\id 2CH – ESR Marek Olah Unicode \ide UTF-8 \h 2. Kronicko \toc1 Dujto kronicko zvitkos \toc2 2. Kronicko \toc3 2Krn \mt1 Dujto kronicko zvitkos \c 1 \s1 O Šalamun mangel o goďaveripen \p \v 1 O Šalamun, le Davidoskro čhavo, imar zorales ľikerelas o kraľišagos andro vasta. O RAJ, leskro Del, les igen hazdňa upre a sas leha. \p \v 2 O Šalamun vičinďa calo Izrael: le veľiťeľen upral o ezera the upral o šel slugaďa, le sudcen, savore vodcen andral calo Izrael the le fajtakre vodcen \v 3 a geľa savorenca pro učo than andro Gibeon. Bo ode sas le Devleskro Svetostankos, so kerďa pre pušťa o Mojžiš, o služobňikos le RAJESKRO. \v 4 Ale o David imar diňa e archa le Devleskra zmluvakri te preľidžal andral o Kirjat-Jearim andro Jeruzalem, bo ode prekal late kerďa o stanos. \v 5 O brondzuno oltaris, so kerďa o Becaleel, le Urihoskro čhavo, saveske sas papus o Chur, sas angle RAJESKRO Svetostankos paš o Gibeon. Ode o Šalamun the savore manuša lašarenas le RAJES. \v 6 O Šalamun ode obetinďa pro brondzuno oltaris ezeros džviren anglo RAJ. O oltaris sas anglo Svetostankos. \p \v 7 Odi rat o Del pes sikaďa le Šalamunoske andro suno a phenďa leske: „Phen, so tut majinav te del!“ \p \v 8 Ov odphenďa le Devleske: „Mire dadeske le Davidoske presikaďal baro jileskeriben a ačhaďal man kraľiske pal leste. \v 9 RAJEJA, Devla, akana mi ačhel pes oda, so phenďal mire dadeske le Davidoske. Tu man thoďal kraľiske upral kala manuša, save hine ajci but sar o prachos pre phuv. \v 10 Vašoda de man goďaveripen the prindžaripen, hoj te džanav, sar te ľidžal kale manušen. Bo ko šaj ľidžal kada tiro baro narodos?“ \p \v 11 Pre oda leske o Del odphenďa: „Vašoda, hoj kada kames a na mangľal tuke o barvaľipen, aňi o pokladi, aňi e pačiv, aňi baro dživipen, aňi o meriben tire ňeprijaťeľengro, ale o goďaveripen the prindžaripen, hoj te ľidžas mire manušen, upral save tut ačhaďom kraľiske, \v 12 dava tut o goďaveripen the prindžaripen, hoj te ľidžas le manušen. Dava tut the o barvaľipen, the pokladi the ajsi pačiv, so na sas le kraľen angle tu a na ela aňi olen, save ena pal tu.“ \p \v 13 Paľis o Šalamun geľa pale andro Jeruzalem ole thanestar pro lašariben andral o Gibeon pašal o Svetostankos a kraľinelas andro Izrael. \s1 Le Šalamunoskri zor the barvaľipen \p \v 14 O Šalamun peske stradľa grajen the verdana. Avke les sas 1 400 verdana pro mariben a 12 000 graja. Rozačhaďa o verdana andro aver fori a the paš peste andro Jeruzalem. \v 15 Sar o Šalamun kraľinelas, sas andro Jeruzalem ajci rup the ajci somnakaj sar bara a ajci stromi cedri sar dziva figovňika pro judska brehi. \v 16 O graja prekal o Šalamun pes anenas andral o Egipt the andral o Kuj. Le kraľiskre murša len cinenas andral o Kuj. \v 17 Andral o Egipt cinenas o maribnaskro verdan vaš šov šel (600) rupune a le grajes vaš šel the penda (150) rupune. Avke len on odarik anenas the prekal savore chetitska the aramejika kraľa. \c 2 \s1 O Šalamun pripravinel o veci pro Chramos \p \v 1 O Šalamun pes rozhodňinďa te ačhavel o Chramos pre pačiv le Devleskre naveske a peske o kraľiko palacis. \p \v 2 Ačhaďa 70 000 muršen, hoj te hordinen o veci, the 80 000 kamenaren andro verchi a kidňa avri 3 600 muršen, hoj len te stražinen. \p \v 3 O Šalamun diňa te phenel le kraľiske Chiramoske andral o Tir: \pm „Bičhav mange cedroskre kašta, avke sar bičhaďal mire dadeske le Davidoske, hoj peske te ačhavel o palacis. \v 4 Bo kamav te ačhavel o Chramos pre pačiv le RAJESKE, mire Devleske, o sveto than, kaj pes anglal leste labarela o voňava obeti a furt pes thovela o sveta mare. Anela pes ode o labarde obeti tosara the rači, pro šabat, pro inepos le Neve čhoneskro the pre aver inepi le RAJESKRE, amare Devleskre. Ada pes kerela furt andro Izrael, bo avke o RAJ prikazinďa. \pm \v 5 O Chramos, so leske kamav te ačhavel, mušinel te el igen baro, bo amaro Del hino bareder sar savore devla. \v 6 Ko leske šaj ačhavel Chramos? Bo o ňebos, mek the o nekučeder ňebos, prekal leste hino cikno! Jekh, so šaj kerav hin ada, hoj le Devleske ačhavava Chramos, kaj leske anaha obeti. \pm \v 7 Avke mange bičhav varesave muršes, savo džanel te kerel le somnakaha, rupoha, brondzoha, trasteha, the la fijalova, ľoľa the purpurova vlnaha, a te randel avri obrazki. Ov kerela e buči andre Judsko the andro Jeruzalem jekhetane ole manušenca, saven kidňa avri miro dad o David. \pm \v 8 Bičhav mange the andral o Libanon cedroskre, ciprusoskre the algumoskre kašta. Bo džanav, hoj tire sluhi achaľon te prikerel o kašta. Mire sluhi kerena paš tire murša, \v 9 hoj mange te pripravinen but kašta, bo o Chramos, so džav te ačhavel, mušinel te el baro the šukar. \v 10 Tire sluhenge, save čhingeren o kašta, bičhavav pro chaben 2 000 toni pšeňica, 2 000 toni jačmeňis, 400 000 ľitri mol the 400 000 ľitri olivovo olejos.“ \p \v 11 O kraľis Chiram odphenďa leske le ľileha: \pm „O RAJ kamel peskre manušen, vašoda tut ačhaďa kraľiske upral lende. \v 12 Lašarav le RAJES, le Izraeloskre Devles, savo stvorinďa o ňebos the e phuv! Bo diňa le kraľis David goďaverone čhas, savo achaľol a džanel sar te ačhavel le RAJESKE o Chramos the peske o palacis. \pm \v 13 Bičhavav ke tu le Churam-Abi, savo hino goďaver majstros a achaľol la bučake. \v 14 Leskri daj hiňi andral o izraeliko kmeňos Dan a leskro dad andral o Tir. Ov achaľol te kerel e buči le somnakaha, rupoha, brondzoha, trasteha, bareha, kašteha, le lole, fijalove the belave pochtaneha the sane pochtaneha. Šaj čhingerel avri savoro, so leske pheneha. Mi kerel e buči jekhetane le manušenca, saven kidňa avri miro raj o David – tiro dad. \pm \v 15 Akana bičhav mire sluhenge e pšeňica, o jačmeňis, o olejos the e mol, avke sar phenďal. \v 16 Amen pale čhingeraha andro Libanon ajci kašta, keci kampela. Ola kašta ena sphandle jekhetane ke peste a bičhavaha len pal o moros tele andre Joppa. Paľis odarik len šaj les andro Jeruzalem.“ \p \v 17 O Šalamun zgenďa savore cudzincen, save bešenas andro Izrael, avke sar angloda kerďa leskro dad o David. Arakhľa ode 153 600 muršen. \v 18 Lendar kidňa avri 70 000 muršen, save hordinenas o veci, 80 000 kamenaren andro verchi a 3 600 muršen, hoj len te stražinen. \c 3 \s1 Chuden te ačhavel o Chramos \p \v 1 O Šalamun chudňa te ačhavel o Chramos le RAJESKRO andro Jeruzalem pro verchos Morija, kaj pes sikaďa o RAJ leskre dadeske le Davidoske; pre oda than, savo o David pripravinďa, pro humnos, savo cinďa le Ornanostar, savo sas Jebusejis. \v 2 Chudňa les te ačhavel akor, sar imar kraľinelas štarto berš, dujto čhon the dujto džives. \p \v 3 O Chramos, so o Šalamun ačhavelas, sas džinďardo bišuefta (27) metri a buchlo eňa metri. \v 4 E angluňi veranda sas ajsi buchľi sar o Chramos a uči eňa metri\f + \fr 3,4 \fr*\ft E hebrejiko čhib: penda the štar (54) metri \ft*\f*. Andral sas obthoďi le žuže somnakaha. \v 5 E bari hala andro Chramos obthoďa le cedroskre kašteha, so obcirdňa le somnakaha a pre oda somnakaj šukares kerďa o palmi the lanci. \v 6 O Chramos andral obthoďa le vzacne barenca a o somnakaj ande andral e phuv Parvajim. \v 7 Le somnakaha obcirdňa o fali, o kašta pro stropos, o prahi, o zarubňi the o vudar a pro fali diňa te randel avri le cheruben. \p \v 8 Paľis kerďa o andruno than, so pes vičinelas o Neksveteder than. Sas eňa metri džinďardo the eňa metri buchlo a obthoďa les biš (20) tonenca somnakaha. \v 9 O somnakune lecegi važinenas buter sar jepaš kilos. The o uprune thana obcirdňa le somnakaha. \p \v 10 Andro Neksveteder than kerďa duje cheruben a obcirdňa len le somnakaha. \v 11-13 Ola cherubi ačhenas le mujeha ko vudar. Dojekhes sas duj bare kridli a dojekh kridlos sas džinďardo 220 centimetri. Lengre kridli sas rozcirdle avke, hoj o kridlos jekhe cheruboskro pes chudelas jekha falatar a o kridlos le dujtoneskro pes chudelas avra falatar. Peskre dujte kridlenca pes chudenas jekh avrestar maškaral. Lengre rozcirdle kridli sas jekhetane eňa metri. \p \v 14 O pochtan andro Chramos anglo Neksveteder than kerďa le belave, lole the fijalove pochtanestar a diňa upre te sivel le cheruben. \s1 O duj brondzune slupi \p \v 15 Anglo Chramos diňa te ačhavel duj slupi, save sas buter sar 15 metri uče, a pre lengro agor o brondzune kriti, save sas uče 220 centimetri. \v 16 O kriti upral o slupi sas šukares obthode le prephandle lancenca. Kerďa the šel (100) granatoskre phaba a thoďa len pro lanci. \v 17 Ola duj slupi ačhaďa anglo Chramos. Le južne sluposke diňa nav Jachin a le severne sluposke Boaz. \c 4 \s1 O veci andro Chramos \p \v 1 O Šalamun mek kerďa le brondzostar o oltaris 9 metri buchlo a 440 centimetri učo. \v 2 Kerďa le brondzostar the igen bari okruhlo nadrža. Le jekhe agorestar ke aver merinelas 440 centimetri, sas uči 220 centimetri a lakro obvodos sas 1 320 centimetri. \v 3 Upre pašal calo avruno agor sas kerde cikne biki andro duj šori. Pre dojekh 44 centimetri sas deš biki, save sas kerde jekhetane la nadržaha, sar la kerenas le brondzostar. \p \v 4 E nadrža sas thoďi pro dešuduj (12) brondzune biki, ačhelas pre lengre dume. Trin biki dikhenas pro severos, trin pro zapados, trin pro juhos a trin pro vichodos. \v 5 E nadrža sas thuľi 75 miľimetri a lakro upruno falcos dičholas avri sar e phundraďi kvitka ľaľija. Rešľolas andre vaj 60 000 ľitri paňi. \p \v 6 Kerďa the deš nadobi. Pandž thoďa pro juhos a pandž pro severos. Andre obthovenas (omorenas) o kotora le džvirendar, so obetinenas sar labarde obeti. E bari nadrža sas prekal o rašaja, hoj pes andre te obthoven (omoren). \p \v 7 A kerďa the deš somnakune svietňiki, ajse sar o Šalamun prikazinďa, a thoďa len andro Chramos, pandž pro juhos a pandž pro severos. \p \v 8 Kerďa mek deš skaminda a thoďa len andro Chramos: pandž pro juhos a pandž pro severos. Kerďa the šel somnakune čare. \p \v 9 Diňa te ačhavel e andruňi dvora prekal o rašaja the e bari dvora prekal okla manuša. Kerďa o vudara la dvorakre, so obcirdňa le brondzoha. \v 10 E bari nadrža thoďa paš o chramoskro rohos pre juhovichodno sera. \p \v 11 O Chiram kerďa the pira, lopati the čare. Avke dokerďa e buči, so kerďa prekal o Šalamun pro Chramos le RAJESKRO: \li2 \v 12 o duj slupi; \li2 o uprune kriti le brondzostar pro slupi; \li2 o lanci, savenca šukares obthovenas o kriti; \li2 \v 13 o štar šel (400) granatoskre phaba le brondzostar, so sas pro duj prekhude (prephandle) lanci; \li2 \v 14 o deš vožikici le nadobenca; \li2 \v 15 e igen bari nadrža a tel late dešuduje biken; \li2 \v 16 o čare, o lopati, o vidli the savore aver veci. \p Oda savoro kerďa o Chiram le žuže brondzostar le Šalamunoske prekal o Chramos le RAJESKRO. \v 17 O Šalamun oda diňa te kerel andro čikakre formi maškar o gava Sukot the Caretan\f + \fr 4,17 \fr*\ft Abo: Cereda\ft*\f* andre Jordaňiko dolina. \v 18 Savore kala veci, so o Šalamun kerďa le brondzostar, sas ajci but, hoj o brondzos imar na diňa te važinel. \p \v 19 Ov diňa te kerel andro Chramos le RAJESKRO the kala veci le žuže somnakastar: \li2 o somnakuno oltaris; \li2 o skaminda, pre save pes thovelas o sveta mare; \li2 \v 20 o svietňiki lengre lampenca, hoj te labon anglo Neksveteder than; \li2 \v 21 o kvitki, o lampi, o kliešťi; \li2 \v 22 o čhura, o čare, o kuča the o lopatki; \li2 o vudara andro Neksveteder than the andro Chramos sas obcirdle le somnakaha. \c 5 \p \v 1 Sar imar dokerďa o Šalamun savore buča pro Chramos le RAJESKRO, ľigenďa andre o sveta dari peskre dadeskre le Davidoskre. O rup, o somnakaj the savore veci thoďa paš o barvaľipen andro Chramos le Devleskro. \s1 E archa pes anel andro Chramos \p \v 2 Paľis o Šalamun zvičinďa andro Jeruzalem savore kmeňoskre the fajtakre vodcen, hoj te preľidžan le RAJESKRA zmluvakri archa andral o Foros le Davidoskro, andral o Sion. \v 3 Avke pes zgele savore murša andral o Izrael paš o kraľis, sar sas o inepos andro eftato čhon. \p \v 4 Sar avle savore vodci andral o Izrael, o Leviti hazdle e archa upre \v 5 a preľigende la; o rašaja the o Leviti ľidžanas o Svetostankos the savore sveta veci, so sas andro Stanos. \v 6 O kraľis Šalamun the savore izraelika manuša, save pes zgele ke leste angle archa, obetinenas ajci but bakren the gurumňen, hoj pes oda aňi na delas te zgenel. \p \v 7 Paľis o rašaja ľigende e archa le RAJESKRA zmluvakri andro paluno than andro Chramos, pro Neksveteder than a thode la tel o cherubengre kridli. \v 8 Lengre kridli sas rozcirdle upral oda than kaj sas thoďi e archa a garuvenas la the lakre dručki. \v 9 O dručki sas ajse džinďarde, hoj lengre agora dičholas andral o Sveto than, ale avral len na dičholas. Ode hine dži adadžives. \v 10 Andre archa sas ča o duj barune tabli, so ode thoďa o Mojžiš akor, sar o RAJ phandľa e zmluva le Izraelitenca pro verchos Choreb\f + \fr 5,10 \fr*\ft Abo: Sinaj\ft*\f*, sar avle avri andral o Egipt. \s1 Le RAJESKRI slava \p \v 11 Paľis o rašaja gele avri andral o Sveto than. Savore rašaja, save ode sas, pes obžužarde andre služba, či sas pre lende o šoros abo na. \v 12 Savore Leviti, save giľavenas – o Asaf, Heman the Jedutun peskre famelijenca – ačhenas pre vichodno sera le oltaristar. Sas urde andro loko pochtan a bašavenas pro cimbalmi, harfi the citari a šel the biš (120) rašaja trubinenas. \v 13 Ola, save trubinenas, the o spevaka jekhetane lašarenas le RAJES sar jekh jilo le bašavibnaha the giľavipnaha: \q1 „Ov hino lačho; \q1 leskro kamiben ľikerel pro furt.“ \p Andre oda e chmara pherdžarďa calo Chramos le RAJESKRO. \v 14 A o rašaja našťi dureder kerenas e služba angle e chmara, bo le RAJESKRI slava pherdžarďa o Chramos le Devleskro. \c 6 \s1 Le Šalamunoskri modľitba \p \v 1 Akor phenďa o Šalamun: „O RAJ phenďa, hoj bešela andre kaľi chmara. \v 2 Akana prekal tu ačhaďom slavno Chramos, o than, kaj šaj bešes pro furt.“ \p \v 3 Medik savore Izraeliti ode ačhenas, o kraľis pes visarďa ke lende a požehňinďa len. \v 4 Akor phenďa: \pm „Mi el lašardo o RAJ, o Del le Izraeloskro, bo ov doľikerďa o lav a peskre vastenca kerďa oda, so phenďa mire dadeske le Davidoske: \v 5 ‚Akorestar, sar iľom avri mire manušen le Izraeliten andral o Egipt, na kidňom mange avri ňisavo foros andre izraeliko phuv, kaj mange te keren o Chramos, andre savo uľomas lašardo. Aňi na kidňom mange avri ňisaves vodcas, hoj te el upral mire izraelika manuša.‘ \v 6 Ale akana kidňom mange avri o foros Jeruzalem, hoj te avav ode lašardo. A kidňom mange avri le David, hoj te ľidžal mire izraelike manušen. \pm \v 7 Imar mire dadeske le Davidoske sas andro jilo, hoj te ačhavel o Chramos, kaj lašarena le RAJES, le Izraeloskre Devles. \v 8 Ale o RAJ mire dadeske le Davidoske phenďa: ‚Mištes, hoj tuke sas andro jilo te ačhavel o Chramos prekal miro nav, \v 9 ča oda Chramos na ačhaveha tu, ale tiro čhavo, savo tutar avela. Ov ačhavela o Chramos prekal miro nav.‘ \pm \v 10 O RAJ oda, so phenďa, the kerďa a ačhiľom kraľiske pal miro dad pal o David a akana bešav pro izraeliko tronos, avke sar phenďa o RAJ. Ačhaďom the o Chramos prekal o nav le RAJESKRO, prekal o Del le Izraeloskro. \v 11 Andro Chramos thoďom the e archa, andre savi hiňi e zmluva, savi o RAJ phandľa le Izraelitenca.“ \s1 Le Šalamunoskro požehnaňje \p \v 12 Paľis pes o Šalamun ačhaďa anglo oltaris le RAJESKRO, anglal savore manuša le Izraeloskre, save pes ode zgele, a hazdňa o vasta upre, hoj pes te modľinel. \v 13 No o Šalamun angloda kerďa le brondzostar javiskos, so sas džinďardo the buchlo 220 centimetri a učo 130 centimetri a thoďa les pro maškar pre avruňi dvora. Sar ačhelas pre oda javiskos, banďiľa tele angle savore Izraeliti, hazdňa o vasta ko ňebos \v 14 a phenďa: \pm „RAJEJA, Devla le Izraeloskro! Nane aver Del, sar sal tu – aňi pro ňebos, aňi pre phuv. Tu doľikeres e zmluva a sal lačhejileskro ke peskre služobňika, save džan pal tu cale jileha. \v 15 Tu doľikerďal tiro lav, avke sar phenďal mire dadeske le Davidoske. Tire vasteha kerďal, so le mujeha phenďal, a adadžives oda šaj dikhas. \pm \v 16 Ale akana, ó, RAJEJA, Devla le Izraeloskro, doľiker the oda lav, so diňal tire služobňikos le David, mire dades, sar leske phenďal: ‚Furt ela vareko tire potomkendar pro tronos le Izraeloskro, medik mange ena tire čhave pačivale a dena pozoris pre oda, hoj te šunen a te dživen pal miro zakonos avke sar tu.