\id JHN \ide UTF-8 \h Yohánna \toc1 Injil Córif or Síyara Yohánna \toc2 Yohánna \toc3 Yoh \mt2 Injil Córif or Síyara \mt1 YOHÁNNA \is Síyara Yohánnar Foriso \im Síyara Yohánna óilde Noya Niyom or eggwá síyara, zibát Isá Mosihr zindigir baabute boiyan goijjé. Háasgori, Noya Niyom or foóilar sairó síyara re “Injil” bouli hoó, ziyán or maáni “Kúchóbor” yáni “Gom Hóbor.” Síyara iín ore Isá mori baade Moti, Markus, Lukás, edde Yohánna ye leikké. Síyara Yohánna yibá Isá zormo ói nobboi bosór baade sáhabi Yohánna ye leikké. Síyarar bútore Yohánna ye leikké no hoilé yo, leká híin 1 Yohánna, 2 Yohánna edde 3 Yohánna lói ek ḍoilla. Agor zobanar kessú lekóya ókkole leikké de októt Yohánna Ífisas ot accíl. Hétolla yián buzá zah de ki, Yohánna ye síyara yibá Ífisas ot tákite leikké. \ip Yohánna ye sáf-sáf góri boiyan goijjé de, e síyarar moksót óilde, maincóre Isá óilde Mosih de edde zinda Allar Fua de híyan iman anái bolla \ior (20:31)\ior*. Zeéne héndilla iman aní Íbar name zindigi hásil goré. Síyara yibá Yohúdi edde Beyohúdi duní gún olla leká gíyeh. Yohánnar leká kúchóbor oinno tin kúchóbor lói bicí alok. Yóggwa ye beechíssa Isá ye goijjé de keramot or híkka beh díyan díye, aar Íbar meésal ókkol nó leké. Aró hoitó sailé, Isár bápṭisma, moidan zagat Isár entán, híin e síyarat nó leké. \iot Súrki ókkol \io1 1. Allar Kalam insán boinné \ior (1:1-18)\ior* \io1 2. Yaháya edde Isár foóila ummot ókkol \ior (1:19-51)\ior* \io1 3. Isár tobolik edde keramoti ham ókkol or boiyan \ior (2—12) \ior* \io1 4. Cárit tun ore Isár ahéri cíkka \ior (13—17)\ior* \io1 5. Isár duk-zulúm edde moot \ior (18—19)\ior* \io1 6. Isá zinda ówa edde maincóre dahádiya \ior (20—21)\ior* \c 1 \s Allar Kalam insán boinné \p \v 1 Foóila cúrut Kalam accíl, Kalam Allar fúañti accíl, edde Kalam nize Alla accíl. \v 2 Íba foóila cúrut Allar fúañti accíl. \v 3 Hárr kessú Íbar duara foida gorá gíyeh, aar zedún foida gorá gíyeh híin or bútore ekkán óu Íba re sára foida gorá nó zah. \v 4 Íbar hañse zindigi accíl, aar hé zindigi accíl insán or Nur. \v 5 Hé Nure andár ot foór deh, montor andáre hé Nur ore ziti no fare. \p \v 6 Alla ye Yaháya nam or ézzon manúc ore duniyait difeṛáil. \v 7 Yóggwa re hé Nur or ek gobá ísafe difeṛá gíyl, zeéne beggúne yóggwar gobá fúni iman ané. \v 8 Yóggwa nize hóno hé Nur accíl de no, bólke yóggwa hé Nur or baabute gobá díto aiccíl deh. \p \v 9 Sóiyi Nur óilde Ubá zibá ye fottí maincóre foór deh, Íba duniyait aibár accíl. \v 10 Íba duniyait accíl, aar duniyai Íbar duara foida gorá gíyeh, toóu duniyair maincé Íba re nó siné. \v 11 Íba Nizor maincór héṛe aiccíl, montor nizor maincé Íba re kobul nó goré. \v 12 Lekin zetó zone Íba re kobul gorí iman ainné, ítara fottí zon ore Íba ye Allar fuain óibar hók diiyé. \v 13 Ítarar hé zormo no lou wóttu óiye, no jisím or moncáye óiye, aar no manúc or moncáye óiye, bólke Alla ttu óiye deh. \p \v 14 Hé Kalam insán boinné, aar añárar fúañti táikke. Baf or lehár ek Fua ísafe Íbar ze mohíma asé hé mohíma re añára deikkí. Íba rahámote edde sóiyiye furaiya. \p \v 15 Yaháya ye Íbar baabute gobá díyl. Yóggwa ye guzori hoóil de, “Ibá óilde Ubá zibár baabute añí endilla hoóilam, ‘Añí baade zibá aiyér Íba añr túaro ḍoóñr, kiyólla-hoilé Íba añr age lóti asé.’ ” \v 16 Añára beggúne toh Íbar furaiya ttu rahámot or uore rahámot faiyí. \v 17 Kiyólla-hoilé Córiyot diiya gyíl de Muúsar duara, montor rahámot edde sóiyi aiccé de Isá Mosihr duara. \v 18 Alla re toh honókiye honódin deikké de nái, lekin Baf or buk ot accíl de lehár ek Fua ye beh Íba re zahér goijjé. \s Yaháyar gobá \r (Mot 3:1-12; Mak 1:2-8; Luk 3:15-17) \p \v 19 Yaháyar gobá accíl de yián, zeñtté Yohúdir neta ókkole Jerúsalem cóor ottu hoozzon imam ore edde Leéviyo\f + \fr 1:19 \fr*\ft Levíyo hoó de, Levír nosól or manúc ore\ft*\f* re yóggwar héṛe yián fusár goittó difeṛáiye, “Tuñí hon?” \v 20 Yóggwa ye inkar nó goré, bólke cíkar gorí hoiyé de, “Añí Mosih no.” \p \v 21 Ítara yóggwa ttu fusár goijjé de, “Tóoile tuñí hon? Tuñí hóno nobi Eliyas né?” \p Yóggwa ye hoiyé de, “No, añí no.” \p Tói ítara fusár goijjé de, “Tuñí kí aibár hotá asé de hé Nobi?” \p Yóggwa ye zuwab diyé de, “No.” \p \v 22 Tarfore ítara yóggwa re hoiyé de, “Tóoile tuñí hon añára re zuwab doh, zeéne zetará añára re difeṛáiye ítara re zuwab di fari. Tuñí nizor baabute kii hoó?” \p \v 23 Yaháya ye nobi Yesáyahr hotá lói zuwab diyé de, “Añí óilam de ubá zibá ye moidan zagat guzori-guzori eén hoór, \q1 ‘Mabud or rasta uzu goró.’ ”\f + \fr 1:23 \fr*\ft \+xt Yesáyah 40:3\+xt*\ft*\f* \p \v 24 Hé manúc ítara re difeṛá gíyeh de óilde Féroci fírkar torfóttu. \v 25 Ítara Yaháya ttu fusár goijjé de, “Zodi tuñí Mosih no, Eliyas no, edde hé Nobi wa yó no, tóoile tuñí bápṭisma kiyá doh?” \p \v 26 Yaháya ye ítara re zuwabe hoiyé de, “Añí toh fanít éna bápṭisma dí, montor tuáñrar bútore eén Ekzon tíyai asé zibá re tuáñra no sinó. \v 27 Íba óilde Ubá zibá añí baade aiyér; añí Íbar cenṭár or fíta kúli bolla úddwa laayek no.” \p \v 28 Iín Jordán hál or farkule Betániyat óiye deh, zeṛé Yaháya ye bápṭisma díto. \s Allar Bérasóol-or-Sóo \p \v 29 Tarfor din Yaháya ye Isá yóggwar uzu aiyér de dekí, hoór de, “Soó, Ubá óilde Allar Bérasóol-or-Sóo, zibá ye duniyair maincór guná loizagói. \v 30 Íba óilde Ubá zibár baabute añí endilla hoóilam, ‘Añí baade eén Ekzon aiyér, zibár tokka añr túaro ḍoóñr, kiyólla-hoilé Íba añr age lóti asé.’ \v 31 Añí Íba re no sinítam, montor Íba Isráili ókkol or hañse zahér ó fán, añí fanír bápṭisma díto aiccí deh.” \p \v 32 Tarfore Yaháya ye yián gobá díye, “Añí deikkí de, Pak-Ruh hoitor or ḍóilla ói asman ottu lami aái Íbar uore boiccé. \v 33 Añí Íba re no sinítam, montor zibá ye añré fanír bápṭisma díto difeṛáiye, Íba ye añré hoiyé de, ‘Zibár uore Pak-Ruh lami aái boibó de dekíbi, Íba óilde Ubá zibá ye Pak-Ruh lói bápṭisma díbo.’ \v 34 Añí héndilla deikkí edde gobá dír de ki, Ibá óilde Allar Fua.” \s Isár sáat or cárit ókkol \p \v 35 Tarfor din abar Yaháya edde yóggwar dui zon ummot héṛe tíyai accíl. \v 36 Aar Isá híyan ttu áñṛi zaar de dekí, yóggwa ye hoór de, “Soó, Ubá óilde Allar bérasóol-or-Sóo!” \p \v 37 Yóggwar hotá fúni, hé duní ummot Isár fisáli doijje. \v 38 Isá ye fissá fíri dekér de, ítara fisé-fisé aiyér; hétunot ítara re hoór de, \wj “Tuáñra kii talac gorór dé?”\wj* \p Ítara zuwab der de, “Rabbí” (ziyán or maáni óilde, ustat), “Tuñí hoṛé táko dé?” \p \v 39 Íba ye ítara re hoór de, \wj “Aiyó soógai.”\wj* \p Tói ítara zai, Isá táke de zaga gán saiyé, aar hé din Isár fúañti táikkil. Héñtte háñzinna sair gwá baijjíl. \p \v 40 Yaháyar hotá fúni ze dui zon Isár fisáli doijjil, ítara ttu ezzon accíl Sáimon Fitor or bái Enderiyas. \v 41 Yóggwa ye age nizor bái Sáimon ore tuwai loi íba re hoór de, “Añára Mesáiya re loot faiyí” (Mesáiya maáni, Mosih).\f + \fr 1:41 \fr*\ft Mosih maáni Alla ye basíloiye de Íba \ft*\f* \p \v 42 Yóggwa ye Sáimon ore Isár hañse ainné. Isá ye Sáimon or híkka saái hoór de, \wj “Tui toh Yohánnar fua Sáimon, montor toré Kéfas ḍaha zaybo”\wj* (hé nam or maáni óilde, Fitor\f + \fr 1:42 \fr*\ft Arámik zuban ot (Kéfas) aar Girík zuban ot (Fitor) duníyan or maáni óilde Fattór\ft*\f*). \s Isá ye Filíp edde Natanel ore mataiyé \p \v 43 Tarfor din Isá ye Galil elakat zaitogói niyot goijjé. Íba ye Filíp ore loot fai hoór de, \wj “Añr fisáli dor.”\wj* \p \v 44 Filíp accíl de Enderiyas edde Fitor tarár cóor Betsáidar manúc. \v 45 Filípe Natanel ore loot fai hoór de, “Añára Ubá re loot faiyí zibár baabute Muúsa ye Tourat Córif ot leikké, aar nobi ókkole yó leikké; Íba óilde Yusúf or fua Isá, Nasárat cóor or.” \p \v 46 Natanele íba re hoór de, “Nasárat ottu kí kessú gom aái fare?” \p Filípe hoór de, “Aiyó, soógai.” \p \v 47 Isá ye Natanel Nizor uzu aiyér de dekí yóggwar baabute hoór de, \wj “Soó, ezzon sóiyi Isráili, zibár bútore honó dúkabazi nái.”\wj* \p \v 48 Natanele Isá ttu fusár gorér de, “Tuñí añré keéngori sinó?” \p Isá ye yóggwa re zuwabe hoór de, \wj “Tuáñre Filípe ḍahaibár age zeñtté tuñí ḍuñir-gas tala accíla, héñtte Añí tuáñre deikkí.”\wj* \p \v 49 Hétunot Natanele Íba re hoór de, “Rabbí,\f + \fr 1:49 \fr*\ft Lofzó yibá óilde Hibrú lofzó, ziyán or maáni \ft*\fqa ustat\fqa*\f* Tuñí óilade Allar Fua, Tuñí Boni Isráil or Baáñcca.” \p \v 50 Isá ye yóggwa re zuwabe hoór de, \wj “Añí tuáñre ḍuñir-gas tala deikkí hoiyí de híyan olla kí tuñí iman ainnó? Tuñí iín or túaro ḍoóñr-ḍoóñr ham ókkol dekíba.”\wj* \v 51 Íba ye aró hoór de, \wj “Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, tuáñra endilla dekíba, asman kúla aar Allar fírista ókkol Manúc or Fuar uore uṛálama gorér.”\wj* \c 2 \s Kána farat maze boirat \p \v 1 Tin din ot din Galil or Kána farat ekkán boirat óiye. Isár maa héṛe accíl. \v 2 Hé boirat ot Isá edde Íbar cárit tun ore yó dawot diyé. \v 3 Zeñtté héṛe anggur or roc fúraigiyoi, Isár maa ye Isá re hoór de, “Itará ttu ar anggur or roc nái.” \p \v 4 Isá ye maa re hoór de, \wj “Maá, híyan or baabute tuñí lói Añí lói kii bazá asé? Añr októ de aijjó nú aiyé.”\wj* \p \v 5 Isár maa ye háadem ókkol ore hoór de, “Ibá ye tuáñra re ziín goittó hoó, híin goijjó.” \p \v 6 Yohúdir Córiyot mozin uzu banai bolla héṛe fattór or sów wa siyú buágaraiya accíl, híin ekgwát máze kuri ttu tiríc gelóm foijjonto faní añṛitó. \p \v 7 Isá ye háadem ókkol ore hoór de, \wj “E siyú gún ot faní bóro.”\wj* Tói ítara híin ot ṭip-ṭip faní bóijje. \p \v 8 Baade Isá ye ítara re hoór de, \wj “Yala entú hodún looi boiraitta hánar zimmadar ore doogói.”\wj* \p Tói ítara loigiyé. \v 9 Ze faní gún anggur or roc bonigiyói, híin hé zimmadar gwá ye háisai baade dulá re mataiyé. Yóggwa ye hé anggur or roc cún hontú aiccé hoi no fare, montor goóur zetará faní ainné ítara hoi fare. \v 10 Yóggwa ye dulá re hoór de, “Fottí maincé de age gom anggur or roc cún hábaifela, aar meéman ókkol or mon mozin háiya óile baade yár túaro hóraf fin háaba. Montor tuñí aijjó gom anggur or roc cún rakídiyo.” \p \v 11 Galil or Kána farat illayi-nicán ísafe e foóila cúrur keramot tán gorí Isá ye Nizor mohíma zahér goijjé. Híyan dekí Íbar cárit tune Íbar uore iman ainné. \p \v 12 Yárbaade Isá, Isár maa, báiyain, edde cárit tun nise Kaparnahúm cóor ot giiyé; ítara héṛe hooddin táikkil. \s Isá ye baitul-mukaddos pak-sáf goijjé \r (Mot 21:12-13; Mak 11:15-17; Luk 19:45-46) \p \v 13 Yohúdi ókkol or Azadir-id zeñtté ḍáke aiccé, Isá uore Jerúsalem ot giiyé. \v 14 Aar baitul-mukaddos or uṛán ot mazé Íba ye dekér de, maincé goru, bérasóol, edde hoitor ókkol beser, aar hodúne boói baṭṭa báñger. \v 15 Hétunot Íba ye rosí lói ekkán coóñk banai ítara re baitul-mukaddos or uṛán ottu bérasóol edde goru ókkol lói looraidiye. Íba ye baṭṭa báñgoya ókkol or ṭebíl natḍiyagaraidi ítarar ṭiañ-foicá cíñṛaciñṭṭá gorídiye. \v 16 Zetará hoitor beser, ítara re Íba ye hoór de, \wj “Entú iín loizogói! Añr Baf or gór ore bazar no banaiyó!”\wj* \v 17 Hétunot Íbar cárit tun ottu pak-kalam or e hotá monot uiṭṭé, “Tuáñr gór or muhábbote añré háifelaibo.”\f + \fr 2:17 \fr*\ft \+xt Zobur 69:9\+xt*\ft*\f* \p \v 18 Yohúdi ókkole Isá ttu fusár gorér de, “Tuáñr ttu iín goríbar adíkar asé de híyan, Tuñí añára re kii keramot dahái sábut gorí faribá?” \p \v 19 Isá ye ítara re zuwab der de, \wj “E baitul-mukaddos yián báñgifelo, Añí tin din or bútore banaidiyum.”\wj* \p \v 20 Yohúdi ítara hoór de, “E baitul-mukaddos yián banaité salic-sów bosór laiggé, aar Tuñí tin din or bútore banai diba dé?” \v 21 Montor Isá ye baitul-mukaddos or bazá dí Íbar Nizor gaar baabute hoiyé deh. \v 22 Hétolla zeñtté Isá re mora ttu zinda gorá gíyeh, Íbar cárit tun ottu Íba ye hoiyé de hotá monot uiṭṭé. Tarfore ítara pak-kalam edde Isár hé hotár uore iman ainné. \s Isá ye manúc beggún ore siné \p \v 23 Azadir-id or októt, Isá ye Jerúsalem ot tákite ze keramot goijjíl, híin dekí bicí maincé Íbar uore iman ainné. \v 24 Lekin Isá ye ítara re bóraca nó goré, kiyólla-hoilé Íba ye manúc beggún ore bálagori siné, \v 25 aar Íba ttu maincór baabute honó gobá no lage, kiyólla-hoilé maincór dil ot kii asé de híyan Íba ye zane. \c 3 \s Isá edde Nikódemas \p \v 1 Féroci ókkol or bútore Nikódemas nam or ézzon Yohúdi ókkol or neta accíl. \v 2 Ek din raitta yóggwa Isár héṛe aái hoór de, “Rabbí, añára zani, Tuñí ézzon ustat ísafe Allar torfóttu aiccó; kiyólla-hoilé Tuñí ze keramot ókkol goró, Alla fúañti no tákile honókiye híin gorí no fare.” \p \v 3 Isá ye yóggwa re zuwabe hoór de, \wj “Añí tuáñre sóiyi-sóiyi hoóir, noya gori zormo no óile, honókiye Allar raijjo dekí no fare.”\wj* \p \v 4 Nikódemase Isá ttu fusár gorér de, “Zeñtté manúc ézzon burá óizagoi, íte keéngori abar zormo loibo? Dusárabar kí íte maar feṛot góli abar zormo ói faribó?” \p \v 5 Isá ye yóggwa re zuwab der de, \wj “Añí tuáñre sóiyi-sóiyi hoóir, faní edde Ruh ttu zormo no óile, honókiye Allar raijjot góli no fare.\wj* \v 6 \wj Insán ottu ziín zormo ó híin insán, aar Ruh ttu ziín zormo ó híin ruh.\wj* \v 7 \wj Añí ziyán tuáñre hoiyí, tuáñra ttu noya gori zormo ówa foribó, híyan lói ammúk no óiyo.\wj* \v 8 \wj Boiyar toh zikká monehoó híkka baá, aar tuñí hé boiyar or abas fúno, montor hontú aiyér aar hoikká zaar híyan toh no zano. Zetará Ruh ttu zormo óiye ítara yó héndilla.”\wj* \p \v 9 Nikódemase Isá ttu fusár gorér de, “Iín keéngori ói fare?” \p \v 10 Isá ye yóggwa re zuwabe hoór de, \wj “Tuñí de ézzon Boni Isráil or ustat, toóu tuñí iín no buzó dé?\wj* \v 11 \wj Añí tuáñre sóiyi-sóiyi hoóir, añára ziín zani híin hoói, aar ziín deikkí híin or baabute gobá díh, montor tuáñra añárar gobá re kobul no goró.\wj* \v 12 \wj Añí tuáñra re duniyaibi jiníc or hotá hoilé zettót biccác no goró, tói asmani jiníc or hotá hoilé keéngori biccác goríba?\wj* \v 13 \wj Zibá asman ot táke aar asman ottu lami aiccé, hé Manúc or Fua sára ar honókiye asman ot nó uṛé.\wj* \v 14 \wj Muúsa ye zendilla moidan elakat háf ore uore tuillíl, héndilla Manúc or Fua re yó uore tulá zaybo,\wj* \v 15 \wj zeéne zee niki Íbar uore iman ané íte ofúrani zindigi faa.\wj* \p \v 16 \wj “Kiyólla-hoilé Alla ye duniyair maincóre etó muhábbot goijjé, Íba ye Nizor lehár ek Fua dan gorífelaiye; zeéne zee kiyé hé Fuar uore iman ané yóggwa nac no, bólke ofúrani zindigi faa.\wj* \v 17 \wj Alla ye toh duniyair maincór hosúri dóitto Nizor Fua re duniyait difeṛáiye de no, bólke etollá difeṛáiye, zeéne duniyair maincé hé Fuar duara nejat fa.\wj* \p \v 18 \wj “Zee niki hé Fuar uore iman ané, ítar hosúr dóra no zah; montor zee niki iman nu ané, ítar hosúr age lóti dóra gíyeh, kiyólla-hoilé íte de Allar siríf ek Fuar uore iman nú ané.\wj* \v 19 \wj Ítar hosúr etollá bóuli dóra gíyeh, kiyólla-hoilé duniyait Nur aiccíl, montor manúc ókkol or ham hóraf de hétolla, ítara Nur or túaro andár ore bicí fosón goijjé.\wj* \v 20 \wj Zee niki hóraf ham goré, íte Nur ore nafórot goré aar íte Nur ot nu aiyé, kiyólla-hoilé zodi ailé ítar hórafi dahá zaybo bouli ḍoora.\wj* \v 21 \wj Montor zee niki sóiyi gán gorí zindigi haṛa, íte Nur ot aiyé, zeéne ítar ham ókkol Allar moncá mozin gorá gíyeh de híyan sáf-sáf góri dahá zah.”\wj* \s Isá edde bápṭismadoya Yaháya \p \v 22 Yárbaade Isá edde Íbar cárit tun Yohúdiya elakat giiyé. Héṛe Íba cárit tun or fúañti hooddin táikkil, aar manúc ókkol ore bápṭisma díyl. \p \v 23 Héñtte Sálim zagar ḍáke Ainon nam or ek farat Yaháya yó bápṭisma díyat accíl, kiyólla-hoilé hé zagat bicí faní accíl, aar manúc ókkol aái íba ttu bápṭisma lowat accíl. \v 24 Yaháya re hé októt ziyól ot díya nó zah. \p \v 25 Ek din Yaháyar hoozzon ummote Yohúdi ókkol lói uzu banar baabute torkatorki diyé. \v 26 Ítara Yaháyar hañse aái hoór de, “Rabbí, Zibá Jordán hál or farkule tuáñr fúañti accíl, Zibár baabute tuñí gobá díyla, soó, Íba ye bápṭisma der, aar manúc beggún Íbar héṛe aiyér.” \p \v 27 Yaháya ye zuwab der de, “Asman ottu diiya no gilé honókiye kessú fai no fare. \v 28 Tuáñra nize toh añr e hotár gobá asó, ki hoilé, ‘Añí Mosih no, montor añré Íbar age difeṛá gíyeh.’ \v 29 Zar át ot dulí re tulídiya gíyeh íte óilde dulá. Dulár dustó ye toh tíyai dulár hotá fúne, aar dulár abas fúni bicí kúci ó. Borabor héndilla, yala añr kúci yó fura óiye. \v 30 Becók Íba ttu ḍoóñr ówa foribó, aar añr ttu cóñṛo ówa foribó. \s Asman ottu aiccé de Íba \p \v 31 “Zibá uottú aiccé, Íba beggún or uore; zibá duniyai ttu, íba duniyair, aar duniyaibi hotá hoó. Montor zibá asman ottu aiccé, Íba beggún or uore. \v 32 Íba ye ziín deikké edde fúinne híin or gobá déh, toóu honókiye Íbar gobá kobul no goré. \v 33 Montor zee niki kobul goijjé, íte e hotát moór lagaifélaiye de ki, Alla óilde sóiyi. \v 34 Zibá re Alla ye difeṛáiye, Íba ye Allar hotá hoó, kiyólla-hoilé Alla ye toh mafi-mafi Ruh no dee. \v 35 Bafe Fua re muhábbot goré, aar hárr kessú Íbar át ot gosáidiye. \v 36 Zee niki hé Fuar uore iman ané, ítar ttu ofúrani zindigi asé; montor zee niki hé Fuar uore iman nu ané, íte hé zindigi no dekíbo, bólke ítar uore Allar gozzob asé.” \c 4 \s Isá edde Samári mayafua \p \v 1 Zeñtté Malike zani faijjé de ki, Íba ye Yaháyar túaro bicí ummot banaiyé de aar bápṭisma díye de híin Féroci ókkole fúinne, \v 2 háleke Isá Nize bápṭisma no dito, bólke Íbar ummot ókkole dito deh, \v 3 tói Íba Yohúdiya elaka ttu neeli abar Galil elakat zaargói. \p \v 4 Zaite Íba ttu Samária elaka báy zaa forer. \v 5 Zaite-zaite Íba Samáriar Súkor nam or ekkán farat foóñicce, ziyán Yakube nizor fua Yusúf ore diíl de zobin or ḍáke. \v 6 Héṛe Yakub or faṭ-kuwa accíl. Isá áñiṭṭe-áñiṭṭe óran ói hé faṭ-kuwa war hañsat boiccé. Héñtte beil ṭík óiye. \p \v 7 Ekgwá Samáriar mayafua héṛe faní tuiltó aiccé. Isá ye híba re hoór de, \wj “Añré ek tirác faní háaba.”\wj* \v 8 Kiyólla-hoilé Íbar cárit tun cóor ot hána kinto giiyói. \p \v 9 Hétolla hé Samári mayafua ye Isá re hoór de, “Añí de ézzon Samári mayafua, Tuñí Yohúdi ói yore keéngori añr ttu faní magor?” Híba ye e hotá etollá hoiyé, kiyólla-hoilé Yohúdi ókkol lói Samári ókkol lói honó taalukat nái. \p \v 10 Isá ye híba re zuwab der de, \wj “Tui zodi Allar hádiya re edde tor ttu hone faní maiggé hoi faitti, tóoile tui Íba ttu faní magití, aar Íba ye toré zindigi dee de faní diito.”\wj* \p \v 11 Mayafua ye hoór de, “Ustat, Tuáñr ttu de faní tulí bolla honó tára nái, aar faṭ-kuwa toh mur. Tói Tuñí hé zindigir faní hoṛé faiyó? \v 12 Tuñí añárar baf Yakub or túaro ḍoóñr níki, zibá ye añára re e faṭ-kuwa wa diiyé, aar íba nize, íbar fuain ókkole, edde íbar gorusól ókkole yibár faní háiye?” \p \v 13 Isá ye híba re zuwabe hoór de, \wj “Zee niki e faní háa, ítar ttu abar tirác lagibó,\wj* \v 14 \wj montor zee niki Añí dii de faní háa ítar ttu ar honódin tirác no lagibó, bólke Añí diiyum de hé faní ítar dil ot zónna ttu uṛé fángori uṛíbo, aar híine ítare ofúrani zindigi diibo.”\wj* \p \v 15 Mayafua ye Isá re hoór de, “Ustat, tóoile añré hé faní doo, zeéne añr ttu ar tirác no lage, aar eṛé faní lla yó aá no fore.” \p \v 16 Isá ye híba re hoór de \wj “Tóoile zaa, tor hócom ore eṛé matai angói.”\wj* \p \v 17 Mayafua ye Isá re zuwabe hoór de, “Añr ttu de honó hócom nái.” Isá ye híba re hoór de, \wj “Tui sóiyi hoiyós, tor ttu honó hócom nái.\wj* \v 18 \wj Kiyólla-hoilé tor ttu yaar age fañs swá hócom óigiyoi, aar ehón zee niki tor fúañti asé, íte yó tor hócom no. Tui sóiyi hoiyós.”\wj* \p \v 19 Mayafua ye hoór de, “Ustat, añí ehón zani faijjí, Tuñí ézzon nobi. \v 20 Zeén óibo óuk, añárar bafdada ókkole e faár gwar uore ebaadot goittó, montor tuáñra Yohúdi ókkole hoó de, manúc ókkol ottu Jerúsalem ot ebaadot gorár fóros.” \p \v 21 Isá ye hoór de, \wj “Mayafua, Añr hotá biccác gór, eén októ aiyér, tuáñra Baf or ebaadot no e faár or uore goríba, aar no Jerúsalem ot goríba.\wj* \v 22 \wj Tuáñra zibá re no sinó íbar ebaadot goró deh; montor añára zibár ebaadot gorí íba re siní, kiyólla-hoilé nejat or mouka Yohúdir bútottu éna aiccé.\wj* \v 23 \wj Lekin eén októ aiyér, ehón óilde hé októ, zeñtté sóiyi ebaadotgár ókkole ruh edde sóiyi lói Baf or ebaadot goríbo, kiyólla-hoilé Bafe yó héndilla ebaadotgár or talac gorér.\wj* \v 24 \wj Alla óilde Ruh, hétolla zetará Íbar ebaadot goré ítara ttu Íbar ebaadot ruh edde sóiyi lói gorár zorur.”\wj* \p \v 25 Mayafua ye hoór de, “Añí zani Mesáiya aiyér, yáni Mosih. Íba zeñtté aibó, añára re hárr kessú zanaidibo.” \p \v 26 Isá ye híba re hoór de, \wj “Añí óilam de Íba, zibá ye tor loi hotá hoóir.”\wj* \p \v 27 Hétunot Íbar cárit tun aiccé, aar Isá ye eggwá mayafua lloi hotá hoór de dekí ítara ammúk óigiyoi; montor toóu ítara honókiye fusár nó goré de ki, “Tuñí kii tuwoór?” yáh, “Tuñí kiyólla híba llói hotá hoór?” \p \v 28 Baade mayafua wa ye nizor fanír góra wa eri, farat zai manúc ókkol ore hoór de, \v 29 “Aiyó, tuáñra eggwá Manúc ore soógai, zibá ye añí añr zindigit ziín-ziín goijjí híin beggún añré hoiyé. Tóoile Íba hóno hé Mosih né?” \v 30 Tói manúc ókkol fara ttu neeli Íbar héṛe aát doijje. \p \v 31 Héñtte Íbar cárit tune Íba re aros gorí hoór de, “Rabbí, kessú hóona.” \p \v 32 Lekin Íba ye ítara re hoór de, \wj “Añr ttu eén háibar hána asé, ziín or baabute tuáñra no zano.”\wj* \p \v 33 Hétunot Íbar cárit tune afós ot hoór de, “Honókiye hóno Íba re hána anídiye né?” \p \v 34 Isá ye ítara re hoór de, \wj “Zibá ye Añré difeṛáiye Íbar moncá edde ham fura gorón óilde Añr hána.\wj* \v 35 \wj Tuáñra kí endilla no hoó né, ki hoilé, ‘Aró sair mac asé, baade fósol haṛibár ainda aibó?’ Montor Añí tuáñra re hoóir, suk tulí bil or uzu soó, fósol ókkol haṛi bolla fagigiyói.\wj* \v 36 \wj Fósol haṛoya ókkole ehón óu muzuri faar, aar ofúrani zindigi lla fósol ókkol zoma gorí rakér, zeéne lagoya edde haṛoya duní zone mili kúci ó.\wj* \v 37 \wj E hotá sóiyi de ki, ‘Ezzone laga, ar ezzone haṛe.’\wj* \v 38 \wj Añí tuáñra re fósol uúin haṛitó difeṛáilam ziín olla tuáñra meénnot nó goró; oinno maincé meénnot goijjé, aar tuáñra ítarar hé meénnot or fósol haiṭṭó.”\wj* \p \v 39 Hé mayafuar e hotá fúni fara híyan or bicí Samári ókkole Isár uore iman ainné, ki hoilé, “Añí añr zindigit ziín-ziín goijjí híin beggún Íba ye añré hoiyé.” \v 40 Zeñtté hé Samári ókkol Isár hañse aiccé, ítara Íba re ítarar fúañti tákito aros goijjíl, tói Íba héṛe dui din táikkil. \v 41 Íbar hotá fúni aró bicí maincé iman ainníl. \p \v 42 Ítara mayafua wa re hoiyé de, “Ehón de añára tor hotár zoriya iman ainní de no, bólke añára nize Íbar hotá fúni zani faijjí de ki, Íba óilde Ubá zibá duniyair manúc or sóiyi Nejatdoya.” \s Ek cáap or fua re gom goijjé \r (Mot 8:5-13; Luk 7:1-10) \p \v 43 Dui din baade Isá héntu rowana loi Galil ot giiyé. \v 44 Isá Nize age hoóil de, “Ze honó nobir izzot nizor wotón ot nái.” \v 45 Hétolla Íba zeñtté Galil ot aiccé, Galil or maincé Íba re kobul goijjé, kiyólla-hoilé Isá ye Jerúsalem ot Azadir-id ot ze ham ókkol goijjíl híin beggún ítara deikkíl, kiyólla-hoilé ítara yó hé id ot giíl. \p \v 46 Baade Íba abar Galil or Kána farat giiyé, zeṛé Íba ye faní re anggur or roc banaáil. Héṛe Kaparnahúm cóor ot ek cáap or fua ttu ocúk óiye. \v 47 Zeñtté yóggwa ye fúinne de ki, Isá Yohúdiya ttu Galil ot aáigiyoi, hétunot yóggwa Isár hañse zai aros gorér de, yóggwar fua wa re gom goittó aitó, kiyólla-hoilé fua wa moron-moron óoil. \p \v 48 Isá ye yóggwa re hoór de, \wj “Tuáñra toh illayi-nicán edde keramot ókkol no dekíle bilkúl iman nu aníba.”\wj* \p \v 49 Baáñccar cáape hoór de, “Ó Malik, añr fua wa moribár age aiyó!” \p \v 50 Isá ye yóggwa re hoór de, \wj “Zoogói; tuáñr fua basibó.”\wj* Baade manúc cwa ye Isár hotá ekin gorí giiyégoi. \v 51 Yóggwa foñt ot táite, nizor hodún gulame aái hoór de, “Tuáñr fua gom óigiyoi!” \v 52 Tói yóggwa ye fua hoñtté gom óiye de híyan ítara ttu hóbor lóiye. Ítara yóggwa re hoór de, “Gel de hailla din or eggwá báze ítar zor giiyói.” \p \v 53 Hétunot bafe zani faijjé de, sóiyi oñtté fua wa gom óiye zeñtté Isá ye hoiyé de, \wj “Tuáñr fua basibó.”\wj* Baade yóggwa edde yóggwar gór ṭíya ye Isár uore iman ainné. \p \v 54 Yián óilde Isár dui nombór or keramot, ziyán Íba ye Yohúdiya ttu neeli abar Galil ot aái goijjé. \c 5 \s Betésdat biyaraimma gom goijjé \p \v 1 Yárbaade, Yohúdir ekkán id óiye, aar Isá uore Jerúsalem ot giiyé. \v 2 Jerúsalem or Bérasóol Geiṭ hoó de híyan or ḍáke eggwá foóir asé, zibá re Hibrú zuban ot Betésda hoó, hé foóir gwat fañs sán baanḍa asé. \v 3 Baanḍa híin ot bicí biyaraimma ókkol fori tákito, zendilla niki, añdá, leng, mazur. Ítara beggúne fanír lorasora re sooñi gorí tákito. \v 4 Kiyólla-hoilé Allar ek fírista ṭaime-ṭaime hé foóir gwat lami aái faní laritó, aar faní lari baade zee niki age lami fare ítar ze honó biyaram gom óizaytoi. \v 5 Héṛe ézzon manúc accíl, zibá tiríc-añcṭo bosórja biyaraimma. \v 6 Isá ye zeñtté yóggwa re héṛe fori táikke de deikké, aar yóggwa bicí deri lóti hé hálot ot asé de zani faijjé, Íba ye yóggwa ttu fusár gorér de, \wj “Tuáñr ttu gom óito monehoór ne?”\wj* \p \v 7 Biyaraimma wa ye Íba re zuwab der de, “Ustat, faní lare de októt añré dóri foóir ot lamaidi bolla añr ttu honókiye nái. Hétolla añí foóñsite-foóñsite añr agor ttu ar ezzon lamizagói.” \p \v 8 Isá ye yóggwa re hoór de, \wj “Uṛó, tuáñr bisána tulí looi áñṛo.”\wj* \v 9 Baade éhon or bútore manúc cwa gom óigiyoi, aar nizor bisána tulí looi áñṛat doijje. \p Hé din accíl Yohúdir ebaadot-or-din. \v 10 Híyan olla ze manúc cwa re gom gorá gíyeh, yóggwa re Yohúdi ókkole hoór de, “Aijja toh ebaadot-or-din; aijja bisána tulí loizon Córiyot or maná.” \p \v 11 Montor yóggwa ye ítara re hoór de, “Zibá ye añré gom goijjé Íba ye añré hoiyé de, \wj ‘Tuáñr bisána tulí looi áñṛo.’ \wj*” \p \v 12 Ítara yóggwa ttu fusár gorér de, “Zee niki toré tor bisána tulí looi áñṛito hoiyé Manúc Íba hon?” \p \v 13 Lekin ze manúc cwa re gom gorá gíyeh, yóggwa ye Íba hon hoi no fare, kiyólla-hoilé hé zagat bicí manúc accíl, aar Isá híyan ttu gaif óigilgoi. \p \v 14 Yárbaade, Isá ye yóggwa re baitul-mukaddos ot loot fai hoór de, \wj “Soó, tuñí gom óigiyogoi. Ar guná no goijjó, zeéne tuáñr hálot agor túaro hóraf no ó.”\wj* \v 15 Baade manúc cwa zai Yohúdi ókkol ore hoiyé de, yóggwa re gom goijjé de Íba óilde Isá. \p \v 16 Hétolla bóuli Yohúdi ókkole Isá re zalat doijje, kiyólla-hoilé Íba ye ebaadot-or-din héndilla ham ókkol goittó. \v 17 Lekin Isá ye ítara re hoór de, \wj “Añr Baf aijjó foijjonto ham gorát asé, aar Añí Nize yó gorír.”\wj* \v 18 Isár hé hotá lla bóuli Yohúdi ókkole Íba re marifélaito aró bicí kucíc gorát accíl, kiyólla-hoilé Íba ye siríf ebaadot-or-din or niyom báñgito de no, bólke Alla Íbar Baf hoói Nizoré Alla lloi fúainna yó goittó. \s Fuar adíkar \p \v 19 Tarfore Isá ye ítara re hoór de, \wj “Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, Fua Nizorgá Nize kessú gorí no fare. Íba ye siríf uúin goré ziín Bafe goré de deké; kiyólla-hoilé Bafe ziín goré, Fua ye yó híin éna goré.\wj* \v 20 \wj Bafe Nizor Fua re muhábbot goré, aar Nize ziín goré híin beggún Fua re dahá. Íba ye híin or túaro ḍoóñr-ḍoóñr ham ókkol Fua re daháibo, zeéne híin dekí tuáñra taajup ó. \wj* \v 21 \wj Bafe zendilla mora ókkol ore zinda goré, héndilla Fua ye yó zaré monehoó taré zinda goré.\wj* \v 22 \wj Aró hoitó sailé, Bafe honókiyor bisar no goré, bólke bisar or hárr zimma Fuar át ot gosáidiye,\wj* \v 23 \wj zeéne zendilla Baf ore beggúne izzot goré, héndilla Fua re yó izzot goré. Zee niki Fua re izzot no goré, íte Fua re difeṛáiye de hé Baf ore yó izzot no goré.\wj* \p \v 24 \wj “Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, zee niki Añr hotá fúne aar Añré difeṛáiye de Íbar uore iman ané, ítar ttu ofúrani zindigi asé. Ítar uore honó sáñzar hókum no óibo, bólke íte mora ttu zindigit faráigiyoi.\wj* \v 25 \wj Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, eén októ aiyér, bólke ehón aáigiyoi, zeñtté mora ókkole Allar Fuar abas fúnibo; aar zetará fúnibo ítara zinda óibo.\wj* \v 26 \wj Kiyólla-hoilé zendilla Baf Nize zindigir Malik, héndilla Íba ye Fua re yó zindigir Malik banaiyé.\wj* \v 27 \wj Íba ye Fua re bisar or adíkar diiyé, kiyólla-hoilé Íba óilde Manúc or Fua.\wj* \p \v 28 \wj “Híin fúni taajup no óiyo, kiyólla-hoilé eén októ aiyér, zetará hobor or bútore asé, ítara beggúne zeñtté Íbar abas fúnibo,\wj* \v 29 \wj héñtte neeliaibó; zetará gom ham goijjé, ítara zindigi fai bolla uṛíbo; aar zetará hóraf ham goijjé, ítara sáñza fai bolla uṛíbo.\wj* \s Isár baabute gobá \p \v 30 \wj “Añí Nizorgá Nize kessú gorí no fari. Añí zendilla fúni héndilla beh bisar gorí; aar Añr bisar sóiyi, kiyólla-hoilé Añí Nizor moncá mozin goittó no saái, bólke Ubár moncá mozin goittó saái zibá ye Añré difeṛáiye.\wj* \p \v 31 \wj “Añí zodi Nizor baabute Nize gobá díh, tóoile Añr gobá sóiyi no.\wj* \v 32 \wj Montor ar ezzon asé, zibá ye Añr baabute gobá déh, aar Añí zani, Íba ye Añr baabute dede gobá sóiyi.\wj* \p \v 33 \wj “Tuáñra toh Yaháya ttu fusár goittó difeṛáila, aar yóggwa ye sóiyi gán gobá díye.\wj* \v 34 \wj Becók, Añí honó manúc or gobár uore bóraca no gorí, lekin Añí iín etollá hoóir, zeéne tuáñra nejat fo.\wj* \v 35 \wj Yaháya accíl serak waán, ziyáne zoli foór deh; aar tuáñra hooddin olla yóggwar foór ot kúci goittó razi óila.\wj* \p \v 36 \wj “Lekin Yaháyar gobár túaro ḍoóñr gobá Añr ttu asé; kiyólla-hoilé Añí toh ham uúin gorír ziín fura gorí bolla Bafe Añré diiyé, aar Añí gorí de ham híine Añr baabute gobá dé de ki, Añré Bafe difeṛáiye.\wj* \v 37 \wj Hé Baf zibá ye Añré difeṛáiye, Íba Nize Añr baabute gobá díye. Tuáñra honódin no Íbar abas fúinno, aar no Íbar siyára-súrot deikkó.\wj* \v 38 \wj Tuáñrar dil ot Íbar kalam no táke, kiyólla-hoilé tuáñra de Íba ye zibá re difeṛáiye Íbar uore iman nu anó.\wj* \v 39 \wj Tuáñra toh pak-kalam or duara ofúrani zindigi faiba bouli ṭáari dilmon di pak-kalam tahákit goró, montor hé pak-kalame Añr baabute éna gobá déh.\wj* \v 40 \wj Toóu tuáñra zindigi fai bolla Añr hañse aitó no soó.\wj* \p \v 41 \wj “Añí insán ottu izzot faito no saái.\wj* \v 42 \wj Lekin Añí tuáñra re siní, ki hoilé, tuáñrar dil ot Alla lla muhábbot nái.\wj* \v 43 \wj Añí Añr Baf or name aiccí, toóu tuáñra Añré kobul no goró; montor oinno kiyé zodi nizor name ailé, tuáñra ítare kobul goríba.\wj* \v 44 \wj Tuáñra zetará ezzone ar ezzon or hañsóttu izzot faito soó, montor ze izzot Allar hañsóttu faa zah híyan faito kucíc no goró, tuáñra keéngori iman aníba? \wj* \p \v 45 \wj “Tuáñra no ṭáaijjo de ki, Añí Baf or muúntu tuáñra re hosúr díyum. Tuáñra re zibá ye hosúr díbo íba óilde Muúsa, zibár uore tuáñrar bóraca raikkó.\wj* \v 46 \wj Tuáñra zodi Muúsa re biccác goittá, tuáñra Añré yó biccác goittá, kiyólla-hoilé íba ye Añr baabute éna leikké.\wj* \v 47 \wj Lekin tuáñra zettót íbar leká re biccác no goró, tói tuáñra Añr hotá keéngori biccác goríba?”\wj* \c 6 \s Fañs ázar maincóre hána hábaiye \r (Mot 14:13-21; Mak 6:30-44; Luk 9:10-17) \p \v 1 Yárbaade, Isá Galil Ḍiír okule giiyégoi, ze ḍií re Tibiriyas Ḍií yó hoó. \v 2 Ḍoóñr ek dol manúc Íbar fisá doijjil, kiyólla-hoilé Íba ye biyaraimma ókkol or uore goittó de keramot ókkol ítara deikkíl. \v 3 Baade Isá eggwá faár or uore uṛí, héṛe Nizor cárit tun or fúañti boiccé. \v 4 Héñtte Yohúdi ókkol or Azadir-id ḍáke aiccé. \p \v 5 Isá ye suk tulí saiyé rár dekér de, ḍoóñr ek dol manúc Íbar héṛe aiyér, hétunot Íba ye Filíp ore hoór de \wj “E manúc itará hái bolla añára ruṭi hontú kiniyúm?”\wj* \v 6 Filíp ore entán gorí bolla Íba ye híyan hoiyé deh, lekin Nize kii goríbo de híyan Íba ye age lóti zane. \p \v 7 Filípe Íba re zuwab diyé de, “Itará beggún ore hom-hom gori diilé yo, toóu dui cót dinár\f + \fr 6:7 \fr*\ft Dinár óilde Romi koum or ṭiañr nam; ek dinár ṭiañ ek din or muzuri loi borabor. \ft*\f* or ruṭi loi no kulaibó.” \p \v 8 Íbar cárit tun ottu ezzone, yáni Sáimon Fitor or bái Enderiyase Íba re hoór de, \v 9 “Eṛé eggwá fua ttu fañs swá barlír\f + \fr 6:9 \fr*\fq Barlí\fq* óilde giyuñr ḍóilla hodún fósol, ziín giyuñr túaro hóossa besitó. \f* ruṭi edde duwá mas asé, montor edún maincóre iíne kii óibo?” \p \v 10 Isá ye hoór de, \wj “Manúc cún ore buágaro.”\wj* Hé zagat bicí kér accíl. Tói beṛaáin ítara boiccé, ítara tokoriban fañs ázar. \v 11 Tarfore Isá ye ruṭi gún looi Alla re cúkuriya goijjé, aar zetará boói accíl ítara re baṛidiyé; héndilla góri Íba ye mas óu diiyé. Ítara ttu zedún monehoiyé hédun hái faijjé. \p \v 12 Ítara beggúne feṭ bóri hái baade, Íba ye Nizor cárit tun ore hoór de, \wj “Ze tukuṛa ókkol basigiyói híin dola gorífelo, zeéne kessú borbad no zah.”