\id 1JN \h 1 Yohanis \toc1 Yohanis susura masososa na \toc2 1 Yohanis \toc3 1Yoh \mt1 1 Yohanis \mt2 Yohanis susura masososa na \c 1 \s1 Yohanis duiꞌ laꞌeneuꞌ Yesus Kristus \p \v 1 Au duiꞌ susuraꞌ ia laꞌeneuꞌ Manetualain \it Hara-dasin fo Neni Sodaꞌ\it*, riꞌ Yesus Kristus. \p Bei ta adu-tao dae-bafoꞌ a fa, te Manetualain \it Hara-dasin fo riꞌ Neni Sodaꞌ\it* a hapu memaꞌ ana so. Besaꞌ ia au, oo tia-lai kara mata mara mita Ni so. Ami ridoo mara mamanene Ni so. Ma ami lima mara tai laꞌe Ni so. Ami mita Ni leoꞌ na,\x + \xo 1:1 \xt Yohanis 1:1\x* \v 2 huu fo Ana toda nai ami talada. Maulu na, Ana leo no Papa Na, tehuu besaꞌ ia Ana natudu aon soaneuꞌ ami so. Huu ria na, ami maparani mafada emi, eno na leo beaꞌ fo ela lahenda dae-bafoꞌ a bisa hapu soda-mole manaetu-manabasa taaꞌ. Te Yesus Kristus nana, \it Hara-dasi fo riꞌ Neni Sodaꞌ\it*.\x + \xo 1:2 \xt Yohanis 1:14\x* \v 3 Ami nau mafada emi basa hihii-nanauꞌ fo ami mita, ma basa hihii-nanauꞌ fo ami mamanene so, ela emi bisa daleꞌ esa mo ami. Huu fo ita basa tabua-taesa to Manetualain ma Ana Ni Yesus Kristus fo riꞌ feen mai a. \v 4 De ami duiꞌ susuraꞌ ia, ela tao na emi dale mara ramahoꞌo. No ria na, ami dale mara boe-boe ramahoꞌo. \s1 Lahenda kamahereꞌ ara muste rasoda nai makaledoꞌ daleꞌ \p \v 5 Nanori-nafadaꞌ fo riꞌ Yesus nafadan neuꞌ ami a, besaꞌ ia ami nau mafadan neuꞌ emi, leo iaꞌ: Manetualain malole inaꞌ. Ana ta nanuu tadaluꞌ baiꞌ boeꞌ. Ana sama leoꞌ makaledoꞌ a nahaa, ta nanuu maiuꞌ baiꞌ boe. \v 6 Maneniko ita dedea tae, “Ita tasoda daleꞌ esa too Ramatuaꞌ a,” tehuu ita bei tao hihii-nanauꞌ tadaluꞌ, dedea tapuputaꞌ, ma ta leo-laꞌo tuka eno roo-tetuꞌ, sona ria sama leoꞌ ita tasoda nai maiuꞌ daleꞌ. \v 7 Tehuu maneniko ita leo-laꞌo tuka eno roo-tetuꞌ, ita sama leoꞌ lahenda fo riꞌ nasoda nai Manetualain makaledo Na daleꞌ. No ria na, ita bisa tasoda daleꞌ esa. Ma ita dale na dadi lalao-lalafuꞌ, nana huu Manetualain Anan Yesus mate, ma daa Na sae-safe heni ita sala-sikon katemaꞌ. \s2 Lahenda fo nasoda nai makaledoꞌ a daleꞌ, ta tao salaꞌ soꞌ \p \v 8 Maneniko ita dedea tae, “Ita ta tao salaꞌ fa,” sona ria dadi tanda nae, ita tipu-dai seluꞌ ao-ina heheliꞌ ara, ma ta bubuluꞌ roo-tetuꞌ a riꞌ ubeaꞌ. \v 9 Tehuu maneniko ita manaku sala-sikoꞌ ara, tantu Manetualain dale roo-tetuꞌ a tao tuka hehelu-baratan, de Ana sae-safe heni ita sala-sikon, ma tao lalao-lalafu ita dale nara. \v 10 Maneniko ita dedea tae, “Ita ta parnaa tao salaꞌ,” sona ita tao ta Manetualain dadi neuꞌ mana mapuputaꞌ! Huu fo Ana nafada nae, basa lahenda ra tao salaꞌ. Ma kalu ita dedea tae leoꞌ na, sona sosoa na nae, Ria Hara-dasin ta nai ita dale nara. \c 2 \p \v 1 Ana susue kara! Au duiꞌ fee emi basa-basa ia ra, ela afada emi fo bosoꞌ tao salaꞌ bali. Tehuu uniꞌ ko leo bea tao salaꞌ, neuꞌ ko esa riꞌ noꞌ ita, nai Amaꞌ Manetualain matan. Ria nana riꞌ Yesus Kristus, Lahenda Malalao-malalafuꞌ fo