\id 2KI – ESR Marek Olah Unicode \ide UTF-8 \h 2. Kraľengro \toc1 Dujto zvitkos le kraľengro \toc2 2. Kraľengro \toc3 2Krľ \mt1 Dujto zvitkos le kraľengro \c 1 \s1 O Eliaš the o kraľis Achazijah \p \v 1 Paloda, sar muľa o izraeliko kraľis Achab, o Moabčana pes vzburinde pro Izrael. \v 2 O Achazijah peľa pal o balkonos andral peskro upruno kher andre Samarija a zraňinďa pes. Bičhaďa peskre služobňiken a phenďa lenge: „Džan a dophučen tumen le ekroňike devlestar Baal-Zebub, či sasťuvava avri.“ \p \v 3 Akor o aňjelos le RAJESKRO phenďa le Eliašiske andral o Tišbe: „Ušťi a dža pro drom, hoj tut te arakhes le služobňikenca, saven bičhaďa o samarijiko kraľis, a phen lenge: ‚So, nane andro Izrael Del, hoj tumen džan te phučel le ekroňike devlestar Baal-Zebub?‘ \v 4 Vašoda kavke o RAJ phenel: ‚Andral o hadžos, pre savo pašľos, imar na ušťeha, ale čačes pre leste mereha.‘ “ Avke o Eliaš odarik geľa het. \p \v 5 Sar avle pale leskre služobňika, o kraľis lendar phučľa: „Soske avľan pale?“ \p \v 6 Odphende leske: „Arakhľam pes varesave muršeha, savo amenge phenďa: ‚Visaren tumen pale ko kraľis, savo tumen bičhaďa, a phenen leske, hoj o RAJ phenel kada: So, nane andro Izrael Del, hoj tumen džan te phučel le ekroňike devlestar Baal-Zebub? Vašoda imar na ušťeha andral o hadžos, pre savo pašľos, ale čačes pre leste mereha.‘ “ \p \v 7 O kraľis lendar phučelas: „Sar dičholas avri oda murš, savo pes tumenca zgeľa a vakerelas tumenge kala lava?“ \p \v 8 Phende leske: „Sas pre leste plašťos le džviroskra cipatar a pašal leste sas phandlo cipuno sirimos.“ \p „Oda sas o Eliaš andral o Tišbe,“ phenďa o kraľis. \p \v 9 Paľis o kraľis bičhaďa peskre veľiťeľis le penda (50) slugaďenca pal o Eliaš. Sar o veľiťeľis avľa ko Eliaš, ov ipen akor bešelas pro agor le brehoskro a phenďa leske: „Muršeja le Devleskro, o kraľis tuke prikazinel, hoj te aves tele!“ \p \v 10 O Eliaš phenďa le veľiťeľiske: „Te som le Devleskro murš, akor mi perel andral o ňebos e jag a mi zlabarel tut the tire muršen.“ Androda e jag andral o ňebos peľa a zlabarďa les the leskre muršen. \p \v 11 Avke o kraľis pal leste bičhaďa avre veľiťeľis le penda (50) slugaďenca. Ov leske phenďa: „Muršeja le Devleskro, o kraľis tuke prikazinel, hoj takoj te aves tele!“ \p \v 12 O Eliaš odphenďa: „Te som le Devleskro murš, akor mi perel andral o ňebos e jag a mi zlabarel tut the tire muršen.“ Androda le Devleskri jag andral o ňebos peľa a zlabarďa les the leskre muršen. \p \v 13 Paľis o kraľis bičhaďa tritovar avre veľiťeľis le penda (50) slugaďenca. Sar oda veľiťeľis geľa upre ko Eliaš, banďiľa anglal leste a zorales les mangelas: „Muršeja le Devleskro, mangav tut vaš miro dživipen the vaš o dživipen mire manušengre. Av jileskro ke amende! \v 14 Bo dikh, e jag andral o ňebos peľa a zlabarďa angle mande ole duje veľiťeľen the lengre penda (50) slugaďen. Ale akana mangav tut, mi el tuke miro dživipen andre tire jakha vzacno.“ \p \v 15 Akor le RAJESKRO aňjelos prevakerďa ko Eliaš: „Dža leha tele a ma dara tut!“ Avke o Eliaš ušťiľa a geľa leha ko kraľis. \v 16 Sar o Eliaš avľa ko kraľis, phenďa: „Kada phenel o RAJ: ‚Bičhaďal tire služobňiken, hoj pes te dophučen le ekroňike devlestar Baal-Zebub pal tiro sasťipen, avke sar te na uľahas o Del andro Izrael, savestar šaj phučľal. Vašoda čačes mereha pre oda hadžos, pre savo pašľos.‘ “ \p \v 17 O Achazijah muľa, avke sar o RAJ phenďa prekal o Eliaš, a vašoda, hoj le Achazijah na sas čhave, leskro phral o Joram pal leste ačhiľa kraľiske. Oda sas andro dujto berš, sar kraľinelas andre Judsko le Jošafatoskro čhavo o Jehoram. \p \v 18 Savore aver veci, so kerďa o Achazijah, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. \c 2 \s1 O Eliaš ilo upre andro ňebos \p \v 1 Sar o RAJ kamľa te lel le Eliaš andre balvaj andro ňebos, o Eliaš le Elizeoha džanas avri andral o Gilgal. \v 2 O Eliaš phenďa le Elizeoske: „Mangav tut, ačh kade, bo o RAJ man bičhavel andro Betel.“ \p Ale o Elizeus phenďa: „Avke sar dživel o RAJ a avke sar tu, me tut na omukava!“ Avke gele andro Betel. \p \v 3 Akor varesave prorocka učeňika, save bešenas andro Betel, gele ko Elizeus a phučle lestar: „Džanes, hoj adadžives o RAJ tutar lela tire rajes?“ \p „Džanav,“ odphenďa o Elizeus. „Ale ma vakeren pal oda!“ \p \v 4 Paľis leske o Eliaš phenďa: „Mangav tut, Elizeus, ačh kade, bo o RAJ man bičhavel andro Jericho.“ \p Ale o Elizeus odphenďa: „Avke sar dživel o RAJ a avke sar tu, me tut na omukava.“ Avke gele sodujdžene andro Jericho. \p \v 5 Varesave prorocka učeňika, save sas andro Jericho, gele ko Elizeus a phučle lestar: „Džanes, hoj adadžives o RAJ tutar lela tire rajes a imar tut buter na ľidžala?“ \p „Džanav oda,“ odphenďa. „Ale ma vakeren pal oda!“ \p \v 6 Paľis leske phenďa o Eliaš: „Mangav tut, Elizeus, ačh kade, bo o RAJ man bičhavel paš o Jordan.“ \p Ale o Elizeus odphenďa: „Avke sar dživel o RAJ a avke sar tu, me tut na omukava.“ Avke gele sodujdžene. \p \v 7 Penda (50) prorocka učeňika džanas pal lende dži paš o Jordan, a sar o Eliaš the o Elizeus zaačhile paš o paňi, ola proroka nadur lendar zaačhile. \v 8 O Eliaš iľa peskro plašťos, pačarďa les andre a demaďa leha pal o paňi. Avke pes o paňi rozďelinďa pro duj seri a sodujdžene pregele pre aver sera pal e šuki phuv. \p \v 9 Sar imar predžanas, o Eliaš phenďa le Elizeoske: „Phen mange, so kames, hoj prekal tu te kerav angloda, sar avava ilo tutar.“ \p „Mangav tut, mi avel pre ma duvar ajci tire duchostar,“ phenďa leske o Elizeus. \p \v 10 O Eliaš leske odphenďa: „Phari veca tuke manges, no ačhela pes oda, te man dikheha, sar avava tutar ilo upre. Ale te man na dikheha, na chudeha oda.“ \p \v 11 Avke sar džanas le vakeribnaha, jekhvareste pes sikaďa jagalo verdan le jagale grajenca. On avle maškar lende a o Eliaš sas ilo andro ňebos andre bari balvaj. \v 12 O Elizeus oda dikhľa a vičinelas: „Dado miro, dado miro! O graja the o maribnaskre verdana andral o Izrael ile mire rajes!“ Avke imar les buter na dikhľa. Akor iľa peskre gada a prečhinďa len pro duj kotora. \p \v 13 Paľis hazdňa o plašťos, so peľa le Eliašistar, visarďa pes pale a zaačhiľa pro brehos paš o Jordan. \v 14 Hazdňa o plašťos a zvičinďa: „Kaj hin o RAJ, o Del le Eliašiskro?“ Avke le plašťoha demaďa pal o paňi, o paňi pes rozďelinďa pro duj seri a o Elizeus odarik pregeľa. \p \v 15 Sar oda dural dikhle ola penda (50) proroka, save sas andral o Jericho, phende: „Le Eliašiskro duchos hino pro Elizeus.“ Avke on gele ke leste, banďile anglal leste dži e phuv \v 16 a phende leske: „Dikh, maškar amende hin penda (50) zorale murša. Šaj džan te rodel tire rajes, či les na odľigenďa o Duchos le RAJESKRO a na čhiďa pre varesavo verchos, abo andre varesavi dolina.“ \p „Na mušinen!“ phenďa o Elizeus. \p \v 17 Ale on pre leste ajci ispidenas, medik na domukľa, hoj te džan. Rodenas les trin džives, ale na arakhle. \v 18 Paľis avle pale paš o Elizeus, bo sas andro Jericho, a ov lenge phenďa: „Či tumenge na phenďom, hoj te na džan?“ \s1 O nalačho paňi hino sasťardo \p \v 19 Varesave Jerichoskre murša phende le Elizeoske: „Dikh, rajeja amaro, andre kada foros pes mištes amenge bešel, ale o paňi nane lačho a e phuv na anel uľipen\f + \fr 2,19 \fr*\ft Abo: le džuvľenge uľon mule čhave \ft*\f*.“ \p \v 20 „Anen mange nevo čaro a thoven andre lon,“ phenďa lenge. Sar oda čaro leske ande, \v 21 geľa paš o paňi, čhiďa andre o lon a phenďa: „Kavke phenel o RAJ: ‚Sasťarďom kada paňi. Imar ňiko kale paňestar na merela a e phuv anela o uľipen.‘ “ \v 22 Oda paňi hino dži adadžives lačho, avke sar phenďa o Elizeus. \s1 O Elizeus the o nalačhe čhave \p \v 23 Paľis geľa andral o Jericho upre andro Betel, a sar džalas le dromeha, varesave terne čhave andral oda foros lestar asanas a phenenas: „Av upre, tu, lango šero! Av upre, lango šero!“ \p \v 24 Avke o Elizeus visaľiľa, a sar len dikhľa, vičinďa pre lende tele le RAJESKRO sudos. Androda avle avri andral o veš duj medveďici a murdarde saranda the duj (42) čhaven. \p \v 25 Odarik geľa o Elizeus pro verchos Karmel a odarik avľa pale andre Samarija. \c 3 \s1 O trin kraľa džan pro Moab \p \v 1 Andro dešuochtoto (18.) berš, sar kraľinelas o judsko kraľis Jošafat, ačhiľa andre Samarija kraľiske upral o Izrael o Joram, savo sas čhavo le Achaboskro. Ov kraľinelas dešuduj (12) berš. \v 2 O Joram kerelas oda, so na sas pre dzeka le RAJESKE, ale na avke sar leskri daj the dad. Ov čhiďa tele o slupos, so ačhaďa leskro dad le Baaloske. \v 3 Ale o Joram na kamelas te omukel o bini avke sar anglal leste o Jeroboam, o čhavo le Nebatoskro, savo cirdelas le Izrael andro binos, a na kamelas te preačhel. \p \v 4 O moabiko kraľis o Meša ľikerelas bakren a sako berš delas le izraelike kraľis šel ezera (100 000) cikne bakroren the e vlna le šel ezera (100 000) bakrendar sar daň. \v 5 Soča o Achab muľa, o moabiko kraľis pes vzburinďa pro izraeliko kraľis. \v 6 O kraľis Joram takoj geľa pre leste pro mariben andral e Samarija a diňa te zvičinel calo Izrael. \v 7 Bičhaďa pal o judsko kraľis Jošafat, hoj leske te phenen: „O moabiko kraľis pes pre ma vzburinďa. Na avľalas manca pre leste pro mariben?“ \p „He! Džava tuha,“ odphenďa leske o Jošafat. „So hin miro, hin the tiro. Me, mire manuša the graja.“ \p \v 8 Akor lestar o Jošafat phučľa: „Save dromeha džaha pre lende?“ \p „Le dromeha prekal e pušťa le Edomoskri,“ odphenďa leske o Joram. \p \v 9 Avke džanas o kraľis Joram, o judsko kraľis the o edomiko kraľis pro Moab. Džanas bare dromeha a pal o efta džives le slugaďen imar na sas paňi prekal peste aňi prekal o dobitkos. \p \v 10 Akor o Joram phenďa: „Vigos amenge! O RAJ amen trine kraľen kade vičinďa vašoda, hoj amen te del andro vasta le moabike kraľiske!“ \p \v 11 Ale o Jošafat phučľa: „Nane ade varesavo prorokos, savestar šaj phučas le RAJESTAR, so te kerel?“ \p Pre oda phenďa jekh služobňikos le Joramoskro: „Hin ade le Šafatoskro čhavo o Elizeus, savo služinelas le Eliašiske.“ \p \v 12 O Jošafat phenďa: „Prekal leste vakerela o RAJ.“ Avke ke leste gele savore trin kraľa. \s1 O mariben le Moabčanenca \p \v 13 O Elizeus phenďa le izraelike kraľiske: „Soske tu aves ke mande? Dža ke tire dadeskre the ke tira dakre proroka!“ \p „Na!“ phenďa leske o kraľis o Joram. „O RAJ amen trine kraľen kade anďa, hoj amen te del andro vasta le Moabčanengre.“ \p \v 14 Pre oda leske o Elizeus phenďa: „Avke sar dživel o Nekzoraleder RAJ, saveske služinav, te mange na važinďomas le judske kraľis le Jošafat, aňi pre tu na dikhľomas. \v 15 Ale akana anen ke ma varekas, ko bašavel pre harfa.“ \p Medik oda lavutaris bašavelas pre harfa, e zor le RAJESKRI avľa pro Elizeus. \v 16 Ov phenďa: „Kada phenel o RAJ: ‚Andre kadi šuki dolina kopaľin avri but cheva. \v 17 Kajte na dikhena, hoj del o brišind, aňi na šunena e balvaj, kadi dolina ela pherdžarďi le paňeha a tu the tiro dobitkos odarik pijena.‘ \v 18 Le RAJESKE pes dičhol mek the kada frima a dela tumenge mek the le Moabčanen andro vasta. \v 19 Tumen domarena dojekh baro the ohradzimen foros a čhinena tele savore lačhe stromi, zaačhavena lengre prameňa a lengre uľipnaskre maľi začhivena le barenca.“ \p \v 20 Avke tosara, sar pes anel e chabeneskri obeta, jekhvareste avľa o paňi andral o Edom a začhiďa caľi phuv. \p \v 21 Sar šunde savore Moabčana, hoj ola trin kraľa pre lende aven pro mariben, dine te zvičinel savore muršen, save pes džanenas te marel, le ternen the le phuren, a rozačhade len paš e hraňica. \v 22 Sig tosara, sar o kham avelas avri, o Moabčana dikhle angle peste, hoj o paňi dičhol lolo sar rat, \v 23 a phende peske: „Oda hin o rat! Ola kraľa pes mušinde maškar peste te marel a murdarde jekh avres. Akana džan a len savoro, so hin andre lengro taboris!“ \p \v 24 Ale sar o Moabčana dogele paš o izraeliko taboris, o Izraeliti gele pre lende a marenas len avke, hoj o Moabčana lendar denašenas het. No on džanas anglal a murdarenas le Moabčanen. \v 25 Lengre fori čhide tele, o uľipnaskre maľi začhide le barenca, o prameňa zaačhade a o lačhe stromi čhingerde tele. Ačhiľa ode peskre murenca ča o foros Kir-Chareset, ale o murša le prakenca pes rozačhade pašal leste a domarenas les. \p \v 26 Sar o moabiko kraľis dikhľa, hoj o mariben prehrajinela, iľa peha efta šel (700) muršen le šabľenca, hoj pes te dochuden ko edomiko kraľis, ale našťi pregele. \v 27 Akor iľa peskre ešebne čhas, savo majinďa te el pal leste kraľis, a obetinďa les pro foroskre muri sar labarďi obeta le moabike devleske. E choľi pro Izrael sas igen bari, gele odarik het a visarde pes pale andre peskri phuv. \c 4 \s1 E vdova the o olejos \p \v 1 Andre jekh džives pes varesavi džuvľi, savakro rom sas le prorokendar, mangelas le Elizeoske: „Tiro služobňikos, miro rom muľa a tu džanes, hoj ov daralas le RAJESTAR. Ale akana jekh murš, saveske kamav love, kamel te lel mire soduje čhaven otrokenge.“ \p \v 2 O Elizeus latar phučľa: „So kames, hoj prekal tu te kerav? Phen mange, so tut hin khere?“ \p Odphenďa leske: „Tira služobňička andre calo kher nane ňič, ča sikra olejos andre kuči.“ \p \v 3 Pre oda lake phenďa: „Dža a mang tuke savore susedendar, prazdna nadobi. Ma an frima. \v 4 Dža andro kher tire čhavenca a phand pal tumende o vudar. Čhivker andre ola nadobi o olejos andral odi kuči a odthov pre sera dojekh nadoba, savi imar ela pherďi.“ \p \v 5 Oj lestar odgeľa a phandľa pal peste the pal peskre čhave o vudar. On lake podenas o nadobi a oj andre čhivkerelas o olejos. \v 6 Sar imar sas savore nadobi pherdžarde, phenďa le čhaske: „Pode mange aver nadoba.“ \p Ale ov lake phenďa: „Imar buter amen nane.“ Akor andral odi kuči preačhiľa te čuľal o olejos. \p \v 7 Paľis, sar oda geľa te phenel le prorokoske Elizeoske, ov lake phenďa: „Dža, biken oda olejos a de pale o love, kaske kames, a olestar, so tuke ačhela, šaj džives tu the tire čhave.“ \s1 O Elizeus obdžiďarel le čhavores \p \v 8 Andre jekh džives o Elizeus džalas andro foros Šunem. Ode dživelas jekh barvaľi džuvľi, savi les vičinďa ke peste te chal. A akorestar furt, sar odarik predžalas, džalas ode te chal. \v 9 Oj phenďa peskre romeske: „Me džanav, hoj kada murš, savo adarik furt predžal, hino le Devleskro sveto manuš. \v 10 Av keras leske upral amaro kher cikňi murimen izbica a thovaha leske andre o hadžos, o skamind, o stolkos the o svietňikos. A te varekana avela ke amende, džala peske ode andre.“ \p \v 11 Andre jekh džives, sar ode avľa o Elizeus, geľa andre oda kher a pašľiľa peske ode. \v 12 Paľis phenďa peskre služobňikoske le Gehaziske: „Dža, vičin kade ola džuvľa la Šunemčanka.“ Ov la vičinďa a oj avľa paš leste. \v 13 O Elizeus le Gehaziske phenďa, hoj lake te phenel: „Phuč latar, so šaj kerav prekal late, bo oj pes pal amende starinel a igen but prekal amende kerel. Či na kamel, hoj man vaš lake te privakerav ko kraľis, abo ko veľiťeľis upral o slugaďa?“ \p Sar lake ada o Gehazi phenďa, oj odphenďa: „Hin man savoro, so mange kampel maškar mire manuša.“ \p \v 14 Avke o Elizeus phučľa le Gehazistar: „So šaj prekal late keras?“ \p Ov odphenďa: „Nane la čhavo a lakro rom imar hino phuro.“ \p \v 15 „Dža, vičin la!“ phenďa o Elizeus. Sar la vičinďa, oj avľa a zaačhiľa paš o vudar. \v 16 Ov lake phenďa: „Beršeha andre kajso časos ľikereha pro vasta tire muršores.“ \p Oj leske odphenďa: „Na, rajeja miro, muršeja le Devleskro, ma klamin tira služobňička!“ \p \v 17 No odi džuvľi ačhiľa khabňi a uľiľa lake muršoro beršeha andre oda časos avke, sar lake phenďa o Elizeus. \p \v 18 Sar o čhavoro podbariľa, geľa andre jekh džives pal peskro dad, savo kidelas pal e maľa o uľipen. \v 19 Le dadeske phenďa: „Dukhal man o šero, dukhal man o šero!