\id GAL Quechua del Norte de Conchucos \h Gálatas \toc1 Apostol Pablo Galacia Marcachö Criyicugcunaman Carta Apatsingan \toc2 Gálatas \toc3 Gl \mt1 Gálatas \mt2 Apostol Pablo Galacia Marcachö Criyicugcunaman Carta Apatsingan \ip Galacia provinciapa marcancunachö Señor Jesucristopa Alli Willacuyninta Pablo willacuptinmi, Señor Jesucristoman runacuna criyicuyargan. Tsaypitanam juclä marcacunamanpis, willacugnin aywargan. \ip Pablo willacurnin yachatsicur puringanyagnam, Israelpita llutan mana alli yachatsicugcuna Galaciachö criyicugcunaman chaycur, Pablota mana ima servigman churar niyargan: “Pabloga manam apostoltsu Señor Jesucristopa Alli Willacuyninta yachatsicunanpag. Tsaynöllam Jerusalénchö apostolcunanötsu yachatsicunpis.” Tsaymi cay cartachö gellgarnin Pablo musyatsin, tsay llutan mana allicunata yarpag runacuna llullacur parlaycäyanganta (1:11-2:21). \ip Pablota mana servigman churag mana alli yachatsicugcunaga caynöpis niyarganmi: “Moisés gellgangan leycunam yachatsicun runacuna imata micuyänanpag o mana micuyänanpagpis. Tsaynöllam yachatsicun yacuwan purificäcurnin mayllacuyänanpagwan cuerpuncunachö señalacur imayca costumbricunata sïgirnin fiestacunata rurar cumpliyänanpag.” Tsaynö parlarmi tsay mana alli yachatsicugcunaga quiquincunapa yarpayllancunapita mana allicunata yachatsicur niyargan: “Gamcuna salvacuyänayquipagga, tsay leycuna llapan mandacungataragmi cumpliyänayqui” nir. Tsaynö mana allicunata yachatsicuyaptinmi, cay cartachö Pablo musyatsirnincuna nirgan: “Tsay leycunataga unay Moisésmi gellgargan, Dios Yaya musyatsiptin Señor Jesucristo chämunganyaglla cumpliyänanpag. Pero Señor Jesucristo cay patsaman chaycamuptinmi sïga, Payman rasumpa criyicurnin cäsucugcunaga Dios Yayapa wamrancunana car, aunqui Moisés gellgangan leycunata mana cumplirpis, salvacashga cayanga” (3:1-5:12). \ip Moisés gellgangan leycunata mana cumpliyaptinpis, Pabloga manam criyicugmajincuna jutsallachö cawayänanta munargantsu. Tsaymi Espïritu Santo yanapaptin Dios Yaya munangannölla cawacuyänanpag yachatsicurgan (5:13-6:10). \ie \c 1 \s1 Apostol Pablopa salüdun \p \v 1 Noga Pablo apostol cä, manam juc runapa munayninwan cachamanganpitatsu, sinöga quiquin Señor Jesucristowan cawatsimugnin Dios Yaya acramarnï churamashga captinmi. \v 2 Nogam caychö criyicug waugentsiccunawan pagta caycar, cay cartata apatsiyämug Dios Yayaman mañacuyänayquipag entëru Galacia provinciachö goricashga criyicugcunaman. \p \v 3 Taytantsic Dios Yayawan Señor Jesucristo cuyacuy yanapacuynincunatawan alli päsacuynincunata gamcunaman churaycayällämutsun. \v 4 Señor Jesucristom llapan jutsantsiccunapita librarnin perdonamänapag, quiquinpa cawayninta cruzchö wañunanpag entregacurgan. Cay munduchö jutsacunapitam libramashcantsic, Taytantsic Dios Yaya quiquinpa voluntäninwan dispöningannö. \v 5 Tsaymi Payga alläpa cushicuypag imayyagpis adorarnin alabashga caycutsun. Tsaynö callätsun. \s1 Señor Jesucristopa Alli Willacuyninpitaga manam masga cantsu \p \v 6 Nogaga manam crïyïragtsu Señor Jesucristopa llaquipäcuyninwan Dios Yaya acrayäshungayquita saslla dëjasquir, llutan mana alli yachatsicuycunaman aywayangayquita. \v 7 Rasumpacag salvaciunpag Señor Jesucristopa Alli Willacuyninpitaga manam juc masga cantsu. Sinöga llutan mana alli yachatsicugcunanächi salvaciunpag Señor Jesucristopa Alli Willacuyninta llutan jucläyapa willacur, pantatsirnin mana allicunata yarpaycätsiyäshunqui. \v 8 Pero si nogacunapita maygäpis o cielupita shamushga juc angelpis, puntata yachatsicur willacuyangäpita jucläyamanpa yachatsicurnin willacuptinga, ¡maygan runa captinpis Dios Yayam mana juc llaquiparnin imayyagpis infiernuchö castiganga! \v 9 Puntata willacur niyangagnöllam cananpis yapay niyag: Si pipis Señor Jesucristopa Alli Willacuyninta chasquiyangayquipita jucläyamanpa willacur yachatsicuyaptinga, ¡maygan runa captinpis Dios Yayam mana juc llaquiparnin imayyagpis castiganga! \p \v 10 ¿Caywanga imatatan ashï? ¿Runacuna alläpa cushicurnin aläbayämänantacu o Dios Yaya cushishga aläbamänantacu? O ¿Waquinga yarpäyan nogaga runamajïcunallata mas cushitsinälläpag imatapis rurangätacu? Si noga runacunallawan alli cayta munarnin aläbayämanallanta munaptïga, manam ni imanöpapis Señor Jesucristopa servignin cämantsu. \s1 Apostol Pablota Dios Yaya acrarnin gayangan \p \v 11 Cayta canan musyayänayquitam munä cuyashga waugecuna y panicuna: Señor Jesucristopa Alli Willacuyninta yachatsicurnin willacungätaga