\id JAS Sakachep: Bible Translation 1st Edition \ide UTF-8 \ide Unicode (UTF8) \h Jakob \toc1 JAKOB Lekhamuthuon \toc2 Jakob \toc3 Jak \mt1 JAKOB \mt2 Renga Lekhamuthuon \imt1 Chongmaruoi \ip \bk Jakob renga Lekhamuthuon\bk* hi ataka sinthoa rilnangei rusuongkhôma, “rammuol pumpuia Pathien mingei chekinchâia omngei kôma miziek ani.” Amiziekpu hin mintêkna chongngei inthârtak mangin khristien mulungbôkngei le nunchan dônna ranga vârna le inkairuoina ataka sinthoa inrilnangei a pêk ani. Khristien thîrna renga chonglupuingei jâttamtak, neina le inriengna, methêmna, nunchan sa, zenuolna, taksôna le sinthonangei, melei mang rangtie, vârna, inkhalna, inpâkna le rangâiinchîna, midangngei roijêkna, insongna, tuongdierna le chubaithonangei hih a misîr minthâr pe ngei ani. \ip Hi lekhamuthuon hin khristien sakhuo sinthonangei hin taksôna leh ânjûisa rang ti aluttie a misîr ani. \is1 Asûnga chongtângpuingei \io1 Chongmaruoi 1:1 \io1 Taksôna le vârna \ior 1:2-8\ior* \io1 Inriengna le neina \ior 1:9-11\ior* \io1 Minsinna le methêmna \ior 1:12-18\ior* \io1 Chong rangâina le sinthonangei \ior 1:19-27\ior* \io1 Zenuol dônngei ranga inningna \ior 2:1-13\ior* \io1 Taksôna le sinthonangei \ior 2:14-26\ior* \io1 Khristien le a melei \ior 3:1-18\ior* \io1 Khristien le rammuol \ior 4:1—5:6\ior* \io1 Rilna dadangngei \ior 5:7-20\ior* \c 1 \p \v 1 Jakob, Pathien le Pumapa Jisua Khrista tîrlâm renga:\x - \xo 1:1: \xo*\xt Mat 13:55; Mk 6:3; Sin 15:13; Gal 1:19\xt*\x* \p Rammuol pumpui chunga Pathien mingei chekinchâingei murdi kôm chibai a mûk ani. \s Taksôna le vârna \p \v 2 Ka lâibungngei le sarnungei nin lampuia huongnangei jât tamtak nin tong khomin nangninanâkin vânsân inbê roi, \v 3 ma anga huongnangei ha nin taksônnân atuong zoiin chu tuongdierna asin ngâi tih nin riet sikin. \v 4 Lampui tina ite insamloiin akip le chukphara nin om theina rangin tuongdierna han ite châina boiin nangni ruoi rangin minthâr êt roi. \v 5 Aniatachu nin lâia tukhom vârna ân samin chu Pathien kôm chubaitho senla, ama han pêk atih; Pathien'n mitin kôm manarloi le mulungchuktakin a pêk ngâi sikin. \v 6 Aniatachu chubai nin tho tika, mulunglâiinlakna boitetin iemtakin nin tho ngêt rang ani. Tukhom mulunglâiinlakna a dônnin chu tuipui ânsôna phâivuopuiin asêm minlêngpai le atompiel angin ani. \v 7-8 Hima anga mingei hah, mulungrîlbulbâl dônloi, an sintho murdia detloi mingei han Pumapa renga ite man rangin mindon tet no rese ngei. \s Inriengna le neinangei \p \v 9 Khristien inrieng mingei han Pathien'n a domminsâng ngeiin chu an râiminsân ngêt rese ngei, \v 10 male khristien mineingei khom Pathien'n a juong minnuoi ngeiin chu an râiminsân ngêt rese ngei. Minei ha rama sûl pâr achuoi angin alân mangpai rang ani.