'aareerãpa Ak'õre mimia oopatak'a. Ak'õrepa k'inia bɨ parã ichi p'uuru pidaarã p'anadamerã ichik'a, k'achia wẽe. Ichideerã papiji parãpa jõmaarãmaa jaradamerã irua ooda eperãarã k'aripait'ee. Iruata parã jɨrɨji uchiadamerã ijãadak'aa beerã p'ãriu pɨk'a p'anɨdeepa t'ĩudait'ee ɨ̃daa pɨk'a pi-ia bɨdee iru ome. \v 10 Naaweda parã Tachi Ak'õre p'uuru pidaarã-e paji. Mamĩda ɨ̃rá iru p'uuru pidaarã. Naaweda Tachi Ak'õrepa parã chupɨria k'awa-e paji, ijãadak'aa p'anadap'edaa perã. Mamĩda ɨ̃rá parã chupɨria k'awaa bɨ, ichideerã perã. \s1 Oopatáatɨ Tachi Ak'õrepa oopi bɨk'a \p \v 11 Mapa ɨ̃pemaarã k'iniarã, mɨa enenee nɨ̃bɨ oonaadamerã pãchi p'ek'au k'achia ooyaa bɨ k'ap'ɨapa oopi k'inia bɨk'a. Mãgɨpa chõo pɨk'apari tachi t'ãri ome. Parã k'ĩra tewaraarãk'a p'anapata ijãadak'aa beerã t'ãide. Mapa oodaik'araa bɨ ãchia oopatak'a. \v 12 Ma k'ãyaara ãchi t'ãide k'ĩra jĩp'a p'anadaipia bɨ. Mãgá p'anaruta pɨrã, ãchia “k'achia beerãda” aruta pɨjida parã ãpɨte, unudait'ee parãpa ne-inaa pia oo p'anɨ mãik'aapa Tachi Ak'õre cheru ewate jaradait'ee iruata parãmaa mãga oopiji. \p \v 13 Na p'ek'au eujãde p'anɨ misa, óotɨ eperãarã poroorãpa jara p'anɨk'a, apidaapa Tachi Waibɨa ãpɨte k'achia pedeenaadamerã parã k'aurepa. Mãga oodaipia bɨ César ome, iru waibɨara bairã apemaarã poro waibɨarã k'ãyaara. \v 14 Ichiaba mãga oodaipia bɨ iru ek'ari p'anɨɨrã ome. Irua ãra pëipari k'achia beerã atadamerã mãik'aapa miapidamerã; jõdee t'ãri pia p'anɨɨrãmaa pia pedeedamerã. \v 15 Tachi Ak'õrepa k'inia bɨ parãpa ne-inaa pia aupai oodamerã. Mãga ooruta pɨrã, chi k'ĩsia k'awa-ee p'anɨɨrãpa parã ãpɨte pariatua pedeeda-e pai. K'ĩup'ee p'anadait'ee. \p \v 16 Parã esclavoorã-e. Mapa p'anapatáatɨ esclavo-eerãk'a. Mamĩda mãɨmisa k'ĩsianáatɨ oodait'ee pãchia oo k'iniata, ne-inaa k'achia oorutamaa. Ma k'ãyaara p'anapatáatɨ Tachi Ak'õre esclavoorãk'a, oomaa irua oopi bɨk'a. \v 17 T'ãri pia p'anapatáatɨ jõmaarã ome. K'inia iru p'anapatáatɨ pãchi ɨ̃pemaarã Cristo k'aurepa. Tachi Ak'õre waaweepatáatɨ mãik'aapa César waaweepatáatɨ, eperãarãpa ãchi poro waibɨarã waaweepatak'a. \s1 P'anadaipia bɨ Cristo mimiapataarãk'a \r (Ef 6.5-9; Col 3.22-25; Tit 2.9-10) \p \v 18 Teeda mimiapataarã, pãchi poro waibɨarã waaweepatáatɨ mãik'aapa oopatáatɨ ãrapa jara p'anɨk'a. Mãga oodaipia bɨ ãra t'ãri pia p'anɨ pɨrã, maa-e pɨrã t'ãri k'achia p'anɨ pɨjida. \v 19 Ãrapa parã miapidai, ne-inaa k'achia ooda-e p'anɨ mĩda. Mamĩda k'ĩrau-ee chooruta pɨrã oo k'inia p'anadairã Tachi Ak'õrepa oopi bɨk'a, irua parã pia