\id REV \h Raefafo Mata Feuꞌ \toc1 Yohanis susuran soꞌal saa mana nae dadꞌi sia fai mateteꞌen losa Raefafo Mata Feuꞌ \toc2 Raefafo Mata Feuꞌ \toc3 Why \mt2 Yohanis susuran soꞌal saa mana nae dadꞌi \mt2 sia fai mateteꞌen losa \mt1 Raefafo Mata Feuꞌ \c 1 \p \v 1-2 Sodꞌa-moleꞌ mia au, Yohanis, Yesus Kristus atahori dedꞌenun. \p Sia susura ia, au suraꞌ saa mana nae dadꞌi. Au bubꞌuluꞌ ia ra taꞌo ia: Lamatualain mana nafadꞌe memaꞌ neu Yesus Kristus. Boe ma Lamatualain denu Yesus Kristus nafadꞌe Lamatuaꞌ atahori dedꞌenu nara. De Yesus denu aten esa mia sorga, fo nakambembela natudꞌu basa ia ra neu au, fo au suraꞌ memaꞌ. Te nda dooꞌ sa te, basa ia ra dadꞌi. De hei musi rena malolole Lamatualain hara-liin fo Yesus nafadꞌeꞌ ia. \p \v 3 Basa atahori mana baca susura ia losa atahori bisa rena e, na, sira onton seli. Ma atahori mana rena isin no tao tungga hehelu-fufulin, sira o onton boe. Te fain, deka-deka nema ena. \s1 Yohanis haitua sodꞌa-moleꞌ fee jamaꞌat kahituꞌ ra sia propinsi Asia \p \v 4 Sodꞌa-moleꞌ mia au fee Lamatuaꞌ jamaꞌat kahitu nara sia propinsi Asia. \p Au oꞌe fo Lamatualain natudꞌu rala malolen fo ama bisa misodꞌa no mole-dꞌame. Te Lamatualain sia eniꞌ a maꞌahulun. Ana sia leleꞌ ia, ma nakandoo losa dꞌoo-nduꞌu-dꞌoon. Au o oꞌe Dula-dale Meumaren natudꞌu rala malolen fo ama misodꞌa no mole-dꞌame. Au ita Dula-dalen, onaꞌ dula-daleꞌ hitu mbali Lamatualain kadꞌera parendan.\f + \fr 1:4 \ft Susura dedꞌea Yunani sia ia suraꞌ, oi. “Dula-daleꞌ 7 mbali Lamatuaꞌ kadꞌera parendan”. Tungga atahori mahineꞌ Susura Meumare ra, nomer 7 sosoan, naeni dꞌala manadꞌaiꞌ, dai ma no matetuꞌ ena. Naa de atahori mahineꞌ ruma rae, sia ia dula-daleꞌ 7 naa sosoan oi, Lamatuaꞌ Dula-dale Meumaren. No taꞌo naa, sia tatadaꞌ ka 4-5 naa ia, Yohanis olaꞌ papala-babꞌanggiꞌ mia 1) Lamatualain, 2) Dula-dale Na, 3) Yesus Kristus.\f* \x + \xo 1:4 \xt Kalua mia Masir 3:14; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 4:5\x* \v 5 Au o oꞌe fo Yesus Kristus natudꞌu rala malolen fo misodꞌa no mole-dꞌame. Ana olaꞌ tungga ndoon saa fo Lamatualain nafadꞌe neu E. Dalahulun Ana mate ena, te Lamatualain nasodꞌa baliꞌ E, fo Ana dadꞌi atahori maꞌahuluꞌ mana masodꞌa baliꞌ mia mamates. Dei fo Ana dadꞌi Maneꞌ mana ator basa maneꞌ sia raefafoꞌ. \p Huu Yesus sue basa hita, naa de Ana fee raan titi soaꞌ neu hita losa Ana mate. Ma mamaten soi dalaꞌ fo mboꞌi hita mia sala-kilu tara.\x + \xo 1:5 \xt Yesaya 55:4; Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 89:27\x* \v 6 Boe ma Ana soꞌu hita dadꞌi rauinggun, fo ata ue-tao fee aman Lamatualain. Yesus Kristus memaꞌ manaseliꞌ, koasan nda manabasaꞌ sa. Naa tebꞌeꞌ!\x + \xo 1:6 \xt Kalua mia Masir 19:6; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 5:10\x* \p \v 7 De milaa matam fo mete malolole. Ia naa Yesus no aman sia sorga. Nda dooꞌ sa te, Ana onda nema sia leleeꞌ rala. Dei fo basa atahori sia raefafoꞌ rita E. Atahori mana mbau risa e, o rita E boe. Dei fo basa atahori sia raefafoꞌ ia fale rala nara de nggae ei-ei huu rahine E. Basa ia ra memaꞌ dei fo dadꞌi. Tebꞌe taꞌo naa.\x + \xo 1:7 \xt Daniel 7:13; Mateos 24:30; Markus 13:26; Lukas 21:27; 1 Tesalonika 4:17; Sakarias 12:10; Yohanis 19:34, 37\x* \p \v 8 Lamatualain nae, \q1 “Au ia, \q2 Maꞌahuluꞌ losa Maꞌabꞌuit. \q1 Au ia, \q2 A losa Z. \q1 Basaꞌ e laoꞌ mia Au, \q2 Eniꞌ a mia fefeun losa babꞌasan. \q1 Au sia eniꞌ a dalahulun. \q2 Au sia oras ia. \q1 Ma Au sia ukundoo losa babꞌasan. \q2 Huu Au mesaꞌ nggo mana koasa manaseliꞌ!”\x + \xo 1:8 \xt Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 22:13; Kalua mia Masir 3:14\x* \s1 Yohanis nita Atahori Matetuꞌ a \p \v 9 Huu basa hita tamahere belaꞌ tae, Yesus naa, hita Manen, naa de au o dadꞌi hei toronoom ena. Atahori ruma ramanasa, huu hita tungga Yesus, de ara tao doidꞌoso basa nggita. Te Yesus tao manggatee hita rala nara, fo taꞌatataaꞌ takandooꞌ a. Huu au ufadꞌe basa atahori soꞌal Lamatualain hara-liin, ma unori Yesus dꞌalan, naa de hambu atahori rasapaa. Ia naa ara toꞌu rala au ma nggari hendiꞌ au isiꞌ pulu ia, fo naran Patmos. \v 10 Lao esa ma, nandaa no fai hule-oeꞌ, Lamatualain Dula-dalen dai au. Aiboiꞌ ma, au rena haraꞌ sa nameli nahereꞌ mia dea ngga. Lii na onaꞌ a maꞌoa e. \v 11 Haraꞌ naa denu au nae, “Yohanis! Au ae utudꞌu mataꞌ esa neu nggo. Basa saa fo mitaꞌ ia, musi suraꞌ. Basa naa, musi haitua neu jemaꞌat kahituꞌ ra, naeni jemaꞌat sia kota Efesus, kota Smirna, kota Pergamus, kota Tiatira, kota Sardis, kota Filadelfia, no kota Laodikia.” \p \v 12 Rena taꞌo naa ma, heoꞌ dea ngga ae mete seka mana olaꞌ naa. Te au ita lambu anaꞌ hitu nenenggungguaꞌ sia mamana lambu nenetaoꞌ mia lilo. \v 13 Ma Atahori sa nambariiꞌ sia lambu ra taladꞌa nara. Matan onaꞌ Atahori Matetuꞌ a. Ana pake badꞌu naruꞌ sa losa ein, no filuꞌ lafe liloꞌ sa sia tenda Na.\x + \xo 1:13 \xt Daniel 7:13; 10:5\x* \v 14 Langga fulun, muti meuhieꞌ onaꞌ abꞌas.\f + \fr 1:14 \ft Susura dedꞌea Yunani suraꞌ oi, “Langgan no langga fulu Na muti onaꞌ a lombo fulu mutiꞌ, ma mutiꞌ onaꞌ salju.” Ruaꞌ se fee gambar sa soꞌal saa mana muti hieꞌ.\f* Mata dꞌeke Na, mbila onaꞌ ai e.\x + \xo 1:14 \xt Daniel 7:9\x* \v 15 Ei Nara, mbila kara-kara onaꞌ riti fo atahori lalangge sia ai a. Haran, monaeꞌ onaꞌ ree ra rakaruruluk.\x + \xo 1:15 \xt Daniel 10:6; Yeskiel 1:24; 43:2\x* \v 16 Sia lima onan, Ana toꞌu nduuꞌ hitu. Mia bafa Na, fela tafaꞌ tandeꞌ dꞌeaꞌ-ralaꞌ sa dea nema. Mata Na, naronda onaꞌ relo reorenduꞌ. \p \v 17 Leleꞌ au ita Atahori naa, boe ma au uꞌuloli onaꞌ atahori mana matelekoꞌ, sia ein mataꞌ. Te Ana keis au nendiꞌ lima onan, ma olaꞌ nae, “Ana ngge! Afiꞌ mumutau! Te basa-bꞌasa ia ra laoꞌ mia Au, eniꞌ a mia fefeun losa babꞌasan.\x + \xo 1:17 \xt Yesaya 44:6; 48:12; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 2:8; 22:13\x* \v 18 Dalahulun Au mate, te ia naa mete dei. Au usodꞌa baliꞌ ena, ma Au usodꞌa ukundoo losa babꞌasan. Au mana toꞌu nggoeꞌ fo soi mamana atahori mates ra, fo fee se rasodꞌa baliꞌ. \v 19 Musi suraꞌ mala basa saa fo mitaꞌ ra ena, ma suraꞌ basa saa fo mana nae dadꞌiꞌ ra boe. \v 20 Au ufadꞌe uꞌuhuluꞌ sosoan taꞌo ia: lambu lilo kahituꞌ naa ra sosoan, naeni jamaꞌat hitu. Ma nduuꞌ hitu fo mita sia lima ona ngga naa, naeni ate hitu mia sorga rendi hara-liiꞌ mia Lamatuaꞌ fee neu jamaꞌat ra.” \c 2 \s1 Lamatuaꞌ Yesus haitua helu-fuliꞌ fee Jamaꞌat sia Efesus \p \v 1 Basa naa ma, Atahori Matetuꞌ a parenda au nae, “Yohanis. Musi suraꞌ susura esa. Liin taꞌo ia: \q1 ‘Soaꞌ neu jamaꞌat sia kota Efesus: \q1 Susura ia, mia Au, naeni Yesus. Au mana toꞌu nduu kahituꞌ sia lima ona ngga. Au mana lao rereoꞌ mete lambu lilo kahituꞌ naa ra esa-esaꞌ. Rena oꞌola ngga ia. \q1 \v 2 Au ita masodꞌa mara sia kota Efesus ena. Hei soaꞌ a tao-ues mitaꞌ mamate mara fee neu Lamatuaꞌ. Mete ma hambu atahori deꞌulakaꞌ sia taladꞌa mara, hei nda mboꞌi e sa. Ma mete ma atahori rema eꞌedik oi, eni, Lamatuaꞌ dedenun, hei soaꞌ a paresaꞌ malolole masodꞌan, fo bubꞌuluꞌ mae atahori mataꞌ naa, atahori mana peko-lelekoꞌ do hokoꞌ. Basa ma hei tola, fo afiꞌ rena e. \v 3 Mae atahori tao raꞌasususaꞌ nggi huu mimihere Au, te miꞌitataaꞌ mikindoo, nda miꞌidedꞌeaꞌ sa. \q1 \v 4 Te Au ita hei tudꞌa sia dalaꞌ sa. Feꞌesaꞌan hei feꞌe mulai mimihere Au, hei esa sue esa. Te ia naa hei nda onaꞌ naa sa ena. \v 5 De musi misinedꞌa lele uluꞌ naa. Te ia naa, miꞌidꞌodꞌooꞌ mia tatao-nonoꞌi lele-uluꞌ naa ena. Naa de, musi miloeꞌ mia sala-singgo mara ia, fo sue-lai esa no esa ona maꞌahulun. Te mete ma hokoꞌ, dei fo Au uma haꞌi endi baliꞌ lambu liloꞌ a mia nggi. \v 6 Te rala ngga namahoꞌo mbei ena, huu hei nda simbo Nikolai nenorin fo ana dedenu nara tao tunggaꞌ a. Au o nda simbo tatao nara sa boe.\f + \fr 2:6 \ft Atahori mahineꞌ soꞌal Susura Meumareꞌ a rae, sira nda rahine Nikolai nenorin sa.\f* \q1 \v 7 Dadꞌi! Rena malolole saa fo Lamatuaꞌ Dula-dalen nafadꞌe neu jamaꞌat nara. Atahori mana maꞌatataaꞌ tungga Au losa mate, dei fo Au fee isin, fo ana naa boaꞌ mia hau huuꞌ mana sia Lamatualain osin. Te atahori mana naa hau boaꞌ naa, ana hambu masodꞌaꞌ tebꞌe-tebꞌeꞌ nda namaetu ma basa sa.’”\x + \xo 2:7 \xt Dudꞌuit Fefeuꞌ a 2:9; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 22:2; Yeskiel 28:13; 31:8\x* \s1 Lamatuaꞌ Yesus haitua helu-fuliꞌ fee jamaꞌat sia Smirna \p \v 8 Basa ma Atahori Matetuꞌ naa tute oꞌolan nae, “Yohanis, ia naa musi suraꞌ susura laen. Liin taꞌo ia: \q1 ‘Soaꞌ neu jamaꞌat sia kota Smirna: \q1 Susura ia mia Au, naeni Yesus. Basaꞌ e laoꞌ mia Au, eniꞌ a mia fefeun losa babꞌasan. Feꞌesaꞌan Au mate, te ia naa usodꞌa baliꞌ ena. De rena oꞌola ngga ia.\x + \xo 2:8 \xt Yesaya 44:6; 48:12; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 1:17; 22:13\x* \q1 \v 9 Au ita hei misodꞌa doidꞌoso sia kota Smirna. Tungga atahori dudꞌuꞌan, hei mana toꞌa-taaꞌ. Tao-tao te tungga Lamatuaꞌ, hei mamasuꞌiꞌ. Atahori ruma rataa rae sira Lamatua atahorin, te ara mana olaꞌ raꞌamuti hei nara malole mara. Sira ia, nda Lamatuaꞌ atahori nara sa. Ara onaꞌ jamaꞌat esa mana tungga-tunggaꞌ nitu ra malanggan. \v 10 Dadꞌi rena malolole. Afiꞌ mimitau mete ma hei feꞌe hambu susa-sonaꞌ. Sadꞌi ama bubꞌuluꞌ, nitu ra malanggan nae sangga atahori fo tao hei ruma bui rala mii losa fai sanahulu. Hiihi na, hei misidꞌea lao hela Au. Mae ara rae tao risa hei o, afiꞌ liliꞌ Au. Te atahori mana maꞌatataaꞌ tungga Au losa mate, dei fo Au bala-baꞌe papala-babꞌanggin, fo nasodꞌa nakandoo naꞌabꞌue no Au. \q1 \v 11 Dadꞌi! Rena malolole saa fo Lamatuaꞌ Dula-dalen nafadꞌe neu jamaꞌat nara. Atahori mana maꞌatataaꞌ tungga Au losa mate, ana nda doidꞌoso sia tasi ai mana mbila rorooꞌ nda naloeꞌ sa. No taꞌo naa, ana nda mate lao karuan sa.’”\x + \xo 2:11 \xt Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 20:14; 21:8\x* \s1 Lamatuaꞌ Yesus haitua helu-fuliꞌ fee jamaꞌat sia Pergamus \p \v 12 Boe ma Atahori Matetuꞌ a tute seluꞌ oꞌolan fai nae, “Yohanis, ia naa musi suraꞌ susura laen fai. Liin taꞌo ia: \q1 ‘Soaꞌ neu jamaꞌat sia kota Pergamus: \q1 Susura ia, mia Au naeni Yesus. Au mana toꞌu fela tafa tandeꞌ deaꞌ-ralaꞌ. Rena oꞌola Ngga ia. \q1 \v 13 Au uhine hei kota Pergamus ma ena. Mana toꞌu parendaꞌ sia naa, naeni nitu ra malanggan. Mae onaꞌ naa o, hei toꞌu mihereꞌ nara Ngga ma mimihere mikindoo neu Au. Dalahulun atahori Ngga esa sia naa, naran Antipas. Ana soaꞌ a nanori dꞌala masodꞌa Ngga no matetuꞌ te ara tao risa e. Mae taꞌo naa o, hei nda mifinii Au sa. \q1 \v 14 Te Au ita hei tudꞌa sia dalaꞌ esa-rua. Hambu hei ruma hiiꞌ a tungga Balaam nenorin. Maꞌahulun Balaam nanori Balak fo kokoe-nanasi atahori Israꞌel ra losa ara ralena-langga Lamatuaꞌ hihiin. Ana kokoe-nanasi se fo reu songgo, raa nanaat sosonggoꞌ, ma reu hohongge.\x + \xo 2:14 \xt Reken 22:5, 7; 25:1-3; 31:16; Dui Seluꞌ Dala Masodꞌa 23:4\x* \v 15 Hambu atahori hira mia hei e tungga Nikolai nenorin.\x + \xo 2:15 \xt Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 2:6\x* \v 16 De musi miloeꞌ mia sala-singgo mara. Mete ma hokoꞌ, nda dooꞌ sa fai, te Au uma ungguruli hei endiꞌ dedꞌea-oꞌola tandeꞌ, mana nahina onaꞌ fela tafaꞌ. \q1 \v 17 Dadꞌi! Rena malolole saa fo Lamatuaꞌ Dula-dalen nafadꞌe neu jamaꞌat nara. Atahori mana maꞌatataaꞌ tungga Au losa mate, dei fo Au fee ne naa roti \it manna\it* mia sorga fo mana nenembedꞌaꞌ malololeꞌ. Dei fo Au o fee ne fatu mutiꞌ sa nenesuraꞌ nara feu na. Akaꞌ a mesaꞌ ne bubꞌuluꞌ naraꞌ naa, atahori feaꞌ nda bubꞌuluꞌ sa.’”\x + \xo 2:17 \xt Kalua mia Masir 16:14-15; 16:33-34; Yohanis 6:48-50; Yesaya 62:2; 65:15\x* \s1 Lamatuaꞌ Yesus haitua helu-fuliꞌ fee jamaꞌat sia Tiatira \p \v 18 Basa ma Atahori Matetuꞌ a tute seluꞌ oꞌolan nae, “Yohanis, ia naa ho musi suraꞌ seluꞌ susura sa fai, liin taꞌo ia: \q1 ‘Soaꞌ neu jamaꞌat sia kota Tiatira: \q1 Susura ia, mia Au, Yesus, naeni Lamatualain Anan. Au mata Ngga mbila onaꞌ ai, Ei ngga mbilas mbila onaꞌ riti nenelalanggeꞌ sia ai rala. Rena oꞌola Ngga ia. \q1 \v 19 Au ita masodꞌa mara ena. Hei sue tebꞌe Au ma mimihere tebꞌe-tebꞌeꞌ neu Au. Hei tungga parenda Ngga, de mii mete-seꞌu atahori. Onaꞌ mae atahori tao raꞌasususaꞌ nggi o, miꞌitataaꞌ mikindoo. Au o bubꞌuluꞌ ae, ia naa, hei ue-tao manggate lenaꞌ fee Au. \q1 \v 20 Te hei tudꞌa sia salaꞌ esa rala: hei simbo no maloleꞌ inaꞌ fo naran Isabel, mana soꞌu-soꞌuꞌ aon nae, eni Lamatuaꞌ mana ola-olan. Basa ma hei mboꞌi e fo nanori sala Au atahori nggara. Huu nenori mana pepeko-lelekoꞌ naa, losa Au atahori nggara tungga hohongge, ma raa nanaa sosonggoꞌ. \v 21 Au ai usufafali inaꞌ naa ena, fo lao hela salaꞌ naa. Te ana nda nau sa. \q1 \v 22 De mete malolole. Te ia naa Au uꞌetuꞌ fo hukun e no hedꞌis esa, losa ana nda fela hela mamana susunggun sa. Mete ma basa atahori mana hohongge ro e, nda lao hela inaꞌ deꞌulakaꞌ naa sa, nda dooꞌ sa te Au hukun se boe. \v 23 Dei fo tao isa ina deꞌulakaꞌ naa ana nara. No taꞌo naa, basa hei mana mamahereꞌ ra mihine, mae Au bubꞌuluꞌ basa atahori rala nara. Dei fo Au bala-bꞌae nggi tungga tatao-nonoꞌi mara.\x + \xo 2:23 \xt Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 7:10; 62:12; Yermia 17:10\x* \q1 \v 24 Te hei laen mana sia Tiatira ra, nda tungga inaꞌ naa nenori deꞌulakan sa. Hei nda simbo nenori maꞌafuniꞌ fo ara rae, ‘nitu ra nenori maꞌahatun’. Huu naa, Au nda parlu ai nggi sa ena, \v 25 sadꞌi toꞌu mihereꞌ nemehere mara losa Au uma. \v 26-28 Atahori mana maꞌatataaꞌ tungga Au losa mate, dei fo Au fee ne koasa. Koasa naa, koasa monaeꞌ, onaꞌ Au hambu mia Ama Ngga, fo parenda basa atahori sia raefafoꞌ no lima besiꞌ. Mete ma hambu ruma labꞌan e, dei fo ana tao nambalutu se, onaꞌ atahori tao rafanggiꞌ hura rae.