\id REV revpnq.sfm Panao Quechua \h APOCALIPSIS \toc1 San Juan ricapacushan \toc2 APOCALIPSIS \toc3 Ap \mt1 San Juan ricapacushan \io1 Tantiyacunanchipaj: \ip Juan cay libruta isquirbiran. Paypita musyayta munar, San Juan librupa jallarinanta liguinqui. Payga isquirbiran Asia quinranćhu janćhis marcaćhu jutucaj irmänucunaman. Chay wichan irmänucuna juyupa ñacarcaycaran. Jesúsman yupachicushanpita Roma marcapa mandajnin jaticaćhar ushyaran. Chaymi Jesúsman yupachicuyta mana munaranchu. Juantapis ñacachishpan lamar ćhaupin Patmos marcaman jarguran. Chayćhu caycar, irmänucunata shacyächinanpaj, Jesúsman sumaj yupachicunanpaj llapan ricapacushanta isquirbiran. \io1 Juan isquirbiran: \io2 Tayta Diosninchi ricapacachishanpita, quiquin Tayta Jesústa ricashanpita, janćhis marcaćhu irmänucunaman cartacunanpita: \ior Apocalipsis 1.1–20\ior*. \io2 Janćhis marcaćhu jutucaj irmänucunaman cartacur waquinta allićhu jurgushanpita, waquinta piñapashanpita: \ior Apocalipsis 2.1–3.22\ior*. \io2 Janaj pachaćhu Tayta Diosninchita manchapacujcunata ricashanpita: \ior Apocalipsis 4.1–11\ior*. \io2 Tayta Diosninchipa Uyshan pitush papilta quipsariptin ñacaycuna ricarimunanpita: \ior Apocalipsis 5.1–6.17\ior*. \io2 Washänanpaj wawancunata Tayta Diosninchi chäpachishanpita: \ior Apocalipsis 7.1–17\ior*. \io2 Janćhis curnïtata anjilcuna tucamuptin janćhis castaraj ñacay ricarimunanpita: \ior Apocalipsis 8.1–11.19\ior*. \io2 Washäcuj Jesústa mayur Supay ićhipuyta munashanpita: \ior Apocalipsis 12.1–18\ior*. \io2 Runacunata waräcuy chäpachishanpita: \ior Apocalipsis 13.1–18\ior*. \io2 Tayta Diosninchi ullgushpan janćhis anjilninwan runacunata ñacachinanpita: \ior Apocalipsis 14.1–16.21\ior*. \io2 Tayta Diosninchi llapan runapa juchanta jurgapänanpita, ñacayman ćhayachinanpita, Supayta shapshicu-masintinta ñacachinanpita: \ior Apocalipsis 17.1–20.15\ior*. \io2 Cay pachatapis janaj pachatapis mushujta Tayta Diosninchi camacächishanpita, mushuj pachaćhu Tayta Diosninchiwan wawancuna cushish cawananpita, Jesús cutimunanpita, wawancuna shiminta wiyacullar cawananpita: \ior Apocalipsis 21.1–22.21\ior*. \c 1 \s1 Jallarinan \p \v 1 Tayta Diosninchi Jesucristuta musyachiran: «Ima-imatapis camacächinäta llapan wawäcunata musyachinqui» nir. Jesucristuna anjilninwan mincaynin Juanta musyachiran. \v 2 Juanna llapan shungunwan willapäcusha: «Wiyashäpis, ricashäpis Tayta Diosninchipa shiminmi. Jesucristu llapantapis sumaj tantiyachimasha» nir. \p \v 3 Chaymi pipis Jesucristu musyachicushan libruta liguipar, cushicärinman. Liguishanta wiyajcunapis wiyacur, cushicärinman. Paycunata Tayta Diosninchi sumaj yanapan. Camacächinan jananchićhüna caycan. \p \v 4-5 Irmänucuna, nuwa Juan cartacaycallämü. Asia quinranćhu janćhis marcaćhu jutucaj irmänucunata wamayä. Jamcunapaj mañacü: \q1 «Tayta Diosninchi cawajmi. \q1 Imaypis mana ushyacajmi. \q1 Cananga cutimungapaj. \q1 Paypa ñaupanćhu Espíritu Santupis, Washäcuj Jesúspis llaquipayculläshunqui.\f * \fr 1:4-5 \ft «Espíritu Santu» ninanta griego rimayćhu: «janćhis espíritu» nin. «Janćhis» nir sumaj-sumaj alli cashanta tantiyachicun.\f* \q1 Alli-allilla cawaycachilläshunqui. \q1 Tayta Diosninchi camacächishanta musyar, Jesucristu musyachimanchi. \q1 Paymi puntata cawarisha imaypis mana wañunanpaj. \q1 Llapan runacunata auturdänintinta maquinćhu purichin. \q1 Payga llaquipämanchi. \q1 Nuwanchi-raycur rusćhu wañur, juchanchicunapitapis jishpichimashcanchi. \q1 \v 6 Maquinćhüna charämanchi. \q1 Tayta Diosninchipa mandunta rurar, cüra cayman ćhuramashcanchi llapan runapaj mañacapunanchipaj. \q1 Chaymi Jesucristuta imay-imaypis alliman ćhurayculläshun. \q1 Munayniyuj cayninga imay-imaypis ama ushyacächunchu. \q1 Chaynuy caycullächun. \q1 \v 7 Wiyacäriy. Jesús pucutay jananpa shaycämun. \q1 Llapan runa ricanga. \q1 Tucsiypa wañuchijcunapis ricanga. \q1 Ricar, chay-tucuyćhu llaquicuywan runacuna waganga. \q1 Chaynuy caycullächun» nir. \p \v 8 Llapanpaj Munayniyuj Tayta Diosninchi nin: «Imay-imaypis cawajmi cä. Imaypis mana ushyacashächu. Cutiycamüna.\f * \fr 1:8 \ft Griego rimayćhu: «Alfa, Omega» nin. Chaynuy nishan imay-imaypis cawashanwan, imaypis mana ushyacashanwan tincun.\f* Llap-llapanpaj munayniyuj caycä.» \s1 Tayta Jesús Juanta ricaripushan \p \v 9 Irmänucuna, nuwa Juanmi caycä. Llapanchi Tayta Diosninchipa maquinćhu cawaycanchi. Jesús-janan ñacaycanchi. Cutimunantapis mana yamacällar shuyarpaycanchi. Nuwata lamar ćhaupin Patmos marcaman jargumaran Tayta Diosninchipa shiminta willapäcushäpita, Jesús-janan willapäcushäpita.\f * \fr 1:9 \ft Patmos marca carsil-yupay caran.\f* \v 10 Chayćhu caycar Jesús cawarishan dumingu junaj Espíritu Santu charicarcamaptin, jipäćhu rimamujta curnïta suynamujta-niraj wiyarä. \v 11 Wiyacächiypa nimaran: «Ricashayquicunata llapanta libruman isquirbinqui. Jinarcur janćhis marcaćhu jutucaj irmänucunaman apachinqui. Apachinqui Asia quinranćhu Éfeso marcaman, Esmirna marcaman, Pérgamo marcaman, Tiatira marcaman, Sardes marcaman, Filadelfia marcaman, Laodicea marcaman.» \p \v 12 Chaura pï rimashantapis ricanäpaj juclla ticrärirä. Ticrar, juripita janćhis lamparinta ricarä.\fig Apocalipsis 1.12–20|src="BK00154B.TIF" size="col" loc="Revelation 1.12-20" ref="APOCALIPSIS 1:12" \fig* \v 13 Lamparincunapa ćhaupinćhu ćhaqui puntancaman yuraj müdanash runaman ricchacuj ićhiraycaran.\f * \fr 1:13 \ft «Runaman ricchacuj» nir Washäcuj Jesúspaj yarpaycaran.\f* Jasgu watun juripita caran. \v 14 Ajchan achic-achicyaycaj raju-jina yuraj caran. Ñawin nina-jina ratataycaran. \v 15 Ćhaquincunapis wayllash brunsi-jina achic-achicyaycaran. Rimashanpis ćhayash mayu-jinaraj caruman wiyacaran. \v 16 Dirïcha-caj maquinwan janćhis istrïllacunata charaycaran. Shiminpita ishcanläpa afilash cuchillu llucshiraycaran. Jajllan inti-jina achic-achicyaycaran. \p \v 17 Runaman ricchacujta ricar, wañucäcurä. Ichanga dirïcha-caj maquinwan yataycamar, nimaran: \p «Ama manchacuychu. Cawajmi caycä. Imaypis mana ushyacashächu. \v 18 Imay-imaypis cawacü. Wañuymanpis ćhayashcä. Cananmi ichanga imay-imaypis cawacushaj. Wañuypis, chacaj pachapis maquïćhu caycan. Pitapis cawachïman. \v 19 Cartacur, llapan ricashayquita isquirbinqui. Canan wichan ima cashantapis, shamuj watacuna ima canantapis musyachinqui. \p \v 20 «Canan tantiyachishayqui. Maquïćhu charashä janćhis istrïlla janćhis täpaj anjilcunawan tincun. Paycuna janćhis marcaćhu jutucaj irmänucunata täpaycan. Maquïćhu charashä janćhis juri lamparinna janćhis marcaćhu jutucaj irmänucunawan tincun.» \c 2 \s1 Éfeso marcaćhu jutucaj irmänucunata cartacushan \p \v 1 Éfeso marcaćhu jutucaj irmänucunata täpaj anjilta cartacur, ninqui: \pi1 «Jesúsga janćhis istrïllata dirïcha-caj maquinćhu charaycan. Janćhis juri lamparin ćhaupinćhu puriycan. Paymi nishunqui: \v 2 ‹Ima-imata rurar cawashayquitapis ricashcä. Nuwa-janan ñacashayquita musyä. Wañuy-caway wiyacamashayquitapis musyä. Juchaćhu arujcunatapis mana ćhasquipashcanquichu. Caćhä-tucujcunata llullacushantapis taripushcanqui. \v 3 Ćhasquicamashayqui-janan ñacachishuptiquipis, mana caćharimashcanquichu. Mana yamacällar shimïtapis wiyacushcanqui. \v 4 Chaypis llaquicü. Janan shungullana manchapacarcaycämanqui. Quiquiqui-purapis mana llaquipänacärinquinachu. Shimïta ćhasquicushayqui wichan llapan shunguyquiwan manchapacamarayqui. Quiquiqui-purapis sumaj llaquipänacärirayqui. \v 5 Cananga jasacar, carupayllapa ama purinquimanchu. Manchäga wanacärinquiman. Ñaupata llaquipayta yaćhashayquinuy cawanquiman. Llapan shunguyquiwan shimïta wiyacunquiman. Mana wanacuptiqui, lamparinta upirachir illarachishä-jina jamcunatapis illarachishayqui. \v 6 Chaypis Nicolauspa jatirajnincuna ima-imata rurashantapis mana aunipar, allita rurashcanqui. Nicolauscuna imata rurar cawashanga shunguyquimanpis, shungümanpis mana tincunchu. \pi1 \v 7 « ‹Rinriyuj irmänucuna mayćhu juturarpis, Espíritu Santupa shiminta wiyacunman. Juchacuyta munapächishanta ićhipujcunata quiquinpa ñaupanman mana ushyacaj cawayman Tayta Diosninchi ćhuranga. Cawachicuj yürapa wayuynintapis micuchinga.› » \s1 Esmirna marcaćhu jutucaj irmänucunata cartacushan \p \v 8 Esmirna marcaćhu jutucaj irmänucunata täpaj anjilta cartacur, ninqui: \pi1 «Jesúsga cawacujmi. Mana ushyacajmi. Wañuyman ćhayasha. Cawarimusha. Paymi nishunqui: \v 9 ‹Ñacashayquitapis, pishipacuyćhu cawashayquitapis ricaycä. Chaypis puchuy-puchuy jananćhu cawaj-yupay carcaycanqui. Ćhasquicäramashayquipita Tayta Diosninchi tariycächishunqui. Runacuna washayquita rimashanmi ichanga rinrïman ćhayamusha. Washa rimaj Israel runacuna yarpan: «Tayta Diosninchipa maquinćhu cawä. Wasinćhu juturä» nir. Chaynuy yarparsi, Supaypa maquinćhu cawarcaycan. \v 10 Jamcunam ichanga ñacayta ama manchacärinquichu. Washa rimajcuna supaypa munayninta rurar, waquinniquita carsilman wićhgachishunquipaj shimïta wiyacushayquita musyapäshunayquipaj. Camacaptin, ćhunca junajlla ñacachipärishunquipaj. Chaypis wañuy ćhayapushuptiquisi Tayta Diosninchita mana wasguipaptiqui, mana ushyacaj cawayta tarichishayqui.\f * \fr 2:10 \ft Castillänućhu waquin riman: «corona» nir waquinna: «premio» nir. Unay wichan curünata jaćhallapita pilltaj. Jinarcur juc runapa umanman jatipaj: «Llapanta ićhipushcanqui. Llapanta llallishcanqui» nir.\f* \pi1 \v 11 « ‹Rinriyuj irmänucuna mayćhu juturarpis, Espíritu Santupa shiminta wiyacunman. Juchacuyta munapächishanta ićhipujcuna wañurpis, cawarimunga. Cawarimur, yapay mana wañunganachu. Manchäga imay-imaypis Tayta Diosninchipa maquillanćhu cawanga.› » \s1 Pérgamo marcaćhu jutucaj irmänucunata cartacushan \p \v 12 Pérgamo marcaćhu jutucaj irmänucunata täpaj anjilta cartacur, ninqui: \pi1 «Jesúsga ishcanläpa afilash cuchilluta charaycan. Paymi nishunqui: \v 13 ‹Juyashayqui marcaćhu llapan runata Supay maquichacusha. Chaypis jamcuna llapan shunguyquiwan shimïta wiyacushcanqui. Willacujnï Antipasta wañuchiptinsi, mana wasguimashcanquichu. \v 14 Ichanga waquin rurashayquicuna shungüman mana tincunchu. Musyapacuj Balaampa yaćhachishanta mana mićhashcanquichu. Balaamga mandaj Balacta shimiyaran: «Israelcunata juchaman janćhay. Uywata pishtar jircacunata jaraycur, mallichinacuchun.\f * \fr 2:14 \ft Griego rimayćhu «ídolo» nir tantiyaj Tayta Diosninchita jungaycur imamanpis yupachicushanta, manchapacushanta. Imamanpis yupachicushanta ricananpaj imaman ricchacujcunata ruraj.\f* Jucwan-jucwan cacuptinpis, mana imananchu» nir. \v 15 Chaynuypis waquinniqui pantachicuj Nicolauspa jatirajnincunapa shiminta ćhasquicärishcanqui. \v 16 Cananga wanacäriy-llapa. Manchäga juclla shamur, shimïpita llucshij ishcanläpa afilash cuchilluwan mana wanacujcunata ñacachishaj. \pi1 \v 17 « ‹Rinriyuj irmänucuna mayćhu juturarpis, Espíritu Santupa shiminta wiyacunman. Juchacuyta munapächishanta ićhipujcunata pacaraj manäwan cawachishaj. Yuraj rumitapis jushäpaj. Chayćhu pipis mana ricsishan mushuj juti isquirbiraycan. Chay jutita rumita ćhasquijcunalla ricsingapaj.