\wj* \v 13 Tói maincé hái baade, barlír ruṭi fañsó wa ttu zedún basigiyói, híin dola gorí baró báñir bóijje. \p \v 14 Manúc cúne Isá ye goijjé de keramot tán dekí hoór de, “Sóiyi Ibá óilde Nobi Ubá zibá duniyait aibár hotá asé.” \v 15 Tói Isá ye zani faijjé de, manúc cúne Íba re bolazuri baáñcca banai bolla dóitto aitó sár, hétolla Íba ítara ttu alok ói gaaga abar faár or uore uiṭṭégoi. \s Isá fanír uottú áñiṭṭe \r (Mot 14:22-27; Mak 6:45-52) \p \v 16 Baade zeñtté háñz óiye, Íbar cárit tun ḍiít giiyé, \v 17 aar noow ot uṛí, Kaparnahúm ot zai bolla ḍií farát doijje. Héñtte andár óigiyoi, aar híyala úddwa Isá ítarar héṛe nú aiyé. \v 18 Ekgwá tez boiyar or zoriya, ḍiít goir ókkol cúru óiye. \v 19 Ítara noow baái-baái tin sair mail ánik zai baade dekér de, Isá fanír uottú áñṛi-áñṛi noowr uzu aiyér; híyan dekí ítara ttu ḍoor laiggé. \v 20 Montor Íba ye ítara re hoór de, \wj “Ibá Añí; no ḍooraiyó.”\wj* \v 21 Tói ítara Íba re noow ot tulíto razi óiye, aar ítara zeṛé zaar noow gán éhon hé zagat foóñiccegoi. \s Isá óilde zindigir ruṭi \p \v 22 Ḍiír okule ze manúc ókkol táikkil, ítara tarfor din ót faiyé de, héṛe ekkán noow bade ar honó noow nái, aar Isá Nizor cárit tun or fúañti hé noow ot nó uṛé, bólke siríf Íbar cárit tun giiyé deh. \v 23 Montor kessú noow ókkol Tibiriyas cóor ottu zaga waán or ḍáke aiccé, ziyán ot Malik Isá ye cúkuriya gorí manúc ókkole ruṭi háail. \v 24 Zeñtté manúc ókkole Isá edde Íbar cárit tun hé zagat nái de deikké, ítara noow ókkol lói Isá re tuwai-tuwai Kaparnahúm ot foóñicce. \p \v 25 Aar zeñtté ítara Íba re ḍiír okule loot faiyé, ítara Íba ttu fusár gorér de, “Rabbí, Tuñí eṛé hoñtté aiccó?” \p \v 26 Isá ye ítara re zuwab der de, \wj “Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, tuáñra Añr keramot ókkol dekí Añré tuwoór de no, bólke feṭ bóri ruṭi hái faijjó de hétolla tuwoór deh.\wj* \v 27 \wj Borbad zagói de hána lla meénnot no goijjó, bólke ze hána ofúrani zindigi foijjonto ṭiki táke híin olla meénnot goró, ziín tuáñra re Manúc or Fua ye diibo; kiyólla-hoilé Íbar uore toh Alla Bafe Nizor moór lagaidiye.”\wj* \p \v 28 Tói ítara Íba ttu fusár gorér de, “Allar ham gorí bolla añára ttu kii gorá foribó?” \p \v 29 Isá ye ítara re zuwabe hoór de, \wj “Alla ye Zibá re difeṛáiye, Íbar uore iman aná óilde Allar ham.”\wj* \p \v 30 Baade ítara Íba ttu fusár gorér de, “Tóoile Tuñí kii illayi-nicán daháiba, zeéne añára dekí yore Tuáñr uore iman aní fari? Tuñí kii ham goríba? \v 31 Añárar bafdada ókkole de moidan zagat manná háiye. Pak-kalam ot endilla asé, ‘Ítara hái bolla Alla ye asman ottu ruṭi diiyé.’ ”\f + \fr 6:31 \fr*\ft \+xt Hízorot 16:4\+xt*; \+xt Nehemíyah 9:15\+xt*; \+xt Zobur 78:24,25\+xt*\ft*\f* \p \v 32 Isá ye ítara re hoór de, \wj “Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, tuáñra re asman ottu ruṭi Muúsa ye diiyé de no, bólke Añr Bafe diiyé deh. Íba ye tuáñra re asman ottu sóiyi ruṭi dee.\wj* \v 33 \wj Kiyólla-hoilé Allar ruṭi óilde toh Ubá zibá ye asman ottu nise aái duniyair maincóre zindigi dee.”\wj* \p \v 34 Tói ítara Íba re hoór de, “Malik, hé ruṭi añára re hámica doo.” \p \v 35 Isá ye ítara re hoór de, \wj “Hé zindigir ruṭi óilam de Añí. Zee niki Añr hañse aiyé, ítar ttu honódin búk no lagibó, aar zee niki Añr uore iman ané, ítar ttu honódin tirác no lagibó.\wj* \v 36 \wj Lekin Añí toh tuáñra re hoóifelaiyi, ki hoilé, tuáñra Añré deikkó, montor toóu iman nu anó.\wj* \v 37 \wj Zedún ore Bafe Añr át ot dee, híin beggún Añr hañse aibó, aar zee niki Añr hañse aibó, Añí ítare honódin duñrai no diyum.\wj* \v 38 \wj Kiyólla-hoilé Añí toh asman ottu nise aiccí de Nizor moncá mozin gorí bolla no, bólke Ubár moncá mozin gorí bolla, zibá ye Añré difeṛáiye.\wj* \v 39 \wj Añré difeṛáiye de Íbar moncá óilde, zedún ore Íba ye Añr át ot diiyé, Añí zen héntu honókiyo re na hárai, bólke háñcor or din ítara re zinda gorí.\wj* \v 40 \wj Kiyólla-hoilé Añr Baf or moncá óilde, zee niki Fua re dekí Íbar uore iman ané, íte zen ofúrani zindigi faa. Aar Añí ítare háñcor or din zinda goríyum.”\wj* \p \v 41 Híyan fúni Yohúdi ókkole Íbar baabute fuṛafuṛi gorát doijje, kiyólla-hoilé Íba ye hoiyé de, \wj “Ze ruṭi asman ottu nise aiccé, yíba óilam de Añí.”\wj* \p \v 42 Ítara hoór de, “Ibá Yusúf or fua Isá no níki, zibár bafmaa re añára siní? Ibá ye keéngori hoór de, Añí asman ottu nise aiccí?” \p \v 43 Isá ye ítara re zuwabe hoór de, \wj “Afós ot fuṛafuṛi no goijjó.\wj* \v 44 \wj Añr Baf zibá ye Añré difeṛáiye, Íba ye ṭani nu aníle honókiye Añr hañse aái no fare. Aar Añí ítare háñcor or din zinda goríyum.\wj* \v 45 \wj Nobi ókkol or kitab ot endilla leikká asé, ‘Ítara beggúne Alla ttu taalim faibo.’\wj*\f + \fr 6:45 \fr*\ft \+xt Yesáyah 54:13\+xt*\ft*\f* \wj Hétolla zee niki Baf ottu fúni taalim faiyé, íte Añr hañse aiyé.\wj* \v 46 \wj Hé Baf ore toh Allar hañsóttu aiccé de Íba ye bade ar honókiye nó deké. Siríf Íba ye deikké deh.\wj* \v 47 \wj Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, zee niki Añr uore iman ané, yóggwa ttu ofúrani zindigi asé.\wj* \p \v 48 \wj “Zindigir ruṭi óilam de Añí.\wj* \v 49 \wj Tuáñrar bafdada ókkole de moidan elakat manná háiye, toóu ítara morigiyói.\wj* \v 50 \wj Montor yibá óilde asman ottu nise aiccé de hé ruṭi, zeéne honókiye hái no more.\wj* \v 51 \wj Añí óilam de asman ottu nise aiccé de zindigir ruṭi yíba. Zodi honókiye e ruṭi háa, íte hámica lla basi tákibo. Duniyair manúce zindigi fai bolla Añí diiyum de hé ruṭi óilde Añr gusso.”\wj* \p \v 52 Híin fúni Yohúdi ókkole afós ot matamati di hoór de, “E Manúc cwa ye añára re keéngori Nizor gusso hái bolla diibo?” \p \v 53 Isá ye ítara re hoór de, \wj “Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, zetún foijjonto tuáñra Manúc or Fuar gusso edde lou nó hóo, hétun foijjonto tuáñra ttu zindigi nái.\wj* \v 54 \wj Zee niki Añr gusso edde lou háa, ítar ttu ofúrani zindigi asé, aar Añí ítare háñcor or din zinda goríyum.\wj* \v 55 \wj Kiyólla-hoilé Añr gusso óilde sóiyi hána, aar Añr lou óilde sóiyi fiíbar jiníc.\wj* \v 56 \wj Zee niki Añr gusso edde lou háa, íte Añr bútore zari táke, aar Añí ítar bútore zari táki.\wj* \v 57 \wj Zinda Bafe zendilla Añré difeṛáiye aar Añí Íbar zoriya zinda así, héndilla zee niki Añré háibo íte yó Añr zoriya zinda tákibo.\wj* \v 58 \wj Yíba óilde asman ottu nise aiccé de hé ruṭi. Tuáñrar bafdada ókkole hái morigiyói de héndilla ruṭi no. Zee niki e ruṭi háibo, íte hámica lla basi tákibo.”\wj* \p \v 59 Isá ye hotá híin Kaparnahúm or mujilíc-hánat taalim dibarcót hoiyé. \s Ofúrani zindigir hotá \p \v 60 Hé taalim fúni Isár ummot ókkol ottu boóut zone Íba re hoór de, “Yián toh ekkán bicí hora taalim, hone gosí faribó?” \v 61 Nizor ummot ókkole fuṛafuṛi gorér de híyan zani fari Isá ye ítara re hoór de, \wj “E taalime ki tuáñra re bezar goijjé?\wj* \v 62 \wj Manúc or Fua foóila zeṛé accíl, Íba zodi héṛe uṛérgoi de dekó, tóoile tuáñra kii báfiba?\wj* \v 63 \wj Ruh ye éna zindigi dee; jisíme toh honó fáida no dee. Añí tuáñra re ze hotá gún hoiyí, híin óilde ruh edde zindigi.\wj* \v 64 \wj Montor aijjó foijjonto tuáñra hodúne iman nú anó.”\wj* Isá ye foóila cúru ttu lóti zane, hontará iman nú ané aar hone Íba re dóridibo. \v 65 Isá ye aró hoór de, \wj “Hétolla toh Añí tuáñra re endilla hoóilam, honókiye Añr hañse aái no faribó, zetún foijjonto Añr Bafe ítare toóufik no dee.”\wj* \p \v 66 Hé októt lóti Íbar boóut ummot ókkol fírigiyoi, aar Íbar fúañti solafíra gorá bon gorífelaiye. \p \v 67 Hétolla Isá ye baró zon cárit tun ottu fusár gorér de, \wj “Tuáñra ttu yó kí zaitogói monehoór né?”\wj* \p \v 68 Sáimon Fitore Íba re zuwab der de, “Ó Malik, añára har hañse zaitam? Ofúrani zindigir hotá Tuáñr ttu éna asé. \v 69 Añára iman ainní aar sóiyigori zani faijjí de, Tuñí óilade Allar Pakzon.” \p \v 70 Isá ye ítara re hoór de, \wj “Añí kí tuáñra baró zon ore basí nó looi né? Toóu tuáñrar bútore ezzon ibilíc asé.”\wj* \v 71 Híyan Isá ye Sáimon or fua Yohúdah Iskáriyet or baabute hoiyé deh. Kiyólla-hoilé íte baró zon cárit tun ottu óile yo, íte Isá re dóridibo. \c 7 \s Isár báiyain dor nabiccác \p \v 1 Yárbaade, Isá Galil ot solafíra gorér; kiyólla-hoilé Yohúdi ókkole Íba re marifélaibar kucíc ot accíl de hétolla Íba ttu Yohúdiyat solafíra goittó mone no hoór. \v 2 Héñtte Yohúdi ókkol or Bañcár-id or októ ḍáke aiccé. \v 3 Hétolla Isár báiyain de Íba re hoór de, “Tuñí entú Yohúdiyat zoogói, zeéne Tuñí goró de ham ókkol Tuáñr ummot ókkole yó deké. \v 4 Kiyólla-hoilé zee niki mocúr óito saá, íte toh lukai honó kessú no goré. Tuñí zettót e ham iín gorór, tói Nizoré duniyair hañse zahér goró.” \v 5 Asóle Íbar báiyain de úddwa Íbar uore iman nú ané. \p \v 6 Tói Isá ye ítara re hoór de, \wj “Añí zaibar októ aijjó nú aiyé, montor tuáñra ze honó októt zai faribá.\wj* \v 7 \wj Duniyair maincé tuáñra re nafórot gorí no fare, lekin Añré nafórot goré, kiyólla-hoilé Añí toh ítarar ham ókkol hóraf bóuli gobá díh.\wj* \v 8 \wj Tuáñra hé id ot zoo. Añí id híyan ot ehón no zaiyum, kiyólla-hoilé Añr októ aijjó furafuri nú aiyé.”\wj* \v 9 Ítara re híin hoói baade, Íba Galil ot táigiyoi. \s Isá edde Bañcár-id \p \v 10 Lekin Íbar báiyain ókkol id ot zaigói baade, Íba Nize yó giiyé; kúlamela góri nó, bólke lukai ore giiyé. \v 11 Id ot Yohúdi ókkole Íbar talac gorí-gorí fusár gorér de, “Íba hoṛé?” \p \v 12 Manúc or ḍaái or bútore Íbar baabute suppe-suppe bicí fuṛafuṛi óiye. Hodúne hoór de, “Íba gom manúc.” \p Ar hodúne hoór de, “No, no, Íba ye maincóre gollot ot loizargói.” \p \v 13 Montor toóu Yohúdi ókkol or ḍoore honókiye Íbar baabute kúlamela góri nó hoó. \p \v 14 Id ekdók ánik óiye rár, Isá uore baitul-mukaddos or uṛán ot zai taalim diyat doijje. \v 15 Aar Yohúdi ókkole taajup ói hoór de, “E Manúc cwa ye honó mikká ttu taalim hásil no gorí iín keéngori zane?” \p \v 16 Isá ye ítara re zuwab der de, \wj “Añí ziín taalim di híin Añr Nizor no, bólke Zibá ye Añré difeṛáiye Íbar.\wj* \v 17 \wj Zar ttu Allar moncá mozin goittó monehoó, íte zanibó, e taalim iín kí Allar aar náki Añrgá Añí hoóir deh.\wj* \v 18 \wj Zee niki nizor torfóttu hoó, íte nizor izzot tuwa. Lekin Zibá ye Difeṛóiyar izzot tuwa, Íba óilde sóiyi, aar Íbar bútore honó dúkabazi nái.\wj* \v 19 \wj Muúsa ye tuáñra re Córiyot diiyé de no né? Montor toóu de tuáñra honókiye hé Córiyot amól no goró. Tuáñra Añré kiyólla marifélai bolla soór?”\wj* \p \v 20 Manúc ókkole zuwab der de, “Tuáñre búte faiyé. Tuáñre hone marifélaito sár dé?” \p \v 21 Isá ye ítara re zuwab der de, \wj “Añí ekkán ham goijjí, aar tuáñra beggún taajup óigiyogoi.\wj* \v 22 \wj Muúsa ye tuáñra re ázomi gorí bolla hókum díye de hétolla, tuáñra toh ebaadot-or-din úddwa manúc ore ázomi goró. Háleke héndilla gorá Muúsa lóti cúru óiye de no, bólke bafdada gún ottu lóti.\wj* \v 23 \wj Muúsar Córiyot no báñgi bolla zodi ebaadot-or-din manúc eggwá re ázomi gorá zah, tóoile ebaadot-or-din Añí eggwá manúc ore furafuri gom goijjí de hétolla kiyá tuáñra Añr lói guccá óiyo?\wj* \v 24 \wj Uortú saái bisar no goijjó, insáf bisar goijjó.”\wj* \s Ibá Mosih né? \p \v 25 Hétunot Jerúsalem or kessú maincé hoór de, “Ibá kí Ubá no zibá re Yohúdi ókkole marifélaito sár? \v 26 Lekin soó, Ibá ye toh kúlamela góri hotá hoór, toóu úddwa ítara Ibá re kessú no hoór. Hókumot-goróya ókkole hóno Ibá Mosih de híyan sóiyigori zani faijjé né? \v 27 Zeén óibo óuk, añára toh zani, Ibá hontú aiccé, montor zeñtté Mosih aibó, Íba hontú aiccé honókiye no zanibó.” \p \v 28 Isá baitul-mukaddos ot taalim dibarcót guzori hoór de, \wj “Ói, tuáñra Añré sinó, aar Añí hontú aiccí yó zano. Montor Añí Nizorgá Nize aiccí de no, Zibá ye Añré difeṛáiye Íba sóiyi. Tuáñra toh Íba re no sinó.\wj* \v 29 \wj Lekin Añí Íba re siní, kiyólla-hoilé Añí Íbar torfóttu aiccí, Añré Íba ye difeṛáiye deh.”\wj* \p \v 30 Híin fúni ítara Íba re gereftar gorí bolla saiyé, montor Íbar októ nú aiyé de hétolla honókiye Íbar uore át nó laga. \v 31 Toóu manúc or dol ottu boóut zone Íbar uore iman ainné. Ítara hoór de, “Mosih zeñtté aibó, Íba ye kí e manúc cwa ye goijjé de yár túaro bicí keramot ókkol daháibo?” \s Isá re dóri bolla faáradar difeṛáiye \p \v 32 Manúc or ḍaái ye Isár baabute fúcfucar de híyan Féroci ókkole fúinne. Hétolla ḍoóñr imam ókkole edde Féroci ókkole Íba re dóri aintó hodún faáradar difeṛáiye. \p \v 33 Isá ye hoór de, \wj “Añí tuáñrar fúañti ar bicí din nái, baade Añré difeṛáiye de Íbar hañse zaiyumbói.\wj* \v 34 \wj Tuáñra Añr talac goríba, montor Añré loot no faiba, aar zeṛé Añí tákiyum, héṛe tuáñra aái no faribá.”\wj* \p \v 35 Tói Yohúdi ókkole afós ot hoór de, “Ibá re añára tuwai no fai fán Ibá hoṛé zaito niyot gorér dé? Ze Beyohúdi ókkol or bútore añárar Yohúdi ókkol cíñṛaciñṭṭá óigiyoi, Ibá ye hóno héṛe zai hé Beyohúdi ókkol ore taalim dibo de né? \v 36 Ibá ye e hotá lói kii hoitó sár deh, \wj ‘Tuáñra Añr talac goríba, montor Añré loot no faiba,’\wj* aar \wj ‘Zeṛé Añí tákiyum, héṛe tuáñra aái no faribá?’ ”\wj* \s Zindigi dee de faní \p \v 37 Baade id or ahéri din or din, yáni id or ebbe ḍoóñr din ot, Isá tíyai yore guzori hoór de, \wj “Zee niki tiráci asó, íte Añr hañse aái faní hóogai.\wj* \v 38 \wj Zee niki Añr uore iman ané, pak-kalam mozin, ‘Ítar bútottu zindigi dee de faní uṛát tákibo.’ ”\wj* \v 39 Isá ye híyan Pak-Ruhr baabute hoiyé de, zibá re zetará Isár uore iman ainné ítara fai zaybo. Pak-Ruh hétun foijjonto diiya nó zah, kiyólla-hoilé Isár mohíma hétun foijjonto zahér gorá nó zah. \s Manúc ókkol or bútore faáṭa-faáṭi óiye \p \v 40 Híin fúni baade kessú maincé hoór de, “Becók, Ibá óilde hé Nobi.” \p \v 41 Ar hodúne hoór de, “Ibá óilde Mosih.” \p Aró hodúne hoór de, “Mosih kí Galil ottu aibó né? \v 42 Pak-kalam ot ki endilla nái, Mosih Dawud or nosól ottu edde Dawud táke de Betélhem fara ttu aibó bóuli?” \v 43 Héndilla, Isár zoriya manúc ókkol or bútore faáṭa-faáṭi foida óigiyoi. \v 44 Ítarar bútottu hodúne Íba re dóri bolla saiyé, montor honókiye Íbar uore át nó laga. \s Yohúdir neta ókkol or nabiccác \p \v 45 Tarfore faáradar gún ḍoóñr imam edde Féroci ókkol or hañse waafes aiccé. Tará ítara ttu fusár gorér de, “Tuáñra Íba re nó kiyá anó?” \p \v 46 Faáradar gúne zuwab der de, “Hé Manúc cwar ḍóilla góri honókiye honó októt hotá hoiyé de nái.” \p \v 47 Féroci gúne hoór de, “Tuáñra re yó hóno gollot ot loigiyói né? \v 48 Honó sóddare yáh Féroci ye Íbar uore iman ainné de asé né? \v 49 Montor hé awam ókkole toh Córiyot no zane. Ítarar uore laánot asé.” \p \v 50 Hé Féroci gún or bútore Nikódemas óu asé, zibá yár age Isár hañse giíl. Yóggwa ye ítara ttu fusár gorér de, \v 51 “Honó manúc or muk ottu nó fúinte aar íte kii goijjé de híyan nó zainte, ítar hosúr dóri bolla kí añárar Córiyot ot asé?” \p \v 52 Ítara yóggwa re zuwabe hoór de, “Tuñí yó kí Galil or manúc? Pak-kalam tahákit gorí soó, Galil ottu honó nobi nú aiyé.” \p \v 53 Baade fottí zon zar-zar gór ot tee-tee giiyói. \c 8 \s Zená goijjé de mayafuar bisar \p \v 1 Montor Isá Zaitun Faár ot giiyé. \p \v 2 Tarfor din biínna sóore Isá baitul-mukaddos ot abar aiccé, aar manúc beggún Íbar hañse zoma óiye. Baade Íba boói ítara re taalim diyat doijje. \v 3 Héñtte alem ókkole edde Féroci ókkole ek mayafua re Isár hañse ainné, zibá zená gorát dóra háiye. Baade híba re manúc ókkol or mazé tíyagaraiye. \v 4 Tói ítara Isá re hoór de, “Úzur, e mayafua wa zená gorát dóra háiye. \v 5 Córiyot ot Muúsa ye añára re hókum díye de, endilla mayafuain dore cíl or dola mari marifélaito, montor Tuñí kii hoó?” \p \v 6 Ítara Íba re hé súwal lan entán gorí bolla goijjé deh, zeéne ítara Íba re elzam dibar mouka faa. \p Montor Isá uñri boói ooñle meṛit lekát accíl. \v 7 Ítara zettót Íba ttu warawori fusár gorát asé, Íba uṛí ítara re hoór de, \wj “Tuáñrar bútore zee niki guná sára asó, mayafua wa re cíl or dola íte age maro.”\wj* \v 8 Baade Isá abar uñri boói meṛit lekát accíl. \p \v 9 Hé hotá fúni, ítara burá ttu lóti cúru gorí zon-zon neeligiyói, montor Isá ezzon táigiyoi, mayafua wa yó mazé tíyai accíl. \v 10 Isá uṛí zeñtté mayafua wa bade ar honókiyo re nó deké, Isá ye híba re hoór de, \wj “Mayafua, uitará hoṛé? Honókiye tor hosúri nó dóre níki?”\wj* \p \v 11 Híba ye hoór de, “Malik, honókiye nó dóre.” \p Isá ye hoór de, \wj “Añí yó tor hosúri no dóri. Zaa, guná no goríc.”\wj* \s Isá Mosih óilde duniyair Nur \p \v 12 Isá ye ítara re abar hoór de, \wj “Añí óilam de duniyair Nur, zee niki Añr fisá dore, íte andár ot nu áñṛibo, bólke zindigir Nur faibo.”\wj* \p \v 13 Hétolla Féroci ókkole Íba re hoór de, “Tuñí toh Nizor gobá Nize éna dor; Tuáñr gobá sóiyi no.” \p \v 14 Isá ye ítara re zuwabe hoór de, \wj “Añí Nizor gobá Nize dilé yo, Añr gobá sóiyi, kiyólla-hoilé Añí hontú aiccí edde hoṛé zairgói Añí zani. Montor Añí hontú aiccí aar hoṛé zairgói híyan tuáñra no zano.\wj* \v 15 \wj Tuáñra toh insán or niyom mozin bisar goró, montor Añí honókiyor bisar no gorí.\wj* \v 16 \wj Añí zodi bisar gorí yo, Añr bisar hók, kiyólla-hoilé Añí ekéla no, Añré difeṛáiye de hé Baf Añr fúañti asé.\wj* \v 17 \wj Tuáñrar Córiyot ot óu leikká asé de ki, dui zone ek ḍoilla gobá dé de óile hé gobá sóiyi.\wj* \v 18 \wj Añr baabute Añí Nize yó gobá díh, aar Añr baabute Añré difeṛáiye de hé Bafe yó gobá déh.”\wj* \p \v 19 Hétunot ítara Íba ttu fusár gorér de, “Tuáñr Baf hoṛé?” \p Isá ye ítara re zuwab der de, \wj “Tuáñra no Añré sinó, aar no Añr Baf ore sinó. Tuáñra zodi Añré siníta, tóoile Añr Baf ore yó siníta.”\wj* \v 20 Isá ye hotá híin baitul-mukaddos or uṛán ot dan-baccúr ḍáke taalim dibarcót beh hoiyé. Toóu honókiye Íba re gereftar nó goré, kiyólla-hoilé Íbar októ aijjó nú aiyé. \s Añí zeṛé zairgói héṛe tuáñra aái no faribá \p \v 21 Isá ye ítara re abar hoór de, \wj “Añí toh zairgói; tuáñra Añr talac goríba, aar nizor gunát nize moribá. Añí zeṛé zairgói héṛe tuáñra aái no faribá.”\wj* \p \v 22 Hétolla Yohúdi ókkole hoór de, “Íba ye hóno nizoré marifélaibo né? Kiyólla-hoilé Íba ye hoiyé de, \wj ‘Añí zeṛé zairgói héṛe tuáñra aái no faribá.’ ”\wj* \p \v 23 Isá ye aró hoór de, \wj “Tuáñra nisor ttu, aar Añí uottú. Tuáñra e duniyair; Añí toh e duniyair no.\wj* \v 24 \wj Hétolla Añí tuáñra re hoiyí de, tuáñra nizor gunát nize moribá. Tuáñra zodi Añí Íba de biccác no goró, tóoile nizor gunát nize moribá.”\wj* \p \v 25 Tói ítara Íba ttu fusár gorér de, “Tuñí hon?” \p Isá ye ítara re zuwab der de, \wj “Añí óilam de Ubá zibár baabute Añí foóila cúrut lóti tuáñra re hoói-hoói aiyír.\wj* \v 26 \wj Tuáñrar baabute hoibár edde bisar goríbar Añr ttu boóut kessú asé, lekin Zibá ye Añré difeṛáiye Íba sóiyi. Añí duniyai re siríf uúin hoói ziín Íbar torfóttu fúinni.”\wj* \p \v 27 Isá ye ítara re Baf or baabute hoór de híyan ítara nó buzé. \v 28 Hétolla Isá ye ítara re hoór de, \wj “Tuáñra Manúc or Fua re zeñtté uore tulíba, héñtte zanibá de, Añí óilam de Íba, aar Añí Nizorgá Nize kessú no gorí, bólke Añí uúin beh hoói ziín Bafe Añré cíkaiye.\wj* \v 29 \wj Zibá ye Añré difeṛáiye Íba Añr fúañti asé. Íba ye Añré ekéla nó ere, kiyólla-hoilé Añí toh hámica ham uúin gorí ziín lói Íba kúci ó.”\wj* \v 30 Isár hotá híin fúni boóut zone Íbar uore iman ainné. \s Sóiyi ye tuáñra re azad goríbo \p \v 31 Ze Yohúdi ókkole Isár uore iman ainné, ítara re Íba ye hoór de, \wj “Zodi tuáñra Añr hotát lagi táko, tóoile sóiyi tuáñra Añr ummot,\wj* \v 32 \wj baade tuáñra sóiyi re zanibá, aar hé sóiyi ye tuáñra re azad goríbo.”\wj* \p \v 33 Ítara Íba re hoór de, “Añára óilam de Ibrahím or nosól, añára honódin honókiyor gulam óiyi de nái. Tói Tuñí keéngori hoór de, \wj ‘Tuáñra azad faiba\wj*?’” \p \v 34 Isá ye ítara re zuwab der de, \wj “Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, zetará guná gorát táke ítara gunár gulam.\wj* \v 35 \wj Gulam toh gór ot abadulabad no táke, bólke fua beh abadulabad táke.\wj* \v 36 \wj Hétolla Fua ye zodi tuáñra re azad goré, tuáñra hámaha azad óiba.\wj* \v 37 \wj Añí zani, tuáñra Ibrahím or nosól, toóu tuáñra Añré marifélaito soór, kiyólla-hoilé tuáñrar dil ot toh Añr hotá lla honó zaga nái.\wj* \v 38 \wj Añí uúin hoói ziín Añí Añr Baf or hañse deikkí, aar tuáñra uúin goró ziín tuáñra tuáñrar baf ottu fúinno.”\wj* \p \v 39 Ítara Íba re zuwabe hoór de, “Añárar baf óilde Ibrahím.” \p Isá ye ítara re hoór de, \wj “Tuáñra Ibrahím or fuain óita bóuli, tuáñra Ibrahím or ḍóilla ham goittá.\wj* \v 40 \wj Añí toh Alla ttu ze sóiyi gán fúinni, híyan éna tuáñra re hoiyí, aar toóu tuáñra Añré marifélaito soór. Ibrahíme de héndilla nó goré.\wj* \v 41 \wj Tuáñra tuáñrar baf or gún gorór deh.”\wj* \p Ítara Íba re hoór de, “Añára toh zoura fuain no; añára ttu Baf ekgwá asé deh, Íba óilde Alla.” \p \v 42 Isá ye ítara re hoór de, \wj “Sóiyi zodi Alla tuáñrar Baf óito, tuáñra Añré muhábbot goittá, kiyólla-hoilé Añí toh eṛé Allar torfóttu éna aiccí. Añí Nizorgá Nize aiccí de no, bólke Añré Íba ye beh difeṛáiye.\wj* \v 43 \wj Tuáñra Añr hotá kiyá no buzór? Híyan etollá, kiyólla-hoilé tuáñra Añr hotá re bordac gorí no faroór.\wj* \v 44 \wj Tuáñra tuáñrar baf Ibilíc or, hétolla tuáñra ítar moncá ókkol fura goittó soó. Íte toh foóila cúru ttu lóti kúni, aar honódin sóiyit no táke, kiyólla-hoilé ítar bútore honó sóiyi nái. Íte zeñtté misá hotá hoó, nizor bútottu hoó, kiyólla-hoilé íte óilde misákur aar misár baf.\wj* \v 45 \wj Lekin Añí toh hók hotá hoói, hétolla tuáñra Añré biccác no goró.\wj* \v 46 \wj Tuáñra ttu hone Añí gunágar bóuli sábut gorí faribá? Zodi Añí sóiyi hotá hoóir de óile, tuáñra Añré biccác kiyá no goró?\wj* \v 47 \wj Ze manúc Allar, íte Allar hotá fúne. Tuáñra híin etollá no fúno, kiyólla-hoilé tuáñra Allar no.”\wj* \s Ibrahím zormo óibar age lóti Añí así \p \v 48 Yohúdi ókkole Íba re zuwabe hoór de, “Añára kí sóiyi nó hoói né, Tuñí ézzon Samári, aar Tuáñre búte faiyé?” \p \v 49 Isá ye zuwab der de, \wj “Añré búte nó faa. Añí Añr Baf ore izzot gorí, montor tuáñra Añré beizzoti goró.\wj* \v 50 \wj Añí Añr izzot tuwair de no. Lekin Ekzon asé zibá ye Añr izzot or kíyal raké aar Íba óilde bisarhar.\wj* \v 51 \wj Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, zee niki Añr hotá amól goré, íte honódin no moribó.”\wj* \p \v 52 Yohúdi ókkole Íba re hoór de, “Ehón añára fakkagori zani faijjí, Tuáñre búte faiyé. Ibrahím edde nobi ókkol toh morigiyói, toóu Tuñí hoór de, \wj ‘Zee niki Añr hotá amól goré, íte honódin no moribó.’\wj* \v 53 Tuñí kí añárar baf Ibrahím or túaro ḍoóñr? Íba toh morigiyói, aar nobi ókkol óu morigiyói. Tuñí Nizoré Nize kii bouli ṭáaro?” \p \v 54 Isá ye ítara re zuwab der de, \wj “Zodi Añí Nizor taarif Nize gorí, tóoile Añr taarif or honó dam nái. Añré izzot Añr Bafe éna goré, Zibá re tuáñra tuáñrar Alla bouli dabi goró.\wj* \v 55 \wj Tuáñra Íba re no sinó, lekin Añí Íba re siní. Zodi Añí hoói, ‘Añí Íba re no siní,’ tóoile Añí yó toh tuáñrar ḍóilla misákur ṭóoriyum, lekin Añí Íba re siní, aar Íbar hotá amól gorí.\wj* \v 56 \wj Tuáñrar baf Ibrahíme Añr din dekíbar acáye kúci goijjíl. Íba ye deikkíl aar kúci óoil.”\wj* \p \v 57 Tói Yohúdi ókkole Íba re hoór de, “Tuáñr boc toh aijjó fonzaic bosór úddwa nó óiyo, aar Tuñí Ibrahím ore deikkó dé?” \p \v 58 Isá ye ítara re hoór de, \wj “Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, Ibrahím zormo óibar age lóti Añí así.”\wj* \v 59 Hé hotá fúni ítara Íba re mari bolla cíl or dola feñṛai loiyé, montor Isá Nizoré argwal gorí baitul-mukaddos ottu neeligiyói. \c 9 \s Ek zormo ttu lóti añdá re gom goijjé \p \v 1 Isá rasta báy zaite-zaite, Íba ye eggwá manúc deikké, zibá zormo ttu lóti añdá. \v 2 Íbar cárit tune Íba ttu fusár gorér de, “Rabbí, har gunár zoriya e manúc cwa zormo ttu lóti añdá óiye dé? Ki nizor aar náki yóggwar bafmaar?” \p \v 3 Isá ye zuwab der de, \wj “Héndilla no e manúc cwar gunár zoriya óiye, aar no yoggwár bafmaar gunár zoriya óiye, bólke etollá óiye, zeéne yoggwár zindigit Allar ham zahér ó.\wj* \v 4 \wj Din tákite añára ttu Ubár ham gorífela foribó zibá ye Añré difeṛáiye. Rait aiyér zeñtté honókiye ham gorí no faribó.\wj* \v 5 \wj Zetó din Añí duniyait así, Añí óilam de duniyair Nur.”\wj* \p \v 6 Híin hoói baade, Íba ye meṛit sép félai yore fúñṭ banaiyé, aar hé fúñṭ looi añdá manúc cwar suk ot bóraidiye. \v 7 Baade yóggwa re hoór de, \wj “Zoo, zai Sílom foóir gwá ttu dúifelogoi”\wj* (Sílom or torjuma óilde, “Difeṛáiye”). Tói yóggwa zai dúifelaiye, baade suké dekí waafes fíri aiccé. \p \v 8 Hétolla yóggwar atehañsór manúc ókkole edde age zetará yóggwa re hórat magitó de deikkíl ítara hoór de, “Manúc ibá ubá no né zibá ye boói-boói hórat magitó?” \p \v 9 Hodúne hoór de, “Ói, e manúc cwa yóggwa.” \p Ar hodúne hoór de, “No, montor ite yóggwar ḍóilla deh.” \p Lekin yóggwa ye, “Añí íba,” bóuli howát accíl. \p \v 10 Ítara yóggwa ttu fusár gorér de, “Tóoile tuáñr suk keéngori kúligiyoi?” \v 11 Yóggwa ye zuwab der de, “Isá hoó de Manúc cwa ye meṛi re fúñṭ banai añr suk ot bóraidiye, aar añré hoiyé de, \wj ‘Zai Sílom foóir gwá ttu dúifelogoi.’\wj* Añí zai dúifelaiyi rár suké dekí farir.” \p \v 12 Ítara yóggwa ttu fusár gorér de, “Hé Manúc cwa hoṛé?” Yóggwa ye zuwab der de, “Añí hoi no fari.” \s Añdá wa re mujilíc-hána ttu neelaidiye \p \v 13 Baade ítara añdá accíl de manúc cwa re Féroci ókkol or hañse loigiyé. \v 14 Ze din Isá ye meṛi re fúñṭ banai yóggwar suk kúillil, hé din accíl ebaadot-or-din. \v 15 Hétolla bóuli yóggwar suk keéngori gom óiye de híyan Féroci ókkole yóggwa ttu abar fusár goijjé. Yóggwa ye ítara re hoór de, “Íba ye añr suk ot fúñṭ bóraidiye, baade añí dúiyi rár dekí faijjí.” \p \v 16 Hétolla hodún Féroci ye hoór de, “Hé Manúc cwa Allar torfóttu no, kiyólla-hoilé Íba ye ebaadot-or-din no mane.” \p Montor ar hodúne hoór de, “Ezzon gunágar manúce keéngori endilla keramot gorí fare?” Héndilla ítarar bútore faáṭa-faáṭi foida óigiyoi. \p \v 17 Hétunot ítara añdá accíl de manúc cwa re abar hoór de, “Íba ye tor suk kúille de híyan olla tui Íbar baabute kii hoós?” \p Yóggwa ye zuwab der de, “Íba eggwá nobi.” \p \v 18 Lekin yóggwa age añdá accíl aar ehón dekí farer de híyan yóggwar bafmaa re matai fusár nó loh foijjonto Yohúdi ítara biccác nó goré. \v 19 Ítara yóggwar bafmaa ttu fusár gorér de, “Ibá tuáñrar fua ubá né, zibá re tuáñra zormo ttu lóti añdá hoóila? Héen óile yala ite keéngori dekí farer?” \p \v 20 Yóggwar bafmaa ye ítara re zuwabe hoór de, “Añára zani ibá añárar fua, aar ite añdá zormo óoil; \v 21 Montor yala ite keéngori dekí farer añára no zani; itar suk hone kúille yó añára no zani. Itar ttu boc óiye, tuáñra itar ttu fusár goró. Ite nizor baabute tuáñra re hoibó.” \v 22 Yóggwar bafmaa ye héndilla hoóil de Yohúdi ókkol or ḍoore, kiyólla-hoilé Yohúdi ókkole age lóti fáisela goijjíl de, zee niki Isá re Mosih bóuli cíkar goré, ítare ítarar mujilíc-hána ttu neelaidiya zaybo. \v 23 Híyan olla bóuli yóggwar bafmaa ye hoóil de, “Itar ttu boc óiye; tuáñra itar ttu fusár goró.” \p \v 24 Hétolla ítara age añdá accíl de manúc cwa re abar matai hoór de, “Hók hotá hoói Allar taarif gor. Añára zani hé Manúc cwa ézzon gunágar.” \p \v 25 Yóggwa ye zuwab der de, “Íba gunágar ói ne no añí no zani. Lekin añí yián ekkán zani, añí age añdá accílam aar yala suké dekír.” \p \v 26 Ítara yóggwa ttu fusár gorér de, “Íba ye toré kii goijjé? Íba ye tor suk keéngori kúlidiye?” \p \v 27 Yóggwa ye zuwab der de, “Añí tuáñra re hoóifelaiyi, montor tuáñra toh nó fúno. Tuáñra ttu híyan abar kiyá fúinto monehoór? Tuáñra ttu yó hóno Íbar ummot óito monehoór?” \p \v 28 Baade ítara gail di yóggwa re hoór de, “Tui Manúc Íbar ummot, lekin añára de Muúsar ummot. \v 29 Añára zani Alla ye Muúsa llói hotá hoiyé, montor hé Manúc cwa hontú aiccé híyan toh añára no zani.” \p \v 30 Hétunot manúc cwa ye ítara re zuwabe hoór de, “Ki taajuippa hotá! Tuáñra Íba hontú aiccé no zano, aar toóu Íba ye añr suk kúlidiye. \v 31 Añára zani Alla ye gunágar ókkol or hotá no fúne, montor Íba ye ubár hotá fúne zee niki Íbar ebaadotgár edde Íbar moncá mozin goré. \v 32 Honókiye ezzon zormo ttu lóti añdá óiye de manúc or suk kúlidiye de toh duniyai cúru óiye lóti honódin fúna nó zah. \v 33 Zodi hé Manúc cwa Allar torfóttu no de óito, Íba ye toh kessú gorí no faitto.” \p \v 34 Ítara yóggwa re zuwab der de, “Tui toh furafuri gunát zormo óiyos, aar tui añára re cíkka dor dé?” Héndilla hoói ítara yóggwa re mujilíc-hána ttu neelaidiye. \s Ruúhanir añdá \p \v 35 Ítara yóggwa re neelaidiye de híyan Isá ye fúinne. Íba ye yóggwa re loot fai hoór de, \wj “Tuñí Manúc or Fuar uore iman ainnó né?”\wj* \p \v 36 Yóggwa ye zuwab der de, “Ustat, Íba hon añré hoó, zeéne añí Íbar uore iman aní fari.” \p \v 37 Isá ye yóggwa re hoór de, \wj “Tuñí Íba re deikkó; tuáñr llói hotá hoór de Yóggwa óilde Íba.”\wj* \p \v 38 Baade yóggwa ye hoór de, “Malik, añí iman ainní.” Héndilla hoói yóggwa ye Íba re sóida goijjé. \p \v 39 Isá ye hoór de, \wj “Añí e duniyait bisar gorí bolla aiccí deh, zeéne zetará no deké ítara dekí fare, aar zetará deké ítara añdá óizagoi.”\wj* \p \v 40 Isár fúañti accíl de hodún Féroci ye híin fúni Íba re hoór de, “Tóoile añára yó añdá niki?” \p \v 41 Isá ye ítara re hoór de, \wj “Zodi tuáñra añdá óita, tuáñra ttu honó guná no tákito; montor tuáñra zettót hoór, ‘Añára dekí,’ hétolla tuáñrar guná táizagoi.”\wj* \c 10 \s Bérasóol soroyar meésal \p \v 1 \wj “Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, zee niki bérasóol or añrail ot duwar báy no góle, montor oinno boli farái góle, íte sur edde ḍahañit.\wj* \v 2 \wj Lekin zee niki duwar báy góle, yóggwa óilde bérasóol soroya.\wj* \v 3 \wj Yóggwa re duwar sooñidare duwar kúlide, aar bérasóol ókkole yóggwar abas fúne. Yóggwa ye nizor bérasóol ókkol ore nam dori-dori matai baáre ané.\wj* \v 4 \wj Zeñtté yóggwa ttu nizor bérasóol beggún ore baáre ainná ó, yóggwa híin or age-age zaa, aar bérasóol híin yóggwar fisé-fisé aiyé, kiyólla-hoilé yóggwar abas híine siné.\wj* \v 5 \wj Montor híin osin manúc or fisé-fisé bilkúl no zaibo, bólke ítar ttu dáizayboi, kiyólla-hoilé híine osin manúc or abas no siné.”\wj* \v 6 Isá ye ítara re e meésal lan hoiyé, montor Íba ye ítara re kii hoitó sár de híyan ítara nó buzé. \s Isá óilde gom bérasóol soroya \p \v 7 Hétolla Isá ye ítara re abar hoór de, \wj “Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, bérasóol lun or duwar óilam de Añí.\wj* \v 8 \wj Añr age zetará aiccíl ítara beggún sur edde ḍahañit, montor bérasóol lune ítarar hotá nó fúne.\wj* \v 9 \wj Añí óilam de duwar. Zee niki Añr dí bútore góle, íte nejat faibo. Íte bútore aibó edde baáre zaibo, aar soribár zaga faibo.\wj* \v 10 \wj Sur toh siríf suri, kún edde dónco gorí bolla éna aiyé. Lekin Añí aiccí de, zeéne ítara zindigi faa aar hé zindigi zen ítara ttu furafuri gori táke.”\wj* \p \v 11 \wj Gom bérasóol soroya óilam de Añí. Gom soroya ye toh bérasóol ókkol olla Nizor zan deh.\wj* \v 12 \wj Montor zee niki muzur, íte asól soroya no, íte bérasóol or girós óu no. Íte rangkuñir aiyér de dekíle bérasóol félai dáizagoi, tói rangkuñir aái bérasóol lun ore dóri cíñṛaciñṭṭá gorífele.\wj* \v 13 \wj Íte etollá dáizagoi, kiyólla-hoilé íte óilde muzur, aar ítar ttu bérasóol or baabute honó sintabáfana nái.\wj* \p \v 14 \wj Gom bérasóol soroya óilam de Añí. Añí Añr bérasóol ókkol ore siní, aar híine yó Añré siné,\wj* \v 15 \wj zendilla Bafe Añré siné aar Añí Baf ore siní. Añí Añr bérasóol ókkol olla Nizor zan dih.\wj* \v 16 \wj Añr ttu aró hodún bérasóol asé, ziín e zák ot nái. Añr ttu híin ore yó loianá foribó, aar híine yó Añr abas fúnibo. Tói eggwá zák óibo edde eggwá soroya óibo.\wj* \p \v 17 \wj “Bafe Añré etollá muhábbot goré, kiyólla-hoilé Añí Añr zan dih, zeéne híyan abar loifélai fari.\wj* \v 18 \wj Honókiye híyan Añr ttu loiféla de no, bólke Añí Nize híyan di deh. Añr ttu híyan dibar óu kémota asé, aar Añr ttu híyan abar waafes loibar óu kémota asé. Héndilla goríbar hókum híyan Añí faiyí de óilde Añr Baf or torfóttu.”\wj* \p \v 19 Hotá híin or zoriya Yohúdi ókkol or bútore abar faáṭa-faáṭi foida óigiyoi. \v 20 Ítara boóut zone hoór de, “Ibá re búte faiyé, Ibá fool. Tuáñra Ibár hotá kiyá fúnor?” \p \v 21 Ar hodúne hoór de, “Montor e hotá gún toh eggwá búte-faiya manúc or hotár ḍóilla no. Búte añdár suk kúlidi fare nikí?” \s Yohúdi ókkole Isá re inkar goijjé \p \v 22 Yárbaade Jerúsalem ot Hanúka-id\f + \fr 10:22 \fr*\ft Id yibát Yohúdi ókkole yaad goré de, Yohúdah Makkabayuse Allar gór ore keéngori pak-sáf goijjíl, zeñtté Allar duccon ókkole héṛe góli híyan ore nafak gorífelail.