\id ROM \ide UTF-8 \h Rimanenge \toc3 Rim \toc2 Rimanenge \toc1 Le Pavloskro ľil le Rimanenge \mt2 Le Pavloskro ľil le \mt1 Rimanenge \c 1 \s1 O pozdravos \p \v 1 Pisinav tumenge me o Pavol, o služobňikos le Ježišoskro Kristoskro. O Del peske man avri kidňa, hoj te avav leskro apoštolos, a vičinďa man, hoj te vakerav o evaňjelium. \v 2 O Del imar čirla diňa lava pal oda evaňjelium prekal peskre proroka andro peskro sveto Lav. \v 3 Oda hin o evaňjelium pal leskro Čhavo, savo pal o ťelos uľiľa andral o potomstvos le Davidoskro. \v 4 No o Sveto Duchos sikaďa peskra bara zoraha pre leste, hoj o Ježiš Kristus, amaro Raj, hino o Čhavo le Devleskro, akor, sar les uštaďa andral o meriben. \v 5 Prekal o Kristus mange sas diňi e milosť le Devleskri, hoj te avav leskro apoštolos a te ľidžav le manušen andral savore narodi, hoj te pačan andre leste a te šunen les. \v 6 The tumen san jekh olendar, ko sas vičimen le Ježišostar Kristostar. \p \v 7 A vašoda pisinav tumenge savorenge andro foros Rim, kas o Del kamel a kas peske kidňa avri sar peskre manušen: \b \p E milosť the o smirom tumenge le Devlestar, amare Dadestar the amare Rajestar le Ježišostar Kristostar! \s1 O Pavol kamel te džal ke lende \p \v 8 Ešeb kamav te paľikerel mire Devleske prekal o Ježiš Kristus vaš tumenge savorenge, hoj pes vakerel pal tumaro pačaben pal calo svetos. \v 9 O Del, saveske andral calo jilo služinav le evaňjelioha pal leskro Čhavo, hin miro švedkos, sar tumen furt leperav, \v 10 kecivar man modľinav. Furt mangav le Devles, hoj pes mange imar te podarisaľol, te oda ela e voľa le Devleskri, te džal ke tumende. \p \v 11 Bo igen tumen kamav te dikhel, hoj tumen te dav varesavo duchovno daros, hoj te zoraľon. \v 12 Kamav te phenel, hoj sodujdžene jekhvareste te zoraľuvas: Tumen mire pačabnastar a me tumare. \v 13 Kamav, hoj te džanen, phralale, hoj buterval kamľom te džal ke tumende. Bo kamav te dochudel varesave neve manušen andro pačaben the maškar tumende, avke sar maškar o aver narodi. Ale vareso man furt ačhavelas. \p \v 14 Bo me oda mušinav te vakerel savore manušenge: Le Grekenge the avre narodenge; olenge, ko hine avrisikade, the olenge, ko nane avrisikade. \v 15 Vašoda kamav igen te vakerel o evaňjelium the tumenge andro foros Rim. \s1 Pal e zor le evaňjelioskri \p \v 16 Se me man na ladžav vaš o evaňjelium le Kristoskro, bo oda hin e zor le Devleskri, so zachraňinel savoren, ko pačan: Ešeb le Židen a paľis the le Nažiden. \v 17 Bo andro evaňjelium pes presikavel, hoj o manuš hino čačipnaskro anglo Del le pačabnastar a ča le pačabnaha, avke sar hin pisimen: „\it O čačipnaskro manuš dživela le pačabnastar.\it*“ \s1 O binos le manušengro \p \v 18 Le Devleskri choľi pes sikavel andral o ňebos pre dojekh binos the nalačhipen le manušengro, so garuven andre o čačipen le nalačhipnaha. \v 19 Bo lenge hin dino te džanel, so šaj te džanel pal o Del. Se o Del lenge oda diňa te džanel. \v 20 Le Devleskri zor the leskro devľipen našťi te dikhel, ale kanastar o Del kerďa o svetos, šaj oda dikhen andre ola veci, so kerďa, a vašoda pes o manuša našťi ospravedlňinena. \p \v 21 Bo kajte prindžarde le Devles, na lašarenas les sar Devles, aňi leske na paľikerenas. Andre peskro gondoľišagos gele andro diliňipen a andre lengro nagoďaver jilo avľa o kaľipen. \v 22 Phenen pre peste, hoj hine goďaver, ale ačhile diline. \v 23 Na te lašardehas le Devles, savo šoha na merel, ale lašaren o obraza, so maren pro manuš, savo na dživel furt, abo lašaren le čiriklen, le chocsave džviren, abo le sapen. \p \v 24 Vašoda len o Del oddiňa andre oda džungipen, so kamenas te kerel andral peskre jile, hoj te keren ola ladžandutne veci peskre ťelenca maškar peste. \v 25 On čerinde o čačipen le Devleskro vaš o klamišagos a radeder lašarenas a služinenas le stvorimen vecenge sar le Stvoriťeľiske. Les kampel furt te lašarel! Amen. \p \v 26 Vašoda len o Del diňa andro džungale žadosci. Bo lengre džuvľa čerinde o prirodzeno dživipen le muršenca vaš o ňeprirodzeno dživipen. \v 27 Avke the o murša omukle o prirodzeno dživipen le džuvľenca a chudňa andre lende te labol e binošno žadosca jekh pal aver. O murša le muršenca kerenas o džungale veci a ande pre peste o trestos, so peske zaslužinde vaš peskro nalačho dživipen. \p \v 28 A vašoda, hoj ola manuša na kamle te ľikerel andre peskre goďa o čačipen pal o Del, diňa len o Del andre lengre previsarde goďa, hoj te keren oda džungipen, so pes na kerel. \v 29 Hin andre lende pherdo všelijaka bini, nalačhipen, džungipen, choľi the hamišagos. Hine nalačhe, murdaren, maren pes, klaminen, keren o pľetki \v 30 a namištes vakeren jekh pre aver. Našťi avri ačhen le Devles, ľidžan pes upre, hine barikane, lašaren pes, gondoľinen avri o nalačhe veci, na šunen le dajen the le daden, \v 31 nane goďaver, na doľikeren peskre lava, na sikaven ňisavo kamiben a nane jileskre ke ňikaste. \v 32 Kala manuša džanen, hoj le Devleskro zakonos phenel, hoj ko kavke dživel, zaslužinel peske o meriben. Ale on na ča, hoj oda keren, on mek the avre dženenge phenen, hoj oda šaj keren. \c 2 \s1 Le Devleskro čačipnaskro sudos \p \v 1 Tu manušeja, sudzines avren? Te ada keres, našťi tut ňisoha ospravedlňineha, kajte ko sal. Bo te tu sudzines avren a paľis keres ola veci, so the on, korkoro tut sudzines. \v 2 Amen džanas, hoj o Del sudzinel čačipnaha ole manušen, save keren kajse veci. \v 3 Tu manušeja, sudzines avre manušen vaš oda, so keren, a the tu oda keres? Gondoľines tuke, hoj tu denašeha le Devleskre sudoske? \v 4 Abo či tele dikhes le Devleskro baro lačhipen, leskri trpezľivosť the leskro zľikeriben? Tu na džanes, hoj le Devleskro lačhipen tut ľidžal ko pokaňje? \p \v 5 Tiro jilo hino baruno the zacato a avke tuke skides e choľi pre oda džives, sar o Del sikavela peskri choľi a čačipnaha sudzinela savoro. \v 6 O Del počinela sakoneske vaš oda, so kerelas. \v 7 Ov dela o večno dživipen sakones, ko ľikerel avri te kerel o lačhipen a rodel e slava, e pačiv the oda, hoj te dživel furt. \v 8 Ale pre sakoneste, ko na šunelas o čačipen vaš oda, hoj dikhelas ča pre peste a kamelas te kerel o nalačhipen, sikavela peskri igen bari choľi. \v 9 O pharipen the e dukh avela pre sakoneste, ko kerel o nalačhipen: Ešeb pro Židi a paľis the pre aver narodi. \v 10 Ale sako, ko kerel o lačhipen, chudela e slava, e pačiv the o smirom: Ešeb o Židi a paľis the o aver narodi. \v 11 Bo o Del sudzinel sakones jednakones. \p \v 12 Savore, so kerenas bini a nane len o zakonos, bi o zakonos the merena. A savore, so kerenas bini a hin len o zakonos, le zakonostar ena sudzimen. \v 13 Bo paš o Del nane čačipnaskre ola manuša, so ča šunen o zakonos, ale ola, ko les doľikeren. \v 14 Kajte le avre naroden nane zakonos, ale korkore pestar keren oda, so mangel o zakonos, kajte len nane zakonos, korkore peske hine zakonos. \v 15 On sikaven, hoj oda, so kamel o zakonos, hin pisimen andre lengre jile. A takoj the lengro svedomje pre oda sikavel, sar pes andro gondoľišagos obviňinen, abo obraňinen. \v 16 Kada pes sikavela andre oda džives, sar o Del sudzinela prekal o Ježiš Kristus o garude veci le manušengre, avke sar oda vakeravas andre miro evaňjelium. \s1 O Židi the o zakonos \p \v 17 Ale te pes tu mukes pro zakonos; vičines tut Židos; lašares tut le Devleha \v 18 a džanes, so tutar o Del kamel; te sikľos andral o zakonos te prindžarel, so hin lačho the nalačho \v 19 a pačas tuke, hoj sal oda, ko ľidžal le koren; oda, ko hin o švetlos olengro, save hine andro kaľipen; \v 20 oda, ko bararel avri le nagoďaveren a sikavel le terne manušen, bo andro zakonos tut hin o čačipen the o prindžaripen: \v 21 Akor soske tu, so avres sikaves, na sikaves tut korkores? Tu vakeres, hoj pes te na čorel, a tu korkoro čores? \v 22 Avrenge phenes, hoj te na keren lubipen, a tu korkoro oda keres? Našťi avri ačhes o modli, ale čores avri o chramos? \v 23 Lašares tut le zakonoha, ale oleha, hoj les na doľikeres, keres ladž le Devleske. \v 24 Avke sar hin pisimen: „\it Vaš tumenge o aver narodi namištes vakeren pro Del.