› » \s1 Tiatira marcaćhu jutucaj irmänucunata cartacushan \p \v 18 Tiatira marcaćhu jutucaj irmänucunata täpaj anjilta cartacur, ninqui: \pi1 «Jesúsga Tayta Diosninchipa Wawanmi. Ñawinpis nina-jina ratataycan. Ćhaquinpis brunsi-jina achic-achicyaycan. Paymi nishunqui: \v 19 ‹Ima-imata rurar cawashayquita ricaycä. Yarparämashayquita, yupachicamashayquita, llaquipänacushayquita, quiquiqui-pura yanapänacushayquita musyä. Maquïćhu cawar ima ñacayman ćhayarsi, mana yamacämanquichu. Manchäga shungü munashanta waran-waran rurarcaycanqui. \v 20 Chaypis waquin rurashayquicuna shungüman mana tincunchu. ¿Imanirraj juchaćhu aruj warmi Jezabelta mana mićhanquichu? Payga wawäcunata pantachir niycan: «Tayta Diosninchipa shiminta willacü. Jucwan-jucwan cacushansi mana imananchu. Jircatapis manchapacushuwan. Uywata pishtar, jircata jarashantapis mallichinacushuwan» nir.\f * \fr 2:20 \ft Tayta Diosninchipita witicurir jucman yupachicujcunata tincuchij jucwan-jucwan puricujcunawan. Chaynuy ricsij Tayta Diosninchita jananpachiptin.\f* \v 21 Chay warmi wanacunanta munar, mayna willapashcä. Chaypis runacunawan cacur puricuycan. \v 22 Chaymi juyu jishyaman ćhayachishaj. Sumaj ñacachishaj. Runan-runan puricuj warmiwan cacujcunatapis mana wanacushanpita ñacachishaj. \v 23 Wañurachinäpaj Jezabelpa llupinpa jatijcunaman jishyata ćhayachishaj. Chayraj chay-tucuy marcaćhüpis jutucaj irmänucuna llapan runapa shungunta musyapashäta tantiyacunga. Llapaniquita ima-imatapis rurashayquiman-tupu allimanpis, mana allimanpis ćhayachishayqui. \v 24 Waquinniquim ichanga Jezabelpa shiminta mana ćhasquipashcanquichu. «Jezabelshi Supaypa shungun yarpashanta yaćhachin» niptinpis, mana ćhasquipashcanquichu. Chaymi piñapänaj mana camacanchu. \v 25 Ichanga cutimunäcaman shimïta ama junganquichu. \v 26 Juchacuyta munapächishanta ićhipujcunata cutimunäcaman shimïta wiyacamaptin, marcacunata mandananpaj ćhurashaj. Mandäshinäpaj Papänï ćhuramashan-jina paycunatapis mandaj cayman ćhurashaj. \v 27 Wiyacamajcunapa maquinman ćhuraptï, jïru garutiwan mana wiyacujcunata ñacachingapaj. Allpa mancata japllurij-jina ushyarachingapaj. \v 28 Llapanta ićhipushanpita waraj istrïllatapis jushäpaj. \pi1 \v 29 « ‹Rinriyuj irmänucuna mayćhu juturarpis, Espíritu Santupa shiminta wiyacunman.› » \c 3 \s1 Sardes marcaćhu jutucaj irmänucunaman cartacushan \p \v 1 Sardes marcaćhu jutucaj irmänucunata täpaj anjilta cartacur, ninqui: \pi1 «Jesúsga maquinćhu Espíritu Santuta purichin. Janćhis istrïllatapis maquinćhu charaycan.\f * \fr 3:1 \ft Espíritu Santupita rimar, griego rimayćhu: «Tayta Diosninchipa janćhis espíritu» nin. Janćhis istrïlla rimashanpita Apocalipsis 1.20-ta ricanquiman.\f* Paymi nishunqui: ‹Ima-imata rurar cawashayquita musyä. Runacuna: «Tayta Diosninchipa ricay ñawinćhu alli cawarcaycan» nishuptiquisi, jungaycäramashcanqui. Wañush-jina carcaycanqui. \v 2 Sumaj yarpaćhacunquiman. Mana wañunayquipaj shimïta wiyacunquiman. Janan shungulla wiyacuptiqui, Tayta Diosninchipa ricay ñawinćhu mana allitachu ruraycanqui. \v 3 Ñaupata Tayta Diosninchipa shiminta ćhasquicärirayqui. Shunguyquicaman ćhayaran. Cananpis wiyacunquiman. Jucha aparicushayquipita wanacunquiman. Manchäga suwa-jina mana yarpashpita ćhayapushayquipaj. \v 4 Waquinniquim ichanga Tayta Diosninchipa shungun munashannuy cawarcaycanqui. Chaymi yuraj müdanash purïshimänayqui camacan.\f * \fr 3:4 \ft Yurajpaj rimar, chay wichan tantiyaj Tayta Diosninchipa ñaupanćhu cawashanpaj, cushicushanpaj, imatapis ićhipushanpaj.\f* \v 5 Juchacuyta munapächishanta ićhipujcunata yuraj müdanata ushtupanga. Cawajcunapa jutincuna isquirbirashan acta librüpita mana imaysi illarachishächu. Manchäga Papänïpa ñaupanćhu, anjilcunapa ñaupanćhu nishaj: «Nuwaman yupachicaman. Maquïćhümi cawan.» \pi1 \v 6 « ‹Rinriyuj irmänucuna mayćhu juturarpis, Espíritu Santupa shiminta wiyacunman.› » \s1 Filadelfia marcaćhu jutucaj irmänucunaman cartacushan \p \v 7 Filadelfia marcaćhu jutucaj irmänucunata täpaj anjilta cartacur, ninqui: \pi1 «Jesúsga Tayta Diosninchipa juchaynaj Wawanmi. Shimin nishanta ćharcuj. Mandaj Davidpa willcan car, marcantapis maquinćhu purichin. Wasiyuj lläbita charashan-jina marcapa lläbinta maquinćhu charaycan. Puncunta quićhaptin, pipis mana wićhganmanchu. Wićhgaptinpis, mana quićhanmanchu. Paymi nishunqui: \v 8 ‹Ima-imata rurar cawashayquita musyä. Ima allish shimïta wiyacushcanqui. Runa-masiqui juyu ñawinpa ricashuptiquisi, mana wasguimashcanquichu. Cananga shungü munashanta ruranayquipaj puncuta quićhashä-jina pipis mana chapata rurashunquipänachu. \v 9 Chiquicuj Israelcunatam ichanga ñacachishaj. Paycuna: «Israel runa cashpä Tayta Diosninchipa ricay ñawinćhu alli cawä» nirpis, Supaypa wawan carcaycan. Chaymi paycunata pingayman ćhayachishaj. Chayraj jamcunata alli ñawïpa ricashajta tantiyacur, ñaupayquićhüpis jungurpacuycungapaj. \v 10 Tayta Diosninchi runapa shungunta musyapashan wichan llapan runa ñacananpaj camacächinga. Ñacay captinsi, mana yamacaypa shimïta wiyacamashayquipita washäshayqui. \v 11 Cutiycamüna. Shimïta wiyacuptiqui, mana ushyacaj cawayta tarinquipaj. Ñaupäman ćhayanayquipaj pipis mana chapäshunquipächu.\f * \fr 3:11 \ft Apocalipsis 2.10-ta ricanquiman.\f* \v 12 Juchacuyta munapächishanta ićhipujcunata wasinćhu Tayta Diosninchi cawachinga. Chaypita pipis mana cuyuchinganachu. Manchäga jananćhu isquirbishaj: «Caycuna Tayta Diosninchipa wawan. Mushuj Jerusalén marcaćhu tiyan. Chay marca Tayta Diosninchipa marcanmi. Janaj pachapita yarpamunga. Quiquïpa mushuj jutïtapis ćhurapushaj» nir. \pi1 \v 13 « ‹Rinriyuj irmänucuna mayćhu juturarpis, Espíritu Santupa shiminta wiyacunman.› » \s1 Laodicea marcaćhu jutucaj irmänucunaman cartacushan \p \v 14 Laodicea marcaćhu jutucaj irmänucunata täpaj anjilta cartacur, ninqui: \pi1 «Jesúsga ima-imatapis camacächij captin, jutichaparan: ‹Chaynuy caycullächun› nir. Tayta Diosninchipa shimintapis llap-llapanta willacun. Tayta Diosninchi Jesúswan-ima llap-llapanta camaran. Jesúsmi nishunqui: \v 15 ‹Ima-imata rurar cawashayquitapis musyä. Jamcuna janan shungulla ćhasquicäramashcanqui. Wasguimar, juclla wasguiramanquiman. Ćhasquicamar, llapan shunguyquiwan ćhasquicamanquiman. \v 16 Janan shungulla ćhasquicamajcunata ricaytapis mana munallächu. Chaypitam jamcunata millanäcü. \v 17 Puchuy-puchuy jananćhu cawashallayquiman yupachicunqui. Rasunpa cuyapaypaj carcaycanqui. Waccha canqui. Pishipacuj. Japra. Jalapaćha. \v 18 Rasunpa puchuy-puchuy jananćhu cawayta munar, shimïta llapan shunguyquiwan ćhasquicunquiman. Shimïga juriwan tincun. Nuwapita rantishayqui juriga ninaćhu chulluchish caycan. Jalapaćha puriyta mana munarpis, shungü munashannuylla cawanquiman. Shungü munashanta rurayga yuraj müdanawan tincun. Chaymi yuraj müdanash purir, mana pingacullar cawanquipaj. Japra cayta mana munarpis, shungü yarpashanta tantiyacunquiman. Shungü yarpashanga ñawi jampiwan tincun. Ñawiqui jampish captin, shungü yarpashantapis tantiyacunquipaj. \v 19 Shungüman tincujcunatam alli cawananta munar, piñacü. Llaquipashpä willapä. Chaymi llapan shunguyquiwan Tayta Diosninchita wiyacäriy. Jucha aparicushayquipita wanacäriy. \v 20 Sumaj tantiyacunquiman. Puncupita jayacuj-jina jamcunata jayaycaj. Jayashäta wiyar ćhasquicamaptiqui, yaycurir yanagäshayqui. Micur upur juyäshun. \v 21 Juchacuyta munapächishanta ićhipujcunata mandäshimänanpaj lädüman jamachishaj. Nuwatapis shiminta wiyacur juchacuyta ićhipushäpita Papänï mandäshinäpaj lädunman jamachimasha. \pi1 \v 22 « ‹Rinriyuj irmänucuna mayćhu juturarpis, Espíritu Santupa shiminta wiyacunman.› » \c 4 \s1 Janaj pachaćhu Tayta Diosninchita manchapacushan \p \v 1 Chaypita ricapacuynilläćhu ricäriptï, janaj pachaćhu puncu quićharaycamuran. Yapay curnïta suynamuj-niraj rimaramujta wiyarä. Nimaran: «Cayman jigamuy. Canan ima-ima canancunatapis ricachishayqui.» \v 2 Niycaptillan, Espíritu Santu aptacarcamaran. Janaj pachaćhüna mayur mandajpa jamananta ricachimaran. Juc jamaraycaran. \v 3 Jamarajga chillap-chillapyaycaran. Achic-achicyaycaj turmanya tumaparaycaran.\f * \fr 4:3 \ft Waquin runacuna rumi ima-niraj-ima-niraj cashantapis sumaj ricsin. Chaymi rumipa culurninpita jutinta ćhurapan.\f* \v 4 Ishcay ćhunca ćhuscuwan (24) jamanacunapis mandajpa jamananta tumaparaycaran. Jamanancunaćhu ishcay ćhunca ćhuscuwan (24) mayurcuna yuraj müdanash, juri curünash jamarpaycaran. \v 5 Mayur mandajpa jamananpita illagu achicyaypa-achicyämuran. Rimamujcunapis wiyacächimuran. Räyupis bunruruypa-bunrurur pashtamuran. Ñaupanćhu janćhis lamparincuna rataycaran. Achquicunaga Espíritu Santuwan tincun.\f * \fr 4:5 \ft Apocalipsis 1.4-ta ricanquiman.\f* \v 6 Mandajpa ñaupanćhu jatun yacu püsu-niraj caycaran. Ichanga chip-chipyaycaj chuya yacu ricacaran. \p Ćhuscu cawajcunapis intïru jananćhu ñawiyuj-camalla mandajta tumaparaycaran. \v 7 Cawajcuna juc-niraj-juc-niraj caran. Juc caran liyun-niraj, jucna türu-niraj, jucna runa-niraj, jucna päriycaj anca-niraj. \v 8 Ćhuscun cawajcuna sujta cäpayuj-caman, ñawincunapis intïru jananćhu caran. Pagas-junajpis mana jamallar Tayta Diosninchita manchapacushpan cantarcaycaran: \q1 «Tayta Diosnillanchi juchaynaj caycan. \q1 Alli cawayninman pipis mana tincunchu. \q1 Paynuyga mana canchu, mana canchu, mana canchu. \q1 Paylla llapanpaj munayniyuj. \q1 Imaypis cawacuj. \q1 Mana ushyacaj. \q1 Cutiycämuj.» \p \v 9 Jamananćhu jamaraycaj mandajta: «Imaypis mana ushyacanquipächu» nir cawajcuna cantaycaptin, alliman ćhuraptin, cushicuptin, \v 10 ishcay ćhunca ćhuscuwan (24) mayurcunapis jungurpaycur alliman ćhurarcaycaran. Maquinćhu cawashanta musyachir curünanta pampaman ćhuraycur, cantarcaycaran: \q1 \v 11 «Taytallau Tayta, \q1 Llapan runa manchapacuyculläshunqui. \q1 Llapan runa allillaman ćhurayculläshunqui. \q1 Munayniyuj cashayquipita alli ñawinwan ricayculläshunqui. \q1 Llap-llapanta camashcanqui. \q1 Ima-aycacunapis munaptiquiraj, ricarisha. \q1 Jamllapita imapis cawan» nir. \c 5 \s1 Pitush papilta Washäcuj Jesús quićhashan \p \v 1 Chaypita jamananćhu jamarajpa dirïcha-caj maquinćhu pitush papilta aptaraycajta ricarä. Papilćhu jananpa rurinpa isquirbiraycaran. Ichanga pipis mana quićhananpaj janćhis pachapa sïrawan lagaraycaran. \v 2 Mayur anjiltapis ricarä. Payga wiyacächiypa tapucuran: «¿Cay papilta paćhgananpaj mayganiquitaj munayniyuj? ¿Quićhananpaj mayganiquitaj camacan?» nir. \v 3 Papilta quićharcur liguinanpämi ichanga janaj pachaćhüpis, cay pachaćhüpis, pacha rurinćhüpis pipis mana caranchu. \v 4 Papilta quićhananpaj pipis mana captin, juyupa llaquicur wagarä. \v 5 Chaura juc mayur runa nimaran: «Ama wagaynachu. ‹Judápa willcanpita yurij liyun› mandaj Davidpa allicaj willcan llapanta ićhipusha. Paymi munayniyuj janćhis sïrata quipsarcur papilta quićhananpaj.» \p \v 6 Ricaycashäćhu manta Uyshata pishtar ushyash caycajta ricarä.