\id ROM - Rikbaktsa NT -Brazil 2011 (DBL -2013) \h Homanos \toc1 Pauro Homa ezektsa bo ziwatahaka \toc2 Homanos \toc3 Hom \mt1 Pauro Homa ezektsa bo ziwatahaka \ip Pauro Homa ezektsa bo ziwatahaka asahi Sudeutsabyitsa iwatahi ispe niy: \ip — Taparaka Deus Abarão ziwatawy itsekokatsa humo kino niwatihi nisiwatawy, iwatsahi ityryktsa niyziknaha. Sudeutsa Abarão tsekokatsa. Tubabatu Deus taharere ty Moises bo nyny niy iwahahi ziwatahaka, iwaze Sudeutsa ana humo hi yhỹ ziknakaranaha. Taparaka Sudeutsa zuba Deus tyryktsa. Aiba eze zuba Deus meky watu niy, Sesus Kiristu iharapatawyhyta humo nihyrikosokda, mysapyzeky nihyrikosoda iwatahi Deus mysopyksapybyri humo mymyokzo. Abaka kytsa ihumo sispirikporẽtsaktsa ityryktsa myziknaha. Taparaka Sudeutsa abaka Sudeutsabyitsa kino niwatihi ityryktsa myziknaha — niy. Homa ezektsa ana humo hi batu sihyrinymyry iwaze Deus Pauro ziapewywyky iwatahi ziwatahaka. Abaka katsa kino niwatihi Pauro wataha humo tanymyryky. \c 1 \s1 Deus wasania ty myzubaha bo my. \p \v 1 O Homa ezektsa ahabo piwatahaka. Utakta Pauro. Sesus Kiristu tsumuẽhĩtsa Deus zikwatawy niy. Ata hi: \p — O Pauro ikia apehata tsimy. Wasaniha ty nanabyitaba tynatsasokokta! — niy. \p Hyỹ iky. \p \v 2 Tubabatu Deus sohotsa tihi: \p — Deus wasania ty mybarawy ezektsa myzubaha bo mysipeha. Asaktsa Deus harere kytsa sizubarẽtsa bo mykaranaha — nikaranaha. Ana kino botu ziwataha iharere papeu humo ziwataha. Iharere wasani my. Ana ty hi botu ziwataha abaka atsatu wasani mykara, Deus wasania ty motsasokonaha. \v 3 Deus wasania ty tatse soho. Sesus Kiristu mypehakatsa. Atahi mybarawy bo inasik Dawi tsekokatsa niyzik. Deus tse mywata niyzik. \v 4 Deus hyrikoso ituk mynapykyryk. Atahi mybarawy bo inasikze atakta wasani haty ziknakara. Tsimysapyrẽta ziknakara. Nihyrikosokda. Bykyze Deus zikwy humo inahyrizikpo. Ispitu niyzikzo. Ana humo hi kytsa sizubarẽtsa: \p — O atakta Deus tse babata. Iktsazubatahaktsa — niaha. \v 5 Ihumo Deus piksapywyky. Deus hi zikwatawy wasania ty iakzohota kytsa sizubarẽtsa bo motsasoko ana humo hi zikpeha. Iwatsahi kytsa sizubarẽtsa Sesus Kiristu harere piwabykynahaze hyỹ mykaranaha. Ihumo sispirikporẽtsa moziknaha hỹ. \v 6 Ikiahatsa Homa ezektsa kino niwatihi Deus tyryktsa tsimoziknaha. Ana kino Deus mozihikik. \p \v 7 Iwaze ahabo piwatahaka, ikiahatsa Homa ezektsa. Deus ahahumo tsimypokzitsiarẽta hỹ, ityryktsa tsimoziknaha anahi nizihikik. Deus myzo. Sesus Kiristu mypehakatsa. Utakta ahatsyhyryze ispe my: \p — O Deus myzo Homa ezektsa tysisapywykykta! Sesus Kiristu humo sakurẽtsa babatsa moziknaha hỹ — my. Iwa myhỹ. \s1 Pauro Sesus Kiristu humo ka tsakurẽta iwaze Deus bo Homa ezektsa tsyhyryze mopamykysoko. \p \v 8 Iwaze myzubarẽtsa ahasoho humo tihi: \p — O Homa ezektsa Sesus harere bo hyỹ — mykaranaha. Ana humo hi piwabykyze kakurẽta hỹ. Deus pe my: \p — O Deus myzo ikia zuba tsamysapyrẽta ikia Homa ezektsa botu tsiksitsumuẽhĩ iwatsahi ahumo sispirikporẽtsa moziknaha — my. Iwa Deus pe my. \v 9 Pibyituhukutu ahasoho bo mytsaty mykara. Ahatsyhyryze Deus bo mopamykysoikik. Deus zikwatawy iwatahi itsyhyryze tarabaja mykara. Nanabyitaba Deus wasania ty tatse soho motsasoko ana hi kahyriziktsokzawy. Uta ahahumo kamypokzitsiarẽta iwatahi Deus bo mopamykysokoze hi: \p \v 10 — O myzo Homa ezektsa bo mynakozore zeka kakurẽta mykara. Tsipikpeha zeka sibo mynakozore! — my. \v 11 Ikiahatsa humo kahyrizikbarẽta. Ahabo mynakozore tsihikik. Hawa Deus zikyrinymyryky atsa tu pahahyrinymyry tsihikik iwaze Sesus harere bo hyỹ tsimykaranaha hỹ. \v 12 Iwa uta hi pahakuwyky. Ikiahatsa kino niwatihi tsipikykuwykynaha. Katsaktsa Sesus harere bo hyỹ tsimykaranahaze tsimyharapekuwykynahaktsa. \p \v 13 O katukytsa ahabo mynakozore tsihikikze batu zik, tsihokdaharẽna iwatahi batu pão. Kytsa Sesus harere bo hyỹ mykaranaha ana humo hi mozihikik. Ahatukytsa Sesus humo sispirikporẽtsa ana hi mozihikik iwatahi ahabo mynakozore tsihikik hỹ. Ustsa kytsa Sudeutsabyitsa Sesus humo sispirikporẽtsa ikiahatsa tuk Sesus harere bo hyỹ mykaranaha asa watsa hi mozihikik. \v 14 Deus myzubaha bo zikpeha. Iwaze bipyritsa bo mykara. Bipyritsabyitsa bo kino niwatihi. Ustsa papeu humo sihyrinymyrẽtsa bo mykara. Asaktsa papeu humo sinyhy byitsa bo mykara. Myzubaha bo mykara, sibo Deus wasania ty motsasokoro Deus zikykzo tahi mykara. \v 15 Iwatahi Homa bo pomo tsihikikze tu, ahabo Deus harere motsaso tsihikik hỹ. \s1 Deus wasaniha humo mekywa tu tsimoziknaha. \p \v 16 Aty zeka Deus harere bo hyỹ mykara atakta Deus zikwy humo ityryk mozik Deus tuk mozuruku. Tapara Sudeutsa Sesus harere bo hyỹ nikaranahaze ityryktsa niyziknaha. Kyze Sudeutsabyitsa Sesus humo sispirikporẽtsaze ityryktsa niyziknaha. Ana humo hi kakurẽta. Iharere humo batu kasikpyby. \v 17 Deus wasania ty tsipiwabynahaze isoho humo myhyrinymyrẽtsa. Hawa kytsa simysapyrẽtsa moziknaha ihumo tsipinymyrykynaha. Deus hi: \p — Asa zuba Sesus harere bo hyỹ mykaranaha asahi kaokzeka wasani mykaranaha. Pibyituhukutu Sesus harere bo ma mykaranaha — my. Deus harere papeu hi: \p — Aty zeka Deus humo tsimysapyrẽta mozik iwatahi pibyituhukutu Sesus harere bo hyỹ mykara — niy. \s1 Kytsa sisopyksapybyitsa tu nikaranaha ana humo hi Deus taokaniki. \p \v 18 Deus ta bijoikpe eze tu my. Kytsa sisopyksapybyitsa tu nikaranaha humo Deus taokaniki. Atahi: \p — Kaokzeka ikiahatsa batu ahasopyksapy — my. Kytsa Deus harere humo batu hỹ zikaha, ustsa kytsa mysisapybyikinaha. Kytsa Deus wasania ty motsasokonahaze ustsa kytsa mysiaknikinaha, kytsa Sesus bo hyỹ mykaranaha ihumo sispirikporẽtsa moziknaha ana humo kino batu hỹ mykaranaha. Iwatsahi Deus okzeka batu sisopyksapy maha. \v 19 Hawa Deus mykara anatyhi mybarawy ezektsa bo botu nisihyrinymyry. Iwaze hawa Deus mykara kytsa mysihyrinymyrykynaha tsahi batu hỹ zikaha. Iwatsahi ihumo batu siakparawy. Iwatahi Deus mysisininiwyky. \p \v 20 Katsa Deus ba zinynaha. Deus koikny bakta tu mybarawy nizukni. Nizukni naha bo iktsa tsimahaze. Katsa hi: \p — O mybarawy suknitsa zikwykyta my. Atahi Deus babata — tsimykaranaha. Ustsa kytsa hawa Deus soho mytsaty mykaranaha batu taharere ty harapubeteheke nikaranaha. Ba ziktsaso: \p — Hawa Deus mykara myhumo tsihokdaharẽna — maha. Iwaha hi ba ziktsaso. \v 21 Hawa Deus mykara sihyrinymyrẽtsa. Iwatsatu batu ipe niaha: \p — O ikia zuba wasani tsimykara. Ikia zuba tsamysapyrẽta — maha. Iwaha hi ba ziktsaso. Paikpa mytsaty nikaranaha. Simytsatyhybyitsa tu kytsa watsa asahi miwaha buruk nizaranaha. \v 22 Tahapetu sisopyk: \p — O katsaktsa myhyrinymyrẽtsa — mytsaty ahabyitsa tu nikaranaha. Deus okzeka batu aty tohi sinymyryhy. \v 23 Deus zuba koikny baktatu my. Asaktsa Deus bo ba zinynaha iwatsahi iharere bo batu yhỹ nikaranaha. Ihumo batu simyharerewaby batu iktsazuba zikaha. Iwaze asahi: \p — Katsaktsa kytsa hyrikoso watsa tahasuknikinaha! Siraratsa hyrikoso tsawatsa nisisuknikinaha. Sisarakatsa hyrikoso tsawatsa nisisuknikinaha! Pyryhyktsa hyrikoso tsawatsa nisisuknikinaha. Deus myhyrikoso hyrity wa ta bo zuba — mytsaty nikaranaha. Asa kino siharerewabymybarẽtsa iktsazuba sisopyk. \p \v 24 Asaktsa sakmyirẽtsa watsa nikaranaha iwaze simysapybyitsa zuba mozihikiknaha atsatu mynakaranaha. Iwatahi Deus nisierekek hawa mozihikiknaha astsa tu mykaranaha. Tyhapemyijaikiknaha, tyharapesapybyikiknaha. \v 25 Asaktsa Deus harere bo batu yhỹ zikaha. Wasaniha humo ka batu hỹ zikaha. Hawa ha ty batu mysapy ana humo ka hyỹ mykaranaha batu sispirikpo. Myspihikbatawy bo zuba yhỹ mykaranaha. Deus nizukni naha humo siakparawy nikaranaha. Deus babata batu siakparawy nikaranaha. Batu sispirikpo, ata bo hi katsa siakparawy tsimaha iharere bo ma tsimahaktsa! Iwa tsimaha. Ata hi tawahi mynapykyk iwatsahi katsa hi: \p — O ikia zuba tsapunihikrẽta. Ikia tsamysapyrẽta — tsimaha. Iwa tsimaha hỹ. \p \v 26 Iwatsahi asaktsa Deus humo simyharerewabybyitsa tu Deus nisierekek. Zimyi tsihikiknaha atsatu mykaranaha. Iwa Deus kytsa nisierekek. Wytykyryk tahabariktsa tuk batu hỹ zikaha asiza zuba tahawaky wytykyryk humo zuba ziknakaranaha. \v 27 Kytsa kino niwatihi wytykyryk waza tahaokeza ba ziksipyriryknaha. Tahawakytsa humo zuba mozihikiknaha ana humo hi batu sisopyksapy my. Ziknaharape wowokonaha sisapybyitsa tu nikaranaha ana humo hi siakmyitsa niyziknaha. Deus hi nisisininiwyky, iharere bo zimyiwykynaha. \p \v 28 Hawa ha ty Deus soho wasaniha bo hỹbyri nikaranaha, iwatsahi simysapybyitsa soho bo zuba mytsaty ziknakaranaha. Iwaze Deus nisierekek iwaze hawa nizihikiknaha atsatu mynakaranaha. \v 29 Iwatsahi wasanibyitsa mozurukunaha. Pibyituhukutu sisopyksapybyitsa mykaranaha. Ustsa kytsa namy zuba mozihikiknaha. Taha bo zuba mytsaty sisopyk. Okyrysaro tsihitsa moziknaha. Myzokdiwy mynakaranaha. Mysukyrywy. Simyspihikbatakatsa. Sisakimyijanikitsa. \v 30 Siharerewabymybarẽtsa. Deus humo tahakyrikinaha. Siharereziubyikitsa. Asahi: \p — Katsa zuba myhyrinymyrẽtsa nikaranaha. Katsaktsa mymysapyrẽtsa — mytsaty ahabyitsa nikaranaha. Pibyituhukunaha tu tahapetu sisopyk: \p — Hawa ha sa batu imysapy tsimaha — iwa mytsaty mynakaranaha. Tahazotsa harere bo batu yhỹ zikaha. \v 31 Wasaniha baba humo batu sihyrinymyry tsihikbyitsa. Motsasokonahaze batu wasani zikaha. Ustsa kytsa ty batu isty tsumuẽhĩ nymyryhỹ. Batu aty tohi humo ba zipokzitsi. \v 32 Deus hi: \p — Asaktsa simysapybyitsa tu mynakaranaha sinini ykarawy bo mysipeha. Anaeze tahawahi mynapykyryknaha — my. Ana harere humo sihyrinymyrẽtsa. Iwatsa tu batu ma zikaha. Ustsa kytsa mysimyiwykynahaze sihumo tahaydikiknaha. Iwa my. \c 2 \s1 Deus myzubarẽtsa huak ty sibo nyny my. \p \v 1 Kaharereziuwytsa ikiahatsa ja. Sozeka ja ahatuk tsimypamykysonaha. \p — Asaktsa Deus okzeka batu sisopyksapy mykaranaha. Katsaktsa batu siwatsa — tsimykaranaha. Ikiahatsa siwatsa hi tsimykaranaha iwaze ahaharere ty harapubeteheke tsimykaranaha. \v 2 Deus zuba wasani haty mynakara. Deus tihi: \p — Aty imysapybara ty mykara zeka atakta sinini ykarawy bo pipehahik — my. Anaharere wasani my. \v 3 O kaharereziuwytsa. Ahape tu ahasopyk zeka: \p — Deus ustsa simysapybyikitsa tu nikaranaha humo mysininiwyky. Katsaktsa batu — mytsaty ahabyitsa tsikykaranaha. Ikiahatsa kino atsatu tsimykaranaha. Ikiahatsa Deus harere humo ka ba zikwaknaha iwaze sinini tsimykaranaha! \v 4 Ikiahatsa Deus humo tsimysapybyrikinaha. Deus ahahumo tsiakubyrisorokrẽta. Ahahumo tsimypokzitsiukrẽta. Pahasapywyky. Ahamysapybara ty tsimoewynaha iwa mozihikik. Ahamysapybara ty tymoewy ahabyizeka pahasininiwyky. Ikiahatsa hi: \p — O mysapybyitsa tu tsimykaranaha Deus mybo ba zikmysininiwy — mybarapetu tsimykaranaha. \v 5 Iwatahi sihumo Deus taokaniki. Asaktsa simysapybyitsa tu mynakaranaha mysininiwyky. Hanawa puruze Deus simysapybyikitsa sinini ykarawy bo mysipehahik. Wasani my simysapybyitsa tu nikaranaha. Ikiahatsa ahamysapybyitsa tu tsikykaranaha batu tymoewy. Tahatsiktu nikaranaha iwatsahi pahasininiwyky hỹ. \p \v 6 Bykyze Deus kytsa atsehezubaha bo ihuak ty sibo nyny my. Hawa mozurukunahaze ihuak ty sibo nyny my. \v 7 Wastuhu mybarawy ezektsa ustsa kytsa nisisapywykynaha. Iwa Deus sisoho wasani haty motsasoko anahi mozihikiknaha. Tahawahi Deus tuk mynapykyryk tsihikiknaha ana hi taperyky. Deus harere bo zuba hyỹ mozihikiknaha iwaze Deus tyryktsa moziknaha. Myhyrikosokdanahaze Deus tuk tahawahi mynapykyryknaha hỹ. \v 8 Ustsaktsa batu. Deus harere bo batu yhỹ ziknakaranaha. Sisopyksapybyitsa tu nikaranaha Deus taokaniki iwatahi ihuak ty sibo nyny my ana hi wasani my. \p \v 9 Deus mysininiwyky mysimyitsapyriwyky. Sudeutsa, Sudeutsabyitsa bo kino niwatihi kytsa sizubarẽtsa asaktsa pimyikinaha simysapybyitsa tu nikaranaha humo ihuak ty sibo nyny my, ana hi wasani my. \v 10 Asaktsa ustsa kytsa bo mysisapywykynaha ihuak ty sibo nyny my. Sudeutsa Sudeutsabyitsa bo kino niwatihi myzubaha bo my. Simysapyrẽtsa tu Deus mysisoziuku. Simyharerewabynikitsa moziknaha. Ba paikpa mytsaty zikaha ihumo sakurẽtsa moziknaha Sudeutsa, Sudeutsabyitsa bo kino niwatihi mykara. \v 11 Deus okzeka atsezubaha nimysukni, myzubaha humo tsimypokzitsiukrẽta iwaze Sudeutsa, Sudeutsabyitsa humo kino niwatihi ihuak ty Deus sibo nyny myze wasani. \p \v 12 Sudeutsabyitsa Moises sopykwy ty humo batu sihyrinymyry. Iwatsahi Deus harere Moises ziwatahakanaha batu tyny. Iwatsa tu mysapybyitsa tu nikaranahaze Deus sinini ykarawy bo mysipehahik. Batu ispe my: \p — Moises sopykwy humo ka batu yhỹ tsimykaranaha — my. Iwa batu tyso. Moises sopykwy humo ka batu tyny. Sudeutsa zuba Moises sopykwy humo sihyrinymyrẽtsa. Iwatsa tuze simysapybyitsa tu nikaranaha Deus sinini ykarawy bo mysipehahik. Ispe my: \p — Ikiahatsa kaharere bo batu yhỹ tsikaha. Kaharere Moises ziwatahakanaha batu yhỹ zikaha — my. \p \v 13 Asaktsa Moises sopykwy humo hyỹ mykaranahaze wasanihatsa mykaranaha. Deus ispe my: \p — O ikiahatsaktsa ahamysapyrẽtsa — my. Asaktsa Moises sopykwy humo waby zuba sisopyk, iwaze ana harere bo batu hỹ mykaranaha Deus okzeka batu simysapy iwatahi ba ziksibetesaka. \p \v 14 Sudeutsabyitsa batu Moises sopykwy sinyhy. Iwatsatu wastuhu kytsa sinyhybyitsa tu ana papeu humo hi hyỹ mykaranaha kytsa watsa asahi papeu humo sihyrinymyrẽtsa. Nawa ha ty wasanikia ty Sudeutsabyitsa sihyrinymyrẽtsa. \v 15 Hawa mozurukunaha, ustsa kytsa sibo iktsa mykaranahaze asahi: \p — Asaktsa batu Moises sopykwy. Sinyhybyitsa tu iwatsa tu wasani sihyrinymyrẽtsa. Hawa imysapybara ty sihyrinymyrẽtsa — maha. Iwa hỹ. Tahapetu sisopyk: \p — Ana hi wasani. Ana hi batu mysapy — maha. Sispirikporẽtsa maha. Iwa ustsa kytsa sisoho mytsaty mynakaranaha. \p \v 16 Bykyzehu ana humo kino nawa my. Hawa kytsa mozurukunaha Sesus Kiristu sihuak ty sibo nyny my. Deus wasania ty motsasokoro anahumo kino hyỹ mykara. Hawa mytsaty tsimykaranaha ustsa kytsa batu sihyrinymyry, Deus zuba mysoho humo tsihyrinymyrẽta iwatahi ihuak ty mybo nyny my. \s1 Sudeutsa Deus harere ibyky Moises ziwataha ana bo batu hỹ nikaranaha. \p \v 17 Ikiahatsa ja: \p — O katsaktsa Sudeutsa tsimaha. Deus harere ibyky Moises ziwataha ana bo hyỹ tsimykaranaha ana humo hi mysapyrẽtsa. Deus taparaktsa humo nisiwatawy iwatsahi ityryktsa tsimoziknaha — tsimykaranaha. Iwa tsinapamykysokonaha. \v 18 Katsa hi: \p — Hawa Deus mozihikik myhyrinymyrẽtsa. Moises harere humo wasani haty tsinymyrykynaha imysapybara tyka kino niwatihi tsinymyrykynaha Moises sopykwy humo ka myhyrinymyrẽtsa, tsinymyrykynaha — tsimaha. \p \v 19 Ustsa kytsa Moises sopykwy humo batu sihyrinymyry. Iwaze ikiahatsa hi: \p — Katsa zuba iharere humo myhyrinymyrẽtsa. Katsaktsa ustsa kytsa tahahyrinymyry tsihikik. Asahi sihyrizikubyitsa watsa, iwatsahi mysitsumuẽhĩnaha. Katsaktsa rika watsa myhyrinymyrẽtsa tu ustsa kytsa bo wasania ty sibo tsimytsasokonaha. Katsa kytsa mysihyrinymyrynahaze sispirikporẽtsa moziknaha iwatsahi rika watsa tsimaha. \v 20 Sihyrinymyrybyitsaktsa tahahyrinymyrykynaha. Asahi tsikaeni zuba sihyrinymyrẽtsa. Katsaktsa Moises sopykwy humo tsinymyrybanaha iwatsahi sispirikpobyitsa bo tahahyrinymyrykynaha — tsimykaranaha. \v 21 Ustsa kytsa bo ahaspirikpowy