\id LUK - Buglere NT -Panama 2008 (DBL -2013) \h LUCAS \toc1 Geru Jesucristo Giti Lucas Nu Chada Degaba \toc2 Lucas \toc3 Lc \mt1 Geru Jesucristo Giti Lucas Nu Chada Degaba \mt2 San Lucas \ip Kwian onbre chada ai deganga kadakle Lucas chada ai degu mo skatemanalla kada Teófilo alin Teófilo ta gbagda Jesu gerudu giti Jesu agedu giti nga dba ai giti. Lucas kwian mo dodanga, ama me kwian israelita chudalla agwa ama kwian nabi kwian griego chudalla. Lucas me chagedu ule Jesu ole geru jwanngale Jesuge Jesu toidu nga dba ai giti gire, agwa kwian bai chagedu ule Jesu ole geru ulita Jesu giti ketu Lucage gire Chube Oña Lucas ta gbu geru e dege chada ai giti kwian ta gbagda Jesu agedu giti kwian alin. \ip Chada ai giti Lucas Teófilo ta gbu Jesu chku nga dba ai giti age no kwian ulita alin kwian chudalla ulita chudaboi no. Chada ai giti Lucas Teófilo ta gbu Jesu medunga nga dba ai giti kwian kare agwa ta no trate ole. Jesu taidu dage kwian ulitage, ama chiu kwian ulita chudaboi no kwian ulita tke tangle ama Ñenua Chube giti, ene kwian ama Ñenua Chube uñe ama giti. \ip Lucas chada na degu mo skatemanalla Teófilo alin, chada e kada julale Los Hechos de los Apóstoles. Lucas Jesu gerua ulita gau ulia, ama chagedu Jesu gerua dbanga na kada Pablo ole Chube gerua Jesu giti trage kwian ole. \c 1 \s1 Lucas chada dege Teófilo alin Jesu gerua giti \p \v 1-2 Jesu kledu chage nga dba ai giti gire kwian tanre gwagedu mo gwagwa giti Jesudi Jesu boidu ulita mine nga dba ai giti. Kwian ene ulita chegu geru Jesu boidu giti trage kwian na ole, ene kwian tanre geru e keruchugu gire kwian e gweale geru Jesu giti degu ama geru keruchugu kare. \v 3-4 Cha gerule ba ole cha skatemanalla Teófilo, cha chagedu tanre geru e ulita jwen no ta giti, kaire cha geru kadu kwian tanrege Jesu giti, ene chku uñale no trate chage Jesu boidu mine ulita nga dba ai giti. Cha takalin geru e ulita chke uñale trate bage Teófilo, malen cha tañachuge noare cha geru ai ulita dege ba alin nege ta giti, ene geru ulia Jesu giti be chke uñale ma no ma trate bage kwian ba tku tangle Jesu gerua giti kare. Cha takalin geru ulita Jesu giti chke uñale trate bage. \s1 Lle boanga Chube alin nga ngaña giti chke gerule Zacarías ole ama muingalla Elisabet be kirogwa molen \p \v 5 Kwian kada Herodes ama kwian ulita chugagwalla rey nga kweri kada Judeage, e suiale kwian onbre kada Zacarías kle toi nga Judeage. Zacarías kwian gerunga Chube ole daba alin, ama kle lle boi u gerungwa Chube olege ule kwian gerunga Chube ole tanre na ole, kwian gerunga Chube ole e ulita kwian gdaite unsuialin kada Abías mneitella, ama ulita Abías oña oindalla. Zacarías muingalla kada Elisabet, Elisabet kwian unsuialin gerunga Chube ole kada Aarón oña oindalla. \v 6 Zacarías kaire Elisabet kwian noare, ama bonate chagedu trate no Chube gwa giti, ama bonate Chube gau mo Chugagwallale, diali ama kle age Chube takalin kare Chube nu geru gbaba kare. \v 7 Sbali Zacarías, Elisabet mo jun bdale, Zacarías toidu ule Elisabet ole agwa Elisabet muinga gballa ama me ñadu kirogwa molen, ama bonate toidu chui sbali ule ama jo juma juma me kirogwa molen gdaite. \p \v 8-9 Chui chku gire Abías mneitella jogedale lle boi u gerungwa Chube olege, e suiale Zacarías jo chke kaire lle boale ule Abías mneitella kle age kare. Chui gbaitege kwian gerunga Chube ole ulita Abías mneitellanu blachke gbu ama ulita kle mo litaba eni alin, ene kwian gdaite bai blachke ama jogedale gwa u gerungwa Chube olege lle ñachke no kada incienso guge Chube gwa giti, chui ege Zacarías blachku joge gwa incienso guge jita ngama giti. \v 10 Zacarías jo gballa dbige gwa incienso gugale gire kwian tanre mo litaba chegu goga gerule Chube ole. \p \v 11 Zacarías kle incienso guge jita ngama giti gwa gire lle boanga Chube alin nga ngaña giti gdaite me chiu gda uñale kle jageba gdate jita ngamadi ko taingwli giti. \v 12 Zacarías gwagedu amadi Zacarías me tachku gda uñale Zacarías kwachiu tanre. \v 13 Lle boanga Chube alin gerudu Zacarías ole: \p —Zacarías, ba me ta dbe kwachie, Chube cha kagu geru jige bage, sbali ba gerudu tanre Chube ole ba takalin kirogwage, e giti Chube ba keruchugu Chube be age no ba alin, ba muingalla Elisabet be kirogwa onbre molen, ba be kirogwa e ka gbe Juan. \v 14 Kirogwa e be chke Elisabet kote ba ta be suga noare kirogwa giti, nga be suga noare badi, kaire kwian na tanredi nga be suga noare. \v 15 Kirogwa be chage no trate Chube gwa giti, ama me ñage mo chuge ngwadi lle gage jai dale ni uva chia jai, ama be kle chebiadige gire Chube Oña be kle ama ole, kaire ama chke chebia kote gire Chube Oña be kle ama ole diali chui gdale, ama be toi Chube Oña kirallaske diali. \v 16 Ama be kwian israelita tanre ta gbeni Chube ole, ene kwian israelita tanre be mo ta bliteni Chube ole be Chube gai mo Chugagwallale. \v 17 Juan be joge ngeru gerule kwian ulita ole Chugagwalla be chie giti, ama be chage Chube Oña kiralla giti kwian unsuialin kada Elías chagedu kare. Ama be kwian ta gbe toi no mo bitalla ole, ñenua skochie kirogwa skochie me toi no ule, Juan be kirogwa ene ta gbe chke toi no mo ñenua ole ñenua ta gbe chke toi no mo kirolla ole. Kwian me Chube gai dage, kaire Juan be kwian ene ta gbe chke no Chube ole trate. Ene Juan be kwian ta gbe biale Chugagwalla ngwange. \p \v 18 Lle boanga Chube alin gerudu ene Zacarías ole gire Zacarías geru kadu amage: \p —¿Mine be chke uñale chage e be boi ene ba kle gerule kare? Cha juma, cha muingalla kaire juma. \p \v 19 Lle boanga Chube alin jaindunga: \p —Cha kada Gabriel, cha kle lle boi Chube alin, diali Chube kle cha kage, nege aini cha kle Chube gwa giti gerule ba ole, Chube cha kagu geru no ai kete bage. \v 20 Ulia chui be chke gire be boi ene ulita cha gerudu kare ba ole, agwa ba me cha gerua gau ulia malen nege gwangerugu ba mi ñage gerule, ba be chege kwian keru me kare, ba kirolla be chke ba muingalla kote gire ba be ñage geruleni —lle boanga gerudu ene ulita Zacarías ole gire ama joni. \p \v 21 Kledu boi ene Zacarías ole gwa incienso gugangwage gire kwian nglea kledu Zacarías manade goga, ama ulita chegu tañachuge mo tale: “¿Mineade nga chegu ta Zacarías nate dbige gwa incienso gugangwage?” \v 22 Kwian nglea kledu tañachuge ene gire Zacarías chiu jondoi dbige. Zacarías me ñadu gerule kwian ole, Zacarías ko alin ñachugu kwian ole, Zacarías chegu kwian keru me kare. Kwian gwagedu Zacaríadi ene gire chku uñale kwiange Zacarías gwagedu lle gweale Chubenudi incienso gugangwage. \p \v 23 Boidu ene ulita Zacarías ole gire Zacarías chegu lle boi u gerungwa Chube olege Abías mneitella ole chui gweale dare, Zacarías alin lle boi chuia ulita bidu gire Zacarías joni mo ullage. \v 24 Zacarías jo chkeni mo ullage, chui gweale jo tangle gire Zacarías muingalla Elisabet chegu gaba. Elisabet chegu gwa mo ullage dai gdatiga, dai e gdatiga ulita ama me jo siere mo ullage chage kwianske, ama chegu gwa gerule mo tale: \v 25 “Chube cha Chugagwalla cha chudabo tanre malen nege cha ñadu chage gaba. Sbali kwian tanre cha gidadu cha me kirogwa molen, nege kwian ene mi ñage tañachuge me no chadi nge kare.” \s1 Lle boanga Chube alin nga ngaña giti chke gerule María ole Jesu giti \p \v 26-27 Dai gdadereke bebi joge tangle Elisabege gire Chube lle boanga mo alin nga ngaña giti gdaite kagu geru jige muinga kadakle Maríage. María toinga una kadakle Nazarege nga Galileage, María me chageba kwian onbre ole mo ñengula kare ni bitaite. María muinga biale mo chuia tkaba bebi mo jwen kwian onbre kadakle José ole, José enusulian oña David oindalla. Chube lle boanga mo alin kadakle Gabriel kagu llani María kle toi ngwadi geru jige Maríage. \v 28 Gabriel jo chke María ngwadi, ama gbi kadu Maríage: \p —¿Che kle mine? Ba dageare Chubedi, Chube kle ba ole kle age no no ba alin. \p \v 29 Gabriel gbi kadu ene Maríage, geru e me chku suge Maríage, ama tañachugu mo tale: “¿Mineade ama gbi kadu ene chage?” \v 30 Gire Gabriel gerudu María ole: \p —María, ba me kwachie, ba dageare Chubedi. \v 31 Ba be chage gaba, ba be kirogwa onbre molen, ba be kirogwa e ka gbe Jesu. \v 32 Kaire agwe kirogwa e ka be chege Chube kweri nga ngaña giti Kirolla, kirogwa e be chege kweri. Chube be kirogwa e gbe kwian Chugagwallale kweri salengwli ama enusulian oña unsuialin kadakle David kare. \v 33 Kirogwa e be chege kwian israelita ulita Chugagwallale diali, ama kiralla mi bidege dale. \p \v 34 Gabriel gerudu ene María ole, gire María geru kadu Gabrielge: \p —Cha bebi mo jwen toi ule onbre ole, ¿mine cha be kirogwa molen? \p \v 35 Gabriel jaindunga María kalen: \p —Chube Oña be chke badi, ene Chube kiralla giti ba be kirogwa molen, kirogwa e no trate ama Chube Kirolla. \v 36 Ba bitalla kada Elisabet me olia giti, ama juma juma be kirogwa molen kaire agwe, amage dai gdadereke chku. \v 37 Ulia Chube alin lle ulita me mno, Chube ñage age ulita. \p \v 38 Gabriel gerudu ene María ole, gire María gerudu: \p —Cha Chubenu, ama cha Chugagwalla, cha be chege lle boangale ama alin, nobi cha alin ama be age cha ole ba kle gerule kare —María gerudu ene Gabriel ole gire Gabriel joni. \s1 María joge basale Elisabedi \p \v 39 E suiale María me manadu, ama jo blike Elisabet ngwadi, Elisabet kle toi Zacarías ole unaske una chege jwichuga giti nga Judeage. \v 40 María jo chke gwa Elisabet ngwadi gire María gbi kadu Elisabege, \v 41 Elisabet María keruchugu gbi kade amage gire kirogwa Elisabedige skwendu ngaña Elisabedige, Chube Oña kiralla chku Elisabedige, \v 42 gire Chube Oña kirallaske Elisabet gerudu kiraske María ole: \p —Chube kle age noare ba alin, ba me muinga ulita kare, Chube ba gau muinga na ulitaske, kaire ba kirolla bebi chke ba kote Chube kle age no ama alin. \v 43 Cha me muinga kweri ba cha Chugagwalla chebia kare, ¿lledale ba cha Chugagwalla chebia chiu basale chadi? \v 44 Ba gbi kadu chage, cha ba keruchugu gire blike cha kirolla skwendu ngaña nga suga no ole chadige. \v 45 Noare ulia Chube nu geru kagaba ba alin ba geru gau ulia mo tale Chube be age ulita ba ole Chube gerudu kare. \p \v 46-47 Elisabet gerudu ene ulita Chube Oña kirallaske gire María gerudu: \q1 “Chube noare ulia, ama cha Chugagwalla, ama cha jwannga siere, nga suga noare chadi ama giti. \q1 \v 48-49 Chube cha Chugagwalla, ama ñage cha kage ama takalin kare, cha kwian ngwale, cha kwian ene gire Chube noare cha ole, ama kle cha manade diali. \q1 Chube noare trate ulita, ama me age me no ni sidri. \q1 Chube agedu no tanre cha alin mo kiralla giti, malen nege gwangerugu kwian ulita be gerule diali cha giti Chube agedu noare cha alin. \q1 \v 50 Chube tai dage kwiange bai ama gai dage, Chube taidu dage kwian unsuialinge bai ama gau dage, Chube tai dage kwian negege bai kaire Chube gai dage, Chube be tai dage kwian bdaglige bai kaire be Chube gai dage. \q1 \v 51 Chube kira molen tanre ama agedu tanre mo kiralla giti. \q1 Kwian gweale diali suge moge ama ma no kwian na ulitage, Chube kwian ene kagu sugekare mo kaire kaire, ene kwian e me ñage age kwian agali takalin kare. \q1 \v 52 Kwian chugagwalla nga dba ai giti daba ulita kage age chugagwalla takalin kare, Chube kwian chugagwalla ene gbu kwian ngwale kare, ene kwian e me ñage daba kage dare. \q1 Kwian ngwale kwian ulitaske Chube kwian ene gbu daba chugagwallale. \q1 \v 53 Kwian me lle molen, Chube kwian ene gbu lle molen tanre. \q1 Kwian lle ngle molen, Chube kwian ene jigu me lle molen gbu chage ko ngwale. \q1 \v 54-55 Chube kwian israelita ulita gau lle boangale Chube alin, Chube kwian e chudabo. \q1 Unsuialin Chube gerudu kwian israelita enusulian nge oña ulita ole Chube be tai dage kwian israelita kada Abrahamge kaire Abraham oindalla ulitage, Chube gerudu Chube be kwian ene chudaboi diali chui ulita. \q1 Chube agedu ene ulia Chube gerudu kare, kaire Chube be age dare no gwangerugu.” \m María gerudu noare ene ulita Chube giti. \p \v 56 María chegu toi Elisabet ole dai gdamai gire María joni mo ullage. \s1 Kirogwa chke Elisabet kote, kirogwa kada Juan-Bautista \p \v 57 Kirogwa chuia tigunga Elisabege gire kirogwa chku Elisabet kote, kirogwa onbre. \v 58 Geru chku uñale Elisabet bitalla ulitage kaire kwian na tanrege kle toi kodi Elisabet ullage, kwian ene ulitadi nga chegu suga no Elisabet kirolla giti, ama ulita gerudu modi: \p —Nga suga noare cha ulitadi Elisabet kirolla giti, ulia Chube taidu dage amage, Chube agedu noare ama alin. \p \v 59 Kirogwage chuiapake chku gire kwian e ulita jo Elisabet ngwadi kirogwa kwara tkangenga sidri chada gbe kare kwian israelita ulita kle age kare, kaire chui ege kirogwa ka gbere, kwian ulita tadu kirogwa ka gbe ñenua kadakle kare, Zacarías, \v 60 agwa Elisabet gerudu: \p —Kirogwa ka mi chege Zacarías, ama ka be chege Juan. \p \v 61 Kwian gerudu Elisabet ole: \p —¿Mineade ba be kirogwa ka gbe Juan? Ni ba bitalla gdaite kada Juan. \p \v 62 Kwian gerudu ene Elisabet ole gire kwian ko alin ñachugu kirogwa ñenuage geru kade ñenuage ñenua takalin kirogwa ka chege mine. \v 63 Zacarías chada kadu kirogwa ka degagda, chada ketre Zacaríage gire Zacarías kirogwa ka degu ai kare: “Kirogwa ka be chege jwanle Juan.” Kwian ulita chada e batunga gire chegu tañachuge tanre mo tale e giti. \v 64 Zacarías kirogwa ka degu ene gire blike ama ñaduni geruleni nge kare, gire ama gerudu tanre no Chube giti Chube agedu no ulita ama alin giti. \p \v 65 Kwian ulita kle toi kodi Zacarías ullage gwagedu Zacaríadi boi ulita ene, kwian e ulita chegu tañachuge tanre Zacarías giti Zacarías kirolla giti, nga Judeage ulita kwian ulita geru tragu modi daba na ole e ulita boidu giti. \v 66 Kwian ulita geru keruchugu e giti, sugedu kwiange ulita kirogwa e me kirogwa ulita kare agwa ulia Chube kiralla kle kirogwa e ole, malen kwian ulita chegu tañachuge tanre boidu ulita giti, kwian geru kadu mo tale kirogwa giti: “¿Kirogwa e be joge juma be chege mine?” \s1 Chube Oña Zacarías ta gbe gerule \p \v 67 Boidu ene ulita gire Chube Oña Juan ñenua Zacarías ta gbu gerule Chube be age giti kwian israelita ulita alin, Zacarías gerudu: \q1 \v 68 “Cha tale nga suga no no Chube giti, ama noare ulita, ama kwian israelita ulita Chugagwalla. \q1 Che kwian israelita ulita Chubenu, Chube be chie che chudaboi, be che ulita jwen siere ji chugege age me no gdale. \q1 \v 69 Chube be che jwannga siere kage che alin, ama kira molen, ama David oña oindalla, David che enusulian oña lle boanga Chube alin unsuialin. \q1 \v 70 Unsuialin Chube gerudu kwian Chube gerua ketanga ole, gire kwian e Chube gerua ketu daba na ulitage, \v 71 Chube gerudu ama be che jwen siere kwian agenga me no che dollalege, kwian kle dole che ole kwian ta me no chedi, kwian ene ulitage Chube be che jwen siere. \q1 \v 72 Chube gerudu che enusulian oña nge ole Chube be tai dage che kwian israelita ulitage be age no che ulita alin. \q1 Chube be age ene ulia ama gerudu kare, mi geru e talla mlienga. \q1 \v 73 Chube gerudu che enusulian oña kada Abraham ole ulia Chube be Abraham chudaboi kaire Chube be Abraham bdadalla nabitaite ulita chudaboi. \q1 \v 74 Kaire Chube gerudu unsuialin Abraham ole Chube be che jwen siere kwian che dollalege ene che me ta dbale kwachie ni sidri lle boi no Chube alin, \v 75 ene che be kle diali mo ta gbaba Chube ole chage no trate Chube gwage. \q1 Che mo ta gbale joge siere ulita age me noge Chube gwa giti, che mo ta gbadale ene diali chui ulita che be kle toi gwade gire.” \m \v 76 Zacarías gerudubi ene kwian ulita ole Chube giti gire gerudu mo kirolla alin ole, Zacarías gerudu: \q1 “Ba cha kirolla, ulia Chube kweri kira molen, ba kirogwa amanu, ba joge juma ba be chege lle boanga Chube alin Chube gerua ketangale daba nage, Chube be ba kage gerule kwian ulita ole ngeru Chugagwalla be chie giti, ba be kwian ta gbe biale Chugagwalla kweri ngwange. \q1 \v 77 Ba be Chube gerua trage kwian israelita ole, ene ba giti be chke uñale kwian israelitage ama ñage tien gitiru ji chugege agedu me no ulita gdale, ama ba gerua Chube giti gai ulia, ene ama agedu me no ulita Chube be talla mlienga. \q1 \v 78 Chube noare kwian ulita ole, Chube tai dage che kwian israelita ulitage malen Chube be kwian jwannga siere kage che ulita alin, kwian jwannga siere be chie kwian ta gbale suge ma no trate Chube giti chui chra kle chie ngabebita kle kwian gbe ten kare. \q1 \v 79 Kwian me Chube uñe kle toi nga jereske kare kle toi kennga tanre jogedadi, ba be kwian ene ulita ta gbe suge Chube giti, ene ama mi chage dare nga jereske kare, ba giti kwian tanre be mo ta gbe chage no Chugagwalla nga suga no mauña ngwange salengwli chui chra kle kwian gbe ten kare.” \m Zacarías gerudu ene ulita mo kirolla Juan ole Chube Oña kirallaske. \p \v 80 Chui chagedu kirogwage kirogwa kledu tige no trate, kaire kirogwa jo ta ole Chube kiralla giti. Jo juma gire jo toi nga gballage kwian me kle toi ngwadi, kledu toi nga ege gire ama chuia chku gerule Chube giti kwian israelita ulita ole. \c 2 \s1 Jesu chke María kote chuia chke \p \v 1-2 Kwian kada Augusto, ama kwian nga kweri ulita chugagwalla emperador, kwian na kada Cirenio ama kwian chugagwalla gobernador nga kadakle Siriage, e suiale Augusto geru gbu kwian ulita alin nga ulitage kwian ulita mo ka gbadale chada giti, ene be chke uñale Augustoge kwian gdabaige kle toi nga ulitage. Augusto kwian gwangea geru e kare gbe kwian ulita alin kwian ulita nga ulitage teanle. \v 3 Augusto geru gbu ene kwian ulita alin gire kwian ulita joni mo enusulian jwiage mo ka gbe chada giti. \p \v 4 E suiale kwian kadakle José kledu toi una kadakle Nazarege nga Galileage gire Augusto gerua jo chke Josége. José jo kaire mo enusulian jwiage una kadakle Belénge nga Judeage, una Belén José enusulian oña kadakle David jwia. \v 5 José jo una Belénge mo ka gbe chada giti José bebi mo jwen muinga kadakle María ole, ama jo María dbe ule gire e suiale María kledu chage gaba. \v 6 José jo chke una Belénge María ole, kledu una Belénge gire Maríage chui chku María be kirogwa molen. \v 7 Mo ka gbe chada giti suiale kwian tanre jogeba chke una Belénge, José alin María alin u me skwendu gbengwa, malen chbi ulla ketre amage gbengwa, ne ngwadi María kirolla kimule chku María kote, María kirogwa bliuda ñometraske, gbu chbi blingwalla tabale, ni u gbaite kle ngwale José alin chegengwa ule kirogwa ole María ole. \s1 Lle boanga Chube alin nga ngaña giti chke geru jige \s1 bda oveja manangage Jesu chku María kote \p \v 8 Kodi una Belénge kwian bda oveja mananga tanre kledu oveja manade kegda giti ngajrege. \v 9 Kwian kle oveja manade gire Chube lle boanga mo alin nga ngaña giti gdaite kagu geru jige bda oveja mananga e ulitage. Lle boanga Chube alin e gdaite medu kwian oveja mananga ulita gwage, gire Chube kiralla giti nga chratigunga kwian ulitadi tangle, kwian ulita kledu oveja manade kwachiu tanre ni gwageba boi enedi bitaite. \v 10 Lle boanga Chube alin e gerudu ama ulita ole: \p —Ba me kwachie, cha kle chage geru noare jige bage kwian ulita alin. Kwian ulita be geru ai cha kle kete bage uñe, nga be suga noare amadi geru ai giti. \v 11 Cha geru kete ba ulitage, nege ba enusulian oña David unallaske kirogwa no no chku chebia kote, kirogwa e kwian ulita jwannga siere ji chugege kwian agedu me no gdale. Sbali Chube gerudu be ama kage, nege ama chku kwian ulita alin kaire agwe ba ulita alin, ama kada Cristo, ama che Chugagwalla. \v 12 Cha nga gbe egdage ba ulita alin, ba ulita be joge, kirogwa be skwen bage bliabada ñometraske chbi blingwalla tabale, ene be chke uñale bage cha gerudu ulia ba ole cha kle geru kete bage kare. \p \v 13 Lle boanga Chube alin gdaite e gerudu ene gire sugeti lle boanga Chube alin na tanre chku daba nate, ama ulita chku gerule noare Chube giti. \v 14-15 Ama ulita gerudu: \p —Chube noare, ama kweri, nga ngaña giti Chube ngwadi nga suga no no cha ulitadi Chube kle age giti no kwian nga dba ai giti alin. Nege gwangerugu kwian ulita bai kaire alin Chube age no, nga be suga noare kwian ene ulitadi, kwian ene be ta dbe no Chube ole kaire agwe be ta dbe no daba na ulita ole nga dba ai giti —lle boanga Chube alin gerudu ene gire ama ulita joni nga ngaña giti. \p Oveja mananga gerudu modige: \p —Lle boanga Chube alin nga ngaña giti chku Chube gerua jige che alin, ale llani una Belénge tienda boidu minedi. \p \v 16 Ama ulita jo jrite blike kirogwa jinade nate una Belénge, jo chke llani gire María kaire José kaire kirogwa onbre soli skwendu oveja mananga ulitage, kirogwa kle chbi blingwalla tabale. \v 17 Oveja mananga ulita gwagedu kirogwadi, gire ama lle boanga Chube alin nga ngaña giti gerua tragu kwian na ole ulita lle boanga Chube alin geru ketu amage kare kirogwa giti. \v 18 Kwian tanre oveja mananga keruchugu geru e trage, kwian e ulita chegu tañachuge tanre noare oveja mananga keruadi gerule kirogwa giti. \v 19 María chegu kamne María geru keruchugu geru ogo mo tale ulita, María me ta jonga geru ege mo tale. \v 20 Kwian oveja mananga ulitadi nga suga no no, ama joni geru trage modi jonkare gerule no Chube giti, ama gerudu: \p —¿Chema Chube kare ñage age ene no? Chube alin ñage age no ene ulita, boidu ulita lle boanga Chube alin nga ngaña giti gerudu kare che ole. \s1 José, María joge Jesu dbe u gerungwa \s1 Chube olege una Jerusalénge \p \v 21 María kirollage chuiapake chku gire kirogwa kwara tkerenga sidri chada gbe kare kwian israelita ulita kle age kare. Kirogwa ka gbere Jesu, lle boanga Chube alin nga ngaña giti ka e ketu ngeru Maríage María bebi chage gaba gire. \p \v 22-24 José, María mo ta gbu age ulita kirogwa soli Jesu giti Moisés nu Chube gerua degaba unsuialin gerule kare, chada e gerule: \q1 “Kirogwa onbre chke chebia kote, ñenua, chebia manadale dai gdaite giti chui gbataboko gire ñenua, chebia jogedale u gerungwa Chube olege beusi gbaboke dbe gugale bda gugangwage Chube gwa giti, ene ñenua, chebia chege no trate Chube gwa giti. \q1 Kwian me ñage beusi dbe kwian bdada soli chke beusidi kare dbadale gbaboke gugadale.” \m Moisés chadalla gerule ene malen José, María jo una Jerusalénge bdada dbe gugadale bda gugangwage Chube gwa giti u gerungwa Chube olege. Kaire ama Jesu du ule una Jerusalénge Jesu kaite Chubege Moisés nu Chube gerua degaba unsuialin gerule kare, chada e gerule: \q1 “Chebia biale kirogwa onbre molen kimule, chebia kirogwa e kaitadale Chubege lle boangale Chube alin, kirogwa e Chubenu.” \m María, José jo chke u gerungwa Chube olege una Jerusalénge, ama agedu ulita Moisés chadalla gerule kare. \p \v 25 E suiale kwian onbre kada Simeón kle toi una Jerusalénge, ama kwian no kle mo ta gbe diali chage no trate Chube ole kle Chube gai dage. Simeón kledu chui manade ngwange gire Chube be kwian jwannga siere kage kwian israelita ulita chudaboale, diali Chube Oña kledu Simeón ole ta gbe manade ta no ole. \v 26 Sbali Chube Oña geru ketu Simeónge ngeru jogedage Simeón be gwage Cristodi, Chube be Cristo kage kwian israelita ulita alin Chube gerudu kare. \v 27 Chube Oña Simeón ta gbu joge u gerungwa Chube olege malen Simeón kledu u ege gire José, María jo chke Jesu dbe u gerungwa Chube olege Jesu kaitadale Chubege Moisés nu Chube gerua degaba unsuialin gerule kare. \v 28 Simeón gwagedu Jesudi, sugedu Simeónge e Cristo malen Simeón Jesu jun kote gire Simeón gerudu no no Chube ole: \q1 \v 29-30 “Cha Chugagwalla, cha lle boanga ba alin nga dba ai giti, noare cha ñadu gwage kwian jwannga sieredi, noare ba ama kagu kwian ulita alin. \q1 Nege cha ñage jogeda ta no no ole, ba agedu ba gerudu kare cha ole, \v 31 ba Cristo kagu kwian nga ulitage alin. \q1 \v 32 Cristo giti kwian me israelita be ba uñe, ba Cristo kagu jichra kare kwian me israelita alin, ene kwian me israelita be ba uñe, kwian me israelita be gerule no no kwian banu israelita giti.” \p \v 33 Simeón gerudu ene Chube ole Jesu giti, José, María geru e keruchugu, chegu tañachuge tanre noare geru e giti. \v 34-35 Gire Simeón gerudu José ole María ole kirogwa ole: \p —Cha takalin Chube age no no ba ulita alin. \p Simeón gerudu ene gire gerudu kirogwa chebia María ole: \p —Chube kirogwa ai kagu nga dba ai giti kwian ulita alin, ama be gerule Chube giti kwian ulita ole, ene ama giti kwian tanre be Chube uñe. Kaire ama giti be chke uñale nate kwian israelita ulita ta mine Chube ole, kwian israelita gweale be ba kirolla gerua gai ulia, kwian e be tien gitiru ji chugege age me no gdale, gweale na mi ba kirolla gerua gai ulia, bdagli Chube be kwian e gbe ji chuge tirare diali chui tangle age me no gdale. Ba be ta dbe dageare ba kirollage, kwian tanre be mo tke dole ama ole malen ba be ta dbe olire tanre ama giti —Simeón gerudu ene María ole Jesu giti. \p \v 36-37 Chui ege muinga kada Ana kledu u gerungwa Chube olege, Ana Chube gerua ketanga, ama onbre kada Fanuel jian, Ana onbre israelita unsuialin kada Aser chudalla. Ana muinga juma juma, chura ochenta y cuatro chkeba amage. Ana mo jun bdale bdale, chura gdaguke toidu ule ñengula ole, gire ñengula jokeda, Ana chegeba oli onbrege. Ana noare Chube ole, ama gerule diali Chube ole u gerungwa Chube olege, ama lle boi nga ju nga jere Chube alin, chui gwealege ama mo tke bagere bligdage, me blire chuiete ulita, ama chege gerule Chube ole chui ulita bliage. \v 38 Simeón kle gerule kirogwa Jesu giti gire Ana chku Simeón kle ngwadi Jesu ole, Ana Simeón keruchugu gire Ana gerudu Chube ole kirogwa giti: “Chube, noare ba kirogwa ai kagu nga dba ai giti kwian ulita alin.” Ana chegu gerule kirogwa Jesu giti kwian ulita una Jerusalénge ole kwian bai kledu kwian jwannga siere manade. \p \v 39 José, María agedu ulita Moisés nu Chube gerua degaba gerule kare, gire José, María joni kirogwa dbe nga Galileage, jo chkeni mo ullage una Nazarege. \v 40 Una ege kirogwa Jesu toidu José ole María ole, chui chagedu Jesuge Jesu tigedu no kaire Jesu jo ta ole Chube kiralla giti, diali Chube agedu noare kirogwa Jesu alin Chube Jesu gbu tige ta molen tanre ole. \s1 Jesu skwen geru trage kwian daba tkanga tangle \s1 geruge ole u gerungwa Chube olege \p \v 41 Chura kaire kairege kwian israelita ulita kle Pascua chuia ollade una Jerusalénge, chui ege kwian israelita kle tachkeni Chube ama enusulian unsuialin ulita jun siere nga Egiptoge. Diali Jesu ñenua, Jesu chebia kle joge una Jerusalénge Pascua chuia ollade ule kwian nglea ole. \v 42 Jesuge chura gdataboko giti gdaboke chku gire José, María jo una Jerusalénge chui ollade ama kle age diali kare, Jesu jo ule. \p \v 43 José, María chui olladubi gire joni chage una Nazaret ngnagu, me uñadu Josége Maríage kirogwa Jesu cheguda una Jerusalénge. \v 44 José, María joni chage kwian tanre ole, ama bonate tañachugu Jesu kle chage kwian ngleaske skatemanalla ole. Ama chagedu kwian nglea ulita ole chui gbaite, chui e jo tangle gire ama tañachugu ma no ama Jesu jinade nate kwian ngleaske. José, María Jesu jinadu jinadu, \v 45 Jesu me skwendu Josége Maríage gire José, María joni naskuni Jesu jinade una Jerusalénge baini chagedu ngwadi. \v 46 José, María jo chkeni una Jerusalénge Jesu jinade nate, mongike gire Jesu skwendu nate Josége Maríage u gerungwa Chube olege. Jesu kle gwa u ege toiba dba geru trage kwian daba tkanga tangle geruge tanre ole, Jesu kle kwian e gerua keruchuge, kle geru kade tanre amage. \v 47 Kwian daba tkanga tangle e ulita kaire kwian na kle Jesu keruchuge, kwian ulita kle gwage Jesudi tañachuge tanre Jesudi, ni kirogwa gdaitedi kwian keruchugaba gerule ene Jesu kle gerule kare, kwian ulita chegu tañachuge mo tale Jesu giti: “¿Mineade kirogwa e ñage gerule no ta giti ene? Amage kwian daba tkanga tangle kle geru kade gire kirogwa kle jainnga no ama kalen. Ulia kirogwa e ta ngleare molen, ama kle gerule no no ulita.” Kwian kle Jesu keruchuge chegu tañachuge tanre Jesu gerudu giti ulita kwian e ole. \v 48 Josége Maríage Jesu skwendu geru trage kwian daba tkanga tangle ole u gerungwa Chube olege, José, María gwagedu Jesudi, chegu tañachuge tanre mo tale: “¿Mineade boidu ene? ¿Kaikwliade che kirolla ñage gerule no kwian daba tkanga tangle ole ta ngleare ole?” José María tañachugu ene mo tale Jesu giti gire María ka bo Jesu ole: \p —Cha kirolla, ¿mineade ba agedu ene cha ole? Cha ba ñenua ole kledu ba jinade nate tañachuge tanre ba giti. \p \v 49 Jesu gerudu chebia kalen: \p —¿Mineade ba kle cha jinade nate? ¿Me suge bage cha chegedale cha Ñenua ullage lle boi cha Ñenua alin? \p \v 50 José, María Jesu keruchugu, agwa geru me sugedu ama bokege. \p \v 51 Jesu joni gudegu ule José ole María ole, jo chkeni una Nazarege, una ege Jesu toidu José ole María ole Jesu José gau dage María gau dage diali. Jesu boidu ulita una Jerusalénge María geru e manadu mo tale, María me ta jonga geru ege mo tale. \v 52 Jesu tigedu no kaire Jesu tigedu ta ngleare ole. Chube gwage kwian gwage Jesu diali agedu noare ulita, Chubedi kwiandi nga suga noare Jesu giti. \c 3 \s1 Juan-Bautista joge chage Chube gerua trage \s1 kwian ole nga gballage \p \v 1 Kwian kada Tiberio-César ama kwian nga kweri ulita chugagwalla emperador, ama chegu kwian chugagwallale churalla gdataboko giti gdatiga chku. E suiale Poncio-Pilato kwian nga Judeage ulita chugagwalla gobernador, Herodes kwian nga Galileage ulita chugagwalla Herodes daballa kada Felipe kwian nga Itureage ulita chugagwalla kaire kwian nga Traconitege ulita chugagwalla, Lisanias kwian nga Abiliniage chugagwalla. \v 2 Kwian boke kada Anás kada Caifás ama gdaboke kwian gerunga Chube ole daba alin chugagwalla ma kweri. E suiale Zacarías kirolla kada Juan-Bautista gerule Chube giti kwian ole chuia chku, Juan-Bautista kle toi nga gballage gire Chube geru ketu amage tragadale kwian na ole. \v 3 Chube geru ketu Juan-Bautistage gire Juan-Bautista jo chage chi kada Jordán kagdage ulita Chube gerua trage kwian ulita ole, Juan-Bautista gerudu kwian ulita bai ama tendu ngwange ole: “Ba ulita mo ta blitadale Chube ole, ba age me no chuge ngwadi me chage age me no dare, kaire ba mo chugadale ngwadi mo ñeange chiske kwian na gwa giti ene ba kle mo kaite nate kwian nage ba mi chage age me no ba chagedu ngeru kare. Ba age ene gire ba agedu me no ulita Chube be talla mlienga ama mi tañachuge dare ba agedu me no giti.” Juan-Bautista chagedu gerule ene kwian ole. \p \v 4 Boidu ulita Chube gerua degaba unsuialin gerule kare, kwian Chube gerua ketanga kada Isaías chada degu Juan-Bautista giti, chada e gerule: \q1 “Nga gballage kwian gdaite kerua be suge kwian tanrege, ama be gerule: ‘Che Chugagwalla be chie, ba ulita kledale biale ama ngwange, ba mo ta gbadale biale trate no ama ngwange kwian kle jon lite trate biale chugagwalla ngwange kare. \q1 \v 5 Kwian kle jon lite trate biale chugagwalla kweri gai ngwange no ama kle nga kegdere jonkare ulita gbe no trate dba kegata kare, kaire kle jwichuga, dbira gbe no trate dba kegata kare, kle jon itole lite tainkwli kle jon sugaskare lite trate. \q1 Ene kaire ba ulita mo ta gbadale no trate biale che Chugagwalla be chie gai ngwange no, \v 6 Chube be ama kage gire kwian ulita be gwage amadi ama kwian ulita jwannga sieredi.’ ” \m Isaías nu chada degaba unsuialin gerule ene. \p \v 7 Kwian tanre chku Juan-Bautista kle ngwadi, kwian e ulita takalin Juan-Bautista ama ulita ñe chiske, Juan-Bautista gerudu ama ulita ole: \p —Ba ulita kwian agenga me no me no, diali ba ta agekalin me no Chube dollale, ba ta me no molen. ¿Chema geru ketu bage ba mo ñeange chiske alin allabi me mo ta blite Chube ole, ene ba tien gitiru ji chugege ba agedu me no gdale? \v 8 Me ene dale. Ba ta tienkalin gitiru ji chugege ba agedu me no gdale ba mo ta blitadale Chube ole mo ta gbe chage trate no Chube takalin kare, ene kwian gwage badi ulia ba mo ta blitu Chube ole. Ba me ñage tañachuge mau giti: “Cha enusulian oña Abraham oindalla, malen Chube me ñage ji gbe cha giti cha agedu me no gdale.” Ba me ñage tañachuge ene. Cha gerule ba ulita ole, ba me mo ta blite Chube ole ba me ña tien gitiru ji chugege ba agedu me no gdale. Ba Abraham oindalla agwa ba me kle age Chube takalin kare. Chube takalin ama ñage ke blite Abraham oindallale gire ke e joge blitaba kwianle, kwian e be age Chube takalin kare. \v 9 Ba me mo ta blite ulia, ba salengwli gli me no kare, me gbachie no, gli ene alin gli mauña kle biale mochuga ole gli datagda, gli mauña be gli ene date guge ulita, ene kaire Chube kle biale ji gbe kwian me no giti bai kaire me mo ta blitakalin ulia Chube ole. \p \v 10 Juan-Bautista gerudu ene kwian ulita ole gire kwian geru kadu amage: \p —¿Cha llema boadale gire cha ñage chage no Chube takalin kare? \p \v 11 Juan-Bautista jaindunga: \p —Ba camisa boke molen camisa gdaite ketadale kwiange kwian bai me camisa molen bitaite. Ba bligda molen bligda girabatadale kwian ole kwian bai me bligda molen sidri —Juan-Bautista gerudu ene kwian ole. \p \v 12 Kaire kwian gweale igi ganga chugagwalla emperador nga Romamu alin chiu Juan-Bautista kle ngwadi mo ñeange chiske, ama geru kadu Juan-Bautistage: \p —Kwian tkanga tangle geruge, cha ulita igi ganga chugagwalla emperador nga Romamu alin, ¿cha llema boadale gire cha ñage chage no Chube takalin kare? \p \v 13 Juan-Bautista jaindunga: \p —Ba igi gadale mangire batre ba chugagwalla gerudu kare, me igi gai ma gitikanga sidri mau alin —Juan-Bautista gerudu ene kwian igi ganga ole. \p \v 14 Kaire guardia donga gweale geru kadu Juan-Bautistage: \p —Cha guardia donga, ¿cha llema boadale gire cha ñage chage no Chube takalin kare? \p Juan-Bautista jaindunga: \p —Ba lle boi ñanale igi keta bage, igi e alin ole ba ta chegedale no. Ba me lle jwennga kwian ngeru, ba me kwian oña boi lle gdale, ba me kwian gbe jiske geru me ulia giti. \p \v 15 Kwian ulita kle Juan-Bautista keruchuge chegu tañachuge mo tale Juan-Bautistadi: “¿Ama Cristo? Sbali Chube gerudu be kwian jwannga siere kage che ulita alin, ¿ama e Chube gerudu kare o me?” Kwian ulita chegu tañachuge ene manade Juan-Bautista be age mine ama ulita gwa giti ene chke uñale amage Juan-Bautista amaña Cristo o me. \v 16 Kwian ulita kle tañachuge ene mo tale gire Juan-Bautista gerudu kwian ulita ole: \p —Cha me Cristo, agwa kwian gdaite be chie cha nate, ama Cristo, ama ma kira molen chage, ama be ñage age ma no kwian alin chage, ama be Chube Oña gbe kwian tale, ene diali kwian be chage Chube Oña ole, Chube Oña be kwian ta gbe age no diali Chube takalin kare. Cha ñage kwian ñe chiske alin, agwa cha me ñage Chube Oña gbe kwian tale kwian ta blite age Chube takalin kare. Ulia kwian gdaite be chie cha nate ama ma no ma kweri ulita chage, cha me ñanaske ama chudaboangale ni ama zapatolla jwennga ama serage. \v 17 Kwian gdaite be chie cha nate kle biale kwian chage no Chube takalin kare jwen sugekare kwian me noge, kwian no be toi no Chube ole diali, agwa kwian me no be toi sugekare diali Chubege ji chuge chui tangle, kwian mi ñage joge siere ji chuge ege. E salengwli kwian kle trigo kwara batenga kare, trigo tagla no alin chege sugekare trigo kwara me noge, trigo tagla ogakle no agwa trigo kwara gugakle jitaske. Malen cha gerule ba ulita ole ba tienkalin gitiru ji chugege ba mo ta blitadale Chube ole. \p \v 18 Juan-Bautista gerudu ene Cristo chie chuia giti, kaire chagedu geru na no Chubenu Cristo giti trage kwian ulita ole. \v 19 Chui gbaite Juan-Bautista gerudu kwian nga Galileage ulita chugagwalla rey kada Herodes ole, Juan-Bautista ka bo Herodes ole: \p —Herodes, ba kle age tanre me no, ba kle toi muinga kada Herodías ole, ama me ba muiralla, ama ba daballa kada Felipe muiralla, me no ba kle age ene, kaire ba lle na tanre me no boabale, ba ta jwlitedale age nganake ba kle agege nege kare. \p \v 20 Juan-Bautista ka bo ene Herodes ole, agwa Herodes me Juan-Bautista keru talladu, Herodes skochiu, kaire Herodes lle na me no bo, ama mo ta gbu Juan-Bautista tke skage Juan-Bautista ka bo ama ole kle age giti gdale. \s1 Juan-Bautista Jesu ñe chiske Jesu gai ngaña chigage \p \v 21 Juan-Bautista bebi tka skage gire ama kledu kwian ulita mo ta gbu Chube ole ñe chiske, e suiale Jesu kaire chku Juan-Bautista kle ngwadi mo ñeangale chiske Juan-Bautistage. Juan-Bautista Jesu ñeu chiske Jesu gau ngaña chigage gire Jesu gerudu Chube ole. Jesu kle gerule Chube ole gire nga ngaña giti nga tigedunga, \v 22 Chube Oña chku dba Jesu giti beusi kare, gire Chube kerua sugedu Jesuge gerule nga ngaña giti, Chube gerudu Jesu ole: “Ba cha Kirolla, cha no no ba ole, nga suga noare chadi ba giti.” Kwian kledu enige Chube kerua sugedu ene gerule no mo Kirolla Jesu ole. \s1 Jesu enusulian unsuialin ulita kalla \p \v 23 Jesuge chura treinta chku gire ege gwangerugu Jesu lle bo kwian gwa giti gwangea Chube alin kwianske. Kwian ulita tañachugu Jesu José kirolla. José Elí kirolla, \v 24 Elí Matat kirolla, Matat Leví kirolla, Leví Melqui kirolla, Melqui Jana kirolla, Jana José kirolla, \v 25 José Matatías kirolla, Matatías Amós kirolla, Amós Nahúm kirolla, Nahúm Esli kirolla, Esli Nagai kirolla, \v 26 Nagai Maat kirolla, Maat Matatías kirolla, Matatías Semei kirolla, Semei Josec kirolla, Josec Judá kirolla, \v 27 Judá Joanán kirolla, Joanán Resa kirolla, Resa Zorobabel kirolla, Zorobabel Salatiel kirolla, Salatiel Neri kirolla, \v 28 Neri Melqui kirolla, Melqui Adi kirolla, Adi Cosam kirolla, Cosam Elmadam kirolla, Elmadam Er kirolla, \v 29 Er Josué kirolla, Josué Eliezer kirolla, Eliezer Jorim kirolla, Jorim Matat kirolla, \v 30 Matat Leví kirolla, Leví