\id JHN - Saafi-Saafi \ide UTF-8 \h Saaŋ \toc3 Saŋ \toc2 Saaŋ \toc1 Yegɗohiŋ Muci Saaŋ fiis \mt Yegɗohiŋ Muci Saaŋ fiis \is Rangsohaani \ip Saaŋ ɓaahee ŋ \w \+tl Apootar\+tl*\w* ciŋ Yeesu. Saaŋ na Saak na Piyeer ɓeɗ \tl Apootar\tl* ci uup woyu ŋ teereeci nikiis ci na naandsuke kipes kiŋ Yeesu. Marka Saaŋ ŋ Limiŋ tiik ci. Saaŋ, ŋ ɗooƴ teerndi a fiis, a teek haf ce "taalubeeni Yeesu keeñkohe".\x + \xt Saaŋ 21:20,24\xt*\x* \ip Ŋ finho kakaan ki na hulti na rapɗuukiŋ Yeesu, a yi taambkohee Maryaama, yaayiŋ Yeesu.\x + \xt Saaŋ 19:25-27\xt*\x* Ŋ mirndaani a yi adgohee ɓi Jangu, ŋ ɗiska woysee Asi ŋ jamanoonaam (ɓak ngaŋ ɗiski Turki nik woti-woti). Ŋ jamanoonaam, weɗ a fiisoh teerndii, na fiis ci kaahay ci a kaɓɗoh\x + \xt 1 Saaŋ; 2 Saaŋ; 3 Saaŋ\xt*\x* na teerndi na woye ŋ in ci na haye ŋ fikiiri.\x + \xt Teeɓ ki\xt*\x* \ip Saaŋ woyiɗ ŋ teerndii findi Yeesu puloh ɗafka, a hayya kehƴi, na in ci a haɓiɗ ŋ kehƴi, na in ci a jangɗoh, na kakaan kiŋ ɗe na hultiŋ ɗe. Yeesu yegɗeen ɓooɓa woo kiŋ Kooh, a wirɗeeɗa kosaayiɗ ca, a tumeeɗa in feyohiɗ ca uupee haf caŋ ɓooɓa. \ip Ini a fiis, wa hun na ini Macce na Maarko na Luk fiis, waaye fiisohaaɗi ɗalohiɗ. Saaŋ a yi uupiɗ Macce na Maarko na Luk ini a naandsuk ŋ ɓaaɓ ciŋ Yeesu ŋ harmban Galile na Yerusalem. \iot Yegɗohiŋ Muci Saaŋ fiis kaɗtiɗoh an : \io1 - Ini Yeesu nik keeh-keeh \ior 1:1-18\ior* \io1 - Seedeeniŋ \w Yahya\w* ŋ ini kaɗ ŋ Yeesu \ior 1:19-34\ior* \io1 - Kiis ci Yeesu tumohee pangkiŋ ɗe \ior 1:35–12:50\ior* \io1 - Yeesu ɗaayiɗ na taalubeeciŋ ɗe \ior 13–17\ior* \io1 - Ambuuka, atte'uuka na kakaan kiŋ Yeesu \ior 18–19\ior* \io1 - Hultiŋ Yeesu \ior 20:1-18\ior* \io1 - Teeɓkaŋ Yeesu ŋ \tl Apootar\tl* ciŋ ɗe \ior 20:19–21:23\ior* \io1 - Reehɗohaani \ior 21:24-25\ior* \c 1 \s Woo ki \b \q \v 1 Ŋ camba, wa raak Woo ki nikiɗ, \q Woo ki nikee na Kooh \q te wa nikka a yi. \q \v 2 Wa nikee na Kooh, ŋ camba. \q \v 3 Kooh taamboh ŋ Woo ki, \q a ferra in ci jen, \q raakɗi ini feru te wa lahɗi ŋ Woo ki. \b \q \v 4 Ŋ ɗooƴ Woo ki, kipes nikee nga, \q kipes keem siñaariɗta ŋ ɓooɓi. \q \v 5 Siñaari siñaarɗiɗ ŋ ñuusi te ñuusi ambɗaa. \b \q \v 6 Raakka ɓoyi Kooh woos, \q a teeksee \w Yahya\w*. \q \v 7 A hayya findi seede \q ne a seede siñaari, ɓooɓi jen kos saguuce. \q \v 8 A yi nikee siñaari haa \q waaye a hay ne a seede siñaari. \q \v 9 Siñaari keeh-keeheem \q siñaariɗ ɓo' nu nik, \q siñaareem nikee hayeeɗa Adina. \b \q \v 10 A yi Woo ki, \q a nikka ŋ ɗooƴ adinaani, \q adinaani feru taamboh nga ɗe, \q waaye Adina inhisɗi ɗe. \q \v 11 A hayya ŋ ɓooɓiŋ ɗe \q waaye ɓooɓiŋ ɗe teyɗukɗi ɗe. \b \q \v 12 Waaye ɓi teyɗuk ɗe jen, \q te ɓa kossa ŋ tiikiŋ ɗe, \q a oniɗ ɓa ne \q ɓa min nik kuɓuuciŋ Kooh. \q \v 13 Ɓa rimukɗi ŋ ɓo', \q ɓa rimukɗi sagu ne a ɓo' waaɗa, \q waaye ɓa rimuk ŋ Kooh. \b \p \v 14 Woo ki nikka ɓo', \q ɓoyeem gennda na ɓoo ; \q a riiffa na baahoh, \q a riiffa na keeh ki ŋ ini kaɗ ŋ Kooh, \q ɓoo hotta yaki a yak, \q yakki Baabi eɗ \w Kuɓkiŋ ɗe|lemma="Kuɓkiŋ Kooh"\w*, \q Kuɓkiŋ ɗe yino-kongi. \b \q \v 15 Yahya seede'ɗiɗ ɗe, \q woosa ŋ ɗafka ne : \q « A yi ŋ woyee, \q wa ŋ woyee ne \q “ Yi na haye ŋ finhooso \q a yi uup po yak, \q laam, \q a nikiɗ bala ŋ nikan. ” » \b \q \v 16 A riifiɗ na baahoh, \q te ɓoo jen rahsiɗ ŋ baahohiŋ ɗe, \q wi minɗi reeh. \q \v 17 Nakoh ciŋ Kooh, \q a lahɗoh ca ŋ \w Musaa\w* ; \q waaye baahohiŋ ɗe, \q na ini kaɗ nga ɗe keeh-keeh, \q a Yeesu \w Kiristaa\w* hay na ca. \b \q \v 18 Ali ɓo' moosɗi hotoh Kooh ; \q a Kuɓki yino-kongi \q te a yi Kooh, \q a reɓpa ŋ Baabi lool, \q a yi teeɓoh ɗe. \b \s Ini Yahya seede \p \v 19 Wa raakka mbeh, kilifaaciŋ Yawuut caŋ Yerusalem woossa ɓi ɓo' ŋ Yahya, ɓooɓi ɓa woosee ɓaah ŋ \w seeƴkiɗoh\w* ciŋ \w waasiŋ Musaa\w* na \w Lewiici\w*, ne ɓa meekis ɗe ne : « A fu ɓa ? » Yahya seede inii, \v 20 a ɗasɗohɗi ɓa ali in, a woo ɓa keeh ki, a woo ɓa halang ne : « A ñam \w Mucɗohi Gapohse\w* haa. » \v 21 Ɓa meeksissa ɗe ne : « Kon a fu ɓa ? A fu \w Ilyas\w* e ? » A loffa ɓa ne : « A'aa, a ñam haa. » Ɓa meeksissa ɗe ne : « A fu Woosuuɗi joy hay e\x + \xo 1:21 \xo*\xt Rohƴiɗi 18:15,18\xt*\x* ? » A lofissa ne : « A'aa. » \p \v 22 Ŋ ineem ɓa woosa ɗe ne : « Kon a fu ɓa ? Ɓoo joyiɗ raak ini ɓoo wikan ɓi woos ɓoo. Fu woo ye ŋ ini kaɗ nga ɗa ? » \v 23 A loffa ɓa ne : « A ñam hoosoori woosuuɗi Esayi woye, ɓoyi na leehke ŋ bilaf fa ne : “ Haɓɗaat waasiŋ Heɗ ɓoo, wa yurah ! ” »\x + \xo 1:23 \xo*\xt Esayi 40:3\xt*\x* \p \v 24 Ɓi \w \+tl Farisen\+tl*\w* ɓaaheen ŋ ƴaaɓa woossee ŋ Yahya, \v 25 ɓa meekissa Yahya ne : « Nik ne a fu Mucɗohi Gapohse haa, a fu Ilyas haa te a fu Woosuuɗi joy hay haa ɗah, kon wa ye tah fu ɓoktohe ? » \v 26 A loffa ɓa ne : « Mi na ɓoktohe ŋ masuɓ waaye, ŋ harmban ɗu raakiɗ yi ɗu inahɗi ; \v 27 te a yi hay ŋ finhooso. Ŋ yeyyooɗi ɗe sah toksiɗ liiɓ ciŋ ñafaɗ ciŋ ɗe. » \p \v 28 Ineem raakoh ŋ Betani, Betaniina nik ŋ ɓaka faahaŋ kalaŋ Yurdan, ɗiska Yahya ɓoktohe. \s Yeesu a yi Mbaaliŋ Kooh \p \v 29 Ŋ Kooh-wiisiina Yahya hotta Yeesu hayeeɗa nga ɗe, a woosa ne : « Mbaaliŋ Kooh yeɗɗi, yi na nihse bakaaɗ ciŋ adinaani. \v 30 A yi ŋ woyee, wa ŋ woyee ne : “ Raakiɗ ɓoyi na haye ŋ finhooso, a yi uup po yak, laam a nikiɗ bala ŋ nikan. ” \v 31 Mi sah, ŋ inheeɗi ɓoyi a nikoh, waaye, ne ŋ teeɓ cuuɓiŋ Israayel ɗe, weɗ tah ho hay, ŋ ɓoktohee ŋ masuɓ. » \p \v 32 Yahya seede inii : « Ŋ hotiɗ \w Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh\w* ruhsohha Eel ci findi banuut, nikka nga ɗe. \v 33 Ŋ inheeɗi ne a yi, waaye, Kooh yi woos so ne ŋ ɓoktoh na masuɓ a yi woyee so ne : “ Yi fu na hee hote Fuuɗsi Hoolohngaani ruhus, gen nga ɗe, a yi ɓoktohan na Fuuɗsi Hoolohngaani. ” » \v 34 Yahya degga nga ne : « Ineem ŋ degiɗa has te ŋ seede'iɗ ne a yi Kuɓkiŋ Kooh. » \s Taalubeeciŋ Yeesu koc \p \v 35 Ŋ Kooh-wiisiina Yahya nikissa ŋ ndaam na taalube kanak ŋ ɓiŋ ɗe. \v 36 A hotta Yeesu kaɗeeɗa, a woosa ne : « Mbaaliŋ Kooh yeɗɗi ! » \v 37 Taalubeeca kanak ca kerahha woo keem, ɓa ñaakiɗta Yeesu. \v 38 Yeesu heelukka, a hotta ne ɓa ɗii ñaakiɗ ɗe, a meekissa ɓa ne : « Ɗu na waake ye ? » Ɓa woosa ɗe ne : « \tl Rabbi\tl*, fu gen nde ? » ("\tl Rabbi\tl*" weɗ "jangɗohohi"). \v 39 A loffa ɓa ne : « Hayaat, ɗu hot. » Ɓa kaɗta, ɓa hotta ɗiska a gen. Ineem nikee ŋ ɓak noh soos, ɓa nikka na ɗe nga ŋ ina tasee ŋ mbehaam jen. \p \v 40 Andare taambɗoh Simong Piyeer, ɓaahee ŋ taalubeeci kanak ceem. \v 41 A koc kaɗ ŋ Simong, taambɗoh ce, a woosa ɗe ne : « Ɓoo hotiɗ Kiristaani ! » Kiristaani, a yi Mucɗohi Gapohse. \v 42 A ɓayya Simong ŋ Yeesu. Yeesu marakka ɗe woosa ɗe ne : « A fu Simong, kuɓkiŋ Saaŋ ; te fu ɓeeɗkohsan Sefas. » Sefas weɗ Piyeer, wa tokis atoh. \s Yeesu ɓeeɗkiɗ Filip na Natanayel \p \v 43 Ŋ Kooh-wiisiina, Yeesu tufukka ŋ kot kaɗ Galile, a hotta Filip, a woosa ɗe ne : « Ñaakiɗ to ! » \v 44 Filip genee Betsayda, kur ka Andare na Piyeer puloh. \v 45 Filip hotta Natanayel, a woosa ɗe ne : « Yi waasiŋ Musaa na woosuuɗ ci woo ŋ ini kaɗ nga ɗe, ɓoo hotiɗ ɗe, a Yeesu kuɓu Suseef. A gen Nasareet. » \v 46 Natanayel woosa ɗe ne : « Nasareet i ? In baahiɗ miniɗ puloh Nasareet e ? » Filip woosa ɗe ne : « Haya fu hot. » \p \v 47 Wa Yeesu hot Natanayel hayeeɗa nga ɗe, a woosa nga ɗe an : « Ɓo' Israayel keeh-keeh a yi, a inahɗi lee. » \v 48 Natanayel woosa ɗe ne : « Fu inhoh ho nde ? » Yeesu loffa ɗe ne : « Ŋ hotee nga ɗa wa fu nik ŋ ooɓ nduna, bala Filip ɓeeɗkan ɗa ɗah. » \v 49 Natanayel woyissa ɗe ne : « Jangɗohohi, a fu Kuɓkiŋ Kooh, a fu buuriŋ Israayel ! » \v 50 Yeesu loffa ɗe ne : « Ini ŋ woo ɗa ne ŋ hotiɗ ɗa ŋ ooɓ nduna weɗ tah ɗa kos e ? Fu hey hotisse ɓi in wiiriis ci uup yak ! » \p \v 51 A ɓaatta nga ne : « Ñam na woyee ɗu wa, te ambaat ne wa keeh : Ɗu hey hote Asamaan rangsukiɗ, malaakaaciŋ Kooh rapee nga, ca ruhsee ŋ \w Kuɓkiŋ ɓoyi\w* ! » \c 2 \s Kilooka nikee ŋ Kanaa \p \v 1 Wa ineem deg neeh kanak, kilook raakka ŋ kur ka na woyse Kanaa ngaŋ Galile. Yaay ɓi Yeesu nikee nga. \v 2 Yeesu nameen ɓeeɗku nga, a yi na taalubeeciŋ ɗe. \v 3 Ɓa nikka ŋ kilooka po biiña reehha, yaay ɓi Yeesu woosa ɗe ne : « Ɓa raakisɗi biiñ. » \v 4 A loffa ɗe ne : « Ɓit, fu waaɗ ye nga so ? Wahtuuniŋ ngo reeɗi paaɗ. » \v 5 Yaay ɓa woosa surgaaca ne : « In nu a woo ɗu ɗah, tumaata. » \p \v 6 Ndaam raakeen kiro yasna-yino haɓɗohu atoh, ceɗ Yawuut ca meeɗ njirñiɗkoh ne ɓa farsukee ɗah ; waa nu nga ɗah ɗaleen ree \tl liitar\tl* teemet wala ini uupa. \v 7 Yeesu woosa surgaaca ne : « Neyaat kiroocii po ca riif. » Ɓa neyya ca po ca riiffa tem. \v 8 A woosa ɓa ne : « Hafaat nga, ɗu kom ƴaari adgoh kañam ki. » Ɓa tummba ɗaa. \p \v 9 Wa ƴaara ƴooha, raak wa ɓoƴsuuɗ biiñ. Surgaaca neyee masma inheen ɗiska wa puloh, waaye a inheeɗaa. A ɓeeɗukka ƴaara kilookee, \v 10 a woosa ɗe ne : « Ɓooɓi jen na adge eɗoh biiñi uup neɓ, wa kaɗta po ɓooɓi dohrohha ɗah, wi tas neɓ han eɗohu. Waaye fu nak, fu ɗaak ɗaak wi uup neɓ po wahtuunii. » \p \v 11 Wa nikka firndeeni Yeesu koc teeɓoh, wa raakoh kur kaŋ Kanaa ngaŋ Galile. Ɗaa, a teeɓohha yaki a yak, taalubeeciŋ ɗe kossa ɗe. \p \v 12 Wa ineem coot, Yeesu hunnda na yaay ɓa, na taambɗoh ciŋ ɗe ƴaar ci, na taalubeeciŋ ɗe, ɓa kaɗta kur ka na woyse Kapernawum. Ɓa nikka nga ɓi neeh. \s Yeesu aañiɗ toonoh ca ŋ Kahnaŋ Kooh \p \v 13 Waam raak feetiŋ \tl \+w Paakiŋ|lemma="Paak"\+w*\tl* Yawuut ci heeɗa ree, Yeesu kaɗta Yerusalem. \v 14 A raakka ɓi toonoh inoh na mbaal na banuut ngaŋ ɗooƴ \w Kahan Kooh\w* ; a nammba raak ɓi wecce'oh kopor ɓoofiɗ na taaɓul caŋ ɓa. \v 15 A tokiɗta leraw, a aannja ɓa jen po ɓa pulla Kahan Kooh na mbaal caŋ ɓa na inoh ca. A pasarsohha kopor caŋ wecce'oh ca, a folla taaɓul caŋ ɓa. \v 16 A woosa toonoh banuut ca ne : « Nihsaat in cii jen ndii, kinaat tum kahan Baabiŋ ngo ɗisik toonoha ! » \p \v 17 Taalubeeciŋ ɗe naandsukka ini Fiis ci Hooliɗ ci woo wii : \q « Kooh ! Sawri ŋ sawar ŋ kahan fu, \q wa ɗii ap po.\x + \xo 2:17 \xo*\xt Sabuur 69:10\xt*\x* » \m \v 18 Kilifaacaŋ Yawuut ca woosa ɗe ne : « Fu eɗan ɓoo winde firnde, wi min teeɓoh ne ini fu tum wa waas ? » \v 19 A loffa ɓa ne : « Pooksohaat Kahniŋ Kooh wii, ŋ kurkiɗisa ŋ neeh kaahay. » \v 20 Ɓa woosa ɗe ne : « Taɓahuukiŋ Kahniŋ Kooh wii tumiɗ kiis ndaŋkiyaah-nikiis na kiis yasna-yino (46), an fu heya kurkiɗisse ŋ neeh kaahay i ? » \p \v 21 Waaye Kahniŋ Kooh Yeesu woye, a faaniŋ ɗe. \v 22 Weɗ tah wa a hultiɗu, taalubeeciŋ ɗe naandsukka ne a meeɗeena woo. Ɓa kossa Fiis ci, ɓa kossa ina Yeesu woye. \p \v 23 Yeesu nikee ŋ Yerusalem ŋ feetaŋ \tl Paaka\tl*. Wa ɓooɓa hot firndeeca a haɓɗe, laayiɗ kossa ɗe. \v 24 Waaye a inheen ɓa jen, tahha po a oolkeeɗi ɓa. \v 25 Yeesu ŋ haf ce, a inhiɗ ini nik ŋ keeñ ɓo', tahha po a etohɗi ne ɓo' teeɓ ɗe in ngaŋ ɓo'. \c 3 \s Yeesu na Nikodem \p \v 1 Raakeen ƴaar teeku Nikodem, a ɓaahee ŋ \w \+tl Farisen\+tl*\w* ca te a nikee kilifa Yawuut. \v 2 A hayya ŋ Yeesu na wek a woosa ɗe ne : « Jangɗohohi, ɓoo inhiɗ ne a Kooh woos ɗa ne fu jangiɗ ɓoo ; laam ali ɓo' minɗi haɓiɗ firndeeci fu na haɓɗe ne Kooh hunɗi na ɗe ɗah. » \p \v 3 Yeesu loffa ɗe ne : « Ñam na woyee ɗa wa, te amba ne wa keeh : Ɓo' nu rimkisɗi ɗah, a minɗi ɓaah ŋ Nguuriŋ-Kooh. » \p \v 4 Nikodem meekissa ɗe ne : « Ɓoyi kaɗ po yaɓko'iɗ, a min na rimkohis ? A miniɗ aasis ŋ rookiŋ yaayiŋ ɗe, a rimkis e ? » \p \v 5 Yeesu loffa ne : « Ñam na woyee ɗa wa te amba ne wa keeh, ɓo' nu rimukɗi rimki puloh ŋ masuɓ na \w Fuuɗsiŋ Kooh|lemma="Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh"\w* ɗah, a minanɗi aas ŋ Nguuriŋ-Kooh. \v 6 In nu rimkoh ŋ ɓo' ɗah, wa ɓay kipes ɓo', in nu rimkoh ŋ \w Fuuɗsi Hoolohngaani|lemma="Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh"\w* ɗah, wa ɓay kipes kiŋ Fuuɗsi Hoolohngaani. \v 7 Kina feyu ŋ ini ŋ woo ɗa ne : “ Ɗu joyiɗ rimkis. ” \v 8 Puuɗsi na laɓe ŋ ɗisik nu wa waaɗ ɗah. Fu kerhee wa waaye fu inhuu ɗiski wa puloh na ɗiski wa na kee. Wa mand ɗaa ŋ ɓo' nu rimkoh ŋ Fuuɗsi Hoolohngaani ɗah. » \p \v 9 Nikodem meeksissa ɗe ne : « Ineem min na nikoh ? » \p \v 10 Yeesu loffa ɗe ne : « Jangɗohoh hend na ɗa ŋ ɗooƴ Israayel po fu inahɗi ineem e ? \v 11 Ñam woo ɗa wa te amba ne wa keeh, ɓoo na woye ini ɓoo inah, ɓoo seede'ee ini ɓoo hot, te ɗu na teyɗukeeɗi seedeeniŋ ɓoo. \v 12 Ŋ woyee ɗu in ciŋ kehƴi, ɗu kosɗi so ɗah, ɗu kosohan ndo na, ne ŋ woo ɗu in caŋ ɗafka ɗah ? \p \v 13 Ali ɓo' rapɗi ŋ ɗafka, ɗal \w Kuɓkiŋ ɓoyi\w*, yi ruhsoh nga. \v 14 Te findi \w Musaa\w* meeɓohee iiña moosa\x + \xo 3:14 \xo*\xt Kind ci 21:8-9\xt*\x* ŋ kehƴa hulanga ne ɓooɓa hot ɗe, Kuɓkiŋ ɓoyi joyiɗ meeɓohu ɗaa, \v 15 ne ɓo' nu kos ɗe ɗah, raak kipes ki heyɗi reehe. » \p \v 16 Kooh waaɗiɗ adinaani po a eɗohha \w Kuɓkiŋ ɗe|lemma="Kuɓkiŋ Kooh"\w* yino-kongi ne ɓo' nu kos Kuɓki ɗah, fu sooƴuu, waaye fu raak kipes ki heyɗi reehe. \v 17 Laam Kooh woosɗi Kuɓkiŋ ɗe ŋ Adina ne a atte ɓi Adina, waaye ne Adina min mucɗu taamboh nga ɗe. \v 18 Yaa nu kos ɗe ɗah, atte'sanɗi. Waaye yaa nu kosɗi ɗe ɗah, a atte'uuɗ po ƴutiɗ ŋ kosaaɗiiki a kosaaɗi Kuɓkiŋ Kooh yino-kongi. \p \v 19 Atteeni weɗɗi : Siñaari hayiɗ Adina, waaye ɓooɓi, a ñuusi ngisohiɗ ɓa siñaari sagu ne tumohaaɗ ciŋ ɓa moɗɗi. \v 20 Tumoh moɗaaɗiici jen, sangiɗ siñaari, te ɓa hayanɗi nga, ɓa neƴƴoh ne in ci ɓa na tume hotu noh cong. \v 21 Waaye ɓi na pese ŋ keeh ki na haye ŋ siñaari, ne ɓooɓi min hot ne ini ɓa na haɓɗe, kurkoh ŋ Kooh. \s Yeesu na Yahya Ɓoktohi \p \v 22 Wa in ceem coot, Yeesu kaɗta kur caŋ Yudee na taalubeeciŋ ɗe ; a nikka na ɓa nga neeh caam, a ɓoktoheeɗa. \v 23 \w Yahya\w* nameeɗa ɓoktoh ŋ Enon ŋ sero Salim, ndaam nikee ɗisik laayiɗ masuɓ ; ɓooɓa kaɗeeɗa ne ɓa ɓoktuk. \v 24 Waam raak Yahya taƴuuɗi ŋ kaso paaɗ. \p \v 25 Wa raakka mbeh taalubeeciŋ ɗe taastiɗoheeɗa na ƴaar ŋ Yawuut ca ŋ ini kaɗ ŋ findi ɓa na farsukohe. \v 26 Ɓa hayya ŋ Yahya ɓa woosa ɗe ne : « Jangɗohohi, ƴaari nikee na ɗa ŋ ɓaka faahaŋ Yurdan, te fu seedeesa ɗe, ɗiski wa nik, a yaa ɓoktoheeɗa te ɓooɓi jen ɓaa kaɗ nga ɗe de'. » \p \v 27 Yahya loffa ɓa ne : « Ɓo' minɗi raak ali in ne Kooh eɗɗi ɗe wa ɗah. \v 28 Ɗu, ɗu miniɗ to seede ne ŋ woyiɗ ne : Ñam \w Mucɗohi Gapohse\w* haa, waaye ŋ woosu ne ŋ adug ɗe. \v 29 Kilooki, wuu heɗ kilooki ; waaye nawle heɗ kilooki, yi nik ŋ sero heɗ kilooki te a sikɗukee ɗe, na sume sum lool ne a kerah hoosooriŋ ɗe ɗah. Sumeem weɗ sumi ŋ sum woti te ɗiski wa nik, wa mitiɗ. \v 30 A yi, a joy joy ɓaat yak a kaɗe, mi, ŋ uupee ƴissuut. » \s Yi puloh ɗafki \p \v 31 Yi puloh ɗafki, a yi uup ɗafuk ɓooɓi jen ; yi puloh kehƴi a wuu kehƴi, te a na woye in ciŋ kehƴi. Ee di', Yi puloh Asamaan, [a yi uup ɗafuk ɓooɓi jen.] \v 32 A na woye ini a hot te a kerahhaa waaye ɓooɓi teyɗukɗi seedeeniŋ ɗe. \p \v 33 Yi teyɗuk seedeeniŋ ɗe teeɓohiɗ ne a huniɗ ne in nu Kooh woo ɗah, wa keeh. \v 34 Yi Kooh woos, a na onee ɗe on Fuuɗsi Hoolohngaani te Fuuɗsi a on ɗe na topeeɗi, tahha po in ci a na woye, ca woo ciŋ Kooh. \v 35 Baabi waaɗiɗ Kuɓki te a degiɗ jen ŋ yaah ce. \v 36 Yi kos Kuɓki, a raakiɗ kipes ki heyɗi reehe. Yi sang kerhiɗ Kuɓki, a raakanɗi kipes ki keeh-keehi te ayrukiŋ Kooh genan na ɗe. \c 4 \s Yeesu na ɓitɓa genee Samari \p \v 1-3 \w \+tl Farisen\+tl*\w* ca kerahha ne, ɓooɓa na woye ne taalubeeci Yeesu raak, na ɓi a na ɓokte, ɓeɗ uup ɓiŋ \w Yahya\w*. Nikka haa ne a Yeesu ŋ haf ce a yi na ɓoktohe haa, e taalubeeciŋ ɗe na ɓoktohe. Wa Yeesu inah ne \tl Farisen\tl* ca kerhiɗ woo keem, a kurkohha Yudee, a dokukka Galile. \p \v 4 Ŋ kaɗaŋ ɗe, nikka ne a joy lahoh Samari\f + \fr 4:4 \fr*\fq Samari \fq*\ft : ɓi Samari na Yawuut ca kerhiɗoheeɗi ; ɓa heeftiɗohee heeftiɗoh, ɓa sangtiɗohha.