ak'ɨit'ee. \v 20 Jõdee mãgá ak'ɨ-e pait'ee parãpa ne-inaa k'achia oodap'eda, k'ĩrau-ee chooruta pɨrã miapidak'ãri ma k'achia oodap'edaa k'aurepa. Mamĩda parã k'ĩrau-ee chooruta pɨrã miapidak'ãri ne-inaa pia oodap'edaa perã, mãgara Tachi Ak'õrepa parã pia ak'ɨit'ee. \v 21 Ma-it'ee Tachi Ak'õrepa parã jɨrɨji, Cristo jĩak'a p'anapataadamerã. Iru miaji parã k'aripait'ee. K'inia bɨ parãpa awaraarã auk'a k'aripadamerã, miaruta pɨjida mãga oo p'anɨ k'aurepa. Tachi Ak'õre pedee jaraparipa irude nãga jaraji: \q1 \v 22 ‘Irua p'ek'au k'achia ook'aa paji. Seewa apidaamaa jarak'aa paji.’ \rq (Is 53.9)\rq* \m \v 23 Cristomaa ik'achia jaradak'ãri, mãgá p'anauk'aa paji. Miapidak'ãri, maarepida jarak'aa paji k'achia ooit'ee iru ɨmɨateedap'edaarãmaa. Ma k'ãyaara ma nepɨra ichiak'au bɨji Tachi Ak'õrepa oomerã ichia oo k'iniata. K'awaji Tachi Ak'õrepapai ak'ɨi eperãarãpa oopata jarait'ee pia wa k'achia. \v 24 Kurusode bak'ãri, Cristopa ichi itu tachia p'ek'au k'achia oopata iru baji ichi k'ap'ɨade. Mãgá piuji tachia p'ek'au k'achia oopata k'aurepa, tachi uchiadaidamerã p'ek'au k'achia jua ek'ariipa mãik'aapa k'achia wẽe p'anapataadamerã Tachi Ak'õrepa k'inia bɨk'a. Ma p'ek'au k'achia oopatap'edaa perã, parã k'ayaa pɨk'a p'anapachida. Mamĩda Cristo miapida k'aurepa parã pari, jɨpa pɨk'a p'aneejida. Maperãpɨ ɨ̃rá parã ichita p'anapataadait'ee Tachi Ak'õre ome. \v 25 Parãpa ijãadai naaweda, p'anapachida oveja o atua bɨk'a, Tachi Ak'õre k'awada-ee p'anadap'edaa perã. Mamĩda ɨ̃rá, ma oveja ãpɨtee cheruk'a ichi ak'ɨpari waya unu atarumaa, mãga pɨk'a parã o k'achiade wãdap'edaadeepa ãpɨtee chejida unu atarutamaa pãchi ak'ɨpari, Cristo ome. Iruata parã t'ãri ak'ɨpari. \c 3 \s1 Ũraa miak'ãi p'anɨɨrã-it'ee \r (Ef 5.22-23; Col 3.18-19) \p \v 1 Mɨa parã wẽraarã miak'ãi beerã ũraait'ee oodamerã pãchi ɨmɨk'ĩraarãpa jara p'anɨk'a. Mãga ooruta pɨrã, chi ɨmɨk'ĩraarã ijãadak'aa p'anɨɨrãpa Tachi Ak'õrepa wãarata jara pëida ijãadai parã k'aurepa. Cristopa ooda ãchimaa jarada-e p'anɨ mĩda, ãchia irude ijãadai, \v 2 unudak'ãri parãpa Tachi Ak'õre waaweepata mãik'aapa ne-inaa k'achia oodaamaa p'anapata. \v 3 Parã wẽraarã Cristode ijãapataarãpa jɨrɨdaik'araa bɨ k'ĩra wãree p'anadait'ee ɨ̃rɨpai, pãchi poro pi-ia bida p'anɨpa maa-e pɨrã ne-inaa nẽedee ooda jɨ̃ p'anɨpa maa-e pɨrã p'aru pi-ia jɨ̃ p'anɨpa. \v 4 Ma k'ãyaara jɨrɨdaipia bɨ t'ãride k'ĩra wãree p'anadait'ee, awaraarãpa mãgee k'ĩra p'oyaa unuda-e p'anɨ mĩda. Tachi Ak'õre-it'ee piara bɨ t'ãri pia mãik'aapa k'ãiwee p'anapataadamerã, ne-inaa