\it*“ \p \v 25 Te doľikeres o zakonos, akor hin tiri obriezka pro lačho; ale te na doľikeres o zakonos, oda hin avke, sar te šoha na uľalas obrezimen. \v 26 Te doľikerel o naobrezimen manuš oda, so lestar kamel o zakonos, či les na rachinel o Del avke, sar te uľahas obrezimen? \v 27 A oda manuš, savo nane obrezimen, ale doľikerel o zakonos, sudzinela tut, bo kajte tu sal obrezimen a hin tut o zakonos, ale na doľikeres les. \p \v 28 Bo nane Židos oda manuš, ko avke dičhol avral; aňi e obriezka nane oda, so dičhol pro ťelos; \v 29 ale Židos hin oda manuš, ko hino Židos andral a obrezimen hin oda manuš, ko hino obrezimen andro jilo le Duchostar a na olestar, so hin pisimen. Kajse manušes na lašaren o nipi, ale o Del. \c 3 \p \v 1 So hin feder le Židen avre narodendar, abo savi chasna hin la obriezkatar? \v 2 Igen bari chasna andre savoreste! Ešeb oda, hoj lenge sas dine le Devleskre lava. \p \v 3 Se so te varesave lendar na pačanas ole lavenge? Či vaš oda akana o Del na ela verno, bo len na sas pačaben? \v 4 Šoha na! Ale mi sikavel pes, hoj o Del hino čačipnaskro a dojekh manuš hino klamaris, avke sar hin pisimen: \q1 „\it Te sikavel pes, hoj sal čačipnaskro, sar vakeres,\it* \q1 \it a hoj te zviťazines, te tut sudzinena.\it*“ \p \v 5 Te amaro nalačhipen, so keras, sikavel, savo čačipnaskro o Del hino – ta akor, so šaj phenas? Akor o Del namištes kerel, te amen vaš oda marel? (Kada phenav avke, sar gondoľinel o manuš.) \v 6 Šoha na! Se sar paľis o Del sudzinďahas o svetos? \v 7 Ale te miro klamišagos sikavel, hoj le Devleskro čačipen hino bareder a anel leske oda e slava, akor soske som the me sudzimen sar binošno? \v 8 Či so? Hin oda avke, sar varesave manuša vakeren? Bo phenen pre amende, hoj amen phenas: „Aven keras o nalačho, hoj te avel o lačho.“ Ola manuša ena vaš oda čačipnaha odsudzimen. \s1 Ňiko nane čačipnaskro \p \v 9 So akor? Hine o Židi feder sar o aver narodi? Ňisoha na! Se akana phenďam the pro Židi the pre aver narodi, hoj savore hine tel e zor le binoskri. \v 10 Avke sar hin pisimen: \q1 „\it Ňiko nane lačho,\it* \q2 \v 11 \it ňiko na achaľol,\it* \q2 \it ňiko na rodel le Devles.\it* \q1 \v 12 \it Sako pes visarďa het le Devlestar,\it* \q2 \it savore gele namištes\it*, \q1 \it nane ňiko, ko kerďahas o lačho,\it* \q2 \it nane aňi jekh.\it* \q1 \v 13 \it Lengro kirlo hin o phundrado hrobos,\it* \q2 \it peskre čhibenca vakeren o klamišagos\it* \q1 \it a pre lengre vušta hin\it* \q2 \it o sapengro jedos.\it* \q1 \v 14 \it Andre lengro muj hin\it* \q2 \it pherdo džungale košibena.\it* \q1 \v 15 \it Lengre pindre siďaren\it* \q2 \it te dukhavel a te murdarel,\it* \q1 \v 16 \it savoro hin zňičimen the musardo\it* \q2 \it pre lengre droma.\it* \q1 \v 17 \it O drom, so anel o smirom,\it* \q2 \it na prindžaren.\it* \q1 \v 18 \it Nane andre lende\it* \q2 \it ňisavi dar le Devlestar.\it*“ \p \v 19 Amen džanas, hoj oda, so hin phendo andro zakonos, hin phendo prekal ola, kas hin o zakonos, hoj pes te phandel andre dojekh muj a calo svetos te avel binošno anglo Del. \v 20 Bo le zakonoskre skutkendar na ela anglal leste ospravedlňimen ňisavo manuš. Se prekal o zakonos pes prindžarel o binos. \s1 O spravodľišagos avel prekal o pačaben \p \v 21 Ale akana pes sikaďa, hoj o Del kerel le manušen spravodľiven bi o zakonos, avke sar sikavel andro zakonos the andro proroka; \v 22 o spravodľišagos le Devleskro prekal o pačaben andro Ježiš Kristus savorenge, ko pačan. Bo nane ňisavo rozďjel maškar o manuša, \v 23 bo savore manuša kerde bini a nane len le Devleskri slava. \v 24 Ale hine ospravedlňimen hijaba, le Devleskra milosťatar, prekal o Ježiš Kristus, savo len cinďa avri. \v 25 O Del diňa le Ježiš sar obeta, hoj prekal leskro rat pačabnaha andre leste te avas ko Del. Oleha o Del presikaďa peskro spravodľišagos, hoj odmukľa o bini, so sas kerde anglal, \v 26 andre oda časos, sar o Del zľikerelas avri. Vašoda, hoj akana andre kada časos te presikavel peskro spravodľišagos, bo Ov hino čačipnaskro a ospravedlňinel oles, ko pačal andro Ježiš. \p \v 27 Soha pes paľis o manuš šaj lašarel? Ňisoha! Soske? Či šaj pes lašaras, hoj doľikeras o zakonos? Na! Ale oleha, hoj pačas. \v 28 Bo amen pačas, hoj o manuš hino ospravedlňimen le pačabnaha bi o skutki le zakonoskre. \v 29 Či o Del hino Del ča le Židenge? Či nane Del the avre narodenge? He, ov hino Del the avre narodenge. \v 30 Se hin ča jekh Del. Ov ospravedlňinela le obrezimen le pačabnastar a the le naobrezimen prekal o pačaben. \v 31 Abo či amen tele čhivas o zakonos le pačabnaha? Na, šoha na! Ipen hoj previsar: Amen upre hazdas o zakonos. \c 4 \s1 O pačaben pes rachinel sar spravodľišagos \p \v 1 So akor phenaha pal o Abraham, amaro dad pal o ťelos? \v 2 Bo te sas o Abraham ospravedlňimen le skutkendar, ta hin les soha pes te lašarel, ale na anglo Del. \v 3 Se sar hin pisimen? „\it O Abraham pačanďiľa le Devleske a rachinelas pes leske oda sar spravodľišagos.\it*“ \p \v 4 Oleske, ko kerel buči, na rachinel pes o počiňiben sar daros, ale počinel pes les, bo peske oda zaslužinel. \v 5 Ale oleske, ko na kerel o skutki, ale pačal andre Oda, ko ospravedlňinel le bijedevleskre manušes, rachinel pes leskro pačaben sar spravodľišagos. \v 6 Avke sar the o David vakerel pal oda, hoj bachtalo hin o manuš, kas rachinel o Del sar čačipnaskres bijal oda, hoj peske oda zaslužinďa: \q1 \v 7 „\it Bachtale hine ola,\it* \q2 \it kaske sas odmukle o nalačhipena\it* \q2 \it a kaske sas o bini učharde andre! \it* \q1 \v 8 \it Bachtalo manuš,\it* \q2 \it kaske o Raj na rachinel o binos!\it*“ \p \v 9 Hine kala bachtaľipena ča prekal o obrezimen, abo the prekal o naobrezimen? Se phenas: „\it Le Abrahamoske pes rachinelas o pačaben sar spravodľišagos.\it*“ \v 10 Ale kana pes leske oda rachinelas? Sar sas obrezimen, abo akor, sar mek na sas? Na akor sar imar sas, ale akor sar mek na sas obrezimen. \v 11 A ov priiľa e obriezka sar o znameňje, sar e pečať le spravodľišagoskri, hoj les sas pačaben mek angloda, sar sas obrezimen. Avke ačhiľa o Abraham dad savorenge, ko pačana, hoj the lenge pes oda te rachinel sar o spravodľišagos, the te nane obrezimen. \v 12 A ov hino dad the olenge, ko hine obrezimen, olenge, ko na ča hoj hine obrezimen, ale the dživen andre oda pačaben, sar amaro dad o Abraham dživelas mek angloda, sar sas obrezimen. \s1 O lav hin dino prekal o pačabnaskre \p \v 13 Bo na prekal o zakonos sas dino o lav le Abrahamoske the leskre čhavenge, hoj ela o ďeďičis le svetoskro, ale prekal o spravodľišagos, so avel le pačabnastar. \v 14 Te hine ďeďiča ola, ko pes muken pro zakonos, akor o pačaben nane pre ňisoste a o Del diňa zbitočňe peskre lava. \v 15 Bo le zakonoha avel e choľi, ale kaj nane zakonos, ode nane aňi binos. \p \v 16 Vašoda mušinel o spravodľišagos te avel prekal o pačaben, hoj oda te avel le Devleskra milosťatar a oda lav te avel prekal savore potomki le Abrahamoskre. Oda lav na sas dino ča prekal ola, ko dživen le zakonostar, ale the prekal ola, ko dživen le pačabnastar sar o Abraham. Ov hino Dad amenge savorenge. \v 17 Avke sar hin pisimen: „\it Kerďom tut dadeske prekal o but narodi.