tsimysihyrinymyryikiknaha. Ahape tu batu ahasopyk. Ahaspirikpowy humo batu hỹ tsimykaranaha. Ikiahatsa hi: \p — Ustsa namy humo ba zikmytsyhyryboanaha — tsikykaraha. Ikiahatsa ja. Ustsa namy humo tsikahatsyhyryboakanaha. \p \v 22 — Ustsa okeza ba ziksihuahuanaha — tsikykaranaha. Ikiahatsa ja. Ustsa okeza tsimysihuahuakanaha. \p — Deustsabyitsa bo ka ahanamy ty batu nyny zikaha! — tsikykaranaha. Ikiahatsa ja. Deustsabyitsa wahoro bo tsimypupunaha iwatsahi sinamy ty tsikahatsyhyryboakanaha. Iwa tsimykaranaha ahamysapybyitsa siwatsa tsimykaranaha. Asaktsa batu imysapy maha ikiahatsa kino niwatihi batu ahamysapy tsimaha \v 23 Kytsa sizubarẽtsa pe tsimaha: \p — Katsaktsa Moises spirikpowy humo tsinymyrybanaha — tsimaha. Ana harere ty batu hỹ tsimykaranaha, iwatsahi Sudeutsabyitsa ahahumo Deus harere bo batu ma zikaha. \v 24 Iwaze Deus harere papeu humo botu ziwataha: \p — Sudeutsabyitsa Sudeutsa humo, Deus soho pisapybyikinaha Sudeutsa nisimyinahatsa iwatsahi Sudeutsabyitsa Deus soho pisapybyikinaha — niy. \p \v 25 Katsaktsa Sudeutsa mypiak humo tsizyzykyknaha. Wasani tsimaha. Tubabatu Moises tihi: \p — Ahapiak tyzyzyknaha anahi awatawy Deus hyrytsa tsimaha — niy. Iwaze mypiak tsizyzyknaha Moises mype niwatihi hawa tsimyzurukunaha, ana ty hi mymyhyrinymyryky. \p — Ikiahatsa Moises spirikpowy tsizubarẽna bo yhỹ ahabyi zeka iwaze ahahyrytsa ty zyzykbyitaha mahani iwatawywy. Ikiahatsa Sudeutsabyitsa watsa, asahi Moises spirikpowy batu ahawabyhy asahi Deus harere humo batu sihyrinymyry. \v 26 Sudeutsabyitsaktsa batu sipiak zyzykyhyk. Iwatsatu pisapywykynaha iwa Moises spirikpowy humo mykaranaha zeka Sudeutsa watsa moziknaha. Deus okzeka ihyrytsa moziknaha, iharere bo hyỹ mykaranaha humo. Sipiakzyzykykbyitsa kino Deus okzeka ihyrytsa moziknaha. \p \v 27 “Katsaktsa Sudeutsa tsimaha mypiak tsizyzyknaha Moises spirikpowy humo myhyrinymyrẽtsa. Iwatsahi nawa tsimyzurukunaha zetu tsinymyrykynaha.” Iwa batu tsimykaranaha Deus harere bo batu hỹ tsimykaranaha. Sudeutsabyitsa sipiakzyzykykbyitsa. Moises spirikpowy humo batu sihyrinymyry. Wastuhu wasani mozurukunaha ana harere bo hyỹ mykaranaha iwaze Deus okzeka simysapyrẽtsa moziknaha. Sihyrinymyrybyitsa tuze iharere humo wasani mykaranaha. Ikiahatsa Sudeutsa tsimaha iharere bo batu hỹ tsimykaranaha iwatsahi Deus okzeka batu ahasapy tsimaha. \p \v 28 Katsaktsa tsipisapykynaha Deus harere bo hyỹ tsimykaranaha zeka ihyrytsa tsimoziknaha. Katsaktsa mypetu mysopyk zeka: \p — O katsaktsa Deus tyryktsa iwatsahi myhyrytsa piak tsizyzyknaha. Moises spirikpowy humo myhyrinymyrẽtsa iwa Deus hyrytsa tsimaha — mybarapetu mysopyk. Ikiahatsa iharere bo hyỹ zikahabyitsa tu iwatahi Deus batu tyso: \p — Ikiahatsa kahyrytsa tsimaha — iwa batu tyso. \v 29 Uta ahape: \p — Aty sa Sudeu babata my. Aty sa Deus hyrytsa maha. Atahi Deus harere bo hyỹ mykara, atakta Deus harere mozihikik — my. Deus hyrikoso ituk mynapykyryk. Wastuhu sipiakzyzykykbyitsa Deus harere bo hyỹ mykaranaha. Iwaze Deus ispe my: \p — O ikiahatsa ahamysapyrẽtsa — my. Kytsa sisoho humo batu siharereziu Deus zuba sisoho mysiharereziuku. Kytsa sizubarẽtsa Sudeutsa, Sudeutsabyitsa kino niwatihi Deus harere bo hyỹ mykaranaha zeka, asaktsa Deus hyrytsa babatsa moziknaha hỹ. \c 3 \p \v 1 Kytsa sizubarẽtsa Deus harere bo hyỹ mykaranahaze Deus hyrytsa moziknaha. Iwahatu wastuhu ahatukze tihi: \p — Amy skaraba Sudeutsa tsimaha. Amy skaraba myhyrytsa piak tsiksizyzyknaha. Tymytsumuẽhĩnaha ja — tsimaha. Iwa batu tyso. \v 2 Uta tihi: \p — Pahatsumuẽhĩnaha hỹ. — Mydiritsa zizyzyknaha humo Deus hyrytsa ziwatahawy iwaze Deus Moises bo nitsasoko, atahi taparaktsa mydiritsa bo nitsasoko. Ata humo hi Moises spirikpowy ziwataha. Iharere Sudeutsa taparaktsa bo zuba nitsasoko aiba zuba ustsa kytsa iharere piwabynaha. \v 3 Sozeka ja ikiahatsa kape: \p — Mydiritsa Moises harere bo yhỹ nikaranaha. Wastuhutsa taparaktsa mydiritsa Deus harere bo batu hỹ nikaranaha. Iwa zeka Deus harere sibo batu hỹ my — tsimaha. Batu ba Deus wasani mynakara. \v 4 Hawa ha ty Deus motsasoko atsatu isopyk. Deus ba zikmyspihikbata. Kytsa sizubarẽtsa mospihikbatakanaha zeka Deus batu. Deus harere papeu humo botu ziwataha: \q1 — Tsimytsasokoze kytsa sizubarẽtsa tihi “O Deus aharere wasani my” maha. \q2 Asahi tihi zeka iharere batu isapy maha asahi zimyikinaha siharere batu wasani my \q1 Deus zuba wasani \m Deus papeu niy. \p \v 5 Tozeka ja wastuhutsa kytsa motsasokonaha: \p — Katsaktsa wasanihabyitsa tu tsimykaranaha zeka kyze kytsa mybo iktsa maha zeka “O Deus zuba pisapyky” mykaranaha, iwatsahi mysapybyitsa tu tsimykaranaha Deus soho kytsa mysihyrinymyrykynaha — maha. Asahi: \p — Mysapybyitsa tu tsimykaranaha zeka Deus zuba tsimysapyrẽta kytsa mysihyrinymyry. Iwatahi Deus ihuak ty mysapybara ty humo batu nyny ziky batu wasani ziky — maha. Mybarawy ezektsa watsa mytsaty mykaranaha asahi iwa mopamykysonaha. \v 6 Niwazuba! Deus siwa batu mytsaty ziky myhumo wasani isopyk. Atahi tisopyksapyrẽta mybarawy ezektsa mywatu ihuak ty mybo nyny my. Hawa mozurukunaha humo ihuak ty nyny my. Wasani byitatu zeka ana kino batu ziky, atahi imysapyrẽnikita tu iwatahi mybarawy ezektsa bo ihuak ty nyny my. \p \v 7 Tozeka ja kape tsimaha: \p — O utakta wasani ahabyizeka asaktsa kabo iktsa mahaze tihi: “O Deus zuba wasani mykara” maha. Kamysapy byizeka kytsa tihi: “O Deus ikia zuba amysapyrẽnikita” maha. Iwatahi kytsa Deus soho kahumo sihyrinymyrẽtsa. Deus sinini ykarawy bo pikpeha zeka batu isopyksapy kaokzeka batu wasani — my. Iwa batu tyso. \v 8 Ana humo kino wasape tsimaha zeka ikiahatsa tihi: \p — O mysapybyitsa tu tsimykaranahaktsa kytsa! Iwa kytsa sizubarẽtsa Deus harere bo hyỹ mykaranaha, atahi imysapyrẽnikita maha — tsimaha. Batu ba. Ana harere hi asaktsa kytsa kahumo batu siakparawy motsasokonaha. Iwa piksohometukunaha — ana soho hi Pauro motsasokoro — mybarapetu mykaranaha. Asaktsa Deus mysisininiwyky. Atahi ispe my: \p — Ikiahatsa batu ahamysapy — my. \s1 Batu aty tohi Deus okzeka tisopyksapyrẽta. \p \v 9 Kyze wastuhutsa tihi: \p — O katsaktsa Sudeutsa wasani tsimaha Deus harere mybo nitsaso. Sudeutsabyitsa batu, Deus sibo ba ziktsaso. Iwa Deus okzeka batu sapy maha — mykaranaha. Katsaktsa Sudeutsabyitsa watsa myzubarẽtsa. Tsimysapybyi tsihikiknaha mysapybyitsatu tsimykaranaha batu tymoewy. Iwa botu iky. \v 10 Deus harere botu papeu humo ziwatahaka: \q1 — Mybarawy ezektsa batu wasani zikaha. Batu aty tohi isopyksapy. \q2 Kytsa sizubarẽtsa batu wasani zikaha. \q1 \v 11 Wasaniha humo batu sispirikpo, \q2 batu aty tohi tawahi Deus tuk mopykyryk tsihikik \q1 \v 12 Kytsa sizubarẽtsa Deus soho bo batu mytsaty mykaranaha. \q2 Imysapybara zuba mozihikiknaha. \q2 Batu aty tohi tsimysapyrẽta. Suknihabyitsa. \q1 \v 13 Siharere batu imysapy. Siharerewabymybarẽtsa. \q2 Pibyituhukunaha tu mybarapetu mynakaranaha mysispihikbataikiknaha zuba. \q1 \v 14 Sisakparẽnikitsa tu ustsa kytsa mysimyijaikiknaha iwa motsasokonaha. \q1 \v 15 Mysisukyrykynaha. \q1 \v 16 Ustsa kytsa namysapybyrikinaha nasimyitsapyriwykynaha. \q2 Kytsa mysitsapyriwykynaha. \q1 \v 17 Siakubyitsa tu ustsa kytsa mysiaknikinaha. \q1 \v 18 Deus humo batu simyharerewaby. Ihumo batu siakparawy. \m Iwa maha — niy. Iwa Deus harere papeu humo mysoho nitsasoko. \p \v 19 Iwa Moises spirikpowy ziwatahaka. Ana papeu humo Sudeutsa Deus soho ty nisihyrinymyryky. Iwaze Sudeutsa batu tyso: \p — Katsaktsa Moises spirikpowy humo yhỹ tsinakaranaha — maha. Ana harere tyhi batu hyỹ zikaha. Sudeutsabyitsa niwatihi iharere bo batu hyỹ zikaha. Iwatsahi myzubaha tahaharere ty harapubeteke ba zikaha. Sudeutsa Sudeutsabyitsa kino niwatihi tahaharere ty harapubeteke ba zikaha. \v 20 Iwatatu Deus batu ziky: \p — O ikia Moises harere bo yhỹ tsimy iwatahi tsamysapyrẽta tsimozik — Iwa ba ziktsaso ba ziky. Atahi: \p — Moises sopykwy tsipihyrinymyryky zeka amysapybyitsa tu tsimykara tsimoewy iwatahi kahumo aspirikporẽta tsimozik — niy. \s1 Hawa Deus okzeka mymysapyrẽtsa tsimoziknaha. \p \v 21 Aba zuba hawa Deus humo mybarawy ezektsa simysapyrẽtsa moziknaha nitsasoko. Deus hi: \p — Ikiahatsa ahamysapyrẽtsa tsimoziknaha. Batu Moises sopykwy humo ahamysapyrẽtsa tsimoziknaha ba zikaha — niy. Ana kino botu Moises nisihyrinymyry. Tubabatu Deus sohokotsa kino niwatihi atsatu nisihyrinymyryky. \v 22 Deus hi: \p — Asa zuba Sesus Kiristu harere bo hyỹ mykaranaha asahi kaokzeka simysapyrẽtsa moziknaha. Sudeutsa, Sudeutsabyitsa kino niwatihi Sesus harere bo hyỹ mykaranaha zeka kaokzeka simysapyrẽtsa moziknaha — my. \p \v 23 Batu aty tohi imysapyrẽnikita Deus wata my. Astsabanitsa mysapybyitsa tsimynakaranaha. Batu aty tohi Deus wata my. \v 24 Deus mymysapywyky. Mymysapybyitsa tu tsikykaranaha ana humo hi Sesus Kiristu nihyrikosokda atahi mysapyzeky ziakse iwatsahi mysapybyitsa tsikykaranaha ana humo hi batu sinini tsimaha. Sesus Kiristu mysapyzeky nihyrikosokda iwatahi Deus mype wasani tsimaha. Deus hi: \p — Ikiahatsa Sesus Kiristu harere bo hyỹ tsimykaranaha iwatsahi ahamysapyrẽtsa tsimoziknaha — my. Iwa mymysapywyky atahi myhumo tsimypokzitsiarẽta. \p \v 25 Deus hi Sesus Kiristu mybarawy bo zipeha. Mybarawy bo inasikze mybarawy ezektsa sapyzeky nihyrikosokda ana bo izumuze. Kytsa huak ty simysapybyitsa tu nikaranaha ana humo hi nihyrikosokda. Iwaze katsaktsa Sesus Kiristu harere bo hyỹ tsimykaranaha mysapybyitsa tu tsikykaranaha Deus nimyokzohik hỹ. Sesus Kiristu nihyrikosokdaze iwa kytsa simysapyrẽtsa moziknaha, iwa Deus kytsa nisihyrinymyryky. Tubabatu Deus tsiakubyrisorokrẽta tu simysapybyitsa tu nikaranaha sinini ykarawy bo ba ziksipeha. Tapetu isopyk: \p — Bykyze katse babata sisapyzeky mohyrikosokda iwaze asaktsa kaharere bo hyỹ mykaranaha sinini ykarawy bo ba mysipeha — my. \v 26 Abaka meky watu kytsa simysapybyitsa tu nikaranaha ana soho mytsaty mykara. Kytsa sizubarẽtsa bo simysapybyitsa tu nikaranaha humo ihuak ty sibo nyny my. Asaktsa Sesus harere bo hyỹ mykaranaha simysapybyitsa tu nikaranaha batu mytsatyzo ziky. \p — Ikiahatsa kaokzeka ahamysapyrẽtsa tsimoziknaha katse babata ahasapyzeky nihyrikosokda iwatahi pahaokzohik — my. Iwa sispirikporẽtsa mykaranaha. \p \v 27 Iwatsahi — katsaktsa wasani tsimaha — ba ziktsasonaha. Mysoho ba ziktsasoziukunaha batu aty tohi tsimysapyrẽta my. Deus okzeka Moises sopykwy humo yhỹ tsimykaranaha iwaze — mymysapyrẽtsa tsimaha — batu zikaha. Katsaktsa Sesus humo zuba mymysapyrẽtsa tsimaha. Ata humo hi myspirikporẽtsa tsimoziknahaze Deus mysoho tihi: \p — Asaktsa katse humo zuba simysapyrẽtsa moziknaha — my. \v 28 Katsaktsa Sesus harere bo hyỹ tsimykaranahaze Deus okzeka mysapyrẽtsa tsimoziknaha. Katsaktsa Moises sopykwy bo yhỹ tsimykaranaha zeka Deus okzeka batu mysapy tsimaha. Iwa hỹ. \v 29 Deus Sudeutsa zuba ja iakparawy. Tozeka ja asa zuba mysisapywyky iwaze simysapyrẽtsa moziknaha. Batu ba. Deus kytsa sizubarẽtsa mywatuze Sudeutsa Sudeutsabyitsa bo kino niwatihi mysisapywyky, sizubarẽtsa Sesus harere bo hyỹ mykaranaha zeka simysapyrẽtsa moziknaha. \v 30 Deus kytsa sizubarẽtsa bo mysisapywy tsihikik. Sudeutsa Sesus harere bo hyỹ mykaranahaze iwatsahi simysapyrẽtsa moziknaha. Sudeutsabyitsa kino Sesus harere bo hyỹ mykaranahaze iwatsahi simysapyrẽtsa moziknaha. Mekywatu moziknaha. \v 31 Wastuhu kytsa ahatukze: \p — Katsaktsa Moises sopykwy “O iharere mybo batu imysapy” tsimaha — iwa batu tyso, Sesus harere bo hyỹ tsimykaranahaze Moises sopykwy humo niwatihi tsimyziwabykynaha. \c 4 \s1 Hawa Abarão nikara. \p \v 1 Kyze Abarão soho bo mytsaty tsimaha. Atahi taparakta mydiri. Katsaktsa tsekokatsa tsimaha. Deus okezeka tsimysapyrẽta niyzik ana hi motsasoko. \v 2 Deus Abarão pe niy: \p — Ikia tsimysapyrẽta — niy. Atahi zisapywyky ja iwatahi Deus ipe niy: \p — Ikia tsamysapyrẽta — niy. Batu ba. Nawa ha ty wasani nikara batu ana humo hi nitsasoko. Iwaze Abarão tapetu isopyk batu tyso: \p — Utakta kamysapyrẽta — my. Batu ziky. \v 3 Hawa Deus okzeka tsimysapyrẽta niyzik ana ka motsasoko. Atahi Deus harere bo hyỹ ziknakara iwatahi Deus okzeka tsimysapyrẽta niyzik. Iwa Deus harere papeu humo botu isoho mybo ziwatahaka. \p \v 4 Aty ipehatsa humo tarabaja mykara zeka ana humo hi ihuak ty okyrysarowaka ty nyny niy. Itarabaja humo zuba okyrysarowaka ty nyny niy. Wasani my. Deus iwa batu isopyk mykara. \v 5 Atahi myhumo iakparawy iwatahi iharere bo hyỹ tsimykaranaha zeka mymysapywyky. Asaktsa pisapywykynahaze ana humo hi batu sisoho: \p — Ikiahatsa ahamysapyrẽtsa — iwa batu tyso. Batu ba. Asa zuba Sesus Kiristu harere bo hyỹ mykaranaha. Iwaze ispe my: \p — Ikiahatsa Deus harere bo hyỹ tsimykaranahaze ana humo hi ahaspirikporẽtsa tsimoziknaha iwatahi aha pe “tsahamysapyrẽtsa” — my. Tapara simysapybyitsa tu nikaranaha iwatsatu Deus harere bo hyỹ mykaranaha tsahi Deus okzeka simysapyrẽtsa moziknaha. \p \v 6 Aty zeka Deus okzeka tsimysapyrẽta, atakta tsakurẽta hỹ. Ba zikmysapybyi iwatahi ja tsakurẽta mopykyryk mytsaty ahabyita tsimykaranaha. Sesus harere bo hi hyỹ nikaraze tu iwatahi Deus ipe niy: \p — Ikia tsamysapyrẽta — nikara, ana harere humo hi tsakurẽta niapykyryk. Taparakta mydiri Dawi atsatu nitsasoko: \q1 \v 7 — Asaktsa Deus harere ibyky Moises ziwataha ana humo batu hỹ nikaranaha batu zikaha. \q2 Asaktsa sisopyksapybyitsa tu nikaranaha Deus Sesus humo zuba nisiokzohik iwatsahi sakurẽtsa. \q2 Simysapybyitsa nikaranahaze ana hi Deus nispiriktsokda tawata iwatsahi sakurẽtsa. \q1 \v 8 Deus humo simysapybyitsa tu nikaranaha \q2 batu mytsaty ziky iwatsahi sakurẽtsa. \m Iwa Dawi taparakta mydiri botu nitsaso — Dawi niy. \p \v 9 Paze ja asaktsa tahapiak zizyzyknaha asa zuba sakurẽtsa. Batu ba. Kytsa kino niwatihi sipiakzyzykyhybyitsa sakurẽtsa niyziknaha. Iwaze Abarão soho bo mytsatyzo tsimahaktsa. Deus harere papeu humo isoho ziwatahaka: \p — O Abarão Deus harere bo hyỹ ziknakara iwatahi Deus ipe niy: “Ikia tsasopyksapyrẽta” niy. Iwa Deus harere papeu humo niy. \v 10 Anaharere nitsasokoze Abarão ipiakzykyhybyita aibatohi zuba tapiakzyk — iwa nitsasoko. Iwatsahi mypiakzyzykwy humo kytsa sakurẽtsa ba zikaha. Deus kytsa pe my zeka: \p — O ikiahatsa ahasopyksapyrẽtsa — my ana humo hi sakurẽtsa. \v 11 Tapara Abarão Deus harere bo hyỹ nikara iwaze Deus ipe niy: \p — Ikia tsasopyksapyrẽta — niy. Bykyze zuba tapiakpezyk, Deus humo tispirikporẽta iwatahi ityryktsa niyzik. Iwa tahi: \p — Utakta Deus harere bo hyỹ ikykara iwaze Deus kape niy: “Ikia tsasopyksapyrẽta” — niy. Iwata Sudeutsabyitsa kino niwatihi sizyzykyhybyitsa tu Deus harere bo hyỹ mykaranaha zeka Deus ispe my: \p — Ikiahatsa ahasopyksapyrẽtsa — my. Abarão Deus harere bo hyỹ nikara Sudeutsabyitsa kino niwatihi Deus harere bo hyỹ nikaranaha iwaze Abarão tahadiri wata niyzik. \v 12 Sudeutsabyitsa sipiakzyzykyhybyitsa tu Abarão watsa maha. Sipiakzyzykyhybyitsa tuze Deus harere bo zuba hyỹ nikaranaha. Sudeutsa niwatihi Abarão watsa mozurukunaha Deus harere bo zuba hyỹ mykaranaha iwaze Deus ispe niy: \p — Kaharere bo hyỹ tsimykaranaha zeka ahasopyksapyrẽtsa — my. Asahi mydiri Abarão watsa maha. \s1 Abarão Deus harere humo hyỹ ziknakara. \p \v 13 Tubabatu