\id JON - Roviana \h Zona \toc1 Sa Buka te Zona \toc2 Zona \toc3 Zna \mt2 SA BUKA TE \mt1 ZONA \imt1 Sa Vinabakala \ip Sa Buka Zona si lopu kekeṉoṉo ri kaiqa buka tadi na poropita, sina sa buka hie si tozia sa sa vivineina sa poropita sapu podekia sa pude govete nia sa ginarunu te Tamasa. Garunia Tamasa si asa pude la pa Ninive, sa ṉati vasileana lavata koasa binaṉara tanisa qinavuna Asiria, sa ṉati kana nomana tanisa butubutu Izireli. Ba lopu hiva la vasina se Zona pude tozia sa inavoso te Tamasa, sina gilania sa sapu lopu kaqu va kilasi Tamasa sari na tinoni pa vasileana Ninive. Hiva govete va seu sisigiti si asa pa Ninive meke koe Tamasa. Meke sipu ele hola sari kaiqa ginugua saripu ta evaṉa, si va tabe se Zona, meke mumudi si habotu lopu zama na va bubugorae si asa, sina lopu gorevura sa tinahuara gua pu tozia sa koari na tinoni pa Ninive. \ip Sa Buka Zona si vata dogoro nia sapu sa Tamasa si ṉati hiniva koari doduru Nana vina podaka. Ba sapu noma hola si e Tamasa si na Tamasa tataru meke variva taleosae; taleosoni na harupi Sa sari na kana tadi Nana tinoni, ba lopu pude va kilasi na va matei si arini. \iot Sari na Ṉati Pinaqapaqahana sa Buka \io1 Sa tinioko na sineke tinarae te Zona. Hinia 1:1-17 \io1 Sa kinekere na tinavasare te Zona. Hinia 2:1-10 \io1 Sa tinarae tinazutu sapu tarae nia e Zona koari na tinoni pa popoa Ninive. Hinia 3:1-10 \io1 Taleosoni Tamasa sari pa Ninive. Hinia 4:1-11 \c 1 \s1 Va Karia e Zona se Zihova \p \v 1 Keke rane si garunia e Zihova se Zona, sa tuna e Amitai.\x * \xo 1:1 \xt 2 Baṉ 14:25\x* \v 2 “Mu tuturei la tozi vura nia sa tinazutuna sa vasileana lavata pa Ninive kamahire; ura gilana valeania Rau sa kinaleana tadi na tinoni vasina,” gua si Asa. \v 3 Ba la nana tu pa votiki vasina se Zona, pude govete nia se Zihova, gua. La si asa pa vasileana Zopa, meke la dogoria sa si keke vaka sapu korapa va qaqiri pude la pa Sipeini. Tabaria sa sa vaka, meke suraṉa luli si asa koari na tie tavetavete pa vaka pude la pa Sipeini, pude govete va seu koe Zihova, gua.\fig Suraṉa se Zona pa vaka la pa Tasisi|alt="Jonah boards a boat bound for Tarshish" src="hk00215b.png" size="col" loc="Jonah 1:1-6" copy="Horace Knowles" ref="1:3" \fig* \p \v 4 Ba garunu la nia e Zihova si keke givusu ṉiṉirana pa lamana, ke raza va kaleania na raneboṉi sa vaka, meke tata huara ilasa si asa. \v 5 Matagutu sisigiti sari na tie tavetavete pa vaka, ke hopeke varavara la si arini koari hopeke dia tamasa pude tepa tinokae. Beto asa si ipa lani rini pa kolo sari na vinasuraṉa pude va mamaheloa sa vaka, gua. Pa totoso asa si korapa puta muliuṉu nana se Zona pa korapana hokara sa vaka. \p \v 6 La dogoria sa tie pu turaṉana sa vaka se Zona korapa puta gana, meke zama la ia sa, “Tio, na sa si puta nia goi? Vaṉunu, mamu varavara la koasa mua Tamasa, pude tokani gita; hokara kote tataruni gita Sa meke harupu gita,” gua si asa. \p \v 7 Meke vari zamai sari kasa tie tavetavete pa vaka, “Aria mada mudumudukeda pude hata vura nia pude gilania sapu esei si va tasuna gita si gita,” gua si arini. Meke sipu tavetia rini, si e Zona si ta goto. \v 8 Ke zama la ia rini si asa, “Ego, tozini gami, esei si kote ta zutu nia sa ginugua hie? Na sa sa mua tinavete? Pavei mae gua mu si goi? Sa pozana sa mua popoa?” gua si arini. \p \v 9 “Arau si na tie Hiburu, E Zihova sa qua Tamasa. Asa tavetia sa maṉauru na pepeso, meke sa kolo lamana,” gua se Zona. \p \v 10 Meke tozini Zona sapu korapa govete