“ \p A ov prikazinďa le sluhaske, hoj les te ľidžal pal leskri daj. \v 20 Ľigenďa les a diňa les leskra dake. O čhavo lake bešelas pro pindre dži o dilos a paľis muľa. \v 21 Oj les ľigenďa upre te pašľol andro upruno kher pro Elizeoskro hadžos, phandľa pal peste o vudar a geľa het. \p \v 22 Paľis vičinďa peskre romes a phenďa: „Mangav tut, bičhav mange jekhe sluhas the oslica. Mušinav man so neksigeder te dochudel ke le Devleskro murš a maj avava pale.“ \p \v 23 Ov latar phučľa: „Soske kames ke leste te džal adadžives? Se nane o inepos le Neve čhoneskro aňi o šabat.“ \p „Oda ňič!“ oj odphenďa. \p \v 24 Paľis thoďa pre oslica o sedlos a peskre sluhaske prikazinďa: „Siďar a ma zaačh! Ma dža lokeder, ča te tuke phenava.“ \p \v 25 Avke geľa a doavľa paš o verchos Karmel, kaj sas o Elizeus. Sar la o Elizeus dikhľa te avel, mek sar sas dur, phenďa peskre sluhaske le Gehaziske: „Dikh, kode avel e Šunemčanka!“ \v 26 Denaš ke late a phuč latar: „Sar sal? Sar hin tire romeske the tire čhavoreske?“ Avke geľa a phučľa latar. \p Oj odphenďa: „Savoro hin mištes.“ \p \v 27 Sar avľa upre ko prorokos, banďiľa a obchudňa leske o pindre. Ale o Gehazi geľa paš late, hoj la lestar te odcirdel, ale o Elizeus leske phenďa: „Muk la, bo hiňi andro baro pharipen. O RAJ mange oda na diňa te džanel a garuďa oda angle ma.“ \p \v 28 Oj leske phenďa: „Či me mange mangavas čhavores mire rajestar? Či tuke na phenďom, hoj man te na des zbitočno naďej?“ \p \v 29 Akor o Elizeus prikazinďa le Gehaziske: „Pripravin tut pro drom, le tuha miri paca a dža. Te tut arakheha varekaha pro drom, ma de tut ke leste anglal. Te pes vareko dela ke tu anglal, ma odphen leske. Paľis thov miri paca le čhavoreske pro muj!“ \p \v 30 Ale leskri daj phenďa: „Avke sar dživel o RAJ the tu, na džava bijal tu.“ Avke o Elizeus ušťiľa a džalas pal late. \v 31 O Gehazi ode sas sigeder sar on a thoďa le čhavoreske e paca pro muj, ale ňič pes na ačhiľa. Na dichinelas aňi peha na čhalaďa. Avke pes visarďa pale ko Elizeus a phenďa leske: „O čhavoro pes na prekerďa.“ \p \v 32 Sar o Elizeus geľa andro kher, o čhavoro pašľolas pro hadžos mulo. \v 33 Geľa andre, phandľa pal peste o vudar a modľinelas pes ko RAJ. \v 34 Paľis geľa upre pro hadžos, kaj sas o čhavoro, pašľiľa pre leste a thoďa peskre vušta pre le čhavoreskre vušta, peskre jakha pre leskre jakha a the peskre burňika pre leskre burňika. Ačhiľa pre leste te pašľol, medik leske o ťelos na roztačiľa. \v 35 Paľis ušťiľa a phirelas upre tele pal o kher. Avke geľa upre a pale pašľiľa pre leste. Androda o čhavoro eftavar kichňinďa a phundraďa o jakha. \p \v 36 Paľis o Elizeus vičinďa le Gehazi a phenďa leske, hoj te vičinel la Šunemčanka. Ov la vičinďa, a sar avľa ko Elizeus, ov lake phenďa: „Le tuke tire čhavores.“ \v 37 Sar geľa andre, peľa leske paš o pindre a banďiľa anglal leste dži pre phuv. Paľis iľa peskre čhavores a geľa het. \s1 O jedovato chaben andre piri \p \v 38 Sar o Elizeus pes visarďa pale andro Gilgal, sas bokh andre odi phuv. Sar o prorocka učeňika anglal leste bešenas, phenďa peskre služobňikoske: „Dža, thov e bari piri a tav varesavo chaben prekal kala proroka.“ \p \v 39 Paľis jekh lendar geľa pre maľa te kidel varesave bilini. Arakhľa varesavi dzivo rastlina a kidňa pal late o kirko ovocje pherdo plašťos. Čhingerďa oda ovocje andre piri a thoďa len te taďol, kajte ňiko na džanelas, so oda sas\f + \fr 4,39 \fr*\ft Abo: ale okla manuša pal oda na džanenas.\ft*\f*. \v 40 Sar oda chaben denas te chal le muršenge, on koštoľinde a zvičinde: „Andre piri hin o meriben! Muršeja le Devleskro!“ Oda chaben pes na delas te chal. \p \v 41 Avke o Elizeus prikazinďa, hoj te anen aro. Čhiďa oda aro andre piri a phenďa: „Kiden le manušenge, hoj te chan.“ Avke oda chaben imar na sas nalačho. \s O Elizeus del te chal šel muršen \p \v 42 Varesavo murš avľa andral o foros Baal-Šališa a anďa le Elizeoske le ešebne uľipnastar biš (20) cikne jačmeňiskre mare the zrnos, so mekča kidle upre, andro gono. A o Elizeus phenďa: „Rozde oda le manušenge, hoj te chan!“ \p \v 43 Ale leskro sluhas phenďa: „Gondoľines tuke, hoj kada ela dos prekal o šel (100) murša?“ \p Ov leske odphenďa: „Ča de lenge oda te chal. Bo kavke phenel o RAJ: ‚Chana a mek olestar the ačhela.‘ “ \v 44 Avke lenge oda diňa. On chale a mek ačhiľa olestar, avke sar phenďa o RAJ. \c 5 \s O Naaman sasťardo \p \v 1 O Naaman sas veľiťeľis upral o slugaďa andro Aram. O kraľis les igen ľikerelas, bo o RAJ prekal leste diňa le Aramejčanenge o viťazstvo. Ov sas zoralo maribnaskro murš, ale sas nasvalo pro malomocenstvo. \p \v 2 Jekhvar o slugaďa andral o Aram gele pro izraelika gava a odarik zaile cikňa čhajora. Oj ačhiľa služka le Naamanoskra romňake. \v 3 Jekh džives phenďa peskra raňake: „Te ča miro raj geľahas ko prorokos, savo hino andre Samarija, ov les sasťarďahas andral o malomocenstvo.“ \p \v 4 Sar o Naaman oda šunďa, geľa ko kraľis a phenďa leske, so vakerelas odi čhajori andral o Izrael. \v 5 O aramejiko kraľis phenďa: „Kide tut avri a dža! A me bičhavava le izraelike kraľiske ľil.“ Avke ov geľa a iľa peha 340 kili rup, 68 kili somnakaj the deš ineposkre gada. \v 6 Andre oda ľil, so anďa le izraelike kraľiske, sas pisimen kada: „Jekhetane le ľileha tuke bičhavav mire služobňikos le Naaman, hoj les te sasťares le nasvaľibnastar.“ \p \v 7 Sar o izraeliko kraľis pregenďa o ľil, čhingerďa pre peste o gada a phenďa: „So, me som Del, hoj man hin zor upral o dživipen abo upral o meriben? Soske ke ma bičhaďa kale muršes, hoj les te sasťarav? Dikhen, hoj kaleha rodel ča drom, sar te avel pre ma pro mariben.“ \p \v 8 Ale sar o Elizeus pes pal oda dodžanľa, hoj o izraeliko kraľis pre peste čhingerďa o gada, diňa te phenel le kraľiske: „Soske pre tu čhingerďal o gada? Bičhav les ke mande a dodžanela pes, hoj hin andro Izrael prorokos.“ \p \v 9 Akor o Naaman geľa peskre grajenca the le verdanenca a zaačhiľa paš o vudar paš o kher le Elizeoskro. \v 10 A o Elizeus bičhaďa peskre sluhas, hoj leske te phenel: „Dža, thov (omor) tut eftavar andro Jordan a tiro ťelos ela pale sasto avke sar angloda.“ \p \v 11 Ale o Naaman choľisaľiľa, geľa het a phenďa: „Gondoľinavas mange, hoj avela ke ma a modľinela pes ko RAJ, ke peskro Del, kerela le vasteha upral oda nasvalo than pre miri cipa a me sasťuvava avri! \v 12 Či nane o paňa Abana the o Parpar andro Damašek feder sar savore paňa andro Izrael? So našťi man andre ola paňa thoďom (omorďom) a sasťiľomas avri?“ Avke visaľiľa a choľaha geľa het. \p \v 13 Androda avle ke leste leskre služobňika a prevakerenas les: „Rajeja amaro, te tutar kamľahas o prorokos varesavi bari veca, či oda na kerďalas? A akana soske tut na kames te thovel andro paňi, avke sar tuke phenďa, hoj te aves žužo?“ \v 14 Avke o Naaman geľa tele a eftavar pes ponorinďa andro paňi Jordan, avke sar leske phenďa o prorokos. Akor leske o ťelos sasťiľa avri a ačhiľa ajso žužo sar o ťelos le cikne čhavoreskro. \p \v 15 Paľis avľa pale peskre služobňikenca ko Elizeus. Sar ode doavle, zaačhiľa anglal leste a phenďa: „Akana džanav, hoj ňikhaj avrether nane Del, ča andro Izrael. Mangav tut, prile kada daros tire služobňikostar.“ \p \v 16 O Elizeus leske odphenďa: „Avke sar dživel o RAJ, saveske služinav, na lava tutar.“ Kajte pre leste o Naaman ispidelas, ov lestar ňič na iľa. \p \v 17 Akor o Naaman phenďa: „Te na kames miro daros, domuk, hoj te den tire služobňikos ajci čik, keci birinena te lel o duj mulici, bo tiro služobňikos imar na obetinela o labarde obeti aňi ňisave dari avre devlenge, ča jekheske le RAJESKE. \v 18 Ale mi odmukel mange o RAJ jekh: Sar o kraľis, miro raj, džal andro chramos le Rimonoskro, hoj te banďol angle leste, me mušinav te džal leha, bo chudel pes mire vastestar, a sar ov banďol anglo Rimon, mušinav the me. Mi odmukel mange o RAJ.“ \p \v 19 „Dža andro smirom,“ phenďa leske o Elizeus. \s O binos le Gehaziskro \p Sar lestar o Naaman geľa het a sas imar sikra dureder, \v 20 peske phenďa o Gehazi, le Elizeoskro služobňikos: „Miro raj mukľa ole Aramejčanos Naaman ča avke te džal bi o daros a na iľa lestar oda, so les kamľa te del. Avke sar dživel o RAJ, denašava pal leste a lava mange vareso lestar.“ \p \v 21 Akor o Gehazi denašelas pal o Naaman. Sar o Naaman dikhľa, hoj pal leste vareko denašel, chučiľa tele pal o verdan, geľa paš leste a phučľa: „Hin savoro mištes?“ \p \v 22 „Savoro mištes,“ odphenďa o Gehazi. „Ale miro raj man bičhaďa, hoj tuke te phenav: ‚Ipen akana ke ma avle duj terne učeňika le prorokendar andral e brehengri phuv, andral o Efrajim. Mangav tut, de len 34 kili rup the duj ineposkre gada.‘ “ \p \v 23 „Mangav tut, ker mange pal e dzeka a le kala 68 kili rup,“ phenďa o Naaman a ispidelas pre leste, hoj oda te lel, a thoďa o rup the o duj ineposkre gada andro duj gone a diňa peskre duje sluhenge, hoj anglal leste te ľidžan. \v 24 Sar avľa pro brehos, kaj bešelas o Elizeus, iľa ola veci lendar a garuďa andro kher. Avke ole muršen premukľa a on gele het. \p \v 25 Sar avľa andre a ačhiľa angle peskro raj, phučľa lestar o Elizeus: „Khatar aves, Gehazi?“ \p „Tiro služobňikos na sas ňikhaj,“ odphenďa o Gehazi. \p \v 26 Ale o Elizeus leske pre oda phenďa: „Či na sas miro duchos tuha, sar oda murš chučiľa tele pal o verdan a geľa paš tu? Či hin akana o časos te prilel o rup, o gada, o olivova stromi, o viňici abo le bakren, le dobitkos, le sluhen the le služken? \v 27 Vašoda le Naamanoskro malomocenstvo ačhela pre tute the pre tiro potomstvos pro furt!“ \p A sar o Gehazi geľa het pašal o Elizeus, ačhiľa malomocno a e cipa leske ačhiľa parňi sar jiv. \c 6 \s1 Pal o tover, so peľa andro paňi \p \v 1 O prorocka učeňika phende le Elizeoske: „Dikh, o than, andre savo tuha kade bešas, hino prekal amende cikno. \v 2 Aven džas ko paňi Jordan. Dojekh amendar odarik mi anel po jekh kašt a keraha peske kher, andre savo bešaha.“ \p „Džan!“ phenďa lenge o Elizeus. \p \v 3 Vareko lendar phenďa: „Mangav tut, av the tu amenca.“ \p Odphenďa: „Mištes, džava.“ \v 4 Avke geľa lenca. \p Sar doavle paš o Jordan, čhingerenas tele o stromi. \v 5 Androda, sar jekh lendar čhinelas tele o stromos, peľa leske o tover pal o poriskos andro paňi. A zvičinďa: „Ó, rajeja miro, oda tover mange ča iľom kečeň!“ \p \v 6 „Kaj peľa oda tover?“ phučľa lestar o Elizeus. \p Sar leske sikaďa oda than, o Elizeus odphagľa konaris, čhiďa pre oda than andro paňi a o tover avľa upre. \v 7 A phenďa leske: „Le tuke les avri!“ Avke ov nacirdňa o vast a iľa peske les avri. \s O Elizeus zaačhavel la aramejika armada \p \v 8 Jekhvar, sar o aramejiko kraľis sas andro mariben le Izraeloha, iľa peskre veľiťeľen a radzinelas pes lenca, pre savo than te kerel o taboris. \v 9 Ale o Elizeus le izraelike kraľiske diňa pal oda te džanel a phenďa: „De pozoris, hoj te na džas pre oda than, bo ode taborinen o Aramejčana.“ \v 10 Avke o izraeliko kraľis bičhaďa peskre muršen pre oda than, pal savo leske phenďa o Elizeus. Ada pes ačhiľa buterval, a vašoda peske o Izraeliti pre ola thana furt denas pozoris. \p \v 11 Vašoda o aramejiko kraľis choľisaľiľa, vičinďa ke peste peskre veľiťeľen a phučľa lendar: „Phenen mange avri, ko amendar chudel paš o izraeliko kraľis?“ \p \v 12 Jekh lendar phenďa: „Ňiko, rajeja miro the kraľina, ale o Elizeus, o izraeliko prorokos, phenel avri le izraelike kraľiske the oda, so tu vakeres andre tiro kher, kaj soves.“ \p \v 13 O aramejiko kraľis phenďa: „Džan a dodžanen tumen, kaj akana hino, a me bičhavava le slugaďen, hoj les te zalen.“ \p Odphende leske: „Ipen akana hino andro Dotan.“ \v 14 Avke ode bičhaďa but slugaďen pro maribnaskre verdana the pro graja. On ode dogele rači a rozačhade pes pašal oda foros. \p \v 15 Sar le Elizeoskro sluhas ušťiľa tosara a geľa avri, dikhľa, hoj pherdo slugaďa pro graja the pro verdana hine rozačhade pašal o foros. A phenďa le Elizeoske: „Jaj, vigos amenge, rajeja miro! So keraha?“ \p \v 16 O Elizeus leske odphenďa: „Ma dara tut! Ola, ko hine amenca, hine buter sar ola, ko hine lenca.“ \v 17 Paľis pes o Elizeus modľinelas: „RAJEJA, mangav tut, phundrav leske o jakha, hoj te dikhel.“ Avke o RAJ phundraďa le sluhaske o jakha a ov jekhvareste dikhľa pro verchos pherdo graja the jagale verdana pašal o Elizeus. \p \v 18 Sar o Aramejčana avenas ke leste tele, o Elizeus pes kavke modľinelas ko RAJ: „Korar kale manušen.“ Akor o RAJ kerďa oda, so lestar mangľa o Elizeus. \p \v 19 Paľis lenge o Elizeus phenďa: „Kada nane oda foros, so roden. Na san pro lačho drom. Aven pal ma, ľidžava tumen ke oda murš, saves roden.“ Avke len ľigenďa andre Samarija. \p \v 20 Sar ode dogele, o Elizeus phenďa: „RAJEJA, phundrav lenge o jakha, hoj te dikhen.“ O RAJ lenge phundraďa o jakha a on dikhle, hoj hine maškar e Samarija. \p \v 21 Sar len dikhľa o izraeliko kraľis, phučľa le Elizeostar: „Te murdarel len? Te murdarel len, rajeja miro?“ \p \v 22 „Ma murdar len!“ ov odphenďa. „Či tu murdares olen, saven zales la šabľaha the le lukoha? De len te chal the te pijel paňi a muk len te džal pale ke peskro raj.“ \v 23 Avke kerďa prekal lende bari hoscina. Sar chale a pile, premukľa len a gele ke peskro kraľis. Avke o aramejika slugaďa preačhile te džal pro izraelika gava. \s Bari bokh andre Samarija \p \v 24 Pal varesavo časos o aramejiko kraľis Ben-Hadad, zvičinďa savore peskre slugaďen, gele pro foros Samarija a rozačhade pes pašal leste. \v 25 Andre Samarija sas bari bokh, bo o Aramejčana but časos sas rozačhade pašal oda foros. Sas ajsi bokh, hoj vaš le somariskro šero počinenas ochtovardeš (80) rupune a vaš jekh čaroro dzivo purum pandž rupune. \p \v 26 Sar o izraeliko kraľis phirelas pal o foroskro muros, varesavi džuvľi pre leste zvičinďa: „Pomožin mange, rajeja miro the kraľina!“ \p \v 27 Ov lake phenďa: „Te tuke o RAJ na pomožinela, sar tuke me šaj pomožinav? La pšeňicaha, abo la moľaha?“ \v 28 Paľis latar phučľa: „So kames?“ \p Oj phenďa: „Kadi džuvľi kade man kerďa upre. Phenďa: ‚De tire čhas, hoj les adadžives te chas, a mires chaha tajsa.‘ \v 29 Avke mire čhas taďam a chaľam. Sar pre aver džives lake phenďom: ‚De tire čhas, hoj les te chas,‘ oj peskre čhas garuďa.“ \p \v 30 Sar oda šunďa o kraľis, so odi džuvľi phenďa, čhingerďa pre peste o gada. Sar phirelas pal o foroskre muri, o manuša dikhle, hoj pre leskro ťelos tel o gada hine urde o gada le gonestar. \v 31 O kraľis phenďa: „O RAJ man zorales mi marel, te adadžives le Šafatoskre čhaske le Elizeoske na odčhinava o šero!“ \p \v 32 O Elizeus bešelas andre peskro kher a o vodci le forengre bešenas leha. Angloda sar ke leste avľa o poslos, phenďa o Elizeus le vodcenge: „Dikhen, oda vrahos bičhavel varekas, hoj mange te odčhinel o šero. Den pozoris! Sar oda poslos avela, phanden pre leste o vudar a ispiden les le vudareha avri. Či imar na šunďol leskre rajeskre kroki, sar avel kade pal leste?“ \v 33 Mek lenca vakerelas, sar ke leste doavľa o kraľis a phenďa: „Kadi pohroma avľa le RAJESTAR! Soske mek užarava pro RAJ, hoj amenge te pomožinel?“ \c 7 \s1 O Elizeus prorokinel \p \v 1 Akor o Elizeus phenďa: „Šunen, so phenel o RAJ: ‚Tajsa andre kajso časos pes bikenela paš e Samarijiko brana trin kili nekfeder aro, abo šov kili jačmeňis vaš jekh rupuňi minca.‘ “ \p \v 2 Ale le kraľiskro nekpašeder veľiťeľis, phenďa le Elizeoske: „Kajte o RAJ phundravela o oblaki pro ňebos, kada pes našťi ačhiľahas!“ \p „Pre tire jakha oda dikheha, ale na chaha olestar,“ phenďa leske o Elizeus. \s1 O malomocna andro aramejiko taboris \p \v 3 Paš e foroskri brana ačhenas štar malomocna murša. On phende jekh avreske: „So kade užaraha, medik na meraha? \v 4 Se te džaha andro foros, meraha ode bokhatar, bo hin ode bokh, a te ačhaha kade, tiš meraha. Aven, predžas andro aramejiko taboris. Te amen mukena te dživel, ta dživaha, a te amen murdarena, ta meraha.