\f * \fr 5:6 \ft Apocalipsis librućhu: «Uysha» nir runacuna yarpaj Jesucristupaj. Payga runacunata washänan-raycur wañuyman ćhayasha. Uyshata pishtashan-jina caway-bïdanta Tayta Diosninchita jarasha.\f* Chaypis mandajpa jamananpa ñaupallanćhu, ćhuscu cawajcunapa ćhaupinćhu, ishcay ćhunca ćhuscuwan (24) mayurcunapa ćhaupinćhu cawaycar ićhiraycaran. Uyshapa wajrancunapis, ñawinpis janćhis caran. Janćhis ñawi Espíritu Santuwan tincun. Tayta Diosninchi Espíritu Santuta cay pachaman caćhamuran llapan runata ricananpaj. \v 7 Uyshana mandajpa jamananman aywarcur, jamaraycajpa maquinpita pitush papilta ćhasquiran. \v 8 Papilta ćhasquircuptin, Uyshapa ñaupanman ćhuscu cawajcunapis, ishcay ćhunca ćhuscuwan mayurcunapis jungurpacuycuran. Llapanmi arpanwan-caman caran. Juri cüpacunawan insinsutapis aparan. Insinsuga Tayta Diosninchita wiyacujcuna mañacushanwan tincun. \v 9 Pitush papilta ćhasquiptin, mayurcunapis, cawajcunapis Uyshata alliman ćhuraycur mushuj alabansata cantaycaran: \q1 «Taytallau Tayta, munayniyujmi canqui pitush papilta ćhasquinayquipaj, \q1 sïrata quipsarinayquipaj. \q1 Uyshata pishtashan-jina pishtashcashunqui llapan runata rantiypa-yupay jishpichinayquipaj. \q1 Tayta Diosninchipa maquinćhu cawananpaj yawarniquiwan runacunata jishpichishcanqui. \q1 Paycuna ima casta captinpis, ima rimayta rimaptinpis, may marcapita captinpis, may runa captinpis, llapantam llaquipanqui. \q1 \v 10 Tayta Diosninchipa mandunta rurananpaj camacächishcanqui. \q1 Llapan runata marcantinta maquinćhu purichinanpaj mandaj cayman ćhurashcanqui. \q1 Runa-masinta mañacapunanpaj cüra cayman ćhurashcanqui.» \p \v 11-12 Chaypita ricäriptï, may-may anjilcunatapis wiyarä. Yupaysi mana atipaypaj caran. Paycuna intïru jananćhu ñawiyuj cawajcunawanpis, ishcay ćhunca ćhuscuwan mayurcunawanpis, jamananćhu jamaraycaj mandajta tumaparaycasha. Llap-llapanmi juc shimilla mañacurcaycaran. Alliman ćhurarcaycaran: \q1 «Uyshata alli ñawinwan llap-llapan ricanman. \q1 Runacunata washänan-raycur pishtaypa wañuyman ćhayashanpita alli ñawinwan ricanman. \q1 Paymi munayniyuj. \q1 Llapan ima-aycapis maquinćhu caycan. \q1 Yarpayniyuj. \q1 Camacächij. \q1 Llapan alli ricanman. \q1 Llapan alliman ćhuranman. \q1 Llapan allićhu jurgunman» nir. \p \v 13 Chaypita juc alabansata wiyarä. Janaj pachaćhu cawajcunapis, cay pachaćhu cawajcunapis, pacha rurinćhu cawajcunapis, yacucunaćhu cawajcunapis cantarcaycaran. Llap-llapanmi jamananćhu jamarajtapis, Uyshatapis juc shimilla niycaran: \q1 «Taytallau Tayta, Uyshallau Uysha, \q1 Imay-imaypis allićhu jurgush caycullächun. \q1 Alliman ćhuraycullächun. \q1 Alli ricash caycullächun. \q1 Munayniyuj caycullächun.» \p \v 14 Chaura: «Chaynuy caycullächun» nir ćhuscu cawajcuna auniptin, ishcay ćhunca ćhuscuwan mayurcunapis manchapacushpan jungurpacaycäriran. \c 6 \s1 Pitush papilpa jarachanta quipsashan \p \v 1 Chaypita ricäriptï, Uysha juc sïrata quipsariran papilta liguinanpaj. Quipsariptin, ćhuscu cawajcunapita räyu pashtamuj-jinaraj jucnillan wiyacächiypa jayacuran: «Llucshimuyna» nir. \v 2 Chaura juc murucu yuraj cawallun muntash, tucsicunan aptash llucshiramuran. Curünata ćhasquicurcur, yapay aywaran llapanta magaj maquinćhu purichinanpaj. \p \v 3 Papilpa ishcay-caj lagarashan sïrata Uysha quipsariptin, juc cawajna jayacuran: «Llucshimuyna» nir. \v 4 Chaura juc murucu yawar-puca cawallun muntash llucshiramuran. Chay murucuta jatun machïtinta aptaparcur, cay pachaman caćhamuran: «Runacunata chiquinacachiy. Wañuchinacachiy» nir. \p \v 5 Papilpa quimsa-caj lagarashan sïrata Uysha quipsariptin, juc cawajna jayacuran: «Llucshimuyna» nir. Chaura ricäriptï, juc murucu yana cawallun muntash, balansan aptash llucshiramuran. \v 6 Ćhuscu cawajcunapa ćhaupinpita jucna rimaramuran: «Mućhuy cachun. Runa cawananpaj quïlu rïgullapaj juc junaj aruchun. Quimsa quïlu sibädallapaj juc jurnal aruchun. Ichanga wiratapis, bïnutapis ama ushyacächichunchu» nir. \p \v 7 Papilpa ćhuscu-caj lagarashan sïrata Uysha quipsariptin, juc cawajna jayacuran: «Llucshimuyna» nir. \v 8 Chaura ricäriptï, ugui cawallu llucshiramuran. Muntarajpa jutin caran: «Wañuy.» Runacunata wañuchir, chacaj pachaman ćhayachiran. Muntarajga llucshiran pullanta-yupay runacunata wañuchinanpaj. Marca-pura wañuchinacuywan, mućhuywan, timpurij jishyawan, micucuj uywacunawan wañuchiran. \p \v 9 Papilpa pichga-caj lagarashan sïrata Uysha quipsariptin, Tayta Diosninchipa wasinćhu alli shungu runacunapa almancunata ricarä. Paycunata Tayta Diosninchipa shiminta willapäcushanpitash, wiyacushanpitash runacuna wañuchish caran. Almacunaga Tayta Diosninchipa jaracunan tullpa puncunćhu caycaran. \v 10 Paycuna wiyacächiypa Tayta Diosninchita jayacuran: «Taytallau Tayta, munayniyujmi canqui. Juchaynaj cashpayqui allillata ruranqui. Shimiquita llapanta ćharcunqui. Juchallaćhu arujcunata, ¿imayraj juchanta jurgapunquipaj? Wañuchimashanpita, ¿imayraj ñacachinquipaj?» nir. \v 11 Tayta Diosninchina niran: «Shuyaycuyraj. Wañuchishushayqui-jina waquin irmänucunatapis wañurachinga. Paycunata shungü munashanta ruraptin: ‹Chaycamalla› nishäcaman wañurachinga.» Chaynuy nir yuraj müdanata ushtuparan: «Ima juchayquipis mana canchu» nir. \p \v 12 Jinalla ricapacuynilläćhu ricapacuycarä. Papilpa sujta-caj lagarashan sïrata Uysha quipsariptinna, pacha juyupa sicsicyacurcuran. Inti yana chicruman, yana jacu-nirajman ticracuriran. Quillapis yawar pucaman ticracuriran. \v 13 Shucucuy wayra rütata shicwachishan-jina istrïllacunatapis shucucuy wayra cay pachaman shicwachimuran. \v 14 Janaj pachapis lluylluypa-lluyllucäcuran. Puntacunapis, yacu ćhaupinćhu islacunapis wacpa-cayman witicuriran. \v 15 Chaura maćhaycunamanpis, chaga ćhaquincunamanpis llapan runa pacacuran. Mandajcunapis, auturdäcunapis, capitancunapis, puchuy-puchuy jananćhu cawajcunapis, munayniyujcunapis, piyuncunapis, pampa runacunapis llapanmi pacacuran. \v 16 Puntacunatawan chagacunata jayacuran: «Pacaycallämay, ari. Tayta Diosninchitapis, Washäcuj Uyshatapis manchacü. Juyupa ullgucarcärisha. \v 17 Ullgucäcushan junaj ćhayamushana. Ñacachimaptinchi, ¿piraj ićhipunga?» nir. \c 7 \s1 Wawancunata Tayta Diosninchi chäpachishan \p \v 1-2 Chaypita ćhuscu anjilta ricarä. Anjilcuna cay pachapa ćhuscun cantunćhu juc-caman ićhirpaycaran. Maquinćhu cay pachapis, yacucunapis caycaran. Ñacachinanpäpis munayniyuj caran. Wayratapis chaparaycaran. Chaymi pachatapis, yacucunatapis, yüracunatapis wayra mana pücaranchu. Chaura juc anjilna inti jigamunanpita llucshiramuran. Maquinćhu cawaj Tayta Diosninchipa chäpacunanta aptaraycaran. Ñacachicuj anjilcunatana wiyacächiypa jayacuran: \v 3 «Shuyaycuyraj. Tayta Diosninchipa wawancunataraj urcunćhu-caman chäpashaj. Chaypitaraj cay pachatapis, yacucunatapis, yüracunatapis ñacachinqui.» \v 4 Chaypita wiyarä: «Paćhac ćhuscu ćhunca ćhuscuwan waranga (144,000) Israel runacunallata chäpanqui» nimujta. \q1 \v 5 Judá castacuna ćhunca ishcaywan waranga (12,000) chäpacuran. \q1 Rubén castacuna ćhunca ishcaywan waranga (12,000) chäpacuran. \q1 Gad castacuna ćhunca ishcaywan waranga (12,000) chäpacuran. \q1 \v 6 Aser castacuna ćhunca ishcaywan waranga (12,000) chäpacuran. \q1 Neftalí castacuna ćhunca ishcaywan waranga (12,000) chäpacuran. \q1 Manasés castacuna ćhunca ishcaywan waranga (12,000) chäpacuran. \q1 \v 7 Simeón castacuna ćhunca ishcaywan waranga (12,000) chäpacuran. \q1 Leví castacuna ćhunca ishcaywan waranga (12,000) chäpacuran. \q1 Isacar castacuna ćhunca ishcaywan waranga (12,000) chäpacuran. \q1 \v 8 Zabulón castacuna ćhunca ishcaywan waranga (12,000) chäpacuran. \q1 José castacuna ćhunca ishcaywan waranga (12,000) chäpacuran. \q1 Benjamín castacuna ćhunca ishcaywan waranga (12,000) chäpacuran. \p \v 9 Chaypita yupaysi mana atipaypaj runacunata ricarä. Chay-tucuy marcacunapita, tucuy casta runacuna, tucuy-niraj rimajcuna juturpaycaran. Tayta Diosninchipa ñaupanćhu, Uyshapa ñaupanćhu yuraj müdanash, palman aptash ićhirpaycaran. \v 10 Juc shimilla wiyacächiypa jayacuycaran: \q1 «Tayta Diosninchi munayniyuj. \q1 Mandajpa jamananćhu jamaraycan. \q1 Paymi jishpichimajninchi. \q1 Uyshapis washämajninchi.» \p \v 11 Mandaj Tayta Diosninchipa jamananta llapan anjilcunapis, ishcay ćhunca ćhuscuwan (24) mayur runacunapis, intïru jananćhu ñawiyuj ćhuscu cawajcunapis tumaparaycaran. Llapanmi Tayta Diosninchita manchapacur, jungurpacuycur niran: \q1 \v 12 «Chaynuy caycullächun. \q1 Tayta Diosninchita imay-imaypis llapan manchapacunman. \q1 Llapan alliman ćhuranman. \q1 Payga yarpayniyuj. \q1 Llaquipäcuj cashanpita llapan cushicunman. \q1 Llapan alli ricanman. \q1 Payga munayniyuj. \q1 Camacächij. \q1 Chaynuy caycullächun.» \p \v 13 Chaypita juc mayur runa tapumaran: «Yuraj müdanashcuna, ¿picunataj? ¿Maypitataj shamusha?» nir. \p \v 14 Tapumaptin, nirä: «Quiquiqui musyanqui, tayta.» \p Payna nimaran: \q1 «Paycuna juyupa ñacayta ićhipur, ćhayamusha. \q1 Washäcuj Uysha wañuyninpa, yawarninta jarayninpa Tayta Diosninchi llapan juchantapis jungaycusha. \q1 Cananga ima juchanpis mana canchu. \q1 Chaypita yuraj müdananta ushtucusha. \q1 \v 15 Paycuna Tayta Diosninchipa ñaupanćhu juturpaycan. \q1 Pagas-junajpis wasinćhu manchapacurcaycan. \q1 Tayta Diosninchipis ćhaupinćhu juyar, maquillanćhu cawachinga. \q1 Imaypis mana caćharingachu. \q1 \v 16 Paycuna mana imaypis yarganganachu. \q1 Imaypis mana yacunanganachu. \q1 Intipis mana rupanganachu. \q1 Acaypis mana wapunganachu. \q1 \v 17 Tayta Diosninchipa maquinćhu cawar, mana llaquicunganachu. \q1 Washäcuj Uyshapis Tayta Diosninchipa ñaupallanćhu caycar, waran-waran paycunata ricanga. \q1 Uyshïru-jina sumaj ricanga. \q1 Pashtaj yacuman pushanga. \q1 Cawachicuj yacuta upuchinga. \q1 Llaquishpan Tayta Diosninchi wiguincunatapis pichanga.» \c 8 \p \v 1 Papilpa janćhis-caj lagarashan sïrata Uysha quipsariptinna, janaj pachaćhu juc ćhajćhanuy imapis mana wagacuranchu. Llap-llapallan upällacäcuran. \v 2 Chaypita Tayta Diosninchipa ñaupanćhu janćhis anjil ićhirpaycajta ricarä. Llapan anjil curnïtata ćhasquiran. \v 3 Juc anjilna juripita tacsha mancata apamuran Tayta Diosninchipa ñaupanćhu juri tullpaćhu insinsuwan saumachinanpaj. Juri mancanman achca insinsuta wiñaran Tayta Diosninchita jarananpäpis, irmänucuna mañacushanta ćhayachinanpäpis. \v 4 Anjil jaraptin, insinsupa jushtayninpis, irmänucuna mañacushanpis Tayta Diosninchiman ćhayaran. \v 5 Chaypita tullpapita tacsha mancaman anjil shanshata wiñaran. Jinarcur pachaman jitarpaycamuran. Mancata shanshantinta cay pachaman jitarpaycamuptin, räyupis bunruruylla pashtamuran. Rimamujcunapis wiyacächimuran. Illagupis achicyaypa achicyaran. Pachapis juyupa sicsicyaran. \s1 Anjilcuna curnïtata tucamushan \p \v 6 Jinarcur janćhis anjilcuna camaricuran curnïtanta tucamunanpaj. \v 7 Juc anjil curnïtata tucaramuptin, yawarwan tallush tamyamuran ninapis, runtu tamyapis. Cay pachaćhu yüratapis, jiwatapis jircantinta pullanta-yupay rupariran. \p \v 8 Juc anjilna curnïtata tucaramuptin, jatun-caray