\id JAS - Ramoaaina NT [rai] -Papua New Guinea 2006 (DBL 2014) \h Iaakobo \toc1 A Buk anun Iaakobo \toc2 Iaakobo \toc3 Iaak \mt2 A Buk anun \mt1 Iaakobo \imt1 A pirpir kaapa muga \ip Iaakobo i timu a buk mi. Mongoro na tena manaana diat nuki naa Iaakobo mi a tein Iesu (babo Mt 13:55). Iaakobo ia raa ngaala na mukmuga anu ra taara na nurnur inaanga Ierusalem (babo Aap 15:13, 21:18). \ip I timu a buk mi karom a kum tena nurnur, baa diat baraata mongoro na mawaat ko ra taara baa pa diat nurnur. Diat lu wa a kum tena nurnur. Io, namur diat ki na waira u ra kum taamtaamaan. \ip U ra buk mi i pirpir u ra koina mangamangaan baa a kum tena nurnur diat a murmuri. I wapua daat kaai naa anundaat koina mangamangaan i walingtatuna anundaat nurnur. \iot A winawaan i ra buk Iaakobo: \io1 A turturpaai ra buk mi (1:1) \io1 A nurnur ma ra manaana (1:2-8) \io1 A iba na taara ma ra tadaaru na taara (1:9-11) \io1 Daat a tur dekdek baa a kum walwalaam i waan paat (1:12-18) \io1 A tinaraam (1:19-27) \io1 Daat a urur karom a taara raap (2:1-13) \io1 A koina pinapaam i waan ungaai ma ra nurnur (2:14-26) \io1 A kaarmendaat (3:1-18) \io1 A watumaarang karom diat baa diat nem a mangamangaan ko ra rakrakaan buaal (4:1–5:6) \io1 Daat a tur dekdek u ra nurnur (5:7-20) \c 1 \p \v 1 Iaau Iaakobo a tultul anun God ma anu ra Tadaaru Iesu Kaarisito, iaau timu a buk mi karom muaat a 12 wuna taara Israael baa muaat ki werweraan u ra kum taamtaamaan u ra rakrakaan buaal. A maarmaari karom muaat. \s1 A nurnur ma ra manaana \p \v 2 A kum tateng liklik, baa ta kum mangaana mawaat i waan paat karom muaat, muaat a gaaia, \v 3 maa muaat nunurai naa baa muaat baraata a kum mawaat baa di walaar anumuaat nurnur mai, in watawa anumuaat tinur dekdek. \v 4 Ma baa muaat tur dekdek, io, muaat a takado aakit u ra numuaat lalaaun raap, ma pa muaat a iba kup ta utnaa na nion. \p \v 5 Baa te kon muaat i iba kup a manaana, i koina baa in aaring God kupi. Ma God in tabaarai mai, maa i laana taptabaara daat raap, ma pa i laana patut baat ta utnaa. Ma pa i laana kaankaan karom te baa i aaringi. \v 6 Iaku baa in aaraaring, in aaraaring ma ra nurnur, ma koku i aalawur nuknuk, maa ia baa i aalawur nuknuk i welaar ku ma ra top, baa a dadaip i ip ataltalili. \v 7 A muaana baa i aalawur nuknuk koku i nuki naa in paam akoto ta utnaa ko ra Tadaaru. \v 8 Baa i ru nuknukina pa in tur dekdek u ra nuna kum pinapaam raap. \s1 A iba na muaana ma ra tadaaru na muaana \p \v 9 Baa ta teindaat u ra nurnur i paam akoto ta kinalik na utnaa ku min napia, i koina baa in gaaia ku, maa God ut in wangaala paa a muaana maa. \v 10 Ma ta tadaaru na muaana, in gaaia ku baa God in wakinalik wai. Anuna lalaaun i welaar ku ma ra pupu na diwaai, in panaai ku. \v 11 Ma in mage i waan paat ma ra wuwanina, ma i raang in diwaai, ma a pupuina i puka, ma a koina binaboina i raap. Lenkaai maa karom a tadaaru na muaana, in panaai baa i balaan utbaai ma ra nuna kum utnaa na tadaaru. \s1 A walawalar ma ra walwalaam \p \v 12 A muaana baa i uwia paa