\id MAT - Secoya NT -Ecuador 2012 (DBL -2013) 
\h SAN MATEO 
\toc1 San Mateo 
\toc2 Mateo 
\toc3 Mt 
\mt1 SAN MATEO 
\c 1  
\s1 Jesús Ñecuëohuaꞌi 
\r (Lc 3.23-38) 
\p  
\v 1 Iye aꞌë, Abraham cuiꞌne David tsëcapë acohuaꞌire cue̱cueseꞌe ja̱ yëꞌtaꞌa Jesucristo paꞌimaꞌnë paꞌisicohuaꞌire. 
\p  
\v 2 Isaac pëca jaꞌquë pajiꞌi, Abraham. Jacob pëca jaꞌquë pajiꞌi, Isaac. Cuiꞌne Judá cuiꞌne i̱ yoꞌje tsi̱ pëca jaꞌquë pajiꞌi, Jacob.  
\v 3 Fares cuiꞌne Zara pëca jaꞌquë pajiꞌi, Judá. Cuiꞌne i̱ohuaꞌi pëca jaꞌco pacoꞌë, Tamar. Esrom pëca jaꞌquë pajiꞌi, Fares. Aram pëca jaꞌquë pajiꞌi, Fares.  
\v 4 Aminadad pëca jaꞌquë pajiꞌi, Aram. Naasón pëca jaꞌquë pajiꞌi, Aminadad. Salmón pëca jaꞌquë pajiꞌi, Naasón.  
\v 5 Booz pëca jaꞌquë pajiꞌi, Salmón. Cuiꞌne i̱ pëca jaꞌco pacoꞌë, Raab. Obed pëca jaꞌquë pajiꞌi, Booz. Obed pëca jaꞌco pacoꞌë, Rut. Isaí pëca jaꞌquë pajiꞌi, Obed.  
\v 6 Pa̱i ëjaë David pëca jaꞌquë pajiꞌi, Isaí. Salomón pëca jaꞌquë pajiꞌi, David. Cuiꞌne Urías nëjo paꞌisicopi Salomón jaꞌco pacoꞌë. 
\p  
\v 7 Roboam pëca jaꞌquë pajiꞌi, Salomón. Abías pëca jaꞌquë pajiꞌi, Roboam. Asa pëca jaꞌquë pajiꞌi, Abías.  
\v 8 Josafat pëca jaꞌquë pajiꞌi, Asa. Joram pëca jaꞌquë pajiꞌi, Josafat. Uzías pëca jaꞌquë pajiꞌi, Joram.  
\v 9 Jotam pëca jaꞌquë pajiꞌi, Uzías. Acaz pëca jaꞌquë pajiꞌi, Jotam. Esequías pëca jaꞌquë pajiꞌi, Acaz.  
\v 10 Manases pëca jaꞌquë pajiꞌi, Esequías. Amón pëca jaꞌquë pajiꞌi, Manases. Josías pëca jaꞌquë pajiꞌi, Amón.  
\v 11 Jeconías cuiꞌne i̱ yoꞌje tsi̱ co̱ni pëca jaꞌquë pajiꞌi, Josías. Ja̱ohuaꞌi cato co̱asicohuaꞌi paëꞌë, Israelita pa̱ire tse̱ani Babilonia yejana sa maca. 
\p  
\v 12 Israelita pa̱i sa cua̱ñosi jeteyoꞌje Salatiel pëca jaꞌquë pajiꞌi, Jeconías. Zorobabel pëca jaꞌquë pajiꞌi, Salatiel.  
\v 13 Abiud pëca jaꞌquë pajiꞌi, Zorobabel. Cuiꞌne Eliquin pëca jaꞌquë pajiꞌi, Abiud. Azor pëca jaꞌquë pajiꞌi, Eliquin.  
\v 14 Sadoc pëca jaꞌquë pajiꞌi, Azor. Aquim pëca jaꞌquë pajiꞌi, Sadoc. Eliud pëca jaꞌquë pajiꞌi, Aquim.  
\v 15 Eleazar pëca jaꞌquë pajiꞌi, Eliud. Matán pëca jaꞌquë pajiꞌi, Eleazar. Jacobo pëca jaꞌquë pajiꞌi, Matán.  
\v 16 José pëca jaꞌquë pajiꞌi, Jacobo. José cato Jesucristo pëca jaꞌco María ë̱jë pajiꞌi. 
\p  
\v 17 Ja̱je paꞌina, Abrahampi cuiꞌne David paꞌi macaja̱ꞌa cue̱cueto catorce paꞌye de ai deꞌhuaseꞌe paꞌiji. Davidpi cuiꞌne Israelita mañare Babiloniana tse̱seni sasi macaja̱ꞌa cue̱cueto cuiꞌne catorce paꞌiji. Cuiꞌne yequë catorce paꞌi maca Cristo ai deꞌopi. 
\s1 Jesucristore Co̱aseꞌe 
\r (Lc 2.1-7) 
\p  
\v 18 Jesucristore co̱aseꞌe ñeje paꞌiji: María i̱ pëca jaꞌco, José ja̱ꞌre huejaja̱ꞌcoa, ca nëosico pacoꞌë. Ja̱je ca nëosicopi ja̱ yëꞌtaꞌa tsioni paꞌimaꞌnë tsi̱ ë̱tapë deꞌo Maijaꞌquë joyo tutupi.  
\v 19 José i̱o ë̱jë nuñerepa paꞌi pajiꞌi. Ja̱je paꞌitaꞌa nëjo Maríare siꞌaohuaꞌi pa̱i asajëna, je̱oñe coepi. Coa ai jerepa pa̱ije ti asamaꞌpëna i̱seꞌe je̱osiꞌi cuasapi.  
\v 20 Ja̱je cuasaquë paꞌina, Ëjaë hui̱ñaëpi i̱te huëo hue̱ꞌñajaꞌa ñaini capi: “José David tsëcapë aquë, Maríare caꞌramaꞌë paꞌijë̱ꞌë, nëjore deꞌhuani paye. I̱o paja̱ꞌquë cato Maijaꞌquë joyo tse̱quë api.  
\v 21 Tsihuaëꞌni paja̱ꞌcoa. Pacona, i̱ mami Jesure sëojë̱ꞌë, huasoquëre. Ja̱je hueꞌequë paꞌija̱ꞌquë api, i̱ pa̱ire coꞌaye yoꞌocohuaꞌire huasoja̱ꞌquë sëte.” 
\p  
\v 22 Siꞌaye ja̱je ti̱ꞌapi, tsoe hue̱ꞌña Maijaꞌquëre quëacaiquë ca nëoquë paꞌiseꞌepi, ñeje: 
\q1  
\v 23 Nomio tsi̱o, ë̱më ti yoꞌomaꞌcopi tsi̱ quëꞌio deꞌoni tsihuaꞌëre pasio. 
\q1 Ja̱ëpi i̱ mami hueꞌequë pasipi, Emanuel. 
\m Ja̱je cani cayë, Maijaꞌquë mai ja̱ꞌre paꞌiji. 
\p  
\v 24 Ja̱ maca José sëtani mai Ëjaë cua̱ñeseꞌeje̱ Maríare nëjore pao cuasaquë ti pëani nëjore papi.  
\v 25 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare huejasicohuaꞌi paꞌiyepi paꞌiye pa̱huë, mamaquëre tëꞌya dani i̱ mami Jesús hueꞌyo macaja̱ꞌa. 
\c 2  
\s1 Jesure Doꞌi Daiseꞌe 
\p  
\v 1 Judea yejana Jesús co̱asiquë pajiꞌi, aꞌri daripë Belén huëꞌe daripëna. Ja̱ muꞌseña Herodes pajiꞌi, Pa̱i Ëjaë, ja̱ yeja cua̱ñequë. Ja̱ muꞌseña Jerusalénpi daëꞌë, ë̱së mëi te̱ꞌtepi, yequë ë̱mëohuaꞌi Magos hueꞌecohuaꞌipi. Ja̱ohuaꞌi cato pairiohuaꞌi paëꞌë, ë̱së mëi te̱ꞌte quëꞌro acohuaꞌi. Maꞌñoco yoꞌoye yeꞌyecohuaꞌipi cuiꞌne deꞌhue ta̱ꞌñe cacohuaꞌi paëꞌë, i̱ti yoꞌoyere ñajë.  
\v 2 Ja̱ohuaꞌipi dani se̱iꞌë: “¿Jerore paꞌiquëꞌni, judío pa̱i Ëjaë yure co̱asiquë? Jeto ë̱së mëi te̱ꞌtepi ñahuë, i̱ maꞌñocore. Ja̱je ñani daëꞌë, i̱te doꞌre jaꞌrujë se̱ñuꞌu cajë i̱ñona.” 
\p  
\v 3 Cajëna, pa̱i ëjaë Herodes asani ai cuasapi, ¿me yoꞌoseꞌere cayeꞌni? caquë, cuiꞌne siꞌa Jerusalén paꞌicohuaꞌi ai cuasahuë, i̱tire asani.  
\v 4 Ja̱ maca pa̱i ëjaë siꞌaohuaꞌire soipi, Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaohuaꞌire cuiꞌne cua̱ñeseꞌe pa̱ire yeꞌyacohuaꞌire. Soini se̱ni asapi, ja̱ohuaꞌire, ¿jerona Cristore co̱a ja̱ꞌñe ca nëoseꞌe paꞌiquëꞌni? caquë.  
\v 5 Caquëna, ja̱ohuaꞌipi cahuë, i̱te: Belén Judea yejana co̱ajaꞌquë api, caquë. Maijaꞌquë jëjo daoquë tsoe aquë toyapi, ñeje: 
\q1  
\v 6 Belén maca, Judá yeja paꞌico. 
\q1 Mëꞌëre cua̱ñecohuaꞌi jerepa aꞌrico maca paꞌimaꞌo paꞌiyë, mëꞌë. 
\q1 Ja̱je paꞌina, mëꞌëpi etaja̱ꞌquë api, Ëjaërepa, Israel pa̱ire ñacaija̱ꞌquë. 
\p  
\v 7 Cajëna, asani ja̱ maca Herodes Magos huaꞌire yahuerepa soini i̱ohuaꞌiseꞌere se̱jiꞌi, ¿je yëhua maꞌñoco ñaina, ñareꞌni? caquë.  
\v 8 Se̱ni asani ja̱ maca Belénna ja̱ohuaꞌire jëjo saoquë capi: “Saijë̱ꞌë. Ja̱rona sani asajë̱ꞌë, deꞌoyerepa tsihuaꞌë paꞌiyere paꞌire pamaꞌquë. Ja̱je i̱ni ti̱ꞌasicohuaꞌi pani yëꞌëre dani quëajë̱ꞌë. Yëꞌëje̱ sani doꞌre jaꞌruquë se̱jasiꞌi, i̱te.” 
\p  
\v 9 Ja̱je pa̱i ëjaë caëna, Magos maña saëꞌë. Saijëna, maꞌñoco i̱ohuaꞌi ë̱së mëi te̱ꞌte ñasiquëpi duꞌru sai sapi. Ja̱je saiquëpi tsihuaꞌë paꞌi hue̱ꞌñana nëajani huesëpi, sa tëjini.  
\v 10 Ja̱ maca Magos maña maꞌñocopi ja̱je yoꞌouna, ñani ai sihuahuë.  
\v 11 Sihuajë huëꞌena sa cacajë ñahuë, tsi̱tuꞌure pëca jaꞌco María ja̱ꞌre u̱ina. Ñani doꞌre jaꞌruni tsihuaꞌëre deꞌoquë macani cajë sihuahuë. Ja̱ jeteyoꞌje i̱ohuaꞌi mahuëa mañare huiꞌyoni oro, huëo së̱ñe cuiꞌne mirra i̱te i̱sihuë, jai doꞌire.  
\v 12 Ja̱ jeteyoꞌje Maijaꞌquëpi huëo hue̱ꞌñajaꞌa quëapi, Herodes quëꞌro coꞌimaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, caquë. Ja̱je quëaëna, yequë maꞌajaꞌa coꞌihuë, i̱ohuaꞌi yejana. 
\s1 Egíptona Catiseꞌe 
\p  
\v 13 Ja̱ohuaꞌi Magos saisi jeteyoꞌje Ëjaë hui̱ñaëpi huëo hue̱ꞌñajaꞌa ñani Josére capi: “Huëni tsihuaꞌëre cuiꞌne pëca jaꞌcore sai sajë̱ꞌë, Egípto yejana. Ja̱rona sani pëajë̱ꞌë, yëꞌëpi yeque yoꞌoye paꞌito caëna, yoꞌoja̱ꞌquë. Yure cato Herodespi tsihuaꞌëre huani je̱osiꞌi caquë coꞌeja̱ꞌquë api. Ja̱ doꞌire saijë̱ꞌë.” 
\p  
\v 14 Ja̱je caëna, José huëni tsihuaꞌëre cuiꞌne i̱ pëca jaꞌcore sëtoni ñami sai sapi, Egíptona.  
\v 15 Ja̱rote paëꞌë, Herodes ju̱ꞌi macaja̱ꞌa. Tsoe aquë Maijaꞌquëre quëacaiquëpi Ëjaëpi caquëna, toyapi: “Egíptopi yëꞌë mamaquëre soihuë” ja̱ toyaseꞌepi ti̱ꞌaëna, ja̱je yoꞌohuë. 
\s1 Tsi̱re Huaiseꞌe 
\p  
\v 16 Ja̱ maca Herodes, Magos huaꞌi yëꞌëre coꞌaquë api cajë yoꞌore caquë ai pë̱i tsi̱re caya o̱metëca pacohuaꞌire cuiꞌne ai tsi̱tu̱ꞌñare huani je̱ajëꞌë, cua̱ñepi. Belén paꞌicohuaꞌire, cuiꞌne i̱ti yërëhue paꞌicohuaꞌireje̱ caquë, caya o̱metëca maꞌñoco paꞌi huëoseꞌe paꞌiji, Israel pa̱i ta̱ꞌñe paꞌiohuaꞌi caseꞌere cuasaquë ja̱je yoꞌopi.  
\v 17 Ja̱je yoꞌoquëna, ti̱ꞌapi, Maijaꞌquëre quëacaiquë Jeremias ñeje toyaquë paꞌiseꞌe. 
\q1  
\v 18 Rama quëꞌropi, cuiye cuiꞌne jaiye oi yëꞌo jutaquëna asahuë. 
\q1 Ja̱o cato Raquelpi mamajëni ocoꞌë. 
\q1 Yëhuotoje̱ asaye coeo, 
\q1 Mamajëpi tsoe ju̱jusicohuaꞌi paꞌijëna. 
\p  
\v 19 Herodes ju̱ꞌisi jeteyoꞌje, Ëjaë hui̱ñaëpi Josére huëo hue̱ꞌñajaꞌa ñaini capi, Egíptore paꞌina: 
\p  
\v 20 “Huëni tsihuaꞌëre mëꞌëpi co̱ani, cuiꞌne pëca jaꞌcore huëoni coꞌijë̱ꞌë, Israel yejana. Tsoe tsihuaꞌëre huajo yëjë paꞌisicohuaꞌi ju̱ju sahuë.” 
\p  
\v 21 Ja̱ maca José huëni tsihuaëre cuiꞌne pëca jaꞌcore sai sapi, Israel yejana.  
\v 22 Ja̱je saiquëtaꞌa José asapi, Herodes mamaquë Arquelaopi pëca jaꞌquë yoꞌoraꞌaseꞌere yoꞌoji cajëna. Ja̱je asani ja̱ro saiye caꞌraquëna, huëo hue̱ꞌñajaꞌa Maijaꞌquëpi quëaëna, Galilea yeja quëꞌrona sajiꞌi.  
\v 23 Ja̱rona ti̱ꞌani Nazaret huëꞌe daripëna pëapi. Ja̱je yoꞌoquëna, Maijaꞌquëre quëacaicohuaꞌi ca nëojë paꞌiseꞌe ti̱ꞌapi, “Jesús Nazareno paꞌija̱ꞌquë api” caseꞌe. 
\c 3  
\s1 Juan Oco Doquë Cue̱ne Yeja Paꞌiye 
\r (Mr 1.1-8; Lc 3.1-9, 15-17; Jn 1.19-28) 
\p  
\v 1 Ja̱ muꞌseña Juan oco doquëpi Judea cue̱ne yejana so̱quë peo hue̱ꞌñana Maijaꞌquë cocare quëaquë dajiꞌi.  
\v 2 Ñeje caquë: “Maꞌtëmo cua̱ñeñe jaꞌyere paꞌiji. Ja̱ doꞌire ja̱ꞌrë cuasaseꞌe je̱oni po̱nëjëꞌë.” 
\p  
\v 3 Iquë Juan yoꞌo ja̱ꞌñere Maijaꞌquëre quëacaiquë Isaías toyaꞌa̱jiꞌi, ñeje: 
\q1 Cue̱ne yejapi pa̱i ñeje cuiye asa cua̱ñoji. 
\q1 Ne deꞌhuajë̱ꞌë, Ëjaërepa maꞌare. 
\q1 Nui maꞌarepa huiꞌyocaijë̱ꞌë. 
\p  
\v 4 Juan juꞌi ca̱ camello nañapi nesico pajiꞌi. Cuiꞌne i̱ të̱ica̱je ca̱ꞌni me pajiꞌi. Ja̱je paꞌipi pu̱ꞌsuni a̱jiꞌi. Cuiꞌne mejaë payare o̱cuequë pajiꞌi.  
\v 5 Jerusalén daripë paꞌicohuaꞌi, cuiꞌne siꞌaohuaꞌi Judea yeja paꞌicohuaꞌije̱, cuiꞌne Jordán tsiaya jaꞌye maca paꞌicohuaꞌije̱ i̱ quëaye daijë asahuë.  
\v 6 Ja̱ohuaꞌipi i̱ohuaꞌi coꞌaye yoꞌoseꞌere oijë quëacohuaꞌini Juanpi Jordán tsiayana dopi. 
\p  
\v 7 Ja̱je yoꞌoquëna, jai pa̱i fariseohuaꞌi cuiꞌne saduceohuaꞌi co̱ni oco do cua̱ñoñuꞌu cajë daijëna, Juanpi ñani capi, ja̱ohuaꞌire: “¡A̲ña tsëcapë acohuaꞌi! ¿Nepi mësarute quëareꞌni, Maijaꞌquë nejoñe, ti̱ꞌañere jëajë̱ꞌë, cajë?  
\v 8 Ja̱je paꞌito nuñerepa po̱nësicohuaꞌi yoꞌoyere yoꞌojë̱ꞌë, ti̱ña ñañerepa ja̱ꞌnë paꞌiseꞌe je̱oni.  
\v 9 Cuiꞌne mësaruja̱ꞌa sa̱ꞌñe yëquë Abraham tsëcapë acohuaꞌi aꞌë camaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Care payë, Maijaꞌquëpi iye quë̱na pë̱aque i̱pi yëni Abraham tsëcapëre neñe paꞌiji.  
\v 10 Ja̱je paꞌina, tsu̱ꞌupo tsoe niusicoa, so̱quë ñëa cue̱jaꞌcore. Siꞌa so̱quë ñëa deꞌo ca̱ quë̱i maꞌñe cue̱ni ta̱oni ëo ja̱ꞌñe aꞌë.  
\v 11 Yëꞌë nuñerepa ocopi doyë, mësarute, ja̱ꞌnë cuasaseꞌe je̱oñere i̱ño ja̱ꞌñere. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare jeteyoꞌje daiquë api. Ja̱ëpi yuretaꞌa Maijaꞌquë joyopi cuiꞌne toapi doja̱ꞌquë api, jerepa paꞌipi. Yëꞌë cato i̱te deꞌoye necaiye ti̱ꞌamaꞌquë aꞌë.  
\v 12 Tsoe i̱ jë̱tëpi pala ca̱jiji, trigo ne deꞌhuaquë joroseꞌe ti̱rona huahueja̱ꞌcore. I̱ti ca̱re paseꞌe huëꞌena deꞌhuaquë, i̱ti joroseꞌe se yayamaꞌa toana ëoja̱ꞌquë api.” 
\s1 Jesure Doye 
\r (Mr 1.9-11; Lc 3.21-22) 
\p  
\v 13 Juanpi doja̱quë caquë Jesús Galileapi Jordán tsiayana dajiꞌi.  
\v 14 Ja̱je daquëna, Juan duꞌru macarepa coepi, doye. Ja̱je coequë capi, Jesure: 
\p “Yëꞌëpi mëꞌëni do cua̱ñoꞌñe paꞌi aꞌë. ¿Me yoꞌoquë yëꞌë quëꞌrona daquëꞌni?” 
\p  
\v 15 Caquëna, Jesús i̱te capi: 
\p “Yureseꞌe ja̱je paꞌija̱quë. Coa Maijaꞌquë yëyeje̱ paꞌye yoꞌoye paꞌiji.” 
\p Caëna, ja̱ maca Juanpi sehuoni dopi.  
\v 16 Jesús do cua̱ñosiquëpi tsiayapi tu̱masi maca, maꞌtëmopi huiꞌyo sai maca Jesús ñapi, Maijaꞌquë joyopi suꞌteje̱ paꞌipi i̱ si̱opë quëꞌrona nëca meina.  
\v 17 Ja̱ maca maꞌtëmopi yëꞌoseꞌe ñeje pi̱siquëna, asahuë: “Iquë api, yëꞌë mamaquë. Ja̱ëni sihuaquë paꞌiyë.” 
\c 4  
\s1 Jesure Neñañe 
\r (Mr 1.12-13; Lc 4.1-13) 
\p  
\v 1 Ja̱ jeteyoꞌje Maijaꞌquë joyopi sai sapi, cue̱ne yejana, huati neñajaquë caquë. 
\p  
\v 2 Ja̱rote pajiꞌi, cuarenta muꞌseña cuiꞌne cuarenta ñamiña ti a̱o a̱imaꞌquëpi. Ja̱je paꞌina, a̱o ëaye nëjiꞌi, i̱te.  
\v 3 Ja̱ maca huatipi Jesure tsio dani neñasiꞌi caquë capi: 
\p “Maijaꞌquë mamaquërepa pani iye quë̱na pë̱are pan deꞌhuajë̱ꞌë.” 
\p  
\v 4 Ja̱je caquëna, Jesupi i̱te sehuopi: 
\p “Toyaseꞌe caji: Coa pan a̱iñe mañapi paꞌiye peoji, pa̱i. Coa ai jerepa Maijaꞌquë cayere yoꞌoyepi paꞌiye paꞌiji.” 
\p  
\v 5 Ja̱ maca huatipi Jerusalénna sapi, Maijaꞌquëre se̱ huëꞌe ë̱mëjeꞌena.  
\v 6 Cuiꞌne ja̱rona capi, i̱te: “Maijaꞌquë mamaquërepa pani i̱ñopi to̱mejëꞌë, yejana. Toyaseꞌe caji, ñeje: 
\q1 Maijaꞌquëpi i̱ hui̱ñaohuaire cua̱ñeina, jë̱ñapi tse̱ꞌe pajëna, 
\q1 quë̱na pëna i̱ quë̱o jaꞌhua aꞌsi to̱meñe peoye to̱mejaꞌquë api.” 
\p  
\v 7 Caquëna, Jesupi i̱te sehuopi: 
\p “Yequë hue̱ꞌñapi toyaseꞌeje̱ caji: 
\q1 ‘Mëꞌë Ëjaë Diusure neñasiꞌi caquë yoꞌomaꞌë paꞌijë̱ꞌë.’ ” 
\p  
\v 8 Ti̱jupë huatipi sa co̱pi, jai cu̱tihuëna. Ja̱rona sani siꞌa yejaña paꞌiyere cuiꞌne siꞌaye i̱o deꞌoyere i̱ñopi.  
\v 9 I̱ñoquë capi, i̱te: “Yëꞌëpi mëꞌëre siꞌaye iyere i̱sisiꞌi, mëꞌëpi yëꞌëni doꞌre jaꞌruni deꞌoquëre pani caquë paꞌito.” 
\p  
\v 10 Caquëna, ja̱ maca Jesupi i̱te capi: “Saijë̱ꞌë, Satanás. Toyaseꞌe caji: 
\q1 Mëꞌë Ëjaë, Diusuni deꞌoquëre paꞌni caquë sihuajë̱ꞌë. 
\q1 Cuiꞌne ja̱ëseꞌere teꞌire necaijë̱ꞌë.” 
\p  
\v 11 Ja̱ maca Jesure jo̱sa yoꞌosiquë huati saquëna, hui̱ñaohuaꞌi dani deꞌoyerepa necaëꞌë. 
\s1 Jesús Galilea Yejana Yoꞌo Huëoye 
\r (Mr 1.14-15; Lc 4.14-15) 
\p  
\v 12 Juan co cua̱ñosiquë paꞌiji. Asani Galilea yejana sajiꞌi, Jesús.  
\v 13 Ja̱je saisiquëtaꞌa pëamaꞌë pajiꞌi, Nazaret daripë. Pëamaꞌë Capernaum daripëna sani pajiꞌi, jaira të̱ꞌtëpa paꞌicona, Zabulón cuiꞌne Neftalí yeja quëꞌrona.  
\v 14 Ja̱je yoꞌopi, Isaías Maijaꞌquëre quëacaiquë toyaquë paꞌiseꞌepi ti̱ꞌajaquë caquë i̱ toyaseꞌe caji: 
\q1  
\v 15 “Zabulón cuiꞌne Neftalí yeja paꞌicohuaꞌipi, 
\q1 Jai tsiaya të̱ꞌtëpa maꞌa paꞌicohuaꞌipi, 
\q1 Jordán tsiaya je te̱ꞌte paꞌicohuaꞌipi, 
\q1 Galilea judío pa̱i peo hue̱ꞌña paꞌicohuaꞌipi. 
\q1  
\v 16 Nea hue̱ꞌñare paꞌisicohuaꞌipi 
\q1 Jaiye miañere ñahuë. 
\q1 Cuiꞌne ju̱ꞌiñepi tëhuosicohuaꞌi paꞌisicohuaꞌini, 
\q1 Miañere papi ñata saopi.” 
\p  
\v 17 Ja̱ maca Jesús quëa huëopi, ñeje caquë: “Ja̱ꞌnë cuasaseꞌe je̱oni po̱nëjëꞌë, maꞌtëmo cua̱ñeñe jaꞌyere paꞌiji.” 
\s1 Cuatro Huaꞌi Yoꞌecohuaꞌire Jesús Soiye 
\r (Mr 1.16-20; Lc 5.1-11) 
\p  
\v 18 Jesús Galilea jaira të̱ꞌtëpaja̱ꞌa saiquëpi ja̱ maca ñapi, cayahuaꞌire, yoꞌjeipi cuiꞌne majaꞌyëpi paꞌijëna. Simón ja̱re i̱pi yequë mami Pedro hueꞌequëpi, cuiꞌne i̱ yoꞌjei Andrés paëꞌë. Huaꞌi yoꞌecohuaꞌi sëte tsiayana yoꞌeñuꞌu cajë yoꞌe nëare je̱a dësohuë.  
\v 19 Ja̱ maca Jesús capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Tuijë̱ꞌë, yëꞌëni. Yëꞌëpi pa̱ire yoꞌecohuaꞌire nesiꞌi, mësarute.” 
\p  
\v 20 Ja̱je ca maca i̱ti macapi i̱ohuaꞌi yoꞌe nëa se je̱oni i̱ ja̱ꞌre co̱ni saëꞌë. 
\p  
\v 21 Aꞌri maña se̱ña maca Jesús saiquëpi ñapi, cuiꞌne cayaohuaꞌire yoꞌjeipi, majaꞌyëpi paꞌijëna. Ja̱ohuaꞌi cato Zebedeo mamajë paëꞌë, Jacobo cuiꞌne Juan. Ja̱ohuaꞌipi pëca jaꞌquë ja̱ꞌre co̱ni i̱ohuaꞌi yoꞌe nëare que̱ꞌquejë jai yohuëre paëꞌë. Paꞌijëna, ja̱ohuaꞌire Jesupi soipi.  
\v 22 Soina, i̱ti macapi yohuëre je̱oni cuiꞌne pëca jaꞌquëre saiyë cani i̱ ja̱ꞌre co̱ni saëꞌë. 
\s1 Jesús Jai Pa̱ire Yeꞌyaye 
\r (Lc 6.17-19) 
\p  
\v 23 Jesús siꞌa hue̱ꞌña Galilea quëꞌro yeꞌyaroja̱jiꞌi, pa̱i tsiꞌsi hue̱ꞌñana. Deꞌo cocare quëaquë, cuiꞌne Maijaꞌquë cua̱ñeñe ayere quëaquë cuiꞌne siꞌa ju̱ꞌi dahuë jujuquë cujiꞌi.  
\v 24 Ja̱je yoꞌoquëna, Jesús yoꞌoye Siria yeja paꞌicohuaꞌi asahuë. Asani siꞌaohuaꞌi ai yoꞌocohuaꞌire dahuë, i̱ quëꞌrona. Aꞌsi ju̱ꞌicohuaꞌire, coꞌa joyo hueꞌecohuaꞌire, hueꞌhue dahuë ju̱ꞌicohuaꞌire, cuiꞌne quëꞌquë dahuë ju̱ꞌicohuaꞌire dahuë. Dajëna, Jesupi jujupi.  
\v 25 Ja̱je yoꞌoquëna, jai pa̱i Galilea acohuaꞌipi Decápolis paꞌicohuaꞌipi, Jerusalén paꞌicohuaꞌipi, cuiꞌne Judea yeja paꞌicohuaꞌipi cuiꞌne Jordán tsiaya je te̱ꞌte paꞌicohuaꞌipi co̱ni i̱te peꞌtehuë. 
\c 5  
\s1 Cu̱tihuë Paꞌi Quëaseꞌe 
\p  
\v 1 Siꞌa pa̱ire Jesús ñani ai cu̱tihuë mëni ja̱rona jaꞌrupi. Jaꞌruna, i̱te yeꞌyecohuaꞌipi i̱ quëꞌrona tsiꞌsihuë.  
\v 2 Ja̱ maca Jesupi yeꞌya huëopi, ñeje caquë: 
\p  
\v 3 “Joyo paꞌiye caraji cajë asacohuaꞌipi sihuacohuaꞌi paꞌiyë, Maꞌtëmo i̱ohuaꞌi tse̱co paꞌiye sëte. 
\p  
\v 4 Oicohuaꞌipi sihuacohuaꞌi paꞌiyë, Maijaꞌquëpi i̱ohuaꞌi oiyere ne deꞌhuacaija̱ꞌquëni. 
\p  
\v 5 Teaye paꞌi aꞌë cuasa joyo hueꞌecohuaꞌi maña sihuacohuaꞌi paꞌiyë, Maijaꞌquë ca nëosi yejare paꞌija̱ꞌcohuaꞌipi. 
\p  
\v 6 Sihuacohuaꞌi paꞌiyë, nuñere pare yoꞌoñuꞌu cajë a̱o ëa ju̱ꞌiñeje paꞌye cuiꞌne oco ëa ju̱ꞌiñeje paꞌye nuñerepa yoꞌoyere yëcohuaꞌi cato. Ja̱je paꞌina, Maijaꞌquëpi co̱caina, deꞌhue yoꞌo ti̱ꞌajaꞌcohuaꞌi aꞌë, i̱ohuaꞌi yëye. 
\p  
\v 7 Ai yoꞌocohuaꞌire oijë co̱caicohuaꞌipi sihuacohuaꞌi paꞌiyë, i̱ohuaꞌireje̱ Diusupi oi ñaquë co̱caija̱ꞌquëni. 
\p  
\v 8 Deꞌo joyo hueꞌecohuaꞌi cato sihuacohuaꞌi paꞌiyë, Maijaꞌquëre ñajaꞌcohuaꞌipi. 
\p  
\v 9 Deꞌoye joꞌcua paꞌiyere cajë ai yoꞌocohuaꞌi cato sihuacohuaꞌi paꞌiyë, Maijaꞌquë mamajërepa paꞌija̱ꞌcohuaꞌipi. 
\p  
\v 10 Maijaꞌquë yëyere yoꞌojëna, yecohuaꞌipi sa̱ñope jo̱sa yoꞌojëna, ai yoꞌocohuaꞌi cato sihuacohuaꞌi paꞌiyë, maꞌtëmo i̱ohuaꞌi tse̱co paꞌiye sëte. 
\p  
\v 11 Mësarute pa̱ipi coꞌacohuaꞌi aꞌë cajë, coꞌaye yoꞌojë, cosojë sa̱ñope cacohuaꞌi paꞌito sihuacohuaꞌi paꞌiyë, yëꞌë doꞌire ca cua̱ñojë.  
\v 12 Ai yoꞌosicohuaꞌi cato jaiye maꞌtëmona deꞌhuacaisi coꞌamaña payë. Ja̱je paꞌito ai sihuajë deꞌoye paꞌijë̱ꞌë, coꞌa ju̱ꞌiñe peoyerepa, yure mësarute yoꞌoyeje̱ paꞌye Maijaꞌquëre tsoe quëacaicohuaꞌireje̱ sa̱ñope yoꞌojë paꞌa̱huëꞌë. 
\s1 A̲sije̱ Paꞌiye Cuiꞌne Iye Yeja Pa̱ire Miacaiye 
\r (Mr 9.50; Lc 14.34-35) 
\p  
\v 13 Mësaru aꞌë, a̱sije̱ paꞌiohuaꞌi, iye yeja paꞌini. Ja̱je paꞌiohuaꞌitaꞌa sa̱i ja̱ꞌñere caraja̱isicohuaꞌi pani co̱caiye peoji. Ja̱je paꞌina, ti co̱caiye peocore yejana je̱ocoye paꞌiji, pa̱ipi tsaꞌcujëna, u̱ijaꞌcore. 
\p  
\v 14 Mësaru toaje̱ paꞌiohuaꞌi paꞌiyë, yecohuaꞌire miacaiye iye yeja paꞌini. Pa̱i daripëpi ai cu̱tihuëre paꞌini peoji, catiye.  
\v 15 Mahuë sa̱ꞌnahuëna nëcoja̱ꞌconi toaje̱ tsë̱omaꞌcohuaꞌi aꞌë. Coa ai jerepa huëꞌe paꞌicohuaꞌire miacaija̱ꞌconi ti̱ñarepa nëcocohuaꞌi aꞌë.  
\v 16 Ja̱je mësaruje̱ ti̱ñarepa pa̱ire miacaicohuaꞌi paꞌijë̱ꞌë. Ja̱je paꞌijëna, pa̱ije mësaru deꞌoye paꞌiyere ñajë mësaru jaꞌquë maꞌtëmo paꞌiquëre ja̱ohuaꞌije̱ sihuajë deꞌoquë api, caja̱ꞌcohuaꞌire. 
\s1 Jesús Cuiꞌne Cua̱ñeseꞌe 
\p  
\v 17 Yëꞌëpi Moisés cua̱ñeseꞌere cuiꞌne Maijaꞌquëre quëacaicohuaꞌi yeꞌyaseꞌere nejosiꞌi caquë daisiquë api cuasamaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Yëꞌë cato ja̱ohuaꞌi caseꞌeje̱ paꞌye yoꞌo ti̱ꞌasiꞌi, caquë daisiquë aꞌë.  
\v 18 Ja̱je paꞌina, nuñerepa cayë, mësarute. Ja̱ yëꞌtaꞌa maꞌtëmo cuiꞌne yeja paꞌito cua̱ñeseꞌere teꞌe toya eꞌquehuëje̱ nejoñe peoji, cuiꞌne teꞌe coca yëꞌopoje̱. Ja̱je paꞌina, siꞌaye ca nëoseꞌe ti̱ꞌa macaja̱ꞌa paꞌi ja̱ꞌñe aꞌë.  
\v 19 Ja̱je paꞌina, iye cua̱ñeseꞌe ayere deꞌoye sehuomaꞌquëpi ai aꞌriquë macapi, pa̱ini i̱ yoꞌoyeje̱ paꞌye se yeꞌyasiquë pani, ai aꞌriquë maca maꞌtëmo cua̱ñe hue̱ꞌñana paꞌija̱ꞌquë api. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare deꞌoye sehuocaiquëpi yecohuaꞌire i̱ yoꞌoyeje̱ paꞌye se yeꞌyasiquë cato Maijaꞌquë cua̱ñe te̱ꞌtena jaiquë paꞌija̱ꞌquë api.  
\v 20 Ja̱je paꞌina, mësarute cayë. Mësarupi cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌire cuiꞌne fariseohuaꞌire tëto sani nuñerepa Maijaꞌquë yëyere yoꞌomaꞌcohuaꞌi pani maꞌtëmo cacaye peoji. 
\s1 Jesupi Yeꞌyaye, Pë̱iñe Ayere 
\r (Lc 12.57-59) 
\p  
\v 21 Mësarupi asahuë, mësaru aiohuaꞌire caseꞌe: ‘Huani je̱omaꞌë paꞌijë̱ꞌë. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare huani je̱osiquë pani paꞌito i̱ yoꞌosi doꞌire sa̱iñe paꞌiji cajë ña deꞌhuaye paꞌiji.’  
\v 22 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌëpi cayë, coa yoꞌjeire pë̱isiquëje̱ i̱ pë̱isi doꞌire sa̱iñe paꞌina. Ña deꞌhua cua̱ñoñe paꞌiji cuiꞌne yoꞌjeire tea ju̱ꞌiquëreje̱ i̱ tea ju̱ꞌi doꞌire sa̱iñe paꞌina, ca tëji ëjaohuaꞌipi ña deꞌhuaye paꞌiji. Cuiꞌne yoꞌjeire huesë ai caquë cato toa yejana saiyere paꞌiji. 
\p  
\v 23 Ja̱je paꞌiye sëte, Maijaꞌquëre i̱sisiꞌi caquë saquëpi mëꞌë yoꞌjeipi mëꞌëre sa̱ñope caye payere cuasani.  
\v 24 I̱ti macana mëꞌë i̱sisiꞌi caquë saye o̱ani coꞌini mëꞌë yoꞌjei ja̱re cajei deꞌojë̱ꞌë. Ja̱ maca yuretaꞌa sani mëꞌë i̱sisiꞌi caquë daseꞌe Maijaꞌquëna i̱sijë̱ꞌë. 
\p  
\v 25 Ja̱je paꞌina, mëꞌëni coꞌaye yoꞌopi caquë yequëpi, pa̱i yoꞌoye ña deꞌhua hue̱ꞌñana saquë paꞌito i̱ti mëꞌëre coꞌaye yoꞌopi caquë saquëni ja̱ sai maꞌana ca deꞌhuajë̱ꞌë, pa̱i yoꞌoye ñaquëna, quëaye pa̱jaꞌquëre. Pa̱ñe cato pa̱i yoꞌoye ñaquëna, quëaëna, asani ja̱ëpi yuretaꞌare mëꞌëre pa̱ire cocohuaꞌina se cua̱ñeina, co hue̱ꞌñana coja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.  
\v 26 Nuñerepa cayë, cosi maca yuretaꞌa, ja̱ropi etaye peosipi, mëꞌë curiquë të̱ꞌña maña siꞌaye sa̱imaꞌë pani. 
\s1 Yequë Nomiore Yoꞌoye Ayere Jesús Caseꞌe 
\p  
\v 27 Mësarupi asacohuaꞌi aꞌë, tsoe caseꞌe: ‘Yequë nëjore yoꞌomaꞌpë paꞌijë̱ꞌë.’  
\v 28 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌëpi cayë. Nomioni yëjë ëaye ñasicohuaꞌi pani, tsoe yeconi nomiore yoꞌoseꞌe paꞌiji, joyopi i̱ote se cuasaseꞌepi. 
\p  
\v 29 Ja̱je paꞌina, mëꞌë ëja te̱ꞌte ñacoapi tayoyena ne ta̱oco paꞌito dutani soꞌona je̱ocojë̱ꞌë. Ai jerepa deꞌoji, mëꞌë ca̱pë acoseꞌere nejoñepi siꞌa mëꞌë ca̱pë toa yejana nejo cua̱ñoñe pa̱jaꞌcore.  
\v 30 Cuiꞌne yeque pa̱nitaꞌa, mëꞌë ëja te̱ꞌte jë̱tëpi tayo yoꞌoyena sa yëto tëto tëani soꞌona je̱ocojë̱ꞌë. Ai jerepa deꞌoji, teꞌe te̱ꞌte ca̱pë nejoto siꞌa ca̱pë toa yejana nejo cua̱ñoñe pa̱jaꞌcore. 
\s1 Jesús Yeꞌyaseꞌe, Huejasicohuaꞌipi Je̱ocoyere 
\r (Mt 19.9; Mr 10.11-12; Lc 16.18) 
\p  
\v 31 Ja̱ꞌnë tsoe caseꞌe paꞌiji: ‘Nëjore je̱oquë pani i̱ti je̱oco doꞌire quëaquë toyasi jaꞌhuare i̱siye paꞌiji.’  
\v 32 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌëpi cayë. Ë̲jëpi yequë ë̱mëohuaꞌire yoꞌomaꞌconi nëjore coa je̱ocoquë pani i̱ doꞌire yequë ë̱mëre yoꞌoja̱core neji. Ja̱je paꞌina, je̱ocosiconi yequëpi huejani yequë nëjore yoꞌoquë deꞌoji. Ja̱ doꞌire siꞌa jupë coꞌaye yoꞌo huesëyë. 
\s1 Jesús Yeꞌyaye, Care Payë Caye Ayere 
\p  
\v 33 Mësarupi asacohuaꞌi aꞌë, tsoe acohuaꞌire caseꞌe: ‘Mai Ëjaë ña hue̱ꞌñana care payë ca huesosicohuaꞌi cato ja̱re neñe paꞌiji, i̱ti ca nëoseꞌe.’  
\v 34 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌëpi cayë. Yequena se ca coꞌija̱ijë care payë cajë camaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Maꞌtëmona se ca coꞌija̱ijë care payë camaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Ja̱ro cato Maijaꞌquë ñuꞌi saihuë aꞌë.  
\v 35 Yejana se ca coꞌija̱ijë care payë camaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Ja̱roje̱ Maijaꞌquë tsaꞌcupa hue̱ꞌñaꞌë. Jerusalénna se ca coꞌija̱ijë care payë camaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Ja̱oje Mai Ëjaërepa daripë aꞌë.  
\v 36 Cuiꞌne mëꞌë si̱opëna coꞌye ca coꞌija̱i care payë camaꞌë paꞌijë̱ꞌë. Je pojaꞌicore cuiꞌne neacore ne ti̱ꞌañuꞌju cayeꞌni. Coa Maijaꞌquëseꞌe neñe paꞌiji. Ja̱je paꞌito ja̱je caye pa̱jëꞌë.  
\v 37 Coa teꞌe nuñe cajë̱ꞌë, ‘jaëꞌë’ pa̱nitaꞌa ‘pa̱ñë’. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare ai jerepa se tuajë caye cato huati aye aꞌë. 
\s1 Jesús Yeꞌyayere, Pë̱ijë Sa̱iñe Ayere 
\r (Lc 6.29-30) 
\p  
\v 38 Mësarupi asacohuaꞌi aꞌë, Moisés cua̱ñeseꞌe caye: ‘Yequë ñacoare nejocaiquë pani i̱ ñacoapi sa̱iñe paꞌiji. Cuiꞌne yequë cu̱jire tëto jëyoquë pani i̱ cu̱jipi sa̱iñe paꞌiji, cuiꞌne nejo cua̱ñoquë.’  
\v 39 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌëpi cayë, mësarute. Coꞌa pa̱ire sa̱ñope sa̱imaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Coa ai jerepa tsiana tëtoquë paꞌito, yequë te̱ꞌte tsiaje̱ nëocaijë̱ꞌë, tëtoja̱quë.  
\v 40 Cuiꞌne, yecohuaꞌipi mëꞌëre i̱sijë̱ꞌë cajë, mëꞌë camisare jio paꞌito, dëi juꞌi ca̱je i̱sijë̱ꞌë, saja̱jë.  
\v 41 Yeque coꞌamañare hueꞌequë teꞌe kilómetro sacaijë̱ꞌë, cajë cua̱ñesicohuaꞌi paꞌito ai jerepa caya kilómetros hueꞌecaijë̱ꞌë.  
\v 42 Yequëpi mëꞌë coꞌamañare se̱quë paꞌito i̱sijë̱ꞌë. Cuiꞌne ne tëjini coꞌyosiꞌi caquë paꞌito i̱sijë̱ꞌë. Coa ë̱semaꞌë paꞌijë̱ꞌë. 
\s1 Mëꞌëre Sa̱ñope Yoꞌocohuaꞌire Oijë̱ꞌë 
\r (Lc 6.27-28, 32-36) 
\p  
\v 43 Cuiꞌne asacohuaꞌi aꞌë, mësaru tsoe caseꞌe: ‘Oijë̱ꞌë, mëꞌë cajeire, mëꞌëre oiquëni, cuiꞌne mëꞌëre sa̱ñope yoꞌoquëni oimaꞌë paꞌijë̱ꞌë.’  
\v 44 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌëpi cayë, mësarute. Oijë̱ꞌë, mësarute sa̱ñope yoꞌocohuaꞌire. Mësarute coꞌaye cacohuaꞌire, deꞌoye paꞌi ja̱ꞌñere cacaijë̱ꞌë, mësarute coecohuaꞌire deꞌoye yoꞌojë̱ꞌë cuiꞌne mësarute tea ju̱ꞌijë cuiꞌne coꞌaye yoꞌocohuaꞌire oijë Maijaꞌquëre se̱cacaijë̱ꞌë.  
\v 45 Ja̱je mësaru yoꞌojë Maijaꞌquë mamajë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, i̱ yoꞌoyeje̱ yoꞌojë. I̱ je̱ꞌquë coꞌacohuaꞌire, cuiꞌne deꞌocohuaꞌire ë̱sëcaiye necajiꞌi. Cuiꞌne ocoyeje̱ siꞌaohuaꞌire necajiꞌi.  
\v 46 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare mësarupi mësarute oicohuaꞌiseꞌere deꞌoye yoꞌojë paꞌicohuaꞌi pani, ¿Iquëre mësaru i̱si cua̱ñojaꞌcohuaꞌi aꞌni, ja̱ yoꞌosi doꞌipi? Curiquë paꞌi doꞌi se̱cohuaꞌi yoꞌoyeje̱ yoꞌosicohuaꞌi pani.  
\v 47 Mësaru yoꞌje tsi̱seꞌere pëpajë yoꞌoni ¿I̱quere deꞌoye yoꞌoyeꞌni? Siꞌahuaꞌi Maijaꞌquëre sehuomaꞌcohuaꞌi yoꞌoyere yoꞌoni.  
\v 48 Nuñerepa deꞌoye yoꞌocohuaꞌi paꞌijë̱ꞌë, mësaru jaꞌquë nuñe yoꞌoquë maꞌtëmo paꞌiquëje̱ paꞌiohuaꞌi. 
\c 6  
\s1 Jesús Yeꞌyaye, Deꞌoyerepa Yoꞌoye Ayere 
\p  
\v 1 Pa̱ini deꞌoye yoꞌoyere i̱ñoñuꞌu cajë yoꞌomaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Ja̱je cuasajë yoꞌocohuaꞌire cato mësaru jaꞌquë maꞌtëmo paꞌiquëpi deꞌhuacaisi coꞌamaña i̱siye peoji.  
\v 2 Ja̱je paꞌina, mësarupi peocohuaꞌini co̱caisicohuaꞌi pani siꞌa pa̱i asaja̱jë cajë caroja̱imaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, coa cacohuaꞌi yoꞌoyeje̱. Ja̱ohuaꞌi cato pa̱i tsiꞌsisi huë̱ꞌñana cuiꞌne maꞌañana caroja̱icohuaꞌi aꞌë, pa̱ipi deꞌocohuaꞌi aꞌë, caja̱jë cajë. Ja̱je paꞌina, yëꞌë mësarute nuñerepa cayë, ja̱je yoꞌocohuaꞌi cato tsoe payë, i̱ohuaꞌi yoꞌo doꞌire i̱si cua̱ñoseꞌe pa̱i sihuacaiyere.  
\v 3 Ja̱je paꞌina, mëꞌëpi peocohuaꞌire coꞌamaña i̱siquë pani, mëꞌëseꞌe yahuerepa i̱si tëjijë̱ꞌë, mëꞌë deꞌo cajeireje̱ quëaye peoye. Coa ne maꞌñeje paꞌi paꞌijë̱ꞌë.  
\v 4 Coa yahue yoꞌojë̱ꞌë. Cuiꞌne mëꞌëpi ja̱je yahue yoꞌoquëna, më Jaꞌquëseꞌe ñasiquëpi mëꞌëre coꞌamaña i̱sisipi, deꞌhuacaiseꞌere. 
\s1 Jesupi Yeꞌyapi Se̱ñere 
\r (Lc 11.2-4) 
\p  
\v 5 Cuiꞌne mësarupi se̱cohuaꞌi pani coa cacohuaꞌi yoꞌoyeje̱ yoꞌomaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Coa cacohuaꞌi cato pa̱i tsiꞌsisi huë̱ꞌñana huëni nëcani cuiꞌne maꞌaña so̱nohuëapi se̱ñere yëcohuaꞌi aꞌë, pa̱ipi ñajajë cajë. Care payë, ja̱ yoꞌoseꞌepi tsoe payë, i̱ohuaꞌi yoꞌo doꞌire i̱si cua̱ñoseꞌe pa̱i sihuacaiyere.  
\v 6 Ja̱je paꞌina, mëꞌëpi se̱quë pani mëꞌë tuꞌrihuëna cacani eta saꞌro si̱oni më jaꞌquë mëꞌë ja̱ꞌre co̱ni paꞌiquëni se̱jëꞌë, ja̱ropi. Ja̱ maca mëꞌë jaꞌquë mëꞌë yahue yoꞌoye ñaquëpi, mëꞌëre deꞌhuacaisi coꞌamañare i̱sija̱ꞌquë api. 
\p  
\v 7 Maijaꞌquëre se̱ maca cuiꞌna yëꞌore ca co̱maꞌpë paꞌijë̱ꞌë, doꞌi peoyepi. Maijaꞌquëre sehuomaꞌcohuaꞌipi jaiye teꞌoni cajëna, Diusu asacasipi cajë cuasacohuaꞌi aꞌë.  
\v 8 Ja̱ohuaꞌije̱ paꞌiohuaꞌi paꞌimaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, mësaru cato. Mësaru jaꞌquë cato tsoe ñaji, mësarute caraye ja̱ yëꞌtaꞌa mësaru i̱te se̱maꞌnë.  
\v 9 Ja̱je paꞌina, mësarupi se̱cohuaꞌi pani ñeje se̱jëꞌë: 
\q1 ‘Maꞌtëmo paꞌiquë yëquë jaꞌquë, 
\q1 Deꞌoyere paꞌë caseꞌe paꞌija̱quë, mëꞌë mami. 
\q1  
\v 10 Mëꞌë cua̱ñeñepi daija̱quë yëquëna. 
\q1 Mëꞌë yëyepi yoꞌoye paꞌija̱quë, iye yejaje̱ ja̱ro maꞌtëmo yoꞌoyeje̱ paꞌye. 
\q1  
\v 11 Yurepi i̱sijë̱ꞌë, a̱o mañaje yëquëre caraye. 
\q1  
\v 12 Yëquë coꞌaye yoꞌoseꞌere oi ne deꞌhuacaijë̱ꞌë, yequëre coꞌaye yoꞌosicohuaꞌire yëquë oijë ne deꞌhuacaiyeje̱ paꞌye. 
\q1  
\v 13 Yëquëre neñañepi daina, coa ñamaꞌë, coꞌayere esa nejocaijë̱ꞌë. Mëꞌë tse̱ aꞌë cua̱ñeñe, jerepa paꞌi paꞌiye cuiꞌne deꞌoyerepa, caraja̱iñe peoyerepa. Ja̱je paꞌija̱quë.’ 
\p  
\v 14 Ja̱je paꞌina, mësarute coꞌaye yoꞌocohuaꞌire oijë ne deꞌhuacaijë̱ꞌë. Mësarupi ja̱je yoꞌocohuaꞌi paꞌito, Diusu maꞌtëmo paꞌiquëje̱ mësaru tayoyere oi ne deꞌhuacaija̱ꞌquë api.  
\v 15 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare mësarupi yecohuaꞌire coꞌaye yoꞌoyere oijë paꞌija̱quë cajë ne deꞌhuacaiye pa̱to mësaru jaꞌquë maꞌtëmo paꞌiquëje̱ mësaru tayo yoꞌoyere oi ne deꞌhuacaiye pa̱sipi. 
\s1 A̲omaꞌpë Se̱ñe 
\p  
\v 16 Ja̱je paꞌina, mësarupi a̱o a̱imaꞌpë se̱cohuaꞌi pani coa cacohuaꞌi yoꞌoyeje̱ paꞌye oiyeje̱ paꞌi tsia neni yoꞌomaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Ja̱je yoꞌocohuaꞌi cato pa̱ipi a̱o a̱imaꞌcohuaꞌipi yoꞌoyë caja̱jë cajë yoꞌoyë. Care payë, ja̱je yoꞌoni tsoe iye yejana payë, deꞌhuacaisi coꞌamaña.  
\v 17 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare mëꞌëpi a̱o a̱imaꞌquëpi se̱quë pani, tsia si̱ꞌsini cuiꞌne nañaje deꞌoye yojë̱ꞌë.  
\v 18 Mëꞌë a̱o a̱imaꞌquëpi se̱ñe pa̱ije ña ti̱ꞌañe pa̱jaꞌcohuaꞌire, coa mëꞌë jaꞌquë mëꞌë ja̱ꞌre co̱ni paꞌiquëseꞌe asaja̱quë, mëꞌëre deꞌhuacaisi coꞌamaña i̱sija̱ꞌquëseꞌe. 
\s1 Maꞌtëmo Coꞌamaña 
\r (Lc 12.33-34) 
\p  
\v 19 Iye yejana jaiye coꞌamaña tsiso ti̱mëmaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, puꞌju a̱i hue̱ꞌñana, coꞌamaña ne huesë hue̱ꞌñana, coꞌamaña ñacohuaꞌi cacajë i̱ma hue̱ꞌñana.  
\v 20 Ai jerepa maꞌtëmo coꞌamañana tsiꞌso ti̱mëjëꞌë, puꞌjuje̱ a̱imaꞌtona, coꞌamañaje ne huesëmaꞌtona, cuiꞌne coꞌamaña yahue i̱mamaꞌtona.  
\v 21 Ja̱ maca yuretaꞌa mësaru joyopi coꞌamaña paꞌi hue̱ꞌñare cuasajë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, mëꞌë. 
\s1 Mai Ca̱përe Miacaiye 
\r (Lc 11.34-36) 
\p  
\v 22 Më ñaco ca̱ cato mëꞌë ca̱pë miacaiye aꞌë. Ja̱je paꞌina, mëꞌë ñaco ca̱pi deꞌoye paꞌito, siꞌao mëꞌë ca̱pëje̱ i̱o miacaiyere pasipi.  
\v 23 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare mëꞌë ñaco ca̱pi coꞌayere cuasaquë ñañe paꞌito, siꞌa mëꞌë ca̱pëje̱ nea hue̱ꞌñare paꞌiji. Ja̱je paꞌina, mëꞌë ñañepi neaꞌñere paꞌito, ¡ñaco ca̱ neañe jerepa neañe paꞌiji, yequeje̱! 
\s1 Diusu Cuiꞌne Curiquë 
\r (Lc 16.13) 
\p  
\v 24 Teꞌipi caya ëjaohuaꞌire necani ti̱ꞌañe peoji. Ja̱je paꞌina, yoꞌo jujani yequëni coequë, yequëni oiye paꞌiji pa̱nitaꞌa yequëni deꞌoye sehuoquë, yequëni deꞌoye sehuomaꞌë sa̱ñope caye paꞌiji. Ja̱je paꞌina, Maijaꞌquëre cuiꞌne curiquëre necani ti̱ꞌañe peoji. 
\s1 Maijaꞌquë I̱ Mamajëre Ñacaiye 
\r (Lc 12.22-31) 
\p  
\v 25 Mësarute cayë, ¿jere a̱ijaꞌcohuaꞌi aꞌni? ¿jere u̱cujë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌni? pa̱nitaꞌa ¿jere ca̱ña juꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌni? cuasajë coꞌa ju̱ꞌimaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, caquë. Mësaru paꞌiyepi a̱o a̱iñe jerepa doꞌi quëꞌye aꞌë. Cuiꞌne ca̱pëpi ca̱ña jerepa doꞌi quëꞌye aꞌë. Ja̱je paꞌito ¿me airepa coꞌa ju̱ꞌiñeꞌni?  
\v 26 Ñajëꞌë, pi̱ꞌani peo deꞌoto cuꞌicohuaꞌini a̱o ta̱maꞌcohuaꞌitaꞌa, tëamaꞌcohuaꞌitaꞌa tëani huëꞌena deꞌhuamaꞌcohuaꞌitaꞌa, deꞌhue mësaru jaꞌquë maꞌtëmo paꞌiquëpi a̱oquëna, paꞌicohuaꞌini. Mësaru cato pi̱ꞌa jerepa doꞌicohuaꞌi aꞌë.  
\v 27 Ja̱je paꞌina, mësaru aquë ¿nepi ai jerepa coꞌa ju̱ꞌi doꞌipi jerepa tsoaquë ai deꞌoja̱ꞌquë aꞌni? 
\p  
\v 28 Ja̱je paꞌito ¿Me yoꞌojë ca̱ña juꞌiyere cuasajë coꞌa ju̱ꞌiñeꞌni? Ñajëꞌë, airo deꞌo joro mëañere, coꞌamaña ne maꞌñepi cuiꞌne oya maꞌñetaꞌa,  
\v 29 pa̱i ëjaë Salomón maca juꞌiseꞌe se̱ña maca deꞌo joro aꞌë. Deꞌo hue̱ꞌñare pare paꞌinije jorohuëje̱ paꞌirepa juꞌiye pa̱pi.  
\v 30 Ja̱je taya je̱ꞌquë esa pani to̱meñetaꞌa Maijaꞌquëpi deꞌo joro su̱ñacaiji, se ñataquëna, toapi ëo ja̱ꞌñetaꞌa. Ja̱je paꞌina, mësaru pa̱ire pare sëte Maijaꞌquë jerepa deꞌoye ñacasipi. ¡Necaiye pa̱jaꞌquë api, cuasacohuaꞌi maña!  
\v 31 Ja̱je paꞌito, coꞌa ju̱ꞌimaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, ‘¿i̱quere a̱ijaꞌcohuaꞌi aꞌni, cajë pa̱nitaꞌa i̱quere u̱cuja̱ꞌcohuaꞌi aꞌni, cajë pa̱nitaꞌa i̱quere juꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌni?’ cajë.  
\v 32 Iye yeja pa̱i cato ja̱je cajë oijë paꞌiyë. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare mësaru cato payë, jaꞌquëre, maꞌtëmo paꞌiquëre, siꞌaye mësarute caraye ñaquë paꞌiquëre pani.  
\v 33 Ja̱je paꞌina, Maijaꞌquë quëꞌrore cuasajë cuiꞌne i̱ yëyere deꞌoye yoꞌojë paꞌijë̱ꞌë, Ja̱je cuasajë yoꞌocohuaꞌini siꞌaye i̱ti caraye i̱sija̱ꞌquë api.  
\v 34 Ja̱je paꞌiye sëte coꞌa ju̱ꞌimaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, ñaminaꞌa paꞌi ja̱ꞌñere. Ñaminaꞌa cato yeque coꞌa ju̱ꞌiñere i̱sija̱ꞌcoa. Ja̱je paꞌina, ñaminaꞌa paꞌi ja̱ꞌñere se coꞌa ju̱ꞌimaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Ja̱je paꞌina, muꞌseña ñape ti̱ñe coꞌa ju̱ꞌijë ai yoꞌoye daji. 
\c 7  
\s1 Pa̱i Yoꞌoyere Ña Deꞌhua Caye 
\r (Lc 6.37-38, 41-42) 
\p  
\v 1 Yecohuaꞌi tayoyere pa̱i yoꞌoyere ña deꞌhuacohuaꞌi cayeje̱ camaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, Maijaꞌquëpi mësaru tayoyere sa̱ñope caye pa̱jaꞌquëre.  
\v 2 Ja̱je paꞌina, mësaru yecohuaꞌire tayoyë caseꞌeje̱ paꞌye, cuiꞌne mësaruteje̱ tayoyë caja̱ꞌquë api cuiꞌne mësaru yecohuaꞌire yoꞌoseꞌeje̱ paꞌye cuiꞌne yoꞌoja̱ꞌquë api.  
\v 3 Ja̱je paꞌito ¿me mëꞌë yoꞌjei ñacoa juꞌi neꞌcua ña ti̱ꞌaëꞌni, mëꞌë ñacoa juꞌiconire jai so̱quë tsaroje̱ paꞌiore ña ti̱ꞌamaꞌquëtaꞌa?  
\v 4 ¿Me mëꞌë ñacoare so̱quë tiroje̱ paꞌiopi juꞌiona, ‘Dajë̱ꞌë. Dutacasiꞌi, mëꞌë ñacoa neꞌcua juꞌicore casiꞌni?’  
\v 5 ¡Coa caquë maca! Duꞌru macarepa mëꞌë ñacoa tiro juꞌiconi duta je̱oni, ja̱ maca deꞌoye ñaquë mëꞌë yoꞌjei ñacoa neꞌcua juꞌicoreje̱ dutacaiye paꞌiji. 
\p  
\v 6 Joꞌya yaina deꞌoyere pare i̱simaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, mësaruna coꞌye po̱nëni cu̱cu huesojë peo hue̱ꞌñarepa. Se̱sena mësaru jai doꞌi yiꞌyore o̱ecaimaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, tsaꞌcu huesojë. 
\s1 Se̱ñe Coꞌeye, Cuiꞌne Eta Saꞌrona Tëcaye 
\r (Lc 11.9-13; 6.31) 
\p  
\v 7 I̱sijë̱ꞌë cajë se̱to Diusupi i̱sija̱ꞌquë api. Coꞌecohuaꞌipi ti̱ꞌajaꞌcohuaꞌi aꞌë. Eta saꞌrona tëꞌcacohuaꞌini huiꞌyocaiye paꞌiji.  
\v 8 Ja̱je paꞌina, i̱sijë̱ꞌë caquë se̱quëpi i̱si cua̱ñojaꞌquë api. Cuiꞌne coꞌequëpi ti̱ꞌañe paꞌiji. Cuiꞌne eta saꞌrona tëꞌcaquëni huiꞌyocaiye paꞌiji. 
\p  
\v 9 I̱que ë̱mëpi ¿Mësaru aquë mamaquëpi panre se̱ina, quë̱na përe i̱siquë paꞌiquëꞌni?  
\v 10 Pa̱nitaꞌa ¿tsiaya huaꞌini se̱ina, a̱ñani i̱siquë paꞌiquëꞌni?  
\v 11 Ja̱je paꞌina, cayë, mësaru ai coꞌacohuaꞌitaꞌa mësaru mamajëre deꞌo coꞌamañare i̱sicohuaꞌi aꞌë. ¡Ja̱je paꞌiye sëte mësaru jaꞌquë maꞌtëmo aquëpi ai jerepa deꞌo coꞌamañare i̱siye paꞌiji, i̱te se̱cohuaꞌire! 
\p  
\v 12 Ja̱je paꞌito, mësaru yecohuaꞌire deꞌoye yoꞌo cua̱ñoñe yëyeje̱ paꞌye cuiꞌne deꞌoye yoꞌojë̱ꞌë, yecohuaꞌire. Ja̱je cua̱ñeji, Moisés cua̱ñeseꞌe cuiꞌne Maijaꞌquëre quëacaicohuaꞌi toyaseꞌeje̱. 
\s1 Aꞌri Ja̱to Saꞌro 
\r (Lc 13.24) 
\p  
\v 13 Cacajë̱ꞌë, aꞌri ja̱to saꞌroja̱ꞌa. Nejo hue̱ꞌñana saco cato jai ja̱to saꞌropi cuiꞌne jai maꞌaꞌë. Ja̱ maꞌana jai pa̱i cacayë.  
\v 14 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare aꞌri maꞌapi cuiꞌne aꞌri saꞌro aꞌë, paꞌi hue̱ꞌñare pana saco. Ja̱ maꞌa cacacohuaꞌipi aꞌri pa̱i paꞌiyë. 
\s1 Mëꞌë Yoꞌoyere Ñajë Asaja̱ꞌcohuaꞌi Aꞌë, Mëꞌëre 
\r (Lc 6.43-44) 
\p  
\v 15 Deꞌhua ñajëꞌë, cosocohuaꞌire Maijaꞌquë cocare cayë cajë cacohuaꞌire, yëi ñama ca̱ꞌnire su̱ñaseꞌeje̱ paꞌiohuaꞌipi sa̱ꞌnahuë cato yaije̱ paꞌiohuaꞌipi a̱i yëcohuaꞌipi cacohuaꞌire.  
\v 16 Mësaru ñañe paꞌiji, i̱ohuaꞌi yoꞌoyena. Miu so̱quë yëna tëamaꞌcohuaꞌi aꞌë, cuiyaꞌire. Cuiꞌne ë̱ne ñëna tëamaꞌcohuaꞌi aꞌë, toa pë̱a.  
\v 17 Ja̱je paꞌina, ja̱re deꞌo so̱quë yëpi deꞌo ca̱re quë̱iñe paꞌiji, cuiꞌne coꞌa so̱quë yëpi ja̱re coꞌa ca̱re quë̱iñe paꞌiji.  
\v 18 Deꞌo so̱quë yëpi coꞌa ca̱ quë̱iñe peoji, cuiꞌne coꞌa so̱quë yëpi deꞌo ca̱ quë̱iñe peoji.  
\v 19 Ja̱je paꞌina, siꞌa so̱quë deꞌo ca̱ quë̱i maꞌñe cato cue̱ni toana ëo je̱oꞌñe paꞌiji.  
\v 20 Ja̱je paꞌina, mësaru i̱ohuaꞌi yoꞌoyena ñajaꞌcohuaꞌi aꞌë. 
\s1 Siꞌahuaꞌirepa Maꞌtëmo Cacaye Peoji 
\r (Lc 13.25-27) 
\p  
\v 21 Yëꞌë, ‘Ëjaë, Ëjaë’, cacohuaꞌipi siꞌaohuaꞌirepa maꞌtëmo cua̱ñe hue̱ꞌña cacamaꞌpë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Ja̱je paꞌina, yëꞌë jaꞌquë maꞌtëmo paꞌiquë yëye yoꞌocohuaꞌiseꞌe cacaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.  
\v 22 I̱ti muꞌse ti̱ꞌasi maca jai pa̱i yëꞌëre caja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, ‘Ëjaë, Ëjaë, yëquë mëꞌë mamire quëahuë, cuiꞌne mëꞌë mamipi cajë huatiohuaꞌire eto saohuë, cuiꞌne mëꞌë mamipi cajë jaiye pa̱i yoꞌo ti̱ꞌa maꞌñe nehuë.’  
\v 23 Ja̱je cajëna, yëꞌëpi quëaquë caja̱ꞌquë aꞌë, ja̱ohuaꞌire: ‘Ti ñamaꞌquë aꞌë, mësarute. Yëꞌë quë̱no maca paꞌimaꞌpë saijë̱ꞌë, coꞌayere yoꞌosicohuaꞌi.’ 
\s1 Caya Huë̱ꞌña Ne Hue̱ꞌña 
\r (Mr 1.22; Lc 6.47-49) 
\p  
\v 24 Ja̱je paꞌina, yëꞌë caye asani cuiꞌne yoꞌoquë cato, quë̱na yejana ta̱ꞌñe asaquëpi, huëꞌe neseꞌeje̱ paꞌi api.  
\v 25 Ja̱je quë̱na yejana nesiconi oconi tsiaña coꞌjeni jai tutu dani yoꞌonije ne ta̱oñe pa̱o.  
\v 26 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌë caye asaquëtaꞌa yëꞌë cayeje̱ yoꞌomaꞌquë cato mejahuëna huesëquëpi huëꞌe neseꞌeje̱ paꞌi api.  
\v 27 Ja̱je huesëquë nesicopi, oconi tsiaña coꞌjeyena cuiꞌne, tutuyena, huëꞌe ta̱ni meaona, ¡ja̱ maca ai yoꞌoye pajiꞌi!” 
\p  
\v 28 Ja̱je Jesús ca tëjisi maca pa̱ipi ai cuasahuë, ¿i̱ yeꞌyayere deꞌoyerepa yeꞌyaquëni cajë?  
\v 29 I̱ yeꞌyaye cato cua̱ñequë Ëjaërepa yeꞌyayeje̱ pajiꞌi, pa̱ni cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌi yeꞌyayeje̱ paꞌye. 
\c 8  
\s1 Jesús Jujucaiye, Ja̱ꞌju Dahuë Ju̱ꞌiquëre 
\r (Mr 1.40-45; Lc 5.12-16) 
\p  
\v 1 Jesús ai cu̱tihuëpi cajeina, jai pa̱i i̱te peꞌtehuë.  
\v 2 Peꞌtejëna, ja̱ꞌju dahuë ju̱ꞌiquëpi Jesús quëꞌrona tsioja̱ni doꞌre jaꞌruni capi. 
\p “Ëjaë mëꞌëpi yëꞌëre ju̱ꞌi dahuë jujucaiye yëni necaijë̱ꞌë.” 
\p  
\v 3 Ja̱je caquëna, Jesupi jë̱tëpi patoquë capi: 
\p “Yëyë, siꞌsi peoquë paꞌijë̱ꞌë.” 
\p Ja̱je ca maca ja̱ꞌju dahuë ju̱ꞌiquë paꞌisiquëpi tsoe deꞌoquë pajiꞌi.  
\v 4 Cuiꞌne ja̱ maca Jesupi capi, i̱te: 
\p “I̱na, yecohuaꞌire quëamaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Coa Maijaꞌquë huëꞌere necaiquëseꞌere sani i̱ñojëꞌë. I̱ñoquë Moisés cua̱ñequë paꞌiseꞌere i̱sijë̱ꞌë, Maijaꞌquëna. Ja̱je yoꞌoquëna, siꞌaohuaꞌi ju̱ꞌi dahuë peoquë to̱mesiquëpi yoꞌoji, cuasajë ñajaꞌcohuaꞌire.” 
\s1 Jesús Jujucaiye, Romano Joꞌyaëre 
\r (Lc 7.1-10) 
\p  
\v 5 Jesús Capernaum yejana sa ti̱ꞌaquëna, teꞌi Capitán romanopi tsio dani i̱te se̱jiꞌi,  
\v 6 ñeje caquë: 
\p “Ëjaë, yëꞌë huëꞌe ñacaiquëpi yëꞌë joꞌyaëpi ju̱ꞌiji. Ti cuꞌimaꞌë cuiꞌne ai aꞌsi ju̱ꞌiji.” 
\p  
\v 7 Caquëna, Jesupi capi, i̱te: 
\p “Yëꞌëpi sani jujusiꞌi.” 
\p  
\v 8 Caquëna, Capitánpi sehuopi: 
\p “Coꞌaquë macaꞌë, Ëjaë, yëꞌë huëꞌena daimaꞌë paꞌijë̱ꞌë. Coa coꞌya ja̱ꞌñeseꞌe se cua̱ñejëꞌë. Ja̱je yoꞌouna, yëꞌëre necaiquëpi coꞌyaja̱quëre.  
\v 9 Ja̱re yëꞌëpi ëjaëohuaꞌipi meñe cua̱ñesiquëpi paꞌiyë. Ja̱je paꞌitaꞌa yëꞌë soldado pa̱ireje̱ se meñe payë, yëꞌë cua̱ñecohuaꞌire. Yëꞌëpi ja̱ohuaꞌi aquëni ‘saijë̱ꞌë’ cato saiji. Cuiꞌne ‘daijë̱ꞌë’ ca maca daiji. Cuiꞌne yëꞌëpi yëꞌë joꞌyaëre ‘ja̱ro nejëꞌë’ caquë cua̱ñeru, yëꞌë cua̱ñeseꞌere nequë api.” 
\p  
\v 10 Ja̱je caquëna, Jesús asani ta̱ꞌñerepa caquë aꞌni cuasaquë ñapi, i̱te. Ja̱ maca i̱te peꞌtecohuaꞌire capi: 
\p “Nuñerepa cayë, siꞌa Israel pa̱i ti peohuë, iquë cuasayeje̱ ta̱ꞌñe cuasacohuaꞌi.  
\v 11 Ja̱je paꞌina, yëꞌëpi cayë, jai pa̱i ë̱së mëi hue̱ꞌñapi cuiꞌne ë̱së duꞌi hue̱ꞌñapi daija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, Abraham, Isaac, cuiꞌne Jacobo ja̱ꞌre co̱ni maꞌtëmona a̱ijaꞌcohuaꞌipi.  
\v 12 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare i̱ti maꞌtëmo patiꞌñe paꞌiohuaꞌipi nea hue̱ꞌña hueꞌsena je̱ocosicohuaꞌi paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Ja̱ropi oijë cu̱ji qui̱ꞌcoja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.” 
\p  
\v 13 Ja̱ maca Jesús capitánre capi: 
\p “Saijë̱ꞌë mëꞌë huëꞌena, mëꞌë cuasaseꞌeje̱ yoꞌoseꞌe paꞌija̱quë.” 
\p I̱ ja̱je ca maca i̱ joꞌyaë coꞌyasiquë pajiꞌi. 
\s1 Pedro Huaore Jujucaiye 
\r (Mr 1.29-31; Lc 4.38-39) 
\p  
\v 14 Pedro huëꞌena Jesupi sajiꞌi. Sani ñapi, Pedro huaopi ca̱i saihuëre su̱ña dahuëre ju̱ꞌicopi u̱iona.  
\v 15 Ñani ja̱ maca i̱ote jë̱tëpi patoquëna, su̱ña dahuë peo hue̱ꞌña je̱ouna, huëni i̱opi i̱te necai huëo. 
\s1 Jai Pa̱ire Jujucaiye 
\r (Mr 1.32-34; Lc 4.40-41) 
\p  
\v 16 Ñami deꞌoye jaꞌi maca jai pa̱i Jesús quëꞌrona huati quëꞌiohuaꞌire dahuë. Darena, teꞌe yëꞌopo cayepi huatiohuaꞌire eto saopi, cuiꞌne ju̱ꞌicohuaꞌireje̱ jujupi.  
\v 17 Iye cato Maijaꞌquëre quëacaiquë Isaías caquë paꞌiseꞌepi ti̱ꞌaëna, yoꞌopi. Ñeje caseꞌepi: “I̱pi mai ju̱ꞌiñere hueꞌequë sajiꞌi cuiꞌne mai ju̱ꞌi dahuëje̱ jujucajiꞌi.” 
\s1 Jesure Peꞌteye Yëcohuaꞌi Ayere Quëaye 
\r (Lc 9.57-62) 
\p  
\v 18 Jesús i̱ quëꞌrona jai pa̱i tsiꞌsijëna, ñani jaira je te̱ꞌtena je̱ñuꞌu ne deꞌhuajë̱ꞌë cua̱ñepi, i̱ yeꞌyacohuaꞌire.  
\v 19 Caquëna, ja̱ maca cua̱ñeseꞌe yeꞌyaquëpi Jesús quëꞌrona tsio dani capi: 
\p “Yeꞌyaquë, coa siꞌa hue̱ꞌña mëꞌë saina, tuiye yëyë.” 
\p  
\v 20 Caquëna, Jesupi sehuopi, i̱te: 
\p “Airo yai mañaje co̱ña pacohuaꞌi aꞌë, cuiꞌne pi̱ꞌaje i̱ohuaꞌi tsianoa pacohuaꞌi aꞌë. Ja̱je pacohuaꞌitaꞌare Pa̱i Mamaquë cato peoquë api, i̱ si̱opë tëoni pëa huajë hue̱ꞌñaje.” 
\p  
\v 21 Caquëna, i̱ yeꞌyacohuaꞌi aquëpi i̱te capi: 
\p “Ëjaë, duꞌru yëꞌëtaꞌa yëꞌë jaꞌquëre ta̱jasiꞌi.” 
\p  
\v 22 Caquëna, Jesupi sehuopi, i̱te: 
\p “Yëꞌëni peꞌtejë̱ꞌë, i̱ohuaꞌiseꞌe ta̱jajë ju̱ꞌisicohuaꞌire ja̱re cuiꞌne ju̱ꞌisicohuaꞌije̱ paꞌiohuaꞌipi.” 
\s1 Jesupi Tuture Cuiꞌne To̱ꞌañere Cua̱ñeñe 
\r (Mr 4.35-41; Lc 8.22-25) 
\p  
\v 23 Ja̱ maca Jesús jai yohuëna aya mëni saina, i̱ yeꞌyacohuaꞌije̱ co̱ni saëꞌë.  
\v 24 Ja̱je saijëna, jairana ai tutu dapi, yohuëna to̱ꞌañepi cacayerepa. Ja̱je yoꞌotoje̱ Jesutaꞌa ca̱isiquëpi pajiꞌi.  
\v 25 Paꞌina, ja̱ maca i̱ yeꞌyacohuaꞌipi i̱te sani ne sëtojë cahuë: 
\p “¡Ëjaë, huasojë̱ꞌë! ¡Mai ea duꞌiyë!” 
\p  
\v 26 Ca maca i̱pi sehuopi: 
\p “¿I̱na me yoꞌojë airepa caꞌrayeꞌni? ¡Mësaru, Maijaꞌquëpi nequë api, cuasayere aꞌri maña payë!” 
\p Cani huëni nëcani tuture cuiꞌne coꞌpoyere yoꞌomaꞌo capi. Ca maca jairapi ti yoꞌomaꞌcorepa deꞌo nëcoꞌë, tutuje̱ peoyerepa.  
\v 27 I̱ohuaꞌipi ja̱re ñani ai cuasajë cahuë: 
\p “¿I̱queire paꞌni, iquë, ja̱ jerepa tutupi cuiꞌne jai tsiayapi asani sehuoquërepa?” 
\s1 Gadara Yeja Acohuaꞌipi Huati Quëꞌiohuaꞌi Paꞌiseꞌe 
\r (Mr 5.1-20; Lc 8.26-39) 
\p  
\v 28 Jesús jaira je te̱ꞌtena, Gadara yejana ti̱ꞌasi maca huati quëꞌiohuaꞌipi caya ë̱mëohuaꞌi ju̱ꞌisicohuaꞌire ta̱ hue̱ꞌñapi etani daicohuaꞌipi i̱ quëꞌrona tsio daëꞌë. Cayahuaꞌi huati quëꞌiohuaꞌi paëꞌë. Ja̱je paꞌiohuaꞌipi paꞌijëna, yecohuaꞌije̱ ja̱ maꞌa ti cuꞌiye pa̱huë, ai pë̱ti yëcohuaꞌi paꞌijëna, caꞌrajë.  
\v 29 Ja̱ohuaꞌipi ñani cuihuë, ñeje: 
\p “¿Me nesiꞌquë yëquëre jo̱sa yoꞌosiꞌi caquë daquëꞌni, Maijaꞌquë mamaquë? ¿Ja̱ yëꞌtaꞌa nejoñe ti̱ꞌamaꞌnë yëquëre ai yoꞌoyena, nejosiꞌi caquë daquë?” 
\p  
\v 30 Ja̱ropi aꞌri maña soꞌore jai se̱se tsëcapë a̱ore a̱ijë nëtëroja̱iëꞌë.  
\v 31 Ja̱je nëtëroja̱ijëna, asajë coꞌa joñoapi Jesure se̱ëꞌë: 
\p “Mëꞌëpi yëquëre eto saoquë pani, coa ñajëꞌë yequëseꞌe se̱sena cacaja̱ꞌcohuaꞌire.” 
\p  
\v 32 Cajëna, Jesupi capi: 
\p “Deꞌoji, cacajë̱ꞌë.” 
\p Caëna, ja̱ maca ja̱ohuaꞌire paꞌisicohuaꞌipi, coꞌa joñoapi etani se̱sena caca maca se̱sepi të̱ꞌtëpaja̱ꞌa huaꞌque to̱mejë jairana dutu ju̱juhuë. 
\p  
\v 33 Ja̱ maca se̱sere ñacohuaꞌipi quëquëni huëꞌhuëjë pa̱i daripëna ti̱ꞌani siꞌaye i̱ti yoꞌoseꞌe quëajë cuiꞌne huati quëꞌiohuaꞌi paꞌisicohuaꞌire yoꞌoseꞌeje̱ quëahuë.  
\v 34 Quëajëna, asani pa̱i daripë paꞌicohuaꞌipi siꞌaohuaꞌi Jesús paꞌi hue̱ꞌñana daëꞌë. Dani i̱te ñani se̱iꞌë, saijë̱ꞌë, i̱ño yëquë quëꞌro paꞌimaꞌë, cajë. 
\c 9  
\s1 Quëꞌquë Dahuë Ju̱ꞌiquëre Jujuye 
\r (Mr 2.1-12; Lc 5.17-26) 
\p  
\v 1 Ja̱je cajëna, Jesús asani yohuëna aya mëni jaira je te̱ꞌtena je̱jiꞌi, i̱ paꞌi daripëna.  
\v 2 Ja̱rote paꞌina, quëꞌquë dahuë ju̱ꞌiquëpi ca̱i saihuëre u̱ina, dahuë. Jujuquë api cuasajë yoꞌorena, ñani capi, ju̱ꞌiquëre: 
\p “Tsihuaꞌë coꞌya huajësiꞌi caquë yoꞌojë̱ꞌë. Mëꞌë coꞌaye yoꞌoseꞌe yurepi oi ne deꞌhuacaiyë.” 
\p  
\v 3 Ja̱je caquëna, cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌi acohuaꞌipi cuasahuë: “Iquë Maijaꞌquëni cueꞌcuequë ja̱je caji cajë.”  
\v 4 Ja̱je cuasajëna, Jesús asaquë capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “¿Me yoꞌojë mësaru coꞌayerepa cuasayere payeꞌni?  
\v 5 Ja̱je paꞌito ¿me cayepi deꞌoquëꞌni, ‘Mëꞌë coꞌaye yoꞌoseꞌere oi ne deꞌhuacaiyë,’ caye, pa̱nitaꞌa ‘huëni saijë̱ꞌë’ caye?”  
\v 6 Ja̱je se cani capi: “Deꞌoji. I̱ñosiꞌi, Pa̱i Mamaquë iye yejare paꞌi tutu quëꞌirepa paꞌiyere, pa̱i tayo coꞌaye yoꞌoyere oi ne deꞌhuacaiyere.” Cani quëꞌquë dahuë ju̱ꞌiquëre capi: 
\p “Huëijë̱ꞌë. Huëni mëꞌë u̱i daisicore deꞌhuani huëꞌena saijë̱ꞌë.” 
\p  
\v 7 Ja̱je ca maca quëꞌquë dahuë ju̱ꞌiquëpi huëni i̱ huëꞌena sajiꞌi.  
\v 8 Pa̱ipi ja̱ yoꞌoseꞌere ñani ai caꞌrajë Maijaꞌquëre deꞌoquëre paꞌni cajë sihuahuë, pa̱ina Maijaꞌquëpi iye tutu i̱siseꞌere, cuasajë. 
\s1 Jesús Mateore Soiye 
\r (Mr 2.13-17; Lc 5.27-32) 
\p  
\v 9 Ja̱ yoꞌo sitopi je̱oni sajiꞌi, Jesús. Saisiquëpi Mateore ñapi, paꞌi doꞌi sa̱i hue̱ꞌñare ñuꞌi curiquëre se̱ina. Ñani capi: 
\p “Peꞌtejë̱ꞌë, yëꞌëre.” 
\p Ja̱je caëna, Mateo huëni i̱ ja̱ꞌre sajiꞌi. 
\p  
\v 10 Mateo huëꞌena a̱o a̱i saihuëre Jesús ñuꞌi a̱ina, paꞌi doꞌi se̱cohuaꞌi cuiꞌne coꞌaye yoꞌocohuaꞌi dani teꞌe Jesús ja̱ꞌre co̱ni a̱o a̱i saihuëre paëꞌë. I̱ yeꞌyacohuaꞌije̱ ja̱rote co̱ni paëꞌë.  
\v 11 Ja̱je yoꞌojëna, fariseohuaꞌipi ñani i̱ yeꞌyacohuaꞌire se̱iꞌë. “¿Me yoꞌoquë mësarute yeꞌyaquë curiquë paꞌi doꞌi se̱cohuaꞌi ja̱ꞌre cuiꞌne coꞌaye yoꞌocohuaꞌi ja̱ꞌre co̱ni a̱iquëꞌni?” 
\p  
\v 12 Jesupi iyere asani capi: 
\p “Deꞌoye huajëcohuaꞌi paꞌicohuaꞌipi jujuquëre coꞌemaꞌcohuaꞌi aꞌë. Ju̱ꞌicohuaꞌipi coꞌecohuaꞌi aꞌë, jujuquëre.  
\v 13 Ja̱je paꞌito sani iye toyaseꞌe cayere yeꞌyejë̱ꞌë: ‘Ai yoꞌocohuaꞌire teaye ñani co̱caiyere yëꞌë cato yëyë. Coeyë, nëicohuaꞌire huani i̱siye cato.’ Ja̱je paꞌina, yëꞌë cato daimaꞌë paëꞌë, deꞌocohuaꞌini soisiꞌi caquë. Tayo yoꞌocohuaꞌini caquë daëꞌë, ja̱ohuaꞌipi i̱ohuaꞌi yoꞌoye je̱oni po̱nëjajë caquë.” 
\s1 Jesure Se̱ñe, A̲imaꞌpë Se̱ñere 
\r (Mr 2.18-22; Lc 5.33-39) 
\p  
\v 14 Juan oco doquë yeꞌyacohuaꞌipi Jesure tsio dani se̱iꞌë: 
\p “Yëquë cuiꞌne fariseohuaꞌi ja̱ꞌre a̱o a̱imaꞌpë se̱ñe. ¿Me yoꞌojë mëꞌë yeꞌyacohuaꞌiseꞌe yoꞌomapë paꞌiyeꞌni?” 
\p  
\v 15 Cajëna, Jesupi sehuopi: 
\p “Mësarupi ñacohuaꞌi aꞌë, hueja po̱së paꞌina, ñañuꞌu cajë daisicohuaꞌije̱ oimaꞌcohuaꞌi paꞌiye. Ja̱je paꞌisicohuaꞌitaꞌare ti̱ꞌajaꞌcoa, hueja po̱sëni yequë muꞌse jio je̱ocaiye. Ja̱ macataꞌa a̱o a̱imaꞌpë se̱jaꞌcohuaꞌi aꞌë. 
\p  
\v 16 Yecohuaꞌije̱ ai juꞌi ca̱na huajëcopi se sëo deꞌhuamaꞌcohuaꞌi aꞌë, huajëcore se sëosicopi jo̱jajëna, quërësi̱o ai jerepa jaicore ne yeto saoye paꞌiji, ai juꞌi ca̱re.  
\v 17 Cuiꞌne ai ca̱ꞌni topëna huajë cuiyaꞌi co̱nore ayamaꞌcoa. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare ayasico paꞌito ai ca̱ꞌnihuëpi oꞌsaona, joni saiona, siꞌaye oꞌsa co̱no cuiꞌne topë nejoñe paꞌiji.” 