‘ \v 17 Akana mangav tut, ó, RAJEJA, Devla le Izraeloskro, mi ačhel pes avke sar phenďal tire služobňikoske, le Davidoske. \pm \v 18 Či čačes o Del šaj bešel pre phuv maškar o manuša? Se mek the o ňebos, o nekučeder ňebos leske hin cikno a na mek kada Chramos, so ačhaďom! \v 19 Mangav tut, RAJEJA, Devla miro, šun avri e modľitba tire služobňikoskri the leskro pokorno mangipen! Šun o mangipen the e modľitba, savi pes adadžives ke tute modľinel tiro služobňikos. \v 20 Tire jakha mi dikhen rat-džives pre kada Chramos, pal savo phenďal, hoj ode ela tiro nav lašardo. Šun avri e modľitba tire služobňikoskri, kecivar pes visarela le mujeha ke kada than a modľinela pes. \pm \v 21 Mangav tut, šun o mangipen tire služobňikoskro the tire izraelike manušengro, akor sar modľinena pes ke tu visarde ke kada than. Šun len avri andral o ňebos, odarik, kaj bešes, a sar len šuneha avri, odmuk lenge. \pm \v 22 Te vareko kerela vareso nalačho varekaske a ov pre leste ispidela, hoj te džal andro Chramos, hoj te lel vera angle tiro oltaris, \v 23 tu oda šun andral o ňebos a rozsudzin maškar lende. Oles, ko ela vinnovato, mar avke, sar peske zaslužinel. A vaš o čačipnaskro zaačh a odmeňin les, avke sar peske zaslužinel. \pm \v 24 Te tire izraelike manušen domarena o ňeprijaťeľa vašoda, hoj kerde binos, a te pes paľis visarena pale, lašarena tiro nav, modľinena pes a mangena pes angle tu andre kada Chramos, \v 25 šun len avri andral o ňebos, odmuk tire manušenge o bini a an len pale andre phuv, so diňal lenge the lengre dadenge. \pm \v 26 Te ela phandlo o ňebos a na dela o brišind, vašoda, hoj tire manuša kerde binos anglal tu a te pes modľinena ke kada than, lašarena tiro nav a visarena pes le binostar, bo len dukhaďal, \v 27 šun len avri andral o ňebos a odmuk o bini tire izraelike manušenge, tire služobňikenge. Sikav len, sar te džal pal tiro drom, a de o brišind andre tiri phuv, so diňal sar ďeďictvos tire manušenge. \pm \v 28 Te ela andre phuv bokh the o nasvaľiben, abo te ela pro maľi o grajora the o kirme, abo te o uľipen kirňola, abo te o ňeprijaťeľa džana pre lengre fori, abo te ela chocsavo pharipen vaj o meribnaskro nasvaľiben maškar lende, \v 29 šun dojekh modľitba the o mangipen – či pes mangela ke tu jekh dženo vaj calo izraeliko narodos. A te vareko ela andro pharipen the andro dukha a nacirdela peskre vasta ke kada Chramos, \v 30 šun les avri andral o ňebos, kaj bešes, a odmuk lenge! Počin dojekheske pal oda, sar dživel, se tu korkoro džanes o jile savore manušengre, \v 31 avke pes tutar darana a phirena pal tire droma, medik dživena andre kadi phuv, so diňal amare dadenge. \pm \v 32 No, te o cudzincos, savo nane andral o Izrael, avela dural andral aver phuv, bo šunďa, savo baro a zoralo sal, the save bare veci keres, a te modľinela pes ke kada Chramos, \v 33 šun avri andral o ňebos, kaj bešes, leskro mangipen a ker leske avke, sar tutar mangela, hoj savore narodi pre phuv tut te sprindžaren a te daran tutar, avke sar the tire izraelika manuša. Paľis the on džanena, hoj kada Chramos, so ačhaďom, hino prekal tiro nav. \pm \v 34 Te džana tire murša le dromeha, saveha len bičhaveha pro mariben pre peskre ňeprijaťeľa, a te visarena pes ke tiro avrikidlo foros the ko Chramos, so ačhaďom pre pačiv tire naveske, hoj pes te modľinen: \v 35 Šun avri lengre modľitbi the o mangipen andral o ňebos a de lenge o viťazstvo. \pm \v 36 A te tire manuša angle tu kerena binos, bo dojekh manuš hino binošno, a tu pre lende aveha choľamen a domukeha lengre ňeprijaťeľenge, hoj te zviťazinen upral lende, a on len paľis odľigenena sar zaphandlen andre peskri phuv – či pašes abo dur –, \v 37 a te andre odi phuv, kaj ena odľigende, peske pridžanena, hoj kerde binos a te pes visarena ke tu a te mangena tut vaš o jileskeriben a phenena: ‚Kerďam binos a sam vinnovata, bo kerďam nalačhipen‘ \v 38 a te pes visarena ke tu cale peskre jileha the dušaha andre odi phuv, kaj len odľigende a zaphandle, a te tut mangena, sar ena visarde ke peskri phuv, so diňal lengre dadenge, the ko foros, so tuke kidňal avri, the ko Chramos, so ačhaďom prekal tiro nav: \v 39 Šun avri lengre modľitbi the mangipena andral o ňebos, kaj bešes, a zaačh tut vaš lenge. A odmuk tire manušenge, save kerde bini angle tu. \q \v 40 Akana, Devla miro, \q1 dikh pre amende \q1 a šun e modľitba, \q1 so džal ke tu pal kada than. \q \v 41 Akana, ušťi, RAJEJA, Devla, \q1 a av te odpočovinel andre kada Chramos, \q tu the e archa tira zorakri. \q Ó, RAJEJA, Devla, \q1 tire rašaja pre peste mi uren o spaseňje, \q1 tire pačivale manuša mi radisaľon tire lačhipnastar. \q \v 42 Ó, RAJEJA, Devla, \q1 ma visar tut tire pomazimen kraľistar! \q Leper tuke pre tiro jileskeriben, \q1 so presikaďal tire služobňikoske le Davidoske!“ \c 7 \s1 O Šalamun pošvecinel o Chramos \p \v 1 Sar pes o Šalamun preačhiľa te modľinel, avľa e jag andral o ňebos a labarďa o obeti, save sas ode thode a le RAJESKRI slava pherdžarďa o Chramos. \v 2 O rašaja našťi gele andro Chramos le RAJESKRO, bo leskri slava pherdžarďa calo Chramos. \v 3 Sar savore Izraeliti dikhle e jag andral o ňebos the le RAJESKRI slava, pele le mujeha dži pre phuv, banďonas anglo RAJ, lašarenas les a paľikerenas: \q1 „O RAJ hino lačho; \q1 a leskro baro kamiben ľikerel pro furt.“ \p \v 4 Paľis o Šalamun the savore manuša anenas anglo RAJ o obeti. \v 5 O Šalamun diňa pre obeta le RAJESKE 22 000 gurumňen the 120 000 bakren. Avke o Šalamun the savore manuša pošvecinde o Chramos le Devleskro. \v 6 O rašaja ačhenas pre peskre thana a the o Leviti ačhenas le bašavibnaskre nastrojenca, save o kraľis David diňa te kerel pro lašariben le RAJESKRO, savenca the o David lašarelas le RAJES kale lavenca: „Leskro verno kamiben ľikerel pro furt.“ Sar o rašaja pre aver sera trubinenas, savore Izraeliti ačhenas. \p \v 7 Akor o Šalamun pošvecinďa o maškaruno than pre dvora anglo Chramos. Ode anenas o labarde obeti the thule kotora la smiromoskre obetendar, vašoda bo o brondzuno oltaris, so kerďa o Šalamun, sas cikno prekal savore kala obeti. \p \v 8 Paľis o Šalamun the savore Izraeliti oslavinenas o inepos le Stankengro efta džives. Avle ode igen but manuša khatar o Lebo-Chamat pal o severos dži paš o paňi Egipt pro juhos. \v 9 Efta džives pošvecinenas o oltaris a the o inepos ľikerelas efta dživesa. Andro ochtoto džives pes savore zgele. \v 10 O Šalamun premukľa le manušen khere andro bišutrito (23) džives, andro eftato čhon. On džanas khere bare radišagoha vaš savoro lačhipen, savo o RAJ presikaďa le Davidoske, le Šalamunoske the le Izraelitenge. \s1 O RAJ odphenel le Šalamunoske pre modľitba \p \v 11 Sar o Šalamun dokerďa o Chramos le RAJESKRO, peskro palacis a savoro, so kamľa andre te kerel, \v 12 sikaďa pes leske o RAJ rači andro suno a phenďa leske: \pm „Šunďom avri tiri modľitba a kidňom mange avri kada Chramos, hoj mange andre te anen o obeti. \pm \v 13 Te phandava o ňebos a zaačhavava o brišind; te phenava le grajorenge, hoj te chan o uľipen pal e phuv a te domukava pre mire manuša o meribnaskro nasvaľiben \v 14 a te akor mire manuša pes pokorinena, mangena pale ke ma a odvisarena pes le binendar, me len šunava avri andral o ňebos. Odmukava lenge o bini a lengri phuv pale sasťarava avri. \v 15 Mire jakha ena visarde pre kada Chramos, mire kana ena phundrade a odphenava pre dojekh modľitba, savi avela ke ma pal kada than. \v 16 Bo kidňom mange avri kada Chramos a pošvecinďom les, hoj miro nav andre te lašaren pro furt. Dikhava pre leste, bo miro jilo ela ode furt. \pm \v 17 Te phireha angle ma pačivalones, avke sar tiro dad o David a te doľikereha mire zakoni the prikazaňja a te kereha savoro, so tuke phenďom, \v 18 me doľikerava o lav, so phenďom tire dadeske le Davidoske: ‚Furt ela vareko andral tiro potomstvos pro izraeliko tronos.‘ \pm \v 19 Ale te pes tumen mandar odvisarena a na doľikerena mire zakoni the prikazaňja, save tumen diňom, a džana te služinel avre devlenge a lašarena len, \v 20 me tumen khosava tele pal miri phuv, so tumenge diňom. The kada Chramos, so mange kidňom avri, hoj ode te avav lašardo, odčhivava mandar het a paľis ela dojekhe narodoske pro pheras the pro asaben. \v 21 A dojekh, ko odarik predžala, pes čudaľinela a phenela: ‚Kada Chramos sas ajso šukar! Soske oda o RAJ kerďa kala phuvake the kale Chramoske?‘ \v 22 Odphenela pes lenge: ‚Bo omukle le RAJES, peskre Devles, savo iľa avri lengre daden andral o Egipt a chudle te lašarel a te služinel avre devlenge. Vašoda o RAJ pre lende domukľa kadi bibach.‘ “ \c 8 \s1 Aver buči, so kerďa o Šalamun \p \v 1 Le Šalamunoske ľikerelas biš berš, medik na dokerďa o Chramos le RAJESKRO the peskro palacis. \v 2 Paloda prikerďa o fori, so leske diňa o Chiram, a bičhaďa le Izraeliten andre te bešel. \v 3 Paľis o Šalamun geľa pro mariben andro foros Chamat-Coba a zaiľa les. \v 4 Ačhaďa o foros Tadmor pre pušťa a andro Chamat savore fori, kaj odthovkerenas o chaben. \v 5 Paľis prikerďa o foroskre muri, brani the zavori andro fori Upruno Bet-Choron the Teluno Bet-Choron, \v 6 Baalat the savore fori, kaj odthovkerenas o chaben, the savore fori, kaj ľikerelas peskre grajen the o verdana. Ačhaďa savoro, so kamľa andro Jeruzalem, Libanon the všadzik andre peskro kraľišagos. \p \v 7-8 O Šalamun ispidňa andre buči savore Kanaančanengre potomken, saven o Izraeliti na murdarde, sar zaile lengri phuv. Sas oda o Chetitana, o Amorejčana, o Perizeja, o Chivija the o Jebuseja, save hine dži adadžives lengre otroka. \v 9 Ale le Izraeliten na ispidelas andre odi buči, bo on leske služinenas sar slugaďa, veľiťeľa upral e armada, upral o verdana the sar murša pro graja. \v 10 Le Šalamun mek sas 250 veľiťeľa, save dodikhenas pro robotňika. \p \v 11 La faraonoskra čha o Šalamun odľigenďa andral o Foros le Davidoskro andro palacis, so prekal late ačhaďa. Phenďa peske: „Miri romňi našťi bešel andro palacis le izraelike kraľiskro le Davidoskro, bo ola thana, andre save sas le RAJESKRI archa, hine sveta.“ \p \v 12 Akor o Šalamun obetinelas le RAJESKE o labarde obeti pro oltaris, so ačhaďa avri pre dvora anglo Chramos. \v 13 Obetinelas avke, sar o Mojžiš prikazinďa: pro šabat, pro inepos le Neve čhoneskro, the pro trin bare beršeskre inepi – o inepos le Marengro bi o Kvasos, o inepos le Kurkengro the o inepos le Stankengro. \v 14 O Šalamun kerďa avke, sar phenďa leskro dad o David. Ačhaďa andre služba partiji rašajen, hoj te keren e služba andro Chramos the le Leviten, hoj te ľidžan o chvali a te pomožinen le rašajenge andre lengri sakodživeseskri buči. A mek ačhaďa the stražňiken andro partiji paš dojekh brana, bo avke oda prikazinďa le Devleskro služobňikos o David. \v 15 On savoro doľikerde avke, sar prikazinďa o kraľis pal o rašaja, Leviti the skladi. \p \v 16 O Šalamun dokerďa caľi buči pro Chramos akorestar, sar chudňa te kerel o zakladi. Avke o Chramos le RAJESKRO sas dokerdo. \p \v 17 Paľis o Šalamun geľa andro Ecjon-Geber the Elat paš o moroskro brehos, andro Edom. \v 18 O Chiram leske bičhaďa loďi, save ľidžanas leskre veľiťeľa the namorňika, save mištes prindžarenas o moros. On jekhetane le Šalamunoskre muršenca gele andro Ofir a ande odarik le Šalamunoske dešupandž (15) toni somnakaj. \c 9 \s1 E kraľovna andral e Šeba ko Šalamun \p \v 1 Sar pes e kraľovna andral e Šeba došunďa pal le Šalamunoskri slava, avľa andro Jeruzalem, bo kamľa lestar te phučel phare veci, hoj les te skušinel. Avľa igen but manušenca the le ťavenca, pre save anelas voňava oleji, koreňje, but somnakaj the o vzacna bara. Sar doavľa ko Šalamun, vakerelas leha pal savoreste, so la sas pro jilo. \v 2 O Šalamun lake odphenelas pre savoreste, so lestar phučelas. Na sas prekal leste ňič ajso pharo, hoj lake te na odphenel. \v 3 Sar e kraľovna andral e Šeba dikhľa, savo baro goďaveripen hin le Šalamun, savo palacis ačhaďa, \v 4 sar dikhľa o chabena pre leskro skamind, sar bešenas pašal leste leskre služobňika, sar pes ľikerenas leskre sluhi the čašňika, a sar dikhľa lengro uraviben the o labarde obeti, save o Šalamun anelas andro Chramos le RAJESKRO, ačhiľa calkom bijal peste. \p \v 5 Phenďa le Šalamunoske: „Čačipen hin, so šunďom andre miri phuv pal tu the pal tiro goďaveripen. \v 6 Ale me oleske na pačavas, medik na avľom a na dikhľom pre mire jakha. No pal oda, so dikhav, na phende mange aňi jepaš olestar! Tiro goďaveripen hino meksa bareder, sar pal oda šunďom. \v 7 Bachtale hine tire murša the tire služobňika, save furt pašal tu keren a šunen tiro goďaveripen. \v 8 Mi el barardo o RAJ, tiro Del, savo peske tut zakamľa avke, hoj tut thoďa pro izraeliko tronos. Tiro Del kamel o Izrael, a kamel len te ľikerel pro furt, vašoda tut ačhaďa kraľiske, hoj pes te doľikerel leskro zakonos the o spravodľišagos.“ \p \v 9 Paľis diňa le Šalamun buter sar 4 000 kili somnakaj, igen but voňava oleji, koreňja the vzacna bara. O Šalamun šoha buter na chudňa ajci voňava oleji the koreňja, keci leske anďa e kraľovna andral e Šeba. \p \v 10 O sluhi le Chiramoskre the le Šalamunoskre, save anenas andral o Ofir o somnakaj, anenas the igen but algumoskre kašta the vzacna bara. \v 11 Ole kaštendar o Šalamun kerďa o garadiči prekal o Chramos le RAJESKRO the peskro palacis a mek diňa te kerel o citari the o harfi prekal o lavutara. Ajso vareso andre Judsko mek na sas. \p \v 12 O Šalamun diňa la kraľovna andral e Šeba savoro so kamelas the mangelas. Diňa la buter dari sar oda, so oj leske anďa. Paľis geľa peskre sluhenca pale andre peskri phuv. \s1 Le Šalamunoskro barvaľipen \p \v 13 Le Šalamunoske anenas sako berš vaj 23 toni somnakaj, \v 14 a mek ke oda the o daňe, so počinenas o manuša, save cinavkerenas the bikenavkerenas. Savore izraelike krajengre guvernera the o kraľa andral e Arabija anenas leske o rup the o somnakaj. \p \v 15 O Šalamun kerďa duj šel (200) bare šťiti le somnakastar. Pre jekh šťitos leske kampelas vaj efta kili somnakaj. \v 16 Mek kerďa trin šel (300) cikneder šťiti le somnakastar. Pre jekh šťitos leske kampelas vaj trin kili somnakaj. Avke o Šalamun len thoďa andro Kher le libanoňike vešeskro. \p \v 17 Paľis o kraľis kerďa igen baro tronos, so sas obthodo la slonovinaha the le žuže somnakaha. \v 18 Anglo tronos sas šov garadiči the somnakuno stolkos pro pindre, so sas kerdo jekhetane le tronoha. Pal soduj seri le tronostar, kaj oprinelas o vasta, ačhenas duj ľevi \v 19 a pro garadiči ačhenas pal o soduj seri ľevi – jekhetane dešuduj (12) ľevi. Ajso tronos na sas ňikhaj andre ňisavo kraľišagos. \p \v 20 Savore kuča, andral save pijelas o Šalamun, sas kerde le somnakastar a savore veci andro Kher le libanoňike vešeskro sas kerde le žuže somnakastar. Ňič na sas kerdo le rupestar, bo andre oda časos o rup prekal lende na sas vzacno. \v 21 Le Šalamun sas but loďi pro moros. Sako trin berš len bičhavelas pro moros le Chiramoskre loďenca, hoj te doanen o somnakaj, o rup, e slonovina, le opicen the le paven. \p \v 22 O Šalamun sas barvaleder the goďaveder sar dojekh kraľis pre phuv. \v 23 Savore kraľa pal e phuv avenas ke leste te šunel o goďaveripen, so les diňa o Del. \v 24 Berš pre beršeste, sako, ko avelas ke leste, anelas leske daros: rupune abo somnakune veci, gada, veci pro mariben, voňava oleji, grajen the mulicen. \p \v 25 Le Šalamun sas maštalňi prekal o 4 000 graja, maribnaskre verdana the 12 000 murša pro graja. Varesaven lendar ľikerelas ke peste andro Jeruzalem a oklen andre aver fori. \v 26 Ov kraľinelas upral savore kraľa pašal o paňi Eufrat dži paš e phuv le Filišťincengri the dži paš o paňi Egipt. \v 27 Sar o Šalamun kraľinelas, sas andro Jeruzalem ajci rup sar bara a ajci stromi cedri sar dziva figovňika pro judska brehi. \v 28 O graja prekal o Šalamun pes anelas andral o Egipt the andral aver phuva. \s1 Le Šalamunoskro meriben \p \v 29 Savore okla veci pal o dživipen le Šalamunoskro hin pisimen andro Zvitkos le prorokoskro Natanoskro the andro Proroctvos le Achijoskro andral o Šilo, the andro Viďeňja le Jedoskre, andre save hin pisimen the pal o kraľis Jeroboam, savo sas le Nebatoskro čhavo. \v 30 O Šalamun kraľinelas andral o Jeruzalem upral calo Izrael saranda (40) berš. \v 31 Sar muľa, parunde les andro Foros le Davidoskro, leskre dadeskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Rechabeam. \c 10 \s1 O Izrael rozďelimen pro duj seri \p \v 1 O Rechabeam geľa andro Šichem, bo ode avle savore Izraeliti, hoj les te ačhaven kraľiske. \v 2 Sar pes pal oda došunďa o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, sar sas andro Egipt, kaj denašľa le Šalamunostar, geľa pale andral o Egipt. \v 3 Bičhade pal leste, hoj te avel ode. Avke o Jeroboam savore Izraelitenca avle ko Rechabeam a phende leske: \v 4 „Tiro dad o Šalamun pre amende thoďa pharo jarmos, ale tu akana ker lokeder e phari buči the o jarmos, so pre amende thoďa tiro dad, a amen tuke služinaha.“ \p \v 5 O Rechabeam lenge odphenďa: „Džan a aven ke ma pal o trin džives a odphenava tumenge.“ Avke o manuša odgele het. \p \v 6 Paľis pes o Rechabeam radzinelas le phuredere vodcenca, save služinenas angloda leskre dadeske le Šalamunoske: „So mange poradzinen, sar te odphenel kale manušenge?“ \p \v 7 On leske odphende: „Te aveha lačho ke kala manuša a kereha lenge avke, sar tutar mangen, on tuke furt služinena pačivalones.“ \p \v 8 Ale o Rechabeam na priiľa e rada le phuredere vodcengri, ale phučelas le terne muršendar, save jekhetane leha baronas avri a denas les goďi. \v 9 Phučľa lendar: „So mange radzinen tumen? Sar te odphenel kale manušenge, save man mangen, hoj lenge te kerav lokeder oda jarmos, so pre lende thoďa miro dad?“ \p \v 10 O terne murša leske odphende: „Le manušenge, save ke tu avle a phende, hoj tiro dad pre lende thoďa pharo jarmos, a kamen, hoj tu lenge oda te keres lokeder, phen kavke: ‚Miro cikno angušt hino thuleder, sar sas mire dadeskro calo pasos. \v 11 Miro dad pre tumende thoďa pharo jarmos, ale me pre tumende thovava meksa phareder! Miro dad tumen marelas le bičociha, ale me tumen marava le bare bičoha\f + \fr 10,11 \fr*\ft E hebrejiko čhib: Me tumen marava le škorpijonenca!\ft*\f*!‘ “ \p \v 12 O Jeroboam pro trito džives avľa savore manušenca ko Rechabeam, avke sar lenge phenďa o kraľis: „Aven ke ma trine dživesenca!“ \v 13 O kraľis odphenďa le manušenge zorales a na priiľa e rada le vodcengri. \v 14 Vakerelas lenca avke, sar leske phende o terne murša: „Miro dad pre tumende thoďa pharo jarmos, ale me pre tumende thovava meksa phareder! Miro dad tumen marelas le bičociha, ale me tumen marava le bare bičoha!