Manetualain feen leo dae-bafoꞌ ia mai. \v 2 Ana mate dadi tutunu-hohotuꞌ soaneuꞌ ita, ela Manetualain sae-safe heni ita sala-siko nara. Ta fee noi ita mesaꞌ kata fa, tehuu fee basa lahenda nai dae-bafoꞌ ia boe. \s2 Lahenda fo nasoda nai makaledoꞌ a, tao tuka Manetualain pareta Na, lena-lenaꞌ pareta laꞌeneuꞌ susue-lalaiꞌ \p \v 3 Ita basa bubuluꞌ tae, talelaꞌ matetuꞌ Manetualain, kalu ita tuka Ria pareta nara. \v 4 Lahenda bisa dedea nae, “Au alelaꞌ Manetualain.” Tehuu maneniko ana ta tao tuka Ramatuaꞌ a pareta Na, sona ria mana mapuputaꞌ de dedea fekeꞌ tao fekeꞌ. \v 5 Tehuu lahenda bea tao tuka Ramatuaꞌ a pareta Na, ria dadi buti nae, ana sue matetuꞌ Ramatuaꞌ a. No ria na ita bubuluꞌ tae, Ramatuaꞌ a lahendan ita. \v 6 De maneniko lahenda bea dedea nae, “Au asoda abua-aesa oo Manetualain,” sona ana muste nasoda sama leoꞌ Yesus Kristus. \p \v 7 Ana susue kara! Pareta fo au duiꞌ a, ta hihii-nanauꞌ bebeuꞌ soaneuꞌ emi fa. Pareta ia hapu memaꞌ nai Ramatuaꞌ a Hara-dasin fo riꞌ emi mamanenen neme uluꞌ mai a.\x + \xo 2:7 \xt Yohanis 13:34\x* \v 8 Tehuu leo mae leoꞌ na boe oo, au nau duiꞌ hihii-nanau bebeuꞌ laꞌeneuꞌ Ramatuaꞌ a pareta Na. Pareta ia laꞌo no matetuꞌ nai Yesus masoda Na. Ma pareta ia nai emi talada, nana huu maiuꞌ fo nai emi dale mara sapu-lalo, ma makaledo matetuꞌ a nahaa nai emi masoda ma so. \p \v 9 Lahenda bisa dedea nae, “Au asoda nai makaledoꞌ a daleꞌ.” Tehuu maneniko eteꞌao na no ria toranoon, sona ria dadi tanda nae ana bei nasoda nai maiuꞌ daleꞌ. \v 10 Huu fo lahenda bea nasoda nai makaledoꞌ, ana muste sue-lai toranoo na, ma ta nanuu tadaluꞌ nai ria dale na, fo natuda seluꞌ ao-ina na. \v 11 Huu ria na, de maneniko lahenda eteꞌao na no ria toranoon, sona dadi tanda nae, ana nasoda nai maiuꞌ daleꞌ. Ana laꞌo noi nafaroroeꞌ a, nana huu maiuꞌ a tao napoke mata na so. \s2 Lahenda fo nasoda nai makaledoꞌ, ta leo-laꞌo tuka dae-bafoꞌ a hihii-nanaun \q1 \v 12 Anaꞌ ara! Au duiꞌ susuraꞌ ia fee emi, \q2 nana huu Kristus mate soaneuꞌ emi, \q2 ma Manetualain sae-safe heni emi sala-siko mara so. \q1 \v 13 Ina-ama ra! Au duiꞌ susuraꞌ ia fee emi, \q2 nana huu emi malelaꞌ Yesus Kristus, \q2 fo riꞌ hapu memaꞌ ana neme fai a ulu na. \q1 Lahenda muri anaꞌ ara! Au duiꞌ susuraꞌ ia fee emi, \q2 nana huu emi matati soaꞌ makaresi inaꞌ ria, \q2 losaꞌ maseki so. \q1 \v 14 Anaꞌ ara! Au duiꞌ susuraꞌ ia fee emi, \q2 nana huu emi malelaꞌ Amaꞌ Manetualain. \q1 Ina-ama ra! Au duiꞌ susuraꞌ ia fee emi, \q2 nana huu emi malelaꞌ Yesus Kristus, \q2 fo riꞌ hapu memaꞌ ana neme fai a ulu na mai. \q1 Lahenda muri anaꞌ ara! Au duiꞌ susuraꞌ ia fee emi, \q2 nana huu emi mapeda-mahinda Ramatuaꞌ a Hara-dasin nai emi dale mara, \q3 de emi dadi tea-mepeꞌ, \q2 ma emi matati soaꞌ nitu makaresi inaꞌ ria, \q3 losaꞌ emi maseki so. \p \v 15 Emi bosoꞌ sue dae-bafoꞌ a hihii-nanaun, ma hata-heto dae-bafoꞌ a. Huu fo lahenda bea sue dae-bafoꞌ a, ana ta bisa sue Amaꞌ Manetualain. \v 16 Huu fo hihii-nanauꞌ dae-bafoꞌ a ta nanuu tututi-nanatoꞌ no Manetualain. Conto leoꞌ, lahenda fo nasoda tao namahoꞌo soa noi ria ao-ina heheli na; lahenda fo tendetuu-dalesala lahenda hata-nuun; ma lahenda fo koao nana huu ria suꞌi-beten. Hihii-nanauꞌ leo naꞌ a, ta raoka-rasamu rai Amaꞌ Manetualain. Huu fo ara raoka-rasamu rai dae-bafoꞌ a. \v 17 Sekona te, neuꞌ ko dae-bafoꞌ a sapu-lalo sama-sama noo basa hihii-nanauꞌ fo lahenda rahiiꞌ saka si a. Tehuu lahenda bea tao tuka Manetualain hihii-nanaun, ria ta sapu-lalo, huu fo neuꞌ ko ana nasoda naroo. \s2 Lahenda fo nasoda nai makaledoꞌ a muste besa-besa ela bosoꞌ nanatipuꞌ \p \v 18 Anaꞌ ara! Dae-bafoꞌ a nonoe na naneneaꞌ mamaiꞌ so. Emi mamanene rae, lahenda fo soaꞌ Kristus neuꞌ ko toda mai. Sekona te hapu si memaꞌ so. Huu fo ruma soaꞌ Kristus nai basa mamanaꞌ ain. Ria dadi tanda nae, dae-bafoꞌ a nonoe na naneneaꞌ mamaiꞌ so.\x + \xo 2:18 \xt 2 Tesalonika 2:1-12\x* \v 19 Malena lakaꞌ sira kalua reme ita talada mai. Sekona te, ita lahendan ta sira fa. Uniꞌ ko leo tebe-tebe ita lahendan sira, sona tantu ara ta laꞌo ela ita, tehuu rahere sama-sama roo ita. Tehuu sira laꞌo heni ao nara. De matetu na ita lahendan ta sira fa hete? \p \v 20 Tehuu emi ta sama moo si fa. Huu fo emi sipoꞌ Dula-dale neme Kristus, Ramatuaꞌ a Lahenda Malalao-malalafun. Ma Dula-dale ria riꞌ tulu-fali emi, ela emi basa bubuluꞌ roo-tetuꞌ a riꞌ ubeaꞌ. \v 21 Bate emi mae au duiꞌ susuraꞌ ia nana huu au ae emi ta bubuluꞌ roo-tetuꞌ a riꞌ ubea? Taꞌa! Huu fo emi bubuluꞌ roo-tetuꞌ a riꞌ ubeaꞌ, ma mapuputaꞌ a riꞌ ubeaꞌ. \p \v 22 Sekona te, mana mapuputaꞌ ara laꞌo rule-feo dae-bafoꞌ ia. Tao leoꞌ bea fo ita bisa talelaꞌ asa? Sira siꞌ lahenda fo dedea rae, Yesus nana, ta Kristus fa. Tuka sira, sona Yesus ta Lahenda Malalao-malalafuꞌ fo riꞌ Ramatuaꞌ a helu memaꞌ nau feen mai. Lahenda fo dedea nae leoꞌ na, ara soaꞌ Kristus, huu fo ara tipa heni Amaꞌ Manetualain ma Ana Na. \v 23 Lahenda bea tipa heni Manetualain Ana Na, sona sira boe tipa heni Ria Papa Na. Tehuu maneniko lahenda manaku Manetualain Anan Yesus Kristus, sona neuꞌ ko sira boe dadi reuꞌ Manetualain ana Nara. \p \v 24 De, emi muste homu mahere hata fo riꞌ emi mamanenen neme uluꞌ mai. No ria na, emi mabua-maesa maroo mo Amaꞌ Manetualain ma Ana Na. \v 25 Ma Sira siꞌ helu neuꞌ ita rae, neuꞌ ko ita hapu soda-mole manabasa taaꞌ. \p \v 26 Au duiꞌ susuraꞌ ia ela emi bubuluꞌ laꞌeneuꞌ lahenda fo nau tipu-dai emi a. \v 27 Emi sipoꞌ Ramatuaꞌ a Dula-dale Malalao-malalafu Na, ma emi boe masoda mabua-maesa moo Ni. De, emi ta parluu lahenda fekeꞌ nanori-nafada emi soꞌ. Noi Ramatuaꞌ a Dula-dale Na boe dai so, nana huu Ana bisa nanori-nafada basa hihii-nanauꞌ roo-tetuꞌ ara. Ma Ana ta napuputaꞌ sama leoꞌ manatipu-manadaiꞌ ara. De emi homu mahere hata fo Ana nanori-nafadan a, ela emi masoda daleꞌ esa maroo mo Kristus. \p \v 28 Anaꞌ ara leo iaꞌ! Emi muste mabua-maesa maroo mo Kristus. Fo ela maneniko Ana natafali mai, sona emi ta biiꞌ, ma ta maeꞌ mapadeiꞌ nai Ria mata Na. \v 29 Huu no emi bubuluꞌ mae, Ana tao hata roo-tetuꞌ laꞌo naroo, de emi bisa bubuluꞌ mae, basa lahenda fo tao tuka roo-tetuꞌ a, sira boe dadi reuꞌ Ramatuaꞌ a ana Nara. \c 3 \s2 Lahenda fo dadi reuꞌ Manetualain ana nara muste rasoda roo-tetuꞌ — Ramatuaꞌ a ana nara ta tao salaꞌ soꞌ \p \v 1 Soba emi dodoo-tatai Amaꞌ nai nusatetu-ikutemaꞌ a susue-lalain neuꞌ ita! Huu fo Ria susue na, bau na seli, losaꞌ Ana soꞌu na ita dadi teuꞌ Ria ana nara. Tebe ria! Tehuu lahenda fo nasoda tuka dae-bafoꞌ a hihii-nanaun, ta bubuluꞌ nae bea ita, nana huu ara ta ralelaꞌ Manetualain.\x + \xo 3:1 \xt Yohanis 1:12\x* \p \v 2 Ana susue kara! Ita dadi teuꞌ Manetualain ana nara, tehuu neuꞌ ko ita dadi leo beaꞌ bali, ria bei ta matetuꞌ fa. Ita bubulu-talelaꞌ a, leo iaꞌ: maneniko Kristus natafali mai, ita boe dadi sama leoꞌ Ria, nana huu ita tita Ni matetuꞌ. \v 3 Basa lahenda fo rahani Kristus mamai na, tantu ara tao lalao-lalafu sira soda na, ela lalao-lalafuꞌ sama leoꞌ Kristus. \v 4 Basa salaꞌ a ralena laka Ramatuaꞌ a pareta Na. Huu ria na, de basa lahenda fo tao salaꞌ a, ralena laka Manetualain pareta Na, ma soaꞌ neuꞌ Ana. \v 5 Emi bubuluꞌ mae, Kristus dadi lahenda dae-bafoꞌ, ela sae-safe heni ita sala-sikon so. Ana bisa tao leo naꞌ, nana huu Ria ta parnaa tao salaꞌ.\x + \xo 3:5 \xt Yohanis 1:29\x* \v 6 De, lahenda fo nasoda nabua-naesa naroo no Ni, ta tao salaꞌ soꞌ. Tehuu maneniko lahenda leo-laꞌo tao salaꞌ laꞌo naroo, ria sosoa na nae, ana ta nalelaꞌ, ma ta nabua-naesa no Kristus. \p \v 7 Ana susue kara! Bosoꞌ mataaꞌ lahenda tipu-dai emi. Huu fo lahenda bea nasoda tao tuka hata roo-tetuꞌ, sona ria lahenda dale roos, sama leoꞌ Kristus. \v 8 Tehuu lahenda bea tao salaꞌ, ria naoka-nasamu nai nitu makaresiꞌ ara malakan fo riꞌ tao tadaluꞌ neme masososa na mai. Ma Ramatuaꞌ a Ana Na mai de, tao nalulutuꞌ nitu ria tatao tadalu na so. \p \v 9 Lahenda fo dadi neuꞌ Ramatuaꞌ a anan, ana ta tao salaꞌ soꞌ, nana huu Ramatuaꞌ a nasoda nai ria ao-ina na. Ana ta bisa tao salaꞌ naroo, nana huu ria naoka-nasamu nai Ramatuaꞌ a. \v 10 No ria na ita bisa bubuluꞌ, bea riꞌ naoka-nasamu nai Manetualain, ma bea riꞌ naoka-nasamu nai nitu ra malaka na. Huu fo lahenda bea ta tao tuka hata roo-tetuꞌ, ma lahenda fo ta sue-lai toranoo na, ria dadi tanda nae, ana ta naoka-nasamu nai Manetualain. \s2 Manetualain ana nara muste rasue-ralaiao \p \v 11 Neme fai a ulu na mai, emi mamanene memaꞌ heheluꞌ fo riꞌ nae, “Masue-malaiao esa no esa!”\x + \xo 3:11 \xt Yohanis 13:34\x* \v 12 Bei mafarene Kaen no Habel tutui na hete? Bosoꞌ tao tuka Kaen, huu fo ria naoka-nasamu nai nitu makaresi inaꞌ a, losaꞌ ana naisa fadin Habel. Ubeaꞌ taon, de ana tao leo naꞌ? Ria nana huu ana tao hihii-nanauꞌ tadaluꞌ ara, tehuu fadi na tao hihii-nanauꞌ roo-tetuꞌ ara.