\id EPH - Saafi-Saafi \ide UTF-8 \h Ɓi Efes \toc3 Efe \toc2 Ɓi Efes \toc1 Fiisi Pool kaɓɗoh ɓi Efes \mt Fiisi Pool kaɓɗoh ɓi Efes \is Rangsohaani \ip Pool ɓaahee ŋ Israayel ci, ŋ cuuɓiŋ Benyaamin.\x + \xt Ɓi Rom 11:1; Ɓi Filippi 3:5\xt*\x* A nikee \w \+tl Farisen\+tl*\w*.\x + \xt Tum ci 23:6; Ɓi Filippi 3:5\xt*\x* Ŋ finho \w Paantakot\w*, wi Janguuni camb ɓaatuk, a ɓaahee ŋ ɓi tolfiɗee kosiɗ ci.\x + \xt Tum ci 7:58–8:3\xt*\x* Waaye wa raakka mbeh, a cohha na Yeesu, a kossa\x + \xt Tum ci 9:1-30\xt*\x* po a nikka \w \+tl Apootar\+tl*\w* sah. Teerndiŋ "Tum ciŋ \tl Apootar\tl* ci" teeɓohiɗ pangkiŋ ɗe wi a nik \tl Apootar\tl* ini kooɗoh ŋ saar 13. \ip Wa Pool koc kaɗ Efes wa nikee ŋ reehɗohaaniŋ ɓaaɓiŋ ɗe yakki kanakɗoh,\x + \xt Tum ci 15:40–18:22\xt*\x* wa nikee kaɗ rohƴiɗ.\x + \xt Tum ci 18:19-21\xt*\x* Dokkissaŋ ɗe nga, wa nikee ŋ ɓaaɓaŋ ɗe yakka kaahayɗoh, a tumeen nga ini uup kiis kanak.\x + \xt Tum ci 19:1–20:1\xt*\x* Wa a wiirkee ŋ ɓaaɓeem, a lahha ŋ sero Efes, a raakee coh na yakak caŋ Janguucaŋ Efes.\x + \xt Tum ci 20:17-38\xt*\x* Wa degga ɓi kiis, a kaɗta \w Rom\w*\x + \xt Tum ci 27–28\xt*\x* findi ambuuɗi joy atte'u. Wa miniɗ nik ne ŋ jamanoonaam weɗ a fiisoh kaɓɗohii wuu kosiɗ ciŋ Efes, wa a naandsuku in neɓiɗ kerah ŋ ini kaɗ ŋ Janguucaŋ kur kaŋ ɓa. Wa namiɗ min nik ne kaɓɗohi a fiis ɓi Kolos na Filemoon, a woosoh ca ŋ jamanooneem.\x + \xt Ɓi Efes 6:21; Ɓi Kolos 4:7-9; Filemoon 1:10\xt*\x* \ip Pool fiis kaɓɗohi ne a ñaah ɓi Efes, a jangiɗ ɓa ŋ ini kaɗ ŋ kosi ɓa kos. \iot Fiisi Pool kaɓɗoh ɓi Efes kaɗtiɗoh an : \io1 - Pool kañɗiɗ ɓi Efes \ior 1:1-2\ior* \io1 - Pool corkiɗiɗ Kooh ŋ muci a tufkiɗ bala Adina fersan \ior 1:3-14\ior* \io1 - Pool kiimɗiɗ ɓi Efes Kooh \ior 1:15-19\ior* \io1 - Yaki \w Kiristaani|lemma="Kiristaa"\w* yak \ior 1:20-23\ior* \io1 - Baahohi \ior 2:1-10\ior* \io1 - Nik yino \ior 2:11-22\ior* \io1 - Pangkiŋ Pool : Teeɓoh ini Kooh ɗasɗe, te wi hotuk kotii \ior 3:1-13\ior* \io1 - Kiim Kooh ne ɓi Efes inah baahiɗ waaɗohi nik ŋ Kiristaani \ior 3:14-21\ior* \io1 - Kosiɗ ci mand na cir ciŋ faani te Kiristaani a yi hafi \ior 4:1-16\ior* \io1 - Jangɗoh wuu kipes ki asi \ior 4:17–5:20\ior* \io1 - Jangɗoh wuu kipes kiŋ kahan \ior 5:21–6:9\ior* \io1 - Ganaay ci Kooh eɗ kosiɗ ci \ior 6:10-20\ior* \io1 - Askohi \ior 6:21-24\ior* \c 1 \s Kañɗohi \p \v 1 Mi yii kañiɗ ɗu, ɗu ɓi \w ɓo'-Kooh ci\w* nik [ŋ Efes]. Mi yi Pool, \tl \+w Apootariŋ|lemma="apootar"\+w*\tl* \w Kiristaani|lemma="Kiristaa"\w* Yeesu ŋ ini Kooh waaɗ, mi yii fiis ɗu, ɗu ɓi hool wuu Kooh te ɗu carra oolku ŋ niki ɗu nik ŋ Yeesu Kiristaa. \v 2 Kooh Baabiŋ ɓoo baahohaat ɗu, a on ɗu jam ; Yeesu Kiristaa Heɗi baahohaat ɗu, a on ɗu jam ! \s Barke mitiɗ ŋ Kiristaani \b \q \v 3 Eey Kooh, \q yi nik Koohiŋ Heɗ ɓoo Yeesu Kiristaa, \q