\x + \xo 2:26-28 \xt Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 2:8-9\x* Dei fo Au fee nduu fefetuꞌ neu nggi. \q1 \v 29 Dadꞌi! Rena malolole sa fo Lamatuaꞌ Dula-dalen nafadꞌe neu jamaꞌat ra.’” \c 3 \s1 Lamatuaꞌ Yesus haitua helu-fuliꞌ fee jamaꞌat sia Sardis \p \v 1 Boe ma Atahori Matetuꞌ a tute seluꞌ oꞌolan fai nae, “Yohanis, ia naa ho musi suraꞌ susura laen fai. Liin taꞌo ia: \q1 ‘Soaꞌ neu jamaꞌat sia kota Sardis: \q1 Susura ia, mia Au, naeni Yesus. Lamatualain Dula-dalen sia Au. Dula-daleꞌ naa mata-aon hitu. Au o manatoꞌu nduuꞌ hitu sia lima ngga. Rena oꞌola ngga ia. \q1 Au ita tatao mara sia Sardis ena. Atahori ruma oi hei tebꞌe-tebꞌeꞌ misodꞌa tungga hihii ngga, tao-tao te tatao-nonoꞌim mara nda ratudꞌu rae hei miꞌena masodꞌaꞌ sa. \v 2 De fela leo. Tao manggateeꞌ seluꞌ hei nemehere mara fo mana naeꞌ a mate ena. Te Au paresaꞌ basa saa fo hei taoꞌ naa, te nda hambu esa matetuꞌ sia Lamatualain matan sa. \v 3 De afiꞌ liliiꞌ, basa nenori matetuꞌ fo hei simbo mia dalahulun. Tungga tebꞌe-tebꞌeꞌ Lamatuaꞌ hihiin, ma lao hela sala mara fo tungga baliꞌ Lamatuaꞌ. Mete ma hei nda fela lai-lai fo tao taꞌo naa sa, aiboiꞌ ma Au uma onaꞌ naꞌo e, fo hei nda medꞌa mala sa.\x + \xo 3:3 \xt Mateos 24:43-44; Lukas 12:39-40; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 16:15\x* \q1 \v 4 Te feꞌe hambu hei ruma sia Sardis misodꞌa no ndoos, onaꞌ atahori mana nda ranggenggeo bua nara sa. Huu masodꞌa nara ndoos, dadꞌi dei fo randaa laoꞌ raꞌabꞌue ro au pake bꞌua mutiꞌ. \v 5 Atahori mana maꞌatataaꞌ tungga Au losa mate, dei fo ana pake bꞌua mutiꞌ. Au nda nggaris hendi naran mia susura mana suraꞌ basa atahori mana dei fo rasodꞌa rakandoondooꞌ a ro Lamatuaꞌ. Dei fo Au o utaa se sia Ama ngga matan, ma sia ate nara sia sorga ae, eni, Au atahori ngga.\x + \xo 3:5 \xt Kalua mia Masir 32:32-33; Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 69:29; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 2:7; 20:12; Mateos 10:32; Lukas 12:8\x* \q1 \v 6 Dadꞌi! Rena malolole saa fo Lamatuaꞌ Dula-dalen nafadꞌe neu jamaꞌat nara.’” \s1 Lamatuaꞌ Yesus haitua helu-fuliꞌ fee jamaꞌat sia kota Filadelfia \p \v 7 Atahori Matetuꞌ a olaꞌ seluꞌ nae, “Yohanis, ia naa musi suraꞌ susura laen fai. Liin taꞌo ia: \q1 ‘Soaꞌ neu jamaꞌat sia kota Filadelfia: \q1 Susura ia, mia Au, Yesus. Au ia, meuꞌ ma ndoos. Au mana toꞌu mane Daud nggoe na. Mete ma Au soi lelesu a, nda hambu esa tatana nala e sa boe. Mete ma Au ena, nda hambu esa soi nala e sa boe.\x + \xo 3:7 \xt Yesaya 22:22; Ayub 12:14\x* \q1 \v 8 Au bubꞌuluꞌ basa saa fo hei taoꞌ ra. Au o uhine hei kokoe-nanasi mara mbeiꞌ a. Onaꞌ mae taꞌo naa o, hei nda mifinii Au sa, ma hei tungga mikindooꞌ a nenori Ngga. Misinedꞌa malolole, te Au soi lelesu fee hei ena, nda hambu esa ena nala sa boe. \q1 \v 9 Rena malolole! Te hambu atahori mana ombo-koson rae, sira Lamatuaꞌ atahori matetun. Tao-tao te mana pepeko-lelekoꞌ ra, tunggaꞌ a nitu malanggan. Te dei fo hei mete neuꞌ ena. Au tao se losa ara rema sendeꞌ lululangga nara neu mata mara, ma rataa rae, memaꞌ Au sue nggi.\x + \xo 3:9 \xt Yesaya 49:23; 60:14; 43:4\x* \v 10 Huu hei tungga parenda ngga fo miꞌitataaꞌ tungga Au mikindooꞌ a, naa de, unea malolole nggi mia doidꞌosoꞌ fo Lamatuaꞌ nae haitua sobꞌa neu atahori sia raefafoꞌ. \q1 \v 11 Nda dooꞌ sa te Au uma ena. De toꞌu mihereꞌ Au nenori Ngga fo hei simbo mia dalahulun. Te afiꞌ losa hambu ruma rambas rala hei papala-babꞌanggi ma fo Lamatuaꞌ nae feeꞌ heiꞌ a. \v 12 Atahori mana maꞌatataaꞌ tungga Au losa mate, dei fo ana leo nakandoo no Lamatuaꞌ, onaꞌ rii monaeꞌ sa neneselaꞌ sia Lamatualain umen. Dei fo Au suraꞌ Lamatua Ngga naran no Lamatuaꞌ kota Na naran sia atahori naa aon. Kota naa, ara roꞌe rae, ‘Yerusalem Feuꞌ’, dei fo Lamatuaꞌ naꞌondaꞌ e mia sorga nema. Dei fo Au o suraꞌ Au nara feu Ngga sia atahori naa aon.\x + \xo 3:12 \xt Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 21:2; Yesaya 62:2; 65:15\x* \q1 \v 13 Dadꞌi rena malolole saa fo Lamatuaꞌ Dula-dalen nafadꞌe neu jamaꞌat nara.’” \s1 Lamatuaꞌ Yesus haitua helu-fuliꞌ fee jamaꞌat sia kota Laodikia \p \v 14 Boe ma Atahori Matetuꞌ naa olaꞌ seluꞌ nae, “Yohanis, ia naa ho musi suraꞌ susura maꞌabuiꞌ a. Liin taꞌo ia: \q1 ‘Soaꞌ neu jamaꞌat sia kota Laodikia: \q1 Susura ia, mia Au, Yesus, fo atahori roꞌe rae, ‘Matetuꞌ’. Au ia, soaꞌ a olaꞌ tetebꞌes Lamatualain Hara-liin. Lamatualain pake Au fo tao basa saa fo Ana taoꞌ ra.\x + \xo 3:14 \xt Dedꞌea Lasiꞌ 8:22\x* \q1 \v 15 Au ita hei tao saa sia Laodikia. Te hei ia ra, taꞌo bee e?! Matobꞌiꞌ, o hokoꞌ; ma maꞌsufuꞌ o hokoꞌ boe. Mete ma maꞌatobꞌiꞌ, na, tebꞌe-tebꞌeꞌ matobꞌiꞌ. Mete ma maꞌasufuꞌ, na, tebꞌe-tebꞌeꞌ maꞌasufuꞌ. \v 16 Te huu hei rala mara nenebabanggiꞌ, de Au ae usupuraꞌ hendi nggi mia bafa ngga, onaꞌ atahori rasapuraꞌ miru. \q1 \v 17 Hei olaꞌ koao mae, ‘Hita ia, atahori mamasuꞌiꞌ. Hita tasodꞌa malolole, nda parlu saa-saa saꞌ ena boe!’ Tao-tao te rala mara maꞌatemeꞌ, de nda mihine bee maloleꞌ saa boe. Naeni de hei dadꞌi onaꞌ atahori mana toꞌa-taaꞌ ma maꞌaholaꞌ. \v 18 Dadꞌi malole lenaꞌ ima hasa mala lilo mbilas mia Au, naa fo ama dadꞌi atahori mamasuꞌi tebꞌe-tebꞌeꞌ. Ma hasa mala bua mutiꞌ fo tatana maꞌahola mara. Ma hasa mala modꞌo mataꞌ fo oꞌose neu mata mara, naa fo ama mita baliꞌ no manggareloꞌ. \q1 \v 19 Mete ma atahori fo Au sueꞌ ra tao salaꞌ, Au ai ma hukun se, naa fo ara dadꞌi maloleꞌ. De hei musi tao mitetu rala mara fo tebꞌe-tebꞌeꞌ hei derefiti-fiti tungga Au.\x + \xo 3:19 \xt Dedꞌea Lasiꞌ 3:12; Ibrani 12:6\x* \q1 \v 20 Rena malolole, te Au umburiꞌ sia lesu mataꞌ ena, ma Au o oꞌe-oꞌeꞌ fo ae masoꞌ. Mete ma hambu atahori rena hara Ngga, ma nema soi lelesu, na Au masoꞌ rala uu, fo hai endoꞌ mia miꞌibꞌue. \v 21 Atahori mana maꞌatataaꞌ tungga Au losa mate, dei fo Au fee ne hak, fo endoꞌ parenda naꞌabꞌue no Au. Te Au o uꞌutataaꞌ tungga o Ama Ngga, naeni de ia naa Au endoꞌ parenda uꞌubꞌue o E. \q1 \v 22 Dadꞌi rena malolole saa fo Lamatuaꞌ Dula-dalen nafadꞌe neu jamaꞌat nara.’” \c 4 \s1 Ara beꞌutee sendeꞌ lululangga nara neu Lamatualain sia sorga \p \v 1 Atahori Matetuꞌ a olaꞌ basa helu-fulin fee jamaꞌat kahituꞌ ra, ma Lamatuaꞌ o natudꞌu au dala feaꞌ fai. Aiboiꞌ ma, au ita lelesu nenesoiꞌ mbali sorga. Basa ma au rena seluꞌ atahori fo haran onaꞌ maꞌoa a nae, “Uma! Hene ia uma, fo utudꞌu nggo basa saa mana nae dadꞌiꞌ ra. \p \v 2 Leleꞌ naa boe Lamatuaꞌ Dula-dalen soꞌu nendi au sorga uu. Aiboiꞌ ma au ita kadꞌera parendaꞌ esa ma hambu mana endoꞌ sia ata. \v 3 Ana naronda dula modꞌoꞌ no mbilas, onaꞌ fatu makahahadꞌoꞌ mafelit fo rae, \it yaspis\it* ma \it sardius\it*. Ma elus esa o rereoꞌ kadꞌera parendan. Rondan dꞌula modꞌoꞌ onaꞌ fatu \it samrud\it* makahahadoꞌ.\x + \xo 4:3 \xt Yeskiel 1:26-28; 10:1\x* \v 4 Sia naa o hambu kadera parenda anaꞌ 24 rereoꞌ kadꞌera parendaꞌ mana sia taladꞌaꞌ a. Hambu malangga 24 endoꞌ sia kadꞌera naa ra. Basa se pake bua mutiꞌ ma pake solo parenda liloꞌ. \v 5 Hambu ndelas nakahahadꞌok nakandooꞌ a mia kadꞌera parendaꞌ mana sia taladꞌaꞌ a. Ma ndukurulu nakaruruluk naꞌatututeꞌ. Hambu obꞌor manambilaꞌ hitu sia kadꞌera parendaꞌ a matan. Ara onaꞌ Lamatuaꞌ Dula-dalen fo mana naꞌena mata-aoꞌ hitu.\x + \xo 4:5 \xt Kalua mia Masir 19:16; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 1:4; 8:5; 11:19; 16:18; Yeskiel 1:13; Sakarias 4:2\x* \v 6 Sia kadꞌera parendaꞌ mataꞌ a, au ita onaꞌ tasi oe meuꞌ mana onaꞌ kaca. \p Boe ma au ita banda manaseliꞌ haa rereoꞌ kadꞌera naa. Ao nara deaꞌ-mataꞌ sofeꞌ noꞌ a mata dekeꞌ. Banda naa ra, Lamatuaꞌ banda mana mete-seꞌu E.\x + \xo 4:6 \xt Yeskiel 1:22\x* \p \v 7 Banda kaesan matan onaꞌ singa e. Karuan matan onaꞌ sapi mone e. Katelun matan, onaꞌ atahori e. Ma kahaan matan, onaꞌ mbui nggaruda mana matambeleꞌ.\f + \fr 4:7 \ft Tungga atahori mahineꞌ soꞌal Susura Meumareꞌ, banda kahaaꞌ ia ra sosoan, naeni: Singa naa, koasan manaseliꞌ. Sapi mone naa, maꞌaderen seli. Atahori naa, mahinen seli. Ma nggaruda naa, nesiꞌet na seli.\f* \x + \xo 4:7 \xt Yeskiel 1:5-10; 10:14\x* \v 8 Banda kahaaꞌ naa ra, esa-esaꞌ malidꞌaꞌ beꞌe neeꞌ. Sia lidꞌaꞌ naa ra deaꞌ no rala nara o, sofeꞌ noꞌ a mata dekeꞌ boe. Hatuꞌ-rerelon ara sodꞌa nda ramaeꞌtu sa rae, \q1 “Hai koa-kio Lamatualain! \q1 Hai soꞌu minanaru Lamatuaꞌ naran! \q1 Lamatualain, meun seli! \q1 Lamatualain, koasan manaseliꞌ. \q1 Lamatualain mana sia eniꞌ a lele uluꞌ a. \q1 Lamatualain mana sia oras ia. \q1 Ma Lamatualain mana sia nakandoo losa doo nduꞌu-dꞌoon!”\x + \xo 4:8 \xt Yeskiel 1:18; 10:12; Yesaya 6:2-3\x* \p \v 9 Sodꞌa taꞌo naa, ara koa-kio ma fee hadꞌa-hormat neu Lamatualain, no roꞌe makasi neu E, huu Eni manaendoꞌ sia kadꞌera parendaꞌ a ata, ma eni sia nakandoo losa babꞌasan. Leleꞌ ara sodꞌa, \v 10 malangga ka 24 naa ra o beꞌutee sendeꞌ lululangga nara sia Lamatualain matan, fo mana endoꞌ sia kadꞌera parendaꞌ naa. Ara huꞌa solo parenda nara, ma mbedꞌaꞌ sia kadera parendan mataꞌ, de beꞌutee neu E, mana sia losa doo nduꞌu-dꞌoon neu. De soꞌu koa-kio E rae, \q1 \v 11 “O Lamatualain! \q1 Hai koa-kio Lamatualain! \q1 Hai soꞌu minanaru Nara ma. \q2 Lamatualain ia, hai Malanggam. \q2 Lamatualain ia, hai Lamatualain ma! \q1 Lamatualain mana nandaa simbo hai koa-kio mara. \q1 Lamatualain memaꞌ musi simbo hai hadꞌa-hormat mara. \q2 Huu Lamatualain mana koasa seli. \q2 Ma Lamatualain manaseliꞌ. \q1 Lamatualain mana tao basaꞌ e. \q1 Lamatuaꞌ mana fee basaꞌ e rasodꞌa. \q2 Basa mana siaꞌ ra, \q3 dadꞌi ena huu Lamatuaꞌ mana naꞌadꞌadꞌadꞌiꞌ. \q2 Basa mana masodꞌaꞌ ra, \q3 raꞌena ani-hahaeꞌ ena huu Lamatuaꞌ mana fee.” \c 5 \s1 Susura neneluluꞌ mana segel matesꞌ \p \v 1 Basa ma au ita baliꞌ manaendoꞌ sia kadꞌera parendaꞌ naa. Ana toꞌu susura neneluluꞌ saa sia lima onan. Lululuꞌ naa nenesuraꞌ sofeꞌ dꞌeaꞌ-mataꞌ ma nenesegel mates sia mamanaꞌ hitu.\x + \xo 5:1 \xt Yeskiel 2:9-10; Yesaya 29:11\x* \p \v 2 Basa ma au ita ate sa mia sorga manaseliꞌ tebꞌe. Ana natane nahereꞌ nae, “Seka naꞌena hak sefi segel ma baca susura naa?” \v 3 Natane taꞌo naa, te nda hambu esa naꞌena hak sefi susura naa, ma baca isin sa. Mae sia sorga do raefafoꞌ, nda hambu esa naꞌena hak sa. Sia atahori mates ra mamanan o nda hambu sa boe. \v 4 Ita taꞌo naa, ma au nggae ei-ei, huu nda hambu atahori esa naꞌena hak sefi, ma baca isin sa. \v 5 Basa ma esa mia malangga ka 24 ra, olaꞌ no au nae, “We, toronooꞌ! Afiꞌ nggae. Huu mane Daud a tititi-nonosin esa manaseliꞌ, ara roꞌe E rae, singa mia leo Yahuda. Ana mbesiꞌ nalutu basa deꞌulakaꞌ ra ena. De naꞌena hak sefi segel a, ma baca susura naa isin.”\x + \xo 5:5 \xt Dudꞌuit Fefeuꞌ a 49:9; Yesaya 11:1, 10\x* \p \v 6 Rena taꞌo naa ma, au ita Lombo Anaꞌ esa ririi sia banda kahaa manaseliꞌ ra ro malangga ka 24 mana endoꞌ rereoꞌ kadꞌera parendaꞌ a, taladꞌa nara. Lombo Anaꞌ a, onaꞌ parna nenembauꞌ ena. Suran hitu ma matan o hitu boe. Mata deke kahitu nara, onaꞌ Dula-dalen mana naꞌena mata-aoꞌ hitu a boe. Lombo Anaꞌ a haitua see ndule basa raefafoꞌ ena.\x + \xo 5:6 \xt Yesaya 53:7; Sakarias 4:10\x* \v 7 Basa ma au ita Lombo Anaꞌ a nisiꞌ Mana endoꞌ sia kadꞌera parendaꞌ a, de haꞌi susura neneluluꞌ naa mia Lima onan. \p \v 8 Leleꞌ Lombo Anaꞌ a haꞌi susura ma, banda kahaa manaseliꞌ ra, ro malangga ka 24 ra, sendeꞌ lululangga nara beꞌutee sia matan. Ara esa-esaꞌ toꞌu maliiꞌ ra onaꞌ sasando, no manggo liloꞌ esa, neneisiꞌ no kemenyan fo rae dede tao masu maꞌameniꞌ. Hau raa maꞌameniꞌ naa, naeni Lamatualain atahori nara hule-oꞌe nara.\x + \xo 5:8 \xt Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 141:2\x* \v 9 Basa ma basa see sodꞌa sosodꞌa feuꞌ sa, oi: \q1 “Lombo Anaꞌ ia, nandaa simbo susura ia. \q1 Lombo Anaꞌ ia, naꞌena hak sefi segel a. \q1 Huu Ana nenetatiꞌ daiꞌ ena. \q2 basa ma Lamatualain pake raa Na, \q3 fo soi-tefa neu basa atahori mia basa leo ma nusaꞌ ra, \q2 fo ruma bisa dadꞌi Lamatualain atahorin. \q1 No taꞌo naa, atahori mia basa dedꞌeat ma negara, \q2 bisa dadꞌi Lamatualain bobꞌonggin.\x + \xo 5:9 \xt Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 33:3; 98:1; Yesaya 42:10\x* \q1 \v 10 Lombo Anaꞌ ia, naꞌabꞌue nala basa se, \q2 dadꞌi nusaꞌ esa. \q1 Lombo Anaꞌ ia, tengga nala se, \q2 dadꞌi Lamatualain atahori mana tao-ues nara. \q1 Dei fo ara toꞌu parendaꞌ sia raefafoꞌ. \q1 Dei fo ara tao-ues fee Lamatualain sia raefafoꞌ.”\x + \xo 5:10 \xt Kalua mia Masir 19:6; 1 Petrus 2:5, 9; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 1:6\x* \p \v 11 Basa ma, au botiꞌ mata ngga, ma rena hara monaeꞌ sa. Ma ita banda kahaa manaseliꞌ ra, ro malangga ka 24 ra, ma Lamatuaꞌ ate nara hetar mia sorga. Ate naa ra, naen seli, losa juta-juta.\x + \xo 5:11 \xt Daniel 7:10\x* \v 12 Basa se sodꞌa rahereꞌ oi, \q1 “Hai soꞌu minanaru Lombo Anaꞌ mana nenetati-daiꞌ naa, \q1 Huu Eni mana nandaa simbo hai koa-kio ma! \q2 Eni koasan, monaen seli. \q2 Eni suꞌi na, naen seli. \q2 Eni dudꞌuꞌan, tandeꞌ. \q2 Maꞌaderen, manaseliꞌ tebꞌe. \q1 Hai soꞌu minanaru naran. \q1 Hai fee hadꞌa-hormat neu E. \q1 Hai koa-kio E.” \p \v 13 Basa na ma, au rena sosodꞌat esa fai. Mia basa masodꞌaꞌ ra, mae sia sorga, raefafoꞌ, ma tasiꞌ rala, basa se soꞌu hara nara fo sodꞌa-helo. Mia atahori mates mamana nara o, ara sodꞌa-helo tungga. Basa se sodꞌa-helo rae, \q1 “Hai koa-kio Lamatualain manaendoꞌ sia kadꞌera parendaꞌ ia. \q1 Hai o soꞌu minanaru Lombo Anaꞌ ia. \q1 Hai fee hadꞌa-hormat neu Se. \q1 Hai beꞌutee neu Se. \q2 Huu Sira toꞌu parendaꞌ rakandooꞌ a! \q2 Ma Sira koasan nda manabasaꞌ sa!” \p \v 14 Basa ma, banda kahaaꞌ manaseliꞌ naa ra, rataa rakandondoꞌ a rae, “Naa tebꞌe! Naa tebꞌe ena!” Boe ma malangga karua nulu haaꞌ naa ra sendeꞌ lululangga nara fai de beꞌutee neu Lamatualain no Lombo Anaꞌ naa. \c 6 \s2 Lombo Anaꞌ a sefi segel ra esa-esaꞌ Segel kaesan — malangga netatis dea nema \p \v 1 Basa na ma, au ita Lombo Anaꞌ sefi susura neneluluꞌ a segel kaesan. Boe ma au rena esa mia banda kahaa manaseliꞌ naa ra, nggasi nahereꞌ onaꞌ ndukuruluꞌ e. Ana parenda oi, “Muu leo!” \v 2 Aiboiꞌ ma au ita ndara mutiꞌ sa. Hambu atahori sa endoꞌ sia ataꞌ nasolo solo netatis, huu Ana nasenggiꞌ netatis nakandooꞌ a. Aleꞌ ia Ana toꞌu bubꞌusut, ma dea neu nakalaꞌ seluꞌ musu nara sia raefafoꞌ.