\id MRK mrkpnq.sfm Panao Quechua \h SAN MARCOS \toc1 Jesúspa willapanta San Marcos willacushan \toc2 SAN MARCOS \toc3 Mc \mt1 Jesúspa willapanta San Marcos willacushan \io1 Tantiyacunanchipaj: \ip Marcos cay libruta isquirbiran. Paypa juc-caj jutin caran Juan Marcos (Hechos 12.12). Payga Jesúspa willapanta willacur, Pablutawan Bernabíta purïshiran. Chaynuypis Pedruta purïshiran Jesúspita willapäcuptin (1 San Pedro 5.13). Marcospita musyayta munar, liguinqui: Hechos 12.25; 13.5; 15.36–39; Colosenses 4.10; 2 Timoteo 4.11. \ip Marcos isquirbishan wichan irmänucuna sumaj ñacaycaran. Jesúsman yupachicuptin, waquin runacuna chiquir ushyaran. Chaypis irmänucunata shacyächiran. \io1 San Marcos isquirbiran: \io2 Jesús ushyacushanpita, Supay maquichacuyta camashanpita: \ior San Marcos 1.1.13\ior*. \io2 Galilea quinranćhu Jesús willapäcushanpita, Tayta Diosninchi camacächiyninpa imatapis rurashanpita: \ior San Marcos 1.14–7.23\ior*. \io2 Jäpa runacunapa marcancunaćhu Jesús willapäcushanpita, Tayta Diosninchi camacächiyninpa imatapis rurashanpita, Jesús Washäcuj cashanta Pedro musyachicushanpita, juc-nirajman Jesús ticracurishanpita: \ior San Marcos 7.24–9.50\ior*. \io2 Jerusalén marcapa aywar Jesús willapäcushanpita, Tayta Diosninchi camacächiyninpa imatapis rurashanpita: \ior San Marcos 10.1–11.10\ior*. \io2 Jerusalén marcaćhu Jesús willapäcushanpita, Tayta Diosninchi camacächiyninpa imatapis rurashanpita: \ior San Marcos 11.11–13.37\ior*. \io2 Jesústa ñacachishanpita, wañuchishanpita, cawarachimushanpita, janaj pachaman shuntacushanpita: \ior San Marcos 14.1–16.20\ior*. \c 1 \s1 Jesúspita Ushyachicuj Juan willacushan \r San Mateo 3.1–12; San Lucas 3.1–9, 15–17; San Juan 1.19–28 \p \v 1 Cay librućhu isquirbiraycan Tayta Diosninchi acracushan Jesucristupa alli willapan. Jesúsga Tayta Diosninchipa Wawan. Caynuy jallarin. \p \v 2 Unay willacujnin Isaíaswan musyachicur, Tayta Diosninchi niran: \q1 «Mä, wiyamay. \q1 Juc runa ñaupapäshunquipaj. \q1 Quiquinta caćhashaj. \q1 Paymi runacunata willapäcungapaj camaricushalla shuyaräshunayquipaj. \q1 \v 3 Chunyajćhümi jayacuypa willacuycan: \q2 ‹Taytanchi shamunanpaj camaricuy. \q2 Caminuta pichay. \q2 Wicsu caminucunatapis allchay› nir.»\f * \fr 1:3 \ft Malaquías 3.1; Isaías 40.3.\f* \p \v 4 Chaura Isaías musyachicushan ćharcuptin, chunyaj pachaćhu runacunata Juan anyaparan. Llapanta anyapar, niran: «Tayta Diosninchipa shiminta wiyacäriy. Juchapita wanacäriy. Ushyacäriy. Chayrämi Tayta Diosninchi llapan juchayquita junganga.» \v 5 Achcaj runa Jerusalén marcapita, Judea quinran marcacunapitapis aywaran Juan willapäcushanta wiyaj. Jucha aparicushanta mana pacaptin, Jordán mayućhu Juan ushyachiran. \p \v 6 Juanpa müdanan camïllupa ajchanpita caran; sinturunninpis jarachapita. Chunyajćhu tarishan chucluscunallatawan munti abïjapa mishquillanta micuj. \v 7 Runacunatana willapaj: «Juc runa shamunga. Payga munayniyujmi. Llanguinta llushtipuyllatapis manchapacü. \v 8 Jamcunata yacullawan ushyachicuycä. Shamuj runam ichanga Espíritu Santuwan ushyachishunquipaj» nir. \s1 Jesústa Juan ushyachishan \r San Mateo 3.13–17; San Lucas 3.21–22 \p \v 9 Chay wichan Galilea quinran Nazaret marcapita Juan ushyachicushan-cajman Jesúspis aywaran. Paytapis Jordán mayućhu Juan ushyachiran. \v 10 Ushyacuriycur yacupita llucshiramur, janaj pacha quićhacämujta Jesús ricaran. Espíritu Santuna paluma-jina jananman yarpamuran. \v 11 Janaj pachapita rimamushanpis wiyacämuran: «Cuyay Wawämi canqui. Shungümanmi sumaj tincunqui» nir.\fig San Marcos 1.9–11|src="DN00408B.TIF" size="span" loc="Mark 1.9-11" ref="SAN MARCOS 1:11" \fig* \s1 Jesústa Supay maquichacuyta camashan \r San Mateo 4.1–11; San Lucas 4.1–13 \p \v 12 Chaypita Espíritu Santu charicurcur, chunyaj pachaman Jesústa aparan. \v 13 Micucuj uywacuna tiyananćhu ćhuscu ćhunca (40) junaj juyaptin, Supay maquichacuyta munaran. Anjilcunam ichanga Jesústa pishishanta tarichiran. \s1 Jesús willapäcuyta jallaycushan \r San Mateo 4.12–17; San Lucas 4.14–15 \p \v 14 Ushyachicuj Juanta carsilman wićhgachishanpita-pacha Galilea marcacunamanna Jesús aywacuran. Chay marcacunaćhu Tayta Diosninchipa alli willacuyninta willapäcuran. \v 15 Willapäcur niran: «Tayta Diosninchi shuyaraycämanchinam. Maquinćhünam purichimäshun. Jucha aparicushayquicunapita wanacäriy. Tayta Diosninchiman yupachicäriy. Alli willacuyninta wiyacäriy.» \s1 Purïshinanpaj ćhuscuj piscädu charijcunata Jesús jayashan \r San Mateo 4.18–22; San Lucas 5.1–11 \p \v 16 Galilea püsu cantunpa aywaycashanćhu Jesús ricaran Simóntawan wauguin Andrésta. Piscädu charij car, ridinta yacuman jitarcaycaran. \v 17 Paycunata Jesús niran: «Purïshimay. Piscäduta charishayqui-jina runacunata shuntanquipaj Tayta Diosninchipa maquinćhu cawananpaj.» \v 18 Chaura ridinta jaguiriycur, Jesúswan aywacuran. \p \v 19 Washanijta aywaycashanćhüna Santiagutawan Juanta bütillaćhu ridinta allcharcaycajta tariran. Paycunapa taytan caran Zebedeo. \v 20 Jesús jayaptin, papänintawan mincaynincunata bütinćhu jaguiycur, aywacäriran. \s1 Supay pucllacushan runata Jesús allchacächishan \r San Lucas 4.31–37 \p \v 21 Chaypita Cafarnaún marcaman aywacäriran. Diyawarda junaj shuntacäna wasiman yaycurir, Tayta Diosninchipa shiminta Jesús willapäcuran. \v 22 Willapäcushanta wiyar, runacuna sumaj cushicäriran: «Moiséspa shiminta yaćhajcuna willapäcushanta mana tantiyanchichu. Jesús willapäcushanmi ichanga shungunchiman sumaj ćhayan» nir. \p \v 23 Chay shuntacäna wasićhu supay pucllacushan runapis caycaran. Supay rimachiptin, japarir niran: \v 24 «Nazaret runa Jesús, ¿imatataj ashiycanqui? ¿Illarachimajchu shamushcanqui? Pï cashayquitapis musyä. Tayta Diosninchipa Wawanmi canqui. Acracuyninmi canqui.» \v 25 Jesúsna supayta piñacuran: «Upälla. Chay runata caćhariy» nir. \v 26 Chaura supay runata wañunajpaj tapsirir, juyupa japarir, aywacuran. \p \v 27 Chayta ricar, llapan runa juyupa manchariran. Jucnin-jucnin ninacuran: «¿Imatataj ricanchi? ¿Imatataj wiyanchi? Cananraj munayniyuj runata ricanchi. Supaycunata jarguptinpis, aywacun.» \v 28 Chaynuy Jesús ima-ima rurashanpis llapan Galilea marcacunaćhu juclla mayacaran. Quiquin-pura runacuna willanacäriran. \s1 Simónpa suydanta Jesús allchacächishan \r San Mateo 8.14–15; San Lucas 4.38–39 \p \v 29 Shuntacäna wasipita aywacur Santiagutawan Juanta pushacurcur, Jesús aywaran Simónpawan Andréspa wasinman. \v 30 Ćhayaptin, juclla willaran: «Tayta Jesús, Simónpa suydan wayllaywan jishyaycan» nir. \v 31 Chaura jishyajman ćhayar, maquinpita jatarcachiran. Jatarcachiptin, wayllay caćhariycuran. Jinarcur yanucuriycuran jarananpaj. \s1 Jishyaćhucunata Jesús allchacächishan \r San Mateo 8.16–17; San Lucas 4.40–41 \p \v 32 Chacanaycaptinna, runacuna jishyaćhucunata Jesúsman apamuran. «Diyawarda ushyacashanam» nir tucuy-niraj jishyaćhucunata, supay pucllacushancunata ćhayachiran. \v 33 Simónpa marca-masincunapis llapan-yupay wasi puncunćhu juturpaycaran. \v 34 Chaymi tucuy-niraj jishyawan jishyaćhucunata achcajta Jesús allchacächiran. Waquin runacunapita pucllacuj supaycunatapis jarguran. Pï cashantapis musyaptin, supaycunata mana rimachiranchu. \s1 Galilea marcacunaćhu Jesús willapäcushan \r San Lucas 4.42–44 \p \v 35 Chaca-chacalla marcapita llucshir, chunyaj pachaman Jesús aywaran Tayta Diosninchita mañacuj. \v 36 Chaura purïshij-masincunawan Jesústa ashij Simón aywaran. \v 37 Taripar, niran: «Tayta, llapan runa ashircaycäshunqui.» \v 38 Jesúsna niran: «Washa marcacunamanpis aywashun Tayta Diosninchipa alli willacuyninta willapäcuj. Chaypämi shamushcä.» \p \v 39 Chaymi Galilea quinranćhu marcan-marcan Jesús puriran. Shuntacäna wasicunaćhüpis Tayta Diosninchipa alli willacuyninta willapäcuran. Supaycunatapis runacunapita jarguran. \s1 Jaraćhu jishyawan runata Jesús allchacächishan \r San Mateo 8.1–4; San Lucas 5.12–16 \p \v 40 Jaraćhu jishyawan runana Jesúspa ñaupanman jungurpacuycur, mañacuran: «Llaquipämashpayqui allchacaycachillämay. Tayta Diosninchipa ricay ñawinćhüpis alli cayta munä» nir. \v 41 Mañacuptinga, llaquipashpan maquinwan yataycur, Jesús niran: «Llaquipajmi. Allchacayna.» \v 42 Chaynuy niptin, jaraćhu jishyawan jishyaycashanćhu allchacäcuran. Tayta Diosninchipa ricay ñawinćhüpis allina caycaran. \v 43 Chaura pitapis mana willapällar aywacunanpaj Jesús piñaparan: \v 44 «Pitapis ama willapanquichu. Manchäga cüraman ayway allina cashayquita ricashunayquipaj. Moiséspa shiminta ćharcur, cuyachicuyniquitapis Tayta Diosninchita jaray. Chayrämi llapanpa ricay ñawinćhu alli canquipaj» nir. \p \v 45 Chaynuy willapaptinpis, willacuraycar aywacuran. Chaura chay-tucuyćhu mayacaran. Chaynuypa Jesús llapan runa ricay may marcamanpis mana yaycurannachu. Marca wajtancunallaćhüna puricuran. Runacunam ichanga chay-tucuypita Jesúsman shamuran. \c 2 \s1 Cumllucash runata Jesús allchacächishan \r San Mateo 9.1–8; San Lucas 5.17–26 \p \v 1 Chaypita ishcay-quimsa junajtana Cafarnaún marcaman Jesús yapay cutiran. Wasinćhu caycashanta musyar, \v 2 achcaj runa shuntacaran. Wasi puncu pampapis mana jäcurannachu. Jesúsna Tayta Diosninchipa alli willacuyninta willapäcuycaran. \v 3 Chaynuy juturpaycaptin, quirmallawan cumllucash runata ćhuscuj runa ćhayachimuran. \p \v 4 Wasi junta runa juturpaycaptin, Jesúspa ñaupanman yaycuchiyta mana camäpacuranchu. Chaymi wasi jananman jigarcur, ućhcuriycäriran. Jinarcur Jesúsman quirmantinta warcuyllapa yarpuchiran. \v 5 Paycuna llapan shungunwan yupachicushanta musyar, cumllucash runata Jesús niran: «Wawallau wawa, juchayquicunata jungashcänam.» \p \v 6 Chaura Moiséspa shiminta yaćhajcuna shungullanćhu ullguran: \v 7 «Cay runa, ¿imanirtaj chaynuy riman? Chaynuy rimarga, Tayta Diosninchita apäriycan. Juchanchita Tayta Diosnillanchi junganman» nir. \p \v 8 Yarpashanta musyar, Jesús tapuran: «¿Imanirtaj llutanta yarparcaycanqui? \v 9 Mä, tapushayqui. ¿Cumllucash runata allchacächiychu, jucha aparicushanta jungacächiychu sasa? \v 10 Canan tantiyacunquiman. Tayta Diosninchi cay pachaman caćhamasha. Munayniyujmi cä pipa juchantapis jungacächinäpaj.» Cumllucash runatana niran: \v 11 «Jatariy. Quirmayquita shuntacurcur, wasiquiman cuticuy.» \p \v 12 Chaura cumllucash runa jataricurcuran. Quirmanta apacurcur, llapan ricay llucshicuran. Chaynuypa llapan runa cushicushpan Tayta Diosninchita alliman ćhuraran: «Canan ricashanchita mana imaypis ricashcanchichu» nir.\fig San Marcos 2.1–12|src="CN01687B.TIF" size="span" loc="Mark 2.1-12" ref="SAN MARCOS 2:12" \fig* \s1 Levíta Jesús jayashan \r San Mateo 9.9–13; San Lucas 5.27–32 \p \v 13 Chaypita Galilea püsu cantunpa Jesús yapay aywaycaran. Runacunapis achcaj ricäcuj aywaran. Paycunatam Jesús yaćhachiran. \v 14 Aywaycashanćhu Alfeupa wamran Levíta ricaran.\f * \fr 2:14 \ft Levítaga waquincuna ricsin: «Mateo» nir. San Mateo 9.9-ta ricay.\f* Levíga Roma marcapa mandajninpaj jillayta shuntaycaran. Ricar, Jesús niran: «Leví, purïshimay.» Niptin, Jesústa Leví purïshiran. \p \v 15 Chaypita Levípa wasinćhu purïshijnincunawan Jesús micurcaycaran. Waquin juchaćhu arujcunawanpis, jillayta shuntajcunawanpis micurcaycaran. Chay-niraj runacuna achcajmi Jesústa purïshiran. \v 16 Moiséspa shiminta yaćhaj fariseucunana Jesústa chiquipashan ricaran juchaćhu arujcunawan jillayta shuntajcunawan micurcaycajta. Chaymi Jesúspa purïshijnincunata tapuran: «¿Imanirtaj juchaćhu arujcunawan, jillayta shuntaj chiqui runacunawan Jesús micun?» nir. \p \v 17 Jamurpaptin, Jesúspis niran: «Jishyaćhucunallash jampicujta ashin. Mana jishyarga, mana ashinchu. Chay-jina nuwapis juchaćhu arujcunata Tayta Diosninchiman cutichij shamushcä. Manam: ‹Juchaynajmi cä› nijcunatachu ashiycä.» \s1 Ayünupita tapunacushan \r San Mateo 9.14–17; San Lucas 5.33–39 \p \v 18 Juc cuti Ushyachicuj Juanpa purïshijnincunapis, fariseucunapis ayünashpan Tayta Diosninchita mañacurcaycaran. Chaymi waquin runacuna Jesústa tapuran: «Ushyachicuj Juanpa purïshijnincunapis, fariseucunapa purïshijnincunapis ayünashpan Tayta Diosninchita mañacun. Purïshijniquicunam ichanga, ¿imanirtaj mana ayünanchu?» nir. \v 19 Chaynuy niptin quiquinman tincuchicur, Jesús niran: «Warmi ashïshijcuna manash llaquishachu ayünan. Manchäga cushishash micupacärin. Majachacaj müsuta yanagaycar, manash ayünanmanchu. \v 20 Warmi ashij müsuta jićhuptinshi ichanga, ayünangapaj. Jatunpash llaquicungapaj. \p \v 21 «Chaynuypis mauca müdanata mushuj raćhipawan manash pipis jiranmanchu. Mushujwan jiraptin, jintishpan mauca müdanatapis jatunpanash raćhirachin. \v 22 Bïnuta puguchinanpäpis manash pipis chaquish jaracha putuman wiñanmanchu. Bïnu pugur, chaquish jaracha pututa pashtarachinshi. Pashtaptin, bïnupis ushyacäcunshi. Jaracha putupis raćhicäcunshi. Chayshi llullu bïnuta llullu jaracha putumanraj wiñan.» \s1 Diyawardaćhu rïguta shipishan \r San Mateo 12.1–8; San Lucas 6.1–5 \p \v 23 Diyawarda junaj rïgu cantunpa purïshijnincunawan Jesús aywaycaran. Purïshijnincuna rïguta shipircur-shipircur, maquinćhu cupacaćharcaycaran. \v 24 Chaymi fariseucuna Jesústa tapuran: «¿Mä, arushanta ricanquichu? ¿Imanirtaj diyawardaćhu purïshijniquicuna