a nammba nik Baabiŋ ɗe, \q a yakɗaah ; \b \q ŋ niki ɓoo nik ŋ Kiristaani, \q a barke'ɗiɗ ɓoo ŋ \w Fuuɗsi Hoolohngaani|lemma="Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh"\w*, \q barke nu nik ŋ ɗafki. \b \q \v 4 Ŋ Kiristaani, Kooh taniɗ ɓoo \q bala Adina camban, \q ne ɓoo hool wuu ce \q te ɓoo raakuu sikka ŋ fikiice. \b \q Ŋ waaɗohiŋ ɗe, \q \v 5 a ambeen ne \q a hey ɓoo tume kuɓuuciŋ ɗe \q taamboh ŋ Yeesu Kiristaa. \b \q Ineem weɗ a waaɗ ŋ baah kiŋ ɗe, \q \v 6 ne ɓoo ƴeek \q yaki baahohi a baahoh ɓoo yak, \q wi a on ɓoo \q ŋ niki ɓoo nik ŋ Kiristaani, \q yi a waaɗ. \b \q \v 7 Ŋ aami a aam ñif miŋ ɗe, \q a pulɗohiɗ ɓoo ŋ baahaaɗi, \q ɓoo ɗaasuuɗ bakaaɗ ci. \q Weɗ yakkiŋ baahohiŋ Kooh, \q \v 8 a eɗta ɓoo nga laayiɗ, \q wa hunnda \q na liiɓohaaɗ moɗiɗ nu nik \q na kiñaañ nu nik. \b \q \v 9 A inhiɗiɗ ɓoo \q ini ɗasɗukiɗiŋ ini a waaɗee tum. \q A tufkiɗeen \q ŋ baah kiŋ ɗe ne, \q a heya tume taamboh ŋ Kiristaani. \b \q \v 10 Ineem, \q a hey wa tume ŋ jamanoonaŋ wa, \q weɗ ne a ambsoh \q in ci nik ŋ Eel ci na kehƴi jen, \q a deg Kiristaani ŋ hafiŋ ca. \b \q \v 11 Ɓaatta nga, \q ŋ niki ɓoo nik nga ɗe, \q ɓoo rahsiɗ ɓakiŋ ɓoo ŋ gapohi, \q laam, \q Kooh taniɗ ɓoo maañ, \q wa nikee ini a tufkiɗee tum \q sagu ne a waaɗee wa waaɗ. \q Te in nu Kooh tufuk tum ɗah, \q a tuma findi a waaɗoha. \b \q \v 12 Ɓoo ƴeekaat yaki a yak, \q ɓoo, \q ɓi koc ooluk Kiristaani. \q \v 13 Ɗu, \q wa ɗu kerah woo kiŋ keeh ki, \q \w Yegɗohiŋ Muciŋ|lemma="Yegɗohiŋ Muci"\w* ɗu, \q ɗu nameen ɗe kos, \q te ŋ niki ɗu nik nga ɗe, \q Kooh eɗiɗ ɗu \q Fuuɗsi Hoolohngaani gapohse \q ne a nik ñaasi teeɓoh ne \q ɗu wuu ce. \b \q \v 14 Fuuɗsi Hoolohngaani \q a yi firnde \q ne in ci Kooh gap cuuɓiŋ ɗe, \q ɓoo hey ca rahse. \q Ɓoo hey ca rahse \q mbeha ɓoo pulɗassan ŋ miskiɗ. \q Kon, ɓoo ƴeekaat yaki a yak. \b \s Pool kiimɗiɗ ɓi Efes Kooh \p \v 15 Ineem weɗ tah po, wa ŋ kerah poyi kosi ɗu kos Yeesu Heɗi na waaɗi ɗu waaɗ ɓo'-Kooh ci jen, \v 16 ŋ gen corkiɗ Kooh ŋ ini kaɗ nga ɗu. Ŋ ɓaahndohee ɗu ŋ kiim ci mi na kiimee ɗe. \v 17 Ini mi na kiimɗee ɗu, weɗ ne Koohiŋ Heɗ ɓoo Yeesu Kiristaa, Baabi raak kiyak ki, on ɗu Fuuɗsi Hoolohngaani yi onan ɗu liiɓohaaɗ moɗiɗ te a teeɓ ɗu ya ɓa Kooh po ɗu inah ɗe keeh-keeh. \p \v 18 A ñiinɗaat has ciŋ ɗu na keeñ ciŋ ɗu, ne ɗu inah yaakaari a on ɗu wa a ɓeeɗuk ɗu, ɗu nam inah findi gapohiŋ ɗe yakoh ŋ ɓo'-Kooh ci \v 19 na findi hatiliŋ ɗe yakoh ŋ ɗooƴ ɓa, maanaam ŋ ɗooƴ ɓoo ɓi kos. Weɗ hatili yakohngaani \v 20 Kooh hultiɗoh Kiristaani, weɗ hatili a nam ɗe ɓoofɗoh ŋ yaah ñaahmiŋ ɗe, ŋ ɗafka. \p \v 21 Kiristaani ɓoofɗuuɗ ŋ ɗafuk ki'adug nu nik, ŋ ɗafuk kikilifa nu nik, ŋ min-min nu nik, ŋ hatil nu nik na in nu raak tiik ɗah, ngaŋ adinaanii dong haa, waaye na adinaani na haye. \v 22 Kooh on Kiristaani ne a