\s1 Jairo Mamaco Cuiꞌne Jesús Ca̱ñare Patoco 
\r (Mr 5.21-43; Lc 8.40-56) 
\p  
\v 18 Ja̱ yëꞌtaꞌa Jesús iyere caquëna, Judío pa̱i ëjaëpi ti̱tani i̱ ña hue̱ꞌñana doꞌre jaꞌruni capi: 
\p “Yëꞌë mamacopi ja̱ꞌarepa ju̱ni huesëo. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare mëꞌëpi dani jë̱ñapi i̱ona patoquë paꞌito cuiꞌnaopi huajëco huëija̱ꞌcoa.” 
\p  
\v 19 Caquëna, Jesupi asani huëni i̱ ja̱ꞌre co̱ni sajiꞌi. Saina, i̱ yeꞌyacohuaꞌi co̱ni saëꞌë.  
\v 20 Ja̱ muꞌse siꞌanë tsie cajequëna, doce o̱metëca ju̱ꞌicopi Jesús jeteyoꞌjeja̱ꞌa tsioja̱ni yahuerepa i̱ juꞌi ca̱na pato,  
\v 21 I̱ juꞌi ca̱na patoni coꞌyaja̱ꞌcoaꞌë cuasaco.  
\v 22 Ja̱je yoꞌocona, Jesupi coꞌye po̱nëni i̱ote ñani capi: 
\p “Coꞌya huajëjë̱ꞌë, tsihuaꞌo, jujuquë api, mëꞌë cuasasi doꞌire.” 
\p Ca maca ja̱re i̱ti macapi coꞌyasico pacoꞌë. 
\p  
\v 23 Jesús pa̱i ëjaë huëꞌena ti̱ꞌaquë ñaquëna, musica yoꞌocohuaꞌi ne deꞌhuasicohuaꞌipi paëꞌë, ta̱ maca yoꞌocaija̱ꞌcohuaꞌipi. Paꞌijëna, pa̱ije ai cuijë oicohuaꞌije̱ paëꞌë, i̱ti maca.  
\v 24 Paꞌijëna, ñani capi: 
\p “Etajë̱ꞌë. Tsihuaꞌo ju̱ꞌimaꞌco pacoꞌë, coa ca̱ico.” 
\p Ja̱je caquëna, pa̱ipi coa cani cuasajë cueꞌcuejë sohuë.  
\v 25 Ja̱je cuasatoje̱ Jesupi pa̱ire hueꞌsena eto saopi. Eto saoni, cacani tsihuaꞌore jë̱tëpi tse̱aquëna, huajëcorepa huëcoꞌë.  
\v 26 Ja̱ yoꞌoseꞌere siꞌa hue̱ꞌña ja̱ro paꞌicohuaꞌi asahuë, yecohuaꞌipi se quëajëna. 
\s1 Jesupi Cayaohuaꞌire Ñamaꞌcohuaꞌire Jujuseꞌe 
\p  
\v 27 Ja̱ropi Jesús etani sai maca caya ë̱mëohuaꞌi ñamaꞌcohuaꞌipi ¡David mamaquë yëquëre oijë̱ꞌë! ¡Teaye ai yoꞌoyë! cajë cuijë daëꞌë. 
\p  
\v 28 Huëꞌena Jesús cacasi maca ñamaꞌcohuaꞌipi i̱ quëꞌrona tsio datena, i̱pi se̱jiꞌi, i̱ohuaꞌire: “¿Mësaru yëꞌëpi necaiquë api ñeje paꞌye cuasaye?” 
\p Caquëna, i̱ohuaꞌipi cahuë: 
\p “Ja̱je cuasayë, Ëjaë.” 
\p  
\v 29 Cajëna, Jesupi i̱ohuaꞌi ñaco ca̱na patoquë capi: 
\p “Mësaru cuasaseꞌeje̱ neseꞌe paꞌija̱quë.” 
\p  
\v 30 Ca maca ñacohuaꞌi po̱nëhuë. Po̱nësi maca Jesús ja̱ohuaꞌire cua̱ñepi, ñeje caquë: 
\p “Deꞌhua yecohuaꞌire quëaye peoyerepa cuꞌijë̱ꞌë.” 
\p  
\v 31 Ja̱je casiquëtaꞌare coa sa etani quëahuë, siꞌa huë̱ꞌña paꞌicohuaꞌire, Jesús i̱ohuaꞌire jujuseꞌere. 
\s1 Coca Camaꞌquëre Jujucaiye 
\p  
\v 32 Ñamaꞌcohuaꞌi paꞌisicohuaꞌipi eta maca, Jesús quëꞌrona dahuë, coca camaꞌquëre huati quëꞌire.  
\v 33 Dasi maca Jesupi huatire eto saouna, coca camaꞌquë paꞌisiquëpi coca ca huëopi. Ja̱je caquëna, pa̱ipi ñani ai cuasahuë. 
\p  
\v 34 Ja̱je cuasajë fariseo pa̱ipi cahuë: 
\p “Iquë cato huatiohuaꞌi ëjaëpi deꞌoye sehuojëna, huatire eto saoji.” 
\s1 Jesús Pa̱ire Oiye 
\p  
\v 35 Pa̱i ñape daripë̱a pa̱i tsiꞌsi huë̱ꞌña paꞌiyena Jesús cuꞌi yeꞌyaroja̱jiꞌi. Maijaꞌquë cua̱ñe te̱ꞌte ayere deꞌo cocare quëaquë. Cuiꞌne siꞌa ju̱ꞌi dahuë jujucai, cuiꞌne aꞌsi ju̱ꞌijë ai yoꞌocohuaꞌireje̱ jujucajiꞌi.  
\v 36 Yëi ñama i̱ohuaꞌire ñacaiquëre peocohuaꞌije̱ paꞌiohuaꞌipi pa̱i maña ai yoꞌojë cuiꞌne coꞌa ju̱ꞌijë paꞌijëna, ñani ojiꞌi.  
\v 37 Ja̱je oi i̱ yeꞌyacohuaꞌire capi: 
\p “Nuñerepa jaiye aꞌë, tëaye. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare necohuaꞌipi aꞌri pa̱i paꞌiyë.  
\v 38 Ja̱je paꞌina, Maijaꞌquëni se̱jëꞌë, i̱ti tse̱ aquëni, ja̱ëpi i̱ti tëacohuaꞌire jëjo daoja̱ꞌquëre.” 
\c 10  
\s1 Jesús Doce Yeꞌyecohuaꞌire Soiye 
\r (Mr 3.13-19; Lc 6.12-16) 
\p  
\v 1 Jesupi i̱ doce yeꞌyacohuaꞌire soini tutu i̱sipi, huatiohuaꞌire etoye cuiꞌne siꞌa ju̱ꞌi dahuë jujuye cuiꞌne ai yoꞌojë aꞌsi ju̱ꞌicohuaꞌire jujuyeje̱. 
\p  
\v 2 Ñeje hueꞌecohuaꞌi paëꞌë. I̱ doce jëjo saocohuaꞌi cato: Simón cuiꞌne ja̱re i̱pi Pedro hueꞌequë pajiꞌi. I̱ yoꞌjei Andrés pajiꞌi. Jacobo cuiꞌne i̱ yoꞌjei Juan paëꞌë, Zebedeo mamajë.  
\v 3 Felipe, Bartolomé, Tomás paëꞌë. Cuiꞌne Mateo paꞌi doꞌi curiquë tsiꞌsoquë paꞌisiquë pajiꞌi.  
\v 4 Yequë Simónje pajiꞌi, judío pa̱irepa deꞌoye paꞌiyere cuasajë yoꞌo tsëcapë aquë. Cuiꞌne Judas pajiꞌi, Jesure yehuoja̱ꞌquëje̱. 
\s1 Jesús Jëjo Saoye, I̱ Yeꞌyacohuaꞌire 
\r (Mr 6.7-13; Lc 9.1-6) 
\p  
\v 5 I̱ yeꞌyacohuaꞌire Jesús ñeje quëani jëjo saopi: 
\p “Judío pa̱i peocohuaꞌi quëꞌro saimaꞌpë caquë cuiꞌne cacamaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, Samaria quëꞌroje̱.  
\v 6 Coa judío pa̱i quëꞌroseꞌe sani quëajë̱ꞌë, yëi ñama ne huesëseꞌeje̱ paꞌiohuaꞌiseꞌere.  
\v 7 Tsoe ti̱ꞌapi, Maijaꞌquë cua̱ñe te̱ꞌtere paꞌiye, cajë quëajë̱ꞌë.  
\v 8 Ju̱ꞌicohuaꞌire jujucaijë̱ꞌë. Ju̱ꞌisicohuaꞌire ne huëojë̱ꞌë. Si̱ꞌsi dahuë ju̱ꞌicohuaꞌire aꞌsi peocohuaꞌire necaijë̱ꞌë. Huatire eto saojë̱ꞌë. Doꞌi peoye jujucaijë̱ꞌë, mësarute doꞌi peoye i̱siseꞌeje̱ cuiꞌne. 
\p  
\v 9 Curiquë samaꞌpë paꞌijë̱ꞌë.  
\v 10 Mësaru juꞌicoseꞌere juꞌijë saijë̱ꞌë. Teꞌe juꞌi ca̱ sajë̱ꞌë. Topëje̱ saye pa̱jëꞌë, zapatoje̱. So̱quë tupëje̱ siꞌaye peocohuaꞌi saijë̱ꞌë. Coꞌamaña nequë cato i̱ ne doꞌipi a̱iquë api. 
\p  
\v 11 Ja̱je paꞌina, mësarupi pa̱i daripëna pa̱nitaꞌa teꞌohuaꞌiseꞌe paꞌi hue̱ꞌñana ti̱ꞌasicohuaꞌi pani coꞌejë̱ꞌë, deꞌoye ca pa̱ini. Ti̱ꞌani i̱ huëꞌena pëajë̱ꞌë, quëa tëjini sai macaja̱ꞌa.  
\v 12 Huëꞌena cacacohuaꞌi pani pëpajë̱ꞌë, deꞌoye paꞌija̱jë cuasacaijë.  
\v 13 Ja̱je pëpajëna, ja̱ huëꞌe paꞌicohuaꞌipi yëjëna, i̱ohuaꞌina deꞌoye paꞌiye je̱ocani pëpani saijë̱ꞌë. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare ja̱je pëpajëna, coecohuaꞌi paꞌito, ja̱ pëpaseꞌe jiojë̱ꞌë.  
\v 14 Cuiꞌne mësarute coꞌejë cuiꞌne asayeje̱ coecohuaꞌi paꞌito, ja̱ maca ja̱ huëꞌepi pa̱nitaꞌa ja̱ daripëpi etani neꞌña mësaru tsaꞌcuseꞌere hueꞌsena ti̱ꞌto to̱jëꞌë.  
\v 15 Nuñerepa cayë. Ja̱je yoꞌosicohuaꞌire sa̱iñe pasipi, pa̱i yoꞌoseꞌe ña muꞌse ti̱ꞌasi maca. Ja̱ maca ja̱ohuaꞌire Sodoma cuiꞌne Gomorra daripë̱a yoꞌoseꞌe se̱ña maca coꞌayere papi yoꞌoye pasipi. 
\s1 Ai Yoꞌoye 
\p  
\v 16 Ai yoꞌoyena mësarute yëꞌë jëjo saoyë, yëi ñamaje paꞌiohuaꞌini yai jopona. Ja̱je paꞌina, a̱ñaje paꞌiohuaꞌi paꞌijë̱ꞌë, ta̱ꞌñe asajë yoꞌocohuaꞌi. Ja̱je paꞌiohuaꞌitaꞌa yecohuaꞌire sa̱ñope nemaꞌcohuaꞌipi suꞌteje̱ paꞌiohuaꞌi paꞌijë̱ꞌë.  
\v 17 Deꞌhua ñajëꞌë, mësarute pa̱ipi coꞌacohuaꞌi aꞌë cajë ëjaohuaꞌina i̱sija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, cuiꞌne tëꞌcaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, pa̱i tsiꞌsisi huë̱ꞌñapi.  
\v 18 Cuiꞌne mësarute saja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, cua̱ñecohuaꞌi quëꞌrona cuiꞌne pa̱i ëjaohuaꞌi quëꞌrona, yëꞌë doꞌire. Ja̱je yoꞌojëna, mësaru quëaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë yëꞌë paꞌiye ayere. Ja̱ohuaꞌi asajëna, cuiꞌne judío pa̱i peocohuaꞌi asajëna, quëaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.  
\v 19 Mësaruni ëjaohuaꞌina i̱sisicohuaꞌi paꞌito coꞌa ju̱ꞌimaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. ‘¿Me caja̱ꞌcohuaꞌi aꞌni?’ cuasajë ca ja̱ꞌñere coꞌemaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Maijaꞌquëpi i̱sija̱ꞌquë api, coca caye ti̱ꞌasi maca.  
\v 20 Maijaꞌquë joyo i̱siyepi caja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, ja̱je paꞌina. 
\p  
\v 21 Majaꞌyë jupëpi yoꞌje tsi̱re tse̱a je̱o cua̱ñojaꞌcohuaꞌi aꞌë, huani je̱ajaꞌcohuaꞌire. Cuiꞌne pëca jaꞌquëohuaꞌipi mamajëre tse̱a je̱o cua̱ñojaꞌcohuaꞌi aꞌë. Mamajëpi pëca jaꞌquëohuaꞌire sa̱ñope yoꞌoja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Ja̱je yoꞌojë mamajëpi pëca jaꞌquëohuaꞌire huahuo je̱ojaꞌcohuaꞌi aꞌë.  
\v 22 Siꞌa pa̱i mësarute coeja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, yëꞌë doꞌire. Ja̱je paꞌitoje̱ quëcoquë cuiꞌne nuñerepa paꞌi caraja̱isiquëpi ja̱ëpi huasosiquë paꞌija̱ꞌquë api.  
\v 23 Pa̱i daripëre paꞌijëna, tse̱añuꞌu cajë coꞌecohuaꞌi paꞌito catijë̱ꞌë, yequë daripëna. Ja̱je paꞌina, nuñerepa cayë. Pa̱i Mamaquë, ja̱ yëꞌtaꞌa mësaru siꞌa Israel pa̱i dari quëa saomaꞌnë daija̱ꞌquë api. 
\p  
\v 24 Yeꞌyequë cato i̱te yeꞌyaquëje̱ paꞌirepa peoji. Necaiquëje̱ i̱ ëjaëje̱ paꞌirepa peoji.  
\v 25 Yeꞌyequëpi i̱te yeꞌyaquëje̱ paꞌi ti̱ꞌani i̱je paꞌi aꞌë cuasaye paꞌiji. Cuiꞌne coꞌamaña necaiquëpi i̱ ëjaëje̱ paꞌi ti̱ꞌani i̱je paꞌi aꞌë cuasaji. Ja̱je paꞌina, yëꞌëni yure i̱ti huëꞌe ëjaëni huati ëjaëpi cani ¿Me mësaruteje̱ caye pa̱ñeꞌni? 
\s1 Neni Mai Caꞌraye Paꞌiquëꞌni 
\r (Lc 12.2-7) 
\p  
\v 26 Caꞌramaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, pa̱ire. Siꞌaye ña ja̱ꞌñeseꞌe paꞌiji. Yahue sitona yoꞌoseꞌeje̱ ña ja̱ꞌñeseꞌe paꞌiji. Siꞌaye asa ja̱ꞌñeseꞌe paꞌiji.  
\v 27 Yëꞌë nea hue̱ꞌña caseꞌere mësarupi mia hue̱ꞌñana cajë̱ꞌë. Cuiꞌne yëꞌë yahueseꞌere, mësarupi ti̱ñarepa huë̱ꞌña ë̱mëje totopi nëcajë cuijë̱ꞌë.  
\v 28 Caꞌramaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, ca̱pë huani je̱ocohuaꞌire joyo huani ti̱ꞌamaꞌcohuaꞌire. Ai jerepa caꞌrajë̱ꞌë, ca̱pë nejoquë cuiꞌne joyoje̱ toa yejana nejoquëre pani. 
\p  
\v 29 Teꞌe curi tëꞌquire caya pi̱ꞌare i̱sicohuaꞌi aꞌë, mësaru. Ja̱je aꞌri doꞌicohuaꞌitaꞌare, jaꞌquëpi ë̱sequëna, teꞌije̱ to̱meñe pa̱cohuaꞌi aꞌë.  
\v 30 Ja̱je paꞌina, mësaru si̱opë nañaje cue̱cueseꞌe aꞌë, teꞌe measeꞌe siꞌaye cue̱cueseꞌepi paꞌiji.  
\v 31 Ja̱je paꞌina, caꞌramaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Mësaru aꞌë, pi̱ꞌa jerepa doꞌicohuaꞌi. 
\s1 Jesure Cacaiye Paꞌiji 
\r (Lc 12.8-9) 
\p  
\v 32 Pa̱i ña hue̱ꞌñana Jesús acohuaꞌi aꞌë cacaisicohuaꞌire yëꞌëje̱ cuiꞌne yëꞌë jaꞌquë maꞌtëmo paꞌiquë ña hue̱ꞌñana yëꞌë pa̱i aꞌë, caquë quëasiꞌi.  
\v 33 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare pa̱i ña hue̱ꞌñana yëꞌëre cacaimaꞌcohuaꞌire yëꞌëje̱ cuiꞌne jaꞌquë maꞌtëmo paꞌiquë ña hue̱ꞌñana cacaiye pa̱jaꞌquë aꞌë. 
\s1 Jesús Doꞌire Pa̱ipi Hua Saiye 
\r (Lc 12.51-53; 14.26-27) 
\p  
\v 34 Deꞌoye paꞌi ja̱ꞌñere necaisiquë iye yejana dajiꞌi, cuasamaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, yëꞌëre. Yëꞌë cato coa ai jerepa sa̱ñope yoꞌoyere dahuë.  
\v 35 Pa̱ipi pëca jaꞌquëre sa̱ñope yoꞌo ja̱ꞌñere dahuë. Mamacopi pëca jaꞌcore sa̱ñope yoꞌoyere, cuiꞌne mamaquë nëjopi huaore pë̱icore paja̱ꞌcoa.  
\v 36 Ja̱je yoꞌojë cajë teꞌe tsëcapëtaꞌa pa̱i ñape i̱ohuaꞌi pë̱icohuaꞌire paja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. 
\p  
\v 37 Pëca jaꞌquëni cuiꞌne pëca jaꞌconi yëꞌëre oiye jerepa oiquë pani doꞌi peoquë paꞌiji. Cuiꞌne mamaquëni pa̱nitaꞌa mamaconi yëꞌëre oiye jerepa oiquë pani doꞌi peoji, yëꞌëre.  
\v 38 Cuiꞌne i̱ paꞌiyere ai oi yëꞌëre peꞌtemaꞌquë pani doꞌi peoquë paꞌiji, yëꞌëre.  
\v 39 Jëasiꞌi caquë yoꞌoquëpi i̱ paꞌiyere coa nejo huesoja̱ꞌquë api. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌë doꞌire yoꞌoquë i̱ paꞌiyere cuasaquë jëasiꞌi caquë yoꞌoquëpi i̱ paꞌiyere coa nejo huesoja̱ꞌquë api. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌë doꞌire yoꞌoquë i̱ paꞌiye nejosiquëpi paꞌiye ti̱ꞌajaꞌquë aquëpi. 
\s1 Yoꞌosi Doꞌire I̱si Coꞌamaña 
\r (Mr 9.41) 
\p  
\v 40 Mësarute deꞌoye tsioquë pani yëꞌëni deꞌoye tsioji. Yëꞌëni deꞌoye tsioquë pani yëꞌëre jëjo daosiquëni deꞌoye tsioji.  
\v 41 Maijaꞌquë yoꞌo ja̱ꞌñere quëacaiquëni deꞌoye yoꞌoquë pani ja̱re ja̱ohuaꞌire i̱si coꞌamaña ayere i̱ñe paꞌiji, nesi doꞌi. Deꞌo pa̱ini deꞌoye tsioquë pani ja̱re nuñerepa paꞌicohuaꞌire i̱si coꞌamaña ayere i̱ñe paꞌiji, nesi doꞌi.  
\v 42 Yëꞌëre tuiquë macani oco mañare o̱cuasicohuaꞌi pani deꞌo coꞌamaña i̱si cua̱ñojaꞌcohuaꞌi aꞌë.” 
\c 11  
\s1 Juan Ti Doquë Jëjo Saocohuaꞌi Jesuna 
\r (Lc 7.18-35) 
\p  
\v 1 Jesús i̱ doce yeꞌyacohuaꞌire i̱ohuaꞌi yoꞌo ja̱ꞌñe quëa tëjini sajiꞌi, yeꞌyaquë cuiꞌne quëasiꞌi caquë ja̱ yeja paꞌi daripë̱ana. 
\p  
\v 2 Juan co sitore ñuꞌiquëpi Cristo yoꞌoyere asani i̱ yeꞌyacohuaꞌire Jesús quëꞌrona jëjo saopi, se̱ni asaja̱ꞌcohuaꞌire.  
\v 3 Mëꞌë aꞌë, Cristo i̱ti daija̱ꞌquëre ca nëosiquë pa̱nitaꞌa yequëre uteye paꞌiquë cajë. 
\p  
\v 4 Jëjo saosicohuaꞌipi se̱jëna, Jesupi sehuopi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Sani Juanre cajë̱ꞌë, mësaru ñaseꞌere cuiꞌne mësaru yure asaseꞌere.  
\v 5 Ñamaꞌcohuaꞌi paꞌisicohuaꞌipi ñañere, cuꞌimaꞌcohuaꞌi paꞌisicohuaꞌipi cuꞌiyere, si̱ꞌsi dahuë ju̱ꞌicohuaꞌi paꞌisicohuaꞌipi to̱me sayere, asamaꞌcohuaꞌipi asayere, ju̱ꞌisicohuaꞌi paꞌisicohuaꞌipi huajëcohuaꞌi huëoyere, cuiꞌne coꞌamaña peocohuaꞌina deꞌo coca quëayere quëajë̱ꞌë.  
\v 6 Yëꞌëre jëa coemaꞌcohuaꞌipi deꞌoye sihuajë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, i̱re papi cuasacohuaꞌipi. 
\p  
\v 7 Ja̱ohuaꞌi saisi maca Jesús Juan paꞌiye ayere ca huëopi, pa̱ire. Ñeje capi: ¿I̱quere mësaru so̱quë peo hue̱ꞌña saisicohuaꞌi ñareꞌni, ca̱të jaꞌore tutupi juꞌaquëna, huahuëquëna, ñare?  
\v 8 ¿I̱queini ñareꞌni, ja̱je paꞌito? ¿Deꞌo ca̱ña su̱ñasiquëni ñare? Tsoe mësarupi ñacohuaꞌi aꞌë, pa̱i ëjaohuaꞌi huëꞌe paꞌicohuaꞌi cato deꞌo ca̱ña juꞌicohuaꞌi paꞌiye.  
\v 9 Ja̱je paꞌina, tëjiyerepa cayë. ¿I̱queini ñareꞌni, sani? ¿Maijaꞌquëre quëacaiquë? Ja̱je paꞌijë̱ꞌë. Ja̱ëpi Maijaꞌquëre quëacaicohuaꞌi aquë ja̱ëje paꞌiohuaꞌi peoa̱huëꞌë, iquë Juan cato jerepa paꞌi api.  
\v 10 Jaë, Juan ayere toyaseꞌe caji, ñeje: 
\q1 Yëꞌëpi jëjo saoyë, yëꞌëre quëacaiquëre mëꞌë ña hue̱ꞌñana, 
\q1 Mëꞌëre maꞌa ne deꞌhuacaija̱ꞌquëre. 
\m  
\v 11 Nuñerepa cayë, mësarute. Siꞌa pa̱i tsoe paꞌisicohuaꞌipi cuiꞌne yure paꞌicohuaꞌije̱ Juan oco doquëre tëto saisicohuaꞌi peoyë. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare maꞌtëmo cua̱ñe te̱ꞌtere aꞌriquë paꞌiquëpi Juanre tëto saisiquë paꞌiji. 
\p  
\v 12 Juan oco doquë daisi maca acohuaꞌipi yureje̱ tutu yoꞌoyë, maꞌtëmo cua̱ñe te̱ꞌtena ti̱ꞌañuꞌu cajë. Ja̱je yoꞌojë tutu quëꞌiohuaꞌiseꞌe deꞌhue ti̱ꞌañë.  
\v 13 Siꞌaohuaꞌi Maijaꞌquëre quëacaicohuaꞌi cuiꞌne Moisés cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌi cahuë, maꞌtëmo ayere, Juan dai macaja̱ꞌa.  
\v 14 Juan cato Elíaspi ja̱ëni Maijaꞌquëre quëacaicohuaꞌi caꞌa̱huëꞌë, ‘daija̱ꞌquë api’. Ja̱je paꞌina, mësarupi i̱ api cuasajë̱ꞌë.  
\v 15 Ca̱joro hueꞌecohuaꞌipi asajë̱ꞌë, iye. 
\p  
\v 16 ¿I̱quena co̱ni quëa i̱ñoraꞌye iyeꞌnë pa̱i paꞌiye? Cani capi: Tsi̱pi coꞌamaña huero hue̱ꞌñana jaꞌrusicohuaꞌipi dujë cajeohuaꞌire.  
\v 17 ‘Ñeje cuiyeje̱ paꞌiohuaꞌi aꞌë. Pi̱ꞌcohuë̱api juitoje̱ pairamaꞌpë paëꞌë, mësarupi. Oi ëaye jë̱jëtoje̱ mësarupi oimaꞌpë paëꞌë.’  
\v 18 Juan cato dajiꞌi, jaiye a̱o a̱imaꞌquëpi cuiꞌne oꞌsa co̱no u̱cumaꞌquëpi. Ja̱je paꞌini mësarupi cayë, huati quëꞌi api. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare Maijaꞌquë ta̱ꞌñe yoꞌoye cato i̱ñoji, i̱ti yoꞌoyepi.  
\v 19 Ja̱ jeteyoꞌje dajiꞌi, Pa̱i Mamaquë a̱o a̱iquëpi cuiꞌne oꞌsa co̱no u̱cuquëpi. Ja̱je paꞌini cayë, jai a̱upi, cuiꞌne jai co̱noupi, coꞌaye yoꞌocohuaꞌi cajeipi cuiꞌne curiquë tsiꞌsohuaꞌi cajeipi. Ja̱je cajëtaꞌare Maijaꞌquë ta̱ꞌñe yoꞌoye cato i̱ñoji, i̱ti yoꞌoyepi.” 
\s1 Sehuomaꞌcohuaꞌi 
\r (Lc 10.13-15) 
\p  
\v 20 Ja̱ maca Jesús pa̱i yoꞌo ti̱ꞌa maꞌñere ne i̱ñosi darire tutu yëhuopi, i̱ohuaꞌi paꞌiye po̱nëmaꞌpë paꞌisi doꞌire caquë. 
\p  
\v 21 Yëhuoquë capi: 
\p “¡Teayerepa Corazín daripë! ¡Betsaida daripë! Mësarute ne i̱ñoseꞌeje̱ paꞌye Tiro cuiꞌne Sidón darina ne i̱ñoñe paꞌito tsoe asani po̱nëraꞌhuë, ja̱ꞌrë paꞌiseꞌe je̱oni. Cuiꞌne oijë su̱ña ca̱ñani hua̱tapi coꞌye joꞌjëni oijë i̱ñoraꞌhuë, i̱ohuaꞌi oiye.  
\v 22 Ja̱je paꞌina, mësarute cayë. Pa̱i yoꞌoseꞌe ña muꞌse ti̱ꞌasi maca ai coꞌayerepa mësarute sa̱iñe paꞌiji, Tiro cuiꞌne Sidón daripë̱a sa̱iñe se̱ña maca paꞌyepi.  
\v 23 Capernaum daripë ¿Mëꞌë maꞌtëmore pana sa cua̱ñojaꞌcoaꞌë, cuasaco? Coa ai jerepa mëꞌë cato meñe caje huesëja̱ꞌcoaꞌë, ju̱ꞌisicohuaꞌi quëꞌrona. Sodoma yejañana, mësarute i̱ñoñeje paꞌye i̱ñoñe paꞌito i̱ohuaꞌi yoꞌoye je̱oni po̱nëraꞌhuë, cuiꞌne ja̱ pa̱i daripë ja̱ yëꞌtaꞌa yureje̱ patiraꞌo.  
\v 24 Ja̱je paꞌina, cayë, mësarute. Pa̱i ñape yoꞌoseꞌe ña muꞌse ti̱ꞌasi maca mësarupi ai jerepa coꞌayerepa sa̱i cua̱ñojaꞌcohuaꞌi aꞌë, Sodoma yejaña quëꞌro paꞌicohuaꞌire yoꞌoseꞌe jerepa paꞌyepi.” 
\s1 Jesuna Sani Pëa Huajëye 
\r (Lc 10.21-22) 
\p  
\v 25 Ja̱ muꞌseña Jesús capi: 
\p “Sihuayë, jaꞌquë mëꞌëre maꞌtëmo cuiꞌne yeja ëjaëre. Mëꞌëpi i̱ñohuë, teaye paꞌiohuaꞌini, ta̱ꞌñe paꞌiohuaꞌire cuiꞌne ta̱ꞌñe asacohuaꞌire yahuesi coꞌamañare.  
\v 26 Ja̱je paꞌijë̱ꞌë. Jaꞌquë mëꞌëpi yë ja̱je yoꞌohuë. 
\p  
\v 27 Yëꞌë jaꞌquëpi yëꞌëna siꞌa coꞌamaña i̱sipi. Pëca jaꞌquëseꞌe mamaquëre ñaji. Cuiꞌne mamaquëseꞌe pëca jaꞌquëre ñaji. Cuiꞌne mamaquë i̱ñoñe yëcohuaꞌiseꞌe asaye paꞌiji, i̱te.  
\v 28 Daijë̱ꞌë, yëꞌëna. Siꞌaohuaꞌi coꞌamaña nejë, cuiꞌne hueꞌejë jëꞌjosicohuaꞌi yëꞌëpi pëa huajëye i̱sisiꞌi, mësarute.  
\v 29 Yëꞌë paꞌiyere ñani cuiꞌne yoꞌoñuꞌu cuasajë̱ꞌë caquë yëꞌë yoꞌoye i̱siyë. Yeꞌyejë̱ꞌë, yëꞌëni. Yëꞌë cato esa yoꞌo jujamaꞌquë aꞌë cuiꞌne jerepa paꞌi aꞌë cuasamaꞌquë aꞌë. Ja̱je yoꞌonitaꞌa ti̱ꞌajaꞌcohuaꞌi aꞌë, joyo pëa huajë hue̱ꞌña.  
\v 30 Yëꞌë quërë saihuëre mësarute i̱siyë, a̱ꞌjiñe sayere cuiꞌne pe̱añe hueꞌeyere.” 
\c 12  
\s1 Jesure Yeꞌyecohuaꞌipi Huajë Muꞌse Yoꞌoye 
\r (Mr 2.23-28; Lc 6.1-5) 
\p  
\v 1 Jesús ta̱ sitoja̱ꞌa sajiꞌi. Ja̱je saina, i̱ yeꞌyacohuaꞌi a̱o ëaye nëina, trigo sa̱ꞌñare tëa huëohuë. Tëani i̱ti ca̱re a̱ëꞌë.  
\v 2 Ja̱je yoꞌojëna, fariseohuaꞌipi ñani cahuë, Jesure: 
\p “Ñajëꞌë, mëꞌë yeꞌyacohuaꞌi coꞌamaña neñere. Coꞌamaña nemaꞌa muꞌse aꞌë.” 
\p  
\v 3 Ja̱je cajëna, i̱pi ja̱ohuaꞌire capi: 
\p “¿Ñamaꞌcohuaꞌi aꞌni, mësaru, David yoꞌoseꞌe i̱ cajeohuaꞌi ja̱ꞌre co̱ni a̱o ëa ju̱ꞌi maca?  
\v 4 A̲o ëa ju̱ꞌijë Maijaꞌquë huëꞌe necaicohuaꞌiseꞌe a̱iñere Maijaꞌquë huëꞌena cacani David cuiꞌne i̱ cajeohuaꞌi a̱ëꞌë, i̱te cuiꞌne yecohuaꞌire ë̱seseꞌere, Maijaꞌquëna i̱siseꞌere.  
\v 5 Moisés cua̱ñeseꞌepi toyaseꞌe caji: ‘Maijaꞌquë huëꞌe necaicohuaꞌi cato huajë muꞌseje̱ neñe payë.’ Ja̱je paꞌiquëtaꞌare i̱ohuaꞌire sa̱ñope caye peoji.  
\v 6 Ja̱je paꞌina, cayë mësarute ‘i̱ñore paꞌiji, Maijaꞌquë huëꞌe se̱ña maca paꞌire papi.’  
\v 7 Iye toyaseꞌe caye asamaꞌpë paëꞌë, mësaru. Ja̱pi caji: ‘Mësarupi pa̱ire teaye ñajë oicohuaꞌi paꞌiyere yëꞌë cato yëyë. Coeye nëicohuaꞌire huaijë i̱siye cato.’ Pa̱ire oiyere asacohuaꞌi pani pa̱ire doꞌi peocohuaꞌini coꞌacohuaꞌi aꞌë caye pa̱raꞌhuë, mësaru.  
\v 8 Ja̱je paꞌina, Pa̱i Mamaquë cato huajë muꞌse Ëjaëpi.” 
\s1 Jë̱të Cue̱nesicore Paquëre Jujuye 
\r (Mr 3.1-6; Lc 6.6-11) 
\p  
\v 9 Ja̱ maca Jesús ja̱ropi sani pa̱i tsiꞌsi huëꞌena cacapi.  
\v 10 Ja̱rote teꞌi jë̱të cue̱nesicore hueꞌequëpi pajiꞌi. Ja̱je paꞌina, ñani Jesupi tayo caëna, i̱te sa̱ñope cayeque paꞌiji cuasajë se̱iꞌë: 
\p “¿Ju̱ꞌiquëre jujuye deꞌoquë huajë muꞌse paꞌitoje̱?” 
\p  
\v 11 Cajëna, Jesupi sehuopi: 
\p “¿Nepi mësaru acohuaꞌi yëi ñamapi cojena duquëna sani dutamaꞌcohuaꞌi aꞌni, huajë muꞌse paꞌitoje̱?  
\v 12 Ja̱je paꞌina, pa̱ipi doꞌiji, yëi ñamare jerepa. Ja̱je huajë muꞌse paꞌitoje̱ deꞌoye yoꞌoye paꞌito yoꞌoye paꞌiji.” 
\p  
\v 13 Cani ja̱ maca i̱te capi: 
\p “Jë̱tëre mëajëꞌë.” 
\p Ja̱je caquëna, i̱pi se mëaquëna, yequë te̱ꞌte jë̱tëje̱ paꞌio huajëco po̱nëo.  
\v 14 Ja̱ maca fariseohuaꞌipi etani Jesure huani je̱o ja̱ꞌñere ca huëohuë, ¿me neni huani je̱ojaꞌcohuaꞌi aꞌni? cajë. 
\s1 Jesús Ayere, Tsoe Quëaseꞌe 
\p  
\v 15 Jesús ja̱re asani ja̱ropi yequë hue̱ꞌñana sajiꞌi. Saina, jai pa̱i i̱te tuëꞌë. Jesupi coa siꞌa ju̱ꞌi dahuë ju̱ꞌicohuaꞌire jujupi.  
\v 16 Jujuquë cuiꞌne ë̱sepi, yecohuaꞌire se quëayeje̱.  
\v 17 Iye cato yoꞌoreña, Maijaꞌquëre quëacaiquë Isaías toyaquë caquë paꞌiseꞌepi ti̱ꞌa ja̱ꞌñere, ñeje: 
\q1  
\v 18 Iquë api, yëꞌë joꞌyaë yëꞌë sahuani tse̱asiquë, 
\q1 I̱te oiyë, cuiꞌne i̱ni sihuaquë paꞌiyë. 
\q1 I̱na, yëꞌë joyo je̱ocaija̱ꞌquë aꞌë. 
\q1 Cuiꞌne i̱pi siꞌa pa̱ire yëꞌë nuñerepa paꞌi yoꞌoyere quëacaija̱ꞌquë api. 
\q1  
\v 19 Pa̱ini coꞌa cocare camaꞌë pasipi, cuimaꞌë pasipi. 
\q1 Cuiꞌne i̱ cayeje̱ asacaiye pa̱jaꞌcohuaꞌi aꞌë, cuꞌi hue̱ꞌñana. 
\q1  
\v 20 Ca̱tëpë caꞌhuere quëꞌioreje̱ ne jëyomaꞌë pasipi. 
\q1 Cuiꞌne picoseꞌe mëicoreje̱ yayomaꞌë pasipi. 
\q1 I̱ nuñerepa cua̱ñeñe ne macaja̱ꞌa ja̱je yoꞌoja̱ꞌquë api. 
\q1  
\v 21 Siꞌa pa̱i maña i̱ni necaija̱ꞌquë api cajë utejë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. 
\s1 Jesupi Huati Tutupi Yoꞌoji, Coa Caye 
\r (Mr 3.20-30; Lc 11.14-23; 12.10) 
\p  
\v 22 Jesús quëꞌrona sahuë, ñamaꞌquëre cuiꞌne coca camaꞌquëre huatire hueꞌequëre. Sarena, Jesupi jujupi. Jujuna, ñaquë cuiꞌne coca caquë po̱nëpi.  
\v 23 Ja̱re siꞌa pa̱i ña quëquëni cahuë: 
\p “¿Iquë David mamaquëre papi?” 
\p  
\v 24 Ja̱je cajëna, fariseohuaꞌipi asani cahuë: 
\p “Iquë cato huatiohuaꞌire eto saoji, i̱ohuaꞌi ëjaë Beelzebú tuture hueꞌequëpi.” 
\p  
\v 25 Jesupi i̱ohuaꞌi cuasaye asani capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Teꞌe yeja ëjaëpi jopore paja̱ꞌa huani i̱ti pa̱ijaꞌa sa̱ꞌñe uihuajë yoꞌocohuaꞌi pani peo hue̱ꞌñarepa caraja̱iñe paꞌiji. Pa̱i daripëpi, panitaꞌa teꞌe tsëcapëpi sa̱ꞌñe pë̱icohuaꞌi pani quëcoye peoji, yecohuaꞌire.  
\v 26 Ja̱je cuiꞌne huati ëjaëje̱ i̱jaꞌa coꞌye eto saoquë pani ¿Me cuiꞌne i̱ tutu paquëꞌni, i̱jaꞌa sa̱ñope yoꞌoquë pani?  
\v 27 Mësarupi yëꞌëre cayë, Beelzebú tutupi huatiohuaꞌire eto saoji. Ja̱je paꞌito ¿nepi tutupi i̱siyeꞌni, mësarute tuicohuaꞌire eto sao tutu? Ja̱ohuaꞌini se̱ni asato mësarupi coa tayo huesëhuë, caja̱ꞌcohuaꞌi paꞌini.  
\v 28 Yëꞌë cato huatiohuaꞌire eto saoyë, Maijaꞌquë joyo tutupi. Yëꞌë yoꞌoye cato quëaji, Maijaꞌquë cua̱ñe te̱ꞌtepi mësaruna ti̱taseꞌere. 
\p  
\v 29 ¿Tutu quëꞌi huëꞌe paꞌito cacani i̱ coꞌamaña sioye peoji, duꞌru i̱ni tse̱amaꞌcohuaꞌi pani? Ja̱je paꞌina, i̱ni tse̱anitaꞌa deꞌhue cacani i̱ coꞌamaña i̱ñe paꞌiji. 
\p  
\v 30 Yëꞌë yoꞌoyere co̱ yoꞌomaꞌquë cato yëꞌëre sa̱ñope yoꞌoquë api. Cuiꞌne yëꞌë ja̱ꞌre co̱ni tëamaꞌquë cato coa ne ñaꞌñe saoquë api. 
\p  
\v 31 Ja̱je paꞌina, cayë, mësarute. Siꞌaye coꞌaye pa̱ire yoꞌoseꞌe paꞌitoje̱ sa̱i deꞌhuacaiye paꞌiji, siꞌaye coꞌaye caseꞌe paꞌitoje̱. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare Maijaꞌquë joyore coꞌaye casicohuaꞌi paꞌitotaꞌa ti sa̱i deꞌhuacaiye peoji.  
\v 32 Cuiꞌne yëꞌë Pa̱i Mamaquëni coꞌaye casicohuaꞌireje̱ sa̱i deꞌhuaye paꞌiji. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare Maijaꞌquë joyore sa̱ñope casicohuaꞌire sa̱i deꞌhuacaiye peoji. 
\s1 So̱quë Yë Ñañe Paꞌiji, I̱o Quë̱iñena 
\r (Lc 6.43-45) 
\p  
\v 33 Deꞌo so̱quë yëpi deꞌo ca̱re quë̱iñe paꞌiji. Coꞌa so̱quë yëpi ja̱re coꞌa ca̱re quë̱iñe paꞌiji. Ja̱je paꞌina, i̱o quë̱iñena ñañe paꞌiji, so̱quë yë.  
\v 34 ¡A̲ña tsëcapë acohuaꞌi! ¿Me deꞌoye ca ti̱ꞌañeꞌni, mësaru, ja̱re mësarupi coꞌacohuaꞌi paꞌini? Ja̱je paꞌina, yëꞌopo cato joyo paꞌiyere caye paꞌiji.  
\v 35 Deꞌo pa̱i cato deꞌo cocare caji, ja̱re i̱ joyo paꞌiyepi. Cuiꞌne coꞌa pa̱ipi caji coꞌayere, ja̱re i̱ joyo coꞌaye paꞌiyeje̱ paꞌye.  
\v 36 Ja̱je paꞌina, yëꞌë cayë. Ja̱ohuaꞌire pa̱i ñape yoꞌoseꞌe ña muꞌse ti̱ꞌasi maca siꞌaohuaꞌi i̱ñoñe paꞌiji, siꞌaye i̱ohuaꞌi cuasamaꞌpë caseꞌere.  
\v 37 Ja̱je paꞌina, mëꞌë caseꞌeje̱ paꞌye ña deꞌhua cua̱ñoñe paꞌiji, doꞌi peoquë pa̱nitaꞌa doꞌi quëꞌi.” 
\s1 Coꞌacohuaꞌipi Se̱ñe, Pa̱i Yoꞌo Ti̱ꞌa Maꞌñere 
\r (Mr 8.12; Lc 11.29-32) 
\p  
\v 38 Ja̱ maca Jesure fariseohuaꞌi cuiꞌne cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌi co̱ni cahuë: 
\p “Yeꞌyaquë, yëquë ñañe yëyë, mëꞌëpi pa̱i yoꞌo ti̱ꞌa maꞌñe yoꞌoquëna.” 
\p  
\v 39 Cajëna, Jesupi sehuopi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Coꞌa pa̱ipi nuñerepa cuasamaꞌcohuaꞌipi pa̱i yoꞌo ti̱ꞌa maꞌñe yoꞌoquëna, ñañuꞌu cajë, se̱ñë. Ja̱je se̱jëtaꞌare Maijaꞌquëre quëacaiquë Jonás i̱ñoquë paꞌiseꞌeje̱ paꞌye jerepa i̱ñoñe peosipi.  
\v 40 Coa Jonás jai huaꞌi ë̱tapë paꞌiseꞌeje̱ paꞌyeseꞌe i̱ñoñe paꞌiji. Ja̱ë je̱ꞌquë toaso̱ muꞌseña cuiꞌne toaso̱ ñami paꞌa̱jiꞌi. Ja̱je paꞌye Pa̱i Mamaquëje̱ toaso̱ muꞌseña cuiꞌne toaso̱ ñami paꞌija̱ꞌquë api, yeja sa̱ꞌnahuëre.  
\v 41 Tsoe hue̱ꞌña Nínive daripë paꞌisicohuaꞌipi huëni pa̱i ñape yoꞌoseꞌe ña muꞌse ti̱ꞌaëna, iyeꞌnë paꞌicohuaꞌire nejojaꞌcohuaꞌi aꞌë. Nínive acohuaꞌi cato deꞌhue asani ja̱ꞌrë paꞌiseꞌe je̱oni po̱nëahuëꞌë, Jonás Maijaꞌquë coca quëaquëna, asani. Yure i̱ñore paꞌiji, Jonás se̱ña maca paꞌipi.  