ɨ̃rɨpai oopata k'ãyaara. Mãgee ne-inaa jõpata, mamĩda ne-inaa t'ãride ichita bapari. \v 5 Mãgá p'anapachida chonaarãwedapema wẽraarã, Tachi Ak'õrede ijãapatap'edaa. T'ãride k'ĩra wãree p'anapachida ijãapatap'edaa perã Tachi Ak'õrepa ãchi k'aripait'ee mãik'aapa oopatap'edaa perã ãchi ɨmɨk'ĩraarãpa jaradap'edaak'a. \v 6 Mãga paji Abraham wẽra Sara. Ichia oopachi Abrahampa jaradak'a mãik'aapa irumaa: “mɨchi poro waibɨada” apachi. Parã Sara k'aurãk'a p'anɨ, iruk'a ne-inaa pia ooruta pɨrã mãik'aapa ne-inaa apidaamaa p'erapida-e p'anɨ pɨrã. \p \v 7 Ichiaba ũraait'ee parã ɨmɨk'ĩraarã Cristode ijãapataarã k'ĩsia k'awaa p'anadamerã p'anapataadait'ee pãchi wẽraarã ome. Ãra k'aripapatáatɨ juatau mak'ɨara wẽe p'anadairã ɨmɨk'ĩraarãk'a. Ma awara ãra pia ak'ɨpatáatɨ, auk'a Cristode ijãapata perã mãik'aapa ɨt'aa wãdait'ee perã Tachi Ak'õrepa k'aripap'eda. Ãra mãgá pia ak'ɨdaipia bɨ Tachi Ak'õrepa parãpa ɨt'aa iidipata p'anaumerã. \s1 Sãga p'anapataadaipia bɨ awaraarã ome \p \v 8 Ma awara parã jõmaarãmaa ũraait'ee auk'a k'ĩsia p'anapataadamerã oodait'ee Cristopa oopi bɨk'a. T'ãri auk'a p'anapatáatɨ mãik'aapa chik'inia p'anapatáatɨ ɨ̃pemaarã perã Cristo k'aurepa. Awaraarã chupɨria k'awaa p'anapatáatɨ mãik'aapa audua-ee p'anapatáatɨ. \v 9 Awaraarãpa parãmaa ne-inaa k'achia oodak'ãri, auk'a oonáatɨ. Parãmaa ik'achia jaradak'ãri, auk'a jaranáatɨ. Ma k'ãyaara ãchimaa pia pedéetɨ mãik'aapa ɨt'aa iidítɨ Tachi Ak'õrepa ãchi k'aripamerã. Ma-it'ee Tachi Ak'õrepa parã jɨrɨji, parã jida k'aripa k'inia bada perã. \v 10 Iru ũraa p'ãdade jara bɨ: \q1 ‘Eperã t'ãri o-ĩa taarã ba k'inia bɨ pɨrã na p'ek'au eujãde, awaraarã ãpɨte pedee k'achia jara amaaipia bɨ mãik'aapa seewa amaaipia bɨ. \v 11 Ne-inaa k'achia k'ĩra t'ãdoo oo amaaipia bɨ mãik'aapa ne-inaa pia ooipia bɨ. Jɨrɨipia bɨ k'ãiwee bapariit'ee jõmaarã ome. \v 12 Ma jõma ooipia bɨ Tachi Waibɨapa ak'ɨ bapari perã ne-inaa pia oopataarã mãik'aapa ũripari perã ãrapa ɨt'aa iidipata. Mamĩda mãga oo-e ne-inaa k'achia oopataarã ome. Mãɨrã k'aripa-epɨ.’ \rq (Sal 34.12-16)\rq* \p \v 13 Parãpa jɨrɨruta pɨrã oodait'ee ne-inaa pia aupai, ¿k'airãpa parãmaa k'achia oodaima? \v 14 Mamĩda awaraarãpa parã miapiruta pɨjida ne-inaa pia oo p'anɨ k'aurepa, o-ĩa p'anadaipia bɨ. Ma miapida k'aurepa Tachi Ak'õrepa parã pia ak'ɨit'ee. Mapa p'erapináatɨ parã jɨrɨpataarãmaa mãik'aapa k'ĩsia jõnanáatɨ ãchi k'aurepa. \v 15 Ma k'ãyaara k'irãpátɨ Tachi Waibɨa Cristo bapari pãchi t'ãride mãik'aapa irumaa ɨt'aa t'ɨ̃́tɨ. Apidaapa parãmaa iidiruta