\id MAT - Romani Arli Bible (RAB) \ide UTF-8 \h Matej \toc1 O evanđelje e Matejesoro \toc2 Matej \toc3 Mt \mt O evanđelje e Matejesoro \c 1 \s E Isusesere preci \r (Lk 3,23–38) \p \v 1 Akavai o spisko oto preci e Isuse Hristesere kovai potomko e Davidesoro hem potomko e Avraamesoro. \li1 \v 2 E Avraamese bijandilo o Isaak. \li1 E Isaakese bijandilo o Jakov. \li1 E Jakovese bijandilo o Juda hem lesere phralja. \li1 \v 3 E Judase i Tamara bijanđa e Farese hem e Zare. \li1 E Faresese bijandilo o Esrom. \li1 E Esromese bijandilo o Aram. \li1 \v 4 E Aramese bijandilo o Aminadav. \li1 E Aminadavese bijandilo o Naason. \li1 E Naasonese bijandilo o Salmon. \li1 \v 5 E Salmonese i Rahava bijanđa e Vooze. \li1 E Voozese i Ruta bijanđa e Jovide. \li1 E Jovidese bijandilo o Jesej. \li1 \v 6 E Jesejese bijandilo o caro o David. \li1 E Davidese e Urijasiri bivšo romni bijanđa e Solomone. \li1 \v 7 E Solomonese bijandilo o Rovoam. \li1 E Rovoamese bijandilo o Avija. \li1 E Avijase bijandilo o Asaf. \li1 \v 8 E Asafese bijandilo o Josafat. \li1 E Josafatese bijandilo o Joram. \li1 E Joramese bijandilo o Ozija. \li1 \v 9 E Ozijase bijandilo o Joatam. \li1 E Joatamese bijandilo o Ahaz. \li1 E Ahazese bijandilo o Ezekija. \li1 \v 10 E Ezekijase bijandilo o Manasija. \li1 E Manasijase bijandilo o Amos. \li1 E Amosese bijandilo o Josija. \li1 \v 11 E Josijase bijandilo o Jehonija hem lesere phralja kad o Vavilonci osvojinde i Judeja hem ćerde o Izraelci te džan ano Vavilon. \li1 \v 12 Palo progonstvo ano Vavilon, e Jehonijase bijandilo o Salatiil. \li1 E Salatiilese bijandilo o Zorovavel. \li1 \v 13 E Zorovavelese bijandilo o Avijud. \li1 E Avijudese bijandilo o Elijakim. \li1 E Elijakimese bijandilo o Azor. \li1 \v 14 E Azorese bijandilo o Sadok. \li1 E Sadokese bijandilo o Ahim. \li1 E Ahimese bijandilo o Elijud. \li1 \v 15 E Elijudese bijandilo o Eleazar. \li1 E Eleazarese bijandilo o Matan. \li1 E Matanese bijandilo o Jakov. \li1 \v 16 E Jakovese bijandilo o Josif, o rom e Marijakoro koja bijanđa e Isuse vičime Hrist. \p \v 17 Adava značini dai ukupno dešu štar generacije taro Avraam đi o caro o David, dešu štar generacije taro David đi o progonstvo ano Vavilon hem dešu štar generacije taro progonstvo ano Vavilon đi o Hrist. \s O Josif prihvatini e Isuse sar ple čhave \r (Lk 2,1–7) \p \v 18 Ače sar inele kad bijandilo o Isus o Hrist: Lesiri daj i Marija inele mangli e Josifese. Ali angleder so te len pe, dodžanđa da ačhili khamni oto Sveto Duho. \v 19 Lakoro rom o Josif inele pravedno manuš, i adalese so na manglja te lađari la anglo manuša, čorale manglja te ačhaj la. \p \v 20 I sar razmislini ine adalestar, zasuća. Ano suno alo lese o anđeo e Gospodesoro hem phenđa lese: “Josife, čhaveja e Davidesereja, ma dara te le e Marija romnjaće! Adalese so o Sveto Duho ćerđa la te akhari adale čhavore ano vođi. \v 21 Oj ka bijani čhave hem tu ka de le anav Isus\f + \fr 1,21 \fr*\fq anav Isus \fq*\ft značini: “O Gospod spasini.”\ft*\f* adalese so ka spasini ple narodo lengere grehendar.” \p \v 22 Sa adava ulo sar te pherđol okova so o Gospod vaćerđa palo proroko: \q1 \v 23 “Šunen! I čhaj ka ačhol khamni! \q2 Ka bijani murše hem ka vičinen le Emanuel” \q1 (so značini: “O Devel amencar”). \p \v 24 Kad o Josif uštino oto sojba, ćerđa sar so phenđa lese o anđeo e Gospodesoro – lelja e Marija romnjaće. \v 25 Na suća olaja sar romnjaja đikote na bijanđa e čhave. A tegani ov dinđa le anav Isus. \c 2 \s O mudraci priznajinena e čhavore e Isuse sar caro \p \v 1 O Isus bijandilo ano gav Vitlejem ani regija Judeja zako e carosoro e Irodesoro vreme. Ko adava vreme, nesave mudraci taro Istok resle ano Jerusalim \v 2 hem lelje te raspučen pe: “Kaj o nevo bijando caro e Jevrejengoro? Dikhljam sar lesiri čereni ikljola ko istok i aljam te pera ko kočija anglo leste.” \p \v 3 Kad šunđa adava o caro o Irod, but uznemirinđa pe, a oleja hem sa o manuša ano Jerusalim. \v 4 Vičinđa kora peste sa e jevrejengere šerutne sveštenikonen hem e učiteljen e Zakonestar hem pučlja len kaj o Hrist valjani te bijanđol. \p \v 5 A on phende lese: “Ano Vitlejem ani Judeja, adalese so ađahar o proroko pisinđa: \b \q1 \v 6 ‘Tu, Vitlejeme, ki phuv e Judejakiri, \q2 na injan najtikoro maškaro legarutne dizja e Judejakere, \q1 adalese so ka ikljol tutar vladari \q2 kova sar pastiri ka legari mle narodo, e Izraelconen.’” \b \p \v 7 Tegani o Irod čorale vičinđa kora peste e mudrakonen hem pučlja len kad tačno mothovđa pe i čereni. \v 8 I bičhalđa len ko Vitlejem vaćerindoj: “Džan hem šukar raspučen tumen e čhavorestar. Kad ka arakhen le, aven te javinen maje te šaj hem me te avav te perav ko kočija anglo leste.” \p \v 9 O mudraci šunde e caro hem džele. I otojekhvar, i čereni, sava dikhle sar ikljola ko istok, džala ine anglo lende sa đikote na terdini upreder o than kote inele o čhavoro. \v 10 Kad dikhle i čereni, zorale radujinde pe. \v 11 Đerdinde ko čher hem dikhle e čhavore lesere dajaja e Marijaja i pele ko kočija anglo leste. Tegani ikalde pumare darija hem dinde le zlato, tamjan hem smirna. \v 12 Palo adava, ko suno o Devel upozorinđa len te na irinen pe palal koro Irod, i adalese avere dromeja irinde pe ki pumari phuv. \s O Josif našela e Marijaja hem e čhavoreja ano Egipat \p \v 13 Kad o mudraci džele, o anđeo e Gospodesoro alo ko suno e Josifese hem phenđa lese: “Ušti, le e čhavore hem lesere daja hem našen ano Egipat. Ačhoven adari đikote na phenava tumenđe, adalese so o Irod ka rodel e čhavore te mudari le.” \p \v 14 O Josif uštino hem adaja rat dželo ko Egipat e čhavoreja hem lesere dajaja. \v 15 I ačhile adari sa đi e Irodesoro meriba. Adaleja pherdilo okova so o Gospod phenđa prekalo proroko: \b \q1 “Taro Egipat vičinđum mle čhave.” \s O Irod mudari e murše čhavoren ano Vitlejem \p \v 16 Kad o Irod dikhlja so o mudraci hovavde le, but holjanđa hem bičhalđa e vojnikonen ano Vitlejem hem ano sa o pašutne thana te mudaren sa e murše čhavoren đi o duj berš. Sa adava ćerđa premalo vreme zako savo šunđa e mudrakonendar. \v 17 Tegani pherdilo okova so phenđa o proroko o Jeremija: \b \q1 \v 18 “Ani diz Rama o glaso šundilo, \q2 o kukiba hem o rojba baro; \q1 Adava i Rahilja rovela ple čhaven \q2 hem na mangela te utešini pe, \q2 adalese so lakere čhave nane više dživde.” \s O Josif irini pe e Isuseja hem e Marijaja ano Izrael \p \v 19 Kad o Irod mulo, o anđeo e Gospodesoro alo ko suno e Josifese ano Egipat \v 20 hem phenđa lese: “Ušti, le e čhavore hem lesere daja, i džan ki phuv Izrael, adalese so mule okola so mangle te mudaren e čhavore.” \p \v 21 Ov uštino, lelja peja e čhavore hem lesere daja hem dželo ano Izrael. \v 22 Kad šunđa so e Irodesoro čhavo o Arhelaj ulo nevo vladari ani regija Judeja, darandilo te džal adari. Tegani ko suno o Devel upozorinđa le te na džal adari, nego te džal ki regija Galileja. \v 23 I džele hem živinde ani diz Nazaret. Adaleja pherdilo okova so phende o proroci e Mesijastar da ka vičini pe Nazarećanin. \c 3 \s O Jovan o Krstitelj pripremini o drom e Isusese \r (Mk 1,1–8; Lk 3,1–9, 15–17; Jn 1,19–28) \p \v 1 Ko adala dive o Jovan o Krstitelj lelja te propovedini ani pustinja e judejakiri \v 2 vaćerindoj: “Pokajinen tumen zako tumare grehija, adalese soi o carstvo e nebosoro paše!” \p \v 3 E Jovanestar vaćerđa o proroko o Isaija kad prorokujinđa: \b \q1 “Ovi o glaso so vičini ani pustinja: \q2 ‘Pripreminen o drom e Gospodese! \q2 Ravnonen lese o droma!’” \b \p \v 4 A adava Jovan akharđa šeja oto bala e kamilakere, a ko maškar inele phandlo kožno pojas. Hala ine skakavconen hem divljo avđin. \v 5 But manuša avena ine koro leste taro Jerusalim hem tari sa i regija Judeja hem taro sa o thana savei uzali len Jordan. \v 6 Priznajinena ine pumare grehija, a ov krstini len ine ani len Jordan. \p \v 7 Kad o Jovan dikhlja so but fariseja hem sadukeja avena te krstinen pe, phenđa lenđe: “E sapengere čhavalen! Ko vaćerđa tumenđe da šaj te našen tari e Devlesiri holi savi avela? \p \v 8 Tumare životeja mothoven da čače pokajinđen tumen! \v 9 I ma mislinen dai dovoljno te phenen: ‘Amaroi pradad o Avraam.’ Phenava tumenđe da o Devel hem akale barendar šaj te vazdel čhaven e Avraamese. \v 10 Ače o tover oto sudo e Devlesoroi već vazdime te čhinel o kašta ano koreno. I đijekh kaš savo na bijani šukar bijandipe ka čhinel pe hem ka frdel pe ani jag. \p \v 11 Me krstinava panjeja tumen kola kajinena tumen zako tumare grehija. Ali pala mande avela o po baro mandar, kase na injum dostojno ni i obuća te legarav. Ov ka krstini tumen Svetone Duhoja hem jagaja. \v 12 Ano vas lese i lopata te čistini o gumno\f + \fr 3,12 \fr*\fq gumno \fq*\ft Akavai than kote čedela pe o điv te odvojini pe taro ljuske (pleva).\ft*\f* plo hem te odvojini o điv taro ljuske. O điv ka čhivel pese ki šupa, a o ljuske ka tharel jagaja savi nikad na mudarđola.” \s O Jovan krstini e Isuse \r (Mk 1,9–11; Lk 3,21–22) \p \v 13 Tegani o Isus alo tari Galileja ki len Jordan te krstini le o Jovan. \p \v 14 A o Jovan na manglja hem phenđa lese: “Tu man valjani te krstine, a tu aveja kora mande!” \p \v 15 A o Isus phenđa lese: “Muk akana adava. Valjani amenđe te ćera ađahar te šaj pherđol sa soi pali pravedno volja e Devlesiri.” \p Tegani o Jovan pristaninđa te krstini le. \p \v 16 I odmah palo adava so o Isus krstinđa pe, iklilo taro pani. I dikh! O nebo phravdilo hem dikhlja e Devlesere Duho sar avela sar golubi hem huljela upro leste. \p \v 17 Tegani taro nebo šundilo o glaso e Devlesoro: “Akavai mlo Čhavo o manglo. Oleja injum bahtalo!” \c 4 \s E Isuse ki pustinja kušini o beng \r (Mk 1,12–13; Lk 4,1–13) \p \v 1 Tegani o Duho legarđa e Isuse ki pustinja te ovel iskušime e bengestar. \v 2 Palo adava so postinđa saranda dive hem saranda raća, bokhalilo. \p \v 3 Tegani alo koro leste o beng kova kušini hem phenđa lese: “Te injan o Čhavo e Devlesoro, vaćer akale barenđe te oven maro.” \p \v 4 A o Isus phenđa: “Pisimei ano Sveto lil: \q1 ‘O manuš naka živini samo oto maro \q2 nego oto đijekh lafi savo ikljola taro muj e Devlesoro.’ ” \p \v 5 Tegani o beng legarđa le ki Sveto diz Jerusalim, čhivđa le upro naj učo than e Hramesoro \v 6 hem phenđa lese: “Te injan o Čhavo e Devlesoro, frde tut akatar tele! Adalese soi pisime: \b \q1 ‘Ka naredini ple anđelenđe te arakhen tut, \q2 te akharen tut ko vasta \q2 te na khuve tut preja ko bar.’” \b \p \v 7 A o Isus phenđa lese: “Pisimei hem akava: ‘Ma kušin e Gospode, te Devle.’ ” \p \v 8 Tegani o beng anđa le upri but uči gora, mothovđa lese sa o carstvija e phuvjakere hem lengiri slava \v 9 hem phenđa lese: “Sa akava ka dav tut, te peljan ko kočija angla mande te slavine man!” \p \v 10 A o Isus phenđa lese: “Dža mandar, Sotone! Adalese soi pisime: ‘Per ko kočija samo anglo Gospod, to Devel, hem samo ole kande!’ ” \p \v 11 Tegani o beng cidinđa pe olestar, a o anđelja ale te kanden le. \s O Isus lela te propovedini \r (Mk 1,14–15; Lk 4,14–15) \p \v 12 A kad o Isus šunđa so e Jovane e Krstitelje phandle, irinđa pe ki Galileja. \v 13 Ačhavđa i diz Nazaret hem dželo te živini ani diz Kafarnaum, uzalo e Galilejakoro jezero, ko krajo oto plemija e Zavulonesere hem e Neftalimesere. \v 14 Ađahar pherdilo okova so phenđa o proroko o Isaija: \b \q1 \v 15 “Ani phuv e Zavulonesiri hem e Neftalimesiri, \q2 uzalo jezero e Galilejakoro, tari aver strana oti len Jordan, \q2 ani regija Galileja e avere nacijengiri, \q1 \v 16 o manuša kola živinde ani tomina \q2 dikhle baro svetlost; \q1 o svetlost thabilo \q2 upro okolende kola živinde ani senka e meribnasiri.” \b \p \v 17 Otegani o Isus lelja te propovedini: “Pokajinen tumen zako tumare grehija, adalese soi paše o carstvo e nebosoro!” \s O Isus vičini ple prvone učenikonen \r (Mk 1,16–20; Lk 5,1–11) \p \v 18 Sar o Isus nakhela ine uzalo e Galilejakoro jezero, dikhlja e duje phraljen, e Simone vičime Petar hem e Andreja, sar frdena o mreže ano pani, adalese so inele manuša so dolena maćhen. \p \v 19 I phenđa lenđe: “Phiren pala mande hem me ka ćerav tumen te dolen manušen sar maćhen!” \p \v 20 On odmah ačhavde pumare mreže hem džele palo leste. \p \v 21 Kad džele adathar hari po dur, o Isus dikhlja avere duje phraljen, e Jakove hem e Jovane, sar pumare dadeja e Zevedeja bešena ano čamco hem popravinena pumare mreže. O Isus vičinđa hem olen. \v 22 I on otojekhvar ačhavde o čamco hem pumare dade hem džele palo leste. \s O Isus sasljari e nambormen \r (Lk 6,17–19) \p \v 23 O Isus džala ine maškari sa i Galilejaja hem sikaj e manušen ano lengere sinagoge, vaćerindoj o Šukar lafi oto carstvo e nebosoro hem sasljarindoj e manušen oto đijekh nambormipe hem bizoralipe. \p \v 24 O glaso olestar šundilo ani sa i Sirija, i đi adathar o manuša anena ine koro leste sa e nambormen oto razna nambormipa hem muke, e manušen ano kolende inele demonja, e manušen kolen inele epilepsija hem e nepokretnonen, a o Isus sasljari len ine. \v 25 Palo leste džele sa edobor manuša tari regija Galileja, taro Dekapolis, tari diz Jerusalim, tari regija Judeja hem tari aver strana oti len Jordan. \c 5 \s O Isus sikaj ple učenikonen dai bahtale so verujinena ano leste \r (Lk 6,20–23) \p \v 1 Kad o Isus dikhlja so but džene čedinde pe, uklinđa ki gora hem beštino te sikaj. Lesere učenici ale uzalo leste, \p \v 2 i ov lelja te sikaj len, vaćerindoj: \b \q1 \v 3 “Bahtalei o čorore duhoja \q2 adalese soi olengoro o carstvo e nebosoro! \q1 \v 4 Bahtalei okola kola tugujinena, \q2 adalese so o Devel ka utešini len! \q1 \v 5 Bahtalei o krotka, \q2 adalese so olenđe ka ačhol i phuv! \q1 \v 6 Bahtalei o bokhale hem o žedna zaki pravednost, \q2 adalese so o Devel ka čaljari len! \q1 \v 7 Bahtalei o milosrdna, \q2 adalese so o Devel ka mothoj lenđe milosrđe! \q1 \v 8 Bahtalei o manuša bimelale vilesere, \q2 adalese so ka dikhen e Devle! \q1 \v 9 Bahtalei okola kola ćerena mir, \q2 adalese so ka vičinen pe čhave e Devlesere! \q1 \v 10 Bahtalei o progonime zaki pravednost, \q2 adalese soi olengoro o carstvo e nebosoro! \b \p \v 11 Bahtale injen kad zbog mande o manuša vređinena tumen, kad progoninena tumen hem kad hovavne vaćerena protiv tumende! \v 12 Radujinen tumen hem oven bahtale, adalese so bari nagrada adžićeri tumen ko nebo. Adalese so ađahar progoninde e prorokonen kola inele angleder tumendar!” \s O učenici valjani te ačhoven verna sledbenici e Isusesere \r (Mk 9,50; Lk 14,34–35) \p \v 13 O Isus phenđa: “Tumen injen sar o lon e manušenđe ki phuv. Ali te o lon našalđa plo londipe, soja ov ka lonđari pe? Esavko nane šukar nisose, sem te frdel pe avri, te gazinen le o manuša. \p \v 14 Tumen injen o svetlost e svetose. I diz savi upri gora našti te garaj pe. \v 15 Niko na tharela i svetiljka i te garaj la talo čaro, nego čhivela la ko than zaki svetiljka te šaj svetlini sarijenđe kolai ano čher. \v 16 Ađahar hem tumaro svetlost te svetlini e manušenđe te dikhen tumare šukar delja hem te slavinen tumare Dade kovai ano nebo.” \s O lafi e Devlesoro isi le trajno autoritet \p \v 17 Tegani o Isus phenđa: “Ma mislinen da aljum te čhinavav o zakoni e Mojsijasoro hem o lila e prorokonengere. Na aljum te čhinavav len, nego te pherav len. \v 18 Čače vaćerava tumenđe, sa đikote ka oven o nebo hem i phuv, ni o najtikoro slovo, nijekh crtica, oto Zakoni naka nakhel đikote sa adava na ovela. \v 19 Adalese, ko phagela hem jekh oto najtikore naredbe, hem averen sikaj te ćeren ađahar, ka ovel najtikoro ano carstvo e nebosoro. A ko ićeri o naredbe, hem averen sikaj te ćeren ađahar, ka ovel baro ano carstvo e nebosoro. \v 20 Adalese vaćerava tumenđe, na ovela li tumari pravednost po bari oti pravednost e učiteljengiri e Zakonestar hem e farisejengiri, nisar naka šaj te đerdinen ano carstvo e nebosoro!” \s O Isus sikaj e holjatar \p \v 21 I phenđa: “Šunđen soi phendo ano Zakoni amare pradadenđe: ‘Ma mudar! Ko mudari, ka ovel krivo anglo sudo.’ \v 22 A me phenava tumenđe: Ko holjani upro plo phral, ka ovel krivo anglo sudo. Ko vičini ple phrale ‘hulavona’, ka ovel krivo anglo po baro sudo. A te vičinđa le ‘Dilineja’, ka ovel krivo hem ka džal ano jagalo pakao. \p \v 23 Adalese, te injan anglo oltari ano Hram hem deja žrtva e Devlese i otojekhvar setineja tut da te phrale isi nešto protiv tute, \v 24 ačhav te žrtva anglo oltari, dža najangle mirin tut oleja i tegani ava hem de te žrtva e Devlese. \p \v 25 So po sigate mirin tut te protivnikoja odrumal, pana sar na anđa tut ko sudo. Te na ćerđan ađahar, ov šaj te del tut ko sudija, a o sudija te del tut ko manuš kova ka čhivel tut ano phandlipe. \v 26 Vaćerava će da čače naka ikljove adathar sa đikote na irineja đi i zadnjo para.” \s O Isus dela nevo zakoni zaki preljuba \p \v 27 I o Isus phenđa: “Šunđen soi phendo ano Zakoni: ‘Ma ćer preljuba!’ \v 28 A me phenava tumenđe: Sar ko dikhela avera đuvlja ađahar da mangela te sovel olaja, već ćerđa preljuba olaja pese ano vilo. \v 29 Te ti desno jakh legari tut ano greh, ikal la hem frde la tutar. Adalese soi po šukar tuće te našale jekh deo te telostar nego sa to telo te ovel frdime ano pakao. \v 30 Hem te to desno vas legari tut ano greh, čhin le hem frde le tutar. Adalese soi po šukar tuće te ačhove bizo jekh deo te telostar nego sa to telo te džal ko pakao.” \s O Isus sikaj te na čhinaj pe o brak \r (Mt 19,9; Mk 10,11–12; Lk 16,18) \p \v 31 I phenđa: “Ano Zakoni inele da phendo: ‘Ko ačhaj pla romnja, nek del la lil kote pisini so ačhavđa la.’ \v 32 A me phenava tumenđe: Đijekh kova ačhaj pla romnja, čhivela la te ćerel preljuba, sem te ačhavđa la zbog lakiri preljuba. Hem đijekh kova lela romnja kola o rom muklja, ćerela preljuba.” \s O Isus sikaj te na hal pe sovli \p \v 33 I o Isus phenđa: “Šunđen soi hem akava phendo ano Zakoni amare pradadenđe: ‘Ma phag i sovli, nego ćer okova savese haljan sovli e Gospodese.’ \v 34 A me phenava tumenđe: Ma han sovli nisar! Ma han sovli ni e neboja, adalese soi e Devlesoro tron, \v 35 ni e phuvjaja, adalese soi talo lesere pre, ni e Jerusalimeja, adalese soi adava i diz kaj o Devel vladini sar baro caro. \v 36 Ma han sovli ni tumare šereja, adalese so čak ni jekh bal našti te ćeren te ovel parno ili kalo. \v 37 Kad phenena: ‘Oja’, nek adava čače značini ‘oja’; kad phenena: ‘Na’, nek adava čače značini ‘na’. Sa so više phenena adalestar, avela e Bišukarestar.” \s O Isus sikaj o manuš te na osvetini pe \r (Lk 6,29–30) \p \v 38 I o Isus phenđa: “Šunđen soi phendo ano Zakoni: ‘Jakh zaki jakh, dand zako dand!’ \v 39 A me phenava tumenđe: Ma suprotstavinen tumen e bišukare manušese! Te khuvđa tut neko ki desno čham, irin lese hem i dujto! \v 40 Te neko mangela te legari tut ko sudo hem te lel tutar o gad, de le hem o ogrtači. \v 41 Te e rimesere vojnici terinena tut te akhare lenđe i oprema jekh kilometari, akhar lenđe duj. \v 42 Te neko rodela tutar nešto, de le, hem ma irin to dumo okolese kova rodela tutar ko zajam.” \s O Isus sikaj oto mangipe premalo neprijatelja \r (Lk 6,27–28, 32–36) \p \v 43 I phenđa: “Šunđen soi phendo: ‘Mang te pašutne’, a mrzin te neprijatelje! \v 44 A me phenava tumenđe: Mangen hem tumare neprijateljen hem molinen tumen okolenđe kola progoninena tumen, \v 45 sar te šaj mothoven da injen čhave tumare Dadesere kovai ano nebo. Ov ćerela lesoro kham te ikljol upreder hem o bišukar hem o šukar manuša, hem bičhali bršin okolenđe kolai pravedna hem okolenđe kola nane pravedna. \v 46 Adalese so, te mangena samo okolen kola tumen mangena, savi nagrada šaj te adžićeren? Na li ađahar ćerena hem o carinici? \v 47 Te pozdravinena samo tumare manušen, so ćerena po šukar averendar? Adava ćerena hem okola kola na džanen e Devlese. \v 48 Adalese tumen oven savršena sar soi savršeno tumaro Dad kovai ano nebo.” \c 6 \s O Isus sikaj oto dejba e čororenđe \p \v 1 O Isus phenđa: “Pazinen! Ma ćeren šukaripe anglo manuša, sar te dikhen tumen aver džene, adalese so, te ćerđen ađahar, tumaro Dad kovai ano nebo naka del tumen nagrada. \p \v 2 Adalese, kad deja e čororenđe, ma mothov adava javno. Ađahar ćerena e dujemujengere ano sinagoge hem ko droma sar te hvalinen len o manuša. Čače vaćerava tumenđe, aver nagrada sem adaja naka dobinen. \v 3 Nego, kad deja e čororenđe, te na džanel to levo vas so ćerela to desno. \v 4 De e čororenđe garavindoj, a to Dad, kova dikhela soi ćerdo ano garavdipe, ka nagradini tut.” \s O Isus sikaj e učenikonen sar te molinen pe \r (Lk 11,2–4) \p \v 5 “Hem kad molinena tumen, ma oven sar e dujemujengere kola volinena te molinen pe ano sinagoge hem ko raskrsnice sar te dikhen len o manuša. Čače vaćerava tumenđe, aver nagrada sem adaja naka dobinen. \v 6 Nego, kad molineja tut, đerdin korkoro tuće ki soba, phand o udar hem molin tut te Dadese e Devlese kovai ano garavdipe, a to Dad, kova dikhela soi ćerdo ano garavdipe, ka nagradini tut. \v 7 Kad molinena tumen, ma vaćeren but čuče lafija sar okola kola na džanen e Devlese, adalese so mislinena da ka oven uslišime te vaćerde but lafija. \v 8 Adalese, ma oven sar olende, adalese so tumaro Dad džanel so valjani tumenđe čak hem angleder so rodena lestar. \v 9 Adalese ađahar molinen: \b \q1 ‘Dade amareja, kova injan ano nebo, \q1 to sveto anav barjardo te ovel. \q1 \v 10 To carstvo te avel. \q1 Ti volja te ovel, \q1 sar soi ano nebo, ađahar te ovel hem ki phuv. \q1 \v 11 De amen avdive o maro savo valjani amenđe đijekh dive \q1 \v 12 hem oprostin amenđe amare grehija sar so hem amen oprostinaja okolenđe kola grešinde premala amende. \q1 \v 13 Hem cide amen taro iskušenje, hem oslobodin amen e Bišukarestar. \q1 [Adalese soi to carstvo, to zoralipe hem ti slava zauvek.]’ \b \p \v 14 Adalese so, te oprostinđen avere manušenđe kad grešinena premala tumende, hem tumaro Dad, kovai ano nebo, ka oprostini tumenđe. \v 15 Ali te na oprostinđen averenđe, ni tumaro Dad naka oprostini tumenđe tumare grehija.” \s O Isus sikaj e učenikonen oto postiba \p \v 16 “Kad postinena, ma čeden tumare phova sar e dujemujengere, adalese so on ćerena muja sar te oven dikhle averendar da postinena. Čače vaćerava tumenđe, aver nagrada sem adaja naka dobinen. \v 17 Nego, kad postineja, harov te bala hem thov to muj, \v 18 te na dikhen o manuša so postineja, nego samo to Dad kovai ano garavdipe. Tegani to Dad, kova dikhela soi ćerdo ano garavdipe, ka nagradini tut.” \s O Isus vaćeri e čačikane barvalipnastar \r (Lk 12,33–34) \p \v 19 “Ma čeden tumenđe barvalipe ki phuv, kote o moljci hem i rđa ka uništinen le, a o čora šaj te aven te čoren le. \v 20 Nego, čeden tumenđe barvalipe ko nebo, kote ni o moljci ni i rđa naka šaj uništinen le, a ni o čora našti te aven te čoren le. \v 21 Adalese so to vilo ka ovel adari kaj to barvalipe. \p \v 22 Ti jakhi sar svetiljka te telose. Kadi ti jakh šukar, sai to telo osvetlime, \v 23 a kadi ti jakh bišukar, sai to telo ani tomina. Adalese, te o svetlost ana tute ovela tomina, savi bari adaja tomina ka ovel!” \s Našti kande hem e Devle hem o barvalipe \r (Lk 16,13) \p \v 24 “Nijekh robo našti kandel duje gospodaren. Ili ka mrzini jekhe, a ka volini e dujtone, ili jekhese ka ovel poslušno, a e dujtone naka podnosini. Našti kanden hem e Devle hem o barvalipe.” \s O Devel brinini pe zako ple učenici \r (Lk 12,22–34) \p \v 25 “Adalese vaćerava tumenđe: Ma oven zabrinuta zako tumaro dživdipe: ka ovel tumen li so te han ili so te pijen, ni zako tumaro telo: ka ovel tumen li so te urjaven. Nane li o dživdipe po bitno e hajbnastar, a o telo e šejendar? \v 26 Dikhen šukar e čirikljen! Ni sejinena ni čedena te čhiven ano šupe, a palem parvari len tumaro Dad kovai ano nebo. A na li tumen više vredinena e čirikljendar? \v 27 A kova tumendar šaj adaleja so brinini pe te produžini hari plo dživdipe? \p \v 28 Hem sose brininena tumen zako šeja? Dikhen šukar o divlja luluđa sar barjona. Na ćerena buti, niti sivenafse šeja, \v 29 a vaćerava tumenđe da ni o caro o Solomon, kova inele but barvalo, na inole edobor šuže šeja sar jekha olendar. \v 30 Te o Devel ađahar šukar urjavela o biljke ko polje savei avdive adathe, a već tejsa frdena pe ani jag, kobor li više tumenđe ka del šeja, tikora verakere manušalen! \v 31 Adalese, ma oven zabrinuta hem ma vaćeren: ‘So ka ha?’ ili ‘So ka pija?’ ili ‘So ka urjava?’ \v 32 Adalese so adava rodena okola kola na džanen e Devlese. Tumaro Dad kovai ano nebo džanel da valjani tumenđe sa adava. \v 33 Nego, najangle roden o carstvo e Devlesoro hem lesiri pravednost, a sa adava so valjani tumenđe, ov ka del tumen! \p \v 34 Adalese, ma brininen tumen zako tejsato dive; nek o tejsato dive brinini pe pese. Đijekh dive isi le dovoljno ple bišukaripa.” \c 7 \s O Isus sikaj te na sudina averen \r (Lk 6,37–38, 41–42) \p \v 1 I o Isus phenđa: “Ma sudinen hem naka sudini pe tumenđe! \v 2 Adalese so, sar sudinena averenđe, ađahar hem o Devel ka sudini tumenđe; hem sava meraja merinena, esavkaja ka merini tumenđe. \p \v 3 A sose dikheja i trunka ani jakh te phralesiri, a i greda ani ti jakh na primetineja? \v 4 Sar šaj te phene te phralese: ‘Aš te ikalavtar i trunka oti jakh’, a tut isi greda ani jakh? \v 5 Dujemujengereja, najangle ikal i greda te jakhatar, i tegani šukar ka dikhe te ikale i trunka te phralesere jakhatar. \p \v 6 Ma den e đuklenđe okova soi sveto hem ma frden tumare biserja anglo bale. Adalese so o bale ka gazinen len, a o đukle ka irinen pe hem ka pharaven tumen ko kotora.” \s O Devel dela okolenđe kola rodena lestar \r (Lk 11,9–13) \p \v 7 “Mangen hem ka del pe tumenđe! Roden hem ka arakhen! Khuven hem ka phravel pe tumenđe! \v 8 Adalese so đijekh kova mangela, primini; hem kova rodela, arakhi; hem kova khuvela, ka ovel lese phravdo. \p \v 9 Ko tumendar pe čhavese, kad ka rodel lestar ine maro, ka del le bar? \v 10 Ili kad ka rodel lestar ine maćhe, ka del le sape? \v 11 Kad tumen, kola injen bišukar, džanen te den šukar darija tumare čhavenđe, kobor više tumaro Dad kovai ano nebo ka del šukar darija okolenđe kola rodena olestar. \p \v 12 Adalese, sar so mangena avera te ćeren tumenđe, ađahar ćeren tumen olenđe, adalese soi adava okova so sikaj o Zakoni e Mojsijasoro hem o Proroci.” \s Pharoi o drom savo legari ko nebo \r (Lk 13,24) \p \v 13 I o Isus phenđa: “Đerdinen maškaro tesno udar. Adalese so o bulo udar hem o bulo drom legarena ani propast, a isi but džene so džana oleja. \v 14 Buti tesno o udar hem o drom savo legari ano dživdipe, a isi hari džene kola arakhena le.” \s E hovavne prorokonen nane šukar plodija \r (Lk 6,43–44) \p \v 15 I phenđa: “Arakhen tumen e hovavne prorokonendar. On avena kora tumende urjavde sar bakre, a andrali divlja ruva. \v 16 Palo lengere plodija ka pendžaren len. Na čedena pe o drakha oto kare, ni o smokve oto čičke. \v 17 Ađahar, đijekh šukar kaš dela šukar plodija, a o bišukar kaš dela bišukar plodija. \v 18 O šukar kaš našti del bišukar plodija, ni o bišukar kaš našti del šukar plodija. \v 19 Đijekh kaš savo na dela šukar plodija, čhinela pe hem frdela pe ani jag. \v 20 Adalese, e hovavne prorokonen ka pendžaren palo lengere plodija.” \s O carstvo e nebosoroi zako poslušna učenici \r (Lk 13,25–27) \p \v 21 “Ano carstvo e nebosoro naka đerdinen sare kola vaćerena maje ‘Gospode, Gospode’, nego samo okola kola ćerena i volja mle Dadesiri kovai ano nebo. \v 22 Ko adava dive kad ka ovel o sudo, but džene ka vaćeren maje: ‘Gospode, Gospode, na li amen tuće ano anav prorokujinđam, ispudinđam e demonen hem ćerđam bare čudesija?’ \v 23 Tegani phravde ka phenav lenđe: ‘Nikad na pendžarđum tumen. Džan mandar, tumen kola phagena e Devlesoro zakoni!’ ” \s O mudra manušai poslušna e Isusesere sikavibnase \r (Lk 6,47–49) \p \v 24 “Adalese, đijekh kova šunela akala mle lafija hem ćerela len, ovi mudro sar o manuš kova ćerela plo čher upro temelji oto bar. \v 25 I pelo o bršin, ale o panja, phudinde o barvalja hem khuvde adava čher, ali o čher na pelo, adalese soi ćerdo upro temelji oto bar. \v 26 Đijekh kova šunela akala mle lafija, a na ćerela len, ovi sar o dilino manuš kova ćerela plo čher upri pošik. \v 27 I pelo o bršin, ale o panja, phudinde o barvalja hem khuvde adava čher, i adava čher pelo hem ulo bari ruševina.” \p \v 28 Kad o Isus završinđa ple vaćeribnaja, o narodo inele zadivime lesere sikavibnaja, \v 29 adalese so sikavđa sar okova kole isi autoritet, a na sar lengere učitelja e Zakonestar. \c 8 \s O Isus sasljari e gubavco \r (Mk 1,40–45; Lk 5,12–16) \p \v 1 Sar o Isus huljela ine tari gora, baro narodo dželo palo leste. \v 2 Otojekhvar alo koro leste nesavo gubavco, pelo ko kočija anglo leste hem phenđa: “Gospode, te mangeja, šaj te sasljare man!” \p \v 3 I o Isus pružinđa plo vas, dolinđa le hem phenđa: “Mangava, ov sasljardo!” \p I otojekhvar ulo sasljardo oti guba. \p \v 4 Tegani o Isus phenđa lese: “Ma vaćer nikase akalestar, nego dža mothov tut e sveštenikose hem de žrtva, sar so naredinđa o Mojsije, zako svedočanstvo olenđe.” \s O kapetani mothoj pli vera ano Isus \r (Lk 7,1–10; Jn 4,43–54) \p \v 5 Kad o Isus đerdinđa ki diz Kafarnaum, alo koro leste jekh kapetani e rimljanengoro, kova inele upreder šel vojnici, hem rodinđa lestar pomoć \v 6 vaćerindoj: “Gospode, mlo sluga pašljola čhere nepokretno hem ano bare dukha.” \p \v 7 O Isus phenđa lese: “Ka avav te sasljarav le.” \p \v 8 A o kapetani phenđa: “Gospode, na injum dostojno te đerdine maje ko čher. Nego samo naredin hem mlo sluga ka ovel sasto. \v 9 Adalese so hem me injum manuš talo autoritet, hem isi man vojnici teleder mande. I jekhese vaćerava: ‘Dža!’ – i ov džala. A averese vaćerava: ‘Ava!’ – i ov avela. A mle slugase vaćerava: ‘Ćer adava!’ – i ov ćerela.” \p \v 10 A o Isus kad šunđa adava, iznenadinđa pe, irinđa pe nakoro narodo kova džala ine palo leste hem phenđa lenđe: “Čače vaćerava tumenđe, na arakhljum ni jekhe ano Izrael te ovel le esavki vera. \v 11 A vaćerava tumenđe hem akava: but džene ka aven tari sa i phuv, taro istok hem taro zapad, hem ka oven uzalo astali e Avraameja, e Isaakeja hem e Jakoveja ki gozba ano carstvo e nebosoro. \v 12 A okola kolenđe o carstvo pripadini ka oven frdime avri taro carstvo, ani naj dur tomina, kote ka ovel baro rojba hem krciba e dandengoro tari dukh.” \p \v 13 Tegani phenđa e kapetanese: “Dža! Nek ovel ađahar sar so verujinđan!” \p I ko adava momenti e kapetanesoro sluga saslilo. \s O Isus sasljari bute nambormen hem opsednutimen \r (Mk 1,29–34; Lk 4,38–41) \p \v 14 Kad o Isus alo e Petrese ko čher, dikhlja lesere sasuja sar pašljola namborme hem isi la bari jag. \v 15 I o Isus dolinđa lakoro vas hem i jag muklja la, i oj uštini hem lelja te poslužini le. \p \v 16 Kad peli i rat, ande koro leste bute manušen ano kolende inele o demonja hem ov lafeja ispudinđa e duhen hem sasljarđa sa e nambormen. \v 17 Ađahar pherdilo okova so phenđa o proroko o Isaija: \b \q1 “Ov lelja amare bizoralipa \q1 hem legarđa amare nambormipa.” \s Nane lokho te ovel pe e Isusesoro učeniko \r (Lk 9,57–62) \p \v 18 Kad o Isus dikhlja da but džene čedinde pe uzalo leste, naredinđa ple učenikonenđe te nakhen ki aver strana oto jezero. \p \v 19 Tegani alo đi leste jekh učitelj e Zakonestar hem phenđa: “Učitelju, ka džav tuja kaj god tu džaja.” \p \v 20 A o Isus phenđa lese: “E lisicen isi jazbine hem e čirikljen gnezdija, a man, e Čhave e manušesere nane kaj te pašljarav mlo šero.” \p \v 21 Aver učeniko phenđa lese: “Aš najangle, Gospode, te parunav mle dade, i ka džav pala tute.” \p \v 22 A o Isus phenđa lese: “Phir pala mande hem muk o mule te parunen ple mulen.” \s E Isuse šunena hem o barvalja hem o panja \r (Mk 4,35–41; Lk 8,22–25) \p \v 23 I kad o Isus đerdinđa ano čamco, palo leste đerdinde hem lesere učenici. \v 24 I otojekhvar upro jezero muklja pe jekh zorali barval da o čamco lelja te pherđol pani oto talasija, a o Isus sovela ine. \p \v 25 O učenici ale uzalo leste hem džangavde le vaćerindoj: “Gospode, spasin amen, meraja!” \p \v 26 O Isus pučlja len: “Sose darana, tikora verakere manušalen?” \p Tegani uštino, naredinđa e barvaljaće hem e jezerose te ačhon, i ulo baro mir. \p \v 27 A o manuša ule začudime hem pučle: “Kovai akava so đi o barvalja hem o jezero šunena le?” \s O Isus ispudini e demonen e duje manušendar \r (Mk 5,1–20; Lk 8,26–39) \p \v 28 I kad o Isus reslo ki aver strana oto jezero, ano krajo e Gadaresoro, iklile anglo leste duj manuša opsednutime demonencar kola avena ine taro grobija. Edobor inele nasilna da niko našti ine te nakhel adale dromeja. \p \v 29 Otojekhvar vičinde: “So mangeja amendar, Čhaveja e Devlesereja? Akari li aljan te mučine amen angleder nego so valjani?” \p \v 30 A po dur olendar jekh baro krdo oto bale hana ine. \p \v 31 O demonja molinde e Isuse: “Te ispudinđan amen, bičhal amen ano okova krdo oto bale.” \p \v 32 Ov phenđa lenđe: “Džan!” \p I on iklile e duje manušendar hem đerdinde ano bale. I sa o bale prastandile taro brego ano jezero hem taslile ano pani. \v 33 A okola so arakhena ine e balen, našle hem džele ki diz te vaćeren e manušenđe sa so ulo, hem adava so ulo e opsednutimencar. \v 34 Tegani sa o manuša oti diz ale koro Isus. Kad dikhle le, lelje te molinen le te džal taro lengoro krajo. \c 9 \s E Isuse isi pravo te oprostini o grehija \r (Mk 2,1–12; Lk 5,17–26) \p \v 1 O Isus đerdinđa ano čamco, nakhino ki aver strana hem reslja pese ki diz. \v 2 Adari nesave manuša koro leste ande upri nosiljka jekhe manuše kova našti ine te phirel ni te mrdini. \p Kad o Isus dikhlja lengiri vera, phenđa e nambormese: “Ma dara, mlo čhavo, oprostimei će te grehija!” \p \v 3 A nesave učitelja e Zakonestar vaćerde ana pumende: “Akava hulini!” \p \v 4 O Isus džanđa so mislinena, pa pučlja len: “Sose ađahar bišukar mislinena ano tumare vile? \v 5 Soi po lokhe te phenel pe: ‘Oprostimei će te grehija’ ili te phenel pe: ‘Ušti hem phir’? \v 6 Ka dokažinav tumenđe da man, e Čhave e manušesere, isi pravo ki phuv te oprostinav o grehija.” Tegani phenđa e manušese kova našti ine te phirel: “Ušti, le ti nosiljka hem dža čhere!” \p \v 7 I ov uštino hem dželo čhere. \p \v 8 Kad o narodo dikhlja adava, inele zadivime hem lelje te slavinen e Devle so e manušenđe dinđa esavko autoritet. \s O Isus alo zako grešnici \r (Mk 2,13–17; Lk 5,27–32) \p \v 9 Sar džala ine adathar, o Isus dikhlja jekhe manuše palo anav Matej\f + \fr 9,9 \fr*\fq Matej \fq*\ft Ko Evanđelje e Markosoro hem e Lukasoro akava manuš vičini pe Levije.\ft*\f* sar bešela ko than kotar čedela pe o porez, pa phenđa lese: “Phir pala mande!” I o Matej uštino hem dželo palo leste. \p \v 10 I sar o Isus inele uzalo astali ano čher e Matejesoro, but carinici hem avera grešnici ale te han oleja hem lesere učenikonencar. \p \v 11 Kad o fariseja dikhle adava, pučle lesere učenikonen: “Sose tumaro učitelj hala e carinikonencar hem avere grešnikonencar?” \p \v 12 A o Isus šunđa adava, pa phenđa: “E sastenđe na valjani doktori, nego e nambormenđe. \v 13 Nego, džan hem sikljoven so značini akava: ‘Po šukari maje te dikhav da injen milosrdna, nego te anen maje žrtven.’ \p Adalese so, na aljum te vičinav e pravednikonen, nego e grešnikonen.” \s E Isusesoroi sikaviba nevo \r (Mk 2,18–22; Lk 5,33–39) \p \v 14 Tegani e Jovanesere e Krstiteljesere učenici ale koro Isus hem pučle le: “Sar adava amen hem o fariseja postinaja, a te učenici na postinena?” \p \v 15 O Isus phenđa lenđe: “Tugujinena li e mladoženjasere amala kadi olencar o mladoženja? Na. Ali ka aven o dive kad o manuša ka len lendar e mladoženja. Tegani ka postinen. \p \v 16 Niko na sivela o nevo kotor zako šeja upro purano fostani sar te pherel i rupa, adalese so, ko thojba, adava kotor ka čedel pe, ka pharaj pe oto fostani hem ka ćerel po bari rupa. \v 17 Ni i nevi mol na čhorela pe ano purane morćha. Te ćerđa pe ađahar, kad i mol ka zreloni, o morćha ka pharavđon hem ka oven uništime, a i mol ka čhorđol. Nego, i nevi mol čhorela pe ano neve morćha, i soduj ka oven arakhle.” \s O Isus sasljari e namborma đuvlja hem vazdela taro mule e čhajorja \r (Mk 5,21–43; Lk 8,40–56) \p \v 18 Sar o Isus vaćeri ine adava, alo jekh vođa e sinagogakoro, pelo ko kočija anglo Isus hem phenđa: “Mli čhaj akana muli. Ali tu ava hem čhiv to vas upro late hem oj palem ka živini.” \p \v 19 O Isus uštino hem ple učenikonencar dželo palo leste. \v 20 I dikh, nesavi đuvli kolatar dešu duj berš thavdinđa rat nakhini oto palal e Isusese hem dolinđa pe upro lesere fostanesoro krajo, \v 21 adalese so phenđa ana peste: “Samo te dolav man upro lesoro fostani, ka ovav sasljardi.” \p \v 22 O Isus irinđa pe, i kad dikhlja la, phenđa laće: “Ma dara, mli čhaj, ti vera sasljarđa tut.” \p I oj odmah saslili. \p \v 23 Kad o Isus đerdinđa ko čher e sinagogakere vođasoro, dikhlja e manušen kola zbog i muli čhaj bašalena flaute hem averen kola galaminena. \v 24 I phenđa lenđe: “Džan tumenđe! I čhajori na muli, nego sovela.” \p I on asandile lese. \p \v 25 Kad o manuša inele ikalde avri, o Isus đerdinđa adari kaj inele i čhajori, dolinđa la oto vas hem oj uštini. \v 26 I adava šundilo ko sa adava krajo. \s O Isus sasljari duje kororen \p \v 27 Sar o Isus džala ine adathar, duj korore manuša džele palo leste vičindoj: “Smilujin tut amenđe, Čhaveja Davidesereja!” \p \v 28 Kad đerdinđa ano čher, ale anglo leste o korore, i o Isus pučlja len: “Verujinena li da me šaj te sasljarav tumen?” \p A on phende: “Oja, Gospode!” \p \v 29 Tegani čhivđa ple vasta upro lengere jaćha hem phenđa: “Nek ovel tumenđe sar so verujinena.” \p \v 30 I on lelje te dikhen. Tegani o Isus zorale upozorinđa len vaćerindoj: “Nikase ma vaćeren akalestar.” \p \v 31 Ali on džele hem vaćerde olestar ko sa adava krajo. \s O Isus sasljari e manuše kova našti ine te vaćeri \p \v 32 I sar on ikljona ine taro čher, nesave manuša ande anglo Isus jekhe manuše kova našti ine te vaćeri, kova inele opsednutime demoneja. \v 33 Kad o Isus ispudinđa e demone, o manuš lelja te vaćeri. I o narodo inele zadivime hem phende: “Nikad ađahar nešto na dikhljam ano Izrael!” \p \v 34 A o fariseja vaćerena ine: “E demonengere šerutnesere zoralipnaja ispudini e demonen!” \s E Devlese valjanena učenici kola ka sikaven e manušen \p \v 35 O Isus džala ine ko sa o dizja hem o gava hem sikaj e manušen ano lengere sinagoge, vaćerindoj o Šukar lafi e carstvostar hem sasljarindoj e manušen oto đijekh nambormipe hem bizoralipe. \v 36 Kad dikhlja e narodo, ine lese pharo olenđe, adalese so inele uznemirime hem bespomoćna sar bakre bizo pastiri. \p \v 37 Tegani phenđa ple učenikonenđe: “I žetvai bari, a hari bućarne te čeden. \v 38 Adalese, molinen e gospodare oti žetva te bičhali e bućarnen ki žetva pli.” \c 10 \s O Isus bičhali e apostolen te vaćeren o evanđelje hem te sasljaren \r (Mk 3,13–19; 6,7–13; Lk 6,12–16; 9,1–6) \p \v 1 O Isus vičinđa kora peste e dešu duje apostolen hem dinđa len autoritet upro bišukar duhija, te ispudinen len, hem te sasljaren đijekh nambormipe hem bizoralipe. \v 2 A akavai o anava e dešu duje apostolengere: \li Simon, vičime Petar, \li1 Andreja, e Petresoro phral, \li1 Jakov, e Zevedejesoro čhavo, \li1 Jovan, e Jakovesoro phral, \li \v 3 Filip, \li1 Vartolomej, \li1 Toma, \li1 Matej, o cariniko, \li1 Jakov, e Alfejesoro čhavo, \li1 Tadej, \li \v 4 Simon Zilot \li1 hem Juda Iskariot, kova posle izdajinđa e Isuse. \p \v 5 O Isus bičhalđa akale dešu dujen vaćerindoj: “Ma džan koro manuša taro avera nacije hem ma đerdinen ki nisavi diz e samarijakiri, \v 6 nego najangle džan koro našalde bakre e izraelesere narodostar. \v 7 Džan hem vaćeren lenđe dai o carstvo e nebosoro paše. \v 8 Sasljaren e nambormen hem e gubavonen, vazden e mulen hem ispudinen e demonen. Bizo pare priminđen, bizo pare den. \v 9 Ma len tumencar zlatna, ni srebrna, ni bakarna kovanice ano tumare pojasija, \v 10 ni torba dromese, ni aver gad, ni buderi obuća, ni štapi, adalese so o bućarno zaslužini pli plata. \p \v 11 Kad đerdinena ki nesavi diz ili gav, roden nekas ko ka primini tumen te ačhoven koro leste đikote na džana adathar. \v 12 So đerdinena ko adava čher, vaćeren: ‘Mir akale čhereste’. \v 13 Te o čherutne priminde tumen, tumaro mir nek ačhol olencar. A te na priminde tumen, tumaro mir nek irini pe tumenđe. \v 14 Te neko na priminđa tumen ili te na manglja te šunel tumare lafija, ikljoven taro adava čher ili tari adaja diz hem tresinen i prašina tumare prendar sar znako zako zoralo odbiba. \v 15 Čače, phenava tumenđe, ko dive oto baro sudo ka ovel po lokhe e manušenđe tari Sodoma hem Gomora negoli e manušenđe tari adaja diz.” \s O Isus vaćeri e učenikonenđe da ka oven progonime \r (Mk 13,9–13; Lk 21,12–17) \p \v 16 “Ače, bičhalava tumen sar bakren maškaro ruva. Adalese oven lukava sar o sapa, a birumime sar o golubija. \v 17 Arakhen tumen, adalese so o manuša ka legaren tumen ko sudo hem ka šibinen tumen pumenđe ano sinagoge. \v 18 Adalese so injen mle učenici, ka legaren tumen ko sudo anglo vladarija hem anglo carija. Adava ka ovel te šaj olenđe hem e manušenđe taro avera nacije te svedočinen mandar. \v 19 Kad on ka preden tumen, ma oven zabrinuta sar hem so te vaćeren, adalese so tegani ka del pe tumenđe so te vaćeren. \v 20 Adalese so naka vaćeren tumen, nego o Duho tumare nebeskone Dadesoro ka vaćeri prekala tumende. \p \v 21 O phral e phrale ka del te mudaren le, a o dad e čhave. O čhave ka ušten upro pumare dada hem daja hem ka ćeren lenđe te oven mudarde. \v 22 Sare ka mrzinen tumen zbog mande. Ali kova ačhola verno đi o kraj, ka ovel spasime. \v 23 Kad ka len te progoninen tumen ani jekh diz, našen ki aver. Čače vaćerava tumenđe, naka resen te ćeren ano sa o dizja e Izraelesere okova sose injen bičhalde angleder so me, o Čhavo e manušesoro, ka avav. \p \v 24 Nane o učeniko upreder o učitelji, ni o sluga upreder o gospodari. \v 25 Dovoljnoi e učenikose te ulo sar lesoro učitelji, a e slugase te ulo sar lesoro gospodari. Te man, e anglune čherutne, vičinde ‘Veelzevul’ – Sotoni – kobor više tumen, mle čherutnen, ka vičinen po bišukare anavencar!” \s O učenici na valjani te daran, adalese soi dragocena e Devlese \r (Lk 12,2–7) \p \v 26 “Adalese, ma daran olendar, adalese so sa soi čorale, ka dičhol hem sa soi garavdo, ka šunđol. \v 27 So vaćerava tumenđe ani tomina, vaćeren ko svetlost; hem so pohari vaćerava tumenđe ko kan, vaćeren taro krovija sare te šunen. \p \v 28 Ma daran okolendar kola šaj te mudaren samo o telo, a našti te mudaren hem i duša. Nego daran e Devlestar kova hem i duša hem o telo šaj te uništini ano pakao. \v 29 Na biknena pe li duj čiriklja zaki samo jekh najtikori kovanica? A palem, nijekh olendar na perela ki phuv, a adava te na mukel tumaro Dad kovai ano nebo. \v 30 A tumenđei đijekh bal ko šero džendo. \v 31 Adalese, ma daran! E Devlese injen po dragocena negoli but čiriklja!” \s O učenici valjani te priznajinen e Isuse anglo manuša \r (Lk 12,8–9) \p \v 32 “Đijekh kova anglo manuša ka priznajini dai mlo, hem me anglo mlo Dad, kovai ano nebo, ka priznajinav dai ov mlo. \v 33 A đijekh kova anglo manuša odreknini pe mandar, hem me anglo mlo Dad, kovai ano nebo, ka odrekninav man olestar.” \s E Isusesoro lafi ka anel podela \r (Lk 12,51–53; 14,26–27) \p \v 34 “Ma te mislinen da aljum te anav mir ki phuv. Na aljum te anav mir, nego mači. \v 35 Aljum te razdvojinav: \b \q1 ‘e čhave lesere dadestar \q1 e čhaja lakere dajatar \q1 e borja lakere sasujatar. \p \v 36 E manušese ka oven neprijatelja lesere čherutne.’ \b \p \v 37 Ko mangela ple dade ili pla daja više nego man, nane dostojno te ovel mlo učeniko. Ko mangela ple čhave ili pla čhaja više nego man, nane dostojno te ovel mlo učeniko. \v 38 Ko na lela plo krsto hem na džala pala mande, nane dostojno te ovel mlo učeniko. \v 39 Ko arakhi plo dživdipe, ka našali le, a ko našali plo dživdipe zbog mande, ka arakhi le.” \s Nagrada okolenđe kola priminena e učenikonen \r (Mk 9,41) \p \v 40 “Ko primini tumen, man primini, a ko primini man, primini e Devle kova bičhalđa man. \v 41 Ko primini e proroko adalese soi proroko, proročko nagrada ka primini, hem ko primini e pravedniko adalese soi pravedno, pravedničko nagrada ka primini. \v 42 Ko dela hem samo jekh šudri čaša panjeja jekhese akale najtikore manušendar te pijel adalese soi mlo učeniko, čače vaćerava tumenđe da naka našali pli nagrada.” \c 11 \s O Isus vaćeri dai čače o Jovan proroko \r (Lk 7,18–35) \p \v 1 Kad o Isus završinđa adaleja so dinđa uputstvija ple dešu duje učenikonenđe, dželo adathar te sikaj hem te propovedini ano dizja e galilejakere. \p \v 2 A kad o Jovan o Krstitelj ano phandlipe šunđa adalestar so o Hrist ćerela, bičhalđa ple učenikonen \v 3 te pučen le: “Tu li injan adava kova valjani te avel ili te adžićera avere?” \p \v 4 O Isus phenđa lenđe: “Džan hem vaćeren e Jovanese so šunena hem so dikhena: \v 5 o korore dikhena, o bange phirena, o gubavci sasljovena, o kašuke šunena, o mule uštena, e čororenđe vaćeri pe o Šukar lafi. \v 6 Vaćeren lese hem akava: bahtaloi okova kova na našali pli vera ana mande.” \p \v 7 Kad e Jovanesere učenici džele, o Isus lelja te vaćeri e narodose e Jovanestar: “So ikliljen ki pustinja te dikhen? I trska sava phudela i barval? \v 8 Ili so ikliljen te dikhen? E manuše ano barvale šeja urjavde? Na! Okola soi urjavde ano barvale šeja bešena ano e carosere palate. \v 9 Ili so ikliljen te dikhen? E proroko? Oja, vaćerava tumenđe, ovi po više oto proroko! \v 10 Ovi okova kolestar pisime ano Sveto lil: \b \q1 ‘Ače, bičhalava mle glasniko angla tute, \q2 kova ka pripremini će o drom.’ \b \p \v 11 Čače vaćerava tumenđe: maškar okolende kolai bijande e đuvljendar nijekh nane po baro e Jovanestar e Krstiteljestar, a o najtikoro manuš ano carstvo e nebosoro po baroi olestar. \v 12 Taro dive e Jovanesere kad lelja te propovedini i sa đi akana o carstvo e nebosoro trpini nasilje hem o nasilna manuša prelena le. \v 13 Adalese so sa o proroci hem o Zakoni prorokujinde e carstvostar đi o dive e Jovanesere. \v 14 Te mangljen te prihvatinen adava, ovi o Ilija kova valjanđa te avel. \v 15 Kas isi kana, nek šunel! \p \v 16 A kasar te uporedinav akala generacija? Sličnai e čhavorenđe kola bešena ko trg hem vaćerena jekh averese: \b \q1 \v 17 ‘Bašalđam tumenđe veselo, a na čhelđen. \q1 Đilabđam tužno, a na runđen!’ \b \p \v 18 Ađahar, kad alo o Jovan, ni halja ni pilja sar avera, a phenena: ‘O demoni ano leste!’ \v 19 A kad aljum me, o Čhavo e manušesoro, hava hem pijava, a phenena: ‘Eče manuš halano hem mato, amal e carinikonengoro hem e avere grešnikonegoro!’ Ali i mudrost e Devlesiri dokažini pe ko ple delja.” \s O Isus ukorini e dizjen save na pokajinde pe \r (Lk 10,13–15) \p \v 20 Tegani o Isus lelja te ukorini e manušen taro dizja ano save ule but lesere čudesija so na pokajinde pe. \p \v 21 “Jao tumenđe, manušalen taro Horazin! Jao tumenđe, manušalen tari Vitsaida! Te oven ine čudesija maškaro manuša taro Tir hem taro Sidon save ule maškara tumende, pana angleder ka urjen pe ine ano šeja oto kanaj hem ka čhoren pepeo upro pumare šere sar te mothoven da kajinena pe. \v 22 Ali, vaćerava tumenđe: e manušenđe taro Tir hem taro Sidon ka ovel po lokhe ko dive oto baro sudo negoli tumenđe. \v 23 A tumen, manušalen taro Kafarnaum, na li đi o nebo ka vazden tumen? Đi o than e mulengoro isi te peren. Adalese so, te oven ine čudesija maškaro manuša tari Sodoma save ule maškara tumende, ka pokajinen pe ine hem i Sodoma ka ačhol ine đi avdive. \v 24 Ali, vaćerava tumenđe: e manušenđe tari Sodoma ka ovel po lokhe ko dive oto baro sudo negoli tumenđe.” \s O Čhavo mothoj e Dade hem dela odmor \r (Lk 10,21–22) \p \v 25 Tegani o Isus phenđa: “Hvalinava tut, Dade, Gospode e nebosoro hem e phuvjakoro, so garavđan akava okolendar kola pes dikhena sar mudronen hem džanden, a mothovđan okolenđe kolai sar čhavore. \v 26 Oja, Dade, ćerđan adava adalese so ađahar mangljan. \p \v 27 Mlo Dad sa muklja maje ko vasta. Niko na džanel e Čhave, sem o Dad; hem niko na džanel e Dade, sem o Čhavo hem okola kolenđe o Čhavo mangela te mothoj le. \p \v 28 Aven kora mande sare kola injen umorna hem kola akharena pharipe, hem me ka ločharav tumen. \v 29 Len o jaram mlo upra tumende hem sikljoven mandar, adalese so injum krotko hem ponizno ano vilo. Ađahar ka arakhen odmor tumare dušenđe. \v 30 Adalese soi mlo jaram lokho hem mlo pharipe nane pharo.” \c 12 \s O Isus po baro hem oto savato \r (Mk 2,23–28; Lk 6,1–5) \p \v 1 Ko adava vreme o Isus ko jekh savato nakhino maškaro njive, a lesere učenici bokhalile hem lelje te čeden e đivesoro klaso hem te han le. \p \v 2 Kad dikhle adava o fariseja, phende lese: “Dikh, te učenici ćerena so palo Zakoni na tromal pe ko savato.” \p \v 3 A o Isus phenđa lenđe: “Na čitinđen li ano Sveto lil so ćerđa o David kad bokhalile ov hem okola so inele oleja? \v 4 Đerdinđa ano čher e Devlesoro, hem ov hem okola so inele oleja hale o posvetime maro savo na inele muklo te han on, nego samo o sveštenici. \v 5 Ili, na čitinđen li ano Zakoni so ko savato o sveštenici kandena ano Hram hem ađahar phagena o Zakoni, a palem, nane kriva? \v 6 A me phenava tumenđe: Akatei neko po baro oto Hram! \v 7 Te džanen ine so značini: ‘Po šukari maje te dikhav da injen milosrdna, nego te anen maje žrtven’, naka osudinen ine akalen kola nane kriva. \v 8 Adalese so me, o Čhavo e manušesoro, injum gospodari e savatesoro.” \s O Isus sasljari ko savato \r (Mk 3,1–6; Lk 6,6–11) \p \v 9 I adathar o Isus dželo ki lengiri sinagoga. \v 10 A adari inele jekh manuš kasoro vas inele šuko. O fariseja rodinde zako so te tužinen e Isuse, i pučle le: “Tromal pe li ko savato te sasljari pe?” \p \v 11 Ov phenđa lenđe: “Ko tumendar naka dolel hem te ikali ple jekhe bakre te pelo ani rupa ko savato? \v 12 A kobor o manuš po but vredini e bakrestar! Adalese, ko savato tromal pe te ćerel pe šukaripe.” \p \v 13 Tegani phenđa okole manušese: “Pružin to vas!” Ov ispružinđa plo vas hem lesoro vas ulo sasto sar soi o dujto. \v 14 A o fariseja iklile hem lelje te dogovorinen pe sar te mudaren e Isuse. \s O Isusi e Devlesoro birime sluga \p \v 15 A kad o Isus dodžanđa adava, cidinđa pe adathar. Palo leste džele but džene hem ov sasljarđa sa e nambormen maškar olende \v 16 hem upozorinđa len te na vaćeren averenđe koi ov. \v 17 Adaleja pherdilo adava so inele vaćerdo prekalo proroko Isaija: \b \q1 \v 18 “Ače o sluga mlo, kole birinđum. \q2 Mlo manglo, ano kolestei mli duša bahtali. \q1 Ka čhivav upro leste mle Duho \q2 hem ov ka proglasini i pravda e nacijenđe. \q1 \v 19 Naka ćerel kavga ni ka vičini, \q2 naka šunđol lesoro glaso ko droma. \q1 \v 20 Ni i gazime trska naka phagel, \q2 ni ka mudari i jag e memeljakiri savi samo so nane te mudarđol \q2 sa đikote na ćerela i pravda te pobedini. \q1 \v 21 Olese ano anav ka ovel i nada e nacijengiri!” \s O Isus kandela pe e Devlesere zoralipnaja, a na e bengesere \r (Mk 3,20–30; Lk 11,14–23; 12,10) \p \v 22 Tegani ande anglo Isus jekhe manuše opsednutime demoneja, kova našti ine te dikhel hem te vaćeri. O Isus sasljarđa le hem o manuš lelja te vaćeri hem te dikhel. \v 23 I sare kola dikhle adava inele but zadivime hem pučle pe: “Te nane akava o Čhavo e Davidesoro?” \p \v 24 Kad šunde adava o fariseja, phende: “Akava ispudini e demonen e Veelzevulesere zoralipnaja, kovai e demonengoro šerutno.” \p \v 25 Ali o Isus džanđa lengere mislija, i phenđa lenđe: “Đijekh carstvo savoi ana peste podelime, ka ačhol pusto. I diz ili o čher savoi ana peste podelime ka perel. \v 26 Te o Sotoni e Sotone ispudini, ovi ana peste podelime. Sar onda lesoro carstvo ka ačhol? \v 27 A te me e Veelzevulesere zoralipnaja ispudinava e demonen, kasere zoralipnaja tumare učenici ispudinena len? Adalese on ka dokažinen tumenđe da na injen u pravu. \v 28 Ali te me e Devlesere Duhoja ispudinava e demonen, onda o carstvo e Devlesoro alo maškara tumende. \p \v 29 Ili, šaj li neko te đerdini ko čher e zorale manušesoro hem te čorel le, a angleder adalestar te na phandel le? Tegani ka šaj te čorel sa oto čher. \p \v 30 Ko nane mancar, ovi protiv mande. I ko na čedela mancar, ov čhorela. \v 31 Adalese vaćerava tumenđe: e manušenđe ka šaj te ovel oprostime đijekh greh hem hula, ali naka ovel lenđe oprostime i hula upro Sveto Duho. \v 32 I te vaćerđa neko lafi protiv o Čhavo e manušesoro, ka šaj te ovel lese oprostime. Ali te vaćerđa protiv o Sveto Duho, naka ovel lese oprostime ni ko akava sveto ni ko okova savo avela. \s O kaš hem lesoro plod \r (Lk 6,43–45) \p \v 33 Barjaren šukar kaš, i lesoro plod ka ovel šukar, ili barjaren bišukar kaš, i lesoro plod ka ovel bišukar, adalese so o kaš pendžari pe palo lesoro plod. \v 34 E sapengere čhavalen! Sar šaj tumen kola injen bišukar te vaćeren nešto šukar? Adalese so o muj vaćeri okova sojai o vilo pherdo. \v 35 E šukare manušestar ikljola šukaripe e šukaripnastar savoi ano leste, a e bišukare manušestar ikljola bišukaripe e bišukaripnastar savoi ano leste. \v 36 Ali phenava tumenđe: o manuša ka odgovorinen ko dive oto baro sudo zako đijekh čučo lafi savo vaćerena. \v 37 Adalese so, palo te lafija ka ove opravdime ili osudime.” \s O Isus po baroi e Jonastar hem e Solomonestar \r (Mk 8,11–12; Lk 11,29–32) \p \v 38 Tegani nesave učitelja e zakonestar hem nesave fariseja phende e Isusese: “Učitelju, mangaja te dikha nesavo znako tutar sar dokaz da injan e Devlestar.” \p \v 39 A o Isus phenđa lenđe: “I bišukar hem i neverno generacija rodela znako, ali nisavo znako naka del pe laće sem adava so inele e prorokose e Jonase. \v 40 Adalese so, sar so ‘o Jona trin dive hem trin raća inele ano vođi e bare maćhesoro’, ađahar hem me, o Čhavo e manušesoro, trin dive hem trin raća ka ovav ani phuv. \v 41 Ko dive oto baro sudo, o manuša kola živinde ani purani diz Niniva ka ušten protiv akaja generacija hem ka osudinen la, adalese so on pokajinde pe kad o Jona propovedinđa, a akatei tumencar neko po baro e Jonastar, a tumen pana na pokajinđen tumen! \v 42 Ko dive oto baro sudo, i carica koja angleder vladinđa ki južno phuv ka uštel protiv akaja generacija hem ka osudini la, adalese so tari durutni phuv ali te šunel e Solomonesiri mudrost, a akatei tumencar neko po baro e Solomonestar, a tumen na mangena te šunen!” \s Kad o bišukar duho palem irini pe \r (Lk 11,24–26) \p \v 43 “Kad o bišukar duho ikljola taro manuš, džala ko šuke thana rodindoj kote šaj te odmorini. Kad na arakhi le, \v 44 vaćeri: ‘Ka irinav man ko čher kotar ikliljum.’ I irinđa pe hem arakhlja o čher čučo, šulavdo hem namestime. \v 45 Tegani džala hem lela peja efta avere duhen, po bišukaren pestar, i đerdinena ano adava manuš hem ačhovena adari. I ko kraj adale manušese ovela po bišukar nego angleder. Ađahar ka ovel hem akala bišukara generacijaja.” \s E Isusesiri čačikani porodica \r (Mk 3,31–35; Lk 8,19–21) \p \v 46 Sar o Isus pana vaćeri ine e manušenđe, ale lesiri daj hem lesere phralja hem terdine avri mangindoj te vaćeren oleja. \v 47 I neko phenđa lese: “Eče, ti daj hem te phralja terđovena avri. Mangena te vaćeren tuja.” \p \v 48 A o Isus phenđa lese: “Koi mli daj hem koi mle phralja?” \v 49 Tegani vasteja mothovđa nakoro ple učenici hem phenđa: “Ače mli daj hem mle phralja. \v 50 Adalese so, đijekh kova ćerela i volja mle Dadesiri kovai ano nebo, ovi mlo phral, hem mli phen, hem mli daj.” \c 13 \s O Isus vaćeri i priča oto sejači \r (Mk 4,1–9; Lk 8,4–8) \p \v 1 Ko adava dive o Isus iklilo taro čher hem dželo te bešel uzalo jezero te sikaj. \v 2 Sa edobor džene čedinde pe uzalo leste, i adalese đerdinđa ko čamco hem beštino, a o manuša terđona ine ki phuv uzalo jezero. \v 3 I but so vaćerđa lenđe ano priče, sar akaja: \p “Šunen! Iklilo o sejači te sejini. \v 4 I sar frdela ine o seme, nesave zrnja pele ko drom, i o čiriklja ale hem sa hale len. \v 5 A nesave pele ko than kote inele hari phuv upro bara, i odmah lelje te ikljon, adalese so na inele ani hor phuv. \v 6 Ali kad iklilo o zoralo kham, thabile hem šućile, adalese so na ine len baro koreno. \v 7 A nesave pele maškaro kare, i o kare barile hem tasavde len. \v 8 A nesave pele ki šukar phuv hem ande bijandipe – šel puti, šovardeš puti ili trijanda puti više adalestar so inele sejime. \v 9 Kas isi kana, nek šunel!” \s Sose o Isus vaćeri ano priče \r (Mk 4,10–12; Lk 8,9–10) \p \v 10 E Isusesere učenici ale koro leste hem pučle le: “Sose vaćereja e manušenđe ano priče?” \p \v 11 A ov phenđa lenđe: “Adalese soi tumenđe dindo te džanen o garavdipa oto carstvo e nebosoro, a olenđe nane dindo. \v 12 Adalese so, đijekhe kas isi džandipe, ka del pe lese pana hem ka ovel le but, a okole kas nane, ka lel pe lestar hem adava so isi le. \v 13 Adalese vaćerava lenđe ano priče, adalese so anglo jaćha na dikhena hem anglo kana na šunena ni na haljovena. \v 14 Ađahar upro lende pherđola o proroštvo e Isaijasoro: \b \q1 ‘Ka šunen hem ka šunen, \q2 ali naka haljoven; \q1 ka dikhen hem ka dikhen, \q2 ali naka pendžaren. \q1 \v 15 Adalese so akale manušengoro vilo ulo pharo, \q2 phareste šunena kanencar \q2 hem phandle pumare jaćha, \q1 te na dikhen jaćhencar \q2 hem te na šunen kanencar, \q1 a vileja te na haljoven. \q1 Adalese našti te irinen pe kora mande \q2 te sasljarav len.’ \b \p \v 16 Ali blago tumare jaćhenđe so dikhena hem blago tumare kanenđe so šunena. \v 17 Čače phenava tumenđe: But proroci hem pravednici edobor mangle te dikhen akava so tumen dikhena, ali na dikhle; hem mangle te šunen okova so tumen šunena, ali na šunde.” \s Sostar vaćeri i priča oto sejači \r (Mk 4,13–20; Lk 8,11–15) \p \v 18 “Šunen akana sostar vaćeri pe ani priča oto sejači: \v 19 Đijekhese kova šunela o lafi oto carstvo e nebosoro, a na haljola le, avela o Bišukar hem čorela lestar okova soi lese sejime ano vilo. Adavai o than ko drom ko savoi sejime o zrnja. \v 20 A o than e barencar ko savoi sejime o zrnja, adavai okova kova šunela o lafi hem odmah lela le radosno. \v 21 Ali, adalese so nane le baro koreno ana peste, na trajini but. Kad avela i nevolja ili o progonstvo zbog o lafi, ov odmah otperela oti vera. \v 22 A o than maškaro kare ko savoi sejime o zrnja, adavai okova kova šunela o lafi, ali o brige akale dživdipnasere hem o zavodljivost e barvalipnasoro tasavena o lafi, i našti anel bijandipe. \v 23 A i šukar phuv ki savi sejime o zrnja, adavai okova kova šunela hem haljovela o lafi. Ov čače anela bijandipe – šel puti, šovardeš puti ili trijanda puti više adalestar so inele sejime.” \s Priča oto điv hem oto kukolj \p \v 24 O Isus dinđa len hem aver priča: “O carstvo e nebosoroi slično sar kad o manuš pese ki njiva sejinđa o šukar seme. \v 25 Ali, sar sare sovena ine, alo lesoro neprijatelj, sejinđa kukolj maškaro điv hem dželo. \v 26 A kad barilo o điv hem kad anđa bijandipe, dikhlilo hem o kukolj. \p \v 27 O sluge ale koro čherutno hem pučle le: ‘Gospodarona, ini tu sejinđan šukar seme tuće ki njiva? Kotar onda adava kukolj?’ \p \v 28 A ov phenđa lenđe: ‘O neprijatelj adava ćerđa.’ \p Tegani o sluge pučle le: ‘Mangeja li te dža te ikala o kukolj?’ \p \v 29 A ov phenđa: ‘Na, adalese so tumen ko ikaliba o kukolj šaj te ikalen hem o điv. \v 30 Muken soduj te barjon đi ki žetva. I kad ka avel o vreme e čedibnasoro, ka phenav okolenđe kola čedena: Ikalen najangle o kukolj hem phanden le ko kupe te tharel pe, a o điv čeden hem čhiven le maje ki šupa.’ ” \s Priče oto zrno e gorušicakoro hem oto kvasco \r (Mk 4,30–34; Lk 13,18–21) \p \v 31 O Isus dinđa len hem aver priča: “O carstvo e nebosoroi slično e zrnose oti gorušica save o manuš lelja hem sejinđa pese ki njiva. \v 32 Ovi čače najtikoro oto sa semenja, ali kad barjola ovela po baro oto sa o biljke ki bašta, ovela kaš, i o čiriklja avena hem ćerena gnezdija upro lesere granke.” \p \v 33 Phenđa lenđe hem aver priča: “O carstvo e nebosoroi slično e kvascose save i đuvli lelja hem čhivđa ano but baro čaro vareja, i ov ćerđa sa o humer te uštel.” \p \v 34 Sa adava o Isus vaćerđa e manušenđe ano priče. Na vaćerđa lenđe ništa bizo priče. \v 35 Ađahar pherdilo okova soi vaćerdo prekalo proroko: \b \q1 “Mlo muj ka phravav ano priče, \q1 ka vaćerav okova soi garavdo pana taro ćeriba e svetosoro.” \s Sostar vaćeri i priča oto điv hem oto kukolj \p \v 36 Tegani o Isus bičhalđa e manušen čhere, i đerdinđa ko čher. Lesere učenici ale koro leste hem phende: “Vaćer amenđe sostar vaćeri pe ani priča oto kukolj ki njiva.” \p \v 37 Ov phenđa lenđe: “Okova kova sejinđa o šukar semei o Čhavo e manušesoro, \v 38 a i njivai o sveto. O šukar semei o čhave e carstvosere, a o kukolj o čhave e Bišukaresere. \v 39 O neprijatelj kova sejinđa o kukolj – adavai o beng. I žetva – adavai o kraj e svetosoro, a okola kola čedena – adalai o anđelja. \p \v 40 Sar so o kukolj ikali pe hem tharela pe, ađahar ka ovel hem ko kraj e svetosoro. \v 41 Me, o Čhavo e manušesoro, ka bičhalav mle anđelen te ikalen taro mlo carstvo sarijen kola ćerena averen te grešinen hem kola ćerena bišukaripe \v 42 hem ka frden len ani jagali peć, kote ka ovel baro rojba hem krciba e dandengoro tari dukh. \v 43 Tegani o pravednici sar o kham ka sijajinen ano carstvo pumare Dadesoro. Kas isi kana, nek šunel!” \s Priča oto garavdo blago \p \v 44 “O carstvo e nebosoroi sar o blago garavdo ki njiva. Kad o manuš arakhi le, palem garaj le hem radosno džala te biknel sa so isi le hem činela adaja njiva.” \s Priča oto dragoceno biseri \p \v 45 “Palem, o carstvo e nebosoroi sar kad o trgovco rodela šuže biserja. \v 46 Kad arakhi jekh dragoceno biseri, džala hem biknela sa so isi le hem činela le.” \s Priča oti mreža zako maćhe \p \v 47 “Palem, o carstvo e nebosoroi sar i mreža frdimi ano jezero ani savi dolinde pe maćhe oti đijekh vrsta. \v 48 Kad i mreža pherđola, o manuša ikalena la ki phuv. Tegani bešena hem e šukare maćhen čhivena ano čare, a e bišukaren frdena. \v 49 Ađahar ka ovel hem ko kraj e svetosoro. Ka aven o anđelja hem ka ciden e bišukare manušen e pravednikonendar \v 50 hem ka frden len ani jagali peć, kote ka ovel baro rojba hem krciba e dandengoro tari dukh. \v 51 Haliljen li sa adava?” \p On phende: “Oja.” \p \v 52 A ov phenđa lenđe: “Adalese đijekh učitelj e Zakonestar kovai sikavdo oto carstvo e nebosoro – ovi sar o čherutno kova pestar ikali hem o nevo hem o purano blago.” \s E Isuse na prihvatinena ano Nazaret \r (Mk 6,1–6; Lk 4,16–30) \p \v 53 Kad o Isus vaćerđa sa adala priče, dželo adathar \v 54 hem alo ko than kaj barilo. Adari ki sinagoga sikavđa e manušen, a on divinde pe hem pučle: “Kotar lese adaja mudrost hem zoralipe te ćerel čudesija? \v 55 Nane li akava e kaštarutnesoro čhavo? Nane li lesiri daj i Marija, a lesere phralja o Jakov, o Josif, o Simon hem o Juda? \v 56 Hem nane li sa lesere phenja akate amencar? Kotar lese onda sa adava?” \p \v 57 I na mangle te prihvatinen le. \p Tegani o Isus phenđa lenđe: “E prorokose dela pe čast ano sa o thana, sem lese ano than kaj barilo hem lese ano čher.” \p \v 58 I na ćerđa but čudesija adari adalese so e manušen na ine vera. \c 14 \s Meriba e Jovanesoro e Krstiteljesoro \r (Mk 6,14–29; Lk 9,7–9) \p \v 1 Ko adava vreme o Irod, o vladari e Galilejakoro, šunđa e Isusese \v 2 hem phenđa ple slugenđe: “Adavai o Jovan o Krstitelj! Uštino taro mule hem adalese šaj te ćerel adala čudesija!” \p \v 3-4 A o Irod phenđa adava adalese so angleder dolinđa e Jovane, phandlja le hem frdinđa le ano phandlipe, adalese so o Jovan phenela lese ine da na tromal te lel romnjaće e Irodijada, ple phralesere e Filipesere romnja. \p \v 5 Manglja te mudari e Jovane, ali darandilo e narodostar, adalese so dikhle e Jovane sar proroko. \p \v 6 Ali kad inele e Irodesoro bijando dive, e Irodijadakiri čhaj čhelđa anglo gostija. Adava e Irodese but inele šukar. \v 7 Adalese halja sovli te del la sa so ka mangel. \p \v 8 A i daj pherđa la te vaćeri: “De man akate ko čaro o šero e Jovanesoro e Krstiteljesoro.” \p \v 9 E carose pelo žal, ali adalese so halja sovli anglo gostija naredinđa te ćeren pali lakiri volja, \v 10 i bičhalđa ple manušen te čhinen o šero e Jovanesoro ano phandlipe. \v 11 I ande lesoro šero ko čaro hem dinde le e čhajaće, a oj legarđa le pla dajaće. \v 12 I ale e Jovanesere učenici, lelje lesoro telo hem parunde le, i džele te vaćeren e Isusese so ulo. \s O Isus parvari više oto pandž hiljade manušen \r (Mk 6,33–44; Lk 9,10–17; Jn 6,1–14) \p \v 13 Kad šunđa o Isus adava, dželo adathar čamcoja ko jekh čučo than, te ovel korkoro. Ali o manuša šunde adava hem taro dizja phirindoj džele palo leste. \v 14 Kad o Isus iklilo taro čamco, dikhlja bute manušen, pelo lese žal olenđe hem sasljarđa e nambormen maškar olende. \p \v 15 Kad lelja te perel i rat, nakhle đi leste lesere učenici hem phende: “Ko akava than ništa nane, a već perela i rat. Te muke ine e manušen te šaj džan ko gava te činenfse hajbnase.” \p \v 16 A o Isus phenđa lenđe: “Na valjani te džan. Den len tumen nešto hajbnase.” \p \v 17 On phende lese: “Akate isi amen samo pandž mare hem duj maćhe.” \p \v 18 A ov phenđa: “Anen maje adava akari.” \v 19 I naredinđa o manuša te bešen ki čar. \p Tegani lelja e pandže maren hem e duje maćhen, dikhlja nakoro nebo hem zahvalinđa e Devlese zako hajba. Phaglja o mare hem dinđa len ko ple učenici, a o učenici dinde len e manušenđe. \v 20 I sare hale đikote na čalile. Palo adava, dešu duj pherde korpe čedinde pe okolestar so ačhilo oto hajba. \v 21 A okola so hale inele đi ko pandž hiljade murša, bizo te đenen pe o đuvlja hem o čhavore. \s O Isus phirela upro pani \r (Mk 6,45–52; Jn 6,16–21) \p \v 22 I odmah palo adava o Isus terinđa e učenikonen te đerdinen ko čamco hem angleder oleste te džan ki aver strana oto jezero, đikote ov bičhali čhere e manušen. \v 23 Kad bičhalđa čhere e manušen, uštino ki gora, korkoro, te molini pe. Kad peli i rat, ov pana inele adari, korkoro. \v 24 A o čamco već inele dur e phuvjatar, hem lelje te khuven le o talasija, adalese so nakoro leste phudinđa i barval. \p \v 25 Đi sar maškaro trin hem šov o sati prekali rat, o Isus alo nakoro učenici phirindoj upro jezero. \v 26 Kad o učenici dikhle le sar phirela upro jezero, but darandile. Phende: “Adavai duho!” Hem oti dar lelje te vičinen. \p \v 27 Ali o Isus odmah phenđa lenđe: “Ma daran! Me injum!” \p \v 28 Ko adava, o Petar phenđa lese: “Gospode, te injan tu, naredin maje te avav kora tute upro pani!” \p \v 29 I o Isus phenđa lese: “Ava!” \p O Petar iklilo taro čamco hem lelja te džal nakoro Isus phirindoj upro pani. \p \v 30 Ali kad dikhlja kobor zorali i barval, darandilo hem lelja te properel ano pani, i vičinđa: “Gospode, spasin man!” \p \v 31 O Isus odmah pružinđa plo vas hem dolinđa le, i phenđa lese: “Tikora verakere manušeja, sose sumnjinđan?” \p \v 32 I kad đerdinde ko čamco, i barval ačhili. \v 33 A o učenici ano čamco pele ko kočija anglo Isus hem phende: “Tu čače injan o Čhavo e Devlesoro!” \s O Isus sasljari e nambormen ano Genisaret \r (Mk 6,53–56) \p \v 34 I o Isus hem lesere učenici nakhle ki aver strana oto jezero, ki phuv e Genisaretakiri. \v 35 A kad o manuša taro adava than pendžarde e Isuse, sarijenđe taro sa adava krajo vaćerde so alo, i ande koro leste sa e nambormen. \v 36 Molinena le ine te mukel len samo te dolen pe upro lesere fostanesoro krajo. I ule saste sare kola dolinde pe. \c 15 \s E puranengere adetija hem e Devlesere naredbe \r (Mk 7,1–13) \p \v 1 Tegani nesave fariseja hem učitelja e Zakonestar taro Jerusalim ale koro Isus hem pučle le: \v 2 “Sose te učenici phagena o adetija amare dadengere? Na thovena pumare vasta angleder o hajba!” \p \v 3 A o Isus pučlja len: “A sose tumen phagena e Devlesere naredbe zbog tumare adetija? \v 4 Adalese so o Devel phenđa: ‘Poštujin te dade hem te daja’ hem: ‘Ko dela armanja pe dade ili pe daja, nek ovel kaznime meribnaja.’ \v 5 A tumen phenena: ‘Ko vaćeri e dadese ili e dajaće: Sa soja šaj ine te pomožinav tut, već haljum sovli da adava ka dav sar daro e Devlese, \v 6 adava manuš na valjani te mothoj poštujiba ple dadese.’ Ađahar, zbog tumare adetija, ruminena e Devlesoro lafi. \p \v 7 Dujemujengere manušalen! Šukar o Isaija prorokujinđa tumendar: \b \q1 \v 8 ‘Akala manuša poštujinena man samo mujeja, \q2 a lengoroi vilo dur mandar. \q1 \v 9 Džabe poštujinena man, \q2 adalese so sikavena o manušikane naredbe sar dai mlo sikaviba.’ ” \s O Isus sikaj so o manuša anglo Devel valjani te oven čista andral \r (Mk 7,14–23) \p \v 10 O Isus vičinđa kora peste e narodo hem phenđa lenđe: “Šunen hem haljoven: \v 11 Na meljari e manuše okova so đerdini lese ko muj, nego okova so ikljola taro lesoro muj – adava meljari e manuše.” \p \v 12 Tegani nakhle nakoro leste o učenici hem pučle le: “Džane li so o fariseja uvredinde pe kad šunde so phenđan?” \p \v 13 A ov phenđa lenđe: “Đijekh biljka sava na sadinđa mlo Dad kovai ano nebo, ka ovel ikaldi taro koreno. \v 14 Muken tumen olendar! Oni korore hem vođe e kororenđe. A te o kororo legari e korore, soduj ka peren ki rupa.” \p \v 15 O Petar phenđa lese: “Vaćer amenđe so mangljan te vaćere adala pričaja.” \p \v 16 A o Isus pučlja len: “Ni tumen li pana na haljovena? \v 17 Na dikhena li da sa so đerdini ko muj, džala ko vođi hem frdela pe avri taro telo? \v 18 Ali, okova so ikljola taro muj, avela taro vilo, hem adava meljari e manuše. \v 19 Adalese so taro vilo avena o bišukar mislija, o mudariba, o preljube, o blud, o čoriba, o hovavno svedočiba hem o hule. \v 20 Adava meljari e manuše, a o hajba bithovde vastencar na meljari e manuše.” \s I vera ano Isus e đuvljakiri koja nane Jevrejka \r (Mk 7,24–30) \p \v 21 I tegani o Isus dželo tari Galileja hem cidinđa pe ko krajo e tiresoro hem e sidonesoro. \p \v 22 I dikh, nesavi đuvli, Hanaanejka taro adava krajo, ali koro leste hem vičini ine: “Smilujin tut maje, Gospode, Čhaveja Davidesereja! Mli čhaj but patini, adalese soi opsednutime demoneja.” \p \v 23 Ali o Isus na phenđa laće ni jekh lafi. I lesere učenici nakhle đi leste hem molinde le: “Vaćer laće te džal, adalese so džala pala amende hem vičini!” \p \v 24 A ov phenđa: “Bičhaldo injum te pomožinav samo e Izraelesere našalde bakrenđe.” \p \v 25 Ali oj nakhini đi o Isus, peli ko kočija anglo leste hem phenđa: “Gospode, pomožin maje!” \p \v 26 O Isus phenđa laće: “Nane šukar te lel pe o maro e čhavorendar hem te frdel pe e đuklorenđe.” \p \v 27 A oj phenđa: “Oja, Gospode, adalese so hem o đuklore hana o troške save perena taro astali lengere gospodarengoro.” \p \v 28 Tegani o Isus phenđa laće: “Bari ti vera, đuvlije! Nek ovel sar so mangeja.” \p I lakiri čhaj odmah saslili. \s O Isus sasljari buten \p \v 29 O Isus dželo adathar hem alo đi E galilejakoro jezero. Tegani uklinđa ki gora hem beštino adari te sikaj. \p \v 30 I but manuša ale koro leste hem pumencar ande e bangen, e kororen, e sakatimen, okolen so našti ine te vaćeren hem bute averen, i siđarena ine te čhiven len anglo lesere pre, a ov sasljarđa len. \p \v 31 I o manuša inele zadivime so dikhle so okola so našti ine te vaćeren da vaćerena, o sakatime sasljovena, o bange phirena hem o korore dikhena, i lelje te slavinen e Izraelesere Devle. \s O Isus parvari više oto štar hiljade manušen \r (Mk 8,1–10) \p \v 32 A o Isus vičinđa kora peste ple učenikonen hem phenđa lenđe: “Pharo maje akale manušenđe. Trin divei mancar, a nane len so te han. Nako te bičhalav len čhere bokhalen, te na peren odrumal.” \p \v 33 O učenici pučle le: “Kaj te arakha dovoljno maro ko akava čučo than te da hajbnase sa edobor manušen?” \p \v 34 I o Isus pučlja len: “Kobor mare isi tumen?” \p On phende: “Efta mare hem hari maćhe.” \p \v 35 I o Isus naredinđa o narodo te bešel ki phuv. \v 36 Tegani lelja o efta mare hem e maćhen, zahvalinđa e Devlese, phaglja len hem dinđa len ko učenici, a o učenici dinde len e manušenđe. \v 37 Sare hale hem čalile, hem efta pherde bare korpe čedinde pe okolestar so ačhilo oto hajba. \v 38 A okola so hale inele štar hiljade murša, bizo te đenen pe o đuvlja hem o čhavore. \p \v 39 I o Isus bičhalđa e manušen čhere, đerdinđa ko čamco hem dželo ko krajo e magadanesoro. \c 16 \s E verakere vođe rodena e Isusestar te dokažini pe \r (Mk 8,11–13; Lk 12,54–56) \p \v 1 I ale koro Isus nesave fariseja hem sadukeja hem iskušinde le ađahar so rodinde lestar znako taro nebo. \p \v 2 A ov phenđa lenđe: “Kad perela i rat, džanen te vaćeren: ‘Ka ovel šužo vreme, adalese soi o nebo lolo.’ \v 3 A ko sabajle, vaćerena: ‘Avdive naka ovel šužo vreme, adalese soi o nebo lolo hem oblačno.’ O izgled e nebosoro džanen te pendžaren, a na džanen te pendžaren o znakija e divengere ano save živinena! \v 4 I bišukar hem i neverno generacija rodela znako, ali nisavo znako naka del pe laće sem adava so inele e prorokose e Jonase.” \p I tegani ačhavđa len hem dželo. \s O Isus upozorini upro sikaviba e farisejengoro hem e sadukejengoro \r (Mk 8,14–21) \p \v 5 O učenici nakhine ki aver strana oto jezero, ali bisterde te legaren pumencar maro. \p \v 6 I o Isus phenđa lenđe: “Arakhen tumen taro kvasco e farisejengoro hem e sadukejengoro!” \p \v 7 A o učenici lelje te vaćeren maškara pumende: “Adava phenđa adalese so na anđam amencar maro.” \p \v 8 O Isus džanđa adava hem phenđa lenđe: “Tikora verakere manušalen, sose vaćerena maškara tumende adalestar so nane tumen maro? \v 9 Pana li na haljovena? Na setinena tumen li oto okola pandž mare zako pandž hiljade manuša hem kobor korpe čedinđen adalestar so ačhilo? \v 10 A okola efta mare zako štar hiljade manuša hem kobor bare korpe čedinđen? \v 11 Sar na haljovena da na vaćerđum tumenđe e marestar, nego te arakhen tumen taro kvasco e farisejengoro hem e sadukejengoro?” \p \v 12 Tegani halile da o Isus na vaćerđa lenđe te arakhen pe taro kvasco zako maro, nego taro sikaviba e farisejengoro hem e sadukejengoro. \s O Petar phenela dai o Isus o Hrist \r (Mk 8,27–30; Lk 9,18–21) \p \v 13 Kad o Isus alo ko krajo e Filipesere Cezarejakoro, pučlja ple učenikonen: “So phenena o manuša, ko injum me, o Čhavo e manušesoro?” \p \v 14 On phende lese: “Nesave manuša phenena da tu injan o Jovan o Krstitelj, a avera phenena da tu injan o Ilija, a nesave avera da tu injan o Jeremija ili jekh oto avera proroci.” \p \v 15 Tegani o Isus pučlja len: “A so tumen phenena, ko injum me?” \p \v 16 O Simon o Petar phenđa: “Tu injan o Hrist, o Čhavo e dživde Devlesoro!” \p \v 17 O Isus phenđa lese: “Bahtalo injan Simone, čhaveja e Jonasereja, adalese so adava na mothovđa će o manuš, nego mlo Dad, kovai ano nebo. \v 18 A me phenava će: Tu injan o Petar, hem ki adaja stena ka vazdav mli Khanđiri, hem o udara e Hadesere naka šaj prelen la. \v 19 Ka dav tut o ključija e nebosere carstvostar, i sa so phandeja ki phuv, ka ovel phandlo ko nebo, hem sa so ka phrave ki phuv, ka ovel phravdo ko nebo.” \p \v 20 Tegani zorale naredinđa e učenikonenđe te na vaćeren nikase dai ov o Hrist. \s O Isus vaćeri ple meribnastar \p \v 21 Otegani o Isus lelja te mothoj e učenikonenđe so valjani te džal ko Jerusalim hem but te patini e starešinendar, e šerutne sveštenikonendar hem e učiteljendar e Zakonestar, hem te ovel mudardo hem o trito dive te uštel taro mule. \p \v 22 I o Petar cidinđa le ki strana hem lelja te ukorini le vaćerindoj: “Te na del o Devel, Gospode! Nikad naka ovel tuće adava!” \p \v 23 A o Isus irinđa pe nakoro leste hem phenđa lese: “Dža mandar, Sotone! Terđoveja maje ko drom, adalese so na razmislineja devlikane, nego manušikane.” \s Sar te ovel pe e Isusesoro učeniko \r (Mk 8,31–9,1; Lk 9,22–27) \p \v 24 Tegani o Isus phenđa ple učenikonenđe: “Ko mangela te džal pala mande, mora te ačhaj pe ple dživdipnastar hem te lel plo krsto hem te phirel pala mande. \v 25 Adalese so, ko mangela te spasini plo dživdipe, ka našali le, a ko našali plo dživdipe zbog mande, ka arakhi le. \v 26 So vredini e manušese hem sa i phuv te ovel olesiri, a našali plo dživdipe? So o manuš šaj te del sar zamena zako plo dživdipe? \v 27 Adalese so me, o Čhavo e manušesoro, sigate ka avav ani slava mle Dadesiri, mle anđelencar hem tegani ka irinav sarijenđe palo lengere delja. \p \v 28 Čače vaćerava tumenđe, isi nesave akate maškara tumende kola naka meren đikote na dikhena e Čhave e manušesere sar avela ple carstvoja.” \c 17 \s E Isusesiri slava mothovela pe ki gora anglo trin učenici \r (Mk 9,2–13; Lk 9,28–36) \p \v 1 Palo šov dive, o Isus lelja peja e Petre, e Jakove hem lesere phrale e Jovane hem uklinđa olencar ki jekh uči gora, kote inele korkore. \v 2 Adari o Isus ulo averčhane anglo lende: lesoro muj sijajinđa sar o kham, a lesere šeja ule parne sar o svetlost. \v 3 I otojekhvar iklile anglo lende o Mojsije hem o Ilija hem lelje te vaćeren e Isuseja. \p \v 4 A o Petar phenđa e Isusese: “Gospode, šukari amenđe so injam akate. Te mangeja, ka ćerav akate trin šatorja: jekh tuće, jekh e Mojsijase hem jekh e Ilijase.” \p \v 5 Sar vaćeri ine adava, učharđa len jekh sjajno oblako hem taro oblako šundilo glaso savo vaćerđa: “Akavai mlo Čhavo o manglo. Oleja injum bahtalo. Ole šunen!” \p \v 6 Kad o učenici šunde adava, pele mujeja đi phuv hem but darandile. \p \v 7 I o Isus alo đi lende, čhivđa ple vasta upro lende hem phenđa lenđe: “Ušten hem ma daran!” \p \v 8 A kad vazdinde pumare šere, na dikhle nikas sem e Isuse. \p \v 9 I sar huljena ine tari gora, o Isus naredinđa lenđe nikase te na vaćeren so dikhle sa đikote ov, o Čhavo e manušesoro, na uštela taro mule. \p \v 10 O učenici pučle le: “Sose onda o učitelja e Zakonestar vaćerena da prvo o Ilija valjani te avel?” \p \v 11 A o Isus phenđa lenđe: “Čače prvo o Ilija avela hem palem ka čhivel sa than thaneja. \v 12 Ali phenava tumenđe: o Ilija već alo, ali on na pendžarde le, nego ćerde oleja sar olenđe manglja pe. Ađahar hem o Čhavo e manušesoro ka patini olendar.” \p \v 13 Tegani o učenici halile so adava vaćerđa lenđe e Jovanestar e Krstiteljestar. \s O Isus ikali e demone e čhavorestar \r (Mk 9,14–29; Lk 9,37–43) \p \v 14 Kad ale koro narodo, nakhlo đi o Isus jekh manuš, pelo ko kočija anglo leste \v 15 hem phenđa lese: “Gospode, smilujin tut mle čhavese. Adalese so isi le epilepsija hem but mučini pe hem but puti perela ani jag hem ano pani. \v 16 Anđum le ko te učenici, ali on našti ine te sasljaren le.” \p \v 17 A o Isus phenđa: “O, biverakiri hem rumimi generacijo! Pana kobor valjani te ovav tumencar? Pana kobor valjani te trpinav tumen? Anen adale čhavore akari!” \p \v 18 Tegani o Isus naredinđa e demonese te ikljol e čhavorestar, hem iklilo, a o čhavoro ko adava momenti saslilo. \p \v 19 Tegani o učenici ale đi o Isus, inele korkore, hem pučle le: “Sose amen našti ine te ispudina e demone?” \p \v 20 A o Isus phenđa lenđe: “Adalese so injen tikora verakere manuša. Čače vaćerava tumenđe: te ovel tumen ine vera sar zrno oti gorušica, ka phenen ine akala goraće: ‘Nakh akatar adari’, hem oj ka nakhel ine. Hem ništa naka ovel tumenđe ine nemoguće. \v 21 [Ali, akaja vrsta ispudini pe samo molitvaja hem postibnaja.]” \s O Isus dujto puti vaćeri ple meribnastar \r (Mk 9,30–32; Lk 9,43–45) \p \v 22 I kad čedinde pe ani Galileja, o Isus phenđa ple učenikonenđe: “Me, o Čhavo e manušesoro, sigate ka ovav predime ano vasta e bišukare manušengere. \v 23 Ka mudaren man, ali o trito dive ka uštav taro mule.” \p I o učenici but rastužinde pe. \s O Isus platini e hramesoro porez \p \v 24 Kad resle ano Kafarnaum, ale koro Petar okola so čedena e hramesoro porez savo inele duj drahme, hem pučle le: “Tumaro li učitelj na platini e hramesoro porez?” \p \v 25 O Petar phenđa lenđe: “Platini!” \p I kad o Petar đerdinđa ko čher, o Isus angleder olestar lelja te vaćeri hem pučlja le: “So mislineja, Simone, kastar e phuvjakere carija čedena i carina ili o porez? Pumare ili averengere čhavendar?” \p \v 26 O Petar phenđa: “Averengere čhavendar.” \p Tegani o Isus phenđa: “Znači, o čhave na valjani te platinen. \v 27 Ali, sar te na uvredina len, dža ko jezero hem frde i udica. Phrav o muj e prvone maćhesoro save ka dole hem andre ka arakhe jekh kovanica oto štar drahme. Le la hem platin lenđe o porez maje hem tuće.” \c 18 \s O poniznai najbare ano carstvo e nebosoro \r (Mk 9,33–37; Lk 9,46–48) \p \v 1 Tegani o učenici ale koro Isus hem pučle le: “Koi, onda, najbaro ano carstvo e nebosoro?” \p \v 2 O Isus vičinđa kora peste jekhe čhavore, čhivđa le maškar olende \v 3 hem phenđa: “Čače vaćerava tumenđe, te na obratinđen tumen hem te na uljen sar o čhavore, naka đerdinen ko carstvo e nebosoro. \v 4 Adalese, ano carstvo e nebosoroi najbaro okova kova ovela ponizno sar akava čhavoro. \v 5 I đijekh kova primini jekhe esavke čhavore zbog maje, man primini.” \s O Isus upozorini da o iskušenja ka aven \r (Mk 9,42–48; Lk 17,1–2) \p \v 6 “Te neko ćerela jekhe akale najtikore manušendar, kola verujinena ana mande, te perel ano greh, po šukar ka ovel lese ine ki men te ovel lese phandlo baro bar hem te ovel tasavdo ano hor e moresoro. \p \v 7 Jao e manušenđe oto sveto adalese so ćerena te perel pe ano greh. O iskušenja mora te aven, ali jao e manušese prekala kaste avena! \v 8 Te to vas ili to pro legari tut ko greh, čhin le hem frde le tutar. Po šukari će te đerdine ko večno dživdipe sakatime ili bango nego te oven tut soduj vasta ili pre, a te ove frdime ani večno jag. \v 9 Te ti jakh legari tut ko greh, ikal la hem frde la tutar. Po šukari će te đerdine ko večno dživdipe samo jekha jakhaja nego te oven tut soduj jaćha, a te ove frdime ano jagalo pakao. \p \v 10 Pazinen te na dikhen po tele nijekhe akale najtikore manušendar. Adalese so, vaćerava tumenđe, lengere anđelja ko nebo stalno terđovena anglo mlo Dad, kovai ano nebo. \v 11 [Adalese so me, o Čhavo e manušesoro, aljum te spasinav e našalden.]” \s O Isus vaćeri i priča oto našaldo bakro \r (Lk 15,3–7) \p \v 12 “So mislinena: te nesave manuše isi šel bakre i jekh olendar našalđola, so ka ćerel? Ka ačhaj e enjavardešu enjen ko gore hem ka džal te rodel e našalde bakre. \v 13 I te arakhlja le, čače vaćerava tumenđe, više ka radujini pe olese nego okole enjavardešu enjenđe save na našaldile. \v 14 Ađahar ni tumaro Dad, kovai ano nebo, na mangela nijekh akale najtikore manušendar te našalđol.” \s Sar te ćerel pe e vernikonencar kad ćerena greh \r (Lk 17,3) \p \v 15 “Te to phral ćerela greh premala tute, dža korkoro hem vaćer lese ko so grešinđa. Te šunđa tut, zadobinđan te phrale. \v 16 Te na šunđa tut, legar tuja pana jekhe ili dujen, te šaj ‘palo svedočiba duje ili trine svedokonengoro dokažini pe đijekh stvaro.’ \v 17 Te na mangela te šunel ni olen, vaćer e khanđirjaće. A te na mangela te šunel ni e khanđirja, dikh le sar okole kova na džanel e Devlese ili sar cariniko. \p \v 18 Čače vaćerava tumenđe, sa so phandena ki phuv, ka ovel phandlo ano nebo, hem sa so phravena ki phuv, ka ovel phravdo ano nebo. \p \v 19 A vaćerava tumenđe hem akava: sa so duj džene tumendar ki phuv sar jekh rodena, mlo Dad, kovai ano nebo, ka del len adava. \v 20 Adalese so, kotei duj ili trin džene čedime ano mlo anav, me injum adari maškar olende.” \s O Isus sikaj e učenikonen te oprostinen oto vilo \p \v 21 Tegani o Petar nakhlo đi o Isus hem pučlja le: “Gospode, kobor puti te oprostinav mle phralese kova grešini premala mande? Đi efta puti?” \p \v 22 O Isus phenđa lese: “Vaćerava će, na efta puti, nego eftavardeš puti po efta! \p \v 23 Ače sose: O carstvo e nebosoroi slično e carose kova odlučinđa te rešini o računja ple slugencar. \v 24 Kad lelja te đenel, ande anglo leste jekhe kova dugujini lese ine deš hiljade kese zlatoja. \v 25 Adalese so na inole te irini lese adava, o caro naredinđa adale sluga, lese romnja, e čhaven hem sa so inole te biknen hem ađahar te irini pe lese o dugo. \p \v 26 Tegani o sluga pelo mujeja đi phuv anglo leste hem phenđa: ‘Ov strpljivo mancar hem sa ka irinav će.’ \v 27 E carose pelo žal olese, oprostinđa lese o dugo hem muklja le. \p \v 28 Ali kad adava sluga iklilo, reslja jekhe ple amale, avere sluga, kova dugujini lese ine šel srebrna kovanice. Dolinđa le hem lelja te tasavel le, vaćerindoj: ‘Irin maje o dugo!’ \p \v 29 Tegani lesoro amal pelo mujeja đi phuv anglo leste hem molinđa le, vaćerindoj: ‘Ov strpljivo mancar hem ka irinav će.’ \v 30 Ali ov na manglja te adžićeri, nego dželo hem frdinđa ple amale ko phandlipe đikote na irini o dugo. \p \v 31 Kad lesere amala, o avera sluge, dikhle so ulo, but ine lenđe pharo, i džele hem vaćerde e carose sa so ulo. \p \v 32 Tegani o caro vičinđa kora peste e sluga kase oprostinđa o dugo hem phenđa lese: ‘Bišukar slugo! Oprostinđum će sa okova dugo, adalese so molinđan man! \v 33 Na valjanđan li hem tu te ove milosrdno te amalese sar so me injumle milosrdno tuće?’ \v 34 I o caro holjanđa, i dinđa le ko manuša kola ka mučinen le đikote na irini lese sa o dugo. \p \v 35 Ađahar hem mlo Dad, kovai ano nebo, ka ćerel tumencar te na oprostinđen tumare phralese oto sa o vilo.” \c 19 \s O Isus sikaj te na ačhaj o rom pe romnja \r (Mk 10,1–12) \p \v 1 I kad o Isus završinđa ple vaćeribnaja, dželo tari Galileja ko krajo e judejakoro ki aver strana oti len Jordan. \v 2 Palo leste džele but džene hem ov adari sasljarđa e nambormen maškaro lende. \p \v 3 I ale koro Isus nesave fariseja mangindoj te iskušinen le, i pučle le: “Tromal li o rom te ačhaj pe romnja zako bilo so?” \p \v 4 Ov phenđa lenđe: “Na čitinđen li ano Sveto lil da ko anglunipe o Stvoritelj ‘ćerđa murše hem đuvlja’? \v 5 Hem so phenđa: ‘Adalese o manuš ka ačhaj pe dade hem pe daja hem ka ovel jekh pe romnjaja, hem on duj ka oven jekh telo.’ \v 6 Ađahar, on nane više duj, nego jekh telo. Adalese, o manuš te na rastavini okolen so o Devel ćerđa te oven jekh!” \p \v 7 Tegani on pučle le: “Sose onda o Mojsije naredinđa o rom te del pe romnjaće lil oto rastaviba kad ačhaj la?” \p \v 8 O Isus phenđa lenđe: “O Mojsije muklja tumenđe te šaj ačhaven tumare romnjen adalese so injen šerale, ali ko anglunipe na inele ađahar. \v 9 Ali me vaćerava tumenđe: te neko ačhaj pe romnja, sem zbog olakoro blud, i lela avera, ćerela preljuba.” \p \v 10 Tegani lesere učenici phende: “Tei ađahar maškaro rom hem i romni, ondai po šukar te na ženini pe manuš.” \p \v 11 A o Isus phenđa lenđe: “Našti adava tumaro lafi sare te prihvatinen, nego samo okola kolenđei dindo. \v 12 Adalese so isi manuša kola bijandile nesposobna zaki ženidba. Isi hem okola kolen o manuša ćerde te oven nesposobna zaki ženidba. A isi hem okola kola, zbog o carstvo e nebosoro, korkore na mangena te ženinen pe. Ko šaj akava te prihvatini, nek prihvatini.” \s O carstvo e Devlesoroi okolenđe kolai ponizna sar o čhavore \r (Mk 10,13–16; Lk 18,15–17) \p \v 13 Tegani o manuša ande anglo Isus pumare čhavoren te čhivel ple vasta upro lende hem te molini pe, a o učenici braninde lenđe. \p \v 14 A o Isus phenđa: “Muken e čhavoren te aven kora mande hem ma braninen lenđe, adalese so esavkenđe pripadini o carstvo e nebosoro!” \p \v 15 I čhivđa ple vasta upro lende hem blagoslovinđa len, a palo adava dželo adathar. \s Pharoi e barvalenđe te đerdinen ko carstvo e Devlesoro \r (Mk 10,17–31; Lk 18,18–30) \p \v 16 I dikh, alo koro Isus nesavo manuš hem pučlja le: “Učitelju, savo šukaripe valjani te ćerav te ovel man o večno dživdipe?” \p \v 17 A o Isus phenđa lese: “Sose pučeja man adalestar soi šukar? Isi samo jekh kovai šukar – o Devel! Ali te mangljan te đerdine ko dživdipe, ićer o naredbe!” \p \v 18 Ov pučlja: “Save?” \p A o Isus phenđa: “Akala: ‘Ma mudar’, ‘Ma ćer preljuba’, ‘Ma čor’, ‘Ma svedočin hovavne’, \v 19 ‘Poštujin te dade hem te daja’ hem ‘Mang te pašutne sar korkore tut.’ ” \p \v 20 O terno manuš phenđa lese: “Sa adava ićerđum. So valjani pana te ćerav?” \p \v 21 O Isus phenđa lese: “Te mangljan te ove savršeno, dža hem biknin so isi tut, a o pare de e čororenđe i ka ovel tut barvalipe ano nebo. Tegani ava hem phir pala mande.” \p \v 22 A kad o terno manuš šunđa adava, rastužisalo hem dželo, adalese so na manglja te biknel plo baro barvalipe. \p \v 23 Tegani o Isus phenđa ple učenikonenđe: “Čače vaćerava tumenđe, phareste o barvalo ka đerdini ko carstvo e nebosoro. \v 24 I palem vaćerava tumenđe: Po lokhei e kamilaće te nakhel maškaro kan e suvjakoro nego e barvalese te đerdini ko carstvo e Devlesoro.” \p \v 25 Kad šunde adava, o učenici ule but začudime, i pučle: “Ko onda šaj te ovel spasime?” \p \v 26 O Isus dikhlja len šukar, i phenđa: “E manušenđe adava nane moguće, ali e Devlese sai moguće.” \p \v 27 Tegani o Petar phenđa: “Ače, amen sa ačhavđam te dža pala tute. So, onda, ka dobina adalese?” \p \v 28 A o Isus phenđa lenđe: “Čače vaćerava tumenđe, ko nevo sveto, kad me, o Čhavo e manušesoro, ka bešav ko mlo slavno tron, tumen kola dželjen pala mande ka bešen ko dešu duj tronja te sudinen upro dešu duj plemija e Izraelesere. \v 29 A đijekh kova zbog maje ačhavđa o čhera, ili e phraljen, ili e phenjen, ili e dade, ili e daja, ili e romnja, ili e čhaven, ili o njive, ka dobini šel puti više hem ka nasledini o večno dživdipe. \v 30 Ali, but okola kolai akana prva tegani ka oven zadnja, a okola kolen akate dikhena sar zadnjonen adari ka oven prva.” \c 20 \s O Isus vaćeri i priča savi mothoj e Devlesiri darežljivost \p \v 1 “Adalese so, o carstvo e nebosoroi slično e čherutnese kova rano sabajle iklilo te rodel bućarnen te ćeren buti ano lesoro vinograd. \v 2 Dogovorinđa pe e bućarnencar te del len po jekh denari, so inele plata zako jekh dive, i bičhalđa len pese ko vinograd. \p \v 3 Kad inele đi sar enja o sati, palem iklilo avri hem dikhlja averen sar terđovena ko trg bizi buti, \v 4 i phenđa lenđe: ‘Džan hem tumen ko mlo vinograd, a me ka platinav tumenđe pravedno.’ \v 5 I on džele. \p A ov palem iklilo đi sar ko dešu duj o sati, hem đi sar ko trin o sati, hem ćerđa isto ađahar. \v 6 Kad inele đi sar pandž o sati, palem iklilo hem arakhlja averen sar terđovena hem pučlja len: ‘Sose sa akava dive terđovena akate bizi buti?’ \p \v 7 On phende lese: ‘Adalese so niko na dinđa amen buti.’ \p A ov phenđa lenđe: ‘Džan hem tumen ko mlo vinograd.’ \p \v 8 Kad peli i rat, o gospodari e vinogradesoro phenđa ple manušese kova inele upreder o bućarne: ‘Vičin e bućarnen hem platin len počindoj oto okola kola ale zadnja, i đi okola kola ale prva.’ \p \v 9 Ađahar ale o bućarne so lelje te ćeren buti ko pandž o sati, hem đijekh olendar priminđa po jekh denari. \v 10 Kad ale okola kola prva lelje te ćeren buti, mislinde da on ka priminen više, ali hem on priminde po jekh denari. \v 11 Kad lelje o pare, lelje te buninen pe protiv o čherutno vaćerindoj: \v 12 ‘Akala zadnja ćerde buti samo jekh sati, a tu platinđan len kobor hem amen kola sa akava dive ćerđam phari buti hem thabiljam ko kham!’ \p \v 13 A o čherutno vaćerđa jekhese olendar: ‘Amala, me na hovavđum tut. Tu dogovorinđan tut mancar te ćere buti zako jekh denari. \v 14 Le ti plata hem dža, a me akalese soi zadnjo mangava te dav edobor kobor hem tuće. \v 15 Nane li man pravo mle parencar te ćerav so me mangava? Ili tu injan ljubomorno so me injum šukar premalo lende?’ \p \v 16 Ađahar okola kolai akana zadnja tegani ka oven prva, a okola kolen akate dikhena sar prvonen adari ka oven zadnja.” \s O Isus trito puti vaćeri ple meribnastar \r (Mk 10,32–34; Lk 18,31–34) \p \v 17 Sar džala ine nakoro Jerusalim, o Isus cidinđa ki strana e dešu duje učenikonen hem odrumal phenđa lenđe: \v 18 “Ače, ukljaja nakoro Jerusalim. Adari man, e Čhave e manušesere, o manuša ka den ko šerutne sveštenici hem ko učitelja e zakonestar, hem on ka osudinen man ko meriba. \v 19 Tegani ka den man ko manuša kola nane Jevreja te maren muj mancar, te šibinen man hem te čhiven man ko krsto. Ali o trito dive ka uštav taro mule.” \s Najbaroi okova kova kandela \r (Mk 10,35–45) \p \v 20 Tegani i daj e Zevedejesere čhavengiri, ple čhavencar, ali koro Isus hem peli mujeja đi phuv anglo leste te rodel lestar nešto. \p \v 21 O Isus pučlja la: “So mangeja?” \p Oj phenđa: “Vaćer maje da mle soduj čhave ano to carstvo ka bešen jekh tuće oti desno strana, a jekh oti levo.” \p \v 22 A o Isus phenđa: “Na džanen so rodena. Šaj li te pijen tari čaša savatar me ka pijav?” \p On phende: “Šaj.” \p \v 23 I ov phenđa lenđe: “Čače ka pijen tari mli čaša e patnjaja. Ali nane mlo te vaćerav ko ka bešel maje oti desno ili oti levo strana. Adalai thana okolenđe kolenđe mlo Dad spreminđa len.” \p \v 24 Kad šunde adava avera deš učenici, holjande upro duj phralja. \p \v 25 Tegani o Isus vičinđa len kora peste hem phenđa: “Džanen da o vladarija avere nacijengere gospodarinena olencar hem o bare manuša vladinena upro lende. \v 26 Ali ma te ovel ađahar maškar tumende. Nego, ko mangela te ovel baro maškar tumende, nek ovel tumenđe sluga. \v 27 Ko mangela te ovel prvo maškar tumende, nek ovel tumenđe robo. \v 28 Sar so ni o Čhavo e manušesoro na alo te kanden le, nego te kandel, hem te del plo dživdipe sar otkup butenđe.” \s O Isus sasljari duje korore manušen \r (Mk 10,46–52; Lk 18,35–43) \p \v 29 Sar o Isus hem lesere učenici ikljovena ine tari diz Jerihon, palo leste džele but manuša. \p \v 30 I dikh, duj korore manuša bešena ine uzalo drom, i kad šunde so o Isus nakhela, vičinde: “Smilujin tut amenđe, Gospode, Čhaveja Davidesereja!” \p \v 31 But džene vičinde upro lende te trainen, ali on po zorale vičinde: “Smilujin tut amenđe, Gospode, Čhaveja Davidesereja!” \p \v 32 O Isus terdino, i vičinđa len kora peste hem pučlja: “So mangena te ćerav tumenđe?” \p \v 33 On phende lese: “Gospode, phrav amare jaćha te dikha.” \p \v 34 E Isusese pelo žal olenđe, čhivđa ple vasta upro lengere jaćha hem on otojekhvar šaj ine te dikhen, i džele palo Isus. \c 21 \s O manuša ano Jerusalim dena čast e Isusese sar carose \r (Mk 11,1–11; Lk 19,28–38; Jn 12,12–19) \p \v 1 Kad o Isus hem lesere učenici ale paše uzalo Jerusalim hem resle đi o gav Vitfaga ki e Maslinakiri gora, bičhalđa anglal duje učenikonen, \v 2 vaćerindoj lenđe: “Džan ko adava gav savoi angla tumende hem odmah ka arakhen hernja savi phandli hem uzalo late terne here. Phraven len hem anen len kora mande. \v 3 Te vaćerđa tumenđe neko nešto, phenen samo: ‘E Gospodese valjanena’, hem adava manuš odmah ka bičhali len.” \p \v 4 Adava ulo sar te pherđol okova so inele vaćerdo prekalo proroko: \b \q1 \v 5 “Vaćeren e narodose taro Jerusalim: \q1 ‘Ače, avela tuće to Caro, \q2 ponizno, bešindoj upro her, \q2 upro terno her, o čhavo e hernjakoro.’ ” \b \p \v 6 O učenici džele hem ćerde ađahar sar so phenđa lenđe o Isus. \v 7 Ande e hernja hem e terne here, i čhivde pumare fostanja upro lende te šaj o Isus te bešel. \v 8 Sa edobor džene buljarena ine pumare fostanja upro drom anglo leste, a nesave manuša čhinena ine o granke taro kašta hem buljarena len upro drom. \p \v 9 O manuša kola džele anglo leste hem palo leste vičinena ine: \b \q1 “Hosana e Davidesere Čhavese! \q1 ‘Blagoslovimei okova kova avela ano anav e Gospodesoro!’ \b \q1 Hosana e Devlese ko učipe!” \b \p \v 10 Kad đerdinđa ano Jerusalim, sa o dizutne uzbudinde pe hem pučle: “Kovai akava?” \p \v 11 A o narodo vaćerđa: “Akavai o Isus, o proroko taro Nazaret oti Galileja.” \s O Isus na mukela te biknel pe ano Hram \r (Mk 11,15–19; Lk 19,45–48; Jn 2,13–22) \p \v 12 O Isus đerdinđa ano boro e Hramesoro hem ispudinđa adathar sa okolen so biknena hem okolen so činena hem peravđa o astalja okolengere so menjinena o pare hem o klupe okolengere so biknena goluben. \p \v 13 I phenđa lenđe: “Pisimei ano Sveto lil: ‘O čher mlo ka vičini pe čher zaki molitva’, a tumen ćerena olestar ‘than kote čedena pe o čora!’ ” \p \v 14 I ale koro Isus ano Hram o korore hem o bange manuša, hem ov sasljarđa len. \p \v 15 A kad o šerutne sveštenici hem o učitelja e Zakonestar dikhle o čudesija save o Isus ćerđa hem e čhavoren sar ano Hram vičinena: “Hosana e Davidesere Čhavese!”, holjande \v 16 hem pučle le: \p “Šuneja li so o čhavore vaćerena?” \p A o Isus phenđa lenđe: “Šunava. Tumen li nikad na čitinđen ano Sveto lil akava: \b \q1 ‘Taro muj e čhavorengoro hem e bebicengoro ćerđan te avel će hvala’?” \b \p \v 17 Tegani ačhavđa len hem dželo taro Jerusalim ki Vitanija te sovel adari. \s E smokvakoro kaš šućilo pali e Isusesiri naredba \r (Mk 11,12–14, 20–24) \p \v 18 A ko sabajle sar o Isus irini pe ine ko Jerusalim, bokhalilo. \v 19 Dikhlja uzalo drom e smokvakoro kaš hem alo uzalo leste, ali na arakhlja upro leste ništa sem listija. I phenđa lese: “Nikad više te na ovel tut plod!” \p I otojekhvar o kaš šućilo. \p \v 20 Kad dikhle adava o učenici, začudinde pe hem pučle: “Sar adava e smokvakoro kaš otojekhvar šućilo?” \p \v 21 A o Isus phenđa lenđe: “Čače vaćerava tumenđe, te ine tumen vera hem te na sumnjinđen, na samo da ka ćeren adava so me ćerđum e smokvaja nego hem ka šaj te vaćeren akala goraće: ‘Ušti hem frde tut ano more!’ – hem ađahar ka ovel. \v 22 Hem sa so rodena ani molitva, ka priminen te verujinđen.” \s E Jevrejengere vođe na verujinena da o Devel dinđa autoritet e Isuse \r (Mk 11,27–33; Lk 20,1–8) \p \v 23 O Isus dželo ko Hram. I sar sikaj ine adari e narodo, ale koro leste o šerutne sveštenici hem o starešine e jevrejengere hem pučle le: “Kotar tuće autoritet te ćere akava? Ko dinđa tut pravo?” \p \v 24 O Isus phenđa lenđe: “Hem me tumen ka pučav nešto, i te phenđen maje, hem me tumenđe ka phenav kotar maje pravo te ćerav akava. \v 25 Ko dinđa pravo e Jovane te krstini e manušen, o Devel kovai ano nebo ili o manuša?” \p A on raspravinde pe maškara pumende vaćerindoj: “Te phenđam ‘o Devel kovai ano nebo’, ov ka pučel amen sose onda na verujinđam lese. \v 26 A te phenđam ‘o manuša’, dar amen e narodostar, adalese so sare dikhle e Jovane sar proroko.” \p \v 27 Adalese phende e Isusese: “Na džanaja.” I ov phenđa lenđe: “Ni me onda naka phenav tumenđe kotar maje pravo akava te ćerav.” \s I priča oto duj čhave kolen o dad bičhali ano vinograd \p \v 28 Tegani o Isus pučlja len: “So mislinena akalestar: Nesave manuše inele duj čhave. Alo koro prvo hem phenđa lese: ‘Mlo čhavo, dža hem ćer buti avdive ano vinograd.’ \v 29 A ov phenđa lese: ‘Nako’, ali palo adava predomislinđa pe, i dželo. \p \v 30 Tegani o dad alo koro dujto čhavo hem phenđa lese isto. A ov phenđa lese: ‘Ka džav, gospodarona’, ali na dželo. \p \v 31 Kova akale dujendar ćerđa e dadesiri volja?” \p On phende: “O prvo.” \p O Isus phenđa lenđe: “Čače vaćerava tumenđe, o carinici hem o bludnice angleder tumendar đerdinena ko carstvo e Devlesoro. \v 32 Adalese so o Jovan o Krstitelj alo te mothoj tumenđe o drom oto pravedno dživdipe, ali tumen na verujinđen lese, a o carinici hem o bludnice verujinde lese. Čak hem kad dikhljen adava, na predomislinđen tumen hem na verujinđen lese.” \s I priča oto bišukar vinogradarija \r (Mk 12,1–12; Lk 20,9–19) \p \v 33 “Šunen aver priča: Nesavo čherutno sadinđa vinograd, ogradinđa le, handlja ano leste than zako pritiskiba i drakh hem vazdinđa e stražakiri kula. Tegani iznajminđa le nesave vinogradarenđe hem dželo ko drom. \v 34 I kad alo o vreme te čeden pe o drakha, bičhalđa ple slugen koro vinogradarija te šaj len oto bijandipe e drakhakoro. \v 35 Ali o vinogradarija dolinde lesere slugen, i jekhe marde, avere mudarde, a upro aver frdinde bara đikote na mulo. \p \v 36 O gospodari palem bičhalđa avere slugen, više nego prvo puti, ali hem olencar ćerde sar e prvonencar. \p \v 37 Ko kraj bičhalđa lenđe ple čhave, vaćerindoj: ‘Mle čhave ka poštujinen.’ \p \v 38 Ali kad o vinogradarija dikhle e čhave, vaćerde maškara pumende: ‘Akavai o nasledniko. Hajde te mudara le hem te la lesoro nasledstvo.’ \v 39 I dolinde le, frdinde le avri taro vinograd hem mudarde le.” \p \v 40 O Isus tegani pučlja len: “So mislinena, so ka ćerel o gospodari adale vinogradarenđe kad ka avel?” \p \v 41 On phende lese: “Adale bišukare manušen ka mudari bizi milost, a o vinograd ka iznajmini avere vinogradarenđe kola ka den le o plodija kad ka avel o vreme zako adava.” \p \v 42 O Isus pučlja len: “Tumen li nikad na čitinđen ano Sveta lila: \b \q1 ‘O bar savo odbacinde o zidarija \q2 ulo najbitno bar e čheresoro. \q1 Adava o Gospod ćerđa \q2 hem adava ćerela amen te ova zadivime.’ \b \p \v 43 Adalese vaćerava tumenđe: ka lel pe tumendar o carstvo e Devlesoro hem ka del pe e manušenđe kola ka mothoven lesere plodija. \v 44 I đijekh kova perela upro adava bar, ka phagel pe, a te pelo adava bar upra nekaste, ka zgnječini le.” \p \v 45 Kad o šerutne sveštenici hem o fariseja šunde e Isusesere priče, halile so ov vaćeri olendar, \v 46 i mangle te dolen le. Ali darandile e narodostar, adalese so o manuša dikhle e Isuse sar proroko. \c 22 \s Nesave prihvatinena te aven e Devlese ki gozba, a nesave na \r (Lk 14,15–24) \p \v 1 O Isus palem lelja te vaćeri lenđe ano priče: \v 2 “O carstvo e nebosoroi slično sar kad o caro ćerela bijav ple čhavese. \v 3 I bičhalđa ple slugen palo okola kolai vičime ko bijav, ali on na mangle te aven. \p \v 4 Palem bičhalđa avere slugen hem phenđa: ‘Vaćeren e vičimenđe: Ače, o hajbai ćerdo. Pekljam najšužo guruvano mas. Sai ćerdo. Aven ko bijav.’ \p \v 5 Ali on na dinde pažnja adalese, nego džele – jekh ki pli njiva, a aver pla bućaja, \v 6 a avera dolinde e carosere slugen, marde len hem mudarde len. \p \v 7 A o caro holjanđa, i bičhalđa pla vojska hem mudarđa okolen kola mudarde lesere slugen hem tharđa lengiri diz. \p \v 8 Tegani phenđa ple slugenđe: ‘O bijavi spremime, ali o vičime na inele dostojna te aven. \v 9 Adalese ikljoven ko droma avri tari diz hem vičinen ko bijav đijekhe kas arakhena.’ \v 10 I adala sluge iklile ko droma hem čedinde sarijen kolen arakhle, hem e bišukaren hem e šukaren, i o than kote ćerđa pe o bijav pherdilo gostonencar. \p \v 11 Kad o caro đerdinđa te dikhel e gostonen, dikhlja adari jekhe manuše kova na inele urjavdo ano e bijavesere šeja, \v 12 i pučlja le: ‘Amala, sar đerdinđan akari, a na injan urjavdo ano e bijavesere šeja?’ A ov samo trainđa. \p \v 13 Tegani o caro phenđa e slugenđe: ‘Phanden lesere vasta hem lesere pre hem frden le avri ani naj dur tomina, kote ka ovel baro rojba hem krciba e dandengoro tari dukh.’ \p \v 14 Adalese soi but vičime, a hari birime.” \s O fariseja našti te dolen e Isuse ko bišukar lafi \r (Mk 12,13–17; Lk 20,20–26) \p \v 15 Tegani o fariseja džele hem dogovorinde pe sar hovavneste te dolen e Isuse ko lafi. \v 16 I bičhalde koro Isus pumare učenikonen e manušencar kola podržinena e Irode te pučen le: \p “Učitelju, džanaja da vaćereja o čačipe hem na ićereja nikasiri strana, adalese so na dikheja koi kova, nego čačimase sikaveja oto drom e Devlesoro. \v 17 Vaćer amenđe so mislineja? Valjani li amen o Jevreja te platina o porez e rimesere carose ili na?” \p \v 18 A o Isus džanđa lengere bišukar mislija, i phenđa lenđe: “Sose mangena te dolen man ki zamka, dujemujengere manušalen? \v 19 Mothoven maje i kovanica savaja platinena o porez.” \p On dinde le denari, \v 20 a ov pučlja len: “Kasiri slika hem kasoroi anav ki kovanica?” \p \v 21 A on phende: “E carosoro.” \p Tegani o Isus phenđa lenđe: “Onda den soi e carosoro e carose, a soi e Devlesoro e Devlese.” \p \v 22 Kad šunde adava, ule zadivime, i ačhavde le hem džele. \s O sadukeja pučena e Isuse zako uštiba taro mule \r (Mk 12,18–27; Lk 20,27–40) \p \v 23 Adava dive ale koro Isus nesave sadukeja, kola vaćerena da nane uštiba taro mule, i pučle e Isuse: \v 24 “Učitelju, o Mojsije phenđa: ‘Te nesavo ženime manuš merela, a na ačhavđa pala peste čhaven, lesoro phral valjani te lel lesere romnja te šaj oj te bijani čhave kova ka ovel nasledniko e mulesoro.’ \p \v 25 Ađahar, koro amende inele efta phralja. O prvo lelja romnja i mulo, a na ačhavđa pala peste čhaven, i lesiri romni uli romni e dujtone phralesiri. \v 26 Ađahar hem mule o dujto hem o trito phral, hem ađahar sa o efta phralja. \v 27 A palo lende sarijende muli hem i romni. \v 28 Kasiri onda romni oj ka ovel kad ka uštel pe taro mule, a inele dindi ko sa o efta phralja?” \p \v 29 A o Isus phenđa lenđe: “Tumen hovavdiljen ko adava, adalese so na haljovena ni o Sveto lil ni e Devlesoro zoralipe. \v 30 Adalese so, kad ka ušten taro mule, o manuša ni ka len pe ni ka den pe, nego ka oven sar o anđelja ano nebo. \v 31 A zako uštiba taro mule, na čitinđen li ano Sveto lil so o Devel phenđa tumenđe: \v 32 ‘Me injum o Devel e Avraamesoro, e Isaakesoro hem e Jakovesoro’ kola mule odavno? A o Devel nane Devel e mulengoro, nego Devel e dživdengoro.” \p \v 33 Kad o narodo šunđa adava, ule zadivime lesere sikavibnaja. \s O najbare naredbei te mangel pe e Devle hem e pašutne \r (Mk 12,28–34; Lk 10,25–28) \p \v 34 I kad o fariseja šunde so o Isus trainćerđa e sadukejen, čedinde pe, \v 35 i jekh olendar kova inele učitelj e zakonestar, sar te dolel e Isuse ki zamka, pučlja le: \v 36 “Učitelju, savi najbari naredba ano zakoni e Mojsijasoro?” \p \v 37 A o Isus phenđa lese: “ ‘Mang e Gospode te Devle sa te vileja, sa te dušaja hem sa te gođaja.’ \v 38 Adajai prvo hem najbari naredba. \v 39 A i dujtoi slično akalaće: ‘Mang te pašutne sar korkore tut.’ \v 40 Sa o naredbe oto Zakoni hem o lila e prorokonengere terđovena ko akala duj naredbe.” \s O Hrist po baroi e carostar e Davidestar \r (Mk 12,35–37; Lk 20,41–44) \p \v 41 A sar o fariseja pana inele čedime, o Isus pučlja len: \v 42 “So mislinena e Hristestar? Kasoroi ov čhavo?” \p On phende lese: “E Davidesoro.” \p \v 43 A ov pučlja len: “A sose onda o David, ano Duho vičini e Hriste Gospod vaćerindoj: \b \q1 \v 44 ‘O Gospod phenđa mle Gospodese: \q1 Beš ko počasno than, oti mli desno strana, \q2 đikote na pašljarava te neprijateljen talo te pre’? \b \m \v 45 Te o David vičini le ‘Gospode’, sar onda o Hrist šaj te ovel samo lesoro čhavo?” \p \v 46 I niko na džanđa so te phenel lese ko adala lafija. Taro adava dive nijekh više na tromandilo te pučel le nešto. \c 23 \s O Isus kritikujini e verakere vođen soi pobožna samo od avrijal \r (Mk 12,38–40; Lk 11,37–52; 20,45–47) \p \v 1 Tegani o Isus phenđa e narodose hem ple učenikonenđe: \v 2 “O učitelja e Zakonestar hem o fariseja beštine ko than e Mojsijasoro te tumačinen o Zakoni. \v 3 Adalese ćeren hem ićeren tumen ko sa so vaćerena tumenđe, ali ma ćeren okova so on ćerena. Adalese so on na ćerena okova so vaćerena. \v 4 Phandena o bare pharipa savei phare te akharen pe hem čhivena len e manušenđe ko piće, a ni najeja na mangena te mrdinen te pomožinen lenđe te akharen len. \p \v 5 Sa so ćerena, ćerena sar te dikhen len o manuša. Sar kad širinena pumare kutijice e lafencar taro Sveto lil ko čekat ili ko vasta hem ćerena o dorikha save visinena lenđe oto šeja te oven po bare. \v 6 Volinena te bešen ko najšukar thana ko gozbe hem ko anglune thana ano sinagoge. \v 7 Volinena kad ko trgija pozdravinena len o manuša hem kad vičinena len ‘učitelju’. \p \v 8 Ali tumen ma te oven vičime ‘učitelj’, adalese so isi tumen samo jekh Učitelj, a tumen sare injen phralja. \v 9 I nijekhe ki phuv ma vičinen ‘dade’, adalese so isi tumen samo jekh Dad – okova kovai ano nebo. \v 10 Ma te oven vičime ‘vođa’, adalese so isi tumen samo jekh Vođa – o Hrist. \v 11 A kovai najbaro maškara tumende, nek ovel tumenđe sluga. \v 12 Ko pes povazdela, ka ovel peravdo; a ko ponizini pe ka ovel povazdime. \p \v 13 Jao tumenđe, učiteljalen e Zakonestar hem farisejalen, dujemujengere manušalen! Adalese so phandena anglo manuša o udar e nebosere carstvostar. Korkore na đerdinena ano leste, a na mukena te đerdinen ni okola kola mangena te đerdinen. \p \v 14 [Jao tumenđe, učiteljalen e Zakonestar hem farisejalen, dujemujengere manušalen! Hana o imanje e udovicengoro hem ćerena tumen da injen pobožna ađahar so molinena bare molitve. Adalese po zorale ka oven kaznime.] \p \v 15 Jao tumenđe, učiteljalen e Zakonestar hem farisejalen, dujemujengere manušalen! Adalese so džana moreja hem phuvjaja sar te prelen jekhe manuše ani tumari vera, a kad prelena le, ćerena le te ovel čhavo e pakaosoro, duj puti po bišukar tumendar. \p \v 16 Jao tumenđe, so injen korore vođe! Vaćerena: ‘Te neko hala pe sovli e Hrameja, adava na značini ništa. Ali te hala pe sovli e hramesere zlatoja, phandloi adala sovljaja.’ \v 17 Dilinalen hem kororalen! Soi po baro: o zlato ili o Hram savo ćerela o zlato te ovel sveto? \v 18 Hem vaćerena: ‘Te neko hala pe sovli e žrtvenikoja, adava na značini ništa. Ali te hala pe sovli e daroja savoi upro oleste, phandloi adala sovljaja.’ \v 19 Kororalen! Soi po baro: o daro ili o žrtveniko savo ćerela o daro te ovel sveto? \v 20 Adalese, ko hala pe sovli e žrtvenikoja, hala pe sovli oleja hem sa okoleja soi upro leste. \v 21 Hem ko hala pe sovli e Hrameja, hala pe sovli oleja hem e Devleja kova bešela ano leste. \v 22 Hem ko hala pe sovli e neboja, hala pe sovli e Devlesere troneja hem e Devleja kova bešela upro leste. \p \v 23 Jao tumenđe, učiteljalen e Zakonestar hem farisejalen, dujemujengere manušalen! Adalese so dena e Devlese desetak oto začinja: oti nana, oto kopar hem oto kim, a ačhavđen te ćeren okova soi najbitno ano Zakoni e Mojsijasoro: pravda, milosrđe hem vera. Valjani te den o desetak, ali na troman te bistren te ćeren adava soi po bitno. \v 24 Korore vođe injen! Cedinena o pani kad o komarco đerdini tumenđe ani čaša, a bidikhindoj, e kamila gutinena! \p \v 25 Jao tumenđe, učiteljalen e Zakonestar hem farisejalen, dujemujengere manušalen! Adalese so kosena i šolja hem o čaro avrijal, a andral pherđen len tumara pohlepaja hem adaleja so ugodinena korkore tumenđe. \v 26 Kororeja farisejona! Najangle kos i čaša andral, i oj ka ovel čisto hem avrijal. \p \v 27 Jao tumenđe, učiteljalen e Zakonestar hem farisejalen, dujemujengere manušalen! Adalese so injen sar o grobija makhle ano parno, save avrijal dičhona šuže, a andral pherde mulikane kokala hem đijekh melalipe. \v 28 Ađahar hem tumen avrijal e manušenđe dičhona pravedna, a andral injen pherde licemerje hem bezakonje. \p \v 29 Jao tumenđe, učiteljalen e Zakonestar hem farisejalen, dujemujengere manušalen! Adalese so ćerena grobija e prorokonenđe hem ukrasinena o spomenici e pravednikonenđe, \v 30 i vaćerena: ‘Te živina ine ko vreme amare pradadengoro, naka učestvujina ine olencar ko čhoriba o rat e prorokonengoro.’ \v 31 Korkore adaleja potvrdinena so injen potomci okolengere kola mudarena ine e prorokonen. \v 32 Ćeren đi o krajo, onda, okova so tumare pradada počinde! \p \v 33 Sapalen! E sapengere čhavalen! Sar ka našen adalestar te na oven osudime ko pakao? \v 34 Adalese, ače, bičhalava tumenđe prorokonen, mudrakonen hem učiteljen e Zakonestar. Nekas olendar ka mudaren hem ka čhiven ko krsto, a averen ka šibinen tumenđe ano sinagoge hem ka progoninen len tari diz ki diz. \v 35 Ađahar upra tumende ka perel sa o pravedno rat savo čhordilo ki phuv, pana taro rat e Aveljesoro kova inele pravedno sa đi o rat e Zaharijasoro, e Varahijasere čhavesoro, kole tumen o Jevreja mudarđen maškari svetinja ano hram hem o žrtveniko. \v 36 Čače vaćerava tumenđe, sa adava rat ka perel sar kazna upri akaja generacija.” \s E Isusesei phare zako manuša taro Jerusalim \r (Lk 13,34–35) \p \v 37 “Jerusalime, Jerusalime, tu savo mudareja e prorokonen hem frdeja bara upro okola kolai tuće bičhalde! But puti mangljum te čedav te manušen sar i khani ple pilićken talo ple phaka, ali tumen na mangljen! \v 38 Ače, to čher ka ovel napustime! \v 39 Adalese vaćerava tumenđe da naka dikhen man više sa đikote na phenena: ‘Blagoslovimei okova kova avela ano anav e Gospodesoro!’ ” \c 24 \s O Hram ka ovel peravdo hem o znakija oto bare nevolje \p \v 1 O Isus iklilo taro Hram, a sar džala ine adathar, ale đi leste lesere učenici te mothoven lese sari šukar ćerdo o Hram. \v 2 A ov phenđa lenđe: “Dikhena li sa adava? Čače vaćerava tumenđe, adalestar naka ačhol ni bar upro bar. Đijekh ka ovel peravdo.” \p \v 3 Sar o Isus bešela ine ki e Maslinakiri gora, o učenici ale korkore đi leste hem pučle le: “Vaćer amenđe, kad adava ka ovel hem savo ka ovel o znako zako to aviba hem zako kraj e svetosoro?” \p \v 4 O Isus phenđa lenđe: “Dikhen te na oven hovavde nekastar. \v 5 Adalese so but džene ka aven ano mlo anav vaćerindoj: ‘Me injum o Hrist’ hem buten ka hovaven. \v 6 A kad ka šunen zako mariba hem da vaćeri pe e maribnastar, ma te daran. Adalese so adava valjani te ovel, ali adava pana nane kraj. \v 7 Adalese so ka uštel jekh nacija upri aver nacija hem jekh carstvo upro aver carstvo. Ko but thana ka ovel bokhalipe hem zemljotresija. \v 8 Ali sai adava samo o anglunipe e bijandipnasere mukengoro. \p \v 9 Tegani o manuša ka den tumen te oven mučime hem ka mudaren tumen. Sa o nacije ka mrzinen tumen zbog mande. \v 10 Tegani but džene ka otperen oti vera, jekh avere ka izdajinen hem ka mrzinen. \v 11 Ka ikljon but hovavne proroci hem buten ka hovaven. \v 12 Adalese so ka ovel baro bezakonje, butengoro mangipe ka šudrol. \v 13 Ali kova ačhola verno đi o kraj, ka ovel spasime. \v 14 A akava Šukar lafi e nebosere carstvostar ka vaćeri pe ki sa i phuv sar svedočanstvo sa e nacijenđe, i tegani ka avel o kraj. \p \v 15 Ađahar, kad ka dikhen da o ‘gadost savo anela uništenje’, savestar vaćerđa o proroko o Danilo, terđola ko Sveto Hram (ko akava čitini, nek haljol), \v 16 tegani okola kola živinena ani e judejakiri regija nek našen ko gore. \v 17 Ko ka ovel upro čher, ma te huljel te lel nešto taro čher! \v 18 Ko ka ovel ki njiva, ma te irini pe čhere te lel plo fostani! \v 19 Pharo ka ovel e khamnjenđe hem okolenđe kola dena čuči ko adala dive! \v 20 Molinen tumen tumaro našiba te na ovel ko jevend ili ko savato, \v 21 adalese so tegani ka ovel bari nevolja, savi na inele taro anglunipe e svetosoro đi akana, ni nikad palo adava naka ovel. \v 22 I te na skratini ine o Gospod o broj adale divengoro, niko naka spasini pe ine. Ali zbog okola kolen o Devel birinđa, adala dive ka oven skratime.” \s O znakija save ka mothoven e Isusesoro aviba \p \v 23 “Te phenđa tumenđe neko tegani: ‘Ače akatei o Hrist’, ili ‘Eče adari’, ma verujinen. \v 24 Adalese so ka ikljon hovavne hristija hem hovavne proroci hem ka ćeren bare znakija hem čudesija sar, te šaj ine, te hovaven hem e Devlesere birimen. \v 25 Eče, vaćerđum tumenđe angleder o vreme. \p \v 26 Adalese, te vaćerde tumenđe: ‘Ečei ki pustinja’, ma džan adari; ili ‘Ačei ko garavde sobe’, ma verujinen. \v 27 Adalese so o mothojba mlo, e Manušesere Čhavesoro, ka ovel sar kad i munja čhinela taro istok hem dičhola đi ko zapad. \v 28 Adava ka ovel jasno ađahar sar kad o lešinarija čedena pe adari kaj isi mulo telo. \b \q1 \v 29 A odmah palo nevolje adale divengere, \q2 ‘O kham ka kaljol \q1 hem o masek naka sijajini, \q2 o čerenja ka peren taro nebo \q1 hem o zoralipa e nebosere ka oven potresime.’ \b \p \v 30 Tegani ko nebo ka mothoj pe o znako e Manušesere Čhavesoro. Tegani sa o plemija ki phuv zorale ka roven hem ka dikhen e Čhave e manušesere, sar avela upro oblaci e nebosere ano zoralipe hem ani bari slava. \v 31 Hem ka bičhali ple anđelen e trubencar savei glasna hem on ka čeden lesere birimen taro sa o štar strane e phuvjakere, taro jekh krajo e nebosoro đi ko aver.” \s O Isus vaćeri e učenikonenđe te pratinen o znakija savendar vaćerđa lenđe \p \v 32 “A oti smokva sikljoven akava: Kad lakere granke zrelonena hem ikljona listija upro lende, džanena dai paše o linaj. \v 33 Ađahar hem tumen kad dikhena da ovela sa adava, te džanen dai mlo aviba paše, dai anglo udar. \v 34 Čače vaćerava tumenđe, akaja generacija naka nakhel đikote sa adava na ovela. \v 35 O nebo hem i phuv ka nakhen, ali mle lafija nikad naka nakhen.” \s Oven uvek spremna zako e Isusesoro aviba \p \v 36 “A niko na džanel adava dive hem adava sati kad adava ka ovel. Na džanen ni o anđelja ko nebo ni o Čhavo. Džanel samo o Dad. \v 37 Sar so inele ano vreme kad o Noje živinđa, ađahar ka ovel hem kad me, o Čhavo e manušesoro, ka avav. \v 38 Sar so ano adava vreme, angleder o baro pani, o manuša hana ine hem pijena, lena pe hem dena pe sa đi o dive kad o Noje đerdinđa ki barka, \v 39 a on ništa na džande đikote na alo o baro pani hem na legarđa sarijen – ađahar ka ovel hem kad o Čhavo e manušesoro ka mothoj pe. \v 40 Tegani duj džene ka oven ki njiva. Jekhe ka lel pe, a e dujtone ka ačhaj pe. \v 41 Duj đuvlja ka ćeren buti ano mlin. Jekha ka lel pe, a e dujtona ka ačhaj pe. \p \v 42 Adalese džangale pazinen, adalese so na džanen ko savo dive ka avel tumaro Gospod. \v 43 Ali akava te džanen: te o čherutno džanel ine ko savo sati prekali rat avela o čor, ka ovel ine džangalo hem naka mukel lese ine te đerdini ko čher te čorel. \v 44 Adalese hem tumen oven spremna, adalese so o Čhavo e manušesoro ka avel tegani kad na nadinena tumen!” \s Kad ka avel, o Isus ka nagradini e vernonen, a ka kaznini e bišukare slugen \p \v 45 “O verno hem o mudro slugai okova kas o gospodari šaj te čhivel upreder ple sluge te del len hajba ko vreme. \v 46 Blago adale slugase kas lesoro gospodari, kad ka avel, ka arakhi sar ćerela ađahar. \v 47 Čače vaćerava tumenđe, upreder sa o barvalipe plo ka čhivel le sar upravniko. \v 48 Ali tei adava sluga bišukar hem vaćeri ana peste: ‘Naka avel pana mlo gospodari’, \v 49 i lela te marel avere slugen, hem te hal hem te pijel e mate manušencar, \v 50 lesoro gospodari ka avel ano okova dive hem okova sati kad naka adžićeri le, \v 51 ka čhinel le ko ekvaš hem ka čhivel le maškaro dujemujengere manuša, kote ka ovel baro rojba hem krciba e dandengoro tari dukh.” \c 25 \s Priča oto pandž diline hem pandž mudra čhaja \p \v 1 O Isus phenđa: “Tegani o carstvo e nebosoro ka ovel sar kad o deš čhaja lelje pumare svetiljke hem iklile anglo mladoženja. \v 2 Pandž olendar inele diline, a pandž mudra. \v 3 O diline čhaja lelje pumare svetiljke, ali na lelje pumencar ulje, \v 4 a o mudra čhaja lelje pumencar hem o svetiljke hem o ulje ano čare. \v 5 Adalese so o mladoženja harinđa, sa e čhajengere jaćha phandljona ine hem zasuće. \p \v 6 A ki ekvaš i rat šundilo: ‘Ače o mladoženja! Ikljoven anglo leste!’ \p \v 7 Tegani sa o čhaja uštine hem pripreminde pumare svetiljke. \v 8 A o diline čhaja phende e mudronenđe: ‘Den amen hari oto tumaro ulje, adalese so amare svetiljke mudarđona.’ \v 9 Ali o mudra čhaja phende: ‘Našti! Adalese so naka ovel dovoljno hem amenđe hem tumenđe. Po šukar ka ovel tumenđe te džan te činen tumenđe ulje koro okola so biknena.’ \p \v 10 Ali kad džele te činen, reslo o mladoženja, i okola čhaja kola inele spremna đerdinde oleja ko than e bijavesoro, hem o udar phandlilo. \v 11 A palo adava ale hem okola avera čhaja vaćerindoj: ‘Gospodarona! Gospodarona, phrav amenđe!’ \v 12 A ov phenđa lenđe: ‘Čače vaćerava tumenđe: Na pendžarava tumen.’ \p \v 13 Adalese džangale pazinen, adalese so na džanen ni o dive ni o sati kad ka avav!” \s O Isus vaćeri i priča oto kese e zlatoja \p \v 14 “Adalese so o carstvo e nebosoroi sar kad jekh manuš ko džajba ko drom, vičinđa ple slugen hem muklja lenđe ano vasta plo barvalipe. \v 15 Jekhese dinđa pandž kese zlatoja, e dujtonese duj, a e tritonese jekh – đijekhese dinđa palo adava kobori sposobna, i dželo ko drom. \v 16 O sluga kase dinđa pandž kese zlatoja odmah dželo, ćerđa buti olencar hem zaradinđa pana pandž kese zlatoja. \v 17 Ađahar hem okova kase dinđa duj kese zlatoja zaradinđa pana duj. \v 18 A o sluga kase dinđa jekh kesa zlatoja dželo, handlja rupa ani phuv hem adari garavđa ple gospodaresere pare. \p \v 19 Palo but vreme o gospodari irinđa pe hem rodinđa e slugendar te mothoven lese so ćerde adaleja so dinđa len. \v 20 Okova kase dinđa pandž kese zlatoja alo hem anđa pana pandž vaćerindoj: ‘Gospodarona, dinđan man pandž kese zlatoja, a me, ače, zaradinđum pana pandž.’ \v 21 O gospodari phenđa lese: ‘But šukar! Tu injan šukar hem verno sluga. Injanle maje verno ko hari hem adalese ka čhivav tut te upravine ko but. Ava hem radujin tut te gospodareja.’ \p \v 22 Tegani alo okova kase dinđa duj kese zlatoja hem phenđa: ‘Gospodarona, dinđan man duj kese zlatoja, a me, ače, zaradinđum pana duj.’ \v 23 O gospodari phenđa lese: ‘But šukar! Tu injan šukar hem verno sluga. Injanle maje verno ko hari hem adalese ka čhivav tut te upravine ko but. Ava hem radujin tut te gospodareja.’ \p \v 24 Tegani alo okova kase dinđa jekh kesa zlatoja hem phenđa: ‘Gospodarona, džanav so injan pharo manuš. Čedeja kaj na sejinđan hem čedeja kaj na sadinđan. \v 25 Adalese darandiljum, i dželjum hem garavđum ti kesa zlatoja ani phuv. Ače, le la.’ \p \v 26 Ali o gospodari phenđa lese: ‘Tu injan bišukar hem lenjo sluga! Džane da čedava kaj na sejinđum hem da čedava kaj na sadinđum. \v 27 Adalese valjanđan te de mle pare ki kamata, i me irindoj čhere ka lav ine soi mlo hem ka ovel man ine zarada. \p \v 28 Adalese len olestar i kesa zlatoja hem den la okolese kas isi deš kese zlatoja. \v 29 Adalese so, đijekhe kas isi, ka del pe lese pana hem ka ovel le but, a okole kas nane ka lel pe lestar hem adava so isi le. \v 30 Akale sluga kova nane korisno – frden le avri ani naj dur tomina, kote ka ovel baro rojba hem krciba e dandengoro tari dukh.’ ” \s E pravednikonen ka ovel večno dživdipe, a averen večna muke \p \v 31 “Kad me, o Čhavo e manušesoro ka avav ani slava hem mle anđelencar, ka bešav ko mlo slavno tron. \v 32 Tegani sa o nacije ka čeden pe angla mande, a me ka cidav jekhen averendar sar so o pastiri cidela e bakren e buznjendar. \v 33 E pravednikonen ka čhivav maje oti desno strana, a averen maje oti levo. \p \v 34 Tegani me, o caro, ka vaćerav okolenđe oti desno strana: ‘Aven, tumen kolen mlo Dad blagoslovinđa, hem nasledinen o carstvo, savoi pripremime tumenđe pana taro ćeriba e svetosoro! \v 35 Adalese so, dinđen man te hav kad injumle bokhalo, dinđen man te pijav kad injumle žedno, leljen man sar gosto kad injumle abanđija, \v 36 hem urjavđen man kad injumle nango; injenle adathe te dikhen man kad injumle namborme hem aljen kora mande kad injumle ano phandlipe.’ \p \v 37 Tegani o pravednici ka pučen man: ‘Gospode, kad dikhljam tut bokhale hem dinđam tut te ha, kad dikhljam tut žednone hem dinđam tut te pije? \v 38 Kad dikhljam tut sar abanđija hem leljam tut sar gosto, kad dikhljam tut nange hem urjavđam tut? \v 39 Hem kad dikhljam tut namborme hem ano phandlipe hem aljam te dikha tut?’ \p \v 40 A me, o caro, ka phenav lenđe: ‘Čače vaćerava tumenđe, sa so ćerđen jekhese akale mle najtikore phraljendar, maje ćerđen!’ \p \v 41 Tegani ka phenav okolenđe oti levo strana: ‘Džan mandar, tumen kola injen prokleta, ani večno jag, savi pripremime e bengese hem lesere anđelenđe! \v 42 Adalese so, injumle bokhalo, a tumen na dinđen man te hav; injumle žedno, a tumen na dinđen man te pijav. \v 43 Injumle abanđija, a tumen na leljen man sar gosto; injumle nango, a tumen na urjavđen man. Injumle namborme hem ano phandlipe, a tumen na aljen te dikhen man.’ \p \v 44 Tegani hem on ka pučen: ‘Gospode, kad dikhljam tut bokhale ili žednone, sar abanđija ili nange, namborme ili ano phandlipe, a na pomožinđam će?’ \p \v 45 A me ka phenav lenđe: ‘Čače vaćerava tumenđe, sa so na ćerđen jekhese akale najtikorendar, na ćerđen ni maje.’ \p \v 46 Ađahar on ka džan ki večno kazna, a o pravedna ko večno dživdipe.” \c 26 \s E jevrejengere vođe dogovorinena pe te mudaren e Isuse \p \v 1 I kad o Isus završinđa sa ple vaćeribnaja, phenđa ple učenikonenđe: \v 2 “Džanena soi zako duj dive o prazniko Pasha. Tegani man, e Čhave e manušesere, ka den te ovav čhivdo ko krsto.” \p \v 3 Tegani o šerutne sveštenici hem o starešine e jevrejengere čedinde pe ko boro e prvosveštenikosoro kova vičinđa pe Kajafa \v 4 hem dogovorinde pe ko hovavne te dolen e Isuse hem te mudaren le. \p \v 5 I phende: “Naka ćera adava zako vreme e praznikosoro, te na pobunini pe o narodo.” \s O Isus pomazime ani Vitanija \p \v 6 A o Isus inele ano gav Vitanija, ano čher e Simonesoro e Gubavcosoro. \v 7 I sar inele uzalo astali, ali koro leste jekh đuvli e čareja savo inele ćerdo oto šužo bar, ano savo inele skupo mirisno ulje hem čhorđa le upro lesoro šero. \v 8 Kad o učenici dikhle adava, lelje te holjanen vaćerindoj: “Sose esavko bespotrebno čhoriba? \v 9 Bute parenđe šaj ine te biknel pe adava, a o pare te den pe e čororenđe.” \p \v 10 A o Isus džanđa sostar vaćerena, i pučlja len: “Sose uznemirinena akala đuvlja? Oj ćerđa maje šukaripe. \v 11 Adalese so o čorore manuša uvek ka oven uzala tumende, a me naka ovav uvek tumencar. \v 12 Čhorđa akava mirisno ulje upra mande te pripremini mlo telo zako paruniba. \v 13 Čače vaćerava tumenđe, kaj god ki sa i phuv ka vaćeri pe akava Šukar lafi, ka vaćeri pe hem akalestar so oj ćerđa, sar setiba olatar.” \s O Juda dogovorini pe te izdajini e Isuse \p \v 14 Tegani jekh oto dešu duj apostolja – okova kova vičinđa pe Juda Iskariot – dželo koro šerutne sveštenici \v 15 hem pučlja len: “Kobor ka den man pare te izdajinav tumenđe e Isuse?” I on dinde le trijanda srebrna kovanice. \v 16 I otegani o Juda lelja te rodel šukar prilika te izdajini e Isuse. \s O Isus bičhali e učenikonen ko Jerusalim te pripreminen i Pasha \p \v 17 A ko prvo dive oto Prazniko e bikvascone marengoro o učenici pučle e Isuse: “Kaj mangeja te ćera će te ha e pashakoro hajba?” \p \v 18 A o Isus phenđa lenđe: “Džan ki diz koro adava hem adava manuš hem vaćeren lese: ‘O učitelj vaćeri: Mloi vreme paše. Kora tute ka slavinav i Pasha mle učenikonencar.’ ” \p \v 19 I o učenici ćerde sar so phenđa lenđe o Isus hem adari ćerde zako hajba e pashakoro. \s O Isus džanel so o Juda ka izdajini le \p \v 20 Kad peli i rat, o Isus čhivđa pe uzalo astali ple dešu duje apostolencar. \v 21 I sar hana ine, o Isus phenđa lenđe: “Čače vaćerava tumenđe, jekh tumendar ka izdajini man!” \p \v 22 On but rastužisale, i lelje jekh palo avereste te pučen le: “Te na injum me adava, Gospode?” \p \v 23 A ov phenđa lenđe: “Okova kova mancar macinđa o maro ano čaro, ov ka izdajini man. \v 24 Čače, o Čhavo e manušesoro valjani te merel sar so pisini ano Sveto lil, ali jao okole manušese kova ka izdajini le! Po šukar ka ovel lese te na ovel ine bijando!” \p \v 25 A lesoro izdajniko o Juda pučlja: “Te na injum me adava, Učitelju?” \p A o Isus phenđa lese: “Ađahari sar so phenđan.” \s O Isus hala i poslednjo večera e učenikonencar \p \v 26 Sar hana ine, o Isus lelja o maro, zahvalinđa e Devlese hem phaglja le, i dinđa le e učenikonenđe, vaćerindoj: “Len hem han! Akavai mlo telo.” \p \v 27 Tegani lelja i čaša e moljaja, zahvalinđa e Devlese hem dinđa la olenđe, vaćerindoj: “Pijen olatar sare! \v 28 Adalese so akavai mlo rat oto savez, savo čhorela pe butenđe, zako oprostiba e grehengoro. \v 29 I vaćerava tumenđe da naka pijav više oti akaja mol sa đi o dive kad ka pijav tumencar i nevi mol ano carstvo mle Dadesoro.” \p \v 30 Tegani đilabde psalmija, i džele ki e Maslinakiri gora. \s O Isus džanel da o Petar hem o avera učenici ka ačhaven le \p \v 31 Tegani o Isus phenđa lenđe: “Erat sare ka ačhaven man, adalese soi pisime ano Sveto lil: \b \q1 ‘Ka mudarav e pastire, \q1 hem o bakre ka našen taro stado.’ \b \p \v 32 Ali kad ka uštav taro mule, ka džav angla tumende ki Galileja.” \p \v 33 A o Petar phenđa lese: “I sare te ačhavde tut, me naka ačhavav tut!” \p \v 34 O Isus phenđa lese: “Čače vaćerava će, ki akaja rat, angleder so o bašno ka đilabi, trin puti ka hovave da na pendžareja man.” \p \v 35 O Petar phenđa lese: “Naka ćerav adava, čak hem te valjanđum te merav tuja.” I ađahar vaćerde sa o učenici. \s O Isus molini pe ani Getsimanija \p \v 36 Tegani o Isus dželo ple učenikonencar ko than vičime Getsimanija, i phenđa lenđe: “Bešen akate đikote me džava adari hem molinav man.” \p \v 37 Peja lelja e Petre hem soduje čhaven e Zevedejeseren. Pelo lese žal hem pharipe, \v 38 i phenđa lenđe: “Edobor injum žalosno da mlo vilo ka pharjol! Ačhoven akate hem džangale pazinen mancar.” \p \v 39 I dželo hari po dur, pelo mujeja đi phuv hem molinđa pe vaćerindoj: “Dade mleja, te šaj, cide akaja čaša e patnjaja mandar. Ali, nek ovel pali ti volja, a na pali mli.” \p \v 40 Tegani irinđa pe koro učenici hem arakhlja len sar sovena, i phenđa e Petrese: “Ah, našti li ine ni jekh sati džangale te pazinen mancar! \v 41 Džangale pazinen hem molinen tumen te na peren ko iskušenje. O duho mangela te ćerel okova soi šukar, ali o teloi bizoralo.” \p \v 42 I palo dujto puti dželo hem molinđa pe vaćerindoj: “Dade mleja, te našti te cide mandar akaja čaša e patnjaja, te na pijav olatar, nek ovel pali ti volja.” \p \v 43 I palem, kad irinđa pe, arakhlja len sar sovena adalese so phandljona ine lengere jaćha. \v 44 Ov ačhavđa len hem palem dželo po dur, i trito puti molinđa pe, vaćerindoj ista lafija. \p \v 45 Tegani irinđa pe koro učenici hem phenđa lenđe: “Pana li sovena hem odmorinena? Ače, alo o sati kad me, o Čhavo e manušesoro, ka ovav dindo ko vasta e grešnikonengere. \v 46 Ušten! Hajde! Ače mlo izdajniko avela.” \s O Isus izdajime hem dolime \p \v 47 I sar pana o Isus vaćeri ine adava, alo o Juda, jekh e dešu duje apostolendar, hem oleja but džene, e mačencar hem e kaštencar, kolen bičhalde o šerutne sveštenici hem o starešine e jevrejengere. \v 48 A o Juda, lesoro izdajniko dinđa len znako vaćerindoj: “Kas ka čumudinav – ovi adava. Ole dolen.” \p \v 49 I odmah alo đi o Isus hem phenđa: “Zdravo, učitelju”, hem čumudinđa le ki čham. \p \v 50 A o Isus phenđa lese: “Amala, ćer okova savese aljan.” Tegani o manuša ale, dolinde e Isuse hem phandle le. \v 51 I dikh, jekh okolendar kola inele e Isuseja dolinđa pe ko mači, ikalđa le hem khuvđa oleja e prvosveštenikosere sluga hem čhinđa lesoro kan. \p \v 52 Tegani o Isus phenđa lese: “Irin o mači olese ko than, adalese so sare kola dolena pe ko mači, oto mači ka meren. \v 53 Tu li mislineja da me našti te rodav mle Dadestar te bičhali maje akana više oto dešu duj armije anđelen? \v 54 Ali te ćerđum adava, sar ka pherđon o Sveta lila save vaćerena da valjani te ovel ađahar?” \p \v 55 Tegani phenđa e manušenđe: “Mačencar hem kaštencar aljen pala mande te dolen man, sar palo pobunjeniko. Divencar ano Hram bešljum hem sikavđum e narodo, i na dolinđen man. \v 56 Ali, sa akava ulo sar te pherđol okova so mandar pisinde o proroci.” Tegani sa o učenici ačhavde le hem našle. \s E verakere hem e narodosere vođe rodena krivica upro Isus \p \v 57 Okola kola dolinde e Isuse, legarde le koro prvosvešteniko o Kajafa, kora kaste čedinde pe o učitelja e Zakonestar hem o starešine. \v 58 O Petar odural džala ine palo Isus sa đi ko boro e prvosveštenikosoro, i đerdinđa andre hem bešlo e slugencar te dikhel so ka ovel. \p \v 59 A o šerutne sveštenici hem sa o sabor rodena ine nesavo hovavno svedočiba protiv o Isus sar te šaj ćeren te ovel mudardo, \v 60 ali našti ine te arakhen le, iako ale but hovavne svedoci. A ko kraj ale duj džene \v 61 hem phende: “Akava manuš phenđa: ‘Šaj te peravav o Hram e Devlesoro hem zako trin dive palem te vazdav le.’ ” \p \v 62 I o prvosvešteniko uštino hem pučlja e Isuse: “Tut li nane so te phene ko akava so vaćerde protiv tute?” \v 63 A o Isus trainđa. I o prvosvešteniko phenđa lese: “Hava tut sovli upro dživdo Devel, phen amenđe tu li injan o Hrist, o Čhavo e Devlesoro?” \p \v 64 O Isus phenđa: “Ađahari sar so phenđan. Ali vaćerava tumenđe: Od akana ka dikhen man, e Čhave e manušesere, sar bešava ko počasno than, oti desno strana e Najzorale Devlesiri hem sar avava upro oblaci e nebosere.” \p \v 65 Tegani o prvosvešteniko pharavđa ple šeja hem phenđa: “Hulinđa upro Devel! Na valjani amenđe više svedoci! Ače, akana šunđen i hula! \v 66 So mislinena?” \p A on phende: “Zaslužini te merel!” \p \v 67 Tegani čhungarde le ko muj hem khuvde le dumukhencar. A nesave khuvena le ine šamarke, \v 68 vaćerindoj: “Hriste, prorokujin amenđe ko khuvđa tut!” \s O Petar odreknini pe e Isusestar \p \v 69 I sar o Petar bešela avri ano boro, ali nakoro leste jekh sluškinja hem phenđa: “Hem tu injanle e Isuseja tari Galileja!” \p \v 70 A o Petar anglo sarijende hovavđa vaćerindoj: “Na džanav sostar vaćereja!” \p \v 71 Kad iklilo angli kapija, dikhlja le jekh aver sluškinja, i phenđa okolenđe kola inele adari: “Akava inele e Isuseja e Nazarećanineja!” \p \v 72 O Petar palem hovavđa hem pana halja sovli: “Na pendžarava adale manuše!” \p \v 73 Na nakhlo but palo adava, okola kola terđona ine adari ale nakoro Petar hem phende: “Tu čače injan jekh olendar! Izdajini tut to vaćeriba!” \p \v 74 Tegani o Petar lelja te vičini prokletstvija upra peste hem te hal pe sovli: “Na pendžarava adale manuše!” I odmah o bašno đilabđa. \v 75 Tegani o Petar setinđa pe e Isusesere lafendar: “Angleder so o bašno ka đilabi, trin puti ka hovave da na pendžareja man.” I iklilo taro boro hem zorale runđa. \c 27 \s E Judasoro meriba \p \v 1 Rano sabajle, sa o šerutne sveštenici hem o starešine e jevrejengere dogovorinde pe te mudaren e Isuse. \v 2 Phandle le, i legarde le hem dinde le ko Pilat, ko upravniko e rimesoro. \p \v 3 Kad o Juda, olesoro izdajniko, dikhlja soi o Isus osudime ko meriba, pelo lese žal hem irinđa o trijanda srebrna kovanice e šerutne sveštenikonenđe hem e starešinenđe, \v 4 vaćerindoj: “Grešinđum! Izdajinđum e manuše kova nane krivo.” \p On phende lese: “Nane adava amari briga. Adavai to stvaro.” \p \v 5 I o Juda frdinđa o srebrna kovanice ano Hram, i dželo hem obesinđa pe. \p \v 6 O šerutne sveštenici lelje o srebrna kovanice, vaćerindoj: “Nane muklo te čhiva len ani blagajna e hramesiri, adalese so inele plata zako rat.” \v 7 Adalese dogovorinde pe olencar te činen e Čarutnesiri njiva, te ovel than kote ka parunen pe o abanđije. \v 8 Adalese adaja njiva hem avdive vičini pe “Ratvali njiva.” \v 9 Ađahar pherdilo okova so phenđa o proroko o Jeremija: \b \q1 “Lelje o trijanda srebrna kovanice, \q2 edobor proceninde le o Izraelci, \q1 \v 10 hem činde e Čarutnesiri njiva, \q2 sar so o Gospod naredinđa maje.” \s E jevrejengere vođe tužinena e Isuse ko Pilat \p \v 11 A o Isus terdino anglo e rimesoro upravniko, kova pučlja le: “Tu li injan o caro e Jevrejengoro?” A o Isus phenđa: “Ađahari sar so pheneja.” \p \v 12 O šerutne sveštenici hem o starešine tužinena ine e Isuse, a ov ništa na vaćeri ine. \p \v 13 Tegani o Pilat pučlja le: “Tu li na šuneja so vaćerena sa adava protiv tute?” \p \v 14 Ali o Isus ni jekh lafi na vaćerđa lese, i o upravniko but začudinđa pe. \s O Pilat ćerela e narodosiri volja ađahar so osudini e Isuse ko meriba \p \v 15 A e upravniko e Pilate inele adeti ko prazniko Pasha te mukel e narodose jekhe manuše taro phandlipe kole on mangle. \v 16 Ko adava vreme jekh e prešunde phandlendar inele o Varava. \v 17 Kad o narodo čedinđa pe, o Pilat pučlja len: “Kas mangena te mukav tumenđe: e Varava ili e Isuse vičime Hrist?” \v 18 Adalese so džanđa so e Isuse predinde tari zavist. \p \v 19 Sar o Pilat bešela ine ki stolica e sudosiri, reslo lese lafi lesere romnjatar: “Muk tut adale manušestar kovai nevino, adalese so erat ano suno but mučinđum man zbog leste.” \p \v 20 Ali o šerutne sveštenici hem o starešine pherde e narodo te roden o Varava te ovel muklo, a o Isus te ovel mudardo. \v 21 O upravniko pučlja len: “Kas akale dujendar mangena te mukav tumenđe?” On phende: “E Varava!” \p \v 22 O Pilat pučlja len: “A so te ćerav e Isuseja vičime Hrist?” \p On sare vičinde: “Čhiv le ko krsto!” \p \v 23 A ov phenđa: “A savo bišukaripe ćerđa?” \p Ali on pana po zorale vičinde: “Čhiv le ko krsto!” \p \v 24 Kad o Pilat dikhlja da ništa na pomožini, nego da sa po bari pobuna ovela, lelja o pani hem anglo narodo thovđa ple vasta, vaćerindoj: “Me na injum krivo zako rat akale manušesoro – adavai tumaro stvaro!” \p \v 25 A sa o narodo phenđa: “Nek lesoro rat perel upra amende hem upra amare čhavende!” \p \v 26 O Pilat tegani muklja lenđe e Varava, a e Isuse dinđa ko vojnici te šibinen le hem palo adava te čhiven le ko krsto. \s O vojnici marena muj e Isuseja \p \v 27 Tegani e upravnikosere vojnici legarde ki lesiri palata e Isuse, i uzalo leste čedinde sa i četa e vojnikonendar. \p \v 28 Huljavde le hem čhivde upro leste lolo ogrtači. \v 29 I ćerde kruna oto kare hem čhivde lese ko šero, a ko desno vas trska. Tegani pele ko kočija anglo leste, i lelje te maren muj oleja, vaćerindoj: “Te ove sasto, e jevrejengere carona!” \v 30 I čhungarena le ine, hem lelje i trska hem khuvena le ine olaja ko šero. \p \v 31 I palo adava so marde muj oleja, huljavde lestar o ogrtači, hem urjavde le lesere šeja, i legarde le te čhiven le ko krsto. \s E Isuse čhivena ko krsto \p \v 32 Iklindoj, resle jekhe manuše tari Kirinija palo anav Simon hem terinde le te akhari e Isusesoro krsto. \v 33 Kad resle đi ko than vičime Golgota – so značini “Kokalo e šeresoro”, \v 34 dinde e Isuse te pijel mol mešimi nesaveja so inele but ćerko, ali kad čhivđa ano muj, na manglja te pijel la. \p \v 35 I kad čhivde le ko krsto, frdinde barbuti hem ađahar delinde maškara pumende lesere šeja. \v 36 I bešena ine adari te arakhen le. \v 37 Upreder lesoro šero čhivde znako kote inele pisime lesiri krivica: \sc Akavai o Isus, o caro e jevrejengoro \sc*. \p \v 38 Tegani oleja čhivde ko avera krstija hem duje pobunjenikonen, jekhe oti lesiri desno, a e dujtone oti lesiri levo strana. \v 39 A okola kola nakhena ine adale dromeja vređinena le ine. Mrdinena ine šerencar, \v 40 vaćerindoj: “Tu kova peraveja o Hram hem vazdeja le zako trin dive, spasin tut! Hulji taro krsto te injan o Čhavo e Devlesoro!” \p \v 41 Ađahar da marde muj oleja o šerutne sveštenici, o učitelja e Zakonestar hem o starešine, vaćerindoj: \p \v 42 “Averen spasinđa, a pes našti te spasini? Ovi o caro e Izraelesoro! Nek huljel akana taro krsto, i ka verujina ano leste. \v 43 Nadini pe upro Devel! Nek o Devel akana spasini le te čače mangela le. Adalese so vaćerđa: ‘Me injum o Čhavo e Devlesoro.’ ” \v 44 Ađahar da vređinena le ine hem o pobunjenici kola inele čhivde ko krsto oleja. \s E Isusesoro meriba \p \v 45 A ko ekvaš o dive, i tomina učharđa sa i phuv hem ađahar inele trin saća. \v 46 Kad inele đi ko trin o sati, o Isus vičinđa oto sa o glaso: “Eli, Eli, lema sabahtani?” (so značini: “Devla mleja, Devla mleja, sose ačhavđan man?”) \p \v 47 A kad adava šunde okola kola terđona ine adari, phende: “Vičini e proroko e Ilija.” \v 48 I otojekhvar jekh olendar prastandilo, lelja o sunđeri, čhivđa le ani ušli mol, i čhivđa le upri trska hem kaninđa e Isuse te pijel. \v 49 A avera phende: “Adžićer, te dikha ka avel li o Ilija te spasini le.” \p \v 50 A o Isus palem vičinđa oto sa o glaso, i muklja pli duša. \p \v 51 I otojekhvar e hramesiri zavesa pharavdili ko ekvaš, odupral natele. I phuv tresinđa pe hem o stene phađile. \v 52 O grobija phravdile hem uštine taro mule but sveta manuša. \p \v 53 Palo e Isusesoro uštiba taro mule on iklile taro grobija hem džele ki sveto diz hem mothovde pe butenđe. \p \v 54 A kad e rimesoro kapetani hem okola kola oleja arakhena ine e Isuse dikhle o zemljotres hem sa so ulo, but darandile hem phende: “Čače akava manuš inele e Devlesoro Čhavo!” \p \v 55 A adari inele hem but đuvlja kola sa adava dikhena ine odural. On pana tari Galileja džana ine palo Isus hem kandena le. \p \v 56 Maškar olende inele i Marija Magdalena, i Marija e Jakovesiri hem e Josifesiri daj, hem i daj e Zevedejesere čhavengiri. \s E Isusesoro paruniba \p \v 57 Kad peli i rat, alo jekh barvalo manuš tari diz Arimateja palo anav Josif, kova hem korkoro inele učeniko e Isusesoro. \p \v 58 Ov dželo koro Pilat hem rodinđa te den le o telo e Isusesoro, i o Pilat naredinđa te den le. \v 59 O Josif lelja o telo, paćarđa le neve čaršaveja \v 60 hem čhivđa le ano plo nevo grobo savo inele ćerdo ani stena. Hem o udar e grobosoro phandlja e bare bareja, i dželo. \v 61 A adari inele i Marija Magdalena hem i aver Marija kola bešena ine dikhindoj nakoro grobo. \s O šerutne sveštenici hem o fariseja osigurinena o grobo \p \v 62 Tejsato dive, ko savato, o šerutne sveštenici hem o fariseja čedinde pe koro Pilat \v 63 hem phende lese: “Gospodarona, setinđam amen so okova hovavno kad inele dživdo phenđa: ‘Palo trin dive ka uštav taro mule’. \v 64 Adalese naredin o grobo te ovel osigurime sa đi ko trito dive, te na aven lesere učenici hem te čoren o telo, i te phenen e narodose: ‘Uštino taro mule!’ Te ulo ađahar, adava hovajba ka ovel po baro e prvonestar.” \p \v 65 O Pilat phenđa lenđe: “Isi tumen stražarija. Džan hem osigurinen o grobo sar džanen.” \p \v 66 Tegani džele hem osigurinde o grobo ađahar so zapečatinde o bar hem čhivde stražaren. \c 28 \s E Isusesoro uštiba taro mule \p \v 1 Palo savato, rano sabajle ko prvo dive oto kurko, i Marija Magdalena hem i aver Marija ale te dikhen o grobo. \p \v 2 Otojekhvar ulo baro zemljotres, adalese so o anđeo e Gospodesoro huljilo taro nebo, alo nakoro grobo, cidinđa o bar hem beštino upro leste. \v 3 A ov sijajinđa sar i munja hem lesere šeja inele parne sar o hiv. \v 4 A o stražarija oti dar lelje te tresinen hem ule sar mule. \v 5 Tegani o anđeo phenđa e đuvljenđe: “Tumen ma daran! Džanav so rodena e Isuse kova inele čhivdo ko krsto. \p \v 6 Ov nane akate; uštino taro mule, ađahar sar so phenđa tumenđe. Aven hem dikhen o than kaj pašlilo, \v 7 i sigate džan hem vaćeren lesere učenikonenđe: ‘Uštino taro mule hem ače džala angla tumende ki Galileja. Adari ka dikhen le.’ Eče, vaćerđum tumenđe.” \p \v 8 I on ki sig džele taro grobo hem ani dar, ali hem ani bari radost prastandile te vaćeren adava lesere učenikonenđe. \v 9 Otojekhvar reslja len o Isus hem phenđa lenđe: “Zdravo!” A on ale nakoro leste, dolinde lesere pre hem pele ko kočija anglo leste. \v 10 Tegani o Isus phenđa lenđe: “Ma daran. Džan hem vaćeren mle phraljenđe te džan ki Galileja. Adari ka dikhen man.” \s O sveštenici dena pare e stražarenđe te hovaven \p \v 11 I sar o đuvlja džana ine, nesave e stražarendar džele ki diz hem vaćerde e šerutne sveštenikonenđe sa so ulo. \p \v 12 On čedinde pe e starešinencar hem dogovorinde pe te den but pare e vojnikonenđe. \v 13 Phende lenđe: “Vaćeren: ‘Sar amen sovaja ine, lesere učenici ale prekali rat hem čorde le.’ \v 14 A te šunđa zako adava o upravniko, amen ka vaćera oleja hem ka pobrinina amen te na oven tumen problemija.” \v 15 I on lelje o pare hem ćerde sar so inele sikavde. I adaja priča vaćerđa pe maškaro Jevreja sa đi akava dive. \s O Isus bičhali e apostolen te vaćeren o Šukar lafi \p \v 16 O dešujekh učenici džele ki Galileja, ki gora ki savi o Isus bičhalđa len te džan. \v 17 I kad dikhle le, pele ko kočija anglo leste. Ali nesave sumnjinde. \p \v 18 Tegani o Isus alo nakoro lende hem phenđa lenđe: “Dindi maje sa i vlast ko nebo hem ki phuv. \v 19 Adalese džan hem ćeren e manušen oto sa o nacije te oven mle učenici, ađahar so ka krstinen len ano anav e Dadesoro hem e Čhavesoro hem e Svetone Duhosoro \v 20 hem ađahar so ka sikaven len te ićeren sa so naredinđum tumenđe. I ače, me injum tumencar ano sa o dive, đi ko kraj e svetosoro.”