puntata ratataycajta jatun lamar yacuman tunirachimuran. Chaymi yacu pullan-yupay yawarman ticracuriran. \v 9 Yacucunaćhu tiyajcunapis pullan-yupay wañuran. Büticunapis pullan-yupay ushyacaran. \p \v 10 Juc anjilna curnïtata tucaramuptin, janaj pachapita jatun-caray ratataycaj istrïlla shicwamuran pullan-yupay mayucunaman, pullan-yupay yacupa ñawincunaman. \v 11 Istrïllapa jutin caran Asgaj. Chaymi yacu pullan-yupay asgacäcuran. Asgaj yacuta upur, achcaj runa wañuran. \p \v 12 Juc anjilna curnïtata tucaramuptin, intitapis, quillatapis, istrïllacunatapis jishya chariran. Jishya chariptin, pullan-yupay chacacäcuran. Pagas-junajpis inti, quilla, istrïllacuna yangallana achicyaran. \p \v 13 Jinalla ricapacuynïćhu ricapacuycarä. Chaypita anca päriycajta ricarä. Janajpita japariypa nimuran: «Wawallau wawïta. Waquin anjilcunapis curnïtata tucaramuptin, runacuna llaquipaypaj ñacanga. Quimsa anjilraj pishiycan curnïtata tucaramunanpaj.» \c 9 \p \v 1 Juc anjilna curnïtata tucaramuptin, juc istrïlla cay pachaman shicwamujta ricarä. Chay istrïlla shapshicucuna wićhgarashan chacaj pachapa lläbinta ćhasquiran. \v 2 Chaura chacaj pachapa puncunta quićhariptin, jatun jurnupita jushtay llucshimuj-jinaraj yana jushtay ićhicarcamuran. Jushtay ićhicurcuptin, intipis mana achicyarannachu. Chacaräcuran. Wayrapis mana wayraranchu. \v 3 Jushtaypitana chucluscuna llucshimuran. Chay-tucuyman shillaran. Alacran canicushan-jina runacunata canicur, juyupa ñacachiran. \v 4 Chaypis chucluscunata Tayta Diosninchi niran: «Wawäcunata ama ñacachinquichu. Paycunapa urcun chäpacush caycan. Jiwacunatapis, jaćhacunatapis, yüracunatapis ama ushyanquichu. \v 5 Mana chäpacush runacunatam ichanga ñacaylla ñacachinqui. Pichga quillantin ñacachir, pitapis ama wañuchinquichu.» Alacran canicushan-jina chucluscuna canicushan juyupa nanaran. \p \v 6 Chay wichan juyupa ñacar wañuyta ashirsi, runacuna mana wañungachu. Wañucuriyta munarpis, wañuyta mana taringachu. \v 7 Cawallu maganacuyman aywaj-niraj chucluscuna caycaran. Umanćhu juri curüna-niraj jatiraycaran. Jajllan runapa jajllan-niraj caran. \v 8 Ajchanna warmipa ajchan-niraj caran. Quirunpis liyunpa quirun-niraj caran. \v 9 Intïru jasgunta chaparashan lätalla caran. Päriptin, may-may cawallu pututuylla aywaycaj-jina cäpancuna sir-siryaran.\f * \fr 9:9 \ft Griego rimayćhu: «cäru de guïrapita» riman. Chay wichan cawallu ishcay llantayuj cäruta janćhaj. Wañuchinacuyćhu murucucuna cärućhu aywaj.\f* \v 10 Ćhupanna alacranpa-jina casha punta caran. Canicur, pichga quillantin runacunata ñacachiran. \v 11 Chucluscuna chacaj pachaćhu mandaj juyu anjilpa maquinćhu puriran. Chacaj pachaćhu juyaj mandaj anjilta hebreo rimayćhu: «Abadón» nin. Griego rimayćhüna wañuchicuj captin: «Apolión» nin. \p \v 12 Caycaman punta-caj ñacay ćhayamun. Punta-caj ñacay ćhawaptinsi, ishcayraj ćhayamunga. \p \v 13 Juc anjilna curnïtata tucaramuptin, Tayta Diosninchipa ñaupanćhu juri tullpapa ćhuscun isquïnanpita rimaramuran. Curnïta tucaj anjilta nimuran: \v 14 «Jatun mayu Éufrates cantunćhu wataraj ćhuscu juyu anjilta pascamuy» nir. \v 15 Pascaramuptin, ćhuscu juyu anjil llucshimuran murucucunawan pullanta-yupay runacunata wañuchinanpaj. Unaypita-pacha chay watapaj, chay quillapaj, chay junajpaj, chay ürapaj Tayta Diosninchi camacächish caran. \v 16 Cawallun muntash murucucuna yupaysi mana atipaypaj caran. Chay-chicaj cashanta wiyarä.\f * \fr 9:16 \ft May-may murucucuna 200,000,000 caran.\f* \p \v 17 Ricaptï, murucucunapa jasgunta chaparaj läta yawar puca, chacaj asul, asujri-niraj jarwash caran. Cawallupa uman liyunpa uman-niraj caran. Shiminpita llucshimuran jushtay, asujri, nina. \v 18 Cawallupa shiminpita llucshimuj jushtaypis, asujripis, ninapis pullanta-yupay runacunata wañurachiran. \v 19 Cawalluga shiminwanpis, ćhupanwanpis runacunata wañuchiran. Ćhupancuna canicuj curu-niraj caran. Canicur, runacunata juyupa ñacachiran. \v 20 Chaypis wañuypita jishpij runacuna jinallaraj juchata aparicuran. Juchanpita mana wanacuranchu. Supaycunatapis, jircacunatapis taytachacuran. Manchapacunanpaj jircaman ricchacujcunata maquinwan rurash caran juripita, jillaypita, brunsipita, rumipita, jirupita. Rurashanga mana ricanpishchu. Mana wiyanpishchu. Mana purinpishchu. \v 21 Chay runacuna jinalla wañuchicuycaran. Runa-masinta chiquishpan chapa ruraycunaćhu aruycaran. Runapis, warmipis jucwan-jucwan cacuycaran. Suwacuycaran. Imapitapis mana wanacuranchu. \c 10 \s1 Unay willacujcuna rimashan ćharcucashan \p \v 1 Chaypita janaj pachapita munayniyuj anjil pucutay rurinćhu yarpuycämujta ricarä. Umanta turmanya waćhcaraycaran. Jajllan inti-jina achic-achicyaycaran. Ćhancan nina-jina warau-warauyaycaran. \v 2 Tacshalla pitush papilta aptaraycaran. Ichanga quićharaycaran. Dirïcha-caj ćhaquin jatun lamar yacuman lluchcaraycaran. Isquirda-caj ćhaquinna allpaman lluchcaraycaran. \v 3 Nircur liyun japarashan-jina jayacuran. Jayacuriptin, janaj pachapita janćhis räyu pashtaramuran. \p \v 4 Janćhis räyu pashtamushanta apuntanäpaj caycaptï, janaj pachapita wiyacächiypa nimuran: «Räyu pashtamushanta pitapis ama willapanquichu. Rimamushantaga ama apuntanquichu.» \v 5-6 Chaura aunishpan lamar yacuman, allpaman lluchcaraj anjil maquinta janaj pachaman jugarcur niran: «Yarpashancunata Tayta Diosninchi camacächinga. Payga imaycamanpis cawacuj. Llap-llapanta camasha. Janaj pachata llapantinta camaran. Cay pachatapis llapantinta camaran. Yacucunatapis llapantinta camaran. Shiminta ćharcungana. Juc junajpaj mana jitapunganachu. \v 7 Chaymi juc anjil curnïtata tucaramuptin, shungun yarpashan ćharcucash canga. Unaypita-pacha shungunćhu pacarächishan yarpashanta willacujnincunawan musyachicuran.» \p \v 8 Janaj pachapita rimamujga yapay nimaran: «Lamar yacuman, allpaman lluchcaraj anjilman ayway. Aptarashan quićhash papilta mañacamuy.» \v 9 Nimaptin, anjilman aywarä: «Tacsha papilta juycallämay, ari» nir. Anjilna nimaran: «Catay. Micuy. Micuptiqui, sumaj mishquinga. Paćhayquitam ichanga juyupa asgächinga.» \v 10 Chaura tacshalla papilta ćhasquircur, änir micucurcurä. Micuptï, änir sumaj mishquiran. Paćhätam ichanga juyupa asgächiran. \v 11 Jinarcur nimaran: «Tayta Diosninchi camacächiptin, imapis cananta yapay musyachicuy. Runacuna may marcaćhu tiyaptinpis, ima casta captinpis, ima rimayta rimaptinpis, jatun mandaj captinpis llapantam musyachinquiman.» \c 11 \s1 Ishcaj willacujcuna \p \v 1 Jinarcur bärata juycamar, Tayta Diosninchi nimaran: «Jerusalén marcaćhu wasïta tullpantinta tupunqui. Manchapacamajcunatapis yupanqui. \v 2 Sawantam ichanga ama tupunquichu. Sawantaga mana manchapacamaj runacunapa maquinman ćhurashcä. Marcä caycaptinsi, paycuna quimsa wata pullan Jerusalén marcata pampaman ćhuranga. \v 3 Chay wichan ishcaj willacujnïta caćhamushaj quimsa wata pullan shimïta willapäcunanpaj. Wañupacush-yupay jaćhga müdanash puringa.» \p \v 4 Cay pacha Tayta Diosninchipa maquinćhu caycan. Paypa ñaupallanćhu caycar, ishcaj willacujcuna tincun ishcay ulïbus yürawan, ishcay lamparinwan. \v 5 Pipis ñacachiyta munaptin, willacujcunapa shiminpita llucshimuj nina ushyacächinga. Ñacachicujcunata rupaypa illarachingapaj. \v 6 Tayta Diosninchi camacächiptin, willacujcuna munayniyuj cashpan tamyatapis mana tamyachimungachu. Yacutapis yawarman ticrarachinga. Munar, tucuy-niraj timpurij jishyawan runacunata ñacachinga. \p \v 7 Tayta Diosninchipa shiminta willapäcuyta ushyarcuptinmi ichanga, chacaj pachapita llucshimuj waräcuy maganga. Ićhipunga. Wañurachinga. \v 8 Willacujcunapa ayanpis llapan ricay Jerusalén marca cällićhu jitaranga. Chay marcallaćhu Taytanchi Jesústapis rusćhu wañuchiran. Jerusalén runacuna juyu. Sodoma marca runacunawan, Egipto marca runacunawan tincun. \v 9 Quimsa junaj pullannin ayan jitaraycaptin, chay-tucuy marcapita, tucuy casta runacuna, tucuy-niraj rimajcuna ricäcunga. Pampanantapis mićhanga. \v 10 Tayta Diosninchipa shiminta willacushpan willacujcuna llapan runata juyupa ñacachish caran. Chaymi wañuchish captin, llapan runa cushicunga. «Ima allish wañuyta tarisha» nir, cuyachicuynincunatapis jaranacunga. \p \v 11 Quimsa junaj pullannintam ichanga Tayta Diosninchi cawarachimuptin, willacujnincuna jataricurcuran. Chayraj ricäcujcuna juyupa manchariran. \v 12 Janaj pachapitana juc jayacamuran: «Shamuy» nir. Jayacamuptin llapan chiqui runacuna ricapaycaptin, ishcaj willacujnincuna pucutay jananpa jigacuran. \v 13 Jigacuptin, cay pacha juyupa sicsicyaran. Jerusalén marcaćhu chay-chica wasipis jućhuran.\f * \fr 11:13 \ft Griego rimayćhu: «Ćhuncapita jucta-caman wasicuna jućhucäcuran» nin.\f* Runacunapis janćhis waranga (7,000) wañuran. Wañuypita jishpijcunam ichanga juyupa manchariran. Janaj pachaman jayacuran: «Taytallau Tayta, alli ricash caycullay» nir. \v 14 Caycaj ñacay ćhawarcuptinsi, quimsa-caj ćhayamunan pishinraj. \p \v 15 Juc anjilna curnïtata tucaramuptin, janaj pachaćhu wiyacächiypa nimuran: \q1 «Cushiculläshun. \q1 Cay pacha Tayta Diosninchipa maquinćhünam. \q1 Caćhamushan Washäcuj Jesúspa maquinćhünam. \q1 Imaycamanpis maquinćhümi Tayta Diosninchi purichimäshun» nir. \p \v 16 Ishcay ćhunca ćhuscuwan (24) mayurcunapis Tayta Diosninchipa ñaupanćhu jamarashanpita sumaj manchapacushpan jungurpacaycäriran. Cushicuywan niran: \q1 \v 17 «Taytallau Tayta, llapanpaj munayniyujmi canqui. \q1 Imay-imaypis cawajmi canqui. \q1 Imaypis mana ushyacanquichu. \q1 Ima allish llap-llapanta maquiquiman shuntashcanqui. \q1 Sumaj munayniyuj cashpayqui maquiquićhünam llapallanta purichinqui. \q1 Chaypitam jatunpa cushicärillä. \q1 \v 18 May-chayćhüpis mana wiyacuj runacuna ullgucäcusha. \q1 Cananmi ichanga quiquiqui ullgucuycushcanqui. \q1 Llapan wañushcunatapis juchanta jurgapanquipaj. \q1 Shimiquita willacujcunatam ichanga alli cawayta tarichinquipaj. \q1 Shunguyqui munashanta rurashanpita, shimiquita wiyacushanpita \q1 manchapacujcunatapis alli cawayta tarichinquipaj. \q1 Paycunata alli ricash captinsi, mana alli ricash captinsi, llapantam alli cawayta tarichinquipaj. \q1 Ñacachicujcunatam ichanga, wañuchicujcunatam ichanga, wañuchir illarachinquipaj.» \p \v 19 Chaura janaj pachaćhu Tayta Diosninchipa wasi puncun quićhacäcuran. Babulta ricar, runacunawan Tayta Diosninchi parlanacushanta yarparä. Ricaycaptï, illagu achicyaypa-achicyämuran. Rimamujcunapis wiyacächimuran. Räyupis bunruruylla pashtamuran. Cay pachapis sicsicyacurcuran. Runtu tamyapis juyupa tamyamuran. \c 12 \s1 Warmipita, pugush curupita rimashan \p \v 1 Chaypita janaj pachaćhu juc warmi ricacamuran. Tantiyayta mana atipaypaj caran. Warmita inti tumaparaycaran. Ćhaquinpis quillaman lluchcaraycaran. Umanćhu ćhunca ishcaywan (12) istrïllayuj curünata ushturaycaran. \v 2 Warmi jishyanaycaran. Nanaywan jishyacuyta manchacur japaraycaran. \v 3 Janaj pachaćhu jucpis ricacamusha. Jatun-caray pugush puca curu caran. Uman janćhis caran; wajranna ćhunca. Llapan umanćhu-caman curünata