\id EPH KRIOL Nth Aust Ephesians (49 KR eph.txt) sildarwin@sil.org \h Ifishans \toc3 Ifi \toc2 Ifishans \toc1 Ifishans Det Leda Blanga Det Kristjan Laif \mt1 Ifishans \mt2 Det Leda Blanga Det Kristjan Laif \ip Wal Pol bin raidimdan dijan leda langa ola Kristjan pipul langa wan taun gulum Efasas, en imbin dalim olabat blanga det plen blanga God weya imbin meigim longtaim. God bin wandi joinimap Juwish pipul en Jintail pipul en meigim olabat jidan wan pipul, en imbin joinimap olabat garram Jisas Krais. Wal det tjetj im wan pipul, en Pol bin rimaindim ola Kristjan pipul blanga jidan hau God wandim olabat blanga jidan. \fig |src="HK-19F.tif" size="col" ref="1:0" \fig* \c 1 \s1 Pol bin raidimdan leda \p \v 1 Orait, mi na Pol, en God bin pikimat mi blanga jidan speshalwan mishanri blanga Jisas Krais. \p Wal mi raidimbat dijan leda langa ol yumob Kristjan pipul hu bulurrum Jisas Krais brabliwei deya langa det taun gulum Efasas.\x + \xo 1:1 \xt Eks 18:19-21; 19:1\x* \p \v 2 Wal God im wi Dedi, en Jisas Krais im wi Bos, en ai wandim dubala garra brabli kainbala langa yumob en lukaftumbat yumob en meigim yumob jidan gudbalawei. \fig Det taun gulum Efasas|src="map Eph 1 K.tif" size="col" ref="1:2" \fig* \s1 Wi garra gibit theingks langa God \p \v 3 Wal God im det Dedi blanga Jisas Krais det Bos blanga wi, en wi garra preisim im en gibit im theingks, dumaji wen imbin joinimap wi langa Jisas Krais, imbin gibit wi ola gudbala ting weya imbin meigim deya redi blanga wi. \fig |src="praise.tif" size="col" ref="1:3" \fig* \p \v 4 Wal bifo God bin meigim dijan wel, imbin pikimat wi blanga joinimap wi langa Jisas Krais en meigim wi jidan im ronwan pipul nomo garram enijing rong. \p \v 5 Longtaim God bin jinggabat blanga meigim wi biginini blanga im, dumaji imbin laigim wi, en bambai afta imbin meigim wi im ronwan biginini wen imbin joinimap wi langa Jisas Krais, dumaji imbin gudbinji blanga dum lagijat, en imbin meigim im ronwan plen. \p \v 6-7 Wal wi garra preisim God en gibit im theingks, dumaji imbin abum det brabli kainbala filing blanga wi, en imbin shoum wi det filing blanga im wen imbin gibit wi ola ebrijing friwan thru Jisas Krais det brabliwan San blanga im, dumaji wen Jisas Krais bin weistim im blad, imbin meigim wi fri, en God bin larramgo wi fri brom ol detlot nogudbala ting weya wibin oldei dumbat.\x + \xo 1:6-7 \xt Kalosh 1:14\x* \p Trubala ai dalim yumob. God im brabli kainbala, \v 8 en imbin shoum wi im kainbala brabliwei. En God im sabi ebrijing du, \v 9 en imbin dum wanim imbin wandi dum, en imbin shoum wi det plen blanga im weya imbin jinggabat blanga dum garram Jisas Krais. Nobodi nomo bin sabi det plen bifo. Bat wi sabi na. \v 10 Wi sabi wen det rait taim garra kaman, God garra joinimap ebrijing weya imbin meigim langa dijan wel en langa hebin, en Jisas Krais na garra jidan Boswan blanga olabat. \p \v 11 Nomo enijing kaan hepin if im nomo langa God plen, dumaji God sabi wanim im wandim, en imbin pikimat wi blanga joinimap wi langa Jisas Krais en meigim wi jidan im ronwan pipul olabat. Imbin dum lagijat, dumaji imbin wandim lagijat, en imbin jinggabat blanga dum lagijat basdam, bifo imbin meigim dijan wel. \p \v 12 Wal ol wi Juwish pipul hubin bilib basdam langa Jisas Krais garra preisim God, dumaji im brabli gudbala en im mowa haibala langa enibodi. \p \v 13 En wen ol yumob Jintail pipul bin irrim det trubala wed, God bin meigim yumob im ronwan pipul du, dumaji wen yumob bin lisin langa det gudnyus, God bin seibum yumob. Yumob bin bilib langa Jisas Krais, en God bin pudum im mak langa yumob wen imbin gibit yumob det Holi Spirit weya imbin pramis blanga gibit langa detlot pipul hu bilib langa im. \p \v 14 Wal wi sabi God garra gibit wi wanim imbin pramis langa im ronwan pipul olabat, dumaji imbin gibit wi det Holi Spirit, en wi sabi bambai God garra meigim wi brabli fri brom ola nogudbala ting. \p Wal wi garra preisim God, dumaji im brabli gudbala en im mowa haibala langa enibodi. \s1 Ai wandim yumob garra sabi \p \v 15 Wal God bin brabli gudbala langa wi, en