Simeón kirolla, Simeón Judá kirolla, Judá José kirolla, José Jonám kirolla, Jonám Eliaquim kirolla, \v 31 Eliaquim Melea kirolla, Melea Mena kirolla, Mena Matata kirolla, Matata Natán kirolla, \v 32 Natán David kirolla, David Isaí kirolla, Isaí Obed kirolla, Obed Booz kirolla, Booz Sala kirolla, Sala Naasón kirolla, \v 33 Naasón Aminadab kirolla, Aminadab Admin kirolla, Admin Arni kirolla, Arni Esrom kirolla, Esrom Fares kirolla, Fares Judá kirolla, \v 34 Judá Jacob kirolla, Jacob Isaac kirolla, Isaac Abraham kirolla, Abraham Taré kirolla, Taré Nacor kirolla, \v 35 Nacor Serug kirolla, Serug Ragau kirolla, Ragau Peleg kirolla, Peleg Heber kirolla, Heber Sala kirolla, \v 36 Sala Cainán kirolla, Cainán Arfaxad kirolla, Arfaxad Sem kirolla, Sem Noé kirolla, Noé Lamec kirolla, \v 37 Lamec Matusalén kirolla, Matusalén Enoc kirolla, Enoc Jared kirolla, Jared Mahalaleel kirolla, Mahalaleel Cainán kirolla, \v 38 Cainán Enós kirolla, Enós Set kirolla, Set Adán kirolla, Adán Chube kirolla. \c 4 \s1 Che dolla chugagwalla kada Satanás mo chuge Jesu ole \p \v 1 Jesu mo ñeangu chiske chi Jordánge, ne ngwadi Chube Oña chkeba dba Jesudige chi Jordánge Jesu mo ñeangu chiske ngwadi, Jesu jo siere nga ege gire Chube Oña ama ta gbu joge toi nga gballage. \v 2 Nga gballage Jesu toidu chagere chui cuarenta Chube Oña ama ta gbu kare chage nga gballage. Jesu kledu toi nga gballa ege gire che dolla Satanás mo chugu tanre Jesu ole, Satanás tadu Jesu ta blitakalin age me no Chube dollale. Chui ngle cuarenta ulita Jesu me blidu dale, gire bdagli ama bli ole tanre. \v 3 Uñadu Satanáge Jesu bli ole gire Satanás chku Jesudi mo chuge Jesu ole, Satanás gerudu Jesu ole: \p —Ba Chube Kirolla ulia ba ke ai blite bligdale mo alin ba gute. Ba ke blite bligdale ene be suge chage ulia ba Chube Kirolla. \p \v 4 Jesu gerudu: \p —Cha mi age ba takalin kare, Chube gerua degaba unsuialin gerule: \q1 “Me bligda alin allabi giti kwian ñage toi, agwa kaire Chube gerua gai ulia giti kwian ñage toi no.” \p \v 5 Jesu gerudu ene Satanás ole gire Satanás Jesu du jwichuga ngaña giti gire sugeti ngwale Satanás nga ulita nga dba ai giti kaitu Jesuge, \v 6-7 Satanás gerudu: \p —¡Gwagede nga e ulita no nodi! Nga e ulita chanu, e ulita ketaba chage cha ñage nga e kete kwian bai kaire cha takalin karege. Cha takalin ba jongnagwa skute dba chadi cha gai dage gerule no cha giti, gire cha be nga e no no kweri ulita kete bage, ba be chege nga e ulita mauña, kaire ba be chege kwian nga ulitamu chugagwallale. \p \v 8 Satanás gerudu ene ulita Jesu ole gire Jesu jaindunga Satanás kalen: \p —Cha mi age ba takalin kare, cha mi ba gai dage dale, Chube gerua degaba unsuialin gerule: \q1 “Chube kwian ulita Chugagwalla, kwian ulita mo Chugagwalla Chube alin allabi gadale dage gerule no ama alin giti, kaire kwian ulita mo ta gbadale no lle boi Chube alin allabi.” \p \v 9 Jesu gerudu ene gire Satanás jo Jesu dbe una kada Jerusalénge, jo chke llani gire ama Jesu du ngaña u jiri bdagli giti u gerungwa Chube ole giti, jo chke ngaña gire Satanás gerudu Jesu ole: \p —Ba Chube Kirolla ulia ba skwen dbige aini. \v 10 Chube gerua degaba unsuialin gerule: \q1 “Chube be lle boanga mo alin nga ngaña giti kage ba alin, lle boanga Chube alin be ba manade. \q1 \v 11 Lle boanga Chube alin be ba gai ngwange kote, ene ba me lentige, ni ba sera lentige kege.” \m Chube gerua degaba unsuialin gerule ene malen ba ña skwen dbige aini ba mi lentige dale. \p \v 12 Jesu jaindunga: \p —Cha mi age ba takalin kare, Chube gerua degaba unsuialin gerule: \q1 “Chube kwian ulita Chugagwalla, kwian me mo chugadale mo Chugagwalla Chube ole.” \p \v 13 Bdagli Satanáge me chku boale age ama takalin kare Jesu ole, Satanás me ñadu mo chuge dare Jesu ole, Satanás Jesu chugu ngwadi ama jo siere Jesuge, chui gweale ama be mo chugakalin kwaite Jesu ole. \p \v 14 Satanás mo chugu ene ulita Jesu ole nga gballage gire Chube Oña kiralla giti Jesu joni nga Galileage, Jesu jo chkeni nga Galileage gire geru Jesu giti chagedu nga ulitage nga Galileage. \v 15 Nga ege Jesu kwian tku tangle tanre Chube geruadi u mo litangwa Chube gerua jwanngwage, kwian ulita bai ama keruchugu gerudu Jesu giti: \p —Jesu noare, ama kle cha tke tangle no, kwian na me ama kare kwian tke tangle no. \s1 Jesu bitalla una Nazarege me Jesu gerua gai ulia \p \v 16 Jesu chagedu kwian nga Galileage tke tangle gire Jesu joni mo jwiage una kada Nazarege Jesu manadre ngwadi. Jesu kledu una Nazarege gire kwian israelita undege chuia chku, chui ege Jesu jo u mo litangwa Chube gerua jwanngwage, u ege Jesu jo mo lite kwian ole Jesu kle age diali kare undege chuiage kaire kairege. Gwa u ege Jesu chku gdate kwian ulita gwangnagu Chube gerua degaba unsuialin batalenga kwian ulita alin. \v 17 Kwian Chube gerua ketanga kada Isaías nu Chube gerua degaba unsuialin, chada e ketre Jesuge batadalenga. Jesu chada e treunda, geru kle degaba Jesu jinadu batadalenga, geru skwendu Jesuge gire ama geru e batunga kwian ulita alin, geru e gerule ene Jesu giti: \q1 \v 18 “Chube mo Oña ketu chage, Chube cha gbu geru noare trage Chube Oña kirallaske kwian ulita ole bai me lle molen. \q1 Chube cha kagu kwian ta olire tanre blite nga suga no ole, ene nga be suga noare kwiandi. \q1 Chube cha kagu kwian skage skajwennga, ene kwian me chege toi skage. \q1 Chube cha kagu kwian me gwagwa molen dodade gbe ten, ene kwian be ten no mo gwagwa giti. \q1 Kwian me ngwaña kwian nage Chube cha kagu kwian ene gbe toi ta suga no ole. \q1 \v 19 Kaire Chube cha kagu geru trage kwian ulita ole: ‘Nege Chube chuia chku Chube be age no no kwian ulita alin.’ ” \p \v 20 Jesu chada batunga ene ulita, gire Jesu chada bliuda, Jesu chada ketuni kwian u manangage, Jesu toidu dba. Kwian ulita kle ne ngwadi chegu gwage tanre Jesudi alin, \v 21 Jesu gerudu kwian ulita ole: \p —Nege geru ai kle degaba unsuialin kle boi ulia ba ulita gwa giti chada kle gerule kare. \p \v 22 Kwian Jesu keruchugu gerule ene gire kwian kle mo litaba chegu tañachuge tanre noare Jesu giti, ama ulita gerudu Jesu giti modige: \p —Kwian e noare ulia, ama gerule noare ulita, ¿mineade ama ene? ¿Agwa e me José kirolla? \p \v 23 Jesu gerudu kwian ulita ole: \p —Ulia ba be gerule geru uñale aige cha ole: “Ba kwian mo dodanga, nege mo dodade agali.” Kaire ba be gerule cha ole: “Cha geru keruchugu ba lle daga ngwale no tanre dodadu una Capernaumge, nege dodade kaire ene aini ba jwiage.” \p \v 24 Jesu gerudu dare kwian ole: \p —Ulia cha gerule ba ole, kwian Chube gerua ketanga, ama jwiage bitalla me ama gai ngwange kwian Chube gerua ketanga ulia kare. \v 25 Unsuialin muinga tanre me chegu kwian onbrege nga Israelge Elías suiale, Elías kwian Chube gerua ketanga, e suiale noi me boidu chura gdamai giti dai gdadereke, bli kweri gbere kwian ulita alin. \v 26 Chube me Elías kagu muinga me chegu kwian onbrege kle toi nga Israelge chudaboi, me ene, agwa Chube Elías kagu muinga gdaite kle toi nga nage chudaboi, muinga gdaite me chegu kwian onbrege kle toi una kada Sarepta nga Sidónge, Elías muinga e chudabo. \v 27 Kwian Chube gerua ketanga na kada Eliseo, ama suiale kwian tanre oga nga Israelge kwara tuge jingmea kada lepra ole. Eliseo me kwian nga Israelge oga kwara tuge jingmea ole dodadu, me ene, agwa Eliseo kwian onbre gdaite kada Naamán toinga nga na kada Siriage dodadu. \p \v 28 Jesu gerudu ene kwian ole u mo litangwa Chube gerua jwanngwage, kwian ulita Jesu keruchugu, kwian skochiu tanre Jesudi tañachugu Jesu kledu gerule kwian ama jwiallamu dollale. \v 29 Kwian ulita chku gdate Jesu dbe mlialenga unage, kwian Jesu du una jwichugalla gwagda giti, be Jesu mlienga kegdege. \v 30 Agwa Jesu jwliteduda kwianske tangle, Jesu jo siere kwian e ulitage, kwian me ñadu Jesu mlienga kegdege kwian tadukalin kare. \s1 Jesu dolla kage siere kwian onbre gdaitege \p \v 31 Jesu jo siere una Nazarege jo chkeni una Capernaumge nga Galileage. Undege chuiage Jesu jo u mo litangwa Chube gerua jwanngwage, u ege Jesu kwian tku tangle Chube gerua giti. \v 32 Kwian ulita kledu eni Jesu keruchuge chegu tañachuge tanre Jesu gerudu giti, kwian tañachugu mo tale: “¿Mineade ama ñage che tke tangle ene trate? Ama kle che tke tangle no kwian geru mauña kweri kare.” \p \v 33 Jesu kledu kwian tke tangle ene gwa u mo litangwa Chube gerua jwanngwage, kwian onbre gdaite jwligebanga dolla kote kledu eni, dolla onbre e gbu ngaute kweri Jesudi: \p \v 34 —¡Jesu una Nazaremu, cha ulita chugene! Chage uñale ba chema, ba Chube Kirolla no trate, uñale chage ba chiu nga dba ai giti cha ulita gbe ji chuge. Cha me takalin ba cha gbe boi daga ngwale, ba cha ulita chuge ngwadi toi ngwedi. \p \v 35 Jesu ka bo dolla e ole: \p —¡Chegede kamne, joga siere onbre ege! \p Dolla onbre e mliu dba kwian ulita gwa giti gire dolla jo siere onbrege, onbre chegu no ulita, me boidu dare. \v 36 Boidu ene kwian ulita gwa giti, kwian chegu tañachuge tanre, ama ulita ta me jo sugano ama ulita gerudu: \p —¿Kle boi mine aini cheske? ¿Mine Jesu ñage gerule alin dolla ole gire dolla age ama gerule kare? Ama kle gerule dolla ole dolla jogedale siere kwian jwligebangage gire dolla kle ama kerua gai dage dolla joge siere ama gerule kare. \p \v 37 Jesu dolla kagu siere onbrege giti geru e jo chage kwian ulitaske nga Galilea ulitage. \s1 Jesu Simón ñemaña dodade \s1 kaire kwian na tanre oga dodade \p \v 38 Jesu jo siere u mo litangwa Chube gerua jwanngwage gire ama jo Simón ullage Simón ñemaña oga ngwadi, Simón ñemaña oga jabale nganagda ole, kwian tanre gerudu Jesu ole: \p —Cha takalin ba Simón ñemaña oga nganagda ole dodade. \p \v 39 Gire Jesu jo oga ankwallage kodi, Jesu gerudu nganagda ole: \p —¡Joga siere muingage! \p Gire nganagda ulita jo siere blike muingage, sugeti ama cheguni noni chku gdate gire ama bli jinadu Jesu alin kaire kwian na ulita alin. \p \v 40 Chui jo joge dba dbi giti kwian ngle kle no chiu oga tanre jingme ole dbe Jesudi dodadale. Jesu ko gbu kwian oga gdaite gdaite giti ulita, Jesu kwian oga ulita dodadu. \v 41 Jingme jo siere kwian tanrege, kaire dolla jo siere kwian tanrege, dolla ulita kle joge siere kwiange gire gerudu Jesuge: \p —Ba Chube Kirolla. \p Jesu ka bo dolla ole: \p —Ba me gerule ene cha giti, joga kamne siere. \p Uñale dolla ulitage Jesu amaña Cristo, Chube nu Jesu kagaba kwian jwen siere ji chugege age me no gdale Chube nu geruba sbali kare, malen dolla gerudu Jesu Chube Kirolla. Jesu me dolla chugu ngwadi Jesu kalla itenga Jesu amaña Cristo Jesu Chube Kirolla, malen Jesu ka bo dolla ulita ole, Jesu me dolla gdaite chugu ngwadi gerule trate Jesu giti. \p \v 42 Nagbietege ngabebitabi Jesu jo nga gballage kwian me ngwadi. Kwian ulita jo Jesu jinade nate, kwian jo chke Jesudige, kwian ulita gerudu Jesu ole: \p —Cha ulita me takalin ba joge siere chage. \p \v 43 Jesu gerudu kwian ole: \p —Cha me ñage chegeda aini ba ulita ole, Chube cha kagu geru no kete kwian ulitage nga kaire kairege malen cha chagedale nga ulitage gerule kwian ole kwian ulita ñage Chube uñe, kwian mo ta blitadale Chube ole ene Chube be kwian jwen siere ji chugege agedu me no gdale. Chube cha kagu geru e kete kwian nga ulitage, malen cha me ñage chegeda aini, cha jogedale dare. \p \v 44 Jesu gerudu ene kwian ole gire Jesu jo chage nga Galileage ulita, nga Galileage ulita Jesu chagedu Chube gerua trage kwian nga Galileamu ole u mo litangwa Chube gerua jwanngwage. \c 5 \s1 Simón-Pedro gdeba tke chiske ngwe jwangda, \s1 Jesu ngwe gbe ngle gdebage Simón-Pedro alin \p \v 1 Bitaite Jesu kle chibita kada Genesaret kagdage, kwian tanre chku sklie kejre Jesudi tangle, kwian ulita ta Chube gerua keruchugakalin. \v 2 Jesu gwagedu du kwara alindi gabonate kodi chibita kagda giti, kwian ngwe jwannga nu du jwanba kedagu, du mauña kle gdeba glige. \v 3 Du e gaite Simónnu, Jesu jo chiga du ege, gire Jesu gerudu Simón ole: \p —Du binga bamlinga chibita kagdage. \p Simón du biunga, du chegu bamlinga chibita kagdage gire Jesu toidu dba du toli, ama kwian ngle ulita kle kedagu tku tangle Chube gerua giti. \v 4 Ama geru tragubi kwian e ole gire gerudu Simón ole: \p —Che joge chibita jerege gire ba gdeba tke chiske ngwe jwangda. \p \v 5 Simón jo du toli ule Jesu ole gire Simón gerudu Jesu ole: \p —Ba cha tkanga tangle geruge, cha lle bo tanre ule cha chagemanalla ole beigliga nga chiu ju nege, cha ni ngwe gdaite jun, gire ba cha kage chibita amañage cha be gdeba tke chiske nakwaite ba gerudu kare. \p \v 6 Simón gerudu ene Jesu ole gire ama daba na ole gdeba tku chiske. Ama gdeba tku chiske gire ngwe tanre chku gdebage. Simón gdeba jun keda ngwe ngle kle gdebage, gdeba chege bedre gdeba dretenga ngwe ole. \v 7 Ama chagemanalla kle du nage bate, ama ko meagu mo gitigu ama chudaboi ngwe jwen keda. Ama chagemanalla chku amadi, ama Simón kaire daba na chudabo ngwe jwen keda, ama ngwe gbu du boke toli, du bonate chku ete ulita ngwe ole, du boke biri joge chiske ngwe tanre ole. \v 8 Simón-Pedro gwagedu ngwe tanredi gire ama jongnagwa skutu dba Jesu gwangnaru gerudu Jesu ole: \p —Cha Chugagwalla, suge trate chage ba noare kweri ba kiraske tanre, chage suge cha kwian agenga me no tanre, malen ma no ba me chage dare cha ole. \p \v 9 Simón ngwe tanre gau chagemanalla ole, ngwe e giti ama ulita ta me jo sugano ama ngwe jun giti, ama ulita chegu tañachuge mo tale: “¿Mineade che ngwe jun ngle ene?” \v 10 Zebedeo kirolla kada Juan kada Santiago, ama boke Simón chagemanalla, ama chegu tañachuge tanre kaire. Jesu gerudu Simón ole: \p —Ba me chegedale tañachuge tanre, nege ba kwian ngwe jwannga agwa nege gwangerugu cha be ba gbe kwian gangale cha gerua giti, ene ba giti kwian ngle be cha gerua gai ulia. \p \v 11 Jesu gerudu ene Simón ole, gire Simón jo ule Jesu ole Juan ole Santiago ole du dbe chibita kagda ngnagu, ama jo chkeni chibita kagdage gire Simón kaire Juan kaire Santiago lle chugu ngwadi ulita gire jo chage Jesu ole geru jwen amage. \s1 Jesu kwian gdaite oga kwara tuge jingmea \s1 kada lepra ole dodade \p \v 12 Chui gbaite Jesu kle una gdaitege gire kwian onbre gdaite oga trate jegwale chku Jesu kle ngwadi, ama oga jingme kwara tuge ole. Kwian oga e gwagedu Jesudi gire ama mo ñeu dba jongnagwa giti kaboge dba dbidi Jesu gwangnaru, ama gerudu Jesu ole: \p —Ba takalin cha dodade, uñale chage ba ñage jingme ai jwen siere chage ene cha chege trate jingme aige. \p \v 13 Kwian oga gerudu ene Jesu ole gire Jesu ko gbu ama giti, Jesu gerudu: \p —Cha takalin ba jingmea jwen siere bage, nege nege ba chege no trate. \p Jesu gerudu ene gire sugeti jingme jongwa kwiandi, kwian oga chegu noni. \p \v 14 Jesu gerudu dare kwian jo chkeni ole: \p —Ba me gerule ni kwian gdaite ole cha ba dodadu giti agwa ba agedale Chube nu geru gbaba unsuialin kwian alin Moisés giti gerule kare, chada e gerule ba agedale ai kare: Joga u gerungwa Chube olege mo kaite kwian gerunga Chube ole daba alinge, ba bdada gbaboke dbadale ule gugadale Chube gwa giti u ege ba chegu no trate ñanale, joga age ene ulita gire be chke uñale kwian ulitage ba jo chkeni no ba jingmeage —Jesu gerudu ene kwian onbre jo chkeni ole. \p \v 15 Chui ege gwangerugu geru Jesu giti chagedu ma dare kwian ulitaske malen diali kwian tanre kledu mo lite Jesudi Jesu gerua keruchuge, kaire kwian tanre oga chku Jesudi Jesu ama dodadale. \v 16 Chui gwealege Jesu joge nga gballage geru trage Chube ole agwa gire chieni kwian chudaboi nakwaiteni. \s1 Kwian gdaite skliebada trate jegwale, Jesu ama dodade \p \v 17 Bitaite Jesu kledu kwian tke tangle gwa gire kwian fariseo mneite kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti mneite kle toiba dba Jesu kle kwian tke tangle ngwadi, kwian e gweale nu chieba una ulitage nga Galileage kaire una ulitage nga Judeage kaire una Jerusalénge, una e ulitage kwian e nu chieba. Kaire kwian na tanre kledu eni Jesu keruchuge. Jesu kle kwian tke tangle kaire kle kwian oga dodade Chube kiralla giti, \v 18 gire kwian na gweale chiu daba oga gdaite skliebada trate jegwale dbe ankwage Jesu kle ngwadi dodadale, kwian e kle no tadu daba oga e dbe ugakage gudegu gbe Jesu gwangnaru. \v 19 Agwa kwian tanre kle gwa sklieba kejre ulita ugakage malen daba oga dbanga ulita me ñadu tien gudegu oga ole, gire jo oga dbe ankwage u giti bdugu, jo chke u giti ama u uga degunga ankwa tien mangire batre gire ama ankwa kagu giskage dbige Jesu gwangnaru. \v 20 Jesu gwagedu kwian ogadi gire uñadu Jesuge kwian oga kaire kwian oga dbanga ulita mo ta gbaba ulia Jesu ole Jesu ñage kwian oga dodade, malen Jesu gerudu kwian oga ole: Kwian israelita ulla \p —Cha gerule ba ole, ba ageba me no ulita talla cha mlienga, nege ba chege no trate me jiske Chube gwa giti. \p \v 21 Jesu gerudu ene kwian oga ole gire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ulita kaire kwian fariseo ulita tañachugu mo tale Jesudi: “¿Mineade onbre e kle gerule ene kwian oga ole? Ama me ñage gerule ene, ama kle mo gbe kweri Chube kare. ¿Chema ñage kwian age me no ulita talla mlienga kwian gbe no trate me jiske Chube gwa giti? Chube alin allabi ñage, onbre e me ñage age ene Chube kare.” \v 22 Kwian kledu tañachuge ene mo tale Jesudi gire Jesuge uñadu ama ulita kle tañachuge giti, Jesu geru kadu ama ulitage: \p —¿Mineade ba ulita kle tañachuge ene chadi? \v 23 ¿Bai ma mno cha alin: kwian oga ai ageba me no ulita talla mlienga o kwian oga ai dodade jingmege? Cha alin ai me mno ulita gdabonate. \v 24 Nege cha be kwian oga ai dodade ba ulita gwa giti ene be chke uñale bage ulia Chube cha kagu nga dba ai giti kwian kare, Chube kiralla giti cha ñage kwian oga dodade jingmege kaire agwe cha ñage kwian age me no ulita talla mlienga kwian gbe no trate me jiske Chube gwa giti. \p Jesu gerudu ene kwian fariseo ulita ole kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ulita ole, gire Jesu gerudu kwian oga ole: \p —Nege cha gerule ba ole, chkede gdate mo ankwalla gai blienga dbadale, jogani chage ba kle toi ngwadige. \p \v 25 Jesu gerudu ene gire kwian oga skliebada chku gdate blike trate no kwian ngle gwa giti, ama mo ankwalla gau kote joni chage ama kle toi ngwadige gerule noare Chube giti. \v 26 Kwian ngle ulita gwagedu ai ulita boidudi gire kwian ulita ta me jo sugano kwian ulita chegu tañachuge tanre, kwian gerudu noare Chube giti: \p —Chube noare, ama kira molen ulita, nege Chube kiralla giti Jesu kwian oga skliebada trate jegwale dodadu che ulita gwa giti, ni bitaite che nu gwageba boi ene karedi, ulia Chube no no —kwian ulita gerudu no ene Chube giti. \s1 Kwian onbre kada Leví amaña kada Mateo, Jesu onbre e kade chage ama ole geru jwen amage \p \v 27 Jesu kwian oga skliebada dodadu ene gire Jesu jo chage dare, ama gwagedu kwian onbre kada Levídi. Leví kwian igi ganga chugagwalla emperador nga Romamu alin, ama kledu toiba dba nga igi ketakle ngwadi igi gai kwiange gire Jesu chku amadi gerudu ama ole: \p —Bai chage cha ole geru jwen chage. \p \v 28 Jesu gerudu ene gire Leví chku gdate, lle chugu ngwadi ulita, jo chage Jesu ole. \v 29 Leví Jesu du ule kwian geru jwannga Jesuge ulita ole mo ullage blire, Leví jo chkeni mo ullage, bligda dodangu no Jesu alin. Kaire kwian na tanre kle Leví ullage, ama gweale igi ganga chugagwalla emperador nga Romamu alin Leví kare, kwian e ulita blidu ule Jesu ole Leví ole. \v 30 Kwian ulita kle blire kle geru trage gire kwian fariseo mneite kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti mneite kledu eni gwagedu kwian tanredi blire ule kwian geru jwannga Jesuge ulita ole, ama ulita ka bo geru jwannga Jesuge ole: \p —¿Mineade ba kle blire ule kwian igi ganga chugagwalla emperador nga Romamu alin ole kaire kwian na tanre agenga me no ole? \p \v 31 Kwian gerudu ene kwian geru jwannga Jesuge ole gire Jesuge geru sugedu kwian kledu geru kade giti, malen Jesu gerudu ama ulita ole: \p —Cha gerule ba ulita ole, kwian kle no trate me oga me joge kwian mo dodanga ngwadi mo dodade, agwa kwian oga mo dodanga jinade ama joge kwian mo dodanga ngwadi mo dodade, kwian tañachuge kle no ¿lledale ama be mo dodanga jinade mo dodade? \v 32 Cha chiu nga dba ai giti kwian agenga me no ta blite Chube ole joge siere ama kle age me noge, agwa kwian gweale kle tañachuge mo tale ama no trate me jiske Chube gwage, kwian kle tañachuge mo giti ene alin cha me chiu, cha chiu kwian agenga me no alin ama ta blite age no. \p \v 33 Jesu gerudu ene ulita gire kwian gweale na kledu eni ama gerudu Jesuge geru na giti, ama gerudu: \p —Kwian geru jwannga Juan-Bautistage kaire kwian geru jwannga kwian fariseoge, kwian e ulita kle chui gweale gai mo tkale bage bligdage, chui ege kwian e kle tañachuge gerule Chube ole alin me blire, kwian e kle age ene chui tanrege. ¿Mineade kwian geru jwannga bage me kle age ene kwian e kare? Kwian geru jwannga bage ulita diali kle blire. \p \v 34 Jesu jaindunga: \p —Cha be geru ai ñachuge ba ulita alin, ene be chke uñale bage mineade kwian geru jwannga chage me kle mo tke bage bligdage kwian na kle age kare. Kwian onbre mo jwen chuia gbe, mo jwen chuia chke gire kwian kadaba ulita be joge chui ollade ule kwian onbre mo jwannga ole. Kwian kadaba ulita be chke chui ollade, ¿chema be gerule kwian e me ñage blire? Kwian ulita be blire nga suga no ole chui ollade ule kwian onbre mo jwannga ole. \v 35 Agwa chui e joge tangle gire chui gbaite be chke gire kwian onbre mo jwannga dbabe sugekare, chui ege kwian mo jwen chuia olladanga ulita be chege ta olire kwian onbre mo jwannga nate gire kwian chui olladanga ulita be mo tke bage bligdage ta olire ole. Ulia cha gerule ba ulita ole, cha kwian onbre mo jwannga e kare, kwian geru jwannga chage ulita kwian mo jwen chuia olladanga kare. Nege cha kle ule geru jwannga chage ulita ole, agwa chui be chke gire cha dbabe sugekare amage, chui ege ama be mo tke bage bligdage ta olire tanre ole. \p \v 36 Jesu geru ñachugu ene kwian ulita alin gire Jesu geru na ñachugu ama alin kaire: \p —Ni kwian gdaite ñometra jegaba jagere drega jwennga ñometra juda ugachuge ñometra drega jagere ege. Kwian age ene ñometra jegaba jagere me chege no, kaire ñometra drega jagere me chege no ñometra judage. \v 37 Kaire ni kwian gdaite kle lle gbe gage bda kwara dodaba lle gage dbangwa judage. Kwian lle gbe gage bda kwara judage lle gage kle lie gire bda kwara juda kle skiennga ulita, gire lle gage ulita kle jogenga ngwale ulita kaire bda kwara kle chege me no ulita. \v 38 Malen diali lle gbakle gage bda kwara jagerege, ene lle gage kle lie, bda kwara me skiennga, lle gage me jogenga ngwale. \v 39 Kwian ulita lle gage no no jai me ta lle bale jakalin, lle bale me skwen no amage, ama gerule lle gage ma no ama alin jadale. \p Jesu geru ñachugu ene ulita kwian fariseo alin kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti alin, uñadu Jesuge kwian e ulita me ta Jesu gerua jagere gakalin ulia, me ta mo gerua juda gbaba unsuialin chugakalin ngwadi, malen Jesu geru ñachugu ene ama ulita alin geru jagere giti geru juda giti. \c 6 \s1 Undege chuiage kwian geru jwannga Jesuge \s1 ulita trigo bulu ite gutadale \p \v 1 Chui gbaite undege chuiage Jesu kledu chage trigoske tangle deage ule kwian geru jwannga amage ulita ole, gire kwian geru jwannga Jesuge ulita mo gbu trigo dabe bulu ite gutadale, ama trigogba gweale mongonga, kwara glogonga sulikwa giti, gba skieru gutu. \v 2 Kwian fariseo mneite gwagedu kwian geru jwannga Jesuge ulitadi ama kle lle boi kare deage undege chuiage gire kwian fariseo gerudu ama ulita ole: \p —¿Mineade ba ulita kle lle boi deage undege chuiage? Ba age ene ba kle age me no Chube gerua Moisés nu degaba unsuialin dollale. Uñale ba ulitage Moisés chadalla e giti geru kle gbaba che alin che me ñage lle boi undege chuiage, ¿mineade ba me kle geru e gbe gdadi? \p \v 3 Jesu jaindunga kwian fariseo kalen: \p —¿Ba ulita me nu chada batabanga che chugagwalla unsuialin David agedu giti? Chui gbaite David ule ama chagemanalla ulita ole bli ole tanre, ¿gire ama agedu mine? \v 4 Uñale ba ulitage David jo gwa u gerungwa Chube olege ule ama chagemanalla ulita ole, u ege gwa pan gbakle, pan e chegedale Chube gwa giti diali, Chube gerua gbaba unsuialin kwian ulita alin geru e gerule kwian gerunga Chube ole daba alin, ama alin allabi ñage pan e gute, ni kwian na gdaite ñage pan e gute. Agwa David bli ole tanre ama pan e gutu kaire ama pan e ketu kwian ulita kledu chage ama olege gutadale. David pan e gutu Chube gwa giti agwa ama me boidu dale, Chube me ama gbu jiske ama pan e gutu gdale. \v 5 Ene kaire kwian geru jwannga chage me jiske Chube gwa giti ama trigo bulu itu undege chuiage gdale, Chube cha kagu nga dba ai giti kwian kare, ama cha gbu undege chuiage mauña malen cha ñage gerule kwian ole kwian llema boadale undege chuiage llema me boadale undege chuiage —Jesu gerudu ene ulita kwian fariseo mneite ole. \s1 Kwian israelita undege chuiage Jesu \s1 kwian oga ko kwebanga ole dodade \p \v 6 Chuia nale undege chuiage Jesu jo u mo litangwa Chube gerua jwanngwage, Jesu jo chke ne ngwadi gire Jesu kwian tku tangle. Eni kwian onbre gdaite oga kledu, onbre e oga ko taingwli ole ko kwebanga. \v 7 Kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti mneite kaire kwian fariseo mneite kledu eni gwa u ege, kwian e ulita kledu tatra onbre oga ko kwebanga giti, ama ulita tadu Jesu gbakalin jiske lle boi undege chuiage, malen ama ulita chegu gwage Jesudi Jesu be onbre oga dodade o mi onbre oga dodade undege chuiage. \v 8 Jesuge uñale kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti kaire kwian fariseo ulita kle tañachuge mine Jesudige, Jesu gerudu onbre oga ole: \p —Chkede gdate, bai aini kwian ulita gwangnaru mo ko oga kaite kwian ulita gwa giti. \p Onbre oga chku gdate mo gbu kwian ulita gwangnaru, \v 9 gire Jesu gerudu kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ole kaire kwian fariseo ole ulita: \p —Cha geru kade bage: ¿Che llema boadale undege chuiage? ¿Che age no kwian alin o che age me no kwian alin? ¿Che ñage kwian oga chudaboi o che kwian oga chugadale ngwadi boi daga ngwale jogeda? \p \v 10 Jesu gerudu ene gire Jesu gwagedu kwian ulitadi, Jesu gerudu onbre oga ole: \p —Mo ko kwebanga kwrida trate. \p Onbre agedu Jesu gerudu kare gire onbre ko kwebanga jo chkeni no trate. \v 11 Jesu onbre oga dodadu ene undege chuiage kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ulita gwa giti kaire kwian fariseo ulita gwa giti, e giti kwian e ulita skochiu tanre Jesudi, ama ulita geru tragu modige ama be llema boi Jesu dollale. \s1 Jesu kwian gai gdataboko giti gdaboke \s1 Jesu gerua ketangale \p \v 12 Chui gbaitege Jesu jo nga jwichugale giti geru trage gballa Chube ole, ngajrege ulita Jesu gerudu Chube ole. \p \v 13 Nga chku ju, kwian tanre kle chage Jesu nate diali geru jwen amage, Jesu ama ulita kadu Jesu kle ngwadi, ama ulita jo chke Jesudige gire kwian e ulitaske Jesu kwian gdataboko giti gdaboke gau ama gerua dbe kwian nage, Jesu kwian mneite e ka gbu Jesu gerua ketanga, \v 14 kwian e ulita kada ene: \q1 Simón (kaire Jesu ama ka gbu Pedro), \q1 Andrés (ama Simón-Pedro daballa), \q1 Santiago, \q1 Juan, \q1 Felipe, \q1 Bartolomé, \q1 \v 15 Mateo, \q1 Tomás, \q1 Santiago (Santiago ai Alfeo kirolla), \q1 Simón (Simón ai kira batanga mo jwia gdale), \q1 \v 16 Judas (ama Santiago na daballa), \q1 Judas-Iscariote (bigwa ama jwlitedu Jesu dollale Jesu ketu gwaleda). \m Jesu kwian e ulita gdataboko giti gdaboke gau ama gerua ketangale. \s1 Kwian tanre chke mo lite Jesudi tangle \p \v 17 Jesu kwian gdataboko giti gdaboke gau ene ama gerua dbe kwian nage gire Jesu jo dbige jwichugage ama ulita ole, chkuni manade nga kegatale giti. Kwian ngle ulita kle chage Jesu nate diali geru jwen amage kledu nga ege, kaire kwian na tanre chkeba nga ege, ama ulita chieba nga tanrege: kwian tanre nga Judeamu, kwian tanre una Jerusalénmu, kaire kwian blemu toinga una Tiroge una Sidónge. Kwian e ulita chkeba Jesu kle ngwadi Jesu keruchuge, kaire kwian ta mo dodakalin Jesuge. \v 18 Jesu kwian oga tanre dodadu, kaire Jesu dolla kagu siere kwian ulita jwligebanga dolla kotege gire kwian e ulita chegu no. \v 19 Kwian oga na ulita chagedu dabaske tangle Jesu nate, kwian oga e ulita takalin Jesu chugedi mo dodadale Jesuge, uñale amage Jesu kira molen Jesu kwian oga dodade jingme ulitage. Kwian oga ulita bai jo chke Jesudi ko ñadu Jesudi, kwian ene jo chke noni Jesu kiralla giti. \s1 Jesu kwian geru jwannga amage ulita tke tangle kwian tale nga suga no giti kwian tale nga me suga no giti \p \v 20 Jesu kwian oga dodadu ulita gire Jesu gerudu kwian geru jwannga amage ulita ole: \p —Ba bai kaire me lle molen, suge bage Chube ba Chugagwalla, ama kle ba manade, malen nga suga no badi mo tale. \p \v 21 ’Nege ba bai kaire bli ole, suge bage chui be chke gire ba mi bli ole dare, ba be kle diali unchkeba no, malen nga suga no badi mo tale. \p ’Nege ba bai kaire kle olire, suge bage chui be chke gire ba be gide nga suga no ole, malen nga suga no badi mo tale. \p \v 22-23 ’Chube nu cha kagaba nga dba ai giti kwian kare, cha giti kwian jainchke badi, kwian ba tke jondoi, kwian ba ta gbe olire, kwian gerule badi ba kwian me no, kwian age me no ene ba ole, suge bage chui be chke gire Chube be lle noare kete bage nga ngaña giti Chube ngwadi ba mo ta gbu me joge siere cha geruage boi daga ngwaleske ñanale, suge bage Chube be age ene ba alin, malen nga suga no badi mo tale. Kwian age me no ba ole cha gdale ba me tallade, ma no ba mo ta gbadale nga suga no ole diali, kwian kle age me no ba ole nege, ene kaire unsuialin kwian e enusulian oña agedu me no kwian Chube gerua ketanga ole. \p \v 24 ’Ba bai kaire lle molen tanre ba mo ta dbe no lle e ulita alin allabi ole me tañachuge Chube giti, bdagli lle ulita banu be bidege, ba mi chege lle molen, gire ba be chege boi tanre daga ngwale sugekare Chubege. \p \v 25 ’Ba bai kaire kle blire no nege, ba mo ta dbe tañachuge blire no alin allabi giti me tañachuge Chube giti, bdagli ba be boi daga ngwale, bligda mi kle ba alin gutadale, ba be bli ole tanre sugekare Chubege. \p ’Ba bai kaire nga dbe suga noare age ba takalin kare nga dba ai giti me tañachuge Chube giti, bdagli ba be boi tanre daga ngwale, ba be olire, ba ta be chege olire diali sugekare Chubege. \p \v 26 ’Ba bai kaire giti kwian na ulita gerule noare, bdagli ba be boi tanre daga ngwale, ba enusulian oña unsuialin gerudu no kaire kwian geru me ulia ketanga giti, bdagli kwian ene ulita be boi daga ngwale sugekare Chubege. \s1 Jesu kwian tke tangle me age gwangoguda me no \s1 daba ole, agedale diali no daba alin \p \v 27 Jesu gerudu dare: \p —Ba ulita kle aini cha keruchuge, cha gerule ba ulita ole, ba mo ta dbadale no mo dolla ole, kwian kle jainchke badi, kwian ene alin ba agedale no. \v 28 Kwian kle ba oña boi me no, kwian ene ole ba gerudale: “Cha takalin Chube age no ba alin.” Kwian kle ba ta gbe olire kle gerule me no bage, kwian ene giti ba gerudale Chube ole. \v 29 Kwian ba bate gwage ba gwa ongoru gbadale kwiange batadale. Kwian camisa badige jwennga dbadale, kwian ene ole ba gerudale: “Ba takalin cha llea na gweale dbe kaire ba ñage.” \v 30 Kwian lle gweale kade bage, ba lle ketadale kwian enege. Kwian ba llea gweale jwennga dbadale, ba me lle e kadeni kwian enege. \v 31 Ba takalin kwian na ulita age no ba alin, kaire ba mo ta gbadale age no ngeru kwian na ulita alin. \p \v 32 ’Ba me mo ta dbadale no ba skatemanalla alin ole allabi agwa kaire ba mo ta dbadale no kwian ba dolla ole, ba noare ba skatemanalla alin allabi ole, ¿Chube be age mine no ba alin e ñanale? Chube mi age no ba alin dale e ñanale, kwian ulita no mo skatemanalla ole, kaire kwian me no ama no mo skatemanalla ole. \v 33 Ba age no kwian bai age no ba ole alin allabi, kwian ene alin allabi ole ba age no, ¿Chube be age mine no ba alin age ene ñanale? Kwian me Chube uñe kle age ene diali, kwian bai age no ama ole, kwian ene alin allabi ole ama age no. \v 34 Kwian lle kade sugeti bage ba lle kete kwiange kwian bai ñage lle keteni naskuni bage, kwian ene alinge ba lle kete sugeti, ¿Chube be age mine no ba alin age ene ñanale? Kwian me Chube uñe kle age ene diali, kwian bai ñage lle keteni naskuni amage, kwian ene alinge ama lle kete sugeti. \v 35 Ba me ñage tañachuge kwian ulita tañachuge kare, ba tañachugadale nganake. Ba mo ta dbadale no mo dolla ole age no ama alin diali. Ama lle gweale kade sugeti bage ba lle ketadale me tañachuge lle e gaini naskuni. Ba mo ta dbe ene mo dolla ole, bdagli nga ngaña giti Chube be lle noare kete bage age no ene ñanale, ba age ene ba kle age ba Ñenua Chube takalin kare, ulia ba Chube olia. Chube kweri, ama noare ulita, ama age no kwian ulita alin, me age no kwian no alin allabi, agwa kaire ama age no kwian me no alin, kwian me Chube uñe ni gerule no Chube ole Chube kle age no ama alin. \v 36 Chube tai dage kwian ulitage, ene kaire ba taidale dage no kwian ulitage Chube kle age kare. \s1 Jesu kwian tke tangle me daba gbe jiske giti \p \v 37 Jesu gerudu dare kwian ulita ole: \p —Me no mo ta dbe tañachuge ba alin allabi kle age no Chube gwa giti gerule daba nadi daba me no Chube gwa giti, me no mo ta dbe daba gbe jiske diali lle gweale giti, ba ta daba gbakalin jiske ene diali ta me no ole, ene kaire Chube be ba gbe jiske. Daba na age gweale me no ba ole ba talla e mlienga, ene kaire Chube be ba age me no Chube dollale talla mlienga. \v 38 Ba mo ta gbe daba na chudaboi lle kete amage, ene Chube be age kaire ba ole, ba me lle kete sidri alin allabi dabage, ba lle ketadale ngle. Ba kle arogba kete dabage ba arogba ñachuge no gdege, ba gde dage dbige alin, ene arogba chke kejre gdege arogba chke ete ete gdege. Ba lle kete dabage ene kare, ene Chube be age kaire ba ole. Ba lle kete mangire batre dabage Chube lle keteni kaire mangire batre bage. \p \v 39 Jesu gerudu ene ulita gire Jesu geru ñachugu kwian ulita alin, Jesu gerudu: \p —Kwian boke gwagwa me, ¿ama gdaite me ten ñage daba na me ten jonlla dbe? Me dale. Ama gdabonate me ten, me uñale amage ama kle chage baini, ama gdabonate be joge chage be jogenga be joge chke dba dbiugage. \v 40 Kwian geru jwannga me ñage mo ta gbe chke ma ngle geru uñe ma no kwian ama tkanga tanglege, agwa geru jwannga geru jwen ulita trate ama tkanga tanglege, gire ene ama ñage geru uñe kwian ama tkanga tangle geru uñe kare. \v 41-42 ¿Mineade ba kle tañachuge diali daba na kle age me no giti? Diali ba kle gerule me no dabadi daba gbale jiske daba kle age me no giti, agwa ni ba kle tañachuge sidri ba agali kle age ma me no dabage giti. E salengwli ba kle gwage ngajwna daba gwagwagedi kare, ba ta ngajwna e jwankalinnga daba gwagwage agwa ngajwna ma kweri kle mo gwagwage. Bage me suge ngajwna kweri kle ba gwagwage, ngwale ba gerule daba ole: “Daba, cha chugene ngajwna soli jwennga ba gwagwage.” Ngeru ba ngajwna kweri jwandalenga mo gwagwage mo gwagwa jige trate, ene ba ñage daba chudaboi ngajwna soli jwennga ama gwagwage. E salengwli kwian kle gerule dabadi age me no sidri giti, me suge mo tale ama kle age ma me no dabage. Ama takalin daba na ulita tañachuge ama giti ama no ulita agwa gire ama ulia ta me no. Cha gerule ba ulita ole, ma no ba mo ta gbe tañachuge ba kle age me no giti ngeru me tañachuge daba na kle age me no giti, ba mo ta gbadale trate biale gire ba ñage daba na ta gbe ama kle age giti ba ñage ama chudaboi. \s1 Jesu gerule kwian tañachuge mo tale \s1 kaire kle gerule kle tañachuge kare \p \v 43 Jesu geru na ñachugu kwian ulita alin, Jesu gerudu: \p —Gli no me ñage gbachie me no, gli me no me ñage gbachie no. \v 44 Gli kaire kaire chke uñale nate gba giti, drinkin me gbachie higogba kare, idongi me gbachie uvagba kare. \v 45 Ene kaire kwian ta no ama age no ama gerule no, kwian ta me no gerule me no, kwian kle tañachuge mo tale kaire kle gerule ama kle tañachuge kare. \s1 Jesu gerule kwian mo ta gbadale age Jesu gerule kare \p \v 46 Jesu gerudu: \p —¿Mineade ba ulita cha kade mo Chugagwalla agwa ba me kle age cha gerule kare? \v 47-48 Cha gerule ba ulita ole, kwian bai kle chie chadi cha keruchuge gire mo ta gbe age cha gerule kare, kwian e ta no molen tañachuge trate, ama salengwli kwian u gbanga no kare. Ngeru kwian u gbanga no kle dbi bage jere bu tke dbige jere gire kle ke ten budi tangle, ene bu chege kejre me joge chke dba, u kle dodaba no kiraske. Chi uda joge kweri, chi uda chke udi kiraske, u me joge chke dba, chi uda me ñage u dbe, u gbanga no bu tku jere dbige malen chi uda me ñage u e dbe. Kwian bai cha gerua keruchuge gire mo ta gbe age cha gerule kare, kwian ene salengwli kwian u gbanga no e kare. \v 49 Agwa kwian bai kle cha keruchuge gire me mo ta gbe age cha gerule kare, kwian ene salengwli kwian kle u gbe dbi giti alin me bu tke dbige jere me ke ten budi tangle, ene chi uda joge kweri, chi uda chke udi kiraske, u joge chke dba, u joge ulita chi giti —Jesu gerudu ene ulita kwian ole. \c 7 \s1 Kwian lle boanga guardia donga chugagwalla \s1 alin oga, Jesu ama dodade \p \v 1 Jesu geru tragubi kwian ulita ole gire Jesu jo chage una Capernaum ngnagu, Jesu jo chke una ege. \v 2 Guardia donga chugagwalla nga Romamu gdaite kle una Capernaumge, kwian lle boanga gdaite ama alin oga chegu sidri lle boanga jogeda, guardia donga chugagwalla noare kwian lle boanga e ole. \v 3 Gire guardia donga chugagwalla ologe gerudre