adgoh in ci jen, a degga ɗe ŋ ɗafuk in ci jen, a onnda Janguuni ɗe, ne a nik hafiŋ Janguuni. \v 23 Janguuni weɗ faaniŋ Kiristaani ; ŋ ɗooƴ Janguuni, a yii nga keeh-keeh, te a yi mitiɗ in ci jen. \c 2 \s E baahoh na tahe ɓo' mucɗu \p \v 1 Ini kaɗ nga ɗu, ɗu nikee kaaniɗ sagu ɗal ciŋ ɗu na bakaaɗ ciŋ ɗu. \v 2 Ɗu taambɗee pesohaaɗiŋ adinaanii, ɗu taambɗee Seytaani yi adgoh feruuɗ ci baahaaɗiici raak hatil ŋ harmban kehƴi na Eel ci, a yi na tumɗukohe ɓi sang Kooh. \v 3 Ɓoo jen, ɓoo ɓaahee ŋ ɓi sang Kooh, ɓoo pesohee taambiɗ kiñin ciŋ ɓoo ɗeɓgaan, ɓoo meeɗ tum ini faan ciŋ ɓoo na liiɓ ciŋ ɓoo waaɗ, te findi ɓoo nikohee, ɓoo sekɗohsee ayrukiŋ Kooh findi ɓinooɓi. \p \v 4 Waaye Kooh laayiɗ yirmoh, te waaɗi keeh-keehi a waaɗ ɓoo, tahiɗ po, \v 5 ali ɓoo nikee kaaniɗ sagu ɗal ci sah, a ambsohiɗ ɓoo na \w Kiristaani|lemma="Kiristaa"\w*, a onnda ɓoo kipes ; inhaat ne a baahoh tah ɗu mucɗu. \v 6 Ŋ niki ɓoo nik ŋ Kiristaani Yeesu, a hultiɗiɗ ɓoo na Kiristaani, a ɓoofiɗta ɓoo na ɗe ŋ Eel ci. \v 7 Ineem na teeɓohe baahohiŋ ɗe laayohngaani ŋ jamanooci na haye, taamboh ŋ baahi a baah nga ɓoo ŋ ini Kiristaani Yeesu tum. \p \v 8 A baahoh tah ɗu mucɗu, taamboh ŋ kos. Ineem pulohɗi nga ɗu, wa onohiŋ Kooh ; \v 9 tumohaaɗ ci tahɗi, ne ali ɓo' yaksiɗkuu nga. \v 10 Laam ɓoo haɓɗuuɗ ciŋ Kooh, a feris ɓoo ŋ Kiristaani Yeesu, ne ɓoo tum in ci baahiɗ ci a kooɗkiɗ ɓoo po ƴutta, ne ɓoo pesoh ca. \s Nik yino ngaŋ Kiristaani \p \v 11 Ɗu nikeeɗi Yawuut ngaŋ ñif. Ɓi na woye haf ɓa \w nguɗkiɗ|lemma="nguɗuk"\w* ci te ɓa nguɗuk ŋ faan - e yaah ɓo' nguɗ ɓa - ɓa woyeeɗa ɗu nguɗkaaɗiici. Ŋ ineem, naandsukaat inii : \v 12 Ɗu raakeeɗi Kiristaani ŋ jamanoonaam, ɗu ɓaaheeɗi ŋ cuuɓiŋ Israayel na ambtiɗoh ciŋ Kooh na ɓa, na gapohi ca puloh. Ɗu nikee ŋ Adina, ɗu raakeeɗi yaakaar, ɗu raakeeɗi Kooh. \v 13 Waaye kotii, ŋ niki ɗu nik ŋ Kiristaani Yeesu, ɗu ɓi use, ɗu reɓiɗ, taamboh ŋ ñif miŋ ɗe. \p \v 14 Laam a Kiristaani ŋ haf ce jamiŋ ɓoo, a yi ambsoh Yawuut na nikaaɗi Yawuut, a tummba ɓa yino ; wa a eɗoh faaniŋ ɗe, a sannja ɗingi saɓsohee ɓa, maanaam sangtiɗoh. \v 15 A ɓarngiɗta nakoh ciŋ \w waasiŋ|lemma="waasiŋ Musaa"\w* \w Musaa\w* na tumaah ciŋ wa, ne a tum Yawuut na nikaaɗi Yawuut yino, a feris ɓa ɓo' as ŋ niki ɓa nik nga ɗe ; a tufkiɗoh jam ɗaa. \v 16 Ini a waaɗee tum, weɗ ne kanak ci nik yino, a tummba po ɓa kerhiɗohha na Kooh, te taamboh ŋ kurwaani, a appa sangtiɗohi nikee ŋ harmban ɓa. \v 17 A hayya woye yegɗoh baahiɗ, jam wuu ɗu, ɗu ɓi use, na jam wuu ɓi reɓe\f + \fr 2:17 \fr*\ft Marka teerndiŋ \ft*\xt Esayi 57:19\xt*.