\id MRK - North Junin Quechua NT -Peru 2008 (DBL -2013) \h MARCOS \toc1 Jesuspita Marcos Isquirbingan \toc2 Marcos \toc3 Mr \mt1 Jesuspita Marcos Isquirbingan \ip Naupataga shumag tantianaypag uchuclata niyushay Marcos imanir cay libruta isquirbingantas. \ip Marcosga cara Jesusman yupachicug runam. Payga mözu cayälarmi Jesustaga nä reguera. “Chay ushanan cënata Jesusga micura discïpuluncunawan chay Marcospa mamanpa wayinchrümi” nipäcunmi. Bernabëga cara Marcospa prïmunmi. Mas guepaman payga purira Pablowanmi. Chaypitaga puriram Pedrowansi Jesuspita willapacuptin. Chaymi payga shumag musyarura Jesús pi cangantas. Paymi Roma carcelchru wichrgaräriptin Pablota atendira. Chaura paysi aliscam cunchusha Jesuspita willapacurga. Chay wichancuna Jesusman yupachicugcunata alisca wanuchipäcuptinmi Marcosga cay libruta isquirbira Jesusman chay yupachicugcunata valorchächinanpag. Payga yarpachiyta munara Jesús cunchunganpitam “Noganchisi aliscaran cunchushun pay ningannuysi” ninanpag. Nätan payga cay libruta isquirbira juc casta runacunapagmi, manam Israel castacunapagchu. \ip Chaura Marcosga cay libru isquirbiyta galayura cay nirmi: \c 1 \s1 Bautizag Juan chunyag pampachru rimangan \r (Mt 3.1-12; Lc 3.1-9, 15-17; Jn 1.19-28) \p \v 1 Caynuypam galayura Diospa-mayin Jesucristopita ali willapa. \p \v 2 Diospa unay willacugnin Isaiaspa isquirbishanchru Jesuspag cay niyanmi: \q1 Gampa naupaytam willacugnïta cachrayä, \q2 gam chränaypag runacunata camarinanpag. \q1 \v 3 Paymi chunyag pampachru gayacuypanuy willacunga cay niyar: \q1 “Camaricurcay munayniyog chrämunanpag \q2 lutan cawarcayangaypita ali cawayta galayapäcuy” nir. \p \v 4 Chauraga chay isquirbishachru ningannuymi Bautizag Juanga chunyag pampachru runacunata rimapara cay nir: “Juchaycunapita wanacurcur Diosman cutipäcamuy perdonapäcushunaypag, jinaman bautizacurcay” nir. \v 5 Chaynuy niptinmi Judea ninganchru lapan marcacunapitawan Jerusalén marcapitaga aywapäcura lapan runacuna Juan rimanganta mayapäcunanpag. Nätan “Juchasapam cä” nigtam, Juanga bautizara Jordán mayuchru. \p \v 6 Juanpa jacun cara ‘camellu’ jutiyog uywapa milwanpita rurasham. Nätan wachrucunmi cara garapita rurasha. Micunanmi cara salta piricu nirayag langosta jutiyog curu, jinaman chrinyashpa mishquin. \v 7 Nätan Juanga willapäcura cay nirmi: “Nogapa guepäta aywamugga cayan nogapita mas munayniyogmi, manam nogaga paypagga maygan alinninsi cächu lipurpuyur languenta pasquipunaläpagsi. \v 8 Gamcunata noga bautizapäcurag yacuwanmi, nätan payga galayachipäcushunqui cawayta Santu Espíritu munangannuymi” nirmi. \s1 Jesús Diospa-mayin canganta rimamungan \r (Mt 3.13-17; Lc 3.21-22) \p \v 9 Chay junagcunalam Jesusga aywara Juan cayanganman Nazaret marcapita. (Nazaretga cayan Galilea ninganchrümi.) Jinarcurmi Juanga bautizara Jesusta Jordán mayuchru. \v 10 Chaypitam bautizächicurcur mayupita yargayämur, Jesusga ricapurun jana pacha quichracayagta. Jinarcurmi ricapurun Santu Espirituta payman juc palömanuy uranpayämugta. \v 11 Chaylam jana pachapita Diosga rimaparamun cay nir: “Gamga cayanqui alisca cuyashä Dios-mayïmi. Gampitaga alisca cushisham cayä” nir. \s1 Jesusta Asyag juchäcachiyta munangan \r (Mt 4.1-11; Lc 4.1-13) \p \v 12 Chaypita chaylam Jesusga aywara chunyag pampata Santu Espíritu aywachiptin. \v 13 Chaychru payga cara chruscu chrunca junagmi, sima uywacunawan. Chaychrümi Asyagga imanuypanuysi juchäcachiyta munara. Chaypitam angelcunaga aywarcamur Jesusta atendipäcura. \s1 Jesús Diospita shamusha canganta reguechicungan \r (Mt 4.12-17; Lc 4.14-15) \p \v 14 Chaypitam Bautizag Juan nä carcelchru wichrgarayaptin, Jesusga aywara Galilea ninganpa Diospa ali willapanta cay nir musyayächir: \v 15 “Nämi chraramun Diospa munayninchru cawapäcunay wichan. Jucha ruraypita wanacurcur Diosman cutipäcuy, jinaman ali willapa rimayangäta ‘Razonmi chayga’ nir, chrasquicurcay” niyar. \s1 Pescacug runacunata Jesús gayangan \r (Mt 4.18-22; Lc 5.1-11) \p \v 16 Chaypitam Jesusga ricapurun Galilea ningan gochra manyanpa aywayar Simonta, jinaman Andresta, ataräyancunawan chay gochrachru pescacurcayagta. Paycunapaga chaymi uryaynincuna cara, jinaman capäcuras chay wauguelam. \v 17 Chauraga paycunatam Jesusga cay nirun: “Aywashun nogawan, nogam yachrachipäcushay imanaypa runacunata Diosman aywachipäcamunaypagsi”. \v 18 Chaynuy niruptinga ataräyancunata chrurayurmi Jesuswan aywacurcara pasay-pacha. \p \v 19 Chaypita nä washascata aywarcayarmi Jesusga ricaparuntag Jacobotawan Juanta, büquinchru ataräyancuna alcharcayagta. Paycuna capäcura Zebedeopa churinmi. \v 20 Chaura Jesusga paycunatas gayarunmi. Jinarcurmi paycunas aywacurcan Jesuswan, taytan Zebedeota mincaynincunatawan büquinchru dëjarcur. \s1 Lutan espiritucunata Jesús runapita gargongan \r (Lc 4.31-37) \p \v 21 Chaypitam paycunaga chrarärin Capernaum marcaman. Jinarcurmi jamana junagchrüga Jesusga yaycurun Israel castacuna gotucarcänan wayiman. Chaychrümi yachrachiyta galacuyun. \v 22 Jinarcurmi runacunaga rircaräcurcan mayacasha cay nir: “Payga yachrayächin quiquin Dios ningannuytag manatag cay yachrachimagninchi runacuna nipäcungannuylachu”. \v 23 Chauraga chay gotucarcänan wayichrümi cayara juc runa lutan espiritupa munayninchru. Jinarcurmi mayänipita chay espirituga chay runata gayacuypanuy rimarachin cay nir: \p \v 24 “¿Imanarayanquitag nogacunawan Nazaret marcapita Jesús, gamga nä aywarayämunqui cunchuchipäcamänaypagchu? Nogaga musyayämi gam pi cangaytas. Gamga cayanqui Diospita shamusham”. \p \v 25 Niptinmi Jesusga lutan espirituta piñaparun cay nir: “¡Upäla mayaray! ¡Yargoy cay runapita!”. \p \v 26 Niruptinmi espirituga chay runata wanuparcachir alisca gapachracuyar yargorun. \v 27 Chayta ricarurga lapan chaychru carcayagcunam manchacarärin Jesús chaynuy ruraruptin. Jinarcurmi quiquincama tapunacarärin cay nir: “¿Imatag cayga? ¿Imatatag ricarunchi? Cay runa yachrachingantanuyga manam imaysi mayacuranchichu. Jinaman lutan espiritucunas yargoy niptinsi cäsucurcayantan” nir. \p \v 28 Jesús chaynuy ruranganpitaga, limpum Galilea ninganpa mayachinacarärira. \s1 Simonpa suydranta Jesús cuticächingan \r (Mt 8.14-15; Lc 4.38-39) \p \v 29 Nä chay Israel castäcuna gotucarcänan wayipita yargarärirga, Jesusga aywacun Jacobowanmi, Juanwanmi, Simonpa jinaman Andrespa wayinta. \v 30 Chrapäcunanpagmi alisca rupariyar cämachru jitarayänag Simonpa suydranga. Chaytam Jesustaga willarärira. \v 31 Chaura Jesusga gueshyagcagman ashuyurmi maquipita charircur sharcarachin. Chauraga chaylam chay acachaynin illacarura. Jinarcurmi payga garachracuyta galacuyun. \s1 Achca gueshyagcunata Jesús cuticächingan \r (Mt 8.16-17; Lc 4.40-41) \p \v 32 Nä pacha chacarpurayaptinmi, Jesús cayangan chay wayiman chrarärichin gueshyag runacunatawan, lutan espirituyog runacunata. \v 33 Chaypitam chay marcachru yachrag runacunaga, lapalan gotucarärimun chay wayi puncuman. \v 34 Chaychru Jesusga cuticarachin tucuywan gueshyagcunatam. Nätan waquinpitam gargora achca lutan espiritucunata. Chay Asyagpa espirituncuna musyaram Jesús Diospita shamusha cangantas. Chaymi Jesusga “Nogapita ama rimapäcuychu” nira chay lutan espiritucunata. \s1 Jesús Galileachru ali willapata willapacungan \r (Lc 4.42-44) \p \v 35 Jinarcurmi warantinga chacay chacayla sharcurcur Jesusga aywacun chunyag pampata, chaychrümi Dioswan rimara. \v 36 Chaypitam Simonga chaychru cayag-mayincunawan Jesús ashig aywacurcan. \v 37 Nä tarirurga “Lapan runacunam ashircayäshunqui” nirärin. \p \v 38 Nipäcuptinmi Jesusga nirun: “Cananga aywashun waquin marcacunatarag Dios ninganta chaycunachru musyachinäpag. Chaypagmi nogaga shamusha cä”. \p \v 39 Nircurga aywara Galileachru cayag lapan marcacunapam, Israel castäcuna gotucarcänan wayicunachru willapacuyar, nätan runacunapita lutan espiritucunata gargoyar. \s1 Leprawan gueshyag runata Jesús cuticächingan \r (Mt 8.1-4; Lc 5.12-16) \p \v 40 Chaypitam Jesusman chrarun gueri nirayag leprawan gueshyag runa. Jinarcurmi naupanman gongorpacuyur cay nin: “Tayta, munargar cay gueshyapita cuticayächimay”. \p \v 41 Niptin Jesusga cuyaparunmi, jinarcurmi yatayurun cay nir: “Munämi cuticänayta”. \p \v 42 Niruptilanmi chay runaga chay gueshyapita cuticarura. \v 43 Chaura Jesusga “Aywacuy” nircurmi, chruncay chruncay cay nirun: \v 44 “Mayamay shumag: Amam cuticächingagpitaga pitas willapanquichu antis ayway sacerdötiman ricashunaypag. Jinarcurga Moisés mandangannuy gonaycagta gomuy, razonpa cuticasha cangayta paycuna musyapäcunanpag”. \p \v 45 Chaypita aywar, chay runaga lapan runacunatam willapacuyta galacuyun imanuypa cuticächingantas. Chaura Jesusga manam yaycuyta atiparachu marcacunaman, antis puricura runacuna mana yachrangalanpam. Nätan runacunaga mayag chayagpitas aywapäcug pay cayanganmanmi. \c 2 \s1 Uncutucusha runata cuticächiypa Diospita canganta Jesús reguechicungan \r (Mt 9.1-8; Lc 5.17-26) \p \v 1 Chaypita nä ishcay quima junagtam Jesusga yapay cutirun Capernaum marcata. Chay cutinganta mayarärir runacunaga pasay-pacham gotucarärin Jesús cayangan wayiman. \v 2 Nä manam jäcurachu chay wayipaga ni punculansi, nätan Jesusga ali willapatam yachrayächira. \v 3 Jinarcurmi Jesús cayangan wayicagman chrarärichin chruscu runacuna juc uncutucusha runata. \v 4 Nätan runacuna junta captinmi Jesús cayanganman mana yaycachiyta atipapäcurachu. Chauraga Jesús cayangan wichanninpam wayipa gatanta gachrachrärir gueshyagta quirmantinta wascawan cachrarparärin Jesuspa naupanman. \v 5 Chaypitam payman yupachicurcayanganta tantiarur, Jesusga gueshyagta cay nirun: “Wamralä, juchaycunata nämi perdonarug”. \p \v 6 Niptinmi Moisés isquirbinganpita yachrachigcuna, juc ishcay chaychru tayarcayagcunaga shongolanchru cay nirärin: \v 7 “¡Wä! ¿Imanirtag cay runa chaynuy riman? Chaynuy rimarga Diostucuyantag. Dioslam runacunapa juchantaga perdonan, manam pisi jucga”. \p \v 8 Nätan chaynuy pinsiarcayanganta tantiarurmi Jesús cay nir tapurun: “¿Imanirtag shongolaycunachru chaynuy pinsiarcayanqui? \v 9 ¿Imatatag mas fäsi nichwan cay uncutucusha runata? ¿‘Nämi juchaycunata perdonarug’ niytachu? u ¿‘Sharcuy, cämayta apacurcur, aywacuy’ niytachu? Ishcayninsi mana ruray atipänan runalapagga. \v 10 Nätan noga jana pachapita shamusha runam ichaga munayniyog cayä juchacunata perdonänäpag. Nätan chaynuy cangäta musyapäcunaypag cay gueshyagta nishag: \v 11 Sharcuy, cämayta apacurcur wayiquita aywacuy”. \p \v 12 Niptin gueshyagga chayüram sharcurun. Jinarcurmi quirmanta apacurcur aywacun lapan runacuna rircararcayaptin. Chaynuy ruraruptinga mayacasham ricacarärin lapansi. Chaypitaga Tayta Diostam alawayta galacayärin cay nir: “Manam imaysi ricaranchichu pitas caynuy ruragtaga” nir. \s1 Leví nipäcungan Mateota Jesús gayangan \r (Mt 9.9-13; Lc 5.27-32) \p \v 13 Chaypitam Jesusga Galilea gochra manyanman aywacun. Jinarcurmi paycagman runacuna chraräriptin yachrachira. \v 14 Chaypita nä aywayarmi Mateota ricapurun, Romapag patenti cobracunanchru tayayagta. Pay cara Alfeopa churinmi. Paytam Jesusga cay nirun: “¡Uryashun nogawan!” \p Niptin Mateoga tayayanganpita sharcurcurmi aywacun Jesuswan. \p \v 15 Chaypita Jesusga Mateopa wayinchrümi micuyara discïpuluncunawan, patentita cobrag achca runacunawan, jinaman waquin juchasapacunawan. Jesusta chay gatirag runacuna achcam capäcura. \v 16 Chayta ricarmi Moisés isquirbinganta yachrachigcunawan fariseocunaga, jinaman jucha rurag runacunaga tapurärin Jesuspa discïpuluncunata: “¿Imanirtag wac yachrachipäcushugniqui micun upyan patenti cobragcunawan, jinaman juchasapacunawan?” nir. \p \v 17 Chay nipäcugta mayarurmi Jesusga nirun: “Mana gueshyagcunaga manam munapäcunchu jampicugta. Jampicugtaga munapäcun gueshyagcunalam. Chaura nogaga manam aywamurä mana juchaynagcuna ashigchu, antis gueshyagcuna yupaysi cayag runacunamanmi aywarayämü salvanäpag”. \s1 Malagaypita Jesusta tapupäcungan \r (Mt 9.14-17; Lc 5.33-39) \p \v 18 Jucpaychrümi juc ishcay runacuna Jesusman chrarärin cay nir tapucug: “Fariseocunapawan Juanpa discïpuluncunaga malagapäcunmi, nätan ¿imanirtag gampa discïpuluycunaga mana malagapäcunchu?” Chay nir tapupäcura fariseocunapawan Juanpa discïpuluncuna imaysi malagag capäcuptinmi. \p \v 19 Chaura Jesusga nirunmi: “¿Juc runa casaraptin gayachimusha runacuna malagapäcunchu? Manam. Casaracug olgo paycunawanrag cayaptinga, chaura casaracug olgo cayangancamaga manam malagapäcunchu. \v 20 Nätan nogata chay casaracug olgonuysi cayagta chregnimagcuna aywachipäcamänan junag chraramuptinmi ichaga malagapäcungaga. Chaymi cay mushog yachrayächingaga mana tincunchu paycuna yachrachinganwanga. \p \v 21 Shumag tantiapäcunaypag mä cayta niyärishay: Manam pisi macwa jacuta remendanchu mushog sagpiwan. Mushog sagpi guentir chay macwa jacuta mas jatuntam lachichin. \p \v 22 Manatan vïnu chayrag rurashatas wiñanchichu macwa wagalamanga. Macwa wagalaman wiñarushaga pogorimur lachichinmi. Chauraga ishcayninmi pampanman ruracarun. Chaymi mushog wagalaman chayrag rurasha vïnutaga wiñanchi. Chaynuymi cay mushog yachrayächingäsi cayan”. \s1 Jamana junagta Jesusmi camara \r (Mt 12.1-8; Lc 6.1-5) \p \v 23 Chaypitam juc jamana junagchru Jesusga discïpuluncunawan aywarcayara trïgu wiñayag chracracagpa. Jinarcurmi discïpuluncunaga palaricurcara ishcay quima tullulata micanasha capäcur. \v 24 Chayta ricarmi fariseocunaga Jesusta tapurärin: “¿Imanirtag discïpuluycunaga palarärin trïguta canan jamana junagchru?” \p \v 25 Nipäcuptinmi Jesusga nirun: “¿Gamcuna manachu leyipäcuray Davidpita, jinaman yanapagnincunapita micanasha car rurapäcunganta? \v 26 Paycunaga Diospa wayinmanmi yaycapäcura, chaychrümi sacerdöticunapa mas mandagnin Abiatar jutiyogga, gorura Dioslapag nisha tantacunata. Chaytaga sacerdöticunalam micapäcug cara”. \p \v 27 Jesusga chay nircursi cay niraran: “Jamana junagtaga Dios camasha runa yanapasha cananpagmi; manam jamana junagchru mana imatas ruralar cananpagchu. \v 28 Chauraga noga jana pachapita shamusha runapa munaynïchrümi cayan jamana junagsi” nira. \c 3 \s1 Maquin uncusha runata Jesús cuticächingan \r (Mt 12.9-14; Lc 6.6-11) \p \v 1 Chaura yapaytan Jesusga yaycurun Israel castacuna