manam ni maygan runa inventangantsu. \v 12 Manam ni maygan runapitatsu chasquirnin yachacurgä, sinöga quiquin Señor Jesucristom revelamarnï llapanta entregamar regetsimashga. \p \v 13 Gamcunaga unaynam musyayanqui israelmajïcunapa costumbrincunata cumplirnin, Señor Jesucristoman criyicugcunatawan Dios Yaya acrangan runacunata magarnincuna jancat ushacätsiyta munarnin gaticachangäta. \v 14 Unay Israel ayllücunapa costumbrincunawan yachatsicuynincunata mana juc pantaypa allish cumpliptïmi, cäsi llapan pagtacag marcamajïcunapitapis mas allish respetayämargan. \v 15 Tsaynö caycaptïpis quiquin Dios Yayam, mamäpa pachanpita manarag yuriptï alläpa cuyamarnï acramar gayamargan. Tsaymi Pay dispöningan tiempu chäramuptin, \v 16 Tsurin Jesucristota revelaciunchö regescatsimaptin, pitapis yachatsimänanpag manana tapurnin llapan mana Israelcag runacunata Señor Jesucristopa Alli Willacuyninta willacunäpag aywargä. \v 17 Tsaynöpam nogapita mas puntacag apostolcunata tapucugnincunapis, Jerusalénman witsargänatsu. Tsaypa rantinmi saslla Arabia niyangan provinciaman aywargä. Tsaypitanam Damasco marcamanpis cutimurgä. \p \v 18 Tsaypita quimsa wata päsasquiptinragmi Jerusalénpa witsarnin aywargä, apostol Pedrota regenäpag. Tsay Jerusalénchömi Pedrowan pagta (15) chunca pitsa junag cayargä. \v 19 Tsaychöga manam ni maygan puntacag apostolcunatapis tarirgätsu, sinöga Señor Jesucristopa waugen (Jacobo) Santiagollatam ricargä. \v 20 Quiquin Dios Yayam imayca testïgunö musyan, cay gellgamungä rasumpacag captin mana llullacungäta. \v 21 Tsaypita mas gepatanam Jerusalénpita yargosquir, Siria y Cilicia marcacunaman aywargä. \v 22 Pero Judea provinciachö goricaycurnin Señor Jesucristoman firmi criyicurnin mañacug waugecuna manam quiquipa persönätaga regeyämargantsu. \v 23 Paycunaga caynö parlayangallantam wiyashga cayanag: “Puntata criyicuynintsicta ushacätsinanpag gaticacharnin ashimagnintsic Pablom, cananga Señor Jesucristopa Alli Willacuyninta yachatsicurnin puriycan” nir. \v 24 Tsaynö nogapag musyasquirmi, Dios Yayata agradëcicurnin alabayargan. \c 2 \s1 Waquincag apostolcuna Pablota chasquiyan \p \v 1 Tsaypita chunca chuscu wata pasasquiptinnam yapay Jerusalénman witsarnin cutirgä, Bernabetawan yanapamagnï Titota pusharcur. \v 2 Dios Yaya revelamanganta cäsurmi Jerusalénman yapay cutirgä, Dios Yayaman mañacuyänanpag goricäyanganchö yachatsicug autoridäcunawan parlarnin Dios Yaya revelamanganta musyanäpag. Tsaymi Jerusalénchö yachatsicug apostolcunallawan goricasquirnin, mana judiucag runacunatapis Señor Jesucristopa Alli Willacuyninta yachatsicuycangäta willargä, llapan yachatsicungä mana envänu cananpag. \v 3 Pero pagtä pushangä griego runa Tito caycaptinpis, manam cuerpunchö señalacunanpag obligarnin mandayargantsu. \v 4 Tsaychö goricashga cayangämanmi juc runacunapis llullacurnin criyicug waugentsiccunatucur yaycamushga cayänag, Señor Jesucristoman rasumpa criyicurnin librina cangantsicpita, leycuna mandacunganta ruranapag obligamänäraycu. \v 5 Pero nogacunaga manam ni ichicllatapis äniyargätsu, paycunapa munaynincunata ruraytaga. Mas bienmi nogacunaga munayargä, Dios Yayapa rasumpacag salvaciunpag Alli Willacuynin gamcunawan imayyagpis cananpag. \p \v 6 Pero mas regeshgacag yachatsicugcunapis nogapagga iwallla carmi, ni ichicllatapis willacungätaga cambiayargantsu. Dios Yayaga llapan runatapis cuyan, manam jananllapatsu, sinöga shongon imanö cangantam regen. \v 7 Tsaypa rantinmi paycunaga tantiyacusquiyargan, mana Israelcag runacunata yachatsicunäpag Dios Yaya cachamashga canganta, imayca apostol Pedrota Señor Jesucristopa Alli Willacuyninta judiucunata willacurnin yachatsicungannö. \v 8 Quiquin Dios Yayam apostol Pedroman poderninta churargan, Señor Jesucristopa Alli Willacuyninta judiucunata willacunanpag yanapar. Tsaynöllam nogamanpis poderninta churamushga mana Israelcag runacunata Señor Jesucristopa Alli Willacuyninta willacunäpag. \v 9 Tsaynö canganta tantiyacusquirmi, Señor Jesucristopa cuyacuy yanapacuyninta musyarnin alli firmi tsaracug respetashga Santiagowan Pedro y Juan nogatawan Bernabetapis “Allitam ruraycäyanqui Dios Yayapa poderninwan” nir, felicitarnin saludayämargan. Tsaypitanam paycunaga quëdayargan judiucag runacunata yachatsicuyänanpag y nogacunanam mana judiucagcunata yachatsirnin willacuyänäpag aywayargä. \v 10 Paycunaga mana juc gongayllapa faltapucug wactsacag criyicugcunata yanapayänällapagmi yachatsiyämargan. Paycuna niyämangannöllam