\v 42 Cuiꞌne huëꞌehuë te̱ꞌte pa̱i ëjaoje̱ huëija̱ꞌcoa, nejo muꞌse ti̱ꞌasi maca. Huëni iyeꞌnë paꞌicohuaꞌi yoꞌoseꞌe ñani cuiꞌne nejoñe paꞌiji, caja̱ꞌcoa. Ja̱o cato soꞌo yejapi Salomón ta̱ꞌñe yoꞌoyere asasiꞌi caco daisico sëte. Yure i̱ñore paꞌiji, Salomón jerepa paꞌipi. 
\s1 Coꞌa Joyo Coꞌiye 
\r (Lc 11.24-26) 
\p  
\v 43 Huatipi pa̱ire paꞌisiquëpi etani saisiquë pani cuꞌiji, cue̱nesi yejañare pëa huajë hue̱ꞌñare coꞌequë ti̱ꞌamaꞌë coꞌe jujani cuasaji:  
\v 44 ‘Coꞌisiꞌi, cuiꞌnaona, yëꞌë huëꞌena yëꞌë etani daisicona.’ Ja̱je cani coꞌiquë ñaquëna, pa̱i peo huëꞌepi coa yuasicopi cuiꞌne deꞌoye ne deꞌhuasicopi paꞌiji.  
\v 45 Paꞌina, ñani ja̱ maca sani siete huatiohuaꞌire i̱ jerepa coꞌacohuaꞌini quërëja̱ni, dani i̱na cacani pëayë. Pëarena, ja̱ maca ja̱ꞌnë paꞌiseꞌe se̱ña maca coꞌaquë paꞌija̱ꞌquë api. Ja̱je cuiꞌne iye coꞌa pa̱ire yoꞌoye paꞌija̱ꞌcoa.” 
\s1 Jesús Pëca Jaꞌco Cuiꞌne I̱ Yoꞌje Tsi̱ 
\r (Mr 3.31-35; Lc 8.19-21) 
\p  
\v 46 Jesús ja̱ yëꞌtaꞌa pa̱ini caquëna, ti̱tahuë, pëca jaꞌco cuiꞌne i̱ yoꞌje tsi̱ co̱ni. Dani hueꞌsena pëahuë, i̱ni cajë daisicohuaꞌipi.  
\v 47 Ja̱je paꞌijëna, yecohuaꞌipi Jesure quëahuë: 
\p “Më jaꞌco cuiꞌne më yoꞌje tsi̱ hueꞌsere paꞌiyë, mëꞌëni cajë dani.” 
\p  
\v 48 Caquëna, i̱ti quëaquëre capi, Jesús: 
\p “¿Ne aꞌni, yëꞌë jaꞌco cuiꞌne ne aꞌni, yëꞌë yoꞌje tsi̱?” 
\p  
\v 49 Cani i̱ yeꞌyacohuaꞌire i̱ñoquë quëapi: 
\p “Icohuaꞌi aꞌë, yëꞌë jaꞌco cuiꞌne yëꞌë yoꞌje tsi̱.  
\v 50 Pa̱ipi yëꞌë jaꞌquë maꞌtëmo paꞌiquë yëyere yoꞌocohuaꞌipi ja̱ohuaꞌi aꞌë, yëꞌë yoꞌjei pa̱nitaꞌa yoꞌjeo cuiꞌne jaꞌco.” 
\c 13  
\s1 Ta̱quëpi Paꞌiye 
\r (Mr 4.1-9; Lc 8.4-8) 
\p  
\v 1 Ja̱ muꞌse Jesús huëꞌepi etani sani jaira të̱ꞌtë macana jaꞌrupi.  
\v 2 Ja̱rote paꞌina, jai pa̱i i̱ quëꞌrona daijëna, ñani jai yohuëna aya mëni jaꞌrupi. Siꞌa pa̱i mejahuëna pëa sahuë.  
\v 3 Ja̱ maca jaiye yeꞌyapi i̱ohuaꞌi ñañe ayena co̱ni quëaquë capi: 
\p “Ta̱quëpi ta̱siꞌi caquë sajiꞌi.  
\v 4 Sai ta̱quëna, yequë ca̱pi to̱mepi, maꞌana. Ja̱ to̱meseꞌere pi̱ꞌapi dani peo hue̱ꞌña o̱cue saohuë.  
\v 5 Yequë ca̱pi to̱mepi, quë̱na pë̱a quëꞌrona, jaiye yeja peo hue̱ꞌñana. Ja̱ ca̱pi esa sacapi, yaꞌopi hua̱iñe peoquëna.  
\v 6 Ja̱je mëasicotaꞌa ë̱sëpi ëo hue̱api, jaiye tsita meseꞌe peoye sëte ju̱jiꞌi.  
\v 7 Yequë ca̱pi to̱mepi, miu quëꞌrona. To̱meina, miupi mëani ne hue̱api.  
\v 8 Ja̱je to̱mequëtaꞌare yequë ca̱pi to̱mepi, deꞌo yejana. To̱meni mëani jaiye quë̱quëna, tëahuë. Yequë ñëapi quë̱jiꞌi, cien ca̱. Yequë ñëapi quë̱jiꞌi, sesenta ca̱. Cuiꞌne yequë ñëapi quë̱jiꞌi, treinta ca̱.  
\v 9 Mësarupi ca̱joro quëꞌiohuaꞌi pani ¡asajë̱ꞌë!” 
\s1 Me Ne Ja̱ꞌñere Pa̱i Ñañena Co̱ni Quëaëꞌni 
\r (Mr 4.10-12; Lc 8.9-10) 
\p  
\v 10 Ja̱ maca i̱ yeꞌyacohuaꞌipi Jesús quëꞌrona tsio dani se̱iꞌë, I̱te: 
\p “¿Me ne ja̱ꞌñere pa̱ire i̱ohuaꞌi ñañena co̱ni ja̱je quëaquëꞌni?” 
\p  
\v 11 Se̱jëna, i̱pi sehuopi: 
\p “Mësarute Maijaꞌquëpi ta̱ꞌñe asaye i̱sipi, yahueseꞌere maꞌtëmo te̱ꞌte ayere. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare ja̱ohuaꞌi cato asa ti̱ꞌañe pa̱ñë.  
\v 12 Ja̱je paꞌina, paquëna, ai jerepa yeque se i̱siye paꞌiji, i̱sina, jaiye paja̱ꞌquëre. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare peoquëni ai jerepa jero saꞌana se sio huesoye paꞌiji, aꞌri maña i̱ payeque.  
\v 13 Ja̱je paꞌina, i̱ohuaꞌi ñañe ayena co̱ni caquëna, ñajëtaꞌa ña maꞌñeje paꞌiohuaꞌi ña huesëyë. Cuiꞌne asajëtaꞌa ti asamaꞌcohuaꞌije̱ paꞌiohuaꞌi asa huesëyë.  
\v 14 Ja̱je yoꞌo ja̱ꞌñere Maijaꞌquëre quëacaiquë Isaías capi: 
\q1 Mësaru cato asaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Ja̱je asajëtaꞌa asa ti̱ꞌamaꞌpë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. 
\q1 Ñañe cato ñajaꞌcohuaꞌi aꞌë. Ja̱je ñajëtaꞌa ña ti̱ꞌamaꞌpë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. 
\q1  
\v 15 Pa̱i joyopi jëacorepa ne huesësi doꞌire, 
\q1 Coꞌayerepa asaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. 
\q1 Cuiꞌne i̱ohuaꞌi ñaco ca̱je si̱oseꞌere hueꞌeja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë ñaco ca̱pi. 
\q1 Ñamaꞌpë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi. 
\q1 Cuiꞌne asamaꞌpë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. 
\q1 Cuiꞌne joyopi asa ti̱ꞌamaꞌpë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. 
\q1 Cuiꞌne yëꞌëna juju cua̱ñoñuꞌu cajë yoꞌomaꞌpë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. 
\p  
\v 16 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare mësaru cato sihuajë̱ꞌë, ñaco ca̱pi ñajë cuiꞌne ca̱joropi asa doꞌire.  
\v 17 Nuñerepa cayë, mësarute. Jai pa̱i Maijaꞌquëre quëacaicohuaꞌi cuiꞌne deꞌo pa̱i ñañe yëhuë, mësaru yure ñañere. Ja̱je yëjëtaꞌa ñamaꞌpë paëꞌë. Asaye yëhuë, mësaru asayere. Ja̱je yëjëtaꞌa asamaꞌpë paëꞌë. 
\s1 Ta̱quëre Quëaseꞌe Ayere 
\r (Mr 4.13-20; Lc 8.11-15) 
\p  
\v 18 Asajë̱ꞌë. Ja̱je paꞌito ta̱quëre quëaseꞌe ayere.  
\v 19 Maꞌana i̱ti ca̱ to̱meseꞌe cato quëaji, maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte ayere asacohuaꞌitaꞌa asa ti̱ꞌamaꞌcohuaꞌini cuiꞌne huatipi i̱ohuaꞌi deꞌo coca asaseꞌere peo hue̱ꞌña sioyere.  
\v 20 Quë̱na pë̱a quëꞌrona to̱mesi ca̱ cato quëaji, duꞌru macare paseꞌe sihuajë asani sehuocohuaꞌini.  
\v 21 Jeteyoꞌje jaiye tsita peoye sëte quëcomaꞌpë neñañepi cuiꞌne yecohuaꞌipi jo̱sa yoꞌojëna, ai yoꞌoyepi paꞌina, yoꞌo jujani je̱ocohuaꞌini.  
\v 22 Miu quëꞌrona ta̱si ca̱ cato quëaji, Maijaꞌquë coca asajëtaꞌa iye yeja coꞌamañare ai cuasajë jaiye coꞌamaña ëayena coso cua̱ñoñere. Siꞌaye iye Maijaꞌquë cocare pëꞌpë huesoye aꞌë. Ja̱je yoꞌoquëna, pa̱ipi quë̱iñeje paꞌye deꞌoye yoꞌo ti̱ꞌañe peoye aꞌë.  
\v 23 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare deꞌo yejana ta̱si ca̱ cato quëaji, Maijaꞌquë coca asani je̱omaꞌpë tuicohuaꞌini, deꞌoyerepa quë̱icohuaꞌini. Ja̱je paꞌina, yecohuaꞌipi cien ca̱, yecohuaꞌipi sesenta ca̱ cuiꞌne yecohuaꞌipi treinta ca̱ quë̱icohuaꞌi paꞌiyë.” 
\s1 Coꞌa Taya Ayere Quëaye 
\p  
\v 24 Ja̱ꞌnë quëaseꞌeje̱ paꞌye neni i̱ñoquë Jesús quëapi, ñeje: 
\p “Trigo ca̱re pare ta̱quëpi yejana ta̱seꞌeje̱ paꞌye aꞌë, maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte aye.  
\v 25 Ta̱siquëtaꞌare i̱te sa̱ñope yoꞌoquëpi siꞌaohuaꞌi ca̱isi maca dani coꞌa ca̱re ta̱ni sajiꞌi.  
\v 26 Saquëna, trigopi ai deꞌoni i̱ti tsa̱ꞌña ne maca teꞌe coꞌa tayaje̱ etapi.  
\v 27 Ja̱ maca joꞌyaohuaꞌipi i̱ti tse̱ aquëre sani cahuë: ‘Ëjaë, mëꞌë tsio deꞌo ca̱seꞌe ta̱sicohuaꞌitaꞌa ¿jero ayepi iye coꞌa taya co̱ni mëaëꞌni?’  
\v 28 Cajëna, i̱ti tse̱ aquëpi capi, ja̱ohuaꞌire: ‘Yequë coꞌaquëpi yoꞌopi yëꞌëre sa̱ñope yoꞌoquëpi.’ Caquëna, i̱ joꞌyapi cahuë, i̱te: ‘¿Yëquëpi ja̱ coꞌa taya duꞌte je̱ocaiye yëmaꞌquë?’  
\v 29 Cajëna, i̱pi capi, ja̱ohuaꞌire: ‘Pa̱ni, coꞌa tayare dutajë trigoje̱ duta je̱omaꞌcohuaꞌipi yoꞌoyeꞌni.  
\v 30 I̱oseꞌe mëajaco tëa muꞌse ti̱ꞌaëna, nejo ja̱ꞌñepi, ja̱ macataꞌa coꞌamaña necohuaꞌire jëjo saosiꞌi, coꞌa tayare ti pë̱a hue̱ni toana ëo je̱ojaꞌcohuaꞌire, ja̱ jeteyoꞌje trigo ca̱re paseꞌe yëꞌë deꞌhua hue̱ꞌñana deꞌhuacaija̱jë.’ ” 
\s1 Mostaza Ca̱ Ayere Yeꞌyaye 
\r (Mr 4.30-32; Lc 13.18-19) 
\p  
\v 31 Quëaye neni Jesús quëapi, ñeje: 
\p “Maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte cato mostaza ca̱re yejana pa̱ipi ta̱seꞌeje̱ paꞌye aꞌë.  
\v 32 Mostaza cato nuñerepa aꞌri ca̱ꞌë. Ja̱je paꞌisicotaꞌa ai deꞌoco jai so̱quë yë deꞌona pi̱ꞌapi i̱ona daijë capë̱ana tsianoa necohuaꞌi aꞌë.” 
\s1 Pan Ne Pore Ayere Yeꞌyaseꞌe 
\r (Lc 13.20-21) 
\p  
\v 33 Yeque cuiꞌne quëaye neni quëapi, ñeje: 
\p “Maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte cato pan ne poreje̱ paꞌye aꞌë. Ja̱je paꞌyere nomiopi tres jai ji̱ꞌso harina neona, siꞌa së̱pë oꞌsaco jujucoa.” 
\p  
\v 34 Jesús siꞌaye pa̱ire quëapi, i̱ohuaꞌi ñañe ayepi caquë. Coꞌarepa ña maꞌñepi caquë quëamaꞌë pajiꞌi.  
\v 35 Iye cato yoꞌoseꞌe paꞌiji, Maijaꞌquëre quëacaiquë toyaquë paꞌiseꞌepi ti̱ꞌajaquë caquë i̱ toyaquë paꞌiseꞌepi caji: 
\q1 “Caja̱ꞌquë aꞌë, i̱ohuaꞌi ñañe ayepi co̱ni.” 
\q1 Caja̱ꞌquë aꞌë, yahuesi coꞌamaña paꞌiseꞌere yeja deꞌhuanë ayere. 
\s1 Coꞌa Taya Ayere Yeꞌyaye 
\p  
\v 36 Ja̱ maca Jesús pa̱ire ca tëjini huëꞌena cacapi. Cacaëna, ja̱rona i̱te yeꞌyecohuaꞌi tsioja̱ni cahuë: 
\p “Quëajë̱ꞌë, coꞌa tayapi tsiona mëaseꞌe ayere.” 
\p  
\v 37 Cajëna, Jesupi capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Deꞌo ca̱ ta̱quë cato Pa̱i Mamaquë api.  
\v 38 Cuiꞌne tsio cato siꞌa yejaꞌë. Deꞌo ca̱ cato Maijaꞌquë te̱ꞌte acohuaꞌini quëaji, cuiꞌne taya cato quëaji, huati te̱ꞌte acohuaꞌini.  
\v 39 Sa̱ñope yoꞌoquëpi coꞌa taya ta̱caisiquë cato huati ëjaëpi. Tëaye cato quëaji, yeja caraja̱i ja̱ꞌñere, cuiꞌne i̱ti ca̱ tëacohuaꞌi cato hui̱ñaohuaꞌi aꞌë.  
\v 40 Coꞌa taya tsiꞌsoni toana ëo je̱oñeje paꞌye cuiꞌne yeja caraja̱i maca yoꞌoye paꞌija̱ꞌcoa.  
\v 41 Pa̱i Mamaquëpi jëjo daoja̱ꞌquë api, hui̱ñaohuaꞌire i̱ cua̱ñe te̱ꞌtere paꞌijë tayo yoꞌoye yecohuaꞌire necohuaꞌire, cuiꞌne coꞌacohuaꞌire tsiꞌsoja̱ꞌcohuaꞌire.  
\v 42 Tsiꞌsoni toana ëo je̱ojaꞌcohuaꞌi aꞌë. Ja̱ropi yuretaꞌa oijë cuiꞌne cu̱ji qui̱ꞌcoja̱ꞌhuaꞌi aꞌë.  
\v 43 Ja̱ maca Maijaꞌquë yëye yoꞌocohuaꞌipi ë̱së miañeje miajaꞌcohuaꞌi aꞌë, i̱ohuaꞌi pëca jaꞌquë te̱ꞌtere paꞌijë. Ja̱je paꞌina, mësarupi ca̱jonoa hueꞌecohuaꞌi pani ¡asajë̱ꞌë! 
\s1 Curi Mahuë Ayere Yeꞌyaye 
\p  
\v 44 Maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte cato curi mahuë yejana quë̱ni yahue o̱aseꞌeje̱ paꞌio. Ja̱je paꞌioni teꞌi pa̱ipi curi mahuëre ti̱ꞌani cuiꞌnaoni i̱ti macana se yahue o̱ani ai sihuaquë sani siꞌaye i̱ paye i̱si saoni curi quëꞌi yejare hueroseꞌeje̱ paꞌye aꞌë. 
\s1 Jai Doꞌi Quë̱nare Pare Yeꞌyaye 
\p  
\v 45 Maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte cato coꞌamaña i̱siquëpi jai doꞌi quë̱nare pare perla hueꞌyosi quë̱na përe, coꞌequë cuꞌiyeje̱ paꞌye aꞌë.  
\v 46 Ja̱je coꞌequë jai doꞌire ti̱ꞌani siꞌaye i̱ paseꞌe i̱si je̱ani, jai doꞌi quë̱nare pare hueroyeje̱ paꞌye aꞌë. 
\s1 Huaꞌi Yoꞌeco Ayere Yeꞌyaye 
\p  
\v 47 Maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte cato huaꞌi yoꞌeconi jai tsiayana je̱o dëoni coa siꞌa huaꞌire neñeje paꞌye aꞌë.  
\v 48 Huaꞌi yoꞌeco ti̱mësi maca huaꞌi yoꞌecohuaꞌipi mejahuëna naë mani ja̱ropi ñuꞌijë sahuajë deꞌo huaꞌiseꞌere doꞌrohuëna ayajë coꞌacohuaꞌiseꞌere je̱ococohuaꞌi aꞌë.  
\v 49 Ja̱je yeja caraja̱isi maca hui̱ñaohuaꞌipi etani coꞌacohuaꞌire cuiꞌne deꞌo huaꞌire sahuajë huahueja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.  
\v 50 Ja̱ maca coꞌacohuaꞌire cato toa cojena je̱o dëorena, ja̱ropi cu̱ji qui̱ꞌcojë oija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.” 
\s1 Yeꞌyacohuaꞌipi Asaye 
\p  
\v 51 Ja̱ maca Jesús se̱jiꞌi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “¿Asaye mësaru siꞌaye iye?” 
\p Se̱ina, sehuohuë: 
\p “Ja̱je paꞌijë̱ꞌë asayë, Ëjaë.” 
\p  
\v 52 Cajëna, Jesupi capi: 
\p “Cua̱ñeseꞌe yeꞌyaquëpi Maijaꞌquë cua̱ñe te̱ꞌte ayere ai yeꞌyequë pani huëꞌe paquëje̱ paꞌi po̱nëji, i̱ deꞌhuaseꞌere coꞌamaña cuiꞌne ai coꞌamaña etoquë i̱siyeje̱ paꞌirepa.” 
\s1 Jesús Nazaretre Paꞌiye 
\r (Mr 6.1-6; Lc 4.16-30) 
\p  
\v 53 Ja̱ maca Jesús ja̱je quëaquë yeꞌya tëjini sajiꞌi, yequë hue̱ꞌñana.  
\v 54 Sai ti̱ꞌapi, i̱ yejana i̱ ai deꞌo sitona. Ja̱rona ti̱ꞌasiquëpi pa̱i tsiꞌsi hue̱ꞌñana yeꞌyapi. Yeꞌyaquëna, pa̱ipi ai cuasajë ñajë cahuë: 
\p “¿Jerona iquë yeꞌyeiꞌni, jerepa ta̱ꞌñe caye? ¿Merepa cuiꞌne pa̱i yoꞌo ti̱ꞌa maꞌñe yoꞌoquëꞌni?  
\v 55 Carpintero mamaquëtaꞌa cuiꞌne i̱ñore paꞌiyë, i̱ pëca jaꞌco María. Cuiꞌne Jacobo, José, Simón, Judas paꞌiyë, i̱ yoꞌje tsi̱je.  
\v 56 I̱ñore i̱ yoꞌje tsi̱ nomiohuaꞌije̱ paꞌiyë. ¿Ja̱je paꞌito jerona iye siꞌaye yeꞌyeiꞌni?” 
\p  
\v 57 Ja̱je cajë coejë asaye pa̱huë, i̱ caye. Ja̱je coejëtaꞌare Jesupi capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Siꞌaohuaꞌi yëyë, Maijaꞌquë jëjo daoquëre. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare i̱ ai deꞌosi yeja acohuaꞌi cuiꞌne huëꞌe acohuaꞌirepa coeyë, i̱te.” 
\p  
\v 58 I̱te i̱re papi cajë asamaꞌ doꞌire ñaquë ja̱ro cato jaiye pa̱i yoꞌo ti̱ꞌa maꞌñe neñe pa̱pi. 
\c 14  
\s1 Juan Ti Doquëre Huaiye 
\r (Mr 6.14-29; Lc 9.7-9) 
\p  
\v 1 Ja̱ muꞌseña Herodes Galilea cua̱ñequë pajiꞌi. Ja̱je paꞌipi Jesús pa̱i yoꞌo ti̱ꞌa maꞌñere yoꞌoyere asapi.  
\v 2 Asani i̱ ja̱ꞌre co̱ni paꞌicohuaꞌire capi: 
\p “Juan oco doquëpi huëni tutu paquë yoꞌomaꞌquë.” 
\p  
\v 3 Ja̱je cuasapi, Herodes cato Juanre tse̱ani hue̱ni coꞌacohuaꞌire co hue̱ꞌñana cosiquë sëte yoꞌjei Felipe nëjo doꞌire.  
\v 4 Juan cato caëña, Herodesre: 
\p “Më nëjore payeje̱ pamaꞌë paꞌijë̱ꞌë.” 
\p  
\v 5 Ja̱je caquëna, Herodes Juanre huani je̱osiꞌi caquëtaꞌa pa̱ini caꞌraquë pa̱pi, siꞌaohuaꞌi Juanre Maijaꞌquë coca quëaquë api ca doꞌire caꞌraquë.  
\v 6 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare i̱te Herodesre co̱asi muꞌseña ti̱ꞌasi maca Herodías mamacopi pa̱i tsiꞌsisicohuaꞌi ñajëna, etani pairacona, Herodes ñani ai sihuaquë.  
\v 7 Ca nëopi siꞌaye mëꞌë se̱ñe paꞌito i̱sisiꞌi, coꞌamaña.  
\v 8 Ja̱je ca maca pëca jaꞌcopi duꞌru yëhuosico sëte cao, Herodes: 
\p “Juan oco doquë si̱opëre quë̱na deꞌhuana ayasiconi i̱sijë̱ꞌë.” 
\p  
\v 9 Ja̱je ca maca Herodes oi ëayerepa asapi. Ja̱je i̱pi tsoe siꞌaohuaꞌi soisicohuaꞌi asajëna, i̱sisiꞌi, më se̱ñere ca nëo huesosiquë sëte jëjo saopi, i̱sijë̱ꞌë caquë.  
\v 10 Ja̱ maca cua̱ñeiña, sani Juan cosiquë paꞌiquëre si̱opëseꞌe tëto tëaja̱ni,  
\v 11 quë̱na deꞌhuana ayasiconi dani i̱sihuë, nomi tsi̱ona. Ja̱opi se i̱sio, pëca jaꞌcona. 
\p  
\v 12 Ja̱je yoꞌorena, Juanre yeꞌyecohuaꞌipi dani i̱ ca̱pëseꞌe sani ta̱huë. Ta̱ni ja̱ jeteyoꞌje sani Jesure quëahuë, i̱ti yoꞌoseꞌere. 
\s1 Cinco Mil Ë̲mëohuaꞌire A̲oñe 
\r (Mr 6.30-44; Lc 9.10-17; Jn 6.1-14) 
\p  
\v 13 Ja̱ropi ja̱re asani Jesús sajiꞌi, pa̱i peo hue̱ꞌñana yohuëja̱ꞌa. Ja̱je saisiquëtaꞌare pa̱ipi asa ti̱ꞌani i̱te tui huëohuë, yejaja̱ꞌa pa̱i daripë paꞌicohuaꞌipi.  
\v 14 Jesús yohuëpi etaquë ñaquëna, jai pa̱i paëꞌë. Ja̱je paꞌijëna, teaye oi ja̱ohuaꞌire ñani jujupi, ju̱ꞌicohuaꞌire i̱ohuaꞌi dacohuaꞌire.  
\v 15 Tsoe naꞌiquëna, ñani i̱ yeꞌyacohuaꞌipi Jesús quëꞌrona dani cahuë: 
\p “Tsoe naꞌiji. I̱ño pa̱i peo hue̱ꞌñaꞌë. Deꞌoji. Ja̱ macaja̱ꞌa ca tëjijë̱ꞌë, sani pa̱i paꞌi hue̱ꞌñana hueroni a̱o maña a̱ijajë.” 
\p  
\v 16 Cajëna, Jesupi capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Saiye peoji. Ja̱ohuaꞌire mësarupi a̱ojëꞌë.” 
\p  
\v 17 Caquëna, ja̱ohuaꞌipi cahuë, i̱te: 
\p “Peoyë. Coa cinco pan cuiꞌne caya huaꞌire pare payë, i̱ño.” 
\p  
\v 18 Cajëna, Jesupi capi: 
\p “Dajë̱ꞌë, i̱ñona i̱tire.” 
\p  
\v 19 Cani cuiꞌne pa̱ire cua̱ñepi, tayahuëna jaꞌru sajë̱ꞌë, caquë. Ja̱ jeteyoꞌje i̱ jë̱ñapi cinco pan pë̱a cuiꞌne cayaohuaꞌire i̱ni ca̱jiquë maꞌtëmona ñaquë, Maijaꞌquëre deꞌoji caquë pëpapi. Pëpani panre jëꞌyeni i̱ yeꞌyacohuaꞌina i̱sipi. I̱sina, ja̱ohuaꞌipi pa̱ire se a̱ohuë.  
\v 20 Siꞌaohuaꞌi a̱ni huajësicohuaꞌi paëꞌë. Ja̱ jeteyoꞌje a̱ni jujaseꞌere doce doꞌrohuë̱arepa ayahuë.  
\v 21 Ja̱ a̱isicohuaꞌi cato paëꞌë, cinco mil ë̱mëohuaꞌiseꞌe. Nomiohuaꞌire cuiꞌne tsi̱re cue̱cueye peoyerepa ja̱ohuaꞌique paꞌini ai jerepa paꞌiyë. 
\s1 Jesupi Oco Ë̲mëjejaꞌa Cuꞌiseꞌe 
\r (Mr 6.45-52; Jn 6.16-21) 
\p  
\v 22 Ja̱ jeteyoꞌje Jesús pa̱ini pëpa tëjiquë i̱ yeꞌyacohuaꞌiseꞌere duꞌru jai yohuëna aya mëijëꞌë caëna, aya mëtena, jaira je te̱ꞌtena jëjo saopi.  
\v 23 Pa̱ire pëpa tëjini mëjiꞌi, jai cu̱tihuëna teꞌi, Maijaꞌquëre se̱siꞌi caquë. Ñami deꞌosi maca Jesús ja̱rote teꞌi pajiꞌi.  
\v 24 Jai yohuë cato jopo jairare ja̱ yëꞌtaꞌa saio nëcoꞌë, to̱ꞌañepi yohuëna tutu juꞌaquëna, saëꞌë.  
\v 25 Ñataquëna, Jesús i̱ohuaꞌi quëꞌrona tsioja̱jiꞌi, oco daꞌca ë̱mëjejaꞌa nëcaquë.  
\v 26 Ja̱ maca i̱ yeꞌyacohuaꞌi tsiayaja̱ꞌa nëcaquë daina, ñani quëquë huesëjë caꞌrajë cuihuë: 
\p “¡Pa̱i joyo huatio!” 
\p  
\v 27 Ja̱je cajëna, Jesupi capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Quëcojë̱ꞌë, yëꞌë aꞌë. Caꞌramaꞌpë paꞌijë̱ꞌë.” 
\p  
\v 28 Caquëna, ja̱ maca Pedropi capi, ñeje: 
\p “Ejaë, mëꞌërepa pani yëꞌëreje̱ cua̱ñejëꞌë, tsiayaja̱ꞌa nëcaquë sasiꞌi, mëꞌë quëꞌrore pana.” 
\p  
\v 29 Caquëna, Jesupi capi: 
\p “Daijë̱ꞌë.” 
\p Caëna, Pedropi yohuëpi cajeni tsiayaja̱ꞌa nëcaquë sai huëopi, Jesús paꞌi hue̱ꞌñana ti̱ꞌasiꞌi caquë.  
\v 30 Ja̱je saiquëtaꞌa tutu juꞌayena asaquë, quëquëquë duꞌi huëoquë cuipi: 
\p “¡Huasojë̱ꞌë, Ëjaë!” 
\p  
\v 31 Ja̱re i̱ti macapi Jesús jë̱ñana tse̱aquë capi, i̱te: 
\p “¡Yëꞌëna quëcoyere aꞌri maña paquë, mëꞌë! ¡Me yoꞌoquë nemaꞌquëje̱ paꞌire cuasaëꞌni!” 
\p  
\v 32 Jai yohuëna aya mëisi maca tutu to̱mepi.  
\v 33 Ja̱ maca jai yohuë paꞌicohuaꞌipi Jesuna doꞌre jaꞌruni cahuë: 
\p “Nuñerepa mëꞌë Maijaꞌquë mamaquëre paꞌë.” 
\s1 Genesaret Paꞌicohuaꞌire Jujuseꞌe 
\r (Mr 6.53-56) 
\p  
\v 34 Je̱ꞌejë ti̱ꞌahuë, Genesaret yejana.  
\v 35 Ti̱ꞌarena, pa̱ipi Jesús daiseꞌere asa ti̱ꞌani siꞌa hue̱ꞌña i̱ti yeja paꞌicohuaꞌire quëahuë. Quëarena, i̱ paꞌi hue̱ꞌñana ju̱ꞌicohuaꞌire dahuë.  
\v 36 Dajë se̱iꞌë, i̱ juꞌi ca̱na patoni coꞌyato deꞌomaꞌquë cajë. Ja̱je cani siꞌaohuaꞌi i̱ juꞌi ca̱na patocohuaꞌipi coꞌya sahuë. 
\c 15  
\s1 Pa̱ire Coꞌaye Neñe 
\r (Mr 7.1-23) 
\p  
\v 1 Jerusalénpi fariseohuaꞌi cuiꞌne cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌipi daisicohuaꞌipi Jesús quëꞌrona tsio dani se̱iꞌë: 
\p  
\v 2 “¿Me yoꞌojë mëꞌë yeꞌyacohuaꞌi mai aipë cua̱ñeseꞌe sehuocaiye pa̱ñeꞌni, ja̱ yëꞌtaꞌa a̱o a̱imaꞌnë jë̱ña tsoajë̱ꞌë, cua̱ñeseꞌe?” 
\p  
\v 3 Ja̱je cajëna, Jesupi se̱jiꞌi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “¿Cuiꞌne mësaru me yoꞌojë Maijaꞌquë cua̱ñeseꞌe deꞌoye sehuocaimaꞌpë pa̱i cua̱ñeseꞌere deꞌoye sehuoyeꞌni?  
\v 4 Maijaꞌquë cato capi: ‘Më jaꞌcore cuiꞌne më jaꞌquëre ëjaohuaꞌire ñaquë pajë̱ꞌë.’ Cuiꞌne capi: ‘Pëca jaꞌquëre cuiꞌne pëca jaꞌcore coꞌaye sa̱ñope caquë cato huani je̱o cua̱ñojaꞌquë.’  
\v 5 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare mësarupi cayë pëca jaꞌquëre cuiꞌne pëca jaꞌcore caye deꞌoji: ‘Tsoe siꞌaye yëꞌë paye Maijaꞌquëna i̱si saohuë. Ja̱je paꞌina, co̱caiye peoyë.’  
\v 6 Cuiꞌne ja̱je cacohuaꞌipi pëca jaꞌquëre pa̱nitaꞌa pëca jaꞌcore co̱caiye peoyë, cuasajë paꞌiyë. Ja̱je yoꞌojë Maijaꞌquë cua̱ñeseꞌere doꞌi peoye ne huesoni coa pa̱i cayere sehuocaijë paꞌiyë.  
\v 7 ¡Coa cacohuaꞌi! Nuñerepa Maijaꞌquëre quëacaiquë Isaías capi, mësaru ayere toyaquë ñeje: 
\q1  
\v 8 Iye pa̱i yëꞌëre yëꞌoposeꞌe oiyë, 
\q1 I̱ohuaꞌi joyo cato soꞌore paꞌina. 
\q1  
\v 9 Mësaru Maijaꞌquëre se̱ñe doꞌi peoye aꞌë, 
\q1 Pa̱iseꞌe cua̱ñeñepi huëojë yoꞌojëna.” 
\p  
\v 10 Ja̱ maca pa̱ire soini capi: 
\p “Deꞌhua asajë cuasa ti̱ꞌajëꞌë.  
\v 11 Yëꞌopoja̱ꞌa cacaye cato pa̱ire coꞌa deꞌhua maꞌñe aꞌë. Coa ai jerepa pa̱ire coꞌa deꞌhuaye cato yëꞌopopi etaye aꞌë.” 
\p  
\v 12 Ja̱ maca i̱ yeꞌyacohuaꞌipi Jesús quëꞌrona tsio dani cahuë: 
\p “¿Asaë, mëꞌë fariseo pa̱i mëꞌë cayere asajë oiseꞌe?” 
\p  
\v 13 Ja̱je cajëna, i̱pi sehuopi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Yëꞌë jaꞌquë, maꞌtëmo paꞌiquë ta̱ maꞌñe cato peo hue̱ꞌñarepa duta ja̱ꞌñe aꞌë.  
\v 14 Coa ñajëꞌë, i̱ohuaꞌiseꞌe paꞌija̱jë. Ja̱ohuaꞌi cato ñaco ca̱ peocohuaꞌi aꞌë. Cuiꞌne ñamaꞌcohuaꞌini cuacohuaꞌi aꞌë. Ja̱je paꞌina, ñamaꞌquëpi cuiꞌne ñamaꞌquëni sai saquë pani siꞌa jupë cojena duꞌiye paꞌiji.” 
\p  
\v 15 Pedropi ja̱ maca capi, Jesure: 
\p “Quëajë̱ꞌë, mëꞌë quëaseꞌe ayere.” 
\p  
\v 16 Caquëna, Jesupi capi: 
\p “¿Mësaruje̱ ja̱ yëꞌtaꞌa asa ti̱ꞌamaꞌpë paꞌiye?  
\v 17 ¿Huesëye, mësaru, siꞌa a̱o yëꞌopoja̱ꞌa cacani ë̱tatuꞌuna saiseꞌepi jeteyoꞌje eta saiye?  
\v 18 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌopoja̱ꞌa etaye cato joyo paꞌiyepi etaji. Ja̱ꞌë, pa̱ire coꞌayerepa neñe.  
\v 19 Ja̱je paꞌina, joyopi etaji, coꞌaye cuasaye, huani je̱o ëaye, nomi ëaye cuasaye, coꞌamaña ñañe, coa cosoye, cuiꞌne coꞌa coca caye.  
\v 20 Iye aꞌë, pa̱ire coꞌa deꞌhuayerepa. Jë̱ña tsoajë̱ꞌë cua̱ñeseꞌere sehuomaꞌpë a̱iñe cato pa̱ire coꞌaye ne maꞌñe aꞌë.” 
\s1 Yequë Yeja Acopi Jesure Sehuoye 
\r (Mr 7.24-30) 
\p  
\v 21 Jesupi ja̱ropi etani sajiꞌi, Tiro cuiꞌne Sidón yejana.  
\v 22 Ja̱rote pacoꞌë, cananea nomio ja̱opi Jesús quëꞌrona cuico dacoꞌë, ñeje: 
\p “¡Ëjaë, David mamaquë oijë̱ꞌë, yëꞌë macare! Yëꞌë mamacopi huati joyore hueꞌeco, ai ai yoꞌoco coꞌayerepa.” 
\p  
\v 23 Ja̱je catoje̱ Jesús ti aꞌri mañaje sehuomaꞌë sajiꞌi. Saina, i̱ yeꞌyacohuaꞌipi dani i̱te se̱iꞌë: 
\p “Quëa saojë̱ꞌë, teꞌija. Coꞌaye mai jeteyoꞌjeja̱ꞌa cui daoco.” 
\p  
\v 24 Cajëna, Jesupi capi: 
\p “Maijaꞌquë yëꞌëre jëjo daopi, Israel pa̱ini caquë yëi ñama ne huesëseꞌeje̱ paꞌioni caquë.” 
\p  
\v 25 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare i̱ ña hue̱ꞌñana doꞌre jaꞌruni cao: 
\p “¡Ëjaë, co̱caijë̱ꞌë!” 
\p  
\v 26 Ja̱je cacona, Jesupi capi, ja̱ote: 
\p “Deꞌomaꞌcoa, mamajë a̱iconi a̱ore jioni joꞌya yaina a̱oto.” 
\p  
\v 27 Ja̱je catoje̱ i̱opi i̱te cao: 
\p “Ja̱je paꞌijë̱ꞌë, Ëjaë. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare joꞌya yaije̱ a̱icohuaꞌi aꞌë, pa̱i a̱ni to̱ neꞌña mañaje.” 
\p  
\v 28 Ja̱je cacona, Jesupi capi, ja̱ote: 
\p “¡Nomio ta̱ꞌñerepa neñe paꞌiji, cuasayë, mëꞌë! Mëꞌë yëseꞌe neseꞌeje̱ paꞌija̱quë.” 
\p Caëna, i̱ti macapi i̱o mamaco coꞌyasico pacoꞌë. 
\s1 Jesupi Ju̱ꞌicohuaꞌire Jujuseꞌe 
\p  
\v 29 Jesús ja̱ropi etani Galilea jaira të̱ꞌtëpaja̱ꞌa tëto sani cu̱tihuëna mëni ja̱rona jaꞌrupi.  
\v 30 Ja̱rote paꞌina, jai pa̱i daëꞌë, i̱ paꞌi hue̱ꞌñana. Daijë dahuë, doꞌpëcohuaꞌire, ñamaꞌcohuaꞌire, asamaꞌcohuaꞌire, peo tupë̱are, cuiꞌne jai pa̱i yeque ju̱ꞌicohuaꞌire dahuë. Dani i̱ quë̱o yëꞌquë macana oijëna, Jesupi jujupi, ju̱ꞌicohuaꞌire.  
\v 31 Pa̱i ña quëquëyerepa yoꞌopi, asamaꞌcohuaꞌipi cuiꞌne coca camaꞌcohuaꞌipi asajë cajëna, nëcañoa peo tupë̱api deꞌocohuaꞌi po̱nëjëna, doꞌpëcohuaꞌipi cuꞌijëna cuiꞌne ñamaꞌcohuaꞌipi, ñacohuaꞌi po̱nëjëna. Ja̱je yoꞌoquëna, ñajë Israel pa̱i Maijaꞌquëre ai deꞌoji cajë sihuahuë. 
\s1 Jesupi Cuatro Mil Ë̲mëohuaꞌire A̲opi 
\r (Mr 8.1-10) 
\p  
\v 32 Ja̱ maca Jesús i̱ yeꞌyacohuaꞌire soini capi: 
\p “Teaye iye pa̱i mañare oi ñañë. Tres muꞌseña paꞌiji, i̱ño i̱ohuaꞌi paꞌiye. Ja̱je paꞌijë ti peoyë, i̱ohuaꞌi a̱i mañaje. Ja̱je paꞌina, a̱imaꞌcohuaꞌire huëꞌena jëjo saoye pa̱siꞌi saijë maꞌana dahuëra ju̱ꞌimaꞌcohuaꞌini.” 
\p  
\v 33 Caquëna, ja̱ maca i̱ yeꞌyacohuaꞌipi cahuë, i̱te: 
\p “Ja̱je paꞌiquëtaꞌare ¿me i̱ño pa̱ije peo hue̱ꞌña a̱o hueroni a̱oñeꞌni, jai pa̱ire pare?” 
\p  
\v 34 Cajëna, Jesupi se̱jiꞌi: 
\p “¿Je so̱ pan payeꞌni, mësaru?” 
\p Se̱ina, i̱ohuaꞌipi cahuë: 
\p “Siete pan cuiꞌne aꞌri maña tsiaya huaꞌire payë.” 
\p  
\v 35 Cajëna, ja̱ maca pa̱ire cua̱ñepi, yejana jaꞌru sajë̱ꞌë caquë.  
\v 36 Jaꞌrusi maca siete pan cuiꞌne huaꞌire i̱ni Maijaꞌquëre deꞌoji caquë se̱jiꞌi. Se̱ni tëjini i̱ yeꞌyacohuaꞌina se i̱sina, ja̱ohuaꞌipi pa̱ire se a̱ohuë.  
\v 37 Ja̱ maca siꞌaohuaꞌi a̱ni huajëhuë. Ja̱je paꞌitoje̱ ja̱ yëꞌtaꞌa siete doꞌrohuë̱a a̱ni jujaseꞌe nëaëna, ayahuë.  
\v 38 I̱ti a̱isicohuaꞌi cato cuatro mil pa̱i paëꞌë, nomiohuaꞌire cuiꞌne tsi̱re cue̱cuemaꞌpëna.  
\v 39 Ja̱ jeteyoꞌje Jesús pa̱ire sai pëpa tëjini jai yohuëna aya mëni sajiꞌi, Magdala yejana. 
\c 16  
\s1 Pa̱i Yoꞌo Ti̱ꞌa Maꞌñe Yoꞌojë̱ꞌë Cajë Se̱ñere 
\r (Mr 8.11-13; Lc 12.54-56) 
\p  
\v 1 Fariseohuaꞌi cuiꞌne saduceohuaꞌi co̱ni Jesure neñañuꞌu cajë dani maꞌtëmo ayere pa̱i yoꞌo ti̱ꞌa maꞌñere i̱ñojëꞌë se̱i, i̱pi yoꞌouna, ñani tse̱añuꞌu cajë.  
\v 2 Ja̱je cajë se̱jëna, i̱pi sehuopi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Naꞌiquëna, maꞌtëmo majaꞌico paꞌina, ñani mësaru cacohuaꞌi aꞌë, ‘Deꞌo muꞌse paꞌija̱ꞌcoa.’  
\v 3 Cuiꞌne ñataquëna, nea siri paꞌina, ñani cacohuaꞌi aꞌë, ‘yure cato coꞌa muꞌse paꞌija̱ꞌcoa.’ ¡Mësaru, coa cacohuaꞌi aꞌë! Maꞌtëmore ñani ta̱ꞌñe asacohuaꞌitaꞌa ¿me yoꞌojë iye muꞌseña yoꞌoye ñani ta̱ꞌñe camaꞌpë ja̱ yëꞌtaꞌa huesëcohuaꞌi paꞌiyeꞌni?  
\v 4 Iye coꞌa pa̱i nuñe yoꞌomaꞌcohuaꞌipi se̱ñë, maꞌtëmo yoꞌoyere nejëꞌë ñañuꞌu cajë. Ja̱je se̱jëtaꞌare Jonásre yoꞌoseꞌeje̱ paꞌyepi i̱ñoseꞌe pasipi. Jerepa yoꞌo i̱ñoñe peoji.” 