“ \v 15 Avke o Rechabeam na priačhiľa pre oda, so kamenas o manuša. Kada kerďa o Del, hoj pes avke te ačhel, sar phenďa o RAJ le Jeroboamoske prekal o Šilončanos Achijah. \p \v 16 Sar savore Izraeliti dikhle, hoj o kraľis o Rechabeam len na šunďa, phende leske: \q1 „Nane amen ňič le Davidoha! \q2 So amen hin le Izajoskre čhaha? \q1 Andre peskre stani, Izrael! \q2 Akana, David, starin tut pal peskro kher!“ \p A kavke savore Izraeliti gele khere \v 17 a o Rechabeam kraľinelas ča upral o Izraeliti, save bešenas andro judska fori. \p \v 18 Paľis o Rechabeam bičhaďa ko Izraeliti le Hadoram, savo sas ačhado upral o buča, ale on les murdarde le barenca. Sar pes pal oda došunďa o Rechabeam, sigo bešľa pro verdan a denašľa odarik andro Jeruzalem. \v 19 Avke pes calo Izrael vzburinďa pre le Davidoskri famelija a oda ľikerel dži adadžives. \c 11 \s1 O Šemajah prevakerel ko Rechabeam \p \v 1 Sar avľa o Rechabeam andro Jeruzalem, diňa te zvičinel andro mariben pro Izrael 180 000 avrikidle slugaďen andral o kmeňos Juda the Benjamin. Bo kamľa pale te dochuden o kraľišagos le Rechabeamoske. \p \v 2 Akor o RAJ prevakerďa ko murš le Devleskro ko Šemajah: \v 3 „Phen le Rechabeamoske, le Šalamunoskre čhaske, le judske kraľiske, the savore Izraelitenge andre Judsko the Benjamin, \v 4 hoj o RAJ kada phenel: ‚Ma džan pro mariben pre tumare phrala. Sako mi džal pale khere, bo me kada kerďom.‘ “ On šunde le RAJESKRO lav a na gele andro mariben pro Jeroboam. \s1 O Rechabeam zoraľarel o fori \p \v 5 O Rechabeam geľa te bešel andro Jeruzalem a andre Judsko ačhaďa o ohradzimen fori: \v 6 o Betlehem, Etam, Tekoa, \v 7 Bet-Cur, Socho, Adulam, \v 8 Gat, Mareša, Zif, \v 9 Adorajim, Lachiš, Azeka, \v 10 Cora, Ajalon the o Hebron. Ola sas o ohradzimen fori andre Judsko the andro Benjamin. \v 11 Zoraľarďa o muri, ačhaďa andre ola fori le veľiťeľen a thoďa andre o chabena, olejos the mol. \v 12 Andre dojekh foros diňa kopiji the šťiti a kaleha len igen zoraľarďa. Avke le Rechabeamoske ačhile o kmeňi Juda the Benjamin. \s1 O Leviti the o rašaja aven andre Judsko \p \v 13 Akor o rašaja the savore Leviti andral calo Izrael, pes pridine ke leste. \v 14 O Leviti omukle peskre maľi the khera a gele andre Judsko the andro Jeruzalem, bo o Jeroboam peskre čhavenca lenge na domukľa, hoj te služinen sar le RAJESKRE rašaja. \v 15 Avke o Jeroboam peske korkoro ačhaďa rašajen, hoj te služinen pro thana, kaj lašarenas le kozen the gurumňoren, so lenge kerďa sar modli. \v 16 Ale andral dojekh izraeliko kmeňos avle pal o Leviti andro Jeruzalem o manuša, save cale peskre jileha rodenas le RAJES, le Izraeloskre Devles, hoj te anen o obeti peskre dadengre Devleske. \v 17 Avke zoraľarde o kraľišagos andre Judsko a trin berš ačhenas paš o Rechabeam, bo kala berša phirenas pal o drom le Davidoskro the le Šalamunoskro. \s1 Le Rechabeamoskri famelija \p \v 18 O Rechabeam peske iľa romňake la Machalata, savake sas dad o Jerimot, le Davidoskro čhavo. Lakri daj sas e Abihajil, e čhaj le Izajoskre čhaskri, le Eliaboskri. \v 19 Le Rechabeam sas laha trin čhave: o Jeuš, Šemarijah the o Zaham. \v 20 Paľis peske iľa romňake la Maacha, le Absolonoskra čha. Laha les sas štar čhave: o Abijah, Ataj, Zizas the o Šelomit. \v 21 Maškar savore peskre romňija the romňija-služobňički, o Rechabeam nekbuter kamelas la Maacha, le Absolonoskra čha. Sas les dešuochto (18) romňija a šovardeš (60) romňija-služobňički, savenca les sas bišuochto (28) muršora the šovardeš (60) čhajora. \p \v 22 O Rechabeam ačhaďa le Abijah, la Maachakre čhas, vaš o vodcas maškar peskre phrala, bo kamľa, hoj ov te ačhel kraľis. \v 23 O Rechabeam kerďa goďaha: Thoďa peskre čhaven všadzik andre judsko phuv the andre benjamiňiko phuv, andre savore ohradzimen fori. Diňa len pherdo chaben a iľa lenge but romňijen. \c 12 \s1 O Šišak džal pro Jeruzalem \p \v 1 Sar o Rechabeam zoraľarďa peskro kraľišagos a zoraľiľa, omukľa jekhetane le Izraelitenca o zakonos le RAJESKRO. \v 2 A Sar o Rechabeam kraľinelas pandž berš, avľa o egiptsko kraľis o Šišak pro Jeruzalem pro mariben, bo na sas pačivale le RAJESKE. \v 3 Avľa le 1 200 maribnaskre verdanenca, 60 000 muršenca pro graja the but slugaďenca andral o Egipt, andral e Libija, andral o Sukot the andral o Kuš. \v 4 Domarďa a zaiľa o ohradzimen fori andre Judsko a dogeľa dži paš o Jeruzalem. \p \v 5 Akor avľa o prorokos Šemajah ko Rechabeam the ko judska vodci, save denašle le Šišakostar andro Jeruzalem. Phenďa lenge: „Kavke phenel o RAJ: ‚Tumen man omukľan, vašoda the me tumen omukľom a diňom andro vasta le Šišakoske.‘ “ \p \v 6 Pre oda o kraľis the o izraelika vodci pes pokorinde a phende: „O RAJ hino čačipnaskro.“ \p \v 7 Sar o RAJ dikhľa, hoj pes pokorinde, prevakerďa ko Šemajah a phenďa: „Vašoda, hoj pes pokorinde, na zňičinava len, ale len zachraňinava. Miri choľi na mukava pro Jeruzalem prekal o Šišak. \v 8 Ale on ena tel leskri zor, hoj te sikľon a te džanen či hin feder te služinel mange, abo le kraľenge andral aver phuva.“ \p \v 9 O egiptsko kraľis Šišak geľa pro mariben pro Jeruzalem a iľa savoro barvaľipen andral o Chramos le RAJESKRO the andral o palacis. Iľa savoro, the o somnakune šťiti, so diňa te kerel o Šalamun. \v 10 Paľis o Rechabeam pre lengro than diňa te kerel o šťiti le brondzostar a diňa len le veľiťeľenge upral o stražňika, save stražinenas o vchodos andro palacis. \v 11 Kecivar džalas o kraľis andro Chramos le RAJESKRO, o stražňika lenas o šťiti a džanas leha, a paľis len thovenas andro kher le stražňikengro. \v 12 Vašoda, hoj o Rechabeam pes pokorinďa, o RAJ preačhiľa pre leste te el choľamen a na zňičinďa les calkom. A sas len pale bach andre Judsko. \s1 Sar o Rechabeam kraľinelas \p \v 13 O kraľis Rechabeam ačhiľa zoralo kraľis andro Jeruzalem. Sas leske saranda the jekh (41) berš, sar ačhiľa kraľiske. Kraľinelas dešuefta (17) berš andro foros Jeruzalem, andro foros, so peske kidňa avri o RAJ maškar savore izraelika fori, hoj ode les te lašaren. Le Rechabeamoskri daj pes vičinelas Naama a sas Amončanka. \v 14 Ov kerelas o nalačhipen, bo na rodelas le RAJES cale peskre jileha. \p \v 15 Savore veci, so kerďa o Rechabeam ešebnovarestar, medik na muľa, hine pisimen andre leskro rodokmeňos the andro zvitki, save pisinde o proroka Šemajah the Ido. Maškar o Rechabeam the Jeroboam sas furt o maribena. \v 16 Sar o Rechabeam muľa, parunde les andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo, o Abijah. \c 13 \s1 O Abijah kraľinel upral e Judsko \p \v 1 Sar andro Izrael kraľinelas o Jeroboam dešuochtoto (18.) berš, ačhiľa andre Judsko kraľiske o Abijah \v 2 a kraľinelas andro Jeruzalem trin berš. Leskri daj sas e Michaja, le Urieloskri čhaj andral e Gibea. \p Sar sas o mariben maškar o Abijah the Jeroboam \v 3 o Abijah džalas pre leste le 400 000 zorale slugaďenca, ale o Jeroboam džalas pre leste le 800 000 zorale slugaďenca. \p \v 4 Akor o Abijah ačhiľa pro verchos Cemarajim andre efrajimiko phuv a phenďa: „Šun man, Jeroboam the calo Izrael! \v 5 Či tumen na džanen, hoj o RAJ, o Del le Izraeloskro, kerďa le Davidoha zmluva, so pes na del te prephagel\f + \fr 13,5 \fr*\ft E hebrejiko čhib: e zmluva le loneskri\ft*\f*, hoj diňa leske the leskre potomkenge o kraľišagos upral o Izrael pro furt? \v 6 Ale o Jeroboam le Nebatoskro čhavo, savo sas sluhas le Šalamunoske, pes vzburinďa pre peskro raj. \v 7 Akor pes pašal leste zgele o nalačhe manuša the zbujňika a ačhade pes pro Rechabeam, pre le Šalamunoskro čhavo. Ov sas mek ternoro a na sas mek skušimen, hoj anglal lende te obačhel. \p \v 8 Gondoľinen tumenge, hoj šaj zviťazinen upral le RAJESKRO kraľišagos, so hino andro vasta le Davidoskre čhavenge? Zviťazinena, bo san but džene? Bo hin tumenca the o somnakune gurumňora, so tumenge kerďa o Jeroboam sar devlen? \v 9 Či na tradľan avri le RAJESKRE rašajen, le Aronoskre potomken the le Leviten? Či na ačhaďan peske le rašajen, avke sar aver narodi? Se dojekh dženo, ko kamel te el rašaj, anel terne bikos the efta bakren a avke ačhel rašaj tumare devlenge, so nane ňič. \p \v 10 Ale amaro Del hino o RAJ, a amen les na omukľam. Amare rašaja, save služinen le RAJESKE, hine le Aronoskre potomki a o Leviti lenca služinen. \v 11 Sako tosara the rači anen le RAJESKE o labarde the voňava obeti a thoven o mare pro žužo skamind. Sako rat labaren o lampi pro somnakuno svietňikos. Amen doľikeras o prikazaňja le RAJESKRE amare Devleskre, ale tumen les omukľan! \v 12 Vašoda o Del hino amaro vodcas a sar leskre rašaja trubinena, hoj te den znameňje pro mariben, ov amen ľidžala pre tumende! \p Muršale andral o Izrael, ma džan pes te marel le RAJEHA, savo hino Del tumare dadeskro! Na ela tumen bach!“ \p \v 13 Medik o Abijah vakerelas, o Jeroboam bičhaďa jekh partija muršen pre judsko armada palunestar. Avke on ačhenas anglo Judejci, ale okla murša sas pal lende. \v 14 Sar pes o Judejci visarde a dikhle, hoj aven pre lende the palunestar, chudle te vičinel pro RAJ, hoj lenge te pomožinel. O rašaja trubinenas pro trubi \v 15 a o Judejci chudle te viskinel maribnaskre hangoha. O Abijah len ľidžalas andro mariben a o Del zňičinďa le Jeroboam the leskra armada angle lende. \v 16 Avke o Izraeliti denašle anglo Judejci a o Del len diňa andre lengre vasta. \v 17 O Abijah the leskre manuša zviťazinde upral lende a le izraelike muršendar peľa andro mariben jepaš milionos murša. \v 18 Akor sas o Izraeliti pokorimen a o Judejci pes imar na daranas, bo pes zmukenas pro RAJ, pre lengre dadengro Del. \p \v 19 O Abijah dureder džalas pal o Jeroboam a zaiľa leskre fori o Betel, Ješanah the Efron lengre gavenca. \v 20 Avke le Jeroboam imar šoha na sas e zor, so les sas, medik kraľinelas o Abijah. Paľis les o RAJ avke dukhaďa, hoj muľa. \p \v 21 Ale le Abijoskri zor sas furt bareder. Iľa peske dešuštar (14) romňijen, savenca les sas bišuduj (22) muršora a dešušov (16) čhajora. \p \v 22 Savore aver veci, so o Abijah kerďa, the leskro vakeriben, hine pisimen andro zvitkos le prorokoskro Idoskro. \c 14 \p \v 1 Sar o Abijah muľa, parunde les andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo, o Asa. Sar ov kraľinelas, sas deš berš smirom andre phuv. \s1 O Asa kraľinel upral e Judsko \p \v 2 O Asa kerelas oda, so sas le RAJESKE, leskre Devleske, pre dzeka. \v 3 Zňičinďa o oltara the o uče thana pro lašariben, phagerďa o sveta slupi a čhingerďa tele la Ašerakre slupi. \v 4 Le manušenge andral e Judsko prikazinďa, hoj te lašaren le RAJES, peskre dadengre Devles, a te doľikeren leskro zakonos the prikazaňja. \v 5 Ov andre caľi judsko phuv zňičinďa o modlengre thana the o kaďidloskre oltara. Medik ov kraľinelas, sas smirom andre oda kraľišagos. \v 6 Andre Judsko o Asa ačhavelas o ohradzimen fori, bo andre odi phuv sas smirom. Andre ola berša ňiko na avľa pre leste pro mariben, bo o RAJ leske diňa o smirom. \p \v 7 Phenďa le manušenge andral e Judsko: „Zoraľaras kala fori oleha, hoj ačhavaha pašal lende o muri, o veži, brani the zavori. Kadi phuv hiňi furt amari, bo kerahas oda, so amendar kamelas o RAJ amaro Del. Rodahas le RAJES a diňa amenge o smirom pal dojekh sera.“ Avke ačhavenas o fori a sas len bach. \p \v 8 Le Asa sas le kmeňostar Juda 300 000 murša, savende sas o kopiji the bare šťiti, a le Benjaminčanendar les sas 280 000 murša, savende sas o cikneder šťiti the luki. Kala savore sas zorale murša. \p \v 9 O Zerach andral o Kuš geľa pre lende pro mariben la milionoskra armadaha le kmeňostar Juda the trin šel (300) maribnaskre verdanenca a dogeľa dži paš e Mareša. \v 10 O Asa džalas pre leste peskre muršenca a pripravinde pes pro mariben andre dolina Cefata paš e Mareša. \p \v 11 O Asa mangelas le RAJES, peskre Devles: „RAJEJA, ča tu jekh šaj pomožines le slabenge andro mariben pro zorale. Pomožin amenge, RAJEJA, Devla amaro, bo pre tute pes mukas. Andre tiro nav amen džas pre kadi bari armada. RAJEJA, tu sal amaro Del a ňiko anglal tute na obačhela.“ \p \v 12 Avke o RAJ pomožinďa le Asaske the leskra armadake te zviťazinel upral o Kušijci. On chudle odarik te denašel \v 13 a o Asa pal lende džalas peskra armadaha dži ko Gerar. Ode o RAJ peskra armadaha murdarde ajci Kušijcen, hoj ča vajkeci lendar ačhile džide. A odľigende odarik igen but veci. \v 14 On paľis lokes domarde the savore gava pašal o foros Gerar vašoda, bo avľa pre kala manuša bari dar le RAJESTAR. A odľigende odarik savore lačhe veci, save ča kamenas. \v 15 Džanas the pre le pasťjerengre tabora a odľigende odarik igen but bakren the ťaven. Avke gele pale andro Jeruzalem. \c 15 \s1 O Asa zňičinel o modli andre Judsko \p \v 1 Akor le Devleskro duchos avľa pro Azarijah, pro čhavo le Odedoskro. \v 2 Ov geľa anglo kraľis Asa a phenďa leske: „Šunen man, Asa the savore manušale andral e Judsko the andral o Benjamin! O RAJ ela tumenca, te tumen avena leha. Te les rodena, dela pes tumenge te arakhel. Ale te tumen lestar odvisarena, the ov pes tumendar odvisarela. \v 3 But časos sas o Izrael bijal o čačo Del the bijal o rašaj, savo sikavel o zakonos. \v 4 Ale sar pes andre peskro pharipen visarenas ko RAJ, ko Del, a mangenas les, delas pes lenge te arakhel. \v 5 Andre ola dživesa sas bari dar te džal varekhaj, bo maškar o manuša andre savore phuva sas baro ňepokoj. \v 6 Jekh narodos džalas pre aver narodos a jekh foros pre aver foros, bo o Del pre lende domukľa dar the pharipen. \v 7 Ale tumen aven zorale a na preačhen te kerel e buči, bo chudena o počiňiben.“ \p \v 8 Kala prorocka lava, so vakerelas o Azarijah, zoraľarde le Asa. Ov zňičinďa o modli andre caľi Judsko the Benjamin the andro fori, save zaiľa andro Efrajimika brehi. Paľis prikerďa the le RAJESKRO oltaris, so sas andre chramoskri dvora. \p \v 9 Paľis o Asa vičinďa savore manušen andral e Judsko, Benjamin the le manušen andral o Efrajim, Menaše the Šimeon, save ode gele te bešel. Bo but Izraeliti pregele ko Asa, sar dikhle, hoj leha hino o RAJ, leskro Del. \p \v 10 Savore pes zgele andro Jeruzalem, sar o Asa kraľinelas dešupandž (15) berš a trin čhon. \v 11 Oda džives obetinde le RAJESKE olestar, so pal o mariben ande andral o Gerar: efta šel (700) gurumňen the efta ezera (7 000) bakren. \v 12 On ile vera, hoj lašarena le RAJES le dadengre Devles cale peskre jileha the dušaha. \v 13 Dojekh, ko na lašarela le RAJES, le Izraeloskre Devles, mušinela te merel, či ela terno abo phuro, či murš abo džuvľi. \v 14 Ile vera anglo RAJ a paľis radisaľonas zorale hangoha, a trubinenas pro trubi the rohi. \v 15 Savore manuša andre Judsko sas andro baro radišagos, bo odi vera ile cale peskre jileha. Rodenas le RAJES a ov pes lenge diňa te arakhel. Avke len o RAJ diňa smirom savore lengre ňeprijaťeľendar. \p \v 16 O Asa čhiďa tele pal o tronos peskra baba, la kraľovna Maacha, bo kerďa slupos la Ašerake. Paľis oda slupos čhinďa tele, phagerďa a labarďa andre dolina Kidron. \v 17 O Asa sas cale jileha oddino le Devleske andre calo peskro dživipen, kajte na zňičinďa andro Izrael savore thana, kaj lašarenas le modlen. \v 18 Preľigenďa andro Chramos le Devleskro o dari, so leskro dad the ov pošvecinde: o rup, o somnakaj the o sersamos prekal o Chramos. \p \v 19 Avke na sas ode o mariben, dži andro tranda the pandžto berš (35) sar kraľinelas o Asa. \c 16 \s1 O kraľis Baaša džal pro Asa \p \v 1 Sar andre Judsko kraľinelas o Asa tranda the šov (36) berš, o izraeliko kraľis Baaša geľa pro mariben pre Judsko. Zoraľarďa o foros Rama, hoj ňiko le manušendar pes te na dochudel avri aňi andre Judsko. \p \v 2 O Asa iľa savoro rup the somnakaj andral o Chramos le RAJESKRO the palacis a bičhaďa oda peskre služobňikenca andro Damašek ko kraľis Ben-Hadad. Diňa leske te phenel: \v 3 „Maškar amende mi el phandľi e zmluva, avke sar angloda sas maškar amare dada. Kada rup the somnakaj tuke bičhavav sar daros. Mangav tut, zrušin e zmluva, so phandľal le izraelike kraľiha Baašaha, hoj te džal het peskre slugaďenca andral miri phuv!“ \p \v 4 O Ben-Hadad kerďa avke, sar leske phenďa o Asa a bičhaďa peskre veľiťeľen la armadaha pro izraelika fori. On domarde o fori Ijon, Dan, Abel-Majim the savore fori le Naftaliskre, kaj sas odthodo o chaben. \v 5 Sar pes pal oda došunďa o Baaša, preačhiľa te kerel o buča pro foros Rama. \v 6 Avke o kraľis Asa prikazinďa savore manušenge andre Judsko, hoj te odľigenen andral e Rama o bara the o kašta, savenca o Baaša ačhavelas o foros. Paľis o Asa ole barenca the kaštenca zoraľarďa o fori Geba the Micpa. \s1 O prorokos dovakerel le kraľiske \p \v 7 Akor avľa ko kraľis Asa o prorokos Chanani a phenďa leske: „Vašoda, hoj tut zmukľal pro aramejiko kraľis a na pro RAJ, pre tiro Del, našťi zviťazines upral e armada le aramejike kraľiskri. \v 8 Či bisterďal, savi bari armada sas le Kušijcen the le Libijčanen a keci len sas maribnaskre verdana the murša pro graja? Ale tu pes zmukľal pro RAJ, a vašoda len tuke diňa andro vasta. \v 9 Bo o jakha le RAJESKRE predikhen caľi phuv, hoj te zoraľarel olen, save hine leske oddine cale jileha. Na kerďal goďaha, vašoda akanastar aveha furt andro mariben.