Jesu giti, amage chku uñale Jesu kwian oga dodade malen ama kwian israelita chugagwalla juma gweale kagu geru jige Jesuge guardia donga chugagwalla takalin Jesu chie kwian lle boanga ama alin oga dodade. \v 4 Gire kwian israelita chugagwalla juma mneite jo chke Jesudige gerule Jesu ole, ama gerudu: \p —Kwian lle boanga gdaite guardia donga chugagwalla alin oga jabale chegu sidri ama ngeru ama jogeda, cha ulita takalin ba joge guardia donga chugagwalla chudaboi ba lle boanga ama alin dodade. Guardia donga chugagwalla ama kwian noare, \v 5 ama no no kwian israelita ulita ole, ama u mo litangwa Chube gerua jwanngwa dodangu cha ulita alin una aige. Guardia donga chugagwalla kwian ene malen noare ba joge lle boanga ama alin oga dodade. \p \v 6-7 Kwian israelita chugagwalla juma ulita gerudu ene Jesu ole gire Jesu jo chage ule ama ole guardia donga chugagwalla ulla ngnagu, Jesu jo chke kodi uge gire guardia donga chugagwalla mo skatemanalla na kagu mneite geru jige Jesuge jonke, guardia donga chugagwalla skatemanalla gerudu Jesu ole: \p —Guardia donga chugagwalla geru ai kagu ba alin: “Cha ba gai kweri, chage suge cha me no, uñale chage trate ba no no, malen cha me jo agali ba jwen. Ma no ba me joge gwa cha ullage oga kle ngwadi, ba gerule alin allabi jonke lle boanga oga giti cha alin, ene uñale chage ama be joge chkeni noni. \v 8 Uñale chage ba kwian chugagwalla kweri ba kira molen ulita, ba gerule alin allabi gire jingme joge siere kwian ogage. Cha chugagwalla ñage cha kage lle boi ene cha age ama gerule kare, kaire cha guardia donga chugagwalla ñage guardia donga ulita kage lle boi ama age cha gerule kare, cha gerule guardia donga gdaite ole: ‘¡Joga!’, gire ama joge. Cha gerule na ole: ‘¡Bai aini!’, gire ama chie. Cha kwian lle boanga cha alin kage lle boi gire ama lle boi cha gerule kare. Ba ma kweri kira molen malen uñale chage ba gerule alin allabi jonke ba kle ngwadi jingme kage siere lle boanga chanuge, gire jingme be joge siere amage ama be joge chkeni noni.” \p \v 9 Guardia donga chugagwalla skatemanalla ulita geru e ketu Jesuge, Jesu geru e keruchugu gire Jesu chegu tañachuge noare guardia donga chugagwalla giti ama kle mo ta gbe giti Jesu gai ulia no. Jesu jwlituda gdate naskuni gwagedu kwian nglea kle chage Jesu natedige, Jesu gerudu ama ulita ole: \p —Ni kwian gdaite nga Israel ulitage guardia donga chugagwalla ta e kare molen, ama kle mo ta gbe cha gerua gai ulia mo tale ma no kwian israelita ulitage. \p \v 10 Guardia donga chugagwalla skatemanalla mneite joni gudegu oga kle ngwadi, jo chkeni gwa gire gwagedu lle boanga guardia donga chugagwalla alin nu jogeba chkeni noni ulita jingmege. \s1 Muinga chegeba oli mo ñengulallage, \s1 Jesu ama kirolla jaba gbeni gwade \p \v 11 Boidu ene ulita gire Jesu jo una kada Naínge, kwian geru jwannga Jesuge ulita kle chage ule Jesu ole, kaire kwian na tanre jo ule. \v 12 Jesu jo chke kodi una Naínge gire Jesu gwagedu kwian tanre una emudi jonke, kwian e ulita kle chage oñakwa jaba dbe lugaba glige tkadale dbige, kirogwa onbre e gdaitre alin chebiage jokeda, sbali chebia chegeba oli mo ñengulallage, kwian tanre una emu kledu muinga oli gatedi. \v 13 Jesu gwagedu muinga olidige olire tanre Jesu taidu dage muingage, Jesu gerudu muinga oli ole: \p —Ba me mo ta dbe olire dare ba kirolla nate. \p \v 14 Jesu gerudu ene muinga ole gire Jesu jo oñakwa jaba gitigu, Jesu oñakwa jaba glilla gau kodi, kwian oñakwa jaba dbanga ulita jagedu gdate jonke oñakwa jaba gwaru, gire Jesu gerudu oñakwa jaba ole: \p —¡Kirogwa onbre, chkedeni bduge! \p \v 15 Jesu gerudu ene jaba ole gire blike jaba chkuni gwade chku bduge gerule no, Jesu ama ketuni gwadeni chebiage. \p \v 16 Kwian ulita gwagedu edi kwian ta me jo sugano Jesu agedu gitidi, gire kwian ulita gerudu noare Chube giti, kwian gerudu: \p —Nege kwian Chube gerua ketanga kle cheske aini, ama noare, Chube ama kagu che ulita chudaboi. \p \v 17 Kwian nga Judeage ulita kaire kwian toinga nga Judeadi tangle, ulitage geru chku nate uñale Jesu kwian jaba gbuni gwadeni. \s1 Juan-Bautista kwian geru jwannga amage \s1 boke kage geru kade Jesuge \p \v 18 Geru chku uñale Juan-Bautistage kwian geru jwannga amage geru tragu Jesu kle age giti ulita kwianske giti, \v 19 gire Juan-Bautista kwian geru jwannga amage boke gau kagu, ama gerudu: \p —Ba geru kade ai kare Jesuge: “Unsuialin Chube gerudu be kwian jwannga siere kage kwian alin, ¿ba amaña o ama bebi chie, cha chegedale ama manade ngwange dare o me?” \p \v 20 Kwian geru jwannga Juan-Bautistage boke jo chke Jesudige gire gerudu: \p —Juan-Bautista cha kagu gdabonate geru kade bage, ama geru ai kagu ba alin: “Unsuialin Chube gerudu be kwian jwannga siere kage kwian alin, ¿ba amaña o ama bebi chie, cha chegedale ama manade ngwange dare o me?” \p \v 21 Kwian geru jwannga Juan-Bautistage boke geru kadu ene Jesuge, gire ama gwagedu Jesudi kwian oga tanre dodade ama boke gwa giti. Jesu kwian oga tanre ai kare dodadu: Jesu kwian oga jingme ole dodadu, Jesu dolla kagu siere kwian jwligebangage, kwian tanre me gwagwa molen Jesu gbu ten. \v 22 Jesu agedu ene ulita kwian geru jwannga Juan-Bautistage gwa giti gire Jesu gerudu ama ole: \p —Jogani Juan-Bautista kle ngwadi, ba gerule Juan-Bautista ole ba kle gwagedi nege giti, kaire ba kle geru keruchuge nege ba e tragadale Juan-Bautista ole. Kwian gwagwa me cha kle gwagwa gbe ten, kwian me ñage chage cha kle ama gbe chage, kwian oga kwara tuge jingmea ole cha kle dodade ene ama chege trate, kwian me olo molen cha kle olo gbe tren, kwian jaba cha kle gbeni gwade, kaire Chube gerua cha giti kle joge chke kwian me lle molenge, ene ama ñage Chube gerua cha giti gai ulia tiendale gitiru ji chugege age me no gdale. \v 23 Cha kle age no ene ulitadi ba kle gwage nege, jogani Juan-Bautista kle ngwadi e ulita trage ama ole. Kaire ba geru ai kete amage: “Nga suga no kwiandi kwian bai cha gai ulia Chube nu cha kagaba kwian ulita jwanngale siere ji chugege age me no gdale, kwian bai mo ta gbe cha gai ulia ene diali, kwian ene me jogenga cha giti mo tale, ama be chege ta suga no ole.” Ba geru e ulita kete Juan-Bautistage cha alin. \p \v 24 Jesu gerudu ene ulita kwian geru jwannga Juan-Bautistage boke ole gire kwian e joni Juan-Bautista kle ngwadi. Kwian e jo gire Jesu gerudu kwian ulita kledu eni ole Juan-Bautista giti, Jesu gerudu: \p —Ba ulita jo tienda Juan-Bautistadi nga gballage, ba gwagedu amadi ama me kledu boi eske kle jwliennga ongoru ongoru mleudage kare, kwian boi eske kare mleuda ole e salengwli gerule kwian me ñage tañachuge mo tale no gwangeru alin trate, diali kle tañachuge gwangeru gwanaskuda, Juan-Bautista me ene, ama mo ta gbu kiraske Chube gerua cha giti gai ulia diali. \v 25 Ba jo tienda Juan-Bautistadi nga gballage ba me jo tienda kwiandi kwian nu mo ngama tkaba ñometra noare gigaba kwangleske. Uñale bage kwian kle mo ngama tke ñometra eneske me kle toi nga gballage, kwian ene kle toi chugagwalla ullage u no kweri tratege. Juan-Bautista me toidu u enege. \v 26 Ba me jo tienda kwian kle toi u e karegedi, ba jo tienda kwian Chube gerua ketangadi. Cha gerule ba ole, ulia Juan-Bautista kwian Chube gerua ketanga, kaire agwe Juan-Bautista ma kweri kwian Chube gerua ketanga na ulitage. \v 27 Chube gerua degaba unsuialin gerule Chube be Juan-Bautista kage cha ngeru, chada e gerule: \q1 “Chube gerudu: ‘Cha be kwian gdaite cha gerua ba giti dbanga kage ba ngeru, kwian geru dbanga e be kwian na ta gbe biale ulita ba ngwange.’ ” \m Chube gerua degaba unsuialin gerule ene Juan-Bautista giti. \v 28 Cha gerule ba ole, aini nga dba giti kwian na me Juan-Bautista kare, ni kwian gdaite ma kweri Juan-Bautistage Chube gwa giti. Agwa nege gwangerugu kwian bai mo ta gbe cha gerua gai ulia, kwian e me chege kweri kwian na gwa giti agwa Chube gwa giti kwian ene ulita chege ma kweri Juan-Bautistage —Jesu gerudubi ene kwian ole Juan-Bautista giti. \p \v 29 Kwian Jesu gerua Juan-Bautista giti keruchugu gire kwian igi ganga chugagwalla emperador nga Romamu alin ulita bai Juan-Bautista nu ñeaba chiske kaire kwian na ulita bai Juan-Bautista nu ñeaba chiske, ama ulita gerudu Chube giti: “Ulia Chube noare, Chube diali age no trate ulita.” \v 30 Kwian fariseo ulita kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ulita, kwian e ulita me gerudu ene no Chube giti, ama me mo ñeangu chiske Juan-Bautistage, ama me mo ta blitakalin Chube ole. Chube tadu agekalin no ama ulita alin agwa ama Chube ibaitu me tadu agekalin Chube takalin kare. \p \v 31 Jesu gerudu dare kwian ulita ole: \p —Nege cha be gerule ba ole kwian kle toi ai suiale giti. ¿Ama kwian mine? ¿Ama llema kare? \v 32 Kwian tanre nege tangle salengwli kirogwa kare kirogwa kle kolale mo skatemanalla ole goga tangle, me kolale no kle ka boi mo skatemanalla ole, kirogwa gerule daba ole: “Cha ngwanedu chirege ba alin, ene ba ñage skwen gdate chire keruge, agwa ba me nga talladu, nga me sugedu no badi. Gire cha mo gatu ta olire giti, agwa ba me tadu olire.” Kirogwa kira bate ene ulita modi, kwian tanre nga ai suiale kle age ene kare. \v 33 Juan-Bautista chku Chube gerua trage kwian ole, ba ulita gwagedu Juan-Bautistadi Juan-Bautista toidu me blire kwian ulita kle blire kare, Juan-Bautista me uva chia jau kwian ulita kle jai kare, Juan-Bautista toidu ene gdale ba me Juan-Bautista gau ngwange no ba gerudu me no Juan-Bautistadi Juan-Bautista kwian jwligebanga kare che dolla kote toi nga gballage. \v 34 Chube nu cha kagaba kwian kare nga dba ai giti, cha me kle toi Juan-Bautista toidu kare nga gballage, cha kle toi kwianske, cha kle blire kwian ulita kle blire kare kaire cha kle uva chia jai kwian ulita kle uva chia jai kare, cha kle toi ene gdale ba me kle cha gai ngwange no ba ulita kle gerule me no chadi cha kwian bligda gutanga ngle cha kle chage kwian llale kare, kaire ba gerule chadi cha kwian igi ganga chugagwalla emperador nga Romamu alin gai mo skatemanallale kaire ba gerule cha kwian agenga me no na ulita gai mo skatemanallale. \v 35 Kwian tanre kle gerule me no ene chadi, kwian gerudu me no kaire Juan-Bautistadi, agwa Chube gwa giti Juan-Bautista kwian no kaire cha kwian no. Juan-Bautista toidu no Chube ama ta gbu toi kare, kaire agwe ene cha kle toi no Chube kle cha ta gbe toi kare kwian gwa giti, malen cha giti kaire Juan-Bautista giti kwian tanre kle mo ta gbe Chube gerua gai ulia —Jesu gerudu ene ulita kwian ole. \s1 Jesu joge blire ule kwian fariseo kada Simón ole \p \v 36 Kwian onbre fariseo gdaite kada Simón Jesu kadu joge mo ullage blire ule. Jesu jo, jo chke gwa Simón ullage, Jesu toidu dba blingwage. \v 37 Gire muinga gdaite kle toi una ege agenga me no, muinga ege chku uñale Jesu kle blire Simón ullage, gire muinga jo Jesu nate u ege, lle chiale ñachke noare muinga du lle gweale limeta soli karege Jesu alin. \v 38 Muinga jo chke Jesudi muinga toidu dba Jesu sera ngena olire tanre, amage sugedu ama ageba me no tanre, muinga olidu tanre Jesu sera jo date ulita muinga ngwalangwallage, muinga Jesu sera unbatu mo chugaga giti. Muinga Jesu sera sobadu gire muinga lle chiale ñachke noare ulita tku Jesu sera giti. \v 39 Kwian fariseo nu Jesu kadaba blire mo ullage gwagedu muingadi age ene Jesu ole, gire kwian fariseo e tañachugu mo tale: “Muinga e agenga me no me no, onbre e Chube gerua ketanga ulia muinga e talla chkedale uñale onbre ege muinga e no ni no gire, agwa ama kle mo chuge ngwadi mo gange kodi muingage.” \v 40 Kwian fariseo kle tañachuge ene mo tale Jesudi muinga giti, e chku uñale Jesuge gire Jesu gerudu kwian fariseo e ole: \p —Simón, cha gerukalin gbaite ba ole. \p Simón gerudu: \p —Kwian tkanga tangle geruge, gerule cha ole. \p \v 41-42 Jesu gerudu: \p —Onbre boke jiske onbre na gdaitege igi giti, onbre gdaite e igi mauña igi ketu sugetidale onbre boke ege, igi mauña igi ketu onbre gdaitege cincuenta igi ma ngle ketu onbre na gdaitege quinientos, ama boke igi kadu sugetidale igi mauñage. Gire onbre bonate me ñadu igi keteni igi mauñage, bonate chegu jiske igi giti, igi mauña me su igi kadeni onbre bokege, igi mauña gerudu onbre boke jiske ole: “Ba nu igi kadaba sugetidale chage, cha gerule ba ole ba me igi e ketadaleni naskuni chage, ba me tañachuge dare ba jiske giti, cha ba jiske talla mlienga ulita, cha no ba ole.” Igi mauña gerudu ene onbre boke ole ene ama boke me chegu jiske dare igi mauñage. Nege cha geru kade bage Simón, kwian boke jiske igi giti, ¿bai be ta dbe ma no igi mauña ole? \p \v 43 Simón jaindunga: \p —Cha tañachuge kwian jiske ma ngle ama be ta dbe ma no igi mauña ole, ama jiske ma ngle igi giti igi mauñage agwa igi mauña ama jiske ngle talla mliunga mo ta gbu no ama ole, ene ama chegu ama me jiske kare, e giti kwian e ta dbe ma no igi mauña ole igi mauña agedu giti ama alin. \p Jesu gerudu: \p —Ba gerudu e ulia. \p \v 44 Gire Jesu gwagedu muingadi Jesu gerudu Simón ole: \p —Gwage muinga aidi ama kle age giti cha alin. Ba ullage cha chku ba me chiu chi dbe cha alin cha sera gligagda, agwa muinga ai chku aini ama cha sera gliguda ngwalangwa giti, ama cha sera unbatu mo chugaga giti. \v 45 Cha chku ba ullage ba me cha sobadu ngwange, agwa muinga ai chku aini blike ama jo chke dba cha sera ngena, ama me kle skwatige cha sera sobade. \v 46 Cha chku aini ba me cha gau ngwange lle ñachke no giti, ba me lle ñachke no tku cha chuga giti, agwa muinga ai lle ñachke noare tku cha sera giti. \v 47 Cha gerule ba ole Simón, muinga ai agedu tanre me no Chube dollale, Chube muinga ai agedu me no ulita talla mliunga, malen muinga ai kle mo ta dbe no tanre cha giti Chube ole kle cha gai dage no ngle Chube agedu giti ama alin. Agwa kwian bai agedu me no bedre Chube dollale, Chube kwian ene agedu me no bedre talla mliunga, kwian ene mo ta dbe no bedre cha ole ama me cha gai dage no ngle. \p \v 48 Jesu gerudu ene ulita Simón ole gire gerudu muinga ole: \p —Ba agebale me no ulita Chube dollale cha talla ulita mlienga. \p \v 49 Kwian ulita kle toiba dba blingwage Jesu keruchugu gerule ene muinga ole gire ama ulita chegu tañachuge mo tale Jesu giti: “¿Onbre e chema ade ñage kwian age me no talla mlienga Chube kare?” \p \v 50 Jesu gerudu dare muinga ole: \p —Ba cha gau ulia mo jwanngale siere ji chugege ba agedu me no ulita gdale, malen cha ba agedu me no ulita talla mlienga nege, ba ñage jogeni gudegu nga suga no ole. \c 8 \s1 Jesu chage Chube gerua trage kwian ole \s1 una kaire kairege \p \v 1 Jesu chagedu una kaire kairege, una ulita baini kaire Jesu jo chke ngwadi ama gerudu kwian ulita ole kwian ñage Chube uñe, kwian mo ta blitadale Chube ole Chube gai mo Chugagwallale, ene Chube be kwian e jwen siere ji chugege agedu me no gdale. Jesu chagedu geru trage ene kwian ulita ole una kaire kairege, kwian geru jwannga Jesuge gdataboko giti gdaboke chagedu ule Jesu gatedi. \v 2 Kaire muinga gweale Jesu nu dolla jwanba sierege, kaire muinga gweale oga Jesu nu dodabale nu jogeba chkeni no, muinga ene ulita Jesu gatudi kaire. Muinga e ulitaske María-Magdalena kledu, amage dolla gdaguke Jesu nu jwanba siere. \v 3 Muinga na gdaite kada Juana, ama Cuza muingalla, onbre kada Cuza daba ulita lle boanga Herodes alin chugagwalla. Muinga na gdaite kada Susana. Muinga e ulita, kaire muinga na tanre Jesu gatudi chudaboi bligda ole igi ole lle na tanre ole. \s1 Jesu geru ñachuge chude drennga giti \p \v 4 Kwian una tanrege jo chke Jesu kle ngwadi, kwian e ulita mo litu Jesudi gire Jesu geru ñachugu ama alin chude drennga giti, Jesu gerudu: \p \v 5 —Cha gerule ba ulita ole chude drennga giti, kwian jo chude drennga deage, kwian jo chke deage, ama chude ngle dreunnga kote. Kwian e kle chude drennga kote, gire chude e gweale jo chke dba jon jegwale, kwian ngle chagedu jon jegwale skitedu chude giti, bdada chiu, bdada chude gutu. \v 6 Chude na gweale jo chke dba dbi arale ngwadi ke giti, chude e gwatigu, chudenuma junbatedunga dbi arale ulenge. \v 7 Chude na gweale jo chke dba drinkin sera tanre ngwadi, chude gwatigu, agwa drinkinnuma gwatigu ule chudenuma ole, drinkin chudenuma guda. \v 8 Chude na jo chke dba dbi no giti, chude e ulita gwatigu no gbachiu no ngle. Chude skute chuia chku gire chude e ulita nu gbachieba ngle ngle chude cien bulu gdaitege. \p Jesu geru ñachugu ene ulita chude giti gire Jesu gerudu kweri kwian ole: \p —Cha kle geru ai ñachuge ba alin, ba me geru ai keruchuge alin allabi mo ologe, agwa kaire ba ulita mo ta gbadale geru ai gbe gdadi, ba tañachugadale lledale cha kle geru ai chude giti ñachuge ba ulita alin. \p \v 9 Jesu gerudu ene kwian ngle ulita ole gire kwian geru jwannga Jesuge geru kadu Jesuge: \p —¿Ba geru ñachugu chude giti, e gerule mine? \p \v 10 Jesu jaindunga: \p —Ba ulita kle cha gerua gai ulia malen Chube kle ba ta gbe chke cha kle gerule giti, ene geru e giti kle suge trate bage kwian bai kaire cha gai ulia mo Chugagwallale kwian ene chege no trate Chube gwa giti. Kwian na me kle cha gerua gai ulia, ama alin cha kle geru ñachuge, kwian geru e keruchuge agwa geru e ulita skwen mnoare amage, geru e me suge amage dale. Kwian ene gwa giti cha kle lle tanre no dodade, agwa ama chege kwian gwagwa me kare, me suge amage cha kle lle e dodade Chube kiralla giti kwian ta gbagda Chube giti. Kaire kwian ene kle cha gerua keruchuge agwa ama chege kwian olo me kare, geru me suge trate amage cha kle gerule giti. \v 11 Cha geru ñachugu chude drennga giti, nege cha geru e gbe chke uñale bage cha gerudu kare giti. Chube gerua chude kare. \v 12 Kwian gweale kle boi Chube gerua ole chude jo chke dba jon jegwale kare. Kwian e Chube gerua keruchuge, bigwa che dolla Satanás chie Chube gerua jwennga bdada agedu chude ole kare, gire geru Chubenu ulita jogenga kwian tale, ene kwian e me ñage geru e gai ulia, me ñage tien gitiru ji chugege ama agedu me no gdale, ene me ñage toi Chube ole. \v 13 Kwian gweale kle boi Chube gerua ole chude jo chke dba dbi arale ke giti ngwadi kare. Kwian e Chube gerua keruchuge, geru e gai, nga suga noare amadi geru e giti agwa ama me mo ta gbe ulia Chube ole me kle Chube gerua gai jumale ulia malen ama tale geru me ñage tige no kiraske chude me ñage sera joge dbiske ke giti me ñage tige no kare. Kwian e Chube gerua gai ulia bedre me kira ole gwangerugudba geru e gai ulia, ama boi daga ngwale Chube gerua gdale, gire ama geru e chuge ngwadi, ama jogeni naskuni chage ngeru kare. \v 14 Kwian gweale kle boi Chube gerua ole chude jo chke dba drinkin sera tanre ngwadi kare. Kwian e Chube gerua keruchuge Chube gerua gai ulia agwa ama me kle mo ta gbe tañachuge diali Chube gerua giti no, ama kle mo ta gbe tañachuge tanre lle ngwale alin giti, ama ta igi jwankalin ngle mau alin, ama ta agekalin ulita ama takalin kare. Ama kle tañachuge ma ngle lle e kare giti Chube gerua gitige, malen Chube gerua kle jogenga ama tale, gire ene kwian me kira molen toi no Chube takalin kare ni kwian ñage Chube gerua dbe kwian nage. \v 15 Kwian gweale kle boi Chube gerua ole chude jo chke dba dbi no giti kare. Kwian e Chube gerua keruchuge gire ama mo ta gbe geru e gai jumale mo tale, ama tañachuge no diali Chube gerua giti, ama Chube chuge ngwadi age ama tale Chube takalin kare, ene Chube ama ta gbe chui gbaite gbaite kaire kairege ma ngle Chube gerua giti. Kwian ene mo ta dbe no diali Chube gerua kete daba na ulitage, ene daba tanre chke geru gai ulia kwian e giti —Jesu gerudu ene kwian geru jwannga amage ulita ole. \s1 Jesu geru ñachuge jichra giti \p \v 16 Jesu geru na ñachugu kwian alin, Jesu gerudu: \p —Nege cha geru ñachuge ba ulita alin jichra giti, kwian age jichra ole kare, e kare ene kwian agedale Chube gerua ole. Kwian jichra gwadege me kle un blite kaboge jichra giti ni kle jichra gbe ankwa gwaru nga gbagda chra, kwian me age ene jichra ole. Kwian jichra gwadege kwian jichra gbe ngaña nga ngwale giti, ene jichra chra chratigenga ulita gwa tangle, ene kwian na chie gwa ñage ten jichra chralla giti, ene uñale kwiange ama chagedale baini, jichra chrage lle ulita me chege skwlenre kwian gwage. \v 17 Ene kaire Chube gerua me chege skwlenre kwiange, kwian Chube gerua ganga giti geru e be chke uñale kwian nage malen kwian Chube gerua ganga me chagedale ta skwlenre Chube gerua ole kwianske. \p \v 18 Jesu geru ñachugu ene gire Jesu gerudu dare: \p —Ba cha keruchuge no no. Kwian bai kaire Chube gerua gai ulia Chube gerua manade no mo tale, kwian ene mi ta jogenga Chube geruage, kwian enege Chube gerua be suge ma ngle diali, Chube be kwian ene chudaboi be kwian ene ta gbe suge ma ngle Chube gerua giti. Agwa kwian bai kaire me mo ta gbe Chube gerua gai ulia, ama kle tañachuge alin allabi kle Chube gerua gai ulia kle mo anblite agali, kwian ene be ta jogenga Chube geruage ulita be chege kwian me Chube gerua keruchugaba kare. \s1 Jesu bitalla joge chke Jesu kle ngwadi \p \v 19 Jesu kle gerule ene kwian ngle ole gire Jesu chebia jo chke ule Jesu daballa ulita ole Jesu kle ngwadi, kwian tanre kle Jesu ole Jesu keruchuge malen Jesu chebia Jesu daballa me ñadu joge chke Jesudige kodige. \v 20 Kwian na geru ketu Jesuge chebia giti daballa giti: \p —Ba chebia ba daballa ulita kle goga, ama ta geru tragakalin ba ole. \p \v 21 Jesu gerudu kwian ole: \p —Kwian bai Chube gerua keruchuge Chube gerua gbe gdadi age geru e gerule kare, cha alin kwian e ulita cha chebia kare cha daballa kare, ama cha bitallanu ulia, cha no no ama ulita ole. \s1 Jesu mle kaire chi gbe ngwedige \p \v 22 Bitaite Jesu jo du toli ule kwian geru jwannga amage gdataboko giti gdaboke ole, gire Jesu gerudu: \p —Ale chibita kagda giti chkagu. \p Jesu kwian geru jwannga ole jo. \v 23 Jesu kwian geru jwannga ole kle chage duge chiga giti gire Jesu gbedu. Jesu kle gbe gire mle kweri chiu dudi, chi mlege jo chite juga juga chi jo du toli, du kagda chagedu mebi chigage nga tirareske. \v 24 Gire ta kennga tanre ole kwian geru jwannga Jesu gau gdate gerudu Jesu ole: \p —¡Cha tkanga tangle geruge! ¡Chkede bduge cha chudaboi! ¡Che ulita be joge chiske duge llagli, che be unjoge! \p Jesu chku bduge mo gbu gdate, Jesu gerudu mle ole chi ole: \p —¡Chegede ngwedige! \p Gire sugeti ngwale mle kaire chi chegu ngwedi ulita Jesu gerudu kare. \v 25 Jesu agedu ene mle ole chi ole gire Jesu gerudu kwian geru jwannga ole: \p —¿Mineade ba ulita ta kennga tanre mledi? ¿Ba me cha gai ulia cha ñage ba manade nga tirareske? \p Jesu gerudu ene kwian geru jwannga ole gire ama ulita ta chegu kwachie tanre, kaire ama ulita chegu tañachuge tanre noare, kwian geru jwannga geru kadu modige ulita: \p —¿Kwian ai mine ade ama gerule mle ole chi ole, gire chi kaire mle ama kerua gai dage chege ngwedi? —kwian geru jwannga geru kadu modige ene Jesu giti. \s1 Jesu kwian jwligebanga dodade nga Gadarage \p \v 26 Jesu jo chage dare duge chiga giti kwian geru jwannga amage ulita ole, Jesu jo chke chi kagda giti chkagu nga kada Gadarage, nga e nga Galileadi chkagu. \v 27-29 Ne ngwadi Jesu jo kedagu gire kwian onbre jwligebanga dolla kote chku ten Jesu ngwange, kwian jwligebanga e una emu. Sbali kwian jwligebanga e toidu dolla ole, me toidu ñometraske, me toidu gwa, toidu sbali jaba ogakle keugage ngwadi. Diali dolla kira ulita kete kwian jwligebanga ege malen ama kiraske tanre. Diali kwian kle no kle kwian jwligebanga e gai lugeda hierrogda dodabale cadenale giti tañachuge kwian jwligebanga me ñage kige, agwa dolla kirallaske kwian jwligebanga cadena datenga gire dolla ama gbe kige bate nga gballage kwian me kle toi ngwadi. Jesu jo chke nga ege gire kwian jwligebanga e kledu chage eni kaire, kwian jwligebanga gwagedu Jesudige gire dolla kwian jwligebanga gbu joge chke dba jongnagwa giti Jesu ngeru, Jesu gerudu dolla kle toiba kwian e tale ole: \p —¡Joga siere kwian aige! \p Dolla kwian jwligebanga gbu gerule kweri Jesu ole: \p —Uñale chage ba Jesu ba Chube kweri kiraske Kirolla. ¿Lledale ba chiu cha nate nga aige? Ba me age me no cha ole cha gbe boi daga ngwale sugekare kwian aige, ma no ba cha chuge ngwadi toi kwian ai tale. \p \v 30 Jesu geru kadu dollage: \p —¿Ba kada mine? \p Ama jaindunga: \p —Cha kada Ngleare. \p Dolla tanre kle toi kwian jwligebanga e tale malen dolla gerudu ene Jesu ole. \p \v 31-32 Jesu kledu gerule dolla ole ngwadi kodi jwichuga giti chunchi tanre kledu chage jwichugage blire. Dolla ulita gerudu Jesu ole: \p —Cha me takalin ba cha kage bate nga dbigu giti ji chuge ngwadi, ma no ba cha ulita kage chunchi kle ngwadi, ene cha ulita ñage toi no chunchi tale. \p Jesu gerudu dolla ole: \p —¡Joga siere onbre aige, joga toi chunchi ole ulita! \p \v 33 Jesu gerudu ene dolla ole gire dolla ulita jo siere blike onbrege, dolla ulita jo chunchi ngle ngwadi toi chunchi tale. Gire sugeti chunchi ulita jo jrite jo kegdege dolla kote, chunchi ulita jwatedunga kegde gwagda giti, chunchi ulita jo chiske, chunchi ulita unjo jokeda chi kote dolla kbiale. \v 34 Kwian chunchi mananga ulita gwagedu chunchidi boi ene ulita gire ama ulita jo jrite, ama jo geru trage kwian kle toi jon jegwale ole kwian kle toi unaske ole boidu ulita giti. \v 35 Kwian ulita chunchi mananga gerua keruchugu, kwian e jo tienda boidu chunchi oledi. Kwian e ulita jo chke Jesu kle ngwadi, ama ulita gwagedu kwian onbredi dolla nu toiba ole, dolla jogeba siere amage, kwian onbre e jogeba chkeni noni, ama kle ñometraske toiba dba Jesu kle ngwadi. Kwian ulita gwagedu ene kwian onbre Jesu nu dodabadi gire ama ulita kwachiu tanre Jesu ngeru. \v 36 Kwian ulita bai gwagedu Jesudi mo gwagwa giti Jesu dolla kagu siere onbre jwligebanga ege gire, kwian e geru e ulita tragu kwian chiu unaskege ole kwian jon jegwalege ole, geru tragu ama ulita ole Jesu dolla kagu siere onbre jwligebangage. \v 37 Gire kwian ulita toinga nga Gadarage ta kwachiu tanre Jesudi kwian gerudu Jesu ole: \p —Cha me takalin ba chege dare cha kle toi ngwadi nga aige. ¡Joga siere nga aige me age ene dare aini! \p \v 38-39 Kwian gerudu ene Jesu ole gire Jesu joni naskuni du toli, kwian onbre jogeba chkeni noni jo Jesu nate gerudu Jesu ole: \p —Cha ta jogekalin ule ba ole, ba cha dbe ule nga baini kaire ba joge ngwadi. \p Jesu gerudu ama ole: \p —Ba me ñage joge ule cha ole, ba jogedaleni ba ullage geru trage ba bitalla ulita ole Chube agedu giti ba alin. \p Jesu gerudu ene onbre e ole gire Jesu joni, kwian onbre jo mo bitalla ngwadi geru trage kwian unaske ulita ole Jesu agedu noare ama alin, Jesu dolla kagu siere amage ama geru e tragu kwian ulita ole. \s1 Jesu muinga oga sbali daige dodade, kaire agwe \s1 Jesu Jairo jian jogebakeda gbeni gwade \p \v 40 Jesu joni duge chi giti chkagu, jo chkeni llani kwian ngle kle Jesu manade ngwange, kwian ulita Jesu gau ngwange nga suga no ole. \v 41 Gire onbre gdaite kwian israelita chugagwalla u mo litangwa Chube gerua jwanngwage chku Jesu kle ngwadi, onbre e kada Jairo, ama chku Jesudi toidu dba jongnagwa giti Jesu gwangnaru mo chudaboi kade Jesuge, Jairo gerudu Jesu ole: \p —Cha takalin ba joge cha ullage cha jian dodade. \v 42 Cha jian gdaitre alin ama oga jabale, amage chege bedre jogeda, cha jian chura gdataboko giti gdaboke molen. \p Jesu Jairo keruchugu gire Jesu jo Jairo ole Jairo ulla ngnagu, kwian tanre jo Jesu ole ule, Jesu chagedu sklie kejre kwianske. \v 43 Kaire kwian ngleaske muinga oga chagedu, muinga e oga daige sbali, chura gdataboko giti gdaboke chui kaire kairege muinga e kledu toi daige diali. Muinga e nu jogeba kwian mo dodanga tanrege mo dodade, kwian mo dodanga ulita me ñadu muinga dodade, ngwale muinga igi ulita monu ketu kwian mo dodangage, mo dodanga me ñadu muinga dodade. \v 44 Muinga e chagedu Jesu nate jo chke kodi Jesudi, muinga ko chugu Jesu ñometralladi alin allabi gire sugeti muinga oga daige jo chke noni. \v 45 Muinga ko chugu Jesu ñometralladi ene gire Jesu geru kadu kwian nglege: \p —¿Chema cha chugudi? \p Kwian ulita gerudu: \p —Cha me ba chugudi. \p Kwian ulita gerudu ene gire Pedro gerudu Jesu ole: \p —Cha tkanga tangle geruge, kwian tanre kle chage ba ugenga, kwian kle ba bienga ulita ongoru ongoru, ¿mineade ba kle geru kade chema ba chugudi? \p \v 46 Jesu gerudu: \p —Ulia kwian gdaite oga cha chugudi, nege sugeti uñale chage cha kwian oga dodadu cha kiralla giti. \p \v 47 Muingage sugedu uñadu Jesuge ama Jesu chugudi muinga kendunga, muinga chku Jesudi jirenga trate jegwale toidu dba jongnagwa giti Jesu ngeru Jesu gai dage, gire muinga gerudu Jesu ole kwian ngle gwa giti: \p —Cha chagedu oga sbali malen cha mo ta gbu ba chugedi, sugedu chage cha ba chugedi alin allabi ene cha be joge chkeni. Boidu ene ulia cha tañachugu kare, cha ko chugu ba ñometralladi gire sugeti cha chegu trate no ulita. \p \v 48 Muinga gerudu ene gire Jesu gerudu ama ole: \p —Ba mo ta gbu cha gai ulia malen e giti cha ba dodadu ba jo chke noni. Jogani nga suga no ole me tallade. \p \v 49 Jesu kle gerule ene muinga ole gire onbre gdaite chiu Jairo ullage chku geru jige Jairoge jonke Jairo jian giti, onbre geru jiganga gerudu Jairo ole: \p —Ba kwian tkanga tangle geruge chuge ngwadi lle na boi, ngwale ba kle ama dbe mo ullage, ba jian me chegu. \p \v 50 Jesu geru e keruchugu gire Jesu gerudu Jairo ole: \p —Ba me ta dbe kennga ba jian giti, ba me mo ta gbe olire ba jian nate, ba mo ta gbe cha gai ulia alin, e giti ba jian be joge chkeni noni. \p \v 51-53 Jesu jo dare Jairo ole, jo chke Jairo ullage, ne ngwadi kwian tanre kle olire kle sui jwennga Jairo jian jaba nate, Jesu gerudu kwian e ulita ole: \p —Ba me olire dare, ulia kirogwa muire me jogebada dale, agwa ama kle gbe alin allabi. \p Jesu gerudu ene gire kwian ulita gidedu Jesudi, kwiange uñale Jairo jian jokeda, ama me kle gbe ulia. Jesu jo chiga Jairo jian jaba kle ngwadi, Jesu jo Pedro ole Juan ole Santiago ole kaire kirogwa muire ñenua ole chebia ole, Jesu kwian e alin allabi chugu ngwadi joge chiga ule, Jesu me kwian na chugu ngwadi joge ule jaba kledu ngwadi. \v 54 Jesu kirogwa muire jaba gau koge, Jesu gerudu ama ole: \p —¡Kirogwa muire, chkede bduge! \p \v 55-56 Jesu gerudu ene gire kirogwa muire jaba chkuni gwade naskuni, blike chku mo klodegenga bduge, gire ama ñenua ama chebia chegu tañachuge tanre Jesu agedu giti, ama gerudu no modi Jesu giti: \p —Ulia Jesu kiraske, ama agedu no no che alin, ama che jian jaba gbuni gwadeni. \p Gire Jesu gerudu kirogwa muire ñenua ole chebia ole: \p —Cha ba jian jaba gbuni gwade giti ba me geru e kete kwian nage, ba geru e gatadale mo tale. Nege ba bligda kete ba jiange gutadale ama kira gbagda. \c 9 \s1 Jesu kwian geru jwannga amage gdataboko giti gdaboke kage una kaire kairege Chube gerua trage \p \v 1 Jesu kwian geru jwannga amage gdataboko giti gdaboke kadu mo lite ule ama ole, gire Jesu mo kiralla ketu ama ulitage dolla daga ngwale kagagda siere kwian jwligebanga dolla kotege kaire kira ketu kwian oga jingme daga ngwale ole dodagda. \v 2 Jesu mo kiralla ketu ene kwian geru jwanngage gire Jesu ama ulita kagu Chube gerua Jesu giti trage kwian ole, kaire Jesu kwian geru jwannga kagu kwian tanre oga dodade. \p \v 3 Kwian geru jwannga bebi joge Chube gerua dbe kwiange gire Jesu ama ulita ta gbu ama agedale giti ama joge chage geru dbe gire, Jesu gerudu ama ulita ole: \p —Ba joge Chube gerua dbe gire ba me lle dbe mo alin, ba jogedale kole. Ba me glita chagegda dbe, ba me gde teru dbangwa dbe ni ba bligda dbe mo liullale jonkare ni ba igi dbe mo alin lle gigagda. Ba ñometra dbe modi alin, ba me ñometra na dbe mo ole llagli. \v 4 Una ulitage baini kaire ba joge chke ngwadi, ba u gbaitre alin gai toingwa, ba chege toi u e mauña ole gire ba Chube gerua dbe kwian una emuske. Ba joge dare una nage ba age ene una kaire kairege baini kare ba joge chke ngwadi. \v 5 Una ulitage baini kaire ba joge chke ngwadi, una e gwealege kwian me ba gai ngwange no, ba me tallade, ba jogedale siere una ege, ba me chege geru dbe kwian una emuske, ba joge siere una ege ba dbi mnuña skiennga mo serage kwian ene gwa giti, ene be suge kwian una emuge ama chege jiske tanre Chube gwa giti me ba gai ngwange no gdale Chube gerua giti. \p \v 6 Jesu gerudu ene kwian geru jwannga ulita ole gire kwian geru jwannga ulita jo una ulitage kaire kaire Chube gerua trage kwian ole kaire kwian tanre oga dodade. \s1 Geru Jesu giti chke chugagwalla rey Herodes ologe \p \v 7-8 E suiale kwian kada Herodes ama kwian nga Galileamu chugagwalla rey, Herodes ole kwian tanre geru tragu Jesu giti Jesu kle age giti ulita nga Galileage, e giti Herodes tañachugu tanre ni chku uñale amage kle boi mine. Kwian gweale gerudu Jesu giti Jesu amaña Juan-Bautista jogebada chkuni gwade. Kwian na gerudu Jesu giti Jesu amaña kwian Chube gerua ketanga unsuialin kada Elías chkuni. Kwian na gerudu Jesu giti Jesu amaña kwian gweale Chube gerua ketanga na nu jogebada unsuialin chkuni gwade. Kwian gerudu ene Herodes ole, Herodes me tachku gda uñale. \v 9 Herodes gerudu kwian ole: \p —Cha agali kwian kagu Juan-Bautista chuga tkenga, ¿chema tra no kle chage nege, cha geru keruchuge tanre ama kle age giti? \p Herodes gerudu ene gire ama mo ta gbu gwage mo gwagwa giti Jesudi blike. \s1 Jesu kwian onbre ngle cinco mil ulle \p \v 10 Jesu nu kwian geru jwannga amage ulita kagaba chage una kaire kairege Chube gerua trage daba na ole, ama ulita chkuni Jesu kle ngwadige, ama geru tragu Jesu ole ama lle bo ulita giti. Bigire Jesu jo ama ulita ole sugekare kwian na ulitage jo nga gballage kodi una Betsaidage. \v 11 Kwian tanrege chku uñale Jesu jo nga gballage gire kwian e ulita jo Jesu nate, kwian jo chke Jesudi, Jesu kwian e ulita gau ngwange no, Jesu gerudu no trate kwian e ole Chube giti kaire Jesu kwian tanre oga dodadu. \p \v 12 Ngabi kodi nga jere ngnagu kwian geru jwannga ulita jo chke Jesudige gerudu Jesu ole: \p —Nga ai che kle ngwadi nga gballa, nga aige bligda me kwian ulita ai alin gutadale, kaire u gbengwa me ama alin. Noare ba gbi kade bdagli kwian ulitage, ba ama ulita kage siere nga aige, ene ama ulita ñage joge nga gwealege o una gwealege bligda gige mo alin gutadale kaire u gbengwa jinade mo alin. \p \v 13 Jesu gerudu: \p —Ba ulita agali bligda kete kwian ulitage gutadale. \p Kwian geru jwannga gerudu Jesu ole: \p —¿Che kwian ngle ulita ulle llemadi? Bligda me ngle che ole kwian tanre alin gutadale, che pan molen gdatigale alin ngwe gdabokle alin, bligda e me ñage kwiange ulita. ¿Ba takalin cha ulita joge bligda ngle ngle gige kwian ai ulita ullagda, ene che ñage bligda kete kwian ulitage gutadale? \p \v 14-15 Kwian geru jwannga Jesuge gerudu ene gire Jesu gerudu ama ulita ole: \p —Ba kwian ngle ulita gbe toi dba kwian cincuenta mne kaire kaire. \p Kwian geru jwannga kwian gbu toi dba ulita Jesu gerudu kare, kwian ene ulitaske kwian onbre ngle cinco mil kledu, kaire muinga ngle kirogwa ngle kledu ule kwian onbre ngle eske, agwa muinga, kirogwa me jo teanba. \v 16 Ama ulita toidu dba gire Jesu pan gdatiga ngwe gdaboke gau kote, Jesu gwagedu nga ngaña giti, Jesu gerudu Chube ole: “Cha Ñenua, noare ba pan ai ngwe ai ketu kwian ai ulita alin gutadale.” Jesu gerudu ene Chube ole gire Jesu pan skutunga ngwe uda junnga, Jesu ngwe uda pan bita ketu kwian geru jwanngage girabatadale kwian ngle ulita ole. Jesu bligda gbu jriennga kwian ngle ulita alin gutadale. \v 17 Kwian ngle ulita blidu no, kwian ulita unchku no bligdadi, gire bligda bita ngle cheguda, kwian geru jwannga Jesuge bligda bita e ulita litu ole ski kweri gbataboko giti gbaboke, ski e ulita chku ete bligda cheguda ole. \s1 Jesu geru kade kwian geru jwanngage \s1 kwian na kle gerule mine Jesu giti \p \v 18 Chui gbaite Jesu jo sugekare kwian ngle ulitage gerule Chube ole, kwian geru jwannga alin allabi kledu ama ole gire Jesu geru kadu kwian geru jwannga ulitage: \p —¿Kwian ulita kle gerule mine cha giti cha chema? \p \v 19 Kwian geru jwannga jaindunga: \p —Kwian gweale kle gerule ba Juan-Bautista jogebakeda chkuni gwade, kwian na kle gerule ba kwian unsuialin kada Elías chkuni, kwian na kle gerule ba kwian Chube gerua ketanga dabage unsuialin gdaite chkuni gwade. \p \v 20 Kwian geru jwannga gerudu ene Jesu ole gire Jesu geru kadu dare ama ulitage: \p —Kwian na kle gerule ene cha giti, ¿agwa ba gerule mine? ¿Cha chema? \p Pedro jaindunga Jesu kalen: \p —Ba Cristo, Chube ba kagu nga dba ai giti kwian kare kwian jwen siere ji chugege agedu me no gdale. \p \v 21 Pedro gerudu ene Jesu giti gire Jesu gerudu kwian geru jwannga amage gdataboko giti gdaboke ulita ole: \p —Pedro gerudu trate, agwa ba me geru e cha giti trage ni kwian gdaite na ole —Jesu gerudu ene kwian geru jwannga amage ulita ole. \s1 Jesu gerule kwian geru jwannga ole \s1 Jesu gbabe boi daga ngwale gwabeda giti \p \v 22 Jesu kwian geru jwannga amage ulita ta gbu Jesu be boi mine giti, Jesu gerudu: \p —Chube cha kagu nga dba ai giti kwian kare, kwian tanre be age cha dollale cha gbe boi daga ngwale, kwian israelita chugagwalla juma ulita kaire kwian gerunga Chube ole daba alin chugagwalla ulita kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ulita, kwian e ulita me cha gerua gai ulia, ama ulita be jainchke chadi cha gerua gdale be cha gbe boi daga ngwale, bdagli cha gwabeda agwa mongikege cha jaba be chkeni gwade. \p \v 23 Jesu gerudu ene mau giti gire gerudu dare: \p —Kwian bai ta chagekalin ulia cha ole me tañachugadale dare mau giti alin allabi me agedale dare ama agali ta agekalin