blanga tharran na mi oldei prei blanga yumob. Aibin irrim yumob oldei kipgon bilib langa Jisas Krais brabliwei, en aibin irrim yumob laigim ola Kristjan pipul brabliwei du, \v 16 en brom det taim wen aibin irrim det nyus raidap tudei, ai nomo bin stap gibitbat theingks langa God blanga yumob, en ebritaim wen mi prei langa God, mi oldei jinggabat yumob. \fig |src="prayer.tif" size="col" ref="1:16" \fig* \p \v 17 Wal God im det brabli haibalawan Dedi weya Jisas Krais det Bos blanga wi bin oldei bulurrum, en mi oldei askimbat im na blanga gibit yumob det Holi Spirit blanga meigim yumob sabi ebrijing en blanga meigim yumob sabi im brabliwei. \p \v 18 Mi oldei askim im blanga meigim yumob sabi wanim im oldei dumbat blanga wi, dumaji ai wandim yumob garra sabi wotfo imbin pikimat yumob, en ai wandim yumob garra sabi ola brabli gudwan prais weya im garra gibit langa im ronwan pipul olabat, \v 19 en ai wandim yumob garra sabi det brabli strongwan pawa blanga im weya im wek langa ol detlot pipul hu bilib langa im. \p \v 20 Det pawa blanga God weya wek langa wi, im det seimwan pawa weya God bin yusum blanga meigim Jisas Krais gidap laibala brom dedbala, en im det seimwan pawa gin weya imbin yusum wen imbin meigim im jidan Bos deya langa hebin langa im raidensaid.\x + \xo 1:20 \xt Saam 110:1\x* \p \v 21 Wal Jisas Krais im Bos blanga ebrijing. Im Bos langa ola einjul en langa olkain spirit en langa ola pawa en ola bos ebriweya langa dijan graun en langa top, en im neim mowa haibala langa eni neim weya jidan tudei en langa eni neim weya garra jidan bambai. \p \v 22 God bin meigim Jisas Krais jidan Boswan blanga ola ebrijing, en imbin meigim im jidan Bos blanga ola Kristjan pipul du, \v 23 en ol wi Kristjan pipul jidan jis laiga bodi blanga im. Jisas im na det hedpat, en im bilimap wi garram im laif wen im kaman en jidan garram wi. En garram im pawa im gibit laif langa ola ebrijing langa dijan wel du.\x + \xo 1:23 \xt Saam 8:6; Kalosh 1:18\x* \c 2 \s1 God bin meigim wi jidan laibala \p \v 1 Wal basdam yumob bin jidan jis laiga dedbala, dumaji yumob nomo bin lisin langa God, en yumob bin oldei dumbat nogudbala ting. \v 2 Yumob bin oldei bulurrum ola nogudbalawei blanga dijan wel, en yumob bin oldei lisin langa det boswan dibuldibul hu jidan iya langa dijan wel en oldei wek garram detlot pipul hu nomo lisin langa God. \p \v 3 Wal basdam wibin ol jidan nogudbalawei lagijat, en wibin oldei bulurrum wi ronwei, en wibin oldei dum wanim wi bodi en filing bin wandi dum. Wibin ol jidan lagijat brom wen wibin bon. En wi bina ol abum det panishmen brom God. \v 4 Bat God im brabli kainbala, en im laigim wi detmatj, \v 5 en nomeda wi nomo bin oldei lisin langa im en wibin jis laiga dedbala, bat stil imbin joinimap wi langa Jisas Krais en meigim wi laibala brom dedbala. Imbin seibum wi, dumaji im brabli kainbala en imbin wandim wi.\x + \xo 2:5 \xt Kalosh 2:13\x* \p \v 6 Wal wen God bin joinimap wi garram Jisas Krais, imbin lidimap wi blanga jidan garram im, en imbin gibit wi det seimwan pawa weya im garram blanga bidim ola nogudwan ting langa dijan wel, \v 7 en imbin dum lagijat langa wi blanga shoum ebribodi tudei en bambai det brabliwan filing weya im garram blanga ebribodi, en imbin shoum det filing blanga im wen imbin brabli kainbala langa wi wen imbin joinimap wi garram Jisas Krais. \p \v 8-9 Wal God bin seibum yumob wen yumob bin bilib langa Jisas Krais dumaji imbin abum det brabli kainbala filing blanga yumob. Im nomo bin seibum yumob dumaji yumob bin gudbala, en im nomo bin seibum yumob dumaji yumob bin dum gudbala ting. Imbin seibum yumob dumaji imbin wandi seibum yumob imselp, en dumaji imbin seibum yumob lagijat, wal nobodi kaan reken miselp na. \p \v 10 Wal God bin meigim wi jidan im ronwan pipul wen imbin joinimap wi langa Jisas Krais, en imbin dum lagijat blanga meigim wi dum ola gudbala ting weya imbin meigim redi blanga wi blanga dum. \s1 Jisas Krais bin meigim Jintail pipul en Juwish pipul wanbala \p \v 11 Wal ol yumob Kristjan pipul hubin bon Jintail, yumob garra jinggabat