\x + \xo 3:12 \xt Tutui Masososaꞌ 4:8\x* \p \v 13 Toranoo kara! Maneniko lahenda fo tuka dae-bafoꞌ a hihii-nanaun eteꞌao nara ro emi, bosoꞌ heran. \v 14 Ita bubuluꞌ tae, maneniko lahenda masalaꞌ a mate, sona ana bika-bati dooꞌ a neme Manetualain mai. Tehuu no ita toranooꞌ a tasue-talaiao, ria dadi buti nae, kalu ita mate, sona tasoda sama-sama too Ramatuaꞌ a. Basa lahenda fo ta ranuu susue-lalaiꞌ, sona neuꞌ ko mate si te bika-bati dooꞌ a reme Ramatuaꞌ a mai.\x + \xo 3:14 \xt Yohanis 5:24\x* \v 15 Huu fo lahenda bea eteꞌao na no ria toranoon, sona sama leoꞌ lahenda kanisa lahenda. Emi bubuluꞌ mae, lahenda rupa leo naꞌ a ta nasoda naroo noo Manetualain fa. \v 16 Ita bisa bubuluꞌ susue-lalai matetuꞌ a, neme Kristus conto Na mai. Huu fo Ana sue ita, losaꞌ fee heni ao-ina Na, ma mate kati ita. De, ita boe muste fee heni ao-inaꞌ ara soaneuꞌ ita toranoo nara. \v 17 Maneniko lahenda manuu-mahataꞌ a nita toranooꞌ esa toꞌa-taa nan seli, tehuu ana ta kasian neuꞌ ana fo tulu-fali ni fa, sona lahenda ria bosoꞌ dedea nae, “Au sue-lai Manetualain!” \p \v 18 Ana susue kara! Boso noi bafa ma mae o sue-lai lahenda, tehuu tao hihii-nanau malole ela natudu o susue-lalai matetuꞌ ma. \v 19 Maneniko ita tatudu susue-lalaiꞌ ma tao malole leoꞌ na, ita bisa bubuluꞌ tae, ita tasoda tuka matetu na. No ria na, fai fo tasare Manetualain, ita ta bii-tamataꞌu, ma ita bisa botiꞌ lakaꞌ ara. \v 20 Leo mae ita dale na sale ita laꞌeneuꞌ hihii-nanau ta malole fo ita parnaa taon, bosoꞌ bii-tamataꞌu. Huu fo Manetualain dale kasian na talalu lena neme ita mai. Ma Ria boe bubuluꞌ basa-basan. \p \v 21 Ana susue kara! Maneniko ita bubuluꞌ tae tebe-tebe ita sala taꞌa, sona fai fo ita tasare taa Manetualain, ita ta maeꞌ fa. \v 22 Huu no ita tao tuka Ria pareta nara, ma tao tamahoꞌo Ria dale Na, de ita bisa sipo basa hihii-nanauꞌ fo riꞌ hule nemeꞌ Ria mai a. \v 23 Ria pareta Na nae leoꞌ ia: tamahere taroo Ria Anan Yesus Kristus fo riꞌ Ana feen mai a. Ma tasue-talaiao esa no esa, sama leoꞌ Yesus pareta Na.\x + \xo 3:23 \xt Yohanis 13:34; 15:12, 17\x* \v 24 Lahenda bea tao tuka Manetualain pareta nara, sona ria nabua-naesa noo Manetualain. Ma Ramatuaꞌ a boe nabua-naesa noo ni. Ita bubuluꞌ Ria nai ita dale na, nana huu Dula-dale Na nasoda nai naa. \c 4 \s2 Manetualain ana nara muste besa-besa ela bosoꞌ nanatipu-nanadaiꞌ \p \v 1 Ana susue kara! Maneniko lahenda nae ria neni hehelu-barataaꞌ neme Manetualain mai, bosoꞌ moi sipo-sipoꞌ a. Tehuu emi muste parisaꞌ matalolole, ela bubuluꞌ mae ria dedea na, tebe-tebe neme Ramatuaꞌ a mai, do taꞌa. Huu fo besaꞌ ia mana mapuputaꞌ dodouꞌ laꞌo rule-feo katemaꞌ dae-bafoꞌ ia so. Ara tipu-dai lahenda rae, sira nana Manetualain mana nesimatan. \v 2 Ita bisa bubuluꞌ hehelu-barataaꞌ fo tebe-tebe neme Ramatuaꞌ a Dula-dale Na mai, leo iaꞌ: Manetualain helu memaꞌ neme fai a ulu na nau