\x + \xo 6:2 \xt Sakarias 1:8; 6:3, 6\x* \s2 Segel karuan — nemue-naanggit sia raefafoꞌ \p \v 3 Basa ma, Lombo Anaꞌ a sefi segel karuan. Boe ma au rena banda manaseliꞌ karuan parenda nae, “Muu leo!” \v 4 Basa ma ndara mbilas mana mbila raa-raaꞌ sa dea nema. Atahori mana endoꞌ sia ata simbo fela tafa monaeꞌ sa. Ana hambu koasa fo neu tao nemue-naanggit sia raefafoꞌ, fo atahori ratati.\x + \xo 6:4 \xt Sakarias 1:8; 6:2\x* \s2 Segel katelun — fai ndoe-laꞌas manaseliꞌ \p \v 5 Boe ma Lombo Anaꞌ a sefi segel katelun. Ma au rena banda manaseliꞌ katelun parenda nae, “Muu leo!” Aibꞌoiꞌ ma au ita ndara nggeoꞌ esa. Atahori mana endoꞌ sia ndara naa ata, tou tatais esa sia liman fo tai nanaat mana sangga namakura ena.\x + \xo 6:5 \xt Sakarias 6:2, 6\x* \v 6 Basa ma, au rena onaꞌ haraꞌ esa nema mia banda kahaa manaseliꞌ ra taladꞌan. Haraꞌ naa nafadꞌe nae, “Dei fo hambu fai ndoe-laꞌas sia raefafoꞌ. Atahori esa nggadin fai esa, dai hasa neuꞌ a isiꞌ mok teluꞌ a, isi maloleꞌ na hambuꞌ a mok esa. Te mete ma fai ndoe-laꞌas naa losa ena, atahori nda bole tao ralutu hau saitun no hau anggor sia osi ra sa.”\f + \fr 6:6 \ft Sia mamanaꞌ naa atahori ra rasodꞌa miaꞌ hau karuaꞌ naa ra. Dadꞌi mae ndoe-laꞌas manaseliꞌ o, sadꞌi feꞌe hambu hau karuaꞌ naa ra, na, atahori feꞌe rasodꞌa rakandoo.\f* \s2 Segel kahaan — atahori hetar mate \p \v 7 Basa ma, Lombo Anaꞌ a sefi segel kahaan. Boe ma au rena banda manaseliꞌ kahaan parenda nae, “Muu leo!” \v 8 Aiboiꞌ ma, au ita ndara huni-manambosaꞌ esa. Atahori mana endoꞌ sia ndara naa ata, naran ‘Mate’. Hambu mana tungga dea na naran ‘Atahori Mates ra Mamanan’. Ruꞌa se hambu koasa de reu tao risa atahori sia raefafoꞌ rendiꞌ fela tafaꞌ, ndoe-laꞌas, hedꞌis, no banda deꞌulakaꞌ. Mete ma reken manamateꞌ ra, dedꞌesin onaꞌ babanggiꞌ esa mia babanggiꞌ haa mia basa atahori sia raefafoꞌ.\x + \xo 6:8 \xt Yeskiel 14:21\x* \s2 Segel kaliman — Lamatualain atahori nara rahani fo Ana naꞌetuꞌ dedꞌeat nara \p \v 9 Basa ma, Lombo Anaꞌ a sefi segel kaliman. Ma au ita atahori fo feꞌesaꞌan a nenetao-nisaꞌ ra. Samana nara sia mei tutunu-hohotuꞌ a filenggan. Atahori risa se huu ramahere neu Lamatualain, ma dui-bꞌengga Hara-lii Na sia bee-bꞌee. \v 10 Ara rameli rae, “O Lamatualain! Hai Malangga manaseli ma! Malangga meumare ma! Lamatualain olaꞌ saa, na, hai mimihere. Te hai mihani losa fai hiraꞌ fai, fo Lamatualain naꞌetuꞌ dedꞌeat fo hukun atahori mana risa hai mia raefafoꞌ?” \p \v 11 Ratane basa taꞌo naa, ma esa-esaꞌ simbo badꞌu naru mutiꞌ. Hambu atahori sa nafadꞌe se nae, “Mihani mbei fai, losa dedꞌesi mara dai dei. Te hela feꞌe toronoo mara dei fo nenetao-nisaꞌ onaꞌ hei boe.” \s2 Segel kaneen — calaka sia lalai no raefafoꞌ \p \v 12 Boe ma, Lombo Anaꞌ a sefi segel kaneen. Aiboiꞌ ma, umedꞌa rae nanggenggo seli. Ma relo a dadꞌi hatuꞌ onaꞌ teme nggeoꞌ, ma fulan dadꞌi mbilas onaꞌ raaꞌ.\x + \xo 6:12 \xt Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 11:13; 16:18; Yesaya 13:10; Yoel 2:10, 31; 3:15; Mateos 24:29; Markus 13:24-25; Lukas 21:25\x* \v 13 Nduuꞌ ra sia lalai tudꞌa raefafoꞌ rema, onaꞌ hau boa latuꞌ ou, huu sanggu anin. \v 14 Boe ma au ita lalai sii neu rua, de lululu onaꞌ neneiꞌ losa mopo e. Leteꞌ ra ro pulu-pulu ra basa se ranggenggo losa mopo se mia mamana nara.\x + \xo 6:14 \xt Yesaya 34:4; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 16:20\x* \v 15 Rita onaꞌ naa, ma basa atahori sia raefafoꞌ ramatau. Mulai mia maneꞌ ra, malangga mana parendaꞌ ra, malangga soldꞌadꞌu, atahori mamasuꞌiꞌ, losa ate ra, basa se ramatau. De basa se rela reu keke sia luat ma sia fatu sodꞌaꞌ sia leteꞌ ra.\x + \xo 6:15 \xt Yesaya 2:19, 21\x* \v 16 Ara denu lete-leteꞌ ma fatu monaeꞌ ra rae, “Ndefaꞌ fo tatana mala hai leo! Muꞌufuniꞌ hai fo mana endoꞌ sia kadꞌera parenda monaeꞌ a, nda nita hai sa ena. Ma Lombo Anaꞌ a nda hukun nala hai sa boe.\x + \xo 6:16 \xt Hosea 10:8; Lukas 23:30\x* \v 17 Aduu! Paia nala hai, huu fai calaka nema ena! Lamatualain no Lombo Anaꞌ rae mbori nasa-bori nara neu hai ena. Esa o nda bisa sili nala sa boe!”\x + \xo 6:17 \xt Yoel 2:11; Meleaki 3:2\x* \c 7 \s1 Lamatualain cap nala atahori 144.000 \p \v 1 Basa naa ma, au ita Lamatualain aten haa mia sorga rambariiꞌ sia raefafoꞌ a ani-mata haa nara fo raꞌangge anin. De anin nda bisa fuu sia tasi, madꞌaꞌ ata, ma hau-hau huuꞌ ra sa.\x + \xo 7:1 \xt Yermia 49:36; Daniel 7:2; Sakarias 6:5\x* \v 2 Lamatualain fee se koasa fo ara tao ralutu madꞌaꞌ ata no tasiꞌ a. Basa ma Au ita seluꞌ ate feaꞌ sa mia sorga, nema mia rulu nema. Ana nendi cap mia Lamatualain mana masodꞌa losa doo nduꞌu-dꞌoon. Ana nameli nafadꞌe ate kahaaꞌ ra nae, \v 3 “Helafiꞌ dei! Afiꞌ tao milutu madꞌaꞌ ata, tasiꞌ a ma hau-hau huuꞌ ra. Helafiꞌ fo hai cap mala Lamatualain atahori dedenu nara ree nara dei.”\x + \xo 7:3 \xt Yeskiel 9:4, 6\x* \p \v 4 Basa ma rafadꞌe au rae, ate naa cap nala Lamatuaꞌ atahori nara ena. Dedesi nara, atahori 144.000, mia basa leo Israꞌel. Naeni: \q2 \v 5 hambu atahori 12.000 mia leo Yahuda; \q2 atahori 12.000 mia leo Ruben; \q2 atahori 12.000 mia leo Gad; \q2 \v 6 atahori 12.000 mia leo Aser; \q2 atahori 12.000 mia leo Naftali; \q2 atahori 12.000 mia leo Manase; \q2 \v 7 atahori 12.000 mia leo Simeon; \q2 atahori 12.000 mia leo Lewi; \q2 atahori 12.000 mia leo Isaskar; \q2 \v 8 atahori 12.000 mia leo Sebulon; \q2 atahori 12.000 mia leo Yusuf; \q2 ma atahori 12.000 mia leo Benyamin. \s1 Atahori meumareꞌ ra koa-kio Lamatualain no Lombo Anaꞌ a \p \v 9 Basa ma, au ita atahori hetar, losa nda nenereken nala sa. Ara rema mia basa leo ra, dedꞌeaꞌt ra, ma basa nusaꞌ sia raefafoꞌ. Basa se raꞌabꞌue mbali kadꞌera parendaꞌ no Lombo Anaꞌ a. Ara pake badꞌu mutiꞌ ma toꞌu palam rooꞌ sia lima nara. \v 10 Basa ma, ara soꞌu sosodꞌat de koa-kio randaa rae, \q1 “Hai koa-kio Lamatualain, \q2 mana endoꞌ sia kadꞌera parendaꞌ ia. \q1 Hai o soꞌu minanaru Lombo Anaꞌ ia! \q1 Sira ia, mana fee hai masodꞌaꞌ. \q1 Sira ia, mana soi dꞌala masodꞌaꞌ fee hai.” \p \v 11 Ara olaꞌ basa taꞌo naa, ma Lamatualain ate nara mia sorga mana rambariiꞌ rereoꞌ kadꞌera parendaꞌ a, sendeꞌ lululangga nara losa mata nara dai rae a mbali kadꞌera parenda monaeꞌ naa. Malangga-malangga naa ra, ro banda manaseli kahaaꞌ naa ra, tao taꞌo naa boe. Basa se beꞌutee neu Lamatualain, \v 12 ma sodꞌa rae, \q1 “Tebꞌe! Naa tebꞌe! \q1 Hai o koa-kio Lamatualain! \q1 Hai o soꞌu minanaru Lamatuaꞌ naran! \q2 Lamatuaꞌ dudꞌuꞌan, tanden seli. \q2 Lamatuaꞌ koasan, monaeꞌ seli. \q2 Lamatuaꞌ deren, manaseliꞌ. \q1 Hai moꞌe makasi neu Lamatualain nekendooꞌ a. \q1 Hai fee hadꞌa-hormat neu Lamatualain nda nemeꞌetu sa. \q2 Tebꞌe, taꞌo naa! \p \v 13 Ara koa-kio basa taꞌo naa, ma esa mia malangga ka 24 naa ra natane au nae, “Atahori naeꞌ mana pake badꞌu mutiꞌ naa ra ho muhine se, do? Ara mia bee rema?” \p \v 14 Te au utaa ae, “Hokoꞌ, Papa. Au nda uhine se sa. Papa lebe nahine se.” \p Boe ma ana nafadꞌe au nae, “Sira, atahori mana kalua mia doidꞌoso monaeꞌ ena. \q1 Sira, atahori mana pake Lombo Anaꞌ a raan, \q2 fo safe bua-baꞌu nara, \q2 no tao ramutiꞌ badꞌu nara.\x + \xo 7:14 \xt Daniel 12:1; Mateos 24:21; Markus 13:19\x* \q1 \v 15 Huu naa, ara rambariiꞌ sia Lamatualain kadꞌera parendan mataꞌ. \q1 Ara tao mataꞌ neu Lamatualain hatuꞌ rerelon sia ume hule-oꞌen. \q2 Lamatualain no se nakandondooꞌ a. \q2 Lamatualain nanea se nakandondooꞌ a. \q1 \v 16 Dei fo ara nda ramedꞌa ndoe sa ena. \q1 Dei fo ara nda ramedꞌa raꞌamadꞌa sa ena. \q2 Dei fo relo a nda haa se sa ena. \q2 Dei fo rou nara nda kufa dai matobꞌiꞌ sa ena.\x + \xo 7:16 \xt Yesaya 49:10\x* \q1 \v 17 Lombo Anaꞌ mana deka kadꞌera parendaꞌ naa, \q1 Dei fo dadꞌi manatadꞌa nara. \q1 dei fo ana mboo nendi se, \q2 reu rinu sia oe mataꞌ mana nendi masodꞌaꞌ. \q1 Dei fo Lamatualain o ose hendi susa-sona nara, \q2 fo ara nda afiꞌ nggae sa ena.”\x + \xo 7:17 \xt Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 23:1-2; Yeskiel 34:23; Yesaya 49:10; Yesaya 25:8\x* \c 8 \s1 Segel kahitun — Lamatualain ate nara simbo maꞌoa hitu \p \v 1 Basa ma, Lombo Anaꞌ naa sefi segel kahitun. Aiboiꞌ ma, basa mana sia sorga ra nda raꞌaundaꞌ sa. Nda hambu esa nahara sa losa mbei ma banggi rua jam esa. \v 2 Boe ma au ita ate hitu mia sorga. Ara rambariiꞌ rakandooꞌ a sia Lamatualain matan, fo rae mete-seꞌu E. Esa-esaꞌ simbo maꞌoa na. \p \v 3 Ma au ita ate esa fai mia sorga. Ana nambariiꞌ sia mei tutunu-hohotuꞌ a mataꞌ fo ara tunu-hotu hau maꞌameniꞌ raaꞌ a. Ana toꞌu manggo liloꞌ esa fo ara biasa tao hau maꞌameniꞌ raa na. Basa ma ara fee ne hau maꞌameniꞌ raaꞌ nae-nae boe, fo ana naꞌabꞌue no Lamatualain atahori nara hule-oꞌe na. Basa ma ana nendi manggo liloꞌ naa onaꞌ tutunu-hohotuꞌ mana maꞌafo meniꞌ, fo tao neu mei liloꞌ sia kadꞌera parendaꞌ a mataꞌ.\x + \xo 8:3 \xt Amos 9:1; Kalua mia Masir 30:1, 3\x* \v 4 Boe ma ana dedꞌe hau maꞌameniꞌ a raa na. Ma maꞌamenin hene nisiꞌ Lamatualain matan, naꞌabꞌue no basa hule-oꞌeꞌ mia Lamatualain atahori nara. \p \v 5 Ate a haꞌi ai mia mei a, de tao nasofe manggo liloꞌ a. Boe ma ana honda manggo a raefafoꞌ nema. Aiboiꞌ ma, au ita ndelas a hadok naꞌatututeꞌ dii-ona sia raefafoꞌ. Basa ma, ndelas ndukurulu lii monaeꞌ naꞌatutute, no rae a nanggenggo monaeꞌ.\x + \xo 8:5 \xt Malangga Agama ra Atoran na 16:12; Yeskiel 10:2; Kalua mia Masir 19:16; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 11:19; 16:18\x* \p \v 6 De ate kahituꞌ mia sorga ra rahehere rae fuu maꞌoa nara. \s2 Fuu maꞌoa kaesan — sela-nggariꞌ ra kadꞌe \p \v 7 Leleꞌ ate kaesan fuu maꞌoan, ma udꞌan es no ai nabꞌali no raaꞌ mbori raefafoꞌ nema losa hau-bꞌebꞌa no sela-nggariꞌ ra nenehotuꞌ. Basa uru modoꞌ sia bee-bꞌee o nenehotuꞌ boe. Onaꞌ hita bꞌanggi raefafoꞌ dadꞌi babꞌanggiꞌ telu, na, babꞌanggiꞌ esa nenehotuꞌ. Ma onaꞌ hita bꞌanggi basa hau huuꞌ no sela-nggariꞌ sia raefafoꞌ dadꞌi babꞌanggiꞌ telu, na, babꞌanggiꞌ esa nenehotuꞌ.\x + \xo 8:7 \xt Kalua mia Masir 9:23-25; Yeskiel 38:22\x* \s2 Fuu maꞌoa karuan — tasiꞌ isi-oen mate \p \v 8 Leleꞌ ate karuan fuu maꞌoa na, ma hambu saa o monaen baꞌu onaꞌ lete monaeꞌ sa mbila nenenggariꞌ tasi rala neu, losa babꞌanggiꞌ esa mia tasiꞌ a babꞌanggin telu dadꞌi raaꞌ. \v 9 Basa ma, esa mia babꞌanggiꞌ telu mia basa banda mana masodꞌaꞌ sia tasi ra, mate se. Ma esa mia babꞌanggiꞌ telu mia basa ofaꞌ mana laa-laaꞌ sia tasiꞌ a, rambalutu hendi se. \s2 Maꞌoa katelun — oe a meru \p \v 10-11 Leleꞌ ate katelun fuu maꞌoan, ma nduu monaeꞌ sa tudꞌa mia lalai, onaꞌ obꞌor monaeꞌ sa mbila. Nduuꞌ naa naran ‘meru’. Lele ana tudꞌa ma, oe sia loe no oe mataꞌ ra basa e meru. Atahori mana rinu oe naa, hetar mate. Onaꞌ a hita bꞌanggi basa loe no oe mataꞌ sia raefafoꞌ neu babꞌanggiꞌ telu, na, babꞌanggiꞌ esa meru.\x + \xo 8:10-11 \xt Yesaya 14:12; Yermia 9:15\x* \s2 Maꞌoa kahaan — relo, fulan no nduuꞌ ra dadꞌi maꞌahatuꞌ \p \v 12 Basa ma, ate kahaan fuu maꞌoan. Aiboiꞌ ma relo, fulan no nduuꞌ ra nenehembaꞌ, boe ma ara dadꞌi maꞌahatuꞌ. De nandaa no fai rerelon, babꞌanggiꞌ esa mia fai rerelon babꞌanggiꞌ telu, dadꞌi maꞌahatuꞌ, huu relo a nda naronda matetuꞌ sa ena. Ma nandaa no fai tetembaꞌ, babꞌanggiꞌ esa mia fai tetembaꞌ a babꞌanggin telu dadꞌi maꞌahatu kibu-kibuꞌ, huu fulan ma nduuꞌ ra nda raronda matetuꞌ sa.\x + \xo 8:12 \xt Yesaya 13:10; Yeskiel 32:7; Yoel 2:10, 31; 3:15\x* \p \v 13 Basa de au botiꞌ mata ngga, ma ita mbui marambua sa natambembele sia lalai. Ana nggasi nae, “besa-bꞌesa, o! Calaka monaeꞌ dei fo dai basa atahori mana masodꞌaꞌ sia raefafoꞌ. Huu hela feꞌe ate telu sia sorga nda feꞌe fuu maꞌoa nara sa.” \c 9 \s2 Fuu maꞌoa kaliman — lamat naꞌasususaꞌ atahori \p \v 1 Basa ma, Ate kaliman fuu maꞌoa na. Ma au ita nduuꞌ sa tudꞌa raefafoꞌ nema. Ara fee nggoeꞌ sa neu nduuꞌ a fo neu soi ndola romaꞌ mana nda naꞌena ikoꞌ a sa, lelesun. \v 2 Ana soi ndolaꞌ a lelesun, ma masu nggeo mamafafauꞌ dea nema onaꞌ lasi nenedꞌedꞌeꞌ masun. Masuꞌ naa namasu bubꞌueꞌ ata neu, losa lalai no relo a maꞌahatuꞌ.\x + \xo 9:2 \xt Dudꞌuit Fefeuꞌ a 19:28\x* \v 3 Boe ma lamat hetar seli ratambele dea rema mia masuꞌ naa rala, de onda raefafoꞌ rema. Lamatualain fee se koasa ona uraꞌ e.\x + \xo 9:3 \xt Kalua mia Masir 10:12-15\x* \v 4 Te Ana parenda se nae afiꞌ tao milutu uru a, hau huuꞌ, ma sela-nggariꞌ ra. Te ara musi tao raꞌasususaꞌ atahori fo Lamatuaꞌ cap Na nese ree nara.\x + \xo 9:4 \xt Yeskiel 9:4\x* \v 5 Lamatualain mboꞌi lamat ra tao raꞌasususaꞌ atahori fula lima, te nda bole risa se. Sadꞌi tao doidꞌoso se onaꞌ uraꞌ a toꞌiꞌ. \v 6 Sia fula lima rala, atahori doidꞌoso rala seli, losa roꞌeꞌ a mamates. Mae onaꞌ naa o ara nda bisa mate sa.\x + \xo 9:6 \xt Ayub 3:21; Yermia 8:3\x* \p \v 7 Au ita lamat naa ra mata-ao nara onaꞌ a, ndara netatis. Ara rasolo solo netatis nenetaoꞌ mia lilo. Mata-ao nara onaꞌ atahori.\x + \xo 9:7 \xt Yoel 2:4\x* \v 8 Langga fulu nara naruꞌ onaꞌ inaꞌ ra langga fulun, ma nisi nara tandeꞌ onaꞌ singa nisiꞌ.\x + \xo 9:8 \xt Yoel 1:6\x* \v 9 Ona ara pake pepele tendaꞌ nenetaoꞌ mia besi, onaꞌ uꞌu unaꞌ e. Lidꞌa nara ralii rahereꞌ onaꞌ soldꞌadꞌu nononggoꞌ sa ndara nara lea kareta netatis.\x + \xo 9:9 \xt Yoel 2:5\x* \v 10 Iko nara manaseliꞌ ma marasot onaꞌ uraꞌ a rason. Ara hambu koasa fo tao doidꞌoso atahori rendiꞌ raso nara, losa fula lima. \v 11 Mane lamat ra, naeni malangga mia basa ate neneoiꞌ sia ndola doidꞌosoꞌ fo nda naꞌena ikoꞌ sa. Naran sia dedꞌea Ibrani, Abadon, ma sia dedꞌea Yunani, Apolyon. Sosoan, “Mana Tao Malutuꞌ.” \p \v 12 No taꞌo naa, calaka kaesan, seli ena. Te besa-bꞌesa, o! Huu hela feꞌe calaka rua fai. \s2 Fuu maꞌoa kaneen — doidꞌosoꞌ mataꞌ telu sia raefafoꞌ \p \v 13 Basa ma ate kaneen fuu maꞌoa na. Ma ita mei liloꞌ mana matambambaliꞌ no Lamatualain, fo ara dedꞌe rendiꞌ neu hau maꞌameniꞌ a raan. Hambu haraꞌ kalua mia mei a sura nara haaꞌ se.