\id JAS Lugulu Bible Version \ide UTF-8 \h Yakobu \toc1 Ibaluwa iyandikighwe na Yakobu \toc2 Yakobu \toc3 Yak \mt2 Ibaluwa iyandikighwe na \mt1 Yakobu \imt Ichilongole \ip Ibaluwa ino yandikighwa na munu yumwe iyakemighwe Yakobu. Yakoneka Yakobu yuno iye iyakalile mdodo wake Yesu, naye tsa chilongotsi mna likanisa lya mwanduso na mna libalatsa lya Yelusalemu (Gham 15:13). Mna ibaluwa ya Pauli kwa Wagalatiya (2:9), Mtumighwa Pauli kamkema Yakobu ka ingutso ye likanisa. Iwasomi wengi wotoghola ghendo ka ibaluwa ya Yakobu yandikighwa mna miyaka ya hamsini kulawa honeke Yesu. Kwaapfila yeye Yakobu tsa chilongotsi wa kanisa ililikalile Yelusalemu, apfo yakoneka kandika hayang'ali kokala kuko. \ip Yakobu kawandikila makabila kumi na meli ighang'ali ghokala mna isi yose. Chayandike Yakobu chowalangulitsa Wakiristo wose lekeni yeye kwa kughandikila makabila kumi na meli yakoneka tsakabama ghendo kuwandikila Wakiristu wa Chiyahudi. Kwaapfila ibaluwa ino tsaibamighwa isomighwe ne iwanu wengi, ina mbuli nyingi. Yakobu tsakakomangitsa ukutoghola pfakusang'ana hamwe na ghamatendo. Kalonga ukutoghola kutsakoneka kubitila ghamatendo (2:17). Pfipfila kowaghoma iwanu waleke kulolesagha pfihanga pfa wanu, matajili au wahinghwa, na kotulongela tuwe wanu wa kwalangitsa kwa aghala ghatulonga. \iot Ighali mno \io Yakobu kowalamsa iwanu 1:1 \io Yakobu kowalongela iwanu wadudumile ahala hawoghanzika (1:2-27) \io Kuya Yakobu kolonga ukutoghola pfakubamighwa koneke kubitila ukutenda (2:1-26). \io Yakobu kolonga mbuli tsine ngupfu pfatsili (3:1-12). \io Pfipfila Yakobu kolonga ihekima ye Imulungu pfaili na ihekima ye isi pfaili. (3:13-4:10) \io Yakobu kowakanya iwanu waleke kwitunya \c 1 \p \v 1 Nene Jakobu, imtumwa we Imulungu na we Imtwatsa Yesu Kiristu. Nomwandikilani mwemwe ghamakabila kumi na meli yampwililike muisi. Nomlamsani. \s Ukutoghola na ihekima \p \v 2 Ndughu tsangu, hamghetsighwa mna maghayo ghoghose ghala mdeng'elele ghendo, \v 3 kwaapfila mwomanya hamghetsighwa mne ukutoghola kwenu, mwotendighwa mdudumile. \v 4 Mwalangitse ukududumila kwenu kuleke kutsigha, ili mkomale na mtimile na mleke kuhungukighwa ne ichinu chochose. \v 5 Ka yumwe wenu kahungukighwa ihekima, alombe kwe Imulungu, Imulungu iyoweng'a iwanu wose kwa uluso bila ukukembela, naye katsakwing'ighwa. \v 6 Lekeni alombe kwa ukutoghola bila ukwalangula chochose. Kwaapfila imunu iyakwalangula keghala ne ghamawimbi ghe ibahali, ghotowighwa na kwasighwa ne libeho. \v 7 Imunu ka ayo aleke kwipfikitsa ka katsobokela ichinu chochose kulawa kwe Imtwatsa, \v 8 imunu yakwalangula ipfinu pfibili mmoyo mwake, ng'akwima ghoya bae mna ghose ghayotenda. \s Imunu mhingwa na imunu yane mali \p \v 9 Ndughu iyali mhingwa kobamighwa adeng'elele ahala hakwinulighwa ne Imulungu. \v 10 Naye