gotucarcänan wayiman. Chaychrümi cayänag juc runa maquin uncusha. \v 2 Nätan fariseocunaga ñawilanchrümi cachipäcunag Jesustaga juchachapäcunan raygo “Mä jamana junagchru cuticächinagchush” nir. \p \v 3 Chaura Jesusga maquin uncusha runatam “¡Sharcuy! ¡Cay chraupiman shamuy!” nirun. \p \v 4 Chaypitam tapurun chay runacunataga: “¿Imatatag rurananchi cayan jamana junagchru? ¿Alitachu u lutantachu? ¿Wanunayagcunata jampinapagchu icha mas wanurpachinapagchu?” \p Chaynuypa tapuruptin paycunaga upälalam capäcura. \p \v 5 Chaura Jesusga piñasham rircärirun muyurigninchru carcayag runacunata. Jinarcurmi laquicurun rimayanganta mana chrasquiyta munapäcuptin. Chaypitam maquin uncusha runata “¡Chacchayuy!” nirun. Chauraga chacchayuruptilanmi chay runapa maquin cuticarun. \v 6 Nätan chay fariseocuna yargarärirga rimanacarärin Rey Herodespa runancunawanmi Jesusta wanuchipäcunanpag. \s1 Jesús pi cangantas lutan espiritucuna musyachingan \p \v 7 Chaypitam Jesusga aywacun discïpuluncunawan Galilea gochra manyanman. Jinarcurmi achca runacuna Galileapita aywapäcura guepanta. \v 8 Ima-aygatas ruranganta mayarurmi, pay cayanganman shapäcamura, Judeapita, Jerusalén marcapita, Idumeapita, Jordán mayu chimpancunapita, nätan Tïro marcapitawan, Sidón marcapitas. \v 9 Chaura Jesusga discïpuluncunatam “Camarishalata büquita carcayächiy, chay achca runacuna gotucarärimuptin gochraman yaycunäpag” nirun. \v 10 Chaychica runacuna capäcura achcata cuticächisha captinmi. Chaymi lapan gueshyagcunas Jesusta yatayuytarag munapäcura cuticasha capäcunanpag. \v 11 Chaynuytan lutan espiritucunapa munayninchru cayag runacunas Jesusta ricapurga naupanman gongorpacuyur, gayacuypanuy: “Gamga Diospa-mayinmi cayanqui” nipäcura. \p \v 12 Chaynuy nipäcuptin Jesusga aliscam piñapara, Jesús pi cangantas mana masta rimapäcunanpag. \s1 Chrunca ishcayniyog cachran ruragcunata Jesús acrangan \r (Mt 10.1-4; Lc 6.12-16) \p \v 13 Chaypitam Jesusga jegara jatun gotuman. Chaychrümi gayara quiquin munangannuy. \v 14 Jinarcurmi nä Jesuscagman gotucaräriptinga, acrarun chrunca ishcayniyog runata, paywan capäcunanpag, jinaman ali willapata willapäcug cachrananpag. \v 15 Paycunata cachrara “Runacunapita lutan espiritucunata gargapäcunquim” nirmi. \v 16 Chay chrunca ishcayniyog acrangan runacuna capäcura caycunam: Simonmi, paytam Jesusga ‘Pedro’ nir jutinta chrurapura. \v 17 Jinaman Zebedeopa churincunam, Jacobowan Juan. Paycunatas jutinta chrurapura ‘Boanerges’ nirmi. ‘Boanerges’ ninanga ‘Räyupa churi’ ninanmi. \v 18 Chaypitam cara, Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, Alfeopa churin Jacobo, Tadeo, ‘Cananista’ nipäcungan Simón, \v 19 nätan Judas Iscariote. Paymi Jesusta wanuchipäcunanpag reguechira. \s1 Jesusga ima-aygatas rurayan lutan espíritu nisha captinmi nipäcungan \r (Mt 12.22-32; Lc 11.14-23; 12.10) \p \v 20 Chaypita cutirpamurmi Jesusga discïpuluncunawan yaycarärin juc wayiman. Jinarcurmi yapaytag chranin runacuna gotucarärimun. Chauraga manam nä micuytas atipapäcurachu achca runa captin. \v 21 Chaypitam Jesuspa aylluncunaga “Jesusga löcusham cayan” nigta mayarärirga aywarärimunag aywachicurcänanpag. \p \v 22 Nätan Moisés isquirbinganpita yachrachigcunam Jerusalenpita aywarärimunag, paycunam Jesuspag cay nipäcura: “Cay runaga cayan Beelzebú jutiyog Asyagpa munayninchrümi. Chaymi gargoyan lutan espiritucunata, chay mandag Beelzebú chaynuy rurananpag nisha captin”. \p \v 23 Nipäcuptinmi Jesusga gayayur caynuypa tantiarachin: “¿Imanaypatag Asyagga gargonga lutan espiritucunataga? \v 24 Mä tantiachipäcushay: Juc nacionchru runacuna quiquincama raquicasha cawapäcur, mana ali cawayälarmi ushanacarärinman. \v 25 Chaynuytan juc wayilachru runacuna chregninacur cawarsi, garganacarärin. \v 26 Chaynuymi lutan espiritucunas quiquincama garganacurga ushanacarärinman. \p \v 27 Juc alisca calpayog runata manam pisi atipanmanchu imancunatas suwapayta, naupata chay calpayog runata watayurmi ichaga imantas apacunmanga. \p \v 28 Mayapäcamay shumag: Tayta Diosga runacunapa lapan juchancunata perdonangam, ima-ayga lutanta Diospita rimasha captinsi. \v 29 Nätan Santu Espiritupita lutanta rimagcagtam ichaga mana imaysi Diosga perdonangachüga. Chaycunaga chaynuy juchayoglam canga imaycamas”. \p \v 30 Jesusga chaynuypa nira, “Asyagpa munayninwanmi imatas rurayan” nipäcuptinmi. \s1 Diosta cäsucugcunam mamansi wauguensi Jesuspaga \r (Mt 12.46-50; Lc 8.19-21) \p \v 31 Chaylam chrarärimun Jesuspa shulca wauguencunaga mamanwan Jesús cayangan wayiman. Jinarcurmi washalapita “Gayayäripamay” nirärin. \v 32 Chauraga Jesuspa muyurigninchru tayarcayagcunam willarärin: “Mamaymi shulca wauguequicunawan paniquicunawan washachru shuyararcayäshunqui” nir. \p \v 33 Nipäcuptinmi Jesusga nirun: “¿Pitag mamäga? ¿Nätan pitag wauguëcunaga panïcunaga?” \p \v 34 Nirga muyurigninchru tayarcayagcunata rircärircurmi nirun: “Caycunam nogapaga mamäsi, jinaman wauguësi panïsi. \v 35 Chaura pisi Dios munanganta ruragcagmi nogapaga cayan wauguësi panïsi mamäsi” nirun. \c 4 \s1 Murug runawan tincuchiypa Jesús yachrachingan \r (Mt 13.1-9; Lc 8.4-8) \p \v 1 Chaypita yapaytan Jesusga gochra manyanchru yachrachiyta galacuyun. Chayman alisca chranin runacuna gotucaräriptinmi, Jesusga jegarun gochrachru cayag büquiman. Jinarcurmi chaychru tacuyun. Nätan runacunaga lapansi quëdarärin gochra manyalanchrümi. \v 2 Chay büquipitam achcata yachrachimura, imacunawansi tincuchiypa, cay nir: \v 3 “Mayapäcuy. Juc runam aywara murug. \v 4 Nä wichiyaptinmi waquin muruga ishquirun camiñuman. Chaytam pishgocuna shamurga micarärin. \v 5 Waquincag murum ishquirun shala shalaman. Chaychrüga rätum yargaramun mana aläpa alpan captin. \v 6 Jinarcurmi inti acaramuptinga chaquirun mana sapin captin. \v 7 Nätan waquincag murum ishquirun casha cashaman. Jinarcurmi cashacunaga chayrag wiñayämuglata garwashtarachin. \v 8 Nätan waquincag murucunam ishquirun ali alpaman. Chaypitam ima-ayga shumag wiñarun, jinaman alisca gueshpirun. Waquinmi camacurun juc tullulachru quima chrunca muruta. Waquinmi camacurun juc tullulachru sogta chrunca muruta. Nätan waquinmi juc tullulachru camacurun pachrac muruta”. \p \v 9 Chaynuy nircurmi cay nirun: “Mayacarcayämagcuna, tantiagcagga cäsucurcay” nir. \s1 ¿Imanirtag Jesusga imawan tincuchiypas yachrachira? \r (Mt 13.10-17; Lc 8.9-10) \p \v 10 Chaypitam Jesús nä japalan quëdaruptinga, juc ishcay cayagcunaga chay chrunca ishcayniyog discïpuluncunawan, Jesusta tapurärin cay nir: “¿Imaninantag cayan chay tincuchiypa yachrachipäcamangayga?” \p \v 11 Nipäcuptinmi Jesusga cay nirun: “Gamcunataga Diosmi musyarcayächishunqui mana canancama pisi musyanganta. Chayga cayan Diospa munayninchru cawaymi. Nätan Diospa munayninchru mana cawagcunataga mana tantiayta munapäcuptinmi imacunawansi tincuchiypa yachrayächï. \v 12 Chaynuy cagcunapita isquirbishachrüga cay niyanmi: \q1 Rircararcayarsi manam ricapapäcungachu. \q1 Nätan mayarcayarsi manam tantiapäcungachu, \q1 Diosmansi manam cutipäcungachu, \q2 ni juchancunapitas manatan perdonashas capäcungachu”. \p \v 13 Nircurmi Jesusga cay nirun: “¿Gamcuna manachu tantiapäcunqui imawansi tincuchiypa yachrayächingäta? Chauraga ¿imanuyparag tantiapäcunqui imawansi tincuchiypa lapan yachrachinata?” \s1 Murug runawan tincuchiypa yachrachinganta Jesús tantiachingan \r (Mt 13.18-23; Lc 8.11-15) \p \v 14 “Chay muruta wichig runanuymi cayan, Diospa ali willapanta willapacugga. \v 15 Chaura chay waquin mayacugcunaga capäcun anag camiñunuymi. Chaymi murunuysi cayag ali willapata mayacurayaptilan, Asyag shamurga lapan mayanganta gongarachin. \v 16 Waquin mayacugcunaga capäcun shala shala chracranuymi. Paycunas mayacurcanmi ali willapata, jinaman chrasquicurcansi cushisham. \v 17 Nätan chay murunuysi mana sapichacusha carmi mana awantapäcunchu imatas. Chaymi Diospa willapanta mayacurcanganpita chregnipapäcuptin, jinaman imas cunchuycunata pasapäcurga, juchaman ishquipäcun. \v 18 Waquin mayacugcunaga capäcun casha casha chracranuymi. Paycunas ali willapata mayacurcanmi. \v 19 Nätan cay pachachru ima-aygas rurayninman pinsiarmi, capogniyog car ima-ayganmansi yupachicuycunam, jinaman imansi cayaptin mastarag ashiyaycunam, ali willapata gongapäcun. Chaymi Dios ningannuyga mana cawapäcunchu. \v 20 Nätan waquin mayacugcunaga capäcun ali chracranuymi. Paycunas ali willapata mayacurcanmi, jinamanmi chrasquicurcan. Chaypitam paycunaga Dios ningannuy alita rurayar cawapäcun. Paycunapita waquinmi capäcun juc murulapita quima chruncata camacushanuy, waquinmi sogta chruncata camacushanuy, nätan waquinmi pachracta camacushanuy”. \s1 Michïruwan tincuchiypa Jesús yachrachingan \r (Lc 8.16-18) \p \v 21 Chaypitas cay niraran: “¿Juc michïru ratashata acäsu chruranchi cajón ruyimanchu u cäma pachranmanchu? Manam. Chaytaga chruranchi ricäpayninmanmi shumag achicyänanpag. \v 22 Chauraga pacashanuy cay yachrachingäcuna cayagsi mas guepaman musyacasham canga. Nätan canan mana musyashacunas canga shumag tantiachisham mas guepamanga. \v 23 Chauragar mayacarcayämagcuna cäsucurcay”. \p \v 24 Chaypitas niraran: “Mayacurcangaynuy rurapäcuy. Chaynuy rurapäcurga noga ningäcunata mas tantiagmanmi muyupäcunqui. \v 25 Ningä razonpa chrasquicugcagtaga Diosga masmi yanapanga tantiayta. Nätan mana chrasquicugcagtaga ichicla mayacungalansi guechrusham canga”. \s1 Juc muru wiñayagwan tincuchiypa Jesús yachrachingan \p \v 26 Mastas Jesusga niraran: “Diospa munayninchru cawag runawan caynuymi ruracanga: Juc runa chracranman murururga, \v 27 pagaspa u junagpa, ricchayar punuyar carsi, manam musyanchu imanuypa chay muru chicchimungantas. \v 28 Chaynuymi ruracan alpachrüga: Puntataga wiñamun guewanuylaran. Chaypitam masla wiñaruptinga ricacämun espïgan, jina guepantaran chay espïgaga rurugyämun alisca chranin. \v 29 Chaura nä pogoruptinga chay runaga jüsiwanmi ruturun apapäcunanpag”. Chay muru alisca chranin wiñagnuymi rurapäcunga Diospa munayninchru cawag runacunas. \s1 Nustäsa muruwan tincuchiypa Jesús yachrachingan \r (Mt 13.31-32, 34-35; Lc 13.18-19) \p \v 30 Chaypitas Jesusga niraran: “¿Imawantag tincuchichwan Diospa munayninchru cawag runacunata? ¿Imanirayantag? \v 31 Paycunaga cayan nustäsa murunuymi. Chay nustäsa muruga lapan murucunapitas mas ichiclam. \v 32 Nätan murunganchipita yargaramurga muyun jatun jachramanmi, canchrachru imas murushanchicunapitaga. Chaura rämancunas alisca jatunmanmi wiñan, jinaman cay pachachru pishgocunas gueshanta chaychru rurapäcunmi yachrapäcunanpag”. Chay muru chicchiramur alisca rämancuna wiñagnuymi Diospa munayninchru cawag runacunas capäcunga. \p \v 33 Chaynuypam Jesusga ima-aygawansi tincuchiypa yachrachira, imanuysi mayacurcangannuy tantiapäcunanpag. \v 34 Manam imatas yachrachigchu imawansi mana tincuchilarga. Nätan discïpuluncunataga japalancunatam chay yachrachingancunata shumag tantiachig. \s1 Yacutawan walyayta Jesús piñapangan \r (Mt 8.23-27; Lc 8.22-25) \p \v 35 Chay junaglam nä pacha chacayaptin Jesusga nirun discïpuluncunata: “Acu, aywashun cay gochra chimpata”. \p \v 36 Chaylam runacunata “Aywalä” nircur, discïpuluncunaga aywachicurcan Jesusta chay büquilawan. Jinatam gatirapäcura chaychru waquin büquicuna cayagsi. \v 37 Nä aywarcayaptinmi gochrachru alisca walyayta galacuyun. Jinarcurmi chay walyaywanga yacus nä wiñacayara büquiman. \v 38 Nätan Jesusga guepaman ashuyurmi punucarunag shumag jaunacuyur. Chaura discïpuluncunaga alisca manchacasham riccharärichin cay nir: “¡Yachrachig! ¡Ricchay, nämi talpuyanchi!” \p Chay niräriptin \v 39 Jesusga sharcurcurmi chay walyaytawan yacutaga piñaparun cay nir: “¡Gasila cachracyay!” nir. \p Niptinga chayüram chay walyaysi, jinaman yacus amaynarun. \v 40 Jinarcurmi Jesusga discïpuluncunata nirun: “¿Imanirtag gamcuna manchacararcayanqui? ¿Imanirtag mana yupachicarcämanquichu?” nir. \p \v 41 Nätan paycunaga Jesús chaynuy ruraptinmi alisca manchacasha quiquincama tapunacurcara: “¿Pitag cay runaga? ¿Paytaga gochras walyagsi cäsucuruntag?” nir. \c 5 \s1 Juc runapita lutan espiritucunata Jesús gargongan \r (Mt 8.28-34; Lc 8.26-39) \p \v 1 Chaypitam chrarärin chay gochra chimpan Gadara ninganman. \v 2 Jinarcurmi nä büquipita Jesús yargoyaptilan panteonpita yargor chraramun lutan espiritupa munayninchru cayag runa. Chay runaga yachranag panteoncunalachrümi. \v 3 Paytaga manash pisi cadenawan watarächiyta atipagchu. \v 4 Achca cutish watapäcura cadenacunawan maquintas chraquintas. Jinarcayaptinsi tipiypash usharug cadenacunataga. Chauraga nä manash pisi chay runata imanaytas atiparachu. \v 5 Nätan chay runaga pagaspas junagpas gapachracuyarshi purig, gotucunapas panteoncunapas rumicunawan chancacuyar. \p \v 6 Chaura Jesusta carupita ricapururga piryay piryarmi chraramun. Jinarcurmi, Jesuspa naupanman gongorpacuyun, \v 7 gapachracuypanuy cay niyar: “¿Imanarayanquitag nogawan, jana pachachru cayag Diospa-mayin Jesús? Diospa naupanchrümi manacuyag amar cunchuchimaychu”. \p \v 8 Chaynuypa lutan espirituga rimara, “Cay runapita yargoy” Jesús nä nisha captinmi. \p \v 9 Chaura Jesusga “¿Imatag jutiqui?” nirmi tapurun. \p Chaura lutan espirituga nirunmi: “Nogapa jutïga ‘Chraninmi sogta warangapita mascasca’ capäcuptï”. \p \v 10 Nircurga Jesustam manacurun alisca, chay Gadarapita mana jucläman gargonanpag. \v 11 Chauraga cayara achca cuchicunam micurcayar chay carcayangan tunapa. \v 12 Jinarcurmi chay lutan espiritucunaga manacarärin cay nir: “Wac cuchicunaman yaycapäcunäpag niyärimay”. \p \v 13 Chaura Jesús “Äri” niruptinga, chay lutan espiritucunaga runapita yargorcur cuchicunamanmi yaycarärin. Chay cuchicuna capäcura ishcay waranganuymi. Jinarcurmi löcu ricacarärir waraupa jegarparärin gochraman. Chaychrümi shengaypa wanurärin lapan. \p \v 14 Chaynuypa cuchicuna wanuräriptinga, cuchi michig runacunaga manchacasham gueshpicurcan, pitas maytas willapacurcayar marcacama. Chaura runacunaga juclam aywarärimun ricag. \v 15 Nä Jesús cayanganman chrarärirga lutan espiritucuna chay löcuchingan runataga tarirärin nä fisyun chrämushatam, jinaman jacusha tayayagtam. Chaynuyta ricarur runacunaga aliscam manchacarärin. \v 16 Nätan chay aywamusha