\ft*\f*. \v 5 A kaɗeeɗa po a reesa ŋ kur ɓaah ŋ Samari na woyse Sikaar ŋ sero yohna Yaŋhooɓa onee kuɓkiŋ ɗe Yuusufa. \v 6 Ŋ ndaam, naacaŋ Yaŋhooɓa nikee nga. Wa Yeesu yaaɓ ŋ tiindiŋ ɗe, a ɓooffa ŋ sero naaca ; wa nikee ŋ leero noh. \p \v 7-8 Taalubeeciŋ ɗe kaɗta roma kañam ŋ ɗooƴ kur ka. Ɗekka po ɓitiɓ ɓaah ŋ ɓi Samari hayya neye. Yeesu woosa ɗe ne : « On ndo ŋ an. » \p \v 9 Ɓitɓa loffa ɗe ne : « Waaw ! Fu yi Yawuut, fu min ndo na kiimoh masuɓ, mi ɓitiɓ gen Samari ? » Waam raak Yawuut ci tiimbkee tiimbuk ɓi Samari. \p \v 10 Yeesu loffa ɗe ne : « Fu inheen ini Kooh onoh ɗah te fu inheen yi na kiimee ɗa masuɓ ɗah, a fu hee ɗe kiime masuɓ, a on ɗa masmi na onohe kipes. » \p \v 11 Ɓitɓa loffa ɗe ne : « Kilifaani naaci weɗi ye nooɗan, te fu raakɗi hoc, fu ɓayohan masmi na onohe kipes ŋ nde ? \v 12 A fu uup caaciŋ ɓoo Yaŋhooɓa yi on ɓoo naacii e ? A aniɗ nga a yi na kuɓuuciŋ ɗe, po ɗoopaat ciŋ ɗe sah. » \p \v 13 Yeesu loffa ɗe ne : « Masmii, ɓo' nu an nga ɗah, a hey sifaɗkisse. \v 14 Waaye ɓo' nu an masmi mi na hee ɗe one ɗah, a moosanɗi sifaɗuk muk. Laam, wa na hee nikee culi na hee kaɗɗe ŋ ɗooƴ ce, wa on ɗe kipes ki heyɗi reehe. » \p \v 15 Ɓitɓa loffa ɗe ne : « Kilifaani, on ndo ŋ masmeem, ne ŋ sifaɗkissuu, wa etohissuu ne ŋ hayee neye ŋ ndii. » \p \v 16 Weɗ Yeesu woyoh ɗe ne : « Kaɗa fu ɓeeɗka ƴaar fu, fu hayis ndii. » \v 17 Ɓitɓa loffa ɗe ne : « Ŋ raakɗi ƴaar. » Yeesu woosa ɗe ne : « Fu woo keeh ŋ ini fu woo ne fu raakɗi ƴaar. \v 18 Fu raakeen ƴaar yatuus, te yi fu nik na ɗe woti-woti, a ƴaar fu haa. Fu woo keeh. » \p \v 19 Ɓitɓa woosa ɗe ne : « Kilifaani, ŋ hotiɗ nga ne fu woosuuɗ. \v 20 Ɓoo ɓi ɓi Samari, caac ciŋ ɓoo, meeɗ ñaamuk Kooh ŋ tangoorii, waaye ɗu ɓi Yawuut ci, ɗu woo ne ɗiska joy ñaamkohu wa ɗaa ŋ Yerusalem. » \p \v 21 Yeesu woosa ɗe ne : « Ɓitɓi, kosa ini mi na woyee ɗa wii, jamano wii hay, wa nikanɗi ne ɗu joy ñaamkoh Baabi ŋ tangoorii, wala ŋ Yerusalem. \v 22 Ɗu ɓi Samariici, ɗu na ñaamke Kooh waaye ɗu inahɗi ɗe ; te ɓoo ɓi Yawuut ci, Kooh yi ɓoo na ñaamke, ɓoo inhiɗ ɗe ; laam muci lahoh ŋ Yawuut ci. \v 23 Waaye jamano wa ɗii hay, te sah wa reyiɗ, ñaamkoh ci keeh-keeh ci, \w Fuuɗsi Hoolohngaani|lemma="Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh"\w* hey ɓa one ɓa ñaamkee Baabi findi a nikoh keeh-keeh. Ñaamkoh mand ɗaa ɓeɗ Baabi waaɗ. \v 24 Kooh, a Fuuɗsiŋ kipes ki, weɗ tah ɓooɓi na ñaamkee ɗe joyiɗa tum taamboh ŋ Fuuɗsi Hoolohngaani na ɓayohe ŋ keeh ki. » \p \v 25 Ɓitɓa woosa ɗe ne : « Ŋ inhiɗ ne \w Mucɗohi Gapohse\w* yi na woyse \w Kiristaani|lemma="Kiristaa"\w* hey haye. A hay ɗah, a hey ɓoo teeɓe in ci jen. » \p \v 26 Yeesu woosa ɗe ne : « E ñam, mi yi na woye na ɗa. » \p \v 27 Teemb ndeem taalubeeciŋ ɗe reyeeɗa. Ɓa feyuusa ŋ ini ɓa hot Yeesu woyeeɗa na ɓitiɓ waaye ali ɓo' kaañɗi meeksoh ne : Fu waaɗ ye ? Wala fu na woye ye na ɓitɓii ? \p \v 28 Ŋ ineem ɓitɓa faɗta neyohaanaŋ ɗe ŋ ndaam, a dokukka kur ka, a woosa ɓooɓa ne : \v 29 « Hayaat ɗu hot ! Ŋ cohiɗ na ɓoyi woo so in ci ŋ tum jen. Andi a Mucɗohi Gapohse ? » \v 30 Weɗ ɓi kur ka puloh, ɓa hayeeɗa ŋ Yeesu. \p \v 31 Bala ɓi kur ka reyan ɗah, taalubeeciŋ ɗe ñaakka nga ɗe woyeeɗa ɗe ne : « Jangɗohohi, ñama. » \v 32 Waaye a woosa ɓa ne : « Ŋ raakiɗ kañam ñamaah, wi ɗu inahɗi. » \v 33 Taalubeeci woyeeɗa ŋ harmban ɓa ne : « Andi a ɓo' kom ɗe kañam ? » \v 34 Yeesu woosa ɓa ne : « Kañam kiŋ ngo, weɗ ne ŋ tum waaɗ-waaɗiŋ Yi woos so te ŋ ɗiindoh pangki a nak ko. \p \v 35 Ɓooɓa na woye ne : “ Ndii na caɓin nikiis weɗ nikan nguɗ. ” Waaye mi na woyee ɗu ne, jaɗtukaat ɗu marak yohon ci, ɗiski ca nik, ca ruundiɗ po ca suyiɗ, ca na seke nguɗu. \v 36 Nguɗohi yii rahas wirndiŋ ɗe, te a hey nangɗohe mbong ciŋ ɗe ; mbong ceem, ɓeɗ ɓi raakan kipes ki heyɗi reehe. Ŋ ineem sokohi na nguɗohi hey hune, ɓa sum. \v 37 Woyohaaɗii wa keeh ndii, an : “ Yii sok sok, yii nguɗta. ” \v 38 Mi, ŋ tuuƴiɗ ɗu ne ɗu nguɗa ini ɗu guurɗi, ɓi ɓo' wiiriis ɓeɗ panguk, ɗu ɓii ñam opiŋ ɓa. » \p \v 39 Ɓo' Samari laayiɗ gen kur keem, koseen Yeesu sagu woo ka ɓitɓa woyee ɓa ne : « A woyiɗ to in ci ŋ tum jen. » \v 40 Weɗ tah po wa ɓi Samari hay ŋ Yeesu, ɓa kiimmba ɗe ne a nik na ɓa ; a nikka nga neeh kanak. \v 41 Ɓooɓa kosee ɗe uuppa nga laay sagu woo kaŋ ɗe. \v 42 Ŋ ndeem, ɓa woyeeɗa ɓitɓa ne : « Wa nikisɗi ne a woo kiŋ ɗa tah ɓoo kossa ɗe waaye ɓoo kerhootiɗ ɗe, te ɓoo inhiɗ ne wa keeh ne a yi Mucɗohiŋ Adina. » \s Yeesu wirɗiɗ kuɓu dag buur \p \v 43 Wa Yeesu tum neeh kanak ŋ kur ka, a kurkohha ndaam, a kaɗta Galile. \v 44 Raak, a yi ŋ haf ce, a woyiɗ ne : « Woosuuɗ na eɗseeɗi cir ŋ kur ɓa. » \v 45 Ɓi Galile, ɓa nameen kaɗ ŋ feetaŋ \tl \+w Paak\+w*\tl* ŋ Yerusalem, weɗ tah, wa a ree nga, ɓa taambɗukka ɗe taambɗuk moɗoɗ, laam ɓa hoteen ina a haɓiɗ ŋ Yerusalem jen, ŋ feeta. \v 46 Yeesu dokukka Kanaa ngaŋ Galile, ɗiska a ɓoƴsohee masma biiñ. \p Wa raakeen dag buur ŋ Kapernawum yi kuɓkiŋ ɗe ƴaari kosaaye. \v 47 Wa a kerah ne Yeesu kurkohiɗ Yudee hayiɗ Galile, a kaɗta ɗe raaka ne a kiim ɗe ne a hay, a wirɗiɗ ɗe kuɓkiŋ ɗe, raak yeem heeɗa kaane. \v 48 Yeesu woosa ɗe ne : « Ɗu hotɗi firnde wala keemaan ɗah, ɗu kosanɗi muk ! » \v 49 Waaye daga loffa ɗe ne : « Kilifaani, haya bala kuɓkiŋ ngo kaanan ɗah. » \v 50 Yeesu woosa ɗe ne : « Kaɗa, kuɓkaŋ ɗa wiriɗ, a yaa pes ! » Ƴaara kossa ina Yeesu woo, a kaɗta. \p \v 51 Wa a kaɗe, \w ñaam\w* ciŋ ɗe hayya cohe na ɗe, ɓa woosa ɗe ne : « Kuɓkiŋ ɗa wiriɗ, a yaa pes ! » \v 52 A meekissa ɓa ne : « A ngisoh ŋ winde wahtu ? » Ɓa loffa ɗe ne : « Wotɓa, ŋ njooloor, ŋ ineer (1h), weɗ dohɗiŋ faaniŋ ɗe cootoh. » \v 53 Baabiŋ kuɓki inahha ne wa ŋ wahtuuni Yeesu woyoh ɗe ne : « Kuɓkiŋ ɗa wiriɗ, a yaa pes ! » Jaarra, a nikka ɓo' kosiɗ, a yi na ɓi kahan ce jen. \v 54 Wa nikka firndeeni Yeesu kanakɗoh tum ŋ pulohaŋ ɗe Yudee a kaɗta Galile. \c 5 \s Yeesu wirɗiɗ lafañ \p \v 1 A Yeesu nikoh ndaam po Yawuut ci raakka feet ŋ Yerusalem, a kaɗta nga. \v 2 Ŋ ɗooƴ Yerusalem, ŋ sero yahndeera na woyse Yahndeeraŋ-Mbaal-ca, raakeen mbalka yakiɗ ɓookkoha na woyse Betsata ŋ peɗeem Yawuut, ca perong yatuus ceɗ wilee wa. \v 3 Kosaayiɗ laayiɗ nikee faankiɗ ŋ perong ceem, na ɓi fuuliɗ na ɓi lafañ na ɓi ɓeendkiɗ. [ \v 4 ]\f + \fr 5:4 \fr*\ft Ngaŋ Fiis ci maañiɗ ci, cum raak ayaanii : "Ɓa meeɗ faanuk ndeem, ɓa sekee ne masma yoond. Laam raakiɗ malaaka Heɗ ɓoo yi na yooɓe ruhus nga, a yoondiɗ masmi. A yoondiɗtaa rek ɗah, kosaayiɗ nu koc aas nga ɗah, a wir, na kosaay nu a min raak ɗah." Waaye Fiis ci uup woor ngaŋ ci maañiɗ ci ris woti raakɗi woo keem.\ft*\f* \p \v 5 Raakeen ƴaar nga, a kosaayiɗ kiis ndaŋkiyaah-kaahay na kiis yasna-kaahay (38). \v 6 Yeesu hotta ɗe faankiɗ, raak ɗe inhiɗ ne yeem maañiɗ ŋ ɗiska, a woosa ɗe ne : « Fu waaɗiɗ wir e ? » \v 7 Kosaayɗa loffa ɗe ne : « Kilifaani, ŋ raakɗi ali ɓo', yi ɓekan ndo ŋ mbalkaani ne masmi yoonnda ɗah. Ŋ kaɗeesa ɗah, raak yi koc co. » \v 8 Yeesu woosa ɗe ne : « Kurka, ɓaya basngiŋ ɗa, fu tiind ! » \v 9 Jaarra ƴaara wirra ; a ɓayya basngaŋ ɗe, a tiindeeɗa. \p Wa hendee ŋ \w mbehi na iɗsiɗkohse\w*. \v 10 Tahha po kilifaacaŋ Yawuut ca woyeeɗa ƴaara wirɗuuɗa ne : « Ɓoo ɓii ŋ mbehi na iɗsiɗkohse, wa waas haa fu ɓayee basngiŋ ɗa ! » \v 11 A loffa ɓa ne : « Ɓoyi wiriɗ to, a yi woo so ne ŋ ɓayaat basngiŋ ngo, ŋ tiind ! » \v 12 Ɓa meekissa ɗe ne : « A ya ɓa woo ɗa ne : “ Ɓaya basngiŋ ɗa, fu tiind ” ? » \v 13 Waaye a inheeɗi ɓoyi wiriɗ ɗe, raak Yeesu kurkohiɗ ndaam, muuƴca ɗe ŋ mboolnda nikee ŋ ɗiska. \p \v 14 Wa degga ƴissuut, Yeesu cohha na ɗe ŋ \w Kahan Kooh\w*, a woosa ɗe ne : « Marka, fu wiriɗ kotii, kina bakaaɗis, bala ini uupa misik rahsan ɗa ɗah. » \v 15 Ƴaara kaɗta woya kilifaacaŋ Yawuut ca ne a Yeesu wiriɗ ɗe. \p \v 16 Ineem weɗ tah po ɓa waaɗeeɗa tum Yeesu miskiɗ, sagu in ci a na tume ceem ŋ mbehi na iɗsiɗkohse. \v 17 Yeesu woosa ɓa ne : « Baabiŋ ngo yii panguk po woti, mi yii nam panguk. » \v 18 Ini a woo weem, tummba po kilifaacaŋ Yawuut ca uuppa ɗe waaɗ ap. A topeeɗi ŋ taambɗaaɗi mbehi na iɗsiɗkohse, waaye ɓaat nga a woo ne Kooh Baabiŋ ɗe, ŋ ineem a hendtiɗkohee haf ce na Kooh. \s Hatili Baabi on Kuɓki \p \v 19 Wa Yeesu kooɗis woo ka, a woosa ɓa ne : « Ñam na woyee ɗu wa te ambaat ne wa keeh, \w Kuɓki|lemma="Kuɓkiŋ Kooh"\w*, ŋ haf ce, a minɗi haɓiɗ in ɗal ini a hot Baabi haɓɗee wa. In nu Baabi haɓiɗ ɗah, weɗ Kuɓki na haɓɗe. \v 20 Laam Baabi waaɗiɗ Kuɓki te in ci Baabi na haɓɗe jen, a na teeɓee ca teeɓ Kuɓki. A hey ɗe teeɓisse in ci uup yak cii, ne a nam ca tum, jaar ɗu feyu. \v 21 Maanaam findi Baabi na hultiɗohe kaaniɗ ci, a onee ɓa kipes, Kuɓki na name onoh kipes ɗaa ɓo' nu a waaɗa on ɗah. \v 22 Ɓaatta nga Baabi na atte'eeɗi ali ɓo', a degiɗ atteeni jen ŋ yaah Kuɓki, \v 23 ne ɓooɓi jen yakiɗ Kuɓki findi ɓa na yakɗohe Baabi. Yaa nu yakiɗɗi Kuɓki ɗah, a yakiɗɗi Baabi woos ɗe. \p \v 24 Ñam na woyee ɗu wa te ambaat ne wa keeh, ɓo' nu kerah woo kiŋ ngo po a kos Yi woos so ɗah, a raakiɗ kipes ki heyɗi reehe. A ɓaahanɗi ŋ ɓi atte'san, a nikisɗi kaaniɗ, a aasiɗ ŋ kipes ki keeh-keehi. \v 25 Ñam na woyee ɗu wa te ambaat ne wa keeh, jamano wii hay te wa reyiɗ, jamanooni kaaniɗ ci kerhohan hoosooriŋ Kuɓkiŋ Kooh ; te ɓi sikɗukana hey pese. \v 26 Laam findi kipes ki nikoh ŋ ɗooƴ Baabi, a namiɗ on Kuɓki ne kipes ki nikoh ŋ ɗooƴ ce ɗaa. \v 27 Te a oniɗ ɗe ne a min atte laam a yi \w Kuɓkiŋ ɓoyi\w*.\x + \xo 5:27 \xo*\xt Dañeel 7:13\xt*\x* \p \v 28 Kinaat feyu ŋ in ceem, jamano wii hay, wi fu inah ne kaaniɗ ci jen ngaŋ ruy-ruy ciŋ ɓa hey kerhe hoosooriŋ Kuɓkiŋ ɓoyi. \v 29 Ŋ ndeem ɓa hey pule ŋ ɗiski ɓa nik. Ɓi tumee in baahiɗ hey hulte ne ɓa pes po faw, ɓi tumee baahaaɗi hey hulte ne ɓa atte'u. \p \v 30 Ŋ minɗi tum ali in ŋ njungiŋ ngo haf fo. Ŋ waakɗi ini neɓ po, waaye mi na waake ini neɓ Yi woos so, tahha po mi na atte'e findi Baabi nakoh ho te atteeniŋ ngo yurhiɗ. » \s Seedeeni Yeesu seede'u \p \v 31 Yeesu degga nga ne : « Nik ne ñam na seede'e haf fo ɗah, seedeeniŋ ngo minɗi teyɗuku. \v 32 Waaye ŋ raakiɗ seede'oh wiiriis yi na seede'ee so, te ŋ inhiɗ ne seedeeniŋ ɗe keeh. \v 33 E ɗu tuuƴee ɓi ɓo' ŋ \w Yahya\w*, te a seede'iɗ keeh ki. \v 34 Mi nak, ŋ etohɗi seede ɓo', waaye ŋ woyiɗ ineem ne ɗu min mucɗu. \v 35 Yahya nikee laampaani na kaɓe, wi na siñaarɗe, te ɗu teyɗukiɗ neɓsiɗuk wahtu ƴissuut ŋ siñaariŋ ɗe. \p \v 36 Waaye ŋ raak seedeeni uup yak wi Yahya seede'iɗ to, seedeeneem weɗ in ci Baabi eɗ to ne ŋ tum ca. Te tumohaaɗ ceem teeɓohiɗ ne a Baabi woos so. \v 37 Te Baabi woos so, a yi ŋ haf ce a namiɗ to seede. Ɗu moosɗi sikɗukoh hoosooriŋ ɗe, ɗu moosɗi markoh fikiiriŋ ɗe. \v 38 Ɓaat nga woo kiŋ ɗe genɗi nga ɗu ; ini teeɓoha weɗ ne ɗu kosɗi Yi a woos. \p \v 39 Ɗu ɓii acsuk ŋ Fiis ci, sagu ini ɗu liiɓ ne ɗu miniɗ raak nga ca kipes ki heyɗi reehe ; te kat ca na seede'ee so. \v 40 Waaye ɗu waaɗɗi hay nga so ne ɗu raak kipes ki keeh-keehi ! \p \v 41 Ŋ etohɗi ne ɓooɓi yakiɗ to. \v 42 Waaye ŋ inhiɗ ɗu : Ɗu waaɗɗi Kooh ŋ keeñ ciŋ ɗu. \v 43 Mi, ŋ hayiɗ ŋ tiikiŋ Baabiŋ ngo, te ɗu teyɗukɗi so ; waaye ɓo' wiiriis hay ŋ tiikiŋ ɗe haf ce ɗah, ɗu hey ɗe teyɗuke ! \v 44 Ɗu, ɗu etoh kiyak ki ɗu na eɗtiɗohe ŋ harmban ɗu, ɗu waakɗi kiyak ki puloh ŋ Koohi yino-kongi, weɗ tah ɗu minɗi so kos. \p \v 45 Kinaat liiɓ ne a ñam na hee woye ŋ fiki Baabi ne ini ɗu tum baahɗi ; a \w Musaa\w* woyana, Musaa yi ɗu oolkoh. \v 46 Musaa woyiɗ nga so ŋ Fiis ci, tahha po ɗu koseen ɗe ɗah, ɗu heen ndo name kos. \v 47 Waaye, ɗu kosɗi Fiis ciŋ Musaa ɗah, ɗu kosanɗi woo ciŋ ngo. » \c 6 \s Ɓaataŋ mbuuruuca \p \v 1 Wa in ceem coot, wa raakka mbeh Yeesu kaɗta ɓaka winooraŋ Cookmaŋ-Galile, wi na name woyu Cookmiŋ-Tiberiyad. \v 2 Mboolo laayiɗ ñaakiɗta ɗe sagu firndeeca ɓa hotee ɗe haɓɗeeɗa, ŋ wirɗa a wirɗee kosaayiɗ ca. \v 3 Yeesu rappa ŋ ɗafuk tango, ŋ ndaam, a ɓooffa nga na taalubeeciŋ ɗe. \v 4 Wa raak feetiŋ Yawuut ci na woyse \tl \+w Paak\+w*\tl* heeɗa ree. \p \v 5 Yeesu jaɗtukka, a hotta mboolo yakak hayeeɗa nga ɗe. A woosa Filip ne : « Mbuuruuci ɓooɓii ñaman, ɓoo romohan ca nde ? » \v 6 A markiskee Filip weɗ tah a woosa ineem ; a yi ŋ haf ce, a inheen ini a na hee tume. \v 7 Filip loffa ɗe ne : « Ali ɓoo ɓay \w \+tl dinaar\+tl*\w* teemet-kanak (200), ɓoo rom mbuuru, yaa nu nga ɗah, minanɗi raak sah nguɗ ƴin. » \p \v 8 Taalube wiiriis na woyse Andare, taambɗoh