hau yumob bin oldei jidan bifo. Ola Juwish pipul bin oldei tok rabishwei langa yumob, dumaji deibin ol sekamsais en yumob nomo bin sekamsais. \p \v 12 Wal det taim na yumob bin jidan longwei brom Jisas Krais, en yumob nomo bin jidan blanga God pipul. Yumob bin streinja langa ol detlot pramis blanga im, en yumob nomo bin sabi blanga det boswan weya imbin jandim, en yumob nomo bin sabi God du. \p \v 13 Bifo yumob bin jidan longwei brom God. Bat tudei yumob jidan gulijap langa im, dumaji det blad blanga Jisas Krais bin bringimap yumob gulijap wen God bin joinimap yumob langa im. \p \v 14 Wal Jisas Krais bin bringimap yumob gulijap langa God, dumaji imbin meigim ebrijing rait, en imbin joinimap Juwish pipul en Jintail pipul, en imbin meigim olabat jidan wan pipul, en garram im ron bodi imbin binijimap ol detlot ting weya bin oldei kadimat olabat en meigim olabat heidim gija. \p \v 15 Wal Jisas Krais bin binijimap ol detlot Juwish lowa blanga meigim wan nyubala pipul brom ola Juwish pipul en ola Jintail pipul, en imbin joinimap olabat langa imselp,\x + \xo 2:15 \xt Kalosh 2:14\x* \v 16 en imbin meigim olabat jidan gudwei, dumaji wen imbin dai langa det kros, imbin binijimap ol detlot ting weya bin oldei meigim ola Juwish pipul en ola Jintail pipul heidim gija, en brom det kros na imbin joinimap ola pipul, en imbin bringimbek olabat langa God.\x + \xo 2:16 \xt Kalosh 1:20\x*\fig |src="HK00322b.tif" size="col" ref="2:16" \fig* \p \v 17 Wal Jisas Krais bin kaman, en imbin dalimbat ebribodi det gudnyus weya im garra meigim olabat jidan gudwei. Imbin dalim det gudnyus langa ol yumob Jintail pipul hubin jidan longwei brom God, en imbin dalim det gudnyus langa ola Juwish pipul hubin jidan gulijap langa God.\x + \xo 2:17 \xt Aisai 57:19\x* \p \v 18 Wal oni wanwei Juwish en Jintail pipul gin go langa det Dedi langa top. En det wei na im thru Jisas Krais garram det Holi Spirit. \p \v 19 Wal ol yumob Kristjan Jintail pipul nomo jidan longwei brom God na, en yumob nomo streinja langa ol detlot pramis blanga im, dumaji yumob blanga God pipul na, en yumob blanga God femili. \p \v 20 Wal ola Kristjan pipul jidan jis laiga seikridwan haus blanga God, en det flopat im det wed weya God bin gibit langa detlot speshalwan mishanri en speshalwan mesinja blanga im, en ebri Kristjan im jis laiga ston joinap langa det haus, \v 21 en Jisas Krais na det meinwan ston hu holdimap det haus, en im na meigim det haus jidan seikridwan blanga God. \p \v 22 Wal wen God bin joinimap ol yumob Jintail pipul langa Jisas Krais, imbin joinimap yumob garram detlot Juwish pipul, en im meigimbat yumob jidan jis laiga seikridwan pleis weya im garra jidan garram im Holi Spirit. \c 3 \s1 Det plen blanga God \p \v 1 Wal mi jidan iya lokdap langa jeil dumaji mi bulurrum Jisas Krais, en deibin pudum mi iya dumaji aibin wek blanga ol yumob Jintail pipul. \p \v 2 Wal maitbi yumob bin irrim God bin pikimat mi blanga wek blanga yumob, \v 3 en imbin shoum mi det plen blanga im weya nobodi bin sabi bifo. \p Wal aibin dalim yumob lilbit blanga det plen blanga im iya langa dijan leda, \v 4 en if yumob ridim wanim aibin raidimdan, wal yumob garra sabi wanim mi sabi blanga det sigridwan plen blanga Jisas Krais. \v 5 God nomo bin dalim enibodi blanga det plen bifo. Bat tudei garram im Holi Spirit imbin shoum det plen langa detlot speshalwan mishanri en speshalwan mesinja weya imbin pikimat. \p \v 6 Wal God garra dum det plen blanga im garram det gudnyus, en thru det gudnyus na ola Jintail pipul garra gedim ebrijing weya God gibit langa ola Juwish pipul, en God garra joinimap Jintail pipul garram Juwish pipul en meigim olabat wanbala, en det pramis weya God bin meigim langa ola Juwish pipul garra go langa ola Jintail pipul du, dumaji olabat joinap garram Jisas Krais.