\id 2CO 2 Corinthians - Waima - Namsoo Kim - DEC 4, 2002 \h 2 Korinto \toc1 Paulo Ena Marere Ibaruana KORINTO Haukia Herekiai \toc2 2 Korinto \mt2 Paulo Ena Marere Ibaruana \mt1 KORINTO \mt2 Haukia Herekiai \is1 Puka Aona Irerena 'Abina \ip Korinto aiaranai ba'iobi haukia bai'oikia ekia 'abi ki'a obokia Paulo herenai tehina hanona a'ikakauma haukia ekia a'ikakauma tea'i ki'ana. Hoahoa neianai hanona Paulo ena raona raona ia ahakiai hanona eapa'ua ki'a baha. Ena nuatae hanona 'abi 'ao ba'iobi bai'oina neiana Korinto haukia herekiai kebaberona, weiana paunai marere neiana ererena, ia kipokia kateaonamo haeamo mue. \ip Puka neiana paipana kori'uaina aonai Paulo ehore 'abi pahihikia tohakia baika ehina pounakia 'abi weiakia Korinto maearimakia ebeni 'uainakia haukia. Paulo enuatae ia hanona ua a'i ke'abi aiho, iamo ekia apa, baro'e ai mai ia teiha 'ama'amana paunai 'abi pahihikia tohakiai ehina benakia. Korinto haukia 'abi neiakia aiana kateo'o ba katebatohanakia mai ekia hoahoai kateraona kabe hanona aonamo kerama. \ip Rani weianai abomo a'ikakauma haukia Iudeai hanona ekia mauri teki'a. Ua buonai Paulo baraibarai monikia baika ebararonakia, keaoainakia kebenakia. Weiana buonai Korinto haukia aokia niba taburanakia, aka neiana paunai moni baika katebaibeni (8—9). \ip Puka orenai hanona Paulo e'abi, ba'iobi haukia bai'oikia baika teao tibaki'ana. Ena nuatae apa'uana hanona Korinto haukia ba'iobi bai'oikia weiakia aiakia a'i kateo'o. \is1 Puka Paipana Apa'uakia \io1 a. Roba iahu. (1.1-11) \io1 b. Paulo mai Tirama ena marea haukia Korintoai. (1.12—7.16) \io1 c. Beruberu tabakia a'ikakauma haukia Iudeai 'eukia. (8.1—9.15) \io1 d. Paulo iuhubeau hauna ena hiabu. (10.1—13.10) \io1 e. 'Abi orekia. (13.11-14) \c 1 \s1 Banamo 'Abina. \p \v 1 Au Paulo Keriso Iesu ena iuhubeau hau'u Tirama ena nuatae paunai, mai a'ikakaumai uaho'abaka Timoteo ohi marere neiana ṯarerena niwahi Tirama ena marea haumi Korinto aiaranai ṯomiaho abomo Tirama ena maearima ikoimiai Akaia hanona maikoina aonai ṯomiaho haumi heremiai. \v 2 Ṯabahuba'ari Tirama aika Hamaka mai Obiapaka Iesu Keriso ekia aoko'o hoana mai baibua hanona ahamiai kemiaho. \s1 Tirama Hanona Ao Bakiro Ikoinai Pokina. \p \v 3 Tirama kahabanamona aika eka Obiapaka Iesu Keriso hamana. Ia hanona aoko'o mai ao bakiro ikoinai pokina Tiramana. \v 4 Emai aro'ari ikoikiai ia ehore aomai ebakironakia, weiana buonai Tirama aomai ebakironakia ihobonai bariu tiaro'ari haukia aokia katabakirona abomo ketaina. \v 5 Pokina Keriso ehau haiara ihobonai ai abomo rani bo'ona ṯahau haiara, ba rani bo'ona ao bakiro 'eumaiai niapa'ua Keriso paunai. \v 6 Ai katahau haiara hanona wai aomi ibakirona mai ibamaurimi paunai, ai aomai kebakirona wai aomi abomo kebakirona, pokina ao bakiro weianai tabura katoa'ina haiara weiakia herekiai katokori 'ini ai hau haiara aokiai ṯakori 'ini 'abana. \v 7 Emai buabeni heremiai hauna ekori 'ini, pokina ai ṯa'iobina kipokia nahahau haiara ihobonai ai mai wai kipokia aoka kebakironakia. \p \v 8 Uaho'abamai e, ai tanuatae Asia hanonai taro'ari haukia kato 'iobinakia. Ai hau haiara tahoainakia hanona teapa'ua ki'a baha abomo tepuma ki'a baha, ai katamauri hauna a'i tabuabeni 'apuana. \v 9 Ai kipomai aomaiai taonobaina hanona aba kata'ari. Ia neiana erama hanona ai kipomai haumaiai a'i kata'ikakauma paunai, 'a 'ariai nibamikiri muenakia Tiramana ikupaianamo kata a'ikakaumana paunai. \v 10 Ia ehore 'ari ki'a obona herenai ebamaurinamai abomo kebamaurinamai. Haeamona ia ṯabuabena kebamauri muenamai. \v 11 Wai abomo katobarainamai emi bahuba'ari ai. Ba bahuba'ari bo'okia weiakia paukiai Tirama keba namonamai, weiana maearima bo'okia katehore namo 'abikia Tirama katebena ai paumaiai. \s1 Paulo Ena Raona Eba'oruna Hauna Ebahaeaina. \p \v 12 Emai apa hanona neiana aomai tohanai ṯabatohana, emai mauri hanopakai abomo emai baihatia'a wai kipokia hanona mai robena mai berona Tirama 'eunai. Ai neiana tababaina hanona hanopaka ena aobero ai aha'i, ia Tirama ena aoko'o hoana hiabunai. \v 13 Ai wai katotuabina mai obona katobo hauna mo ṯarere benimi, nanuatae maikoina kato'iobi haraina. \v 14 Wai bariu obomai a'i tuobo harai re'a au nanuatae wai ai kato'iobi harainamai, weiana eka Obiapaka Iesu Keriso ena mai raninai ai wai ṯapainimi ihobonai wai ai katoapainamai. \p \v 15 Au neiana a'iobi haraina paunai, weiana e'u raona abakorina kawahi 'uai heremi banamo ibaruana katoa'ina. \v 16 E'u raona aba'oruna hanona kawahi heremi ba kaeao Makedonia, haeamona Makedoniai kamue hanona kamai heremi, ba wai katohore katobaraina'u kaeao Iudea. \v 17 Wai turaonana e'u raona weiana aba'oruna raninai 'ama'amanai abakorina, u? 'Ao hanopaka raonaraonanai ababaina ba rani hamonai 'e mai aha'i ahinana, u? Aha'i 'akina. \v 18 Tirama hanona aia ibabua 'auna hauna, ihobonai emai 'abi ewahi heremi hauna hanona rani hamonai ‘'e’ mai ‘aha'i’ a'i tahinana. \v 19 Sila,\f + \fr 1:19 \ft (19) 'ao \+it Siluano\+it*\f* Timoteo mai au wai baiatamiai tairoro aina hauna Tirama Nahuna Iesu Keriso hanona rani hamonai ‘'e’ mai ‘aha'i’ a'i ehinana, ia aonai hanona rani ikoinai 'abi tohana ‘'e’ mo nemiaho. \v 20 Pokina Keriso hanona Tirama ena 'abi'uai ikoikiai eba tohanakia. Weiana buonai Iesu Keriso paunai ‘Amen’ nahahinana Tirama atana kahabanamona. \v 21 Wai mai ai kipokia Keriso aonai ebakori 'ininaka hauna hanona Tirama. Ia ehore ebahiabunaka. \v 22 Ia ena hoa haukai ehore 'auna aika hanona ia 'euna abomo ena Auba Robe aokai ehorotina weiana hanona keba maurinaka hoana. \p \v 23 Au Tirama atanai na'abi abomo ia ao'u e'iobina, a'i marobenimi aomi a'i mabahaiarana buonai a'i awahi Korinto. \v 24 Ai wai emi a'ikakauma a'i katapoki aina pokina emi a'ikakauma etabura, ia ai hanona wai