ushturaycaran. \v 4 Ćhupanwan shuntarcur, janaj pachapita pullanta-yupay istrïllacunata wicaparamuran. Pugush curu jishyanaycaj warmipa ñaupanćhu juturaycaran yuririptillan, wamranta micucurcunanpaj. \v 5 Warmina ullguta jishyacuran. Payga llapan marcata maquillanćhu purichinanpaj sumaj munayniyuj cashpan yuriran. Jïru garutinwan mana wiyacujcunata ñacachinga. Pugush curupita anjil jishpichirmi ichanga, mallwata apacuran Tayta Diosninchipa ñaupanman payta mandäshinanpaj. \v 6 Mamanpis Tayta Diosninchi camacächishan chunyajman jishpicuran. Chayćhu quimsa wata pullan tarichish caran. \p \v 7 Chaypita janaj pachaćhu maganacuy jallaycuran. Anjil-masincunata shuntacuycur, mandaj anjil Miguel pugush curuta magaran. Pugush curupis shapshicu-masincunawan ićhipuyta munaran. \v 8 Chaypis pugush curuga Miguelta mana ićhipuranchu. Chaymi janaj pachaćhu mana ricayta munar, \v 9 pugush curuta shapshicu-masintinta jargaramuran. Pugush curu llapan runata juchaman janćhan. Chay curuta Supay captin, ricsin: «Satanás» nir. Pantachicuj Supayta shapshicu-masintinta cay pachaman jargaramuran. \p \v 10 Chaura janaj pachapita wiyacächiypa nimuran: \q1 «Cushiculläshun. \q1 Wawancunata Tayta Diosninchi washashana. \q1 Munayniyuj cashanta musyachicushana. \q1 Maquinćhüna llap-llapanta charaycan. \q1 Cay pachatapis marcantinta maquinćhu Washäcuj Jesús puriycächin. \q1 Irmänunchicunata Supay mana tumpanganachu. \q1 Pagas-junajpis Tayta Diosninchiman mana ćhayapunganachu. \q1 Janaj pachapita Supayta jargaramushana. \q1 \v 11 Tayta Diosninchipa wawancuna Supayta ićhipusha. \q1 Wawancuna washänan-raycur Uysha yawarninta jićhar, caway-bïdanta Tayta Diosninchita jarayninpa ićhipusha. \q1 Tayta Diosninchipa shiminta wiyacushpan willapäcurpis, ićhipusha. \q1 Wawancuna wañuytapis mana manchacuranchu. \q1 Wañuy jananćhu caycaptinsi, Tayta Diosninchiman yupachicuran. \q1 \v 12 Chaymi janaj pachaćhüpis llap-llapan cushicärinman. \q1 Llapan anjilcuna jatunpa cushicärinman. \q1 Cay pachaćhümi ichanga llap-llapan llaquicärinman. \q1 Yacucunaćhu tiyajcunapis juyupa llaquicärinman. \q1 Supay ćhayapushcashunqui. \q1 Ullgucurcusha. \q1 Yupash junajlla caćhaylla purinanta musyan.» \p \v 13 Chaura cay pachaman jargaramuptin, pugush curu ullgu wamrapa mamanta jaticaćharan. \v 14 Warmitam ichanga Tayta Diosninchi jatun ancapa cäpanta camaripuran chunyaj pachaman jishpicunanpaj. Chayćhüna warmita quimsa wata pullan sumaj ricaran. Micunanpäpis llapanta camaripuran. Curupitapis washaran. \v 15 Pugush curuna chay-chica yacuta mujchipamuran ćhayash mayuwan-jina warmita apachinanpaj. \v 16 Allpam ichanga warmita cuyapar, pugush curu mujchishan yacuta shugucurcuran. Chaynuypa warmita yacu mana aparanchu. \v 17 Pugush curuna chigaypa ullgucurcuran. Warmipa waquin wawancunatana wañuchij aywaran. Warmipa wawancuna Tayta Diosninchipa shiminta wiyacujcunawanpis, Tayta Jesústa ćhasquicujcunawanpis tincun. \v 18 Pugush curu jatun lamar yacu cantunćhüna ićhicuycuran. \c 13 \s1 Waräcuycunapita rimashan \p \v 1 Chaypita jatun lamar yacupita waräcuy llucshiycämujta ricarä. Waräcuy janćhis umayuj, ćhunca wajrayuj caran. Llapan wajranćhu curünata ushturaycaran. Umancunaćhüna Tayta Diosninchita ashllir pampaman ćhurar, ima rimaycunapis isquirbiraycaran. \p \v 2 Waräcuy tigri-niraj caran. Ichanga ćhaquincuna ucumäripa-niraj caran; shiminna liyunpa-niraj. Waräcuy imatapis rurananpaj pugush curu quiquin jamashanman jamachiran llapanta mandananpaj, munayniyuj cananpaj. \v 3 Waräcuypa juc umanćhu wañuchicuj jiri caran. Allchacäcuptinmi ichanga, llapan runa manchapacur waräcuyta taytachacuran. \v 4 Pugush curutapis, waräcuytapis alliman ćhuraran: «Curullau curu, ima allish waräcuyta yanapaycanqui. Waräcuyman pipis mana tincunchu. Pipis mana ićhipunmanchu» nir. \p \v 5 Waräcuy ima-imata rurananpäpis llapanta Tayta Diosninchi camacächiran. Quimsa wata pullan waräcuy ashlliptinsi, apäriptinsi, Tayta Diosninchi mana mićharanchu. Chay junajcuna shungun munashallanta waräcuy imatapis ruraran. \v 6 Tucuy-jinanpa Tayta Diosninchitapis ashlliran. Jutintapis wiyar, ashllir ushyaran. Janaj pacha wasinćhu tiyajcunatapis chiquiran. \v 7 Jesústa ćhasquicujcunata wañuchir ushyananpäpis Tayta Diosninchi camacächiran. Chay-tucuyćhu tiyaj runacunatapis maquinman ćhuraran may marcapita captinpis, ima casta captinpis, ima rimayta rimaptinpis. \v 8 Washäcuj Uyshapa acta librunćhu jutin mana isquirbirajcuna waräcuyta taytachacur manchapacunga. Paycunapa jutin unay-unaypita-pacha mana isquirbiraranchu. \q1 \v 9 Cananga rinriyujcuna sumaj wiyacunman: \q1 \v 10 «Pipis carsilman ćhayanan captin, carsilman aywanga. \q1 Tucsiypa wañunan captin, tucsiypa wañuyta taringa.» \p Chaymi pipis Tayta Diosninchipa maquinćhu cawar ima ñacayman ćhayarsi, mana yamacanmanchu. Manchäga Tayta Diosnillanchiman sumaj yupachicunman. \p \v 11 Chaypita juc waräcuy allpapita llucshiycämujta ricarä. Uyshapa-jina ishcay wajran caran. Ichanga pugush curu-jina rimaran. \v 12 Waräcuycunaga ishcajmi llapan runacunata maquinćhu purichiran. Allpapita llucshimuj-cajga yacupita llucshimujta yanaparan. Allpapita llucshimuj waräcuyga cay pachaćhu tiyaj runacunata niran: «Wañuyta mana munar, yacupita llucshimuj waräcuyta manchapacuy.» Yacupita llucshimuj waräcuypaga uma jirin allchacash caran. \v 13 Allpapita llucshimuj waräcuy sumaj munayniyuj caran. Riguichir, imatapis ruraran. Janaj pachapitapis llapan runa ricay ninata tamyachimuran. \v 14 Yacupita llucshimuj waräcuy yanapaptin, tucuy-jinanpa runacunata riguichiran. Yacupita llucshimuj waräcuyta machitunwan wañuchish caran. Chaypis cawarimush caran. Chaymi quiquin yacupita llucshimuj waräcuyman ricchacujta rurachiran llapan runa manchapacunanpaj. \v 15 Waräcuyman ricchacujtaga cawarachiran. Munayniyuj ricacunanpäpis, rimananpäpis camacächiran. Pipis mana manchapacuptin, wañurachiran. \v 16 Runacunatapis llapanta chäpacachiran. Waquinta urcunćhu, waquintana dirïcha-caj maquinćhu chäpacachiran. Yaćhaj runatapis, upa runatapis, puchuy-puchuy jananćhu cawaj runatapis, pishipacuj runatapis, uywaycunatapis, patruncunatapis llap-llapanta chäpacachiran. \v 17 Chäpacünicuna ranticuytapis, rantipacuytapis mana camäpacuranchu. Chäpaga waräcuypa jutinwan tincun. Ichanga nümirullaćhu isquirbirasha. \p \v 18 Sumaj tantiyacushuwan. Chäpashan litracuna nümiruman ticran. Nümiruga sujta paćhac sujta ćhunca sujtawan (666) caycan. Chay nümiru runapa jutin. Maygan runapa jutin cashantapis yaćhajcuna tantiyanga. \c 14 \s1 Uyshapita, chay-chicaj runapita rimashan \p \v 1 Ricapacuynilläćhu juctana ricapacurä. Sión puntaćhu Uysha ićhiraycajta ricarä. Tayta Diosninchipa jutinwan, Uyshapa jutinwan urcunćhu chäpash runacunapis juturpaycaran. Paycuna paćhac ćhuscu ćhunca ćhuscuwan waranga (144,000) caran. \v 2 Janaj pachapitana achca arpa chillinyajta-jina, ćhayash mayu japarajta-jina, räyu pashtamujta-jina wiyarä. \v 3 Juturpaycajcuna Tayta Diosninchipa ñaupanćhu, ishcay ćhunca ćhuscuwan (24) mayurcunapa ñaupanćhu cantarcaycaran. Cantashanga mushuj. Jesúspa shiminta ćhasquicush cashpan paycunalla yaćhacuran. Ćhasquicujcunallata cay pachapita jishpichish caran. \v 4-5 Paycunaga warmin-warmin mana puricuranchu. Warmitapis mana yataparanchu.\f * \fr 14:4-5 \ft Chay wichan: «Warmin-warmin puricuj» ninanta Tayta Diosninchipita witicush runacunata ricsij.\f* Llullacuytapis mana yaćharanchu. Ima juchanpis mana caranchu. Manchäga Uyshapa maquillanćhu cawaran. Pirwa-yupay, ñaupa shuntay-yupay caran. Tayta Diosninchi shuntasha maquinćhu cawananpaj, Uyshapa maquinćhu cawananpaj. \p \v 6 Chaypita janaj pachaćhu juc anjil päriycajta ricarä. Jesúspa shiminta pï-maytapis wiyacächiypa willaparan: «Shiminga mana imaypis jungacangachu» nir. May marcapita captinpis, ima casta captinpis, juc-niraj rimayta rimaptinpis, willaparan. \v 7 Runacunata wiyacächiypa niran: «Tayta Diosninchita manchapacuy. Alliman ćhuray. Payga llapan runapa shungunta musyapan. Shiminta wiyacujcunata janaj pachaman shuntacunga. Mana ćhasquicujcunatam ichanga ñacayman jitarpunga. Tayta Diosninchi janaj pachatapis, cay pachatapis, yacupa ñawincunatapis camaran. Camacujta manchapacuy.» \p \v 8 Jipanta shamuj anjilna cushish niran: «Babilonia marca ushyacäcushana. Chay runacuna jatun-tucursi, illaricäcushana. Marca-pingay cawar, Tayta Diosninchita ullgüchiran. Majanta jananpachij-jina chay-tucuyćhu runacunata shacyächiran Tayta Diosninchita apärinanpaj, jucha aparicuyllaćhu arur, upyallar cawananpaj.» \p \v 9 Jipantapis juc anjilna wiyacächiypa niran: «Quiquin waräcuytapis, waräcuyman ricchacujtapis manchapacujcunata urcunmansi, maquinmansi chäpacujcunataga \v 10 mana cuyapällar Tayta Diosninchi ullgüpanga.\f * \fr 14:10 \ft Griego rimayćhu Tayta Diosninchipa ullguyninta juc cüpa bïnuwan tincuchij.\f* Pitapis maćharcachir magaj-jina Tayta Diosninchipis ñacachinga. Anjilnincunapa ricay ñawinćhu, Uyshapa ricay ñawinćhu asujriyuj ninaćhu ñacanga. \v 11 Pagas-junajpis mana ushyacällar rupaptin, waran-waran jushtay jataringa. Quiquin waräcuytapis, waräcuyman ricchacujtapis manchapacur chäpacujcuna pagas-junajpis jamaytasi mana taringachu. Ratataycaj ninaćhu rupar, mana imaysi ushyacangachu.» \v 12 Chaynuy caycaptin, Tayta Diosninchipa wawancuna llapan shungunwan ima ñacaytapis ićhipunman. Tayta Diosninchipa shiminta wiyacunman. Jesúspa maquinćhu cawanman. \p \v 13 Chaypita janaj pachapita nimuran: «Wiyashayquita isquirbiy. Cananpita Tayta Jesúspa maquinćhu cawashanpita wañushcuna cushicärinman.» Espíritu Santupis aunimuran: «Paycuna mana ñacanganachu. Wiyacushpan ima-imata rurar cawashanta Tayta Diosninchipis musyaraycan.» \p \v 14 Ricapacuynilläćhu jinalla ricapacuycarä. Runaman ricchacujtana ricarä. Yuraj pucutay jananćhu juri curünash, afilash üsin aptash jamaraycämuran. \v 15 Mayllatana Tayta Diosninchipa wasinpita llucshiramur, juc anjil pucutay jananćhu jamaraycajta jayarcur niran: «Rïgu pugushana. Llapantana rutuy.» \v 16 Niptin, pucutay jananćhu jamaraj runaman ricchacujga llapanta rutur, shuntaran. \p \v 17 Jinarcur janaj pachaćhu Tayta Diosninchipa wasinpita juc anjilna afilash üsin aptash llucshiramuran. \v 18 Llucshimuptin, juc anjilna llucshimuran. Payga insinsuwan saumachinanpaj tullpa ninata waycupacuj anjil caran. Üsiyuj anjiltana jayacuran: «Übas pugushana. Afilash üsiquiwan llapanta pallay» nir. \v 19 Chaynuy niptin, anjil llapanta pallaran. Jinarcur japchinanpaj jatun ućhcuman wiñarcur, lluchcaran. Tayta Diosninchita ullgüchishanpita lluchcaran. \v 20 Marca wajtapi lluchcariptin, ućhcupita yawar mayu ćhayash-jinaraj sujta ćhunca (60) lïwacaman aywaran.\f * \fr 14:20 \ft Pichga junaj, sujta junaj ćhaquillapa puriynuy yawar aywaran.