pɨrã sãap'eda Cristode ijãapata, ichita p'anáutɨ. \v 16 Mamĩda mãga óotɨ t'ãri pia, audua-ee, Tachi Ak'õre waaweepata perã. Ne-inaa pia aupaita oopatáatɨ. Mãga ooruta pɨrã, k'ĩsia p'ua p'anada-e pait'ee. Ma awara parã ɨmɨateepataarãpa parã ãpɨte pedee k'achia jaradak'ãri, awaraarãpa ãchi k'ĩra nejasiapidait'ee, parã wãara p'anapata perã Cristopa oopi bɨk'a. \p \v 17 Piara bɨ miadait'ee ne-inaa pia ooda k'aurepa, mãga k'inia bɨ pɨrã Tachi Ak'õrepa, miadai k'ãyaara ne-inaa k'achia ooda k'aurepa. \v 18 Ichiaba Cristo miaji piuk'ãri tachia p'ek'au k'achia oopata wẽpapiit'ee. Iru p'ek'au k'achia wẽe baji mĩda, piuda aba piuji p'ek'au k'achia oopataarã pari, mãgá tachi ijãapataarã t'ĩudamerã Tachi Ak'õre ode iru ome. Eperãarãpa iru peejida. Mamĩda aramata Tachi Ak'õre Jaure waya araa paji iru jaure ome. \v 19 Mãpai iru wãji angeleerã, chi k'achia oodap'edaarã, jɨ̃a paraa bɨmaa. Jaraji mãɨrãmaa irua ãchi p'oyaada piuk'ãri eperãarã k'aripait'ee atuanaadamerã. \v 20 Mãga jaraji mãɨrãpa oodak'aa p'anadap'edaa perã Ak'õrepa oopi bɨk'a, chonaarãweda Noé na p'ek'au eujãde bak'ãri. Mãɨrã k'aurepa Tachi Ak'õrepa na eujãdepemaarã k'achia beerã audú miapi k'inia baji. Mamĩda chooji Noépa barco choma ooru misa, aɨde bataut'ee ichi ëreerã ome. Ãra ochopai p'anajida. Mamĩda ma barcode bataudap'edaa perã, Tachi Ak'õrepa ãra k'aripaji k'iniinaadamerã awaraarã ome. Jaradai ma pania pëidapa k'achia beerã jõpiit'ee, Tachi Ak'õrepa Noé ichideerã ome k'aripaji chok'ai uchiadamerã. \v 21 Tachi Ak'õrepa ãra k'aripadak'a chok'ai uchiadamerã ma pania k'aurepa, mãga pɨk'a ɨ̃rá pania k'aurepa Ak'õrepa parã jida k'aripapari ichita chok'ai p'anapataadamerã iru ome. Mãga oopari parã poro choopidak'ãri paniapa. Mãga oodak'ãri, ɨ̃rɨpai ooda-e, ma paniapa jaik'oo pãchi k'ap'ɨade sɨɨmerã mãik'aapa wẽpapimerã. Ma k'ãyaara poro choopipata ak'ɨpidait'ee Jesucristo chok'ai p'irabaida k'aurepa t'ãripa irude ijãa p'anɨ mãik'aapa iidi p'anɨ Tachi Ak'õrepa pãchia p'ek'au k'achia oopata wẽpapimerã. \v 22 Cristo chok'ai p'irabaik'ãri, wãji ɨt'aa su-ak'ɨ bapariit'ee Tachi Ak'õre juaraare. Mama bɨde jõma na p'ek'au eujãdepema-eerã iru jua ek'ari p'anadait'ee; angeleerã mãik'aapa Netuara Poro Waibɨa eere p'anɨɨrã paara. \c 4 \s1 Ne-inaa oodaipia bɨ Cristopa oopi bɨk'a \p \v 1 Parãpa k'awa p'anadairã Cristo miada mãgá iru k'ap'ɨade, sõcharra p'anapatáatɨ mãik'aapa auk'a k'ĩsia p'anapatáatɨ iruk'a. Miadak'ãri, p'ek'au k'achia oonáatɨ. \v 2 Oodai k'ãyaara pãchi p'ek'au k'achia ooyaa bɨ k'ap'ɨapa