kipokia ṉahaka haeamo aomi ibanamona paunai. \c 2 \p \v 1 E'u raona abakorina hanona a'i kawahi heremi aomi a'i mehaiara taearanai. \v 2 Pokina au wai aomi kabahaiarana hanona tai kehore au kebaonamona'u? Ia wai mo naiami aomi aba abahaiarana haumi. \v 3 Weiana paunai marere naiana arerena, au kawahi raninai wai au katobaonamona'u haumi aomi a'i mabahaiarana marikina. Pokina au a'iobi haraina au kaonamo hanona wai ikoimiai abomo katoaonamo. \v 4 Arere benimi raninai ao'u ehaiara abomo epuma maha'u mai beina, weiana hanona aomi kabahaiarana paunai aha'i ia kaba'iobinimi au wai naraona'au ainimi. \s1 Heremiai Beho Tebabai Haukia Ekia Beho Katohina Hao. \p \v 5 Hau ha ehore 'abana aona ebahaiarana hanona au ao'u mo a'i ebahaiarana ia wai ikoimiai aomi ebahaiara 'apuana. Au a'i ka'abi pahihi ki'a baha ia herenai. \v 6 Hau weiana ena ki'a 'arana wai bo'omi tohore puma tobena hanona aba etaina. \v 7 Bariu hanona ena ki'a katohina hao abomo aona katobataburana, aona a'i mebahaiara ki'a bahana ta'una. \v 8 Ua buonai au wai nanoinimi, wai ia turaona'auai tohana hoana katobaihana. \v 9 Marere weiana arere benimi ena poki tohana hanona au ka'iobina aia'u tuka'ai tohana rani ikoinai, 'ao aha'i. \v 10 Wai hau ha ena ki'a katohina hao hanona au abomo ena ki'a kahina hao. Au—ia kahina hao paunai—ena ki'a ahina hao weiana hanona Keriso wairanai ababaina wai paumiai. \v 11 Weiana hanona Satani kehore a'i me'oinaka marikina, pokina aika hanona ena baihobo akakia aba ha'iobinakia. \s1 Paulo Ena Nuatae Tito Keihana. \p \v 12 Au aeao Toroa aiarana Keriso ena pou namona kairoro aina aonai taeara ikaikau au weia Obiapaka ena aka kababaina. \v 13 Ia ao'u hanona a'i enamo pokina uaho'abaka Tito weia a'i atabu ahina, haparua ahinana maearima weia haukia herekiai ba aeao Makedonia. \s1 Aika Hanona Timi Namona Keriso Herenai Nimai. \p \v 14 Iamo Tirama namo 'abina nabena pokina Keriso nihore rani ikoinai ne'uai ainamai ena mauri taburana aonai katamiaho, ai Keriso pouna namona katairoro aina kate'iobina 'eka maikoinai matoha timi namona nirama otaraina 'abana. \v 15 Ai hanona timi ha 'abana Tirama wairanai Keriso herenai nimai weiakia timauri mai ti'akauma haukia baiatakiai. \v 16 Weiakia ti'akauma haukia herekiai ai hanona timi ki'a obona 'ari kemaiaina, weiakia timauri haukia herekiai ai hanona timi namona mauri kemaiaina. Tai etaina aka neiana kebabaina? \v 17 Ai hanona bo'okia 'abakia aha'i, ia hanona Tirama ena 'abi kawakawa tabanai tibaona, 'a ai hanona 'abi tohana ṯairoro aina mai aomai tohanai Tirama wairanai mai Keriso aonai ihobona Tirama euhunakia haukia 'abana. \c 3 \s1 'Abi'uai Mahamahana Ena Aka Haukia. \p \v 1 Turaonana ai kipomai ṯapai muenamai, u? 'Ao baika tibabaina 'abana, baika herekiai ai ibanamomai marerekia katanuatae ainakia kata'i katawahi heremi, 'ao wai heremiai ibanamomai marerekia kata'i kataeao baika herekia? Aha'i 'akina. \v 2 Wai hanona ai emai marere, aomaiai tererena maearima ikoikiai ṯe'iobina abomo ṯetuabina. \v 3 Ewaira tina harai wai hanona Keriso ena marere, ai tamaiaina, umu ai a'i ererena ia mauri Tiramana ena Auba Robeai ererena, pihara ahanai a'i ererena ia maearima aonai ererena. \p \v 4 Ai ṉa ṯapa aiho pokina Tirama wairanai weiana ṯabatohana Keriso paunai. \v 5 Ai hanona a'i ṯa'abi kipomai emai taburai aka neiana ṯababaina, 'a tabura weiana hanona Tirama herenai nimai. \v 6 Tirama ehore 'abi'uai apa'uana mahamahana akana katababaina haukiai ebaonamai, 'abi'uai mahamahana neiana hanona rauhubu pukanai tererena hauna aha'i ia Auba Robe 'euna. Rauhubu irere hauna hanona 'ari kemaiaina ia Auba Robe hanona mauri kebenaka. \p \v 7 Rauhubu pihara ahanai ererenakia ba Mose ebena raninai Tirama ena nuabi ewaira tina Mose wairanai ea, ea ki'a baha buonai Isaraela haukia a'i teiha 'ariai 'ariaina, ba rani a'i ehoma'a ea weiana mahari mahari e'akauma. Rauhubu weiana 'ari nimaiaina hauna nuabi uahomana aonai emai raninai, \v 8 Auba Robe ena aka weiana mauri nimaiaina hauna nuabina hanona aea keapa'ua aiho! \v 9 Maearima beho 'ekakiai kehorotina akana enuabi raninai maearima bero kebenakia akana nuabina hanona aea keapa'ua aiho! \v 10 Nuabi 'uaina hauna enuabi, iamo nuabi apa'uana mahamahana emai hauna paunai nuabi weiana hanona matoha a'i enuabi. \v 11 Taba emiaho 'apua hauna mai nuabina raninai, kemiaho banaibanai tabana nuabina hanona aea keapa'ua aiho! \p \v 12 Emai buabeni neiana paunai ṯa'abi tabura. \v 13 Mose hanona mukoai wairana e'aeana pokina Isaraela haukia ea weiana ni'akauma hauna a'i temeihana paunai. Ai hanona aka uahomana a'i ṯababaina. \v 14 Aokia hanona tekaiabu toha abomo bariu rani neianai rauhubu 'ai'aina pukana tetuabina aonai ia aokia hanona muko hamona weianai tekaiabunakia. Hau ha Keriso ena mauri aonai ketoto hanona muko weiana kekapare. \v 15 Bariu rani neianai abomo Mose ena rauhubu katetuabina raninai, muko hanona aokia nikaiabu ohona mo. \v 16 Ia hau ha keao Obiapaka herena raninai, muko ia herenai hauna aba ia'i obo. \v 17 Obiapaka hanona Auba, ba Obiapaka Aubana ae'eai hanona aika rauhubu herenai ha'abaea. \v 18 Aika ikoikai wairakai muko keirubu Obiapaka ena nuabi kahabawaira tinana matoha oreore 'abana, ba aokai Obiapaka Aubana niaka hanona aika ia ihobo ihobonai nahaeao nuabi niapa'ua hao apa'ua hao hauna aonai. Obiapaka hanona Auba, ia nihore aka neiana nibabaina. \c 4 \s1 Kepu Namona Puou Aonai 'Abana. \p \v 1 Tirama ena aoko'o ai aka neiana ebenamai ṯababaina, ua buonai ai aomai a'i ni'abe'abe. \v 2 Ai bunianai haumaea akakia tababai haukia aba tane'e, ai bai'oi akakia a'i ṯababai abomo Tirama ena 'abi a'i ṯahina haeaina. Ia 'abi tohana ṯahina karahi haraina, weianai maearima aokia tohanai kate'iobina ai maearima aea homamai Tirama