\f*. \v 18 Taamboh nga ɗe, ɓoo miniɗ reɓ Baabi, ɓii na ɓum ngaŋ Fuuɗis yino, \w Fuuɗsi Hoolohngaani|lemma="Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh"\w*. \p \v 19 Ŋ ineem, ɗu nikisɗi hanhe wala ɓooɓi genohaah ; waaye ɗu gentoh ciŋ \w ɓo'-Kooh ci\w*, ɗu ɓaah ŋ ɓi gen na Kooh kotii. \v 20 Ɗu taɓahu ŋ \tl fondamaani\tl*, maanaam \w \+tl Apootar\+tl*\w* ci na woosuuɗ ci, te Kiristaani Yeesu ŋ haf ce nikka atoh fi amb taɓahi. \v 21 A yi amb taɓahi jen, po ɓak ci jen taɓahsee moɗoɗ, wa ɓaatee yak po wa nik kahan Kooh, hoolɗuuɗ taamboh ŋ Heɗi. \v 22 Ŋ niki ɗu nik nga ɗe, ɗu na name taɓahu ne ɗu hun na kosiɗ ci jen, ɗu nik genoha, wi Kooh genohan taamboh ŋ Fuuɗsi Hoolohngaani. \c 3 \s Pangki Pool naku \p \v 1 Ineem weɗ tah, mi Pool, mi yi ambu ŋ kaso sagu pangki ŋ pangkiɗ \w Kiristaani|lemma="Kiristaa"\w* Yeesu wuu ɗu ɓi nikɗi Yawuut... \p \v 2 A', ɗu kerhiɗ pangki Kooh deg go de' ! Pangki a deg go wuu ɗu, ŋ baahohiŋ ɗe. \v 3 Kooh ŋ haf ce, a inhiɗiɗ to ini ɗasɗukiɗi a tufuk tum maañiɗ, te ŋ fiissa ɗu wa ŋ rohƴiɗ. \v 4 Ɗu janga ɗah, ɗu hey hote inhi ŋ inah ini ɗasɗukiɗeem, ŋ ini kaɗ ŋ Kiristaani. \v 5 Kooh teeɓɗi ɓooɓi ɗeɓgaan wa findi a teeɓoha woti-woti \w \+tl Apootar\+tl*\w* ci na woosuuɗ ci a hooliɗ wuu ce, taamboh ŋ \w Fuuɗsi Hoolohngaani|lemma="Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh"\w*. \p \v 6 Ini ɗasɗukiɗeem weɗ ne, ŋ niki ɓa nik ŋ Kiristaani Yeesu, taamboh ŋ \w Yegɗohiŋ Muci\w*, ɓi nikɗi Yawuut ɓaah lamaahi na Yawuut ci, ɓa ɓaah ŋ faaniŋ Kiristaani, maanaam Janguuni te ɓa namiɗ raak ɓak ŋ gapohi. \p \v 7 Yegɗoheem weɗ mi na pangkiɗe kotii ; weɗ ini Kooh baahoh ho, a tummbaa na hatiliŋ ɗe. \v 8 A ñam uup ƴissuut ŋ \w ɓo'-Kooh ci\w* jen, moona Kooh baahohiɗ to ne ŋ yegiɗ ɓi nikɗi Yawuut in ci baahiɗ ciŋ Kiristaani ɓo' minɗi kind. \v 9 Kooh namiɗ to baahoh ne ŋ ñiiniɗ wuu ɓooɓi [jen], findi a na tiindɗohe ini a tufuk tum. Kooh yi fer in ci jen, a yi ɗasɗee ineem ŋ ɗooƴ ce ŋ jamanooci coot jen. \p \v 10 In ceem ñiinɗuuɗ kotii ne, heɗ hatil ci nik ŋ ɗafki, ci raak kikilifa na min-min, inah findi liiɓohaaɗiŋ Kooh moɗoh ŋ ɓak ciŋ wa jen taamboh ŋ Janguuni. \p \v 11 Ineem jen hun na ini Kooh tufkiɗee bala jamanooci coot jen. A tufkeen ne a heya tume, te a tumiɗa kotii, taamboh ŋ Kiristaani Yeesu, Heɗ ɓoo. \v 12 Ŋ niki ɓoo nik nga ɗe, ɓoo oolkiɗ Kooh po ɓoo miniɗ ɗe reɓ supkaaɗi, taamboh ŋ kosi ɓoo kos Kiristaani. \v 13 Kon, kinaat faɗsuk, ali nik ne ŋ raakiɗ miskiɗ ŋ pangkiŋ ngo wuu ɗu sah, ambaat ne wa wuu yakɗiŋ ɗu. \s Inah waaɗohiŋ Kiristaani \p \v 14 Ineem weɗ tah, mi yii ƴekiɗ Baabi, \v 15 yi cuuɓ ciŋ Eel ci na kehƴi jen kooɗoh tiik ciŋ ca. \v 16 Mi yii kiim ɗe ne a on ɗu ŋ findi yakkiŋ ɗe hend, ɗu ndeng na hatil ŋ ɗooƴ ɗu, taamboh ŋ \w Fuuɗsiŋ ɗe|lemma="Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh"\w*. \v 17 Mi yii kiim ne Kiristaani gen ŋ keeñ ciŋ ɗu taamboh ŋ kos. Ɗu deƴuk te ɗu ndeng ŋ waaɗoh, \v 18 po ɗu ambsukoh na ɓo'-Kooh ci jen, ɗu min inah findi waaɗohiŋ Kiristaani