a kum walwalaam, ma i tur dekdek, i daan. Baa ia uwia paa a kum utnaa baa di walaar anuna nurnur mai, in lo paa in kaaeng na lalaaun takum, baa God ia weweliman taai kupi in taari taan diat raap baa diat maari. \p \v 13 Baa a walwalaam i waan paat karom te, koku i piri naa God i walaami. Maa aakaina pa in walaam laar paa God, ma God ut pa in walaam te. \v 14 A taara raap, raaraa, anundiat kum aakaina nemnem ut i walaam pa diat ma i aal pa diat kupi diat a paam aakaina. \v 15 Namur baa anundiat aakaina nemnem i tawa, i buta apaat paa aakaina mangamangaan. Ma aakaina mangamangaan i tawa, ma i buta apaat paa a minaat. \p \v 16 A kum wakwakaak na tateng liklik, koku muaat maadek taa te kupi in waruga pa muaat. \v 17 A kum kokoina wetabaar raap, baa diat gomgom aakit, diat waan pari taanginaanga u ra maawa. Diat waan paat kon God, ia baa i waki in mage, a kalaang ma ra kum naangnaang. Iaku God pa i wekwekia, ma pa i pukpuku anuna mangamangaan welaar ma ra in mage, baa i babo paa u ra mage ma u ra marum pate. \v 18 U ra nuna nemnem ut, God i buta matakina daat ma ra nuna pirpir lingtatuna. I pilak pa daat ko ra kum utnaa na wawaki raap, kupi daat anuna taara ut. Daat welaar ma ra kum mugaana waina diwaai baa di laana wetabaar mai karom God. \s1 A walwalangor ma ra tinaraam \p \v 19 A kum wakwakaak na tateng liklik, muaat a nunura a utnaa mi: I koina baa muaat raap, muaat a walwalangor gagaa, ma koku muaat pipipir gagaa, ma koku muaat kaankaan gagaa. \v 20 Maa a kaankaan anun te pa in waraauti kupi in paam a takado na mangamangaan baa God i nemi. \v 21 Io, muaat a ngo ko ra kum dur na mangamangaan ma ra kum aakaina baa kuri i teng u ra rakrakaan buaal. Ma muaat a wakinalik pa muaat ma muaat a taraam u ra pirpir baa di aa maarut taai u ra balaamuaat, a pirpir anun God baa in walaaun muaat. \p \v 22 Muaat a taraam u ra pirpir anun God, ma koku muaat walangoro biaa taai ku, kaduk muaat a waruga pa muaat balet ut. \v 23 Ma raa baa i walangoro biaa taa ku a pirpir anun God, ma pa i taraam uni, i welaar ku ma ra muaana baa i babo a mataana u ra galaas. \v 24 Baa i waan ingen, i dumaana gagaa wa ku a mataana baa i babo lelawaai. \v 25 Iaku baa te i walangoro wakaak a gomgom na pirpir na naagagon anun God, baa i walaangalaanga a taara, ma i tartaraam uni, ma pa i dumaanai, a muaana maa in daan u ra nuna kum pinapaam. \p \v 26 Baa te i nuki naa ia a dowot na tena lotu, iaku baa pa i baboura baat adekdek in kaarmene ko ra aakaina pirpir, anuna lotu i ling biaa ku, ma i waruga paa ia ut. \v 27 Iaku baa daat waraaut a kum naat na walaa, ma ra kum walaa na tabuan baa diat pot na maarmaari, ma baa daat baboura baat daat kaai ko ra kum dur na mangamangaan ko ra rakrakaan buaal, bari ia a gomgom na lotu, ma pa ta utnaa i raara uni namataan God a Tamaandaat. \c 2 \s1 Daat a urur karom a taara raap \p \v 1 A kum tateng liklik, muaat baa muaat nurnur u ra nundaat Tadaaru Iesu Kaarisito, a Tadaaru na minamaar, koku muaat urur ku karom a kum tadaaru na muaana, ma a kum iba