\id JDG – ESR Marek Olah Unicode \ide UTF-8 \h Sudcengro \toc1 O zvitkos le Sudcengro \toc2 Sudcengro \toc3 Sud \mt1 O zvitkos le Sudcengro \c 1 \s1 O kmeňi Juda the Šimeon džan pro mariben pro Kanaančana \p \v 1 Pal o meriben le Jozuaskro o Izraeliti phučenas le RAJESTAR: „Ko amendar džala ešebno pro mariben pro Kanaančana?“ \p \v 2 O RAJ odphenďa: „Mi džal o Juda, se leske diňom e phuv andro vasta.“ \p \v 3 Avke o kmeňos Juda mangelas le kmeňos Šimeon: „Aven amenca a pomožinen amenge te džal pro Kanaančana pro mariben andre phuv, so sas amenge diňi. Paľis džaha the amen tumenca andre phuv, so sas tumenge diňi.“ Avke o kmeňos Šimeon geľa lenca. \p \v 4 Sar geľa o kmeňos Juda pro mariben, o RAJ lenge diňa te zviťazinel upral o Kanaančana the Perizeja a murdarde andro foros Bezek 10 000 muršen. \v 5 Andro Bezek arakhle le kraľis Adoni-Bezek, marenas pes leha a zviťazinde upral o Kanaančana the Perizeja. \v 6 Sar o Adoni-Bezek chudňa te denašel, džanas pal leste. Chudle les a odčhinde leske o angušta pal o vasta the pal o pindre. \v 7 Akor o Adoni-Bezek phenďa: „Eftavardeš (70) kraľa, savenge diňom te odčhinel o angušta pro vasta the pro pindre, kidenas o trušini tel miro skamind. O Del mange visarďa pale vaš oda, so kerďom.“ Ľigende les andro Jeruzalem a ode muľa. \p \v 8 O kmeňos Juda geľa pro mariben pro Jeruzalem a zaiľa les. Le manušen odarik murdarde a o foros zlabarde. \v 9 Paľis džanas pro mariben pro Kanaančana, save bešenas pre brehengri phuv Šefela, andro Negev pre pušťa. \v 10 Sar o kmeňos Juda geľa pro Kanaančana, save bešenas andro Hebron, so pes angloda vičinelas Kirjat-Arba, zviťazinde upral o Šešaj, upral o Achiman the upral o Talmaj. \p \v 11 Odarik gele pro mariben pro foros Debir, so pes angloda vičinelas Kirjat-Sefer. \v 12 Akor o Kaleb phenďa: „Oleske, ko zviťazinela upral o Kirjat-Sefer, dava mira čha la Achsa romňake.“ \v 13 Avke o Otňiel, o čhavo le Kenazoskro, savo sas terneder phral le Kaleboske, oda foros zaiľa. O Kaleb leske diňa peskra čha la Achsa romňake. \p \v 14 Paľis o Otňiel chudňa te kerel upre la Achsa, hoj te mangel peskre dadestar e maľa. Sar geľa tele pal o somaris, o Kaleb latar phučľa: „So kames?“ \p \v 15 Oj odphenďa: „De man daros. Te mange imar diňal e pušťa Negev, de mange the o prameňa.“ Avke o Kaleb lake diňa o uprune the o telune prameňa. \p \v 16 O čhave andral e famelija Kenit, savenge sas dad o Chobab, le Mojžišoskro sastro, gele le kmeňoha Juda andral o Foros le palmengro\f + \fr 1,16 \fr*\ft Oda hin o Jericho.\ft*\f* andre judsko pušťa andro Negev, kaj ačhile te bešel maškar o manuša paš o foros Arad. \p \v 17 Paľis o kmeňi Juda the Šimeon gele pro mariben pro Kanaančana, save bešenas andro Cefat, a calo oda prekošlo foros zňičinde. Avke dine ole foroske nav Chorma. \v 18 O kmeňos Juda zaiľa o fori Gaza, Aškalon the Ekron lengre gavenca. \p \v 19 O RAJ sas le kmeňoha Juda. On zaile o brehengre phuva, ale le manušen, save bešenas tel o brehi, našťi tradle avri, bo sas len trastune verdana. \v 20 Le Kaleboske dine o foros Hebron, avke sar oda phenďa o Mojžiš. Ov odarik tradňa avri le Anakoskre trine čhaven. \v 21 Ale o kmeňos Benjamin na tradňa avri le Jebusejen, save bešenas andro Jeruzalem. Vašoda o Jebuseja ačhile te bešel maškar o Benjaminčana andro Jeruzalem dži adadžives. \s1 O maribena le kmeňengre pro severos \p \v 22 The o kmeňi Efrajim the Menaše džanas pro mariben pro foros Betel a o RAJ sas lenca. \v 23 Bičhade le muršen te predikhel o Betel, so pes angloda vičinelas Luz. \v 24 Sar dikhle varesave muršes te avel avri andral o foros, phende leske: „Sikav amenge, khatar mek šaj džas andro foros, a mukaha tut te dživel.“ \v 25 Avke lenge sikaďa o than, khatar pes delas te džal andre. Sar o kmeňi Efrajim the Menaše savoren odarik murdarde, ole muršes leskra famelijaha premukle. \v 26 Oda murš geľa andre phuv le Chetitanengri, ačhaďa ode foros a diňa leske nav Luz. Kavke pes vičinel dži adadžives. \p \v 27 O kmeňos Menaše našťi tradňa avri le manušen andral o fori Bet-Šean, Taanach, Dor, Jibleam the Megido, aňi andral o gava pašal lende. Bo o Kanaančana na kamenas odarik te džal het. \v 28 Sar o Izraeliti ačhile zoraleder, ispidle zoraha pro Kanaančana, hoj prekal lende te keren buči, ale našťi len savoren tradle avri. \p \v 29 Aňi o kmeňos Efrajim našťi tradňa avri le Kanaančanen, save bešenas andro Gezer, a vašoda o Kanaančana maškar lende ačhile te dživel. \p \v 30 Aňi o kmeňos Zebulun našťi tradňa avri le Kanaančanen andral o fori Kitron the Nahalal. Avke o Kanaančana ačhile te dživel maškar lende, ale o manuša andral o kmeňos Zebulun pre lende ispidenas, hoj prekal lende te keren buči. \p \v 31 O kmeňos Ašer našťi tradňa avri le Kanaančanen andral o fori Ako, Sidon, Achlab, Achzib, Chelba, Afik the Rechob. \v 32 Avke ačhiľa o kmeňos Ašer te dživel maškar o Kanaančana, bo len našťi tradňa avri. \p \v 33 O kmeňos Naftali na tradňa avri le Kanaančanen andral o fori Bet-Šemeš the Bet-Anat. Avke bešenas maškar o Kanaančana, ale ispidenas pre lende, hoj prekal lende te keren buči. \p \v 34 O Amorejčana tradle o kmeňos Dan dži paš e brehengri phuv a na domukle lenge te avel tele andre dolina. \v 35 Avke o Amorejčana ačhile te dživel paš o verchos Cheres the andro fori Ajalon the Šaalbim, ale o kmeňi Efrajim the Menaše sas lendar zoraleder a ispidenas pre lende, hoj prekal lende te keren buči. \v 36 E phuv le Amorejčanengri\f + \fr 1,36 \fr*\ft Abo: le Edomčanengri\ft*\f* sas le verchengre dromestar Akrabim dži paš e Sela a dureder. \c 2 \s1 O aňjelos le RAJESKRO andro Bochim \p \v 1 O aňjelos le RAJESKRO džalas andral o Gilgal upre andro Bochim a phenďa le Izraelitenge: „Iľom tumen avri andral o Egipt a anďom tumen andre phuv, pal savi la veraha diňom lav tumare daden. Phenďom: ‚Miri zmluva tumenca šoha na preačhela. \v 2 Ale tumen našťi phanden e zmluva le manušenca andral kadi phuv. Čhiven tele lengre oltara.‘ No tumen man na šunďan. Soske ada kerďan? \v 3 Vašoda akana tumenge phenav, hoj imar len anglal tumende na tradava het. Ena tumare ňeprijaťeľa a tumen avena zachudle sar andre pasca oleha, hoj lašarena lengre devlen.“ \p \v 4 Sar o aňjelos le RAJESKRO phenďa savore Izraelitenge kala lava, chudle zorales te rovel. \v 5 Vašoda dine ole thaneske nav Bochim\f + \fr 2,5 \fr*\ft Oda hin: ola, ko roven.\ft*\f* a ode obetinde le RAJESKE. \s1 Le Jozuaskro meriben \p \v 6 Sar o Jozua rozmukľa le Izraeliten, sako geľa te zalel peskri phuv, savi chudňa sar ďeďictvos. \v 7 O Izrael služinelas le RAJESKE calo časos, medik dživelas o Jozua the o phureder vodci, save predžiďile le Jozuas a dikhle savore bare zazraki le RAJESKRE, save kerďa prekal o Izraeliti. \v 8 Le RAJESKRO služobňikos o Jozua, le Nunoskro čhavo, muľa, sar leske sas šel the deš (110) berš. \v 9 Parunde les andre leskri ďeďično phuv andro Timnat-Cheres pro brehi Efrajim, pro severos le verchostar Gaaš. \p \v 10 Sar muľa avri calo kada pokoleňje, avľa pal lende aver pokoleňje, savo na prindžarelas le RAJES aňi na džanelas, so o RAJ kerďa prekal o Izrael. \v 11 O Izraeliti kerenas bini anglo RAJ, bo služinenas le Baalenge. \v 12 Omukle le RAJES, peskre dadengre Devles, savo len iľa avri andral o Egipt. Lašarenas avre devlen, le devlen ole narodengre, save dživenas pašal lende, a banďonas anglal lende. Kavke choľarenas le RAJES. \v 13 Preačhile te služinel le RAJESKE a chudle te služinel le Baaloske the le Aštartenge. \v 14 Vašoda o RAJ choľisaľiľa pro Izrael a diňa lengre ňeprijaťeľenge, save dživenas pašal lende, hoj upral lende te zviťazinen. Domukľa le zbujňikenge, hoj len te občoraren, a o Izraeliti anglal lende našťi obačhile. \v 15 Furt sar džanas o Izraeliti pro mariben, o vast le RAJESKRO džalas pre lende, hoj te prehrajinen, avke sar lenge oda phenďa andre vera. Avke pes dochudle andro baro pharipen. \p \v 16 Paľis lenge o RAJ ačhaďa sudcen, save len zachraňinenas lengre ňeprijaťeľendar. \v 17 Ale on peskre sudcen na šunenas, na sas pačivale le RAJESKE a lašarenas avre devlen. Sig pes odvisarde le RAJESKRE dromestar, pal savo phirenas lengre dada, sar šunenas leskre prikazaňja. Na kerenas avke sar lengre dada. \v 18 Ale furt, sar le Izraelitenge o RAJ ačhavelas sudcas, o RAJ sas leha, a medik o sudcas dživelas, o RAJ len zachraňinelas lengre ňeprijaťeľendar. Bo le RAJESKE sas pharo vaš lenge, sar o Izraeliti phurdenas pharipnastar vašoda, hoj len o ňeprijaťeľa trapinenas a kerenas lenge namištes. \v 19 No soča o sudcas merelas, pale pes visarenas ko nalačhipen a sas mek goreder sar lengre dada, save služinenas avre devlenge a banďonas anglal lende. Na preačhenas te kerel o nalačhipen aňi peske na denas te phenel. \p \v 20 Vašoda o RAJ pro Izraeliti choľisaľiľa a phenďa: „Kada narodos na doľikerďa miri zmluva, pal savi phenďom lengre dadenge, hoj la te doľikeren. A vaš oda, hoj man na šunde, \v 21 me anglal lende na tradava avri aňi jekhe ole narodendar, save mek ačhile, sar o Jozua muľa. \v 22 Aleha dikhava, či pes o Izraeliti ľikerena pal mire droma a či phirena pal lende sar lengre dada, abo na.“ \v 23 Vašoda o RAJ mukľa ole naroden andre odi phuv, na tradňa len avri a na diňa len andro vasta le Jozuaskre, sar mek dživelas. \c 3 \s1 Aver narodi maškar o Izraeliti \p \v 1 Kala hine o narodi, save mek mukľa o RAJ andre phuv, hoj prekal lende te skušinel savore Izraeliten, save pes šoha na marenas le Kanaančanenca. \v 2 Bo kamelas, hoj o izraelika pokoleňja, save pes mek na džanenas te marel, te sikľon pes te marel. \v 3 Sas oda kala narodi: o pandž filišťiňika kraľa, savore Kanaančana, o Sidončana the o Chivija, save bešenas andro Libanoňika verchi le verchostar Baal-Chermon dži ko verchengro drom Chamat. \v 4 Prekal lende kamľa te skušinel le Izraeliten, hoj pes te sikavel, či šunena o prikazaňja, so o RAJ diňa lengre dadenge prekal o Mojžiš. \p \v 5 O Izraeliti bešenas maškar o Kanaančana, Chetitana, Amorejčana, Perizeja, Chivija the Jebuseja. \v 6 Lenas peske lengre čhajen romňijenge, peskre čhajen denas lengre čhavenge a služinenas lengre devlenge. \s1 O Otňiel \p \v 7 O Izraeliti kerenas bini anglo RAJ, bo bisterde pro RAJ, pre peskro Del, a služinenas le Baalenge the le Ašerenge. \v 8 Vašoda pre lende o RAJ choľisaľiľa a diňa len andro vasta le kraľiskre le Kušan-Rišatajimoskre andral o Aram-Naharajim. O Izraeliti sas ochto berš leskre otroka. \v 9 Ale sar vičinenas ko RAJ, hoj lenge te pomožinel, bičhaďa ke lende o RAJ le Otňiel, le Kenazoskre čhas, le Kaleboskre nekternedere phrales, hoj len te zachraňinel. \v 10 O Duchos le RAJESKRO avľa pre leste a ačhiľa lestar vodcas le Izraelitengro. Geľa pro mariben pro aramejiko kraľis Kušan-Rišatajim a o RAJ leske diňa upral leste te zviťazinel. \v 11 Avke andre odi phuv sas smirom saranda (40) berš, medik dživelas o Otňiel, le Kenazoskro čhavo. \s1 O Ehud \p \v 12 Ale o Izraeliti pale kerenas bini anglo RAJ, vašoda o RAJ diňa le Eglonoske le moabike kraľiske te zviťazinel upral o Izraeliti. \v 13 O Eglon pes dovakerďa le Amončanenca the le Amalekenca a geľa pro mariben pro Izraeliti, zviťazinďa upral lende a zaiľa o Jericho, o Foros le palmengro. \v 14 O Izraeliti služinenas le Eglonoske le moabike kraľiske dešuochto (18) berš. \p \v 15 Akor o Izraeliti chudle igen te mangel le RAJES, hoj lenge te pomožinel, a o RAJ lenge bičhaďa le Ehud, le Geraskre čhas andral o kmeňos Benjamin, savo sas baľogaris. O Izraeliti leha bičhade o daňe le moabike kraľiske le Eglonoske. \v 16 O Ehud peske kerďa šabľa, ostro pal soduj seri a bari vaj jepaš metros, a thoďa peske la tel o gada pre čači sera. \v 17 Diňa ola daňe le kraľiske le Eglonoske, savo sas igen thulo murš. \v 18 Sar o Ehud leske diňa ola love, premukľa le muršen, save ola love ande. \v 19 Ov korkoro pes visarďa khatar o modli paš o Gilgal a džalas pale ko kraľis Eglon leske te phenel: „Kraľina, kamav tuke vareso te phenel, so ňiko našťi šunel, ča tu.“ \p O Eglon phenďa: „Čhit!“ Akor savore, ko ačhenas pašal leste, gele avri. \p \v 20 O Ehud geľa ko kraľis Eglon andro upruno šilalo kher, kaj peske bešelas a savo sas ča prekal leste. O Ehud phenďa: „Hin man prekal tu lav le Devlestar.