rïguta cupacaćharcaycan? Diyawardaćhu Tayta Diosninchipa shiminta ćharcurmi, mana arunchichu» nir. \p \v 25 Chaura Jesús niran: «¿Auquillunchi David imata rurashantapis manachu musyanqui? Tayta Diosninchipa shiminta liguiycarsi, ¿yargaywan David imata rurashantapis manachu tantiyacushcanqui? \v 26 Mayur cüra Abiatar caycashan wichan yargay chariptin Tayta Diosninchipa wasinman yaycurir, jarashan tantanta David micuran. Cüracunalla micunan caycaptinsi, yanaguincunawanraj David micupäcuran. \p \v 27 «Mä, wiyamay. Tayta Diosninchi diyawardata camacächiran runacuna jamaycunanpaj, mana chay junajta manchapacunanpächu. \v 28 Tayta Diosninchi caćhamasha. Chaymi diyawarda maquïćhu. Diyawardaćhu runa imata rurananpäpis, imata mićhänäpäpis maquïćhümi caycan.» \c 3 \s1 Maquin wañush runata Jesús allchacächishan \r San Mateo 12.9–14; San Lucas 6.6–11 \p \v 1 Juc cuti shuntacäna wasiman Jesús ćhayaran. Chayćhu maquin wañush runapis caycaran. \v 2 Ricapacujcunana Jesústa ricaparcaycaran: «Diyawarda caycaptin, mä, allchacächingachush. Allchacächishallanmi achäqui canga» nir. \p \v 3 Maquin wañush runatana Jesús niran: «Llapan ricashunayquipaj ićhiy.» \v 4 Waquin runatana tapuran: «Diyawardaćhu, ¿allitachu, llutantachu rurashuwan? ¿Washäshuwanchu? ¿‹Wañucuchun› nishuwanchu?» nir. Tapuptin, llapan upällacaycäriran. \p \v 5 Chaura Jesús ricapacujcunata ullgush ricapäriran. Rumi shungu captin, sumaj llaquicuran. Maquin wañush runatana niran: «Maquiquita chutapacuy.» Chutapacuriptin, maquin allchacäcuran. \v 6 Fariseucunam ichanga juclla aywarcur, mandaj Herodespa yanapajnincunawan parlanacuran imanuypapis Jesústa wañuchinanpaj. \s1 Achcaj runa Jesúsman aywashan \p \v 7 Chaypita püsu cantunman purïshijnincunawan Jesús aywacuran. Jipantana achcaj Galilea runacuna aywaran. Judea quinranpitapis aywaran. \v 8 Jesús ima rurashancunata mayar, chay-tucuypita runacuna aywaran. Aywaran Judea quinranpita, Jerusalén marcapita, Idumea quinranpita, Jordán mayu wajtanpita, Tiro marca quinranpita, Sidón marca quinranpita. \v 9 Chaymi purïshijnincunata Jesús niran: «Runacuna quićhquipämashpanchi lluchcamänanchipita bütita camariy.» \p \v 10 Achcajta allchacächish caycaptin, jishyaćhucuna Jesúsman imanuypapis aywaj yatayllapis yataycunanpaj. \v 11 Jesústa ricashpan supay pucllacushan runacunapis jungurpacuycur, japariypa niran: «Jamga Tayta Diosninchipa Wawanmi canqui.» \v 12 Niptin, pï cashantapis mana musyachicunanpaj Jesús sumaj piñacuran. \s1 Ćhunca ishcaywan caćhancunata Jesús acracushan \r San Mateo 10.1–4; San Lucas 6.12–16 \p \v 13 Chaypita puntaman Jesús aywaran. Chayćhu shungunman tincushancunata shuntaran. Shuntaptin, \v 14-15 ćhunca ishcaywanta (12) acracuran purïshinanpaj, shiminta willapäcunanpaj, supaycunata jargunanpaj. Paycunata acracuran caćhacunanpaj. \p \v 16 Ćhunca ishcaywan acracushancuna caycaran: «Pedro» nishan Simón, \v 17 Zebedeupa wamran Santiaguwan Juan. Paycunatam jutichaparan: «Boanerges» nir. «Boanerges» ninanga: «Räyupa wamrancuna» ninanmi. \v 18 Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, Alfeupa wamran Santiago, Tadeo, «Marcanpaj nanachicuj» nishan Simón, \v 19 Judas Iscariote. Payga Jesústa wañuyman jitarpuran. \s1 Jesústa pampaman ćhurashan \r San Mateo 12.22–32; San Lucas 11.14–23; 12.10 \p \v 20 Chaypita purïshijnincunawan Jesús wasinman cuticuran. Yapay achcaj runa shuntacaptin, micunanpäpis mana jäcuranchu. \v 21 Chayta mayaycur, yawar-masincuna aywaran apacunanpaj: «Supayćhi pucllacusha» nir runacuna rimaptin. \v 22 Jerusalén marcapita ćhayaj Moiséspa shiminta yaćhajcunapis nircaycaran: «Mayur supay Beelzebulta jayararshi, supaycunata jarguycan. Mana Tayta Diosninchitachu jayaraycan.» \p \v 23 Chaynuy niptin, Jesús jayapar, tincuchiypa willaparan: «Quiquin Supay, ¿imanuyparaj quiquinta jargucunman? \v 24 May marcaćhüpis quiquin-pura ticrapanacur, wacpa-caypash aywacärin. \v 25 May wasićhüpis majanwan ticrapanacur, raquicaymanshi ćhayan. \v 26 Chay-jina mayur supaypis supay-masinwan ticrapanacur, ima ruraytapis mana camäpacunmanchu. Ushyacaymanpis ćhayanga. \v 27 Juc runash wasiman yaycapur, wasiyujpa imancunatapis suwacun. Ichanga callpayuj runataräshi mancurnan. Jinarcurräshi imancunatapis ushyajpaj apacun. \p \v 28 «Sumaj tantiyacunquiman. Runacunapa llapan juchantapis, tucuy-jinanpa pampaman ćhurashantapis Tayta Diosninchi junganga. \v 29 Espíritu Santuta ashllir ushyaptinmi ichanga, mana jungangachu. Juchanta aparicushalla imaypis cawanga.» \v 30 Jesús chaynuy niran: «Supaypa maquinćhu purin» nir tumpashanpita. \s1 Mamanwan wauguincuna Jesústa ashishan \r San Mateo 12.46–50; San Lucas 8.19–21 \p \v 31 Chaynuy willapäcuycaptin, Jesúspa mamanwan wauguincuna ćhayaran. Jawallapita jayachiran. \v 32 Juturpaycajcunana niran: «Tayta Jesús, mamayquiwan wauguiquicunash jawaćhu shuyarpaycäshunqui. Ashishunquish.» \p \v 33 Chaura Jesús tapuran: «¿Pitaj mamä? ¿Pitaj wauguïcuna?» \v 34 Juturpaycajcunata ricärir, niran: «Jamcuna mamä, wauguïcuna canqui. \v 35 Pipis Tayta Diosninchipa shungun munashanta rurajcunaga mamäwan, wauguïcunawan, panïcunawanmi tincun.» \c 4 \s1 Murupacujman tincuchiypa willapashan \r San Mateo 13.1–9; San Lucas 8.4–8 \p \v 1 Chaura yapayna jatun püsu cantunćhu Jesús yaćhachicuycaran. Achcaj runa jutucaptin, bütiman jigacurcuran willapäcunanpaj. Runacunam ichanga yacu cantullanćhu juturpaycaran. \v 2 Bütipitana Jesús imawanpis tincuchiyllapa tantiyachir, niran: \p \v 3 «Sumaj wiyamay. Juc runash murupacuj aywaran. \v 4 Machiptinshi, waquin muru caminuman ćhayasha. Caminuman ćhayajta pichuysacunash pashacurcusha. \v 5 Waquin murunash jarapshu allpaman ćhayasha. Jarapshu captinshi, juclla wiñacarcamuran. \v 6 Ichanga janallanćhu sapin captin, inti rupaptinshi, chaquicäcusha. \v 7 Waquin murunash shata-shataman ćhayasha. Shata atayäcurcurshi, muru wiñamujtapis jarwashtärachisha. Chayshi wiñarsi, mana wayushanachu. \v 8 Waquin murunash alli allpaman ćhayasha. Sumajshi wayusha. Waquin juc murullapitash wayusha quimsa ćhuncata (30); waquinshi sujta ćhuncata (60); waquinnash paćhacta (100).» \p \v 9 Willapäcuriycur, Jesús niran: «Rinriyujmi canqui. Tantiyacunquiman.» \s1 Tincuchiypa willapashanpita tantiyachishan \r San Mateo 13.10–17; San Lucas 8.9–10 \p \v 10 Runacuna aywacuriptin, ćhunca ishcaywan purïshijnincunawan waquin jatirajnincuna Jesústa tapuran: «Tincuchiypa willapäcushayquita mä, tantiyachimay» nir. \p \v 11 Jesúsna niran: «Jamcunata mayna tantiyachishcaj: ‹Maquinćhu cawananchipaj Tayta Diosninchi shuyaraycämanchi› nir. Mana wiyacujcunatam ichanga tincuchiyllapa tantiyachï. \v 12 Tayta Diosninchipa shiminćhu nin: \q1 ‹Ricaycarpis, ñawiynaj-tucun. \q1 Wiyaycarpis, rinriynaj-tucun. \q1 Shimïta wasguiptinga, \q1 jucha aparicushantapis Tayta Diosninchi mana jungangachu.› »\f * \fr 4:12 \ft Isaías 6.9–10.\f* \s1 Murupacujpita tantiyachishan \r San Mateo 13.18–23; San Lucas 8.11–15 \p \v 13 Chaypita Jesús niran: «Jamcunapis, ¿manachu tantiyanqui tincuchiypa willapäcushäta? Mana tantiyaycarga, ¿imanuyparaj llapan willapäcushäcunata tantiyanqui? \p \v 14 «Murupacuj murushan Tayta Diosninchipa shiminwan tincun. \v 15 Caminuman muru shicwashan-jina shimin achcaj runaman ćhayan. Ichanga wiyashantapis Supay juclla jungaycachin. \p \v 16 «Jarapshu allpaman muru shicwashan-jina shimin waquin runaman ćhayan. Shiminta wiyar, cushishalla ćhasquicun. \v 17 Ichanga jarapshu ćhacraćhu mana sapichashan-jina shungunmanpis mana ćhayanchu. Chaymi runa ñacayman ćhayar, Tayta Diosninchita wiyacushan-janan jaticaćhar ushyaptin, juclla jungaycun. \p \v 18 «Shata-shataman murushan-jina shimin waquin runaman ćhayan. Shiminta wiyarpis \v 19 chapa mana pishiptin, Tayta Diosninchipa shimin nishannuylla mana cawanchu. Imapäpis alläpa yarpaćhacur, rïcuyayllata ashir, shungun munashallanta ashir, tincupacan. \p \v 20 «Alli allpaman murushan-jina shimin waquin runaman ćhayan. Paycuna shiminta wiyar, llapan shungunwanmi ćhasquicun. Juc muru alli wayur, quimsa ćhuncata (30), sujta ćhuncata (60), paćhacta (100) juc shicshillaćhu wayushan-jina Tayta Diosninchipa shimin nishallanta rurar cawan.» \s1 Achquiwan tincuchiypa willapashan \r San Lucas 8.16–18 \p \v 21 Yapaypis tincuchiypa Jesús niran: «Achquita ratarcachir, pipis manash manca rurinman, cäma ćhaquinman ćhuranmanchu. Manchäga patacmanshi ćhuran llapanta achicyänanpaj. \v 22 Sumaj tantiyacunquiman. Runacuna shungullanćhu pacarächishanpis mayacanga. Imata yarpashanpis unayllata musyacanga. \v 23 Rinriyujmi canqui. Tantiyacunquiman. \p \v 24 «Canan willapashäta sumaj tantiyacunquiman. Tantiyacushayquiman-tupu Tayta Diosninchipis tantiyachishunquipaj. Sumaj-sumaj tantiyachishunquipaj. \v 25 Chaymi wiyacuptin, pitapis Tayta Diosninchi sumaj tantiyachinga. Mana wiyacujcunatam ichanga, ichicllata tantiyashallantapis jungaycachinga.» \s1 Muru wiñamujwan tincuchiypa willapashan \p \v 26 Yapay Jesús niran: «Tayta Diosninchipa maquinćhu juyaypita tantiyacushun. Juc runash ćhacraman muruta mururan. \v 27 Murushanpita pashtamur, wiñamun. Runa pagaspa puñurpis, junajpa riccharpis, muruta manash pashtachimunmanchu. Manash wiñachimunmanpishchu. Imanuy pashtashantapis, wiñamushantapis manash musyanchu. \v 28 Allpalla pashtachimun. Tullunta wiñachin. Shicshichin. Puguchin. \v 29 Puguptinna: ‹Murushäpa wawanta shuntashäna› nir rutun.» \s1 Ñäpus muruwan tincuchiypa willapashan \r San Mateo 13.31–32; San Lucas 13.18–19 \p \v 30 Yapay tincuchiypa willapäcur, Jesús niran: «¿Imawanraj Tayta Diosninchipa maquinćhu cawajcunata tincuchishuwan? ¿Imawan tincuchiyparaj tantiyacushuwan? \v 31 Paypa maquinćhu cawajcuna ñäpus muruwan tincun.\f * \fr 4:31 \ft Ricanqui San Mateo 13.31 nishanta.\f* Chay muruga llapan murupitapis mas acapallash. \v 32 Muruptinshi ichanga, wirtaćhu sumaj wiñan. Waquin jaćhacunapitasi atayayta llallin. Callapancunapis ata captin, pichuysacuna llantucushpan jishucärin.» \s1 Tincuchiyllapa willapäcunanpaj cashan \r San Mateo 13.34–35 \p \v 33 Runacuna sumaj tantiyacunanpaj imawanpis tincuchiyllapa Jesús willapäcuran. \v 34 Imatapis tincuchiyllapa tantiyachicuj. Jinalla mana tantiyachijchu. Purïshijnincunatam ichanga yatalla sumaj tantiyachiran. \s1 Wayranpawan tamyata Jesús ćhawachishan \r San Mateo 8.23–27; San Lucas 8.22–25 \p \v 35 Chay junajlla pacha chacanaycaptin, purïshijnincunata Jesús niran: «Yacu püsuta chimpashun.» \v 36 Chaynuy niptin, runacunata: «Aywallä» nir bütiwan Jesústa apacuran. Waquin büticunapis jipanta aywaran. \v 37 Aywarcaycaptin, shucucuy wayra ricacamuran. Yacuna büchiypa-büchir bütiman yaycuycaran. \v 38 Jesúsmi ichanga jipaman aywaycur jawanacurcur, puñucash caycaran. \p Chaura purïshijnincuna juyupa mancharir, Jesústa ricchachiran: «Tayta, yacuman challpucaycanchina. ¿Manachu imasi jucunqui?» nir. \v 39 Chaura riccharir, wayratawan yacuta piñacur Jesús niran: «Ćhawayna. Ama büchiypa-büchiynachu.» Chaura wayra ćhawacäcuran. Yacupis puñucäcuran. \v 40 Purïshijnincunatana niran: «¿Imanirtaj mancharish carcaycanqui? ¿Tayta Diosninchipa maquinćhu cawashanchita manachu yupachicunqui?» \p \v 41 Paycunana juyupa mancharishpan quiquin-pura tapunacäriran: «¿Piraj cay runa? Piñacuriptin, shucucuy wayra ćhawacäcun. Yacupis puñucäcun» nir.\fig San Marcos 4.35–41|src="WA03848B.TIF" size="span" loc="Mark 4.35-41" ref="SAN MARCOS 4:41" \fig* \c 5 \s1 Gerasa quinranćhu supay pucllacushan runata Jesús allchacächishan \r San Mateo 8.28–34; San Lucas 8.26–39 \p \v 1 Püsuta chimparcur, Gerasa quinranman ćhayaran. \v 2 Bütipita Jesús yarpuriptin, supay pucllacushan runa pantyunpita llucshiramuran. \v 3 Chay runaga runa pamparashan maćhaycunallaćhu tiyacuj. Cadinawan wataptinpis, raćhir ushyarij. \v 4 Achca cuti maquin-ćhaquinpita cadinawan wataptinsi, raćhirij. Pipis mana ićhipujchu. \v 5 Payga pagas-junajta, chaga quinranpa, runa pamparashan maćhaycunapa japaraycar puricuj. Quiquinpis rumicunawan tacacuj. Cuchucuj. \p \v 6 Carushćhu ricärir waracaylla aywarcur, Jesúspa ñaupanman jungurpacuycuran. \v 7 Llapan callpanwan japarir niran: «Llapanta Camaj Tayta Diosninchipa Wawan Jesús, ¿imanirtaj ashipämanqui? Ama ñacaycachimaychu.» \v 8 Chaynuy ninanpäga mayna Jesús niran: «Supay, cay runata caćhariy.» \v 9 Jesúsna tapuran: «¿Imataj jutiqui?» Tapuptin, niran: « ‹Batallun› jutï chay-chicaj cashpä.» \v 10 Nircur llapan supaycuna yaparir-yaparir Jesústa mañacuran: «Cay quinranpita ama jarguycamaychu» nir. \p \v 11 Chaura chagapa janallanćhu chay-chica cuchi pagupacurcaycaran. \v 12 Chaymi supaycuna mañacuran: «Tagay cuchicunata pucllacunäpaj aunimay, ari» nir. \v 13 Chaymi mañacushanta Jesús auniran. Auniptin supaycuna runata caćhariycur, cuchicunatana pucllacuran. Cuchicunana jishyayar, chagapita yacuman jigapurcuran. Llapallan shugupacaypa wañuran. Cuchicunaga ishcay waranga-ima (2,000) caran. \v 14 Cuchi michijcunana mancharish jishpicäriran. Aywaycur ćhacracunaćhüpis, marcaćhüpis imallata ricashantapis willacuran. Chaymi runacuna imanuy cashantapis ricaj shamuran. \p \v 15 Jesúsman ćhayar, supaycuna pucllacushan runata allchacashtana tariran. Jamaraycaranna. Müdanashana caycaran. Chaynuyta ricaycur, juyupa manchariran. \v 16 Ricajcunaga ćhayamuj runacunata willaparan imanuy allchacashantapis, cuchicuna imaman ćhayashantapis. \v 17 Ćhayamuj runacunana Jesústa mañacuran: «Cay marcapita aywacuy, ari» nir. \p \v 18 Mañacuptinga, bütiman jigaran aywacunanpaj. Allchacaj runam ichanga Jesústa mañacuran: «Tayta, pushacamay, ari» nir. \v 19 Chaypis Jesús niran: «Mana camacanchu. Wasiquiman cuticuy, ari. Yawar-masiquicunata Tayta Diosninchi llaquipar allchacächishushayquipita llapanta willapay.» \v 20 Chaura Decápolis marcacuna quinranpana chay runa willacuräcur puriran: «Jesús allchacächimasha» nir. Willacuptin, llapan runa manchariran.