“ \p \v 5 Avke sar zaračiľa, džanas andro taboris, ale sar dogele paš o taboris, dikhle, hoj ode nane ňiko. \v 6 Bo o RAJ kerďa, hoj o Aramejčana andro taboris te šunen e bari vika, sar aven o maribnaskre verdana, o graja the o pherdo slugaďa, a on peske gondoľinenas, hoj o izraeliko kraľis počinďa le chetitske the le egiptske kraľenge, hoj te aven lenca pre lende pro mariben. \v 7 Avke denašle o Aramejčana het, sar zaračolas, hoj peske te zachraňinen o dživipen. A mukle ode pal peste peskre stani, peskre grajen, somaren a the o taboris avke, sar sas. \p \v 8 Sar ola štar malomocna avle paš o anglune stani andro taboris, gele andre jekh stanos. Ode chale a pile. Ile savoro, so sas andro stanos: o rup, o somnakaj the o gada. Paľis gele odarik a garude oda. Avke gele andre aver stanos, ile savore veci, so andre sas, a gele oda te garuvel. \p \v 9 Avke phende jekh avreske: „Namištes keras. Adadžives hin o džives le radišagoskre hiroskro, a te oda na phenaha ňikaske a užaraha dži tosara, avaha potrestimen vaš ada. Aven džas ada te phenel andro palacis le kraľiskro.“ \p \v 10 Sar dogele andro foros, zvičinde pro stražňika, save ačhenas paš e foroskri brana a phende lenge: „Akana avľam andral o aramejiko taboris a ňiko ode nane. Na dikhľam ode aňi na šunďam ňisave manušes, ča o graja the o somara sas priphandle a o stani ačhile avke, sar sas.“ \v 11 Avke ola stražňika pašal e brana dine oda te džanel dureder a oda hiros dogeľa andro palacis le kraľiskro. \s1 O Izraeliti andro aramejiko taboris \p \v 12 Sas mek rat, sar oda phende le kraľiske. Avke o kraľis ušťiľa pal o hadžos a phenďa peskre služobňikenge: „Phenava tumenge, so kamen amenca te kerel o Aramejčana. On džanen, hoj bokhaľuvas, a vašoda gele avri andral o taboris, hoj pes te garuven pro maľi, a gondoľinen peske kada: ‚On avena avri andral o foros a paľis len amen zalaha džidonen a dochudaha pes dži andro foros.‘ “ \p \v 13 Paľis jekh leskro služobňikos phenďa: „Kampel te bičhavel pandže muršen pro graja, save mek kade ačhile, a avke pes dodžanaha, so pes ačhiľa. Te predživena, ta predživaha the amen, a te merena, na ela lenge goreder sar amenge, se the avke savore Izraeliti meraha.“ \p \v 14 Avke ola murša peske ile duj maribnaskre verdana le grajenca. O kraľis len bičhaďa andro aramejiko taboris a phenďa lenge: „Džan a predikhen, so pes ačhiľa!“ \v 15 Ola murša džanas pal o Aramejčana dži paš o Jordan a dikhle pro drom rozčhide but gada the zbraňe, so andro baro zmetkos pestar odčhivkerde, sar denašenas. Paľis, sar avle pale ko kraľis, phende leske savoro, so dikhle. \v 16 Avke o manuša andral e Samarija gele andro aramejiko taboris a ile odarik savoro. Ačhiľa pes oda avke, sar phenďa o RAJ, hoj trin kili nekfeder aro mola jekh rupuňi minca a šov kili jačmeňis mola jekh rupuňi minca. \p \v 17 Paľis o izraeliko kraľis thoďa ole nekpašeder veľiťeľis te stražinel paš e brana, ale o manuša pes ispidenas andre brana, phirenas pal leste a ov muľa. Ačhiľa pes savoro avke, sar phenďa le Devleskro murš o Elizeus, sar avľa ke leste o kraľis: \v 18 „Tajsa kajso časos andre Samarija pes bikenela trin kili nekfeder aro, abo šov kili jačmeňis vaš jekh rupuňi minca.“ \p \v 19 Akor phenďa le kraľiskro nekpašeder veľiťeľis le Elizeoske: „Kajte o RAJ phundravela o oblaki pro ňebos, kada pes našťi ačhiľahas.“ Avke o Elizeus leske phenďa: „Pre tire jakha oda dikheha, ale na chaha olestar.“ \v 20 A the avke pes leske ačhiľa. Sar pes o manuša ispidenas andre brana, uštarenas pre leste a ov muľa. \c 8 \s1 O kraľis the e džuvľi andral o Šunem \p \v 1 O Elizeus phenďa la džuvľake andral o Šunem, savake uštaďa andral o meriben le čhas: „Ušťi a dža caľa tira famelijaha avrether te bešel, bo o RAJ dela andre kadi phuv e bokh, so ľikerela efta berš.“ \v 2 Oj kerďa avke, sar lake phenďa le Devleskro murš o Elizeus. Geľa peskra famelijaha andre filišťiňiko phuv a bešelas ode efta berš. \p \v 3 Pal o efta berš odi džuvľi avľa pale andro Izrael a geľa ko kraľis te mangel lestar pale peskro kher the peskri maľa. \v 4 Ipen akor o kraľis vakerelas le Gehaziha, le Elizeoskre sluhaha, a phenďa leske: „No ča vaker mange pal savore zazraki, so kerďa o Elizeus.“ \v 5 Sar vakerelas o Gehazi le kraľiske pal oda, sar o Elizeus uštaďa andral o meriben le čhas, ipen akor odi džuvľi geľa ko kraľis, hoj lestar te mangel pale peskro kher the peskri maľa. \p Akor o Gehazi phenďa le kraľiske: „Dikh, rajeja miro the kraľina! Kade hiňi odi džuvľi a kade lakro čhavo, saves o Elizeus uštaďa andral o meriben.“ \v 6 Avke o kraľis latar phučelas pal oda a oj leske savoro vakerelas. \p Paľis o kraľis ačhaďa uradňikos, hoj pes pal oda te postarinel, a phenďa leske: „De lake pale savoro, so sas lakro, the savoro, so bariľa pre lakri maľa akorestar, sar geľa het andral kadi phuv, dži adadžives.“ \s1 O Chazael murdarel le Ben-Hadad \p \v 7 O aramejiko kraľis Ben-Hadad sas nasvalo. Akor o Elizeus geľa andro Damašek a vareko phenďa le kraľiske: „Avľa kade le Devleskro murš.“ \v 8 Akor o kraľis phenďa le uradňikoske le Chazaeloske: „Le tuha varesavo daros, dža ko Elizeus a mang les, hoj te phučel le RAJESTAR, či avava sasto.“ \p \v 9 Avke o Chazael thoďa pro saranda (40) ťavi nekfeder vzacna veci andral o Damašek a ľidžalas oda sar daros le Elizeoske. Sar o Chazael doavľa, geľa anglal leste a phenďa leske: „Tiro čhavo, o Ben-Hadad, man bičhaďa pal tu, hoj te phučav tutar, či ela sasto.“ \p \v 10 O Elizeus leske odphenďa: „Dža a phen leske, hoj sasťola, ale o RAJ mange sikaďa, hoj čačes merela.“ \v 11 Paľis pes pre leste igen zadikhľa a o Chazael pes ladžanďiľa. Akor o Elizeus chudňa te rovel. \p \v 12 „Soske rovel miro raj?“ phučľa lestar o Chazael. \p „Bo džanav, savo nalačhipen kereha le Izraelitenge,“ odphenďa leske. „Lengre ohradzimen fori zlabareha, le terne muršen la šabľaha murdareha, lengre cikne čhavorenca demeha andre phuv a le khabne džuvľen rozčhingereha.“ \p \v 13 „Sar ada me šaj kerav?“ phučľa lestar o Chazael. „Se me, tiro služobňikos, som ča rikono.“ \p O Elizeus leske odphenďa: „O RAJ mange sikaďa, hoj tu ačheha kraľiske andro Aram.“ \p \v 14 Paľis odgeľa le Elizeostar ke peskro raj. O Ben-Hadad lestar phučľa: „So tuke phenďa o Elizeus?“ \p O Chazael leske odphenďa: „Phenďa mange, hoj dživeha.“ \v 15 Ale pre aver džives o Chazael iľa deka, cinďarďa la a thoďa le Ben-Hadadoske pro muj a tasaďa les. \p Avke pal leste ačhiľa o Chazael kraľiske andro Aram. \s1 O Jehoram kraľinel upral e Judsko \p \v 16 Andro pandžto berš, sar kraľinelas andro Izrael o Joram, o čhavo le Achaboskro, ačhiľa kraľiske andre Judsko o Jehoram, le Jošafatoskro čhavo. \v 17 Sas leske tranda the duj berš (32), sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas ochto berš. \v 18 Kerelas o nalačhipen sar the le Achaboskri famelija the o izraelika kraľa, bo leskri romňi sas le Achaboskri čhaj. Avke kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka. \v 19 Ale o RAJ na kamelas te zňičinel e Judsko angle peskro služobňikos David, bo leske phenďa, hoj leskre čhavendar mukela furt varekas pro tronos te kraľinel\f + \fr 8,19 \fr*\ft E hebrejiko čhib: E momeľi mukela leskre potomkenge pro furt.\ft*\f*. \p \v 20 Sar o Jehoram kraľinelas, o Edomčana pes vzburinde pre Judsko a ačhade peske peskre kraľis. \v 21 Paľis o Jehoram geľa savore peskre verdanenca andro Cair. Ode pes pašal leste rozačhade o Edomčana pal savore seri, ale ov le veľiťeľenca pes rači premarde prekal lende a denašle khere. \v 22 Ole dživesestar e Judsko na ľikerelas tel peskri zor o Edom. Andre oda časos pes vzburinďa the o foros Libna. \p \v 23 Savore aver veci, so kerďa o Jehoram, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. \v 24 Sar o Jehoram muľa, parunde les andre dadengro hrobos andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Achazijah. \s1 O Achazijah kraľinel upral e Judsko \p \v 25 Andro dešudujto (12.) berš, sar kraľinelas andro Izrael o Joram, o čhavo le Achaboskro, ačhiľa andre Judsko kraľiske o Achazijah, le Jehoramoskro čhavo. \v 26 Sas leske bišuduj (22) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas jekh berš. Leskri daj sas e Atalija, savakro papus sas o izraeliko kraľis o Omri. \v 27 Ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, bo sas andral le Achaboskri famelija. \p \v 28 Jekhvar o Achazijah le Joramoha geľa andro mariben paš o Ramot-Gilead pro aramejiko kraľis Chazael. Ale o Aramejčana les zraňinde \v 29 a o Joram pes mušinďa te visarel pale andro foros Jezreel, hoj te sasťol le ranendar, so les sas andro mariben paš o Ramot. Ode les paľis geľa te dikhel o Achazijah. \c 9 \s1 O Jehu hino pomazimen kraľiske \p \v 1 Paloda o Elizeus vičinďa ke peste jekhe dženes le prorocke učeňikendar a phenďa leske: „Pripravin tut. Le tuha e kuči le olejoha a dža andro Ramot-Gilead. \v 2 Sar ode aveha, arakh le Jehu, saveske hino dad o Jošafat a papus o Nimši. Vičin les pašal o veľiťeľa a džaha leha odarik het andro paluno kher. \v 3 Paľis leha odi kuči le olejoha, čhiveha leske pro šero a pheneha: ‚Kada phenel o RAJ: Pomazinďom tut kraľiske upral o Izrael.‘ Paloda sigo phundrav o vudar a denaš!“ \p \v 4 Avke oda terno prorokos geľa andro Ramot-Gilead. \v 5 Sar ode dogeľa, ipen akor sas zgele o veľiťeľa le slugaďengre a ov phenďa: „Ó, veľiťeľina, anav tuke lačho hiros.“ \p „Prekal kaste?“ phučľa o Jehu. \p „Prekal tu, veľiťeľina!“ ov phenďa. \p \v 6 Akor o Jehu ušťiľa a geľa leha andre aver kher. Avke oda prorokos leske pro šero čhorďa avri o olejos a phenďa: „Kada phenel o RAJ: ‚Pomazinďom tut kraľiske upral miro narodos, upral o Izrael. \v 7 Zňičineha la famelija le Achaboskra, tire rajeskra. Aleha leske visarava pale vaš mire proroka the vaš savore mire služobňika, saven murdarďa e Jezabel. \v 8 Caľi famelija le Achaboskri merela – dojekh murš andro Izrael, či oda ela otrokos vaj slobodno. \v 9 Zňičinava leskri famelija, avke sar zňičinďom o fameliji le kraľengre andral o Izrael – avke sar zňičinďom la famelija le Jeroboamoskra the la famelija le Baašaskra. \v 10 La Jezabel chana o rikone pre maľa paš o Jezreel a na ela parunďi.‘ “ Sar o terno prorokos savoro phenďa, phundraďa o vudar a denašľa. \p \v 11 Paľis o Jehu pes visarďa pale paš o veľiťeľa a jekh lendar phučľa: „Hin savoro mištes? Soske avľa pal tute oda dilino?“ \p „Tumen džanen, savo hino oda murš the leskro vakeriben,“ odphenďa lenge o Jehu. \p \v 12 „Oda nane čačipen!“ phende leske. „Phen amenge čačes, so tuke phenďa!“ \p Avke lenge odphenďa: „Kada hin, so mange phenďa: ‚Kada phenel o RAJ: Pomazinďom tut kraľiske upral o Izrael.‘ “ \p \v 13 Akor on takoj čhide tele peskre plašťi a thode leske len tel o pindre pro garadiči. Chudle te trubinel pro rohos a te vičinel: „O Jehu hino kraľis.“ \s1 O Jehu murdarel le Joram the le Achazijah \p \v 14-15 Avke o Jehu, le Jošafatoskro čhavo, ľidžalas le manušen ke vzbura pro kraľis Joram, savo sas andro Jezreel, bo o Joram savore Izraelitenca chraňinenas o Ramot-Gilead anglo aramejiko kraľis Chazael. Ale andro mariben o Aramejčana zraňinde le Joram a visarďa pes pale andro foros Jezreel, hoj te sasťol le ranendar. Avke o Jehu phenďa peskre manušenge: „Te man kamen kraľiske, akor ma domuken ňikas te denašel andral kada foros, hoj te na džan te phenel avri andro Jezreel, so kamas te kerel.“ \v 16 Paľis o Jehu bešľa pro maribnaskro verdan a geľa andro Jezreel, bo ode pašľolas o Joram. O judsko kraľis o Achazijah sas ode tiš, bo geľa le Joram te dikhel. \p \v 17 Sar o stražňikos pre veža andro Jezreel dikhľa le Jehu peskre slugaďenca, phenďa: „Dikhav te avel varesave slugaďen.“ \p O Joram odphenďa: „Sigo bičhav anglal lende muršes pro graj, hoj te phučen lendar, či aven kade andro smirom.“ \p \v 18 Sar oda murš pro graj dogeľa ke leste, phenďa: „O kraľis phučel, či aven kade andro smirom.“ \p „So tut andre oda!“ odphenďa o Jehu. „Av pal ma.“ \p O stražňikos, savo sas pre veža, phenďa: „Oda, kas bičhaďan, geľa dži ke lende, ale na avel pale.“ \p \v 19 Paľis bičhaďa avre muršes pro graj ke lende. Ov geľa a phenďa: „O kraľis phučel, či aven kade andro smirom.“ \p O Jehu odphenďa: „So tut andre oda! Av pal ma.“ \p \v 20 O stražňikos pale phenďa: „Geľa dži ke lende, ale na avel pale. Oda murš, savo avel pro verdan, hino sar te o Jehu, le Nimšiskro čhavo, bo ča ov avke dilines džal pro verdan.“ \p \v 21 Akor o Joram prikazinďa: „Pripravin mange o verdan!“ Sar leske ande o verdan, o Joram the o judsko kraľis Achazijah džanas pre peskre verdana anglo Jehu. Arakhle pes pre le Nabotoskri maľa. \v 22 Sar o Joram dikhľa le Jehu, phučľa lestar: „Aves kade andro smirom, Jehu?“ \p „Sar šaj phenas, hoj hin smirom,“ odphenďa o Jehu, „te mek furt pes kerel o lubipen the o čaroďejňictvo tira dakro la Jezabelakro?“ \p \v 23 Akor o Joram visarďa o verdan, chudňa te denašel a zvičinďa: „Achazijah, thode amenca avri!“ \p \v 24 Ale o Jehu iľa o lukos a caľa zoraha ľivinďa o šipos le Joramoske andro dumo avke, hoj leske pregeľa prekal o jilo a ov peľa tele andre peskro verdan. \v 25 Paľis o Jehu phenďa peskre veľiťeľiske le Bidkariske: „Le les a čhiv les pre maľa le Nabotoskri andral o Jezreel. Leper tuke oda, so šunďam, sar džahas duj džene pro verdan pal leskro dad Achab. O RAJ pal leste kavke phenďa: \v 26 ‚Se idž dikhľom le Nabatoskro the leskre čhavengro rat, vašoda tuke visarava pale pre kadi maľa.‘ Avke phenel o RAJ. Vašoda le les a čhiv pre le Nabotoskri maľa, avke sar phenďa o RAJ.“ \p \v 27 Sar oda dikhľa o judsko kraľis Achazijah, denašľa pro drom, sar pes džal ko Bet-Hagan. Ale o Jehu pal leste džalas a peskre muršenge phenďa: „The les murdaren!“ Avke on les zraňinde andro verdan pro drom upre andro Gur, paš o Jibleam. Ale varesar pes o Achazijah dochudňa andro foros Megido a ode paľis muľa. \v 28 Avke leskre služobňika les thode pro verdan a ľigende andro Foros le Davidoskro. Ode les parunde paš leskre phure dada. \p \v 29 O Achazijah ačhiľa kraľiske andre Judsko, sar kraľinelas andro Izrael dešujekh (11) berš o Joram, le Achaboskro čhavo. \s1 O Jehu murdarel la Jezabel \p \v 30 Sar avelas o Jehu andro Jezreel, e Jezabel pes pal oda dodžanľa. Richtinďa pes, prikerďa peske o bala a dikhelas avri prekal e oblaka. \v 31 Sar o Jehu predžalas prekal e brana, oj zvičinďa: „Anes o smirom? Tu vrahona tire kraľiskro, so sal ajso vrahos sar o Zimri!“ \p \v 32 O Jehu dikhľa upre pre oblaka a phenďa: „Ko hino manca? Ko?“ Akor varesave služobňika dikhle tele pre leste. \v 33 O Jehu lenge prikazinďa: „Čhiven la tele!“ Avke la čhide tele. Sar pre late uštarenas o graja, lakro rat strikinelas pre fala the pro graja. \p \v 34 Akor o Jehu geľa andro palacis, ode chaľa a piľa. Paľis phenďa: „Džan a parunen kala prekošľa džuvľa, bo oj hiňi le kraľiskri čhaj.“ \v 35 Ale sar o murša gele avri, hoj la te parunen, arakhle ode ča lakri lebka, o pindre the o vasta. \v 36 Sar avle pale, phende oda le Jehuoske a ov phenďa: „Ačhiľa pes avke, sar phenďa o RAJ prekal peskro služobňikos Eliaš andral o Tišbe: ‚Pre maľa andro Jezreel o rikone chana la Jezabelakro ťelos \v 37 a oda, so pal late ačhela, ela rozčhido pre maľa andro Jezreel sar hnojos a imar ňiko na phenela, hoj kadi hiňi e Jezabel.‘ “ \c 10 \s O Jehu murdarel le Achaboskra famelija \p \v 1 Andre Samarija sas le Achab eftavardeš (70) čhave. O Jehu pisinďa ľila a bičhaďa len le vodcenge, le phurederenge andro foros Samarija the le Achaboskre manušenge, save pes starinenas pal leskre čhave. Andro ľila sas pisimen: \v 2 „Ke tumende hine o čhave tumare rajeskre, o graja, o verdana the o zbraňe a san andro ohradzimen foros. Soča chudena kada ľil, \v 3 kiden tumenge avri le nekfedere tumare rajeskre čhavendar, savo tumen džanela te ľidžal, ačhaven les pro tronos leskre dadeskro a maren tumen vaš e famelija tumare rajeskri.“ \p \v 4 Ale on igen daranďile a phende peske: „Te o duj kraľa anglal leste na obačhile, sar šaj obačhuvas amen?“ \p \v 5 Avke o manuša, save sas ačhade upral o palacis the upral o foros, o phuredera the ola, save pes starinenas pal o Achaboskre čhave, dine te phenel le Jehuoske: „Sam tire služobňika, keraha savoro, so pheneha. Ňikas na ačhavaha kraľiske. Ker, sar tu džanes.