\id MRK - Quechua Huaylas NT -Peru 2008 (DBL -2013) \h SAN MARCOS \toc1 San Marcos Jesucristupaq escribenqan \toc2 Marcos \toc3 Mc \mt1 SAN MARCOS \mt2 Jesucristupaq escribenqan \ip Marcosqa Teyta Jesusman allapa marcäcoq nunam carqan. Marcosqa purerqam Pabluwanpis y Pedruwanpis Jesucristupaq willapäcurmi. (Flm 24, 1 Pe 5.13) Carselcho Pablu quecaptinpis, Marcosqa quecarqan yanaparmi. (2 Ti 4.10-11) Tsemi Jesucristuwan mana purishqa carpis allipa musyarqan Jesus rurashqancunata y yachatsicushqancunata. \ip Marcos que libruta escribenqan witsancuna Romacho Jesucristuman creyicoqcunata allapam chiquir qaticachäyarqan. Y Marcos que libruta escribirmi meparese pecunata mas callpata qoyquita munarqan. \ip Marcos cäyitsicun israel nunacunapa costumbrincunata, y arameo parlata cäyitsicun. Tsemi que libroqa mana israel nunacunapaqno. \ip Marcos escribin facillla cäyiquipaqta. Mas parlaquican Jesus ruranqancunapaq y ichiclla willacun parlanqanta. \c 1 \s1 Bautisacoq Juan tsunyaqcho willapäcun \r (Mateo 3.1-12; Lucas 3.1-17; Juan 1.19-28) \p \v 1 Quenomi qallarin Diospa tsurin Jesucristupa alli willaquinin: \v 2 Diospa profetan Isaias escribishqanchomi ˻Dios˼ queno nerqan: \q1 “Puntequitam willacoqnïta cachashaq, \q1 nänita alistaq cuenta nunacunata willapänanpaq.\x * \xo 1:2 \xt Mal 3.1\x* \q1 \v 3 Tsunyaqchomi juc nuna \q1 qayaripa queno willaconqa: \q1 ‘Nänicunata derechar limpiaq \q1 cuenta prebinicuyë Teyta Diosnintsicta chasquiyänequipaq’ ”\x * \xo 1:3 \xt Is 40.3\x* nir. \p \v 4 Tse nenqannomi bautisacoq Juan tsunyaqnincunapa ewar nunacunata willaparqan jutsancunata jaqirir, bautisacuyänanpaq, y tsenopa perdonashqa cayänanpaq. \v 5 Tsenam Jerusalenpita jinantin Judea probinsiapita Juanman llapan nunacuna ewayarqan. Jutsancunata willayaptinnam Jordan mayucho Juan bautisarqan. \p \v 6 Juanpa ropanqa carqan camellupa millwanpitam. Wachäcannam qarapita carqan. Micoqpis langosta\f + \fr 1:6 \ft Langosta curoqa imeca pinteq wallpa curunomi.\f* curucunatam y tuna tumpushpa mishquincunatam. \v 7 Pemi nunacunata willarqan queno nir: \p —Qepätam shamun noqapitapis mas puedeq, y manam noqa ni pi carpis sirwïtsu qonqurïcur llanqinpa watunta pascarillatapis. \v 8 Noqaqa yacullawanmi bautisayarcoq, peru pëqa bautisayäshoqniqui cuentam Santu Espiritunta qoycuyäshunqui. \s1 Jesus bautisaconqan \r (Mateo 3.13-17; Lucas 3.21-22) \p \v 9 Tse junaqcunanam Galileacho Nazaret marcapita Teyta Jesus shamorqan Juan bautisecanqan Jordan mayuman, y petapis tsechomi bautisarerqan. \v 10 Jesus bautisacurir, yacupita yarqurëcarnam, riquecorqan sielu quicharëcaqta y Santu Espiritu palumano peman urecamoqta. \v 11 Sielupeqnam Dios queno nimorqan: \p —Qammi cuyë tsurï canqui. Qamrecurmi allapa cushicü. \s1 Jesusta diablu tenteta munan \r (Mateo 4.1-11; Lucas 4.1-13) \p \v 12 Tsepitanam Santu Espiritu Jesusta tsunyaqman pushacorqan. \v 13 Tsechonam chuscu chunca (40) junaqninpi chucaru animalcunawan juntu päracorqan. Tsechomi diablu engañar tuquilayapa Jesusta jutsaman ishquitsita munarqan. Y anjelcunanam shamur Jesusta sirwiyarqan. \s1 Galilea marcacho Jesus qallecun yachatsicur \r (Mateo 4.12-17; Lucas 4.14-15) \p \v 14 Bautisacoq Juan carselcho llawirëcaptinnam, Galilea marcacunaman ewar Diospa alli willaquininta Jesus yachatsicorqan \v 15 queno nirnin: \p —Dios mandacoqniquicuna cananpaq tiempu chäramunnam. Tsemi mana alli rureniquicunata jaqirïcur, alli willaquininman creyicuyë. \s1 Jesus acran pescadorcunata disipuluncuna cayänanpaq \r (Mateo 4.18-22; Lucas 5.1-11) \p \v 16 Jesusmi Galilea nishqan Lamar cuchunpa ewarëcarnin, ricarerqan Simonta y wauqin Andresta. Pecunam pescador carnin, atarayancunata yacuman jitecayarqan. \v 17 Pecunatam Jesus queno nerqan: \p —Shayämï. Noqata qatiyämë. Cananpita witsepam pescaduta elluyanqequipa rantin nunacunatana noqaman elluyämunqui. \p \v 18 Tse öram atarayancunata jaqiricur, Jesusta qatircur eucuyarqan. \p \v 19 Tsepita pasarirnam, mas washänincho Jesus ricarerqan Santiaguta y Juanta lanchacho atarayancunata remendecayaqta. Pecunaqa cayarqan Zebedeupa tsurincunam. \v 20 Tsenam ishcan wauqita Jesus qayarqan. Pecunapis jina papänin Zebedeuta uryaqnincunatawan lanchacho jaqirïcurmi, Jesuspa qepanta eucuyarqan. \s1 Jesus qarqun supëta juc nunapita \r (Lucas 4.31-37) \p \v 21 Tsepitanam Capernaum marcaman chäriyarqan. Tsechonam jamacuyänan junaq ellucayänan wayiman yecurir nunacunata Jesus yachatserqan. \v 22 Llapan nunacuna allapa espantacur mantsacäcuyarqan tse yachatsiquininpita, porqui puedeq queninwanmi tsecunata yachatsicorqan y manam ley yachatsicoqcunanollatsu. \v 23 Tse ellucayänan wayichomi quecarqan supëpa munenincho cacoq nuna. Tse öram nunapa shiminpa qayaripa supë \v 24 queno nerqan: \p —Au, Jesus Nazaret marcapeq nuna ¿Imananquitaq noqacunawan? ¿Ushacätsiyämaqnïcu shamorqonqui? ¡Noqa reqeqmi, qam Dios Acrashqan canqequita! \p \v 25 Jesusnam supëyoq nunata piñaparnin, nerqan: \p —¡Upälla que! ¡Canan que nunapita yarqï! —nir. \p \v 26 Supënam nunata feyupa tapsicacharcur, qaparir yarqur eucorqan. \v 27 Tseta riquecurnam, llapan nunacuna mantsacäcur queno tapunacuyarqan: \p —¿Imanotaq que? Queno mushoq yachatsiquitaqa manam imepis wiyashqatsu cantsic. ¡Supëcunapis poderninwan mandaptintaq cäsuyan! —nir. \p \v 28 Tse junaqcunam jinantin Galilea probinsiacho Jesus rurashqanta llapan nunacuna ras musyariyarqan. \s1 Jesus cachacätsin Simon Pedrupa suegranta y mas qeshyaqcunata \r (Mateo 8.14-17; Lucas 4.38-41) \p \v 29 Tse ellucayänan wayipita yarqurirnam, Jesus ewarqan Simonpa y Andrespa wayinman, Juanta y Santiaguta pusharcur \v 30 Tsechomi Simonpa suegran fiebriwan qeshyar cämarëcarqan. Jesus chäriptin öram willariyarqan tse warmi qeshyecanqanta. \v 31 Tsenam Jesus witïcur maquinpita tsarircur sharcaratserqan. Tse öram fiebripita cachacärirnin, pecunata sirwerqan. \s1 Jesus cachacätsin atscaq qeshyaqcunata \p \v 32 Inti jeqecaptinnam, Jesusman apayämorqan tuquilaya qeshyawan qeshyaqcunata y supëyoqcunata. \v 33 Tse marcapitam llapan nunacuna tse wayi puncuman elluquecuyarqan. \v 34 Atscaqtam tuquilaya qeshyawan qeshyaqcunata Jesus cachacätserqan, y supëpa munenincho caquicaq atscaq nunacunatam librarqan. Supëcunaqa reqiyarqanmi pi canqanta. Tsemi Jesus munarqantsu pepaq ni imata parlayänanta. \s1 Jesus yachatsicun Galilea marcacunacho \r (Lucas 4.42-44) \p \v 35 Tsaqa tsaqalla shäricurirmi, tsunyaqman Jesus eucorqan Diosman mañacunanpaq. \v 36 Simonnam yanaqincunawan Jesus asheq ewayarqan. \v 37 Taririrnam, queno niyarqan: \p —Tëte, llapan nunacunam ashicayäshunqui. \p \v 38 Tsenam Jesus nerqan: \p —Acu ewashun waquin caq amanulla marcacunamanraq. Tsecunachopis yachatsicushaqmi. Tsepaqmi que patsaman shamushqa cä. \p \v 39 Tsenam jinantin Galilea marcacunapa purir, ellucayänan wayicunacho yachatsicorqan, y supëpa munenincho caquicaq nunacunatam librarqan. \s1 Jesus cachacätsin leprayoq nunata \r (Mateo 8.1-4; Lucas 5.12-16) \p \v 40 Tsechonam leprawan qeshyayoq nuna Jesusta rogarnin, qonquriquicur queno nerqan: \p —Tëte, munarnenqa, cachaquecatsillämë —nir. \p \v 41 Tsenam Jesus ancuparnin, nunata yatecur queno nerqan: \p —Munämi, cachacänequita. \p \v 42 Tse öram lepra qeshyapita cachacärir, sanu püru ticrarerqan. \v 43 Tsenam Jesusqa tse nunata alli notificarnin, queno despidicorqan: \p \v 44 —Ama ni pitapis willacunquitsu cachacätsenqaqta. Peru si, ewë saserdoti bendisishunequipaq, Moises mandacushqanno Diospaq qarenin aparcur pecuna musyayänanpaq. \p \v 45 Peru tseno notifiquecaptinpis, tse nunaqa eucur llapan nunacunatam willar ushecorqan Jesus cachacätsishqanta. Tsemi tse marcacunaman Jesus manana yecorqantsu, y tsunyaqnin tsunyaqninllanam puricorqan. Peru tsemanpis jinantinpitam nunacuna ashirnin, ewayarqan. \c 2 \s1 Jesus cachacätsin imbalidu nunata \r (Mateo 9.1-8; Lucas 5.17-26) \p \v 1 Tsepita unetanam yape Capernaum marcaman Jesus cutiriptin nunacuna musyariyarqan cutirishqanta. \v 2 Tsenam quecanqan wayiman allapa nunacuna ellucar wayi junta puncuchopis quichqui cayarqan. Jesusnam yachatsiquicarqan Diospa willaquininta. \v 3 Tsemannam chuscoq nunacuna apayarqan juc imbaliduta wantucushqa. \v 4 Nunacuna pasepa quichquishqa cayaptinmi, Jesuspa nopanman yecatsita puediyarqantsu. Tsemi wayi qataraqta quicharïcur tselläpa qeshyaq nunata quirmantin shumaqlla cacharpuyarqan. \v 5 Tsenam Jesusqa peman allapa marcäcuyashqanta musyarirnin, qeshyaqta nerqan: \p —Iju, jutsequicunapitam perdonecoq. \p \v 6 Tsechonam tëcayarqan ley yachatsicoqcuna. Y waquincunam shonquncunacho queno yarpacachäyarqan: \v 7 “Que nunaqa ¿imanirraq tseno parlan! Tseno parlarninmi, Diospita burlacun. Diosllam jutsantsicpitaqa perdonamantsic” nir. \v 8 Peru Jesusqa tseno yarpacachäyanqanta musyarirmi, pecunata queno taporqan: \p —¿Imanirtaq shonqiquicunacho tseno yarpacachäyanqui! \v 9 ¿Que qeshyaq nunapaq meqantaq mas alli ninäpaq canman: ‘Jutsequicunapita perdonashqanam canqui’ ninäcu, o ‘Sharquï, quirmequita aparcur euquï’ nïcümancu! \v 10 Cananmi musyatsiyashqequi Diospita Shamushqa Nuna, puedeq car que patsacho nunacunapa jutsancunata perdoneta puedenqanta. \p Tseno nirirnam, imbalidu nunatana nerqan: \p \v 11 —Qamtam neq: Sharcur quirmequita aparcur wayiquita euquï. \p \v 12 Tse öram qeshyaq sharcur llapan ricarëcayaptin quirmanta ellurir catarcur eucorqan. Tseta ricarninnam, nunacuna cushicur queno alabayarqan: \p —¡Diosqa allapa puedeqmi! ¡Manam ni imepis que rurashqantanoqa ricashqatsu cantsic! \s1 Disipulun cananpaq Mateota Jesus acran \r (Mateo 9.9-13; Lucas 5.27-32) \p \v 13 Tsepitanam yape lamar cuchunpa Jesus ewarëcarqan. Tseman atsca nunacuna ellucayaptinnam, pecunata yachatserqan. \v 14 Pasarëcarnam ricarerqan Alfeupa tsurin Levita Romapaq impuestucunata cobracuyänan wayicho cobracur tëcaqta. Petam Jesus nerqan: \p —¡Acu eucushun! —nir. \p Levinam sharcur Jesuswan eucorqan. \p \v 15 Tsepitanam Levipa wayincho Jesus disipuluncunawan miquicayaptin Romapaq impuestuta cobracoqcunapis y jutsasapacunapis Jesuswan juntu miquicayarqan, y atscaqmi tseno nunacuna peta qatiyarqan. \v 16 Jutsasapacunawan y impuestu cobraqcunawan micoqta riquecurnam, ley yachatsicoq fariseucuna Jesuspa disipuluncunata queno niyarqan: \p —¿Imanirtaq mayestriquicuna impuestu cobracoqcunawan y jutsasapacunawan juntacur micuyan! \p \v 17 Jesusnam tse niyanqanta wiyarirnin, nerqan: \p —Qeshyaqcunallam medicutaqa nesitayan; sanu caqcunaqa manam. Tseno caqmi noqaqa que patsaman shamushqa cä alli ruraq nunacunamantsu, sinoqa jutsasapacunamanmi. \s1 Jesus yachatsicun ayunupaq y mushoq yachatsiquininpaq \r (Mateo 9.14-17; Lucas 5.33-39) \p \v 18 Juc cutinam bautisacoq Juanpa disipuluncuna y fariseucunapapis ayunucho quecayarqan. Nunacunanam Jesusman ewarnin, queno tapuyarqan: \p —Juanpa y fariseucunapa disipuluncunaqa ayunecayanmi, y qampa disipuliquicunaqa ¿imanirtaq ayunayantsu? —nir. \p \v 19 Jesusnam iwalatsiquipa queno nerqan: \p —Acasu casamientuman combidashqacuna nobiuwan juntu quecar, ¿ayunayancu! ¡Manam! Pewan quecayanqanyaq ayunayantsu. \v 20 Peru chämonqanam nobiuta apacuyänan junaq. Tsenam si, ayunayanqa. \p \v 21 “Manam pipis macwa ropata remendanmantsu mushoq telawan, porqui tse mushoq telaqa qenticarmi macwa ropata mas rachirenqa. \v 22 Tsenollam jina pipis macwa qara bolsachoqa llullullaraq binuta poqutsinmantsu. Tseno ruraptenqa, binu poqurmi, tse bolsata pashtaratsinman, y binupis bolsapis ushacärinmanmi. Antis, llullullaraq binutaqa mushoq bolsamanmi winanqa.” \s1 Jesuspa disipuluncuna triguta quipchuyan jamaqui junaqcho \r (Mateo 12.1-8; Lucas 6.1-5) \p \v 23 Jucpinnam jamacuyänan junaqcho disipuluncunawan Jesus ewecayarqan trigu murushqacuna cuchunpa. Disipuluncunanam espigata quipchurir uchuyarqan. \v 24 Tsenam fariseucuna Jesusta queno niyarqan: \p —Riquë, ¿Imanirtaq jamaqui junaq leynintsicpa contran tseno rurayan? \p \v 25 Tsenam Jesusqa nerqan: \p —Qamcuna ¿manacu Diospa palabranta leyishqa cayanqui, rey David yanaqincunawan mana mircapancuna captin mallaqar, rurayanqanta! \v 26 Pemi Abiatar jutiyoq mas mandacoq caq saserdotipa tiempuncho Dios adorana wayiman yecurirnin, saserdoticunalla micuyänan Diospaq churashqa tantata yanaqincunawan micucurcuyarqan. \p \v 27 Tsepitanam Jesus queno nerqan: \p —Diosqa jamaqui junaqta churashqa nunacunapa bienninmi, y manam nunapa malnintsu. \v 28 Tsemi Diospita Shamushqa Nunapa munenincho jamaqui junaqpis. \c 3 \s1 Tsaquishqa maquiyoq nunata Jesus cachacätsin \r (Mateo 12.9-14; Lucas 6.6-11) \p \v 1 Tsepeqnam ellucayänan wayiman Jesus yape yecorqan. Tsechomi tsaquishqa maquiyoq juc nuna quecarqan. \v 2 Tsenam tsecho quecaqcuna Jesusta acuseta munarnin, qawarëcayarqan. \p —Mä, ¿canan jamaqui junaqcho\f + \fr 3:2 \ft Israel nunacunapaqqa leynincunapa contranmi carqan jamaqui junaqcho asta qeshyaqta cachacäritsillapis.