\id ACT Quechua de Margos-Yarowilca-Lauricocha, Huánuco \h HECHOS \toc1 HECHOS Apostolcuna rurapäcushgan \toc2 HECHOS \toc3 Hch. \mt1 HECHOS \mt2 Apostolcuna rurapäcushgan \ip Lucasmi Bibliacho ishcay librucunata escribergan. Punta cag librumi caycan “San Lucas”. Guepa cag librunami caycan “Hechos”. San Lucas libruchömi escribergan Jesucristo rurashgancunata musyanantsipag. Hechos libruchönami escribergan Jesucristupa apostolnincuna Santu Espiritupa munayninwan rurashganta musyanantsipag. Tsaymi cay libruta liyir musyantsi Santu Espíritu yanapaptin Jesucristupa wilacuyninta may-tsaychöpis apostolcuna wilacushganta. \ip Teófilo jutiyog runapagmi Lucas cay libruta escribergan. Teófilushi Lucasta gastuncunapag camaripargan Jesucristupa apostolnincuna wilacushganta y rurashganta escribinanpag. Tsaynog captinpis manami Teófilulapagtsu Lucas escribergan, sinöga lapan runacuna yachacunanpagmi. Tsaynogmi San Lucas nishgan librutapis escribergan. \c 1 \s1 Santu Espirituta chasquipäcunanpag wilashgan \p \v 1 Jesucristo lapan rurashgancunata y yachatsishgancunatami punta cag libröcho escribimorgä. Tsayta escribimorgä ima pasashgancunatapis gam musyanayquipagmi, Teófilo. \v 2-3 Jesús wanushganpita cawarircamurnami ciëluman manarag aywacur apostolnincunata chuscu chunca (40) junagyag atsca cuti yuripargan. Rasunpa cawarimushganta musyapäcunanpagmi tucuynogpa paycunata tantyatsergan. Nircurmi paycunata nergan Santu Espíritu yanapaptin wilacuyninta wilacur puripäcunanpag. \p \v 4 Apostolnincunawan Jesús caycashpanmi paycunata caynog nergan: “Jerusalenpita maypapis amarag aywacunquiragtsu. Tsaypa trucanga jinalancho shuyarpanqui Taytä promitishgan Santu Espirituta chasquinayquipag. Santu Espirituta chasquinayquipag cashgantaga maynami nergä. \v 5 Naupataga Juan Bautista yacuwanmi runacunata bautizargan. Cananmi itsanga gamcuna Santu Espirituwan bautizashga canquipag. Tsaynog bautizashga canayquipäga walca junaglanami pishiycan.” \s1 Jana patsaman Jesucristo cutishgan \p \v 6 Jesucristuwan juntacashga caycarmi apostolnincuna taporgan caynog nir: “Tayta, ¿canantsurag cay Israel nacionpita Roma runacunata gargunqui, paycunapa maquincho capäcushgäpita gampa maquiquichöna capäcunäpag?” \p \v 7 Tsaynog tapuptinmi Jesús caynog nergan: “Imaypis tsay pasananpag cashgantaga Tayta Dioslami musyan. Paylami munayniyog caycan tsaycunata rurananpäga. \v 8 Tsaynog captinpis Santu Espíritu gamcunaman shamuptinmi poderninta chasquinquipag. Tsayta chasquircurmi wilacuynëta wilacärinquipag Jerusalencho, Judea provinciacho, Samaria provinciacho y may-tsay nacioncunachöpis.” \p \v 9 Tsaynog parlayta usharcuptinmi Tayta Diosnintsi gloriaman Jesusta pushacorgan. Apostolnincuna ricarpaycaptinmi pucutay rurinman yaycur elgacäcorgan. Tsaypitaga mananami ricapäcorgannatsu. \v 10 Tsaynog ricarpaycaptinmi elagpita ishcay runacuna yorag röpashga naupancho ricacorgan. \v 11 Tsay runacunami caynog nergan: “Galilea runacuna, ¿imanirtag jana patsapa ricarpaycanqui? Naupayquipita Jesucristo jana patsaman aywacushganta ricapäcushgayquinoglami yapay cutimongapag.” \s1 Judaspa trucan apóstol cananpag Matiasta acrapäcushgan \p \v 12 Tsauraga Olivos lömacho caycashganpitami Jesucristupa apostolnincuna cuticärergan Jerusalenman. Tsay lömapita Jerusalenman cargan pulan lëwanoglami. \v 13 Chayaycushpannami witsäpäcorgan posädarashgan altusman. Paycunami cargan Pedro, Juan, Santiago, Andrés, Felipe, Tomás, Bartolomé, Mateo, Alfeupa tsurin Santiago, Simón “Celote” nishgan y Santiagupa tsurin Judas.\f + \fr 1:13 \ft Bartolomëpa jucag jutinmi cargan Natanael (San Juan 1.45-49; 21.2). Santiagupa tsurin Judaspa jucag jutinmi cargan Tadeo (San Mateo 10.3; San Marcos 3.18).\f* \v 14 Tsay wayichömi Tayta Diosta manacärinanpag imaypis paycuna juntacag. Paycunawanmi juntacag Jesucristupa maman María, Jesucristupa wauguincuna y waquin warmicunapis. \p \v 15 Tsay junagcunami Jesucristuman yäracogcuna pachac ishcay chuncanog (120) juntacargan apostolcunawan. Tsaymi Pedro caynog nergan: \v 16-19 “Waugui-panicuna, musyashgantsinogpis Judas Iscariote nogacunawanmi purergan. Paytapis apóstol cananpagmi nogacunatanogla Jesús acrargan. Tsaynog acrashga caycarpis Judasmi runacunata pushargan Jesusta prësu tsaripäcunanpag.” \p (Tsaynog pushashganpita guellayta chasquishganwanmi chacrata rantergan. Tsay chacrachömi uray sengaypa jegacorgan pachan pashtagpag. Tsaypitami Jerusalencho tag runacuna tsay chacrapa jutinta churapargan “Acéldam” nir. Acéldama ninanga “Yawar Pampa” ninanmi.) \p Nircurmi Pedro mastapis caynog nergan: “Jesucristuta entregar Judas wanunanpag cashganta musyarmi rey Davidta Santu Espíritu tantyatsergan Judaspita escribinanpag. \v 20 Tsay escribishganga Salmo librucho caynog nirmi escribiraycan: \q1 ‘Tashgan wayi cacharishga catsun. \q1 Ama pipis tsaycho tätsuntsu.’ \m Tsaynoglami juc salmuchöpis Judaspita caynog escribiraycan: \q1 ‘Pay rurananpag cagta jucna ruratsun.’ \p “Tsay salmo escribirashgannoglami Judasta pasashga. \v 21-22 Tsaymi juctana churashun paypa trucan apóstol cananpag. Tsay runata acrashun Jesús bautizacushganpita-patsa hasta jana patsaman cuticushganyag paywan puregta. Jesucristuwan tsaynog puregcunaga nogantsiwanmi caycan. Tsaymi paycunapita maygantapis jucta churashun Judaspa trucan apóstol cananpag. Paymi nogacunanog apóstol car Jesús cawarimushganta wilacur purenga.” \p \v 23 Pedro tsaynog niptinmi ishcay runacunapag yarpapäcorgan. Jucmi cargan Matías. Jucagnami cargan José. Waquin runacuna Josëta nipäcog Barsabás y waquinnami nipäcog Justo. \v 24 Paycunapita mayganpis apóstol cananpag cashganta musyananpagmi Tayta Diosnintsita manacärergan caynog nir: “Tayta, gammi musyanqui lapan runacunapa shongun imanog cashgantapis. Tsaymi canan munapäcö cay ishcay runacunapita mayganta acrashgayquitapis musyatsimänayquita. \v 25 Mayganpis acrashgayqui cagmi apostolniqui canga Judas Iscariotipa trucan. Judasga jutsata rurarmi apóstol caycashganpita yargucushga destïnunman aywacunanpag.” \p \v 26 Tayta Diosta tsaynog manacurishpanmi suertita jitapäcorgan. Tsaymi suerti yargamorgan Matiaspag. Tsauraga tsay junagpitanami Matiaspis Jesucristupa apostolninna cargan. \c 2 \s1 Santu Espíritu shamushgan \p \v 1 Jesucristo cawarimushganpita ganchis semänata Pentecostés fiesta junagmi Jesucristuman lapan yäracogcuna juc wayicho juntacashga carcaycargan. \v 2 Tsaycho jamarpaycaptinmi elagpita mayacämorgan fiyupa gaparar shucucuy wayranogpis jana patsapita aywaycämushgan. Tsayga chayargan paycuna juntaraycashgan wayimanmi. \v 3 Tsaymi tsay wayicho juntaraycagcuna ricapäcorgan mechëro rataycagnogla ninacuna paycunaman chayagta. \v 4 Tsay hörami Santu Espirituta lapan chasquipäcorgan. Santu Espíritu parlatsiptinmi paycuna parlapäcorgan imaypis mana parlashgan idiömacunapa. \p \v 5 Tsay witsanmi may-tsay nacioncunapitapis Israel runacuna Jerusalenman chayapäcorgan Pentecostés fiestapag. \v 6 Tsaymi tsay wayicho shucucuy wayranog gaparashganta mayashpan runacuna tsayman aywapäcorgan ima pasashgantapis ricananpag. Tsaychömi lapanpis mayapäcorgan may-tsaypitapis shamog runacunapa idiömancunacho parlarcaycagta. Tsaynog parlashganta mayarmi cushicärergan. \v 7 Tsaynog cushicushpanmi caynog nipäcorgan: “Lapan cay parlaycagcunaga ¿manacu Galilea runacuna carcaycan? \v 8 Galilea runacuna caycarga ¿imanogpatag paycuna yachacushga nogantsipa idiömantsicho rimananpag? \v 9 Shamushcantsi Partiapita, Mediapita, Elampita, Mesopotamiapita, Judeapita, Capadociapita, Pontupita, Asiapita, \v 10 Frigiapita, Panfiliapita, Egiptupita, Libiacho cag Cirenipa cercancunapita y Romapitapis. Waquinnintsega yurishgantsipita-patsami Israel runacuna caycantsi. Y waquinnintsinami mana Israel runacuna caycarpis Diosta chasquicushcantsi Israel runana canantsipag. \v 11 Cretapitapis, Arabiapitapis caycho juntacashgami caycantsi. May-tsaypita captintsipis quiquintsipa idiömantsichömi Tayta Diosnintsipa wilacuyninta parlapaycämantsi.” \p \v 12 Tsaymi pasaypa cushicur quiquinpura parlapäcorgan caynog nir: “¿Imatag pasaycan?” \p \v 13 Tsaynog niptinmi burlacushpan waquin runacuna caynog nipäcorgan: “Caycunaga shincashga carmi imata rimashgantapis mana musyapäcuntsu.” \s1 Jesucristupa wilacuyninta Pedro wilacushgan \p \v 14 Tsaynog niptinmi apóstol mayincunawan jamarpaycashganpita ichircushpan Pedro caynog nergan: “Jerusalencho y may-tsaychöpis tag Israel mayëcuna, shumag mayapäcamay. \v 15 Manami gamcuna yarpashgayquinogtsu nogacuna shincashga carcaycä. \v 16 Tsaypa trucanga Tayta Diosnintsipa profëtan Joel escribishgannoglami canan cumpliycan. \v 17 Paymi Tayta Diosnintsi nishgancunata caynog escribergan: \q1 ‘Tiempo chämuptinnami Santu Espirituta cachamushag lapan chasquicamagcunaman. \q1 Santu Espirituta chasquicurnami nogapa wilacuynëta wilacärenga olgu tsuriquicuna y warmi tsuriquicunapis. \q1 Mözucunapis noga ricatsishgäcunatami elagpita ricangapag.\f + \fr 2:17 \ft Tayta Diosnintsi ricatsishgancunata musyanayquipag liyinqui Hechos 9.7,10; 10.3,10; 12.7; 18.9.\f* \q1 Tsaynoglami auquincunata sueñuynincunacho ima pasananpag cagcunatapis musyatsishag. \q1 \v 18 Tsay witsanmi munashgäta ruragcunaman Santu Espirituta cachamushagpag. \q1 Tsaynogpami warmipis olgupis wilacuynëta wilacongapag. \q1 \v 19-20 Ciëluchömi ricacätsimushag imaypis mana ricapäcushgayquita. \q1 Intimi tsacacäconga. \q1 Quillami yawar-nirag ricacäconga. \q1 Cay patsachöpis runacuna pasaypa wanutsinacogtami ricapäcunquipag. \q1 May-tsaychöpis rupaptinmi cay patsa goshtaywan quilushga caycagta ricapäcunquipag. \q1 Tsaypitaragmi chämonga noga juzganä junag. \q1 Tsay chämushgan junagnöga manami imaypis yapay canganatsu. \q1 \v 21 Tsaynog cananpag captinpis nogata manacamag cäga salvashgami cangapag.’ ”\x + \xo 2:21 \xt Joel 2.28-32\x* \p \v 22 Tayta Diosnintsipa profëtan Joel tsaynog escribishganta yarparcatsirmi Pedro caynog nergan: “Israel mayëcuna, cay parlamushgäcunata shumag mayapäcamay. Nazaret marcapita cag Jesusga Tayta Diosnintsi cachamushgan runami cargan. Tsaynog cashgantaga Tayta Diosnintsi musyatsimashcantsi milagrucunata ruraptinmi. \v 23 Tsaynog caycaptinpis gamcunami Jesusta prësu tsarircur jutsasapa runacunapa maquinman entregashcanqui crucificaypa wanutsinanpag. Tsaynog entregaptiquimi Tayta Diosnintsi palabrancho escribirashgancuna cumplergan. \v 24 Tsaynog wanutsiptinpis manami wanushgalanchöga usharashgatsu. Tsaypa trucanga Tayta Diosnintsimi payta cawaritsimushga. \v 25 Tsaynog cawarimunanpag cashganpitami rey David caynog escribergan: \q1 ‘Imaypis nogawanmi caycanqui, Tayta Dios. \q1 Tsaymi imatapis mana mantsacötsu. \q1 \v 26 Shongöpis cushicunmi. \q1 Cushishgalami cantashagpis. \q1 Tsaymi gamman yäracular cawaycä. \q1 \v 27 Munashgayquita ruraptëmi almäta Hadischo mana cachanquipagtsu. \q1 Tsaynogpis manami cacharinquipagtsu pamparashgalächo ayä ismunanta. \q1 \v 28 Gammi tantyatsimashcanqui munashgayquinog cawanäpag. \q1 Imaypis yanapamaptiquimi cushishgala cawaycä.’ ”\x + \xo 2:28 \xt Salmo 16.8-11\x* \p \v 29 Tsaynog David escribishganta wilapayta usharcurmi Pedro caynog nergan: “Israel mayëcuna, tsaynog escribir unay rey David manami quiquinpitatsu escribergan, sinöga Jesucristupitami. Musyantsimi David wanur maynincho pamparashgantapis. \v 30 Tayta Diosnintsipa profëtanmi rey Davidga cargan. Paytami Tayta Diosnintsi nergan castanpita juc runa yurir imayyagpis mandag rey cananpag cashganta. \v 31 Tsaymi Davidga quiquinpag escribinanpa trucan tsay yurinanpag cagpita escribergan. Payga salvamagnintsi Jesucristumi caycan. Jesucristo cawarimushganta ricaycagnogpis paypagmi David escribergan Hadischo almanta Tayta Dios mana cacharinanpag cashganta y cuerpun pamparashgalancho mana quëdananpag cashgantapis. \v 32 David escribishgannoglami Jesucristuta Tayta Diosnintsi cawaritsimushga. Cawarircamur puriptinmi lapanë ricapäcushcä. \v 33 Cawarircatsimurnami Jesusta derëcha cag lädunman Tayta Diosnintsi jamatsishga lapanpagpis munayniyog cananpag. Tsaypitanami Tayta Diosnintsi promitishgan Santu Espirituta nogacunaman cachamushga. Tsaynog cachamushga captinmi juc idiömacunapa parlatsipäcamashganta canan mayarcaycanqui. \v 34-35 Shumag tantyacäriy. Davidga manami wanushganpita cawarircamur jana patsaman witsashgatsu. Señornintsi Jesucristumi itsanga wanushganpita cawarircamur jana patsaman witsashga. Jana patsaman witsarcur Tayta Diospa naupanman jamacunanpag cashganpitami David caynog escribergan: \q1 ‘Mandag reyta Tayta Diosnintsi caynogmi nergan: \q1 “Jamacamuy derëcha cag naupäman lapan contrayquita vincinäyag.” ’ ”\x + \xo 2:34-35 \xt Salmo 110.1\x* \p \v 36 Tsaypita Pedro yapay caynog nergan: “Israel mayëcuna, shumag tantyacäriy. Gamcuna Jesusta cruzcho wanutsishga captiquipis Tayta Diosnintsimi payta churashga maquincho tsararämänantsipag y salvamagnintsi cananpagpis.” \p \v 37 Tsaynog niptinmi runacuna fiyupa laquicushpan tapupäcorgan Pedruta y waquin cag apostolcunatapis caynog nir: “Tsaynog captenga ¿imatatag rurapäcöman?” \p \v 38 Tsaymi Pedro caynog nergan: “Tayta Diosnintsi jutsayquicunata perdonashunayquipag jutsa rurashgayquita cacharir Jesucristupa jutincho bautizacäriy. Tsaynogpami gamcunapis Santu Espirituta chasquicunquipag. \v 39 Santu Espiritutaga manami nogacunalapagtsu Tayta Diosnintsi cachamushga. Tsaypa trucanga cachamushga gamcunapag, tsuriquicunapag y Jesucristuta chasquicogcunapäga may-tsaycho taptinpis lapanpagmi.” \p \v 40 Pedro mastapis tantyatsergan caynog nir: “¡Waquin runacuna jutsata rurar cawaptinpis gamcunaga ama jutsata rurapäcuytsu!” \s1 Punta cag yäracogcuna imanog cawashganpis \p \v 41 Tsauraga Pedro nishganta chasquicogcuna lapanmi tsay junag bautizacärergan. Tsay bautizacogcunaga cargan quimsa waranganogmi (3,000). \v 42 Paycunami imaypis juntacag apostolcuna yachatsishgancunata yachacärinanpag, Santa Cënata upupäcunanpag y Tayta Diosnintsita manacunanpagpis. \p \v 43 Apostolcuna milagrucunata rurashganta ricarmi lapan yäracogcuna espantashga