wairanai. \v 3 Ia pou namona ṯairoro aina hauna maearima herekiai ebuni raninai, pa'e weiakia mo kate'ari haukia herekiai ebuni. \v 4 Satani hanopaka neiana tiramana nihore a'i tia'ikakauma haukia aokia nikaiabunakia paunai, pou namona eana weiana Keriso ena nuabiai nibawaira tinana hauna a'i ṯeiha tinana. Keriso hanona Tirama ihobo ihobona hauna. \p \v 5 Ai kipomai poumai a'i ṯairoro aina, ia ai ṯairoro ṯa'abi Iesu Keriso hanona Obiapaka, abomo ai hanona emi ta'ara'i haumai Iesu paunai. \v 6 Tirama e'abi etibaha, “Wapura aonai ea merama.” Ba Tirama weiana ehore ena eai ai aomai ebaeana, Tirama ena nuabi Keriso wairanai ewaira tina hauna obona ṯaobo mai taihana. \p \v 7 Ai hanona puou 'abana, aomai kepu namona neiana nemiaho, weiana nihore nibaihanakia hiabu apa'uana hanona Tirama herenai nimai, ia ai heremai ai a'i nimai. \v 8 Taeara bo'okia haeai haeai ai tibatetuanamai iamo a'i ṯa'eho, taba bo'okia aomai tibaro'arinakia iamo aomai a'i ni'abe'abe. \v 9 Bo'okia ti'oatanamai iamo Tirama ai a'i ehabonamai, rani bo'okia tiahunamai tiba'ehonamai iamo a'i ṯaki'a. \v 10 Nahomanai rani ikoinai hauanimaiai Iesu ena 'ari ṯabuana, weiana hanona Iesu ena mauri ai hauanimaiai nemiaho hauna kewaira tina paunai. \v 11 Ai ṯamiaho emai mauri aonai rani ikoinai Iesu paunai 'ari ṯawairana, weiana hanona ai hauanimai neiana ke'ari hauna aonai Iesu ena mauri kewaira tina. \v 12 Weiana paunai 'ari hanona ai aomaiai niaka, ia mauri hanona wai aomiai niaka. \p \v 13 Puka robenai ṉa erere aihona, “Au a'ikakauma paunai, a'abi.” A'ikakauma hoana hamona weianai, ai abomo ṯa'ikakauma paunai, ṯa'abi. \v 14 Ai ṯa'iobina Tirama, eka Obiapaka Iesu 'ari ai ebamikirina hauna, kehore ai abomo Iesu kipokia kebamikiri haeamonamai, ba wai mai ai kipokia keaoainaka ia herenai kahakoroti. \v 15 Taba neiakia ikoikiai hanona wai emi namo paunai ṯababainakia, weiana Tirama ena aoko'o hoana maearima bo'ona bo'ona ketabu ahinakia, ba namo 'abikia bo'ona Tirama katebena, atana katea'i taeana. \s1 A'ikakauma Taearanai Nahamauri. \p \v 16 Ua buonai aomai a'i nira'ora'o. Hauanimai hanona ni'abe'abe, iamo aomai hanona rani ha ha nimaha maha. \v 17 Hau haiara papana neiana bariu rani papana ṯahoaina hauna kehore nuabi rarina 'akina mai banaibanaina hauna kemaiaina, nuabi weiana hanona eapa'ua ki'a baha ba hau haiara neiana. \v 18 Ua buonai mahaka hanona taba nahaihanakia haukia herekiai a'i kemiaho ia a'i naha ihanakia tabakia haukia kahaiha, pokina nahaihanakia tabakia hanona a'i katemiaho homa'a ia a'i nahaihanakia tabakia hanona katemiaho banaibanai. \c 5 \p \v 1 Hauanika hanona itu 'abana, aika ha'iobina eka itu neia hanopakai nahamiaho aina hauna katekakina kupa ai itu ha Tirama kehore kebenaka, weiana hanona maearima imakiai a'i tebabaina ia Tirama kipona ebabaina ituna kemiaho banaibanai. \v 2 Aika bariu hauanika ituna neianai nahamiaho aina naha'arara 'arara, eka nuatae apa'uana hanona eka itu kupai hauna weiana mauri hauanina pahabatotona habuni 'abana. \v 3 Aika habuni weiakia kahaba totonakia raninai, mai hauka a'i katetabu ahinaka. \v 4 Hanopaka ituna hauanika neianai nahamiaho oho aonai nahapuma hoai naha'arara 'arara hanona hanopakai hauanika habunina pahabakuri ahina paunai aha'i, ia mauri hauanina habunina kupai hauna pahabatotona paunai, weiana mauri hauanina kehore 'ari hauanina 'ekana kea'ina mauri banaibanai hauaninai keao. \v 5 Tirama hanona aka neiana aika 'eukai eba'oruna, ia ehore Auba Robe ebenaka aka neiana wairai kerama hauna ibatohana. \p \v 6 Ua buonai aika rani ikoinai aoka nitabura. Aika ha'iobina hauanika neianai nahamiaho aonai Obiapaka nemiaho 'ekana herekai hanona atau'ai. \v 7 Aika hanona a'ikakauma taearanai nahamauri, ia taba nahaiha paukiai aha'i. \v 8 Aika aoka nitabura abomo eka nuatae tohana hauanika ituna neiana kahahabona kahaeao Obiapaka kipokia kahamiaho. \v 9 Hauanika ituna neianai kahamiaho 'ao kahahabona, 'abi ṉa aha'i, eka nuatae apa'uana tohana hanona Obiapaka aona kahabaonamona. \v 10 Pokina aika ikoikai Keriso ena bakai apa'uana wairanai kahakoroti kebabakainaka, ha ha namo 'ao ki'a hauani maurinai hababai ihobonai 'arana kaha'ina. \s1 Baibua Akana Kahababaina. \p \v 11 Ai ṯa'iobina Obiapaka aea kahata'uai aihona paunai maearima ṯabahi ahinakia. Tirama e'iobi harainamai, ba au nabuabenimi wai abomo aomi tohanai ua pato'iobi aihonamai. \v 12 Ai hanona heremiai kipomai ibanamomai a'i ṯahina muena, ia ai hanona wai bero namona ṯabenimi katoapainamai, ba weiakia maearima ihaihana mo tiapaina ia aokia a'i tiraona harai haukia ekia 'abi katobamuena. \v 13 Emai babai mai emai 'abi'abi matoha po'o haukia 'abana raninai weiana hanona Tirama atana paunai, ia ai ṯaotipa raninai weiana hanona wai paumiai. \v 14 Weiana hanona Keriso ena raona'au ehore ai ebahi ahinamai. Ai ṯa'iobi haraina hau hamona aika ikoikai paukai e'ari, weiana anina aika ikoikai ia kipokia ha'ari. \v 15 Keriso maearima ikoikiai paukiai e'ari weiana hanona bariu ṯemiaho haukia ia kipokia ekia miahoai a'i katemauri, 'a Keriso ia paukiai e'ari haeamona emikiri hauna paunai katemauri. \p \v 16 Ua buonai bariu rani neianai niaoaina ai hau ha hanopaka ena raonaraona taearanai a'i kata'uahina, 'uainai Keriso hanona ua ta'uahi aihona ia bariu hanona ua homana a'i ṯaraonana. \v 17 Hau ha Keriso aonai nemiaho raninai, ia hanona aba maearima mahamahana, mauri 'ai'aina aba ekapare ia aba maearima mahamahanai eao. \v 18 Taba neiakia ikoinai hanona Tirama ebabainakia. Tirama ehore ia mai aika baiataka ebabaibuana Keriso paunai, ba baibua akana ebenaka maearima kahamai ainakia ia ena hauai kateao. \v 19 Tirama ehore Keriso aonai ia mai hanopaka maearimakia baiatakia ebabaibuana, maearima ekia ki'a a'i etuabinakia. Ba baibua 'abina