Deus Abarão pe: \p — Mybarawy ty abo nyny my. Atsekokatsa nanabyitaba sizubarẽtsa hudikhudikwy pehatsitsa moziknaha — niy. Abarão ana soho bo hyỹ niy. Batu sisopykwy bo pykyhy habyitatu. Atahi Deus harere bo zuba hyỹ nikara iwatahi Deus ihumo zisapywyky. \v 14 Kytsa asahi sisopykwytsa humo zuba pykyhytu yhỹ mykaranaha zeka ana humo hi Deus mysisapywyky iwa zeka mytsaty ahabyitsa tu mykaranaha. Kytsa Deus harere bo hyỹ mykaranahaze isapyrẽnikia ty sibo nyny my. Iwa Deus mykara iharere wasani my. \p \v 15 Aty Deus harere ibyky pykyhytu yhỹ mykara Deus okzeka tsimysapyrẽta tawata my atahi batu imysapy my. Batu aty tohi iharere ibyky humo yhỹ zikaha. Iwatahi Deus batu iakparawy. \p \v 16 Iwatahi Abarão Deus harere bo hyỹ ziknakara ana humo Deus ipe niy: \p — Utakta pasapywyky hỹ iwa mozihikik — niy. Deus nikaraze pasapywyky iwaze atsatu mykara. Iwatsahi kytsa sizubarẽtsa Deus harere bo hyỹ mykaranaha Abarão watsa iwaze Deus mysisapywyky. Abarão mydiri wata. Abarão Deus harere bo hyỹ nikara, katsa kino niwatihi iharere bo hyỹ tsimykaranaha, iwatsahi ihumo myspirikporẽtsa tsimoziknaha. \p \v 17 Tubabatu Deus tapetu nikara: \p — Kaokzeka Abarão aparakbahazo wata my. Atakta kaharere bo hyỹ mynakara asaktsa niwatihi nanabyitaba kaharere bo hyỹ mykaranaha iwata moziknaha — niy. Iwa Deus Abarão bo mytsaty niy. Deus ba hawa tohi zikzukninaha. Siakbatsa mynasihyrizikpowy. Ana ty hi mybarawy isuknihibyize taharere humo inatakaha. Kyze Deus Abarão pe: \p — Ikia izo tsimozik. Atsekokatsa sizubarẽtsa maha. Kytsa sizubarẽtsa nanabyitaba ape mydiri mynakaranaha — niy. \v 18 Kyze Abarão tapetu nikara: \p — Hawa Deus kape niy atsatu mykara — nikara. Nitsaikbata tu ihyrytsa byita. Iwatatu ziperyikik Deus harere bo hyỹ nikara, iwaze Deus harere humo tatse ziperyky. \v 19 Abarão nitsaikbata. Asiba sẽ anos niytyk tseheze itse nipuruk nitsaikbabaze. Ioke Sara kino niwatihi nitsaikbatatsa tu. Iwatatu tapetu ziknakara: \p — O utakta katsebyita. Kaoke niwatihi itsaikbatatsa ba ziktabykyhy. Iwatatu Deus harere bo hyỹ mykara iwatahi katse mopuruk — niy. \v 20 Iwatahi batu tyso: \p — Tozeka ja Deus katse kabo myzipeha ja — iwa batu tapetu ziknakara. Atahi: \p — Utakta iktsaikba iwatatu Deus harere humo katse mopuruk. Deus pe niy “ikia zuba amysapyrẽnikita. Piksapywyikik” — nikara. Pibyituhukutu Deus harere bo hyỹ ziknakara. \v 21 Abarão hi: \p — Kytsa zikahabara ty atsatu Deus mykara, iwatahi izikwy humo katse mopuruk — my. Iwa tapetu ziknakara. \v 22 Iwatahi Deus ipe niy: \p — O kaokzeka wasani tsimy — niy. Iharere bo hyỹ mykaraze tu Deus okzeka tisopyksapyrẽta niyzik. \v 23 Deus harere papeu humo botu ziwatahaka: \p — Abarão Deus okzeka tisopyksapyrẽta — niy. \v 24 Ana harere myhumo kino niwatihi ziwatahaka. Taparaktsa papeu humo ziwatahanahaze: \p — Ikiahatsa ahasopyksapyrẽtsa tsimoziknaha. Deus harere bo hyỹ tsimykaranaha zeka Abarão wata — iwa taparaktsa nimyhyrinymyrykynaha. Deus humo Abarão oke tatse zipuruk. \p Deus tse Sesus Kiristu inahyrizikpowy iwatsahi katsaktsa iharere bo hyỹ tsimykaranahaze Deus mypehatsa mozik. Sesus Kiristu zihyrizikpowy ata bo hi hyỹ tsimykaranaha. \v 25 Deus tse Sesus Kiristu mybarawy bo inasik. Mysapybyitsa tu tsikykaranaha humo nihyrikosokda. Mysapy zeky nihyrikosokda ana hi. Myhuak niyzik, abaka mysapybyitsa tu tsikykaranaha katse humo mymokzohik. Deus zihyrizikpowyze mype my: \p — Ikiahatsa Sesus harere bo hyỹ tsimykaranaha zeka katse humo ahasopyksapyrẽtsa tsimoziknaha — niy. \c 5 \s1 Deus harere bo hyỹ tsimykaranaha zeka ana humo hi myspirikporẽtsa tsimoziknaha. \p \v 1 Abaka katsa Sesus harere bo hyỹ tsimykaranahaze mykurẽtsa tsimoziknaha. Batu paikpa mytsaty tsimykaranaha. Taparaka Deus myhumo taokaniki abaka mahani. Sesus harere bo hyỹ tsimykaranaha iwatsahi Deus harereziuwytsa tsimoziknaha. \v 2 Sesus Kiristu hi: \p — Asaktsa kaharere bo hyỹ mykaranaha — niy. Iwaze Deus myhumo mymysapywyky iwatahi mymytsumuẽhĩkĩ iwa tsimyzurukunaha. Ana humo hi mykurẽtsa, aibatohi Deus watsa tsimoziknaha anahi taperykynaha. \p \v 3 Abaka tsihokdaharẽna humo sinini tsimykaranaha zeka mykubyrisorokrẽtsa tsimoziknaha. Mypunihikrẽtsa tsimoziknaha. Iwatsahi mykurẽtsa hỹ. \v 4 Mykubyrisorokrẽtsa zeka Deus mype: \p — O ikiahatsa ahamysapyrẽtsa — my. Iwa myhumo mymybetesakaze. Iwatsa tsimoziknaha ana hi taperykynaha. \v 5 Aibatohi Deus watsa tsimoziknaha anahi wasani hỹ. Ana hi taperykyze wasani mytsaty tsimykaranaha, Deus myhumo tsimypokzitsiukrẽta tahyrikoso humo kino mymyhyrinymyryky. \p \v 6 Katsaktsa mysapybyitsa tsikykaranahaze Kiristu mypokzi mysapyzeky nihyrikosokda. Nawa zuruze Deus botu ziwatawyze Kiristu nihyrikosokda. \v 7 Batu aty tohi usta sapyzeky ba zikyhyrikosokda. Aty zeka ja sisopyktsa pykyhytu yhỹ mykara tsihokdaharẽna isapyzeky mohyrikosokda batu aty tohi mohyrikosokda tsihikik. Atakta ustsa kytsa humo mysisapywyikik tozeka ja aty zeka isapyzeky mohyrikosokda. \p \v 8 Kiristu ta meky watu my. Katsaktsa mysapybyitsa tu tsikykaranahaze iwaze hi Kiristu mysapyzeky nihyrikosokda. Kiristu mysapyzeky nihyrikosokda ana bo hi mytsaty tsimykaranaha. Deus myhumo tsimypokzitsiukrẽta babata ana humo hi myhyrinymyrẽtsa. \v 9 Kiristu mysapyzeky nihyrikosokda abaka iharereziuwytsa tsikyziknaha. Ihumo Deus mype: \p — O ikiahatsa ahamysapyrẽtsa — mykara. Iwatahi Deus sinini ykarawy bo ba zikmypeha iwa hỹ. \p \v 10 Tapara tuze katsaktsa Deus sukyrytsitsa tsikykaranaha. Abaka mahani. Katsaktsa iharereziuwytsa tsimaha, Kiristu mysapyzeky nihyrikosokdaze iwatsahi Deus harereziuwytsa ihumo tsikyziknaha. Abaka katsa Deus harereziuwytsa tuze Kiristu ispitu niyzikzo mymytsumuẽhĩkĩ hỹ. Hawa mozihikik izikwy humo hi tsimykaranaha. \v 11 Sesus Kiristu mypokzi nihyrikosokda iwaze Deus harereziuwytsa tsikyziknaha. Ana humo kino Deus hi: \p — O ikiahatsa kaharereziuwytsa — niy. Iwatsahi mykurẽtsa hỹ. \s1 Taparakta Adão Kiristu ahatsa soho mytsatyziu tsimykaranaha. \p \v 12 Taparakta Adão Deus nizukni atahi isopyksapybyita nikaraze nihyrikosokda. Abaka katsa mywatu mysopyksapybyi humo tsimykaranahaze Adão watsa tsimyhyrikosokdanaha. \v 13 Taparaktsa Deus harere ibyky Moises ziwataha humo sihyrinymyrybyitsa tu iwatsa hi sisopyksapybyitsa tu nikaranaha ana humo hi nihyrikosokdanaha. \v 14 Iwaze mybarawy ezektsa sisopyksapybyitsa nikaranaha nihyrikosokdanaha. Simysapybaratsa nikaranaha batu atsatu Adão sapybyri waka niy. Kytsa sizubarẽtsa simysapybyitsa tu nikaranaha humo mohyrikosokdanaha. \p Adão soho bo mytsaty tsimykaranaha. Itsekokatsa iwata sisopyksapybyitsa tu nikaranaha. Asaktsa Sesus Kiristu harere bo hyỹ mykaranahaze ityryktsa moziknaha iwata moziknaha simysapyrẽtsa moziknaha. \v 15 Asaktsa petoktsa meky watu maha, Adão Kiristu ahatsa. Adão estuba zubata atahi Deus harere bo batu hyỹ ziky iwaze isopyksapybyita tu nikara itsekokatsa kino niwatihi iwata sisopyksapybyitsa tu nikaranaha, iwatsahi sinini nikaranaha. \p Kiristu ata zubata niwatihi atahi Deus harere bo hyỹ ziknakara. Deus imysapyrẽnikita tu isapyrẽnikia ty kytsa bo nyny isopyk. Mymysapywyikik. Atahi Kiristu mybo inasik mysopyksapybyitsa tu mykaranaha ihumo mymyokzohik. Iwaze Kiristu ata zubata tu nimysapywyky atahi nihyrikosokda anahumo kino kytsa sizubarẽtsa ihumo simysapyrẽtsa moziknaha. \v 16 Deus kytsa bo mysisapywyky ahabo motsasoko. Kytsa sisopyksapybyitsa tu mykaranaha Adão humo ahabo motsasoko. Adão Kiristu ahatsa meky watu maha. Adão isapybyita niyze Deus ipe niy: \p — Kaokzeka batu amysapy — niy. Mybarawy ezektsa, Adão tsekokatsa tu simysapybyitsa tu mykaranaha iwatahi Deus ispe my: \p — Kaokzeka batu ahamysapy tsimykaranaha — niy. Sisopyksapybyitsa tu nikaranaha iwatatu asaktsa Sesus Kiristu harere bo hyỹ mykaranaha Deus ispe my: \p — Kaokzeka ahamysapyrẽtsa — my. \v 17 Taparakta Adão imysapybyita tu nikara. Itsekokatsa niwatihi iwatu sisopyksapybyitsa tu nikaranaha. Iwatsahi mybarawy ezektsa mohyrikosokdanaha. Sesus Kiristu tsimysapyrẽta tu nihyrikosokda. Iwatsahi ihumo Deus mymysapywyikik. Kytsa Sesus Kiristu harere bo hyỹ mykaranahaze Deus ispe my: \p — Kaokzeka ahasopyksapyrẽtsa — my. Iwatsahi asaktsa Deus tuk tahawahi mynapykyryknaha, Kiristu zikwy humo sipunihikrẽtsa moziknaha. \p \v 18 Iwaze taparakta Adão isopyksapybyita tu nikara. Deus harere bo batu hyỹ niy. Itsekokatsa niwatihi iwata sisopyksapybyitsa tu nikaranaha. Iwatsahi Deus ispe niy: \p — Ikiahatsa batu ahamysapy iwatsahi ahawahi sinini tsimykaranaha — niy. Sesus Kiristu Deus harere bo hyỹ ziknakara iwazehi mybarawy ezektsa iharere bo hyỹ mykaranahaze Deus tuk tahawahi mynapykyryknaha. \v 19 Estuba maku Adão inarokota Deus harere bo batu hyỹ niy. Iwatahi ihumo mybarawy ezektsa Deus okzeka batu simysapy niyziknaha. Adão watsa zimyikinaha. Sesus Kiristu atahi Deus harere bo hyỹ ziknakara. Iwatahi Deus kytsa sizubarẽtsa pe: \p — Kaokzeka ahamysapyrẽtsa tsimoziknaha. Kaharere bo hyỹ tsimynakaranaha Kiristu watsa batu mymyiwy — my. \p \v 20 Tubabatu Moises Deus harere ziwatahaka. Ataharere humo Moises sopykwy nisihyrinymyry. Mybarawy ezektsa ana harere humo batu hỹ niaha, iwaze sisopyksapybyitsa naobaranaha. Kytsa sisopyksapybyitsa tu nikaranaha niubara iwaze Deus isapyrẽnikia kino niwatihi niubara. Atahi imysapyrẽnikita my. \p \v 21 Iwaze mybarawy ezektsa sisopyksapybyitsa ziknakaranaha mohyrikosokdanahaze sinini ykarawy bo maha. Deus hi imysapyrẽnikita nimysapywyky, iwatahi Kiristu mybarawy bo inasik mysopyksapybyitsa tsimykaranaha Deus ihumo mymyokzohik. Mysopyksapybyri tawahi tamoewy iwatsahi Sesus harere bo hyỹ tsimykaranaha zeka tsimyhyrikosokdanahaze Deus tuk mywahi tsimynapykyryknaha hỹ. \c 6 \s1 Mysopyksapybyika tamoewy. Deus harere bo hyỹ tsimahaktsa. \p \v 1 Kyze mysopyksapybyitsa tu tsimykaranahaze iwa zeka Deus mymysapywytohi. Ana humo hi tozeka ja wastuhu kytsa tihi: \p — Mysopyksapybyitsa tu tsimahaktsa kytsa! Iwaze Deus isapyrẽnikia ty mybo nyny my hỹ — maha. \v 2 Nawa batu tyso. Nihyrikosokdata batu amy tohi ty ziky. Iwatsa katsa Sesus Kiristu harere bo hyỹ tsimykaranaha zeka mysopyksapybyitsa tu tsikykaranaha batu tsihik. \v 3 Nimyharasusunahaze Kiristu tuk tsinapykyryknaha, iwatsahi iwata atsatu mytsaty tsimykaranaha ana hi ahahyrinymyrẽtsa hỹ. Kytsa nimyharasusunahaze mysopyksapybyi tsimoewynaha, nihyrikosokdata wata mysopyksapybyity ka ba zikahazonaha. \v 4 Nimyharasusunahaze: \p — O hawa Kiristu mozihikik naha wa zuba hyỹ tsimykaranaha — maha ana hi ziwatawy. Kiristu nihyrikosokda izo hi nizihikik Deus zikwy humo inahyrizikpo. Iwata hawa Kiristu mozihikik ana humo hi hyỹ tsimykaranaha, iwaze mysopyksapybyritsa tu tsimykaranaha tamoewynaha Sesus watsa mytsatyzo, meky watu tsimyzurukunaha. Sesus zikwy humo meky watu tsimoziknaha. \p \v 5 Kiristu mysapyzeky iharapatawyhyta humo nihyrikosokda. Ana hi nizihikik. Katsaktsa mysopyksapybyiwy tamoewyba. Ana hi tsimyzihikiknaha. Deus zikwy humo Kiristu inahyrizikpo. Katsa meky watu tsimoziknaha Sesus Kiristu zikwy humo mekywa tu tsimyzurukunaha. Ihumo zuba mysapyrẽtsa tsimoziknaha. \p \v 6 Tapara hawa ha ty batu imysapy tsikykaranaha. Abaka hawa haty imysapybara ty batu typeha zikaha. Mysopyksapybyitsa tu tsikykaranaha mysukatsihikrẽtsa tsikaha. Abaka meky watu tsimoziknaha, meky watu tsimyzurukunaha tisapyrẽna humo zuba tsimyzihikiknaha. Kiristu nihyrikosokdaze izikwy zuba mytuk mynapykyryk, izikwy humo zuba meky watu tsimyzurukunaha, katsaktsa tasapywyky myzo wata tsimaha. \p \v 7 Aty mohyrikosokda zeka batu amy tohi bo mytsaty zikaha. Iwaze atakta nihyrikosokdaze, tasapybyi ty ziknakara batu ziky, imysapybara ba zikzihik. \p \v 8 Iwatsahi Kiristu tuk tsinapykyryknaha. Kiristu mysapyzeky nihyrikosokda iwahahi nizihikik. Katsaktsa mysopyksapybyitsa tu tsimykaranaha tamoewy tsihikik iwatsahi Kiristu tuk mywahi tsinapykyryknaha, iwa mytsaty tsimykaranaha. \v 9 Kiristu nihyrikosokdaze petok zuruze Deus zihyrizikpowy. Abaka ba zikyrikosokdazo. Tawahi mynapykyryk. Ba hawa tohi zikzoninaha. \p \v 10 Nihyrikosokdaze mysopyksapybyiwy ihumo nisiokzohik. Estuba zuba nihyrikosokda ba zikyrikosokdazo. Abaka Deus tuk tawahi mynapykyryk, Deus mozihikik naha ty zuba mynakara. \v 11 Iwatsahi ikiahatsa ahasopyksapybyiwy tsimoewynaha kytsa meky watu tsimoziknaha. Kiristu harere bo zuba hyỹ tahaktsa ana humo hi mytsatyziu taha! \p \v 12 Iwatsahi imysapybara ba zikzihiknaha. Imysapybara bo ka mytsaty mytsaty byitaha! Batu tyso — Estuba zuba imysapybara piakpy tsihikik — iwa ba zikaha. \v 13 Ikiahatsa Deus tyryktsa. Deus zuba ahapehakatsa. Iwatsahi ahasopyksapybyitsa tsimykaranahaze niwazuba pyktaha! Tapara imysapybara ty tsikykaranaha iwaze hi sinini tsikykaranaha. Abaka mekywa tu tsimyzurukunaha, Deus tuk ahawahi tsinapykyryknaha. Iwatsahi Satanas harere bo batu hỹ tsimaha. Mekywa tu tsimaha iwaze tu tyzisapywykynahaktsa! Ikiahatsa tihi: \p — O Deus myzo ikia zuba tynamypehakakta. Ikia zuba tymytsumuẽhĩkta iwaze azikwy humo wasani tsimyzurukunaha — tsimaha. Iwa Deus pe tsimahaktsa! \v 14 Abaka Deus mype: \p — Ikiahatsa ahasopyksapyrẽtsa — my. Iwa mybo motsasoko atahi mymysapywyky iwatsahi ihumo zuba wasani tsimykaranaha. Tapara katsaktsa Moises sopykwy bo yhỹ tsikykaranaha zeka iwa batu tyso. Iwaze Deus mymysapywyky ana humo hi Satanas harere bo batu hỹ mysopyk. Imysapybara ty ka ikiahatsa ba ziaksenaha. \s1 Abaka Deus harere bo zuba hyỹ tsimykaranaha. \p \v 15 Katsaktsa Deus okzeka mysapyrẽtsa tsimoziknaha. Deus hi Kiristu zipehahik mybarawy bo inasik atahi mypokzi nihyrikosokda nawa Deus mybo zisapywyky. Moises sopykwy bo yhỹ tsikykaranahaze ana humo hi mysopyksapybyitsa tu tsikykaranaha, sisopykwy bo yhỹ tsikykaranaha. Abaka Sesus harere bo hyỹ tsimykaranaha zeka ana humo hi Deus okzeka mysapyrẽtsa tsimoziknaha. Tozeka ja ana humo hi wastuhu kytsa tihi: \p — Katsaktsa mysopyksapybyitsa tu tsimykaranaha zeka wasani tsimaha — iwa motsasokonaha zeka batu imysapy. \v 16 Ikiahatsa aty bo tsimaha zeka: \p — O ikia kapehatsa — tsimaha. \p Yhỹ atakta ahapehatsa mozik. Iharere humo zuba ma tsimykaranaha. Batu petoktsa ahapehatsa, estuba zuba ahapehatsa. Aty zeka imysapybara ty myzihikik atsatu mykara, atahi mohyrikosokdaze sinini ykarawy bo my. Aty zeka Deus harere bo hyỹ mykara Deus ibo pisapywyky hawa tisapyrẽnikia ty mozihikik, iwatsahi wasani mykaranaha, mohyrikosokdanahaze Deus tuk tahawahi mynapykyryknaha. Anaharere botu ahahyrinymyrẽtsa batu petoktsa ahapehatsa ana humo hi mytsatyziutahaktsa kytsa tsimaha. \p \v 17 Taparaka mysapybyitsa tu tsikykaranaha batu pyk tsikaha. Iwaze Deus soho wasania ty tsiwabynaha. Tsiwabytokto nahaze ana myhyrinymyrywy wasani baba iwatsahi hyỹ tsikykaranaha. Iwaze Deus pe: \p — O ikia zuba amysapyrẽnikita — tsimykaranaha. \v 18 Deus zikwy humo amy ty sa tisapyrẽnikia ty zuba tsimyzihikiknaha. Deus zikwy humo imysapybara tamoewynaha. \v 19 Taparaka tsikmysapybyrikinaha. Imysapybara ty tsikykaranaha. Abaka Deus okzeka ahamysapyrẽtsa tu iwatsahi isapyrẽnikia ty zuba tsimykaranahaktsa! \p \v 20 Tsipimyiwynahaze batu wasani tsimyzurukunaha. Ahamysapybyitsa tu