\id 1PE - Ramoaaina NT [rai] -Papua New Guinea 2006 (DBL 2014) \h 1 Petero \toc1 A Mugaana Buk anun Petero \toc2 1 Petero \toc3 1Pet \mt1 A Mugaana Buk \mt2 anun \mt1 Petero \imt1 A pirpir kaapa muga \ip A buk mi a mugaana buk baa Petero i timui. Petero ia raa ko ra 12 naat na wawer anun Iesu. I timu a buk mi karom a taara na nurnur baa diat ki na waira u ra kum taamtaamaan. I ki irong Rom baa i timu a buk mi. I waatung Rom baa Baabilon, a pirpir welwelaar u ra mangamangaan anu ra rakrakaan buaal baa i teng u ra taamaan maa. \ip A kum tena nurnur diat baraata mongoro na mawaat ko ra mataanitu kabina baa diat nurnur un Iesu. Petero i nem na wadekdek anundiat nurnur ma ra buk mi. I wapua diat u ra nundiat matakina lalaaun un Kaarisito, ma u ra mangamangaan anun Iesu, maa Iesu kaai i baraata a kum mawaat. I wapua diat kaai u ra koina mangamangaan baa diat a murmuri. \iot A winawaan i ra 1 Petero: \io1 A turturpaai ra buk mi (1:1-2) \io1 Daat a ki walaang ma ra nurnur kup a lalaaun takum (1:3-12) \io1 A gomgom na lalaaun (1:13–2:12) \io1 A koina mangamangaan baa daat a murmuri (2:13–3:7) \io1 A kum te Kaarisito diat a kariaana a ngunungut (3:8–4:19) \io1 Daat a wakinalik pa daat (5:1-11) \io1 A tintinip na pirpir anun Petero (5:12-14) \c 1 \p \v 1 Iaau Petero, aapostolo anun Iesu Kaarisito, iaau timtimu karom muaat baa God i pilak pa muaat, ma muaat ki werweraan welaar ma ra kum waira u ra kum papaar Ponto, Galaatia, Kaapadokia, Aasia ma Bitinia. \v 2 God a Tamaandaat ia pilak pa muaat maa i nunura muga muaat, ma a Takado na Nion i wagomgom muaat, kupi muaat a taraam karom Iesu Kaarisito, ma din aapur muaat ma ra gaapina. \p A maarmaari ma ra maalmaal in ki karom muaat, ma in ngaala aakit. \s1 Daat ki walaang ma ra nurnur kup a lalaaun takum \p \v 3 Daat a pir walaawa paa God, Tamaa ra nundaat Tadaaru Iesu Kaarisito. U ra nuna ngaala na maarmaari, i buta matakina daat. Io mi, daat ki walaang ma ra nurnur kup a lalaaun takum, kabina maa Iesu Kaarisito i tur balet ko ra minaat. \v 4 Ma daat a kale paa a utnaa baa God ia waninaar taai inaanga u ra maawa, a utnaa baa pa in mareng, pa in aaka ma pa in panaai. God ia waninaar taai kup muaat. \p \v 5 Ma i baboura baat muaat ma ra dekdekina, kabina maa muaat nurnur uni. In baboura muaat tuk muaat a kale a lalaaun takum baa ia waninaar taai kup muaat, ma u ra tintinip na bung in wapuaanai. \v 6 A utnaa mi in wagaaia aakit muaat. I lingtatuna ut, aalawur mangaana mawaat in watapunuk muaat, iaku pa in iwan un diat. \v 7 A kum mawaat mi diat waan paat kupi din walaar anumuaat nurnur, kupi din baboi baa anumuaat nurnur i lingtatuna baa pate. Di walaar anumuaat nurnur welaar ma di tun agomgom a goled u ra nguan. Iaku anumuaat nurnur i ngaatngaat aakit taa ra goled baa in raap ku. Ma baa anumuaat nurnur i tur dekdek namur taa ra kum walawalar, Iesu Kaarisito in pir walaawa pa muaat, ma in wangaala pa