imunu iyane mali kobamighwa adeng'elele hayatsohulumsighwa ne Imulungu, kwaapfila katsohupa ka luwa lwa kwibagho. \v 11 Kwaapfila litsuwa lyolawa na kunyatsa imimeya, maluwa ghake gholaghala ne ukunogha kwake kwohupa. Apfo pfipfo kwe imunu yane mali, naye katsohupa mne sang'ano tsake. \s Ukughetsighwa \p \v 12 Kabweda imunu yula iyodudumila hayoghetsighwa, kwaapfila hatsoluta mne ukughetsighwa katsobokela ghweko lya ughima, lila Imulungu lyawalongele katsoweng'a awala iwomnoghela. \v 13 Imunu ang'aghetsighwa, aleke kulonga, “Imulungu konighetsa.” Kwaapfila Imulungu ng'oghetsighwa bae kwa ghehile, wala ng'omghetsa imunu wowose atende ghehile. \v 14 Chila imunu koghetsighwa atende ghehile kwa tsitamaa tsake mwenyegho aku kokweghighwa na ukwonzighwa. \v 15 Kuya, itamaa ila ing'akomala, yakweleka nzambi, na nzambi nayo haikomala, yakweleka lifwa. \p \v 16 Ndughu tsangu, mleke kubughighwa. \v 17 Chila ghweko linoghile na ilikamilike lyolawa kuchanya, lyolawa kwa Aba we imimwanga ya kulanga, yeye ng'oghaluka bae na ng'olangusa chitango chochose cha uchigheugheu. \v 18 Kwa ukubama kwake mwenyegho katweleka kubitila usenga wa ukweli ili tuwe wa mwanduso mna pfilumbe wose yawalumbile. \s Ukuhulika na kutenda mbuli tse Imulungu \p \v 19 Ndughu tsangu wanoghelighwa, mkumbuke chinu chino, chila imunu asumke kutegheletsa, lekeni aleke kuwa chilabilabi, wala kusumka kwona maya, \v 20 kwaapfila munu yane maya ng'odaha bae kutenda aghala ighamnoghelesa Imulungu. \v 21 Apfo mghaleke ghose ghehile na nzila tsenu tsose itsihile ghendo. Muibokele kwa uhole imbuli iihandighwe mghati mwenu iidaha kuwakombolani. \p \v 22 Mleke kwighutsukila kwa kuhulika hela imbuli yake, ila muitendele sang'ano. \v 23 Imunu wowose iyohulika mbuli lekeni ng'oitendela sang'ano bae, imunu ayo keghala ne imunu iyelola chihanga chake mne chilolelo, \v 24 na homalitsa kwilola, kakuka na baho kesemwa pfali. \v 25 Lekeni imunu iyolola ghoya laghitso ilitimile ilitenda iwanu weyanzale, na koghendelela kulikinda, ng'esemwa bae chayahulike, ila kochisang'ana, imunu ayo katsobweda mne chila chinu choyotenda. \p \v 26 Imunu wowose ang'ebona ka imunu wa dini na ng'olughoma bae lulimi lwake, imunu ayo keghutsukila imwenyegho, na dini yake yahela sang'ano. \v 27 Dini inoghile na ilihela totso hachinga ha Aba wetu Imulungu, iyo ino ano, kuwapfila iwachuwa ne pfitsuka mne maghayo ghawo, na kukala kutali na ghehile ighali muisi. \c 2 \s Ukwibaghula kokanyighwa \p \v 1 Ndughu tsangu, ka mwomtoghola Imtwatsa wetu Yesu Kiristu, Imtwatsa wa utunitso, mleke kuwabaghula iwanu. \v 2 Tulonge katsa imunu mne mtingano wenu kapfala tsipete tsa nzahabu ne ghamaghwanda ghanoghile, na pfipfila katsa mhingwa kapfala ghamaghwanda ighalalile. \v 3 Ka mwombokela pfinoghile imunu yula iyapfalile