kare, chui gdale ama mo ta gbadale cha gerua gbe gdadi age cha takalin kare, kwian na ama gbe boi daga ngwale cha gerua gdale kaire kwian na ta ama gwakalinda cha gerua gdale, ama me mo talladale. Kwian bai mo ta gbe ene ñage chage cha ole. \v 24 Kwian bai tañachuge mau giti alin allabi toi no nga dba ai giti mo manade no me tañachuge age Chube takalin kare giti, bdagli kwian ene be jogenga sugekare Chubege be chege boi daga ngwale tanre diali chui tangle. Agwa kwian bai mo ta gbe chage cha ole mo chuge ngwadi boi daga ngwale nga dba ai giti cha gerua gdale, ama me mo tallade, ama tañachuge ma no age Chube takalin kare, bdagli kwian ene be toi no diali chui tangle nga ngaña giti cha ole cha Ñenua Chube ole. \v 25 Cha gerule ulia ba ole, ngwale kwian tañachuge tanre lle lite ole ngle giti ama kle toi nga dba ai giti gire. Kwian tañachuge lle lite ole alin allabi mau alin agwa ama me mo ta gbe ulia Chube ole, kwian e be jogenga ngwale, ama be chege sugekare Chubege diali chui tangle. \v 26 Cha gerule ba ole, Chube cha kagu nga dba ai giti kwian kare, chui bdaglige cha be chieni nakwaite cha Ñenua Chube kiralla giti, cha be chieni ule lle boanga Chube alin nga ngaña giti ngle ole, kwian ulita be gwage chadi cha noare cha kweri. Kwian nege tangle bai kaire cha gai ulia agwa ama ibule cha giti cha gerua giti, nga chie ibule amage gerule kwian na ole ama cha gai ulia giti, kwian bai ibule ene cha giti nege, kwian ene giti cha mi gerule no cha be chieni chuiage, chui ege cha mi gerule ama giti ama chanu. \v 27 Cha gerule ulia ba ulita ole, ba gweale kle aini cha ole cha keruchuge ba bebi jogeda gire ba gwa giti Chube be age no no cha ole ama kiralla giti, ba gwage chadi ene gire be suge trate bage cha noare cha kweri cha kwian ulita Chugagwalla —Jesu gerudu ene ulita. \s1 Chube Jesu kaite kwian geru jwannga gdamai \s1 gwa giti Jesu Chube Kirolla \p \v 28 Jesu gerudu ene ulita kwian ole, chui gbapa jo tangle gire Jesu jo jwichuga giti gerule Chube ole, Jesu kwian geru jwannga amage gdamaire alin allabi du ule, ama Pedro kaire Juan kaire Santiago du ule ama gatedi. \v 29 Jesu jo chke jwichuga giti, eni Jesu kle gerule Chube ole gire Jesu gwa jwlitedu Jesu ñometralla ulita jwlitedu kwian geru jwannga gdamai gwa giti, Jesu ñometralla chratigunga jutre jutre. \v 30-31 Kwian geru jwannga gdamai gwagedu Jesudi ene gire sugeti onbre nga ngaña giti boke chiu Chube kirallaske chku Jesu kle ngwadi, onbre edi tangle nga chratigunga, onbre e kada Moisés kaire Elías, ama boke chku geru trage Jesu ole Jesu be boi giti, ama gerudu Jesu ole: \p —Ba be boi dagale tanre, ba gwabeda una Jerusalénge Chube gerudu unsuialin kare. \p \v 32 Kledu boi ene ulita gire Pedro kaire kwian geru jwannga na boke gbigachiu tanre, agwa ama jagedu gwade gwagedu nga chralladi nga chratigunga Jesu kle ngwadi kwian boke kle Jesu ole. \v 33 Moisés kaire Elías jo jogeni siere Jesuge gire Pedro gerudu Jesu ole: \p —Cha tkanga tangle geruge, nga suga noare chadi che ulita chku aini. Cha be u soli gbe gbamai aini toingwa sugetidale, u gbaite ba alin, u gbaite Moisés alin, u gbaite Elías alin. \p Pedro gerudu ene ngwale, Pedroge me uñale ama kle gerule llema giti. \v 34 Pedro kledu gerule ene u giti gire bogakwa chku amadi tangle kaire ama skatemanalla bokedi tangle, ama ulita chegu bogakwaske gire ama kwachiu tanre. \v 35 Gire bogakwaske Chube kerua sugedu ama ologe gerule: “Ai cha Kirolla, cha no no ama ole, ba ulita ama keruchugadale no, ba mo ta gbadale ama kerua gbe gdadi diali.” \v 36 Chube kerua sugedu ene bogakwaske gire Pedro kaire Juan kaire Santiago gwageduni Jesudi Jesu kle gballa. Ulita gwagedu Jesudi boi ene me su gerule kwian na ole gdaite Jesu boidu giti, ama chegu kamne, gerudu modi alin allabi gwagedudi giti. \s1 Jesu dolla kage siere kirogwa onbrege \p \v 37 Nagbietege Jesu ule kwian geru jwannga gdamai ole jo chkeni jwichuga gdoge dba, gire kwian geru jwannga Jesuge na ulita kaire kwian na tanre tendu Jesu ngwange jonke. \v 38 Gire kwian onbre gdaite kle kwian ngleaske ngautu Jesuge: \p —Kwian tkanga tangle geruge, ba cha keruchuge, cha gerule ba ole cha takalin ba tai dage chage, cha kirolla gdaitre alin cháge ama oga, cha takalin ba ama dodade. \v 39 Dolla kle age me no cha kirolla ole diali, chui gwealege ama kle no, chui gwealege ama kle boi tirare dolla kote, dolla kle cha kirolla gbe ngaute kweri, kaire kle nga kagenga kirogwa giti, kle kirogwa gbe trateda dba tangle gire kirogwa jolo tanre mlienga kate dolla kote, dolla age tanre me no cha kirolla ole, dolla me ta kirogwa chugakalin ngwadi ngwedige. \v 40 Cha gerudu kwian geru jwannga bage ulita ole chudaboi kade amage dolla kage siere cha kirollage, agwa ama ulita me ñadu, malen cha chiu ba nate ba cha kirolla dodade. \p \v 41 Jesu kirogwa ñenua keruchugu gerule ene gire Jesu gerudu kwian ulita kle eni ole: \p —Ba ulita me kle mo ta gbe cha gai ulia, ba ta me no. ¿Ngaminegire ba be mo ta gbe cha gai ulia, ene Chube ñage kira kete bage age ulita cha kle age kare? ¿Ngaminegire ba be kle kian gbe chage cha ba chudaboadale? \p Jesu gerudu ene kwian ulita ole gire Jesu gerudu kirogwa ñenua ole: \p —Kirogwa du chage aini. \p \v 42 Ñenua jo mo kirolla dbe Jesu ngnagu gire blike dolla kirogwa mliudba, dolla nga kagunga kirogwa giti, kirogwa tratuda dba tangle dolla kiralla kote, Jesu ka bo mno dolla ole: \p —¡Joga siere kirogwage blike! \p Jesu gerudu ene gire dolla jo siere kirogwage, sugeti kirogwa jo chkeni noni, Jesu kirogwa ketuni noni ñenuage manadale. \p \v 43 Kwian ulita gwagedu Jesudi dolla kage siere kirogwage kwian ta me jo sugano Jesu agedu Chube kiralla gitidi. Gire Jesu gerudu kwian geru jwannga gdataboko giti gdaboke ole: \p \v 44 —Ba ulita geru ai keruchuge ba gbe mo chugadi, ba me geru talla kagenga mo giti. Chube cha kagu nga dba ai giti kwian kare, kwian cha dollale be cha gai be age me no cha ole ama takalin kare. \p \v 45 Jesu gerudu ene kwian geru jwannga ole, agwa kwian geru jwanngage geru e me sugedu, Chube me ama ta gbu chke uñale malen ama tale ama kledu nga jereske kare, ama ulita ibudu geru kade Jesuge Jesu kle gerule llema giti. \s1 Jesu gerule kwian bai ma kweri Chube gwa giti \p \v 46 Kwian geru jwannga Jesuge gdataboko giti gdaboke kledu mo ka dodadeda ongoru ongoru ama ulitage bai be chege ma kweri Chube gwa giti. \v 47 Chku uñale Jesuge kwian geru jwannga ulita kle tañachuge mine mo tale gire Jesu kirogwa soli gdaite kle eni gau gbu gdate mo ngena, \v 48 Jesu gerudu kwian geru jwannga ulita ole: \p —Kwian bai kaire no cha ole ulia, kwian ene kle kirogwa ai kare gai ngwange no kle age no ama alin, kwian age ene me kle kirogwa alin allabi gai ngwange no, kaire ama kle cha gai ngwange no kle age no cha agali alin kare. Ene kaire kwian bai kaire cha gai ngwange no, kwian ene kle Chube cha kaganga nga dba ai giti gai ngwange no kaire. Kwian kle baske aini nga dba ai giti bai mo gbe soli daba na chudaboangale, kwian ene kweri Chube gwage —Jesu gerudu ene kwian geru jwannga amage ulita ole. \p \v 49 Gire Juan gerudu Jesu ole: \p —Cha tkanga tangle geruge, cha ulita gwagedu kwian gdaitedi dolla kage siere kwian jwligebangage, kwian e gerudu ama kledu dolla kage siere dabage ba kiralla giti. Ama me kle chage che ole malen cha gerudu ama ole ama me ñage age ene dare. \p \v 50 Jesu gerudu Juan ole: \p —Ba me gerule ama ole ama me ñage age ene dare, ba me ñage mo gbe ma kweri amage. Ulia kwian bai me kle age che dollale kwian ene kle age che bale kle che chudaboi, ba me ka boi ama ole —Jesu gerudu ene Juan ole. \s1 Jesu mo ta gbe joge una Jerusalénge \p \v 51 Chui chege kodi Jesu ngeru Jesu be jogeni nga ngaña giti, gire Jesu mo ta gbu joge una Jerusalénge. \v 52 Jesu jo chage una Jerusalén ngnagu gire ama kwian gweale kagu mo ngeru u jinade nga Samariage, kwian e jo chke una gdaitege nga Samariage u jinade Jesu alin chegedaleda sugetidale. \v 53 Bigwa Jesu chku una ege, chku uñale kwian toinga una ege Jesu be joge una Jerusalénge malen ama me Jesu gau ngwange no me u ketu amage gbengwa, kwian toinga nga Samariage me no kwian una Jerusalénmu ole. \v 54 Kwian geru jwannga Jesuge boke kada Santiago kaire Juan gwagedu kwian nga Samariamu me Jesu gau ngwange no, Santiago kaire Juan gerudu Jesu ole: \p —Cha Chugagwalla, ¿ba takalin cha jita nga ngaña giti kade kwian una aimu gugagda ulita? \p \v 55 Santiago kaire Juan gerudu ene Jesu ole kwian nga Samariamu giti gire Jesu gwagedu ama bokedi ka bo ama ole, Jesu gerudu: \p —¿Ni uñale bage cha talla mine kwian ole? \v 56 Chube cha kagu nga dba ai giti kwian kare, cha me chiu kwian gwangaleda, cha chiu kwian jwanngale siere ji chugege age me no gdale. \p Jesu ka bo ene Santiago kaire Juan ole gire Jesu jo ule ama ole una nage. \s1 Kwian ta mo ta gbakalin chage Jesu ole \p \v 57 Jesu kle chage jonkare gire kwian gdaite gerudu Jesu ole: \p —Kwian chugagwalla, cha ta mo ta gbakalin chage ba ole baini kaire ba be joge ngwadi, cha be chage ule ba ole geru jwen bage. \p \v 58 Jesu gerudu kwian e ole: \p —¿Ulia ba be ñage mo ta gbe chage cha ole baini kaire cha be joge chage ngwadige? Bliski ugara molen gbengwa kaire bdada ugara molen gbengwa, agwa cha me dale. Chube nu cha kagaba nga dba ai giti kwian kare, cha me u molen agali toingwa kaire gbengwa. \p \v 59 Jesu gerudu ene gire chagedu dare, jonkare Jesu gerudu kwian na gdaite ole: \p —Bai chage cha ole geru jwen chage. \p Kwian e gerudu Jesu ole: \p —Kwian chugagwalla, cha chagekalin ba ole geru jwen bage agwa nege nege cha me ñage, cha be manade, cha ñenua be jogeda cha be ama jaba tke dbige gire cha be ñage chage ba ole. \p \v 60 Jesu gerudu kwian e ole: \p —Ba ta chagekalin cha ole me ñage manade, ba chie chage cha ole nege. Ba mo ta gbadale ulia chage cha ole cha gerua nate, ba bitalla ulita me Chube gerua gai ulia ba ama jige ba ñenua jaba tke dbige, agwa ba chiedale chage cha ole Chube gerua jwen Chube gerua dbe kwian ulitage, ba geru Chube giti tragadale kwian ole. \p \v 61 Jesu gerudu ene gire kwian na gdaite chku Jesudi gerule Jesu ole, ama gerudu: \p —Kwian chugagwalla, cha ta chagekalin ba ole, agwa cha takalin ba cha chuge ngwadi ngeru basale bdagli cha bitalladi, gire cha be chage ba ole. \p \v 62 Jesu gerudu kwian e ole: \p —Kwian joge deage nga bate, ama nga bate sidri alin allabi gire blike ama ta jogekalinni gudegu, kwian ene me mo ta gbu lle boi no ulia, kwian ene me ñage lle boi no. Ene kaire kwian ta chagekalin cha ole lle boakalin no cha alin me ñage mo ta gbe tañachuge ngeru lle na giti, kwian tañachuge lle na giti ngeru, kwian ene me ñage Chube gerua dbe trage kwian ole. \c 10 \s1 Jesu kwian setenta y dos gai kagale gdaboke mo kaire kaire Chube gerua trage kwian nga ulitage ole \p \v 1 Iti Jesu kwian na setenta y dos gau kagale gdaboke mo kaire kaire mo ngeru ngage unage ulita baini Jesu be joge ngwadi. \v 2 Kwian e ulita mo litu Jesudi gire Jesu gerudu ama ole: \p —Cha kle ba kage Chube gerua trage kwian ole salengwli kwian bligda ngamalla mauña kle kwian bligda jwannga kage kare. Bligda chke noare joge dabe gire bligda mauña kwian bligda jwannga kage bligda jwen. Ene kaire kwian tanre me Chube gerua uñe, ama kle Chube gerua manade ngwange, ama bligda jogeba dabe kare, cha kle ba kage Chube gerua dbe amage. Kwian ngle kle Chube gerua manade ngwange, kwian geru dbanga bedreare, ba gerudale Chube ole ba takalin mo chudaboanga nglege, ene Chube be kwian na kage ba chudaboi Chube gerua dbe. \p \v 3 Jesu gerudu ene kwian setenta y dos ole gire Jesu gerudu dare ama ole: \p —Cha kle ba ulita kage Chube gerua trage kwian ole, joga ta giti kwianske. Cha kle ba kage, kwian ta me no ama me no cha gerua ulia ole be age ba dollale, ama ta ba gbakalin boi daga ngwale, ba be chage kwian eneske salengwli bda oveja soli chage gude tirareske kare. \v 4 Ba joge Chube gerua dbe ba me teru dbe mo ole llagli, ba jogedale kole. Ba me igi dbe mo alin lle gigagda, ba me gde teru dbangwa dbe, ba zapato dbe modi alin, ba me chege jagenga gdate jonkare gbi kade kwiange. \v 5 U bai kairege ba joge chke, ba gbi kadadale no kwian ulitage kle toi u ege, ba gerudale ama ulita ole: “Cha takalin Chube age no ba ulita alin, ene ba ulita ta dbe suga no.” \v 6 Ba gbi kade no ene kwiange gire kwian jainnga ta no giti ba kalen gwajondoida kwian ba gai ngwange no, kwian ene alin Chube be age no. Agwa ba gbi kade kwiange gire kwian me jainnga ba kalen ta no giti me ba gai ngwange no, kwian ene alin Chube mi age no, Chube be age no ba alin allabi, ngwale ba gbi kade kwian enege, ama mi ba keruchuge gerule Chube giti. \v 7 Una ulitage baini kaire ba joge chke ngwadi, ba u gbaitre alin gai toingwa, ba chegedale toi u e amañage, ba me joge chage uge nganake nganake. Bligda ketabe bage ba gute, ba kle cha gerua dbe kwiange ñanale Chube be kwian e ta gbe bligda kete bage, e salengwli igi ketakle lle boangage lle boi ñanale. \v 8 Ba be joge chke una baige kaire ba gabe ngwange bligda ole, ba bligda e ulita gutadale kwian kete bage kare. \v 9 Una bai kairege ba joge chke ngwadi ba kwian oga dodadale, kaire ba gerudale kwian ulita una ege ole: “Chube be age kwian ulita alin chuia kle kodi, ba mo ta blitadale Chube ole ama gai mo Chugagwallale.” \v 10 Una baini kaire ba joge chke ngwadige kwian me ba gai ngwange no, ba me tallade, ba jogedale siere una ege, ba gerudale kwian ulita una ege ole: \v 11 “Dbi mnuña ba unallage kwedu cha serage, cha dbi mnuña e skiennga trate cha serage ba ulita dollale ba me cha gau ngwange no gdale, ene be suge bage ba chege jiske tanre Chube gwa giti me cha gai ngwange no gdale Chube gerua giti. Cha takalin chke uñale bage Chube be age kwian ulita alin chuia kle kodi.” Ba gerudale ene ulita kwian una emu ole gire ba mo linge siere una ege. \v 12 Cha gerule ba ulita ole, chui be chke gire Chube be ji gbe kwian una ege alin bai me ba gau ngwange no me tadu Chube gerua keruchugakalin, kwian ene alin Chube be ji gbe ma mno Chube ji gbu kwian agenga me no ulita alin una Sodomamuge unsuialin tangle. \v 13 Kaire Chube be ji gbe tirare kwian una Corazínmu alin kwian una Betsaidamu alin, una Corazínge una Betsaidage cha lle daga ngwale no tanre dodadu Chube kiralla giti, kwian tanre toinga una boke ege gwagedu chadi age no ene amaske agwa ama me mo ta blitu Chube ole joge siere ama kle age me no Chube dollalege. E kare ene lle daga ngwale no jo dodabale una Sidónge una Tiroge kwian una boke emu gwa giti, gire ene kwian tanre una emu sbali mo ta blitu Chube ole, ene kwian e ulita ñometra juda me no tku modi ta olire ole kaire mnugda batu mo jegwale, ene ama mo kaite ta olire ole agedu me no ngerule giti. \v 14 Agwa lle daga ngwale no me jo dodabale Chube kiralla giti una Sidónge una Tiroge lle daga ngwale no jo dodabale una Corazínge una Betsaidage kare, malen chui bdaglige Chube be ji gbe kwian agenga me no alin ulita chuia, chui ege Chube be kwian una Corazínmu kwian una Betsaidamu gbe ji chuge ma jabale kwian una Tiromuge kwian una Sidónmuge. \v 15 Kaire kwian una Capernaumge jiske tanre, ama kle tañachuge ama ulita ma no kwian una na ulitage ene bdagli ama be joge toi no Chube ole nga ngaña giti. E me ene dale. Bdagli Chube be ji gbe tirare kwian una Capernaummu alin, kwian e kagabe ji chuge tirare ngwadi nga dbigu giti. \p \v 16 Jesu gerudu ene kwian setenta y dos ole kwian me Chube gerua gai giti, gire Jesu gerudu dare kwian setenta y dos ulita ole: \p —Nege cha kle ba kage Chube gerua trage kwian na ole, kwian bai ba gai ngwange no ba keruchuge no, kwian ene me kle ba alin allabi gai ngwange no keruchuge no, kaire ama kle cha gai ngwange no cha keruchuge no agali kare ba giti. Kwian me ba gai ngwange no me ba gerua Chube giti gai ulia, e salengwli ama me kle cha agali gai ngwange no kare e salengwli ama me kle cha agali gerua gai ulia kare. Kwian me cha gerua gai ulia, e salengwli ama me kle Chube cha kaganga agali gerua gai ulia kare. Gire nege cha gerule ba ulita ole, joga Chube gerua trage kwian ulita ole una kaire kairege. \p Jesu gerudu ene kwian setenta y dos ole, gire kwian ulita jo gdaboke modi kaire kaire, ama ulita chagedu Chube gerua dbe kwian nage Jesu gerudu kare. \p \v 17 Chui jo tangle gire kwian e ulita Jesu nu kagabage lle boadale bidegu Jesu kagu kare, ama chiunini nga suga noare oledi, chkuni Jesu kle ngwadi gire gerudu Jesu ole: \p —Cha Chugagwalla, ba kiralla giti cha dolla kagu siere kwian jwligebangage, dolla agedu cha gerudu kare. \p \v 18 Jesu gerudu: \p —Ba kledu dolla kage siere kwiange, ba gerudu dolla ole gire sugeti cha gwagedu dolla ulita chugagwalla kada Satanádi, Satanás kira jonga ulita, cha kirachku Satanádi ulita blike salengwli nga ko chrachienga dba blike kare. \v 19 Cha kiralla giti ba ñage kirachke dolladi, ba ñage skite jorisi giti jebda giti lle e me ba lendege. Cha kiralla giti ba ñage kirachke dolla ulitadi diali, dolla me ñage age me no ba ole. \v 20 Ba ñage kirachke dolla ulitadi, agwa e giti ba me nga dbe suga no, ma no ba nga dbadale suga no mo kalla giti kle degaba nga ngaña giti Chube kle ngwadi. \p \v 21 Jesu kle gerule ene kwian setenta y dos ole gire Jesudi nga suga noare Chube Oña kirallaske, Jesu gerudu Chube ole: “Cha Ñenua, ba nga ngaña giti nga dba ai giti ulita Chugagwalla, nga suga noare chadi ba giti, ba noare ulita. Kwian me geru molen ama ta ba gerua gakalin ulia blike salengwli kirogwa geru gai blike kare, noare ba kwian ene ta gbu, ene amage ba gerua sugedu. Agwa kwian geru molen geru jun tanre lle ulita giti, kwian enege ba gerua me sugedu, ba gerua chegu ogabada kare amage. Chadi nga suga noare ba giti, ba kle kwian ta gbe ba takalinge kare, e no cha Ñenua.” \p \v 22 Jesu gerudu ene Chube ole gire gerudu dare kwian setenta y dos ole: \p —Chube cha Ñenua ama mo kiralla mo talla ulita ketu chage. Cha Chube Kirolla, ulia ni kwian gdaite cha talla uñe trate, cha Ñenua alin allabi cha talla uñe trate. Kaire agwe ni kwian gdaite cha Ñenua talla uñe trate, cha alin allabi cha Ñenua talla uñe trate. Kwian baige cha takalin chke uñale cha Ñenua mine, cha kwian ene ta gbe, ene cha giti ama ñage cha Ñenua talla uñe trate. \p \v 23-24 Jesu gerudu ene kwian setenta y dos ole gire Jesu gerudu kwian geru jwannga amage gdataboko giti gdaboke ole sugekare kwian na ulitage, Jesu gerudu: \p —Cha gerule ba ulita ole, Chube kle age no no ba ulita alin malen ba ulita nga dbadale suga no. Cha kle aini baske age tanre no ba gwa giti Chube kiralla giti, ba ulita mo gwagwa giti kle gwage Chube kle agedi. Kwian Chube gerua ketanga unsuialin kaire kwian chugagwalla kweri unsuialin, kwian ene ngle tadu gwagekalin Chube kle agedi ba ulita kle gwagedi nege kare, agwa e suiale kwian e ulita me ñadu gwage ba ulita nege tangle kle gwage Chube kle agedige. Kaire kwian e ulita tadu geru keruchugakalin ba kle geru keruchuge nege kare cha giti, agwa ama me ñadu geru ai kare keruchuge —Jesu gerudu ene kwian geru jwannga amage ulita ole. \s1 Jesu geru kete kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla gitige kwian nga Samariamu agedu no \s1 kwian lentigeba jabale alin giti \p \v 25 Chui gbaite kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti gdaite jo Jesu kle ngwadi ama ta mo chugakalin Jesu ole, kwian e chku Jesudi geru kadu Jesuge: \p —Ba kwian tkanga tangle geruge, cha geru kade bage, ¿cha llema boadale gire cha ñage toi diali chui tangle Chube ole nga ngaña giti? \p \v 26 Jesu gerudu: \p —¿Moisés chadalla kle degaba gerule mine e giti? ¿Chada e suge mine bage? \p \v 27 Kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti jaindunga: \p —Moisés chadalla gerule: \q1 “Ba nodale ba Chugagwalla kweri Chube ole, ba mo ta dbadale no trate ulita ama ole, ba tañachugadale diali mo tale ama giti, ba mo ta gbadale kiraske lle boi ama alin ama takalin kare, ba mo chuga gbale no Chube alin ole.” \p Kaire Moisés chadalla gerule: \q1 “Mo ta dbadale no daba na ulita ole salengwli ba no mo ole naskuni kare.” \p \v 28 Jesu gerudu: \p —Ba jaindunga geru uliage. Ba age ene ba ñage toi diali chui tangle Chube ole nga ngaña giti. \p \v 29 Kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti me tadukalin Jesu ama gbe jiske malen ama geru kadu Jesuge: \p —¿Kwian bai ole cha mo ta dbadale no? \p \v 30 Jesu jaindunga: \p —Cha geru ai kete bage: Kwian onbre gdaite chagedu una Jerusalén jonlla kare joge una Jericó ngnagu, ama kwian israelita, kle chage jonkare gire ama tendu skwe boanga gweale ngwange, skwe boanga onbre batu tanre onbre kwara ngwale alin tkudadba, skwe boanga lle junnga ulita ama ngeru, ñometra onbre kle chage dbe modi skwe boanga junnga kigedu ole onbre ngeru, skwe boanga onbre chugu ngwadi jonke lendegaba jabale. \v 31 Boidu ene gire kwian israelita gerunga Chube ole daba alin gdaite jo jon amaña kare, ama gwagedu onbre lentigeba jabaledi me onbre lentigeba jabale talladu, ama nga bliu giti jo tangle. \v 32 Bigwa kwian israelita gerunga Chube ole daba alin chudaboanga gdaite chagedu jon amaña kare, ama gwagedu onbre lentigeba jabaledi me onbre lentigeba jabale talladu, ama nga bliu giti jo tangle. \v 33 Bigwa onbre gdaite nga Samariamu jo jon amaña kare, onbre e gwagedu onbre lentigeba jabaledi jonke, ama taidu dage onbre ege. \v 34 Ama jo chke onbre lentigeba jabaledi ama onbre e dodadu, drega gligu gdege kadakle vino giti, gdege na lle kin kare gbu dregage, ama onbre lentigeba jabale drega gatuda drega luguda onbre lentigeba dodadu ulita. Gire onbre nga Samariamu onbre e gbu mo jalla giti gire du, ama u jinadu onbre lentigeba jabale manale ngwadi, u skwendu gire ama onbre lentigeba manadu u ege chuiete. \v 35 Nagbietege onbre nga Samariamu be joge dare gire ama igi jun kwaboke modige ketu kwian u mauñage, ama gerudu u mauña ole: “Ba onbre ai manade no, ama be jiske ngle bage ba ama manade ñanale, cha be chieni gire cha be igi ama manade ñana kete ulita bage.” Onbre nga Samariamu gerudu ene gire ama jo dare. \p \v 36 Jesu gerudu ene ulita kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ole gire Jesu geru kadu amage: \p —¿Ba tañachuge mine, onbre gdamai bai mo ta du no daba lentigeba jabale ole? \p \v 37 Kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti jaindunga Jesu kalen: \p —Gdaitre alin allabi taidu dage onbre lentigeba jabalege agedu no ulita onbre e alin, onbre nga Samariamu mo ta du no daba ole. \p Gire Jesu gerudu: \p —Ba mo ta gbadale age kaire onbre nga Samariamu agedu kare, ba agedale no daba ulita alin diali. \s1 Jesu joge chke Marta kaire María ullage \p \v 38 Jesu chagedu dare kwian geru jwannga gdataboko giti gdaboke ole una Jerusalén ngnagu, Jesu jo chke unage muinga kada Marta kle toi ngwadi, Marta Jesu gau ngwange no mo ullage. \v 39 Jesu jo chke gwa, Marta daballa kada María kle gwa, María toidu dba Jesu sera ngena Jesu gerua keruchuge, agwa Marta me dale. \v 40 Marta kle lle boi tanre, kle tañachuge lle tanre giti boadale, ama chku Jesudi gerudu Jesu ole: \p —Cha Chugagwalla, ¿ba me nga tallade cha giti? Lle tanre boadale, cha daballa kle cha chuge ngwadi lle boi gballa, gerule cha daballa ole ama cha chudaboi, ama kle toiba dba ngwale geru alin keruchuge. Jesu chke basale Martadi Maríadi \p \v 41 Jesu gerudu Marta ole: \p —Marta, ba kle tañachuge lle tanre giti, ba kle ta olire lle tanre kle boadale bage giti, lle e ulita ba me ta chugakalin ngwadi sugeti gire cha gerua keruchuge. \v 42 Lle gdaitre alin allabi noare ba alin, e Chube gerua. Cha kle gerule Chube giti, María kle cha keruchuge, geru e be chege diali ama tale, kwian na mi ñage geru e jwennga ama ngeru. \c 11 \s1 Jesu kwian geru jwannga amage ulita tke tangle \s1 gerule Chube ole \p \v 1 Chui gbaite Jesu kledu gerule Chube ole nga gwealege, kwian geru jwannga gdataboko giti gdaboke kledu ule Jesu ole, Jesu gerudubi Chube ole gire kwian geru jwannga gdaite gerudu Jesu ole: \p —Cha Chugagwalla, cha takalin ba cha ulita tke tangle gerule Chube ole Juan-Bautista kwian geru jwannga amage tku tangle kare. \p \v 2 Jesu gerudu kwian geru jwannga amage ulita ole: \p —Ba gerule Chube ole ba gerudale ene: \q1 “Cha Ñenua, ba kle nga ngaña giti, ba no trate ulita, cha takalin kwian ulita gerule no ba giti. \q1 Cha takalin kwian ulita nga ulitage ba gai mo Chugagwallale. \q1 Cha takalin ba age mo ta giti ba ta agekalin kare nga dba ai giti salengwli ba kle age nga ngaña giti kare. \q1 \v 3 Cha takalin ba bligda kete chage gutadale chui gdale toigda. \q1 \v 4 Cha agedu me no cha takalin ba talla mlienga, ene kaire daba age me no cha ole cha talla mlienga. \q1 Ba me cha chuge ngwadi che dolla Satanáge, ene ama me ñage age me no cha ole. \q1 Ba cha jwen siere lle me no ulitage.” \m Ba ulita gerudale ene Chube ole. \p \v 5 Kaire Jesu gerudu: \p —Ale gerule ba gweale skatemanalla molen gdaite, ba joge chke ba skatemanalla ullage nga jere bduke lle kade amage ba gerule ama ole: “Cha skatemanalla, ba bligda kete chage cha be bligda keteni daba ñanale bage. \v 6 Cha skatemanalla na chiu bate chku cha ullage nege sugeti, cha ole bligda me ama ullagda.” \v 7-8 Ba bligda kade ene ba skatemanallage nga jere bduke, ¿ama be jainnga mine? Ale gerule ama jainnga ene: “Ba me cha chugedi, ulia ba cha skatemanalla agwa nege cha me ñage bligda kete bage, ugaka kle jegaba, cha kle gbe kaire cha kirolla ulita, cha me chkekalin gdate bligda kete bage sidri.” Ba skatemanalla gerule ene ba ole ba be bligda kade dare amage, ba be bligda kade tanre bdagli ama be chke gdate bligda kete bage ulita ba takalinge kare, ene ba me ama chugedi dare. Ene kaire ba ulita lle kadadale diali Chubege. \v 9 Ba lle kade diali ene Chubege, e salengwli kwian kle lle kade dabage diali kare gire lle ketakle amage, e salengwli kwian kle lle jinade nate diali kare gire lle kle skwen amage, e salengwli kwian kle ugaka dagenga kare ta jogekalin gwa daba ullage gire daba kle ugaka degenga ama alin jogedale gwa. \v 10 Kwian ulita bai kaire lle kade diali, kwian enege lle keta. Kwian bai kaire lle jinade nate diali, kwian enege lle be skwen. Kwian bai kaire ugaka dagenga diali, kwian ene alin ugaka tigenga. Ene kaire ba lle kade Chubege Chube be ba keruchuge Chube be age ba alin. \p \v 11 Ba ulita gweale kirogwa molen, kirogwa pan kade bage, ¿gire ba be ke kete amage gutale? Me dale, ba mi mo ta gbe ke kete kirogwage gutale, diali ba lle no ketakalin kirogwa banuge. Ba kirogwalla ngwe kade bage gutale, ¿gire ba be jorisi kete amage gutadale? Me dale, ba mi mo ta gbe age ene. \v 12 Ba kirogwalla koi kegwa kade bage gutadale, ¿gire ba be jebda kete amage gutadale? Me dale, ba be lle no alin kete amage gutadale. \v 13 Ba ulita talla agenga me no, agwa gire ba me lle me no kete ba kirogwallage, ba kle mo ta gbe age no mo kirogwalla alin, ba lle no ketakalin diali ba kirogwallage. Chube ba Ñenua kle nga ngaña giti, ama no trate ulita, ama ñage age ma no ulita ba alin ba kle age ba kirogwalla alinge, ama lle ma no kete bage, ama ta agekalin no no ba alin diali, kaire ama mo Oña kage ba alin ba bai ama Oña kade amage —Jesu gerudubi ene kwian geru jwannga amage ulita ole. \s1 Kwian gerule Jesudi Jesu kle dolla kage siere \s1 kwiange dolla chugagwalla Satanás amaña \s1 kada Beelzebú kiralla giti \p \v 14 Bitaite Jesu kle dolla kage siere kwian onbre gdaite jwligebangage, dolla nu onbre e gbaba keru me, onbre me ñage gerule. Jesu dolla kagu siere onbre ege gire onbre e jo chkeni ama ñaduni gerule. Kwian na ulita gwagedu boi enedi chegu tañachuge tanre Jesudi onbre jwligebanga jo chkeni no giti, kwian e ulita gerudu Jesu giti: \p —¡Kwian e kira molen tanre kwian oga dodade ene! \p \v 15 Agwa kwian na gweale gerudu Jesudi: \p —Dolla chugagwalla Satanás kle kira kete amage, kira e giti ama kle dolla kage siere kwian jwligebangage. \p \v 16 Kwian gweale na mo chugakalin Jesu ole, ama gerudu Jesu ole: \p —Ba kle gerule Chube ba kagu nga dba ai giti, cha takalin nege ba lle daga ngwale no kweri kwian me ña dodade mo kira giti kare, ba lle ene dodade cha ulita gwa giti, ene be chke uñale trate cha ulitage ulia Chube ba kagu ba kle age Chube kiralla giti. \p \v 17 Uñale Jesuge kwian kle tañachuge mine Jesudi mo tale malen Jesu gerudu ama ulita ole: \p —Cha gerule ba ulita ole, kwian chugagwalla nga gdaitemu mo tke dole kwian ulita kle toi nga amañage ole, ama kwian ulita gbe kira bate modi ongoru ongoru, ene bdagli kwian be mo gweda ulita, chugagwalla be chege gballa ama mi chege kiraske. Kaire kwian toinga u gbaitre alinge kira bate modi mo bitalla gwa ole ulita, kwian ulita u ege be boi tanre daga ngwale, ene bdagli kwian e ulita be joge toi sugekare gdaite gdaite gire u mauña be chege toi gballa ama mi chege kiraske ama gdaitre alin chudaboanga me. \v 18 E kare ene dolla chugagwalla Satanás mo tke dole mo chudaboangalla ole mo gbe kira bate modi daba kage siere kwiange, dolla Satanás age ene mo chudaboangalla ole ama mi chege kiraske kwian gbanga age me no Chube dollale. Ba ulita kle gerule cha kle dolla kage siere kwiange dolla chugagwalla kada Satanás kiralla giti, agwa e me ulia ba ulita kle gerule kare. \v 19 Ba ulita tañachuge cha kle dolla kage siere kwiange Satanás kiralla giti, ba geru kade ba bitallage ba bitalla bai kle dolla kage siere kwiange, geru kade amage chema kle kira kete amage dolla kage siere kwiange, gire ulia ama be gerule ba ole ama me kle dolla kage siere kwiange dolla kiralla giti. Ba bitalla be gerule ene ba ole, gire e giti ñage suge trate bage ba me kle gerule ulia cha giti. \v 20 Cha me kle dolla kage siere kwiange Satanás kiralla giti, me ene, Chube kiralla giti cha kle dolla kage siere kwiange, e giti chkedale uñale ba ulitage ulia Chube cha kagu ba ulitaske aini age ama kiralla giti. \p \v 21-22 ’Cha geru ai ñachuge ba ulita alin: Onbre gdaite donga kiraske tanre, ama kle mo ulla manade no, ama kle mo dogdalla ulita manade no, ama tañachuge mo tale: “Cha dogdalla kle biale ulita, kwian na me ñage lle jwennga ni dogda jwennga cha ngeru, cha ñage kirachke kwian ulitadi dogda giti.” Ama kle tañachuge ene gire donga na ma kiraske chke ama ullage kira bate ama ole, donga u mauña me kirachke donga nadi gire kwian donga na dogda jwennga ulita ama ngeru lle ulita ama ullage jwen dbe girabate mo skatemanalla na ulita ole. \v 23 Cha gerule ba ole, kwian bai me kle cha bale ama kle cha dollale, ama me kle cha gerua gai ulia me kle cha gerua kete daba nage, ama kle daba na gbe kige cha geruadi. \p \v 24 Jesu gerudu dare dolla giti: \p —Dolla joge siere kwiange gire dolla chage nga gballage nga jinade undegangwa, nga me skwen amage gire ama tañachuge: “Cha be jogeni naskuni cha kwian jigu ngwadi, cha be jogeni toi ama tale nakwaite.” \v 25 Gire dolla joge chkeni kwian e ngwadi, kwian e tale skwen dollage salengwli u gballa kare, nga kle litaba trate ulita, u e kle biale kwian alin toingwa. \v 26 Kwian ta skwen ene dollage u gballa biale kare, gire dolla e joge dolla na tirare gdaguke jwen toi ule ama ole kwian e tale, bdagli kwian e boi ma dare ngeruge. \p \v 27 Jesu kle gerule ene gire muinga gdaite gerudu kweri kwian ngleaske, ama gerudu Jesu ole: \p —Cha tañachuge nga suga noare ba chebiadi ba giti, noare ba medunga ama kote ama ba manadu no, ulia Chube agedu no ba chebia alin. \p \v 28 Muinga gerudu ene gire Jesu gerudu muingage: \p —E ulia no agwa kwian bai Chube gerua keruchuge age Chube gerule kare, kwian ene mo ta dbe ma suga no ole cha chebia mo ta dbe nga suga no ole cha gitige. \s1 Kwian tanre takalin Jesu lle daga ngwale no dodade Chube kiralla giti ama ulita gwa giti \p \v 29 Kwian tanre litedu Jesudi gire Jesu gerudu kwian ulita ole: \p —Ba ulita kle toi chui aige ba kwian me no me no, ba ulita agenga me no, diali ba takalin cha lle daga ngwale no na dodade ba gwa giti, ene ba gerule ba be cha gai ulia Chube cha kagu nga dba ai giti, agwa nege nege cha mi age ba ulita takalin kare. Chui be chke gire cha be boi ba ulita gwa giti salengwli Jonás boidu unsuialin kare, Jonás toidu chui gbamai ngwe kweri kweri tadi gire ngwe Jonás mliunga kedagu gwade, e giti chku uñale kwian ngle toinga Jonás suialege ulia Chube Jonás kagu Chube gerua trage kwian ole. \v 30 Nege cha chiu nga dba ai giti kwian kare, Chube cha kagu kwian kle toi chui aige alin salengwli Chube Jonás kagu kwian unsuialin toinga una Nínivege alin kare. \v 31 Chui bdaglige Chube be ji gbe kwian agenga me no ulita giti chuia be chke, chui ege muinga gdaite nga kada Sabámu be meñe kwian ulitage, muinga e kwian nga Sabámu chugagwalla unsuialin. Muinga ege geru chku uñale kwian israelita chugagwalla unsuialin kada Salomón giti Salomón ta molen tanre, malen unsuialin muinga e jo bate bate Salomón jwiage Salomón gerua keruchugale, muinga e jo ene Salomón gerua nate. Cha gerua ma kweri Salomón geruage, nege cha agali kle gerule baske aini ba me ta cha gerua gakalin ulia, malen chui bdaglige muinga e be ba ulita kle toi nege tangle gbe jiske Chubege ba me cha gerua gau ulia gdale. \v 32 Chui bdaglige Chube be ji gbe kwian agenga me no ulita alin chuia be chke, chui ege kaire kwian unsuialin toinga una Nínivege be meñe kwian ulitage. Unsuialin Jonás jo Chube gerua kete kwian Nínivemu ulitage, kwian Nínivege Jonás gerua keruchugu no, kwian mo ta blitu Chube ole jo siere ama kledu age me no Chube dollale ulitage. Cha gerua ma kweri Jonás geruage, nege cha agali kle gerule baske aini agwa ba me ta cha gerua gakalin ulia, malen chui bdaglige kwian una Nínivemu be ba ulita kle toi nege tangle gbe jiske Chubege ba me cha gerua gau ulia gdale. \s1 Jesu geru ñachuge jichra giti \p \v 33 Jesu gerudu ene kwian ulita ole gire geru ñachugu jichra giti, Jesu gerudu: \p —Kwian jichra gwadege me kle jichra gbe sugekare baini kwian me tendi, me kle un blite kaboge jichra giti, agwa kwian jichra gbe ngaña nga ngwale giti, ene jichra chra tien no gwa tangle ene kwian chie eni ñage ten no gwa. \v 34 Ba gwagwa salengwli jichra kare. Ba gwagwa kle ba gbe ten, ba gwagwa kle no me oga, ene ba ñage ten no trate ulita. Ene kaire kwian bai kle chage no trate Chube takalin kare ama kwian gwagwa no kare chage nga chra no giti. Agwa ba gwagwa oga, ba me ñage ten no trate ba kle chage nga jereske. Ene kaire kwian bai me kle chage trate Chube geruadi kle chage age me no diali ama kwian gwagwa me no kare chage nga jereske. \v 35 Ba chage ta giti me mo chuge ngwadi chage age me no, ene ba me chege nga jereske kare. \v 36 Ulia ba mo ta gbadale chage no trate ulita Chube gwa giti ba me mo ta gbe age me no, ene ba me chege nga jereske kare agwa ba chege diali nga chra no giti kare, be chke uñale bage ba toidale mine no trate Chube takalin kare. \s1 Jesu gerule Chube be ji gbe kwian fariseo alin kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti alin \s1 chui bdaglige age me no gdale \p \v 37 Jesu kledu geru trage kwian ole gire kwian fariseo gdaite Jesu kadu blire ule mo ullage. Jesu jo, jo chke gwa, Jesu toidu dba blingwage kwian fariseo ole. \v 38 Jesu kle blire gire kwian fariseo Jesu kadanga chegu tañachuge tanre mo tale Jesudi: “Jesu me agedu kwian israelita ulita kle age kare, kwian israelita diali kle ko glige trate tanre ngeru blirege, Jesu blidu me ko gligu ene kare.” \v 39 Uñale Jesuge fariseo e kle tañachuge mine mo tale amadi, Jesu gerudu: \p —Ba kwian fariseo ulita kle tañachuge ba age ba enusulian unsuialin suia alin kare, ene ba tañachuge ba kwian no trate Chube gwa giti, agwa me ene ba kle tañachuge kare, ba tale ba ta me no, age me no tanre kle ba tale diali, diali ba kle tañachuge mo tale skwe boi daba ngeru kaire age tanre me no daba dollale. E salengwli kwian kle chi jangwa kaire batekwa glige giti tangle alin kare gire tañachuge chi jangwa kaire batekwa chege trate ulita, agwa batekwa kaire chi jangwa gligaba ene me trate dale, chi jangwa e batekwa e skieru kle chege sugaska. Ene kaire ba, ba tale ba kwian me no sugaska. \v 40 Nga ngwale ba chuga giti, ba me kle tañachuge no. ¿Ba tañachuge Chube ba jegwale alin dodadu me ba tadi dodadu? Chube ba jegwale dodadu kaire ba tadi dodadu, malen uñale amage ba ta mine ulita. \v 41 Ba kwian fariseo ulita mo ta ketadale Chubege gire Chube be ba ta lite trate ulita kwian kle lle gligenga trate kare, ene Chube be ba ta gbe suge ta no daba ole daba bai me lle molen. \p \v 42 ’Ba kwian fariseo ulita be ji chuge tanre bdagli, ba me kle age no Chube takalin kare. Ngwale ba kle lle ulita maunu kete sidri Chubege Moisés nu Chube gerua degaba unsuialin gerule kare, gliga kada menta kaire gliga kada ruda kaire gliga na tanre ba kle kete sidri Chubege, ba kle gliga e ulita kete sidri Chubege gire ba tañachuge ba no trate ulita Chube gwa giti. Ngwale ba kle lle alin kete Chubege, ba ta me kle Chube ole kaire ba me kle mo ta gbe age no daba na alin. Ba ta chegekalin no trate Chube gwa giti, ngeru ba mo ta gbadale no Chube ole kaire daba ulita ole, ba agedale no daba ulita alin, gire ba mo ta gbe lle maunu kete Chubege, ene no Chube alin. \p \v 43 ’Ba kwian fariseo ulita be ji chuge tanre bdagli, diali ba mo gbakalin ma kweri daba na ulitage. Ba kle joge u mo litangwa Chube gerua jwanngwage gire ba ta toikalin toingwa ma no giti kwian na ulita gwa giti. Ba kle chage jonkare, kwian na ten ba ngwange ba takalin kwian e ulita ba gai dage tañachuge ba