\f* que nunata cachacätsenqacush? —nir. \p \v 3 Tsenam maquin tsaquishqa nunata Jesus queno nerqan: \p —Sharcur que chopiman shämï —nir. \p \v 4 Tse qawaraqcunatanam Jesus queno taporqan: \p —¿Imanotaq leynintsic mandacun! ¿Jamaqui junaqcho allita rurashwancu o manacu! ¿Nunacunata salbecushwancu o wanuratsishwancu! \p Pecunanam upällalla cacuyarqan. \v 5 Tsenam pecuna mana ancupäcoq cayanqanta cuentata qocurir, Jesus piñacur allapa llaquicorqan. Y nunatanam queno nerqan: \p —Maquiquita pallarï. \p Tsenam maquinta nuna pallarcuptin cachacärerqan. \v 6 Tsenam ellucayänan wayipita yarqurirna, tse fariseucunaqa rey Herodispa qatiraqnincunawan yachatsinacur parlayarqan Jesusta imanopapis wanicatsiyänanpaq. \s1 Jesusta atscaq nunacuna qatiyan \p \v 7 Tsepita yarqurirnam, Jesusqa disipuluncunawan lamar cuchunman eucuyarqan. Tsemannam Galileapita, \v 8 Judeapita, Jerusalenpita, Idumeapita, Jordan mayupa wac tsimpanpita, Tiropita y Sidonpita allapa atscaq nunacuna qatiyarqan. Y atsca milagrucunata ruranqanta wiyashqa carninmi, llutepa nunacuna peman ewayarqan. \v 9 Tsemi disipuluncunata Jesus nerqan juc lanchata listu quecatsiyänanpaq, tse atsca nunacunam mana quichquiyänanpaq. \p \v 10 Atscaq qeshyaqcunata cachacätsishqa captinmi, Jesusta yateta munarnin, tse qeshyaqcuna quichquinacur cumanacuyarqan. \v 11 Supëyoqcunapis Jesusta riquecurmi, pepa nopanman queno niräcur, qonquripa ishquiyarqan: \p —Qamqa Diospa tsurinmi canqui —nir. \p \v 12 Jesusnam supëcunata piñapar queno nerqan: \p —¡Paqtam pitapis noqapaq willaquicayanquiman! —nir. \s1 Jesus acran chunca ishcaqta apostolnincuna cayänanpaq \r (Mateo 10.1-4; Lucas 6.12-16) \p \v 13 Tsepitanam jircaman Jesus witsärir qatiraqnincunapita shonqun tarenqancunata qayarqan. Ellucariyaptinnam, \v 14 chunca ishcaqta acrarqan yanaqinpaq, y alli willaquita willapäcoq ewayänanpaq. Pecunam apostolnincuna cayarqan. \v 15 Pecunatam poderninta qorqan ˻qeshyaqcunata cachacätsiyänanpaq˼ y supëyoqcunapita supëcunata pepa jutincho qarquyänanpaq. \v 16 Quecunam cayan tse chunca ishque (12) acranqancuna: Simonmi (petaqa Jesusmi jutitserqan Pedru, nishpa); \v 17 Zebedeupa tsurincuna Santiagu y Juanmi (pecunatapis jutitserqan rayupa tsurincuna, nishpam)\f + \fr 3:17 \ft Tsenoqa nerqan ras imatapis parlariyaptinmi.\f* \v 18 Andresmi; Felipim; Bartolomemi; Mateom; Tomasmi; Alfeupa tsurin Santiagum; Tadeom; Cananista nishqan Simonmi y \v 19 Judas Iscariotim. Pëqa carqan Jesusta ranticoqmi. \s1 Jesuspaq wasan rimayan \r (Mateo 12.22-32; Lucas 11.14-23; 12.10) \p \v 20 Tsepitanam Jesus disipuluncunawan cuticur juc wayiman yecuriyarqan. Tsemannam jina yape atscaq nunacuna elluquecuyarqan. Tsemi miquitapis mana puediyarqantsu. \v 21 Tseta musyarirninnam, Jesuspa castancuna wayincunaman pushacuyänanpaq ewayarqan. Porqui Jesuspaqqa “Locuyäcurishqam” nirmi, parlayarqan. \p \v 22 Peru Jerusalenpita uramushqa ley yachatsicoqcunanam queno niyarqan: \p —Que nunaqa supëcunapa mandacoqnin Beelzebupa poderninwanmi nunacunapita supëcunata qarqun —nir. \p \v 23 Tsenam Jesus pecunata qayarir iwalatsiquipa cäyitsirnin, queno nerqan: “¿Imanoparaq diablu pura qarqunacuyanman? \v 24 Sitsun juc nasioncho nunacuna quiquincuna pura chiquinacuyanqa. Tseno carqa, ushacätsinacuyanqam. \v 25 Sitsun juc wayicho yachaqcuna quiquincuna pura chiquinacuyanqa, tse castacuna raquicarmi, ushacäriyanman. \v 26 Tse cuentanollam diablupis quiquinpa contran car mandaquininta ushacäratsinman. \p \v 27 “Juc callpayoq nuna wayinta täpecaptenqa, manam manaraq peta pancarqa pipis imantapis suwanmantsu. Pancarirran imecancunatapis apacunman.\f + \fr 3:27 \ft Callpayoq nunano carmi, nunacunata munenincho diablu tsararäquican.\f* \p \v 28 “Rasontam niyaq: Diosqa nunacunata imeca jutsancunatapis, y pepaq llapan mana allicunata parlayanqancunatapis perdoneconqam. \v 29 Peru Santu Espiritupa contran pipis parlaptenqa, mananam imepis Diospa perdonninta tariyanqanatsu, sinoqa tse jutsanwanmi imeyaqpis condenadu cayanqa.” \p \v 30 “Pëqa supëcunapa mandacoqninwanmi quecan” nir, ley yachatsicoqcuna niyashqa cayaptinmi, Jesus tseno nerqan. \s1 Jesuspa mamänin y wauqincuna \r (Mateo 12.46-50; Lucas 8.19-21) \p \v 31 Tsemannam Jesuspa mamänin wauqincunawan chäriyarqan. Y waqtallapitam qayaratsiyarqan. \v 32 Tsecho juntarëcaq nunacunanam Jesusta queno niyarqan: \p —Au, tëte, ashiyäshunquim waqtachomi quecayan mamäniqui, wauqiquicuna y paniquicuna. \p \v 33 Jesusnam queno nerqan: \p —¿Pitaq mamänï y wauqïcuna cayan? \p \v 34 Tsecho tëcaqcunata ricarëcurnam, queno nerqan: \p —Quecho quecaqcunam mamänïqa wauqïcunaqa y panïcunaqa cayanqui. \v 35 Claru parlaquichoqa Dios mandacushqancunata wiyacoqcunam noqapa wauqïcunaqa panïcunaqa y mamänïqa cayan. \c 4 \s1 Nuna muruconqan iwalatsiquiwan Jesus yachatsicun \r (Mateo 13.1-9; Lucas 8.4-8) \p \v 1 Yapenam Galilea Lamar cuchuncho Jesus yachatsiquicarqan. Tseman atscaq nunacuna elluquecuyaptinnam Jesusqa juc barcuman lloqarcur täcurerqan. Nunacunanam lamar cuchuncho quedariyarqan. \v 2 Tsechonam iwalatsiquicunawan Jesus yachatsicur qallecorqan queno: \v 3 “Wiyayë que niyanqaqta: Juc nunam ewarqan chacranman murucoq. \v 4 Waquin murunam pintiyarqan ranraman. Tsecho ichiclla allpan captinnam, raslla jeqaramorqan. \v 5 Y waquincunanam ranraman pintiyarqan. Y tsecho allpan uchuclla captinnam, tse murucuna ajalla jeqarayämorqan. \v 6 Y mana alli watsin captinnam, raslla tsaquiriyarqan inti achachaptin. \v 7 Waquinnam pintiyarqan cashacuna rurinman. Tse cashacunanam muru jeqamoqta tsapacurcuyarqan, y mana ni juc wayorqantsu. \v 8 Peru waquin murunam ishquiyarqan alli allpaman. Tsecho jeqaramurnam poqurir, llutepa wayicorqan cada espigacho quima chunca (30) granupayan, joqta chuncapayan (60) y pachacpayan (100). \p \v 9 “¡Tsemi rinriyoq carqa, wiyacur cäsucuyë!” \s1 Imapaqtaq iwalatsiquicunawan yachatsicorqan \r (Mateo 13.1-9; Lucas 8.4-8) \p \v 10 Llapan nunacuna eucuyaptinnam, Jesusta chunca ishque (12) disipuluncuna waquin qatiraqnincunawan tapuyarqan tse iwalatsiquipa yachatsiconqanpaq. \v 11 Jesusnam nerqan: \p —Qamcunataqa Diosmi cäyitsiyäshunqui mandaquinin imano canqanta. Peru waquincunataqa iwalatsiquicunawanmi yachatsinä. \q1 \v 12 “Tse nunacunaqa riquecarpis, \q1 manam cuentata qocuyantsu. \q1 Wiyecarninpis, manam cäyiyantsu. \q1 Tseno caquicar atscatam perdonta tarircuyanqa.”\x * \xo 4:12 \xt Is 6.9, 10\x* \s1 Jesus cäyitsicun murucoq nunawan iwalatsicur \r (Mateo 13.18-23; Lucas 8.11-15) \p \v 13 Jina quenopis nerqanmi: ¿Qamcunapis manacu iwalatsiquiwan yachatsiconqäta cäyiyanqui? Tsenoqa mascunata yachatsiyapteqpis, manachi cäyiyanquitsu. \v 14 Tseqa queno ninanmi: Imeca triguta muroqnomi alli willaquita willacuyan. \v 15 Waquincunaqa näniman muru pintishqa cuentanomi cayan. Shonquncunaman alli willaqui chasquiyashqantam diablu pasepa qonqaratsin. \v 16 Waquin nunacunanam ranraman muru pinteq cuenta cayan. Pecunam alli willaquita wiyacur cushishqa chasquiriyan. \v 17 Peru imeca mana alli watsiyoq carmi, creyiquinincunacho mana alleqpa patsacashqa cayan. Tsemi alli willaquininrecur tuqui sufrimientucunata pasarnin, y nuna mayincuna chiquiyaptin creyiquinincunata qonqariyan. \v 18 Waquincunanam cayan casha, casha rurinman muru pinteq cuenta. Pecunam alli willaquita wiyarirnin creyicuyan; \v 19 peru que patsacho imapaqpis yarpacacharmi, y capoqyoq quepaq locuyarmi, imecapaqpis yarparäquicayan. Tsemi alli willaquita manana wiyacurnin, ni imata Diospaqqa rurayantsu. \v 20 Peru waquin nunacunanam alli allpaman muru pintishqa cuenta cayan. Pecunam alli willaquita wiyar cäyicurnin, creyicuyan y allapa allicunatam Diospaq rurayan. Tseno carmi, imeca espigacho quima chunca (30) granucunapayan, joqta chuncapayan (60) y pachacpayan (100) wayïcoq cuentam cayan. \s1 Actsiwan iwalatsicur Jesus yachatsicun \r (Lucas 8.16-18) \p \v 21 Tsepitanam nerqan, “¿Acasu lamparinta sendircur, manca rurinmancu o catripa rurinmancu churantsic? ¡Manam! Antis raramanmi churantsic alli actsinanpaq. \v 22 Tse cuentam canan mana musyayanqancunata warecuna musyayanqa, y canan mana cäyiyanqancunatam, warecunana actsichonona cäyiriyanqa. \v 23 Wiyacoq caqqa cäyicuyë” nir. \p \v 24 Tsepitanam queno nerqan: “Jina quetapis shumaq cäyicuyë: imanollam qamcunapis nuna mayiquicunata tratayanqui, tsenollam qamcunatapis Dios tratayäshunqui. \v 25 Tsemi wiyacoq caqcunaqa mas alli cäyicuyanqa, peru mana wiyacoq caqcunaqa, ichiclla wiyayanqantapis qonqariyanqam” nir. \s1 Muru winaqtawan iwalatsicur Jesus yachatsicun \p \v 26 Tsepitanam nerqan: \p —Imeca chacracho juc nuna murucushqan cuentanomi Diospa mandaquinenqa. Juc nunam chacrancho murucun \v 27 junaqpam, paqaspam; punurir, riyarir murushqanta mana yarpashpa cacun. Chacrancho muronqannam jeqaramur winan. Peru imano winanqantapis manam tse nuna musyantsu. \v 28 Mururishqaqa quiquinllanam jeqaramur winarirnin, espigarir poquramun. \v 29 Tseno poquriptinnam, cosecha quillacho chacranman nuna ewarnin, segar ellupäcaramun. \s1 Mostasa murutawan iwalatsicur Jesus yachatsicun \r (Mateo 13.31-32; Lucas 13.18-19) \p \v 30 Tsepitanam jina nerqan: “Diospa mandaquininta ¿imawanraq iwalaratsishwan? Mä, que iwalatsiquillawan yacharatsiyashqequi: \v 31 Diospa mandaquinenqa imeca mostasapa murunnomi. Tse muroqa jinantin munducho murupitapis mas uchucllallanllam. \v 32 Peru mururishqaqa jeqaramur llapan qorapitapis mas jatunmi winarin. Tsenam pishqucunapis rämancunaman ratar qeshuncuna rurar cacuyan.” \s1 Imanir Jesus iwalatsiquicunawan yachatsiconqan \r (Mateo 13.34-35) \p \v 33 Tseno iwalatsiquicunawanmi nunacunata Jesus yachatserqan Diospa palabranta moduncunamannolla cäyiyänanpaq. \v 34 Nunacunata yachatserqa, imepis iwalatsiquicunawanran yachatseq. Disipuluncunatam siqa japallancunallatana iwalatsiquicunapa yachatsiconqanta mas claruna cäyitseq. \s1 Jesus päratsin bienturnin lamar laqcheqsaqta \r (Mateo 8.23-27; Lucas 8.22-25) \p \v 35 Patsa paqasyärëcaptinnam, disipuluncunata Jesus nerqan: \p —Acu lamarpa wac tsimpanta —nir. \p \v 36 Tsenam tsecho nunacunata dejarïcur, Jesus yachatsicur lloqarëcanqan lanchallawan jeqariyarqan. Y tsecho quecaq lanchacunapis qepantam jeqariyarqan. \v 37 Tseno ewarëcayaptinnam, llutepa bientur qallaquicorqan, lamarta laqcheqsätsirnin. Lanchaman yacu winacaptinnam, undir qallaquicorqan. \v 38 Lanchapa qepanchonam Jesus jaunan churecur punuquicarqan. Y disipuluncunanam riyatsirnin, queno niyarqan: \p —¡Mayestru! ¿Manacu imapis qocushunqui que undiquecanqantsic! \p \v 39 Tsenam Jesus shärircur, queno mandarqan: \p —Amana bientïnatsu; ni yacu laqcheqsënatsu. \p Tsenam bientupis pararerqan, y llapanmi shumaq tranquilu ticrarerqan. \v 40 Tsepitanam disipuluncunata queno nerqan: \p —¿Imanirtaq mantsacashqa cayanqui? ¿Manacu noqaman marcäcuyanqui? \p \v 41 Tsenam disipuluncuna quiquincuna pura mantsacäcur queno ninacuyarqan: \p —¿Queqa imano nunataq, tselaya bientupis y yacupis mandadunta cäsuyänanpaq! \c 5 \s1 Juc nunapita supëcunata Jesus qarqun \r (Mateo 8.28-34; Lucas 8.26-39) \p \v 1 Lamarta tsimparirnam, Jesus disipuluncunawan chäriyarqan Gadara nishqan marcaman. \v 2 Y lanchapeq yarpuriptinnam, juc supëyoq nuna Jesusman corillapa ewarqan. Tse nunaqa pantiunpitam shamicarqan; \v 3 porqui pantiuncho päracoqmi carqan. Manam ni pipis tsareta puederqantsu, ni cadenawan watarninpis. \v 4 Atsca cutim cadenacunawan chaquinta y maquinta pancayarqan. Peru cadenacunatapis ichic ichicllam rachicacharcoq. Y manam ni pi domineta puederqantsu \v 5 Tse nunam paqaspa junaqpa qaparir qayarir rumicunawan tsactacurnin, jircacunapa y pantiunpa puricorqan. \v 6 Carupita Jesusta riquecurninnam, coripa ewar Jesuspa nopanman qonquriquicorqan. \v 7 Y qayaripa queno nerqan: \p —Puedeq Diospa tsurin Jesus, ¿imatataq noqacunawan munanqui! ¡Teyta Diosrecurmi qamta rogacoq ama imanecayämëtsu! —nir. \p \v 8 Jesus, “¡Que nunapeq yarqï supë!” nishqa captinmi, tse nunacho quecaq supë tseno nerqan. \p \v 9 Tsenam supëta Jesus taporqan: \p —¿Imataq jutiqui? —nir. \p Tsenam nerqan: \p —Atscaq cayaptïmi, noqapa jutï “Juc Tropa” nir. \p \v 10 Tsepitanam Jesusta allapa rogayarqan tse marcapeq mana qarqushqa cayänanpaq. \p \v 11 Tse quecayanqan ladun jircachomi atsca cuchicunata mitsiquicayarqan. \v 12 Tsenam supëcuna mañepa, queno niyarqan: \p —¡Cachecalläyämë taqe cuchicunallaman yecuquiculläyänäpaq! —nir. \p \v 13 Jesus äniriptinnam, nunapeq yarqurir, cuchicunaman yecuquicuyarqan. Cuchicunaqa ishque waranqanomi (2,000) cayarqan. Tsenam, coripa ewar cuchicunaqa jircapita qochaman jeqacurcuyarqan, y shenqacar, wanuriyarqan. \p \v 14 Tse cuchi mitseqcunanam jinantin marcapa estansiancunapa coripa ewacuyarqan, ricayanqanta willacurnin. Y nunacunanam shayämorqan llapan pasacushqanta ricayänanpaq. \v 15 Jesus quecanqanman chärirnam, ricariyarqan tse supëyoq nunata pasepa sanutana, roparishqana y juisiunchona tëcaqta. Tseta ricarnam mantsacäcuyarqan. \v 16 Y ricashqa caqcunanam tseman chaqcunata willayarqan tse supëyoq nunata y cuchicunata ima pasayanqanta. \v 17 Tsenam Jesusta rogayarqan marcancunapita eucunanpaq. \p \v 18 Y lanchaman Jesus lloqacurcuptinnam, supëpa munenincho cacushqa nunaqa rogarqan pewan eucunanpaq. \v 19 Peru Jesus manam munarqantsu antis quenomi nerqan: \p —Wayiquiman cutïcur castequicunata willë qamta Dios ancupäshurniqui llapanta qampaq rurashqanta. \p \v 20 Y cuticurnam, Decapolis nishqan marcacunapa purerqan Jesus pepaq llapanta rurashqanta willacurnin. Tsenam llapan nunacuna allapa mantsacäcuyarqan. \s1 Jesus cachacätsin Jairupa tsurinta y yawar ewewan qeshyaq warmita \r (Mateo 9.18-26; Lucas 8.40-56) \p \v 21 Tsepita Jesus lanchawan cuticurnam, chärerqan lamarpa wac tsimpanman. Lamar cuchunllachoraq quecaptinnam, llutepa nunacuna ellucariyarqan. \v 22 Tsemanmi jina ellucayänan wayicho mandacoq Jairupis chärerqan. Jesusta riquecurninnam, nopanman qonquriquicur, \v 23 queno rogarqan: \p —Warmi tsurillämi wanurinna. Acu, eweculläshun. Yatarillaptiqueqa, cachacärirmi cawallanqa —nir. \p \v 24 Tseno niptinnam, Jairuwan Jesus jeqariyarqan, y atsca nunacunam quichquinacur qepanta ewayarqan. \v 25 Tse nunacuna rurinchomi juc warmi ewecarqan. Tse warmim chunca ishque (12) watana yawar ewewan qeshyacorqan. \v 26 Tse qeshyawan jiparmi imecancunatapis ranticur usharqan doctorcunata pagananpaq, peru manam cachacätsiyaqtsu mas peormi antsäquicarqan. \v 27 Y Jesus ruranqancunata musyarirnam, nunacuna rurinllapa Jesusman witïcur mantunta yatecorqan, \v 28 shonqunllacho queno nirnin: \p —Mantunta yatecurllam que qeshyapita cachacärishaq —nir. \p \v 29 Yateconqan öram yawar ewenin paqwepa tsaquirerqan, y cachacärishqa canqantam mäcurerqan. \p \v 30 Tsenam Jesus pepita poder yarqushqanta mäcurirnin, qepancho nunacunaman tumecur taporqan queno: \p —¿Pitaq yatamushqa ropäta? —nir. \p \v 31 Disipuluncunanam niyarqan: \p —¡Tëte, quelaya nunachoqa jucnin jucnintaq tanqayäshunqui! Y qamqa tapucunqui: ‘¿Pitaq ropäta yatamushqa?’ —nir. \p \v 32 Tseno niyaptinpis, Jesusqa jinantinpam ricachacorqan: \p —Mä, ¿Pish yatamashqa? —nishpa. \p \v 33 Tsenam warmeqa cachacärishqa canqanta mäcurir, Jesuspa nopanman allapa mantsacashqa qonquriquicur, llapanta willarqan. \p \v 34 Tsenam Jesus queno nerqan: \p —Ija, noqaman marcäcurmi cachacärerqonqui. Canan cushishqana euquï. Mananam mas jipanquinatsu. \p \v 35 Jesus tseno parlecaptinmi, ellucayänan wayicho mandacoq Jairupa wayinpita nunacuna shamur chäriyarqan queno nirnin: \p —Tëte Jairu, tsuriqueqa wanurishqanam. ¿Imapaqnatan Jesusta afananqui! —nir. \p \v 36 Tse niyanqanta mana cäsushpam Jairuta Jesus queno nerqan: \p —Ama mantsaquëtsu. Noqallaman marcäquï. \p \v 37 Tsenam Jairupa wayinman Jesus jeqarerqan Pedruta, Santiaguta y Santiagupa wauqin Juanllata pusharcur. Waquincuna qatiyänantaqa manam munarqantsu. \v 38 Ellucayänan wayicho mandacoq Jairupa wayinman chärirnam, taririyarqan atscaq nunacuna qayaripa, qayaripa waqaquicayaqta. \v 39 Wayiman yecurirnam, Jesus queno nerqan: \p —¿Imanirtaq quelayapa bullata rurar waqayanqui! Wamraqa punicanllam. Manam wanushqatsu —nir. \p \v 40 Tseno niptinnam, nunacuna burlapaq churar asipäyarqan. Tsepitanam llapan nunacunata waqtaman Jesus qarqurirna, quiman disipuluncunawan y wamrapa papäninwan y mamäninwan yecuriyarqan wamra quecanqanman. \v 41 Tsechonam wamrapa maquinpita tsarircurnin, Jesus queno nerqan: \p —Talita cum —nishpa. (Tseqa: “Wamra, sharcamï” ninanmi). \p \v 42 Y wamranam jinallacho sharcamur purir qallecorqan. Tse wamraqa carqan chunca ishque (12) watayoqmi. Tseta ricarmi, nunacuna espantashqa quedariyarqan \v 43 Jesusnam nunacunata notificarqan pitapis tseta mana willacuyänanpaq, y mandarqan wamrata pachan qarayänanpaq. \c 6 \s1 Marcancho Jesusta chiquiyan \r (Mateo 13.53-58; Lucas 4.16-30) \p \v 1 Tsepita eucurninnam, marcanman Jesus cuticorqan disipuluncunawan. \v 2 Jamaqui junaqchonam ellucayänan wayicho yachatsicur qallecorqan. Tse yachatsiconqanta wiyarninnam, nunacuna espantacur queno niyarqan: \p —¡Mechotaq quelayaqa yachaquecamorqon! Quelaya yachaq cananpaq ¿mechoraq yachacushqa! ¿Imanoparaq que llapan milagrucunata ruran! \v 3 ¿Manacu pëqa Mariapa wawan carpinterulla; wauqincunapis Santiagutaq, Josetaq, Simontaq y Judastaq! ¡Y panincunapis que marcantsiccho noqantsicwan juntutaq quecayan! —nir. \p Tseno nirninmi, piñarnin wiyetapis munayarqantsu. \v 4 Tsenam Jesus queno nerqan: \p —Mechopis profetacunataqa respetayanmi, peru quiquinpa marcanchoqa, castanchoqa, y wayinchoqa manam —nir. \p \v 5 Tsemi marcanchoqa milagrucunatapis rurarqantsu. Antis juc ishque qeshyaqcunallatam yatar, yatar cachacätserqan. \v 6 Tseno mana creyicuyaptinmi, Jesus peqantapis tapsicurerqan. \s1 Disipuluncunata Jesus cachan Diospa palabranta willacuyänanpaq \r (Mateo 10.5-15; Lucas 9.1-6) \p Tsepitanam Jesus marcan marcan nunacunata yachatsicur purerqan. \v 7 Tsepitanam Jesus chunca ishque (12) disipuluncunata qayecur, ishquepayan me tsepapis cacharqan. Y podernintam qorqan nunacunacho supëcunata qarcuyänanpaq. \v 8 Y quenomi nerqan: \p —Ewarnin, ama ni imata apayanquitsu; sinoqa shucshullata apayanqui. Ama alporjata ni mircapata ni qelleta apayanquitsu. \v 9 Yacaräyanqequi llanqiquicunallawan, y janequicunacho ratashniquicunallawan ewayanqui. \v 10 Pipis wayinman posadatsiyäshuptiqui, tse wayillacho cacuyanqui tse marcapita eucuyanqequiyaq. \v 11 Sitsun me marcaman chäyaptiquipis nunacuna chasquiyäshunquitsu, ni wiyayäshunquitsu; tsepeq eucurnin, chaquiquicunacho polbutapis tapsicuriyanqui. Tseqa Diospa castigun janancunachona quecanqan señalmi canqa. ˻Rasontam niyaq: Juisiu junaqchomi Sodoma y Gomorra marca nunacunata castiganqanpeq mas feyupa Dios pecunata castiganqa˼. \p \v 12 Tsenam disipuluncuna jinantinpa ewar queno yachatsicuyarqan: \p —Mana alli rurenincunata wanacur, jutsata amana rurayënatsu —nishpa. \p \v 13 Y atscaq nunacunapitam supëcunata qarquyarqan, y qeshyaqcunatam aseitiwan llushir, llushir ˻Teyta Diosman mañacur˼ cachacätsiyarqan. \s1 Bautisacoq Juanta roquliyan \r (Mateo 14.1-12; Lucas 9.7-9) \p \v 14 Tsenam alli rurenincunapeq Jesus allapa reqishqa ticracurerqan. Tsenam rey Herodis pepaq musyarerqan. Y nunacunanam queno niyarqan: \p —Bautisacoq Juantsunchi wanushqanpita cawarircamur, poderyoq car espantepaq milagrucunata rurecan —nir. \p \v 15 Waquincunanam niyarqan: \p —Pëqa Eliasmi. \p Waquinnam niyarqan: \p —Pëqa Diospa une tiempu profetannomi —nir. \p \v 16 Tseno niyanqanta Herodis musyarirninnam, nerqan: \p —Tse nunaqa peqanta roqutsir wanutsenqä bautisacoq Juanchi yä cawariramushqa —nir. \p \v 17 Quenomi puntata pasacushqa carqan. Herodismi amigan Herodiasrecur Juanta cadenarcatsir carselman llawitsishqa carqan. Herodiastaqa wauqin Felipipa warmin quecaptinmi, wätaquicarqan. \v 18 Tsemi Herodista Juan queno piñaparqan: \p —¡Wauqiquipa warminwan wätanacurnin, Leypa contranmi rurecanqui! —nir. \p \v 19 Herodiasnam Juanta chiquir ime junaq carpis, wanutsinanpaq shuyaquicarqan. Peru manam puederqanraqtsu. \v 20 Porqui wenan Herodismi imecanopapis Juanta tsaparqan pipis mana wanutsinanpaq. Jutsannaq alli ruraq nuna cashqanta musyarninmi, Juanta respetarqan. Tsemi yachatsicushqantaqa cushi, cushi wiyacurninpis, shonqunchoqa imano quetapis puederqantsu. \v 21 Tsepitanam shuyashqan junaq chärerqan. Y quenomi carqan: Herodismi cumpliañunman combidarqan amiguncunata, mandacoq autoridacunata, ofisialnincunata y Galileacho presisaq nunacunata wayincho micupäcuyänanpaq. \v 22 Tse miquicayanqanman yecurirmi, Herodiaspa shipashnin shumaq qatswaquicorqan. Tseta ricarmi, Herodis y tsecho llapan quecaqcuna allapa gustar cushicuyarqan. \p Tsemi tse shipashta Herodis queno nerqan: \p —Imecata mañamaptiquipis qoycushqequim. \v 23 Mandacunqä marcapa pullanninta mañamaptiquipis, qoycushqequim. Y manam ulipashqequitsu; cumplishaqmi —nir. \p \v 24 Tseno niptinnam, shipashqa coricorqan mamäninta queno tapoq: \p —Mamä, ¿Imatatan mañaquicü? —nir. \p Mamäninnam nerqan: \p —Mañequï bautisacoq Juanpa peqanta —nir. \p \v 25 Tsenam shipashqa Herodisman cuticur nerqan: \p —Jinallacho bautisacoq Juanpa peqanta juc platucho qoycamë —nir. \p \v 26 Tsenam rey Herodis allapa llaquishqa ticrarerqan; peru combidashqancunapa nopancho jurar änishqa carnam, negueta puederqantsu mañashqanta. \v 27 Tsenam jinallacho juc soldaduta cacharqan Juanpa peqanta apamunanpaq. Soldadunam carselman ewar Juanpa cuncanta roqurïcur \v 28 peqanta platucho aparcurnin, shipashta qoriyarqan, y shipashnam mamäninta qorerqan. \v 29 Juanpa disipuluncunanam tseta musyarirnin, ewar ayanta apacurnin pampaquicuyarqan. ˻Tsenomi Juanwan pasacorqan.˼ \s1 Jesus atsca nunacunata micatsin \r (Mateo 14.13-21; Lucas 9.10-17; Juan 6.1-14) \p \v 30 Jesuspa apostolnincunanam cutirir, yachatsicuyanqancunata y rurayanqancunata Jesusta willayarqan. \v 31 Llutepa nunacuna elluquecuyaptinmi, pachata micuyänanllapaqpis tiempu carqantsu. Tsenam disipuluncunata nerqan: \p —Jamacurinapaq acu eucushun tsunyaqman —nir. \p \v 32 Tsenam lanchaman lloqarcur, disipuluncunawan eucorqan tsunyaqman. \v 33 Peru mepa euconqantapis atscaq nunacunam ricayarqan y reqiriyarqan. Tsemi me tse marcapitapis llutepa nunacuna Jesus ewanqanman llallipa llallir, pepita mas puntata chäriyarqan. \v 34 Jesusnam chärir lanchapita yarpurir, tsecho atscaq nunacunata ricarerqan. Tsenam allapa ancuparqan, porqui mitseqninnaq üsha cuentam puriquicayarqan. Tsemi tuquilayapa pecunata yachatserqan \v 35 Tardiyäquicuptinnam, disipuluncuna Jesusman witirirnin, queno niyarqan: \p —Tëte, tardiyäquicunnam. Que tsunyaqchoqa manam ni imapis cantsu. \v 36 Que nunacunata witsiratsina itsa ewayanqancho pueblucunam char, imallatapis rantirir micuriyanman. \p \v 37 Jesusnam nerqan: \p —Qamcunam pachanqa qarayänequi. \p Pecunanam niyarqan: \p —Que tsica nunapaqqa tinconqa qanchis quilla juc nuna uryapucur ganashqan qellewan tantata rantiyämuptï, ¡imaraqchi! \p \v 38 Jesusnam nerqan: \p —¿Eca tantataq cayäpushunqui? Mä, ewar aberwayämï. \p Aberwarirnam, niyarqan: \p —Pitsqa tantawan ishque pescadullam can —nishpa \p \v 39 Tsenam disipuluncunata Jesus nerqan tse quecayanqan tsampaman grupipayan nunacunata tätsiyänanpaq. \v 40 Nunacunanam täcuriyarqan pitsqa chuncapayan (50), y pachacpayan (100). \v 41 Jesusnam tse pitsqa tantata y ishque pescaduta tsarircur sieluman riquecur, Diosta “Grasias” nicurerqan. Tsepitanam tse tantata paquirir disipuluncunata qorqan nunacunata qarayänanpaq. Y tsenollam tse ishque pescadutapis llapan nunacunata qararqan. \v 42 Llapancunam micuyarqan asta teqñayanqanyaq, \v 43 y sobra tantata y pescaduta elluriyarqan chunca ishque (12) canasta juntataran. \v 44 Tse micoqcunaqa llutepam quecuyarqan. Ollqucunallam cayarqan pitsqa waranqano. (5,000) \s1 Yacu jananpa Jesus purin \r (Mateo 14.22-27; Juan 6.16-21) \p \v 45 Tsepitanam Jesus disipuluncunata mandarqan lanchaman lloqarcur lamarpa wac tsimpan Betsaida marcaman puntärëcayänanpaq. \p Penam tsecho nunacunata despidir quedacorqan. \v 46 Nunacunata despidirirnam jircapa eucorqan, tsecho Diosman japallan mañacunanpaq \p \v 47 Lamar chopinta disipuluncuna lanchawan euquicayaptinnam, patsaqa paqasyärerqanna. Peru Jesusqa jircallachoran japallan caquicarqan. \v 48 Tse jircapitam ricarerqan bientu lanchata juc ladupa apacoqno captin disipuluncuna nacaquicayanqanta. Patsa warärëcaptinnam, disipuluncunaman Jesus ewar yacu jananpa purir laduncunapa pasacoqno carqan. \v 49 Disipuluncunanam yacu jananpa ewaqta riquecur, alma cashqanta pensar mantsaquewan “¡Achachi!” nir, qayarïcuyarqan. \v 50 Y llapancunam tseta ricar sellama mantsacäyarqan. Tsenam Jesusqa queno nerqan: \p —Balorta tsariyë. Noqam cä. Ama mantsacäyëtsu —nir. \p \v 51-52 Tsepitanam lanchaman lloqariptin, tselaya bientu pärarerqan. Disipuluncunanam allapa espantashqa quedariyarqan. Tantapita milagru rurashqanta ricashqa quecarninpis, rumi shonqu carninmi cäyiyarqantsu.\f + \fr 6:51-52 \ft Cäyiyarqantsu Jesus sellama poderyoq cashqanta.\f* \s1 Genesaret marcacho Jesus cachacätsin qeshyaqcunata \r (Mateo 14.34-36) \p \v 53 Tse lamarta tsimparirnam, chäriyarqan Genesaret nishqan marcaman. Lancha mana eucunanpaqnam watariyarqan. \v 54 Lanchapita apenas yarpuriyanqan öram nunacuna Jesusta reqiriyarqan. \v 55 Tsenam tse particunapita ewar Jesus mecho canqantapis tapuquicuryan qeshyaqcunata quirmapa wanturishqa peman apayarqan. \v 56 Y me marcacunapapis, estansiacunapapis, caseriucunapapis Jesus ewanqanmanmi plasacunacho qeshyaqnincunata apar shuyecatsiyaq. Y rogayaq qeshyaqnincuna mantunpa cuchunllatapis yatecuyänanpaq. Y yataq caqqa llapanmi cachacäyaq. \c 7 \s1 Jesus yachatsicun imanir nunacuna mana alli ruraq cayanqanta \r (Mateo 15.1-20) \p \v 1 Tsepitanam Jerusalenpita ewaq fariseucuna y ley yachatsicoqcuna Jesusman witiyarqan. \v 2 Pecunam Jesuspa disipuluncuna maquincunata mana paqacushpa miquicaqta ricarnin, “Diospa contranmi rurecuyan” nir, pensayarqan. \v 3 Fariseucunaqa llapan israel nunacunawanmi manaraq micur maquincunata allipa paqacuyaq. Tseno rurayänanpaqmi une awilitucuna yachatsishqa cayarqan. \v 4 Tsemi callipeq cutirpis, manaraq maquincunata paqacorqa mana micuyaqtsu. Atscam costumbrincuna carqan. Tsemi asta tasancunatapis, platuncunatapis, fieru mancancunatapis, täcuyänancunatapis paqayaqraq. \v 5 Tsenam Jesusta fariseucuna y ley yachatsicoqcuna queno tapuyarqan: \p —¿Imanirtaq disipuliquicuna awiluntsiccunapa costumbrincunata cäsuyantsu! ¿Imanirtaq Diospa contran maquincunata mana paqacushpa micuyan! \p \v 6 Jesusnam nerqan: \p —¡Ä, alli tucoq nunacuna! Rasontam profeta Isaiaspis qamcunapaq Dios nishqanta queno escriberqan: \q1 ‘Que nunacunaqa shimincunallawanmi respetamaq tucuyan; \q1 Peru shonquncunachoqa manam yarpäyämanpistsu. \q1 \v 7 Nunacunapa costumbrincunallata yachatsicuyaptinmi, \q1 adorayämanqanpis sirwintsu’,\x * \xo 7:7 \xt Is 29.13\x* nir. \m \v 8 Tsemi Teyta Dios mandacushqancunata jaqirïcur, nunacunapa costumbrincunallata ruracur y ˻mancacunata y tasacunata paqellapaq yarparäquicayanqui.