na muaana pate. \v 2 Baa te i ung a ring na goled ma i mong ma ra kum koina maalu, ma i ruk u ra numuaat kiwung na lotu, ma baa ta iba na muaana kaai i ruk ma ra maulaana maalu, \v 3 io, muaat urur ku karom ia baa i mong ma ra koina maalu ma muaat piri taana naa, “Un ki bain u ra koina kiki.” Ma muaat piri ku karom a iba na muaana naa, “Un tur ut matira” baa “Un ki bain napia marawaai naa ra ru kaking.” \v 4 Baa muaat paami lenmaa, pa i raa anumuaat mangamangaan karom a taara raap, ma muaat naagagon ku ma ra aakaina nuknukimuaat. \p \v 5 A kum wakwakaak na tateng liklik, muaat a walangoro iaau: Lelawaai, pa muaat nunurai naa God ia pilak paa a kum iba na taara main napia, kupi diat a tadaaru u ra nurnur? Diat a kale paa a mataanitu baa God ia weweliman taai kupi in taari taan diat raap baa diat maari. \v 6 Iaku muaat, muaat baana wawirwir ku a kum iba na taara. Lelawaai, pa muaat nunurai duk naa a kum tadaaru na muaana diat laana naagagon aakaka muaat ma ra dekdek baa diat paam akotoi? Ma diat aalaal pa muaat kupi muaat a tur u ra naagagon. \v 7 Muaat nunurai ut naa diat laana pir aakaka a koina iaan Iesu baa di waatung muaat mai, naka? \p \v 8 Muaat a paam ot paa a naagagon baa i ngaala aakit u ra Buk Taabu. I piri lenbi, \q1 “Un maari a kum teptepaam welaar ma u maari ui ut.” \rq Lewi 19:18\rq* \m Baa muaat paami lenmaa, muaat paam a takado na mangamangaan. \v 9 Iaku baa muaat urur ku karom a kum tadaaru, ma a kum iba na taara pate, muaat paam aakaina. Ma a kum Naagagon anun God i takuna ot pa muaat naa muaat a kum tena aakaina. \v 10 Ma te baa i taraam u ra kum Naagagon raap, iaku i wabulbul un raa naagagon ku ko ra kum Naagagon, din naagagoni welaar ma ia wabulbul u ra kum Naagagon raap. \v 11 God i piri naa, “Koku u paam aakaina un ta tabuan,” ma i piri kaai lenbi, “Koku u aak doko te.” Io, baa pa u paam aakaina un ta tabuan, iaku u aak doko te, ui a tena wabulbul u ra Naagagon anun God. \p \v 12 Io, muaat a nuk paai, God in naagagon muaat ma ra naagagon baa i walaangalaanga paa a taara. I koina baa anumuaat pirpir ma ra numuaat pinapaam kaai in murmur a naagagon maa. \v 13 Maa ia baa pa i laa u ra maarmaari, u ra bung na naagagon God kaai pa in maari. Iaku ia baa i laa u ra maarmaari, God in walaangalaangai ko ra naagagon. \s1 A nurnur baa i waan ungaai ma ra koina pinapaam \p \v 14 A kum tateng liklik, in koina lelawaai baa te i piri naa i nurnur, iaku pa i paam ta koina pinapaam? Lelawaai, a mangaana nurnur maa in walaauni baa pate? \v 15 Baa te ko ra kum tateindaat, ta tabuan baa ta muaana, pa nuna tina maalu ma i iba kup ta utnaa na winangaan, \v 16 ma te kon muaat i piri taana naa, “Un waan ma ra maalmaal, un mong ma un maaur,” iaku baa pa i tabaarai ma ta utnaa baa i iba kupi, a pirpir maa in waraaut lelawaai ia baa i iba? \v 17 Lenkaai maa u ra nurnur, baa pa i waan ungaai ma ta koina pinapaam, a nurnur maa a minaatina ku. \p \v 18 Baa te kaai in piri lenbi, “Ui un nurnur, ma iaau ang paam a kum koina pinapaam. Un wapuaana tamaa