“ \p \v 6 O Jehu lenge pisinďa dujto ľil: „Te san manca a te man kamen te šunel, akor odčhinen o šere tumare rajeskre čhavenge a tajsa andre kajso časos anen len ke ma andro Jezreel.“ \p Le kraľengre eftavardeš (70) čhave sas le anglune foroskre manušenca, save pes pal lende starinenas. \v 7 Sar oda ľil avľa ke lende, on chudle le kraľiskre eftavardeš (70) čhaven a savoren murdarde. Lengre šere thode andro košara a bičhade len le Jehuoske andro Jezreel. \p \v 8 Paľis, sar avľa jekh murš leske te phenel, hoj ande le kraľiskre čhavengre šere, phenďa: „Thoven len paš e brana pro duj kopi a muken len ode dži tosara.“ \p \v 9 Tosara o Jehu geľa avri, ačhiľa paš savore manuša a phenďa: „Tumen na san vinnovata. Me man vzburinďom pre miro raj a murdarďom les, ale ko murdarďa kale savoren? \v 10 Akana šaj džanen, hoj dojekh lav, so phenďa o RAJ pre le Achaboskri famelija, pes the ačhiľa. O RAJ kerďa oda, so phenďa prekal peskro služobňikos Eliaš.“ \v 11 Paľis o Jehu murdarďa savoren le Achaboskra famelijatar, save ačhile andro Jezreel, the savore leskre anglune manušen, prijaťeľen the rašajen. Ňikas lendar na mukľa te dživel. \p \v 12 Sar o Jehu džalas andre Samarija le dromeha andro Bet-Eked, so hin o than le pasťjerengro, \v 13 arakhľa le muršen le Achazijoskra famelijatar. O Achazijah sas judsko kraľis, saves murdarďa. Phučľa lendar: „Ko san?“ \p „Sam le Achazijoskri famelija a džas te dikhel le kraľiskre the la kraľovnakre čhaven,“ phende leske. \p \v 14 „Chuden len, ale mek len ma murdaren!“ prikazinďa o Jehu. Avke sar len chudle, ľigende len paš e bari chev paš o Bet-Eked a ode savoren murdarde, saranda the duj (42) muršen. Ňikas lendar na mukľa te dživel. \p \v 15 Sar odarik odgeľa, arakhľa pes le Rechaboskre čhaha, le Jonadaboha, savo džalas angle leste. O Jehu les pozdravinďa a phučľa lestar: „Me som tuha, sal the tu čačes manca?“ \p „He,“ phenďa o Jonadab. \p Paľis o Jehu phenďa: „Akor de mange o vast.“ Avke leske diňa o vast a scirdňa les ke peste pro verdan. \v 16 O Jehu leske phenďa: „Av manca, hoj te dikhes, sar caľa zoraha služinav le RAJESKE.“ Avke ov leha džalas pre leskro verdan. \p \v 17 Sar dogele andre Samarija, murdarďa ode dojekhes le Achaboskra famelijatar a ňiko lendar na ačhiľa, avke sar o RAJ prevakerďa prekal o Eliaš. \s1 O Jehu murdarel le Baaloskre manušen \p \v 18 Paľis o Jehu diňa te vičinel savore manušen a phenďa: „O Achab služinelas le Baaloske frima, ale me leske služinava buter. \v 19 Akana vičinen ke mande savore Baaloskre proroken; dojekhes, ko les lašarel the savore leskre rašajen. Mušinen savore te avel, bo kerav bari obetno hoscina prekal o Baal. Ko na avela, ela murdardo.“ Kavke lenca o Jehu kamľa te thovel avri, hoj te murdarel savoren, save lašarenas le Baal. \p \v 20 Mek phenďa: „Den avri sveto džives, hoj te lašaren le Baal.“ Paľis avke the kerde \v 21 a diňa oda te phenel avri pal calo Izrael. Avke pes zgele savore, save lašarenas le Baal, a ňiko lendar na chibaľinelas. Gele andro chramos le Baaloskro a pherdžarde les jekhe agorestar dži ke aver. \v 22 Akor o Jehu prikazinďa oleske, ko stražinelas o gada: „De o gada savorenge, ko lašaren le Baal.“ Avke ov lenge diňa. \p \v 23 Paľis geľa o Jehu le Jonadaboha andro chramos le Baaloskro a phenďa olenge, ko les lašarenas: „Rozdikhen tumen pašal peste a dikhen mištes, hoj tumenca kade te na avel ňiko le RAJESKRE služobňikendar, ale ča ola, ko lašaren le Baal.“ \v 24 Akor chudle te kerel o obeti the o labarde obeti, ale o Jehu imar rozačhaďa ochtovardeš (80) muršen avri, savenge phenďa: „Te vareko tumendar mukela te denašel varekas kale muršendar, počinela vaš leste peskre dživipnaha.“ \p \v 25 A sar o Jehu dokerďa e labarďi obeta, prikazinďa le stražňikenge the le veľiťeľenge: „Aven andre, murdaren len! Ňiko lendar te na denašel!“ Sar len murdarde le šabľenca, čhivkerde len avri. Paľis gele andre svetiňa le Baaloskre chramoskri, \v 26 ile odarik avri o sveta slupi a zlabarde len. \v 27 Čhide tele le Baaloskro sveto slupos the leskro chramos a kerde lestar budaris, kaj phiren dži adadžives. \p \v 28 Avke o Jehu zaačhaďa o lašariben le Baaloskro andro Izrael. \v 29 Ale o Jehu na omukľa ola bini, so kerďa anglal leste o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdňa le Izrael, hoj te lašaren le somnakune gurumňoren andro Betel the andro Dan. \p \v 30 O RAJ phenďa le Jehuoske: „Tu kerďal oda, so hin mange pre dzeka, bo kerďal le Achaboskra famelijake savoro, so kamavas, vašoda tire čhave bešena pro izraeliko tronos dži andro štarto pokoleňje.“ \v 31 Ale o Jehu na dodikhelas pre oda, hoj te doľikerel cale peskre jileha o zakonos, so diňa avri o RAJ, o Del le Izraeloskro. Na visarďa pes le Jeroboamoskre nalačhipnastar, savo cirdňa le Izraeliten andro binos. \s1 Le Jehuoskro meriben \p \v 32 Andre oda časos o RAJ chudňa te odlel le Izraelitendar e phuv. O Chazael zviťazinelas upral o Izraeloskre phuva \v 33 pro vichodos le Jordanostar a le forostar Aroer paš o paňi Arnon zaiľa calo Gilead the Bašan, kaj bešenas o kmeňi Gad, Ruben the Menaše. \p \v 34 Savore aver veci, so kerďa o Jehu, the leskre viťazstva, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. \p \v 35 Sar o Jehu muľa, parunde les paš leskre phure dada andre Samarija. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Joachaz. \v 36 O Jehu kraľinelas upral o Izrael andre Samarija bišuochto (28) berš. \c 11 \s1 E Jehošeba garuvel le Joaš \p \v 1 Sar e Atalija, le Achazijoskri daj, dikhľa, hoj lakro čhavo hino murdardo, geľa a diňa te murdarel savore le kraľiskre čhaven. \v 2 Ča o Joaš, o čhavo le Achazijoskro, na sas murdardo. E Jehošeba sas čhaj le kraľiskri le Joramoskri a pheň le Achazijoskri. Oj iľa het pašal le kraľiskre čhave le Joaš the ola džuvľa, savi les delas te pijel o koľin. Anďa len a garuďa andro kher pro soviben andro Chramos angle Atalija, hoj les te na murdarel. \v 3 E Jehošeba les šov berš garuvelas andro Chramos, medik e Atalija kraľinelas upral e judsko phuv. \s1 O Joaš hino ačhado kraľiske \p \v 4 Andro eftato berš o rašaj o Jehojada vičinďa ke peste le veľiťeľen upral o šel, le veľiťeľen upral le kraľiskre stražňika the le veľiťeľen upral o palaciskre stražňika. Iľa len andro Chramos. Ode lenca phandľa e zmluva a phenďa, hoj te len vera. Paľis lenge sikaďa le kraľiskre čhas le Joaš \v 5 a prikazinďa lenge: „Rozďelinen olen, ko pro šabat stražinena pro trin partiji. Jekh partija stražinela paš le kraľiskro palacis, \v 6 dujto paš e brana Sur a trito paš e brana pal o kher, kaj soven o stražňika. \v 7 Ola stražňika, saven pro šabat nane služba, mušinena te stražinel o Chramos the le kraľis. \v 8 Savore ľikerena andro vasta o zbraňe a rozačhavena tumen pašal o kraľis. Dojekh, ko kamľahas pes te dochudel ko kraľis, mi merel. Džan le kraľiha všadzik, kaj džala.“ \p \v 9 O veľiťeľa upral o šel kerde sa avke, sar lenge phenďa o Jehojada. Sako iľa peskre muršen a savore avle ke leste, či sas len pro šabat služba abo na. \v 10 O Jehojada diňa le veľiťeľenge o kopiji the o šťiti le kraľiskre Davidoskre, so sas andro Chramos. \v 11 O stražňika pes rozačhade le zbraňenca andro vasta pašal o kraľis, paš o oltaris the Chramos pal e južno the severno sera le Chramoskri. \p \v 12 Paľis o Jehojada anďa avri le Joaš, thoďa leske pro šero e koruna a dine leske e kraľiko zmluva. Pomazinde les a ačhade kraľiske. Tapčinenas a vičinenas anglal leste: „Mi dživel o kraľis!“ \s1 E Atalija murdarďi \p \v 13 Sar e Atalija šunďa e vika le stražňikendar the le manušendar, geľa pal lende andro Chramos. \v 14 Sar ode doavľa, dikhľa ode te ačhel le neve kraľis paš o slupos, kaj ačhelas furt o kraľis. Pašal leste sas o veľiťeľa the ola, save trubinen, a savore manuša radisaľonas a trubinenas pro rohi. Akor peske e Atalija rozčhingerďa o gada a zvičinďa: „Zradzinde man! Zradzinde man!“ \p \v 15 O Jehojada na kamľa te murdarel la Atalija andro Chramos a vašoda phenďa le veľiťeľenge: „Len la, ľidžan avri le stražňikendar a murdaren dojekhes, ko la kamela te zachraňinel.“ \v 16 Sar la ľidžanas prekal e brana, khatar o graja džan andro palacis, ode la murdarde. \s O Jehojada pale phandel e zmluva le RAJEHA \p \v 17 O Jehojada kerďa, hoj o kraľis the o manuša te phanden le RAJEHA zmluva, hoj ena leskre manuša. A mek phandľa e zmluva maškar o kraľis the manuša. \v 18 Androda savore manuša andral e Judsko gele andro chramos le Baaloskro a čhide les tele. Leskre oltara the o modli phagerde a leskre rašas le Matan anglo oltara murdarde. \p Paľis o Jehojada ačhaďa stražňiken, hoj te stražinen o Chramos. \v 19 Iľa le veľiťeľen upral o šel, le kraľiskre stražňiken the le stražňiken andro palacis the savore manušen a jekhetane odľigende le kraľis andral o Chramos. Džanas leha andro palacis prekal e Stražňikengri brana. Paľis o Joaš bešľa pre peskro than, pro tronos. \v 20 Savore manuša radisaľonas a andro foros sas smirom, bo e Atalija sas murdarďi la šabľaha andro palacis. \s1 O Joaš kraľinel upral o Izrael \p \v 21 Le Joašiske sas efta berš, sar ačhiľa kraľiske. \c 12 \p \v 1 Chudňa te kraľinel, sar sas o Jehu kraľis upral o Izrael efta berš, a andro Jeruzalem kraľinelas saranda (40) berš. Leskri daj e Cibja sas andral e Beer-Šeba. \v 2 O Joaš pal calo peskro dživipen kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, bo o rašaj o Jehojada les sikavelas. \v 3 Ale o Joaš na zňičinďa le modlengre thana pro lašariben a o manuša ode dureder obetinenas a labarenas o kaďidlos. \s1 O love pro Chramos \p \v 4 O Joaš phenďa le rašajenge: „Kiden avri o love le svete darendar, so sas dine prekal o Chramos: o love, so mušinenas te del, the ola, so anenas jilestar pro Chramos. \v 5 Dojekh rašaj mi anel o love, so iľa olendar, kaske služinelas, hoj pes lenca te prikerel o Chramos všadzik, kaj kampel.“ \p \v 6 Ale aňi andro bišutrito (23.) berš, sar kraľinelas o Joaš, o rašaja mek na prikerde o Chramos. \v 7 Avke o kraľis Joaš ke peste vičinďa le anglune rašas Jehojada the savore rašajen a phučľa lendar: „Soske na prikeren o Chramos? Akanastar o love na mukena prekal peste, ale dena len pro Chramos, hoj pes te prikerel.“ \v 8 O rašaja pre oda priačhile, hoj imar na kidena avri o love le manušendar a hoj na prikerena korkore o Chramos. \p \v 9 Paľis o Jehojada iľa jekh truhlica, kerďa upral chev a thoďa la paš o oltaris pre čači sera, sar pes avel andro Chramos. Avke o rašaja, save stražinenas paš o vudar, thovkerenas andre o love, so o manuša anenas andro Chramos. \v 10 Sar imar dikhenas, hoj e truhlica hiňi pherdžarďi le lovenca, avelas le kraľiskro pisaris le bare rašaha a čhivenas andral e truhlica avri o love, zgenenas len a thovenas len andre gone. \v 11 Paľis ola zgende love sas dine andro vasta le muršenge, save sas upral e buči pro Chramos. Avke on počinenas le muršen, save kerenas e buči pro Chramos: le ťesaren, le muraren, \v 12 le kamenaren the savoro, so kampelas te prikerel pro Chramos. On mek vaš ola love cinenas o kašta, prikerde bara the savore aver veci, so kampelas, hoj te prikeren o Chramos. \p \v 13 Ale ole lovendar, so sas avrikidle andro Chramos, pes na diňa te kerel o rupune čare, o čhura, o kuča the o trubi aňi aver rupune abo somnakune veci. \v 14 Ola love sas dine le muršenge, save lenca prikerenas o Chramos. \v 15 Ole muršendar, savenge sas dine o love, pes na užarelas, hoj te presikaven, kaj thode o love, bo sas pačivale a počinenas le manušen, save kerenas e buči pro Chramos. \v 16 O love, so o manuša anenas sar obeta vaš o binos, na sas prekal o Chramos, ale ačhenas le rašajenge. \s1 Le Joašiskro meriben \p \v 17 Akor geľa o aramejiko kraľis o Chazael pro mariben pro foros Gat a zaiľa les. Paľis kamľa te džal the pro Jeruzalem. \v 18 Avke o kraľis o Joaš skidňa savore sveta dari, so obetinde leskre phure dada, o judska kraľa o Jošafat, o Jehoram the o Achazijah. Iľa the peskre sveta dari the o somnakaj, so sas andro pokladňici, andro Chramos the andro palacis, a bičhaďa oda le Chazaeloske, savo paľis odgeľa pašal o Jeruzalem. \p \v 19 Savore aver veci, so kerďa o Joaš, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. \p \v 20 Paľis leskre služobňika pes vzburinde pro Joaš a murdarde les paš o Bet-Milo, pro drom, sar pes džal andro gav Sila. \v 21 Murdarde les leskre služobňika o Jozakar, la Šimeatakro čhavo, the o Jehozabad, le Šomeroskro čhavo. Sar muľa, parunde les paš leskre phure dada andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Amacijah. \c 13 \s O Joachaz kraľinel upral o Izrael \p \v 1 Sar imar kraľinelas andre Judsko biš the trin (23) berš o Joaš, le Achazijoskro čhavo, andre Samarija ačhiľa kraľiske upral o Izrael o Joachaz, le Jehuoskro čhavo. Ov kraľinelas dešuefta (17) berš. \v 2 Kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, a na preačhelas te kerel ola bini, so kerelas o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdňa le Izrael andro binos. \v 3 Akor o RAJ sas choľamen pro Izraeliti, a vašoda len diňa pro but berš andro vasta le aramejike kraľiske le Chazaeloske the leskre čhaske le Ben-Hadadoske. \p \v 4 Ale sar pes o Joachaz modľinelas ko RAJ, ov les šunďa avri, bo dikhľa, sar o aramejiko kraľis le Izraeliten trapinel. \v 5 Akor o RAJ diňa le Izraeliten manušes, savo len iľa avri andral o vasta le aramejike kraľistar. Paľis šaj bešle andre peskre khera andro smirom avke sar angloda. \v 6 Ale na preačhile te kerel oda binos, andre savo le Izrael cirdňa o Jeroboam, a andre Samarija mek furt ačhelas o slupos la Ašerakro. \p \v 7 O aramejiko kraľis zňičinďa e Izraeloskri armada a uštarelas pre lende avke sar pro prachos, sar pes marel avri o zrnos. O Chazael mukľa le Joachazoske le Izraeloskra armadatar ča penda (50) muršen pro graja, deš maribnaskre verdana the deš ezera (10 000) slugaďen. \p \v 8 Savore aver veci, so o Joachaz kerďa, the leskre viťazstva, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. \v 9 Sar o Joachaz muľa, parunde les paš leskre phure dada andro foros Samarija. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Jehoaš. \s O Jehoaš kraľinel upral o Izrael \p \v 10 Sar imar kraľinelas tranda the efta (37) berš andre Judsko o Joaš, andro foros Samarija ačhiľa kraľiske upral o Izrael o Jehoaš, le Joachazoskro čhavo, a kraľinelas ode dešušov (16) berš. \v 11 Ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, a na preačhelas te kerel ola bini, so kerelas o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdňa le Izrael andro binos. \p \v 12 Savore aver veci, so o Joaš kerďa, the leskre viťazstva upral o judsko kraľis, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. \v 13 Sar o Jehoaš muľa, parunde les andre Samarija paš leskre phure dada a pal leste ačhiľa kraľiske upral o Izrael leskro čhavo o Jarobeam. \s Le Elizeoskro meriben \p \v 14 Sar o Elizeus sas nasvalo pro meriben, avľa ke leste o izraeliko kraľis o Jehoaš. Zarunďa angle leste a phenďa: „Dado miro, dado miro! O izraelika verdana the leskre murša pro graja!“ \p \v 15 „Le o lukos the o šipi!“ phenďa leske o Elizeus. Avke len ov iľa. \v 16-17 A mek leske phenďa: „Phundrav e oblaka, so hiňi pro vichodos!“ Ov la phundraďa a o Elizeus leske phenďa: „Nacirde o lukos!“ Sar oda kerďa, o Elizeus peskre vasta thoďa pre leskre a phenďa: „Ľivin o šipos!“ Sar ľivinďa, phenďa: „Tu sal o šipos le RAJESKRO, saveha zviťazinela upral o Aram. Tu zňičineha caľi lengri armada paš o Afek.“ \p \v 18 A mek phenďa: „Le ola šipi!“ Sar len o Jehoaš iľa, prikazinďa leske: „Demav lenca andre phuv!“ Avke ov lenca demaďa trival a preačhiľa. \v 19 Akor o Elizeus pre leste choľisaľiľa a phenďa: „Kampľa tuke lenca te demel pandžvar, abo šovar! Avke calkom zňičinďalas la aramejika armada, ale akana zviťazineha upral lende ča trival.