\x + \xo 3:6 \xt Kalosh 1:26,27\x* \p \v 7 Wal God bin pikimat mi, en im pawa bin wek langa mi, en imbin meigim mi wekinmen blanga det gudnyus. \v 8 Nomeda ai nomo bin gudbala laik ola najalot Kristjan pipul, bat stil God bin pikimat mi, en imbin gibit mi dijan wek blanga dalimbat ola Jintail pipul det gudnyus blanga Jisas Krais en ola gudbala ting weya wi nomo sabi. Wi sabi lilbit. Bat wi kaan sabi ol detlot ting brabliwei. \v 9 En imbin gibit mi det wek blanga shoum ola pipul hau God garra dum det plen blanga im. \p Wal God na bin meigim ebrijing, en imbin meigim det plen du. Bat imbin blandim det plen raidap tudei. \v 10 Imbin dum lagijat, dumaji imbin wandi yusum det tjetj blanga im blanga shoum ola einjul en olkain spirit im sabi olkain ting. \v 11 Lagijat na God bin wandi dum, en imbin meigim im plen longtaim, en imbin duwit garram Jisas Krais det Bos blanga wi, \v 12 en dumaji wi joinap garram Jisas Krais en wi bilib langa im, wal wi gin go langa God, en wi kaan bradin blanga go langa im. Wi gin go en tok streit langa im. \p \v 13 Wal blanga tharran na ai dalim yumob nomo blanga nogudbinji weya mi abum dijan adtaim blanga yumob iya langa dijan jeil. Nomeda mi iya langa dijan jeil, bat stil yumob garra gudbinji, dumaji det gudnyus bin kaman langa yumob na. \s1 Jisas Krais laigim wi brabliwei \p \v 14 Wal mi oldei prei langa wi Dedi blanga yumob, dumaji imbin joinimap yumob garram Jisas Krais, \v 15 en im na bin meigim wi im femili, dumaji im na det Dedi blanga ola bilibamob iya langa graun en deya langa hebin.\fig |src="HK00272B.TIF" size="col" ref="3:15" \fig* \p \v 16 Wal wi Dedi im brabli haibala, en im garram olkain brabli gudwan ting, en mi oldei askim im blanga gibit yumob pawa garram im Holi Spirit blanga meigim yumob jidan strongbala insaid, \v 17 en mi oldei askim im blanga meigim Jisas Krais jidan insaid langa yumob dumaji yumob bilib langa im, en mi oldei askim im blanga meigim yumob dumbat ola gudbala ting dumaji yumob laigim God en ola pipul, \v 18 en mi oldei askim im blanga meigim yumob en ola najalot Kristjan pipul sabi Jisas Krais bin laigim yumob brabliwei. \v 19 Nomeda nobodi kaan sabi brabliwei haumatj im laigim olabat, bat stil ai wandim yumob garra sabi haumatj im laigim yumob, dumaji ai wandim yumob garra jidan seimwei laik im. \p \v 20 Wal det pawa blanga God im wek insaid langa wi. Bat wi kaan sabi haumatj God gin dum blanga wi garram im pawa. En wi oldei askim God lilbit. \p \v 21 Wal ola pipul hubin joinap garram Jisas Krais garra gibitbat preis langa God olagijawan. Yuwai. Lagijat na. \c 4 \s1 Wanbala bodi blanga Jisas Krais \p \v 1 Wal mi jidan prisana iya langa dijan jeil dumaji mi bulurrum Jisas Krais. En blanga tharran na ai dalim yumob blanga jidan gudbalawei hau God wandim yumob blanga jidan weya imbin pikimat yumob. \v 2 Yumob garra meigim miselp lobala, en yumob kaan jidan ad langa enibodi. Yumob garra jidan sofwan, en yumob garra weit en gibit yumob Kristjan braja en sista olabat taim. Yumob kaan fosim olabat blanga libum ol detlot nogudbala ting weya dei dumbat. Yumob garra shoum olabat yumob laigim olabat.\x + \xo 4:2 \xt Kalosh 3:12,13\x* \v 3 Det Holi Spirit bin meigim wi wanbala pipul wen imbin joinimap wi en meigim wi jidan gudbalawei, en yumob garra adwek blanga meigim miselp jidan wanbala. \p \v 4 Wal wi ol jidan wanbala pipul, dumaji oni wanbala Holi Spirit im jidan langa wi, en God bin pikimat wi blanga go langa wanbala pleis, \v 5 en oni wanbala Bos im jidan, en oni wanwei wi garra bilib langa im, en wi garra beptais oni garram wanbala neim, \v 6 en oni wanbala God im jidan, en im det Dedi blanga ebribodi, en im Bos blanga ebribodi du, en im wek thru im pipul olabat, en im jidan insaid langa olabat. \p \v 7 Wal Jisas Krais bin gibit ebribodi weya imbin pikimat ola difrinwan speshalwan wek jis laik God im tok langa oltestaman. \v 8 Im tok, “Wen imbin gowap ontop langa haibala pleis, im na bin meigim ola enami jidan prisana, en im na bin gibit ola enijing langa im ronwan pipul olabat.” Lagijat na imbin tok.