\it*“ O Abraham hin amaro dad anglo Del, saveske ov pačanďiľa; oda Del, savo obdžiďarel le mulen a vakerel ke oda, so mek nane, sar te oda imar uľahas. \p \v 18 Ode, kaj na sas le Abraham naďej, pačanďiľa andre naďej a ačhiľa lestar \it dad prekal o but narodi\it*, avke sar sas phendo: „\it Ajci but ena tire potomki\it*.“ \v 19 Le Abrahamoskro pačaben na cikňiľa aňi akor, sar leske sas maj šel (100) berš a dikhelas, hoj leskro ťelos imar hino phuro a na birinel a leskra romňa la Sara imar našťi aven čhave. \v 20 Na preačhiľa te pačal andre oda lav, so les o Del diňa, ale zoraľiľa andro pačaben a bararelas le Devles. \v 21 Igen pačalas, hoj o Del hino zoralo the te kerel oda, so leske phenďa. \v 22 Vašoda o Del le Abrahamoske oda rachinelas sar spravodľišagos. \v 23 A na ča prekal leste oda hin pisimen, hoj pes leske o pačaben rachinelas, \v 24 ale the prekal amende. Rachinela pes oda the amenge, so pačas andre Oda, ko uštaďa andral o meriben amare Rajes le Ježiš. \v 25 Bo ov sas dino, hoj te merel vaš amare bini, a sas uštado andral o meriben, hoj te avas ospravedlňimen. \c 5 \s1 Ospravedlňimen prekal o pačaben \p \v 1 A vašoda, hoj akana sam ospravedlňimen prekal o pačaben, hin amen smirom le Devleha prekal amaro Raj Ježiš Kristus. \v 2 Pačabnaha andre leste šaj avas andre milosť le Devleskri, andre savi akana the ačhas. A lašaras pes oleha, hoj užaras pre le Devleskri slava. \v 3 Na ča oda, ale lašaras pes the le pharipenenca. Bo džanas, hoj o pharipen amen ľidžal ke trpezľivosť \v 4 a andre trpezľivosť pes presikavel, či obačhiľam; a oda amenge anel e naďej. \v 5 A kadi naďej amenge šoha na ela pre ladž, bo o kamiben le Devleskro hino avričhido andre amare jile prekal o Sveto Duchos, savo amenge sas dino. \p \v 6 Bo o Kristus andre le Devleskro časos, mek sar amen samas slaba, muľa vaš o bijedevleskre. \v 7 Či diňahas vareko o dživipen vaš o čačipnaskro manuš? No talam pes vareko arakhľahas, ko diňahas peskro dživipen vaš varesavo lačho manuš, \v 8 ale o Del presikavel peskro kamiben ke amende avke, hoj o Kristus muľa vaš amenge mek akor, sar amen samas binošna. \p \v 9 Ta keci sigeder akana, sar imar samas ospravedlňimen leskre rateha, avaha prekal o Kristus zachraňimen le Devleskra choľatar. \v 10 Prekal o meriben leskre Čhaskro samas zmjerimen le Devleha mek akor, sar samas leskre ňeprijaťeľa. Avke akana džanas, hoj avaha zachraňimen leskre dživipnaha, te sam imar leha zmjerimen. \v 11 A na ča oda, ale le Devleha pes lašaras prekal amaro Raj Ježiš Kristus, prekal savo priiľam o zmjereňje. \s1 Pal o Adam the pal o Kristus \p \v 12 Prekal jekh manuš avľa o binos andro svetos a le binostar avľa o meriben. Avke pregeľa o meriben pre savore manuša, bo savore kerde bini. \p \v 13 O binos sas pro svetos imar the anglo zakonos, ale te nane zakonos, o binos pes na rachinel. \v 14 Ale le Adamostar dži ko Mojžiš sas o manuša tel e zor le meribnaskri, the te na kerde ajso binos sar o Adam. \p O Adam sikavel pre Oda, ko avela. \p \v 15 Ale le Devleskre daroha oda hin avres sar le binoha. Bo te prekal jekhe manušeskro binos but džene mule, ta avke prekal e milosť jekhe manušeskri, le Ježišoskri Kristoskri, igen but rozbariľa le manušenge le Devleskri milosť the daros. \v 16 Kale Devleskre daroha oda hin avres sar ole binoha, so kerďa jekh manuš. Bo prekal jekh binos avľa o sudos, ale pal o but bini avľa le Devleskro milosťivo daros, so amendar kerel čačipnaskren. \v 17 Vašoda, hoj jekh manuš kerďa binos, chudňa o meriben te kraľinel. So sigeder akana prekal oda jekh, prekal o Ježiš Kristus, kraľinena andro dživipen savore, so chudle le Devleskri milosť the oda daros, so lendar kerel čačipnaskren. \p \v 18 Avke sar prekal jekh manuš, savo kerďa binos, avľa o sudos pre savore manuša, avke the prekal jekh čačipnaskro skutkos avľa o ospravedlňeňje pre savore manuša, hoj len te avel o dživipen. \v 19 Bo avke sar prekal oda, hoj jekh manuš na šunďa, ačhile but džene binošna, avke the prekal oda, hoj jekh manuš šunďa, ačhena but džene čačipnaskre. \p \v 20 Andre oda avľa mek the o zakonos, hoj te barol o binos. Ale kaj bariľa o binos, ode mek buter bariľa le Devleskri milosť, \v 21 hoj avke, sar o binos chudňa te kraľinel a te ľidžal ko meriben, avke the e milosť le Devleskri chudňa te kraľinel prekal o spravodľišagos a te ľidžal ko večno dživipen prekal o Ježiš Kristus amaro Raj. \c 6 \s1 Mule le binoske, džide le Kristoske \p \v 1 Akor so phenaha? Ačhaha andro binos, hoj te barol e milosť le Devleskri? \v 2 Šoha na! Amen, so muľam le binoske, sar šaj mek andre leste dživas? \v 3 Abo so, na džanen, hoj savore, ko samas bolde andro Ježiš Kristus, bolde sam andre leskro meriben? \v 4 Le boľipnaha samas jekhetane leha parunde andro meriben, hoj avke, sar sas o Kristus uštado andral o meriben le Dadeskra slavaha, the amen te dživas andro nevo dživipen. \p \v 5 Bo te ačhiľam jekh leha andre leskro meriben a muľam avke sar the ov, ta avaha uštade andral o meriben, avke sar sas ov. \v 6 Se džanas, hoj amaro purano manuš sas jekhetane leha ukrižimen, hoj te avel zňičimen o binošno ťelos, hoj imar buter te na avas otroka le binoske. \v 7 Bo oda, ko muľa, hino imar slobodno le binostar. \p \v 8 Amen pačas, hoj te muľam le Kristoha, jekhetane leha the dživaha. \v 9 Se džanas, hoj o Kristus ušťiľa andral o meriben, imar buter na merel a imar nane tel e zor le meribnaskri. \v 10 Bo ov muľa jekhvar a pro furt a le binos nane upral leste ňisavi zor, ale o dživipen, so dživel, dživel le Devleske. \p \v 11 Avke peske the tumen gondoľinen pal tumende, hoj san mule le binoske, ale džide le Devleske andro Ježiš Kristus. \v 12 Te na kraľinel o binos andre tumaro meribnaskro ťelos avke, hoj šunena leskre ťeloskre žadosci. \v 13 Aňi ma den, hoj varesavo kotor tumare ťelostar te avel le binoske sar o nastrojis pro nalačhipen. Ale odden tumen le Devleske sar ola, ko ušťile andral o meriben a dživen. A tumare ťeloskre kotora den le Devleske sar o nastroji pro spravodľišagos. \v 14 O binos na vladňinela upral tumende, bo na san tel o zakonos, ale tel e milosť le Devleskri. \s1 Otroka le spravodľišagoskre \p \v 15 Akor sar? Keraha o bini, bo na sam tel o zakonos? Bo sam tel e milosť le Devleskri? Šoha na! \v 16 So na džanen, hoj te tumen varekaske odden te šunel sar otroka, hoj san otroka oleske, kas šunen? Vaj san otroka le binoske, so ľidžal andro meriben, abo san otroka le šunďipnaske, so ľidžal ko spravodľišagos. \v 17 Varekana sanas otroka le binoske, ale paľikeras le Devleske, hoj andral o jilo šunďan oda sikaviben, so tumenge sas dino. \v 18 Akana san slobodna le binostar a ačhiľan otroka le spravodľišagoske. \p \v 19 Vašoda, hoj tumaro ťelos hino slabo, vakerav sar manuš: Bo avke, sar varekana denas tumare ťela te služinel le nažužipnaske the le nalačhipnaske pro nalačhe veci, avke akana den cale tumare ťela te služinel le spravodľišagoske pro posveťeňje. \v 20 Bo akor, sar sanas otroka le binoske, sanas slobodna le spravodľišagostar. \v 21 Savi chasna tumen akor sas ole vecendar, vaš save tumen akana ladžan? Bo o koňec ole vecengro hin o meriben. \v 22 Ale akana san slobodna le binostar a ačhiľan otroka le Devleskre. Kada tumen ľidžal andro posveťeňje a o koňec kaleskro hin o večno dživipen. \v 23 Bo e odplata vaš o binos hin o meriben, ale le Devleskro milosťivo daros hin o večno dživipen andro Ježiš Kristus, amaro Raj. \c 7 \s1 O podobenstvo pal e veraduňi džuvľi \p \v 1 Abo či na džanen, phralale – bo phenav olenge, ko prindžaren o zakonos –, hoj le zakonos hin zor upral o manuš dži akor, medik dživel? \v 2 Bo e veraduňi džuvľi hiňi le zakonoha phandľi ke peskro rom, medik o rom dživel. Ale te o murš muľahas, e džuvľi uľahas slobodno le zakonostar, so la phandelas ko murš. \v 3 Ale medik dživel o rom a oj geľahas avre muršeha, vičindehas la lubňi. Ale te lakro rom muľahas, oj hiňi slobodno le zakonostar a nane lubňi te ačhela te dživel avreha. \p \v 4 Avke the tumen, phralale mire, muľan le zakonoske prekal o ťelos le Kristoskro, hoj te patrinen Oleske, ko sas uštado andral o meriben, hoj te anas e chasna le Devleske. \v 5 Bo mek sar dživahas pal o ťelos, ľidžanas amen o binošna žadosci, so avenas prekal o zakonos. A savoro, so kerahas, ľidžalas andro meriben. \v 6 Ale akana sam oslobodzimen le zakonostar, bo muľam oleske, so amen phandelas andre, vašoda akana služinas le Devleske andro nevo Duchos a na andro purano pisimen zakonos. \s1 O binos andro manuš \p \v 7 Akor so? Phenaha, hoj o zakonos hin binos? Šoha na! Ale o binos na prindžaravas, prindžarďom les ča prekal o zakonos. Bo aňi pal e žadosca na džanľomas, te na phenďahas o zakonos: „\it Na žadineha!