muaat, ma in taar a urur karom muaat u ra bung baa in waan talili balet. \v 8 Pa muaat baboi utbaai, iaku muaat maari aakiti. Pa muaat baboi mi, iaku muaat nurnur uni. Ma muaat gaaia uni ma ra ngaala na gaaia baa pa din palaa ot paa a kukuraaina ma ta pirpir, maa i ngaala a minamaarina. \v 9 Maa i marawaai ma God in walaaun paa a niomuaat, ia a wedok u ra numuaat nurnur. \p \v 10 A warwalaaun mi, a kum propet taanga namuga diat baatbaat kupi, ma diat nem na nunurai, ma diat pirpir na propet u ra wetabaar mi baa God in tabaara muaat mai. \v 11 A Nion Kaarisito i ki un diat, ma i wapua muga diat u ra ngunungut baa Kaarisito in kariaanai, ma u ra nuna minamaar namur. Diat nuknuk aakit uni baa unaangaian, ma woi na muaana mulu maa a utnaa mi in waan paat uni. \v 12 God i pir waiaai karom a kum propet naa a kum utnaa mi, wakir in waan paat u ra nundiat kum kilaala na lalaaun, pate. Diat pirpir na propet ku u ra kum utnaa baa God in paami karom muaat. Ma mi, muaat aa walangoro taai ko ra taara baa diat warawaai ma ra Koina Wewapua karom muaat ma ra dekdek i ra Takado na Nion, ia baa di tula pari wai taanginaanga u ra maawa. Ma a kum utnaa mi, a kum aangelo kaai diat nem aakiti naa diat a baboi. \s1 A gomgom na lalaaun \p \v 13 U ra nuknukimuaat, muaat a ki na waninaar, muaat a baboura anumuaat lalaaun, ma muaat a ki walaang ma ra nurnur lingtatuna kup a utnaa baa din tabaara muaat mai baa Iesu Kaarisito in waan paat. \v 14 Muaat a kum natnatun God, io, muaat a taraam karomi, ma koku muaat maadek taa balet anumuaat lalaaun u ra kum aakaina nemnem baa muaat paampaami baa muaat ki utbaai u ra baboto. \v 15 Muaat a gomgom u ra numuaat kum mangamangaan raap, welaar ma ia baa i wataa pa muaat i gomgom. \v 16 Maa di aa timu taai u ra Buk Taabu lenbi, “Muaat a gomgom, kabina maa iaau, iaau gomgom.” \rq Lewi 11:45\rq* \p \v 17 Baa muaat waatung Tamaamuaat un God, ia baa in naagagon a taara raap ma ra takado na naagagon, u ra kum utnaa raap baa diat aa paam tataai, io, i koina baa muaat a lalaaun ma ra bunurut namataana, u ra numuaat kinkini na waira main u ra rakrakaan buaal. \v 18 Muaat aa nunurai naa God ia kul walaangalaanga pa muaat ko ra kum mangamangaan biaa ku, baa muaat loi ko ra kum tamtamaamuaat. Wakir i kul walaangalaanga pa muaat ma ra utnaa baa in panaai ku, welaar ma ra silwa baa a goled. \v 19 I kul walaangalaanga pa muaat ma ra ngaatngaat na gaapin Kaarisito, ia baa i welaar ma ra naat na sip baa i gomgom ma pa ta malaapaang i taana uni.\f + \fr 1:19 \ft A taara Israael diat laana wetabaar karom God ma ra naat na sip baa i gomgom ma pa ta malaapaang i taana uni, kupi God in una wa anundiat kum aakaina mangamangaan. Babo Lewi 22:17-25.