anum nurnur karom iaau, baa pa i waan ungaai ma ra koina pinapaam. Ma iaau ang wapuaana anung nurnur taam u ra nung kum koina pinapaam.” \v 19 Io, u nurnur baa God ia raa ku. I koina. A kum tabaraan kaai diat nurnur uni lenmaa, ma diat burut kupi, ma diat dadader. \p \v 20 Ui a longlong! Pa u nunurai naa a nurnur baa pa ta koina pinapaam i waan ungaai mai, i ling biaa ku? U nemi duk naa ang pir waiaai taam? \v 21 Di waatung tamaandaat Aabaraam naa i takado namataan God, kabina u ra pinapaam baa i paami, baa i taar taa natunalik welaar ma ra wetabaar karom God u ra luwu na wetabaar. \v 22 Un baboi, anuna nurnur i waan ungaai ma ra nuna kum koina pinapaam. Baa anuna nurnur i tur ungaai ma ra pinapaam, io, anuna nurnur i kudulaan maraagaam. \v 23 Ma di paam ot paa a pirpir u ra Buk Taabu baa i piri lenbi, “Aabaraam i nurnur un God, ma God i waatungi naa i takado namataana.” \rq Tur 15:6\rq* \m Ma God i waatungi kaai naa diaar tepaana. \v 24 Muaat baboi, di waatung a muaana naa i tena takado u ra nuna kum koina pinapaam, ma wakir u ra nuna nurnur ku. \p \v 25 Ma lenkaai maa karom Raab, a paamuk na tabuan. Iaku di waatungi naa i takado namataan God, kabina maa i nurnur ma i baboura a ru tena binabo ino anu ra taara Israael, ma i tula ino wa diaar balet un raa aakapi ingen. \p \v 26 Io, te baa a niono ia waan koni, ia a minaatina. Lenkaai maa u ra nurnur, baa pa i waan ungaai ma ta koina pinapaam, a nurnur maa a minaatina ku. \c 3 \s1 A kaarmendaat \p \v 1 A kum tateng liklik, koku ta mongoro kon muaat diat a waan paat a kum tena wawer u ra lotu, maa muaat nunurai naa a naagagon anun God karom miaat a kum tena wawer in dekdek aakit taa ra naagagon karom a taara ingen. \v 2 Daat raap daat raara u ra mongoro na utnaa. Iaku baa te pa i raara un ta utnaa u ra nuna pirpir, ia maa i takado aakit, ma in pet laar paai kupi in naagagon kado paa anuna lalaaun raap. \p \v 3 Baa daat ung a naat na aaen u ra waa ra kum os kupi diat a taraam karom daat, io, daat pet laar paai kupi daat a aal puku a kudulaana os mai. \v 4 Muaat a babo kaai a paraau na sel. I ngaala, ma ra kum dekdek na dadaip diat wakalaai, iaku din taai kadoi ku ma ra wo ina kupi in waan welaar ma ra nemnem anu ra kiaapten. \p \v 5 Lenkaai maa a kaarmendaat, ia raa kinalik na pakaan ku ko ra panindaat, iaku i wangaala paai ma ra kum ngaalangaala na utnaa baa i paampaami. Muaat baboi, tina naat na laakit na nguan ku in pet laar paai kupi in tun araap wa ta ngaala na lokor! \v 6 A kaarmendaat ia raa pakaan ko ra panindaat baa i welaar ma ra nguan. I teng ma ra aakaina, ma i wadur a kudulaana panindaat raap. I wakup anundaat kudulaana lalaaun ma ra nguan taanga u ra ngaala na tung na nguan. \v 7 A taara diat pet laar paai kupi diat a walaalaa a kum wewagua, a kum pika, ma a kum utnaa diat kakakaa napia, ma ra kum utnaa diat lalaaun nataai. \v 8 Iaku a kaarmendaat, pa te in walaalaa laar paai. Pa te in wakado laar paai, i aaka aakit, ma i teng ma ra minminaat. \p \v 9 Daat pir walaawa paa a Tadaaru a