\it*“ \v 8 O binos pes chudňa le zakonostar a prekal o prikazaňje andre mande uštaďa savore nalačhe žadosci. Bo bi o zakonos hino o binos mulo. \v 9 Me dživavas varekana bi o zakonos, ale sar avľa o prikazaňje, o binos obdžiďiľa. \v 10 Ale me muľom a sikaďa pes, hoj o prikazaňje, so man kamelas te ľidžal ko dživipen, mange anďa o meriben. \v 11 O binos pes olestar chudňa, klaminďa man prekal o prikazaňje a murdarďa man. \v 12 Avke o zakonos hino sveto the o prikazaňje hino sveto, spravodľivo a lačho. \p \v 13 Akor so? Oda lačho mange anďa o meriben? Šoha na! Ale hoj te dičhol o binos, hoj oda hin binos. O binos mange prekal oda lačho anel o meriben. Hoj pes prekal o prikazaňje te sikavel o binos, savo baro hino. \p \v 14 Se džanas, hoj o zakonos hino duchovno, ale me som ťelesno, bikendo andro otroctvos le binoske. \v 15 Me na achaľuvav oleske, so kerav. Bo na kerav oda, so kamav, ale kerav oda, so našťi avri ačhav. \v 16 Ale te kerav oda, so na kamav, dav čačo le zakonos, hoj hino lačho. \v 17 Avke akana imar oda na kerav me, ale o binos, so dživel andre mande. \v 18 Bo džanav, hoj andre mande – oda hin andre miro ťelos – na dživel o lačho. Bo the te kamav te kerel o lačho, na birinav oda te kerel. \v 19 Bo na kerav o lačho, so kamav, ale kerav oda nalačho, so na kamav. \v 20 Ale te kerav oda, so me na kamav, na kerav oda imar me, ale oda kerel o binos, so dživel andre mande. \p \v 21 Avke arakhav andre mande o zakonos, hoj sar kamav te kerel o lačho, takoj hin paš ma o nalačho. \v 22 Bo andre miro andruno manuš dav radišagoha čačipen le Devleskre zakonos. \v 23 Ale dikhav andre mande aver zakonos, so pes marel le zakonoha andre miri goďi a phandel man andro zakonos le binoskro, so hin andre mande. \v 24 Ó, savo čoro manuš som! Ko man lela avri andral kada meribnaskro ťelos? \v 25 Ale paľikerav le Devleske, hoj kerel oda prekal o Ježiš Kristus, amaro Raj. \p Avke akana, me mira goďaha služinav le Devleskre zakonoske, ale mire ťeloha le binoskre zakonoske. \c 8 \s1 Pal o dživipen andro Duchos \p \v 1 Akana imar nane ňisavo odsuďeňje prekal ola, ko hine andro Ježiš Kristus. \v 2 Bo o zakonos le Duchoskro, so amen del o dživipen andro Ježiš Kristus, man oslobodzinďa andral o zakonos le binoskro the andral o meriben. \v 3 Oda, so našťi kerelas o zakonos, bo o ťelos sas slabo, oda kerďa o Del, sar bičhaďa peskre Čhas. Ov avľa andre ajso ťelos, sar hin le binošne manušen, a odsudzinďa o binos andro ťelos. \v 4 O Del oda kerďa, hoj pes te dokerel savoro, so amendar o zakonos mangelas, andre amende, so na dživas pal o ťelos, ale pal o Duchos. \p \v 5 Bo ola, ko dživen pal o ťelos, gondoľinen pro ťeloskre veci, ale ola, ko dživen pal o Duchos, gondoľinen pro duchoskre veci. \v 6 Bo le ťeloskro gondoľišagos anel o meriben, ale o gondoľišagos le Duchoskro anel o dživipen the o smirom. \v 7 Le ťeloskro gondoľišagos džal pro Del, bo pes na poddel le Devleskre zakonoske, bo pes aňi našťi poddel. \v 8 Ola, ko dživen andro ťelos, našťi aven pre dzeka le Devleske. \p \v 9 No tumen na san andro ťelos, ale andro duchos, te o Duchos le Devleskro dživel andre tumende. Ale te varekas nane le Kristoskro Duchos, oda nane leskro. \v 10 Ale te hin o Kristus andre tumende, akor hin o ťelos mulo anglo binos, ale o Duchos hin o dživipen anglo spravodľišagos. \v 11 Te dživel andre tumende o Duchos oleskro, ko uštaďa le Ježiš andral o meriben, ta akor oda, ko uštaďa le Kristus andral o meriben, obdžiďarela the tumare meribnaskre ťela prekal peskro Duchos, so dživel andre tumende. \p \v 12 Vašoda, phralale, amen na mušinas te dživel avke, sar kamel o ťelos, \v 13 bo te dživen le ťeloske, merena, ale te le Duchoha meraren o skutki le ťeloskre, dživena. \p \v 14 Bo savore, ko hine ľigende le Devleskre Duchoha, hine o čhave le Devleskre. \v 15 Se priiľan le Duchos, so tumendar na kerel otroken, hoj pale te dživen andre dar, ale priiľan le Duchos, so tumendar kerel čhaven. Andre leste šaj vičinas: „Abba, Dado!“ \v 16 Oda Duchos korkoro svedčinel amare duchoske, hoj sam o čhave le Devleskre. \v 17 A te sam o čhave, sam the o ďeďiča: O ďeďiča le Devleskre the jekhetane ďeďiča le Kristoskre. Bo te leha jekhetane cerpinas, jekhetane leha the avaha andre leskri slava. \s1 E slava, so avela \p \v 18 Me mange gondoľinav, hoj o pharipen, so amen hin akana, pes aňi na del te rachinel ke odi slava, so pes amenge sikavela. \v 19 Bo calo ňebos the caľi phuv igen užarel pro Del, sar sikavela, ko hin peskre čhaven. \v 20 Bo savoro, so sas kerdo pre phuv, hin musardo. Nane lačho pre ňisoste a oda na korkoro pestar, ale o Del oda avke domukľa. No diňa amen the naďej, \v 21 hoj savoro, so sas kerdo le Devlestar, ela oslobodzimen andral o otroctvos la skazakro andre sloboda the andre slava le Devleskre čhavengri. \p \v 22 Amen džanas, hoj savoro, so sas kerdo le Devlestar, dži akana cerpinel andro dukha sar e džuvľi, savi užarel te ločhol. \v 23 No na ča oda, ale the amen, save chudňam le Duchos sar oda ešebno daros le Devlestar, cerpinas andre peste, sar užaras pro Del, hoj amendar te kerel peskre čhaven a te oslobodzinel amaro ťelos. \v 24 Bo amen sam zachraňimen andre naďej. Ale te oda, pre soste užaras, šaj te dikhel, akor oda nane naďej. Bo soske vareko užarela pre oda, so dikhel? \v 25 Ale te pes mukas pre oda, so na dikhas, ta akor užaras pre oda andre trpezľivosť. \p \v 26 Avke the o Duchos pomožinel amare slabišagenge. Se amen na džanas, vaš soske pes amenge kampel te modľinel. Ale korkoro o Duchos pes privakerel vaš amenge avke, hoj pes aňi le lavenca na del te phenel avri. \v 27 Ale oda, ko skuminel o jile, džanel, so kamel o Duchos, bo ov pes privakerel vaš o manuša le Devleskre avke, sar o Del kamel. \p \v 28 Amen džanas, hoj savoro, so avel andro dživipen, hin pro lačho olenge, ko kamen le Devles a kas peske vičinďa andre peskro planos. \v 29 Olen, kas peske o Del anglal kidňa avri, olen the iľa avri, hoj te ačhen ajse sar leskro Čhavo, hoj o Čhavo te avel ešebno maškar o but phrala. \v 30 Olen, kas peske anglal iľa avri, olen the vičinďa; olen, kas vičinďa, olen the ospravedlňinďa; olen, kas ospravedlňinďa, olen the oslavinďa. \s1 Le Devleskro kamiben \p \v 31 Akor so pre oda šaj phenas? Te hin o Del amenca, ko pre amende šaj avel? \v 32 O Del, savo na sajinďa peskre Čhas, ale diňa les vaš amenge savorenge, či oleha amenge na diňa savoro? \v 33 Ko šaj vakerel pre ola manuša, kas peske o Del avri kidňa? O Del hin oda, ko amen ospravedlňinel. \v 34 Ko len šaj odsudzinel? O Ježiš Kristus hin oda, ko muľa, no na ča oda, ale mek the ušťiľa andral o meriben, ov hino pal e čači sera le Devleskri a privakerel pes vaš amenge. \v 35 Ko amen odlela le Kristoskre kamibnastar? O pharipen, abo e dukh? Abo te pre amende džana, vaj e bokh, abo o čoripen, či e dar pal o dživipen, vaj o meriben? \v 36 Avke sar hin pisimen: \q1 „\it Vaš tuke amen murdaren calo džives\it*; \q2 \it keren amenca sar le bakrorenca, saven ľidžan te murdarel.