Simong Piyeer, woosa Yeesu ne : « \v 9 Raakiɗ njaanji raak mbuuru \tl lorso\tl* yatuus ndii na cuurund ƴin kanak. Waaye ca paƴɗi juukiŋ ɓooɓi in. » \p \v 10 Yeesu woosa ɓa ne : « Woyaat mboolndi jen ne ɓa ɓoofaat. » Ndaam raakeen paangi laayiɗ. Ɓa ɓooffa nga, ƴaar ca nikeen ŋ ɓak junni-yatuus (5000). \v 11 A ɓayya mbuuruuca, a corkiɗta Kooh, a paysohha ca ɓooɓa ; a nammba tum cuurund ca ɗaa, po yaa nu nga ɗah raakka po doyiɗta. \p \v 12 Wa ɓa ñam po ɓa jen ɓa kappa, Yeesu woosa taalubeeciŋ ɗe ne : « Nangɗohaat tasɗohiici, ali in kinaat yahuk nga. » \v 13 Taalubeeca nangɗohha tasɗohiica po ɓa raakka pañe riifiɗ ndaŋkiyaah na kanak (12). Ɓa kooɗohee ca ŋ tasɗohiicaŋ mbuuruuca yatuus ca ɓooɓa ñame. \p \v 14 Wa ɓooɓa hot firndeeni Yeesu haɓiɗ weem, ɓa woyeeɗa ne : « Wa keeh, a yi Woosuuɗi joyee hay Adina. » \v 15 Waaye a inahha ne ɓa na hee ɗe ɓaye ŋ doole, ɓa tum ɗe buur ; a faɗta ɓa ndaam a cootissa ŋ ɗooƴ tangoora, kiik ce. \s Yeesu tiindiɗ ŋ ɗafuk cookma \p \v 16 Wa niina ree, taalubeeciŋ Yeesu ruhussa ŋ sereendaŋ cookma. \v 17 Ɓa aassa gaal ne ɓa kaɗ Kapernawum, ŋ ɓaka winooraŋ cookma. Wa ñuusa keen, raak Yeesu reeɗi nga ɓa paaɗ. \v 18 Wa puuɗseeɗa puuɗis raakiɗ doole, cookma jummba. \p \v 19 Wa ɓa joow ini ree \tl kilomeet\tl* yatuus wala yasna-yino, ɓa ƴokka Yeesu tiindeeɗa ŋ ɗafuk cookma, a reɓeeɗa ŋ gaala. Ɓa tiitta. \v 20 Waaye a woosa ɓa ne : « A ñam, kinaat neƴƴoh ! » \v 21 Ɓa waaɗta ɗe rapiɗ ŋ gaala rek, gaala reesa ɗiska ɓa kaɗe. \s Kañam ki puloh Eel ci \p \v 22 Wa Kooh wiis, mboolnda tasee ŋ ɓaka faahaŋ cookma hotta ne gaal ƴin yino weɗ nikee nga, te Yeesu aaseeɗi nga na taalubeeciŋ ɗe, ɓa cootee kiik ɓa. \v 23 Wa ɓa nik ndaam, ɓa markeeɗa, ɓi gaal wiiriis puloh Tiberiyad, hayya ndaam, ŋ ɗiska Heɗi corkiɗohee Kooh ŋ mbuurnda, mboolnda ñammbaa. \p \v 24 Wa ɓooɓa hot ne Yeesu nikisɗi ndaam te taalubeeciŋ ɗe namɗi nik nga, ɓa aassa ŋ gaal caam, ɓa kaɗta ɗe waaka ŋ Kapernawum. \v 25 Ɓa ƴakaandukka cookma po ɓa reesa ŋ ndaam, ɓa raakka ɗe nga, ɓa woosa ɗe ne : « Jangɗohohi, fu ree ndii kiɗa ? » \v 26 A loffa ɓa ne : « Ñam na woyee ɗu wa te ambaat ne wa keeh : Firndeeci ŋ teeɓoh tahɗi ɗu waakee so, waaye e mbuuruuci ɗu ñam po ɗu kappa. \v 27 Kinaat panguk ne ɗu raak kañam ki min yahuk, waaye pangkaat wuu kañam ki minɗi yahuk, wi na eɗohe kipes ki heyɗi reehe. Kañam keem, \w Kuɓkiŋ ɓoyi\w* hey ɗu wa eɗe, a yi Kooh yi Baabi eɗ ne a nikiɗ ɗe. » \p \v 28 Ɓa meekissa ɗe ne : « Ɓoo joy na tum po ɓoo haɓiɗ in ci Kooh nak ɓoo ? » \v 29 A loffa ɓa ne : « Ini ɗu joy haɓiɗ, wi Kooh nak ɗu, weɗ ne ɗu kos Ɓoyi a woos. » \p \v 30 Ɓa woosa ɗe ne : « Fu teeɓan ɓoo winde firnde ne ɓoo hota ɗah, ɓoo kos ini fu woo ? Fu haɓɗan ye ? \v 31 Caac ciŋ ɓoo ñamiɗ kañam ka ɓa teekee \tl maan\tl* ŋ kehƴa hulanga, findi Fiis ci woyoha an : “ A eɗta ɓa kañam puloh Eel ci.\x + \xo 6:31 \xo*\xt Pula 16; Sabuur 78:24; 105:40\xt*\x* ” » \v 32 Yeesu woosa ɓa ne : « Ñam na woyee ɗu wa te ambaat ne wa keeh : A \w Musaa\w* eɗ ɗu kañam ka pulohee Eel ci haa, a Baabiŋ ngo na eɗee ɗu kañam ki keeh-keehi puloh Eel ci. \v 33 Laam, kañam ki Kooh eɗoh, weɗ kañam ki puloh Eel ci, te wa eɗee ɓi Adina kipes. » \p \v 34 Ɓa woosa ɗe ne : « Kon kilifaani, eɗa ɓoo kañam keem Kooh-nu-wiis. » \v 35 A loffa ɓa ne : « A mi kañam ki na eɗohe kipes. Yaa nu hay nga so ɗah, a moosanɗi aɗuk te yaa nu kos so ɗah, a moosanɗi sifaɗuk. \v 36 Waaye ŋ woyiɗ ɗu wa : Ɗu hotiɗ to, te wa tahɗi ɗu kos. \v 37 Ɓooɓi Baabi eɗ to jen hey haye nga so ; te ɓo' nu hay nga so ɗah, ŋ aañanɗi ɗe muk. \v 38 Ini tah ho ruhsoh Eel ci, wa nikɗi haa ne ŋ hay ne ŋ tum ini neɓ po, waaye ŋ hayiɗ ne ŋ tum waaɗ-waaɗiŋ Yi woos so. \v 39 Te waaɗ-waaɗiŋ Yi woos so weɗ ne ŋ joyɗi ñak ali ɓo' ŋ ɓi a eɗ to jen, waaye ŋ hultiɗ ɓa ŋ mbeha mirndohan. \v 40 Ee, waaɗ-waaɗiŋ Baabiŋ ngo weɗ ne yaa nu hot \w Kuɓki|lemma="Kuɓkiŋ Kooh"\w* te a kos ɗe ɗah, a raak kipes ki heyɗi reehe ; te mi yi Kuɓki, ŋ hey ɗe hultiɗe ŋ mbeha mirndoh. » \p \v 41 Yawuut ca ñaɗsukeeɗa ŋ Yeesu, ŋ ini a woyee ne a yi kañam ki ruhsoh Eel ci. \v 42 Ɓa woyeeɗa ne : « A Yeesu kuɓkiŋ Suseef yii haa e ? Yi fu inah ne ɓoo inhiɗ yaay ɓa na baab ɓa ! A min na woyoh kotii ne a ruhsoh Eel ci ? » \v 43 Yeesu loffa ɓa ne : « Faɗaat ñaɗsuki ɗu na ñaɗsuke ŋ harmban ɗu. \v 44 Ali ɓo' minɗi hay nga so ne Baabi yi woos so nookɗi ɗe ɗah. Te mi, ŋ hey ɗe hultiɗe ŋ mbeha mirndoh. \v 45 Woosuuɗ ci fiisiɗ ne : “ Kooh hey ɓa jangɗe jen.\x + \xo 6:45 \xo*\xt Esayi 54:13\xt*\x* ” Ŋ ndeem, ɓo' nu sikɗuk Baabi, teyɗuk jangɗohiŋ ɗe ɗah, a hey haye nga so. \v 46 Nikɗi haa ne ɓo' moosiɗ hot Baabi ; e Yi puloh ŋ Kooh dong, a yi moos hot Baabi. \p \v 47 Ñam na woyee ɗu wa te ambaat ne wa keeh, ɓo' nu kos ɗah, a raakiɗ kipes ki heyɗi reehe. \v 48 A mi kañam ki na eɗohe kipes. \v 49 Caac ciŋ ɗu ñameen \tl maan\tl* ŋ kehƴa hulanga ; hondohɗi ɓa kaaniɗ. \v 50 Waaye wii weɗ kañam ki ruhsoh Eel ci, ɓo' nu ñama ɗah, kaananɗi. \v 51 A mi kañam ki na pese, a mi kañam ki ruhsoh Eel ci. Ɓo' nu ñam ŋ kañam kii ɗah, a hey pese po faw. Te kañam ki mi na hee eɗohe, e faaniŋ ngo. Ŋ hey wa eɗohe ne Adina pes. » \p \v 52 Ŋ ineem, Yawuut ca taastiɗoheeɗa taastiɗoh miskiɗ ŋ harmban ɓa an : « Ƴaari eɗohan ɓoo faaniŋ ɗe na, ne ɓoo ñama ? » \v 53 Yeesu loffa ɓa ne : « Ñam na woyee ɗu wa te ambaat ne wa keeh, ɗu ñamɗi faaniŋ Kuɓkiŋ ɓoyi te ɗu anɗi ñif miŋ ɗe ɗah, ɗu raakanɗi kipes ŋ ɗooƴ ɗu. \v 54 Ɓo' nu ñam faaniŋ ngo, a an ñif miŋ ngo ɗah, a raakiɗ kipes ki heyɗi reehe, te mi, ŋ hey ɗe hultiɗe ŋ mbeha mirndoh. \v 55 Laam, faaniŋ ngo weɗ kañam keeh-keeh te ñif miŋ ngo weɗ anaah keeh-keeh. \v 56 Ɓo' nu ñam faaniŋ ngo, a an ñif miŋ ngo ɗah, a genan ɓaah nga so, te mi, ŋ genan ɓaah nga ɗe. \v 57 Baabi woos so, a yi pes te mi na pesohee ɗe ; wa mand ɗaa, ɓo' nu ñam mbo ɗah, a pesohan ndo. \v 58 Kañam ki ruhsoh Eel ci weɗi wii. Wa mandɗi na wa caac caŋ ɗu ñame ; ɓa kaaniɗ, waaye ɓo' nu ñam kañam kii ɗah, a hey pese po faw. » \p \v 59 Woo ceem ceɗ Yeesu woo, wa a jangɗohee ŋ \w \+tl sinaagoga\+tl*|lemma="sinaagog"\w*, ngaŋ Kapernawum. \s Woo ci na eɗohe kipes ki heyɗi reehe \p \v 60 Wa taalubeeciŋ ɗe kerah woo ceem, laayiɗ nga ɓa woosa ne : « Woo cii neɓɗi kerhu, ya ɓa min ca sikɗuk ? » \v 61 Yeesu inheen ŋ ɗooƴ ce ne taalubeeci ɓii ñaɗsuk ŋ ineem, a woosa ɓa ne : « Ini ŋ woo yoondiɗ ɗu yoondiɗ e ? \v 62 Moo ɗu hot Kuɓkiŋ ɓoyi rapee ŋ ɗiska a kocee nik ɗah nak ? \v 63 A \w Fuuɗsiŋ Kooh|lemma="Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh"\w* na eɗohe kipes, ɓo' na faan ce a minɗi haɓiɗ ali in. Woo ci ŋ woo ɗu ceem puloh ŋ Fuuɗsiŋ Kooh te ca na eɗohe kipes. \v 64 Waaye raakiɗ nga ɗu ɓooɓi kosɗi. » Ŋ ineem Yeesu inheen ŋ cambohaana ɓi kosɗi ɗe, na yi na hee ɗe eɗndohe. \v 65 A degga nga ne : « Weɗ tah ŋ woyiɗ ɗu ne : Ali ɓo' minɗi hay nga so ne Baabi onɗi ɗe ne a hay nga so ɗah. » \p \v 66 Ina amboh waam, laayiɗ ŋ taalubeeciŋ ɗe faɗta ɗe, ɓa hunisɗi na ɗe. \v 67 Yeesu woosa \w \+tl Apootar\+tl*\w* ci ndaŋkiyaah na kanak ci (12) ne : « Ɗu, ɗu namɗi waaɗ kaɗ e ? » \v 68 Simong Piyeer loffa ɗe ne : « Heɗi, ɓoo na hee kee ŋ ɓa ? Yaf ɓayoh woo ci na eɗohe kipes ki heyɗi reehe. \v 69 Ɓoo kosiɗ te ɓoo inhiɗ ne yaf Hooliɗi puloh ŋ Kooh. » \p \v 70 Yeesu loffa ɓa ne : « Ñam kooɗ ɗu, ɗu ɓi ndaŋkiyaah na kanak ci (12) haa e ? Moona yino nga ɗu, a Seytaani. » \v 71 A woyee Yudaa, kuɓkiŋ Simong Iskaryot, yi eɗndohan ɗe. Yeem ɓaahee ŋ \tl Apootar\tl* ci ndaŋkiyaah na kanak ci (12). \c 7 \s Taambɗoh ciŋ Yeesu kosɗi ɗe \p \v 1 Ŋ finho woo ceem, Yeesu taalndiɗta, wileeɗa Galile, a kaɗeeɗa kur na kur. Kilifaacaŋ Yawuut ca nikee waaɗeeɗa ɗe ap, tahha po a waaɗeeɗi wil ŋ ɗooƴ Yudee. \v 2 Waam raak feetiŋ Yawuut ci, wi ɓa na nikohe ŋ ɗiip ci,\x + \xo 7:2 \xo*\xt Lewiici 23:33-36,39-43; Rohƴiɗi 16:13-15\xt*\x* heeɗa ree. \v 3 Taambɗoh ciŋ Yeesu woosa ɗe ne : « Fu joyiɗ kuruk ndii, fu kaɗ Yudee ne taalubeeciŋ ɗa nam hot in ci fu na tume. \v 4 Ɓo' waaɗta inhu ɗah, a na ɗasɗukeeɗi. Kaɗ po fu tumee in hend an yak ɗah, teeɓoha haf fu ŋ adinaani jen. » \v 5 Raak taambɗoh ciŋ ɗe ŋ haf ɓa sah, koseeɗi ɗe. \p \v 6 Yeesu loffa ɓa ne : « Wahtuuniŋ ngo reeɗi paaɗ. Waaye nga ɗu wahtu nu nik baahiɗ. \v 7 Adina minɗi ɗu sang ; waaye mi nak, ɓa sangiɗ to sagu ne mi na seede ne tumohaaɗ ciŋ ɓa baahɗi. \v 8 Ɗu, kaɗaat feeta ; mi, wahtuuniŋ ngo reeɗi paaɗ. Ŋ kaɗɗi. » \v 9 Wa a ƴut ɓa woo ineem, a tassa ŋ Galile. \s Yeesu ŋ feetaŋ ɗiip ca \p \v 10 Wa taambɗoh ciŋ Yeesu kaɗ feeta, a nammba kaɗ, waaye a teeɓohukɗi ŋ ɓooɓa, a ɗembee ɗemb. \v 11 Ŋ feeta, kilifaacaŋ Yawuut ca waakeeɗa ɗe, ɓa meeksoheeɗa an : « A nde ƴaari ? » \v 12 Woo laayiɗ ŋ ini kaɗ nga ɗe raakka ŋ ɗooƴ mboolnda. Ɓii woyeeɗa ne : « A ɓo' baahiɗ, » ɓum lofeeɗa ne : « Muk, a na muuƴɗe ɓooɓi. » \v 13 Waaye ali ɓo' kaañeeɗi woo ŋ ini kaɗ nga ɗe po fu kerhu, sagu neƴƴoh kilifaacaŋ Yawuut ca. \p \v 14 Wa feeta kaɗ po ŋ mbehi nik ŋ leerniŋ wa, Yeesu kaɗta \w Kahan Kooh\w*, a jangɗoheeɗa. \v 15 Kilifaacaŋ Yawuut ca feyuusa, ɓa woyeeɗa ne : « Ƴaarii a jangɗi, a tumoh na po a inahha Fiis ci hooliɗ ci mand an ? » \v 16 Yeesu loffa ɓa ne : « Jangɗohiŋ ngo pulohɗi nga so, waaye ŋ Yi woos so. \v 17 Ɓo' nu tufuk ne a tum ini Kooh waaɗ ɗah, a hey inhe andi ini mi na jangɗohe puloh nga ɗe wala nga so. \v 18 Ɓoyi na woye woo ki puloh nga ɗe na yakɗe haf ce, a yi ŋ haf ce. Waaye ɓoyi na waake yaki yi woos ɗe yak, a ɓo'-keeh, lee nikɗi nga ɗe. \p \v 19 \w Musaa\w* eɗiɗ ɗu waasi, te moona ali ɓo' nga ɗu tumɗi ini wa nakoh. Wa ye tah ɗu waaɗta so ap ? » \v 20 Mboolnda loffa ɗe ne : « Fu yii, a \w jiini\w* na ɗa ! A ya ɓa waaɗ ɗa ap ? » \v 21 A lofissa ɓa ne : « Ŋ haɓiɗ in yino dong, ɗu jen ɗu feyuuɗ ! \p \v 22 Markaat rek : Musaa nakiɗ ɗu ne ɗu nguɗee kuɓuuciŋ ɗu ŋ neeha yasna-kaahayɗoh,\x + \xo 7:22 \xo*\xt Lewiici 12:3\xt*\x* weɗ tah ɗu na nguɗe nguɗ sah komaaki ŋ \w mbehi na iɗsiɗkohse\w*. Te moona \w nguɗuk\w* pulohɗi nga ɗe, wa puloh ŋ caac ca.\x + \xo 7:22 \xo*\xt Camba 17:10-14\xt*\x* \v 23 Nik ne ɓo' na nguɗke ŋ mbehi na iɗsiɗkohse sagu ne \w waasiŋ Musaa\w* nikuu taambɗassaaɗi ɗah, wa ye tah ɗu ayrukee so ŋ ini ŋ ɓay ɓo', ŋ wiriɗta cir ciŋ ɗe jen ŋ mbehi na iɗsiɗkohse ? \v 24 Faɗaat atte ŋ ini ɗu na hote dong, atte'aat keeh. » \s Yeesu a yi Mucɗohi Gapohse e ? \p \v 25 Wa ɓi ɓo' gen Yerusalem hot Yeesu, ɓa woyeeɗa ne : « A ƴaari ɓa na waaɗe ap yii haa e ? \v 26 Marka ! A yii na jombe halang ŋ fiki ɓooɓi te ali ɓo' wooɗi ɗe in ! Kilifaaci inah inah ne a yi \w Mucɗohi Gapohse\w* hanaa ? \v 27 Moona ƴaarii ɓoo inhiɗ ɗiski a puloh te Mucɗohi Gapohse hay ɗah, ali ɓo' inhanɗi ɗiski a pulohan ! » \p \v 28 Waam raak Yeesu jangɗoheeɗa ŋ Kahan Kooh, a woosa ŋ ɗafka ne : « An ɗu inhiɗ to i ? Ɗu inhiɗ ɗiski ŋ puloh i ? Moona ŋ hayɗi ŋ njungiŋ ngo haf fo ; Yi woos so, a oolkaah, te ɗu inahɗi ɗe. \v 29 Mi, ŋ inhiɗ ɗe, laam ŋ puloh nga ɗe te a yi woos so. » \p \v 30 Wa a ƴut ɓa woo woo keem, ɓa waaɗta ɗe amb, waaye ali ɓo' minɗi ɗe deg yaah sagu ne wahtuuniŋ ɗe reyeeɗi paaɗ. \v 31 Ɓo' laayiɗ ŋ mboolnda koseen ɗe, ɓa woyeeɗa ne : « Mucɗohi Gapohse hay ɗah, a hey haɓɗe firndeeci uup laay ci ƴaarii haɓiɗ e ? » \s Ɓi alkaate woosuuɗ ne ɓa amb Yeesu \p \v 32 Wa \w \+tl Farisen\+tl*\w* ca yeg ina mboolnda woyee ŋ kehƴi ŋ ini kaɗ ŋ Yeesu, ɓa na kilifaacaŋ \w seeƴkiɗoh\w* ca, woossa ɓi ɓo' ne ɓa amb ɗe. Ɓooɓeem ɓaah ŋ alkaateeca niiɗee kahan Kooh. \v 33 Yeesu woosa ne : « Mi yii ndii na ɗu waaye wa maañanɗi, ƴut ɗah ŋ hey dokke ŋ Yi woos so. \v 34 Ɗu hey yo waake, waaye ɗu hotanɗi so ; ɗiski ŋ nikan, ɗu minɗi kaɗ nga. » \v 35 Yawuut ca woyeeɗa ŋ harmban ɓa ne : « A na kaɗe nde po ɓoo minɗi ɗe raak nga ? A na kaɗe ŋ Yawuut ca pasarkoh ŋ ɓa nikɗi Yawuut e ? Wala a na kee jangɗa ɓa nikɗi Yawuut ? \v 36 Woo ki a woo tokis ye ? An “ Ɗu hey yo waake, waaye ɗu hotanɗi so ; ɗiski ŋ nikan, ɗu minɗi kaɗ nga. ” » \s Masmi na eɗohe kipes \p \v 37 Mbeha mirndoh ŋ feeta, weɗ uup yak nga. Mbaɗi, Yeesu kurukka, a woosa ŋ ɗafka ne : « Ɓo' nu sifaɗuk ɗah, a hayaat nga so a an. \v 38 Yaa nu kos so ɗah, ɓi cul masuɓ hey nupɗe puloh ŋ keeñiŋ ɗe, cul ciŋ masmi na eɗohe kipes,\x + \xo 7:38 \xo*\xt Esayi 58:11\xt*\x* findi Fiis ci woyoha. » \v 39 Ŋ woo keem, a woyee \w Fuuɗsi Hoolohngaani|lemma="Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh"\w* ɓooɓi kosan ɗe rahsan. Jamanoonaam raak Fuuɗsi Hoolohngaani hayɗi ndoom sagu ne yaki Yeesu yak teeɓohuuɗi paaɗ. \s Mboolnda ɓaahɗi hotohaaɗ ŋ ini kaɗ ŋ Yeesu \p \v 40 Ɓi ɓo' ŋ mboolnda, wa ɓa kerah woo ciŋ Yeesu ceem, ɓa woyeeɗa ne : « Wa keeh ƴaarii a yi Woosuuɗi sekse ! » \v 41 Ɓinooɓa woyeeɗa ne : « A yi Mucɗohi Gapohse ! » Waaye raakka ɓi woyee ne : « Mucɗohi Gapohse miniɗ puloh Galile e ? \v 42 Fiis ci wooɗi wooɗi ne Mucɗohi Gapohse na hee pulohe ŋ set ciŋ Dawuuda\x + \xo 7:42 \xo*\xt 2 Samuwel 7:12-16; Sabuur 89:4-5; Esayi 9:6 \xt*\x* e ? Ca namɗi namɗi woo ne a rimkohan Betlehem\x + \xo 7:42 \xo*\xt Miise 5:1 \xt*\x* ŋ kur ɓi Dawuuda e ? » \v 43 Ɗaa, raakka ɓi hun na ɗe ŋ mboolnda, raakka ɓi hunɗi na ɗe. \v 44 Raakka ɓi waaɗee ɗe amb, waaye ali ɓo' degɗi ɗe yaah. \s Kilifaacaŋ Yawuut ca kosɗi Yeesu \p \v 45 Wa alkaateeca woossee dokuk ŋ kilifaacaŋ seeƴkiɗoh ca na \tl Farisen\tl* ca, ɓeem meekissa ɓa ne : « Wa ye tah ɗu haytohɗi ɗe ? » \v 46 Ɓa loffa ne : « Ali ɓo' moosɗi woyoh findi ƴaareem ! » \v 47 \tl Farisen\tl* ca woosa ɓa ne : « An na, ɗu nam nam muuƴɗu e ? \v 48 Ɗu hotiɗ yino ŋ kilifaaci wala \tl Farisen\tl* ci kosiɗ ɗe e ? \v 49 E ɓooɓi inahɗi waasiŋ Musaa, ɓeɗ dong kos ɗe. Ɓa alku alku ! » \p \v 50 Nikodem yi ɓaah ŋ \tl Farisen\tl* ca te a kaɗohiɗ marka Yeesu woosa ɓa ne : \v 51 « Mand ndo waasiŋ ɓoo onohɗi ne ɓoo atte ɓoyi ɓoo sikɗukɗi, yi ɓoo inahɗi ini a haɓiɗ. » \v 52 Ɓa loffa ɗe ne : « Fu nam gen Galile e ? Marka baahiɗ, fu hey hote ne ali woosuuɗ pulohɗi Galile. » [ \v 53 Ƴutta yaa nu nga ɗa, haadda kahan ce. \c 8 \s Ɓitɓa njaalo'e \p \v 1 Wa ɓooɓa haad, Yeesu kaɗta Tangooraŋ-Oliiw-ca. \v 2 Waaye wa Kooh wiis na ɓaaɓa teel, a dokukka \w Kahan Kooh\w*. Ɓooɓa jen hayya nga ɗe. A ɓooffa, a jangɗeeɗa ɓa. \p \v 3 Weɗi jangɗohoh caŋ \w waasiŋ|lemma="waasiŋ Musaa"\w* \w Musaa\w* na \w \+tl Farisen\+tl*\w* ca komoh ɗe ɓitiɓ, a telu telu njaalo'eeɗa. Ɓa tufkiɗta ɓitɓa ŋ fiki mboolnda. \v 4 Ɓa woosa Yeesu ne : « Jangɗohohi, ɓitɓii telu telu njaalo'eeɗa. \v 5 Te ŋ waasiŋ ɓoo, Musaa woo ne ɓitiɓ ci mand an tapsaat atoh po ɓa kaan\f + \fr 8:5 \fr*\ft Wa mand haa ne, ndii ɓa na waaɗe woo ini fiisu ŋ teerndiŋ \ft*\xt Rohƴiɗi 22:22-24\xt*, waaye ini fiisu ndeem, e ƴaari na ɓitɓi jen tapsan atoh po ɓa kaan.