neiana ebenamai katahinana. \v 20 Ua buonai ai hanona Keriso pinanai ṯaeao, Tirama hanona ai pinamaiai nehina benimi. Ai Keriso atanai wai ṯahina benimi. Wai Tirama kipokia katobaibua. \v 21 Keriso hanona ki'a hauna aha'i, 'a aika paukai Tirama ehore ki'a haunai\f + \fr 5:21 \ft (21) 'ao \+it ki'a ia'i obo tabanai\+it*\f* ebaona, weiana aika hanona Keriso aonai bero haukai kahaeao Tirama wairanai. \c 6 \s1 Tirama Ena Aka Haukia Hanona Atetua Aokiai Katebapahihi. \p \v 1 Ai Tirama kipokia ṯaka haeamo haumai ṯabahi ahinimi, Tirama ena aoko'o hoana toa'ina hauna a'i katobaki'ana. \v 2 Pokina Tirama e'abi etibaha, \q1 “E'u nuatae ranina tohanai \q1 aiami aona, \q1 abomo bamauri beraurana tohanai \q1 abarainimi.” \qr Isa 49.8 \m Au wai nahina benimi Tirama ena nuatae ranina weiana hanona bariu, bamauri beraurana weiana abomo bariu. \p \v 3 Hau ha aona a'i tamabakai'au kai'auna, weiana maearima emai aka beho a'i katetabu ahina paunai. \v 4 Ia wairakiai ai kipomai tabatohanamai ai Tirama ena aka haumai taeara haeai haeai ikoikiai aokiai, weiakia ao aro'ari, hau haiara, mai atetua aokiai tabapahihi, \v 5 te'atinamai, teba wapuranamai abomo to'ukiai tehari abunamai, taka 'ari, a'i taparua harai abomo mare'a ta'ari, \v 6 emai robeai, aotipai, bapahihiai abomo hoahoa namokiai, Auba Robe taburanai mai maearima iraona'auaikiai maearima tabaihanakia ai Tirama ena ta'ara'i haumai. \v 7 'Abi tohana tahina karahina, mai Tirama ena hiabuai taka. Bero akakia hanona emai huari tabakia imamai abira abirai ta'inakia. \p \v 8 Baika atamai tea'i taeana baika atamai tea'i ki'ana, tebapo'onamai abomo temariki ainamai, iamo ai Tirama ena aka haumaiai taeao. Maearima bai'oi haumaiai tibaonamai, iamo ai hanona 'abi tohana ṯahinana. \v 9 Maearima a'i ṯe'iobinamai, ia Tirama ne'iobinamai. Maearima tiraonana aba ṯa'ari, ia maurimaiai ṯamiaho. Puma rarina tibahoainamai, ia a'i ta'ari baihana. \v 10 Aomai tibahaihaina ia rani ikoinai ṯaonamo. Uraru haumai 'abana ia maearima bo'okia ṯabaobianakia. Heremai taba aha'i moioina, 'a taba ikoikiai hanona ai 'eumaiai ṯemiaho. \p \v 11 Emai hau Korinto ai haumi e, taba ikoikiai wairamiai tahina pounakia, aomai ikoinai heremiai tabawaira tinana. \v 12 Ai hanona wai ṯaoko'o ainimi ia wai hanona ai a'i tuaoko'o ainamai. \v 13 Au wai nahina benimi matoha naha'u 'abana, ai ṯababai heremiai ihobona pato babaina heremaiai, aomi ikoinai heremaiai katobawaira tinana. \s1 Aika Hanona Mauri Tiramana Ena Marea Robena. \p \v 14 A'i tia'ikakauma haukia kipokia a'i katobahaeamo. Bero mai ki'a aea katebahamomo aiho? Ea mai wapura hanona a'i katemiaho hamomo. \v 15 Keriso mai Tiaporo aokia aea katebahamomo aiho? A'ikakauma hauna mai a'i nia'ikakauma hauna ohi ekia raona hanona hamonai a'i kemiaho. \v 16 Tirama ena marea robe mai kaiba'uku terarua hanona aea katebahamomo aiho? Aika hanona mauri Tiramana ena marea robena. Tirama kipona ṉa e'abi aiho, \q1 “Au hanona ia kipokia katamiaho \q1 oioi, abomo a'i kahabonakia. \q1 Au hanona ia ekia Tiramai kaeao, \q1 ia hanona au e'u maearimai kateao.” \qr Lev 26.12 \m \v 17 Ua buonai Tirama e'abi etibaha, \q1 “Wai hanona ia tomohabonakia \q1 herekiai tomokapare. \q1 Opu akakia a'i katobabai. \q1 Ba au wai ka'i taeanimi. \qr Isa 52.11; Esk 20.34, 41 \q1 \v 18 Au hanona wai Hamamiai kaeao, \q1 wai hanona au naha'u haukia \q1 mai babi'ekia ai katoao. \q1 Tabura ikoinai Obiapakana, \q1 e'u 'abi neiana.” \qr 2Sam 7.14 \c 7 \p \v 1 Ua buonai, e'u raona'au haumi ikoimiai e, 'abi'uai neiana herekai ebabaina paunai, hauanika mai aubaka tibaopunakia tabakia ikoikiai herekiai kahakapare eka mauri kahabamaha mahanakia, 'a Tirama kahamariki aina eka mauri maikoina ia kahabena kaharobe. \s1 Paulo Ena Aonamo Korinto A'ikakauma Haukia Paukiai. \p \v 2 'Ekamai katohorena aomiai. Ai hau ha herenai beho a'i tababaina, hau ha ena a'ikakauma a'i ta'i ki'ana, abomo hau ha a'i ta'oina ena taba a'i ta'i. \v 3 'Abi neiana nahinana hanona puma kabenimi paunai aha'i. Ia 'uainai ahina benimi 'abana, ai katamauri 'ao kata'ari re'a wai hanona rani ikoinai aomaiai katomiaho. \v 4 Au hanona wai ṉa'i taeanimi mai napai ki'a bahanimi, ua buonai emai hauhaiara aokiai ao'u nitabura abomo naonamo ki'a baha. \p \v 5 Ai Makedonia ai takara'au raninai abomo a'i tarai 'apua, atetua haeai haeai aokiai tamiaho, baika kipokia tabaiara, aomai mai ta'umai tamiaho. \v 6 'A ao 'abe'abe haukia aokia niba taburanakia Tiramana ehore Tito euhuna heremaiai ba aomai eba taburanakia. \v 7 Weiana ena mai mo aha'i, ia wai aona aea tobatabura aihona pouna taona hanona aomai etabura, abomo ṯonuatae katoihana'u, here'uai tobabai ki'a haunai turaona kabe mai emi aka tabura au pau'uai hauna pouna ehina benamai hanona e'u aonamo eapa'ua ki'a baha. \p \v 8 E'u marere weiana atiu ahina heremiai hauna aomi ebaro'arina re'a, bariu au weiana a'i na'arara aina. 'Uainai, rani papana a'arara aina pokina araonana marere weiana aomi ebaro'arina. \v 9 Ia bariu hanona ao'u ninamo. Weiana aomi tearo'ari paunai aha'i, ia emi ao aro'ari ehore ebaraona kabenimi paunai naonamo. Wai aomi tearo'ari hanona Tirama ena nuataeai erama, ua buonai ai paumaiai ki'a ha a'i totabu ahina. \v 10 Ao aro'ari weiana Tirama ena nuataeai nirama hauna hanona maearima aona nibahaeaina nibaraona kabena bamauri ketabu ahina, weiana hauna a'i kaha'arara aina. Ia ao aro'ari hanopaka ena nuatae paunai nirama hauna hanona 'ari kebaramana. \v 11 Ao aro'ari neiana Tirama ena nuataeai erama hauna paunai heremiai ebaramanakia tabakia katoraona harainakia. Toaka harai, emi beho aha'i hauna tobatoha haraina, beho topuere aina, Tirama tota'u aina, raona'au nuataenai toaka, beho tobaberonakia. Wai 'eka ikoikiai emi beho aha'i hauna tobawaira tinana. \p \v 