Tamaandaat ma ra kaarmendaat, ma daat pir aakaka kaai a taara mai, baa God i waki diat welaar ma ra malalarina. \v 10 A pirpir na pir walaawa ma ra pirpir baa i baanaakaka te, diaar raap diaar laana pari ku ko ra waandaat. A kum tateng liklik, pa i takado lenmaa. \v 11 A koina palaa ma ra mapaak diaar a waan paat ungaai lelawaai kon raain mataana daanim ku? \v 12 A kum tateng liklik, en diwaai na fig in wa paat a waina oliwa lelawaai? Ma ra en diwaai na waain kaai in wa paat a waina fig lelawaai? Lenkaai maa a koina palaa pa in waan paat ko ra pakaana taai. \s1 A manaana taanginaanga u ra maawa \p \v 13 Woi na paa muaat i manaana ma i nunura a kum utnaa? I koina baa in wapuaanai u ra nuna koina mangamangaan, ma u ra nuna kum koina pinapaam, ungaai ma ra nuna mangamangaan baa in wakinalik pa ia ut. A mangamangaan maa i waan paat ko ra manaana lingtatuna. \v 14 Iaku baa muaat nuknuk aakaka, ma muaat nuknuk kup a kum utnaa baa muaat a wangaala pa muaat mai, koku muaat pir walaawa pa muaat ut, ma koku muaat waruga baat paa a lingtatuna. \v 15 A manaana maa wakir taanginaanga nate u ra maawa, a manaana ku taanga main napia. I waan paat ku kon Saataan, ma wakir ko ra Takado na Nion. \v 16 Maa te baa i nuknuk aakaka ma i wangaala paai ut, anuna lalaaun i laklagon ma i teng ma ra kum aakaina mangamangaan raap kaai. \p \v 17 Iaku te baa i paam akoto a manaana taanginaanga u ra maawa, a mugaana utnaa in gomgom, ma in tena maalmaal, ma in laana nuk paa a taara ingen, ma in laa u ra tinaraam, in teng ma ra maarmaari, ma ra kum koina wai ra nuna lalaaun, anuna mangamangaan i welaar ku karom a taara raap, ma pa ta warwaruga u ra nuna lalaaun. \v 18 A tena maalmaal baa i papaam ma ra maalmaal, i welaar ma ra tena minamaarut. Ma a utnaa baa in tangaai ia a kum takado na mangamangaan. \c 4 \s1 Diat baa diat nem a mangamangaan ko ra rakrakaan buaal diat ebaar ma God \p \v 1 Aawa kabina maa muaat weium ma muaat wengangaar wetwetalaai? I kabina u ra numuaat kum aakaina nemnem baa diat weium u ra numuaat lalaaun. \v 2 Muaat nem a kum utnaa, iaku pa muaat paam akotoi. Muaat aak doko a taara, ma muaat nuknuk aakaka kup a utnaa anundiat, iaku pa muaat paam akoto a utnaa baa muaat nemi. Muaat wengangaar ma muaat weium. Pa muaat paam akoto a kum utnaa muaat nemi, maa kabina pa muaat aaring God kupi. \v 3 Baa muaat aaraaring, pa muaat paam akoto a utnaa muaat aaring kupi, maa a nuknukimuaat pa i takado. Muaat aaring kup a kum utnaa kupi muaat a waraap diat ku u ra numuaat kum nigaaia biaa ku. \p \v 4 Muaat waan kon God, welaar ma ra tabuan baa i waan paa ko ra nuna muaana, ma i taulaa bulung ma raa muaana ingen. Pa muaat nunurai naa, baa muaat nem a mangamangaan ko ra rakrakaan buaal muaat a kum ebaar anun God? Ma te baa i pilak paa a rakrakaan buaal kupi diaar tepaana, ia maa a ebaar anun God. \v 5 Muaat nuki naa a Buk Taabu i pirpir biaa ku? I piri naa, “A Nion God, baa God i taar taai taan daat, i nem daat kupi daat anuna ut.” \v 6 Ma a maarmaari baa God i taar taai taan