angoh, wa hutta, wa ɗafukka te wa nooɗta. \v 19 Ee, ɗu min inah waaɗi a waaɗ ɓoo, ineem weɗ uup ki'inah nu nik, te ɗu hey riife jameet na Kooh haf ce. \p \v 20 Kooh, ŋ hatiliŋ ɗe, na pangke ŋ ɗooƴ ɓoo, te a miniɗ tum ini uup fuuf ini ɓoo na kiime wala liiɓe. \v 21 A yakɗaah ŋ Janguuni, a nam yakɗaah ŋ Kiristaani Yeesu ŋ gomal nu gomal, wa gen po faw ! Amiin ! \c 4 \s Kosiɗ ci, ɓeɗ faaniŋ Kiristaani \p \v 1 Kon ineem weɗ tah, mi yi taƴu ŋ kaso sagu Heɗi, mi yii ñaah ɗu keeh-keeh, ne ɗu pes pes huniɗ na ɓeeɗki ɗu ɓeeɗku, \v 2 ɗu gen eɗfiɗ, ɗu nik ɓo' soosiɗ, ɗu min muñ ɗu seke, yaa nu nga ɗu ɗah teyɗukaat morom ce ŋ waaɗoh. \v 3 Te ɗu ndengɗuk ɗu amb baahiɗ niki ɗu nik yino, wi \w Fuuɗsi Hoolohngaani|lemma="Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh"\w* eɗ ɗu, taamboh ŋ jami ambsoh ɗu. \p \v 4 A faan yino dong raak, wa nikka kosiɗ ci, a Fuuɗis yino dong raak ; wa yaakaar yino dong nam raak, te yaakaareem, Kooh ɓeeɗuk ɗu ne ɗu rahasa. \v 5 A Heɗ yino dong raak na kos yino na ɓoktuk yino. \v 6 A Kooh yino dong nam raak, Baabiŋ ɓooɓi jen, yi na nguurke ŋ ɓooɓi jen, a yi na pangke taamboh ŋ ɓooɓi jen te a yi nik ŋ ɓooɓi jen. \p \v 7 Waaye yaa nu nga ɓoo ɗah, na onohi Kooh baahoh ɗe findi \w Kiristaani|lemma="Kiristaa"\w* ɓeesɗoh ɗe wa. \v 8 Ineem weɗ Fiis ci woo an : \q « A rapiɗ ŋ ɗafka ɗafka, \q a ɓayndohha feruuɗ ci a deg yaah \q te raakka in ci a on ɓo' ci. »\x + \xo 4:8 \xo*\xt Sabuur 68:18\xt*\x* \m \v 9 "A rapiɗ" wa tokis ye ? Wa joy tokis ne a ruhseen po ŋ kehƴi haa e ? \v 10 Yi ruhus, a yi nam rap ŋ ɗafuk Eel ci jen, ne a riif adinaani jen. \p \v 11 Ŋ ineem, a onnda ɓum, ɓa nikka \w \+tl Apootar\+tl*\w*, ɓum, a onnda ɓa ne Kooh woyee taamboh nga ɓa, ɓum, a onnda ɓa ne ɓa yegɗohee \w Yegɗohiŋ Muci\w*, ɓum, a onnda ɓa ne ɓa niiɗee ɓooɓiŋ Janguuni, ɓum, a onnda ɓa ne ɓa min jangɗoh. \v 12 A oniɗ ɓooɓeem ne ɓa ɓaatɗoh ɓooɓiŋ Kooh po ɓeem min pangkiɗ Kooh baahiɗ, ne faaniŋ Kiristaani min kaɗ fiki. \p \v 13 Ŋ ineem, ɓoo jen ɓoo hey kaɗe po ɓoo nik yino, ɓoo ɓaah kos te ɓoo ɓaah inah \w Kuɓkiŋ Kooh\w*, ɓoo hey kaɗe po ɓoo nik yakak jameet, ɓoo hend na Kiristaani ŋ miti a mit. \v 14 Ɓoo nikissanɗi komaaki, ɓoo ñaañohsee na jangɗoh nu nik findi gaali ginaah ci na puuɗsi na giyaange ; ɓoo faɗanɗi ɓooɓi ɓa taambohee ŋ herñiŋ ɓa, ɓa nookee ɓoo ŋ ini nikɗi keeh. \p \v 15 Ɓoo pesohee keeh te wa hun na waaɗoh ɗah, ɓoo hey hooɗe ŋ in ci jen, kaɗee ŋ Kiristaani, yi hafi. \v 16 Te wa taamboh nga ɗe, faani jen findi wa hend, hunnda ambsukohha. Pok ciŋ wa jen ceɗ ɓekɗukoh, tummbaa faan yino, te cir nu nik na tume pangkiŋ wa, faani hooɗe, kaɗee fiki taamboh ŋ waaɗoh. \s Kipes as ŋ Kiristaani \p \v 17 Inii weɗ mi na woyee ɗu, mi yii deng ɗu wa ŋ tiikiŋ Heɗi, weɗ ne : Ɗu joyisɗi pes findi kosaaɗiici, ɓa