“ \p \v 10 Vaš kala lava o Asa choľisaľiľa pro prorokos a thoďa les andre bertena. Andre oda časos o Asa trapinelas varesave peskre manušen. \s1 Le Asaoskro meriben \p \v 11 Savore aver veci, so kerďa o kraľis Asa ešebnovarestar, medik na muľa, hin pisimen andro Zvitkos le judske the le izraelike kraľengro. \v 12 Sar o Asa kraľinelas tranda the eňa (39) berš, igen nasvaľiľa pro pindre. Ale aňi akor pes na visarďa ko RAJ, hoj leske te pomožinel, ale ko doktora. \v 13-14 O Asa muľa, sar kraľinelas saranda the jekh (41) berš a parunde les paš leskre phure dada andro hrobos, savo peske diňa te kerel andro Foros le Davidoskro. Pre leskro ťelos thode but voňava oleji a labarde bari jag pre leskri pačiv. \c 17 \s1 O Jošafat kraľinel upral e Judsko \p \v 1 Pal o Asa ačhiľa kraľiske leskro čhavo, o Jošafat. Ov zoraľarďa peskro kraľišagos anglo Izrael. \v 2 Andre savore ohradzimen judska fori rozačhaďa slugaďen. Rozačhaďa partiji slugaďen the avrether andre Judsko the andro efrajimika fori, save domarďa leskro dad o Asa. \p \v 3 O RAJ sas le Jošafatoha, bo phirelas pal o ešebna droma le Davidoskre, peskre dadeskre a na lašarelas le Baalen. \v 4 Ale služinelas peskre dadeskre Devleske, doľikerelas leskre prikazaňja a na kerelas sar o izraelika kraľa anglal leste. \v 5 Vašoda o RAJ zoraľarďa leskro kraľišagos a savore manuša andral e Judsko leske anenas dari. Avke ačhiľa barvalo the slavno. \v 6 Ov sas pačivalo andre služba le RAJESKE a zňičinďa andre Judsko savore modlengre thana pro lašariben the la Ašerakre slupi. \p \v 7 Andro trito berš, sar kraľinelas, bičhaďa kale uradňiken andro judska fori, hoj te sikaven le manušen o zakonos le RAJESKRO: le Ben-Chajil, le Obadiah, le Zecharijah, le Netaneel the le Michajah. \v 8 Lenca sas the o Leviti Šemajah, Netanijah, Zebadijah, Asahel, Šemiramot, Jonatan, Adonijah, Tobijah, Tob-Adonijah the o rašaja Elišamas the Joram. \v 9 Ile peha o zakonos le RAJESKRO, prephirde savore judska fori a sikavenas le manušen. \p \v 10 Pro narodi, save sas pašal e Judsko, avľa bari dar le RAJESTAR, avke ňiko lendar na džalas pro mariben pro Jošafat. \v 11 A varesave Filišťinci anenas le Jošafatoske dari the počinenas leske daň. O Arabi leske anenas efta ezera the efta šel (7 700) capen the bakren. \p \v 12 O Jošafat sas furt zoraleder. Andre Judsko ačhaďa ohradzimen fori the o fori le skladenca, \v 13 kaj odthovenas but chaben. Ľikerelas andro Jeruzalem le nekfeder slugaďen, \v 14 save sas rozďelimen andro partiji pal peskre fajti. \b \li1 Andre Judsko o veľiťeľa upral o ezeros sas: \li2 o Adnah le 300 000 zorale slugaďenca, \li2 \v 15 dujto o Jochanan le 280 000 slugaďenca \li2 \v 16 a trito o Amasiah le Zichriskro čhavo, savo korkoro pestar geľa andre služba le RAJESKRI, le 200 000 slugaďenca. \li1 \v 17 Andral o Benjamin: \li2 o Eljadas, o zoralo slugaďis, le 200 000 slugaďenca le lukenca the šťitenca \li2 \v 18 a dujto o Jehozabad le 180 000 vizbrojimen slugaďenca. \b \p \v 19 Kala služinenas le kraľiske andro Jeruzalem a mek the aver slugaďa, saven rozačhaďa andro ohradzimen fori pal caľi judsko phuv. \c 18 \s1 O Micha dovakerel le Achaboske \p \v 1 Le kraľis Jošafat andral e Judsko sas igen baro barvaľipen the slava. Leskro čhavo peske iľa romňake le Achaboskra čha, vašoda o kraľa ačhile famelija. \v 2 Pal varesave berša geľa ko Achab andre Samarija. O Achab prekal o Jošafat the leskre manuša murdarďa but bakren the gurumňen. A paš oda les kerelas upre pro mariben pro Ramot-Gilead. \v 3 Avke o izraeliko kraľis Achab phučľa le judske kraľistar le Jošafatostar: „Aveha manca pro mariben pro Ramot-Gilead?“ \p O Jošafat leske odphenďa: „Me the mire murša sam jekhetane tuha a džaha tumenca andro mariben.“ \v 4 Ale o Jošafat phenďa le izraelike kraľiske: „Phuč ešeb so phenel pre oda o RAJ.“ \p \v 5 Avke o Achab zvičinďa vaj štar šel (400) proroken, a sar sas jekhetane, phučľa lendar: „Šaj džav pro mariben pro Ramot-Gilead, abo na?“ \p „Dža!“ odphende leske. „O RAJ les dela le kraľiske andro vasta!“ \p \v 6 Ale o Jošafat phučľa: „Nane ade mek aver prorokos le RAJESKRO, hoj lestar te phučas?“ \p \v 7 O Achab leske odphenďa: „Hin ade mek o Micha, le Jimloskro čhavo, prekal savo šaj phučas le RAJESTAR, ale me les našťi avri ačhav, bo šoha mange ňič lačho na prorokinel, ča nalačho.“ \p „Ma vaker avke, kraľina!“ phenďa o Jošafat. \p \v 8 Avke o Achab vičinďa jekhe uradňikos a phenďa leske: „Sigo dža a an mange le Micha, le Jimloskre čhas!“ \p \v 9 O Achab the o Jošafat bešenas pre peskre troni andre Samarija paš e foroskri brana pre oda than, kaj pes marel avri o zrnos, a sas urde andro kraľengre plašťi a savore proroka anglal lende prorokinenas. \v 10 Jekh lendar, o Cidkijah, le Kenaaniskro čhavo, peske kerďa trastune rohi a vičinelas: „Kada phenel o RAJ: ‚Kale rohenca predemeha le Aramejčanen, medik len na murdareha.‘ “ \p \v 11 Savore proroka kavke prorokinenas: „Dža pro Ramot-Gilead a ela tumen bach! Bo o RAJ les dela tuke andro vasta.“ \p \v 12 Oda murš, savo geľa pal o Micha, phenďa leske: „Dikh, savore proroka prorokinenas le kraľiske bach. The tu prorokin bach sar ola proroka!“ \p \v 13 Ale o Micha leske odphenďa: „Avke sar dživel o RAJ, me vakerava ča oda, so phenela miro Del.“ \p \v 14 Sar o Micha avľa ko Achab, phučľa lestar: „Šaj džas pro Ramot-Gilead, abo na?“ \p „Džan a zviťazinena. O RAJ les dela andre tumare vasta!“ phenďa leske. \p \v 15 Ale o kraľis leske phenďa: „Kecivar tuke mušinav te phenel, hoj sar manca vakeres andro nav le RAJESKRO, hoj mange te phenes ča o čačipen?“ \p \v 16 O Micha phenďa: „Dikhľom calo Izrael rozčhido pal o verchi sar bakroren bi o pasťjeris. A o RAJ phenďa: ‚Kale manušen nane ko te ľidžal. Mi džal sako pale khere andro smirom.‘ “ \p \v 17 Akor phenďa o Achab le Jošafatoske: „Na phenďom tuke, hoj mange na prorokinel ňič lačho, ča nalačho?“ \p \v 18 O Micha mek phenďa: „Šunen akana o lav le RAJESKRO! Dikhľom le RAJES te bešel andro ňebos pre leskro tronos a savore aňjelen te ačhel pašal leste. \v 19 O RAJ lendar phučľa: ‚Ko kerela upre le izraelike kraľis Achab, hoj te džal pro mariben andro Ramot-Gilead, hoj ode te merel?‘ Jekh phenelas kavke a dujto kavke. \v 20 Androda avľa varesavo duchos anglo RAJ a phenďa: ‚Me leha thovava avri!‘ A o RAJ lestar phučľa: ‚Sar?‘ \v 21 Avke oda duchos phenďa: ‚Me kerava, hoj o proroka le Achaboske te klaminen.‘ O RAJ phenďa: ‚Dža a ker ada. Ela tut bach!‘ \v 22 Akana pes avke the ačhiľa! O RAJ kerďa, hoj savore tire proroka tuke te klaminen. O RAJ diňa avri pre tu e bibach.“ \p \v 23 Androda o Cidkijah, le Kenaaniskro čhavo, geľa ko Micha, demaďa les pal o muj a phenďa: „Kana mandar geľa het o Duchos le RAJESKRO, hoj te vakerel tuha?“ \p \v 24 O Micha phenďa: „Tu korkoro dikheha andre oda džives, sar denašeha tut te garuvel kher kherestar.“ \p \v 25 Akor o Achab prikazinďa: „Chuden le Micha a ľidžan les ke le foroskro veľiťeľis Amon the ko kraľiskro čhavo Joaš. \v 26 Phenen, hoj o kraľis kavke prikazinel: ‚Thoven les andre bertena a den les te chal ča maro the paňi, medik na avava bachtales pale.‘ “ \p \v 27 Ale o Micha phenďa: „Te tu aveha bachtales pale, akor o RAJ na vakerelas prekal ma.“ A mek phenďa: „Šunen ada, savore manuša!“ \s1 Le Achaboskro meriben \p \v 28 O izraeliko kraľis Achab the o judsko kraľis Jošafat gele pro mariben pro Ramot-Gilead. \v 29 A o Achab phenďa le Jošafatoske: „Me man preurava andre aver gada sar džava andro mariben, ale tu pre tu muk tiro kraľiskro plašťos.“ Avke o Achab pes preurďa andre aver gada a geľa andro mariben. \p \v 30 O kraľis andral o Aram prikazinďa peskre veľiťeľenge upral o maribnaskre verdana: „Te na džal tumenge pal ňikaste, ča pal o izraeliko kraľis.“ \v 31 Sar o veľiťeľa dikhle le Jošafat, gondoľinde peske, hoj oda hino o izraeliko kraľis a gele pre leste. Akor o Jošafat zvičinďa a o Del leske pomožinďa a visarďa len lestar. \v 32 Sar o veľiťeľa pre oda avle, hoj oda nane o Achab, preačhile pre leste te džal. \p \v 33 Androda varesavo slugaďis ča avke ľivinďa andral o lukos a trafinďa le Achab maškar o pancjeris. Avke phenďa o Achab le manušeske, savo ľidžalas leskro verdan: „Visar tut a ľidža man het andral o mariben, bo som zraňimen.“ \v 34 Ale oda džives o mariben sas zoralo, avke o Achab mušinďa te ačhel dži rači andro verdan anglo Aramejčana, a sar zageľa o kham, muľa. \c 19 \s1 O prorokos dovakerel le Jošafatoske \p \v 1 O judsko kraľis Jošafat avľa bachtales pale khere andro Jeruzalem. \v 2 Arakhľa pes leha o prorokos Jehu, le Chananiskro čhavo, a phenďa leske: „Gondoľines tuke, hoj hin mištes te pomožinel le bijedevleskre manušenge a te sikavel o jileskeriben olenge, ko džan pro RAJ? Vašoda hin pre tute le RAJESKRI choľi. \v 3 Ale o RAJ paš tu arakhľa the vareso lačho: Tu zňičinďal savore slupi la Ašerakre andral odi phuv a kamehas te kerel oda, so hin le Devleske pre dzeka.“ \s1 O Jošafat ačhavel sudcen \p \v 4 Kajte o Jošafat bešelas andro Jeruzalem, geľa pale ko manuša la Beer-Šebatar dži paš o Efrajimika brehi, hoj te vakerel le manušenca, hoj pes pale te visaren ko RAJ, savo hino Del lengre phure dadengro. \v 5 Andre dojekh ohradzimen foros andre judsko phuv ačhaďa sudcen. \v 6 Phenďa le sudcenge: „Den mištes pozoris pre oda, so kerena, bo na sudzinen andre le manušeskro nav, ale andro nav le RAJESKRO. Ov hino tumenca paš dojekh sudos, sar sudzinena varekas. \v 7 Vašoda keren peskri buči pačivalones a mi el tumen dar anglo RAJ, bo o RAJ amaro Del hino čačipnaskro, na kidel peske avri manušen, aňi na del pes te cinel.“ \p \v 8 Paľis o Jošafat the andro Jeruzalem ačhaďa Leviten, rašajen the anglune muršen sar sudcen, hoj te sudzinen le manušen, sar len ela vareso maškar peste abo sar vareko na doľikerela o zakonos le RAJESKRO. \v 9 Paľis o Jošafat lenge prikazinďa: „Keren oda pačivalones, cale jileha a mi el tumen dar anglo RAJ. \v 10 A sar avena angle tumende o manuša andral aver fori, hoj len te rozsudzinen – či džala pal oda, hoj vareko varekas murdarďa, abo hoj vareko na doľikerďa o zakonos, o prikazaňja abo le RAJESKRE lava – mušinen lenge te dovakerel, sar pes te ľikerel, hoj te na keren binos anglo RAJ, hoj le RAJESKRI choľi te na avel pre tumende the pre tumare manuša. Keren oda avke a na ela tumen binos. \p \v 11 O Amariah, o nekbareder rašaj, rozsudzinela savore RAJESKRE veci. O Zebadiah, le Jišmaeloskro čhavo, savo hino vodcas upral o kmeňos Juda, rozsudzinela savore kraľiskre veci a o Leviti ena o uradňika paš o sudos. Aven šmela a o RAJ mi el oleha, ko kerela mištes.“ \c 20 \s1 O mariben le Edomčanenca \p \v 1 Pal varesavo časos gele pro mariben pro Jošafat o Moabčana, o Amončana a lenca varesave Meunci. \p \v 2 Varesave manuša avle a phende le Jošafatoske: „Igen bari armada avel pre tu andral o Edom pal aver sera le morostar. Hine imar andro Chacecon-Tamar, oda andro En-Gedi.“ \v 3 O Jošafat predaranďiľa a mangelas le RAJES so te kerel. A andre caľi judsko phuv diňa avri o postos. \v 4 Paľis pes zgele andro Jeruzalem o manuša andral dojekh judsko foros a mangenas le RAJES, hoj lenge te pomožinel. \p \v 5 Avke o Jošafat ačhiľa maškar savore manuša angle nevi dvora andro Chramos le RAJESKRO \v 6 a phenďa: \pm „RAJEJA, Devla amare dadengro, či na sal Del pro ňebos a na kraľines upral savore narodi the kraľišagi? Andre tire vasta hin bari zor a ňiko anglal tute našťi obačhel. \v 7 Devla amaro, či na tradľal avri anglal tiro izraeliko narodos le manušen, so bešenas andre kadi phuv? Či la na diňal pro furt le Abrahamoskre potomkenge, savo sas tiro prijaťeľis? \v 8 Kade bešenas a ačhade tuke o Chramos prekal tiro nav a phende: \v 9 ‚Te avela pre amende varesavo nalačhipen, mariben, meribnaskro nasvaľiben či bokh, a te avaha anglal tu angle kada Chramos – kaj tut lašaren – a chudaha te vičinel andre peskro pharipen ke tute, tu amen šuneha avri a zachraňineha.‘ \pm \v 10 Ale akana avle kade pre amende o Amončana, o Moabčana the o Edomčana. Tu na domukľal amare phure dadenge te zňičinel kale naroden, akor sar džanas avri andral o Egipt, avke len obgele a na murdarde. \v 11 Akana, dikh sar amenge visaren pale! Avle amen te tradel avri andral e phuv, savi amenge tu diňal. \v 12 Devla amaro, či tu len na sudzineha? Amen sam bi e zor angle kadi bari armada, savi avel pre amende. Na džanas, so te kerel, ale amare jakha hine hazdle ke tute, bo ča jekh tu amenge šaj pomožines.“ \p \v 13 Sar savore Judejci ačhenas anglo RAJ peskre čhavenca, romňenca the le muršorenca, \v 14 avľa le RAJESKRO Duchos pro Levitas, savo sas maškar o manuša. Ov sas o Jachaziel, le Zecharijoskro čhavo andral le Asafoskri fajta a potomkos le Asafoskro prekal o Benajah, Jeiel the Mataniah. \p \v 15 Ov prevakerďa: „Šunen man, kraľina Jošafat the savore manušale, save bešen andre Judsko the andro Jeruzalem! Avke tumenge phenel o RAJ: ‚Ma daran tumen a ma izdran kala zoraľa armadatar. Bo kada mariben nane tumaro, ale le Devleskro. \v 16 Tajsa džan pre lende, bo on akor avena upre la doľinakre dromeha Cic a arakhena len pro agor la dolinakro, angle pušťa Jeruel. \v 17 Tumen pes na mušinen te marel, ale rozačhaven pes a ačhen pro than. Avke dikhena sar tumen o RAJ zachraňinela, ó manušale andral e Judsko the andral o Jeruzalem! Ma daran tumen a ma izdran! Tajsa džan pre lende a o RAJ ela tumenca.‘ “ \p \v 18 Avke o Jošafat banďiľa anglo RAJ le mujeha dži pre phuv a savore manuša andral e Judsko the andral o Jeruzalem pele pre phuv a lašarenas les. \v 19 Andre oda varesave Leviti andral o Kohatoskro the Korachoskro potomstvos ušťile upre a zorale hangoha chudle te lašarel le RAJES, le Izraeloskre Devles. \p \v 20 Avke pre aver džives sig tosara ušťile a džanas andre pušťa paš e Tekoa. Akor o Jošafat anglal lende zaačhiľa a phenďa: „Šunen man, manušale andral e Judsko the andral o Jeruzalem! Pačan le RAJESKE, amare Devleske, a obačhena! Pačan the le prorokenge a avela amenge savoro avri!“ \v 21 Sar lenca dovakerďa, ačhaďa spevaken, hoj te džan angle armada a te lašaren le RAJES le lavenca: \q1 „Paľikeren le RAJESKE! \q2 Leskro verno kamiben ľikerel pro furt!“ \p \v 22 A soča chudle te giľavel a te lašarel le RAJES, o RAJ kerďa baro zmetkos maškar o Amončana, Moabčana the Edomčana\f + \fr 20,22 \fr*\ft E hebrejiko čhib: o murša andral o verchi Seir\ft*\f*, save avle pre lende pro mariben. On korkore maškar peste pes chudle te marel. \v 23 Avke o Moabčana the o Amončana gele pre edomiko armada a murdarde savoren. Paľis pes visarde a murdarde jekh avres. \p \v 24 Sar e judsko armada avľa pre oda than, khatar dičhol pre pušťa, dikhle pre phuv ča mule manušen. Ňiko lendar na ačhiľa te dživel. \v 25 O Jošafat peskre muršenca geľa ke lende a ile savoro, so pal lende ačhiľa. Arakhle paš lende igen but barvaľipen, vzacna veci the gada. Kidle peske odarik ajci but, hoj oda na birinenas te ľidžal. Ajci but barvaľipen ode sas, hoj trin džives odarik hordinenas o veci. \v 26 Pro štarto džives pes zgele andre dolina Beracha, kaj lašarenas le RAJES. Vašoda oda than pes dži adadžives vičinel le Berachoskri\f + \fr 20,26 \fr*\ft Beracha: te lašarel\ft*\f* dolina. \p \v 27 Paľis o Jošafat ľidžalas caľa armada pale andro Jeruzalem. Sas len baro radišagos, bo o RAJ lenge diňa o viťazstvo upral o ňeprijaťeľa. \v 28 Sar doavle andro Jeruzalem, gele paš o Chramos le RAJESKRO le bašavibnaha pro harfi, pro citari the pro trubi. \p \v 29 Avke pes savore kraľišagi pašal lende chudle te daral le Devlestar, sar šunde, sar pes o RAJ marelas vaš o Izrael leskre ňeprijaťeľenca. \v 30 A o Jošafat kraľinelas andro smirom, bo leskro Del leske diňa o smirom pal dojekh sera. \s1 Sar o Jošafat dokraľinďa \p \v 31 Le Jošafatoske sas tranda the pandž (35) berš sar ačhiľa kraľiske andre Judsko a kraľinelas andro Jeruzalem bišupandž (25) berš. Leskri daj sas e Azuba, le Šilchioskri čhaj. \v 32 Ov kerelas oda, so anglal leste leskro dad o Asa a na odvisarďa pes ole dromestar. So kerelas, sas le RAJESKE pre dzeka. \v 33 Ale o thana kaj lašarenas le modlen na zňičinďa a o manuša mek furt lašarenas avre devlen a na peskre dadengre Devles. \p \v 34 Savore aver veci, so o Jošafat kerďa, ešebnovarestar, medik na muľa, del pes te genel andre Kronika le Jehuoskri, savo sas čhavo le Chananiskro. Oda hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. \p \v 35 Jekhvar pes o judsko kraľis Jošafat dovakerďa le izraelike kraľiha Achazijoha, savo sas igen nalačho. \v 36 On jekhetane ačhade o loďi paš o pristavos Ecjon-Geber. \v 37 Ale o Eliezer, le Dodavahuoskro čhavo andral e Mareša, prorokinelas le Jošafatoske: „Vašoda, hoj tut dovakerďal jekhetane le Achazijoha, o RAJ zňičinela oda, so ačhaďal!“ Avke e balvaj rozphagerďa o ľodi a šoha lenca na gele pro moros. \c 21 \s1 O Jehoram kraľinel upral e Judsko \p \v 1 O Jošafat muľa a sas parundo andro kraľiskro hrobos andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Jehoram. \v 2 Le Jehoram sas šov phrala: o Azarijah, Jechiel, Zecharijah, Azarjah, Michael the o Šefatiah. Kala savore sas le Jošafatoskre čhave. \v 3 O dad len diňa igen but rup, somnakaj the barvale veci a judska ohradzimen fori. Ale o kraľišagos diňa le Jehoramoske, bo sas ešebno čhavo. \p \v 4 Sar le Jehoramoste sas imar o kraľišagos zorales andro vasta, diňa te murdarel la šabľaha savore peskre phralen the varesave izraelike vodcen. \v 5 Sas leske tranda the duj berš (32), sar ačhiľa kraľiske a kraľinelas ochto berš andro Jeruzalem. \v 6 Kerelas o nalačhipen sar the le Achaboskri famelija the o izraelika kraľa, bo leskri romňi sas le Achaboskri čhaj. Avke kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka. \v 7 Ale o RAJ na kamelas te zňičinel le Davidoskra fajta, prekal peskro služobňikos David. Bo phandľa leha zmluva a diňa les lav, hoj mukela furt varekas leskre potomkendar pro tronos. \p \v 8 Sar o Jehoram kraľinelas, o Edomčana pes vzburinde pre Judsko a ačhade peske peskre kraľis. \v 9 Avke o Jehoram geľa ode savore peskre veľiťeľenca the maribnaskre verdanenca. Ode pes pašal leste pal savore seri rozačhade o Edomčana, ale ov le veľiťeľenca pes rači predemade prekal lende a denašle het. \v 10 Ole dživesestar e Judsko na ľikerelas tel peskri zor o Edom. \p Andre oda časos the o foros Libna pes vzburinďa, bo o Jehoram omukľa le RAJES, peskre dadeskre Devles. \v 11 Ačhaďa andre Judsko the o thana, kaj lašarenas le modlen a aleha cirdelas le manušen andral o Jeruzalem the andral e Judsko andro binos. \s1 Le Eliašiskro ľil \p \v 12 O Jehoram chudňa ľil le prorokostar le Eliašistar a sas andre pisimen: \pm „Avke vakerel o RAJ, o Del tire prapapuskro le Davidoskro: ‚Tu na phirehas pal oda drom, so tiro dad o Jošafat the o judsko kraľis Asa, \v 13 ale phirehas pal ole droma so the o izraelika kraľa a ľidžahas le manušen andral e Judsko the andral o Jeruzalem, hoj te aven napačivale le RAJESKE, avke sar len ľidžalas the le Achaboskri famelija. Tu murdarďal the peskre phralen, save sas feder sar tu, \v 14 vašoda o RAJ igen dukhavela tire manušen, tire čhaven the romňijen a zňičinela sa, so tut hin. \v 15 Tu aveha igen nasvalo pro vnutornosťi a mušineha but te cerpinel, medik tuke o vnutornosťi na avena avri.