fee Ana Na leo dae-bafoꞌ ia mai. De maneniko lahenda fo neni hehelu-barataaꞌ a, manaku nae, Yesus Kristus nana, tebe-tebe Manetualain Anan fo riꞌ dadi lahenda dae-bafoꞌ sama leoꞌ ita, sona tebe ria hehelu-barataan neme Manetualain mai. \v 3 Tehuu lahenda fo ta manaku Yesus nae leoꞌ na, ana ta naoka-nasamu nai Manetualain fa. Ria nana neme mana soaꞌ Kristus a. Emi parnaa mamanene rae, mana soaꞌ Kristus a, neuꞌ ko toda mai. Sekona te, leo naꞌ ara hapu si memaꞌ rai dae-bafoꞌ ia so. \p \v 4 Ana susue kara! Tebe emi maoka-masamu nai Manetualain, ma Ria kuasa Na nai emi dale ma. Huu ria na, de emi maseki mana soaꞌ Ramatuaꞌ a so. Huu fo Ria Dula-dale Na nai emi dale ma, kahereꞌ lena kuasa nai dae-bafoꞌ ia. \v 5 Sira raoka-rasamu rai dae-bafoꞌ ia, de sira nanori-nafadan boe raoka-rasamu rai dae-bafoꞌ a hihii-nanaun. Huu ria na, lahenda dae-bafoꞌ a rahiiꞌ ramanene si. \v 6 Tehuu ita taoka-tasamu nai Ramatuaꞌ a, de lahenda bea nalelaꞌ Ramatuaꞌ a nau namanene neuꞌ ita nanori-nafadan. Tehuu lahenda bea ta naoka-nasamu nai Ramatuaꞌ a ta nau namanene neuꞌ ita fa. No ria na, ita bisa bubuluꞌ tae, bea riꞌ neme Ramatuaꞌ a mai, ma bea riꞌ mapuputaꞌ. \s2 Susue-lalaiꞌ a, nana ubeaꞌ? \p \v 7 Ana susue kara! Ita muste tasue-talaiao, huu fo susue-lalaiꞌ a, naoka-nasamu nai Manetualain. Basa lahenda fo rasue-ralaiao, sira raoka-rasamu rai Manetualain, ma ralelaꞌ Ana. \v 8 Tehuu lahenda bea ta nanuu susue-lalaiꞌ, ana ta nalelaꞌ Ramatuaꞌ a. Huu fo Ramatuaꞌ a nana manasue-manalai. \v 9 Ramatuaꞌ a natudu Ria susue-lalain neuꞌ ita leo iaꞌ: Ria fee Ana mane ise Na leo dae-bafoꞌ ia mai, ela soi enoꞌ soaneuꞌ ita. No ria na ita bisa tasoda taroo too Ramatuaꞌ a. \v 10 Maneniko nau mita susue-lalai matetuꞌ a, bosoꞌ mete ita susue-lalain fo neuꞌ Ramatuaꞌ a. Tehuu mete-relu Ramatuaꞌ a susue-lalain fo neuꞌ ita, nana huu Ria fee Ana Na mai fo mate kati ita, ela Ana sae-safe heni ita sala-sikon, de ita bisa malole seluꞌ too Ni. \p \v 11 Ana susue kara! Huu no Manetualain sue naa ita seli, de ita boe muste tasue-talaiao. \v 12 Ta parnaa lahenda esa nita mataꞌ Manetualain boeꞌ. Tehuu leo mae leoꞌ na boe oo, kalu ita tasue-talaiao, ria sosoa na nae, Manetualain sama-sama noo ita. Ma Ria susue-lalain boe-boe tamba nai ita soda na, losaꞌ dadi neuꞌ susue-lalai matetuꞌ.\x + \xo 4:12 \xt Yohanis 1:18\x* \p \v 13 Manetualain fee Dula-dale Na nai ita dale na so. Huu ria na, de ita bubuluꞌ tae, tasoda daleꞌ esa too Ni, ma Ria boe daleꞌ esa noo ita. \v 14 Au oo tia-lai kara mita mataꞌ Manetualain Ana Na so. Boe ma ami mafada basa lahenda ra mae, Amaꞌ Manetualain fee Ana Na mai, ela soi-tefa na lahenda reme sala-siko nara mai. \v 15 Basa lehenda fo manaku rae, Yesus nana Manetualain Ana Na, sona ara rasoda malole roo Manetualain, ma Ramatuaꞌ a boe malole no si. \v 16 Ita bubuluꞌ tae, Ramatuaꞌ a sue na ita seli. Huu ria na, de ita tamahere tae, neuꞌ ko Ria boe sue-lai naroo ita. \p Ramatuaꞌ a sue na lahenda a seli. De lahenda bea nasoda nai nasue-nalaiaoꞌ, ana nasoda daleꞌ esa noo Manetualain, ma Ramatuaꞌ a boe daleꞌ esa non. \v 17 Ma kalu ita daleꞌ esa to Ramatuaꞌ a, sona ita susue-lalain neuꞌ lahenda dadi roo-tetuꞌ. Maneniko dae-bafoꞌ a noe, Ramatuaꞌ a nau parisaꞌ basa lahenda ra masodan, sona ita ta bii-tamataꞌu tapadeiꞌ nai Ria mata Na, nana huu ita sue-lai sama leoꞌ Kristus tepoꞌ fo Ana nasoda nai dae-bafoꞌ ia. \v 18 Maneniko ita tasoda no nasue-nalaiaoꞌ, sona ita ta bii-tamataꞌu baiꞌ boeꞌ. Huu fo kalu ita tasue-talaiao matetuꞌ, sona ria sama leoꞌ ita tuꞌu-tapa heni bibii-namataꞌu a nai ita dale na. Maneniko lahenda bii-namataꞌu, ria dale na susa, nana huu ana biiꞌ hapu huhukuꞌ. Ria sama leoꞌ ana aanaꞌ fo bei ta sue-lai nalelaꞌ lahenda no matetuꞌ. \p \v 19 Ita tasue-talaiao, nana huu Manetualain sue nauluꞌ ita. \v 20 Maneniko lahenda dedea nae, “Au sue-lai Manetualain,” sekona te eteꞌao na no ria toranoon leo naꞌ, sona dedea hihiiꞌ ria. Maneniko lahenda ta sue-lai neuꞌ toranoon fo nai ria mata-idun, sona tao leoꞌ bea de ana bisa sue-lai neuꞌ Manetualain fo ta parnaa nitan? Ta bisa fa hete? \v 21 Huu fo Manetualain riꞌ naonda fee pareta nae, ita bosoꞌ sue noi Ria, tehuu muste sue-lai neuꞌ ita toranoon lahenda kamahereꞌ ara boe. \c 5 \p \v 1 Basa lahenda fo ramahere rae, Yesus nana Kristus fo riꞌ Manetualain feen mai, sira dadi reuꞌ Manetualain ana nara. Lahenda sue-lai neuꞌ lahenda fo riꞌ dadi amaꞌ, sona ana sue-lai neuꞌ amaꞌ ria ana nara boe.\f + \fr 5:1 \ft Yohanis 14:15\f* \v 2 Maneniko ita sue-lai Ramatuaꞌ a, ma tao tuka pareta Na, ria natudu nae, ita boe sue-lai Ria ana nara. \v 3 De maneniko ita sue-lai Ni, ita tao tuka Ria pareta nara. Huu fo Ria pareta nara, ta beraꞌ a fa. \v 4 Ita fo riꞌ dadi teuꞌ Ramatuaꞌ a ana nara, bisa taseki dae-bafoꞌ a hihii-nanaun, nana huu ita tamahere Ni. \v 5 Lahenda bea bisa naseki dae-bafoꞌ a hihii-nanaun, sona riꞌ lahenda fo namahere nae, Yesus nana Manetualain Ana Na. \s2 Namahereꞌ neuꞌ Yesus, ria sosoa-raraan ubeaꞌ? \p \v 6 Sadi emi bubuluꞌ. Yesus nana ta noi lahenda biasa fa. Ria boe Kristus fo riꞌ Manetualain feen leo dae-bafoꞌ ia mai so. Tepoꞌ fo Ana sakaꞌ nalalaꞌo Ria nonoi-tataon, Yohanis sarani Ni pake oe. Boe ma Ana mate, ma daa Na faa. De, ta noi oe fo riꞌ Yohanis sarani Ni a penting, tehuu Ria daa Na faa a, ria boe penting. Huu fo Manetualain Dula-dale Malalao-malalafu Na riꞌ nafada nae leoꞌ na, ma Ana ta napuputaꞌ nalelaꞌ fa.\f + \fr 5:6 \ft Susura Makamoiꞌ fekeꞌ a duiꞌ tamba nae, [“(7b) nai nusatetu-ikutemaꞌ a riꞌ, Amaꞌ a, Hara-dasi, ma Dula-dale Malalao-malalafuꞌ. (8a) Ma sira telu nana esaꞌ a. Ma hal telu dadi sakasii nai dae-bafoꞌ a,”]. Sekona te dedeaꞌ ia ra reꞌes ana duduiꞌ \ft \+it dedea Yunani teaꞌ\+it* ara. Mulai neme abad kasanahulu haan, besaꞌ ko hapu sira manaduiꞌ rai Susura Makamoi fekeꞌ.