\f* \v 20 God ia pilak paai namuga utbaai baa pa i waki utbaai a rakrakaan buaal, ma mi u ra kum tintinip na bung ia waan paat kupi in walaaun muaat. \v 21 Ma anumuaat nurnur un God i kabina paa un Kaarisito, baa God i watur paai balet ko ra minaat, ma i taar taa a minamaar karomi. Lenmaa muaat nurnur un God ma muaat ki walaang ma ra nurnur kup a utnaa baa in paami namur. \p \v 22 Ma mi, baa muaat aa taraam u ra lingtatuna na pirpir, muaat aa gomgom, kupi muaat a maari mulu a kum tateimuaat u ra nurnur. Io, muaat a maari wetwetalaai muaat ma ra maarmaari lingtatuna u ra balaamuaat. \v 23 Maa anumuaat matakina lalaaun pa i kabina paa un te taanga min napia, maa a lalaaun taanga min napia in raap ku. Di buta matakina muaat ma ra pirpir anun God, baa i lalaaun ma in tur takum. \q1 \v 24 “A taara raap diat welaar ku ma ra wali, ma anundiat minamaar i welaar ku ma ra purpur baa i pupu. \q1 A wali in maraang, ma ra pupu i ra purpur in puka, \q1 \v 25 iaku a pirpir anu ra Tadaaru in tur takum.” \rq Aais 40:6-8\rq* \m Ma a pirpir mi, ia a Koina Wewapua, baa di aa warawaai paa mai karom muaat. \c 2 \s1 Iesu ia in lalaaun na waat \p \v 1 Io, muaat a ngo wa a kum aakaina mangamangaan raap, a pirpir warwaruga ma ra lalaaun na warwaruga, a nuknuk aakaka ma ra pirpir aakaka. \v 2 Welaar ma ra kum naat mangalon diat nem aakit a polo na tu, io, muaat kaai muaat a ngaraa aakit kup a utnaa i nion ma i gomgom, kupi muaat a tawa uni tuk u ra bung baa muaat a kale a lalaaun takum. \v 3 Maa muaat aa namene taa a lalaaun anu ra Tadaaru, ma muaat nunurai naa a Tadaaru i koina aakit. \p \v 4 Muaat a waan karom a Tadaaru, ia baa in lalaaun na waat. A taara pa diat nemi, iaku maa God i pilak paai, ma i ngaatngaat aakit namataana. \v 5 Io, muaat kaai, muaat welaar ma ra kum lalaaun na waat, ma God in paam a ruma i nion ma muaat. Muaat a waan paat a kum gomgom na tena tuntun wetabaar karom God, kupi muaat a taar a kum wetabaar baa i nion, ma i takado u ra mataana, i kabina un Iesu Kaarisito. \v 6 Maa di aa timu taai u ra Buk Taabu lenbi, \q1 “Baboi, iaau aa ung taa ina waat baa din paam ruma mai inaanga Sion. \q1 Ina ngaatngaat na waat,\f + \fr 2:6 \ft A waat u ra luk i ra ruma ia in mugaana waat, ma i wakado a kudulaana ruma.\f* baa iaau pilak paai kup a luk i ra ruma. \q1 Ma ia baa in nurnur uni, anuna nurnur pa in baana wawirwiri.” \rq Aais 28:16\rq* \m \v 7 Karom muaat baa muaat nurnur, a waat maa i ngaatngaat, iaku karom diat baa pa diat nurnur, \q1 “Ina waat baa a kum tena paam ruma diat pilak wai, \q2 ia ut maa ina ngaatngaat na waat baa di paam a ruma mai.” \rq Kele 118:22\rq* \q1 \v 8 “Ina waat maa, a taara diat a tutukaa uni, \q2 ma diat a puka uni.” \rq Aais 8:14\rq* \m Diat tutukaa uni, kabina maa pa diat taraam u ra pirpir anun God. Baa diat paami lenmaa anuna pirpir baa ia pir taai namuga un diat i ot un diat. \p \v 9 Iaku muaat a taara na pipilak, a kum tena tuntun wetabaar anu ra King, muaat a gomgom na wuna taara, ma muaat a taara anun God. God ia wataa pa muaat ko ra baboto kup anuna kaapa baa i koina aakit. Io mi, muaat a wewapua u ra