\x + \xo 9:13 \xt Kalua mia Masir 30:1-3\x* \v 14 Haraꞌ naa nafadꞌe neu ate mana feꞌe fuu basa maꞌoan nae, “Ate haa nenefutuꞌ dooꞌ ena sia loe monaeꞌ sa, naran Efrat. Muu mboꞌi se leo!” \v 15 Boe ma neu mboꞌi se, fo ara reu tao risa atahori nandaa no too, fula, fai, ma liiꞌ fo Lamatualain naeꞌtuꞌ basa ena. Onaꞌ hita bꞌanggi atahori sia raefafoꞌ neu babꞌanggiꞌ telu, na, dei fo mate hendi babꞌanggiꞌ esa. \v 16 Ara rafadꞌe au rae, ana bua naa ra, soldꞌadꞌu mana sae ndara nara, juta natun rua. \v 17 Basa ma au ita soldꞌadꞌu naa ra ro ndara nara. Soldꞌadꞌu naa ra babꞌaa tendaꞌ nara rendiꞌ babꞌaaꞌ tendaꞌ dulaꞌ telu naeni mana mbila-karakaraꞌ, modꞌoꞌ makahahadoꞌ, ma huni-baleran. Ndara naa ra langga nara onaꞌ singa langgan. Ai no masuꞌ ma baleran nasapupuraꞌ mia ndara ra bafa nara, \v 18 fo fee doidꞌosoꞌ mataꞌ telu sia raefafoꞌ. Doidosoꞌ mana kalua mia ndara ra bafa nara, risa esa mia babꞌanggiꞌ telu, mia basa atahori sia raefafoꞌ. \v 19 Ndara ra reu tao doidꞌoso atahori ra rendiꞌ bafa ma iko nara. Sia iko nara, hambu langgaꞌ onaꞌ mengge langgaꞌ. \p \v 20 Te feꞌe hambu atahori ruma sia raefafoꞌ, nda hambu doidꞌosoꞌ naa ra sa. Mae taꞌo naa o, ara nda nau nggari hendi tatao-nonoꞌi deꞌulaka nara sa. Ara songgo nitu rakandooꞌ a, ma songgo saa fo ara tao mia lilo, doi fulaꞌ, riti, fatu ma hau. Mae sudꞌi a saa naa ra nda bisa rita sa, nda bisa rena sa, ma nda bisa laoꞌ sa, te ara songgo se nda raloeꞌ sa!\x + \xo 9:20 \xt Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 115:4-7; 135:15-17; Daniel 5:23\x* \v 21 Ara o nda nau raloeꞌ mia sala-kiluꞌ laen nara sa boe, onaꞌ a risa atahori, pake nenori maꞌahatuꞌ, hohongge ma ramanaꞌo. \c 10 \s1 Lamatualain aten mia sorga no susura anaꞌ neneluluꞌ \p \v 1 Basa ma, au ita Lamatualain ate manaselin esa, onda mia sorga. Aon nenembotiꞌ no leleeꞌ, ma elus rereoꞌ langgan. Matan naronda onaꞌ relo, ma ei nara mbila onaꞌ ai. \v 2 Ana toꞌu susura anaꞌ neneluluꞌ esa mana makambembelaꞌ ena. Ana nambariiꞌ ei onan sia tasi, ma ei dꞌiin sia madꞌaꞌ ata. \v 3 Ana nameli nahereꞌ, onaꞌ singa nggasi. Nameli basa ma ndelas ndukurulu nataa naꞌatututeꞌ lao hitu. \v 4 Leleꞌ ndelas ndukurulu basa, ma au ae suraꞌ oꞌola nara. Te au rena haraꞌ sa mia sorga oi, “Wee! Afi mufadꞌe ndelas kahituꞌ ra oꞌola nara reu atahori, o! Afi suraꞌ saa-saa boe.” \p \v 5 Basa ma ate mana nambariiꞌ no ein seri sia tasiꞌ ma seri sia madꞌa ata, soꞌu lima onan lalai neu, \v 6 de sumba nae, “Oꞌola ngga ia, memaꞌ tebꞌe! Au sumba endiꞌ Lamatualain naran, huu Ana sia nakandoo losa doo nduꞌu-dꞌoon! Ana mana tao lalai, raefafoꞌ no basa isi-oen. Dadꞌi rena malolole! Fai fo hita tahaniꞌ a deka-deka nema ena. \v 7 Te mete ma Lamatualain ate kahitun nae fuu maꞌoan, dei fo Lamatualain tao tungga dudꞌuꞌan fo feꞌesaꞌan atahori nda rahineꞌ sa. Te Ana nafadꞌe dudꞌuꞌan naa neu mana ola-ola nara fo mana tao-ues fee Ne. Dadꞌi rena malolole, huu oꞌola ngga ia, tebꞌe.”\x + \xo 10:7 \xt Kalua mia Masir 20:11; Dui Seluꞌ Dala Masodꞌa 32:40; Daniel 12:7; Amos 3:7\x* \p \v 8 Basa ma, haraꞌ fo au rena mia lalai a, olaꞌ seluꞌ no au nae, “Yohanis, muu sia ate fo mana nambariiꞌ ein seri sia tasi, ma seri sia madꞌaꞌ ata a. Haꞌi mala susura ana neneluluꞌ a fo mana makambembelaꞌ sia liman.” \p \v 9 Basa de au isiꞌ ate a, de oꞌe susura anaꞌ naa. Boe ma ana nafadꞌe au nae, “Haꞌi fo mua leo! Sia bafa ma na, maꞌeꞌ onaꞌ oni oeꞌ, te dei fo ana tao tei ma nanoso.” \p \v 10 Ana olaꞌ basa taꞌo naa, ma au simbo susura anaꞌ naa mia liman. De au ua. Sia bafa ngga maꞌeꞌ onaꞌ oni oeꞌ. Te odꞌo hendi ma, tei ngga nanoso.\x + \xo 10:10 \xt Yeskiel 2:8—3:3\x* \p \v 11 Boe ma, hambu esa denu au nae, “Musi muu mufadꞌe seluꞌ saa fo Lamatualain nae tao sia raefafoꞌ. Mufadꞌe saa mana nae dadꞌi neu basa maneꞌ ra sia raefafoꞌ ro atahori mia basa nusaꞌ, basa leo, no basa dedꞌeat ra.” \c 11 \s1 Lamatualain mana ola-olan rua manaseliꞌ \p \v 1 Basa ma ara loo fe au hau uꞌukuꞌ sa narun onaꞌ teteas. Ma Lamatulain parenda au nae, “Yohanis, fela leo fo muu uku Ume Hule-oꞌe Huu Ngga no mei tutunu-hohotun sia kota Yerusalem. Ma reken basa atahori mana hule-oꞌe sia naa.\x + \xo 11:1 \xt Yeskiel 40:3; Sakarias 2:1-2\x* \v 2 Afiꞌ uku ume hule-oꞌeꞌ a nembeleon, te mamanaꞌ naa fee hendi ena neu nusa-nusa feaꞌ fo nda mana rahine Au sa. Dei fo ara rema tatabꞌu ranggenggeo kota ngga naa, losa fula haa nulu rua (naeni fai 1.260).\x + \xo 11:2 \xt Lukas 21:24\x* \v 3 Dei fo Au denu atahori Ngga rua sia naa, fo dadꞌi mana ola-ola Ngga. Dei fo ara pake bua sususaꞌ ma rafadꞌe hara-lii Ngga, losa fai 1.260 naa ra basa.” \p \v 4 Lamatualain mana ola-olan Sakaria suraꞌ memaꞌ mia lele uluꞌ a, soꞌal mana ola-ola karuaꞌ ia ra. Ana pake gambar hau saitun huuꞌ rua no mamana mbedꞌaꞌ lambu rua mana mambariiꞌ mbali Lamatualain, naeni basa atahori sia raefafoꞌ Malanggan.\x + \xo 11:4 \xt Sakarias 4:3, 11-14\x* \v 5 Mete ma atahori rae tao raꞌasususaꞌ Lamatualain mana ola-olan karuaꞌ ia ra, dei fo ai kalua mia bafa nara fo rakadꞌeꞌ basa musu nara. No taꞌo naa basa atahori mana rae tao raꞌasususaꞌ se, dei fo mate. \v 6 Leleꞌ ruꞌa se dadꞌi mana ola-olan sia raefafoꞌ, Ana fee koasa neu se fo ena udꞌan. Ana o fee se koasa fo tao oe dadꞌi raaꞌ, ma koasa fo tao calaka mataꞌ-mataꞌ sia raefafoꞌ, tunggaꞌ a hihii-nanau nara.\x + \xo 11:6 \xt 1 Mane-maneꞌ ra 17:1; Kalua mia Masir 7:17-19; 1 Samuel 4:8\x* \p \v 7 Mete ma fai dui-bꞌengga Lamatualain helu-fulin nateꞌe, dei fo banda manggeo sa dea nema mia ndola fo nda maikoꞌ a sa. Ana natati labꞌan ruꞌa se, losa nakalaꞌ ma tao nisa se.\x + \xo 11:7 \xt Daniel 7:7; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 13:5-7; 17:8; Daniel 7:21\x* \v 8-9 No taꞌo naa, ruꞌa se mate sia nusa monaeꞌ fo lele uluꞌ a atahori risa sira Lamatuan sia hau ngganggeꞌ. Te kota naa, dadꞌi kota deꞌulakaꞌ onaꞌ Sodꞌom no Masir lele uluꞌ a. Dei fo atahori ra nggari hendi mana ola-olaꞌ naa ra ao-sisi nara sia dalaꞌ, losa fai telu seseriꞌ. Basa fo atahori mia basa nusaꞌ, leo, ma dedꞌeat ra, rema ranilu mamates karuaꞌ naa ra. Ara o nda fee isin fo neꞌoi sa,\x + \xo 11:8-9 \xt Yesaya 1:9-10\x* \v 10 huu ramahoꞌo rita atahori karuaꞌ naa ra mate ena. Te maꞌahulun ruꞌa se akaꞌ a raꞌasususaꞌ basa atahori sia raefafoꞌ dudꞌuꞌa nara. De ara feta-dote, ma esa haitua fee esa hahambuꞌ. \p \v 11 Basa fai telu seseriꞌ, dei fo Lamatualain fee se hahaeꞌ fo rasodꞌa baliꞌ. Boe ma basa atahori mana rita se foti nggeꞌe-nggeꞌe.\x + \xo 11:11 \xt Yeskiel 37:10\x* \v 12 Mana ola-ola karuaꞌ naa ra rena haraꞌ sa mia lalai, denu se oi, “Woi! Ruꞌa nggi hene ia ima leo!” Boe ma ruꞌa se nenesoꞌuꞌ lalai reu ma leleeꞌ a babata nala se. Musu nara rita taꞌo naa, ma ara mboo-mbooꞌ a.\x + \xo 11:12 \xt 2 Mane-maneꞌ ra 2:11\x* \v 13 Aiboiꞌ ma, rae a nanggenggoꞌ seli. Onaꞌ hita reken basa ume sia Kota, mia ume sanahulu, hambu esa sea hendiꞌ e. Ma mate atahori rifon hitu. Atahori feaꞌ nda mana mateꞌ ra sa, ramatau rala seli. Te dei fo ara o fee hadꞌa-hormat neu Lamatualain, huu Eni mana toꞌu parendaꞌ sia sorga.\x + \xo 11:13 \xt Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 6:12; 16:18\x* \p \v 14 No taꞌo naa, calaka karuan seli ena. Te besa-bꞌesa, o! Huu calaka katelun nae nema ena. \s2 Fuu maꞌoa kahitun — Lamatualain no Yesus Kristus toꞌu parendaꞌ sia raefafoꞌ \p \v 15 Basa ma, Lamatualain ate kahitun mia sorga fuu maꞌoan. Aiboiꞌ ma au rena haraꞌ naeꞌ rema randaa mia sorga rae, \q1 “Ia naa manatoꞌu parendaꞌ sia raefafoꞌ, \q2 akaꞌ a Lamatualain no Kristus, \q3 naeni Lamatualain Atahorin fo Ana pili nala eniꞌ a lele uluꞌ a. \q2 Dei fo Lamatualain toꞌu parendaꞌ nakandoo onaꞌ mane, losa doo nduꞌu-dꞌoon.\x + \xo 11:15 \xt Kalua mia Masir 15:18; Daniel 2:44; 7:14, 27\x* \p \v 16 Malangga karua nulu haaꞌ mana endoꞌ sia kadꞌera-kadꞌera parendaꞌ sia Lamatualain matan, ara o rena haraꞌ naa ra boe. Boe ma ara sendeꞌ lululangga nara no mata nara losa rae, de koa-kio Lamatualain, \v 17 ma sodꞌa rae, \q1 “Oo, Lamatualain! \q1 Hai Malangga ma! \q1 Hai Lamatualain ma! \q2 Lamatualain mana parenda basaꞌ e. \q2 Lamatualain mana koasa basaꞌ e. \q1 Lamatualain mana sia eniꞌ a lele uluꞌ a. \q1 Lamatualain mana sia leleꞌ ia. \q1 Hai moꞌe makasi neu Lamatualain, \q2 huu Lamatualain pake koasa monaem ena, \q3 fo toꞌu parendaꞌ sia raefafoꞌ. \q1 \v 18 Te nusa-nusaꞌ laen ra ramanasa, \q2 huu ara nda nau tungga Lamatualain sa. \q1 Ia naa Lamatualain o namanasa, \q2 huu ara nda nau rahine E sa. \q1 Leleꞌ ia fain losa ena, \q2 fo Lamatualain hukun atahori mana nda tao-afiꞌ neu E sa. \q1 Leleꞌ ia fain losa ena, \q2 fo Lamatualain tao nambalutu atahori mana tao rambalutu atahori feaꞌ ra. \q1 Leleꞌ ia fain losa ena, \q2 fo Lamatualain paresaꞌ atahori mates ra dedꞌean. \q1 Leleꞌ ia fain losa ena, \q2 fo Lamatualain bala-bꞌae dedenu nara mbusa-titi nara. \q2 Naeni Lamatualain mana ola-ola nara, \q2 no Lamatualain atahori nara, \q3 moko-anak, lasiꞌ-soruꞌ. \q1 Lamatualain bala-bꞌae basa atahori, \q2 mana fee hadꞌat neu naran.”\x + \xo 11:18 \xt Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 2:5; 110:5; 115:13\x* \p \v 19 Basa naa ma, au ita sia sorga, Lamatuaꞌ Ume Hule-oꞌen lelesun nenesoiꞌ. Boe ma au ita peti fo lele uluꞌ a ara mbedꞌaꞌ Lamatualain parendan mana nenesuraꞌ sia fatu. Boe ma lani a hadꞌok neu-nema, ndelas ndukururulu naꞌatututeꞌ, raefafoꞌ nanggenggoꞌ, ma udꞌan es fatu mamaberaꞌ tudꞌa mia lalai.\x + \xo 11:19 \xt Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 8:5; 16:18; 16:21\x* \c 12 \s1 Mꞌengge-buta natati labꞌan inaꞌ esa no anan \p \v 1 Basa ma, aiboiꞌ te ita manadadꞌiꞌ manaseliꞌ sa sou sia lalai, fo atahori nda feꞌe rita sa: hambu inaꞌ sa aon nenebabataꞌ no relo a. Ana tabu ein sia fulan, ma pake solo mane mana naꞌena nduuꞌ sanahulu rua. \v 2 Inaꞌ naa mairuꞌ, ma mana nggaeꞌ, huu tein nambeta namedꞌa nae bꞌonggi. \p \v 3 Aiboiꞌ ma, ita manadadꞌiꞌ manaseliꞌ laen sa sou sia lalai. Hambu mengge-buta mbilas monaeꞌ sa. Langgan hitu ma suran sanahulu. Ana pake solo maneꞌ hitu.\x + \xo 12:3 \xt Daniel 7:7\x* \v 4 Ana sari namopoꞌ nduuꞌ babꞌanggiꞌ esa sia lalai a nendiꞌ ikon. De hela akaꞌ a babꞌanggiꞌ rua. Boe ma ana mbia hendi nduuꞌ naa ra raefafoꞌ rema. Basa de neu nambariiꞌ mbali inaꞌ naa, de nahati losa ana bꞌonggi. Huu ana nae odꞌo anaꞌ naa.\x + \xo 12:4 \xt Daniel 8:10\x* \v 5 Basa ma, inaꞌ a bꞌonggi ana touꞌ sa, ma Lamatualain aten esa mia sorga nema rambas nala anaꞌ naa, de nendi nisiꞌ Lamatualain fo Anaꞌ naa parenda no Lamatualain sia sorga. Huu Anaꞌ naa, dei fo parenda basa nusaꞌ sia raefafoꞌ no koasa manaseliꞌ.\x + \xo 12:5 \xt Yesaya 66:7; Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 2:9\x* \v 6 Ma inaꞌ naa nela nisiꞌ mamana maꞌafuniꞌ sa fo Lamatualain sadꞌia hela fee neꞌ a. Dei fo ara mete-seꞌu e sia naa losa too telu seseriꞌ (naeni fai 1.260). \s2 Mikael natati no mengge-buta sia sorga \p \v 7 Basa naa ma, netatis monaeꞌ dadꞌi sia sorga. Lamatulain ate nara ro sira malanggan Mikael ratati labꞌan ro mengge-buta no ana boa nara.\x + \xo 12:7 \xt Daniel 10:13, 21; 12:1; Yudas 9\x* \v 8 Mikael se rasenggiꞌ mengge-buta a no ana boa nara. Basa ma ara ai mengge-buta no ana boa nara fo afiꞌ sudꞌi leo sia sorga fai. \v 9 De ara oi hendiꞌ se mia sorga, de mbia se raefafoꞌ rema. Mengge-buta naa, nitu ra malanggan. Mia fefeun ana akaꞌ lelekoꞌ atahori fo ara tao salaꞌ.\x + \xo 12:9 \xt Dudꞌuit Fefeuꞌ a 3:1; Lukas 10:18\x* \v 10 Basa ma au rena haraꞌ monaeꞌ sa mia lalai oi, \q1 “Lele uluꞌ a mengge-buta a nambariiꞌ nakandooꞌ a sia Lamatualain matan. \q2 Eni, mana nendi haraꞌ pepeko-lelekoꞌ, fo fee salaꞌ neu hita toronoo mamahere nara. \q3 Ana akaꞌ fua salaꞌ neu se hatuꞌ-rerelon. \q1 Te ia naa ana nenenggari-hendiꞌ mia sorga ena. \q1 Dadꞌi ia naa basaꞌ e manadaiꞌ ena. \q2 Ia naa fain losa ena fo Lamatualain fee masodꞌaꞌ neu atahori. \q1 Ia naa Lamatualain toꞌu parendaꞌ no koasa manaseliꞌ. \q2 Ma Ana soꞌu nala Kristus, \q3 Atahori fo Ana pili nala dadꞌi maneꞌ neu basa nusaꞌ ra.\x + \xo 12:10 \xt Ayub 1:9-11; Sakarias 3:1\x* \q1 \v 11 Hita toronoo atahori mamahere tara rasenggiꞌ mengge-buta fo maꞌahulun mana mbia salaꞌ neu se, \q2 huu Lombo Anaꞌ raan sai fo ose hendi sala nara. \q1 Ara o rasenggiꞌ e boe, \q2 huu ara rambarani rafadꞌe Lamatualain Dedꞌea-Oꞌolan. \q1 Onaꞌ mae atahori ramanasa fo rae risa se o, \q2 ara nda dinggoꞌ sa. \q1 \v 12 Dadꞌi basa mana masodꞌaꞌ sia sorga, musi ramahoꞌo! \q1 Ma basa mana masodꞌaꞌ sia raefafoꞌ musi ranea, \q2 huu calaka naeꞌ a tudꞌa dai nggi. \q2 Nitu ra malanggan onda nisiꞌ nggi. \q1 Ana namanasa nae mate, \q2 huu ana bubꞌuluꞌ nae, eni fai tao deꞌulakan, naeꞌ a basa ena!” \s2 Mengge-buta a sangga-sanggaꞌ inaꞌ naa sia raefafoꞌ \p \v 13 Leleꞌ mengge-buta a bubꞌuluꞌ nae, eni nenenggariꞌ raefafoꞌ nema, ma ana neu sangga fo nae naꞌasususaꞌ inaꞌ mana bꞌonggi Anaꞌ naa. \v 14 Te ara fee inaꞌ naa lidꞌaꞌ rua, onaꞌ mbui nggarudꞌa lidꞌan, fo ana natambele neu keke sia mamana maꞌafuniꞌ mana naꞌadꞌooꞌ mia mengge-buta a. Sia naa, ara tao mataꞌ neu e losa too telu seseriꞌ.\f + \fr 12:14 \ft Alkitab dedꞌea Yunani matetuꞌ a suraꞌ oi, “faiꞌ esa, faiꞌ rua, ma fai seseriꞌ sa”. Dedꞌeaꞌ naa onaꞌ mana sia \ft \+it Daniel\+it* 7:25; 12:7. Leleꞌ naa, sama onaꞌ fula 42, do, fai 1.260 sia tatadꞌaꞌ 11:2-3.\f* \v 15 Nita taꞌo naa, ma mengge-buta a nasapupuraꞌ oe onaꞌ oe mandaliꞌ, fo nae nandali nendi inaꞌ naa. \v 16 Te raefafoꞌ tulu-fali inaꞌ naa, no dalaꞌ rae a natangga fo musi hendi oe mana mandaliꞌ mia mengge-buta bafan, fo afiꞌ nandali losa inaꞌ naa. \v 17 Boe ma, mengge-buta a namanasa inaꞌ naa seli. De ana neu natati no inaꞌ a ana fea nara naeni atahori mana rasodꞌa tungga Lamatualain parendan, ma dui-bꞌengga rakandooꞌ a Yesus Hara-lii malolen. \v 18 Basa ma, mengge-buta a neu nambariiꞌ nangginggio sia tasi suun. \c 13 \s1 Banda deꞌulakaꞌ dea nema mia tasi \p \v 1 Basa naa ma, au ita banda deꞌulakaꞌ sa dea nema mia tasi. Langgan hitu ma suran sanahulu. Ana pake soloꞌ maneꞌ ra esa-esaꞌ sia suran. Sia langga nara nenesuraꞌ dedꞌea neꞌemutis neu Lamatualain.