˼ \p \v 9 Jina quenopis nerqam: \p —Imano shumaqmi Diospa mandaquininta juc cuchuman churaricur, costumbriquicunata ruraquicayanqui. \v 10 Moises escribishqan leychomi queno nin: ‘Tëtequita, mamequita allipa ricanqui’ nir. ‘Y mamanpaq mana alli parlaqtaqa wanuratsiyätsun’,\x * \xo 7:10 \xt Ex 20.12; 21.17; Dt 5.16; Lv 20.9\x* nir. \p \v 11 “Peru qamcunanam yachatsicuyanqui, ‘Papä, mamä, yanapeniquita manam puedïtsu. Quecapamanpis Diosllapaqmi’ nishpa, niyänanpaq. \v 12 Tseno yachatsirmi, mañecatsiyanqui, mamäninta papäninta mana yanapayänanpaq. \v 13 Tsenomi Dios mandacushqancunata juc cuchuman churarir, une costumbriquicunallata juctapis wactapis yachatsir caquicayanqui.” \p \v 14 Tsepitanam llapan tsecho quecaqcunata qayecur Jesus queno nerqan: \p —¡Canan shumaq wiyacurnin, llapequicuna cäyiyämë! \v 15 Manam jaqpita ruriman yecoqtsu nunataqa melanepaqta ticratsin, sinoqa ruri shonqupita jaqman yarqamoqmi. \v 16 ˻Que niyanqaqta wiyacoq carqa cäyicuyë˼ —nir. \p \v 17 Tsepitanam tsecho nunacunata jaqirïcur, Jesusqa juc wayiman yecurerqan. Tsechonam disipuluncuna rogayarqan tse yachatsicushqancunata shumaq cäyïcatsinanpaq. \v 18 Jesusnam nerqan: \p —¿Qamcunaqa upachi cayanqui! Manam imatapis micuyanqanpitatsu nunacunaqa melanepaq cayan. \v 19 Ima miquipis manam shonqumantsu yecun, sinoqa pachamanmi. \p Tsepitanam pasaratsimuntsic. (Tseno nirmi, Jesus yachatsicorqan llapan miquitapis micunapaq alli canqanta.)\f + \fr 7:19 \ft Moisespa leyninchomi mandacorqan reqishqallata micuyänanpaq.\f* \p \v 20 Tsepitanam nerqan: \p —Quiquin nunapa mana alli yarpeninmi melanepaqta ticratsin. \v 21-22 Tsemi mana allicunata shonquncunacho yarpar quecunata rurayan: majayoq quecarmi jucwan jucwan yachacuyan; y mana majäcushpam jucwan jucwan puricuyan. Nuna mayincunatam wanutsiyan; suwam y codisiosum cayan, nuna mayincunatam maldata rurayan, ulim cayan, gustayanqanta mana teqñapucäcoqmi cayan, embidiosum cayan, wasa rimam cayan, musyaq tucoqmi cayan y imatapis llutan camanllatam ruraquicayan. \v 23 Tse cosascunata shonquncunacho yarpacachar rurarmi, nunacunaqa melanepaq ticrariyan. \s1 Caru marca warmi Jesusman marcäcun \r (Mateo 15.21-28) \p \v 24 Tsepita yarqurirnam, Tiro ˻y Sidon˼ nishqan marcacunapana Jesus eucorqan. Tsechona quecanqanta nunacuna musyayänanta mana munarnam, juc wayiman yecuquicorqan. Peru imanopapis nunacunaqa musyariyarqam. \v 25 Tsecho quecanqantam supëyoq shipashpa mamänin musyarerqan. Tse warmim Jesuspa nopanman ewarnin, qonquriquicorqan. \v 26 Y Jesusta rogacorqan wawanpita supëta qarqurinanpaq. Tse warmeqa Grecia nasionpitam carqan, Sirofenicia marcacho yuricoq.\f + \fr 7:26 \ft Israel nunacuna manam juntacuyaqtsu waquin nasion nunacunawan.\f* \p \v 27 Tsenam Jesus nerqan: \p —Canan öram marca mayïcuna yanapepaq quecayan. Sitsun qamta yanapecushqequi, tseqa canqa imeca wamracunata tantata miquicayaptin qochirir, allqucunata qarecoq cuentachi. \p \v 28 Warminam nerqan: \p —Aumi ari, Tëte. Peru imano captinpis, siemprim wamracuna tantata micuyaptin mesapita shicwaqllatapis allqucuna micurilläyan. \p \v 29 Tsenam Jesus nerqan: \p —Tsetaqa allitam nirinqui. Canan cutiquï. Tseno parlanqequirecurmi, wawequipita supë eucushqana. \p \v 30 Tseno niptinnam, wayinman cuticur shipashninta cämarëcaqta tarirerqan, y supëqa pepita yarqushqanam carqan. \s1 Mana wiyaq gaguta Jesus cachacätsin \p \v 31 Tiro marcapita cuticurnam, Sidon marcapa y Decapolis marcacunapa pasar Galilea Lamarman Jesus chärerqan. \v 32 Tsecho quecaptinmi, apayämorqan mana wiyaq gaguta. Chäratsirnam, Jesusta rogayarqan tse nunata cachaquecatsinanpaq. \v 33 Tsenam Jesusqa, juc laduman japallanta pusharir, tse sordupa rinrinman dedunta yacarerqan. Tsepitanam dedunta toqapurir, gagupa qallunta yatarerqan. \v 34 Tseno rurarirnam, sieluman ñuquircur llaquicurir, queno nerqan: \p —¡Efata! —nishpa. (Efataqa “Quichaquë” ninanmi.) \p \v 35 Tse öram rinrin wiyarerqan, y qallun alliyäriptin claruna parlaramorqan. \v 36 Tse rurashqancunata mana pitapis willacuyänanpaqmi Jesus notificacorqan. Peru tselaya notificaquicaptinpis, masran nunacuna willacuyarqan. \v 37 Tsemi espantacur, queno niyarqan: \p —¡Llapan rurashqancunapis allapa allim; asta sorducunatapis wiyatsinmi y muducunatapis parlatsinmi! —nir. \c 8 \s1 Tantata Jesus miratsin chuscu waranqa (4,000) nunacuna micuyänanpaq \r (Mateo 15.32-39) \p \v 1 Juc cutinam Jesusman atscaq nunacuna yape ellucayashqa quecayarqan. Micuyänanpaq mana imapis captinnam, disipuluncunata Jesus qayarir queno nerqan: \p \v 2 —Que nunacunata allapam ancupëcü. Quima junaqnam quecho noqawan quecayan; y manam ni imallapis micuyänanpaq cantsu. \v 3 Waquincunanäqa allapa carupitam shayämushqa, mallaqta wayincunaman cachecuptïqa, nänichochi mallaqewan ishquiriyanqa. \p \v 4 Disipuluncunanam queno niyarqan: \p —Peru quechoqa tsunyaqchomi quecantsic. ¿Mechoraq miquita tarishun quetsica nunacuna micuyänanpaq! —nir. \p \v 5 Jesusnam queno taporqan: \p —¿Ecallataq tantequicuna quecan? —nir. \p Pecunanam yasquiyarqan: \p —Qanchisllam quecan, Tëte —nir. \p \v 6 Tsenam Jesusqa nunacunata nerqan pampaman täcuriyänanpaq. Täcuriyaptinnam, qanchis tantata tsarircur, Diosta “grasias” nicurir paquirerqan. Tsepitanam disipuluncunata qorerqan. Pecunanam nunacunata qarayarqan. \v 7 Jina cayäporqanmi juc ishque uchusaq pescaduncunapis. Tsetapis jina tsarircurmi, Diosta “Grasias” nïcorqan. Tsepitanam disipuluncunata nerqan nunacunata qarayänanpaq. \v 8 Llapan nunacunam micuyarqan asta teqñayanqanyaq. Tsepitapis qanchis canasta juntataran sobraqcunata elluriyarqan. \v 9 Tsecho micoqcunaqa cayarqan chuscu waranqanomi (4,000). Micuriyaptinnam, nunacunata witsiratserqan. \v 10 Tsepitanam disipuluncunawan lanchaman lloqarcur Dalmanuta nishqan marcaman eucuyarqan. \s1 Fariseucuna mañacuyan milagruta Jesus rurananpaq \r (Mateo 16.1-4; Lucas 12.54-56) \p \v 11 Chäriyaptinnam, fariseucuna ewar Jesusta mana alliman ishquitsita munarnin, queno niyarqan: —Mä, ima milagrullatapis Diospa poderninwan ruraramï —nir. \v 12 Tseno niyaptinnam, Jesus llaquicurir, queno nerqan: \p —¿Imanirraq que nunacuna tseno milagrutaraq munayan? Peru manam ricayanqatsu. \p \v 13 Tseno nirirninnam, pecunata jaqirïcur lanchaman lloqarcur lamarpa wac tsimpanman disipuluncunawan eucuyarqan. \s1 Fariseucunapa yachatsiquininpita cuidacuyë \r (Mateo 16.5-12) \p \v 14 Tse eucurninnam, disipuluncuna mircapa apeta qonqecuyarqan. Juc tantallam lanchacho quecarqan. \v 15 Tseno euquicarnam, Jesus pecunata queno notificarqan: \p —Cuidacuyë fariseucunapa y rey Herodispa lebadurancunapita\f + \fr 8:15 \ft Jesus lebaduran iwalatsiconqanqa carqan fariseucunapa mana alli yachatsiquinincunam.\f* —nir. \p \v 16 Disipuluncunanam mana cäyir, quiquincuna pura queno ninacuyarqan: \p —Tantata qonqecamushqa cashqam tseno nimantsic —nir. \p \v 17 Tseno ninacuyanqanta cäyicurcurnam, Jesus queno nerqan: \p —¿Imanirtaq tantequicuna mana canqanta yarpacachäyanqui? ¿Imalaya chucru shonqutaq cayanqui? ¿Manacu cäyiyanqui imapaq parlecanqäta? \v 18 ¿Imanirtaq cullu rinri cayanqui! ¿Manacu riquecarpis cäyiyanquiraq! ¿Manacu yarpäyanqui \v 19 pitsqa tantallapita pitsqa waranqa (5,000) nunacunata micuratsiptï eca canasta juntata sobracunata elluyanqequita! \p Pecunanam niyarqan: \p —Chunca ishquetam (12) —nir. \p \v 20 Jina qanchis tantallapita chuscu waranqa (4,000) nunacunata qarariptï, ¿eca canasta juntatataq sobrata elluriyarqequi? \p Pecunanam niyarqan: \p —Qanchistam —nir. \p \v 21 Tsenam Jesus nerqan: \p —Tseno quecaptinpis, ¿manacu cäyicuyanquiraq! \s1 Betsaida marcacho wiscuta Jesus cachacätsin \p \v 22 Tsepitanam Betsaida marcaman chäriyarqan. Tsecho quecayaptinnam, Jesusman juc wiscuta apayämorqan, y rogacuyarqan Jesus cachaquecatsinanpaq. \v 23 Tsenam wiscuta jancharcur tse marcapa washaninman apacorqan. Tsechonam wiscupa nawinman toqecur, yatecur taporqan: \p —¿Imallatapis ricanquinacu? —nir. \p \v 24 Tse wiscunam ricachacurir nerqan: \p —Aumi, Teyta. Monticunatano nunacunata pureqtam riquecä. \p \v 25 Tsenam nawinta yape Jesus yatecuptin, paqwena cachacärerqan, y allinam llapantapis ricarqan. \v 26 Tsenam tse nunata Jesus queno nerqan: \p —Ama que marcaman yequïtsu ˻paqtam willaquicunquiman cachacätsenqaqta, antis wayiquiman ras cutiquï˼ —nir. \s1 “Dios Acrashqanmi canqui” nin Jesusta Pedru \r (Mateo 16.13-20; Lucas 9.18-21) \p \v 27 Tsepitanam disipuluncunawan Jesus ewarqan Cesarea Filipopa caseriuncunaman. Tseman ewarëcarnam, disipuluncunata queno taporqan: \p —¿Pi canqätataq nunacuna niyan noqapaq? \p \v 28 Pecunanam queno niyarqan: \p —Waquinmi niyan qamqa bautisacoq Juanshi canqui. Waquinnam niyan Diospa profetan Eliasshi qamqa canqui. Waquincunanam niyan “Diospa une profetanchi” nir, niyäshunqui. \p \v 29 Tsenam Jesus nerqan: \p —Qamcunaqa, ¿imataq niyanqui? ¿Pitaq cä? \p Tsenam Pedru queno nerqan: \p —Qamqa Dios Acrashqanmi canqui, Tëte —nir. \p \v 30 Tseno nïcuptinnam, Jesus nerqan: \p —Ama tsetaqa pitapis willacuyanquitsu —nir. \s1 Wanutsiyänanpaq caqta Jesus willacun \r (Mateo 16.21-28; Lucas 9.22-27) \p \v 31 Jesusnam disipuluncunata quiquinpaq willapäcur nerqan Diospita Shamushqa Nunata jipatsiyänanpaq caqta, y autoridacuna, saserdoticunapa mandacoqnincuna y ley yachatsicoqcuna chiquir wanutsiyänanpaq caqta, y quima junaqllata cawariramunanpaq caqta. \v 32 Tseno cananpaq cashqanta claru willaquicuptinnam, Jesusta Pedroqa juc laduman japallanta qayarir piñaparqan. \p \v 33 Peru Jesusnam tumecur disipuluncunata allipa ricarëcur, Pedruta queno nerqan: \p —¡Quepeq yarqï, diablu! Qamqa manam Teyta Dios munashqannotsu yarpanqui; sinoqa nunacuna munayashqannollam yarpanqui. \p \v 34 Tsenam nunacunata y disipuluncunata qayarir queno nerqan: \p —Pipis qatirämaqnï queta munarnenqa, quiquinpa muneninta jaqiricur, crus apaqno\f + \fr 8:34 \ft Une Roma nunacuna cruscho wanutsiyaq nunacunata.\f* noqata qatimätsun. \v 35 Pipis caweninllapaq yarparaq caqqa ushacanqam; peru noqarecur y alli willaquinïrecur caweninta oqraq caqqa wine cawetam tarenqa. \v 36 Porqui ¿imapaqraq juc nunata sirwenqa jinantin mundupa dueñun canqanpis, wiñe caweta mana lobraptin! \v 37 Tsemi metsica imayoq carpis, ni pi caweninta rantita puedintsu. \v 38 Sitsun noqaman mana marcäcoq jutsasapa nunacunapa nopancho pipis noqapita y alli willaquinïpita penqaconqa; tsenollam Diospita Shamushqa Nunapis pepita penqaconqa que patsaman Dios Yayapa poderninwan y santu anjelcunawan cutimur. \c 9 \p \v 1 Tseno nirirnam, nerqan: \p —Quetapis shumaq cäyirayämë: Canan quecho quecaqcunapitaqa waquinniquicuna manaran wanuyanquiraqtsu, asta puedeq Diospa mandaquinin chämushqanta ricayanqequiyaq. \s1 Jesus chipapäquicar jircacho ticracurin \r (Mateo 17.1-13; Lucas 9.28-36) \p \v 2 Tsepita joqta junaqtanam jircaman Jesus ewarqan Pedruta, Santiaguta, y Juanllata pusharcur. Tsechomi ricarëcayaptin, Jesus juclaya ticracurerqan. \v 3 Ropannäqa imano shumaqmi chipapecorqan. Tseno yulaqtaqa manam ni pi alli taqshaqpis yulaqätsinmantsu. \v 4 Tseno quecaptinnam, Moisesta y Eliasta Jesuswan parlecayaqta ricariyarqan. \p \v 5 Tsenam Jesusta Pedru queno nerqan: \p —Mayestru, ¡imalaya allim quecho quecantsic! ¡Quima tsucllata rurecushun: jucta qampaq, jucta Moisespaq y juctana Eliaspaq! —nir. \p \v 6 Allapam mantsaquecuyarqan. Mana imanopis queta puedirninmi, Pedru tseno nïcorqan. \p \v 7 Tseno parlecayaptinmi, pucute limpu tsapärerqan. Y pucute rurinpitanam queno parlamoqta wiyayarqan: \p —Quemi cuyë tsurï. Pe yachatsiyäshunqequita wiyacuyë —neqta. \p \v 8 Tsepita yape ricarcuyänanpaqqa mananam pitapis pecunawan quecaqta ricayarqanatsu. Jesusllatanam ricariyarqan. \p \v 9 Jircapita urärëcamurnam, Jesus pecunata nerqan ricayanqancunata pitapis mana willacuyänanpaq asta Diospita Shamushqa Nuna wanurir cawarimonqanyaq. \p \v 10 Jesus nenqannollam pitapis willacuyarqantsu. Peru quiquincuna purallam tapunacuyarqan, “¿Ima ninanraq wanushqacunapita cawarimiqa?” nishpa. \v 11 Tsepitanam Jesusta queno tapuyarqan: \p —Teyta, ¿Imanirtaq ley yachatsicoqcunaqa niyan Dios Acrashqan shamunanpaqqa puntataran profeta Elias shamonqa nishpa? \p \v 12 Tsenam Jesus nerqan: \p —Aumi, pecuna niyashqannollam Eliasraq puntata shamunan carqan llapanta alistapäcoq. Peru Diospa palabranchomi jina escribirëcan Diospita Shamushqa Nunata jipatsir allqutsayänanpaq caqtapis. \v 13 Claru parlaquichoqa Eliasqa shamushqanam y munayanqanta niräyanqantam peta ruracuyarqan. Tseno pasacunanpaq caqtaqa Diospa palabranchomi willacun. \s1 Jesus cachacätsin supëyoq wamrata \r (Mateo 17.14-21; Lucas 9.37-43) \p \v 14 Waquin caq disipuluncunaman cutiramurnam, tarirerqan ley yachatsicoqcunawan liryaquicayaqta. Y astcaq nunacunam jiruroq tsecho quecayarqan. \v 15 Tsenam Jesusta riquecurnin, allapa cushishqa nunacuna saludaq coripäcuyarqan. \p \v 16 Jesusnam disipuluncunata nerqan: \p —¿Imanirtaq pecunawan liryayanqui? \p \v 17 Tseno tapucuptinnam, juc nuna queno nerqan: \p —Teyta, qammanmi supë muduyätsishqa tsurïllata apamorqö. \v 18 Petam mecho quecaptinpis, supë illaqpita seqicacharcun. Ataquino tsarirninmi, patsaman seqirir, quirunta ruchuchütsir, pushoquta cachutsin. Tsarenqan öranäqa garutinomi ticrarin. Disipuliquicunatam rogacullarqö supëta qarquyänanpaq, peru pecunaqa manam puediyashqatsu. \p \v 19 Jesusnam nerqan: \p —¡Allau, mana marcäcoqcuna! ¡Imecamayaqraq qamcunawan quecashaq! ¡Imecamayaqraq awantayashqequi! ¡Wamrata queman apayämï! —nir. \p \v 20 Wamrata aparëcayaptinnam, Jesusta tse supë riquecur wamrata seqirir patsacho qarishpätsir tapsiquicorqan limpu pushoqutapis cachutsir. \p \v 21 Tsenam Jesusqa wamrapa papäninta queno taporqan: \p —¿Imepitataq que tsuriquita tseno pasan? —nir. \p Papäninnam nerqan: \p —Llullu queninpita patsam, Tëte. \v 22 Atsca cutinam ninamanpis, yacumanpis tse supë wanutsita munarnin jitar ushan. Imallatapis rureta puedirnenqa, canan ancupëcallämar yanapecalläyämë —nir. \p \v 23 Jesusnam nerqan: \p —¿Puedirnenqa nimanquitsun? ¡Marcäcoqcunapaqqa imapis ruracanqam! \p \v 24 Tsenam tse wamrapa papänin qayarïcorqan: \p —Qamman marcäcullämi, Tëte, y mas marcäcallämunäpaq yanapecallämë —nir. \p \v 25 Tsenam allapa atscaq nunacuna ellucayaqta ricarnin, demoniuta Jesus piñapar queno nerqan: \p —Sordu mudu ticratseq supë que wamrapita euquï, y cananpita witsepa ama que wamraman cutinquinatsu —nir. \p \v 26 Tseno niptinnam, wamrata supë ataquino tsarircur, patsaman ishquiratsir, qayaritsir, tapsicacharcorqan. Eucuptinnam, wamra wanushqano ticrarerqan. Nunacunanam niyarqan: \p —Wamra wanurillan —nir. \p \v 27 Peru maquinpita tsarircur Jesus sutarcuptinnam, wamra sharcaramorqan. \p \v 28 Tsepitanam juc wayiman Jesus yecuriptin disipuluncuna japallanllatana tapuyarqan queno nishpa: \p —¿Imanirtaq noqacuna puediyarqötsu wamrapita supë qarqita? —nir. \p \v 29 Tsenam Jesus queno nerqan: \p —Quenolaya supëtaqa qarquntsic Diosman mañacurmi y ˻ayunuta rurarmi˼ —nir. \s1 Jesus yape willacun wanutsiyänanpaq caqta \r (Mateo 17.22-23; Lucas 9.43-45) \p \v 30-31 Quecayanqanpita eucurnam, Jesus disipuluncunawan pasacuyarqan Galilea probinsiacho marcacunapa. Disipuluncunata yachatsinan captinmi, waquin nunacuna tseman ewayänantaqa munarqantsu. Tsechomi disipuluncunata queno nerqan: \p —Diospita Shamushqa Nunatam chiqueqnincunapa maquinman entregayanqa. Pecunam wanutsiyanqa; peru quima junaqllatam cawarimonqa. \p \v 32 Tseno willecaptinpis, disipuluncuna manam cäyiyarqantsu, peru tapiquitaqa mantsacuyarqam. \s1 Jesus yachatsin qollmi shonqu queta \r (Mateo 18.1-5; Lucas 9.46-48) \p \v 33 Tsepitanam Capernaum marcaman chärir juc wayiman yecurir disipuluncunata Jesus taporqan queno: \p —Sharëcamushqa ¿imatataq liryar tapunacuyarqonqui? \p \v 34 Disipuluncunaqa nänicho quiquincuna pura piñatsinacuyarqan, llapanpita mas presisaq queta munarninmi. Tsemi tseta willequita penqacuyarqan. \v 35 Tsenam Jesusqa täcurir, chunca ishque (12) disipuluncunata qayarir queno nerqan: \p —Meqequipis presisaq queta munarqa, waquincunapita mas qollmi shonqum cayänequi, y pi metapis sirwiyänequim. \p \v 36 Tseno nirirnam, juc wamrata qayarir chopincunaman shäratserqan. Tsepitanam wamrata mellqarcur, queno nerqan: \p \v 37 —Pipis queno wamrata jutïcho chasquerqa, noqatam chasquiman; y noqata chasquimarneqa, cachamaqnïtapis chasquenqam. \s1 Mana contrantsic caqqa fabornintsicmi \r (Mateo 10.42; Lucas 9.49-50) \p \v 38 Juannam queno nerqan: \p —Mayestru, noqacunam ricayarqö juc nunata supëyoq nunacunapita supëcunata jutiquicho qarqoqta. Peru mana noqantsicwan puriptinmi, michäyarqö. \p \v 39 Tsenam Jesus queno nerqan: \p —Ama michäyanquimantsu carqan. Pipis noqapa jutïta mentarir ima milagrutapis rurarqa ¿imanoparaq noqapa conträ canman? \v 40 Pipis mana contrantsic carqa, noqantsicwanmi quecan. \v 41 Rasontam niyaq: Noqata qatiyämashqequirecur pipis juc tasa yacullatapis qarecuyäshuptiqueqa, tse nunatam Dios paganqa. \s1 Jutsata mana ruranantsicpaq Jesus yachatsicun \r (Mateo 18.6-9; Lucas 17.1-2) \p \v 42 Tsepitanam jina Jesus queno yachatsicorqan: “Que wamracunano qollmi shonqunwan noqaman creyicamoqcunata pipis jutsaman ishquitseqcunataqa; mas allim canman tse nunapa cuncanman jatun mulinu rumin watarcur lamarman jitarcuyänan. \v 43 Tsemi willayaq: Maquiquitsun jutsa rureman ishquitsishiniquita munanqa, roquriquï. Mas allim canqa mancullapis wiñe caweman chäyänequi, ishcan maquiquiwan imepis mana upeq nina infiernuman ewanqequipitaqa. \v 44 ˻Tsechoqa curucuna manam imepis wanuyantsu. Ninapis manam upintsu.˼ \v 45 Tsenolla chaquiqui jutsa rureman apashuptiquipis roquriquï. Mas allim canqa tseno cutu chaquillapis wiñe cawaquiman chänequi ishcan chaquiquiwan imepis mana upeq infiernuman chanqequipitaqa. \v 46 ˻Tsechoqa curuncunapis manam wanuyantsu. Ninapis manam upintsu.˼ \v 47 Y sitsun nawiqui jutsa rureman ishquitsishunqui, oqtirir jitariquï. Mas allim canqa wiscullapis Diospa mandaquininman chänequipaq. Mana tseqa ishcan nawiquitawanmi infiernuman Dios jitarpushunqui. \v 48 Tsechoqa curucunapis manam wanuyantsu. Ninapis manam upintsu. \p \v 49 “Y qamcunaqa imeca ninawan cachitashqa cuentam quecayanqui.\f + \fr 9:49 \ft Creyicoqcunaqa imeca cachitashqa etsano carmi, imeca pruebata nina rupecaqpano pasantsic, Teyta Dios munashqanno cawacunantsicpaq.\f* \v 50 Cacheqa miquicunata mishquitsinanpaqmi alli. Peru cachi qamläcurerqa, ¿imanepanaraq yape mishquinta cutitsinman? Tse alli cachi cuentanomi qamcuna cayanqui, jucniqui jucniquipis shumaq cawacorqa.” \c 10 \s1 Jesus yachatsicun mana diborsianacuyänanpaq \r (Mateo 19.1-12; Lucas 16.18) \p \v 1 Capernaumpita Jesus eucurninnam, Judea probinsiaman chärir Jordan mayuta tsimparerqan. Tsemanpis allapa atsca nunacunam ellucayarqan, y imepis yachatsicushqannomi jina pecunatapis Jesus yachatserqan. \p \v 2 Tsenam fariseucunaqa, Jesusman witïcur yachatsiquinincho pantatsita munar, queno tapuyarqan: \p —¿Leynintsiccho permitincu warminpita juc nuna diborsiacurinanpaq? —nir. \p \v 3 Tsenam Jesus nerqan: \p —Moises escribishqan leycho ¿imanotaq Dios mandacun? \p \v 4 Pecunanam niyarqan: \p —Moises escribishqan leyqa quenomi mandacun: ‘Meqan nunapis warminpita raquiqueta munarqa, diborsio papelta firmecur raquicacuritsun’,\x * \xo 10:4 \xt Dt 24.1-4\x* ninmi —nir. \p \v 5 Tseno niyaptinnam, Jesus nerqan: \p —Rumi shonqu cayaptiquim, Moises tseno mandacorqan. \q1 \v 6 Peru Teyta Diosqa, \q1 Que patsata camarnin, \q1 warmita ollqutam camarqan.\x * \xo 10:6 \xt Gn 1.27\x* \q1 \v 7 Tsemi, ollqu jaqirenqa mamanta yayanta \q1 warminwan juntacäyänanpaq, \q1 \v 8 Y ishcancunapis jucnollanam ticrariyanqa.\x * \xo 10:8 \xt Gn 2.24\x* \m Tsemi ishcaqnatsu cayan, sinoqa jucllellanam. \v 9 Tseno captinmi, Dios juntashqantaqa mana pipis raquinmantsu. \p \v 10 Tsepitanam juc wayicho quecar, Jesusta disipuluncuna tapuyarqan tse asuntuta maslla cäyiparatsiyänanpaq. \v 11 Jesusnam queno nerqan: \p —Meqan nunapis warminpita diborsiacurir jucwan casacorqa, punta caq warminta jalucurmi jutsaman ishquirin; \v 12 y meqan warmipis qowanpita diborsiacurir jucwan casacorqa, jina qowanta jalucurmi jutsaman jina ishquirin. \s1 Jesus yachatsicun wamracunano canapaq \r (Mateo 19.13-15; Lucas 18.15-17) \p \v 13 Tsepitanam nunacuna ñushpi wamrancunata Jesusman apayarqan yatar bendisinanpaq; peru disipuluncunanam wamra apaqcunata piñapäyarqan. \v 14 Tseta riquecurnam, Jesus piñacurcur disipuluncunata queno nerqan: \p —¡Noqaman wamracuna shayämutsun! ¡Ama michäyëtsu! Que wamracunano caqcunapaqmi Diospa mandaquinenqa. \v 15 Rasontam niyaq: Sitsun Diospa mandaquininta que wamracunano mana chasquiyanqui, manam tse mandaquiman yecuyanquitsu. \p \v 16 Tseno nirnam, tsecho quecaq wamracunata mellqarcur, pecunaman maquinta churar bendisicorqan. \s1 Juc ricu tapun Jesusta sieluman imano yecuna cashqanta \r (Mateo 19.16-30; Lucas 18.18-30) \p \v 17 Tsepita eucuyänanpaq Jesus yarqurëcaptinnam, juc nuna corillapa peman chärir qonquricur queno taporqan: \p —Alli mayestru, wac bidacho wiñepa cawanäpaq ¿imatataq rurashaq? \p \v 18 Jesusnam yasquerqan: \p —¿Imanirtaq ‘Alli’ nimanqui? Jucllellam alleqa, y tseqa Diosllam. \v 19 Dios mandacushqancunata qamqa musyanquim. Quenomi nin: ‘Nuna mayiquita ama wanutsinquitsu. Majayoq quecar, ama jucwan jucwanqa yachacunquitsu. Ama suwacunquitsu. Ama nuna mayiquipaq ulicurcur mana caqta parlanquitsu. Ama nuna mayiquita engañanquitsu. Tëtequita, mamequita respetanqui.’\x * \xo 10:19 \xt Ex 20.12-16; Dt 5.16-20\x* \p \v 20 Jesus tseno nïcuptinnam, tse nuna queno nerqan: \p —Wamra quenïpitam tsecunataqa llapanta cumplicä, tëte. \p \v 21 Tseno niptinnam, nunata ricarärir ancupar nerqan: \p —Jucran ruranequi pishin. Canan ewar llapan imequicunatapis rantiquicur, tse qelleta wactsacunata qoyquï. Tseno ruraptiquim, sielucho mana ushacäcoq fortunequi canqa. Tseno rurarïcur, noqata qatimë. \p \v 22 Tseno nïcuptinnam, allapa llaquicur y yarpacachar eucorqan, porqui allapa ricum carqan. \p \v 23 Tseno eucuptinnam, jinantinman riquecachärir disipuluncunata queno nerqan: \p —¡Allapa sasam Diospa mandaquininman capoqyoq nunacuna yecuyänan! \p \v 24 Jesus tseno nïcuptinnam, disipuluncunaqa mantsacashqa quedariyarqan. Tsenam Jesus yape queno nerqan: \p —Cuyë wamralläcuna, ricucunapaqqa allapa sasam Diospa mandaquininman yecuyänan. \v 25 ¡Porqui mas alerim awjapa uchcunpa juc camellu pasarinman, juc capoqyoq nuna Diospa mandaquininman yecunanpitaqa! \p \v 26 Tseta wiyecurnäqa, masran espantacuyarqan. Y jucnin jucninmi queno tapunacuyarqan: \p —Tseno captenqa, ¿pillanataq salbaconqa! —nir. \p \v 27 Jesusnam disipuluncunata alli ricarëcur nerqan: \p —Quiquincunallapitaqa manam pipis salbaquita puediyantsu, Teyta Diosllam nunacunataqa salban, porqui Diospaqqa manam imapis sasatsu. \p \v 28 Tsenam Pedru queno nerqan: \p —Tëte, noqalläcunaqa llapantam jaqiriyarqö, qamta qatiyänaqpaq. \p \v 29 Jesusnam nerqan: \p —Rasontam niyaq: Diospa alli willaquininrecur y noqarecur pipis wayinta, wauqincunata, panincunata, tëtanta, mamanta, wamrancunata y chacrancunatapis jaqirerqa, \v 30 tse llapanta jaqirenqanpitam pachaq (100) cuti masta wayinta, wauqincunata, panincunata, tëtanta, mamanta, wamrancunata y chacrancunatapis que tiempucho chasquenqa y que patsacho nacar jiparninpis, wac bidachoqa wiñepanam cawanqa. \v 31 Peru canan tiempu presisaq caqcunam qepacho cayanqa, y mana presisaq caqcunanam puntacho cayanqa. \s1 Jesus yape willacun wanutsiyänanpaq caqta \r (Mateo 20.17-19; Lucas 18.31-34) \p \v 32 Tsepitanam Jerusalenman ewarëcayaptin, disipuluncunapa puntancunata Jesus ewecarqan. Disipuluncunanam yarpacachar ewecayarqan. Y qepan ewaq nunacunapis llaquinar mantsacashqam ewecayarqan. Tsenam chunca ishque (12) disipuluncunata juc laduman qayarirnin, yape willarqan imapis pasananpaq caqta, queno nishpa: \p \v 33 —Musyayanqequinomi Jerusalenman ewecantsic. Tsechomi Diospita Shamushqa Nunata saserdoticunapa mandacoqnincunaman y ley yachatsicoqcunaman entregayanqa. Pecunanam wanutsiyänanpaq condenar mana israel nunacunaman entregayanqa. \v 34 Tsechonam burlapar, toqapur feyupa astayanqa. Tsepitanam wanutsiyanqa; peru quima junaqllatam cawarimonqa —nir. \s1 Santiagu y Juan mandacoq queta munayan \r (Mateo 20.20-28) \p \v 35 Tsepitanam Zebedeupa tsurincuna Santiagu y Juan Jesusman witïcur queno niyarqan: \p —Mayestru, jucta rogaculläyashqequi —nir. \p \v 36 Tseno niyaptinnam, Jesus nerqan: \p —¿Imallatataq munecayanqui? —nishpa \p \v 37 Pecunanam niyarqan: \p —Änicalläyämë mandaquiniquicho quecaptiqui, jucnï derechu ladiquiman y jucnïna itsoq caq ladiquiman tecur mandacuyänäpaq. \p \v 38 Tseno niyaptinnam, Jesus nerqan: \p —Qamcunaqa manam musyayanquitsu imata mañacayämanqequitapis. ¿Qamcuna puediyanquimantsuraq noqa pasanäpaq caqcunata paseta?\f + \fr 10:38 \ft Griegu idiomacho nin “¿Uponqäno asqaq upita, y bautisaconqäno bautisaquita puedinquicu?” Asqaq uponqa ninanqa y bautisaconqäno ninanqa queno ninami: ¿Puediyanquimantsuraq noqano sufrimientucuna paseta?\f* \p \v 39 Pecunanam “Aumi, puedilläyämi” niyarqan. \p Jesusnam nerqan: \p —Änirpis rasonpam noqa pasanqäno sasacunata pasayanqui;\f + \fr 10:39 \ft Griegu idomacho nin, “Noqanomi asqaqta upuyanqui, y bautisacuyanqui.”\f* \v 40 peru derechu laducho y itsoq laducho pipis täcamunanpaqqa manam noqatsu dispunï. Tsetaqa Papänïllam dispunishqana. \p \v 41 Tseta wiyecurnam, chunca caq disipuluncunaqa, Juanpita y Santiagupita piñacurcuyarqan. \v 42 Tsenam llapan disipuluncunata qayarir queno nerqan: \p —Musyayanqequinomi Diosman mana marcäcoq reqishqa mandacoqcunaqa nunacunata allqutsayan, y puedeq quenincunaman atenicurmi, nunacunata munashqanta rurayan. \v 43 Peru qamcunachoqa manam tsenotsu canqa. Meqequipis mandacoq queta munarqa, llapantam sirwiyänequi. \v 44 Meqequipis mayor queta munarqa, llapanpa esclabun cuentam cayänequi. \v 45 Tsenollam Diospita Shamushqa Nunapis que patsaman shamushqa nunacunata sirwinanpaq y yawarninwan rescatananpaq, y manam peta sirwiyänanpaqtsu. \s1 Jesus cachacätsin wiscu Bartimeuta \r (Mateo 20.29-34; Lucas 18.35-43) \p \v 46 Tsepitanam Jerico marcaman chäriyarqan. Tse marcapita disipuluncunawan y atscaq nunacunawan Jesus eucurëcarnam, näni cuchuncho tariyarqan juc wiscu nunata caridata mañacur tëcaqta. Tse wiscoqa carqan Timeupa tsurin Bartimeum. \v 47 Tse wiscunam Jesus Nazaret nuna shamicaqta musyarir, qayaripa queno qayacorqan: \p —¡Davidpa castan Jesus, ancupëcallämëri! —nir. \p \v 48 Tsenam nunacuna upällatsita munar wiscuta piñapäyarqan, peru wiscoqa masran queno nir, qayaricachäcorqan: \p —¡Davidpa castan Jesus, ancupëcallämëri! —nir \p \v 49 Tseta wiyecurnam, shäcurir Jesus queno nerqan: \p —Taqe nunata qayayämï —nir. \p Wiscuman ewarninnam, queno niyarqan: \p —¡Balorta tsaricur, ras sharcamï! Jesusmi qayecashunqui —nir. \p \v 50 Tsenam wiscoqa aqshunantapis jitarïcur juclla sharcur Jesusman ewarqan. \p \v 51 Jesusnam taporqan: \p —¿Imata ruranätataq qampaq munanqui? \p Wiscunam nerqan: \p —¡Ricachaquitam munallä, Tëte! —nir. \p \v 52 Tsenam Jesus nerqan: \p —Canan ewaquïna. Noqaman marcäcamurmi, cachacärerqonqui. Tse öram wiscu ricachacurerqan, y Jesuspa qepanta eucorqan. \c 11 \s1 Jesus yecun Jerusalenman \r (Mateo 21.1-11; Lucas 19.28-40; Juan 12.12-19) \p \v 1 Jerusalenman yequicarnam, Olibus nishqan jircacho quecaq Betfage y Betania marcacunapa chäriyarqan. Tsepitam Jesus ishcaq disipuluncunata cacharqan, \v 2 queno nishpa: \p —Ewayë taqe ricaquecamoq marcaman. Chärirnam, taririyanqui manaraq pipis montashqan pollinu ashnu watarëcaqta. Tse ashnuta pascarir apayämunqui. \v 3 Sitsun pipis niyäshunqui: ‘¿Imapaqtaq ashnuta pascayanqui?’ nishpa, ‘Teytam nesitan. Rasllam cutiratsiyämushaq’ niyanqui. \p \v 4 Tsenam ewarnin, taririyarqan wayi puncu nänicho ashnutaqa watarëcaqta. Tsenam pascayarqan. \v 5 Tsecho quecaq nunacunanam queno tapuyarqan: \p —¿Imatataq rurayanqui? ¿Imapaqtaq que ashnuta pascayanqui? —nir. \p \v 6 Tsenam Jesus nenqannolla niyaptin, dejariyarqan apayänanpaq. \v 7 Tsenam ashnuta aparcur Jesus caqman cuticuyarqan. Chäratsirnam, aqshunancunata carunayarqan Jesus montananpaq. Montashqa ewarëcaptinnam, \v 8 atscaq nunacuna aqshunancunata qoturïcur näniman mashtayarqan; y waquincunanam monticunapa rämanta paquirir qopiyarqan. \v 9 Y llapan nunacunam Jesuspa puntanta y qepanta ewaqcunaqa, cushicur qaparir qayarir queno niyarqan: \p —¡Alabashun Diospa shutincho shamoqta!\x * \xo 11:9 \xt Sal 118.25-26\x* \v 10 ¡Cananqa mandaquinin bendisishqam canqa une papänintsic Davidpa mandaquininno! ¡Alabecuyaqmi sielucho quecaq Dios! —nir. \p \v 11 Jerusalenman chärirnam, Jesusqa templuman yecurerqan. Tsecho imecacunatapis cösa ricapäcurirnam, tardiyäquicuptinna, Betaniaman cuticorqan chunca ishque (12) apostolnincunawan. \s1 Igus montita Jesus maldisyicun \r (Mateo 21.18-19) \p \v 12 Waränin qoyanam Betaniapita eucurëcayaptin Jesuspa pachan waqacurcorqan. \v 13 Tsenam atsca raprayoq igus montita ricarir ewarqan “¿Mä, frutan cancush?” nir. Peru manaraq igus tiempu captinmi, frutan carqanraqtsu. Rämanllaraq quecarqan. \v 14 Tsenam igus montita Jesus queno nïcorqan: \p —Cananpita witsepa mananam pipis wayïniquicunata miconqanatsu. Tseno nenqantam disipuluncuna wiyayarqan. \s1 Templucho ranticoqcunata Jesus qarqucacharcun \r (Mateo 21.12-17; Lucas 19.45-48; Juan 2.13-22) \p \v 15 Jerusalenman chärirnam, Jesusqa templuman yequicur, patiucho qatucoqcunata y rantipacoqcunata qarqacacharcamorqan. Tsenollam qelle trocaqcunapa mesancunatapis y paluma ranticoqcunapa täcuyänancunatapis jitacacharcamorqan; \v 16 y templuman ni imata yecatsiyänanta manam consienterqantsu. \v 17 Y pecunatam queno piñapar willaparqan: \p —Diospa palabranchomi queno escribirëcan: \q1 ‘Wayïqa mañacuna wayim. \q1 Tsechomi jinantin nasioncunapita shamur nunacuna mañacuyanqa.’\x * \xo 11:17 \xt Is 56.7; Jer 7.11\x* \m Tseno quecaptin, ¿imanirtaq suwacunapa machenintano ticratsiyarqonqui! —nir. \p \v 18 Tseno parlanqanta wiyecurmi, Jesusta mantsarnin saserdoticunapa mandacoqnincuna, ley yachatsicoqcuna “¿Imanotaq Jesusta wanicatsintsic?” ninacuyarqan, porqui Jesus yachatsiconqantaqa nunacuna allapam gustecuyarqan. \v 19 Peru paqasyäriptinnam, Jerusalenpita yarqurir eucuyarqan. \s1 Igus montita tsaquishqatana taririyan \r (Mateo 21.20-22) \p \v 20 Waränin qoya cutirëcarnam, igus montita taririyarqan watsinpita tsaquirishqatana. \v 21 Tsenam Jesus nenqanta yarparcurnin, Pedru queno nerqan: \p —¡Mayestru, riquë! Qanyan maldisiushqequi igus pasepa tsaquirishqa —nir. \p \v 22 Tsenam Jesus nerqan: \p —Diosman alli marcäcuyë. \v 23 Rasontam niyaq. Pipis llapan shonqunwan rasonpa marcäcur taqe jircata ‘¡Quepita yarqur lamarman jeqacurquï!’ niyaptiquipis, ewar jeqacurconqam. \v 24 Tsemi queno niyaq: Llapan shonqiquicunawan marcäcur imatapis mañacorqa, Diosman mañacuyaptiqui imecatapis qoyäshunquim. \v 25 Y imatapis mañacuyanqequi öra, chiquiyäshoqniquicunata puntata perdonecuyë. Tseno rurayaptiqueqa, sielucho Dios Yayam qamcunatapis jutsequicunapita perdonayäshunqui. \p \v 26 ˻Peru sitsun qamcunapis nuna mayiquicunata perdonayanquitsu, sielucho quecaq Diospis manam jutsequicunapita perdonayäshunquitsu.˼ \s1 Jesuspa puedeq quenin \r (Mateo 21.23-27; Lucas 20.1-8) \p \v 27 Tsepitanam Jerusalenman chäriyarqan disipuluncunawan. Templucho Jesus puricaptinnam, saserdoticunapa mandacoqnincuna, ley yachatsicoqcuna y autoridacuna Jesusman witïcur, \v 28 queno tapuyarqan: \p —¿Ima puedeq queniquiwantaq quecunata rurarqonqui! Tseno ruranequipaq ¿pitaq mandashorqonqui! —nir. \p \v 29 Tseno niyaptinnam, Jesus nerqan: \p —Noqapis qamcunata jucta tapuyashqequi: Tapuyanqaqta yasquiyämaptiqueqa, noqapis willayäshqequim pipa poderninwan quecunata ruranqäta. \v 30 ¿Pitaq cachamorqan bautisacoq Juanta nunacunata bautisananpaq, Dioscu o nunacunallacu? ¡Mä, niyämë! \p \v 31 Tseno tapïcuptinnam, quiquincuna pura queno ninacuyarqan: \p —¿Imataq nishun? ‘Diosmi cachamushqa’ nishqaqa, tsepenqa ‘¿Imanirtaq peman creyiyarqequitsu!’ nimäshunmi. \v 32 ‘Nunacunallam cachayämushqa nïquitaqa manam puedintsictsu’ —nir. \p Tse autoridacunaqa mantsayarqanmi nunacunata, porqui Juanpaqqa profeta canqantam creyiyarqan. \p \v 33 Tsenam Jesusta queno niyarqan: \p —Manam musyayätsu —nir. \p Tseno niyaptinnam, Jesuspis nerqan: \p —Tsepenqa noqapis manam willayaqtsu quecunata ruranäpaq pi mandamanqanta —nir. \c 12 \s1 Autoridacunata iwalatsiquipa Jesus yachatsicun \r (Mateo 21.33-46; Lucas 20.9-19) \p \v 1 Tsepitanam iwalatsiquiwan yachatsicurnin, Jesus queno nerqan: “Juc nunam ubasta plantarqan chacranman, y jinantin cuchunpa perqatserqan. Tsepitanam juc jatun posuta ruratserqan ubaspeq binuta rurayänanpaq. Tsepitanam chacranta täpayänanpaqna juc jatun torita ruratserqan. Tsepitanam tse chacranta pullan pura muruyänanpaq nunacunata qoquicur, caru marcapa eucorqan. \v 2 Tsepitanam cosecha tiempu chäriptinna, chacrayoqqa juc sirweqninta cacharqan, pullan pura muroqnincunaman pepa partinta raquiyänanpaq. \v 3 Chäriptinnam, tsaricur maqacacharcur jinallata qarquriyarqan. \v 4 Tsepitanam chacrayoqqa juc sirweqnintana cacharqan. Petanäqa peqantapis paquicacharcurmi, tuquita ashayarqan. \v 5 Tsepitanam jina juc mas sirweqnintana chacrayoq cacharqan. Petanam wanuratsiyarqan. Tsenollam jina cacharqan mas atscaq sirweqnincunatana. Pecunatapis waquintam maqacacharcuyarqan; y waquincunatanam wanuratsiyarqan. \p \v 6 “Jucllellanam cachananpaq quecarqan. Pëqa carqan cuyë tsurinmi. Petam llapanpa ultimunta cacharqan, ‘Tsurïtaqa respetayanqam’ nir. \v 7 Peru chacra tsaraq nunacunanam quiquincuna pura queno yachatsinacuriyarqan: ‘Queqa chacrayoqpa tsurinmi y erederum canqa; mejor wanicatsishun chacranwan quedacunantsicpaq’ nir. \v 8 Niyanqannollam tsarïcur wanuratsirnin, ayantapis chacranpeq juc laduman apecur jitariyarqan. \p \v 9 “Cananqa ¿imatataq chacrayoq pecunata ruranqa? Ewarmi, chacran tsaraqcunata wanicatsir, juccunatana chacranta qoyconqa. \v 10 ¿Manacu Diospa palabranta queno escribirëcaqta leyishqa cayanqui? \q1 ‘Wayi perqaqcuna: “Que rumeqa manam allitsu” nir, jitariyanqanmi, \q1 cananqa mayestra rumi ticrarishqa. \q1 \v 11 Diosmi dispunerqan tseno cananpaq. \q1 Tseqa noqantsiccunapaq allapa espantaquipaqmi.’ ”\x * \xo 12:11 \xt Sal 118.22, 23\x* \p \v 12 Jesus tseno yachatsicuptinmi, cuentata qocuriyarqan, tse yachatsiquicanqan pecunapa contrancuna cashqanta. Peru presu tsarita munecarpis, nunacunata mantsarninmi, mana imanashpa jaqirir eucuyarqan. \s1 Jesusta fariseucuna tapuyan impuestupaq \r (Mateo 22.15-22; Lucas 20.20-26) \p \v 13 Tsepitanam fariseucunata y rey Herodispa qatiraqnincunata tse autoridacuna Jesusman cachayarqan, tapucoqnolla Jesusta llutanta parlecatsiyänanpaq. \v 14 Tse cachacunanam chärirnin niyarqan: \p —Mayestru, musyayämi rasonpa caqllata parlanqequita. Qamqa manam ni meqan nunaman qaqanquitsu, ni meqan nunapa gustunta ruranquitsu. Rason caqllatam Dios munashqanno cawayänäpaq yachatsiyämanqui. Tsemi tapucurilläyaq: ¿Allicu Roma mandacoq cesarpaq impuestuta pagashwan o manacu? \p \v 15 Tsenam Jesusqa arde upa tucur tapupëcayanqanta cuentata qocurir queno nerqan: \p —¿Imanirtaq mana alliman ishquitsimeta munayanqui! Mä, apayämï tse qelleta ricanäpaq. \p \v 16 Qelleta qoriyaptinnam Jesus nerqan: \p —Que qellecho ¿pipa retratuntaq quecan? ¿Pipa jutintaq escribirëcan? \p Pecunanam niyarqan: \p —Mandacoq cesarpam —nir. \p \v 17 Jesusnam nerqan: \p —Tsepenqa mandacoq cesarpa caqtaqa mandacoq cesarta qoycuyë; y Diospa caqtaqa Diosta qoycuyë —nir. \p Tsenam pecuna mana ni ima nita puediyarqantsu. \s1 Jesusta saduseucuna tapuyan cawarimipaq \r (Mateo 22.23-33; Lucas 20.27-40) \p \v 18 Tsepitanam saduseu nishqan grupupita Jesusman tapucoq ewayarqan. Pecunaqa manam creyiyarqantsu wanushqacuna cawariyämunan cashqanta. Tsemi queno tapuyarqan: \p \v 19 —Mayestru, Moises escribishqan leychomi queno willacun: ‘Sitsun juc casädu nuna manaraq tsurin captin wanuconqa, tse biudanwan jucnin wauqin casacutsun. Tsenopam wamrancuna captin tse wanucushqa wauqinpa tsurin cuenta canqa’,\x * \xo 12:19 \xt Dt 25.5-10\x* nir. \v 20 Masqui jucta willariyashqequi: Cayänaq qanchis wauqicunash. Mayor caqshi casacunaq, y manaraq tsurin captinshi pe wanuquicunaq. \v 21 Tseshi qepan caq wauqinna biudanwan casacunaq. Pepis jina manaraq tsurin captinshi wanuquicunaq. Tsenoshi mas qepan caq wauqinpis biudawan casacunaq, jina wanucunaq manaraq tsurin captin. \v 22 Tsenollash qanchisninpi tse warmiwan casacur casacur manaraq tsurincuna captin wanucuyänaq. Tsepitanash warmipis wanuquicunaq. \v 23 Mä, canan niyämë: Cawarimi junaqcho que warmi ¿meqan caqpataq lejitimu warmin canqa, qanchis wauqiwan casacushqa quecaptin! —nir. \p \v 24 Tseno niyaptinnam, Jesusqa queno nerqan: \p —¡Qamcunaqa llutantam yarpäyanqui, porqui manam cäyiyanquitsu Diospa palabran escribirëcanqanta, ni Dios allapa poderyoq canqanta! \v 25 Wanushqacuna cawariyämuptenqa, mananam warmipis ni ollqupis casacuyanqanatsu. Porqui sielucho quecaq anjelcunanollanam cayanqa. \v 26 Qamcuna ¿manacu leyishqa cayanqui wanushqacuna cawarimunanpaq yachatsiquita? Moises escribishqanchomi shira casha rupecaqpita Moisesta yuripur Dios queno nerqan: ‘Noqaqa Abrahampa, Isaacpa y Jacobpa Diosninmi cä’\x * \xo 12:26 \xt Ex 3.2-6\x* nir. \v 27 Tsemi Diosqa wanushqacunapa Diosnintsu; sinoqa cawecaqcunapam. ¡Qamcunaqa pantacushqam quecayanqui! \s1 Mas presisaq caq mandamientu \r (Mateo 22.34-40) \p \v 28 Tseno liryarnin, Jesus allipa yasquir yachatsicushqanta wiyecurnam, ley yachatsicoq juc mayestru queno taporqan: \p —Tëte, Diospa mandamientucho ¿Meqan caqtaq mas presisaq? —nir. \p \v 29 Tseno tapuptinnam, Jesus queno nerqan: \p —Mas presisaq mandamientucunaqa quenomi nican: ‘Israel nunacuna, camacoq Diosnintsicqa jucllellam. \v 30 Tse camacoq Diosllata cuyanqui llapan shonqiquiwan, llapan boluntaniquiwan, llapan yacheniquiwan y llapan callpequiwan.’\x * \xo 12:30 \xt Dt 6.4, 5\x* \v 31 Jucnin caqnam queno nin: ‘Nuna mayiquita cuyanqui quiquiquitano.’\x * \xo 12:31 \xt Lv 19.18\x* Que ishcan mandamientucunapeq mas presisaqqa manam cantsu. \p \v 32 Jesus tseno niptinnam, ley yachatsicoq queno nerqan: \p —Allitam nerqonqui, Mayestru. Qam nenqequinollam: Diosqa rasonpa jucllella. Y juc masqa manam cantsu.\x * \xo 12:32 \xt Dt 4.35; Is 45.21\x* \v 33 Y llapan shonquntsicwan, yachenintsicwan, boluntanintsicwan, callpantsicwan Diosta cuyarnin, y nuna mayintsictapis quiquintsictano cuyarnenqa, allitam rurantsic. Tsemi mas alleqa, altarcho qarecunata y animalcunata pishtarir Diospaq cayanqantsicpitapis.\x * \xo 12:33 \xt Os 6.6\x* \p \v 34 Tse ley yachatsicoq alli yacheninwan niptinnam, Jesus queno nerqan: \p —Dios munashqanno cawaquiman naqanam chëcanqui —nir. \p Y mananam ni meqanpis tapupeta almitiyarqantsu. \s1 ¿Rasonpacu Davidpa mireninpita Cristu? \r (Mateo 22.41-46; Lucas 20.41-44) \p \v 35 Tsepitanam templucho yachatsiquicar Jesus queno nerqan: \p —Ley yachatsicoq mayestrucunam yachatsicuyan ‘Dios Acrashqanqa une rey Davidpa castanmi’ nishpa. \v 36 Peru Davidqa Santu Espiritu cäyitsiptintaq, queno nerqan: \q1 ‘Diosmi nerqan Teyta Diosnïta: \q1 Que derechu ladüman täcamï \q1 asta llapan chiquiyäshoqniquicunata \q1 muneniquiman churamonqäyaq’\x * \xo 12:36 \xt Sal 110.1\x* nir. \m \v 37 Tseno nicarqa, ¡imanoparaq castanllataqa ‘Teyta Diosnïmi’ ninman carqan! \p Jesus tseno yachatsicuptinmi, allapa gustar atscaq nunacuna wiyaräcuyarqan. \s1 Jesus yachatsicun ley yachatsicoqcunapita cuidacuyänanpaq \r (Mateo 23.1-36; Lucas 11.37-54; 20.45-47) \p \v 38 Tseno yachatsiquicarnam, Jesus queno nerqan: \p —Cuidacuyë ley yachatsicoqcunapita, porqui pecunaqa chaqui puntanyaq shumaq ropancunata yacacurcurmi, callicunacho puriyan, nunacuna respetar saludayänanta munarnin. \v 39 Ellucayänan wayichopis mas presisaqcuna täcuyänanmanmi täquita munayan. Micupäquiman qayatsiyaptinpis, punta puntaman taquitam gustayan. \v 40 Y biudacunatanäqa imecancunatapis ushapäyanmi. Y disimularllanam, alli tucushpa une resacuyan. Tseno cayanqanpitam pecunataqa Dios allapa feyupa castiganqa. \s1 Wactsa biuda tsella qelleninta ofrendecun \r (Lucas 21.1-4) \p \v 41 Jucpinnam templucho ofrenda winacuyänan caja frentincho Jesus tëcar, ricarëcarqan nunacuna tse cajaman ofrendata winaqta. Atscaq ricu nunacunam atsca qelleta winayarqan. \v 42 Tsemannam chärerqan juc wactsa biudapis. Pëqa ishquella sentabuntam tse cajaman winarerqan. \p \v 43 Tseta riquecurnam, disipuluncunata qayarir Jesus queno nerqan: \p —Rasontam niyaq: Llapancunapitapis taqe wactsa biudam masta cajaman winarcushqa. \v 44 Waquincunaqa winayan sobrapucuyanqanllatam; peru taqe warmeqa wactsa quecarpis cawarcunanpaq tsella quecaponqantam llapanta winarcushqa. \c 13 \s1 Jesus willacun templuta juchucacharcuyänanpaq caqta \r (Mateo 24.1-2; Lucas 21.5-6) \p \v 1 Tsepitanam templupita Jesus yarqurëcaptin juc disipulun queno nerqan: \p —Mayestru riquequï que jatusaq wayicunata, imano shumaqmi jatusaq qaqacunawan perqecuyashqa. \p \v 2 Tsenam Jesus nerqan: \p —Que riquecayanqequi jatusaq wayicunaqa pasepam ushacanqa, y manam ni juc rumillapis perqarëcarqa quedanqatsu. \s1 Que patsa manaraq ushacaptin señacuna \r (Mateo 24.3-28; Lucas 21.7-24; 17.22-24) \p \v 3 Tsepitanam Jesus templupa tsimpan Olibus niyanqan jircacho tëcaptin, disipuluncuna Pedru, Santiagu, Juan y Andres pacallapa queno tapuyarqan: \p \v 4 —Mayestru, willarayämë, ¿Imetaq tsecuna pasaconqa? ¿Ima señalta ricarnintaq musyariyäshaq nenqequi cumplicärenqanta? —nir. \p \v 5 Jesusnam nerqan: “¡Paqtataq pipis engañayäshunquiman! \v 6 Atscaq nunacunam ‘Noqam Dios Acrashqan cä’ nir, shuyni nunacunata engañar puriyanqa. \v 7 Gueracuna waccho quecho caquicaqtam wiyayanqui. Tsemi tseta wiyar ama mantsacäyanquitsu. Tsenomi susedicunan presisan, peru manaran que patsa ushacanqaraqtsu. \p \v 8 “Juc nasionmi juc nasionwan guerata rurayanqa. Y juc marca nunacunam juc marca nunacunawan wanutsinacuyanqa. Mechopis patsam temblorwan allapa cuyonqa. Mallaqäqui watacunam canqa. Tsecunaqa imeca juc warmi qeshpicunanpaq nanatsicushqannollaran y sufrimientucunapa qallananllaran. \p \v 9 “Tsemi qamcuna mäcoq mäcoq quecayänequi; porqui autoridacunamanmi apayäshunqui. Ellucayänan wayicunachomi astayäshunqui. Noqarecurmi autoridacunaman y reycunaman apayäshurniqui, tuquita tapupäyäshunqui. Tsecunaqa pasayäshunqui noqapaq willacuyänequipaqmi. \v 10 Y manaraq que patsa ushacaptinmi, alli willaquinïta jinantin nasioncunacho nunacunata willapäyanqa. \v 11 Peru autoridacunaman apayäshuptiqui, ama yarpacachäyanquitsu, ‘¿Imataraq nishaq? ¿Imanoraq parlacurishaq?’ nirnin; sinoqa parlacuriyanqui Teyta Dios cäyitsiyäshonqequillata. Porqui manam quiquiquicunapitatsu parlayanqui, sinoqa Santu Espiritum parlatsiyäshunqui. \v 12 Tsenollam nunacuna wauqincunata chiquirnin, entregayanqa autoridacunaman wanutsiyänanpaq. Papänincunanam jina tsurincunata iwalitu rurayanqa. Y tsurincunapis papänincunapa mamänincunapa contran sharcurmi, entregayanqa wanuratsiyänanpaq. \v 13 Noqarecurmi llapan nunacuna chiquiyäshunqui. Tseno captinpis, wanonqanyaq noqacho tsaracoqmi salbaconqa. \v 14 Teyta Diospa templuncho ‘mana combieneq melanepaq sacrifisiuta rurecoq’ riquecorqa, Judea marcacunacho täraqcuna qeshpir, ewacuyätsun jircacunapa. (Queta leyeq caqqa shumaq cäyicuyätsun.) \v 15 Altuscho quecaqcuna ama wayi ruriman yarpuyanqatsu imancunatapis jorqoq. \v 16 Chacrancunacho quecaqcunapis ama cutiyanqatsu aqshunancuna jorqoq. \v 17 ¡Allau, tse junaqcunacho qeshyaq tucushqa warmicuna y llulluta chichicaqcuna! \v 18 Tse sufrimientucuna tamya tiempucho mana cananpaq Diosman mañacuyë. \v 19 Tse junaqcuna allapa jipaquimi canqa. Tseno jipaqueqa manam imepis cashqaraqtsu que patsata Dios camashqanpita; y mananam yapepis canqanatsu. \v 20 Teyta Dios tse sufrimientucunata acrashqancunata cuyar mana ras pasaratsiptenqa, manachi pipis salbacunmantsu. \p \v 21 “Sitsun pipis niyäshunqui ‘Taqechomi quecan, o quechomi quecan Dios Acrashqan’ nir, ama creyiyanquitsu. \v 22 Porqui tse junaqcunam yuriyämonqa Dios Acrashqan tucoqcuna y profeta tucoqcuna. Pecunam milagrucunata rurarnin, nunacunata engañayanqa, asta Dios acrashqancunatapis engañetam tïrayanqa. \v 23 Tsemi manaraq tsecuna pasacuptin mäcoq mäcoq cayänequipaq willecayaq. \s1 Jesus willacun cutimunanpaq caqta \r (Mateo 24.29-35, 42, 44; Lucas 21.25-36) \p \v 24 “Tse jipaquicuna pasariptinmi, inti ni quilla actsenqanatsu. \v 25 Qoyllurcunapis shicwayämonqam y llapan sielucho quecaqcunam cuyucurenqa.\x * \xo 13:25 \xt Is 13.10\x* \v 26 Tse öram llapan nunacuna ricayanqa Diospita Shamushqa Nunata pucutecho intino chipapäquicar, llapan puedeq queninwan shamicaqta,\x * \xo 13:26 \xt Dn 7.13\x* \v 27 y anjelnincunatam cachanqa jinantin mundupa ewar, mepita tsepitapis acrashqancunata elluyämunanpaq. \p \v 28 “Igus monti imano cashqanta shumaq tantiyayë: Qamcunam igus monti tseqllimoqta ricar musyayanqui achache tiempu chämunanpaq caqta. \v 29 Tsenollam canan willayanqaqcuna susedicoqta ricarnin, musyayanquina Diospita Shamushqa Nunapa cutiminin janequicunachona quecanqanta. \v 30 Rasontam niyaq: Canan tiempu nunacuna manaraq wanuyaptinmi, llapan willaconqäcuna susediconqa. \v 31 Sielupis patsapis ushacäriyanqam, peru niyashqaq palabräqa manam ushacanqatsu; cumplicanqam. \p \v 32 “Que nishqäcuna ime öra o ime junaq cumplicänanpaq caqtaqa manam pipis musyayantsu, ni sielucho quecaq anjelcunapis, ni noqa Diospa tsurinpis, sinoqa quiquin Dios Yayallam musyan. \v 33 Tserecur mäcoq mäcoq quecayë. Porqui manam musyayanquitsu ime öra cutimunäpaq caqta. \v 34 Tseqa canqa imeca juc nuna eucurnin, wayinta cuidayänanpaq sirweqnincunanta umpaquicur dejapashqannomi. Pecunatam imecata rurayänanpaq caqtapis cäyitsin. Y täpacoqtapis nin puncucho mäcoq mäcoq quecananpaq \v 35 Tsemi mäcoq mäcoq quecayänequi, porqui tse täpacoq cuentam musyayanquitsu ime öra cutimunäta. ¿Patsa paqasyärëcaqtsuraq, pullan paqastsuraq, qoya gallu cantetsuraq o qoya patsa waretsuraq tse wayiyoq cutimonqa? \v 36 ¡Paqtaraq illaqpita cutimur punuquicaq cuentata tariyäshunquiman! \v 37 Qamcunatanollam waquincunatapis canan willarï ¡imepis mäcoq mäcoqlla quecayänanpaq!” \c 14 \s1 Autoridacuna yachatsinacuyan Jesusta wanutsiyänanpaq \r (Mateo 26.1-5; Lucas 22.1-2; Juan 11.45-53) \p \v 1 Ishque junaqllanam pisherqan lebadurannaq tantata micur Pascua fiestata selebrayänanpaq. Saserdoticunapa mandacoqnincunanam y ley yachatsicoqcunam parlayarqan, nunacunata mana musyatsishllapa Jesusta tsarïcur wanuratsiyänanpaq. \v 2 Peru niyarqan: \p —Pascua fiestachoqa ama tsarishuntsu. Tsecho tsarïcushqaqa nunacunam contrantsic bullacurcuyanqa —nirmi. \s1 Jesusman pucutaq perfumita juc warmi jichan \r (Mateo 26.6-13; Juan 12.1-8) \p \v 3 Tsepinmi Betania marcacho Jesus quecarqan leprosu niyashqan Simonpa wayincho. Tsemannam mesacho micur tëcaptin chärerqan juc warmi alabastrupita botellawan allapa chaniyoq nardu püru pucutäcoq perfumin tsararishqa. Tse botellitata paquirirnam, perfumita Jesuspa peqanman jicharqan. \v 4 Waquin nunacunanam tseta ricar piñarnin, queno ninacuyarqan: \p —¿Imapaqraq taqe warmi tse perfumita perditsir ujuratsin! \v 5 Tse perfumipa chanenqa casi juc wata juc nuna uryapucur ganashqannomi. ¿Manacu ranticushwan carqan tsellawanpis wactsacunata yanapanapaq! —nir. \p Tseno nirmi, warmita piñapar ushayarqan. \p \v 6 Peru Jesusnam queno nerqan: \p —¡Upälla cayë! ¡Ama piñapäyëtsu! Tseno ruramar noqapaqqa allapa allitam rurashqa. \v 7 Porqui wactsacunaqa imeyaqpis qamcunawanmi quecayanqa munayashqequi öra yanapayänequipaq, peru noqaqa mananam qamcunawan cashaqnatsu. \v 8 Que warmeqa puedenqanmannomi noqapaq rurashqa. Que perfumita jichamonqanwanmi alistaramashqa pampacäcunäpaq. \v 9 Rasontam niyaq: Mecho tsechopis alli willaquinïta willacoqcunam que warmi ruranqantapis willacuyanqa. Tsenopam que warmi rurashqanta yarpäriyanqa. \s1 Judas Iscarioti acuerduta ruran Jesusta ranticunanpaq \r (Mateo 26.14-16; Lucas 22.3-6) \p \v 10 Jesuspa chunca ishcaq (12) disipuluncunapitam jucnin caq disipulun Judas Iscariote carqan. Pemi ewarqan saserdoticunapa mandacoqnincunaman Jesusta entreguecunanpaq parlaq. \v 11 Pecunanam allapa cushicur Judasta qellenin qoyänanpaq äniriyarqan. Tsenam Judas shuyarëcarqan ime öra carpis Jesusta entreguecunanpaq. \s1 Disipuluncunawan Jesus micuyan Pascua miquita \r (Mateo 26.17-29; Lucas 22.7-23; Juan 13.21-30; 1 Corintios 11.23-26) \p \v 12 Lebadurannaq tantata micuyänan Pascua fiesta qallanan junaqmi costumbrincunamanno wata wata israel nunacuna üshacunata pishtayaq. Tse junaqmi Jesusta disipuluncuna tapuyarqan: \p —¿Mechotan alistayämushaq Pascua miquita micunantsicpaq? —nir. \p \v 13 Tsenam ishcaq disipuluncunata Jesus cacharqan queno nirnin: \p —Ewayë Jerusalenman. Tsechomi juc nunata cuntuwan yacu apecaqta tariyanqui. Tse nunapa qepanta qatircur ewayanqui. \v 14 Yeconqan wayiman yecurirna, wayiyoqta queno niyanqui: ‘Mayestrücunam queno nin: ¿Meqan cuartiquichotaq Pascua miquita micushaq disipulücunawan?’ nir. \v 15 Wayiyoqnam ricatsiyäshunqui rara altuscho jatun cuartu alistashqata. Tsecho prebiniyanqui micunantsicpaq. \p \v 16 Tseno niriptinnam, disipuluncuna jeqariyarqan. Jerusalenman chärirnam, Jesus nenqannolla tarirnin, alistayarqan Pascua miquita micuyänanpaq. \p \v 17 Patsa paqasyäriptinnam, tseman Jesus chärerqan chunca ishque (12) disipuluncunawan. \v 18 Mesacho miquicayaptinnam, Jesus queno nerqan: \p —Rasontam niyaq: Que micur juntareqanqantsicpitam jucniqui ranticamanqa. \p \v 19 Tseno niptinnam, disipuluncunaqa llaquinashqa ticracuriyarqan, y jucnin jucninmi tapuyarqan: \p —Tseqa ¿noqallätsuraq cä, Teyta! —nir. \p \v 20 Jesusnam queno nerqan: \p —Chunca ishquepita (12) jucniqui caqmi, y noqawan juntu juc platullacho tantata tullpurcuryan miquicaq caqmi. \v 21 Diospa palabran nenqan cumplinanpaqmi Diospita Shamushqa Nunaqa wanonqa; peru ¡allau, tse entregamaqnï nuna! Mas allim yuricunmanpistsu carqa —nir. \p \v 22 Tseno micurëcayaptinnam, tantata Jesus tsarircur Diosta “Grasias” nicurerqan. Tsepitanam tantata paquirir, disipuluncunata qorqan queno nishpa: \p —Que tantata micuyë. Queqa noqapa cuerpümi —nishpa. \p \v 23 Tsepitanam binuyoq copata tsarircur Diosta “Grasias” nicurir, disipuluncunata qorerqan, y llapancunam uputsinacuyarqan. \v 24 Y quenomi nerqan: \p —Queqa noqapa yawarnïmi. Que yawarnïwanmi mushoq contratu ruracärin. Noqam yawarnïta ramarnin, wanushaq atscaq nunacunapaqrecur. \v 25 Y niyaqmi: Binuta mananam yapeqa upushaqnatsu asta Diospa mandaquinincho quecar mushoq binuta upunqäyaq. \s1 Jesus willacun disipulun Pedru negananpaq caqta \r (Mateo 26.30-35; Lucas 22.31-34; Juan 13.36-38) \p \v 26 Tsepitanam juc salmu cantuta cantacurir, Olibus niyanqan jircaman eucuyarqan. \v 27 Tsechonam Jesus queno nerqan: \p —˻Canan paqasmi˼ llapequicuna jaqiricayämarnï, ewacuyanqui. Tseno captinmi, Diospa palabranwan pactarenqa queno nenqan: ‘Mitseqnintam wanuratsiyanqa y üshancunam witsicar, eucuyanqa’\x * \xo 14:27 \xt Zac 13.7\x* nir. \v 28 Peru cawarircamurmi, puntequicunata Galilea marcaman ewashaq. \p \v 29 Jesus tseno niptinnam, Pedru nerqan: \p —Waquincuna jaqiriyäshuptiquipis, noqaqa manam jaqishqequitsu —nir. \p \v 30 Tsenam Jesus nerqan: \p —Pedru, rasontam neq: Canan paqasmi manaraq gallu ishque cuti cantaptin quima cuti negamanqui —nir. \p \v 31 Tsenam Pedroqa tsaracorqan queno nir: \p —Qamtawan juntu wanutsiyämänan captinpis, manam negashqequitsu —nir. \p Y llapan disipuluncunapis tse shimillam cayarqan. \s1 Getsemani wertacho Jesus mañacun Diosman \r (Mateo 26.36-46; Lucas 22.39-46) \p \v 32 Tsepitanam Getsemani nishqan wertaman disipuluncunawan ewayarqan. Tsechonam pecunata queno nerqan: \p —Diosman mañacamunqäyaq, qamcunaqa quellacho täcurëcayë —nir. \p \v 33 Nirirmi, pusharqan Pedruta, Santiaguta y Juanta. Tsechomi Jesus shonquncho nanatsicur allapa llaquishqa ticracurerqan. \v 34 Tsemi queno nerqan: \p —¡Llaquiquiwanmi shonqü imanaquicunchi! Quellacho riyaq riyaqlla quecayë. \p \v 35 Tseno nirirnam, mas washanincunaman witirir, urcunpis patsaman chanqanyaq puctïcur, mana tse jipaqui öra chänanpaq queno nishpa mañacorqan: \p \v 36 —Papällä, qampaqqa manam ni imapis sasatsu. Tselaya jipar nacanäpaq quecaqcunapita salbecamë; peru noqa munashqänoqa ama callätsuntsu, sinoqa qam munashqequino quecullätsun —nir. \p \v 37 Tsepitanam cutirerqan disipuluncuna caqman, y tarirerqan punuquicayaqtam. Tsenam Pedruta nerqan: \p —Simon, ¡punuquicanquitsun! ¿Manacu juc örallapis pununeta awantariyanquiman! \v 38 Riyacur Diosman mañacuyë, diablu tenteta munayäshuptiqui, jutsaman mana ishquiyänequipaq. Boluntaniquicuna alli captinpis, sasam rurarcuyänequipaq. \p \v 39 Tseno nirirnam, yape cutïcur puntata mañacushqannolla mañacorqan. \v 40 Disipuluncuna caqman cutirirnam, pecunata yape tarerqan punuquicayaqta; puni allapa bensiyaptinmi, punuquicayarqan, y penqacurmi Jesusta ni ima nita puediyarqantsu. \v 41 Quima cuti cutenqanchonam disipuluncunata queno nerqan: \p —¿Jinallacu punuquicayanqui? ¡Ä, qamcuna! Örä chäramushqanam jutsasapa nunacunaman Diospita Shamushqa Nunata entregayänanpaq. \v 42 ¡Sharcayämï! ¡Acuna eucushun! Entregamaqnï yecarëcamunnam —nir. \s1 Jesusta presurcur apacuyan \r (Mateo 26.47-56; Lucas 22.47-53; Juan 18.2-11) \p \v 43 Jesus manaraq parlar ushaptinmi, chunca ishque (12) apostolnincunapita Judas caq apostolnin atscaq nunancuna pusharishqa chärerqan. Tse nunacunaqa ewayarqan espadancunawanmi y garutincunawanmi. Pecunataqa cachayarqan saserdoticunapa mandacoqnincunam, ley yachatsicoqcunam, y autoridacunam. \v 44 Traisionero Judasqa nunacunata quenomi yachatsishqa carqan, “Noqa saludar mutsanqä caqmi canqa. Peta ras tsariyanqui, y mana cacheta apacuyanqui” nir. \v 45 Y nishqannollam Judasqa shumaqlla Jesusman witïcur “¡Mayestru!” nishpa, mutsecorqan. \v 46 Tsenam Jesusta presu tsarircur apacuyarqan. \p \v 47 Tsenam tsecho shëcaq nunaqa espadanta jorquricurnin, mas mandacoq saserdotipa sirweqninpa rinrinta wallicorqan pintireqpaq. \v 48 Tsepitanam tse presuyänanpaq ewashqa nunacunata Jesus queno taporqan: \p —¿Imanirtaq suwa captïno espadequicunawan y garutiquicunawan tsariyämänequipaq shayämorqonqui? \v 49 Noqaqa waran waranmi qamcunawan carqö templucho yachatsicur. Tsechoqa ¿imanirtaq presuyämarqonquitsu? Peru Diospa palabrancho escribirëcanqan cumplicärinanpaqmi, cananraq presu tsariyämanqui —nir. \p \v 50 Tseno tsaricurcuyaptinmi, Jesusta japallanta jaqirïcurnin, llapan disipuluncuna qeshpir eucuyarqan. \v 51 Peru juc jobinmi Jesusta qaterqan sabanasnin aqshucurcurlla. Petapis tsaripäcuyarqanmi. \v 52 Peru aqshurashqan sabanaspita ullurirmi, qalapachu qeshpir coricorqan. \s1 Mayor saserdotipa wayinman Jesusta chäratsiyan \r (Mateo 26.57-68; Lucas 22.54-55, 63-71; Juan 18.12-14, 19-24) \p \v 53 Tsepitanam Jesusta saserdoticunapa mas mandacoqninman apacuyarqan. Tsemanmi ellucariyarqan saserdoticunapa mandacoqnincuna, autoridacuna y ley yachatsicoqcunapis \v 54 Pedrunam caru qepancunallata qaterqan mas mandacoq saserdotipa patiun ruriyaq. Tsechonam templupa wardiancunawan juntu täcurir nina rupecaqcho qoñuquicarqan. \p \v 55 Saserdoticunapa mandacoqnincunanam Sanhedrin nishqan corticho llapan autoridacunawan delitunta ashiyarqan Jesusta wanutsiyänanpaq, peru manam tariyarqantsu. \v 56 Peru Jesuspa contran ulicurcur atscaq nunacuna parlarninpis, manam jucllellataqa parlayarqantsu sinoqa jucninmi jucta, jucninmi jucta parlayarqan. \v 57 Tsenam waquin caqna sharcur Jesuspa contran ulicurcur queno niyarqan: \p \v 58 —Noqacunam que nuna queno parlaqta wiyayarqö: ‘¡Nuna rurashqan que templuta ushacäratsirmi, quima junaqllata juctana sharcaratsishaq! Y tse temploqa manam nunacuna rurayashqannonatsu canqa’ neqtam wiyayarqö. \p \v 59 Tseno tuquinopa shimpirpis, manam jucllellataqa parlayarqantsu acusayänanpaq. \p \v 60 Tseno acusayaptinnam, mas mandacoq saserdoteqa chopincunaman sharcur Jesusta queno taporqan: \p —¿Manacu imallatapis parlacurinqui, contrequi parlar acusecayäshuptiqui! \p \v 61 Tseno niyaptinpis, Jesusqa upällallam cacorqan; manam imatapis contistarqantsu. \p Tsenam mas mandacoq saserdoti yape queno taporqan: \p —¿Qamcu canqui bendito Diospa Acrashqan tsurin? —nir. \p \v 62 Tsenam Jesus nerqan: \p —Aumi, noqam cä. Ime junaq carpis, Diospita Shamushqa Nunata ricariyanqui puedeq Diospa derechu laduncho tëcaqtam, y pucute rurincho sielupita shamicaqtam.