\f*. Kon nak, fu, fu woo ye nga ? » \v 6 Ɓa woyee ineem ne ɓa woyɗukoh ɗe woo uupiɗ, ɓa min raak yambaah ɗe. Waaye a hiirra, a fiiseeɗa na ndukniŋ ɗe ŋ kehƴi. \p \v 7 Ɓa taalndiɗta, ɓa meekseeɗa, ɓa meeksisseeɗa ɗe, a jaɗtukka, a woosa ɓa ne : « Ɓoyi moosɗi bakaaɗoh nga ɗu kocaat ɗe njaf atoh. » \v 8 A hiirissa a fiisisseeɗa ŋ kehƴi. \p \v 9 Wa ɓooɓa ɓayee ɓitɓa kerah woo keem, ɓa cooteeɗa yino yino, cambohha ŋ yakak ca. Yeesu tassa nga kiik ce na ɓitɓa, ŋ fiki mboolnda. \v 10 Ŋ ndeem, Yeesu jaɗtukka, woosa ɗe ne : « Ɓitɓi, ɓa nde ? Ali ɓo' eɗɗi ɗa tooñ e ? » \v 11 Ɓitɓa loffa ne : « Ali ɓo', kilifaani. » Yeesu woosa ɗe ne : « Ŋ namanɗi ɗa eɗ tooñ ; fu miniɗ kaɗ waaye ini amboh woti, kina bakaaɗis. »] \s Siñaariŋ Adina \p \v 12 Yeesu woyissa ɓooɓa ne : « A mi siñaariŋ Adina ; yaa nu ñaakiɗ to ɗah, a hey raake siñaariŋ kipes ki, a tiindanɗi muk ŋ ñuusi. » \v 13 Ŋ ineem \tl Farisen\tl* ca woosa ɗe ne : « A fu na seede'e haf fu, in ci fu na woye minɗi teyɗuku. » \p \v 14 Yeesu loffa ɓa ne : « Ali nik ne ñam na seede'e haf fo, mi, ŋ inhiɗ ɗiski ŋ puloh na ɗiski mi na kaɗe, weɗ tah po seedeeniŋ ngo keeh. Waaye ɗu, ɗu inahɗi ɗiski ŋ puloh na ɗiski mi na kaɗe. \v 15 Ɗu na atte'e findi ɓo' na atte'ohe, mi nak ŋ atteeɗi ali ɓo'. \v 16 Te kaɗ po ŋ atte'ee ɗah, ŋ atte'an kiik ko haa, Baabi woos so yii na so, weɗ tah po ŋ atte'an keeh. \v 17 Ŋ waasiŋ ɗu, wa fiisuuɗ ne ɓo' kanak hun ŋ seede in ɗah, seedeeniŋ ɓa miniɗ teyɗuku.\x + \xo 8:17 \xo*\xt Rohƴiɗi 17:6; 19:15\xt*\x* \v 18 Mi, maa seede'e haf fo te Baabi woos so yii nam mbo seede'iɗ. » \p \v 19 Ɓa woosa ɗe ne : « A nde baab ɗu ? » A loffa ɓa ne : « Ɗu inahɗi so, ɗu inahɗi Baabiŋ ngo. Ɗu inheen ndo ɗah, ɗu heen name inah Baabiŋ ngo. » \v 20 A woyee woo ceem wa a jangɗohee ŋ ɗooƴ Kahan Kooh. A nikee ŋ sero ɗiska na degohse kopor ca, te ali ɓo' ambɗi ɗe laam wahtuuniŋ ɗe reyeeɗi paaɗ. \s Yeesu, a Baabi woos ɗe \p \v 21 Yeesu woyissa ɓa ne : « Mi yii kaɗ, ɗu hey yo waake, te ɗu kaanan na bakaaɗ ciŋ ɗu ; ɗiski mi na kaɗe, ɗu minɗi kaɗ nga. » \v 22 Yawuut ca woosa ne : « Hanaa kay a heyɗi ape haf ce po a woyee ne : “ Ɗiski mi na kaɗe, ɗu minɗi kaɗ nga ” ? » \p \v 23 A woosa ɓa ne : « Ɗu puloh ŋ kehƴi, mi, ŋ puloh ŋ ɗafki. Ɗu puloh ŋ adinaanii, te mi ŋ puloh ŋ adinaanii haa. \v 24 Weɗ tah ŋ woosa ɗu ne ɗu na hee kaane na bakaaɗ ciŋ ɗu. Ɗu kosɗi ne ñam nik ɗah, ɗu kaanan na bakaaɗ ciŋ ɗu. » \v 25 Ɓa woosa ɗe ne : « A fu ɓa, fu ? » \p A loffa ɓa ne : « Ŋ woyiɗ ɗu wa ŋ cambohaana\f + \fr 8:25 \fr*\ft "Ŋ woyiɗ ɗu wa ŋ cambohaana" : ini gerek woo ndii, wa namiɗ min tokis : "Wa ye tah ŋ woyee na ɗu sah ?"\ft*\f*. \v 26 Ŋ raakiɗ woyaah na atte'aah laayiɗ ŋ ini kaɗ nga ɗu ; waaye mi na woye ɓi Adina ini ŋ kerah ŋ Yi woos so, te a woyoh keeh. » \v 27 Ɓa inheeɗi ne a na woyee ɓa Baabi. \p \v 28 Ŋ ndeem Yeesu woosa ɓa ne : « Kaɗ po ɗu meeɓ \w Kuɓkiŋ ɓoyi\w* ɗah, ɗu hey inhe ne, ñam nik te ɗu hey name inah ne mi na haɓɗooteeɗi ali in, waaye mi na woye ini Baabi jangiɗ to dong. \v 29 Yi woos so yii na so, mi na gene haɓiɗ ini neɓ ɗe, weɗ tah a faɗɗi so kiik ko. » \v 30 Wi ɓa kerah ɗe woyoheeɗa ɗaa, laayiɗ kossa ɗe. \s E Kuɓkiŋ Kooh na one ɓo' raak haf ce \p \v 31 Yeesu woosa Yawuut ca kosee ɗe ne : « Ɗu gen amb woo kiŋ ngo ɗah, ɗu nikan taalubeeciŋ ngo keeh-keeh ; \v 32 ɗu hey inhe keeh ki ŋ ini kaɗ ŋ Kooh, te keeh keem hey ɗu one ɗu raak haf ɗu. » \v 33 Ɓa loffa ɗe ne : « Ɓoo ɓaah ŋ ɓi rimkoh ŋ Ibrahiima te ɓoo moosɗi nikoh \w ñaam\w* ɓo' ; fu min na woyoh ne : “ Ɗu hey raake haf ɗu ” ? » \v 34 A loffa ɓa ne : « Ñam na woyee ɗu wa te ambaat ne wa keeh : Yaa nu haɓiɗ bakaaɗ ɗah, a ñaamiŋ bakaaɗ. \v 35 Te ñaam na geneeɗi ɓaah ŋ kahni a nikoh ; kuɓu nak a genan gen ɓaah ŋ kahni. \v 36 Nik ne a \w Kuɓki|lemma="Kuɓkiŋ Kooh"\w* on ɗu, ɗu raakka haf ɗu ɗah, ɗu hey raake haf ciŋ ɗu keeh-keeh. \p \v 37 Ŋ inhiɗ ne ɗu ɓaah ŋ ɓi rimkoh ŋ Ibrahiima ; waaye ɗu teyɗukɗi woo kiŋ ngo ŋ ɗooƴ ɗu, weɗ tah ɗu na waakee so ne ɗu ap po. \v 38 Mi, mi na woye ini ŋ hot ŋ Baabi ; waaye ɗu, ɗu na tume ini ɗu kerhoh ŋ baabiŋ ɗu. » \v 39 Ɓa loffa ɗe ne : « Baabiŋ ɓoo, a Ibrahiima. » A woosa ɓa ne : « Ɗu nikee kuɓu Ibrahiima keeh-keeh ɗah, ɗu heen taambe ŋ kot ciŋ ɗe. \v 40 Waaye ɗiski wa nik, ɗu na waakee so ne ɗu ap po, mi yi na woyee ɗu keeh ki ŋ kerhoh ŋ Kooh. Ibrahiima moosɗi liiɓoh tum in mand ɗaa. \v 41 Ɗu na taambe ŋ kot ciŋ baabiŋ ɗu. » \p Ɓa woosa ɗe ne : « Ɓoo kuɓu njaaloo haa ; ɓoo raak Baab yino dong, Kooh. » \v 42 Yeesu loffa ɓa ne : « Kooh nikee Baabiŋ ɗu ɗah, ɗu heen ndo waaɗe ; laam mi, ŋ puloh ŋ Kooh, ŋ hayiɗ saguuce ; ŋ hayɗi ŋ njungiŋ ngo haf fo, waaye a yi woos so. \v 43 Wa ye tah ɗu minɗi inah ini mi na woyee ɗu ? Ɗu minɗi minɗi teyɗuk ini mi na jangɗohe weɗ tah. \p \v 44 Ɗu, e Seytaani baabiŋ ɗu, te ɗu waaɗ tum ini neɓ baabiŋ ɗu. A moos nik apoh ɓo' ŋ camba poyi ; a na nikeeɗi ŋ keeh, laam keeh nikɗi nga ɗe. A leyee ɗah, a na woye ini a nikoh, laam a leyoh te a yi fer lee. \v 45 Te mi, mi na woye keeh, weɗ tah ɗu kosɗi ini ŋ woo. \v 46 A ya ɓa min seede nga ɗu ne ŋ bakaaɗohiɗ ? Ŋ woo keeh ɗah, wee tah ɗu kosɗi so ? \v 47 Yaa nu nik wuu Kooh ɗah, na teyɗuke teyɗuk woo ciŋ Kooh. Mbaa, ɗu nikɗi wuu Kooh, weɗ tah ɗu teyɗukɗi woo ciŋ ɗe. » \s Yeesu na Ibrahiima \p \v 48 Kilifaacaŋ Yawuut ca loffa Yeesu ne : « Ini ɓoo woo wa keeh : Fu ɓo' Samari\f + \fr 8:48 \fr*\fq Samari \fq*\ft : ɓi Samari na Yawuut ca kerhiɗoheeɗi ; ɓa heeftiɗohee heeftiɗoh, ɓa sangtiɗohha.\ft*\f*, a \w jiini\w* na ɗa ! » \v 49 A loffa ɓa ne : « Jiini nikɗi na so. Mi na yakɗe Baabiŋ ngo te ɗu, ɗu na woye in moɗaaɗi nga so. \v 50 Mi, ŋ jeemɗi yakiɗ haf fo ; raakiɗ Yi waaɗ ne ŋ yakɗu, te a yi na atte'e. \p \v 51 Ñam na woyee ɗu wa te ambaat ne wa keeh : Yaa nu amb woo kiŋ ngo ɗah, a heyɗi kaane, a hey pese po faw. » \v 52 Ɓa woosa ɗe ne : « Ɓoo inhiɗ kotii ne a jiini na ɗa. Ibrahiima kaaniɗ, woosuuɗ ci namiɗ kaan, fu, fu woyee ne yaa nu amb woo kiŋ ɗa ɗah, a heyɗi kaane ! \v 53 A fu uup Ibrahiima, baabiŋ ɓoo e ? A kaaniɗ, woosuuɗ ci namiɗ kaan. Fu teek haf fu ɓa ? » \p \v 54 Yeesu loffa ɓa ne : « Nik ne ñam na yakɗe haf fo ɗah, yaki ŋ yak wa in haa. A Baabiŋ ngo a yi na yakɗee so, a yi ɗu na woye ne a Koohiŋ ɗu ! \v 55 Te ɗu inahɗi ɗe, waaye mi, ŋ inhiɗ ɗe. Ŋ woyeen ne ŋ inahɗi ɗe ɗah, ŋ hee nike leyoh findiiɗu. Waaye ŋ inhiɗ ɗe te ŋ ambiɗ woo kiŋ ɗe. \p \v 56 Baabiŋ ɗu Ibrahiima neɓsiɗkiɗ ŋ waaɗi a waaɗee hot hayiŋ ngo, a hotiɗa te a summba. » \v 57 Ɓa woosa ɗe ne : « Fu raakɗi kiis ndaŋkiyaah-yatuus paaɗ, an fu hotiɗ Ibrahiima i ? » \v 58 A loffa ɓa ne : « Ñam na woyee ɗu wa te ambaat ne wa keeh, bala Ibrahiima nikan ɗah, raak e ñam nik. » \v 59 Ŋ ineem, ɓa parahha atoh ne ɓa tap ɗe, waaye a ɗemmba, a pulla Kahan Kooh. \c 9 \s Yeesu wirɗiɗ ƴaar rimkiɗ fuuliɗ \p \v 1 Yeesu kaɗeeɗa, a hotta ƴaar fuuliɗ, yi rimu naa. \v 2 Taalubeeciŋ ɗe meekissa ɗe ne : « Jangɗohohi, wa ye tah ƴaarii rimuusa fuuliɗ, a yi bakaaɗ wala e ɓooɓi rim ɗe ? » \v 3 Yeesu loffa ɓa ne : « A yi haa, e ɓooɓi rim ɗe haa, waaye fuuli a fuul tahiɗ po Kooh hey teeɓohe tumohaaɗ ciŋ ɗe nga ɗe. \v 4 Feeh ɓoo ɓii ŋ noh ɗah, ɓoo joy joy tum tumohaaɗ ciŋ Yi woos so ; weki wii hay, wi fu inah ne ali ɓo' minanɗi tum in. \v 5 Feeh mi yii ŋ adinaani ɗah, ñam siñaariŋ wa. » \p \v 6 Wa a woo ineem, a tuhussa ŋ kehƴi, a iiri'iɗta merhey na mituhus miŋ ɗe, a reeffaa ŋ has caŋ fuulɗa. \v 7 A woosa ɗe ne : « Kaɗa fu muktuka ŋ mbalkaanaŋ Silowe. » (Silowe tokis tuuƴu). Ƴaara kaɗta, a muktukka, wi a hay, a hoteeɗa moɗoɗ. \p \v 8 Gentoh caŋ ɗe, na ɓooɓa meeɗ ɗe hot yalwaane woyeeɗa an : « A ƴaarii meeɗ ɓoof ndii yalwaane haa e ? » \v 9 Ɓum woyeeɗa ne : « A yi. » Ɓinooɓi woyeeɗa ne : « A yi haa, ɓa mand mand. » Waaye ƴaara ŋ haf ce woosa ne : « A ñam sah de' ! » \v 10 Ɓa woyeeɗa ɗe ne : « Tumoh na po fu hotee kotii ? » \v 11 A loffa ne : « A ƴaari na woyse Yeesu a yi iiri'iɗ merhey, a reeffaa ŋ has ciŋ ngo, a woosa so ne ŋ kaɗaat ŋ muktuka ŋ Silowe ; ŋ kaɗta ŋ muktukka nga, jaarra ŋ minnda hot. » \v 12 Ɓa meekissa ɗe ne : « A nde ƴaareem ? » A loffa ɓa ne : « Ŋ inahɗi ɗiski a nik. » \s \tl Farisen\tl* ca na fuulɗa wirɗasse \p \v 13 Weɗi ɓa ɓayoh ƴaara fuulee ŋ \w \+tl Farisen\+tl*\w* ca. \v 14 Raak, mbeha Yeesu iiri'ɗee merhey ma, a wiriɗta has ciŋ ƴaara, wa nikee \w mbehi na iɗsiɗkohse\w*. \v 15 \tl Farisen\tl* ca nammba meekis ƴaara findi wa kaɗoh po a hote. Ƴaara woosa ɓa ne : « A tum merhey iiri ŋ has ciŋ ngo, ŋ muktukka, ŋ hotta. » \p \v 16 Ŋ ineem raakka \tl Farisen\tl* ca woyee ne : « Yeesu yeem minɗi puloh ŋ Kooh, a na taambɗeeɗi in ci nakohu ŋ ini kaɗ ŋ mbehi na iɗsiɗkohse. » Ɓum woyeeɗa ne : « Bakaaɗoh min na teeɓohoh firnde feyohiɗ findi cii ? » Paysukoh raakka ŋ harmban ɓa. \v 17 Ŋ ineem, ɓa woyissa ƴaara ne : « Fu woo ye ŋ ƴaari hotiɗ has ciŋ ɗa ? » Ƴaara loffa ne : « A woosuuɗ. » \p \v 18 Kilifaacaŋ Yawuut ca koseeɗi ne a fuulee fuul, a wirɗuusa, tahha po ɓa ɓeeɗukka yaay ɓa na baab ɓa. \v 19 Ɓa meekissa ɓa ne : « An yii kuɓkiŋ ɗu i ? Wa keeh ne a rimu fuuliɗ e ? Tumoh na po a hotee kotii ? » \v 20 Ɓeem loffa ne : « Ɓoo inhiɗ daal ne yii, a kuɓkiŋ ɓoo te a rimu fuuliɗ ; \v 21 waaye findi wa kaɗoh po a hotee kotii, ɓoo inahɗaa, te ɓoyi tah a minnda hot, ɓoo namɗi ɗe inah. Meeksaat ɗe, a komaaki haa, a miniɗ woyiɗ haf ce. » \p \v 22 Ɓa neƴƴohee kilifaacaŋ Yawuut ca, weɗ tah po ɓa woosa ineem. Raak ɓeem huniɗ ne ɓo' nu teyɗuk ŋ fiki ɓooɓi ne a Yeesu a yi \w Mucɗohi Gapohse\w* ɗah, a hey aañse ŋ \w \+tl sinaagoga\+tl*|lemma="sinaagog"\w*. \v 23 Ineem weɗ tah yaay ɓa na baab ɓa woosa ne : « A komaaki haa, meeksaat ɗe. » \p \v 24 Weɗ \tl Farisen\tl* ca ɓeeɗkohis ƴaara fuule waasi kanakɗoh, ɓa woosa ɗe ne : « Woyɗa Kooh, ɓoo inhiɗ ne ƴaareem bakaaɗoh. » \v 25 A loffa ne : « Ŋ inahɗi andi a bakaaɗoh wala, waaye in yino ŋ inhiɗa, weɗ ne ŋ fuuleen, mi yii hot. » \v 26 Ɓa meekissa ƴaara ne : « A haɓiɗ ye ŋ has ciŋ ɗa ? A tumoh na po fu hotta ? » \v 27 Ƴaara loffa ɓa ne : « Ŋ woyiɗ ɗu wa po ƴutiɗ, waaye ɗu sikɗukɗi so. Wa ye tah ɗu waaɗissaa kerah ? Mand haa ne ɗu nam waaɗ nik taalubeeciŋ ɗe ! » \p \v 28 Ɓa ɓassa ɗe, ɓa woosa ɗe ne : « A fu taalubeeniŋ ƴaareem ! Ɓoo kay, ɓoo taalubeeciŋ \w Musaa\w*. \v 29 Ɓoo inhiɗ ne Kooh woyiɗ na Musaa, waaye ƴaarii, ɓoo inahɗi ɗiski a puloh. » \v 30 A loffa ɓa ne : « Ineem nak weɗ feyoh, ɗu inahɗi ɗiski a puloh te a wirɗiɗ has ciŋ ngo ! \v 31 Ɓoo inhiɗ ne Kooh na teyɗukɗeeɗi bakaaɗoh ci, waaye ɓoyi kerhiɗ Kooh te a haɓɗee ini a waaɗ, ɓoyeem a yi a na teyɗukɗe. \v 32 Ina Adina nikoh poyi, wa kerhohuuɗi ne ɓo' hotɗiɗ fuuliɗ rimuuɗ fuuliɗ. \v 33 Ƴaareem puloheeɗi ŋ Kooh ɗah, a heeɗi mine haɓiɗ ali in. » \v 34 Ɓa loffa ɗe ne : « Fu yi rimuk findi fu hend jen ŋ bakaaɗ, a fu na jangɗe ɓoo e ? » Weɗi ɓa pulɗoh ɗe ŋ hara. \s Fuuliɗ ci keeh-keeh ci \p \v 35 Wa Yeesu kerah ne ƴaara pulɗuuɗ, a kaɗta ɗe marka, a woosa ɗe ne : « Fu kosiɗ \w Kuɓkiŋ ɓoyi\w* e ? » \v 36 Ƴaara woosa ne : « A ya ɓa po ŋ min ɗe kos kilifaani ? » \v 37 Yeesu woosa ɗe ne : « Fu hotiɗ ɗe, a mi yi na woye na ɗa yii. » \v 38 Jaarra ƴaara woosa ne : « Heɗi, ŋ kosiɗ. » Ŋ ineem a ƴekka ŋ fiki Yeesu. \p \v 39 Ƴutta Yeesu woosa ne : « Ŋ hayiɗ Adina ne Adina atte'u, ŋ hay ne fuuliɗ ci hot te ɓi na hote fuul. » \v 40 Raakka \tl Farisen\tl* ca nikee na ɗe ; wa ɓa kerah woo keem, ɓa woosa ɗe ne : « Ɓoo nam nik fuuliɗ e ? » \v 41 Yeesu loffa ɓa ne : « Ɗu nikee fuuliɗ ɗah, ɗu heeɗi raake bakaaɗ, waaye ɗu woo ne ɗu ɓii hot, weɗ tah ɗu genan ŋ bakaaɗ. » \c 10 \s Niiɗohi baahiɗi \p \v 1 Yeesu woosa ne : « Ñam na woyee ɗu wa te ambaat ne wa keeh : yaa nu aas ŋ gatiŋ mbaal ci, te a lahohɗi yahndeeri waaye a lahoh ɗisik wiiriis ɗah, a rokoh, a rokoh ganaaykiɗ. \v 2 Waaye yi na aase, a lahoh ŋ yahndeeri, yeem a yi niiɗohiŋ mbaal ci. \v 3 Yi na neehe ŋ gati hey ɗe rangsiɗe buntaani, mbaal ci kerah hoosooriŋ ɗe. A ɓeeɗuk mbaal ci a raak yaa nu nga ŋ tiikiŋ ɗe, a puliɗ ca ŋ hara. \v 4 A puliɗ ca jen ɗah, a adug, ca ñaakee nga ɗe, laam ca inhisiɗ hoosooriŋ ɗe. \v 5 Ca ñaakɗanɗi ɓoyi ca inahɗi muk, ca nupan ɗe nup, sagu ini ca inahɗi hoosooriŋ ɗe. » \p \v 6 Yeesu woyohee na ɓooɓa nikee ndaam ɗaa, waaye ɓa inahɗi ini a waaɗee woo nga. \v 7 A woyissa ne : « Ñam na woyee ɗu wa te ambaat ne wa keeh : A mi yahndeeriŋ mbaal ci. \v 8 Ɓi adug ko hay jen, ɓa rokoh na rokoh ganaaykiɗ, waaye mbaal ci sikɗukɗi ɓa. \v 9 A mi yahndeeri, ɓo' nu lahoh nga so aas ɗah, a hey mucɗasse, a hey kaɗe, a haye, te a raak ñamaah. \v 10 Rokohi, a rok na hoos na yahroh dong na tahee ɗe kuruk ; waaye mi, ŋ hayiɗ ne mbaal ci raak kipes, te wa nikan kipes mitiɗ sik. \p \v 11 A mi niiɗohi baahiɗi. Niiɗoh baahiɗ, mbaal ciŋ ɗe na carɗee ɗe cariɗ kiñin kiŋ ɗe. \v 12 Waaye yi nikɗi niiɗoh keeh-keeh, te a nikɗi heɗ mbaal ci, a na pangke sagu kopor dong. A hot ngumu haye ɗah, a na faɗe faɗ mbaal ci, a saandoh na mbup. Ngumfi aas gati, raak ci a ɓay, gati pasarsukoh. \v 13 Ƴaareem hey saandohe. E kopor na tahee ɗe niiɗ, mbaal ci bugulɗi ɗe. \p \v 14 A mi niiɗohi baahiɗi. Ŋ inhiɗ mbaal ciŋ ngo, te mbaal ciŋ ngo inhiɗ to, \v 15 findi mi na Baabi inhohoh. Te ŋ hey eɗohe kiñin kiŋ ngo sagu mbaal ciŋ ngo. \v 16 Ŋ raakissiɗ mbaal wiiriis ci ɓaahɗi ŋ gatii, ŋ joyiɗ ca nam ɓay. Ca hey sikɗuke woo kiŋ ngo ; wa nikan gat yino na niiɗoh yino. \p \v 17 Ini tah Baabi waaɗ to weɗ ne, ŋ hey eɗohe kiñin kiŋ ngo ne ŋ ɓayisa. \v 18 Ali ɓo' ɓayanɗi kiñin kiŋ ngo, e ñam na hee wa eɗohe ŋ waaɗ-waaɗiŋ ngo. Ŋ onuuɗ ne ŋ eɗoha te ŋ namiɗ onu ne ŋ ɓayisa ; ineem weɗ Baabiŋ ngo nak ko tum. » \p \v 19 Woo ceem ɓayissa paysukoh ŋ Yawuut ca. \v 20 Laayiɗ nga ɓa woyee ne : « A \w jiini\w* na ɗe, a dof ; wa ye tah ɗu sikɗukee ɗe ? » \v 21 Ɓum woyeeɗa ne : « Woo ceem woo ɓo' huniɗ na jiini haa. Jiini minɗi hotiɗ fuuliɗ ! » \s Kosaat sagu in ci mi na tume \p \v 22 Feet raakka ŋ Yerusalem, wa hendee ŋ jamano soos, wa nikee naandsukiŋ mbehi ɓa tumoh kahan Kooh kahan hooliɗ wuu ce. \v 23 Yeesu nikee ŋ kahan Kooh, a tiindsukeeɗa ŋ ɗiska na woyse Perngaŋ-Suleymaan. \v 24 Yawuut ca ndeerra ɗe ; ɓa woosa ɗe ne : « Fu faɗan ɓoo ŋ kumpa po kiɗa ? Nik ne a fu \w Mucɗohi Gapohse\w* ɗah, woya ɓoo wa hooliɗ. » \p \v 25 A loffa ɓa ne : « Ŋ woyiɗ ɗu wa, te ɗu kosɗi so. In ci mi na tume ŋ tiikiŋ Baabiŋ ngo ceɗ na seede'ee so. \v 26 Waaye ɗu, ɗu kosɗi, sagu ne ɗu ɓaahɗi ŋ mbaal ciŋ ngo. \v 27 Mbaal ciŋ ngo na sikɗuke sikɗuk hoosooriŋ ngo, ŋ inhiɗ ca te ca ɗii ñaakiɗ to. \v 28 Te mi na onee ɓi na ñaakɗee so kipes ki reehanɗi, ɓa sooƴanɗi, ɓa hey pese po faw te ali ɓo' kooɗohanɗi ɓa ŋ yaahiŋ ngo. \v 29 Baabiŋ ngo yi eɗ to ɓa, a yi uup yak in nu nik te ali ɓo' minɗi kooɗoh in ŋ yaahiŋ ɗe. \v 30 Mi na Baabi, ɓoo yino. » \p \v 31 Ɓa parhissa atoh ne ɓa tapsoh ɗe po a kaan. \v 32 A woosa ɓa ne : « Ŋ tumiɗ in baahiɗ laayiɗ ŋ fikiiɗu puloh ŋ Baabi. A winde nga ca tah ɗu hee so tapsohe ? » \v 33 Ɓa loffa ɗe ne : « E in baahiɗ tah po ɓoo hee ɗa tapsohe haa, waaye fu na ɓase Kooh. Fu ɓo' dong, fu dege haf fu Kooh, ineem weɗ tah. » \v 34 Yeesu loffa ɓa ne : « Ŋ waasiŋ ɗu, Fiis ci woyiɗ ne Kooh woyiɗ inii : “ Ŋ woo ne : Ɗu kooh ! ”\x + \xo 10:34 \xo*\xt Sabuur 82:6\xt*\x* Wa ɗaa haa e ? \v 35 Ndeem ɓooɓi Kooh woyee na ɓa woo keem, a ɓeeɗkoh ɓa kooh ci ; te ali ɓo' minɗi nihis ini Fiis ci Hooliɗ ci woo. \v 36 Mi, a Baabi tum mbo ɓo' hooliɗ wuu ce, a woossa so ŋ Adina. Ɗu min na woyoh ne mi na ɓase Kooh ŋ ini ŋ woo ne : “ Ŋ \w Kuɓkiŋ Kooh\w*. ” ? \v 37 Nik ne ŋ tumɗi pangkiŋ Baabiŋ ngo ɗah, kinaat to kos. \v 38 Waaye nik ne weɗ mi na tume ɗah, ali nik ne ɗu kosɗi so sah, kosaat sagu in ci mi na tume. Ŋ ineem, ɗu hey inhe baahiɗ ne Baabi yii nga so te mi yii ŋ Baabi. » \v 39 Ɓa waaɗissa ɗe amb waaye a fussa ɓa. \p \v 40 A kurkohha Yerusalem, a dokukka ɓaka winooraŋ kalaŋ Yurdan, ŋ ɗiska \w Yahya\w* meeɗ ɓoktoh, a nikka nga. \v 41 Ɓo' laayiɗ hayeeɗa nga ɗe. Ɓa woyeeɗa ne : « Yahya tumɗi ali keemaan, waaye ini a woo ŋ ƴaarii jen wa keeh. » \v 42 Ndeem, laayiɗ kossa Yeesu. \c 11 \s Kakaan kaŋ Lasaar \p \v 1-2 Wa raakeen ƴaar teeku Lasaar, a kosaayya. A genee Betani, a yi na taambɗoh ciŋ ɗe ɓitiɓ ci Mari na Marta. Mari, a yi yiifan kot ciŋ Yeesu laackoloñ, a moos ca na findiŋ ɗe. E taambɗoh ce Lasaar kosaaye. \v 3 Taambɗoh ciŋ Lasaar ɓeem woosohha ŋ Yeesu ne a woysaat ne nawleece kosaayiɗ. \p \v 4 Wa Yeesu woyuu wa, a woosa ne : « Kosaay keem hay ne wa ap haa ; waaye wa na hee teeɓohe yaki Kooh yak, jaar yaki \w Kuɓkiŋ Kooh\w* yak hotuk nga. » \v 5 Raak Yeesu nawle'koheen na Marta na taambɗoh ciŋ ɗe Mari na Lasaar. \p \v 6 Waaye wa a kerah ne Lasaar kosaayiɗ, a ɓoofissa neeh kanak ŋ ɗiska a nike ; \v 7 ƴutta, a woosa taalubeeciŋ ɗe ne : « Ɓoo dokkaat Yudee. » \v 8 Taalubeeciŋ ɗe woosa ɗe ne : « Jangɗohohi, maañaaɗi an Yawuut ci waaɗee ɗa tapsoh atoh ne ɓa ap ɗa, fu dokkissee nga e ? » \v 9 A woosa ɓa ne : « Ca wahtu ndaŋkiyaah na kanak (12) ceɗ raak ŋ mbehi. Ɓo' nu tiind na noh ɗah, a hey hote siñaariŋ Adina, a kafndukanɗi. \v 10 Waaye ɓo' nu tiind na wek ɗah, a raakanɗi siñaari niitɗan ɗe, a hey kafnduke. » \p \v 11 Wi a woo ineem, a degga nga ne : « Lasaar nawle ɓoo neehiɗ, waaye maa kaɗ ɗe yuna. » \v 12 Taalubeeci woosa ɗe ne : « Kilifaani, nik ne a neehiɗ ɗah, a hey wire. » \v 13 Yeesu woyee ɓa ndeem ne Lasaar kaaniɗ waaye ɓa liiɓee ne a woo neeh moɗoɗ. \v 14 Weɗi a woyoh ɓa hooliɗ ne : « Lasaar kaaniɗ ; \v 15 te ŋ sumiɗ saguuɗu ŋ ini ŋ nikeeɗi ndaam. Ŋ ineem, ɗu hey yo mine kos. Ɗiski wa nik, ɓoo kaɗaat nga ɗe. » \v 16 Ŋ ineem Tomaa, yi na woyse Siisi, woosa taalubeeci ɓinooɓi ne : « Ɓoo kaɗaat, ɓoo nama kaan na kilifaani. » \s Hultiɗuukaŋ Lasaar \p \v 17 Wa Yeesu kaɗ po a reesa ɗiska, a hotta ne Lasaar tumiɗ neeh nikiis ŋ ruy-ruya. \v 18 Betani useeɗi Yerusalem, harmban ca joyeen nik \tl kilomeet\tl* kaahay. \v 19 Te Yawuut laayiɗ hayeen ŋ Marta na Mari ne ɓa corok ɓa ŋ kakaan kiŋ taambɗoh ɓa Lasaar. \p \v 20 Wa Marta kerah ne Yeesu yaa hay, a kaɗta coha na ɗe. Mari tassa ŋ kahna. \v 21 Marta woosa Yeesu ne : « Heɗi, fu nikeen nga ɗah, taambɗoh ho heeɗi kaane. \v 22 Waaye po ɗiski wa nik sah, ŋ inhiɗ ne in nu fu kiim Kooh ɗah, a on ɗa wa. » \v 23 Yeesu woosa ɗe ne : « Taambɗoh fu hey hulte. » \v 24 Marta woosa ɗe ne : « Ŋ inhiɗ ne a hey hulte ŋ hultaŋ kaaniɗ ca ngaŋ mbeha mirndoh. » \v 25 Yeesu woosa ɗe ne : « A mi hultuki, a mi kipes ki. Ɓo' nu kos so ɗah, a hey pese, ali a kaan sah. \v 26 Te ɓi na pese jen, kossa so, ɓa heyɗi kaane muk. Fu kosiɗ ineem e ? » \v 27 Marta woosa ɗe ne : « Ee, Heɗi, ŋ kosiɗ ne a fu \w Mucɗohi Gapohse\w*, Kuɓkiŋ Kooh, yi joyee hay Adina. » \p \v 28 Wa Marta woo ineem, a kaɗta, a ɓeeɗukka taambɗoh ce Mari, a woosa ɗe ŋ kehƴi ne : « Jangɗohohi hayiɗ, a woo ne fu tahsaa ɗe. » \v 29 Mari kerah kerah woo keem rek, a jaarra kuruk, a kaɗeeɗa ŋ Yeesu, \v 30 raak Yeesu aasɗi kur ka paaɗ, a risee ŋ ɗiska Marta cohee na ɗe. \v 31 Yawuut laayiɗ nikeen na Mari ŋ kahna giifɗeeɗa ɗe. Wa ɓa hot ɗe gooñkiɗ pulla, ɓa ñaakiɗta ɗe, ɓa liiɓee ne a na kee fuɗa ŋ ruy-ruya. \p \v 32 Wa Mari ree, a hot hot Yeesu, a keennda ŋ kot ciŋ ɗe, a woosa ɗe ne : « Heɗi, fu nikeen nga ɗah, taambɗoh ho heeɗi kaane. » \v 33 Wa Yeesu hot Mari rooyeeɗa, a yi na Yawuut ca hunee na ɗe, a fuuppa sagu ayruk, wa yoondiɗta ɗe po a yegiɗtaa faaniŋ ɗe. \v 34 A woosa ɓa ne : « Ɗu ɗaak ɗe ŋ winde ruy-ruy ? » Ɓa woosa ɗe ne : « Kilifaani, haya fu hot. » \v 35 Yeesu fuɗta. \v 36 Weɗ Yawuut ca woyoh ne : « Markaat rek findi a waaɗohee ɗe ! » \v 37 Waaye raakka ɓa woo ne : « A yi hotiɗ fuulɗi, a mineeɗi nam tum po Lasaar kaanuu e ? » \p \v 38 Yeesu fuupissa sagu ayruk, a kaɗta ruy-ruya ; wa nikee hur atoh, wa ranguusa na atoh yakak. \v 39 Yeesu woosa ne : « Nihsaat atoh fi. » Marta, taambɗoh kaanɗa woosa ɗe ne : « Heɗi, a joyiɗ raak het, ina a ɗaakohu ndii wa tumiɗ neeh nikiis. » \v 40 Yeesu woosa ɗe ne : « Ŋ wooɗi ɗa ne fu kos ɗah, fu hey hote findi Kooh yakoh e ? » \p \v 41 Ŋ ineem ɓa nihissa atoh fa, Yeesu taaknukka ŋ Eel ci, a woosa ne : « Baab, mi yii corkiɗ ɗa ŋ ini fu teyɗukiɗ to. \v 42 Ŋ inhiɗ ne fu gen ndo teyɗukiɗ, waaye ŋ woyiɗ sagu mboolndi wil lo, ne ɓa min kos ne a fu woos so. » \v 43 Wi a ƴut woo ineem, a leehukka ŋ ɗafka ne : « Lasaar, pula fu hay ndii. » \v 44 Kaanɗa pulla na kot ciŋ ɗe na yaah ciŋ ɗe liwuuɗ na uuf, fikiiriŋ ɗe muuruusa na piis. Yeesu woosa ɓa ne : « Toksaat ɗe, ɗu faɗ ɗe a coot. » \s Kilifaaca tufkiɗ ne ɓa hey ape Yeesu \p \v 45 Yawuut laayiɗ ŋ ɓa hayee ŋ Mari te ɓa hotta in ca Yeesu haɓiɗ, kossa ɗe. \v 46 Waaye raakka ɓa kaɗ ŋ \w \+tl Farisen\+tl*\w* ca, ɓa woosa ɓa in ca Yeesu haɓiɗ. \v 47 Weɗi kilifaacaŋ \w seeƴkiɗoh\w* ca na \tl Farisen\tl* ca cohɗohoh \w saangnaŋ atte'oh ca|lemma="saangniŋ atte'oh ci"\w*\f + \fr 11:47 \fr*\fqa saangniŋ atte'oh ci \fqa*\ft : ŋ jamanoonaŋ Yeesu, a seeƴkiɗohi yakki adgohee wa, wa nikee a yi na ɓi wil ɗe, na ɓi yakak ŋ kur ka, na jangɗohoh ciŋ waasi. Ɓooɓeem ɓeɗ meeɗ coh ne ɓa atte'ee ɓooɓi ɗal ŋ ini kaɗ ŋ \+w waasiŋ|lemma="waasiŋ Musaa"\+w* \+w Musaa\+w*. Ɓa mineen ambɗuk ɓo' waaye ɓa mineeɗi ɗe apoot ne ɓa hot ne a joy joy apu ɗah, ɓa meeɗ ɗe ɓay ŋ atte'oh ci nikiɗ \+w Rom\+w* ŋ ndaam.\ft*\f*, ɓa woosa ne : « Ɓoo joy na tum ? Ƴaarii keemaan ci a na tume ca ɗii laay kat ! \v 48 Ɓoo faɗ ɗe an ɗah, ɓooɓi jen hey ɗe kose te ɓi \w Rom\w* hey haye yahrohe Ɗiskiŋ ɓoo Hooliɗi, ɓa sañ cuuɓiŋ ɓoo. » \p \v 49 Ƴaar nga ɓa teeksee Kayif, a yi nikee seeƴkiɗoha yakka ŋ kiis kaam, a woosa ɓa ne : « Ɗu inahɗi ini raak. \v 50 Ɗu inahɗi ne ɓo' yino kaan wuu cuuɓi, weɗ ngisoh nga ɗu, kur ki jen sañu. » \v 51 A woyiɗ woo keem waaye wa pulohɗi nga ɗe. Nika a nikee seeƴkiɗoha yakka ŋ kiis ka, weɗ tah a yegɗohha findi woosuuɗ ne Yeesu hey kaane wuu cuuɓi. \v 52 Wa nikɗi ne a joyee kaan wuu cuuɓi dong, waaye a kaaniɗ ne a cohɗoh kuɓuuciŋ Kooh pasarkohiɗ ci, ɓa nik cuuɓ yino. \p \v 53 Mbaɗi, weɗ ɓa tufkoh ne ɓa hey ɗe ape. \v 54 Ŋ ineem Yeesu tiindtiɗohisɗi halang ŋ ɗooƴ Yawuut ca. A pulohha ndaam, a kaɗta ŋ kur teeku Efrayim ŋ sero kehƴa hulanga ; a nikka nga a yi na taalubeeciŋ ɗe. \p \v 55 Wa raak feetiŋ \tl \+w Paakiŋ|lemma="Paak"\+w*\tl* Yawuut ci reɓeeɗa, ɓo' laayiɗ pulohha kur caŋ ɓa kaɗeeɗa Yerusalem ne ɓa farsuka bala feeti reyan. \v 56 Ɓa waakeeɗa Yeesu te ŋ ɗiska ɓa nikee ŋ \w Kahan Kooh\w* ɓa meeksoheeɗa ŋ harmban ɓa ne : « Ɗu hotoha na ? Ɗu liiɓiɗ ne a hey haye ŋ feeti e ? » \v 57 Waam kilifaacaŋ seeƴkiɗoh ca na \tl Farisen\tl* ca nakoheen ne, ɓo' nu inah ɗiski Yeesu nik ɗah, ɓa woyaat ɓa wa, ne a min ambu. \c 12 \s Mari yiifiɗ laackoloñ ŋ kot ciŋ Yeesu \p \v 1 Neeh yasna-yino bala feetiŋ \tl \+w Paakiŋ|lemma="Paak"\+w*\tl* Yawuut ci reyan ɗah, Yeesu hayya Betani kur ka Lasaar yi a hultiɗee genohe. \v 2 A haɓɗiɗuusa kañam yakak nga, e Marta noɗohee kañam ka, Lasaar ɓaahee ŋ ɓi ñamee na Yeesu. \p \v 3 Mari ɓayya haaƴ \tl liitar\tl* laackoloñ ye ɗoɓan, haɓɗohu \tl narda\tl* koceet, a yiiffaa ŋ kot ciŋ Yeesu, a mooseeɗa ca na findiŋ ɗe. Kahna jen eeñeeɗa laackoloñ. \v 4 Yudaa Iskaryot, yino ŋ taalubeeciŋ Yeesu, yi eɗndohan ɗe, woosa ne : \v 5 « Wa ye tah laackoloñi toonuuɗi ? Wa heen eɗohe kopor laayoh na laayoh\f + \fr 12:5 \fr*\ft "kopor laayiɗ" : ŋ Fiis ci ndii, gerek woo ne "\+tl dinaar\+tl* teemet-kaahay (300)". \+tl Dinaar\+tl*, wa hanjar haalis, \+tl dinaar\+tl* yino weɗ pangkoh bumit wirndassee ŋ neeh yino ŋ jamanoonaam.\ft*\f*, ñakiɗ ci eɗuu wa. » \v 6 A woyeeɗi ineem sagu ñakiɗ ci, waaye a niki a nikee rokoh tahe. A yi ambohee kopori, te a meeɗ meeɗ ɓay nga. \p \v 7 Waaye Yeesu woosa ne : « Faɗa ɓitɓi yel, ini a tum weem, a na kooɗkiɗe mbehi ŋ ɓekohsan ŋ ruy-ruy. \v 8 Ñakiɗ ci risan na ɗu ; waaye mi, ŋ risanɗi na ɗu. » \s Kilifaacaŋ seeƴkiɗoh ca tufkiɗ ne ɓa ap Lasaar \p \v 9 Wa ɓo' laayiɗ ŋ Yawuut ca kerah ne Yeesu yaa ŋ Betani, ɓa kaɗta nga. Ɓa kaɗee ne ɓa marak Yeesu dong haa, waaye ɓa namee waaɗ hotndoh Lasaar yi a hultiɗe. \v 10 Kilifaacaŋ \w seeƴkiɗoh\w* ca tufukka ne ɓa hey name ap Lasaar, \v 11 laam saguuce, Yawuut laayiɗ faɗeen ɓa, kossa Yeesu. \s Aasaŋ Yeesu Yerusalem \p \v 12 Wa Kooh wiis, mboolnda yakka hayee ŋ feetaŋ \tl Paaka\tl* kerahha ne Yeesu yii hay Yerusalem. \v 13 Ɓooɓa ɓayya raang tandarma, ɓa kaɗta coha na ɗe, ɓa leehkeeɗa ŋ ɗafka ne : \q « \tl Hosaana\tl*\f + \fr 12:13 \fr*\fq \+tl Hosaana\+tl* \fq*\ft : ŋ ɗeɓgaana, wa tokseen ne : "Woti-woti, mucɗa ɓoo." Wa nikee kiim Kooh. Waaye, wa kaɗta po wa nikka woo yakɗoha Kooh.\ft*\f* ! \q Ɓoyi na haye ŋ tiikiŋ Heɗi, \q a raakaat barke ! \q Buuriŋ Israayel barke'aat !\x + \xo 12:13 \xo*\xt Sabuur 118:26\xt*\x* » \m \v 14 Yeesu ɓayya cumbur mbaam a rappa ɗe, findi Fiis ci woyoha an : \q \v 15 « Kur kiŋ Siyong\f + \fr 12:15 \fr*\fq Siyong \fq*\ft : wa ɓaah ŋ tiik ciŋ Yerusalem.\ft*\f*, \q fu na neƴƴohe ye\x + \xo 12:15 \xo*\xt Sofooni 3:16; Esayi 40:9\xt*\x* ? \q Buuriŋ ɗa yii hay, \q rapiɗ ŋ cumbur mbaam.\x + \xo 12:15 \xo*\xt Sakriya 9:9\xt*\x* » \m \v 16 Taalubeeciŋ ɗe inheeɗi paaɗ ini in ceem tokis, waaye wi yaki Yeesu yak teeɓohu, ɓa naandsukka ne Fiis ci woyeen in ceem nga ɗe, te ca raakohha ɗaa nga ɗe findi ca woyohse. \p \v 17 Mboolnda maasoh wa Yeesu ɓeeɗuk Lasaar ŋ ɗooƴ ruy-ruya, hultiɗta ɗe, ɓa seede'eeɗa ini ɓa hot. \v 18 Weɗ tah mboolo keeh-keeh weɗ kaɗ ɗe taambka, sagu firndeena ɓa kerhee ne weɗ a tum. \p \v 19 \w \+tl Farisen\+tl*\w* ca woyeeɗa ŋ harmban ɓa ne : « Ɗu hot nga, ɓoo minɗi ali in nga ; markaat, ɓooɓi jen ɓa ɗii ñaakiɗ ɗe ! » \s Yeesu woyiɗ ŋ kakaan kiŋ ɗe \p \v 20 Raakiɗ ɓi \w Gerek\w* ɓi ɓaahee ŋ ɓooɓa hayee Yerusalem ne ɓa ñaamuk Kooh ŋ feetaŋ Yawuut ca. \v 21 Ɓa kaɗta ŋ Filip yi genee Betsayda ŋ Galile, ɓa woosa ɗe ne : « Kilifaani, ɓoo waaɗ hot Yeesu. » \v 22 Filip kaɗta woosa Andare wa, Andare hunnda na ɗe, ɓa kaɗta ɓa woosa Yeesu wa. \p \v 23 Yeesu loffa ɓa ne : « Jamanooni yaki \w Kuɓkiŋ ɓoyi\w* yak joy teeɓohu reyiɗ kotii. \v 24 Ñam na woyee ɗu wa te ambaat ne wa keeh, feeh tisohiŋ tohri keenɗi ŋ kehƴi po wa mand na ini kaan ɗah, wa risan yino. Waaye wa eɗoh kipes kiŋ wa ɗah, wa hey rime laayiɗ. \v 25 Ɓo' nu waaɗ kipes kiŋ ɗe ɗah, a heya ñake. Waaye, ɓo' nu waaɗootɗi kipes kiŋ ɗe ŋ adinaanii ɗah, a heya ɗaake wuu kipes ki heyɗi reehe. \v 26 Ɓo' nu waaɗ to pangkiɗ ɗah, a ñaakɗaat to te ɗisik nu ŋ nik ɗah, surgaaniŋ ngo naman nik nga. Ɓooɓi na pangkiɗee so jen, e Baabiŋ ngo na hee ɓa yakɗe. \p \v 27 Ɗiski wa nik, ŋ jahaskohiɗ ! Moo ŋ woyan na ? Andi maa hee woye ne “ Baab, muciɗ to ŋ ini na hee raake ŋ neeh cii ? ” Waaye ini joy raak ŋ neeh cii weɗ tah ho hay ! \v 28 Kon Baab yakɗa tiikiŋ ɗa ! » Teemb ndeem, hooso pulohha Eel ci an : « Ŋ yakɗiɗ tiikiŋ ngo te ŋ heya yakɗisse. » \v 29 Mboolnda nikee ŋ ndaam kerahha hoosoora, ɓum woyeeɗa ne wa inding, ɓinooɓi woyeeɗa ne a malaaka woo na ɗe. \p \v 30 Weɗ Yeesu woyoh ɓa ne : « A saguuso tah hoosooreem kerhuk haa, waaye e ɗu tah. \v 31 Adinaanii hey atte'se kotii ; yi dega yaah aañu ŋ hara. \v 32 Ini kaɗ nga so nak, ŋ meeɓu, ŋ tiimb kehƴi ɗah, ŋ hey nooke ɓooɓi jen nga so. » \v 33 Ŋ woo keem, Yeesu teeɓohee findi a na hee kaanohe. \p \v 34 Mboolnda loffa ɗe ne : « Ɓoo kerhiɗ ne waasiŋ ɓoo woo ne \w Mucɗohi Gapohse\w* na hee hey pese po faw.