nuna kum koina pinapaam baa i paami un muaat. \v 10 Namuga, wakir muaat a taara anun God, iaku mi muaat anuna taara. Namuga pa muaat nunura a maarmaari anun God, iaku mi muaat aa nunurai. \p \v 11 A kum teptepaang, muaat ki na waira min u ra rakrakaan buaal, wakir anumuaat taamaan mi, io, iaau aaring muaat, kupi koku muaat murmur a kum aakaina nemnem i ra panimuaat, baa diat weweium ma ra niomuaat. \v 12 Iaku muaat a paam a koina mangamangaan naliwan taan diat baa pa diat nurnur, kupi diat baa diat takuna muaat naa muaat a kum tena paam aakaina, diat a babo anumuaat kum koina pinapaam, ma diat a pir walaawa paa God u ra bung baa in naagagon a taara raap. \s1 Muaat a taraam karom a mataanitu \p \v 13 I koina kupi muaat a taraam karom diat raap baa diat paam akoto a naagagon main napia. Muaat a paami kabina a Tadaaru i nemi lenmaa. Muaat a taraam karom a king, ia baa a ngaala na mukmuga ko ra mataanitu. \v 14 Ma muaat a taraam kaai karom a kum tena naagagon baa a king i laana tula wa diat, kupi diat a naagagon a taara baa diat paam aakaina, ma diat a pir walaawa paa a taara baa diat paam a koina. \v 15 Maa God i nemi kupi muaat a paam a kum koina pinapaam, kupi muaat a turbaat wa a kum pirpir biaa ku anu ra kum tuptup na taara. \v 16 Muaat aa ki laangalaanga, iaku koku muaat nuki naa muaat aa laangalaanga kupi muaat a paam balet aakaina. Muaat a lalaaun ma welaar ma muaat a kum tultul anun God. \v 17 Muaat a taar a urur karom a taara raap. Muaat a maari a kum tateimuaat u ra nurnur, muaat a burut karom God, ma muaat a urur karom a king. \s1 Daat a murmur a mangamangaan anun Iesu \p \v 18 Muaat baa muaat a kum wilawilaau, muaat a tartaraam karom anumuaat kum mukmuga ma ra urur. Wakir muaat a taraam ku karom diat baa diat koina ma diat laana maari muaat, muaat a taraam kaai karom diat baa i dekdek a magiraandiat karom muaat. \v 19 God in gaaia un muaat baa muaat murmur a nuknukina ma muaat tur dekdek baa muaat kariaana a kum mawaat ko ra taara, baa muaat ut pa muaat kabina u ra kum mawaat maa. \v 20 God pa in pir walaawa pa muaat baa di um muaat ma muaat kariaana ngunungut u ra numuaat kum aakaina mangamangaan ut. Iaku baa muaat paam a takado na mangamangaan, ma di wakadik muaat uni, God in gaaia un muaat baa muaat tur dekdek. \p \v 21 God ia wataa pa muaat kupi muaat a tur dekdek baa muaat kariaana a kum mawaat. Maa Kaarisito i kariaana a ngunungut un muaat, ma ia paam taa a walawalar taa muaat kupi muaat a murmur a kakauna. \q1 \v 22 “Pa i paam taa ta aakaina, \q2 ma pa i pir taa ta warwaruga na pirpir.” \rq Aais 53:9\rq* \m \v 23 Baa di pir aakakai, pa i babaalu. Baa di wakadiki, pa i kaankaan, pate. I maadek taa ia ut u ra limaan God, ia baa i laana naagagon ma ra takado na naagagon. \v 24 Kaarisito ut i lo paa anundaat kum aakaina mangamangaan u ra panina baa i maat u ra bolo, kupi daat a maat ko ra aakaina mangamangaan, ma daat a