\x - \xo 1:10,11: \xo*\xt Isa 40:6,7 (LXX)\xt*\x* \v 11 Nisa alumnatak ruhu leh ahong suoka, sûl akânga; apâr atâka, male a enhoina ânmangpai ngâi. Ma angdênin mineingei khom sadâi sinthona chungroia an sepui ngâi hah minmangin ala om rang ani. \s Minsinna le methêmna \p \v 12 Methêmna an tong lâi khoma taksônoma om bang ngei chu an vân asa, minsinna hah an zoi tena chu Pathien'n ama lungkham ngei kôma pêk ranga ân khâmsai ringna hah râisânmanin an man rang sikin. \v 13 Mîn hima anga methêmna hah an tongin chu, “Hi methêmna hih Pathien renga hong kêng ani,” ti tet no rese ngei. Pathien chu asaloiin methêm thei ngâi maka, male ama khom tute methêm ngâi mak. \v 14 Aniatachu ei ôina saloingei nanâkin mi tuong minmanga ei in-ôkin chu methêmna ei tong ani. \v 15 Hanchu ei ôina saloingei hah an vonga, sietna an neia; male sietna hah tuon-ahongtung tena chu thina anei ngâi ani. \p \v 16 Huongin om no roi, ko moroitak lâibungngei le sarnungei! \v 17 Neinunpêk asa murdi le neinunpêk achukngei chu invân renga juong ngâi ania; mahi Pathien invâna vârngei Sinpu inthûl ngâiloi le ijînga inhei ngâiloi renga juong chum ngâi ani. \v 18 Masikin iring parân a sinngei murdi lâia mun masatak ei chang theina rangin ama lungdôn chongtak thurchi renga miriem ring mi minchang zoi ani. \s Chong rangâina le jômna \p \v 19 Ko moroitak lâibungngei le sarnungei, mahi riettit roi! Mitinin chong rangâi inchu ngêt rese ngei, thurchi misîr le taksi chu inchu no rese ngei. \v 20 Miriem taksinân Pathien neinunkhîn diktak hah tuon-mintung thei ngâi mak. \v 21 Masikin thobaisi inthiengloi le nunchan saloingei renga inkêm roi. Pathien kôm inpêklûtin, nin mulungrîlngeia a chong tuhngei ha pom ungla, ma hah nangni sanminring thei atih. \p \v 22 A chong rangâi ririemin nangninanâk inhuong no ungla; manêkin, chu atakin tho roi. \v 23 Tukhom a chong rangâia, ataka tho loi chu lîmena inena ama mêl nanâk adiktaka mupu angin ani. \v 24 Asadimin amananâk ân ena, a se nôkin chu kho angin mo a mêl omtie hah a mingil nôk kelen ngâi angin ani. \v 25 Aniatachu, tukhom balam akip mingei phûkdâia mojôk ngâi tieng en tita, lunghâng thorîta, a rangâia mingil nôk kelen ngâipu niloia, ataka sintho mingei chu Pathien'n an sinthona han satvur ngei atih. \p \v 26 Tukhom sakhuo tienga mi ki ni tia a mindon mo nin om? Nin melei nin donsûi minsa nônchu nin sakhuo mi nina hah kâmnângloi ania, nin thethena ân huong nin nih. \v 27 Ei Pathien le Pa'n sakhuo ânthieng le diktaka a bê ngâi chu mahi ani: nupaboingei le meithâingei an dûktong zora donsûi le rammuol sietna renga inkêm hih ani. \c 2 \s Zenuol dônngei ranga inningna \p \v 1 Ka lâibungngei le sarnungei, ei Pumapa Jisua Khrista iempungei nin ni anghan, roiinpuina Pumapa mingei pêntienga ânlang dungjûiin nin mi zenuolna lamngei ha adadangin nin tho tet rang nimak. \v 2 Chongkhatin nin intûpna ina han minei rângkachak kutsabi buna puon satak insilin hong senla, male mi inriengte puonchetnar insilin hong lût sa senla. \v 3 Puon satak insilpu kôm nin jâna nin minlang uola, a kôm, “Hi mun satak hin insung roh,” nin tia, aniatachu mi inriengte kôm han chu, “So son vân ding roh, aninônchu ka ke kôla chuonglâia hin insung roh,” nin tiin chu, \v 4 nangni nanâkin nin lâia ateinangei nin sin sik le nin roijêknangei hah nun saloingei chunga anngam sikin theiloi nin chang ani. \p \v 5 Rangâi roi, ko moroitak lâibungngei le sarnungei! Pathien'n hi rammuola mi inriengngei hih taksônna tienga nei rangin le ama lungkhamngei ta ranga ân khâmsai Rêngram ha luo rangin a thang ngei zoi ani. \v 6 Aniatachu nangnin chu inriengngei mân tho ngâi mak chei! Tu ngei mo an zojôt nangni loa, roijêkpungei kôm nangni kainâl ngâi ha? Aneingei an ni! \v 7 Riming asa nangni pêka om, arilsiet ngâi khom anni ngei hah an ni. \p \v 8 Pathien lekhabua, Rêngram balam nin man, “Nangma nên lungkham anghan nu bungangei lungkham roh,” ti chong hih nin jômin chu neinun asa nin tho nîng atih.