\it*“ \m \v 37 Ale andre kada savoro sam buter sar viťaza prekal o Ježiš, savo peske amen zakamľa. \v 38 Bo me pačav, hoj aňi o meriben, aňi o dživipen, aňi o aňjela, aňi o uprune zora, aňi ola veci, so hin akana, aňi ola veci, so mekča avena, aňi ňisave zora, \v 39 aňi oda, so hin učes, aňi oda, so hin teles, aňi ňič aver, so sas kerdo le Devlestar, amen našťi odlela le Devleskre kamibnastar, so hin andro Ježiš Kristus, andre amaro Raj. \c 9 \s1 Pal o Izrael \p \v 1 Me vakerav čačipen andro Kristus, na klaminav a miro svedomje andro Sveto Duchos mange hin švedkos, \v 2 hoj man hin bari žaľa a bari dukh andro jilo, savi na preačhel. \v 3 Bo me korkoro kamľomas te avel prekošlo a odčhido le Kristostar vaš mire phrala the miri famelija pal o ťelos. \v 4 On hine o Izraeliti: Lendar kerďa peskre čhaven; lenge sas diňi e slava, o zmluvi, o zakonos, e bohoslužba the o zasľubeňja. \v 5 Lendar hine o dada a lendar hine the ola, kastar avel o Kristus pal o ťelos, savo hino Del upral savorende a hino požehňimen pro furt. Amen. \p \v 6 Ale našťi phenas, hoj o Del prephagľa peskre lava. Bo na savore, ko hine andral o Izrael, hine čačes Izraeliti. \v 7 Aňi na savore hine o čhave ča vaš oda, hoj hine o potomki le Abrahamoskre, ale o Del phenďa le Abrahamoske: „\it Le Izakostar pes tuke rachinela o potomstvos.\it*“ \v 8 Dikhas, hoj le Devleskre čhave nane ola, ko uľile andro Izrael pal o ťelos, ale ola čhave, pal save o Del diňa lav, pes rachinen andro potomstvos le Abrahamoskro. \v 9 A kada hin oda lav, so diňa o Del: „\it Aver berš andre kajso časos avava a la Sara ela čhavoro.\it*“ \p \v 10 Avke oda sas na ča paš late, ale the paš e Rebeka. La Rebekakre čhaven sas jekh dad, amaro dad o Izak. \v 11-12 Bo mek akor, sar o čhave aňi na uľile, aňi na kerde ňič lačho abo nalačho, imar sas lake phendo le Devlestar: „\it O phureder služinela le ternedereske.\it*“ O Del phenďa kada, hoj te sikavel, hoj ov kidel avri, sar kamel, a hoj oda na sas vaš oda, so jekh lendar kerďa. \v 13 Avke sar hin pisimen: „Le Jakob kamavas, ale le Ezav našťi avri ačhavas.“ \p \v 14 Akor so šaj phenas, hoj o Del nane spravodľivo? Šoha na! \v 15 Bo le Mojžišoske phenel kada: \q1 „\it Ela mange pharo vaš oda,\it* \q2 \it vaš kaste me kamav,\it* \q1 \it a avava jileskro ke oda,\it* \q2 \it ke kaste me kamav!“\it* \m \v 16 Na džal pal oda, so kamen abo so keren o manuša, ale džal pal oda, hoj o Del del peskri milosť. \v 17 Andro lava le Devleskre hin phendo le faraonoske: „\it Vašoda tut vičinďom andro dživipen, hoj pre tute te sikavav miri zor a hoj pes miro nav te rozvakerel pal caľi phuv.\it*“ \v 18 Bo o Del hino jileskro ke oda, ke kaste ov kamel; ale kaske kamel, oleske zakerel o jilo andre. \s1 Le Devleskri choľi the lačhejileskeriben \p \v 19 Ale vareko mange šaj phenel: „Ňiko pes našťi ačhavel oleske, so o Del kamel. Te oda hin avke, soske amen akor marel?“ \v 20 Ó, manušeja, ko sal tu, hoj ačhes pre čhib le Devleske? Či šaj phenel oda, so hino kerdo, oleske, ko les kerďa: „Soske man avke kerďal?“ \v 21 Abo či nane zor le hrnčjaris upral e čik, hoj andral odi jekh čik te kerel jekh kuči pro slavno učel a aver pro običajno? \p \v 22 Avke o Del kamľa te sikavel peskri choľi the peskri zor. Igen ľikerelas avri a zľidžalas ola kuča, pre save sas leskri choľi, so sas pripravimen pro meriben. \v 23 O Del kamľa te sikavel peskri bari slava pro kuča, ke save sas lačhejileskro a save pripravinďa pre slava – \v 24 pre amende, saven peske vičinďa: Na ča le Židendar, ale the avre narodendar. \v 25 Avke sar the andro Hozeaš phenel: \q1 „\it Olen, ko na sas mire manuša,\it* \q2 \it vičinava ‚mire manuša‘\it* \q1 \it a olenge, kas na kamavas,\it* \q2 \it phenava: ‚Kamav tumen.‘ \it* \q1 \v 26 \it A ela avke, hoj ode, kaj pes lenge phenelas:\it* \q2 \it ‚Tumen na san mire manuša‘,\it* \q1 \it ode pes len vičinela\it* \q2 \it čhave le džide Devleskre.\it*“ \m \v 27 O Izajaš vičinel upral o Izrael: \q1 „\it The te o čhave le Izraeloskre ulehas ajci,\it* \q2 \it keci hin e poši paš o moros,\it* \q2 \it ča frima lendar ena zachraňimen, \it* \q1 \v 28 \it bo o Raj kerela la phuvaha savoro, so phenďa,\it* \q2 \it a kerela oda sig.\it*“ \m \v 29 The o Izajaš oda imar anglal phenďa: \q1 „\it Te amenge o Nekzoraleder Raj\it* \q2 \it na mukľahas o potomstvos,\it* \q1 \it uľamas sar e Sodoma\it* \q2 \it a dičhiľamas avri sar e Gomora\it*.“ \s1 O Izrael the o evaňjelium \p \v 30 So akor oleha phenas? O aver narodi, save na kerenas ňič pre oda, hoj te aven spravodľiva anglo Del, dochudle o spravodľišagos prekal o pačaben. \v 31 No o manuša andral o Izrael, save kerenas savoro, hoj te aven spravodľiva prekal o zakonos, na dochudle o spravodľišagos prekal o zakonos. \v 32 Soske? Vašoda, hoj on pes na mukenas pro pačaben, ale pre peskre skutki. Avke pele pro bar a demade pes, \v 33 avke sar hin pisimen: \q1 „\it Dikh, thovav pro Sion e skala,\it* \q2 \it kaj pes o manuša demena,\it* \q1 \it the o bar, pre savo perena,\it* \q2 \it ale oda, ko andre leste pačala,\it* \q2 \it pes šoha na ladžala.\it*“ \c 10 \p \v 1 Phralale, jilestar kamav a mangav le Devles, hoj o Izrael te avel zachraňimen. \v 2 Šaj phenav, hoj labon pal o Del, ale nane len spravno prindžaripen. \v 3 Bo na prindžaren le Devleskro spravodľišagos a kamen te presikavel peskro spravodľišagos, na poddine pes le Devleskre spravodľišagoske. \v 4 Se o Kristus hin o koňec le zakonoskro, hoj sako, ko pačala, te avel spravodľivo anglo Del. \s1 O spaseňje prekal savorende \p \v 5 Bo o Mojžiš pisinel pal o spravodľišagos andral o zakonos: „\it Oda manuš, ko doľikerela leskre prikazaňja, dživela lendar.\it*“ \v 6 Ale o spravodľišagos prekal o pačaben, phenel kada: „\it Ma phen tuke andro jilo: ‚Ko džala upre andro ňebos?‘ \it* (Oda hin te anel le Kristus tele.) \v 7 Abo: \it ‚Ko džala tele andro svetos le mulengro?‘ \it* (Oda hin te anel le Kristus upre andral o meriben.)“ \v 8 Ale sar phenel? „\it Oda lav hino igen pašes, hino andre tiro muj the andre tiro jilo\it*“ – oda hin oda lav pal o pačaben, so vakeras. \v 9 Bo te viznavineha le Ježiš sar Rajes a pačaha andre tiro jilo, hoj les o Del uštaďa andral o meriben, aveha zachraňimen. \v 10 Se le jileha pes pačal, hoj te avas čačipnaskre, ale le mujeha pes viznavinel, hoj te avas zachraňimen. \v 11 Bo hin pisimen: „\it Sako, ko andre leste pačala, na ladžala pes.\it*“ \v 12 Oda hin jekh, či oda hin Židos vaj Grekos, bo oda jekh Raj hino Raj savorenge – barvalo ke sakoneste, ko les mangel. \v 13 Bo \it sako, ko vičinel pro nav le Rajeskro, ela zachraňimen.\it* \p \v 14 Ale sar šaj pre leste vičinena, te andre leste na pačanďile? A sar šaj pačana andre oda, pal kaste na šunde? A sar šaj šunena, te ňiko lenge o lav na vakerela? \v 15 A sar šaj vakerena, te na ena bičhade? Avke sar hin pisimen: „\it Save šukar hine o pindre olengre, save aven te vakerel o lačho hiros pal o lačhe veci\it*.“ \p \v 16 Ale na savore priile o evaňjelium, bo o Izajaš phenel: „\it Rajeja, ko pačanďiľa amare lavenge?