\fig San Marcos 5.1–20|src="CN01710B.TIF" size="span" loc="Mark 5.1-20" ref="SAN MARCOS 5:20" \fig* \s1 Jairupa wamrantapis, yawar-apaywan jishyaj warmitapis Jesús allchacächishan \r San Mateo 9.18–26; San Lucas 8.40–56 \p \v 21 Chaura bütiwan wac chimpaman Jesús ćhayaptin, achcaj runa shuntacaran. Jesúspis yacu pallgallanćhu caycaran. \v 22 Niycaptillan, Jairo ćhayaran. Payga shuntacäna wasićhu mayur runa caran. Jesúspa ñaupanman jungurpacuycur, \v 23 mañacuran: «Tayta, wasïman aywashun. Warmi wamrä wañuycan. Yatayllapis maquiquiwan yataycunquiman wamrä allchacänanpaj. Chayllawan cawanga» nir. \p \v 24 Mañacuptin, Jesús aywaran. Achcaj runa aywaycaptin, Jesústa juyupa quićhquipaycaran. \v 25 Ćhunca ishcaywan (12) watana yawar-apaywan jishyaj warmipis tallucash aywaycaran. \v 26 Warmiga jampicujcunawan jampicur imancunatapis ushyapacashana caycaran. Pipis mana allchacächiranchu. Manchäga alläpana ćhuracaycaran. \v 27 Jesús munayniyuj cashanta mayar runacunapa ćhaupinpa yaycurir jipallanpita tariparcur, Jesúspa müdananta yataycuran: \v 28 «Müdanallantapis yatar, allchacashämi» nir. \v 29 Yataycuptillan, yawar-apaynin änir ćhawacäcuran. Janan ancashyacäcushantapis quiquin mayaran. \p \v 30 Munayninwan pitapis allchacächishanta Jesúspis mayariran. Chaymi ticrarcur, tapuran: «¿Pitaj yataycamasha?» nir. \v 31 Chaura purïshijnincuna niran: «Achcaj runa quićhquipaycäshuptiquiga, ¿imanirtaj tapumanqui: ‹¿Pitaj yataycamasha?› nir?» \v 32 Pipis yatashanta musyananpaj Jesús jinalla ricapaycaran. \v 33 Warmina manchariywan sicsicyaycar, Jesúspa ñaupanman jungurpacuycuran. Imanir yatashantapis llapanta willaycuran. \p \v 34 Jesúsna niran: «Wawallau wawa, yupachicamashayquipita allchacashcanqui. Mana yarpaćhacullarna wasiquiman cuticuy. Mana jishyanquinapishchu» nir. \p \v 35 Jesús rimayta mana ushyaptillan, Jairupa wasinpita caćhacuna ćhayamuran. Jairuta niran: «Tayta, wamrayqui wañucäcushana. ¿Imapänataj tayta Jesústa pushanquipis?» \v 36 Mana wiyaj-tucullar, Jesús niran: «Tayta Jairo, ama llaquicuychu. Nuwaman yupachicamanquiman.» \v 37 Chaura waquin runacunata jaguiycur, Pedruta, Santiagutawan wauguin Juanta pusharan. \p \v 38 Jairupa wasinman ćhayarna, atarcaycajcunata tariran. \v 39 Chaymi yaycurir, Jesús niran: «¿Imanirtaj atarcaycanqui? Wamra mana wañushachu. Manchäga puñucashalla caycan.» \p \v 40 Chaynuy niptin, täpajcuna Jesústa asiparan. Jesúsmi ichanga atarcaycajcunata jawaman jarguran. Aya chutarashanman pushashan purïshijnincunatapis, Jairutapis, warmintinta yaycuchiran. \v 41 Ruriman yaycurir maquinpita charircurna, wañush wamra jipashta niran: «Talitá cum.» Rimayninćhüga: «Talitá cum» ninantam: «Ricchayna wamra» nin. \p \v 42 Chaynuy niptin, juclla jataricurcuran. Puripacuranna. Chay wamra jipashga ćhunca ishcaywan (12) watatana aywaycaran. Chayta ricar, runacuna juyupa manchariran. \v 43 Jesúsna runacunata piñacuran: «Cawarishanta pitapis ama willapanquichu. Wamrayquitapis jaray» nir. \c 6 \s1 Nazaret marcaćhu Jesús willapäcushan \r San Mateo 13.53–58; San Lucas 4.16–30 \p \v 1 Chaypita aywar, marcanman purïshijnincunawan Jesús cuticuran. \v 2 Diyawarda junaj shuntacäna wasićhu willapäcuran. Wiyajcunana tantiyayta mana atipar, tapunacurcaycaran: «¿Mayćhüraj llapanta yaćhacusha? ¿Piraj yaćhachisha? ¿Imanuyparaj Tayta Diosnillanchi camacächishancunata ruran? \v 3 Cay runa, ¿manachu carpintïru? ¿Manachu Maríapa wamran? ¿Manachu wauguincunapis Santiago, Joset, Judas, Simón? Panincunapis, ¿manachu carcaycan?» nir. Chaynuy nir Jesústa pampaman ćhuraran. \p \v 4 Jesúsna niran: «May-chayćhüpis alli ñawinpa Tayta Diosninchipa willacujninta rican. Yurishan marcaćhümi ichanga marca-masincunapis, yawar-masincunapis pampaman ćhuran. Ricaytapis mana munanchu.» \v 5 Chaymi marcanćhüga Tayta Diosninchi camacächiyninpa imatapis mana rurarannachu. Juc-ishcay jishyaćhucunallata maquinwan yatayllapa allchacächiran. \v 6 Marca-masincuna mana ćhasquicuptin, juyupa llaquicuran: «¿Imanirraj mana ćhasquicamanchu?» nir. \s1 Ćhunca ishcaywan caćhancunata Jesús caćhacushan \r San Mateo 10.5–15; San Lucas 9.1–6 \p Chaypita marcan-marcan Tayta Diosninchipa shiminta willapäcur, Jesús puriran. \v 7 Ćhunca ishcaywan purïshijnincunata ishcay-caman-ishcay-caman willapäcuj caćharan. Caćhar, niran: «Nuwapita munayniyuj caycanqui supaycunata jargunayquipaj. \v 8-9 Imatapis ama apanquichu. Ama apanquichu jipita, mircapata, jillayta, rucanayquita. Garutillayquita apanqui. Llanguillayquita jaticunqui. \p \v 10 «Juc wasiman ćhayashpayqui jucläpa aywacushayquicaman jinallanćhu pacharäcunqui. \v 11 Ćhayashayqui marcaćhu mana ćhasquishuptiqui, mana wiyashuptiqui, aywacunqui. Ćhaquiquita pichacurir aywacunqui: ‹Mana ćhasquimashayquipita ñacayman ćhayanquipaj› nir.» \p \v 12 Chaura purïshijnincuna wacpa-caypa aywar, willapäcuran: «Jucha aparicuypita wanacäriy» nir. \v 13 Pucllacuj supaycunatapis jarguran. Jishyaćhucunatapis wirawan jampir, achcajta allchacächiran. \s1 Ushyachicuj Juanta wañuchishan \r San Mateo 14.1–12; San Lucas 9.7–9 \p \v 14 Chay wichan mandaj Herodes Jesús ima-imata rurashantapis mayaran. Runacuna wichaypa-uraypa rimar niycaran: «Ushyachicuj Juanćhi wañushanpita cawarircamusha. Chayćhi munayniyuj ricarimusha Tayta Diosnillanchi camacächishancunata rurananpaj.» \v 15 Waquinnash nircaycaran: «Willacuj Elíasćhi.» Waquinnash niycaran: «Unay willacujcuna-jinaćhi ricarimusha.» \v 16 Chaura chay rimashancunata mayar, mandaj Herodespis niran: «Rasunpa Juanćhi canga. Umanta quiquï ruguchish caycaptï, cawarimush canga.» \p \v 17 Ushyachicuj Juanta piñacushallanpita quiquin mandaj Herodes unayna mancurnarcachir, carsilman wićhgachish caran. \p \v 18 Juan piñacurunaj: «Tayta Herodes, mama Herodíasga wauguiqui Felipupa warminmi. Wauguiquipa warminta ama jićhunquimanchu» nir. \p \v 19 Chaynuy nishanpita mama Herodías Juanta wañuylla chiquiparan. Wañuchiyta munarpis, mana camäpacuranchu \v 20 quiquin mandaj Herodes chapaptin. Payga manchapacuran: «Juanga juchaynaj runam. Tayta Diosninchipa maquinćhu juyan» nir. Chaymi Juan rimashan shungunman mana tincuptinsi, cushish wiyapararan. \p \v 21 Chaura chay wichan mandaj Herodespa diyan ćhayamuran. Chaymi tünata rurar, yaćhänacushancunata, murucuncunapa mandajnincunata, Galilea quinran mayur runacunata jarananpaj jayachiran. Chay junajraj mama Herodías yarpashan camacaran. \v 22 Jurpancunawan mandaj Herodes micurcaycaptin, llapanpa ricay ñawinćhu mama Herodíaspa jipashninraj sumaj jachwaran. Jachwar, llapan jurpantinta mandaj Herodesta cushicachiran. Chaymi jipashta mandaj Herodes niran: «Shunguyqui munashanta mañacamay. Munaptiqui, imätapis juycushayquim.» \v 23 Chaynuylla yaparir-yaparir auniran: «Imata mañacamaptiquipis, jushayquim. Marcäcunatapis pullanta juycujmanmi» nir. \v 24 Chaynuy niptin, jipashga mamanta tapuran: «¿Imatataj mañacushaj?» nir. Maman Herodíasna niran: «Ushyachicuj Juanpa umanta mañacuy.» \v 25 Jipashna juclla mandaj Herodesta niran: «Ushyachicuj Juanpa umanta mañacushayqui. Juclla matiman wiñarcur, macyamay.» \p \v 26 Chaura mandaj Herodes juyupa llaquicäcuran. Llaquicursi, jurpancunapa ñaupanćhu aunish cashpan shiminta mana cutiricurannachu. \v 27 Manchäga juc murucunta caćharan Juanpa umanta apapunanpaj. Chaymi murucuga carsilman aywarcur, Juanpa umanta ruguriran. \v 28 Jinarcur matiwan aparcamur, jipashta juycuran. Jipashna mamanta macyaycuran. \v 29 Chaura Juanta wañuchishanta mayar, purïshijnincuna ayanta shuntaycur, pampaycäriran. \s1 Pichga waranga runata Jesús jarashan \r San Mateo 14.13–21; San Lucas 9.10–17; San Juan 6.1–14 \p \v 30 Chaura Jesús caćhacushancuna cutimuran. Ćhayar, imata rurashantapis, imata yaćhachishantapis willaparan. \v 31 Parlanacurcaycaptin, achcaj runa ćhayapuran. Chaymi jamaycunanpäpis, micunanpäpis mana jäcuranchu. Chaynuypa caćhacushancunallata niran: «Jucläman aywashun. Yata jamapärishun.» \v 32 Chaymi quiquincunalla yata bütiwan chunyaj pachaman aywacäriran. \p \v 33 Mayman aywashantapis musyar, chay-tucuy marcapita runacuna ćhaquillapa tariparan. Jesús ćhayaptin, shuyarpaycaranna. \p \v 34 Bütipita llucshirir achcaj runata ricar, Jesús llaquiparan: «Cay runacunata pipis mana ricanchu. Ujracash uysha-yupay carcaycan» nir. Llaquipar, sumaj willapäcuran. \p \v 35 Pacha chacanaycaptin, purïshijnincuna Jesústa niran: «Chunyaj pachaćhu carcaycanchi. Pachapis chacanaycan. \v 36 Runacuna marcacunaman aywacuchun micuyta rantircur micunanpaj.» \p \v 37 Jesúsna niran: «Jamcuna jaranquiman.» Paycunana tapuran: «¿Tanta rantimuj aywanätarächu munanqui? Llapanta jarananchipäga ishcay paćhac (200) jurnalpa ćhaninwanrämi tantata rantish aypanga» nir. \v 38 Jesúsna tapuran: «¿Ayca tantatataj chararcaycanqui? Mä, ricamuy» nir. Ricaycamurna, niran: «Pichga tantallawan ishcay piscädullam caycan.» \p \v 39 Chaura Jesús niran: «Pashpallaman runacunata shuntaycur-shuntaycur jamachiy.» \v 40 Chaymi runacunata jamachiran paćhac-caman (100), pichga ćhunca-caman (50). \v 41 Jinarcur pichga tantatawan ishcay piscäduta aptacurcur, janaj pachaman Jesús ricäriran: «Taytallau Tayta, ima allish tarichillämashcanqui» nir. Nircur tantacunata paquircur-paquircur, ishcay piscädutapis raćhircur-raćhircur, purïshijnincunata macyaran aypucunanpaj. \p \v 42 Llapan runacuna puchupacushancaman micuran. \v 43 Micurcuptin, purïshijnincuna puchupacushanta ćhunca ishcaywan (12) canista juntataraj shuntaran. \v 44 Micujcunaga ullgucunalla pichga waranga-ima (5,000) caycaran. \s1 Yacu jananpa Jesús aywashan \r San Mateo 14.22–27; San Juan 6.16–21 \p \v 45 Jinarcur Betsaida chimpapa ñaupacärinanpaj purïshijnincunata bütiman Jesús jigachiran. Runacunatana niran: «Wasiquicunaman cuticäriy.» \v 46 Llapan aywacuptin, Tayta Diosninchita mañacuj puntaman aywacuran. \p \v 47 Pacha chacanaycaptin, purïshijnincuna püsu ćhaupillantaraj aywaycaran. Jesúsmi ichanga paycunawan mana aywaranchu. \v 48 Wayra chapaycaćhaycaptin, büti apayta ñacarcaycashanta Jesús ricaran. Pacha waraycaptillan, yacu janallanpa purïshijnincunata Jesús taripaycaran. \p \v 49 Purïshijnincunana yacu jananpa taripaycajta ricärir, mancharir japaćhacäriran: «Alma shaycämun» nir. \v 50 Llapan manchariran. Jesúsmi ichanga niran: «Ama manchacamaychu. Quiquïmi caycä.» \v 51 Chaynuy nir bütiman jigarcuptin, wayrapis ćhawacäcuran. Purïshijnincunam ichanga tantiyacuyta mana atiparanchu. \v 52 Achcaj runapaj tantata aypächiptinsi, Jesús munayniyuj cashanta mana tantiyacuranrächu. Yarpaynincunapis pishiranraj chucru shungu cashpan. \s1 Genesaret quinranćhu jishyaćhucunata Jesús allchacächishan \r San Mateo 14.34–36 \p \v 53 Jatun püsuta chimparir, Genesaret marcaman ćhayaran. Ćhayar, püsu cantunman bütinta wataran. \v 54 Bütipita yarpuriptillan, runacuna Jesústa ricsiriran. \v 55 Ricsircur, chay-tucuypa willanacäriran. Chaura Jesús maymanpis ćhayashanman jishyaćhucunata quirmallawan wintuypa ćhayachiran. \v 56 Jatun marcacunamanpis, tacsha marcacunamanpis, ćhacracunamanpis runa juturashanman jishyaćhucunata ćhayachiran: «Tayta Jesús, müdanayquipa cantullantapis yataycachillämay, ari» nir. Yatajcunana änir allchacäcuran. \c 7 \s1 Runapa shungunpita jucha ruray ricarishan \r San Mateo 15.1–20 \p \v 1 Chaura chaypita Jerusalén marcapita fariseucunapis, Moiséspa shiminta yaćhajcunapis Jesúsman shamuran achäquita ashipaj. \v 2 Ćhayamur Jesúspa purïshijnincuna maquinta awicünilla micurcaycajta ricar, jamurparan: «Tayta Diosninchita mana manchapacunchu» nir. \v 3 Fariseucunaga, Israel runacunaga unay auquilluncuna yaćhachicushanta mana jungajchu. Maquinta mana awicullar, imatapis mana micujchu. \v 4 Rantipacuj aywashanpita cutimurpis, armacuriycurraj micuj. Cüpatapis, puyñutapis, mancatapis awij, Tayta Diosninchipa ricay ñawinćhu alli cayta munar.\f * \fr 7:4 \ft Waquin Bibliaćhu yapash: «mashtacutapis chajchuj» nir.\f* \p \v 5 Chaymi Fariseucunawan Moiséspa shiminta yaćhajcuna Jesústa tapuran: «¿Imanirtaj purïshijniquicuna auquillunchicuna yaćhachishanta jungaycun? Maquinta awicurinman. Janra maquinwan micur, Tayta Diosninchipa ricay ñawinćhu llutanta ruraycan» nir. \p \v 6 Chaura Jesús niran: «Janan shungulla carcaycanqui. Rasullantaćhari Tayta Diosninchi rimachiptin, willacujnin Isaías unayna niran: \q1 ‹Cay runacuna shimillanwan alliman ćhuramaj-tucun. \q1 Shungunmi ichanga juccunata manchapacun. \q1 \v 7 Janan shungulla alliman ćhuraman. \q1 «Tayta Diosninchipa shimin alli» nirpis, runa yarpashallanta willapäcun.