tsikykaranahaze Deus harere bo ma ahabyitsa tsikykaranaha. \v 21 Tsimysapybyikinahaze imysapybara ahahuak mozik. Imysapybyikia ty zuba tsipiaksenaha. Kytsa simysapybyikitsa sinini ykarawy bo maha. Iwatsahi ahamysapybara humo mytsaty tsimykaranahaze ahasikpybyrẽtsa tsimoziknaha. \p \v 22 Abaka meky watu tsimaha. Deus hyrikoso botu ahatuk mynapykyryk iwatsahi ahamysapybyitsa tu tsikykaranaha ba ziktsihiknaha. Imysapybara humo kazekta niwazuba Sesus Kiristu wata tsimoziknaha ana hi ahahuak mozik. Tsimyhyrikosokdanahaze Deus tuk ahawahi tsimynapykyryknaha. \p \v 23 Asaktsa sisopyksapybyitsa mynakaranaha humo mohyrikosokdanahaze Deus tuk ba zikokpykyryknaha, sisapy metutu batu Deus tuk zikaha. Ustsaktsa Sesus harere bo hyỹ mykaranaha Deus tuk tahawahi mynapykyryknaha. Simysapyrẽtsa iwaze Deus mysisapywyky ana humo hi ituk mynapykyryknaha. Asahi Sesus Kiristu tuktsa iwata mytsaty mykaranaha. Iwaze Deus kytsa bo mysisapywyky. Sesus namy huak mahaka kytsa ba kõpara zikaha, Deus hi Sesus tuktsa bo nyny isopyk ituk tahawahi mynapykyryknaha. \c 7 \s1 Maku tasukzazeky ana humo hi mymyspirikpowyky. \p \v 1 O katukytsa aokze tuze zuba mybarawy ezektsa sopykwy ty yhỹ tsimykaranaha. Tsimyhyrikosokdanaha zeka sisopykwy bo batu hỹ zikaha. Ana humo hi ahahyrinymyrẽtsa. \p \v 2 Iwa wytyk ipytsakatatsa tuze tabarikta tuk napykyryk, ibarikta atatu zeka atatsa kino ituk napykyryk. Iwa mybarawy ezektsa sopykwy. Ibarikta mohyrikosokda zeka meky watu maha. Atatsa haramukuka mozik iwatatsatu mektatu piakse wasani my. Mybarawy ezektsa sopykwy. \p — Ikia usta maku piakse wasani my — maha. \v 3 Atatsa ibarikta atatu zeka mektatu ba ziaksenaha, pihuahua zeka mybarawy ezektsa sopykwy tihi: \p — Atatsa batu imysapy — maha. Ibarikta mohyrikosokda zeka mektatu piakse zeka wasani my. Ibo tahyrizikwy zeka mybarawy ezektsa sopykwy humo wasani my. \p \v 4 O katukytsa ikiahatsa atatsa watsa tsimaha. Tapara ikiahatsa hi: \p — Deus harere Moises sopykwy bo yhỹ tsikykaranaha iwatsahi mysapyrẽtsa — iwa mytsaty ahabyitsa tu tsikykaranaha. Ana harere batu wasani my. Moises sopykwy bo hyỹ batu zikaha iwatsahi iharere tsimoewykbaiknaha atatsa watsa. Atatsahi ibarikta nihyrikosokdaze zerekik iwaze usta tuk mynapykyrykze wasani my. Abaka ikiahatsa Sesus tuk mynapykyryk ihumo ahamysapyrẽtsa tsimoziknaha. Atahi mysapyzeky nihyrikosokda, iwatsahi iharere bo zuba hyỹ tsimykaranaha, ihumo myspirikporẽtsa tu zeka mysapyrẽtsa tsimoziknaha. Iharere bo zuba hyỹ tsimykaranaha iwaze ustsa kytsa bo izikwy humo tysisapywykynaha. \p \v 5 Taparaka nawaha zuba katsaktsa tsikzihikiknaha astsatu tsikykaranaha. Mybo zuba mytsaty tsikykaranaha. Deus harere tsiwabynahaze imysapybara humo tsinymyrykynaha. Iwatsatuze mysapybyitsa tu tsikykaranaha Deus mytuk ba zikypykyryk, sinini ykarawy bo tsimaha. \p \v 6 Tapara Moises sopykwy bo yhỹ tsikykaranahatsa watsa katsaktsa ana kino iharere bo hyỹ batu zikaha. Abaka Deus namykse, iwatsahi izikwy humo Deus harere bo hyỹ tsimynakaranaha. Mekywatsatu tsimoziknaha Deus hyrikoso mytuk mynapykyryk. Iwaze Deus mozihikikze ana ty hi yhỹ tsimykaranaha ihyrikoso humo. Moises sopykwy ana kino Deus harere ibyky papeu humo botu ziwatahaka ana humo ka batu hỹ tsimaha, ana humo hi simysapybyitsa nikaranaha. \s1 Moises Deus harere ibyky ziwataha ana humo nimyspirikpoko. \p \v 7 Tozeka ja wastuhu kytsa tihi: \p — Moises sopykwy, Deus harere ja. Hawa sa Moises nimyhyrinymyky batu sapy ja — maha. Batu ba. Iwa batu tyso. Ana harere humo hi Deus okzeka batu sapy nimyhyrinymyryky. Deus harere Moises ziwatahaka: \p — Ustsa namy humo ahazokdibyrihuktsa — my. — Usta namy ty mozihikik zeka ana harere bo hi mytsaty mykara, hawa batu imysapy mykara pihyrinymyryky. Moises sopykwy humo kaspirikporẽta. \p \v 8 Ana watahaha zinyze ustsa kytsa namy mozihikik zeka Deus okzeka batu imysapy. Iwatatu usta namy ikzihikik ana watahaha humo hi. Ana harere tisapyrẽna iwaze hawa Deus okzeka batu kasapy pikwatawy. Deus harere tisapyrẽna. Amy ty sa mozihikik ana ty hi batu imysapy. \v 9 Taparaka Deus harere humo batu kahyrinymyry mytsaty habyita ziknakara. \p “Utakta Deus okzeka kamysapyrẽta” — ziknakara. Kyze iharere humo ikspirikpokoze amy ty batu imysapy kahyrinymyrẽta. Iwaze kapetu kasopyk: \p — O utakta kamysapybyita tu mykara. Deus okzeka batu imysapy — ikykara. \v 10 Deus harere mybo nitsasoko iwaze mymytsumuẽhĩkĩ iharere humo hyỹ tsimykaranaha zeka mywahi ituk tsimynapykyryknaha. Ana harere humo hi kapetu kasopyk: \p — Utakta kamysapybyita tu ikykara iwatahi Deus tuk kawahi ba zik kapykyryk. Kamysapybyita tu ziknakara ana humo hi Deus tuk ba zik kapykyryk — ikykara. \v 11 Taparaka katuktu zuba mytsaty ziknakara: \p — Utakta kamysapyrẽta — mybarapetu ikykara. Kamysapybyita tu ikykara. Kapetu kasopyk zeka kamyspihikbatarẽta mykara. Kyze Deus harere ty zinymyrykyze kamysapybyita tu ikykara ana humo hi kahyrinymyrẽta ikyzik. Kamysapybyita tu ikykara Deus tuk kawahi ba zik kapykyryk zinymyryky. \p \v 12 Iwaze Deus harere ibyky anatyhi Moises ziwataha isopykwy wasani my. Anahi mybo nizapiksoko Deus harere my. Ana harere humo hi amy ty wasani mymywatawyky iwatahi kytsa mysitsumuẽhĩ. Ana harere hi isapyrẽnikia hỹ. \v 13 Aty zeka ja: \p — Ana harere humo Deus tuk kawahi ba zik kapykyryk kamysapybyi humo iwatahi iharere batu imysapy — my. Deus harere isapyrẽnikia zuba. Ana harere humo mybarawy ezektsa simysapybyitsa tu nikaranaha soho mysihyrinymyrykynaha. Kytsa ana harere tyhi sihyrinymyrybyitsa tu iwatsahi tahapetu sisopyk: \p — Katsaktsa mysapyrẽtsa tsimykaranaha — mytsaty ahabyitsa nikaranaha. Utakta Deus harere iwabyze kapetu kasopyk: \p — Utakta Deus okzeka kamysapybyita tu ziknakara — iky. \s1 Moises Deus harere ibyky ziwatahaka naha humo mytsatyziu ikykara. \p \v 14 Kyze tubabatu Deus harere ty mybo niy. Ihyrikoso humo iharere ziwataha. Deus harere ibyky Moises nimyspirikpoko. Anatyhi isapyrẽnikia ty tsipinymyrykynaha. Utakta zuba batu kamysapy mynakara, kasapybyita tu mynakara. Amy ty sa batu imysapy ana kino yhỹ mynakara iwatatu batu ity tsihik. Tabo zuba mykara zeka iwaze Deus hyrikoso bo batu hỹ ziky. \v 15 Amy ty batu imysapy mykaraze kapetu kasopyk: \p — Amy skaraba kamysopyksapy mykara. Ana kino batu ity tsihik — my. Kamysapybyita tu mykaraze kapetu kasopyk: \p — Amy skaraba ana ty hi iky. Isapyrẽnikia ty zuba kakparawy, iwatatu batu kamysopyksapy iky — my. \v 16 Iwatahi kamysopyksapybyita tu kapetu kasopyk: \p — Utakta kamysopyksapybyita tu Deus harere zuba tisapyrẽna — mykara. Amy skaraba batu imysapybara hỹ mozihikikze anatihi mykara. \v 17 Amy skaraba batu imysapy batu ity tsihik. Hawa mozihikikze wasanikia ty ana kino kakparawy. Iwatatu hawaha batu imysapy mykara. Wasanibyikia ty yhỹ ikykara iwatahi pimysapybyriwyky. \v 18 Uta pisapywy tsihikik batu ziky. Hawa wasanikia ty mozihikik batu ziky. Isapyrẽnikia batu katuk my. \v 19 Wasaniha ty mozihikik. Kyze imysopyksapy mykara. Hawa wasanibyikia ty batu ity tsihik iwatatu atsatu mynakara. \v 20 Hawa mozihikik ana humo hi batu mynakara. Amy humo wasanibyikia ty katuk mynapykyryk ana humo hi kamysopyksapybyita tu ziknakara. \p \v 21 Iwaze wasanikia ty mozihikik zeka ana kino batu ziky. Wasanibyikia ty zuba mynakara. Iwa mozuruku. \v 22 Uta hiba Deus harere humo kakurẽta mynapykyryk. \v 23 Pisapywy tsihikikta tu imysapybara ty zuba mynakara. Imysapybara zuba katuk mynapykyryk iwatahi kamysapybyita tu mynakara. Kapunihikbyita iwatahi yhỹ zuba kasopyk. Iwatahi batu kaku. \v 24 Kasukatsihikrẽta hỹ. \p — Aty sa piktsumuẽhĩ. Utakta sinini ykarawy bo my. Aty sa pikykse — mykara. \p \v 25 Sesus Kiristu mypehakatsa pikykse hỹ. Ata hi ipunihikanikita, iwatahi izikwy humo kapunihikrẽta mozik. Iwaze uta Deus pe my: \p — O ikia zuba amysapyrẽnikita — mykara. Uta zubaze imysapybara ty zuba mynakaraze, Kiristu zikwy katuk byizeka imysapybara ty mynakara. \p Utakta Kiristu zikwy humo Deus harere bo hyỹ mynakara, iwaze imysapybara humo ka ja katy peha peha byity. Niwazuba mynakara. \c 8 \s1 Deus hyrikoso mytuk mynapykyrykze meky watu tsimyzurukunaha. \p \v 1 Iwatsahi abaka asaktsa Sesus Kiristu zikwy humo mozurukunaha simysapyrẽtsa moziknaha. Iwatsahi Deus batu sibo tyso: \p — Sinini ykarawy bo pahapeha — iwa batu tyso. \v 2 Deus hyrikoso pikpehaka iwaze izikwy katuk mynapykyryk, ihyrikoso pikpehaze ba zimyi. Iwatahi wasanibara humo ka ja katy peha peha byity. Deus sinini ykarawy bo ba zikpeha. \v 3 Katsaktsa mypunihikbyitsa tu Deus harere bo batu yhỹ tsimykaranaha. Iwatsahi Deus okzeka batu imysapy hỹ, iharere bo ka batu hyỹ ziknakaranaha. Iwaze Deus tatse mybarawy bo zipeha, mywata niyzik. Atahi tsimysapyrẽta mybarawy bo inasik mywata niyzik. Ata zuba mybarawy ezektsa tuk imysapyrẽnikia ty ziknakara. Iwatahi mysapyzeky nihyrikosokda. Mysapybyikitsa tu tsikykaranaha iwatahi nimysapyzeky abaka izikwy humo mysapybyikitsa tu tsikykaranaha tsimoewynaha. Ihumo batu mymyi. \p \v 4 Deus iwa niy, imysapyrẽnikia bo zuba tsimykaranaha. Abaka Deus zikwy humo iharere bo hyỹ tsimykaranaha. Ihyrikoso hi mytuk mynapykyryk iwatsahi Deus harere bo ma tsimykaranaha. \v 5 Asaktsa taha bo zuba mytsaty mynakaranaha iwahi mozihikiknaha zuba mykaranaha. Ustsaktsa Deus hyrikoso bo yhỹ mynakaranaha Deus harere zuba mysipehaka iwa Deus mozihikik ana ty hi zuba mykaranaha. \p \v 6 Asaktsa taha bo zuba mytsaty mynakaranaha sinini mykaranaha. Deus tuk ba ziktahasapynaha. Ustsaktsa Deus hyrikoso mozihikik ana bo hi mytsaty mynakaranaha atahi mysiakuwyky. Ba paikpa mytsaty zikaha. Deus tuk tahawahi mynapykyryknaha. \v 7 Aty zeka ta humo zuba mytsaty ziknakara zeka tsiakyriukrẽta mozik. Deus harere bo batu hyỹ my ana harere bo ka ba hỹ ziky. \v 8 Aty zeka tahumo zuba mozihikik ana ty hi mykaraze Deus ihumo batu iaku. \p \v 9 Iwaze ikiahatsa hi Deus hyrikoso bo hyỹ tsimykaranaha. Iwaze hawa skaraba taha humo pahapehakanahaze batu hỹ tsimaha Deus hyrikoso humo pahatsumuẽhĩkĩ. Deus hyrikoso ahatuk zikypykyk byizeka batu Deus hyrytsa zikyziknaha. \v 10 Kiristu ahatuk mynapykyrykyk zeka ihyrikoso pahapehaka iwa ihumo meky watu tsimoziknaha. Ahamysapybyitsa tu tsikykaranaha anahumo hi tsimyhyrikosokdanaha iwatsatu Deus hyrikoso humo myspitu tsimozikzonaha. Iwa Kiristu nikara. Kiristu mysapyzeky nihyrikosokdaze Deus okzeka ahamysapyrẽtsa tsimoziknaha, iwatsahi Deus hyrikoso humo myspitu tsimozikzonaha. \v 11 Deus hi Kiristu zihyrizikpowy. Deus hyrikoso ahatuk mynapykyryk zeka tsimyhyrikosokdanahaze ana humo kino niwatihi mynamyhyrizikpowy Sesus Kiristu wata. Iwa my ihyrikoso humo, atahi ahatuk mynapykyryk. Izikwy humo mynury ezytyk mozikzo tsimaha. \p \v 12 O katukytsa hawa Deus hyrikoso mozihikik naha humo tahaktsa! Deus mymysapywyky iwatsahi mysapybyiwy tsimoewynaha. \v 13 Ikiahatsa ahabo zuba tsimynakaranaha zeka Deus tuk batu ahawahi tsimynapykyryknaha. Ikiahatsa hi ahape tu ahasopykze: \p — Mysapybyitsa tu tsimykaranaha zeka Deus zikwy humo imysapybara tsimoewynaha — tsimaha. Iwaze Deus tuk ahawahi tsimynapykyryknaha. \v 14 Asaktsa Deus hyrikoso mysipehaka iharere bo zuba hyỹ mynakaranaha asahi Deus hyrytsa babatsa maha. \v 15 Deus hyrikoso inamykse. Ihyrikoso humo Deus myzo mozik, katsa ihyrytsa tsimoziknaha. Ana humo hi batu mypyby, batu ba, katsaktsa Deus pe mysopyk: \p — O kazo ikia myzo babata — tsimykaranaha. Deus hyrikoso mytuk zeka iwa tsimytsasokonaha hỹ. \p \v 16 Ihyrytsa babatsa tsimoziknahaze Deus pe: \p — Myzo — tsimaha. Ihyrikoso atsatu mynakara. Atahi mype: \p — Ikiahatsa Deus hyrytsa babatsa — mynakara. \v 17 Iwaze katsa Deus hyrytsa tsimoziknahaze Deus isapyrẽnikia ty mybo nyny my ihyrikyky wata. Deus isapyrẽnikia ty Kiristu bo botu nyny niy. Katsa kino niwatihi Kiristu tuk isapyrẽnikia ty mybo nyny my. Abaka kytsa humo sinini tsimykaranaha, asaktsa Sesus harere bo batu hỹ zikaha mymysukyrykynaha. Aiba zuba Kiristu atsaezubaha mysipehaka katsa kino niwatihi itukytsa mysipehanaha, batu sininizo zikaha. \s1 Sesus Kiristu humo Deus tsizubarẽna ty nizukni mymysapywyky. \p \v 18 Katsaktsa mybarawy eze tu sinini tsimykaranaha. Aiba zuba mysapyrẽtsa tsimoziknaha hỹ. Batu amy tohi anawata hawa sinini tsiknakaranaha mopykbaik. Amy ty imysapynikia ty tsizubarẽna ezytyk mozik. Iwatsahi batu paikpa mytsaty tsimahaktsa! \v 19 Tsizubarẽna Deus nizukni ana hi aparakbaha taperyky. Deus hi: \p — O asaktsa kahyrytsa. Asahi katse babata watsa — my. Ana harere hi tapery. \p \v 20 Mybarawy Deus nizukni tisapyrẽna my kytsa humo zuba zimyiwy. Aiba zuba mybarawy ezytyk mozik. Taparakta Adão isopyksapybyita nikara ihumo hi mybarawy zimyiwy. Deus hi mybarawy nizukni Adão imysapybara humo batu imysapy niyzik. Iwatsahi tsizubarẽna Deus nizukni taperykynaha. Deus mybarawy ezytyk mozuknizo ana hi taperykynaha. \v 21 Katsaktsa Sesus Kiristu wata tsimoziknahaze mybarawy ezytyk mozik. Ba zikpyk isapyrẽnikia mozik hỹ. \v 22 Abaka tsizubarẽna Deus nizukni sinini mykara, batu ezytyk bara hi iwaha hi mybarawy wytyk watatsa, atatsahi tabykyhy piperykyze tsimyitsapyrẽtatsa. Itse mopurukze zuba tsakurẽtatsa mozik. Katsa kino niwatihi mybarawy ezytyk taperyky bykyze mykurẽtsa hỹ. \p \v 23 Katsa niwatihi tsipiperykynaha. Deus myzo abaka katsa batu mymypykyhy, myraparẽtsa, myrapukrẽtsa imysapybara mytu mynapykyryk. Iwatsahi batu myku. Aiba zuba mykurẽtsa tsimoziknaha botu Deus mymysapywyky abaka Deus hyrikoso mytuk mynapykyryk atahi mymyhyrinymyryky. Atahi: \p — Aiba zuba Sesus Kiristu wata tsimoziknaha. Deus ahasoho “asaktsa kahyrytsa babatsa” my. Ahanury ty ezytyk ty ahabo nyny my — Deus hyrikoso my. Mekywatu tsimoziknaha. Iwa mymyhyrinymyryky ana hi taperyky. \p \v 24 Deus inamykse. Iharere bo hyỹ tsimykaranahaze inamykse ata humo hi meky watu tsimoziknaha ana humo hi myhyrinymyrẽtsa hỹ. Abaka meky watu tsimoziknaha, aiba zuba Kiristu wata tsimoziknaha ana humo hi mykubyrisorokrẽtsa. \v 25 Zikozo naha bara zuba taperyky. Iwatsahi makubyrisorokrẽtsa tu Deus isapyrẽnikia ty taperyky. \p \v 26 Mypunihikbyitsa tu Deus hyrikoso mytsyhyryze ibo mynapamykysoko. Katsaktsa mypetu mysopykze: \p — Hawa sa Deus bo tsimypamykysokonaha. Amy sa ibo tsimyzapykynaha. Yhỹ ja — tsimaha. Iwaze Deus hyrikoso mytsyhyryze ibo mopamykysoko, katsaktsa Deus bo mopamykysonaha humo batu myhyrinymyry ana hi Deus bo mopamykysoko. \v 27 Deus koikny baktatu zinymyryba. Katsaktsa Deus hyrytsa tu ihyrikoso mytsyhyryze mopamykysoko. Mymykubyriwy na humo kino inymyryba, amyty Deus mybo myzinyny tsihikik ihyrikoso tsihyrinymyrẽta. \v 28 Amy skaraba mybo mykara ana humo hi Deus mymysapywyky, iwatatu batu imysapybara ty mykara ana humo kino Deus namysapywyky, katsaktsa Deus humo mymypokzitsirẽtsa hỹ. Tubabatu Deus nimywatawyhik iwaze isoho bo hyỹ tsimykaranaha. \v 29 Deus nanabyi ty tysuknihabyize hawatsa ihyrytsa moziknaha ana humo botu zinymyryba. Atahi: \p — Kytsa sizubarẽtsa katse babata tukytsa moziknaha. Atahi taparakta. Asaktsa katse babata watsa moziknaha. Utakta kytsa sizubarẽtsa iwata mozihikik — niy. Iwatsahi katsa ihyrytsa tsimoziknaha hỹ. Iwa nizihikik. \p \v 30 Asaktsa sakzohotsa ihyrytsa bo nisiwatawy. Siwatawyhytsa pe: \p — Kaokzeka wasani tsimaha. Katse babata watsa tsimoziknaha. Katuk ahawahi tsimynapykyryknaha — my. Iwatsahi amy skaraba mybo mykara, ana kino mymysapywyky ihumo wasani my hỹ. \s1 Deus Sesus Kiristu humo tsimypokzitsiukrẽta. \p \v 31 Niwazubakta! Iwa mytsaty tsimykaranaha Deus isapyrẽnikia ty tsizubarẽna mybo nyny my. Iwatsahi hawa tsimytsasonaha. Deus zikwy hi mytuk mynapykyryk, iwatsahi aty zeka mymykniki Deus zikwy humo batu ziky. \p \v 32 Deus hi tatse babata mybo zipeha mybarawy bo inasik. Mysapyzeky nihyrikosokda. Kytsa Kiristu zibezenahaze Deus yhỹ zuba niy, iwatahi Kiristu myhumo sinini nikara. Iwa niyze isapyrẽnikia ty tsizubarẽna mybo nyny mykara hỹ. \v 33 Deus watawyhytsa soho: \p — Ikiahatsa kaokzeka ahamysapyrẽtsa — mykara. Iwatahi batu aty tohi iwatawyhytsa soho ba zikmysapybyiki. Deus zikwy humo siharere pyk niy. \p \v 34 Batu aty tohi ba zikmyso: \p — O ikiahatsaktsa ahamysapybyitsa tu tsikykaranaha ana humo hi tsimyhyrikosokdanaha zeka wasani — my. Kiristu nawa mybo batu tyso. Atakta mysapyzeky nihyrikosokda, iwatsahi mysapybyitsa tu tsikykaranaha ty batu tywabyzo hỹ. Deus zihyrizikpowy iwaze ituk tawahi mynapykyryk. Myhumo tsiharereziurẽta, Deus bo mytsyhyryze mynapamykysoikik, iwaze Kiristu myhumo tsimypokzitsiarẽta hỹ. Iwatsahi batu aty tohi ahamysapybyitsa tu tsikykaranaha humo tsimyhyrikosokdanaha zeka wasani my. \p \v 35 Kiristu mymysapywyikik hỹ. Amy skaraba mybo mykara Kiristu myhumo tsimypokzitsiukrẽta. Tozeka ja kytsa Kiristu harere bo batu hỹ zikaha mymyitsapyriwynaha. Mymymyijaikiknaha. Sihumo sinini tsimykaranaha. Myraparẽtsa. Mynamybyikitsa. Asiba tsimyhyrikosokdanaha simypybytyrẽtsa pokso. Mymybanaha. Iwa mybo mykaranaha zeka iwatatu Kiristu myhumo tsimypokzitsiukrẽta. Katsaktsa: \p — O Kiristu myhumo tsimypokzitsiukrẽta hỹ — tsimykaranaha. Iwatsatu Deus tyryktsa sinini ziknakaranaha. \v 36 Deus harere papeu humo botu ziwataha: \q1 — O Deus pibyituhukutu kytsa sakyriukrẽnikitsa mymybakyzykynaha, \q2 kytsa mymysukyryikiknaha. \q1 Katsa hozipyrykzatsa watsa tsimaha. \q2 Hawa kytsa hozipyrykzatsa mysibanahatsa watsa kytsa mymybakyzykynaha. \q1 Iwa mymysukyrykynaha — niy. \m Ana kino botu ziwataha. Deus harere papeu humo ityryktsa soho ziwatahanaha. \p \v 37 Amy skaraba namysapybyrikinahaze Deus hyrikoso humo mypunihikrẽtsa tsimoziknaha. Kiristu myhumo tsimypokzitsiukrẽta iwatsahi meky watu tsimoziknaha hỹ. Izikwy humo mypunihikrẽtsa tsimoziknaha. \p \v 38 Deus mymysapywyky hỹ. Atahi myhumo tsimypokzitsiukrẽta. Tsimyhyrizikosokzanaha zeka myhumo tsimypokzitsiukrẽta. Myspituze myhumo tsimypokzitsiukrẽta. Bijoikpe iknyktsa sipehatsitsa abazubatsa sizubarẽtsa niwatihi bijoikpe eze tu iwa Deus mymysapywyky ba zikpyk. Abaka amy ty mybo mykara byriri kino niwatihi amy ty mybo mykara, Deus mymysapywyikik ba zikpyk. Deus tawahi mymysapywyky hỹ. \p \v 39 Batu amy tohi mybarawy bijoikpe ba mekytu ziky Deus zuba mymysapywyikik ba zikpyk. Pihik humo kino niwatihi ba mekytu ziky Deus zuba mymysapywyikik ba zikpyk. Deus tsizubarẽna nizukni iwatahi batu amy tohi ba mekytu ziky Deus zuba mymysapywyikik ba zikpyk. Deus myhumo tsimypokzitsiukrẽta babata. Katsaktsa Sesus harere bo hyỹ tsimykaranahaze iwatahi mymysapywyikik. Katsaktsa Sesus tuk estuba zubata wata iwaze Deus tatse bo iktsa mynakaraze katsa kino niwatihi mybo iktsa mynakara iwatahi mymysapywyikik. Iwatahi batu amy tohi ba mekytu ziky Deus myhumo tsimypokzitsiukrẽta ba zikpyk. \c 9 \s1 Deus myhumo tsimypokzitsiarẽta ana tyhi katukytsa mysihyrinymyryky. Aba Sesus harere bo batu hỹ nikaranaha. \p \v 1-2 Kyze utakta batu kaku. Katukytsa pokzi kasukatsihikrẽta hỹ. Sudeutsa humo mopuziuku batu pyk iky. Wasani motsasoko. Sesus harere bo hyỹ mykara iwatahi batu mybarapetu kasopyk. Deus hyrikoso katuk mynapykyryk iwatahi batu kamyspihikbata. Iwatatu ahape: \p — Sudeutsa humo kamypokzitsiarẽta — my. Kaharere wasani mykara. \v 3 O katukytsa pahatsumuẽhĩ tsihikik iwatahi Deus pe: \p — O kazo katukytsa humo kamypokzitsiarẽta sipokzi utakta Kiristu tuk batu mynapykyrykyzyky iwa zeka sisapyzeky sinini mykara — my. Ana harere hi ba ziksitsumuẽhĩ. \v 4-5 Katukytsa Sudeutsa taparakta Isareu tsekokatsa tsimaha. Tubabatu Deus taparaktsa mydiritsa nisiwatawy. Abarão iwaze itse Isake inarokota iwaze Sako Isake tse iwatsa nisiwatawy. Asaktsa ityryktsa niyziknaha. Sibo hi Deus tazikwy ziwatawy. Ispe niy: \p — Isapyrẽnikia ty ahabo nyny mykara. Ahahudikhudikwy ty ahabo nyny mykara. Ahatsekokatsa sizubarẽtsa mynaubaranaha — niy. Aiba zuba iharere mypehatsa Moises bo nitsasoko, iwaze hawa sisopyk mykaranaha sihyrinymyrẽtsa. Nawa Deus harere mysihyrinymyry mykaranaha zetu. Deus hi: \p — Taparaktsa ahadiritsa Abarão, Isake, Sako iwatsa sihyrytsa ahatukytsa niyziknaha. Estuba zuba ahatsekokatsa tuk kapehata mozik, atahi kabo pahaoktyhyryk — niy. Kiristu Deus zipehata mybarawy bo inasikze Sudeu niyzik. Atakta imysapyrẽnikita tu iwata humo hi katsa: \p — O ikia zuba amyharerewabyrẽnikita tsimaha hỹ. Ikia zuba tsamysapyrẽta tsimykaranaha. Ihumo kytsa sizubarẽtsa Deus bo mykaranahaktsa! “O Deus ikia zuba amysapyrẽnikita” — mykaranaha. Iwa Deus Sudeutsa nisiwatawy. \p \v 6 Hawa ha ty Deus nitsasoko atsa tu ty mykara. Iwatsahi batu tyso: \p — Deus harere batu wasani. Sudeutsa sizubabyitsa zuba Deus harere bo hyỹ mykaranaha, iwatsahi Deus humo batu siwatahawyhy — iwa batu tyso. Taparakta Isareu tsekokatsa sizubarẽtsa, Deus situk sizubabyitsa tu nisiwatawy ihyrytsa niyziknaha, ustsa kytsa kino niwatihi Deus nisiwatawy iwaze ihyrytsa niyziknaha. \v 7-9 Abarão mydiri itsekokatsa sizubarẽtsa. Deus okzeka batu sizuba itsekokatsa babatsa zuba Deus tyryktsa niyziknaha. Deus okzeka asaktsa Isake humoktsa Abarão tsekokatsa babatsa zuba, Deus tyryktsa niyziknaha. Tapara Deus Abarão pe niy: \p — Usta mytyktseheze aoke Sara tabykyhy aibaeze zuba atse mopuruk hỹ — niy. Iwa Deus Abarão pe niy, iharere wasani niy. Abarão tse nipuruk, iwatsahi Abarão tsekokatsa sizubarẽtsa tuze sizubabyitsa zuba Deus nisiwatawy ihyrytsa niyziknaha. \p \v 10 Abarão tse Isake soho bo mytsaty tsimykaranaha. Deus Isake oke Hebeka bo nitsaso. Ana humo kino pahahyrinymyry Deus sizubabyitsa zuba nisiwatawy. Atatsa hi beketsa ty tabykyhyze iwaze beketsa nisipupuruk. Taparakta Isake hyrytsa niaha. Tapara nipurukta izo Esau zinaropyk, ibete tatu nipurukta izo Sako zinaropyk iwatsa. \v 11-12 Tapara beketsa nipupuruknahaze Deus tihi: \p — Iykpykbyita humo kamypokzitsiarẽta. Taparakta taypykze iykpykbyita batu iakzoho. Iykpykbyita tsyhyryze tarabaja my — niy. Iwa Deus niy. Tapara sipupurukbyize asahi naka tisapyrẽna iwaze naka mysapybara ahabyitsa tu mykaranaha. Tapara sipupurukbyize tu Deus estuba ziwatawyhik, iwa nizihikik hỹ iwatahi iykpykbyita ziwatawy. Hawa nikaranaha ana humo hi batu ziwatawy, estuba zuba ziwatawy iwa nizihikik. \v 13 Deus harere papeu humo: \p — Sako tsekokatsa nisiwatawy iky. Esau tsekokatsaktsa batu — niy. Iwatsahi Hebeka beketsa humo Deus soho tsinymyrykynaha. \p \v 14 Aty ja: \p — Estuba zubata Deus ziwatawy iwa batu wasani my — maha. Nawa motsasokonahaze batu imysapy my. \v 15 Tubabatu Deus Moises pe niy: \p — Aty humo zeka kamypokzitsiukrẽta ata humo hi kamypokzitsiukrẽta. Aty humo hi kamyzehikik zeka ihumo kamypokzitsiarẽta hỹ — niy. \v 16 Iwatahi amy ty sa tsimyzihikiknaha Deus batu ziky ana humo mymywatawy. Amy ty sa tsipisapywykynaha Deus batu ziky ana humo mymywatawy. Deus myhumo tsimypokzitsiukrẽta iwa myzehikik. Hawa mozihikik naha humo zuba nimysapywyky. Iwa hỹ. \v 17 Deus harere papeu humo iwatahaha, Deus Parao kytsa pehakatsa pe niy: \p — Uta kahumo kytsa sipehatsa tsikyzik. Kytsa sizubarẽtsa tsiksipeha, kabo batu hỹ ziky. Kazikwy ty abo ziwatawy, iwatahi ikia humo kytsa sizubarẽtsa kasoho humo sihyrinymyrẽtsa. Utakta abazubata hi ba hawa tohi ziksukninaha ana ty hi zinymyrykynaha — niy. Iwa Deus harere papeu humo iwatahaha. \v 18 Iwatahi asaktsa Deus iakparawy sihumo tsimypokzitsiarẽta. Asaktsa iharere bo batu hỹ zikaha. Iwatsa batu ma zikaha. \s1 Hawa Deus tatyryktsa tuk nikara. \p \v 19 Deus nawa zeka aty ja kape my: \p — Aty Deus harere bo yhỹ ahabyizeka iwaze Deus sinini ykarawy bo myzipeha zeka batu wasani my. Deus mozihikik ba hawa tohi zikaha tu atakta sinini ykarawy bo myzipeha zeka batu wasani my — tsimy. \p \v 20 — O kaharereziuwy iwa Deus bo batu tyso. Apetu ja asopyk. “Utakta myhyrizikwanita tuze iwaze Deus pisapybyiki.” Iwa batu tyso. Katsaktsa morosuk watsa batu ipokzitsi. Morosuk mozukni nahaze batu harere zeky “Iwa tsimyzuknikize batu wasani my” my. Iwa morosuk tsihitsa bo batu tyso my. Katsa kino niwatihi Deus pe iwa batu wasani my — iwa batu tyso. \p \v 21 — Aty zeka morosuk mozuknize hawa mozihikik nahawa mozokniki. Aitsekni tsizubarẽna zeka petok morosuktsa mysisukni. Estuba tisapyrẽta mozik ustakta isapybyita eze natapatsikik tawahoro eze zuba mynakara. \p \v 22-24 Hawa Deus niy morosuk tsihitsa wata Deus Sudeutsa humo tsimypokzitsiarẽta. Asaktsa iharere bo batu hỹ mykaranaha tazikwy ziwatawy. Asaktsa iharere bo batu hỹ mykaranaha iwatahi taokaniki. Ba zik tatsapusare, asaktsa iharere bo batu hỹ mykaranahaze ba zik simyitsapyriwy. Tsiakubyrisorokrẽta ustsa kytsa kino nisiwatawy. Iwa myze Sudeutsa asaktsa iharere bo batu hỹ mykaranaha ba zik simyitsapyriwy. Katsaktsa ihyrytsa tsimoziknaha, asaktsa nisiwatawy. Wastuhu Sudeutsa ahamysapyrẽtsa tsimoziknaha ana humo hi nimywatawy. Ustsa Sudeutsabyitsa kytsa sizubarẽtsa ihyrytsa tsimoziknaha, sizubarẽtsa nisiwatawy. — Deus tapetu nikara: \p — Asaktsa katse babata harere bo hyỹ mykaranaha iwata simysapyrẽtsa moziknaha. Asahi: “O Deus myzo ikia zuba amysapyrẽnikita, ikia zuba apunihikrẽnikita” maha. Iwa kabo mosakibazikiknaha — niy. Iwa sihumo tsimypokzitsiarẽta hỹ. \v 25 Tubabatu Hosea Deus sohokotsa Deus harere papeu humo ziwatahaka: \q1 — Taparaka asaktsa kahyrytsabyitsa tu \q2 abaka mysipeha “O katyryktsa tsimaha” pahawatawy iwatsahi katyryktsa tsimoziknaha. \q1 Tapara asa humo batu kakparawy abaka ispe my: \q1 “Ahahumo kamypokzitsiukrẽta” my — niy. \p \v 26 Haneze Deus tihi: \q1 — Ikiahatsa katyrytsabyitsa tsimaha. \q2 Kyze anaeze ispe sopyk: “kahyrytsa tsimaha” my. \q1 Deus koikny baktatu asahi kahyrytsa tsimoziknaha — niy. \m Iwa botu Hosea ziwatahaka. Sudeutsabyitsa soho, hawa asa kino niwatihi Deus hyrytsa moziknaha. \p \v 27-28 Isaijas Deus sohokotsa niwatihi nikara Deus harere papeu humo botu ziwatahaka: \q1 — Taparakta Isareu tsekokatsa sizubarẽtsa niobaranaha \q2 nimyra watsa maha. \q1 Deus situk sizubabyitsa tu mysiwatawy. \q2 Sizubarẽtsa asaktsa Deus harere bo batu hỹ zikaha mybarawy eze mysimyitsapyriwyky. \q1 Batu imysapy tsimykaranaha zeka pahasininiwy — niy. \m Nawa botu nitsaso atsa tu mykara. \v 29 Tubabatu taparakta Isaijas Deus harere papeu humo ziwatahaka: \q1 — Deus mybarawytsa ba hawa tohi zikzukninaha. \q2 Wastuhu mytukytsa nitarenaha niwa byizeka, \q1 katsaktsa Sodoma ezektsa watsa, \q2 asahi tahamysapybara humo niakbabaiknaha \q1 katsa kino niwatihi tsimokbanahatsa. \q2 Komora ezektsa watsa niwatihi tsimokbanahatsa. \q1 Sudeutsa batu sizuba Deus bo mysioktyhyryk — niy. \m Iwa Deus harere papeu humo botu ziwataha. \s1 Deus wasania ty bo Sudeutsa batu hỹ nikaranaha. \p \v 30 Sudeutsabyitsa batu tahapetu sisopyk: \p — Amy ty tsimykaranaha iwatsa tu Deus okzeka mysapyrẽtsa tsimoziknaha — iwa batu tyso. Asaktsa Sesus harere bo hyỹ mykaranaha ana humo hi Deus tihi: \p — Kaokzeka wasani tsimaha katse harere bo hyỹ tsimykaranaha iwatsahi ahaspirikporẽtsa tsimypykyryknaha — niy. \v 31 Sudeutsa tihi: \p — O katsaktsa Deus sopykwy ty tsimykaranaha iwatahi Deus mymypeha: “Ikiahatsa ahamysapyrẽtsa” my — mytsaty ahabyitsa nikaranaha. Deus sisoho: \p — Ikiahatsa ahamysapyrẽtsa — iwa batu tyso. Niwazuba iharere bo zuba batu hỹ zikaha, iwatsahi Deus harere bo batu hỹ mahaze Deus okzeka batu wasani zikaha. \v 32 Deus harere bo batu hỹ mahaze hawa wasani mykaranaha ana humo hi tapetu sisopyk Deus mype niy: \p — O kaokzeka ahamysapyrẽtsa — iwa mytsaty ahabyitsa nikaranaha. Deus okzeka ata harere bo hi hyỹ mykaranaha ana kino aba zuba my. Sesus Kiristu harere bo batu hỹ mahaze iwatahi Deus ispe my: \p — Kaokzeka batu ahamysapy — niy. \v 33 Iwatahi Deus harere papeu humo: \q1 — O kytsa mytsatyziutahaktsa! Harahare wataty zik iky. \q2 Ata humo hi Sudeutsa inarahanaha. \q1 Kiristu hi harahare wata, asaktsa iharere bo hyỹ mykaranaha batu sisikpyby \q2 tahawahi Deus tuk mynapykyryknaha — niy. \q1 Deus harere papeu humo niy. \q1 — Asaktsa Sesus Kiristu harere bo batu hỹ maha \q2 asaktsa kytsa watsa asahi harahare bete inarahanaha. \q1 Iwatsahi Sudeutsa Sesus Kiristu harere bo batu hỹ mykaranahaze \q2 Kiristu sihumo harahare wata mozik, \q1 iharere bo batu hỹ zikaha iharere batu siakparawy \q2 iwatsahi kytsa watsa harahare bete inarahanaha \m Iwa Deus harere papeu humo niy, hawa Sudeutsa sizubabyitsa Deus hyrytsa moziknaha. \c 10 \p \v 1 O kytsa! Deus katukytsa sihumo kamypokzitsiarẽta mysitsumuẽhĩ tsihikik. Deus bo mopamykysoikik: \p — O myzo katukytsa tysitsumuẽhĩkĩkta! Tysioktyhyk — my. \v 2 Deus mozihikik ana humo hi pitsihikiknaha zuba batu zikaha. Sispirikpobyitsa tuze Deus okzeka wasani ha humo batu sihyrinymyry. \v 3 Hawa mytsaty mykaranaha ana humo ka nikaranaha. Ana ty hi Deus okzeka wasani ja mykaranaha iwa tahapetu sisopyk. Sispirikpobyitsa tu paikpa mytsaty wasani ja mynakaranaha iwatsa tu mybarapetu sisopyk. Sesus harere bo hyỹ tsimykaranaha zeka iwatsahi Deus okzeka mysapyrẽtsa tsimoziknaha ana ty hi batu hỹ zikaha. \p \v 4 Kiristu zumuze Deus harere ibyky ana hi Moises ziwataha nepykbaik. Abaka Kiristu harere bo hyỹ tsimykaranaha zeka iwaze Deus okze mysapyrẽtsa tsimoziknaha. Ana humo hi Sudeutsa batu hỹ zikaha. \s1 Deus myzubarẽtsa nimywatawy iwatahi Sesus ibo mysioktyhyryk tsihikik. \p \v 5 Tubabatu Moises ziwatahaka, kytsa soho asahi isopykwy bo hyỹ nikaranaha. Asa soho ziwatahaze: \p — Ikiahatsa Deus harere ibyky Moises ziwataha tsizubarẽna bo hyỹ tsimykaranaha zeka iwaze Deus okze ka wasani tsimyzurukunaha, ahawahi ituk tsimynapykyryknaha. Iharere humo estuba zuba yhỹ ahabyi zeka batu wasani tsimyzurukunaha iwatsahi Deus tuk ba ziknapykyryk. Iwa Moises sopykwy bo yhỹ batu zikaha — niy. \v 6 Deus hi: \p — Sesus Kiristu harere bo hyỹ tsimykaranaha zeka ahamysapyrẽtsa tsimoziknaha iwa kaokze ka wasani tsimaha — niy. Wastuhu ahatuktsa: \p — Batu zikaha! Batu aty tohi bijoikpe bo iwaze Kiristu ba zikziokty. \v 7 Batu aty tohi siakbatsa sapy bo iwaze Kiristu mybarawy bo ba zikzioktyhyryk. Katsa iwa batu zikaha. \p Kiristu botu mybarawy bo inasik, mysapyzeky botu nihyrikosokda. Atahi mytuk mynapykyryk. \v 8 Deus harere papeu humo botu ziwatahaka: \p — Kaharere bo hyỹ tsimykaranaha zeka kaokzeka ahamysapyrẽtsa tsimoziknaha. — Anaharere humo kino: \p — Kaharere bo hyỹ tynakaranahaktsa! Ana kino botu tsiwabynaha. Ana humo kino botu mytsaty tsikykaranaha — niy. Iwaze