oopi bɨk'a, óotɨ Tachi Ak'õrepa oopi bɨk'a parã piurutamaa. \v 3 Cristode ijãadai naaweda parãpa audupai oopachida ijãadak'aa beerãpa nãgee ne-inaa k'achia ooi awaa p'anapatak'a: pariatua p'ek'au ooyaa; ne-inaa k'achia ooyaa; it'ua toyaa; wẽraarã pariatua jɨrɨyaa mãɨrã ome k'achia oodait'ee; k'ĩra nejasia wẽe ɨt'aa t'ɨ̃i awaa ne-inaa juapa oodamaa; mãgee ne-inaa k'achia. \v 4 Ɨ̃rá mãgee ijãadak'aa beerãpa k'awada-e p'anɨ k'ãata k'ĩsiadai, parã waa wãdak'aa perã ãchi ome mãgee ne-inaa k'achia oode. Maperãpɨ pedee k'achia jarapata parã ãpɨte. \v 5 Mamĩda ewari cherude Tachi Ak'õrepa iidik'ãri ãchia ne-inaa jõmaweda oopatap'edaa pari, ichita p'anaudait'ee. Ma ewate iruata ak'ɨit'ee jõmaarãpa oopata jarait'ee pia wa k'achia; chok'ai p'anɨɨrãpa oopata mãik'aapa piudap'edaarãpa oopatap'edaa paara. \v 6 Ma piudap'edaarã chok'ai p'anadak'ãri, miapachida k'ap'ɨade mãik'aapa piujida k'ap'ɨade eperãarã jõmaarãk'a. Mamĩda ijãadap'edaarãpa Tachi Ak'õrepa pedee pia jara pëida Cristode ichita chok'ai p'anapataadait'ee iruk'a, ma ijãadap'edaa k'aurepa ãra jaure araa padaida perã iru Jaure ome. Ma-it'eepɨ Tachi Ak'õrepa jara pëiji Cristopa ooda eperãarã k'aripait'ee. \p \v 7 Taarã-e na p'ek'au eujã jõit'ee. Mapa ɨt'aa t'ɨ̃ k'awaadait'ee Tachi Ak'õrepa k'inia bɨk'a, k'ĩra jĩp'a p'anapatáatɨ mãik'aapa k'ĩsia k'awaa p'anapatáatɨ. \v 8 Ma awara nãga óotɨ awaraa ne-inaa jõmaweda oodai naaweda. T'ãripa chik'inia p'anapatáatɨ, mãgá p'anadak'ãri, maarepida k'irãpada-e pait'ee perã awaraarãpa parãmaa ne-inaa k'achia oopata mãik'aapa jarapata. \v 9 Awaraa ijãapataarã p'asianadak'ãri parãmaa, t'ãri pia auteebáitɨ, maarepida k'achia pedeeda-ee. \v 10 Tachi Ak'õre Jaurepa ne-inaa awara-awaraa oopipari parã chaachaa, mãgá awaraarã k'aripadamerã. Mapa mãgɨ́ ne-inaa pia oopatáatɨ irua oopi bɨk'a. \v 11 Tachi Ak'õre Ũraa jarateeparipa jarateeipia bɨ Tachi Ak'õrepa jarapi bɨk'a. Ichiaba ne-inaa ooparipa awaraarã k'aripait'ee, mãga ooipia bɨ Tachi Ak'õrepa oopi bɨk'a. Ne-inaa jõmaade mãga ooruta pɨrã, ak'ɨpidait'ee Tachi Ak'õre jõmaarã k'ãyaara waibɨara bɨ, Jesucristo k'ap'ɨa pari ne-inaa pia oopipari perã parãmaa. ¡Iru ichita Tachi Waibɨa pait'ee! ¡Amén! \s1 Cristode ijãapataarã miadak'ãri \p \v 12 Ɨ̃pemaarã k'iniarã, p'eranáatɨ awaraarãpa parã jɨrɨdak'ãri miapidait'ee. Mãgá chupɨria p'anadak'ãri, parãpa k'awaa atadai wãara Cristode ijãa p'anɨ wa mak'ɨara ijãada-e p'anɨ. K'ĩsianáatɨ parã miadaik'araa bɨ ichideerã perã. \v 13 Ma k'ãyaara o-ĩa p'anátɨ parã miapidak'ãri