12 Au arere benimi hanona beho ebabaina hauna 'ao herenai beho erama hauna paunai aha'i, 'a Tirama wairanai wai aea turaona'auai ki'a bahanamai hauna kewaira tina paunai arere benimi. \v 13 Weiana ehore aomai ebatabura haraina. \p Weiana mo aha'i, Tito ena aonamo paunai aomai abomo enamo ki'a baha pokina wai tobaraina aona toba namona paunai. \v 14 'Uainai au Tito wairanai apainimi, ba wai au a'i tobahaumaeana'u. Tahina benimi tabakia ikoikiai hanona 'abi tohakia, ihobonai mo tobatohana ai Tito wairanai tapainimi hauna hanona 'abi tohana. \v 15 Tito ena raona'au heremiai hauna niapa'ua ki'a baha, pokina ia niraona 'inina wai ikoimiai aiana toka'aina abomo toa'i taeana mai ta'umi mai marikimi. \v 16 E'u aonamo eapa'ua pokina a'iobi harai ki'a bahanimi wai emi hoahoa tenamo. \c 8 \s1 Makedonia A'ikakauma Haukia Mai Aonamokia Beruberu Tebaibeni. \p \v 1 Uaho'abamai e, ai ṯaba'iobinimi Tirama hanona ena aoko'o hoana ia ena marea maearimakia Makedoniai haukia ebenakia. \v 2 Ia hau haiara rarina aonai ṯemiaho abomo ṯeuraru ki'a baha, iamo mai aonamokia beruberu bo'ona tebaibeni. \v 3 Au wai heremiai ia nabatohanakia, taba herekiai hauna bo'ona tebaibeniaina, abomo kipokia ekia nuataeai tebaibeni banaina. \v 4 Ia rani bo'ona tenoinamai, ia abokiamo Tirama ena maearima Ierusalemai haukia ibaraikia akana katebabaina. \v 5 Ekia baibeni weiana hanona eapa'ua ki'a baha ba ai taraonana hauna. Kori'uaina hanona kipokia tebaibeni ainakia Obiapaka 'eunai kateao, haeamona Tirama ena nuataeai kipokia tebaibeni ainakia ai 'eumaiai kateao. \p \v 6 Weiana buonai Tito tanoina, ia aba beruberu akana neiana baiatamiai ea'i ramana paunai, kebarainimi keaomo aka neiana katobaorena. \v 7 Taba ikoikiai hana tubabai harainakia, emi a'ikakaumai, emi 'abiai, emi 'iobiai, emi nuataeai, abomo emi raona'au heremaiai haunai. Ua buonai ai ṯanuatae beruberu akana neiana abomo katobabai haraina. \p \v 8 Au rauhubu ha'i nahorotina. Ia e'u nuatae hanona baika ekia baraibarai aea homana hauna kabawaira tinana heremiai ba ka'iobina wai emi raona'au hanona tohana. \v 9 Wai aba to'iobina eka Obiapaka Iesu Keriso ena aoko'o hoana aea eapa'ua aiho. Ia hanona obia hauna, ia wai paumiai uraru haunai eao, pokina ena uraruai wai kebaobianimi. \p \v 10 Au e'u raona baraibarai akana neiana herenai hana ṉahomana, wai taba ihau murikai toa'i ramana hauna patobaorena hana mai emi namo. Aka neiana hanona wai toa'i rama 'uaina abomo tobabaina mai aomi ikoinai. \v 11 Ua buonai bariu aka neiana katobabaina keaomo katobaorena. Ia'iramana tonuatae aina paunai heremiai ṯemiaho tabakia katoba orena. \v 12 Wai katobaibeni mai nuataemi raninai, Tirama kehore wai heremiai ṯemiaho tabakia katobena haukia kea'i taeanakia, 'a taba heremiai aha'i hauna robana a'i keahuna. \p \v 13 Wai heremiai kepuma ba baika herekiai ke'ama'ama, weiana hanona e'u nuatae aha'i. Ia nanuatae ha ha ikoikai kahaihobo. \v 14 Bariu rani neianai heremi taba tebo'o haumi tekapu haukia katobarainakia, ba wai emi kapu raninai ia ekia taba katebo'o aonai wai katebarainimi. Weiana ikoikiai baraibarai ihobona kaha'ina. \v 15 Puka robenai aba ererena 'abana, “Bo'ona ebararo hauna 'euna a'i ebo'o ki'a baha, bita mo ebararo hauna 'euna a'i ebita 'aki.” \s1 Paulo Aka Haukia Tito Mai 'Abana Ohi Euhunakia Teao Korinto. \p \v 16 Tirama namo 'abina nabena, pokina emai nuatae katabarainimi hauna ihobonai Tito abomo nenuatae. \v 17 Emai noi ia kewahi heremiai hauna ea'i taeana. Weiana emai noi paunai mo aha'i, ia kipona enuatae ki'a baha kewahi heremi. \v 18 Uaho'abaka ha ṯauhuna Tito ohi tiwahi, ia hanona pou namona neiroro aina paunai Tirama ena marea maearima ikoikiai tibanamona hauna. \v 19 Weiana mo aha'i, ia hanona Tirama ena marea haukia tehore tea'i taeana ai ke'abanamai kebarainamai, kipokia eka raona'au baibeni monina neiana kataeaoaina Ierusalema. Weiana hanona eka nuatae baraibarai akana kewaira tina Obiapaka ena nuabi paunai. \v 20 Ai ṯa'ima harainamai pokina ai raona'au baibeni monina rarina neiana kata'imana aonai hau ha beho ha a'i metabu ahina a'i me'abi ki'a paunai. \v 21 Ai ṯanuatae aka namona mai berona katababaina Obiapaka mo wairanai aha'i ia maearima wairakiai abomo. \p \v 22 Ba uaho'abaka haeai ha abomo ṯauhuna kipokia tiwahi, rani bo'okia tahobona ba taihana ia hanona ena nuataeai ebaraibarai. Bariu ia aba e'iobi harainimi aonai nenuatae ki'a baha kebaraibarai. \p \v 23 Tito hanona au 'aba'u ṯaka haeamo wai ibaraimi. Mai uaho'abaka weiakia ia kipokia tiwahi haukia hanona Tirama ena marea haukia tea'i taeanakia haukia Keriso ena nuabi katebawaira tinana paunai. \v 24 Ua buonai emi raona'au hoana katoba ihanakia, weiana Tirama ena marea haukia ikoikiai katebatohana abomo kate'iobina wai tapainimi hanona ebero. \c 9 \s1 Baibeni Akana Katobabaina Tirama Ena Maearima Ibaraikia. \p \v 1 Tirama ena marea maearima robekia Iudeai haukia ibaraikia akana pouna karere benimi hanona a'i nanuatae. \v 2 Pokina au a'iobina wai tonuatae katobaraibarai, ba a'ikakauma haukia Makedoniai haukia wairakiai apainimi, a'abi atibaha, “Akaia haukia hanona aba ihau murikai teba'oru katebaibeni.” Emi baibeni taburana weiana ehore ebahi ahinakia katebaibeni. \v 3 Bariu uaho'abaka neiakia nauhunakia tiwahi ena poki hanona emai apa wai ahamiai hauna anina a'i meaha'i paunai. 