›\f * \fr 7:7 \ft Isaías 29.13.\f* \p \v 8 «Chay-jina jamcunapis Tayta Diosninchipa shiminta jungaycur, runacunapa shimillanta ćharcurcaycanqui.» \p \v 9 Jananmanpis Jesús niran: «Quiquiquicunapa yaćhacashayquita ruranayqui-cashan Tayta Diosninchipa shiminta jungaycärishcanqui. \v 10 Paypa shiminta musyachicurmi Moisés niran: ‹Mamayqui-taytayquita alli ricanqui. Maman-taytanta ashllijcuna ama cawachunpishchu.›\f * \fr 7:10 \ft Éxodo 20.12; 21.17.\f* \v 11 Jamcunam ichanga mamayqui-taytayquita mana yanapänayqui-cashan nircaycanqui: ‹Cananga llapan imätapis Tayta Diosninchipa maquinman ćhurashcä. Yanapänajpaj mana puchunnachu.› \v 12 Pipis maman-taytanta yanapänanta mićharcaycanqui. \v 13 Yarpashayquita rurar, Tayta Diosninchipa shiminta pampaman ćhurarcaycanqui. Quiquiquicunapa shimillayquita yaćhaycächinqui: ‹Wac-niraj, cay-niraj rurashun› nir.» \p \v 14 Chaynuy nir llapan runata jayarcur, Jesús niran: «Llapaniqui wiyamay. Shimïta sumaj tantiyacuy. \v 15 Shiminchiwan micushanchiga, upushanchiga mana juchata aparicachimanchichu. Shungunchićhu llutanta yarpashanchim ichanga Tayta Diosninchipa ricay ñawinćhüpis jucha aparicuyman ćhayachimanchi. \v 16 Rinriyujmi canqui. Tantiyacunquiman.» \p \v 17 Chaynuy yaćhachicuyta ushyarcur, wasiman yaycuptin, purïshijnincuna tapuran: «Tayta, ¿imanirtaj tincuchiypa yaćhachicushcanqui?» nir. \v 18 Chaura Jesús niran: «¿Jamcunapis manachu tantiyacärinquiraj? ¿Runa micushancuna mana juchata aparicachishanta manachu tantiyacunqui? \v 19 Micushanchi mana llutantachu yarpächimanchi. Paćhallaman yaycun. Jinarcur ishpacurinchi.» Chaynuy willapar, micuy mana juchata aparicachishanta tantiyachiran. \p \v 20 Jananmanpis niran: «Runa shungunćhu yarpashanmi ichanga juchaman ćhayachin. \v 21 Shungunćhu yarpaćhacun juchata rurananpaj, warmi-paćha runa-paćha cananpaj, suwacunanpaj, runata wañuchinanpaj, \v 22 majanta jananpachinanpaj, yargaj cananpaj, chiquicunanpaj, llullapäcunanpaj, shungun munashallanta rurananpaj, jucpa imantapis munapänanpaj, washata rimananpaj, alli-tucunanpaj, mana tantiyacuj cananpaj. \v 23 Chaycuna runapa shungunćhu yurimuptin, Tayta Diosninchipa ricay ñawinćhüpis juchata aparicun.» \s1 Jäpa warmipa wamranta Jesús allchacächishan \r San Mateo 15.21–28 \p \v 24 Chaypita aywacur, Tiro marca quinranmanna Jesús ćhayaran. Juc wasiman ćhayar pachacuran ćhayashanta pipis mana musyananpaj. Runacunam ichanga pacharashanta mayaran. \v 25 Supay pucllacushan warmi wamrapa mamanpis Jesús ćhayashanta mayaran. Juclla ćhayarcur, ñaupanman jungurpacuycuran: «Tayta, yanapaycallämay. Wamräta supay pucllacusha. Allchacaycachipallämay, ari» nir. \v 26 Chay jäpa warmi Sirofenicia marcapita caran. Griego rimayta rimaj. Wamranpaj Jesústa mañacapuran: «Supayta jarguy» nir. \p \v 27 Chaura jäpa runacunata allguwan tincuchir, Jesús niran: «Wamracuna micushanta jićhurir allguta jarananchi mana camacanchu.» \v 28 Warmina niran: «Rasullanta rimashcanqui, Tayta. Allgucunam ichanga wamracuna caćhapacushallantapis micucun.» \p \v 29 Jesúsna niran: «Shimiqui allim. Canan cuticuyna, ari. Wamrayquita supay caćhariycushanam.» \v 30 Chaynuy niptin, wasinman cuticuran. Ćhayar, wamranta cämaćhu paucapacuycajta tariran. Supaypis caćhariycushana caran. \s1 Upa runata Jesús allchacächishan \p \v 31 Chaura Sidón-Tiro quinranpita llucshicur, Decápolis marca quinranman ćhayaran. Chay quinran Galilea püsuwan tincuraycaran. \v 32 Chayćhu caycaptin, acllu-acllu rimaj upa runata ćhayachimuran: «Maquiquiwan yataycapallämay. Allchacaycachipallämay» nir. \p \v 33 Chaynuy mañacuptin, runacunapita carushman ashurcachir, caru-wiyaj runapa rinrinman dïdunta Jesús jatiran. Tuwayninwan jallunta yataycuran. \v 34 Janaj pachapa ricärirna, llaquipar niran: «Efatá.» Rimayninćhu: «Efatá» ninanta: «Quićhacay» ninan. \p \v 35 Chaynuy niptin, rinrin wiyaranna. Jallunpis allchacäcuranna. Allina rimaran. \v 36 Runacunatana Jesús niran: «Pitapis ama willapanquichu.» Willacunanta mićhaycaptinsi, shiminta mana chapacuranchu. \v 37 Jatunpa cushicushpan nircaycaran: «Llapantapis allitam ruran. Upacunatapis wiyachin. Rimachin.» \c 8 \s1 Ćhuscu waranga runata jarashan \r San Mateo 15.32–39 \p \v 1 Chay junajcuna achcaj runa shuntacaran. Micunanpaj imapis mana caranchu. Chaymi purïshijnincunata shuntarcur, Jesús niran: \v 2 «Cay runacunata llaquipämi. Quimsa junajna purïshiycämanchi. Micunanpäpis mana canchu. \v 3 Micünillata wasinman-caman caćhaptï, aywaycaptillan, shungunpis ushyacanga. Waquin carupita shamusha.» \p \v 4 Purïshijnincunana niran: «Chunyaj pachaćhu carcaycanchi. ¿Cayćhu tantata tarishuwanchuraj?» \v 5 Jesúsna tapuran: «¿Ayca tantatataj chararcaycanqui?» nir. Tapuptin, niran: «Janćhis tantallata.» \p \v 6 Chaynuy niptin, llapan runata pampallaman Jesús jamachiran. Janćhis tantata aptarcurna, Tayta Diosninchita niran: «Taytallau Tayta, ima allish tarichillämashcanqui.» Jinarcur paquircur-paquircur, purïshijnincunata macallaran runacunata aypunanpaj. Paycunana llapan runata aypuran. \v 7 Ishcay-quimsa acapa piscäducunatapis charaycaran. Chay piscäducunatapis aptarcur, niran: «Ima allish tarichillämashcanqui, Tayta.» Jinarcur aypucachiran. \p \v 8 Runacunana puchupacushancaman micupacäriran. Puchupacushanta shuntaptin, janćhis canista juntataraj puchuran. \v 9 Micujcunaga ćhuscu waranga-ima (4,000) caran. Micucurcuptinna, llapan runata Jesús niran: «Wasiquicunaman cuticäriy.» \v 10 Jinarcur purïshijnincunawan bütiman jigarcur, Dalmanuta quinranman chimparan. \s1 Jesústa ashipashan \r San Mateo 16.1–4; San Lucas 12.54–56 \p \v 11 Chaura fariseucuna ćhayaycur, Jesústa achäquita ashiparan. Tincupar niran: «Tayta Diosninchi camacächiyninpa mä, imallatapis ruray.» \v 12 Chaura llaquicushpan wiyächipaypa Jesús niran: «¿Imanirraj achäquita ashipämaj shamunqui? Sumaj tantiyacunquiman. Tayta Diosninchi camacächiyninpa imallatapis ruranäta munaptiquisi, mana imatapis rurashächu.» \v 13 Chaymi fariseucunata jaguiycur, bütiwan chimpaman aywacuran. \s1 Libadürawan fariseucunata tincuchishan \r San Mateo 16.5–12 \p \v 14 Jesúspa purïshijnincuna micuy apayta jungaycäriran. Juc tantallata bütićhu apaycaran. \v 15 Aywarcaycashanćhu Jesús piñaparan: «Fariseucunapa, mandaj Herodespa libadüranta ama ćhasquipanquichu» nir. \v 16 Purïshijnincunana quiquin-puralla parlanacäriran: «Tantata mana apamushanchipitaćhi wiyächipaycämanchi» nir. \p \v 17 Tapunacuycashanta musyar, Jesús niran: «¿Imanirtaj: ‹Tanta mana canchu› ninacurcaycanqui? Ricaycarpis, ¿manachu tantiyacunquiraj? ¿Chucru shunguchu canqui? \v 18 Tantata aypächishäta ricaycarpis, japra-nirajmi carcaycanqui. Tayta Diosninchipa shiminta willacuycaptïpis, upa-nirajmi carcaycanqui. ¿Llapanta jungashcanquichuraj? \v 19 ¿Imanirtaj pichga tantallata pichga waranga (5,000) runacunapaj aypächishäta manachu yarparanqui? Chay junaj, ¿ayca canistatataj puchupacushanta shuntarayqui?» Purïshijnincunana niran: «Ćhunca ishcaywanta.» \v 20 «Janćhis tantata ćhuscu waranga (4,000) runacunapaj aypächishäpita, ¿ayca canista juntatataj shuntarayqui?» Paycunana: «Janćhistam» niran. \v 21 Jesúsna niran: «Chaycunata ricaycarpis, ¿manachu tantiyacärinquiraj?» \s1 Betsaida marcaćhu japra runata Jesús allchacächishan \p \v 22 Chaypita Betsaida marcaman ćhayaran. Chayćhu carcaycaptin, japra runata ćhayachimuran: «Maquiquiwan yataycapallämay. Allchacaycachipallämay, ari» nir. \v 23 Chaura maquinpita charicurcullar, marca wajtanman Jesús pusharan. Ñawinćhu tuwapuran. Maquinwan yataran. Nircur tapuran: «¿Imallatapis ricanquichu?» nir. \v 24 Rama-ramalla ricashpan: «Runacunata yüra-niraj puriycajta ricä» niran. \v 25 Yapay maquinwan yatarcuptin, sumaj ricaćhacurishanćhu allina ricaran. Ñawin allchacäcuranna. \v 26 Jesúsna niran: «Marcaman mana yaycullar wasiquiman cuticuy.» \s1 Jesús Washäcuj cashanta Pedro rimariycushan \r San Mateo 16.13–20; San Lucas 9.18–21 \p \v 27 Chaypita Cesarea Filipo marca quinranman purïshijnincunawan Jesús aywaran. Aywarcaycashanćhu purïshijnincunata tapuran: «Runacunapäga, ¿pitaj caycä?» nir. \v 28 Chaura niran: «Waquin runash nin: ‹Ushyachicuj Juan.› Waquinnash: ‹Elías› nin. Waquinnash: ‹Pï carpis, Tayta Diosninchipa willacujnin canga› nin.» \p \v 29 Chaura quiquincunata Jesús tapuran: «Jamcunapäga, ¿pitaj caycä?» nir. Pedruna niran: «Washäcujmi canqui. Tayta Diosninchi caćhamushcashunqui.» \v 30 Chaura mana willacunanpaj Jesús sumaj willaparan. \s1 Wañuyman ćhayananta Jesús musyachicushan \r San Mateo 16.21–28; San Lucas 9.22–27 \p \v 31 Chaypita purïshijnincunata Jesús niran: «Tayta Diosninchi caćhamasha. Chaypis sumajraj ñacashaj. Mayur runacunapis, mayur cüracunapis, Moiséspa shiminta yaćhajcunapis wasguimanga. Juyupa ñacachimanga. Wañuchimanga. Chaypis quimsa junajta Tayta Diosninchi cawarachimanga.» \v 32 Chaynuy nir mana chapacullarna willapäcuran. \p Pedruna yata jayarcur, piñacuran. \v 33 Chaura Jesúspis waquin purïshijnincunaman ricärir, ullgüparan: «Pedro, Supaymi canqui. Washata ayway. Chapata ama ruramaychu. Tayta Diosninchipa shiminta ćharcunäta mićhaycämanqui. Imatapis munapashayquita runacunalla ashin. Tayta Diosninchipa shungun yarpashanwanmi ichanga mana tincunchu» nir. \p \v 34 Chaypita llapan juturajcunatapis, purïshijnincunatapis jayarcur, Jesús niran: «Pipis purïshimayta munar, quiquinpa shungun munashanta ama ruranmanchu. Manchäga nuwa-janan ñacachiptinsi, rusćhu wañuchiptinsi, shimïta wiyacuchun. \v 35 Ñacaytapis, wañuytapis manchacur maquïćhu puriyta mana munar, ushyacayman ćhayangapaj. Maquïćhu purir llapanninta jaguijcunam ichanga, alli willacuynïta wiyacujcunam ichanga, imaycamanpis Tayta Diosninchipa maquinćhu cawanga. \p \v 36 «Sumaj rïcuyayta tarirpis ushyacayman ćhayaptin, rïcu cayninga, ¿imapäraj alli? \v 37 ¿Rïcu cayninga Tayta Diosninchipa ñaupanman ćhayachingachuraj? \p \v 38 «Tayta Diosninchi caćhamasha. Pipis shimïta mana wiyacuptin jananpachicuj car, juchaćhu arujcunapa ñaupanćhu wasguimaptin, nuwapis janaj pachapita achic-achicyaycar cutimur wasguishämi. Cutimuptïga, Tayta Diosninchipa anjilnincunapis achic-achicyaycar yanagämanga.» \c 9 \p \v 1 Jananmanpis Jesús niran: «Sumaj tantiyacunquiman. Tayta Diosninchi munayniyuj cashpan llapan runata maquinćhu purichinga. Chayta waquinniquipis manaraj wañullarmi ricanquipaj.» \s1 Juc-nirajman Jesús ticracurishan \r San Mateo 17.1–13; San Lucas 9.28–36 \p \v 2 Chaypita sujta junajta Pedruta, Santiaguta, Juanta pushacurcur puntaman Jesús jigaran. Puntaćhu quimsan purïshijnincunalla ricapaycaptin, achic-achicyaycajman Jesús ticracuriran. \v 3 Müdananpis llutpi utcunuy achicyaypa achicyacurcuran. Chaynuy pï tacshacurpis, mana yurajyächinchu. \v 4 Unay willacuj Elíaswan Moiséspis ricariparcur, Jesúswan parlaycaran. \p \v 5-6 Chaura purïshijnincuna juyupa mancharicäcuran. Rimapacuytapis mana camäpacuranchu. Chaypis Pedro sumaj mana yarpaćhacullar niran: «Tayta Jesús, cayćhüga alli juyäcuymi. Quimsa tacmata rurarishaj: jucta jampaj, jucta Moiséspaj, jucta Elíaspaj.» \v 7 Chaynuy ricapaycaptillan, quimsanta pucutay chapacurcuran. Pucutay rurinpitana Tayta Diosninchi nimuran: «Jesúsga cuyay Wawämi. Shiminta wiyacuy.» \v 8 Purïshijnincunana ricaćhacurishanćhu quiquillanta Jesústa ricaran. Waquin mana carannachu. \p \v 9 Puntapita yarpaycämushanćhu purïshijnincunata Jesús willaparan: «Tayta Diosninchi caćhamasha. Canan ricashayquita pitapis ama willapanquichu wañushäpita manaraj cawarimushäcaman» nir. \v 10 Quimsan musyajcuna pitapis mana willaparanchu. Ichanga quiquin-puralla parlanacäriran: «¿Imanuyparaj wañushanpita cawarimunga?» nir. \p \v 11 Chaynuy niptin, paycuna tapuran: «¿Imanirtaj Moiséspa shiminta yaćhajcuna willacun: ‹Elías shamushanpitaraj Washäcuj shamunga› nir?» \v 12 Chaura Jesús niran: «Au, rasunpa Elías cutimur, runacunata anyapanga Tayta Diosninchipa shungun munashannuy cawananpaj. Chaypis Tayta Diosninchipa shimin isquirbirashanćhu nin: ‹Tayta Diosninchipa caćhan captinsi, Washäcujta runacuna ñacachinga. Pampaman ćhurar, wasguingapaj.