“ A o Eglon ušťiľa. \v 21 Akor o Ehud cirdňa avri e šabľa le baľogne vasteha pal e čači sera a demaďa leske andro per. \v 22 Sar demaďa andro per, o angluno špicos pregeľa dži prekal o dumo a o thuľipen garuďa e ručka, vašoda e šabľa na iľa avri. \v 23 Avke o Ehud geľa avri pre veranda a o vudar ole uprune khereskro pal peste phandľa andre. \p \v 24 Soča geľa avri, avle o sluhi le Eglonoskre, a sar dikhle, hoj o upruno vudar le khereskro hino phandlo andre, phende peske: „Ov mušinel te bešel pro budaris andre peskro šilalo kher.“ \v 25 Užarenas igen but a ladžatar na džanenas so te kerel, bo lenge na phundravelas o vudar. Avke ile e kleja, phundrade a dikhle, hoj lengro raj pašľol mulo pre phuv. \p \v 26 Medik on užarenas, o Ehud denašľa. Pregeľa pašal o modli a denašľa andre Seira. \v 27 Sar ode doavľa, zatrubinďa pro bakrano rohos pro brehi Efrajim a odarik ľidžalas le Izraeliten tele. \v 28 Phenďa lenge: „Aven pal ma, bo o RAJ tumenge diňa andro vasta tumare ňeprijaťeľen le Moabčanen.“ On džanas pal leste a ile le Moabčanendar o thana, khatar pes predžalas prekal o Jordan, a ňikaske na domukle, hoj odarik te predžan. \v 29 Akor murdarde vaj 10 000 zorale muršen. Ňiko lendar na denašľa. \v 30 Oda džives o Izraeliti zviťazinde upral o Moabčana a e phuv sas andro smirom ochtovardeš (80) berš. \s1 O Šamgar \p \v 31 Pal o Ehud ačhiľa sudcas o Šamgar, le Anatoskro čhavo, savo tiš zachraňinďa le Izrael. Murdarďa šov šel (600) Filišťincen la pacaha, savaha pes tradel le gurumňen. \c 4 \s1 E Debora the o Barak \p \v 1 Sar muľa the o Ehud, o Izraeliti pale chudle te kerel bini anglo RAJ. \v 2 Vašoda len o RAJ diňa andro vasta le kanaaňike kraľiskre le Jabinoskre, savo kraľinelas andro foros Chacor. O veľiťeľis leskre slugaďengro sas o Siserah, savo bešelas andro Charošet-Hagojim. \v 3 O Izraeliti igen mangenas le RAJES, hoj lenge te pomožinel, bo le Jabin sas eňa šel (900) trastune verdana a biš (20) berš len igen trapinelas. \p \v 4 Andre oda časos sudzinelas o Izrael e prorokiňa Debora, le Lapidotoskri romňi. \v 5 Oj bešelas tel e palma la Deborakri pro brehi Efrajim, maškar o fori Rama the Betel. O Izraeliti ke late phirenas, hoj len te rozsudzinel. \v 6 Oj bičhaďa pal o Barak, le Abinoamoskro čhavo, andral o foros Kedeš andre phuv le Naftalengri. Phenďa leske: „O RAJ, o Del le Izraeloskro, tuke phenel: ‚Le tuha 10 000 muršen andral o kmeňi Naftali the Zebulun a dža pro verchos Tabor. \v 7 Me tuke paľis anava ko paňi Kišon le Siserah, le Jabinoskre veľiťeľis, leskre verdanenca the le slugaďenca a dava les tuke andro vasta.‘ “ \p \v 8 O Barak lake odphenďa: „Te aveha manca, džava, ale te na aveha manca, na džava.“ \p \v 9 „Džava tuha,“ odphenďa leske e Debora, „ale andre kada mariben e slava na ela tiri, bo o RAJ dela le Siserah andro vasta la džuvľakre.“ Paľis e Debora ušťiľa a džalas le Barakoha andro Kedeš, \v 10 kaj o Barak vičinďa le kmeňen Zebulun the Naftali. Džanas leha 10 000 murša the e Debora. \p \v 11 Ale o Kenitas o Cheber odgeľa okle Kenitendar, save sas o čhave le Chobaboskre, savo sas šogoris le Mojžišoskro. Ačhaďa peskro stanos paš o dubos andro Caananim paš o Kedeš. \p \v 12 Sar le Siseroske phende, hoj o Barak, o čhavo le Abinoamoskro, geľa upre pro verchos Tabor, \v 13 diňa te zvičinel savore peskre manušen le eňa šel (900) trastune verdanenca, hoj te džan andral o Charošet-Hagojim ko paňi Kišon. \p \v 14 E Debora phenďa le Barakoske: „Ušťi, bo adadžives tuke diňa o RAJ andro vasta le Siserah. Korkoro o RAJ imar geľa anglal tu!“ Avke o Barak geľa tele pal o verchos Tabor a pal leste 10 000 murša. \v 15 Sar o Barak geľa pro mariben, o RAJ anďa la šabľaha andro zmetkos le Siserah savore verdanenca the caľa leskra armadaha. A o Siserah chučiľa tele pal o verdan a chudňa te denašel. \p \v 16 O Barak džalas pal leskre verdana the slugaďa dži ko Charošet-Hagojim. Savore slugaďa le Siseroskre sas murdarde; ňiko lendar na ačhiľa džido. \v 17 O Siserah denašelas ko stanos la Jaelakro, bo sas smirom maškar o kraľis Jabin andral o Chacor the maškar e famelija le Cheberiskri. E Jael sas romňi le Cheberiskri, savo sas Kenitas. \p \v 18 Oj geľa avri anglal o Siserah a phenďa leske: „Av, rajeja miro, av andre miro stanos. Ma dara tut!“ Sar geľa andre, e Jael les zaučharďa la lepedaha. \p \v 19 Ov latar mangľa: „De ča man te pijel paňi, bo som smedno.“ Avke oj phundraďa o cipuno gono le thudeha, diňa les te pijel a pale les zaučharďa. \p \v 20 Mek lake phenďa: „Ačh paš o vudar le stanoskro, a te vareko avela a phučela tutar, či hin kade vareko, phen, hoj na.“ \p \v 21 Paľis o Siserah zorales zasuča. Akor e Jael iľa o čokanos the o koľikos pal o stanos a geľa cichones paš leste. Predemaďa o koľikos prekal leskri slicha dži andre phuv a ov muľa. \p \v 22 Sar o Barak džalas pal o Siserah, e Jael geľa anglal leste a phenďa leske: „Av sikavava tuke le muršes, saves rodes!“ Avke geľa ke late andro stanos, a dikh, o Siserah ode pašľolas mulo le koľikoha andro šero. \p \v 23 Andre oda džives o Del diňa le Izraelitenge tel lengri zor le Jabin le kanaaňike kraľis. \v 24 Ole časostar džanas o Izraeliti pro kraľis Jabin furt zoraleder, medik les na zňičinde. \c 5 \s1 La Deborakri giľi \p \v 1 Akor giľavelas kadi giľi e Debora le Barakoha, le Abinoamoskre čhaha: \q \v 2 „Lašaren le RAJES, \q bo o vodci chudle te ľidžal o Izrael andro mariben \q a o manuša pes pridine korkore pestar! \q \v 3 Šunen, kraľale! \q Phundraven o kana, rajale! \q Giľavava le RAJESKE, \q giľavava žalmos le RAJESKE, le Izraeloskre Devleske. \q \v 4 RAJEJA, sar tu avri avľal andral o Seir \q a sar džahas la phuvatar Edom, \q zarazisaľiľa e phuv, \q andral o ňebos delas brišind \q a andral e chmara čhorďolas o paňi. \q \v 5 O verchi razisaľonas anglo RAJ, \q anglo Del le Sinajoskro, \q anglo RAJ, anglo Del le Izraeloskro. \q \v 6 Andro dživesa le Šamgariskre, le Anatoskre čhaskre, \q a andro dživesa la Jaelakre sas omukle o droma, \q o manuša phirenas palune dromenca. \q \v 7 O gava ačhile omukle, \q o manuša len omukle, \q medik me e Debora na ušťiľom upre, \q medik me, e daj andro Izrael, na ušťiľom upre. \q \v 8 O manuša peske ile avri avre devlen, \q paš o foroskre brani chudňa o mariben, \q no na dičholas o šťitos aňi e kopija maškar 40 000 Izraeliti. \q \v 9 Miro jilo hino le vodcenca andral o Izrael, \q le manušenca, save gele korkore pestar andro mariben. \q Lašaren le RAJES! \q \v 10 Tumen, so džan pro parne somara \q a bešen pro pokrovci, \q a the tumen, so phiren pro droma: Gondoľinen! \q \v 11 Šunen o hangos olengro, ko giľaven paš o chaňiga. \q Ode lašaren le RAJESKRO spravodľišagos, \q o viťazstvo le Izraeloskre manušengro! \q Akor o manuša le RAJESKRE gele tele ko brani. \q \v 12 Ušťi, ušťi upre, Deboro, ušťi, ušťi upre! \q Giľav giľi! Ušťi, Barak! \q Ľidža het tire zaphandlen, čhavo le Abinoamoskro! \q \v 13 Paľis avle tele ola, save mek ačhile le vodcendar, \q le RAJESKRE manuša avle tele manca sar ola, ko hine zorale. \q \v 14 Varesave avle tele andral o Efrajim, \q kaj bešenas angloda o Amaleka, \q aver avle andral o Benjamin. \q Le Machirostar avle o vodci \q a le Zebulunostar ola, ko hine veľiťeľa. \q \v 15 Le Jisacharoskre princi la Deboraha \q the o Jisachar le Barakoha \q avle pal leste tele andre dolina. \q Andro kmeňos le Rubenoskro pes but vakerelas pal oda, či te džal, vaj na. \q \v 16 Soske ačhiľal te bešel maškar o ohradi, \q hoj te šunes, sar o pasťjera zvičinen peskre stadi? \q Andro kmeňos le Rubenoskro pes but vakerelas pal oda, či te džal, vaj na. \q \v 17 O Gilead ačhiľa te bešel pal o Jordan \q a soske o Dan ačhiľa paš o loďi? \q O Ašer peske ačhiľa te bešel paš o moros, \q ačhiľa peske pro moroskro brehos. \q \v 18 O manuša andral o kmeňos Zebulun na daranas pal peskro dživipen; \q aňi o manuša andral o kmeňos Naftali, sar pes marenas pro maľi. \q \v 19 Avle o kraľa a marenas pes; \q o kraľa andral o Kanaan džanas pro mariben andro Taanach paš o paňa Megido, \q ale o rup peske odarik na ile. \q \v 20 O čercheňa andral o ňebos pes marenas, \q pal peskre droma džanas pro mariben pro Siserah. \q \v 21 O paňi Kišon len odľigenďa, \q oda čirlatuno paňi o Kišon. \q Av zoraľi dušo miri a dža bi e dar! \q \v 22 Akor šunďonas o kopita le grajengre, \q akor denašenas a denašenas ola zorale graja. \q \v 23 ‚Prekošen o foros Meroz!‘ phenel o aňjelos le RAJESKRO. \q ‚Prekošen, prekošen leskre manušen, \q bo na avle te pomožinel le RAJESKE, \q te pomožinel le RAJESKE te džal pre ola zorale murša!‘ \q \v 24 Av bachtaľi maškar o džuvľa, Jaelo. \q Tu, romňije le Cheberiskri, le Kenitoskri! \q Av požehňimen upral o džuvľa andro stani! \q \v 25 O Siserah mangelas peske paňi, \q podiňa leske thud; \q andre kuči prekal o raja leske anďa šutlo thud. \q \v 26 Nacirdňa o vast, iľa o koľikos, \q le čače vasteha o pharo čokanos, \q demaďa le Siserah, pharaďa leske o šero, \q predemaďa leske e slicha. \q \v 27 Peľa tele paš lakre pindre, \q previsaľiľa a nacirdňa pes. \q Paš lakre pindre visaľiľa a peľa. \q Ode, kaj peľa, muľa. \q \v 28 Prekal e oblaka dikhel e daj le Siseroskri \q a vičinel prekal o mreži: \q ‚Soske avel avke nasig leskro verdan? \q Soske na šunav le grajen, save cirden o verdan?‘ \q \v 29 Odphende lake lakre nekgoďaveder džuvľa, \q lengre lava peske korkori leperel: \q \v 30 ‚Mušinen peske te rozďelinel oda, so peske dochudle. \q Jekh abo duj zaphandle džuvľen prekal jekh murš, \q šukar plašťi prekal o Siserah, \q igen šukar gada, \q jekh abo duj side khosne pre miri meň!‘ \q \v 31 Kavke mi meren savore tire ňeprijaťeľa, ó, RAJEJA! \q Ale ola, save les kamen, \q ena sar o kham, so avel avri andre peskri zor.“ \b \p Paľis sas andre odi phuv smirom saranda (40) berš. \c 6 \s1 O Izraeliti tel o vasta le Midijanengre \p \v 1 O Izraeliti pale kerenas bini anglo RAJ, a vašoda len diňa pro efta berš andro vasta le Midijanenge. \v 2 O Midijana sas zoraleder sar o Izraeliti, vašoda peske o Izraeliti kerde thana, kaj pes te garuven andro verchi, thana andro jaskiňi the garude thana maškar o brehi. \v 3 Soča o Izraeliti sadzinenas peskre semena, takoj pre lende avenas o Midijana, o Amaleka the aver kmeňi pal o vichodos. \v 4 Kerde peske taboris paš lende a zňičinde savoro maľakro uľipen andre odi phuv dži paš e Gaza. Na mukle andro Izrael ňisavo chaben, aňi bakren, aňi gurumňen, aňi somaren. \v 5 Avle peskre stadenca the le stanenca a sas ajci but sar maľakre grajora. Na delas pes te zgenel len aňi lengre ťavi. Gele andre odi phuv, hoj la te zňičinen. \v 6 Sar o Izraeliti ačhile čore bi o chaben anglo Midijana, chudle te vičinel pro RAJ, hoj lenge te pomožinel. \p \v 7 Sar vičinenas pro Raj, hoj lenge te pomožinel, \v 8 o RAJ bičhaďa ke lende le prorokos a phenďa lenge: „Kavke phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Me tumen iľom avri andral o Egipt the andral o otroctvos. \v 9 Cirdňom tumen avri andral o vasta le Egipťanendar the savorendar, ko pre tumende džanas. Me len tradňom avri anglal tumende a diňom tumenge lengri phuv.‘ \v 10 Phenďom tumenge: ‚Me som o RAJ, tumaro Del. Na služinena le Amorejčanengre devlenge andre phuv, kaj akana bešen.‘ Ale tumen man na šunďan.“ \s1 O Gideon \p \v 11 O aňjelos le RAJESKRO avľa andro foros Ofra a bešľa peske tel o dubos le Joašiskro, savo sas andral e famelija le Abiezeriskri. Leskro čhavo o Gideon ipen akor marelas la pacaha avri e pšeňica andre moľakro lisos, hoj e pšeňica te garuvel anglo Midijana. \v 12 Androda o aňjelos le RAJESKRO pes leske sikaďa a phenďa leske: „O RAJ tuha, zoralo hrďinona!“ \p \v 13 Androda leske phenďa o Gideon: „Šaj tutar vareso phučav, rajeja? Te hino o RAJ amenca, soske pes amenge kada savoro ačhiľa? Kaj hine savore leskre bare zazraki, pal save amenge amare dada vakerenas: ‚O RAJ amen iľa avri andral o Egipt.‘ Ale akana amen o RAJ omukľa a diňa amen andro vasta le Midijanenge.“ \p \v 14 O RAJ dikhľa pre leste a phenďa: „Dža andre odi zor, so tut hin, a zachraňin le Izraeliten andral o vasta le Midijanengre. Me korkoro tut bičhavav.