nogaga unaypitapis tsaynö faltapucugcunataga mana juc dëjaypa yanapaynincunata munaycargä. \s1 Antioquia marcachö apostol Pablo Pedrota piñapan \p \v 11 Tsaypita Antioquia marcaman apostol Pedrota aywanganchömi, quiquinpa cäranchö defrente piñapargä mana allita ruraycagta ricarnin. \v 12 Tsayga caynömi cargan: Santiago cachamungan runacuna manarag chäyämuptinga mana israelcag criyicugcunawanmi apostol Pedro pagta micurnin cargan. Pero tsay judiucagcuna chärayämuptinmi sïga ichicpa ichicllapa raquicarnin munargannatsu paycunawan juntawacayta. Santiago cachamungan runacuna cuerpuncunachö señalacuyta obligacuyaptinmi, judiucunapita mantsacurnin mana judiucagcunawan pagta micuyta munargannatsu. \v 13 Tsaynö apostol Pedro janan shongolla portacuptinnam waquincag judiucunapis, mana israelcagcunapita raquicäyargan. Mana judiucunam shumag pagta caycäyanganpitam, tsay judiu runacunallawan alli cayta munarnin, Dios Yayawan alli cawacuy caycanganta musyaycarpis raquicäyargan. Hasta Bernabepis Pedro tsaynö portacunganta ricaycurllam mana israelcag criyicugcunapita janan shongolla raquicasquirgan. \p \v 14 Tsaynö rasumpa salvaciunpag Señor Jesucristopa Alli Willacuyninta mana shumag cumpliptinmi apostol Pedrota llapan goricashga runacunapa puntanchö piñapar nirgä: “Si gam judiu caycarga ¿imanirtan judiucunapa llapan costumbrincunata mana cumplinquitsu? Tsaynö mana cumpliycarga, ¿imanirtan mana judiucagcunata obliganqui, costumbrintsiccunata rurayänanpag? Gamga musyanquim tsay llapan costumbrintsiccunapita Señor Jesucristo libramangantsicta. Tsaynö caycaptinga ¿imanirtan paycunatapis judiucunapa costumbrincunata cumpliyänanpag obligaycanqui? \s1 Judiu y mana judiucarpis Señor Jesucristoman criyicurllam salvacäshun \p \v 15 “Nogantsicga judiucunam cantsic yuringantsicpita, manam juclä marca forastërucunanö ‘llutanta rurag jutsasapatsu’ cantsic. \v 16 Tsaynö caycaptinpis musyantsicmi, leynintsiccuna mandacungan costumbricunallata rurarpis, mana alli ruraglla imaypis cangantsicta. Tsaynö cawarga manam ni imaypis salvacäshuntsu. Pero tsaynö cangantsicpa rantinmi Señor Jesucristollaman criyicurnin, Dios Yayapa puntanchö jutsannag cashun. Tsaymi niyag: Manam ni pipis Moiséspa leynincunallata cumplirga Dios Yayapagga ni imaypis alli ruragtsu canga. Sinöga Tsurin Jesucristollaman rasumpa firmi criyicushgam sïga, Dios Yayapis imayca mana jutsannagtanö chasquimarnintsic salvamäshun. \p \v 17 “Si nogantsic Señor Jesucristoman criyicurnin Dios Yayapa puntanchö jutsannag cayta munaycarpis, jutsa rurayllachö caycarga manam nishwantsu: ‘Señor Jesucristom jutsata ruratsimantsic’ nirga. ¡Tsayga manam ni imanöpagpis canmantsu! \v 18 Si unay costumbrintsiccunata jancat ñututsignö ushacätsishga caycarnin yapay rurarga, quiquintsicmi culpayog jutsasapa caycantsic. \v 19 Tsaymi nogaga leycunallapa mandacuyninwanga imayca wañushganöna caycä, Dios Yayallapagna cawacunaraycu. \v 20 Señor Jesucristowan pagta cruzchö wañushga carmi, nogaga manana quiquïga cawänatsu; sinöga Señor Jesucristollanam nogachö caycan. Tsaymi cananga cay patsachö cawacü Señor Jesucristollamanna rasumpa firmi confiacurnin, alläpa cuyamar quiquinpa cawayninwan rantï cruzchö wañunganpita. \v 21 Dios Yayapa cuyacuy yanapacuyninwan llapan voluntänintaga manam ni imaypis rechazätsu. Si pipis leycuna mandacungan costumbricunallata cumplir salvacashga captinga, Señor Jesucristoga cruzchö wañunganpis manam ni imapag servinmannatsu cargan.” \c 3 \s1 Señor Jesucristoman criyicungantsiccu o llapan leycunacu salvamäshun \p \v 1 ¡Upa mana wiyacug Galacia provinciachö runacuna! ¿Pitan gamcunata imayca brüjunö engañar criyiscatsiyäshurgoyqui, atsca cuti gamcunawan caycar Señor Jesucristo alläpa cuyamarnintsic cruzchö wañunganta cläru entenditsiyarniqui willaycäyaptig? \v 2 Cayta contestayämänayquillatam munä: ¿Gamcunaga Espïritu Santota chasquiyashcanqui Moiséspa leynincuna mandacungacunata cumplircu o Señor Jesucristopa Alli Willacuyninta yachatsiyaptig rasumpa criyicuyangayquipitacu? \v 3 ¿Alläpa upa mana wiyacugcu cayanqui? Espïritu Santopa poderninwan allicunallata rurarnin gallaycurcu, ¿cananga leycunallata cumplirnin quiquiquicunapa munayllayquicunawan salvacashga cayta munaycäyanqui? \v 4 ¿Tsaynö mana ni ima cananpagcu gamcunaga imaycatapis alläpa sufriyashcanqui? ¡Nogaga manam yarpätsu tsaynö sufriyangayqui mana servigpag cangantaga! \v 5 Dios Yayaga Espïritu Santonta garayäshurniqui gamcunachö llapan milagrucunata rurashga, ¿leycuna mandacungata cumpliyangayquipitacu o Señor Jesucristopa Alli Willacuyninta cäsurnin rasumpa criyicuyangayquipitacu? \s1 Abrahamga Dios Yayaman firmi criyicurmi, alli rurag runa cargan \p \v 6 Tsaynömi unay Abrahampagpis Diospa Palabranchö nirgan: “Abrahamtaga Dios Yayaman criyicuptinmi, imayca mana juc jutsannagtanö chasquirgan.”