\x + \xo 4:8 \xt Saam 68:18\x* \p \v 9 Wal wotfo im tok, “Imbin gowap”? Im tok lagijat dumaji Jisas Krais bin kamdan, en imbin godan raitdan insaid langa graun basdam. \p \v 10 Yu si? Det seimwan hubin kamdan, im det seimwan hubin gowap raidap langa hebin. En imbin dum lagijat blanga meigim miselp jidan ebriweya. \p \v 11 Wal Jisas Krais na bin gibit pawa langa im ronwan pipul olabat blanga dum im wek. Im pikimat wujan pipul im garra meigim jidan speshalwan mishanri, en wujan pipul garra jidan speshalwan mesinja, en wujan pipul garra dalimbat det Gudnyus langa ebribodi, en wujan pipul garra lukaftumbat ola Kristjan pipul en titjimbat olabat. \p \v 12 Wal Jisas Krais bin pikimat ola Kristjan pipul lagijat blanga meigim olabat redi blanga wek blanga im, en wen wi ol wek blanga im, im meigim wi holot jidan strongbalawei, \v 13 en im garra kipgon meigim wi strongbala lagijat raidap wi ol garra bilib wanwei en sabi det San blanga God trubalawei du. En wen wi ol jidan wanwei lagijat, wal wi garra jidan strongbala en wi garra jidan jis laik Jisas Krais bin jidan. \p \v 14 Wal wen wi jidan strongbala wanwei lagijat, wi nomo jidan laiga lilwan biginini weya nomo sabi enijing. Ola lilwan biginini bilib langa enijing, en ola laiyinbala gin kaman en trikimbat olabat en meigim olabat bulurrum det nogudbalawei. \p \v 15 Wal wi kaan jidan laiga lilwan biginini, en wi kaan tok laiyinbalawei du. Wi garra dalimbat miselp det trubala wed en laigim wi braja en sista olabat brabliwei. Lagijat na wi garra growimap miselp raidap wi jidan seimwei laik Jisas Krais, dumaji im na det hedpat en wi det bodipat, \v 16 en im na meigim ebribodi fit langa det wanbala bodi raitwei, en im na oldei gibit det bodi ola pat blanga meigim det bodi wek gudwei. En wen wi ol laigim gija en dum det wek weya imbin gibit langa wi, wal im growimap wi en meigim wi jidan seimwei laik im.\x + \xo 4:16 \xt Kalosh 2:19\x* \s1 Wi garra tjakidawei det olbala laif \p \v 17 Wal ai dalim yumob en gibit yumob woning brom det Bos blanga wi. Yumob nomo wandi kipgon jidanbat seimwei laik ol detlot najalot Jintail pipul. Dei nomo jinggabat gudwei, \v 18 en olabat main jidan dakbala, en dei nomo garram det laif weya God bin gibit, dumaji deibin jadimap miselp hat, en dei nomo sabi enijing, \v 19 en dei nomo sheim blanga dum enijing du. Dei dum ebrijing wanim olabat ron bodi wandim, en dei oldei dumbat olkain nogudbala ting garram olabat bodi, en dei oldei gridi blanga kipgon dumbat detkain nogudbala ting. \p \v 20 Bat yumob nomo bin len blanga Jisas Krais lagijat. \v 21 Yumob bin irrim det wed blanga Jisas Krais, en wibin titjimbat yumob det trubalawei blanga im. \p \v 22 Wal yumob lafta tjakidawei det olbala laif blanga yumob weya yumob bin oldei jidanbat bifo, dumaji detlot nogudbalawei blanga yumob bin oldei meigim yumob laif brabli nogud.\x + \xo 4:22 \xt Kalosh 3:9\x* \v 23 En yumob lafta larram det Holi Spirit meigim yumob hat en main nyubala, \v 24 en yumob garra meigim yumob laif nyubala jis laik yu werrimon nyubala klos wen sambodi gibit langa yu. God bin gibit yumob det nyubala laif blanga meigim yumob jidan gudbalawei, nomo garram enijing rong seimwei laik im.\x + \xo 4:24 \xt Jen 1:26; Kalosh 3:10\x* \p \v 25 Wal wi kaan dalimbat laiya na. Wi garra ol tok trubalawei langa wi Kristjan braja en sista olabat, dumaji wibin ol joinap garram Jisas Krais en wi jidan wanbala na.\x + \xo 4:25 \xt Sek 8:16\x* \p \v 26 En if wi temperap, wal wi nomo wandi larram det ting meigim wi duwit,\x + \xo 4:26 \xt Saam 4:4\x* \v 27 en wi kaan temperap oldei raidap sangodan, dumaji wi nomo wandi gibit tjens langa det boswan dibuldibul. \p \v 28 En detlot bilibamob hubin oldei stilimbat enijing garra stap stilimbat, en dei garra wek en jidan gudwei wulijim dei garra album najalot pipul hu nomo garram enijing. \p \v 29 En wi nomo wandi tok nogudbalawei en yusum olkain nogudbala wed. Wi garra oldei tok gudbalawei langa ebribodi, en detlot wed weya wi yusum garra album olabat en meigim olabat jidan strongbala, \v 30 en wen wi tok, wi nomo wandi meigim det Holi Spirit nogudbinji, dumaji God bin pudum im mak langa wi wen imbin gibit wi det Holi Spirit, en det Holi Spirit na shoum wi trubala God garra meigim wi brabli fri langa det dei wen Jisas garra kambek. \p \v 31 Wal wi kaan kipgon heidimbat enibodi, en wi kaan temperap en gitwail langa enibodi, en wi kaan jinginatbat nogudbalawei langa enibodi, en wi kaan tokabat enibodi nogudbalawei, en wi kaan tok blanga enikain nogudbala ting garra hepin langa enibodi. \v 32 Wi garra libum ol detkain nogudbala ting, en wi garra jidan gudbalawei. Wi garra kain langa ebribodi en laigim olabat, en wi garra larramgo olabat fri brom ol detlot nogudbala ting weya dei dumbat langa wi jis laik God bin larramgo wi fri thru Jisas Krais.