“ \p \v 15 Ale ov phučľa: „Rajeja, sar šaj zachraňinav o Izrael? Se miri famelija hiňi nekčoreder andral o kmeňos Menaše a me som nekcikneder andro kher mire dadeskro.“ \p \v 16 O RAJ leske odphenďa: „Me avava tuha a zňičineha le Midijanen sar jekhe muršes.“ \p \v 17 O Gideon phenďa: „Te arakhľom milosť andre tire jakha, akor sikav mange vareso, hoj te džanav, hoj sal čačes o RAJ, savo vakeres manca. \v 18 Mangav tut, ma dža adarik, medik na anava anglal tu miro daros.“ \p O RAJ odphenďa: „Mištes, užarava, medik na aveha pale.“ \p \v 19 O Gideon geľa khere, pripravinďa la terňa koza a le deše kile arestar kerďa mare bi o kvasos. O mas thoďa andro košaris a e zumin čhorďa andre piri. Ľigenďa leske oda tel o dubos a thoďa anglal leste. \v 20 Le Devleskro aňjelos leske phenďa: „Le o mas the o mare bi o kvasos, thov len pre skala a e zumin čhor upral.“ Ov avke kerďa. \v 21 Le RAJESKRO aňjelos hazdňa e paca, so leste sas andro vast, a chudňa pes lakre agoreha le masestar the ole marendar. Avľa avri jag andral e skala a chaľa oda mas the ola mare. Androda le RAJESKRO aňjelos našľiľa anglal leskre jakha. \p \v 22 Sar o Gideon sprindžarďa, hoj oda sas le RAJESKRO aňjelos, zvičinďa: „Joj, Nekbareder RAJEJA, dikhľom tire aňjelos muj-mujeha!“ \p \v 23 O RAJ leske phenďa: „Ma dara tut! Av andro smirom, na mereha.“ \p \v 24 Avke o Gideon ode ačhaďa oltaris prekal o RAJ a diňa leske nav: O RAJ hin o smirom. Oda oltaris hin dži adadžives andro foros Ofra andre Abiezerengri phuv. \p \v 25 Mek odi rat leske phenďa o RAJ: „Le andral tire dadeskro stados terne bikos the mek jekhe efta beršengre bikos. Čhiv tele le Baaloskro oltaris, so patrinel tire dadeske, a rozčhinger the o slupos la Ašerakro, so hino paš leste! \v 26 Ačhav oltaris pre pačiv le RAJESKE, tire Devleske, upre pro brehos. Paľis le ole dujte bikos a obetin les pro kašta ole rozčhingerde slupostar sar labarďi obeta.“ \v 27 O Gideon iľa deše muršen peskre sluhendar a kerďa avke, sar leske phenďa o RAJ. Ale vašoda, hoj daralas le dadeskra famelijatar the le manušendar andral oda foros, na kerďa oda dživese, ale rači. \p \v 28 Sar o murša andral o foros sig tosara ušťile, dikhle, hoj le Baaloskro oltaris hino telečhido a o kaštuno slupos la Ašerakro paš leste hino telečhindo. A pro nevo ačhado oltaris sas obetimen dujto bikos sar labarďi obeta. \v 29 O manuša phučenas jekh avrestar: „Ko ada kerďa?“ Rodenas a phučenas, medik pes na dodžanle, hoj oda kerďa o Gideon, le Joašiskro čhavo. \p \v 30 O murša phende le Joašiske: „An avri tire čhas! Mušinel te merel, bo čhiďa tele le Baaloskro oltaris a čhinďa tele o slupos la Ašerakro, so hin paš leste!“ \p \v 31 O Joaš phenďa savorenge, save džanas pre leste: „Tumen kamen te rušel vaš o Baal? Gondoľinen tumenge, hoj les zachraňinena? Ko kamel te rušel vaš leste, oda manuš dži tosara mi merel! Te o Baal hino čačes del, mi rušel korkoro vaš peste, te leske čhide tele o oltaris.“ \v 32 Oda džives le Gideonoske dine nav Jerubaal, so hin: „Mi rušel o Baal korkoro vaš peste, bo o Gideon leske čhiďa tele o oltaris.“ \p \v 33 Savore Midijana, o Amaleka the o vichodna kmeňi pes sthode jekhetane, pregele prekal o Jordan a kerde peske taboris andre dolina Jezreel. \v 34 O Duchos le RAJESKRO avľa pro Gideon a ov zatrubinďa, hoj te vičinel ke peste la Abiezeriskra famelija. \v 35 Paľis bičhaďa le muršen, hoj te džan pal calo kmeňos Menaše, avke the kada kmeňos sas vičimen. Diňa te vičinel the le kmeňen Ašer, Zebulun the Naftali – the on pes leha zgele. \p \v 36 Akor o Gideon phenďa le Devleske: „Tu phenes, hoj kames prekal mande te zachraňinel le Izrael. \v 37 Dikh, rozthovava pre oda than, kaj pes žužarel o zrnos, e puža pal o bakro. Te ela e rosa pre late a e phuv ela pašal late šuki, prindžarava, hoj prekal mande zachraňineha o Izrael, avke sar phenďal.“ \v 38 Kavke pes the ačhiľa. Sar pro dujto džives sig tosara ušťiľa, ispidňa avri andral e puža pherdo kuči rosakro paňi. \p \v 39 O Gideon pale mangelas le Devles: „Ma av pre ma choľamen, te ke tu mek jekhvar prevakerava. Domuk mange oda mek jekhvar te skušinel la pužaha. Mi ačhel ča e puža šuki a všadzik pašal late mi el e rosa.“ \v 40 O Del avke kerďa the odi rat. Ča e puža sas šuki a pal e phuv sas všadzik rosa. \c 7 \s1 O Gideon zviťazinel upral o Midijana \p \v 1 Sig tosara o Jerubaal, oda hin o Gideon, the o manuša, save sas leha, peske rozthode o taboris paš o paňi Charod. Le Midijanengro taboris sas lendar pro severos andre dolina paš o verchos Moreh. \v 2 O RAJ phenďa le Gideonoske: „Hin paš tu igen but murša, hoj tuke te dav te zviťazinel upral o Midijana. Bo o Izraeliti pes hazdena upre a šaj phenen: ‚Zviťazinďam amara zoraha.‘ \v 3 Phen le manušenge, hoj te šunen: ‚Ko pes daral a izdral, šaj oddžal pal o verchos Gilead a šaj džal pale khere.‘ “ Akor 22 000 manuša pes visarde pale khere a 10 000 lendar ačhile. \p \v 4 No o RAJ le Gideonoske phenďa: „Mek furt tuha hin but murša. Ľidža len tele paš o paňi, ode len tuke skušinava. Pal kaste tuke phenava: ‚Kada mi džal tuha,‘ oda tuha mi džal. No pal kaste tuke phenava: ‚Kada te na džal tuha,‘ oda tuha te na džal.“ \p \v 5 Avke o Gideon ľigenďa le manušen tele paš o paňi. O RAJ leske phenďa: „Ačhav dojekhes, ko chľipinela o paňi sar rikono, pre jekh sera. A olen, save džana pro khoča a avke pijena o paňi, ačhav pre aver sera.“ \v 6 Ola, ko chľipinenas o paňi andral e burňik, sas trin šel (300) murša. Okla aver peske gele pro khoča a avke pijenas o paňi. \p \v 7 O RAJ phenďa le Gideonoske: „Zachraňinava tumen prekal o trin šel (300) murša, save chľipinenas o paňi, a dava tumenge le Midijanen andro vasta. Okla mi džan pale khere.“ \v 8 Avke o Gideon bičhaďa savore okle Izraeliten pale khere a mukľa peske ča trin šel (300) muršen, save lendar preile o chaben the o trubi. \p O taboris le Midijanengro sas teleder lendar andre dolina. \v 9 Andre odi rat le Gideonoske o RAJ phenďa: „Ušťi, dža tele andro taboris, bo diňom tuke len andro vasta. \v 10 Ale te tut daras te džal ode korkoro, akor dža tire služobňikoha le Puroha \v 11 a šun len, so vakerena. Akor tut imar na daraha te džal pre lende pro mariben.“ Avke o Gideon geľa tele peskre služobňikoha le Puroha dži ko anglune slugaďa, pro agor le taboriskro. \v 12 O Midijana, o Amaleka the o vichodna kmeňi bešenas andre dolina sar o maľakre grajora a lengre ťavi pes aňi na denas te zrachinel, bo sas sar e poši paš o moros. \p \v 13 O Gideon avľa ipen akor, sar jekh murš vakerelas avreske, so džalas suno. Phenďa: „Šun, savo man sas suno! Jekh peko jačmeno maro pes kuľinelas andro midijaňiko taboris dži ko stanos a demaďa andre leste avke, hoj pes previsarďa a peľa pre phuv.“ \p \v 14 Oda dujto leske phenďa: „Oda nane ňič aver sar e šabľa le Gideonoskri, le Joašiskre čhaskri, andral o Izrael. O Del leske diňa, hoj te zviťazinel upral calo midijaňiko taboris!“ \p \v 15 Sar o Gideon šunďa pal oda suno the pal oda, so o suno sikavel, banďiľa pro khoča a lašarelas le RAJES. Paľis geľa pale andro izraeliko taboris a zvičinďa: „Ušťen! O RAJ tumenge diňa te zviťazinel upral o midijaňiko taboris!“ \v 16 Avke rozďelinďa le trin šel (300) muršen pro trin partiji, savorenge diňa andro vasta o trubi the o fakľi andro džbani \v 17 a phenďa lenge: „Dikhen pre ma a keren oda, so me! Sar džava pro agor le taboriskro, the tumen keren oda, so kerava me. \v 18 Soča zatrubinava olenca, save hine manca, zatrubinen akor the tumen všadzik pašal calo taboris a vičinen: ‚Vaš o RAJ the vaš o Gideon!‘ “ \p \v 19 O Gideon le šel (100) muršenca avľa pro agor le taboriskro pal jepaš rat, akor, sar pes čerinenas o stražňika. Zatrubinde a phagerde o džbani, so ľikerenas andro vasta. \v 20 Akor savore trin šel (300) murša zatrubinde pro trubi a phagerde o džbani. Andro baľogno vast ile o fakľi a andro čačo vast o trubi. Trubinenas a vičinenas: „E šabľa vaš o RAJ the vaš o Gideon!“ \v 21 Dojekh lendar ačhiľa pre peskro than pašal o taboris. Avke andro taboris chudle savore te denašel viskišagoha. \v 22 Medik o trin šel (300) murša trubinenas, o RAJ diňa, hoj pes andro taboris maškar peste te maren le šabľenca. O manuša denašenas andral o taboris ke Bet-Šita, ke Cerera the dži pro agor la Abel-Mecholatar paš o Tabat. \p \v 23 Paľis vičinde le Izraeliten andral o kmeňi Naftali, Ašer the calo kmeňos le Menašeskro, hoj te džan pal o Midijana. \v 24 O Gideon bičhaďa le muršen ko brehi Efrajim, hoj te phenen: „Aven tele pro Midijana a zalen o paňi Jordan dži paš e Bet-Bara, hoj odarik te na predžan.“ \p Avke savore murša andral o Efrajim sas vičimen a zaile o paňi Jordan dži ke Bet-Bara. \v 25 Zaile soduje midijaňike kraľen le Oreb\f + \fr 7,25 \fr*\ft Oda hin: e vrana.\ft*\f* the le Zeeb\f + \fr 7,25 \fr*\ft Oda hin: o vlkos.\ft*\f*. Le Oreb murdarde pre Vranakri skala a le Zeeb pro Vlkoskro lisos. Džanas dureder pal o Midijana a o šero le Oreboskro the le Zeeboskro ande le Gideonoske pal o Jordan. \c 8 \s1 O Gideon the o kmeňos Efrajim \p \v 1 O murša andral o kmeňos Efrajim dovakerde le Gideonoske: „So tu amenge kerďal, hoj amen na vičinďal, sar pes geľal te marel le Midijanenca?“ A igen pes leha vesekedinde. \p \v 2 Ov odphenďa: „Kerďom me vareso bareder sar tumen? Či nane feder ovocje, so mukel o Efrajim pre maľa, sar calo hroznoskro uľipen le Abiezeriskro? \v 3 O Del diňa tel tumari zor le Oreb the le Zeeb, le midijaňike veľiťeľen. Me našťi kerďom vareso ajso baro sar tumen.“ Sar lenge kada phenďa, lengri choľi preačhiľa. \s1 O Gideon zviťazinel upral o Calmun the upral o Zebach \p \v 4 Sar o Gideon avľa peskre trin šel (300) muršenca paš o Jordan, pregele prekal o paňi. A kajte sas igen strapimen a bokhale, the avke džanas pal o Midijana. \v 5 Avke o Gideon mangľa le manušen andral o foros Sukot: „Mangav tumen, den mire muršen maro, bo imar na birinen a me džav pal o Zebach the Calmun, pal o midijaňika kraľa.“ \p \v 6 Ale o vodci andral o Sukot leske odphende: „Či o kraľa Zebach the Calmun hine imar andre tire vasta, hoj te das maro tire muršen?“ \p \v 7 O Gideon lenge phenďa: „No akor mištes! Sar mange o RAJ pomožinela upral lende te zviťazinel, avava kade pale a marava tumen le koľakenca the le trňenca pal e pušťa.“ \v 8 Avke odarik geľa het upre andro Penuel a mangľa the ode le vodcen, hoj les te den varesavo chaben. Ale the on leske odphende avke sar o murša andral o Sukot. \v 9 Avke phenďa le muršenge andral o Penuel: „Sar zviťazinava a avava pale, čhivava tele kadi veža.“ \p \v 10 O kraľa Zebach the Calmun sas andro Karkor vaj 15 000 slugaďenca, save ačhile le vichodne kmeňendar, bo 120 000 lendar sas murdarde. \v 11 O Gideon džalas pro drom, pre savo phirenas o kočovňika pro vichodos le forendar Nobach the Jogbeha. Geľa pro taboris pro mariben ipen akor, sar oda na užarenas. \v 12 O Zebach the o Calmun denašle, ale o Gideon džalas pal lende, sodujen chudňa a savore lengre muršen roztradňa. \p \v 13 Pal o mariben pes o Gideon, le Joašiskro čhavo, visarďa pale prekal o verchengro drom Cheres. \v 14 Chudňa jekhe terne muršes andral o Sukot a šunelas les avri. Oda murš leske pisinďa tele o nava le savore eftavardeš the efta (77) phuredere manušengre the vodcengre andral o Sukot. \v 15 Sar paľis avľa o Gideon ko manuša andral o Sukot, phenďa lenge: „Dikhen, kade hin o Zebach the o Calmun, angle save man asanďiľan avri a phenďan: ‚So imar zviťazinďal upral o Zebach the upral o Calmun, hoj te das maro tire muršen?‘ “ \v 16 Avke iľa le vodcen andral o Sukot a chudňa len te marel le koľakenca the le trňenca pal e pušťa. \v 17 Paľis čhiďa tele e veža andro foros Penuel a le muršen odarik murdarďa. \p \v 18 Paľis phučľa le Zebachostar the le Calmunostar: „Save muršen murdarďan pro verchos Tabor?“ \p „Muršen, save marenas pre tu. Dojekh lendar dičholas sar o čhavo le kraľiskro,“ odphende. \p \v 19 O Gideon odphenďa: „On sas mire phrala, o čhave mira dakre. Avke sar dživel o RAJ, na murdarďomas tumen, te len mukľanas te dživel.“ \v 20 Paľis phenďa peskre nekphuredere čhaske le Jeteroske: „Ušťi a murdar len!