ghamaghwanda ighanoghile na kumlongela, “Ukale hano hane chighoda chinoghile,” lekeni mwomlongela imunu yula mhingwa, “Ghweghwe wime hala,” au, “Kala hasi.” \v 4 Apfi awo si ubaghutsi bae uli mna mwemwe? Na ukulamla kwenu ng'akulawa bae mne mbutsi tsihile? \p \v 5 Ndughu tsangu wanoghelighwa, mtegheletse! Apfi Imulungu ng'awasaghule wahingwa we isi ino kuwa matajiri wa ukutoghola na kuhala undewa wawalongele katsoweng'a wala iwomnoghela? \v 6 Lekeni mwemwe mwowabetsa wahingwa. Apfi si iwanu wane mali bae iwombunzani mwemwe? Apfi si wawo bae iwowaghalani mwemwe mne libalatsa? \v 7 Apfi si wawo bae iwoliligha taghwa linoghile lye Imtwatsa, mwemwe yamli wanu wake? \p \v 8 Mtsotenda pfinoghile ka mwoghakinda Ghamalaghitso gha chindewa, ighali mne Ghamaandiko Mahenzeluka, “Mnoghele miyagho ka pfawinoghela ghumwenyegho.” \v 9 Lekeni ka mwowabaghula iwanu, mwotenda nzambi na mwohighighwa ne Ghamalaghitso kwaapfila mwemwe ng'amkindile bae Ghamalaghitso. \v 10 Kwaapfila imunu iyokinda Ghamalaghitso ghose na kuleka kukinda laghitso limwe, imunu ayo kana totso lya kuleka kughakinda Ghamalaghitso ghose. \v 11 Kwaapfila yuyula iyalongile, “Uleke utsinzi,” pfipfila kalonga, “Uleke kukoma.” Ka ng'utenda bae utsinzi lekeni kwokoma, ghweghwe ng'ukinda bae Ghamalaghitso ghose. \v 12 Mlonge na mtende ka iwanu wala iwatsohighighwa kwa Ghamalaghitso ghala ighotenda iwanu weyanzale. \v 13 Kwaapfila Imulungu ng'atsomwonela libatsi bae imunu wowose iyalihela libatsi. Lekeni libatsi lyohuma ukuhigha. \s Twolangusa tumtoghola Imulungu kwe ghamatendo ghetu \p \v 14 Wandughu tsangu, apfi pfinogha imunu kulonga komtoghola Yesu aku ghamatendo ghake ng'agholangusa apfo? Apfi ukutoghola ako kodahatse kumkombola? \v 15 Tulonge, kwomwona ndughu yako au dada yako kahela ghamaghwanda na kahela ichijo. \v 16 Naghwe kwomlongela, “Ughende tseghamba, ukwote ghumoto na ukaje wighute,” lekeni ng'umwing'ile bae ichijo au ghamaghwanda. Apfi chutendile chomwapfila choni? \v 17 Pfipfila ukutoghola kuliyeka, ka ng'akulangusa ghamatendo, akwo kufwa ghendo. \p \v 18 Lekeni imunu kodaha kulonga, “Imunu yumwe kotoghola, na imunu yungi kana ghamatendo!” Na nene nitsomwidika, “Unilanguse lelo ukutoghola kwako kulihela ghamatendo. Nani nitsokulangusa ukutoghola kwangu kune ghamatendo.” \v 19 Apfi kwotoghola ka hana Imulungu yumwe? Pfinogha! Na ipfinyamkela nawo pfipfila wotoghola pfipfo aku wodedema kwa kupfuka. \p \v 20 Kwambotsi! Apfi kwobama ulangusighwe ka ukutoghola kulihela ghamatendo kwahela isang'ano? \v 21 Pfii imbala wetu Abrahamu pfatendighwe kanogha hambele he Imulungu? Ambe kwa kubitila ghamatendo ghake, hamlapfile imwanaghe Isaka awe nambiko hanu ha kutambikila. \v 22 Mwakona! Ukutoghola kwake na ghamatendo ghake ghasang'ana hamwe. Ukutoghola kwake tsakutimila