\x + \xo 13:1 \xt Daniel 7:3; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 17:3, 7-12\x* \v 2 Aon onaꞌ meoaku. Ei na, onaꞌ banda baruan eiꞌ. Ma bafan, onaꞌ singa bafaꞌ e. Mengge-buta a fee baliꞌ hak na neu banda deꞌulakaꞌ naa fo endoꞌ sia kadera parendaꞌ ma pake basa koasan.\x + \xo 13:2 \xt Daniel 7:4-6\x* \v 3 Sia banda deꞌulakaꞌ a langgan esa hambu bisu foa monaeꞌ sa, onaꞌ nenetati daiꞌ losa naeꞌ a mate, te nda mate sa. Basa atahori sia raefafoꞌ titindindi rita banda deꞌulakaꞌ a manaseliꞌ, de ara tungga e. \v 4 Ara o fee hadat neu mengge-buta naa, ma rananaru e onaꞌ Lamatualain, huu mengge a fee koasa neu banda deꞌulakaꞌ naa. Atahori naa ra o koa-koa banda deꞌulakaꞌ a, rae. “Eni o, manaseliꞌ! Nda hambu esa nasenggiꞌ e sa boe!” \p \v 5 Lamatualain mboꞌi banda deꞌulakaꞌ a, fo olaꞌ koao ma naꞌamuti Lamatualain. Ana hambu isin fo toꞌu parendaꞌ, losa fula haa nulu rua. \v 6 Naa de, ana olaꞌ naꞌatutudꞌaꞌ Lamatualain naran ma ana olaꞌ naꞌamuti basa Lamatualain atahori nara mana leo sia sorga.\x + \xo 13:6 \xt Daniel 7:8, 25; 11:36\x* \v 7 Lamatualain o fee isin neu e, fo natati labꞌan Lamatualain atahori nara, losa nasenggiꞌ se. Ana o hambu koasa fo parenda basa atahori mia basa leo ra, dedꞌeat ma basa nusaꞌ sia raefafoꞌ.\x + \xo 13:7 \xt Daniel 7:21\x* \v 8 Huu naa, basa atahori sia raefafoꞌ songgo banda deꞌulakaꞌ naa. Mana songgoꞌ naa ra, naeni basa atahori, fo nara nara nda nenesuraꞌ sia Lombo Anaꞌ a susuran sa. Lele uluꞌ a atahori risa Lombo Anaꞌ a, te Lamatualain tao nasodꞌa baliꞌ E. Leleꞌ Lamatuaꞌ nda feꞌe tao raefafoꞌ ia sa, te Ana suraꞌ basa atahori mamahereꞌ ra nara nara sia susura naa oi, dei fo ara hambu masodꞌa matetuꞌ nda manabasaꞌ sa.\x + \xo 13:8 \xt Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 69:29\x* \q1 \v 9 “Rena malolole! \q1 \v 10 Mete ma Lamatualain naeꞌtuꞌ nae, atahori esa musi nenetoꞌuꞌ, \q2 na dei fo tebꞌe nenetoꞌuꞌ. \q1 Mete ma Lamatuaꞌ naeꞌtuꞌ nae, atahori esa musi nenetatiꞌ no fela-tafaꞌ, \q2 na dei fo ana nenetatiꞌ no fela-tafaꞌ.” \p Dadꞌi Lamatualain atahori nara afiꞌ miꞌidꞌedꞌeaꞌ, te naa dadꞌi kakaꞌeꞌ fo raꞌatataaꞌ tungga ma ramahere rakandoo neu E!\x + \xo 13:10 \xt Yermia 15:2; 43:11\x* \s1 Banda deꞌulakaꞌ mana kalua mia raefafoꞌ \p \v 11 Basa naa ma, au ita banda deꞌulakaꞌ laen, kalua mia raefafoꞌ. Suran rua, onaꞌ bibi-lombo suran. Ma haran onaꞌ mengge-buta haran. \v 12 Ana dadꞌi mana ola-olaꞌ soaꞌ neu banda deꞌulakaꞌ fefeun, fo feꞌesaꞌan nenetatiꞌ losa naeꞌ a mate. Ana simbo koasa mia malangga nenetatiꞌ na naa, fo neu naꞌasusuuꞌ basa atahori sia raefafoꞌ songgo malanggan. \v 13 Ana o tao manadadꞌi manaseliꞌ ra, losa ana bisa naꞌondaꞌ ai mia lalai nisiꞌ basa atahori ra mata nara boe. \v 14 No taꞌo naa, banda deꞌulakaꞌ karuan peko-leleko atahori sia raefafoꞌ nendiꞌ malanggan koasan. Ana o parenda atahori tao paton esa, onaꞌ malanggan mata-aon, fo ara fee hadat neu malanggan, fo lele-uluꞌ a nenetati daiꞌ losa naeꞌ a mate ena. \v 15 Lamatualain o mboꞌi banda mana peko-lelekoꞌ naa, fo fee ani-hahaeꞌ masodꞌaꞌ neu paton naa. No taꞌo naa paton naa olaꞌ nalaꞌ, ma parenda tati risa atahori nda mana nau songgo e sa. \p \v 16 Banda mana peko-lelekoꞌ naa, naꞌasusuuꞌ basa atahori fo simbo dedꞌedꞌeꞌ sia lima ona nara, do, ree nara. Basa atahori, anak-moko, hatataꞌ-mamasuꞌiꞌ, ate do mana leo-aoꞌ, basa se musi simbo dedꞌedꞌeꞌ naa. \v 17 Te hokoꞌ, na, ara nda bisa raseo-rahasaꞌ saa-saa sa boe. Sia dedꞌedꞌeꞌ naa, nenesuraꞌ banda deꞌulakaꞌ nomer kaesan naa naran no nomer na. \p \v 18 Sia ia musi pake dudꞌuꞌat! Atahori mahineꞌ a, nahine nomer naa sosoan. Nomer naa mana natudꞌu atahori sa, naeni “666”.\f + \fr 13:18 \ft Tungga atahori mahineꞌ soꞌal Susura Meumareꞌ, lele uluꞌ sia naa, nomer “6” sosoan, naeni dꞌala nda maloleꞌ sa, nda matetuꞌ sa, ma deꞌulakaꞌ. Dadꞌi nomer “666” ia sosoan, “deꞌulaka manaseliꞌ”.\f* \c 14 \s1 Lombo Anaꞌ no atahorin rifon natun esa haa nulu haa \p \v 1 Basa de, au botiꞌ mata ngga, aiboiꞌ ma, au ita Lombo Anaꞌ naa nambari sia lete anaꞌ sa ata, naran lete Sion. Ana nambariiꞌ naꞌabꞌue no atahori rifon natun esa haa nulu haa. Sia basa se ree nara, nenesuraꞌ Lombo Anaꞌ a no Aman nara nara.\x + \xo 14:1 \xt Yeskiel 9:4; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 7:3\x* \v 2 Boe ma au rena haraꞌ sa mia lalai. Liin, monaeꞌ onaꞌ ree monaeꞌ ra poꞌa ma nakandendesi onaꞌ ndelas. Te haraꞌ naa meulaun, onaꞌ atahori hetar raꞌamiminaꞌ sasandu. \v 3 Boe ma au ita atahori rifon natun esa haa nulu haa naa ra rambariiꞌ mbali Lamatualain, no banda haa manaseliꞌ rereoꞌ Lamatualain kadera parendan, no malangga karua nulu haaꞌ ra. Atahori naa ra sodꞌa sosodꞌat feuꞌ sa. Akaꞌ mesaꞌ se rahine sosodꞌat naa, atahori feaꞌ ra hokoꞌ. Sira malole ro Lamatualain ena, huu Lamatuaꞌ soi-tefa se nendiꞌ Anan raan. \v 4 Masodꞌa nara meumareꞌ, onaꞌ monetenaꞌ nda feꞌe naꞌaminaꞌ nita no inaꞌ sa. Ara tungga Lombo Anaꞌ naa sudꞌiꞌ a bee reu, huu Lamatualain soi-tefa nala see nendiꞌ anan raan, fo ara dadꞌi Eni ena nara. Huu naa, ara onaꞌ mbule-uluꞌ fo atahori rendi mia osi fee neu Lamatualain no Lombo Anaꞌ a. \v 5 Ara o nda pepeko-lelekoꞌ ralaꞌ sa, huu rala nara meuꞌ.\x + \xo 14:5 \xt Sefanya 3:13\x* \s1 Lamatualain aten telu mia sorga rendiꞌ haraꞌ \p \v 6 Basa ma au ita Lamatualain aten esa fai mia sorga. Ana natambele narun seli sia lalai, fo olaꞌ Lamatualain Hara-lii Malolen mana nda namaetuꞌ sa. Ana natambele rereoꞌ nafadꞌe basa atahori sia raefafoꞌ, mia basa leo, dedꞌeat ma nusaꞌ ra. \v 7 Ana nameli nahereꞌ nae, \q1 “Hei musi fee hadat neu Lamatualain! \q1 Hei musi soꞌu minanaru Nara manaselin! \q2 Huu fain losa ena, \q3 fo Lamatualain paresaꞌ basa atahori ra tatao nara. \q1 Koa-kio E! \q1 Soꞌu minaru Naran! \q2 Huu Ana mana tao raefafoꞌ no lalai. \q1 Ma Ana mana parenda de tasiꞌ no oe mataꞌ ra dadꞌi.” \p \v 8 Olaꞌ basa taꞌo naa, ma au ita ate sa mia sorga, mana nema tungga e. Ana nafadꞌe oi, “Nambalutu ena! Nambalutu ena! Kota Babel manaseliꞌ a, nambalutu ena! Kota deꞌulakaꞌ naa, ndefaꞌ losa rae a ena. Lele uluꞌ a kota naa, onaꞌ ina dalaꞌ, mana soa naꞌasusuuꞌ atahori mia basa nusaꞌ sia raefafoꞌ rinu mafu ma tungga eni hohonggen. Te ia naa kota naa medꞌa Lamatualain nasan ena!”\x + \xo 14:8 \xt Yesaya 21:9; Yermia 51:8; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 18:2\x* \p \v 9 Basa ma, au o ita ate esa fai mia sorga, mana nema tungga ate nomer karuan. Ana nameli nahereꞌ oi, “Besa-bꞌesa, o! Basa atahori mana songgo bꞌanda deꞌulakaꞌ naa no paton na, do simbo dedꞌedꞌeꞌ naa sia ree nara, do lima nara, dei fo ara o ramedꞌa Lamatualain nasan boe! \v 10 Dei fo Lamatualain mbori nasan neu se, onaꞌ Ana fee se rinu anggor oe langgaꞌ manameruꞌ. Dei fo Ana mbia hendi se risiꞌ ai baleran mana mbila rorooꞌ nda manabasaꞌ a sa. Ate nara mia sorga ra, ro Lombo Anaꞌ o rita dalaꞌ naa boe.\x + \xo 14:10 \xt Yesaya 51:17; Dudꞌuit Fefeuꞌ a 19:24; Yeskiel 38:22\x* \v 11 Eꞌekun, basa atahori mana songgo banda no paton na, ma simbo dedꞌedꞌen, dei fo ara hambu doidꞌosoꞌ taꞌo naa nda mana basaꞌ sa. Masuꞌ mia sira mamana doidꞌoson namasu dea nema hatuꞌ-rerelon nda naloeꞌ sa.\x + \xo 14:11 \xt Yesaya 34:10\x* \p \v 12-13 Dadꞌi basa naa ra masud na oi, Lamatualain atahori nara musi rena malolole parendan, ramahere rakandoo neu Yesus, ma afiꞌ raꞌadedꞌeaꞌ. \p Basa ma au rena haraꞌ sa mia lalai nafadꞌe au nae, “Yohanis! Musi suraꞌ taꞌo ia: ia naa, mete ma atahori ramahere neu Lamatuaꞌ Yesus losa ara mate, na, ara onton seli.” \p Basa ma Lamatualain Dula-dale Meumaren nataa oi, “Tebꞌe! Dei fo ara onton tebꞌe! Huu ara doidꞌoso mia raefafoꞌ ena, te raꞌatataaꞌ tungga rakandoo Lamatualain. De dei fo Ana bala-bꞌae bebengge nara, ma nda rasodꞌa doidꞌoso sia sorga sa.” \s1 Lamatualain huku-dokin sia raefafoꞌ sama onaꞌ ara etu-oru rendiꞌ dombe sabꞌit \p \v 14 Basa ma, au botiꞌ mata ngga. Aiboiꞌ ma, ita lelee muti marondaꞌ sa no atahori sa endoꞌ sia leleeꞌ naa ata. Atahori naa, onaꞌ Atahori Matetuꞌ. Ana pake solo nesenggit mia lilo, ma toꞌu dombe sabꞌit tandeꞌ sa.\x + \xo 14:14 \xt Daniel 7:13\x* \p \v 15 Basa de, au ita ate feaꞌ esa fai mia sorga, dea nema mia Lamatualain Ume Hule-oꞌen. Ana randu nahereꞌ mbali atahori sia leleꞌ a oi, “Pake dombe sabit a fo etu-oru leo! Te fai etu-oru raefafoꞌ buna-bꞌoa nara, losa ena.”\x + \xo 14:15 \xt Yoel 3:13\x* \v 16 Boe ma Atahori mana endoꞌ sia leleeꞌ a, lombe dombe sabꞌit na, de etu-oru, nadꞌuru raefafoꞌ buna-bꞌoa nara. \p \v 17 Boe ma ate esa fai dea nema mia Ume Hule-oꞌe sia sorga. Ana o toꞌu dombe sabꞌit tandeꞌ sa, fo nae etu boaꞌ. \p \v 18 Basa de ate esa fai dea nema mia mamana lalangge hau maꞌameniꞌ raan sia Ume Hule-oꞌe sia sorga. Ate ia ue tataon, naeni nanea ai sia mamana lalangge hau maꞌameniꞌ a raan. Ana nameli mbali ate mana toꞌu dombe sabꞌit a nae, “Pake dombe ma fo muu etu boaꞌ sia raefafoꞌ leo! Huu hau anggor boa sia naa akaꞌ latuꞌ ra ena.” \v 19 Boe ma, ate a lombe dombe sabꞌit na raefafoꞌ nema, de seru nala anggor ngingginuꞌ nara. De ana mboꞌa anggor boaꞌ naa ra risiꞌ bak eꞌeeꞌ rala neu. De ara heheta se rae haꞌi oen. Heheta anggor boaꞌ sia bak eꞌeeꞌ a, naeni Lamatualain nasaborin. \v 20 Bak eꞌeeꞌ naa sia kota deaꞌ. Lele ara heheta anggor boaꞌ naa ra, ma raaꞌ nandali naen seli. Raaꞌ nandali onaꞌ loe sa, nanarun kilo natun telu, ma roroman meter esa seseriꞌ.\f + \fr 14:20 \ft Alkitab dedꞌea Yunani suraꞌ loe naa nanarun oi, “1.600 stadia”, naeni kilo 296-300. Ma loe naa roroman ara suraꞌ oi, nanarun onaꞌ ndara a suet na”, naeni meter esa seseriꞌ. Sira ndara nara monaeꞌ lenaꞌ ndara Rote ra.\f* \x + \xo 14:20 \xt Yesaya 63:3; Ngganggaet 1:15; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 19:15\x* \c 15 \s1 Lamatualain aten hitu mia sorga rendi calaka monaeꞌ hitu raefafo rema \p \v 1 Basa naa ma, au ita saa manaseliꞌ sa sia lalai, losa au titindindiꞌ a. Hambu ate hitu mia sorga, esa-esaꞌ toꞌu koasa fo haitua calaka monaeꞌ raefafoꞌ nema. Calaka kahituꞌ ia ra, naeni calaka maꞌabuiꞌ ra. Mete ma basa se dadꞌi ena, naa sosoan oi, Lamatualain ralan maꞌasufu ena, de nda namanasa atahori sa ena. \p \v 2 Basa ma au ita tasiꞌ a mbila onaꞌ kaca nenesambor no ai. Au o ita atahori rambariiꞌ sia tasi suun boe. Sira, atahori nda mana tungga banda deꞌulakaꞌ a sa, nda songgo paton na sa, ma nda simbo dedꞌedꞌen sa. Basa se toꞌu lii-liiꞌ ra onaꞌ sasandu fo ara simbo mia Lamatualain. \v 3 De ara sodꞌa sosodꞌat esa mia baꞌi Musa, naeni Lamatualain atahori dedenu maꞌahulun. Atahori ia ra o sodꞌa sosodꞌat esa fo koa-kio Yesus. Lele uluꞌ a atahori risa E, onaꞌ atahori risa bibꞌi lombo anaꞌ sia Lamatualain Ume Hule-oꞌen fo tao maꞌasufu ralan. Ara sodꞌa oi,\f + \fr 15:3 \ft Musa suraꞌ sosodꞌat naa, leleꞌ Lamatualain nendi atahori Israꞌel kalua mia Masir, sira mamana doidꞌoson.\f* \q1 “Hai koa-kio Lamatualain! \q1 Hai soꞌu minanaru naran! \q2 Huu Lamatualain Koasan, manaseliꞌ. \q2 Ma Lamatualain manaselin, seli tebꞌe. \q1 Lamatualain toꞌu parendaꞌ neu basa nusaꞌ sia raefafoꞌ. \q1 Lamatualain dadꞌi maneꞌ neu basa leo ra sia raefafoꞌ \q2 Lamatualain tataon, manaseliꞌ! \q2 Lamatualain ue-tataon, malolen seli! \q2 Lamatualain dꞌalan, ndoo-tetuꞌ! \q2 Lamatualain masodꞌan, ndoo-tetuꞌ!\x + \xo 15:3 \xt Kalua mia Masir 15:1-18\x* \q1 \v 4 Basa atahori soꞌu rananaru Lamatualain naran, \q1 basa atahori koa-kio Lamatualain malolen. \q2 Huu akaꞌ Lamatualain mesaꞌ ne meumareꞌ. \q2 Akaꞌ mesaꞌ ne nda ma salaꞌ sa. \q1 Dei fo basa nusa ra rema beꞌutee neu Lamatualain \q1 Dei fo basa leo ra rema roꞌe makasi neu Lamatualain. \q2 Huu basa atahori rita Lamatualain ue-tatao na maloleꞌ. \q2 Ma basa atahori bubꞌuluꞌ Lamatualain rala ndoos na ena.”\x + \xo 15:4 \xt Yermia 10:7; Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 86:9\x* \p \v 5 Leleꞌ atahori ra sodꞌa basa, ma au ita Kama fo Meumaren seli sia Lamatualain Ume Hule-oꞌen sia sorga, no teme pepelen mana makambembeleꞌ loaꞌ.\x + \xo 15:5 \xt Kalua mia Masir 38:21\x* \v 6 Boe ma au ita ate kahituꞌ mia sorga mana rendi calaka kahituꞌ ra. Ara kalua mia Lamatuaꞌ Ume Hule-oꞌen. Ara pake bua maronda muti meuꞌ, no badꞌu selendang mia lilo isiꞌ. \v 7 Au o ita esa mia banda ka haa manaseliꞌ mana sia Lamatualain kadera parendan bobꞌoan, banggi bokor liloꞌ hitu fee neu ate kahituꞌ ra. Bokor ka hituꞌ naa ra, esa-esaꞌ neneisiꞌ no huku-dokiꞌ mia Lamatualain. Ana mana nasodꞌa nakandoo losa doo nduꞌu-dꞌoon. Ana sangga nae mbori nasaborin raefafoꞌ nema. \v 8 Nda dooꞌ sa ma, Ume Hule-oꞌeꞌ a sofe no masuꞌ mana natudꞌu Lamatualain mandela-masaꞌan no koasan sia naa. Nda hambu atahori esa masoꞌ nisiꞌ naa sa boe. Ate kahituꞌ naa ra musi mbori rabasaꞌ calaka kahituꞌ naa ra raefafoꞌ rema, dei fo atahori feꞌe bisa masoꞌ rala reu.\x + \xo 15:8 \xt Kalua mia Masir 40:34; 1 Mane-maneꞌ ra 8:10-11; 2 Israꞌel no Yahuda Dudꞌuin 5:13-14; Yesaya 6:4\x* \c 16 \s1 Lamatualain nasaborin nenemboriꞌ raefafoꞌ nema \p \v 1 Basa ma, au rena haraꞌ mahereꞌ sa kalua mia Ume Hule-oꞌeꞌ, parenda ate kahituꞌ ra nae, “Mii leo! Oꞌo mendi bokor naa ra fo mbori Lamatualain nasaborin raefafoꞌ neu.” \p \v 2 Rena taꞌo naa, ma ate kaesan mbori bokor na isin raefafoꞌ nema. Aiboiꞌ ma, calaka dai basa atahori mana simbo rita banda deꞌulakaꞌ a dedꞌedꞌen, ma atahori mana songgo paton a. Basa se dai bisu manamburuꞌ nambetan seli.