Cristo miapidap'edaak'a, ne-inaa pia oo p'anɨ k'aurepa. O-ĩa p'anadai mãgá miaruta misa na eujãde, k'awa p'anadairã na ewari wãara t'ãri o-ĩa p'anadait'ee Cristo chek'ãri ichi k'ĩra wãree unupide jõmaarãmaa. \v 14 Ichiaba o-ĩa p'anátɨ ik'achia jaradak'ãri parãmaa Cristode ijãapata perã. Mãgá p'anadai k'awa p'anadairã Tachi Ak'õre Jaure, chi jaure pipɨara bɨ, parã ome bapari perã. \v 15 Awaraarãpa parã miapidait'ee. Mamĩda k'ĩrak'aupai miapidai parã t'ãidepemapa nãgee ne-inaa k'achia ooda pari: chĩara peeda perã; chĩara net'aa chɨada perã maa-e pɨrã awaraa ne-inaa k'achia ooda perã chĩaramaa; maa-e pɨrã pedee-idaa bapari perã; ne-inaa mãgee pari. \v 16 Jõdee parã t'ãidepema ijãapari miapiruta pɨrã Cristode ijãapari perã, k'ĩra nejasia baik'araa bɨ. Ma k'ãyaara Tachi Ak'õremaa gracias jaraipia bɨ, parã ‘Cristodeerã’ apata perã. \p \v 17 Taarã-e Tachi Ak'õrepa na p'ek'au eujãdepemaarãpa oopata ak'ɨit'ee mãik'aapa jarait'ee pia wa k'achia. Apemaarã k'ãyaara ichideerã naapɨara mãgá ak'ɨit'ee mãik'aapa miapiit'ee chi ne-inaa k'achia oo p'anɨɨrã, mãgɨ́ k'achia oo amaadamerã. Irua tachi ome mãga ooru pɨrã, audupɨara irua jara pëida ũridaamaa p'anɨɨrã uchiada-e pait'ee iru juadeepa. \q1 \v 18 ‘Tachi Ak'õre k'ĩrapite k'achia wẽe p'anɨɨrã ɨt'aa wãdai naaweda, Cristo k'aurepa miaruta pɨrã Ak'õre juade, audupɨara miadait'ee p'ek'au k'achia ooyaa p'anɨɨrã, irude ijãadak'aa perã. Mãgɨɨrã atuadait'ee.’ \rq (Pr 11.31)\rq* \p \v 19 Maperã parã miadak'ãri Tachi Ak'õrepa mãga k'inia bairã, audupɨara irude ijãadaipia bɨ mãik'aapa ichita ne-inaa pia oodaipia bɨ. Mãga oodaipia bɨ k'awa p'anadairã iru, tachi oodapa oopari ichia jara bɨk'a. Tachi ak'ɨ bapariit'ee ichimaa wãruta misa. \c 5 \s1 Ũraa Cristode ijãapataarã-it'ee \p \v 1 Ɨ̃rá mɨa ũraait'ee parã t'ãidepema ijãapataarã chonaarã. Parã chonaarã jĩak'a mɨa pida ijãapataarã ak'ɨpari. Mɨchi taupa unuji Cristo miada tachi k'aripait'ee mãik'aapa mɨchi it'aipa mãga jarapari eperãarãmaa. Cristo waya chek'ãri, mɨmaa ichiaba Tachi Ak'õrepa ichi k'ĩra wãree unupiit'ee. \v 2 Mapa ak'ɨ p'anapatáatɨ ijãapataarã parã jua ek'ari p'anɨ. Ãra ak'ɨ p'anadaipia bɨ oveja ak'ɨparipa ichi ovejaarã ak'ɨparik'a. Mãga oodaik'araa bɨ apidaapa mãga oopi p'anadairã parãmaa. Ãra ak'ɨ p'anadaipia bɨ, t'ãripa oo k'inia p'anadairã Tachi Ak'õrepa oopi bɨk'a. Ichiaba ma mimia oodaik'araa bɨ p'arat'a atadait'ee. Ma k'ãyaara óotɨ awaraarã k'aripa k'inia p'anadairã. \v 3 Parã jua ek'ari p'anɨɨrã chipariirãk'a p'ananáatɨ. Ma k'ãyaara t'ãri pia