\ft*\f* óiye. Héñtte cítkhal accíl, \v 23 aar Isá baitul-mukaddos or bútore Sóloman or baanḍat ṭoólat accíl. \v 24 Yohúdi ókkole Íba re sairó ḍák ottu gíridori hoór de, “Tuñí añára re ar hotódin andacát rakíba? Tuñí zodi Mosih de óile, añára re sáf-sáf góri hoó.” \p \v 25 Isá ye ítara re zuwab der de, \wj “Añí tuáñra re hoiyí, montor tuáñra toh biccác no goró. Ze ham ókkol Añí Añr Baf or name gorí, híine Añr gobá déh.\wj* \v 26 \wj Lekin tuáñra etollá biccác no goró, kiyólla-hoilé tuáñra Añr bérasóol lun ottu no.\wj* \v 27 \wj Añr bérasóol ókkole Añr abas fúne, Añí híin ore siní, aar híin Añr fisé-fisé aiyé.\wj* \v 28 \wj Añí híin ore ofúrani zindigi dii; híin honódin dónco no óibo; aró Añr át ottu híin ore honókiye haríloifelai no faribó.\wj* \v 29 \wj Kiyólla-hoilé Añr Baf, zibá ye híin ore Añré diiyé, Íba beggún or túaro ḍoóñr. Honókiye Añr Baf or át ottu híin ore haríloifelai no fare.\wj* \v 30 \wj Añí edde Baf ek.”\wj* \p \v 31 Híyan fúni Yohúdi ókkole Íba re maitto abar cíl or dola feñṛai loiyé. \v 32 Montor Isá ye ítara re hoór de, \wj “Añí de Baf or torfóttu tuáñra re boóut gom-gom ham ókkol daháiyi. Híin ottu hon nán olla bóuli tuáñra Añré cíl or dola maitto soór dé?”\wj* \p \v 33 Yohúdi ókkole zuwab der de, “Gom ham olla bóuli añára Tuáñre cíl or dola marir de no, bólke kuféri goijjó de hétolla. Tuñí manúc ói Nizoré Nize Alla dabi gorór.” \p \v 34 Isá ye ítara re hoór de, \wj “Tuáñrar Córiyot ot leikká asé de no né, Alla ye endilla hoiyé de, ‘Tuáñra óilade kúda’\wj*\f + \fr 10:34 \fr*\ft \+xt Zobur 82:6\+xt*\ft*\f*\wj ?\wj* \v 35 \wj Zetarár hañse Allar torfóttu kalam aiccé, ítara re toh kúda bóuli howá gíyeh. Pak-kalam or hotá toh bad di no fare.\wj* \v 36 \wj Baf Nize éna Añré basíloiye edde duniyait difeṛáiye. Añí zettót hoiyí, ‘Añí Allar Fua,’ tói tuáñra keéngori hoór de, ‘Tuñí Allar kuféri goijjó?’\wj* \v 37 \wj Zodi Añí Añr Baf or ham ókkol no gorí, tóoile Añré biccác no goijjó;\wj* \v 38 \wj lekin zodi híin gorí, tuáñra Añré biccác no goillé yo, ham híin ore biccác goró, zeéne tuáñra zano edde buzó de, Baf Añr bútore asé aar Añí Baf or bútore así.”\wj* \v 39 Hétunot Yohúdi ókkole abar Isá re gereftar goittó kucíc goijjíl, montor Íba ítarar át ottu hárigilgoi. \p \v 40 Tarfore Isá abar Jordán hál or farkule zai táikkegoi, zeṛé age Yaháya ye bápṭisma díto. \v 41 Boóut manúc ókkol Íbar hañse aiccíl; ítara hoitó de, “Yaháya ye honó keramot nó goré, montor toóu Yaháya ye e Manúc cwar baabute ziín-ziín hoóil híin beggún sóiyi.” \v 42 Héṛe boóut zone Isár uore iman ainné. \c 11 \s Lasár or moot \p \v 1 Lasár nam or ézzon manúc ocúk accíl. Yóggwa óilde Betániya farar, ziyán ot yóggwar bóin Moriyam edde Morota yó tákito. \v 2 Hé Moriyam óilde ubá zibá ye Malik or ṭéng ot añtor ḍálidi nizor sul loi fuñsídil. Ze Lasár ocúk accíl, yóggwa óilde híbar bái. \v 3 Hétolla yóggwar bóinain de Isár hañse hotá foóñsaiye de, “Malik, Tuñí zaré ador goró, yóggwa ttu ocúk óiye.” \p \v 4 Híyan fúinne rár Isá ye hoór de, \wj “Hé ocúk yóggwar moot olla óiye de no, bólke Allar mohíma lla óiye de, zeéne híyan or zoriya Allar Fuar mohíma zahér ó.”\wj* \v 5 Isá ye Morota re, híbar bóin ore, edde Lasár ore ador goittó. \v 6 Toóu Íba ye yóggwa ocúk de fúni, Íba ze zagat accíl héṛe aró dui din táikkil. \v 7 Baade Íba ye cárit tun ore hoór de, \wj “Aiyó, añára abar Yohúdiyat zai.”\wj* \p \v 8 Cárit tune Íba re hoór de, “Rabbí, yaar hooddin age toh Yohúdi ókkole Tuáñre cíl or dola maitto saáil, toóu Tuñí héṛe abar zaito soór dé?” \p \v 9 Isá ye zuwab der de, \wj “Din ot ki baró gónḍa nái ne? Honókiye zodi din ot áñṛe, íte ujáṭ na há, kiyólla-hoilé íte toh duniyair foór deké.\wj* \v 10 \wj Montor honókiye zodi rait ot áñṛe, íte ujáṭ há, kiyólla-hoilé ítar bútore foór nái.”\wj* \p \v 11 Híin hoói baade, Íba ye ítara re hoór de, \wj “Añárar dustó Lasár gúm ot foijjé, montor Añí yóggwa re tulídito zair.”\wj* \p \v 12 Tói cárit tune Íba re hoór de, “Malik, yóggwa gúm ot foijjé de óile, yóggwa ṭík óizayboi.” \v 13 Háleke Isá ye hoiyé de óilde yóggwar moot or baabute, montor ítara ṭáaijjil de endilla gúm or hotá hoiyé bóuli. \p \v 14 Hétolla Isá ye ítara re sáf-sáf góri eén hoóifelaiye, \wj “Lasár morigiyói.\wj* \v 15 \wj Añí héṛe nu accílam de híyan olla tuáñrar zoriya kúci, zeéne tuáñra ekin gorí faro. Aiyó, añára yóggwar héṛe zai.”\wj* \p \v 16 Hétunot Tómas, zibá re Zooñikka hoói ḍake,\f + \fr 11:16 \fr*\fq Tómas\fq* óilde Arámik lofzó, \fqa Didimus \fqa*óilde Girík lofzó, duníyan or maáni \fq Zooñikka\fq*\f* yóggwa ye nizor sáañti cárit tun ore hoór de, “Áñṛo, añára yó zai, zeéne añára Íbar fúañti mori fari.” \s Háñcor edde zindigi óilam de Añí \p \v 17 Baade Isá zeñtté héṛe foóñicce, Íba ye zani faijjé de, Lasár ore hobor ot diyé de sair din óigiyoi. \v 18 Betániya gán Jerúsalem or ḍáke accíl, siríf dui mail ánik duré deh. \v 19 Bicí Yohúdi ókkol Morota edde Moriyam or héṛe aiccíl, ítara re ítarar bái or baabute tosólli dí bolla. \v 20 Zeñtté Morota ye Isá aiyér de fúinne, híba ye Isá llói milto giiyé, montor Moriyam gór ot táigilgoi. \p \v 21 Morota ye Isá re hoór de, “Ó Malik, Tuñí zodi eṛé óita, añr bái no moritó. \v 22 Montor añí yián zani, Tuñí ehón óu Alla ttu ziín magibá, Alla ye híin Tuáñre diibo.” \p \v 23 Isá ye híba re hoór de, \wj “Tor bái abar zinda ói uṛíbo.”\wj* \p \v 24 Morota ye Íba re hoór de, “Añí zani háñcor or din yóggwa abar zinda ói uṛíbo.” \p \v 25 Isá ye híba re hoór de, \wj “Háñcor edde zindigi óilam de Añí. Zee niki Añr uore iman ané, yóggwa morilé yo zinda tákibo,\wj* \v 26 \wj aar zee niki zinda asé aar Añr uore iman ané, yóggwa bilkúl no moribó. Tui híyan ekin gorós né?”\wj* \p \v 27 Híba ye zuwab der de, “Ói, Malik, añí iman ainní de, Tuñí óilade Allar Fua Mosih, zibá duniyait aibár hotá accíl.” \s Isá haindé \p \v 28 Híyan hoói baade, híba zai nizor bóin Moriyam ore matai zuitégori hoór de, “Ustat eṛé asé, Íba ye tuáñre ḍaker.” \p \v 29 Híyan fúni híba toratori uṛí Isár hañse giiyé. \v 30 Héñtte Isá farat nó foóñse, bólke aijjó uṛé zeṛé Morota ye Íba llói dola óoil. \v 31 Ze Yohúdi ókkole Moriyam or fúañti gór ot tái híba re tosólli díyat accíl, ítara Moriyam toratori uṛí baárkule zaargói de dekí híbar fisá doijje. Ítara ṭáaijje de, Moriyam hobor ot hañditó zaar. \p \v 32 Zeñtté Moriyam uṛé foóñicce zeṛé Isá asé, híba ye Íba re dekí Íbar ṭéng ot fori hoór de, “Ó Malik, Tuñí zodi eṛé óita, añr bái no moritó.” \p \v 33 Isá ye híbar edde híbar fúañti aiccé de Yohúdi ókkol or hañdani deikké rár, Nizor dil ot bicí ferecan laiggíl, edde feṭfuri uiṭṭíl. \v 34 Íba ye fusár gorér de, \wj “Yóggwa re hoṛé raikkó?”\wj* \p Ítara Íba re hoór de, “Malik, aiyó, soógai.” \p \v 35 Isá hañdat doijje. \p \v 36 Hétolla Yohúdi ókkole hoór de, “Soó, Ibá ye yóggwa re hondilla ador goittó!” \p \v 37 Lekin ítara kiyé-kiyé hoór de, “E Manúc zibá ye añdár suk kúli díyl, Ibá ye saitó bóuli kí hé manúc cwa re no more fán gorí no faitto né?” \s Lasár ore zinda goijjé \p \v 38 Hétolla Isá ttu Nizor bútore abar bicí ferecan lagi, hobor or héṛe giiyé. Hobor gwá óilde eggwá kúñda, aar yíbar muk ot ekkán cíl ouzaiya accíl. \v 39 Isá ye hoór de, \wj “Cíl lan larifélo.”\wj* \p Morigiyói de yóggwar bóin Morota ye Íba re hoór de, “Malik, yala héntu bac uṛíbo, kiyólla-hoilé yóggwa morigiyói de sair din óiye.” \p \v 40 Isá ye híba re hoór de, \wj “Añí toré hoiyí de no né, zodi ekin gorós, Allar mohíma dekíbi bóuli?”\wj* \p \v 41 Tói ítara cíl lan larifélaiye. Aar Isá ye uormikká suk tulí hoór de, \wj “Ó Baf, Tuñí Añr hotá fúinno de hétolla Añí Tuáñre cúkuriya zanair.\wj* \v 42 \wj Añí zani Tuñí hámica Añr hotá fúno, montor Añr sairókul ttu ze manúc cún tíyai asé, ítarar wasté Añí yián hoóir, zeéne ítara ekin goré de, Añré Tuñí beh difeṛáiyo.”\wj* \p \v 43 Híin hoói yore Isá ye ḍoóñr abase ḍak mari hoór de, \wj “Lasár, neeliai!”\wj* \p \v 44 Tói morigiyói de yóggwa neeli aáigiyoi, yóggwar át edde ṭéng gun hohón or hoor loi baindá, aar yóggwar muk kán ekkán hoor loi beráiya. \p Isá ye ítara re hoór de, \wj “Yoggwá re kúlifelo, aar zaito doh.”\wj* \s Isá re marifélaibar sólla \r (Mot 26:1-5; Mak 14:1-2; Luk 22:1-2) \p \v 45 Yohúdi ókkol zetará Moriyam or héṛe aiccíl, ítara Isá ye ziyán goijjé híyan dekí boóut zone Íbar uore iman ainné. \v 46 Montor ítarar bútottu hodúne zai, Isá ye ziín goijjé híin Féroci ókkol ore zanaiyégoi. \p \v 47 Tói ḍoóñr imam ókkole edde Féroci ókkole fótuayi-mujilíc ore míṭing matai hoór de, “Añára ehón kii goittám? Hé Manúc cwa ye toh boóut keramot ókkol gorér. \v 48 Zodi añára Íba re endilla eridi rakí, tóoile beggúne Íbar uore iman anífelaibo, aar Romi ókkole aái añárar pak zaga edde añárar koum ore kobza gorífelaibo.” \p \v 49 Montor ítarar bútore Káiyafas nam or zibá hé bosór boro imam accíl, yóggwa ye ítara re hoór de, “Tuáñra toh bilkúl kessú no zano, \v 50 aar tuáñra yián óu báfi no soór de ki, tuáñra lla beétor óilde fura koum dónco óizar túaro manúc beggún olla ekzon manúc moron.” \p \v 51 Yóggwa ye híyan nizor bole hoiyé de no, bólke yóggwa hé bosór boro imam accíl ísafe, yóggwa ye agun hotá hoiyé de ki, Yohúdi koum olla Isá moribó; \v 52 siríf hé koum olla no, bólke Allar fuain ókkol zetará ikká-uikká dorbodor óigiyoi ítara re ekkán ot zoma gorí bolla yó. \p \v 53 Hé din lóti ítara Isá re marifélaito sólla gorát doijje. \v 54 Hétolla Isá ye Yohúdi ókkol or bútore kúlamela góri ar aá-zaa no gorér, bólke héntu moidan elakar ḍáke asé de Eferaim nam or ekkán cóor ot giiyégoi, aar Nizor cárit tun ore looi héṛe tákat doijje. \p \v 55 Héñtte Yohúdi ókkol or Azadir-id ḍáke aiccé, aar id or age nizoré pak-sáf gorí bolla boóut manúc fara ttu uore Jerúsalem ot giiyé. \v 56 Ítara Isá re talac gorát accíl, aar baitul-mukaddos or uṛán ot tíyai ezzon ottu ezzone fusár gorér de, “Tuáñra kii ṭáaro? Íba id ot ebbe nu aibó níki?” \v 57 Ḍoóñr imam ókkole edde Féroci ókkole hókum zari goijjé de, zodi honókiye Isá hoṛé asé de zane de óile íte ítara re hóbor dito, zeéne ítara Íba re gereftar gorí fare. \c 12 \s Betániya farat Isár ṭéng ot añtor ḍálidiye \r (Mot 26:6-13; Mak 14:3-9) \p \v 1 Azadir-id or sów din age, Isá Betániyat aiccé, zeṛé oh Lasár tákito, zibá re Íba ye mora ttu zinda goijjíl. \v 2 Héṛe ítara Íba lla biyal or hána goijjé. Morota ye hédmot goijjíl, aar zetará Íbar fúañti háito boiccíl ítarar bútore Lasár óu accíl. \v 3 Hétunot Moriyame háṭi narḍ-gas or bicí moóngga azzér añtor looi aiccé, aar híin Isár foot ḍálidi nizor sul loi Íbar foo fuñsídiye. Hé añtor or kúcboye gór gán bórigilgoi. \p \v 4 Montor Íbar cárit tun ottu ezzon zee niki Íba re dóridibo de asé, hé Yohúdah Iskáriyete hoór de, \v 5 “E añtor gún kiyá tin cót dinár dí besi ṭiañ gún gorif ókkol ore dii nó fele?” \v 6 Íte hotá híyan gorif ókkol olla sintabáfana táki hoiyé de no, bólke kiyólla-hoilé íte sur accíl; ṭiañr feṭi ítar héṛe tákito ísafe, yíbat ziín era zayto héntu íte sur gorífelaito. \p \v 7 Montor Isá ye hoór de, \wj “Híba re goittó doh; híba ye iín Añr dohón or din olla beh raikké.\wj* \v 8 \wj Gorib ókkol toh tuáñrar fúañti nitti asé,\wj*\f + \fr 12:8 \fr*\ft \+xt Córiyot-nama 15:11\+xt*.\ft*\f* \wj montor Añré tuáñra nitti no faiba.”\wj* \s Lasár ore marifélaibar sólla \p \v 9 Isá Betániyat aiccé de zani fari becábicí Yohúdi ókkol héṛe aiccé. Ítara siríf Isá lla aiccé de no, bólke Lasár ore sai bolla yó, zibá re Íba ye mora ttu zinda goijjíl. \v 10 Lekin ḍoóñr imam ókkole Lasár ore yó marifélaibar sólla goijjé, \v 11 kiyólla-hoilé yóggwar zoriya boóut Yohúdi ókkole ítarar héntu zaigói Isár uore iman anér. \s Jerúsalem ot Isá baáñccar ḍóilla góri góille \r (Mot 21:1-11; Mak 11:1-11; Luk 19:28-40) \p \v 12 Tarfor din, ze becábicí manúc ókkol id ot aiccé, ítara fúinne de, Isá Jerúsalem ot aiyér, \v 13 tói ítara házu-gas or ḍaggwa ókkol looi Íba llói dola óito neeillé, aar guzori-guzori hoór de, \q1 “Hósana!\f + \fr 12:13 \fr*\ft Hibrú zuban ot \ft*\fq Hósana \fq*\ft maáni (meérbani góri añára re baso). Lofzó yibá taarif gorí bolla yó yián estemal goré.\ft*\f* \q1 Mubarek Ubá zibá Mabud or name aiyér,\f + \fr 12:13 \fr*\ft \+xt Zobur 118:25,26\+xt*\ft*\f* \q1 Becók, Íba óilde Isráili ókkol or Baáñcca!” \p \v 14 Isá ye eggwá gadár sóo fai yíbar uore boiccíl; zendilla pak-kalam ot asé, \q1 \v 15 “Ó Síyon or zérfua, no ḍooraiyó; \q2 soó, tuáñr Baáñcca \q2 gadár sóor uore boói aiyér.”\f + \fr 12:15 \fr*\ft \+xt Zakaríyah 9:9\+xt*\ft*\f* \m \v 16 Isár cárit tune híin age buzí nó fare; montor zeñtté Isár mohíma zahér óiye, tói ítara ttu monot uiṭṭé de, híin Íbar baabute beh leká gíyeh, aar manúc ókkole Íba re héen-héen goijjé. \p \v 17 Isá ye Lasár ore hobor ottu ḍaki mora ttu zinda goijjíl de héñtte ze manúc ókkol Íbar fúañti accíl, ítara híyan or baabute gobá díyat accíl. \v 18 Hétolla bóuli yó hé manúc ítara Isá llói dola óito giíl deh, kiyólla-hoilé ítara fúinnil de, hé keramot tán Íba ye beh goijjé. \v 19 Féroci ókkole híyan olla afós ot hoór de, “Tuáñra toh dekór, añárar honó fáida no ór. Soó, fura duniyai Íbar fisáli óigiyoi.” \s Hodún Girík manúce Isár talac goijjé \p \v 20 Hé id ot zetará ebaadot goittó aiccé, ítarar bútore hodún Girík manúc óu accíl. \v 21 Ítara Filíp or hañse aái hoór de, “Jonáb, añára ttu Isá re saitó monehoór.” Filíp óilde Galil or Betsáida farar manúc. \v 22 Filípe zai híyan Enderiyas ore hoiyé, baade Enderiyase edde Filípe zai Isá re hoiyégoi. \p \v 23 Montor Isá ye ítara re hoór de, \wj “Manúc or Fuar mohíma zahér gorá zaybar októ aiccé.\wj* \v 24 \wj Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, giyuñr bis zetún meṛit fori nó more, hétun gaaga táke; montor zodi more, yíbat boóut fósol ókkol dóre.\wj* \v 25 \wj Zee niki nizor zan ore muhábbot goré, yóggwa ye híyan háraifelaibo; aar zee niki e duniyait nizor zan ore deéi no fare, yóggwa ye híyan ofúrani zindigi lla basai rakíbo.\wj* \v 26 \wj Honókiye Añr hédmot goittó sailé, ítar ttu Añr fisáli dora foribó; kiyólla-hoilé Añí zeṛé, Añr háadem óu héṛe beh óibo. Zee niki Añr hédmot goré, ítare Añr Bafe izzot goríbo.\wj* \s Isá ye Nizor moot or baabute agun hotá hoiyé \p \v 27 \wj “Yala añr ruh ferecan óigiyoi. Añí kí endilla hoitám né, ‘Ó Baf, Añré e októ ttu basai rakó’? No, Añí e októ foijjonto hétolla éna aiccí.\wj* \v 28 \wj Ó Baf, Tuáñr nam or mohíma zahér goró.”\wj* \p Hétunot asman ottu eggwá abas fúna gíyeh de, “Añí híyan zahér goijjí yó, aar abar zahér goijjúm óu.” \v 29 Ze manúc ókkol héṛe tíyai accíl, ítara hé abas swá fúni ḍeba maitté de bóuli hoiyé. Ar hodúne hoór de, “Íba llói honó fírista ye hotá hoiyé deh.” \p \v 30 Isá ye zuwab der de, \wj “Hé abas swá Añr wasté aiccé de no, bólke tuáñrar wasté.\wj* \v 31 \wj Yala e duniyair maincór bisar goríbar októ aáigiyoi, aar yala e duniyair sóddar ore neelaidiya zaybo.\wj* \v 32 \wj Añré zeñtté zobin ottu uore tulífela zaybo, héñtte tamám manúc ókkol ore Añr hañse ṭani tulífelaiyum.”\wj* \v 33 Hotá híin lói Íba ye icára díye de ki, Íba hon moote moribó. \p \v 34 Manúc cúne Íba re hoór de, “Añára Córiyot ottu fúinni de, Mosih abadulabad tákibo, tói Tuñí keéngori hoór de, \wj ‘Manúc or Fua re hámaha uore tulífela zaybo?’\wj* Hé Manúc or Fua Íba hon?” \p \v 35 Isá ye ítara re hoór de, \wj “Nur tuáñrar dormiyan ot ar kessú októ foijjonto beh asé. Tuáñrar fúañti Nur tákite áñṛat táko, arnóile andáre tuáñra re báraizayboi. Zee niki andár ot áñṛe, íte toh hoikká zaar hoi no fare.\wj* \v 36 \wj Tuáñrar fúañti Nur tákite Nur or uore iman anó, zeéne tuáñra Nur or fuain bonizogói.”\wj* \s Yohúdi ókkol or nabiccác \p Isá ye hotá híin hoói baade ítarar héntu zaigói Nizoré ítara ttu lukai raikkíl. \v 37 Íba ye edún bicí keramot ítarar muúntu goríle yo, toóu ítara Íbar uore iman nú ané. \v 38 Héndilla etollá óiye, zeéne Yesáyah nobi ye hoóil de hotá yián fura ó, \q1 “Ó Mabud, añárar poigam hone ekin goijjé? \q2 Aar Mabud or ḍuwáñr bol har hañse zahér óiye?”\f + \fr 12:38 \fr*\ft \+xt Yesáyah 53:1\+xt*\ft*\f* \p \v 39 Ítara etollá beh iman aní nó fare, zendilla hé Yesáyah ye aró hoiyé, ki hoilé, \q1 \v 40 “Alla ye ítarar suk añdá gorídiye, \q2 aar ítarar dil doró gorídiye, \q1 zeéne ítara suké no deké, \q2 dile no buzé, aar Íba ye ítara re gom gorídi bolla Íbar hañse fíri nu aiyé.”