'A au ahina benimi ihobonai wai emi baibeni tabana hanona katoba'oruna. \v 4 Weiana Makedonia haukia baika kipokia patawahi ba pateihanimi a'i toba'oru raninai, wai patohaumaea mo aha'i, tapainimi hauna paunai ai patahaumaea ki'a. \v 5 Ua buonai au araonana kenamo uaho'abaka neiakia kanoinakia kate'uai katewahi heremi emi beruberu tabana to'uahi 'uaina hauna katoba'oruna. Weiana ai katakara'au aonai baraibarai tabana hanona aba e'oru, weiana kehore kebawaira tinana wai tobaibeni hanona mai aomi ikoinai, ia bahi ahi paunai aha'i. \p \v 6 Katoraona haraina, ube bita 'aki kebatonakia hauna aniani bita 'aki mo keu'aunakia, 'a ube bo'ona kebato hauna aniani bo'ona keu'aunakia. \v 7 Wai ha ha kipomi emi nuatae ihobonai katobaibeni, ia mai 'arara 'ararami 'ao bahiahi paunai a'i katobaibeni. Pokina Tirama hanona maearima aona namonai nibaibeni hauna niraona'au aina. \v 8 Tirama hanona herenai etaina ena aoko'o hoana kebenimi hanona kebeni banainimi, ba rani ikoinai taba namokia heremiai kebo'o, weianai wai emi baraibarai akakia namokia bo'ona katobabainakia. \v 9 Puka robenai tererena 'abana etibaha, \q1 “Ia nihore taba namokia bo'okia \q1 uraru haukia nibenakia aona \q1 mai beruberunai, \q1 ena aka bero hanona kemiaho \q1 banaibanai.” \qr Sal 112.9 \m \v 10 Tirama weiana nihore biraura hauna ube nibena mai aniani nibena hauna kehore ube bo'ona kebenimi katobato, keba'omunakia, emi aka namokia buabuakia bo'okia kebaramanakia. \v 11 Ia wai heremiai taba ikoikiai kebabo'onakia ba katobaibeni rani ikoinai. Weiana emi beruberu tabakia kataeaoainakia herekiai hanona maearima bo'ona namo 'abina katehinana Tirama herenai. \v 12 Baibeni akana neiana tubabaina hanona Tirama ena maearima robekia ibaraikia akana mo a'i nibabaina, 'a aka neiana kehore maearima bo'ona abomo namo 'abina Tirama katebena. \v 13 Emi baibeni akana neiana nihore Keriso ena pou namona ṯohina pouna mai akana tubabaina hauna nibatohana, abomo emi beruberu akana ia herekiai mai maearima ikoikiai herekiai hauna nibatohana, weiana paunai maearima Tirama katebanamona. \v 14 Kate bahuba'ari wai ahamiai raninai, kateraona ki'a bahanimi pokina Tirama ena aoko'o hoana apa'uana wai heremiai paunai. \v 15 Namo 'abina Tirama kahabena ena beruberu apa'uana herekai hauna paunai, beruberu weiana pouna 'abiai kahahina hina haraina hanona a'i ketaina. \c 10 \s1 Paulo Ena Aka Neuhoreaina. \p \v 1 Maearima baika ti'abi au wai heremiai namiaho hanona na'amari'amari, 'a naeao atau'ai hanona natabura. Au Paulo kipo'u nahore Keriso ena ao 'amari'amari mai ena rabo harai ai nanoinimi, \v 2 weiakia ṯe'uahinamai ti'abi hanopaka ena taearai ṯamauri ṉa tihoma haukia herekiai ka'abi pahihi, ia au wai nanoinimi emi babaiai katobero, kawahi heremiai raninai a'i pa'abi pahihi. \v 3 Hanopaka neiana aonai nahamiaho iamo aika hanona hanopaka haukia ṯehuari taearanai a'i nahahuari. \v 4 Eka huari tabakia hanona hanopaka ena huari tabakia 'abakia aha'i, ia Tirama ena huari tabakia taburakia. Weiakia tiaporo ekia miaho 'ekakia pahihikia abomo kateahu 'iti'itinakia. \v 5 Aika maearima ekia raonaraona bai'oikia mai apa tabakia weiakia Tirama i'iobina taearana tikaiabuna haukia nahahu 'iti'itinakia, maearima aokia maikoinai nahaeaoainakia Keriso aiana kateka'aina. \v 6 Wai ikoimiai Keriso aiana aba tuka'ai ore haraina aonai, ai kataba'oru weiakia aiana a'i tika'aina haukia puma katabahoa ainakia. \p \v 7 Wai hanona taba kapekia mo ṯoihanakia. Hau ha niraonana ia Keriso ena maearima raninai, ia kipona keraona harai 'uaina, pokina ai abomo Keriso ena maearima ia 'abana. \v 8 Obiapaka hiabu ebenamai hanona emi mauri kataba taburanakia, ia a'i kata'i ki'anakia, ua buonai hiabu weiana napai ki'a bahana re'a, weiana a'i nahaumaea aina. \v 9 Au a'i nanuatae wai katoraonana kabata'unimi buonai marere neiakia narerenakia. \v 10 Hau baika te'abi tetibaha, “Paulo ena marere 'abikia hanona tepuma abomo tetabura, 'a ia kipona tohana nimai herekai hanona ia e'abe'abe ena 'abi abomo te'amari 'amari taba aha'i.” \v 11 Maearima ṉa ti'abi aiho haukia kate'iobi haraina, marere aokiai taba tarerenakia haukia mai ai tohamai katawahi heremiai taba kata babainakia haukia hanona ihobomo a'i tehaeai. \p \v 12 Ai a'i tanuatae maearima weiakia kipokia tiba apa'uanakia haukia kipokia a'i kataba ihobonamai. Ia hanona ekia aotipa aha'i. Ia kipokia baiatakiai ekia babaiai kipokia tibaihobo aina. \v 13 Ia ai emai apa hanona a'i kekabanai ki'a baha, ia Tirama aka ebenamai katababaina hauna 'ekana aonai mo kemiaho, wai abomo aka weiana aonai totabura. \v 14 Ai emai apa hanona a'i eao ki'a baha, Keriso ena pou namona tawahiai 'uaina heremiai paunai, emai apa 'ekana a'i takahaboaina. \v 15 Ua buonai Tirama emai aka 'ekana e'uahina hauna abihanai maearima baika aka ihobona tibabaina hauna a'i ṯapaina. 'A ai emai buabeni hanona wai emi a'ikakauma keapa'ua ba ai emai aka Tirama e'uahina heremiai hauna abomo keapa'ua. \v 16 Weiana paunai ai hanona pou namona katairoro aina hanopaka baika weia wai abihamiai maearimakia weiakia tai ha a'i eiroro 'apua 'ekakia haukia herekiai. Pokina hau ha ena aka 'ekanai aka aba tebabaina hauna a'i katapaina. \p \v 17 Puka robenai tererena 'abana, \q1 “Tai nenuatae keapa hanona \q1 Obiapaka taba ebabaina hauna \q1 meapaina.” \qr Ier 9.24 \m \v 18 Pokina maearima ha kipona namona nehinana hauna Obiapaka ia a'i nia'i taeana, ia Obiapaka kipona nihore maearima nibatohana enamo hauna nia'i taeana. \c 11 \s1 Paulo Mai Iuhubeau Haukia Bai'oikia. \p \v 1 Au nanuatae hanona katoiha haona'u, napo'o 'apua re'a, ia tomoiha haona'u. \v 2 Au hanona wai nauhore ainimi, matoha Tirama neuhore ainimi 'abana. Wai hanona uaho rari namona 'abana, a'abi'uai ainimi hau hamona katoatawana, weiana hanona Keriso. \v 3 Ia au ao'u niaro'ari, pokina 'erau ehore Eba e'oina ebahureana ihobonai wai abomimo raona ki'a obokia katehore aomi katebahureanakia Keriso ikutiaina taearana tohana a'i tomohabona. \v 4 Pokina hau ha nimai Iesu ai tairoro aina hauna aha'i ia Iesu haeai ha neiroro aina hauna a'i tukaiabuna ia tua'i taeana mai aonamomi, abomo Auba Robe mai pou namona heremaiai to'o haukia a'i tua'i taeanakia