lalaaun kup a takado na mangamangaan. Ma u ra kum baaba u ra panina, i walaangalaanga pa muaat. \v 25 Maa namuga muaat waan raara welaar ma ra kum sip, ma mi muaat aa waan talili balet karom anumuaat Tena Baboura sip, ma a Tena Baboura u ra niomuaat. \c 3 \s1 A kini na tinaulaa \p \v 1 Muaat a kum tinaulaa na tabuan, muaat a taraam karom anumuaat kum muaana, kupi baa pa diat nurnur u ra pirpir anun God, anumuaat koina mangamangaan ku in pirpir karom diat. Bi ia maa i koina taa ra pirpir baa muaat piri. Io, anumuaat mangamangaan in ben pa diat karom God, \v 2 baa diat babo lele anumuaat gomgom na mangamangaan ma ra urur baa muaat paami. \v 3 Koku muaat ngaraa muga kup a minong u ra panimuaat, lenbi a wiri lorimuaat, baa a ngaatngaat na gaaragaara di paami ma ra goled, baa a kum kokoina maalu na minong. \v 4 Anumuaat minong mulu baa pa in raap, in waan paat ut ko ra balaamuaat, lenbi a wowowon na mangamangaan ma ra kini na maalmaal. A utnaa mi i ngaatngaat aakit namataan God. \v 5 A gomgom na mangamangaan mi, di aa babo taai u ra kum tabuan taanga namuga, diat baa diat nurnur un God. Diat tartaraam karom anundiat kum muaana, \v 6 welaar ma Saaraa baa i taraam karom Aabaraam, ma i waatungi baa anuna tadaaru. Ma muaat a kum natnatun Saaraa, baa muaat paam a utnaa i takado, ma pa muaat burut. \p \v 7 Ma muaat kaai a kum tinaulaa na muaana, i koina kupi muaat a maari anumuaat kum tabuan u ra numuaat kini na tinaulaa. Muaat a taar a urur karom diat, maa a kum tabuan a dekdekindiat pa i welaar ma ra dekdekimuaat. Iaku diat kaai diat a kale a lalaaun baa God in taari taa muaat. Muaat a paami lenmaa, kupi koku ta utnaa i turbaat anumuaat kum niaaring. \s1 A ngunungut baa din kariaanai u ra takado na mangamangaan \p \v 8 Anung kum tintinip na pirpir karom muaat raap i lenbi, i koina kupi in raa ku a nuknukimuaat, ma baa raa kon muaat in kariaana a mawaat, muaat kaai muaat a kariaanai ungaai mai. Muaat a maari wetwetalaai muaat welaar ma muaat tatena liklik. Muaat a laa u ra maarmaari, ma muaat a wakinalik pa muaat. \v 9 Koku muaat baalu aakaina ma ra aakaina, ma koku muaat baalu aakaina pirpir ma ra aakaina pirpir. Iaku muaat a pir wadaan diat baa diat paam aakaina karom muaat, maa God i wataa pa muaat kupi in pir wadaan muaat. \v 10 Maa a Buk Taabu i piri lenbi, \q1 “Baa te i nemi naa in paam akoto a koina lalaaun, \q2 ma i nemi kupi in babo a kum koina bung na gaaia, \q1 io, in baboura waana ko ra kum aakaina pirpir, \q2 ma koku i warwaruga. \q1 \v 11 In tapuku ko ra aakaina ma in paam a koina mangamangaan. \q2 In baat kup a aakapi na maalmaal ma in ongor kupi in murmuri. \q1 \v 12 Maa a Tadaaru i baboura a kum tena takado, \q2 ma i walangoro anundiat kum niaaring. \q1 Iaku i taar taa in tamaruna karom diat baa diat paam aakaina.” \rq Kele 34:12-16\rq* \p \v 13 Baa muaat ngaraa kupi muaat a paam a utnaa baa i koina, woi maa in baanaakaka