“ \p \v 20 Paľis o Elizeus muľa a parunde les. \p Sako berš jarone o zbujňika andral o Moab džanas andro Izrael. \v 21 Jekhvar, sar o Izraeliti parunenas varesave muršes, dikhle, hoj aven o zbujňika andral o Moab. Vašoda les čhide andre le Elizeoskro hrobos a denašle odarik het. Sar oda ťelos peľa pre le Elizeoskre kokala, oda mulo obdžiďiľa a ušťiľa pro pindre. \s1 O Izrael lel pale o fori le Aramejčanendar \p \v 22 Medik o Joachaz kraľinelas, o aramejiko kraľis Chazael na preačhelas te trapinel le Izraeliten. \v 23 Ale le RAJESKE sas pharo vaš lende. Presikaďa lenge o lačhejileskeriben a visarďa pes pale ke lende angle odi zmluva, so phandľa le Abrahamoha, Izakoha the Jakoboha. Dži adadžives len na kamľa te zňičinel aňi te odčhivel pestar het. \p \v 24 Sar muľa o aramejiko kraľis o Chazael, ačhiľa pal leste kraľiske leskro čhavo o Ben-Hadad. \v 25 Avke o Jehoaš pale iľa o fori le Ben-Hadadostar, so o Chazael andro mariben iľa leskre dadestar le Joachazostar. O Jehoaš upral leste trival zviťazinďa, avke pale dochudňa o izraelika fori. \c 14 \s1 O Amacijah kraľinel upral e Judsko \p \v 1 Sar andro Izrael kraľinelas dujto berš o Jehoaš, le Joachazoskro čhavo, ačhiľa kraľiske andre Judsko o Amacijah, le Joašiskro čhavo. \v 2 Sas leske bišupandž (25) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas bišueňa (29) berš. Leskri daj e Joadan sas andral o Jeruzalem. \v 3 O Amacijah kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, ale na sas ajso sar leskro prapapus o David. Savoro kerelas avke sar leskro dad o Joaš, \v 4 ale o thana, kaj lašarenas le modlen, na zňičinďa a o manuša pre lende mek furt obetinenas a labarenas o kaďidlos. \p \v 5 Sar imar o kraľišagos sas zorales andre leskre vasta, diňa te murdarel peskre služobňiken, save murdarde leskre dades. \v 6 Ale lengre čhaven na diňa te murdarel, bo o RAJ prikazinďa andro zakonos le Mojžišoskro: „O dada našťi aven murdarde vaš o binos, so kerde lengre čhave, aňi o čhave vaš o bini le dadengre, ale sako mi merel vaš peskro binos.“ \p \v 7 O Amacijah andre Lonďi dolina murdarďa deš ezera (10 000) edomike slugaďen. Andro mariben zaiľa o foros Sela. Paľis ole foros diňa nevo nav Jokteel a dži adadžives pes avke vičinel. \p \v 8 Andre jekh džives o Amacijah bičhaďa peskre muršen, hoj te phenen le izraelike kraľiske Jehoašoske: „Av pro mariben, dikhaha, ko hin amendar zoraleder!“ \p \v 9 Ale o Jehoaš leske odphenďa: „O bodľakos andro Libanon diňa te phenel le zorale libanoňike cedroske: ‚De tira čha mire čhaske romňake.‘ A ipen akor o dzivo džviros avľa pal o verchos a uštarďa pro bodľakos! \v 10 Gondoľines tuke, hoj sal zoralo, bo zviťazinďal upral o Edom. Oslavin tiro viťazstvo, ale ačh khere! Soske pre tu kames te anel e pohroma? Kames te perel tu a the e Judsko tuha?“ \p \v 11 Ale o judsko kraľis Amacijah les na šunďa, vašoda o izraeliko kraľis Jehoaš geľa pre leste pro mariben paš o Bet-Šemeš andre Judsko. \v 12 O Izrael zviťazinďa upral e Judsko a savore lengre slugaďa denašenas khere. \v 13 Avke paš o Bet-Šemeš o Jehoaš zaiľa le judske kraľis Amacijah, le Joašiskre čhas, le Achazijoskre vnukos. Paľis geľa andro Jeruzalem a čhiďa tele o muri le foroskre pašal e Efrajimiko brana dži paš e Rohoskri brana, ajse duj šel (200) metri. \v 14 Iľa odarik savoro somnakaj, rup the savore vzacna veci, so arakhle andro Chramos the andro pokladňi le palaciskre, a the le rukojemňiken a geľa pale andre Samarija. \p \v 15 Savore aver veci, so kerďa o Jehoaš, leskre viťazstva the oda, sar pes marelas le judske kraľiha, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. \v 16 Sar muľa o Jehoaš, parunde les andro foros Samarija paš o izraelika kraľa. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Jarobeam. \s1 O Amacijah murdardo \p \v 17 O judsko kraľis Amacijah, le Joašiskro čhavo, dživelas mek dešupandž (15) berš, sar muľa o izraeliko kraľis Jehoaš, o čhavo le Joachazoskro. \v 18 Savore aver veci, so kerďa o Amacijah, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. \p \v 19 Sar pes pre leste andro Jeruzalem počoral dovakerde, hoj les murdarena, ov denašľa andro Lachiš. Ale on pal leste bičhade muršen, save les ode murdarde. \v 20 Avke les odarik ande andro Jeruzalem pro graja a parunde les andro Foros le Davidoskro paš leskre phure dada. \p \v 21 Akor savore manuša andral e Judsko ile le Azarijah\f + \fr 14,21 \fr*\ft O kraľis Azarijah hin the o kraľis Uziaš.\ft*\f* a ačhade les kraľiske vaš leskro dad Amacijah. Sas leske ča dešušov (16) berš. \v 22 Sar muľa leskro dad, o Azarijah dochudňa pale o foros Elat a pale les budinďa avri. \s1 O Jarobeam kraľinel upral o Izrael \p \v 23 Sar o Amacijah, le Joašiskro čhavo, kraľinelas upral e Judsko dešupandž berš, ačhiľa kraľiske upral o Izrael o Jarobeam, le Jehoašoskro čhavo, a kraľinelas andro foros Samarija saranda the jekh (41) berš. \v 24 Ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, a na preačhelas te kerel ola bini, so kerelas o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdňa le Izrael andro binos. \v 25 O Jarobeam dochudňa prekal o Izrael pale o phuva le Lebo-Chamatostar dži paš o moros andre Araba\f + \fr 14,25 \fr*\ft Oda hin adadžives o Mulo moros.\ft*\f*. Oda sas avke, sar o RAJ, o Del le Izraeloskro, phenďa prekal peskro služobňikos the prorokos Jonaš andral o Gat-Chefer, savo sas le Amitajoskro čhavo. \p \v 26 O RAJ dikhľa, andre savo baro pharipen hine savore Izraeliti, či o otroka abo o slobodna. Na sas ode ňiko, ko len cirdňahas avri andral o pharipen. \v 27 Ale o RAJ na kamľa calkom te khosel le Izraeliten tele pal kadi phuv, ale zachraňinďa len prekal o kraľis Jarobeam. \p \v 28 Savore aver veci, so kerďa o Jarobeam, leskre viťazstva the oda, sar pes marelas a sar dochudňa pale o fori Damašek the o Chamat prekal o Izrael, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. \v 29 Sar o Jarobeam muľa, parunde les paš leskre phure dada, paš o izraelika kraľa. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Zecharijah. \c 15 \s1 O Azarijah kraľinel upral e Judsko \p \v 1 Andro bišueftato (27.) berš, sar kraľinelas o Jarobeam andro Izrael, andre Judsko ačhiľa kraľiske o Azarijah\f + \fr 15,1 \fr*\ft O kraľis Azarijah hin the o kraľis Uziaš.\ft*\f*, o čhavo le Amacijoskro. \v 2 Sas leske dešušov (16) berš, sar ačhiľa kraľiske, a penda the duj (52) berš kraľinelas andro Jeruzalem. Leskri daj sas e Jecholija andral o Jeruzalem. \v 3 O Azarijah kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar leskro dad o Amacijah. \v 4 Ale o thana, kaj lašarenas le modlen, na sas zňičimen, a o manuša pre lende mek furt obetinenas a labarenas o kaďidlos. \p \v 5 Paľis o RAJ le Azarijah avke dukhaďa le nasvaľibnaha, hoj sas malomocno dži andre oda džives, medik na muľa. Ov bešelas korkoro andre jekh kher, vašoda leskro čhavo o Jotam sas ačhado upral o palacis a ľidžalas le manušen andre odi phuv. \p \v 6 Savore aver veci, so kerďa o Azarijah, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. \v 7 Sar o Azarijah muľa, parunde les paš leskre phure dada andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Jotam. \s1 O Zechariah kraľinel upral o Izrael \p \v 8 Sar kraľinelas andre Judsko o Azarijah tranda the ochto (38) berš, ačhiľa kraľiske upral o Izrael o Zecharijah, o čhavo le Jarobeamoskro. Ov kraľinelas andro foros Samarija šov čhon. \v 9 Kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar the leskre dada a na preačhelas te kerel ola bini, so kerelas o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdňa le Izrael andro binos. \p \v 10 O Šalum, le Jabešoskro čhavo, pes počoral dovakerďa pro Zechariah a murdarďa les anglo manuša. Avke ov pal leste ačhiľa kraľiske. \v 11 Savore aver veci, so kerďa o Zecharijah, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. \v 12 Avke le RAJESKRO lav, so phenďa pal o kraľis Jehu, pes the ačhiľa: „Tire čhave bešena pro izraeliko tronos dži andro štarto pokoleňje.“ \s1 O Šalum kraľinel upral o Izrael \p \v 13 Sar andre Judsko kraľinelas o Uziaš tranda the eňa (39) berš, andro Izrael ačhiľa kraľiske o Šalum, le Jabešoskro čhavo, a kraľinelas andro foros Samarija jekh čhon. \v 14 Paľis o Menachem, le Gadioskro čhavo, geľa andral e Tirca andre Samarija, murdarďa le Šalum a ačhiľa pal leste kraľiske. \p \v 15 Savore aver veci, so kerďa o Šalum, the sar kerďa e vzbura, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. \p \v 16 Andre oda časos, sar o Menachem džalas andral e Tirca, zňičinďa o foros Tapuach the o gava pašal, bo ola manuša na kamle te phundravel o foroskre brani. Avke murdarďa savoren andro Tapuach a le khabne džuvľen rozčhingerďa. \s1 O Menachem kraľinel upral o Izrael \p \v 17 Sar andre Judsko kraľinelas o Uziaš tranda the eňa (39) berš, andro Izrael ačhiľa kraľiske o Menachem, le Gadioskro čhavo. Kraľinelas deš berš andro foros Samarija. \v 18 Ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, a medik kraľinelas, na preačhelas te kerel ola bini, so kerelas o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdňa le Izrael andro binos. \p \v 19 Sar avľa andro Izrael o asiriko kraľis Tiglat-Pileser\f + \fr 15,19 \fr*\ft Oda hin o Pul.\ft*\f*, o Menachem les diňa tranda the štar (34) toni rup, hoj leske te pomožinel zoraleder te doľikerel o kraľišagos. \v 20 Avke o Menachem ispidelas pro barvale Izraeliti, hoj dojekh lendar te počinel penda (50) rupune, a diňa oda le asirike kraľiske. Paľis o asiriko kraľis geľa het andral odi phuv. \p \v 21 Savore aver veci, so kerďa o Menachem, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. \v 22 Sar o Menachem muľa, ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Pekachiah. \s1 O Pekachiah kraľinel upral o Izrael \p \v 23 Sar andre Judsko kraľinelas penda (50) berš o Azarijah, andre Samarija pro duj berš ačhiľa kraľiske upral o Izrael o Pekachiah, le Menachemoskro čhavo. \v 24 Ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar the leskre dada a na preačhelas te kerel ola bini, so kerelas o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdňa le Izrael andro binos. \v 25 O Pekach, le Remalijoskro čhavo, pes počoral dovakerďa le penda (50) muršenca andral o Gilead pro Pekachiah a murdarďa les\f + \fr 15,25 \fr*\ft E hebrejiko čhib: the le Argoboha the le Arjoha.\ft*\f* andre palaciskri veža andre Samarija. Avke pal leste ačhiľa kraľiske. \p \v 26 Savore aver veci, so o Pekachiah kerďa, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. \s1 O Pekach kraľinel upral o Izrael \p \v 27 Sar imar andre Judsko kraľinelas o Azarijah penda the duj (52) berš, andro Izrael ačhiľa kraľiske o Pekach, le Remalijoskro čhavo. Ov kraľinelas andro foros Samarija biš (20) berš. \v 28 Kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, a na preačhelas te kerel ola bini, so kerelas o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdňa le Izrael andro binos. \p \v 29 Sar sas andro Izrael kraľis o Pekach, avľa ode o asiriko kraľis Tiglat-Pileser a zaiľa peske o fori Ijon, Abel-Bet-Maacha, Janoach, Kedeš the Chacor a o phuva Gilead the Galileja, oda hin caľi phuv Naftali. A le manušen odarik odľigenďa andre Asirija. \v 30 Andro bišto (20.) berš, sar kraľinelas le Uziašoskro čhavo Jotam, le Eloskro čhavo o Hošea pes vzburinďa pro Pekach a murdarďa les. Sar o Hošea les murdarďa, ačhiľa pal leste kraľiske. \p \v 31 Savore aver veci, so kerďa o Pekach, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. \s1 O Jotam kraľinel upral e Judsko \p \v 32 Sar andro Izrael kraľinelas o Pekach, le Remalijoskro čhavo, dujto berš, andre Judsko ačhiľa kraľiske o Jotam, le Uziašoskro čhavo. \v 33 Sas leske bišupandž (25) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas dešušov berš. Leskri daj sas e Jeruša, le Cadokoskri čhaj. \v 34 O Jotam kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar leskro dad o Uziaš. \v 35 Ale o thana, kaj lašarenas le modlen, na sas zňičimen a o manuša pre lende mek furt obetinenas a labarenas o kaďidlos. O Jotam ačhaďa the e Upruňi brana andro Chramos. \p \v 36 Savore aver veci, so kerďa o Jotam, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. \v 37 Andre ola dživesa o RAJ ešebnovar bičhaďa pre Judsko le aramejike kraľis Recin the le izraelike kraľis Pekach. \v 38 Sar o Jotam muľa, parunde les paš leskre phure dada andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Achaz. \c 16 \s1 O Achaz kraľinel upral e Judsko \p \v 1 Sar andro Izrael o Pekach, le Remalijoskro čhavo, kraľinelas dešueftato (17.) berš, andre Judsko ačhiľa kraľiske o Achaz, le Jotamoskro čhavo. \v 2 Le Achazoske sas biš (20) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas dešušov (16) berš. O Achaz na kerelas avke sar leskro prapapus o David, ale kerelas oda, so na sas le RAJESKE, leskre Devleske, pre dzeka. \v 3 Bo kerelas avke sar o izraelika kraľa anglal leste. Peskre čhas zlabarďa sar obeta le modlenge avke, sar kerenas o narodi, saven o RAJ tradňa avri anglal o Izraeliti. \v 4 O kaďidlos obetinelas tel dojekh zeleno stromos, pro brehi the pro uče thana, kaj lašarenas le modlen. \p \v 5 Paľis o aramejiko kraľis Recin le izraelike kraľiha Pekachoha gele pro mariben pro Jeruzalem a rozačhade pes pašal leste, ale na domarde les. \v 6 Andre oda časos o aramejiko kraľis peske zaiľa o foros Elat a le judske manušen odarik tradňa het. Paľis avle o Edomčana andro Elat te bešel a hine ode dži adadžives. \p \v 7 Akor o Achaz bičhaďa muršen ko asiriko kraľis Tiglat-Pileser, hoj leske te phenen: „Me som tiro čhavo the služobňikos. Av, zachraňin man andral o vasta le izraelike the aramejike kraľendar, save pes pre ma ačhade.“ \v 8 O Achaz iľa o somnakaj the o rup, so sas andro Chramos the andro pokladňi le palaciskre, a bičhaďa oda sar daros le asirike kraľiske. \v 9 O asiriko kraľis les šunďa, geľa peskre slugaďenca pro Damašek a domarďa les. Le manušen zaiľa, thoďa len andro foros Kir a le kraľis Recin murdarďa. \p \v 10 Sar o Achaz geľa andro Damašek, hoj pes te zdžal le asirike kraľiha, dikhľa ode oltaris. Akor bičhaďa le rašaske le Urijoske obrazis, sar dičhol avri oda oltaris a the sar hino ačhado. \v 11 Avke o Urijah ačhaďa ajso oltaris sar oda, so sas andro Damašek a pal savo leske bičhaďa o Achaz obrazis. O Urijah les dokerďa mek angloda, sar o Achaz avľa andral o Damašek. \v 12 Sar avľa pale a dikhľa oda oltaris, geľa paše a obetinďa ode \v 13 e labarďi the e chabeneskri obeta. Čhorďa pre leste avri e moľakri obeta a pokropinďa o oltaris le rateha le smiromoskre obetendar. \v 14 Avke o brondzuno oltaris, so sas maškar o nevo oltaris the o Chramos, odľigenďa pre severno sera le neve oltaristar. \p \v 15 Paľis o kraľis Achaz prikazinďa le Urijoske: „Pre oda baro oltaris obetineha e tosaraskri labarďi obeta, e račakri chabeneskri obeta the e labarďi obeta le kraľiskri la chabeneskra obetaha. Obetineha ode the o labarde obeti, so anena o manuša, o chabeneskre obeti the o moľakre obeti a savoro rat le labarde the avre obetendar čhor avri pro baro oltaris. O brondzuno oltaris mange ela pre oda, sar man kamava vareso te dodžanel.“ \v 16 O rašaj Urijah kerďa sa avke, sar leske prikazinďa o kraľis Achaz. \p \v 17 Paľis o Achaz rozkidňa o brondzune vožikici le nadrženca, so sas paš o Chramos. Iľa tele o nadrži the o bľachi pal lengre seri. E kanta le paňeha, so sas thoďi upral o brondzune biki, odľiľa a thoďa pre baruňi dlažba. \v 18 The o stanos, kaj pro šabat lašarenas le RAJES, iľa tele a o vudar, khatar džanas o kraľa andro Chramos, zaphandľa. Ov oda savoro kerelas, hoj te el pre dzeka le asirike kraľiske. \p \v 19 Savore aver veci, so kerďa o Achaz, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. \v 20 Sar o Achaz muľa, parunde les paš leskre phure dada andro Foros le Davidoskro a pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Chizkija\f + \fr 16,20 \fr*\ft Andre varesave prekladi hin leskro nav Ezechiaš.