“ Ale o Jeter na cirdňa avri e šabľa, bo sas mek terno a daralas pes. \p \v 21 O Zebach the o Calmun phende le Gideonoske: „Av, murdar amen tu! Bo savo hin o murš, ajsi hin the leskri zor.“ Avke o Gideon ušťiľa a murdarďa len. Lengre ťavendar iľa tele pal o meňa o šukar lanci le čhonorenca. \s1 O Izraeliti kamen le Gideon kraľiske \p \v 22 O murša andral o Izrael phende le Gideonoske: „Av tu amaro kraľis, tu the tiro čhavo the o čhavo tire čhaskro, bo amen zachraňinďal andral o vasta le Midijanengre.“ \p \v 23 „Na avava tumaro kraľis aňi me aňi miro čhavo, ale o RAJ ela tumaro kraľis,“ odphenďa o Gideon. \v 24 A paľis mek phenďa: „Kamav tumendar mek vareso. Dojekh tumendar mange mi del o čeňa, so iľan le ňeprijaťeľendar.“ O Midijana hordinenas o somnakune čeňa andro kana, bo sas Izmaeliti. \p \v 25 O Izraeliti odphende: „Radišagoha tuke daha ola čeňa.“ Avke pre phuv thode o plašťos a dojekh pre leste čhiďa o somnakune čeňa. \v 26 Ole savore somnakune čeňa važinenas vaj biš (20) kili. Dochudňa mek o šukar lanci le čhonorenca, čeňa the purpurova plašťi, so hordinenas o midijaňika kraľa, the o šukar lanci, so sas pre lengre ťavi. \v 27 O Gideon kerďa socha le somnakastar a thoďa la andre peskro foros Ofra. Savore Izraeliti omukle le Devles a phirenas ode te lašarel ola socha a oda zachudňa le Gideon the leskra famelija andre pasca. \p \v 28 O Izraeliti zviťazinde upral o Midijana a imar šoha pes lenca o Midijana na gele te marel. Medik o Gideon dživelas, sas andre phuv smirom saranda (40) berš. \s1 Le Gideonoskre čhave \p \v 29 Avke pes o Gideon, o čhavo le Joašiskro, visarďa pale khere. \v 30 Le Gideon sas eftavardeš (70) čhave, bo sas les but romňija. \v 31 Leskra romňake-služobňičkake, savi dživelas andro Šichem, uľiľa čhavo a diňa leske nav Abimelech. \v 32 O Gideon muľa andre šukar phure berša. Parunde les andro hrobos leskre dadeskro le Joašiskro, andre Ofra, andro foros le Abiezerengro. \p \v 33 Soča o Gideon muľa, sas o Izraeliti pale napačivale le Devleske a chudle te lašarel le Baalen. A ačhade peske le Baal-Beritas devleske. \v 34 O Izraeliti peske imar na leperenas pro RAJ, pre peskro Del, savo len iľa avri andral o vasta savore lengre ňeprijaťeľendar. \v 35 A aňi le Gideonoskra famelijake na presikade e pačiv vaš savoro lačhipen, so prekal lende kerďa. \c 9 \s1 O Abimelech \p \v 1 O Abimelech, o čhavo le Gideonoskro, geľa andro Šichem ko phrala peskra dakre the ke lakri famelija a phenďa lenge: \v 2 „Phučen le manušendar andral o Šichem: ‚So hin feder prekal tumende? Oda, hoj eftavardeš (70) čhave le Gideonoskre te vladňinen upral tumende, abo ča jekh murš?‘ Ma bisteren, hoj som tumare ratestar the ťelostar!“ \v 3 O phrala leskra dakre pal leste vakerenas savore manušenca andral o Šichem. Ola manuša kamenas, hoj o Abimelech upral lende te vladňinel, bo peske phende: „Hino amaro phral!“ \v 4 Paľis dine le Abimelech eftavardeš (70) rupune love andral o chramos lengre devleskro Baal-Berit. Ov peske iľa ola eftavardeš (70) rupune love a počinďa le zbujňikenge, so pes ke leste pridine. \v 5 Avke geľa andre Ofra andro kher peskre dadeskro a pre jekh bar murdarďa peskre eftavardeš (70) phralen, le Gideonoskre čhaven. Ale o Jotam, o nekterneder čhavo le Gideonoskro, na sas murdardo, bo pes garuďa. \v 6 Paľis pes zgele savore manuša andral o Šichem the andral o Bet-Milo a gele andro Šichem paš o sveto dubos, kaj sas o sveto slupos, a ode ačhade le Abimelech kraľiske. \p \v 7 Sar pal ada šunďa o Jotam, geľa upre pro verchos Gerizim a zorales zvičinďa: „Šunen man, manušale andral o Šichem, hoj tumen o Del te šunel avri! \v 8 Jekhvar pes zgele o stromi, hoj peske maškar peste te kiden avri le kraľis. Phende le olivove stromoske: ‚Av amaro kraľis!‘ \p \v 9 Ale e oliva phenďa: ‚Kamen, hoj man te zdav mire olejostar, saveha pes del pačiv le devlen the le manušen, a te hazdav man upre upral o stromi?‘ \p \v 10 Paľis o stromi phende le figovňikoske: ‚Av tu amaro kraľis!‘ \p \v 11 Ale o figovňikos lenge phenďa: ‚Kamen, hoj man te zdav mire ovocendar, save hine lačhe the gule, a te hazdav man upre upral o stromi?‘ \p \v 12 Paľis o stromi phende le viňičiske: ‚Av tu amaro kraľis!‘ \p \v 13 Ale o viňičis lenge phenďa: ‚Kamen, hoj man te zdav mira moľatar, savi anel radišagos le devlenge the le manušenge, a te hazdav man upre upral o stromi?‘ \p \v 14 Paľis savore stromi phende le koľakoske: ‚Av tu amaro kraľis!‘ \p \v 15 O koľakos lenge phenďa: ‚Te man čačes kamen te pomazinel tumare kraľiske, aven tumen te garuvel tel miro ciňos. Te na, mi avel avri andral o koľakos e jag a mi zlabarel o libanoňika sosni!‘ “ \p \v 16 O Jotam mek phenďa: „Kerďan čačipnaha the pačivalones, hoj peske kidňan avri le Abimelech kraľiske? Ľikerenas tumen mištes ko Gideon the ke leskri famelija? Kerďan leha avke, sar peske zaslužinďa? \v 17 Se miro dad pes marelas vaš tumende, kajte leske džalas vaš o dživipen, a zachraňinďa tumen le Midijanendar. \v 18 Ale adadžives tumen ačhaďan pro mariben pre famelija mire dadeskri. Murdarďan leskre čhaven, le eftavardeš (70) muršen pre jekh bar. A ačhaďan kraľiske upral o Šichem le Abimelech, le čhas leskra služkakres, bo hino tumari famelija. \v 19 Te oda, so adadžives kerďan le Gideonoske the leskra famelijake, sas pačivalo the žuže jilestar, akor radisaľon le Abimelechoske a ov mi radisaľol tumenge. \v 20 Ale te na, akor mi avel avri e jag andral o Abimelech a mi zlabarel le manušen andral o Šichem the andral o Bet-Milo. A le manušendar andral o Šichem the Bet-Milo mi avel avri e jag a mi zlabarel le Abimelech!“ \p \v 21 Paľis o Jotam daratar denašľa peskre phralestar le Abimelechostar a ačhiľa te bešel andro foros Beer. \p \v 22 O Abimelech vladňinelas upral o Izrael trin berš. \v 23 Paľis o Del bičhaďa nalačhe duchos maškar o Abimelech the maškar o manuša andral o Šichem, hoj le Abimelech te zradzinen. \v 24 O Del oda kerďa, hoj te visarel pale le Abimelechoske vaš oda, hoj murdarďa le Gideonoskre eftavardeš (70) čhaven, a the le manušenge andral o Šichem, bo leske pomožinenas len te murdarel. \v 25 O manuša andral o Šichem pre leste ačhade pro verchi muršen, save občorarenas dojekhes, ko pašal lende predžalas pal o drom. A o Abimelech pes pal oda dodžanľa. \p \v 26 Paľis avľa o Gaal, o čhavo le Ebedoskro, peskre phralenca te bešel andro Šichem a o manuša odarik leske chudle te pačal. \v 27 Jekhvar, sar gele pre viňica te skidel upre o hroznos a te ispidel avri e šťava, kerde hoscina a gele andro chramos peskre devleskro. Chanas, pijenas a prekošenas le Abimelech. \v 28 Paľis o Gaal, o čhavo le Ebedoskro, phučľa: „Ko hin o Abimelech a so hin o foros Šichem, hoj leske te služinas? Se ov hino ča o čhavo le Gideonoskro a le Zebul ačhaďa spravcaske upral o foros vaš peske. Služinen le Šichemoskre muršenge, so hine o čhave le Chamoroskre! Soske te služinas le Abimelechoske? \v 29 Te uľomas me kraľis upral kala manuša, imar čirla čhiďomas tele le Abimelech. Phenďomas leske: ‚An tuha buter muršen a av pro mariben!‘ “ \p \v 30 Sar oda šunďa o Zebul, o spravcas le foroskro, chalas bari choľi. \v 31 Avke počoral bičhaďa le muršen andre Aruma ko Abimelech, hoj leske te phenen: „Dikh, o Gaal, o čhavo le Ebedoskro, the leskre phrala avle andro Šichem a keren pre tute upre le manušen. \v 32 Akana dža rači peskre muršenca a garuv tut andro maľi! \v 33 Paľis tosara, sar vidňisaľola, dža pro mariben pre oda foros! Sar pre tute džala o Gaal peskre muršenca, ker leha oda, so pes dela te kerel.“ \p \v 34 Mek odi rat ušťiľa o Abimelech savore peskre muršenca a gele pes te garuvel paš o foros Šichem pro štar čati. \v 35 Sar o Gaal geľa avri a ačhaďa pes anglal e brana le foroskri, o Abimelech avľa avri peskre muršenca pal oda than, kaj pes garuvenas. \v 36 A sar ole muršen o Gaal dikhľa, phenďa le Zebuloske: „Dikh, varesave murša aven tele pal o verchi.“ \p O Zebul leske odphenďa: „Oda nane murša, oda hin ča o ciňi pro verchi.“ \p \v 37 Ale o Gaal pale phenďa: „Na, dikh, čačes aven tele pal o verchi varesave murša a aver čata avel pašal o dubos le vrašcengro.“ \p \v 38 Paľis o Zebul leske phenďa: „Kaj hine tire bare lava? Či na phenďal: ‚Ko hin o Abimelech, hoj leske te služinas?‘ Kala murša hine ola, savendar asahas. Akana dža a mar tut lenca!“ \p \v 39 Avke o Gaal ľidžalas le manušen andral o Šichem pro mariben pro Abimelech. \v 40 Ale o Gaal peskre muršenca chudňa anglal o Abimelech te denašel dži paš e brana le foroskri. A sar anglal leste denašenas, but murša sas murdarde. \v 41 O Abimelech ačhiľa andre Aruma a o Zebul čhiďa avri le Gaal the leskre phralen andral o Šichem. \p \v 42 Pro dujto džives pes o Abimelech došunďa, hoj o murša andral o Šichem gele pro maľi. \v 43 Avke iľa peskre muršen, rozďelinďa len pro trin čati a bičhaďa len, hoj pes te garuven andro maľi paš o Šichem. Sar dikhle, hoj o murša aven avri andral o foros, chučile pre lende a murdarde len. \v 44 O Abimelech geľa jekha čataha anglal ke brana le foroskri a zaiľa la. Duj čati gele pre ola, ko sas pro maľi, a murdarde len. \v 45 O mariben ľikerelas calo džives. O Abimelech the leskre murša domarde o foros, murdarde savore leskre manušen, čhide tele o foros a rozčhide upral leste o lon. \p \v 46 Sar pes o manuša, so sas andre veža paš o Šichem, došunde, so pes ačhiľa, denašle pes te garuvel andre pevnosť, so sas andro El-Beritoskro chramos. \v 47 Le Abimelechoske phende, hoj pes ode zgele savore manuša andral e veža paš o Šichem. \v 48 Avke geľa peskre muršenca pro verchos Calmon. Iľa o tover, čhingerďa o konara pal o stromos, hazdňa len a thoďa peske len pro phiko. Olenge, ko sas leha, phenďa: „Oda, so man dikhľan te kerel, sig keren the tumen.“ \v 49 Avke oda kerde the leskre murša a gele pal o Abimelech. Thode o konara pašal e pevnosť a podlabarde e pevnosť pre lende. Avke mule savore manuša le Šichemoskra vežakre, vaj 1 000 murša the džuvľa. \s1 Le Abimelechoskro meriben \p \v 50 Paľis o Abimelech geľa ko foros Tebec, ačhaďa peskre muršen pal dojekh sera a zaiľa les. \v 51 Maškar oda foros sas zoraľi veža. Savore murša, džuvľija the savore manuša andral oda foros denašle andre. Phandle pes andre a gele upre pre strecha. \v 52 O Abimelech geľa pro mariben pre odi veža. Avľa paš lakro vudar, hoj e veža te podlabarel. \v 53 Ale androda leske varesavi džuvľi čhiďa pro šero o mlinoskro bar a pharaďa leske o šero. \v 54 Avke peske sig vičinďa le terne muršes, savo leske hordinelas o zbraňe, a phenďa leske: „Le avri tiri šabľa a murdar man, hoj pal ma te na phenen: ‚Murdarďa les e džuvľi.‘ “ Avke les oda murš predemaďa a ov muľa. \v 55 Sar o Izraeliti dikhle, hoj o Abimelech muľa, savore gele pale khere. \p \v 56 Avke o Del visarďa pale le Abimelechoske oda, so kerďa peskre dadeske, sar murdarďa peskre eftavardeš (70) phralen. \v 57 O Del visarďa pale the le muršenge andral o Šichem vaš oda, so kerde. Kavke pre lende avľa o prekošiben, so phenďa o Jotam, o čhavo le Gideonoskro. \c 10 \s1 O Tolas the o Jair \p \v 1 Pal o Abimelech avľa o Tolas, hoj te zachraňinel le Izraeliten. Ov sas andral o kmeňos Jisachar a dživelas andro foros Šamir pro brehi Efrajim. Leskro dad sas o Puah a leskro o Dodo. \v 2 Ľidžalas o Izrael bišutrin (23) berš. Paľis muľa a parunde les andro Šamir. \p \v 3 Pal leste avľa o Jair andral o Gilead a ľidžalas o Izrael bišuduj (22) berš. \v 4 Sas les tranda (30) čhave a dojekh lendar džalas pre peskro somaris. Sas len tranda fori, so pes dži adadžives vičinen o gava le Jairoskre a hine andre phuv Gilead. \v 5 Sar o Jair muľa, parunde les andro foros Kamon. \s1 O Jeftah \p \v 6 O Izraeliti pale kerenas bini anglo RAJ. Služinenas le Baalenge the le Aštartenge a the le aramejike, le amoňike, le sidoňike, le moabike the le filišťiňike devlenge. \v 7 Akor o RAJ choľisaľiľa pro Izraeliti a diňa len le Filišťincenge the le Amončanenge andro vasta. \v 8 On andre oda časos trapinenas le Izraeliten a na denas len smirom. Dešuochto (18) berš trapinenas savore Izraeliten pal o Jordan, andro Gilead, andre phuv le Amorejčanengri. \v 9 O Amončana pregele the o Jordan a gele pro mariben pro kmeňi Juda, Benjamin the Efrajim. Pro Izraeliti avľa baro pharipen. \p \v 10 Akor chudle pale te vičinel ko RAJ: „Kerďam binos anglal tu, bo omukľam tut, amare Devles, a služinahas le Baalenge!