\it*“ \v 17 O pačaben avel akor, sar šunas, a šunas akor, sar pes vakerel o lav le Kristoskro. \p \v 18 Ale phučav: So, čačes na šunde? Sar hoj na? Šunde! Avke sar hin pisimen: \q1 „\it Lengro hangos pes rozľigenďa pal caľi phuv\it* \q2 \it a lengre lava dži pro agor le svetoske.\it*“ \m \v 19 Pale phučav: Či oda o Izrael na achaľiľa? O Mojžiš ešebno pre oda odphenďa: \q1 „\it Me kerava, hoj o manuša andral o Izrael te žjarlinen\it* \q2 \it pro manuša, save aňi nane narodos\it*. \q1 \it Kerava, hoj te chan choľi\it* \q2 \it pro narodos, savo nane goďaver.\it*“ \m \v 20 O Izajaš pes na daralas te phenel: \q1 „\it Diňom man te arakhel olenge, ko man na rodenas,\it* \q2 \it sikaďom man olenge, ko pal ma na phučenas.\it*“ \m \v 21 Ale pal o Izrael phenel: \q1 „\it Calo džives nacirdavas mire vasta\it* \q2 \it ko manuša, save na kamenas te šunel\it* \q2 \it a ačhenas mange pre čhib.\it*“ \c 11 \s1 O Del na odčhiďa le Izrael \p \v 1 Phučav akor: Či odčhiďa o Del peskre manušen? Šoha na! Se the me som Izraelitas andral o potomstvos le Abrahamoskro andral o kmeňos Benjamin. \v 2 O Del na odčhiďa peskre manušen, saven peske anglal kidňa avri. Se džanen, so hin pisimen andro lav, kaj pes vakerel pal o Eliaš – sar vakerelas le Devleske pro Izrael a phenďa: \v 3 „\it Rajeja, tire proroken murdarde a tire oltara čhide tele. Ačhiľom ča me korkoro a the man kamen te murdarel.\it*“ \v 4 Ale so leske odphenďa o Del? „\it Mukľom mange efta ezera (7 000) muršen, save na lašarenas le Baal, le falošne devles.\it*“ \v 5 Avke hin the akana. Ačhiľa lendar ča frima džene, ča ola, kas peske kidňa o Del avri peskra milosťaha. \v 6 Ale te oda hin le Devleskra milosťatar, ta akor oda nane le skutkendar; bo te oda uľahas avke, paľis imar le Devleskri milosť na uľahas milosť. \p \v 7 Akor so? O manuša andral o Izrael na dochudle oda, so rodenas, ale ča ola, ko sas avrikidle. A okle dženenge ačhile o jile zakerde andre, \v 8 avke sar hin pisimen: \q1 „\it O Del len diňa duchos, hoj zorales te soven,\it* \q2 \it jakha, hoj te na dikhen,\it* \q1 \it a kana, hoj te na šunen\it* \q2 \it – dži adadžives.\it*“ \m \v 9 A o David phenel: \q1 „\it Mi el lenge lengro hosťinakro skamind e pasca\it* \q2 \it a mi peren a mi el lenge vaš oda počimen!\it* \q1 \v 10 \it Mi korisaľon pro jakha, hoj te na dikhen,\it* \q2 \it a banďar lengro dumo pro furt\it*.“ \s1 O spaseňje avre narodengro \p \v 11 Me akor phučav: Pele o manuša andral o Izrael avke, hoj imar na ušťena? Šoha na! Ale vaš oda, hoj on pele andro binos, avľa e zachrana ke aver narodi, hoj o Izrael pre lende te žjarlinel. \v 12 Ale te le Židengro binos anďa o barvaľipen le svetoske a oda, hoj on pele, anďa o barvaľipen le avre narodenge, ta keci buter barvaľipen anela oda, sar avena savoredžene pale? \p \v 13 Tumenge, le Nažidenge, phenav: Lašarav kadi služba, bo me som apoštolos le Nažidenge. \v 14 A talam šaj kerava oda, hoj mire ťeloskre phrala te žjarlinen, a oleha šaj zachraňinava varekas lendar. \v 15 Bo te vaš oda, hoj o Del odčhiďa le Židen, hin o svetos le Devleha zmjerimen – ta so ela akor, sar len pale prilela? Či na o dživipen andral o meriben? \v 16 Te o ešebno kotor le marestar hin dino le Devleske sar sveto, akor calo maro hino sveto a te hin o koreňis sveto, akor the o konara. \p \v 17 Varesave konarica sas avriphagle, a tu, sar e dzivo oliva, salas andre zašťepimen maškar okla a ačhiľa tutar oda, ko lel e chasna la olivakre koreňistar the le žirostar, \v 18 ma lašar tut upral o konara. A te tut lašares, ta džan, hoj na tu ľidžas o koreňis, ale o koreňis tut. \v 19 Ale tu pheneha: „O konara sas avriphage, hoj me te avav zašťepimen.“ \v 20 Mištes, sas avriphage vaš oda, hoj na pačanas, ale tu ačhes le pačabnaha. Vašoda tut ma ľidža upre, ale dara tut! \v 21 Bo te o Del na sajinďa o čače konara, na sajinela aňi tut. \p \v 22 Vašoda dikh le Devleskro lačhipen, ale the oda, sar zoraha sudzinel! O Del hino zoralo ke ola, ko pele, ale hino lačho ke tu, te ačheha andro lačhipen. Ale te na ačheha, aveha the tu avričhindo. \v 23 Avke the on, te na ačhena andro napačaben, ena pale zašťepimen. Bo le Devles hin zor pale len te zašťepinel. \v 24 Te tu sal avričhindo andral e dzivo oliva a sal zašťepimen andre lačhi oliva, so nane prirodzeno, ta keci sigeder ena kala konara, so imar sas andre čači oliva, pale zašťepimen andre peskri oliva? \s1 O Izrael ela pale zachraňimen \p \v 25 Se kamav, phralale, hoj te džanen kada garuďipen, hoj te na aven goďaver korkore ke peste. Bo varesave manušenge andral o Izrael hine o jile zakerde andre dži akor, medik na avena savore manuša, save nane Židi ko Del. \v 26 A avke ela calo Izrael zachraňimen, sar hin pisimen: \q1 „\it Andral o Sion avela o Zachrancas\it* \q2 \it a odlela o bijedevleskeriben le Jakobostar.\it* \q1 \v 27 \it Kada ela miri zmluva prekal lende,\it* \q2 \it sar odlava lengre bini.\it*“ \p \v 28 Vašoda, hoj o Židi odčhide o evaňjelium, hine ňeprijaťeľa le Devleskre a ada hin pro lačho tumenge, ko na san Židi. Ale vaš lengre dada, saven peske o Del kidňa avri, hine leskre prijaťeľa. \v 29 Bo o Del na lel pale o dari, so diňa, a na bisterel pro manuša, saven peske kidňa avri. \v 30 Avke sar tumen, o Nažidi, varekana na šunenas le Devles, ale akana chudňan e milosť le Devleskri vaš oda, hoj o Židi na šunenas le Devles, \v 31 avke akana on na šunen, hoj pes tumenge te dochudel e milosť le Devleskri. No prekal oda paľis the on chudena pale e milosť le Devleskri. \v 32 Bo o Del zakerďa andre savore manušen andre oda, hoj les te na šunen, hoj pre sakoneste te avel paľis leskri milosť. \b \q1 \v 33 Ó, savo baro hino o Del \q2 andre peskro barvaľipen, \q2 goďaveripen the prindžaripen! \q1 Ko šaj achaľol leskre sudi \q2 a ko šaj avel pre oda, \q2 save hin leskre droma? \q1 \v 34 „\it Se ko prindžarel le Devleskro gondoľišagos?\it* \q2 \it Abo ko sas varekana leskro radcas?\it*“ \q1 \v 35 „\it Ko diňa le Devles vareso,\it* \q2 \it hoj ov oda leske te del pale?\it*“ \q1 \v 36 Bo lestar, prekal leste a leske hin savoro! \q2 Leske e slava pro furt! Amen. \c 12 \s1 Nevo dživipen andro Kristus \p \v 1 Phralale, mangav tumen vaš oda, hoj o Del hino lačhejileskro! Den tumare ťela sar džiďi, sveto obeta, so ela le Devleske pre dzeka. Ada hin nekfeder služba le Devleske. \v 2 Ma keren avke, sar kerel kada svetos. Ale domuken le Devleske te čerinel tumen andral a te del tumen nevo gondoľišagos, hoj paľis te džanen, so kamel o Del, so hin lačho, so hin leske pre dzeka a so hin dokonalo. \p \v 3 Vaš e milosť le Devleskri, so sas mange diňi, phenav sakoneske tumendar: Ma av barikano, ma gondoľin pal tu buter, sar kampel, ale gondoľin pal tu ajci, keci tut o Del diňa pačaben. \v 4 Bo sar amen hin but kotora andro ťelos, ale na savore kotora keren jekh buči, \v 5 avke the amen sam but džene jekh ťelos andro Kristus, ale sako hin aver kotor. No jekhetane sam oda jekh ťelos. \v 6 Ale o Del amen diňa peskra milosťatar sakones aver dari. Te hin varekas daros te prorokinel, mi kerel oda, pal oda keci les hin pačaben. \v 7 Te hin varekas daros te služinel, mi služinel. Te hin varekas daros te sikavel, mi sikavel. \v 8 Oda, kas hin daros te podhazdel andro pačaben, mi kerel oda. Oda, ko del, mi del ščirones. Ko ľidžal varesavi služba, mi kerel oda savore jileha. Ko kerel lačhipen avreske, mi kerel oda radišagoha. \s1 Sar te dživel o dživipen le Devleha \p \v 9 O kamiben mi el čačo a na dujemujengro. Mi džungľol tumenge o nalačhipen; ľikeren tumen le lačhipnastar. \v 10 Jilestar tumen kamen sar phrala-pheňa a jekh avreske presikaven bareder pačiv. \v 11 Keren savoro prekal oda, hoj te služinen le Rajeske radišagoha andral calo jilo. \v 12 Radisaľon andre naďej; andro pharipen ľikeren avri; andro modľitbi ma preačhen. \v 13 Sthoven tumen pre oda, so kampel le phralenge. Phundraven tumare khera prekal o cudza manuša a den len pačiv. \p \v 14 Žehňinen olenge, ko pre tumende džan, žehňinen a ma košen. \v 15 Radisaľon olenca, ko radisaľon, a roven olenca, ko roven. \v 16 Mi el tumen jekh gondoľišagos maškar peste. Ma hazden tumen upre, ale achaľon the olen, ko hine slabeder. Ma aven goďaver korkore prekal peste. \p \v 17 Ňikaske ma den pale o nalačho vaš o nalačho. Ale keren oda, so hin lačho angle savore manuša. \v 18 Te pes oda del a te oda hin pre tumende, dživen savore manušenca andro smirom. \v 19 Mire lačhe phralale, ma visaren avrenge pale o nalačhipen, ale muken oda le Devleskra choľake. Se hin pisimen: „\it Me man pomsťinava, me lenge dava pale.