kwian kweri, ba takalin kwian gbi kade bage kwian kle gbi kade mo chugagwallage kare. \p \v 44 ’Ba kwian fariseo ulita be ji chuge tanre bdagli ba kle age me no gdale. Ba ulita salengwli jaba dbia kare. Kwian ulita ñage chage ba nate ba kle age kare, kwian na ulita kle tañachuge ba kle chage no Chube gwa giti, agwa ba me chage ene dale, me chke uñale kwiange ba ta me no molen gire kwian kle chage ba nate chege kaire ba kare ta me no molen. E salengwli kwian chage jaba dbia giti tangle me chke uñale amage ama kle chage jaba dbia giti, agwa age ene gdale ama chege me no Chube gwa giti kwian israelita kle gerule kare. \p \v 45 Jesu gerudu ene kwian fariseo ole gire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti gdaite Jesu gerua keruchugu, ama gerudu Jesuge: \p —Ba kwian tkanga tangle geruge, ba kle ka boi kwian fariseo ole me chege no chage, chage suge ba kle ka boi kaire cha ulita daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ole. \p \v 46 Jesu gerudu: \p —Ba ulita kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ba kaire be ji chuge tanre bdagli, ba ulita kle age me no daba na ulita ole, ba kle daba na gbe age ulita Moisés chadalla gerule kare, kaire ba kle daba gbe age geru na ba agali kle gbe gerule kare. Ba daba na ulita gbe age ene agwa ba agali me kle age, kaire ba me kle daba na chudaboi age no geru kle gbaba kare e giti. \p \v 47-48 ’Ba ulita be ji chuge tanre bdagli, ba salengwli ba enusulian unsuialin kare, ba enusulian unsuialin kwian ngle Chube gerua ketanga gau, guda, Chube gerua ketanga e jaba jo tkaba dbige. Gire nege tangle ba ulita kle nga lite trate dbi edi diali, age ene giti ba takalin kwian ulita tañachuge ba kle kwian Chube gerua ketanga oña e ulita gai dage malen ba kle ama jaba dbia manade no. Agwa ba tale ba kle tañachuge nobi ba enusulian unsuialin kwian Chube gerua ketanga ngle guda. \v 49 Jondege uñale ulita Chubege kwian be age me no kwian Chube gerua ketanga ole, malen unsuialin Chube gerudu: “Cha be kwian tanre cha gerua ketanga dabage kaire kwian tanre cha gerua dbanga kwianske kage kwian ulita alin, kwian me no be ama gweale gweda be na gweale gbe boi tanre daga ngwale.” Chube gerudu ene unsuialin be boi giti. \v 50 Ba enusulian unsuialin ulita kwian ngle Chube gerua ketanga guda, Chube be kwian e ulita gwabada jia kade ba kwian kle toi negege. \v 51 Kwian kada Abel ama kwian Chube gerua ketanga ngeru jo gwabada, e suiage dare kwian ngle Chube gerua ketanga jo gwabada, chku kwian kada Zacarías suiage tangle, Zacarías kaire jo gwabada, ama jo gwabada u gerungwa Chube olege. Cha gerule nakwaite ba ulita ole, Chube be kwian Chube gerua ketanga e ulita gwabada jia kade ba kwian kle toi negege tangle. \p \v 52 ’Ba kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ba ulita be ji chuge tanre bdagli, ba kate ba kle gerule ba kle Chube gerua gai ulia agwa ba tale ba me kle geru e gai ulia dale, malen ba me Chube uñe ba me Chubenu. Kwian na tanre ta Chube gerua uñakalin no trate ba giti agwa ba me takalin kwian e Chube gerua gai ulia mo alin, malen ba me kle ama chudaboi Chube gerua ulia uñe ba me kle ama tke tangle trate geru uliage. Age ene gdale ba ulita be ji chuge tanre bdagli. \p \v 53 Jesu gerudubi ene ulita gire Jesu jo siere nga ege. Kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ulita kaire kwian fariseo ulita skochiu tanre Jesudi geru e giti, malen ama ulita jo chage Jesu nate geru kade tanre Jesuge Jesu tkale gdege, \v 54 ama tañachuge geru kade tanre ene Jesuge Jesu ñage gerule gweale me no, ene ama ñage Jesu gbe jiske geru gweale giti ama ulita takalin kare. \c 12 \s1 Jesu gerule kwian geru jwannga amage ulita ole \s1 ama kledale ta giti me ta dbe kennga kwiandi \p \v 1 Kwian nglea litedu Jesudi kwian jennga moge alin dabaske gire Jesu gerudu ngeru kwian geru jwannga amage gdataboko giti gdaboke ole: \p —Ba ulita kledale ta giti kwian fariseo ulitage, kwian fariseo kle gerule ama kle Chube gerua ulia alin trage kwian ole, ene kwian ulita tañachuge kwian fariseo kwian no trate, agwa ulia kwian fariseo ta me no, ama kle kwian tanre anblite geru giti. Malen ba ulita mo ta manadale no kwian fariseoge, ba kwian fariseo keru gbe gdadi ama ta me no be ñage chege ba tale. E salengwli pan dodade levadura ole kare, levadura tugaklenga ulita harinaske gire kle sie dodadale panle. \v 2 Kwian fariseo age skwlenre me no ulita mi chege ogabada diali, chui be chke gire kwian fariseo agedu talla ulita be chke uñale nate. \v 3 Ba mo ta gbadale me age kwian fariseo kare. Ba gerule skwlenre, bdagli be chke nate uñale ulita ba gerudu mine. Ba gerule jalin jalin sugekare kwian na ole, bdagli ba gerudu mine be suge kweri kwian ulitage, kwian ulita be ba gerua e keruchuge. \p \v 4 Jesu gerudu dare: \p —Ba ulita cha skatemanalla chanu, cha gerule ba ole ba me mo ta dbadale kennga kwiandi kwian bai ba gwakalinda cha gerua gdale, ama ñage ba gweda alin allabi, ama me ñage age ba oña ole. \v 5 Cha gerule ba ole, ma no ba mo ta dbe kennga Chubedi, Chube ñage kwian gweda, kaire Chube ñage age kwian oña ole ñage kwian oña kage nga dbigu giti ji chuge diali. Chube ñage age ene malen ma no ba mo ta dbadale kennga Chubedi mo ta gbadale Chube gai dage no. \v 6-7 Chube kle ba ulita manade no malen ba me mo ta dbadale kennga kwian agenga me no ba oledi. Bdada soli gai gbatiga bdada soli chbade, igi gai sidri bdada ñanale, bdada me ñanaske. Ba ulita me ene, ba ulita ñanaske tanre Chube alin. Bdada me ñanaske agwa Chube kle bdada manade no diali, Chube tale ama me bdada talla kagenga gbaite. Kaire ene Chube kle ba manade ma no bdadage, ba chugaga ulita Chubege uñale gdamangire. Ulia Chube kle ba manade no no malen ba me mo tallade kwian kle age me no ba ole giti, ba me ta dbe kennga cha gerua trage kwian ulita ole. \p \v 8 ’Cha gerule ba ole, cha chiu nga dba ai giti kwian kare, kwian bai kaire gerule no cha giti nga dba ai giti kwian ulita gwa giti, kwian e gerule ama cha gai ulia, ama gerule ene no cha giti, ene kaire bdagli cha be gerule no kwian e giti lle boanga Chube alin nga ngaña giti ulita ole. \v 9 Agwa kwian bai kaire gerule me no cha giti nga dba ai giti kwian ulita gwa giti, kwian e gerule kwian ulita ole ama me cha gai ulia ama me cha uñe, ene kaire bdagli cha be gerule lle boanga Chube alin nga ngaña giti ulita ole cha me kwian e uñe dale, ama me kwian chanu. \v 10 Kwian bai gerule me no cha dollale gire bigwa kwian e ta jwlite cha ole, kwian ene gerudu ulita me no cha dollale Chube talla mlienga. Agwa kwian bai gerule me no Chube Oña dollale, Chube me kwian gerudu me no ene talla mlienga dale, kwian ene chege jiske diali Chube gwa giti ama gerudu Chube Oña dollale gdale. \v 11 Kwian tanre cha gerua dollale be ba cha gerua ganga dbe u mo litangwa Chube gerua jwanngwage, u ege kwian e be ba gbe jiske kwian israelita chugagwalla ulitage cha gerua gdale, ba boi ene gire ba me mo tallade ba be gerule mine mau giti chugagwalla kweri e ulita gwa giti. \v 12 Ba be kle eni kwian e gwa giti gire chui ege Chube Oña be ba ta gbe ba gerudale mine kwian ole, ulia Chube Oña be ba chudaboi ulita geru giti —Jesu gerudu ene ulita kwian geru jwannga gdataboko giti gdaboke ole. \s1 Jesu geru ñachuge kwian giti kwian bai \s1 takalin lle tanre gai mau alin \p \v 13 Kwian onbre daba ngleaske gdaite gerudu Jesu ole: \p —Kwian tkanga tangle geruge, cha ñenua me chegu, ama lle jigu ngle cha alin cha daballa alin, ama chude jigu bda jigu dbi jigu cha gdaboke alin. Cha daballa lle e gau ulita mau alin, cha takalin ba gerule ama ole ama lle ulita girabatadale bonga cha ole. \p \v 14 Jesu gerudu onbre e ole: \p —Cha me ta agekalin ba takalin kare. Chube me cha kagu nga dba ai giti kwian daba gbanga jiske kare kle kwian me chegeba llea girabate kwian oña bitalla ole. \p \v 15 Kaire Jesu gerudu kwian nglea ole ulita: \p —Ba me mo ta gbadale tañachuge diali ba ta lle na tanre gakalin mau alin. Kwian lle tanre gai, ama jogeda lle e ulita me ñage ama oña jwen siere ji chugege me ñage ama oña gbe toi diali chui tangle Chube ole. \p \v 16 Gire Jesu geru ñachugu kwian ulita alin: \p —Kwian onbre gdaite lle molen tanre, ama chudea ulita chku noare. \v 17 Kwian e lle molen tanre tañachugu mo tale: “¿Cha be age mine? ¿Cha be bligda jwen ulita cha be oge baini? Bligda ngle, u bligda ogangwa soliare.” \v 18 Kwian lle molen tanre kle tañachuge ene gire tachku, ama gerudu mo tale: “Nege uñale chage cha be age mine, cha be u soli skiendba cha be u na kweri dodade u soli tanege, ene bligda ulita kaire cha llea ulita cha be oge u kweri e gbaitre alinge. \v 19 Lle kle ogaba ulita gire cha be tañachuge mo tale gballa: ‘Lle tanre kle ogaba chura tanre alin, nege cha undege, cha blire, cha lle jai, cha nga dbe suga no.’ ” \v 20-21 Kwian kle tañachuge ene gire Chube gerudu ama ole: “Nga ngwale ba chuga giti, nege ngajrege ba be jogeda, ba kle lle ulita oge, ¿e be chege chema alin?” \p Jesu geru ñachugu ene gire Jesu gerudu kwian nglea ole: \p —Chube gerudu ene kwian lle molen tanre e ole. Cha gerule ba ole, ngwale kwian lle tanre gai, ama tañachuge toi no ene, tañachuge e alin giti me tañachuge Chube giti, Chube gwage kwian ene me lle molen dale. \s1 Jesu gerule kwian geru jwannga amage ulita ole \s1 Chube kle ama ulita manade \p \v 22-23 Jesu gerudu ene kwian nglea ulita ole gire Jesu gerudu kwian geru jwannga amage ulita ole: \p —Cha gerule ba ole, ba me mo ta dbe tañachuge tanre diali lle toigda giti, ba be llema gute toigda chui bdugu, llema giti ba be mo ngama tke. Noare ba bligda molen gutadale, noare ba ñometra molen mo ngama tkagda, agwa me no tañachuge tanre diali bligda alin giti ñometra alin giti mo alin toigda. Chube ba dodadu ama ba gbu toi gwade, ene kaire Chube be lle ulita kete bage toigda, malen ma no ba mo ta gbe tañachuge diali Chube giti me tañachuge lle alin allabi giti toigda no nga dba ai giti. \v 24 Ba ulita tachkedale bdada giti, bdada me kle chude ngama gbe, me kle chude tke, me kle bligda lite ole ogadale, me kle lle boi dale agwa kle toi no, Chube kle ama manade, Chube kle bligda kete bdadage gutadale. Chube alin ba ma ñanaske bdadage, bdada me ñanaske ba kare Chube gwa giti agwa Chube kle ama manade no, ene kaire bage sugedale Chube be ba manade no diali. \v 25 Ngwale ba tañachuge tanre lle ulita giti mo alin toigda, tañachuge tanre ene kare giti ba me ñage chui na dare gai mo alin toigda, chui be chke ba alin jogeda gire ba be jogeda diali. \v 26 Ulia ba agali me ñage chui na dare gbaite gai mau alin toingwa, Chube alin allabi ñage ba gbe toi chui dare. ¿Mineade ba kle tañachuge tanre lle ulita giti mo alin toigda? Chube kle ba manade. \v 27 Ba ulita tachkedale glijra giti, che gwage glijradi glijra noare, diali glijra meñe no, e Chube kle gbe ene, glijra me lle boi dale, meñe no alin allabi. Cha gerule ba ole, kwian chugagwalla unsuialin kada Salomón, ama kwian kweri, ama mo ngama tku ñometra noareske, agwa glijra ma noare Salomón ñometrallage. \v 28 Chube glijra gbe tige no, nege glijra kle no, suialin gire glijra kwenga. Glijra me ñanaske ba kare Chube gwa giti agwa Chube kle glijra gbe skiennga no, Chube alin ba ñanaske tanre ama be ba manade no diali, lle gweale me ba ole toigda Chube be lle e kete bage. Ba me kle Chube gai ulia Chube ñage ba manade no, ba mo ta gbadale me tañachuge ene dare, ulia Chube be ba manade no diali, ba ama gadale ulia. \v 29 Ba Chube uñe malen ba me mo ta dbadale olire lle toigda nate, ba be llema gute, ba be llema jai, llema giti ba be mo ngama tke. \v 30 Kwian me Chube uñe ulita diali kle mo ta dbe olire lle toigda nate. Agwa ba Chubenu, Chube ba Ñenua, amage uñale ba takalin llemage ene ba toi no. \v 31 Ba mo ta gbadale Chube gai diali mo Chugagwallale, ba ama gadale dage age ama takalin kare, ene Chube be ba manade no be lle toigda kete bage lle bai me ba ole ene ba toi no nga dba ai giti. \p \v 32 Jesu gerudu dare: \p —Ba bedreare kle mo ta gbe cha gai ulia, agwa gire ba ulita me mo ta dbadale kennga, Chube ba Ñenua, ama ba gau mau alin, ama kle ba manade no, ama ta lle ketakalin bage toigda chui gdale nga dba ai giti, kaire chui be chke gire ba be toi no ule ama ole nga ngaña giti diali chui tangle, e nobi Chube alin. \v 33 Ba me mo ta gbe tañachuge lle oge mau alin nga dba ai giti diali chui tangle, chui gweale lle e ulita be jogenga ngwale. Ba lle molen ba lle e chbadale, igi gai lle ñanale ba igi e ketadale kwian bai me lle molenge. Ba kwian chudaboi ene nga dba ai giti, nga ngaña giti Chube kle lle noare oge ba alin, lle nga ngaña giti me jogenga ngwale dale, llani kwian skwe boanga me joge chke lle banu jwen, kaire chubdu me lle banu gute. \v 34 Ba mo ta gbe lle lite ole tanre mau alin nga dba ai giti ba be kle tañachuge diali lle nga dba ai giti alinge, ba be ta jogenga tañachuge Chube giti. Agwa ba mo ta gbe diali tachke Chube giti age ama takalin kare nga dba ai giti, ba ta be kle ule diali Chube ole nga ngaña giti tañachuge Chube giti alin allabi. \s1 Jesu gerule ama chieni chuia giti, kwian ulita \s1 kledale manade biale ama ngwange \p \v 35-36 Jesu gerudu ene ulita kwian geru jwannga gdataboko giti gdaboke ole gire Jesu geru ñachugu ama alin: \p —Cha be chieni ba ulita kledale manade biale cha ngwange salengwli kwian lle boanga kle manade biale mo chugagwalla ngwange kare. Chugagwalla joge kwian mo jwen chuia ollade, kwian lle boanga ama alin ulita chegeda gwa chugagwalla chieni manade ngwange, ngajrege kwian lle boanga jichra gwadege chugagwalla manade ngwange jichra giti, ama be kle manade gire sugeti chugagwalla be chkeni ugaka dagenga, gire kwian lle boanga be ugaka degenga chugagwalla ngwange. \v 37-38 Chugagwalla ñage chkeni nga jere bduke ñage chkeni ngakamalin bdugu, kwian lle boanga me kle gbe, kle chege gwade chugagwalla manade ngwange, noare kwian lle boanga ulita skate chugagwallage gwade. Chugagwalla be chkeni gwa, lle boanga skate chugagwallage gwade chugagwalla manade ngwange chugagwalla be bligda kete agali kwian lle boangage, nga be suga noare kwian lle boangadi. \p \v 39 Jesu geru na ñachugu: \p —Kwian u mauñage chke uñale ngaminegire kwian skwe boanga be chie lle jwennga ama ngeru, ene kwian u mauña be chege gwade ta giti kwian skwe boanga jege ngwange, ama mi kwian skwe boanga chuge ngwadi lle jwennga ama ngeru. \v 40 Ene kaire ba ulita kledale biale cha chieni chuia manade ngwange. Cha chiu nga dba ai giti kwian kare, cha be chieni nabitaite, agwa me uñale bage chui baige cha be chieni, malen ba kledale biale diali. Ba me mo ta gbe tañachuge diali cha be chieni giti, gire cha be chieni chuiage ba be skate alenske chage. Cha me takalin ba ulita skate alenske chage. \p \v 41 Jesu gerudu ene gire Pedro geru kadu Jesuge: \p —Cha Chugagwalla, ¿ba geru e ñachugu cha geru jwannga bage gdataboko giti gdabokege alin allabi o kwian na ulitage kaire? \p \v 42 Jesu gerudu Pedro ole: \p —Cha gerule ba ulita ole, ba kledale biale cha manade ngwange lle boi no diali cha takalin kare, cha geru ñachuge bage ai kare: Kwian gdaite lle boanga no u mauña alin, kwian lle boanga e ta molen lle boi, u mauña be joge toi nga nage chui gwealege gire u mauña be kwian lle boanga no e jige lle boanga na ulita chugagwallale, lle boanga no ene be lle boanga na ulita manade no be bligda kete ama ulitage gutadale, be age ulita u mauña gerudu kare. \v 43 U mauña be chkeni be gwage kwian lle boanga ama alin gdaitedige ama jigu lle boanga na ulita chugagwallale ama kle lle boi no u mauña gerudu kare, nga be suga noare kwian lle boanga edi ama skwendu u mauñage lle boi no u mauña gerudu kare. \v 44 Ulia cha gerule ba ole kwian ene lle boi no ulita u mauña gerule kare gire ene u mauña be lle boanga e gbe lle amanu ulita manade. \v 45 Agwa kwian lle boanga u mauña alin me no, u mauña kwian ene jige lle boanga na ulita chugagwallale gire joge nga gwealege, lle boanga me no e be tañachuge mo tale: “Cha chugagwalla u mauña mi chieni blike, cha me lle boadale blike dale.” Ama tañachuge ene, gire ama be age dagale lle boanga na ulita ole be lle boanga na ulita gbe boi daga ngwale tanre, ama be sui chuge blire lle gage jai. \v 46 Agwa gire chui gbaite kwian lle boanga me no e me kle mo chugagwalla u mauña manade ngwange ama me kle tañachuge chui baige chui mangirege chugagwalla be chieni, ama ni kle tañachuge ama chugagwalla be chieni giti, gire chui ege chugagwalla be chkeni. U mauña kwian jigu lle boanga ama alin ulita chugagwallale, kwian e be skate u mauñage age me no, malen u mauña be ji gbe kweri kwian ene giti, ama me agedu u mauña gerudu kare, u mauña be ama mlienga, ama be joge boi daga ngwale ule kwian na agenga me no ulita ole. \v 47 U mauña kwian jige lle boanga na ulita chugagwallalege suge uñale u mauña takalin ama agedale u mauña gerule kare, agwa gire kwian e me u mauña gai dage me age u mauña gerudu kare, kwian ene alin u mauña be ji gbe mnoare. \v 48 Agwa kwian baige me uñale u mauña takalin ama agedale u mauña gerule kare gire kwian e age me no, me uñale amage u mauña takalin mine, kwian ene be ji chuge bedre. Kaire ene kwian bai me Chube gai dage me age ama gerule kare, Chube be ji gbe kwian alin. Kwian bai Chube gerua uñe ngle kwian ene Chube gerua gadale dage ngle. Chube kwian bai ta gbe lle boi ama alin, kwian ene lle boadale no diali Chube alin, kwian me age ene kwian be ji chuge tanre. \s1 Jesu gerule kwian tanre be kira bate modi \s1 Jesu gerua dollale \p \v 49 Jesu gerudu ene mo chieni chuia giti gire gerudu dare: \p —Cha chiu nga dba ai giti lle ulita me no mlienga salengwli nga databa sbali jogeba ulen jita nga ene guge ulita nga chege trate kare. Cha me ta manakalin dare, lle tanre kle boale cha alin nga dba ai giti, cha ta lle e boakalin ulita blike. \v 50 Uñale chage cha be boi daga ngwale, kwian me no be cha gweda, cha kle ta dbe olire tanre tañachuge cha be boi giti. \v 51 ¿Ba kle tañachuge cha chiu nga dba ai giti kwian ulita gbe toi no ule ene kwian me kira bate? Me dale. Cha gerua giti kwian tanre be mo dollale daba na ole, kwian gweale be cha gerua gai ulia, gweale na me dale, gire kwian ene me cha gerua gai ulia be kira bate daba ole bai cha gerua gai ulia ole. \v 52 Cha gerua giti nege gwangerugu kwian tanre be mo dollale mo bitallanu ole, kwian tiga toi u gbaitre alinge, kwian gdamai be kira bate kwian boke ole, kwian boke be kira bate kwian gdamai ole. \v 53 Ñenua be kira bate kirolla ole, kirolla be kira bate ñenua ole, chebia be kira bate jian ole, jian be kira bate chebia ole, ñemaña be kira bate gwadimea ole, gwadimea be kira bate ñemaña ole, ulita gwa mi tañachuge ule modi. \s1 Jesu gerule kwian ulita mo ta gbadale \s1 chage ulia Chube ole \p \v 54 Jesu gerudu ene kwian geru jwannga ulita ole, gire Jesu gerudu kwian nglea ulita ole: \p —Ba ulita ta kle chke nga gbe gdadi noi be boi noi mi boi, ba gwage bogakwadi nga gwalugenga gire ba kle gerule: “Noi be boi”, gire kle boi ene ulia ba gerule kare. \v 55 Kaire ba gwage nga ngañadi, bogakwa me, nga trate ngaña gire ba kle gerule: “Chui be boi jute”, gire kle boi ene ulia ba gerule kare. \v 56 Uñale bage gwage nga ngañadi suge bage nga be boi mine, noi be boi o noi mi boi. E suge trate ba ulitage, ¿mineade me suge kaire bage cha kle age Chube kiralla giti cha me kle age Chube kiralla giti aini baske? Ngwale ba kle gerule ba Chube uñe, ba me Chube uñe ulia, ba kle gerule alin allabi ba Chube uñe, agwa gire ta me kle Chube ole. \v 57 ¿Mineade ba me mo ta gbe ulia Chube ole age no ama takalin kare, ene ba me jiske Chube gwa giti? \v 58 Ale gerule ba jiske daba gwealege age gweale me no ama ole giti, daba e ba dbe chugagwalla ngwadi ba gbale jiske chugagwallage, daba age ene ba ole ma no jonkare ba mo ta gbadale no kwian ba dbanga ole, ba gerule no ama ole: “Cha me ta jogekalin chugagwalla ngwadi, ma no cha alin cha agedu me no che chege e trage modi ta no giti aini jonkare, gire ene ulita ñage chege no trate ba tale kaire cha tale, ene ba me cha gbe jiske chugagwallage.” Ba gerule ene ba dbanga ole jonkare, gire kwian ba dbanga me ba dbe chugagwalla ngwadi, ene chugagwalla me ba kete kwian guardia dongage tkale skage. \v 59 Cha gerule ba ole, guardia donga ba tke skage ba mi ñage joge siere ne ngwadige blike, ngeru ba igi ulita ba agedu me no daba ole ñanalla ketadale mo giti gire ene ba ñage skachienga. E kare ene ba mo ta gbadale no Chube ole nege, ene ba me chege jiske Chube gwa giti, ene Chube mi ba gbe ji chuge ba agedu me no gdale —Jesu gerudubi ene ulita kwian nglea ulita ole. \c 13 \s1 Jesu geru ñachuge gli kada higuera giti \p \v 1 E suiale kwian gweale chku Jesudi gerule Jesu ole kwian chugagwalla gobernador kada Pilato giti, ama gerudu Jesu ole: \p —Pilato kwian kagu kwian nga Galileamu gweda, Pilato kwian bea tugangunga bda beaske gugle Chube gwa giti u gerungwa Chube olege una Jerusalénge. \p \v 2 Jesu gerudu: \p —¿Ba tañachuge mine e giti? ¿Ba tañachuge kwian toinga nga Galileage ulitaske kwian jokeda alin allabi agenga me no tanre malen ama guleda ene? \v 3 Cha gerule me dale, kwian ulita agenga me no. Ba ulita bai me mo ta blite Chube ole ba be jogeda gire ba oña be kle sugekare Chubege diali chui tangle. \v 4 Nga soli kada Siloége una Jerusalénge u gbaite kweri jeike ngaña kledu, u e jo chke dba kwian gdataboko giti gdapa ulita giti, kwian e ulita jokeda u kote. ¿Ba tañachuge mine e giti? ¿Kwian toinga una Jerusalénge ulitaske kwian gdataboko giti gdapa e alin allabi agenga me no tanre malen ama jokeda ene? \v 5 Cha gerule me dale, kwian ulita agenga me no. Ba ulita bai me mo ta blite Chube ole ba be jogeda gire ba oña be kle sugekare Chubege diali chui tangle. \p \v 6 Jesu gerudu ene ulita gire Jesu geru na ñachugu kwian ulita alin, Jesu gerudu: \p —Cha geru ñachuge bage ai kare: Onbre gdaite gli kada higuera tku deage, gli e tigedu gli jo kweri. Gli mauña jo gwage gli edi deage gli gbachiu gweale itadale o me, gli mauña jo chke deage gwagedu glidi, gligba me skwendu amage. \v 7 Gli mauña chagedu chura gdamai deage gligba nate, gligba me skwendu amage, malen ama gerudu kwian gli mananga ole: “Cha chagedu chura gdamai gligba nate jwandale, gligba me skwendu chage ni gbaite. Ba gli e date, ngwale gli kle dbi gai gli me gbachie.” \v 8 Kwian gli mananga gerudu kwian gli mauña ole: “Ba gli chuge ngwadi chura na gdaite, cha be nga lite trate ulita glidi tangle, cha be mnugda bate glidi tangle, \v 9 ene gli ñage gbachie, agwa gli me gbachie ba ñage cha kage kwaite gli date.” \p Jesu geru ñachugu ene kwian higuera mauña giti, ene be suge kwiange kwian ta me no kwian me mo ta blite Chube ole Chube be ama gbe ji chuge kwian higuera mauña higuera me no datangu kare, kwian ene be chege sugekare Chubege diali chui tangle. \s1 Muinga oga dolla kote sbali chura \s1 gdataboko giti gdapa, Jesu ama dodade \p \v 10 Bitaite chui na undege chuiage Jesu kledu kwian tke tangle u mo litangwa Chube gerua jwanngwage. \v 11 Muinga oga gdaite kle eni Jesu gerua keruchuge, muinga e nu ogaba sbali chura gdataboko giti gdapa, ama chagedu kwebanga kaboge, me ñadu chage kwian kle chage kare, dolla ama gbu oga malen ama chegu ene kwebanga. \v 12 Jesu gwagedu muinga edi Jesu muinga kadu mo gitigu. Muinga chku Jesudi, Jesu gerudu muinga ole: \p —Nege ba me chege oga dare, ba be chege toi no. \p \v 13 Jesu gerudu ene gire ama ko gbu muinga giti, sugeti muinga cheguni no trate nge kare. Gire muingadi nga chegu suga noare, muinga gerudu no no Chube giti. \v 14 Jesu muinga dodadu ene gire kwian u mo litangwa Chube gerua jwanngwa mananga skochiu Jesudi Jesu muinga dodadu undege chuiage giti, kwian e u mo litangwa mananga gerudu kwian ulita ole: \p —Chui dereke lle boi chuia, chui ege ba ñage chie u aige mo dodade, agwa me no chie mo dodade undege chuiage, che undege chuia gadale dage. \p \v 15 Kwian u mo litangwa mananga gerudu ene gire Jesu gerudu ama ole kaire kwian na ulita kle eni ole: \p —Ba ulita ta me no, ba kle gerule nganake ba kle age nganake. ¿Mineade ba kle tañachuge cha agedu me no cha muinga dodadu undege chuiage giti? Ba ulita bda molen, bda siechie, undege chuiage ba me bda chuge ngwadi jogeda sie ole, ba bda skajwennga dbe chi jai undege chuiage ba kle age chui na ulita lle boi chuiage kare. \v 16 Ba age ene bda alin undege chuiage kaire cha ñage age no muinga ai alin, cha ñage ama dodade undege chuiage. Muinga ai kwian israelita unsuialin kada Abraham oindalla, dolla Satanás nu muinga gaba sbali chura gdataboko giti gdapa, muinga chagedu oga dolla kote chui e ulitage. ¿Ba kle tañachuge ma no cha ama chuge ngwadi oga me ama dodade undege chuiage? Ba ta me no, ba me kle tañachuge no trate. \p \v 17 Jesu gerudu ene gire kwian ulita bai Jesu dollale amadi nga chiu ibule, kwian na nglea ulita gwage Jesudi nga suga noare kwiandi Jesu giti, kwian e ulita gerudu: \p —Jesu kle age tanre noare Chube kirallaske che gwa giti. \s1 Jesu geru ñachuge chude kada mostaza giti \p \v 18-19 Jesu geru ñachugu kwian alin mostaza chudea giti, Jesu gerudu: \p —Cha geru na ñachuge ba ulitage, geru ai giti sugedale bage nege kwian bedreare kle mo ta gbe ulia Chube gerua gai jumale cha kle gerule giti, agwa bdagli kwian ngle be Chube gerua gai ulia be Chube gai mo Chugagwallale, e salengwli kle boi mostaza chudea giti kare. Kwian onbre joge mostaza chudea soli gbaite skie deage, mostaza chudea e tige joge kweri nanga tanre molen gire bdada ngle ñage ugara gbe gli e nanga jegwale ulita toingwa. Ene kaire kwian bai Chube gerua gai ulia kwian e Chube gerua trage kwian na ole, ene geru e chke uñale kwian na tanrege, gire bdagli kwian tanre be Chube gerua gai ulia be Chube gai mo Chugagwallale salengwli mostaza chudea soli tige joge kweri nanga tanre molen kare. \s1 Jesu geru ñachuge levadura giti \p \v 20-21 Jesu geru na ñachugu kwian alin, Jesu gerudu: \p —Cha geru ñachuge bage ai kare: Muinga kle pan dodade levadura ole, ama levadura sidri tugenga harina tanreske gire bedre bedre harina uda be sie kweri dodadale panle. E kare ene kwian me Chube uñe be Chube gerua keruchuge, kwian be geru e gai ulia, geru e be tige ama tale, kaire Chube gerua giti bedre bedre kwian na tanre be Chube gai ulia mo Chugagwallale levadura sidri harina gbe sie kweri kare —Jesu gerudu ene ulita kwian ole Chube gerua giti. \s1 Jesu gerule joge toi Chube ngwadi giti \p \v 22 Jesu chagedu dare una Jerusalén ngnagu, una ulita baini kaire Jesu chagedu ngwadi ama kwian una emu ulita tku tangle Chube geruage. \v 23 Una e gdaitege kwian gdaite geru kadu Jesuge: \p —Kwian chugagwalla, ¿kwian tanre be tien gitiru ji chugege joge toi Chube ngwadi o me? \p Jesu gerudu kwian ulita ole: \p \v 24 —Kwian tanre ta jogekalin toi Chube ngwadi agwa kwian me mo ta blite ulia Chube ole joge siere age me noge, kwian ene me ñage joge toi Chube ngwadi. Malen cha gerule ba ulita ole, ba ta jogekalin toi Chube ngwadi ba mo ta gbadale ulia kiraske Chube ole age no ama takalin kare. Joge Chube ngwadi salengwli joge tangle ugaka ka ulege kare, \v 25 ba me mo kira gbe joge tangle blike ugaka ka ulege, u mauña ugaka jege gire ba ulita be chege goga ba be ta jogekalin gwa ba be ugaka dagenga ba be gerule u mauña ole: “Cha chugagwalla, ugaka degenga cha alin.” Chugagwalla be gerule ba ulita ole: “Cha me ñage ugaka degenga ba alin, me uñale chage ba chema.” \v 26 Gire ba ulita be gerule chugagwalla ole: “Ba cha ulita uñe, cha ulita blidu ule ba ole, cha unallaske ba cha ulita tku tangle geruge.” \v 27 Chugagwalla be gerule: “Cha gerule ba ulita ole, ¿ba chema? Cha me ba uñe. Ugaka kle jegaba, joga siere chage, ba ulita kwian agenga me no tanre.” \v 28-29 U mauña be gerule ene gire ba ulita be chege goga olire tanre ji chuge boi tirare ngeru. Ba be chege goga, ba be ñage gwage kwian be kle Chube ngwadidi, ba be ten Abrahamdi Isaacdi Jacobdi kaire ba be ten kwian Chube gerua ketanga ulitadi, agwa ba be chege siere kwian e ulitage. Kaire ba be gwage kwian chieba chui chie ngwangedi kwian chieba chui joge ngwangedi, ba be gwage kwian chieba nga na ulitagedi, kwian ulita be kle toiba dba Chube ngwadi ule Chube ole nga suga no ole. \p \v 30 Jesu gerudu ene kwian ole gire gerudu dare: \p —Cha gerule ba ulita ole, nege nga dba ai giti kwian gweale kle suge moge ma kweri dabage, Chube ngwadi kwian ene be ma soli Chube gwa giti. Agwa nege nga dba ai giti kwian gweale suge moge ma soli daba nage, Chube ngwadi kwian ene be ma kweri Chube gwa giti. \s1 Kwian fariseo chke mneite geru jige Jesuge \s1 Herodes ta Jesu gwakalinda \p \v 31 Jesu kle gerule ene gire kwian fariseo chku mneite gerule Jesu ole, ama ulita gerudu: \p —Joga siere aini, ba me manade dare, chugagwalla rey Herodes ta ba gwakalinda. \p \v 32 Gire Jesu gerudu kwian fariseo e ulita ole: \p —Jogani geru dbe kwian daba anblitanga ege, ba geru kete amage ai kare cha alin: “Nege, suialin cha be kle lle boi aini, cha be dolla jwen siere kwiange, cha be kwian oga tanre dodade, gire mongikege lle cha alin boadale be bidege. \v 33 Agwa nege, suialin, mongi cha chagedale dare una Jerusalén ngnagu. Ama me ñage cha gweda aini, kwian Chube gerua ketanga me ñage mo gwangeda sugekare una Jerusalénge.” Ba geru e kete Herodege cha alin. \p \v 34 Jesu geru kagu ene kwian fariseo ole Herodes alin, gire Jesu chagedu lle boi dare una Jerusalén ngnagu, jonkare Jesu kledu tañachuge kwian ulita una Jerusalénmu giti Jesu gerudu: \p —Kwian ulita una Jerusalénmu, ba enusulian unsuialin kwian ngle Chube gerua ketanga guda, kaire nege Chube kle mo gerua dbanga ngle kage ba ulita alin, ba kle ama skie ke giti kle ama gweda, ba kle age salengwli ba enusulian oña unsuialin agedu kare. Cha ta olire tanre ba ulita giti, cha noare ba ulita ole, agwa ba ulita me no cha ole. Cha tadukalin tanre age no ba ulita alin ba ulita manade no salengwli koi kle soli lite ole manade mo jiga gwaru kare, agwa ba ulita me tadukalin cha age ene ba alin, ba me cha gau ulia. \v 35 Malen cha ba chuge ngwadi jogengale sugekare chage. Cha gerule ba ulita ole, nege gwangerugu ba mi gwage chadi dare aini, agwa chui be chke gire ba ulita be gwage chadi chieni nakwaite, chui ege be suge ba ulitage Chube cha kagu ba ulita alin gire ba ulita be gerule cha giti: “Ama noare, Chube ama kagu nga dba ai giti kwian ulita alin” —Jesu gerudu ene ulita kwian una Jerusalénmu giti. \c 14 \s1 Jesu kwian gdaite oga jingme lute ole dodade \p \v 1 Chui gbaite undege chuiage Jesu jo blire kwian fariseo chugagwalla gdaite ullage, kwian fariseo na tanre kledu eni, kaire kwian tanre daba tkanga tangle Moisés chadalla giti kledu u ege, kwian e ulita takalin Jesu gbe jiske age gweale giti undege chuiage malen ama ulita kle eni gwage Jesudi. \v 2 Kwian onbre gdaite oga jingme lute ole kledu u e amañage malen kwian kledu kote kwian oga giti Jesu ole. \v 3 Jesu geru kadu kwian fariseo ulitage kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ulitage: \p —¿Noare kwian oga dodade undege chuiage o me? ¿Moisés chadalla gerule mine e giti? \p \v 4 Kwian fariseo ulita kaire kwian ulita daba tkanga tangle Moisés chadalla giti chegu kamne me su jainnga. Jesu kwian oga gau kodi, Jesu kwian oga dodadu gire kwian oga jo chke noni, Jesu ama kaguni gudegu. \v 5 Gire Jesu gerudu kwian fariseo ole kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ole ulita: \p —Ale gerule kirolla banu bda banu joge sklienga blebitaske undege chuiage, ¿ba be lle boi chuia manade gire ba be bda jwen keda kirolla jwen keda, o ba be ama jwen keda blike chui e amañage undege chuiage? Ba mi manade dale, ba be tai dage kirollage bdage gire blike ba be ama jwen siere ama kle skliebanga ngwadige. \p \v 6 Jesu gerudu ene gire kwian fariseo kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti chegu kamne me ñadu jainnga Jesu kalen. \s1 Jesu geru tanre ñachuge kwian alin kwian fariseo chugagwalla gdaite ullage Jesu kledu blire ngwadi \p \v 7 Jesu gwagedu kwian ulita kadabadi blire kwian fariseo chugagwalla ullage, kwian ulita kledu toingwa no jinade toigda dba blingwage, malen Jesu geru ñachugu kwian e ulita alin: \p \v 8 —Kwian gweale ba kade mo jwen chuia ollade, ba joge chke chui edi gire ba me toingwa no jinade toigda, kwian na ma kweri ma no bage be chke, ama toidale dba toingwa e giti. \v 9 Ba nu toingwa no gaba gire kwian nu ba kadaba ñage gerule ba ole: “Ba toingwa ai chuge ngwadi daba na alin, ama ma kweri bage be toi dba aini.” Kwian gerule ene ba ole gire badi nga be chie ibule joge toi toigda bdagli nate dba giti. \v 10 Kwian ba kade chui ollade, ba joge chke gire ba toidale dba toigda bdagli giti, ene kwian ba kadu gwage badi gire gerule ba ole: “Cha skatemanalla, bai toi dba toigda no ai ngerudba giti.” Kwian gerule ene ba ole gire nga be suga noare badi ba be toigda no kweri gai kwian kle ba ole blingwage ulita gwa giti. \v 11 E kare ene kwian baige suge kweri mo tale kaire mo gbe no kweri kwian na gwa giti, Chube gwage kwian ene me kweri, ama ngwale ama soli. Agwa kwian baige suge soli mo tale kaire mo gbe kwian na chudaboangale, Chube gwage kwian ene kweri. \p \v 12 Jesu gerudu ene kwian kadaba ulita ole gire kwian nu Jesu kadaba ama ole Jesu gerudu: \p —Ba bligda dodade chui ollade gire ba me mo skatemanalla alin kade, me mo daballa alin kade, me mo bitallagda alin kade, me kwian lle molen tanre kle toi kodi ba ullage alin kade blire ba ole, kwian e ulita lle molen tanre ñage ba kade ama ullage blire ba ama kadu blire kare, agwa kwian me lle molen me ñage age ene naskuni ba alin. \v 13 Ma no ba bligda dodade chui ollade ba kwian ai kare kade: Ba kwian me lle molen kade, ba kwian me chage trate kade, ba kwian me ten kade blire ba ole. \v 14 Ba kwian ene kade gire nga be suga no badi, kwian ene blire ba ole me ñage ba kade ba ama ullu kare, agwa bdagli Chube be kwian no ulita gbeni gwade chuia, chui ege nga be suga noare badi, ba agedu no kwian alin nga dba ai giti ñanale Chube be age no ba alin nga ngaña giti —Jesu gerudu ene kwian nu Jesu kadaba ole. \p \v 15 Kwian tanre kle toiba dba blingwage Jesu keruchugu gerule ene gire kwian gdaite gerudu Jesuge: \p —Chui be chke gire nga be suga no no kwiandi kwian bai joge toi Chube ngwadi nga ngaña giti, nga ngaña giti Chube ngwadi kwian e be kle ule Chube ole kwian e be nga ollade nga suga no ole. \p \v 16 Kwian gerudu ene ama kledu tañachuge mau giti ama agali be kle ule Chube ole be nga ollade nga ngaña giti. Chku uñale Jesuge kwian gdaite e kle tañachuge ene mau giti, Jesu gerudu ama ole: \p —Cha geru ñachuge bage ai kare: Kwian gdaite u mauña chui gbu nga ollade, ama kwian ngle kadu blire ule, ama bligda jinangu ngle kwian kadaba ulita alin. \v 17 Chui ollade chku, bligda klebi biale, gire u mauña kwian lle boanga ama alin gdaite kagu geru jige kwian kadaba ulitage bligda kle bialebi gutadale. Kwian lle boanga jo, ama gerudu kwian kadaba ulita ole: “Nege ba chie nga ollade, bligda kle biale gutadale.” \v 18 Kwian lle boanga jo chke geru kete kwian kadaba ulitage gire kwian kadaba ulita gdaite gdaite gerudu: “Ba chugagwalla chui gbu nga ollade, ama cha kadu, cha gerudu ama ole ima cha ñage joge chui ollade ama ole, agwa gire nege cha me ñage joge.” Kwian ngeru gerudu: “Cha dbi gigu, cha jogedale tienda dbidi malen cha me ñage joge nga ollade ule. Gerule ba chugagwalla ole cha me ñage joge blire ama ole, cha lle na boadale mo alin.” \v 19 Na gerudu: “Cha chbi gigu gdataboko lle boagda, cha jogedale ama chuge ama lle boi no o me lle boi no, malen cha me ñage joge blire ule.” \v 20 Na gerudu: “Cha mo jun nege sugeti, cha me muinga jigakalin gballa malen cha me ñage joge.” \v 21 Kwian kadaba ulita gdaite gdaite gerudu salengwli ene kwian lle boanga ole, lle boanga joni jo chkeni chugagwalla ngwadi geru tragu ulita chugagwalla ole, gire chugagwalla skochiu tanre kwian kadaba ulita ole, chugagwalla gerudu kwian lle boanga ole nabitaite: “Joga jrite jon kaire kaire unaske kwian na jinade, ba kwian me lle molen kade, ba kwian me chage trate kade, ba kwian me ten kade. Joga kwian ene kade nga ollade cha ole, ba chieni kwian ene dbe.” \v 22 Lle boanga jo, ama agedu ulita chugagwalla ama kagu kare, gire kwian lle boanga chkuni gerudu chugagwalla ole: “Cha chugagwalla, cha chkuni kwian ngle dbe, agwa nga bebi kwian na alin, bligda kle kwian na alin kaire.” \v 23 Chugagwalla gerudu kwian lle boanga ole: “Joga jrite blike kwian me kle toi unaske nate, ba jrite jon kaire kaire ba ten ngwange ba kwian kade, ba gerule kwian e ulita ole ama chiedale blire nga ollade cha ole, kwian e ulita chke gire u be chke ete kwian ole. \v 24 Cha gerule ba ole, cha kwian ngeru kadu blire, kwian e ulita ni gdaite be cha bligdalla gute nga ollade cha ole.” \p Jesu geru ñachugu ene ulita kwian fariseo ullage Jesu blidu ngwadi gire Jesu jo dare una Jerusalén ngnagu. \s1 Kwian bai ta chagekalin Jesu ole ama ta dbadale \s1 ma no Jesu ole kwian na ulita olege \p \v 25 Jesu kle chage jonkare, kwian tanre jo ule Jesu ole, Jesu gwagedu kwiandi chage mo nate gire Jesu gerudu ama ulita ole: \p \v 26 —Kwian bai ta chagekalin ulia cha ole age cha takalin kare diali, kwian ene mo ta dbadale ma no cha ole mo bitallanu ulita olege, kwian mo ta dbadale ma no cha ole mo ñenua olege mo chebia olege mo muiralla olege mo kirogwalla olege mo