\x + \xo 12:34 \xo*\xt Sabuur 110:4; Esayi 9:6; Dañeel 7:14\xt*\x* Fu min na woyoh ne Kuɓkiŋ ɓoyi joyiɗ meeɓu, tiimb kehƴi ? Kon a ya ɓa Kuɓkiŋ ɓoyi ? » \p \v 35 Yeesu loffa ɓa ne : « Siñaari wa ɗii risohaahha na ɗu paaɗ ; kon tiindaat nga feeh ɗu ɓii raak siñaari ɗah, ŋ ineem ñuusi teluu ɗu ; laam ɓoyi na tiinde ŋ ñuus inahɗi ɗiski a na yurhe. \v 36 Mbaa feeh ɗu ɓii raak siñaari ɗah, kosaat siñaari, ne ɗu min nik kuɓu siñaar. » Wa a ƴut woo ineem, Yeesu kaɗta, a ɗasɗukka ɓa. \s Yaa kos yegɗohiŋ ɓoo ? \p \v 37 Firndeeca laayiɗ ca Yeesu teeɓohee ŋ fiki ɓooɓa, tahɗi po ɓa kossa ɗe. \v 38 Ineem raakeen ne ina woosuuɗi Esayi woyee raak, an : \q « Heɗi, yaa kos yegɗohiŋ ɓoo ? \q Heɗi, fu teeɓ ya ɓa hatiliŋ ɗa ?\x + \xo 12:38 \xo*\xt Esayi 53:1\xt*\x* » \m \v 39 Inii weɗ tah po ɓa mineeɗi kos, findi Esayi woyoha ne : \q \v 40 « Kooh fuulɗiɗ has ciŋ ɓa, \q a ndengiɗta keeñ ciŋ ɓa, \q ne ɓa hotuu na has ciŋ ɓa, \q ɓa raakuu yeg-yeg ŋ keeñ ciŋ ɓa, \q ɓa ɓoƴsohuu pesohaaɗ. \q Ŋ ineem, ɓa sangiɗ ne \q mi yi Kooh, ŋ wiriɗ ɓa.\x + \xo 12:40 \xo*\xt Esayi 6:10\xt*\x* » \m \v 41 Ineem weɗ Esayi woo sagu ne a hotiɗ yaki Yeesu yak te a woyiɗ ini kaɗ nga ɗe. \p \v 42 Moona ŋ kilifaacaŋ ɓa yakak ca sah, laayiɗ koseen ɗe ; waaye \tl Farisen\tl* ca taheen po ɓa kaañeeɗaa woo, ɓa neƴƴohee aañu ŋ \w \+tl sinaagog\+tl*\w* ca. \v 43 Laam yakɗa ɓooɓa yakɗee ɓa weɗ ngisohiɗ ɓa wi Kooh yakɗan ɓa. \s A woo ciŋ Yeesu atte'an kosaaɗiici \p \v 44 Yeesu woosa ŋ ɗafka ne : « Yaa nu kos so ɗah, a kos so dong haa, waaye a namiɗ kos Yi woos so. \v 45 Te yaa nu hot to ɗah, a hotiɗ Yi woos so. \v 46 Mi, ŋ hayiɗ Adina ne ŋ nik siñaariŋ wa, ne yaa nu kos so ɗah, a risuu ŋ ñuus. \v 47 Ɓo' kerah woo kiŋ ngo te a taambiɗɗaa ɗah, a ñam atte'an ɗe haa ; laam ŋ hayɗi ne ŋ atte Adina waaye ŋ hay ne ŋ muciɗa. \v 48 Yaa nu heef fo, a teyɗukɗi woo ciŋ ngo ɗah, a raakiɗ atte'oh : Woo ciŋ ngo, ceɗ na hee ɗe atte'e ŋ mbeha mirndoh. \p \v 49 Laam mi, ŋ wooɗi ŋ njungiŋ ngo haf fo ; Baabi woos so, a yi ŋ haf ce, a yi nak ko ini ŋ joy woo na wi ŋ joy yegɗoh. \v 50 Te ŋ inhiɗ ne nakohiŋ ɗe na onohe kipes ki heyɗi reehe. Te ini mi na woye, mi na woyee wa findi Baabi woyoh ho wa. » \c 13 \s Yeesu naawsiɗ kot ciŋ taalubeeciŋ ɗe \p \v 1 Wa nikee bala feetiŋ \tl \+w Paak\+w*\tl* reyan, te Yeesu inheen ne jamanooni a joy puloh Adina a kaɗ ŋ Baabi reyiɗ. A waaɗeen ɓooɓiŋ ɗe nik ŋ Adina, te a waaɗta ɓa po ɗiska waaɗ top. \p \v 2 Na niina, Yeesu na taalubeeciŋ ɗe nikee ñameeɗa. Raak Seytaani ɓekiɗ ŋ keeñiŋ Yudaa kuɓkiŋ Simong Iskaryot ne a eɗndoh ɗe. \v 3 Yeesu inheen ne Baabi faɗiɗ in ci jen ŋ yaah ciŋ ɗe. A nameen inah ne, a puloh ŋ Kooh te a na dokke nga ɗe. \v 4 A kurukka, a wolissa kulɓaakaŋ ɗe yakka, a ɓayya mooskoha, a tokɗukkaa. \v 5 A neyya masuɓ ŋ inaa, a naawsiɗeeɗa taalubeeciŋ ɗe kot, a mooseeɗa ca na mooskohaana a tokɗuke\f + \fr 13:5 \fr*\ft Ŋ jamanoonaam, hanhe hayeen ɗah, a \+w ñaamiŋ|lemma="ñaam"\+w* kahni meeɗ ɓay masuɓ, naawsiɗ ɗe kot ciŋ ɗe, a moos ca.\ft*\f*. \p \v 6 Wa a kaɗ po a reesa ŋ Simong Piyeer, yeem woosa ɗe ne : « Heɗi, a fu naawsiɗan ndo kot e ? » \v 7 Yeesu loffa ɗe ne : « Ɗiski wa nik, fu inahɗi ini mi na haɓɗe waaye mbeh, fu hey wa inhe. » \v 8 Piyeer woosa ɗe ne : « Fu moosanɗi so naawsiɗ kot muk ! » Yeesu woosa ɗe ne : « Ŋ naawsiɗɗi ɗa kot ɗah, fu rahsohissanɗi in na so. » \v 9 Simong Piyeer woosa ɗe ne : « Mbaa Heɗi, fu topanɗi ŋ kot ci dong, waaye fu hey naawisndohe yaah ci na hafi. » \v 10 Yeesu woosa ɗe ne : « Ɓoyi ɓookuk po ƴutta, a hooliɗ jen, a etohɗi ɓookkis, ɗal kot ci ɗah ; ɗu hooliɗ waaye e ɗu jen haa. » \v 11 A inheen ya ɓa nga ɓa na hee ɗe eɗndohe, weɗ tah a woosa ne : « E ɗu jen hool haa. » \p \v 12 Wa a naawsiɗ ɓa kot po ƴutta, a ɓekkissa kulɓaakaŋ ɗe, a ɓooffa. A woosa ɓa ne : « Ɗu inhiɗ ini ŋ haɓɗiɗ ɗu e ? \v 13 Ɗu na ɓeeɗkohee so Jangɗohohi wala Heɗi ; te ɗu woo keeh, weɗ ŋ nik. \v 14 Kon mi yi Heɗi, mi yi Jangɗohohi, ŋ naawsiɗiɗ ɗu kot ciŋ ɗu ɗah, yaa nu nga ɗu ɗah joyiɗ nam naawsiɗ morom ce kot. \v 15 Ŋ teeɓiɗ ɗu findi wa tumohsan ne findi ŋ tumoh na ɗu, ɗu namee tumoh ɗaa. \v 16 Ñam na woyee ɗu wa, te ambaat ne wa keeh, ñaam uupuu heɗ ce te yi woosu minɗi uup yi woos ɗe. \v 17 Ɗiski wa nik, ɗu inhiɗ ineem, ɗu tuma ɗah, ɗu hey neɓɗe. \p \v 18 E ɗu jen na tahee so woo haa, ŋ inhiɗ baahiɗ ɓi ŋ kooɗ. Waaye ini Fiis ci woo joyiɗ raak, an : “ Yi na ɓaahe na so bool yino, tapiɗ to mbalnguus.\x + \xo 13:18 \xo*\xt Sabuur 41:10\xt*\x* ” \v 19 Ŋ woyiɗ ɗu ineem woti, bala wa hayan ɗah, ne wa hay ɗah, ɗu kos ne ñam nik. \v 20 Ñam na woyee ɗu wa, te ambaat ne wa keeh, yaa nu teyɗuk yi ŋ woos ɗah, a teyɗuk ko, te yaa nu teyɗuk ko ɗah, a teyɗuk Yi woos so. » \s Yeesu teeɓohiɗ ne Yudaa hey ɗe eɗndohe \p \v 21 Wa Yeesu ƴut woo ineem, a jahaskohha ŋ ɗooƴ ce, a woosa halang ne : « Ñam woo ɗu wa, te ambaat ne wa keeh, yino nga ɗu hey yo eɗndohe. » \v 22 Taalubeeci markoheeɗa ŋ harmban ɓa, ɓa inheeɗi ɓoyi a joy nik. \p \v 23 Yino ŋ taalubeeci, yi Yeesu keeñkohe, nikee ɓoofiɗ ŋ serooce ŋ kañam ka. \v 24 Simong Piyeer tummba ɗe na yaah ne a meekis Yeesu ɓoyi a na woye. \v 25 Taalubeena hiirra ŋ Yeesu meekissa ɗe ne : « Heɗi, fu na woye ya ɓa ? » \v 26 Yeesu loffa ɗe ne : « Ŋ hey njeeɓe nguɗiŋ mbuurndii ŋ ɗooƴ kañam ki, ɓoyi maa hee wa eɗe, a yi. » Weɗ a njeeɓoh nguɗaŋ mbuurnda, a eɗta wa Yudaa kuɓkiŋ Simong Iskaryot. \p \v 27 Yudaa ɓay ɓay mbuurnda rek Seytaani aassa ɗe. Yeesu woosa ɗe ne : « Ini fu na hee haɓɗe, araa haɓiɗ. » \v 28 Ali ɓo' ŋ ɓooɓa ɓinooɓa ɓoofee ŋ ɗiska ñameeɗa inheeɗi ini tah Yeesu woosa ɗe ineem. \v 29 A Yudaa meeɗ ɗaak koporaŋ ɓa, weɗ tah raakka ɓi liiɓee ne Yeesu na nakee ɗe ne a rom ini ɓa etoh ŋ feeta, wala a eɗ ñakiɗ ca in. \v 30 Wa Yudaa ɓay nguɗaŋ mbuurnda, jaarra pul, wa nikee ŋ ndengelnde wek. \s Nakohi asi \p \v 31 Wa Yudaa pul, Yeesu woosa ne : « Ɗiski wa nik, jamanooni \w Kuɓkiŋ ɓoyi\w* yakɗohsan reyiɗ, te yaki Kooh yak hey hotke nga ɗe. \v 32 [Nik ne yaki Kooh yak hotkan taamboh nga ɗe ɗah,] Kooh hey ɗe name yakiɗ ngaŋ haf ce, te jamanooni a na hee wa tumohe hayiɗ kotii. \v 33 Ƴaaɓiŋ ngo, mi yii na ɗu poyi, waaye wa maañisɗi. Ɗu hey yo waake waaye ina ŋ woyee kilifaaciŋ Yawuut ci weɗ maa hee ɗu woye : Ɗiski mi na kaɗe, ɗu minɗi kaɗ nga. \p \v 34 Mi yii eɗ ɗu nakoh as : Waaɗtiɗohaat ŋ harmban ɗu. Findi ŋ waaɗoh ɗu, namaat waaɗtiɗoh ɗaa ŋ harmban ɗu. \v 35 Ɗu waaɗtiɗoh ŋ harmban ɗu ɗah, ɓooɓi jen hey inhe ne ɗu taalubeeciŋ ngo. » \s Yeesu woyiɗ ne Piyeer hey ɗe taaske \p \v 36 Simong Piyeer woosa ɗe ne : « Heɗi, fu na kaɗe nde ? » Yeesu loffa ɗe ne : « Ɗiski wa nik, fu minɗi so ñaakiɗ ŋ ɗiski mi na kaɗe, waaye ƴut ɗah, fu hey yo ñaakɗe. » \v 37 Piyeer woosa ɗe ne : « Heɗi, wa ye tah ɗiski wa nik ŋ minɗi ɗa ñaakiɗ ? Ŋ ƴutiɗ ne ŋ eɗoh kiñin kiŋ ngo wuu fu ! » \v 38 Yeesu loffa ɗe ne : « Fu ƴutiɗ ne fu eɗoh kiñin kiŋ ɗa wuu so i ? Ñam na woyee ɗa wa, te amba ne wa keeh, bala siiki leehkan ɗah, fu hey yo taaske waas kaahay. » \c 14 \s Yeesu a yi waasi kaɗ ŋ Baabi \p \v 1 Weɗi Yeesu woyoh taalubeeciŋ ɗe ne : « Kinaat jaahiɗ, kosaat Kooh te ɗu nam mbo kos. \v 2 Kahan Baabiŋ ngo raakiɗ genoha laayiɗ ; wa nikeeɗi ɗah ŋ heen ɗu wa woye ; mi na kee ɗu kooɗkiɗa ɗiski ɗu nikan. \v 3 Te ŋ kaɗ po ŋ kooɗkiɗ ɗu ɗiska ɗu nikan po ƴut ɗah, ŋ hey hayisse, ŋ ɓay ɗu ŋ serooso, ne ɗiski ŋ nik, ɗu nam nik nga. \v 4 Te ɗiski mi na kaɗe, ɗu inhiɗ waasiŋ wa. » \p \v 5 Tomaa woosa ɗe ne : « Heɗi, ɓoo inahɗi ɗiski fu na kaɗe, ɓoo min na inhoh waasi ? » \v 6 Yeesu loffa ɗe ne : « A mi waasi na keeh ki na kipes ki. Ali ɓo' minɗi kaɗ ŋ Baabi te a lahɗi nga so. \v 7 Ɗu inhiɗ to ɗah, ɗu hey name inah Baabiŋ ngo, te ini kooɗoh woti, ɗu inhiɗ ɗe, ɗu hotiɗ ɗe. » \p \v 8 Filip woosa ɗe ne : « Heɗi, teeɓa ɓoo Baabi, ineem hey ɓoo doye. » \v 9 Yeesu loffa ɗe ne : « Na maañi ŋ maañ na ɗu jen, fu inahɗi so poyi e Filip ? Ɓo' nu hot to ɗah, a hotiɗ Baabi, mbaa fu min na woyoh ne : “ Teeɓa ɓoo Baabi ” ? \v 10 Fu kosɗi ne mi yii ŋ Baabi te Baabi yii nga so e ? Woo ci mi na woyee ɗu na puloheeɗi nga so, a Baabi gen nga so na tume tumohaaɗ ciŋ ɗe. \v 11 Kosaat to ŋ ini ŋ woo ɗu ne mi yii ŋ Baabi te Baabi yii nga so ; wala sah ɗu kos sagu in ci ɗu hot to tume. \p \v 12 Ñam na woyee ɗu wa te ambaat ne wa keeh, yaa nu kos so ɗah, a hey name haɓiɗ in ci mi na haɓɗe ; a hey haɓɗe ci uup ca yak sah, laam mi na kaɗe ŋ Baabi. \v 13 In nu ɗu kiim ŋ tiikiŋ ngo ɗah, ŋ heya tume ne \w Kuɓki|lemma="Kuɓkiŋ Kooh"\w* teeɓoh yaki Baabi yak. \v 14 Ɗu kiim mbo in ŋ tiikiŋ ngo ɗah, ŋ heya tume. » \s Yeesu gapohiɗ Fuuɗsi Hoolohngaani \p \v 15 Yeesu woyissa taalubeeciŋ ɗe ne : « Ɗu waaɗ to ɗah, ɗu hey taambɗe nakoh ciŋ ngo. \v 16 Te ŋ hey kiime Baabi, a eɗ ɗu Ɓaatɗohoh wiiriis ne a nik na ɗu po faw. \v 17 A \w Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh\w*. A yi na teeɓohe keeh ki ŋ ini kaɗ ŋ Kooh ; ɓi Adina minɗi ɗe teyɗuk laam ɓa minɗi ɗe hot te ɓa inahɗi ɗe. Waaye ɗu, ɗu inhiɗ ɗe, a yii na ɗu te a nikan nga ɗu. \v 18 Ŋ faɗanɗi ɗu ɗu nik komaaki yaɗu, ŋ hey hayisse nga ɗu. \v 19 Tas ƴissuut ɓi Adina hotissanɗi so waaye ɗu, ɗu hey yo hote, laam mi yii pes, te ɗu hey name pes. \v 20 Mbeheem ree ɗah, ɗu hey inhe ne mi yii ŋ Baabiŋ ngo, ɗu ɓii nga so te mi yii nga ɗu. \p \v 21 Ɓoyi waaɗ to, a yi ɓoyi amb nakoh ciŋ ngo te a taambɗee ca ; ɓoyi waaɗ to, Baabiŋ ngo hey ɗe waaɗe ; te mi, ŋ hey ɗe waaɗe, te ŋ hey ɗe teeɓe ini ŋ nik. » \p \v 22 Yudaa, ɓaahɗi na Yudaa Iskaryot meekissa ɗe ne : « Heɗi, wa ye raak po fu na hee ɓoo teeɓke dong, fu heyɗi teeɓke adinaani jen ? » \v 23 Yeesu loffa ɗe ne : « Ɓo' nu waaɗ to ɗah, a hey ambe woo kiŋ ngo. Baabiŋ ngo hey ɗe waaɗe, ɓoo hun hay nga ɗe te ɓoo gen na ɗe. \v 24 Ɓo' nu waaɗɗi so ɗah, a taambɗanɗi woo ciŋ ngo. Te inhaat ne woo ci ɗu na kerhe ŋ woyee ca, ca pulohɗi nga so, ca puloh ŋ Baabi woos so. \p \v 25 Ŋ woyiɗ ɗu woo ceem, ŋ ini ŋ ris nik na ɗu. \v 26 Waaye Ɓaatɗohohi, Fuuɗsi Hoolohngaani Baabi na hee woose ŋ tiikiŋ ngo, hey ɗu jangɗe in ci ɗu joy inah jen, a naandis ɗu in ci ŋ woo ɗu jen. \p \v 27 Jam weɗ ŋ faɗ na ɗu, jamiŋ ngo weɗ ŋ on ɗu, ŋ onɗi ɗu jam findi Adina na onohee wa. Mbaa kinaat jaahiɗ te kinaat neƴƴoh. \p \v 28 Ɗu kerhiɗ to woyeeɗa ne : “ Mi yii kaɗ te ŋ hey hayisse nga ɗu. ” Ɗu waaɗeen ndo ɗah, ɗu heen neɓse ŋ ini maa kaɗe ŋ Baabi, laam a Baabi uup po. \v 29 Ŋ woyiɗ ɗu in ceem woti, bala ca hayan, ne ca hay ɗah, ɗu kos. \v 30 Ŋ heyɗi woyisse na ɗu laayiɗ laam yi deg adinaanii yaah yii hay. A miniɗɗi so ali in, \v 31 waaye adinaani joyiɗ inah ne ŋ waaɗiɗ Baabi te mi na tumohe findi Baabi nakoh ho. Kurkaat ndii, ɓoo coot. » \c 15 \s Kidgiŋ reseñi na naak ciŋ wa \p \v 1 Yeesu woosa ne : « A mi kidgiŋ reseñi keeh-keehi, Baabiŋ ngo nikka guurohi. \v 2 Naak nu nik nga so te wa raakɗi rim ɗah, a hey wa nguɗe. Waaye waa nu raak rim ɗah, a hey wa carse po wa hool ne wa ɓaat rim. \v 3 Ɗu nak, ɗu hooliɗ po ƴutiɗ sagu woo ci ŋ woo ɗu. \v 4 Genaat nga so findi ŋ genoh nga ɗu ; naak minɗi raak rim kiik wa, wa joy gen amb ŋ kidgi. Wa mand ɗaa nga ɗu, ɗu minɗi raak rim ne ɗu genɗi amb nga so ɗah. \p \v 5 A mi kidgiŋ reseñi, e ɗu naak ci. Ɓo' nu gen nga so findi ŋ genoh nga ɗe ɗah, a hey raake rim laayiɗ laam ɗu nikɗi nga so ɗah ɗu minɗi haɓiɗ ali in. \v 6 Ɓo' nu genɗi nga so ɗah, a hey mbetse ŋ hara findi naak ci baahaaɗiici. Ca suy ɗah, ca nangɗohu, ca njafu ŋ yongkaaha, ca doh. \p \v 7 Ɗu gen nga so te woo kiŋ ngo gen ŋ keeñ ciŋ ɗu ɗah, kiimaat in nu ɗu waaɗ ɗah, wa raakohan ɗaa nga ɗu. \v 8 Ɗu raak rim laayiɗ ɗah, ɗu hey teeɓohe ne ɗu taalubeeciŋ ngo te wa hey teeɓohe yaki Baabiŋ ngo yak. \v 9 Findi Baabi waaɗoh ho, ŋ nam ɗu waaɗoh ɗaa. Genaat ŋ waaɗi ŋ waaɗ ɗu weem. \v 10 Ɗu taambiɗ nakoh ciŋ ngo ɗah, ɗu hey gene ŋ waaɗi ŋ waaɗ ɗu, findi ŋ taambɗoh nakoh ciŋ Baabiŋ ngo te ŋ geniɗ ŋ waaɗi a waaɗ to. \p \v 11 Ŋ woyiɗ ɗu in ceem ne sumi ŋ sum nik nga ɗu, te sumiŋ ɗu mit sik. \v 12 Inii weɗ ŋ nakoh : Waaɗtiɗohaat ŋ harmban ɗu findi ŋ waaɗoh ɗu. \v 13 Ɓoyi eɗoh kiñin kiŋ ɗe sagu nawleeciŋ ɗe, raakɗi waaɗ-waaɗi uup yak waaɗ-waaɗeem. \v 14 Ɗu nawleeciŋ ngo, ne ɗu haɓiɗ ini ŋ nak ɗu ɗah. \v 15 Ŋ ɓeeɗkohissanɗi ɗu \w ñaam\w*, laam ñaam na inheeɗi ini heɗ ce na haɓɗe. Mi, ŋ inhiɗiɗ ɗu ini ŋ kerhoh ŋ Baabiŋ ngo jen, tahha po ŋ ɓeeɗkohan ɗu nawleeciŋ ngo kotii. \p \v 16 E ɗu tan ndo haa, ñam tan ɗu, ŋ tufkiɗta ɗu ne ɗu kaɗ, ɗu raak rim te ca nik rim ci genan gen. Ŋ ineem Baabi hey ɗu one in nu ɗu kiim ɗe ŋ tiikiŋ ngo ɗah. \v 17 Ini ŋ nak ɗu weɗ ne ɗu waaɗtiɗoh ŋ harmban ɗu. » \s Adina sangiɗ Yeesu na taalubeeciŋ ɗe \p \v 18 Yeesu woyissa ne : « Adina sang ɗu ɗah, inhaat ne wa koc co sang. \v 19 Ɗu ɓaaheen ŋ Adina ɗah, Adina heen ɗu waaɗe sagu waaɗi wa waaɗ ini wa raak. Waaye ɗu ɓaahɗi nga laam ŋ kooɗohiɗ ɗu ŋ ɗooƴ wa, weɗ tah wa sannga ɗu. \p \v 20 Kinaat alkoh woo ki ŋ woo ɗu ne : “ Ñaam uupuu heɗ ce. ” Nik ne ɓa tolfiɗ to ɗah, ɓa hey ɗu tolfiɗe. Ɓa ambiɗ jangɗohiŋ ngo ɗah, ɓa hey ambe wiŋ ɗu. \v 21 Waaye ineem jen ɓa hey ɗu wa tume saguuso laam ɓa inahɗi Yi woos so. \p \v 22 Ŋ hayeeɗi te ŋ woyeeɗi na ɓa ɗah, ɓa heeɗi taambse bakaaɗ. Waaye ɗiski wa nik ɓa raakisɗi taaskoha ŋ bakaaɗ ciŋ ɓa. \v 23 Yaa nu sang ngo ɗah, a nam sang Baabiŋ ngo. \v 24 Ŋ tumeeɗi ŋ ɗooƴ ɓa in ci ali ɓo' wiiriis tumɗi ɗah, ɓa heeɗi taambse bakaaɗ. Waaye ɗiski wa nik ɓa hotiɗ in ci ŋ tum te ɓa sangiɗ to, ɓa sangiɗ Baabiŋ ngo. \v 25 Waaye ineem raakiɗ ne woo ki fiisu ŋ waasiŋ ɓa raak, wa woo ne : “ Ɓa sangiɗ to te ɓa degɗaa ŋ ɗisik.