kubitila ghamatendo ghake. \v 23 Apfo Ghamaandiko Mahenzeluka ghatimila, aghala ighalongile, “Abrahamu tsakamtoghola Imulungu, na kwa ukutoghola kwake, Abrahamu koneka kanogha hambele he Imulungu.” Apfo Abrahamu kakemighwa sale we Imulungu. \v 24 Mwakona, imunu kakoneka kanogha hambele he Imulungu kwa ghamatendo ghake na si kwa ukutoghola kuliyeka bae. \p \v 25 Pfipfila, Rahabu ayula pinga chiweghe katendighwa kanogha hambele he Imulungu kwa ghamatendo ghake, hala hayawabokele wapelembi na kuwalapfa kunze kwa nzila ingi. \p \v 26 Ka apfila lukuli bila muhe lufa, pfipfo ukutoghola bila ghamatendo kufa. \c 3 \s Kululongotsa lulimi \p \v 1 Ndughu tsangu, mna mwemwe mleke kuwa na walangulitsi wengi, ka pfammanya twetwe walangulitsi tutsohighighwa ng'ani kubita iwanu wangi. \v 2 Twetwe twose tutotsagha. Ka imunu ng'ototsa bae mna ghayolonga, imunu ayo kakomala, kodaha kululongotsa lukuli lwake lwose. \v 3 Twetwe twakwoha imitsabi mne milomo ya falasi kuwatenda watuwinze, na twodaha kutsilongotsa ng'uli tsawo tsose kwokwose kwatubama. \v 4 Ebu uloleni mnumbwi, hata ka mkulu ng'ani na wosolighwa ne libeho likulu, wodaha kulongotsighwa ne mtela mdodo, nawo woghenda kwokwose mlongotsi kwoyobama ughende. \v 5 Pfipfo kwa lulimi, chilungo chidodo che lukuli, lekeni cheghodela pfinu pfikulu. \p Lola isesi ya ghumoto pfaidaha kutenda muhulo ghulakale. \v 6 Pfipfila lulimi lweghala ne ghumoto, lwakwima hanu ha chila chinu chihile mghati mwe pfilungo pfetu, lwoluteda lukuli lwose lufinale na lwolakatsa ughima wose, nalwo lwakwaka ghumoto ighubwinighwe jehanamu. \v 7 Iwapfilumbe wose, iwanyama we kumuhulo, iwapfideghe, iwanyama iwotambala ne iwasomba wodaha kufughighwa, na ma wafughighwa ne iwanu. \v 8 Lekeni lulimi, haduhu imunu iyadahile kulufugha. Lulimi lwiha na ng'aludaha kulongosighwa, lumema sumu iighala lifwa. \v 9 Kwa lulimi twomtunya Imtwatsa na Aba wetu, kwa lulimi lulo twowalighita iwanu iwalumbighwe kwa kwighala ne Imulungu. \v 10 Mlomo wuwula wotunya na wolighita iwanu. Ndughu tsangu agha ghaleke kulawila! \v 11 Apfi mbwibwi yodaha kulapfa ghamatsi ighanoghile na ghane munyu? \v 12 Ndughu tsangu, apfi mkuyu ghodaha kweleka ng'owo, au mkowo kweleka ng'uyu? Pfipfo mbwibwi ye ghamatsi ghe munyu ng'aidaha bae kulapfa ghamatsi ghanoghile. \s Ihekima kulawa kulanga \p \v 13 Yuhi mghati mwenu yane ihekima na tsimbutsi? Yalanguse ghamatendo ghake ighanoghile kwa kukala pfinoghile, ghamatendo ighotendighwa kwa uhole na ihekima. \v 14 Lekeni ka imimoyo yenu imema chepfu chine usungu, ukwinoghela wenyegho mliheka na ukwibaghula, mleke kwighoda kwa kulonga ughutsu na kuulema ukweli. \v 15 Ihekima ayo ng'ailawa bae kulanga, ila yolawa bahano muisi, si ya Ghumuhe we Imulungu bae, ila ya chisetani. \v 16 Kwaapfila chila hane chepfu na hane iwanu iwenoghela wenyegho waliheka, aho hana hengele na chila chinu chihile. \v 17 Ila ihekima iilawa kulanga tanu idegheta, yonoghela tindiwalo, ihola, yotegheletsa mbuli tse iwanu, imema libatsi na ina ghamatendo ghanoghile, yahela ubaghutsi wala ung'enye. \v 18 Ipfinu ipfimnoghelesa Imulungu pfolawa mne mbeghu itsihandighwa mne tindiwalo ne iwanu iwoghala tindiwalo. \c 4 \s Mwihulumse kwe Imulungu \p \v 1 Chihi ichiwatenda mwitowe na mwighobole mghati mwenu? Si tsitamaa tsenu tsihile bae itsitowagha mghati mwe ng'uli tsenu? \v 2 Mwobama pfinu lekeni ng'ampfipata bae. Mwokoma na kwona chepfu, lekeni ng'amdaha bae kupata pfambama. Apfo mwetowa ne kwighobola. Mwahela pfinu kwaapfila ng'amumlomba Imulungu bae. \v 3 Hamlomba, ng'ambokela bae, kwaapfila mwolomba kwa tamaa tsihile, mwolomba pfinu apfo mpfitumile kwa tamaa tsenu. \v 4 Mwemwe iwanu yang'amtogholighwa! Apfi ng'ammanya bae ka kuwa sale we iisi kumwihila Imulungu? Imunu wowose iyosaghula kuwa sale we pfinu pfe iisi, imunu ayo katsakuwa mwihile we Imulungu. \v 5 Apfi mwopfikitsa Ghamaandiko Mahenzeluka ghalonga hela haghalongile, “Muhe iyamwikile Imulungu mghati mwetu kana chepfu ng'ani?” \v 6 Lekeni Imulungu katutendela uluso mkulu ghendo. Ka Ghamaandiko Mahenzeluka pfagholonga, “Imulungu kowalema iwanu iweghoda, ila kowatendela uluso iwanu yang'aweghoda.” \p \v 7 Apfo mumtegheletse Imulungu. Mumpinge Yehile, naye katsotsuma kulawa kuna mwemwe. \v 8 Msegheleleni Imulungu naye katsowasoghelelani. Mwopfughe ghamoko ghenu mwemwe yamne nzambi, muideghetese imimoyo yenu, mwemwe yamkwalangula ipfinu pfibilii mmoyo! \v 9 Mlile, mwiyayane na kwona usungu. Chiseko chenu chiwe chililo, na ukudeng'elela kwenu kuwe usungu. \v 10 Mwihulumse hambele he Imtwatsa, naye katsowenulani. \s Ukuwahigha wayagho koghomighwa \p \v 11 Ndughu tsangu mleke kwilonga pfihile. Ka imunu komlonga pfihile ndughu yake na komuhigha, imunu ayo koghalonga pfihile ghamalaghitso ghe Imulungu na koghahigha. Hauhigha ghamalaghitso, ng'ughakinda bae ghamalaghitso, ila kwoghahigha. \v 12 Imulungu yaliyeka iyolapfa ghamalaghitso na kuhigha, yeye yaliheka iyodaha kukombola na kukoma. Lelo ghweghwe uli nani mbaka umuhighe miyagho? \s Mleke kwighoda \p \v 13 Lelo mtegheletse mwemwe yamlonga, “Leloli au ilupfi tutsoghenda mne ghumji ghumwe, tutsokala ghumwaka ghumwe aku twochuutsa pfinu na kupata sendi.” \v 14 Mwemwe ng'ammanyile bae ughima wenu ilupfi utsakuwatse! Mwemwe mweghala na kungughu ililawila kwa chipindi chidodo kuya lyakuka. \v 15 Ila mwobamighwa kulonga, “Imtwatsa ang'abama tutsokala waghima, kuya tutsotenda chinu chino au chinu chila.” \v 16 Lekeni sambi mwemwe mweghoda na ukwitunya, ukwighoda kwose ka kuno kwiha. \p \v 17 Apfo imunu iyomanya ghanoghile na ng'oghatenda bae, ayo kotenda nzambi. \c 