p'anapatáatɨ ãra ome, ãra parã jĩak'a p'ana k'inia p'aneedamerã. \v 4 Mãgá p'anaruta pɨrã, tachi ak'ɨpari waibɨara bɨpa ichi waya unupik'ãri jõmaarãmaa, parã́pata atadait'ee iru k'ĩra wãree mãik'aapa ichita p'anapataadait'ee iru ome. Mãgɨ́ pipɨara bɨ na p'ek'au eujãdepema poro jɨ̃ra atai k'ãyaara, Cristo k'ĩra wãree jõk'aa perã. \p \v 5 Chonaarãmaa ũraadak'a ichiaba parã t'ãidepema k'ũtrãarãmaa ũraait'ee. Oopatáatɨ chonaarãpa jara p'anɨk'a. Parã ijãapataarã t'ãidepema apida audua baik'araa bɨ, Tachi Ak'õre Ũraa p'ãdade jara bairã: \q1 ‘Tachi Ak'õrepa k'aripa-e audua p'anapataarã, mamĩda t'ãri pia k'aripapari audua-ee beerã.’ \rq (Pr 3.34)\rq* \m \v 6 Maperãpɨ audua-ee p'anapatáatɨ Tachi Ak'õre jua ek'ari, irua k'inia bɨ ewaride irua parã awaraarã k'ãyaara waibɨara papimerã. \v 7 Parã k'ĩsia jõnadak'ãri, ma k'ĩsia jõmaweda jarátɨ Tachi Ak'õremaa, irua parã pia ak'ɨ bapari perã. \p \v 8 K'ĩra jĩp'a p'anapatáatɨ mãik'aapa tauk'a nipapatáatɨ, Netuara Poro Waibɨapa parã k'ĩra unuamaa iru bapari perã. Ichia eperãarã jɨrɨ nipapari Cristode ijãa amaapiit'ee, león bia nipaparik'a ne-inaa jɨrɨ nipak'ãri k'oit'ee. \v 9 Ichia parã mãgá jɨrɨ chek'ãri, chóotɨ Cristode ijãa p'anɨde mãik'aapa oonáatɨ mãgɨpa oopi k'inia bɨk'a. K'irãpátɨ ichia auk'a jɨrɨpari parã ɨ̃pemaarã Cristo k'aurepa miapiit'ee, na p'ek'au eujãde para bee chaa. \v 10 Mamĩda taarã-e, parã miadap'eda, Tachi Ak'õrepa k'aripait'ee ichia k'inia bɨk'a p'anapataadamerã mãik'aapa pipɨara choodamerã pãchia Cristode ijãa p'anɨde. Tachi Ak'õrepa mãgá parã k'aripait'ee tachi k'inia iru bapari perã mãik'aapa tachi jɨrɨda perã, Jesucristo k'aurepa ichita p'anapataadamerã iru eujã k'ĩra wãreede. \v 11 ¡Tachi Ak'õre ichita jõmaarã k'ãyaara waibɨara bait'ee! ¡Amén! \s1 Salude pëida \p \v 12 Tachi ɨ̃pema Cristo k'aurepa, Silvano, nama bɨ mɨ ome. Mɨa k'awa bɨ irua pia oopari Cristopa oopi bɨk'a. Mapa mɨa na k'art'a k'ak'at'ua p'ãpiji irumaa. P'ãpiji parãpa k'awaadamerã mɨa et'ewa jaradak'a Tachi Ak'õrepa parã k'inia iru bapari mãik'aapa wãara parã k'aripait'ee. Mapa mɨa ũraait'ee parã choodamerã Cristode ijãa p'anɨde, maarepida ijãa amaada-ee. \p \v 13 Nama Babilónia p'uurude Tachi Ak'õrepa ichiaba eperãarã jɨrɨt'eraji Cristode ijãadamerã, parã ome oodak'a. Mãɨrãpa parãmaa salude pëiruta. Ichiaba salude pëiru Marcopa. Iru mɨ warrak'a bɨ, mɨ ome nipapari perã Cristopa ooda jarateede. \v 14 Chik'inia saludaa para bátɨ. \p Mɨa ɨt'aa iidi bɨ parã Cristodeerã jõmaarã pari, k'ãiwee p'anapataadamerã. \p Mãgapai paji.