\x + \xo 3:6 \xt Gn 15:6.\x* \v 7 Tsaymi rasumpa musyayay Abraham criyicungannö pipis Señor Jesucristoman rasumpa firmi criyicurga, unay Abrahampa imayca wamrancunanömi cayan. \v 8 Diospa Palabranchömi gellgashga cargan, mana Israelcag runacunapis rasumpa criyicuyanganpita Abrahamtanö jutsannagta chasquinanpag. Tsaymi Dios Yaya Alli Willacuyninta Abrahamta nirgan: “Gam nogaman rasumpa firmi criyicamungayquipitam, llapan naciuncunachö maytsicag runacunatapis bendiciunïwan salvashag.”\x + \xo 3:8 \xt Gn 12:3.\x* \v 9 Tsaymi rasumpa firmi criyicurnin cawacugcunataga, quiquin Dios Yaya chasquirnin llapan bendiciunninwan shumag cushicuyllachö imayyagpis catsinga, alläpa criyicug Abraham runata catsingannö. \p \v 10 Moisés gellgangan leycuna mandacungancunallata cumplirnin cawag runacunaga, alläpa castigashgam cayanga. Tsaypagmi Diospa Palabranchö gellgashga caycan: “Libru mandacungan leycunata pipis mana cumplirninga, alläpa mana alli rurag cayninwanmi mantsacaypag castigashga cayanga, libruchö gellgashga caycangannö.”\x + \xo 3:10 \xt Dt 27:26.\x* \v 11 Rasumpacagtaga Dios Yaya manam chasquingatsu, pipis quiquillanpita leycunata cumpliyta munagcagcunataga. Pero Diospa Palabran gellgashgachömi nirgan: “Nogaman rasumpa criyicamug runacunallatam jutsannagtanö chasquishag” nir.\x + \xo 3:11 \xt Hab 2:4.\x* \v 12 Pero Moiséspa leynincunaga manam criyicurnin salvacunapagtsu. Si tsay leycunallaman rasumpa criyicurga, llapantam mana juc pantarnin obligädu cumpliyänayquillapagmi.\x + \xo 3:12 \xt Lv 18:5.\x* \p \v 13 Tsay leycunata mana cumpliyta puedishgam maldiciunämarnintsic alläpa castigamashwan cargan. Pero mana castigamänapag libramarnintsicmi, Señor Jesucristo tsay leycunawan imayca maldiciunar condenashganö cruzchö nogantsicraycu wañurgan. Tsaypagmi Diospa Palabran gellgashgachö nirgan: “Maygan runapis geruchö warcashga wañugcagmi, alläpa mana alli rurag maldiciunar castigashga canga” nir.\x + \xo 3:13 \xt Dt 21:23.\x* \v 14 Tsaynöga päsargan unay Abrahamta Dios Yaya äningannö mana Israelcag runacunata bendiciunninwan salvamänapagmi. Tsaymi Señor Jesucristoman rasumpa firmi criyicurga Espïritu Santontapis salvacashga canapag chasquishun quiquin Dios Yaya änimantsicnölla. \s1 Llapan leycunacu o Dios Yaya änicungancu mas alliga \p \v 15 Waugecuna y panicuna, runacuna conträtuta rurayangan ejempluwan entenditsiyäshayqui: Juc runa pipagpis testacungantaga manam ni pipis llullacur yapayta ni ushacätsiyta puedintsu, rasumpa quiquin äningantaga. \v 16 Tsaynöllam Abrahamtapis Dios Yaya änirnin nirgan: “Shamug aylluyquichömi äningagta cumplishag” nir. Dios Yayaga manam nirgantsu: “Llapan shamug aylluyquicunachömi cumplishag” nirtsu. Sinöga caynöllam nirgan: “Jucllaylla aylluyquichömi äningagta cumplishag” nir. Tsay ayllunga japallan Señor Jesucristollam.\x + \xo 3:16 \xt Gn 12:7.\x* \v 17 Tsaynö niyarniquim cayta willayayniquita munä: Abrahamta äninganpita chuscu pachac quimsa chunca wata päsasquiptinrag Moiséstawan Dios Yaya leycunata gellgatsirgan. Pero tsay leyga quiquin Dios Yaya Abrahamta äningantaga manam ushacätsirgantsu ni mana välepagtsu churargan. \v 18 Dios Yayam alläpa cuyacuyninwan änirgan, Abrahampa ayllun shamugpita juc runalla llapan entëru munduchö runacunata salvananpag. Caytaga Dios Yaya Abrahamta änirgan manam Moiséspa leyninta cumplinanpagtsu, sinöga quiquin alläpa cuyacurnin yanapacug cumplïdu cayninwanmi. \p \v 19 Tsaypunga ¿Imapagtan unay leycuna mandacunganga cargan? Tsay leycuna mandacunapagmi yapatsirgan, llapan rurayangantawan mana alli cayanganta musyayänanpag. Tsay leycunataga Dios Yayam angelninwan Moisésta willatsirgan. Tsaymi Moisésga Israel marca runacunata willargan llapanta cumpliyänanpag, asta Abrahamta äningan ayllun Señor Jesucristo cay patsaman shamunganyag israelcuna cumpliyänanpag. \v 20 Juc amistatsicug runaga ishcag piñashga runacunawanmi parlarnin amistatsin. Pero quiquin Dios Yaya japallan caycarmi, Señor Jesucristowan änicunganta cumplirnin llapan runacunata musyatsicurgan. \s1 Tsay leycuna imapag cangan \p \v 21 Si tsaynö caycaptinga ¿Moisés willacungan