ahabo tihi: \p — Kiristu harere bo hyỹ tahaktsa! — my. Kaharere awa tu ahabo motsasokozo. \v 9 Kytsa aparakbaha bo ikiahatsa tihi: \p — Sesus Kiristu mypehakatsa — tsimaha. Ana harere tsimytsasokonaha zeka Deus pahabetesaka. Deus Kiristu zihyrizikpowy ata harere bo hyỹ tsimaha zeka Deus pahabetesaka hỹ, iwa Deus bo pahaoktyhyryk. \v 10 Katsaktsa Sesus harere bo hyỹ tsimykaranahaze Deus mype niy: \p — Kaokze ka Kiristu humo ahamysapyrẽtsa tsimoziknaha — my. Tsimytsasokonaha zeka Sesus Kiristu mypehakatsa my iwazeka Deus mobetesaka, mymysapyrẽtsa tsimoziknaha. \v 11 Deus harere papeu humo iwatahaha: \p — Aty zeka Sesus harere bo hyỹ mykara atakta batu sikpyby ihumo tispirikporẽta mozik — niy. \v 12 Kytsa sizubarẽtsa iharere bo hyỹ mykaranaha tsahi batu sisikpyby. Sudeutsa Sudeutsabyitsa kino niwatihi asaktsa Deus okzeka astsabani maha. Sizubarẽtsa Sesus humo sispirikporẽtsa moziknaha. Asahi: \p — Ikia zuba mypehakatsa — mykaranaha. \v 13 Deus harere papeu humo iwatahaha: \p — Aty zeka Deus bo myzapykyky zeka: “O tsipiktsumuẽhĩ” atahi Deus piwaby tahi pioktyhyryk, kytsa sizubarẽtsa Deus bo mysioktyhyryk — niy. \p \v 14 Iharere mywaby byizeka batu Deus pe: \p — O tsipiktsumuẽhĩ — Deus wasania ty tywaby ahabyizeka batu iharere bo yhỹ tsikaha. Ustakta Deus wasania ty tyso byizeka ba ziwabynaha. \v 15 Deus ykzohotsa sipeha ahabyizeka iharere ba ziktsasonaha. Deus harere papeu humo iwatahaha: \p — Deus ykzohotsa humo mozumukunaha, iwaze wasania ty motsasokonaha ana humo hi mykurẽtsa hỹ — niy. \p \v 16 Iwaze — Deus wasania ty nitsasokonahaze sizubabyitsa tu iharere bo hyỹ — nikaranaha. Iwa tubabatu Deus sohokotsa Isaijas botu ziwatahaka. \v 17 Kytsa Deus wasania ty piwabykynahaze iwaze zuba asaktsa iharere bo hyỹ mykaranaha. Iwaze ana harere humo sispirikporẽtsa moziknaha. Kiristu soho piwabykynahaze iharere bo hyỹ mykaranaha iwatsahi ihumo sispirikporẽtsa moziknaha. \p \v 18 Kyze aty zeka: \p — Sudeutsa Sesus harere bo batu hỹ mykaranaha. Tozeka ja Deus wasania ty batu waby. Batu ba, Deus wasania ty ziwabykynaha hỹ. Deus harere papeu humo iwatahaha: \q1 Nanabyitaba kytsa sizubarẽtsa Deus soho humo sihyrinymyrẽtsa niapykyryknaha. \q2 Mybarawy ezektsa sizubarẽtsa hudikhudikwy ezektsa iwatsa siharere ziwabynaha — niy. \m Iwa Deus harere papeu humo iwatahaha. \p \v 19 Aty zeka ja: \p — Isareu tyryktsa sihyrinymyrybyitsa watsa — my. Batu ba. Sihyrinymyrẽtsa hi. Kiristu soho sihumo batu ihokdaha. Taparakta Moises Deus tsyhyryze tihi: \q1 — Ikiahatsa Sudeutsa tsimaha. \q2 Deus ustsa kytsa mysiwatawyze sihumo ahazokdiharẽtsa tsimoziknaha. \q1 “Katsa zuba Deus hyrytsa” tsimykaranaha paikpa mytsaty tsimykaranaha \q2 iwatsahi Sudeutsabyitsa asaktsa sihyrinymyrybyitsa tu mysiwatawyze \q1 iwaze sihumo ahazokdiharẽtsa tsimoziknaha — niy. \m Iwa Deus harere papeu humo botu iwatahaha. \p \v 20 Taparakta Isaijas Deus sohokotsa isikpybybyitatu Deus tsyhyryze: \q1 — Asaktsa katy beri ahabyitsa iwatahi sibo kahazuba iky, \q2 asaktsa batu katy sapyky ahabyitsa tu sibo utatu ikwatawy — niy. \m Iwa tubabatu taparakta Isaijas ziwatahaka. \p \v 21 Isaijas Sudeutsa soho kino niwatihi ziwatahaka Deus tsyhyryze tihi: \q1 — Pibyituhukunaha tu kaharere bo hyỹ tsimahaktsa kytsa! mykara. \q2 Ikiahatsa batu. Kaharere bo batu yhỹ tsikykaranaha — niy. \m Iwa Isaijas niy. \c 11 \s1 Deus tatyryktsa Sudeutsa humo tsimypokzitsiarẽta. \p \v 1 Iwaze hawa skaraba my: \p — Deus tatyryktsa Sudeutsa nisimoewy ja — my. Batu ba. Deus tatyryktsa Sudeutsa ba ziksimoewy. Uta hiba Isareu ezekta tu. Taparakta Abarão kadiri, utakta Bẽsami tukytsa iknyta. Deus ba zikmoewy. \v 2 Deus isuknihibyize Sudeutsa nisiwatawy iwatahi tatyryktsa ba ziksimoewy. Taparakta Erias Sudeutsa soho Deus bo zisapybyriki, ana harere Deus papeu humo ziwatahaka ana humo tsikspiriktsokdanaha ja. \v 3 Deus sohokotsa Erias tihi: \p — “O Deus sohokotsa nisibabaiknaha. Asapy haneze siraratsa wezowytsa zipaparabaiknaha hana bo ja isapy zuba. Uta zuba iktare. Asahi pikbeze tsihikiknaha” mytsaty ahabyitatu ikykara — niy. \v 4 Hawa Deus Erias pe niy: \p — O batu, ikia zuba kaharere bo hyỹ tsimykara batu ba. Kytsa sizubarẽtsa sete miutsa sipunihikrẽtsa asa kino niwatihi deusbyitsa Bara inarokota iharere bo batu hỹ nikaranaha. Asahi kaharere bo hyỹ mykaranaha. Ustsa kytsa zuba Bara ikia deus my mytsaty ahabyitsa nikaranaha — niy. Iwa Deus Erias pe niy. \p \v 5 Abaka Sudeutsa wastuhu kytsa Sesus harere bo hyỹ mykaranaha. Tubabatu Erias okze tuze wastuhu kytsa Deus harere bo hyỹ nikaranaha aba kino niwatihi Deus Isareu tsekokatsa nisiwatawy, sihumo tsimypokzitsiukrẽta iwatahi nisiwatawy. \v 6 Asaktsa taparaktsa sopykwy bo yhỹ nikaranaha iwaha humo Deus batu isty watawy. Moises harere bo yhỹ nikaranaha iwa zikzurukunaha ana humo hi batu isty watawy. Batu ba. Sihumo tsimypokzitsiarẽta ana humo hi nisiwatawy. Deus nisiwatawy zeka taparaktsa sopykwy humo zuba zikzurukunaha, iwa zeka sihumo batu imypokzitsi. \p \v 7 Niwazuba amy ty Isareu ezektsa ziberikinahaze ana hi batu ity kaha. Deus okzeka simysapyrẽtsa niyzik tsihikiknaha batu simysapybyitsa tu nikaranaha. Batu sizuba Deus okzeka simysapyrẽtsa niyziknaha asaktsa botu nisiwatawy. Hawa Deus okzeka kytsa simysapyrẽtsa moziknaha ana hi wastuhu Isareu ezektsa piwaby tsihikiknaha. Ustsaktsa Sesus harere humo batu sispirikpo iharere bo batu hyỹ zikaha. Iwaze Deus tihi: \p — Ikiahatsa kaharere bo batu hỹ tsimykaranaha — niy. \v 8 Deus harere papeu humo sisoho ziwatahaka: \q1 — Deus harere ziwabynahaze sibo tsihokdaharẽna. \q2 Simytsatyhybyitsa tu iharere humo batu sihyrinymyry. \q1 Aba kino atsawatu iharere batu siwabyziu — niy. \p \v 9 Taparakta Dawi niwatihi Deus harere papeu humo sisoho ziwatahaka: \q1 — Asaktsa tahapetu sisopyk mybarapetu mykaranaha. \q2 Simyspihikbatanikitsa Deus mysizukutu iwaze wasani my. \q1 Tahamyikaha burukze mahape myijaikiknaha mybarapetu mykaranaha. \q2 Hawa sasabyitsa tahawerekywy bo mynapupunahaze tawata tahamyikaha pimyikinaha. \q1 \v 10 Sihyrizikubyitsa watsa mozurukunaha. \q2 Deus batu mynyhy mykaranaha. \q1 Asaktsa maku wata titsakyrikrẽta piskyrik eze tawata mozurukunaha. \q2 Deus mysitsumuẽhĩ tsihikik asaktsa ipe: “O batu hỹ” mykaranaha \m Iwa Deus harere papeu humo ziwatahaka. \p \v 11 Iwaze Sudeutsa zimyikinahaze simysapybyitsa tu nikaranahaze jokboha zuba zimyikinaha. Sudeutsa mytsatyspyk mykaranaha. Sudeutsa Deus harere bo batu hỹ nikaranahaze iwaze Deus Sudeutsabyitsa nisibetesaka. Sudeutsabyitsa Deus bo mysioktyhyrykze Sudeutsa sihumo sizokdirẽtsa niyziknaha. Abaka Sudeutsabyitsa Deus bo mysioktyhyryk ana humo hi sozeka ja Sudeutsa tihi: \p — Katsa tihiktsa kytsa! Katsaktsa Deus bo tymyoktyhyryknahaktsa! Sudeutsabyitsa watsa — mykaranaha. \p \v 12 Sudeutsa Sesus harere bo batu hỹ nikaranahaze Deus Sudeutsabyitsa tabo mysioktyhyryk. Sudeutsa iharere bo batu hỹ mykaranaha. Iwatsahi Sudeutsabyitsa iharere bo hyỹ mykaranaha ihumo sispirikporẽtsa moziknaha. Deus nisisapywky aiba zuba Sudeutsa Sesus harere bo hyỹ mykaranahaze Deus isapyrẽnikia ty myzubatsa bo nyny my hỹ. \s1 Sesus Kiristu Sudeutsabyitsa Deus bo mysioktyhyryk. \p \v 13 Abaka Sudeutsabyitsa zuba motsasoko. Deus zikpeha my. Wasaniha ty ahabo motsasoko ana humo hi zikpeha. Kahyrikosokzawy humo kakurẽta mynapykyryk. \p \v 14 — Tozeka ja kahyrikosokzawy humo katukytsa Sudeutsa ahahumo sizokdirẽtsa moziknaha iwaze situk wastuhu kytsa Deus bo mysioktyhyryk. Tozeka ja ikiahatsa bo iktsa mahaze “O katsaktsa niwatihiktsa” — maha \v 15 Sudeutsa Sesus harere bo batu hỹ nikaranahaze sizubarẽtsa Sudeutsabyitsa humo ka wasani niy. Sudeutsabyitsa Deus harereziuwytsa niyziknaha. Deus Sudeutsa mysiwatawyzoze kytsa sizubarẽtsa bo tisapyrẽna hỹ. Sudeutsa iharere bo hyỹ mykaranahaze myzubatsa humo tisapyrẽna. Sizubarẽtsa bo pisapywyky hỹ. Aty zeka inahyrizikpo zeka tisapyrẽna my nawata, Deus myzubatsa mysisapywyky hỹ. \p \v 16 Atsikara estuba zuba Deus bo nyny my zeka nitare naha kino niwatihi wasani. Hwiharatatsa sisapyrẽtsa zeka isarapatsa kino niwatihi sisapyrẽtsa anahumo hi ahahyrinymyrẽtsa. Taparaktsa Deus harere bo hyỹ nikaranaha sihumo tsimypokzitsiukrẽta. Aba kino niwatihi kytsa iharere bo hyỹ mykaranaha sihumo tsimypokzitsiukrẽta hỹ. \p \v 17 Oriwereja soho bo mytsaty tsimaha, ihumo tsinymyrykynaha. Oriwereja wastuhu sarapatsa niakaraknaha. Kyze hwisarapatsa jakara iknykta mekta sarapa tu tasutsuk tsikykaranaha, aibani zuba tahaypyknaha. Iwata Sudeutsa hwisarapatsa watsa asaktsa sikakarehetsa niaha. Sesus harere bo batu hỹ mykaranahaze tu Deus hyrytsa batu zikyziknaha iwatsahi metutu tahasapynaha. Ikiahatsa Sudeutsabyitsa tu Sesus harere bo hyỹ tsimykaranahaze iwatsahi ihumo ahaspirikporẽtsa tsimoziknaha, iwatsahi ikiahatsa hwisarapatsa watsa asaktsa jakara iknykta hwi humo nezutsukuk niy. \v 18 Iharatatsa humo hwi taypyk. Batu sarapatsa humo hwi taypyk. Iwatsahi pykyhytutaha nawa tsimytsasokonaha. Batu tyso. \p — O Deus Sudeutsa batu iakparawy iwatahi katsa zuba tsikmywatawy — iwa batu tyso. \p \v 19 Ikiahatsa: \p — Hawa katsa hwisarapatsa jakara iknykta hwi humo nezutsuk tsimaha, Deus Sudeutsa sapy mybo nyny mykara — tsimaha. \v 20 Wasape tsimytsasokonaha wasape my. Sudeutsa hwisarapatsa sikakarehetsa watsa Sesus harere bo batu hỹ zikaha. Ikiahatsa hi sisapy tsipiaksenaha. Sesus harere bo hyỹ tsimykaranahaze ana humo hi sisapy tsipiaksenaha. Pykyhytutaha kytsa! Batu tyso: \p — Katsa zuba Deus hyrytsa tsimaha — iwa batu tyso. Pykyhytutaha! Sesus harere bo zuba hyỹ tsimykaranahaktsa batu pyk zikaha! \v 21 Sudeutsa Sesus harere bo batu yhỹ mykaranahaze iwatahi Deus metutu nisisapyspyk niy. Hwisarapatsa sikakarehetsa watsa. Iwatuze Sudeutsa hwisarapatsa babatsa watsa. Ikiahatsa ja. Ikiahatsa iharere bo yhỹ ahabyizeka pahatyryktsapyriwy. \v 22 Iwaze tsiwabytoktonaha! Sudeutsa Sesus harere bo batu hỹ mykaranaha iwaze Deus nisityryktsapyriwyky. Katsa tihi: \p — O hawa Deus mykara wasani my — tsimaha. Deus Sudeutsabyitsa Sesus harere bo hyỹ mykaranahaze tu asa humo tsimypokzitsiukrẽta hỹ. Katsa tihi: \p — O hawa Deus mykara wasani my — tsimaha. O kytsa pykyhytutaha! Sesus harere bo yhỹ ahabyizeka ikiahatsa hwisarapatsa watsa tsimoziknaha, asaktsa sikakarehetsa watsa niaha. \v 23 Sudeutsa Sesus harere bo batu hỹ niahaze hwisarapatsa watsa niyziknaha asaktsa sikakarehetsa hỹ niaha. Aiba zuba Sesus harere bo hyỹ mykaranaha iwatsahi ihumo sispirikporẽtsa moziknaha iwaze Deus hyrytsa mozikzonaha. Ana kino Deus zikwy humo batu ihokdaha. \p \v 24 Iwaze ikiahatsa Sudeutsabyitsa hwisarapatsa watsa jakara iknykta niaha, iwaze oriwereja hwi humo nezutsuk niy. Tapara ikiahatsa Deus hyrytsa yrik ahabyize. Abaka iharere bo hyỹ tsimykaranaha tsahi ihyrytsa tsimoziknaha. Sudeutsa iharere bo hyỹ maha zeka ihyrytsa mozikzonaha. Hawa hwisarapatsa hwi humo nezutsukze, Sudeutsa oriwereja sarapatsa watsa Deus hyrytsa mozikzonaha. Iharere bo hyỹ maha zeka ihyrytsa mozikzonaha. Ana kino Deus zikwy humo batu ihokdaha. \s1 Deus myzubatsa humo mysisapywyky. \p \v 25 O katukytsa pahahyrinymyry tsihikik Sudeutsa Kiristu harere bo batu hỹ mahaze tahaoktsĩspyknaha maha. Asaktsa Deus bo batu tyso mynakaranaha: \p — O katsaktsa Sesus Kiristu harere bo batu hỹ tsimaha iwa batu hỹ tsimaha — maha. Iwa tawahi batu tyso. \p — Deus ustsa kytsa Sudeutsabyitsa nisiwatawy. Asaktsa Deus bo mysioktyhyryknaha Sudeutsa Sesus harere bo batu hỹ zikaha. Iwa tubabatu Deus nizihikik. Ana humo hi batu myhyrinymyry. Hawa Sudeutsa Sesus harere bo hyỹ mykaranaha batu myhyrinymyry. Abaka ahabo motsasoko ikiahatsa “O katsa zuba Deus nimywatawy ihyrytsa tsimoziknaha” — iwa batu tyso. Katukytsa mypehawy mytsaty mytsaty tsimahaktsa! \v 26 Sudeutsa sizubarẽtsa Deus bo mysioktyhyryk. Tubabatu Deus harere papeu humo ziwatahaka: \q1 — Mymyoktyhyrykta Siã ezekta. \q2 Sako tsekokatsa Sudeutsa simysapybyitsa tu nikaranahaze nisiokzohik ispiriktsokdata wata. \q1 \v 27 Simysapybyitsa tu nikaranaha Deus nisiokzoba. \q2 Hawa Deus botu nitsasoko atsatu mykara — niy. \m Iwa Deus harere papeu humo botu ziwatahaka. \p \v 28 Aba Sudeutsa Kiristu harere bo batu hỹ maha iwaze Deus sukyrytsitsa niyziknaha. Wasaniha ty batu hỹspyk nikaranaha. Ana ty hi Sudeutsabyitsa mysitsumuẽhĩ. Ana humo hi Sesus Kiristu harere bo hyỹ tsimykaranaha iwatsatu Sudeutsabyitsa tsimaha. Tapara Deus Sudeutsa nisiwatawy ihyrytsa niyziknaha. Taparaktsa Sudeutsa Abarão, Isake, Sako iwatsa ispe niy: \p — Ikiahatsa kahyrytsa tsimaha — niy. Iwatsahi Sudeutsa Deus harereziuwy, sihumo tsimypokzitsiukrẽta hỹ. \v 29 Iwatahi Deus ba meky watu ziksisapywy ba paikpa mytsaty ziky. Mytsaty mynakara tasopyk ty zuba mynakara. Tapetu isopykze: \p — Asaktsa nisiwatawy, iwatahi mysisapywyky — my. Iwaze asaktsa nisiwatawy iwatahi mysisapywyky hỹ. \v 30 Iwatahi Deus ahahumo tsimypokzitsiarẽta. Taparaka ikiahatsa iharere bo batu hỹ tsikykaranaha abaka batu. Abaka iharere bo hyỹ tsimykaranaha Sudeutsa iharere bo batu hỹ niaha, ana humo hi Deus ahahumo tsimypokzitsiarẽta. \v 31 Aiba zuba Deus sihumo tsimypokzitsiarẽta aha watsa. Abaka Kiristu harere bo batu hỹ maha byri zuba niaha, iwatahi Deus sihumo tsimypokzitsiarẽta. \p \v 32 Sudeutsa Sudeutsabyitsa kino niwatihi Deus okzeka sizubarẽtsa iharere bo batu hỹ zikaha. Iwahatuze Deus sizubarẽtsa humo tsimypokzitsiarẽta, Sudeutsa Sudeutsabyitsa humo kino niwatihi, nawatsa tu myzubahatsa humo tsimypokzitsiarẽta mopykyryk. \s1 Deus bo tsimysakibazikiknahaktsa. \p \v 33 O Deus bo tsimysakibazikiknahaktsa! Ipe tsimahaktsa! \p — Ikia zuba amysapyrẽnikita. Ikia zubata tsamyhyrizikwyrẽta. Batu amy tohi ahumo ihokdaha. Tsinymyryba. Hawa mytsaty tsimykara katsaktsa batu myhyrinymyry. Hawa tsimyzuruku katsaktsa batu myhyrinymyry ikia zuba ahyrinymyrẽta babata — tsimaha. \v 34 Deus harere papeu humo botu ziwatahaka: \q1 — Batu aty tohi Deus bo zipeha my. \q2 Hawa Deus mytsaty mynakara batu aty tohi zikmyhyrinymyry. \q1 \v 35 Batu amy tohi Deus bo nyny zikaha. \q2 Batu aty tohi isapyrẽnikia ty ibo nynyspyk myze ba zikzihuak. \q1 Tsizubarẽna ituk — niy. \m Iwa Deus harere papeu humo ziwatahaka. \p \v 36 Deus koikny baktatu tsizubarẽna nizukni. Usa bo mytsaty niy ana hi nizukni. Iwatsahi mybarawy tsizubarẽna kytsa myzubatsa kino niwatihi ipe mykaranaha: \p — Ikia zuba wasani tsimykara, ikia zuba tsamyhyrizikwyrẽta — maha. Katsa niwatihi ibo tsimysakibazikiknaha! \p — O ikia zuba amysapyrẽnikita. Ikia apunihikrẽnikita. Ba hawa tohi zikzukninaha. Myokzeka ikia tsamyharerewabyrẽta hỹ — tsimaha. Iwa hỹ. \c 12 \s1 Deus tsyhyryze hyrizikosokdawy tsimykaranahaze mykurẽtsa tsimoziknaha. \p \v 1 Iwatsahi katukytsa Deus tawahi mytuk mynapykyryk mymysapywyikik iwaze — ikia zuba mypehakatsa — ipe tsimahaktsa! Amy ty sa mozihikik ikiahatsa tihi: \p — Katsaktsa anatyhi tsimykaranaha, aharere bo zuba hyỹ tsimyzihikiknaha hỹ — tsimaha. Iwa tsimyzurukunaha zeka ahakurẽtsa tsimoziknaha. Iwaze wasani tsimykaranaha. \p \v 2 Mybarawy ezektsa sopyk tsimoewybaiknahaktsa! Hawa mytsaty tsimykaranaha Deus mekywaha tu mozihikik. Iwaze