“ \p \v 11 O RAJ odphenďa le Izraelitenge: „Či me tumen na zachraňinďom le Egipťanendar, le Amorejčanendar, le Amončanendar, le Filišťincendar, \v 12 le Sidončanendar, le Amalekendar the le Midijanendar, save tumen trapinenas? Sar pre ma vičinenas, cirdavas tumen avri andral lengre vasta. \v 13 Ale tumen man pale omukenas a služinenas avre devlenge, vašoda tumen imar na zachraňinava. \v 14 Džan a vičinen pre ola devla, saven tumenge kidňan avri! On tumen mi zachraňinen andral o pharipen!“ \p \v 15 Ale o Izraeliti phende le RAJESKE: „Kerďam binos, ker amenca, sar tu kames, ale mangas tut, ča zachraňin amen adadžives!“ \v 16 Avke pestar odčhide le cudze devlen a služinenas le RAJESKE. O RAJ imar na birinelas te dikhel pro pharipen le Izraelitengro. \p \v 17 Sar pes o Amončana zgele a kerde peske taboris andro Gilead, hoj te džan pro mariben, avke the o Izraeliti pes zgele a kerde peske taboris paš e Micpa. \v 18 O manuša the o vodci andral o Gilead phende jekh avreske: „Oda, ko ešebno džala pro mariben pro Amončana, ela vodcas savore manušenge andral o Gilead.“ \c 11 \p \v 1 O Jeftah andral o Gilead sas zoralo hrďinas. Leskro dad sas o Gilead a leskri daj sas lubňi. \v 2 Le Gilead sas the peskra romňaha čhave. Sar imar dobarile kala čhave, tradle avri le Jeftah. Phende leske: „Tu našťi chudes ňič amare dadeskre barvaľipnastar, bo sal čhavo avra džuvľatar.“ \v 3 O Jeftah denašľa peskre phralendar a geľa te bešel andre phuv Tob. Ode pes paš leste pridine o nalačhe murša a phirenas jekhetane leha. \p \v 4 Andre oda časos, sar o Amončana džanas pro Izraeliti pro mariben, \v 5 o vodci andral o Gilead gele pal o Jeftah andre phuv Tob. \v 6 Phende le Jeftoske: „Av amaro vodcas, hoj te džas pro mariben pro Amončana.“ \p \v 7 Ale o Jeftah lenge phenďa: „Na san oda tumen, save pre ma džanas a tradňan man avri andral o kher mire dadeskro? Soske aven akana ke ma, sar san andro pharipen?“ \p \v 8 „Se vašoda akana avľam ke tu pale,“ odphende leske o vodci, „te džaha amenca pro mariben pro Amončana, aveha veľiťeľis savore manušenge andral o Gilead.“ \p \v 9 O Jeftah lenge phenďa: „Te man prilena pale, hoj man te marav le Amončanenca, a te o RAJ mange len dela andro vasta, avava čačes tumaro vodcas?“ \p \v 10 „Mi el o RAJ maškar amende švedkos,“ phende leske o vodci, „amen tut das lav, hoj keraha savoro avke, sar phenďal.“ \v 11 Avke geľa o Jeftah le Gileadoskre vodcenca a o manuša peske lestar kerde vodcas the veľiťeľis. O Jeftah phenďa anglo RAJ andro foros Micpa savoro, so imar phenďa le vodcenge. \p \v 12 Paľis o Jeftah bičhaďa le muršen ko amoňiko kraľis, hoj leske te phenen: „So tut hin pre mande, hoj avľal pro mariben andre miri phuv?“ \p \v 13 O amoňiko kraľis phenďa le Jeftoskre muršenge: „Sar o Izraeliti avenas avri andral o Egipt, zaile miri phuv le paňestar Arnon dži o paňi Jabok the dži o Jordan. Akana de mange oda pale andro smirom!“ \p \v 14 Avke o Jeftah pale bičhaďa le muršen ko amoňiko kraľis \v 15 a diňa leske te phenel: \pm „Kavke phenel o Jeftah: O Izrael na iľa le Amončanenge aňi le Moabčanenge lengri phuv. \v 16 Sar džanas o Izraeliti avri andral o Egipt prekal e pušťa ko Lolo moros\f + \fr 11,16 \fr*\ft E hebrejiko čhib: o Trsťinakro moros\ft*\f* a doavle andro Kadeš, \v 17 o Izraeliti bičhade ko edomiko kraľis le muršen, hoj leske te phenen: ‚Kamľamas te predžal prekal tiri phuv.‘ Ale o edomiko kraľis pal kada na kamľa aňi te šunel. The ko moabiko kraľis bičhade le muršen, ale aňi ov lenge oda na domukľa. Vašoda o Izraeliti ačhile andro Kadeš. \pm \v 18 Paľis o Izraeliti džanas prekal e pušťa a obgele e moabiko the edomiko phuv. Doavle pre vichodno sera la moabika phuvatar a kerde peske taboris pal o paňi Arnon. Ale na pregele odarik, bo ode chudelas e phuv Moab. \pm \v 19 Paľis o Izraeliti bičhade le muršen ko amorejiko kraľis ko Sichon andro Chešbon a mangle les: ‚Kamľamas te predžal prekal tiri phuv andre amari!‘ \v 20 Ale o Sichon na pačalas oleske, hoj o Izraeliti kamen ča avke te predžal prekal leskri phuv. Vičinďa ke peste savore peskre muršen, kerďa taboris andre Jahca a geľa pro mariben pro Izraeliti. \pm \v 21 Ale o RAJ, o Del le Izraeloskro, diňa le kraľis Sichon leskre manušenca andro vasta le Izraelitenge. Avke o Izraeliti upral leste zviťazinde a zaile caľi phuv le Amorejčanengri, save ode bešenas. \v 22 Zaile caľi phuv le Amorejčanengri le paňestar Arnon dži ko paňi Jabok the la pušťatar dži ko Jordan. \pm \v 23 O RAJ, o Del le Izraeloskro, tradňa avri le Amorejčanen andral e phuv a diňa la le Izraelitenge a tu kames odi phuv te zalel? \v 24 Oda, so tuke domukela te zalel tiro Del o Kemoš, oda zaleha. A oda, so amenge domukela te zalel o RAJ, amaro Del, oda zalaha. \v 25 Či sal feder sar o moabiko kraľis o Balak, o čhavo le Ciporoskro? Či pes vesekedinďa le Izraeloha, abo geľa leha pro mariben? \v 26 O Izraeliti bešen imar trin šel (300) berš andro foros Chešbon the andro Aroer, andre lengre gava the mek andre savore fori pal o soduj seri le paňestar Arnon. Soske lenge kala fori akorestar na iľan? \v 27 Me tuke na kerďom ňič nalačho, ale tu mange keres namištes, te aves pre ma pro mariben. O RAJ hin o sudcas. Ov adadžives mi sikavel maškar o Izraeliti the Amončana, kaskro hin o čačipen.“ \p \v 28 Ale o amoňiko kraľis na kamľa aňi oda te šunel, so leske diňa te phenel. \s1 O Jeftah lel vera \p \v 29 Le RAJESKRO Duchos avľa pro Jeftah a ov pregeľa prekal o phuva Gilead the Menaše andre gileadiko Micpa. Odarik geľa pro mariben pro Amončana. \v 30 O Jeftah iľa vera le RAJESKE: „Te mange čačes deha le Amončanen andro vasta \v 31 a te man lendar visarava pale andro smirom, akor dava le RAJESKE sar labarďi obeta oles, ko avela ešebno angle mande andral o vudar mire khereskro.“ \p \v 32 Paľis o Jeftah geľa pro mariben pro Amončana a o RAJ leske len diňa andro vasta. \v 33 Domarďa biš (20) fori le Aroerostar dži paš o Minit the dži paš o Abel-Keramim. Igen but le Amončanendar murdarďa a avke zviťazinďa upral lende. \s1 Le Jeftoskri čhaj \p \v 34 Sar o Jeftah avelas pale khere andre Micpa, leskri čhaj avľa avri anglal leste le kheľibnaha the bašavibnaha pre tamburina. Sas les ča jekh čhajori, na sas les ňisave aver čhave. \v 35 Soča la dikhľa, čhingerďa pre peste o plašťos a zvičinďa: „Ó, čhajori miri, igen mange dukhaďal o jilo! Anďal man andre bari bibach! Iľom vera le RAJESKE a mušinav oda te doľikerel!“ \p \v 36 Oj leske phenďa: „Dado miro, te iľal vera le RAJESKE, akor ker manca avke, sar phenďal. Se o RAJ tuke diňa, hoj tut te pomsťines tire ňeprijaťeľenge le Amončanenge.“ \v 37 Paľis mek phenďa le dadeske: „Ker prekal ma kada: Muk man duj čhon, hoj te džav mire prijaťeľkenca pro verchi. Ode rovaha upral oda, hoj šoha na džava romeste.“ \p \v 38 „Dža,“ phenďa lake a mukľa la pro duj čhon. Avke oj geľa peskre prijaťeľkenca pro verchi a ode rovelas upral oda, hoj šoha na džala romeste. \v 39 Pal o duj čhon avľa pale ko dad a ov odi vera doľikerďa. Oj ačhiľa pačivaľi. \p Akorestar pes andro Izrael kerel oda, \v 40 hoj o izraelika čhaja džan avri sako berš pro štar džives peske te leperel pre le Gileadoskri Jeftoskri čhaj. \c 12 \s1 O Efrajim pes marel le Jeftoha \p \v 1 O murša andral o Efrajim pes zgele pro mariben. Pregele prekal o Jordan andro foros Cafon a phende le Jeftoske: „Soske geľal pro mariben pro Amončana a amen na vičinďal, hoj te džas tuha? Vašoda labaraha tiro kher the tuha!“ \p \v 2 O Jeftah lenge phenďa: „Me the mire manuša igen pes vesekedinahas le Amončanenca. Ale sar tumen mangavas, hoj mange te pomožinen, na zachraňinďan man andral lengre vasta. \v 3 Ale sar dikhľom, hoj mange na kamen te pomožinel, geľom pro mariben pro Amončana, kajte mange džalas vaš o dživipen. O RAJ mange len diňa andro vasta. Soske kamen adadžives te avel pre ma pro mariben?“ \p \v 4 Paľis o Jeftah skidňa savore manušen andral o Gilead a geľa pro mariben pro Efrajim. O Gileadčana zviťazinde upral o Efrajimčana, bo dophenenas lenge: „Tumen, Gileadčanale, denašľan andral o Efrajim the andral o Menaše.“ \v 5 O Gileadčana zaile o thana, khatar pes delas te predžal prekal o Jordan ko Efrajim. Te phenelas varesavo Efrajimcos, so denašelas: „Kamav te predžal pre aver sera,“ o Gileadčana lestar phučenas: „Sal Efrajimcos?“ Te phenďahas: „Na som!“, \v 6 akor leske phenenas: „Phen Šibolet!“ Te ov phenďahas „Sibolet“, bo na džanelas te phenel mištes oda lav, akor les chudenas a murdarenas pre oda than, khatar pes delas te predžal prekal o Jordan. Akor mule le Efrajimčanendar 42 000 murša. \p \v 7 O Jeftah sas sudcas andro Izrael šov berš. Sar muľa o Jeftah o Gileadčanos, parunde les andre varesavo jekh foros andro Gilead. \s1 O Ibcan, o Elon the o Abdon \p \v 8 Pal o Jeftah sas sudcas andro Izrael o Ibcan andral o foros Betlehem. \v 9 Sas les tranda (30) murša the tranda (30) čhaja. Peskre čhajen diňa romeste avra famelijake a peskre čhavenge anďa tranda (30) čhajen andral aver famelija. O Ibcan sas sudcas andro Izrael efta berš. \v 10 Sar o Ibcan muľa, parunde les andro Betlehem. \p \v 11 Pal leste ačhiľa sudcas andro Izrael o Elon andral o kmeňos Zebulun. Ľidžalas o Izrael deš berš. \v 12 Sar o Elon muľa, parunde les andro Ajalon, andre phuv le Zebulunoskri. \p \v 13 Pal leste ačhiľa sudcas andro Izrael o Abdon, o čhavo le Hileloskro, andral o foros Piraton. \v 14 Sas les saranda (40) čhave the tranda (30) čhavengre čhave, save phirenas pro eftavardeš (70) somara. Ov ľidžalas o Izrael ochto berš. \v 15 Sar muľa o Abdon, le Hileloskro čhavo, andral o Piraton, parunde les andro Piraton andre phuv Efrajim pro le Amalekengre brehi. \c 13 \s1 O Samson uľol \p \v 1 O Izraeliti paľis pale kerenas o bini anglo RAJ. Avke o RAJ len diňa andro vasta le Filišťincenge pro saranda (40) berš. \p \v 2 Sas jekh murš andral o foros Cora andral o kmeňos Dan, savo pes vičinelas Manoach. Leskri romňi našťi ačhelas khabňi a na sas la čhave. \v 3 Le RAJESKRO aňjelos pes lake sikaďa a phenďa: „Dikh, našťi ačhehas khabňi a našťi tuke uľile čhave, ale akana ačheha khabňi a ela tut muršoro. \v 4 Vašoda de pozoris, hoj te na pijes mol aňi aver pijiben, a ma cha ňič, so hin melalo. \v 5 Bo ačheha khabňi a ela tut muršoro. Leskre bala našťi strihinen, bo ole dživesestar, kana uľola, ela dino le Devleske sar Nazarejcos. Ov chudela te zachraňinel o Izrael le Filišťincendar.“ \p \v 6 Avke oj geľa oda te phenel peskre romeske a phenďa: „Avľa ke ma le Devleskro murš. Dičholas avri sar le RAJESKRO aňjelos, daravas pre leste te dikhel. Na phučľom lestar, khatar hino, a ov mange na phenďa peskro nav. \v 7 Ale phenďa mange, hoj ačhava khabňi a ela man muršoro. Phenďa, hoj te na pijav mol aňi ňisavo aver pijiben a te na chav ňič, so hin melalo, bo o čhavoro ela dino le Devleske sar Nazarejcos, kanastar uľola dži o meriben.“ \p \v 8 Paľis o Manoach pes modľinelas ko RAJ: „RAJEJA, mangav tut, hoj oda Devleskro murš, saves bičhaďal, te avel pale ke amende. Mi phenel amenge so te kerel kale čhavoreha, so amenge uľola.“ \p \v 9 O Del šunďa avri le Manoach a o aňjelos le RAJESKRO avľa pale ke džuvľi, sar bešelas pre maľa a lakro rom o Manoach na sas laha. \v 10 Avke oj denašelas oda te phenel peskre romeske. Phenďa leske: „Oda murš, savo oda džives avľa ke ma, pes mange sikaďa pale!“ \p \v 11 O Manoach ušťiľa, geľa peskra romňaha ke oda murš a phučľa: „Sal tu oda murš, savo vakerelas mira romňaha?“ \p „He, som,“ odphenďa. \p \v 12 O Manoach phučľa: „Sar pes ačhela oda, so phenďal, sar kampel le čhavores te bararel avri a so mušinel te kerel?“ \p \v 13 O aňjelos le RAJESKRO leske phenďa: „Tiri romňi mušinel te kerel savoro, so lake phenďom. \v 14 Te na pijel ňič, so hin le viňičostar, te na pijel mol aňi ňisavo aver pijiben a te na chal ňič, so hin melalo. Mi doľikerel savoro, so lake phenďom.“ \p \v 15 O Manoach phenďa le RAJESKRE aňjeloske: „Mangas tut, ačh kade, medik tuke na pripravinaha terňa kozica.