\ft*\f*. \c 17 \s O Hošea, posledno kraľis upral o Izrael \p \v 1 Andre dešudujto (12.) berš, sar andre Judsko kraľinelas o Achaz, upral o Izrael ačhiľa kraľiske o Hošea, le Eloskro čhavo. Ov kraľinelas andro foros Samarija eňa berš. \v 2 Kerelas nalačhipen anglo RAJ, ale na avke sar o izraelika kraľa, save sas anglal leste. \p \v 3 Paľis o asiriko kraľis Šalmaneser geľa pro mariben pro Hošea. O Hošea pes leske zdiňa a mušinelas leske te počinkerel o daňe. \v 4 Ale o Šalmaneser pes dodžanľa, hoj o Hošea bičhaďa le muršen andro Egipt ko kraľis, savo pes vičinelas So. A dodžanľa pes the oda, hoj leske preačhiľa te počinel o daňe, avke sar oda kerelas sako berš. Avke les diňa o Šalmaneser te chudel a te phandel andre bertena. \s1 E Samarija hiňi zňičimen a o Izraeliti ľigende andre Asirija \p \v 5 Paľis o asiriko kraľis džalas pre caľi Izraeloskri phuv, doavľa paš e Samarija a sas pašal late rozačhado trin berš. \v 6 Sar kraľinelas o Hošea eňato berš, domarďa o asiriko kraľis e Samarija. Zaiľa le Izraeliten a odľigenďa len andre Asirija. Thoďa len te bešel andro foros Chalach, andro Chabor paš o paňi Gozan the andro Medska fori. \p \v 7 Kada pes ačhiľa vašoda, bo o Izraeliti kerenas o bini anglo RAJ, peskro Del, savo len iľa avri andral o Egipt the andral o vasta le Faraonoskre. O Izraeliti lašarenas avre devlen \v 8 a kerenas avke sar o narodi, saven o RAJ tradľa avri anglal lende, a ľikerenas ola tradiciji, so chudle te kerel o izraelika kraľa. \v 9 O Izraeliti kerenas počoral ajse veci, so na sas pre dzeka le RAJESKE, lengre Devleske. Ačhavenas o modlengre thana pro lašariben andre savore peskre fori, le stražne vežendar dži paš o baro ohradzimen foros. \v 10 Pre dojekh učo brehos the tel dojekh zeleno stromos ačhavenas la Ašerake o oltara the o slupi. \v 11 Pre dojekh modlengro than pro lašariben labarenas o kaďidlos avke sar the o narodi, saven o RAJ anglal lende tradľa avri. Kerenas o nalačhe veci a aleha pre peste anenas le RAJESKRI choľi. \v 12 Lašarenas avre devlen, kajte lenge o RAJ prikazinďa, hoj ada te na keren. \v 13 O RAJ prevakerelas prekal savore peskre proroka ko Izrael the ke Judsko: „Visaren tumen tumare nalačhe dromendar a doľikeren mire prikazaňja the mire prikazi, so hine pisimen andre calo zakonos, so diňom tumare dadenge a so tumenge bičhaďom prekal mire služobňika prekal o proroka.“ \p \v 14 Ale on les na šunenas a na denas peske te phenel avke sar the lengre dada, save na pačanas le RAJESKE, peskre Devleske. \v 15 Odčhide pestar leskro zakonos the e zmluva, so phandľa lengre dadenca, a na šunenas les, kajte lenge dovakerelas. On lašarenas le modlen, save na sas pre ňisoste, a aleha ačhile the on pre ňisoste. Ľikerenas pes pal o tradiciji le narodengre, save sas pašal lende, kajte lenge o RAJ prikazinďa, hoj te na keren avke sar aver narodi. \p \v 16 Omukle savore prikazaňja le RAJESKRE, peskre Devleskre, a kerde peske duje somnakune gurumňoren the slupi la Ašerakre a banďonas angle savore čercheňa pro ňebos a služinenas le Baaloske. \v 17 Peskre muršoren the čhajoren obetinenas sar labarde obeti avre devlenge. Vražinenas a čarinenas a avke pes calkom oddine te kerel oda, so hin nalačho andro jakha le RAJESKRE, a aleha les choľarenas. \p \v 18 Avke o RAJ igen choľisaľiľa pro Izrael a odčhiďa les pestar a ačhiľa ča o kmeňos Juda. \v 19 Ale aňi o kmeňos Juda na doľikerelas o prikazaňja le RAJESKRE, peskre Devleskre, ale the on kerenas oda, so kerelas o Izrael. \v 20 Vašoda pestar o RAJ odčhiďa calo izraeliko narodos, pokorinďa len a diňa andro vasta le zbujňikenge, medik len pestar na tradľa het. \p \v 21 Sar o RAJ odďelinďa le Izrael le Judastar\f + \fr 17,21 \fr*\ft E hebrejiko čhib: le Davidoskre kherestar\ft*\f*, ačhade peske o Izraeliti kraľiske le Jeroboam, le Nebatoskre čhas. Ale o Jeroboam odľiľa le Izraeliten le RAJESTAR a cirdňa len andro baro binos. \v 22 O Izraeliti kerenas savore bini, so kerelas o Jeroboam, a na omukle len, \v 23 medik o RAJ len pestar na odčhiďa, avke sar angloda phenďa prekal peskre služobňika prekal o proroka. Vašoda o Izraeliti sas zaile a odľigende andre Asirija a ode hine dži adadžives. \s1 O manuša andral aver narodi džan te bešel andre Samarija \p \v 24 O asiriko kraľis anďa le manušen andral o fori Babilon, Kuta, Ava, Chamat the Sefarvajim a thoďa len te bešel andro samarijika fori vaš o Izraeliti. On zaile e Samarija a chudle te dživel andre lengre fori. \v 25 Sar ode ešebnovar chudle te bešel, na lašarenas le RAJES, a vašoda o RAJ pre lende bičhaďa le ľeven, save len murdarenas. \v 26 Akor o manuša andral oda foros phende le asirike kraľiske: „O narodi, saven anďal te bešel andro samarijika fori, na prindžaren o zakonos le Devleskro ola phuvakro, vašoda ov pre lende bičhaďa le ľeven a on len murdaren.“ \p \v 27 Akor o kraľis prikazinďa: „Len ode jekhe rašas, saves odarik anďan kade. Mi džal ode te bešel a mi sikavel len, so lendar kamel o Del andre odi phuv.“ \v 28 Avke ode geľa jekh rašaj, savo sas zailo andral e Samarija. Bešelas andro Betel a sikavelas len, sar te lašarel le RAJES. \p \v 29 Ale dojekh narodos peske kerďa peskre devlen a thode len andre ola sveta thana, save angloda ačhade o manuša andral e Samarija. Dojekh narodos oda kerelas andre oda foros, kaj bešelas. \v 30 O Babilončana peske kerde le devles Sukot-Benot, o Kuťana le Nergal a o Chamaťana le Ašimas. \v 31 O Avičana kerde le Nibchaz the le Tartak a o Sefarvajimčana obetinenas peskre čhaven sar labarďi obeta le devlenge Adramelech the Anamelech. \v 32 A kajte lašarenas le RAJES, kidle peske avri rašajen a ačhade len, hoj te služinen le modlenge pre ola thana. On ode obetinenas peskre devlenge. \v 33 Le RAJES lašarenas, ale služinenas the peskre devlenge pal o tradiciji ole narodengre, khatar sas odľigende andre odi phuv. \p \v 34 Dži adadžives oda keren avke, sar kerenas angloda. Le RAJES na lašaren aňi pes na ľikeren pal oda, so hin pisimen a avridino, aňi pal o zakonos, aňi pal o prikazaňja, save o RAJ diňa le Jakoboskre čhavenge, saves diňa nav Izrael. \v 35 O RAJ lenca phandľa zmluva a prikazinďa lenge: „Ma lašaren avre devlen, aňi ma banďon anglal lende, ma služinen lenge a aňi ma obetinen. \v 36 Ale lašaren man, tumare RAJES, savo tumen iľa avri andral o Egipt peskre vasteha the bara zoraha. Ča mange obetinen a anglal ma banďon. \v 37 Furt doľikeren mire lava, prikazi, zakoni the prikazaňja, so tumenge pisinďom, a avre devlen ma lašaren. \v 38 Ma bisteren pre zmluva, so tumenca phandľom, a avre devlen ma lašaren. \v 39 Ale lašaren ča man, le RAJES, tumare Devles. Me tumen lava avri andral o vasta savore tumare ňeprijaťeľengre.“ \p \v 40 Ale on les na šunde a kerenas pal peskre tradiciji. \v 41 Kala narodi lašarenas le RAJES, ale služinenas the peskre avrirezimen devlenge. Dži adadžives lengre čhave the lengre vnuki keren avke sar lengre dada. \c 18 \s1 O Chizkija kraľinel upral e Judsko \p \v 1 Sar kraľinelas andro Izrael trito berš o Hošea, le Eloskro čhavo, andre Judsko ačhiľa kraľiske o Chizkija, le Achazoskro čhavo. \v 2 Sas leske bišupandž (25) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas bišueňa (29) berš. Leskri daj sas e Abija, le Zecharijoskri čhaj. \v 3 Ov kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar the leskro prapapus o David. \v 4 Zňičinďa o thana, pre save lašarenas le modlen, sphagerďa o sveta slupi, čhinďa tele la Ašerakre slupi a rozphagerďa the le brondzune sapes Nechuštan, saves kerďa o Mojžiš, bo dži akor o Izraeliti leske labarenas o kaďidlos. \p \v 5 O Chizkija pačalas le RAJESKE, le Izraeloskre Devleske. Ňiko le judske kraľendar na sas ajso sar ov, aňi angle leste aňi pal leste. \v 6 Ov sas pačivalo le RAJESKE, šunelas les andre savoreste a doľikerelas dojekh prikazaňje, so o RAJ diňa le Mojžišoske. \v 7 O RAJ sas le Chizkijoha, a vašoda les sas bach andre savoreste, so kerelas. Ov pes vzburinďa pro asiriko kraľis a na poddiňa pes leske. \v 8 Ov domarďa le Filišťincen dži ko foros Gaza the leskre phuva – le cikne gavendar dži ko bare ohradzimen fori. \p \v 9 Sar o Chizkija\f + \fr 18,9 \fr*\ft Andre varesave prekladi hin leskro nav Ezechiaš.\ft*\f* andre Judsko kraľinelas štarto berš a sar andro Izrael kraľinelas o Hošea eftato berš, o asiriko kraľis o Šalmaneser geľa pre Samarija a rozačhaďa pes pašal late. \v 10 Pal o trin berš la domarďa. Avke e Samarija sas zňičimen andro šovto berš, sar kraľinelas o Chizkija a sar andro Izrael kraľinelas eňato berš o Hošea. \v 11 Paľis o asiriko kraľis odľigenďa le Izraeliten andre Asirija a thoďa len te bešel andro foros Chalach, andro Chabor paš o paňi Gozan the andro medska fori. \v 12 Oda pes ačhiľa, bo na šunenas le RAJES, peskre Devles, a na doľikerenas leskri zmluva aňi o prikazaňja, so len diňa le RAJESKRO služobňikos o Mojžiš; na kerenas pal oda, so phenďa. \s1 O Sancherib džal pre Judsko \p \v 13 Sar kraľinelas o Chizkija dešuštar (14) berš, avľa o Sancherib o asiriko kraľis pro mariben pre savore judska ohradzimen fori a zaiľa len. \v 14 Avke o Chizkija diňa te phenel le asirike kraľiske andro Lachiš: „Kerďom namištes. Mangav tut, ma mar tut manca. Kerava savoro, so mandar mangeha.“ Akor o asiriko kraľis leske phenďa: „Bičhav mange 10 000 kili rup the 1 000 kili somnakaj.“ \v 15 Paľis o Chizkija diňa leske savoro rup the savoro, so arakhľa andro Chramos the andro pokladňi le palaciskre. \p \v 16 The pal o chramoskro vudar the pal e zarubňa iľa tele o somnakaj, saveha len korkoro obthoďa, a diňa le asirike kraľiske. \p \v 17 Akor o asiriko kraľis bičhaďa andral o Lachiš ko Chizkija andro Jeruzalem peskre nekbareder veľiťeľis, le nekbareder uradňikos the le veľiťeľis Rabšake la armadaha. Sar avle ko Jeruzalem, zaačhile pro drom pre oda than, kaj kerenas o lepedi paš o žľabos, andre savo avelas o paňi andral e upruňi nadrža. \v 18 A vičinenas ke peste le kraľis le Chizkija, ale gele paš lende o Eljakim, le Chilkijoskro čhavo, savo ľidžalas o palacis, o pisaris Šebna the o uradňikos Joach, le Asafoskro čhavo. \p \v 19 Akor o veľiťeľis Rabšake lenge phenďa: „Džan a phenen le Chizkijoske: \pm Kada phenel o baro kraľis Sancherib: Pre soste tut avke zmukes, hoj tut na daras? \v 20 Gondoľines tuke, hoj ča o lava the e goďi tuke stačinel te zviťazinel andro mariben? Pre kaste tut mukes, hoj tut mange ačhaves? \v 21 Dikh, tu pes mukes pro Egipt, pre odi prephagi trsťina, savi predžubinel o vast oleske, ko pes pre late oprinel. Ajso hin o Faraonos, o egiptsko kraľis, ke savorende, ko pes pre leste muken! \v 22 Te mange phenena: ‚Amen pes mukas pro RAJ, pre amaro Del.‘ Či oda nane o Del, saveskre uče thana pro lašariben the oltara čhiďa tele o Chizkija, a paľis phenďa le manušenge andre Judsko the andro Jeruzalem: ‚Lašaren le Devles ča angle kada oltaris‘? \pm \v 23 Av akana a dovaker tut mire rajeha, le asirike kraľiha, a me tut dava 2 000 grajen. Šaj stradeha tuke ajci jazdcen? \v 24 Mukes tut pro Egipt, hoj tuke bičhavela o verdana the le jazdcen pre pomoca, ale on našťi odmarena aňi le nekciknedere veľiťeľis andral mire kraľiskri armada. \v 25 Či oda mange na prikazinďa o RAJ, hoj te avav pre kada than a te zňičinav les? Se o RAJ mange phenďa: ‚Dža andre kadi phuv a zňičin la!‘ “ \p \v 26 Akor o Eljakim, o Šebna the o Joach phende le veľiťeľiske Rabšakoske: „Mangas tut, vaker tire služobňikenca andre aramejiko čhib, bo amen avke achaľuvas! Ma vaker amenca andre amari hebrejiko\f + \fr 18,26 \fr*\ft Oda hin e judsko čhib.\ft*\f* čhib anglo manuša, so hine pro hradbi.“ \p \v 27 O Rabšake lenge odphenďa: „Či man miro kraľis bičhaďa te vakerel kala lava ča tumare kraľiske the tumenge? A či na the le manušenge, so bešen pre kada muros. Bo the on the tumen chana tumare vikali a pijena tumare mutera.“ \p \v 28 Paľis o Rabšake ušťiľa a vičinelas andre hebrejiko čhib: „Šunen, so phenel o baro asiriko kraľis! \v 29 Ma den tumen te klaminel le Chizkijoske, bo ov tumen našťi cirdela avri andral mire vasta. \v 30 A ma den tumen leske aňi te prevakerel, hoj tumen te muken pro RAJ oleha, hoj phenel: ‚O RAJ amen zachraňinela a kada foros na ela dino andro vasta le asirike kraľiske.‘ \p \v 31 Ma šunen le Chizkija, bo kavke phenel o asiriko kraľis: Aven avri, podden tumen mange a ela tumenge mištes! A sako tumendar chala pal peskro viňičis the figovňikos a pijela o paňi andral peskri chaňig, \v 32 medik na avava pal tumende a na lava tumen andre ajsi phuv sar the tumari; andre phuv, kaj hin e pšeňica the e mol; andre phuv, kaj hin o maro the o viňici, kaj hin olivi, olejos the medos. Kiden tumenge avri o dživipen a na o meriben! \p Ma šunen le Chizkija, bo tumen diliňarel andre kale lavenca: ‚O RAJ amen zachraňinela.‘ \v 33 Či šaj varesavo del le narodengro cirdňa avri lengri phuv andral o vasta le asirike kraľiskre? \v 34 Kaj hine o devla andral o Chamat the Arpad? Kaj o devla andral o Sefarvajim, Hena the Iva? Či šaj cirdle avri la Samarija andral mire vasta? \v 35 Savo del savore kale devlendar andral kala phuva šaj zachraňinďa lengri phuv andral mire vasta? Akor soske tuke gondoľines, hoj o RAJ zachraňinela o Jeruzalem mire vastendar?“ \p \v 36 Ale o manuša sas čhit a na phende pre oda ňič, bo o Chizkija lenge prikazinďa: „Ma odphenen leske aňi lav.“ \p \v 37 Paľis o Eljakim, o Šebna the o Joach avle andro čhingerde gada ko Chizkija a phende leske savoro, so vakerelas o veľiťeľis Rabšake. \c 19 \s1 O Chizkija phučel le Izajašistar \p \v 1 Sar oda šunďa o kraľis o Chizkija\f + \fr 19,1 \fr*\ft Andre varesave prekladi hin leskro nav Ezechiaš.\ft*\f*, čhingerďa pre peste o gada, urďa pes andro gada le gonestar a geľa andro Chramos le RAJESKRO. \v 2 Akor bičhaďa le Eljakim, savo ľidžalas o palacis, le pisaris Šebna the le phuredere rašajen ko prorokos Izajaš, ko čhavo le Amososkro. Urde pes andro gada le gonestar, gele pal leste \v 3 a phende leske: „Kada phenel o Chizkija: ‚Adadžives hin o džives le pharipnaskro, dophenen amenge a poňižinen amen. Sam sar e džuvľi, savi kamel te anel pro svetos le čhavoren, ale hiňi igen slabo te ločhol. \v 4 O asiriko kraľis bičhaďa peskre veľiťeľis le Rabšake, hoj te vakerel namištes pro džido Del. Mi šunel o RAJ, tiro Del, savore kala nalačhe lava a mi marel oles, ko kavke vakerel. Vašoda modľin tut ko Del vaš amare manuša, save mek ačhile te dživel.‘ “ \p \v 5 Sar avle o služobňika le kraľiskre ko Izajaš, \v 6 ov lenge phenďa: „Phenen tumare kraľiske, hoj o RAJ phenel kada: ‚Ma dara tut olestar, so šunďal, ole lavendar, savenca pre ma namištes vakerenas o služobňika, saven bičhaďa o asiriko kraľis. \v 7 Dikh, me kerava, hoj te šunel o nalačho hiros, a vašoda džala pale andre peskri phuv, kaj les dava te murdarel la šabľaha.‘ “ \s1 O Asirčana pale dovakeren le Chizkijoske \p \v 8 Paľis pes o Rabšake došunďa, hoj o asiriko kraľis geľa het andral o Lachiš. A sar avľa pale, arakhľa le kraľis te marel pes andro foros Libna. \p \v 9 O asiriko kraľis Sancherib pes dodžanľa, hoj o kraľis Tirhaka andral o Kuš avel pre leste pro mariben. Akor pale bičhaďa o asiriko kraľis le poslen ko judsko kraľis Chizkija le lavenca: \v 10 „Phenen le judske kraľiske le Chizkijoske kada: Te na tuha thovel avri tiro Del, pre savo tut mukes, oleha, hoj tuke phenel: ‚O Jeruzalem na ela dino andro vasta le asirike kraľiske.‘ \v 11 Se tu šunďal, so kerde o asirika kraľa savore phuvenca. Amare armadi len calkom zňičinde. Gondoľines tuke, hoj tu aveha zachraňimen? \v 12 Mire dada zňičinde o fori Gozan, Charan the Recef a murdarde le manušen andral o Eden, save bešenas andro Telasar. Či len šaj zachraňinde lengre devla? \v 13 Kaj hino o kraľis andral o foros Chamat? Kaj o kraľis andral o Arpad? A kaj hine o kraľa andral o Sefarvajim, Hena the Iva?