runacunataga, chay ricagcunam willaparärin, chay runapita imanuypa lutan espiritucuna yargongantas jinaman cuchicunapitas. \v 17 Chaypitam chay runacunaga Jesusta cay nirärin: “Cay marcäcunapitanar jucläta aywacuy”. \p \v 18 Chaura Jesús nä “Äri” nir büquiman jegayaptinmi, chay cuticächingan runaga “Aywashunnar nogawansi” nirun. \p \v 19 Niptin Jesusga manam munarachu. Antis cay nirunmi: “Wayiquita castaycunaman aywacuy. Paycunata willapämuy lapanta Munayniyog Dios alisca cuyapäshurlay munayninwan lutan espiritucunata gampita yargonganta”. \p \v 20 Niptin chay runaga aywacunmi. Chaypitam galayurun willapacuyta Decápolis ningan marcacunapa Jesús paypita lutan espiritucunata gargonganta. Nätan mayagcunaga lapansi mayacasha niragmi ricacarärira. \s1 Jairopa churinta cuticächig aywar, juc warmitas Jesús cuticächingan \r (Mt 9.18-26; Lc 8.40-56) \p \v 21 Chaypitam caylä chimpaman nä büquiwan Jesús cutiramuptinga, paycagman chranin runacuna gotucarärimun, nätan payga nä cayara gochra manyanchrümi. \v 22 Chaymanmi chraramun Jairo jutiyog runa. Payga cara Israel castacuna gotucurcänan wayichru mandagcuna castam. Jinarcurmi chay runaga Jesusta ricaparurga naupanman aywarcur gongorpacuyun. \v 23 Chaypitam manacura alisca cay nir: “Wariwamrämi nä wanunayan. Aywaläshunnar yatayuruptiqui cuticarurga cawanangam”. \p \v 24 Chaura Jesusga aywacun Jairowanmi. Chay aywaptinmi chranin runacuna guepanta aywapäcura chumi chumi. \v 25 Chay runacunachrümi aywanag juc gueshyag warmis. Payga nä gueshyanag chrunca ishcayniyog watam yawar apaywan. \v 26 Chay gueshyawan mana ali carshi, achca jampicugcunachru purira jampichicuyta. Jinayälarshi lapan ima-aygantas usharura. Nätan manash maygalansi cuticächirachüga, antis waranpa waranpash masta chruracayara. \v 27 Payga aywaramunag Jesuspita rimagta mayarshi. Jinarcurshi Jesuspa guepanman yaycura runacuna chraupinpa, Jesuspa jacunta yatayunanpag, \v 28 shongolanchru cay niyar: “Jacunta tupayularsi cuticäshagmi” nir. \v 29 Chay ningannuylash yatayuruptinga chayüra yawarga illacarura. Chauraga chaylash mayacurun nä cuticasha cayanganta. \p \v 30 Chayüram Jesussi tantiarun munayninwan juc runa cuticächinganta. Jinarcurmi runacunaman muyurcamurga tapurun: “¿Pitag jacüta tuparaman?” nir. \p \v 31 Niptinmi discïpuluncunaga cay nirärin: “Chumi chumi aywayashachu, ‘¿Pitag tuparaman?’ niyanqui”. \p \v 32 Chaura Jesusga chay muyurigninchru cayag runacunatam rircapayta galacuyun pi tupangantas musyananpag. \v 33 Chaura warmiga cuticasha canganta nä musyarga, manchacasham chucchucyayar, Jesuspa naupanman gongorpacuyur willacurun tupayular cuticanganta. \v 34 Chaura Jesusga nirunmi: “Wamralä, cuticäshagmi nir yupachicamarmi cuticarunqui. Chaura cananga aywacuy cushisha”. \p \v 35 Chay niyaptilanmi Jairopa wayinpita cachramushacuna chrarärimun cay nir: “Yangam pushayanqui yachrachigtaga. Wamrayga nämi wanurun”. \p \v 36 Chay nigta mayarurmi Jesusga Jairota cay nin: “Ama manchacaychu. Yupayla yupachicamayga”. \p \v 37 Chaura Jesusga Jairopa wayinta aywarga pusharicura Pedrotam, nätan ishcay wauguelatam Jacobotawan Juanta. Chaypitacagtaga manam munarachu pi aywanantas. \v 38 Nä Jairopa wayinman chrarurga, tarirun wamra wanushapita gapachracuypa äyay äyar wagarcayagtam. \v 39 Chaura Jesusga wayiman yaycurcurmi cay nirun: “¿Imanirtag chaynuypa wagarcayanqui? Wamraga punucashalam cayan. Manam wanushachu”. \p \v 40 Niptinmi runacunaga asiparärin. Chaura Jesusga wayipitam gargorun lapanta. Chaypitam yaycurun chay wanusha wamra cayanganman quima discïpuluncunalawan, jinaman wamrapa taytanwan mamanwan. \v 41 Chauraga wamrapa maquinta chariyurmi arameo rimaychru cay nin: \it “Talita, cumi”. \it* (‘Talita, cumi’ ninanga ‘Wamra, ¡sharcuy!’ ninanmi.) \v 42 Niptin wamraga chayüram sharcurcur puriyta galacuyun. Chay wamra cara chrunca ishcayniyog watayogmi. Chaura chaynuy ruragta ricarärir runacunaga mayacasha niragmi ricacarärin. \v 43 Chaypitam Jesusga chruncay chruncay nira mana pitas willapacurcänanpag, jinamanmi nira wamrata micuyta garapäcunanpag. \c 6 \s1 Nazaret marcanchru Jesusta manacagpag ricapäcungan \r (Mt 13.53-58; Lc 4.16-30) \p \v 1 Chaypitaga discïpuluncunawanmi Jesusga cutira marcanta. \v 2 Jinarcurmi jamana junag chraramuptinga Israel castäcuna gotucarcänan wayiman yaycurcur yachrachira. Chaychrümi mayacugcunapita achca runacuna mayacasha nirag ricacarärir tapunacurcara cay nir: “Lapan caycunata ¿maychrütag yachracurura cay runaga? ¿Pitag yachrarachin caynuypa? ¿Imanaypatag imatas rurayan mana pisi rurananta? \v 3 Cay runaga cayan carpintërulatag, chay Mariapa wawalantag. Caypaga wauguencunas cayan Santiagotag, Josëtag, Judastag, Simontag, nätan panincunas caychrütag carcayan”. \p Chay nirmi Jesusta mana cäsupapäcurachu. \v 4 Chaymi Jesusga cay nin: “Maychru chaychrüsi Diospa willacugnincunaga alipag ricasham capäcun. Nätan manacagpag ricashaga capäcun marca-mayincunapitam, castancunapitam, wayinchru cagcunapitam” nin. \p \v 5 Chaura Jesusga runa mana ruray atipänanta, manam imatas rurarachu chay marcanchru. Cuticächiraga juc ishcaylatam, chay gueshyagcunaman maquinta chrurayur. \v 6 Chaura Jesusga mayacasha niragmi ricacarura chay runacuna “¡Imanaypatag payga canga Dios cachramunganga!” nipäcuptin. \s1 Jesús discïpuluncunata ishcaypacama cachrangan \r (Mt 10.5-15; Lc 9.1-6) \p Chaura Jesusga purira chay Nazaret marca muyurigninpam, acapa marcacunachru yachrayächir. \p \v 7 Chaypitam Jesusga chrunca ishcayniyog discïpuluncunawan gotucarärin. Jinarcurmi paycunata cachrara wacpa caypa ishcaypacama, cay nircur: “Cananga gamcunam runacunapita lutan espiritucunata gargapäcunqui”. \p \v 8 Nircursi cay nirunmi: “Amam chay aywapäcur apapäcunquichu ni micuytas ni guellaytas ni guepicurcänaytas apapäcunquichu. Antis garrotilayta janchraricurcay”. \v 9 Jinamanga “Jatirarcayangay languelaycunawan aywapäcuy, ama müdanaytas apapäcuychu. \v 10 May wayichrüsi gorpachapäcushuptiqui, chaylachrümi capäcunqui jucläta aywapäcungaycama. \v 11 Nätan maychrüsi mana chrasquipäcushuptiquiga, jinaman mana mayacuyta munapäcushuptiquiga, ‘Cananga nämi willarärig, imanuysi cawacurcay, manam mastaga cayman jarumushagchu’ nirmi aywacurcanqui”. \p \v 12 Jesús chaynuy yachrarcachiptinga, discïpuluncunaga aywacurcara runacunata cay niyarmi: “Juchaycunapita wanacurcur Diosman cuticarcämuy” nirmi. \v 13 Nätan achcatam lutan espiritucunatas gargapäcura runacunapita, jinaman aceitiwan lushichrärilarmi achca gueshyagcunata cuticächipäcura. \s1 Bautizag Juanta mogoypa wanuchipäcungan \r (Mt 14.1-12; Lc 9.7-9) \p \v 14 Rey Herodessi mayarunagmi Jesuspita munayninwan ima-aygatas rurayanganta. Jinaman mayanagta “Cayga Bautizag Juanchri fiju cawacarayämun. Chaymi ima-aygatas rurayan munayninwan” nipäcugtas. \p \v 15 Nätan waquin runacunam nipäcug: “Payga Diospa willacugnin Eliasmi cayan” nir. Jinaman waquinmi nipäcura: “Payga cayan Diospa willacugninchri u maygansi Diospa unaycag willacugninchri” nir. \p \v 16 Chaynuy nipäcugta mayarmi Herodesga ninag: “Chay runaga fiju mogoypa wanuchingä Juanmi cawacarayämun”. \p \v 17 Chay Herodespa wauguen cara Felipem. Nätan Herodesga wauguen Felipepa warmin Herodiaswanmi ishcaychacusha canag. Chaypitam Juanga “Juchatam rurayanqui, amam wauguequipa warmintaga warmichacunquimanchu” nir piñaparura. \v 18 Chay ninganpitam Juantaga cadenarcachir carcelman wichrgachira. \v 19 Chaypitam Herodías warmisi chregniparura Juantaga. Jinarcurmi wanurachiylata munag, nätan manam atiparachüga. \v 20 Herodesga manchacuram Juanta, alita rurag runa jinaman mana juchaynag canganta musyar. Chaymi payga Juanta washag. Nätan Juan rimapaptinga manam imanänansi yachracarachu. Chaynuy jinayarsi Juan rimangantaga cushisham mayacug. \p \v 21 Chay warmi wanuchiyta munayaptilanmi Herodespa diyasnin chraramura. Chaymi payga micapäcura Galileachru, manday yanapagnincunawan, waranga soldädu mandagcunawan, jinaman chay Galileachru alinninpag ricasha runacunawan. \v 22 Nä lapan micapacurcayaptinmi Herodiaspa jipashninga yaycurcur tushuyta galacuyun. Jinarcurmi chay tushunganga Herodestawan, chaychru cayag runacunataga, alisca cushicarachin. \p Chaura Herodesga jipashtam cay nin: “Imatas munangayta manacamay gonagpag. \v 23 Diospa naupanchrümi niyag, manam casquipagchu, imatas manacamangaytam goshayqui. ‘Mandayangay nacionpa lamitäninta gomay’ nimaptiquis goshaymi” nira. \p \v 24 Chaura jipashga jucla mamancagta aywarcurmi tapurun: “¿Imatatag manashag?” \p Niptinmi mamanga nirun: “Manay Bautizag Juanpa umanta”. \p \v 25 Chaypitam jipashga wayrala chay Herodes cayanganman cutiyurcurga nirun: “Nogaga munayä pasay-pacha Juanpa umanta juc matichru camashata gomänaytam”. \p \v 26 Niptinga aliscam laquicurun Herodesga. Nätan chaychru lapan carcayagcuna juracunganta mayasha captinmi mana atiparachu “Manam” niytaga. \v 27 Chaura juclam Herodesga cachrarun juc soldäduta Juanpa umanta cuchurcur apamunanpag. \v 28 Cachrangannuylam soldäduga carcelta aywarcur Juanta mogorcur umanta aparamun matichru camashata. Nä chrarachimurga jipashtam gorun. Nätan jipashga mamantam gorun. \v 29 Chayta mayarärirga Juanpa discïpuluncunaga, chrarcamurmi wanushata apacurcur aywacurcan enterrag. \s1 Pichga waranga runacunata Jesús micachingan \r (Mt 14.13-21; Lc 9.10-17; Jn 6.1-14) \p \v 30 Chaypitam Jesús cachrangan discïpuluncuna cutirärimurga gotucarärin Jesús cayanganman. Jinarcurmi willaparärin lapanta ima rurapäcungantas, nätan imata yachrachipäcungantas. \v 31 Chaura paycagman chranin runacuna aywapäcamuptinmi, jinaman paycunacagpita aywacurcaptinmi timpuncuna mana carachu ni micapäcunanpagsi. Chaymi Jesusga nirun discïpuluncunata: “Acu aywashun chunyag pampata chaychru jamananchipag”. \p \v 32 Niptinga aywacurcara chunyag pampatam büquiman jegarcur. \v 33 Nä Jesús discïpuluncunawan may aywayangantas tantiarärirga, chaychru cayag marcacunapitam wayrala aywapäcura chraquiypa. Jinarcurmi Jesús nä chränanpagga naupanchru carcayänag. \v 34 Chaura Jesusga büquipita nä yargoyarga ricapurun achca runacunatam. Jinarcurmi paycunata cuyaparun uysha wichicashanuysi mana michigniynag capäcunganpita. Chaychrümi yachrachira achcata ima-aygapitas. \v 35 Chaura nä inti jegarpunayaptinmi discïpuluncunaga Jesusman ashuyur cay nirärin: “Nämi pacha chacanayan. Caychrüga cayanchi chunyagchrümi. \v 36 ‘Aywacurcay’ niy runacunata, estanciacunapa, nätan acapa marcacunapa micuynin rantig aywapäcunanpag jinaman micapäcunanpag”. \p \v 37 Nipäcuptinmi Jesusga nirun: “Gamcuna micuyta gopäcuy”. \p Niptinga cay nirärinmi: “¡Chaura micachipäcunäpagga tantata rantipäcamushag puwag quillachru juc runa gänanan golguepagragchri! Chaura mana cayaptinga ¿maypitatag golgueta jorgapäcamushag?” \p \v 38 Nipäcuptinmi Jesusga “¿Ayga tantatatag chararcayanqui? Mä ricapäcamuy” nirun. \p Nä ricarärimurga cay nirärinmi: “Cayan pichga tantawan ishcay pescädulam”. \p \v 39 Chaura Jesusga discïpuluncunatam nirun: “Guewa pampaman runacunata iscatacurcay punta punta” nipäcunanpag. \v 40 Nipäcungannuylam iscatarärin runacunaga, pachraccama, pichga chruncacama. \p \v 41 Chaura Jesusga pichga tantatawan, ishcay pescäduta aptacurcurmi jana pachaman rircacurcur “Cayta aypachinar” nirun Diosta. Jinarcurmi tantacunata partichrarcur gorun discïpuluncunata, iscatararcayag runacunata aypupäcunanpag. Chaynuytan chay ishcay pescädutas aypurärin lapan runata. \v 42 Chaychru lapansi micarärin yamapäcungancamam. \v 43 Jinarcurmi shuntarärin pescäduwan, tanta catupacurcanganta, chrunca ishcayniyog balay juntata. \v 44 Chaychru micugcuna capäcura pichga warangam olgola. \s1 Yacu jananpa Jesús puringan \r (Mt 14.22-27; Jn 6.16-21) \p \v 45 Chaypitam Jesusga discïpuluncunata nirun chimpa Betsaida marcaman büquiman jegarcur naupacurcayänanpag. Nä aywarcayaptinmi Jesusga runacunata “Aywacurcay” nirun. \v 46 Chaypitam nä runacuna aywayta usharäriptinga aywacun juc gotuman Tayta Dioswan rimag. \v 47 Nä pacha chacashaga discïpuluncuna aywarcayara gochra chraupitam. Nätan Jesusga japalanmi cayara chay gochra patan gotuchru. \v 48 Chaypitam Jesusga ricapurun discïpuluncuna büqui aywachiy nacatacurcayagta, naupapita alisca walyamuptin. Jinarcurmi pacha warayman Jesusga yacu jananpa aywayara paycunacagta. Chaypitam nä tariparcurga yaligtucura. \v 49 Chaytam discïpuluncunaga ricaparärin, jinarcurmi “Almachr wacga” nir, alisca manchacasha gapachracuyta galacayärin. \v 50 Chayta mayarmi Jesusga jucla paycunata cay nir rimaparun: “¡Ama manchacapäcuychu! Valorchacurcay, nogam cayä”. \p \v 51 Nircur büquiman jegaruptilanmi walyayga pasay amaynarun. Chaura discïpuluncunaga mayacasham ricacarärin. \v 52 Paycunaga chayta ricayarsi, jinaman chaychica runata munayninwan tantata micarayächiptinsi, manam tantiapäcurachu Jesús Diospita shamusha canganta. \s1 Genesaret ninganpa gueshyagcunata Jesús cuticächingan \r (Mt 14.34-36) \p \v 53 Chauraga nä Genesaret ninganman chrarärirga gochra manyanchrümi büquita watarärin. \v 54 Jinarcurmi büquipita yargarärimuptilan runacunaga reguerärin Jesusta. \v 55 Chaura Jesusga marcan marcanmi purira chay Genesaretchru. Chaymi runacunaga gueshyagnincunata aywachipäcura quirmaypacama maymansi Jesús cayanganman. \v 56 Nätan acapa marcachrüsi, u acray marcachrüsi, u estanciapitas Jesús aywanganmanmi gueshyagcunata jorgapäcug, camiñumansi pläzamansi “Jaculaytas yatayushagnar” nipäcunanpag. Nätan nipäcungannuylam yatayugcagga cuticapäcug gueshyancunapita. \c 7 \s1 Jucha ruraycunaga runapa shongonpitam yargamun \r (Mt 15.1-20) \p \v 1 Chaypitam Jerusalenpita chrarärimun Jesuscagman fariseocunawan, juc ishcay Moisés isquirbishanpita yachrachigcuna. \v 2 Paycunam ricarärin Jesuspa juc ishcay discïpuluncuna Moisés isquirbingannuy maquinta mana maylacular micurcayagta. Chay maquinta mana maylacular micuy paycunapagga cara juchäcuymi. \v 3 Nätan fariseocunawan lapan Israel castacunas unay awilluncunapa costumbrintam rurapäcug. Paycunaga micapäcunanpag maquincunataran awilluncuna ningannuysi maylacurcag, nätan mana maylacularga manam micapäcugchu. \v 4 Paycunaga rantipäcurcanganpita cutimursi maquincunata