muaat? \v 14 Iaku baa di wakadik muaat kabina u ra numuaat takado na mangamangaan, muaat daan. \q1 “Koku muaat burutaana a kum utnaa baa diat a waburutaana muaat mai, \q2 ma koku muaat ngaraa.” \rq Aais 8:12-13\rq* \m \v 15 Iaku muaat a urur ku karom Kaarisito ma ra balaamuaat, maa ia anumuaat Tadaaru. A kum bungbung raap muaat a ki na waninaar kupi muaat a baalu te baa in tiri dekdek muaat naa aawa kabina maa muaat kiki walaang ma ra nurnur. Iaku baa muaat baalui, muaat a baalui ma ra koina mangamangaan ma ra urur karomi. \v 16 Ma muaat a laana murmur a mangamangaan baa muaat nunurai naa i takado, kupi diat baa diat pir aakaka a kum koina mangamangaan muaat paami baa muaat murmur Kaarisito, diat a wawirwir u ra utnaa baa diat pir aakaka muaat uni. \v 17 Baa God i nemi naa muaat a kariaana a ngunungut u ra koina pinapaam muaat paami, io, i koina. Iaku pa i koina baa muaat a kariaana ngunungut kabina muaat paam aakaina. \p \v 18 Maa Kaarisito kaai i kariaana ngunungut baa i maat paa raa pakaan ku, u ra nundaat kum aakaina mangamangaan. A Tena Takado i maat un diat baa pa diat takado, kupi in ben pa muaat karom God. Diat aak doko wa a panina, iaku di walaaun paai u ra niono. \v 19 Ma a niono i waan ma i warawaai karom a kum nion baa diat ki na karabus. \v 20 A kum nion maa, a nio ra taara taanga namuga utbaai u ra kum kilaala anun Noaa. God i kiki walaanga pa diat kupi diat a nukpuku, baa Noaa i paam a paraau. Iaku pa diat taraam karomi. Io, God i walaaun paa maku kabaanadi ko ra lomon, 8 diat. \p \v 21 A lomon i tur wakilang a baapitaaiso baa i walaaun muaat mari. Wakir di baapitaaiso muaat kupi din gi wa a dur ko ra panimuaat, pate. Di paami kupi muaat a taar ta muaat karom God ma ra lingtatuna u ra balaamuaat. Din walaaun muaat kabina u ra tinur balet anun Iesu Kaarisito ko ra minaat. \v 22 Ia baa i waan tato unaanga u ra maawa ma mi i ki u ra papaara ot na limaan God. Ma i naagagon raap a kum aangelo, ma ra kum nion baa diat paam akoto a naagagon, ma ra kum nion kaai baa diat paam akoto a dekdek. \c 4 \s1 Muaat a ngo ko ra paam aakaina \p \v 1 Kaarisito i kariaana a ngunungut u ra panina. Io, muaat kaai muaat a waninaar kupi muaat a kariaana a ngunungut welaar mai. Maa ia baa ia kariaana a ngunungut u ra panina ia ngo ko ra paam aakaina mangamangaan. \v 2 Io mi, pa i taar taa ma anuna lalaaun u ra kum aakaina nemnem. I taar taa maku anuna lalaaun kupi in murmur a nemnem anun God. \v 3 A ngaala na iwan muaat aa paam taa a kum aakaina mangamangaan, baa a kum taara baa pa diat nurnur diat paampaami. Diat paam a kum paamuk na mangamangaan, diat murmur a kum aakaina nemnem, diat inim a palaa na longlong ma diat longlong taptapuku, ma diat paam biaa ku a kum mangamangaan baa pa i koina. Ma diat lotu karom a kum taabataaba, baa God i wataabu daat koni. \v 4 Io mi, a kum teptepaamuaat diat kakaian aakit baa pa muaat nemi balet ma kupi muaat