ia auba haeai mai pou haeaimo neiroro ainakia haukia tua'i taeanakia. \p \v 5 Au naraonana iuhubeau haukia apa'uakia ṉa tiho haukia tiwahi heremi hanona a'i tenamo ki'a baha ba au. \v 6 Iamo taina, pa'e 'abi'abiai hanona a'i etaina'u, ia aotipai hanona etaina'u, neiana hanona rani ikoikiai mai taeara ikoikiai aokiai tabawaira tina haraina heremiai. \p \v 7 Tirama ena pou namona heremiai airoro aina hanona 'ara'u a'i atabuna, hoa weianai kipo'u aba'aera 'aerana'u wai ka'i taeanimi paunai. Ba weiana hanona ababai ki'a, 'u? \v 8 Au wai baiatamiai aka aonai, Tirama ena marea haukia baika aiara haeai haukia tebaraina'u, au hanona herekiai moni a'i 'abaeana, weianai wai kabarainimi paunai. \v 9 Au heremiai amiaho aonai moniai patobaraina'u paunai a'i abaro'arinimi, uaho'abaka Makedoniai temai hanona taba anuataeai haukia ikoikiai tebena'u. Rani 'uainai ihobona mai rani wairakai, abomo au hanona aro'ari a'i kabeni 'apuanimi. \v 10 Keriso ena 'abi tohana ao'uai nemiaho haunai, na'abi au e'u apa neiana hauna Akaia hanona maikoina aonai hau ha a'i keba'orona. \v 11 A'i naraona'au ainimi paunai ṉa na'abi aiho, 'u? Aha'i. Tirama e'iobina naraona'au ainimi. \p \v 12 Au bariu 'ara a'i natabuna hauna kababai to'ona weiana iuhubeau haukia ṉa tiho haukia baika ekia apa 'abina tehinana tetibaha, “Ia hanona aika kipokia taeara hamonai ṉahaka,” hauna kaba'orona paunai. \v 13 Pokina hau weiakia hanona iuhubeau haukia tohakia aha'i, ia hanona iuhubeau haukia bai'oikia, ekia akai hanona tibai'oi, abomo ihakia tibahaeainakia matoha Keriso ena iuhubeau haukia 'abana. \v 14 A'i kahamaharea, pokina Satani abomo kipona ihana ebahaeaina matoha ea aneruna 'abana. \v 15 Ua buonai ena iuhubeau haukia ihakia kateba haeaina matoha bero akana tibabaina haukia 'abana hanona herekiai a'i epahihi. Muriai hanona ekia babai ki'a obokia ihobokiai 'arakia katea'i. \s1 Paulo Ena Hauhaiara Iuhubeau Akana Aonai. \p \v 16 Na'abi mue mo, hau ha a'i meraonana au hana po'o hau'u. Ia ua turaona aihona'u raninai, tomoa'i taeana'u matoha po'o hau'u 'abana ba au papana kapa 'apua. \v 17 Au taba na'uahina hauna Obiapaka herenai a'i emai, apa 'abi'abinai na'abi hanona matoha po'o hauna ha 'abana. \v 18 Ia maearima bo'ona hanona hanopakai taba taba tebabai haukia tiapainakia, ba au abomo uamo kahoma. \p \v 19 Wai kipomi turaonana toaobero ki'a baha, ua buonai po'o haukia hanona tua'i taeana. \v 20 Wai hau ha neuhuao uhuaonimi, ni'oi'oinimi, 'ao nibapo'o po'onimi, heremiai nibaro'e, 'ao wairami nibo'anakia hanona tua'i taeana. \v 21 Au hanona ua a'i nababai aiho. Wai turaonana au na'abe'abe paunai ua a'i nababaina, 'ao ua a'i nababaina hauna kahaumaeana, 'u? \p Ia hau ha taba ha keapaina raninai, (au na'abi matoha po'o hauna 'abana) au abomo kapa ia 'abana. \v 22 Ia Heberu haukia, au abomo Heberu hau'u. Ia Isaraela haukia, au abomo Isaraela hau'u. Ia Aberahamo 'aba'abana, au abomo Aberahamo 'aba'abana. \v 23 Ia Keriso ena ta'ara'i haukia, u? (Au na'abi'abi matoha beau'ari hauna ha,) ia au hanona ta'ara'i hau'u namo'u ba ia. Au hanona aka tabura ki'a baha, rani bo'okia awapura, te'ati ki'a bahana'u, abomo rani bo'okia hereka 'akinai mo pateba'arina'u. \v 24 Rani ima Iuda haukia i'ati pumakia ikoinai harau aihau 'ababani hamomo (39) tebena'u. \v 25 Rani aihau Roma haukia matiuai te'atina'u, abomo rani hamona piharai teahuna'u. Rani baihau ahi aehe'au haukia teuhu, ba baiatakiai ha hanona wapu hamona maikoina 'aku aonai abure. \v 26 E'u kaoao bo'okia aokiai au hanona ki'a bo'okia 'eka neiakiai atabu ahi, tou atekia herekiai, bainao haukia herekiai, kipo'u e'u rama haukia mai rama haeai haukia herekiai, ki'a baika hanona aiara apa'uakia aokiai, hano'akukiai mai 'akupakai atabu ahi, haeamona tihatia'a bai'oina'u haukia herekiai ki'a atabu ahi. \v 27 Au hanona aka mai aro'ari, rani bo'okia a'i aparua, mare'a a'ari abomo 'ako'u e'ororo, rani bo'ona aniani here'u eaha'i, e'u parua 'ekana eaha'i abomo habuni'u eaha'i. \v 28 Weiakia mo ikupaiakia aha'i, ia rani bo'ona Tirama ena marea haukia 'eka haeai haeai ṯemiaho haukia i'imakia paunai ao'u niaro'ari. \v 29 Hau ha ni'abe'abe raninai au abomo na'abe'abe, hau ha ki'a aonai tibakatotona raninai au ao'u nihaiara. \p \v 30 Au kapa raninai, taba weiakia au e'u 'abe'abe tibawaira tinana haukia kapainakia. \v 31 Tirama e'iobina au a'i nabai'oi. Ia hanona Tirama eka Obiapaka Iesu Keriso Hamana, Ia atana kahabanamona banaibanai. \v 32 Au Damaseko ai amiaho raninai obia 'arana atana Areta ena Kabana hauna ehore 'ima haukia aiara apa'uana pa'abina 'akonai ehorotinakia katebirina'u. \v 33 Ia uaho'abaka baika tehore areha ha aonai teutana'u pihia 'ererenai tebaririna'u, ia herenai abeau 'akaumana. \c 12 \s1 Paulo Ena Mahabanai. \p \v 1 Apa hana taba namona ha a'i nibaramana, ia au hanona ṉapa mo. Bariu Obiapaka taba baika mahabanaiai mai ibawaira tina taearanai ebaihana'u haukia robakia kahunakia. \v 2 Ihau harau haea bani teao aonai au Keriso ena maearima ha a'iobina hauna tea'i taeana teaoaina kupa ibaihauna hauna aonai. (Au a'i a'iobina, neiana hanona hauaninai eao 'ao aubanai eao, Tirama kipona mo e'iobina.) \v 3 Na'abi mue mo, hau neiana hanona tea'i taeana teaoaina Paradiso aonai. (Au a'i a'iobina, neiana hanona hauaninai eao 'ao aubanai eao, Tirama kiponamo e'iobina.) \v 4 Abomo weia 'abi baika maearima pinakiai patehina a'i petainakia, mai taba weiakia poukia maearima a'i katehina haukia aiakia eo'o. \v 5 Au hau neiana hauna kapaina, ia au kipo'u a'i kapaina'u, haeamona taba weiakia e'u 'abe'abe tibawaira tinana tabakia haukiamo kapainakia. \p \v 6 Au panuatae papa raninai, au hanona po'oai a'i paeao pokina au hanona 'abi tohana pahinana. Ia a'i kapa, pokina au a'i nanuatae wai ha au taba ababai