\x + \xo 15:25 \xo*\xt Sabuur 35:19; 69:5\xt*\x* ” \p \v 26 Ɓaatɗohohi ŋ woyee ne ŋ hey ɗu ɗe woosohe ŋ tiikiŋ Baabi, te a nikka \w Fuuɗsi Hoolohngaani|lemma="Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh"\w* puloh ŋ Baabi ; a yi na teeɓohe keeh ki ŋ ini kaɗ ŋ Kooh ; a hay ɗah, a yi seede'an ndo. \v 27 Ɗu, ɗu hey yo name seede laam ŋ cambohaana poyi, ɗu ɓii na so. » \c 16 \p \v 1 Yeesu woyissa ne : « Ŋ woyiɗ ɗu in cii ne ɗu raakuu ali ini tahan ɗu faɗ kosi ɗu kos. \v 2 Ɓa hey ɗu aañe ŋ \w \+tl sinaagog\+tl*\w* ci ; wa hey raake jamano sah wi fu inah ne ɓi apan ɗu, amban ne ɓa na ñaamke Kooh ŋ ineem. \v 3 Te ɓa hey haɓɗe ineem sagu ne ɓa inahɗi Baabi, ɓa inahɗi so. \v 4 Mi yii woo ɗu wa ne jamanooneem hay ɗah, ɗu naandsuk ne mi, ŋ woyeen ɗu wa. » \s Pangkiŋ Fuuɗsi Hoolohngaani \p Yeesu degga nga ne : « Ŋ nikee na ɗu, tahha po in ceem, ŋ woyeeɗi ɗu ca ŋ cambohaana. \v 5 Ɗiski wa nik, mi yii kaɗeeɗa ŋ Yi woos so, te ali ɓo' nga ɗu meekisɗi so ɗiski mi na kaɗe. \v 6 Waaye keeñ ciŋ ɗu reehiɗ sagu ini ŋ woo ɗu. \v 7 Moona, ini mi na woyee ɗu wii, wa keeh : Ini ngisoh nga ɗu weɗ ne ŋ coot. Ŋ kaɗɗi ɗah, Ɓaatɗohohi hayanɗi nga ɗu. Waaye ŋ coot ɗah, ŋ hey ɗu ɗe woosohe. \p \v 8 A hay ɗah, a hey raake keeh nga ɓi Adina ŋ ini kaɗ ŋ bakaaɗ, ŋ ini kaɗ ŋ yurah, na ini kaɗ ŋ atteeniŋ Kooh. \v 9 A hey raake keeh nga ɓa ŋ ini kaɗ ŋ bakaaɗ, laam ɓa kosɗi so. \v 10 A hey raake keeh nga ɓa ŋ ini kaɗ ŋ yurah, laam mi yii kaɗ ŋ Baabi te ɗu hotissanɗi so. \v 11 A hey raake keeh nga ɓa ŋ ini kaɗ ŋ atteeniŋ Kooh, laam yi deg adinaanii yaah atte'uuɗ po ƴutiɗ. \p \v 12 Ŋ raakissiɗ in laayiɗ ci ŋ joy ɗu woo, waaye ɗiski wa nik ɗu antalɗi ca. \v 13 \w Fuuɗsi Hoolohngaani|lemma="Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh"\w* na teeɓohe keeh ki hay ɗah, a hey ɗu yurhiɗe ŋ keeh ki jen ŋ ini kaɗ ŋ Kooh. A woyanɗi ɗu woo kiŋ ɗe haf ce, waaye a woyan ɗu ini a kerah jen, te a hey ɗu yegɗe ini na haye. \v 14 A hey teeɓohe yaki ŋ yak, a kooɗohan nga so, a woyee ɗu. \v 15 Ini Baabi raak jen, wa wiŋ ngo, weɗ tah ŋ woosa ɗu ne, a kooɗohan nga so, a woyee ɗu. » \s Keeñ ci hey mirndohe soos \p \v 16 Yeesu woyissa ne : « Tas ƴissuut rek ɗu hotissanɗi so, te wa degis ƴissuut ɗah, ɗu hotis so. » \v 17 Ɓum ngaŋ taalubeeciŋ ɗe woyeeɗa ŋ harmban ɓa ne : « A na waaɗe ɓoo ye woo an : “ Tas ƴissuut rek ɗu hotissanɗi so, te wa degis ƴissuut ɗah, ɗu hotis so. ” ? A ɓaatis nga ne “ Mi yii kaɗ ŋ Baabi. ” A waaɗ ye woo ŋ ineem ? \v 18 "Tas ƴissuuti" a woo, wa tokis ye ? Ɓoo inahɗi ini a waaɗ woo ndii. » \p \v 19 Yeesu inahha ne ɓa waaɗ ɗe meekis, a woosa ɓa ne : « Ŋ woo ɗu ne : “ Tas ƴissuut rek, ɗu hotissanɗi so, te wa degis ƴissuut ɗah, ɗu hotis so. ” Ɗu na meeksohe ŋ harmban ɗu ini ŋ waaɗ woo ŋ ineem e ? \v 20 Ñam na woyee ɗu wa te ambaat ne wa keeh, ɗu hey fuɗe, ɗu miskiɗke, raakan Adina neɓsiɗke. Ɗu, ɗu hey raake keeñ reehiɗ, waaye keeñ ciŋ ɗu hey mirndohe soos. \v 21 Ɓitiɓ heesa ɓasle ɗah, keeñiŋ ɗe na reehe reeh, raakee e wahtuuniŋ ɗe ree ; waaye a raak kuɓki po ƴut ɗah, a na alkohe alkoh miskiɗa, sagu soosi keeñiŋ ɗe soos ŋ ini a ɓay ɓo' Adina. \p \v 22 Ɗu nak, ɗiski wa nik, keeñ ciŋ ɗu reehiɗ, waaye ŋ hey ɗu hotisse ; ndeem keeñ ciŋ ɗu hey soose, te ali ɓo' kooɗohanɗi sumeem nga ɗu. \v 23 Ŋ mbeheem, ɗu heyɗi so meeksisse ali in. » \p Yeesu woyissa ne : « Ñam na woyee ɗu wa te ambaat ne wa keeh, in nu ɗu kiim Baabi ŋ tiikiŋ ngo ɗah, a hey ɗu wa one. \v 24 Po woti, ɗu kiimɗi ali in ŋ tiikiŋ ngo. Kiimaat te ɗu hey rahse, jaar sumiŋ ɗu mit. \s Yeesu saahiɗ Adina \p \v 25 Woo ceem, ŋ woyiɗ ɗu ca ŋ woyohaaɗ ; jamano weɗi hay ŋ woyissanɗi na ɗu ŋ woyohaaɗ, waaye ŋ woyan na ɗu halang ŋ ini kaɗ ŋ Baabi. \v 26 Ŋ mbeheem, ɗu hey kiime Baabi ŋ tiikiŋ ngo, nikɗi haa ne a ñam kiimɗan ɗu Baabi. \v 27 Baabi ŋ haf ce a waaɗiɗ ɗu, sagu ini ɗu waaɗ to te ɗu nammba kos ne mi, ŋ puloh nga ɗe. \v 28 Ŋ puloh ŋ Baabi, ŋ hayya Adina ; ɗiski wa nik mi yii pul Adina, mi yii dokuk ŋ Baabi. » \p \v 29 Taalubeeciŋ ɗe woosa ɗe ne : « Aa ! Fu yii han woo halang kotii, fu woyisɗi ŋ woyohaaɗ. \v 30 Ɗiski wa nik, ɓoo inhiɗ ne fu inhiɗ jen, po sah, wa etohɗi ɓo' meeksee ɗa ; weɗ tah ɓoo kossa ne fu puloh ŋ Kooh. » \v 31 Yeesu loffa ɓa ne : « Ɗu kosiɗ kotii i ? \v 32 Inhaat ne wahtuuni weɗi hay te wa hayiɗ po ƴutiɗ, wi fu inah ne ɗu hey pasarkohe jen, yaa nu nga ɗah coot waas ce, ɗu faɗ to kiik ko ; waaye ŋ kiik ko haa, Baabi yii na so. \v 33 In ceem, ŋ woyiɗ ɗu ca, ne ɗu min raak jam ŋ niki ɗu nik nga so. Ɗu hey raake miskiɗ ŋ Adina, waaye ndengɗukaat ! Mi, ŋ saahiɗ Adina. » \c 17 \s Yeesu kiimɗiɗ taalubeeciŋ ɗe \p \v 1 Wa Yeesu ƴut woo in ceem, a taaknukka ŋ Eel ci, a woosa ne : « Baab, wahtuuni reyiɗ ! Teeɓoha yaki \w Kuɓkiŋ ɗa|lemma="Kuɓkiŋ Kooh"\w* yak ne Kuɓki teeɓoh yaki fu yak. \v 2 Laam fu oniɗ ɗe min-min ŋ ɗafuk ɓooɓi jen ne a on ɓi fu deg ŋ yaah ce jen kipes ki heyɗi reehe. \v 3 Te kipes ki heyɗi reehe weɗ ne ɓa inah ɗa, fu yi Koohi yino-kongi ; te ɓa inah Yeesu \w Kiristaa\w*, yi fu woos. \p \v 4 Ŋ teeɓohiɗ ŋ kehƴi yaki fu yak, ŋ ɗiindohi ŋ ɗiindoh pangki fu nakee so. \v 5 Baab, ɗiski wa nik, eɗ to ŋ seroofu yaki ŋ yakee ŋ seroofu bala Adina fersan. \p \v 6 Ɓooɓi ɓaahee ŋ Adina te fu degga ɓa ŋ yaah ho, ŋ inhiɗiɗ ɓa tiikiŋ ɗa. Ɓa nikee ɓiŋ ɗa, fu eɗta so ɓa, te ɓa taambɗiɗ woo kiŋ ɗa. \v 7 Ɓa inhiɗ kotii ne in ci fu eɗ to jen, ca puloh nga ɗa. \v 8 Ŋ wikiɗ ɓa woo ci fu woo so ne ŋ woo ɓa ca ; te ɓa teyiɗ ca, ɓa inhiɗ keeh-keeh ne ŋ puloh nga ɗa, te ɓa kosiɗ ne yaf woos so. \p \v 9 Mi na kiimɗee ɓa. Ŋ kiimiɗɗi Adina, mi na kiimɗe ɓi fu eɗ to, laam ɓa ɓiŋ ɗa. \v 10 Ini ŋ raak jen, a fu raaka te ini fu raak, ñam raaka ; yaki ŋ yak teeɓohkiɗ nga ɓa. \v 11 Tas ƴissuut, ŋ nikissanɗi ŋ Adina, mi na hee nga ɗa, waaye ɓeɗ, ɓii ŋ Adina. Baab, fu yi Hooliɗi, niiɗaa ɓa ne ɓa min nik yino findi ɓoo nikoh yino mi na ɗa ; niiɗa ɓa ŋ hatiliŋ tiikiŋ ɗa, tiiki fu eɗ to. \p \v 12 Wa ŋ nik na ɓa, ŋ niiɗiɗ ɓa ŋ doolndiŋ tiikiŋ ɗa, tiiki fu eɗ to. Ŋ taambkohiɗ ɓa po ali yino sooƴɗi nga ɓa, ɗal yi joyee sooƴ ne ini Fiis ci woo raak. \v 13 Te ɗiski wa nik, mi yii hay nga ɗa ; mi yii woo woo cii ŋ ini ŋ ris ŋ Adina ne ɓa min sum sum kiŋ ngo, sum kiŋ ɓa mit. \v 14 Ŋ eɗiɗ ɓa woo kiŋ ɗa, te Adina sangiɗ ɓa sagu ini ɓa ɓaahɗi ŋ Adina, findi ŋ namɗi ɓaahoh nga. \p \v 15 Ŋ kiimɗi ɗa ne fu kooɗoh ɓa ŋ Adina, waaye mi na kiimee ɗa ne fu niiɗ ɓa po Seytaani raakuu waas nga ɓa. \v 16 Ɓa ɓaahɗi ŋ Adina findi ŋ namɗi ɓaahoh nga. \v 17 Tufkiɗohaa ɓa keeh ki, ɓa nik ɓo' hooliɗ wuu fu ; woo kiŋ ɗa weɗ keeh ki. \v 18 Findi fu tuuƴoh ho ŋ Adina, ŋ tuuƴoh ɓa nga ɗaa. \v 19 Ŋ eɗiɗ ɗa haf fo jen, ŋ nikka wuu fu saguuɓa, ne ɓa nam eɗoh haf ɓa wuu fu taamboh ŋ woo kiŋ ɗa, te weɗ keeh ki. \p \v 20 Ŋ kiimiɗɗi ɓa ɓeɗ dong, waaye ɓeɗ na ɓooɓi kosan ndo taamboh ŋ woo ciŋ ɓa. \v 21 Baab, mi na kiimee ɗa ne ɓa jen, ɓa nik yino, findi fu nikoh nga so, ŋ nikka nga ɗa. Ŋ waaɗ ne ɓa nam nik nga ɓoo po adinaani kos ne a fu woos so. \v 22 Kiyak ki fu tum nga so, ŋ tumiɗa nga ɓa ne ɓa nik yino findi mi na ɗa nikoh yino. \v 23 Ŋ nik nga ɓa, fu nik nga so ineem tah po ɓa min nik yino keeh-keeh ne adinaani jen inah ne, a fu woos so, te fu waaɗiɗ ɓa findi fu waaɗoh ho. \p \v 24 Baab, fu waaɗiɗ to bala Adina fersan, tahha po fu tumiɗ kiyak nga so. Mi yii kiim ɗa ne, ŋ ɗiski ŋ nikan, ɓooɓi fu eɗ to nam nik na so nga, ɓa min hot kiyak keem. \v 25 Baab, a fu yurah, ɓi Adina inahɗi ɗa, waaye mi, ŋ inhiɗ ɗa te taalubeeciŋ ngo ɓii, ɓa inhiɗ ne a fu woos so. \v 26 Ŋ inhiɗiɗ ɓa tiikiŋ ɗa, te ŋ hey ɓa wa ɓaate inhiɗ po waaɗi fu waaɗ to nik nga ɓa, te mi, ŋ nik nga ɓa. » \c 18 \s Ambuukaŋ Yeesu \p \v 1 Wa Yeesu ƴut woo, a hunnda na taalubeeciŋ ɗe, ɓa kaɗta ɓaka winooraŋ hulɓaŋ Sederon. Nguuk nikeen nga, a aassa nga na ɓa. \v 2 Yeesu na taalubeeciŋ ɗe meeɗeen nik nga, tahha po Yudaa, yi na hee ɗe eɗndohe, inheen ɗiska. \v 3 A hunnda nga na ɓi soldaar na ɓi alkaate ɓaah ŋ ɓa na niiɗe \w Kahan Kooh\w*, e kilifaacaŋ \w seeƴkiɗoh\w* ca na \w \+tl Farisen\+tl*\w* ca tuuƴee ɓa. Ɓa ɓayya niitoha na ganaay. \p \v 4 Yeesu inheen ini na hee ɗe rahse jen, a reɓpa nga ɓa, a meekissa ɓa ne : « Ɗu na waake ya ɓa ? » \v 5 Ɓa loffa ɗe ne : « Yeesu yiŋ Nasareet. » A woosa ɓa ne : « Ñam yii. » Wa raak Yudaa yi na eɗndohee ɗe tufkiɗ na ɓa. \v 6 Wa Yeesu woo ɓa ne : « Ñam yii », ɓa dokukka finho, ɓa keennda ŋ kehƴi. \v 7 Yeesu meeksissa ɓa ne : « Ɗu na waake ya ɓa ? » Ɓa woosa ne : « Yeesu yiŋ Nasareet. » \v 8 A woosa ɓa ne : « Ŋ woyiɗ ɗu wa, ñam yii. Nik ne ɗu na waakee so ɗah, faɗaat ƴaaɓii ɓa coot. » \v 9 A woyiɗ ineem ne ina a woyee wii raak : « Baab, ŋ ñakɗi ali ɓo' ŋ ɓi fu eɗ to. »\x + \xo 18:9 \xo*\xt Saaŋ 6:39; 17:12\xt*\x* \p \v 10 Simong Piyeer nikee na ndang, a puliɗtaa, a ƴoɓpa \w ñaam\w* ŋ ñaam caŋ seeƴkiɗoha yakka, nofiŋ ɗe ñaahmi nguɗta. Ñaameem teeksee Malkus. \v 11 Yeesu woosa Piyeer ne : « Dokna ndangiŋ ɗa ŋ holiŋ wa. Kaasiŋ miskiɗi Baabi eɗ to, ŋ joyɗaa joyɗi an e ? » \s Yeesu ŋ fiki Hannas \p \v 12 Ŋ ineem soldaar ca na kilifaanaŋ ɓa na alkaateecaŋ Yawuut ca, ammba Yeesu, ɓa tokka ɗe. \v 13 Ɓa koc ɗe ɓay ŋ ɗiskaŋ Hannas, baab ɓi ɓiti Kayif ; Kayif, a yi nikee seeƴkiɗoha yakka ŋ kiis kaam. \v 14 A yi woyee kilifaacaŋ Yawuut ca ne : « Ɓo' yino kaan wuu cuuɓi weɗ ngisoh. »\x + \xo 18:14 \xo*\xt Saaŋ 11:50\xt*\x* \s Piyeer taaskiɗ Yeesu \p \v 15 Simong Piyeer na taalube wiiriis nikee taambɗeeɗa Yeesu. Taalubeeneem, seeƴkiɗoha yakka inheen ɗe, weɗ tah a minnda hun na Yeesu, a aassa kahan seeƴkiɗoha yakka. \v 16 Piyeer nak, a tasee ŋ nguɓu kahna ŋ sero buntaana. Taalubeena yinoora pulla, a woosa na ɓoya nikee ŋ buntaana, yeem faɗta Piyeer a aassa na taalubeena. \v 17 Kuɓka cafƴa nikee ŋ buntaana, a nikee ñaam. A woosa Piyeer ne : « Fu yii, fu namɗi ɓaah ŋ taalubeeciŋ ƴaari e ? » A woosa ne : « Muk, ŋ ɓaahɗi nga. » \p \v 18 Ñaam ca na alkaateeca nikee ŋ ɗiska, ɓa ɓayee aañind, ɓa fuuɗta yongkaah, ɓa yohnukeeɗa sagu soosa. Piyeer nikka na ɓa, nameeɗa yohnuk. \s Hannas meeksiɗ Yeesu \p \v 19 Seeƴkiɗoha yakka meekissa Yeesu ŋ ini kaɗ ŋ taalubeeciŋ ɗe na jangɗohiŋ ɗe. \v 20 Yeesu loffa ɗe ne : « Ŋ woyee halang ŋ fiki ɓooɓi jen, ŋ jangɗoheeɗa ŋ \w \+tl sinaagog\+tl*\w* ci na \w Kahan Kooh\w*, ɗisik ci Yawuut ci jen na cohe, te ŋ ɗasɗoheeɗi ali in ŋ in ci ŋ woye. \v 21 Kon wa ye tah fu meeksee so ? Meeksa ɓooɓi sikɗukee ini ŋ woo ; ɓeɗ, ɓa inhiɗ ini ŋ woo ɓa. » \p \v 22 Wa a woo ineem, ƴaar ŋ alkaateeca, ya nikee ŋ serooce, kunnda ɗe paɗ, woosa ɗe ne : « Fu na hee lofohe seeƴkiɗohi yakki an e ? » \v 23 Yeesu woosa ɗe ne : « Nik ne ini ŋ woo, wa ɗaa haa ɗah, seede'a. Te nik ne ini ŋ woo, wa ɗaa ɗah, wee tah fu laɓpa so ? » \v 24 Weɗ Hannas nakoh ne Yeesu ɓaysaat ŋ Kayif seeƴkiɗoha yakka\f + \fr 18:24 \fr*\ft Hannas a yi nikee seeƴkiɗoha yakka, waaye e ɓi \+w Rom\+w* nihsohee ɗe nga, tufkiɗta Kayif. Kon ŋ jamanoonaam, ɓa kanak jen, ɓa ɓeeɗkohsee seeƴkiɗoh yakak.\ft*\f* na yaah ciŋ ɗe tokuuɗ. \s Piyeer taaskissiɗ Yeesu \p \v 25 Simong Piyeer risee ŋ ndaam yohnukeeɗa. Raakka ɓooɓa meekis ɗe ne : « Fu yii, fu namɗi ɓaah ŋ taalubeeciŋ ƴaari e ? » Piyeer taasukka an : « Muk, ŋ ɓaahɗi nga ɓa. » \v 26 Ƴaar, ɓaah ŋ ñaam caŋ seeƴkiɗoha yakka, nikee nga. A ɓaah na ƴaara Piyeer nguɗee nofaŋ ɗe, a woosa Piyeer ne : « Ŋ hotɗi ɗa hotɗi na ɗe ŋ ɗooƴ nguuka e ? » \v 27 Waaye Piyeer taaskissa. A reehiɗɗi woo, siika leehukka. \s Yeesu ɓayuuɗ ŋ fiki Pilaat \p \v 28 Yeesu kooɗohuusa kahan Kayif, a ɓayuusa kahan Pilaat goornoora. Wa nikee na ɓaaɓ-teel. Waam, ɓa sangee raak usuɓ ne wa hondohuu ɓa ñam kañam kaŋ \tl \+w Paaka|lemma="Paak"\+w*\tl* ; weɗ tahee ɓa aaseeɗi ŋ ɗooƴ kahna\f + \fr 18:28 \fr*\ft Yawuut ci meeɗɗi aas kahan ɓoyi nikɗi Yawuut. Ineem nikee usuɓ nga ɓa.\ft*\f*. \v 29 Weɗ Pilaat puloh, kaɗta nga ɓa, a meekissa ɓa ne : « Ɗu na yambe ƴaarii ye ? » \v 30 Ɓa loffa ɗe ne : « A nikeeɗi tumoh moɗaaɗi ɗah, ɓoo heeɗi ɗa ɗe kome. » \p \v 31 Ŋ ineem Pilaat woosa ɓa ne : « Ɓayaat ɗe, ɗu atte'oot ɗe ŋ waasiŋ ɗu. » Ɓa loffa ɗe ne : « Ɗu ɓi ɓi \w Rom\w*, ɗu onɗi ɓoo ne ɓoo ap ɓo'. » \v 32 Ineem raakka ne findi Yeesu woyee ne a kaanohan ɗaa, raak. \p \v 33 Pilaat dokkissa ŋ kahna, a ɓeeɗkiɗukka Yeesu, a woosa ɗe ne : « A fu buuriŋ Yawuut ci e ? » \v 34 Yeesu loffa ɗe ne « Wa woo kiŋ ɗa, wala e ɓi ɓo' woo ɗa wa nga so ? » \v 35 Pilaat woosa ɗe ne : « Mi i ? Ŋ Yawuut e ? Ɓooɓiŋ ɗa na kilifaaciŋ seeƴkiɗoh ci ɓeɗ ɓay ɗa nga so. Fu tum ye ? » \v 36 Yeesu loffa ɗe ne : « Nguuriŋ ngo nikɗi ŋ adinaanii. Nguuriŋ ngo nikeen ŋ adinaanii ɗah, surgaaciŋ ngo heen ndo hiñohɗe po ŋ degsuu ŋ yaah ciŋ kilifaaciŋ Yawuut ci. Mbaa Nguuriŋ ngo nikɗi ŋ kehƴi ndii. » \v 37 Pilaat woosa ɗe ne : « Kon fu buur e ? » Yeesu woosa ɗe ne : « Fu woo ne ŋ buur. Ini tah ho hay Adina, ŋ rimukka, weɗ ne ŋ seede keeh ki. Ɓo' nu ɓaah ŋ keeh ki ɗah na sikɗuke sikɗuk woo kiŋ ngo. » \v 38 Pilaat woosa ɗe ne : « Keeh ki weɗ ye ? » \s Pilaat eɗohiɗ Yeesu ne a daaƴu ŋ kurwaa \p Wi Pilaat woo ineem, a pulla, a dokkissa ŋ Yawuut ci, a woosa ɓa ne : « Mi, ŋ hotɗi ini ƴaarii tum in moɗaaɗi po a joyya apu. \v 39 Waaye, ɗu mbaahkohiɗ ne ŋ faɗsiɗ ɗu ɓo' yino, feet \tl Paak\tl* nu ree ɗah ; ɗu waaɗiɗ ne ŋ faɗsiɗ ɗu buuriŋ Yawuut ci e ? » \v 40 Ɓa leehkisseeɗa an : « Muk ! Kinaa ɗe faɗis, faɗsiɗa ɓoo Barabaas. » Barabaas yeem nikee yoondɗoh kur. \c 19 \p \v 1 Wa ɓa woo Pilaat ineem, a ɓayya Yeesu, a nakohha ɗe laɓɗu leraw. \v 2 Soldaar ca teɗiɗta ɗe mbahne-buur, ɓa teɗohee wa ñapir, ɓa deggaa ŋ hafiŋ ɗe, ɓa ɓekiɗta ɗe palto ruumind, ruumind buur. \v 3 Ɓa reɓeeɗa nga ɗe, ɓa woyeeɗa ne : « Buuriŋ Yawuut ci, ɓoo ɓii kañiɗ ɗa ! » Ɓa tipeeɗa ɗe paɗ. \v 4 Pilaat pulissa, a woosa Yawuut ca ne : « Faɗaat ŋ ɓay ɗu ɗe ŋ hari, ɗu inah ne ŋ hotɗi ali ini joy ɗe tah apu. » \v 5 Yeesu pulla na mbahneeraŋ rupa na paltoona ruumnda. Pilaat woosa ɓa ne : « Ƴaari yeɗɗi ! » \p \v 6 Wa kilifaacaŋ \w seeƴkiɗoh\w* ca na alkaateeca hot ɗe, ɓa leehkeeɗa ŋ ɗafka ne : « Daaƴaa ɗe ŋ kurwaa ! Daaƴaa ɗe ŋ kurwaa ! » Pilaat woosa ɓa ne : « Ɓayaat ɗe, ɗu daaƴoot ɗe ; mi, ŋ hotɗi ini joy ɗe tah apu. » \v 7 Ɓa loffa ɗe ne : « Ɓoo, ɓoo raakiɗ waas, te wa woo ne a joy joy kaan, laam a tum haf ce \w Kuɓkiŋ Kooh\w*. » \p \v 8 Wa Pilaat kerah woo keem, a ɓaatta tiit. \v 9 A dokkissa ŋ ɗooƴ kahna a meekissa Yeesu ne : « Fu puloh nde ? » Waaye Yeesu tahasɗi ɗe. \v 10 Ŋ ndeem Pilaat woosa ɗe ne : « Fu sang woo na so e ? Fu inahɗi ne ŋ raakiɗ hatili ŋ min ɗa faɗsoh te ŋ namiɗ raak hatili ŋ min ɗa daaƴoh ŋ kurwaa e ? » \v 11 Yeesu loffa ɗe ne : « Fu heeɗi raake ali hatil nga so ne Kooh oneeɗi ɗa wa ɗah. Weɗ tah yi deg go ŋ yaah fu a yi raak bakaaɗi uup yak. » \p \v 12 Ŋ woo keem, Pilaat waakeeɗa findi a faɗsohan ɗe. Waaye Yawuut ca leehkeeɗa ŋ ɗafka ne : « Fu faɗis ɗe ɗah, fu nawle buuri yakkiŋ \w Rom\w* haa. Yaa nu tum haf ce buur ɗah, a sangiɗiŋ buuri yakki ! » \p \v 13 Wa Pilaat kerah woo ceem, a ɓayya Yeesu ŋ hara, a ɓooffa ŋ atte'ohaana ŋ ɗiska na woyse "Dungohu atoh" te ŋ peɗeem Yawuut, wa na woyse "Gabata". \v 14 Wa nikee ŋ ɓak leero noh ŋ mbeha Yawuut ca na kooɗkohe laam Kooh-wiisiina weɗ na nike \tl \+w Paakaŋ|lemma="Paak"\+w*\tl* ɓa. \p Pilaat woosa Yawuut ca ne : « Buuriŋ ɗu yeɗɗi ! » \v 15 Waaye ɓa leehkeeɗa ŋ ɗafka ne : « A kaanaat ! A kaanaat ! Daaƴaa ɗe ŋ kurwaa ! » Pilaat woosa ɓa ne : « Buuriŋ ɗu, a yi mi na hee daaƴe ŋ kurwaa e ? » Kilifaacaŋ seeƴkiɗoh ca loffa ɗe ne : « Ɓoo raakɗi buur wiiriis ɗal buura yakkaŋ Rom. » \v 16 Ŋ ndeem Pilaat eɗta ɓa Yeesu ne ɓa daaƴ ɗe ŋ kurwaa. \s Yeesu daaƴuuɗ ŋ kurwaa \p Pilaat eɗta ɓa Yeesu, ɓa ɓayya ɗe, ɓa cootta na ɗe. \v 17 Yeesu deguusa kurwaanaŋ ɗe, a yurahha ɗiska na woyse "Ƴoh-haf", te peɗeem Yawuut woyee wa \tl Golgota\tl*. \v 18 Soldaar ca daaƴoh ɗe ndaam, a yi na ƴaar kanak yaa nu nga ŋ kurwaa, yii lahha ɗe ŋ ɓakii, yinni lahha ɗe ŋ ɓaki tas, a nikka ŋ leerooɓa. \p \v 19 Pilaat nakohha fiisɗu ini Yeesu nik, ŋ inaa, wa daaƴuusa ŋ ɗafuk kurwaana. Inii weɗ fiissee nga : « Yeesu yiŋ Nasareet, buuriŋ Yawuut ci. » \v 20 Yawuut laayiɗ jangeeɗa ini fiisse, ɗiska a daaƴsee useeɗi kur-taaha te wa fiissee ŋ peɗeem kaahay : peɗeem Yawuut na lateng\f + \fr 19:20 \fr*\fq lateng \fq*\ft : weɗ nikee peɗmaŋ ɓi Rom ŋ jamanoonaam.