“ \s1 O kraľis Chizkija pes modľinel \p \v 14 O Chizkija iľa le poslendar o ľil a pregenďa les. Paľis geľa andro Chramos a phundraďa les anglo RAJ. \v 15 A chudňa pes kavke te modľinel ko RAJ: „Ó, RAJEJA, Devla le Izraeloskro, savo bešes pro tronos maškar o cherubi! Tu jekh sal Del upral savore kraľišagi, so hine pre kadi phuv. Tu kerďal o ňebos the e phuv. \v 16 Prithov tiro kan, RAJEJA, a šun! Phundrav tire jakha a dikh! Šun o lava le Sancheriboskre, savenca asal le džide Devlestar. \v 17 Hin čačo, ó, RAJEJA, hoj o kraľa andral e Asirija zňičinde o narodi the lengre phuva \v 18 a lengre devlen čhide te labol andre jag. Bo on na sas devla, ale ča kašt the bar, e buči le manušengre vastengri. Vašoda len šaj zňičinde. \v 19 Ale akana, RAJEJA, Devla amaro, mangav tut, zachraňin amen andral leskre vasta, hoj savore kraľišagi pre phuv te sprindžaren, hoj ča tu jekh, RAJEJA, sal Del.“ \s O RAJ odphenel le Chizkijoske \p \v 20 Akor o Izajaš, le Amososkro čhavo, diňa te phenel le Chizkijoske: „Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Šunďom avri tiro mangipen, so vakerehas pal o asiriko kraľis Sancherib.‘ \v 21 Kada hin o lav, so leske phenel o RAJ: \q ‚E pačivaľi čhaj le Sionoskri \q tutar asal a tele tut dikhel. \q E čhaj le Jeruzalemoskri \q pal tu kivinel le šereha, sar adarik denašes. \q \v 22 Pre kaste vakerehas namištes? \q Kastar asahas? \q Pre kaste hazdehas upre o hangos? \q Pre kaste hazdehas o barikane jakha? \q Pro Sveto RAJ le Izraeloskro!? \q \v 23 Bičhaďal tire sluhen te asal le Rajestar a te phenel: \q „Mire pherdo verdanenca geľom upre \q pro nekbareder verchi, \q pro thana, so hine nekdureder andro Libanon. \q Ode čhinďom tele leskre uče cedri the o šukar sosni. \q Dochudňom man pre leskre nekučeder špici, \q andre leskro husto veš. \q \v 24 Andro cudza phuva kopaľinďom avri o chaňiga \q a piľom andral o paňi. \q Mire pindrenca šučarďom avri \q savore paňa andro Egipt.“ \q \v 25 Tu, Sancheribona, pal oda na šunďal? \q Me ada pripravinavas čirlastar, \q anglo but berš oda diňom avri, \q a akana kerav, hoj pes oda te ačhel. \q Me tut diňom zor, hoj te zňičines o ohradzimen fori, \q hoj lendar te na ačhel ňič, ča kopa bara. \q \v 26 Le manušen, save andre bešenas, \q2 na sas ňisavi zor, izdranas a ladžanas pes. \q1 Sas ajse slaba sar o rastlinici pre maľa, \q2 sar e zeleno čarori, sar e čarori pro pados, \q2 so šučol avri sigeder, sar barol. \q \v 27 Ale me pal tu džanav savoro, \q džanav, kana džas avri a kana aves andre. \q Džanav the pal oda, \q savi bari choľi pre ma chas. \q \v 28 Vašoda, hoj pre ma choľisaľiľal \q a tiro barikaňiben doavľa andre mire kana, \q thovava tuke andro nakh e trastuňi obručka \q a andro muj o grastano zubadlos. \q Visarava tut pale ole dromeha, \q khatar avľal.‘ \p \v 29 Kada tuke ela o znameňje, Chizkija: Andre kada berš chana ča oda, so barola avri korkoro pestar, a aver berš chana oda, so mek pale barola olestar. Ale pro trito berš sadzinen a skiden upre, sadzinen o viňici a chan lengro ovocje. \v 30 Ola, ko mek ačhena te dživel andral o judsko kraľišagos, mukena pale o koreňa tele andre phuv a upre anena o ovocje. \v 31 Bo ola, ko ačhile te dživel, avena avri andral o Jeruzalem; ola, ko predžiďile, pal o verchos Sion. Kada pes ačhela, bo o Nekzoraleder RAJ oda igen kamel te kerel. \p \v 32 Vašoda o RAJ phenel pal o asiriko kraľis kada: ‚Andre kada foros na doavela aňi o šipos pre leste na ľivinela. Aňi o slugaďa le šťitenca pre leste na avena a aňi e kopa paš o muri na čhivena, hoj pes te dochuden andro foros. \v 33 Visarela pes pale pre oda drom, khatar avľa; andre kada foros pes na dochudela,‘ phenel o RAJ. \v 34 ‚Me braňinava kada foros a zachraňinava les vaš ma the vaš o David, miro služobňikos.‘ “ \p \v 35 Mek odi rat geľa o aňjelos le RAJESKRO andre asiriko taboris a murdarďa 185 000 slugaďen. Sar okla slugaďa tosara ušťile, dikhle pašal peste pherdo mule manušen. \v 36 Avke o asiriko kraľis Sancherib pes visarďa het a geľa pale khere andro Ninive a bešelas ode. \p \v 37 Andre jekh džives, sar o Sancherib lašarelas andro chramos peskre devles Nisroch, leskre duj čhave o Adramelech the o Sarecer les murdarde la šabľaha a denašle andre phuv Ararat. A pal leste ačhiľa kraľiske leskro aver čhavo o Esar-Chadon. \c 20 \s1 Le Chizkijoskro nasvaľiben \p \v 1 Andre ola dživesa o kraľis o Chizkija\f + \fr 20,1 \fr*\ft Andre varesave prekladi hin leskro nav Ezechiaš.\ft*\f* nasvaľiľa pro meriben a avľa ke leste o prorokos Izajaš, le Amososkro čhavo, a phenďa leske: „Kada phenel o RAJ: ‚De tuke andro poradkos savoro andre tiro kher, bo mereha a imar na dživeha.‘ “ \p \v 2 Sar oda o Chizkija šunďa, visarďa pes le mujeha paš e fala a modľinelas pes ko RAJ: \v 3 „Ó, RAJEJA, mangav tut, leper tuke pre oda, sar pačivales a cale jileha phiravas pal tiro drom a sar keravas savoro, so sas lačho angle tire jakha.“ A chudňa igen zorales te rovel. \p \v 4 Mek aňi o Izajaš na pregeľa e maškaruňi dvora, o RAJ ke leste pale prevakerďa: \v 5 „Visar tut a phen le Chizkijoske, le vodcaske, savo ľidžal mire manušen, hoj kada phenel o RAJ, o Del le Davidoskro, tire dadeskro: ‚Šunďom avri tiri modľitba a dikhľom tire apsa. Sasťarava tut a pro trito džives džaha andro Chramos. \v 6 Dikh, dothovava tuke ke tire berša mek dešupandž (15) berš. Zachraňinava the tut the kada foros andral o vasta le kraľiskre andral e Asirija a chraňinava kada foros. Kerava oda ča angle ma the angle miro služobňikos David.‘ “ \p \v 7 Akor o Izajaš prikazinďa le kraľiskre služobňikenge: „Thoven leske pro vredos masca le figendar.“ On ile, makhle leske o vredos a ov sasťiľa avri. \p \v 8 O Chizkija phučľa le Izajašistar: „Savo ela o znameňje, hoj man o RAJ sasťarela a pro trito džives džava upre andro Chramos?“ \p \v 9 O Izajaš odphenďa: „Kada tuke ela znameňje le RAJESTAR, hoj doľikerela oda, so phenďa: Kames, hoj te džal o ciňos deš stupňi anglal abo deš stupňi palal?“ \p \v 10 „Lokeder hin te džal le ciňoske deš stupňi anglal sar palal, vašoda mi džal deš stupňi palal,“ odphenďa o Chizkija. \p \v 11 Avke o Izajaš mangelas le RAJES a o RAJ diňa, hoj o ciňos geľa deš stupňi palal pre le Achazoskri khameskri ora. \s1 O Chizkija pes presikavel le barvaľipnaha \p \v 12 Andre oda časos o babiloňiko kraľis o Merodach-Baladan\f + \fr 20,12 \fr*\ft Abo: o Berodach-Baladan\ft*\f*, le Baladanoskro čhavo, bičhaďa ko Chizkija le poslen le ľileha the le daroha, bo pes dodžanľa pal leskro nasvaľiben. \v 13 O Chizkija ole muršen priiľa a sikaďa lenge savoro peskro barvaľipen: o rup, o somnakaj, o koreňje, o voňava oleji, o zbraňe the savoro, so sas andre leskri pokladňica. Na garuďa anglal lende ňič, so sas andre leskro palacis the andre calo kraľišagos. \p \v 14 Paľis o prorokos Izajaš avľa ko Chizkija a phučľa lestar: „So vakerenas kala murša a khatar avle?“ \p O Chizkija leske odphenďa: „Avle dural andral aver phuv, dži andral o Babilon.“ \p \v 15 „So dikhle andre tiro palacis?“ phučľa o Izajaš. \p „Dikhle savoro, so hin andre miro palacis,“ odphenďa o Chizkija. „Sikaďom lenge savoro, so hin andre mire pokladňici. Ňič anglal lende na garuďom.“ \p \v 16 Pre oda leske o Izajaš phenďa: „Šun o lav le RAJESKRO! \v 17 Dikh, avela ajso džives, hoj savoro, so hin andre tiro palacis, ela odľigendo andro Babilon – the oda, so tire phure dada dži adadžives skidle upre. Na ačhela kade olestar ňič, phenel o RAJ. \v 18 The tire čhaven, so tuke uľona, so ena tutar, ľidžana het a kerena lendar eunuchen andro palacis le babiloňike kraľiskro.“ \p \v 19 O Chizkija leske odphenďa: „Kada lav, so mange phenďal le RAJESTAR, hino lačho.“ Bo peske gondoľinďa: „Medik me dživava, ela o smirom a ňič nalačho pes na ačhela.“ \p \v 20 Savore aver veci, so o Chizkija kerďa, leskre viťazstva, the sar ačhaďa e upruňi nadrža a sar prianďa o paňi andro foros telal e phuv, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. \v 21 Sar muľa o Chizkija, parunde les a pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Menaše. \c 21 \s O Menaše kraľinel upral e Judsko \p \v 1 Le Menašeske sas dešuduj (12) berš, sar ačhiľa kraľiske upral e Judsko, a andro Jeruzalem kraľinelas penda the pandž (55) berš. Leskri daj pes vičinelas Chefci-Ba. \v 2 Ov kerelas anglo RAJ o nalačhipen the o džungipen avke sar the o narodi, saven o RAJ tradľa avri anglal o Izrael. \v 3 O Menaše pale ačhaďa o modlengre thana pro lašariben, so leskro dad o Chizkija\f + \fr 21,3 \fr*\ft Andre varesave prekladi hin leskro nav Ezechiaš.\ft*\f* zňičinďa. Ačhaďa o oltara le Baaloske the o slupos la Ašerakro avke sar o kraľis Achab andro Izrael. Banďolas anglo čercheňa a lašarelas len. \v 4 Ačhaďa the o oltara andro Chramos, pal savo phenďa o RAJ: „Andro Jeruzalem ela miro nav lašardo.“ \v 5 Pro soduj chramoskre dvori ačhaďa oltara prekal savore čercheňa, hoj len te lašaren. \v 6 Peskre čhas zlabarďa sar obeta. Ov čarinelas, vražinelas a anďa ke peste le vrašcen the olen, save privičinenas le mulengre duchen. Aleha kerelas buter nalačhipen anglo RAJ a anelas pre peste leskri choľi. \p \v 7 O Menaše iľa la Ašerakro slupos a thoďa les andro Chramos, pal savo o RAJ phenďa le Davidoske the leskre čhaske le Šalamunoske: „Andre kada Chramos the andro Jeruzalem, so mange avri kidňom maškar savore izraelika kmeňi, ela miro nav furt lašardo. \v 8 Te o Izraeliti šunena savore mire lava a te doľikerena mire prikazaňja, so lenge diňa miro služobňikos o Mojžiš, akor me na domukava, hoj te aven avritradle andral kadi phuv, so diňom lengre dadenge.“ \v 9 Ale o manuša andral e Judsko na šunde le RAJES a o Menaše len cirdňa mek andro bareder binos, sar kerenas ola narodi, saven o RAJ zňičinďa anglal o Izraeliti. \p \v 10 Akor o RAJ prevakerďa prekal peskre služobňika-proroka: \v 11 „Aleha, hoj o kraľis Menaše kerel kala bare bini, kerďa mek goreder bini sar savore Amorejčana angloda. Peskre modlenca cirdňa andro binos le manušen andral e Judsko. \v 12 Vašoda o RAJ, o Del le Izraeloskro, phenel avke: ‚Pro Jeruzalem the pre Judsko anava ajsi bibach, hoj oda zalela dojekhes, ko pal oda šunela. \v 13 Potrestinava o Jeruzalem avke sar the la Samarija, avke sar kerďom le izraelike kraľiha le Achaboha the leskre potomstvoha. Le manušen andral o Jeruzalem khosava avri, avke sar pes khosel avri o čaro a paľis pes previsarel upre. \v 14 A mire manušen, save predživena, omukava a dava andro vasta lengre ňeprijaťeľenge, save len domarena a občorena lengri phuv, \v 15 bo kerenas nalačhipen angle ma a anenas pre peste miri choľi ole dživesestar, sar avle avri lengre phure dada andral o Egipt, dži adadžives.‘ “ \p \v 16 O Menaše murdarďa ajci but ňevinne manušen, hoj lengro rat sas pal calo Jeruzalem. A mek paš oda cirdelas le judske manušen, hoj te keren o bini anglo RAJ. \p \v 17 Savore aver veci, so Menaše kerďa, the leskre bini, so kerďa, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. \v 18 Sar muľa o Menaše, parunde les andre le Uzoskri zahrada, so sas paš o palacis. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Amon. \s O Amon kraľinel upral e Judsko \p \v 19 Le Amonoske sas bišuduj (22) berš, sar ačhiľa kraľiske andre Judsko, a andro Jeruzalem kraľinelas duj berš. Leskri daj sas e Mešulemet, le Charucoskri čhaj, andral e Jotba. \v 20 Ov kerelas baro nalačhipen anglo RAJ avke sar the leskro dad o Menaše. \v 21 Služinelas le modlenge, lašarelas len avke sar the leskro dad a phirelas pal savore leskre droma. \v 22 Omukľa le RAJES, le dadengre Devles, a na šunelas leskre prikazaňja. \p \v 23 Paľis le Amonoskre služobňika pes vzburinde pre leste a murdarde les andre leskro palacis. \v 24 Akor o judska manuša murdarde olen, ko kerde vzbura pro kraľis Amon, a pal leste ačhade kraľiske leskre čhas le Jozijaš. \p \v 25 Savore aver veci, so kerďa o Amon, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. \v 26 Le Amon parunde andre leskro hrobos, andre le Uzoskri zahrada. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Jozijaš. \c 22 \s O Jozijaš kraľinel upral e Judsko \p \v 1 Le Jozijašoske sas ochto berš, sar ačhiľa kraľiske andre Judsko, a andro Jeruzalem kraľinelas tranda the jekh (31) berš. Leskri daj sas e Jedida, le Adajoskri čhaj, andral o Bockat. \v 2 Ov kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka. Phirelas pal le Devleskro drom avke sar leskro prapapus o David a na visarelas pes ole dromestar. \p \v 3 O pisaris Šafan sas čhavo le Acalioskro a leskro papus sas o Mešulam. Sar o kraľis Jozijaš kraľinelas dešuochtoto (18.) berš, prikazinďa le Šafanoske, hoj te džal andro Chramos. \v 4 Phenďa: „Dža pal o nekbareder rašaj Chilkijah a phen leske, hoj te zgenel ola love, so kidle avri o stražňika le manušendar paš o chramoskro vudar. \v 5 Ola love mi den le muršenge, save hine ačhade upral e buči andro Chramos, a on mi počinen le robotňiken, save prikeren o Chramos: \v 6 le ťesaren the le muraren. Mi cinen o kašta the o prikerde bara prekal o Chramos. \v 7 Ole muršendar, save hine ačhade upral e buči, na kampel te užarel, hoj te presikaven, kaj o love thode, bo hine pačivale.“ \s1 O Chilkijah arakhel andro Chramos o zakonos le Devleskro \p \v 8 Paľis o nekbareder rašaj Chilkijah phenďa le pisariske le Šafanoske: „Dikh, andro Chramos arakhľom o zvitkos le Devleskre zakonoskro.“ Avke les o Chilkijah diňa le Šafanoske a ov les pregenďa. \v 9 Paľis o Šafan geľa ko kraľis a phenďa: „Tire služobňika ile o love, so sas andro Chramos. Dine len le robotňikenge, save prikeren o Chramos, \v 10 a o Chilkijah mange diňa varesavo zvitkos.“ Avke o Šafan andral genelas le kraľiske. \p \v 11 Sar o kraľis Jozijaš šunďa o lava andral o zvitkos le zakonoskro, čhingerďa pre peste o gada \v 12 a prikazinďa le rašaske Chilkijoske, le Šafanoskre čhaske le Achikamoske, le Michajoskre čhaske le Achboriske, le pisariske Šafanoske the peskre služobňikoske le Asajoske: \v 13 „Džan a phučen le RAJESTAR pal o lava kale zvitkoskre, so arakhle, pal ma, pal o manuša the pal caľi judsko phuv. Se o RAJ hino choľamen pre mande the pre savore manuša, bo amare dada na doľikerenas a na kerenas avke, sar hin pisimen andre kada zvitkos.“ \p \v 14 Akor o Chilkijah, o Achikam, o Achbor, o Šafan the o Asajah gele te phučel la prorokiňatar Chuldatar. Oj bešelas andro Jeruzalem, andro nevo foros, a lakro rom sas o Šalum, le Tikvoskro čhavo, o čhavo le Charchasoskro, savo pes starinelas pal le kraľiskre gada. Sar dogele andre lakro kher, chudle lake pal oda te vakerel. \p \v 15 Oj lenge phenďa: „Kavke phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Phenen oleske, ko tumen kade bičhaďa, \v 16 hoj kada phenel o RAJ: „Domukava e bibach pre kada foros the pro manuša, save kade bešen, avke sar hin pisimen andro zvitkos le zakonoskro, so pregenďa o judsko kraľis, \v 17 bo man omukle a labarenas o kaďidlos avre devlenge. Savoreha, so kerenas, anenas pre peste miri choľi. Miri choľi pre kada than hiňi sar jag, so labol a na preačhel.“ ‘ \v 18 Le judske kraľiske, savo tumen bičhaďa te phučel le RAJESTAR, phenen: ‚Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro, pal ola lava, so šunďal: \v 19 Vašoda, hoj kovľarďal tiro jilo a pokorinďal tut anglo RAJ, sar šunďal, so vakeravas pre kada than the pre leskre manuša, hoj doperena andre bari dar a ena prekošle, a vašoda, hoj čhingerďal pre tute o gada a rovehas angle mande, me tut šunďom avri, phenel o RAJ. \v 20 Lava tut paš tire phure dada, andro smirom aveha thodo andre tiro hrobos a tire jakha na dikhena odi savori pohroma, so anava pre kada than.