\p Ja̱je cani je̱oni sajiꞌi. 
\s1 Fariseohuaꞌi Oꞌsa 
\r (Mr 8.14-21) 
\p  
\v 5 Jaira je tëꞌhuina je̱ꞌejë i̱ yeꞌyacohuaꞌi pan sayere hua̱nëyeiꞌë.  
\v 6 Hua̱nëyesicohuaꞌini Jesupi ja̱ohuaꞌire capi: 
\p “I̱na deꞌhua ñajëꞌë, fariseohuaꞌi cuiꞌne saduceohuaꞌi oꞌsaque paꞌiji.” 
\p  
\v 7 Caquëna, i̱ yeꞌyacohuaꞌipi sa̱ꞌñe i̱ohuaꞌija̱ꞌa cahuë: 
\p “Mai panre damaꞌpë patena, caji.” 
\p  
\v 8 Ja̱je yahue caye Jesupi asani capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “¿Me yoꞌojë pan peoyë cayeꞌni? ¿Ai jerepa mësaru, yëꞌëre nequë api, cuasayere peoyeꞌni?  
\v 9 ¿Ja̱ yëꞌtaꞌa asa ti̱ꞌañe pa̱ñe, cuiꞌne ñañe pa̱re cinco pan paꞌiseꞌere cinco mil pa̱ire a̱oseꞌeje̱ cuiꞌne a̱ni jujarena, doꞌrohuë̱ana deꞌhuaseꞌeje̱?  
\v 10 ¿Cuiꞌne siete pan paꞌiseꞌepi cuatro mil pa̱ire a̱o maca doꞌrohuë̱a nëaseꞌeje̱ cuasaye pa̱ñe?  
\v 11 ¿Me yoꞌojë mësaru yëꞌë ca maca panre caji, cuasareꞌni? Deꞌhua ñajëꞌë, fariseohuaꞌi cuiꞌne saduceohuaꞌi oꞌsana co̱ꞌme huesëye.” 
\p  
\v 12 Ja̱je ca maca cuasa ti̱ꞌahuë, Jesús pan neñere camaꞌë paꞌiseꞌere. Coa ai jerepa Fariseo cuiꞌne saduceohuaꞌi yeꞌyayere caseꞌere. 
\s1 Pedropi Jesús Ayere Caye 
\r (Mr 8.27-30; Lc 9.18-21) 
\p  
\v 13 Jesús Cesarea Filipo yeja quëꞌrona ti̱ꞌani i̱ yeꞌyacohuaꞌire se̱jiꞌi: 
\p “¿I̱queipi cayeꞌni, Pa̱i Mamaquëre?” 
\p  
\v 14 Caquëna, ja̱ohuaꞌipi cahuë: 
\p “Yecohuaꞌipi cayë, Juan oco doquë api. Yecohuaꞌipi cayë, Elíaspi. Cuiꞌne yecohuaꞌipi ja̱ yëꞌtaꞌa yeque cayë, Jeremiaspi pa̱nitaꞌa yequë Maijaꞌquë jëjo daoquë api, caye.” 
\p  
\v 15 Ja̱ maca ja̱ohuaꞌire capi: 
\p “Cuiꞌne mësarutaꞌa ¿i̱queipi cayeꞌni?” 
\p  
\v 16 Caquëna, Simón Pedropi capi: 
\p “Mëꞌë cato Cristo aꞌë, Diusu huajëquërepa mamaquë aꞌë.” 
\p  
\v 17 Caquëna, Jesupi sehuopi: 
\p “Deꞌoji. Simón Jonás mamaquë yecohuaꞌije̱ mëꞌëre quëaye pa̱huë. Coa yëꞌë Jaꞌquë maꞌtëmo paꞌiquëpi i̱ñopi.  
\v 18 Ja̱je paꞌina, yëꞌëpi mëꞌëre cayë Pedro ja̱re iye quë̱na pë ë̱mëjeꞌena yëꞌë huëꞌe nesiꞌi. Neina, ju̱ꞌiñe tutuje̱ quëcoquë ti neñe peoji.  
\v 19 Yëꞌëpi mëꞌëre maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte huiꞌyocore i̱sija̱ꞌquë aꞌë. Mëꞌëpi iye yejana sëaquë paꞌito maꞌtëmoje sëaye paꞌiji. Cuiꞌne mëꞌëpi iye yejana joyequë paꞌito maꞌtëmoje joyeye pasipi.” 
\p  
\v 20 Ja̱ maca Jesupi cua̱ñepi, i̱ yeꞌyacohuaꞌire. Yëꞌëre Cristo api, cajë pa̱ire quëamaꞌpë caquë. 
\s1 Jesús Capi, Ju̱ꞌijaꞌquë Aꞌë 
\r (Mr 8.31–9.1; Lc 9.22-27) 
\p  
\v 21 Ja̱re ja̱ macapi Jesupi quëa huëopi, i̱ yeꞌyacohuaꞌire. Jerusalénna sani ai yoꞌoja̱ꞌquë aꞌë, Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaohuaꞌipi cuiꞌne cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌipi yoꞌojëna, caquë. Cuiꞌne capi, ja̱je yoꞌojë huani je̱ojaꞌcohuaꞌi aꞌë. Ja̱je huani je̱osicohuaꞌitaꞌare toaso̱ muꞌseña paꞌi maca huëija̱ꞌquë aꞌë.  
\v 22 Ja̱ maca Pedropi ti̱rona i̱te sani yëhuosiꞌi caquë capi: 
\p “¡Maijaꞌquëje̱ ja̱je yoꞌoye coeji, Ëjaë! ¡Ja̱je yoꞌoye ti peoja̱quë mëꞌëre!” 
\p  
\v 23 Ja̱je caquëna, Jesús coꞌye po̱nëni ñani i̱te Pedrore capi: 
\p “Saijë̱ꞌë. Yëꞌë quëꞌro paꞌimaꞌë, huati ëjaë. Yëꞌëre jo̱sa tëhuoquë, ai. Mëꞌë cato Maijaꞌquë cuasayeje̱ cuasamaꞌquë aꞌë. Coa pa̱i cuasayeje̱ cuasaquë aꞌë.” 
\p  
\v 24 Ja̱ maca Jesupi i̱ yeꞌyacohuaꞌire capi: 
\p “Yëꞌëre tuiye yëcohuaꞌi pani hua̱nëyeye paꞌi coꞌye deꞌoye paꞌiyere. Ja̱je yoꞌoni ai yoꞌoye paꞌito quëcojë tuiye paꞌiji, coꞌye cuasamaꞌpë.  
\v 25 Ja̱je paꞌina, coꞌye deꞌoye paꞌiyere cuasaquë yoꞌoquëpi coa ne huesoja̱ꞌquë api, i̱ paꞌiye. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌë doꞌire ai yoꞌoquë i̱ paꞌiye ne huesosiquëpi ti̱ꞌajaꞌquë api, paꞌiye.  
\v 26 Ja̱je paꞌina, ¿I̱quere co̱caiye paꞌiquëꞌni, pa̱ipi siꞌaye iye yejana coꞌamañare pajëtaꞌa joyore ne huesoto? ¿Je jaꞌye sa̱iñe paꞌiquëꞌni, i̱ joyo doꞌire?  
\v 27 Ja̱je paꞌina, Pa̱i Mamaquë daija̱ꞌquë api, siꞌa i̱ pëca jaꞌquë deꞌo tutu quëꞌipi cuiꞌne i̱ hui̱ñaohuaꞌina co̱ni. Ja̱ maca i̱pi sa̱ijaꞌquë api, teꞌohuaꞌiseꞌe yoꞌoseꞌeje̱ paꞌye.  
\v 28 Ja̱je paꞌina, nuñerepa cayë, ja̱ yëꞌtaꞌa yure paꞌicohuaꞌi ju̱ꞌimaꞌpë Pa̱i Mamaquë i̱ quëꞌropi daina, ñajaꞌcohuaꞌi aꞌë.” 
\c 17  
\s1 Jesús Ti̱ñe Paꞌi Po̱nëseꞌe 
\r (Mr 9.2-13; Lc 9.28-36) 
\p  
\v 1 Seis muꞌseña tëto sai maca Jesupi sapi, Pedrore, Jacobore cuiꞌne Juanre Jacobo yoꞌjeire teꞌi ja̱ohuaꞌi ja̱ꞌre sajiꞌi, jai ë̱më cu̱tihuëna.  
\v 2 Ja̱rona i̱ ca̱pë i̱ohuaꞌique ñajëna, ti̱ñerepa po̱nëpi. I̱ tsia cato ë̱së mëiñeje paꞌyere miaco po̱nëpi. Cuiꞌne i̱ juꞌi ca̱pi toaje̱ paꞌiorepa po̱nëpi, miañerepa.  
\v 3 Cuiꞌne ja̱ maca ñañuꞌu cuasamaꞌpë paꞌiseꞌere ñahuë, Moisés cuiꞌne Elías, Jesús ja̱ꞌre cocare cajëna.  
\v 4 Ja̱ maca Pedropi capi, Jesure: 
\p “Ëjaë, ¡Deꞌoji. Yuretaꞌa i̱ñore pañuꞌu! Mëꞌëpi yëto neñuꞌu toaso̱ aꞌri huë̱ꞌña: mëꞌë tse̱core teꞌore, Moisés tse̱core, cuiꞌne Elías tse̱core yecore.” 
\p  
\v 5 Ja̱ yëꞌtaꞌa Pedro cocare caquëna, miacore papi sirio nëca meni peo hue̱ꞌña ca̱ꞌne huesona sirio jopopi yëꞌoseꞌe ñeje pi̱siquëna, asahuë: 
\p “Iquë yëꞌë mamaquëre papi i̱ni ai sihuaquë paꞌiyë. Asajë̱ꞌë, i̱ cayere.” 
\p  
\v 6 Iyere asani i̱ yeꞌyacohuaꞌi yejana i̱ohuaꞌi tsiapi meñe simeni u̱ëꞌë, quëquëquë huesëni.  
\v 7 Ja̱ maca Jesupi i̱ohuaꞌi quëꞌrona tsioja̱ni patoquë capi: 
\p “Huëijë̱ꞌë. Caꞌramaꞌpë paꞌijë̱ꞌë.” 
\p  
\v 8 Caquëna, huëijë coa Jesuseꞌe teꞌi paꞌina, ñahuë, yecohuaꞌitaꞌa peojëna. 
\p  
\v 9 Ja̱ropi cajejëna, Jesupi cua̱ñepi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Quëamaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, yecohuaꞌire, iye mësaru ñaseꞌe. Pa̱i Mamaquë ju̱ꞌisiquëpi cuiꞌnaëpi huëimaꞌë paꞌito ju̱ni huëisi maca quëajë̱ꞌë.” 
\p  
\v 10 Ja̱ maca i̱ yeꞌyacohuaꞌipi Jesure se̱iꞌë: 
\p “¿Me yoꞌojë cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌi ja̱je paꞌito Elíaspi duꞌru daija̱ꞌquë api, cayeꞌni?” 
\p  
\v 11 Cajëna, Jesupi sehuopi: 
\p “Nuñerepa cayë. Duꞌru daija̱ꞌquë api. Siꞌaye ne deꞌhuaja̱ꞌquë api.  
\v 12 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌëpi cayë, mësarute. Elíaspi tsoe dajiꞌi. Daisiquëtaꞌare i̱ohuaꞌipi deꞌhua ñamaꞌpë coa i̱ohuaꞌi yëyeje̱ yoꞌohuë, i̱te. Ja̱je cuiꞌne Pa̱i Mamaquëje̱ ai yoꞌoja̱ꞌquë api, ja̱re ja̱ohuaꞌi jë̱ñapi yoꞌojëna.” 
\p  
\v 13 Ja̱ maca i̱ yeꞌyacohuaꞌipi cuasa ñajaëꞌë, Juan oco doquë paꞌisiquëni caji cuasajë. 
\s1 Jesupi Hueꞌhue Dahuë Paquëre Jujuye 
\r (Mr 9.14-29; Lc 9.37-43) 
\p  
\v 14 Pa̱i paꞌi hue̱ꞌñana daisi maca Jesús quëꞌrona teꞌi tsio dani i̱ ña hue̱ꞌñana doꞌre jaꞌruni capi: 
\p  
\v 15 “Ëjaë, oijë̱ꞌë, yëꞌë mamaquëre. Ai yoꞌoji, hueꞌhue dahuëre hueꞌequë. Ja̱je paꞌipi jaiye toana ta̱i yequere tsiayana duꞌi yoꞌoji.  
\v 16 Iye macana dahuë, i̱te. Mëꞌë yeꞌyacohuaꞌina, i̱ñosiquëtaꞌare juju ti̱ꞌamaꞌpë paëꞌë.” 
\p  
\v 17 Caquëna, Jesupi sehuopi: 
\p “¡I̱na, necaiquë api cuasamaꞌ pa̱i cuiꞌne coꞌacohuaꞌi! ¿Je yëhuarepa paꞌija̱ꞌquë aꞌni, mësaru ja̱ꞌre co̱ni? ¿Je yëhuarepa quëcoja̱ꞌquë aꞌni? Dajë̱ꞌë, i̱ñona tsihuaꞌëre.” 
\p  
\v 18 Cani ja̱ maca Jesupi coꞌa joyore pë̱ni eto saopi, tsihuaꞌëre paꞌisicore. Ja̱re i̱ti macapi tsihuaꞌë huajëquë coꞌyapi. 
\p  
\v 19 Ja̱ jeteyoꞌje i̱seꞌere i̱ yeꞌyacohuaꞌi cahuë: 
\p “¿Me yoꞌojë yëquë huatire eto saoye pa̱reꞌni?” 
\p  
\v 20 Se̱jëna, Jesupi capi: 
\p “Mësaru ne ti̱ꞌañe peoji, cuasayere payë. Nuñerepa cayë. Mësarupi mostaza ca̱ jaꞌiore ne ti̱ꞌañe paꞌiji cuasayere hueꞌecohuaꞌi pani caraꞌhuë ja̱ cu̱tihuëre: ‘Saijë̱ꞌë, iye macapi yequë hue̱ꞌñana.’ Carena, ai cu̱tihuëpi saija̱ꞌcoa. Ti coa ca jujaye peoji, mësarupi neñe paꞌiji cuasacohuaꞌi pani.  
\v 21 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare iye coꞌa joñoare cato, eto saoye paꞌiji Maijaꞌquëre se̱ñepi cuiꞌne a̱o a̱imaꞌpë se̱ñepi.” 
\s1 Ti̱jupë Jesús Capi, I̱ Ju̱ꞌiñe Ayere 
\r (Mr 9.30-32; Lc 9.43-45) 
\p  
\v 22 Siꞌa jupë Galilea quëꞌrore cuꞌi maca Jesupi capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Pa̱i Mamaquëre tse̱ani pa̱ina i̱si huesoja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.  
\v 23 Ja̱je yoꞌojë huani je̱ojaꞌcohuaꞌi aꞌë. Ja̱je huani je̱osicohuaꞌitaꞌare toaso̱ muꞌseña paꞌi maca cuiꞌnaëpi huëija̱ꞌquë api.” 
\p Ja̱je quëaquëna, ai oi ëaye asahuë. 
\s1 Pa̱i Tsiꞌsi Huëꞌe Doꞌi Sa̱iñe 
\p  
\v 24 Jesús cuiꞌne i̱ yeꞌyacohuaꞌi Capernaum daripëna ti̱ꞌasi maca Maijaꞌquë huëꞌe doꞌire curiquë se̱cohuaꞌipi Pedrore sani ñani se̱iꞌë: 
\p “¿Mësaru yeꞌyaquë curiquë sa̱iquë Maijaꞌquë huëꞌe doꞌi?” 
\p  
\v 25 Cajëna, Pedropi sehuopi: 
\p “Ja̱je paꞌijë̱ꞌë. Sa̱iji.” 
\p Ja̱je cani huëꞌena Pedropi cacaquëna, Jesupi duꞌru i̱te capi, ñeje: 
\p “¿Me cuasaquëꞌni, mëꞌë Simón? ¿Neni iye yeja ëjaohuaꞌi coꞌamaña pa doꞌi cuiꞌne paꞌi doꞌi se̱ñeꞌni, i̱ohuaꞌi tse̱cohuaꞌi panitaꞌa ti̱ohuaꞌini se̱ñe?” 
\p  
\v 26 Caquëna, Pedropi sehuopi, i̱te: 
\p “Ti̱ohuaꞌini se̱ñë.” 
\p Caquëna, Jesupi capi, i̱te: 
\p “Ja̱je paꞌito i̱ohuaꞌi tse̱cohuaꞌi cato sa̱iñe peoji.  
\v 27 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare sa̱ñope yoꞌoyere coejë sa̱iñuꞌu. Ja̱je paꞌito jairana sani mojëꞌë, huaꞌini. Duꞌru macarepa huiꞌyoquëni moni i̱ yëꞌopore curiquë paꞌina, i̱ni sani sa̱ijëꞌë, siꞌaye, yëꞌë paꞌi doꞌi cuiꞌne mëꞌë doꞌi co̱ni teꞌepi.” 
\c 18  
\s1 Nepi Jerepa Doꞌi Paꞌiquë 
\r (Mr 9.33-37; Lc 9.46-48) 
\p  
\v 1 Ja̱re ja̱ macapi i̱ yeꞌyacohuaꞌi Jesús quëꞌrona tsioja̱ni se̱teña, i̱te: “¿Nepi jerepa paꞌiohuaꞌi paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌni, maꞌtëmo?” 
\p  
\v 2 Cajëna, ja̱ maca Jesupi tsihuaꞌëre soini i̱ohuaꞌi jopona nëcoquë  
\v 3 capi: 
\p “Nuñerepa cayë. Mësarupi ja̱ꞌrë paꞌiseꞌe je̱oni cuiꞌne tsihuaꞌëje̱ paꞌiohuaꞌi deꞌomaꞌpë pani maꞌtëmo caca ti̱ꞌañe peoji.  
\v 4 Ja̱je paꞌina, i̱ti jerepa paꞌi maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌtequëpi, ai jerepa paꞌi aꞌë cuasamaꞌquëpi iquë tsihuaꞌëje̱ paꞌi paꞌiji.  
\v 5 Cuiꞌne yëꞌëni cuasajë iquëre tsihuaꞌëre deꞌoye necaicohuaꞌi pani yëꞌëni necaiyë. 
\s1 Coꞌaye Yoꞌoyena Ta̱iñe 
\r (Mr 9.42-48; Lc 17.1-2) 
\p  
\v 6 Yëꞌëre asaquëni yequëpi coꞌaye yoꞌoyere yeꞌyaquë paꞌito jai quë̱na pëpi ñaje tëcana sëani jai tsiayana hua̱i hue̱ꞌñana je̱o dëoto deꞌoji.  
\v 7 ¡Coꞌacore paꞌni, iye yeja, pa̱ire coꞌaye yoꞌoyena ne ta̱oco! Pa̱ire coꞌayena ne ta̱oñere jëaye ti peoji. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yecohuaꞌire coꞌaye yoꞌoyena yeꞌyaquë ne ta̱ñoquëpi ai jerepa teaye coꞌaquëpi paꞌiji. 
\p  
\v 8 Ja̱je paꞌina, mëꞌë jë̱tëpi pa̱nitaꞌa mëꞌë nëcayopi coꞌaye yoꞌoyena saco paꞌito tëto tëani soꞌona je̱ocojë̱ꞌë. Ai jerepa deꞌoji, paꞌi hue̱ꞌñana saiyepi peo tupëpi, pa̱nitaꞌa doꞌpëquëpi, toa yejana caya jë̱ña cuiꞌne caya nëcañoa hueꞌequëpi je̱oco cua̱ñoto coꞌaji.  
\v 9 Pa̱nitaꞌa mëꞌë ñacoapi coꞌayena saco paꞌito duta je̱oni soꞌona je̱ocojë̱ꞌë. Ai jerepa deꞌoji, paꞌi hue̱ꞌñana cacayepi teꞌe ñacoa hueꞌequë api, toa yejana caya ñaco ca̱ hueꞌequëpi je̱oco cua̱ñoto coꞌaji. 
\s1 Yëi Ñama Ne Huesësico Ayere Yeꞌyaye 
\r (Lc 15.3-7) 
\p  
\v 10 Coemaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, icohuaꞌi aꞌricohuaꞌire. Quëare payë. Ja̱ohuaꞌi cato hui̱ñaohuaꞌire payë, maꞌtëmore yëꞌë jaꞌquë ña hue̱ꞌñare.  
\v 11 Pa̱i Mamaquë cato daisiquë api, ne huesëseꞌere huasosiꞌi caquë. 
\p  
\v 12 ¿Me yoꞌoquë aꞌni? Cien yëi ñamare paquëni teꞌi ne huesësiquë paꞌito sani coꞌequë api, noventa y nueve ñamare cu̱tina je̱o sani.  
\v 13 Ja̱je coꞌequë ne huesësiquëre ti̱ꞌasiquë pani noventa y nueve ne huesëmaꞌcohuaꞌire sihuaye jerepa sihuaquë api.  
\v 14 Ja̱je cuiꞌne mësaru jaꞌquë maꞌtëmo paꞌiquëje̱ coꞌeji, teꞌe aꞌriquëje̱ ne huesëye pa̱jaꞌquë caquë. 
\s1 Cajeire Sa̱i Deꞌhuacaiye 
\r (Lc 17.3) 
\p  
\v 15 Mëꞌë yoꞌjeipi coꞌaye mëꞌëre yoꞌosiquë paꞌito i̱seꞌere cajë̱ꞌë, i̱ tayoseꞌe asa sëtaja̱ꞌquëre. Ja̱je caquëna, mëꞌë cayere asani sehuocaisiquë paꞌito, mëꞌë yoꞌjeire se quëcohuë, mëꞌëpi.  
\v 16 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare mëꞌë caye asa yëmaꞌë paꞌito ja̱ maca soijë̱ꞌë, teꞌire pa̱nitaꞌa cayaohuaꞌire i̱ yoꞌoye ñacohuaꞌipi teꞌe cuiꞌne paꞌye caja̱ꞌcohuaꞌire.  
\v 17 Ja̱ohuaꞌireje̱ asamaꞌë paꞌito quëajë̱ꞌë, jai pa̱i tsiꞌsi sitona. Jai pa̱i catoje̱ asa yëmaꞌë paꞌina, ja̱ maca Maijaꞌquëre asa maꞌñeje paꞌire je̱ojëꞌë, pa̱nitaꞌa paꞌi doꞌi curiquë se̱quëje̱ paꞌire. 
\p  
\v 18 Nuñerepa cayë, mësarute. Iye yejana mësaru sëasiquë pani maꞌtëmoje sëasiquë pasipi. Cuiꞌne mësarupi iye yejana joyesiquë pani cuiꞌne joyesiquë pasipi, maꞌtëmoje. 
\p  
\v 19 Cuiꞌne cayë, mësarute yequeje̱. Mësarupi cayaohuaꞌi iye yejare paꞌijë teꞌe cuasajë Maijaꞌquë coꞌamañare se̱to yëꞌë jaꞌquë maꞌtëmo paꞌiquëpi i̱sija̱ꞌquë api.  
\v 20 Ja̱je paꞌina, cayaohuaꞌi panitaꞌa toaso̱cohuaꞌi yëꞌë mamire cajë tsiꞌsicohuaꞌi paꞌito ja̱rote yëꞌëje̱ paꞌija̱ꞌquë aꞌë.” 
\p  
\v 21 Ja̱ maca Pedro sani Jesure se̱jiꞌi: 
\p “¿Ëjaë, yëꞌëni yëꞌë yoꞌjeipi coꞌaye yoꞌoquë paꞌito je so̱ñe sa̱i deꞌhuacaija̱ꞌquë aꞌni, i̱te?” 
\p  
\v 22 Caquëna, Jesupi sehuopi: 
\p “Sieteja̱ꞌa paꞌye sa̱i deꞌhuacaijë̱ꞌë caye pa̱ñë. Ai jerepa sa̱i deꞌhuacaijë̱ꞌë, siete paꞌye setenta. 
\s1 Sa̱i Deꞌhuaye Ë̲sequë 
\p  
\v 23 Ja̱je paꞌina, maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte cato pa̱i ëjaëpi i̱te necaicohuaꞌi ne doꞌire sa̱iñeje paꞌye aꞌë.  
\v 24 Ja̱ꞌa ne deꞌhua huëoquëna, jaiye curiquë i̱ doꞌi sa̱iñe paquëre dahuë.  
\v 25 Darena, i̱ joꞌyaë curiquë peoquë pajiꞌi. Ja̱je peoquë paꞌina, i̱ ëjaëpi cua̱ñepi, i̱si je̱ojëꞌë, i̱te cuiꞌne i̱ nëjore, mamajëre cuiꞌne siꞌaye i̱ coꞌamañaje ja̱ curipi i̱ doꞌi paye sa̱ijaꞌquëre.  
\v 26 Ca maca i̱ joꞌyaëpi i̱ ëjaë ña hue̱ꞌñana doꞌre jaꞌruni se̱jiꞌi: ‘Ëjaë, quëcojë̱ꞌë, yëꞌë macare. Sa̱ijaꞌquë aꞌë, siꞌaye mëꞌëre.’  
\v 27 Caquëna, ëjaëpi i̱te teaye caji cuasani oi ne deꞌhuacani eto huasopi.  
\v 28 Ja̱ maca joꞌyaëpi esa etani sai ti̱ꞌapi, yequëre i̱ cajeire, cuiꞌne necaiquëre ti̱ꞌani ñaje tëcana tse̱ani huani je̱o huëopi, ñeje caquë: ‘Sa̱ijëꞌë, mëꞌë yëꞌëre doꞌi payere.’ Ja̱ë cato aꞌri maña i̱te doꞌi paquëni ja̱je yoꞌopi.  
\v 29 Ja̱ maca i̱ cajeipi doꞌre jaꞌruni se̱jiꞌi: ‘Quëcojë̱ꞌë, sa̱ijaꞌquë aꞌë, siꞌaye mëꞌëre doꞌi paye.’  
\v 30 Ja̱je catoje̱ yequëpi coequë coa ai jerepa pa̱ire coꞌa hue̱ꞌñana sani copi, sa̱isi maca etoja̱ꞌquë api, caquë.  
\v 31 Ja̱ maca ëjaë joꞌyapi iyere ñani ai coꞌa ju̱ꞌijë sani quëahuë, i̱ohuaꞌi ñaseꞌere siꞌaye.  
\v 32 Ja̱ maca i̱ ëjaëpi jëjo saopi, i̱te soija̱ꞌcohuaꞌire. Soini capi, i̱te: ‘Coꞌa merepa coꞌa joꞌyaë. Yëꞌëpi mëꞌëre sa̱i deꞌhuacaëꞌë, siꞌaye mëꞌë doꞌi paꞌiseꞌe mëꞌëpi se̱ina.  
\v 33 Mëꞌëje cuiꞌne mëꞌë cajeire quëcoquë sa̱i deꞌhuacaiye pajiꞌi, yëꞌë mëꞌëre teaye caquëna, sa̱i deꞌhuacaiseꞌeje̱.’  
\v 34 Ja̱ maca i̱ ëjaëpi pë̱i ja̱je yoꞌosi doꞌire cojë̱ꞌë, cua̱ñepi, siꞌaye sa̱ina, je̱ojëꞌë caquë.” 
\p  
\v 35 Jesupi ja̱je ca tëjiquë capi: 
\p “Ja̱je cuiꞌne yëꞌë jaꞌquë maꞌtëmo paꞌiquëje̱ mësaruteje̱ yoꞌoja̱ꞌquë api, mësarupi pa̱i ñape cajeire joyore papi coꞌaye yoꞌoseꞌe sa̱i deꞌhuacaiye pa̱cohuaꞌire.” 
\c 19  
\s1 Jesús Yeꞌyaseꞌe Nomiore Je̱ocoye Ayere 
\r (Mr 10.1-12; Lc 16.18) 
\p  
\v 1 Jesús iye coca casi jeteyoꞌje Galileapi sajiꞌi. Sai Judea quëꞌrona Jordán tsiaya quëꞌrona ë̱së mëi te̱ꞌtena ti̱ꞌapi.  
\v 2 Jai pa̱i i̱te peꞌtehuë. Peꞌterena, ja̱rona ju̱ꞌicohuaꞌire jujupi.  
\v 3 Ja̱ maca fariseohuaꞌi Jesure tsioja̱ni se̱iꞌë, tayo sehuouna, tse̱añuꞌu cajë ñeje: 
\p “¿Nëjore je̱ocoye paꞌiquë coa aꞌri maña yequere yoꞌona?” 
\p  
\v 4 Cajëna, i̱pi ja̱ohuaꞌire sehuopi: 
\p “¿Ñamaꞌcohuaꞌi aꞌni, toyaseꞌe caye siꞌaye duꞌru paꞌi huëoseꞌe nesiquëpi ‘Nepi ë̱mëre cuiꞌne nomiore’?  
\v 5 Cuiꞌne caji: ‘Ja̱je paꞌina, pëca jaꞌquëre cuiꞌne pëca jaꞌcore je̱oni nëjona tsioni cayaohuaꞌi paꞌimaꞌpë coa teꞌije̱ paꞌiohuaꞌi paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.’  
\v 6 Ja̱je paꞌina, cayaohuaꞌi paꞌiye paja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Coa ai jerepa teꞌi paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Ja̱je paꞌina, ë̱mëpi nëjore je̱ocoye peoji, Maijaꞌquë ñaquë tsioseꞌe.” 
\p  
\v 7 Ja̱ maca i̱te se̱iꞌë: 
\p “¿Me yoꞌoquë Moisés nëjore je̱ocoye paꞌiji, toya jaꞌhuana je̱oco doꞌire toyani cua̱ñeiꞌni?” 
\p  
\v 8 Cajëna, Jesupi capi: 
\p “Mësaru jëa joyo paꞌi doꞌire Moisés je̱ocoye deꞌoji, capi. Duꞌru paꞌi huëo maca cato ja̱je paꞌiye pa̱pi.  
\v 9 Ja̱je paꞌina, yëꞌëpi cayë. Yequë ë̱mëohuaꞌire yoꞌomaꞌona je̱oconi yequë nomiore huejaquë pani tsoe coꞌa deꞌopi, yecore yoꞌo doꞌire. Cuiꞌne je̱ocosi nomioni po̱sëpi huejaquë panije cuiꞌne coꞌa deꞌoji, ë̱jëre paconi yoꞌoquë.” 
\p  
\v 10 Ja̱ maca i̱ yeꞌyacohuaꞌipi cahuë: 
\p “Ja̱je paꞌiye sëte ë̱mëpi nomiore huejaye coꞌaji.” 
\p  
\v 11 Cajëna, Jesupi capi: 
\p “Siꞌaohuaꞌi iye asaye peoji. Coa Maijaꞌquë ta̱ꞌñe asaye i̱sisicohuaꞌiseꞌe asaye paꞌiji.  
\v 12 Iye doꞌire yecohuaꞌi ë̱mëohuaꞌi huejamaꞌcohuaꞌi paꞌiyë. Tsi̱ꞌnëna coꞌa deꞌosicohuaꞌi ai deꞌoyë, pa̱ipi huejamaꞌpë paꞌija̱jë cajë coꞌa deꞌhuasicohuaꞌi paꞌiyë. Yecohuaꞌipi huejamaꞌcohuaꞌi paꞌiyë, maꞌtëmo ayere cajë. Iye yëꞌë caseꞌe yëquëpi ja̱je pasiꞌi cuasani ja̱je huejamaꞌquë paꞌijë̱ꞌë. Pa̱i ñape ti̱ñe paꞌi doꞌire ë̱mëohuaꞌi huejaye pa̱ñë. Yecohuaꞌipi hueja ti̱ꞌañe paꞌija̱ꞌcohuaꞌipi ai deꞌoyë. Pa̱ipi huejamaꞌpë paꞌija̱ꞌcohuaꞌire nesicohuaꞌipi pa̱ñë. Yecohuaꞌipi maꞌtëmo paꞌiyere cajë huejaye pa̱ñë. Ja̱je pasiꞌi cani ja̱je paꞌijë̱ꞌë, ai cuasaquëpi.” 
\s1 Jesupi Tsi̱re Deꞌoyerepa Cacaiye 
\r (Mr 10.13-16; Lc 18.15-17) 
\p  
\v 13 Ja̱ maca tsi̱re Jesús quëꞌrona dahuë, i̱pi jëñapi patoquë se̱cacaija̱quë cajë. Ja̱je yoꞌojëna, i̱ yeꞌyacohuaꞌipi tsi̱re dacohuaꞌire damaꞌpë cajë ë̱sehuë.  
\v 14 Ja̱je cajëna, Jesupi capi: 
\p “Coa ñajëꞌë, tsi̱ i̱ohuaꞌiseꞌe yëꞌë quëꞌrona daija̱jë. Ë̲semaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Maꞌtëmo cato ja̱ohuaꞌije̱ paꞌiohuaꞌi tse̱coa.” 
\p  
\v 15 Ja̱ maca tsi̱re i̱ jë̱ñapi patoquë yoꞌo tëjini sajiꞌi, yequë hue̱ꞌñana. 
\s1 Po̱sëpi Jaiye Coꞌamaña Paquëpi Jesure Caseꞌe 
\r (Mr 10.17-31; Lc 18.18-30) 
\p  
\v 16 Po̱sëpi jaiye coꞌamaña paquëpi Jesure sani se̱jiꞌi: 
\p “Deꞌo yeꞌyaquë. ¿I̱que deꞌo coꞌamañare yoꞌoja̱ꞌquë aꞌni, maꞌtëmo ti pani huesëye ti̱ꞌasiꞌi cani?” 
\p  
\v 17 Caquëna, Jesupi capi, i̱te: 
\p “¿Me yoꞌoquë deꞌoquë caquëꞌni, yëꞌëre? Peoji, deꞌoquë. Coa teꞌi paꞌiji, ja̱ë cato Diusupi. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare mëꞌëpi ti paꞌi hue̱ꞌña cacaye yëni sehuoye paꞌiji, cua̱ñeseꞌere.” 
\p  
\v 18 Caquëna, po̱sëpi i̱te capi: 
\p “¿Je aꞌni, i̱ti yëꞌë sehuo ja̱ꞌñe?” 
\p Caquëna, Jesupi capi, i̱te: 
\p “Huani je̱omaꞌë paꞌijë̱ꞌë, yequë. Nëjore yecore yoꞌomaꞌë paꞌijë̱ꞌë. Coꞌamaña ñamaꞌë. Yecohuaꞌire cosomaꞌë paꞌijë̱ꞌë.  
\v 19 Deꞌoye sehuojë̱ꞌë, mëꞌë jaꞌquëre cuiꞌne më jaꞌcore. Cuiꞌne oijë̱ꞌë, më quë̱no maca paꞌiquëre mëꞌëjaꞌa coꞌye oiyeje̱ paꞌye.” 
\p  
\v 20 Po̱sëpi i̱te capi: 
\p “Siꞌaye iye tsihuaꞌë paꞌinëpi deꞌoye yoꞌosiquë aꞌë. ¿Ja̱je paꞌito i̱quepi caraquëꞌni, yëꞌëre?” 
\p  
\v 21 Caquëna, Jesupi sehuopi, i̱te: 
\p “Mëꞌëpi deꞌoquërepa pasiꞌi cani sani mëꞌë payere i̱siquë curiquë nequë cuiꞌne peocohuaꞌini coa i̱sijë̱ꞌë. Ja̱ macataꞌa mëꞌë maꞌtëmore jaiye coꞌamaña paye paꞌiji. Ja̱ jeteyoꞌje dani tuijë̱ꞌë, yëꞌëre.” 
\p  
\v 22 Ja̱je caquëna, iyere po̱së asani ai oi sajiꞌi, jaiye coꞌamaña paquë sëte. 
\p  
\v 23 Ja̱ maca Jesupi i̱ yeꞌyacohuaꞌire capi: 
\p “Nuñerepa cayë, mësarute. Ai jëaji, maꞌtëmo jaiye coꞌamaña pacohuaꞌipi cacaye.  
\v 24 Cayë, ti̱jupë mësarute. Camellore miu ñaca cojeja̱ꞌa sa etoja̱iñe peoji. Ja̱je paꞌitaꞌare ai jerepa jëaji, jaiye coꞌamaña pacohuaꞌipi maꞌtëmo cacaye.” 
\p  
\v 25 Ja̱re i̱ yeꞌyacohuaꞌipi asani ai cuasajë i̱ohuaꞌija̱ꞌa sa̱ꞌñe se̱iꞌë: “¿Ja̱je paꞌito nepi huasosicohuaꞌi paꞌiye paꞌiquëꞌni, cajë?” 
\p  
\v 26 Jesupi ñani capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Pa̱ire cato caca ti̱ꞌañe peoji. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare Maijaꞌquëre cato neñe paꞌiji, siꞌaye.” 
\p  
\v 27 Ja̱ maca Pedropi capi, i̱te: 
\p “Ëjaë, yëquë siꞌaye yëquë coꞌamaña paseꞌe je̱oni mëꞌëre tuëꞌë. ¿Ja̱je yoꞌosicohuaꞌi i̱quere yëquë paja̱ꞌcohuaꞌi aꞌni?” 
\p  
\v 28 Cajëna, Jesupi sehuopi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Nuñerepa cayë, mësarute. Ja̱ muꞌse siꞌaye huajëye deꞌosi maca Pa̱i Mamaquëpi i̱ ñuꞌi saihuëna Ëjaërepa jaꞌrusi maca, mësaru yëꞌëre tuisicohuaꞌije̱ jaꞌruja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, doce ñuꞌi saihuë̱ana, doce tsëcapë̱a Israel pa̱i yoꞌoseꞌe ña deꞌhuaja̱ꞌcohuaꞌipi.  
\v 29 Huëꞌe pa̱nitaꞌa aꞌyëre, aꞌyore, pa̱nitaꞌa jaꞌquëre, pa̱nitaꞌa jaꞌcore, pa̱nitaꞌa nëjore, pa̱nitaꞌa mamajëre, pa̱nitaꞌa yejare yëꞌë doꞌire je̱osicohuaꞌi cato cien paꞌye jerepa paja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, cuiꞌne ti pani huesëyere paja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.  
\v 30 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare jai pa̱i yure duꞌru paꞌicohuaꞌipi tëjiohuaꞌirepa paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, cuiꞌne yure jeteyoꞌjerepa paꞌisicohuaꞌipi duꞌru acohuaꞌi paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. 
\c 20  
\s1 Coꞌamaña Necohuaꞌi Yoꞌoyeje̱ Paꞌye Quëaseꞌe 
\p  
\v 1 Maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte cato jai tsio paquëpi nea hue̱ꞌñarepa coꞌamaña necaicohuaꞌire coꞌesiꞌi, cuiyaꞌi tëaja̱ꞌcohuaꞌire caquë saiseꞌeje̱ paꞌye aꞌë.  
\v 2 Coꞌamaña necaicohuaꞌire ti̱ꞌani teꞌe muꞌse yoꞌo doꞌire teꞌe ëja jaꞌhua sa̱isiꞌi, capi. Ja̱je quëani ne deꞌhuani jëjo saopi, i̱ tsio necaija̱ꞌcohuaꞌire.  
\v 3 Nea hue̱ꞌña nueve paꞌi maca etani sajiꞌi. Sai ñaquëna, nemaꞌcohuaꞌipi jai pa̱i quëꞌrore coa paëꞌë.  
\v 4 Paꞌijëna, capi, ja̱ohuaꞌire: ‘Mësaruje̱ sani yëꞌë tse̱ tëacaijë̱ꞌë, sa̱isiꞌi, i̱ti sa̱iñe paꞌiyeje̱’ caëna. Ja̱ maca saëꞌë, tëaja̱ꞌcohuaꞌipi.  
\v 5 Muꞌse jopo paꞌi maca tsio aquë etani sajiꞌi. Saisiquëpi tres paꞌi maca sani co̱pi, ja̱re cuiꞌne pa̱ire coꞌequë.  
\v 6 Saisiquëpi cuiꞌne neato cinco paꞌi maca, sani co̱pi. Sani ti̱ꞌapi, pa̱i coa paꞌi hue̱ꞌñare yoꞌomaꞌpë coa nëcacohuaꞌire. Ñani capi: ‘¿I̱quere yoꞌojë siꞌa muꞌse coa paꞌiyeꞌni?’  
\v 7 Caquëna, i̱ohuaꞌipi cahuë, i̱te: ‘Yëquëre yecohuaꞌije̱ coꞌamaña nejëꞌë cajë cua̱ñeseꞌe peocohuaꞌi aꞌë.’ Cajëna, i̱ohuaꞌire capi: ‘Ja̱je paꞌito sani mësaruje̱ yëꞌë coꞌamañare necaijë̱ꞌë.’  
\v 8 Ñami deꞌosi maca i̱ti tsio aquëpi coꞌamaña necaicohuaꞌire ñacaiquëre soini capi: ‘Coꞌamaña nesi doꞌire sa̱ijëꞌë. Jeteyoꞌje cacasicohuaꞌini sa̱ijëꞌë duꞌru sa̱ini jeteyoꞌje duꞌru cacasicohuaꞌire sa̱ijëꞌë.’  
\v 9 Caëna, coꞌamaña nesicohuaꞌire soiquëna, neato cinco paꞌi maca cacasicohuaꞌipi daëꞌë. Datena, teꞌe muꞌse yoꞌosi doꞌi jaꞌye sa̱ipi.  
\v 10 Ja̱ jeteyoꞌje duꞌru cacasicohuaꞌire soiquëna, cuasahuë, jerepa curiquë nejaꞌcohuaꞌi aꞌë, cajë. Ja̱je cuasasicohuaꞌitaꞌare pa̱i ñapere teꞌe muꞌse yoꞌoseꞌe jaꞌye sa̱ipi.  
\v 11 Ja̱je sa̱i cua̱ñoni sa̱ñope ca huëohuë, i̱ti coꞌamaña paquëni,  
\v 12 ñeje cajë: ‘Icohuaꞌi jeteyoꞌje cacasicohuaꞌi cato coa teꞌe hora nehuë. Ja̱je nesicohuaꞌitaꞌare yëquë siꞌa muꞌse coꞌamaña nejë, ë̱së uquëna, quëcojë nesicohuaꞌire sa̱iñe jaꞌye sa̱ihuë, mëꞌë.’  
\v 13 Ja̱je cajëna, i̱ti tsio aquëpi sehuopi, ja̱ohuaꞌi aquëre ñeje: ‘Cajei, coꞌaye yoꞌomaꞌë paꞌiyë, mëꞌëre. ¿Mëꞌëje pa̱ipi teꞌe muꞌse ne doꞌire, sa̱ijëꞌë caquë yëꞌë ja̱ꞌre co̱ni, ne deꞌhuasiquëtaꞌa?  
\v 14 Ja̱je paꞌito iye mëꞌë ne doꞌi i̱ni saijë̱ꞌë. Yëꞌëpi yëë mëꞌëre i̱siye jaꞌye iquëreje̱ i̱siyë, jeteyoꞌje cacasiquëreje̱.  
\v 15 ¿Mëꞌëpi cuasani yëꞌë curiquëre, yëꞌë yëyeje̱ paꞌye yoꞌoye peoji, cuasaquë? ¿Pa̱nitaꞌa coa jaiye pasiꞌi cuasaquëna, pë̱ti ëaye mëꞌëre nëiquë yëꞌëpi pa̱ire oiquëpi yoꞌoquëna?’  
\v 16 Ja̱je paꞌina, jeteyoꞌje paꞌisicohuaꞌipi duꞌru acohuaꞌi paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Cuiꞌne duꞌru acohuaꞌipi jeteyoꞌje paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Ja̱je paꞌina, jai pa̱i soisicohuaꞌi paꞌiyë. Paꞌijëtaꞌare, sahuani joꞌya nesicohuaꞌipi aꞌri jaꞌi pa̱i paꞌiyë.” 