hawa Deus mozihikik tsipinymyrykynaha. Nawa wasani tsimykaranaha. Nawa tisapyrẽnikia ty tsipinymyrykynaha. Hawa Deus okzeka tsimyzurukunaha ana humo hi tsipinymyrykynaha, hawa Deus mozihikik ana humo hi ahahyrinymyrẽtsa tsimoziknaha. \p \v 3 Deus zikwy botu katuk mynapykyryk ihyriziktsokzawy humo. Ana tarabajawy humo hi wasania ty motsasokoro. Ana humo hi ahape: \p — Ahatuk batu tyso “utakta abazubata” — iwa batu tyso. Ahasoho bo mytsatyziutaha! Amy ty ihokdaha byizeka anaty kino tsimahaktsa! Tarabajaziu tahaktsa. Deus hi ahyriziktsokzawy humo zahapeha. Amy skaraba ahatarabajawy Deus pahapeha, ana bo hi tsimahaktsa kytsa! \p \v 4 Katsaktsa mynury nanabyi meky watu, mytsyhyrypetsa, mypyrytsa, myhyriziktsa, myhyrytsa iwatsa tsizubarẽna tsimaha. \v 5 Iwata katsaktsa Sesus harere bo hyỹ tsimykaranaha inury wata tsimoziknaha. Katsaktsa myzubarẽtsa tsimaha, hawa ha tsimyzihikiknaha estuba zubata watsa atsatu mytsaty tsimykaranaha. Amy ty Kiristu mozihikik ana humo hi tsimynakaranaha. Estuba estuba zuba tahahyrizitsokzawy humo mynakaranaha katsaktsa tsinaharapetsumuẽhĩkĩnaha hỹ. \p \v 6 Deus myhumo tsimypokzitsiarẽta isapyrẽnikia ty mybo nyny mynakara. Ihyriziktsokzawy humo izikwy mytuk mynapykyryk. Iwatsahi estuba estuba zuba izikwy mymypehaka ana humo kino tsimahaktsa! Wastuhutsa izikwy ty mynapykyrykze Deus wasania ty motsasoziukunaha. Asaktsa wasania ty tytsasokonaha za. \v 7 Ustsa izikwy situk mynapykyryk iwatsahi Sesus tuktsa bo mysitsumuẽhĩkĩ iwaze asaktsa Sesus harere bo hyỹ mykaranaha, asa bo hi tysitsumuẽhĩkĩnaha. Ustsa izikwy situk mynapykyryk iwatsahi Sesus tuktsa mysihyrinymyrynaha. Iwaze asaktsa Sesus humo sispirikporẽtsa. Asa bo hi tysihyrinymyrynaha. \v 8 Ustsa izikwy situk mynapykyryk iwatsahi sipehawy kytsa bo mynasiakuwyky. Asaktsa sipehawy tytsasokonaha. Ustsa izikwy situk mynapykyryk iwatsahi sinamyrẽtsa moziknaha batu taha bo zuba mykaranaha, asaktsa Deus zikwy humo sinamybyitsa bo nyny mykaranaha. Ustsa izikwy situk mynapykyryk iwatsahi kytsa humo mysipokzitsikinaha, iwaze asaktsa ustsa kytsa humo tysipokzitsikinaha. Ustsa simypokzitsiukbyitsa bo mysitsumuẽhĩkĩnaha iwatsahi asaktsa sakurẽtsa Deus zikwy humo wasani mykaranaha. \p \v 9 Tyharape pokzitsikinahaktsa! Iwa tsimykaranaha zeka ba zikmyspihikbata. Isapyrẽnikia ty ahakparawy! Ahasopyksapybyri tsimoewybaiknahaktsa! \v 10 Ikiahatsa Sesus humo ahatukytsa tsimaha. Iwatsahi tyharape pokzitsikinahaktsa! Ahawahoro ezektsa watsa humo ahamypokzitsirẽtsa. Tyharape pokzitsinahaktsa. Iktsazubataha tsimahaktsa! \v 11 Deus harere bo yhỹ tahaktsa! Ihyriziktsokzawy humo tsimykaranaha. Ahazikara byihu ja. Ahakurẽtsa tu Deus harere bo yhỹtahaktsa! \p \v 12 Kiristu taperyky iwatsahi ahakurẽtsaktsa! Ustsa kytsa pahaknikinahaze ahapunihikrẽtsaktsa! Deus bo typamykysoikiknahaktsa! \v 13 Ustsa kytsa Sesus harere bo hyỹ mykaranaha batu sinamyky ahanamy ty sibo tsibiaknaha nyny nyny tahaktsa! Ahabo mozumunaha zeka ikiahatsa tihi: \p — Pany pakutynaha. Mytuk tyzadisahanaha. Kawahoro eze tu ahawanu tsihahaĩnaha — tsimaha. \s1 Kytsa sizubarẽtsa mysipokzitsikinaha. Mysukyrytsitsa humo kino niwatihi tysipokzitsikinaha. \p \v 14 Asaktsa pahasukyrikiknahaze sitsyhyryze batu Deus bo: \p — O Deus myzo tysitsapusarekta — iwa batu zikaha. Ikiahatsa tihi: \p — O myzo asahi nimysukyrykynahatsa tu tysisapywyky — tsimaha. \v 15 Kytsa sakurẽtsa tuk zeka ikiahatsa kino ahakurẽtsa tsimoziknaha! Siakubyitsa tuk mykaranaha zeka ikiahatsa kino batu ahaku. \v 16 Kytsa sizubarẽtsa tysipokzitsikinahaktsa! Tyhapepokzitsikinahaktsa! Sinamybyitsa kino ahaharereziuwytsa moziknaha. Batu tyso: \p — Katsaktsa myhyrinymyrẽtsa — iwa batu abazubatsa tsimaha. \p \v 17 Asahi simysapybyitsa tu ahabo nikaranaha zeka batu isty tsapusare. Hawa kytsa okzeka wasani tsimykaranaha. Iwaze kytsa ahasoho ty batu tyso: \p — O asaktsa batu simysapy maha — iwa batu zikaha. \v 18 Aha humo batu ihokdaha byizeka kytsa tuk yhỹ tsimaha, batu ahamyiki. Tsahamykpyriziurẽtsa. \v 19 Batu aty tohi ba ziktatsapusare. Kytsa imysapybara ty mykaranaha Deus zuba tsihyrinymyrẽta, atahi sinini ykarawy bo mysipeha. Deus harere papeu humo ziwatahaka: \q1 — Utakta kytsa bo asaktsa kytsa nisisapybyrikinaha, \q2 mysitsapusare, simysapybyitsa nikaranaha humo mysisininiwy sihuak waha humo mysisininiwyky — niy. \m \v 20 Usta Deus harere papeu humo ziwatahaka: \q1 — Asukyrytsitsa saraparẽtsa zeka, adisahawy ty sibo nyny tsimy. \q2 Sarapurukrẽtsa zeka pihik ty sibo nyny tsimy. \q1 Iwa tsimy zeka sisikpybyrẽtsa moziknaha — niy. \m Iwa Deus harere papeu humo ziwatahaka. \p \v 21 Iwaze simysapybyikitsa ahape maha zeka: \p — Katsa mywatu tahaktsa! — maha. Ikiahatsa ispe tsimaha: \p — Batu hỹ — tsimaha. Ahatsapusarebyitsa tu kytsa tysisapywykynahaktsa. Iwa tsimyzurukunahaktsa kytsa! \c 13 \s1 Mybarawy ezektsa ahapehatsa harere bo yhỹ tahaktsa. \p \v 1 Kyze mybarawy ezektsa ahapehatsitsa sitsumuẽhĩtsa kino niwatihi siharere bo yhỹ tahaktsa! Ahapehatsitsa pahapehanaha Deus harere humo zuba — ikiahatsa tysipehanaha — my iwatsahi pahapehakanaha. Iwa Deus mykara. \v 2 Iwaze aty zeka ipehatsa tsumuẽhĩtsa harere bo yhỹ ahabyizeka atakta Deus harere bo kino niwatihi yhỹ ahabyizeka iwatahi sinini mykara. \p \v 3 Asaktsa wasani mykaranaha tahapehatsa humo batu sipyby. Asahi batu sopyksapy mykaranaha zeka tahapehatsa pokso sipybyrẽtsa. Ahapybybyi zeka mypehatsa tysisapywykynahaktsa kytsa! Iwa tsimykaranaha zeka asahi: \p — O ikiahatsa wasani tsimaha — maha. \p \v 4 Ahapehatsa tsumuẽhĩtsitsa ahahumo simypokzitsiukrẽtsa moziknaha. Siharere bo yhỹ ahabyizeka ahamysapybyitsa ty zuba tsimykaranaha. Deus pahamyitsapyriwyky siharere humo, asaktsa sitsumuẽhĩtsa babatsa maha iwatsahi mysapybyitsa tu tsimykaranaha zeka ahapehatsa pokso ahapybyrẽtsa tsimoziknaha ana kino wasani my. \v 5 Iwatsahi apehatsa tsumuẽhĩtsa siharere bo hyỹ tahaktsa! Siharere bo yhỹ ahabyizeka sipokso tsahapybyrẽtsa, sinini tsimaha humo tsahapybyrẽtsa. Siharere bo hyỹ ahabyizeka iwaze sinini tsimykaranaha Deus okzeka wasani my, iwatsahi ikiahatsa siharere bo hyỹ tsimaha. \p \v 6 Ana humo hi ahaokyrysaro ty tsapukte bo apehatsa bykytsa bo nyny taha. Tarabaja mykaranaha zeka Deus harere humo sihyriziktsokzawy mykaranaha. \v 7 Amy ty sa ihuak ty sibo nyny tsimaha zeka anaty kino sibo nynyzo tsimaha. Apehatsa tsumuẽhĩtsitsa harere bo tsiwabytoktonahaktsa! Siharere bo yhỹ tahaktsa! \s1 Tyharape pokzitsikinahaktsa. \p \v 8 Batu aty tohi bo ihuak ty ibo nynyzo zikaha. Ahahuak humo tsipykbanaha! Tyhapepokzitsikinaha zubaktsa! Ana kino tsimaha zeka myhuak watsa kytsa bo botu nyny tsikaha. Ustsa kytsa bo tsipisapywyikiknaha zeka iwaze Moises sopykwy bo tsizubarẽna tsimykaranaha. \v 9 Deus harere isopyk tihi: \p — Mektsa okeza ba ziksipyriryknaha. Ba zibezenaha. Usta namy ty hyryk hyryk byitaha. Harape namy bo ka iktsa zubataha — niy. Iwaze ipehawy tihi: \p — Aotutsa pauktsitsa humo tynasipokzitsikinahaktsa ahumo tsinakara nahawa tihi tysipokzitsiki — niy. Ana humo kino yhỹ tsimaha zeka taparaktsa harere niwatihi yhỹ tsimykaranaha. \v 10 Aty zeka ipytowybara ty pauktsitsa mysisapywyky zeka ba zimyi. Iwatsahi ahamyibyitsa tu zeka Deus harere bo hyỹ tsimykaranaha hỹ. \s1 Wasani tsimyzurukunahaktsa kytsa! \p \v 11 Iwaze kapehawy ty hawa tsimyzurukunaha wa tynakaranahaktsa kytsa! Sesus myziksizo. Ikiahatsa Sesus harere bo hyỹ tsimykaranaha zeka hanawa puruze taperyky. Iwatsahi ahaõtutsabyihu ja. Sesus taperyky! \v 12 Hanawa puruze Sesus Kiristu myziksizoze nakyoksohoze kywa. Iwatsahi mysapybara tsikykaranaha mytamoewybaik! Asaktsa mysapybyitsa tu mykaranaha miwa zuba siakparawy. Kytsa sibo batu iktsa zikaha. Sipapatu nikaranaha. Ikiahatsa batu siwatsa tsimahaktsa! Deus mozihikik ana ty hi tsimykaranahaktsa kytsa! \p Sodadutsa sibotoarẽtsa iwatsahi tahasukyritsitsa weryk tu tahazozikbanaha. Siwatsa katsaktsa Kiristu zikwy mytuk mynapykyryk zeka wasani tsimoziknaha. Ba zikmyizonaha. \v 13 Iwa wasani tsimyzurukunaha zeka batu mysikpyby. Kytsa watsa asahi okoroze mynakurunaha iwaze kytsa sizubarẽtsa sibo iktsa maha. Siopuwy tsõsĩ ty ka tsõ tsõ byitaha. Tsipikukunaha zeka tsimyharape sapybyikinaha siopuwy tsõsĩ humo. Ustsa okeza humo ba ziksityrykzuwynaha! Sibo hua hua byitahaktsa! Usta maku bo harape tyka wowo byitaha iwa zeka pahamyiba! Ahazokdibyihu ja! Harape tyhudiduhudidu byijataha! \v 14 Katsa hawa sa tsimyzihikiknaha ana ty hi tsimykaranaha zeka mysapybyitsa tu tsimykaranaha. Hawa tsimyzihikiknaha ana humo kino awatutaha! Sesus Kiristu zikwy mytuk mynapykyryk iwaze imysopyksapybara humo batu hỹ tsimaha. Sodadutsa sibotoarẽtsa maha iwatsahi tahasukyritsitsa weryk tu tahazozikbanaha. Siwatsa Sesus Kiristu zikwy mytuk mynapykyryk iwaze mysapybyitsa tu tsimykaranaha batu hỹ tsimaha ihumo tahamoewy. Iwatsahi katsa hi: \p — O Kiristu azikwy mytuk mynapykyryk! — tsimaha. Iwa hỹ. \c 14 \s1 Atukytsa ba zikarapepeha. \p \v 1 Iwaze kytsa Sesus harere bo hyỹ mykaranaha sihumo ahakubyrisoroku ja tsimaha. Asahi: \p — Hawa skaraba Deus okzeka wasani my. Katsaktsa tsikaeni zuba myhyrinymyry — maha. Sihumo ahakubyrisoroku ja! Ba zikarapepehanaha iwatsatu meky watu mytsaty mykaranaha. Mysitsumuẽhĩnaha! \v 2 Wastuhu kytsa Sesus tuktsa: \p — Katsaktsa siraratsani humo mysiborokonaha zeka Deus okze ka wasani — mykaranaha. Ustsa Sesus tuktsa: \p — Katsaktsa myzohotsa tahaborokonaha zeka Deus okzeka batu wasani. Iwatsahi wihara ty zuba tsinamydisahakanaha — mykaranaha. \v 3 Asaktsa siraratsani humo mysiborokonaha batu tyso: \p — Asahi wihara ty zuba natahadisahakanaha batu sihyrinymyry — mykaranaha. Iwa tsimytsasokonaha zeka tsisisapybyrikinaha. Siwatsa asaktsa wihara ty zuba tahadisahakanaha batu tyso: \p — O asahi siraratsani humo piboronahaze simysapybyitsa tu mynakaranaha — mykaranaha. Iwa tsimytsasokoronaha zeka tsisisapybyrikinaha. \v 4 Aty ipehatsa tsipisapybyiki zeka batu wasani my, ipehatsa zuba isoho pisapybyiki. Katsa Sesus tuktsa Deus mypehakatsa. Atakta Sesus tuktsa mypehakatsa Deus harere humo zuba hyỹ mynakara. Hawa mykara Deus ipe: \p — O nawa tsimykara wasani — my. Ata hi zuba awatu mynakara. Imysapybyita tu mykaraze Deus ipe: \p — O nawa tsimykara batu amysapy — my. Mypehakatsa zikwy ituk mynapykyryk nawa wasani mozuruku hỹ. \p \v 5 Aty: \p — Nawa puruze tabyryky Deus okzeka tisapyrẽna iwatahi ba amy tohi humo zikaha — my. Usta batu: \p — Pibyituhukutu atsatu maha iwatahi kahyrikosokzawy humo mykara — mykaranaha. Estuba estuba zuba tahapetu sisopyk: \p — Hawa ha ty mozuruku zeka wasani — mykaranaha. Deus okzeka kytsa meky watu mytsaty mykaranaha zeka wasani my. \v 6 Aty zeka: \p — Nawa puruze tabyryky iwatahi ba amy tohi humo zikaha iwa Deus pokzi mynakara. Aty tazoho piboro zeka: \p “O Deus myzo kakurẽta, ikiakta kazoho ty kabo nyny tsiky” — my iwa Deus bo mynapamykyso. Aty wihara ty tadisaha zeka: \p — O Deus myzo kakurẽta, ikiakta kadisahawy ty kabo nyny tsiky my — iwa Deus bo mynapamykyso. \v 7 Batu aty tohi tabo zuba mynakara. Myokzetuze hawa tsimyzurukunaha zeka Deus mynamysukparaka. Tsimyhyrikosokdanahaze Deus mynamysukparaka iwatsahi mywahi Deus tyryktsa tsimoziknaha. \v 8 Iwatsahi myokze tuze Deus mypehakatsa harere bo yhỹ tsimykaranaha. Tsimyhyrikosokdanaha zeka Deus tuk tsimynapykyryknaha. Iwatsahi katsaktsa mywahi Deus tyryktsa tsimaha. \v 9 Kiristu mypehakatsa anahumo hi nihyrikosokda. Iwaze zuba Deus zihyrizikpowy ispitu niyzikzo. Abaka mypehakatsa niyzik, Kiristu tuktsa botu nihyrizikosokdanaha atahi sipehatsa niyzik. Katsa kino niwatihi iharere bo hyỹ tsimykaranaha atahi mypehakatsa. Myzubarẽtsa mypehatsa niyzik. \p \v 10 Ikiahatsa ja. Wastuhu kytsa ahatuk ahatukytsa tsimysisapybyikinaha. Batu imysapy tsimaha. Ustsa ahatuk ahatukytsa tsimysisapybyikinahaze ispe maha: \p — Ikiahatsa batu wasani tsimaha — tsimykaranaha. Ikiahatsa mytsatyziutahaktsa amy wa taba parakbaha Deus okze tsinamykahabanahazo iwaze myhuak ty mybo nyny my, hawa haty tsikzurukunaha mybo ihuak ty nyny my. \v 11 Deus harere papeu humo botu iwatahaha: \q1 — Mybarawy ezektsa na watsa tu kaokeryk tahaekaratsa humo puruk puruk maha, \q2 (kahumo iktsazuba mykaranaha humo puruk puruk maha). \q1 Mywatu: “Ikia zuba Deus babata” maha. \q2 Sizubarẽtsa mybarawy ezektsa iwa mykaranaha — niy. \p \v 12 Mywatu Deus bo tsimaha. Hawa mybarawy eze zikzurukunaha ana hi Deus bo tsimytsasonaha, iwaze myhuak ty mybo nyny my. \s1 Atukytsa soho ba zisapybyrinaha. \p \v 13 Iwatsahi mytukytsa ba zik soho metunaha! Mytukytsa okzeka wasani tsimyzurukunahaktsa kytsa! Mypetu mysopyk: \p — “Hawa hasa mytukytsa pimysapybyikinaha iwaze asahi batu hỹ zikaha” tysitsumuẽhĩ — tsimaha. \v 14 Hawa Sesus mytsaty mykara uta kino niwatihi mytsaty mykara. Disahawy tsizubarẽna kabo ty wasani ana humo kahyrinymyrẽta. Ustsaktsa hi: \p — O ana disahawy kahumo batu wasani — mykaranaha. Iwaze asaktsa ana disahawy ty tahadisahakaranaha zeka sihumo ka batu sapy. Iwatsahi pimysapybyikinaha. \p \v 15 Ikiahatsa ahazoho tsipiborokonaha zeka ahatukytsa bo batu sapy my, iwa zeka ahahumo batu siaku. Ahazoho tsipiborokonahaze ahatukytsa ana bo hi iktsa maha zeka ahahumo tahasapybyikinaha. Iwa tsimyzurukunaha zeka ahatukytsa ba ziksipokzitsi. Ahazoho humo zuba ahatukytsa tsiksisapybyikinaha. Kiristu sisapyzeky nihyrikosokda ikiahatsa humo hi Deus tuk ba zik kapykyryk naha. \p \v 16 Iwatsahi ahaokze ka tisapyrẽna ana kino ustsa kytsa pisapybyikinaha. Sibo batu imysapy my zeka batu tyso — O mahani, ana ty hi wasani — iwa batu tyso. Nawa tisapyrẽna pisapybyikinaha. \p \v 17 Katsaktsa Deus tyryktsa tsimaha. Amy ty sa hauk tsimykaranaha, amy ty sa tsipikukunaha nawa humo hi Deus tyryktsa batu zikyziknaha. Batu ba. Deus hyrikoso humo ityryktsa tsimoziknaha. Ata humo hi Deus harere bo hyỹ tsimykaranaha. Ata humo hi mytukytsa ba zikmybetsaknaha tysiyzikwykynahaktsa. Ihumo mykurẽtsa hỹ. \v 18 Iwa tsimyzurukunaha zeka Deus myhumo tsakurẽta mozik. Ustsa kytsa kino: \p — Deus situk mynapykyryk iwatsahi ityryktsa moziknaha wasani mykaranaha — maha. \p \v 19 Iwatsahi tyharape pokzitsikinahaktsa kytsa! Kytsa tysipunihikwykynahaktsa tsimaha. Iwaze ustsa kytsa ahahumo Sesus harere bo hyỹ mykaranaha. \p \v 20-21 Ikiahatsa siraratsani natahaborokonaha. Ahabo tisapyrẽna. Ustsa Sesus tuktsa sizoho meky watu zeka batu hauk zikaha, sihumo ka batu isapy maha, iwaze ikiahatsa kino niwatihi situkze ahazoho ty batu hauk tsimaha. Ahazoho ty siokze hauk tsimaha zeka ahatukytsa ahahumo Sesus harere bo batu hỹ mykaranaha. Iwatsahi ahazoho ty hauk hauk ahabyitaha! Duabohotsa tsik siokze tsõ tsõ byitaha! Iwa tsimaha ty zeka ahatukytsa tsimysisapybyrikinaha batu zikaha! Iwa ahatukytsa tysipokzitsiki. Sihumo imysapybara ty ka hauk hauk ahabyitaha! Iwaze ahatukytsa ba zisimyiwy. \p \v 22 Ahaokze ka sizoho ty sasabyitsa kino niwatihi wasani my. Deus bo zuba ana soho ty tsimytsasokonaha. Ustsa kytsa bo ba ziktsasonaha. Asaktsa batu paikpa mytsaty zikaha iwatsahi sakurẽtsa mopykyryknaha. Asahi amy ty tisapyrẽna mykaranahaze batu tyso: \p — Ana kino tisapyrẽna