\it*,“ phenel o Raj. \q1 \v 20 Vašoda, te hino tiro ňeprijaťeľis bokhalo, de les te chal, \q1 \it a te hino smedno, de les te pijel.\it* \q1 \it Bo te kada kereha, čhiveha leske pro šero o jagale angara.\it* \m \v 21 Ma domuk, hoj o nalačhipen tut te thovel tele, ale le lačhipnaha thov tele o nalačhipen. \c 13 \s1 Te poddel pes le autoritenge \p \v 1 Sako pes mi poddel le svetoskre autoritenge. Bo ňiko na ľidžal korkoro pestar, te leske oda o Del na domukľahas. Sako hino ačhado le Devlestar. \v 2 Avke sako, ko pes ačhavel pro autoriti, ačhavel pes the pre oda, so o Del prikazinďa, bo ov le autoriten ačhaďa. Ola, ko na šunen, anen pre peste o sudos. \v 3 Ola, ko keren o lačho, pes na mušinen te daral le autoritendar, ale ola, ko keren o nalačho. Na kames tut te daral le autoritendar? Akor, ker o lačho a lašarena tut, \v 4 bo on hine le Devleskre služobňika tuke pro lačho. Ale te keres oda, so nane lačho, dara tut, bo na hijaba hordinen e šabľa. On hine le Devleskre služobňika, save sikaven le Devleskri choľi olenge, ko keren o nalačho. \v 5 Vašoda pes igen kampel te poddel na ča vaš le Devleskri choľi, ale the vašoda, bo andro jilo džanes, hoj oda hin mištes. \p \v 6 Se vašoda počinen the o daňe, bo on hine le Devleskre služobňika, save keren ipen odi buči. \v 7 Den sakoneske oda, so leske kamen: Kaske o daňe, oleske o daňe; kaske o clo, oleske o clo; kaske e pačiv, oleske e pačiv; kastar kampel te daral, olestar daran. \s1 Pal o kamiben maškar o phrala \p \v 8 Ma ačhen ňikaske ňič te kamel, ča o kamiben jekh ke avreste, bo ko kamel avres, doľikerel calo zakonos. \v 9 Bo o prikazaňja: \it „Na kereha lubipen! Na murdareha! Na čoreha! Na žadineha!“\it* – savore kala a mek the savore okla prikazaňja hine andre kada jekh prikazaňje: \it „Kameha avres avke sar tut korkores.“\it* \v 10 Te varekas kames, šoha leske na kereha o nalačho. Vašoda te tut hin o kamiben, akor doľikeres calo zakonos. \s1 O Džives le Kristoskro hino pašes \p \v 11 A kada keren, se džanen, hoj imar avľa tumari ora, hoj te ušťen andral o soviben. Bo akana hin amaro spaseňje pašeder, sar sas akor, sar pačanďiľam. \v 12 E rat imar oddžal a o džives hino pašeder. Vašoda preačhas te kerel o skutki le kaľipnaskre a las pre peste o zbraňe le švetloskre. \v 13 Vašoda ľikeras pes rajikanes sar o manuša, save dživen dživese – na andro mulatišagi the andro pijiben; na andro lubipen the andro džungale veci; na andro vesekedišagi the andro hamišagos. \v 14 Ale uren tumen andro Raj Ježiš Kristus a ma gondoľinen pre oda, sar te kerel o nalačhe žadosci, save kamel te kerel amaro ťelos. \c 14 \s1 Te na odsudzinen peskre phralen \p \v 1 Prilen olen, ko hine slaba andro pačaben, a ma vesekedinen tumen lenca vaš oda, sar on gondoľinen, so hin lačho, abo nalačho. \v 2 Jekh pačal, hoj šaj chal savoro, a vareko hino slabo andro pačaben a chal ča zeleňina. \v 3 Oda, ko chal savoro, te na dikhel tele oles, ko na chal. A oda, ko na chal savoro, te na sudzinel oles, ko chal. Se o Del les priiľa. \v 4 Ko sal tu, hoj sudzines avreskre sluhas? Ča leskro Raj rozsudzinel či ačhela, abo perela. Ale ačhela, bo o Raj dela les zor, hoj te ačhel. \p \v 5 Varesave manuša ľikeren varesavo džives bareder sar aver. Aver phenen, hoj savore dživesa hine jekh. Sako mi el zoralo andre oda, sar achaľol. \v 6 Ko doľikerel varesavo džives, doľikerel les le Rajeske. Oda, ko chal savoro, del pačiv le Rajes, bo paľikerel le Devleske vaš o chaben. Oda, ko na chal savoro, del tiš pačiv le Rajes, bo the ov paľikerel le Devleske. \v 7 Bo ňiko amendar na dživel korkoro peske a ňiko korkoro peske na merel. \v 8 Te dživas, le Rajeske dživas; te meras, le Rajeske meras. Avke či imar dživas, abo meras, sam le Rajeskre. \v 9 Bo vašoda o Kristus the muľa the obdžiďiľa, hoj te avel Raj upral o džide the upral o mule. \p \v 10 Ale tu soske sudzines tire phrales? Abo tu, soske tele dikhes tire phrales? Se savore jekhvar ačhaha anglo Del pro sudos. \v 11 Bo hin pisimen: \q1 „\it Vašoda, hoj dživav, phenel o Raj,\it* \q2 \it dojekh khoč anglal mande banďola\it* \q1 \it a dojekh čhib viznavinela,\it* \q2 \it hoj me som o Del.\it*“ \m \v 12 Avke sako amendar odphenela korkoro vaš peste le Devleske vaš oda, sar dživelas. \s1 Ma ker avke, hoj tiro phral te perel \p \v 13 Vašoda preačhas te sudzinel jekh avres. Ale sigeder gondoľin pre oda, hoj te na keres vareso, pre soste o phral šaj perel andro pačaben. \v 14 Me džanav a pačav, hoj andro Ježiš Kristus korkoro pestar nane ňisavo chaben nažužo, ča oleske hin nažužo, ko pačal, hoj oda chaben hin nažužo. \v 15 Bo te dukhaves tire phrales vaš o chaben, imar akor na phires andro kamiben. Ma musar tire chabeneha oles, vaš kaske muľa o Kristus! \v 16 Te na vakeren namištes pre oda, pal soste tumen džanen, hoj hin lačho. \v 17 Bo o kraľišagos le Devleskro nane o chaben the o pijiben, ale o spravodľišagos, o smirom the o radišagos andro Sveto Duchos. \v 18 Oda, ko le Kristoske avke služinel, hino pre dzeka le Devleske a o manuša les den pačiv. \p \v 19 Mušinas te džal pal oda, so anel o smirom a jekhetane amen bararel andro pačaben. \v 20 Ma musar oda, so o Del kerďa, ča vaš o chaben. Se savoro hin žužo, ale nane mištes te chal oda, soha aver šaj perel andro binos. \v 21 Mištes hin te na chal mas, te na pijel mol, aňi te na kerel ňič, pre soste šaj perel tiro phral. \p \v 22 O pačaben, so tut hin, ľiker andre tu anglo Del. Bachtalo hin oda, ko pes korkoro na odsudzinel andre oda, pal soste peske gondoľinel, hoj hin lačho. \v 23 Ale oda, ko pochibinel, sar vareso chal, hino odsudzimen, bo na kerel oda pačabnaha. A savoro, so keras bi o pačaben, hin binos. \c 15 \s1 Te keren oda, so anel lačho avrenge \p \v 1 Te sam zorale andro pačaben, kampel amenge te ľidžal o slabišagi olengre, ko hine slaba, a na te avel pre dzeka ča korkore peske. \v 2 Sako amendar mi el pre dzeka avreske pre leskro lačho, hoj les te budinel andro pačaben. \v 3 Se aňi o Kristus na rodelas oda, so leske sas pre dzeka, ale avke sar hin pisimen: „\it O dopheňiben olengro, ko tuke dophenen, avľa pre mande.\it*“ \v 4 Se savoro, so sas varekana pisimen, sas pisimen prekal amende, hoj te sikľuvas, te ľikeras avri, te radisaľuvas a avke amen te avel naďej. \p \v 5 A o Del, savestar avel e trpezľivosť the o radišagos, mi del tumenge te gondoľinel maškar peste pre oda jekh, hoj te keras avke, sar kerelas o Ježiš Kristus, \v 6 hoj savoredžene jekhetane te lašaras jekhe hangoha le Devles, le Dades amare Rajeskre le Ježišoskre Kristoskre. \s1 O evaňjelium hin the prekal o aver narodi \p \v 7 Vašoda prilen jekh avres avke, sar o Kristus tumen priiľa pre slava le Devleskri. \v 8 Bo phenav, hoj o Ježiš Kristus sas o služobňikos le Židenge, vaš oda, hoj te sikavel, hoj o Del vakerel čačipen; a te sikavel, hoj le Devleskre lava, so diňa lengre dadenge, hine čače, \v 9 a hoj o aver narodi vaš leskri milosť te lašaren le Devles. Avke sar hin pisimen: \q1 „\it Vašoda tut lašarava maškar o narodi\it* \q2 \it a giľavava tire naveske o chvali.