‘ “ \p \v 16 Paľis o RAJ kerďa upre le Filišťincen the le Araben, save bešenas pašes paš o Kušijci, hoj te džan pro mariben pro Jehoram. \v 17 On gele andre Judsko a ile andral le kraľiskro palacis savoro, so ode arakhle: o barvaľipen, leskre čhaven the romňijen. A ňiko leske na ačhiľa, ča o nekterneder čhavo, o Achazijah. \p \v 18 Pal kada savoro o RAJ mukľa pro Joram o nasvaľiben pre džombra, so pes na delas te sasťarel. \v 19 O nasvaľiben sas furt goreder a pal o duj berš andral leste avle avri o goja a muľa andro bare dukha. O manuša leske na labarde e bari jag pro vartišagos, avke sar leskre phure dadenge. \p \v 20 O Jehoram ačhiľa kraľiske, sar leske sas tranda the duj (32) berš a ochto berš kraľinelas andro Jeruzalem. Ňikaske na sas pal leste pharo sar muľa. Parunde les andro Foros le Davidoskro, ale na andre le kraľengre hrobi. \c 22 \s1 O Achazijah kraľinel upral e Judsko \p \v 1 O manuša andral o Jeruzalem ačhade pal o Jehoram kraľiske leskre nekternedere čhas, le Achazijah. Bo savore leskre phuredere čhaven murdarde o živaňa, save avle jekhetane le Arabenca andro taboris. \p \v 2 Le Achazijoske sas bišuduj (22) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas jekh berš. Leskri daj sas e Atalija, savakro papus sas o izraeliko kraľis o Omri. \p \v 3 The ov kerelas avke, sar le Achaboskri famelija, bo leskri daj les andre kada ľidžalas. \v 4 Kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar le Achaboskri famelija, bo on ačhile leskre radci, sar muľa leskro dad. A oda les thovelas tele. \v 5 Ov len šunďa the akor, sar geľa le Achaboskre čhaha le Joramoha – savo sas kraľis andro Izrael – pro mariben pro aramejiko kraľis Chazael andro Ramot-Gilead. Ode o Aramejčana zraňinde le Joram, \v 6 avke ov pes pale visarďa andro Jezreel, hoj te sasťol le ranendar. O judsko kraľis Achazijah geľa te dikhel le Joram andro Jezreel, sar sas zraňimen. \p \v 7 Oda sas le Devlestar, hoj te perel o Achazijah vašoda, hoj sas te dikhel le Joram. Bo akor, sar sas ke leste, geľa pre lende o Jehu, le Nimšiskro čhavo, saves o RAJ pomazinďa, hoj te zňičinel le Achaboskra famelija. \v 8 Sar o Jehu murdarelas le Achaboskra famelija, arakhľa ode le vodcen andral e Judsko the le Achazijoskre phraleskre čhaven, save leske služinenas, a o Jehu murdarďa the len. \v 9 Paľis rodenas le Achazijah a chudle les, sar pes garuvelas andre Samarija. Odarik les ande ko Jehu a sas murdardo. Parunde les, bo phende: „Leskro papus sas o Jošafat, savo sas cale jileha pačivalo le RAJESKE.“ \p Andre le Achazijoskri famelija na sas ko te prelel o kraľišagos. \s1 O Joaš hino zachraňimen \p \v 10 Sar dikhľa e Atalija, le Achazijoskri daj, hoj lakro čhavo hino murdardo, diňa te murdarel avri caľa kraľiskra famelija andre Judsko. \v 11 Ale jekh čhaj le kraľiskri le Joramoskri, e Jehošeba, zachraňinďa jekhe čhas oleha, hoj les počoral iľa het le kraľiskre čhavendar, saven e Atalija kamľa te murdarel. Bo iľa le Joaš, le Achazijoskre čhavores, the la džuvľa, savi les delas te pijel a garuďa len andro kher pro soviben andro Chramos, hoj les te na murdarel e Atalija. E Jehošeba sas pheň le Achazijoske a lakro rom sas o rašaj Jehojada. \v 12 Garuvelas le Joaš andro Chramos šov berš, medik e Atalija kraľinelas andre Judsko. \c 23 \s1 O Jehojada ačhavel le Joaš kraľiske \p \v 1 Andre eftato berš o rašaj Jehojada diňa te vičinel ke peste le veľiťeľen upral o šel – le Jerochamoskre čhas le Azarijah, le Jochananoskre čhas le Jišmael, le Obedoskre čhas le Azarjah, le Adajoskre čhas le Maasejah the le Zichriskre čhas le Elišafat –, hoj lenca te phandel e zmluva. \v 2 On pophirde pal caľi judsko phuv a vičinenas le Leviten andral dojekh judsko foros the savore fajtengre vodcen andro Izrael. Sar avle andro Jeruzalem, \v 3 savore ola džene pes zgele andro Chramos a phandle zmluva le kraľiha. \p O Jehojada lenge phenďa: „Kade hino le kraľiskro čhavo, o Joaš! Ov ela kraľis, avke sar o RAJ le David diňa lav pal leskre potomki. \v 4 Keras avke: Tumen, o rašaja the Leviti, pes rozďelinena pro trin partiji. Jekh partija le Levitendar the rašajendar mi stražinen pro šabat paš o chramoskre vudara, \v 5 dujto partija andro kraľiskro palacis a trito partija paš e Zakladoskri brana. A savore aver manuša pes mi zdžan andre chramoskri dvora. \v 6 Ale ňiko andre našťi džala, ča o rašaja the o Leviti, save ode služinen. On šaj džan andre, bo hine pošvecimen. Savore aver manuša, mi ačhen avri, avke sar o RAJ prikazinďa. \v 7 Tumen o Leviti pes rozačhavena le zbraňenca andro vasta pašal o kraľis. Te vareko kamľahas pes te dochudel andro Chramos, mi merel. Džan le kraľiha, všadzik kaj džala.“ \p \v 8 O Leviti the savore murša andral e Judsko kerde sa avke, sar lenge prikazinďa o Jehojada. Dojekh lelas peskre muršen, či len sas služba pro šabat abo na, bo o Jehojada oda džives ňikas na premukľa andral e služba. \v 9 Paľis o Jehojada diňa le veľiťeľenge o kopiji a cikne the bare šťiti andral o Chramos, so sas le Davidoskre. \v 10 Ov rozačhaďa savore muršen le zbraňenca pašal o kraľis: Ačhenas pašal o oltaris the Chramos, le juhostar dži ko severos. \p \v 11 Akor ande le Joaš avri a thode leske pro šero e koruna. Dine leske e kraľiskri zmluva a ačhade les kraľiske. O Jehojada peskre čhavenca les pomazinde a vičinenas anglal leste: „Mi dživel o kraľis.“ \s1 E Atalija murdarďi \p \v 12 Sar e Atalija šunďa e vika le manušengri, save džanas a radisaľonas le kraľistar, geľa the oj ke lende andro Chramos. \v 13 Sar ode doavľa, dikhľa te ačhel le neve kraľis paš o slupos, kaj ačhelas furt o kraľis. Pašal leste sas o veľiťeľa o murša le trubenca a savore manuša radisaľonas a trubinenas a o lavutara le citarenca the harfenca ľidžanas e oslava. Akor pre peste e Atalija čhingerďa o gada a zvičinďa: „Zradzinde man! Zradzinde man!“ \p \v 14 O rašaj Jehojada phenďa le veľiťeľenge upral o šel: „Ľidžan la avri le slugaďendar a murdaren dojekhes, ko kamela vaš late te zaačhel!“ Bo na kamľa la Atalija te murdarel andro Chramos le RAJESKRO. \v 15 On la chudle a džanas laha ke Grajengri brana paš o palacis a ode la murdarde. \s1 O Jehojada ľidžal pale le manušen paš o RAJ \p \v 16 Paľis o Jehojada phandľa zmluva anglo RAJ, hoj ov, o Joaš the savore Izraeliti ena le RAJESKRE manuša. \v 17 Avke savore manuša gele andro chramos le Baaloskro a čhide les tele. Phagerde o oltara the o modli a murdarde le Matan le Baaloskre rašas anglo oltaris. \p \v 18 Paľis o Jehojada ačhaďa le Levitengre rašajen upral o Chramos. Bo len o David ačhaďa andre odi služba, hoj te anen o labarde obeti le RAJESKE avke, sar hin pisimen andro zakonos le Mojžišoskro, le radišagoha the giľavipnaha, sar prikazinďa o David. \v 19 A ačhaďa paš o chramoskre brani le vratňiken, hoj pes te na dochudel andre ňiko, ko hino nažužo. \p \v 20 Paľis o Jehojada iľa peha le veľiťeľen upral o šel, le anglune manušen, uradňiken the savore manušen andral odi phuv a odľigenďa le kraľis andral o Chramos prekal e Upruňi brana andro palacis a thode les te bešel pro tronos. \v 21 Savore manuša radisaľonas a andro foros sas smirom, bo e Atalija sas murdarďi la šabľaha. \c 24 \s1 O Joaš kraľinel upral e Judsko \p \v 1 Le Joašiske sas efta berš, sar ačhiľa kraľiske a andro Jeruzalem kraľinelas saranda (40) berš. Leskri daj e Cibja sas andral e Beer-Šeba. \v 2 Medik o rašaj Jehojada dživelas, o Joaš kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka. \v 3 O Jehojada le Joašiske kidňa avri duje romňijen a lenca les sas murša the čhaja. \p \v 4 Pal varesavo časos o Joaš peske phenďa, hoj prikerela o Chramos le RAJESKRO. \v 5 Zvičinďa le rašajen the le Leviten a prikazinďa lenge: „Džan andre savore judska fori a kiden avri le manušendar e beršeskri daň, hoj te prikeras o Chramos amare Devleskro. Keren oda sigo!“ Ale o Leviti aleha na siďarenas. \p \v 6 Avke o kraľis Joaš peske diňa te vičinel le anglune rašas, le Jehojada, a phučľa lestar: „Soske na bičhaďal le Leviten, hoj te anen le manušendar andral e Judsko the andral o Jeruzalem e beršeskri daň prekal o Svetostankos, avke sar o Mojžiš le RAJESKRO služobňikos diňa avri le Izraelitenge? \v 7 Se e bijedevleskri džuvľi e Atalija the lakre čhave rozmarde o Chramos le Devleskro a ile odarik savore sveta veci, hoj lenca te lašaren le Baalen.“ \p \v 8 Avke o kraľis prikazinďa le Levitenge, hoj te keren bari truhlica a te thoven la avri paš e chramoskri brana. \v 9 Paľis diňa te phenel le manušenge andre Judsko the andro Jeruzalem, hoj te anen le RAJESKE o daňe, avke sar o Mojžiš, le Devleskro služobňikos, oda diňa avri le Izraelitenge pre pušťa. \v 10 Savore veľiťeľa the manuša radišagoha anenas o love a čhivkerenas andre truhlica, medik na sas pherdžarďi. \v 11 Sako džives o Leviti ľidžanas e truhlica ko uradňikos le kraľiskro. Te dikhelas, hoj hin andre but love, avelas o pisaris le kraľiskro the o uradňikos le nekbaredere rašaskro, čhivenas o love avri a zgenenas len. Paľis la thovenas pale pre lakro than. Kerenas oda sako džives a kidle avri igen but love. \p \v 12 Paľis o kraľis the o Jehojada ola love denas le muršeske, savo sas ačhado upral e buči andro Chramos le RAJESKRO. O Chramos prikerenas o kamenara, o ťesara the o kovača, save kerenas le trasteha the le brondzoha. \v 13 Mukle pes te prikerel o Chramos a e buči lenge džalas igen mištes. Prikerde a zoraľarde o Chramos a sas ajso sar angloda. \v 14 Sar dokerde e buči, o love so ačhile ande anglo kraľis the Jehojada. A o Joaš vaš ola love diňa te kerel veci andro Chramos: o sersamos pre služba the pro obeti, o čare the aver somnakune a rupune veci. A medik o Jehojada dživelas, furt obetinenas o labarde obeti andro Chramos. \p \v 15 O Jehojada sphuriľa a muľa, sar leske sas 130 berš. \v 16 Parunde les andro Foros le Davidoskro paš o kraľa, bo kerďa but lačhipen prekal o Izrael, prekal o Del the prekal leskro Chramos. \s1 O Joaš pes odvisarel le RAJESTAR \p \v 17 Pal oda sar muľa o Jehojada, o judska vodci avle a dine pačiv le kraľis. O kraľis priačhiľa pre lengre lava. \v 18 On paľis preačhile te lašarel andro Chramos le RAJESKRO, peskre dadengre Devles, a chudle te lašarel la Ašerakre slupi the modli. Vaš kala bini avľa le Devleskri choľi pre Judsko the pro Jeruzalem. \v 19 O RAJ bičhavelas ke lende le proroken, hoj pes pale te visaren ke leste. Ale on len na šunenas, kajte lenge dovakerenas. \p \v 20 Akor avľa le Devleskro Duchos pre le Jehojadoskro čhavo Zecharijah. Ov ačhiľa anglo manuša a dovakerelas lenge: „Kada phenel o Del: ‚Soske na doľikeren le RAJESKRE prikazaňja? Na avela tumenge ňič avri, bo man omukľan, a vašoda the me tumen omukava.‘ “ \p \v 21 Akor pes o manuša dovakerde pro Zecharijah a pro lav le kraľiskro les murdarde le barenca pre dvora paš o Chramos. \v 22 O Joaš bisterďa pro lačhipen, so leske kerelas le Zecharijoskro dad o Jehojada, a diňa te murdarel leskre čhas. Sar o Zacharijah merelas, zvičinďa: „RAJEJA, dikh pre ada a visar lenge pale!“ \s1 O Joaš hino murdardo \p \v 23 Vaj pal o berš avľa pro mariben pro Joaš andre Judsko the andro Jeruzalem e aramejiko armada. Murdarde savore leskre vodcen, save sas upral o manuša a savore veci the barvaľipen, so zaile, bičhade le kraľiske andro Damašek. \v 24 Kajte e aramejiko armada avľa frima muršenca, o RAJ diňa la judska armada, kajte sas bareder, andre lengre vasta, bo omukle le RAJES, peskre dadengre Devles. Avke o Joaš sas potrestimen. \v 25 Sar e aramejiko armada odgeľa, mukle le Joaš igen dukhades. Korkore leskre služobňika pes pre leste dovakerde vašoda, hoj diňa te murdarel le Jehojadoskre čhas, a murdarde les pre leskro hadžos. Sar muľa, parunde les andro Foros le Davidoskro, ale na andre kraľengre hrobi. \p \v 26 Dovakerde pes pre leste kala džene: o Zabad o čhavo la Šimeatakro, savi sas Amončanka, the o Jehozabad o čhavo la Šimritakro, savi sas Moabčanka. \v 27 Andro Viklados le Kraľengre zvitkoskro hin pisimen pal le Joašiskre čhave, the oda, so pal leste vakerenas o proroka, the pal oda, sar prikerďa o Chramos. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Amacijah. \c 25 \s1 O Amacijah kraľinel upral e Judsko \p \v 1 Le Amacijoske sas bišupandž (25) berš, sar ačhiľa kraľiske, a kraľinelas bišueňa (29) berš andro Jeruzalem. Leskri daj e Joadan sas andral o Jeruzalem. \v 2 O Amacijah kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, ale na cale jileha. \v 3 Sar imar o kraľišagos sas zorales andre leskre vasta, diňa te murdarel peskre služobňiken, save murdarde leskre dades. \v 4 Ale lengre čhaven na diňa te murdarel, bo o RAJ prikazinďa andro zakonos le Mojžišoskro: „O dada našťi meren vaš o binos, so kerde lengre čhave, aňi o čhave vaš o bini le dadengre, ale sako mi merel vaš peskro binos.“ \s1 O mariben le Edomčanenca \p \v 5 O Amacijah vičinďa savore muršen andral o kmeňos Juda the Benjamin a ačhaďa andre lengre fajti veľiťeľen upral o ezeros the upral o šel slugaďa. Paľis zgenďa 300 000 muršen phureder sar biš (20) berš pripravimen te džal andro mariben le šťitoha the kopijaha. \v 6 Počinďa 3,4 toni rup\f + \fr 25,6 \fr*\ft E hebrejiko čhib: šel (100) talenti\ft*\f* vaš o 100 000 zorale murša andral o Izrael, hoj te maren pes vaš leste. \p \v 7 Ale avľa ke leste jekh murš le Devleskro a phenďa: „Kraľina, ma le tuha le Izraeliten, bo o RAJ nane ole manušenca andral o Efrajim! \v 8 Kajte džas šmelones andro mariben, o Del kerela, hoj te prehrajines o mariben le ňeprijaťeľiha, bo le Devles hin zor te pomožinel abo te čhivel tele!“ \p \v 9 Pre oda lestar o Amacijah phučľa: „Ale so ela ole rupoha, so počinďom vaš lende?“ \p Le Devleskro murš leske odphenďa: „O RAJ tuke šaj del mek buter sar oda.“ \p \v 10 Avke o Amacijah bičhaďa pale khere le muršen, save avle ke leste andral o Efrajim. On igen choľisaľile pro manuša andral e Judsko a choľaha pes visarde khere. \p \v 11 O Amacijah bi e dar džalas peskre muršenca andre Lonďi dolina. Ode murdarďa 10 000 Edomčanen\f + \fr 25,11 \fr*\ft E hebrejiko čhib: muršen andral o Seir \ft*\f* \v 12 a zaile the avre 10 000 muršen. Ľigende len dži upre pre skala Sela a odarik len čhivkerenas tele a avke sas savoredžene murdarde pro skali. \p \v 13 Ale ola murša, saven o Amacijah bičhaďa khere, džanas pro judska fori la Samarijatar dži paš o Bet-Choron. Ode murdarde 3 000 muršen a zaile odarik but veci. \p \v 14 Sar o Amacijah zviťazinďa upral o Edomčana, visaľiľa pale andro Jeruzalem. Anďa peha le edomike devloren, banďolas angle lende a labarelas lenge kaďidlos. \v 15 Akor o RAJ igen choľisaľiľa pro Amacijah a bičhaďa ke leste prorokos, savo leske dovakerelas: „Soske lašares avre narodengre devlen, save našťi zachraňinde peskre manušen andral tire vasta?“ \p \v 16 Medik o prorokos vakerelas, o Amacijah leske phenďa: „Či tutar amen kerďam le kraľiskre radcas? Preačh! Soske kames te avel murdardo?“ \p Avke o prorokos preačhiľa, ale mek phenďa: „Džanav, hoj o Del tut zňičinela, bo kerďal oda a na šunďal mire lava.“ \s1 O Izrael zviťazinel upral e Judsko \p \v 17 Paľis o judsko kraľis Amacijah pes dovakerďa peskre radcenca pro Izrael. Bičhaďa le muršen, hoj te phenen le izraelike kraľiske, le Jehoašoske, savo hin o čhavo le Joachazoskro, o čhavo le Jehuoskro: „Av! Mar pes manca!“ \p \v 18 Ale o Jehoaš leske odphenďa: „O bodľakos andro Libanon diňa te phenel le zorale libanoňike cedroske: ‚De tira čha mire čhaske romňake.‘ A ipen akor o dzivo džviros avľa pal o verchos a uštarďa pro bodľakos! \v 19 Gondoľines tuke, hoj sal zoralo, bo zviťazinďal upral o Edom. Oslavin tiro viťazstvo, ale ačh khere! Soske pre tu kames te anel e pohroma? Kames te perel tu a the e Judsko tuha?