\s1 Jesús I̱ Ju̱ꞌi Ja̱ꞌñere Quëaye 
\r (Mr 10.32-34; Lc 18.31-34) 
\p  
\v 17 Jesús Jerusalén maꞌare paꞌi i̱ doce yeꞌyacohuaꞌire i̱ohuaꞌiseꞌere ti̱ro sani capi: 
\p  
\v 18 “Mësarupi ñañë, mai Jerusalénna mëi huëoye, Pa̱i Mamaquëre Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaohuaꞌina cuiꞌne cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌina i̱sija̱ꞌtona, i̱sisi maca ja̱ohuaꞌipi huani je̱ojaꞌquë api cajë,  
\v 19 ti̱ pa̱ina i̱sija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. I̱sirena, ja̱ohuaꞌipi i̱te cueꞌcuejë tëꞌcajë yoꞌoni, so̱quë sarahuana que̱jajë cajë. Ja̱je yoꞌosicohuaꞌitaꞌare toaso̱ muꞌseña paꞌi maca huëija̱ꞌquë api.” 
\s1 Jacobo Cuiꞌne Juan Pëca Jaꞌco Se̱seꞌe 
\r (Mr 10.35-45) 
\p  
\v 20 Jesús quëꞌrona Jacobo cuiꞌne Juan pëca jaꞌcopi Zebedeo mamajë ja̱ꞌre co̱ni doꞌre jaꞌruo, Jesús ña hue̱ꞌñana necai ja̱ꞌñere se̱siꞌi caco.  
\v 21 Ja̱ maca i̱pi se̱jiꞌi, i̱ote: 
\p “¿I̱quere yëcoꞌni, mëꞌë?” 
\p Caquëna, sehuo, ñeje: “Yëꞌë caya mamajëre mëꞌë paꞌi te̱ꞌtena ëjaohuaꞌire neni mëꞌë ëja te̱ꞌtena yequëre cuiꞌne ari te̱ꞌtena ñocaijë̱ꞌë.” 
\p  
\v 22 Cacona, Jesupi sehuopi: 
\p “Cuasaye peoye huesërepa se̱ñë, mësaru. ¿Mësaru deꞌhue tëto sani ti̱ꞌañe, yëꞌë së̱je co̱no tëto sai ja̱ꞌñeje paꞌye, cuiꞌne do cua̱ño ti̱ꞌañe yëꞌë do cua̱ño ja̱ꞌñeje paꞌye?” 
\p Ja̱ohuaꞌipi cahuë: 
\p “Ti̱ꞌañë.” 
\p  
\v 23 Cajëna, i̱pi capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Nuñerepa cayë, ja̱je paꞌijë̱ꞌë. Mësaru tëto saija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, iye së̱je co̱nojaꞌa. Cuiꞌne yëꞌë do cua̱ñoseꞌeje̱ do cua̱ñojaꞌcohuaꞌi aꞌë. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare ëja te̱ꞌte cuiꞌne ari te̱ꞌtena jaꞌruye cato yëꞌëpi i̱siye peoji. Yëꞌë jaꞌquëpi i̱ ne deꞌhuacaisicohuaꞌina i̱sija̱ꞌquë api.” 
\p  
\v 24 Ja̱je caquëna, diez i̱ yeꞌyacohuaꞌipi iyere asani sa̱ñope pë̱ti huëohuë, caya huaꞌire.  
\v 25 Ja̱je sa̱ñope yoꞌoye paꞌina, Jesupi soini capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Mësaru, tsoe ta̱ꞌñe asayë. Iye yeja pa̱i ëjaohuaꞌi cato siꞌa coꞌamaña meñe payë, cuiꞌne i̱ohuaꞌi huëꞌehuë maca acohuaꞌipi mëñe ëjaohuaꞌire payë, i̱ohuaꞌire.  
\v 26 Ja̱je paꞌye peosipi, mësarute cato. Ai jerepa paꞌi pasiꞌi caquëpi yecohuaꞌire necaiquë paꞌiye paꞌiji.  
\v 27 Cuiꞌne mësaru aquëpi duꞌru aquë pasiꞌi caquë pani yecohuaꞌini necaiquëpi joꞌyaë paꞌiye paꞌiji.  
\v 28 Pa̱i Mamaquëje̱ paꞌiohuaꞌi paꞌiye paꞌiji. Ja̱ë je̱ꞌquë daimaꞌë pajiꞌi, yecohuaꞌipi necaija̱jë caquë. Coa ai jerepa necasiꞌi caquë dajiꞌi, i̱ paꞌiye doꞌipi jai pa̱i deꞌoye paꞌi ja̱ꞌñe necasiꞌi caquë.” 
\s1 Jesupi Cayaohuaꞌire Ñamaꞌcohuaꞌire Jujuseꞌe 
\r (Mr 10.46-52; Lc 18.35-43) 
\p  
\v 29 Jericó daripëpi etani saijëna, jai pa̱i Jesure tuëꞌë.  
\v 30 Saijëna, ja̱rote cayaohuaꞌi ñamaꞌcohuaꞌipi paëꞌë, maꞌa yëꞌquë macare. Paꞌicohuaꞌipi Jesupi tëtosaiji asani cuihuë: 
\p “Ëjaë, David Mamaquë, yëquë mañare teaye ñani co̱caijë̱ꞌë.” 
\p  
\v 31 Cajëna, pa̱ipi cuimaꞌpë paꞌijë, cahuë. Ja̱je catoje̱ ai jerepa cuihuë: 
\p “Ëjaë, David Mamaquë yëquë mañare teaye ñani co̱caijë̱ꞌë.” 
\p  
\v 32 Ja̱ maca Jesús nëcaja̱ni ñamaꞌcohuaꞌire soini se̱jiꞌi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “¿I̱quere necaija̱quë cajë yëyeꞌni, yëꞌëre?” 
\p  
\v 33 Caquëna, ja̱ohuaꞌipi sehuohuë: 
\p “Ëjaë, yëquë ñañere yëyë.” 
\p  
\v 34 Cajëna, Jesupi teaye paꞌiohuaꞌire ñani oi patopi, ñaco ca̱na. Ja̱je patoquëna, i̱ti macapi tsoe ñacohuaꞌi paëꞌë. Paꞌijë Jesure tuëꞌë. 
\c 21  
\s1 Jesupi Jerusalén Cacaseꞌe 
\r (Mr 11.1-11; Lc 19.28-40; Jn 12.12-19) 
\p  
\v 1 Jerusalén jaꞌye macare paꞌijë ti̱ꞌahuë, Betfagé daripëna, Olivos ai cu̱tihuë quë̱no maca paꞌicona. Ja̱ropi Jesús cayahuaꞌire i̱ yeꞌyacohuaꞌire jëjo saopi.  
\v 2 Jëjo saoquë capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Saijë̱ꞌë, je̱ꞌñerepa paꞌi daripëna. Ja̱rona ti̱ꞌajaꞌcohuaꞌi aꞌë, burra sëa nëosicopi. Burrito ja̱ꞌre co̱ni nëiona, ñani joyeni dacaijë̱ꞌë.  
\v 3 Ja̱je sajëna, yecohuaꞌipi ¿me nejaꞌquëni, saye? Cato cajë̱ꞌë: ‘Ëjaëpi cusiꞌi’ caëna, yoꞌoyë. Esa coꞌyoja̱ꞌquë api, cuni tëjini.” 
\p  
\v 4 Iye cato yoꞌoseꞌe pajiꞌi tsoe aquë Maijaꞌquëre quëacaiquë toyaquë caquë paꞌiseꞌepi ti̱ꞌaquëna ñeje toyaseꞌepi: 
\q1  
\v 5 Sión daripëre cajë̱ꞌë: 
\q1 “Ñajëꞌë. Mëꞌë ëjaëre papi mëꞌëna daiji, 
\q1 Jerepa paꞌi aꞌë cuasamaꞌquëpi burroni ñuꞌi 
\q1 Coꞌamaña hueꞌeco burra mamaquëni ñuꞌi.” 
\p  
\v 6 Ja̱ maca i̱ yeꞌyacohuaꞌipi sani Jesús cua̱ñeseꞌeje̱ yoꞌohuë.  
\v 7 Burrare cuiꞌne i̱o mamaquëre dani ca̱ñapi i̱ohuaꞌi jetena jajehuë. Jajerena, ja̱ maca Jesupi mëni jaꞌrupi.  
\v 8 Ja̱ maca jai pa̱i paꞌiye sëte ca̱ñapi maꞌana jajehuë. Yecohuaꞌipi so̱quë capë̱are tëtejë maꞌana o̱ehuë, sihuajë.  
\v 9 Ja̱ maca duꞌru sai pa̱i cuiꞌne jeteyoꞌje dai pa̱ipi cui huëohuë: 
\p “¡Deꞌoquëre pani, pa̱i ëjaë David mamaquë! ¡Ëjaërepa mami hueꞌequëpi daiji, deꞌoquëpi! ¡Deꞌoquëre papi, Maijaꞌquë!” 
\p  
\v 10 Jesús Jerusalén cacasi maca siꞌa pa̱i i̱ti daripë paꞌicohuaꞌi ai cuasajë yecohuaꞌire se̱iꞌë: 
\p “¿I̱queiꞌni, iquë?” 
\p  
\v 11 Cajëna, pa̱ipi cahuë: 
\p “Iquë cato Maijaꞌquëre quëacaiquë api Jesupi, Nazaret Galilea aquë api.” 
\s1 Jesupi Maijaꞌquë Huëꞌere Tsoa To̱seꞌe 
\r (Mr 11.15-19; Lc 19.45-48; Jn 2.13-22) 
\p  
\v 12 Ja̱ jeteyoꞌje Jesús cacapi, Maijaꞌquëre huëꞌena. Cacani siꞌaohuaꞌire huerojë cuiꞌne i̱sijë yoꞌocohuaꞌire hueꞌsena eto saopi, ja̱ro paꞌisicohuaꞌire mesaña po̱ꞌne ta̱ño saopi, curiquë pa̱ire cambiaseꞌe cuiꞌne suꞌtere i̱sicohuaꞌi ñuꞌi saije̱ po̱ꞌne ta̱ño saopi.  
\v 13 Ja̱je yoꞌoquë capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Toyaseꞌe caji, ñeje: ‘Yëꞌë huëꞌe cato Maijaꞌquëre se̱ huëꞌe hueꞌyosicoa.’ Ja̱je paꞌiquëtaꞌare mësaru cato coꞌamaña ñaohuaꞌi tuꞌaro neni yoꞌoyë.” 
\p  
\v 14 Maijaꞌquëre se̱ huëꞌena ñamaꞌcohuaꞌi cuiꞌne doꞌpëcohuaꞌi daëꞌë. Jesús quëꞌrona daijëna, i̱pi jujupi.  
\v 15 Ja̱je yoꞌoquëna, Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaohuaꞌipi cuiꞌne cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌipi iye pa̱i yoꞌo ti̱ꞌa maꞌñere yoꞌoquëna, ñahuë. Cuiꞌne tsi̱pi Maijaꞌquë huëꞌepi ai ñeje cuijë cajëna, asahuë. ¡Deꞌoquëre papi David mamaquë pa̱i Ëjaë! Ja̱je cajëna, asani pë̱ijë,  
\v 16 Jesure cahuë: 
\p “¿Asaquë, mëꞌë ja̱ohuaꞌi mëꞌëre cuijë caye?” 
\p Cajëna, Jesupi sehuopi: 
\p “Jë̱jëꞌë, asayë. ¿Mësaru ñamaꞌcohuaꞌi aꞌni, toyaseꞌe ñeje caye? 
\q1 Mëꞌëpi aꞌricohuaꞌi mañare cuiꞌne oje tsu̱ꞌsucohuaꞌire nehuë, 
\q1 Maijaꞌquëre deꞌoyerepa jë̱jëjaꞌcohuaꞌëre.” 
\p  
\v 17 Ja̱je cani sajiꞌi, yequë aꞌri daripë Betaniana. Ja̱rona ñami pëapi. 
\s1 Quë̱imaꞌ So̱quë Yëre Jesús Pë̱i Caseꞌe 
\r (Mr 11.12-14, 20-26) 
\p  
\v 18 Nea hue̱ꞌña Jesús pa̱i daripëpi coꞌiquëna, a̱i ëaye nëjiꞌi.  
\v 19 Nëina, maꞌa yëꞌquë maca nëca yëre jaꞌye maca tsioja̱ni ñaquëna, ti peoyë pajiꞌi. Quë̱imaꞌ ñë, coa jaꞌoseꞌe pajiꞌi. Ja̱ maca Jesupi capi, so̱quë yëre: 
\p “¡Yuretaꞌa ti quë̱imaꞌo paꞌijë̱ꞌë cua̱ñeñë, mëꞌëre!” 
\p Ja̱je i̱ ca macapi cue̱ne huesësico pacoꞌë.  
\v 20 Iyere ñani i̱ yeꞌyacohuaꞌipi ai cuasajë Jesure se̱iꞌë: 
\p “¿Me yoꞌoquë so̱quë yë esarepa cue̱ne huesëcoꞌni?” 
\p  
\v 21 Cajëna, Jesupi sehuopi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Nuñerepa cayë. mësarute. Mësarupi neñe paꞌiji cuasacohuaꞌi pani jëa coeye peoni yëꞌë so̱quë yë caëna, yoꞌoseꞌeje̱ yoꞌoye paꞌiji. Iye cu̱tihuëre cacohuaꞌi pani cayë: ‘Iye macapi sani jai tsiayana sa duꞌijë̱ꞌë.’ Ja̱je ca maca tsoe yoꞌoseꞌe paꞌiye paꞌiji.  
\v 22 Cuasare pajë se̱cohuaꞌi pani siꞌaye mësaruseꞌe ti̱ꞌajaꞌcohuaꞌi aꞌë.” 
\s1 Jesús Cua̱ñeñerepa Paꞌiye 
\r (Mr 11.27-33; Lc 20.1-8) 
\p  
\v 23 Ja̱ maca Jesús Maijaꞌquë huëꞌena paꞌi yeꞌyapi. Jarote ja̱ yëꞌtaꞌa yeꞌyaquëna, Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaohuaꞌi cuiꞌne judío pa̱i aiohuaꞌi tsio dani i̱te se̱iꞌë: 
\p “¿I̱que cua̱ñeñepi iye coꞌamaña yoꞌoquëꞌni? ¿Nepi mëꞌëre iye cua̱ñe tutu paquëre nereꞌni?” 
\p  
\v 24 Cajëna, Jesupi sehuopi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Yëꞌëje̱ cuiꞌne mësaruteje̱ se̱siꞌi. Iye se̱seꞌere sehuorena, yëꞌëje̱ quëasiꞌi iye coꞌamaña yoꞌo tutu aye.  
\v 25 ‘¿Ne cua̱ñesiquëpi paquëꞌni, Juan oco doquë, Maijaꞌquë pa̱nitaꞌa pa̱ipi cua̱ñesiquë paquë?’ ” 
\p Caëna, ja̱ maca sa̱ꞌñe ca huëohuë, i̱ohuaꞌija̱ꞌa ñeje: 
\p “Maijaꞌquë jëjo daosiquë pajiꞌi, cato i̱pi sehuoja̱ꞌquë api, maire: ‘¿Ja̱je paꞌiquëtaꞌare me yoꞌojë mësaru asamaꞌpë pateꞌni?’  
\v 26 Cuiꞌne ‘maipi pa̱i cua̱ñesiquë pajiꞌi’ canije caꞌrayë, pa̱ire. Juanre cato Maijaꞌquë cocare quëaquë pajiꞌi cuasayë, pa̱ije.” 
\p  
\v 27 Ja̱je paꞌina, cahuë, Jesure: 
\p “Huesëyë, yëquë.” 
\p Cajëna, i̱je capi: 
\p “Yëꞌëje̱ quëaye pa̱ñë, iye coꞌamaña yoꞌo tutu cua̱ñequëre.” 
\s1 Caya Mamajë Yoꞌoye Ayere Quëaye 
\p  
\v 28 Jesupi capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “¿Me cuasayeꞌni, mësaru iyere asani? Pa̱ipi caya mamajëre paquëpi capi, ja̱ohuaꞌi aquëni: ‘Tsihuaꞌë, yure sani yëꞌë coꞌamañare necaijë̱ꞌë, cuiyaꞌi tëayere.’  
\v 29 Mamaquëpi sehuopi: ‘Pa̱ñë.’ Ja̱je casiquëtaꞌa ti̱ñe cuasa ñajani sani coꞌamaña nepi.  
\v 30 Ja̱ jeteyoꞌje sani yequëre capi, cuiꞌne caquëna, i̱pi sehuopi: ‘Jaë, jaꞌquë sasiꞌi.’ Casiquëtaꞌa saiye pa̱pi.  
\v 31 ‘¿Ja̱je paꞌito jequëpi pëca jaꞌquë yëseꞌe necaquëꞌni, ja̱ohuaꞌi aquë?’ ” 
\p Caquëna, ja̱ohuaꞌipi cahuë: 
\p “Duꞌru aquë.” 
\p Ja̱ maca Jesupi capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Nuñerepa cayë, mësarute. Paꞌi doꞌi curi se̱cohuaꞌi, cuiꞌne ë̱mëohuaꞌire yoꞌoroja̱icohuaꞌipi, maꞌtëmo duꞌru cacaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, mësaru ja̱ cacamaꞌpëna.  
\v 32 Juan oco doquëpi mësarute quëapi. I̱ti paꞌiyere quëaquëtaꞌare mësarupi asamaꞌpë paëꞌë. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare paꞌi doꞌi curiquë se̱cohuaꞌipi cuiꞌne siꞌa ë̱mëohuaꞌire yoꞌocohuaꞌipi asajë po̱nëhuë. Ja̱je siꞌaye ñajëtaꞌa mësaru po̱nëmaꞌpë paëꞌë. 
\s1 Coꞌacohuaꞌi Yoꞌoye Ayere Quëaye 
\r (Mr 12.1-12; Lc 20.9-19) 
\p  
\v 33 Asajë̱ꞌë, yure iye quëayere. Jai tsio paquëpi ta̱pi, pi̱si cuiyaꞌire. Ta̱ni tsioja̱ꞌa tëhuo tëꞌija̱jiꞌi cuiꞌne cuiyaꞌi suja̱ꞌcoreje̱ nepi, cuiꞌne jai ë̱më huëꞌeje̱ nepi, i̱opi tuijë siꞌa tsio ñajaꞌcore yahue i̱macohuaꞌire. Ja̱ jeteyoꞌje coꞌamaña necohuaꞌire coꞌeni necaijë̱ꞌë cani soꞌona sajiꞌi.  
\v 34 Saisiquëpi tëa muꞌseña ti̱ꞌasi maca jëjo daopi, i̱ joꞌyare. Sani i̱te coꞌamaña necaicohuaꞌina se̱jëna, ja̱ohuaꞌipi i̱te cajë nëocaiseꞌere i̱sija̱jë caquë.  
\v 35 Ja̱je caquë jëjo saosiquëtaꞌare coꞌamaña necohuaꞌipi i̱ joꞌya mañare tse̱ani tëꞌcahuë, teꞌire. Yequëni coa huani je̱ohuë. Cuiꞌne yequëni quë̱na pë̱api je̱a huëohuë.  
\v 36 Ja̱je yoꞌoruje̱ i̱ti tse̱ aquëpi ti̱jupë duꞌru jëjo daoseꞌe se̱ña maca jai pa̱ire jëjo daopi, i̱ joꞌyare. Ja̱je jëjo daoruje̱ coꞌamaña necohuaꞌipi cuiꞌne ja̱ohuaꞌireje̱ yoꞌohuë. 
\p  
\v 37 Ai tëjiyerepa jëjo daopi, i̱ mamaquëre pani, ‘oijë dahuëre ñajaꞌcohuaꞌi aꞌë, cuasaquë.’  
\v 38 Ja̱je jëjo daosi maca i̱ mamaquëni ñani, coꞌamaña necohuaꞌipi i̱ohuaꞌija̱ꞌa sa̱ꞌñe cahuë: ‘Iquë api, i̱ti coꞌamaña tse̱ aquë deꞌoja̱ꞌquë. Ja̱je paꞌito huani je̱oñuꞌu, maipi iye yeja tse̱ acohuaꞌi paꞌija̱ꞌcohuaꞌi.’  
\v 39 Ja̱je cani tse̱ani tsiopi hueꞌsena etoni sani huani je̱ohuë.” 
\p  
\v 40 Ca tëjini Jesús se̱jiꞌi: 
\p “I̱ti tsio aquëpi daisiquë pani, ¿me nejaꞌquë aꞌni, coꞌamaña necohuaꞌire?” 
\p  
\v 41 Caquëna, ja̱ohuaꞌipi cahuë, i̱te: 
\p “Huani je̱ojaꞌquë api, ti oiye peoye coꞌacohuaꞌire. Yoꞌoni yecohuaꞌini coꞌeni tsio coꞌamaña nejaꞌcohuaꞌire je̱osipi. Je̱ona, quë̱i maca ti̱ꞌaëna, tëani i̱te i̱sija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, i̱te cajë necaiseꞌere.” 
\p  
\v 42 Ja̱ maca Jesupi capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “¿Ti ñamaꞌcohuaꞌi aꞌni, toyaseꞌe, mësaru? Caji ñeje: 
\q1 Necohuaꞌipi yoꞌo jujani je̱osi quëna pëpi, 
\q1 Yure cato duꞌru huëocorepa po̱nëo. 
\q1 Iye cato ëjaëpi ja̱je neina, merepa ja̱je neini cajë ai cuasajë ñañe paꞌiji. 
\m  
\v 43 Ja̱je paꞌina, mësarute cayë. Diusu paꞌi te̱ꞌte pasicohuaꞌire mësarute sioja̱ꞌquë api. Tsioni yecohuaꞌina i̱sija̱ꞌquë api, i̱ paꞌi te̱ꞌtena i̱ti ca̱ tëani i̱sicohuaꞌina.  
\v 44 Quë̱na pë cato, yecohuaꞌipi i̱o ë̱mëjeꞌena to̱mecohuaꞌipi jëꞌyecoa. Cuiꞌne quë̱na pëpi yecohuaꞌi ë̱mëjeꞌena to̱meco pani peo së̱pë̱are neñe paꞌiji.” 
\p  
\v 45 Ja̱je caquëna, Maijaꞌquë huëꞌe ñacai ëjaohuaꞌi cuiꞌne fariseohuaꞌipi maini caji cuasajë Jesús caye asahuë.  
\v 46 Ja̱ maca tse̱añe yëjëtaꞌa pa̱ini caꞌrajë pa̱huë, jai pa̱i Jesure Maijaꞌquëre quëacaiquë api cuasacohuaꞌi paꞌijëna, ñani. 
\c 22  
\s1 Huejaye Fiesta 
\p  
\v 1 Jesús ti̱jupë ca huëo co̱pi, pa̱i ñañe ayeja̱ꞌa i̱ñoquë ñeje: 
\p  
\v 2 “Maꞌtëmo cato pa̱i ëjaëpi mamaquëre huejaquëna, sihuaquë pa̱ire tsiꞌsoni yoꞌoseꞌeje̱ paꞌye aꞌë.  
\v 3 Ja̱je yoꞌoquë jëjo saopi, i̱ joꞌyare, huëosicohuaꞌire quërëja̱ijëꞌë, caquë. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare huëosicohuaꞌipi daiye coehuë.  
\v 4 Ti̱jupë i̱ joꞌyare jëjo saoquë capi: ‘Quëajë̱ꞌë, soisicohuaꞌire. Tsoe siꞌaye a̱i ja̱ꞌñe deꞌhua saohuë. Hue̱quëreje̱ huiꞌyape quëꞌiohuaꞌini huani ne deꞌhuahuë, huejaye ñajaꞌcohuaꞌi daija̱jë caquë.’  
\v 5 Caquëna, asani i̱ caseꞌe quëajëna, huëosicohuaꞌi asacaimaꞌpë paëꞌë. Yequëpi tsiona sajiꞌi. Yequë coꞌamaña i̱si sapi.  
\v 6 Cuiꞌne yecohuaꞌipi ja̱ ëjaë joꞌyare tse̱ani coꞌaye yoꞌojë huani je̱ahuë.  
\v 7 Ja̱ maca pa̱i ëjaë pë̱i i̱ soldado pa̱ire jëjo saopi, huaisicohuaꞌire. Huani je̱ani i̱ti daripëje̱ ëo je̱ojaꞌcohuaꞌire.  
\v 8 Ja̱ jeteyoꞌje capi, i̱ joꞌyare. ‘Hueja a̱o ne deꞌhuaseꞌepi pajiꞌi. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare soisicohuaꞌi daiye pa̱huë. Ja̱ soisicohuaꞌi cato doꞌi peocohuaꞌi paëꞌë.  
\v 9 Ja̱je paꞌi doꞌire jai maꞌañana sani huëojë̱ꞌë. Coa siꞌaohuaꞌire maꞌa paꞌicohuaꞌire dajë̱ꞌë, hueja a̱o a̱ijaꞌcohuaꞌire.’  
\v 10 Caëna, pa̱i ëjaë joꞌyapi etani sani maꞌajaꞌa cuꞌijë coꞌacohuaꞌire cuiꞌne deꞌocohuaꞌire siꞌsohuë, huëꞌe ti̱më huesëyerepa. 
\p  
\v 11 Ja̱ maca ëjaë cacani soisicohuaꞌire ñapi. Ñaquëna, teꞌi hueja ca̱ña su̱ñamaꞌquëpi ñujiꞌi.  
\v 12 Ñani capi, i̱te: ‘¿Cajei, me mëꞌë i̱ño cacaëꞌni, hueja ca̱ña su̱ñamaꞌquë?’ Ja̱je caquëna, i̱pi ti sehuomaꞌë pajiꞌi.  
\v 13 Camaꞌëna, ja̱ maca pa̱i ëjaëpi mesa ñuꞌicohuaꞌire necaijë paꞌicohuaꞌire capi: ‘Ja̱ëte tse̱ani nëcañoa cuiꞌne jë̱ña sëani je̱ocojë̱ꞌë, nea hue̱ꞌña hueꞌsena. Ja̱ropi oi cuiꞌne cu̱ji qui̱ꞌcoja̱quë.’  
\v 14 Ja̱je paꞌina, jai pa̱i paꞌiyë, soisicohuaꞌi. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare aꞌri maña paꞌiyë, sahuani joꞌya nesicohuaꞌi.” 
\s1 Pa̱i Doꞌi Sa̱iñe Ayere Caseꞌe 
\r (Mr 12.13-17; Lc 20.20-26) 
\p  
\v 15 Ja̱ maca fariseohuaꞌipi sani sa̱ꞌñe coca cajë teꞌe cuasahuë. Ja̱je cajëna, tayo sehuouna coꞌaye capi cajë ne ja̱ꞌñere.  
\v 16 Ja̱je cani jëjo saohuë, i̱ohuaꞌi acohuaꞌire Herodes tsëcapë acohuaꞌina co̱ni teꞌe Jesure caja̱ꞌcohuaꞌire ñeje: 
\p “Yeꞌyaquë, asayë, yëquë mëꞌë nuñerepa caquë paꞌiye, cuiꞌne nuñerepa Maijaꞌquë maꞌare yeꞌyaquëpi pa̱i cayere asacaimaꞌquëpi cuiꞌne pa̱i paꞌiye ë̱mëjeseꞌe ñaquë camaꞌquë paꞌiye.  
\v 17 ¿Ja̱je paꞌipi me mëꞌë caquëꞌni? ‘¿Deꞌoquë paꞌi doꞌire siꞌa pa̱i ëjaë Césarna curi sa̱iñe pa̱nitaꞌa pa̱ñe?’ ” 
\p  
\v 18 Ja̱je cajëna, Jesús tsoe asapi, i̱ohuaꞌi coꞌaye cuasajë se̱ñe. Ja̱je paꞌina, capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Coa cacohuaꞌi, ¿Me yoꞌojë yëꞌëre cosojë neñuꞌu cajë cayeꞌni?  
\v 19 I̱ñojëꞌë, paꞌi doꞌi sa̱i tëꞌquire.” 
\p Caquëna, teꞌe tëꞌqui romano curi tëꞌquire dahuë.  
\v 20 Darena, Jesús ñani ja̱ohuaꞌire se̱jiꞌi: 
\p “¿Ne tsiare hueꞌecoꞌni, iye tëꞌqui ico cuiꞌne ne mamire hueꞌecoꞌni?” 
\p  
\v 21 Caquëna, i̱ohuaꞌipi sehuohuë: 
\p “Siꞌaohuaꞌi ëjaërepa mamipi paꞌiji.” 
\p Cajëna, Jesupi capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “I̱sijë̱ꞌë, pa̱i ëjaë tse̱co paꞌito ja̱re i̱ti tse̱ aquëna. Cuiꞌne Maijaꞌquë tse̱ paꞌito ja̱re Maijaꞌquëna i̱sijë̱ꞌë.” 
\p  
\v 22 Caquëna, iyere asani ai cuasahuë. Ja̱je yoꞌoni i̱te je̱oni saëꞌë. 
\s1 Ju̱ꞌisicohuaꞌi Huëiye Paꞌiquë Cajë Se̱ñe 
\r (Mr 12.18-27; Lc 20.27-40) 
\p  
\v 23 Ja̱re ja̱ muꞌse saduceohuaꞌi Jesure sani ñañuꞌu cajë saëꞌë. Saduceo huaꞌi cato ju̱ꞌisicohuaꞌi huëiye peoji, cacohuaꞌi aꞌë. Ja̱je paꞌiohuaꞌipi iyere cahuë, i̱te: 
\p  
\v 24 “Yeꞌyaquë, Moisés capi, huejasiquëpi mamajëre peoquë ju̱ꞌisiquë paꞌito yoꞌjeipi huejaye paꞌiji, huaꞌjeore, majaꞌyë ju̱ꞌisi doꞌire mamajëre pacaija̱ꞌquëpi.  
\v 25 Yëquë acohuaꞌipi siete yoꞌje tsi̱ teꞌe tsëcapëre paëꞌë. Paꞌicohuaꞌipi duꞌru majaꞌyëpi huejani ju̱jiꞌi, mamajëre peoquë. Ju̱ꞌi yoꞌjeina je̱ocajiꞌi, nëjore.  
\v 26 Ja̱ëje mamajëre peoquë ju̱jiꞌi. Ju̱quëna, toaso̱ñe aquë huejapi. Huejani ja̱re ja̱je peoquë ju̱jiꞌi. Ja̱jeseꞌe siꞌa tsëcapë siete ju̱ju sahuë.  
\v 27 Ai jeteyoꞌjerepa nomio ju̱coꞌë, siꞌaohuaꞌi ju̱tena.  
\v 28 Ja̱je paꞌito ju̱ꞌisicohuaꞌi huëi maca ¿ne nëjo paꞌija̱ꞌcoaꞌni, ja̱je siꞌaohuaꞌi teꞌoni huejasico?” 
\p  
\v 29 Jesupi sehuopi, ja̱ohuaꞌire: “Mësarupi tayo cuasayë, toyapë ñamaꞌcohuaꞌi sëte cuiꞌne Maijaꞌquë tutu ñamaꞌcohuaꞌi sëte.  
\v 30 Ju̱iꞌsicohuaꞌipi huëisicohuaꞌi huejamaꞌpë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Cuiꞌne mamajë nomiohuaꞌire huejomaꞌpë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Maꞌtëmo acohuaꞌi hui̱ñaohuaꞌije̱ paꞌiohuaꞌi paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.  
\v 31 Ja̱je paꞌito mësaru ju̱ꞌisicohuaꞌi huëiye aye Maijaꞌquë caseꞌere toyaseꞌe ñamaꞌcohuaꞌi aꞌë. Toyaseꞌe ñeje caji:  
\v 32 ‘Yëꞌë cato Abraham, Isaac, cuiꞌne Jacobo Diusu aꞌë.’ Diusu cato ju̱ꞌisicohuaꞌi Diusu peoji. Ja̱ë cato huajëcohuaꞌi Diusu api.”  
\v 33 Ja̱je caquëna, iyere pa̱i asani ai cuasahuë, me ja̱ jerepa yeꞌyaquëꞌni, cuasajë. 
\s1 Ai Jerepa Paꞌye Cua̱ñeseꞌe 
\r (Mr 12.28-34) 
\p  
\v 34 Jesupi saduceo pa̱ire ti sehuoye peoyerepa ca huesopi, asani fariseo pa̱ipi tsiꞌsihuë, coca cañuꞌu cajë. Ja̱ maca dani  
\v 35 Fariseo pa̱i aquëpi cua̱ñeseꞌe yeꞌyaquëpi neñasiꞌi caquë i̱te se̱jiꞌi: 
\p  
\v 36 “Yeꞌyaquë, ¿Jeco aꞌni, cua̱ñeseꞌe siꞌaye se̱ña maca paꞌio pa̱ire yeꞌya ja̱ꞌñe?” 
\p  
\v 37 Se̱ina, Jesupi capi: 
\p “Oijë̱ꞌë, më Ëjaë Diusure, siꞌa më joyopi, siꞌa më paꞌiyepi cuiꞌne siꞌa mëꞌë cuasayepi.  
\v 38 Iye aꞌë, siꞌaye se̱ña maca jerepa paꞌye cuiꞌne duꞌru macarepa cua̱ñeseꞌe.  
\v 39 Yecoje̱ ja̱re cuiꞌne paꞌio. Ja̱opi caji, ñeje: ‘Oijë̱ꞌë, më quë̱no maca aquëre mëꞌëjaꞌa coꞌye cuasaquë oiyeje̱ paꞌye.’  
\v 40 Iye cayayena siꞌaye Moisés cua̱ñeseꞌe cuiꞌne Maijaꞌquëre quëacaicohuaꞌi yeꞌyaseꞌe meñe quëco paji.” 
\s1 ¿Ne Mamaquë Aꞌni, Cristo? 
\r (Mr 12.35-37; Lc 20.41-44) 
\p  
\v 41 Ja̱ yëꞌtaꞌa fariseohuaꞌi tsiꞌsisicohuaꞌi paꞌijëna,  
\v 42 Jesús se̱jiꞌi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “¿Me cuasayeꞌni, mësaru Cristore? ¿Ne mamaquë aꞌni?” Caquëna, i̱ohuaꞌipi sehuohuë: “David mamaquë api, ja̱ë cato.” 
\p  
\v 43 Ja̱ maca Jesupi capi, ja̱ohuaꞌire: “¿Ja̱je paꞌiquëtaꞌare David Maijaꞌquë joyopi quëaquëna, Ëjaë hueꞌyouꞌni, i̱te? Ja̱je paꞌina, Davidpi capi: 
\q1  
\v 44 Ëjaëpi capi, yëꞌë Ëjaëre: 
\q1 ‘Jaꞌrujë̱ꞌë, yëꞌë ëja te̱ꞌtena, 
\q1 Mëꞌëre sa̱ñope yoꞌocohuaꞌire mëꞌë quë̱o huëꞌehuëna tëꞌya me macaja̱ꞌa.’ 
\m  
\v 45 ¿Me ja̱je paꞌito Cristo David mamaquë paꞌiquëꞌni, Davidpi Ëjaë i̱te hueꞌyoto?” 
\p  
\v 46 Ja̱ maca teꞌije̱ ti teꞌe yëꞌopoje̱ caye pa̱pi. Cuiꞌne ja̱re ja̱ muꞌsepi cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌije̱ jaiye se̱ñe je̱ohuë, caꞌrajë. 
\c 23  
\s1 Fariseohuaꞌire Cuiꞌne Cua̱ñeseꞌe Yeꞌyacohuaꞌire Sa̱ñope Caseꞌere 
\r (Mr 12.38-40; Lc 11.37-54; 20.45-47) 
\p  
\v 1 Ja̱ maca Jesupi capi, pa̱ire cuiꞌne i̱ yeꞌyacohuaꞌire: 
\p  
\v 2 “Cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌi cuiꞌne fariseo pa̱i cato Moisésje̱ paꞌiohuaꞌi aꞌë.  
\v 3 Ja̱je paꞌina, mësaru siꞌaye ja̱ohuaꞌi caye sehuocaiye paꞌiji. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare i̱ohuaꞌi yoꞌoyere yeꞌyemaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Ja̱ohuaꞌi cato ñeje yoꞌoye paꞌiji casicohuaꞌipi i̱ohuaꞌi caseꞌere yoꞌomaꞌpë ai yequere yoꞌocohuaꞌi aꞌë.  
\v 4 Ja̱ohuaꞌi cato hueꞌocaiyë, dëquëyere pare. Quëco ëa maꞌñere pare ja̱re pa̱ipi hueꞌeja̱jë cajë yoꞌoyë. Ja̱je yoꞌojëtaꞌa i̱ohuaꞌi cato moño maca pu̱ꞌpeyeque coecohuaꞌi aꞌë.  
\v 5 Siꞌaye i̱ohuaꞌi yoꞌoye cato pa̱ipi ñajajë cajë yoꞌoye aꞌë. Ja̱je paꞌina, tsia ti̱ñare pana cuiꞌne ta̱ta tuna ca̱ña ca̱ꞌtina Maijaꞌquë coca ayepi toyaseꞌere sëoni juꞌijë cuꞌiyë. Cuiꞌne juꞌi ca̱ niamoajaꞌa deꞌoyerepa tsoa ca̱ña nëojë huatoseꞌere juꞌiyë, yequë pa̱i juꞌiye se̱ña maca deꞌoyere.  
\v 6 Deꞌo hue̱ꞌñana a̱o a̱iñere yëcohuaꞌi aꞌë. Cuiꞌne sihua cua̱ñocohuaꞌi ñuꞌi saihuëna jaꞌruye yëcohuaꞌi aꞌë, pa̱i tsiꞌsi hue̱ꞌñana.  
\v 7 Cuiꞌne pa̱ipi deꞌoyerepa ëjaohuaꞌi aꞌë cajë caꞌrajë pëpayere yëcohuaꞌi aꞌë. 
\p  
\v 8 Ja̱je ja̱ohuaꞌi yoꞌocohuaꞌitaꞌare mësaru cato pa̱ipi yeꞌyacohuaꞌi aꞌë hueꞌyoja̱jë cajë yoꞌomaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Ja̱je paꞌina, siꞌaohuaꞌi mësaru cato teꞌe yoꞌje tsi̱ aꞌë. Cuiꞌne teꞌere yeꞌyaquëre pacohuaꞌi aꞌë, Cristore.  
\v 9 Jaꞌquë hueꞌyomaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, teꞌireje̱ iye yeja acohuaꞌire. Coa teꞌire maꞌtëmo paꞌiquëseꞌere jaꞌquëre payë, mësaru.  
\v 10 Pa̱ipi mësarute ëjaohuaꞌi aꞌë, caja̱jë cajë yoꞌomaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, teꞌi mësaru ëjaë Cristo paꞌito me ja̱je yoꞌoye.  
\v 11 Ja̱je paꞌina, mësaru aquëpi yecohuaꞌire necaiquëpi ai jerepa paꞌi paꞌiji.  
\v 12 I̱jaꞌa coꞌye jerepa paꞌi aꞌë, cuasaquë cato meñe casa cua̱ñoñe paꞌiji. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare jerepa paꞌi aꞌë cuasamaꞌquëni jerepa paꞌire neñe paꞌiji. 
\p  
\v 13 ¡Teayerepa mësaru cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌi cuiꞌne fariseo pa̱i! Coa cacohuaꞌi. Teayerepa mësaru cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌi cuiꞌne fariseo pa̱i, coa cacohuaꞌi. ¿Me yoꞌojë maꞌtëmo caca saꞌro tëhuoyeꞌni? yecohuaꞌi paꞌija̱jë cajë. Ja̱je yoꞌojë mësaruje̱ cacamaꞌpë yecohuaꞌi cacañuꞌu cajë yoꞌocohuaꞌireje̱ ë̱seyë. 
\p  
\v 14 ¡Teayerepa, mësaru cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌi cuiꞌne fariseo pa̱i. Coa cacohuaꞌi! ¿Me neñuꞌu, cajë huaꞌjeohuaꞌi huë̱ꞌña siojë yoꞌoyeꞌni, mësaru? Ja̱je yoꞌocohuaꞌipi pa̱ipi deꞌocohuaꞌi aꞌë cuasaja̱jë cajë tsoaye se̱ñë. Ja̱je yoꞌosi doꞌire mësarute jerepa coꞌayerepa sa̱iñe paꞌiji. 
\p  
\v 15 ¡Teayerepa mësaru cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌi cuiꞌne fariseo pa̱i! ¡Coa cacohuaꞌi! Mësaru cato cuꞌicohuaꞌi aꞌë, yeja cuiꞌne jai tsiaya pa̱ini mësaru sehuoyena yeꞌyañuꞌu cajë. Ja̱je yoꞌoroja̱ijë neni i̱ti sehuoquëni mësaru se̱ña maca cayaye jerepa coꞌaquëre neñë, toana uja̱ꞌquëre. 
\p  
\v 16 Teayerepa mësaru ñaco ca̱ peocohuaꞌije̱ paꞌiohuaꞌipi yecohuaꞌire sacohuaꞌi paꞌiyë. Ja̱je paꞌiohuaꞌipi cayë, ‘Maijaꞌquë huëꞌe doꞌipi ca nëoseꞌe cato neñe peoji. Maijaꞌquë huëꞌe paꞌi oropi ca nëoseꞌepi neñe paꞌiji.’  
\v 17 Huesëohuaꞌipi cuiꞌne ñaco ca̱ peocohuaꞌije̱ paꞌiohuaꞌipi. ¿Mësaru ñato je aꞌni, i̱ti jerepa paꞌye, oro pa̱nitaꞌa Maijaꞌquë huëꞌepi orore Maijaꞌquë tse̱ necaiye aꞌni, i̱tirepa?  
\v 18 Yequeje̱ mësaru cayë, ‘Maijaꞌquëre i̱si saihuë doꞌipi nesiꞌi ca nëoñe peoji.’  
\v 19 ¡Huesëohuaꞌi cuiꞌne ñaco ca̱ peocohuaꞌije̱ paꞌiohuaꞌi! ¿I̱que aꞌni, jerepa paꞌye, ë̱mëjeꞌe tuiye pa̱nitaꞌa i̱ti saihuë, Maijaꞌquë tse̱ necai saihuë?  
\v 20 Ja̱je paꞌina, i̱ti saihuë doꞌipi ca nëoquë pani coa i̱oseꞌere camaꞌë paꞌiji. Siꞌaye i̱o ë̱mëjeꞌe tuiye co̱ni caji.  
\v 21 Cuiꞌne Maijaꞌquë huëꞌe doꞌipi ca nëoquë pani ja̱ro paꞌiquëni Diusuni caye paꞌiji.  
\v 22 Cuiꞌne maꞌtëmo doꞌipi ca nëoquë pani Maijaꞌquë ñuꞌi saihuëna caye paꞌiji. Cuiꞌne i̱oni caquë Maijaꞌquë i̱ote ñuꞌiquëni caye paꞌiji. 
\p  
\v 23 ¡Teayerepa mësaru cua̱ñeseꞌe yeꞌya pa̱i cuiꞌne fariseo pa̱i! ¡Coa cacohuaꞌi! Maijaꞌquëre mësaru i̱siyë, menta, anis cuiꞌne comino a̱iñe së̱ñe neñere, diez ayere teꞌore huaseꞌere. Ja̱je yoꞌojëtaꞌa cuasaye pa̱ñë, ai jerepa doꞌi quëꞌyere, nuñerepa paꞌiyere, pa̱ire oiyere, cuiꞌne Maijaꞌquëre paꞌiji cuasayere. Iyeje̱ yoꞌojë cuiꞌne ja̱ yëꞌtaꞌa yequeje̱ yoꞌoye paꞌiji, je̱omaꞌpë.  
\v 24 Ñaco ca̱ peocohuaꞌipi yecohuaꞌire sacohuaꞌipi paꞌiyë, mësaru. Miꞌare deꞌoye ñajë i̱ma je̱ocohuaꞌitaꞌa camellore nëocohuaꞌi aꞌë. 