ricacorgan. \v 44 Paycunaga imaypis juntacashpanmi cashganpita imatapis nistashganman-tupu raquipänacog. \v 45 Tsaynogmi chacrancunatapis y imaycancunatapis ranticäreg. Tsay guellaytanami nistashganman-tupu aypunacäreg. \v 46 Waran waranmi templo patiuman juntacag Tayta Diosta manacärinanpag. Wayincunachöpis juntacashpan Santa Cënata upurcur cushishgalami micuytapis micapäcog. \v 47 Paycunaga imaypis Tayta Diosta agradëcicäreg yanapashganpita. Lapan runacunami paycunata respitapäcog. Tsaynogpis waran waranmi runacuna Jesucristuta chasquicäreg. \c 3 \s1 Puriyta mana puëdeg runata apostolcuna aliyätsishgan \p \v 1 Juc junagmi, malway inti caycaptin, Pedruwan Juan imaypis aywashgannog templuman aywargan Tayta Diosta manacunanpag. \v 2 Tsaychömi juc runa caycargan yurishganpita-patsa ishcan chaquin wanushga. Tsay runatami waran waran castancuna apapäcog templucho “Cuyaylapag” nishgan puncuman. Tsay puncuchömi templo patiuman yaycogcunata limushnata manacog. \v 3 Pedruwan Juan templo patiuman yaycuycagta ricarmi paycunatapis tsay runa limushnata manacorgan. \v 4 Tsaynog manacuptinmi Pedro caynog nergan: “¡Ricapäcamay!” \p \v 5 Tsaymi tsay runa paycunata ricarargan imalawanpis yanapananpag cashganta yarpashpan. \v 6 Nircurmi tsay runata Pedro caynog nergan: “Manami guellaynëpis ni öröpis cantsu gamta yanapanäpag. Tsaynog captinpis ¡Nazaret marcapita cag Jesucristupa jutincho jucla sharcur puriy!” \p \v 7 Tsaynog nishpan Pedro derëcha cag maquinpita tsarircur sharcatsiptinmi jinan höra chaqui moguncunapis sänu ricacorgan. \v 8 Tsauraga jucla sharcurcur tsay runa puriyta galaycorgan. Nircurmi paycunawan templo patiuman yaycorgan cushicuypita saltashpan y Tayta Diosta alabashpan. \v 9-10 Tayta Diosta alabashpan saltaycachar puriycagta ricarmi lapan runacuna cushicärergan. Tsaymi caynog nipäcorgan: “¡Ricay! ¡Cuyaylapag nishgan puncucho limushnata manacog mana pureg runa puriycanna!” \s1 Jesucristupita runacunata Pedro wilapashgan \p \v 11 Tsauraga ishcan chaquin wanushga cashganpita sänag runa manami cachaycorgantsu Pedruta y Juanta. Paycuna Salomón nishgan alarcho caycagta ricarmi runacuna cushicushpan tsayman cörrila aywapäcorgan ricapäcunanpag. \p \v 12 Chayaptinnami runacunata Pedro caynog nergan: “Israel mayëcuna, ¿imanirtag nogacunata ricapaycämanqui? Manami quiquëcunapa munaynëwantsu ni jutsaynag cashgäpitatsu cay runata aliyätsishcä. \v 13 Tsaypa trucanga Jesucristupa munayninwanmi aliyätsishcä. Paytami Abraham, Isaac, Jacob y unay Israel runacuna yäracushgan Tayta Diosnintsi churashga lapanpita más munayniyog cananpag. Tsaynog captinpis gamcunaga payta autoridäcunaman entregashcanqui wanutsishga cananpag. Pilato cachariyta munaptinpis gamcunaga manami munapäcushcanquitsu. \v 14 Tsaypa trucanga Pilätuta manacärishcanqui jutsayog cagta cacharir jutsaynag alilata rurag cagta wanutsinanpag. \v 15 Tsaynogpami wanutsipäcushcanqui cawayta gomagnintsita. Tsaynog wanutsiptiquipis paytami Tayta Diosnintsi cawaritsimushga. Cawarircamur yuripämaptinmi nogacuna ricapäcushcä. \v 16 Paymi aliyätsishga puriyta mana puëdeg runata. Jesucristuman yäracäriptëmi ricapäcushgayquinogpis cananga sänuna caycan. \p \v 17 “Israel mayëcuna, gamcuna y autoridänintsicunapis manami tantyapäcushcanquitsu salvamänantsipag Tayta Diosnintsi payta cachamushganta. Tsaynog mana tantyarmi Jesusta wanutsipäcushcanqui. \v 18 Tayta Diosnintsipa unay profëtancuna maynami escribergan Cristuta runacuna wanutsinanpag cashganta. Tsaymi gamcuna payta wanutsipäcuptiqui cumplishga tsay profëtacuna escribishgannogla. \p \v 19 “Cananga Cristuta wanutsishgayquipita perdonashunayquipag Tayta Diosta manacäriy. Tsaynogpis jutsa rurashgayquicunata cacharir pay munashgannogna cawapäcuy. \v 20 Tsaynogpami Tayta Diosnintsi lapan jutsa rurashgayquicunata perdonashuptiqui cushishga cawapäcunquipag. Tsaynogpis Jesucristuta gamcunaman yapay cachamonga munaynincho lapantapis tsararänanpag. \v 21 Cutimunanpag cag höra manarag chämuptinmi Jesucristoga ciëluchörag caycan. Cutimurnami lapantapis churanga Tayta Dios munashgannogna cananpag. Tsaynog cananpag cashgantaga Tayta Diosnintsipa profëtancuna unaypita-patsami wilacärergan. \p \v 22 “Tsaynogmi Moisespis unay Israel runacunata Jesucristo shamunanpag cashganta wilapargan caynog nir: ‘Tayta Diosnintsimi castantsipita juc runata churanga noganog wilacog cananpag. Payta gamcunaga cäsucäriy.’\x + \xo 3:22 \xt Deuteronomio 18.15\x* \v 23 Mastapis Moisés caynogmi nergan: ‘Pipis tsay wilacogta mana cäsucog cäga juzgashgami canga.’\x + \xo 3:23 \xt Deuteronomio 18.19; Levítico 23.29\x* \p \v 24 “Moisés wilacushgannogmi Tayta Diospa waquin profëtancunapis wilacärergan canan witsan pasaycashganta. Tsaynog wilacärergan Samuel wilacushganpita-patsami. \v 25 Tsaymi Jesucristuta chasquicuptiqui profëtacuna wilacushgannogla Tayta Diosnintsi salvashunquipag. Tsaynogpami Tayta Diosnintsi cumpliycan Abrahamta, Isaacta y Jacobta caynog nir promitishganta: ‘Gampita miragpitami pï-may runacunapis bendicionta chasquengapag.’\x + \xo 3:25 \xt Génesis 22.18\x* \v 26 Abrahamta promitishgannoglami Jesucristuta chasquicur tsay bendicionta chasquiycantsi. Tsay bendicionga jutsa rurashgantsicunata cacharir Tayta Dios munashgannog cawanantsipag Jesucristo salvamashgantsimi caycan. Paytami Tayta Diosnintsi nogantsiman cachamorgan waquin runacunapita gamcuna puntata payta chasquicunayquipag.” \c 4 \s1 Autoridäcunapa naupancho Pedro y Juan cashgan \p \v 1 Pedro y Juan tsaycho wilacuycaptinmi chayargan cüracuna y saduceucunapis. Tsaynogpis chayargan templo täpag wardiacunapa capitanninpis. \v 2 Paycuna chayaycurmi mayargan Pedro y Juan caynog nir yachaycätsishganta: “Wanushganpita Jesús cawarimushga captinmi lapantsipis wanushgantsipita cawarimushunpag.” Tsaynog yachatsishganta mayarmi fiyupa rabiacärergan.\f + \fr 4:2 \ft Saduceucunaga manami criyipäcorgantsu runacuna wanushganpita cawarimunanpag cashganta.\f* \v 3 Tsaynog rabiacushpanmi Pedruta y Juanta prësu tsaripäcorgan. Tardina captinmi carcilman wichgaycärergan wara tutayag. \v 4 Tsaynog captinpis Pedro y Juan wilacushgancunata mayar atscagmi Jesucristuta chasquicärergan. Tsay chasquicogcunaga cargan pitsga waranganogmi (5,000), warmicunata ni wamracunatapis mana yupaylapa. \p \v 5 Wara tutanami Jerusalencho juntacargan Israel runacunapa autoridänincuna, Israel mayor runacuna y Moisés escribishgan leycunata yachatsegcunapis. \v 6 Paycunawanmi juntacargan cüracunapa más mandagnin Anaspis. Tsaychömi caycargan Caifás, Juan, Alejandro y Anaspa waquin castancunapis. \v 7 Tsaycho lapan juntacaycur Pedruta y Juanta carcilpita jorgarcatsimur tapupäcorgan caynog nir: “¿Ima munayniquiwantag gamcuna aliyätsishcanqui ishcan chaquin wanushga runata? Tsaynog aliyätsinayquipäga ¿pitag gamcunata cachamushushcanqui?” \p \v 8 Tsauraga Santu Espíritu valorta goptin Pedro caynog nergan: “Israel mayor runacuna, mayapäcamay. \v 9-10 Ishcan chaquin wanushga runata imanogpa aliyätsishgätapis musyayta munapäcuptiquega canan tantyatsishayqui imanogpa aliyätsishgätapis. Paytaga aliyätsishcä Nazaret marcapita cag Jesuspa jutinchömi. Jesustami gamcuna crucificaypa wanutsipäcushcanqui. Tsaynog wanutsipäcuptiquipis paytaga Tayta Diosnintsimi cawaritsimushga. Tsayta musyapäcuy gamcuna y Israelcho tag lapan runacunapis. \v 11 Tsaymi Tayta Diosnintsipa palabrancho Jesuspag caynog niycan: \q1 ‘Wayi sharcatsegcuna: “Manami alitsu cay rumi” nir jitariycuptinpis wayi esquïnaman cimientupag tsay rumi churashganami caycan.’\x + \xo 4:11 \xt Salmo 118.22\x* \m \v 12 Tsaymi Jesucristo japalan salvamagnintsi caycan. Manami paypita más jucga cantsu salvamänantsipag.” \p \v 13 Tsauraga ishcan apostolcuna mana mantsacuypa wilacäriptinmi autoridäcuna quiquinpura caynog nipäcorgan: “Paycunaga shumag mana estudiashga caycar ¿imanogpatag tsaynog ali wilacärin?” Tsaynogpami tantyacärergan Jesuspa discïpuluncuna cashganta. \v 14 Tsaymi imata niytapis mana camäpacorgantsu, tsay aliyätsishgan runa tsaycho captin. \p \v 15-16 Tsauraga Pedruta y Juanta wagtaman jorgarcatsir quiquinpura wilanacärergan caynog nir: “¿Imatatag rurashun paycunata? Jerusalencho tag lapan runacunami musyan tsay runata aliyätsishganta. Tsaytaga manami ñëgashwantsu. \v 17 Waquin marcacunachöpis tsay aliyätsishgan mana mayacänanpag paycunata mandashun cananpitaga Jesuspita pitapis manana wilapänanpag.” \p \v 18 Tsaynog wilanacurcurmi apostolcunata wagtapita gayarcatsimur caynog nipäcorgan: “Canan junagpitaga ama pitapis Jesuspita wilapanquitsu ni yachatsinquitsu.” \p \v 19 Niptinmi Pedro y Juan caynog nipäcorgan: “Shumag tantyacäriy, taytacuna. Manami alitsu canman Tayta Diosnintsita cäsucunäpa trucan gamcunata cäsucuptëga. \v 20 Ricapäcushgäta mayapäcushgätaga nogacuna pitapis wilapäshagmi.” \p \v 21 Ishcan chaquin wanushga runata aliyätsishganpita lapan runacuna Tayta Diosnintsita alabaptinmi autoridäcuna paycunata manana castigargannatsu. Tsaypa trucanga caynog nergan: “Tsaynogla wilacur puriptiquega castigashayquimi.” Tsaynog anyaparcurmi cacharergan. \v 22 Jesuspa munayninwan sänag runaga chuscu chunca (40) watapita masnami cargan. \s1 Tayta Diosnintsita manacärishgan \p \v 23 Pedro y Juan carcilpita yargurirna aywapäcorgan waugui-panicuna juntaraycashgan wayiman. Paycunatami wilapargan mandag cüracuna y Israel mayor runacuna jurapashganta. \v 24 Tsaynog wilapaptinmi lapanpis Tayta Diosta manacärergan caynog nir: “Tayta Dios, gammi camashcanqui jana patsatapis, cay patsatapis, lamartapis y lapan imacunatapis. \v 25 Santu Espiritupa munayninwanmi rey Davidta tantyatsishcanqui caynog nir escribinanpag: \q1 ‘¿Imanirtag runacuna rabiashga carcaycan? \q1 ¿Imanirtag manacagcunata wilanacärin? \q1 \v 26 Tsaynoglami más mandag autoridäcunapis juntacaycur wilanacärin Tayta Diospa contran y cachamushgayqui salvacogpa contranpis sharcapäcunanpag.’\x + \xo 4:26 \xt Salmo 2.1-2\x* \p \v 27 “Rey David escribishgancho nishgannoglami Herodispis, Poncio-Pilätupis, Israel mayëcunapis y may-tsaypita shamog runacunapis cay Jerusalén marcacho juntacargan cachamushgayqui Jesucristupa contran sharcapäcunanpag. \v 28 Paypa contran sharcunanpag cashgantaga unaypita-patsami musyashcanqui. \v 29 Cananpis autoridäcuna jurapämashganta ricaycanquimi, Tayta Dios. Gamlamanmi nogacuna yäracärë. Canan valorta goycalämay, wilacuyniquita mana mantsacuypa wilacärinäpag. \v 30 Yanapaycalämay Jesucristupa jutincho gueshyagcunata aliyätsinäpag y milagrucunatapis rurapäcunäpag.” \p \v 31 Tayta Diosta manacuyta usharcuptinmi juntaraycashgan wayi sicsicyargan. Tsaymi Santu Espíritu paycunata valorta gorgan Jesucristupa wilacuyninta mana mantsacuypa wilacärinanpag. \s1 Jesucristuman yäracogcuna yanapanacärishgan \p \v 32 Tsaycho Jesucristuman lapan yäracogcuna, atsca carpis, tsay yarpaylami capäcorgan. Quiquincunapag quëdatsicunanpa trucanga lapantami aypunacäreg. \v 33 Mana mantsacuypami apostolcunaga Señornintsi Jesucristo cawarimushganta wilacäreg. Jesucristuta chasquicogcunata Tayta Diosnintsi lapanchöpis shumagmi yanapargan. \p \v 34-35 Paycunaga manami mayganpis muchorgantsu. Muchuycho pipis mana cananpagmi chacrancunata wayincunata ranticuycur tsay guellayta apostolcunaman apapäcog. Paycunanami muchuycho cagcunata aypupäcog nistashganman-tupu. \p \v 36 Tsaynoglami rurargan José jutiyog runapis. Pay cargan Leví castami. Tsaynogpis cargan Chipre islapitami. Paypa cuyay jutintami apostolcuna churapargan “Bernabé” nir. Tsay jutega “cuyapäcog runa” ninanmi. \v 37 Paypis chacranta ranticuycurmi apostolcunaman guellayta apargan paycunana tsay guellaywan wactsacunata yanapananpag. \c 5 \s1 Warmin Safirawan Ananías lulacärishgan \p \v 1 Tsaychömi caycargan Ananías warmin Safirawan. Paycunapis wilanacurirmi chacranta ranticärergan. \v 2 Tsaymi ishcan yachatsinacurcur chacranta ranticushgan guellayta raquicurergan. Nircur waquilantana apostolcunaman Ananías apargan: “Caylami chacräpa chanin guellay” nishpan. \p \v 3 Tsaynog lulacuptinmi Pedro caynog nergan: “Ananías, ¿imanirtag Satanás yätsishushgayquita chasquipar Santu Espirituta lulapaycanqui? ¿Imanirtag waquin guellayta raquicurir: ‘Caylami chacräpa chanin guellay’ niycanqui? \v 4 Ranticärishgayqui chacraga ¿manacu quiquiquicunapa cashga? Chacrayquipa chanin guellaypis ¿manacu quiquiquicunapana cashga? Tsaynog caycaptenga ¿imanirtag tsaynog rurashcanqui? Runacunata lulaparpis Tayta Diosta manami lulapayta camäpacunquipagtsu.” \p \v 5 Pedro tsaynog nishganta mayarmi Ananías jinan höra wanorgan. Tsaynog wanushganta musyarmi runacuna fiyupa mantsacorgan. \v 6 Mözucuna chayaycamurmi Ananiaspa ayantana piturcur pampananpag apapäcorgan. \p \v 7 Tsaypita quimsa höratanog chayargan Ananiaspa warmin Safira. Pay manami musyargantsu runan wanushganta. \v 8 Tsauraga Pedro caynog taporgan: “Mä wilamay. ¿Runayqui apamushgan guellaylachöcu chacrayquita ranticärishcanqui?” \p Tsauraga Safira caynog nergan: “Au, tsaylachömi ranticärishcä.” \p \v 9 Niptin Pedro nergan: “Santu Espíritu musyaycaptin ¿imanirtag yachatsinacushcanqui lulacärinayquipag? ¡Ricay! Puncuchönami carcaycan runayquipa ayanta pamparcur cutimog mözucuna. Lulacushgayquipita canan gampis runayquinoglami wanunquipag.” \p \v 10 Tsauraga jinan hörami Pedrupa naupancho Safirapis wanorgan. Tsaypita mözucuna yaycur tarergan wanushgana jitaraycagta. Tsaymi paytapis apapäcorgan runanpa naupanman pampananpag. \v 11 Ananiaswan Safira lulacushganpita wanushganta musyaycurmi waugui-panincuna y waquin runacunapis fiyupa mantsacorgan. \s1 Gueshyagcunata apostolcuna aliyätsishgan \p \v 12 Runacuna ricaycaptinmi Diospa munayninwan apostolcuna milagrucunata rurapäcog. Tsaynogpis Tayta Diosnintsiman yäracogcuna imaypis templuman juntacag Salomón nishgan alarman. \v 13 Ananiasta Tayta Diosnintsi tsaynog castigashganta musyaycurmi waquin runacuna paycunawan mana juntacargannatsu. Paycunawan mana juntacarpis paycunata alimi respitapäcog. \v 14 Ali wilacuyta mayagcunaga waran waranmi warmipis