daballa olege mo ibotea olege kaire mau olege, kwian bai mo ta dbe no ene cha ole ñage chage ulia cha ole age cha takalin kare diali. Agwa kwian bai me tañachuge cha giti ngeru tañachuge kwian na ulita giti ngeru, kwian ene me kle mo ta gbe age cha takalin kare ama me ñage chage cha ole. \v 27 Kwian bai ta chagekalin ulia cha ole me ñage tañachuge mau giti ngeru, ama mo ta gbadale cha alin ole age ulita cha takalin kare, kwian ene boi daga ngwale cha giti me tallade, kwian ene kle mo ta gbe age cha takalin kare ama ñage chage cha ole. \v 28 Ale gerule ba gweale ta u kweri jeike ngaña dodakalin, ngeru ba be tañachuge: “¿Cha be lle ulita u dodagda gige kwabaige?” Ngeru ba be igi banu ten ulita, ene chke uñale bage igi be ñage lle ulita gigagda o me. \v 29 Ba me age ene ngeru ba lle gige blike u dodagda igi mi ñage ba ole, u mi joge ka giti ba ole, kwian ulita be gwage badi, kwian be gide badi, \v 30 kwian be gerule me no badi: “Kwian e u dodadu me ñadu u gbe ka giti, ama ta kirogwa kare me tañachugu kwian juma kare, me ñadu u dodade ulita, ama koladu ngwale udi.” \v 31 Ale gerule kwian chugagwalla giti, chugagwalla nga nage be chie dole chugagwalla nga gdaite ole, ngeru chugagwalla gdaite be guardia donga ten nate ulita biale, guardia donga ngle diez mil, donga nga nage ma ngle veinte mil, ¿donga diez mil ñage kirachke donga veinte mildi? \v 32 Suge chugagwalla gdaitege donga diez mil me ñage kirachke veinte mildi, chugagwalla na donga ma ngle veinte mil molen kle bate gire chugagwalla donga ma bedre diez mil ole be kwian mneite gai be kage geru jige chugagwalla na kwian donga veinte mil olege: “Che me kira bate, che chegedale ta no ole modi.” \v 33 Guardia donga ulita bebi kira bate gire chugagwalla gdaite kle tañachuge ngeru be boi bdagli giti, ene kaire ba ulita bai ta chagekalin cha ole, ngeru ba tañachugadale no chage cha ole giti ulia ba be ñage mo ta gbe kiraske chage diali cha ole me mo tallade, ba ta me kle biale ba llea ulita chuge ngwadi chage cha ole gdale, ene ba me ñage chage cha ole. \p \v 34 Jesu gerudu dare: \p —Cho mana noare, agwa cho joge skeke gire cho ene me ñage jwliteni naskuni bale gutadale. \v 35 Cho sketigeda me no, ¿lledale kwian cho ene oge? Kwian me cho ene oge dale, kwian cho ene mlienga, cho ene ngwale. Ene kaire kwian bai me kle mo ta gbe tañachuge ngeru cha giti age cha takalin kare, Chube gwa giti kwian ene salengwli cho sketigeda me no cho ngwale kare. \p ’Kwian bai ta Chube gerua uñakalin kwian ene cha kerua gbadale gdadi —Jesu gerudubi ene kwian ulita kle chage ama nate ole. \c 15 \s1 Jesu geru ñachuge bda oveja gdaite jogebanga giti \p \v 1 Bitaite kwian ulita igi ganga chugagwalla emperador nga Romamu alin kaire kwian na tanre agenga me no jo chke mo lite Jesu kle ngwadi Jesu keruchuge gerule Chube giti. \v 2 Kwian fariseo mneite kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti mneite kledu gwage kwian ulita kledu mo lite Jesu oledi gire ama gerudu modige Jesudi kwian ulita kle mo litaba giti: \p —Onbre e kle age me no, ama kle mo ta dbe no kwian agenga me no ole kle kwian agenga me no ulita gai ngwange no, diali ama kle blire ule kwian agenga me no ulita ole. \p \v 3 Kwian fariseo mneite alin kaire daba tkanga tangle Moisés chadalla giti mneite alin Jesu geru ai ñachugu, Jesu gerudu: \p \v 4 —Ba ulita kle aini gweale bda oveja ngle molen cien, gire bda oveja gdaite jogengwa ba ngeru, ¿ba be age mine? ¿Ba be ta jogenga oveja gdaite jogebanga giti be oveja gdaite chuge ngwadi jogenga? Ba oveja mauña mi ta jogenga ovejage, ba be oveja na dare noventa y nueve jige litaba ole ngmadi nga oveja manangwage gire ba be joge oveja gdaite jogebanga jinade nate, ba be oveja jinade tanre gire oveja skwen bage. \v 5 Oveja skwen bage ba oveja gai ba oveja mlie kwligage nga suga no ole oveja giti. \v 6 Gire ba chieni oveja dbe gudegu, ba chkeni gude gire ba mo skatemanalla ulita kade kaire ba kwian na ulita kle toi kodi ba ullage kade, gire ba gerule kwian e ulita ole: “Bai nga ollade cha ole oveja ai giti, nga suga noare chadi oveja giti, oveja jongwa cha ngeru, cha oveja jinadu, oveja skwendu chage. ¡Ale oveja ollade nga suga no ole!” \v 7 Nga dba ai giti ba mo ta dbe ene oveja jogebanga ole, e kare ene nga suga no nga ngaña giti kwian gdaitre alin joge siere age me noge mo ta blite Chube ole giti, nga ma suga no kweri nga ngaña giti kwian e gdaite giti kwian na ulita noventa y nueve gitige, kwian noventa y nueve ulita tañachuge ama ta no trate Chube gwa giti, kwian e ulitage agali suge ama kle age no ulita malen ama me mo ta blitadale Chube ole —Jesu geru ñachugu ene oveja gdaite jogebanga giti. \s1 Jesu geru ñachuge igi gugataboko gugaite jogebanga giti \p \v 8 Jesu geru na ñachugu kwian fariseo ulita alin kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ulita alin: \p —Muinga gdaite igi molen gugataboko, igi e gugaite jogenga muinga ngeru, ¿muinga be age mine igi e nate? Muinga be jichra gwadege, jichra giti muinga be igi jinade nate trate gwa ugdo jegwale, muinga be nga lite ulita gwa tangle, bdagli ene igi be skwen nate muingage. \v 9 Igi be skwen nate muingage gire muinga be skatemanalla ulita kade, kaire be kwian na ulita kle toi kodi ama ullage kade, be gerule kwian ulita ole: “Nga suga noare chadi. Bai nga ollade cha ole igi giti, igi jongwa cha ngeru, cha igi jinadu nate, igi skwendu chage. ¡Ale igi ollade nga suga no ole!” Muinga be gerule ene kwian ole be kwian kade nga ollade nga suga no ole. \v 10 Cha gerule ba ole, ene kaire nga ma suga no lle boanga Chube alin nga ngaña giti tanredi kwian gdaitre alin ole joge siere age me noge mo ta blite Chube ole giti. \s1 Jesu geru ñachuge kirogwa me ñenua gai dage giti \p \v 11 Kaire Jesu geru na ñachugu: \p —Kwian onbre gdaite kirogwa onbre molen gdaboke. \v 12 Kirogwa daba nate gerudu ñenua ole: “Tata, bdagli ba be chude girabate bda girabate dbi girabate ulita cha ole cha daballa ole, ba e bonga chanu kete chage nege, cha me ta manakalin.” Kirogwa daba nate gerudu ene ñenua ole gire ñenua chude girabatu bda girabatu dbi girabatu ulita kirolla boke ole, ñenua lle ngle ketu kirolla bokege. \v 13 Jo chuia kaire kirogwa daba nate chude, bda, dbi maunu ulita chbadu, gire ama igi gau ngle lle e ulita ñanale. Ama jo toi bate nga nage, jo chke nga batege gire ama me mo ta gbu chage trate, ama igi kagunga ulita lle tanre ngwale giti. \v 14 Ama igi kagunga ngwale ulita gire bli kweri chiu nga ege kwian ulita alin, kwian onbre e chegu me igi molen ama bli chugu tanre. \v 15 Ama ole igi me, ama chagedu kole malen ama jo lle boi jinade boadale kwian onbre gdaite lle molen kle toi nga ege ngwadi, onbre e kle toi nga ege lle boale ketu amage boadale, ama chunchi manadu onbre e alin. \v 16 Ama kle chunchi ulle gligbadi, ama bli ole tanre ama takalin chunchi bligdalla gute tike, agwa ama alin ni gligba keta gutadale. \v 17 Ama jogeda dare bli ole gire ama tachku mo ñenuage, ama gerudu mo tale: “Llani cha ñenua jwiage bligda tanre no gutadale, kwian lle boanga cha ñenua alin ulita kle blire no, cha ama kirolla aini cha jogeda bli ole. \v 18 Cha be jogeni cha ñenua ngwadi, cha be gerule cha ñenua ole: ‘Tata, cha agedu me no Chube dollale ba dollale kaire, \v 19 chage suge cha me agedu no ba ole malen cha takalin ba me cha gaini mo kirollale, agwa ba cha gai kwian lle boanga ba alin.’ ” \v 20 Ama gerudu ene mo tale gire ama mo gbu biale ama joni jonkare ama ñenua nate, ama jo gwagudeguda bate jonkare ñenua gwagedu mo kirolladi chieni gwagudeguda, ñenua ta sugedu tai dage tanre mo kirollage, ñenua jritedu ama ngwange, ñenua ama gau ngwange nga suga no ole, ñenua ko bliu kirolladi, ñenua kirolla sobadu. \v 21 Gire kirolla gerudu ñenua ole: “Tata, cha agedu me no Chube dollale ba dollale, chage suge cha me agedu no ba ole malen cha takalin ba me cha gaini mo kirollale, ba cha gai kwian lle boanga kare ba alin.” Ñenua gerudu kirolla ole: “Ba cha kirolla chanu, ba me tallade cha ngeru, ba cha kirolla, cha no ba ole.” \v 22 Ñenua gerudu ene mo kirolla ole gire gerudu kwian lle boanga ulita ole: “Joga ñometragda no jwen blike cha kirolla alin, ba ama ngama tke no, lle tkale koge jwen tke ama koge, kaire zapato tke ama serage. \v 23-24 Ba joge chbi ma blodi jwen, ba chbi gweda. Ale blire ule cha kirolla ole, ale nga dbe suga no cha kirolla ole. Cha kirolla ai jongwa chage, cha tañachugu ama jokeda. Me dale ene. Ama kle gwade, nege ama chkuni aini chadige. ¡Ale cha kirolla chuia ollade ule!” Kwian ulita lle boanga tale nga chegu suga no, ama ulita chui olladu ule kirogwa ñenua ole kirolla chkuni giti. \p \v 25 ’Kirolla daba ngeru kledu lle boi deage, ama chiuni gudegu chku kodi uge gire ama ologe sugedu kwian kle lle dagenga kwian ulita kle nga ollade skwen gdate. \v 26 Kirolla e lle boanga gdaite kadu mo gitigu gire geru kadu amage: “¿Kle boi mine gwa?” \v 27 Kwian lle boanga gerudu: “Ba daballa chkuni noni gudeni ba ñenuadi, malen ba ñenua kle ba daballa chuia ollade, ba ñenua chbi ma blodi gwanguda ba daballa alin gutadale ule.” \v 28 Daballa ngeruge geru e chku uñale gire ama skochiu tanre mo tale, ama me mo ta gbu joge gwa daballa soli kle ngwadi, ama chegu bate sugekare uge. Bdagli ñenua jo agali kirolla juma jwen gudegu, ñenua gerudu kirolla juma ole: “Bai cha ole gwa ba daballa chkuni chuia ollade.” \v 29 Kirolla juma gerudu ñenua ole: “Cha mi joge gwa ba ole ba kirolla soli chuia ollade. Sbali chura ngle cha kledu lle boi no ba alin, cha ba gau dage no diali, gire mau tale ni ba bda soli gdaite ketu gwaleda chui olladale cha alin blire ule cha skatemanalla ole. \v 30 Ba kirolla soli me no ba ole me ba gau dage, ama ba igia junnga ulita ama ba igia kagunga ngwale muinga tanre me nodi, nege ama chkeni gire blike ama alin ba chbi blodi gwanguda gutale ama alin.” \v 31 Kirolla juma ka bo ene ñenua ole gire ñenua gerudu kirolla ole: “Cha kirolla, ba me ka boi ene cha ole, ba diali kle cha ole, lle chanu ulita banu. \v 32 Agwa ba daballa jogebanga ama chkuni, noare che ama chuia ollade ta no ole ama ole ule, che nga dbale suga no ama giti, ama jongwa chege, che tañachugu ama jokeda che mi gwageni amadi, agwa nege ama chkuni aini chedige, ama kle gwade malen noare che ba daballa chuia ollade, che mo ta gbale nga suga no chui ollade ba daballa giti” —Jesu geru ñachugu ene ulita kwian fariseo alin kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti alin. \c 16 \s1 Jesu geru ñachuge kwian igi mananga me no giti \p \v 1 Jesu geru ñachugu kwian geru jwannga amage gdataboko giti gdaboke alin, Jesu gerudu: \p —Kwian onbre gdaite igi molen tanre kaire lle molen tanre. Ama kwian igi mananga gdaite gbu igi amanu kaire lle ulita amanu manade. Kwian na gwagedu igi manangadi me kle igi manade no gire kwian e jo geru kete igi mauñage, kwian gerudu: “Kwian igi mananga ba alin me kle igi manade no, ama kle ba igia kagenga tanre ngwale.” \v 2 Kwian igi mauñage chku uñale kwian igi mananga me kle lle boi no gire kwian igi mauña kwian igi mananga kadu geru trage. Kwian igi mananga chku kwian igi mauñadige, gire igi mauña gerudu igi mananga ole: “Cha ole gerudre ba me kle mo ta gbe cha igia manade no, cha takalin ba lle bo ulita chadalla kete chage, nege gwangerugu ba mi lle boi cha alin dare, nege cha ba mlienga.” \v 3 Kwian igi mauña gerudu ene gire kwian igi mananga tañachugu mo tale: “¿Nege gwangerugu cha be age mine? Cha chugagwalla mi cha gbe lle boi dare, cha me ñage lle na boi mo alin toigda, cha kira me chude ngama gbe, kaire nga chie ibule chadi igi kade kwian nage mo alin toigda. ¿Cha be age mine?” \v 4 Kwian igi mananga kle tañachuge ene gire ama tachku ama be age mine, ama tañachugu mo tale: “Nege cha be age no kwian na alin, ene kwian e ulita be cha gai ngwange no ama ullage cha mi kle lle boi dare igi mauña alin gire.” \v 5 Igi mananga tañachugu ene mo tale gire ama daba na jiskenga igi mauñage kadu gdaite gdaite geru trage ole, kwian jiskenga ngeru chku igi manangadi, igi mananga geru kadu daba jiskenga ege: “¿Ba jiske mangire cha chugagwallage?” \v 6 Kwian jaindunga: “Cha jiske kin bajrilella ngle cien.” Kwian igi mananga gerudu: “Chada degaba ba jiske giti kle ai gerule ba jiske kin bajrilella ngle cien, nege ba chada dege ba jiske kin bajrilella ma bedre cincuenta alin allabi.” \v 7 Kwian jiskenga na chku igi manangadi, igi mananga geru kadu amage: “¿Ba jiske mangire cha chugagwallage?” Kwian jaindunga: “Cha jiske trigo sakolla ngle cien.” Kwian igi mananga gerudu: “Chada degaba ba jiske giti kle ai gerule ba jiske trigo sakolla ngle cien, nege ba chada dege ba jiske trigo sakolla ma bedre ochenta alin allabi.” \v 8 Igi mauñage chku uñale igi mananga tachku blike age no kwian jiskenga ole gire igi mauña gerudu no igi mananga ole: “Ba chuga no no, ba tañachugu blike age mo alin, e no.” \p Jesu geru ñachugu ene gire gerudu dare kwian geru jwannga ole: \p —Kwian me Chube uñe tachke age ma blike daba na alin ene daba na ñage ama chudaboi naskuni, ama kle mo ta gbe blike age ta giti daba na alin, kwian Chube uñe me age ene. \v 9 Cha gerule ba ole ba bai Chube gai ulia, ba igi molen ba kwian me lle molen chudaboadale igi e giti, ene kwian e be ba gai mo skatemanallale. Lle ulita banu be bidege, ba mi chege lle molen gire ba tachkedale chui be chke gire Chube be ba gai ngwange no nga ngaña giti be age no ba alin ba daba me lle molen chudaboi nga dba ai giti ñanale. \v 10 Bai mo ta gbe ulia lle bedre boi no kaire be mo ta gbe ulia lle ngle boi no, bai me mo ta gbe ulia lle bedre boi no kaire mi mo ta gbe ulia lle ngle boi no. \v 11 Nga dba ai giti ba me mo ta gbe ulia ba igia manade no, me age no igi ole, gire Chube mi lle noare nga ngaña giti kete bage. \v 12 Ba me ta gbe ulia igi daba nanu manade no, ¿chema be ta igi ketakalin bage ba alin age ole ba takalin kare? Ba me mo ta gbe ulia igi daba nanu manade no, ene kaire ba mi mo ta gbe igi maunu manade no. \v 13 Kwian lle boanga gdaite me ñage lle boi no chugagwalla boke alin. Lle boanga mo ta gbe lle boi no chugagwalla gdaite alin ama me ñage lle boi no chugagwalla na alin kaire. Lle boanga lle boi chugagwalla boke alin gire ama be mo ta dbe no chugagwalla gdaitre alin ole, chugagwalla na ole ama mi mo ta dbe no dale, ama be jainchke chugagwalla edi. Ene kaire ba mo ta gbadale tañachuge lle boi no Chube alin me tañachuge diali igi gai giti lle lite ole ngle mau alin giti, ma no ba mo ta gbe tañachuge Chube giti alin allabi toi ama takalin kare. Ba mo ta dbe no igi alin ole me ñage mo ta dbe no Chube ole, ma no tañachuge Chube alin giti, me tañachuge lle boke giti ule. \p \v 14 Jesu gerudu ene gire kwian fariseo ulita kle mo ta gbe no igi ole Jesu keruchugu gerule ene igi giti, gire fariseo ulita Jesu gidadu geru Jesu gerudu giti. \v 15 Jesu gerudu kwian fariseo ole: \p —Ba ulita takalin kwian na gwage ba kle age nodi, gire ba takalin kwian gerule ba giti ba noare ba kle chage trate. Ba age kwian gwa giti ene kwian tañachuge ba kle age trate ulia Chube takalin kare, agwa me uñale kwiange ba ta mine, Chube gwage ba tadi, uñale Chubege ba ta mine. Ba age no kwian tañachuge kare agwa Chube gwage ba kwian me no —Jesu gerudu ene kwian fariseo ole. \s1 Jesu gerule Moisés nu Chube gerua degaba giti \p \v 16 Jesu gerudu dare: \p —Unsuialin Moisés Chube gerua degu, geru e chegu degaba kwian ulita alin, ene chku uñale ba enusulian oña ulitage ama chagedale mine Chube gwa giti. Kaire kwian tanre Chube gerua ketanga Chube gerua tragu ba enusulian oña ulita ole. Geru e chku Juan-Bautista chuiage tangle gire Juan-Bautista chuiage gwangerugu Chube gerua jagere tragle kwian ulita ole, geru e gerule kwian bai Chube gerua cha giti gai ulia kaire Chube gai mo Chugagwallale, kwian ene be toi diali chui tangle Chube ole nga ngaña giti. Kwian tanre kle geru e keruchuge nga suga no ole, kwian e ulita kle mo ta gbe ulia Chube gai mo Chugagwallale. \v 17 E me gerule Moisés nu Chube gerua degaba unsuialin geru e me no ba kle toi nege alin, geru e ulita no ba ulita alin. Nga ngaña giti kaire nga dba ai giti, nga e ulita be bidege, agwa Moisés nu Chube gerua degaba mi bidege dale ni geru gbaite be bidege, geru e ulita be chege diali chui tangle kwian ulita alin. \p \v 18 ’Cha gerule ba ulita ole, kwian onbre bai kaire mo muingalla chuge ngwadi gire mo jwen muinga na ole, onbre e kle age me no Chube gwa giti, Chube gwage e salengwli onbre e kle mo chuge ke giti muinga e ole kare. Kaire ñengula nu mo muingalla chugaba ngwadi, muinga e ole onbre na mo jwen, onbre e kle age me no Chube gwa giti, Chube gwage e salengwli onbre e kle mo chuge ke giti muinga e ole kare. \s1 Jesu geru ñachuge kwian gdaite lle molen tanre kaire kwian oga me lle molen kada Lázaro giti \p \v 19 Jesu gerudu ene kwian fariseo ole gire Jesu geru ñachugu ama ulita alin, Jesu gerudu: \p —Kwian onbre gdaite igi molen tanre lle molen tanre, diali chui gdale ama kle toi no kle bligda tanre no gute kle mo ngama tke ñometra noareske. \v 20 Kwian na kada Lázaro, ama me lle molen, ama oga, ama uda tuge nate jingme ole, diali ama kle toiba dba onbre lle molen ullage goga ugakage. \v 21 Lázaro bli ole kle bligda manade ugakage, kwian lle molen bligdalla bita jwatenga dba Lázaro bligda bita ene jwankalin nate mo alin gutadale, ama ta unchkekalin ngle kwian lle molen bligdalladi, agwa bligda mauña ni bligda sidri kete Lázaroge. Kaire to ngle chke amadige, to ama uda tugebada denga. \v 22 Jo chuia kaire gire Lázaro jokeda, lle boanga Chube alin nga ngaña giti ngle Lázaro oña du Abraham oña kle ngwadi nga noarege kwian no oña kle toi ngwadige. Kwian lle molen tanre kaire jokeda, ama jaba tkere dbige, \v 23 ama oña dule kwian me no oña kle joge ngwadige, nga me noge jitaleske. Kwian lle molen oña kle boi daga ngwale nga ege gire ama gwagedu bate Lázaro oñadi, Lázaro oña kle ule Abraham oña ole nga noarege. \v 24 Kwian lle molen oña ngautu Abraham oñadi: “Cha enusulian unsuialin Abraham, tai dage chage, ba Lázaro kage chi dbe cha alin sidri jadale, cha kle boi daga ngwale tanre aini jitaske.” \v 25 Abraham gerudu: “Cha gerule ba ole nege, ¿ba me tachke ba kledu toi nga dba giti ba toidu no ulita agwa Lázaro me toidu no? Nege Lázaro kle toi no aini, ba me dale, nege ba kle boi daga ngwale. \v 26 Kaire kwian aini me ñage joge ba ngwadi, kwian llani me ñage chke aini cha ngwadi, kegde kweri kle cha ngwange ba ngwange, cha me ñage Lázaro kage ba ngwadi.” \v 27 Gire kwian lle molen oña gerudu Abraham ole: “Cha takalin ba Lázaro kage cha bitalla ngwadi gerule cha daballa gdatiga ole chegu llani, \v 28 ba Lázaro kage geru kete cha daballa gdatiga cheguge ama ulita mo ta blitadale Chube ole, ama ulita mo ta gbadale Chube gai ulia, ene ama me chie aini boi nga daga ngwalege.” \v 29 Abraham oña gerudu: “Cha me Lázaro kage Chube gerua trage ba daballa ole, unsuialin Moisés Chube gerua degu kaire kwian ngle Chube gerua ketanga Chube gerua degu, ba daballa chada e ulita molen, Chube gerua degaba chada ege ba daballa mo ta gbadale gai dage.” \v 30 Gire kwian lle molen oña gerudu: “Ulia ama Chube gerua degaba molen, agwa ama me kle geru e gai ulia, ma no kwian jogebada chkeni gwade jogeni nga dba giti geru jige amage gerule no ama ole ama Chube gerua gadale ulia, kwian jogebada chkebani gwade gerule ene ama ole gire ama be mo ta blite ulia Chube ole.” \v 31 Abraham oña gerudu: “Moisés nu Chube gerua degaba, kwian Chube gerua ketanga nu Chube gerua degaba, ba daballa me kle geru e gai ulia, kaire agwe ene ama mi kwian jogebada chieni gwade gerua gai ulia.” Abraham oña gerudu ene ulita kwian lle molen oña ole —Jesu geru ñachugu ene ulita kwian alin. \c 17 \s1 Jesu kwian geru jwannga gdataboko giti gdaboke \s1 tke tangle geru gwealege \p \v 1 Jesu gerudu kwian geru jwannga gdataboko giti gdaboke ole: \p —Diali lle me no be kle nga dba ai giti, kwian be ta agekalin me no. Kwian bai age me no daba na ole daba gbe age me no, kwian ene be boi daga ngwale be ji chuge tanre daba gbe age me no gdale. \v 2 Ma no kwian daba gbanga age me no ene alin joge mliaba ble jereske ke kweri lugaba mo siroge, ene kwian e be jogekeda mi chege dare daba nu cha gerua gaba ulia me sbali gbe ta blite age me no joge siere cha geruage. \v 3 Ba ulita mo ta gbale chage ta giti me daba na gbe age me no. \p ’Cha gerule ba ole, daba Chubenu age gweale me no ba dollale ba ka boadale ama ole ta no giti ama kle age giti, ama ba keruchuge mo ta blite ama gerule ba ole: “Cha me age dare me no ba dollale”, gire ama agedu me no ba talla mliadalenga. \v 4 Chui gbaite ama age me no bitaguke ba dollale gire bitaguke ama mo ta blite chke gerule ba ole: “Cha me age dare me no ba dollale”, bitaguke ama agedu me no ba dollale ba talla mlienga. \p \v 5 Jesu gerudu ene gire kwian geru jwannga Jesuge ulita gerudu Jesu ole: \p —Cha Chugagwalla, cha takalin ba cha ta gbe ma ngle no Chube gerua gai ulia. \p \v 6 Jesu gerudu: \p —Ba mo ta gbe sidri alin Chube gerua gai ulia gire bedre bedre Chube be ba ta gbe ama gerua gai ma ngle, e salengwli mostaza chudea soli tkakle, kle tige kle joge kweri kare. Ba mo ta gbe Chube gerua gai ulia ene, gire ba ñage gerule gli kweri ole: “Chieda keda, joga toi bleske”, ba gerule ene gli ole gire gli age ba gerudu kare. \p \v 7 Jesu gerudu dare kwian geru jwannga ole: \p —Ale gerule ba gweale kwian lle boanga molen, ba ama kage lle boi deage ama kle nga bate kle bda manade, bigwa chieni gudegu chke gwa gire ¿ba be gerule ama ole: “Bai toi dba aini blire cha ole”? \v 8 Ba mi age ene dale, ba be gerule ama ole: “Ba bligda dodadale cha alin cha gute, ba cha ulle ngeru gire bigwa ba ñage blire.” \v 9 Kaire ba mi gerule ama ole ama bligda dodadu giti: “Noare ba agedu cha alin no, ba bli jinadu no cha alin.” Ba mi gerule ene dale lle boanga ole, ba ama kagu lle boi, ama me lle bo mo ta giti ba alin. \v 10 Ene kaire ba ulita lle boanga Chube alin, Chube ba kagu kare lle boi gire ba gerudale ai kare mau giti: “Mo ta giti cha me lle boanga Chube alin, Chube kle cha kage gire cha lle e alin boi allabi, ni mo ta giti agali cha kle mo ta gbe lle boi Chube alin.” Ba ulita tachkedale ene —Jesu gerudubi ene ulita kwian geru jwannga gdataboko giti gdaboke ole. \s1 Jesu kwian gdataboko oga kwara tuge jingmea \s1 kada lepra ole dodade \p \v 11 Jesu kle chage dare una Jerusalén ngnagu Jesu jo tangle nga kada Samariage kaire nga kada Galileage. \v 12 Jesu jo chke una solige gire kwian gdataboko oga kwara tuge jingmea kada lepra ole tendu Jesu ngwange, ama ulita chegu ngaute bate Jesuge, \v 13 ama ulita mo keru gbu kweri ngaute Jesuge, ama gerudu: \p —Jesu kwian tkanga tangle geruge, ba tai dage cha ulitage. \p \v 14 Jesu gwagedu ama ulitadige gire Jesu gerudu: \p —Joga kwian gerunga Chube ole daba alin ngwadi, ba ulita mo oga kaite amage. \p Kwian oga kwara tuge jingmea ole ulita jo chage jonkare gire blike ama ulita chegu trate, jingme ulita jongwa. \v 15 Sugedu ama ulitage ama ulita jo chkeni noni, ama ulita sugedu moge ama jegwale kle no, gire gdaitre alin allabi mo ta gbu jogeni Jesu nate gerule no Jesu ole jo chkeni giti, jonke kwian gdaite e mo keru gbu kweri gerule no Chube giti, ama gerudu: \p —Chube noare, Chube mo kiralla giti cha dodadu, nga suga noare chadi Chube agedu giti kweri cha alin. \p \v 16 Kwian gdaite e kwian nga Samariamu, ama chiuni Jesu gitigu, ama jo chke dba jongnagwa giti Jesudi ñedu kaboge dbidi Jesu gwangeru dba gire gerudu Jesu ole: \p —Noare ba agedu no cha alin, ba cha dodadu, nga suga no chadi e giti. \p \v 17 Jesu gerudu kwian gdaite e ole: \p —¿Kwian gdataboko chegu trate siere jingmege gdaitre alin chkuni aini? ¿Gdainka kle baini? \v 18 Ba kwian nga Samariamu alin allabi chiuni naskuni gerule no no Chube ba dodadu giti, \v 19 cha gerule ba ole, chkede gdate, jogani, ba mo ta gbu Chube gai ulia malen Chube ba dodadu ba jo chkeni noni. \s1 Jesu gerule ama chieni chuia giti \p \v 20 Chui gbaite kwian fariseo tanre geru kadu Jesuge: \p —¿Ngaminegire chui be chke gire Chube be mo gbe kwian ulita Chugagwalla kweri nga dba ai giti? \p Jesu jaindunga: \p —Chube chuia be chke ni be uñale kwiange, edi che me ten che ten lledi kare. \v 21 Kwian me ñage gwage aini gire gerule: “Ama kle aini”, kwian me ñage gwage eni gire gerule: “Ama kle eni.” Cha gerule ba ole, chui e chkubi, Chube kle nege ba ulitaske. \p \v 22 Jesu gerudu ene kwian fariseo ole gire Jesu gerudu kwian geru jwannga amage gdataboko giti gdaboke ole: \p —Cha chiu nga dba ai giti kwian kare, nege ba ulita kle chage cha ole, agwa cha mi kle ule ba ole diali nga dba ai giti. Chui be chie gire ba be takalin gwageni chadi nga dba ai giti kwian ulita Chugagwallale, agwa ba mi ñage gwage chadi chui ege, cha mi kle aini, ba cha chuia manadale dare. \v 23 Kwian na tanre be gerule ba ole cha giti: “Ama chkuni, ama kle aini”, na be gerule: “Ama chkuni, ama kle eni.” Kwian gerule ene ba ole ama kle sole, ba me kwian ene kerua gbe gdadi, ba me chage ama nate cha jinade nate. \v 24 Cha chieni chuiage me kwian bedre alin be gwage chadi chieni, agwa kwian ulita nga ulitage be gwage trate chadi cha be chieni chuiage salengwli kwian ulita kle gwage nga ko chrachiengadi nga ngaña giti kare. \v 25 Ngeru nga dba ai giti cha be boi tanre daga ngwale, kwian tanre kle toi chui aige me cha gai ulia, ama be mo tke cha dollale, be cha gweda. \v 26 Gire cha be chieni chuiage, e suiale kwian tanre be kle toi age salengwli kwian unsuialin kledu toi age Noé suiale kare. \v 27 Kwian ulita toidu Noé suiale me kledu Noé kerua gbe gdadi me kledu tañachuge chui be boi tirare giti. Kwian e kledu blire, kwian kledu mo jwen, kaire kwian kledu mo jian gbe ule, kwian ulita kledu tañachuge toi age diali me no alin allabi, kaire kwian ulita kledu toi nga suga no ole age me no ulita giti diali, me kledu tañachuge chui be boi tirare giti. Agwa chui boi tirare chuia chku gire Noé jo chiga du kweri tadi ule mo bitalla ulita batre ole Chube gerudu Noé ole kare, gire noi kweri chiu, noi boidu tanre, kwian kle toi ulita nga dba ai giti e suiale jokeda chi kote, agwa Noé alin allabi tiun gitiru mo bitalla mneite ole. \v 28 Kaire boidu unsuialin Lot toidu suiale una Sodomage. Chui ege kwian kledu blire, kwian kledu lle chbade, kwian kledu lle gige, kwian kledu chude skie, kwian kledu u dodade. \v 29 Kwian ulita kledu toi kledu lle e kare alin boi allabi, kaire kwian ulita kledu toi nga suga no ole ama kledu age me no giti diali, me kledu tañachuge chui be boi giti gire chui chku boidale tirare. Lot jo siere una Sodomage gire Chube jita kagu nga ngaña giti una Sodomage alin, jita chiu ule lle jribabita gwade kare ole, chku nga dba giti kwianske ulita, kwian ulita una Sodomage kugedu ulita, Lot alin tiun gitiru. \v 30 Ene kaire cha be chieni chuiage kwian tanre be kle toi age kwian unsuialin suia toi age Noé chuiage tangle kare, kwian tanre be kle toi age kwian unsuialin suia toi age Lot chuiage tangle kare, kwian ene ulita mi kle tañachuge be boi giti, be kle toi age me no tanre, gire chui ege sugeti ngwale cha be chieni, kwian ene ulita be chege boi daga ngwale tanre diali, mi ñage tien gitiru boi tirarege. \v 31 Cha be chieni chuiage kwian bai kaire skate goga tangle ama me jogedaleni chiga u amanuge lle gweale amanu gwa tangle lite ole dbadale, ama lle ulita amanu chugadale ngwadi gwa ama jogedale kige blike kole. Kaire agwe kwian bai kaire skate lle boi deage me jogedaleni gudegu, ama jogedale kige blike gwangerugu me joge naskuni. \v 32 Tachkede Lot muirallage ama boidu mine unsuialin, ama tadu jogekalinni naskuni una Sodomage. \v 33 Kwian bai tañachuge mau giti alin allabi toi no nga dba ai giti mo manade no me tañachuge age Chube takalin kare, bdagli kwian ene be jogengwa sugekare Chubege be chege boi tanre daga ngwale diali chui tangle. Agwa kwian bai mo ta gbe chage cha ole mo chuge ngwadi boi daga ngwale nga dba ai giti cha gerua gdale, ama me mo tallade, ama tañachuge ma no age Chube takalin kare, bdagli kwian ene be toi no diali chui tangle nga ngaña giti cha ole cha Ñenua Chube ole. \v 34 Cha gerule ba ole, cha be chieni chuiage ngajrege kwian boke be skate gbe ankwa gaitre alin giti, gdaite dbabe Chube kle ngwadi gdaite jigabeda ji chuge. \v 35 Muinga boke be skate ke uge ule gwa, muinga gdaite dbabe Chube kle ngwadi muinga gdaite jigabeda ji chuge. \v 36 Kwian onbre boke be skate deage lle boi, onbre gdaite dbabe Chube kle ngwadi onbre gdaite jigabeda ji chuge. \p \v 37 Kwian geru jwannga Jesuge Jesu gerua keruchugu gire geru kadu Jesuge: \p —Cha Chugagwalla, ba kle gerule giti, ¿e be boi ene baini? \p Jesu jaindunga: \p —Cha gerule ba ole, juntenge uñale lle jogebakeda chegale kle baini, ne ngwadi junten ngle kle mo lite dba, ene kaire kwian cha gerua gaba uliage be chke uñale trate e ulita be kle boi gire. \c 18 \s1 Jesu geru ñachuge kwian geru jwannga alin, ene be suge geru jwanngage ama me skwatigedale lle kade Chubege \p \v 1 Jesu kwian geru jwannga amage tku tangle ama ulita gerudale diali Chube ole, ama ulita me skwatigedale chudaboi kade Chubege. Jesu geru ñachugu kwian geru jwannga amage ulita alin ene suge trate geru jwannga ulitage Jesu kle ama tke tangle giti, \v 2 Jesu gerudu: \p —Una gdaitege kwian gdaite gerunga daba giti kle toi, ama kwian me no, me kle mo ta dbe Chube gai dage, kaire ama me mo ta dbe no kwian na ulita ole. \v 3 Kaire una e amañage muinga me chegu ñengulage kle toi, kwian gdaite kledu age tanre me no muinga e dollale gire muinga e chagedu bitangle gerule kwian gerunga daba giti ole mo jwannge giti: “Cha takalin ba cha chudaboi cha dollage, ba ji gbe ama alin ene ama me age cha dollale dare.” \v 4 Sbali muinga chagedu diali gerule ene kwian gerunga daba giti ole, agwa kwian e me ta muinga chudaboakalin, bdagli kwian e tañachugu mo tale: “Cha me Chube gai dage ni cha no kwian ulita ole, \v 5 cha me ta muinga chudaboakalin, agwa ama kle chie kian gbe tanre chage aini, cha ama chudaboadale, cha be ama chudaboi, ene ama me chie dare aini cha jugeda kian gbe chage.” \p \v 6 Jesu geru ñachugu ene ulita kwian giti gire Jesu gerudu dare kwian geru jwannga ole: \p —Kwian gerunga daba giti kwian me no, ama me tadu muinga chudaboakalin ngeru, agwa ama skwatigu muinga keruchuge gerule tanre malen bdagli ama muinga chudabo. \v 7 Kwian me no e ama muinga chudabo ene, Chube me kwian e kare, Chube no trate ulita, Chube ma no ulita ¿ba tañachuge Chube me ta ba chudaboakalin? Chube kwian gau mau alin, kwian ene mo ta gbadale gerule Chube ole chui gdale nga ju nga jere, Chube mi olo jege kwian ene kerua ngeru, agwa Chube be ama chudaboi be age no ama alin kwian kle kade kare. \v 8 Kwian Chubenu gerule nga ju nga jere Chube ole, Chube me manade, ama kwian chudaboi blike. Cha chiu nga dba ai giti kwian kare, cha be chieni nabitaite nga dba ai giti gire ¿kwian ulita Chube gerua gaba be kle mo ta gbaba gerule Chube ole Chube gerua gai ulia chui ege? \s1 Jesu geru ñachuge kwian fariseo gdaite giti, \s1 kaire kwian gdaite igi ganga chugagwalla emperador \s1 nga Romamu alin giti \p \v 9 Kwian gweale kledu Jesu ngwadi, kwian e ulita kle tañachuge mo giti ama noare trate ulita kwian na ulita me ama kare no, Jesu geru ñachugu kwian ulita kle tañachuge ene alin, Jesu gerudu: \p \v 10 —Kwian boke jo chke u gerungwa Chube olege gerule Chube ole, kwian gdaite kwian fariseo, gdaite kwian igi ganga chugagwalla emperador nga Romamu alin. \v 11 Kwian fariseo jagedunga gdate gerule Chube ole, ama gerudu ene: “Chube, nga suga noare chadi, noare cha me kwian na kare agenga me no, cha me skwe boanga daba ngeru, cha me mo chuganga ke giti muinga ole daba ngeru, ni cha kle age me no sidri kwian ai kle ule cha ole igi ganga chugagwalla emperador nga Romamu alin kle age kare. \v 12 Diali cha bage bligdage chui boke semana gdaite gdaite tañachugagda ba alin ole. Lle boi ñanale cha igi gai, diali cha kle igi e sidri kete bage.” Kwian fariseo gerudu ene Chube ole. \v 13 Kwian igi ganga kle gdate bate kwian fariseoge, amage sugedu ama kwian me no, ama chegu gwa tkaba dbigu me gwa gau ngaña, ama mo batu kudegdage ta olire ole, gerudu Chube ole: “Chube, ba ta dbe no cha ole tai dage chage, chage cha suge cha agenga me no.” Kwian igi ganga gerudu ene Chube ole. \p \v 14 Jesu gerudu dare: \p —Cha gerule ba ulita ole, Chube kwian igi ganga ta blitu, kwian igi ganga joni mo ullage Chube ole ta no giti, agwa kwian fariseo me dale. Kwian baige suge kweri mo tale kaire mo gbe no kweri kwian na gwa giti, Chube gwage kwian ene me kweri, ama ngwale ama soli. Agwa kwian baige suge soli mo tale kaire mo gbe daba na chudaboangale, Chube gwage kwian ene kweri. \s1 Kirogwa tanre dbachie Jesuge \p \v 15 Kirogwa ñenua kirogwa chebia tanre chiu mo kirogwalla soli dbe Jesu kle ngwadi, kirogwa ñenua, chebia takalin Jesu ko gbe kirogwa soli e giti gerule Chube ole Chube age no kirogwa alin Chube kirogwa manade no. Kwian geru jwannga Jesuge ulita gwagedu kwian tanredi chie kirogwa dbe Jesuge gire ama ka bo kirogwa ñenua ole chebia ole: \p —¿Lledale ba kle chie kirogwa dbe Jesuge? ¡Joga, joga siere! Ba me chie kirogwa dbe Jesuge. \p \v 16 Agwa Jesu gerudu kirogwa ñenua ole chebia ole: \p —Bai aini kirogwa dbe chage. \p Gire Jesu gerudu kwian geru jwannga ole: \p —Me no ka boi kirogwa ñenua ole chebia ole, ba ama ulita chugene chie mo kirogwalla dbe chage. Kirogwa soli ta kle biale Chube gerua gai ulia blike, kirogwa talla ene kare Chube takalinge, kwian ulita bai kaire mo ta gbe ulia Chube ole kirogwa talla ene kare ole, kwian ene chege Chubenu, ama be toi diali chui tangle Chube ole. \v 17 Cha gerule ulia ba ulita ole, kwian ulita bai kaire me mo ta gbe kirogwa talla kare Chube ole, kwian ene me ñage toi ule Chube ole, ama be chege sugekare Chubege —Jesu gerudu ene kwian geru jwannga ulita ole. \s1 Kwian gdaite igi tanre molen chke gerule Jesu ole \p \v 18 Kwian israelita chugagwalla gdaite chku Jesudi geru gweale kade Jesuge, ama gerudu Jesu ole: \p —Ba kwian tkanga tangle noare geruge, cha takalin ba gerule cha ole ¿cha llema boadale nga dba ai giti gire ene cha ñage toi no diali chui tangle Chube ole nga ngaña giti? \p \v 19 Jesu jaindunga kwian e kalen: \p —¿Mineade ba gerudu cha no? Ulia ni kwian gdaite no trate, Chube alin allabi no trate ulita. \v 20 Bage uñale trate Chube nu geru gbaba kwian ulita alin kwian toidale mine Chube gwa giti, Moisés Chube gerua e degu unsuialin, ba chada e uñe trate, chada e gerule: \q1 “Ba onbre mo jwanba me mo chuge ke giti muinga na ole, ba muinga mo jwanba me mo chuge ke giti onbre na ole. \q1 Ba me daba na gweda. \q1 Ba me skwe boi daba ngeru. \q1 Ba me geru jinade ngwale daba na dollale. \q1 Ba mo ñenua mo chebia gai dage.” \m Moisés Chube gerua degu ene unsuialin kwian ulita alin, ba agedale ulita geru e kle degaba kare. \p \v 21 Jesu gerudu ene onbre e ole gire onbre gerudu Jesu ole: \p —Cha kledubi soli gwangeabi cha jo juma gdate cha kle geru e gai dage age ulita geru e kle gbaba kare. \p \v 22 Jesu kwian keruchugu ene gire Jesu gerudu: \p —Noare ba kle age ene, agwa cha gerule ba ole, lle gdaite ba bebi age. Joga lle banu ulita chbade, igi ulita lle e ñanalla ba kete kwian me lle molenge. Ba age ene ulita gire ba chieni cha kle ngwadi ba mo ta gbe chage cha ole diali geru jwen chage. Gire ene ba be kle biale joge toi diali chui tangle Chube ole nga ngaña giti, Chube be age no ba alin ba agedu no ñanale. \p \v 23 Onbre Jesu keruchugu gerule ene, gire ama chegu ta olire tanre, onbre e lle molen tanre, malen ama me tadu lle ulita chbadakalin Jesu gerudu kare ama ole. \v 24 Jesu gwagedu onbre lle molen tanredi ta olire ole gire Jesu gerudu kwian geru jwannga ulita ole: \p —Ulia mnoare kwian lle molen tanre alin Chube gerua gai ulia mo ta gbe age ulita Chube takalin kare. Agwa kwian me age ene kwian me ñage toi diali chui tangle Chube ole nga ngaña giti. \v 25 Uñale bage bda kweri kada camello me ñage joge tangle agu kwebege, camello kweriare, ene kaire kwian lle molen tanre alin mnoare Chube gerua gai mo ta gbe age Chube takalin kare. Kwian ene kle mo ta dbe no no mo llea tanre ulita ole malen mnoare ama alin mo ta gbe mo llea chuge ngwadi Chube gerua gai ulia mo alin age Chube takalin kare, mnoare kwian ene alin mo ta dbe ma no Chube ole ama mo ta dbe no mo llea olege. \p \v 26 Kwian geru jwannga Jesu gerua keruchugu gire geru kadu Jesuge: \p —E ene ulia mnoare age Chube takalin kare ba kle gerule kare, gire ¿chema ñage age ulita Chube takalin kare, ene toi no diali chui tangle Chube ole nga ngaña giti? \p \v 27 Jesu gerudu: \p —Kwian agali gballa me ñage age ulita Chube takalin kare me ñage age mau alin agali toi diali chui tangle Chube ole. Agwa Chube alin allabi ñage kwian kira gbe age ulita Chube takalin kare ñage kwian gbe toi diali chui tangle ama ole. Chube alin allabi ñage age ulita, lle ulita me mno ama alin boadale. \p \v 28 Gire Pedro gerudu Jesu ole: \p —Cha ulita geru jwannga bage kle chage ba ole diali geru jwen bage, cha ulita mo llea ulita nga dba ai giti chugu ngwadi gire cha ulita mo ta gbu chage diali ba ole baini kaire ba kle joge ngwadi, cha ulita agedu ulita ba gerudu kare onbre lle molen tanre ole. \p \v 29 Jesu gerudu kwian geru jwannga ulita ole: \p —Cha gerule ulia ba