nia sa se Zihova. Ke matagutu sisigiti sari na tie tavetavete pa vaka, meke zama la ia rini se Zona, “Na vegua ke tavete gua asa si agoi!” gua si arini. \p \v 11 Ṉiṉira lala nana tu sa raneboṉi, ke nanasia rina tie tavetavete pa vaka se Zona, “Na sa kote tavete nigo gami si goi pude boka va bulea sa raneboṉi?” \p \v 12 Meke olaṉa se Zona, “Oki la nau mo pa kolo, meke kote bule mo sa raneboṉi. Gilania rau sapu pa sinea mo taqarau si ta raza nia gamu sa raneboṉi lavata hie,” gua si asa. \p \v 13 Ba lopu hiva oki la nia rini pa kolo si asa, ke podeke sisigitia rina tie tavetavete pa doduru dia ṉiniraṉira pude qelu gore la nia pa masa sa vaka. Ba ṉiṉira lalanana tu sa raneboṉi, meke lopu boka si arini. \v 14 Ke varavara la koe Zihova si arini, “Ke Zihova, Mu lopu va kilasa gami koasa minate tanisa tie hie! Ke Zihova, Agoi tu ṉatina sa ginugua hie; Agoi vata evaṉia sapu guahe,” gua si arini. \p \v 15 Ke ovulu vagia rini se Zona meke oki la nia pa kolo, meke hinoqa bule nodolo sa kolo. \v 16 Koasa ginugua asa si matagutu hola nia rina tie tavetavete pa vaka se Zihova, ke va vukivukihi la si arini koa Sa, meke veko vina tatara si arini pude nabulu nia si Asa. \p \v 17 Garunia e Zihova si keke igana lavata meke la onolo toaia se Zona, ke koa paki tu pa korapa tiana sa igana se Zona ka ṉeta rane, meke ka ṉeta boṉi.\x * \xo 1:17 \xt Mt 12:40\x* \c 2 \s1 Sa Vinaravara te Zona \p \v 1 Pa korapa tiana sa igana lavata si varavara la se Zona koe Zihova sa nana Tamasa: \q1 \v 2 “Kei Zihova, sipu tasuna sisigiti rau, \q2 si tepa atu si rau meke va tabe au Goi. \q1 Pa korapa popoa tadi pu matedi si tepa atu tinokae si rau, \q2 meke avosau Goi. \q1 \v 3 Ele oki gore nau Goi pa hubina hokara sa lamana peava; \q2 vasina vari likohae nau na kolo lamana, \q2 meke opo tamunau ri doduru mua bogusu lavalavata si rau. \q1 \v 4 Balabala ia rau sapu namu ele ta paqaha palae hokara si rau pa Kenumu Goi, \q2 meke lopu kaqu hite dogoro pulea rau sa Mua Zelepade hope, gua. \q1 \v 5 Mae tamunau na kolo, ke kuzu si rau; \q2 namu na tamunu toa au sa meke ilupu vari likohae nia aroso patu sa batuqu. \q1 \v 6 Lodu gore taloa si rau, kamo pa hubidi rina toqere, \q2 pa korapana sa popoa sapu ta tuku ninae rane ka rane. \q1 Ba Agoi Zihova sa qua Tamasa si harupu pule nau pa minate, ke toa si rau. \b \q1 \v 7 Kei Zihova, totoso va gilagila ia rau sapu tata mate si rau, si varavara atu koa Goi si rau, \q2 meke avosau Goi pa Mua Zelepade hope. \q1 \v 8 Arini sapu vahesi sari na beku hoborodi \q2 si veko pania rini sa dia sinoto koa Goi. \q1 \v 9 Ba arau si kaqu kera vahesi Igo si Agoi. \q1 Kaqu va vukivukihi sage atu si rau, \q2 meke kaqu va gorevura i rau gua sapu va tatara Nigo rau. \q1 Sa tinaharupu si mae guana koe Zihova!” gua si asa. \p \v 10 Ke garunia Tamasa sa igana lavata pude lua vura nia se Zona pa masamasa, meke ta evaṉa tugo si asa. \c 3 \s1 Va Tabea e Zona se Zihova \p \v 1 Meke zama pulea e Zihova se Zona, \v 2 “Mu la pa Ninive, sa vasileana lavata, mamu la tarae nia koari na tinoni vasina sa inavoso sapu tozi nigo Rau,” gua si Asa. \p \v 3 Gua asa ke va tabea Zona se Zihova, meke la si asa pa Ninive sapu keke vasileana lavata, sapu pada ṉeta rane pude ene karovia korapana. \v 4 Ke podalae nuquria e Zona sa vasileana lavata, meke sipu ele enea sa padana keke doduru rane, si tarae nia sa sapu guahe: “Pa korapana ka made ṉavulu puta rane si kaqu ta huarae sa popoa Ninive!” gua si asa.