olgupis Jesucristuta chasquicärergan. Tsaynogpami más atscayargan Jesucristuman yäracogcuna. \v 15 Cällipa Pedro pasaptinmi gueshyagcunata jorgapäcamog cämantinta caynog yarpashpan: “Pedro pasaptin lantuynilanpis jananman chayaptenga aliyangami.” \v 16 Cercacho cag marcacunapitapis gueshyagcunata y demonio nacatsishgancunatapis apacurcurmi Jerusalenman runacuna shapäcamog. Tsay apashgan gueshyagcunatami apostolcuna lapanta aliyätsergan. \s1 Apostolcunata autoridäcuna prësu tsarishgan \p \v 17 Gueshyagcunata aliyätsishganta musyarmi más mandag cüra y paywan pureg saduceo runacunapis apostolcunapa contran sharcapäcorgan. \v 18 Tsaymi prësu tsarircatsir carcilman wichgatsergan. \v 19 Tsay tsacaymi Tayta Diosnintsipa angilnin chayaycur cárcil puncucunata quichapargan. Nircurmi wagtaman jorgurir apostolcunata caynog nergan: \v 20 “Aywapäcuy templupa jatun patiunman. Tsaycho runacunata wilapanqui Jesucristuta chasquicuptin Tayta Diosnintsi salvananpag cashganta.” \p \v 21 Tsauraga templupa jatun patiunman wara tuta apostolcuna yaycapäcorgan. Tsaychömi ángil nishgannogla runacunata wilapargan. \p Más mandag cüranami cüra mayincunawan gayatsimorgan Israel runacunapa lapan autoridänincunata sesionta rurapäcunanpag. Paycunawan wilanacurcurmi wardiacunata cachargan carcilpita apostolcunata jorgamunanpag. \v 22 Wardiacuna carcilman chayaycushpan manami taripäcorgannatsu apostolcunata. Tsauraga cutiycushpan caynog nergan: \v 23 “Cárcil puncuta shumag wichgaraycagtami taripäcushcä. Prësu cuidagcunatapis puncucunacho ichirpaycagtami taripäcushcä. Ruriman yaycurmi itsanga maygan prësutapis mana taripäcushcätsu.” \p \v 24 Tsayta mayaycurmi más mandag cürapis, templucho wardiacunapa capitanninpis y waquin mandag cüracunapis yarpachacärergan: “¿Imanogparag gueshpishga? ¿Imatarag masta rurapäconga?” nishpan. \p \v 25 Tsaynog yarpachacurcaycaptinmi juc runa chayaycur caynog nergan: “¡Carcilman wichgapäcushgayqui runacunaga templo patiuchömi runacunata yapay yacharcaycätsin!” \p \v 26 Tsaynog niptin wardiacunata pushacurcur capitán aywargan apostolcunata prësu tsarimunanpag. Mana magaylapami prësu tsarircur apapäcorgan runacuna sagmananta mantsacushpan. \v 27 Tsaymi apostolcunata chayatsergan autoridäcuna juntacashga caycashganman. Tsaychönami más mandag cüra caynog nergan: \v 28 “¿Manacu gamcunata nipäcushcä imaypis Jesuspita manana yachatsinayquipag? Tsaynog niycaptëga ¿imanirtag yacharcaycätsinqui runacunata? Nircurpis nogacunata jitapaycämanqui: ‘Paycunami Jesusta wanutsishga’ nir.” \p \v 29 Tsaynog niptin Pedro y waquin cag apostolcunapis caynog nipäcorgan: “Runacunata cäsucunäpa trucanga Tayta Diosnintsitami cäsucushag. \v 30 Gamcuna Jesusta crucificaypa wanutsiptiquipis unay Israel mayintsicuna yäracushgan Tayta Diosnintsimi wanushganpita cawaritsimushga. \v 31 Nircurmi lapanpita más munayniyog cananpag payta derëcha cag lädunman jamatsishga. Tsaynogpis churashga mandamagnintsi y salvamagnintsi cananpagmi. Tsaynog churashga carmi payta chasquicogcunata lapantapis jutsa rurashgancunata perdonashga. \v 32 Tsaycunata wilacärinäpagmi Santu Espirituta Tayta Diosnintsi nogacunaman cachamushga. Pï-maytapis pay nishganta cäsucogtaga Santu Espíritu yanapaycanmi.” \p \v 33 Tsaynog nipäcushganta mayaycurmi autoridäcuna pasaypa rabiacushpan wanutsiyta munapäcorgan. \v 34 Paycunawanmi caycargan Moisés escribishgan leycunata yachatseg juc fariseo runa. Paypa jutinmi cargan Gamaliel. Lapan runacunami payta respitapäcog. Paymi wardiacunata mandargan apostolcunata wagtaman rätula jorgunanpag. \v 35 Tsaynog jorgarcatsirmi tsaycho caycag autoridäcunata caynog nergan: “Israel mayëcuna, cay runacunapa contran imatapis manarag rurar shumag yarpachacäriy. \v 36 ¿Yarpapäcunquicu juc cuticho Teudas jutiyog runa: ‘Yachag runami cä’ nir sumätsir purishganta? Paytami gatirpargan chuscu pachac (400) runacuna. Tsaynog puriycagta wanuycatsiptin gatiragnincuna wacpa caypami mashtacar aywacärergan. \v 37 Tsaypita censacuy cashgan witsan purergan Galilea provinciapita shamog Judaspis. Tsaynoglami paytapis wanuycatsiptin lapan gatiragnincuna, atsca carpis, mashtacar aywacärergan. \v 38 Tsaymi noga yätsë cay runacunapa contran mana sharcunantsipag. Tsaypa trucanga paycunata amana cäsupäshuntsu. Quiquinpa yarpaynilanpita wilacuptenga tsaylachönami usharanga. \v 39 Tayta Diosnintsipa wilacuynin captenga imata ruraptintsipis sïguengami. Shumag mana yarpachacur paycunata wanutserga cuidädu Diospa contran ruraycashwan.” \p \v 40 Tsaymi Gamaliel nishganta cäsucärishpan apostolcunata manana wanutsergannatsu. Wanutsinanpa trucanga cutiycatsimurmi astatsergan. Astarcatsirmi caynog nergan: “¡Cananpitaga amana wilacärinquitsu Jesuspita!” Tsaynog juraparcurmi cacharergan. \v 41 Cachariptinmi apostolcuna cushishga aywacärergan. Tsaynog cushicärergan Jesucristu-raycu autoridäcuna astashganpitami. \v 42 Autoridäcuna michaycaptinpis paycunaga waran waranmi runacunata yachatsergan: “Jesusga salvamagnintsi Cristumi” nishpan. Tsaynoglami templo patiucho y wayicunachöpis wilacäreg. \c 6 \s1 Micuyta aypunanpag acrapäcushgan \p \v 1 Apostolcuna tsaynog wilacäriptinmi Jesucristuta chasquicärergan atsca runacuna. Tsay chasquicogcuna waquincuna cargan griego idiömata rimagcuna y waquincunanami cargan hebreo idiömata rimagcuna. Paycunacho wactsa viüdacuna captinmi waran waran micuyta aypupäcog. Hebreo rimag viüdacunata más yanapaptinmi griego rimagcuna jamurpar caynog nipäcorgan: “Griego rimag cag viüdacunata mana cäsuypami hebreo rimagcunaga quiquinpurala micuyta aypunacärin.” \v 2-4 Tsaynog nipäcuptinmi Jesucristuman yäracogcunata shuntarcur apostolcuna caynog nipäcorgan: “Waugui-panicuna, micuycunata aypupäcunanpäga nogantsipita acrashun ganchis yäracog mayintsicunata. Paycuna catsun respitashga runacuna, Santu Espíritu munashgannog cawag y ali yarpayniyog. Tsaynogpami nogacunapa tiempö canga Tayta Diosnintsita manacärinäpag y ali wilacuyninta wilacur purinäpagpis.” \p \v 5 Tsaynog wilanacurcurmi ganchis yäracog mayincunata acrapäcorgan. Paycunapa jutincuna cargan Esteban, Felipe, Prócoro, Nicanor, Timón, Parmenas y Antioquía marcapita cag Nicolaspis. Nicolasga naupatanami Tayta Diosta chasquicur cuerpunta señalacorgan Israel runa cananpag. \v 6 Nircur tsay acrashgan ganchis wauguicunapa umanman maquinta churaycur apostolcuna Tayta Diosnintsita manacärergan paycunata yanapananpag. \p \v 7 Tsaymi Jesucristupa wilacuyninta Jerusalencho wilacäriptin Jesucristuman yäracogcuna atscayargan. Tsaynoglami waquin cüracunapis chasquicärergan tsay wilacuyta. \s1 Estebanta prësu tsarishgan \p \v 8 Estebantaga Tayta Diosnintsi shumagmi yanapargan pay munashgannog cawar wilacuyninta wilacunanpag. Tsaynogpis yanapargan atsca milagrucunata rurananpag. \v 9 Tsaynog milagrucunata rurar Jesucristupa wilacuyninta wilacuptinmi paywan rimanacärergan waquin Israel mayincuna. Tsay runacuna cargan Cirene marcapita, Alejandría marcapita, Cilicia provinciapita y Asia provinciapitapis. Paycunami juntacargan “Ashmay cashganpita yargushga” nishgan sinagogacho. \v 10 Santu Espiritupa munayninwan Esteban parlaptinmi rimanacurpis paycunaga imata contestaytapis mana camäpacorgantsu. \p \v 11 Tsaymi tsay runacuna pacaylapa waquin runacunata pägapäcorgan Estebanpa contran sharcur autoridäcunata caynog nipäcunanpag: “Moisespa y Tayta Diosnintsipa contranmi Estebanga rimaycan.” \v 12 Tsaynog nishganta mayaycurmi Israel mayor runacuna, Moisés escribishgan leycunata yachatsegcuna y waquin runacunapis fiyupa rabiacärergan. Nircurnami Estebanta prësu tsarircur apapäcorgan más mandag autoridäcuna juntacashganman. \v 13 Tsaymanmi pägashgan cag runacunata pushapäcorgan Estebanpa contran caynog ninanpag: “Cay runaga templuntsipa contran y Moisés escribishgan leycunapa contranmi imaypis rimaycan. \v 14 Tsaynogpis cay runaga nishga Tayta Diosnintsipa templunta Nazaret marcapita cag Jesús juchutsinanpag cashganta. Tsaynogpis yachaycätsin Moisés escribishgan leycunata mana cäsucunantsipagmi. Tsaynog parlashgantaga quiquëcunami mayapäcushcä.” \p \v 15 Tsaynog rimapäcuptin autoridäcuna y paycunawan caycagcunapis Estebanpa cäranta ricärishgancho angilpa cärantanog ricapäcorgan. \c 7 \s1 Autoridäcunapa naupancho Esteban wilacushgan \p \v 1 Tsaypita más mandag cüra taporgan Estebanta caynog nir: “¿Rasunpacu cay runacuna nishgannog gam parlashcanqui?” \p \v 2 Tsauraga Esteban nergan:\f + \fr 7:2 \ft Templuta manacagman Esteban churaycashganta yarpar autoridäcuna contran sharcuptinmi Esteban tantyatsergan templo manarag captinpis unay Israel runacuna Mesopotamiacho, Harancho y Egiptuchöpis Tayta Diosta adorashganta.\f* “Shumag mayapäcamay, taytacuna. Musyashgantsinogpis Abrahamta munayniyog Tayta Diosnintsi yuripargan. Tsaynog yuripargan Mesopotamialachörag taycaptinshi. \v 3 Tsaycho yuriparcurshi caynog nergan: ‘Taycashgayqui marcata y castayquita cachaycur aywacuy maychöpis tänayquipag ricatsinäpag cagman.’\x + \xo 7:3 \xt Génesis 12.1\x* \p \v 4 “Tsaynog niptinshi Mesopotamiapita Abraham aywacorgan Harán marcacho tänanpag. Taytan Taré wanuycuptinnashi Tayta Diosnintsi pushamorgan taycashgantsi cagmanna. \v 5 Cayman pushaycamurpis quiquinpa cananpag manashi chacratapis ricatsergantsu. Mana ricatsirpis tsurin manarag captinshi Tayta Diosnintsi Abrahamta caynog nergan: ‘Cay taycashgayqui naciontami gampita miragcunata ricatsishag paycunapana cananpag.’ \v 6 Tsaynogpis Tayta Diosnintsi payta caynog nergan: ‘Gampita miragcunami chuscu pachac (400) wata juc nacioncho jäpa runacunapa ashmaynin canga. Tsay nacionchömi pasaypa nacapäcongapag. \v 7 Ashmaytanog tsararashganpitami tsay nación runacunata noga castigashagpag. Ashmay caycashganpita yargamurnami caycho cushishgalana tangapag munashgäta rurar.’ ”\x + \xo 7:7 \xt Génesis 12.7; 15.13-14; Éxodo 3.12\x* \p \v 8 “Tsaypitanashi Abrahamta nergan cuerpunta quiquin señalacunanpag y olgu tsurincuna yuriptin paycunapa cuerpuntapis señalananpag.\f + \fr 7:8 \ft Israel runacuna cuerpunta señalacunanpag Dios nishganta musyanayquipag liyinqui Génesis 17.9-14.\f* Tsayshi Tayta Diosnintsi nishgannogla Abraham señalacorgan. Nircurshi tsurin Isaacpa cuerpuntapis señalatsergan yurishganpita pusag (8) junagniyog caycaptin. Tsaynoglashi Isaacpis tsurin Jacobta señalatsergan y Jacobpis chunca ishcay (12) tsurincunata señalatsergan. Tsay chunca ishcay tsurincunapitami lapan Israel runacuna mirashga. \p \v 9-10 “Jacobpa tsurin Josëtashi wauguincuna chiquipäcushpan Egiptupa aywag negocianticunata ranticorgan. Tsay negocianticunanashi Egiptuman chayaycatsir ranticorgan. Egiptuchöpis Tayta Diosnintsi imaypis Josëta yanapagshi. Tsayshi yachag cananpag yanapaptin Egipto nacionpa mandagnin faraón payta churargan palaciuncho arogcunata mandananpag y Egipto naciontapis mandäshinanpag. \p \v 11 “Tsay witsanshi Egipto nacioncho y Canaán nacionchöpis fiyupa usya cargan. Tsayshi unay Israel mayintsicuna micunanpagpis mana cargantsu. \v 12 Egiptuchöshi itsanga usya manarag captin atsca trïguta José pirwatsergan. Muchuy captinnashi tsay pirwashgan trïguta Egiptucho ranticuycashganta musyaycur tsurincunata Jacob cachargan trïgu ranteg aywapäcunanpag. \v 13 Tsaypita trïgu ranteg yapay cutirpis manaragshi tantyapäcorgantsu José paycunapa wauguin cashganta. Tsaynog mana tantyaptinshi José wilapargan paycunapa wauguin cashganta. Nircurnashi mandag faraonwan wauguincunata reguinacatsergan. \v 14 Tsaypitana José gayatsergan castancunatawan taytan Jacobta Egipto nacionman. Tsayshi Egiptuman aywagcuna lapan cargan ganchis chunca pitsga (75) runacuna. \v 15 Tsaynogpashi Egiptuman tsurincunawan Jacob aywargan tsaycho tänanpag. Tsaylachönashi paypis y tsurincunapis wanorgan. \p \v 16 “Paycuna wanuycuptinnashi ayanta tsaquircatsir Siquem marcaman apapäcorgan pampapäcunanpag. Tsaychöshi Abraham pamparashgan machayman pampapäcorgan. Tsay machayga Abraham rantishgan chacrachöshi cargan. Tsay chacrataga rantergan Hamor jutiyog runapa tsurincunapitashi. \p \v 17 “Tayta Diosnintsega manashi gongargantsu Abrahamta caynog nir promitishganta: ‘Gampita miragcunatami Egiptucho ashmay cashganpita noga shuntamushagpag.’ Nishgannogla shuntamunanpag cag tiempo chämunanpagna caycaptinshi Israel runacuna Egiptucho aläpa mirargan. \v 18 Tsay witsanshi juc runana yaycorgan Egiptucho mandag faraón cananpag. José wanushgana captinshi payga mana musyargantsu José pï cashgantapis. \v 19 Tsayshi Israel runacuna mirananta mana munar tsay mandag faraón waran waran paycunata arutsergan. Tsaynogpis Israel castacho olgu yureg cagtaga yuriylanta wanutsinanpag nergan. \p \v 20 “Tsay witsanshi Moisespis yurergan. Paytashi Tayta Diosnintsi pasaypa cuyargan. Tsaynoglashi taytan mamanpis cuyar wayilancho pacaylapa ashmargan hasta quimsa quillayog cashganyag. \v 21 Tsaypita wanutsinanta mana munashpan Moisesta mayu cuchunman pacaycorgan. Tsayshi faraonpa warmi tsurin shuntacur quiquinpa wawantanog ashmacorgan. \v 22 Tsaypita Egiptucho estudiarshi yachag y munayniyog ricacorgan. \p \v 23 “Chuscu chunca (40) watayog caycarnashi Moisés yarpargan marca mayincunaman watucog aywayta. \v 24 Yarpashgannogla watucog aywarshi tarergan Israel runata Egipto runa magaycagta. Tsauraga Israel runapa favornin sharcurshi Moisés wanuratsergan tsay Egipto runata. \v 25 Moisés yarpargan Egiptupita jorgamunanpag Tayta Diosnintsi acrashganta Israel mayincuna tantyacunantashi. Tsaynog yarpaptinpis Israel mayincunaga Moisesta manashi cäsupargantsu. \p \v 26 “Tsaypita wara junagshi Moisés tarergan ishcay Israel mayincuna pelyaycagta. Tsayshi paycunata washashpan caynog nergan: ‘Gamcuna tsay castala caycarga ¿imanirtag pelyarcaycanqui?’ \v 27 Tsauraga magag cag runaga Moisesta tangarishpan caynog nergan: ‘Gamta ¿pitag churashushcanqui nogacunapa mandagnë y jueznë canayquipag? \v 28 ¿Egipto runata ganyan wanutsishgayquinogcu nogatapis wanutsimayta munaycanqui?’ \v 29 Tsaynog niptinshi Moisés fiyupa mantsacorgan, Egipto runata wanutsishganta faraonpis musyashganta yarpashpan. Tsayshi gueshpir aywacorgan Madián partiman. Gorpanogla tsaycho taycaptinshi ishcay olgu tsurincuna yurergan. \p \v 30 “Madiancho chuscu chunca (40) wata taycarnashi Moisés aywargan Sinaí nishgan chunyag jircapa cercanman. Tsaychöshi shiraca rupaycagcho juc ángil yuripargan. \v 31 Tsayta ricarshi Moisés ima ruraytapis mana camäpacorgantsu. Tsayshi shumag ricananpag yaycuycashgancho mayargan Tayta Diosnintsi caynog nimogta: \v 32 ‘Unay castayquicuna Abrahampa, Isaacpa y Jacobpa Diosninmi noga caycä.’ Tsayta mayarshi Moisés sicsicyashpan ricäriytapis mantsacorgan. \v 33 Tsaynogpis Tayta Diosnintsi caynog nergan: ‘Caychöga nogami caycä. Tsaynog caycaptenga respitamashpayqui jatirashgayqui llanquiquita jorguy.’ \v 34 Nircurnashi nergan: ‘Noga ricaycämi Israel runacuna Egipto nacioncho nacar wagarcaycashganta. Tsaymi Egiptuman gamta cachashayqui paycunata jorgamunayquipag.’\x + \xo 7:34 \xt Éxodo 3.5-10\x* \p \v 35 “Mandagnin ni jueznin Moisés cananta Israel mayincuna mana munaycaptinpis Tayta Diosnintsi rupaycag shiracacho yuripag angilwan paytashi cachargan Egiptupita jorgamunanpag y mandagninpis cananpag. \v 36 Tsayshi Egipto nacionpita Israel mayincunata jorgamunanpag Moisés milagrucunata rurargan Egiptucho y Puca lamarchöpis. Tsaynoglashi chuscu chunca (40) wata chunyag jircacho caycarpis milagrucunata rurargan. \v 37 Moisesshi Israel mayincunata caynog nergan: ‘Tayta Diosnintsimi gamcunapa castayquipita juc runata churanga noganog wilacog cananpag. [Payta gamcunaga cäsucäriy.]’\x + \xo 7:37 \xt Deuteronomio 18.15\x* \v 38 Tsaynogpis Moisesshi Sinaí jircacho Tayta Diosnintsi cachamushgan angilpita chasquergan mandamientucunata. Tsay mandamientucunatami runacunata yachatsergan Tayta Diosnintsi munashgannog cawapäcunanpag. \p \v 39 “Unay Israel runacunaga chunyag tsaqui jircachöpis manashi Moisesta cäsucärergantsu. Mana cäsushpanshi Egiptuman cuticuyta munapäcorgan. \v 40 Tsayshi Sinaí jircaman witsashganpita Moisés jucla mana cutimuptin Aaronta caynog nipäcorgan: ‘Manami musyantsitsu Egiptupita jorgamagnintsi Moisesta ima pasashgantapis. Moisés elgashgana caycaptenga yanapamänantsipag örupita juc diosta rurapaycalämay.’ \v 41 Tsaynog manacäriptinshi örupita rurapargan becërru-nirag ïduluta diosnin cananpag. Nircur tsay rurashgan diosnin paycuna manacushganta mayananpagshi uywacunata wanurcatsir payta adorashpan rupatsipäcorgan. Nircurnashi tsay ïdulupag fiestata rurapäcorgan. \p \v 42 “Tsaynog rurapäcuptinshi Tayta Diosnintsi fiyupa rabiacushpan paycunata manana yanapargannatsu. Tsayshi estrellacunamanna, intimanna y quillamanpis yäracur manacärergan. Tsayshi unay profëtan escribinanpag Tayta Diosnintsi caynog nergan: \q1 ‘Chuscu chunca (40) wata chunyag jircapa puripäcushpayqui gamcunaga uywacunata altarcho nogapag rupatsirpis janan shongulami adorapäcamashcanqui. \q1 \v 43 Tsaynog cashcanqui rurashgayqui Moloc ïdulupag yarpäcushga purirmi. \q1 Tsaynogpis Refán nishgan ïdulupa estrellan-niragta adorapäcushcanqui. \q1 Tsaynog rurapäcushgayquipitami gargushayquipag Babilonia marcaman.’\x + \xo 7:43 \xt Amós 5.25-27\x* \p \v 44 “Chunyag tsaqui jircacho unay Israel runacunaga toldërapita rurashga tabernäculutashi\f + \fr 7:44 \ft Tabernäculupita yarpätserga autoridäcunata Esteban tantyatsergan templo manarag captin tabernäcululacho payta adoraptinpis Tayta Dios paycunawan caycashganta.\f* puritsipäcorgan tsaycho Tayta Diosta manacur adorapäcunanpag. Tsay tabernäculutaga rurapäcorgan Moisesta Tayta Diosnintsi tantyatsishgannoglashi. \v 45 Tsay tabernäculuta apacurcurshi Josué y lapan Israel runacuna chämorgan cay taycashgantsi nacionman. Chämuptinshi Tayta Diosnintsi cay marcacunacho tag runacunata gargorgan. Tsaynog garguptinnashi unay Israel runacuna duëño ricacorgan. Tsay tabernäculoga cay marcantsicunachöshi quëdargan rey David cawashgan witsanyag. \v 46 Tayta Diosnintsi yanapaptinshi Davidga templutana sharcatsiyta munargan Tayta Diosnintsipag. \v 47 Tsaynog yarpaptinpis tsurin Salomonragshi sharcatsergan tsay templuta. \p \v 48 “Templuta Salomón sharcatsiptinpis lapanpag munayniyog Tayta Diosnintsega manami tantsu runacuna rurashgan templuchöga. Tsayshi unay profëtan escribinanpag Tayta Diosnintsi caynog nergan: \q1 \v 49 ‘Jana patsaga trönömi. \q1 Runa tashgan patsaga chaquë jaruräcunanmi. \q1 Tsaynog caycaptenga manami ima wayipis nogapag aypangatsu. \q1 Jatuncaray wayita rurapämaptiquipis manami aypanmantsu tsaycho tänäpag. \q1 \v 50 Nogami camashcä ciëlutapis y runa tashgan patsatapis.’ ”\x + \xo 7:50 \xt Isaías 66.1-2\x* \p \v 51 Tsaynog nircushpanmi Esteban caynog nergan: “Gamcunaga unay Israel mayintsicunanoglami Santu Espiritupa contran carcaycanqui. Tayta Diosta mana cäsucog cashpayquimi mana yäracog runacunanogla carcaycanqui. \v 52 Tayta Diosnintsipa profëtancunata unay runacuna chiquishgannogmi gamcunapis Tayta Diosnintsipa wilacognincunata chiquircaycanqui. Tayta Dios cachamushgan salvacog shamunanpag cashganta wilacuptinpis wanutsipäcushgannogmi gamcunapis Tayta Dios cachamushgan salvamagnintsi Jesucristuta entregapäcushcanqui wanutsishga cananpag. \v 53 ¡Gamcunaga manami Tayta Diosnintsita cäsucärinquitsu, leynincunata angilcunawan apatsimuptinpis!” \s1 Estebanta runacuna wanutsishgan \p \v 54 Esteban nishganta mayashpanmi autoridäcuna fiyupa rabiacärergan. \v 55 Estebannami Santu Espíritu yanapaptin jana patsata ricärishgancho ricargan chip-chipyaycag munayniyog Tayta Diospa derëcha cag läduncho Jesús ichiraycämogta. \v 56 Tsauraga tsayta ricaycur caynog nergan: “¡Ricaycämi jana patsa quicharaycämogta! ¡Tsaynogpis ricaycämi Diospa derëcha cag läduncho Jesucristo caycämogta!” \p \v 57 Tsaynog niptin paycuna rinrincunatapis tsapacärergan masta mana mayapäcunanpag. Tsaypita fiyupa rabiashpan Estebanman cörricaycärergan. \v 58 Nircurna marcapita jorgurcur sagmapäcorgan. Runacuna payta sagmananpag janan cag röpancunata jorgurir paytacärergan Saulo jutiyog mözuta. \p \v 59 Paycuna sagmaycaptinmi Esteban caynog nir manacorgan: “Señor Jesús, ¡maquiquimanmi almäta cachaycö!” \v 60 Tsaypitana gongurpacuycur fuertipa nergan: “¡Cay sagmaycämag runacunata perdonayculay, tayta!” \p Tsaynog nircushpan wanorgan. \c 8 \p \v 1-2 Estebanta wanutsishganta ricarmi Sauloga cushicorgan. \p Tsaynog wanutsiptinmi Tayta Diosnintsi munashgannog cawagcuna Estebanpa ayanta pampapäcorgan pasaypa laquicushpan. \s1 Jesucristuta chasquicogcunata chiquipäcushgan \p Estebanta wanutsishgan junagpitanami Jesucristuta chasquicogcunata runacuna pasaypa chiquipäcorgan. Tsaynog captinmi Judea y Samaria provinciacunapa gueshpir aywacärergan. Apostolcunalanami Jerusalencho quëdacärergan. \v 3 Saulunami Jesucristuta chasquicogcunata wayin wayin ashir tarishgan cagta warmitapis olgutapis carcilman wichgatsergan. \s1 Samaria provinciacho Jesuspa wilacuyninta Felipe wilacushgan \p \v 4 Jerusalenpita gueshpegcunami may-tsaychöpis wilacärergan Jesucristo salvamagnintsi cashganta. \v 5 Tsaynogmi Felipipis gueshpir Samaria provinciacho cag juc marcaman aywargan. Tsaychömi runacunata salvananpag Jesucristo shamushganta wilacorgan. \v 6 Jesucristupa munayninwanmi milagrucunatapis Felipe rurargan. Tsayta ricarmi wilacushgantapis atsca runacuna chasquicärergan. \v 7 Tsaynogpis Jesucristupa munayninwan demoniucunata runacunapita garguptinmi gaparashpan yargorgan. Tsaynogmi atsca wegrucunatapis y paralïticucunatapis aliyätsergan. \v 8 Tsaynog ruraptinmi tsay marcacho tagcuna cushicärergan. \p \v 9-10 Tsaychömi cargan juc brüju. Paypa jutinmi cargan Simón. “Nogaga yachag runami cä” nishpanmi Samaria runacunata naupapita-patsa criyitsergan. Olgupis, warmipis y wamracunapis lapanmi Simón nishgancunata mayashpan caynog nipäcorgan: “¡Cay runataga Tayta Diosnintsimi yanapaycan imatapis rurananpag!” \v 11 Tsaynog yarpargan Simonga brüju cashpan imatapis rurashganta ricarmi. \p \v 12 Jesucristo salvamagnintsi cashganta Felipe wilacuptinnami runapis warmipis pay wilacushgantana chasquicushpan bautizacärergan. \v 13 Tsaychömi Simonpis Jesucristuta chasquicushpan bautizacorgan. Nircurna milagrucunata Felipe rurashganta ricarmi paywanna cushishga purergan. \p \v 14 Tsaypita Jerusalencho caycag apostolcuna mayapäcorgan Jesucristupa wilacuyninta Samaria provinciacho runacuna chasquipäcushganta. Tsayta musyarmi tsayman cachapäcorgan Pedruta y Juanta. \v 15-16 Tsayman chayaycurmi musyapäcorgan Jesuspa jutincho bautizacushga caycarpis Santu Espirituta paycuna manarag chasquipäcushganta. Tsaymi Pedruwan Juan Tayta Diosnintsita manacärergan paycunapis Santu Espirituta chasquipäcunanpag. \v 17 Paycunapa umanman maquinta churaycur tsaynog manacuptinmi Santu Espirituta chasquicärergan. \p \v 18-19 Tsauraga Santu Espirituta chasquicushganta ricarmi tsay brüju Simonga apostolcunata caynog nergan: “Tsay munayniquita ranticaycalämay nogapis runapa umanta yataycur manacuptë Santu Espirituta chasquicärinanpag.” \p \v 20 Tsaynog niptinmi Pedro caynog nergan: “¿Imanirtag Tayta Diosnintsipa munaynin rantina cashganta yarpaycanqui? ¡Tsaynog yarpashgayquipita guellaynintintami supayniqui apashunqui! \v 21 ¡Gamga manami Tayta Diosnintsi munashgannogtsu cawaycanqui! ¡Tsaymi Tayta Dios mana yanapashunquipagtsu nogacuna rurashgänog ruranayquipag! \v 22 Lutancunata yarpänayquipa trucanga Tayta Diosta manacuy perdonashunayquipag. Tsaynog manacuptiquega pagta perdonashunquimanpis. \v 23 Gamga envidiöso car lutan ruraycunatapis manami cacharinquitsu.” \p \v 24 Tsaynog niptinmi Pedruta y Juanta caynog nergan: “Tsaynog captëga Tayta Diosnintsita manacuyculay perdonaycamänanpag.” \p \v 25 Tsaycho runacunata yacharcatsirnami Pedro y Juan tsaypita aywapäcorgan Samaria provinciacho cag waquin marcacunachöpis Jesucristupa wilacuyninta wilacärinanpag. Tsaypitanami yapay cuticärergan Jerusalenman. \s1 Etiopía nacioncho tag runa Jesucristuta chasquicushgan \p \v 26 Tsaypita Tayta Diosnintsi cachamushgan ángil Felipita caynog nergan: “Jerusalenpita Gaza marcaman aywag caminupa ayway. Tsay caminoga chunyag jircapami pasaycan.” \v 27-28 Tsauraga ángil nishgannog Felipe tsay caminupa aywargan. Tsaynog aywarmi ricargan Etiopía nacionman capashga runa\f + \fr 8:27-28 \ft Tsay witsanmi runacunata acraycur mandag reycuna capatseg warmicunata mana munapänanpag. Nircurnami tsay capashga runacunata reycuna churapäcog warmincunata cuidananpag carpis o quiquinta mandäshinanpagpis.\f* cuticuycagta. Paymi reina Candacipa tesorërun cargan. Tayta Diosnintsita adorag Jerusalenman aywashganpitami tsay runaga cuticuycargan. Tsaypa aywagnog liyiycargan profëta Isaías escribishgan libruta. \v 29 Tsaymi Felipita Santu Espíritu nergan: “Tsay cärruwan aywaycag runapa naupanman ayway.” \v 30 Tsay nishgannog aywarmi Felipe ricargan tsay Etiopía runa Isaías escribishgan libruta liyiycagta. Tsaymi Felipe taporgan caynog nir: “¿Tantyanquicu tsay liyiycashgayquita?” \p \v 31 Tsaynog niptinmi caynog nergan: “Pipis mana tantyatsimaptenga ¿imanogpatag tantyashag? Cayman witsämuy tantyatsimänayquipag.” \p \v 32 Tsay liyiycashgan libruchöga caynogmi escribiraycargan: \q1 “Wanutsinanpag uyshata apashgannogmi payga apashga cargan. \q1 Milwanta rutuptin uysha upälala cashgannogmi payga upälala cargan. \q1 \v 33 Manacagman churaptinpis manami favornin pipis sharcorgantsu. \q1 Payta wanutsipäcushpan pasaypa jutsayogmi ricacorgan.”\x + \xo 8:33 \xt Isaías 53.7-8\x* \p \v 34 Tsauraga Etiopía runa Felipita taporgan: “Tantyaycatsilämay, tayta. Profëta Isaías cayta escribir ¿pipagtag escribergan? ¿Quiquinpagcu o jucpagcu?” \p \v 35 Tsaymi Felipe tantyatsergan tsay liyishgan Jesucristupita escribiraycashganta. Nircurmi tantyatsergan runacunata salvananpag Jesucristuta Tayta Diosnintsi cachamushganta. \v 36 Tsaypita aywarcaycashgancho yacu cashganman chayaycur tsay Etiopía runa caynog nergan: “Caycho yacu caycaptenga ¿manatsurag bautizaycalämanquiman?” \p \v 37 [Tsauraga Felipe nergan: “Lapan shonguyquiwan criyir Jesucristuta chasquicuptiquega bautizashayqui, ari.” \p Tsaynog niptinmi Etiopía runa caynog nergan: “Rasunpami criyë Jesucristo Tayta Diosnintsipa tsurin cashganta.”] \p \v 38 Tsauraga aywaycashgan cärruta ichiycatsir yacu cagman uräpäcorgan. Tsaychömi tsay runata Felipe bautizargan. \v 39-40 Yacupita yargarcamuptin Santu Espíritu Felipita Azoto marcacho elagpita ricacätsimorgan. Tsaypitaga Etiopía runa Felipita mananami ricargannatsu. Payta mana ricarpis cushishgami marcanpa aywacorgan. Felipinami marcan marcan purergan Jesucristupa wilacuyninta wilacushpan. Tsaynog wilacuraycarmi Cesarea marcaman chayargan. \c 9 \s1 Jesusta Saulo chasquicushgan \r (Hechos 22.6-16; 26.12-18) \p \v 1-2 Saulunami Jesucristuta chasquicogcunata wanutsiyta yarpar prësu tsareg aywargan. Tsaymi más mandag cüraman aywargan ordinta jorgamunanpag. Tsay ordinwannami Damascuman aywargan sinagogacunacho Jesucristuta chasquicogcunata tarerga warmitapis olgutapis prësu apananpag. \p \v 3 Tsauraga tsay ordinwan Damasco marcaman chayaycaptinnami elagpita atsqui payman chip-chipyämorgan jana patsapita. \v 4 Tsaynog chip-chipyämuptinmi pampaman Saulo tunicorgan. Tsaychönami mayargan jana patsapita caynog nimogta: “Saulo, Saulo, ¿imanirtag nogapa conträ sharcuycanqui?” \p \v 5 Tsayta mayarmi taporgan: “¿Pitag canqui, tayta?” \p Tapuptinmi caynog nergan: “Nogaga Jesucristumi caycä. Yäracamagcunata gaticacharga nogapa conträmi caycanqui. [Tsaynog rurashpayquega picata jaytag törunogpis quiquiquimi nacanquipag.” \p \v 6 Tsayta mayarmi mantsacashga sicsicyashpan Saulo caynog nergan: “¿Imata ruranätatag munanqui, tayta?” \p Tsaynami Jesús nergan:] “Ayway Damasco marcaman. Tsaychönami nishunquipag imata ruranayquipag cashgantapis.” \p \v 7 Sauluwan aywaycagcunaga parlamushganta mayarpis manami pitapis ricapäcorgantsu. Pitapis mana ricarmi fiyupa mantsacargan. \v 8 Tunishganpita sharcur Saulo gaprayashgana car manami imatapis ricargantsu. Tsaymi paywan aywag runacuna janchaylapa chayatsipäcorgan Damasco marcaman. \v 