\f + \fr 12:40 \fr*\ft \+xt Yesáyah 6:10\+xt*\ft*\f* \m \v 41 Yesáyah ye hotá híin Isár mohíma dekí Íbar baabute hoibárcot hoiyé deh. \p \v 42 Toóu neta ókkol ottu cóo boóut zone Íbar uore iman ainné, montor Féroci ókkole ítara re mujilíc-hána ttu neelaidibo de híyan or ḍoore ítara híyan cíkar no goittó; \v 43 kiyólla-hoilé ítara Alla ttu izzot faar túaro manúc ottu izzot faa bicí fosón goittó. \s Isár hotá ye maincór bisar goríbo \p \v 44 Baade Isá ye guzori-guzori hoór de, \wj “Zee niki Añr uore iman ané, yóggwa siríf Añr uore iman ané de no, bólke Ubár uore yó ané zibá ye Añré difeṛáiye.\wj* \v 45 \wj Zee niki Añré deké, yóggwa ye Añré difeṛáiye de Íba re beh deké.\wj* \v 46 \wj Añí e duniyait Nur ísafe aiccí, zeéne zee kiyé Añr uore iman ané, yóggwa andár ot no táke.\wj* \p \v 47 \wj “Zodi honókiye Añr hotá fúne montor híin amól no goré, yóggwar bisar Añí no gorí, kiyólla-hoilé Añí toh duniyair maincór bisar goittó aiccí de no, bólke duniyair maincóre basaitó aiccí deh.\wj* \v 48 \wj Zee niki Añré inkar goré aar Añr hotá kobul no goré, yóggwar bisarhar asé. Ze hotá Añí hoiyí, kiyamot or din híine beh yóggwar bisar goríbo.\wj* \v 49 \wj Kiyólla-hoilé Añí toh Nizor torfóttu kessú hoiyí de nái, montor Añré difeṛáiye de hé Baf Nize Añré hókum goijjé de, Añr ttu kii-kii howá foribó aar kii-kii boiyan gorá foribó.\wj* \v 50 \wj Añí zani Íbar hókume ofúrani zindigit loiza; hétolla Añí ziín hoói híin beggún Bafe Añré zendilla hoiyé héndilla beh hoói.”\wj* \c 13 \s Isá ye Nizor cárit tun or ṭéng dúwaidiye \p \v 1 Azadir-id or ekkágori agor hotá. Isá ye zainto de, Íba e duniyai ttu Baf or héṛe zaibar októ aáigiyoi. Duniyait mazé zetará Íbar Nizor manúc accíl ítara re Íba ye muhábbot goittó aar ítara re ahéri foijjonto muhábbot goijjíl. \p \v 2 Héñtte biyal or hánar októ accíl. Íba re dóridi bolla Ibilíce Sáimon or fua Yohúdah Iskáriyet or dil ot age lóti niyot gólaidiye. \v 3 Isá ye zainto de, Bafe Íbar át ot hárr kessú diifélaiye aar Íba Allar torfóttu aiccé edde Allar héṛe beh fíri zaar; \v 4 hétolla Íba ye hána eri uiṭṭíl, aar Nizor gaar uoror hoor kúli emmikká eijjé, baade ekkán gansá looi keeñil ot baindé. \v 5 Tarfore Íba ye gaálat faní ḍáli cárit tun or ṭéng dúwai díyat doijje, aar Íbar keeñil ot baindíl de gansá gán lói híin fuñsí díyat doijje. \p \v 6 Baade Íba Sáimon Fitor or íñyot foóñicce. Fitore Íba re hoór de, “Malik, Tuñí añr ṭéng dúwai díba dé?” \p \v 7 Isá ye íba re zuwabe hoór de, \wj “Añí kii gorír tui ehón no buzíbi, montor fore buzíbi.”\wj* \p \v 8 Fitore Íba re hoór de, “Tuñí bilkúl añr ṭéng no dúiyo.” \p Isá ye íba re zuwab der de, \wj “Añí zodi tor ṭéng no dúi, tóoile tor lloi Añr llói honó hátil nái.”\wj* \p \v 9 Hétunot Sáimon Fitore Íba re hoór de, “Malik, tóoile siríf añr ṭéng no, bólke añr át tun edde matá yó dúwaido.” \p \v 10 Isá ye íba re hoór de, \wj “Zee niki gaa dúifelaiye, ítar ttu siríf ṭéng dúwa fore deh, kiyólla-hoilé íte toh furafuri sáfsutara. Tuáñra sáf, montor beggún no.”\wj* \v 11 Isá ye zane Íba re hone dóridibo deh; hétolla Íba ye hoiyé de, \wj “Tuáñra beggún sáf no.”\wj* \p \v 12 Tói zeñtté Íba ttu ítarar ṭéng dúiya óiye, Íba ye Nizor hoor fiñdí abar boiccé. Íba ye ítara re hoór de, \wj “Añí tuáñra re kii goijjí de buijjó né?\wj* \v 13 \wj Tuáñra toh Añré Ustat edde Malik ḍako, aar tuáñra híyan sóiyi hoó, kiyólla-hoilé Añí toh héndilla ói.\wj* \v 14 \wj Tói Añí zettót tuáñrar Malik edde Ustat ói tuáñrar ṭéng dúwai díyi, tuáñra ttu yó ezzone ar ezzon or ṭéng dúwai díyar zorur.\wj* \v 15 \wj Añí gorí tuáñra re ekkán nomuna daháiyi de, zeéne Añí tuáñra re goijjí de héndilla tuáñra yó goró.\wj* \v 16 \wj Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, gulam nizor girós or túaro ḍoóñr no, aar zibá re difeṛá gíyeh íba yó difeṛóyar túaro ḍoóñr no.\wj* \v 17 \wj Yala tuáñra toh iín zano, zodi amól goró tóoile tuáñra mubarek.\wj* \p \v 18 \wj “Añí tuáñra beggún or hotá hoóir de no; Añí zani Añí hontará re basíloiyi. Montor héndilla etollá ór zeéne pak-kalam or hotá yián fura ó, ‘Zee niki Añr fúañti ruṭi háa, íte Añr ulḍa latí tuillé.’ \wj*\f + \fr 13:18 \fr*\ft \+xt Zobur 41:9\+xt*\ft*\f* \p \v 19 \wj “Híyan óibar age Añí yala lóti tuáñra re zanaidir, zeéne híyan óile tuáñra ekin goró de, Añí óilam de Íba.\wj* \v 20 \wj Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, zee niki Añí difeṛáide yóggwa re kobul goré, íte Añré kobul goré deh; aar zee niki Añré kobul goré, íte Añré difeṛáiye de Íba re kobul goré deh.”\wj* \s Isá re dóridoyar baabute agun hotá \r (Mot 26:20-25; Mak 14:17-21; Luk 22:21-23) \p \v 21 Isá ttu híin hoiyá ói baade, dil ot ferecan laiggé, aar hoóifelaiye de ki, \wj “Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, tuáñra ezzone Añré dóri diba.”\wj* \p \v 22 Cárit tune Isá ye har hotá hoór de buzí no fari ezzon or uzu ezzone saát doijje. \v 23 Ítara ttu ze cárit twa re Isá ye muhábbot goittó, yóggwa Isár gaat élan dí boiṛá accíl. \v 24 Sáimon Fitore hé cárit twa re icára gorí hoór de, “Íba ye har hotá hoór de fusár goró.” \p \v 25 Tói hé cárit twa Isár gaat élan dí fusár gorér de, “Malik, íte hon?” \p \v 26 Isá ye zuwab der de, \wj “Ruṭir ṭukuṛa yián burai Añí zaré diiyum, tee óilde manúc íte.”\wj* Baade Íba ye ruṭir ṭukuṛa gán burai Sáimon Iskáriyet or fua Yohúdah re diiyé. \v 27 Ruṭir ṭukuṛa gán looi baade Cóitan ítar bútore góligiyoi. \p Hétolla Isá ye ítare hoór de, \wj “Tui ziyán goríbi híyan toratori gor.”\wj* \v 28 Montor hána háito boiccé de ítara honókiye nó buzé de, Íba ye ítare hotá híyan kiyólla hoiyé. \v 29 Hodúne ṭáaijjil de, Yohúdah ttu zettót ṭiañr feṭi accíl hétolla Isá ye ítare endilla hoiyé de, “Id olla ziín zorur híin kini angói,” arnóile gorif ókkol ore kessú deegói. \v 30 Íte ruṭir ṭukuṛa gán looi toratori baárkule neeligiyói. Híyala rait. \s Noya Hókum \p \v 31 Íte baáre zaigói baade, Isá ye hoór de, \wj “Yala Manúc or Fuar mohíma zahér óibar októ aiccé, aar Allar mohíma Íbar duara zahér óibo.\wj* \v 32 \wj Zeñtté Íbar duara Allar mohíma zahér óibo, héñtte Alla ye yó Nizor duara hé Manúc or Fuar mohíma zahér goríbo, aar Íba ye Nizor mohíma bicí toratori zahér goríbo.\wj* \p \v 33 \wj “Ó Fuain ókkol, Añí tuáñrar fúañti ar kessú októ foijjonto así deh. Tuáñra Añr talac goríba, montor Añí Yohúdi ókkol ore zendilla hoóilam, héndilla yala Añí tuáñra re yó hoóir, ‘Añí zeṛé zairgói héṛe tuáñra aái no faribá.’\wj* \p \v 34 \wj “Añí tuáñra re ekkán noya hókum dír, ki hoilé, tuáñra ezzon ore ezzone muhábbot goró. Añí zendilla tuáñra re muhábbot goijjí, héndilla tuáñra yó ezzon ore ezzone muhábbot goró.\wj* \v 35 \wj Zodi tuáñra ezzon ore ezzone muhábbot goró, híyane beggúne zanibó de, tuáñra óilade Añr ummot.”\wj* \s Fitore inkar gorár baabute Isár agun hotá \r (Mot 26:31-35; Mak 14:27-31; Luk 22:31-34) \p \v 36 Sáimon Fitore Isá re hoór de, “Malik, Tuñí hoṛé zoórgoi dé?” \p Isá ye zuwab der de, \wj “Añí zeṛé zairgói, héṛe tui Añr fúañti yala aái no faribí, lekin fore aái faribí.”\wj* \p \v 37 Fitore Íba ttu fusár gorér de, “Malik, añí Tuáñr fúañti yala kiyá aái no faittam? Añí toh Tuáñr lla bóuli nizor zan úddwa difélaiyum.” \p \v 38 Isá ye zuwab der de, \wj “Tui Añr lla tor zan difélaibi dé? Añí toré sóiyi-sóiyi hoóir, ratakurá bak dibar age tui Añré tin bar inkar goríbi.\wj* \c 14 \s Isá óilde rasta, sóiyi edde zindigi \p \v 1 \wj “Tuáñrar dil ot ferecan nu ainnó. Allar uore iman rakó, Añr uore yó iman rakó.\wj* \v 2 \wj Añr Baf or gór ot tákibar zaga bicí asé, zodi no tákito, Añí tuáñra re hoói dítam, kiyólla-hoilé Añí toh tuáñra lla zaga toiyar goittó zair.\wj* \v 3 \wj Añí zai tuáñra lla zaga toiyar gorí waafes aiccúm, aar Añr héṛe tuáñra re loizaiyúmboi, zeéne Añí zeṛé, tuáñra yó héṛe ó.\wj* \v 4 \wj Tuáñra toh Añí hoṛé zair de híyan or rasta zano.”\wj* \p \v 5 Tómase Íba re hoór de, “Malik, añára no zani Tuñí hoṛé zoór, tóoile rasta keéngori zaniyúm?” \p \v 6 Isá ye yóggwa re hoór de, \wj “Añí óilam de rasta, sóiyi, edde zindigi; Añr duara no zailé honókiye Baf or héṛe zai no fare.\wj* \s Isá ye Baf ore zahér goijjé \p \v 7 \wj “Zodi tuáñra Añré sinnó de óile, tóoile toh Añr Baf ore yó sinnó. Yala lóti tuáñra Íba re sinó edde dekífelaiyo.”\wj* \p \v 8 Filípe Íba re hoór de, “Malik, Baf ore añára re dahó, híyan añára lla kafí.” \p \v 9 Isá ye yóggwa re hoór de, \wj “Filíp, Añí toh tuáñrar fúañti etókkal así, toóu tui Añré no sinós dé? Zee niki Añré deikké íte Baf ore deikké. Tui keéngori hoór de, ‘Baf ore añára re dahó?’\wj* \v 10 \wj Tui ki biccác no gorós, Añí Baf or bútore así aar Baf Añr bútore asé dé? Hotá ziín Añí tuáñra re hoói, híin Añí Nizor torfóttu hoói de no, bólke Baf zibá Añr bútore asé Íba ye Nizor ham gorér deh.\wj* \v 11 \wj Añré biccác goró de, Añí Baf or bútore así aar Baf Añr bútore asé; arnóile ham mún or wasté óile Añré biccác goró.\wj* \p \v 12 \wj “Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, zee niki Añr uore iman raké, ze ham ókkol Añí gorí híin íte yó goríbo; íte híin or túaro ḍoóñr-ḍoóñr ham ókkol goríbo, kiyólla-hoilé Añí toh Baf or héṛe zairgói.\wj* \v 13 \wj Aar tuáñra Añr name ziín saibá híin Añí goríyum, zeéne Baf or mohíma Fuar duara zahér ó.\wj* \v 14 \wj Tuáñra Añr name Añr ttu honó kessú sailé, Añí híyan goríyum.\wj* \s Pak-Ruhr diibar waada \p \v 15 \wj “Zodi tuáñra Añré muhábbot goró, tóoile Añr hókum ókkol amól goríba.\wj* \v 16 \wj Añí Baf ottu magiyúm, aar Íba ye tuáñra re ar ezzon Modotgár diibo, zeéne Íba tuáñrar fúañti abadulabad táke.\wj* \v 17 \wj Hé Modotgár óilde sóiyir Ruh; duniyai ye Íba re kobul gorí no fare, kiyólla-hoilé duniyai ye Íba re no yo deké aar no yo zane. Montor tuáñra toh Íba re zano, kiyólla-hoilé Íba tuáñrar fúañti-fúañti táke edde tuáñrar bútore tákibo.\wj* \p \v 18 \wj “Añí tuáñra re etim rakí no zaiyum; Añí tuáñrar héṛe waafes aiccúm.\wj* \v 19 \wj Hotún ánik baade duniyai ye Añré ar no dekíbo, montor tuáñra Añré dekíba, kiyólla-hoilé Añí zinda así ísafe tuáñra yó zinda tákiba.\wj* \v 20 \wj Hé din ailé tuáñra zani faribá de, Añí Añr Baf or bútore así, tuáñra Añr bútore asó, aar Añí tuáñrar bútore así.\wj* \v 21 \wj Zee niki Añr hókum ókkol kobul goré edde amól goré, yóggwa óilde zee niki Añré muhábbot goré. Zee niki Añré muhábbot goré, yóggwa re Añr Bafe muhábbot goríbo; Añí yó yóggwa re muhábbot goríyum aar Nizoré yóggwar hañse zahér goijjúm.”\wj* \p \v 22 Hétunot Iskáriyet no de hé Yohúdah ye Íba re hoór de, “Malik, kiyólla Tuñí duniyair hañse no gorí siríf añárar hañse Nizoré zahér goríba dé?” \p \v 23 Isá ye yóggwa re zuwabe hoór de, \wj “Zodi kiyé Añré muhábbot goré, yóggwa Añr hotáye solibó. Añr Bafe yóggwa re muhábbot goríbo, aar Añára yóggwar hañse aiccúm edde yóggwar fúañti tákiyum.\wj* \v 24 \wj Zee niki Añré muhábbot no goré, yóggwa Añr hotáye no sole. Ze hotá tuáñra fúnor híin Añr no, bólke Añré difeṛáiye de hé Baf or.\wj* \s Isár diiya cánti \p \v 25 \wj “E hotá iín Añí tuáñra re tuáñrar fúañti tákite hoiyí.\wj* \v 26 \wj Lekin Modotgár yáni Pak-Ruh, zibá re Bafe Añr name difeṛáibo, Íba ye tuáñra re hárr kessú cíkaibo, aar Añí ziín tuáñra re hoiyí híin beggún yaad goráidibo.\wj* \v 27 \wj Añí tuáñra lla cánti rakí zair; Añr cánti Añí tuáñra re diir. Duniyai ye dee de héndilla gorí Añí no dii. Tuáñrar dil ot ferecan nu ainnó, edde no ḍooraiyó.\wj* \p \v 28 \wj “Añí tuáñra re yián hoiyí de toh fúinno, ‘Añí zairgói, aar tuáñrar héṛe waafes aiccúm.’ Zodi tuáñra Añré muhábbot goittá, tóoile tuáñra Añí Baf or héṛe zairgói de hétolla kúci óita, kiyólla-hoilé Añr Baf toh Añr túaro ḍoóñr.\wj* \v 29 \wj Híin óibar age lóti Añí tuáñra re hoóidiyi, zeéne híin óile tuáñra biccác goró.\wj* \v 30 \wj Añí tuáñra llói ar bicí hotá no hoiyúm, kiyólla-hoilé duniyair sóddar toh aáizargoi, aar ítar ttu Añr uore honó kémota nái.\wj* \v 31 \wj Montor Añí Baf ore muhábbot gorí de híyan duniyai ye zane fán, Bafe Añré zendilla hókum goijjé Añí héndilla beh gorí.\wj* \p \wj “Uṛó, Añára yián ttu zaigói.\wj* \c 15 \s Isá óilde anggur-gas \p \v 1 \wj “Añí óilam dé sóiyi anggur-gas, aar Añr Baf óilde barizar cacá.\wj* \v 2 \wj Añr ze ḍéeilat gula no dóre, yíba re Íba ye haṛiféle; montor ze ḍéeilat gula dóre, yíba re Íba ye cáṛi sáf raké, zeéne yíbat aró gula dóre.\wj* \v 3 \wj Añí tuáñra re ze hotá ókkol hoiyí híin lói toh tuáñra age lóti pak-sáf óigiyogoi.\wj* \v 4 \wj Añr llói laigga táko, aar Añí yó tuáñra llói laigga táikkum. Zendilla ḍéeila anggur-gas ot laigga no tákile nizorgá nize gula dórai no fare, héndilla tuáñra yó no faribá zodi Añr llói laigga no táko.\wj* \p \v 5 \wj “Añí óilam de anggur-gas, aar tuáñra óilade ḍéeila ókkol. Zee niki Añr llói laigga táke aar Añí ítar llói laigga táki, íte bicí gula dórai fare, kiyólla-hoilé Añí sára toh tuáñra kessú gorí no faribá.\wj* \v 6 \wj Zee niki Añr llói laigga no táke, ítare ḍéeilar ḍóilla baáre félaidiya zah, aar fúaizagoi; tói maincé híin ore dolagorí ooin ot félai déh, aar híin furizagói\wj* \v 7 \wj Zodi tuáñra Añr llói laigga táko, aar Añr hotá tuáñra llói laigga táke, tóoile tuáñra ttu monehoó de híyan magiyó, tuáñra re híyan diiya zaybo.\wj* \v 8 \wj Tuáñra bicí gula dórai Añr ummot de sábut goríle, Añr Baf or mohíma zahér ó.\wj* \p \v 9 \wj “Bafe Añré zendilla muhábbot goijjé, Añí yó tuáñra re héndilla muhábbot goijjí. Añr muhábbot ot laigga táko.\wj* \v 10 \wj Zodi tuáñra Añr hókum ókkol amól goró, tóoile Añr muhábbot or bútore tákiba, zendilla Añí Añr Baf or hókum ókkol amól gorí yore Íbar muhábbot or bútore táki.\wj* \v 11 \wj Hotá iín Añí tuáñra re etollá hoiyí, zeéne Añr kúci tuáñrar bútore táke, aar tuáñrar kúci zen fura óizagoi.\wj* \v 12 \wj Añr hókum óilde yián, Añí tuáñra re zendilla muhábbot goijjí, tuáñra yó ezzon ore ezzone héndilla muhábbot goró.\wj* \v 13 \wj Ezzone nizor dustó ókkol olla nizor zan diféle de híyan or túaro toh ar ḍoóñr muhábbot nái.\wj* \v 14 \wj Tuáñra Añr dustó ókkol, zodi Añí tuáñra re ziín hókum díyi híin amól goró.\wj* \v 15 \wj Añí tuáñra re gulam bouli ar no hoóir, kiyólla-hoilé gulame toh nizor giróse kii gorér no zane. Montor Añí tuáñra re dustó hoiyí, kiyólla-hoilé Añí toh Añr Baf ottu ziín fúinni híin beggún tuáñra re zanaidiyí.\wj* \v 16 \wj Tuáñra Añré basíloiyo de no, bólke Añí éna tuáñra re basíloiyi edde ham ot lagaiyí, zeéne tuáñrar zindigit gulagala dóre aar hé gulagala ṭiki táke, zeéne tuáñra Baf ottu Añr name ziín magibá híin Íba ye tuáñra re dee.\wj* \v 17 \wj Añí tuáñra re hókum dír de ki, tuáñra ezzon ore ezzone muhábbot goró.\wj* \s Duniyai óilde imandár or duccon \p \v 18 \wj “Zodi duniyai ye tuáñra re nafórot goré, monot raikkó de, ítara tuáñra re goríbar age Añré nafórot goijjé.\wj* \v 19 \wj Zodi tuáñra duniyair óita, duniyai ye tuáñra re nizor ísafe muhábbot goittó; montor tuáñra zettót duniyair no aar Añí tuáñra re duniyai ttu basíloifélaiyi, hétolla beh duniyai ye tuáñra re nafórot goré.\wj* \v 20 \wj Añí tuáñra re hoiyí de hotá gán monot raikkó de ki, ‘Gulam nizor girós or túaro ḍoóñr no.’\wj*\f + \fr 15:20 \fr*\ft \+xt Yohánna 13:16\+xt*\ft*\f* \wj Hétolla ítara zodi Añré zulúm goijjé de óile, tuáñra re yó zulúm goríbo; zodi ítara Añr hotá amól goijjé de óile, tuáñrar hotá yó amól goríbo.\wj* \v 21 \wj Lekin ítara híin beggún tuáñra re Añr nam or zoriya beh goríbo, kiyólla-hoilé ítara Añré difeṛáiye de Íba re no siné.\wj* \v 22 \wj Zodi Añí nu aitám aar ítara re hotá ókkol no hoitám, tóoile ítara gunágar no ṭóorito; montor yala de ítara ttu nizor guná lla honó bahána nái.\wj* \v 23 \wj Añré nafórot goré de íte Añr Baf ore yó nafórot goré.\wj* \v 24 \wj Zodi Añí ítarar héṛe ham uúin no goittám ziín honókiye goijjé de nái, tóoile ítara gunágar no ṭóorito; montor yala toh ítara Añré edde Añr Baf ore deikké aar nafórot óu goijjé.\wj* \v 25 \wj Lekin héndilla etollá óiye, zeéne ítarar Córiyot ot leikká asé de hotá yián fura ó, ‘Ítara Añré hánnak nafórot goijjé.’\wj*\f + \fr 15:25 \fr*\ft \+xt Zobur 35:19; 69:4\+xt*\ft*\f* \p \v 26 \wj “Zeñtté Modotgár Ubá aibó zibá re Añí Baf or torfóttu tuáñrar héṛe difeṛáiyum, yáni sóiyir Ruh zibá Baf or torfóttu aiyé Íba re, héñtte Íba ye Añr baabute gobá díbo.\wj* \v 27 \wj Aar tuáñra yó Añr baabute gobá díba, kiyólla-hoilé tuáñra toh Añr fúañti-fúañti foóila cúru ttu lóti asó.\wj* \c 16 \p \v 1 \wj “Añí tuáñra re hotá iín etollá hoiyí, zeéne tuáñra iman ottu no zoogói.