› \v 13 Chaypis tantiyacunquiman. Elías mayna shamusha. Paytapis Tayta Diosninchipa shiminćhu isquirbirashan-jina tucuyta rurasha. Juyupa ñacachisha.» \s1 Supay pucllacush wamrata Jesús allchacächishan \r San Mateo 17.14–21; San Lucas 9.37–43 \p \v 14 Chaura waquin purïshijnincunaman cutir, achcaj runa juturpaycajta tariran. Purïshijnincunana Moiséspa shiminta yaćhajcunawan tincupänacurcaycaran. \v 15 Jesústa ricar, wamayar juclla tariparan. \p \v 16 Chaura Jesús tapuran: «¿Imapitataj tincupänacurcaycanqui?» nir. \v 17 Juc runana ćhaupipita nimuran: «Tayta, supay upayächishan wamräta apallämushcä. \v 18 Charir, mayćhüpis sajtar ushyan. Lausallana shiminpita aycun. Quirunta caćh-caćhyaylla ućhun. Uyutacäcun. Waquin purïshijniquicunata mañacurä supayta jargunanpaj. Ichanga mana camäpacuranchu.» \p \v 19 Jesúsna niran: «Jamcuna Tayta Diosninchiman mana yupachicunquichu. ¿Imaycamanraj tantiyachishayqui? Mana yupachicamaptiquim, yamacashcäna.» Wamrapa papänintana niran: «Wamrayquita mä, apamuy.» \p \v 20 Chaura apapuptin Jesústa ricärir, supay wamrata sajtar ushyariran. Chaymi wamra jućhpacaćharanraj. Lausallata ajturan. \v 21 Chaura wamrapa papäninta Jesús tapuran: «¿Imaypita-pachanataj jishyan?» nir. Tapuptin, niran: «Mallwa cashanpita-pacha. \v 22 Achca cutina wañuchiyta munar, ninamanpis, yacumanpis jitarpuran. Tayta, camäpacur, llaquipaycallämay. Yanapaycallämay, ari.» \p \v 23 Chaura Jesús niran: «¿Imanirtaj: ‹Camäpacur, yanapaycallämay› nimanqui? Tayta Diosninchiman yupachicuptinchi, paymi llapantapis camacächin.» \v 24 Chaura wamrapa papänin juclla niran: «Payman yupachicümi. Sumaj yupachicunäpaj yanapaycallämay, ari.» \p \v 25 Chay-chicaj runa jutucarcaycajta ricar, Jesús supayta piñacuran: «Upayächicuj supay, cay wamrata caćhariy. Imaypis ama cutimuynachu» nir. \v 26 Chaura wamrata caćhariycuran. Sajtar ushyarir, japarir, supay aywacuran. Wamraga wañush-jina jitacäcuran. Chutaraycajta ricar, waquin runacuna: «Wañucäcushanam» ninacäriran. \v 27 Maquinpita Jesús chutariptinmi ichanga, wamra ićhicurcuran. \p \v 28 Chaypita juc wasiman Jesús yaycuran. Purïshijnincunana pacayllapa tapuran: «¿Imanirtaj nuwacuna supayta jarguyta mana camäpacushcächu?» nir. \v 29 Chaura niran: «Chay-niraj supayta Tayta Diosninchita mañacurraj jargunchi.»\fig San Marcos 9.14–29|src="CN01730B.TIF" size="span" loc="Mark 9.14-29" ref="SAN MARCOS 9:29" \fig* \s1 Wañuyman ćhayananta yapay Jesús musyachicushan \r San Mateo 17.22–23; San Lucas 9.43–45 \p \v 30 Chaypita Galilea quinranpa Jesús aywaycaran. Pipis musyananta mana munaranchu. \v 31 Manchäga purïshijnincunallata tantiyachir niran: «Tayta Diosninchi caćhamasha. Chaypis juc runa charimar, juyu runacunapa maquinman ćhayachimanga. Paycunana wañuchimanga. Quimsa junajtam ichanga cawarimushaj.» \v 32 Purïshijnincunam ichanga tantiyayta mana atiparanchu. Tapucuytapis manchacuran. \s1 Alli ricash cayta ashijcunapita tantiyachishan \r San Mateo 18.1–5; San Lucas 9.46–48 \p \v 33 Chaypita Cafarnaún marcaman ćhayaran. Wasinman yaycurir, purïshijnincunata Jesús tapuran: «¿Imanirtaj tincupänacushcanqui?» nir. \v 34 Tapuptin, llapan upällacaycäriran. Aywaycashanćhu mayna tincupänacush caycaran: «¿Mayganchiraj mayur cayman ćhayashun?» nir. \p \v 35 Chaymi Jesús ćhunca ishcaywan purïshijnincunata niran: «Pipis mayur cayta munar, jipata purij cachun. Llapanpa mandu-rurajninraj cachun.» \v 36 Jinarcur llapanpa ricay ñawinćhu wamrata jayarcur margacurcur, \v 37 niran: «Yupachicamashan-janan wamracunata alli ricajcuna nuwatapis alli ricaman. Nuwata alli ricamar, caćhamaj Tayta Diosninchitapis alli rican.» \s1 Tincupäcujwan yanapäcujpita rimashan \r San Mateo 10.42; San Lucas 9.49–50 \p \v 38 Jinarcur Juan niran: «Tayta, nimashayquinuylla supayta jarguycajta ricapäcushcä. Chaypis mana purïshimaptinchi, mićhapäcushcä.» \v 39 Jesúsna niran: «Ama mićhanquimanchu. Pipis yupachicamashan-janan Tayta Diosnillanchi camacächishancunata rurar, mana ashllimangachu. \v 40 Mana chiquimashpanchi yanapaycämanchi. \v 41 Pipis: ‹Washäcuj Jesúspa purïshijnin canqui› nir yacullatasi macyaycushuptiqui, Tayta Diosninchipis alli ricar ayninta cutichinga.» \s1 Juchaman mana ćhayananpaj piñapashan \r San Mateo 18.6–9; San Lucas 17.1–2 \p \v 42 «Wamra-jina llapan shungunwan nuwaman yupachicamajcunata juchaman janćhajcuna wañuyman ćhayachun. Jatun-caray marayta cuncanman wallgaparcur yacu ruri-ruricaman wicaparinman. \p \v 43-44 «Maquiqui juchata aparicachishuptiqui, muturinquiman. Ishcay maquiyuj caycar chacaj pachaman aywanayquipita alli canman juc-caj maquiyujlla cawaptiqui. Chacaj pachaćhu nina imaypis mana upingachu.\f * \fr 9:43-44 \ft Unay-unay Bibliaćhu birsïculu 44-tapis, 46-tapis mana caranchu. Jipataraj birsïculu 48-wan tincunanpaj yapasha.\f* \v 45-46 Ćhaquiqui juchata aparicachishuptiqui, muturinquiman. Ishcay ćhaquiyuj caycar chacaj pachaman aywanayquipita alli canman juc-caj ćhaquiyujlla cawaptiqui. \v 47 Ñawiqui juchata aparicachishuptiqui, ujtirinquiman. Ishcay ñawiyuj caycar chacaj pachaman aywanayquipita alli canman juc-caj ñawiyujlla manchapacur cawaptiqui. Tayta Diosninchita manchapacur, maquinćhu cawachishunquipaj. \q1 \v 48 ‹Chacaj pachaćhu aycha curucuna mana wañunchu. \q2 Ninapis mana upinchu.›\f * \fr 9:48 \ft Isaías 66.24.\f* \p \v 49 «Pitapis juchaman janćhajcunata llapantam illararachinga caćhi ruparishan-jina. \p \v 50 «Caćhipis sumaj alli. Puchguynin illariptinmi ichanga, ¿yapay puchguyninman cutichinquimanchuraj? Mana. Chaymi caćhi alli cashan-jina jamcunapis Tayta Diosninchipa shungun munashannuylla cawanquiman. Alli ricanacur, juc shungulla cawanquiman.» \c 10 \s1 Majayujcuna mana raquicänanpaj willapashan \r San Mateo 19.1–12; San Lucas 16.18 \p \v 1 Cafarnaún marcapita Judea quinranman aywacur, Jordán mayuta Jesús chimparan. Chayćhu achcaj runa jutucaptin, imaypis yaćhachicushannuylla yaćhachiran. \v 2 Waquin fariseucuna achäquita ashipar, Jesústa tapuran: «¿Runa warminpita raquicänan camacanchu?» nir. \v 3 Jesúsna tapuran: «Moiséspa shimin, ¿imanirantaj?» \v 4 Fariseucunana niran: «Paymi auniran: ‹Actaman jamaycachir, warmiquiwan raquicar, jargurinquiman› nir.»\f * \fr 10:4 \ft Deuteronomio 24.1–4.\f* \p \v 5 Jesúsna niran: «Chucru shungu captiqui shiminta isquirbir, raquicänayquita Moisés auniran. \v 6 Chaypis cay pachata camashan wichan Tayta Diosninchi warmitapis, ullgutapis ruraran.\f * \fr 10:6 \ft Génesis 1.27.\f* \v 7 Runa warmita ashir, maman-taytanpa maquinpita llucshicunman. \v 8 Warmillanwan juyar, ujllaränacun juc shungulla cawananpaj. Ishcaj cashpansi juc shungulla cawan. \v 9 Chaymi Tayta Diosninchi majachacächishanta runa mana raquicächinmanchu.» \p \v 10 Chaura wasiman ćhayar, purïshijnincunapis Jesústa tapucuran. \v 11 Tapucuptin, Jesús tantiyachiran: «Juc runa majanta jaguiriycur juc warmiwan majachacarga, juchata aparicun. Unay-caj warminta jananpaycächin. \v 12 Juc warmipis majanta jaguiriycur juc runawan majachacarga, juchata aparicun. Unay-caj majanta jananpaycächin» nir. \s1 Wamracunapaj Tayta Diosninchita mañacapushan \r San Mateo 19.13–15; San Lucas 18.15–17 \p \v 13 Waquin runacunana Jesúsman ćhayaran: «Yataycur mallwa wamräcunapaj Tayta Diosninchita mañacapamay, ari» nir. Wamracunata ćhayachijta ricarmi ichanga, purïshijnincuna piñacuran. \p \v 14 Mićhaycajta ricar, Jesús piñacuran: «Ama mićhaychu. Wamracunata apamuchun. Shacamuchun. Wamra alli shungu cawashan-jina alli shungu runacunalla Tayta Diosninchiman yupachicushpan maquinćhu cawan. \v 15 Sumaj tantiyacunquiman. Tayta Diosninchipa maquinćhu cawanayquipaj wamracuna-jina wiyacunquiman. Manchäga maquinćhu mana cawanquipächu» nir. \v 16 Jesúsna wamracunata margarcur-margarcur, umanta maquinwan yataycur-yataycur mañacapuran: «Taytallau Tayta, cay wamracunata sumaj yanapaycullay» nir.\fig San Marcos 10.13–16|src="DN00413B.TIF" size="span" loc="Mark 10.13-16" ref="SAN MARCOS 10:16" \fig* \s1 Puchuy-puchuy jananćhu cawaj runa Jesúswan parlashan \r San Mateo 19.16–30; San Lucas 18.18–30 \p \v 17 Chaypita Jesús aywacunanpaj caycaptin, juc runa juclla ćhayarcur, jungurpacuycur tapuran: «Alli Tayta, ¿imatataj ruräman Tayta Diosninchipa ñaupanćhu imaycamanpis cawanäpaj?» nir. \p \v 18 Jesúsna niran: «¿Imanirtaj: ‹Alli› nimanqui? Tayta Diosnillanchi alli. \v 19 Paypa shiminta musyanqui. Ama wañuchicunquichu. Majayquita ama jananpachinquichu. Ama suwacunquichu. Runa-masiquita ama tumpanquichu. Ama llullapäcunquichu. Mamayqui-taytayquita alli ricanqui.»\f * \fr 10:19 \ft Éxodo 20.12–16; Deuteronomio 5.16–20.\f* \v 20 Chaura niran: «Tayta, wamra cashäpita-pacha chaycunata llapallantam ćharcushcä.» \p \v 21 Chaynuy niptin, alli ñawinpa ricapärir, Jesús niran: «Jucrämi pishïshunqui. Llapan imayquicunatapis ranticuycur pishipacujcunata aypurir, purïshimay. Chayrämi imaycamanpis Tayta Diosninchipa maquinćhu cawanquipaj.» \v 22 Chaynuy niptin, runapa shungun ishquicäcuran. Puchuy-puchuy jananćhu juyashpan juyupa llaquish aywacuran. \p \v 23 Chaura Jesús ricaćhacurir, purïshijnincunatana niran: «Puchuy-puchuy jananćhu cawajcuna Tayta Diosninchipa maquinćhu cawananpaj sumaj sasa.» \v 24 Niptin, purïshijnincunapis mancharicäcuran. Chaymi Jesús niran: «Wawacuna, Tayta Diosninchipa maquinćhu cawayga sumaj sasa. \v 25 ‹Camïllu› nishan jatun-caray uywa aujapa ñawinpa ushtuyta mana jushan-jina puchuy-puchuy jananćhu cawajcunapis Tayta Diosninchipa maquinćhu cawayta mana junchu.»\fig San Marcos 10.25|src="LB00042B.TIF" size="col" loc="Mark 10.25" ref="SAN MARCOS 10:25" \fig* \p \v 26 Chaynuy niptin, purïshijnincuna juyupa mancharicäcuran: «Chaynuy captin, ¿piraj Tayta Diosninchipa ñaupanman ćhayanga? ¿Piraj jishpichish canga?» nir. \v 27 Llapanta ricapärir, Jesús niran: «Runacunaga ushyacajllam. Chaymi alli cawarpis, sasächicun. Tayta Diosninchipämi ichanga imapis mana sasachu. Payga munayniyujmi pitapis ñaupanman ćhayachinanpaj.» \p \v 28 Pedruna niran: «Tayta, nuwacuna llapan imäcunatapis jaguiycurmi, purïshiycaj.» \v 29 Jesúsna niran: «Sumaj tantiyacunquiman. Pipis nuwa-raycur, Tayta Diosninchipa alli willacuyninta willapäcunan-raycur wasinta, mayurnincunata, shullcancunata, mamanta, taytanta, wamrancunata, ćhacrancunata jaguiycujga \v 30 cay pachaćhu paćhac (100) janapaytam taringa. Ñacash caycarsi, wasincunata, mayurnincunata, shullcancunata, mamancunata, wamrancunata, ćhacracunatapis taringa. Tayta Diosninchipa ñaupanman ćhayarpis, mana ushyacaj cawaytapis taringa. \v 31 Ima captinpis, sumaj tantiyacunquiman. Cay pachaćhu achcaj runa alli ricash captinsi, Tayta Diosninchipa ñaupanman ćhayar, mana alli ricashnachu canga. Waquincunatam ichanga Tayta Diosninchi alli ñawinpa ricanga runa-masin pampaman ćhurash captinsi.» \s1 Quimsa cutipana wañuyman ćhayananta Jesús musyachicushan \r San Mateo 20.17–19; San Lucas 18.31–34 \p \v 32 Chaura Jerusalén marcaman Jesús wichaypa ñaupaptin, purïshijnincunapis mancharish aywaycaran. Waquin jatirajcunapis mancharish aywarcaycaran. Chaura ćhunca ishcaywan purïshijnincunallata shuntarcur, imamanpis ćhayananta willar, Jesús niran: \v 33 «Jerusalén marcaman aywaycashanchita musyanqui. Tayta Diosninchi caćhamasha. Chaypis waquin runacuna mayur cüracunapa maquinman, Moiséspa shiminta yaćhajcunapa maquinman ćhayachimanga. Paycunaga wañuyman jitarpamanga. Wañuchimänanpaj jäpa runacunapa maquinman ćhayachimanga. \v 34 Jäpa runacunana pampaman ćhuramanga. Tuwapamanga. Wascamanga. Wañuchimanga. Wañuchimaptinsi, quimsa junajta cawarimushaj.» \s1 Munayniyuj cayta ashijcunapita tantiyachishan \r San Mateo 20.20–28 \p \v 35 Chaura Zebedeupa wamran Santiaguwan Juan Jesúsman ashurcur niran: «Tayta, mañacushäta aunimay, ari.» \v 36 Chaura Jesús tapuran: «¿Imaćhütaj yanapäshayqui?» nir. \v 37 Tapuptin, niran: «Tayta, mayur mandaj cayman ćhayar, nuwacunatapis mandäshinajpaj ćhuramay. Jucnïta dirïcha-caj läduyquiman jamachimay; jucnïtana isquirda-caj läduyquiman.» \p \v 38 Jesúsna niran: «Imata mañacaycämashayquitapis mana musyanquichu. Tapushayqui. Juyupa ñacarcachir wañuchimashan-jina rurashuptiqui, ¿ićhipunquimanchuraj?» \v 39 Paycunana niran: «Au. Ićhipushämi.» Jesúsna niran: «Rasunpam ñacashä-jina ñacanquipaj. Wañushä-jina wañunquipaj. \v 40 Chaypis mandäshimänayquipaj ćhuranaj mana camacanchu. Chaytaga Tayta Diosnillanchi camacächisha. Paymi acracushancunata dirïcha-caj lädümanpis, isquirda-caj lädümanpis jamachinga.» \p \v 41 Santiaguwan Juan mañacushanta wiyar, ćhuncaj purïshij-masincuna ullgucaycäriran. \v 42 Chaura llapanta jayaycur, Jesús niran: «Jäpa runacuna juc-niraj cawashanta musyanqui. Paycuna Tayta Diosninchita mana manchapacunchu. Mayur auturdänincunapis ullgurcur-ullgurcur, nishan-nishan marca-masincunata imatapis rurachin. \v 43 Jamcunam ichanga chaynuy ama canquimanchu. Munayniyuj cayta munar, llapantaraj yanapanquiman. \v 44 Mandaj cayta munar, llapanpa manduntaraj ruranquiman. \v 45 Tayta Diosninchi caćhamasha. Chaypis mana munayniyuj cayta ashirchu shamushcä; manchäga pï-maytapis yanapänäpaj. Tayta Diosninchipa maquinćhu cawananpämi cawaynïpa ćhaninwan may-may runata jishpichishaj.» \s1 Japra Bartimeuta Jesús allchacächishan \r San Mateo 20.29–34; San Lucas 18.35–43 \p \v 46 Chaypita Jericó marcaman ćhayaran. Marcapita purïshijnincunawan Jesús aywacuptin, runacunapis achcajmi aywäshiran. Caminu wajtallanćhu Timeupa wamran japra Bartimeo mañapacuycaran. \v 47 Nazaret runa Jesús aywaycashanta wiyar, sumaj jayacuran: «Unay mandaj Davidpa willcan Jesús, llaquipaycallämay, ari» nir. \v 48 Runacunana ullgüparan: «Upälla» nir. Chaypis callpacuycurraj jayacuran: «Unay mandaj Davidpa willcan Jesús, llaquipaycallämay, ari» nir. \p \v 49 Ićhiycur, japrata Jesús jayachiran. Jayajcunana Bartimeuta niran: «Ama manchacuychu. Jucllash aywanqui. Jayaycäshunqui.» \v 50 Chaura jacunta jitariycur, juclla Jesúsman aywaran. \v 51 Ćhayaptin, Jesús tapuran: «¿Imallaćhütaj yanapäshayqui?» nir. Japrana niran: «Tayta, ñawï ricananta munä.» \v 52 Chaura Jesús niran: «Cuticuyna. Yupachicamashayquipita allchacashcanqui.» «Allchacashcanqui» niptin, rasunpa ricaran. Ricar, Jesús aywashanpa aywaran. \c 11 \s1 Jerusalén marcaman Jesús ćhayashan \r San Mateo 21.1–11; San Lucas 19.28–40; San Juan 12.12–19 \p \v 1 Jerusalén marcaman Jesús yaycupaycar, Betfagé marcaman, Betania marcaman ćhayaycaran. Chay marcacuna quinranćhu Ulïbus punta caran. Ishcaj purïshijnincunata caćhar, Jesús \v 2 niran: «Wac chimpa tacsha marcaman aywariycuy. Ćhayar, manta büruta tarinquipaj. Pipis mana muntacunrächu. Watarashanpita pascarir, apacamunqui. \v 3 Pascaycaptiqui pipis mićhäshuptiqui, ninqui: ‹Mandamajnïtash mañanqui. Cutirachipamushayqui.