toihana'u mai ahina urukia to'o haukia paukiai a'i tomotibaha au hanona apa'ua ki'a baha. \s1 Paulo Hauaninai Haiara Ha Emiaho A'i Keapa. \p \v 7 Taba namoabukia aihanakia paukiai a'i mapa ki'a baha hanona Tirama hauani'uai haiara rarina ha ehorotina keba'orona'u, Satani hanona haiara neiana aonai niaka keba 'ehona'u abomo keba'orona'u a'i mapa. \v 8 Rani aihau abahuba'ari Obiapaka anoina haiara neiana here'uai hauna kea'i obona. \v 9 Ia Obiapaka ehina bena'u etibaha, “E'u aoko'o hoana ikupaiana mo kabeni'o, pokina oi nu'abe'abe aonai e'u hiabu hanona niapa'ua ki'a baha.” Ua buonai e'u 'abe'abe 'ekakiai ṉapa hanona ao'u ninamo ki'a baha, pokina Keriso ena hiabuai ke'aeana'u paunai. \v 10 Keriso paunai au na'abe'abe, 'abi ki'a obokia ṯehina here'uai, tibahau haiarana'u, ti'oatana'u abomo tibatetuana'u aokiai ao'u ninamo. Pokina au na'abe'abe aonai au hanona natabura toha. \s1 Paulo Ena Aoaro'ari Korinto Haukia Herekiai. \p \v 11 Wai tobahi ahina'u paunai au nababai matoha po'o 'abana. Wai hanona pou'u namona patohinana haumi. Iamo taina e'u namo aha'i re'a, ia emi iuhubeau haukia apa'uakia ṉa tiho haukia weiakia au a'i tetara haona'u. \v 12 Au baiatamiai amiaho aonai ao'u abapahihina, hoa haeai haeai mai bata'u ta'u huri akakia mai hiabu hoakia ababai haukia tehore tebatohana'u au hanona Keriso ena iuhubeau hau'u ha. \v 13 Tirama ena marea haukia 'eka haeai haeaiai ṯemiaho haukia herekiai aka ababainakia haukia ihobokia mo wai heremiai ababai. Ia wai heremiai hanona 'ara'u a'i atabuna. Weiana hanona ababai ki'a raninai, e'u ki'a tomohina haona. \p \v 14 Bariu neiana hanona rani ibaihauna au aba'oru kabaki bakinimi, abomo au hanona a'i kabaro'arinimi. Pokina au hana wai mo nanuatae ainimi, ia emi kepu a'i nanuataeai. Haeamona miori hana hama hina ekia taba a'i kateba'oru, iamo hama hina haukia katehore miori ekia taba kateba'oru. \v 15 Ua buonai au hanona mai aonamo'u e'u taba ikoikiai kabenimi mai au kipo'u abomo kabaibeni aina'u wai ibaraimi paunai. E'u raona'au niapa'ua heremiai hanona emi raona'au keko'iko'i here'uai, u? Aha'i, ua a'i kehoma. \p \v 16 Wai ikoimiai to'iobina, weiana au hanona puma a'i abenimi, iamo hau baika ti'abi au hanona aba haoreanimi bai'oi ai abarewanimi. \v 17 Aea a'oi aihonimi? Auhunakia haukia herekiai a'oinimi emi taba a'inakia, u? Aha'i, to'iobina au weiana a'i ababaina. \v 18 Au Tito auhuna ewahi heremi aonai uaho'abaka ha abomo auhuna terarua tewahi, ba Tito e'oinimi emi taba ea'inakia, u? Aha'i, Tito mai au tararua hanona aomai hamonai ṯaka abomo taeara hamonai ṯaka'a. \p \v 19 Wai pa'e turaonana rani ikoinai ai hanona kipomai emai bero taearana heremiai ṯatabuna, u? Aha'i. Tirama wairanai ai hanona Keriso ena aka haumai 'abi neiakia ṯahinanakia, abomo taba ṯababai haukia ikoikiai hanona wai emai hau ki'ami ibaraimi paunai. \v 20 Au hanona ao'u niaro'ari, pokina kawahi raninai, katabu ahinimi au naraonanimi ihobonai 'ao aha'i, wai abomo au katotabu ahina'u wai turaonana'u ihobonai 'ao aha'i. Au ao'u niaro'ari taba neiakia heremiai a'i matabu ahinakia paunai, baiara mai wamuru, opuere mai ani ki'a, 'abi ki'a mai uahiuahi, apa mai baripuripu. \v 21 Au hanona ao'u niaro'ari, pokina kawahi mue raninai e'u Tirama kehore kebahaumaeana'u wairamiai, bo'okia 'uainai tebabai ki'a hoahoa 'opukiai, ekia nabau ki'ai mai ekia maha poreporeai a'i teraona kabe haukia paukiai kahai. \c 13 \s1 Paulo Ehina benakia A'ikakauma Aonai Katemiaho. \p \v 1 Neiana hanona rani ibaihauna au kawahi heremi. Puka robenai tererena 'abana, “Beho ha hanona maha iha\f + \fr 13:1 \ft (1) mahakiai teihana haukia\f* maearimakia rua 'ao aihau ekia 'abiai kahabatohana.” \v 2 Au e'u bakibaki ibaruana heremiai aonai 'uainai tobeho haumi abaraonanimi. 'A bariu atau'ai namiaho aonai harina maikoina haumi nabaraona muenimi. Au kawahi mue heremi hanona beho haumi ikoimiai puma katoa'ina. \v 3 Wai ṯonuatae katobatohana Keriso hana au pina'uai ni'abi. Weiana to'iobina Keriso hanona ena aka wai heremiai a'i ni'abe'abe, ia ena hiabu heremiai hanona nitabura. \v 4 'Abi tohana Keriso hanona 'abe'abe paunai matiu ibiri ropo 'ubinai teahu 'arina, iamo bariu nimauri nemiaho Tirama ena hiabuai. 'Abi tohana Keriso ena mauri aonai ai abomo ṯa'abe'abe, ia emai baihatia'a heremiai hauna aonai Tirama ena hiabuai Keriso ena mauri aonai katamiaho katabarainimi. \p \v 5 Kipomi emi mauri tomoiha harainakia, abomo kipomi tomo'iobi harainimi wai hanona a'ikakauma aonai ṯomiaho 'ao aha'i. Wai to'iobina Keriso Iesu hanona emi mauri aonai nemiaho. Aha'i raninai wai hanona a'i tua'ikakaumai tohana. \v 6 Au nanuatae wai kato'iobina ai hanona Keriso ena iuhubeau haumai tohamai. \v 7 Ai Tirama herenai ṯabahuba'ari wai beho ha a'i katobabaina paunai. Ai Keriso ena iuhubeau haumai 'ao iuhubeau haumai aha'i re'a weiana hauna aomi a'i kebaro'arina, ia emai nuatae apa'uana hanona wai aka berokia katobabai. \v 8 Ai hanona 'abi tohana ia'iki'ana akana ha a'i katababaina, ia ibaraina akana mo katababaina. \v 9 Ai ṯa'abe'abe iamo wai tutabura hanona aomai ninamo. Ba ai ṯabahuba'ari wai katobero 'aunimi. \v 10 Weiana buonai atau'ai namiaho aonai 'abi neiakia narerenakia tiwahi heremi, weiana kawahi aonai Tirama hiabu ebena'u haunai a'i mahinabe pahihinimi. Hiabu neiana hauna emi a'ikakauma kebapa'uana ia a'i kea'i ki'ana. \s1 'Abi Orena. \p \v 11 'Abi orenai, uaho'aba'u e, bariu hanona ikoimiai haparua. Katoaka tabura emi a'ikakaumai katobero 'aunimi. E'u noinoi 'abikia katoa'i taeanakia, ha ha aomi katehamomo abomo baibuai katomiaho. Ba raona'au mai baibua Tiramana hanona heremiai kemiaho. \p \v 12 Tirama ena banamoai ha ha katobanamonimi. \p \v 13 Tirama ena robe maearimakia ikoikiai ekia banamo 'abikia ṯeuhunakia heremiai.