\x - \xo 2:8: \xo*\xt Och 19:18\xt*\x* \v 9 Aniatachu mi apêntienga ânlang dungjûiin nin enin chu, sietnân theiloi nin chang ani, male Balam khomin balamsietpu anghan nangni a minchang ani. \v 10 Tukhom Balam chongpêk inkhat a sietin chu anrêngin a siet let ani. \v 11 “Inrê no roh,” tipu dên han, “Mi that no roh,” a ti sa sikin. Inrê tho no khom inla, mi na thatin chu balam sietpu dên no hongni.\x - \xo 2:11: \xo*\xt Jôk 20:13,14; Bal 5:17,18\xt*\x* \v 12 Mi min zalenna balama roijêka om rang mingei anghan chong ungla, sin khom tho roi. \v 13 Mi chunga mulungjûrpuina dônloi chu Pathien'n mulungjûrpuina minlang loiin a chunga roijêk pe a ta; aniatachu mulungjûrpuinân roijêkna chunga a mene ngâi ani. \s Taksôna le sinthonangei \p \v 14 Ka lâibungngei le sarnungei, mi inkhatin taksôna ko dôn ti ungla, sinthôn nin minlang nônchu imo asatna aoma? Ma anga taksôna han nangni sanminring thei rang mo? \v 15 Chongkhatin lâibungngei mini, sarnungei mini puonsil boiin le sâknêk hunloiin om senla ngei. \v 16 Nangnîn an kôm, “Pathien'n sat nangni vur rese! Alum-îrin om ungla khop takin sâk roi!” ti ungla, taksa ringna ranga an nângngei ha pêk no ungla, imo asatna aom ranga? \v 17 Ma angdênin taksôna hi athenin aoma: sintho akopsa nônchu athi ani. \p \v 18 Aniatachu tumakhatin, “Mi inkhatin taksônna a dôna, mi dangin sintho a dôn,” a ti thei, keima ku thuonna chu, “Kho-angin mo mîn sintho boiin taksônna a dôn thei ni min mu roh. Keiman taksônnân ki sinthongei nang min mu ki tih.” \v 19 Pathien chu inkhat vai kêng aom tih ni iem mo? Asa! ramkhoringei khomin an iema male chîn an innîk ngâi ani. \v 20 Nangma amopa! Sintho boia taksônna chu kâmnângloi ani tih mu rang nu nuom mo?\f + \fr 2:20: \fr*\fq mangmunboi; \fq*\ft miziek senkhat ngei an dôn chu \ft*\fq thi.\fq*\f* \v 21 Kho angin mo ei richibul Abraham'n Pathien kôm adik a chang? Ma ha a nâipasal Isaac mâichâm chunga a pêka a sintho sika kêng ani.\x - \xo 2:21: \xo*\xt Aph 22:1-14\xt*\x* \v 22 A taksôna le sintho ha munkhatin sin a thoa; a taksônna hah a sinthôn ahong mikhip ani, tih nu mu loi mo? \v 23 Pathien lekhabu'n ati hah ahong dika, “Abraham'n Pathien a iema, a taksônna sikin Pathien'n mi diktak anghan a bê ani.” Masikin Abraham hah Pathien mal tiin koi ani zoi.\x - \xo 2:23: \xo*\xt Aph 15:6; 2 Rich 20:7; Isa 41:8\xt*\x* \v 24 Hanchu mingeiin an taksônna atheivaiin niloiin, sintho sikin kêng Pathien kôm adik an chang ngâi tih nin mu zoi ani. \p \v 25 Ma angdênin Rahab notizuornu khom han Israelnâingei enrichikpungei lamdon lei thôn, lam dang tieng rotpai rangin a lei san ngeia, a sintho sikin Pathien kôm adik a chang ani.