\f* Cawallupa shingawatuncamanraj ćhayaran. \c 15 \s1 Timpurij jishyata tacshimuj janćhis anjilcunapita rimashan \p \v 1 Chaypita janaj pachaman ricar, mancharishcä. Tantiyayta mana atipashcächu. Janćhis anjilta ricarä. Anjilcunapa maquinćhu janćhis casta timpurij jishyacuna caycaran. Janćhis jishya runacunata ñacachiptinraj, Tayta Diosninchipa ullguynin jasangapaj. \v 2 Yacu püsuta-nirajtapis ricarä. Ichanga chip-chipyaycaj chuya yacu-jina ricacuran. Ninawan tallush caycaptin, achic-achicyaycaran. Yacu jananćhu waräcuyta ićhipujcuna ićhirpaycaran. Paycunaga waräcuytapis, waräcuyman ricchacujtapis mana manchapacuranchu. Waräcuypa jutinwanpis mana chäpacuranchu. Chaypita Tayta Diosninchi jucta-caman arpata juran. \v 3 Paycuna Tayta Diosninchipa mandu-rurajnin Moisés unay cantashantapis, Uysha cantashantapis cantaycaran. Arpata tucapayllapa cantar niycaran: \q1 «Taytallau Tayta, llapanpaj munayniyuj canqui. \q1 Rurashayquiga llapanpis sumaj alli caycan. \q1 Rurashayquita pipis mana ruranmanchu. \q1 Maquiquićhu llapan runata purichinqui. \q1 Pitapis allilla ricanqui. \q1 Pitapis sumaj yanapanqui. \q1 \v 4 Tayta, llapan runa alliman ćhurashunquiman. \q1 Llapan allićhu jurgushunquiman. \q1 Juchaynaj cashpayqui alli cawayniquiman runa mana tincunchu. \q1 Chaymi chay-tucuy marcacunapita sharcamur, manchapacushunquipaj. \q1 Allillata rurar cawashayquita llapan runa ricasha.» \p \v 5 Jinarcur janaj pachaman ricäriptï, Tayta Diosninchipa wasi rurin-caj puncu quićhacäcamuran. Wasiga purichina jiru ćhaqui wasin caran. \v 6 Ruri-caj cuartupitana janćhis anjilcuna llucshiramuran. Maquinćhu janćhis casta timpurij jishyacuna caycaran. Anjilcunapa müdanan achic-achicyaycaran. Jasgu waćhcunpis juripita caran. \v 7 Intïru jananćhu ñawiyuj cawajcunana janćhis anjilcunata jucta-caman juripita tasunta juran. Tasunga Tayta Diosninchipa ullguyninman tincun. Payga imay-imaypis cawan. \v 8 Munayniyuj captin, manchapacuypa captin, wasintapis jushtay niticurcuranraj. Chaymi pipis mana yaycuranchu. Janćhis anjilcuna purichishan janćhis timpurij jishya runacunata ñacachiptinraj, yaycuran. \c 16 \p \v 1 Chaypita wiyaptï, Tayta Diosninchipa wasinpita janćhis anjilcunata wiyacächiypa nimuran: «Ayway. Llapaniqui runacunata ñacachimuy. Tasunniquicunapita ullguynïta runacunaman tacshimuy.» \p \v 2 Chaymi juc anjil aywar pachaman tasunninta tacshiriptin, waräcuypa jutinwan chäpacush runacunata, waräcuyman ricchacujta manchapacujcunata juyu jiri charicurcuran. Jiriwan runacuna chigaypa ñacaran. Llapan runata ushyaran. \p \v 3 Juc anjilna tasunninta lamar yacucunaman tacshiriptin, wañush runapa tintish yawarninman ticracuriran. Yacućhu cawajcunapis llapallan wañuran. \p \v 4 Juc anjilna tasunninta tacshiran mayucunaman, yacupa ñawincunaman. Chay yacucunapis yawarman ticracuriran. \v 5 Jinarcur llapan yacucunata maquinćhu purichij anjil nimuran: \q1 «Taytallau Tayta, \q1 Cawajmi canqui. \q1 Imaypis mana ushyacajmi canqui. \q1 Juchaynaj cashpayqui alli cawayniquiman runa mana tincunchu. \q1 Llapan runapa shungunta musyapanqui. \q1 Juchata aparicushanpita ñacachir, allita ruranqui. \q1 \v 6 Chiqui runacuna wawayquicunatapis, willacujniquicunatapis wañuchisha. \q1 Yawarnintapis mashtasha. \q1 Quiquincunatana yawarta upuchishcanqui. \q1 Aynin cutichinayqui camacasha.» \p \v 7 Tullpa wajtanpitana wiyacächiypa nimuran: \q1 «Taytallau Tayta, allita ruraycanqui. \q1 Llapanpaj munayniyuj canqui. \q1 Rurashayquiga llapanpis sumaj alli. \q1 Rurashayquita pipis mana ruranmanchu. \q1 Runacunata juchanman-tupu ñacaycächinqui.» \p \v 8 Juc anjilna intiman tasunninta tacshiriptin, inti juyupa shanar runacunata ruparan. \v 9 Inti rupaptinsi, runacuna juchanpita mana wanacuranchu. Munayniyuj Tayta Diosninchitasi mana manchapacuranchu. Manchäga timpurij jishyata caćhamushanpita ashllir ushyaran. \p \v 10 Juc anjilna waräcuypa marcanman, wasinman tasunninta tacshiriptin, waräcuypa wasinpis, marcanpis chacacäcuran. Runacuna alläpa ñacar, jalluntapis canicurcusharaj. \v 11 Chaypis jucha aparicuyta mana caćhariranchu. Mana wanacuranchu. Manchä jiri ushyaptin nanaywan ñacar, Llapanta Camaj Tayta Diosninchita ashllir ushyaran. \p \v 12 Juc anjilna Éufrates jatun mayuman tasunninta tacshiriptin, mayu chaquicäcuran. Chaymi inti llucshimunan marcacunapita murucucunapis mandajnintin ćhayapunanpaj chapa mana caranchu. \v 13 Chaypita säpu-niraj quimsa supaycuna pugush curupa shiminpita, waräcuypa shiminpita, pantachicujpa shiminpita llucshiycämuran. \v 14 Shapshicucuna munayniyuj car, imatapis ruraran runacunata riguichinanpaj. Llapan marcapa mandajnincunata shuntaran llapanpaj Munayniyuj Tayta Diosninchiwan maganacunanpaj. Llapan runapa juchanta jurgapunan junaj ćhayamuptin, Tayta Diosninchita ićhipuyta munanga. \p \v 15 Washäcuj Jesús nimashanchita jungarunquiman. Pay nirunaj: «Sumaj tantiyacunquiman. Mana yarpashpita cutimushaj. Chaymi cushicärinquiman. Wiyacamajcuna allillata rurar, camaricushalla cawanman. Paycunata alli ñawinpa Tayta Diosninchi ricanga. Mana wiyacamajcunatam ichanga pingayman ćhuranga. Paycunata ricaytapis mana munangapishchu.»\f * \fr 16:15 \ft Tincuchiypa rimar, griego rimayćhu müdanayyujpäpis, jalapaćhalla purijpäpis riman.\f* \v 16 Chaura supaycuna marcapa mandajnincunata shuntaran «Harmaguedón» nishan pachaćhu. Hebreo rimayćhu: «Harmaguedón» ninanga: «Meguido puntacuna» ninanmi. \p \v 17 Juc anjilna wayraman tasunninta tacshiriptin, Tayta Diosninchipa wasi rurinpita, jamarashanpita wiyacächiypa nimuran: «Llapantapis ćharcushcäna.» \v 18 Niptin, räyu bunruruypa-bunrurur pashtamuran. Illagupis achicyaypa achicyaran. Pachapis juyupa sicsicyacurcuran. Cay pacha camashanpita-pacha imaypis mana tapsishan-jina tapsiran. \v 19 Babilonia runacuna juchaćhu arushanpita Tayta Diosninchi ullgucäcuran. Juyupa ñacachiran. Marcanpis quimsaman raćhicäcuran. Marcacuna chay-tucuyćhu jućhur ushyacaran. \v 20 Islacunapis, puntacunapis illaricäcuran. \v 21 Runtu tamyapis juyupa tamyamuran. Runtuga ćhuscu arüba-yupay lasaran. Runtu tamya runaman shicwamuptin, chigaypa ñacachiptin, runacuna Tayta Diosninchita ashllir ushyaran. \c 17 \s1 Babilonia runacunapa juchanta jurgapashan \p \v 1 Chaypita jucninna tasun aptaraj anjil ñaupäman sharcamur, nimaran: «Runan-runan puricuj warmita, mayu tincujćhu tiyajtaga, Tayta Diosninchi ñacachinga. Mä, ricäcamushun. \v 2 Chay warmi llapan auturdäcunata ćhasquiräcusha. Runan-runan cacushan jillaywan auturdäcunata shincachisha. Chay-jina llapan runacunatapis maquichacusha.» \p \v 3 Jinalla ricapacuynilläćhu Espíritu Santu ricapacachimaptin, chunyaj pacha quinranman anjil pushamaran. Chayćhu warmita ricarä. Warmiga janćhis umayuj, ćhunca wajrayuj puca waräcuyta wicharaycaran. Waräcuypa jananćhu Tayta Diosninchita ashllir pampaman ćhurar, ima rimaycunapis isquirbiraycaran. \v 4 Warmipa müdanan ratariycaj pucawan yawar puca caran. Piñincuna juripita, achic-achicyaycaj rumicunapita caran. Juri cüpatapis aptaraycaran. Cüpaćhu asyajcunawan runan-runan purishan janracuna wiñaraycaran. \v 5 Urcunćhüna quiquinpa jutin tincuchiyllapa isquirbiraycaran: \q1 «Jatun marca Babilonia caycä. \q1 Runan-runan puricujcunapa maman caycä. \q1 Juchallaćhu arujcunapa, asyajcunapa maman caycä. \q1 Cay pachaćhu pipis mana aypämanchu» nir. \p \v 6 Ricapaycashäćhu warmi maćhash caycashanta tantiyacurishcä. Jesúspa shiminta wiyacujcunapa yawarninwan maćhash caycaran. Wiyacujcunataga Jesúspa maquillanćhu cawashanpita wañuchish caran. Chaycunata ricar, juyupa mancharicäcurä. \v 7 Chaura tantiyayta mana atipaptï, anjil nimaran: «¿Imanirtaj mancharinqui? Cananga waräcuyta wicharaycaj warmi imaman tincushantapis, janćhis umayuj, ćhunca wajrayuj waräcuy imaman tincushantapis tantiyachishayqui. \v 8 Ricashayqui waräcuy cawaycaran. Ichanga mana cawannachu. Chaypis chacaj pachapita llucshimur, ushyacayman ćhayangapaj. Ricarimushanta ricar, llapan runa mancharinga; ichanga mana llapanchu. Manchäga unay-unaypita-pacha Tayta Diosninchipa acta librunćhu jutincuna mana apuntaraj runacunalla mancharinga. Waräcuy unayna cawaycarsi, mana cawannachu. Chaypis yapay ricarimungapaj. \p \v 9 «Mayganiquipis yarpayniyuj car, pipaj rimashätapis tantiyacunquipaj. Waräcuy wicharaycaj warmi juc marcawan tincun. Chay marca janćhis puntayuj car, janćhis umamanpis tincun. Janćhis mandajcunamanpis tincun. \v 10 Pichgaj mandajcuna mayna wañucusha. Jucna mandaycanna. Juc-caj mandajmi ichanga cargunman mana ćhayanrächu. Ćhayarpis, yupash watalla mandangapaj. \v 11 Puca waräcuyga mayna mandaran. Chaypis mandaj-masincuna wañuptin, yapay ricarimunga. Mandaj caymanpis ćhayangapaj. Chaypis ushyaypa illaringapaj. \p \v 12 «Ćhunca wajracuna ćhunca mandajcunawan tincun. Paycunam ichanga cargunta mana ćhasquinrächu. Cargunta ćhasquirpis, yupash junajlla waräcuyta mandäshingapaj. \v 13 Llapanpis juc yarpaylla waräcuypa shungun munashanta ruranga. Llapan shungunwan, llapan callpanwan yanapänacunga. \v 14 Mandajcuna waräcuy-ima Uyshata ticrapunga. Uysham ichanga llapanta ićhipunga. Paymi mandajcunapa mandajnin, auturdäcunapa mandajnin. Maquinćhu cawan jatun mandajcunapis, tacsha mandajcunapis. Uysha ićhipuptin, Jesúspa shiminta ćhasquicuj runacunapis allićhu llucshinga. Paycuna Tayta Diosninchipa shungun munashannuylla cawan. Jayachish captin, maquinćhu cawan. Quiquin acracusha.» \p \v 15 Jananmanpis anjil nimaran: «Runan-runan cacuj warmi jamarashanćhu tincuj mayucunaga chay-tucuy marcacunawan, achcaj runawan tincun. Chay runacuna chay-tucuy marcacunaćhu tiyan. Juc-niraj-juc-niraj rimaycunatapis riman. \v 16 Runan-runan cacuj warmita chiquir ćhunca mandajcunapis, waräcuypis ticrapunga. Warmiman tincuj marcata ćhayapur, imancunatapis jićhunga. Jalapaćhallata jaguiycunga. Aychantapis waquinta micunga. Waquintana ushyaypa ruparachinga. \v 17 Chaynuy cananta Tayta Diosninchi camacächisha. Ćhunca mandajcuna waräcuyta yanapänanpäpis shacyächisha. Tayta Diosninchipa shiminta willapäcushan-jina ćharcuptinraj, llapan shungunwan mandajcuna waräcuyta wiyacunga. \v 18 Puca waräcuyta wicharaycaj warmiga jatun-caray marcawan tincun. May-chayćhu tiyarpis, llapan mandajcuna paypa maquinćhu purin.» \c 18 \s1 Babilonia marca ushyacashan \p \v 1 Ricapacuynilläćhu ricapacuycaptillä, janaj pachapita achic-achicyaycar munayniyuj anjil yarpaycämuran. Sumaj achicyaptin, cay pachapis intïru achicyacurcuran. \v 2 Cushicur, japariypa anjil niran: \q1 «Babilonia marca ushyacärunna. \q1 Jatun marca carpis, chunyajna. \q1 Supaycunalla tiyaycan. \q1 Shapshicucunapa maćhayninman ćhayasha. \q1 Janra siucacunapis, tucucunapis chayćhu purin. \q1 Asyaj uywacunapis wasichacusha. \q1 \v 3 Babilonia marcapa mandajnin warmi llapan runata maquinćhu charar, juchallaćhu purichiran. \q1 Maćhashta-jina cawachiran. \q1 Majanta jananpachij-jina marcapa mandajnin warmillata mamachacuran.\f * \fr 18:3 \ft Tayta Diosninchipita witicujcunata majanta jananpachicujwan tincuchin.