leycunaga Abrahamta Dios Yaya äninganpa contrancu caycan? ¡Manam tsayga tsaynötsu! Si tsay leycunalla salvamarnintsic cawatsimashgaga Dios Yayapa puntanchöpis jutsannag alli rurag runacunam cashwan cargan, leycunallata cumplingantsicpita. \v 22 Pero Diospa Palabranmi willamantsic, entëru munduchö runacunapis imayca prësunö jutsancunachö cayanganta. Tsaynö caycäyaptinmi Dios Yaya änicungan Señor Jesucristollaman rasumpa firmi criyicurnin cawacuyaptinmi, llapan criyicugcunata cushishga salvarnin chasquinga. \p \v 23 Señor Jesucristo manarag cay patsaman shamuptinga, leycunam imayca prësutanö catsimargantsic. Pero cananmi sïga Señor Jesucristollamanna rasumpa firmi criyicurnin, tsay leycunapita libracashgana caycantsic. \v 24 Moisés gellgangan leycunaga shamurgan, Señor Jesucristo cay patsaman shamunganyag yachatsimarnintsic Señor Jesucristoman pushamänapag. Pero cananga Señor Jesucristoman rasumpa firmi criyicurmi llapan jutsantsicpita perdonashga cantsic, Dios Yayapa puntanchöpis mana jutsannagna cawacunapag. \v 25 Tsaymi cananga Señor Jesucristollaman rasumpa firmi criyicurga, tsay leycuna pushamänataga wanantsicnatsu. \s1 Dios Yayapa wamrancuna imanö cawacuyangan \p \v 26 Gamcunaga llapayquim Dios Yayapa wamrancuna cayanqui, Señor Jesucristollaman rasumpa firmi criyicuyangayquipita. \v 27 Señor Jesucristollaman rasumpa firmi criyicurnin bautizacurga, imaycachöpis paywan pagta jutsannag jucllayllanöllanam cawacuycäyanqui \v 28 Cananga mananam Israel o mana Israel, servicug o mana servicug, ollgo o warmipis cayanquinatsu. Gamcunaga Señor Jesucristowanmi llapayquipis jucllayllanöllana caycäyanqui. \v 29 Si gamcuna Señor Jesucristowan jucllayllanö cawacurga, Dios Yayaman alläpa criyicug Abrahampa aylluncuna carmi, Dios Yaya änicungan erenciata chasquig eredërun cayanqui. \c 4 \p \v 1 Juc parlacuychöga, rïcu runapa wamran pishillarag carga, taytanpa llapan servignincunawan iwalllam canga, aunqui tsay pishillarag wamra taytanpa llapan imaycanwanpis eredërun caycarpis. \v 2 Tsaypa rantinmi cuidarnin yachatsignin runacunapa mandädunchö cangan, taytan erencianta chasquinanpag cïtangan junagyag. \v 3 Tsaynöllam nogantsicpis cay patsachö imayca pishi mana ima musyagnöllarag carga, cay mundupa llapan costumbrincunachö juc esclävunö cawargantsic. \v 4 Pero cïtangan tiempu chäramuptinmi quiquin Dios Yaya Tsurin Jesucristota cay patsaman cachamurgan, Moiséspa leynincuna mandacunganchö yurishga warmipita yurisquirnin, \v 5 leypa mandacuyninchö caycagcunata librananpag. Tsaynö libramangantsicpitam Dios Yayapis quiquinpa wamrantanö chasquimarnintsic llapan bendiciunninta garamashcantsic. \v 6 Gamcunaga Dios Yayapa wamrancunanam cayanqui. Tsaymi quiquin Dios Yaya Tsurin Jesucristopa Espïritu Santonta shongontsicman cachamushga captinmi, imaypis mañacurnin parlatsimantsic: “¡Dios Taytallämi canqui!” nir. \v 7 Tsaymi cananga servicug esclävunatsu cayanqui, sinöga Dios Yayapa legïtimu wamrancunam caycäyanqui. Tsaynö Dios Yayapa rasumpa wamrancuna cayangayquipitam, änimangantsic erenciatapis rasumpa chasquiyanqui. \s1 Apostol Pablo alläpa yarpachacun Galacia marcachö criyicugcunapag \p \v 8 Gamcunaga Dios Yayata manarag regermi, quiquillayquicunapa costumbriquicunallawan mana rasumpacag dioscunata servirnin esclävun cayargayqui. \v 9 Pero cananga Dios Yayata regeyanquinam. Mejorga niyäshayqui: Quiquin Dios Yayam cuyayarniqui regernin acrayäshushcanqui. Tsaymi unaycag costumbriquicunatapis dëjayashcanquina Dios Yayapa wamrancuna car. Tsaynö wamranna caycarga ¿imanirtan mana ni imapag väleg mana alli costumbrincunaman cutiyta munaycäyanqui? ¿Gamcunaga tsay costumbricunapa esclävun caytacu yapay munayanqui? \v 10 ¡Gamcunaga fiestacunata, quilla cambiagcunata, wata cumplimugcunatam alläpa shumätsiyänayquipag alli prevenicurnin respetar caycäyanqui! \v 11 Tsaymi gamcunapag alläpa llaquicurnin yarpachacuycä, imaycanöpis yachatsiyarniqui willayangag envänu canganta. \s1 Apostol Pablo alläpa yarpachacur gellgangan \p \v 12 Cuyashga waugecuna y panicuna, nogaga Israel runa caycarpis costumbrïcunata dëjasquirmi, marcayquicunachö gamcunawan jucllayllanö cargä. Tsaymi rugayag gamcunapis llapan costumbricunata dëjasquir nogawan jucllayllanö cayänayquipag. Tsaytaga niyag manam gamcuna chiquirnin piñatsiyämashga cayaptiquitsu. \v 13 Musyayangayquinöpis alläpa geshyaycarmi, Señor Jesucristopa Alli Willacuyninta gamcunaman primera vez chätsimurgä. \v 14 Tsaynö alläpa geshyaycaptïpis