na ñaakɗe liiɓ ci raakɗi haf, raakɗi kose. \v 18 Ɓa ñaañ ñaañ ñuusiɗ te ɓa raakɗi ali ɓak ŋ kipes ki Kooh na onohe, sagu inhaaɗiiki nik nga ɓa te wa puloh ŋ ndengi keeñ ciŋ ɓa ndeng. \v 19 Ɓa waaskiɗ kaci, ɓa ɓekiɗ haf ɓa ŋ cakaay ne ɓa tumee in hoolaaɗi nu nik po ɓa uupiɗ nga. \p \v 20 Waaye ɗu, ineem weɗ ɗu jang ŋ ini kaɗ ŋ Kiristaani haa ! \v 21 Ŋ inhiɗ ne ɗu kerhiɗ tiikiŋ ɗe, te ɗu jangɗuuɗ keeh ki nik nga ɗe. \v 22 Mbaa, ŋ ini kaɗ ŋ mandohaaɗiŋ ɗu ɗeɓgaan, saɓsukohaat na kiɓo' kiŋ ɗu maañiɗa, wa na taambɗe kiñin kiŋ wa, wa ñaañohee ɗa po wa ɓek ɗa ŋ sooƴ. \v 23 Faɗaat Fuuɗsi Hoolohngaani a tum ɗu ɓo' as ŋ liiɓohaaɗ ciŋ ɗu. \v 24 Te ɗu ɓekuk kiɓo' as, wi feru ŋ findi Kooh waaɗoh taamboh ŋ hool wuu Kooh na yurah, ci puloh ŋ keeh. \p \v 25 Saɓsukohaat na lee, te yaa nu nga ɗah woyee morom ce keeh ; laam, ɓoo jen ɓoo cir, te ɓoo nikka faan yino. \p \v 26 Ɗu ayruk ɗah, kinaat bakaaɗ ; nohi kinaat muyoh ayrukiŋ ɗu ; \v 27 kinaat on Seytaani waas. \p \v 28 Yi nikee rokoh, kinaat rokis ; a ɗaɓañɗukaat ŋ panguk panguk yurhiɗ na yaah ciŋ ɗe, ne a min raak ini a onan yi raakɗi. \p \v 29 Ali woo moɗaaɗi kinaat puloh ŋ nguɓ ciŋ ɗu, waaye ɓo' raak woyaah moɗiɗ ɗah, a woyaat woo ki ɓaatɗohan ɓooɓi ne ɓa kaɗ fiki ŋ in ci ɓa etoh, ne wa baahoh ɓi na sikɗukee ɗe. \p \v 30 Kinaat ɓek Fuuɗsi Hoolohngaaniŋ Kooh tiis, Fuuɗsi fu inah ne a yi Kooh eɗ ɗu ne a nik ñaasi teeɓoh ne ɗu wuu ce. Ñaaseem weɗ na name teeɓoh ne mbehi Kooh saɓsohan ɗu jameet na baahaaɗi, wa hey haye. \p \v 31 Kinaat ɗaak aay-keeñ, kinaat nik ɓo' neɓaaɗi'iɗ, usaat ayruk na ɗuuɗ na ɓasoh, na añaand nu nik. \p \v 32 Baahaat ŋ harmban ɗu, ɗu keeñtiɗkohe ; ɗaastiɗohaat findi Kooh ɗaasoh ɗu ŋ niki ɗu nik ŋ Kiristaani. \c 5 \p \v 1 Kon nikaat ɓooɓi na altiɗkohe Kooh, findi kuɓuuciŋ ɗe a keeñkoh, \v 2 te pesaat ŋ waaɗoh, findi \w Kiristaani|lemma="Kiristaa"\w* waaɗoh ɓoo, po a eɗohha haf ce wuu ɓoo, wa nikka findi seeƴuk eeñiɗ ngaŋ Kooh. \p \v 3 Faankoh sangohuuɗ na hoolaaɗi nu wa min nik ɗah wala waaɗ kopor, ca kinaat sah kerhu nga ɗu, findi wa joy nikoh ŋ \w ɓo'-Kooh ci\w*. \v 4 Woo moɗaaɗi kinaat kerhu nga ɗu wala woo naandoha, wala woo añndoh baahaaɗi, in ceem moɗɗi ; waaye woo ciŋ ɗu nikaat corkiɗoha Kooh. \v 5 Inhaat baahiɗ ne, ali ɓo' ŋ ɓi na faankohe faankoh sangohuuɗ wala hoolaaɗiici wala waaɗiɗ kopor ci - maanaam ñaamkoh kooh nikaaɗi - ali ɓo' nga ɓa heyɗi ɓaahe ŋ Nguuriŋ Kiristaani na Kooh. \s Nikaat ŋ siñaari \p \v 6 Ali ɓo' kinaat ɗu ñaañoh na woo raakaaɗi ; laam ineem weɗ na tahe po ayrukiŋ Kooh keenee ŋ sangiɗ ciŋ ɗe. \v 7 Kon kinaat ɓaah ŋ in ci ɓa na haɓɗe. \v 8 Ɗeɓgaan ɗu nikee kuɓu ñuus, waaye kotii, ɗu siñaar ŋ niki ɗu nik ŋ Heɗi. Kon pesaat findi kuɓu siñaar. \v 9 Siñaari na rime nga ɗu in baahiɗ nu nik na yurhiɗ na keeh. \v 