\x + \xo 16:2 \xt Kalua mia Masir 9:10\x* \p \v 3 Ate karuan mbori bokor na isin tasi neu. Aiboiꞌ ma, tasi oeꞌ a dadꞌi raaꞌ manamburuꞌ onaꞌ atahori mates raan. De mate hendi basa mana masodꞌa sia tasiꞌ a. \p \v 4 Basa naa ma, ate katelun mbori bokor na isin nisiꞌ loe no oe-mataꞌ ra. Boe ma basa oe ra dadꞌi raaꞌ.\x + \xo 16:4 \xt Kalua mia Masir 7:17-21; Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 78:44\x* \v 5 Boe ma au rena ate esa mia sorga mana parenda basa oe-mataꞌ ra sia raefafoꞌ. Ana koa-kio Lamatualain oi, \q1 “O Lamatuaꞌ! \q1 Lamatualain meumareꞌ! \q1 Lamatualain nda ma salaꞌ sa! \q2 Lamatualain sia eniꞌ a fefeun, \q2 Boe ma sia losa doo nduꞌu-dꞌoon. \q1 Lamatualain naꞌetuꞌ dedꞌeat no ndoo-tetuꞌ. \q1 Lamatualain naꞌondaꞌ huku-dokiꞌ tungga ndoon. \q1 \v 6 Atahori rasaiꞌ \q2 Lamatualain atahori nara raa nara. \q1 Atahori tao risa \q2 Lamatualain mana ola-ola nara ena. \q1 Naa de, Lamatualain naꞌasusuuꞌ se fo ara o rinu raaꞌ boe. \q1 Naa de, Lamatualain bala-bꞌae se no huku-doki matetuꞌ.” \p \v 7 Basa naa ma, au rena haraꞌ sa mia mei tutunu-hohotuꞌ a, nataa nae, \q1 “Tebꞌe! Lamatualain mana koasa. \q1 Tebꞌe! Lamatualain manaseliꞌ. \q2 Lamatualain mana naꞌetuꞌ dedꞌeat no matetuꞌ. \q2 Lamatualain mana naꞌondaꞌ huku-dokiꞌ tungga ndoon. \p \v 8 Basa ma, ate kahaan mbori bokor na isin nisiꞌ relo a. Aiboiꞌ ma, relo a natobꞌi nala seli, losa atahori ra rou nara elao. \v 9 Basa atahori rou mana elaoꞌ ra, ndondon Lamatualain naran, huu Ana mana denu haitua calaka neu se. Mae onaꞌ naa o, nda hambu atahori esa doaꞌ sa boe, fo baliꞌ risiꞌ Lamatualain, ma koa-kio E. \p \v 10 Basa ma ate kaliman mbori bokor na isin neu banda deꞌulakaꞌ a kadera parendan. Aiboiꞌ ma, hatu-kikibuꞌ tatana nala basa atahori mana songgo e, losa ara henggu nisi nara, fo bisa raꞌatataaꞌ doidꞌosoꞌ a.\x + \xo 16:10 \xt Kalua mia Masir 10:21\x* \v 11 Ara o ndondon Lamatualain sia sorga, huu bisu nara rambeta seli. Mae onaꞌ naa o, nda hambu atahori esa naloeꞌ tao deꞌulakaꞌ sa, fo baliꞌ nisiꞌ Lamatualain. \p \v 12 Boe ma ate kaneen mbori bokor na isin nisiꞌ loe monaeꞌ sa, naran Efrat. Ma loe a madꞌa neuꞌ ena. De ara tao dalaꞌ sia naa fee neu maneꞌ ra ro soldꞌadꞌu mana rae rema mia seriꞌ rulu.\x + \xo 16:12 \xt Yesaya 11:15\x* \v 13 Boe ma ita nitu deꞌulakaꞌ telu. Mata-ao nara onaꞌ nggedꞌe e. Esa dea nema mia mengge-buta a bafan. Esa dea nema mia banda deꞌulaka nenetatiꞌ a bafan. Ma esa fai dea nema mia banda mana pepeko-lelekoꞌ a bafan. \v 14 Nitu kateluꞌ naa ra raꞌena koasa fo tao manadadꞌiꞌ mataꞌ-mataꞌ. Ara dea rema randa ro basa maneꞌ sia raefafoꞌ, ma kokoe se fo reu ratati labꞌan Lamatualain mana koasa manaseliꞌ a. Te faiꞌ fo ara rae reu ratati labꞌan Lamatualain naa, naeni Lamatualain fain fo naꞌetuꞌ nala nae nasenggiꞌ basa musu nara. \p \v 15-16 Mamanaꞌ fo ara maheluꞌ rae raꞌabꞌue siaꞌ a fo reu ratati, dedꞌea Ibrani oi, Armagedon. \p Yesus Kristus o olaꞌ nae, “Misinedꞌa malolole! Aiboiꞌ neu ena, Au uma onaꞌ naꞌo fo atahori nda bubꞌuluꞌ sa. Atahori mana beꞌe no nanea no bua-baꞌu manadaiꞌ ara onton. Huu leleꞌ Au uma, ana nda hambu mae sa, huu atahori nda rita maꞌaholan sa.”\x + \xo 16:15-16 \xt Mateos 24:43-44; Lukas 12:39-40; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 3:3; 2 Mane-maneꞌ ra 23:29; Sakarias 12:11\x* \p \v 17 Basa de, ate kahitun mbori bokor na isin nisiꞌ anin. Ma Lamatualain olaꞌ nahereꞌ mia kadera parendan mia Ume Hule-oꞌeꞌ a nae, “Basa ena! Basa nasa Ngga nenemboriꞌ ena!” \p \v 18 Boe ma lalai a hadok neu-nema ma ndelas ndukurulu naꞌatututeꞌ. Ma rae nanggenggo manaseliꞌ, fo nda feꞌe parna dadꞌi sia raefafoꞌ ia sa.\x + \xo 16:18 \xt Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 8:5; 11:13, 19\x* \v 19 Leleꞌ naa, Lamatualain nda liliiꞌ kota Babel deꞌulakan sa. Ana tao rae a nanggenggo manaseliꞌ, losa Kota manaseliꞌ naa natafaꞌa neu telu. Ana tao taꞌo naa, fo atahori Babel medꞌa rita nasan. Kota-kota feaꞌ sia raefafoꞌ o raꞌaloli boe.\x + \xo 16:19 \xt Yesaya 51:17\x* \v 20 Leleꞌ naa pulu-pulu ra tena reu ena, ma lete-leteꞌ ra o mopo basa se boe.\x + \xo 16:20 \xt Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 6:14\x* \v 21 Hambu udꞌan es fatu monaeꞌ tudꞌa mia lalai de tuni nala atahori. Es fatu naa ra bera nara, ruma losa kilo haa nulu.\f + \fr 16:21 \ft Alkitab dedꞌea Yunani suraꞌ oi, “Beran onaꞌ talenta esa”. Talenta esa beran, naeni kilo 34-40.\f* Huu udꞌan es tao doidꞌoso se, naa de atahori ndondon Lamatualain.\x + \xo 16:21 \xt Kalua mia Masir 9:23; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 11:19\x* \c 17 \s1 Lamatualain aten naꞌasasamaꞌ kota Babel no ina dalaꞌ \p \v 1 Basa ma esa mia ate kahituꞌ mana toꞌu bokor rouꞌ ra, nema olaꞌ no au nae, “Uma ia dei! Au ae utudꞌu nggo Lamatualain huku-dokin neu ina dalaꞌ deꞌuhakat naa. Eni, naeni kota monaeꞌ fo ara rafefela deka no oe naeꞌ a.\x + \xo 17:1 \xt Yermia 51:13\x* \v 2 Maꞌahulun a maneꞌ mia bee-bꞌee rema hohongge ro kota naa atahori nara. Atahori laen ra o rema rinu mafu, ma tungga-tunggaꞌ kota naa hohonggen.”\x + \xo 17:2 \xt Yesaya 23:17; Yermia 51:7\x* \p \v 3 Basa naa ma, Lamatualain Dula-Dalen dai au, ma ate mia sorga a oꞌo nendi au isiꞌ mamana rouꞌ sa. Sia naa au ita inaꞌ sa endoꞌ sia banda deꞌulakaꞌ sa ata dulan mbilas kara-kara. Banda naa langgan hitu ma suran sanahulu. Sia aon nenesuraꞌ dedꞌea neꞌemutis neu Lamatualain.\x + \xo 17:3 \xt Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 13:1\x* \v 4 Inaꞌ naa pake bua mafelit dula mbilas ma mbilas-maranggeoꞌ. Ana heti aon nendiꞌ lilo, fatu makahadoꞌ mafelit, ma mutiara. Ana toꞌu sanggi liloꞌ esa sofe no oe anggor sia lima onan. Oe anggor naa, naeni hohonggen ma basa deꞌulakaꞌ no manggenggeoꞌ fo ana taoꞌ ra.\x + \xo 17:4 \xt Yermia 51:7\x* \v 5 Sia reen nenesuraꞌ naraꞌ esa, sosoan feꞌe maꞌafuniꞌ. Susura naa liin taꞌo ia: \q1 Au ia, Babel! \q2 Naeni, kota manaseliꞌ! \q1 Basa deꞌulakaꞌ sia raefafoꞌ, \q2 laoꞌ mia au. \q1 Basa mana hohonggeꞌ sia raefafoꞌ, \q2 naꞌoka sia au. \p \v 6 Basa ma au mete, te inaꞌ naa manamafu kale-kaleꞌ ena, huu ana ninu Lamatualain atahori nara raa nara ena. Naeni, ana nisa Lamatualain atahori nara, huu ara nda raloeꞌ dui-bꞌengga atahori soꞌal Yesus sa. \p Ita taꞌo naa, ma au titindindi mbo-mbooꞌ a ma heran ala seli. \p \v 7 Te ate a natane au nae, “Taꞌo bee de titindindi onaꞌ naa? Uma, fo au ufadꞌe ina manendit naa no banda deꞌulakaꞌ fo ana saeꞌ a sosoan nara. Naeni mana naꞌena langgaꞌ hitu, ma suraꞌ sanahulu. \v 8 Lele uluꞌ a banda mbilas naa sia raefafoꞌ, te aleꞌ ia nese ena. Akaꞌ na nda dooꞌ sa te, ana nema mia ndola doidꞌosoꞌ fo nda ma ikoꞌ a sa. Leleꞌ naa, hambu atahori masodꞌaꞌ sia raefafoꞌ, nara nara nda nenesuraꞌ sia Lombo Anaꞌ susuran sa fo Lamatualain suraꞌ eniꞌ a leleꞌ Ana nda feꞌe tao raefafoꞌ ia sa. Dei fo atahori titindindi rita banda mbilas naa, huu ana baliꞌ ena. Te mete ma nema ena, dei fo Lamatualain mbia e nisiꞌ tasi ai baleran mana mbilaꞌ nda naloeꞌ sa.\x + \xo 17:8 \xt Daniel 7:7; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 11:7; Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 69:29\x* \p \v 9 Atahori mahineꞌ dei fo nahine dalaꞌ ia. Banda deꞌulakaꞌ langgaꞌ hitu naa, sosoan, leteꞌ hitu. Ina dalaꞌ a, endoꞌ sia leteꞌ naa ra ata. Ma langgaꞌ hitu naa ra sosoan, maneꞌ hitu. \v 10 Mia mane kahituꞌ naa ra, mate lima ena. Ia naa esa endoꞌ parenda. Esa nda feꞌe nema sa. Te mete ma nema, ana toꞌu parendaꞌ losaꞌ a. \v 11 Ia naa au ufadꞌe soꞌal banda mbilas fo feꞌesaꞌan nasodꞌa, te ia naa mate ena. Feꞌesaꞌan eni o esa mia mane kahituꞌ naa ra boe, te dei fo ana baliꞌ nema toꞌu parendaꞌ dadꞌi maneꞌ kafalun. Mateꞌen te ana o nambalutu boe. \p \v 12 Suraꞌ kasanahuluꞌ naa ra sosoa nara, naeni maneꞌ sanahulu. Ara nda feꞌe toꞌu parendaꞌ sa. Dei fo ara simbo koasa fo toꞌu parendaꞌ ro banda mbilas a, te ara parenda losaꞌ a.\f + \fr 17:12 \ft Alkitab dedꞌea Yunani sia ia naꞌena sosoaꞌ rua. Naeni: 1) nda dooꞌ sa; do, 2) jam esaꞌ a.\f* \x + \xo 17:12 \xt Daniel 7:24\x* \v 13 Huu basa se maꞌiraꞌ fo fee koasa nara neu banda mbilas a. \v 14 Dei fo maneꞌ ra ratati labꞌan Lombo Anaꞌ a. Te dei fo Lombo Anaꞌ a no atahori nara rasenggiꞌ basa se. Atahori mana tungga Lombo Anaꞌ naa, naeni atahori fo Ana tengga ma noꞌe nalaꞌ ra, mana raꞌatataaꞌ tungga E. Dei fo ara manang, huu Lombo Anaꞌ naa manaseliꞌ. Akaꞌ Eni mesaꞌ ne maneꞌ, soaꞌ neu basa maneꞌ ra, ma malangga soaꞌ neu basa malangga ra. \p \v 15 Oe naeꞌ mana deka no ina dalaꞌ a, naeni atahori mia basa leo, dedꞌeat, ma nusaꞌ sia raefafoꞌ. \v 16 Mane kasanahuluꞌ ma banda deꞌulakaꞌ naa dei fo nda hii inaꞌ fo nda mana naꞌena mamaet na sa. Dei fo ara rambas rala basa bua-baꞌun ma sudꞌiꞌ a saa nara, ma lao hela e no maꞌaholan sia naa. Ara o raa ao-sisin boe. Boe ma hela ao-sisin bee na, ara mbia hendiꞌ ai rala neu. \v 17 Lamatualain tataon de mane kasanahuluꞌ ra maꞌiraꞌ, fo fee koasa nara reu banda mbilas a, losa ana nalutu inaꞌ a. No taꞌo naa, Lamatualain dudꞌuꞌan basa se dei fo dadꞌi. \p \v 18 Dadꞌi! Ina dalaꞌ fo mitaꞌ a, naeni kota manaseliꞌ fo mana parenda basa maneꞌ sia raefafoꞌ. \c 18 \s1 Lamatualain aten dui kota Babel tutudꞌan \p \v 1 Basa naa ma, au ita Lamatualain aten esa fai onda mia sorga. Ana naꞌena koasa ma rondaꞌ manaseliꞌ, de tao manggareloꞌ neu basa raefafoꞌ a. \v 2 Ana nafadꞌe no hara monaeꞌ nae, \q1 “Naꞌaloli ena! Naꞌaloli ena! Kota Babel naꞌaloli ena! \q1 Tudꞌa ena! Tudꞌa ena! Kota manaseliꞌ naa, tudꞌa ena! \q2 Ana dadꞌi nitu ra mamana leleon ena. \q2 Ana dadꞌi basa nitu-mula ra rae leleon. \q2 Ana dadꞌi basa mbui mana naa sisi mburuꞌ ra mamana neꞌebꞌuen. \q2 Ana dadꞌi basa banda deꞌulakaꞌ ra lalaet na.\x + \xo 18:2 \xt Yesaya 21:9; Yermia 51:8; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 14:8; Yesaya 13:21; Yermia 50:39\x* \q1 \v 3 Ana naꞌaloli ena, huu basa nusaꞌ sia raefafoꞌ, \q2 akaꞌ rema rinu mafu eni anggor na. \q1 Ana tudꞌa ena, huu basa leo mana sia raefafoꞌ, \q2 akaꞌ rema hohongge ro kota naa atahori nara. \q1 Mane-maneꞌ mia basa negara, \q2 rema hohongge sia naa. \q1 Mana dꞌanggan mia basa kota ra, \q2 rema raseoꞌ losa ramasuꞌi. \q3 Huu kota naa onaꞌ inaꞌ mana hiiꞌ a hasa sudꞌi a saa mafelit ra. \q3 Huu kota naa o onaꞌ mana hohonggeꞌ hiiꞌ a sangga basa maladꞌa-maladꞌa ra.”\x + \xo 18:3 \xt Yesaya 23:17; Yermia 51:7\x* \p \v 4 Basa ma, au rena haraꞌ sa fai nameli, mia lalai nae, \q1 “Woi! Basa atahori nggara e! \q1 Mela dea ima leo! \q1 Lao hela nusaꞌ naa leo! \q2 Afiꞌ tao tungga atahori nusaꞌ naa deꞌulaka nara, \q2 fo afiꞌ dai huku-doki nara.\x + \xo 18:4 \xt Yesaya 48:20; Yermia 50:8; 51:6, 45\x* \q1 \v 5 Huu deꞌulaka nara \q2 naen seli ena, \q1 Ma sala nara \q2 tanaꞌ-tanaꞌ losa lalai ena. \q1 Ia naa Lamatualain nda liliiꞌ \q2 dꞌala deꞌulaka nara sa. \q1 Ia naa Lamatualain nahehere \q2 nae huku-doki se ena.\x + \xo 18:5 \xt Dudꞌuit Fefeuꞌ a 18:20-21; Yermia 51:9\x* \q1 \v 6 De hei musi bala-bꞌae deꞌulaka nara, \q2 onaꞌ ara tao deꞌulakaꞌ neu atahori feaꞌ ra boe. \q1 Akaꞌ hei musi bala-bꞌae deꞌulaka nara, \q2 lao rua. \q1 maꞌahulun ara eꞌedꞌik atahori, \q2 fo rinu mia sanggi lilo nara manasofeꞌ no anggor doidꞌosoꞌ. \q1 Te ia naa sira musi rinu \q2 anggor doidꞌosoꞌ naa, lao rua.\x + \xo 18:6 \xt Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 137:8; Yermia 50:29\x* \q1 \v 7 Ara tao ao nara manaseliꞌ. \q1 Ma rananaru ao nara. \q2 Ara nauꞌ a rasodꞌa meulau-meulauꞌ. \q2 Ara hiiꞌ a maladꞌa-maladꞌaꞌ. \q1 Huu naa, ara musi hambu sususaꞌ naen seli. \q1 Dadꞌi ara musi rasodꞌa doidꞌoso. \q1 Huu feꞌesaꞌan ara olaꞌ koao onaꞌ mana hohonggeꞌ rae, \q2 ‘Au ia, Ina maneꞌ! \q2 Au nda dadꞌi ina falu sa! \q2 Au o nda nggae ei-ei sa. \q2 Au nda pake bꞌua sususaꞌ sa.’ \q1 \v 8 Ara olaꞌ taꞌo naa losa Lamatualain namanasa se. \q1 Losa Lamatualain nae hukun se. \q2 Dei fo siaꞌ a faiꞌ esa rala, \q3 ramedꞌa ndoe rala seli, \q3 ara nggae ei-ei, \q3 ma ara o mate boe. \q2 Losa atahori nggari hendi se ai rala reu. \q2 Losa ai nakadꞌeꞌ hendi ao sisi nara. \q1 Lamatualain manatoꞌu koasa manaseliꞌ a, mana naꞌondaꞌ huku-dokiꞌ ia. \q1 Ma Lamatua manaseliꞌ a, mana naꞌetuꞌ dedꞌeat ia.\x + \xo 18:8 \xt Yesaya 47:7-9\x* \q1 \v 9 Mane-maneꞌ fo maꞌahulun rema, \q2 hohongge ro kota a atahori nara, \q2 ma rasodꞌa meulau-meulauꞌ sia naa. \q1 Dei fo rita masuꞌ a hene mia ai naa, \q1 dei fo ara bubꞌuluꞌ nusaꞌ naa nenehotuꞌ ena. \q1 Dei de ara nggae ei-ei neu e. \q1 \v 10 Ma ramatau rita atahori naa ra doidꞌoso nara. \q2 Te ara mbarani rambariiꞌ siaꞌ a doo-dooꞌ. \q2 Ma ara mbarani mete miaꞌ a naa. \q1 Boe ma ara olaꞌ rae, \q2 ‘Adoo! Kasian Babel, o! \q2 Adoo! kasian kota manaseliꞌ a, o! \q2 Huu siaꞌ a jam esa rala, ho hambu huku-dokiꞌ ena. \q2 Huu losaꞌ a, te mumbulutu ena.’\x + \xo 18:10 \xt Yeskiel 26:16-17\x* \q1 \v 11 Rena taꞌo naa, ma atahori fo maꞌahulun rema mia basa mamanaꞌ fo danggan sia naa, \q2 ara o nggae ei-ei boe. \q2 Huu nda hambu esa, \q3 nae hasa sudꞌi a saa nara sa.\x + \xo 18:11 \xt Yeskiel 27:31, 36\x* \q2 \v 12 Nda hambu esa nau neu hasa \q3 bꞌua heheti ao nara mana taoꞌ mia lilo, lilo fulaꞌ, \q3 fatu makahadꞌok, ma mutiara. \q2 Nda hambu esa neu hasa \q3 sira teme lenan, teme sutra, \q3 do, teme meulau feaꞌ dula mbilas, do dula mbilas-marranggeoꞌ. \q2 Nda hambu esa neu hasa \q3 sudꞌi saa nara mia hau maꞌameniꞌ, nggadi-noli nenedulaꞌ, \q3 do hau nenedulaꞌ ra. \q2 Nda hambu esa neu hasa \q3 sudꞌi saa nara mia riti, besi do fatu marmar. \q2 \v 13 Nda hambu esa neu hasa \q3 hau maꞌeꞌ do hau rou maꞌeꞌ mataꞌ-mataꞌ nara sa. \q2 Nda hambu esa neu hasa \q3 hau raa maꞌameniꞌ nara, do, mina maꞌameniꞌ mataꞌ-mataꞌ. \q2 Nda hambu esa neu hasa \q3 oe anggor ma mina saitun, \q3 tarigu, do, are-nggadum nara sa. \q2 Nda hambu esa neu hasa \q3 sapi, lombo, do, ndara nara sa. \q2 Nda hambu esa neu hasa \q3 kareta, \q3 do, ate nara sa.