daat i ngaala aakit. A Buk Taabu i piri lenbi, \q1 “God in wakinalik pa diat baa diat wangaala pa diat, \q2 ma in maari diat baa diat wakinalik pa diat.” \rq Pir 3:34\rq* \p \v 7 Io, muaat a wakinalik pa muaat ma muaat a taraam karom God. Ma muaat a turbaat Saataan, io, in waan paa kon muaat. \v 8 Muaat a waan marawaai karom God, ma God in waan marawaai karom muaat. Muaat a kum tena aakaina, muaat a gi a kum limaamuaat, ma muaat baa i ru nuknukimuaat, muaat a wagomgom a balaamuaat. \v 9 Muaat a tapunuk ma muaat a taangi u ra numuaat kum aakaina mangamangaan. Muaat a puku anumuaat ninangon kup a tinaangi, ma muaat a puku anumuaat nigaaia kup a tapunuk. \v 10 Muaat a wakinalik pa muaat namataa ra Tadaaru, ma ia ut in wangaala pa muaat. \s1 Koku u pir aakaka tepaam \p \v 11 A kum tateng liklik, koku muaat pir aakaka wetwetalaai muaat. Ia baa i pir aakaka ta tenalik ma i naagagon aakakai, i pir aakaka a kum Naagagon anun God ma i pupuku ku uni. Ma baa u pupuku u ra kum Naagagon, wakir u taraam uni, u nuki ku naa ui ut u ngaala taana. \v 12 God ku i taar a Naagagon, ma ia ot ku a Tena Naagagon. God ku i naagagon a taara kup a lalaaun, ma i naagagon a taara kup a winirua. Ma ui woi, kupi un naagagon tepaam? \s1 A weturbaat karom a taara baa diat wangaala pa diat \p \v 13 Io, muaat a walangoroi, muaat baa muaat laana piri naa, “Umari baa unaburu miaat a waan kup ta taamaan, ma miaat a ki iaai raa kilaala. Miaat a kukul ma miaat a wiura kup ta ngaala na maani.” \v 14 Iaku pa muaat nunurai baa aawa maa in waan paat karom muaat unaburu. Anumuaat lalaaun i welaar ma ra aawa? Muaat welaar ku ma ra waal, baa i waan paat paa ku, ma i panaai gagaa balet. \v 15 I koina kupi muaat a piri lenbi, “Baa a Tadaaru i nemi, miaat a lalaaun ma miaat a paam a utnaa lenbi baa a utnaa lenbaa.” \v 16 Iaku mari muaat aa wangaala pa muaat balet ma ra numuaat kum pirpir. A mangamangaan lenmaa pa i koina. \v 17 Ia baa i nunurai naa in paam a koina, iaku maa pa i paami, ia paam wa mangamangaan aakaina. \c 5 \s1 A watumaarang karom a kum tadaaru na muaana \p \v 1 Io, muaat a walangoroi, muaat baa muaat tadaaru ma ra ngaala na utnaa: Muaat a taangtaangi, ma muaat a kulkulaai ma ra kum ngunungut baa in waan paat karom muaat. \v 2 Anumuaat kum wuwuwung diat aa maraakup, ma a paropo ia baanaakaka wa anumuaat kum maalu. \v 3 Anumuaat goled ma ra silwa diaar aa tarok, ma ra tarok indiaar in takuna muaat, ma in aan a panimuaat welaar ma ra nguan. U ra kum tintinip na bungbung mi, muaat aa ung ungaai paa anumuaat kum wuwuwung. \v 4 Baboi, pa muaat dok a taara baa diat papaam u ra maamuaat kum pinapaam, ma mi diat taangi kup anundiat maani. Ma God a Dekdek na Tadaaru ia walangoro anundiat tinaangi. \p \v 5 U ra numuaat lalaaun main u ra rakrakaan buaal muaat ole a ngaala na maani u ra kum lukaara un muaat ut, ma u ra kum mangamangaan baa i wagaaia muaat. Muaat tabaara tubutubu a panimuaat, ma marawaai ma muaat a wirua, welaar ma ra kum tubutubu na wewagua baa din aak doko diat. \v 6 Muaat