\f* \q1 Chay-tucuy marca mandajcunapis paywan cacuran. \q1 Marcapa mandajnin puchuy-puchuy jananćhu cawaptin, rantipacujcunapis rïcuyaran.» \p \v 4 Chaypita jucna janaj pachapita wiyacächiypa nimuran: \q1 «Wawacuna, chay marcapita witicäriy. \q1 Juchaćhu arujcunawan ama talluranquimanchu. \q1 Timpurij jishya jamcunaman ama ćhayamunmanchu. \q1 \v 5 Mana wiyacujcuna juchallan atipay caycan. \q1 Tayta Diosninchipis ricashana. \q1 Chay-chica juchata aparicushanta Tayta Diosninchi musyaraycan. \q1 \v 6 Jucha aparicushanman-tupu ñacayman ćhayachun. \q1 Runacunata ñacachishan-jina juyupana ñacachun. \q1 Jucta ñacachishanpita chigaypa ñacachun. \q1 \v 7 Alli-tucushanpita chigaypa ñacachun. \q1 Llapanpa jananćhu cawashanpita pasaypa ushyapacächun. \q1 Mandaj warmi yarpaj: ‹Llapan runata maquïćhu puriycächï. \q1 Jucpa maquinćhu mana imaypis purishächu. \q1 Biyüda cayman mana imaypis ćhayashächu. \q1 Llaquicuymanpis mana ćhayashächu› nir. \q1 \v 8 Chay-niraj cashanpita timpurij jishyacuna ćhayapunga. \q1 Illajpita yargaypis, ñacaypis, wañuypis ćhayapunga. \q1 Nina llapanta ushyanga. \q1 Tayta Diosnillanchi munayniyuj. Paymi juchanta jurgapar, ñacachinga.» \p \v 9 Babilonia marcaćhu nina ićhicurcuptinmi ichanga, llapan marcapa mandajnincuna llaquicuywan atar ninga: «¿Piwanraj cacushaj? Silluta manaćhi micushänachu.» Paycuna Tayta Diosninchita mana manchapacuranchu. Manchäga shungun munashallanta imatapis ruraran. \v 10 Chaura Babilonia marcata ñacachiptin, mancharinga. Carullapita ricar, wiguinpawanraj atanga: \q1 «Babiloniallau Babilonia, \q1 Jatun marca carsi, ushyacayman ćhayashcanqui. \q1 Mana yarpashpita ñacayman ćhayashcanqui» nir. \p \v 11 Babilonia marca mana captin, llapan rantipacujcunapis: «¿Piraj rantimäshun?» nir wiguinpawan atangapaj. \v 12 Purichishan juricunata, jillaycunata, achic-achicyaj rumicunata pipis mana rantinganachu. Chaynuypis bayïtacunatapis, müdanacunatapis finu captinsi, achic-achicyaycaptinsi mana rantinganachu. Pirjümi jirucunata, tullupita piñicunata, alli jirucunata, brunsicunata, jïrucunata, \v 13 canïlacunata, pirjümicunata, bïnucunata, wiracunata, ñuchgu maćhcacunata, rïgucunata, uywacunata, uyshacunata, cawallucunata, cärucunata, shutirächishan runacunata pipis mana rantinganachu. Uywata-jina runata mana rantinganachu. \v 14 Chaymi marca runacunata rantipacujcuna ninga: \q1 «Cananga silluta mana micunquipänachu. \q1 Shunguyqui munashanta mana tarinquipänachu. \q1 Alli cawayniquipis ushyacashana. \q1 Llapan jillayniquipis ushyacashana.» \p \v 15 Rantipacujcuna imancunatapis Babilonia marcaćhu ranticur, rïcuyaran. Marca ushyapacaptinmi ichanga, mancharinga. Atar, aullar, carullapita jayacunga: \q1 \v 16 «Babiloniallau Babilonia, jatun marca caran. \q1 Jatun marca carsi, pishipacuyman ćhayasha. \q1 Ñaupata mandaj car, achic-achicyaycaj puca müdanashalla purisha. \q1 Jillay piñicunawan achic-achicyaycaj rumicuna piñishalla cuyayllapaj purisha. \v 17 Chaypis mana yarpashpita ushyapacayman ćhayasha.» \p Babilonia marca ratariptin, büti mayur purichijcunapis, büti purichijcunapis, bütiwan purijcunapis, rantipacujcunapis carullapita ricapanga. \v 18 Jushtay ićhicurcuptin, juyupa mancharinga. Jayacuringa: \q1 «Babilonia marca runacuna puchuy-puchuy jananćhu cawasha. \q1 Chay marcaman maygan marcapis mana tincushachu» nir. \q1 \v 19 Llaquicushpan umancunamanpis ućhpata wiñacunga. Atar wagangapaj: \q1 «Marcallau marca, jatun marca caran. \q1 Jatun marca carsi, ushyacayman ćhayasha. \q1 Bütiyujcunapis, rantipacujcunapis jillayllayquiwan rïcuyasha. \q1 Chaypis mana yarpashpita ushyapacayman ćhayasha.» \q1 \v 20 «Janaj pachachu llapaniqui jatunpa cushicärinquiman. \q1 Tayta Diosninchipa wawancunapis, caćhancunapis, shiminta willacujcunapis cushicärinquiman. \q1 Ñacachishushayquiman-tupu Tayta Diosninchipis ñacachishana» nir. \p \v 21 Chaura munayniyuj anjil jatun rumita lamar yacuman wicaparamur niran: \q1 «Rumita wicaparishä-jina Babilonia marcatapis wicaparish cangapaj. \q1 Tayta Diosninchi wicapaptin, illaringapaj. \q1 Pisi mana imaypis ricangapänachu. \q1 \v 22 Chay marcaćhu mana pipis tünapacunganachu. \q1 Arpapis, pincullupis, curnïtapis mana suynamunganachu. \q1 Arujcunapis mana canganachu. \q1 Maćhcatapis mana pipis aganganachu. \q1 \v 23 Achquitasi pipis mana ratachinganachu. \q1 Warmi ashiypis mana canganachu. \q1 Babilonia marca rantipacujcuna sumaj rïcuyaran. \q1 May-chayćhüpis chapata rurar, runacunata riguichiran. \q1 \v 24 Babilonia marcaćhu Tayta Diosninchipa shiminta willacujcunatapis, wawancunatapis wañuchir, yawarnintapis mashtaran. May-chayćhüpis runacunata wañuchiran. Chaynuy cashanpita ushyacayman ćhayangapaj.» \c 19 \s1 Janaj pachaćhu cushicushan \p \v 1 Chaypita achcajna janaj pachaćhu llapan shungunwan cantar, nimuran: \q1 «Cushiculläshun. \q1 Tayta Diosninchita alliman ćhurayculläshun. \q1 Payga washämajninchi. \q1 Paylla munayniyuj. \q1 Chaymi Tayta Diosninchita alliman ćhurayculläshun. \q1 \v 2 Payga llapan runapa shungunta musyapan. \q1 Juchaynajcunata washan. \q1 Juchayujcunatam ichanga ñacachin. \q1 Runan-runan cacuj warmitapis Babilonia marcantinta ushyasha. \q1 Chay-tucuyćhu runacunata pingacuyninwan juchacachishanpita illarachisha. \q1 Tayta Diosninchipa wawancunata wañuchishanpitapis ñacayman jitarpusha.» \p \v 3 Yapayna janaj pachapita callpaycur nimuran: \q1 «Cushiculläshun. \q1 Tayta Diosninchita alliman ćhurayculläshun. \q1 Juyu marcata illarachisha. \q1 Rupaptin, mana ćhawaypa jushtaypis ićhiringa.» \p \v 4 Ishcay ćhunca ćhuscuwan (24) mayur runacunapis, ćhuscu cawajcunapis jungurpacuycur, Tayta Diosninchita alliman ćhuraran: \q1 «Chaynuy caycullächun. \q1 Cushiculläshun. \q1 Tayta Diosninchita alliman ćhurayculläshun» nir. \p \v 5 Tayta Diosninchipa ñaupanpitana nimuran: \q1 «Shiminta ćhasquicujcuna llap-llapanmi Tayta Diosninchita alliman ćhuraycullächun. \q1 Manchapacujcuna pï carpis, llap-llapanmi alliman ćhuraycullächun.» \p \v 6 Chaypita räyu-jinaraj, ćhayash mayu-jinaraj, achcaj runa rimashan-jinaraj wiyacaran. Wiyaptï, nimuran: \q1 «Cushiculläshun. \q1 Tayta Diosninchita alliman ćhurayculläshun. \q1 Payga llapan runata maquinćhüna purichin. \q1 Llapanpaj munayniyuj. \q1 \v 7 Llapanchi cushicärishun. \q1 Llapan shungunchiwan cushicärishun. \q1 Payta alliman ćhurayculläshun. \q1 Majachacay junaj ćhayamushana. \q1 Uyshaga majachacaj müsuwan tincun. \q1 Shiminta ćhasquicujcunana majachacaj jipashwan tincun. \q1 Paycunaga ricaj-ricajlla shuyarpaycan. \q1 Parlay-masinta müsu apacushan-jina Uyshapis maquinćhu cawananpaj shuntacunga. \q1 \v 8 Shiminta ćhasquicujcunata yuraj müdanash achic-achicyaycar shuyaränanpaj Tayta Diosninchi yanapaycan. \q1 Manchapacur shungun munashallanta rurashanpita yuraj müdanashta alli ricashan-jina Tayta Diosninchipis alli ñawinpa ricaycan.» \p \v 9 Chaypita anjil nimaran: «Llapan wiyashayquita apuntay. Maquinćhu cawananpaj Washäcuj Uysha shuntaptin, jatunpa runacuna cushicäringa. Parlay-masinta müsu cushish shuntashan-jina wawancunata Uysha shuntanga.» \p Jananmanpis anjil nimaran: «Willashajta quiquin Tayta Diosninchi willamasha.» \p \v 10 Nimaptin, jungurpacuycur manchapacurä. Anjilmi ichanga nimaran: «Ama manchapacamaychu. Ama jungurpacuychu. Tayta Diosnillanchita alliman ćhurashun. Jesúspa shiminta ćhasquicuj-masiquicuna-jina, jam-jina, nuwapis Tayta Diosninchipa maquinćhu cawä. Jesús shacyächiptinraj, willacujcuna shimintapis musyachin. Shiminta ćhasquicur, musyachicuycanqui.» \s1 Llapanta ićhipujpita rimashan \p \v 11 Chaypita janaj pachapa puncun quićharaycamujta ricarä. Yuraj cawallu muntarajtapis ricarä. Muntarajpa jutin caran: «Tayta Diosninchipa shiminta willacuj. Llapanta ćharcuj.» Payga mandaj carpis, magacuyman aywarpis, allillata ruran. \v 12 Paypa ñawin nina-jinaraj ratataypa rataycaran. Umanćhu chay-chica curünata ushturaycaran. Jutinpis jananćhu isquirbiraycaran. Ichanga isquirbishanta quiquillan pashtachij. \v 13 Müdanan yawarlla shututaycaran. Payta ricsiran: «Tayta Diosninchipa shimin» nir. \v 14 Chay-chicaj murucucunapis yuraj cawallunta muntacurcur jatipämuran. Yuraj müdanancunapis achic-achicyaycaran. \v 15 Yuraj cawallu muntarajpa shiminpita ishcanläpa afilash cuchillu llucshiraycämuran. Llapan marcata ićhipur maquinćhu purichir, jïru garutinwan ñacachinga. Llapanpaj Munayniyuj Tayta Diosninchita ullgüchishanpita übasta japchishan-jina runacunata ñacachinga. \v 16 Racu ćhanca müdanan jananćhu isquirbiraycaran: \q1 «Mandajcunapa mandajnin caycä. \q1 Auturdäcunapa mandajnin caycä» nir. \p \v 17 Chaypita inti jananćhu juc anjil ićhiraycajta ricarä. Paymi aycha micuj cundurcunata, ancacunata, siucacunata jayacuran: «Llapallayqui shacallämuy. Tayta Diosninchi sumaj camarishan micuyta micunayquipaj jutucäriy. \v 18 Tucuy-niraj runapa aychanta micunquipaj. Jatun auturdäcunapa aychanta, capitancunapa aychanta, murucucunapa aychanta, cawallucunapa aychanta, cawallun muntaraj murucucunapa aychanta micunquipaj. Runata uyway captinpis, pugush captinpis, mana alli ricash captinpis, alli ricash captinpis, llapanpa aychanta micunquipaj» nir. \p \v 19 Chaura ricaycaptï, waräcuypis, jatun mandajcunapis murucuncunawan-caman shuntacaran yuraj cawallu muntarajtawan yuraj müdanash murucuncunata magananpaj. \v 20 Yuraj cawallu muntarajmi ichanga rïsu charircur cawaycajta asujriyuj ninaman waräcuytapis, pantachicuj willacujtapis jitarpuycuran. Pantachicujga imatapis rurar, tucuy-jinanpa runacunata riguichiran. Waräcuyta manchapacunantapis, waräcuyman ricchacujta manchapacunantapis munaran. Pipis auniptin, waräcuypa jutinwan chäpash caran. \v 21 Chaura yuraj cawallu muntarajga jatun mandajcunatapis murucuntinta wañuchir ushyaran. Shiminpita llucshimuj cuchilluwan cuchuypa ushyaran. Jinarcur llapanpa aychanta aycha micuj cundurcunata, ancacunata, siucacunata jararan. Paycunana sacsashancaman micupäcuran. \c 20 \s1 Waranga watapita rimashan \p \v 1 Chaypita ricäriptï, janaj pachapita juc anjil racu cadinan aptash, chacaj pachapa lläbin aptash yarpuycämuran. \v 2 Pugush curuta charircur, cadinawan wataran. Pugush curu «Satanás» nishan Supaymi. Paytaga waranga (1,000) watacaman wataycuran. \v 3 Pitapis mana pantachinanpaj chacaj pachaman wićhgaycuran. Puncuta wićhgarcur, lläbircuran. Waranga wata ćharcuptinraj, ichicllata puripacunanpaj caćharinga. \p \v 4 Mandajcunapa jamanancunatapis ricarä. Jamanancunaman Washäcuj Jesústa mandäshijcuna jamacaycäriran. Chaynuypis waquin wañuyta tarijcunata ricarä. Paycunapa umanta rugush caran Jesúspa shiminta ćhasquicushanpita, Tayta Diosninchipa shiminta wiyacushanpita. Paycunaga waräcuytapis, waräcuyman ricchacujtapis mana manchapacuranchu. Maquinman, urcunman mana chäpacuranchu. Paycunata Tayta Diosninchi cawarachimuptin, waranga (1,000) wata Washäcuj Jesústa mandäshiran. \v 5 Waquin wañushcunam ichanga mana cawarimungachu waranga wata ćharcushancaman. Chaypitaraj cawarimunga. \p \v 6 Puntata cawarijcuna sumaj cushicärinman. Paycunaga Tayta Diosninchipa acracuyninmi. Maquillanćhu cawanga. Wañuyman yapay mana cutinganachu. Manchäga cüra cayman ćhuraptin, Tayta Diosninchipa shungun munashallanta, Washäcuj Jesúspa shungun munashallanta ruranga. Cay pachaćhu waranga (1,000) wata Jesústa mandäshinga. \p \v 7 Waranga wata ćharcuptinna, wićhgaraycächishanpita Supayta caćharinga. \v 8 Supayna chay-tucuypa purir, alli rimaj tumpaylla llapan runacunata pantachinga. «Gog» nishan quinranpitapis, «Magog» nishan quinranpitapis may-may murucucunata shuntanga Tayta Diosninchita magananpaj.