\x + \xo 18:13 \xt Yeskiel 27:12, 13, 22\x* \q1 \v 14 Dei fo atahori mana danggan naa ra fale rala nara rae, \q2 ‘Adoo! Babel e! \q2 Adoo, kota manaseliꞌ, o! \q3 Ho saa-saa meulau mara, fo atahori mara hii rala seliꞌ ra, \q3 nese ena. \q2 Mopo basa se ena, de ara hatataaꞌ, \q3 losa tudꞌa loloe rala seli.’ \q1 \v 15 Feꞌesaan, atahori mana danggan naa ra ramasuꞌi huu kota naa onaꞌ ina dalaꞌ. \q2 Ia naa ara fale rala nara nda basa-bꞌasa sa. \q3 Ramatau rala seli, \q3 rita kota naa atahori nara doidꞌoso nara. \q2 Ara nggenggeꞌer, \q3 rita huku-dokiꞌ naa. \q2 Te ara rambarani mete miaꞌ a dodꞌooꞌ. \q2 Ara rambarani rambariiꞌ miaꞌ a naa. \q1 \v 16 Boe ma ara olaꞌ rae, \q2 ‘Adoo! Kasian Babel, e! \q3 Adoo! Kasian kota manaseliꞌ, o!\x + \xo 18:16 \xt Yeskiel 27:31, 36\x* \q2 Maꞌahulun atahori mara pake buas meulauꞌ dula mbilas, do mbilas-maranggeoꞌ \q3 mia teme mafelit seli. \q2 Maꞌahulun atahori mara heti ao nara rendiꞌ lilo, mutiara, \q3 ma fatu makahadoꞌ mafelit seli. \q2 \v 17 Te sia jam sa rala, \q3 sudꞌiꞌ a saa mara mopo ena. \q2 Nda dooꞌ sa, \q3 suꞌi mara mopo basa se!” \q1 Maꞌahulun mana mauli ofai ro mataros nara o \q2 sae ofaꞌ reu-rema sia kota naa. \q2 Te ia naa ara rambarani nafu siaꞌ a dodꞌooꞌ. \q2 Ma ia naa rambarani lalanit miaꞌ a naa.\x + \xo 18:17 \xt Yesaya 23:14; Yeskiel 27:26-30\x* \q1 \v 18 Ara ranilu masuꞌ mana dea nema mia ai naa. \q2 Boe ma bubꞌuluꞌ rae, kadꞌe hendi basa e. \q1 De ara fale rala nara rae, \q2 ‘Adoo kasian! Nda afiꞌ hambu kota feaꞌ sa ena \q3 manaseliꞌ onaꞌ kota Babel. \q2 Adoo kasian! Nda hambu kota feaꞌ sa ena, \q3 meulaun onaꞌ e.’\x + \xo 18:18 \xt Yeskiel 27:32\x* \q1 \v 19 Ara ao afu de mbori neu langga nara \q2 huu rala nara hedꞌis. \q2 Ara nggae ei-ei, \q3 huu rala nara rambalulutu. \q1 Boe ma ara olaꞌ rae, \q2 ‘Adoo! Kasian Babel, e! \q3 Adoo! Kasian kota manaseliꞌ a, o! \q2 Hai sae ofaꞌ mii-ima mendi sudꞌiꞌ a saa fee nggo, \q3 losa hai o mimisuꞌi boe. \q2 Hai misaa mendi sudꞌiꞌ a saa mara ena, \q3 losa hai o misodꞌa meulau-meulauꞌ boe. \q2 Te siaꞌ a jam sa rala, \q3 basa naa ra, mopo se neuꞌ ena. \q2 Losaꞌ a te, \q3 basa naa ra, lutu-etoꞌ nala se.’\x + \xo 18:19 \xt Yeskiel 27:30-34\x* \p \v 20 Basa ma, haraꞌ naa olaꞌ seluꞌ nae, \q1 ‘Wei, hei mana masodꞌa sia sorga! \q2 Rala mara nda parlu mera sa ena. \q1 Wei, Lamatualain atahori nara! \q2 Rala mara nda parlu susa-sona sa ena. \q1 Wei, Lamatualain dedenu nara! \q2 Rala mara ramahoꞌo leo. \q1 Wei, Lamatuaꞌ mana ola-ola nara! \q2 Rala mara maꞌahe leo. \q1 Maꞌahulun, Babel naꞌasususaꞌ nggi. \q1 Maꞌhulun, kota naa ue-hemba nggi. \q2 Te ia naa, Lamatualain bala-bꞌae doidꞌoso mara ena. \q2 Te ia naa, Ana bala-bꞌae kota naa deꞌulaka na ena.’”\x + \xo 18:20 \xt Dui Seluꞌ Dala Masodꞌa 32:43; Yermia 51:48\x* \p \v 21 Basa ma, au ita ate esa mia sorga maꞌaderen seli. Nema oꞌo nala fatu esa monaen onaꞌ atahori. De ana mbia fatu a nisiꞌ tasi rala neu. Boe ma nafadꞌe nae, \q1 “Dei fo ara ralutu babel a onaꞌ naa boe” \q2 Dei fo ara ramopoꞌ kota manaseliꞌ naa onaꞌ naa boe.\x + \xo 18:21 \xt Yermia 51:63-64; Yeskiel 26:21\x* \q1 \v 22 Nda hambu atahori, \q2 mana naꞌaminaꞌ lii-liiꞌ sia nusaꞌ naa sa ena. \q1 Nda hambu atahori \q2 rena sasandu, gitar, suling, \q3 ma maꞌoa liin sia kota naa sa ena. \q1 Nda hambu tukan, \q2 tao ues sia ue-taon sa ena. \q1 Nda hambu atahori, \q2 mol are sia kota naa sa ena.\x + \xo 18:22 \xt Yeskiel 26:13; Yesaya 24:8\x* \q1 \v 23 Nda hambu atahori, \q2 dedꞌe lambu sia kota naa sa ena. \q1 Nda hambu atahori, \q2 feta dote kakabꞌiꞌ sia naa sa ena. \q1 maꞌahulun, kota naa mana maseo-mahasaꞌ sudꞌiꞌ a saa ra, \q2 ramasuꞌi rala seli, \q1 Maꞌahulun, Babel atahori mana dꞌanggan nara, \q2 rasodꞌa hambu-dꞌai rala seli. \q1 Te ara pake nanori maꞌahatuꞌ, \q2 fo ralaka atahori sia raefafoꞌ. \q1 Ara pake modꞌo suanggiꞌ, \q2 fo peko-lelekoꞌ atahori sia raefafoꞌ.\x + \xo 18:23 \xt Yermia 7:34; 25:10\x* \q1 \v 24 Babel simbo huku-dokiꞌ a beran seli, \q2 huu ana akaꞌ nisa Lamatualain mana ola-olaꞌ nara. \q1 Nusa manaseliꞌ a lutu-etoꞌ ena, \q2 huu ana akaꞌ ue-hemba namateꞌ Lamatualain atahori nara, \q1 hambu Lamatualain atahori nara ruma, nenetao nisaꞌ sia mamana-mamanaꞌ feaꞌ ra. \q2 Te Babel mana lemba-doi basa salaꞌ naa ra. \q2 Nusa manaseliꞌ naa musi lemba-dꞌoi nala.”\x + \xo 18:24 \xt Yermia 51:49\x* \c 19 \s1 Manasodꞌa bubꞌue monaeꞌ sa sodꞌa sia sorga \p \v 1 Ate naa olaꞌ basa, ma au rena hara makandesi onaꞌ manasodꞌa bubꞌue monaeꞌ sa sodꞌa sia surga. Ara sodꞌa rae, \q1 “Haleloya! Haleloya! \q2 Ata koa-kio hita Lamatualain na, \q3 huu Eni manaseliꞌ \q1 Haleloya! Haleloya! \q2 Ata koa-kio hita Lamatualain na, \q3 huu Eni koasan manaseliꞌ, \q1 Lamatuaꞌ mana fee nggita tasodꞌa, \q2 mia sala tara, \q1 Lamatuaꞌ mana tao natetu nggita, \q2 mia dꞌala sala-singgo tara. \q1 \v 2 Ata koa-kio Lamatualain, \q2 huu eni mana naꞌetuꞌ dedꞌeat no matetuꞌ. \q1 Ata koa-kio Lamatualain, \q2 huu eni mana naꞌondaꞌ huku-dokiꞌ tungga dꞌalan. \q1 Lamatualain naꞌetuꞌ huku-dokiꞌ fee ina dalaꞌ a, \q2 huu ana akaꞌ kokoe atahori sia raefafoꞌ, \q3 fo tungga hohongge ro e, \q3 ma tungga deꞌulakan. \q1 Lamatualain bala-bꞌae ina deꞌulakaꞌ naa, \q2 huu ana akaꞌ tao nisa \q3 Lamatuaꞌ atahori dedenu nara.”\x + \xo 19:2 \xt Dui Seluꞌ Dala Masodꞌa 32:43; 2 Mane-maneꞌ ra 9:7\x* \p \v 3 Basa naa ma, ara sodꞌa sosodꞌat laen sia sorga rae, \q1 “Haleloya! Koa-kio Lamatualain! \q1 Haleloya! Minanaru Lamatualain naran! \q2 Huu masuꞌ mia ai mana naa inaꞌ a ao-sisin, \q3 hene nakandoo nda naloeꞌ sa. \q1 No masuꞌ mia ai mana naa kota manaseliꞌ naa, \q2 hene nakandoo nda basa-bꞌasa sa.”\x + \xo 19:3 \xt Yesaya 34:10\x* \p \v 4 Basa naa ma, malangga karua nulu haaꞌ ra ro banda kahaa manaseliꞌ ra, sendeꞌ lululangga nara mbali Lamatualain kadera parendan. Ara fee hadꞌa-hormat neu E rae, \q1 “Tebꞌe! Ima fo ata koa-kio Lamatualain! \q1 Haleloya! Ima fo ata tananaru Naran!” \s1 Lombo Anaꞌ a fefeta kabꞌin na \p \v 5 Basa ma, au rena haraꞌ sa fai nema mia kadera parendaꞌ nae, \q1 “Wei, Lamatualain atahori dedenu nara! \q2 Wei, Lamatualain ana nara! \q1 Ima fo ata soꞌu tananaru Lamatualain naran. \q2 Ima basa anak-moko koa-kio E.”\x + \xo 19:5 \xt Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 115:13\x* \p \v 6 Au rena onaꞌ atahori hetar ola-olaꞌ. Hara nara monaeꞌ onaꞌ oe mandaliꞌ, ma onaꞌ ndelas nakaruruluk natute-nanato. Ara olaꞌ rae, \q1 “Haleloya! Hai koa-kio Lamatualain. \q2 Haleloya! Hai soꞌu minanaru naran. \q1 Huu Eni mana koasa manaseliꞌ. \q2 Ma Eni mana parenda basaꞌ e.\x + \xo 19:6 \xt Yeskiel 1:24; Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 93:1; 97:1; 99:1\x* \q1 \v 7 Ia naa, hai rala mara ramahoꞌo ena. \q2 Ia naa, hai rala mara bꞌuna-bꞌuna. \q1 Hai koa-kio E, \q2 huu Lombo Anaꞌ fai kakabꞌin na losa ena. \q1 Hai soꞌu minanaru naran, \q2 huu Lombo Anaꞌ a lemba-doden nenesadꞌiaꞌ ena. \q1 \v 8 Lamatualain fee ne bꞌua lemba-dodeꞌ mia teme meulauꞌ. \q2 Lamatualain fee ne bꞌuas muti makahahadok.” \p (Buas muti makahahadok naa, naeni Lamatualain atahori nara tatao malole nara.) \p \v 9 Boe ma ate mia sorga nafadꞌe au nae, “Yohanis! Ho musi suraꞌ taꞌo ia: \q1 ‘Basa atahori mana hambu nerolot rema risiꞌ Lombo Anaꞌ fefeta kabin na, dei fo ara onton tebꞌe-tebꞌeꞌ!’” \p Basa ma, ate naa tute oꞌolan nae, “Lamatualain Hara-liin ia, memaꞌ tebꞌe!”\x + \xo 19:9 \xt Mateos 22:2-3\x* \p \v 10 Boe ma au beꞌutee sendeꞌ lululangga ngga neu ate a. Te ana ai au oi, “Afiꞌ beꞌutee neu au taꞌo naa! Au ia Lamatuaꞌ atahori dedenun onaꞌ nggo, mo toronoo mara mana dui-bꞌengga atahori soꞌal Yesus. Yesus nenorin, onaꞌ maꞌahulun Lamatualain nafadꞌe neu mana ola-ola nara. De afiꞌ beꞌutee neu au, te beꞌutee neuꞌ a Lamatualain!” \s1 Lamatuaꞌ Yesus nema sae ndara muti \p \v 11 Basa naa ma, au botiꞌ mata ngga, ma ita sorga nenesoiꞌ. Aiboiꞌ ma, ita ndara mutiꞌ sa dea nema. Atahori mana endoꞌ sia ndara naa, naran, “Atahori mana toꞌu dedꞌea-oꞌolan” ma “Atahori Ndoosꞌ”. Leleꞌ Ana naꞌetuꞌ dedꞌeat, Naꞌetuꞌ no matetuꞌ. Mete ma neu natati, Ana neu tungga Lamatualain hihii-nanaun.\x + \xo 19:11 \xt Yeskiel 1:1; Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 96:13; Yesaya 11:4\x* \v 12 Matan naronda onaꞌ ai. Ana pake solo maneꞌ hetar sia langgan. Naran nenesuraꞌ sia aon, te mesaꞌ ne nahine naraꞌ naa ra sosoan.\x + \xo 19:12 \xt Daniel 10:6\x* \v 13 Bua-baꞌun, neneboroꞌ sia raaꞌ. Atahori roe E rae, “Lamatualain hara-liin”. \v 14 Au o ita soldꞌadꞌu ra mia sorga sae ndara mutiꞌ de tungga E. Basa se pake bꞌua-bꞌaꞌu muti meulauꞌ \v 15 Hambu fela tafa tandeꞌ sa kalua mia atahori naa bafan. Ana pake fela tafaꞌ naa, fo neu natati labꞌan basa nusaꞌ sia raefafoꞌ. Mateꞌen Ana nasenggiꞌ se. Boe ma Ana dꞌadi maneꞌ nara. Ana parenda se no deres, de ara medꞌa Lamatualain mana koasa seliꞌ a nasan boe. Naa onaꞌ atahori tatabꞌu ralutu anggor bꞌoaꞌ fo eꞌe rala oen.\x + \xo 19:15 \xt Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 2:9; Yesaya 63:3; Yoel 3:13; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 14:20\x* \p \v 16 Sia atahori Naa bua-baꞌun, ma sakan, nenesuraꞌ taꞌo ia: \q2 Maneꞌ mia basa maneꞌ ra \q2 Malangga mia basa malangga ra. \s1 Lamatuaꞌ Yesus nasenggiꞌ banda deꞌulakaꞌ no soldꞌadꞌu nara \p \v 17 Basa ma, au ita ate sa mia sorga nambariiꞌ sia relo a ata. Ana nggasi neu basa mbui mana raa sisi mburuꞌ mana matambele seku sia lalai ata nae, “Ima miꞌibꞌubꞌue sia ia leo, fo mia Lamatualain fefeta monaen! \v 18 Hei bisa mia basa atahori mates ra ao-sisin; naeni mane-maneꞌ, malangga-malangga soldꞌadꞌu, ma soldꞌadꞌu ra. Hei o bisa mia basa ndara no soldꞌadꞌu mana sae ndara ra sisin boe. Hei bisa mia ate do atahori mana leo-aoꞌ do, atahori anak-moko ao-sisi nara. Eꞌekun, ima mia basa naa ra, sisi nara!”\x + \xo 19:18 \xt Yeskiel 39:17-20\x* \p \v 19 Basa naa ma, au ita banda deꞌulakaꞌ fo maꞌahulun mana kalua mia tasiꞌ a. Ana neu maꞌiraꞌ no basa maneꞌ sia raefafoꞌ ro basa soldꞌadꞌu nara. De reu ratati labꞌan atahori mana endoꞌ sia ndara mutiꞌ a ata, ma basa soldꞌadꞌu nara mia sorga. \v 20 Te atahori mana endoꞌ sia ndara mutiꞌ a ata, humu nala banda deꞌulakaꞌ nenetatiꞌ a no banda mana pepeko-lelekoꞌ a. Mana ola-olan naa naeni maꞌahulun mana tao manadꞌadiꞌ mataꞌ-mataꞌ fo edꞌiꞌ atahori mana simbo banda deꞌulakaꞌ a dedꞌedꞌen ma songgo paton a. Te ia naa, Atahori mana endoꞌ sia ndara mutiꞌ a, mbia hendi banda deꞌulakaꞌ a no mana ola-olan risiꞌ tasiꞌ ai baliran mana mbilaꞌ nda naloeꞌ a sa.\x + \xo 19:20 \xt Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 13:1-18\x* \v 21 Basa ma Atahori mana endoꞌ sia ndara mutiꞌ a, neu tati nisa soldꞌadꞌu laen ra. nendiꞌ fela tafaꞌ mana kalua mia bafan. Boe ma, mbuiꞌ mana raa sisi mburuꞌ ra rema raa rabasaꞌ aosisi nara. \c 20 \s1 Lamatualain aten paꞌa mengge-buta no rante besi losa too rifon esa \p \v 1 Basa ma, au ita ate sa mia sorga onda mia lalai nema. Ana toꞌu rante monaeꞌ sa, ma nggoe ndola nda maikoꞌ a sa. \v 2 Ana neu humu mengge-buta, naeni, nitu ra malanggan. Ana eꞌedik atahori eniꞌ a doon. De ate a futu mengge-buta nendiꞌ rante, fo ena e neu ndolaꞌ rala losa too rifon esa.\x + \xo 20:2 \xt Dudꞌuit Fefeuꞌ a 3:1\x* \v 3 Boe ma ate a ndunduꞌ hendi e ndolaꞌ rala neu. De ana nggoe nisa ndolaꞌ a lelesun, fo ena mengge a neu naa, losa too rifon esa. No taꞌo naa, mengge a nda pepeko-lelekoꞌ nusa-nusaꞌ sia raefafoꞌ losa too rifon esa sa. Basa fo, feꞌe mboꞌi e, te losaꞌ a. \p \v 4 Boe ma au o ita kadera parendaꞌ hetar, ma hambu atahori ra endoꞌ sia ata. Lamatualain soꞌu se fo raꞌetuꞌ dedꞌeat. Sira ia, maꞌahulun reu dui-bꞌengga soꞌal Yesus dudui malolen ma Lamatualain hara-liin, losa atahori risa se. Sira ia, nda songgo banda deꞌulakaꞌ no paton na sa. Ara o nda nau simbo banda naa dedꞌedꞌen sia ree nara no lima nara sa. Ara risa se, te Lamatualain tao nasodꞌa baliꞌ se, fo ara toꞌu parendaꞌ ro Kristus losa too rifon esa.\x + \xo 20:4 \xt Daniel 7:9, 22\x* \v 5-6 No taꞌo naa ara dꞌadi Lamatualain atahori fefeun fo mana rasodꞌa baliꞌ mia mamates. De sira ia, onton seli, huu ara dꞌadi Lamatualain atahorin. Sira nda nenenggari risiꞌ mamana doidꞌosoꞌ sa, de nda rameda rita mamates karuan sa. Te ara dadꞌi onaꞌ malangga agama mana mete-seꞌu Lamatualain no Kristus. Ma ara o toꞌu parendaꞌ raꞌabꞌue ro Kristus losa too rifon esa. \p Te atahori mates laen ra, musi rahani losa too rifon esa, dei fo Lamatualain tao nasodꞌa baliꞌ se. \s1 Lamatualain ate nara nggari nitu ra malanggan nisiꞌ tasi ai rala neu \p \v 7 Leleꞌ too rifon esa naa basa, dei fo Lamatualain denu mboꞌi mengge-buta naa mia ndola nda maikoꞌ a sa. \v 8 Boe ma neu pepeko-lelekoꞌ nusa-nusaꞌ mia sudꞌiꞌ a bee sia raefafoꞌ. Nusaꞌ naa ra, nara nara Gog no Magog. Mateteꞌen ana naꞌabꞌue nala atahori nara fo reu ratati. Dedꞌesi nara onaꞌ saraꞌae sia tasi suun.\x + \xo 20:8 \xt Yeskiel 7:2; 38:2, 9, 15\x* \v 9 Basa de, soldꞌadꞌu Gog no Magog, nonggo-nonggo rema mia basa raefafoꞌ suu-suun, de reu heo ndule Lamatuaꞌ nusa susuen, no atahori nara. Te Lamatuaꞌ naꞌondaꞌ ai mia lalai fo lalangge basa soldꞌadꞌu naa ra. \v 10 Boe ma Lamatualain atahori nara toꞌu rala nitu ra malanggan mana pepeko-lelekoꞌ atahori naeꞌ. De ara mbia hendi e nisiꞌ tasi ai baliran mana mbila nda naloeꞌ sa. Dei fo neneronggaꞌ sia naa naꞌabꞌue no banda deꞌulakaꞌ nenetatiꞌ a ma banda mana pepeko-lelekoꞌ a. Sia naa, ara ue-hemba no tao doidꞌoso se hatuꞌ-rerelon nakandoo, losa doo nduꞌu-doon. \s1 Lamatualain naꞌetuꞌ basa atahori dedꞌeat na \p \v 11 Basa naa ma, au ita kadera parenda mutiꞌ monaeꞌ sa. Lamatualain endoꞌ sia ata. Aiboiꞌ ma, raefafoꞌ no lalai mopo reuꞌ ena, huu nda raꞌatataaꞌ Lamatualain koasan no mandela-masaꞌan. \v 12 Boe ma au ita atahori mana mateꞌ ra. Basa se anak-moko rambariiꞌ mbali kadera parendaꞌ a. Boe ma ate mia sorga ra rema rakambembela susura mana suraꞌ atahori tatao-nonoꞌi nara. Basa ma ara rakambembela susura sa fai, naeni susura mana suraꞌ nara-naraꞌ fo mana rasodꞌa ro Lamatualain losa doo nduꞌu-dꞌoon. Basa de Lamatualain naꞌetuuꞌ atahori mates ra dedꞌeat na, tungga tatao-nonoꞌi nara onaꞌ nenesuraꞌ sia susura naa ra rala.