\x * \xo 14:62 \xt Sal 110.1; Dn 7.13\x* \p \v 63 Jesus tseno nïcuptinnam, tse mas mandacoq saserdoteqa allapa piñar, sotanantapis rachiricorqan, y quenomi nerqan: \p —¿Imapaqnataq mas testigucunatapis munantsic! \v 64 ¡Wiyayarqonquim Diospa contran parlanqanta! ¿Queta imanecuntsictaq! —nir. \p Tsenam llapancuna juc shimilla wanunanpaq condenariyarqan. \p \v 65 Tsenam waquin nunacuna qallecuyarqan toqapur. Waquinnam nawinta bendarcur maqar, y quenomi niyarqan: \p —Mä, adibinë, ¿pi laqyashonqequitapis! —nir. \p Tsenollam templu täpaqcunapis qaqllancho laqyayarqan. \s1 Jesusta Pedru negan \r (Mateo 26.69-75; Lucas 22.56-62; Juan 18.15-18, 25-29) \p \v 66 Ruri patiucho Pedru quecaptinnam, mas mandacoq saserdoticunapa empliadan chärerqan \v 67 Pedruta ninacho qoñücur tëcaqta cösa ricapëcurnam queno nerqan: \p —Qampis taqe Nazaret marcapita Jesuswan pureqmi canqui, ¿au? —nir. \p \v 68 Peru Pedrunam negarnin nerqan: \p —¡Pipaqraq parlacunqui, manam reqïtsu! —nir, jaq puncumanpa eucorqan. \p Tsecho quecaptinnam, gallu cantarerqan. \v 69 Puncucho Pedruta shëcaqta riquecurninnam, jina tse empliada tsecho nunacunata queno nerqan: \p —Que nunapis Jesusta qatirashqam —nir. \p \v 70 Pedrunam jina yape negarerqan. Tsepita mas ratutanam tsecho quecaq nunacuna queno niyarqan: \p —Qamqa rasonpam pewan purishqanqui. Galilea nunam canqui, ˻y pecunanomi parlanquipis˼ —nir. \p \v 71 Tsenam Pedroqa allapa pësacur jurarnin queno nerqan: \p —¡Manam ari tse nunata reqïtsu! —nir. \p \v 72 Tseno nicaptinllanam, yape gallu cantarerqan. Pedroqa yarpäcurcorqan, “Manaraq gallu ishque cuti cantaptinmi, quima cuti negamanqui” nir, Jesus nenqantam. Tseta yarpäcurcurmi, Pedru allapa llaquicurnin waqaquicorqan. \c 15 \s1 Pilatuman Jesusta apatsiyan \r (Mateo 27.1-2, 11-14; Lucas 23.1-5; Juan 18.28-38) \p \v 1 Patsa atsicyärëcaptinnam, Corti Supremacho caqcuna: saserdoticunapa mandacoqnincunaqa, respetashqa auquincunawan, ley yachatsicoqcunawan y llapan autoridacunawan sesiunarir, Jesuspa maquinta pancarcur gobernador Pilatuman apar entregariyarqan. \v 2 Chäratsiyaptinnam, Jesusta Pilatu queno taporqan: \p —¿Qamcu canqui israel nunacunapa reynin? —nir. \p Jesusnam yasquirerqan: \p —¡Nicanquinataq ari! —nishpa. \p \v 3 Tsechomi saserdoticunapa mandacoqnincuna tuquilayapa lebantarnin Jesusta acusecuyarqan. \v 4 Tsenam Pilatu yape queno nerqan: \p —¿Imanirtaq wiyaräcunqui tselaya acusecayäshuptiqui? \p \v 5 Tseno niptinpis, Jesusqa upällam cacorqan. Tsemi Pilatu espantashqa quedacorqan. \s1 Jesusta wanutsiyänanpaq Pilatu entreguecun \r (Mateo 27.15-31; Lucas 23.13-25; Juan 18.38–19.16) \p \v 6 Cada watam tse Pascua fiestacho nunacuna mañacuyaptin juc presuta libri cachariyaq. \v 7 Tsepinmi Barrabas nishqan nuna yanaqincunawan carselcho llawirëcayarqan. Pecunam Roma gobiernupa contran carnin, nunacunata wanicatsishqa cayarqan. \v 8 Tsemi Pilatuman atscaq nunacuna ewecur, costumbrinmanno rurananpaq mañacuyarqan. \v 9 Pilatunam taporqan queno nishpa: \p —¿Israel nunacunapa reynintacu cacharinäta munayanqui? \p \v 10 Tseno nerqan Pilatu, tse saserdoticunapa mandacoqnincuna Jesusta chiquirnin, acusar peman entregayanqanta cuentata qocurninmi. \v 11 Peru saserdoticunapa mandacoqnincunam nunacunata yachatsiyarqan “Barrabasta cacharinequitam munayä” niyänanpaq. \v 12 Tseno niyaptinnam, Pilatu queno nerqan: \p —Israel nunacunapa reynin niyanqequitaqa ¿imatataq rurashaq? \p \v 13 Nunacunanam qayaripa niyarqan: \p —¡Petaqa cruscho wanutsï! —nir. \p \v 14 Tseno niyaptinnam, Pilatu queno nerqan: \p —¿Ima mana allitataq rurashqa? —nir. \p Peru nunacunanam “¡Cruscho wanutsun!” nishpa, qaparicachäyarqan. \p \v 15 Tsenam israel nunacunawan alli quedeta munarnin, Barrabasta cacharerqan, y Jesustanam alli buenu astaratsirnin, entregarerqan crusificayänanpaq. \s1 Jesusta maqarnin, burlacuyan \p \v 16 Tsenam soldaducuna Jesusta jeqaratsiyarqan palasiupa “Pretorio” nishqan patiunman. Tsechonam llapan soldaducuna juntacariyarqan. \v 17 Jesustanam puca mantuta\f + \fr 15:17 \ft Reycunaqa tsepin yacaräyarqan puca capatam.\f* aqshuratsiyarqan, y cashapita coronata awarir tsucuratsiyarqan. \v 18 Tsepitanam burlacurnin, queno niyarqan: \p —¡Biba israel nunacunapa reynin! —nir. \p \v 19 Tsepitanam shucshuwan peqan peqan wilur ushayarqan, toqapuyarqan y qonqurïcuryan adoraq tucuyarqan. \v 20 Tseno allapa maltratarirnam, aqshutsiyanqan granati mantuta qoturatsir quiquinpa ropantana yacarcatsir, apayarqan crusificayänanpaq. \s1 Jesusta crusman clabayan \r (Mateo 27.32-44; Lucas 23.26-43; Juan 19.17-27) \p \v 21 Tseno aparëcarninnam, topariyarqan chacrapita shamicaq juc nunawan. Pepam shutin carqan Simon. Tse nunatam Jesus apecanqan crusta malas catätsiyarqan. Tse nunaqa Cirene marcacho yuricoqmi carqan, Alejandrupa y Rufupa papänin. \v 22 Tsepitanam Golgota niyashqan sitiuman Jesusta chäratsiyarqan. (Golgotaqa calabera ninanmi). \v 23 Tsechonam mirra nishqan jampita binuman awayarqan Jesusta uputsiyänanpaq, peru manam uporqantsu. \v 24 Crusman clabarirnam, soldaducuna Jesuspa ropanta apacuyänanpaq sortiyayarqan, “Mä, ¿meqantsictash tocamäshun?” nishpa. \p \v 25 Jesusta crusman clabayanqan öraqa carqan qoya las nuebinonam. \v 26 Imanir crusificayanqanta nunacuna musyayänanpaqmi, cruspa puntanman juc letreruta churayarqan, “Quemi israel nunacunapa reynin” nir. \v 27 Petawan juntum ishcaq suwacunatapis crusificayarqan, jucta derechu ladunman, jucnintana itsoq ladunman. \v 28 ˻Tsenomi cumplicärerqan Diospa palabran queno escribirëcanqan: “Jutsasapacunatawan iwalmi Diospa tsurinta tratayanqa”\x * \xo 15:28 \xt Is 53.12\x* nir.˼ \p \v 29 Tsepa pasaq nunacunanam peqancunata awir cushipäyarqan, queno nishpa: \p “¡Qamqa, ‘Diospa templunta juchurirmi, quima junaqllata sharcatsishaq’ nishpataq, nerqequi! \v 30 Tseno nicarqa, mä, salbacurirnin cruspita yarparamï.” \p \v 31 Tsenollam jina saserdoticunapa mandacoqnincunapis y ley yachatsicoqcunapis Jesusta burlacurnin, queno niyarqan: \p —¡Juccunataqa salbashqam; peru quiquenqa salbaquita manataq puedintsu! \v 32 Israel nunacunapaq Dios Acrashqan rey carnenqa, cruspita yarpamï, tseta ricarnin creyiyänäpaq —nir. \p Y laduncho crusificarëcaqcunapis tsenollam burlacuyarqan. \s1 Jesuspa wanïnin \r (Mateo 27.45-56; Lucas 23.44-49; Juan 19.28-30) \p \v 33 Tse öraqa pullan junaqnam carqan. Tse örapitam asta lastrescamayaqmi patsa pasepa paqasyäcurcorqan. \v 34 Tse öram Jesus fuertipa queno nir qaparïcorqan: \p —Eloi, Eloi ¿lama sabactani? (Tse ninanqa carqan “Dios, Dios, ¿imanirtaq noqata jaqiramarqonqui?” ninanmi.) \p \v 35 Tseta wiyarnam, tsecho quecaq waquin nunacuna queno niyarqan: \p —Une profeta Eliastam qayecan —nir. \p \v 36 Juc nunanam coripa ewar esponjata puchqoq binuman tullpurcur shoqushpa puntanman watarcur, Jesuspa shiminman churarqan shoqunanpaq queno nishpa: \p —Mä, ¿rasonpacush Elias shamonqa cruspita yarputsinanpaq? —nir. \p \v 37 Tsellanam fuertipa qayaricur, Jesus wanurerqan. \v 38 Tse öram templu rurincho tsaparaq cortina umapita urepa ishqueman qashqacärerqan. \v 39 Soldaducunapa capitanninnam Jesuspa frentincho quecarqan. Tseno qayarir wanoqta riquecurnam, queno nerqan: \p —¡Que nunaqa rasonpam Diospa Tsurin cashqa! \p \v 40 Waquin warmicunapis carullapitam ricarëcayarqan. Pecunawanmi quecayarqan Maria Magdalena y menor caq Santiagupa y Josepa maman Mariapis y Salomepis \v 41 Tse warmicunam Jesusta qatimushqa cayarqan, y Galileachopis Jesusta pecunam yanapayarqan. Jina pecunawanmi atscaq warmicunapis Jerusalenman shayämushqa cayarqan Jesusta qatirnin. \s1 Jesusta pampayan \r (Mateo 27.57-61; Lucas 23.50-56; Juan 19.38-42) \p \v 42 Tse tardeqa carqan jamacuyänan junaqpa dispirannam. \v 43 Tse tardim Arimatea marcapita Jose jutiyoq autorida balorta tsarïcur Pilatuman ewarqan, Jesuspa ayanta mañananpaq. Pëqa Sanhedrin nisqhan corticho allapa presisaq autoridami carqan, y Diospa mandaquinintam shuyararqan. \v 44 Pilatunam “¿Wanurishqanatsuraq?” nir, yarpacacharqan. Tsemi soldaducunapa capitanninta qayarir queno taporqan: \p —¿Wanurishqanacu tse nuna? —nir. \p \v 45 Capitan “Aumi” niptinnam, Jesuspa ayanta apacunanpaq Joseta änirerqan. \v 46 Tse öram Jose linu sabanasta rantirir Jesuspa ayanta cruspita yarparatsirnin, tse sabanaswan pitorqan, y apacurnam pampecorqan qaqacho uchcushqa sepulturaman. Tsepitanam sepulturapa puncunta qaqawan alli buenu tsapecorqan. \v 47 Meman pampayashqantapis Maria Magdalenam y Josepa maman Mariam ricarëcayarqan. \c 16 \s1 Jesus Cawarimonqan \r (Mateo 28.1-10; Lucas 24.1-12; Juan 20.1-10) \p \v 1 Jamaqui junaq pasariptinnam, Maria Magdalena, Santiagupa maman Maria, y Salome nishqan warmi pucutaq perfumi ranteq ewayarqan Jesuspa ayanta llushiyänanpaq. \v 2 Domingu qoyanam inti tseraq yarqarëcamuptin tse warmicuna ewayarqan Jesus pamparanqanman. \v 3 Yecurëcarnam, queno ninacuyarqan: \p —¿Canan piraq wititsimonqa sepultura tsaparaq qaqata? —nishpa. \p \v 4 Peru chärirnam, taririyarqan qaqataqa juc laduchona quecaqta. \v 5 Sepultura ruriman yecurirnam, riquecuyarqan chaquincamayaq yulaq püru bistishqa derechu laducho jobin tëcaqta. Tsenam allapa mantsaquecuyarqan. \v 6 Jobinnam queno nerqan: \p —Ama mantsacäyëtsu. ¿Cruscho wanutsiyanqan Nazaretpita Jesustacu ashiyanqui? Pëqa cawarimushqanam; mananam quechonatsu. Masqui ricayë, churayashqancho mananam cannatsu. \v 7 Masbien canan ewarnin, Pedruta y waquin disipuluncunata willayë Jesus cawarenqanta; y qamcunapitapis mas puntatash ewan Galilea marcata. Tsechoshi ricayanqui. Tseno cananpaq caqtaqa pecunata willarqannam —nishpa. \p \v 8 Tseno nïcuptinnam, warmicunaqa sepulturapeq coripa yarcur ewacuyarqan. Tulluncunapis carcaryaquicarqam, y manam pitapis tse ricayanqanta willacuyarqantsu mantsacurnin. \s1 Jesus yuripun Maria Magdalenata y ishcaq qatiraqnincunata \r (Juan 20.11-18) \p \v 9 ˻Tse cawarimonqan domingu qoyaqa puntata yuriporqan Maria Magdalenatam. Petam qanchis supëcunapa munenincho caquicaptin Jesus librashqa carqan. \v 10 Tse Mariam ewar Jesuspa qatiraqnincunata willarqan Jesus cawarishqanta. Pecunaqa llaquishqam waqaquicayarqan. \v 11 Jesus cawarishqanta ricashqanta Maria willacuptinpis, pecunaqa manam creyiyarqantsu. \p \v 12 Tsepitanam ishcaq qatiraqnincunata chacraman euquicayaptin jalla tucurishqalla Jesus yuriporqan. \v 13 Yuripicuptinnam, Jerusalenman cuticuyarqan waquincunatapis willayänanpaq, y manam pecunatapis creyiyarqantsu. \s1 Yachatsicur puriyänanpaq Jesus disipuluncunata willapan \r (Mateo 28.16-20; Lucas 24.36-49; Juan 20.19-23) \p \v 14 Tsepitanam chunca juc (11) disipuluncunatana micur tëcayaptin Jesus yuriporqan, y piñapäcacharcorqan cawarimushqanta ricaqcuna cutïcuryan willecayaptinpis, rumi shonqu carnin mana creyiyanqanta. \p \v 15 Tsepitanam queno nerqan: \p —Jinantin marcacunapa ewarnin, llapan nunacunata que alli willaquinïta willayanqui. \v 16 Pipis tseta creyirnin, bautisacorqa salbaconqam; mana creyicoq caqqa condenaconqam. \v 17 Noqaman creyicoqcunaqa que milagrucunatam rurayanqa: Podernïwanmi supëpa munenincho caquicaq nunacunata librayanqa, mana yachayanqan parlecunatam parlayanqa, \v 18 biborapis tsariyaptin manam imanayanqatsu, y benenuta upurcatsiyaptinpis, manam wanuyanqatsu. Tsenollam qeshyaqcunaman maquincunata churarnin cachacäratsiyanqa. \s1 Sieluman Teyta Jesus cuticun \r (Lucas 24.50-53) \p \v 19 Disipuluncunata tseno llapanta encargariptinnam, Teyta Jesusta sieluman Dios apacorqan. Tsepitanam tärätserqan derechu caq ladunman juntu mandacuyänapaq. \v 20 Tsepitanam apostolcuna eucur mecho tsechopis alli willaquininta willapäcuyarqan. Pecuna willacuyaptinmi, Jesucristu yanaparqan milagrucunatapis rurayänanpaq. Tseta ricarmi, nunacuna cuentata qocuyarqan tse willacuyashqan Teyta Diospa rasonpa willaquinin cashqanta. \p Tseno catsun.˼\f + \fr 16:20 \ft Bersiculu isqonpita asta ishque chuncayaq mas une caq copiacunacho manam cantsu.\f*