mana maylacularga manam micapäcugchu. Paycunapaga achcam costumbrincuna cara, imanaypa väsuncunata, jarruncunata, mancancunata, cämancunata, maylapäcunanpagsi. \v 5 Chauraga chay fariseocunawan, Moisés isquirbishanpita yachrachigcunaga Jesustam tapurärin: “¿Imanirtag discïpuluycuna micapäcunanpag mana maquincunata maylacurcanchu unay awillunchicunanuy?” \p \v 6 Nipäcuptinmi Jesusga cay nirun: “Gamcuna alitucugcunapita, alitam Diospa unay willacugnin Isaías rimara cay nir: \q1 Cay runacunaga janan shongolam, ‘Payga alim’ nipäcun nogapita. \q2 Nätan ‘Manam’ nipäcun lapan shongonpachu. \q1 \v 7 ‘Diospagmi rurayä’ nir, yangalam ima-aygatas rurapäcun. \q2 Nätan yachrachipäcunsi runa-mayin rimangalantam, ‘Dios ninganmi caysi’ nir. \p \v 8 Chaynuymi gamcunas Dios mandangancunata gongayur, imatas rurarcayanqui unay awilluycuna nipäcungalanta”. \p \v 9 Nircursi cay niraran: “Gamcunaga ‘Dios ruray’ nipäcushungayta manacagpag ricarmi, quiquiquicuna nipäcungalayta rurarcayanqui. \v 10 Nätan Moisespa isquirbishanchrüga ‘Taytayta mamayta alipam ricanqui’ ninmi. Nätan ‘Taytanta mamanta mana alipag ricagga, wanuchisha cachun’ ninmi. \v 11 Nätan gamcunaga yachrarcayächinqui cay niytam: ‘Taytay mamay, “Yanapämay” niptin, manam yanapagmanchu. Nogaga ima-aygätas Diostam gosha cä’ niytam. \v 12 Chaynuypaga yachrarcayächinqui taytanta mamanta mana pasay yanapänanpagmi. \v 13 Chaynuy nir, gamcunaga Dios ninganta manacagpagmi ricarcayanqui, nätan juc costumbriquicunataga maymaytachr rurarcayanqui”. \p \v 14 Chaypitaga chay achca runacunatam yapay Jesusga cay nirun: “Lapay mayapäcamay, jinaman cay ningäta shumag tantiapäcuy. \v 15-16 Manam imas micapäcunganchu runataga juchäcachin, antis illag rimangancuna shongonpita yargamugmi runataga juchäcachin”. \p \v 17 Nircur runacunapita Jesús aywacurga wayimanmi yaycurun, chaychrümi tapurärin discïpuluncunaga chay yachrachinganpita. \v 18 Chaura Jesusga cay nirunmi: “¿Gamcunas manachu tantiapäcunquirag? Shumag tantiapäcuptiquiga, ‘Ima-ayga micuysi manam runataga juchäcachinchu’. \v 19 Micuyga manam yaycun shongomanchu antis pachramanmi, chaypitaga ishpamunchim”. Chaynuypaga nira lapan micuycunas mana juchäcachicug captinmi. \p \v 20 Chaypitas niraran: “Antis lutan rimanganmi runataga juchäcachin. \v 21 Chauraga runapa shongonpitam yargamun, lutan pinsiaycuna, chay olgon olgon, warmin warmin cawaycuna, suwacuycuna, runa wanuchiycuna, warmiyog gowayog cayarsi jucwan cayaycuna, \v 22 jucpa imantas munayaycuna, ima-ayga juchas rurayaycuna, casqui rimayaycuna, mana pengacular imatas rurayaycuna, chriquicuyaycuna, jucpa washanta rimayaycuna, olgotucuycuna, warmitucuycuna, gotaranuysi lutan rurayaycuna. \v 23 Lapan caycuna yargamun runapa shongonpitam. Chaycunam runacunataga juchäcachin”. \s1 Juc warmi Jesusman yupachicungan \r (Mt 15.21-28) \p \v 24 Chaypita yargor Jesusga aywacura Tïro ninganpam, jinaman Sidón ninganpam. Nä Tïroman chrarurmi, Jesusga juc wayiman yaycurun. Nätan payga manam munarachu paypita pi musyanantas. Chaynuy mana munayaptinsi musyaräriram. \v 25 Chaymanmi chrarun juc casta warmi. Payga canag Sirofenicia nacionpitam. Paypaga warmi wawanmi cara lutan espiritupa munayninchru. Chauraga Jesuspa naupanman gongorpacuyurmi manacurun cay nir: \v 26 “Tayta, wawäpitanar lutan espirituta gargolay” nir. \p \v 27 Chaura Jesusga cay nirunmi: “Naupataga Israelpa castancunataran yanapashag. Nätan canan gamta yanaparga, Israelpa wamrancunapag tanta cayagta algocunata gararugnuychri rurarushag”. \p \v 28 Niptin warmiga nirunmi: “Au tayta. Algocunas micapäcunmi chay wamrancuna micur ishquipäcungalantaga”. \p Chaura Jesusga ninmi: \v 29 “Alitam nirunqui. Cuticuy, nämi lutan espirituga yargorun wamraypita”. \p \v 30 Chauraga nä wayinman chrarurga tarirun wamrantaga cämachru jamayagtam. Jinaman nä lutan espíritu dëjashatam. \s1 Upa runata Jesús cuticächingan \p \v 31 Chaypitam nä Tïropita yargorga, Jesusga aywara Sidonpa, chay Sidonpitam Decápolis ninganpa aywamura jatun gochra Galilea ninganman. \v 32 Chaymanmi chrarärichimun juc runata. Payga canag upam, jinamanmi cacshu, jinarcurmi manacarärin Jesusta upapa jananman maquinta chrurananpag. \v 33 Chaura Jesusga chay runacunapita jucläman pushayurmi, upapa ishcaynin rinrinman dëdunta jatiyurun. Jinarcurmi dëdunman togarpuyur upapa gallunta tupayurun. \v 34 Chaypitam jana pachata rircärir alisca laquisha \it “Efata” \it* nirun. ‘Efata’ ninanga cara ‘Quichracay’ ninanmi. \v 35 Niptinga chayüram upapa rinringa quichracarun, nätan gallunsi watashanuy cayanganpitam rimayta galacuyun shumag. \p \v 36 Chaura Jesusga “Amam pitas willapäcurcanquichu” nirunmi. Nätan paycunaga masran willapacurcashas. \v 37 Jinarcurmi runacunaga alisca cushisha cay nipäcura: “Alitam rurayan lapantas. Upacunatas cuticayächin mayananpag, nätan mana rimay atipagcunatas rimayächinmi” nir. \c 8 \s1 Ganchris tantalata chruscu waranga runapag Jesús aypachingan \r (Mt 15.32-39) \p \v 1 Chay junagcunalam yapay, achca runacuna gotucarärin Jesuscagman. Jinarcurmi runacuna micanasha capäcuptin Jesusga discïpuluncunata gayarcur cay nirun: \v 2 “Cuyapayämi cay runacunata, nä quima junagnintinmi caychru carcayan nogawan mana imatas micular. \v 3 Jinalata ‘Wayiquicunata cuticurcay’ niptïga, camiñuchrüsi malagashaga lamsuräringachr. Waquinga aywararcayämun carupitam”. \p \v 4 Niptinmi discïpuluncunaga cay nirärin: “¿Maypitatag jorgamushun caychica runapagga micuyta, cay chunyag pampachrüga?” \p \v 5 Nipäcuptinmi Jesusga tapurun: “¿Ayga tantalatatag chararcayanqui?” \p Niptinga “Ganchrislatam” nirärinmi. \p \v 6 Chauraga lapan runacunatam nirun pampaman tayucurcänanpag. Nä tayaräriptinga ganchris tantata aptacurcurmi “Cay tantatar aypachiy Tayta” nirun. Jinarcurmi partircur partircur gorun discïpuluncunata, runacunata aypupäcunanpag. \v 7 Jinamansi charapäcuratan ishcay quima acapa pescäducunatas. Chaycunapitas Tayta Diosta manacurcurga “Caytas aypupäcamuy” nirunmi. \v 8 Chauraga lapanmi micarärin yamapacungancama. Nätan puchugcunatam shuntarärin ganchris balay juntata. \v 9 Chaychru micapäcura runacuna chruscu waranganuymi. Chaypitam Jesusga “Aywacurcay” nirun. \v 10 Chaylam paysi discïpuluncunawan aywacun büquiman yaycurcur Dalmanuta ninganpa. \s1 Fariseocuna Jesusta juchäcachiy munapäcungan \r (Mt 16.1-4; Lc 12.54-56) \p \v 11 Chauraga fariseo nipäcungan runacunam Jesusman aywarcamur juchäcachiyta munar cay nirärin: “Jana pachapita shamungayta musyapäcunäpag, mä munayniquiwan rurayuy imalatas”. \p \v 12 Nipäcuptinmi Jesusga alisca laquisha cay nirun: “¿Imanirtag cay runacuna munan munaynïwan imatas ruraypa reguechicunäta?” Chay nircurmi cay nin: “Mayapäcamay shumag: Gamcuna ricapäcunaypag manam munaynïwan imatas rurashagchu”. \p \v 13 Nircurga büquinman yaycurcurmi aywacun waclä chimpa gochra manyanman. \s1 “Fariseocuna yachrachipäcushungaytatag chrasquicarärinquiman” ningan \r (Mt 16.5-12) \p \v 14 Chay aywarmi tanta aparicuyta gongarärinag. Charapäcunagga juclay tantalatam. \v 15 Jinarcurmi discïpuluncunata Jesusga cay nirun: “Shumag mayapäcamay: Fariseocunapa jinaman Herodespa levadurancunapita cuidacurcay”. \p \v 16 Niptin discïpuluncunaga quiquincamam cay ninacarärin: “Tantata mana apamunganchipitam niyämanchi” nir. \p \v 17 Chaynuy ninacurcayanganta tantiarurmi Jesusga nirun: “¿Imanirtag rimarcayanqui: ‘Manam tantata charanchichu’ nir? ¿Imanirtag mana tantiacug runa, jinaman rumi shongo capäcunqui? Nogaga niyä fariseocuna lutan yachrachipäcunganpitam. \v 18 Gamcunaga ricayarsi mana ricagnuymi carcayanqui. Nätan mayayarsi mana mayagnuymi carcayanqui. ¿Manachu yarpapäcunqui \v 19 pichga waranga runacunapag pichga tantalata aypäshingäpita? ¿Ayga balay juntatatag shuntapäcuray chay puchupäcunganta?” \p Niptinga “Chrunca ishcayniyogtam” nirärinmi. \p \v 20 Nätan “Ganchris tantata chruscu waranga runacunapag aypäshingäpita, ¿ayga balay juntatatag shuntapäcuray?” \p Niptinga “Ganchristam” nirärinmi. \p \v 21 Chaura Jesusga nirunmi: “Chayta ricararcayarsi ¿manaragchu tantiapäcunquirag?” ninmi. \s1 Betsaida marcachru ñausha runata Jesús cuticächingan \p \v 22 Chaypitaga chrarärira Betsaida marcamanmi. Chaychru Jesús cayaptinmi chrarärichimura ñausha runata, “Tayta, yatayulaynar ricapunanpag” nir. \v 23 Chauraga janchracurcurmi Jesusga pushara marcapita washaman. Chaychrümi togayninwan ñawinta lushiyur, jinamanmi ñawinta yatayur tapura: “¿Imalatas ricapuyanquichu?” nir. \p \v 24 Niptinmi ñaushaga nira: “Au ricapuyä runacuna purircayagtam, nätan ricapuyäga monticunatanuylam”. \p \v 25 Niptin Jesusga yapaymi ñaushapa ñawinta yatayur “Rircäriy” nin. Chaylam ñaushaga shumag ricapun, caruchru cagcunatas lapanta. \v 26 Chaura Jesusga “Ama marcaman cutiyuychu, [ni pitas willapacuypishchu cuticächingagpita]. Antis aywacuy wayiquita” nirunmi. \s1 Discïpuluncunata Jesús tapucungan \r (Mt 16.13-20; Lc 9.18-21) \p \v 27 Chaypitam Jesusga discïpuluncunawan aywacun Felipe mandangan Cesareachru acapa marcaman. Jinarcurmi camiñupa aywarcayar tapura discïpuluncunata: “¿Pimi nircayämantag runacuna?” \p \v 28 Chaura paycunaga nirärinmi: “Waquinga ‘Bautizag Juanmi’ nircayäshunquim. Waquinmi ‘Diospa willacugnin Eliasmi’ nircayäshunqui. Nätan waquinga maygansi cayan ‘Diospa unay willacugninchri’ nircayantan”. \p \v 29 Nipäcuptin Jesusga quiquincunatam tapura: “Gamcunaga, ¿pimi nipäcamanquitag?” \p Niptin Pedroga nira: “Gamga cayanqui ‘Salvacugtam cachramushag’ Dios ninganmi”. \p \v 30 Chaynuy niruptinmi Jesusga “Nä pi cangätas musyarcayarga ama pitas willapacurcaychu” nirun. \s1 Wanuchipäcunanpita Jesús rimangan \r (Mt 16.21-28; Lc 9.22-27) \p \v 31 Chaypitam Jesusga discïpuluncunata cay nin: “Noga jana pachapita shamusha runaga alisca cunchuchisham cashag. Jinamanmi alinninpag ricasha chacha runacunapita, sacerdöticunapa mandagnincunapita, nätan Moisés isquirbingan yachrachigcunapita, manacagpag ricasha cashag. Nätan wanuchipäcamanganpita quima junagtaga cawacämushagmi” nin. \p \v 32 Chaura chay pasananta shumag willaruptinmi Pedroga jucläman Jesusta pushayur cay nirun: “Ama munaychu chaynuy rurapäcushunaytaga” nir. \p \v 33 Nätan Jesusga discïpuluncunacagman muyurcurmi Pedrota piñaparun cay nir: “¡Ashucuy nogapita Asyag! Gamga runa munangannuyla ruranätam munayanqui, manam Dios munangannuy ruranätaga tantianquichu”. \p \v 34 Nircurga discïpuluncunatawan chaychru carcayag runacunata gayarcurmi cay nirun: “Gatirämay munagcagga, pisi shongon munangannuyla ruray munayanganpita amachacuchun. Jinaman ima-aygata cunchursi noganuy cawapäcuchun wanuchisha canan captinsi. \v 35 Pisi noga raygo mana cunchuy munagga, manam nogawan cawangachu. Nätan pi maysi noga raygo, jinaman ali willapa raygo wanunan captinsi cunchugmi ichaga, nogawan cawanga imaycamas. \v 36 Chaura runaga ¿imatarag jorgonman paylapa cay entëru pacha capuptinsi, jana pachachru Dioswan mana cawan cayaptinga? \v 37 ¿Imatarag Diosta gorunman jana pachachru paywan cananpag? \v 38 Pisi juchasapacunapa naupanchru nogapita, nätan rimangäcunapita pengacugtaga, noga jana pachapita shamusha runasi paypita pengacushagmi, Dios-mayïcagpita mana juchäcug angelcunawan shamunä junagga”. \c 9 \p \v 1 Chaypitas niraran: “Mayapäcamay shumag: Waquin caychru cayagcuna manaran wanupäcungaragchu, Munayniyog Dios mandananpag aywamunganta tantiapäcungancama”. \s1 Jesús pi cangantas Dios reguechingan \r (Mt 17.1-13; Lc 9.28-36) \p \v 2 Chaypitam nä sogta junag pasashachru Jesusga, Pedrota Jacobota Juanta pushacurcur aywacura juc altunnin jircata. Chaychrümi paycuna rircararcayaptin Jesusga muyurun jucnuyman. \v 3 Jacunmi muyurun alisca chipchipyayag jancanuy yuragman. Cay pachachru manam alinnin jacu tagshacugsi chaynuy allanyagman muyuchimanchu. \v 4 Jinarcurmi chaychrüga ricacarärin Diospa unay willacugnincuna Eliaswan Moisés, Jesuswan rimarcayar. \p \v 5 Chaura Pedroga Jesustam cay nira: “Yachrachig, alipagchri nogacunaga caychru carcayä. Rurarärishag quima chuclata, jucta gampag, jucta Moisespag, jucta Eliaspag”. \v 6 Chaynuy nira Pedroga manchacaypita mana imanänansi musyacaptinmi, nätan chaynuy manchacasham capäcura waquincagsi. \p \v 7 Chaura paycunataga pucutaymi uranparcamur chaparun. Jinarcurmi chay pucutashachru cayar Dios cay ninganta mayarärin: “Cay Jesusga Dios-mayïmi. Pay ninganta cäsucurcay”. \p \v 8 Nigta mayar ricachracurcarga manam ricapapäcurachu pitas, antis ricaparärin Jesús japalantam. \p \v 9 Nä chay jircapita cutirparcayämuptinmi Jesusga nirun: “Amam pitas chay ricapäcungayta willapacurcanquichu. Willapacurcanquiga noga, jana pachapita shamusha runa wanurcur cawacaramuptïran”. \v 10 Ningannuylam mana pitas willapacurcarachu, antis quiquincamam cay ninacurcara: “¿Imatag chay wanushapita cawacämuyga?” nir. \p \v 11 Chauraga tapurärin Jesustam: “Moisés isquirbinganpita yachrachigcunaga ¿imanirtag nipäcun ‘Puntataga shamunga Eliasran salvacug shamunanpagga’ nir?” \p \v 12 Nipäcuptinmi Jesusga nirun: “Au, razonpas Eliasga puntatam shamunan cara, runacunata ‘Camaricurcay’ ninanpag, jinaman payga nämi aywamusha. Chaura Dios isquirbichinganchrüga ¿imanirtag ‘Jana pachapita shamusha runa cunchuchisham, jinaman runacunapita mana chrasquisham canga’ niyan? \v 13 Nätan nämi nirärig Elías shamunganpitaga. Paytaga nämi runacuna munanganta rurapäcusha, isquirbishachru ningannuysi”. \s1 Wanupag walashta Jesús cuticächingan \r (Mt 17.14-21; Lc 9.37-43) \p \v 14 Nä pampaman chrarparärimurmi, Jesusga tarirun waquin discïpuluncunata achca runacunapa chraupinchru, Moisés isquirbinganpita yachrachigcunawan tapunacurcayagta. \v 15 Chaura Jesús yaycuyagta ricaparärirga manchacarärinmi. Chaypitam buryay buryar aywarärin Jesuscagta “¿Alilachu cayanqui?” nig. \p \v 16 Chaura Jesusga tapurunmi: “¿Imapitatag tapunacurcayaray paycunawan?” \p \v 17 Niptinga juc runam chay achca cayagpita nirun: “Yachrachig, olgo churïtam pusharayämü gamman, paytaga lutan espiritum mana rimachinchu. \v 18 Jinarcurmi maychru cayaptinsi chay lutan espirituga mayänipita pampaman sagtan. Jinamanmi pogosayta jächuchimun. Nätan quiruntam gapapayla cachruchin. Chay jinayaptilanmi nä