a murmur a kum aakaina utnaa baa diat paampaami, ma diat pir aakaka muaat. \v 5 Iaku namur diat a tur namataan God, ma diat a wewapua kaapa u ra aawa diat aa paam taai. Maa God a Tena Naagagon anu ra taara raap, diat baa diat lalaaun ma diat baa diat aa maat. \v 6 Mi ia a kabina baa di aa warawaai ma ra Koina Wewapua karom a taara baa diat aa maat. Baa diat maat diat lo a naagagon u ra panindiat, iaku di warawaai karom diat kupi a niondiat in lalaaun karom God. \s1 Daat a papaam ma ra kum wetabaar baa God i taar taai taan daat \p \v 7 A tintinip i ra kum utnaa raap ia marawaai. Io, muaat a nuknuk wakaak ma muaat a naagagon baat anumuaat lalaaun ko ra kum aakaina nemnem, kupi muaat a pet laar paai baa muaat a aaraaring. \v 8 Muaat a maari wetwetalaai muaat ma ra lingtatuna. Bi ia a ngaatngaat na utnaa, maa a maarmaari i pulu baat a mongoro na aakaina mangamangaan. \v 9 Muaat a gaaia wetwetalaai pa muaat u ra numuaat kum ruma, ma koku muaat paami ma ra pir mumumuk. \p \v 10 God i taar taa a kum wetabaar karom muaat raaraa ko ra nuna kum aalawur mangaana wetabaar. Io, i koina kupi muaat a babourai ma muaat a papaam mai karom muaat wetwetalaai. \v 11 Baa te i lo a wetabaar kupi in tena warawaai, i koina kupi in warawaai ut welaar ma ra pirpir anun God. Baa te i lo a wetabaar kupi in tena wewaraaut, i koina baa in waraaut welaar ma ra dekdek baa God i taar taai taana, kupi a taara diat a pir walaawa paa God u ra kum utnaa raap, kabina un Iesu Kaarisito. Anuna ku a minamaar ma ra dekdek, pa in raap ma pa in raap. Aamen. \s1 A kum te Kaarisito diat a kariaana a ngunungut \p \v 12 A kum teptepaang, koku muaat kakaian baa di walaar muaat ma ra kum dekdek na mawaat welaar ma ra nguan i tun muaat, ma koku muaat nuki naa a matakina utnaa maa i waan paat karom muaat. \v 13 Iaku muaat a gaaia baa muaat a kariaana a ngunungut welaar ma Kaarisito i kariaanai, kupi muaat a teng ma ra gaaia baa Kaarisito in waan paat ma ra nuna minamaar. \v 14 Baa di pir aakaka muaat kabina maa muaat nurnur un Kaarisito, muaat daan. Maa a Nion God, a Nion na minamaar, i ki ungaai ma muaat. \v 15 Koku te kon muaat i kariaana a ngunungut kabina baa ia a tena aak doko taara, baa a tena walong, baa a tena aakaina, baa a tena wapurpuruan a taara. \v 16 Iaku baa di wakadik biaa ui ku kabina maa ui a te Kaarisito, koku u wawirwir uni. Un waatung wakaak karom God, maa u lo a iang na te Kaarisito. \v 17 A bung na naagagon ia waan paat kupi din naagagon muga daat a taara anun God. Baa din naagagon muga daat, in aaka aakit a naagagon karom diat baa pa diat nurnur u ra Koina Wewapua anun God. \v 18 A Buk Taabu i piri lenbi, \q1 “In dekdek ut karom a takado na taara kupi din walaaun pa diat. \q2 Io, in lelawaai ma karom a kum aakaina taara ma diat baa pa diat nurnur un God?” \rq Pir 11:31\rq* \p \v 19 Io, baa muaat a kariaana a ngunungut u ra nemnem anun God, muaat a taar ta muaat