› » \p \v 4 Chaynuy niptin, purïshijnincuna aywaran. Ćhayar, wasi puncućhu büru wataraycajta tariran. Pascapacuycaptin, \v 5 waquin runa tapuran: «¿Imapätaj büruta pascaycanqui?» nir. \v 6 Chaura Jesús nishanta willaptin, mana mićharannachu. \p \v 7 Chaura büruta Jesúsman aparan. Jacuncunata shawaparcur, Jesústa muntachiran. \v 8 Bürun muntash Jesús aywaycaptin runacuna cushicuywan jacuncunatapis, jaćhapa rämancunatapis caminuman mashtapuran. \v 9 Jesúspa jipanta-ñaupanta aywajcunapis cushicushpan japarpararan: \q1 «Taytallau Tayta, washaycallämay, ari. \q1 Tayta Diosninchi caćhamushan runa alli ricash caycullächun. \q1 \v 10 Ima allish unay mandaj David mandashan marcata jatarachinanpaj shamusha. \q1 Janaj pachaćhu cawaj Tayta Diosninchita alliman ćhurayculläshun» nir.\f * \fr 11:10 \ft Salmo 118.25–26.\f* \p \v 11 Jerusalén marcaman Jesús ćhayarna, Tayta Diosninchipa wasinman yaycuran. Sumaj ricapacurir pacha chacanaycaptinna, Betania marcaman ćhunca ishcaywan purïshijnincunawan-ima cuticäriran.\fig San Marcos 11.1–11|src="DN00487B.TIF" size="span" loc="Mark 11.1-11" ref="SAN MARCOS 11:11" \fig* \s1 Jïgus yüra chaquicäcunanpaj Jesús mañacushan \r San Mateo 21.18–19 \p \v 12 Warannin Betania marcapita Jesús llucshiptin, yargay chariran. \v 13 Carushnijćhu jïguspa yüran birdiraycajta ricäriran. Chaymi wayuynin ashij aywaran. Ćhayar, wayuyninta mana tariranchu. Wayunan wichan mana ćhayamuptinraj, üjallanta tariran. \v 14 Chaymi jïgus yürata Jesús niran: «Cananpita mana wayunquipänachu. Wayuyniquita pipis mana imaysi micunganachu.» Wiyächipaypa nishanta purïshijnincunapis wiyaran. \s1 Tayta Diosninchipa wasinpita rantipacujcunata jargushan \r San Mateo 21.12–17; San Lucas 19.45–48; San Juan 2.13–22 \p \v 15 Jerusalén marcaman ćhayar, Tayta Diosninchipa wasinmanna Jesús aywaran. Wasinpa sawanninpita ranticujcunatapis, rantipacujcunatapis jarguran. Jillay rucapacuj runacunapa mïsancunatapis jillaynintinta sajtar ushyaran. Paluma ranticujcunapa jamanancunatapis wicapar ushyaran. \v 16 Tayta Diosninchipa wasinpa sawanninćhu ima-imata rantipaj purichinantapis mićharan. \p \v 17 Llapanta wicapar, runacunata tantiyachiran: «Tayta Diosninchipa shiminćhu nin: ‹Wasïga chay-tucuy marcapita sharcamur mañacamajcunallapämi.›\f * \fr 11:17 \ft Isaías 56.7.\f* Jamcunam ichanga suwapa maćhayninman ticrachishcanqui» nir. \p \v 18 Allita willapäcuptin, runacuna Jesústa alliman ćhuraran. Payta manchapacuranna. Chaymi mayur cüracunawan Moiséspa shiminta yaćhajcuna mancharicäcushpan Jesústa imanuypa wañuchinanpäpis ashiran. \p \v 19 Pacha chacanaycaptinna, marcapita purïshijnincunawan Jesús aywacuran. \s1 Tayta Diosninchiman yupachicuypita tantiyachishan \r San Mateo 21.20–22 \p \v 20 Warannin tuta aywar, jïgus yüra sapincaman chaquiraycajtana ricaran. \v 21 Chaura Jesús nishanta yarpärir, Pedro niran: «Tayta, mä, ricay. Chapata rurashayqui jïgus yüra chaquicäcusha.» \p \v 22 Jesúsna niran: «Imatapis mañacur, Tayta Diosninchiman sumaj yupachicuy. \v 23 Sumaj tantiyacunquiman. Yupachicurga, tagay puntatapis ninquiman: ‹Caypita yacu püsuman jigacurpuy.› Llapan shunguyquiwan yupachicur niptiqui, änirmi tagay punta yacuman jigacurpungapaj. \v 24 Tayta Diosninchita mañacur llapan shunguyquiwan yupachicur, mañacushayquita ćhasquinquipaj. \v 25 Tayta Diosninchita mañacuycashayquićhu pitapis jagayächishayquita yarpärir, wanacuy. Llapanta jungay. \v 26 Chaynuypa janaj pachaćhu tiyaj Tayta Diosninchipis llapan jucha aparicushayquita jungangapaj.» \s1 Jesús munayniyuj cashan \r San Mateo 21.23–27; San Lucas 20.1–8 \p \v 27 Chaypita Jerusalén marcaman cutircur, Tayta Diosninchipa wasin puncunćhu Jesús puriycaptin, mayur cüracuna, Moiséspa shiminta yaćhajcuna, mayur runacunapis \v 28 tapuran: «¿Pitaj caćhamushcashunqui? ¿Pipa munayninwantaj imacunatapis ruraycanqui?» nir. \p \v 29 Jesúsna niran: «Nuwapis mä, tapucushayqui. Willamaptiqui, pï caćhamashantapis willashayqui. \v 30 Juanta ushyachicunanpaj, ¿pitaj caćhamusha: Tayta Diosninchichu, runa-masillanchu? Mä, willamay. Willamaptiqui, willashayqui.» \p \v 31 Chaura quiquin-pura parlanacäriran: « ‹Tayta Diosninchi caćhamusha› niptinchi: ‹¿Imanirtaj mana wiyacushcanquichu?› nimäshun. \v 32 ‹Runa-masinchicunalla caćhamusha› niytapis mana camäpacunchichu.» Runacunaga Ushyachicuj Juanta ćhasquicush caran: «Tayta Diosninchipa willacujninmi» nir. \v 33 Chaymi Jesústa niran: «Tapumashayquita mana musyächu.» Chaura Jesúspis niran: «Mana camäpacuptiqui, pï caćhamashanta nuwapis mana willashayquichu.» \c 12 \s1 Ćhacrayujwan tincuchiypa willapashan \r San Mateo 21.33–46; San Lucas 20.9–19 \p \v 1 Chaura tincuchiypa willapäcur Jesús niran: «Juc ćhacrayuj runash übasta mururan. Ushyaypash pirgaran. Übasta japchinanpäpis püsutash ruraran. Ćhacranta täpananpänash türi wasita pirgachiran. Jinarcur ćhacra runacunata allimshaycurshi, juclä marcapa aywacuran. \p \v 2 «Übas pallay ćhayamuptin, uywaynintash caćhacuran: ‹Dirïchüta shuntamuy› nir. \v 3 Caćha ćhayaptin allimshacuj runacuna sumaj magaraycärirshi, jinallata jarguriran. \v 4 Chaura ćhacrayuj juc uywaynintanash caćhacuran. Paytapis sajmaycällarshi, umanta raćhipariran. Ashllir ushyaran. \v 5 Chaura ćhacrayuj juc uywaynintanash caćhacuran. Paytapis wañuycachiran. Chaypis ćhacrayuj runa achcajtaräshi caćhacuran. Paycunatapis waquintash magaran. Waquintanash wañuycachiran. \p \v 6 «Chaypita jucsi caycasharäshi caćhacunanpaj. Yarpaćhacuriycurshi, cuyay wawanta caćhacuran: ‹Quiquïpa wamräta manchapacungam› nir. \v 7 Ćhacrayujpa wamranta ricarshi ichanga, allimshacujcuna quiquin-puralla parlanacäriran: ‹Tagay wamrallanpämi llapan imancunatapis papänin jaguipaycunga. Chaymi wañurachishun. Chaura cay ćhacra nuwanchipaj canga.› \v 8 Chaynuy nirshi, ćhacrayujpa wamranta charipäcuran. Wañuycachiran. Ayantanash ćhacranpita wicapariran.» \p \v 9 Willapariycur, Jesús tapuran: «Canan mä, willamay. Ćhacrayuj cutimur, ¿imataraj ruranga chay ćhacra runacunata? Chay ćhacra runacunata wañurachinga. Ćhacrantapis juctana allimshacunga. \v 10 ¿Tayta Diosninchipa shiminta manachu liguishcanqui? Shiminćhu niycan: \q1 ‹Wasi rurajcuna: «Cay rumi mana allichu» nir wicapashantapis Tayta Diosninchi simintuta jallarachinanpaj ćhurasha.› \q1 \v 11 Chaytaga quiquin Tayta Diosninchi camacächisha. \q1 Chaypitam cushicurcaycanchi.»\f * \fr 12:11 \ft Salmo 118.22–23.\f* \p \v 12 Mayur cüracunawan yaćhajcuna wiyächipaycashanta tantiyacuriran. Chaymi Jesústa juclla chariyta munaran. Ichanga achcaj runa juturpaycaptin, mana chariranchu. Runacunata manchacuran. Chaymi jaguiycur aywacuran. \s1 Jillayta ćhurananpaj tapucushan \r San Mateo 22.15–22; San Lucas 20.20–26 \p \v 13 Chaypita fariseucuna achäquita ashipashpan ishcay-quimsa fariseu-masincunatawan mandaj Herodespa purïshijnincunata Jesúsman caćharan. \v 14 Jesúsman ćhayar, paycuna niran: \p «Tayta, alli shungu cashayquita musyä. Pitapis Tayta Diosninchipa shimillanta willapanqui. Llapan runata alli ricanqui. Chaymi tapucushayqui. ¿Mandaj Césarpaj jillayta ćhurashuwanchuraj, manachuraj? ¿Ćhurananchi camacanchuraj, manachuraj?» \p \v 15 Jesúsmi ichanga achäquita ashipashanta musyar, niran: «¿Imanirtaj maquichacamayta munarcaycanqui? Jillayniquita mä, ricachimay.» \v 16 Chaura jillayta apapuran. Jesúsna tapuran: «Jillayćhu, ¿pipa liträtuntaj caycan? ¿Pipa jutintaj isquirbiraycan?» nir. Paycunana niran: «Mandaj Césarpa.» \v 17 Jesúsna niran: «Mandaj Césarpata Césarpaj ćhuray. Tayta Diosninchipata Tayta Diosninchipaj ćhuray.» Niptin, mancharishpan ima rimapacuytapis mana camäpacurannachu. \s1 Wañushcuna cawarimunanpita tapucushan \r San Mateo 22.23–33; San Lucas 20.27–40 \p \v 18 Chaypita saduceu runacunana Jesúsman ćhayaran. Paycuna yarpaj: «Wañushcuna mana cawaringapächu» nir. Chaymi Jesústa niran: \v 19 «Tayta Jesús, Moiséspa shiminćhu nin: ‹Runa wañucur warminta wawaynajllata jaguiptin, wañucuj runapa wauguillan biyüdawan majachacanman.\f * \fr 12:19 \ft Deuteronomio 25.5–10.\f* Mushuj majanwan wamrata tarishanna wañucuj runanpa jutinta apanga.› \v 20 Canan mä, tapucushayqui. Janćhis wauguish caran. Juc wauguish warmiwan majachacaran. Ichanga warminta mana mirachillarshi wañucuran. \v 21 Chaura juc-caj wauguinnash warmiwan majachacaran. Ichanga mana mirachillarshi wañucuran. Chaynuyllash juc wauguiwan, juc wauguiwan majachacasha. \v 22 Juc warmillawan majachacarcur-majachacarcurshi, chay janćhis waugui wañucuran. Ichanga mayganpis warmita mana mirachillarshi, wañucuran. Llapan wañushanpa jipantaräshi warmipis wañucuran. \v 23 Tayta, mä, willamay. Wañushanpita cawarircamur, chay warmi, ¿maygan wauguipa warmintaj canga janćhiswan majachacash caycar? ¿Llapanpa warminchuraj canga?» \p \v 24 Jesúsna niran: «Jamcuna llutanta yarparcaycanqui. Tayta Diosninchipa shimintapis, munayniyuj cashantapis mana tantiyanquichu. \v 25 Cawarimuj runacuna mana majachacanganachu. Anjilcuna-jina mana ushyacanganachu. \v 26 Wañushcuna cawarimunanta mayna Moisés musyachicuran, ¿au? Isquirbirashan librućhu nin: ‹Shira-shiraćhu Tayta Diosninchi niran: «Moisés, unay auquilluyqui Abraham, Isaac, Jacob wañush carsi, cawaycan. Tayta Diosnin caycaptï, manchapacaycäman.» ›\f * \fr 12:26 \ft Éxodo 3.2–6.\f* \v 27 Tayta Diosninchita cawajcunalla manchapacun; mana wañushcunachu. Chaymi jamcuna llutanta yarparcaycanqui.» \s1 Allicaj yaćhachicuypita tapucushan \r San Mateo 22.34–40 \p \v 28 Tapupajcunata tantiyachishanta wiyarmi Jesúsman ashurcur, Moiséspa shiminta yaćhaj runana tapucuran: «Tayta, llapan yaćhachicuycunapita, ¿maygantaj allicaj yaćhachicuy?» nir. \p \v 29 Chaura Jesús niran: « ‹Israel runacuna, wiyacäriy. Tayta Diosninchi jucnayllam. Juc mana canchu. \v 30 Llapan shunguyquiwan Tayta Diosninchita manchapacäriy.›\f * \fr 12:30 \ft Deuteronomio 6.4–5.\f* \v 31 Jananmanpis: ‹Quiquiqui alli ricacushayqui-jina runa-masiquitapis alli ricanquiman.› Cay ishcan yaćhachicuypita mas allicajga mana cannachu.»\f * \fr 12:31 \ft Levítico 19.18.\f* \p \v 32 Chaura Moiséspa shiminta yaćhaj runa niran: «Allim, tayta. Rasullanta rimashcanqui. Rasunpa jucnaylla Tayta Diosninchi. Juc mana canchu. \v 33 Llapan shungunchiwan Tayta Diosninchita manchapacushun. Quiquinchi alli ricacushanchi-jina runa-masinchitapis alli ricashuwan. Chaura Tayta Diosninchi alli ricamäshun cuyachicuyninchita, jaracuyninchita mana ćhuraptinchisi.»\f * \fr 12:33 \ft Oseas 6.6.\f* \p \v 34 Chaura yaćhaj runa allita rimashanta wiyar, Jesús niran: «Tayta Diosninchipa maquinćhu-yupayna cawaycanqui.» Chaynuy nishanpita pipis mana tapuparannachu. \s1 Washäcuj Jesús mandaj Davidpa willcan cashan \r San Mateo 22.41–46; San Lucas 20.41–44 \p \v 35 Chaura Tayta Diosninchipa wasinćhu willapäcuycashanćhu Jesús niran: «¿Imanirtaj Moiséspa shiminta yaćhajcuna riman: ‹Washäcujga unay mandajninchi Davidpa willcanmi› nir? \v 36 Espíritu Santu rimachiptin, quiquin David niran: \q1 ‹Tayta Diosninchi Washäcujnïta nisha: \q1 «Mandäshimänayquipaj dirïcha-caj lädüman jamacuy cunćharyuyquicunata pampaman ćhuranäcaman. \q1 Nishayqui-nishayqui munashayquita rurachinquipaj» nir.›\f * \fr 12:36 \ft Salmo 110.1.