“ \p \v 16 Ale o aňjelos le RAJESKRO leske odphenďa: „The te man kade zľikerďalas, na chaľomas tire chabenestar. Ale te pripravineha labarďi obeta, obetin la le RAJESKE.“ \p O Manoach na džanelas, hoj oda hin le RAJESKRO aňjelos, \v 17 vašoda lestar phučľa: „Sar tut vičines? Sar pes ačhela oda, so phenďal, kamľamas tuke te presikavel e pačiv.“ \p \v 18 „Soske phučes pal miro nav? Na del pes te achaľol,“ odphenďa leske o aňjelos le RAJESKRO. \p \v 19 Avke o Manoach iľa terňa kozica the e chabeneskri obeta a obetinďa oda pre skala le RAJESKE. O RAJ kerďa anglo Manoach the leskri romňi vareso čudno: \v 20 Sar e jag džalas andral o oltaris upre andro ňebos, o aňjelos le RAJESKRO geľa upre la jagaha. Sar oda dikhle o Manoach the leskri romňi, pele le mujeha pre phuv. \v 21 Le RAJESKRO aňjelos pes imar pale le Manoachoske the leskra romňake buter na sikaďa. \p \v 22 O Manoach phenďa peskra romňake: „Amen čačes meraha, bo dikhľam le Devles.“ \p \v 23 Ale leskri romňi leske phenďa: „Te amen o RAJ kamľahas te murdarel, na iľahas amendar e labarďi the e chabeneskri obeta. Na sikaďahas amenge kada savoro a aňi akana amenge ajso vareso na phenďahas.“ \p \v 24 Sar lake uľiľa o čhavoro, diňa leske nav Samson. O čhavo barolas a o RAJ les požehňinelas. \v 25 A o Duchos le RAJESKRO chudelas andre leste te kerel akor, sar sas andro taboris Dan maškar o foros Cora the Eštaol. \c 14 \s1 Le Samsonoskro bijav \p \v 1 O Samson geľa tele andro foros Timna a ode pes zadikhľa andre jekh Filišťinka. \v 2 Sar pes visarelas khere, phenďa peskre dadeske the la dake: „Andre Timna dikhľom jekha Filišťinka. Len mange la romňake!“ \p \v 3 O dad the e daj les prevakerenas: „Či nane džuvľi maškar o čhaja tire phralengre the maškar amare manuša? Soske tuke kames te lel romňa maškar o naobrezimen Filišťinci?“ \p Ale o Samson le dadeske phenďa: „Kala mange le, bo oj mange hiňi pre dzeka!“ \v 4 O dad the e daj na džanenas, hoj oda hin le RAJESTAR, savo kamľa te džal pro Filišťinci. Bo andre oda časos o Izrael sas tel e zor le Filišťincengri. \p \v 5 Avke o Samson geľa le dadeha the la daha tele andre Timna. Sar avenas ko viňici andre Timna, jekhvareste pre lende chučiľa terno ľevos, savo gravčinelas. \v 6 Le RAJESKRO Duchos avľa pro Samson a ov peskre vastenca rozčhingerďa le ľevos sar terňa kozica. Le dadeske the la dake pal oda na phenďa ňič. \v 7 Paľis geľa tele, vakerelas ola džuvľaha, savi sas leske pre dzeka. \p \v 8 Sar pal varesavo časos geľa pale te lel peske la romňake, odgeľa sikra le dromestar, hoj te dikhel le mule ľevos. A andro ťelos le ľevoskro sas but včeli the medos. \v 9 Iľa andre burňik sikra medos a le dromeha lestar chalas. Avľa ko dad the ke daj a diňa the len ole medostar te chal, ale na phenďa lenge, hoj o medos iľa avri andral o mulo ľevos. \p \v 10 Paľis leskro dad geľa tele ke odi džuvľi a o Samson ode kerďa hoscina, avke sar kerenas furt o terne murša. \v 11 Sar les dikhle o Filišťinci, ile avri prekal leste tranda (30) terne muršen, hoj te ačhen leha pro bijav. \p \v 12 O Samson lenge phenďa: „Phenava tumenge varesavi hadanka. Te mange pre oda džanena te odphenel tel o efta džives, akor tumen dava tranda (30) gada the tranda (30) bijavutne gada. \v 13 Ale te mange na džanena pre oda te odphenel, akor tumen man mušinena te del tranda (30) gada the tranda (30) bijavutne gada.“ \p Avke leske phende: „Phen amenge oda. Kamas oda te šunel.“ \p \v 14 A ov lenge phenďa: \q „Andral oda, so chal, avľa avri o chaben \q a andral oda, so hino zoralo, avľa avri o guľipen.“ \m A na džanenas pre oda te avel aňi pal o trin dživesa. \p \v 15 Pro štarto džives ispidenas pre romňi le Samsonoskri: „Prevaker tire romes, hoj amenge te phenel avri odi hadanka. Te na, labaraha tut the tire dadeskro kher. Vičinďan amen kade, hoj amen te občoraren?“ \p \v 16 Paľis avľa e romňi le Samsonoskri rovibnaha paš o Samson a phenďa leske: „Tu man našťi avri ačhes a na kames man! Mire manušen diňal hadanka, ale mange la na phenďal avri.“ \p O Samson lake phenďa: „Se me oda aňi mire dadeske aňi mira dake na phenďom a tuke oda mušinav te phenel avri?“ \v 17 Ale oj pre leste rovelas savore efta dživesa la hoscinakre. Ajci pre leste ispidelas, hoj pro eftato džives lake oda phenďa avri. A oj paľis geľa te phenel avri odi hadanka peskre manušenge. \p \v 18 Pro eftato džives angloda, sar zageľa o kham, lestar phučle o murša andral oda foros: \q „So hin guleder sar o medos? \q A so hin zoraleder sar o ľevos?“ \p O Samson lenge odphenďa: \q1 „Te na orinďanas mira terňa gurumňoraha, \q1 na džanľanas miri hadanka!“ \p \v 19 Akor avľa o Duchos le RAJESKRO pro Samson, geľa tele andro foros Aškalon a murdarďa tranda (30) muršen. Čhiďa pal lende tele o bijavutne gada a diňa len olenge, ko odi hadanka hadinde. Paľis o Samson bara choľaha geľa pale andre le dadeskro kher. \v 20 Leskra romňa dine leskre družbaske, savo sas leskro prijaťeľis. \c 15 \s1 O Samson pes pomsťinel le Filišťincenge \p \v 1 Pal varesavo časos, sar pes skidelas upre e pšeňica, iľa o Samson terňa kozica a geľa te dikhel peskra romňa a phenďa: „Kamav te džal andro kher paš miri romňi.“ \p Ale lakro dad leske na domukľa te džal andre \v 2 a phenďa leske: „Gondoľinďom mange, hoj la imar našťi avri ačhes, vašoda la diňom tire družbaske. Lakri terneder pheň hiňi šukareder sar oj. Le tuke la romňake vaš lake!“ \p \v 3 Ale o Samson leske odphenďa: „Te akana kerava vareso nalačho le Filišťincenge, na avava vinnovato!“ \v 4 Avke odgeľa a chudňa trin šel (300) lišken. Paľis iľa o fakľi a sphandľa le lišken po duj le chvostenca, avke hoj maškar o chvosti priphandľa e fakľa. \v 5 Labarďa o fakľi a le lišken mukľa te džal andre pšeňica le Filišťincengri. Kavke labarďa o snopi la pšeňicakre the oda, so mek na sas košimen tele, jekhetane le viňicenca the le olivengre stromenca. \p \v 6 O Filišťinci phučenas: „Ko oda kerďa?“ \p Phende lenge: „O Samson, le Timňanoskro džamutro, bo leskra romňa dine leskre družbaske.“ \p Avke o Filišťinci avle a zlabarde la the lakre dades. \v 7 O Samson lenge phenďa: „Vaš oda, so tumen kerďan, na preačhava pre tumende te džal, medik man tumenge na pomsťinava!“ \v 8 Marelas le Filišťincen igen dzivones a but lendar murdarďa. Paľis geľa tele te bešel andre chev andre skala Etam. \p \v 9 O Filišťinci avle upre, rozthode peske o taboris andre Judsko a pripravinde pes pro mariben pro foros Lechi. \v 10 O murša andral e Judsko lendar phučle: „Soske avľan pre amende pro mariben?“ \p On lenge odphende: „Avľam te chudel le Samson a te kerel leske oda, so ov kerďa amenge.“ \p \v 11 Akor trin ezera (3 000) murša andral e Judsko avle tele paš e skala Etam a phende le Samsonoske: „Či tu na džanes, hoj amen sam tel e zor le Filišťincengri? So tu amenge kerďal?“ \p Odphenďa lenge: „Avke sar on kerde mange, me kerďom lenge.“ \p \v 12 Phende leske: „Avľam tut te chudel a te del andro vasta le Filišťincengre.“ \p O Samson lenge phenďa: „Len vera, hoj na chučena pre ma tumen korkore!“ \p \v 13 „Na chučaha pre tu,“ phende leske, „ča tut sphandaha a daha tut lenge andro vasta. Čačes amen tut na kamas te murdarel.“ Avke les phandle duje neve lanenca a ľigende les avri andral e skala. \p \v 14 Sar avľa ko than Lechi, o Filišťinci viskinenas a denašenas anglal leste. A pro Samson jekhvareste avľa o Duchos le RAJESKRO a o lani pre leskre vasta ačhile sar zlabarde thava a pele tele leskre vastendar. \v 15 Paľis arakhľa e kokaluňi sanka le mule somariskri, iľa la andro vast a murdarďa laha ezeros (1 000) muršen. \p \v 16 Paľis o Samson phenďa: \q1 „La somariskra sankaha \q2 len čhiďom pro but kopi, \q1 la somariskra sankaha \q2 murdarďom ezeros muršen.“ \p \v 17 Sar dovakerďa, odčhiďa andral o vast e kokaluňi sanka. Vašoda pes oda than vičinel Ramat-Lechi\f + \fr 15,17 \fr*\ft Oda hin: o kokaluno sankakro brehos.\ft*\f*. \p \v 18 O Samson sas igen smedno a vičinelas ko RAJ: „Tu diňal tire služobňikoske kada baro viťazstvo, ale akana mušinav te merel le smedostar a te perel andro vasta ole naobrezimen muršengre?“ \v 19 Akor o Del phundraďa chev andro Lechi a demaďa avri o paňi. Sar o Samson piľa, prekerďa pes a avľa ke peste. Vašoda le paňeske, so hin dži adadžives andro Lechi, diňa nav En-Hakore\f + \fr 15,19 \fr*\ft Oda hin: o prameňis le vičibnaskro. \ft*\f*. \p \v 20 O Samson ľidžalas le Izraeliten biš (20) berš akor, sar o Filišťinci vladňinenas upral o Izraeliti. \c 16 \s1 O Samson denašel le Filišťincendar \p \v 1 Sar avľa jekhvar o Samson andro foros Gaza a dikhľa ode jekha lubňa, geľa ke late a pašľiľa laha. \v 2 Soča o manuša andral e Gaza šunde, hoj o Samson avľa ode, gele takoj paš e brana le foroskri a caľi rat ode cichones pre leste užarenas, medik na vidňisaľiľa. Phende: „Pre tosaraste les murdaraha.“ \p \v 3 O Samson sovelas dži jepaš rat. Pal jepaš rat ušťiľa, chudňa e brana le foroskri, cirdňa la avri le čopenca the la zavoraha a thoďa peske la pro dumo a ľigenďa la dži upre pro verchos anglo Hebron. \s1 O Samson the e Delila \p \v 4 Paloda geľa tele andre dolina Sorek a ode pes zakamľa andre džuvľi, savi pes vičinelas Delila. \v 5 A avle ke late o filišťiňika vodci a phende lake: „Chude les avri a dodžan tut, khatar les hin ajsi bari zor a sar les šaj thovas tele, hoj les te sphandas a te ovladňinas. Paľis tut sako amendar dela 1 100 rupune minci.“ \p \v 6 Akor e Delila phenďa le Samsonoske: „Phen mange, khatar tut hin ajsi zor? Soha tut kampel te phandel, hoj te prelen upral tute e zor?“ \p \v 7 O Samson lake phenďa: „Te man phandena le efta neve lukoskre špargenca, so mek na šučile avri, našavava e zor a avava ajso sar dojekh aver manuš.“ \p \v 8 O filišťiňika kraľa lake ande efta neve, šviža lukoskre špargi a oj les lenca sphandľa. \v 9 Vajkeci murša pes garude andre lakro kher. A oj zvičinďa: „Samson, o Filišťinci pre tu aven!“ Ov androda rozčhinďa o špargi avke, sar e jag rozčhinel o thav. A na dodžanle pes, khatar les hin zor. \p \v 10 Akor e Delila phenďa le Samsonoske: „Tu manca thoďal avri a klaminďal mange. Akana mange phen avri, sar tut šaj te sphandel!“ \p \v 11 Phenďa lake: „Te man sphandena neve lanenca, savenca pes mek ňič na kerelas, našavava e zor a avava ajso sar dojekh aver manuš.“ \p \v 12 Avke e Delila iľa neve lani a sphandľa les lenca. O murša užarenas garude andro kher a oj zvičinďa: „Samson, o Filišťinci pre tu aven!“ Ale ov rozčhingerďa o lani pal o vasta sar thava. \p \v 13 E Delila phenďa le Samsonoske: „Dži akana manca thovehas avri a klaminehas mange. Phen mange avri, sar tut šaj sphandav?“ \p „Te efta varkoča mire balendar prichudeha prekal o špargi andro strojos, pre savo pes keren o pochtana, a zachudeha len le kaštune koľikoha, akor našavava e zor a avava ajso sar dojekh aver manuš,“ phenďa lake. \p \v 14 Sar o Samson zasuča, kerďa leske efta varkoča andro tkačsko strojos a zachudňa len le koľikoha. Paľis zvičinďa pre leste: „Samson, o Filišťinci pre tu aven!“ Ov pes prekerďa andral o soviben a cirdňa avri o koľikos the o strojos le špargenca. \p \v 15 E Delila leske phenďa: „Sar tu šaj phenes, hoj man kames, te tiro jilo nane phundrado prekal ma? Imar trival manca thoďal avri a na phenďal mange avri, khatar hin tiri bari zor!“ \v 16 Sar pre leste kale lavenca ispidelas džives pre dživeseste, ov olestar sas pro meriben strapimen. \p \v 17 Akor o Samson lake phenďa avri o čačipen: „Mire balendar pes mek e britva na chudňa, bo mek sigeder, sar uľiľom, somas dino prekal o Del sar Nazarejcos. Ale te man vareko strihinďahas, e zor mandar geľahas het a uľomas ajso sar dojekh aver manuš.“ \p \v 18 E Delila dikhľa, hoj akana lake phundraďa calo jilo a diňa le filišťiňike vodcenge te džanel: „Aven akana, bo imar mange phenďa avri savoro.“ O filišťiňika vodci avle a ande peha the o rup. \v 19 Oj les zasovľarďa pre peskre čanga a paľis vičinďa jekhe muršes, savo leske strihinďa o efta varkoča pal o šero. Avke o Samson slabisaľiľa a e zor les omukľa. \v 20 Akor zvičinďa: „Samson, o Filišťinci džan pre tu!“ Sar pes prekerďa, phenďa peske: „Avke sar furt, the akana len pal ma razinava tele.