karom anumuaat Tena Wawaki, maa pa in maadek biaa wa muaat, ma koku muaat ngo ma ra paam a koina mangamangaan. \c 5 \s1 A kikil na sip anun God \p \v 1 Mi ang pirpir karom muaat a kum mukmuga u ra lotu, maa iaau kaai a mukmuga welaar ma muaat. Maa iaau aa babo taa Kaarisito baa di wakadiki, ma namur baa in waan paat daat a kakale ungaai u ra nuna minamaar. \p \v 2 Muaat a baboura a kikil na sip anun God, baa di taar taai karom muaat kupi muaat a babourai. Koku muaat papaam kabina a taara ku diat wowo ta muaat uni, muaat a papaam kabina muaat ut muaat nemi kupi muaat a wagaaia God. Muaat a papaam ma ra ngaala na gaaia, ma koku muaat papaam ma ra ngaala na nemnem kup a maani ku. \v 3 Koku muaat naagagon dekdek diat baa di aa taar ta diat u ra numuaat binaboura, iaku anumuaat lalaaun in welaar ma ra koina walawalar karom a kikil na sip. \v 4 Ma baa a ngaala na tena baboura sip in waan paat, in dok muaat ma ra in kaaeng na minamaar baa a minamaarina pa in raap. \p \v 5 Muaat a kum baarmaan ma ra kum tauraara, muaat raap muaat a tartaraam karom diat a kum mukmuga. Muaat a wakinalik pa muaat naliwan taa muaat wetwetalaai, ia maa anumuaat koina minong. Maa a Buk Taabu i piri lenbi, \q1 “God i nget ia baa i wangaala paa ia ut, \q1 ma i maari ia baa i wakinalik paai.” \p \v 6 Io, muaat a wakinalik pa muaat natudaangi ra dekdek na limaan God, kupi baa a pakaana bung i ot, in wangaala pa muaat. \v 7 Muaat a taar raap taa anumuaat kum mawaat karom God, maa i baboura muaat. \p \v 8 Muaat a baboura muaat ma muaat a naagagon kado anumuaat lalaaun, maa anumuaat ebaar Saataan i waan taltalili welaar ma ra laaion. I kulkulaai taptapuku, ma i baatbaat kup ta taara baa in kanom pa diat. \v 9 Muaat a tur dekdek u ra nurnur ma muaat a turbaati, maa muaat nunurai naa a kum tateimuaat u ra rakrakaan buaal raap diat kariaana a kum kinadik welaar ma muaat kariaanai mi. \p \v 10 Iaku God a God na maarmaari, ma un Kaarisito i wataa pa muaat kupi muaat a ki ungaai mai u ra nuna minamaar baa pa in raap. Io, baa muaat aa kariaana taa a kinadik un ta naat na pakaana bung ku, namur ia ut in wamatakina pa muaat balet, in wadekdek muaat ma in waraaut muaat kupi muaat a tur dekdek. \v 11 Anuna ku a dekdek baa pa in raap. Aamen. \s1 A kum tintinip na pirpir \p \v 12 Saailaas i waraaut iaau baa iaau timu a kinalik na buk mi karom muaat. Saailaas tenglik u ra nurnur, ma iaau nurnur aakit uni. U ra buk mi iaau nemi kupi ang wadekdek muaat ma ang wapua muaat u ra maarmaari lingtatuna anun God, kupi muaat a tur dekdek uni. \p \v 13 A taara na nurnur baa diat ki irong Baabilon, diat taar anundiat maarmaari karom muaat. Diat kaai a taara na pipilak anun God. Maarko, a natunglik u ra nurnur, ia kaai i taar anuna maarmaari karom muaat. \v 14 Baa muaat webaraat, muaat a maari wetwetalaai muaat ma ra wedum na maarmaari. \p A maalmaal karom muaat raap baa muaat ki un Kaarisito.