pasay agrayansi. Discïpuluycunata nämi manacurü churïpita chay lutan espirituta gargonanpag. Nätan paycunaga manam gargoyta atipapäcunchu”. \p \v 19 Niptinmi Jesusga nirun: “¡Diosman mana yupachicug runacuna! ¿Imaycamarag gamcunawan cashag? ¿Imaycamarag gamcunata awantapäcushay? ¡Cayman pushamuy chay walashta!” \p \v 20 Niptinga pusharärinmi. Nätan Jesusta chay lutan espíritu ricapururga walashtam wanuparachira. Jinamanmi pampachru gochrpachira pogosay jächuyämugta. \v 21 Chaura Jesusga tapurun walashpa taytantam: “¿Imaypitatag caynuy jinayan?” \p Niptin taytanga “Tacsala canganpitam” nirun. \v 22 “Nätan achca cutim chay lutan espirituga quitichisha ninamansi yacumansi wanuchinanpag. Chauraga ¿cuticarachinquimanchur? cuyapayärimaynar nogacunata”. \p \v 23 Niptinmi Jesusga nirun: “¿Imanirtag ‘Cuticarachinquimanchur’ niyämanqui? Yupachicugcunapagga lapanmi ima-aygas ruracan”. \p \v 24 Niptin walashpa taytanga chayüram gayachracuypanuy cay nirun: “Au tayta, yupachicuyagmi. Yanapayämay mas yupachicug canapag” nin. \p \v 25 Nä achca runacuna gotucayämuptinmi Jesusga chay lutan espirituta piñaparun cay nir: “¡Runata upachig, runata mana rimachig lutan espíritu, yargoy cay walashpita! Nätan ama yaycuypishchu payman yapayga”. \p \v 26 Niptin lutan espirituga gapachracuyarmi yapay wanuparachin walashta. Jinarcurmi yargorga dëjarun wanushatanuy. Chaynuyta ricarurga achca runam “Nämi wanurun” nipäcura. \v 27 Nätan Jesusga maquinpitam chutarcaramun, chaylam walashga shayurun. \p \v 28 Chaypitam Jesusga wayiman yaycurun discïpuluncunawan. Chaychrümi discïpuluncunaga Jesusta tapurärin cay nir: “¿Imanirtag nogacuna chay lutan espíritu yargachiyta mana atipapäcüchu?” \p \v 29 Nipäcuptinmi Jesusga nirun: “Chaynuy lutan espirituga manam imanuypas yargonchu, antis chayga yargon Diosninchita manacusharan”. \s1 Runacuna wanuchipäcunanpita Jesús yapay rimangan \r (Mt 17.22-23; Lc 9.43-45) \p \v 30 Chaypita yargorga aywacurcan Galilea ninganchru marcacunapam. Chaypa aywarcayanganta Jesusga manam munarachu pi musyanantas. \v 31 Payga discïpuluncunata cay nir yachrayächirmi aywara: “Noga jana pachapita shamusha runaga cashag lutan runacunapa maquinman jitayusham, jinaman paycunapita wanuchisham, nätan quima junagtaga cawacämushagmi”. \p \v 32 Chay ninganta discïpuluncunaga manam tantiapäcurachu. Nätan tapucuytaga manchapäcuratan. \s1 Pisi alinnin cayta munagga manacagpag ricacuchun \r (Mt 18.1-5; Lc 9.46-48) \p \v 33 Nä Capernaum marcaman chrarurga. Wayiman yaycurur Jesusga tapurun juc ishcay discïpuluncunatam: \p “¿Imatatag gamcuna, camiñupa aywayämur alisca rimapäcuray?” \p \v 34 Niptinga upälalam capäcura. Nätan camiñuchrüga rimapäcura: “¿Mayganchirag mas alinninpag ricasha cashun?” nirshi. \v 35 Chaura Jesusga tayucuyunmi. Jinarcurmi chrunca ishcayniyog discïpuluncunata gayarcur cay nirun: “Maygansi alinninpag ricasha cayta munagga, manacagpag ricacuchun, jinaman lapanpa servigninrag cachun”. \p \v 36 Nircurga juc olgo wamratam lapanpa chraupinman pusharun. Jinarcurmi walashta macalicurcur discïpuluncunata cay nin: \v 37 “Pisi cay walashnuysi cayagta servigga, nogatam serviyäman. Nätan nogata servimagga manam nogalatachu serviman, antis cachramagnïtas serviyanmi”. \s1 Mana chregnimagninchiga yanapämagninchim cayan \r (Mt 10.42; Lc 9.49-50) \p \v 38 Chaypitam discïpulun Juanga Jesusta cay nirun: “Tayta, juc runatam ricarärï gam rurangaynuy lutan espíritu gargoyagta. Nätan noganchiwan mana puriptinmi nogacunaga ‘Ama ruraychu mastaga’ nirärï”. \p \v 39 Chaynuy niräriptinmi Jesusga nirun: “Ama chaynuypa nipäcuychu. Pisi noga rurangänuy imatas ruragga, manam nogapita lutanta rimanchu. \v 40 Noganchita mana chregnimagninchiga cayan yanapämagninchim. \v 41 Pisi noga ningänuy, jinaman nogapa capäcungaypita juc täza yaculatas gopäcushuptiquiga, manam yangalaga cangachu, antis chay runata razonpam yanapäshag”. \s1 Juchäcachigga nina wayichrümi cunchunga \r (Mt 18.6-9; Lc 17.1-2) \p \v 42 “Nätan pitas nogaman yupachicur ali rurayagcunata juchäcachigtaga, alim canman jatun tunayta cuncanman watayur gochraman jitayapäcuptinsi. \v 43-44 Nätan maquiqui juchäcachishuptiquiga, alichr canman cuchuruptiquis, cutulas jana pachaman yaycunaypag, ishcay maquiyog nina wayichru imaycamas rupayänaypitaga. \v 45-46 Jinaman chraquiquis juchacächishuptiquiga, alichr canman cuchucuruptiquis, jana pachaman yaycucunaypag, ishcay chraquiyog nina wayichru rupayänaypitaga. \v 47 Chaynuytag ñawiqui juchäcachishuptiquis jorgoruy. Antis alim canqui chulan ñawilaywan Diospa munayninman yaycursi, ishcay ñawiyog nina wayichru rupayänaypitaga. \v 48 Chaychrüga curucunas manam wanunchu, ni manatan ninas upinpishchu. \p \v 49 Lapaysi aliga capäcunqui cachrichrashanuysi, jinaman rupachishanuysi capäcurniquiran. \v 50 Alim cachriga. Nätan cachri gamyaruptinga, ¿imawanrag yapay puchgogman muyuchichwan? Chaura gamcunaga cachrichrashanuy capäcuy, jinaman cawapäcuy ali piwan maywansi”. \c 10 \s1 Ishcaychacurcur wicapänacugcunata Jesús yachrachingan \r (Mt 19.1-12; Lc 16.18) \p \v 1 Chaypitam Capernaumpita yargor Jesusga aywara Judea ninganpa, Jordán mayu chimpapa inti yargamunancagpa. Chaychrüsi yapaytam runacunaga gotucarärin Jesús cayanganman. Paysi yapaytan yachrachira imaysi yachrachingannuy. \v 2 Chaypitam fariseocunaga ishcay quima ashuyarärin Jesusman, lutanta rimachipäcunan raygo. Chauraga tapurärin cay nirmi: “Olgo runa warminta wicapar ¿alitachu ruran?” \p \v 3 Nipäcuptinmi Jesusga nirun: “Moisesga isquirbishanchru ¿imanircayäshunquitag?” \p \v 4 Chaura Jesustaga cay nirärinmi: “Pisi warminta wicapagga raquinacungan papelta rurarcapur jitarichun” niyanmi. \p \v 5 Chaura Jesusga cay ninmi: “Moisesga chaynuy isquirbira unay awilluycunapita-pacha Dios nipäcushungayta mana rurayta munapäcuptiquim. \v 6 Nätan Diosga galayunanchru chay ima-aygatas camar, camara olgowan warmitam. \v 7 Chaymi olgoga taytanpita, mamanpita, raquicarcur ishcaychanga warmiwan. \v 8 Chauraga ishcaynin capäcunga juclay runanuylam. Chaynuypam mana ishcaychu capäcunga, antis juclaynuylam. \v 9 Chaymi Dios ishcaychächingantaga mana pi runas raquingachu”. \p \v 10 Nä wayichru carcayaptinmi discïpuluncunas Jesusta tapurärin warmi wicapaypita. \v 11 Tapuräriptin Jesusga cay ninmi: “Warminta wicaparcur, juc warmiwan ishcaycharga juchäcuyanmi. \v 12 Chaynuytan warmis gowanta wicaparcur, juc olgowan ishcaychacurga juchäcuyantag”. \s1 Jesús wamracunapa janan Diosta manacungan \r (Mt 19.13-15; Lc 18.15-17) \p \v 13 Chaypitam runacunaga Jesusman pusharärin wamrancunata, yatayur paycunapa janan manacunanpag. Nätan discïpuluncunaga wamra pushamugcunatam piñaparärin. \v 14 Chayta ricar Jesusga piñäcurunmi. Jinarcurmi cay nirun: “Ama jarcapäcuychu. Jina wamracuna nogaman aywacarcämuchun. Paycunanuy cagcunam Diospa munayninchrüga carcayan. \v 15 Shumag mayapäcamay: Pisi juc wamranuy Diospa munayninman mana yaycugga, manam Dioswan cangachu”. \p \v 16 Jinarcurmi wamracunata margarcurun jucta jucta. Chaypitam wamracunapa jananman maquinta chrurayur manacura: “Tayta Dios yanapäshunqui” nir. \s1 Capogniyog mözu Jesuswan rimangan \r (Mt 19.16-30; Lc 18.18-30) \p \v 17 Jinarcurmi Jesús nä yargonanpag cayaptin, juc runa wayrala aywarcamur gongorpacuyun paypa naupanman, cay nir tapucunanpag: “Alisca ali yachrachig, ¿imatatag ruräman Dioswan imaycamas cawanäpag?” nir. \p \v 18 Niptinmi Jesusga nirun “ ‘Ali’ nirga, ¿alitam niyanqui? Aliga juclaylam, chayga Diosmi. \v 19 Gamga musyayanquim, Dios caynuy ninganta: Runa-mayiquita amam wanuchinquichu. Amam mansibacunquichu. Amam suwacunquichu. Amam runa-mayiquipag yangacagta rimanquichu. Amam casquicunquichu. Taytayta, mamayta, alipa ricay”. \p \v 20 Niptinga chay runaga nirunmi: “Yachrachig, chay lapan niyangaytaga cäsucusha cä wamra cangäpita-pacham”. \p \v 21 Chaura Jesusga chay runata shumagpam rircärin, jinarcurmi nirun: “Juclaylaga ruranay caturayanran. Cuticuy, jinaman lapan imaytas ranticurcur gomuy mana imaynagsi runacunata. Chaynuy rurarga jana pachachrümi imaycamas cawanqui Dioswan. Chayta rurarcur cutimuy, jinaman noganuy caway”. \p \v 22 Nigta mayarga pasaymi jucagyarun. Jinarcurmi laquisha aywacura, alisca capogniyog car. \v 23 Chaura Jesusga muyurigninpa ricachracurcurmi discïpuluncunata cay nirun: “Capogniyogcunapagga alisca sasam Diospa munayninman yaycuyga”. \p \v 24 Niruptin discïpuluncunaga mayacasham ricacarärin. Chaura Jesusga yapatan nirun: “Alisca sasam Diospa munayninman yaycuy, chay ima-ayganmansi yupachicugcunapagga. \v 25 Chaymi nï: Aujapa rinrinpa juc camellu ningan uywasi ushturunmanmi sasalataga, juc capogniyogmi ichaga alisca sasatarag Diospa munayninman yaycun”. \p \v 26 Chaynuy nigta mayarga mas mayacasham ricacarärira discïpuluncunaga. Jinamanmi quiquincama tapunacarärin: “Chaynuy captinga, ¿pirag salvacunga?” nir. \p \v 27 Chaura Jesusga paycunata rircärirmi cay nirun: “Runacunapagga sasam salvacuy. Nätan Diospaga manam sasachu ima-aygas”. \p \v 28 Niptinmi Pedroga cay nin: “Nätan nogacunaga dëjasham capäcü lapan ima-aygäcunatas gamta gatirapäcunagpag”. \p \v 29 Niptinmi Jesusga cay nirun: “Shumag mayapäcamay: Gamcunaga razonpam dëjararcayanqui noga raygo, jinaman ali willapa raygo, wayiquicunata, wauguequicunata, paniquicunata, taytaycunata, mamaycunata, churiquicunata, chracraycunata. \v 30 Chaymi gamcunapa chrasquipäcunqui cay pachachru pachracpacama wayicunatas wauguecunatas panicunatas mamacunatas wamracunatas chracracunatas chay gaticachrasha capäcur, jinaman mas guepamanga Dioswanmi imaycamas cawapäcunqui. \v 31 Nätan achcam canan alipag ricashacuna, manacagpag ricasha capäcunga. Nätan manacagpag ricashacunas, achcatan alipag ricasha capäcunga”. \s1 Wanuchipäcunanpita Jesús quimapaypa rimangan \r (Mt 20.17-19; Lc 18.31-34) \p \v 32 Chauraga Jerusalén marcaman nä aywarcayaptinmi, Jesusga discïpuluncunapa naupanta aywacun. Chaymi discïpuluncunaga “¿Imanayantag?” nir, mayacasha nirag gatirapäcura. Jinaman mas waquin gatiragcunas manchariyarmi aywapäcura. Chaura Jesusga jucläman chay chrunca ishcayniyog discïpuluncunata gayarcurmi willarun ima pasananpitas cay nir: \v 33 “Cananga musyarcayangaynuysi Jerusalentam aywayanchi. Chaychrümi noga jana pachapita shamusha runaga, jitayusha cashag sacerdöticuna mandagcunapa maquinman, jinaman Moisés isquirbinganpita yachrachigcunapa maquinman. Paycunam ‘Wanuchisha cachun’ nipäcamanga. Chaypitam mana Israel castacunapa maquinman jitayapäcamanga. \v 34 Paycunam lutanpaypa turyapapäcamanga, togapapäcamanga, astipäcamanga, jinaman wanuchipäcamanga. Nätan wanuchipäcamanganpita quima junagtaga cawacämushagmi”. \s1 Jacobowan Juan manacurcangan \r (Mt 20.20-28) \p \v 35 Chauraga Zebedeopa churincunam, Jacobowan Juan, Jesusman ashuyur cay nirärin: “Yachrachig, manacuytam munarcayag, amar manam nipäcamaychüga”. \p \v 36 Nipäcuptinmi Jesusga tapurun: “¿Imatatag munarcayanqui?” nir. \p \v 37 Chauraga nirärinmi: “Ali shumag mandanaypag yaycururnar nipäcamay, jucnï derëchayman, nätan jucnï ichogniquiman tayupäcunäpag”. \p \v 38 Nipäcuptinmi Jesusga cay nirun: “Gamcuna manam musyapäcunquichu imata manacarcayämaytas. Nogataga cunchuchipäcamangaran, jinaman wanuchisharan cashag. ¿Chaynuy rurapäcushuptiqui awantapäcunquichur?” \p \v 39 Chauraga cay nirärinmi: “Au, awantapäcushagmi”. \p Niräriptinmi Jesusga cay nirun: “Au, razonpam gamcunaga cunchuchisha, jinaman wanuchisha capäcunqui noga yupaysi. \v 40 Nätan derëchäman, jinaman ichognïman tayachiyga manam nogapa munaynïchrüchu. Chayga nä cayan juccunapagmi”. \p \v 41 Chaynuy nigta mayarärirga waquincag chrunca discïpulucunaga piñäcarärinmi, Jacobopag, jinaman Juanpag. \v 42 Chaura Jesusga lapanta gayayurmi cay nirun: “Gamcuna musyarcayangaynuysi, waquin nacionchru reycunaga, mandapäcun juyunaypam, jinaman chay manday yanapagnincunas chaynuytan runacunata mandapäcun. \v 43 Gamcunachrüga ama chaynuy cachunchu. Nätan maygaysi mandag cayta munagga lapaycunapa servigniquicunarag cachun. \v 44 Nätan maygaysi gamcunachru mandag cayta munagga, juc rantisha runanuyrag cachun. \v 45 Noga jana pachapita shamusha runasi manam aywamurä servisha canäpagchu, antis servigmi. Nätan servishagga wanungäpam achca runacuna Asyagpa munayninchu cayanganpita salvasha cananpag” nin. \s1 Bartimeo jutiyog ñaushata Jesús cuticächingan \r (Mt 20.29-34; Lc 18.35-43) \p \v 46 Chaypitam chrarärin Jericó marcaman. Nä chay marcapita Jesusga discïpuluncunawan, jinaman chranin runacunawan yargorcayaptinmi, ñausha runaga tayayänag camiñu manyanchru runacunata manacuyar. Pay cara Bartimeo jutiyogmi, Timeopa churin. \v 47 Nätan Jesusga cara Nazaretpitam, jinarcurmi pay aywayagta mayarurga, gayachracurun cay nir: “¡Rey Davidpa castan Jesús, cuyapayälämaynar!” \p \v 48 Niptinmi runacunaga piñaparärin “Upäla cay” nir. \p Niräriptin ñaushaga lapan calpanpam gayaräcun: “¡Rey Davidpa castan Jesús, cuyapayälämaynar!” nir. \p \v 49 Chaura Jesusga ichriyanganpita shayuyurmi gayachimura. Chaura chay gayamugcunaga nirärinmi: “¡Sharcuy! ¡Yupachicuy! Jesusmi gayayäshunqui”. \p \v 50 Chayüram ñaushaga catantas jitarircur wayrala Jesusman aywarun. \v 51 Chaura Jesusga cay nirmi tapurun: “¿Imatam munayanqui?” \p Chaura ñaushaga ninmi: “Yachrachig, ñawïtar cuticayächiy, yapay ricapuytam munayä”. \p \v 52 Niptinmi Jesusga nirun: “Aywacuy, yupachicamangaypam cuticarunqui”. \p Niruptilanmi ñaushaga ricapurun, jinarcurmi Jesuspa guepanta aywacun. \c 11 \s1 Jesús rey canganta runacuna tantiapäcungan \r (Mt 21.1-11; Lc 19.28-40; Jn 12.12-19) \p \v 1 Nä Jerusalén marcamanmi nachrgarcayara. Chaypitam manas Betfagëman jinaman Betania marcaman chrälar, chay Olivos ningan gotu chraquinpita, Jesusga cachrarun ishcay discïpuluncunata, \v 2 cay nir: “Aywapäcuy wac chimpachru ichic marcalaman. Chayman chrarur taripäcunqui juc ashnu watarayagtam, chay ashnutaga manaran pisi logacusharagchu. Chayta cachrarircur aywachipäcamuy. \v 3 Pisi ‘¿Imapagtag cachrariyanqui?’ nipäcushuptiquiga, ‘Munayniyogmi logacunanpag munayan. Chaypitaga cutirachimungam’ nipäcunquim”. \p \v 4 Niptin aywarga tarirärin juc püllu ashnutam wayi puncu camiñuchru watarayagta. Jinarcurmi pasquirärin. \v 5 Chaura chaychru ishcay quima cayag runacunam nirärin: “¿Imapagtag chay ashnuta cachrarirärinqui?” \p \v 6 Chay nir tapuräriptin paycunaga Jesús ningannuymi nirärin. Chaura pay niyaptinga “Aywachipäcuy” nirärinmi. \v 7 Jinarcurmi discïpuluncunaga aywachicurcan Jesuscagman. Chaypitam catancunata suwadïruräriptin Jesusga logacurun. \v 8 Nä aywayaptinmi achca runacuna catancunata mashtayta galacayärin camiñuman. Nätan waquin runacunam rämacunata muturcur muturcur mashtapäcura camiñuman. \v 9 Nätan Jesuspa puntanta, jinaman guepanta aywagcunam, cushicuypita gaparäcurcan cay nir: \q1 “¡Paymi cayan salvamagninchi! \q1 Alisca ali nisha cachun Munayniyog Diosninchi cachramungan. \q1 \v 10 Ali nisha cachun mandananpag aywayämug, munayniyog taytanchi Davidpa castan. \q1 Payga chraramun jana pachapitam salvamänanchipag” nir. \p \v 11 Jinarcurmi nä Jerusalenman chrarur Jesusga aywara Diospa wayinta. Chaychrümi ima-aygatas ricachracurcur aywacura Betania marcata nä pacha chacanayaptin, chrunca ishcayniyog discïpuluncunawan. \s1 Hïgos montitanuymi Jesusga runacunatas taripanga \r (Mt 21.18-19) \p \v 12 Chaypitam warantinga Betaniapita nä aywarcayaptin Jesustaga micanarun. \v 13 Chauraga carupitam ricapurun yürasapa hïgos montita, jinarcurmi aywacun ricag, “Pagta mishquin canmansi” nir. Chayman chrarurga manam tarirachu mishquinta, antis yüralantam, mana mishqui wayuy wichan captin. \v 14 Chauraga discïpuluncuna mayarcayaptinmi Jesusga chay montita cay nin: “Cananpitaga manam pisi micungachu gampa mishquiquita”. \s1 Diospa wayinchru ranticugcunata Jesús gargachracungan \r (Mt 21.12-17; Lc 19.45-48; Jn 2.13-22) \p \v 15 Chaypita Jerusalenman chrarärirmi Jesusga yaycurun Diospa wayinman. Jinarcurmi chaychru ranticugcunatawan, rantipacugcunata gargorun. Chaypitam golgue trucagcunapatawan, palöma ranticugcunapa mësancunata ticpay usharun. \v 16 Jinarcurmi Jesusga mana munarachu Diospa wayinman imatas ranticug apapäcunanta. \v 17 Jinarcurmi yachrachira cay nir: “Diospa isquirbishanchru ningannuysi: \q1 ‘Wayïga canga Dioswan rimana wayim, \q2 lapan nacioncunapita shamug runacunapagsi’. \p ¡Nätan gamcunaga suwacunapa machrayninmannuymi muyurärichinqui!” \p \v 18 Jesús chaynuy ninganta mayarärirga sacerdöticunapa mandagnincunawan, Moisés isquirbinganpita yachrachigcunam rimanacarärin “¿Imanaypatag Jesusta wanuchishun?” nir. Wanuchiyta manchapäcuraga lapan runacuna Jesús yachrachinganta alipa chrasquipäcuptinmi. \v 19 Nätan Jesusga discïpuluncunawan nä pacha chacanayaptinmi chay marcapita aywacurcara. \s1 Hïgos monti chaquishawan Jesús yachrachingan \r (Mt 21.20-22) \p \v 20 Chaypitam warantin goya discïpuluncunawan Jesús pasayar ricaparärin chay hïgos montita nä sapincama chaquishata. \v 21 Chaura ganyannintin Jesús rimanganta yarparurmi Pedroga cay nin: “Yachrachig, wacta rircariy. ‘Cananpitaga manam pisi micungachu gampa mishquiquita’ ningay hïgos montim nä chaquisha”. \p \v 22 Niptinmi Jesusga nirun: “¡Diosman yupachicurcay! \v 23 Cayta shumag mayapäcuy: Pisi Diosman yupachicur, cay jircata ‘Caypita yargorcur wac jatun gochraman jegayuy’ niptin jegayungam. Nätan ‘Ruracangachur icha manachur’ niptinga manam ruracangachu. \v 24 Chaymi noga nipäcug: ‘Payga gomangam’ nir gamcuna Diosta manacurcarga, nä chrasquishanuymi capäcunquiman, payga gopäcushunquim. \v 25 Nätan Diosta manacurcayar, pisi lutan rurapäcushungayta yarparurga perdonapäcuy. \v 26 [Chauraga jana pachachru Dios Taytaycuna gamcunatas juchaycunapita perdonapäcushunquim.]” \s1 Jesusta tapupäcungan \r (Mt 21.23-27; Lc 20.1-8) \p \v 27 Chaypitam Jerusalenman yapay cutiyurur Jesusga Diospa wayinchru puriyara. Jinarcurmi payman ashuyarärin sacerdöticuna mandagcunawan, Moisés isquirbinganpita yachrachigcuna, jinaman Israel castachru alinninpag ricasha chacha runacuna. \v 28 Chauraga Jesustam tapurärin cay nir: “¿Maygan munayniyogtag cayanqui? ¿Pitag nirushunqui chaycunata ruranaypag?” \p \v 29 Nipäcuptinmi Jesusga nirun: “Gamcunatasi juclaylata tapuyärishay. Tapungäta nipäcamaptiquiga, nogasi nipäcushaymi, pi nimaptin rurayangätas. \v 30 Chauraga Bautizag Juanta, ¿pitag bautizänanpag cachramura, Dioschu u runacunachu? Mä nipäcamay”. \p \v 31 Niruptinga quiquincamam galacayärin cay ninacuyta: “ ‘Diosmi cachramusha’ nirushaga ‘¿Imanirtag payta mana chrasquicurcaraychu?’ niramäshunmi. \v 32 Nätan ‘Runacunam cachramusha’ niytaga manam munapäcurachu, chay achca runacunata manchacur. Paycunaga lapanmi musyapäcura Bautizag Juan Diospa willacugnin razonpa canganta”. \p \v 33 Chaura Jesustaga “Manam musyapäcüchu” nirärinmi. \p Chaura Jesusga “Nogasi manam nipäcushaychu pi nimaptin chaycunata rurangätas” nirunmi. \c 12 \s1 Lutan uryagcunawan tincuchiypa yachrachingan \r (Mt 21.33-46; Lc 20.9-19) \p \v 1 Chaura Jesusga tincuchiypam rimayta galayucuyun cay nir: “Juc runam üvas malquita tarpurcur chracranta guenchrarun. Jinarcurmi jatun muchrcata rurarun üvaspa yacunta jaruypa jorgonanpag. Chaypitam törritanuy pergarcur, chaychru chuclata rurarun chracranta täpananpag. Chaynuy rurarcurmi ishcay quima uryag runacunata arrendacurcur aywacura caruta. \v 2 Chaypitam nä üvas palay wichan chraramuptinga, chay chracrayogga cachrarun juc rantisha runanta chay chracra arrindupita manamunanpag. \v 3 Jinarcurmi chay chracrayogpa rantisha runan chraruptinga, chay uryag runacunaga charicarärin magapäcunanpag. Chaypitam magarcärirga jinalata cutirärichin. \v 4 Chauraga yapay juc rantisha runantatan chay chracrayogga cachrarun. Chaytaga umantam paquirärin. Jinarcurmi alisca ashlirärin. \v 5 Chaura chay chracrayogga yapaytan cachraruntag juc rantisha runanta. Nätan paytaga wanurärichiram. Chaypitas cachraratan achca runancunata. \v 6 Paycunapita waquintam magarärira, nätan waquintam wanurärichira. \p Chauraga juclaylam puchurayara cachrananpag. Chayga cara japalan cuyay churinmi. Chauraga paytam cachrarun ‘Churïtaga manchacurcangachr’ nir. \p \v 7 Nätan chay uryag runacunaga quiquincamam rimanacarärin cay nir: ‘Wac churinmi taytanpa ima-ayganwansi quëdanga. Antis paytaga wanurachishun chracran noganchipa cananpag’. \p \v 8 Nipäcungannuylam chay churintaga charicarärin, jinarcurmi wanurärichin. Chaypitam chay wanushataga chracrapita jucläman wicaparärin”. \p \v 9 Chaynuypa willaparcurmi Jesús tapurun: “¿Imatarag ruranga chay chracrayog runa chay arrendacungan runacunata? Payga aywarcamurchri wanurachinga. Jinarcurmi chracranta juc runacunata gonga uryapäcunanpag. \v 10 Gamcuna manachu tantiapäcunqui Dios isquirbichinganchru cay nishata: \q1 ‘Wayipa cimintunta ruragcunam “Cay rumiga manam välinchu” nir wicapapäcusha. \q2 Chay wicapasha rumim cananga chruracarun wayipa esquinanman lapan tapyata awantänanpag. \q1 \v 11 Munayniyogninchim chaynuy rurarun, chaymi noganchiga cushisha cayanchi’ nishata”. \p \v 12 Chaura chay mandagcunaga paycunapita tincuchiypa yachrachinganta tantiarärirga, Jesusta wanurachiylatam munapäcura. Nätan mana wanuchipäcurachüga chay achca runacunata manchacurmi. Chaymi yargor aywacurcara. \s1 Patenti pägaypita Jesusta tapucurcangan \r (Mt 22.15-22; Lc 20.20-26) \p \v 13 Chaypitam Jesusman cachrarärin ishcay quima fariseocunatawan, Rey Herodespa gatiragnincunata, imalatas lutanta rimarcachir juchachapäcunanpag. \v 14 Nä Jesusman chrarärirga cay nirärinmi: “Yachrachig, nogacuna musyarcayämi runacuna imata nircayaptinsi mana cäsur, razoncaglata yachrachingayta. Gamga manam runacunapa cäranta rircarirchu imatas ruranqui, antis gamga yachrayächinqui razoncagtam Dios munangannuy cawanapag. Mä nipäcamay: ¿Pägapäcümanchu icha manachu patentita, Roma nacionchru munayniyogta?” \p \v 15 Chaura Jesusga lutan rimachiy munarcayanganta tantiarurmi cay nirun: “¿Imanirtag juchaman ishquichiyta munarcayämanqui? Mä golgueta apapäcamuy ricanäpag”. \p \v 16 Chaura nä golgueta ricarcurmi cay nir tapurun: “Cay golguechru, ¿pipa cärantag cayan?, jinaman ¿pipa jutintag isquirbirayan?” nir. \p Chaura paycunaga cay nirärinmi: “Romachru munayniyog Cesarpam”. \p \v 17 Nipäcuptinmi Jesusga nirun: “Cesarpa cagtaga Cesarta gopäcuy. Nätan Diospa cagtaga Diosta gopäcuy”. \p Niptinga mayacasham ricacarärin chay runacunaga. \s1 Wanushacuna cawacapäcamunanpita tapucurcangan \r (Mt 22.23-33; Lc 20.27-40) \p \v 18 Chaypitas Jesusman aywapäcuratan ishcay quima runacuna, saduceo nipäcungan. Paycunaga “Manam wanushacunaga cawacämunchu” nipäcunmi. Chaymi tapucurcara cay nir: \v 19 “Yachrachig, Moisespa isquirbishanchru cay ninmi: ‘Pisi warmiyog, mana churinsi captilan wanuruptin, chay wanushapa shulca wauguenmi ishcaychacunga chay warmiwan, wanushapa churin cananpag’ ninmi. \v 20 Chauraga ganchris wauguecunam capäcura. Mayorcagmi ishcaychacusha. Jinarcurmi wanurura manaragsi churin captilan. \v 21 Chauraga shulcancagmi ishcaychacura chay warmiwan. Jinarcurmi chaysi wanusha manaragsi churin captilan. Chaynuytan chaypa shulcancagsi wanurura. \v 22 Chaynuypam ganchrisnintin ishcaychacurcasha chay warmiwan. Nätan churinga manatan mayganpas carachu. Jina guepantaga warmis wanusham. \v 23 Chauraga wanushacuna cawacapäcamuychrüga ¿mayganpa warminta canga ganchrisnintinwan ishcaychacurayaptinga?” \p \v 24 Nipäcuptinmi Jesusga nirun: “Gamcunaga pantacasha carcayanqui isquirbishacunata mana tantiarmi, jinaman Dios munayniyog canganta mana musyarmi. \v 25 Chay wanushacuna cawacapäcamurga manam nä ishcaychacurcangachu, antis capäcunga jana pachachru Diospa angelnincunanuymi. \v 26 Nätan wanushacuna cawacapäcamunanpitaga ¿gamcuna manachu leyipäcuray Moisés isquirbinganchru? Chay garajanchray rupayagpita Diosga rimamura cay nirmi: ‘Nogaga cayä cawayag Abrahampa Isaacpa Jacobpa Diosninmi’. \v 27 Chaymi Diosga cawayagcunapa Diosnin, manam wanushacunapachu. Chaura gamcunaga pasaypa pantacasham carcayanqui” nirun. \s1 Caytam naupataga pisi ruranman \r (Mt 22.34-40) \p \v 28 Chaura Jesusta ali ninganta mayarurmi Moisés isquirbinganpita yachrachig runaga, Jesuspa naupanman ashuyur tapucurun cay nir: “Dios ruray nimanganchicunapita ¿maygantatag naupataga cäsucuchwan?” \p \v 29 Niptinmi Jesusga nirun: “Dios mandangancunachru mas väligga cäsucunapag caymi cayan: ‘Mayapäcuy Israel casta runacuna: Munayniyog Diosninchiga, japalaylan munayniyogmi. \v 30 Paytaga cuyanqui lapan shongoypam. Chaynuy cuyarga alila ruraytam munanquis, paylatam yarparanquis, jinaman paylapagmi imatas ruranqui’ niyanmi. \v 31 Nätan guepancagmi cay nin: ‘Runa-mayiquita cuyay quiquiqui cuyacungaynuy’. Cay ishcayninmi cayan mas naupata ruranapag Dios ningancunachru”. \p \v 32 Chauraga Moisés isquirbinganpita yachrachigga cay nirunmi: “Yachrachig, alitam nirunqui. Au, juclaylam Diosga. Manam canchu paypita juc masga. \v 33 Nätan lapan shongopa cuyayga, paylaman yarparayga, paylapag imatas rurayga, Diosta cuyayga alim. Nätan runa-mayinchita quiquinchitanuy cuyayga mas alinninmi cayan, uywacunata wanurcachir altarchru rupachiypitaga”. \p \v 34 Chaura Jesusga ali rimayanganta mayaparurga cay nirunmi: “Nämi pasay nachrgarayanqui Diospa munayninchru canaypag”. \p Chaynuypa Jesús niruptinga manchariräriram. Chaymi mana pisi tapuparachu mastaga. \s1 ¿Pipa castantag Cristoga? \r (Mt 22.41-46; Lc 20.41-44) \p \v 35 Chaypitam Jesusga Diospa wayinchru yachrayächir cay nir tapurun: “¿Imanirtag Moisés isquirbinganpita yachrachigcuna ‘Diospa acrashan Cristoga Davidpa castanpitam canga’ nipäcun? \v 36 Nätan Davidga Santu Espíritu rimachiptinmi cay nira: \q1 ‘Munayniyog Diosmi nira munayniyognïta: \q2 “Tayucuy derëchäcagman, \q1 lapan chregnishugniquicunata munayniquiman chruramungäcama” nira’. \p \v 37 Chauraga quiquin Davidsi ‘Munayniyognï’ niyaptinga, ¿imanuypatag Diospa acarashan Cristoga canga Davidpa castan aywaglaga?” \p Jesús chaynuy ninganta alisca achca runam cushisha mayacurcara. \s1 Moisés isquirbinganpita yachrachigcunanuyga ama capäcuychu \r (Mt 23.1-36; Lc 11.37-54; 20.45-47) \p \v 38 Chaychru yachrachirmi Jesusga cay nirun: “Cuidacurcay Moisés isquirbingan yachrachigcunapitaga. Paycunaga aliscam munapäcun sulway sulway jacusha puriyta, jinaman munapäcunsi runacunapita pläzacunachru saludasha caytam. \v 39 Chaynuytam paycunaga gotucarcänan wayichrüsi punta puntachru tayucuyta munapäcun. Nätan micapäcurcänanpag gotucarsi ashipäcun alinnin runa tayucurcänancagtaran. \v 40 Nätan viüdacunapa imalancagtas guechrupäcunmi, jinarcurmi alisca unay Diosta manacugtucurcan runacunapita alipag ricasha capäcunanpag. Chaynuy rurapäcunganpita paycunaga mas cunchuchisham capäcunga”. \s1 Diosta ama goychu puchupäcungay golguelataga \r (Lc 21.1-4) \p \v 41 Jucpaychrümi Jesusga golgue jitayucurcänan chimpanchru tacuyur rircarara imanuy shongonwan golgue jitayupäcungantas. Chaychrümi achca capogniyogcuna chranin golgueta jitayucurcan. \v 42 Chaymanmi chrarun mana imaynag viüdasi. Payga ishcay acapa golguelatam jitayurun, jamaycama gänanalata. \v 43 Chaura Jesusga discïpuluncunatam cay nirun: “Shumag mayapäcamay: Waquin runacuna jitayunganpitaga mastam jitayurun cay mana imaynag viüdaga. \v 44 Nätan pi maysi jitayupäcun puchuglantam. Cay viüdam ichaga mana imaynag cayarsi jitayurun lapanta, chayla rantipäcunanpag cayagta” nirun. \c 13 \s1 Diospa wayinpita Jesús rimangan \r (Mt 24.1-2; Lc 21.5-6) \p \v 1 Jinarcurmi nä Diospa wayinpita yargorcayaptinga juc discïpulun Jesusta cay nin: “Yachrachig rircäriy, ¡cay wayilagä caynuy shumag, jatun rumicunawan rurasha!” \p \v 2 Niptinmi Jesusga nirun: “Au, shumag rircäriy cay rurashata. Nätan caycunaga lapansi juchruchisham canga, manam quëdangachu juc rumipa jananchru ni juc rumilas”. \s1 Ushanan junag nachrgayämuptin caycunam ruracanga \r (Mt 24.3-28; Lc 21.7-24; 17.22-24) \p \v 3 Chaypitam Jesusga Olivos ningan gotuman nä chrarurga tayayara. Chayga cara Diospa wayin chimpanmi. Chaychrümi Pedroga, Jacoboga, Juanga, Andresga juc läduman gayayur yachraylapa Jesusta tapurärin cay nir: \v 4 “Willapäcamaynar. ¿Imaytag chayga ruracanga? Chay ruracänanpagga ¿imatag canga naupataga?” \p \v 5 Nipäcuptinmi Jesusga cay nirun: “Cuidacurcay pisi pantacarärichishunquimantag. \v 6 Achcam shapäcamunga ‘Nogam cayä Diospa acrashan Cristo’ nir. Chaynuy casquicur achcatam pantacächipäcunga. \v 7 Nätan gamcunaga amam manchacapäcunquichu ‘Guërrash cayan’ nigta mayarsi, u ‘Guërrash canga’ nipäcuptinsi. Chaynuyran razonpa canga. Chaynuy captinsi manaran ushacanan junagragchu. \v 8 Juc nacionmi guërrachru canga juc nacionwan. Chaynuytan juc reysi runancunawan guërrata ruranga juc reyta runantinta. Jinamanmi maychru chaychrüsi juyupa pacha cuyunga. Nätan micuy wanaycunas cangatan. Chaycuna canga cunchuycunapa galarinalanmi. \p \v 9 Nätan cuidacurcay, gamcunaga mandagcunapa maquinman chrächisham capäcunqui, nogaman yupachicurcangaypita. Jinaman Israel castacuna gotucarcänan wayicunachrüsi magapäcushunquim, nätan chrächipäcushunquitan reycunapa, jinaman manday yanapagnincunapa naupanmansi. Chaychrümi nogapita ali paycunatas willapapäcunqui. \v 10 Nätan cay pacha ushananpagga ali willaparan willapacanga lapan casta runachru. \v 11 Chaura mandagcunaman aywachipäcushuptiqui, ama laquirapäcuychu ‘¿Imatarag nishag?’ nir, antis rimapäcunqui Dios chayüra rimachipäcushungalaytam. Chaychrüga manam gamcunachu rimapäcunqui, antis Santu Espiritum. \v 12 Juc runas wauguenpag ‘Cay wauguëta wanuchipäcuy’ ningam. Chaynuytan taytacunas churinpag ‘Cay churïta wanuchipäcuy’ ninga. Jinaman churicagcunas lutanpag taytancunata ricar wanuchipäcungam. \v 13 Chaynuypam nogapa janä lapan runacunapitas chregnipasha capäcunqui, nätan pitas chay cunchuycunachru ushanancama shayapäcugtam Diosga salvanga. \p \v 14 Chaura Diospa willacugnin Daniel ningannuysi, Diospa wayinman mana chruranancunata chrurapäcungam. Chayta leyir shumag tantiapäcuy. Chaynuy ruracaptinga Judeachru cagcuna gueshpipäcuchun jircacunapa. \v 15 Nätan chayüra wayin jananchru pi cayagsi, ama wayinman yaycuchunchu ‘Imalätas jorgaramushag’ nir, antis jinala aywacuchun. \v 16 Chaynuytag imaman aywasha carsi, ama cutichunchu ni catan apagsi. \v 17 ¡Ay! chay wichan imanapäcungarag chrichru warmicuna, jinaman acapa wawayogcuna. \v 18 Chaura Diosta manacurcay tamya wichanchru mana chaycuna cananpag. \v 19 Chay wichan alisca juyu cunchuymi canga. Chaynuyga manam cay pachata Dios camanganpitas canragchu, ni manatan imaysi cangapishchu. \v 20 Nätan Munayniyog Dios, chay alisca juyu cunchuyta mana wayrala pasachiptinga manam pisi salvacunmanchu. Antis Diosga chay acrasha runancuna raygom, chay alisca cunchuy wichancunata wayrala pasachinga. \v 21 Chauraga pisi ‘Caychrümi cayan’ u ‘Wacchrümi cayan Diospa acrashan Cristo’ nipäcushuptiqui ‘Amam razonchri’ nipäcunquichu. \v 22 Nätan aywapäcamungam runacuna ‘Nogaga Cristom cayä’ nir, jinaman ‘Diospa willacugninmi cayä’ nirsi, chaycunaga runacuna mana ruray atipänantam rurapäcunga ima-aygatas. Chaynuy rurapäcunganwan pantacächipäcungam runacunatas, hastaran Diospa acrashancunatas pantacächipäcunga. \v 23 Nätan gamcunaga mayag mayagla cacurcayay. Noga willarcayag manaragsi chaycuna ruracaptilanmi”. \s1 Jesús nä cutimunan cayaptin caycunam ruracanga \r (Mt 24.29-35, 42, 44; Lc 21.25-36) \p \v 24 “Chauraga chay alisca juyu cunchuy usharuptilanmi intis yanauyarunga, jinaman quillasi manam achicyämungachu. \v 25 Nätan goyllarcunas ishquipäcamungam. Chauraga jana pachachru cay pachachru ima-ayga cayagcunas aliscam cuyunga. \v 26 Chaypitaran lapan runa ricapapäcamanga, noga jana pachapita shamusha runata pucutaychru alisca munayniyog, jinaman ima-ayga shumag achicyayar aywayämugta. \v 27 Jinarcurmi angelnïcunata cachrashag cay pachaman. Paycunam maypitas chaypitas acrashäcunata nogaman gotupäcamunga. \p \v 28 Hïgos montipita yachracurcay. Nä rämancuna llulluyämuptin jinaman raprancuna chicchimuptin, musyarcayanquim nä usya wichan nachrgayämunganta. \v 29 Chauraga canan yachrarcayächingag nä ruracagta ricarga, tantiapäcuy nä aywamunä nachrgayämunganta u nä wayï puncuchrünuy cayangäta. \v 30 Razonpam niyä: Canan cawarcayag runacuna manaragsi wanupäcuptilanmi cay lapan nipäcungagsi ruracanga. \v 31 Jana pachasi cay pachasi ushacangam, nätan noga ningäcunaga lapanmi ruracanga. \v 32 Chay ushanan junagpitaga Tayta Dioslam musyan, imay junag, imayüra chay lapan ningäcuna ruracänantas. Chaypitacagga manam musyanchu, jana pachachru angelcunasi ni noga, Diospa-mayinsi. \p \v 33 Chaura imayüra ruracänantas mana musyayarga cacurcayay mayag mayagla Dioswan rimayälar. \v 34 Juc runachu caruta aywacunman wayinpita, servignincunata ‘Imalätas ricayanquim’ nircur, jinaman ‘Jucpacama imantasi rurarcayänanpag’ nircur. Chaypita wayin täpacugta ‘Mayag mayaglam cayanqui wayïpita’ nircur. \v 35 Chaura chay runacunanuynar gamcunas cacurcayay pasay camaricushala, wayiyog imay chrämunantas mana musyarcayarga. Capazmi chraramunman pacha chacarpuruptilansi, u chraupi pagassi, gallo wagaysi, u pacha warashasi. \v 36 Mayänipita aywamur punucashata mana taripäcushunaypag. \v 37 Gamcunata ningänuymi lapan runacunatas niyä: Chaura mayag mayagla jinaman ningänuy rurarcayar cacurcayay”. \c 14 \s1 Jesusta charipäcunanpag rimanacurcangan \r (Mt 26.1-5; Lc 22.1-2; Jn 11.45-53) \p \v 1 Chauraga ishcay junaglam faltayara Pascua fiestapag, jinaman mana levaduraynag tantata micunapagsi. Nätan sacerdöticunapa mandagnincunawan Moisés isquirbinganpita yachrachigcunam rimanacarärinag yangapita juchacharcur Jesusta charipäcunanpag, jinarcur wanuchipäcunanpag. \v 2 Chaypitas cay ninacurcaram: “Ama charishunchu fiesta wichanga, runacuna sucsutänacur mana imatas lutanta rurapäcunanpag” nir. \s1 Juc warmi Jesuspa umanman perfümita jirpungan \r (Mt 26.6-13; Jn 12.1-8) \p \v 3 Chaura Jesusga Betania marcachrümi cayara, leprösu nipäcungan Simonpa wayinchru. Jinarcurmi mësachru micurcayaptin chrarun juc warmi alabastrupita rurasha botëllachru mana imatas yapalar nardupita rurasha perfümita apacurcur. Chay perfümi cara alisca golgue chraninmi. Jinarcurmi chay botëllapa cuncanta paquircur, Jesuspa umanman perfümita jirpurun. \v 4 Chaura chaychru carcayagpita juc ishcaymi piñäcarärin shongolanchru. Jinamanmi shongolanchru cay nipäcura: “¿Imanirtag pampanman rurarun cay perfümita? \v 5 Chayta ranticurunman cara, quima pachrac junagchru juc runa gänananpita mascascachrüchri. Jinarcurchri mana imaynagcunata gorunman cara”. Chaynuypam piñäcarärin chay warmipag. \p \v 6 Chaura Jesusga cay nirunmi: “Jina rurachun. ¿Imanirtag cay warmita imatas nircayanqui? Cay ruramanganwanga alitam rurarun. \v 7 Gamcunachru imaysi cayangam mana imaynagcunaga. Chauraga yanapayta munarga yanapapäcunquichr. Nätan nogaga manam alä unaychu cashag gamcunawan. \v 8 Cay warmiga rurarun ali ruramayta munarmi. Cay perfümita cawayaptilä cuerpüman jirpamanganwanga camariraman enterrasha canäpagmi. \v 9 Shumag mayapäcamay: Cay pachachru maychru chaychrüsi ali willapapita rimapäcunganchrümi willapacanga cay warmi ruramangansi, chaynuypa yarpasha cananpag”. \s1 Judas Iscariote Jesusta reguechinanpag rimanacungan \r (Mt 26.14-16; Lc 22.3-6) \p \v 10 Chauraga Jesuspa chrunca ishcayniyog discïpuluncunapitam Judas Iscariotega japalan aywarunag sacerdöticunapa mandagnincunaman “Jesusta reguechipäcushay” ninanpag. \p \v 11 Chaynuy nigta mayarärirga chay mandagcunaga cushicaräriram. Jinarcurmi “Golguetam gopäcushay” nipäcura. Chayürapitam Judasga shuyag shuyag cara reguechinanpag. \s1 Discïpuluncunawan Jesús cënapäcungan \r (Mt 26.17-29; Lc 22.7-23; Jn 13.21-30; 1 Co 11.23-26) \p \v 12 Chauraga chay Pascua fiestam nä galarinanpag cayara, chay fiestachrümi micapäcug mana levaduraynag tantata. Chaychrümi achrcashtas mogopäcug. Chaura discïpuluncunam Jesusta tapurärin cay nir: “¿Maychrütag camaripäcamushag Pascua cënata micunanchipag?” \p \v 13 Nipäcuptinmi Jesusga cachrarun ishcay discïpuluncunata cay nir: “Naupapäcuy marcata. Chaychrümi tincupäcunqui wacuywan yacu apayag olgowan. Paypa guepantam aywapäcunqui. \v 14 Chay runa yaycungan wayipa runantam nipäcunqui: ‘Yachrachigmi niyan, “¿Maychrütag cayan gorpachacurcänä wayi, discïpulücunawan Pascua micuyta micapäcunäpag?” ’ \v 15 Nipäcuptiquim ricachipäcushunqui altuschru jatun wayita nä camarishalata. Chaychru camaripäcamuy noganchi micunanchipag”. \p \v 16 Niptin discïpuluncunaga aywapäcura. Nä marcaman chrarärirga Jesús ningannuymi tarirärin. Jinarcurmi chaychru camarirärin Pascua micuy cënata. \v 17 Nätan Jesusga pacha nä chacarpuyaptinran chrunca ishcayniyog discïpuluncunawan chrarärin. \v 18 Chauraga mësachru nä micurcayaptinmi Jesusga cay nin: “Shumag mayapäcamay: Gamcunapita jucmi, nogawan canan micuyagmi chregnipämagnïcunapa maquinman jitayamanga”. \p \v 19 Chaynuy niruptin aliscam laquicarärin. Chauraga Jesustam tapuyta galacayärin lapan: “¿Nogachu cayä? ¿Nogachu cayä?” nir. \p \v 20 Chaura Jesusga nirunmi: “Jitayamangaga gamcuna chrunca ishcayniyogpita jucmi, nogawan parëju juc plätulaman tantata tawiyagmi. \v 21 Nätan noga jana pachapita runawanga, razonpa rurarcayan unay isquirbishachru ningannuymi. Nätan laquipaypagmi cayan reguechimagnï runaga. Chay runapag mas alichr canman cara mana näciptinsi”. \p \v 22 Chauraga micurcayaptinmi Jesusga tantata aptarcur “Gracias, Tayta” nin. Nircurmi tantata partircur gorun discïpuluncunata cay nir: “Micapäcuy. Cayga cayan cuerpünuymi” nir. \v 23 Chaypitas cöpata charircurtan Diosta “Gracias” nirun. Jinarcurmi chay cöpalapita lapan discïpuluncuna upyarärin. \v 24 Chaypitam nirun: “Chayga cayan yawarnïnuymi. Chay yawarnï wichinämi välichinga cay mushog conträtata runacuna salvacurcänanpag. \v 25 Shumag mayapäcamay: Cay üvaspa yacunta manam yapayga upyashagchu. Upyashagga Diospa munayninchru juc junag gotucasharan”. \p \v 26 Jinarcurmi juc cantata cantarcärirga aywacurcan Olivos ningan gotuta. \s1 Pedro casquicunanpita Jesús willangan \r (Mt 26.30-35; Lc 22.31-34; Jn 13.36-38) \p \v 27 Chaypitam Jesusga nirun: “Canan pagasmi dëjarcärimar lapay aywacurcanqui. Chaynuymi isquirbichinganchru Diosga cay niyan: ‘Uysha michigtam wanuchishag. Chauraga lapan uyshancunam wichicasha canga’ ninmi. \v 28 Nätan wanushapita cawacaramurga gamcunapa naupaytam aywashag Galileata”. \p \v 29 Niptinmi Pedroga nin: “Waquincuna aywacurcaptinsi nogaga manam gampitaga raquicäshagchu”. \p \v 30 Chaura Jesusga nirunmi: “Shumag mayamay Pedro: Canan pagas manaragsi ishcay cuti gallo wagaptilanmi, quima cuti nogapag Jesustaga ‘Manam reguëchu’ ninqui”. \p \v 31 Niyaptinsi Pedroga cay niraran: “Gamtawan wanuchipäcamänan captinsi, ¡nogaga manam gampitaga ‘Manam reguëchu’ nishagchu!” \p Pedro niruptinga lapan discïpuluncunas chaynuylam nipäcura. \s1 Jesús Getsemaní huertachru Diosta manacungan \r (Mt 26.36-46; Lc 22.39-46) \p \v 32 Chaypitam chrarärin Getsemaní huertaman. Chaychrümi Jesusga discïpuluncunata nin: “Caylachru tayacurcayay Dioswan rimamungäcama”. \p \v 33 Nircurga pusharicurun Pedrotam, Jacobotam, Juantam mas washascacama. Chaychrümi Jesusga alisca manchariyta, jinaman alisca laquicuyta galacuyun. \v 34 Chaura chay quimantam cay nirun: “Alicusam laquicuyä. Caylachru mayag mayagla riccharcayar cacurcayay”. \p \v 35 Nircur Jesusga mas washascaman aywarcurmi gongorpacuyur pampaman lipucuyun. Jinarcurmi Diosta manacurun cay nir: “Gam munaptiquiga ama chrämuchunchu chay alisca juyupa cunchunä üra”. \p \v 36 Chaypitas cay niratan: “Taytalä, gampagga manam ima ruraysi sasachu, amar cay alisca juyu cunchuyta cunchushagchu. Nätan amar noga munangäga cachunchu, antis gam munangaynuy ruracächun” nir. \p \v 37 Chaypitam nä cutiyururga chay quima discïpuluncunataga tarirun punucashata. Chaura Simón Pedrotam nirun: “¿Punuyänaychu? ¿Manachu gamga juc üralaga ricchayta atiparay? \v 38 Ricchapäcuy, jinaman Diosta manacurcay, mana Asyag juchäcachipäcushunaypag. Gamcunaga munarcayanquim Dios manacuytaga, nätan cuerpuycunam ichaga guellanayanga”. \p \v 39 Nircur Jesusga yapaymi cuticun. Jinarcurmi manacurun chay naupata manacungannuyla. \v 40 Chaura yapaymi discïpuluncunaman cutiyururga tarirun punucashata. Paycunaga punucarärinag alisca pununasha carmi. Chaymi paycunaga mana ima niytas atipapäcurachu. \v 41 Nä quimapaypa cutiyururga cay nirunmi: “Chayla cachun punuysi, jinaman jamaysi. Cananga nämi üra chraramun, noga jana pachapita shamusha runa juchasapacunapa maquinman jitayusha canä. \v 42 Sharcapäcuy, acu aywashun. Nämi aywayämun wanuchipäcamänanpag reguechimagnï”. \s1 Wanuchipäcunanpag Jesusta charipäcungan \r (Mt 26.47-56; Lc 22.47-53; Jn 18.2-11) \p \v 43 Chaynuypa Jesús rimayaptilanmi chay chrunca ishcayniyog discípulu castapita Judasga, chraramun achca runacunawan. Paycunaga aywarärimunag espädayogcamam, jinaman gueruwancamam. Paycunata cachrarärimunag sacerdöticunapa mandagnincunam, Moisés isquirbinganpita yachrachigcunam, jinaman marcachru Israel castachru alinninpag ricasha chacha runacunam. \v 44 Jesusta reguechig Judasga pushamungan runacunata nämi cay nirunag: “Muchangätam charipäcunqui, jinaman aywachipäcuy maquinta shumag watarcur” nirunag. \v 45 Chaura Judas chrarurga, Jesusman ashuyurcurmi. “Yachrachig” nircur mucharun. \p \v 46 Chauraga chaylam Jesusta charicarärin. \v 47 Jinarcurmi Jesuswan cayagpita jucga espädanta jorgorcur juc runapa chulam rinrinta muturun. Chay mutusha runaga canag, lapan sacerdöticunapa mas mandagnincagpa rantisha runanmi. \p \v 48 Chaura Jesusga chay runacunata cay nirunmi: “Gamcunaga aywarärimunqui juc suwamannuychu, espädaycunawan, gueruycunawan nogata charipäcamänaypag. \v 49 Nogaga waran waranmi gamcunawan carä Diospa wayinchru runacunata yachrayächir. Manatan jinar imaysi charipäcamaraychu. Nätan cananga charirärimanqui Diospa isquirbishan ruracänanpagmi”. \p \v 50 Chaura lapan discïpuluncunam Jesusta dëjarcur gueshpirärin. \p \v 51 Nätan Jesusta aywarcayächiptinmi juc mözu gatiränag säbanaswan wancupacusha. Paytas chay runacunaga charicarärinmi. \v 52 Jinarcurmi chay mözuga gueshpicun garapachrala, wancurayangan säbanata dëjarcur. \s1 Mandagcunapa naupanman Jesusta chrächipäcungan \r (Mt 26.57-68; Lc 22.54-55, 63-71; Jn 18.12-14, 19-24) \p \v 53 Chaypitam Jesustaga chrarärichin sacerdöticunapa mas mandagnincagman. Chaymanmi gotucarärin manday yanapag sacerdöticunas, marcachru alinninpag ricasha chacha runacunas, jinaman