\f* \v 7 De, hal telu dadi sakasii: \v 8 siꞌ Ramatuaꞌ a Dula-dale Na, oe fo Yohanis paken de sarani Yesus, ma Yesus daa Na. Sira telu nana, ratudu hata esaꞌ a laꞌeneuꞌ Yesus. \v 9 Maneniko lahenda dae-bafoꞌ a dadi sakasii, sona biasa ita tamahere ni. Lena-lenaꞌ bali, kalu Manetualain riꞌ dadi sakasii laꞌeneu Ria Ana Na. Sekona te, Ramatuaꞌ a pake hal ia ra telu, ela natudu buti nae, Yesus nana ta noi lahenda biasa, tehuu Ria boe Kristus. \v 10 Lahenda bea namahere Ramatuaꞌ a Ana Na, sosoa na nae, lahenda ria sipoꞌ Ramatuaꞌ a Dedea-nafadan laꞌeneuꞌ Anaꞌ ria. Tehuu lahenda bea ta namahere Ramatuaꞌ a, sama leoꞌ lahenda fo dedea nae, “Manetualain nana, mana mapuputaꞌ!” No ria na, ana ta sipoꞌ Ramatuaꞌ a Dedea-nafadan laꞌeneuꞌ Ramatuaꞌ a Ana Na. \v 11 Ramatuaꞌ a Dedea-nafadan isi-liin leo iaꞌ: Ana fee ita soda-mole manaetu-manabasa taaꞌ a. Ma ita hapu sodaꞌ ria, nana huu ita tamahere neuꞌ Ria Ana Na.\x + \xo 5:11 \xt Yohanis 3:36\x* \v 12 De, lahenda bea nabua-naesa noo Manetualain Ana Na, ana nasoda naroo noo Ni. Tehuu lahenda bea ta nabua-naesa noo Manetualain Ana Na, sona ana ta hapu sodaꞌ ria. \s1 Ubeaꞌ taon de Yohanis duiꞌ susuraꞌ ia? \p \v 13 Au duiꞌ basa hal ia ra soaneuꞌ emi fo riꞌ mamahere Manetualain Ana Na, ela emi bubuluꞌ matetuꞌ mae, emi hapu sodaꞌ manaetu-manabasa taaꞌ. \s1 Yohanis duiꞌ tamba laꞌeneuꞌ huhule-haradoiꞌ \p \v 14 Maneniko ita hule-haradoi neu Manetualain, ma hule sudi ubeaꞌ tuka Ria hihii-nanaun, sona ita bisa tamahere tae Ana namanene ita hule ubeaꞌ a. \v 15 Ma kalu tamahere tebe-tebe, sona ita boe tamahere tae, ita sipo hata fo hule neuꞌ Ana. \p \v 16 Maneniko o mita toranoo ma tao salaꞌ fo ta neni mamates, malole lenaꞌ o hule-haradoi neuꞌ Manetualain tulu-fali o toranoom ria, ela ana nasoda. Au maksud ka leoꞌ ia, salaꞌ ruma ta bisa ramate lahenda. Ma salaꞌ ruma bisa ramate lahenda, de kalu hapu salaꞌ leo naꞌ sona bosoꞌ boe, hule-haradoi bali. \v 17 Nai Manetualain mata Na, basa hal tadaluꞌ fo ita tao a, nana salaꞌ. Tehuu ta basa salaꞌ ara reni mamates. \s1 Yohanis fee seluꞌ nafarereneꞌ laꞌeneuꞌ hihii-nanau penting \p \v 18 Lahenda fo naoka-nasamu nai Manetualain ta tao salaꞌ fa, huu fo Ramatuaꞌ a Ana Na nasuru-nahapa ni. De nitu makaresi inaꞌ a ta tototo laꞌen soꞌ. \p \v 19 Ita bubuluꞌ tae, ita taoka-tasamu nai Manetualain. Tehuu ita boe bubuluꞌ tae, nitu makaresi inaꞌ a nanuu kuasa, de ator basa lahenda rai dae-bafoꞌ ia. \p \v 20 Ita bubuluꞌ tae, Manetualain Ana Na mai, fo fee ita duduꞌa-aafi tande ela ita bisa talelaꞌ Manetualain no matetuꞌ. Besaꞌ ia ita bisa malole too Ni, nana huu ita daleꞌ esa too Manetualain Anan Yesus Kristus. Ria boe Manetualain roo-tetuꞌ. Ma Ria riꞌ fee lahenda sodaꞌ manaetu-manabasa taaꞌ a. \p \v 21 Ana kara emin! Manea matalolole emi soda mara, bosoꞌ losa ruma seti heni Manetualain nai emi dale mara. \q2 Noi ria naꞌ so. \q2 Yohanis