\x - \xo 2:25: \xo*\xt Jos 2:1-21\xt*\x* \p \v 26 Masikin ratha boiin takpum athi ani, anghan taksônna khom sinthongei boiin chu athi ani. \c 3 \s Melei \p \v 1 Ka lâibungngei le sarnungei, mi tamtak minchupungei chu hong chang no roi. Nin riet anghan eini minchupungei hih chu midangngei nêkin ânngar uolin ei chungroi jêkin aom rang ani. \v 2 Ei rêngin ei tho minchâi bang ngâi. Aniatachu mîn a chong tina han a minchâi tet nônchu, ama hah achukphar ania, a takpumpui khom a donsûi thei ani. \v 3 Sakor hih chong ei min don theina rangin a bâia lakam ei min muomin chu ei jôtna titieng min se rangin atakpum ei mehei thei ngâi ani. \v 4 Aninônchu rukuong hih mindon ta u: alienpa aninâka chu phâivuo râtin a sêmminlêng khomin rukuongpu'n ameherna chînte leh meheiin a nuomna tiengtak a min se ngâi ani. \v 5 Masikin melei khom hih: achînte khom nirese, neinun lienngei chungroia ânsongpam thei ani. \p Mindon ngân ta u, kho-angin mo meirisi chînte hin ram pumpui akâng thei ngâi hi! \v 6 Melei hih mei angin ani. Ma hih rammuol dikloina sip, ei takpumngei sûnga mun a luoa, male ei pumpuia saloina aminzara. Meidîl renga juong akôma mei lehan ei ringnun pumpui hih mei chunga adar ngâi ani. \v 7 Miriemin iring parân dangngei murdi ram sângei, vângei, ânvâkngâingei le ngângei a vâimintep theia, a vâi ngâi zoi. \v 8 Aniatachu melei chu tutên vâimintep thei tet ngâi mak ngei. Melei hih chu asaloi le donsûitheijât niloi, thitheina tûra sip ani. \v 9 Ei nin ma hih ei Pumapa le Pa kôm râisânchongrilnân ei manga, midang ngei Pathien anga sina ompu ngei khomâksâmna khomin ei mang sa ngâi ani.\x - \xo 3:9: \xo*\xt Aph 1:26\xt*\x* \v 10 Ma bâi renga nanâk han râisânchongrilna chongngei le khomâksâmna ngei ahong suok ngâi ani. Ka lâibungngei le sarnungei, ma anghan chu ani rang nimak! \v 11 Tuinâr inkhat nanâk renga han tui thum le tui khâ hong suok ngâi mak. \v 12 Ka lâibungngei le sarnungei, theichang kunga olive inra thei ngâi mak; graperânga theichang inra thei ngâi mak, michi khura khom tui thum musuo thei ngâi mak ani. \s Chungtieng renga vârna \p \v 13 Nin lâia mi vâr le rietna dôn an om mo? Nuninnêm tak le vâr takin an sintho sa le an nunchan sân minlang rese ngei. \v 14 Aniatachu nin mulungrîl sûnga narsanangei, mulungkhâ le ranghuolna nin dônnin chu nin vârna hah songin chongtak kalin nunsie tho no roi. \v 15 Ma anga vârna hah chu invân renga juong chum nimaka; rammuol ta, rathatienga niloiin ramkhori renga ani. \v 16 Innarsana le ranghuolna omna nâma chu bâiinkhamna le asaloi jât murdi khom aom ngâi ani. \v 17 Aniatachu chungtieng renga vârna chu motontaka ânthienga; inngêi a nuoma, a nunânnêma, chongpui a hoia, lungkhamna le sintho sa amarân asipa, zenuolna le asarothol dôn ngâi mak ani. \v 18 Satna hih inngêina mara, ma hih inngêina sinpu ngeiin chimungei an tuhna renga hong musuo ani. \c 4 \s Rammuol leh malinchangna \p \v 1 Nin lâia insuolnangei le inkhalnangei murdi hah kho renga hong suok mo? Nin sûnga insuolna sin bang ngâi ha nin taksa hoina ôinangei renga hong suok ani. \v 2 Neinun dôn ranga nin nuomngei man thei mak choia, masikin mi that rang inthoksaiin nin oma; neinunngei nin ôi sabaka, aniatachu man thei mak choia, masikin inkhalin nin insuol ngâi ani. Man ranga nin nuomngei hah Pathien kôm nin ngên loi sikin man ngâi mak chei ani. \v 3 Nin ngên zora khomin, nin mulungbôkngei asaloi sikin nin hoiinhâina mang rang neinunngei kêng nin ngên ngâia; masikin nin man ngâiloi ani. \v 4 Taksônomloi mingei! Rammuol malinchangpui nuomna hih Pathien râl nina ani tih nin riet loi mo? Tukhom rammuol malinchangpui nuom ngeiin chu anninanâkin Pathien râlngei an chang ngâi ani. \v 5 Pathien lekhabu'n, “Ei sûnga Pathien'n ratha a dar hin ôinangei\f + \fr 4:5: \fr*\fq Ratha ... ôinangei râttak; \fq*\ft aninônhu \ft*\fq Pathien'n ei sûnga ratha a dâr chunga hin narsatakin jôtna lientak a dôn ani.