“ \p \v 20 Ale o Amacijah les na šunďa. Kada kerďa o Del, hoj les te del andre le Joašiskre vasta, bo chudle te lašarel le edomike devlen. \v 21 Avke o izraeliko kraľis o Jehoaš geľa pro mariben pro Amacijah paš o Bet-Šemeš andre Judsko. \v 22 O Izrael zviťazinďa upral e Judsko a savore lengre slugaďa denašenas khere. \v 23 Avke o Jehoaš paš o Bet-Šemeš zaiľa le Amacijah, le judske kraľis, a odľigenďa les andro Jeruzalem. A čhiďa tele the o muri le foroskre pašal e Efrajimiko brana dži paš e Rohoskri brana, ajse duj šel (200) metri. \v 24 Iľa odarik savoro somnakaj, rup the savore vzacna veci, so arakhle andro Chramos le RAJESKRO, save stražinenas o potomki le Obed-Edomoskre. Iľa the o barvaľipen andral o pokladňi le palaciskre, zaiľa varesave manušen a geľa pale andre Samarija. \s1 O Amacijah murdardo \p \v 25 O judsko kraľis Amacijah, le Joašiskro čhavo, dživelas mek dešupandž (15) berš, sar muľa o izraeliko kraľis Jehoaš, o čhavo le Joachazoskro. \v 26 Savore aver veci, so kerďa o Amacijah, ešebnovarestar, medik na muľa, hin pisimen andro Zvitkos le judske the le izraelike kraľengro. \v 27 Akorestar, sar pes o Amacijah odvisarďa le RAJESTAR, dovakerde pes pre leste počoral andro Jeruzalem varesave manuša, ale ov denašľa andro Lachiš. Avke pal leste bičhade muršen, save les ode murdarde. \v 28 Avke les odarik ande pale andro Jeruzalem pro graja a parunde les andro Foros le Davidoskro, paš leskre phure dada. \c 26 \s1 O Uziaš kraľinel upral e Judsko \p \v 1 Avke savore manuša andral e Judsko ile le Uziaš a ačhade les kraľiske pal leskro dad Amacijah. Sas leske dešušov (16) berš, sar ačhiľa kraľiske. \v 2 Akor, sar leskro dad o Amacijah muľa, zaiľa o foros Elat prekal e Judsko a prikerďa les. \p \v 3 Le Uziašoske sas dešušov (16) berš, sar ačhiľa kraľiske, a penda the duj (52) berš kraľinelas andro Jeruzalem. Leskri daj sas e Jecholija andral o Jeruzalem. \v 4 Kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar leskro dad o Amacijah. \v 5 O Uziaš rodelas le Devles, medik dživelas o Zecharijah, bo ov les sikavelas le Devleskro lav. A medik rodelas le Devles, o Del les požehňinelas. \p \v 6 O Uziaš geľa pale andro mariben pro Filišťinci. Čhiďa tele o muri le forenge Gat, Jabne the Ašdod. A ačhaďa o ohradzimen fori paš o Ašdod the avrether pre phuv le Filišťincengri. \v 7 O Del leske pomožinelas andro mariben pro Filišťinci, pro Arabi, save bešenas andro Gur-Baal, the pro Meuniti. \v 8 O Amončana počinenas le Uziašoske o daňe. A o hiros pal leste pes dochudňa dži paš o Egipt, bo ačhiľa igen zoralo. \p \v 9 Andro Jeruzalem o Uziaš ačhaďa o veži pre Rohoskri brana, pre Dolinakri brana the pro muroskro rohos a zoralarďa len. \v 10 Ačhaďa the o veži pre pušťa a kopaľinďa but chaňiga, bo sas les pro brehi Šefela the pre ňižina but stadi. Sas les the manuša, save kerenas buči pre maľa the andre viňica, bo kadi buči sas leske igen pre dzeka a e phuv sas lačhi. \p \v 11 Le Uziaš sas bari armada, so sas pripravimen te džal pro mariben. O pisaris Jeiel the o uradňikos Maasejah len zgenenas the zapisinenas a upral lende sas o Chananijah, le kraľiskro uradňikos. \v 12 Upral e armada sas 2 600 fajtakre vodci, savore zorale murša. \v 13 On sas ačhade upral o 307 500 slugaďa, save sas avrisikade andro mariben, hoj te maren pes vaš o kraľis leskre ňeprijaťeľenca. \v 14 O Uziaš diňa le slugaďen o šťiti, kopiji, pancjeri, luki, prilbi the bara andro praki. \v 15 Andro Jeruzalem diňa te kerel le goďaver muršenge o maribnaskre stroji, andral save ľivinkerenas o šipi a čhivkerenas o bare bara. Thoďa len pro veži the pro foroskre muri. O hiros pal leste geľa igen dur a ačhiľa igen zoralo, bo o Del leske pomožinelas. \s1 O Uziaš ačhel malomocno \p \v 16 No sar o Uziaš zoraľiľa, ačhiľa ajso barikano, hoj les oda zňičinďa. A ačhiľa ňeverno le RAJESKE, peskre Devleske, oleha, hoj geľa andro Chramos le RAJESKRO te labarel o kaďidlos pro kaďidloskro oltaris. \v 17 Gele pal leste o rašaj o Azarijah a leha ochtovardeš (80) le RAJESKRE rašaja, save na daranas. \v 18 Ačhade pes leske a phende: „Uziaš, tu o kaďidlos našťi labares le RAJESKE, ale ča o pošvecimen rašaja andral le Aronoskro potomstvos. Omuk o Sveto than, bo salas napačivalo a kerďal binos. O RAJ tut buter na požehňinela.“ \p \v 19 Le Uziašoste sas andro vast e lopatka le kaďidloha, hoj oda te labarel, a choľisaľiľa pro rašaja. A medik kerelas pre lende vika, čhiďa pes leske avri pro čekat o malomocenstvo, sar ačhelas paš o kaďidloskro oltaris andro Chramos. \v 20 Sar dikhenas pre leste o nekbareder rašaj o Azarijah the okla rašaja, dikhle, hoj les hin pro čekat malomocenstvo. On les takoj odarik ľigende avri a the ov siďarelas te džal, bo o RAJ les ole nasvaľibnaha raňinďa. \p \v 21 O Uziaš sas malomocno, medik na muľa. Našťi džalas buter andro Chramos le RAJESKRO a bešelas avrether korkoro andre aver kher. Leskro čhavo o Jotam ľidžalas o palacis the le manušen andre odi phuv. \p \v 22 Savore aver veci, so kerďa o Uziaš, ešebnovarestar, medik na muľa, hin andro zvitkos, so pisinďa o prorokos Izajaš, le Amososkro čhavo. \v 23 Sar o Uziaš muľa, na parunde les andro hrobi le kraľengre, ale andro hrobos pre kraľiko maľa, bo sas malomocno. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Jotam. \c 27 \s1 O Jotam kraľinel upral e Judsko \p \v 1 Le Jotamoske sas bišupandž (25) berš, sar ačhiľa kraľiske. Ov andro Jeruzalem kraľinelas dešušov (16) berš. Leskri daj sas e Jeruša, le Cadokoskri čhaj. \v 2 Ov kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar the leskro dad o Uziaš, ale ča na kerďa oda, so leskro dad, savo geľa andro Chramos te labarel o kaďidlos. Ale o manuša mek furt dživenas andro bini. \p \v 3 O Jotam ačhaďa e Upruňi brana le Chramoskri a bari buči kerďa pro foroskre muri pro brehos Ofel. \v 4 Ov pro judska brehi ačhavelas o fori a pro thana, kaj sas but veš, ačhavelas o pevnosťi the o veži. \v 5 Marelas pes le Amončanengre kraľiha a zviťazinďa pre leste, avke o Amončana andre oda berš leske počinenas 3,4 toni rupune\f + \fr 27,5 \fr*\ft E hebrejiko čhib: šel (100) talenti rupune\ft*\f*, 1 000 toni pšeňica the 1 000 toni jačmeňis. Ajci leske davkerenas mek the andro dujto the trito berš. \p \v 6 O Jotam zoraľolas, bo sas pačivalo a pačivalones šunelas le RAJES, peskre Devles. \p \v 7 Savore aver veci, so kerďa o Jotam, o maribena the leskre droma, hin pisimen andro Zvitkos le judske the le izraelike kraľengro. \v 8 Le Jotamoske sas bišupandž (25) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas dešušov berš. \v 9 Sar o Jotam muľa, parunde les paš leskre phure dada andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Achaz. \c 28 \s1 O Achaz kraľinel upral e Judsko \p \v 1 Le Achazoske sas biš (20) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas dešušov (16) berš. Na kerelas avke sar leskro prapapus o David, ale kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka. \v 2 Ov kerelas sar the o izraelika kraľa anglal leste a kerďa the o avričhorde modli le Baalenge. \v 3 Labarelas o kaďidlos andre dolina Ben-Hinom a peskre čhaven labarďa sar obeti, avke sar kerenas o narodi, saven o RAJ tradľa avri anglal o Izrael. \v 4 O kaďidlos obetinelas tel dojekh zeleno stromos, pro brehi the pro uče thana, kaj lašarenas le modlen. \s1 O Aramejčana the o Izraeliti džan pre Judsko \p \v 5 Vašoda o RAJ, leskro Del, diňa le Achaz le aramejike kraľiske andro vasta. O Aramejčana les domarde a zaile but leskre manušen andro Damašek. \p O Achaz sas dino andro vasta the le kraľiske andro Izrael, savo les zorales domarďa. \v 6 Avke andre jekh džives o Pekach, le Remalijoskro čhavo, murdarďa 120 000 zorale slugaďen andre Judsko, bo o manuša andral e Judsko omukle le RAJES, peskre dadengre Devles. \v 7 O Zichri, savo sas zoralo maribnaskro murš andral o Efrajim, murdarďa le kraľiskre čhas Maasejah the le uradňikos Azrikam the le Elkanah, savo sas leskro dujto nekbareder veľiťeľis. \v 8 A kajte sas o Judejci o phrala le Izraelitengre, o Izraeliti odľigende andre Samarija 200 000 lengre romňijendar, čhavendar the čhajendar the igen but veci. \s1 O prorokos Oded \p \v 9 Andre Samarija sas le RAJESKRO prorokos o Oded. Ov geľa anglo slugaďa, save avenas andre Samarija, a phenďa lenge: „Čačes o RAJ, o Del tumare dadengro, sas choľamen pro manuša andre Judsko, vašoda len tumenge diňa andro vasta. Ale tumen len murdarenas ajsa bara choľaha, hoj oda dogeľa dži andro ňebos. \v 10 Akana peske kamen te kerel otroken le muršendar the džuvľendar andral e Judsko the andral o Jeruzalem? Ale aleha keren binos anglo RAJ, angle tumaro Del. \v 11 Šunen man mištes! Kala zaile manuša hine tumare phrala the pheňa. Premuken len, bo te na premukena len, o RAJ tumen marela peskra bara choľaha.“ \p \v 12 Akor štar efrajimika vodci gele anglo murša, save avenas pal o mariben. Oda sas o Azarjah, le Jochananoskro čhavo, o Berechijah, le Mešilemotoskro čhavo, o Jechizkijah, le Šalumoskro čhavo, the o Amasa, le Chadlajoskro čhavo. \v 13 A phende lenge: „Ma anen kade le manušen, saven zaiľan, bo aleha kerďanas o binos anglo RAJ a mek buter pre amende anďanas e bibach. Se imar akana hin amen but bini a le RAJESKRI choľi hiňi upral o Izrael.“ \p \v 14 Akor o slugaďa angle ola vodci the savore manuša premukle savoren, saven zaile, a dine pale the o veci, so odarik ile. \v 15 Paľis ola štar vodci ile olen, save sas zaile, a le vecendar, so sas zaile, urde upre le manušen, save sas bi o gada. Dine len pro pindre sandali, o chaben the o pijiben a makhle lengre rani la mascaha. Thode pro somara olen, save na birinenas te džal, a paľis len odľigende ke lengre manuša andro Jericho, andro palmengro foros. Paľis pes visarde khere andre Samarija. \s1 O Achaz mangel le asirike kraľis, hoj leske te pomožinel \p \v 16 Andre oda časos o kraľis Achaz mangelas le asirike kraľis, hoj leske te pomožinel, \v 17 bo o Edomčana avle pale pro mariben pre Judsko a zaile le manušen. \v 18 O Filišťinci tiš gele pro mariben andro fori pre brehengri phuv Šefela the paš e južno pušťa. Domarde a zaile o fori Bet-Šemeš, Ajalon the Gederot, the o fori Socho, Timna the Gimzo lengre gavenca. Varesave lendar ode ačhile te bešel. \v 19 O Del avke marďa le Judejcen, bo o Achaz, o izraeliko kraľis, domukľa andre Judsko o binošno dživipen a sas igen ňeverno le Devleske. \v 20 Akor avľa andre Judsko ke leste o asiriko kraľis o Tiglat-Pileser. Ov leske na pomožinďa, ale kerďa mek buter pharipen. \v 21 A kajte o Achaz iľa o somnakaj andral o Chramos, andral o palacis the le uradňikendar a diňa le asirike kraľiske, oda leske na pomožinďa. \p \v 22 Andre oda baro pharipen o Achaz mek buter kerelas bini anglo RAJ oleha, \v 23 hoj obetinelas le Aramejčanengre\f + \fr 28,23 \fr*\ft E hebrejiko čhib: andral o Damašek \ft*\f* devlenge, save upral leste zviťazinde. Phenďa peske: „Te o aramejika devla pomožinde peskre kraľenge, obetinava the me lenge, hoj mange te pomožinen.“ Ale kada anďa e bibach leske the leskre narodoske. \p \v 24 Akor o Achaz skidňa o veci andral o Chramos a phagerďa len. O vudar andro Chramos phandľa a pre dojekh uľicakro rohos andro Jeruzalem le modlenge kerďa oltara. \v 25 Andre dojekh judsko foros ačhaďa thana pro lašariben, hoj pes te labarel o kaďidlos avre devlenge, a aleha kerelas pre choľi le RAJESKE, peskre dadengre Devleske. \p \v 26 Savore aver veci, so Achaz kerďa, ešebnovarestar, medik na muľa, hin pisimen andro Zvitkos le judske the le izraelike kraľengro. \v 27 Sar o Achaz muľa, parunde les andro Jeruzalem, ale na andre kraľengre hrobi. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Chizkija\f + \fr 28,27 \fr*\ft Andre varesave prekladi hin leskro nav Ezechiaš.\ft*\f*. \c 29 \s1 O Chizkija kraľinel andre Judsko \p \v 1 Le Chizkijoske\f + \fr 29,1 \fr*\ft Andre varesave prekladi hin leskro nav Ezechiaš.\ft*\f* sas bišupandž (25) berš, sar ačhiľa kraľiske a andro Jeruzalem kraľinelas bišueňa (29) berš. Leskri daj sas e Abija, le Zecharijoskri čhaj. \v 2 Ov kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar the leskro prapapus o David. \s1 O pošveceňje le Chramoskro \p \v 3 Ov takoj andro ešebno čhon andre peskro ešebno berš, sar chudňa te kraľinel, phundraďa o vudar le chramoskro a prikerďa les. \v 4 Paľis vičinďa le rašajen the le Leviten a rozačhaďa len pre vichodno dvora le Chramostar. \v 5 Phenďa lenge: „Šunen man, Levitale! Akana pošvecinen pes a pošvecinen the o Chramos le RAJESKRO, le Devleskro tumare dadengro. Hordinen avri savore džungale veci andral o Chramos. \v 6 Se amare dada na sas le RAJESKE amare Devleske pre dzeka, bo kerenas angle leste o bini. Omukle les a odvisarde pes lestar the le thanestar, kaj ov bešel. \v 7 Phandle o chramoskro vudar, murdarde andre o svietňiki, hoj te na labon, a na obetinenas o kaďidlos aňi labarďi obeta andro Sveto than le Izraeloskre Devleske. \v 8 Vašoda o RAJ sas choľamen pre Judsko the pro Jeruzalem a kerďa, hoj te aven pro asaben a hoj dojekh te daral olestar, so pes lenge ačhiľa, sar the korkore dikhen. \v 9 Amare dada sas murdarde andro mariben a amare romňijen the čhaven zaile. \v 10 Ale akana kamav te phandel zmluva le RAJEHA, le Devleha andral o Izrael, hoj amendar te odvisarel peskri bari choľi. \v 11 Čhavale mire, akana imar ma aven ňedbala, se o RAJ peske tumen avri kidňa, hoj te ačhen angle leste, hoj leske te služinen a te obetinen o kaďidlos.“ \p \v 12 Avke pes mukle andre buči o Leviti: \li1 andral le Kohatoskri fajta o Machat, le Amasajoskro čhavo, the o Joel, le Azarjoskro čhavo; \li1 andral le Merariskri fajta o Kiš, le Abdioskro čhavo, the o Azarijah, le Jehaleleloskro čhavo; \li1 andral le Geršonoskri fajta o Joach, le Zimoskro čhavo, the o Eden, le Joachoskro čhavo; \li1 \v 13 andral le Elicafanoskri fajta o Šimri the o Jeiel; \li1 andral le Asafoskri fajta o Zecharijah the o Mataniah; \li1 \v 14 andral le Hemanoskri fajta o Jechiel the o Šimej; \li1 andral le Jedutunoskri fajta o Šemajah the o Uziel. \p \v 15 Zvičinde savore Leviten, pošvecinde pes a avle te obžužarel o Chramos, avke sar prikazinďa o kraľis pal o zakonos le RAJESKRO. \v 16 Akor o rašaja gele andro Chramos, hoj les te obžužaren, a savoro džungipen, so andre arakhle, hordinenas avri pre dvora. Paľis o Leviti ile odarik ola veci a odľigende ke dolina Kidron. \v 17 E buči chudle te kerel andro ešebno džives andro ešebno čhon a andro ochtoto džives dogele paš e chramoskri veranda. Paľis mek ochto dživesa pošvecinenas o Chramos a dokerde oda andro dešušovto (16.) džives andro ešebno čhon. \p \v 18 Paľis gele ko kraľis Chizkija a phende leske: „Obžužarďam calo Chramos le RAJESKRO, o oltaris pro labarde obeti leskre sersamoha, the o skamind, pre savo thovenas o sveto maro, leskre sersamoha. \v 19 Pripravinďam a pošvecinďam mek the ola veci, save o kraľis Achaz čhiďa avri andral o Chramos, sar sas napačivalo ko Del. Ola veci hine akana anglo oltaris le RAJESKRO.“ \s1 Pale obetinen andro Chramos \p \v 20 O Chizkija sig tosara ušťiľa, diňa te zvičinel ke peste le foroskre vodcen a džanas andro Chramos. \v 21 Akor diňa te anel efta terne biken, efta bakren, efta terne bakroren the efta capen sar binoskri obeta vaš o kraľišagos, vaš o oltaris the vaš e Judsko. A phenďa le rašajenge, le Aronoskre potomkenge, hoj len te obetinen pre le RAJESKRO oltaris. \v 22 Akor o rašaja murdarde le biken, zachudle lengro rat a pokropinde o oltaris; paľis murdarde le baranen a the lengre rateha pokropinde o oltaris; paľis murdarde le bakroren a the lengre rateha pokropinde o oltaris. \v 23 Paľis ande sar obeta vaš o binos le capen anglo kraľis the angle savore manuša, a thode pre lende o vasta. \v 24 Paľis o rašaja murdarde le capen a lengro rat anenas pro oltaris sar obeta vaš o binos, hoj te odlel o binos cale Izraelostar, bo o kraľis prikazinďa, hoj te anen e labarďi obeta the e obeta vaš o bini prekal calo Izrael. \p \v 25 O Chizkija andro Chramos ačhaďa le Leviten le cimbalmenca, harfenca the citarenca, bo kavke prikazinďa o David, bo o RAJ leske avke vakerelas prekal peskre proroka o Gad the o Natan. \v 26 Sar o Leviti ačhenas le Davidoskre bašavibnaskre nastrojenca a o rašaja le trubenca, \v 27 o Chizkija diňa te anel pro oltaris e labarďi obeta. A sar e obeta chudle te kerel, o manuša giľavenas le RAJESKE a o lavutara chudle te bašavel pro trubi the pre savore le Davidoskre nastroji. \v 28 A savore, ko ode sas, denas le RAJES pačiv le giľavipnaha the le trubenca. Kada ľikerelas, medik na sas dokerďi e labarďi obeta a na dolabile savore obeti. \p \v 29 Paľis, sar dokerde o labarde obeti, o kraľis the savore manuša gele pro khoča a lašarenas le RAJES. \v 30 O kraľis le vodcenca prikazinde le Levitenge, hoj te lašaren le RAJES le giľenca, so pisinde o David the o prorokos Asaf. Avke on le RAJES lašarenas bare radišagoha a banďonas anglal leste dži pre phuv. \p \v 31 Paľis o Chizkija phenďa: „Akana san pošvecimen andre služba le RAJESKE. Aven a anen andro Chramos o obeti the o paľikeribnaskre obeti.“ Avke savore ande o obeti the paľikeribnaskre obeti a ola, save kamenas te del buter, anenas the o labarde obeti. \v 32 O manuša ande pre labarďi obeta le RAJESKE eftavardeš (70) biken, šel (100) bakren the duj šel (200) terne bakren. \v 33 O sveta dari, so ande, sas šov šel (600) biki the trin ezera (3 000) bakre. \v 34 Ale o rašaja sas frima a na stačinenas te scirdel o cipi pal o džviri pre labarďi obeta, vašoda lenge gele te pomožinel lengre phrala o Leviti, medik pes odi buči na dokerďa a medik pes buter rašaja na pošvecinde. Bo o Leviti pes horľiveder pošvecinenas sar o rašaja. \v 35 Bo sas igen but labarde obeti the o žiros le smiromoskre obetendar a the o moľakre obeti. \p Avke pale chudle te lašarel le RAJES andro Chramos sar angloda. \v 36 O Chizkija the savore manuša radisaľonas olestar, bo o Del lenge pomožinďa igen sig kada savoro te kerel. \c 30 \s1 O Chizkija vičinel te oslavinel e Patraďi \p \v 1 Paľis o Chizkija\f + \fr 30,1 \fr*\ft Andre varesave prekladi hin leskro nav Ezechiaš.