“ Ale ov na džanelas, hoj o RAJ lestar odgeľa. \v 21 O Filišťinci les chudle, ile leske avri o jakha a ľigende les andre Gaza. Ode les phandle le brondzune kľiginenca a andre bertena mušinelas te erňinel o zrnos. \v 22 Ale o bala, so leske strihinde, leske chudle pale te barol. \s1 Le Samsonoskro meriben \p \v 23 O filišťiňika vodci pes zgele, hoj te anen bari obeta peskre devleske le Dagonoske a kerde bari hoscina. Phenenas: \q1 „Amaro del amenge diňa \q2 amare ňeprijaťeľis le Samson andro vasta.“ \p \v 24 Sar o manuša dikhle le Samson, lašarenas peskre devles a phenenas: \q1 „Amaro del amenge diňa \q2 andro vasta amare ňeprijaťeľis, \q1 savo zňičinďa amari phuv \q2 a murdarďa amare manušen.“ \p \v 25 Sar igen radisaľonas zvičinde: „Anen le Samson, hoj amen te zabavinel.“ Avke ande le Samson andral e bertena a ov len mušinelas te zabavinel. \p Sar les ačhade maškar o slupi, \v 26 o Samson phenďa le terne muršeske, savo les chudelas le vastestar: „Domuk mange, hoj man te chudav le slupendar, pre save ačhel o kher, a te mukav man pre lende.“ \v 27 Andro kher sas pherdo murša the džuvľija a sas ode savore filišťiňika vodci. Pre strecha sas ajse 3 000 murša the džuvľija, save dikhenas pro Samson, sar len zabavinel. \p \v 28 Akor o Samson vičinelas ko RAJ a mangelas les: „Ó, Nekbareder RAJEJA, leper tuke pre ma! Mangav tut, ó, Devla, de man mek jekhvar ajsi zor, sar man sas, hoj man akana te pomsťinav le Filišťincenge vaš soduj mire jakha.“ \v 29 Androda o Samson zorales chudňa soduj maškarune slupi, pre save ačhelas o kher, jekh le čače vasteha a dujto slupos le baľogne a oprinďa pes pre lende. \v 30 Phenďa: „Mi merav jekhetane le Filišťincenca!“ Caľa zoraha ispidňa o slupi a o kher peľa pro vodci the pre savore manuša, so sas andre. Paš peskro meriben murdarďa buter dženen, sar murdarďa andre calo peskro dživipen. \p \v 31 Leskre phrala savora dadeskra famelijaha gele tele, ile leskro ťelos pale khere a parunde les andro hrobos leskro dadeskro Manoachoskro, maškar e Cora the o Eštaol. O Samson ľidžalas o Izrael biš (20) berš. \c 17 \s1 O Micha peske kerel devlores \p \v 1 Pro brehi Efrajim dživelas jekh murš, savo pes vičinelas Micha. \v 2 Ov phenďa peskra dake: „Ola ezeros the šel (1 100) rupune, so tuke čorde a vaš save tut šunďom te košel, hine mande, bo me len tuke iľom.“ \p E daj leske odphenďa: „Čhavo miro, o RAJ tut mi požehňinel!“ \p \v 3 Ov paľis anďa pale la dake ola ezeros the šel (1 100) rupune a oj leske phenďa: „Kala rupune odthovav prekal o RAJ, hoj pes lendar te kerel mire čhaske avričhingerďi modla the rupuňi modla. A kavke tuke dava pale kala rupune.“ \v 4 Avke ov diňa pale o rupune peskra dake. Androda iľa leskri daj duj šel (200) rupune a diňa len le zlatňikoske. Ov lendar kerďa avričhingerďi modla the rupuňi modla, so paľis sas andro kher le Michaskro. \p \v 5 O Micha kerďa andre peskro kher sveto than. Kerďa peske efodos the kherutne devloren a ačhaďa jekhe peskre čhavendar vaš o rašaj. \p \v 6 Andre oda časos andro Izrael na sas kraľis. Sako kerelas oda, so gondoľinelas, hoj hino lačho. \p \v 7 Sas jekh terno čhavo andral o judsko Betlehem, andral o kmeňos Juda, savo sas Levitas a bešelas ode sar cudzincos. \v 8 Oda murš geľa het andral o Betlehem, hoj te rodel aver than, kaj te bešel. Le dromeha avľa ko brehi Efrajim ko kher le Michaskro. \p \v 9 O Micha lestar phučľa: „Khatar aves?“ \p Ov odphenďa: „Me som Levitas andral o judsko Betlehem a rodav varesavo than, kaj ačhava te bešel.“ \v 10 O Micha leske phenďa: „Ačh ke mande a av mange dad the rašaj. Sako berš tut dava deš rupune, chaben the gada.“ O terno Levitas priačhiľa pre oda. \v 11 Ov bešelas ode a ačhiľa le Michaske sar leskro čhavo. \v 12 O Micha les ačhaďa rašaske a ov ačhiľa te dživel andre leskro kher. \v 13 O Micha peske phenďa: „Akana čačes džanav, hoj o RAJ ela ke ma lačho, bo o Levitas mange ačhiľa rašaske.“ \c 18 \s1 O kmeňos Dan len le Michaskre rašas the o modli \p \v 1 Andre oda časos mek le Izraeliten na sas kraľis. Akor o kmeňos Dan rodenas prekal peste ďeďično phuv, kaj te bešen. Bo dži akor mek na chudle maškar o izraelika kmeňi phuv vaš o ďeďictvos. \v 2 Avke o kmeňos Dan bičhade peskre fajtendar pandž zorale muršen andral o fori Cora the Eštaol, hoj te predikhen e phuv. Phende lenge: „Džan te predikhel odi phuv.“ \p Sar avle pro brehi Efrajim dži ko kher le Michaskro, ačhile ode te presovel. \v 3 Sar sas paš o kher le Michaskro, sprindžarde pal o vakeriben, hoj o terno Levitas na sas odarik. Gele ke leste a phučle: „Ko tut kade anďa? So kade keres? So ade rodes?“ \p \v 4 Ov lenge odphenďa: „Kavke pes manca o Micha dovakerďa, hoj leske te služinav sar rašaj.“ \p \v 5 Paľis leske phende: „Phuč akor le Devlestar, hoj pes te dodžanas, či amaro drom ela bachtalo.“ \p \v 6 „Džan andro smirom!“ phenďa lenge o rašaj. „O RAJ imar džal anglal tumende pro drom, pal savo džan.“ \p \v 7 Avke ola pandž murša džanas dureder a dogele andro Lajiš. Dikhle, hoj o manuša ode dživen andro smirom the bi e dar avke sar o Sidončana. Ňiko ode na sas andro trapišagos aňi andro čoripen, bešen dur le Sidončanendar a na sas len ňič avre manušenca. \p \v 8 Sar pes visarde pale andre Cora the o Eštaol, lengre phrala lendar phučle: „So ode dikhľan?“ \p \v 9 „Aven džas pre lende!“ odphende. „Dikhľam, hoj odi phuv hiňi igen lačhi. Pre soste mek užaren? Ma zľikeren tumen, aven džas la te zalel! \v 10 Sar ode džana, arakhena ode manušen, save dživen andro smirom the bi e dar. E phuv hiňi igen bari a o Del tumenge la dela andro vasta. Pre odi phuv hin savoro, so le manušeske kampel.“ \p \v 11 Avke šov šel (600) murša andral o kmeňos Dan gele pro mariben le zbraňenca andral e Cora the andral o Eštaol. \v 12 Sar džanas upre, kerde peske taboris paš o Kirjat-Jearim andre Judsko. Vašoda oda than, so hino pro zapados le Kirjat-Jearimostar, pes dži adadžives vičinel Taboris le kmeňoskro Dan. \v 13 Paľis odarik džanas dureder prekal o brehi le Efrajimoskre a doavle ko kher le Michaskro. \p \v 14 Akor prevakerde ola pandž murša, save gele te predikhel e phuv paš o Lajiš. Phende peskre phralenge: „Džanen tumen olestar, hoj andre kala khera hin o efodos the o kherutne devlora, e avričhingerďi modla the e rupuňi modla? Akana gondoľinen pal oda, so kerena.“ \v 15 Avke avle andro kher le Michaskro, kaj bešelas o terno Levitas, a pozdravinde les. \v 16 Androda šov šel (600) murša andral o kmeňos Dan pripravimen pro mariben, ačhenas angle brana. \v 17 Ola pandž murša, save sas te predikhel e phuv, gele andro kher a ile e avričhingerďi modla, o efodos, le kherutne devloren the e rupuňi modla. O rašaj ačhelas angle brana le šov šel (600) vizbrojimen muršenca. \p \v 18 Sar o murša gele andre le Michaskro kher a ile odarik e avričhingerďi modla, o efodos, le kherutne devloren the e rupuňi modla, o rašaj lendar phučľa: „S'oda tumen keren?“ \p \v 19 Odphende leske: „Čhit, phand andre o muj! Av amenca! Av tu amenge dad the rašaj. So hin prekal tu feder? Te el rašaj andro kher jekhe muršeskro, abo te el rašaj prekal jekh calo kmeňos le Izraeloskro?“ \p \v 20 Le rašaske oda sas pre dzeka. Iľa o efodos, kherutne devloren the e avričhingerďi modla a geľa jekhetane lenca. \v 21 Visarde pes a džanas dureder. Mukle te džal anglal le romňijen the le čhaven le barvaľipnaha the le stadenca. \p \v 22 Sar imar sas dur le Michaskre kherestar, sas zvičimen o murša, save bešenas paš o Micha, a dochudle le muršen andral o kmeňos Dan. \v 23 Sar pre lende vičinenas, o murša andral o kmeňos Dan pes visarde a phučle le Michastar: „So tute hin, hoj tuke vičinďal tire muršen?“ \p \v 24 O Micha lenge phenďa: „Iľan mire devlen, so mange kerďom, the mire rašas a geľan het. A mange so ačhiľa? A mek mandar phučen: ‚So tute hin?‘ “ \p \v 25 O murša andral o kmeňos Dan leske phende: „Na kamas tut imar buter te šunel, bo varesave murša pes šaj choľaren a chučena pre tumende. Tu kames, hoj tut te murdaren the caľa tira famelija?“ \v 26 Avke o murša andral o kmeňos Dan džanas peskre dromeha. Sar dikhľa o Micha, hoj hine zoraleder sar ov, visarďa pes pale khere. \p \v 27 Ale on ile peha oda, so peske o Micha kerďa, the leskre rašas a džanas pro mariben pro foros Lajiš, pro smiromoskre manuša, save pal ňisoste na džanenas. O murša andral o kmeňos Dan len murdarde avri a oda foros podlabarde. \v 28 Ňiko len na avľa te zachraňinel, bo oda foros sas dur le Sidonostar a na sas len ňič avre manušenca. Oda foros sas pašes andre dolina Bet-Rechob. \p Paľis o murša andral o kmeňos Dan oda foros pale budinde avri a bešenas ode. \v 29 Le foroske dine nav Dan, pal peskro prapapus Dan, savo sas o čhavo le Izraeloskro. Angloda pes oda foros vičinelas Lajiš. \v 30 O murša andral o kmeňos Dan peske ode ačhade odi avričhingerďi modla. O Jonatan the leskre čhave sas rašaja andro kmeňos Dan, medik odarik le manušen na zaile. O Jonatan sas o čhavo le Geršomoskro, saveske sas o dad o Mojžiš. \v 31 Ľikerenas ode e modla, so kerďa o Micha, medik ačhelas le Devleskro Stanos andro Šilo. \c 19 \s1 O Levitas the leskri romňi-služobňička \p \v 1 Andre jekh časos, sar andro Izrael na sas kraľis, jekh Levitas dživelas pro durale brehi andro Efrajim. Iľa peske andral o judsko Betlehem mek jekha romňa-služobňička. \v 2 Ale oj les jekhvar omukľa, bo chalas pre leste choľi, a geľa pale ke peskro dad andro judsko Betlehem. Zľikerďa pes ode ajse štar čhon. \v 3 Paľis lakro rom geľa pal late, hoj la te prevakerel a te anel la pale khere. Iľa peha le sluhas the duje somaren. Sar les oj ľigenďa andro kher peskre dadeskro a sar les dikhľa lakro dad, priiľa les radišagoha. \v 4 O sastro les zľikerelas, hoj te ačhel ode trin džives. Avke ačhile te presovel a chanas the pijenas. \p \v 5 Pro štarto džives o Levitas ušťiľa, sar vidňisaľiľa, hoj imar te džal khere, ale lakro dad les prevakerelas: „Ma džan ňikhaj, ešeb chan vareso, hoj tumen te zoraľaren, a paľis šaj džan.“ \v 6 Avke ačhile ode a jekhetane peske bešenas a chanas the pijenas. O dad ola džuvľakro leske phenďa: „Mangav tut, ačh kade prekal e rat, zabavin tut a šun tut mištes!“ \v 7 Paľis, sar ušťiľa, hoj te džal het, o sastro les igen mangelas, hoj mek te ačhel, a ov ačhiľa. \v 8 Pro pandžto džives sig tosara kamelas imar te džal pro drom. No leskro sastro pale pre leste ispidelas a phenďa: „Ešeb tut zoraľar, ačhen kade, medik na ela o dilos!“ Avke ačhile a chale o dilos jekhetane. \p \v 9 Sar o Levitas paľis ušťiľa, hoj te džal pro drom peskra romňaha-služobňičkaha, leskro sastro les pale prevakerelas: „Dikh, maj imar zaračol. Presoven kade a radisaľon! Tajsa sig tosara ušťena a džana pro drom andre peskro stanos.“ \v 10 Ale o Levitas imar na kamelas te presovel ode a avke thoďa o sedli pre peskre duj somara a geľa peskra romňaha-služobňičkaha the le sluhaha pro drom. Avľa anglo Jebus, so hin adadžives Jeruzalem. \p \v 11 Sar sas paš o Jebus a sas imar igen nasig, o sluhas phenďa leske: „Av, mangav tut, džas andre kada jebusejiko foros a ačhas ode te presovel.“ \p \v 12 Ale leskro raj leske phenďa: „Na džaha andre kada foros maškar o manuša, save nane Izraeliti, ale džaha dži andre Gibea.“ \p \v 13 Phenďa le sluhaske: „Av džas dži andre Gibea abo dži andre Rama a presovaha andre jekh ole forendar.“ \v 14 Avke gele dureder, a sar imar sas paš e Gibea andre phuv le Benjaminčanengri, o kham imar zadžalas. \v 15 Zaačhile andre Gibea, hoj ode te presoven. Sar ode o Levitas avľa, ačhiľa maškar o foros, bo ňiko len na iľa ke peste te presovel. \p \v 16 Odi rat avelas jekh phuro murš andral e buči pal e maľa, so sas andral o brehi le Efrajimoskre, a bešelas andre Gibea maškar o Benjaminčana. \v 17 Sar pes obdikhľa, dikhľa ode pro pľacos ole muršes. O phuro murš lestar phučľa: „Kaj džas? Khatar aves?“ \p \v 18 Ov odphenďa: „Amen avas andral o judsko Betlehem a džas pale khere ko palune brehi andro Efrajim. Džavas andro Betlehem a akana džav khere, ale ňiko man na iľa andre peskro kher. \v 19 Hin man phusa the chaben prekal amare somara a maro the mol prekal amende. Hin man savoro, so mange kampel.“ \p \v 20 O phuro murš phenďa: „Smirom tuke. Domuk mange, hoj tut te dav savoro, so tuke kampel. Ča ma ačh kade avri prekal e rat pro pľacos.