\fq*\f* râttak leh asipa,” ti hi dikloi rangin nin mindon mo? \v 6 Hannirese Pathien moroina a pêk ngei hih chu manêkin arât uol ani. Pathien lekhabu'n, “Pathien'n ânpâkngei chu a khanna aniatachu rangâiinchinngei chu moroina a pêk ngei ngâi,”\x - \xo 4:6: \xo*\xt Chvr 3:34 \xt*\x* ati anghan. \p \v 7 Masikin, Pathien kôm inpêklût roi. Diabol hah khan ungla, male ama chu nangni renga rotpai atih. \v 8 Pathien kôm hong nâi ungla, ama khom nangni juong nâi atih. Mi nunsiengei nin kutngei hah rusûk minsâi roi! asarotholngei nin mulungrîlngei minthieng roi! \v 9 Beimindong ungla, in-iekin chap roi; nin innuina hah chapnân thûl ungla, nan râisânna hah innguinân thûl roi! \v 10 Pumapa makunga nin rangâiminchîn ungla, male nangni a domsâng rang ani. \s Khristien-champui jêkngâi doia inningna \p \v 11 Ka lâibungngei le sarnungei, inkhat le inkhat inrilsiet no roi. Ni khristien champuingei ni rilsiet, aninônchu an roi ne jêkin chu balam ni rilsieta ne jêk ani. Hanchu Balam ne jêkin chu balam jôm ngâipu nikhâi mak chea, Balam jêkpu kêng ni ni. \v 12 Pathien hih vai kêng balampêkpu le roijêkpu ani. Ama vaikêng sanminring thei le minmang thei ani. Nangni nin miriem champui senkhatngei roijêk ngâipu ngei, tumo nin ni angin nan mindon? \s Insongna doia inningna \p \v 13 Atûn hin ke he rangâi ta u, nangni, “Aviensûn aninônchu nangtûka mini, ma khopuilien han va sêng ei ta, mason kum khat va omin sadâi va tho ei ta, sum va minpung ok rei u,”\x - \xo 4:13-14: \xo*\xt Chvr 27:1\xt*\x* ti ngâi ngei. \v 14 Nin ringna hah nangtûka kho angin mo ahong ni rang luo riet mak chei! Nangni ngei hah meikhu-lit chomolte rangin ahôn langa male ânmang nôk ngâi angin nin ni. \v 15 Imo nin ti rang ei tiin chu mahi ani: “Pumapa lungdo anîn chu, damin om ei ta, male ma hih aninônchu maso tho ei tih, nin ti rang ani.” \v 16 Aniatachu atûn hin nin inpâka, nin insong ani; ma anga insongnangei murdi hah chu adikloi ani. \p \v 17 Masikin, tukhom asa tho rang riet ngonga tholoipu ngei chu sietna han theiloi an chang ani. \c 5 \s Aneingei kôma inningna \p \v 1 Atûn, nangni mineingei, ke he rangâi roi! Nin chunga dûktongnangei ahong tung rang sikin chapin inrum roi! \v 2 Nin rochonngei hah asiet suo zoia, nin puonngei khom leidân asâk suo zoi.\x - \xo 5:2,3: \xo*\xt Mat 6:19\xt*\x* \v 3 Nan rângkachak le nin sumdârngei hah thîr êkin apholom suo zoia, ha thîr êk hah nangni doia rietpuipu nîng a ta, nin taksa hah meikâng angin sâk minmang atih. Hi sûn nûktakngeia hin rochon nin bûm ani. \v 4 Nin loia sintho ngâi mingei an rathamanngei pêk ngâi mak chei. An chiernangei hah rangâi roi! Nin bu mintûppu ngei, chapnangei hah Pumapa Râtinchung, Pathien kuorngeia atung zoi ani.\x - \xo 5:4: \xo*\xt Bal 24:14-15\xt*\x* \v 5 Hi pilchunga nin ringnun hin inchêktak le hoiinhâitakin nin om ani. Thatni sûna rangin nangni nanâkin lênvâi minmar nin ni. \v 6 Minchâinaboi mingei asiemintumin nin thata, nikhomrese anni chu nangni khan mak ngei.