manam ajayarnin chiquiyämargayquitsu. Mas bienmi alläpa cuyayämarnï Dios Yayapita shamushga angeltanö y quiquin Señor Jesucristotanö allish chasquiyämargayqui. \v 15 Tsaynö caycäyaptiquiga: ¿Imatan päsashga alläpa cushishga cuyacug cayniquicunata? Nogaga musyämi, nogaraycuga ñawiquicunata jorgoyta puedirpis, jorgosquirnin garayämänayquipag canganta. \v 16 ¿Tsaynö canan cay rasumpacagllata niyangagpitacu, contrayquicuna ticrangäta yarpaycäyanqui? \p \v 17 Tsay imaycanö yanapayniquicunata munarnin mana alli yachatsicugcunaga yaptallam shumag inquitayäshurniqui caycätsiyäshunqui, paycunata cäsurnin nogapita raquicäyänayquillapag. Tsay mana alli runacunaga Alli Willacuy yachatsiyangagta gongasquirnin dëjasquir paycunallatana gatishga puritsiyänayquitam munayan. \v 18 Allim canman shumag alli yarpayniquicunawan inquitanacur cawacuyaptiquiga. Pero shumag imaypis cawacuyanqui, ama gamcunawan pagta caycaptillägä tsaynö cawacuyanquitsu. \v 19 Cuyay wamränö cuyashga waugecuna y panicuna, imayca geshyag warmi geshpicunanpag öran chäramuptin sufringannömi, yapay gamcunapag shongöpis nanaptinrag alläpa sufriycä, shongoyquicunachö imayca yurignö Señor Jesucristo cawanganyag. \v 20 ¡Canan alläpam munaycü puntayquicunachö quiquï caycämuyta, jucläyamanpa shumag parlapasquiyänagpag! ¡Gamcunapag alläpa llaquicurnin yarpachacuywanmi ni imata niyänagpagpis musyätsu ni yarpätsu! \s1 Agarpawan Sarapa ejempluncuna \p \v 21 Moisés willacungan leycunata cumpliy munagcuna, cayta niyämay: ¿Imanirtan mana shumag tantiyayanquitsu, Moisés gellgangan leycunata mandacunganta? \v 22 ¿Acäsu manacu gellgashga caycan, unay Abrahampa ishcay tsurincuna cayanganta juccag servignin warmichö y juccagnam quiquinpa legïtimu warminchö canganta? \v 23 Tsay servignin warmichöcag tsurin yurirgan lluta wamranöllam. Pero legïtimu warmin Sarachöga tsurin yurirgan, mana wachacug caycaptinmi Dios Yaya Abrahamta äninganpitam. \v 24 Tsay ishcan warmicunachö ejemplucunawan willayarniquim entenditsiyag, Dios Yaya ishcay conträtu ruranganta. Jucnin contratugam Sinaí jircachö rurashga cargan. Tsay conträtugam obligargan Moiséspa llapan leynincunata cumpliyänanpag. Tsaymi iwalan Agarpita llapan miraynincuna esclävu cayanganwan. \v 25 Juc tsunyag sitiu Arabiachömi, Sinaí jirca cargan. Tsay Sinaí jircachömi Moisés Dios Yayapita leycunata chasquirgan. Tsay leycunatam llapan israelcuna obligädu cumpliyänan cargan. Tsaymi esclävu Agarga iwalan, tsay Sinaí jircachö conträtuwan. Tsaynöllam Jerusalénchö canan täcug israelcunapis Agarpa wawan cuenta esclävu caycäyan llapan leycunata cumplirnin. \v 26 Pero janag patsa cieluchö Jerusalénga libri mana servicug carmi, nogantsicpa mamantsic. \v 27 Diospa Palabrancahumi gellgashga caycan: \q1 “Alläpa cushishga cay mana wachacug gollog warmi, \q1 gamga manam ni imayca wachacushcanquitsu. \q1 Alläpa gayaycacharrag cushicuy, \q1 gamga manam ni imaypis nanacur geshyacushcanquitsu. \q1 Quiquillayqui täcug warmi, cananga mas maytsica wawayogmi canqui, \q1 ollgoyog casäda atsca wachacug warmipitapis.”\x + \xo 4:27 \xt Is 54:1.\x* \p \v 28 Gamcunaga waugecuna y panicuna, Dios Yaya Abrahamta äningan legïtimu warminchö tsurin Isaac yuringannömi, Dios Yaya änicunga wamrancuna cayanqui. \v 29 Tsaymi tsay tiempuchöpis Dios Yaya äningannö legïtimucag Isaacta mana legïtimucag waugen alläpa chiquirnin gaticachargan. Tsaynöllam cananpis Señor Jesucristoman criyicur Espïritu Santopa poderninwan cawacungantsicpita, leycunallata cumpliy munagcuna alläpa chiquimarnintsic gaticachämäshun. \v 30 Pero Diospa Palabran gellgashgachö: “¿Imanirtan wätayniqui warmitaga wawantawan gargoy, tsay esclävu warmipa wawanga manam ni imaypis eredërutsu canga, sinöga legïtimu warminpa wawanllam erenciantaga rasumpa chasquinga” nirgan?\x + \xo 4:30 \xt Gn 21:10.