\f * \fr 20:8 \ft Ezequiel 38–39\f* Juyu murucucunata agu-jina chay-chicaj captin, yupaytasi mana atipangachu. \v 9 Murucucunaga chay-tucuypita sharcamur, Tayta Diosninchipa wawancunata, cuyashan marcata yaycapuran. Chaypis janaj pachapita nina tamya tamyamur, juyu murucucunata rupaypa ushyaran. \v 10 Chaypita asujriyuj ratataycaj ninaman pantachicuj supayta jitarpuycuran. Chayllaćhu waräcuypis, pantachicuj willacujpis caycaran. Paycuna pagas-junajta ñacanga. Mana imaysi llucshinganachu. \p \v 11 Chaypita jatun-caray yuraj jamananćhu jamaraycajta ricarä.\f * \fr 20:11 \ft «Jatun-caray yuraj jamananćhu jamaraycaj» ninanta tantiyan quiquin Tayta Diosninchipaj.\f* Jamaraycajta manchacur, janaj pachapis, cay pachapis jishpicuran. Illaricäcuran. \v 12 Jinarcur wañushcunata ricarä. Mayur runa carsi, lluta runa carsi, llap-llapanmi mandajpa jamanan ñaupanćhu ićhirpaycaran. Jamanan ñaupanćhu acta librucunapis quićharaycaran. Juc acta librupis quićharaycaran. Chay librućhu Tayta Diosninchipa maquinćhu cawajcunapa jutincuna isquirbiraran. Waquin librucunaćhu wañushcuna allita, mana allita rurar cawashanpis isquirbiraran. Tayta Diosninchina llapan wañushcunata tapuparan ima-imata rurar cawashantapis. \v 13 Yacućhu wañushcunatapis, pamparashcunatapis, chacaj pachapita llucshimujcunatapis Tayta Diosninchi llap-llapanta tapuparan ima-imata rurar cawashantapis. \v 14-15 Wañuytawan chacaj pachatapis Tayta Diosninchipa shiminta mana ćhasquicujnintinta ninaman jaycuriran. Ishcay cutipana wañuyman ćhayaran. Jipataraj wañuyman ćhayajcunaga ninaćhu ushyacaran. Paycunapa jutinta Tayta Diosninchipa acta librunćhu mana tariranchu. Chay actaćhu imay-imaycamanpis cawajcunapa jutincunalla isquirbiraycaran. \c 21 \s1 Mushuj cawaypita rimashan \p \v 1 Chaypita cay pachatapis, janaj pachatapis mushujta ricarä. Ricashanchi pachapis, ricashanchi janaj pachapis mayna illaricäcuran. Lamar yacupis mana carannachu. \v 2 Tayta Diosninchipa achic-achicyaycaj marcantana ricarä. Marcanga mushuj Jerusalén marca caran. Janaj pachapita majachacänanpaj rucapäcush jipash-jina yarpuycämuran. \v 3 Mandajpa jamanan ñaupanpita sumaj wiyacächiypa nimuran: \q1 «Tayta Diosninchipa wasin cayćhüna canga. \q1 Wawancunawan cawanga. \q1 Maquinćhu paycuna puringa. \q1 Tayta Diosnin cashpan mana caćharingachu. \q1 \v 4 Shacyächiptin, wawancuna imaypis mana llaquicunganachu. \q1 Mana wañunganachu. \q1 Mana wañupacunganachu. \q1 Mana waganganachu. \q1 Mana ñacanganachu. \q1 Chaynuy caway ushyacäcushana.» \p \v 5 Mandajpa jamananćhu jamarajna nimuran: «Llapantapis mushujman ticrachï. Rimashäcuna rasun-caj. Llapanpis ćharcucanga. Chaymi rimashäcunata isquirbiy.» \p \v 6 Jinarcur nimaran: «Yarpashäta llapanta ćharcushcä. Nuwaga imay-imaypis cawaj cä. Imaypis mana ushyacashächu. Llap-llapantapis camacächij cä. Chaymi pisi imay-imaycamanpis cawayta munar, nuwaman shamuchun. Cawachicuj yacuta cushishalla tarichishaj. \v 7 Jucha aparicuyta ićhipujcunata irinsanta raquipushaj. Paycuna Taytachacamanga. Nuwapis wamrachacushaj maquïćhu cawananpaj. \v 8 Jucha aparicuyta mana ićhipujcunatam ichanga ratataycaj ninaman jaycurishaj. Llapan shimïta mana wiyacujcuna, marca-pingay cawajcuna, wañuchicujcuna, pï-maywanpis cacujcuna, musyapacujcuna, jirca jarajcuna, llullacujcuna ninaćhu ushyacanga. Chay-nirajcunata asujriyuj ratataycaj ninaman jitarpushaj. Ishcay cutipana wañuyman ćhayanga.» \s1 Mushuj Jerusalén marcapita rimashan \p \v 9 Chaypita timpurij jishyawan tasunta charaj janćhis anjilcunapita jucnin nimuran: «Mä, shamuy. Uyshapa shiminta ćhasquicuj runacunata ricachishayqui. Parlay-masinta müsu llaquipashan-jina Uyshapis shiminta ćhasquicujcunata llaquipan.» \v 10 Espíritu Santupa maquinćhu cashpä ricapacuynilläćhu jatun puntamanna anjil pushamaran. Tayta Diosninchipa Jerusalén marcanta ricachimaran. Janaj pachapita, Tayta Diosninchipa ñaupanpita yarpuycämuran. \v 11 Tayta Diosninchi achicyächiptin, marca chillap-chillapyaycaran. Juri-jina, ispïju-jina achic-achicyaycan. \v 12 Marcataga jatun sawan tumaparaycaran. Sawanpa puncuncunapis ćhunca ishcaywan caran. Juc puncupi-caman juc anjil täpaycaran. Puncucunaga jutiyuj-camalla caran. Israelpa ćhunca ishcaywan wamrancunapa jutinta aparan. \v 13 Quimsa puncu caran jana-caj lädupa, quimsana ura-caj lädupa, quimsana dirïcha-caj lädupa, quimsana isquirda-caj lädupa. \v 14 Sawantaga ćhunca ishcaywan rumicuna tuncaraycaran. Rumicunaćhüna juc-caman Uyshapa ćhunca ishcaywan caćhancunapa jutin isquirbiraycaran. \p \v 15 Parlapämaj anjilna juri bärawan marcata, sawanta, puncuncunata tupuran. \v 16 Tupuptin, marcapa altunpis, anchunpis, largunpis ćhuscu paćhac ćhuscu ćhunca ćhuscuwan (444) lïwa caran.\f * \fr 21:16 \ft 444 lïwa 2,200 kilümitruwan tincun.\f* Juc tupuylla caran. \v 17 Sawanpa altunta tupuptin, sujta ćhunca pichgawan (65) mitru caran. Runa tantiyashan bärawan anjil llapanta tupuran. \p \v 18 Sawanga achicyaj rumiwan pirgash caran. Marcana jurillapita caran. Lüna-jina ricacaptin, llap-llapan ricacaran. \v 19 Ćhunca ishcaywan achic-achicyaj rumicuna sawanta tuncaraycaran. Juc rumi caran jasaj birdi, jucna asul, jucna bäyu, jucna ratariycaj birdi, \v 20 jucna puca shuyu, jucna yawar puca, jucna jarwash, jucna asul birdi, jucna ratariycaj jarwash, jucna chacaj birdi, jucna murädu, jucna rusïlla.\f * \fr 21:20 \ft Griego rimayćhu rumipa culur jutincuna isquirbiraycan.\f* \v 21 Sawanpa puncuncunapis juc achic-achicyaycaj rumipita-camalla caran. Jatun cällipis jurillapita caran. Lüna-jina ricacaptin, llap-llapan ricacaran. \p \v 22 Marcata ricaptï, Tayta Diosninchipa wasin mana carannachu. Manchäga llapanpaj Munayniyuj Tayta Diosninchiwan Uysha llapanpa ricay ñawinćhu caycaran. Quiquincunawan tincuj pipis aywanga. \v 23 Mushuj marca achicyänanpäpis intiwan quilla mana caranchu. Manchäga munayniyuj cashpan Tayta Diosninchi achicyan. Uyshapis achicyan. \v 24 Tayta Diosninchipa marcan achicyashallanwan llapan runacuna cawanga. Llapan marcapa mandajnincunana allinninta apamunga Tayta Diosninchita jarananpaj. \v 25 Mana imaypis chacaptin, marcapa puncuncunapis imaysi mana wićhgarangachu. \v 26 Runacunapis chay-tucuypita llapan ima-aycancunata allinninta Tayta Diosninchipa ñaupanman jutunga. \v 27 Manacajcunatam ichanga mana yaycuchingachu. Marca-pingay cawajcunawan pantachicujcuna mana yaycungapishchu. Manchäga Uyshapa acta librunćhu jutincuna apuntarajcunalla yaycunga. Paycunaga imaycamanpis cawangapaj. \c 22 \p \v 1 Chaypita cawachicuj chuya mayuta anjil ricachimaran. Tayta Diosninchi jamarashanpita, Uysha jamarashanpita pashtaycämuran. \v 2 Marcapa jatun cälli ćhaupinpa aywaycaran. Mayu cantuncunaćhu cawachicuj yüracuna ićhirpaycaran. Quillaman-quillaman wayur, wataćhu ćhunca ishcaywan cuti wayuran. Üjancunapis jampi caran llapan runapaj. \v 3 Mana juyu ñawinpanachu wawancunatapis, imacunatapis Tayta Diosninchi ricanga. Manchäga Tayta Diosninchipis, Uyshapis jamanallanćhu jamanga. Llapan wawancuna manchapacunga. \v 4 Tayta Diosninchipa ñaupanćhu cawar, quiquinwan tincunga. Urcunćhu-caman Tayta Diosninchipa jutinpis chäparanga. \v 5 Pachapis mana chacanganachu. Tayta Diosninchi achicyapaptin, intipis, ima achquipis mana pishinganachu. Wawancunana Tayta Diosninchiwan, Uyshawan imaycamanpis mandanga. \s1 Washäcuj Jesús cutimunanpita willapashan \p \v 6 Chaypita anjil nimaran: «Rasullanta willashcaj. Llapanta ćharcunga. Shiminta willacujcunata shungun yarpashanta Tayta Diosninchi musyachin. Cananga jamcunata willaj caćhamasha. Llapan camacächishanta ćharcungapaj. Mana aycällatana ricashunpaj. \v 7 Jesúsna nin: ‹Sumaj wiyacuy. Shaycamüna. Cay libru rimashanta ćhasquicujcunata Tayta Diosninchi yanapanga. Chaymi cushicärinquiman.› » \p \v 8 Nuwa Juan, llapanta wiyashcä. Ricashcä. Llapanta wiyarpis, ricarpis, ricapacachimaj anjilta manchapacunäpaj jungurpacuycurä. \v 9 Anjilna nimaran: «Ama manchapacamaychu. Ama jungurparaychu. Quiquin Tayta Diosninchita manchapacuy. Paypa maquinćhu willacuj-masiquicunapis, cay libru rimashanta wiyacujcunapis, nuwanchipis cawanchi.» \p \v 10 Jananmanpis nimaran: «Willapashajcunata ama pacarächinquichu. Manchäga libru rimashanta llapan runata tantiyachinqui. Llapanpis manasi aycällatana ćharcucangapaj. \v 11 Chaymi juchallaćhu aruyta munar, pipis juchallaćhu arucuchun. Pingayćhu cawayta munar, pipis pingayllaćhu cawacuchun. Tayta Diosninchipa shungun munashanta rurajcunam ichanga allillata ruranman. Tayta Diosninchipa maquinćhu cawajcuna sumaj wiyacur cawanman.» \p \v 12 Jesúsna nin: «Sumaj wiyacuy. Shaycamüna. Llapan runapa shungunta musyapä. Imanuy-imanuy cawashanpita llapanpis ćhasquinga. \v 13 Nuwallam imay-imaypis cawacuj cä. Imaypis mana ushyacashächu. Llap-llapantapis camacächij cä. Nuwallapita llapanpis jallarisha. Nuwallapita llapanpis ushyacanga. \p \v 14 «Müdanata tacshaj-yupay runapis juchanpita mayllash captin, Tayta Diosninchi camacächinga mushuj marcaman yaycunanpaj, imaycamanpis cawachicuj yürapa wayuyninta micunanpaj. Chaypitam paycuna cushish cawanga. \v 15 Allgu-jina juchaćhu aruj runacunatam ichanga marcaman mana yaycuchingachu. Chaynuypis musyapacujcunata, jirca jarajcunata, jucwan-jucwan puricujcunata, wañuchijcunata, jircacunata manchapacujcunata, alli shimillanpa pantachicujcunata mana yaycuchingachu. \p \v 16 «Nuwaga Jesúsmi caycä. Anjilnïta caćhamushcä jutucaj irmänucunata shimïta musyachinanpaj. Unay mandaj Davidpa castallanpita yurishcä. Paypa willcan caycä. Waraj istrïlla-jina alli willapata apamushcä.» \q1 \v 17 Espíritu Santupis, llapan irmänucunapis nin: «Tayta Jesús, shamuyna.» \q1 Wiyajcunapis llapaniqui ninquiman: «Shamuyna, Tayta.» \q1 Yacunaywan wañur, Tayta Diosninchita mañacunquiman. Payga cawachicuj yacuta cushishalla tarichishunqui. \p \v 18 Tayta Diosninchi camacächinanta sumaj tantiyacärinquiman. Cay libru rimashanman pipis shungun yarpashanta yapaptin, janćhis casta timpurij jishyawan Tayta Diosninchi ñacachinga. Timpurij jishyapita cay librućhu isquirbiraycan. \v 19 Cay libru rimashanpita imatapis pacaptin, ñaupanman pitapis Tayta Diosninchi mana ćhayachingachu. Cay libru rimashannuylla marcanman mana yaycuchingachu. Cawachicuj yürapa wayuynintapis mana micuchingachu. \p \v 20 Caycunata musyachicurna, Jesús nin: «Manasi aycällatana shaycamü.» \p Chaura nuwapis nï: «Chaynuy caycullächun. Tayta Jesús, shamuyna, ari.» \p \v 21 Chayllata willapärij. Llaquipäcuj Tayta Jesús llapaniquita yanapayculläshunqui, ari.