5 \s Kuwakanya iwanu wane tsimali \p \v 1 Mwemwe yamne tsimali, lelo mnihulikitse! Mlile na kuyayana kwaapfila ghamaghayo ghenu ghowatsilani. \v 2 Tsimali tsenu tsola, na ghamaghwanda ghenu ghajighwa ne iwamswa. \v 3 Tsahabu na pfetsa tsenu tsina ng'angagha. Ng'angagha ino itsolapfa ukalangama kuna mwemwe na itsotsija ng'uli tsenu ka ghumoto. Mwemwe mwilundikila tsimali mna ghamatsuwa ghano gha ukutsigha! \v 4 Mlole! Ng'amuwalihe bae iwanu iwosang'ana mne imighunda yenu, nawo wosing'inika. Imtwatsa Yane ngupfu ng'ani kahulika chililo chawo. \v 5 Tsamkala muisi aku mwohondola, mwinoghetsa kwa pfinu pfinoghile. Mwitenda mnenehe kwa litsuwa lila lya ukuchinjighwa. \v 6 Mwemwe muwahigha na kuwakoma iwanu iwalihela totso yang'awomlemelani bae. \s Ukududumila ne ukwilaha \p \v 7 Ndughu tsangu mdudumile mbaka Imtwatsa yatse. Mloleni imunu iyolima pfobetetsa mghunda ghwake ghweleke ghamatsawo ghayoghabama sideke, na pfobetetsa imvula ya mwanduso mbaka ya kutsigha. \v 8 Pfipfila namwe mdudumile na mwime ghoya mna ukutoghola, kwaapfila Imtwatsa kahabehi kutsa. \p \v 9 Ndughu tsangu mleke kwinung'unikila, hela mtsohighighwa ne Imulungu. Yeye iyo mlamutsi iyali habehi kupfika! \v 10 Ndughu tsangu, muwakumbuke manabii we Imulungu iwalongile kwa uwetso we Imtwatsa. Mwighale nawo ka pfawadudumile mne maghayo. \v 11 Ka pfammanya, twowakema wabweda kwaapfila tsawadudumila. Muhulika Ayubu pfadudumile, mmwona Imtwatsa pfamtendele mbaka utsigho. Kwaapfila Imtwatsa kamema libatsi na uluso. \p \v 12 Kubita agho ghose, ndughu tsangu, mleke kwilaha kwa kulanga wala kwe isi, au kwa ichinu chochose. Hamlonga “Ona” iwe ona, na hamlonga “Bae,” iwe bae, ili mleke kuhighighwa. \s Ukulomba kwa ukutoghola \p \v 13 Pfii hana imunu iyoghaya mghati mwenu? Yamlombe Imulungu. Pfii hana munu iyodeng'elela? Na yembe wila wa kumtunya Imulungu. \v 14 Pfii hana imtamu mghati mwenu? Na yawakeme iwabala wa kanisa wamlombele na wambakatse ghamafuta kwa taghwa lye Imtwatsa. \v 15 Wang'alomba kwa ukutoghola mtamu katsohona, Imtwatsa katsomwinula. Ka katenda nzambi yoyose, Imulungu katsomleghusila nzambi ayo. \v 16 Apfo mwilongele nzambi tsenu mwemwe kwa mwemwe na mwilombele muhonetsighwe. Ukulomba kwa imunu iyomnoghelesa Imulungu kuna ngupfu ya kutenda mengi. \v 17 Eliya tsakakala imunu ka twetwe. Kalomba kwa ghumoyo ghose imvula ileke kutowa, na imvula ng'aitowile bae muisi kwa miyaka midatu na miyetsi sita. \v 18 Kuya kalomba keli, imvula itowa na isi yeleka ghamatsawo. \p \v 19 Ndughu tsangu, imunu yumwe kuna mwemwe ang'agha kulawa mne nzila ya ukweli, na imunu yungi ang'amuyitsa, \v 20 amanye pfino, imunu yamuyitsile imunu iyane nzambi kulawa mna nzila ihile, katsomkombola imunu ayo kulawa mne lifwa, na kutenda nzambi tsake nyingi tsileghusighwe ne Imulungu.