\x * \xo 3:4 \xt Mt 12:41; Lk 11:32\x* \v 5 Va hinokaria ri na tie pa Ninive sa zinama te Tamasa. Gua asa ke vizatia rina tie sapu kaqu madi si arini. Ke va sage beto poko baika sari doduru tie, podalae pa tie nomadi meke kamo koari na koburu hitekedi, pude vata dogoro nia sa dia kinekere, gua. \v 6 Sipu avoso nia sa baṉara pa Ninive sapu gua asa, si gasa turu, meke taluarae si asa pa nana habohabotuana baṉara, meke va gore pania sa sa nana poko baṉara, meke va sage poko baika si asa meke habotu nana pa eba. \v 7 Va enea sa sa inavoso gua hie koari na tiena sa popoa Ninive, \pi1 “Sa ginarunu hie si mae guana koasa baṉara meke sari nana tie nomanomadi: \pi1 Loke tie si kaqu hena ke vasi ginani. Doduru tie na bulumakao na sipi si lopu tava malumu pude hena na napo. \v 8 Doduru tie, na kurukuru ṉame si kaqu va sage poko baika. Doduru tie si kaqu varavara va ṉiṉira la koe Tamasa, meke kaqu luara pani sari nana hahanana na tinavete kaleadi. \v 9 Hokara kote hobea Tamasa sa Nana binalabala, meke gina kote beto bugoroni gita Sa, meke lopu kaqu tava mate si gita,” gua si arini. \p \v 10 Meke dogoria Tamasa gua sapu evaṉia rini, sapu ele luara pani rini sari na dia hahanana kaleadi. Gua asa ke hobea Sa sa Nana binalabala, sapu ele va tatara nia Sa, meke lopu va kilasi Sa si arini. \c 4 \s1 Sa Binugoro te Zona meke sa Tinaleosae te Tamasa \p \v 1 Talotaṉa hola nia Zona sapu lopu huaria e Zihova sa vasileana lavata pa Ninive, ke bugoro si asa. \v 2 Ke varavara guahe si asa, “Zihova, asa mo sapu gunia rau totoso lopu ele taluarae mae rau, sapu kote gua asa si evaṉia Goi. Gua asa ke podeke sisigitia rau pude govete la pa Sipeini! Gilania rau sapu Agoi si na Tamasa tataru, na taleosae. Doduru totoso si aqa va ṉoṉo, meke tataru na vatukana si Goi, meke doduru totoso si hoke va namanama si Goi pude hobea sa Mua binalabala pude lopu va kilakilasa.\x * \xo 4:2 \xt Ekd 34:6\x* \v 3 Ke gua asa si Mu va malumau mo Zihova, maqu mate mo. Leana hola koa rau si pude maqu mate mo, hola nia si pude toa,” gua se Zona.\x * \xo 4:3 \xt 1 Baṉ 19:4\x* \p \v 4 Meke olaṉa la koasa se Zihova, “Lopu pada bugoro si goi.” \p \v 5 Meke ene vura la pa vasileana pa kali gasa rimata se Zona meke la habotu. Tavetia sa si keke heriheri huda meke habotu aqoro nana; aqania sa sapu gua kote ta evaṉa koasa vasileana Ninive. \v 6 Beto asa si va toqolia e Zihova Tamasa si keke huda hite sapu ululu hola nia se Zona pude va aqoria si asa. Qetu hola nia Zona sa huda asa. \v 7 Ba pana munumunu vaqavaqasa pa koivugona, si garunia Tamasa si keke nokinoki meke la gani va matea sa huda aqaqoro. \v 8 Ke sipu gasa sa rimata, si garunu mae nia Tamasa si keke givusu maṉinina pa kali gasa rimata, ke namu tata mabubulu mate se Zona koasa maṉinina sa rimata pu ṉada gore mae pa batuna, ke okoro hiva mate nana mo se Zona. “Leana hola si pude mate hola nia si pude toa,” gua si asa. \p \v 9 Ba zama la koasa sa Tamasa, “Lopu pada pude bugoro nia goi sa huda.” \p Meke olaṉa se Zona, “Pada hola pude bugoro si rau, meke mate pa binugoro!” gua si asa. \p \v 10 Meke zama la koasa se Zihova, “Sa huda aqaqoro hie si toa keke boṉi mo meke mate nana mo pa koivugona; loketoṉa tavete nia goi si asa, meke lopu hite agoi va toaia ba talotaṉa nia tu goi! \v 11 Ba sa vasileana Ninive si arileana hola pude talotaṉa nia Rau; sina koa dia vasina si ka keke gogoto hiokona puta tina koburu pu loke dia sinea, meke gua tugo sari na kurukuru ṉame!” gua sa Tamasa.