\ft*\f* na \w gerek\w*. \v 21 Kilifaacaŋ seeƴkiɗoh caŋ Yawuut ca woosa Pilaat ne : « Kina fiis "Buuriŋ Yawuut ci", waaye fiisa ne : “ Ƴaarii woo ne a yi buuriŋ Yawuut ci. ” » \v 22 Pilaat loffa ne : « Ini ŋ fiis, ŋ fiisiɗa. » \p \v 23 Wa soldaar ca ƴut daaƴ Yeesu, ɓa ɓayya kulɓaacaŋ ɗe, ɓa paysohha ca ɓak nikiis, yaa nu nga ɓak yino. Ɓa nammba ɓay kulɓaakaŋ ɗe wa a na adginke, wa nikee piis yino ɗafki po kehƴi, wa raakeeɗi supit. \v 24 Ɓa woosa ŋ harmban ɓa ne : « Ɓoo kinaata faar, ɓoo piilohaata, ɓoo inah ɓoyi raakana nga ɓoo. » Ineem raakka ne ina Fiis ci woyee raak, an : « Ɓa paysohiɗ kulɓaaciŋ ngo, ɓa piilohha ne ɓa inah yi raakan kulɓaakiŋ ngo.\x + \xo 19:24 \xo*\xt Sabuur 22:19\xt*\x* » Ineem weɗ soldaar ca tum. \p \v 25 Yaayiŋ Yeesu, a yi na taambɗoh ce ɓitiɓ, na Mari ɓiti Kolopas, na Mari Makdala, ɓa nikee tufkiɗ ŋ sero kurwaanaŋ Yeesu. \v 26 Wa Yeesu hot yaayiŋ ɗe, a nammba hot taalubeena a keeñkohee, ŋ sero yaayiŋ ɗe, a woosa yaayiŋ ɗe ne : « Yaay, kuɓkiŋ ɗa yeɗɗeem. » \v 27 Ƴutta a woosa taalubeena ne : « Yaayiŋ ɗa yeɗɗeem. » Ina amboh ŋ waam, taalubeena ɓayya Maryaama kahan ce, a nikka nga. \s Kakaan kaŋ Yeesu \p \v 28 Ŋ finho ineem Yeesu inahha ne in ci jen mitiɗ kotii, a woosa ne : « Ŋ sifaɗkiɗ. » A woyiɗ ineem ne ini Fiis ci woyee\x + \xo 19:28 \xo*\xt Sabuur 22:16; 69:22\xt*\x* raak. \v 29 Wa raakeen ndaam meeme riifiɗ na masuɓ raakiɗ \tl bineegar\tl*. Soldaar ca ɓayya daah, ɓa hooƴcaa nga, ɓa tokkaa ŋ lecem ndooɗ \tl hisoɓ\tl*\f + \fr 19:29 \fr*\fq hisoɓ \fq*\ft : wa kidig ƴin. Car ci ceɗ ɓooɓa meeɗ lisoh ne ɓa farsee ɗah. \ft*\f*, ɓa reɓiɗtaa ŋ nguɓiŋ Yeesu. \v 30 Wa a an nga po ƴutta, a woosa ne : « In ci jen reehiɗ haɓɗu. » Weɗ a naaroh haf, a eɗohha ruuhiŋ ɗe. \s Soldaar maangiɗ Yeesu salma \p \v 31 Wa nikee mbehi ɓa kooɗkiɗohe \w mbehi na iɗsiɗkohse\w*. Mbehi na iɗsiɗkohse wii, wa nikee mbeh yakiɗ ŋ Yawuut ci, weɗ tah kilifaacaŋ ɓa waaɗeeɗi ne mbehaam raak fiɗaaf ca ŋ ɗafuk kurwaaca. Ɓa kaɗta ŋ Pilaat, ɓa kiimmba ɗe ne kot caŋ ƴaaɓa daaƴsee weeru\f + \fr 19:31 \fr*\ft Ɓo' daaƴu ŋ kurwaa, kot ciŋ ɗe weeru ɗah, a na gaawe gaaw kaan.\ft*\f*, fiɗaaf caŋ ɓa nihsu. \v 32 Ŋ ineem soldaar ca kaɗta ŋ ƴaaɓa kanak ca daaƴsee na Yeesu, ɓa weerra kot caŋ ɓa. Ɓa koc weer caŋ ya koc, ɓa weerra caŋ ya kanakɗoh. \p \v 33 Wa ɓa ree ŋ Yeesu, ɓa hotta ne a kaaniɗ, tahha po ɓa weerɗi kot ciŋ ɗe. \v 34 Waaye ƴaar ŋ soldaar ca, maannga ɗe salma ŋ hambuus. Jaarra wa puliɗta ñif na masuɓ. \p \v 35 Ɓoyi naandsuk in cii, a hotoot hotoot na has ciŋ ɗe te ini a woo, wa keeh. A yi ŋ haf ce, a inhiɗ ne ini a woo, wa keeh, te a seede'iɗa ne ɗu nam min kos. \p \v 36 Ineem kaɗohha ɗaa ne ini Fiis ci woyee raak, an : « Ali ƴoh yino ŋ ƴoh ciŋ ɗe weersanɗi.\x + \xo 19:36 \xo*\xt Pula 12:46; Kind ci 9:12; Sabuur 34:21\xt*\x* » \v 37 Te Fiis ci woyissiɗ ŋ ɗisik wiiriis ne : « Ɓa hey marke ŋ yi ɓa maange.\x + \xo 19:37 \xo*\xt Sakriya 12:10 \xt*\x* » \s Yeesu ɓekuuɗ ŋ ruy-ruy \p \v 38 Wa in ceem coot, Suseef yaŋ Arimate, kiimmba Pilaat ne yeem eɗ ɗe fiɗaafaŋ Yeesu. Suseef nikee taalubeeniŋ Yeesu, waaye a ɗasɗohee wa ɗasɗoh sagu neƴƴoh kilifaacaŋ Yawuut ca. Pilaat teyɗukiɗta ɗe, Suseef kaɗta, ɓayya fiɗaafaŋ Yeesu. \v 39 Nikodem nammba hay, a ɓayndohha ini ree kilo diw ndaŋkiyaah-kaahay (30) haɓɗohu \tl miir\tl*\f + \fr 19:39 \fr*\fq \+tl miir\+tl* \fq*\ft : wa cuuraay, wa na fuuɗseeɗi. Wa na woyse "\+tl myrrhe\+tl*" ŋ farañse.\ft*\f* na puɗ eeñɗoha na woyse \tl alowe\tl*. Nikodem yeem a yi kaɗee marka Yeesu na wek. \p \v 40 Ŋ ineem ɓa kanak, ɓa ɓayya fiɗaafaŋ Yeesu, ɓa lemeseeɗaa na uuf, ɓa tumeeɗaa eeñɗohaana, findi Yawuut ci na tumohe, ne ɓa heesa ɗaake fiɗaaf caŋ ɓa ɗah. \v 41 Raakeen nguuk ŋ sero ɗiska Yeesu daaƴse, ŋ ɗooƴ nguukeem raakeen ruy-ruy as wi ali ɓo' moosɗi ɗaakohu. \v 42 Ini Yawuut ca kooɗkiɗee mbehi na iɗsiɗkohse te ruy-ruya useeɗi ndaam, weɗ tah ɓa ɓekka fiɗaafaŋ Yeesu nga. \c 20 \s Yeesu hultiɗ \p \v 1 Wa nikee mbehi taamb ŋ \w mbehi na iɗsiɗkohse\w* na ɓaaɓa teel, raaka ris ñuus, Mari Makdala kaɗta ruy-ruyaŋ Yeesu. Wa a ree, a hotta ne atoh fa rangee wa ɓakɗuuɗ. \v 2 Weɗi a nupoh ŋ Simong Piyeer na taalubeena yinoora, yi Yeesu keeñkohee, a woosa ɓa ne : « Ɓa kooɗohiɗ fiɗaafiŋ Heɗi ŋ ruy-ruya, te ɓoo inahɗi ɗiski ɓa ɗaaka ! » \p \v 3 Piyeer na taalubeena yinoora pulla ne ɓa kaɗ ruy-ruya. \v 4 Ɓa kanak jen, ɓa hunnda, ɓa nupeeɗa, waaye taalubeena yinoora uuppa gaaw Piyeer, a kocca ɗe ree. \v 5 A huusukka, a hotta uufa liwsee ŋ faaniŋ ɗe, waaye a aasɗi. \p \v 6 Simong Piyeer nikee ñaakɗeeɗa ɗe, a reesa, a aassa, a hotta uufa deguuɗ ŋ ɗisik. \v 7 A nammba hot wa wilɗassee ŋ hafa. Wa nikeeɗi na winoora, wa nikee lemuuɗ, wa deguusa kiik wa. \p \v 8 Taalubeena yinoora hannda nam aas ; a hotta, a kossa. \v 9 Fiis ci woyeen ne Yeesu joyiɗ hulit, waaye ɓa inheeɗaa paaɗ. \v 10 Taalubeeca kanak ca haadda. \s Mari Makdala hotiɗ Yeesu \p \v 11 Waam raak Mari ŋ hara, ŋ sero ruy-ruya, fuɗeeɗa, a huusukka, a markeeɗa ŋ ɗooƴa. \v 12 A hotta malaaka kanak ɓekkiɗ kulɓa yaanow, ɓoofiɗ ŋ ɗiska fiɗaafaŋ Yeesu degse, yinoora ɓooffa teemb ŋ ɗiska hafi nike, ya tas teemb ŋ kot ci. \v 13 Ɓa woosa ɗe ne : « Ɓitɓi, fu na fuɗe ye ? » A loffa ɓa ne : « Ɓa ɓayiɗ fiɗaafiŋ Heɗ to, te ŋ inahɗi ɗiski ɓa ɗaaka. » \p \v 14 Wa a woo ineem, a heelukka, a hotta Yeesu tufkiɗ ; waaye a inhiseeɗi ɗe. \v 15 Yeesu woosa ɗe ne : « Ɓitɓi, fu na fuɗe ye ? Fu na waake ya ɓa ? » Mari liiɓpa ne a pangkohiŋ nguuki ɓa nikoh, a loffa ne : « Kilifaani, nik ne a fu ɓay fiɗaafi ɗah, teeɓ po ɗiski fu ɗaaka, ŋ kaɗa ɓaya. » \p \v 16 Yeesu woosa ɗe ne : « Mari ! » Mari wiirukka, woosa ɗe ŋ peɗeem Yawuut ne : « \tl Rabbuuni\tl* ! » Wa tokis "jangɗohohi". \v 17 Yeesu woosa ɗe ne : « Kinaa so amb ndii laam ŋ rapɗi ŋ Baabi paaɗ. Waaye kaɗa ŋ ɓooɓiŋ ngo, fu woo ɓa ne mi yii rap ŋ ɗiskaŋ Baabiŋ ngo, yi nam nik Baabiŋ ɗu ; Koohiŋ ngo, yi nam nik Koohiŋ ɗu ! » \p \v 18 Ŋ ineem Mari Makdala kaɗta ŋ taalubeeca, a woosa ɓa ne : « Ŋ hotiɗ Heɗi ! » A woosa ɓa ina a woo ɗe jen. \s Taalubeeci hotiɗ Yeesu \p \v 19 Mbaɗi na niina, taalubeeca cohha ŋ kahan, ɓa rangukka nga sagu neƴƴoh kilifaacaŋ Yawuut ca. Ɗekka po Yeesu nikka ŋ leerooɓa, a woosa ɓa ne : « Nikaat ŋ jam ! » \v 20 A teeɓpa ɓa ɗiski a maangsee ŋ yaah ciŋ ɗe na hambuusiŋ ɗe. Ɓa summba lool ŋ hoti ɓa hot Heɗi. \p \v 21 Yeesu woyissa ɓa ne : « Jam nikaat na ɗu ! Findi Baabiŋ ngo woosoh ho, mi yii nam ɗu woosoh ɗaa. » \v 22 Ŋ finho woo keem a fuuɗissa nga ɓa, a woosa ɓa ne : « Rahsaat \w Fuuɗsi Hoolohngaani|lemma="Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh"\w* ! \v 23 Ɓi ɗu ɗaasan bakaaɗ ciŋ ɓa, ɓa hey ɗaasse. Ɓi ɗu ɗaasanɗi bakaaɗ ciŋ ɓa, ɓa ɗaassanɗi. » \s Yeesu na Tomaa \p \v 24 Waam raak Tomaa yi na woyse Siisi te a ɓaahha ŋ taalubeeci ndaŋkiyaah na kanak ci (12), a nikeeɗi na ɓa wa Yeesu hay nga ɓa. \v 25 Taalubeeci ɓinooɓi woyeeɗa ɗe ne : « Ɓoo hotiɗ Heɗi. » Waaye Tomaa loffa ɓa ne : « Feeh ŋ hotɗi daaƴohiiciŋ pontooci ŋ yaah ciŋ ɗe, ŋ ɓekɗi ndukniŋ ngo ŋ ɗiski pontooci daaƴsee te ŋ ɓekɗi yaahiŋ ngo ŋ hambuusiŋ ɗe ɗah, ŋ kosanɗi wa. » \p \v 26 Mbeha dokkissa, taalubeeci cohissa ŋ kahna, Tomaa nikee na ɓa. Buntaaca jen rangseen, ɗekka po Yeesu pulla, tufukka ŋ leerooɓa. A woosa ɓa ne : « Jam nikaat na ɗu ! » \v 27 A hannda woo Tomaa ne : « Ɓaya ndukniŋ ɗa ndii, fu marak yaah ciŋ ngo. Raɗsa yaahiŋ ɗa fu ɓeka ŋ hambuusiŋ ngo. Kana nikis kosaaɗi, kosa kotii. » \v 28 Tomaa loffa ɗe ne : « Heɗ to na Koohiŋ ngo ! » \v 29 Yeesu woosa ɗe ne : « Hoti fu hot to, weɗ tah ɗa kos ! Ɓa neɓɗiɗ, ɓi kos te ɓa hotɗi ! » \s Ini tah teerndii fiisu \p \v 30 Yeesu tumissiɗ ŋ fiki taalubeeciŋ ɗe firnde wiiriis laayiɗ waaye ca fiisuuɗi ŋ teerndii. \v 31 Firndeeci fiisu cii fiisu ne ɗu kos ne Yeesu a yi \w Mucɗohi Gapohse\w*, \w Kuɓkiŋ Kooh\w*, te koseem on ɗu kipes ŋ tiikiŋ ɗe. \c 21 \s Ɓi taalube hotiɗ Yeesu ŋ ɗiska ɓa seeɓe \p \v 1 Wa in ceem coot, Yeesu teeɓkissa jahran taalubeeciŋ ɗe, ŋ Cookmaŋ-Tiberiyad. A teeɓkoh ɓa an : \v 2 Simong Piyeer, na Tomaa yi na woyse Siisi, na Natanayel yi gen Kanaa ngaŋ Galile, na kuɓuuciŋ Sebede na taalube wiiriis kanak ɓeɗ nike. \v 3 Simong Piyeer woosa ɓa ne : « Maa kaɗ seeɓa. » Ɓa woosa ɗe ne : « Ɓoo hey hune na ɗa. » Ɓa kaɗta. Ɓa aassa gaal, waaye ŋ weka jen ɓa ambɗi ali in. \p \v 4 Na ɓaaɓa teel Yeesu tufukka ŋ sereendaŋ cookma waaye taalubeeci inahɗi ne a yi. \v 5 Yeesu woosa ne : « Ƴaaɓiŋ ngo, ɗu raakɗi kañam ki ɓo' min ambsoh na mbuuru e ? » Ɓa loffa ɗe ne « A'aa ! » \v 6 A woosa ɓa ne : « Njafaat mbaal ciŋ ɗu ŋ ɓaki ñaahmiŋ gaali, ɗu hey ambe ! » Wa ɓa njaf ca, ɓa minisɗi ca nook sagu cuurund ca laayiɗ ca ɓa ambe. \p \v 7 Taalubeeni Yeesu keeñkohee woosa Simong Piyeer ne : « A Heɗi ! » Wa Piyeer kerah ne a Heɗi, a tokka kulɓaakiŋ ɗe ŋ kinoh ki, raak ɗe ɓekukɗi in wiiriis ɗal kulɓaakeem, a faɗsukka ŋ masma. \v 8 Taalubeeca ɓinooɓa kaɗta teera na gaala, ɓa faseeɗa mbaala, raaka riifiɗ na cuurund. Ɓa useeɗi sereendaŋ cookma, wa joyee nik \w saangal\w* teemet. \p \v 9 Wa ɓa ruhus, ɓa hotta yongkaah, ca aañind kaɓɗasse, na cuurund ŋ joli na mbuuru. \v 10 Yeesu woosa ɓa ne : « Hayaat na cuurund, ŋ ci ɗu amb. » \v 11 Simong Piyeer aassa ŋ gaala, a nookka mbaala ŋ hara. Wa riiffa na cuurund yakak teemet na ndaŋkiyaah-yatuus na kaahay (153), te ina ca laayee jen, mbaala faarkeeɗi. \p \v 12 Yeesu woosa ɓa ne : « Hayaat ɗu malnduk. » Ali taalube kaañɗi ɗe meekis ne : « A fu ɓa ? » Ɓa inheen ne a Heɗi. \v 13 Yeesu reɓpa, a ɓayya mbuurnda, a eɗta ɓa, a nammba ɓa eɗ cuurnda. \p \v 14 Wii nikka waasi kaahayɗohi Yeesu teeɓuk taalubeeciŋ ɗe, ŋ finho hultiɗuukiŋ ɗe. \s Yeesu na Piyeer na taalubeena \p \v 15 Wa ɓa malnduk po ɓa ƴutta, Yeesu woosa Simong Piyeer ne : « Simong kuɓkiŋ Saaŋ\f + \fr 21:15 \fr*\fq Saaŋ \fq*\ft : Saaŋ yii, baab ɓi Simong Piyeer, a ɓaahɗi na Saaŋ yi fiis teerndii. Ɓa ɓaah tiik dong.\ft*\f*, fu keeñkohiɗ to keeñkohi uup wi ɓooɓii raak nga so e ? » Piyeer loffa ɗe ne : « Ee Heɗi, fu inhiɗ ne ŋ waaɗiɗ ɗa. » Yeesu woosa ɗe ne : « Taambkoha buul ciŋ mbaal ciŋ ngo. » \p \v 16 A kanakɗukissa a woosa ɗe ne : « Simong kuɓkiŋ Saaŋ, fu keeñkohiɗ to e ? » Piyeer loffa ɗe ne : « Ee Heɗi, fu inhiɗ ne ŋ waaɗiɗ ɗa. » Yeesu woosa ɗe ne : « Niiɗa mbaal ciŋ ngo. » \p \v 17 A kaahayɗukissa hooso an : « Simong kuɓkiŋ Saaŋ, fu waaɗiɗ to e ? » Piyeer soossa ŋ meeksohi kaahayɗoh an : « Fu waaɗiɗ to e ? » A loffa ɗe ne : « Heɗi, fu inhiɗ in nu nik, fu inhiɗ ne ŋ waaɗiɗ ɗa. » Yeesu woosa ɗe ne : « Taambkoha mbaal ciŋ ngo. » \p \v 18 A degga nga ne « Ñam na woyee ɗa wa te amba ne wa keeh, wi fu nik komaaki yaf tokootee ñooriŋ ɗa, fu kaɗeeɗa ɗiski neɓ ɗa ; waaye fu yaɓko ɗah, fu hey raɗse yaah\f + \fr 21:18 \fr*\fq raɗis yaah \fq*\ft : ŋ jamanoonaam, "raɗis yaah" nikee woyohaaɗ nga ɓa. Wa mineen tokis woo kii : "daaƴu ŋ kurwaa".\ft*\f* ciŋ ɗa, ɓo' wiiriis tokiɗ ɗa wa, a ɓay ɗa ɗiski fu waaɗɗi. » \v 19 Ŋ woo ceem, a teeɓohee findi Piyeer na hee kaanohe, na findi a yakɗohan Kooh nga. Yeesu ɓaatta nga ne : « Ñaakiɗ to. » \p \v 20 Piyeer guridda, a hotta taalubeeni Yeesu keeñkohee hayeeɗa ŋ finhooce, a taalubeeni hiiree ŋ Yeesu wa ɓa ñame, a meekissa ɗe yi eɗndohan ɗe. \v 21 Wa Piyeer hot ɗe, Piyeer woosa Yeesu ne : « Heɗi ! Moo ini kaɗ ŋ yii nak ? » \v 22 Yeesu woosa ne : « Nik ne ŋ waaɗiɗ ne a ris pes po mbaɗna ŋ hayissan ɗah, waas fu ye nga ? Fu, ñaakiɗ to rek ! » \p \v 23 Wa pasarkohha ŋ kosiɗ ca ne taalubeeneem kaananɗi. Te kat Yeesu woyeeɗi Piyeer ne a kaananɗi, a woyee ɗe inii : « Nik ne ŋ waaɗiɗ ne a ris pes po mbaɗna ŋ hayissan ɗah, waas fu ye nga ? » \p \v 24 Taalubeeneem a yi fiis in ceem, a seede'iɗ ca, te ɓoo inhiɗ ne seedeeniŋ ɗe keeh. \p \v 25 Yeesu haɓɗeen in wiiriis laayiɗ, ca fiisseen yino yino ɗah, ŋ liiɓiɗ ne teereeci hee fiisse heeɗi haɓe ŋ Adina.