\wj* \v 2 \wj Maincé tuáñra re mujilíc-hána ttu neelaidibo; ói, eén októ aiyér, zee niki tuáñra re mariféle íte ṭáaribo de, íte Allar hédmot gorér bóuli.\wj* \v 3 \wj Ítara héndilla híin etollá goríbo, kiyólla-hoilé ítara no Baf ore sinné aar no Añré sinné.\wj* \v 4 \wj Lekin híin Añí tuáñra re hoiyí de, zeéne híin or októ ailé tuáñra ttu monot uṛé de ki, Añí tuáñra re híin or baabute hoói ráikki. Añí tuáñra re foóila lóti híin nó hoói, kiyólla-hoilé Añí toh tuáñrar fúañti-fúañti accílam.\wj* \s Pak-Ruhr ham \p \v 5 \wj “Montor yala Añí Ubár héṛe zairgói zibá ye Añré difeṛáiye, aar tuáñra honókiye Añr ttu fusár no gorór de, ‘Tuñí hoṛé zoórgoi dé?’\wj* \v 6 \wj Montor Añí tuáñra re iín hoiyí de hétolla, tuáñrar dil ferecaniye bórigiyoi.\wj* \v 7 \wj Lekin Añí tuáñra re sóiyi hoóir, Añí tuáñrar fáida lla zairgói deh; kiyólla-hoilé zodi Añí no zaigói, hé Modotgár tuáñrar hañse nu aibó; montor Añí zailégoi, Añí Íba re tuáñrar hañse difeṛáiyum.\wj* \v 8 \wj Aar Íba zeñtté aibó, duniyai re gunár, forhésgarir edde bisar or baabute hosúrbon ṭóoraibo.\wj* \v 9 \wj Gunár baabute ṭóoraibo de kiyólla-hoilé, manúc ókkole Añr uore iman nú ané;\wj* \v 10 \wj forhésgarir baabute ṭóoraibo de kiyólla-hoilé, Añí Baf or héṛe zairgói aar tuáñra Añré ar no dekíba;\wj* \v 11 \wj bisar or baabute ṭóoraibo de kiyólla-hoilé, duniyair sóddar or bisar óigiyoi.\wj* \p \v 12 \wj “Añr ttu tuáñra re hoibár aró boóut kessú asé, montor yala tuáñra híin bordac gorí no faribá.\wj* \v 13 \wj Lekin zeñtté Ubá, yáni sóiyir Ruh aibó, Íba ye tuáñra re fura sóiyir rasta daháibo; kiyólla-hoilé Íba ye toh Nizor torfóttu kessú hoibó de no, bólke ziín fúne híin beh hoibó, aar ziín óibo de asé híin tuáñra re zanaidibo.\wj* \v 14 \wj Íba ye Añr gún looi tuáñra re zanaidibo; héndilla gorí Íba ye Añr mohíma zahér goríbo.\wj* \v 15 \wj Baf ottu ziín asé híin beggún toh Añr; hétolla hoiyí de, Íba ye Añr gún looi tuáñra re zanaidibo.” \wj* \s Ferecani kúcit bodolizaybói \p \v 16 \wj “Hotún baade tuáñra Añré ar no dekíba, aar abar hotún baade tuáñra Añré dekíba.”\wj* \p \v 17 Hétolla Íbar hoozzon cárite afós ot hoór de, “Ibá ye añára re iín kii hoór, \wj ‘Hotún baade tuáñra Añré ar no dekíba, aar abar hotún baade tuáñra Añré dekíba’\wj*? Aró hoór de, \wj ‘Kiyólla-hoilé Añí Baf or héṛe zairgói\wj*?’” \v 18 Ítara hoór de, “Ibá ye ziyán \wj ‘Hotún or’\wj* hotá hoór híyan kii? Añára no zani Ibá ye kiyór hotá hoór.” \p \v 19 Isá ye zani faijjé de, ítara ttu Íba re súwal goittó monehoór, hétolla Íba ye ítara re hoór de, \wj “Tuáñra afós ot Añr hotá yián or baabute howáhoi gorór de né, ziyán Añí hoiyí de, ‘Hotún baade tuáñra Añré ar no dekíba, aar abar hotún baade tuáñra Añré dekíba?’\wj* \v 20 \wj Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, tuáñra hañdibá edde bilak goríba, montor duniyai ye kúci goríbo. Tuáñra ferecan óiba, lekin tuáñrar ferecani kúcit bodolizaybói.\wj* \v 21 \wj Zeñtté honó mayafua ye fua zormo deh héñtte toh duk faa, kiyólla-hoilé híbar duk faibar októ aiccé; montor zeñtté fua hálas óizagoi, duniyait eggwá fua foida óiye de kúciye hé duk ore ar monot no raké.\wj* \v 22 \wj Héndilla, tuáñra yó yala ferecanit asó; montor tuáñra llói Añí abar miliyúm, héñtte tuáñrar dil kúci óibo, aar tuáñrar kúci re tuáñra ttu honókiye looi no felaibo.\wj* \v 23 \wj Hé din tuáñra Añr ttu honó kessú fusár goríba de nái. Añí tuáñra re sóiyi-sóiyi hoóir, zodi tuáñra Añr name Baf ottu kessú mago, Íba ye tuáñra re diibo.\wj* \v 24 \wj Aijjó foijjonto tuáñra Añr name kessú maiggó de nái. Mago, tuáñra faiba, zeéne tuáñrar kúci fura óizagoi.\wj* \s Añí duniyai re ziti aiccí \p \v 25 \wj “Hotá iín Añí tuáñra re meésal dí beh hoiyí, lekin eén októ aiyér, Añí tuáñra re meésal dí ar no hoiyúm, bólke sáf-sáf góri tuáñra re Baf or baabute hoiyúm.\wj* \v 26 \wj Hé din tuáñra Añr name magibá; aar Añí tuáñra re eén no hoóir de, Añí Baf or hañse tuáñra lla aros goijjúm.\wj* \v 27 \wj Baf Nize toh tuáñra re muhábbot goré, kiyólla-hoilé tuáñra Añré muhábbot goijjó aar biccác goijjó de, Añí Allar torfóttu aiccí deh.\wj* \v 28 \wj Añí Baf or héntu aái e duniyait aiccí; abar Añí e duniyai eri Baf or héṛe zairgói.”\wj* \p \v 29 Hétunot Íbar cárit tune hoór de, “Soó, yala Tuñí sáf-sáf góri hoór, honó meésal dí no. \v 30 Yala añára zani faijjí de, Tuñí hárr kessú zano, aar Tuáñr ttu honókiye súwal goríbar zorur nái; híyane añára biccác gorí de, Tuñí Allar torfóttu aiccó deh.” \p \v 31 Isá ye ítara re hoór de, \wj “Tuáñra yala biccác goró né?\wj* \v 32 \wj Soó, eén októ aiyér, becók aáigiyoi, tuáñra beggún dorbodor ói zar-zar zagat tee-tee zaibagói, aar Añré háliga eribá. Toóu Añí háliga no, kiyólla-hoilé Baf toh Añr fúañti asé.\wj* \p \v 33 \wj “Añí tuáñra re hotá iín etollá hoiyí, zeéne tuáñra Añr bútore cánti foo. Duniyait mazé tuáñra duk-mosibot ot tákiba; montor hímmot na háraiyo, Añí duniyai re ziti aiccí.”\wj* \c 17 \s Isár dua Nizor lla \p \v 1 Isá ye híin hoói baade asman or uzu saái hoór de, \wj “Ó Baf, októ aáigiyoi. Tuáñr Fuar mohíma zahér goró, zeéne Fua ye yó Tuáñr mohíma zahér goré,\wj* \v 2 \wj Kiyólla-hoilé Tuñí toh Íba re fura insán-zatir uore adíkar diiyó, zeéne Tuñí zetará re Íbar át ot diiyó, ítara beggún ore Íba ye ofúrani zindigi dee.\wj* \v 3 \wj Aar ofúrani zindigi óilde yián, ítara zen Tuñí siríf sóiyi Alla re edde Tuñí difeṛáiyo de Isá Mosih re zane.\wj* \v 4 \wj Tuñí Añré ze ham gorí bolla diiyó, híyan fúrai Añí e duniyait Tuáñr mohíma zahér goijjí.\wj* \v 5 \wj Aar yala, ó Baf, Tuñí zeṛé asó héṛe Añré mohímawala banaifélo, oh mohímaye ze mohíma duniyai foida goríbar age lóti Tuáñr fúañti Añr ttu accíl.\wj* \s Isár dua Íbar cárit ókkol olla \p \v 6 \wj “Añí Tuáñr nam manúc uitarár hañse zahér goijjí zetará re Tuñí duniyai ttu Añr át ot diiyó. Ítara toh Tuáñr accíl; Tuñí ítara re Añr át ot diiyó aar ítara Tuáñr hotá amól goijjé.\wj* \v 7 \wj Yala ítara zainné de, zedún Tuñí Añré diiyó, híin beggún Tuáñr torfóttu;\wj* \v 8 \wj kiyólla-hoilé ze hotá Tuñí Añré hoitó hoiyó, Añí híin ítara re hoiyí, aar ítara híin kobul goijjé. Ítara fakkafakki gori zainné de, Añí Tuáñr héntu aiccí deh, aar biccác goijjé de, Añré Tuñí beh difeṛáiyo.\wj* \p \v 9 \wj “Añí ítara lla beh dua gorír. Añí duniyai lla dua gorír de no, bólke zetará re Tuñí Añr át ot diiyó ítara lla, kiyólla-hoilé ítara toh Tuáñr.\wj* \v 10 \wj Ziín Añr híin beggún Tuáñr, aar ziín Tuáñr híin beggún Añr. Añr mohíma híin or duara zahér óiye.\wj* \v 11 \wj Añí duniyait ar no tákiyum, montor ítara toh duniyait asé, aar Añí Tuáñr héṛe aáizairgoi. Ó pak Baf, ze nam Tuñí Añré diiyó Tuáñr hé name Tuñí ítara re héfazot rakó, zeéne ítara undilla ek óizagoi zendilla Añára ek.\wj* \v 12 \wj Añí zetókkal foijjonto ítarar fúañti accílam, Añí ítara re Tuáñr oh name héfazot raikkí, ziyán Tuñí Añré diiyó. Añí ítara re faára dí ráikki, aar ítara ttu honókiye borbad nó óiyo, siríf uite beh óiye zee niki borbad óibar accíl, zeéne pak-kalam fura ó.\wj* \p \v 13 \wj “Lekin yala toh Añí Tuáñr héṛe aáizairgoi, aar Añí duniyait tákite iín etollá hoóir, zeéne ítara ttu Añr kúci furafuri gori táke.\wj* \v 14 \wj Añí ítarar hañse Tuáñr kalam foóñsaiyi, aar duniyai ye ítara re nafórot goijjé, kiyólla-hoilé zendilla Añí duniyair no, héndilla ítara yó toh duniyair no.\wj* \v 15 \wj Añr dua endilla no de ki, Tuñí ítara re duniyai ttu loizogói, bólke Añr dua óilde, Tuñí ítara re Ibilíc ottu héfazot rakó.\wj* \v 16 \wj Zendilla Añí duniyair no, héndilla ítara yó toh duniyair no.\wj* \v 17 \wj Ítara re sóiyi lói pak-sáf goró. Tuáñr kalam óilde hé sóiyi.\wj* \v 18 \wj Zendilla Tuñí Añré duniyait difeṛáiyo, héndilla Añí yó ítara re duniyait difeṛáiyi.\wj* \v 19 \wj Añí ítara lla Nizoré háas gorí rakír, zeéne ítara re yó sóiyi lói háasgori raká zah.\wj* \s Isár dua tamám imandár olla \p \v 20 \wj “Añí siríf ítara lla dua gorír de no, bólke uitará lla yó gorír zetará ítarar hotá fúni Añr uore iman aníbo;\wj* \v 21 \wj zeéne ítara beggún ek óizagoi, zendilla, ó Baf, Tuñí Añr bútore asó, aar Añí Tuáñr bútore así, héndilla ítara yó zen Añárar bútore ó, zeéne duniyai ye biccác goré de, Añré Tuñí beh difeṛáiyo.\wj* \v 22 \wj Tuñí Añré ze mohíma diiyó híyan Añí ítara re yó diiyí, zeéne ítara undilla ek óizagoi zendilla Añára ek.\wj* \v 23 \wj Añí ítarar bútore así aar Tuñí Añr bútore asó, zeéne ítara furafuri ek óizagoi, zeéne duniyai ye zane de, Añré Tuñí beh difeṛáiyo, aar Tuñí ítara re undilla muhábbot goijjó zendilla Añré muhábbot goijjó.\wj* \p \v 24 \wj “Ó Baf, Añí sái, zetará re Tuñí Añr át ot diiyó, ítara yó zen Añí zeṛé táki héṛe Añr fúañti táke, zeéne Tuñí Añré diiyó de Añr hé mohíma ítara deké, kiyólla-hoilé Tuñí toh Añré duniyair foidayecir age lóti muhábbot goijjó.\wj* \p \v 25 \wj “Ó insáfwala Baf, duniyai ye toh Tuáñre no siné, montor Añí Tuáñre siní; aar itará zainné de, Añré Tuñí beh difeṛáiyo.\wj* \v 26 \wj Añí itarár hañse Tuáñr nam zahér goijjí, aar híyan aró zahér gorát tákiyum, zeéne ze muhábbote Tuñí Añré muhábbot goijjó hé muhábbot itarár bútore táke aar Añí itarár bútore táki.”\wj* \c 18 \s Isár gereftari \r (Mot 26:47-56; Mak 14:43-52; Luk 22:47-53) \p \v 1 Isá ye hotá híin hoói baade, Nizor cárit tun ore looi Kídron zúra farái okule giiyé. Héṛe ekkán bagan accíl, aar Íba edde Íbar cárit tun híyan ot góille. \v 2 Íba re dóridiye de Yohúdah ye yó hé zaga gán zainto, kiyólla-hoilé Isá egazá-egazá héṛe Nizor cárit tun lói militó. \v 3 Hétolla Yohúdah ye ḍoóñr imam ókkol ottu edde Féroci ókkol ottu ek dol Romi fóous edde hodún faáradar ókkol ore fúañti looi fánoc, uzal, edde átiyar ókkol lói héṛe aiccé. \p \v 4 Isá ye Íbar uore ziín óibo híin beggún zane ísafe, baáre neeli ítara ttu fusár gorér de, \wj “Tuáñra haré tuwoór dé?”\wj* \p \v 5 Ítara Íba re zuwab der de, “Isá Nasári re.” \p Isá ye ítara re hoór de, \wj “Añí Íba.”\wj* Íba re dórider de Yohúdah yó ítarar fúañti tíyai asé. \v 6 Zeñtté Isá ye ítara re yián hoiyé, \wj “Añí Íba,”\wj* hétunot ítara fissá zai meṛit forigiyói. \p \v 7 Íba ye ítara ttu abar fusár gorér de, \wj “Tuáñra haré tuwoór dé?”\wj* \p Ítara hoór de, “Isá Nasári re.” \p \v 8 Isá ye zuwab der de, \wj “Añí Íba de híyan toh tuáñra re hoóifelaiyi. Hétolla zodi tuáñra Añré tuwoór de óile, tóoile itará zoggói.”\wj* \v 9 Híyan etollá óiye, zeéne Íba ye hoóil de e hotá fura ó, \wj “Zetará re Tuñí Añr át ot diiyó, Añí ítara ttu ezzon ore úddwa nó áñzai.”\wj*\f + \fr 18:9 \fr*\ft \+xt Yohánna 6:39\+xt*\ft*\f* \p \v 10 Sáimon Fitor ottu ekkán toluwar accíl ísafe, yóggwa ye híyan neelai boro imam or gulam or uore solai ítar den ḍák or han nán haṛifélaiye. Hé gulam mwar nam Malkus. \p \v 11 Hétolla Isá ye Fitor ore hoór de, \wj “Toluwar ḍaf ot gólai er. Ze fiyala Bafe Añré diiyé, Añí hé fiyala no fiítam né?”\wj* \s Boro imam or muúntu Isá \r (Mot 26:57-58; Mak 14:53-54; Luk 22:54) \p \v 12 Tói hé fóous suné, ítarar zonnale, edde Yohúdir faáradar gúne Isá re gereftar gorí bañdífelaiye. \v 13 Baade Íba re age Hánan or héṛe loigiyé, kiyólla-hoilé ze Káiyafas hé bosór boro imam accíl, yóggwar hóour óilde Hánan. \v 14 Hé Káiyafas óilde ubá zee niki Yohúdi ókkol ore mocuwara dyíl de, beétor óilde fura koum olla ekzon manúc moron. \s Isá re Fitor or inkar \r (Mot 26:69-70; Mak 14:66-68; Luk 22:54-57) \p \v 15 Sáimon Fitor edde ar ezzon cárit Isár kure-kure zaat accíl. Hé cárit twa re boro imame siníto ísafe, yóggwa Isár fuñde-fuñde boro imam or uṛán ot góillegoi, \v 16 lekin Fitor baáre duwar ot tíyai táikkil. Hétolla ze cárit twa re boro imame siníto, yóggwa ye baáre neeli duwar sooñidar gwá re hoói Fitor ore bútore ainné. \p \v 17 Duwar sooñidar bañdi mayafua wa ye Fitor ore hoór de, “Tuñí yó hóno e Manúc cwar cárit ottu né?” \p Yóggwa ye zuwab der de, “Añí no.” \p \v 18 Héñtte cítkhal de hétolla gulam ókkole edde faáradar ókkole aañra loi ooin dórai íñyot tíyai ooin fuwát accíl; aar Fitor nize yó ítarar fúañti tíyai ooin fuwát accíl. \s Ḍoóñr imame Isá re zerá goijjé \r (Mot 26:59-66; Mak 14:55-64; Luk 22:66-71) \p \v 19 Héñtte boro imame Isá ttu Íbar ummot ókkol or edde Íbar taalim or baabute súwal gorér. \p \v 20 Isá ye yóggwa re zuwab der de, \wj “Añí duniyair hañse kúlamela góri hotá hoiyí. Añí hámica mujilíc-hána ókkol ot edde baitul-mukaddos ot zeṛé tamám Yohúdi ókkol zoma ó héṛe taalim diyí, aar Añí toh lukai kessú hoiyí de nái.\wj* \v 21 \wj Tuñí Añr ttu kiyá fusár gorór? Fúinne de ítara ttu fusár goróna Añí ítara re kii hoiyí. Becók Añí ziín hoiyí híin ítara zane.”\wj* \p \v 22 Isá ye híin hoiyé rár, héṛe ḍáke tíyai accíl de faáradar ottu ezzone Íba re suwar mari hoór de, “Boro imam ore héndilla góri zuwab dede niki?” \p \v 23 Isá ye ítare zuwab der de, \wj “Zodi Añí honó gollot hoiyí de óile, gollot híyan daháide; montor zodi sóiyi hoiyí de óile, Añré marór kiyá?”\wj* \v 24 Baade Hánane Isá re baindá hálote, boro imam Káiyafas or héṛe difeṛáidiye. \s Fitore abar inkar goijjé \r (Mot 26:71-75; Mak 14:69-72; Luk 22:58-62) \p \v 25 Sáimon Fitor aijjó foijjonto tíyai ooin fuwát accíl. Maincé yóggwa re hoór de, “Tuñí yó hóno Íbar cárit tun or bútottu né?” \p Yóggwa ye inkar gorí hoór de, “Añí no.” \p \v 26 Boro imam or gulam ottu ezzon zee niki Fitore han haṛifelail de ítar egana, íte hoór de, “Añí toré Íbar fúañti bagan ot nó dekí niki?” \v 27 Fitore abar inkar goijjíl; aar éhon-éhon ratakurá bak diyé. \s Filat or muúntu Isá \r (Mot 27:1-2,11-14; Mak 15:1-5; Luk 23:1-5) \p \v 28 Yárbaade Yohúdir neta ókkole Isá re Káiyafas or héntu Romi razmohól ot loigiyé, héñtte biínna sóore accíl. Ítara nize hé mohól ot nó góle, zeéne ítara nafak ói no zagói, bólke Azadir-id or hána hái fare. \v 29 Hétolla Filat baáre neeli ítarar héṛe aiccé aar hoór de, “Tuáñra e Manúc cwar ulḍa kii hosúri ainnó dé?” \p \v 30 Ítara yóggwa re zuwabe hoór de, “Zodi Íba acámi no óito, añára Íba re tuáñr hañse gosái no ditam.” \p \v 31 Filate ítara re hoór de, “Tuáñra Íba re loizai tuáñrar córiyot mozin bisar gorógoi.” \p Hé Yohúdi gúne yóggwa re hoór de, “Añára ttu honókiyo re zane marifélaibar ezazot nái.” \v 32 Híyan etollá óiye, zeéne Isár oh hotá fura ó, ziyán Íba ye Íba hondilla mora moribó de híyan or icáraye hoóil. \p \v 33 Tarfore Filat abar razmohól or bútore góille, aar Isá re matai hoór de, “Tuñí Yohúdir Baáñcca niki?” \p \v 34 Isá ye yóggwa re zuwab der de, \wj “Tuñí hotá yián nizor torfóttu hoór de né, náki ar honókiye tuáñre Añr baabute hoiyé dé?”\wj* \p \v 35 Filate zuwab der de, “Añí Yohúdi níki? Tuáñr nizor koume edde ḍoóñr imam múne éna Tuáñre añr hañse gosáidiye. Tuñí kii goijjó dé?” \p \v 36 Isá ye zuwab der de, \wj “Añr raijjo e duniyair no. Zodi Añr raijjo e duniyair óito, Añr gulam ókkole maramari goittó, zeéne Añré Yohúdi ókkol or hañse gosáidiya no zah. Montor Añr raijjo toh eṛíyar no.”\wj* \p \v 37 Híyan olla Filate Íba re hoór de, “Tóoile Tuñí baáñcca níki?” Isá ye zuwab der de, \wj “Tuñí sóiyi hoór, Añí baáñcca. Aní etollá zormo óiyi aar etollá duniyait aiccí, kiyólla-hoilé: sóiyir uzu gobá dí bolla. Zee niki sóiyir, yóggwa ye Añr hotá fúne.”\wj* \p \v 38 Filate Isá re hoór de, “Sóiyi kii?” \s Isá re marifélaibar hókum \r (Mot 27:15-31; Mak 15:6-20; Luk 23:13-25) \p Híyan hoói baade yóggwa abar baáre neeli Yohúdi gún or héṛe aiccé, aar ítara re hoór de, “Añí Íba ttu honó hosúri no fair. \p \v 39 “Lekin tuáñra ttu toh ekkán niyom asé, ki hoilé, Azadir-id or októt añr ttu tuáñrar hañse honó ek hodi re hálas gorídiyar zorur. Hétolla tuáñra ttu añré Yohúdir Baáñcca wa re hálas gorídiya baitó monehoór né?” \p \v 40 Hétunot ítara beggúne abar guzori hoór de, “Hé Manúc cwa re no, bólke Bárabba re!” Hé Bárabba ézzon bagi accíl. \c 19 \p \v 1 Baade Filate Isá re loizai soóñk mara baáil. \v 2 Aar fóous ókkole keñṛar eggwá tas banai Íbar matát diyaidil, aar Íba re bayoinna rong or eggwá zubba fiñdáidil. \v 3 Tarfore ítara Íbar hañse aái-aái hoór de, “Ó Yohúdir Baáñcca, márhaba!” Héen hoói-hoói ítara Íba re suwar maijjé. \p \v 4 Filat abar baáre neeli aái Yohúdi gún ore hoór de, “Soó, añí Íba re baáre tuáñrar hañse anáir, zeéne tuáñra zano de, añí Íba ttu honó hosúri no fair.” \v 5 Tarfore keñṛar tas edde bayoinna rong or zubba findá hálote Isá baáre aiccé. Aar Filate ítara re hoór de, “Soó hé Manúc cwa!” \p \v 6 Zeñtté ḍoóñr imam múne edde faáradar gúne Íba re deikké, ítara guzori-guzori hoór de, “Kúruc ot difélo, Ibá re kúruc ot dífelo!” \p Filate ítara re hoór de, “Añí toh Ibá ttu honó hosúri no fair, hétolla Ibá re tuáñra loizai kúruc ot dógoi.” \p \v 7 Yohúdi gúne yóggwa re zuwab der de, “Añára ttu ekkán córiyot asé, aar hé córiyot mozin Ibá ttu morar zorur, kiyólla-hoilé Ibá ye Nizoré Nize Allar Fua dabi goijjé.” \p \v 8 Zeñtté Filate hotá híyan fúinne, yóggwa aró ḍooraigiyói, \v 9 aar razmohól or bútore abar góli Isá re hoór de, “Tuñí hoṛíyar?” Montor Isá ye yóggwa re honó zuwab nó déh. \v 10 Hétolla Filate Íba re hoór de, “Tuñí añr llói hotá no hoibá níki? Tuñí kí no zano, añr ttu Tuáñre eridibar óu kémota asé deh, aar kúruc ot díbar óu kémota asé dé?” \p \v 11 Isá ye yóggwa re zuwab der de, \wj “Zodi tuáñre uottú kémota diiya no zayto, tóoile Añr uore tuáñr honó kémota no tákito. Hétolla zee niki Añré tuáñr hañse gosáidiye ítar guná aró ḍoóñr.”