9 Tsaycho quimsa junagmi gaprayashgala cargan. Manami micuytapis micorgantsu ni yacutapis uporgantsu. \p \v 10 Damascuchömi targan Jesucristuta chasquicog Ananías. Paytami Jesucristo yuriparcur caynog nergan: “¡Ananías!” \p Niptin nergan: “¿Imatag, tayta?” \p \v 11 Tsaynog niptinmi Jesucristo nergan: “Ayway Derëcha nishgan cälliman. Judaspa wayinman chayaycur tapucunqui Tarso marcapita Saulo jutiyog runapag. Tsay wayichömi Tayta Diosta pay manacuycan. \v 12 Manacuycashganchömi ricashushcanqui payman chayaycashgayquita. Tsaychömi ricashushcanqui gapra caycashganpita yapay ricananpag payta yataycur manacushgayquita.” \p \v 13 Niptinmi Ananías caynog nergan: “Payman aywaytaga mantsacömi, tayta. Atscagmi wilapäcamashga tsay runa pasaypa fiyu car gamman yäracogcunata chiquishganta. Jerusalencho gamman yäracogcunatashi gaticachar pasaypa nacatsergan. \v 14 Cananpis más mandag cürapa ordinninwanshi cay marcaman shamushga gamman yäracogcunata prësu apananpag.” \p \v 15 Tsauraga Jesús caynog nergan: “¡Mana mantsacuypa ayway! Nogami tsay runataga acrashcä wilacuynëta wilacunanpag. Paymi wilapanga juc lädu nación runacunata, más mandag autoridänincunata y Israel runacunatapis. \v 16 Paytami noga musyatsishag noga-raycu fiyupa nacananpag cashganta.” \p \v 17 Tsauraga Ananías aywargan Saulo caycashgan cag wayiman. Chayaycurna Saulupa umanta yataycur caynog nergan: “Waugui Saulo, aywaycämuptiqui yuripäshogniqui Señor Jesusmi cachamashga gapra caycashgayquipita aliyänayquipag y Santu Espirituta chasquicunayquipagpis.” \p \v 18 Ananías parlayta usharcuptinmi jinan höra Saulupa nawinpita pescädupa escämannog shicwaptin ricarganna. Nircurnami bautizacorgan. \v 19 Tsaypita micurcurnami cawarircorgan. Nircurnami atsca junagrag Jesucristuta chasquicogcunawan Damascucho goyargan. \s1 Jesuspita Damascucho Saulo wilacushgan \p \v 20 Tsaypitanami sinagogacunacho Saulo tantyatsergan Jesucristo Tayta Diosnintsipa tsurin cashganta. \v 21 Tsaymi lapan mayagcunaga mantsacashganog ricacur caynog nergan: “¿Manacu cay runaga Jesucristuta chasquicogcunata Jerusalencho prësu tsareg caycan? ¿Manacu caymanpis shamushga Jesucristuta chasquicogcunata prësu tsarircur mandag cüracunaman apananpag?” \p \v 22 Tsaynog nipäcuptinpis mana mantsacuypami Saulo tantyatsergan cruzcho wanog Jesús salvamagnintsi Cristo cashganta. Tsaymi Damascucho tag Israel runacuna fiyupa yarpachacorgan: “¿Alitatsurag o mana alitatsurag niycämantsi?” nishpan. \s1 Israel runacuna wanutsinanpag cashganpita Saulo gueshpishgan \p \v 23 Tsaypitanami Israel runacunapa autoridänincuna wilanacärergan Sauluta wanutsinanpag. \v 24 Wanutsiyta munarmi pagasta junagta paycuna shuyarpargan marca yargunan puncucho. Tsaynog wanutsiyta munashgantami Saulo musyargan. \v 25 Tsayta musyaycurmi Jesucristuta chasquicogcuna Sauluta yanapargan gueshpinanpag. Tsaymi Jesucristuta chasquicog mayincuna juc pagas jatun canastaman winarcur marca tumarag jatun perga jananpa urätsergan gueshpicunanpag. \s1 Saulo Jerusalencho wilacushgan \p \v 26 Tsaypita Jerusalenman Saulo chayaycur Jesucristuta chasquicogcunawan juntacayta munargan. Juntacayta munaptinpis manami criyipäcorgantsu Jesusman yäracushganta. Tsaymi paywan juntacayta mantsacorgan. \v 27 Tsaynog mantsacäriptinmi apostolcunaman Sauluta Bernabé pushargan. Chayaycatsirnami paycunata wilapargan Señornintsi Jesucristuta caminucho Saulo ricashganta. Tsaynogpis wilapargan payta Jesús parlapashganta. Nircur wilapargan Damascucho mana mantsacuypa Jesucristupa wilacuyninta Saulo wilacushgantapis. \v 28 Bernabé tsaynog wilapaptinmi apostolcuna Sauluta chasquicärergan. Tsauraga Jerusalencho goyarnami paycunawanna Saulo purergan. Runacunatapis mana mantsacuypa wilapargan salvamänantsipag Jesucristuta Tayta Dios cachamushganta. \v 29 Griego idiömata parlag Israel runacunatapis wilapaptinmi tsay runacuna payta wanutsiyta munapäcorgan. \v 30 Tsayta musyarmi waugui-panicuna Sauluta pushapäcorgan Cesarea marcaman. Tsaypitana marcan Tarsuman aywacunanpag payta despachapäcorgan. \p \v 31 Tsay witsanga Jesucristuta chasquicogcunata autoridäcuna manami pitapis prësu tsaritsergannatsu. Tsaymi Judea, Galilea y Samaria provinciacunachöpis Jesucristuta chasquicogcuna tranquïluna cawapäcorgan. Waran waranmi Jesucristupa wilacuyninta yachacärergan pay munashgannog cawananpag. Tsaynogpis Santu Espíritu yanapaptinmi Jesucristuta chasquicogcuna más atscayarganna. \s1 Lida marcacho Eneas aliyashgan \p \v 32 Pedrunami may-tsaypa purir Lida marcamanpis chayargan Jesucristuta chasquicogcunata watucunanpag. \v 33 Tsaychömi tarergan Eneasta. Paymi paralítico car pusag (8) wata cämalancho jitarargan. \v 34 Tsauraga Pedro caynog nergan: “Eneas, Jesucristumi aliyätsishunqui. ¡Sharcuy! ¡Cämayquita shuntay!” \p Tsauraga Eneas jinan hörami sänuna sharcorgan. \v 35 Tsaymi Lida marcacho tag runacuna y Sarón marcacho tag runacunapis sänuna caycagta ricashpan Jesucristuta chasquicärergan. \s1 Wanushganpita Tabita cawarimushgan \p \v 36 Tsay witsanmi Jope marcacho Tabita jutiyog warmi targan. Tabita ninanga griego idiömachöga Dorcas\f + \fr 9:36 \ft Dorcas ninanga quechua idiömachöga “luychu” ninanmi.\f* ninanmi. Tsay warmimi Jesusman yäracur imaypis alilata rurag y wactsacunatapis yanapag. \v 37 Tsay marcachömi gueshyawan Tabita wanorgan. Wanuycuptin armarcatsir tsutargan altuscho caycag cuartuman. \v 38 Jopipita Lida marcamanga cercalami caycan. Tsaymi Lidacho Pedro caycashganta mayar ishcay runacunata cachargan payta jucla pushamunanpag. \p \v 39 Tsaymi Pedro paycunawan aywargan. Chayaycuptinmi pushargan Tabita tsutaraycashgan cag cuartuman. Tsaychömi Tabita yanapashgan viüdacuna wagashpan Pedruta ricatsergan paycunapag rurapashgan röpancunata. \v 40 Tsauraga Pedro tsaycho caycagcunata wagtaman gargurir gongurpacuycur Tayta Diosnintsita manacorgan. Manacurirna wanushga caycagta caynog nergan: “¡Tabita, sharcuy!” Tsaynog niptinmi wanushga caycashganpita jucla cawarimorgan. Cawarircamurmi Pedruta ricärir jamarcorgan. \v 41 Nircur maquinpita tsarircur Pedro ichitsergan. Tsaypita wagtacho caycagcunata gayargan Tabita cawarimushganta ricapäcunanpag. \v 42 Tabita cawarimushgantaga musyapäcorgan intëru Jope marcachömi. Tsaynogpami Señornintsi Jesucristuta atsca chasquicärergan. \v 43 Tsay marcacho atsca junagmi Pedro posädacorgan suëla rurag Simonpa wayincho. \c 10 \s1 Pedruta Cornelio gayatsishgan \p \v 1 Cesarea marcachömi targan juc runa Cornelio jutiyog. Payga “Italiano” nishgan batallunpa capitanninmi cargan. \v 2 Paymi wayincho tagcunawan Tayta Dios munashgannog cawapäcorgan. Tsaynog carmi nisidächo cagcunata imaypis yanapargan y Tayta Diosnintsita imaypis manacorgan. \v 3 Tsaymi juc junag, malway intinog caycaptin, Cornelio ricargan Tayta Diosnintsipa angilninta. Tsay angilmi caynog nergan: “¡Cornelio!” \p \v 4 Tsauraga pasaypa mantsacashga ricaraycashganchömi angilta caynog taporgan: “¿Imatag, tayta?” nishpan. \p Tsaynog niptinmi ángil caynog nergan: “Tayta Diosnintsi mayashushcanquimi manacushgayquita. Wactsacunata yanapashgayquitapis ricashgami. \v 5 Cananga Tayta Diosnintsipa wilacuyninta tantyatsishunayquipag cachacuy Jope marcaman Simonta pushamunanpag. Simonpa jucag jutinmi caycan Pedro. \v 6 Payga posädaraycan suëla rurag Simonpa wayinchömi. Paypa wayin caycan lamar cuchunchömi.” \p \v 7 Tsauraga ángil aywacuptinnami Cornelio gayargan ishcay ashmaynincunata y juc yäracushgan soldädutapis. Tsay soldädoga cargan Tayta Diosnintsi munashgannog cawagmi. \v 8 Paycunatami ángil nishgancunata wilaparcur cachargan Jope marcaman. \p \v 9-11 Wara pulan junagnami Cornelio cachashgan runacuna Jope marcaman chayaycargan. Pedro posädacushgan wayichönami micuyta tsayrag yanucuycargan. Tsaymi micanaycarpis Pedro witsargan wayi jananman Tayta Diosnintsita manacunanpag. Tayta Diosta manacuycashganchömi elagpita ricargan jana patsa quicharaycämogta. Tsaychömi ricapacorgan jatuncaray jacu-nirag uraycämogta. Tsay jacutaga chuscun puntanpita watashgatami urätsimorgan. \v 12 Naupanman chayaycuptinmi ricargan lapan mana micunapag cag uywacunata. Tsaychömi caycargan chuscun chaquinpa pureg tucuy casta uywacuna, lashtaypa puregcuna y päregcunapis. \v 13 Tsaypitanami mayargan jana patsapita caynog nimogta: “Pedro, tsay uywacunata pishtarcur micuy.” \p \v 14 Tsaynog niptinmi Pedro caynog nergan: “Manami tsay uywacunataga noga micömantsu, tayta. Manami imaypis micushcätsu mana micunäpag nishgayqui uywacunataga.”\f + \fr 10:14 \ft Mana micunapag cag uywacuna maygan cashgantapis musyanayquipag liyinqui Levítico 11.1-47; Deuteronomio 14.3-20.\f* \v 15 Tsaynog niptin yapay caynog nimorgan: “Micunayquipag niycaptënaga ama yupaytupämaytsu: ‘Tsay uywacunataga manami micömantsu’ nishpayqui.” \p \v 16 Pedruta tsaynog nimorgan quimsa cutimi. Nircurnami tsay jacuta uywantinta jana patsapa cutitsicorgan. \p \v 17 “¿Imapagrag cayta ricatsimashga?” nir yarpachacuycaptinmi Cornelio cachashgan runacuna chayargan posädaraycashgan wayiman. \v 18 Chayaycushpannami caynog nergan: “Tapuculäshayqui, tayta. Simón Pedro ¿caychöcu posädaraycan?” \p \v 19 Tsay hörami ricashganpita Pedro pasaypa yarpachacuycargan. Tsaynog yarpachacuycaptinmi Santu Espíritu payta caynog nergan: “Simón, quimsa runacunami ashiycäshunqui. \v 20 Ama mantsacuytsu paycunawan aywayta. Nogami tsay runacunata cachamushcä paycunawan aywanayquipag.” \p \v 21 Tsaynog niptinmi jucla urarcur tsay runacunata Pedro caynog nergan: “Tsay ashiycashgayqui runaga nogami caycä. ¿Imapagtag ashiycämanqui, taytacuna?” \p \v 22 Tsauraga paycuna nergan: “Capitán Corneliumi cachapäcamashga gamman shamunäpag, tayta. Payga Tayta Diosnintsi munashgannog cawag ali runami. Tsaynog captinmi payta cuyan Israel runacunapis. Gamta gayatsishunayquipagshi Tayta Diosnintsipa angilnin payta nishga. Wayinmanshi aywayculäshun Tayta Diosnintsipa wilacuyninta yachatsinayquipag.” \v 23 Patsa tardina captinmi Pedro paycunata posädatsergan posädarashgan wayicho. \p Tsaypita wara tutanami Pedro aywargan Cornelio cachamushgan runacunawan. Paycunawanmi aywapäcorgan Jopicho tag waquin wauguicunapis. \v 24 Aywapäcushganpita ishcay junagtaragmi chayargan Cesarea marcaman. Paycuna chayananpagmi castancunawan y cuyanacushgancunawanpis wayincho Cornelio shuyarpaycargan. \v 25 Chayaycuptinnami Cornelio yargamorgan payta chasquicunanpag. Nircur Pedrupa naupanman maquinta chogpacuycur gongurpacuycorgan. \v 26 Tsauraga Corneliuta Pedro caynog nergan: “¡Sharcuy! Nogapis gamnog runalami cä.” \p \v 27 Tsaypitanami parlaraycar yaycapäcushpan tarergan atsca runacuna Corneliupa wayincho juntaraycagta. \v 28 Tsauraga Pedro caynog nergan: “Gamcuna musyanquimi mana Israel runacunawanga mana juntacänäpag ni wayinmanpis mana chayanäpag cashganta. Tsaynog caycaptinpis Tayta Diosmi tantyatsimashga mana Israel runacunamanpis chayanäpag. \v 29 Tsaymi gayatsimaptiqui jucla shamushcä. Canan nimay imapag gayatsimashgayquitapis, tayta.” \p \v 30 Tsaymi Cornelio caynog nergan: “[Ayunar] Tayta Diosnintsita manacuycaptëmi cay höranog chip-chipyaycag röpashga runa yuripämashga. Tsay yuripämashgan cananwanga chuscu junagnami pasashga. \v 31 Yuriparcamarmi caynog nimashga: ‘¡Cornelio! Tayta Diosnintsega mayashgami manacushgayquita. Ricashgami wactsacunata yanapashgayquitapis. \v 32 Cachacuy Jope marcaman Simonta pushamunanpag. Paypa jucag jutinmi caycan Pedro. Paymi Tayta Diosnintsipa wilacuyninta tantyatsishunquipag. Pedroga posädaraycan suëla rurag Simonpa wayinchömi. Suëla rurag Simonpa wayenga caycan lamarpa cuchunchömi.’ \v 33 Tsaynog nimaptinmi jucla cachamushcä pushamushunayquipag. Gam shamushgayquipita cushicö, tayta. Tayta Diosnintsipa wilacuyninta mayayta munarmi lapanë juntacaycur caycho shuyarpaycashcä.” \s1 Corneliupa wayincho Pedro wilacushgan \p \v 34 Tsauraga Pedro caynog nergan: “Canan rasunpami musyä Tayta Diosnintsega pï-maytapis cuyapashganta. \v 35 Payga cuyapanmi munashgannog cawag cagtaga pitapis. \v 36 Gamcuna musyanquimi Israel runacunata Tayta Diosnintsi musyatsishgan ali wilacuy ima cashgantapis. Tsay wilacuymi niycan Jesucristuta chasquicogcunata Tayta Diosnintsi perdonananpag cashganta. Jesucristoga lapan runacunapa Diosninmi caycan. \v 37 Jesucristo manarag wilacuptinmi Juan Bautista Galilea provinciapita-patsa runacuna bautizacunanpag wilacorgan. \v 38 Tsay witsanmi Nazaret marcapita cag Jesuspis wilacuyta galaycorgan. Paymanmi Santu Espirituta Tayta Diosnintsi cachamorgan munayniyog cananpag. Tsaymi marcan marcan purergan milagrucunata rurar y diablo gueshyatsishgan runacunata aliyätsir. \p \v 39-40 “Nogacunami ricapäcushcä Jerusalencho, Judea provinciacho y waquin marcacunachöpis Jesús rurashgancunata. Cruzcho wanutsiptinpis quimsa junagtami Tayta Diosnintsi payta cawaritsimushga. Tsaymi paywan tincupäcushcä. \v 41 Cawarircamuptin manami lapan runacunatsu paywan tincushga, sinöga nogacunalami. Paywan tincupäcunäpäga Tayta Diosnintsimi naupapita-patsa acrapäcamashga. Tsaymi wanushganpita cawarimuptin paywan juntu micur capäcorgä. \v 42 Nircurnami lapan runacunaman Jesús cachapäcamashga caynog nir wilacärinäpag: ‘Jesustami Tayta Diosnintsi churashga lapan runacunata juzgananpag. Manami cawagcunalatatsu juzganga, sinöga wanushcunatapis cawarircatsimur juzgangapagmi.’ \v 43 Manami nogacunalatsu Tayta Diosnintsipa wilacuyninta wilacuycä, sinöga Tayta Diosnintsipa unay profëtancunapis wilacärishgami. Paycunapis caynog nirmi wilacärergan: ‘Tayta Diosnintsi cachamushgan salvadorta pipis chasquicuptenga jutsa rurashgancunapita perdonashgami canga.’ ” \s1 Mana Israel runacuna Santu Espirituta chasquishgan \p \v 44 Tayta Diosnintsipa wilacuyninta wilapaycaptinmi Corneliupa wayincho lapan juntacashga caycagcunaman Santu Espíritu chayargan. \v 45-46 Tsaynog chayarmi paycunata juc idiömacunapa rimatsergan. Tsaynog rimatsiptinmi Tayta Diosnintsi cuyapäcog cashganta cushishgala lapanpis parlapäcorgan. Tsaynog parlapäcushganta mayarmi Pedruwan aywag Israel runacuna caynog nergan: “¡Mana Israel runa caycaptinpis Tayta Diosnintsi paycunaman Santu Espirituta cachamushga!” \v 47 Tsaymi paywan aywag Israel runacunata Pedro caynog nergan: “Nogantsinog paycunapis Santu Espirituta chasquicuycaptenga jucla paycunatapis bautizashun.” \p \v 48 Pedro tsaynog niptinmi Jesucristupa jutincho paycunata bautizapäcorgan. Tsaypitanami Corneliupa wayincho juntaraycag runacuna Pedruta ruwapäcorgan ishcay quimsa junaglapis paycunata goyäpänanpag. \c 11 \s1 Mana Israel runacunapis Jesusta chasquicushganta Pedro wilashgan \p \v 1 Mana Israel runacunapis Jesucristupa wilacuyninta chasquicärishgantami Judea provinciacho musyapäcorgan apostolcuna y waquin waugui-panicunapis. \v 2-3 Tsaymi Jerusalenman Pedro cutiycuptin waquin wauguicuna payta jamurpargan caynog nir: “Israel runa caycarga ¿imanirtag mana Israel runacunapa wayinman yaycushcanqui? Tsaynogpis ¿imanirtag paycunawan micushcanqui?” \p \v 4 Tsaynog niptinmi paycunata Pedro wilapargan caynog nir: \v 5 “Tayta Diosnintsita Jope marcacho manacuycashgächömi ricargä jatuncaray jacu-nirag jana patsapita uraycämogta. \v 6 Tsaycho shumag ricaycunäpagmi caycargan lapanpis mana micunapag cag uywacuna. Tsaycunaga cargan chuscun chaquinpa pureg uywacuna, chucaru uywacuna, lashtaypa puregcuna y päregcunapis. \v 7 Tsaychömi mayargä jana patsapita caynog nimogta: ‘Tsay uywacunata pishtarcur micuy.’ \p \v 8 “Tsaynog nimaptinmi nergä: ‘Manami tsay uywacunataga noga micömantsu, tayta. Manami imaypis micushcätsu mana micunäpag nishgayqui uywacunataga.’ \p \v 9 “Tsauraga jana patsapita yapay caynog nimargan: ‘Tsaynog nishga captëpis micunayquipag niycaptënaga ama yupaytupämaytsu: “Tsay uywacunataga manami micömantsu” nishpayqui.’ \v 10 Tsaynöga nimargan quimsa cutimi. Nircurnami tsay jacuta jana patsapa cutitsicorgan. \p \v 11 “Tsay hörami nogata ashimashpan posädaraycashgä wayiman chämorgan quimsa runacuna Cesarea marcapita. \v 12 Tsauraga Santu Espiritumi nimargan mana mantsacuypa paycunawan aywanäpag. Tsaynog nimaptinmi aywargä cay sogta wauguicunawan. Lapanëmi yaycapäcorgä mana Israel runapa wayinman. \v 13 Tsaychömi wayiyog wilapäcamargan wayincho juc ángil yuriparcur caynog nishganta: ‘Cachacuy Jope marcaman Simonta pushamunanpag. Paypa jucag jutinmi caycan Pedro. \v 14 Paymi tantyatsishunquipag lapan castayquicunawan imanogpa salvacärinayquipagpis.’ \p \v 15 “Wayiyog tsaynog wilamaptinmi Jesucristupa wilacuyninta parlapayta galaycorgä. Tsaycho parlapaycaptëmi nogantsiman shamushgannogla paycunamanpis Santu Espíritu shamushga. \v 16 Tsaychömi noga yarpargä Jesucristo caynog nimashgantsita: ‘Juan Bautistaga yaculawanmi bautizargan runacunata. Tayta Diosnintsimi itsanga Santu Espirituwan bautizapäcushunquipag.’ \v 17 Tsay nishgannoglami Jesucristuman yäracuptintsi Santu Espirituta Tayta Diosnintsi nogantsiman cachamushga. Nogantsiman cachamushgannog paycunamanpis cachamuptenga ¿pitag cä noga Tayta Diosnintsita tsapata churapänäpäga?” \p \v 18 Tsaynog wilapaptinmi waugui-panicuna Pedruta manana jamurpargannatsu. Tsaypa trucanga cushicushpan caynog nipäcorgan: “¡Tsaynog captenga mana Israel runacunatapis Tayta Diosnintsi salvaycanmi!” \s1 Antioquiachöpis Jesucristuta runacuna chasquishgan \p \v 19 Estebanta wanurcatsirnami Israel runacunapa autoridänincuna Jesucristuta chasquicogcunata waquinta prësu tsarircur carcilman wichgapäcorgan. Tsaynog carcilman wichgaptinmi waquincuna Jerusalenpita gueshpicärergan Feniciaman, Chipriman y Antioquiamanpis. Tsay marcacunaman chayaycurmi Israel runacunalata wilapargan Jesucristupa ali wilacuyninta. Mana Israel runacunataga manami pitapis wilapargantsu. \v 20 Chipripita y Cirenipita Antioquiaman aywag runacunami itsanga tantyargan Jesucristupa wilacuynin mana Israel runacunapagpis cashganta. Tsaymi mana Israel runacunatapis wilapargan Jesucristuta chasquicur salvacärinanpag. \v 21 Tsaynog wilacärinanpäga Tayta Diosnintsimi yanapargan. Tsaynogpami jutsa ruraycunata cacharir Jesucristuta atsca chasquicärergan. \p \v 22 Tsayta mayashpanmi apostolcuna Jerusalenpita Bernabëta cachargan Antioquiaman tsaycho cagcunata yachatsinanpag. \v 23-24 Bernabëga ali runami cargan. Tsaynogpis Tayta Diosnintsiman yäracur Santu Espíritu munashgannogmi imaypis cawag. Antioquiaman Bernabé chayaycurmi ricargan runacuna Tayta Diosnintsi munashgannog ali cawarcaycashganta. Tsaymi cushicushpan paycunata shacyätsergan Tayta Diosnintsiman yäracur imaypis cawananpag. Tsaycho Bernabé yachatsiptinmi más atsca runacuna Jesucristuta chasquicärergan. \p \v 25 Tsaypitami Tarso marcaman Bernabé aywargan Sauluta Antioquiaman pushananpag. \v 26 Antioquiaman paywan cutiycurnami juc wata atsca runacunata yachatsishpan Bernabëwan Saulo tsaycho targan. Antioquía marcachöragmi “Cristiäno” niyta runacuna galaycorgan Jesucristuta chasquicogcunata. \p \v 27 Tsay witsanmi Tayta Diosnintsipa profëtancuna aywapäcorgan Jerusalenpita Antioquiaman. \v 28-30 Tsaychömi profëta Agabuta Santu Espíritu musyatsergan: “Fiyupa muchuymi canga may-tsaychöpis” nir wilacunanpag. Tsaynog wilacuptinmi Jesucristuta chasquicogcuna wilanacorgan imatapis cashganpita shuntarcur Judea provinciacho cag waugui-panicunapag apatsinanpag. Tsay shuntashgantami Bernabëwan Saulo apapäcorgan Judea provinciaman. Tsaychönami mayor wauguicunata entregargan paycunana muchuy witsan aypupäcunanpag. Agabo nishgannoglami rasunpapis muchuy cargan. Tsay muchuyga cargan Romacho emperador Claudio mandashgan witsanmi. \c 12 \s1 Carcilcho Pedro wichgarashgan \p \v 1 Tsay witsanmi Jerusalencho rey Herodes Jesucristuta chasquicogcunata prësu tsaritsergan. \v 2 Tsaychömi apóstol Juanpa wauguin Santiaguta espädawan wanutsinanpag mandargan. \v 3 Santiaguta wanutsiptinmi Israel runacunapa autoridänincuna cushicärergan. Tsaymi Levadüraynag Tantata Micunan aniversario witsan Pedrutapis prësu tsaritsergan wanutsinanpag. \v 4 Pedruta tsarircatsirmi Herodes wichgatsergan carcilman. Carcilchömi chunca sogta (16) soldäducunata churargan chuscu-cama trucanacuypa Pedruta cuidananpag. Pascua aniversario\f + \fr 12:4 \ft Tsay witsanga Levadüraynag Tantata Micunan aniversario y Pascua aniversariupis tsay junaglami galaycog.\f* ushayrag lapan runacunapa naupancho Herodes juzgananpag captinmi carcilcho wichgarätsergan. \p \v 5 Tsauraga carcilcho Pedro wichgaraycaptinmi Jesucristuta chasquicogcuna Tayta Diosnintsita manacurcaycargan. \s1 Carcilpita Pedruta ángil jorgushga \p \v 6 Wara tuta juzgananpag captinmi carcilcho Pedro ishcan maquinpita cadënawan llävishga punuycargan ishcay soldäducunapa chaupincho. Waquin cag soldäducunanami täparcaycargan cárcil puncucho. \v 7 Tsauraga Tayta Diosnintsi cachamushgan ángil elagpita atsicyar Pedruta yuripargan cárcil rurincho. Riccharcatsirmi caynog nergan: “¡Apuray, sharcuy Pedro!” Niptinmi jinan höra Pedrupa maquinpita lläviraycashgan cadënacuna cachacäcorgan. \p \v 8 Tsaypitami ángil yapay caynog nergan: “¡Wachcacurcur jucla llanquiquita jaticuy!” Jaticurcuptinnami ángil nergan: “¡Punchuyquitapis jaticurcur guepaläpa yargamuy!” \p \v 9 Tsauraga angilpa guepalanpa Pedro aywargan. Manami shumag tantyargantsu rasunpa yarguycashganta o sueñuynilancho yarguycashgantapis. \v 10 Ruricho cag soldäducunata y chaupi puncucho cag soldäducunata pasarcur chayargan cälliman yarguna cag fiërro puncuman. Tsay puncu quiquilan quichacäcuptinmi yargapäcorgan cällimanna. Tsaypita juc esquïnata aywarcaycaptinmi ángil elgacäcorgan. \p \v 11 Tsaymi japalanna caycashganta tantyacurir Pedro caynog nergan: “Cananmi itsanga rasunpa musyä Tayta Dios nogaman angilninta cachamushganta. Tsaynog cachamurmi salvamashga Herodispa maquinpita y Israel autoridäcuna wanutsimänanpag caycashganpita.” \p \v 12 Carcilpita yargushganta shumag tantyarnami Pedro aywargan Juanpa maman Mariapa wayinman. Juanpa jucag jutinmi cargan Marcos. Tsaychömi atsca juntacaycur Pedrupag manacurcaycargan Tayta Diosnintsita. \v 13 Chayaycur sawan puncuta Pedro tacacuptinmi yargamorgan Rode jutiyog jipash, pï cashgantapis ricananpag. Tsay jipashga cargan Mariapa yanapagninmi. \v 14 Manaragpis sawan puncuta quicharmi rimayninpa Pedro cashganta reguergan. Tsaymi ruriman cörriyla cutergan puncucho Pedro caycashganta wilananpag. \p \v 15 Wilaptinmi ruricho caycagcuna caynog nergan: “¿Imanogpatag pay canga? ¡Mayapacushcanqui imachari!” \p Nipäcuptinpis: “Manami mayapacushcätsu. ¡Rasunpami pay caycan!” nergan. \p Tsauraga paycuna caynog nipäcorgan: “Manami payga canmantsu. Paypa angilnin parlamog imatachari mayapacushcanqui.” \p \v 16 Tsayyäga Pedro yaparir yaparirmi puncuta tacacorgan. Puncuta quicharir pay cashganta ricaycurnami tsaycho cagcuna ucacashga ricacorgan. \v 17 Tsaymi maquinwan Pedro sëñata gorgan upälacärinanpag. Nircur wilapargan carcilpita Tayta Diosnintsi imanogpa jorgamushgantapis. Tsaypitana caynog nergan: “Carcilpita yargamushgäta wilayculay Santiaguta y waquin waugui-panicunatapis.” Tsaypita yargurir aywacorgan juc lädupana. \p \v 18 Patsa wararcuptinnami Pedruta täpag soldäducuna ima pasashgantapis mana tantyar quiquinpura tapunacärergan: “¿Maytag Pedro?” nipäcushpan. \v 19 Carcilcho mana tariycushpannami soldäducunawan Herodes may-tsaypapis ashitsergan. Mana tariycuptinmi täpag soldäducunatana wanutsergan. \s1 Herodes wanushgan \p Tsaypitana Herodes aywacorgan Judea provinciapita Cesarea marcacho tänanpag. \v 20 Tiro y Sidón marca runacuna Herodispa contran rurashga captinmi Herodes rabiacushpan tsay marcacunaman micuyta apapäcunanta mana munargannatsu. Tsaymi tsay marcacunacho fiyupa muchuy cargan. Tsaynog captinmi tsay runacuna wilanacärergan Herodisman parlag aywapäcunanpag. Manarag Herodiswan parlarmi paypa yanapagnin Blastuwan amistäta rurapäcorgan. Paynami Herodiswan parlargan Tiro y Sidón runacunawan parlananpag. \v 21 Tsauraga Herodes jitapargan juc junag Tiro y Sidón runacunawan parlananpag. Tsay jitapashgan junagmi jaticorgan más alinnin cag röpanta. Nircurnami trönunman jamaycushpan runacunata parlapämorgan. \v 22 Parlamushganta mayaycurmi runacuna fuertipa nipäcorgan: “¡Cay rimaycämog runaga manami runalatsu! ¡Payga Tayta Diosnintsimi!” \v 23 Tsaymi: “Tayta Dioslata alabapäcuy” ninanpa trucanga Herodes cushicorgan runacuna: “Gamga Diosmi canqui” nipäcuptin. Tsaynog Dios-tucuptinmi jinan höra Tayta Diosnintsipa angilnin castigargan. Tsaymi curu ushaypa wanorgan. \p \v 24 Tsaypitanami Jesucristupa wilacuyninta wilacäriptin may-tsaychöpis Jesucristuta runacuna chasquicärergan. \v 25 Bernabëwan Saulunami waugui-panicuna shuntashganta\f + \fr 12:25 \ft Waugui-panicuna shuntashganta musyanayquipag liyinqui Hechos 11.28-30.\f* entregaycur Antioquiaman cutipäcorgan Marcos nishgan Juanta pushacurcur. \c 13 \s1 Bernabëta y Sauluta Santu Espíritu acrashgan \p \v 1 Antioquiachömi cargan Tayta Diosnintsipa profëtancuna y yachatsicogcunapis. Paycuna cargan Bernabé, “Yana Runa” nishgan Simón, Cirenipita cag Lucio, Manaén y Saulupis. Manaentami ashmapäcorgan rey Herodistawan tsay wayilacho. \v 2 Jesucristuman yäracogcuna ayunar Tayta Diosta alabaycaptinmi Santu Espíritu caynog nergan: “Bernabëta y Saulutami acrashcä ali wilacuyta wilacur puripäcunanpag.” \p \v 3 Tsaynog niptinmi umancunaman maquinta churaycur paycunata yanapananpag Tayta Diosnintsita manacärergan. Nircurnami paycunata despachargan Jesucristupa wilacuyninta wilacur puripäcunanpag. \s1 Jesucristupa wilacuyninta Chipricho wilacushgan \p \v 4-5 Tsauraga Santu Espíritu nishgannog wilacunanpag aywarmi Bernabëwan Saulo chayargan Seleucia marcaman. Marcos nishgan Juantapis paycuna pushargan yanapananpag. Tsaymi büquiman witsarcur Seleuciapita aywapäcorgan Chipre nishgan islaman. Salamina marcaman chayaycurmi sinagogacunacho wilacuyta galaycärergan. \p \v 6 Jesucristupa wilacuyninta wilacur intëru Chipripa puripäcorgan hasta Pafos marcaman chayananyag. Tsaychömi taripäcorgan Israel runa Barjesús jutiyog brüjuta. Paymi: “Diospa wilacogninmi cä” nir runacunata criyitsergan. \v 7-8 Brüju captinmi payta Elimas nipäcog.\f + \fr 13:7-8 \ft Griego idiömachöga Elimas ninanga brüju ninanmi.\f* Tsay brüjoga amistäta rurargan Chipre isla marcacunapa mandagnin Sergio Pauluwanmi. Sergio Pauloga ali yarpayniyog runa carmi Bernabëta y Sauluta gayatsergan wilacushganta mayananpag. Paycuna wilapashganta tantyarmi Jesucristuta chasquicuyta munargan. Chasquicuyta munaptinmi tsay brüju payta michargan mana chasquicunanpag. \v 9 Tsaynog michaptinmi Saulo rabianargan. Saulupanami jucag jutin cargan Pablo. Paymi Santu Espiritupa munayninwan tsay brüjuta caynog nergan: \v 10 “¡Gamga ruraycanqui diablo munashgantami! ¡Tsaymi Tayta Diospa contran caycanqui! ¿Imanirtag Jesucristupa wilacuyninta runacuna chasquicunanta michaycanqui? \v 11 ¡Tsaynog cashgayquipitami Tayta Diospa castïgunwan gapra ricacunquipag! Tsaymi juc tiempuyag atsicyag patsata mana ricanquipagtsu.” \p Tsaynog niptinmi jinan höra Elimas gapra ricacorgan. Tsaymi ruwacorgan pilapis jancharcur wayinman pushananpag. \v 12 Tsaynog gaprayashganta ricarmi Sergio Paulo tantyargan Tayta Diosnintsi rasunpa munayniyog cashganta. Tsaymi Jesucristuta jucla chasquicorgan. \s1 Pisidiacho cag Antioquiacho Pablo yachatsishgan \p \v 13 Tsaypitanami büquiman witsarcur yanapagnincunawan Pablo aywapäcorgan Pafos marcapita Panfiliacho caycag Perge marcaman. Tsaycho paycunata cachariycurmi Marcos nishgan Juan cuticorgan Jerusalenman. \v 14 Tsaypitanami Bernabé y Pablulana aywargan Pisidiacho cag Antioquía marcaman. Sábado jamay junag captinnami sinagogaman aywapäcorgan. \v 15 Tsaychömi yachatsegcuna Tayta Diosnintsipa palabranta liyimorgan. Nircurmi Pablo y Bernabé jamaraycashgan cagman juc runata cachapäcorgan caynog ninanpag: “Wauguicuna, imalapis yachatsimänayquipag captenga naupagmanshi aywanqui yachatsipäcamänayquipag.” \p \v 16 Tsaymi naupagman aywarcur maquinta Pablo jogarergan upälacärinanpag. Nircurmi caynog nergan: “Israel runacuna y mana Israel runacunapis, yachatsimushgäta shumag mayapäcamay. \v 17 Tayta Diosnintsimi Abrahamta, Isaacta y Jacobta nergan paycunapita miragcunata imaypis yanapananpag. Tsay nishgannoglami Egipto nacionchöna taycar Jacobpa wilcancunapita mirapäcorgan hasta jatun nación ricacushganyag. Nircurnami Tayta Diosnintsi milagrucunata rurashpan Egiptupita paycunata shuntamorgan. \v 18 Tsaypita chuscu chunca (40) watanog chunyag jircapa puripäcorgan. Tsaynog purir Tayta Dios nishgancunata mana cäsucuptinpis Tayta Diosnintsi pacenciacorganmi. \v 19 Tsaypita Canaán nacionman chayaycatsirnami ganchis nacioncunata ushacätsinanpag Tayta Diosnintsi yanapargan. Tsaynogpami paycuna tsay marcancunata aypunacärergan. \v 20-21 Egiptucho cashganpita hasta Canaán nacioncho marcacunata aypunacunanyag pasargan chuscu pachac pitsga chunca (450) watanogmi. \p “Canaáncho carnami Israel runacuna quejanacuptin arreglananpag Tayta Diosnintsi churargan juezcunata. Tsaypitanami profëtan Samuel witsanna juezcuna cananpa trucanga Israel runacuna Tayta Diosnintsita manacärergan rey cananpag. Tsaymi rey cananpag Dios churapargan Benjamín casta Cispa tsurin Saulta. Paymi chuscu chunca (40) wata mandag rey cargan. \v 22 Tsaypitanami Saulpa trucan Davidtana churargan mandag rey cananpag. Manarag rey captin Davidpäga Tayta Diosnintsi caynogmi nergan: ‘Isaïpa tsurin Davidmi itsanga munashgänog cawag runa caycan. Payga lapan nishgäcunatami cäsucongapag.’