\f* \p \v 37 «Chaynuy niptin, Washäcuj, ¿rasunpachuraj Davidpa willcallan canga? ¿Runapa wawanchuraj canga? Au, paypitam. Chaypis quiquin mandaj David manchapacur, Taytachacuycan.» \p Jesús willapäcuptin, runacuna cushish wiyaparaycaran. \s1 Moiséspa shiminta yaćhajcunata Jesús piñapashan \r San Mateo 23.1–36; San Lucas 11.37–54; 20.45–47 \p \v 38 Yaćhachishpan Jesús niycaran: «Moiséspa shiminta yaćhajcunapa llupinpa ama jatinquichu. Paycuna rucapäcushalla läsacunaćhu purin runacuna manchapacunanpaj. \v 39 Shuntacäna wasicunaćhüpis ñaupa-ñaupallaćhu jamayta ashin. Micupacuj jayachiptinpis, allillata jarananta munan. \v 40 Majan wañupacush warmicunapa imancunatapis ushyapan. Jinarcur, Tayta Diosninchita sumaj mañacuj-tucun. Paycunata Tayta Diosninchi sumaj ñacachinga.» \s1 Biyüda warmi cuyachicuyninta ćhurashan \r San Lucas 21.1–4 \p \v 41 Tayta Diosninchipa wasinćhu caycar, jillay ćhuracuna ñaupanćhu Jesús jamaraycaran. Jillay ćhurajcunata ricapaycaran. Puchuy-puchuy jananćhu tiyaj runacuna chay-chica jillayta ćhuraran. \v 42 Biyüda warmipis pishipacuyćhu juyaycar, ishcay ćhaniynaj-yupay jillayta ćhuraran. \p \v 43 Chayta ricar, purïshijnincunata Jesús niran: «Sumaj tantiyacunquiman. Pishipacuyćhu juyaycaj biyüda warmi ćhurashanman waquin ćhurashan mana tincunchu. \v 44 Waquin runa jillaynin puchuptinraj, ćhurasha. Cay warmim ichanga paćhallanpaj charashantapis llapanta ćhurasha.» \c 13 \s1 Tayta Diosninchipa wasinta jućhurachinanta musyachicushan \r San Mateo 24.1–2; San Lucas 21.5–6 \p \v 1 Tayta Diosninchipa wasinpita llucshiycashanćhu juc purïshijnin Jesústa niran: «Tayta, mä, ricay. Achic-achicyaycaj rumicunawan Tayta Diosninchipa wasinta pirgasha. Sumaj cuyayllapaj, ¿au?» \v 2 Jesúsna niran: «Musyachishayqui. Imayllaga llapan ricashayqui ushyacanga. Rumiwan pirgararsi, llapanmi jućhurachish canga.» \s1 Runacuna imaman ćhayananta musyachicushan \r San Mateo 24.3–28; San Lucas 21.7–24; 17.22–24 \p \v 3 Chaypita Ulïbus puntaman Jesús aywacuran. Chayćhu Tayta Diosninchipa wasinman ricajćhu jamaraycaptin, Pedro, Santiago, Juan, Andrés tapuran: \v 4 «Tayta Jesús, ¿imaytaj Tayta Diosninchipa wasinta jućhurachinga? ¿Imanaypataj shimiqui ćharcucänanta musyashaj?» nir. \p \v 5 Jesúsna niran: «Pipis pantachishurunquiman. \v 6 Achcajmi shamunga: ‹Nuwata shuyaraycämanqui. Washäcujmi caycä› nir. Achcaj runatam pantachinga. \p \v 7 «Wacćhu-cayćhu wañuchinacuy jatariptinpis, ama manchacärinquichu. Chaycunaraj cangapaj. Chaypis cay pacha mana ushyacangarächu. \v 8 Cay pacha ushyacänanpäga marcan-marcan wañuchinacungapaj. Chay-tucuyćhüpis pacha juyupa sicsicyanga. Mućhuy captinpis, yargaywan runacuna wañunga. Chaypis runacuna mana ushyacangarächu. Manchäga ñacayllarämi jallaringa. \p \v 9 «Quiquiquicunapis sumaj tantiyacunquiman. Ćhasquicamashayqui-janan mayur Israel runacunapa maquinman ćhayachishunquipaj. Shuntacäna wasicunaman rïsu apachishunquipaj. Chayćhu sumaj wascashunquipaj. Roma auturdäcunamanpis ćhayachishunquipaj. Wacpa-caypa purichishuptiquipis, shimiquita ama amucurcunquichu. Manchäga pï-maytapis nuwapita willapanqui. \v 10 Cay pacha manaraj ushyacaptin, Tayta Diosninchipa alli willacuyninta chay-tucuy marcaćhu willapäcunga. \p \v 11 «Auturdäcunaman ćhayachishuptiqui, ama llutäpacunquichu: ‹¿Imataraj rimashaj?› nir. Manchäga Tayta Diosninchi shimiquiman ćhurashallanta rimanquipaj. Espíritu Santu rimachishunquipaj. Mana quiquiqui yarpashayquitanachu rimanquipaj. \p \v 12 «Nuwata ćhasquicamashan-janan waugui-pura auturdäcunamanpis ćhayachinacunga. Papäninpis wamrancunata wañuyman ćhayachinga. Wamrancunapis maman-taytanta chiquir, wañuyman jitarpunga. \v 13 Ćhasquicamashayqui-janan llapan runa chiquishunquipaj. Mana yamacällar shimïta wiyacuptiqui, imaycamanpis maquinćhu Tayta Diosninchi cawachishunquipaj. \p \v 14 «Tayta Diosninchipa unay willacujnin isquirbishanta liguir, sumaj tantiyacärinquiman. Tayta Diosninchipa wasinta pampaman ćhuraptin, manchapacushantapis ićhichiptin, Judea marcacunapita puntacunaman juclla jishpicäriy. \v 15 Wasi puncućhu caycar, ruriman ama yaycunquimanchu. Imayquicunatapis ama jurgunquimanchu. \v 16 Ćhacrapitapis wasiquiman ama cutinquimanchu. Müdanayquita ama shuntanquimanchu. \p \v 17 «Ñacachishan wichan jishyaj warmicunapis, pishi wamrayujcunapis cuyapaypaj ñacanga. \v 18 Chaymi jishpinayqui junaj tamya wichanman mana ćhayananpaj, Tayta Diosninchita mañacäriy. \v 19 Chay wichan juyupa ñacay canga. Tayta Diosninchi cay pachata camashanpita-pacha chaynuy ñacay mana imaypis caranchu. Chaynuypis yapay mana imaysi cangapänachu. \v 20 Wamrachacushancunata llaquipar, Tayta Diosninchi chay ñacay junajcunata wallcayächinga. Manchäga pipis mana wañuypita jishpinmanchu. \p \v 21 «Chay wichan pantachicujcuna pantachishurunquiman: ‹Mä, ricay. Tayta Diosninchi caćhamushan Washäcujninchi shamusha. Mä, ricay. Washäcujninchi ćhayaycämun› nir. Chaynuy nishuptiquisi, ama ćhasquipanquichu. \v 22 Chay wichan Washäcuj-tucujcuna, willacuj-tucujcuna ricarimungapaj. Munayniyuj car, tucuyta ruranga runacunata riguichinanpaj. Chayta rurar, Tayta Diosninchi acracushan runacunatapis waquinta pantachinga. \v 23 Canan sumaj tantiyacunquiman. Willapänajpaj cashanta mayna willapashcaj. \s1 Tayta Jesúspa cutimunanpita musyachicushan \r San Mateo 24.29–35, 42, 44; San Lucas 21.25–36 \p \v 24 «Juyupa ñacaycuna ćhawarcuptillan, inti wañucäcunga. Quilla mana achicyanganachu. \v 25 Istrïllacuna shicwamunga. Janaj pachapis juyupa tapsinga.\f * \fr 13:25 \ft Isaías 13.10; 34.4.\f* \v 26 Chay junajmi Tayta Diosninchi caćhamaptin, nuwata ricamanquipaj munayniyuj car, pucutay jananćhu achic-achicyaycar cutiycämujta.\f * \fr 13:26 \ft Daniel 7.13.\f* \v 27 Tayta Diosninchi anjilnincunata caćhamunga acrashan runacunata chay-tucuypita shuntamunanpaj. Shuntanga janaj pachapa cantunpita juc-caj cantuncaman. \p \v 28 «Jïgus yürawan tincuchiypa tantiyacushun. Yüran chillguiptin, tamya quilla jallaycunanta musyanchi. \v 29 Chay-jina willapashäcuna ćharcuptin, cutimunä caycashanta tantiyacärinquipaj. \v 30 Sumaj tantiyacunquiman. Waquinniquipa ricay ñawiquićhu llapan ćharcucanga. \v 31 Janaj pachapis, cay pachapis ushyacanga. Shimïmi ichanga mana jungacangachu. Llapanmi ćharcucanga. \p \v 32 «Cutimunä junajta Tayta Diosninchi pitapis mana musyachishachu. Wawan captïsi, mana musyachimashachu. Janaj pachaćhu tiyaj anjilcunatapis mana musyachishachu. Quiquin Taytallanchim musyaraycan. \p \v 33 «Cutimunäta mana musyaycar, camaricushalla cawanquiman. \v 34 Sumaj tantiyacunayquipaj tincuchiypa willapäshayqui. Juc wasiyujshi aywacuyta yarpar, mincaynincunata jaguipusha llapanta imatapis rurananpaj. Wasi täpajtana ricaćhacuycänanpaj jaguisha. \v 35 Chaymi ricchaycar imaypis cawanquiman. Wasiyuj imay cutimunantapis mana musyanquichu. Ćhayaramunman pacha chacarcuptillanpis, pullan-pagaspis, wallpa-wagaypis, pacha-waraypis. \v 36 Mana yarpashpita ćhayamur, puñuycajta tarishurunquiman. \v 37 Chaymi mayganiquipis Tayta Diosninchita ama yamacanquichu. Llapaniqui mayaj-mayajlla shuyämanqui.» \c 14 \s1 Jesústa charinanpaj parlanacushan \r San Mateo 26.1–5; San Lucas 22.1–2; San Juan 11.45–53 \p \v 1 Chay wichan Israel runacunapa «Libadüraynaj tanta» nishan fiesta jallarinanpaj ishcay junajllana pishiycaran. Chay fiestata ricsij: «Pascua» nir. Cüracunapa mandajninwan Moiséspa shiminta yaćhajcuna yarpaćhacuycaran Jesústa chariycur wañurachinanpaj. \v 2 Waquinna niycaran: «Fiestaćhu ama charishunchu. Chariptinchi, runacuna ullgucäcur ticraparamäshuwan.» \s1 Warmi pirjümita Jesústa jaycapushan \r San Mateo 26.6–13; San Juan 12.1–8 \p \v 3 Betania marcaćhu «Jaraćhu» nishan Simónpa wasinćhu Jesús micupacurcaycaptin, butïlla pirjümin aptash warmi ćhayaran. Chay pirjümi sumaj ćhaninyuj caran. Butïllata quićharir, Jesúspa umanman jaycapuriran. \v 4 Chayta ricar, waquin jurpacuna ullgucäcur quiquin-puralla parlanacuran: «¿Imapäraj pirjümita usuchisha? Ama usuchinmanchu caran. \v 5 Manchäga quimsa paćhac (300) junaj aruypa ćhaninćhu ranticunman caran. Jinarcur pishipacujcunata aypunman caran.» Chaynuy nir warmita chiquiparan. \p \v 6 Jesúsmi ichanga niran: «Ama rimapaychu. ¿Imanirtaj tincupanqui? Umäman jaycapamar, allitam rurasha. \v 7 Pishipacujcunata imaypis ricanquipaj. Yanapayta munar, imaypis yanapanquiman. Nuwatam ichanga waran-waran mana ricamanquipänachu. \v 8 Chaymi cay warmi allita rurasha. Cawaycaptillä, pampamänanpaj armachimasha. \v 9 Sumaj tantiyacunquiman. May-chayćhüpis Tayta Diosninchipa alli willacuyninta willapäcur, cay warmi allita rurashantapis willacunga. Mana imaysi jungacangachu.» \s1 Judas Iscariote Jesústa ticrapushan \r San Mateo 26.14–16; San Lucas 22.3–6 \p \v 10 Chaura Judas Iscariote Jesúspa purïshijnin caycarsi, mayur cüracunaman aywaran: «Jesústa charïshishayqui» nir. \v 11 Judas nishanta wiyar sumaj cushicur: «Jillayta jushayqui» niran. Chay junajpita-pacha charij-charijllana Judas caycaran mayćhüpis Jesústa charinanpaj. \s1 Purïshijnincunawan Pascua micuyta Jesús micushan \r San Mateo 26.17–29; San Lucas 22.7–23; San Juan 13.21–30; 1 Corintios 11.23–26 \p \v 12 Chaypita Pascua fiesta jallariran. Chay fiestaćhu Israel runacuna libadüraynaj tantata micuj. Acrashan cashnitapis pishtaj. Chay junaj purïshijnincuna Jesústa tapuran: «Tayta, ¿mayćhütaj Pascua micuyta camaricamushaj?» nir. \p \v 13 Chaura Jesús ishcaj purïshijnincunata caćhar, niran: «Jerusalén marcaman ćhayaptiqui, puyñullawan runa yacuta apaycajta ricanquipaj. Jipallanta aywanqui. \v 14 Wasiman yaycuptin, wasiyujta ninqui: ‹Tayta Jesús caćhamasha. ¿Mayćhütäshi wasi jäcuycan purïshijnincunallawan Pascua micuyta micupacunanpaj?› \v 15 Quiquin camarishallata jäcuj altusninta ricachishunquipaj. Chayllaćhu pishijcunata camaricunqui.» \v 16 Purïshijnincunana änir marcaman ćhayar, Jesúspa shiminman-tupu llapantapis tariran. Chayllaćhu Pascua micuyta camaricuran. \p \v 17 Chacas-chacasna ćhunca ishcaywan purïshijnincunawan Jesús ćhayaran. \v 18 Micurcaycashanćhu niran: «Sumaj tantiyacunquiman. Mayganiquipis ticrapamar, wañuyman jitarpamanquipaj.» \v 19 Chaura llaquicäcur, jucnin-jucnin Jesústa tapuran: «¿Nuwachuraj? ¿Nuwachuraj?» nir. \v 20 Ćhunca ishcaywan purïshijnincunatana Jesús niran: «Nuwanchiwan iwal micujmi wañuyman jitarpamanga. \v 21 Tayta Diosninchi caćhamasha. Quiquin camacächiptin, wañuyman ćhayashaj shimin ćharcucänanpaj. Jitarpamaj runam ichanga juyupa ñacanga. Chaymi ama yurinmanpishchu caran.» \p \v 22 Micurcaycashanćhu tantata aptacurcur, Jesús niran: «Taytallau Tayta, ima allish tarichillämashcanqui.» Jinarcur tantata paquircur-paquircur, purïshijnincunata aypuran: «Catay. Cay tanta quiquïmi caycä» nir. \v 23 Chaypita bïnuyuj cüpata aptacurcur, niran: «Taytallau Tayta, ima allish tarichillämashcanqui.» Jinarcur macyaptin, llapan upuchinacuran. \v 24 Jesúsna niran: «Cay bïnu yawarnïmi. Washänaj-raycur wañuyman ćhayaptï, yawarnï jićhanga. Yawarnïwanraj parlanacushanta Tayta Diosninchi ćharcucaycächin. \v 25 Sumaj tantiyacunquiman. Cananpita bïnuta mana upushänachu. Llapanchita Tayta Diosninchi maquinman jishpichimaptinchiraj, mushuj bïnuta upushaj.»\fig San Marcos 14.12–25|src="CN01798B.TIF" size="span" loc="Mark 14.12-25" ref="SAN MARCOS 14:25" \fig* \s1 Pedro wasguinanta Jesús musyachishan \r San Mateo 26.30–35; San Lucas 22.31–34; San Juan 13.36–38 \p \v 26 Micupacuyta ushyariycur, Tayta Diosninchita alliman ćhurashpan cantarir, Ulïbus puntaman aywacäriran.\fig San Marcos 14.22–26|src="WA03910B.TIF" size="span" loc="Mark 14.12-25" ref="SAN MARCOS 14:26" \fig* \v 27 Chayćhüna Jesús niran: «Canan pagas llapaniqui jaguiraycamanquipaj. Tayta Diosninchipa shiminpis nin: \q1 ‹Uysha michijta wañuchishaj. \q1 Wañuycachiptï, uyshancuna mashtaypa-mashtar aywacunga.›\f * \fr 14:27 \ft Zacarías 13.7.\f* \p \v 28 «Cawarircamurmi ichanga, Galilea marcaman ñaupashaj.» \p \v 29 Pedruna niran: «Llapan jaguirishuptiquipis, mana imaysi jaguirishayquipächu.» \v 30 Jesúsna niran: «Pedro, sumaj tantiyacunquiman. Canan chacaylla wasguimanquipaj. Mana ricsij tucumanquipächu. Ishcay cutipa gällu manaraj cantaptillan, quimsa cutipa wasguimanquipaj.» \v 31 Pedruna niran: «Mana imaypis wasguishayquichu. Ishcaninchitapis jina wañuchimäshun.» Llapan purïshijnincunapis Pedro-jina niran: «Mana wasguishayquichu.» \s1 Getsemaní ćhacraćhu Jesús mañacushan \r San Mateo 26.36–46; San Lucas 22.39–46 \p \v 32 Chaypita «Getsemaní» nishan ćhacraman purïshijnincunawan Jesús aywaran. Ćhayar, niran: «Washanijćhu Tayta Diosninchita mañacushäcaman cayllaćhu jamapäriy.» \v 33 Chaynuy nir Pedruta, Santiaguta, Juanta pusharan. Paycunapa ricay ñawinćhu jatunpa llaquicuran. Shungun ishquicäcuptin, niran: \v 34 «Llaquicuy juyupa ćhayapamasha. Wañuy janäćhüna. Yanagaycallämay, ari. Waräshimay.» \p \v 35 Jinarcur carushman aywarcur pachacaman jungurpacuycur Tayta Diosninchita mañacur, Jesús niran: «Papällau Papä, camacaptin, shuyarämaj ñacay ama ćhayamächunchu. \v 36 Jampäga imapis mana sasachu. Shuyarämaj ñacaypita jishpichimay, ari. Jishpiyta munaptïpis, shungü munashan ama camacächunchu. Manchäga munashayquinuylla llapanpis caycullächun.» \p \v 37 Jinarcur quimsaj purïshijnincunaman cutir, puñuycajta tariran. Chaymi Pedruta niran: «Simón, ¿puñucuycanquićhim? ¿Manachu juc ürallasi ricchashcanqui? \v 38 Ricchay-llapa. Mana wasguimänayquipaj Tayta Diosninchita mañacäriy. Allita yarparsi, ushyacajllam carcaycanqui.» \v 39 Jinarcur mañacushan-cajman yapay cutiran. Mañacushannuylla yapay mañacuran. \v 40 Cutir, yapay puñucashta tariran. Wañuypa puñunay chariptin, puñucurcaycaran. Chaymi ima niytapis mana camäpacuranchu. \p \v 41 Quimsa cutićhu cutirna, Jesús niran: «¿Puñurcaycanquićhim? ¿Jitarpaycanquićhim? Jataripacuyna. Juchaćhu aruj runacuna ćhayamushana. Tayta Diosninchipa caćhan caycaptïsi, charimanga. \v 42 Jataripacuyna. Wañuyman jitarpamaj runa jananchićhünam. Aywapushun.» \s1 Jesústa rïsu charishan \r San Mateo 26.47–56; San Lucas 22.47–53; San Juan 18.2–11 \p \v 43 Jesús rimaycaptillan, purïshijnin cashpansi Judas ćhayapuran achcaj runata pushacurcur. Mayur cüracunapis, Moiséspa shiminta yaćhajcunapis, mayur runacunapis caćhaptin, chay-chicaj runa aywaran jirunwan-caman, tucsicunanwan-caman. \v 44 Judas mayna nish caran: «Macallarcushä runa Jesúsmi canga. Charircur mana caćharillar, apacunqui.» \v 45 Chaymi ćhayaycur juclla Jesústa macallarcur, wamayaran: «Taytallau tayta» nir. \v 46 Chaura Jesústa charicarcäriran. \v 47 Jesúspa juc purïshijninna cuchillunta jurgurir, mayur cürapa uywayninpa rinrinta rugupariran. \p \v 48 Llapan runata Jesús niran: «¿Imatataj yarpanqui? ¿Suwa cashätachu? ¿Imanirtaj jiruyquiwan-jiruyquiwan, cuchilluyquiwan-cuchilluyquiwan shapäcamushcanqui? \v 49 Waran-waran Tayta Diosninchipa wasinćhu ricamashcanqui. Paypa shiminta ricay ñawiquićhu tantiyachishcä. ¿Imanirtaj mana charimashcanquichu? Ichanga Tayta Diosninchipa shimin ćharcucänanpämi charimashcanqui.» \v 50 Purïshijnincunam ichanga jishpicäriran. Japallantana Jesústa jaguiycäriran. \p \v 51 Jesústa apacuptin, bayïtawan pitushalla juc müsu jipanta aywaycaran. Chaura müsutapis chariran. \v 52 Chariptin, piturashan bayïtata jaguiycur, jalapaćhalla jishpicuran. \s1 Mayur Israel runacunapa sisyunninman Jesústa apashan \r San Mateo 26.57–68; San Lucas 22.54–55, 63–71; San Juan 18.12–14, 19–24 \p \v 53 Chaypita mayur cüraman Jesústa aparan. Mayur cürapa wasinman cüracuna, mayur runacuna, Moiséspa shiminta yaćhajcuna shuntacaran. \v 54 Pedrupis Jesúspa caru jipallanta aywar sawan ruricaman yaycuran. Chayćhu Tayta Diosninchipa wasinta täpajcunawan mashacurcaycaran. \p \v 55 Chaura mayur cüracuna, llapan mayur Israel runacuna Jesústa wañuchinanpaj achäquita ashircaycaran. Ichanga mana tariranchu. \v 56 Achcaj tumparpis, quiquin-puralla apaycaćhänacuran. Rimashancuna mana tincuranchu. \v 57 Waquin runa Jesústa tumpar niran: \v 58 «Cay runash nisha: ‹Runacuna rurashan Tayta Diosninchipa wasinta jućhuchishaj. Jinarcur, quimsa junajllaćhu jatarachishaj runa mana aruycaptinsi.