\it*“ \m \v 10 A pale phenel: \q1 „\it Narodale, radisaľon leskre manušenca!\it*“ \m \v 11 A pale: \q1 „\it Lašaren le Devles, savore narodale.\it* \q2 \it Bararen les, savore manušale!\it*“ \m \v 12 O Izajaš phenel: \q1 „\it Avela o potomkos le Izajoskro,\it* \q2 \it ov ľidžala avre naroden\it* \q2 \it a pre leste pes zmukena o narodi.\it*“ \p \v 13 A o Del, savo amen del e naďej, tumen mi pherdžarel savore radišagoha the smiromoha andro pačaben, hoj te baron prekal e zor le Svete Duchoskri andre naďej. \s1 Le Pavloskri buči \p \v 14 Phralale mire, the me pačav pal tumende, hoj the tumen san pherde le lačhipnaha a hin tumen savoro prindžaripen, a vašoda šaj sikaven jekh avres. \v 15 Me tumenge pisinďom sikra zoraleder, bo kamľom tumenge pale te leperel varesave veci prekal e milosť, so man diňa o Del, \v 16 hoj me te avav o služobňikos le Ježišoskro Kristoskro prekal o aver narodi, hoj te služinav sar rašaj le Devleskre evaňjelioske, hoj o narodi te aven e obeta, so šukares voňinel le Devleske a so hiňi pošvecimen le Svete Duchostar. \p \v 17 Vašoda man andro Ježiš Kristus šaj lašarav oleha, so kerav prekal o Del. \v 18 Darav man te vakerel vareso aver. Vakerav ča oda, so kerďa o Kristus prekal ma le lavenca the le skutkenca, vaš oda, hoj les o aver narodi te šunen. \v 19 O Kristus oda kerďa prekal o zorale zazraki the ďivi, andre zor le Devleskre Duchoskri. Avke chudňom te vakerel le Kristoskro evaňjelium andral o Jeruzalem, dži paš e phuv Illirikum. \v 20 Furt kamavas te vakerel o evaňjelium pre ola thana, kaj mek na šunde pal o Kristus, hoj te na ačhavav pre avreskro zaklados. \v 21 Avke sar hin pisimen: \q1 „\it Ola, kaske na sas vakerdo pal leste, dikhena les \it* \q2 \it a ola, ko pal leste na šunde, achaľona.\it*“ \s1 O Pavol kamel te džal andro Rim \p \v 22 Vašoda mange na sas buterval domuklo te džal ke tumende. \v 23 Ale akana imar andre kala phuva dokerďom miri buči a imar but berš kamav te džal ke tumende. \v 24 A džava akor, sar man ela drom andre Špaňjelsko, bo pačav, hoj tumen dikhava, sar predžava prekal tumaro foros, a hoj tumen mange paľis pomožinena te džal dureder pro drom. Ale sigeder sar džava, kamav tumenca sikra te radisaľol. \v 25 Akana džav andro Jeruzalem te služinel ode le Devleskre manušenge, \v 26 bo e Macedonija the e Achaja pes rozhodňinde te kerel zbjerka prekal o čore maškar o phrala andro Jeruzalem. \v 27 On oda kerde, bo dičholas pes lenge, hoj mištes hin lenge oda te visarel pale. Bo te o aver narodi dochudle le Židengro duchovno barvaľipen, ta akor hine dlžna te služinel le Židenge peskre ťelesne barvaľipnaha. \v 28 Sar kada dokerava a sar lenge dava savore love, so sas prekal lende skidle upre, džava ke tumende a odarik džava andre Špaňjelsko. \v 29 Džanav, hoj sar avava ke tumende, anava pherdo požehnaňje le Kristoskro. \p \v 30 Prekal amaro Raj Ježiš Kristus the prekal o kamiben le Duchoskro, tumen mangav, phralale, hoj tumen jekhetane manca te maren vaš ma andro modľitbi anglo Del. \v 31 Modľinen tumen, hoj te avav avricirdlo andral o vasta le napačabnaskre manušengre andre Judsko. A modľinen tumen, hoj le Devleskre manuša andro Jeruzalem te prilen miri služba paľikeribnaha. \v 32 A modľinen tumen, hoj le Devleskra voľatar te avav ke tumende pherdo radišagoha, hoj mange maškar tumende te odpočovinav. \v 33 O Del, savo del o smirom, mi el tumenca savorenca. Amen. \c 16 \s1 O pozdravi \p \v 1 Kamav tumenge te phenel pal amari pheň Feba, savi služinel andre khangeri andro foros Kenchrea, \v 2 hoj la te prilen andro nav le Rajeskro, avke sar kampel le Devleskre manušenge. Te lake vareso kampela, andre savoreste lake pomožinen; se oj pomožinďa but dženenge a the mange korkoreske. \b \li1 \v 3 Pozdravinen la Priska the le Akvilas, save manca jekhetane služinen le Ježišoske Kristoske. \v 4 On vaš miro dživipen riskinde the peskro dživipen. Me lenge paľikerav, no na ča me, ale the savore khangera andral o aver narodi. \li1 \v 5 Pozdravinen the e khangeri, so hiňi andre lengro kher. \li1 Pozdravinen the le Epainetos, mire lačhe phrales. Ov sas ešebno andre Azija, ko pačanďiľa andro Kristus. \li1 \v 6 Pozdravinen la Maria, savi kerďa igen phari buči prekal tumende. \li1 \v 7 Pozdravinen le Andronikos the le Junias, save hine Židi avke sar me a sas manca andre bertena, saven o apoštola mištes džanen a on pačanďile andro Kristus sigeder sar me. \li1 \v 8 Pozdravinen le Amplijatos, mire lačhe phrales andro Raj. \li1 \v 9 Pozdravinen le Urban, savo manca jekhetane kerel e buči le Kristoskri, the le Stachis, mire lačhe phrales. \li1 \v 10 Pozdravinen le Appolo, savo presikaďa peskro pačaben andro Kristus. \li1 Pozdravinen olen, ko hine andro kher ko Aristobulos. \li1 \v 11 Pozdravinen le Herodion, savo hino Židos avke sar me. \li1 Pozdravinen le pačabnaskren andral e famelija le Narcissoskri. \li1 \v 12 Pozdravinen la Trifajna the la Trifosa, save keren buči prekal o Raj. \li1 Pozdravinen la Persida, mira lačha pheňa, savi kerďa igen but buči prekal o Raj. \li1 \v 13 Pozdravinen le Rufos, savo hino avrikidlo le Rajestar, the leskra da, savi hiňi the mange sar daj. \li1 \v 14 Pozdravinen le Asinkritos, le Flegon, le Hermes, le Patrobas, le Hermas the savore phralen, save hine lenca. \li1 \v 15 Pozdravinen le Filologos the la Julia, le Nereus the leskra pheňa, le Olimpas the savore phralen andro Del, save hine lenca. \li1 \v 16 Pozdravinen tumen jekh avres le svete čumibnaha. \li1 Pozdravinen tumen savore khangera le Kristoskre. \b \p \v 17 Phralale mire, mangav tumen, den pozoris pre ola džene, save rozďelinen o khangera a maren upre le manušen a džan pre oda sikaviben, so tumen priiľan. Obdžan kajse dženen! \v 18 Bo kajse manuša na služinen amare Rajeske le Ježišoske Kristoske, ale peskre ťeloskre žadoscenge. Peskre gule lavenca the šukare vakeribnaha odcirden le pačivale manušen, save hine slaba andro gondoľišagos. \v 19 Se sako džanel pal tumende, sar šunen le Devles. Vašoda man hin tumendar o radišagos, ale kamav, hoj te džanen, so hin lačho, a te na domuken tumenge o nalačho. \p \v 20 O Del, savestar avel o smirom, sig rozpučinela le satan tel tumare pindre. \p E milosť amare Rajeskri le Ježišoskri Kristoskri mi el tumenca. \p \v 21 Pozdravinel tumen o Timoteus, savo manca kerel jekhetane e buči, the o Lucius, o Jason the o Sosipatros, save hine Židi avke sar me. \p \v 22 Pozdravinav tumen andro Raj, me o Tercius, savo pisinďa kada ľil. \p \v 23 Pozdravinel tumen o Gajos, andre saveskro kher pes zdžal e khangeri, a the me ode akana bešav. \p Pozdravinel tumen o Erastos, o spravcas le foroskro, a mek the leskro phral o Kvartos. \p \v 24 [E milosť amare Rajeskri le Ježišoskri Kristoskri mi el tumenca savorenca.] \s1 O lašariben \p \v 25 Slava le Devleske! Ov tumen šaj zoraľarel andro pačaben, avke sar vakerav andre miro evaňjelium pal o Ježiš Kristus; avke sar pes sikaďa o garuďipen, so sas garudo čirlastar. \v 26 Ale akana oda avľa avri prekal oda, so pisinenas o proroka; a prikazinďa oda o večno Del, hoj oda te džanen savore narodi, hoj savore te pačan a te šunen les. \v 27 Leske, le jekhe goďavere Devleske, mi džal e slava prekal o Ježiš Kristus pro furt. \p Amen.