\x + \xo 13:22 \xt 1 Samuel 13.14\x* \p \v 23 “Rey David castapitanami Tayta Diosnintsi promitishgannogla Israel nacioncho juc salvador yurergan. Payga Jesucristumi. \v 24 Jesucristo manarag wilacuptinmi Israel runacunata Juan Bautista wilapargan jutsancunata cacharir bautizacärinanpag. \v 25 Nircurnami Juan Bautista caynog nergan: ‘Manami yarpapäcushgayquinogtsu noga salvador cä. Runacunata salvananpäga jucragmi shamonga. Nogaga manami paynog munayniyogtsu caycä.’ Tsaynog nergan Jesucristo wilacur puriyta galaycunanpag caycaptinmi. \p \v 26 “Israel runacuna y mana Israel runacunapis, shumag mayapäcamay. Gamcunamanmi chämushga salvacunayquipag cag ali wilacuy. \v 27 Jerusalencho tag runacuna y autoridänincunapis manami tantyapäcorgantsu salvamänantsipag Jesucristuta Tayta Dios cachamushganta. Tsaynog mana tantyapäcorgantsu Tayta Diosnintsipa profëtancuna Jesucristupag escribishganta cada sábado jamay junagcho liyirpis. Mana tantyarmi paycuna Jesucristuta wanutsergan. Tsaynog wanutsiptinmi Cristuta wanutsinanpag cashganta Tayta Diospa wilacognin profëtacuna escribishgannogla pasargan. \v 28 Wanutsishga cananpäga manami ni ima jutsantapis taripäcorgantsu. Tsaynog captinpis Pilätuman entregaycorgan jutsayogtanogpis wanutsinanpag. \v 29 Tsaynog entregaptinmi lapanpis pasargan Tayta Diosnintsipa profëtancuna escribishgannogla. Wanurcuptinnami payman yäracogcuna pampapäcorgan. \v 30 Pampashga caycagtanami Tayta Diosnintsi cawaritsimorgan. \v 31 Wanushganpita cawarircatsimuptinmi atsca cuti Jesús yuripargan Galileapita Jerusalenman paywan aywag discïpuluncunata. Paycunami Jesús cawarimushganta wilacurcaycan. \p \v 32-33 “Tsaymi Bernabëwan caycho carcaycä Jesucristupa wilacuyninta gamcunata musyatsinäpag. Canan witsanmi Tayta Diosnintsi unay promitishganta cumplishga Jesucristuta wanushganpita cawaritsimur. Ishcay cag salmuchöpis Tayta Diosnintsi Jesucristupita caynog nergan: \q1 ‘Gamga cuyay tsurëmi canqui. \q1 Tsaymi gamta churä lapanta mandanayquipag.’\x + \xo 13:32-33 \xt Salmo 2.7\x* \p \v 34 “Jesucristo wanushganpita cawarimunanpag cashgantaga Tayta Diosnintsi palabrancho mastapis caynogmi niycan: ‘Davidta promitishgäcunataga lapantami cumplishag.’\x + \xo 13:34 \xt Isaías 55.3\x* \v 35 Tsay promitishganpitami Salmo libruchöpis David caynog escribergan: \q1 ‘Cuyashgayqui cagtaga manami pamparashgalanchöga cacharinquipagtsu, \q1 ni ayantapis ismunanta munanquipagtsu.’\x + \xo 13:35 \xt Salmo 16.10\x* \m \v 36 Manami quiquinpagtsu David tsaynog escribergan. Davidga pamparashgalanchömi ismur ushacargan. \v 37 Jesuspa ayanmi itsanga mana ismushgatsu. Tsaypa trucanga Tayta Diosnintsi payta cawaritsimorgan. \p \v 38 “Waugui-panicuna, canan nishgäta shumag tantyacäriy. Tayta Diosnintsi cawaritsimushgan Jesucristuta chasquicur payman yäracäriptiquimi jutsayquicunata perdonashunquipag. \v 39 Payman yäracuptiqui tsaynog perdonashunquipag Moisés escribishgan leycunata mana cumpliyta camäpacuptiquipis. \v 40-41 Jesucristuta mana chasquicogcunapäga Tayta Diosnintsipa profëtancunapis caynogmi escribergan: \q1 ‘Tayta Diosnintsi nishganta mana cäsucogcuna, \q1 fiyupa nacanayquipag cashganta tantyacäriy. \q1 Manami yarpanquiragtsu imanog nacanayquipag cashgantapis.’ ”\x + \xo 13:40-41 \xt Habacuc 1.5\x* \p Tsauraga Pablo y Bernabé tsaynog wilaparcurmi caynog nergan: “Cuidädu profëta escribishgancho nishgannog gamcunatapis pasashunquiman.” \v 42 Tsaypitanami sinagogapita lapan yargapäcorgan. Ali yachatsiptinmi paycunata ruwacärergan jucag cag säbadupis yapay yachatsinanpag. \v 43 Sinagogapita Pabluwan Bernabé aywaptinmi Israel runacuna y mana Israel runacunapis paycunawan atsca aywapäcorgan. Paycunatami Pablo shacyätsergan cuyapäcog Tayta Diosnintsiman imaypis yäracärinanpag. \s1 Pisidia provinciacho mana Israel runacunatana Pablo yachatsishgan \p \v 44 Tsaypita sábado jamay junag Pablo y Bernabé yapay cutiptin tsay marcacho cagcuna cäsi lapan juntacargan Jesucristupa wilacuyninta mayapäcunanpag. \v 45 Tsaynog juntacashganta ricaycurmi Israel runacuna Pablupa contran caynog nir sharcorgan: “Pabloga lutantami yachaycätsin.” \p \v 46 Tsaynog nipäcuptinmi Pablo y Bernabé mana mantsacuypa caynog nipäcorgan: “Israel mayëcuna capäcuptiquimi Jesucristupa wilacuyninta puntata gamcunata wilapaycä. Tsaynog wilapaptëpis Tayta Diospa naupancho imayyagpis cawayta mana munarmi mana chasquicärinquitsu. Tsaymi wilapashgäta mana chasquicuptiqui mana Israel runacunatana wilapäshag. \v 47 Mana Israel runacunapis Jesucristupa wilacuyninta chasquicunanpagmi caynog nir escribiraycan: \q1 ‘Mana Israel runacunapagpis atsquinog canayquipagmi gamta churashcä. \q1 Tsaynogpami may-tsaychöpis runacuna salvacärengapag.’ ”\x + \xo 13:47 \xt Isaías 49.6\x* \p \v 48 Pabluwan Bernabé tsaynog parlashganta mayarmi mana Israel runacuna cushicärergan, paycunapagpis salvación cashganta tantyashpan. Tsaynogpami Tayta Diosnintsi acrashgan cagcuna gloriacho cawananpag Jesucristuta chasquicärergan. \p \v 49 Tsaynogpami Jesucristupa wilacuynin wilacushga cargan tsaycho cag lapan marcacunapa. \v 50 Tsaymi tsay marcacho cag respitashga warmicunata y runacunatapis Israel runacuna shimita gorgan Bernabëta y Pabluta chiquipäcunanpag. (Tsay warmicunaga sinagogacho sábado junagcuna juntacag.) Tsaynog chiquipäcushpanmi Israel runacuna Pabluta y Bernabëta gargapäcorgan tsay marcacunapita. \v 51 Tsaynog garguptinmi llanquincho caycag polvuta tapshirishpan\f + \fr 13:51 \ft Tsay witsanga llanquincho caycag polvuta runacuna tapshipäcog Tayta Diosnintsi juzgananpag cashganta tsay marca runacuna tantyacunanpagmi.\f* aywacorgan Iconio marcamanna. \v 52 Jesucristuta chasquicogcunaga Santu Espíritu imachöpis yanapaptin cushishgami cawapäcorgan. \c 14 \s1 Iconio marcacho Jesucristupa wilacuyninta Pablo y Bernabé wilacushgan \p \v 1 Iconio marcachöna caycar Pablo y Bernabé aywapäcorgan sinagogaman. Tsaycho shongunman chayagpag Jesuspita wilapaptinmi Israel runacuna y mana Israel runacunapis Jesucristuta chasquicärergan. \v 2 Tsaynog chasquicäriptinmi waquin cag Israel runacuna rabianashpan runacunata shimita gorgan Jesucristuta chasquicogcunata chiquipäcunanpag. \p \v 3 Tsaychömi Pablo y Bernabé atsca quilla targan. Tsaycho tarmi Tayta Diosnintsiman yäracushpan pitapis mana mantsacuypa Jesucristupa ali wilacuyninta wilapargan. Tsay wilacärishgan rasunpa cashganta runacuna musyananpagmi Bernabëta y Pabluta Tayta Diosnintsi yanapargan milagrucunata rurananpag. \p \v 4 Jesucristupa wilacuyninta wilacuptinmi Israel runacuna paycunata chiquipäcorgan. Tsaymi waquin runacuna apostolcunapa contran sharcorgan y waquin cagnami apostolcunapa favornin sharcorgan. \v 5 Apostolcunapa contran sharcogcunaga, Israel runacuna y mana Israel runacunapis, autoridäcunawan wilanacärergan apostolcunata sagmaypa wanutsipäcunanpag. \v 6-7 Tsayta musyaycurmi Pablo y Bernabé gueshpicärergan Licaonia provinciaman. Nircurnami Listraman, Derbiman y tsay provinciacho cag waquin marcacunamanpis aywar Jesucristupa wilacuyninta wilacärergan. \s1 Listra marcacho Pabluta sagmapäcushgan \p \v 8 Listra marcachömi juc wegru runa cargan, yurishganpita-patsa mana pureg. \v 9 Tsay runami jamaraycargan Pablo parlashganta mayar. Payta ricärirmi Pablo tantyargan aliyänanpag Tayta Diosnintsiman yäracuycashganta. \v 10 Tsaymi fuertipa caynog nergan: “¡Sharcurcur shumag ichiy!” Tsaynog niptinmi jucla ichircushpan puriyta galaycorgan. \p \v 11 Tsayta ricaycurmi quiquincunapa idiömancho runacuna cushishga caynog nipäcorgan: “¡Dioscunami runa-tucular nogantsicunaman shamushga!” \p \v 12 Bernabëpag yarpapäcorgan Zeus nishgan diosnin cashganta. Y Pablupagna, wilacog captin, yarpapäcorgan Hermes nishgan diosnin cashganta.\f + \fr 14:12 \ft Latín idiömachöga Zeusta nipäcun Júpiter y Hermestana nipäcun Mercurio.\f* \v 13 Tsay marca yaycunachömi Zeus nishgan diosninta adoracunan templo cargan. Tsauraga tsay templucho cag cürami puncuman apamorgan waytan walgashga törucunata. Tsaycho lapan runacunawan törucunata wanutsiyta munapäcorgan apostolcunata adorananpag. \p \v 14 Paycunata adorayta munapäcushganta tantyaycurmi Pablo y Bernabé laquicushpan jatirashgan röpanta rachiriycorgan.\f + \fr 14:14 \ft Tsay witsanmi Diospa contran pipis rimaptin jatirashgan röpanta runacuna rachipäcog. Tsaynoglami pasaypa laquicushpanpis jatirashgan röpanta rachipäcog. Tsay costumbripita masta musyanayquipag liyinqui Génesis 37.29; Josué 7.6; 2 Reyes 2.12; San Marcos 14.63.\f* Tsaymi runacunaman aywaycur caynog nergan: \v 15 “¡Ama tsayta rurapäcuytsu! Nogacunapis gamcunanog runalami capäcö. Gamcunaman yachatseg shapäcamushcä tsay manacag dioscunata cacharir rasunpa cag Tayta Diosnintsitana adorapäcunayquipagmi. Paymi jana patsatapis, cay patsatapis, lamartapis y lapan imatapis camargan. \v 16 Jesucristupa ali wilacuynin gamcunaman manarag chämuptinmi Tayta Diosnintsi cachaparishushcanqui manacag dioscunata adorar cawapäcunayquipag. \v 17 Tsaynog captinpis tantyaycätsishunqui rasunpa cag Dios cashganta musyapäcunayquipagmi. Tsaymi cuyapäshushpayqui tamyatsimun ali cosëchata shuntar cushishga cawapäcunayquipag.” \p \v 18 Apóstol Pablo tsaynog nir tantyatsiptinpis sasataragmi runacuna tantyargan Pabluta y Bernabëta mana adorananpag. \p \v 19 Tsaypita warantincunami apostolcunata chiqueg Israel runacuna Antioquiapita y Iconiupitapis Listraman chayapäcorgan. Tsay runacunami shimita gorgan Pablupa contran sharcapäcunanpag. Paycuna nishganta chasquiparmi runacuna Pabluta sagmapäcorgan pitegpag. Nircur wanushgana cashganta yarparmi garachaypa apaycur marca cuchunman jitarergan. \v 20 Tsauraga Jesucristuta chasquicogcuna Pablo jitaraycashgan cagman juntacargan ayanta shuntananpag. Tsaynog juntaparaycaptinmi cawarircamurna marcaman cutergan. Tsaypita wara junagna Bernabëwan aywacorgan Derbe marcaman. \p \v 21 Derbiman chayaycurnami Jesucristupa wilacuyninta wilacärergan. Tsaynog wilacuptinmi atsca runacuna Jesusta chasquicärergan. Nircurnami cutipäcorgan Antioquía, Listra y Iconio marcacunaman. \v 22 Tsay marcacunaman chayarmi Jesucristuta chasquicogcunata shacyätsergan Tayta Diosnintsiman mana ajayaypa yäracärinanpag. Tsaynogpis tantyatsergan Diospa naupanman manarag chayaptin runacuna chiquinanpag cashganta. \v 23 Tsaynogpis cada marcacho mayor wauguicunata churapäcorgan waugui-panicunata tsaycho yachatsinanpag. Nircurnami ayunashpan Tayta Diosnintsita manacärergan paycunata yanapananpag. \s1 Siriacho cag Antioquiaman Pablo y Bernabé cutishgan \p \v 24 Pisidia provinciapita aywacurmi Panfilia provinciamanna chayargan. \v 25 Tsaychönami Perge marcachöpis Jesucristupa wilacuyninta yapay wilacärergan. Nircurna aywapäcorgan Atalia marcaman. \v 26 Tsaypitanami büquiwan Antioquiaman cuticärergan. Tsaychömi yapay juntacargan waugui-panicunawan. Tsay waugui-panicunami Tayta Diosta manacurir Bernabëta y Pabluta naupata cachargan may-tsaypapis wilacur puripäcunanpag. \v 27 Antioquía marcaman chayarnami waugui-panicuna juntacaptin cushishga wilapargan caynog nir: “¡Wilacuyninta wilacärinäpag Tayta Diosnintsi alimi yanapamashga! ¡Tsaymi mana Israel runacunapis Jesucristuta chasquicärishga! ¡Paycunapis cananga Tayta Diosmannami yäracurcaycan!” Tsaynog wilaptinmi mayagcunapis pasaypa cushicärergan. \v 28 Pabluwan Bernabé tsaycho atsca quillami waugui-panicunata yachatsir targan. \c 15 \s1 Jerusalencho apostolcuna wilanacushgan \p \v 1 Tsay witsanmi Judea provinciapita Antioquiaman waquin wauguicuna aywargan. Chayaycurmi waugui-panicunata caynog yachatsergan: “Moisés escribishgan leycunata cumplir cuerpuyquita señalacurragmi salvacärinquipag.” \v 2 Tsaynog yachatsiptinmi Pablo y Bernabé paycunata michargan tsaynog mana yachatsinanpag. Tsaymi tsay yachatsicogcuna Pabluwan y Bernabëwan fiyupa rimanacärergan. Tsaynog rimanacuptinmi Antioquía waugui-panicuna Bernabëta y Pabluta caynog nergan: “Tsaypita parlapäcunayquipag mejor aywapäcuy Jerusalenman. Tsaychönami apostolcunawan y mayor wauguicunawanpis shumag parlapäcunqui señalacunantsipag o mana señalacunantsipag cashgantapis.” Tsaynog nishpanmi waquin wauguicunatapis acrapäcorgan paycunawan Jerusalenman aywapäcunanpag. \p \v 3 Jerusalenpa aywarmi Fenicia y Samaria provinciacunamanpis chayargan. Tsayman chayarmi wilacärergan mana Israel runacunapis Tayta Diosnintsita chasquicärishganta. Tsaynog wilapaptinmi waugui-panicuna cushicärergan. \p \v 4 Jerusalenman chayaptinnami Pabluta y Bernabëta chasquicärergan apostolcuna, mayor wauguicuna y tsaycho cag lapan waugui-panicunapis. Paycunatami Pablo y Bernabé wilapargan may-tsaychöpis Tayta Diosnintsi yanapashganta. Tsaynogpis