\p  
\v 25 ¡Teayerepa mësaru cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌi cuiꞌne fariseo pa̱i! ¡Coa cacohuaꞌi! Ë̲mëjeꞌeseꞌe u̱cu duruhuë̱a cuiꞌne quë̱na neꞌña tsoacohuaꞌi aꞌë. Sa̱ꞌnahuë cato coꞌamaña yahue i̱mañe cuiꞌne teꞌohuaꞌi jaiye coꞌamaña pañuꞌu caye ti̱mësicohuaꞌi paꞌiyë.  
\v 26 ¡Fariseo, ñaco ca̱ peoquë! Duꞌru macarepa u̱cu duruhuëre cuiꞌne quë̱na deꞌhuare tsoajë̱ꞌë. Sa̱ꞌnahuë paꞌiyere jeteyoꞌje yuretaꞌa hueꞌse paꞌiyeje̱ siꞌsi peoye pasipi. 
\p  
\v 27 Teayerepa mësaru cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌi cuiꞌne fariseohuaꞌi. Coa cacohuaꞌi. Mësaru cato pa̱ire ta̱si darije̱ paꞌiohuaꞌi aꞌë, huëꞌeseꞌe pojaꞌicore tsoaseꞌeje̱ paꞌiohuaꞌipi. Ja̱je paꞌiohuaꞌipi sa̱ꞌnahuë cato ju̱ꞌisi tara cuiꞌne siꞌaye siꞌsi ti̱më huesësicohuaꞌi aꞌë.  
\v 28 Ja̱je paꞌiohuaꞌi aꞌë, mësaru, pa̱i ña hue̱ꞌñaseꞌe deꞌocohuaꞌipi. Sa̱ꞌnahuë cato coa cosoyena cuiꞌne coꞌaye yoꞌoyena ti̱mësicohuaꞌi aꞌë. 
\p  
\v 29 ¡Teayerepa mësaru cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌi cuiꞌne Fariseo pa̱i! ¡Coa cacohuaꞌi! Mësarupi deꞌoye necaicohuaꞌi aꞌë, cuasajë tsoe Maijaꞌquëre quëacaicohuaꞌi ju̱tena, ta̱si darire cuiꞌne deꞌo pa̱ipi ju̱ꞌisicohuaꞌini i̱ohuaꞌire ta̱si darina quë̱na tupë̱a ëja deꞌhuacohuaꞌi aꞌë.  
\v 30 Ja̱je yoꞌojë cayë: ‘Maipi mai aipë paꞌinë paꞌicohuaꞌi pani co̱ huaiye pa̱raꞌhuë, Maijaꞌquëre quëacaicohuaꞌire.’  
\v 31 Ja̱je iyere yoꞌojë tsoe mësaruja̱ꞌa ñañë, Maijaꞌquëre quëacaicohuaꞌire huasi tsëcapë acohuaꞌi aꞌë cajë.  
\v 32 ¡Ja̱je paꞌito ja̱ macaja̱ꞌa yoꞌo tëjijë̱ꞌë, mësaru aipë yoꞌo huëojë paꞌiseꞌe!  
\v 33 ¡A̲ñaohuaꞌi! ¡A̲ña tsëcapë! ¿Me jëaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌni, mësaru toa yeja uye?  
\v 34 Mësarupi yoꞌo saoja̱jë iyere caquë jëjo daoja̱ꞌquë aꞌë, yequë muꞌseña paꞌi ja̱ꞌñe quëacohuaꞌire, ta̱ꞌñe asacohuaꞌire, cuiꞌne cua̱ñeseꞌere yeꞌyacohuaꞌire. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare mësarupi yecohuaꞌire huani je̱ojë so̱quë sarahuana que̱ni huani je̱ojë yoꞌoja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Ja̱ohuaꞌi acohuaꞌire cuiꞌne yecohuaꞌini tsiꞌsi huë̱ꞌñana tse̱ani tëꞌcaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Cuiꞌne siꞌa pa̱i dari ñape coꞌeroja̱ijë jo̱sa yoꞌoja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.  
\v 35 Ja̱je yoꞌojëna, mësaruna siꞌa deꞌo pa̱ire huani je̱osi doꞌi to̱mejaꞌcoa. Nuñerepa yoꞌoquë Abelre huani je̱osi macapi Zacarias, Berequías mamaquëre huani je̱osi macana, ëojë se̱ saihuë cuiꞌne deꞌo hue̱ꞌña jopo saꞌrona mësaru huani je̱osiquëna to̱mesipi.  
\v 36 Nuñerepa cayë. Siꞌaye iye doꞌi cato yure paꞌi pa̱ipi sa̱iñe to̱mejaꞌcoa. 
\s1 Jerusalén Pa̱ire Jesús Ñaquë Oiye 
\r (Lc 13.34-35) 
\p  
\v 37 Jerusalén, Jerusalén, yequë muꞌse paꞌi ja̱ꞌñe quëacohuaꞌire cuiꞌne Maijaꞌquë coca quëacohuaꞌire mëꞌëni caquë Maijaꞌquë jëjo daoquëna, huani je̱ohuë, mësaru. Yoꞌojëtaꞌare deꞌhuerepa mëꞌë mamajëre tsisosiꞌi caquë yoꞌohuë, cura mamajëre i̱o capë̱a huëꞌehuëna deꞌhuasiꞌi caco yoꞌoyeje̱. Yoꞌoquëna, coehuë.  
\v 38 Ñajëꞌë. Yure mësaru huëꞌe je̱ocosico paꞌico.  
\v 39 Nuñerepa cayë. Yëꞌëre mësaru ña co̱ñe pa̱jaꞌcohuaꞌi aꞌë, ‘mësarupi deꞌoquëre paꞌni ëjaë mamirepa hueꞌequë daiquë’ ca maca ti̱ꞌañe pa̱to.” 
\c 24  
\s1 Maijaꞌquë Huëꞌe Nejosico Paꞌi Ja̱ꞌñe 
\r (Mr 13.1-2; Lc 21.5-6) 
\p  
\v 1 Jesupi Maijaꞌquë huëꞌepi etani je̱ꞌnë saina, i̱ yeꞌyacohuaꞌipi tsio dani i̱te Maijaꞌquë se̱ huëꞌe ayere ñajë ca huëohuë.  
\v 2 Cajëna, Jesupi capi: 
\p “¿Siꞌaye mësaru ñañe? Deꞌoji, nuñerepa mësarute cayë. Siꞌaye ja̱ mësaru ñañe nejoseꞌe paꞌija̱ꞌcoa. Iye maca ti teꞌe quë̱na pëje̱ jupë u̱iñe pa̱jaꞌcoa.” 
\s1 Ja̱ Yëꞌtaꞌa Yeja Caraja̱imaꞌñë I̱ño Ja̱ꞌñe 
\r (Mr 13.3-23; Lc 21.7-24; 17.22-24) 
\p  
\v 3 Ja̱ maca Olivos cu̱tihuëna saëꞌë. Sani Jesús jaꞌruni ñuꞌina, i̱ yeꞌyacohuaꞌipi i̱te yahuerepa cahuë: 
\p “I̱na, yëquëre quëajë̱ꞌë. ¿Je yëhua ja̱je yoꞌoja̱coaꞌni? ¿Me i̱ñoñe paꞌija̱ꞌcoaꞌni, mëꞌë daiye cuiꞌne yeja caraja̱iñe?”  
\v 4 Cajëna, Jesupi capi: 
\p “Deꞌhua ñajë paꞌijë̱ꞌë, mësarute yecohuaꞌipi coso huesojë.  
\v 5 Jai pa̱i yëꞌë mamipi cajë daija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë: ‘Yëꞌë aꞌë, Cristo’ cajë. Cajëna, jai pa̱i i̱ohuaꞌire tuija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.  
\v 6 Siꞌa hue̱ꞌña sa̱ꞌñe huajo huaiyere mësaru asaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Asani quëquëmaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Ja̱re ja̱je tëto saiye paꞌiji. Paꞌiquëtaꞌa ja̱ yëꞌtaꞌa tëjiye peoji.  
\v 7 Yequë yeja paꞌicohuaꞌipi yequë yeja paꞌicohuaꞌire se uihuaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Cuiꞌne yequë pa̱ipi yequë pa̱ini se uihuaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Cuiꞌne a̱iñeje peoquëna, a̱i ëa ju̱ꞌijaꞌcohuaꞌi aꞌë. Cuiꞌne yeja ñuꞌcueye paꞌija̱ꞌcoa, yequë hue̱ꞌña ñape.  
\v 8 Iye cato ja̱ꞌa ai yoꞌo huëoyepi paꞌija̱ꞌcoa. 
\p  
\v 9 Cuiꞌne yëꞌë doꞌire mësarute coꞌaye yoꞌojë tse̱ani yecohuaꞌina i̱sijë cuiꞌne huani je̱ojë yoꞌojë cuiꞌne siꞌa pa̱i mësarute coeja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.  
\v 10 Ja̱ muꞌseña ai Maijaꞌquëre cuasaseꞌe nejo huesoja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Ja̱je yoꞌojë yecohuaꞌire coejë cajeohuaꞌije̱ paꞌiohuaꞌitaꞌa sa̱ñope yoꞌocohuaꞌi paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.  
\v 11 Cuiꞌne jai pa̱i coa cosocohuaꞌije̱ paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, Maijaꞌquëre quëacaicohuaꞌi aꞌë cacohuaꞌije̱. Ja̱je yoꞌojëna, jai pa̱i cosoyere asaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.  
\v 12 Cuiꞌne ja̱je jaiye coꞌaye paꞌina, yoꞌojë jai pa̱i pa̱ire oiye je̱ojaꞌcohuaꞌi aꞌë.  
\v 13 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare i̱ti quëcoquë nuiñe paꞌisiquëpi ja̱ëpi huasosiquë pasipi.  
\v 14 Cuiꞌne iye deꞌo cocaje̱ siꞌa hue̱ꞌña yeja paꞌicohuaꞌire quëaseꞌe paꞌija̱ꞌcoa, ja̱ohuaꞌije̱ asaja̱jë cajë. Ja̱ macataꞌa ti̱ꞌajaꞌcoa, caraja̱iñerepa.  
\v 15 Maijaꞌquëre quëacaiquë Daniel toyapi, pa̱ire coꞌa deꞌhuaquë cuiꞌne pa̱ire ne huesoquë yoꞌoye ayere. Ja̱je paꞌina, iquëpi siꞌsi peo hue̱ꞌñana ti̱ꞌasi maca ñani toya jaꞌo ñaquëpi asaye paꞌiji, ti̱ꞌapi, caquë.  
\v 16 Ja̱ maca Judea paꞌicohuaꞌipi catiye paꞌiji, ai cu̱tina.  
\v 17 Huëꞌe ë̱mëjeꞌe totore paꞌiquë pani cajeye peoji, sa̱ꞌnahuë coꞌamaña paꞌiye i̱siꞌi caquë.  
\v 18 Cuiꞌne tsiore paꞌiquë pani coꞌiye peoji, ca̱ña i̱masiꞌi caquë.  
\v 19 Teayerepa ja̱ muꞌseña nomiohuaꞌi tsi̱ ë̱tapë̱a paꞌicohuaꞌi cuiꞌne oje tsu̱ꞌsucohuaꞌire pacohuaꞌi maña ai yoꞌoja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.  
\v 20 Ja̱je paꞌina, se̱jëꞌë, Maijaꞌquëre sësë tëcahuë catiye peoja̱ꞌcore, cuiꞌne huajë muꞌseña catiye peoja̱ꞌcore.  
\v 21 Ja̱ muꞌseña cato jaiye ai yoꞌoye pasipi, ja̱ꞌa yeja deꞌhuasi maca ti peoseꞌepi jeteyoꞌjeje̱ peo ja̱ꞌñepi.  
\v 22 Ja̱ muꞌseña Maijaꞌquëpi tëamaꞌquë paꞌito teꞌi macaje̱ huaso cua̱ñoñe peoraꞌpi. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare Maijaꞌquëpi i̱ joꞌya nesicohuaꞌini oi tëaja̱ꞌquë api. 
\p  
\v 23 Mësarute yecohuaꞌipi caja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë: ‘Ñajëꞌë, i̱ñore paꞌiji, Cristo pa̱nitaꞌa Ñajëꞌë, ja̱rote paꞌiji.’ Ja̱je catoje̱ carepa maꞌñe cuasamaꞌpë paꞌijë̱ꞌë.  
\v 24 Daija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, yëꞌë Cristo aꞌë, cacohuaꞌi coa cosocohuaꞌipi. Cuiꞌne Maijaꞌquë coca quëacaicohuaꞌi aꞌë, cacohuaꞌipi. Ja̱ohuaꞌipi cuiꞌne jaiye pa̱i yoꞌo maꞌñe ne i̱ñojaꞌcohuaꞌi aꞌë, coa cosoñuꞌu cajë. Ja̱je yoꞌojëna, Maijaꞌquërepa joꞌya nesicohuaꞌije̱ care payë cajë sehuoja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, a̱ꞌji sehuocohuaꞌi cato.  
\v 25 Ja̱je paꞌina, tsoe duꞌru cahuë iye mësarute ja̱je yoꞌo maꞌñe caquë.  
\v 26 Ja̱je paꞌina, yecohuaꞌipi mësarute ‘jeto cue̱ne yejare paꞌiji, ñajëꞌë’ cacohuaꞌi paꞌito saimaꞌpë pa̱nitaꞌa yeque ‘Ñajëꞌë, i̱ño tuꞌrihuëre paꞌiji,’ catoje̱ asamaꞌpë paꞌijë̱ꞌë.  
\v 27 Pa̱i Mamaquë daiyerepa cato ë̱së mëi hue̱ꞌñapi cuiꞌne ë̱së sa duꞌi hue̱ꞌñana mujuë yeꞌhueyeje̱ paꞌyerepa paꞌija̱ꞌcoa.  
\v 28 Ju̱ꞌisiquë ca̱pë paꞌi hue̱ꞌñana ja̱rona pëꞌpëri tsiꞌsija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. 
\s1 Pa̱i Mamaquë Dani Co̱ñe 
\r (Mr 13.24-37; Lc 21.25-33; 17.26-30, 34-36) 
\p  
\v 29 Esa ai yoꞌo muꞌseña tëto sai maca ë̱së yayaja̱ꞌquë api. Cuiꞌne ñañëje miamaꞌë paꞌija̱ꞌquë api. Maꞌñocoje̱ maꞌtëmopi to̱mejaꞌcohuaꞌi aꞌë. Cuiꞌne maꞌtëmo tutu paꞌiyeque tsasija̱ꞌcoa.  
\v 30 Ja̱ maca Pa̱i Mamaquë tutu yoꞌoye ñajaꞌcohuaꞌi aꞌë, maꞌtëmopi yoꞌoquëna. Cuiꞌne siꞌa pa̱i dari yeja paꞌicohuaꞌi oija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Ja̱ maca ñajaꞌcohuaꞌi aꞌë, Pa̱i Mamaquë maꞌtëmopi sirija̱ꞌa daiye, tutu quëꞌire papi cuiꞌne deꞌoyepi quëcosiquëpi daina.  
\v 31 Ja̱ maca hui̱ñaohuaꞌire cua̱ñejaꞌquë api, i̱ sahuasicohuaꞌire cajeseꞌe yeja te̱ꞌña, siꞌa yeja paꞌicohuaꞌire tsiꞌsojë̱ꞌë, caquë ai tutu duruhuë juiyepi. 
\p  
\v 32 Yeꞌyejë̱ꞌë, higuera so̱quë yë yoꞌoye ayere quëaquëna. Hui̱ña capë̱a paꞌi maca jaꞌo etaquëna, mësaru ñani je̱ꞌnë utëcahuë ti̱ꞌaquëna, yoꞌoji cacohuaꞌi aꞌë.  
\v 33 Ja̱je cuiꞌne siꞌaye iye tëto saina, ñani je̱ꞌnë caraja̱i muꞌseña ti̱ꞌaquëna, eta saꞌrore paꞌina, yoꞌoji cuasajë̱ꞌë.  
\v 34 Nuñerepa cayë, mësarute. Siꞌaye iye yoꞌo ja̱ꞌñe aꞌë, ja̱ yëꞌtaꞌa iye muꞌseña pa̱i ju̱ju samaꞌpëna.  
\v 35 Maꞌtëmo cuiꞌne yeja caraja̱i ja̱ꞌñe aꞌë. Yëꞌë cocataꞌa ti caraja̱iñe pa̱ ja̱ꞌñe aꞌë. Ja̱re i̱ti caseꞌeje̱ ti̱ꞌaquë paꞌi ja̱ꞌñe aꞌë. 
\p  
\v 36 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare peoji, i̱ti muꞌserepa cuiꞌne hora quëaye. Huesëyë, yecohuaꞌije̱. Maꞌtëmo paꞌicohuaꞌi hui̱ñaohuaꞌije̱ cuiꞌne Maijaꞌquë mamaquëje̱ huesëji, coa Maijaꞌquëseꞌe asaji, i̱ti. 
\p  
\v 37 Noé paꞌi muꞌseña yoꞌojë paꞌiseꞌeje̱ paꞌye pasipi, Pa̱i Mamaquë dai macaje̱.  
\v 38 Ja̱ muꞌseña ja̱ yëꞌtaꞌa coꞌjemaꞌnë pa̱ipi a̱o a̱ijë, u̱cujë, nomi huejajë, cuiꞌne pëca jaꞌquëohuaꞌipi nomi tsi̱re huejojë paëꞌë, Noé jai yohuëna caca macaja̱ꞌa.  
\v 39 Ja̱ huesëjëna, jai coꞌje dani siꞌaohuaꞌire peo hue̱ꞌña coꞌje hue̱aꞌcoꞌë. Ja̱je cuiꞌne pasipi, Pa̱i Mamaquë dai macaje̱.  
\v 40 Ja̱ muꞌseña caya ë̱mëohuaꞌi tsiore paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Paꞌijëna, teꞌire saquë cuiꞌne teꞌire je̱osipi.  
\v 41 Caya nomiohuaꞌi hueare toaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Toajëna, teꞌore saquëna, cuiꞌne teꞌo je̱o saisico paꞌija̱ꞌcoa. 
\p  
\v 42 Ëjaë daija̱ꞌa maca huesëye sëte cuiꞌñasicohuaꞌipi paꞌijë̱ꞌë.  
\v 43 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare iyeje̱ asajë̱ꞌë, i̱ti huëꞌe aquëpi ñami ja̱ hora paꞌi maca coꞌamaña ñaquë daija̱ꞌquë api asaquë pani sëtasiquëpi i̱ huëꞌe coꞌamaña cacani i̱mañe ë̱seja̱ꞌquë api.  
\v 44 Ja̱je paꞌina, mësaruje̱ ne deꞌhuasicohuaꞌipi paꞌijë̱ꞌë, mësaru hua̱nëyesi maca Pa̱i Mamaquë dani quëcoquë. 
\s1 Nuñerepa Deꞌo Joꞌyaë Cuiꞌne Coꞌa Joꞌyaë 
\r (Lc 12.41-48) 
\p  
\v 45 ¿Jequë aꞌni, nuñerepa deꞌo joꞌyaë, cuiꞌne asaquërepa i̱ti ti̱ꞌasi maca i̱ huëꞌe acohuaꞌire a̱ocaijë̱ꞌë, caquë je̱oni saisiquë?  
\v 46 Sihua cua̱ñojaꞌquë api, i̱ ëjaë cua̱ñeseꞌeje̱ yoꞌoquë paꞌina, ti̱tani ñasiquëpi.  
\v 47 Nuñerepa cayë i̱ti tse̱ aquë siꞌaye i̱ paye ñacaijë̱ꞌë caquë cua̱ñe nëojaꞌquë api.  
\v 48 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare coꞌa joꞌyaë pani cuasaji, tsoe nëijaꞌquëre me je esa ti̱tasina, cuasaquë.  
\v 49 I̱ ëjaë joꞌyare coꞌaye yoꞌo huëoni cuiꞌne a̱o a̱i huëoni cuiꞌne co̱no u̱cu huëoni cuepecohuaꞌi ja̱ꞌre co̱ni yoꞌoquë pasipi.  
\v 50 Paꞌina, ja̱ maca i̱ ëjaë coꞌisipi, i̱ joꞌyaë hua̱nëyeni je dasina caquë utemaꞌë yoꞌo maca.  
\v 51 Ja̱ maca i̱te ai coꞌayerepa siꞌseni coa cacohuaꞌire nejoñepi nejoñe paꞌiji. Ja̱ maca oisipi, cu̱jije qui̱ꞌcoquë. 
\c 25  
\s1 Diez Nomi Tsi̱ Yoꞌoseꞌeje̱ Paꞌye Quëaye 
\p  
\v 1 Ja̱je paꞌito maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte cato diez nomi tsi̱pi huiꞌyapepi dani toa tsë̱opë̱are i̱mani hueja hue̱ꞌñana i̱ohuaꞌi ë̱jëre ti̱ꞌañuꞌu cajë saiseꞌeje̱ paꞌye aꞌë.  
\v 2 Cinco paꞌiohuaꞌi ne deꞌhuamaꞌcohuaꞌi paëꞌë. Cuiꞌne cinco ne deꞌhuasicohuaꞌi paëꞌë.  
\v 3 Ne deꞌhuamaꞌcohuaꞌipi toa tsë̱o pë̱a sajëtaꞌa huiꞌyapere samaꞌpë paëꞌë.  
\v 4 Ne deꞌhuasicohuaꞌipi sahuë, quë̱na huë̱ana huiꞌyape doseꞌere cuiꞌne toa tsë̱o pë̱aje siꞌaye ti̱mëseꞌere sahuë.  
\v 5 Huejaja̱ꞌquëpi esa daimaꞌë paꞌina, huëo ca̱i ëapi siꞌa nomiohuaꞌire ja̱je huëo ca̱i ëaquëna, ute jujani ca̱ëꞌë.  
\v 6 Ja̱ maca ñami jopo paꞌi maca asahuë, cuiye: ‘Je̱ꞌnërepa daiji, huejaja̱ꞌquëpi etani i̱te pëpajë̱ꞌë.’  
\v 7 Cui maca siꞌa nomi tsi̱ huëni i̱ohuaꞌi toa tsë̱o pë̱a ne deꞌhuahuë.  
\v 8 Ja̱ jeteyoꞌje cinco ne deꞌhuamaꞌcohuaꞌipi cahuë, cinco ne deꞌhuasicohuaꞌire: ‘I̱sijë̱ꞌë, aꞌri maña mësaru huiꞌyapere yëquë toa tsë̱o pë̱api yaya huëoji.’  
\v 9 Ja̱je cajëna, cinco nomi tsi̱ ne deꞌhuasicohuaꞌipi cahuë: ‘Pa̱ñë, ti̱ꞌañe pamaꞌconi yëquëre cuiꞌne mësarureje̱ ¿me i̱siyeꞌni? Saijë̱ꞌë. I̱ti i̱si hue̱ꞌñana sani huerojë̱ꞌë, mësaru tsë̱o ja̱ꞌñeseꞌe.’  
\v 10 Carena, cinco nomi tsi̱ ne deꞌhuamaꞌcohuaꞌipi huiꞌyape hueroñuꞌu cajë saijëna, tsoe ti̱tapi, huejaquë. Nomi tsi̱ cuiꞌñani utesicohuaꞌi cato i̱ ja̱ꞌre co̱ni cacahuë, hueja hue̱ꞌña. Cacarena, eta saꞌro si̱o huesopi.  
\v 11 Ja̱ jeteyoꞌje ti̱tahuë, yequë nomi tsi̱ ti̱tani cahuë: ‘Ëjaë, ëjaë huiꞌyocaijë̱ꞌë.’  
\v 12 Ja̱je cajëna, i̱pi capi, ja̱ohuaꞌire: ‘Nuñerepa cayë, mësarute ñamaꞌquë aꞌë, yëꞌë.’ ” 
\p  
\v 13 Ja̱ maca Jesupi capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Pa̱i Mamaquë daija̱ꞌa maca huesëyë, mësaru, i̱ti dai muꞌse cuiꞌne horaje̱. Ja̱je paꞌina, mësaru sëtasicohuaꞌipi paꞌijë utejë̱ꞌë. 
\s1 Curiquë Yoꞌoseꞌe Ayere Quëaye 
\p  
\v 14 Maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte aye cato pa̱ipi yequë yejana sai huëoni, i̱ joꞌyare soini curiquë i̱sisiquë cua̱ñe nëoseꞌeje̱ paꞌio. 
\p  
\v 15 Ja̱ohuaꞌi aquëni i̱sipi, cinco mil curiquë të̱ꞌña. Yequëni i̱sipi, caya mil të̱ꞌña. Cuiꞌne yequëni i̱sipi, teꞌe mil. Pa̱i ñapere i̱ohuaꞌi tutu paꞌiye jaꞌye i̱sini ja̱ maca sajiꞌi, soꞌona.  
\v 16 Cinco mil të̱ꞌña i̱sisiquëpi sani ja̱pi hueroni ai jerepa cuiꞌne cinco mil të̱ꞌña se ne co̱pi.  
\v 17 Caya mil i̱sisiquëje̱ cuiꞌne yeque caya mil se ne co̱pi.  
\v 18 Ja̱je yoꞌojëtaꞌare yequëpi teꞌe mil i̱si cua̱ñosiquëpi sani yeja coje nesicona, ta̱pi, curiquë. 
\p  
\v 19 Ai tsoepi coꞌipi, i̱ohuaꞌi ëjaë. Coꞌini i̱ohuaꞌi neseꞌe ña huëopi.  
\v 20 Duꞌru macarepa ti̱tapi, cinco mil të̱ꞌña i̱si cua̱ñosiquëpi. Ti̱tani i̱sipi, i̱ ëjaëre, ñeje caquë: ‘Ëjaë cinco mil mëꞌë yëꞌëre i̱sihuë. I̱sisiquëni yequë cinco mil ne co̱huë, iye mëꞌë tse̱.’  
\v 21 Caquëna, ëjaëpi capi, i̱te: ‘Ai deꞌoji, mëꞌë deꞌo joꞌyaëꞌë, deꞌoye yoꞌosiquëre cato yure ai jerepa jaiye i̱si nëosiꞌi cacajë̱ꞌë, yëꞌë ja̱ꞌre co̱ni sihuaja̱ꞌquë.’  
\v 22 Jeteyoꞌje dajiꞌi, caya mil i̱sisi joꞌyaë. Ja̱ëpi capi, cuiꞌne: ‘Ëjaë, mëꞌë yëꞌëre caya mil i̱sihuë. Ja̱je i̱sisiquëni yeque caya mil se ne co̱huë, iye mëꞌë tse̱.’  
\v 23 I̱ Ëjaëpi capi, i̱te: ‘Ai deꞌoji, mëꞌë deꞌo joꞌyaëꞌë, nuñerepa paꞌi aꞌë. Aꞌri mañare nuñerepa deꞌoye yoꞌosiquëni ai jerepa jaiye i̱sisiꞌi, ñacai ja̱ꞌñe. Cacani yëꞌë ja̱ꞌre co̱ni sihuajë̱ꞌë.’  
\v 24 Ja̱ë teꞌe mil i̱sisiquëpi ti̱tani capi, i̱ Ëjaëre: ‘Ëjaë mëꞌëpi pa̱ire oimaꞌquëpi mëꞌë ta̱maꞌtona coa ti̱ꞌaquë cuiꞌne mëꞌë ti je̱a maꞌñere tëaquëre asayë.  
\v 25 Ja̱je paꞌina, caꞌraquë sani mëꞌë curiquë yejana yahuehuë. Iye mëꞌë curiquë dacaëꞌë.’  
\v 26 Caquëna, ëjaëpi sehuopi, i̱te: ‘Joꞌyaë coꞌaquë cuiꞌne jo̱saë. Yëꞌëpi yëꞌë ta̱ maꞌñere tëaquëpi cuiꞌne yëꞌë je̱amaꞌtore tëaquë paꞌiye asaquë sëte.  
\v 27 Ja̱ doꞌire yëꞌë curiquë bancona tëoyere pa̱ëꞌni. Tëosiquë paꞌito coꞌini i̱tipi se nesi doꞌire curiquë neraꞌhuë, yëꞌë tse̱.’  
\v 28 Ja̱ maca capi, i̱ti maca paꞌicohuaꞌire: ‘Siojë̱ꞌë, curiquë të̱ꞌña. Sioni i̱sijë̱ꞌë, diez mil të̱ꞌña paquëna.  
\v 29 Ja̱je paꞌina, jaiye paquëni ai jerepa se i̱siye paꞌiji. I̱sina, jaiye tëto saquëna, nëaseꞌeque paye paꞌiji. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare peoquëni ai jerepa se sioye paꞌiji, i̱ aꞌri maña payeque.’  
\v 30 Ja̱je cani capi, iquë coꞌa joꞌyaëre: ‘Tse̱ani je̱ocojë̱ꞌë, nea hue̱ꞌña hueꞌsena, ja̱ropi oi cuiꞌne cu̱ji qui̱ꞌcoja̱ꞌquëre.’ 
\s1 Siꞌa Pa̱ire Ñañe, Jesupi 
\p  
\v 31 Pa̱i Mamaquë pa̱i ëjaërepa cua̱ñequë hui̱ñaohuaꞌipi tëꞌija̱isiquëpi daisi maca i̱ deꞌo ñuꞌi saihuëna jaꞌruja̱ꞌquë api, cua̱ñequëre papi.  
\v 32 Ja̱ maca siꞌa yeja paꞌicohuaꞌipi tsiꞌsija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, i̱ ña hue̱ꞌñana. Ja̱ pa̱ire huahueja̱ꞌquë api, yëi ñamare cuiꞌne cabrare ñaquëpi huahueyeje̱ paꞌye.  
\v 33 I̱ ëja te̱ꞌtena yëi ñamare cuiꞌne ari te̱ꞌtena cabrare huahuesipi, ti̱ tsëcapë̱aseꞌe.  
\v 34 Ja̱ maca pa̱i ëjaëpi caja̱ꞌquë api, i̱ ëja te̱ꞌte paꞌicohuaꞌire: ‘Daijë̱ꞌë, mësaru yëꞌë jaꞌquë ñacaina, deꞌoye paꞌisicohuaꞌi. Deꞌoye paꞌijë̱ꞌë, maꞌtëmore mësarure caquë yeja deꞌhua maca Diusu deꞌhuacai paꞌi sitore.  
\v 35 A̲o ëa ju̱ꞌina, mësarupi deꞌhue a̱ohuë. Oco ëa ju̱ꞌina, cuiꞌne o̱cuahuë. Mësarupi huëꞌe peoquëpi coa cuꞌiquë paëꞌë. Paꞌina, pëa hue̱ꞌña i̱sihuë.  
\v 36 Ca̱ña peoquë paꞌina, mësarupi deꞌhue i̱sihuë. Ju̱ꞌiquë paëꞌë. Paꞌina, yëꞌëre doꞌi sani ñahuë. Tayo yoꞌocohuaꞌire co hue̱ꞌñana co cua̱ñosiquë paëꞌë. Paꞌina, dani ñahuë, yëꞌëre.’  
\v 37 Ja̱ maca i̱ti nuñerepa yoꞌosicohuaꞌi etasicohuaꞌipi caja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë: ‘¿Ëjaë, je yëhua mëꞌëre a̱o ëa ju̱ꞌiquëre ñani a̱oreꞌni, pa̱nitaꞌa je yëhua oco ëa ju̱ꞌiquëre ñani oco o̱cuareꞌni?  
\v 38 Pa̱nitaꞌa ¿je yëhua huëꞌe peoquëpi coa cuꞌina ñani pëa hue̱ꞌñana i̱sireꞌni? Pa̱nitaꞌa ¿je yëhua ca̱ña peoquë paꞌina, ñani i̱sireꞌni, juꞌiye?  
\v 39 Pa̱nitaꞌa ¿je yëhua ju̱ꞌiquëre mëꞌëre ñareꞌni? Pa̱nitaꞌa ¿co hue̱ꞌñana cosiquëpi paꞌina, sani ñareꞌni mëꞌëre?’  
\v 40 Cajëna, pa̱i ëjaëpi sehuoja̱ꞌquë api, ja̱ohuaꞌire: ‘Nuñerepa cayë, mësarute. Siꞌaye mësaru ja̱ohuaꞌire yëꞌë yoꞌje tsi̱ni aꞌricohuaꞌire teaye paꞌiohuaꞌire ñajë deꞌoye yoꞌoseꞌe cato ja̱re yëꞌëni deꞌoye yoꞌoseꞌe paꞌiji.’ 
\p  
\v 41 Ja̱ maca cuiꞌne Ëjaëpi caja̱ꞌquë api, ari te̱ꞌte paꞌicohuaꞌire: ‘Saijë̱ꞌë, yëꞌë quëꞌro paꞌimaꞌpë nejosi te̱ꞌtere paꞌicohuaꞌi. Saijë̱ꞌë, huatire cuiꞌne i̱ joꞌyare caquë toa yeja deꞌhua sitona.  
\v 42 A̲o ëa ju̱ꞌina, mësaru a̱omaꞌpë paëꞌë, yëꞌëre. Oco ëa ju̱ꞌina, ocoje̱ cuiꞌne o̱cuaye pa̱huë.  
\v 43 Huëꞌe peoquëpi coa cuꞌiquë paëꞌë. Ja̱je paꞌina, mësarupi pëa hue̱ꞌña i̱siye pa̱huë. Ca̱ña peoquë paëꞌë. Paꞌina, mësarupi i̱simaꞌpë paëꞌë. Ju̱ꞌiquë paëꞌë. Paꞌina, mësaru dani ñañe pa̱huë. Cosiquë paëꞌë. Paꞌina, sani ñamaꞌpë paëꞌë, mësaru.’  
\v 44 Ja̱ maca i̱ohuaꞌipi caja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, i̱te: ‘¿Ëjaë, je yëhua mëꞌëre a̱o ëa ju̱ꞌiquëre pa̱nitaꞌa oco ëa ju̱ꞌiquëre, pa̱nitaꞌa coa cuꞌiquëre, pa̱nitaꞌa ca̱ña peoquëre pa̱nitaꞌa ju̱ꞌiquëre, pa̱nitaꞌa cosiquëre ñajëtaꞌa co̱caiye pa̱reꞌni?’  
\v 45 Ja̱je cajëna, pa̱i ëjaëpi sehuoja̱ꞌquë api: ‘Nuñerepa cayë, i̱ohuaꞌi teaye paꞌi pa̱ire ñajëtaꞌa co̱caiye pa̱jë cuiꞌne yëꞌëreje̱ ai jerepa ti necaiye pa̱huë, mësaru.’  
\v 46 Ja̱je casi maca i̱ohuaꞌi saija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, ti nejo hue̱ꞌñana. Cuiꞌne nuiñe yoꞌosicohuaꞌipi ti paꞌi hue̱ꞌñana saija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.” 
\c 26  
\s1 Jesure Tse̱añe Cuasaseꞌe 
\r (Mr 14.1-2; Lc 22.1-2; Jn 11.45-53) 
\p  
\v 1 Ja̱je Jesús siꞌaye iyere ca tëjini capi, i̱ yeꞌyacohuaꞌire: 
\p  
\v 2 “Mësarupi tsoe asayë, caya muꞌseña paꞌi maca Israel pa̱i Egíptopi etajë paꞌiseꞌere cuasajë tsiꞌsini yoꞌoye ti̱ꞌa ja̱ꞌñe. Ja̱ maca Pa̱i Mamaquë tse̱a cua̱ñosiquë paꞌija̱ꞌquë api, que̱ cua̱ñojaꞌquëpi.” 
\p  
\v 3 Ja̱ muꞌseña Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaohuaꞌi, cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌi, cuiꞌne aiohuaꞌi, tsiꞌsisicohuaꞌipi paëꞌë, Caifás Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaë jai huëꞌe hueꞌse daripëna.  
\v 4 Ja̱rona Jesure coa cosojë tse̱ani huani je̱o ja̱ꞌñere ca ñahuë, i̱ti yoꞌo ja̱ꞌñere.  
\v 5 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare “fiesta pa̱i tsiꞌsi macataꞌa tse̱añe pa̱ñuꞌu, pa̱ipi coꞌaye sa̱ñope yoꞌomaꞌcohuaꞌini” cahuë. 
\s1 Huëo Së̱ñepi Jesure Tsoacaiseꞌe 
\r (Mr 14.3-9; Jn 12.1-8) 
\p  
\v 6 Simón huëꞌere Jesús pajiꞌi, Betania daripëre ja̱ꞌju dahuë ju̱ꞌiquë hueꞌyosiquë huëꞌere.  
\v 7 Ja̱rote paꞌina, nomiopi quë̱na huë jai doꞌi quë̱na huëna deꞌo së̱ maꞌñapi ti̱mësiconi ca̱jico dacopi tsio dani, Jesús mesare ñuꞌina, ja̱ maꞌñapi i̱ si̱opëna doo.  
\v 8 Ja̱je iyere yoꞌocona, ñani i̱ yeꞌyacohuaꞌipi pë̱ijë ca huëohuë. 
\p “¿Me ne ja̱ꞌñere coa nejocoꞌni, jai doꞌire?  
\v 9 I̱opi yecohuaꞌina i̱sico jaiye curi neni peocohuaꞌi mañani co̱caito deꞌoꞌñe paꞌioni yoꞌoco.” 
\p  
\v 10 Cajëna, Jesupi asani capi: 
\p “¿Me yoꞌojë jo̱sa cayeꞌni, i̱ote? Iye yëꞌëre yoꞌocaiye deꞌoye aꞌë.  
\v 11 Coa siꞌanë mësaru coꞌamaña peocohuaꞌire paja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, mësaru acohuaꞌire. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌëre cato siꞌanë mësaru pamaꞌpë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.  
\v 12 Yëꞌë si̱opëna huëo së̱ maꞌñapi doye cato yëꞌëre ta̱si maca huëo së̱ ja̱ꞌñere ne deꞌhuacaio yoꞌoco.  
\v 13 Ja̱je paꞌina, nuñerepa cayë, mësarute. Coa siꞌa hue̱ꞌña iye huaso coca quëanije ico yëꞌëre yoꞌoseꞌe quëaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Ja̱je quëajëna, pa̱ije i̱ote hua̱nëyomaꞌpë cuasaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, i̱o yoꞌoco paꞌiseꞌe.” 
\s1 Judaspi Jesure Yehuoye 
\r (Mr 14.10-11; Lc 22.3-6) 
\p  
\v 14 Ja̱ maca i̱ yeꞌyacohuaꞌipi aquëpi Judas Iscariote hueꞌequëpi Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaohuaꞌi quëꞌrona sani capi: 
\p  
\v 15 “¿Je jaꞌye sa̱iñe yëyeꞌni, yëꞌëpi Jesure tse̱acaito?” 
\p Ja̱je caquëna, asani i̱te sa̱ihuë, treinta curiquë të̱ꞌña.  
\v 16 Ja̱re ja̱ macapi Judas Jesure pa̱i peo maca ñani tse̱ani ja̱ohuaꞌi jë̱ñana i̱sisiꞌi caquë coꞌepi. 
\s1 Mai Ëjaë A̲ni Tëjiseꞌe 
\r (Mr 14.12-25; Lc 22.7-23; Jn 13.21-30; 1 Co 11.23-26) 
\p  
\v 17 Fiesta huëo muꞌse oꞌsaye co̱ꞌmemaꞌa a̱o a̱i muꞌse ti̱ꞌaëna, i̱ yeꞌyacohuaꞌipi Jesure tsio dani se̱iꞌë: ¿Jerona nejaꞌcohuaꞌi aꞌni naꞌiquëna, a̱iñe, Egíptopi Israel pa̱i etajë paꞌiseꞌere cuasajë a̱i ja̱ꞌñe? 
\p “¿Jerona Egíptopi Israel pa̱i etaseꞌe cuasajë naꞌiquëna, a̱i ja̱ꞌñe neñeꞌni?” 
\p  
\v 18 Cajëna, i̱pi capi, i̱ohuaꞌire: 
\p “Saijë̱ꞌë, jai daripëna sani huëꞌe paꞌiquëni ti̱ꞌani i̱te cajë̱ꞌë: ‘Yeꞌyaquëpi caji: Yëꞌë yoꞌo maca tsoe jaꞌyere paꞌiji. Ja̱je paꞌina, mëꞌë huëꞌena yëꞌë yeꞌyacohuaꞌi ja̱ꞌre co̱ni Egíptopi Israel pa̱i etajë paꞌiseꞌere cuasajë yoꞌoye nesiꞌi,’ caquë jëjo saopi.” 
\p  
\v 19 Ja̱je caëna, i̱ yeꞌyacohuaꞌipi Jesús cua̱ñeseꞌeje̱ yoꞌohuë. Yoꞌojë naꞌiquëna, a̱i ja̱ꞌñe ne deꞌhuahuë. 
\p  
\v 20 Ñami deꞌosi maca Jesús mesare i̱ doce yeꞌyacohuaꞌi ja̱ꞌre co̱ni pajiꞌi.  
\v 21 Paꞌi ja̱ yëꞌtaꞌa a̱ore a̱i ñuꞌi capi, cuiꞌne: 
\p “Nuñerepa cayë mësarute, mësaru aquëpi yëꞌëre yehuoja̱ꞌquë api.” 
\p  
\v 22 Ja̱ maca ja̱je caquëna, ja̱ohuaꞌipi ai oi ëayerepa asa huesëhuë. Asani sa̱ꞌñe i̱ohuaꞌija̱ꞌa se̱ huëohuë, ñeje cajë: 
\p “Ëjaë, ¿më ñato yëꞌëpi yoꞌoja̱ꞌquë aꞌni?” 
\p  
\v 23 Cajëna, ja̱ohuaꞌire sehuopi, Jesupi: 
\p “Yëꞌë ja̱ꞌre co̱ni teꞌe quë̱na deꞌhuana a̱iquëpi i̱ti yëꞌëre deꞌoye yoꞌoyeje̱ yoꞌoquë cosoquë tse̱a je̱o cua̱ñojaꞌquë.  
\v 24 Ja̱je paꞌina, Pa̱i Mamaquë cato toyaseꞌe cayeje̱ paꞌye yoꞌo saoye paꞌiji. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare teayerepa yoꞌoja̱ꞌquë api, i̱te yehuoquë. Deꞌoraꞌpi, ja̱ë ai deꞌomaꞌë patu.” 
\p  
\v 25 Ja̱ maca Judaspi, i̱ti cosoquë tse̱a je̱o cua̱ñojaꞌquëpi i̱te capi: 
\p “¿Yeꞌyaquë, mëꞌë ñato yëꞌëpi yoꞌoja̱ꞌquë aꞌni?” 
\p Caquëna, capi: 
\p “Ja̱je paꞌijë̱ꞌë. Mëꞌë aꞌë.” 
\p  
\v 26 Ja̱ yëꞌtaꞌa a̱ore a̱ijë dujëna, Jesús i̱ jë̱ñapi panpë i̱ni Maijaꞌquëre deꞌoji caquë se̱jiꞌi. Ja̱ jeteyoꞌje i̱ yeꞌyacohuaꞌire i̱siquë capi: 
\p “A̲ijëꞌë. Iye cato yëꞌë ca̱ꞌë.” 
\p  
\v 27 Ja̱ jeteyoꞌje u̱cu duruhuë i̱ jë̱ñapi i̱ni Maijaꞌquëre deꞌoji caquë se̱ni i̱ohuaꞌina se i̱siquë capi: 
\p “Siꞌaohuaꞌi u̱cujë̱ꞌë, iye u̱cu duruhuëna.  
\v 28 Iye cato yëꞌë tsie aꞌë. Huajëye ca nëoñere neñe aꞌë. Cuiꞌne jai pa̱i coꞌaye yoꞌoseꞌere sa̱i deꞌhuayere caquë i̱siye aꞌë.  