\x + \xo 4:32 \xt Kalosh 3:13\x* \c 5 \s1 Yu garra jidan garram det lait \p \v 1 Wal God bin meigim yumob im brabli ronwan biginini, en blanga tharran na yumob garra jidan seimwei laik im. \v 2 Yumob garra oldei laigim yumob braja en sista olabat jis laik Jisas Krais bin laigim yumob. Imbin laigim wi, en imbin dai blanga wi, en imbin gibit im laif blanga wi jis laiga ofring langa God, en God bin gudbinji.\x + \xo 5:2 \xt Eksa 29:18; Saam 40:6\x* \p \v 3 Wal God bin meigim yumob im ronwan pipul, en blanga tharran na yumob kaan jidan gridibala en yumob kaan silip garram enibodi o shoum miselp bodi langa enibodi o luk en wandim det bodi blanga enibodi o stilimbat enibodi waif o hasbin. Yumob kaan dum detkain ting, en yumob kaan jinggabat detkain ting du, \v 4 en yumob kaan meigim fan blanga detkain ting en tok garram olkain nogudbala wed. Im nomo rait blanga Kristjan pipul blanga yusum detkain wed. Yumob garra oldei tok gudbalawei en gibit theingks langa God. \p \v 5 Trubala ai dalim yumob. Detlot pipul hu oldei dumbat detkain nogudbala ting kaan go en jidan garram Jisas Krais en God, dumaji wen enibodi luk en laigimbat enijing detmatj, im meigim detlot ting deigim pleis blanga God. \p \v 6 Wal yumob nomo wandi larram enibodi trikimbat yumob garram laiyawan wed en meigim yumob bilib langa olabat en bulurrum det nogudbalawei blanga olabat. \p Trubala ai dalim yumob. God garra panishim ol detlot pipul hu dumbat detkain nogudbala ting en nomo lisin langa im. \v 7 En yumob nomo wandi joinin garram detkain nogudbala pipul. \p \v 8 Bifo yumob bin bulurrum det nogudbalawei wen yumob bin stil jidan langa dakbala, en nomo bin sabi God. Bat det Bos blanga wi bin meigim yumob im ronwan pipul olabat, en yumob jidan jis laiga lait na, en yumob garra shoum ebribodi yumob nomo blanga det dakbala. Yumob blanga det brabliwan lait, \v 9 en det lait na meigim yumob jidan gudbalawei, en det lait meigim yumob jidan raitwei jis laik God wandim yumob blanga jidan, en det lait meigim yumob jidan trubalawei du. \p \v 10 Wal yumob garra faindat wotkain ting oldei meigim God gudbinji, \v 11 en yumob kaan joinin langa ol detlot nogudbala ting weya kamat brom det dakbala. Yumob garra shoum ola pipul detlot ting brom det dakbalawei, olabat brabli nogud. \v 12 Ai sabi im meigim yumob sheim wen yumob tokabat detkain nogudbala ting weya pipul oldei dumbat snikinwei. \v 13-14 Bat wen yumob shoum olabat garram det lait brom God wed, det lait shoum olabat dei dumbat nogudbala ting, dumaji det wed blanga God meigim ebrijing kamat en shoum miselp wotkain im. Blanga tharran na sambodi bin tok, “Yu medwan. Yu garra gidap brom det dakbala en larram det lait blanga Jisas Krais shain langa yu!” \p \v 15 Wal yumob garra jinggabat brabliwei hau yumob jidan, dumaji yumob nomo wandi jidan seimwei laik detlot nogudbala pipul hu nomo sabi enijing blanga det wei blanga God. Yumob sabi God, en yumob garra jidan gudbalawei en nomo weistimbat taim. \v 16 Yumob garra oldei dumbat gudbala ting, dumaji loda pipul jidan nogudbala tudei,\x + \xo 5:16 \xt Kalosh 4:5\x* \v 17 en yumob nomo wandi jidan granggibalawei laik olabat. Yumob garra faindat wanim God wandim yumob blanga dum, en yumob garra duwit. \p \v 18 Wal yumob nomo wandi jidan drangginbala, dumaji det grog im deigidawei yumob en meigim yumob laif nogud. Yumob garra larram det Holi Spirit jidan langa yumob brabliwei, \v 19 en yumob garra oldei tok en dalimbat miselp garram ola gudbala wed brom ola song, en yumob garra oldei sing en preisim det Bos blanga wi brom insaid langa yumob hat, \v 20 en blanga ebrijing yumob garra oldei gibit theingks langa God det Dedi blanga wi, en wen yumob gibit theingks langa im, yumob garra oldei yusum det neim blanga Jisas Krais det Bos blanga wi.