naagagon aakaka a kum tena takado ma muaat aak doko diat, iaku diat ut pa diat baalu muaat. \s1 Daat a tur dekdek u ra nurnur ma koku daat talanguan \p \v 7 Io, a kum tateng liklik, koku muaat talanguan gagaa baa muaat ki walaang kup a winawaan paat balet anu ra Tadaaru. Babo a tena maarut utnaa u ra pinapaam, pa i talanguan gagaa baa i kiki walaang kup a baata in puk a pia, ma kup a koina wai ra nuna pinapaam baa in tangaai. \v 8 Lenkaai maa, koku muaat talanguan gagaa, muaat a tur dekdek u ra nurnur, maa a bung na winawaan paat balet anu ra Tadaaru ia marawaai. \v 9 A kum tateng liklik, koku muaat pirura wetwetalaai muaat, kupi koku God i naagagon muaat. Baboi, a Tena Naagagon ia tur naa ra bonanaaka. \p \v 10 A kum tateng liklik, muaat a nuk paa a kum propet taanga namuga, baa diat pipipir u ra iaa ra Tadaaru. A mongoro na ngunungut i waan paat karom diat, iaku pa diat talanguan, diat tur dekdek u ra nurnur. Io, anundiat lalaaun a koina walawalar karom muaat kupi muaat a murmuri. \v 11 Baboi, a taara taanga namuga baa diat tur dekdek u ra nurnur baa diat baraata a kum mawaat, daat waatung diat naa diat daan. Muaat nunura a lalaaun anun Iop, i tur dekdek u ra nurnur baa a kum mawaat i waan paat karomi. Ma namur a Tadaaru i wadaani balet. A Tadaaru a ngaala na tena maarmaari ma ra tena wewaraaut. \s1 A pirpir kaapa u ra weweliman \p \v 12 A kum tateng liklik, bari ia a utnaa maa i ngaala aakit, koku muaat wadekdek anumuaat kum weweliman ma ta mangaana pirpir kaai. Koku muaat weweliman ma ra maawa, baa a rakrakaan buaal. Muaat a piri ku naa maia, baa pate, kupi koku muaat wirua u ra naagagon. \s1 Daat a aaraaring ma ra nurnur \p \v 13 Baa te kon muaat i kariaana a mawaat, i koina baa in aaraaring. Baa te i gaaia, i koina baa in pir walaawa ma ra kelekele. \v 14 Baa te kon muaat i malaapaang, in wetulaa kup a kum mukmuga anu ra taara na nurnur, kupi diat a aaraaring uni, ma diat a aalui ma ra wel u ra iaa ra Tadaaru. \v 15 A niaaring baa i waan ungaai ma ra nurnur in walaaun ia baa i malaapaang, ma a Tadaaru ut in walaangalaanga paai balet. Ma baa ia paam taa ta aakaina, a Tadaaru in una wai koni. \v 16 Muaat a wewapua kaapa wetwetalaai karom muaat u ra numuaat kum aakaina mangamangaan, ma muaat a aaraaring un muaat wetwetalaai, kupi a Tadaaru in walaangalaanga pa muaat. A niaaring anu ra tena takado i dekdek aakit, ma in pet laar paa ta mongoro na ngaala na utnaa. \p \v 17 Eliaas, a propet taanga namuga, a muaana welaar ku ma daat. I aaraaring kupi koku i baata, io, tula kilaala ma 6 na kalaang pa i baata. \v 18 Baa i aaraaring balet kup a baata, io, a baata i waan paat ma a kum utnaa i tawa paat balet ko ra pia ma diat wa. \p \v 19 A kum tateng liklik, baa te kon muaat i waan raara ko ra pirpir lingtatuna, muaat a ben atalili paai balet. \v 20 Iaau piri taa muaat, baa te i ben atalili paa a tena aakaina ko ra nuna kum niraara, i walaaun paa a nio ra muaana maa ko ra minaat, ma a Tadaaru in una wa anuna mongmongoro na aakaina mangamangaan koni.