ulita ole, kwian ulita bai kaire mo ta dbe ma no Chube ole kwian kle mo ta dbe no mo bitalla ulita olege mo llea ulita olege, kwian ene ta kle biale mo llea chuge ngwadi mo bitalla chuge ngwadi tañachuge ngeru Chube giti age ulita Chube takalin kare. Kwian u chuge ngwadi, kwian mo ñenua mo chebia chuge ngwadi, kwian mo daballa chuge ngwadi, kwian mo kirogwalla chuge ngwadi, kaire kwian mo ta gbe me mo jwen muinga ole, kwian bai mo ta gbe lle gweale o bitalla gweale chuge ngwadi ene Chube giti tañachuge ngeru Chube giti age Chube takalin kare, \v 30 kwian enege Chube be lle ma no ma ngle kwian e nu lle chugaba ngwadige kete amage nga dba ai giti, kaire bdagli kwian ene be toi no diali chui tangle Chube ole nga ngaña giti —Jesu gerudu ene kwian geru jwannga ulita ole. \s1 Jesu gerule nakwaite kwian geru jwannga ole \s1 Jesu gbabe boi daga ngwale gwabeda giti \p \v 31 Jesu kwian geru jwannga amage gdataboko giti gdaboke kadu sugekare kwian ngleage gerule ama ole Jesu be boi giti ulita, Jesu gerudu: \p —Nege che be joge una Jerusalénge, Chube cha kagu nga dba ai giti kwian kare, una Jerusalénge cha be boi ulita kwian Chube gerua ketanga nu chada degaba unsuialin gerule kare. \v 32 Cha ketabe kwian me israelitage gwaleda, kwian e be age me no tanre cha ole, be cha gbe gidagda, be ka boi cha ole me no, be jolo tke chadi, \v 33 be cha bate tanre obere giska giti, be age ene ulita dagale cha ole gire bdagli ama be cha gweda. Cha gwabeda agwa chui mongikege cha be chkeni gwadeni. \p \v 34 Kwian geru jwannga ulita Jesu keruchugu gerule ene Jesu be boi giti una Jerusalénge, geru e me sugedu gbaite amage, geru chegu skwlenre amage, me uñale Jesu kle llema geruade ama ole, ama tañachugu me mi boi ene ulia Jesu gerudu kare. \s1 Kwian gdaite gwagwa me Jesu ama dodade \p \v 35 Jesu kledu chage una Jerusalén ngnagu ule kwian geru jwannga amage ulita ole, gire Jesu jo chke kodi una Jericóge, kwian gdaite gwagwa me kle toiba dba jonke igi kade kwiange. \v 36 Kwian gwagwa me ologe sugedu kwian nglea kle chage amage kodi tangle, gire ama geru kadu kwian nage: \p —¿Mineade kwian nglea kle chage? ¿Kle boi mine? \p \v 37 Jaindrenga kwian gwagwa me kalen: \p —Jesu una Nazaremu kle chage tangle aini. \p \v 38 Kwian gwagwa me kwian na keruchugu Jesu kle joge tangle kodi amage gire ama ngautu Jesuge: \p —Jesu, ba kwian chugagwalla kweri unsuialin kada David oindalla, ba tai dage chage. \p \v 39 Kwian kle chage jonkare Jesu ngeru ama kwian gwagwa me keruchugu ngaute Jesuge, gire kwian ka bo jabale kwian gwagwa me ole ama ka chitedale, kwian ka bo ene ama ole ama me talladu ama me ka chitedu, ama mo ta gbu ngaute gwangerugu ma ngle: \p —Ba kwian chugagwalla kweri unsuialin David oindalla, ba tai dage chage. \p \v 40 Jesu kwian gwagwa me keruchugu gire Jesu me chagedu dare, Jesu chegu jagenga gdate jonke Jesu gerudu kwian na ole chie kwian gwagwa me dbe Jesudige. Kwian gwagwa me dbachku Jesudi gire Jesu geru kadu amage: \p \v 41 —¿Ba takalin cha llema boi ba alin ba chudaboagda? \p Kwian gwagwa me jaindunga Jesu kalen: \p —Cha ba gai kweri, cha takalin ba cha gwagwa dodade ba cha gbe ten. \p \v 42 Jesu gerudu ama ole: \p —Nege ba be gwagwa molen, ba mo ta gbu ulia cha ole malen cha ba gwagwa dodade ulita, nege ba jo chkeni noni. \p \v 43 Jesu gerudu ene gire sugetibi allabi kwian gwagwa me ñadu ten no trate, ama gwagwa jo chkeni ulita, gire ama chagedu Jesu nate ta noare ole gerule noare Chube giti. Kwian ulita gwagedu amadi ama gwagwa molen ñage ten no trate, gire kwian e ulita gerudu noare Chube giti. \c 19 \s1 Jesu joge Zaqueo ullage \p \v 1 Jesu jo chke una Jericóge, jo una Jericóske tangle. \v 2 Una ege kwian gdaite igi molen tanre kada Zaqueo kle toi. Kwian ulita igi ganga chugagwalla emperador nga Romamu alin Zaqueo kwian ene ulita igi ganga chugagwalla. \v 3 Zaqueo ta gwagekalin noare Jesudi Jesu miamne, agwa ama me ñadu gwage Jesudi, kwian tanre kledu ama gwangnaru, Zaqueo kwian soli, ama me tigedu ngaña. \v 4 Ama ta gwagekalin noare Jesudi mo gwagwa giti malen ama jo jrite ngeruda Jesu ngwange, Zaqueo jo ngaña glige kada sicómoroge Jesu manade ngwange. Zaqueo kledu ngaña glige kodi Jesu joge tangle ngwadi gire Jesu chiu, \v 5 Jesu jo chke Zaqueo glia gdoge gire Jesu gwagedu ngaña glige Zaqueodi, Jesu gerudu: \p —Zaqueo, bai dbigu blike, ale ba ullage, nege cha be joge chege ba ngwadi. \p \v 6 Zaqueo chiu dbigu blike chku dba, nga suga noare Zaqueodi Jesu giti, ama gerudu Jesu ole: \p —Jesu, nga suga noare chadi ba joge cha ole cha ullage nege. \p Gire Zaqueo jo Jesu dbe mo ullage. \v 7 Kwian ulita gwagedu Jesudi joge Zaqueo ullage, gire kwian ulita gerudu modi tanre me no Jesudi Zaqueo giti, kwian gerudu: \p —Kwian agenga me no ullage Jesu kle joge chege. \p \v 8 Zaqueo jo chke gwa mo ullage Jesu ole gire gerudu Jesu ole: \p —Kwian chugagwalla, cha llea ulita bonga cha be kete kwian me lle molenge. Cha daba anblitu cha skwe bo daba ngeru, daba enege cha igi keteni naskuni na kwabaga giti dare. \p \v 9 Jesu gerudu Zaqueo ole: \p —Ba kle gerule giti suge trate ba kle mo ta gbe joge siere ba kle age me no ulitage ba kle mo ta gbe no ulia Chube ole, malen nege Chube ba jun siere ji chugege ba agedu me no ulita gdale, nege ba mo ta gbu ulia Chube ole giti ba chege enusulian unsuialin Abraham oindalla ulia. \v 10 Cha chiu nga dba ai giti kwian kare kwian agenga me no alin, kwian agenga me no kle jogebanga sugekare Chubege, cha chiu kwian ene chudaboi ta blite Chube ole, cha chiu ama jwen siere ji chugege age me no gdale. \p \v 11 Jesu gerudu ene Zaqueo ole kwian na tanre kledu Jesu keruchuge, chui ege Jesu kle kodi una Jerusalénge malen kwian e ulita kledu tañachuge mo tale chui be chke sugeti gire Jesu be mo gbe kwian ulita Chugagwallale kweri una Jerusalénge. Kwian kledu tañachuge ene, Jesu kwian talla uñu nate malen Jesu geru ñachugu kwian e ulita alin, \v 12 Jesu gerudu: \p —Kwian onbre gdaite kweri kwian na gwage ama jo nga na batege, kwian chugagwalla kweri nga ege be ama gbe daba mo jwiamu chugagwallale gire onbre be chieni mo jwiage. \v 13 Onbre e bebi joge, ngeru ama kwian lle boanga ama alin gdataboko kadu mo gitigu, ama igi kwangle ketu gaite gaite ulita kwian lle boanga gdatabokoge, ama gerudu kwian lle boanga e ulita ole: “Igi ai ole ba chege lle boi, cha be chieni gire igi chkeba mangire ma ngle.” Ama gerudu ene lle boanga ole gire jo nga na batege. \v 14 Kwian tanre ama jwiage skochie amadi, kwian me takalin chugagwalla kweri nga na batege ama gbe daba ulita chugagwallale mo jwiage, malen kwian mneite kagle ama nate gerule chugagwalla kweri nga na batege ole: “Cha ulita me takalin ba ama gbe cha chugagwallale.” \v 15 Agwa onbre e chegu diali kwian chugagwalla, gire ama joni mo jwiage. Ama chkuni gire ama kwian lle boanga ama alin ulita kadu bai kairege igi ketu lle boagda, ama ta igi uñakalin lle boanga gdaite gdaite igi gau kwamangire dare. \v 16 Lle boanga gdaite chku ngeru amadige, lle boanga gerudu: “Cha chugagwalla, ba igi kwaite ketu chage, cha igi e gbu jrien, cha igi na gau kwataboko ba alin.” \v 17 Chugagwalla gerudu ama ole: “Ba kwian lle boanga noare, igi bedre ole ba lle bo no ba igi na gau ngle, ba lle soli bo no, nege cha be lle kweri kete bage boadale, nege cha be ba gbe kwian una gdatabokomu chugagwallale.” \v 18 Kwian lle boanga na chku amadige gerudu: “Cha chugagwalla, ba igi kwaite ketu chage, cha igi e gbu jrien, cha igi na gau kwatiga ba alin.” \v 19 Chugagwalla gerudu ama ole: “Ba kwian lle boanga no, nege cha be ba gbe kwian una gdatigamu chugagwallale.” \v 20 Kwian lle boanga na chku amadige gerudu: “Cha chugagwalla, ba igi kwaite ketu chage, cha igi ogo ñometra dregaske, ene igi me jogenga ba ngeru. \v 21 Cha kwachiu badi, uñale chage cha me lle boi no trate ba igia ole ba be skochie, diali kwian na kle lle boi ba kle lle e gai mau alin, ba me kle lle boi agali ngwadi ñanalla ba kle geruade nate mau alin. Ba kwian ene malen cha tañachugu ma no cha me lle boi ba igia ole, cha ba igia ogo no ñometra dregaske, nege ba chkuni cha igi amaña keteni bage.” \v 22 Chugagwalla gerudu lle boanga e ole: “Ba kwian lle boanga ta me no, ba me lle bo igi ole cha tadukalin kare. Uñale bage kwian me lle boi no cha alin cha skochie, kaire uñale bage baini cha me lle boi ngwadi cha kle lle ene geruade nate mo alin. \v 23 E ulita uñale bage, ¿mineade ba me su joge igi kete kwiange igi ogakle ngwadige?, ene igi ogangwage kwian lle boi igi ole cha chkeni cha igi ñanalla na gai ma giti dare.” \v 24 Gire chugagwalla gerudu kwian na ole kwian lle boanga me no giti: “Cha igi ketu amage igi e jwennga ama ngeru, kete kwian lle boanga bai igi molen kwatabokoge.” \v 25 Kwian gerudu chugagwalla ole: “Me no igi e kete kwian bai igi molen kwatabokoge, ma no igi kete kwian bai me igi molenge.” \v 26 Chugagwalla gerudu: “Cha gerule ba ole, kwian baige lle sidri ketaba boadale gire kwian lle e boi no mo chugagwalla alin, kwian enege lle na tanre ketabe boadale mo chugagwalla alin. Baige lle sidri ketaba boadale gire kwian me lle e boi no mo chugagwalla alin, kwian ene ngeru lle sidri e ulita jwanbenga ama ngeru. \v 27 Kaire cha gerule ba ole kwian cha dollale giti, ama me takalin cha chege ama chugagwallale, joga kwian ene jwen dbe aini gweda cha gwa giti.” Chugagwalla gerudu ene ulita lle boanga ama alin giti. \p Jesu geru ñachugu ene kwian ulita alin Zaqueo ullage ene suge kwiange ama ulita mo ta gbadale lle boi no Chube alin ama kle Jesu chuia manade ngwange gire. \s1 Jesu joge chage burro soli giti una Jerusalénge \p \v 28 Jesu geru ñachugu ene ulita kwian alin Zaqueo ullage, gire Jesu jo chage dare una Jerusalén ngnagu ule kwian geru jwannga amage gdataboko giti gdaboke ole. \v 29 Jesu jo chke kodi kodi una soli bokege kada Betfagé kada Betania Ngwiskinro Jwichugalla gdoge dba. Ama ulita jo chke ne ngwadi, gire Jesu kwian geru jwannga amage gdaboke kagu mo ngeru, Jesu gerudu ama boke ole: \p \v 30 —Joga gdabonate cha ngeru una soli kle ngeruge, ba be joge chke una soli ege burro soli be skwen bage ba ngwange lugabada glige, burro soli e giti ni kwian gdaite nu chageba giti, burro soli e ba skatrennga, ba chie burro dbe cháge. \v 31 Kwian gweale geru kade bage: “¿Lledale ba kle burro soli e skatrennga?”, ba gerule kwian e ole: “Cha Chugagwalla takalin burro soli aige.” \p \v 32 Jesu gerudu ene ulita gire kwian geru jwannga gdaboke e jo, amage burro soli skwendu lugabada ulita Jesu gerudu kare. \v 33 Kwian geru jwannga jo chke burro solidi, ama kle burro soli skatrennga dbadale gire burro soli mauña geru kadu amage: \p —¿Lledale ba kle burro soli e skatrennga? \p \v 34 Kwian geru jwannga jaindunga: \p —Cha Chugagwalla takalin burro soli aige. \p \v 35 Kwian geru jwannga boke chiu burro soli dbe Jesu kle ngwadi, ama mo ñometralla gitiru gbu burro soli trigda giti Jesu alin, gire kwian geru jwannga Jesu chudabo skwen burro soli giti, \v 36 burro soli giti Jesu jo chage una Jerusalén ngnagu. Kwian geru jwannga ulita kaire kwian na ulita kle chage ule Jesu ole jo Jesu ngeru mo ñometralla gitiru tren dba jonkare Jesu gai ngwange no mo Chugagwallale kweri. \v 37-38 Jesu jo chke Ngwiskinro Jwichugallage gwadbigu kodi una Jerusalénge, kwian tanre nu Jesu gerua gaba ulia kle chage Jesu ole, amadi ulita nga suga noare Jesu giti, ama ulita chagedu ngaute kweri Jesu giti: \p —Cha gerule no no Chube giti, ama kiralla giti ba lle daga ngwale no tanre dodadu cha ulita gwa giti. Noare Chube ba kagu nga dba ai giti cha ulita alin cha Chugagwallale kweri, ba giti kwian tanre be ta gbe no Chube ole, Chube noare Chube kweri, ama kle age no tanre cha ulita alin ba giti. \p \v 39 Kwian fariseo gweale kle chage kwian nu Jesu gerua gaba ulia ngleaske, kwian fariseo kwian e ulita keruchugu ngaute tanre gire kwian fariseo gerudu Jesu ole: \p —Kwian tkanga tangle geruge, kwian ulita kle chage ba ole kle ngaute tanre, ka boi ama ole ene ama chege kamne. \p \v 40 Jesu gerudu kwian fariseo ole: \p —Cha gerule ba ole, kwian kle chage cha ole be ka chite ke be ngaute Chube giti no kwian kle ngaute kare. \p \v 41 Jesu gerudu ene kwian fariseo ole gire Jesu chagedu dare una Jerusalén ngnagu, Jesu jo chke kodi una Jerusalénge, Jesu gwagedu una Jerusaléndi ulita gire olidu kwian kle toi una Jerusalénge giti. \v 42 Jesu gerudu ta olire ole: \p —Kwian una Jerusalénmu, Chube cha kagu nga dba ai giti ba ulita alin, cha giti Chube ta ba ta gbakalin no ama ole ene ba me chege sugekare amage dare, agwa ba me ta cha gakalin ulia malen me suge bage Chube ta agekalin no ba alin cha giti, e ulita kle ogabada kare bage. \v 43 Chui me no be chke bage, kwian ba dollale be gere gbe ba unalladi tangle, kwian be mo lite badi tangle ulita, ene ba me ñage kige. \v 44 Kwian ba dollale be ba ulita gweda ule ba olia ole, be u banu ulita skiendba ni u gbaite be chege. Chui ai ba chuia ba cha gadale ulia, ene kwian ba dollale me ñage ba gweda ulita, agwa ba me ta cha gakalin ulia, malen kwian ba dollale be chke chui gwealege be ba gweda ulita —Jesu gerudu ene ta olire ole. \s1 Jesu kwian bda chbadanga kage siere \s1 u gerungwa Chube olege \p \v 45 Jesu jo chke una Jerusalénge, jo u gerungwa Chube olege, u ege kwian tanre skwendu Jesuge lle chbade, Jesu kwian e ulita kagu siere u ege, \v 46 Jesu ka bo ama ulita ole: \p —Uñale ba ulitage Chube gerua degaba unsuialin gerule u ai giti, chada e gerule: \q1 “Chube gerudu: ‘U ai chanu chegedale u gerungwa cha ole alin allabi.’ ” \m Chube gerua kle degaba ene agwa ba ulita kle u ai gai mo alin skwe boangwale kwian nage, ba kle bda chbade dabage kwangleare ene ba igi gai ma ngle mo alin, Chube gwage e me no, e salengwli ba kle u Chubenu gai mo alin skwe boi daba na ngeru kare —Jesu gerudu ene kwian bda chbadanga ulita ole. \p \v 47 Jesu kwian lle chbadanga kagu siere u gerungwa Chube olege, gire chui gdale Jesu kwian tku tangle Chube giti u ege. Jesu kle kwian tke tangle ene gire kwian gerunga Chube ole daba alin chugagwalla kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti kaire kwian chugagwalla na, kwian e ulita mo ta gbu age gweale mo ten modi Jesu dollale ama ulita ñage age mine gire ñage Jesu gwangeda. \v 48 Agwa kwian ene ulitage me chku boale age mine gire ama ulita ñage Jesu gai, kwian ngle kledu Jesu ole kle mo ta gbe Jesu gerua keruchuge ulita no, malen kwian Jesu dollale me ñadu Jesu gai agedale me no ama ole. \c 20 \s1 Jesu kira tanre molen, kwian geru kade Jesuge \s1 Jesu kle age chema kiralla giti \p \v 1 Bitaite Jesu kledu gwa u gerungwa Chube olege kwian tanre tke tangle Chube gerua giti gire kwian gerunga Chube ole daba alin chugagwalla mneite kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti mneite chku Jesudi ule kwian israelita chugagwalla juma mneite ole, \v 2 ama ulita geru kadu Jesuge: \p —Ba gerule cha ulita ole, ¿chema ba kagu age ba kle age kare? ¿Chema kiralla giti ba kle age ulita? \p \v 3-4 Jesu jaindunga: \p —Cha kaire agwe geru kade gbaite bage: ¿Chema Juan-Bautista kagu? ¿Chube Juan-Bautista kagu kwian ñe chiske o kwian Juan-Bautista kagu kwian ñe chiske? Cha gerule ba ole, ba jainnga cha kalen chema Juan-Bautista kagu, gire cha geru kete bage chema cha kagu age ulita cha kle age kare. \p \v 5 Jesu gerudu ene gire kwian ulita bai geru kadu Jesuge chegu gerule tanre modi Jesu geru kadu amage giti: \p —¿Che jainnga mine Jesu kalen? Che gerule Chube Juan-Bautista kagu kwian ñe chiske gire Jesu be geru kade chege: “¿Gire mineade ba me Juan-Bautista gerua cha giti gau ulia?” \v 6 Agwa che gerule kwian Juan-Bautista kagu gire kwian ulita be che keruchuge be che skie ke giti be che gweda gerule ene gdale, kwian ene ulita tañachuge ulia Chube Juan-Bautista kagu Chube gerua kete kwiange. \p \v 7 Kwian geru tragu ene modige Juan-Bautista giti gire gerudu Jesu ole: \p —Cha ulitage me uñale chema Juan-Bautista kagu. \p \v 8 Gire Jesu gerudu: \p —Kaire agwe cha mi gerule ba ole chema cha kagu age ulita cha kle age kare aini ba gwa giti. \s1 Jesu geru ñachuge kwian uva ngama \s1 mananga me no giti \p \v 9 Jesu gerudu ene kwian ole gire Jesu geru ñachugu ama ulita alin, Jesu gerudu: \p —Cha gerule ba ulita ole, kwian onbre gdaite uva ngama gbu, gire ama kwian gweale gau uva ngama manangale, ama uva ngama ulita jigu uva ngama mananga ulita kote gire ama jo toi nga batege sbali. \v 10 Chui jo sbali gire chku uñale uva mauñage uvagba joge dabe suia chku, uva mauña kwian lle boanga ama alin gdaite kagu tienda uvagba bonga amanu kade mo alin kwian uva manangage. Kwian lle boanga e jo chke uva manangadige uvagba kade uva manangage, kwian uva mananga ulita daba e lle boanga uva mauña alin batu jabale agedu dagale daba e ole, uva mananga ulita daba kaguni kole uva mauña ngwadi, me su uvagba kete ni malen gbaite dabage. \v 11 Boidu ene gire kwian uva mauña lle boanga na kagu uvagba kade. Lle boanga e jo chke kwian uva manangadige, gire kwian uva mananga daba e batu jabale agedu me no tanre daba dollale, uva mananga ulita daba kaguni kole lendegaba uva mauña ngwadi. \v 12 Boidu ene nakwaite gire uva mauña kwian lle boanga na gdaite kagu uvagba kade uva manangage, kaire kwian uva mananga lle boanga e lendegu tanre kaguni uva mauña ngwadi, me uvagba ketu lle boanga ege. \v 13 Bdagli uva mauña tañachugu mo tale: “¿Cha age mine? Cha be mo kirollanu kage, cha no no mo kirolla ole, cha tañachuge uva ngama mananga be cha kirolla gai dage gai ngwange no.” Uva mauña tañachugu ene malen ama mo kirolla kagu. \v 14 Kwian uva mananga ulita gwagedu uva mauña kirolladi chie ama gitigu gire ama ulita gerudu modige: “Kwian chiu e uva mauña kirolla, bdagli ama be chege ama ñenua llea ulita dbia ulita mauñale. Ale ama gweda, ene lle ulita be chege chege, che be chege uva ngama ai ulita mauñale.” \v 15 Kwian uva mananga ulita gerudu ene modige gire ama uva mauña kirolla gau du siere uva ngamage, gire ama ulita uva mauña kirolla guda. \p Jesu geru ñachugu ene ulita gire geru kadu kwiange: \p —¿Ba tañachuge mine geru e giti? Kwian uva mauñage be chke uñale boidu ulita ama kirolla ole giti gire ¿ama be age mine kwian uva mananga ulita ole? \v 16 Cha gerule ulia ba ole, uva mauñage be chke uñale ama kirolla guleda gire ama be joge kwian uva mananga gweda ulita, ama be kwian na gbe uva ngama manade. Ene kaire Chube be age kwian ole kwian bai me ama Kirolla gai ulia. \p Kwian geru keruchugu ene gire kwian gerudu: \p —Cha takalin Chube me age ene che ulita ole. \p \v 17 Jesu gwagedu kwian israelita chugagwalla ulitadi gire gerudu ama ole: \p —Ulia Chube be age ene kwian ulita ole bai me Chube Kirolla gai ulia. Chube gerua degaba unsuialin gerule Chube Kirolla be boi giti, chada e gerule: \q1 “Kwian u dodanga ke gbu gerere ke gbaite ama mliunga ama gerudu ke e me no dale ke e ngwale, agwa ke e ama mliunga, ke e ma no ke na ulitage. \q1 Kwian ke gbu ulita gerere nga bebi ke gbaite alin gere me kle kiraske, ke mliabanga gbere gerere gire u chegu kiraske.” \m Chube gerua degaba unsuialin gerule ene. \v 18 Cha gerule ba ole ke e giti, kwian gweale joge chke dba ke e giti kwian lentige, ke e joge chke dba kwian giti kwian mnuña alin chege ke e kote. Cha salengwli ke mliabanga kare, kwian bai me cha gai ulia, bdagli kwian ene be boi tanre daga ngwale be chege ji chuge diali. \p \v 19 Jesu gerudu ene ulita gire sugedu trate kwian gerunga Chube ole daba alin chugagwalla ulitage kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ulitage Jesu kle gerule ama giti ama ulita salengwli uva ngama mananga me no ulita kare, e giti ama skochiu tanre Jesudi malen ama tadu Jesu gakalin blike tkale skage, agwa ama me ñadu, ama ulita kendunga kwian ngleadi, uñadu amage kwian tanre no Jesu ole, ama age me no Jesu ole kwian gwa giti kwian ulita be skochie amadi Jesu gdale. \s1 Kwian israelita chugagwalla ulita kwian mneite \s1 kage Jesu nate, ene be ñabi diali \s1 Jesu gbe jiske geru gweale giti \p \v 20-21 Kwian gerunga Chube ole chugagwalla ulita kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ulita mo ta gbu Jesu gbe jiske geru gweale giti, ama kwian mneite kagu tienda Jesudi Jesu kle ngwadi mo chuge Jesu ole Jesu gbe gerule gweale chugagwalla kweri dollale me no gire be ñage Jesu dbe gbe jiske chugagwallage. Kwian mneite e jo chke Jesudige gire Jesu gwale ama mo ta gbu gerule no Jesu ole agwa ama tale ama kle tañachuge me no Jesudi, ama ulita gerudu no Jesu ole: \p —Ba kwian tkanga tangle geruge, uñale chage ba diali kle gerule ulia trate, kaire ba kle kwian ulita tke tangle no trate geru ulia giti kwian toidale trate Chube takalin kare. Ba kle gerule kwian ulita ole trate salengwli, kaire ba gwa giti kwian ulita salengwli. \v 22 Ba kwian ene malen cha geru kade bage gbaite: Geru gbaba nga Romage kwian ulita igi ketadale kwian chugagwalla kweri emperador nga Romamuge, cha me kwian nga Romamu, cha kwian israelita cha takalin ba gerule cha ole, ¿no Chube gwa giti cha igi kete kwian chugagwalla kweri nga Romamuge ama kle kade chage kare o me? —kwian geru kadu ene Jesuge ta me no ole mo chugagda Jesu ole. \p \v 23 Jesuge uñadu kwian e kle tañachuge me no amadige, kate kle gerule no Jesu ole, tadi me kle tañachuge no dale, ama ulita kle mo ta gbe Jesu anblite, Jesu gerudu ama ulita ole: \p \v 24 —Ba igi kete chage gaite gwagegda. \p Kwian igi ketu Jesuge gire Jesu geru kadu amage: \p —¿Chema oña kle gbaba igi ai giti? ¿Kaire chema kalla kle gbaba igi ai giti? \p Kwian jaindunga: \p —Kwian oña e chugagwalla kweri nga Romamu kada César, kaire ama kalla kle gbaba igi e giti. \p \v 25 Kwian jaindunga ene gire Jesu gerudu: \p —Lle chugagwalla kweri Césarnu kaire keteni Césarge, lle Chubenu kaire keteni Chubege. \p \v 26 Jesu gerudu ene gire kwian e chegu kamne, chegu tañachuge tanre Jesu gerudu ama ole giti, ama me ñadu Jesu gbe jiske geru kade giti Jesuge igi giti kwian ngle gwa giti ama tañachugu kare. \s1 Kwian saduceo mneite geru kade Jesuge \s1 kwian jogebada chkeni gwade giti \p \v 27 Kwian saduceo mneite jo Jesu ngwadi geru trage Jesu ole, kwian saduceo kle gerule kwian jogebada jaba mi chkeni gwade chui bdaglige, ama tadu Jesu gbe gerule gweale Moisés nu Chube gerua degaba unsuialin dollale, \v 28-29 malen ama gerudu Jesu ole: \p —Ba kwian tkanga tangle geruge, Moisés Chube gerua degu unsuialin, chada e gerule kwian onbre jogeda me kirogwa molen mo muira giti, gire ama daballa na kle gwade mo jwandale ñanea oli ole, onbre kirogwa molen muinga e giti daballa jogebada alin, ene daballa jogebada olia chege gdaite muinga e giti. Nege cha gerule ba ole boidu cha bitallaske giti, aini cha bitallaske onbre gdaguke modi mo daballale kledu. Daballa kimule mo jun muinga ole agwa ama jokeda ni ama kirogwa molen gdaite mo muira giti. \v 30 Gire daballa nate mo jun ñanea oli ole, agwa daballa e kaire jokeda ni ama kirogwa molen gdaite muinga e giti. \v 31 Gire onbre jogebada daballa na ama nate mo jun muinga amaña ole, agwa ama boidu salengwli ama daballa ngeru gdaboke kare, ama gdamai ulita jokeda ni muinga ko toidu kirogwage. Boidu ene ulita onbre gdaguke e ulita ole, ama ulita gdaite gdaite mo jun muinga amaña ole, muinga e chegu ama gdaguke muirale, agwa ulita gdaguke jokeda gdaite gdaite, ni ama gdaite kirogwa molen muinga e giti. \v 32 Bdagli muinga gballa e jokeda kaire. \v 33 Cha gerule ba ole, ulia onbre e gdaguke ulita toidu gdaite gdaite muinga amaña ole mo muira kare, chui bdaglige kwian jaba ulita be chkeni gwade chuiage, ¿chui ege onbre bai be chege muinga e ñengulallale? \p \v 34 Jesu jaindunga kwian saduceo kalen: \p —Nga dba ai giti kwian onbre kwian muire mo jwen. \v 35-36 Kwian bai Chube gau ulia kle toi nga dba ai giti gire, chui bdaglige Chube be kwian ene jaba gbe chkeni gwade toi diali chui tangle Chube ole nga ngaña giti, nga ege kwian e be toi Chube ole lle boanga Chube alin nga ngaña giti kle toi diali Chube ole kare, malen kwian e mi jogeda dare. Nga ngaña giti onbre be chege Chube kirollale muire be chege Chube jianle, gire onbrenu muirenu mi mo jwen ni be tañachuge mo jwen giti. \v 37 Unsuialin Moisés agali Chube gerua degu, chada e giti chkedale uñale bage kwian jaba be chkeni gwade, chada e gerule Chube kerua sugedu Moisége gli soli kle kugeske, Chube gerudu Moisés ole Chube Abraham Chubea kaire Isaac Chubea kaire Jacob Chubea. Moisés Chube gerua e degu unsuialin, \v 38 e giti ñage suge trate ba ulitage chui bdaglige kwian ulita jogebada jaba be chkeni gwade. Abraham kaire Isaac kaire Jacob ama gdamai jogebada gire Chube gerudu Moisés ole ama gdamai giti Chube ama Chubea, Chube alin kwian e ulita kle gwade. Ulia Chube kwian gwade alin Chubea, ama me kwian jaba Chubea, malen chkedale uñale bage kwian jogebada kwian e oña kle chege gwade, kaire agwe chui bdalige kwian jaba ulita be chkeni gwadeni. \p \v 39 Kwian gweale daba tkanga tangle Moisés chadalla giti kledu eni kaire Jesu keruchuge, ama ulita gerudu Jesu ole: \p —Ba gerudu ulia trate ulita. \p \v 40 Chui ege gwangerugu kwian saduceo ulita me su geru kade dare Jesuge. \s1 Chube gerua degaba unsuialin gerule enusulin oña David mo oindalla Cristo gau mo Chugagwallale \p \v 41 Jesu geru kadu kwian ulitage: \p —¿Mineade kwian tanre kle gerule Cristo chugagwalla David unsuialin oindalla alin allabi? \v 42 Unsuialin David agali chada degu Cristo giti, chada Salmos giti geru e gerule: \q1 “Chube gerudu cha Chugagwalla ole: ‘Toi dba cha ngena cha ko taingwli giti, \v 43 chui be chke gire cha be ba gbe ma kweri ba dolla ulitage, bdagli ba be kirachke ba dolla ulitadi gire ba be chege dolla ulita Chugagwalla kweri.’ ” \m \v 44 David chada degu ene unsuialin Cristo giti, chada e giti sugedale kwian ulitage Cristo me David oindalla alin allabi agwa kaire Cristo David Chugagwalla, David agali gerudu Cristo ama Chugagwalla. \s1 Jesu kwian geru jwannga ulita ta gbe kwian \s1 daba tkanga tangle Moisés chadallage giti \p \v 45 Kwian ulita kle Jesu keruchuge gerule ene gire Jesu gerudu kwian geru jwannga gdataboko giti gdaboke ole: \p \v 46 —Ba mo manadale ta giti kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ulitage, ba me mo chuge ngwadi mo anblite ama ulitage. Ama ulita takalin kwian na ama gai ngwange no kweri mo chugagwallale, ama ta chegekalin no kwian na ulita gwa giti, malen ama diali mo ñometra jeike no dbe modi mo kaite kwian ngleaske, kaire nga ulita baini kaire ama kle chage ngwadi ama takalin kwian ulita gbi kade no amage ama gai dage kwian chugagwallale. Ama kle joge u mo litangwa Chube gerua jwanngwage gire diali ama kle toingwa ma no jinade mo alin toigda dba kwian ulita gwa giti mo gbagda kweri daba na ulitage. Kaire kwian e kle joge chui ollade gire kle nga ma no bligda gutangwa jinade, ama toikalin dba ule kwian chui olladanga chugagwalla ole. \v 47 Kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ulita kle muinga chegeba oli onbrege anblite lle ulita jwennga muinga oli ngeru u jwennga kaire muinga oli ngeru mo alin. Kaire kwian e kle mo gbe gerule kweri sbali Chube ole kwian ngle gwa giti, ene kwian ulita be tañachuge kwian e no no Chube ole. Kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti diali ta mo gbakalin no kweri kwian ulita gwa giti agwa ama tale ama kwian me no me no, e gdale ama be boi tanre daga ngwale bdagli, Chube be ji gbe tirare tirare ama ulita alin —Jesu gerudu ene kwian geru jwannga amage ulita ole kwian daba tkanga tangle Moisés chadallage giti. \c 21 \s1 Muinga chegeba oli onbrege igi monu ulita \s1 kete Chube alin \p \v 1 Jesu kledu u gerungwa Chube olege ule kwian geru jwannga amage gdataboko giti gdaboke ole, gire Jesu gwagedu kwian ngle igi molen tanre kle igi tanre tke lle igi litangwage. \v 2 Kaire Jesu gwagedu muinga chegeba oli onbrege gdaitedi chie igi monu ulita dbe, muinga e me lle molen ama igi gabokle alin allabi molen, agwa ama igi e ulita tku igi litangwage Chube alin. \v 3 Jesu gwagedu muingadi igi monu ulita tke igi litangwage tadi gire Jesu gerudu kwian geru jwannga ulita ole: \p —Cha gerule ulia ba ulita ole, muinga oli e llea me, ama igi gabokle alin molen allabi ketu ulita, kwian ulita gwa giti muinga igi ketu ma bedre kwian na ulitage, agwa Chube gwa giti muinga e igi ketu ma ngle kwian na ulitage. \v 4 Kwian igi molen tanre kle lle gige tanre mo alin ama takalin kare gire igi chegeda ama kle igi e kete Chube alin, ulia kwian gwa giti ama igi tanre ketu, Chube gwa giti me dale. Agwa muinga e me kle age ene dale, muinga e igi amanu mo managda ulita ketu Chube alin, igi toigda me chegu ama ole, Chube gwa giti muinga e igi ma ngle ketu Chube alin kwian na ulitage —Jesu gerudu ene kwian geru jwannga ole muinga igi monu ulita ketu Chube alin giti. \s1 Jesu gerule be boi chui bdaglige giti \p \v 5 Kwian geru jwannga Jesuge gweale kle gerule u gerungwa Chube ole giti, ama kle gwage u edi u dodaba ke kweri noare giti, kaire kle gerule igi giti kwian tanre igi gbu u e dodagda. \v 6 Jesu kwian geru jwannga gweale kledu gerule ene u gerungwa Chube ole giti, Jesu ama keruchugu gire Jesu gerudu ama ulita ole: \p —Nege ba ulita kle gwage u kweri edi u e dodaba no no, agwa cha gerule ba ole, me sbali u e ulita be chege skianbada lle ngwale kare, ke mi chege gbaba mo giti ni gbaite, u ulita be chege skianbada. \p \v 7 Jesu gerudu ene gire kwian geru jwannga geru kadu Jesuge: \p —Ba cha tkanga tangle geruge, ba kle gerule giti ¿e be boi ngaminegire? ¿Be boi mine ngeru? Gerule cha ole e giti gire ene chke uñale cha ulitage be boi chuia kle kodi. \p \v 8 Jesu jaindunga: \p —Ba ulita kledale ta giti ene ba mi skate alenske ba mi mo chuge ngwadi mo anblitange kwian daba anblitangage chui bdagli ngnaguge. Chui bdagli chke kodi gire kwian tanre be chie mo gbe kweri gerule no mo giti daba anblitagda, ama be chage kwianske mo ka gbaba cha kalla giti gerule mau giti: “Cha Cristo, Chube cha kaguni kwian alin, chui bdagli chku.” Kwian gerule ene kle sole, ba me kwian ene keru gbe gdadi, ba me chage ama nate. \v 9 Ba be geru keruchuge kwian kle dole tanre kweri modi nga tanrege, kaire kwian kle mo lite ole ngle kira batadale gobierno dollale giti, geru ene chke ba kote ba me mo ta dbe kennga kle boi giti, boidale ene ulita ngeru agwa chui bdagli bebi chke. \p \v 10 ’Kwian chudalla na be mo tke dole kwian chudalla na ole, kaire kwian toinga nga kweri nage be mo tke dole kwian toinga nga kweri nage ole. \v 11 Kaire nga be jwlien tanre, kegde kweri be chite tanre nga tanrege, kaire bli suia kweri be kle tanre, kwian ngle be jogeda bli kweri kote, kaire jingme tirare be chage tangle nga ulitage, kaire lle tirare be meñe nga ngaña giti, kwian nga dba ai giti ulita be gwage nga ngaña giti ulita boi ene gire kwian ulita be kwachie tanre. \v 12 Ngeru bebi boi ene ulita kwian cha gerua dollale be ba ulita cha gerua ganga gai cha gdale, kwian e age me no ba ole be ba dbe u mo litangwa Chube gerua jwanngwage ba gbale jiske kwian israelita chugagwallage. Ba tkabe skage, kaire ba dbabe kwian chugagwalla tanre ma kweri ngwadi, chugagwalla e ulitage ba gbabe jiske cha gerua gdale. \v 13 Ba kle chugagwalla e ngwadi gire ba be ñage gerule no cha giti kwian e ulita gwa giti. \v 14 Ba ulita mo ta gbadale me mo tallade ba be gerule mine mau giti chugagwalla kweri e ulita gwa giti, \v 15 ba kle eni kwian e gwa giti gire chui ege cha be ba ta gbe ngle, cha be ba ta gbe gerule no no, kwian ba dollale be ba keruchuge gire ni ama gdaite be ñage gerule me no ba kalen, ama mi ñage gerule dare me no ba giti ba gbale jiske. \v 16 Chui bdagli bebi chke gire ba ñenua, ba chebia, ba daballa, ba bitalla ulita, ba skatemanalla, kwian ene tanre be ta jwlite ba dollale be ba kete kwian chugagwallage boadalenga daga ngwale cha gerua gdale, kwian chugagwalla e be ba gweale gwangeda cha gerua gdale. \v 17 Kaire cha gerua gdale kwian ulita be jainchke badi, \v 18 agwa cha ngeru ba mi jogenga gdaite, kaire ni ba ulita chugaga gdaite be jogenga chage. \v 19 Kwian age me no ba ole ba me mo tallade, ba bai me mo chuge ngwadi joge siere cha geruage boi daga ngwaleske, ba mo ta gbe cha gerua gai ulia mo tale diali gwangerugu mo ta gbe age no diali Chube takalin kare, ba bai mo ta gbe ene, chui bdagli be chke gire ba be toi no diali chui tangle cha ole Chube ngwadi. \p \v 20 ’Chui be chke gire ba be gwage guardia donga tanre be lite una Jerusaléndi tangle, ba gwage edi ba tachkedale chui kle kodi gire guardia donga ulita be kwian una Jerusalénge gweda ulita be u skienda ulita. \v 21 Chui ege kwian kle una Jerusalénge kigedale guardia donga ngeru bate una Jerusalénge, kaire kwian kle nga kweri Judeage kigedale jwichugage bate una Jerusalénge, kwian kle ngaske bate una Jerusalénge me chiedaleni naskuni una ege. \v 22 Chui ege Chube be ji gbe tirare kwian ulita agenga me no alin, be boi ulia ulita Chube gerua degaba unsuialin gerule kare. \v 23 Chui ege muinga bai kaire kle chage gaba kaire muinga bai kaire kle chage kirogwa soli sidri jusulidi ole, muinga e ulitage cha tai dage noare, ama ulita be boi daga ngwale tirare, be mnoare ama alin kige blike. Chui ege kwian ulita nga dba ai giti be boi tanre daga ngwale, chui ege Chube be ji gbe tirare kweri kwian israelita ulita alin bai me Chube gerua gau ulia. \v 24 Guardia donga ngle kwian me israelita alin be kirachke kwian israelita una Jerusalénmu ulitadi, guardia donga e ulita be kwian israelita tanre gweda be kwian israelita na tanre dbe tkale skage nga na ulitage. Be boi ene ulita kwian israelita una Jerusalénmu ulita ole gire kwian me israelita be una e gai mo alin. Chube be kwian me israelita chuge ngwadi dole ene kwian israelita ole sbali, kwian me israelita dole ene chuia be bidege gire Chube mi ama chuge ngwadi age dare kwian israelita ole. \p \v 25 ’Chui ege chui, dai, beu ulita be jwlite nganake tirare, ni kwian gwageba chuidi daidi beudi boi ene kare. Kwian nga dba ai giti ulita be gwage nga ngaña giti ulita boi ene gire kwian ulita be kennga tanre. Kaire chui ege ble mi kle ble kle kare, ble be gdade tirare kwian ologe, kwian be kennga tanre ble chite tiraredi. \v 26 Nga ngaña giti nga ulita be jwlien, beu mi chege ngwedi beu kle kare, lle ulita mi chege ngeru kare nga ngaña giti. Kwian nga ulitage be gwage boi enedi nga ngaña giti gire ama be chege tañachuge tanre be boi gwangerugu giti, kwian ulita ta be chege skeke skeke chru ole, kenngaske nga be jogenga kwian tanre giti. \v 27 Nga be boi ene ulita gire Chube be cha kageni, cha be chieni nga dba ai giti ngnagu bogakwaske Chube kiralla giti, chui ege kwian ulita be gwage chadi cha noare cha kweri, ulia cha kwian ulita Chugagwalla. Be suge trate kwian ulitage e cha amaña chiu nga dba ai giti kwian kare kle chieni nabitaite. \v 28 Nga be boi ene ba me ta dbe kennga, ba mo ta gbadale suga noare, ba be tien gitiru boi daga ngwale ulitage nga dba ai giti, ba be toi cha ole Chube kle ngwadi chuia kle kodi. \p \v 29 Jesu gerudu ene gire Jesu geru ñachugu kwian geru jwannga ulita alin gli kada higuera giti, Jesu gerudu: \p —Ba ñage gwage gli higueradi kaire gli na ulitadi. \v 30 Ba gwage chuda ngwange glidi, gliga bli kle tige, ene chke uñale bage agali chuda kle kodi. \v 31 Ene kaire ba be gwage lle tanredi boi ulita cha gerudu kare ba ole sbaliga gire chkedale uñale bage chui kle kodi gire cha be chieni nga dba ai giti kwian ulita Chugagwallale. \v 32 Cha geru kete bage ulia, cha gerudu kare be boi ene ulita ngeru kwian ulita kle toi chui aige bebi joge tangle. \v 33 Nga ngaña giti nga dba ai giti mi chege diali dale alin, nga ulita be joge tangle, agwa cha gerua mi joge tangle dale, cha gerua be chege diali dale alin, be boi ene ulita cha gerua kle gerule kare. \v 34 Ba ulita chagedale ta giti me mo chuge ngwadi age me no, ba me sui chuge lle gage jai, me mo ta gbe tañachuge lle nga dba ai giti alin ole, ba me chegedale tañachuge kle boi ba ole no o me no skegiti, cha be chieni chuiage ba me skatedale alenske. \v 35 Chui ege kwian ulita bai kle toi nga dba ai giti age me no ama agali ta agekalin kare, kwian ene mi kle biale cha ngwange gire sugeti ngwale cha be chieni ama ulita be boi salengwli lle tien dáge kare. \v 36 Ba ulita kledale biale trate ta no ole cha ngwange, ba kira kadadale Chubege ba gerudale chui gdale Chube ole, ene ba be kle biale ba ñage tien gitiru lle ulita be boi me noge chui bdaglige, ba kle biale ene chui ege ba be kle cha ole ba mi ibule cha ngeru —Jesu gerudu ene ulita kwian geru jwannga ole. \p \v 37 Diali chui ulita Jesu kwian tku tangle Chube geruage u gerungwa Chube olege, gire diali ngajrege ulita Jesu jo undege Ngwiskinro Jwichugallage. \v 38 Diali ngabebitabi Jesu jo chkeni u gerungwa Chube olege gire kwian ulita chku Jesu keruchuge ngabebitabi. \c 22 \s1 Kwian mo ten Jesu dollale \s1 kwian be Jesu gai dbale skadi \p \v 1 Pan me dodadre levadura ole gute chuia chiu kodi, chui e kada Pascua. \v 2 E suiale kwian gerunga Chube ole daba alin chugagwalla ulita kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ulita, kwian e ulita kle tañachuge age mine gire ama ñage Jesu gai gwangeda. Agwa ama kennga kwian ngleadi kle chage Jesu bale malen ama me takalin age Jesu ole kwian ulita gwa giti. \v 3 Kwian gerunga Chube ole daba alin chugagwalla ulita kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ulita