\v 29 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare cuiꞌnaëpi iye cuiyaꞌi oꞌsa co̱no u̱cuye pa̱jaꞌquë aꞌë, mësaru ja̱ꞌre co̱ni, yëꞌë jaꞌquë cua̱ñe te̱ꞌtena mësaru ja̱ꞌre huajë oꞌsa co̱no u̱cuye ti̱ꞌa macaja̱ꞌa.” 
\s1 Pedro Jesure Ñamaꞌquë Aꞌë, Caye 
\r (Mr 14.26-31; Lc 22.31-34; Jn 13.36-38) 
\p  
\v 30 Jë̱jë tëjisi jeteyoꞌje Olivos cu̱tihuëna saëꞌë.  
\v 31 Ja̱ maca Jesupi capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Iye ñami siꞌaohuaꞌire mësarute yëꞌëre quëco paseꞌe ti peocohuaꞌire nëijaꞌcoa. Ja̱je paꞌina, toyaseꞌe caji: ‘Huani je̱osiꞌi, yëi ñamare ñacaiquëre. Huani je̱osi maca yëi ñama huahuesicohuaꞌi paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.’  
\v 32 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌëpi ju̱ꞌisiquëpi huëni duꞌru Galileana saquëna, mësarupi jeteyoꞌje ti̱ꞌajaꞌcohuaꞌi aꞌë.” 
\p  
\v 33 Ja̱je ca maca Pedropi sehuopi: 
\p “Ja̱je siꞌaohuaꞌire mëꞌëre tuiye je̱osicohuaꞌi paꞌitoje̱ yëꞌë cato pa̱ñë.” 
\p  
\v 34 Ja̱je caquëna, Jesupi capi, i̱te: 
\p “Nuñerepa cayë, mëꞌëre. Iye ñami ja̱ yëꞌtaꞌa cura yëꞌimaꞌëna, mëꞌë yëꞌë ti ñamaꞌquë aꞌë caquë toaso̱ñe coa caja̱ꞌquë aꞌë.” 
\p  
\v 35 Pedropi capi, i̱te: 
\p “Mëꞌë ja̱ꞌre co̱ni ju̱ꞌiñe paꞌito ju̱ꞌiñë, yëꞌë. Coa caye pa̱ñë.” 
\p Caquëna, cuiꞌne siꞌaohuaꞌi i̱ yeꞌyacohuaꞌi cahuë. 
\s1 Jesús Getsemaní Quëꞌrona Se̱ñe 
\r (Mr 14.32-42; Lc 22.39-46) 
\p  
\v 36 Ja̱ maca Jesús i̱ yeꞌyacohuaꞌi ja̱ꞌre co̱ni ti̱ꞌapi, Getsemaní hueꞌyo hue̱ꞌñana. Ti̱ꞌani capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Yëꞌëseꞌe sani je macana se̱ina, mësaruseꞌe iye macana jaꞌrujë̱ꞌë.” 
\p  
\v 37 Ja̱je cani coa Pedrore cuiꞌne Zebedeo mamajëre cayaohuaꞌire sai sapi. Sani ai oi cuiꞌne ai coꞌa ju̱ꞌi ai yoꞌo huëopi.  
\v 38 Ja̱ maca capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Ai oiyë, yëꞌë joyopi, ju̱ni huesëye paꞌina. Ja̱je paꞌina, mësaruseꞌe iye macana pëajë̱ꞌë, cuiꞌne yëꞌë ja̱ꞌre co̱ni sëtasicohuaꞌi paꞌijë̱ꞌë, mësaruje̱.” 
\p  
\v 39 Ja̱je cani Jesús ai se̱ña maca teꞌi se sajiꞌi. Sani ja̱rona tsiapi yejana simeni u̱i se̱jiꞌi, Maijaꞌquëre, ñeje caquë: 
\p “Yëꞌë jaꞌquë maca, deꞌhue ne ti̱ꞌañe paꞌito iye së̱je daꞌcare pare yëꞌëre nejocaijë̱ꞌë, pa̱ni yëꞌë yëquë cayeje̱ paꞌye yoꞌoye, coa mëꞌë yëyepi yoꞌoseꞌe paꞌija̱quë.” 
\p  
\v 40 Ja̱ maca i̱ yeꞌyacohuaꞌi quëꞌro coꞌiquë ti̱ꞌapi, tsoe ca̱isicohuaꞌipi u̱ijëna. Ñani Pedrore capi: 
\p “¿Quëco ti̱ꞌañe pa̱re, yëꞌë ja̱ꞌre co̱ni teꞌe hora macaje̱?  
\v 41 Sëtasicohuaꞌi paꞌijë̱ꞌë. Cuiꞌne se̱jëꞌë, coꞌaye mëiñena, ta̱isicohuaꞌi paꞌiye pa̱jaꞌcohuaꞌi. Nuñerepa joyo cato yëji, neñe. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare ca̱pëpi tutu peoji.” 
\p  
\v 42 Ti̱jupë sani co̱ni se̱jiꞌi, ñeje: 
\p “Yëꞌë jaꞌquë iye neñañe ai yoꞌoyere yeque necaiye peoto, coa mëꞌë yëyeje̱ yoꞌoseꞌe paꞌija̱ꞌquë.” 
\p  
\v 43 Ti̱jupë coꞌipi. Coꞌiquë i̱ yeꞌyacohuaꞌi ca̱isicohuaꞌini ti̱ꞌa co̱pi. I̱ohuaꞌi ñaco ca̱pi ai huëo ca̱ꞌa doꞌire si̱o meina, ca̱ëꞌë.  
\v 44 Ja̱ maca ñani je̱oni sajiꞌi, cuiꞌnaëpi Maijaꞌquëre se̱siꞌi caquë toaso̱ñe acore. Ja̱ꞌrë i̱ caseꞌeje̱ paꞌye caquë se̱jiꞌi.  
\v 45 Ja̱ maca sajiꞌi. I̱ yeꞌyacohuaꞌi quëꞌrona sani capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Yuretaꞌa deꞌoji. Ca̱ijëꞌë, cuiꞌne huajëjë̱ꞌë. Tsoe ti̱ꞌapi, Pa̱i Mamaquëre coꞌaye yoꞌocohuaꞌi jë̱ñana i̱sija̱ꞌa maca.  
\v 46 Huëijë̱ꞌë. Sañuꞌu. Tsoe daiji, yëꞌëre yehuoja̱ꞌquë.” 
\s1 Jesure Tse̱añe 
\r (Mr 14.43-50; Lc 22.47-53; Jn 18.2-11) 
\p  
\v 47 Jesús ja̱ yëꞌtaꞌa cocare capi, Judas ti̱tasi macaje̱. Jaë cato doce soisicohuaꞌi aquë pajiꞌi. Cuiꞌne i̱ ja̱ꞌre co̱ni jai pa̱i daëꞌë, hua̱ꞌña cuiꞌne tara co̱ni ca̱jicohuaꞌipi. Ja̱ohuaꞌi cato Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ja̱ohuaꞌi jëjo daocohuaꞌi cuiꞌne judío pa̱i aiohuaꞌi jëjo daocohuaꞌi paëꞌë.  
\v 48 Judas i̱ti yoꞌoquë yehuoja̱ꞌquëpi quëaëña, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Yëꞌë i̱ni sihuaja̱ꞌquë aꞌë. Ja̱ëni tse̱ajëꞌë.” 
\p  
\v 49 Ja̱je casiquëpi Jesuna tsioja̱ni i̱te sihuayeje̱ yoꞌoquë capi: 
\p “¿Paꞌiquë, yeꞌyaquë?” 
\p  
\v 50 Caquëna, Jesupi sehuopi i̱te: 
\p “¿Cajei, i̱quena daiquëꞌni?” 
\p Ja̱ maca Jesure tsioja̱ni tse̱ani sahuë. 
\p  
\v 51 Ja̱ maca ja̱je yoꞌojëna, Jesús cajeipi huaꞌtiyo dutani ca̱joroseꞌe tëto tëapi, Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaë joꞌyaëre pani.  
\v 52 Ja̱je yoꞌoquëna, Jesupi capi: 
\p “Deꞌhuajë̱ꞌë, mëꞌë huaꞌtiyo i̱o paꞌi hue̱ꞌñana. Siꞌaohuaꞌi huaꞌtiñoapi uihuacohuaꞌi cato ja̱re cuiꞌne huaꞌtiñoapi huaijëna, ju̱ꞌijaꞌcohuaꞌi aꞌë.  
\v 53 ¿Huesëquë mëꞌë yëꞌëpi yëꞌë jaꞌquëre se̱quëna, yurepi tsoe doce mil hui̱ñaohuaꞌire jëjo daouna, co̱catiraꞌseꞌe?  
\v 54 Ja̱je yoꞌoye paꞌito ¿me toyaseꞌe caye ti̱ꞌaquëꞌni, ja̱je yoꞌo ja̱ꞌñe aꞌë, ca nëoseꞌe?” 
\p  
\v 55 Ja̱ maca Jesús pa̱ire capi: 
\p “¿Mësaru yëꞌëre tse̱añuꞌu cajë hua̱ꞌñapi cuiꞌne tarapi co̱ni tse̱ꞌejë date, coꞌamaña ñaëre tse̱añeje paꞌye? Siꞌa muꞌseña mësaru ja̱ꞌre yëꞌë paꞌi Maijaꞌquë huëꞌepi ñuꞌi yeꞌyaquëna, mësaru ti yëꞌëre tse̱añuꞌu camaꞌpë paꞌisicohuaꞌi aꞌë.  
\v 56 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare siꞌaye iye yoꞌoye paꞌiji, tsoe acohuaꞌi Maijaꞌquëre quëacaicohuaꞌi toyajë paꞌiseꞌepi ti̱ꞌajaquë cajë.” 
\p Ja̱ maca siꞌaohuaꞌi i̱ yeꞌyacohuaꞌi Jesure teꞌire je̱oni cati saëꞌë. 
\s1 Judío Pa̱i Ca Tëjicohuaꞌipi Jesure Yoꞌoye 
\r (Mr 14.53-65; Lc 22.54-55, 63-71; Jn 18.12-14, 19-24) 
\p  
\v 57 Jesure tse̱asicohuaꞌi sahuë, Caifás Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaë quëꞌrona. Cuiꞌne ja̱rote cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌi cuiꞌne aiohuaꞌi tsiꞌsisicohuaꞌipi paëꞌë.  
\v 58 Ja̱je paꞌijëna, Pedropi soꞌo maca se ñaquë jeteyoꞌje tujiꞌi, pa̱i ëjaërepa huëꞌe daripë quëꞌrore paja̱ꞌa. Sani ja̱ro cacani ja̱ huëꞌere ñacaicohuaꞌi ja̱ꞌre co̱ni jaꞌrupi, merepa yoꞌoja̱ꞌcohuaꞌi aꞌni i̱te tse̱asicohuaꞌi cuasaquë. 
\p  
\v 59 Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaohuaꞌipi cuiꞌne aiohuaꞌipi cuiꞌne siꞌa judío pa̱i yoꞌoye ñani ca tëjicohuaꞌipi coꞌehuë, Jesure sa̱ñope coꞌaye yoꞌoquë api cacohuaꞌini ti̱ꞌani Jesure huani je̱oñuꞌu cajë.  
\v 60 Ja̱je coꞌejëtaꞌa ti̱ꞌañe pa̱huë, i̱te sa̱ñope ca ja̱ꞌñe. Ja̱je ti̱ꞌamaꞌpë jai pa̱i i̱te coa huëojë cosojë coꞌaye yoꞌoquë api, cahuë. Ja̱je yoꞌo maca cayaohuaꞌi tëji hue̱ꞌñarepa sa̱ñope cacohuaꞌi daëꞌë.  
\v 61 Ja̱ohuaꞌipi dani cahuë: “Iquë cato yëꞌëpi Maijaꞌquë huëꞌe nejosiquëpi toaso̱ muꞌseña paꞌi maca cuiꞌnaoni huëoja̱ꞌquë aꞌë, caquë api.” 
\p  
\v 62 Ja̱ maca Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaëpi huëni nëcani capi, Jesure: 
\p “¿Ti teꞌe yëꞌopoje̱ sa̱ñope sehuoye pa̱quë, mëꞌë? ¿Mëꞌëre sa̱ñope ja̱ohuaꞌi caye asaquë, mëꞌë?” 
\p  
\v 63 Ja̱je catoje̱ Jesús ti camaꞌë pajiꞌi. Ja̱ maca Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaëpi capi, i̱te: 
\p “Maijaꞌquë huajëquërepa mamipi mëꞌëre care pajë̱ꞌë, cayë. Quëajë̱ꞌë, mëꞌëpi Maijaꞌquë mamaquërepa Cristo pani.” 
\p  
\v 64 Ja̱je caquëna, Jesupi capi, i̱te: 
\p “Ja̱je paꞌijë̱ꞌë. I̱ aꞌë, yëꞌë, mëꞌë cayeje̱. Cuiꞌne mësaru ñajaꞌcohuaꞌi aꞌë, Pa̱i Mamaquë Diusu tutu quëꞌirepa ëja te̱ꞌtere ñuꞌina, cuiꞌne maꞌtëmopi sirija̱ꞌa daina.” 
\p  
\v 65 Ja̱ maca Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaëpi i̱ juꞌi ca̱re naë yeꞌsapi, ai coa care paji caquë i̱ñoquë. Ja̱je yoꞌoquë capi: 
\p “Iquë Maijaꞌquëre ai cueꞌcuequë yoꞌoji, i̱ yëꞌopo cayepi. ¿Ja̱je paꞌito i̱quere yeque cajë i̱ yoꞌoquëna, ñasicohuaꞌini se̱ni asañuꞌu cajë coꞌeyeꞌni? Mësarupi tsoe asahuë, i̱ cueꞌcuequë caye.  
\v 66 Ja̱je paꞌito ¿me cayeꞌni, mësaru?” 
\p Caquëna, i̱ohuaꞌipi cahuë: 
\p “Ja̱je coꞌaye caquë api. Ja̱je paꞌina, ju̱ꞌiñe paꞌiji.” 
\p  
\v 67 Ja̱ maca i̱ tsiana copi tseꞌsejë cuiꞌne tarapi tëꞌcahuë. Yecohuaꞌipi tsiana mosi̱capi tëꞌcahuë.  
\v 68 Ja̱je yoꞌocohuaꞌipi cahuë, i̱te: 
\p “¿Mëꞌë aꞌë, Cristorepa se ta̱ꞌñe ca ñajëꞌë, nepi mëꞌëre tëtoreꞌni?” 
\s1 Pedro Cososeꞌe 
\r (Mr 14.66-72; Lc 22.56-62; Jn 18.15-18, 25-27) 
\p  
\v 69 Ja̱je yoꞌojëna, Pedro cato hueꞌse yejare jaꞌrusiquëpi ñujiꞌi. Ñuꞌina, pa̱ire necaico i̱ quëꞌrona tsioja̱ni cao, i̱te: 
\p “Mëꞌëje Jesús Galilea aquë ja̱ꞌre co̱ni cuꞌi paꞌisiquë aë.” 
\p  
\v 70 Ja̱je cacona, Pedropi siꞌaohuaꞌi paꞌi hue̱ꞌñana coa cosopi, ñeje caquë: 
\p “Huesëyë, mëꞌë caye. ¿I̱quere ja̱je cacoꞌni?” 
\p  
\v 71 Pedro eta saꞌro quëꞌrona huëni je̱ꞌnë saina, yecopi nomio ñani cao, i̱ti maca paꞌicohuaꞌire: 
\p “Iquë Jesús Nazaret aquë ja̱ꞌre co̱ni cuꞌi paꞌisiquë api.” 
\p  
\v 72 Cacona, ja̱ maca Pedropi ti̱jupë coso co̱pi: 
\p “Ñamaꞌquëre paꞌë, ja̱ëte. Quëare payë.” 
\p  
\v 73 Aꞌri maña tsoe paꞌi maca i̱ti maca paꞌicohuaꞌipi Pedro quëꞌrona tsioja̱ni cuiꞌne i̱te cahuë: 
\p “Nuñerepa mëꞌë i̱ yeꞌyasicohuaꞌi aquëre paꞌë. Ja̱je paꞌina, mëꞌë coca cayeque ti̱ñe paꞌiji, huesëye peoye.” 
\p  
\v 74 Cajëna, i̱pi capi: 
\p “Ti ñamaꞌquë aꞌë, caye asa maꞌñe, mësaru.” 
\p Ja̱je i̱tire yoꞌoquë caquëna, cura yëjiꞌi.  
\v 75 Yëꞌina, ja̱ maca Pedro cuasa ñajajiꞌi, Jesús i̱te caseꞌe: “Ja̱ yëꞌtaꞌa cura yëꞌimaꞌëna, mëꞌë toaso̱ñe yëꞌëre ñamaꞌquë aꞌë cosoja̱ꞌquë aꞌë.” Ja̱re cuasaquë ja̱ maca ja̱ro paꞌisiquëpi Pedro etani ai ojiꞌi, coꞌa ju̱ꞌi. 
\c 27  
\s1 Pilatona Jesure I̱siye 
\r (Mr 15.1; Lc 23.1-2; Jn 18.28-32) 
\p  
\v 1 Ñata to̱mesi maca Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaohuaꞌipi cuiꞌne judío pa̱i aiohuaꞌipi teꞌe cuasaye nehuë, Jesure huani je̱a ja̱ꞌñere cajë.  
\v 2 Sëasiquëni sani Poncio Pilatona i̱ti yeja ëjaëna i̱sihuë. 
\s1 Judas Ju̱ꞌiseꞌe 
\p  
\v 3 Judas Jesure yehuoquëpi ñaquëna, Jesupi huani je̱o cua̱ñojaꞌquë paꞌina, ñani ai oi pa̱ñete yoꞌoreꞌni cuasaquë oi treinta curi të̱ꞌña i̱te i̱siseꞌere cuiꞌnare coꞌyopi, Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaohuaꞌina.  
\v 4 Coꞌyoquë capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Coꞌaye yëꞌë yoꞌohuë, ti doꞌi peoquëni huani je̱ojaꞌquëre i̱siquë.” 
\p Ja̱je caquëna, i̱ohuaꞌipi sehuohuë, i̱te: “¿I̱quere yëquë oiyeꞌni, ja̱ yoꞌoseꞌe? Mëꞌëseꞌe yoꞌoquë cajë̱ꞌë.” 
\p  
\v 5 Ja̱ maca Judas, curiquë Maijaꞌquë huëꞌena je̱o ñato saoni sani que̱o deni ju̱jiꞌi. 
\p  
\v 6 Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaohuaꞌipi curiquë ñaꞌñe o̱eseꞌere tsiꞌsoni careña: 
\p “Iye curiquë Maijaꞌquëre coa i̱sijë aya mahuëna ayaye peoji, tsie doꞌi sa̱iseꞌe me ayayeꞌni.” 
\p  
\v 7 Ja̱ jeteyoꞌje ja̱ohuaꞌi teꞌe cuiꞌne siꞌa yëꞌquë maca cuasajë ca deꞌhuahuë, “soto ne hue̱ꞌñana yejare hueroñuꞌu, ti̱ohuaꞌire ta̱jaꞌa yejare” cahuë.  
\v 8 Ja̱je paꞌina, ja̱ yeja yureje̱ “Tsie Yeja” hueꞌeji.  
\v 9 Ja̱je ti̱ꞌapi, tsoe aquë Maijaꞌquëre quëacaiquë Jeremias toyaquë paꞌiseꞌe ñeje cayepi: “Treinta curiquë të̱ꞌña i̱mahuë, i̱ doꞌire Israel pa̱i i̱siseꞌere.  
\v 10 Ja̱pi huerohuë, soto ne yejare, ëjaë yëꞌëre cua̱ñeseꞌeje̱ paꞌye.” 
\s1 Jesús Pilato Ña Hue̱ꞌñare Paꞌiseꞌe 
\r (Mr 15.2-5; Lc 23.3-5; Jn 18.33-38) 
\p  
\v 11 Jesús pa̱i ëjaë quëꞌrona sasiquë pajiꞌi. Paꞌina, i̱pi i̱te se̱jiꞌi: 
\p “¿Mëꞌë aë, judío pa̱i ëjaërepa?” 
\p Caquëna, Jesupi capi, i̱te: 
\p “Ja̱je paꞌijë̱ꞌë. Mëꞌë caseꞌeje̱ paꞌi aꞌë.” 
\p  
\v 12 Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaohuaꞌipi cuiꞌne aiohuaꞌipi sa̱ñope coꞌaye catoje̱ Jesús ti aꞌri mañaje sehuomaꞌë pajiꞌi.  
\v 13 Pa̱quëna, ja̱ maca Pilatopi capi, i̱te: 
\p “¿Asamaꞌquë mëꞌë, mëꞌëre sa̱ñope yoꞌojë caye?” 
\p  
\v 14 Ja̱je catoje̱ Jesús ti sehuomaꞌë pajiꞌi. Ja̱je paꞌina, ña jujani pa̱i ëjaëpi ai i̱seꞌere ñani ¿me nejaꞌquë aꞌni? cuasapi. Cuiꞌne huesëpi, yeque yoꞌoye peoquëna. 
\s1 Jesure Huaiye Paꞌiji, Caye 
\r (Mr 15.6-20; Lc 23.13-25; Jn 18.38–19.16) 
\p  
\v 15 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare siꞌanë fiesta paꞌi maca pa̱i ëjaëpi cosicohuaꞌire eto saoquë yoꞌoye paquë pajiꞌi. Pa̱ipi ja̱ëni etoye paꞌiji cajëna, etoquë pajiꞌi.  
\v 16 Pajiꞌi, cosiquë Barrabás hueꞌequë siꞌaohuaꞌi i̱ coꞌaye yoꞌoye asaquë.  
\v 17 Ja̱rote jai pa̱i tsiꞌsisicohuaꞌi paꞌijëna, Pilatopi se̱jiꞌi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “¿Neni yëyeꞌni, deꞌoye paꞌija̱ꞌquëre jëjo saoye, Barrabás pa̱nitaꞌa Jesucristo?” 
\p  
\v 18 Deꞌhue asapi, pa̱ipi Jesuni ai yëjë yoꞌo doꞌire pë̱ijë coꞌaye yoꞌomaꞌquëni tse̱aseꞌe. Ja̱je paꞌina, Pilato ja̱je capi. 
\p  
\v 19 Ja̱ yëꞌtaꞌa Pilato pa̱i coꞌaye yoꞌoseꞌere asani ne deꞌhua hue̱ꞌñare ñuꞌina, i̱ pacopi jëjo dao, i̱o caseꞌere quëaja̱ꞌquëre ñeje caco: 
\p “Ja̱ëre nuñerepa deꞌo pa̱ire cuiꞌna co̱ni yoꞌomaꞌë paꞌijë̱ꞌë. Coa ñajëꞌë. Ja̱ëte yoꞌo doꞌire huëo ca̱ni ñahuë, ai coꞌayerepa.” 
\p  
\v 20 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaohuaꞌipi cuiꞌne judío pa̱i aiohuaꞌipi pa̱ire cua̱ñehuë, Barrabásni etojë̱ꞌë cajë, cuiꞌne Jesuni huani je̱ojaꞌquëre cajë̱ꞌë, cahuë.  
\v 21 Pa̱i ëjaëpi ti̱jupë cuiꞌne se̱ni co̱quë capi: 
\p “¿Cayahuaꞌi tse̱asicohuaꞌi paꞌicohuaꞌire jequëni yëyeꞌni, eto saoye?” 
\p Caquëna, ja̱ohuaꞌipi cahuë: 
\p “Barrabásni etoye yëyë.” 
\p  
\v 22 Cajëna, Pilatopi se̱jiꞌi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “¿Cuiꞌne me nejaꞌquë aꞌni, Jesure Cristo hueꞌequëre?” 
\p Caquëna, siꞌaohuaꞌi sa̱ñope cahuë: 
\p “¡Que̱jaꞌquë api!” 
\p  
\v 23 Ja̱ maca Pilato capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “¿Ja̱je paꞌito i̱quere coꞌaye yoꞌo uꞌni?” 
\p Caquëna, ti̱jupë cuiꞌne cui co̱huë: 
\p “¡Que̱jaꞌquë api!” 
\p  
\v 24 Pilatopi i̱ coꞌaye yoꞌoseꞌe asa ti̱ꞌamaꞌëna, coa pa̱ipi jerepa jo̱sa yoꞌojë sa̱ñope ja̱seꞌe cajëna, ña jujani jë̱ña tsoasiꞌi caquë oco daja̱ꞌquëre jëjo saouna, daëna, tsoaquë capi: 
\p “Yëꞌëpi iquë deꞌo pa̱ire huani je̱o ja̱ꞌñe cua̱ñemaꞌë paꞌiyë. Mësaruseꞌe yoꞌojë̱ꞌë.” 
\p  
\v 25 Ja̱je caquëna, siꞌa pa̱i sehuohuë: 
\p “Yëquëna cuiꞌne yëquë mamajëna i̱te huani je̱o doꞌi to̱mejaquë.” 
\p  
\v 26 Ja̱ maca Pilatopi Barrabásni eto saopi, deꞌoye paꞌija̱ꞌquëre. Etoquë Jesuni siꞌseni ja̱ jeteyoꞌje que̱ni huani je̱ojaꞌquëre jëjo saopi. 
\p  
\v 27 Ja̱ jeteyoꞌje pa̱i ëjaë soldado pa̱ipi Jesure sahuë, jai huëꞌena. Siꞌa soldado pa̱i tsiꞌsisicohuaꞌirepa paëꞌë, Jesús paꞌi hue̱ꞌñana.  
\v 28 Ja̱ jeteyoꞌje i̱ juꞌi ca̱ dutani majaꞌi juꞌi ca̱re su̱ñacaëꞌë.  
\v 29 Cuiꞌne si̱opëna miu maro pu̱acaëꞌë. Cuiꞌne ëja te̱ꞌte jë̱tëna so̱quë tarapë i̱sihuë. Ja̱ maca i̱ ña hue̱ꞌñana doꞌre jaꞌruni cueꞌcuejë ñeje i̱te cahuë: 
\p “¡Paꞌijë̱ꞌë, judío pa̱i ëjaërepa!”  
\v 30 Ja̱je cajë cuiꞌne copi tseꞌsejë cuiꞌne i̱te tarapëpi si̱opëna tëꞌcajë yoꞌohuë.  
\v 31 Ja̱je i̱te cueꞌcue tëjini majaꞌi juꞌi ca̱ dutani i̱ juꞌi ca̱re pare su̱ñacani ja̱ maca que̱jaꞌquëre sahuë. 
\s1 I̱te Que̱seꞌe 
\r (Mr 15.21-32; Lc 23.26-43; Jn 19.17-27) 
\p  
\v 32 Ja̱ropi etani saijë Cirene aquëre ti̱ꞌahuë, Simón hueꞌequëre. Ja̱ëni Jesure que̱jaꞌa sarahua sacaija̱ꞌquëre cua̱ñehuë. 
\p  
\v 33 Ja̱je yoꞌojë Gólgota hueꞌe hue̱ꞌñana ti̱ꞌahuë. Ja̱je cani cayë, pa̱i si̱opë tara.  
\v 34 Ja̱rona Jesure cuiyaꞌi oꞌsa co̱nona së̱jeñe co̱ni co̱ꞌmesicore o̱cuahuë. Ja̱je o̱cuajëna, Jesús i̱pi neñani u̱cuye coepi, i̱ote. 
\p  
\v 35 I̱te que̱si maca jeteyoꞌje soldado pa̱ipi Jesús juꞌi ca̱re ¿nepi i̱ote paja̱ꞌcohuaꞌi aꞌni? cajë yoꞌohuë, sa̱ꞌñe i̱ohuaꞌija̱ꞌa. Ja̱je yoꞌojëna, tsoe aquë Maijaꞌquëre quëacaiquë toyaseꞌe ñeje caye ti̱ꞌapi: “Yëꞌë juꞌi ca̱re pa̱i ñape huahuehuë, i̱ohuaꞌija̱ꞌa ¿nepi paja̱ꞌcohuaꞌi aꞌni?” cajë yoꞌohuë.  
\v 36 Ja̱je yoꞌo tëjini yecohuaꞌipi dani samaꞌcohuaꞌini cajë jaꞌruni ñahuë.  
\v 37 Cuiꞌne i̱ si̱opë sa̱ꞌnihuëna ja̱ doꞌire ju̱ꞌiji caco quëacore toyani sëohuë. Toyasico cato pajiꞌi, ñeje: \sc IQUË API, JESÚS, JUDÍO PA̲I ËJAË\sc*. 
\p  
\v 38 Cuiꞌne caya coꞌamaña yahue i̱macohuaꞌire que̱sicohuaꞌi paëꞌë, i̱ ja̱ꞌre co̱ni, yequëni i̱ ëja te̱ꞌtena cuiꞌne yequëni i̱ ari te̱ꞌtena.  
\v 39 Cuiꞌne i̱ti macasaꞌa da saicohuaꞌipi cueꞌcuejë tea ju̱ꞌijë si̱opë api së̱ꞌcuijë saëꞌë, i̱te ñajë.  
\v 40 Cuiꞌne cahuë: 
\p “Mëꞌë aꞌë, Maijaꞌquë huëꞌe peo hue̱ꞌña nejoni cuiꞌne toaso̱ muꞌseña paꞌi maca cuiꞌnaoni huëoja̱ꞌquë aꞌë, caquë paꞌisiquë. Ja̱je paꞌi sëte yure coꞌye huasojë̱ꞌë. Mëꞌëpi Maijaꞌquë mamaquë pani cruzupi caje nëcajë̱ꞌë.” 
\p  
\v 41 Ja̱je cuiꞌne Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaohuaꞌije̱ cuiꞌne cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌije̱, fariseohuaꞌije̱ cuiꞌne cueꞌcuehuë, i̱te. Ja̱je cueꞌcuejë sa̱ꞌñe i̱ohuaꞌija̱ꞌa cahuë: 
\p  
\v 42 “Yecohuaꞌitaꞌare huasopi. Ja̱je paꞌiquëtaꞌa i̱jaꞌa coꞌye huasoyere pa̱ji. Ja̱je paꞌina, i̱pi Israel pa̱i ëjaërepa pani yurepi cruzu dequëpi caje nëcaëna, sehuoye patiraꞌpi, maire.  
\v 43 Iquë cato Maijaꞌquëna i̱re papi cuasaquë quëcoquë pajiꞌi. Ja̱je paꞌisiquëre sëte yure Maijaꞌquëpi i̱te huasoja̱quë, i̱te oiquërepa pani. I̱taꞌa maire ‘yëꞌë cato Diusu mamaquëre paꞌë’ caquë paꞌisiquë api.” 
\p  
\v 44 Cuiꞌne coꞌamaña ñaohuaꞌije̱ i̱ ja̱ꞌre co̱ni que̱sicohuaꞌique tea ju̱ꞌijë sa̱ñope cahuë. 
\s1 Jesús Ju̱ꞌiseꞌe 
\r (Mr 15.33-41; Lc 23.44-49; Jn 19.28-30) 
\p  
\v 45 Ja̱ maca yuretaꞌa siꞌa yeja ñamije paꞌiorepa deꞌo nëjiꞌi, muꞌse jopore papi naꞌi maca tres paꞌi macaja̱ꞌa.  
\v 46 Cuiꞌne ja̱re ja̱ hora paꞌi maca Jesús ai tutu cuipi: “Eli, Eli, lama sabactani”. Ja̱ caye cato caji: Yëꞌë Diusu, Yëꞌë Diusu, ¿me nesiꞌquë yëꞌëre je̱oco huesouꞌni? 
\p  
\v 47 Yecohuaꞌi i̱ti maca paꞌicohuaꞌipi asani cahuë: 
\p “Tsoe aquë Maijaꞌquëre quëacaiquë Elías paꞌisiquëni soiji.” 
\p  
\v 48 Ja̱re i̱ti macapi teꞌi huëꞌhuëpi, oco sa̱ësi pë quërëja̱siꞌi caquë. Quërëja̱ni dani oꞌsa cuiyaꞌi co̱nore sa̱ë tëjini so̱quë tarapëna hue̱ sëoni u̱cuja̱quë caquë jaꞌye maca sapi.  
\v 49 Ja̱je yoꞌoquëna, yecohuaꞌipi cahuë: 
\p “Yoꞌomaꞌë. Ñañuꞌu, Elíaspi dani i̱te huasoquë paꞌito.” 
\p  
\v 50 Ti̱jupë Jesús tutu cuiꞌne cui co̱pi. Ja̱ maca ju̱ni huesëpi.  
\v 51 Ja̱re i̱ti macapi Maijaꞌquë huëꞌe ta̱ꞌtëpo tëhuosico cayaye ë̱mëjeꞌepi huëꞌehuëre pana yete sajiꞌi. Yejaje̱ ñuꞌcuequë cuiꞌne quë̱na yejañaje tsate sajiꞌi.  
\v 52 Cuiꞌne ju̱ꞌisicohuaꞌire ta̱seꞌeje̱ huiꞌye sapi. Cuiꞌne Maijaꞌquëre asani ju̱ꞌisicohuaꞌije̱ huëisicohuaꞌi paëꞌë.  
\v 53 Ta̱si daripë̱api huëisicohuaꞌi paëꞌë, Jesús huëisi jeteyoꞌje. Huëni deꞌo Jerusalén daripëna cacahuë. Cacajëna, jai pa̱i ñahuë, ja̱ohuaꞌire. 
\p  
\v 54 Ja̱ maca Capitán cuiꞌne i̱ ja̱ꞌre co̱ni Jesure ñacohuaꞌipi yeja ñuꞌcueye ñani cuiꞌne yeque jaiye yoꞌoyere ñajë ai caꞌrajë cahuë: “Nuñerepa iquë Maijaꞌquë mamaquërepa pajiꞌi.” 
\p  
\v 55 Ja̱rote jai pa̱i nomiohuaꞌije̱ paëꞌë, soꞌopi de ñajë, Jesure Galileapi co̱caijë tuisicohuaꞌi.  
\v 56 Ja̱ohuaꞌi ja̱ꞌre co̱ni paëꞌë, María Magdalena, María Jacobo cuiꞌne José pëca jaꞌco cuiꞌne Zebedeo mamajë pëca jaꞌco co̱ni paëꞌë. 
\s1 Jesure Ta̱seꞌe 
\r (Mr 15.42-47; Lc 23.50-56; Jn 19.38-42) 
\p  
\v 57 Ñami deꞌo huëo maca jaiye coꞌamaña paquë José hueꞌequë Arimatea daripë aquëpi dajiꞌi. Ja̱ë cato Jesure tuiquë deꞌosiquë pajiꞌi.  
\v 58 Ja̱je paꞌipi ja̱ëpi Pilato quëꞌrona sani Jesús ca̱përe se̱jiꞌi. Se̱ina, ja̱ maca Pilatopi cua̱ñepi, i̱sijë̱ꞌë caquë i̱ti ñacaicohuaꞌire.  
\v 59 Josépi i̱ ca̱pë siꞌsi peo ca̱pi peo hue̱ꞌña deapi.  
\v 60 Yoꞌoni huajëcore pana i̱ tse̱cona o̱api, quë̱na yeja perepëna coje nesicona. I̱te ta̱ni jai quë̱na pëpi daripë se si̱oni sajiꞌi.  
\v 61 Cuiꞌne ja̱rote paëꞌë, María Magdalena, cuiꞌne yequë María co̱ni, daripë ti̱ñare pare jaꞌrusicohuaꞌipi. 
\s1 Jesús Ta̱sito Ñacaicohuaꞌi 
\p  
\v 62 Se ñatasi muꞌse cato huajë muꞌse deꞌhua tëjisi maca pajiꞌi. Paꞌina, Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaohuaꞌipi cuiꞌne fariseohuaꞌi co̱ni Pilato quëꞌrona saëꞌë.  
\v 63 Ti̱ꞌani cahuë: “Ëjaë, yëquë ja̱ë cosou ja̱ yëꞌtaꞌa huajëquë paꞌinë ñeje caquë paꞌiseꞌere cuasayë, ‘Toaso̱ muꞌseña paꞌi maca ju̱ꞌisiquëpi cuiꞌnaëpi huëija̱ꞌquë aꞌë caseꞌere.’  
\v 64 Ja̱je paꞌina, jëjo saojë̱ꞌë, ta̱si daripë ñajaꞌcohuaꞌire toaso̱ muꞌseña paꞌi macaja̱ꞌa, i̱ yeꞌyaquë paꞌisicohuaꞌipi dani i̱ ca̱pë ñani sani, ja̱ maca pa̱ire ‘Tsoe huëjiꞌi, ju̱ni huesësiquë paꞌisiquëpi’ camaꞌcohuaꞌini. Ja̱je yoꞌoseꞌe cato ai jerepa duꞌru cososeꞌe jerepa coa cososeꞌe paꞌimaꞌconi tëjiyerepa cosoyepi.” 
\p  
\v 65 Cajëna, Pilatopi capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Ja̱ohuaꞌi paꞌiyë, i̱ti ñacohuaꞌi soldado pa̱i. Ja̱je paꞌito sani deꞌoyerepa ñajëꞌë.” 
\p  
\v 66 Ja̱je caëna, sani ta̱si daripëre deꞌoyerepa deꞌhuani i̱ti coje si̱o quë̱na pë ë̱mëjeꞌena toyani sëohuë. Sëoni i̱ti macana soldado pa̱ire ñajaꞌcohuaꞌire je̱oni saëꞌë. 
\c 28  
\s1 Jesús Ju̱iꞌsiquëpi Huëiseꞌe 
\r (Mr 16.1-8; Lc 24.1-12; Jn 20.1-10) 
\p  
\v 1 Huajë muꞌse tëto sani duꞌru macarepa semana muꞌse ñata maca María Magdalena, cuiꞌne yeco María co̱ni ta̱si daripë ñañuꞌu cajë saëꞌë.  
\v 2 Saijëna, cuasamaꞌtore papi tutu yeja ñuꞌcueye pajiꞌi, Ja̱ cato Ëjaë hui̱ñaëpi maꞌtëmopi ta̱si daripë quëꞌrona ti̱tani yoꞌopi, quë̱na pë coje si̱osiconi ne ta̱oni i̱o ë̱mëjeꞌena jaꞌrupi.  
\v 3 Mujuë yeꞌhueye miañe ñañeje paꞌirepa pajiꞌi. Cuiꞌne i̱ juꞌi ca̱pi po yëioje̱ paꞌiorepa pajiꞌi.  
\v 4 Ja̱re ñani soldado pa̱ipi quëquë huesëni tsasijë ju̱ꞌiseꞌeje̱ paꞌiohuaꞌi deꞌohuë.  
\v 5 Ja̱ maca ëjaë joꞌyaëpi capi, nomiohuaꞌire: 
\p “Caꞌramaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Tsoe yëꞌëpi asayë, Jesure que̱ni huani je̱osiquëre mësaru coꞌeye.  
\v 6 I̱ño peoji. Tsoe huëjiꞌi, i̱ caseꞌeje̱ paꞌye. Dani ñajëꞌë, i̱te o̱a sitore.  
\v 7 Sani esa cajë̱ꞌë, i̱ yeꞌyacohuaꞌire: ‘I̱ cato ju̱ꞌisiquë paꞌisiquëpi huëjiꞌi. Yure ja̱je paꞌipi mësaru Galilea ja̱ yëꞌtaꞌa ti̱ꞌamaꞌpëna duꞌru saija̱ꞌquë api. Ja̱rona i̱te ñajaꞌcohuaꞌi aꞌë, mësaru.’ Iyeseꞌe paꞌiji, yëꞌë mësarute casiꞌi cuasaseꞌe.” 
\p  
\v 8 Ja̱ maca nomiohuaꞌipi esa ta̱si daripë quëꞌropi caꞌrajë cuiꞌne ai sihuacohuaꞌipi huëꞌhuëjë saëꞌë, huajë cocare i̱ yeꞌyacohuaꞌi paꞌisicohuaꞌire quëañuꞌu cajë.  
\v 9 Ja̱ huëꞌhuëjëna, Jesupi ja̱ohuaꞌina ñaini pëpapi. Pëpaquëna, ja̱ maca Jesure i̱re papi cajë i̱ quë̱ona suꞌcuajë deꞌoquëre pani cahuë.  
\v 10 Yoꞌojëna, i̱pi capi, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Caꞌramaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Sani quëajë̱ꞌë, yëꞌë yoꞌje tsi̱re. Galileana sani yëꞌëre ñañe paꞌiji.” 
\s1 Soldado Pa̱i Quëaseꞌe 
\p  
\v 11 Ja̱ yëꞌtaꞌa nomiohuaꞌi saijëna, yecohuaꞌi soldado pa̱i i̱ti ñasicohuaꞌipi pa̱i paꞌi hue̱ꞌñana sani siꞌaye i̱ohuaꞌi yoꞌoquëna, ñaseꞌere quëahuë, Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi ëjaohuaꞌire.  
\v 12 Ëjaohuaꞌipi sani aiohuaꞌi ja̱ꞌre co̱ni cahuë, siꞌa yëꞌquë maca cuasaye paꞌija̱quë cajë. Ja̱je cajë ja̱ maca soldado pa̱ire jaiye curiquë i̱sihuë.  
\v 13 I̱sijë cahuë, ja̱ohuaꞌire: 
\p “Mësarupi cajë̱ꞌë: ‘ñami yëquë ca̱ni huesësi maca Jesús yeꞌyaquë paꞌisicohuaꞌipi dani i̱ ca̱pë ñani sahuë.’  
\v 14 Ja̱re pa̱i ëjaëpi asa ti̱ꞌani, mësarute sa̱ñope yoꞌoye paꞌito yëquëpi i̱te ca deꞌhuacañuꞌu. Cuiꞌne ai yoꞌoye paꞌitoje̱ co̱caija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, mësarute.” 
\p  
\v 15 Ja̱ maca soldado pa̱ipi curiquë i̱mani, sani ja̱re i̱ohuaꞌi yëhuojë caseꞌeje̱ paꞌye quëahuë. Ja̱je paꞌina, yure iye muꞌseñaje judío pa̱i cuiꞌne quëajë paꞌicohuaꞌi aꞌë. 
\s1 Jesupi I̱ Jëjo Daocohuaꞌire Cua̱ñeseꞌe 
\r (Mr 16.14-18; Lc 24.36-49; Jn 20.19-23) 
\p  
\v 16 Ja̱je duꞌru ca nëoseꞌe sëte i̱ yeꞌyacohuaꞌi once paꞌiohuaꞌi Galileana saëꞌë, Jesús quëa nëosi cu̱tihuëna.  
\v 17 Ja̱rona Jesure ñani i̱te doꞌre jaꞌruni deꞌoquëre paꞌni cajë yoꞌohuë, ja̱ yëꞌtaꞌa yecohuaꞌi jëa coejëtaꞌa.  
\v 18 Ja̱ maca Jesús ja̱ohuaꞌire tsioja̱ni capi: 
\p “Yëꞌëna siꞌaye tutu i̱siseꞌe paꞌiji, maꞌtëmo cuiꞌne yeja cua̱ñequërepa paꞌija̱ꞌquëre.  
\v 19 Ja̱je paꞌina, saijë̱ꞌë, coa siꞌa yejaña pa̱i paꞌi hue̱ꞌñana. Sani yëꞌëre yeꞌyecohuaꞌire necaijë̱ꞌë. Ja̱ohuaꞌire Maijaꞌquë mamipi, i̱ mamaquë mamipi, cuiꞌne deꞌo joyo mamipi oco docaijë̱ꞌë.  
\v 20 Ja̱je yoꞌojë cuiꞌne yeꞌyajë̱ꞌë, yëꞌë mësarute cua̱ñeseꞌere siꞌaye sehuoja̱jë cajë. Cuiꞌne cuasajë̱ꞌë, yëꞌëpi mësaru ja̱ꞌre siꞌa muꞌseña paꞌiji, yeja caraja̱isi macaja̱ꞌa.” Deꞌoji. Ja̱je paꞌija̱quë.