\x + \xo 5:20 \xt Kalosh 3:16,17\x* \s1 Hasbin en waif \p \v 21 Wal yumob garra lisin langa yumob Kristjan braja o sista olabat, dumaji yumob rispek langa Jisas Krais. \p \v 22-23 En ola gel garra lisin langa olabat hasbin jis laik dei lisin langa Jisas Krais det Bos blanga wi, dumaji det hasbin im bos langa im waif jis laik Jisas Krais im Bos langa ola bilibamob. Jisas Krais bin seibum wi, en wi jidan jis laik det bodi blanga im,\x + \xo 5:22-23 \xt Kalosh 3:18; 1 Pida 3:1\x* \v 24 en blanga tharran na ola gel garra oldei lisin langa olabat hasbin jis laik ola bilibamob lisin langa Jisas Krais. \p \v 25 En ola hasbin garra laigim olabat waif jis laik Jisas Krais bin laigim ola bilibamob wen imbin gibit im laif blanga wi.\x + \xo 5:25 \xt Kalosh 3:19; 1 Pida 3:7\x* \v 26 Imbin dai blanga wi blanga meigim wi klinbala en blanga meigim wi jidan blanga God. Imbin washim wi garram woda en garram im wed. \v 27 En imbin dum lagijat blanga meigim ola bilibamob jandap lida langa im brabli gudbalawei nomo garram enijing rong en nomo garram eni folt. \p \v 28 Wal ola men garra laigim olabat waif en lukaftum olabat jis laik dei lukaftum olabat ron bodi, en wen enibodi laigim im waif, wal im laigim im ronselp. \p \v 29-30 Yumob sabi? Nobodi kaan heidim im ron bodi, dumaji im oldei fidim miselp en lukaftum miselp jis laik Jisas Krais oldei dum langa ola bilibamob, dumaji wi jidan jis laik det bodi blanga im. \p \v 31 Wal im tok langa oltestaman blanga tharran deya. Im tok, “Blanga tharran na ebri men oldei libum im mami en dedi en merrit langa im waif, en afta dubala jidan wanbala.” Lagijat na im tok langa oltestaman,\x + \xo 5:31 \xt Jen 2:24\x* \v 32 en det wed im garram speshalwan mining. Im tok blanga Jisas Krais en ola bilibamob, \v 33 en im tok blanga yumob du. Ebri hasbin garra laigim im waif en lukaftum im jis laik im lukaftum miselp, en ebri waif garra rispek im hasbin du. \c 6 \s1 Mami en dedi en ola biginini olabat \p \v 1-2 Wal ola bigininimob garra duwit langa olabat mami en dedi, dumaji olabat blanga Jisas Krais det Bos blanga wi, en im rait ting blanga duwit langa mami en dedi, dumaji langa oltestaman im tok, “Yu garra lukbek langa yu dedi en mami.”\x + \xo 6:1-2 \xt Kalosh 3:20\x* \v 3 En det lowa bin abum det feswan pramis du weya im tok, “If yu rispek en teiknodis langa yu mami en dedi, wal God garra meigim yu jidan gudbalawei, en yu garra jidan longtaim langa det kantri weya God garra gibit langa yu.”\x + \xo 6:3 \xt Eksa 20:12; Dyud 5:16\x* \p \v 4 En ola mami en dedi garra tridim olabat biginini gudwei en nomo meigim olabat gitwail, en dei garra growimap olabat gudbalawei en panishim olabat raitwei en titjimbat olabat hau blanga jidanbat laik Jisas Krais det Bos wandim olabat blanga jidan.\x + \xo 6:4 \xt Kalosh 3:21\x* \s1 Ola wekinmen en olabat bos \p \v 5 Wal ola wekinmen en ola wekingel hu jidan laiga prisana garra duwit langa olabat bos, en dei garra rispek olabat bos en duwit brabliwei jis laik dei wek blanga Jisas Krais. \v 6-7 Dei kaan wek nogudwei wen olabat bos nomo deya. Dei garra wek gudwei olataim. Bat dei kaan wek gudwei blanga meigim olabat bos gudbinji blanga olabat. Dei garra wek gudwei blanga meigim God gudbinji, dumaji dei dumbat det wek blanga det Bos Jisas Krais, \v 8 en dei garra jinggabat wanim det bos garra du. Bambai im garra gibit prais langa ebribodi blanga ola gudbala wek weya deibin dumbat. Nomeda olabat jidan wekinmen laiga prisana o wekinmen weya jidan fri, bat stil dei garra gedim det prais brom Jisas Krais.\x + \xo 6:8 \xt Kalosh 3:22-25\x* \p \v 9 En ola bos garra tridim olabat wekinmen en wekingel gudwei du, en dei kaan yusum raf wed langa olabat, dumaji olabat sabi dei garram det seimwan Bos langa hebin hu jidan bos blanga ola wekinmen en wekingel blanga olabat, en det Bos na garra jadjim ebribodi seimwei bambai.