\f + \fr 5:6: \fr*\fq mingei, le anni ngei han nangni khan mak ngeia; \fq*\ft aninônchu \ft*\fq mingei. Pathien'n nangni khan noni mo?\fq*\f* \s Tuongdierna le chubaithona \p \v 7 Hanchu, ka lâibungngei le sarnungei, Pumapa juong nôk mâka tuongdiertakin om roi. Vêng ta u, loithopungei hah idôra tuongdiertie mo an ni, an loia han mara lûttak amusuo pe ngei mâka chu sâl ruotui le zar ruotui tuongdiertakin an ngâk tit ngâi ani. \v 8 Nangni khom nin tuongdier ngêt rang ani. Nin sabeinangei hah dar minsâng roi, Pumapa juong nôkna rang nikhuo hih anâi zoi sikin. \p \v 9 Masikin, ka lâibungngei le sarnungei, Pathien'n nin chungroi a jêk loina rangin inkhat le inkhat indoiin inchierkhum inlôm no roi. Roijêkpu hih anâi zoi, inlang rangin ânzoisai kêng ani zoi. \v 10 Ka lâibungngei le sarnungei, Pumapa riminga thurchi misîr ngâi dêipungei hah riettit roi. An dûktuongna le tuongdierna hah dierna chang minennangei anghan lâk roi. \v 11 An lei dier sikin satvurna an chang tiin ei koi ngei ani. Job tuongdiertie hah nin rieta, male amongnataka kho angin mo Pumapa'n satvurna a pêk khom nin riet. Pumapa chu mulungjûrpuina le lungkhamna sip ani sikin.\x - \xo 5:11: \xo*\xt Job 1:21-22; 2:10; Lap 103:8\xt*\x* \p \v 12 Mangei chung nâma han, ka lâibungngei le sarnungei, chonginkhâmna nin tho zora khomin, invân dênin mo, philchung dênin mo, aninônchu neinun dangngei dênin mo, khomâkinsâmna mang no roi. Anin chu “Ani” vai ti ungla, aninôn chu, “Nimak” vai ti roi, hanchu Pathien roijêkna nuoia hong om no tunui. \x - \xo 5:12: \xo*\xt Mat 5:34-37\xt*\x* \p \v 13 Nin lâia intak tuong mo nin om? Chubaitho rese ngei. Arâisân mo nin om? Minpâkna lâtho rese ngei. \v 14 Mi damloi mo an om? Koiindang upangei koi senla ngei, anni han Pumapa rimingin an chunga olive sariek polin anni rangin chubaitho pe rese ngei.\x - \xo 5:14: \xo*\xt Mk 6:13\xt*\x* \v 15 Ma taksônna chubaithona han damloi ngei hah dam an ta; Pumapa'n taksa damna pêk nôk ngei a ta, male nunsie an lei tho ngei khom hah ngâidamin om an tih. \v 16 Masikin, dama nin om theina rangin inkhat le inkhat kôm nin sietna phuong inlôm ngâi ungla, inkhat le inkhat rang chubaitho pe inlôm ngâi roi. Mi sa chubaithona chu sinthotheina ranak adôn ok ngâi ani. \v 17 Elijah hah eini ngei jâtdên anghan miriem ani. Ruo juong loina rangin ningsietakin chubai a thoa, male philchunga kum thum inang chu ruo juong mak.\x - \xo 5:17: \xo*\xt 1 Rêng 17:1; 18:1\xt*\x* \v 18 Voikhat chubai a tho nôka, invânin a ruo aminjuong nôka hanchu pilchungin amarangei a musuo nôk zoi ani.\x - \xo 5:18: \xo*\xt 1 Rêng 18:42-45\xt*\x* \p \v 19 Ka lâibungngei le sarnungei, nin lâia tumakhatin chongtak renga ânvâi inmanga, midang inkhatin a hong tuong mikhîr nôkin chu, \v 20 \x - \xo 5:20: \xo*\xt Chvr 10:12; 1 Pet 4:8\xt*\x* mahi riettit roi: tukhom mi nunsie a lampui dikloi renga amapa hah aninônchu amanu hah a hong mehei nôkpu han ma mi nunsie ratha\f + \fr 5:20: \fr*\fq mi nunsie ratha hah; \fq*\ft aninônchu \ft*\fq ama ratha ngêt.\fq*\f* hah thina renga sanminring a ta, sietna tamtak chungroia ngâidamna mintung atih.