› » \v 59 Chaynuy nirpis, quiquin-puralla apaycaćhänacuran. \p \v 60 Chaynuy tumpaptin, mayur Israel runacunapa ricay ñawinćhu mayur cüra jatarcur, Jesústa tapuran: «¿Manachu rimacunqui? ¿Rasunpachu rimashcanqui?» nir. \v 61 Jesúsmi ichanga imatapis mana rimacuranchu. Chaura mayur cüra yapay tapuran: «Mä, willamay. ¿Tayta Diosninchipa Wawanchu canqui? ¿Caćhamushan Washäcujchu canqui?» nir. \v 62 Jesúsna niran: «Au. Nuwam caycä. Caćhan cashpämi mandäshinäpaj Munayniyuj Tayta Diosninchiwan iwal jamashaj. Pucutay jananćhu cutiycämujta ricamanquipaj.»\f * \fr 14:62 \ft Salmo 110.1; Daniel 7.13.\f* \p \v 63 Chaura mayur cüra ullgucuycuran. Quiquinpa müdanantapis raćhir ushyarir, japariran: «Tistïguta mana munanchinachu. \v 64 Shiminpita musyanchi Tayta Diosninchita apäriycashanta.» Chaynuy niptin, juc shimillaraj niran: «Wañuchicächun.» \p \v 65 Chaypita waquin runa Jesústa tuwapur ushyaran. Ñawinta chaparcur, magaran: «Tayta Diosninchipa willacujnin carga, ¿pitaj cutashcashunqui? Mä, willamay» nir. Tayta Diosninchipa wasin täpajcunapis lajyar ushyaran.\fig San Marcos 14.53–65|src="CN01815B.TIF" size="span" loc="Mark 14.53-65" ref="SAN MARCOS 14:65" \fig* \s1 Jesústa Pedro wasguishan \r San Mateo 26.69–75; San Lucas 22.56–62; San Juan 18.15–18, 25–29 \p \v 66 Pedro sawan rurićhu caycaptin, mayur cürapa uywaynin jipash ćhayaran. \v 67 Mashacuycajta tarir sumaj ricapärir, niran: «Nazaret runa Jesúswan purishcanqui, ¿au?» \v 68 Pedrum ichanga wasguipar, niran: «Chay runata mana ricsïchu. Imatash rimacullanquipis.» Chaynuy nir puncuman llucshicuran. \p \v 69 Chaypita uyway jipash Pedruta ricar, yapay llapanta willaran: «Cay runa Jesúspa purïshijnin» nir. \v 70 Pedro yapay wasguiran. Mayllantana jinan runacunapis Pedruta niran: «Jampis Galilea runa caycanqui. Rasunpa Jesústa purïshishcanqui, ¿au?» \v 71 Chaura Pedro ullgucäcuran: «Chay runata mana ricsïchu. ¿Piraj cacullanpis? Llullacuptïga, Tayta Diosninchi jina ñacachimächun» nir. \p \v 72 Niycaptillan, ishcay cutipa gällu cantariran. Chayraj Pedro yarpäriran: «Mana ricsij tucumanquipächu. Gällu ishcay cutipa manaraj cantaptillan, quimsa cutipa wasguimanquipaj» nishanta. Jesúspa shiminta yarpärir shungun ishquicäcuptin, juyupa wagaran. \c 15 \s1 Mandaj Pilatupa dispächunman Jesústa apachishan \r San Mateo 27.1–2, 11–14; San Lucas 23.1–5; San Juan 18.28–38 \p \v 1 Pacha wararcuptin, mayur cüracuna, mayur runacuna, Moiséspa shiminta yaćhajcuna jutucaran. Sisyunćhu parlanacarcärir, llapan mayur Israel runacuna Jesústa watashta mandaj Pilatuman aparan. \p \v 2 Ćhayachiptin, mandaj Pilato Jesústa tapuran: «¿Rasunpachu Israel runacunapa mandajnin canqui?» nir. Jesúsna niran: «Quiquiquim rimashcanqui.» \v 3 Chaura mayur cüracuna tucuy-tucuypita Jesústa tumparan. \v 4 Chaymi mandaj Pilato yapay Jesústa tapuran: «¿Imata nishuptiquipis, manachu chapacunqui?» nir. \v 5 Chaynuy niptinsi Jesús mana rimacuptin, mandaj Pilato ima ruraytapis mana camäpacuranchu. \s1 Jesústa rusćhu wañuchinanpaj aunishan \r San Mateo 27.15–31; San Lucas 23.13–25; San Juan 18.38–19.16 \p \v 6 Pascua fiestaćhu runacuna mañacuptin, watan-watan mandaj Pilato juc rïsuta caćharij. \v 7 Chay wichan juyu Barrabás rïsu wićhgaraycaran magacushanpita, wañuchicushanpita. \v 8 Chaymi achcaj runa mandaj Pilatuta mañacuran: «Watan-watan caćharishayqui-jina juc rïsuta caćhariy, ari» nir. \v 9 Chaura mandaj Pilato tapuran: «¿Israel runacunapa mandajnintachu caćharishaj? Paypa maquinćhüshi cawanqui» nir. \v 10 Chiquipayllawan Jesústa mayur cüracuna apashanta mandaj Pilato mayna musyaycaran. \v 11 Mayur cüracunana achcaj runata shimiyaran: «Barrabásta caćhariy» nir mañacärinanpaj. \v 12 Yapay mandaj Pilato tapuran: « ‹Israelcunapa mandajnin› ricsishayqui Jesústa, ¿imanäshätaj?» nir. \v 13 Tapuptin, runacuna japariran: «Rusćhu wañuchicächun» nir. \v 14 Mandaj Pilatuna niran: «¿Imaćhütaj juchata aparicusha?» Paycunam ichanga: «Rusćhu wañuchicächun» nir sumaj japarpararan. \p \v 15 Mandaj Pilato Israel runacuna alli ricananta munar, Barrabásta caćhariycuran. Jesústana sumaj wascaraycächir, murucuncunata inćhigaran rusćhu wañuchinanpaj. \p \v 16 Murucucunana mandajninpa sawanninman Jesústa yaycuchiran. Jinarcur llapan murucu-masincunata shuntachiran. \v 17 Jesústa pampaman ćhurar puca jacuta jacuparan. Umanmanpis cashapita pilltarcullar curünata jatiparan. \v 18 Asipänan cashpan niran: «Israel runacunapa mandajnin alli ricash caycullächun.» \v 19 Jananmanpis shugushwan umanćhu wirur ushyaran. Tuwapuran. Jungurpacuycur, alliman ćhuraj-tucuran.\fig San Marcos 15.16–19|src="CN01827B.TIF" size="span" loc="Mark 15.16-19" ref="SAN MARCOS 15:19" \fig* \p \v 20 Pampaman ćhurariycur, puca jacunta jićhuriran. Quiquinpa müdananta ushtuparcur, rusćhu wañuchinanpaj aparan. \s1 Jesústa rusćhu wañuchishan \r San Mateo 27.32–44; San Lucas 23.26–43; San Juan 19.17–27 \p \v 21 Jesústa wañuchinanpaj apaycashanćhu Cirene marcapita Simónwan tincuran. Ćhacrapita cutiycämuptin, paytana Jesús apashan rusta murucucuna apachiran. Simónga Alejandrupawan Rufupa taytan caran. \p \v 22 Murucucunana «Gólgota» nishan pachaman Jesústa ćhayachiran. «Gólgota» ninantam rimayninćhu: «Calabïra pata» nin. \v 23 Usuncachicuj jampitawan bïnuta tallurcachir, Jesústa upuchiyta munaran. Paymi ichanga mana upuranchu. \v 24 Rusman läbaycur, murucucuna surtita jitaran Jesúspa müdananta mayganinpis apacunanpaj. \p \v 25 Ćhajćha intiman mana ćhayaptillan, rusman Jesústa läbaran. \v 26 Imapita wañuchishanpis musyacänanpaj rus jananman isquirbiran: «Cayga Israel runacunapa mandajnin» nir. \v 27 Jesústawan ishcaj suwatapis iwal rusman läbaran: jucninta dirïcha-caj lädunman, jucnintana isquirda-caj lädunman. \p \v 28 Chaynuypa Tayta Diosninchi isquirbichishan ćharcuran: «Juchaćhu arujta-jina runacuna ricanga» nir.\f * \fr 15:28 \ft Isaías 53.12. Waquin unay Bibliaćhu cay birsïculu mana taricanchu.\f* \p \v 29 Chay quinranpa purij runacunapis Jesústa pampaman ćhuraran. Ashllishpan umanta awir niran: «Jamga Tayta Diosninchipa wasinta jućhurachir, quimsa junajllatash jatarachinqui, ¿au? \v 30 Canan mä, wañuypita jishpiy. Ruspita mä, yarpamuy.» \p \v 31 Mayur cüracunapis, Moiséspa shiminta yaćhajcunapis Jesústa pampaman ćhurar, quiquin-pura ninacuran: «Payga waquin runacunata jishpichishaćhi. Quiquinpis jishpiyta mana junchu. \v 32 Tayta Diosninchipa caćhamushan Washäcuj caycarga, Israelpa mandajnin carga, ruspita yarpamunman. Yarpamujta ricarraj, shiminta ćhasquicushun.» Rusman ishcaj läbaraj runapis Jesústa ashllir ushyaran. \s1 Jesús wañushan \r San Mateo 27.45–56; San Lucas 23.44–49; San Juan 19.28–30 \p \v 33 Chaypita lasdüsipita mallwaycaman pacha chacacäcuran. \v 34 Mallwayna Jesús japaćhacuran: «Eloí, Eloí, ¿lammá sabactani?» nir. Rimayninćhu: «Eloí, Eloí, ¿lammá sabactani?» ninanga: «Taytallau Tayta, ¿imanirtaj jaguiraycamashcanqui?» ninanmi.\f * \fr 15:34 \ft Salmo 22.1.\f* \v 35 Japaćhacuptin, wiyajcuna niran: «Mä, wiyashun. Tayta Diosninchipa unay willacujnin Elíastaćhim jayacuycan.» \v 36 Juc runana shigui bïnuman shaputa ushmarcachir shugushman watarcur, Jesústa shuguchiyta munaran. Shuguchishpan niran: «Mä, ricapäshun. Rasunpachush Elías shamunga ruspita jurgunanpaj.» \v 37 Jesúsmi ichanga sumaj japarir, wañucäcuran. \p \v 38 Wañucäcuptin, Tayta Diosninchipa wasinćhu chaparaj bayïtapis janapita uraypa callacäcuran. \v 39 Imanuy wañucäcushantapis ricar, murucucunapa capitannin niran: «Cay runa rasunpa Tayta Diosninchipa Wawan casha.» \p \v 40 Warmicunapis carushllapita ricapaycaran. Ricapaycaran Magdalena marcapita Maríapis, shullca-caj Santiagupawan Josépa maman Maríapis, Salomépis. \v 41 Paycuna Jesústa yanapar purïshiran Galilea marcacunaćhu puriptin. Jesúswan Jerusalén marcaman aywaj warmicunapis achcaj ricapaycaran. \s1 Jesústa pampashan \r San Mateo 27.57–61; San Lucas 23.50–56; San Juan 19.38–42 \p \v 42 Diyawardaman ćhayanan junaj chacanaycaptin, \v 43 Arimatea marca José mana manchacullar mandaj Pilatuman aywaran: «Jesústa pampachicushaj» nir. Payga mayur cürapa mandäshij-masin carpis, Tayta Diosninchipa maquinćhu juyayta munaran. \p \v 44 Pampachicunanpaj mañacuptin, mandaj Pilato yarpaćhacuran: «¿Wañushanachuraj?» nir. Chaymi jayarcachir, murucucunapa capitanninta tapuran. \v 45 «Au, wañushanam» niptin, mandaj Pilato Joséta auniran: «Pampachicuy, ari» nir. \p \v 46 Auniptin ruspita ayata jurgurcur, rantishan bayïtawan José pituran. Jinarcur runa pampacunan chaga ućhcuman ćhuraycuran. Ućhcu puncutana rumiwan chaparcuran. \v 47 Mayman pampashantapis ricapaycaran Magdalena marca Maríawan Josépa maman María. \c 16 \s1 Jesús cawarimushanpita willacushan \r San Mateo 28.1–10; San Lucas 24.1–12; San Juan 20.1–10 \p \v 1 Diyawarda ushyarcuptin, Magdalena marcapita María, Santiagupa maman María, mama Salomé ayata chaquichij pirjümita rantiran. \v 2 Dumingu warariycaptillan, Jesús pamparashanman aywaran: \v 3 «¿Piraj chaparaj rumita witichipämäshun?» nir. \v 4 Ćhayaptin jatun carpis, rumi witiraycaranna. \p \v 5 Pamparashan ućhcuman yaycuriptin, dirïcha-caj lädunćhu achic-achicyaycaj yuraj müdanash müsu jamaraycaran. Chayta ricar, warmicuna mancharicäcuran. \v 6 Manchariptin, müsu niran: «Ama manchariychu. Rusćhu wañuj Nazaret marca Jesústa ashircaycanqui, ¿au? Cayćhu pamparash carsi, mana cannachu. Mayna cawarisha. \v 7 Canan cuticuy. Jesúspa purïshijnincunata willar, Pedrutasi ninqui: ‹Galilea quinranman ñaupashana. Quiquin nishannuylla chayćhu tincunquipaj.› » \v 8 Warmicunana manchariywan sicsicyaycar jishpicuran. Manchariyllawan imatapis mana willacuranchu. \s1 Magdalena marcapita Maríata Jesús ricaripushan \r San Juan 20.11–18 \p \v 9 Chaura dumingu tuta waraycaptillan, Jesús cawarimuran. Cawarcamur, puntata Magdalena marcapita Maríata ricaripuran. Paypita janćhis supayta jargush caran. \v 10 Jesúspa purïshijnincuna juyupa llaquicur wagarcaycaptin: «Jesús ricaripamasha. \v 11 Cawaycan. Rasunpa ricashcä» nir María willaptinsi, mana yupachicuranchu. \p \v 12 Chaypita ishcaj purïshijnincuna ćhacrapa aywaycaptin, juc-nirajnash Jesús ricaripuran. \v 13 Paycunapis purïshij-masincunata willaran: «Jesús ricaripamasha» nir. Willaptinpis, mana yupachicuranchu. \s1 Purïshijnincunata Jesús caćhacushan \r San Mateo 28.16–20; San Lucas 24.36–49; San Juan 20.19–23 \p \v 14 Chaypita ćhunca jucwan (11) purïshijnincuna micupacurcaycaptin, Jesús ricaripuran. Piñacuran: «Cawarimushäta willaycäshuptiqui, ¿imanirtaj mana yupachicamashcanquichu? ¿Imanirtaj chucru shungu carcaycanqui?» nir. \p \v 15 Jinarcur niran: «Canan chay-tucuy marcacunaman ayway. Tayta Diosninchipa alli willacuyninta llapanta willapäcunqui. \v 16 Pipis yupachicamar ushyacur, alli cawayta taringa. Mana yupachicamajcunatam ichanga Tayta Diosninchi ñauquinga. \v 17 Pipis yupachicamar, Tayta Diosninchi camacächiyninpa supaycunata jargunga. Juc-niraj rimaycunata rimanga. \v 18 Wañuchicuj curucunata charirpis, wañuchicuj jampita upurpis, mana wañungachu. Maquinwan yataptin, jishyaćhucunapis allchacangam.» \s1 Janaj pachaman Jesústa shuntacushan \r San Lucas 24.50–53 \p \v 19 Jesús willapäcuriptin, janaj pachaman Tayta Diosninchi shuntacuran. Payta mandäshinanpaj dirïcha-caj lädunman Tayta Jesús jamacuran. \p \v 20 Purïshijnincunana Jesúspita chay-tucuyćhu willapäcuran. Willapäcunanpaj Tayta Jesús sumaj yanaparan. Ima-imatapis rurananpaj camacächiran. Shiminta wiyar, rurashancunata ricar, runacuna Jesús willapäcushancunata tantiyacuran.