10 Jeemaat inhisoh ini neɓ Heɗi ; \v 11 kinaat ɓaah ŋ tumohaaɗ ciŋ ñuusi, ca onɗi ɓo' ali in, ɗu kay, teeɓohaat ca teeɓoh. \v 12 In ci ɓa na tume ŋ ɗasɗuk, wa kaci ne ca woysee sah. \v 13 Waaye in nu teeɓohu ɗah, wa hotuk baahiɗ ŋ siñaar, \v 14 laam e siñaari na teeɓohe in ci jen. Weɗ tah wa fiisuuɗ ne : \q « Yunka, fu yi na neehe, \q hulta, \q Kiristaani hey ɗa siñaarɗe. » \m \v 15 Kon markaat baahiɗ ŋ findi ɗu na pesohe ; kinaat nik ɓo' naandiɗ, nikaat ɓo' raakiɗ liiɓohaaɗ moɗiɗ. \v 16 Tondkaat ŋ jamanooni Kooh on ɗu ne ɗu haɓiɗ in ci ɗu min, laam jamanooni woti baahɗi. \v 17 Kinaat nik ɓo' naandiɗ, jeemaat inhisoh ini Heɗi waaɗ. \v 18 Kinaat laar ŋ sangara, wa na ɓekohe ŋ mbalay, ɗu kay, riifaat na \w Fuuɗsi Hoolohngaani|lemma="Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh"\w*, \v 19 ɗu woyee ŋ harmban ɗu na ƴeek ciŋ Sabuur na ƴeek corkiɗoha Kooh, na ƴeek ci puloh ŋ Fuuɗsi Hoolohngaani jen ; ƴeekaat ɗu yakɗee Heɗi na keeñ ciŋ ɗu jen. \v 20 Genaat corkiɗ Kooh Baabi ŋ in nu nik, taamboh ŋ tiikiŋ Heɗ ɓoo Yeesu Kiristaa. \s Ƴaar na ɓitiice \p \v 21 Yaa nu nga ɗu ɗah teyɗukɗaat morom ce sagu nupi ɗu nup Kiristaani. \v 22 Ɓitiɓ ci, teyɗukɗaat ƴaar ciŋ ɗu, findi ɗu teyɗukɗoh Heɗi. \v 23 Laam ƴaar a yi yilif ɓitiice, findi Kiristaani yilfoh ɓi Janguuni, ɓeɗ ɓi faaniŋ ɗe te a nikka Mucɗohiŋ ɓa. \v 24 Kon, findi Janguuni teyɗukɗoh Kiristaani, ɓitiɓ ci joy teyɗukɗoh ƴaar ciŋ ɓa ɗaa, ŋ in nu nik. \p \v 25 Ƴaar ci, waaɗaat ɓitiɓ ciŋ ɗu, findi Kiristaani waaɗoh Janguuni na findi a eɗoh haf ce wuu Janguuni, \v 26 ne a tuma wuu Kooh taamboh ŋ hoolɗi a hooliɗa ŋ ɓooki a ɓooka na masuɓ na Woo ki. \v 27 Weɗ a tum ne a ɓay Janguuni ŋ fikiice findi ɓitiice, a hota, na moɗkiŋ wa, raakaaɗi didim, wa ñugurɗukohuu, wa raakuu ali in mand ɗaa, wa hool fec, te wa raakuu ali sikka. \v 28 Ƴaar ci joy waaɗoh ɓitiɓ ciŋ ɓa ɗaa, findi ɓa waaɗoh faan ciŋ ɓa haf ɓa. Yaa nu waaɗ ɓitiice ɗah, a waaɗ haf ce. \p \v 29 Laam ali ɓo' moosɗi sangoh faaniŋ ɗe haf ce ; a na pesɗee wa pesiɗ, a taambkohee wa, findi Kiristaani na tume na Janguuni, \v 30 weɗ faaniŋ ɗe, te ɓoo jen cir nga. \p \v 31 Fiis ci woo ne : « Weɗ tah ƴaar hey saɓsukohe na paamu, na ndaamu, a ŋoɗ ŋ ɓitiice, jaar ɓa kanak ɓa nik faan yino. »\x + \xo 5:31 \xo*\xt Camba 2:24\xt*\x* \v 32 Woo keem, wa in nooɗiɗ nik nga ; ñam woo ne ineem na woye ŋ ini kaɗ ŋ Kiristaani na Janguuni. \v 33 Ini wir te wa woorra, weɗ ne yaa nu nga ɗu waaɗaat ɓitiice findi a waaɗoh haf ce, te ɓitiɓ eɗ ƴaar ce cir. \c 6 \s Harmban kuɓu na ɓi rim ɗe \p \v 1 Ɗu ɓi komaakci, kerhiɗaat yaay ciŋ ɗu na baab ciŋ ɗu findi Heɗi waaɗoha, ineem weɗ waas. \v 2 Fiis ci woo ne : « Eɗa yaay ɗu na baab ɗu cir. » - weɗ nakohi koc wi hun na gapoh - \v 3 an : « Wa hey baahe nga ɗa te fu raak kipes hutiɗ ŋ kehƴi. »\x + \xo 6:3 \xo*\xt Pula 20:12; Rohƴiɗi 5:16\xt*\x* \p \v 4 Ɗu ɓi baab ci, kinaat ayrukiɗ kuɓuuciŋ ɗu, koɗaat ɓa, ɗu deg ɓa ŋ waas te ɗu deng ɓa findi Heɗi waaɗoha. \s Harmban ñaam na heɗ ce \p \v 5 Ɗu ɓi \w ñaam\w* ci, kerhiɗaat heɗ ciŋ ɗu ŋ adinaanii, wa hun na neƴƴoh na eɗ cir, tumaata na keeñ hooliɗ po haa ɗu na pangkiɗe \w Kiristaani|lemma="Kiristaa"\w* ; \v 6 wa kinaat nik ŋ has ciŋ ɓa dong, po haa ɗu na waake ini neɓ ɓa, te ɓa ɓo' dong, waaye wa nikaat findi ñaam ciŋ Kiristaani, ɓi na tume ini Kooh waaɗ na keeñ ciŋ ɓa. \v 7 Pangkiɗaat ɓa na keeñ soosiɗ, findi ɓoyi na pangkiɗe Heɗi waaye findi ɓoyi na pangkiɗe ɓo' haa. \v 8 Inhaat ne yaa nu nga ɗu ɗah, a nik ñaam wala a nikɗi ñaam, in baahiɗ nu a tum ɗah, Heɗi hey ɗe wa dokne. \p \v 9 Ɗu ɓi heɗ ñaam ci, tumohaat ɗaa na ñaam ciŋ ɗu ; faɗaat ɓa gapuk tum miskiɗ, te ɗu inah ne e ɗu ɓaah Heɗ yino, a yi ŋ Eel ci te a na talsoheeɗi ɓo'. \s Ganaay ci Kooh eɗoh \p \v 10 Ini tas weɗ ne, raakaat hatil ŋ Heɗi, ŋ hatiliŋ ɗe laayohngaani. \v 11 Ɓayaat ganaay ci Kooh eɗoh jen, ne ɗu min yurhiɗkoh tumohaaɗ ciŋ Seytaani. \v 12 Laam ɓoo hiñohɗi na heɗ faan na ñif, waaye ɓoo na hiñohe na heɗ hatil ci nik ŋ ɗafki, ci raak kikilifa na min-min na doole ŋ adinaani ñuusiɗii, ɓoo na hiñohe na feruuɗ ci baahaaɗiici minɗi hotu jen. \v 13 Ineem weɗ tah, ɓayaat ganaay ci Kooh eɗoh jen ; ŋ ineem, mbeh baahaaɗi hay ɗah, ɗu min hiñoh baahaaɗiineem te ɗu tum ini ɗu joy tum jen po ƴut ɗah, ɗu ris tufkiɗ jing. \p \v 14 Kon, tufkaat jing ; tokohaat kinoh ciŋ ɗu keeh ki, kiyurah nik kulɓa niiɗoha fisaaciŋ ɗu. \v 15 Ñafaɗ ciŋ ɗu nikaat sawar kaɗ yegɗoha \w Yegɗohiŋ Muci\w* na onohe jam. \v 16 Ŋ in ceem jen, ɓaataat kos nga, wa nik ɗipkoha ɓis, ne ɗu min ƴim ɓis ci kaɓɗuuɗ ci Seytaani na weesee ɗu jen. \v 17 Teyaat kongi, weɗ muci, ɗu nam ɓay ndangiŋ \w Fuuɗsi Hoolohngaani|lemma="Fuuɗsi Hoolohngaani, Fuuɗsiŋ Kooh"\w*, wi nik woo kiŋ Kooh. \v 18 Ŋ in ceem jen, genaat kiim Kooh, kiimaat ɗe ne a ɓaatɗoh ɗu. Ŋ in nu wa min nik ɗah, kiimaat Kooh, taamboh ŋ Fuuɗsi Hoolohngaani te ɗu neehuu ; ŋoɗaat nga, ɗu kiimɗee \w ɓo'-Kooh ci\w* jen. \v 19 Namaat to kiimiɗ Kooh, ne ŋ rangis nguɓ, ŋ woyee na ɓooɓi ɗah, ŋ rahas woo ci ŋ etoh inhiɗohaa ɓa Yegɗohiŋ Muci, wi nik kumpa nga ɓa, te ŋ neƴƴohuu nga. \v 20 Yegɗohiŋ Muci weem, weɗ tah ho nikiɗ Heɗi ndii ŋ kasooni. Kiimɗaat to Kooh ne ŋ woo na ooluk findi ŋ joy woyoh. \s Askohi \p \v 21 Tisikos, ɓaah ɓoo yi ŋ keeñkoh, a cariɗ oolku ŋ pangkiŋ Heɗi, a hey ɗu woye jen ne ɗu nam inah ini ŋ nikoh. \v 22 Ŋ woosiɗ ɗe nga ɗu ne a woo ɗu ini ɓoo nikoh te a soosiɗ keeñ ciŋ ɗu. \p \v 23 Kooh Baabi na Yeesu Kiristaa Heɗi onaat ɓaah ciŋ ɓoo kosiɗ ci jam na waaɗoh na kos ! \v 24 Ɓi waaɗ Heɗ ɓoo Yeesu Kiristaa waaɗi na reeheeɗi, ɓa baahohsaat jen !