Moisés isquirbinganpita yachrachigcunas. \v 54 Nätan Pedroga caru guepalantam gatiränag chay mas mandagcag sacerdötipa wayin puncucama. Chaychrümi Pedroga guardiacunaman talucarcur ninachru shanapacuyara. \v 55 Nätan sacerdöticunapa mandagnincunawan, chay ganchris chrunca mandagcunam tapupacurcara Jesús ima lutan rurangantas u rimangantas, chaypita juchacharcur Jesusta wanuchipäcunanpag. Nätan manatan taripäcurachu ima juchantas. \v 56 Achcam Jesuspita rimapäcura manacagta juchachapäcunan raygo. Nätan jucta juctam rimapäcug manam chaynuylatachu. \v 57 Chauraga juc ishcay runacunam shacuyur Jesuspita manacagta rimarärin cay nir: \v 58 “Nogacunaga mayapäcurä cay nigtam: ‘Nogaga juchruchishagmi runacuna rurapäcungan Diospa wayinta. Jinarcurmi quima junagtaga gangalanta sharcachishag runacunapa maquinwan mana rurashata’ ”. \p \v 59 Chaynuypa nircayarsi manam rimapäcurachu chaynuylataga. \v 60 Chauraga lapan sacerdöticunapas mas mandagnincagmi, chraupiman shayuyur tapurun Jesusta cay nir: “¿Manachu imatasi ninqui chaynuy nircayäshuptiqui?” \p \v 61 Niptinsi Jesusga upälalam cacura. Chaypitas tapura yapaytan cay nir: “¿Gamga razonpa cayanqui Diospa-mayinchu juc ‘Salvacugtam cachramushag’ Dios ninganchu?” \p \v 62 Chaura Jesusga nirunmi: “Au, nogam cayä. Gamcuna ricapapäcunquim noga jana pachapita shamusha runata, Munayniyog Diospa derëchanchru mandayar tayayagta, jinaman jana pachapita pucutaychru aywayämugtas”. \p \v 63 Niptin chay mandagga jacuntam lachirun, alisca piñasha canganta musyapäcunanpag. Chaypitam nirun: “Nä quiquin nirayämashaga manam munanchichu mas testïgucunata. \v 64 Nätan gamcunas nämi mayarärinqui ‘Diospa-mayinmi cayä’ nir lutan rimanganta. Chaura cananga ¿ima nipäcunquitag?” \p Niptinga lapanmi “¡Wanuchisha cachun!” nirärin. \v 65 Chaura juc ishcayga togapaytam galayärin. Jinarcurmi ñawinta sagpiwan watarcur lagyacurcan, “¡Mä nipäcamay pi lagyashungaytas!” nir. \p Chaynuytan lagyacurcan Diospa wayinta täpagcunas. \s1 Pedro Jesusta mana reguegtucungan \r (Mt 26.69-75; Lc 22.56-62; Jn 18.15-18, 25-29) \p \v 66 Chaycama Pedroga chay wayi puncuchrümi cayara. Chaymanmi lapan sacerdöticuna mandagpa servignincunapita juc warmi chraramun. \v 67 Jinarcurmi chay warmiga Pedro ninachru shanapäcuyagta ricapururga, rircärircur cay nirun: “Gamsi puriraymi Nazaretpita wac Jesús runawanga”. \p \v 68 Niptin Pedroga cay ninmi: “Manam nogalaga reguëchu, ni manatan musyäpishchu imapita niyämangaytas”. Nircurga sawan puncumanmi aywarun. [Chaylam gallo wagarun.] \p \v 69 Chaypitam chay warmiga Pedrota yapay ricapururga, chaychru carcayag runacunata cay nirun: “Cay runaga Jesuswan purigmi”. \p \v 70 Niptin Pedroga yapaymi “Manam reguëchu” nir casquicurun. \p Chaypitaga unaylantam chaychru cayagcunaga Pedrota cay nirärin: “Gamga razonpa cayanqui paycunawan purigmi. Rimacuyniquis cayan Galilea runacunapanuymi”. \p \v 71 Niräriptin Pedroga lutan rimaytam, jinaman juracuytam galacuyun, “Chay nircayämangay runataga manam reguëchu” nir. \p \v 72 Niyaptilanmi gallo yapay wagaramun. Chaura Pedroga yarparun Jesús cay ningantam: “Manaragsi ishcay cuti gallo wagaptilanmi gamga nä quima cuti ‘Manam reguëchu’ nimanqui”. Chaura chay ninganta yarpachracururga aliscam wagacura. \c 15 \s1 Pilatoman Jesusta chrächipäcungan \r (Mt 27.1-2, 11-14; Lc 23.1-5; Jn 18.28-38) \p \v 1 Chaypitam nä pacha warayämuptinga sacerdöticunapa mandagnincunawan, marcachru alinninpag ricasha chacha runacunaga, jinaman Moisés isquirbinganpita yachrachigcunaga, marcachru chay lapan mandagcunaga, rimanacurcurmi Jesusta aywachicurcan maquin watashata chay nación mandag Pilatoman. \v 2 Chrarärichiptinmi Pilatoga Jesusta tapurun: “¿Gam razonpachu cayanqui cay Israel runacunapa reynin?” \p Niptin Jesusga “Au, gam ningaynuymi cayä” nirunmi. \p \v 3 Nätan sacerdöticunapa mandagnincunaga aliscam ima-aygapitas Jesusta juchachapäcura chay Pilatopa naupanchru. \v 4 Chaynuy nipäcuptin yapaytan Pilatoga tapurun Jesusta cay nir: “Chaynuy ima-aygapitas juchacharcayäshuptiqui ¿manachu imatasi ninqui?” \p \v 5 Nätan chaynuy niyaptinsi Jesusga upälalam cacura. Chaura mana imatasi rimacuptinga Pilatoga mayacasham ricacarura. \s1 Jesusta yangapita juchacharcur “Wanuchun” nipäcungan \r (Mt 27.15-31; Lc 23.13-25; Jn 18.38–19.16) \p \v 6 Chaura chay fiesta wichan Pilatoga cachrarichrag cara carcelpita juc runatam, runacuna manacunganta. \v 7 Chauraga Barrabás jutiyog runam, waquin purig-mayincunawan carcelchru cara. Paycunaga carcelman jitayusha capäcura Roma nacionpa munayninpita yargoyta munar, runacunata wanuchipäcunganpitam. \v 8 Chaura runacunaga Pilatoman aywarcurmi manacarärin: “Imaysi rurachrangaynuynar carcelpita jucta cachrarï” nir. \p \v 9 Niräriptinmi Pilatoga nirun: “¿Gamcuna munarcayanqui reyniqui Jesusta cachrarinätachu?” \p \v 10 Chaynuy nira Pilatoga sacerdöticunapa mandagnincuna chriquicuylapita payman aywachipäcunganta musyarmi. \v 11 Chaura chay chriqui runacunaga achca runacunatam yachrachiyta galacayärin, “¡Barrabasta cachrariparcämay nishun!” nir. \p \v 12 Chaynuy nipäcuptin Pilatoga yapaytan tapurun cay nir: “¿Chaura ima ruranätatag munarcayanqui Israel castacuna ‘Payga reynïmi’ nipäcungayta?” \p \v 13 Niptin paycunaga gayachracuypanuymi gaparäcurcan: “¡Cruzchru wanuchun! ¡Cruzchru wanuchun!” nir. \p \v 14 Nipäcuptinmi Pilatoga nirun: “Nipäcunaypagga ¿ima juchatatag rurarayan?” \p Niptin paycunaga masran gaparäcurcansi: “¡Cruzchru wanuchun! ¡Cruzchru wanuchun!” nir. \p \v 15 Chaura Pilatoga chay runacuna manacurcangannuy rurarmi Barrabasta cachrarirun, nätan Jesustam alisca astircachirga nirura cruzman clävapäcamunanpag. \p \v 16 Chaura soldäducunaga Jesusta yaycarärichin Pilatopa mandacunan wayi puncumanmi, soldäducuna cacurcänanman. Jinarcurmi goturärin chaychru cag lapan soldäducunata. \v 17 Chaychrümi Jesusta jatiräripun reypa puca jacunta. Chaypitam jatiräripun umanman cashapita rurasha corönata. \v 18 Jinacarcärirga saludagtucuytam galacayärin “Cawachun Israelcunapa reynin” nir. \p \v 19 Jinarcurga chaglawanmi umachru wipyacurcan, togapäcurcan. Chaypitam gongorpayärir manchacugtucurcara. \v 20 Chaynuy turyaparcärirga, chay puca jacu jatipurcangantam logtiräripun. Jinarcurmi gangalanta quiquinpa jacunta jatircaripur aywachicurcan cruzman clävapäcunanpag. \s1 Jesusta cruzman clävapäcungan \r (Mt 27.32-44; Lc 23.26-43; Jn 19.17-27) \p \v 21 Jinarcurmi Cirene marcapita Simón runataga chracrapita aywayämuptin charirärin Jesús apayangan cruzta apananpag. Chay Simonga cara Alejandropawan Rufopa taytanmi. \v 22 Chaypitam Jesustaga chrarärichin Golgotaman. (Golgotaga cara ‘Umam tullu’ nirayag gotupa jutinmi.) \v 23 Chaychrümi ‘mirra’ ningan usuncächicug jampita vïnuwan tacushata upyachiyta munapäcura. Nätan Jesusga manam upyayta munarachu. \v 24 Chaypitam nä cruzman clävarcärir soldäducunaga chüsapäcura Jesuspa jacunta maygansi apacurcänanpag. \v 25 Chay cruzman clävapäcura pacha waranganpita nä quima üra cayaptinmi. \v 26 Nätan imapita cruzman clävapäcungansi musyacänanpag, cay nir isquirbishatam cruzpa umanman chrurapäcura: \sc “ISRAEL RUNACUNAPA REYNIN” \sc* nishata. \v 27 Jinaman paytawan parëjum ishcay suwacunatas clävarärin, juctam derëchanman jucnintam ichogninman. \v 28-29 Nätan chaypa pasagcunam umanta awircur awircur Jesusta nipäcura cay nir: “Gam ‘Diospa wayinta juchrurcachir, quima junagta yapay sharcachishag’ nigchu jinarayanqui. \v 30 Mänar quiquiqui salvacuy, jinaman cruzpita mä jegarpamuy” nir. \p \v 31 Chaynuymi sacerdöticunapa mandagnincunas, Moisés isquirbinganpita yachrachigcunawan turyapapäcura. Jinarcurmi quiquincama cay ninacurcara: “Juccunataga salvara, nätan quiquingä manatan salvacuyta atipanchu”. \v 32 Chaypitas nipäcuram: “Mänar Israel runacunapa reynin cayarga, jinaman Diospa acrashan Cristo cayarga, mä ricapäcunapag cruzpita jegarpamuy. Chaymi ichaga razonpam canag nipäcushagga”. \p Nätan paywan cruzchru clävarayagcunasi ashlipapäcuram. \s1 Jesús wanungan \r (Mt 27.45-56; Lc 23.44-49; Jn 19.28-30) \p \v 33 Chaypitam nä chraupi junag cayaptin, pachaga shumag chacarun, jinaman chaynuy chacashala cara quima üraran. \v 34 Nä quima üra chay yanauyag cayaptinmi, Jesusga lapan calpanpa gayachracaramun cay nir: \it “Eloi, Eloi, ¿lama sabactani?” \it* nir. (Chay ninan cara “Diosnilä, Diosnilä, ¿imanirtag washamayta gongarunqui?” ninanmi.) \p \v 35 Chaychru juc ishcay cayagcuna mayarärirga “Diospa unay willacugnin Eliastam gayacuyan” nipäcuram. \v 36 Chauraga chaychru cayagcunapitam jucga wayrala aywarcur puchgorisha vïnuman esponjata tawirun, jinarcurmi chaglapa puntanman chriquircur Jesuspa shiminman chaccharcachir shogoyächiptinmi waquin runaga cay nirärin: “Ama shogochiychu. Mä ricashun, Elías shamunagchush cruzpita jorgonanpag” nir. \p \v 37 Chaylam Jesusga lapan calpanpa gapachracurcur wanurun. \p \v 38 Chauraga chayüram Diospa wayin ruyichru racta telón cayagsi lachirun ishcayman, janapita uraman. \p \v 39 Chauraga pachrac soldäducunapa mandagninga, Jesuspa naupanchru cayar imanaypa gapachracur wanugtas ricarurga “Cay runaga razonpa Diospa-mayinmi casha” ninmi. \p \v 40 Paytaga ishcay quima warmicunas carupita rircarapäcunagmi. Paycunaga capäcura, Magdala marcapita Mariam, jinaman Jacobopa maman Mariam. Nätan Jacoboga cara Josëpa jinaman Salomëpa shulcanmi. \v 41 Chay warmicunaga Galileachru canganpita-pacham Jesusta yanapapäcug, jinaman servipäcug. Chaychrüga capäcuratan mas achca warmicunas, Jesuswan Jerusalenta aywamushacuna. \s1 Jesusta mïchuman enterrangan \r (Mt 27.57-61; Lc 23.50-56; Jn 19.38-42) \p \v 42 Chay junagga cara, jamana junagpag camachracuna tardim. Chauraga nämi pacha chacanayara jamayta galayapäcunanpag. \v 43 Chaymi Arimatea marcapita Josëga manchariyanganpita Pilatoman yaycurun “Jesuspa cuerpunta enterramushag” nir, manacug. Chay Josëga cara Jerusalén marcachru mandagcuna castam. Paysi shuyarara Diospa munayninchru cawaytam. \p \v 44 Chaura chaynuy José niruptinga Pilatoga mayacasha niragmi ricacarun. Jinarcurmi shumag musyananpag chay pachrac soldäducunapa mandagninta gayarachin. \v 45 Chaura pay chrarurga razonpa nä wanusha cangantam willarun. Chayran Pilatoga “Enterraramuynar” nirura. \p \v 46 Chaura Josëga lïnu ninganpita rurasha tëlatam rantirun. Jinarcurmi Jesuspa cuerpunta jorgarcamurga chaywan wancurun. Chaypitam gagachru uchrcuchingan mïchuman chrurarun. Jinarcurmi jatuncaray rumita cuchrparcachirga chaywan mïchupa puncunta wichrgarun. \v 47 Nätan Magdala marcapita Mariawan, Josëpa maman Mariaga mayman chrurapäcungantasi shumagmi rircarapäcura. \c 16 \s1 Jesús cawacämungan \r (Mt 28.1-10; Lc 24.1-12; Jn 20.1-10) \p \v 1 Chaypitam nä jamana junag pasaruptin Magdalapita Mariaga, Jacobopa maman Mariawan, jinaman Salomé jutiyog warmiwan rantirärimunag perfümicunata, Jesuspa cuerpunta pasachipäcunanpag. \v 2 Chaypitam semäna galarinan junagga goyashala aywacurcan. Jinarcurmi Jesuspa mïchuncagmanga chrarärin inti yargarayämuptilan. \v 3 Chaura warmicunaga quiquincamam cay ninacurcara: “¿Pirag mïchuman yaycunanchipag puncuchru jatuncaray rumita jorgapamäshun?” nir. \p \v 4 Nätan rircaripäcunganchrüga ricaparärin chay mïchu wichrgag jatuncaray rumitaga jucläduman ashushatam. \v 5 Chauraga nä mïchucagman yaycarärirga, ricaparärin juc mözutam derëchacag läduchru yurag jacusha tayayagta. Chayta ricapururga manchacarärinmi. \v 6 Nätan payga chay warmicunataga cay nirunmi: “Ama manchacapäcuychu. Gamcunaga ashircayanqui chay cruzchru clävapäcungan Nazaretpita Jesustam. Payga nämi cawacaramun. Manam nä caychrüga canchu. Mansi ricapäcunqui chrurapäcunganta”. \p \v 7 Nircurga cay nirunmi: “Aywapäcuy, willapäcamuy discïpuluncunata, jinaman Pedrota: ‘Jesusga nä naupancunatam aywayan Galileata, chaychrüshi payta ricapapäcunga pay ningannuyla’ nirun”. \p \v 8 Chaura warmicunaga manchacaypita chucchucyarcayanganpitam gueshpig jina aywacurcan mïchucagpitaga. Nätan manam pitasi willapäcurachu pasay manchacasha capäcurnin. \s1 Magdalapita Mariawan Jesús ricapachicungan \r (Jn 20.11-18) \p \v 9 [Chaura chay semäna galayug goyachru Jesús cawacaramurga, puntata ricapachicurun Magdalapita Mariawanmi. Paypitam Jesusga gargosha cara ganchris lutan espiritucunata. \v 10 Chaura María aywarga willarun Jesuswan purigcunatam, paycunaga laquisham wagarcayänag. \v 11 Nätan paycunaga “Jesusga cawacämusham. Nogam ricapurü” nigta mayarcayarsi “Yangachr” nipäcuram. \s1 Ishcay discïpuluncunawan Jesús ricapachicungan \r (Lc 24.13-35) \p \v 12 Chaypitas Jesusga jucnuyman muyusham ricapachicurun ishcay discïpuluncunawan, Jerusalenpita wayinta aywarcayaptin. \v 13 Chauraga paycunas waquin discïpulu-mayinmanmi aywacurcan. Jinarcurmi willarärin Jesús ricapapäcunganta. Nätan paycunatas “Yangachr nircayan” nipäcuram. \s1 “Maypas chaypas willapacug aywapäcuy” Jesús ningan \r (Mt 28.16-20; Lc 24.36-49; Jn 20.19-23) \p \v 14 Chaypitam nä ushanantaga chrunca jucniyog discïpuluncuna micurcayaptin Jesusga ricapachicurun. Chaychrümi piñaparun chay willagcunata “Yangachr” nipäcunganpita, jinaman mana chrasquicurcanganpita. \v 15 Chaypitam Jesusga cay nirun: “Cay pachachru maytas chaytas aywapäcuy, jinaman lapan runacunata willapapäcamuy cay ali willapata. \v 16 Lapan shongonpa chrasquicugtaga, jinaman bautizächicugga salvasham canga. Nätan ‘Yangam’ nigcunaga alisca cunchupäcunanpagmi nisha canga. \v 17 Lapan shongonpa chrasquicushacunaga, noga ningänuymi, runacunapita lutan espiritucunata gargapäcunga, jinamanmi rimapäcunga mana imaysi yachrangan mushog rimaychu. \v 18 Nätan aptapäcungam culebracunatas, jinaman venënuta upyapäcursi manam wanupäcungachu. Chaynuytan gueshyagcunaman maquinta chrurapäcursi cuticächipäcunga”. \s1 Jesús jana pachaman aywacungan \r (Lc 24.50-53) \p \v 19 Chaynuypa nä rimayta usharcurga Munayniyog Jesusga jana pachatam aywacura. Jinarcurmi mandananpag tayurura Diospa derëchanman. \v 20 Chaypitam discïpuluncunaga maypas chaypas puripäcura willapacurcayar, jinatam Munayniyog Diosga yanapara. Chaypitam chay willapacurcanganta runacuna chrasquipäcunanpag rurachira runala mana ruray atipänancunata.] Chaynuy cachun.