\wj* \p \v 12 Hé októt lóti Filate Isá re eridibar kucíc goijjíl, montor Yohúdi gúne guzori-guzori howát accíl de, “Tuñí zodi e Manúc cwa re erido, tóoile tuñí Káisar\f + \fr 19:12 \fr*\ft Girík ot Káisar hoó de híyan nam no, híyan ekkán Rom raijjor baáñcca ókkol or lokób. \ft*\f* or dustó no. Zee niki nizoré nize baáñcca dabi goré, íte toh Káisar or duccon.” \p \v 13 Hétolla, zeñtté Filate híyan fúinne, yóggwa ye Isá re baáre ainné, baade ze zaga gán ore Fattór-or-Uṛán hoó, aar Hibrú zuban ot Gabbata bouli hoó, híyan ot bisar or toktót boiccé. \v 14 Hé din nwá accíl Azadir-id or toiyarir din, aar héñtte din or duúñijja ánik óiye. \p Filate Yohúdi gún ore hoór de, “Soó, tuáñrar Baáñcca!” \p \v 15 Montor ítara guzori-guzori hoór de, “Dur goró, dur goró, Ibá re kúruc ot dífelo!” \p Filate ítara ttu fusár gorér de, “Tuáñrar Baáñcca re añí kúruc ot dífelaitam?” \p Ḍoóñr imam ókkole zuwab der de, “Añára ttu Káisar bade ar honó baáñcca nái.” \s Isá re kúruc ot dífelaiye \r (Mot 27:32-44; Mak 15:21-32; Luk 23:26-43) \p \v 16 Tói kúruc ot dí marifélai bolla Filate Isá re ítarar hañse gosáidiye. Baade ítara Isá re loigiyégoi. \v 17 Isá ye Nizor kúruc Nize hañd ot looi baáre Matár-Mala hoó de zaga foijjonto loigiyé, ziyán ore Hibrú zuban ot Golgota bouli hoó. \v 18 Héṛe ítara Íba re edde Íbar fúañti ar dui zon manúc ore kúruc ot díye, ezzon ore ek kultú ek kultú, aar Isá re mazé. \p \v 19 Filate ekkán sáainbúṭ óu lekí Isár kúruc ot maridíl. Híyan ot leikkíl de: \sc Isá Nasári, Yohúdi ókkol or Baáñcca.\sc* \v 20 Boóut Yohúdi ókkole hé sáainbúṭ ṭán foijjíl, kiyólla-hoilé ze zaga gán ot Isá re kúruc ot díyl híyan cóor or ḍáke; aar sáainbúṭ ṭán Hibrú, Girík edde Leṭín zuban ot leikkíl. \v 21 Híyan dekí Yohúdir ḍoóñr imam múne Filat ore hoiyé de, “‘Yohúdi ókkol or Baáñcca’ no lekíyo, bólke endilla lekó, ‘Ibá ye hoitó de, Añí óilam de Yohúdi ókkol or Baáñcca.’ ” \p \v 22 Filate zuwab diyé de, “Añí leikkí de híyan añí leikkí.” \p \v 23 Fóous ókkole Isá re kúruc ot dí baade, ítara Íbar uoror hoor kúli looi sair bák goijjé, ek fóous olla ek bák or dóre; ítara Íbar zubba wa yó loiyé. Hé zubba wa honó zuradiya sára, aar uottú lóti nise foijjonto ek hoor. \p \v 24 Ítara ezzon ore ezzone hoór de, “Añára e zubba wa no fáṛi, bólke loṭári mari saái yibá har héṛe fore.”\f + \fr 19:24 \fr*\ft \+xt Zobur 22:18\+xt*\ft*\f* \p Híyan etollá óiye, zeéne pak-kalam or yián fura ó, \q1 “Ítarar bútore añr hoor ore borat goijjé, \q2 aar ítara añr hoor olla loṭári maijjé.” \m Fóous súne héndilla híin hétolla goijjé deh. \p \v 25 Isár kúruc or ḍáke Íbar maa, Íbar maar bóin, aar Klopas or bou Moriyam edde Moriyam Makdálini tíyai accíl. \v 26 Zeñtté Isá ye Nizor maa re edde Nize ador goittó de cárit twa re ḍáke tíyaiya deikké, Íba ye maa re hoór de, \wj “Ó maa, soó tuáñr fua óilde ibá.”\wj* \p \v 27 Baade hé cárit twa re hoór de, \wj “Soó, tuáñr maa óilde ibáh.”\wj* Héñtte lóti hé cárit twa ye híba re yóggwar nizor gór ot loigílgoi. \s Isár moot \r (Mot 27:45-56; Mak 15:33-41; Luk 23:44-49) \p \v 28 Yárbaade, Isá ye hárr kessú goijjá óigiyoi de híyan hoi fari, pak-kalam fura ói bolla hoór de, \wj “Añr ttu tirác laiggé.”\wj* \v 29 Hé zagat eggwá sírkar\f + \fr 19:29 \fr*\fq Sírka\fq* óilde faní miyáilla anggur or córbot, ziín háite hóro-hóro lage. \f* tára buágaraiya accíl; ítara híbat ekkán esfónj\f + \fr 19:29 \fr*\fq esfónj\fq* óilde eggwá Ingirazi lofzó, fuús or ḍóilla faní ṭane de siz\f* burai yore hísop-gas or eggwá ḍéeilar matát bazáidi Isár gal ot diiyé. \v 30 Zeñtté Isá ttu hé sírka háiya óiye, Íba ye hoór de, \wj “Goijjá óigiyoi.”\wj* Tarfore matá re hémmikka gorí Íbar foran difélaiye. \s Isár gaar ḍák bay sél maijjé \p \v 31 Hé din nwá zettót ebaadot-or-din or toiyarir din accíl, ebaadot-or-din kúruc ot honó lac no táke fán Yohúdi ókkole Filat ore aros goijjé de, zetará kúruc ot asé ítarar ṭéng gún báñgidi ítarar lac lamaifélai bolla, kiyólla-hoilé ebaadot-or-din nwá háas accíl. \v 32 Tói fóous ókkol aái, Isár fúañti kúruc ot díya gíyl de ítarar ṭéng gún báñgidil, age ezzon or, baade ar ezzon or. \v 33 Lekin zeñtté ítara Isár íñyot aái Íba morigiyói de deikké, ítara Íbar ṭéng nó báñge. \v 34 Montor eggwá fóouse Isár gaar ḍák bay sél maijjé, aar éhon héntu lou edde faní neeliaiccíl. \v 35 Nizor suké deikké de yóggwa ye beh híyan gobá díye, aar yóggwar gobá sóiyi; yóggwa ye zane de yóggwa sóiyi gán hoór de, zeéne tuáñra yó ekin goró. \v 36 Híin etollá óiye, zeéne pak-kalam or yián fura ó, “Íbar ekkán áñḍḍi úddwa báñga no zaybo.”\f + \fr 19:36 \fr*\ft \+xt Hízorot 12:46\+xt*; \+xt Gona 9:12\+xt*; \+xt Zobur 34:20\+xt*\ft*\f* \v 37 Pak-kalam ot yián óu asé, \q “Ítara zibá re gañitté Íbar híkka ítara saái tákibo.”\f + \fr 19:37 \fr*\ft \+xt Zakaríyah 12:10\+xt*\ft*\f* \s Isá re dohón goráiye \r (Mot 27:57-61; Mak 15:42-47; Luk 23:50-56) \p \v 38 Híin baade, Aramátiya cóor or Yusúfe Isár lac loizaitói Filat ottu ezazot maiggíl. Yusúf accíl de Isár ézzon lukaiya ummot, kiyólla-hoilé yóggwa ye Yohúdir neta ókkol ore ḍooraitó. Filat or ezazot fai yore yóggwa aái Isár lac loigiyégoi. \v 39 Fúañti Nikódemas zee niki age raitta Isár héṛe giíl, yóggwa yó aiccé; yóggwa ye mur añtor edde alóh-gas miyái banaiya tiríc tin cér ánik kúcbor guri ainníl. \v 40 Tarfore ítara Isár lac cwa loizai kúcbo gún dii fúñtar hoor lói hohón solaiyé, zendilla Yohúdi ókkol ottu dohón gorár niyom asé. \v 41 Ze zagat Isá re kúruc ot díyl héṛe ekkán bagan accíl, aar hé bagan ot eggwá noya hobor accíl, zibát honódin honókiyo re dohón goráil de nái. \v 42 Hé din nwá Yohúdir ebaadot-or-din or toiyarir din ísafe, hé hobor gwá zettót ḍáke, ítara Isá re yíbat dohón gorífelaiye. \c 20 \s Isá re mora ttu zinda gorá gíyeh \r (Mot 28:1-10; Mak 16:1-8; Luk 24:1-12) \p \v 1 Háftar foóila din fózor októt andár tákite, Moriyam Makdálini hobor gwat giiyé, aar deikké de, hobor or muk ottu cíl lan larifelaiya. \v 2 Hétunot híba duñri Sáimon Fitor edde oinno cárit zibá re Isá ye muhábbot goittó, ítarar héṛe giiyé, zai ítara re hoór de, “Maincé Malik ore hobor ottu loigiyégoi; ítara Íba re hoṛé eijjégoi añára no zani.” \p \v 3 Hétunot Fitor edde hé oinno cárit twa neeli hobor ot zaat doijje. \v 4 Ítara duní zon ekku fúañti duñrat accíl, montor oinno cárit twa Fitor ore bárai zai hobor ot age foóñicce. \v 5 Yóggwa ye niyúri bútormíkka saiyé rár, hohón or hoor gún asé de deikké, montor yóggwa bútore nó zah. \v 6 Tarfore Sáimon Fitor óu yóggwar fisé-fisé aái foóñicce, aar hobor gwar bútore góille; yóggwa ye yó hohón or hoor gún asé de deikké, \v 7 aar ze hoor gán Isár matát beráidil híyan hohón or hoor or fúañti nái, bólke alok gori ekkán ot boiṭṭa. \v 8 Hétunot ze oinno cárit twa hobor ot age foóñiccil, yóggwa yó bútore góille, aar dekí biccác goijjíl. \v 9 Kiyólla-hoilé hétun foijjonto toh ítara Isá ttu mora ttu zinda ówar zorur de pak-kalam or hé hotá nó buzé. \v 10 Tarfore hé cárit tun nizor gór ot waafes giiyégoi. \s Moriyam Makdálini re Isá ye dahádiye \r (Mak 16:9-11) \p \v 11 Lekin Moriyam hobor or baárkule tíyai hañdat accíl; híba hañdi-hañdi niyúri hobor gwar bútormíkka saiyé, \v 12 aar deikké de, Isár lac ziyóñt raká gíyl híyoñt dóla hoor findá duwá fírista boói táikke, eggwá cítan ottu, ar eggwá foitán ottu. \p \v 13 Híine híba re hoór de, “Ó Mayafua, tui hañdoór kiyá?” \p Híba ye híin ore hoór de, “Maincé añr Malik ore loigiyégoi; ítara Íba re hoṛé eijjégoi añí no zani.” \v 14 Híyan hoói baade híba ye fissá fíri dekér de, Isá tíyaiya; montor Íba Isá de híyan híba ye nó siné. \p \v 15 Isá ye híba re hoór de, \wj “Ó mayafua, tui hañdoór kiyá? Tui haré tuwoór dé?”\wj* \p Moriyame Isá re bagan sóoñloya bouli ṭáari Íba re hoór de, “Jonáb, Íba re zodi tuñí loigiyó de óile, Íba re hoṛé eijjógoi de añré hoó, añí Íba re loizayúmboi.” \p \v 16 Isá ye híba re hoór de, \wj “Moriyam!”\wj* Moriyame fíri Hibrú zubane Íba re hoór de, “Rabbúni!” ziyán or maáni, Ustat. \p \v 17 Isá ye híba re hoór de, \wj “Añré dóri no rakíc, kiyólla-hoilé Añí toh aijjó uore Baf or héṛe nó zaigói; bólke Añr báiyain nún or héṛe zai hoógoi de, ‘Zibá Añr edde tuáñrar Baf, zibá Añr edde tuáñrar Alla, Añí uore Íbar héṛe beh zairgói.’ ”\wj* \p \v 18 Tói Moriyam Makdálini aái cárit tun ore zanaiyé de, híba ye Malik ore deikké, aar híba re hotá híin Íba ye hoiyé deh. \s Isá ye Nizor cárit tun ore dahádiye \r (Mot 28:16-20; Mak 16:14-18; Luk 24:36-49) \p \v 19 Hé din or, yáni háftar foóila din or háñzinna, zeñtté Yohúdi ókkol or ḍoore cárit tun zeṛé zoma ói táikke héṛiyar duwar ókkol bañdá accíl, Isá aái ítarar mazé tíyaiye, aar ítara re hoór de, \wj “Assalamu alaikum.”\wj* \v 20 Híyan hoói baade, Íba ye ítara re Íbar duní át edde Íbar gaar ḍák daháiye. Cárit tune Malik ore dekí bicí kúci óiye. \p \v 21 Isá ye ítara re abar hoór de, \wj “Assalamu alaikum. Bafe zendilla Añré difeṛáiye, héndilla Añí yó tuáñra re difeṛáir.”\wj* \v 22 Híyan hoói, Íba ye ítarar uore fúu dí hoór de, \wj “Pak-Ruh loo. \wj* \v 23 \wj Tuáñra zetarár guná maf goríba, ítarar guná maf óibo; aar zetarár guná maf no goríba, ítarar guná maf no óibo.”\wj* \s Isá ye Tómas ore dahádiye \p \v 24 Montor Tómas, zibá baró zon cárit tun ottu ezzon, zibá re Zooñikka\f + \fr 20:24 \fr*\fq Tómas\fq* óilde Arámik lofzó, \fqa Didimus\fqa* óilde Girík lofzó, duníyan or maáni \fq Zooñikka\fq*\f* ḍake, yóggwa Isá aiccíl de héñtte ítarar fúañti nu accíl. \v 25 Hétolla oinno cárit tune yóggwa re hoór de, “Añára Malik ore deikkí.” \p Montor yóggwa ye ítara re hoór de, “Zetún añí Íbar duní át ot zoloir dak nó dekí aar zoloir zaga híyan ot añr ooñl gólai nó dí edde Íbar ḍák ot añr át gólaidi nó saái, hétun añí biccác no goijjúm.” \p \v 26 Yár añcṭo din baade, Íbar cárit tun abar gór or bútore zoma óiye, aar Tómas óu ítarar fúañti accíl. Duwar ókkol bañdá de óile yo, Isá aái ítarar mazé tíyaiye, aar hoór de, \wj “Assalamu alaikum.”\wj* \v 27 Baade Íba ye Tómas ore hoór de, \wj “Tor ooñl eṛé an, aar Añr át saá; tor át Añr ḍák ot gólaide. Nabiccác no goríc, bólke biccác gór.”\wj* \p \v 28 Tómase zuwabe Íba re hoór de, “Ó añr Malik, añr Alla!” \p \v 29 Isá ye yóggwa re hoór de, \wj “Tómas, tui toh Añré deikkós de hétolla éna iman ainnós. Mubarek uitará zetará Añré no dekíle yo toóu iman ané.”\wj* \s E síyara war moksót \p \v 30 Becók, Isá ye Nizor cárit tun or muúntu aró boóut keramot ókkol goijjíl, ziín ore e síyarat leká nó zah; \v 31 montor iín ore etollá leká gíyeh zeéne tuáñra iman anó de, Isá óilde Mosih, Allar Fua; aar héndilla iman aní tuáñra zen Íbar name zindigi hásil goró. \c 21 \s Isá ye Tibiriyas Ḍiír hañsat dahádiye \p \v 1 Yárbaade, Tibiriyas Ḍiír\f + \fr 21:1 \fr*\ft Híyan óilde Galil or ḍií\ft*\f* hañsat Isá ye abar Nizoré cárit tun or hañse dahádiye. Íba ye Nizoré dahádiye de endilla gori: \v 2 Sáimon Fitor, Zooñikka\f + \fr 21:2 \fr*\fq Tómas\fq* óilde Arámik lofzó, \fqa Didimus \fqa* óilde Girík lofzó, duníyan or maáni \fq Zooñikka\fq*\f* ḍake de Tómas, Galil or Kána farar Natanel, Zebedair fuain, edde Íbar ar dui zon cárit ekkán ot accíl. \v 3 Sáimon Fitore ítara re hoór de, “Añí mas saitó zair.” Ítara íba re hoór de, “Tuáñr fúañti añára yó zaiyum.” Tói ítara neeli zai noow ot uiṭṭégoi, montor hé raitta ítara honó mas nó faa. \p \v 4 Biínna zeñtté fózor fáṛer, Isá aái ḍiír hañsat tíyai táikke, montor cárit tune Íba Isá de nó siné. \p \v 5 Isá ye ítara re hoór de, \wj “Fuain, hái bolla honó mas faiyó né?”\wj* \p Ítara zuwab der de, “Nó fai.” \p \v 6 Íba ye ítara re hoór de, \wj “Noowr den ḍák ottu zal félo, kessú mas faiba.”\wj* Tói ítara zal félaiye, aar bicí mas foijjé de hétolla ítara zal lan ar ṭani tulí no farer. \p \v 7 Hétolla, Isá ye muhábbot goittó de cárit twa ye Fitor ore hoór de, “Ibá toh Malik!” Sáimon Fitore Íba Malik de híyan fúinne rár, nizor gaar uoror hoor gán berái fanít záp maijjé. Íba ye híyan ham gorí bolla kúli eijjíl deh. \v 8 Ítara kul ottu bicí duré nu accíl, siríf dui cót át ánik beh duré, hétolla oinno cárit tune mas furaiya zal lan ṭani-ṭani hé gura noow gán ot góri kul ot aiccé. \v 9 Tarfore zeñtté ítara kul or uore laimmé, deikké de, eggwá ooin or hoilar ṭal, yíbar uore mas edde ruṭi asé. \p \v 10 Isá ye ítara re hoór de, \wj “Ehón dóijjo de héntu hooggwá mas anó.”\wj* \v 11 Tói Sáimon Fitore noow ot uṛí zal lan ṭani kul or uore ainné. Zal lan ek cóo fonzaic tin nwá ḍoóñr mase furaiya, montor hédun de óile yo zal lan nó fáṛe. \v 12 Isá ye ítara re hoór de, \wj “Aiyó, hána hóogai.”\wj* Cárit ítara honó ezzon ottu hímmote nó dede Íba ttu fusár goittó, “Tuñí hon?” Kiyólla-hoilé ítara Íba Malik de híyan zainto. \v 13 Baade Isá aái, ruṭi looi ítara re diiyé, héndilla, mas óu diiyé. \v 14 Isá re mora ttu zinda gorázai baade Íba ye cárit tun or hañse Nizoré dahá díyl de ebar óilde tisárabar. \s Isá edde Fitor \p \v 15 Aar zeñtté ítara ttu hána háiya óiye, Isá ye Sáimon Fitor ore hoór de, \wj “Yohánnar fua Sáimon, tui Añré itarár túaro muhábbot gorós né?”\wj* \p Íba ye hoór de, “Ói, Malik; Tuñí toh zano, añí Tuáñre ador gorí.” \p Isá ye íba re hoór de, \wj “Tóoile Añr bérasóol-or-sóo gún sora.”\wj* \p \v 16 Isá ye íba re dusárabar hoór de, \wj “Yohánnar fua Sáimon, tui Añré muhábbot gorós né?”\wj* \p Íba ye hoór de, “Ói, Malik; Tuñí toh zano, añí Tuáñre ador gorí.” \p Isá ye íba re hoór de, \wj “Tóoile Añr bérasóol lun ore saásita gór.”\wj* \p \v 17 Isá ye íba re tisárabar hoór de, \wj “Yohánnar fua Sáimon, tui Añré ador gorós né?”\wj* \p Fitor ebar guccá óigiyoi, kiyólla-hoilé Íba ye e tisárabar óu fusár goijjé de, \wj “Tui Añré ador gorós né?”\wj* Fitore Íba re hoór de, “Malik, Tuñí toh hárr kessú zano; Tuñí zano añí Tuáñre ador gorí deh.” \p Isá ye íba re hoór de, \wj “Añr bérasóol lun sora.\wj* \v 18 \wj Añí toré sóiyi-sóiyi hoóir, zeñtté tui juwan accíli, héñtte toh tui nizor keeñil bañdí zeṛé monehoó héṛe zaiti; montor zeñtté tui burá óibi, héñtte tui tor át ṭani dibi, aar oinno zone tor keeñil bañdí tor ttu zeṛé mone no hoó héṛe toré loizaibó.”\wj* \v 19 Allar mohíma zahér ói bolla Fitor hondilla moote moribó de híyan buzái bolla beh Isá ye hé hotá hoiyé. Híyan hoói baade Isá ye íba re hoór de, \wj “Añr fuñde-fuñde ai.”\wj* \s Isá edde adorja cárit \p \v 20 Fitore fissá fíri dekér de, Isá ye muhábbot goré de cárit twa fuñde-fuñde aiyér, yóggwa óilde ubá zee niki hána háibarcot Isár gaat élandi fusár goijjíl de, “Malik, Tuáñre dóridibo de íba hon?” \v 21 Yóggwa re dekí Fitore Isá re hoór de, “Malik, manúc ubár hálot kii óibo?” \p \v 22 Isá ye Fitor ore hoór de, \wj “Zodi Añr ttu monehoó, Añí waafes nú aiyí foijjonto íba basi tákouk, tóoile híyan tor loi kii bazá? Tui Añr fuñde-fuñde ai.”\wj* \v 23 Hétolla bóuli imandár báiyain dor bútore fóligiyoi de, hé cárit twa no moribó. Lekin Isá ye yóggwa no moribó bóuli nó hoó, bólke siríf hoiyé de, \wj “Zodi Añr ttu monehoó, Añí waafes nú aiyí foijjonto íba basi tákouk, tóoile híyan tor loi kii bazá?”\wj* \s Yohánnar gobá \p \v 24 Hé cárit twa óilde ibá zee niki edún iín beggún or gobá der, edde iín leikké. Añára zani, yóggwar gobá sóiyi. \p \v 25 Isá ye aró boóut kessú goijjé de asé, zodi híin ore ekkán-ekkán góri leká zayto, tóoile añr kíyal mozin, odún kitab leká zayto, ziín fura duniyait úddwa nu añṛitó.