yhỹja — iwa batu tyso. Iwaze asaktsa sakurẽtsa hỹ. Hawa batu isapy mytsaty mykaranaha zeka awatutaha. \v 23 Aty zeka izoho ty sasabyitsani kino niwatihi piboro zeka: \p — Ana ha azoho ty Deus okzeka tisapyrẽna ja. Yhỹja — my. Deus isoho: \p — Hawa tsimykara batu isapy — my. Sihyrinymyrybyitsa tu hauk maha zeka iwaze sibo batu isapy my. Hawa tsimykaranaha ana soho ty: \p — Hawa tsimykaranaha wasani my ana humo hi myhyrinymyrẽtsa — tsimaha. Iwaze wasani my. Katsaktsa hi hawa tsimykaranaha ana soho ty: \p — Hawa tsimykaranaha wasani ja. Yhỹ ja — tsimaha. Iwaze Deus okzeka imysopykbara ty tsimykaranaha. \c 15 \s1 Ustsa bo tysiakuwyky. \p \v 1 Katsaktsa Sesus harere bo hyỹ tsimykaranaha hỹ mytukytsa Sesus tuktsa bo tysiakuwykynaha. Ahakubyrisorokuja! Mytukytsa asa hi: \p — Amy skaraba Deus okzeka wasani my. Katsaktsa batu myhyrinymyry — mykaranaha. Asaktsa tsikaeni zuba Sesus harere bo hyỹ mykaranaha. Iwaze katsaktsa mybo zuba batu mytsaty zikaha, sibo hi mytsatytahaktsa! \v 2 Mytuktsa pauktsitsa Sesus tuktsa tysiakuwykynaha! Tysisapywykynaha iwaze Sesus harere bo hyỹ maha. \p \v 3 Kiristu soho bo mytsaty tsimahaktsa! Ihumo zuba batu mytsaty ziknakara ustsa kytsa bo zuba mytsaty ziknakara hỹ. Iwatsahi ikiahatsa iwata niwatihiktsa kytsa! Deus harere papeu humo ziwatahaka: \p — Asaktsa ziksapybyikinaha anahi Deus bete zizozoko naha — niy. Iwa ziwatahaka Sesus soho niy. \p \v 4 Deus harere papeu humo mytsyhyryze ziwataha. Ana ty hi mymyhyrinymyryky, ana humo tsipinymyrynahaze mykubyrisorokrẽtsa tsimoziknaha. Tsipinymyrynahaze ihumo mypunihikrẽtsa tsimoziknaha. Iwatsahi isapyrẽnikia ty taperyky, Deus papeu humo mymykuwyky. \v 5 Deus bo ahatsyhyryze mopamykysoikik ipe mykara: \p — O myzo ikia zuba tsimymypunihikwyky, ikia zuba tsimymozikwyky, ana kino Homa ezektsa bo nyny tsimy. Hawa mozihikiknaha zeka estuba zuba wata moziknaha, ikia humo mysitsumuẽhĩkĩ iwa tsimy. Nizihikiknahatsa hi Sesus Kiristu wata maha. Hawa Sesus Kiristu zikzuruku asa kino niwatihi iwata mozurukunaha — iwa Deus bo ahatsyhyryze mopamykysoko. \v 6 Iwaze ikiahatsa ahazubarẽtsa Deus bo tsimysakibazikiknaha: \p — O Deus myzo ikia zuba mypehakatsa. Ikia zuba amysapyrẽnikita — tsimykaranaha. Iwaze Deus Sesus Kiristuzo bo tsimysakibazikiknaha. \s1 Deus wasaniha Sudeutsabyitsa bo motsaso. \p \v 7 Iwatsahi tyharapehapokzitsikinahaktsa kytsa! Hawa Kiristu ahahumo tsimypokzitsiarẽta ikiahatsa atsatu harape bo tsimykaranahaktsa! Kyze kytsa tihi: \p — O Deus tsimysapyrẽta ihyrytsa bo iktsa tsimaha. Hawa ihumo zuba myharape pokzitsikinaha, iwatahi Deus tsimysapyrẽta hỹ — mykaranaha. \v 8 Kiristu mybarawy bo inasik. Sudeutsa Deus bo mysioktyhyrykta anahumo hi inasik. Izumuze nisihyrinymyryky hawa ha ty Deus botu nitsasoko nisihyrinymyryky atsatu mykara. Taparaktsa mydiritsa hawa ha ty Deus sibo botu nitsasoko atsatu Sesus nikara, izumuze Sudeutsa Deus bo mysioktyhyryk. \v 9 Mybarawy bo inasikze Sudeutsa mysioktyhyrykta Deus bo my, Sudeutsabyitsa kino niwatihi Deus bo mysioktyhyryk. Asa hi: \p — O Deus ikia tsamysapyrẽta myhumo kino niwatihi tsamypokzitsiarẽta, Sudeutsabyitsa tsimaha — mykaranaha. Tapara Deus harere papeu humo ziwatahaka: \q1 — Iwatahi utakta Sudeutsabyitsa situkze Deus pe “Ikia zuba wasani tsimy. Ikia zuba amysapyrẽnikita my” \q2 Sudeutsabyitsa ana hi piwabykynaha, abo iksakibazikikze ana hi piwabykynaha — niy. \p \v 10 Usa papeu humo: \q1 — O Sudeutsabyitsa ikiahatsa Deus watawyhytsa \q2 Sudeutsa tuk ahakurẽtsaktsa! — niy. \p \v 11 Usa papeu humo: \q1 — O Sudeutsabyitsa sizubarẽtsa Deus bo tsimysakibazikiknahaktsa! \q2 Mybarawy ezektsa nanabyitaba sizubarẽtsa kino niwatihiktsa! “O ikia zuba wasania ty zuba tsimykara.” tsimahaktsa — niy. \p \v 12 Deus sohokotsa Isaijas usa papeu humo ziwatahaka: \q1 — Taparakta mydiri Sese estuba tsekoka \q2 Sudeutsabyitsa pehakatsa mozik. \q1 Deus bo mysioktyhyryk, isapyrẽnikia \q2 humo piperykynaha hỹ — niy. \q1 Sese tsekoka Kiristu my. \p \v 13 Iwatahi Deus ahatsyhyryze ipe my: \p — O Deus myzo ikia hi isapyrẽnikia ty taperyky atuk mywahi mynapykyryknaha ana kino taperyky. Ikia tysiakuwyky hỹ batu paikpa mytsaty zikaha. Aharere bo hyỹ mykaranaha iwatsahi ahumo sispirikporẽtsa moziknaha ahyrikoso humo mospirikpotohinaha, azikwy humo sispirikporẽtsa hỹ — my. Iwa Deus bo mopamykyso. \s1 Pauro Homa ezektsa bo mypubara ty motsasoko. \p \v 14 O katukytsa utakta ahasoho humo inymyryba ahamysapyrẽtsa hỹ. Ahahyrizikporẽtsa ana humo hi kahyrinymyrẽta. Tyhapehyrinymyrykynaha. \v 15 Iwatatuze papeu humo ahabo piwatahaka wasania ty piwatahakazo batu kasikpyby ana humo ahaspiriktsokdabyihu ja. Deus harere motsasoziuku iwaze anasoho bo hi mytsaty tsimykaranaha. Iwa my Sesus Kiristu humo atahi kahyritsokzawy humo zikpeha. \p \v 16 Utakta Sesus Kiristu tsumuẽhĩtsa, ana bo hi zikwatawy. Uta Sudeutsabyitsa bo zikwatawy. Deus harere wasania ty sibo motsasoko ana humo hi zikwatawy. Utakta Deus wahoro zubata eze ziknapamykysokota wata asa humo ka Deus tsakurẽta. Hawa Deus nizihikik ziknakaranaha ana humo hi Deus tsakurẽta. Iwatatu Deus wasania ty Sudeutsabyitsa bo motsasoko, kyze Sudeutsabyitsa Sesus harere bo hyỹ mykaranahaze Deus ana humo hi tsakurẽta hỹ. Asaktsa meky watu moziknaha, Deus hyrikoso humo simysapyrẽtsa moziknaha, Deus tyryktsa moziknaha. \p \v 17 Deus tsyhyryze tarabajaziu mynakara, hawa Kiristu mozihikik naha humo zuba mynakara iwatahi kahyritsokzawy humo kakurẽta. \v 18 Kiristu kahumo Sudeutsabyitsa Deus harere bo hyỹ mykaranaha izikwy kahumo hi katuk mynapykyryk. Iwatsahi Sudeutsabyitsa Deus harere bo hyỹ mykaranaha. Batu kasikpyby. Hawa iktsasoko naha humo batu kasikpyby. Hawa ikykara ana humo hi batu kasikpyby iwatahi Sudeutsabyitsa Deus harere bo hyỹ mynakaranaha. Hawa skaraba Kiristu mozihikik ana humo hi yhỹ mynakara iwaze Sudeutsabyitsa Sesus harere bo hyỹ mynakaranaha hỹ. \p \v 19 Deus zikwy katuk mynapykyryk, ihyrikoso humo amy ty kytsa batu zikaha utakta ikykara. Deus hyrikoso katuk mynapykyryk iwatahi kytsa iksizororowy. Iwatsahi kytsa kabo iktsaziu nikaranaha iksi humo kyokbaik. Iwatawytsa humo Deus wasania ty bo yhỹ mykaranaha. Nanabyitaba Deus wasania ty Sesus soho iktsasoko, taparaka Serusarẽhe eze iktsasoko, iwaze ikparakzo nokponi ikukuru. Iriria bo ikzumu. \v 20 Utakta Deus wasania ty motsaso tsihikik asa hi Sesus soho batu siwabyhy. Asaktsa isoho batu siwabyhy ihumo sispirikpobyitsa sibo hi Deus wasania ty iktsasoko. \v 21 Hawa Deus harere papeu humo botu ziwatahaka anawa ha ikykara papeu humo: \q1 — Asaktsa Deus zipehata soho batu siwabyhy isoho piwabykynaha. \q2 Deus wasania ty isoho piwabyziukunaha — niy. \s1 Pauro Homa bo mynakozore tsihikik. \p \v 22 Kyze utakta ahabo mynakozore tsihikik batu zik. Deus wasania ty siwabyhybyitsa bo motsasoko iwatahi ahabo batu pão. \v 23 Abaka hyriziktsokzawy nabytykara eziky nepykbaik. Iwa niytyk tseheze tsizubarẽna ahabo mynakozore tsihikik. \p \v 24 Ahabo moparakze ahatuk pyryspykare my mokozore. Espanija bo moparakze ahaburuk my. Iwaze Espanija bo moparakze ikiahatsa hi tsipiktsumuẽhĩnaha. \v 25-26 Abaka Serusarẽhe bo mokuru. Masedonia ezektsa, Akaija ezektsa ahatsa niwatihi siokyrysaro waka ziperykynaha. Ana okyrysaro ty Serusarẽhe ezektsa Sesus tuktsa sinamybyitsa bo pinyny tsihikiknaha. Iwatahi ana okyrysaro waka sitsyhyryze wabehyryk my sinamybyitsa bo nyny my. \v 27 Asaktsa Masedonia ezektsa, Akaija ezektsa ahatsa niwatihi Sudeutsabyitsa maha. Sesus harere bo hyỹ mykaranaha iwatsahi ihumo sispirikporẽtsa. Sudeutsa hi Deus wasania ty sibo nitsasokonaha anahumo hi batu sispiriktsokda. Iwatsahi siokyrysaro ty ziperykynaha ana ty hi Sudeutsa sinamybyitsa bo nyny maha iwa mozihikiknaha. Sudeutsabyitsa Sudeutsa mysitsumuẽhĩnahaze wasani my iwa sinamybyitsa bo mysitsumuẽhĩnaha. Sesus humo situkytsa moziknaha. \p \v 28 Anahyrikosokzawy nepykze, ana okyrysaro ty tsizubarẽna sinamybyitsa bo nyny my, iwaze Espanija bo moparakze ahaburuk mynakozore. \v 29 Ahabo pomoze hawa Kiristu pahasapywy tsihikik ahatuk motsasoko. Kabo piksapywyky ahabo niwatihi pahasapywyky. Kaharere isoho humo ahakurẽtsa tsimoziknaha. \p \v 30 O katukytsa katsaktsa Sesus harere bo hyỹ tsimykaranaha iwatsahi ihumo myspirikporẽtsa, Deus hyrikoso humo tsimyharape pokzitsikinaha iwatsahi katsyhyryze Deus bo typamykysonahaktsa kytsa! Iwa mozihikik hỹ. Ipe tsimaha: \p — O myzo ikia Pauro tsitsumuẽhĩkta! Ahumo tsipunihikrẽta mozik. Mokuruze typokzitsikta. \v 31 Asaktsa Sudeutsa aharere bo batu hỹ maha, Pauro ty ka beze beze byitaha, ity ykni ykni byijataha. Ikia Pauro tsipokzitsikta! Serusarẽhe ezektsa Sesus tuktsa tysitsumuẽhĩktsa! Sudeutsabyitsa siokyrysaro piaksekenaha, ana humo kino amytsatyhy byihuja ahumo sakurẽtsa moziknaha — tsimaha iwa Deus bo katsyhyryze tsimypamykysokonaha. \p \v 32 Ana humo kino tsimykaranaha zeka kakurẽta mozik. Iwaze Deus mozihikik zeka ahabo mynakozore. Kakurẽta hỹ. Ikiahatsa tsipikykwykynaha niwatihi ana humo hi kahyrinymyrẽta. \v 33 Deus bo ahatsyhyryze mopamykysoko: \p — O Deus myzo Homa ezektsa tysipokzitsikta! Batu paikpa mytsaty mykaranaha ahumo sakurẽtsa moziknaha — my. Iwa hỹ. \c 16 \s1 Sizubarẽtsa humo kahyrizikbarẽta. \p \v 1 Kyze Pebe inarokotatsa myzawy pe: \p — Ikia tsamysapyrẽtatsa — my. Atatsa Sesus tuktsa izumubanahaze Deus harere piwabykynaha mysitsumuẽhĩkĩ. Asaktsa Kẽkereja ezektsa mysitsumuẽhĩkĩ. \v 2 Ahabo mozumuze ikiahatsa hi: \p — O myzawy pany pakutyny. Mytuk tsikadisaha mywahoro eze tsikuru — tsimaha. Iwa Sesus tuktsa sizubarẽtsa tynahapepokzitsikinahaktsa. Atatsa kino sizubarẽtsa nisitsumuẽhĩkĩ atatsa ziktsumuẽhĩkĩ. Iwatsahi hawa itsyhyryze tsimaha ana ty kino tsimahaktsa! \p \v 3 Kytsa sizubarẽtsa Homa ezektsa sihumo kahyrizikbarẽta Pirisira, Akuiro ibarikta kino niwatihi sihumo kahyrizikbarẽta. Asahi katuk Sesus Kiristu tsyhyryze tarabajaziu ziknakaranaha. \v 4 Kapokzitsiwytu asiba tahabawynaha. Sisoho motsasoko: \p — Tsahamysapyrẽtsa — mynakara. Iwa ustsa kytsa Sudeutsabyitsa mykaranaha. Sesus tuktsa nanabyitaba atsatu motsasokonaha. Asaktsa izumubanahaze Deus harere piwaby tsihikiknaha. \v 5 Sesus tuktsa niwatihi siwahoro bo izumubanahaze sihumo kahyrizikbarẽta. \p Epeneto inarokota kaharereziuwy humo kahyrizikbarẽta. Atakta taparakta Sesus harere bo hyỹ nikara Asia ezekta my. \p \v 6 Maria humo kahyrizikbarẽta niwatihi. Atatsa ahatuk Deus pokzi tarabaja ziknakara. \p \v 7 Katukytsa Ãderoniko, Sunias ahatsa niwatihi sihumo kahyrizikbarẽta. Katuk sakyriukrẽnikitsa hurukwy eze niapykyryknaha. Asaktsa Deus nisipeha Deus harere nitsasokoronaha ana humo kino siakzohotsa sihyrinymyrẽtsa. Utakta batu Sesus tukta tuze ihumo batu kaspirikpobyize asaktsa botu Sesus tuktsa niaha. \p \v 8 Ãpiriato humo kahyrizikbarẽta. Atakta kaharereziuwy hỹ ata kino Sesus harere bo hyỹ ziknakara niwatihi. \p \v 9 Urubano humo kahyrizikbarẽta atahi katuk Sesus soho nitsasoko. Estakis kino niwatihi kaharereziuwy humo kahyrizikbarẽta. \p \v 10 Aperes humo kahyrizikbarẽta atakta tsakubyrisorokrẽta tu Kiristu tuk mynapykyryk. Aristoburo wahoro ezektsa kino niwatihi sihumo kahyrizikbarẽta. \p \v 11 Katuky humo Erodião humo kahyrizikbarẽta. Naresiso wahoro ezektsa humo niwatihi asaktsa Sesus tuktsa sihumo kahyrizikbarẽta. \p \v 12 Myzawy Tiripaena, Tiriposa kino niwatihi asiza Sesus Kiristu tsyhyryze tarabaja ziknakaranaha asiza humo kahyrizikbarẽta. Myzawy Periside kaharereziuwy atatsa humo kamypokzitsiarẽta atatsa humo kahyrizikbarẽta, atatsa hi Sesus tsyhyryze tarabaja ziknakara. \p \v 13 Hupo atahi Kiristu ziwatawy ihumo tsipunihikrẽta hỹ. Ije humo niwatihi, sihumo kahyrizikbarẽta. Atatsahi ziksapywyky itse wata ikyzik kasopyk. \p \v 14 Asĩkirito, Perekõte, Eremes, Patorobas, Eremes, iwatsa mytukytsa situk niwatihi sizubarẽtsa humo kahyrizikbarẽta. \p \v 15 Piroroko, Suria, Nereu izawy Orĩpas iwatsa Kiristu tyryktsa situk sizubarẽtsa humo kahyrizikbarẽta. \p \v 16 Kytsa ahahumo ahamypokzitsiukrẽtsa tsimymywatawynaha iwatsahi tuharapeharapyryknahaktsa. Sizubarẽtsa Sesus tuktsa nanabyitaba asahi mozumubanaha Deus harere piwabykynaha, asaktsa ahahumo sihyrizikbarẽtsa hỹ. \s1 Asiba nepyk kapehawy bo wabytoktotahaktsa. \p \v 17 Iwaze katukytsa kapehawy bo tsiwabytoktonahaktsa! Asaktsa myharape sakbyrikinahatsa ihumo ahasopykziuhu! Hawa botu tsinymyrynaha anahi pimyi tsihikiknaha. Pahaknikinaha. Sibara botu tahaktsa! \v 18 Asaktsa hawa Kiristu mozihikik batu hỹ zikaha. Taha bo zuba sisopyk. Asahi: \p — Myharere baba. Hawa wasani ana tihi tsimykaranaha — iwa mybarapetu mykaranaha. Kytsa sispirikpobyitsa tu mysisapybyikinaha iwatsahi sihumo paikpa mytsaty mykaranaha. \p \v 19 Ikiahatsa humo kakurẽta hỹ. Kytsa sizubarẽtsa nanabyitaba ahasoho piwabykynaha hawa Sesus Kiristu harere bo zuba hyỹ tsimykaranaha iwatsahi ihumo ahaspirikporẽtsa tsimoziknaha ana hi ziwabynaha. Iwatsahi isapyrẽnikia ty zuba tahaktsa kytsa! Imysapybaraka tsimoewybaiknaha. \v 20 Deus ba hawa tohi zizukninaha iwaze Satanas zikwy myzipapykik iwaze ba zahayknizo iwatsahi ikiahatsa Satanas bo ka mytsaty mytsaty byitahaktsa! Iwaze Deus bo ahatsyhyryze ikpamykysoko: \p — O Deus myzo tysisapywykykta! — mykara. \p \v 21 Katukta Timoteo ahahumo tsihyrizikbarẽta. Katuk tarabaja mynakara. Mytukytsa Rusio, Sasõ, Sosipataio iwatsa ahahumo sihyrizikbarẽtsa. \p \v 22 Uta Terisio amy ty Pauro motsasoko anahi papeu humo piwatahaka, uta kino niwatihi ahahumo kahyrizikbarẽta, katsaktsa Sesus harere bo hyỹ tsimykaranaha iwatsahi ihumo myspirikporẽtsa iwatahi ahahumo kahyrizikbarẽta. \p \v 23-24 Kaijo ahahumo tsihyrizikbarẽta. Uta Pauro iwahoro eze ikapykyryk. Anaeze Sesus tuktsa mozumubanaha asa kino niwatihi ahahumo sihyrizikbarẽtsa. Erasto ahahumo tsihyrizikbarẽta, Korĩtio ezektsa atakta okyrysaro perykytsa. Mytsy Kuarato niwatihi ahahumo tsihyrizikbarẽta. \s1 Deus bo tsimysakibazikiknahaktsa. \p \v 25 O kytsa Deus bo tsimysakibaziknahaktsa! Katsaktsa: \p — O Deus ikia zuba apunihikrẽnikita hỹ. Ikia zuba amysapyrẽnikita hỹ — tsimahaktsa! Atahi tisokpykziurẽta hỹ. Ata humo hi mypunihikrẽtsa tsimoziknaha, katsaktsa Sesus harere bo hyỹ tsimykaranaha izikwy humo tsikspirikpotohinaha. Deus wasania ty hawa Sesus kytsa Deus bo mysioktyhyryk motsasoikik. Kytsa sizubarẽtsa bo ana harere nitsasoko. Tubabatu anaharere mybarawy ezektsa bo tsihokdaharẽna. Abaka batu ihokdaha. \v 26 Deus harere mybarawy ezektsa sizubarẽtsa bo motsasoko, kytsa mysipeha wasania ty motsasokonaha iwaze asa kino niwatihi Deus harere bo hyỹ mykaranaha, iwatsahi ihumo sispirikporẽtsa moziknaha. Deus koikny baktatu isohowy humo iwa iharere papeu humo tapara tu ziwatahakanaha aba kino atsatu mykara. \p \v 27 Iwatsahi Deus bo tsimysakibaziknahaktsa kytsa! \p — O Deus myzo ikia tsahyrinymyrẽta babata ahyrinymyrywy wasani hỹ ikia zuba asopykziurẽta hỹ iwatsahi aharere bo hyỹ tsimaha. Ikia hi Sesus Kiristu katsa mybo tsikzipeha iwatahi inasik iwatsahi atuk mywahi tsimynapykyryknaha. Ikia humo zuba mykurẽtsa tsimynapykyryknaha — tsimaha. \p Iwa tsimytsasonahaktsa kytsa hỹ. Niwazuba. \cls Pauro