‘ “ \p Avke ola murša gele pale ko kraľis a phende leske, so phenďa e prorokiňa. \c 23 \s1 O Jozijaš genel o zakonos le manušenge \p \v 1 O kraľis Jozijaš vičinďa ke peste savore vodcen andral e Judsko the andral o Jeruzalem. \v 2 Gele leha andro Chramos savore murša andral e Judsko: o manuša andral o Jeruzalem, o rašaja, o proroka, savore manuša, či o čore vaj barvale. O kraľis angle lende pregenďa savore lava, so sas pisimen andro zvitkos la zmluvakro, so arakhle andro Chramos. \v 3 Paľis o Jozijaš ačhiľa paš o slupos a anglo RAJ phandľa e zmluva, hoj leske ena pačivale a doľikerena leskre prikazaňja the o zakoni cale peskre jileha the cala peskra dušaha a hoj kerena savoro avke, sar hin pisimen andro zvitkos la zmluvakro. Savore manuša ode dine lav, hoj doľikerena e zmluva. \s1 O Jozijaš zňičinel o modli le oltarenca \p \v 4 Paľis o Jozijaš prikazinďa le nekbareder rašaske le Chilkijoske, le avre rašaske the le stražňikenge paš o vudar anglo Chramos, hoj te ľidžan avri andral o Chramos savore veci, so sas kerde, hoj te lašaren le Baal, la Ašera the savore ňeboskre čercheňen. Diňa oda te zlabarel avri pal o Jeruzalem, pro maľi paš e dolina Kidron a o prachos lendar diňa te ľidžal andro Betel. \v 5 Le rašajen, saven o judska kraľa ačhade andre služba, hoj te labaren o kaďidlos pro modlengre thana pro lašariben the andro Jeruzalem, zaačhaďa. Zaačhaďa the olen, save anenas e obeta le Baaloske, le khameske, le čhonoreske the le čercheňenge. \v 6 La Ašerakro slupos diňa te ľidžal avri andral o Chramos dži pal o Jeruzalem, andre dolina Kidron. Ode la diňa te zlabarel a oda prachos rozčhiďa pro cintiris le običajne manušengro. \v 7 Paľis čhiďa tele o khera andro Chramos, kaj bešenas savore murša the džuvľa, save ode služinenas sar lubňa, a kaj kerenas o pochtana prekal o lašariben la Ašerakro. \v 8 Diňa te vičinel savore rašajen andral o judska fori a meľarďa andre savore oltara pre ola thana, kaj o rašaja kerenas o obeti le modlenge; a oda la Gebatar dži ke Beer-Šeba. Zňičinďa the o modlengre oltara, so sas paš le Jošuaskri brana pre baľogňi sera, sar pes džal andro foros prekal e foroskri brana – o Jošua sas o foroskro guverneris. \v 9 Le rašajen, save služinenas le modlenge, na domukľa te služinel paš le RAJESKRO oltaris andro Jeruzalem, ale ča šaj chale o mare bi o kvasos savore rašajenca. \p \v 10 O Jozijaš meľarďa andre the o Tofet, so hino andre dolina Ben-Hinom, hoj ode imar buter ňiko peskre čhas abo čha andre jag te na obetinel le devleske Moloch. \v 11 Iľa odarik le grajen, saven o judska kraľa dine pro lašariben le khameske, a zlabarďa le khameskre verdana. Sas ačhade pre dvora paš e brana le RAJESKRA Chramoskri nadur, kaj bešelas o uradňikos Natan-Melech. \p \v 12 O Jozijaš mek čhiďa tele o oltara, so ačhade o judska kraľa pro upruno Achazoskro kher, the o oltara, so ačhaďa o Menaše pro soduj dvori anglo Chramos. Sar len rozphagerďa, o prachos čhiďa andre dolina Kidron. \v 13 O Jozijaš meľarďa andre the o thana pro vichodos le Jeruzalemostar a pre južno sera le Olivove verchostar, kaj lašarenas le modlen, bo ode ačhaďa o izraeliko kraľis Šalamun oltara le džungale devlenge: la Aštartake andral o Sidon, le Kemošiske andral o Moab the le Milkomoske andral o Amon. \v 14 Rozphagerďa o sveta slupi a čhingerďa tele la Ašerakre slupi a ola cheva, so ačhile pal o slupi, začhiďa le manušengre kokalenca. \p \v 15 Avke kerďa the le modlengre oltariha pro učo than andro Betel, so ačhaďa o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdňa le Izrael andro binos. The oda oltaris the oda učo than čhiďa tele. Oda učo than zlabarďa, rozpučinďa pro prachos a la Ašerakro slupos zlabarďa. \v 16 Sar pes o Jozijaš visarďa, dikhľa pro učo than o hrobi. Paľis diňa andral o hrobi te lel avri o kokala a zlabarďa len pre oda oltaris. Avke les meľarďa andre, sar o RAJ prevakerďa angloda prekal o prorokos. \p \v 17 Paľis o Jozijaš phučľa: „Kaskro hrobos dikhav?“ \p O murša andral o foros Betel leske odphende: „Oda hin o hrobos le prorokoskro, savo avľa andral e Judsko a savo imar anglal phenďa kada savoro, so kerďal akana pre kada oltaris.“ \p \v 18 „Muken les!“ prikazinďa o Jozijaš. „Ňiko leskre kokalenca te na čhalavel.“ Avke na čhalade leskre kokalenca aňi le prorokoskre kokalenca, savo avľa andral e Samarija. \p \v 19 Avke sar kerďa andro Betel, o Jozijaš kerďa the andre aver samarijika fori. Zňičinďa savore thana, kaj lašarenas le modlen, so ačhade o izraelika kraľa, bo aleha choľarenas le RAJES. \v 20 Paľis pre ola oltara murdarďa savore rašajen, save služinenas pre ola thana, a labarelas upre le manušengre kokala. A paloda o Jozijaš geľa pale andro Jeruzalem. \s1 O Jozijaš oslavinel e Patraďi \p \v 21 O kraľis Jozijaš prikazinďa savore manušenge: „Oslavinen e Patraďi pre pačiv le RAJESKE, le Devleske, avke sar hin pisimen andre kada zvitkos le zakonoskro.“ \v 22 Kavke pes e Patraďi na oslavinelas akorestar, sar o sudci ľidžanas o Izrael, a aňi pal calo časos, sar kraľinenas o izraelika the o judska kraľa. \v 23 Andro dešuochtoto (18.) berš, sar kraľinelas o Jozijaš, oslavinenas odi Patraďi andro Jeruzalem pre pačiv le RAJESKE. \s1 Le RAJESKRI choľi na preačhel pre Judsko \p \v 24 O Jozijaš tradľa avri andral o Jeruzalem the andral e Judsko le vrašcen the olen, save privičinenas le mulengre duchen, a zňičinďa le kherutne devloren the le džungale modlen, so mek ode sas. Kada kerďa vašoda, hoj te doľikerel o lava le zakonoskre, save sas pisimen andro zvitkos, so arakhľa o rašaj Chilkijah andro Chramos. \v 25 Aňi jekh kraľis, savo sas anglo Jozijaš aňi pal o Jozijaš, pes na visarďa ko RAJ cale peskre jileha, caľa peskra dušaha the caľa peskra zoraha a na doľikerelas calo zakonos le Mojžišoskro avke sar ov. \p \v 26 Ale le RAJESKRI bari choľi, savi labolas sar jag, na preačhiľa te labol pre Judsko vaš savoro, soha o Menaše choľarelas le RAJES. \v 27 Vašoda o RAJ phenďa: „Odčhivava mandar e Judsko, avke sar odčhiďom o Izrael. Odčhivava the o Jeruzalem, savo mange kidňom avri, a the o Chramos, pal savo phenďom, hoj ode ela lašardo miro nav.“ \s1 Le Jozijašoskro meriben \p \v 28 Savoro aver veci, so o Jozijaš kerďa, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. \p \v 29 Akor, sar sas kraľis o Jozijaš, o egiptsko kraľis Necho geľa te pomožinel le asirike kraľiske paš o paňi Eufrat. O Jozijaš len andro Megido kamľa te zaačhavel, ale o Necho les andro mariben murdarďa. \v 30 Avke leskre služobňika les thode pro verdan, ľigende les andral o Megido andro Jeruzalem a parunde les andre leskro hrobos. Paloda o manuša andral e Judsko ile le Joachaz, le Jozijašoskre čhas, pomazinde les a ačhade les kraľiske pal leskro dad. \s1 O Joachaz kraľinel upral e Judsko \p \v 31 Le Joachazoske sas bišutrin (23) berš, sar ačhiľa kraľiske, a trin čhon kraľinelas andro Jeruzalem. Leskri daj sas e Chamutal, oj sas čhaj le Jirmejoskri, savo sas andral e Libna. \v 32 O Joachaz kerelas o nalačhipen anglo RAJ avke sar the leskre dada. \v 33 O faraonos Necho les andre Ribla, andre phuv Chamat, diňa te phandel andre, hoj imar te na kraľinel andro Jeruzalem, a pre Judsko ispidelas, hoj leske te počinel o daňe – 3,4 toni rup the 34 kili somnakaj. \v 34 Paľis o Necho ačhaďa kraľiske le Jozijašoskre čhas Eljakim a leskro nav čerinďa pro Jojakim. Le Joachaz o Necho iľa peha andro Egipt a ode the muľa. \s1 O Jojakim kraľinel upral e Judsko \p \v 35 O Jojakim počinelas le Faraonoske o rup the o somnakaj, ale pre oda, hoj les te avel sar te počinel le Faraonoske, mušinelas te ispidel pro manuša, hoj leske te den o somnakaj the o rup, a oda sako pal peskro barvaľipen. \p \v 36 Le Jojakimoske sas bišupandž (25) berš, sar ačhiľa kraľiske, a kraľinelas andro Jeruzalem dešujekh (11) berš. Leskri daj sas e Zebida, e čhaj le Pedajoskri, andral e Ruma. \v 37 Ale o Jojakim kerelas o nalačhipen anglo RAJ avke sar the leskre dada. \c 24 \s O Jojakim kraľinel upral e Judsko \p \v 1 Sar o Jojakim kraľinelas andre Judsko, avľa pre leste pro mariben o babiloňiko kraľis Nebukadnecar a o Jojakim pes leske poddiňa pro trin berš. Paľis pes pale vzburinďa pre leste. \v 2 Ale o RAJ bičhavelas pre leste partiji zbujňiken: le Chaldejcen, Aramejčanen, Moabčanen the Amončanen. Bičhaďa len, hoj te zňičinen e Judsko, avke sar phenďa o RAJ prekal peskre proroka. \v 3 Oda avľa pre Judsko, avke sar o RAJ prikazinďa, hoj les pestar te odčhivel vaš savore bini, so kerďa o Menaše, \v 4 the vaš oda, hoj murdarďa le ňevinne manušen. O RAJ leske na kamľa te odmukel, bo čhorďa avri o rat le ňevinne manušengro, savo sas pal calo Jeruzalem. \p \v 5 Savore aver veci, so o Jojakim kerďa, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. \v 6 Sar o Jojakim muľa, ačhiľa pal leste kraľiske leskro čhavo o Jojachin. \p \v 7 O egiptsko kraľis preačhiľa te phirel andral peskri phuv pro mariben, bo o babiloňiko kraľis zaiľa savore leskre phuva pašal o paňi Egipt dži paš o baro paňi Eufrat. \s O Jojachin kraľinel upral e Judsko \p \v 8 Le Jojachinoske sas dešuochto (18) berš, sar ačhiľa kraľiske upral e Judsko, a andro Jeruzalem kraľinelas trin čhon. Leskri daj sas e Nechušta, le Elnatanoskri čhaj andral o Jeruzalem. \v 9 Ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar the leskro dad. \p \v 10 Andre oda časos avľa pro Jeruzalem e armada le babiloňiko kraľiskri a rozačhaďa pes pašal o foros. \v 11 Paľis doavľa the o babiloňiko kraľis Nebukadnecar ko Jeruzalem, kaj sas rozačhade leskre slugaďa. \v 12 Avke pes o judsko kraľis Jojachin peskra daha, peskre služobňikenca, peskre uradňikenca the peskre veľiťeľenca zdiňa le babiloňike kraľiske. \p Sas oda ochtoto berš, sar kraľinelas o Nebukadnecar a sar les zaiľa. \v 13 O Nebukadnecar odarik iľa savoro barvaľipen andral o Chramos the andral le kraľiskro palacis a skidňa savore somnakune veci, so diňa te kerel o izraeliko kraľis o Šalamun prekal o Chramos. Oda pes ačhiľa avke, sar phenďa o RAJ. \v 14 Andral o Jeruzalem zaiľa a ľigenďa andre peskri phuv 10 000 manušen: savore uradňiken, vodcen, maribnaskre muršen, kovačen the ťesaren. Ačhile ode ča o nekčoreder manuša. \p \v 15 Zaiľa le Jojachin, leskra da, le romňijen, le uradňiken the le anglune manušen andral e Judsko a ľigenďa len andral o Jeruzalem andro Babilon. \v 16 Iľa odarik 7 000 slugaďen the 1 000 ťesaren the kovačen: savore zorale muršen. \v 17 A vaš o Jojachin ačhaďa kraľiske leskre bačis le Matanijah a diňa les nevo nav Cidkijah. \s O Cidkijah kraľinel upral e Judsko \p \v 18 Le Cidkijoske sas bišujekh (21) berš, sar ačhiľa kraľiske andre Judsko, a kraľinelas andro Jeruzalem dešujekh (11) berš. Leskri daj sas e Chamutal, e čhaj le Jirmejoskri, savo sas andral e Libna. \v 19 Ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka avke sar the o Jojakim. \v 20 Vašoda pestar o RAJ odčhiďa le manušen andral o Jeruzalem the andral e Judsko, bo sas pre lende choľamen. Paľis pes o Cidkijah vzburinďa pro babiloňiko kraľis. \c 25 \s O Cidkijah zailo \p \v 1 Sar o Cidkijah kraľinelas eňato berš, o babiloňiko kraľis Nebukadnecar avľa pro mariben pro dešto džives andro dešto čhon savore peskre slugaďenca pro Jeruzalem. Pašal oda foros kerďa taboris a hordinenas pašal o muri pro kopi e čik the e poši, hoj pes te dochuden andro foros. \v 2 E armada sas rozačhaďi pašal o Jeruzalem dži andro dešujekhto (11.) berš, sar kraľinelas o kraľis Cidkijah. \p \v 3 A andro štarto čhon the eňato džives, sar andro Jeruzalem sas bari bokh a le manušen na sas so te chal, \v 4 o babiloňika slugaďa kerde chev andro muros. Mek odi rat o Cidkijah savore peskre slugaďenca denašľa prekal e brana maškar o duj muri, so sas paš le kraľiskri zahrada, kajte džanenas, hoj o Babilončana sas rozačhade pašal calo foros. Denašenas le dromeha ke Jordaňiko dolina, \v 5 ale o babiloňika slugaďa pes mukle pal lende a dochudle len andre dolina paš o Jericho. Savore leskre slugaďa les omukle. \v 6 Le Cidkijah zaile a ľigende andre Ribla ko Nebukadnecar, kaj sas odsudzimen. \v 7 Leskre čhaven murdarde angle leskre jakha. Paľis leske diňa te lel avri o jakha, diňa les te phandel andro lanci a iľa les andro Babilon. \s1 O Chramos zňičimen \p \v 8 Pro eftato džives andro pandžto čhon, sar kraľinelas o Nebukadnecar dešueňato (19.) berš, avľa andro Jeruzalem o veľiťeľis upral o kraľiskre stražňika o Nebuzaradan, savo sas služobňikos le babiloňike kraľiskro. \v 9 Ov zlabarďa andro Jeruzalem o Chramos, o palacis the savore bare khera. \v 10 Paľis savore leskre slugaďa čhide tele o foroskre muri. \v 11 Akor o Nebuzaradan zaiľa odarik le manušen, save ačhile andro foros, olen, save pregele ko babiloňiko kraľis, the savore avre manušen. \v 12 Ale okle nekčoreder manušen mukľa o Nebuzaradan andre odi phuv, hoj te keren buči pre maľa the pre viňica. \p \v 13 Paľis o Babilončana phagerde o brondzune slupi, o vožikici the odi bari brondzuňi nadrža, so sas anglo Chramos, a o brondzos ľigende andro Babilon. \v 14 Ile odarik the o pira, o lopati, o čhura, o panvici pro kaďidlos the savore brondzune veci, savenca služinenas andro Chramos. \v 15 O Nebuzaradan iľa the o somnakune the o rupune čare the o lopatki pro angara. \v 16 O brondzos le duje slupendar, la bara nadržatar the le vožikicendar, so diňa te kerel o Šalamun prekal o Chramos, sas ajci but, hoj pes aňi na delas te važinel. \v 17 Soduj slupi sas kerde le brondzostar, sas uče ochto metri a o kritos pre lengro agor sas učo buter sar jekh metros. Pašal o kriti sas kerde duj šori le brondzune granatoskre phabendar the o brondzuno pleťivos. \s1 Le judske manušen odľigenen \p \v 18 O nekbareder veľiťeľis o Nebuzaradan zaiľa the le nekbaredere rašas Serajah, le dujtone rašas Cefanjah the le trine dženen, so stražinenas o vudar. \v 19 Iľa andral o foros oles, ko sas veľiťeľis upral o slugaďa, the le pandže kraľiskre radcen. Iľa the le hlavne pisaris, savo zapisinelas le muršen andre armada, the le šovardeš (60) anglune muršen, saven arakhľa andro foros. \v 20 O Nebuzaradan len iľa a ľigenďa ko babiloňiko kraľis andre Ribla. \v 21 Ode andre Ribla, andre phuv Chamat, len o babiloňiko kraľis diňa te murdarel. Avke o judska manuša mušinde te džal andro zajaťje het andral peskri phuv. \s1 O Gedaljah guverneris andre Judsko \p \v 22 O babiloňiko kraľis Nebukadnecar ačhaďa le Gedaljah guverneriske andre Judsko upral savore manuša, save na sas odľigende andro Babilon. Ov sas le Achikamoskro čhavo, saveske sas papus o Šafan. \v 23 Sar pes pal oda došunde o judska veľiťeľa the o slugaďa, hoj o babiloňiko kraľis ačhaďa guverneriske le Gedaljah, gele pal leste jekhetane peskre muršenca andre Micpa. Sas oda kala murša: o Jišmael, le Netanijoskro čhavo, o Jochanan, le Kareachoskro čhavo, o Serajah, le Tanchumetoskro čhavo andral e Netofa, the o Jaazaniah, le Maachoskro čhavo. \v 24 O Gedaljah lenge phenďa: „Dav tumen lav. Ma daran tumen le babiloňike uradňikendar. Ačhen andre kadi phuv a služinen le babiloňike kraľiske, bo akor tumenge ela mištes!“ \p \v 25 Andro eftato čhon o Jišmael, le Netanijoskro čhavo, o vnukos le Elišamaskro, andral le kraľiskri famelija, geľa andre Micpa le deše muršenca a murdarďa le Gedaljah the le judske the babiloňike muršen, save ode leha sas. \v 26 Akor savore manuša andral e Judsko, le čorestar dži o barvalo, the o armadakre veľiťeľa gele andro Egipt, bo daranas pes le Babilončanendar. \s1 O Jojachin hino premuklo andral e bertena \p \v 27 Paloda, sar sas o judsko kraľis Jojachin zailo andro Babilon tranda the efta (37) berš, ačhiľa andro Babilon kraľiske o Evil-Merodach, savo premukľa andral e bertena le Jojachin pro bišueftato (27.) džives andro dešudujto (12.) čhon andre oda berš. \v 28 Vakerelas leha šukares a delas les bareder pačiv sar avre kraľen, so leha sas andro Babilon. \v 29 Le Jojachinoske sas domuklo te čhivel pal peste tele o bertenošika gada, a medik dživelas, chalas paš le kraľiskro skamind. \v 30 Sako džives, medik dživelas, les o kraľis delas oda, so leske kampelas pre oda džives.