\x + \xo 20:12 \xt Daniel 7:9-10\x* \v 13 Boe ma basa atahori mates ra rema rambariiꞌ mbali kadera parendaꞌ a. Sira, atahori mana mate sia madꞌaꞌ ata ma tasiꞌ rala. Lamatualain naꞌetuꞌ esa-esaꞌ dedꞌeat na, tungga tatao-nonoꞌi nara. \v 14 Basa naa de, Lamatualain mbia hendi Mamates nisiꞌ tasi ai mana mbila nda naloeꞌ sa. Ana o mbia hendi mamana atahori mates ra, nisiꞌ tasi ai rala neu. Tasi ai naa, naeni mamana mamates karuan. \v 15 Atahori bee naran nda nenesuraꞌ sia susura naa rala sa, ara nenembiaꞌ tasi ai rala reu boe. Huu susura naa, suraꞌ atahori, mana masodꞌa rakandoo ro Lamatualain, nara nara. \c 21 \s1 Yohanis mete nita lalai no raefafo mata feuꞌ a \p \v 1 Basa naa ma, au ita lalai no raefafo mata feuꞌ a, huu lalai no raefafo mbaraaꞌ a mopo hendi se ena. Tasiꞌ o nese ena boe.\x + \xo 21:1 \xt Yesaya 65:17; 66:22; 2 Petrus 3:13\x* \v 2 Boe ma au ita Lamatualain kota meumaren, naeni Yerusalem feuꞌ a, onda mia sorga. Kota naa onaꞌ lemba-dode inaꞌ fo soru saon.\x + \xo 21:2 \xt Yesaya 52:1; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 3:12; Yesaya 61:10\x* \v 3 Basa de au rena haraꞌ sa mia kadera parendaꞌ a nae, \q1 “Mete malolole! \q1 Eniꞌ ia naa, Lamatualain Umen sia atahori ra taladꞌan. \q1 Mia faiꞌ ia, Lamatualain nasodꞌa naꞌabꞌue no atahori nara. \q2 Ana dadꞌi sira Lamatualain na. \q2 Ma ara dadꞌi Eni ana nara boe. \q1 Dei fo Ana no se nakandooꞌ a \q2 ma Ana naꞌabꞌue no se losa doo nduꞌu-doon a.\x + \xo 21:3 \xt Yeskiel 37:27; Malangga Agama ra Atoran na 26:11, 12\x* \q1 \v 4 Dei fo Ana seka namadꞌaꞌ luu-oe nara, \q2 fo ara nda nggae ei-ei sa ena. \q3 Huu sia naa esa o nda namahedꞌi sa ena. \q3 Ma sia naa o esa nda mate sa ena boe. \q1 Basa saa mana tao susa-sonaꞌ mia feꞌesaꞌan na, nese ena. \q1 Basa saa mana tao doidꞌosoꞌ mia feꞌesaꞌan na, mopo ena.”\x + \xo 21:4 \xt Yesaya 25:8; 35:10; 65:19\x* \p \v 5 Boe ma mana endoꞌ sia kadera parendaꞌ a olaꞌ nae, “Mete malolole, te Au tao basaꞌ e dadꞌi feuꞌ.” Basa ma Ana olaꞌ fai no au nae, “Suraꞌ leo! Basa atahori bisa ramahere hara-lii ngga ia, huu basa ia ra, memaꞌ tebꞌe!” \p \v 6 Boe ma Ana nafadꞌe seluꞌ au nae, \q1 “Basa saa fo Au helu-fuli mia maꞌahulun, dadꞌi ena. \q1 Te Au ia, \q2 Alfa losa Omega. \q1 Ma Au ia, \q2 A losa Z, \q1 Basaꞌ e laoꞌ mia Au, \q2 eniꞌ a mia fefeun losa doo nduꞌu-dꞌoon. \q1 Basa atahori mana maꞌamadꞌaꞌ ra, \q2 dei fo Au fee se rinu mudꞌaꞌ, \q3 mia oe-mataꞌ mana nendi masodꞌaꞌ fo ara rasodꞌa no tetebꞌes.\x + \xo 21:6 \xt Yesaya 55:1\x* \q1 \v 7 Basa atahori mana raꞌatataaꞌ tungga Lamatuaꞌ dꞌala masodꞌa ndoo-tetun, \q2 dei fo ara simbo rala basa papala-babꞌanggiꞌ ia ra. \q1 Dei fo Au dadꞌi sira Lamatualain na, \q1 ma ara dadꞌi ana nggara.\x + \xo 21:7 \xt 2 Samuel 7:14; Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 89:26-27\x* \q1 \v 8 Te hambu atahori nenenggari hendiꞌ, \q2 risiꞌ tasi ai baleran rala neu, mana mbila nda naloeꞌ sa. \q3 Atahori mana ramatau doidꞌoso tungga Lamatuaꞌ, \q3 Atahori mana nasadea Yesus, \q3 atahori manggenggeoꞌ, \q3 atahori mana hohonggeꞌ, \q3 mana nisa atahori, \q3 mana songgo-tangguꞌ, \q3 mana suanggiꞌ, \q3 no mana peko-lelekoꞌ. \q1 Dei fo basa se nenembia-hendiꞌ risiꞌ tasi ai baleran, \q2 fo atahori rae, ‘mamana mamates karuan.’” \s1 Yohanis mete nita Yerusalem matafeuꞌ a \p \v 9 Boe ma au ita esa mia ate kahituꞌ ra mia sorga fo maꞌahulun mana toꞌu bokor neneoniꞌ Lamatualain nasan. Ana nema nanda no au, ma olaꞌ nae, “Uma ia dei! Te au ae utudꞌu nggo lemba-dodꞌe inaꞌ mana nae sao no Lombo Anaꞌ a.” \p \v 10 Boe ma Lamatuaꞌ Dula-dalen dai au, de ate esa mia sorga soꞌu au isiꞌ lete naruꞌ sa ata. Sia naa, ana natudꞌu au kota Yerusalem, naeni Lamatualain kota meumaren. Kota naa onda mia Lamatuaꞌ sia sorga.\x + \xo 21:10 \xt Yeskiel 40:2\x* \v 11 Kota naa meulaun seli! Hambu rondaꞌ naꞌatututeꞌ mia Lamatualain manaseliꞌ a, onaꞌ fatu poemata makahahadok e. Losa basa kota a dadꞌi manggareloꞌ. \v 12 Hambu lutu nenedama naru monaeꞌ rereoꞌ kota naa, no lelesu ineꞌ sanahulu rua. Ate sanahulu rua mia sorga ranea lelesu ra. Sia lelesu kasanahulu ruaꞌ naa ra nenesuraꞌ leo Israꞌel kasanahulu ruaꞌ ra nara nara,\f + \fr 21:12 \ft Tungga atahori mahineꞌ soꞌal Alkitab, nomer sanahulu rua naa, nomer mana natudꞌu atahori manadꞌaiꞌ.\f* \v 13 Lelesu ineꞌ telu mbali rulu, telu mbali muri, telu mbali dii ma telu mbali ona.\x + \xo 21:13 \xt Yeskiel 48:30-35\x* \v 14 Lutu nenedamaꞌ a nambariiꞌ sia fatu netehuuꞌ monaeꞌ sanahulu rua. Sia fatu netehuuꞌ ra nenesuraꞌ nara-naraꞌ mia Lombo Anaꞌ a dedenu kasanahulu rua nara, mana tao mataꞌ neu E sia raefafoꞌ. \p \v 15 Basa naa ma, ate mana olaꞌ no au a, toꞌu tetea uꞌukuꞌ esa mia lilo, fo nae uku kota a no lelesu ine nara no tembok na.\x + \xo 21:15 \xt Yeskiel 40:3\x* \v 16 Ana uku naꞌahuluꞌ kota a lutu nenedama fala haa na. Nanarun, loloan, ma nanarun ata neu ona esa, naeni kilo rifon rua natun rua rua nulu (2.220)\f + \fr 21:16 \ft Alkitab dedꞌea Yunani suraꞌ oi, 12.000 \ft \+it stadia\+it*.\f* \v 17 Basa de ana uku lutu nenedamaꞌ a fafaun, meter nee nulu lima, tungga atahori uꞌukun.\f + \fr 21:17 \ft Alkitab dedꞌea Yunani sia ia suraꞌ oi, “144 \ft \+it peihon\+it*”. \+it Peihon\+it* esa naa, sama onaꞌ hasta esa. Naa, 12 kali 12, naeni 144. Dadꞌi mete ma 12 sosoa na, manadꞌaiꞌ, 144 sosoan, manadꞌaiꞌ seli.\f* \v 18 Lutu nenedamaꞌ a ara tao mia fatu manggadilaꞌ naran Yaspis. Basa mana sia kota naa, ara tao mia lilo isiꞌ meun onaꞌ kaca e. \p \v 19 Fatu netehuuꞌ kasanahulu ruaꞌ ra, tao mia fatu mafelit mataꞌ-mataꞌ. Kaesan, pake fatu Yaspis naronda dula modꞌoꞌ. Karuan, fatu nilam naronda dula nggeo-manggareloꞌ. Katelun, fatu mirah naronda dula mbilas. Kahaan fatu samrud naronda dula modꞌoꞌ. \v 20 Kaliman, pake fatu unam mamafafauꞌ dula coklat no mutiꞌ. Kaneen, pake fatu sardius dula mbilas. Kahitun, pake fatu ratna cempaka, dula huni liloꞌ. Kafalun, pake fatu beril, dula nggeo-manggarelo modꞌoꞌ. Kasion, pake fatu krisolit, dula huni-huniꞌ. Kasanahulun, pake fatu krisopras, dula modꞌo-maꞌanureꞌ. Kasanahulu esan, pake fatu lasuardi dula modꞌo tasi oeꞌ. Ma kasanahulu ruan, pake fatu ndondoaꞌ dula mbilas-maranggeoꞌ. \v 21 Lelesu ine ka sanahulu ruaꞌ ra, tao mia mutiara dekeꞌ sanahulu rua. Lelesu esa na tao mia mutiara dekeꞌ sa. Ma nusaꞌ naa okofon, ara tao mia lilo isi makahahadok onaꞌ kaca.\x + \xo 21:21 \xt Yesaya 54:11-12\x* \p \v 22 Te au ita, ume hule-oꞌeꞌ nese kota naa. Huu Lamatualain mana koasa no Lombo Anaꞌ sia naa rakandooꞌ a. Naa de atahori reu beꞌutee mbali se. \v 23 Nusaꞌ naa nda parlu relo ma fulan fo raronda neu e se. Huu Lamatualain rondan tao manggareloꞌ sia naa. Ma Lombo Anaꞌ dadꞌi onaꞌ lambu manambilaꞌ ena.\x + \xo 21:23 \xt Yesaya 60:19-20\x* \v 24 Atahori mia basa bangsa sia raefafoꞌ dei fo rema laoꞌ sia manggareloꞌ naa. Mane-maneꞌ sia raefafoꞌ o dei fo rendi hata-heto manaseliꞌ nara fee neu Lamatualain.\x + \xo 21:24 \xt Yesaya 60:3\x* \v 25 Sia naa nda hambu tetembaꞌ sa, naa de ara nda parlu ena lelesu mana masoꞌ kota neu sa. \v 26 Dei fo ara o rendi basa maloleꞌ no basa hadat mia basa nusaꞌ sia raefafoꞌ nisiꞌ kota naa.\x + \xo 21:26 \xt Yesaya 60:11\x* \v 27 Te basa deꞌulakaꞌ, onaꞌ mana songgo-tangguꞌ, mana hohongge, ma mana peko-lelekoꞌ ra nda bole masoꞌ sa. Akaꞌ atahori fo nara nara nenesuraꞌ sia Lombo Anaꞌ susuran, mana suraꞌ atahori, mana masodꞌa rakandoo ro Lamatualain, nara naran, bole masoꞌ.\x + \xo 21:27 \xt Yesaya 52:1; Yeskiel 44:9\x* \c 22 \s2 Loe, fo oen mana nendi masodꞌaꞌ no hau huuꞌ mana nendi masodꞌaꞌ \p \v 1 Basa naa ma, ate mia sorga naa natudꞌu au loe esa, oe naa nendi masodꞌaꞌ. Oe a meun onaꞌ kaca. Ana bubꞌu mia Lamatualain no Lombo Anaꞌ a kadera parendan.\x + \xo 22:1 \xt Yeskiel 47:1; Sakarias 14:8\x* \v 2 Boe ma ana nandali nisiꞌ okofo monaeꞌ sia kota naa taladꞌan. Sia loe a bobꞌoan beꞌe seriꞌ, hambu hau huuꞌ mana nendi masodꞌaꞌ. Hau huuꞌ naa too sa na, naboa lao sanahulu rua; fula sa na lao esa. Roon bisa dadꞌi modꞌo fo tao nahaiꞌ atahori sia raefafoꞌ.\x + \xo 22:2 \xt Dudꞌuit Fefeuꞌ a 2:9\x* \v 3 Te basa saa fo Lamatualain parna timba hendi ma ndondon, ara nese kota naa ena. Hela akaꞌ a Lamatualain no Lombo Anaꞌ mana endoꞌ parenda sia kadera parenda nara, ro atahori dedenu nara mana beꞌutee neu Se.\x + \xo 22:3 \xt Sakarias 14:11\x* \p \v 4 Basa se rita Lamatualain matan. Boe ma Lamatualain naran nenesuraꞌ sia re nara. \v 5 Sia naa, tetembaꞌ nese. De Lamatualain atahori nara nda parlu relo do lambu sa, huu Lamatualain mesaꞌ ne mana tao manggarelo kota naa. Dei fo ara toꞌu parenda sia naa losa doo nduꞌu-dꞌoon.\x + \xo 22:5 \xt Yesaya 60:19; Daniel 7:18\x* \s1 Lamatuaꞌ Yesus nateꞌe helu-fuli Na \p \v 6 Basa naa ma ate a nafadꞌe au nae, “Basa saa fo au ufadꞌe neu nggo ia, memaꞌ tebꞌe. Basa atahori ramahere oꞌola ngga naa. Maꞌahulun, Lamatualain nafadꞌe Hara-liin neu mana ola-ola nara nendiꞌ Dula-dalen. Te aleꞌ ia, Ana pake Ate nara mia sorga fo rafadꞌe ana nara soꞌal basa dalaꞌ ia ra, fo nda dooꞌ sa te musi dadꞌi.” \p \v 7 Basa naa ma, Yesus olaꞌ nae, “Misinedꞌa, e! Nda dooꞌ sa fai, Au uma ena. Sia susura ia basaꞌ e nenesuraꞌ ena, soꞌal saa fo mana nae dadꞌi. Basa atahori mana tungga susura ia hara-lii nara, ara onton seli.” \p \v 8 Mana suraꞌ susura ia, naeni au, Yohanis. Au ia, mana rena ma ita basa dalaꞌ ia ra. Rena basa ma, sendeꞌ lululangga ngga beꞌutee sia ate mia sorga a ein. Te Ana mana natudꞌu basa ia ra reu au. \v 9 Te ana ai au nae, “Wee! Afiꞌ tao taꞌo naa! Musi beꞌutee neu Lamatualain. Afiꞌ beꞌutee neu au. Au ia Lamatuaꞌ atahori dedenun onaꞌ nggo boe, ma toronoo mara mana dadꞌi mana ola-olan, ma basa atahori mana tao tungga saa fo nenesuraꞌ sia susura ia. \p \v 10 Afiꞌ muꞌufuniꞌ susura ia isin mia atahori feaꞌ ra. Te nda dooꞌ sa fai, basa mana nenesuraꞌ sia susura ia, dadꞌi. \q1 \v 11 Basa atahori mana ranggenggeo, na, \q2 hela se fo ara tao ranggenggeo rakandooꞌ a. \q1 Ma basa mana masodꞌa no meumareꞌ, \q2 ara musi rasodꞌa no meumareꞌ rakandooꞌ a. \q1 Basa atahori mana tao deꞌulakaꞌ ra, \q2 hela fo ara tao deꞌulakaꞌ rakandooꞌ a. \q1 Te basa mana tao maloleꞌ ra, \q2 ara musi tao maloleꞌ rakandooꞌ a.”\x + \xo 22:11 \xt Daniel 12:10\x* \p \v 12 Basa naa ma, Yesus olaꞌ seluꞌ fai nae, “Musunedꞌa malolole! Nda dooꞌ sa fai, Au uma ena. Dei fo Au bala-bꞌae basa atahori, tungga tatao-nonoꞌi nara.\x + \xo 22:12 \xt Yesaya 40:10; 62:11; Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 28:4; Yermia 17:10\x* \q1 \v 13 Au ia, \q2 Alfa losa Omega. \q1 Au ia, \q2 A losa Z. \q1 Basaꞌ e laoꞌ mia Au e, \q2 eniꞌa mia fefeun losa babꞌasan.\x + \xo 22:13 \xt Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 1:8; Yesaya 44:6; 48:12; Rae-fafoꞌ Mata Feuꞌ 1:17; 2:8\x* \q1 \v 14 Atahori mana safe ramemeu bua-baꞌu nara, onton. \q2 Huu dei fo ara hambu hak rala reu tungga kota naa lelesu ine na. \q1 Atahori-atahori mana masodꞌa meumareꞌ ra, onton. \q2 Huu dei fo ara hambu isin raa boaꞌ mana tao atahori rasodꞌa rakandooꞌ a.\x + \xo 22:14 \xt Dudꞌuit Fefeuꞌ a 2:9; 3:22\x* \q1 \v 15 Te atahori feaꞌ ra, nda bole risiꞌ naa sa. \q1 Nda Lamatualain atahorin sa, nda bole leo sia naa sa. \q2 Naeni, atahori nda mana ramahere Lamatualain sa,\f + \fr 22:15 \ft Alkitab dedꞌea Yunani suraꞌ oi, “busa”. Atahori Yahudi pake kata “busa” fo dadꞌi nekendandaaꞌ mana natudꞌu atahori nda Yahudi sa, naeni atahori feaꞌ ra “mana nda ramahere Lamatuaꞌ sa”. Sia lalaneꞌ ia, Yohanis olaꞌ soꞌal kalompok mataꞌ-mataꞌ mana nda bisa masoꞌ sorga sa. Kaesan, naeni, “atahori nda mana ramahere Lamatuaꞌ sa”. Dedꞌeat ia, nda olaꞌ soꞌal busa masoꞌ sorga, do hokoꞌ sa.\f* \q2 mana hohongge, mana songgo-tanggu, \q2 mana nisa atahori, mana suanggiꞌ, \q2 ma mana pepeko-lelekoꞌ. \q1 Basa se, nda bole masoꞌ sa. \q1 Basa se, hela se siaꞌ a deaꞌ. \p \v 16 Au ia, Yesus. Au mana haitua ate ngga mia sorga fo nakambembela basa ia ra, fo hei mi mifadꞌe hehelu-fufuli ngga ia neu jamaꞌat kahituꞌ naa ra. \q1 Au ia, mane Daud tititi-nonosin. \q1 Au ia, mane mana toꞌu parendaꞌ. \q1 Au ronda ngga manggarelon seli, \q2 onaꞌ Nduu Fefetuꞌ. \q1 Au ronda ngga maheren seli, \q2 onaꞌ Nduu Fefetu Anaꞌ.”\x + \xo 22:16 \xt Yesaya 11:1, 10\x* \p \v 17 Lamatualain Dula-dalen noꞌe nae, “Uma ia leo!” \p Ina nenelemba-dodeꞌ o noꞌe nae, “Uma leo!” \p Naa fo basa mana renaꞌ ra tungga rae, “Uma leo!” \q1 Hela fo basa mana maꞌamadꞌaꞌ ra, rema rinu leo! \q1 Hela fo basa mana rae rinu oe mana nendi masodꞌaꞌ a, \q2 rema haꞌi leo! \q1 Atahori bole haꞌi oe naa \q2 no mudaꞌ a. \q1 Atahori bole rinu oe naa \q2 nda pake bae sa.”\x + \xo 22:17 \xt Yesaya 55:1\x* \s1 Yohanis hehelu-fufuli mateteꞌen \p \v 18 Au, Yohanis, fee nesenenedꞌaꞌ neu basa atahori mana dei fo rena saa fo Lamatualain nakambembela memaꞌ fee au sia susura ia, taꞌo ia: mete ma hambu atahori nae tao nalenaꞌ saa sia susura ia rala, dei fo Lamatualain hukun tamba e no calaka hitu mana nenembori raefafoꞌ nemaꞌ naa. \v 19 Mete ma hambu atahori raꞌakukuraꞌ saa-saa sia susura ia, dei fo Lamatualain lea hendi hak na fo ana afiꞌ nisiꞌ kota meumareꞌ rala neu, ma afiꞌ naa boaꞌ mana tao fee atahori rasodꞌa rakandooꞌ a.\x + \xo 22:19 \xt Dui Seluꞌ Dala Masodꞌa 4:2; 12:32\x* \p \v 20 Yesus mesaꞌ ne mana nakambembela fee basa ia ra. Ana helu-fuli nae, “Naa tebꞌe! Nda dooꞌ sa fai, te Au uma ena.” \p Naa, Lamatuaꞌ Yesus, uma leo! \p \v 21 Au oꞌe fo Lamatuaꞌ Yesus natudꞌu rala malolen neu basa atahori nara. Amin! \q2 Mia au, \q2 Yohanis