\x* \v 31 Tsaymi waugecuna y panicuna, nogantsicga manam esclävu warmipa wawantsu cantsic, sinöga legïtimu warmipa wawanmi cantsic. \c 5 \s1 Señor Jesucristoman rasumpa firmi criyicurga librinam cawacuntsic \p \v 1 Señor Jesucristom libramashcantsic, librina cawacunapag. Tsaymi alli firmi tsaräcurnin shumag cawacur, amana tsay leycunapa mandacuy costumbrincunamanga cutishunnatsu imayca juc esclävutanö yapay catsimänapag. \p \v 2 Shumag alli wiyayämay. Noga Pablom niyag: Si israelcunapa costumbrincunata gatirnin cuerpuyquicunachö señalacuyaptiquiga, Señor Jesucristopis mananam ni imachö yanapayäshunquinatsu. \v 3 Tsaymi yapay niyag: Llapayquipis cuerpuyquicunachö señalacushga carga, Moisés gellgangan leycuna llapan mandacungantam obligädu mana juc pantarnin cumpliyänayqui. \v 4 Gamcunaga tsay leycunallata cumplirnin salvacayta ashirmi, Señor Jesucristopitaga camantsacarnin, Dios Yayapa cuyacuy yanapacuyninpitapis raquicashga caycäyanqui. \v 5 Pero nogacunam sïga Señor Jesucristoman rasumpa firmi criyicurnin, Espïritu Santopa poderninwan Dios Yayapa puntanchöpis jutsannag cawacunapag següracurnin shuyaraycäyä. \v 6 Señor Jesucristowan jucllayllanö pagta cawacushgaga manam ni imapagpis välentsu cuerpunchö señalacushga o mana señalacushgapis. Nogantsictaga ünicu välemantsic Señor Jesucristoman firmi criyicurnin, jucnin jucninwanpis cuyanacurnin yanapanacur allicunallata rurarnin shumag cawacungantsicllam. \p \v 7 Gamcunaga alläpa allishmi Señor Jesucristoman criyicur aywaycäyargayqui. Pero cananga ¿pitan engañayäshurgoyqui rasumpacagta manana cumplir criyicuyniquicunata dëjasquiyänayquipag? \v 8 Manam acrarnin gayayäshugniqui Dios Yayatsu yachatsiyäshushcanqui rasumpacag criyicuyta dëjasquiyänayquipag. \v 9 “Ichiclla levadüram llapan mäsata pogoscatsimun.” (Tsay levadüranömi mana alli yachatsicuycunaga maytsicag runata llutan mana allicunata ruracätsin.) \v 10 Pero nogaga Señor Jesucristomanmi alläpa confiacü, gamcuna llutan mana alli yachatsicuycunaman mana päsayänayquipag. Tsay mana allita yachatsicuyninwan llutancunata pantatsiyäshugniquitaga pi captinpis quiquin Dios Yayam mana llaquiparnin mantsacaypag castiganga. \p \v 11 Waugecuna y panicuna, si rasumpa cuerpuncunachö señalacuyänanpag willacurnin obligar yachatsicuycaptïga, ¿imanirtan gaticachäyäman? Si tsaynö rasumpa captinga, Señor Jesucristo cruzchö wañur salvamangantsicta yachatsicungäga manam pitapis piñatsinmantsu. \v 12 ¡Ojalä tsay runacuna cuerpuyquicunachö señalashga cayänayquipag obligayäshurniqui alläpa gustarga, quiquincunarag capäcuyätsun! \s1 Espïritu Santopa poderninwan imanö cawacuna cangan \p \v 13 Tsaynömi niyag waugecuna y panicuna, imaycapitapis librina cayänayquipag Dios Yaya acrashga cayäshuptiqui. Pero nogaga manam niyag: Libri cawacurnin cuerpuyquicuna mana allicuna munanganllata rurayänayquipagtsu, sinöga yanapanacur jucnin jucninwanpis, shumag cuyanacur alli cawacuyänayquipagmi. \v 14 Moisés gellgangan llapan leyga juc palabrachönöllam nimantsic: “Runamajiquita cuyanqui, quiquiquipa cuerpuyquita cuyacungayquinölla.”\x + \xo 5:14 \xt Lv 19:18.\x* \v 15 Pero si quiquiquicuna pura caninacurnin, jagchinacur sïgirga, quiquiquicuna purallam raquicarnin jancat ushacätsinacuyanqui. \p \v 16 Tsaymi niyag: Espïritu Santopa munaynin poderllanwan cawacurnin, amana ashiyaytsu jutsa ruratsicug cuerpuyquicuna mana allicunata munanganllataga. \v 17 Runacunapa mana alli munayninwan ruraynincunaga Espïritu Santopa contranmi. Tsaynöllam Espïritu Santopis runacunapa mana alli munayninwan ruraynincunapa contran. Espïritu Santopa munayninwan runacunapa mana alli munaynincunam chiquinacurmi contra cayan. Tsaynö chiquinacur cayaptinmi quiquillayquicunapitaga ni imatapis rurayta puediyanquitsu. \v 18 Pero Espïritu Santo munangannölla gamcunata yanapayäshuptiquiga, mananam leycunapa esclävunnatsu cayanqui. \p \v 19 Runacunapa llapan mana alli ruraynincuna jutsaga fäcil ricaypagmi: Ollgowan warmipis llutan mana allicunata rurarnin puricuywan tucuyläya melanaypag viciucunawan macharnin lluta munanganta ruracar puricurnin, \v 20 ïdolocunata adorayanganwan brüjucunawan tucuyläya suerticunata gatitsicuyan. Tsaynöllam chiquinacuyan, imapagpis piñanacurnin maganacur codiciösu chiquicug alläpa rabiashga ambiciösu cayan. Paycunaga imatapis quiquillancunapag munarmi, runacunatapis piñanacatsirnin gayaycachätsir ishcay quimsaman raquicätsiyan. \v 21 Imaycachöpis envidiösu, macharnin alli upyag, ollgocunapis warmicunapis jucnin jucninwan lluta mana allicunata ruracarmi tsaynö alläpa melanaypagcunata ruracar puricuyan. Tsaymi puntata willayangagnömi cananpis yapay alvertiyag, si tsaynö cawagcunaga manam ni imaypis Dios Yayapa Mandacuy Reynonman yaycuyangatsu. \p \v 22 Tsaycunapa rantinmi, Espïritu Santo mandacunganta ruragcunaga caynö cawacuyan: Runamajincunawan cuyanacur, cushishgalla alli päsacuychö cawacur, pacienciacurnin llaquipänacur, imaycachöpis alli generöso cayninwan cumplïdu cabal runacuna. \v 23 Tsaynöllam umilde gollmi shongoyog caynincunawan cuerpuncunatapis controlacuyta yachayan. Tsaymi tsaynö alli ruraycunapa contranga