\ft*\f* vičinďa calo Izrael the Judsko a pisinďa ľila le kmeňenge Efrajim the Menaše, hoj te aven andro Chramos andro Jeruzalem te oslavinel e Patraďi pre pačiv le RAJESKE, le Izraeloskre Devleske. \v 2 O kraľis pes dovakerďa le vodcenca the savore manušenca andro Jeruzalem, hoj andro dujto čhon oslavinena e Patraďi. \v 3 On la našťi oslavinenas andro dino časos, bo na sas dos rašaja pošvecimen a aňi o manuša pes na zgele andro Jeruzalem. \v 4 Priačhile pre ada o kraľis the savore manuša, save ode sas. \v 5 Avke pes dovakerde a bičhade ľil pal calo Izrael, la Beer-Šebatar dži ko Dan, a vičinenas savoren, hoj te aven andro Jeruzalem te oslavinel e Patraďi pre pačiv le RAJESKE, le Izraeloskre Devleske. Bo but džene la na oslavinenas avke, sar hin pisimen andro Zakonos. \p \v 6 O murša gele le ľilenca, so sas le kraľistar the vodcendar, pal calo Izrael the pal e Judsko a phenenas avke, sar lenge o kraľis prikazinďa: \pm „Visaren tumen pale ko RAJ, ko Del le Abrahamoskro, Izakoskro the Jakoboskro, hoj pes ov te visarel pale ke tumende, ke ola, save sas zachraňimen andral le asirike kraľengre vasta. \v 7 Ma aven ajse sar tumare dada the tumare phrala, bo on na sas verna le RAJESKE, peskre Devleske. Se šaj dikhen korkore, sar len igen zorales potrestinďa. \v 8 Akana ma aven ajse zacata, sar sas tumare dada! Podden tumen le RAJESKE! Aven andro Chramos, so o RAJ, tumaro Del, pošvecinďa pro furt. Služinen le RAJESKE, tumare Devleske, hoj pes tumendar te odvisarel leskri choľi! \v 9 Te tumen avena pale ko RAJ, akor tumare phralenge le Izraelitenge the tumare čhavenge presikavena o jileskeriben ola, ko len zaile, a premukena len pale khere, bo o RAJ, tumaro Del, hino lačhejileskro the milosťivo a na visarela pes tumendar het, te pes tumen visarena ke leste.“ \p \v 10 O murša, saven o kraľis the o vodci bičhade, džanas foros forostar andro phuva le kmeňengre Efrajim the Menaše dži ko Zebulun. Ale o manuša len anenas pro asaben a asanas lendar. \v 11 Ale varesave murša andral o kmeňi Ašer, Menaše the Zebulun pes pokorinde a avle andro Jeruzalem. \v 12 O Del avke kerďa, hoj diňa le manušen the andre Judsko jekh gondoľišagos, hoj te keren oda, so prikazinďa o kraľis the o uradňika pal le RAJESKRO lav. \s1 E Patraďi oslavimen \p \v 13 Avke andro dujto čhon igen but manuša pes zgele andro Jeruzalem, hoj te oslavinen o inepos le Marengro bi o Kvasos. \v 14 Ile a zňičinde savore oltara, so sas andro Jeruzalem, the o kaďidloskre oltara a čhide len andre dolina Kidron. \p \v 15 Andro dešuštarto (14.) džives andro dujto čhon murdarde le Patraďakre bakrores. O rašaja the o Leviti, save mek na sas obžužarde, pes ladžanďile a pošvecinde pes. Paľis ande o labarde obeti andro Chramos. \v 16 On ačhenas pre peskre thana andro Chramos, sar pisinďa andro zakonos le Devleskro murš o Mojžiš, a o rašaja kropinenas pro oltaris o rat, so lenge podine o Leviti. \v 17 Ale sas ode zgele but ajse džene, save na sas pošvecimen, a on našťi murdarenas le Patraďakre bakroren, a vašoda vaš lende murdarenas le bakroren o Leviti, hoj ole dženen te pošvecinen le RAJESKE. \v 18 But manuša, save ode avle andral o kmeňos Efrajim, Menaše, Jisachar the Zebulun, pes na pošvecinde a oleha, hoj chanas le Patraďakre bakrores, na doľikerde o zakonos le Devleskro. Vašoda pes modľinelas vaš lende o Chizkija: \v 19 „RAJEJA, Devla amare dadengro, kala manuša hine nažuže angle tiro zakonos. Ale on tut lašaren jilestar, vašoda mangav tut, av ke lende jileskro a odmuk lenge.“ \v 20 A o RAJ leskri modľitba šunďa avri a sasťarďa le manušen. \p \v 21 Paľis o Izraeliti, save sas andro Jeruzalem, oslavinenas o inepos le Marengro bi o Kvasos efta džives bare radišagoha. A o Leviti the o rašaja lašarenas le RAJES sako džives caľa zoraha. \p \v 22 Paľis o Chizkija šukares prevakerďa ke savore Leviti, bo sikade hoj džanen mištes te služinel le RAJESKE. Efta džives oslavinenas a anenas ode smiromoskre obeti a paľikerenas le RAJESKE, peskre dadengre Devleske. \p \v 23 Ale savore manuša, save sas ode zgele, pes dovakerde, hoj oslavinena o inepos mek aver efta džives. Avke radišagoha oslavinenas mek aver efta džives. \v 24 O Chizkija diňa le manušenge pre obeta, 1 000 biken the efta ezera 7 000 bakren a o uradňika dine 1 000 biken the 10 000 bakren. A but rašaja pes pošvecinde. \v 25 Savore manuša andral e Judsko radisaľonas le rašajenca, le Levitenca, le manušenca, save avle andral o Izrael, the le cudzincenca, save avle andral o Izrael abo dživenas andre Judsko. \v 26 Andro Jeruzalem sas ajso baro radišagos, savo na sas akorestar, sar sas kraľis andro Izrael le Davidoskro čhavo, o Šalamun. \v 27 Paľis o rašaja the o Leviti ačhenas, hoj te žehňinen le manušen a o RAJ len šunďa avri andral peskro sveto than, andral o ňebos. \c 31 \s1 O manuša zňičinen le modlen \p \v 1 Sar preačhile te oslavinel e Patraďi, gele savore Izraeliti andro judska fori a phagerde o sveta slupi, čhingerde o kaštune slupi la Ašerakre a zňičinde savore uče thana pro lašariben the oltara andre Judsko the andro phuva Benjamin, Efrajim the Menaše. Paľis savore Izraeliti gele pale khere andre peskre fori. \s1 O dari prekal o Leviti the rašaja \p \v 2 O kraľis Chizkija\f + \fr 31,2 \fr*\ft Andre varesave prekladi hin leskro nav Ezechiaš.\ft*\f* ačhaďa le rašajen the le Leviten te služinel andro partiji. Lengre službi sas, hoj te keren o labarde the smiromoskre obeti, hoj te paľikeren a hoj te lašaren paš o vudara le RAJESKRE Chramoskre. \v 3 O Chizkija delas andral peskro majetkos o dobitkos pro labarde obeti a oda pro tosaraskre the pro račakre obeti, the pro labarde obeti pro šabat, pro inepi le Neve čhoneskre the pro aver oslavi, avke sar hin pisimen andro zakonos le RAJESKRO. \v 4 Le manušenge andro Jeruzalem prikazinďa, hoj te anen prekal o rašaja the Leviti ole obetendar oda, so mušinen te del lenge pro dživipen, hoj on te šaj en oddine te kerel sa, so kampel pal o zakonos le RAJESKRO. \p \v 5 Sar pal ada savore šunde, chudle te anel o Izraeliti peskre ešebne uľipnastar e pšeňica, e mol, o olejos the o medos the savorestar, so len sas le maľendar. Ande igen but ďesjatki savorestar. \v 6 Avke the o Izraeliti the savore manuša, save bešenas andro judska fori, anenas o ďesjatki peskre dobitkostar the bakrendar a the avre darendar, so sas dine prekal o RAJ, a thode oda savoro pro kopi. \v 7 O manuša chudle te hordinel andro Jeruzalem o dari andro trito čhon a ada kerenas dži andro eftato čhon. \v 8 Sar avľa o kraľis Chizkija peskre vodcenca a dikhle ola dari, lašarenas le RAJES a ašarenas leskre manušen, le Izraeliten. \p \v 9 O Chizkija pes phučľa le rašajendar the le Levitendar pal ola veci pro kopi \v 10 a o nekbareder rašaj o Azarijah, o potomkos le Cadokoskro, leske odphenďa: „Akorestar, sar chudle o manuša te hordinel o dari andro Chramos, sas amen igen but chaben a ole chabenestar ačhiľa mek but, bo o RAJ požehňinďa peskre manušen. Dikhen, keci mek olestar ačhiľa!“ \p \v 11 Avke o Chizkija diňa te pripravinel o skladi prekal o chaben andro Chramos. Sar len pripravinde, \v 12 diňa te hordinel savore ola dari, so sas dine prekal o Del, andre ola skladi. Nekbareder upral ola skladi sas o Levitas Konaniah a dujto pal leste leskro phral, o Šimej. \v 13 Kalen ačhaďa o kraľis Chizkija the o nekbareder rašaj o Azarijah upral o levitska uradňika andro Chramos: le Jechiel, le Azaziah, le Nachat, le Asahel, le Jerimot, le Jozabad, le Eliel, le Jismachjah, le Machat the le Benajah. \p \v 14 O Levitas Kore, le Jimnoskro čhavo, sas stražňikos pre vichodno brana a ov sas ačhado te kidel le manušendar o dari, so anenas prekal o Del, a paľis len te rozďelinel. \v 15 O Leviti o Eden, Minjamin, Ješua, Šemajah, Amariah the Šechaniah, save služinenas andro fori le rašajengre, pačivalones rozďelinenas kala dari avre rašajenge pal lengre partiji, le ternenge the le phurederenge. \p \v 16 Rozdenas the ole muršenge, save sas zapisimen andre fajtakro zvitkos a oda phureder sar trin berš – dojekheske, save služindehas jekhvar andro Chramos, pal oda, sar sas ačhade andre služba. \v 17 O rašaja sas zapisimen pal o fajti a o Leviti le biš (20) beršendar pal o partiji, andre save služinenas. \v 18 Sas zapisimen caľa famelijaha – savore peskre romňijenca, le cikne the bare čhavenca – bo pačivalones pes pošvecinenas. \p \v 19 Sas ačhade murša, hoj te rozden o chaben le rašajenge andral o Aronoskro potomstvos, save bešenas andro fori the lengre gava. Rozdenas oda savore rašajenge the Levitenge, save sas zapisimen andro fajtakro rodokmeňos. \p \v 20 Avke kerelas o Chizkija andre caľi Judsko. Kerelas savoro, so sas čačipnaskro, lačho the pačivalo anglo RAJ. \v 21 Savoro, so chudňa te kerel o Chizkija andro Chramos, kerelas avke, sar sas pisimen andro zakonos the andro prikazaňja. A savoro leske avelas avri, bo rodelas le RAJES cale peskre jileha. \c 32 \s1 O Sancherib džal pro Jeruzalem \p \v 1 Paloda, sar o Chizkija\f + \fr 32,1 \fr*\ft Andre varesave prekladi hin leskro nav Ezechiaš.\ft*\f* sikaďa peskro pačivaľiben oleha, so kerďa prekal o RAJ, avľa o asiriko kraľis Sancherib pro mariben pre Judsko. Peskra armada rozačhaďa pašal o ohradzimen fori a kamľa len te zalel. \v 2 Sar o Chizkija dikhľa, hoj o Sancherib avľa a kamel te džal pro Jeruzalem, \v 3 dovakerďa pes peskre vodcenca the veľiťeľenca, hoj zaačhavena o prameňa, so hine avri pal o foros, a on leske andre ada pomožinde. \v 4 Avle igen but manuša a zaačhade o prameňa the o paňi, so džalas prekal odi phuv. A phende peske: „Sar o asirika kraľa avena, soske majinen te arakhel ajci but paňi?“ \v 5 Paľis o kraľis chudňa te prikerel savore zňičimen muri a pre ola muri ačhaďa o veži the dujto avruno muros. Zoraľarďa the o avruno muros pašal e terasa pro vichodos le Davidoskre Forostar a diňa te kerel but kopiji the šťiti. \p \v 6 Ačhaďa le veľiťeľen upral o manuša, diňa len te vičinel jekhetane ke peste pro phundrado than paš e foroskri brana a prevakerďa ke lende: \v 7 „Aven zorale a ma daran tumen! Ma predaran le asirike kraľistar, aňi leskra armadatar, so avel leha, bo amenca hiňi bareder zor. \v 8 Les hin bari armada, ale oda hine ča manuša, ale amenca hino o RAJ, amaro Del, pripravimen amenge te pomožinel a te ľidžal amare maribena.“ A o manuša pes zmukle pre oda, so phenďa o judsko kraľis Chizkija. \p \v 9 Paľis o Sancherib bičhaďa peskre služobňiken andro Jeruzalem, medik korkoro peskra armadaha pes marelas andro foros Lachiš. Diňa te phenel le Chizkijoske the le Judejcenge andro Jeruzalem: \pm \v 10 „Avke phenel o asiriko kraľis Sancherib: Pre soste pes zmuken, te me le slugaďen rozačhaďom pašal o Jeruzalem? Ko tumen šaj zachraňinel? \v 11 O Chizkija tumenge vakerel: ‚O RAJ, amaro Del, amen zachraňinela andral o vasta le asirike kraľiske.‘ Avke tumen diliňarel, hoj tumen te mukel te merel andre bokh the bi o paňi. \v 12 Se korkoro ov čhiďa tele le RAJESKRE thana the oltara a prikazinďa le manušenge andre Judsko the andro Jeruzalem: ‚Angle jekh oltaris banďona a labarena upre o kaďidlos.‘ \pm \v 13 Či tumen na džanen, so kerďom me the mire dada le manušenge andre aver phuva? Či šaj zachraňinde lengre devla lengre phuva andral mire vasta? \v 14 Ko savore devlendar andral ole narodi, saven mire dada zňičinde, šaj zachraňinde peskre manušen? Sar šaj akana tumaro Del tumen zachraňinel andral mire vasta? \v 15 Te na tumen o Chizkija diliňarel a klaminel! Ma pačan leske, bo ňisavo narodoskro aňi kraľišagoskro del našťi zachraňinďa peskre manušen andral mire vasta aňi andral o vasta mire dadengre. Vašoda aňi tumaro Del na zachraňinela tumen andral mire vasta.“ \p \v 16 Le Sancheriboskre sluhi dureder namištes vakerenas pro RAJ, pro Del, the pre leskro služobňikos Chizkija. \v 17 O Sancherib pisinďa ľila andre save asalas avri le RAJES, le Izraeloskre Devles: „Avke sar o narodengre devla andral aver phuva na zachraňinde peskre manušen andral mire vasta, avke the le Chizkijoskro Del na zachraňinela peskre manušen andral mire vasta!“ \v 18 Le Sancheriboskre vodci andre hebrejiko čhib vičinenas pro manuša, save ačhenas pro Jeruzalemoskre muri, hoj len te daraven avri a avke te zalen o foros. \v 19 On vakerenas pal o RAJ, pal o Jeruzalemoskro Del, avke sar pal o devla avre narodengre – devla, saven kerde peskre vastenca. \p \v 20 Vašoda o kraľis Chizkija the o prorokos Izajaš, le Amososkro čhavo, vičinenas a mangenas le Devles, hoj lenge te pomožinel \v 21 a o RAJ bičhaďa le aňjelos, savo murdarďa savore zorale muršen, vodcen the uradňiken andro taboris le asirike kraľiskro. Avke pes o Sancherib visarďa pale andre peskri phuv andre ladž. \p Sar paľis geľa andro chramos peskre devleskro, murdarde les varesave leskre čhavendar la šabľaha. \p \v 22 Avke o RAJ zachraňinďa le Chizkija the le manušen andral o Jeruzalem andral o vasta le asirike kraľiskre le Sancheriboskre the andral o vasta avre ňeprijaťeľengre a diňa len o smirom le narodendar, save sas pašal lende. \v 23 But manuša anenas andro Jeruzalem o dari le RAJESKE a o vzacna veci le judske kraľiske. Akorestar le Chizkija denas pačiv savore narodi. \s1 O Chizkija sasťardo le nasvaľibnastar \p \v 24 Andre oda časos o Chizkija nasvaľiľa pro meriben. Ale sar pes modľinelas ko RAJ, ov leske odphenďa a diňa les znameňje, hoj sasťola. \v 25 Ale o Chizkija ačhiľa ajso barikano, hoj aňi na paľikerďa vaš o lačhipen, so leske kerďa o RAJ. Vašoda o Del choľisaľiľa pre leste, pre Judsko a the pro Jeruzalem. \v 26 Paľis o Chizkija the o manuša andral o Jeruzalem kerde pokaňje andral peskro barikaňiben. Vašoda len o RAJ na marďa, medik dživelas o Chizkija. \s1 Le Chizkijoskro barvaľipen \p \v 27 O Chizkija sas igen barvalo a dojekh les delas pačiv. Kerďa peske o pokladňi prekal o rup, somnakaj, vzacna bara, voňava masci the šťiti the aver vzacna veci. \v 28 Sas les skladi, kaj odthovelas o zrnos, mol the oleji. Sas les the maštalňi prekal savoro dobitkos the stadi. \v 29 O Chizkija peske ačhaďa o fori, sas les but stadi, bakre the dobitkos, bo o Del les diňa baro barvaľipen. \p \v 30 Sas oda o Chizkija, savo zaačhaďa o upruno paňi Gichon a kerďa tunelis pro paňi, hoj o paňi te džal pal e zapadno sera andro Foros le Davidoskro. O Del sas le Chizkijoha a avelas leske avri savoro, so kerelas. \v 31 Ale sar avle ke leste o babiloňika vodci, hoj te phučen pal o znameňje, so pes ačhiľa andre odi phuv, o Del les omukľa, bo kamľa les te preskušinel, hoj pes te dodžanel savoro, so les hin andro jilo. \s1 O Chizkija merel \p \v 32 Savore aver veci, so o Chizkija kerďa, the pal leskre pačivale skutki, hin pisimen andro Viďeňje le Prorokoskro Izajašiskro, savo sas le Amososkro čhavo, a andro Zvitkos le judske the le izraelike kraľengro. \v 33 Sar muľa o Chizkija, parunde les pro upruno than andre le kraľengre hrobi a savore manuša andral e Judsko the andral o Jeruzalem les denas bari pačiv. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Menaše. \c 33 \s1 O Menaše kraľinel upral e Judsko \p \v 1 Le Menašeske sas dešuduj (12) berš, sar ačhiľa kraľiske upral e Judsko. Ov andro Jeruzalem kraľinelas penda the pandž (55) berš. \v 2 Ov kerelas anglo RAJ o nalačhipen the o džungipen avke sar the o narodi, saven o RAJ tradľa avri anglal o Izrael. \v 3 Ačhaďa pale o oltara, so leskro dad o Chizkija\f + \fr 33,3 \fr*\ft Andre varesave prekladi hin leskro nav Ezechiaš.\ft*\f* zňičinďa, o thana, kaj lašarenas le Baalen, the o slupi la Ašerakre. Banďolas anglo čercheňa a lašarelas len. \v 4 Ačhaďa the o oltara andro Chramos, pal savo phenďa o RAJ: „Andro Jeruzalem ela miro nav furt lašardo.“ \v 5 Pro soduj chramoskre dvori ačhaďa oltara prekal savore čercheňa, hoj len te lašaren. \v 6 Peskre čhaven andre dolina Ben-Hinom labarďa sar obeta. Ov čarinelas the vražinelas a anďa ke peste le vrašcen the olen, save privičinenas le mulengre duchen. Ov aleha kerelas buter nalačhipen anglo RAJ a anelas pre peste leskri choľi. \p \v 7 O Menaše iľa e socha a thoďa la andro Chramos, pal savo o RAJ phenďa le Davidoske the leskre čhaske le Šalamunoske: „Andre kada Chramos the andro Jeruzalem, so mange avri kidňom maškar savore izraelika kmeňi, ela miro nav furt lašardo. \v 8 A te o Izraeliti šunena savore mire lava a te doľikerena mire prikazaňja, so lenge diňa miro služobňikos o Mojžiš, akor me na domukava, hoj te aven avritradle andral kadi phuv, so diňom lengre dadenge.