\x + \xo 6:9 \xt Dyud 10:17; Kalosh 3:25; 4:1\x* \s1 Detlot speshalwan klos blanga ola Kristjan pipul \p \v 10 Wal wanmo ting ai garra dalim yumob. Yumob garra meigim miselp strongbala garram Jisas Krais det Bos blanga wi en garram det brabli strongbala pawa blanga im, \v 11 en yumob garra yusum ola ting weya God oldei gibit langa yumob blanga bidim det boswan dibuldibul en ola nogudwan trik blanga im. \v 12 Yumob garra yusum ol detlot ting blanga God jis laiga solja weya im yusum ola ting blanga fait. Bat wi nomo fait langa pipul. Wi oldei fait langa ola dibuldibul en langa ola nogudwan spirit en langa ol detkain ting weya kamat brom dakbala en meigim miselp bos. \p \v 13 Wal yumob garra oldei werrimon detlot ting brom God jis laik det solja weya im oldei werrimon detlot speshalwan klos blanga fait, en if yumob jidan redi lagijat ebridei, wal wen det dibuldibul kaman langa yumob blanga trai en deigidawei yumob, yumob garra jidan redi blanga fait garram im, en yumob garra bidim im en nomo gibap. \fig |src="GT Eph 0613 Greek Soldier.tif" size="col" ref="6:13" \fig* \p \v 14 Wal ol dislot ting na yumob garra werrimon jis laik detlot speshalwan klos blanga fait. Det belt weya meigim ebrijing fit brabliwei, im det trubala wed blanga God en nomo laiyawan, en lagijat na yumob garra werrimon det belt du. En det solja werrimon speshalwan shet weya nomo enijing kaan ardim im insaid langa im hat. En wen yumob oldei dum ebrijing raitwei blanga God, im jis laik yumob werrimon det speshalwan shet weya nomo enijing kaan ardim yumob hat.\x + \xo 6:14 \xt Aisai 11:5; 59:17\x* \v 15 En jis laik det solja oldei werrimon im but redi blanga go en fait, yumob garra oldei jidan redi du blanga go en dalimbat det Gudnyus, dumaji det Gudnyus na garra meigim pipul jidan gudwei.\x + \xo 6:15 \xt Aisai 52:7\x* \v 16 En jis laik det solja weya im yusum det shild blanga stapam enijing weya det enami tjakambat langa im, yumob garra oldei bilib brabliwei en nomo larram enijing brom det boswan dibuldibul tatjim yu. \v 17 Det solja oldei werrimon speshalwan het blanga stapam enijing brom kilimbat im langa hed. En seimwei du yumob garra oldei jinggabat weya God bin seibum yumob, en tharran na stapam enijing brom ardimbat yumob. En jis laik det solja oldei garrimap det bigbala naif, wal yumob garra oldei garrimap det wed blanga God langa yumob hat en main. En det Holi Spirit na bin gibit yumob det wed.\x + \xo 6:17 \xt Aisai 59:17\x* \p \v 18 Wal yumob garra oldei dum ol detlot ting na, en yumob garra oldei prei langa God du en askim im blanga album yumob. En yumob garra oldei larram det Holi Spirit lidim yumob wen yumob prei. En yumob garra oldei wotjim miselp en nomo slekap. Yumob garra oldei prei blanga ola Kristjan pipul. \v 19 En yumob garra prei blanga mi du, en askim God blanga dalim mi hau blanga tok langa pipul wen mi abum tjens. En yumob garra askim im blanga meigim mi tok strongbalawei en meigim ola pipul sabi brabliwei det gudnyus en det plen blanga God. \v 20 Nomeda mi jidan iya langa jeil, bat stil mi speshalwan mesinja blanga det gudnyus. En ai wandim yumob garra prei blanga mi, en askim God blanga meigim mi tok strongbalawei blanga det gudnyus, jis laik im wandim mi blanga dum. \s1 Pol im tok gudbai na \p \v 21-22 Wal ai garra jandim det braja blanga wi neim Titjakas langa yumob. Wi laigim im brabliwei, en im brabli trubala wekinmen blanga Jisas Krais det Bos blanga wi, en im garra dalim yumob blanga mi en meigim yumob sabi hau mi. Blanga tharran na mi jandim im langa yumob, en im garra dalim yumob ola nyus blanga melabat, en im garra album yumob en meigim yumob gudbinji.\x + \xo 6:21-22 \xt Eks 20:4; Kalosh 4:7,8; 2 Tim 4:12\x* \p \v 23 Wal mi askim God det Dedi blanga wi, en Jisas Krais det Bos blanga wi, blanga meigim ol yumob Kristjan braja en sista gija jidan gudbalawei. En mi askim dubala blanga meigim yumob laigim gija brabliwei en bilib strongbalawei. \v 24 En mi askim God blanga jidan brabli kainbala langa yumob olagijawan, dumaji yumob laigim Jisas Krais det Bos blanga wi brabliwei. \p Binij na.