kle tañachuge ene Jesudi gire dolla Satanás chku Judas-Iscariote tale, Judas-Iscariote ama kwian geru jwannga Jesuge gdaite ule kwian gdataboko giti gdaite na ole. \v 4 Dolla Satanás chku Judas-Iscariote e tale gire Judas-Iscariote jo kwian gerunga Chube ole daba alin chugagwalla ulita kle ngwadige, kaire guardia u gerungwa Chube ole mananga ngle kle ne ngwadi, Judas-Iscariote chku kwian e ulita kle ngwadi gire Judas-Iscariote gerudu ama ulita ole be age giti, ama gerudu: \p —Cha ta ba ulita chudaboakalin Jesu gai gwangeda, cha ñage ba ulita dbe Jesu kle ngwadi ene ba ulita ñage ama gai. \p \v 5 Judas-Iscariote gerudu ene kwian chugagwalla e ulita ole gire ama ulitadi nga jo chke suga noare, ama gerudu Judas-Iscariote ole: \p —Ba be cha chudaboi giti cha be igi ngle kete bage ba Jesu kete chage ñanale. \p \v 6 Judas-Iscariote gerudu ama ulita ole: \p —Nobi cha alin, cha be ba chudaboi. \p Judas-Iscariote gerudu ene gire chui ege gwangerugu ama kledu kote Jesu ole Jesu gdea tke baini Jesu be kle gballa sugekare kwian nglege gire ama joge kwian Jesu dollale ole Jesu gai. \s1 Jesu blire bdagli ule kwian geru jwannga amage gdataboko giti gdaboke ole Pascua chuia ollade \p \v 7 Pan me dodadre levadura ole gute chuia chku, chui ege kwian israelita ulita bda cordero gweda gutadale Pascua chuia ollade. \v 8 Chui e chku gire Jesu gerudu Pedro ole Juan ole: \p —Joga bligda dodade che ulita alin gutadale Pascua chuia ollade ule. \p \v 9 Pedro, Juan geru kadu Jesuge: \p —¿Baini ba takalin cha joge bligda dodade? ¿Che be blire baini? \p \v 10 Jesu jaindunga: \p —Ba joge una Jerusalénge, una ege kwian onbre gdaite be skwen bage chi dbe lle chi tkangwage, ba joge kwian onbre e nate baini ama be joge chke gude ngwadi, \v 11 gire ba gerule kwian u mauña ole: “Cha tkanga tangle geruge cha kagu aini geru kade bage nga giti blingwa, ¿baini nga kle biale cha tkanga tangle alin blire ule geru jwannga amage ulita ole Pascua chuia ollade?” \v 12 Ba gerule ene u mauña ole gire ama be nga kweri dodabale ngaña gwa u amanuge kaite bage, nga e be kle litaba trate ulita gbaba biale. Ne ngwadi ba bligda dodade che ulita alin gutadale. \p \v 13 Jesu Pedro kaire Juan ta gbu ene gire Pedro, Juan jo una Jerusalénge. Ama boke jo chke una ege gire lle ulita skwendu boabale Jesu gerudu kare ama ole. Ne ngwadi Pedro, Juan bligda dodadu gutadale Pascua chuiage Jesu ama kagu kare. \p \v 14 Bligda kle biale gire Jesu jo u bligda dodadre ngwadige, Jesu toidu dba blire ule kwian geru jwannga amage gdataboko giti gdaboke ole. \v 15 Gire Jesu gerudu kwian geru jwannga ulita ole: \p —Cha tadu tanre Pascua chuia ai ollade ule ba ulita ole ngeru cha be jogedage. \v 16 Cha gerule ba ole, nege cha kle blire bdagli ba ole Pascua chuia ollade, cha mi Pascua chuia ollade dare ule ba ole nga dba ai giti nege gwangerugu. Chui bdagli be chke gire Chube be cha gbe gerule kwian ulita giti kwian Chugagwallale, chui ege che be kle ule ulita nakwaite. \p \v 17 Jesu gerudu ene kwian geru jwannga ulita ole gire Jesu chi jangwa gau kote uva chia ole, Jesu gerudu Chube ole uva chia giti: “Cha Ñenua, noare ba uva chia ai ketu cha ulitage jadale.” Jesu gerudu ene Chube ole uva chia giti gire ama chi jangwa uva chia ole ketu kwian geru jwanngage jadale, Jesu gerudu: \p —Ba uva chia ai girabate modi ulita. \v 18 Cha geru kete bage, nege alin cha kle uva chia jai ba ole ule, agwa nege gwangerugu cha mi kle ba ole dare ba gatedi uva chia jai ule nga dba ai giti. Chui bdagli be chke gire Chube be cha gbe gerule kwian ulita giti kwian Chugagwallale, gire chui ege cha be uva chia jai nakwaite ule ba ole. \p \v 19 Jesu gerudu ene geru jwannga ulita ole gire Jesu pan gau kote gerudu Chube ole pan giti: “Cha Ñenua, noare ba pan ai ketu cha ulitage gutadale.” Jesu gerudu ene Chube ole pan giti gire Jesu pan skutunga ketu kwian geru jwannga kaire kairege gutale, Jesu gerudu: \p —Pan ai cha uda kare, cha ketabe gwaleda ba ulita giti, ba blire ai kare cha talla ole diali, ene ba tachke chage, ene ba mi ta jogengwa cha agedu giti ba alin. \p \v 20 Jesu blidu ulita kwian geru jwannga ulita ole, gire Jesu gerudu kaire uva chia giti: \p —Uva chia ai cha be kare, ba uva chia jai cha talla ole diali, ene ba ulita be tachke cha bege cha jogeda giti ba ulita alin, cha jogeda giti be suge trate ba ulitage Chube kle geru jagere gbe ba ulita alin. \p \v 21 Jesu gerudu ene gire gerudu dare: \p —Cha gerule ba ulita ole, onbre gdaite be cha kete gwaleda, ama kle aini ule toiba dba blire cha ole. \v 22 Cha chiu nga dba ai giti kwian kare, ulia cha ketabe boadale daga ngwale gwaleda Chube nu geruba kare unsuialin. Agwa onbre bai be cha kete boadalenga daga ngwale gwaleda, onbre e be boi dageare daga ngwale tanre, ama be cha jia chuge kweri. \p \v 23 Jesu gerudu ene gire kwian geru jwannga geru kadu modi ulita: \p —Che ulita gdataboko giti gdaboke kle aini Jesu ole, ¿che ulitage bai be age ene Jesu dollale? ¿Bai be Jesu kete gwaleda? \p \v 24 Kwian geru jwannga geru kadu modi ene, gire ama ulita mo ka dodaduda ongoru ongoru, ama gerudu modi: \p —Che ulita kle chage diali Jesu ole, ¿bai chege ma no ma kweri kwian na ulita gwa giti? \p \v 25 Jesu kwian geru jwannga ulita keruchugu gerule ene modi gire Jesu gerudu: \p —Bage uñale nga ulita nga dba ai giti kwian chugagwalla ulita kle kwian kage age chugagwalla takalin kare, kwian agedale ulita chugagwalla kle gerule kare, kwian chugagwalla kle kwian kage age chugagwalla takalin kare, ene chugagwalla suge moge kweri, ama mo ka gbe: “Cha kwian ulita chudaboanga noare.” \v 26 Agwa ba ulita me ñage tañachuge kwian chugagwalla nga dba ai giti ulita kle tañachuge kare, ba tañachugadale nganake. Kwian bai ma kweri ba ulitaske, kwian e mo gbadale ma soli, kaire kwian bai daba kaganga ama mo ta gbadale daba chudaboi no. \v 27 Kwian ulita tañachuge kwian toiba dba blingwage kwian e ma kweri kwian bligda ketangage. Ba me ñage tañachuge ene, ba ulita tañachugadale cha kle tañachuge kare, cha kle chage nga dba ai giti age no kwian ulita alin kwian ulita chudaboi, cha me kle kwian kage age no cha alin cha chudaboi, agwa cha ta agekalin mo tale no kwian ulita chudaboi. \v 28 Kwian tanre agedu me no cha ole, agwa ba ulita chagedu ule cha ole ba me cha chugu ngwadi gballa, \v 29-30 malen chui bdaglige cha be ba ulita gbe kweri daba chugagwallale. Chui ege cha Ñenua Chube be cha gbe gerule nga ulita giti kwian ulita Chugagwallale, chui ege Chube gwa giti cha be gerule kwian nga ulitamu giti bai jiske Chube gwage bai me jiske Chube gwage. Ene kaire chui ege ba ulita be kle ule cha ole cha be ba ulita gbe daba chugagwallale ule cha ole gerule kwian ulita giti, cha be ba ulita gbe ba bitalla ulita israelita mne gdataboko giti gdaboke chugagwallale gerunga kwian e ulita giti bai jiske bai me jiske Chube gwage. \p \v 31 Jesu gerudu ene kwian geru jwannga amage gdataboko giti gdaboke ole gire gerudu Simón alin ole allabi sugekare: \p —Simón, ba cha keruchuge, cha gerule ba ole. Satanás ta ba ta gbakalin joge siere cha geruage salengwli kwian trigo kwara batenga batekwa giti kare ene trigo kwara joge siere trigo taglage. Satanás gerudu Chube ole: “Cha ta mo chugakalin Simón ole kaire kwian geru jwannga na ulita ole, ene ama ulita be mo ta blite joge siere ba geruage.” Chube be Satanás chuge ngwadi mo chuge ba ole. \v 32 Gire cha gerudu tanre ba giti Chube ole: “Cha Ñenua, cha takalin ba Simón ta gbe chage no cha alin ole diali me mo ta blite Satanás ole. Ba kira kete amage, ene ama mi joge siere cha geruage.” Cha gerudu ene Chube ole ba giti. Uñale chage ba be mo ta blite sugeti Satanás ole, gire bigwa ba be tachkeni chage, ba be mo ta bliteni cha ole naskuni gire ba geru jwannga na ulita chudaboadale chage no kiraske diali cha geruage. \p \v 33 Simón gerudu Jesu ole: \p —Cha Chugagwalla, cha mi ba chuge ngwadi dale, cha kle biale joge ule ba ole skage, me joge skage alin allabi ba ole llagli agwa kaire cha mo ta gbe jogeda ule ba ole. \p \v 34 Jesu gerudu: \p —Pedro, cha gerule ba ole, nege ngajrege ngakamalin bdugu antalan bebi ngwane gire ba agali be gerule bitamai kwian na ole ba me cha uñe. \p \v 35 Jesu gerudu ene Simón ole gire Jesu gerudu kwian geru jwannga gdataboko giti gdaboke ulita ole: \p —Bitaite cha ba kagu Chube gerua trage kwian ulita ole kaire kwian oga dodade. E suiale ba me jo gde dbe ba me jo igi dbe ba me jo zapato giti, ¿ba chagedu no o ba me chagedu no? \p Kwian geru jwannga ulita gerudu: \p —Cha chagedu no. \p \v 36 Jesu gerudu: \p —Nege ba age nganake, ba bai gde molen ba gde dbe, ba bai igi molen ba igi dbe, ba bai me sbadi molen ba camisa chbade camisa ñanalla giti ba sbadi gige dogda. \v 37 Chube gerua degaba unsuialin gerule cha giti, chada e gerule: \q1 “Kwian be gerule ama kwian me no, kwian be ama gbe jiske kwian me no kare, ama gwabeda kwian me no ole ule.” \m Cha boabe ene ulia, cha be boi ene chuia kle kodi chada degaba unsuialin gerule kare. \p \v 38 Kwian geru jwannga ulita gerudu: \p —Cha Chugagwalla, sbadi dogda gaboke kle ai biale. \p Jesu gerudu: \p —E nobi, che mi gerule dare e giti. \s1 Jesu gerule Chube ole Ngwiskinro Jwichugalla giti \p \v 39 Jesu gerudu ene kwian geru jwannga amage ulita ole gire Jesu jo siere ama kledu ngwadige jo Ngwiskinro Jwichugallage ule kwian geru jwannga ulita ole, jwichuga ege Jesu kle joge diali gerule Chube ole. \v 40 Jesu jo chke jwichuga ege nga e Jesu kle joge kare ngwadi, gire Jesu gerudu kwian geru jwannga ulita ole: \p —Ba ulita gerudale Chube ole mo chudaboi kade amage, ene ba me ta jwlite joge siere chage age me no. \p \v 41 Jesu gerudu ene gire Jesu jo sugekare kwian geru jwanngage bateno ke mlie ke jange mangire batre ngwadi, eni Jesu jo chke dba jongnagwa giti gerule Chube ole. \v 42 Jesu gerudu: “Cha Ñenua, cha me ta boikalin daga ngwale, cha me takalin ba kwian me no chuge ngwadi cha gweda, ba takalin ba ñage cha jwen siere cha be boi tirarege. Agwa ba age cha alin mo tale ba takalin kare, me cha takalinge kare.” \v 43 Jesu kledu gerule ene Chube ole gire lle boanga Chube alin nga ngaña giti chku Jesudi Jesu kira gbe. \v 44 Jesu kle tañachuge tanre ama be boi giti, ta olire tanre ole Jesu gerudu ma no mno dare Chube ole mo kira gbe ama be boi giti gire Jesu gwingwa jritedu salengwli be kle chie be kle joge dba dbiske kare. \p \v 45 Jesu gerudubi Chube ole, Jesu chku gdate, Jesu joni kwian geru jwannga kle manade ngwadi. Jesuge kwian geru jwannga skwendu gbe, kwian geru jwannga ta olire ole ama skwatigu ama gbedu. \v 46 Jesu gerudu: \p —¿Mineade ba ulita kle gbe? Chke bduge gerule Chube ole, ene ba me ta jwlite joge siere chage age me no. \s1 Kwian Jesu dollale Jesu gai dbale skadi \p \v 47 Jesu kle gerule ene kwian geru jwannga amage ole gire kwian geru jwannga Jesuge na gdaite kada Judas-Iscariote chku kwian ngle dbe ule Jesu kle ngwadi. Judas-Iscariote jo chke Jesudige Jesu sobadadale, ene chke uñale kwian Jesu dollage Judas-Iscariote giti e Jesu, ene Jesu dolla ñage Jesu gai. \v 48 Jesu gerudu Judas-Iscariotege: \p —Judas-Iscariote, cha gerule ba ole, Chube cha kagu nga dba ai giti kwian kare, ¿nege ba kle mo ta gbe cha sobade ketadale gwaleda kwian agenga me noge? \p \v 49 Kwian geru jwannga ulita kle chage Jesu ole gwagedu Judas-Iscariotedi age ene Jesu ole gire sugedu ama ulitage Jesu be boi daga ngwale, ama ulita tadu Jesu chudaboakalin malen ama ulita geru kadu Jesuge: \p —Cha Chugagwalla, ¿ba takalin cha kira bate ba dolla ai ulita ole sbadi giti? \p \v 50 Kwian geru jwannga ulita geru kadu ene Jesuge gire blike ama gdaite kwian gdaite ologa taingwli tkunga ulita sbadi giti, kwian ologa jo tkabanga kwian e lle boanga kwian gerunga Chube ole chugagwalla ma kweri alin. \v 51 Jesu gerudu kwian geru jwannga ole: \p —¡Ba me age dare ene kwian ole! \p Jesu gerudu ene gire Jesu kwian ologa gatuda kodi, ene kwian ologa jo chkeni noni. \p \v 52 Kwian gerunga Chube ole daba alin chugagwalla ngle, kwian u gerungwa Chube ole mananga ngle, kwian israelita chugagwalla juma ngle, kwian e ulita kaire kle chage Jesu jwen dbale skadi, Jesu gerudu ama ulita ole: \p —¿Mineade ba ulita kle chage sbadi ole glita ole cha gai nate kwian jiskenga kare? Ba kle age cha ole salengwli ba age kwian agenga me no me no ole kare. \v 53 Chui ulitage diali cha kledu ba ulita ole u gerungwa Chube olege, ni bitaite ba cha gau dbale skadi. Agwa nege chui chku ba alin age cha ole Chube kle ba chuge ngwadi age kare, malen nege ba ñage age cha ole ba takalin kare Satanás kiralla giti, Satanás kwian me no ulita chugagwalla, ba ulita kle age ama takalin kare. \s1 Pedro gerule bitamai ama me Jesu uñe \p \v 54 Jesu gerudu ene gire kwian ngle ulita Jesu gau Jesu du skadi kwian gerunga Chube ole daba alin chugagwalla ma kweri ullage. Pedro jo chage gwage bate Jesu nate. \v 55 Kwian Jesu ganga jo chke Jesu dbe kwian gerunga Chube ole chugagwalla ma kweri ullage, kwian ulita jo chke llani gire kwian jita teun goga kwian ulita toidu dba jita ngwachuge. Pedro kaire chegu jita ngwachuge ule kwian nglea ole. \v 56 Muinga gdaite lle boanga gwagedu Pedrodi toiba dba jitadi, muinga e chegu gwage tanre Pedrodi, muinga gerudu kwian ulita ole: \p —Onbre e kledu chage ule Jesu ole. \p \v 57 Pedro gerudu muinga ole: \p —Cha me chagedu ama ole, cha me ama uñe. \p \v 58 Bigwa kwian na gwagedu Pedrodi, gerudu Pedro ole: \p —Kwian mneite chagedu Jesu ole diali, suge chage ba kwian ene gdaite, ulia ba ama chagemanalla. \p Pedro gerudu kwian ole: \p —Me dale, cha me ama chagemanalla. \p \v 59 Hora gdaite jo tangle gire kwian na gerudu Pedro giti: \p —Uñale chage onbre e nga Galileamu, ama kledu chage Jesu ole. \p \v 60 Pedro gerudu: \p —Cha me ama uñe dale, me uñale chage ba kle llema geruade cha ole. \p Pedro kle gerule ene kwian ole, Pedro bebi keru tiendba ulita gire antalan ngwanedu. \v 61 Jesu jwliteduda gwagedu Pedrodige, Pedro tendu Jesudi gire Pedro tachku Jesu gerudu giti ama ole ngeru: “Nege ngajrege ngakamalin bdugu antalan bebi ngwane gire ba agali be gerule bitamai kwian na ole ba me cha uñe.” \v 62 Pedro tachku Jesu gerudu ene giti gire Pedro jo sugekare, ama olidu tanre tanre ama gerudu Jesu dollale giti. \s1 Kwian israelita chugagwalla kweri ulita \s1 geru kade Jesuge Jesu gbale jiske \p \v 63-65 Kwian israelita chugagwalla ulita Jesu gbanga jiske ama ulita agedu tanre me no Jesu ole, ama Jesu gbu gidagda, ama Jesu batu, ama Jesu gwagwa gatuda ñomedrega giti ene Jesu me chegu ten kwiandi, ama Jesu batu obere gire geru kadu Jesuge: \p —Gerule cha ole, ¿chema kle ba bate? \p Ama ulita gerudu tanre me no me no Jesu dollale kidere Jesudi. \p \v 66 Nga chku ju gire kwian israelita chugagwalla juma ulita, kwian gerunga Chube ole daba alin chugagwalla ulita kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti, kwian e ulita mo litu jennga Jesu giti, ama ulita Jesu dbangu ama ulita gwa giti, gire chugagwalla e ulita geru kadu Jesuge: \p \v 67 —Gerule cha ole, ¿ulia ba Cristo? ¿Chube nu ba kagaba ulia nga dba ai giti kwian alin o me? \p Jesu jaindunga: \p —Cha jainnga ima ba mi cha gerua gai ulia. \v 68 Cha geru kade bage ba tale ba tañachuge cha chema ba mi jainnga, ba mi gerule ulia cha ole cha chema. \v 69 Cha gerule ulia ba ulita ole, Chube kira molen ulita, ama cha kagu nga dba ai giti kwian kare, nege gwangerugu cha mi chege aini, cha be jogeni nga ngaña giti Chube ngwadi gire cha be toi dba diali Chube ko taingwli giti kwian ulita Chugagwallale. \p \v 70 Jesu gerudu ene gire kwian ulita geru kadu Jesuge: \p —¿Ba kle gerule ba Chube Kirolla? \p Jesu jaindunga: \p —Ima, cha amaña ba ulita kle gerule kare, cha Chube Kirolla. \p \v 71 Kwian ulita gerudu modi: \p —¿Lledale che kwian na kade gerule ama giti ama gbale jiske? Ama kle mo gbe jiske agali ama kle gerule giti, ama agali gerudu ama Chube Kirolla, che ulita ama keruchugu ama me ñage gerule ene, e me ulia. \c 23 \s1 Kwian israelita chugagwalla ulita Jesu dbe \s1 chugagwalla gobernador Pilato ngwadi \p \v 1 Kwian israelita chugagwalla ulita jo Jesu dbe chugagwalla Pilato ngwadi gbale jiske Pilatoge, Pilato nga Romamu ama kwian nga Judeamu chugagwalla. \v 2 Kwian israelita chugagwalla ulita jo chke Pilato ngwadi gire kwian Jesu gbu jiske Pilatoge, kwian gerudu: \p —Onbre ai skwendu cha ulitage gerule cha bitalla ulita ole gobierno dollale, kle gerule cha ulita me igi ketadale kwian nga Romamu chugagwalla kweri emperador kada Césarge, kaire kle gerule ama Cristo Chube nu ama kagaba nga dba ai giti kwian Chugagwallale. \p \v 3 Kwian gerudu ene Jesu gbale jiske Pilatoge, gire Pilato geru kadu Jesuge: \p —¿Ba kwian israelita ulita chugagwalla kweri? \p Jesu jaindunga: \p —Ima, cha amaña ba kle gerule kare. \p \v 4 Jesu gerudu ene gire Pilato gerudu kwian gerunga Chube ole daba alin chugagwalla ulita ole kaire kwian ngle kledu eni ole: \p —Cha geru tragu tanre onbre ai ole, suge chage trate ama me jiske dale. \p \v 5 Pilato gerudu ene gire kwian ulita me ta chugu gerule Pilato ole Jesu dollale, ama ulita gerudu: \p —Onbre ai kle chage kwian tke tangle geru me uliage nga Judea ulitage. Ngeru ama chagedu kwian tke tangle nga Galileage, nege ama kle age ene kaire aini, ama kle kwian tanre anblite mau alin kle kwian ta gbe age chugagwalla kweri César dollale. \p \v 6 Pilato kwian keruchugu gerule ene Jesu giti Jesu kledu chage kwian tke tangle nga Galileage, gire Pilato geru kadu kwian ulitage: \p —¿Onbre ai nga Galileamu? \p \v 7 Kwian jaindunga: \p —Ima, ama nga Galileamu. \p Gire Pilato Jesu dbangu Herodes ngwadi, Herodes kwian nga Galileamu chugagwalla gobernador malen Pilato Jesu kagu Herodege, chui ege Herodes kaire kledu una Jerusalénge. \v 8 Jesu dule jo chke Herodes ngwadi, Herodes gwagedu Jesudige gire nga chegu suga noare Herodedi, Herodes ologe kwian geruba Jesu kle lle daga ngwale no tanre dodade Chube kiralla giti malen sbali Herodes tadu gwagekalin Jesudi, Herodes kle Jesu manade ngwange chui gwealege Jesu lle daga ngwale dodade Chube kiralla giti Herodes gwa giti. \v 9 Herodes gwagedu Jesudi gire Herodes geru kadu tanre amage, agwa Jesu me jaindunga ni sidri Herodes kalen. \v 10 Kwian gerunga Chube ole daba alin chugagwalla ulita kaire kwian daba tkanga tangle Moisés chadalla giti ulita, kwian e ulita kledu ule eni, ama ulita gerudu tanre me no Jesu giti Jesu gbe jiske Herodege. \v 11 Herodes geru e ulita Jesu giti keruchugu gire Herodes ule mo guardialla donga ole agedu tanre daga ngwale Jesu ole, ama Jesu gbu gidegda tanre, ama Jesu ngama tku ñometra noareske kwian chugagwalla ñometralla kare Jesu gbale gidegda, ñometra eske Herodes Jesu kaguni naskuni Pilato ngwadi. \v 12 Amaña chuiage Herodes kaire Pilato jwlitu mo skatemanallale, ngeru ama mo dollale. \v 13 Jesu dbajo chkeni Pilato ngwadi gire Pilato mo litu kwian israelita ulita kledu eni ole kaire kwian israelita chugagwalla ulita ole, \v 14 Pilato gerudu kwian e ulita ole: \p —Ngeru ba chiu onbre ai dbe aini ba gerudu onbre ai kle gerule ba bitalla ulita ole gobierno dollale. Cha geru kadu amage ba ulita gwa giti, ba cha keruchugu, chage suge trate onbre ai me jiske dale ba kle ama gbe jiske kare. \v 15 Cha ama kagu chugagwalla Herodes ngwadi, Herodege kaire onbre ai me skwendu jiske malen Herodes ama kaguni naskuni che ulita ngwadi. Ba ulitage sugedale trate kaire ama me jiske ama me jogedaleda. \v 16 Cha be ama kwabate alin gire bigwa cha be ama chuge ngwadi gbale. \p \v 17 Pilato be kwian gdaite kle skage skajwanngenga ama age diali kare Pascua chuiage, malen Pilato takalin Jesu skajwanngenga, \v 18 agwa kwian ulita ule ngautu kweri: \p —Kwian ai gwangeda, Barrabás chuge ngwadi gbale. \p \v 19 Barrabás jo tkaba skage gobierno giti, Barrabás kwian na tanre ole unaske mo ta gbu ule kira bate gobierno dollale, kaire Barrabás daba na guda, age me no e gdale Barrabás kledu skage. \v 20 Kwian ulita takalin Barrabás chege gbale agwa Jesu jogedaleda. Pilato gerudu nabitaite kwian ole: \p —Cha takalin Jesu chuge ngwadi gbale, cha be ama skajwanngenga. \p \v 21 Gire kwian ulita ngautu ma kweri: \p —¡Ama gwangeda kruge! ¡Ama gwangeda kruge! \p \v 22 Bitamaidale Pilato gerudu kwian ulita ole: \p —¿Mineade ba takalin cha ama gwangeda kruge? Chage suge trate ni ama agedu me no sidri, ¿llema giti ama jiske? Chage ama me skwen jiske dale ama me jogedaleda. Cha be ama kwabate alin gire bigwa cha be ama chuge ngwadi gbale. \p \v 23 Pilato gerudu ene gire kwian ulita ngautu dare kweri: \p —¡Ama gwangeda kruge! ¡Ama gwangeda kruge! \p Kwian ulita ngautu tanre ene, gire bdagli Pilato agedu kwian ulita tadukalin kare. \v 24 Pilato gerudu kwian nglea ulita ole: \p —Cha be age ba ulita takalin kare, cha be onbre ai kete bage, ba ta agekalin kare ama ole ba age. \p \v 25 Pilato Jesu ketu ene kwian ulitage gwaleda kwian takalin kare, gire Pilato Barrabás skajwanngunga, Barrabás jo tkaba skage gobierno giti, ama kwian na tanre ole mo ta gbu ule kira bate gobierno dollale, kaire Barrabás daba na guda, age me no e gdale Barrabás kledu skage, Pilato onbre e agenga me no skajwanngunga agwa Pilato Jesu ketu gwadaleda kwian ulita tadukalin kare. \s1 Jesu gbakle kruge gwaleda \p \v 26 Guardia donga ulita jo Jesu dbe kru ole nga Jesu gwabeda ngwadi, gire jonkare guardia donga tendu onbre kada Simón ngwange, Simón una Cirenemu, Simón kledu chage una Jerusalén ngnagu gire guardia donga Jesu gau gbu Jesu krulla dbe Jesu nate. \v 27 Kwian nglea una Jerusalénge chagedu Jesu nate, kwian nglea eske muinga tanre chagedu ta olire tanre Jesu giti, ama ulita chagedu Jesu nate. \v 28 Jesu gwagedu muinga tanre kle oliredi gire Jesu gerudu ama ulita ole: \p —Muinga una Jerusalénmu, ba ulita me olire cha giti, ma no ba ulita olidale mo giti kaire ba ulita olidale mo kirogwalla giti. \v 29 Bdagli kwian boi daga ngwale chuia be chke, chui ege kwian ulita be gerule: “Noare muinga ulita alin bai toidu onbre ole agwa me ñadu chage gaba, noare muinga ulita alin bai me ñadu kirogwa molen me su jusuli kete kirogwage.” \v 30 Kaire chui ege kwian ulita be gerule dbinanga ole: “¡Chitedenga cha giti!” Be gerule jwichuga dbira ole: “¡Cha gateda!” \v 31 Cha agali ole kwian kle age me no ba ulita gwa giti, ba ole bdagli be boi ma tirare. Cha gli lere kare, kwian kle age tanre me no cha ole. Ba gli dra kare, ba ole be boi ma tirare bdagli —Jesu gerudu ene muinga e ulita ole. \p \v 32 Kwian jiskenga boke dule gwaleda ule Jesu ole. \v 33 Kwian boke e jo chke Jesu ole nga kada Calaverage, eni guardia donga Jesu gbu kruge ngaña, kaire guardia donga kwian jiskenga boke e gbu kru na gdabokege ngaña, gdaite gbere kruge Jesu ko taingwli ngnagu giti, gdaite gbere kru nage Jesu ko jobole ngnagu giti. \v 34 Jesu kledu kruge ngaña gire Jesu gerudu Chube ole: \p —Cha Ñenua, kwian ulita kle age me no cha ole, agwa amage me suge ama kle age giti, cha takalin ba ama kle age me no ulita cha ole talla mlienga —Jesu gerudu ene mo Ñenua ole. \p Jesu ñometralla jo jwanbanga Jesudige, ñometra e ulita guardia donga ulita girabatu modi guardia donga bai kaire blachku no ole. \v 35 Kwian tanre kledu eni gwage Jesudi, kaire kwian israelita chugagwalla tanre kledu eni kidere tanre Jesudige, chugagwalla e ulita gerudu me no modige Jesu giti: \p —Ama ñadu kwian na tanre chudaboi, nege ama mo chudaboadale agali, ama ulia Cristo Chube nu ama kagaba nga dba ai giti ama mo jwanlenga agali kruge. \p \v 36 Kwian israelita chugagwalla ulita gerudu me no ene kidere Jesudi, kaire guardia donga ulita ama gidedu tanre Jesudi, ama uva chia gage gatu Jesuge jadale, \v 37 gire guardia donga gerudu me no Jesu ole Jesu gbagda gidagda, ama ulita gerudu: \p —Ulia ba kwian israelita ulita chugagwalla kweri ba mo jwennga agali kruge. \p \v 38 Chada jo degaba Jesu giti, chada e gbere kruge Jesu chuga giti, chada e gerule: “Ai kwian israelita ulita chugagwalla kweri rey.” \p \v 39 Kwian jiskenga gdaboke kledu Jesu ole kruge mo kaire, kwian jiskenga e gdaite gerudu me no kidere Jesudi, ama gerudu: \p —¿Ba me gerudu ba Cristo Chube nu ba kagaba nga dba ai giti? Ba ulia Cristo ba gerudu kare gire ba mo jwennga agali kruge, kaire ba cha boke jwennga kruge. \p \v 40 Kwian jiskenga na gdaite ka bo skatemanalla ole skatemanalla gerudu me no Jesu ole giti, jiskenga e gerudu skatemanallage: \p —¿Ba ta me kwachie Chubedi? Che kle ji chuge ule onbre ai ole, \v 41 che ji chugadale gballa gdabonate, che jiske ulia, che agedu me no malen che kle aini ji chuge che agedu me no giti, agwa ama me su age me no, ama me jiske dale. \p \v 42 Jiskenga gdaite ka bobi ene mo skatemanalla ole Jesu gdale gire ama gerudu Jesu ole: \p —Jesu, ba chuia be chke gire ba be chege kwian ulita Chugagwalla kweri, chui ege cha takalin ba tachke cha giti ba tai dage chage. \p \v 43 Jesu jaindunga onbre e kalen: \p —Cha gerule ulia ba ole, nege sugeti ba be kle ule cha ole nga noarege nga ngaña giti Chube ngwadi. \s1 Jesu jogeda kruge \p \v 44-45 Chui chku bduke gire nga ulita nga dba ai giti chegu nga jereske, chui me chratigunga dare, nga jere ene jagedu hora gdamai, chui jo chege nga bonga dbigu gire nga chra chiuni. Boidu ene gire sugeti ngwale ñometra ura kle itabanga gwa u gerungwa Chube olege, ñometra e skagedunga tainkwli bonga ngaña joge dba. \v 46 Gire Jesu gerudu kweri Chube ole: skagenga tainkwli bonga ngaña joge dba \p —Cha Ñenua, cha mo oña kete bage manadale. \p Jesu gerudu ene gire Jesu jokeda. \p \v 47 Guardia donga chugagwalla gdaite kledu eni ama gwagedu Jesu boidu ene ulitadi, gire guardia chugagwalla e gerudu: \p —Chube noare kweri, ulia Chube onbre ai kagu nga dba ai giti, ama trate, ama me agenga me no, ama me jiske dale. \p \v 48 Kwian ngle mo litaba kledu gwage Jesu boidu ulitadi, gire kwian e ulita jo gwasieruda mo bate kudegdage ta olire ta kwachie ole Jesu giti. \v 49 Kwian Jesu uñanga onbre kaire muire ulita nu chieba nga Galileage Jesu ole llagli kledu eni gwage bate Jesudi Jesu boidu ulitadi. \s1 Jesu jaba ogakle keugage \p \v 50 Onbre gdaite kada José kledu eni Jesu jokeda kruge ngwadi, ama kwian israelita chugagwalla gdaite, ama kwian no, ama chagedu no Chube takalin kare, ama kwian una Arimateamu nga Judeage. \v 51 José noare Chube ole, ama kledu Chube chuia manade ngwange Chube be gerule nga ulita giti kwian ulita Chugagwallale. Josége me chegu no kwian israelita chugagwalla na ulita agedu Jesu ole Jesu gwanguda. \v 52 José jo Pilato ngwadi Jesu jaba kade Pilatoge ogadale, José gerudu Pilato ole: \p —Cha ta Jesu jaba ogakalin. \p Pilato jaindunga: \p —Ba ñage Jesu jaba oge. \p \v 53 José Jesu jaba jun dbige kruge, José Jesu jaba bliuda ñometra no glitaleske gire José jo Jesu jaba dbe keuga jaba ogangwage, José Jesu jaba gbu keugage, keuga ege ni kwian jaba ogaba gdaite, eni Jesu jaba jo ogaba. \p \v 54-55 Muinga ulita nu chieba Jesu ole nga Galileage, muinga e ulita jo chage José nate Jesu jaba oge ngwadi. José Jesu jaba gbu chiga keugage muinga e ulita gwa giti, malen muinga ege chku uñale Jesu jaba chegu ogaba keuga ege. Jesu jaba ogle chuia, chui e chege chuietre alin kwian israelita undege chuia. \v 56 Muinga ulita joni gudegu, muinga lle ñachke noare dodadu gbu biale dbe tkale Jesu jaba giti. \p Gire chuietege undege chuiage muinga e ulita undegu Moisés chadalla gerule kare. \c 24 \s1 Jesu jaba chkeni gwade \p \v 1 Muinga ulita nu chieba Jesu ole nga Galileage muinga e ulita undegu undege chuiage, undege chuia jo tangle gire nagbietege chui domingoge ngabebitabi muinga e ulita jonini Jesu jaba ogle ngwadi lle ñachke noare dbe tkadale Jesu jaba giti. \v 2 Muinga e jo chke keugage Jesu jaba ogle ngwadi, muinga gwagedu kechuga kweridi kechuga e gbaba keugage me kle kaire, kechuga jwanbanga, keuga ugakalla chegeba ka ngwale. \v 3 Muinga jo chiga keugage, muingage ama Chugagwalla Jesu jaba me skwendu. \v 4 Muinga chegu tañachuge tanre, me uñale muingage boidu mine Jesu jaba ole, kle tañachuge ene gire sugeti ngwale onbre boke kle jageba gdate ule muinga ole, onbre e mo ngama tkaba ñometra gwade chra chraske. \v 5 Muinga gwagedu onbre edi, muinga gwa gbu gwadbiguda kenngaske gire onbre e gerudu muinga ole: \p —¿Mineade ba ulita kle chage aini kwian gwade jinade kwian jaba ogangwage? \v 6-7 Aini ama me kle. Ama chkuni gwade. ¿Ba me tachke ama gerudu giti ba ole ama kledu llani nga Galileage gire? Ama gerudu: “Chube cha kagu nga dba ai giti kwian kare, cha ketabe kwian me noge gwadaleda kruge, chui gbamaige gire cha be chkeni gwade.” ¿Ba me tachke e giti? \p \v 8 Onbre gerudu ene muinga ole gire muinga ulita tachku Jesu gerudu ama ole giti. \v 9 Muinga ulita joni, muinga geru tragu kwian geru jwannga Jesuge gdataboko giti gdaite ole ama gwagedudi giti, kaire muinga geru e tragu kwian na dare ole. \v 10 Muinga geru Jesu giti tragu kwian geru jwannga ulita ole, muinga tanre e ulitaske muinga gdaite kada María-Magdalena, gdaite na kada María, María e Santiago chebia, gdaite na kada Juana, muinga e gdamai kledu chage ule muinga na tanre ole geru Jesu chkuni gwade giti trage. \v 11 Muinga gwagedudi boi ulita gerua tragu kwian geru jwannga Jesuge ole, kwian geru jwannga tañachugu muinga ulita sodu, ama me muinga gerua Jesu giti gau ulia. \p \v 12 Pedro geru e keruchugu gire Pedro jo jrite tienda Jesu jaba ogle ngwadi, Pedro jo chke llani, tiunda dbige keugage gire gwagedu ñometra alin kle, Jesu jaba me kle. Pedro joni gudegu tañachuge tanre mo tale boidu ulita giti, ama tañachugu: “¿Agedre mine Jesu jaba ole? ¿Jesu jaba kle baini?” \s1 Kwian boke joge chage una Emaús ngnagu, \s1 Jesu meñe amage jonkare \p \v 13 Chui amañage kwian boke jo chage una kada Emaús ngnagu, una e chege kilómetro gdataboko giti gdaite una Jerusalénge. \v 14 Kwian boke e kle chage jonkare geru trage gdabonate Jesu boidu ulita giti. \v 15 Ama kle geru trage jonkare Jesu giti gire Jesu amaña chiu amadige, Jesu chagedu ule ama ole. \v 16 Kwian boke gwagedu kwian na kledu chage ule ama ole, agwa me chku uñale ama bokege chema kle chage ule, me sugedu amage Jesu amaña kledu chage ule ama ole. \v 17 Jesu geru kadu amage: \p —¿Llema giti ba kle geru trage jonkare? ¿Mineade ba kle ta olire? \p Jesu geru kadu ene gire kwian boke e jagedunga gdate jonke, ama ta olire tanre, \v 18 ama gdaite kada Cleofas jaindunga Jesu kalen: \p —Kwian ulitage uñale boidu mine una Jerusalénge chui jo tangle aige. ¿Agwa bage geru e me chku uñale boidu giti una Jerusalénge? \p \v 19 Jesu geru kadu: \p —¿Boidu mine? \p Kwian jaindunga: \p —Cha kle gerule Jesu giti, Jesu una Nazaremu. Ama kwian Chube gerua ketanga dabage, Chube gwage kaire kwian gwage ama gerudu no ulita kiraske lle bo no ulita kiraske. \v 20 Kwian gerunga Chube ole daba alin chugagwalla ulita kaire che chugagwalla na ulita, ama ulita Jesu ketu gwadaleda kruge kwian jiskenga kare. \v 21 Cha tañachugu Chube nu ama kagaba cha chudalla israelita chugagwallale cha chudalla ulita chudaboi jwen siere kwian cha dollale ulitage, agwa gire me boidu ene cha tañachugu kare, ama guleda kruge, bogleriga Jesu jo gwabada. \v 22-23 Muinga tanre kledu chage cha ulita mneitella ole Jesu nate, muinga e gweale jo nege ngabebitabi Jesu jaba jo ogaba ngwadi keugage, Jesu jaba me su skwen muingage gire muinga chiuni gudegu, muinga e ulita cha kwajun gerudu ama gwagedu lle boanga Chube alin nga ngaña giti bokedi, agwa Jesudi ama me su gwage, lle boanga Chube alin gerudu muinga e ole Jesu kle gwadeni. \v 24 Bigwa daba cha chagemanalla gweale jo tienda agali Jesu jaba jo ogaba ngwadi keugage, cha chagemanalla gwagedu lle ulitadi muinga gerudu kare, agwa Jesudi ama me su gwage. \p \v 25 Kwian e gerudu ene Jesu ole gire Jesu gerudu ama ole: \p —Ba me ta molen. Unsuialin kwian Chube gerua ketanga ulita gerudu tanre Cristo giti, ba ama gerua e Cristo giti keruchugu trate Cristo boidale ene, agwa ba me geru e gau ulia. ¿Mangire ba be mo ta gbe geru e gai ulia? \v 26 Chube nu Cristo kagaba nga dba ai giti, bage sugedale trate ama boidale daga ngwale ene ulita ngeru gire be jogeni nga ngaña giti Chube kle ngwadi. ¿Mangire ba be geru e gai ulia? \p \v 27 Jesu gerudu ene kwian boke ole gire ama gdamai jo chage dare una Emaús ngnagu, jonkare Jesu geru ñeu tanre kwian bokege, Jesu geru ñeu Moisés nu Chube gerua degaba unsuialin giti, kaire Jesu geru ñeu kwian Chube gerua ketanga nu Chube gerua degaba ulita giti, chada e ulita gerule tanre Jesu be boi giti ulita nga dba ai giti. \p \v 28 Kwian boke jo chke unaske ule Jesu ole, unage ama gwagedu Jesudi Jesu be joge dare. \v 29 Agwa ama boke gerudu Jesu ole: \p —Ba chegeda cha ole aini, ba me joge dare, nga jere. \p Ama gerudu ene Jesu ole agwa Jesu jo gudegu chegedaleda ama ole. \v 30-31 Jesu jo chke gwa kwian boke ole gire boidu ene: Jesu toidu dba blingwage ule kwian boke ole, Jesu pan gau kote, gerudu pan giti Chube ole: “Cha Ñenua, noare ba ai ketu chage gutadale.” Gerudu ene Chube ole gire Jesu pan skutunga, Jesu pan ketu kwian bokege, gire sugeti ngwale chku uñale trate kwian boke ege Jesu amaña kle ule ama ole. Boidu ene gire blike Jesu jongwa kwian boke gwage ne ngwadi blingwage. \v 32 Kwian boke gerudu modi: \p —Ulia ama chagedu jonkare che ole geru trage, ama geru ñeu Chube gerua degaba unsuialin giti, gire che tadi sugedu no ama kledu gerule giti che ole, agwa che me chku ama uñe nate chema tra no kledu gerule che ole, nege sugedu chege e Jesu amaña. \p \v 33 Kwian boke me manadu dare eni, ama joni blike una Jerusalénge, una ege kwian geru jwannga Jesuge gdataboko giti gdaite skwendu mo litaba kwian na tanre ole. \v 34 Kwian ulita kle mo litaba ole una Jerusalénge gerudu kwian boke ole: \p —Che Chugagwalla Jesu chkuni gwade, ama medu Simónge. \p \v 35 Gire kwian boke kaire geru tragu kwian ulita kle mo litaba ole ama boidu mine ulita jonkare, Jesu geru unsuialin tanre ñeu ama bokege jonkare, kaire unaske gwa Jesu pan skutunga pan ketu ama bokege gire chku Jesu uñe nate Jesu amaña, kwian boke geru e ulita tragu kwian kle mo litaba ole. \s1 Jesu me chie gda uñale gire chke mo kaite \s1 kwian kle mo litabage \p \v 36 Kwian boke kle geru e trage kwian ulita kle mo litaba ole gire Jesu me chiu gda uñale kwiange Jesu chku kwian e ulitaske, Jesu gbi kadu kwian ulitage. \v 37 Kwian ulita kwachiu tanre, tañachugu ama kle gwage oñakwadi. \v 38-40 Jesu geru kadu kwiange: \p —¿Mineade ba kle kwachie? ¿Mineade ba kle tañachuge mo tale cha me amaña? \p Jesu geru kadu ene kwiange gire Jesu ko kaitu sera kaitu kwiange, Jesu gerudu: \p —Gwagede cha kodi, gwagede cha seradi, mo ta gbege cha gai ulia cha amaña kle ba ulita gwa giti. Cha chugedi mo kodi, ene chke uñale bage cha me oñakwa, oñakwa me uda molen me gda molen, cha uda molen cha gda molen ba ulita kle gwage chadi kare. \p \v 41 Kwian ulita Jesu keruchugu gerule ene gire kwian ulitadi nga suga noare, ama tadukalin Jesu gerua gai ulia, agwa chegu tañachuge tanre mo tale Jesudige: “¿Ama gerudu ulia o me?” Kwian kledu tañachuge ene gire Jesu geru kadu ama ulitage: \p —¿Ba bligda molen aini gutadale? Cha ta blikalin. \p \v 42 Kwian ngwe lingu bitaite ketu, \v 43 Jesu ngwe gutu kwian e ulita gwa giti, \v 44 gire Jesu gerudu ama ulita ole: \p —Ngeru cha kledu ba ole gire cha gerudu tanre ba ole Chube gerua degaba unsuialin giti, Moisés nu Chube gerua degaba, kwian Chube gerua ketanga dabage nu Chube gerua degaba, kaire chada kada Salmos, chada e ulita gerule cha giti cha boidale ulita ene ba gwagedu kare chadi boi. \p \v 45 Jesu ama ulita ta gbu ene, gire ama ulita tachku Jesu gerudu ngeru ama ole giti, ene Chube gerua degaba unsuialin Jesu giti sugedu ama ulitage. \v 46 Jesu gerudu ama ulita ole: \p —Chube gerua degaba unsuialin gerule ene: \q1 “Chube nu Cristo gaba kagadale nga dba ai giti, Cristo boidale daga ngwale, ama jogedaleda, mongike gire ama be chkeni gwade. \q1 \v 47 Geru e Cristo giti tragadale ngerule kwian una Jerusalénmuge ole, bigire geru tragadale kwian nga ulitage ole, geru tragadale kwian ulita kle age me no kwian ta jwlitedale Chube ole me age me no dare, gire kwian agedu me no ulita ngeru Chube be talla mlienga.” \m Chube gerua degaba unsuialin gerule ene. \v 48 Nege ba gwagedu agali chadi cha boidu ulia Chube gerua degaba unsuialin gerule kare, ba geru e tragadale kwian ulita ole. \v 49 Ba ulita cha keruchuge no, ulia cha be Chube Oña kage ba alin cha Ñenua gerudu kare. Ba manade aini una Jerusalénge gire Chube Oña be chie nga ngaña giti Chube ngwadi, Chube Oña be chke badi mo kira kete bage, ba be kira e gai gire ba be joge geru cha giti trage kwian ulita ole nga ulitage Chube Oña kiralla giti. \s1 Jesu jogeni nga ngaña giti Chube kle ngwadi \p \v 50 Jesu gerudu ene kwian ulita kle mo litaba ole gire Jesu kwian e ulita du una kada Betania ngnagu, jo chke kodi una ege gire Jesu ko gau ngaña gdabonate gerudu ama ulita ole: \p —Cha takalin Chube age no ba ulita alin ba ulita manade no diali, Chube ba ta gbe nga suga noare ole. \p \v 51 Jesu kle gerule ene ama ulita ole gire Jesu jo chkenga ngaña kote siere ama ulitage, Jesu dule nga ngaña giti Chube kle ngwadi. \v 52 Kwian ulita chegu gerule noare Jesu giti gire ama joni una Jerusalénge ta noare ole Jesu giti. \v 53 Ama ulita jo chkeni una Jerusalénge gire ama kledu diali u gerungwa Chube olege gerule noare Chube giti diali.