“ \v 9 Ale o Menaše cirdelas le manušen andral e Judsko the andral o Jeruzalem andro mek bareder binos, sar kerenas ola narodi, saven o RAJ zňičinďa anglal o Izraeliti. \p \v 10 Kajte o RAJ prevakerelas ko Menaše the ke leskre manuša, on les na šunenas. \s1 Le Menašeskro pokaňje \p \v 11 Vašoda o RAJ domukľa le veľiťeľen andral e asiriko armada, hoj te džan pre lende. On le Menaše chudle, sphandle les le brondzune lancenca, thode leske andro nakh o hakos a odľigende les andro Babilon. \v 12 O Menaše sas andro baro pharipen a chudňa te rodel le RAJES, peskre dadengre Devles, a igen pes pokorinďa angle leste. \v 13 Sar pes modľinelas ko RAJ, ov šunďa avri leskro mangipen a anďa les pale andro Jeruzalem, andre leskro kraľišagos. Avke o Menaše sprindžarďa, hoj ča o RAJ hino o čačo Del. \p \v 14 Paloda o Menaše pašal o Foros le Davidoskro ačhaďa bareder avrune muri andre dolina pro zapados le prameňistar le Gichonostar, sar pes džal ke Ribno brana the pašal o brehos Ofel. A andre savore judska ohradzimen fori rozačhaďa armadakre veľiťeľen. \v 15 Andral o Chramos odľigenďa avri la socha, le modlen the savore oltara, so angloda ačhaďa pro brehos paš o Chramos the andro Jeruzalem. Savore kala veci čhiďa avri andral o foros. \v 16 Avke pale ačhaďa le RAJESKE o oltaris, obetinďa pre leste o smiromoskre the paľikeribnaskre obeti a prikazinďa le manušenge andral e Judsko, hoj te služinen le RAJESKE, le Izraeloskre Devleske. \v 17 Ale o manuša furt anenas o obeti pro uče thana, kajte ča le RAJESKE. \p \v 18 Savore aver veci, so kerďa o Menaše, leskri modľitba ko Del the o lava, so leske vakerenas o proroka andro nav le RAJESKRO, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. \v 19 Andro Zvitkos le Chozajoskro hin pisimen pal leskri modľitba a sar o Del leske odphenďa. Hin andre pisimen the pal leskre bini the napačivaľiben a sar ačhaďa o modlengre thana pro lašariben, o slupi la Ašerakre the o modli angloda, sar pes pokorinďa. \v 20 Sar o Menaše muľa, parunde les andre leskro hrobos paš o palacis a pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Amon. \s1 O Amon kraľinel upral e Judsko \p \v 21 Le Amonoske sas bišuduj (22) berš, sar ačhiľa kraľiske andre Judsko. Ov andro Jeruzalem kraľinelas duj berš. \v 22 Ov kerelas baro nalačhipen anglo RAJ, avke sar the leskro dad o Menaše. Obetinelas savore modlenge, so kerďa leskro dad, a lašarelas len. \v 23 Na pokorinďa pes anglo Del sar leskro dad, ale kerelas mek goreder bini. \p \v 24 Paľis le Amonoskre služobňika pes vzburinde pre leste a murdarde les andre leskro palacis. \v 25 Ale o judska manuša murdarde olen, ko kerde vzbura pro kraľis Amon a pal leste ačhade kraľiske leskre čhas le Jozijaš. \c 34 \s1 O Jozijaš kraľinel upral e Judsko \p \v 1 Le Jozijašoske sas ochto berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas tranda the jekh (31) berš. \v 2 Ov kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka. Phirelas pal le Devleskro drom avke sar leskro prapapus o David a na visarelas pes ole dromestar. \p \v 3 Andro ochtoto berš, sar o Jozijaš kraľinelas a mek sas terno, chudňa te rodel le prapapuskre le Davidoskre Devles. O Jozijaš andro dešudujto (12.) berš chudňa te obžužarel e Judsko the o Jeruzalem avke, hoj zňičinďa o uče thana pro lašariben, la Ašerakre slupi the savore avre modli. \v 4 O Jozijaš sas paš oda, sar čhivenas tele le Baaloskre oltara the o kaďidloskre oltara. La Ašerakre slupi čhiďa tele a savore aver modli rozphagerďa pro prachos a oda prachos rozčhiďa pro hrobi ole manušengre, save obetinenas ole modlenge. \v 5 Paľis le rašajengre kokala labarďa pro oltara, kaj lašarenas o modli, a avke o Jozijaš obžužarďa e Judsko the o Jeruzalem. \v 6 Avke kerďa the andro fori le kmeňengre Menaše, Efrajim, Šimeon the Naftali. \v 7 Čhiďa tele lengre oltara the la Ašerakre slupi a phagerďa o modli avke, hoj lendar ačhiľa ča prachos. Andre calo izraeliko phuv phagerďa savore kaďidloskre oltara a paľis avľa pale andro Jeruzalem. \s1 E buči pro Chramos \p \v 8 Andro dešuochtoto (18.) berš, sar kraľinelas a paloda sar obžužarďa caľi phuv the o Chramos le modlendar, o Jozijaš bičhaďa manušen, hoj te prikeren o Chramos le RAJESKRO, peskre Devleskro. Bičhade sas o Šafan, le Acalioskro čhavo; o guverneris Maasejah andral o Jeruzalem the o pisaris Joach, le Joachazoskro čhavo. \p \v 9 Sar avle ko nekbareder rašaj Chilkijah, dine leske o love, so prekal o Chramos le RAJESKRO o Leviti, save sas o stražňika, kidle avri le manušendar andral o kmeňi Menaše, Efrajim the andral savore aver izraelika kmeňi a the le manušendar andral o Benjamin, andral e Judsko the andral o Jeruzalem. \v 10 Ola love dine le muršenge, save sas ačhade upral e buči andro Chramos, a on počinenas le robotňiken, save prikeren o Chramos, \v 11 le ťesaren the le muraren. Vaš ola love cinenas o prikerde bara the kašta, savenca prikerenas o khera, so o judska kraľa zamukle. \p \v 12 O murša kerenas peskri buči pačivalones. Upral lende sas ačhade o Leviti o Jachat the Obadiah andral le Merariskri fajta, the o Zecharijah the o Mešulam andral le Kohatoskri fajta. Savore Leviti, save džanenas te bašavel pro nastroji, \v 13 dodikhenas pre ola murša, save hordinenas o veci, a sas ačhade pre savore aver buča. Varesave Leviti sas pisara, uradňika the stražňika. \s1 O Chilkijah arakhel o zvitkos le zakonoskro \p \v 14 Sar lenas avri o love, so sas dine andro Chramos, akor o rašaj Chilkijah arakhľa o zakonoskro zvitkos, so o RAJ diňa avri prekal o Mojžiš. \v 15 Akor o Chilkijah phenďa le pisariske le Šafanoske: „Andro Chramos arakhľom o zakonoskro zvitkos.“ Avke o Chilkijah les diňa le Šafanoske. \p \v 16 O Šafan les iľa, geľa ko kraľis Jozijaš a phenďa leske: „Tire služobňika kerde savoro, so prikazinďal. \v 17 Ola love, so arakhle andro Chramos, dine le robotňikenge, save prikerenas o Chramos, the lengre majstrenge.“ \v 18 Paľis o pisaris Šafan phenďa le kraľiske: „O rašaj Chilkijah mange diňa varesavo zvitkos.“ Paľis andral genelas anglo kraľis. \p \v 19 Sar o kraľis Jozijaš šunďa o lava andral o zvitkos, čhingerďa pre peste o gada. \v 20 Paľis prikazinďa le Chilkijoske, le Achikamoske, savo sas le Šafanoskro čhavo, le Abdonoske, savo sas le Michoskro čhavo, le Šafanoske the peskre služobňikoske le Asajoske: \v 21 „Džan a dophučen tumen le RAJESTAR, hoj so hin pisimen pal ma, pal e Judsko the pal ola, ko ačhile andro Izrael, andre oda zvitkos, so arakhle. Bo le RAJESKRI bari choľi hiňi pre amende avričhiďi vašoda, hoj amare dada na doľikerenas le Devleskro lav a na dživenas pal ola lava, so hin pisimen andre kada zvitkos.“ \p \v 22 Akor o Chilkijah the o murša, saven bičhaďa o kraľis, gele te phučel la prorokiňatar Chuldatar. Oj bešelas andro Jeruzalem pre nevi sera a lakro rom, savo pes starinelas pal le kraľiskre gada, sas o Šalum, le Tokhatoskro čhavo, o čhavo le Chasroskro. Sar ode doavle, chudle lake pal oda te vakerel. \p \v 23 Oj lenge phenďa: „Kavke phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Phenen oleske, ko tumen kade bičhaďa, \v 24 hoj domukava e bibach pre kada foros the pro manuša, save kade bešen – savore prekošibena, avke sar hin pisimen andro zvitkos, andral savo genenas anglo judsko kraľis. \v 25 Bo man omukle a labarenas o kaďidlos avre devlenge a savoreha, so kerenas peskre vastenca, anenas pre peste miri choľi; miri choľi pre kada than hiňi sar jag, so labol a na preačhel.‘ \v 26 Le judske kraľiske, savo tumen bičhaďa te phučel le RAJESTAR, phenen: ‚Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro, pal ola lava, so šunďal: \v 27 Vašoda, hoj kovľarďal tiro jilo a pokorinďal tut anglo RAJ, sar šunďal leskre lava pre kada than, a vašoda, hoj čhingerďal pre tute o gada andre pokora a rovehas angle mande, me tut šunďom avri. \v 28 Lava tut paš tire phure dada, andro smirom aveha thodo andre tiro hrobos a tire jakha na dikhena odi savori pohroma, so anava pre kada than.‘ “ \p Avke ola manuša gele pale ko kraľis a phende leske, so phenďa e prorokiňa. \s1 O Jozijaš phandel e zmluva le RAJEHA \p \v 29 Akor o kraľis Jozijaš vičinďa ke peste savore vodcen andral e Judsko the andral o Jeruzalem. \v 30 Geľa ko Chramos a jekhetane leha gele the savore murša andral e Judsko, o manuša andral o Jeruzalem, o rašaja the o Leviti – savore manuša, o čore the o barvale. Pregenďa angle lende savore lava, so sas pisimen andro Zvitkos la zmluvakro, so arakhle andro Chramos. \v 31 Paľis o Jozijaš ačhiľa pre peskro kraľiskro than a anglo RAJ phandľa zmluva, hoj leske služinena a doľikerena leskre prikazaňja the zakoni cale peskre jileha the dušaha a hoj dživena avke, sar hin pisimen andre oda zvitkos. \p \v 32 Paľis prikazinďa dojekheske andro Jeruzalem the Benjamin, hoj odi zmluva te doľikerel. Avke o manuša andral o Jeruzalem doľikerenas odi zmluva, so phandle le Devleha, savo sas o Del lengre dadengro. \p \v 33 Avke o Jozijaš zňičinďa savore džungale modlen andral savore izraelika phuva. Paľis prikazinďa dojekheske andro Izrael, hoj te služinel ča le RAJESKE, peskre Devleske. Medik ov dživelas, o manuša pes na odvisarde le RAJESTAR, peskre dadengre Devlestar. \c 35 \s1 O Jozijaš oslavinel e Patraďi \p \v 1 O Jozijaš oslavinelas andro Jeruzalem e Patraďi pre pačiv le RAJESKE. Le Patraďakre bakrores murdarde andro ešebno čhon andro dešuštarto (14.) džives. \v 2 Le rašajen ačhaďa andre lengri služba andro Chramos a povzbudzinďa len, hoj la te keren mištes. \v 3 Paľis le Levitenge, save sikavenas calo Izrael a save sas odďelimen prekal o RAJ, prikazinďa: „Thoven e sveto archa andro Chramos, so ačhaďa o Šalamun, o izraeliko kraľis, le Davidoskro čhavo. Imar na mušinen la buter te prehordinel than thanestar. Akana služinen le RAJESKE, tumare Devleske, the leskre Izraelike manušenge! \v 4 Andre chramoskri služba tumen rozďelinen andro partiji pal peskre dadengre fameliji avke, sar pisinďa o izraeliko kraľis David the leskro čhavo Šalamun. \p \v 5 Ačhaven tumen andro sveto than avke, hoj jekh partija le Levitengri te pomožinel po jekha izraelika famelijake. \v 6 Murdaren le Patraďakre bakrores, pošvecinen tumen a pripravinen le bakrores tumare izraelike manušenge avke, sar o RAJ phenďa prekal o Mojžiš.“ \p \v 7 O Jozijaš peskre barvaľipnastar diňa prekal savore manuša 3 000 biken the 30 000 bakren the terne kozen sar obetno daros pre Patraďi. \p \v 8 Leskre vodci tiš dine dari prekal o manuša, rašaja the Leviti. O Chilkijah, Zecharijah the o Jechiel, anglune vodci andro Chramos, dine le rašajenge pre Patraďi 2 600 bakroren the 300 biken. \v 9 O Levitengre vodci – o Konaniah, leskre phrala Šemajah the Netaneel, o Chašabiah, Jeiel the o Jozabad – dine le Levitenge pre obeta 5 000 bakren the kozen a 500 biken. \p \v 10 Sar savoro sas pripravimen pre Patraďakri oslava, o rašaja the o Leviti ačhenas andro partiji pre peskre thana, sar lenge o kraľis prikazinďa. \v 11 Paľis murdarenas le Patraďakre bakroren, o rašaja kropinenas o rat pro oltaris a o Leviti pal lende cirdenas tele e cipa. \v 12 O labarde obeti odthovenas pre sera, hoj pes te del le manušenge pal o fameliji, a on len obetinenas le RAJESKE, avke sar hin pisimen andre le Mojžišoskro zvitkos. Avke kerde the le dobitkoha. \v 13 Le Patraďakre bakrores pekenas pre jag avke, sar majinenas te kerel. O sveta dari tavenas andro čare, pira the kotli a paľis oda mas sigo denas le manušenge. \v 14 Paľis o Leviti pripravinenas o mas prekal peste the prekal o rašaja andral le Aronoskro potomstvos, bo o rašaja služinenas dži rači, sar obetinenas o labarde the žiroskre obeti. \p \v 15 Medik sas e oslava, o Leviti pripravinenas o chaben the prekal o chramoskre stražňika, save ačhenas pre peskre thana, the prekal o lavutara andral le Asafoskri fajta, save giľavenas, avke sar prikazinďa o David, Asaf, Heman the le kraľiskro prorokos o Jedutun. \p \v 16 Avke oda džives pre le kraľiskro Jozijašoskro prikazis sas kerďi savori služba le RAJESKE avke, hoj oslavinenas e Patraďi a labarenas o labarde obeti pre le RAJESKRO oltaris. \v 17 Savore Izraeliti, save ode sas, oslavinenas e Patraďi andre oda časos a paľis o inepos le Marengro bi o Kvasos efta džives. \v 18 E Patraďi pes avke andro Izrael na oslavinelas akorestar, sar sas o prorokos Samuel. Ňisavo izraeliko kraľis angloda na oslavinelas e Patraďi avke sar o Jozijaš, o rašaja, o Leviti the o manuša, save ode sas andral e Judsko the andral o Jeruzalem. \v 19 Kadi Patraďi pes oslavinelas andro dešuochtoto (18.) berš, sar kraľinelas o Jozijaš. \s1 Le Jozijašoskro meriben \p \v 20 Pal savoreste, sar o Jozijaš prikerďa o Chramos, o egiptsko kraľis Necho peskra armadaha geľa pro mariben pro foros Karkemiš, so hin paš o paňi Eufrat. O Jozijaš peskra armadaha geľa pre leste. \v 21 Avke o Necho bičhaďa muršen, hoj leske te phenen: „So man hin tuha, Judsko kraľina? Me na avľom pro mariben adadžives pre tu, ale pre kada narodos, saveha som andro mariben. O Del mange prikazinďa, hoj siďarav. Dža pre sera le Devleske, savo hino manca, hoj tut te na zňičinel!“ \p \v 22 Ale o Jozijaš lestar na odgeľa, aňi na šunďa leskre lava, kajte ola lava sas le Devlestar. Preurďa pes a geľa pre leste andro mariben pro rovno than Megido. \p \v 23 Ale andro mariben o lukostrelcos le šipoha trafinďa le Jozijaš. Ov phenďa peskre služobňikenge: „Ľigenen man adarik, bo som igen zraňimen.“ \v 24 Avke o služobňika les ile pal leskro verdan, thode les pre aver a odľigende andro Jeruzalem, kaj paľis muľa. Parunde les andro hrobos le dadengro a savore manušenge andre Judsko the andro Jeruzalem sas pharo pal o Jozijaš. \p \v 25 O prorokos Jeremijaš pal o Jozijaš pisinďa rovibnaskri giľi. Dži adadžives savore lavutara, o murša the džuvľa, odi giľi andro Izrael giľaven, sar peske leperen pro Jozijaš. Odi giľi šaj arakhen andro Rovibnaskre Giľa. \p \v 26 Savore aver veci, so o Jozijaš kerďa, sar sas oddino le Devleske the sar doľikerelas o zakonos le RAJESKRO, \v 27 ešebnovarestar, medik na muľa, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike the judske kraľengro. \c 36 \s1 O Joachaz kraľinel upral e Judsko \p \v 1 Paloda o manuša andral e Judsko ile le Joachaz, le Jozijašoskre čhas, a ačhade les andro Jeruzalem kraľiske pal leskro dad. \v 2 Le Joachazoske sas bišutrin (23) berš, sar ačhiľa kraľiske a trin čhon kraľinelas andro Jeruzalem. \v 3 Paľis o egiptsko kraľis Necho iľa lestar o kraľišagos a pro Judejci ispidelas, hoj leske te počinen o daňe: 3,4 toni rup the 34 kili somnakaj. \v 4 O Necho ačhaďa upral e Judsko the upral o Jeruzalem kraľiske le Eljakim, leskre phrales, a diňa leske nevo nav Jojakim. Le Joachaz o Necho odľigenďa andro Egipt. \s1 O Jojakim kraľinel upral e Judsko \p \v 5 Le Jojakimoske sas bišupandž (25) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas dešujekh (11) berš. Kerelas oda, so na sas pre dzeka le RAJESKE, peskre Devleske. \v 6 Sar o Jojakim kraľinelas, avľa pre leste pro mariben o babiloňiko kraľis Nebukadnecar. Zaiľa les, phandľa le lancenca a odľigenďa andro Babilon. \v 7 O Nebukadnecar iľa the varesave veci andral o Chramos, odľigenďa andro Babilon a thoďa len andre peskro chramos. \p \v 8 Savore aver veci, so o Jojakim kerďa, leskre džungipena the o nalačhipena, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Jojachin. \s1 O Jojachin kraľinel upral e Judsko \p \v 9 Le Jojachinoske sas dešuochto (18) berš, sar ačhiľa kraľiske andre Judsko, a trin čhon the deš džives kraľinelas andro Jeruzalem. The ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka. \v 10 Sar pregeľa berš, o Nebukadnecar le Jojachin iľa sar otrokos andro Babilon a iľa the o vzacna veci andral o Chramos. Ačhaďa kraľiske le Cidkijah, leskre bačis, andre Judsko the andro Jeruzalem. \s1 O Cidkijah kraľinel upral e Judsko \p \v 11 Le Cidkijoske sas bišujekh (21) berš, sar ačhiľa kraľiske andre Judsko, a kraľinelas andro Jeruzalem dešujekh (11) berš. \v 12 Ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, a na pokorinďa pes anglo prorokos Jeremijaš, savo vakerelas le RAJESKRE lava. \v 13 O Cidkijah pes vzburinďa pro Nebukadnecar, kajte leske la veraha andro RAJESKRO nav phenďa, hoj leske ela pačivalo. Ov na kamelas te šunel a na kamľa te visarel pes pale ko RAJ, ko Del le Izraeloskro. \v 14 A mek ke oda the savore rašaja the judska vodci sas so buter napačivale le RAJESKE. Kerenas oda džungipen, so o narodi, save sas pašal lende. Lašarenas le modlen a avke meľarde o Chramos, so o RAJ pošvecinďa andro Jeruzalem. \p \v 15 O RAJ, o Del lengre dadengro, ke lende furt bičhavelas le proroken, hoj lenge te dovakerel, bo sas leske pharo pal peskre manuša the pal o Chramos. \v 16 Ale on kerde ladž olenge, saven bičhaďa, asanas leskre prorokendar a na prilenas leskre lava. Avke sas dži akor, medik na sas e choľi le RAJESKRI ajsi bari, hoj ňič la imar našťi odvisarďa. \s1 O Jeruzalem zňičimen \p \v 17 O RAJ bičhaďa pro Jeruzalem le babiloňike kraľis, savo la šabľaha andro Chramos murdarďa lengre terne muršen. Na mukľa te dživel aňi le ternen aňi le phuren, aňi le muršen aňi le džuvľen, aňi le sasten aňi le nasvalen. O Del len savoren diňa andre leskre vasta. \v 18 Ov iľa andral o Chramos le Devleskro savore bare, cikne the vzacna veci, o barvaľipen le kraľiskro the le uradňikengro a savoro odľigenďa andro Babilon. \v 19 Paľis podlabarde o Chramos the savore palaca a čhide tele le Jeruzalemoskre muri. Avke sas zňičimen savore vzacna veci, so sas andre. \p \v 20 Olen, save predžiďile, zaiľa andro Babilon. Ode služinenas leske the leskre čhavenge sar otroka dži akor, medik e Perzija na preiľa o kraľišagos. \v 21 Avke pes ačhiľa le RAJESKRO lav, so phenďa prekal o Jeremijaš: „Sar e phuv ela omukľi, ela la o šabatoskro odpočinkos dži akor, medik na predžala eftavardeš (70) berš.“ \s1 O Kiros premukel le Izraeliten pale khere \p \v 22 Andre ešebno berš, sar kraľinelas o perziko kraľis Kiros, pes ačhiľa oda lav, so phenďa o RAJ prekal o prorokos Jeremijaš, avke, hoj o RAJ thoďa pro jilo le kraľiske Kiroske te pisinel a te phenel avri andre calo peskro kraľišagos kada: \b \p \v 23 „Kada phenel o perziko kraľis Kiros: \b \pm ‚O RAJ, o Del le ňeboskro, mange diňa savore kraľišagi pre phuv a kidňa peske man avri, hoj leske te ačhavav Chramos andro Jeruzalem andre Judsko. Akana šaj sako leskre manušendar džal pale andro Jeruzalem a o Del mi el leha!‘ “