ni ima leypis condenantsu. \v 24 Señor Jesucristoman rasumpa criyicugcunataga, quiquin Señor Jesucristom imayca cruzman clävagnö cuerpuntsicpa llapan mana alli munaynincunatawan jutsa ruratsicug yarpaynintsicta jancat ushacätsishga. \v 25 Si Espïritu Santo nogantsicta cawaycätsimashgaga, poderninwan yanapamashga Pay munangannölla shumag cawacushun. \p \v 26 Ama quiquillantsicga imaycachöpis aläbacurnin allishtucushuntsu ni quiquintsic pura envidiösu chiquinacurga cawashuntsu. \c 6 \s1 Jucnin jucninwan yanapanacurnin shumag cawacushun \p \v 1 Waugecuna y panicuna, si maygan criyicugmajiquicunapis jutsaman ishquishgata ricarga, shumag palabrayquicunallawan tantiyacunanpag plëtuyanqui yapaychöga tsay jutsaman manana ishquinanpag. Pero cuidädu cayanqui, tsay jutsa rurangantag gamcunatapis tentayäshunquiman. \v 2 Llapayquipis jucnin jucninwanpis llaquipänacur imallachöpis shumag yanapanacur cuyanacur cawacuyanqui. Tsaynö shumag cawacurga Señor Jesucristo cuyanacurnin cawacunapag yachatsimangantsic mandamientuntam cumpliycäyanqui. \p \v 3 Si pipis imapis mana caycar alläpa allishtucurnin aläbacurga, quiquillanmi llullatsicurnin engañacuycan. \v 4 Mas bien cada ünu allita o mana allita ruraycanganta shumag tantiyacutsun. Si imatapis allillata rurashga carga, ama jucpa ruraynincunawanga ricaparnin iwalatsingatsu. \v 5 Tsaymi cada ünu imaycachöpis yarpachacurnin quiquincunapag responsable cayänanpag. \p \v 6 Si pipis Diospa Palabranta yachatsiyäshuptiquiga, tsay yachatsishugniquita imaycallayquiwanpis yanapaycunqui. \p \v 7 Ama quiquillayquicuna engañacuyaytsu: Dios Yayataga manam ni pipis burlacuntsu. Tsaymi cada ünu imatapis murunganta cosecharnin goringa. \v 8 Si pipis quiquinpa munayllanwan mana allicunallata rurarnin mururga, tsaynö mana alli murungannöllam wagarnin mantsacaypag infiernuchö ushacaytam cosechanga. Pero pipis Espïritu Santo mandacunganta cäsucurnin cawacurga, imayca shumag allish cosëchata gorignömi, Dios Yayapa glorianchö mana ushacag cushicuy cawayta chasquinga. \v 9 Ama ni imaypis geläcur ajayäshuntsu, allicagcunallata rurarnin cawacuytaga. Tsaynö mana ajayaypa runamajintsicta yanapar shumag cawacurga, tiempum chämungan örachömi cosëchata gorignö mana ushacag cawacuyta chasquishun. \v 10 Tsaymi imapis puedingantsic öraga imaycallawanpis llapan runamajintsicta yanapashun. Tsaypitapis masga llapan criyicugmajintsiccunata yanapaycushun. \s1 Apostol Pablo plëtucuyninwan alli alverticurnin despedicungan \p \v 11 ¡Canan ricäyay quiquïpa letrawan y maquïwan, jatusag letracunawan gellgamungäta! \p \v 12 Tsay mana alli yachatsicugcunaga runacunallawan alli cayta munarmi, yachatsiyäshunqui cuerpuyquicunachö señalacushga cayänayquipag. Paycunaga judiumajincuna chiquirnin gaticachäyänanta mantsacurmi, Señor Jesucristo nogantsicraycu cruzchö wañungantaga yachatsicurnin willacuyantsu. \v 13 Tsaycunaga cuerpuncunachö señalacushga caycarpis, manam Moisés gellgangan ley mandacungantaga ni waquillantapis cumpliyantsu. Pero gamcunataga señalacushga cayänayquipag mandarmi obligayäshunqui. Tsaynö señalacusquiyaptiquiga, alläpa cushishga mandäduncunata cäsurnin rurayangayquipita aläbacur orgullöso cayänanpag. \v 14 Pero nogaga manam ni imapitapis quiquilläpagga aläbacütsu, sinöga Señor Jesucristo cruzchö wañurnin jutsantsicpita salvamangantsicllatam alläpa cushicü. Tsaymi cananga Señor Jesucristo cruzchö wañunganpita, cay munduchö llapan imayca mana alli ruraycunapis nogapagga jancat ushacashga captin, nogapis imayca cruzchö wañushganö caycä cay mana alli ruratsicug mundupag. \v 15 Manam ni imapagpis välentsu cuerpuntsicchö señalacushga o mana señalacushga cangantsicpis. Imallam välenga jucläya gollmi shongo runaman ticrarnin, shumag alli cawacungantsiclla. \v 16 Tsaynö cawacuyangayquipita quiquin Dios Yaya alli päsacuynintawan llaquipäcuy yanapacuyninta gamcunaman churaycamutsun, Señor Jesucristopa mandacuyninta cumplirnin shumag cawacugcunaman. Tsaynölla churaycallämutsun Dios Yayaman rasumpa firmi criyicug Israel marcamanpis. \p \v 17 Tsaymi cananga, amana ni pipis nogapag mana allicunata parlarnin rimamätsunnatsu. Cay quiquïpa cuerpüchö siracunam musyatsicun Señor Jesucristopag willacungäpita chiquignin runacuna alli astarnin magayämangan. \p \v 18 Cuyashga waugecuna y panicuna, Señor Jesucristopa alläpa llaquipäcur cuyacuy yanapacuyninwan, llapan bendiciunnin gamcunapa almayquicunawan shongoyquicunachö caycullatsun. Tsaynö caycullätsun.