“ \v 21 Avke les ľigenďa andre peskro kher a diňa chaben prekal leskre somara. Thode (omorde) peske o pindre, chanas the pijenas. \p \v 22 Sar lenge imar sas mištes, jekhvareste varesave nalačhe murša andral oda foros pes rozačhade pašal calo kher, chudle te durkinel pro vudar a vičinenas pro phuro: „An avri ole muršes, savo avľa andre tiro kher. Kamas leha te pašľol!“ \p \v 23 Androda o phuro murš avľa avri a dovakerelas lenge: „Na, phralale mire! Ma keren ňič nalačho kale muršeske, savo avľa andre miro kher. Ma keren kajso džungipen! \v 24 Dikhen, kade hiňi miri čhaj, savi hiňi pačivaľi, the kale muršeskri romňi-služobňička. Anava tumenge len akana avri. Šaj lenca pašľon a keren lenca, so ča kamen, ale kale muršeha ma keren kajso džungipen!“ \v 25 Ale ola murša les na kamenas aňi te šunel. Avke o Levitas iľa peskra romňa-služobňička a ľigenďa la ke lende avri. On laha caľi rat pašľuvkerenas a ke tosaraste la premukle. \p \v 26 Paľis odi džuvľi avľa pale ke oda kher, kaj ačhiľa lakro rom. Peľa anglal paš o vudar a pašľolas ode, medik na vidňisaľiľa. \v 27 Lakro rom ušťiľa tosara a sar phundraďa o vudar, hoj te džal het, dikhľa peskra romňa-služobňička, sar pašľol le vastenca pro prahos. \v 28 Phenďa lake: „Ušťi, džas!“ Ale na odphenďa leske. Avke la thoďa pro somaris a džalas khere. \p \v 29 Sar avľa khere, iľa e čhuri, chudňa peskra romňa-služobňička, rozčhingerďa lakro ťelos pro dešuduj (12) kotora a rozbičhaďa len pal calo Izrael. \v 30 Dojekh, ko ada dikhľa, phenďa: „Ňič ajso pes mek na ačhiľa, aňi ňiko na dikhľa akorestar, so o Izraeliti gele avri andral o Egipt, dži adadžives! Gondoľinen pal ada! So kampel te kerel?“ \c 20 \s1 O Izraeliti potrestinen le Benjaminčanen \p \v 1 Paľis pes savore Izraeliti le Danostar dži e Beer-Šeba the o manuša andral o Gilead zgele sar jekh murš anglo RAJ andre Micpa. \v 2 Zgele pes savore manuša le Devleskre – o vodci andral savore izraelika kmeňi. Sas ode 400 000 murša le šabľenca. \v 3 A o Benjaminčana pes došunde pal oda, hoj o Izraeliti gele upre andre Micpa. \p Akor o Izraeliti phučenas: „Phenen amenge, sar pes ačhiľa kada nalačhipen?“ \p \v 4 Pre ada o Levitas, o rom ola murdarďa džuvľakro, odphenďa: „Peskra romňaha-služobňičkaha avľom te presovel andre benjamiňiko foros Gibea. \v 5 Ale o Gibejčana avle pre mande rači a rozačhade pes pašal oda kher, andre savo somas, bo man kamle te murdarel. No paľis ile mira romňa-služobňička a našilu laha pašľonas a oj muľa. \v 6 Avke la iľom a rozčhinďom la pro kotora, so rozbičhaďom pal calo Izrael, bo kerde baro nalačhipen the džungipen andro Izrael. \v 7 Akana, tumen savore manuša le Izraeloskre, gondoľinen pal oda a phenen, so kerena!“ \p \v 8 Savore manuša ušťile upre sar jekh murš a phende: „Ňiko amendar na džala andre peskro stanos, ňiko na džala pale khere. \v 9 Kada hin oda, so lenca keraha: Prekal o losos pes dodžanaha, sar pre lende džaha. \v 10 Andral dojekh izraeliko kmeňos kidaha avri deše muršen le šelendar, šel le ezerendar a ezeros le deše ezerendar, hoj pes te starinen pal o chaben le manušenge, save pes avle te pomsťinel le Benjaminčanenge andral e Geba vaš oda džungipen, so kerde andro Izrael.“ \p \v 11 Paľis pes savore Izraeliti zgele sar jekh murš paš o foros. \v 12 O kmeňi andral o Izrael bičhade le muršen pal caľi benjamiňiko phuv te phenel: „S'oda za džungipen pes kerďa maškar tumende?! \v 13 Akana amenge den avri le nalačhe muršen andral e Gibea, save oda kerde. Murdaraha len a kavke odlaha oda nalačhipen andral o Izrael.“ \p Ale o Benjaminčana na kamle te šunel oda, so lenge phende lengre phrala, o Izraeliti, \v 14 a zgele pes andral savore peskre fori andre Gibea pro mariben pro Izraeliti. \v 15 Savore Benjaminčana, so pes ode zgele, sas 26 000 murša le šabľenca. A paš oda mek efta šel (700) avrikidle murša, save bešenas andre Gibea. \v 16 Maškar ola savoredžene sas efta šel (700) avrikidle murša, save sas baľogara, a dojekh džanelas igen mištes te čhivkerel o bara andral o prakos. \p \v 17 Le Izrael sas 400 000 murša le šabľenca, savore sas avrisikade pro mariben. \p \v 18 O Izraeliti gele andro Betel te phučel le Devlestar: „Ko amendar džala ešebno pro mariben pro Benjaminčana?“ \p O RAJ lenge odphenďa: „Ešebno džala o Juda.“ \p \v 19 Avke tosara o Izraeliti ušťile a kerde peske taboris paš e Gibea. \v 20 Sar o Izraeliti gele pro mariben pro Benjaminčana, rozačhade pes pre lende paš e Gibea. \v 21 Ale o Benjaminčana avle avri andral o foros a andre oda džives murdarde 22 000 Izraeliten. \v 22-23 Avke o Izraeliti gele andro Betel a dži rači rovenas anglo RAJ. Paľis phučle le RAJESTAR: „Kames, hoj te džas pale pro mariben pre amare phrala pro Benjaminčana?“ \p O RAJ lenge phenďa: „Džan, maren tumen lenca!“ \p Avke o Izraeliti chudle pale zor a pale pes rozačhade pro mariben pre oda than, kaj pes rozačhade ešebno džives. \p \v 24 Avke o Izraeliti gele pro dujto džives pro mariben pro Benjaminčana, \v 25 ale o Benjaminčana pes pale ačhade le Izraelitenge a murdarde lendar mek avre 18 000 muršen, so pes džanenas te marel la šabľaha. \p \v 26 Paľis savore Izraeliti gele upre andro Betel a ode rovenas a bešenas anglo RAJ. Calo džives dži rači poscinenas a anenas le RAJESKE o labarde the o smiromoskre obeti. \v 27 Paľis o Izraeliti phučenas le RAJESTAR so te kerel. Andre oda časos sas ode le Devleskra zmluvakri archa, \v 28 paš savi o Pinchas kerelas e rašajiko služba. Leskro dad sas o Eleazar, o čhavo le Aronoskro. O Izraeliti phučle: „Kames, hoj mek pes te maras amare phralenca le Benjaminčanenca, abo kames, hoj imar te preačhas?“ \p O RAJ odphenďa: „Džan tumen te marel, bo tajsa tumenge len dava andro vasta.“ \p \v 29 Avke o Izraeliti rozačhade muršen, save pes garude pašal e Gibea. \v 30 Pro trito džives gele pro mariben pro Benjaminčana a avke sar angloda pes rozačhade pro mariben pre Gibea. \v 31 O Benjaminčana gele pre lende a o Izraeliti chudle te denašel, hoj len te dochuden dur le forostar. A avke sar angloda, the akana chudle te murdarel le Izraeliten. Murdarde lendar vaj tranda (30) muršen pre maľa the pro droma, so džan jekh andro Betel the dujto andre Gibea. \v 32 O Benjaminčana peske phende: „The akana zviťazinaha avke sar angloda.“ \p Ale o Izraeliti pes dovakerde: „Denašas lendar, hoj len te dochudas dur le forostar!“ \p \v 33 Sar savore Izraeliti omukle peskre thana a pale pes rozačhade paš o Baal-Tamar, okla Izraeliti, so sas garude, chučile avri a džanas pro mariben pro zapados la Gebatar. \v 34 Pro foros Gibea avle 10 000 murša, so sas avrikidle andral calo Izrael. O mariben sas ajso baro, hoj o Benjaminčana aňi na džanle, sar pašes hin lengri skaza. \v 35 Avke o RAJ diňa le Izraelitenge te zviťazinel upral o Benjaminčana a oda džives murdarde 25 100 Benjaminčanen, so pes džanenas te marel la šabľaha. \v 36 Akor o Benjaminčana dikhle, hoj hine domarde. \p O Izraeliti pes scirdenas palal anglo Benjaminčana, bo pes mukenas pre ola murša, so sas garude paš e Gibea. \v 37 Akor ola garude murša chučile avri pro mariben pre Gibea a le šabľenca murdarde savoren, so sas andro foros. \v 38 O Izraeliti pes ole muršenca dovakerde, hoj o thuv andral o foros lenge ela pro znameňje, \v 39 hoj pes te chuden pale te marel. \p Mek angloda o Benjaminčana murdarde lendar ajse tranda (30) muršen a phende peske: „Murdaras len avke sar angloda.“ \v 40 A akor chudňa andral o foros te džal upre o thuv. Sar pes o Benjaminčana obdikhle palal, dikhle, hoj andral calo foros džalas o thuv dži o ňebos. \v 41 Avke pes o Izraeliti chudle pale te marel. O Benjaminčana predaranďile, bo dikhle, hoj pašes hin lengri skaza. \v 42 Vašoda pes visarde a denašenas le Izraelitendar pre pušťa, ale le maribnastar na denašle, bo okla murša avle avri andral o foros a murdarde len. \v 43 Džanas pre lende pal dojekh sera a na preačhenas pal lende te džal dži pro vichodos la Gibeatar. \v 44 Avke mule 18 000 zorale murša andral o kmeňos Benjamin. \v 45 Sar pes okla Benjaminčana visarde a denašenas pre pušťa paš e skala Rimon, o Izraeliti lendar murdarde 5 000 muršen pašal o drom. Džanas pal lende dži ko Gidom a murdarde mek 2 000 muršen. \p \v 46 Oda džives murdarde 25 000 Benjaminčanen, save pes džanenas mištes te marel le šabľenca a sas zorale murša. \v 47 Ale 600 murša pes visarde a denašle pre pušťa pre skala Rimon. Ode ačhile štar čhon. \v 48 O Izraeliti pes pale visarde andre benjamiňiko phuv a murdarde ode savore muršen, džuvľijen, čhaven the džviren. A savore fori, prekal save predžanas, podlabarde. \c 21 \s1 O romňija prekal o Benjaminčana \p \v 1 O Izraeliti angloda ile vera andre Micpa: „Ňiko amendar na dela peskra čha romňake le Benjaminčanenge.“ \v 2 O manuša avle andro Betel a ode bešenas a zorales rovenas anglo Del dži rači. \v 3 Hikinenas: „Ó, RAJEJA, Devla le Izraeloskro, soske pes andro Izrael ačhiľa oda, hoj adadžives jekh tire kmeňostar našľiľa?“ \p \v 4 Pre aver džives sig tosara ode o Izraeliti ačhade oltaris a ande labarde obeti the smiromoskre obeti. \v 5 Paľis phučenas: „Ko le kmeňendar andral o Izrael na avľa, sar pes zgeľam anglo RAJ? Bo iľam bari vera, hoj sako, ko na avela anglo RAJ andre Micpa, mušinela te merel!“ \p \v 6 Le Izraelitenge sas pharo vaš peskre phrala vaš o Benjaminčana a vakerenas: „Adadžives o Izrael našaďa jekh peskro kmeňos. \v 7 So kampel te kerel, hoj te arakhas romňijen prekal o Benjaminčana, so mek ačhile? Bo iľam vera le RAJESKE, hoj lenge na daha peskre čhajen romňenge.“ \v 8 Paľis phučle: „Ko le izraelike kmeňendar na avľa anglo RAJ andre Micpa?“ A avle pre oda, hoj ňiko andral o Jabeš-Gilead na avľa andro taboris, kaj sas zgele. \v 9 Bo sar zgende le manušen, na sas ode ňiko andral o Jabeš-Gilead. \p \v 10 Vašoda o Izraeliti bičhade 12 000 zorale muršen a phende lenge: „Džan, murdaren savoren andro Jabeš-Gilead, the le džuvľijen the le čhavoren! \v 11 Kada kerena: Murdaren dojekhe muršes the dojekha džuvľa, savi imar pašľiľa le muršeha.“ \v 12 A arakhle maškar lende štar šel (400) terne pačivale čhajen a ľigende len andro taboris Šilo andre phuv Kanaan. \p \v 13 Paľis savore Izraeliti bičhade poslen, hoj te vakeren le Benjaminčanenca, save sas pre skala Rimon, hoj pes lenca te dovakeren pal o smirom. \v 14 Avke pes o Benjaminčana visarde pale a o Izraeliti len dine ole džuvľijen andral o Jabeš-Gilead, saven mukle te dživel. Ale na sas lendar dos prekal savore. \p \v 15 Le manušenge sas pharo vaš o Benjaminčana, bo o RAJ cirdňa avri jekh kmeňos le kmeňendar andral o Izrael. \v 16 O izraelika vodci phende: „So kereha okle dženenca, so ačhile te dživel, hoj sakones lendar te avel romňi, te imar na ačhiľa ňisavi džuvľi maškar o Benjaminčana?“ \v 17 A phende mek: „Našťi našavas jekh le dešuduje (12) izraelike kmeňendar. Mušinas te zachraňinel o kmeňos Benjamin, hoj te na merel avri! \v 18 Ale našťi lenge das amare čhajen romňijenge, bo iľam bari vera, hoj sako, ko dela peskra čha romňake le Benjaminčanenge, ela prekošlo!“ \p \v 19 Paľis o izraelika vodci phende: „Sako berš hin o inepos le RAJESKRO andro Šilo.“ O Šilo hin pro severos le Betelostar, pro juhos le Lebonatar the pro vichodos le dromestar, so džal upre andral o Betel andro Šichem. \p \v 20 Avke phende le Benjaminčanenge: „Džan a garuven tumen andro viňici. \v 21 Sar dikhena le džuvľen andral o Šilo, sar aven avri te khelel, džan avri andral o viňici a sako peske mi chudel džuvľa ole Šiloskre čhajendar a paľis džan pale andre benjamiňiko phuv. \v 22 Sar pes avena lengre dada the lengre phrala tumenca te vesekedinel, phenen lenge: ‚Muken len amenge, bo ňiko amendar na chudňa romňa andro mariben. Na avena vinnovata, hoj prephagľan e vera, bo tumen len amenge na diňan korkore pestar.‘ “ \p \v 23 A o Benjaminčana avke kerde. Sako peske chudňa džuvľa olendar, ko khelenas, a ľigenďa la andre peskri phuv. Chudle pale te ačhavel o fori a bešenas ode. \v 24 Paľis o Izraeliti odarik odgele a visarde pes pale andre peskri phuv ke peskre kmeňi the fameliji. \p \v 25 Andre oda časos na sas kraľis andro Izrael a sako kerelas oda, so pes leske dičholas spravno.