wilapargan mana Israel runacunapis salvacärinanpag Jesucristuta chasquicärishganta. \v 5 Tsaymi Jesucristuta chasquicog fariseo runacuna caynog nergan: “Manami paycuna salvacärengatsu Moisespa leynincunata mana cumplir. Tsaynogpis manami salvacärengatsu cuerpunta mana señalacorga.” \p \v 6 Tsaynog niptinmi apostolcuna y mayor wauguicunapis juntacargan tsay nishganpita parlapäcunanpag. \v 7 Tsaycho waquin wauguicuna parlamushganta mayarmi Pedro caynog nergan: “Wauguicuna, musyapäcunquimi mana Israel runacunata wilapänäpag Tayta Diosnintsi cachamashganta. Tsaynog cachamashga paycunapis wilacuyninta chasquicur salvacärinanpagmi. \v 8 Cachamashgannogla mana Israel runacunata wilapaptëmi paycunapis Jesucristuta chasquicärishga. Rasunpa chasquicushganta musyarmi Tayta Diosnintsi Santu Espirituta paycunamanpis cachamushga. Nogantsi chasquicushgantsinoglami paycunapis Santu Espirituta chasquicärishga. \v 9 Tsaynogpami musyantsi Jesucristuta chasquicog cagta, Israel runa captinpis mana Israel runa captinpis, Tayta Diosnintsi perdonar salvashganta. \v 10 Tsaynog caycaptenga shumag yarpachacäriy. Mana Israel runacunata ama obligashuntsu Moisés escribishgan leycunata cumplinanpag. Tsaycunataga unay Israel runacuna ni quiquintsipis manami cumpliyta puëdishcantsitsu. Mana Israel runacunata Tayta Diosnintsi salvashganta ¿imanirtag manacagman churayta munapäcunqui? \v 11 ¡Manami Moisés escribishgan leycunata cumplishgantsipitatsu Tayta Diosnintsi salvamantsi, sinöga Señornintsi Jesucristuta chasquicushgantsipitami cuyapämashpantsi salvamantsi Israel runa captintsipis mana Israel runa captintsipis!” \p \v 12 Pedro tsaynog niptinmi tsaycho cag runacuna lapan upälacärergan. Tsaynami Pablo y Bernabé wilapargan Tayta Diosnintsi yanapaptin mana Israel runacuna cagchöpis milagrucunata rurashganta. \p \v 13 Tsaynog wilapayta usharcuptinmi Santiago caynog nergan: “Wauguicuna, mayapäcamay. \v 14 Simón Pedro wilamashcantsi mana Israel runacunatapis cuyapashpan Tayta Diosnintsi salvashganta. \v 15 Pedro wilamashgantsinoglami unay profëtancunawanpis Tayta Diosnintsi caynog wilacatsergan: \q1 \v 16 ‘Israel nacioncho Davidpa castan rey mana captinpis juctami paypa castanpita churashag rey cananpag.\f + \fr 15:16 \ft David castapita reyta churananpäga nergan Jesucristupagmi. David castapita Jesucristo yurishganta musyanayquipag liyinqui San Mateo 1.1; San Lucas 1.60; 23.3.\f* \q1 \v 17 Tsaynog rurashagpag Israel runacunapis y mana Israel runacunapis nogaman yäracamänanpagmi. \q1 Tsaynog ruraptëmi lapan acrashgä cag runacuna salvacärengapag. \q1 \v 18 Tsaynog pasananpag cagtami Tayta Diosnintsi unaypita-patsana tsaycunata musyatsimashcantsi.’ ”\x + \xo 15:18 \xt Amós 9.11-12; Isaías 45.21\x* \p \v 19 Tsayta yarparcatsirmi Santiago mastapis caynog nergan: “Tayta Diosnintsi palabrancho tsaynog niycaptenga imatapis ama tsapata churapäshuntsu mana Israel runacunapis Jesucristuta chasquicärinanpag. Tsaynogpis ama obligashuntsu Moisés escribishgan leycunata cumplinanpag. \v 20 Imanog captinpis Israel waugui-panicunawan mana Israel waugui-panicuna ali ricanacunanpag cartata apatsishun. Tsay cartacho mana Israel waugui-panicunata wilashun ïdulucunapa jutincho pishtashgan aytsata mana micunanpag, runacuna chinëru mana cananpag, warmicunapis waynan waynan mana puricunanpag, mana pishtaypa wanushga uywacunapa aytsanta mana micunanpag y uywapa yawarnintapis mana upunanpag ni micunanpagpis. \v 21 Tsaycunata cumplipäcunanpäga sinagogacunachömi Moisés escribishgan leycunata cada sábado jamay junag yachaycätsin.” \s1 Mana Israel waugui-panicunaman cartata apatsishgan \p \v 22 Tsaynog niptin apostolcuna, mayor wauguicuna y waquin waugui-panicunapis ishcay wauguicunata acrapäcorgan Pablo y Bernabé Antioquiaman cutiptin tsaycho cag waugui-panicunata imata wilanacushgantapis wilananpag. Tsay wauguicunami cargan Judaswan Silas. Judaspa jucag jutinmi cargan Barsabás. Judasta y Silastami lapan waugui-panicunapis cuyashpan respitapäcog. \v 23 Paycunawanmi cartata apatsergan Antioquiacho cag waugui-panicunaman. Tsay cartatami escribipäcorgan caynog nir: \pi1 Antioquía marcacho cag waugui-panicuna y Siria y Cilicia provinciacunacho cag waquin waugui-panicunapis: \pi1 Apostolcuna y mayor wauguicuna carmi gamcunapag salüdöta apatsimö. \pi1 \v 24 Nogacuna musyapäcushcämi waquin wauguicuna gamcuna cagman shamur lutanta yachatsipäcushushgayquita. Paycunataga nogacuna manami cachapäcamushcätsu. Mana cachaycämuptëpis paycunaga gamcunata pantacätsir lutantashi yachatsishushcanqui caynog nir: “Salvacärinayquipäga cuerpuyquitarag señalacäriy. Tsaynogpis Moisés escribishgan leycunatarag cumplipäcuy.” \pi1 \v 25-27 Tsayta musyarmi lapanë wilanacärishcä gamcuna cagman Judasta y Silasta cachapäcamunäpag. Paycunami tantyatsishunqui cay cartacho escribiraycashgancunata. Bernabëwan Pabluwanmi paycuna shapäcamonga. Bernabëwan Pablumi wanuytapis mana mantsacuypa may-tsaychöpis Jesucristupa wilacuyninta wilacuycan. \pi1 \v 28-29 Santu Espiritumi tantyatsimashga cuerpuyquita mana señalacurpis salvacärishgayquita. Tsaymi wilanacärishcä salvashgana caycarga ïdulucunapa jutincho pishtashgan aytsata mana micapäcunayquipag, ima uywapa yawarnintapis mana upupäcunayquipag, jurcacaypa wanushga uywacunapa aytsanta mana micapäcunayquipag, runacuna chinëru mana cananpag y warmicunapis waynan waynan mana puricunanpag. Cay cartacho nishgäcunata cumplipäcuptiquega alimi canga. Tsaylatami nipäcamö cay cartacho. \p \v 30 Tsauraga tsay wilanacärishgannoglami tsay chuscun wauguicuna aywacärergan Antioquiaman. Tsayman chayaycurmi waugui-panicunata shuntargan apashgan cartata liyipänanpag. \v 31 Tsay cartata liyipaptinmi lapan cushicärergan. \v 32 Judaswan Silaspis Tayta Diosnintsipa profëtancunami cargan. Tsaymi waugui-panicunata shumag tantyatsir shacyätsergan Tayta Diosnintsi munashgannog imaypis cawapäcunanpag. \v 33 Tsaycho goyarcuptinnami Tayta Diosta agradëcicushpan waugui-panicuna Judasta y Silasta despachargan Jerusalenman cuticärinanpag. \v 34 [Tsaynog captinpis Silasmi itsanga yarpachacurir Antioquiacho quëdacorgan.] \v 35 Pabluwan Bernabëpis Antioquiachömi quëdacärergan. Tsaychömi waquin wauguicunawan Jesucristupa ali wilacuyninta yachatsir targan. \s1 Marcan marcan wilacog Pablo yapay aywashgan \p \v 36 Tsaypita atsca quillatanami Bernabëta Pablo caynog nergan: “Acu cutishun Jesucristupa wilacuyninta wilacushgantsi cag marcacunaman waugui-panicunata watucamunantsipag.” \p \v 37 Tsauraga Bernabé pushayta munargan Juanta. Juanpa jucag jutinmi cargan Marcos. \v 38 Pablumi itsanga Marcusta pushayta mana munargantsu, punta cag aywaynincho Panfiliapita cachariycur cuticushga captin. \v 39 Tsaymi Pabluwan Bernabé tsay janan rimanacorgan. Tsaynog rimanacurcurnami Marcusta pushacurcur büquiwan Bernabé aywargan Chipriman. \p \v 40 Pablunami Silasta pushacurcur aywargan wilacushgan marcacunaman. Tsaypa aywananpagmi waugui-panicuna Jesucristuta manacärergan paycunata yanapananpag. \v 41 Siria y Cilicia provinciacunacho cag marcacunaman chayarmi Pabluwan Silas waugui-panicunata shacyätsergan Tayta Diosnintsi munashgannog shumag cawapäcunanpag. \c 16 \s1 Pabluta y Silasta Timoteo yanagashgan \p \v 1 Tsaypita Derbe y Listra marcacunaman Pabluwan Silas chayapäcorgan. Listra marcachömi Timoteuwan reguinacorgan. Timoteupa taytan mana Israel runa captinpis mamanga Israel warmimi cargan. Tsaynogpis Timoteupa mamanga Jesucristuta chasquicushgami cargan. \v 2 Listra y Iconio marcacunacho tag waugui-panicuna lapanpis parlapäcorgan Timoteo ali mözu cashganta. \p \v 3 Timoteupa taytan mana Israel runa captinmi Israel runacuna musyargan Timoteupa cuerpun mana señalashga cashganta. Tsaymi yanagänanpag Pablo pushayta munar Israel runacuna mana jamurpänanpag Timoteupa cuerpunta señalatsergan. \v 4 Tsaypita quimsanna marcan marcan aywapäcorgan Jesucristupa wilacuyninta wilacunanpag. Marcan marcan chayaycurmi apostolcuna y mayor wauguicuna apatsishgan cartata liyipashpan waugui-panicunata shacyätsergan cartacho escribishgannogla lapantapis cumplipäcunanpag. \v 5 Tsaynog tantyatsiptinmi waugui-panicuna pasaypa cushicärergan. Tsaymi waran waran runacuna Jesusta chasquicärergan. \s1 Macedonia provinciapita runa gayacamogta Pablo sueñuynincho ricashgan \p \v 6 Tsaypitami Pablo yanagagnincunawan Asia provinciaman aywayta munargan Jesucristupa ali wilacuyninta wilacunanpag. Tsaynog yarpaptinpis Santu Espíritu manami tsaypa aywananta munargantsu. Tsaynami Frigia y Galacia provinciacunacho cag marcacunaman chayaycushpan Jesucristupa wilacuyninta wilacärergan. \v 7 Misia provinciaman chayaycurnami aywayta yarpargan Bitinia provinciapa. Tsaychöpis Santu Espíritu manami munargantsu tsaypa aywapäcunanta. \v 8 Tsauraga Misia provinciapa pasarmi chayapäcorgan Troas marcaman. \v 9 Tsaychönami sueñuynincho Pablo ricargan Macedonia provinciapita juc runa caynog nir gayacaycämogta: “Cayman shaycalämuy nogacunata yanapamänayquipag, tayta.” \v 10 Pablo tsaynog ricashganta wilapäcamaptinmi tantyapäcorgä\f + \fr 16:10 \ft Troaspitami cay libruta escribeg Lucaspis Pabluwan puriyta galaycorgan.\f* tsay marcacunamanpis wilacuyninta chayatsinäpag Tayta Dios munashganta. Tsaymi jucla camaricärergä Macedoniaman aywapäcunäpag. \s1 Filipos marcacho Jesucristupa wilacuyninta Silaswan Pablo wilacärishgan \p \v 11 Tsauraga Troas marcapita büquiwan aywar chayapäcorgä Samotracia islaman. Tsaypita wara junagragmi chayapäcorgä Neápolis marcaman. \v 12 Tsaypitana Macedonia provinciaman aywar chayapäcorgä Filipos marcamanpis. Tsay marcaga cargan Roma runacuna tashgan marcami. Tsay marcachömi nogacuna juc ishcay junag goyargä. \p \v 13 Tsaycho goyarmi yarpapäcorgä Tayta Diosnintsita manacärinanpag Israel runacuna sábado jamay junag captin mayu cuchuncho juntacashganta. Tsayman aywarmi taripäcorgä juntacashga caycag warmicunata. Paycunatami Jesucristupa ali wilacuyninta wilapargä. \v 14 Tsay warmicunawanmi caycargan Tayta Diosnintsiman yäracog Lidia jutiyog warmipis. Payga Tiatira marcapita carmi morädo fïnu tëlacunata ranticog. Jesucristo salvamagnintsi cashganta Pablo wilapaptinmi Lidia shumag tantyacur Jesucristuta chasquicorgan. Tsaynog chasquicunanpäga Tayta Diosnintsimi payta tantyatsergan. \v 15 Tsaypita Lidiapa castancunapis Jesucristuta chasquicuptinmi paycunata bautizapäcorgä. Nircurnami nogacunata Lidia ruwacamargan caynog nir: “Nogapis Jesucristuta chasquicushgana caycaptëga wayëman aywayculäshun, tayta, tsaycho goyäpämänayquipag.” Tsaynog nipäcamaptinmi posädacärergä paypa wayinchöna. \s1 Pabluta y Silasta carcilman wichgashgan \p \v 16 Juc cutimi Diosta manacärinäpag cagman aywaycashgächo tincupäcorgä demoniupa munayninwan adivinag jipashwan. Tsay jipash adivinaptinmi patronnincuna atsca guellayta gänargan. \v 17 Tsay jipashmi nogacunata gatirämargan caynog nir: “¡Cay runacunaga munayniyog Tayta Dios munashgannog cawagmi! ¡Paycunami gamcunata tantyatsishunquipag imanog salvacärinayquipag cashgantapis!” \p \v 18 Tsaynog waran waran büllata rurar gatirpämaptinmi Pablo rabiacushpan jipashcho caycag demoniuta caynog nergan: “¡Jesucristupa jutinchömi gamta gargö cay jipashpita yargunayquipag!” Tsaynog niptinmi jinan höra tsay jipashpita demonio yargorgan. \p \v 19 Tsauraga tsay jipashpa patronnincuna guellayta mana gänananpag captinna prësu tsaripäcorgan Pabluta y Silasta. Nircurna autoridäcunaman apapäcorgan pläzacho lapan runacunapa naupancho juzgananpag. \v 20-22 Autoridäcunaman apapäcuptinmi atsca runacunapis paycunata gatirpargan. Chayaycatsirmi Pabluta tumpashpan caynog nipäcorgan: “Cay Israel runacunami marcantsicho yachaycätsin Israel runacunapa costumbrincunata rurananpag. Nogantsega Roma runa cashpantsi manami tsay costumbricunataga chasquipashwantsu. Tsaynog yachatsiptinmi runacuna pasaypa rabiashga carcaycan.” \p Tsaynog niptinmi tsaycho caycag runacunapis paycunapa contran sharcapäcorgan. Tsaymi autoridäcunapis Pablupa y Silaspa janan cag röpanta logtircatsir fiyupa wirutsergan. \v 23 Tsaynog wirurcatsirnami paycunata carcilman wichgatsergan. Nircurna prësucuna cuidag runata caynog nergan: “Mana gueshpinanpag paycunata seguro llävinqui.” \v 24 Tsaynog niptinmi wichgargan más ruri cag calapösuman. Nircurmi chaquincunata “cëpo” nishgan racta tablapa ishcay uchcuncunaman jatergan mana yargunanpag. \p \v 25 Tsaypita pulan pagasnog caycaptinmi Silaswan Pablo Tayta Diosnintsita manacurir cantapäcorgan. Tsaynog cantapäcushgantami waquin cag prësucunapis mayargan. \v 26 Tsaynog cantaycaptinmi elagpita fiyupa patsa sicsicyar carcilta cuyutsergan. Tsaynogpis lapan puncucuna jucla quichacäcorgan y prësucuna watarashgan cadënacunapis pascacäcorgan. \v 27 Tsauraga prësucunata cuidag runapis patsa sicsicyaptin riccharcamunanpäga puncucuna quichacashga caycargan. Tsaymi prësucuna gueshpicushganta yarpar espädanta jorgurir quiquin wanutsicuyta munargan. \v 28 Tsaynog wanutsicuyta munaptinmi Pablo fuertipa caynog nergan: “¡Ama wanutsicuytsu! ¡Caycho lapanëmi carcaycä!” \p \v 29 Tsaymi prësucunata cuidag runaga atsquicurcur carcilman cörrila yaycorgan. Pablo y Silas caycashganman chayaycur sicsicyashpan naupanman gongurpacuycorgan. \v 30 Nircurna carcilpita paycunata jorgurir taporgan caynog nir: “¿Imatatag ruräman salvacunäpag, taytacuna?” \p \v 31 Tsaynog tapuptinmi Pablo y Silas caynog nergan: “Señor Jesucristuta chasquicuy. Tsaynog chasquicurmi gam salvacunquipag. Gam chasquicuptiquega wayiquicho tagcunapis chasquicushpan salvacärengapagmi.”\f + \fr 16:31 \ft Tsay witsanga Jesucristuta papänin chasquicuptin warminpis tsurincunapis lapanmi chasquicäreg.\f* \p \v 32 Nircurnami tsay runata y wayincho caycagcunatapis tantyatsergan Jesucristupa ali wilacuyninta. \v 33 Tsaymi prësucunata cuidag runaga Pabluta y Silasta jampergan runacuna wirur däñashganta. Nircurnami Jesucristuta chasquicushpan paypis y wayincho tagcunapis jucla bautizacärergan. \v 34 Tsaypita wayinman pushaycur micuyta garargan. Jesucristuta chasquicur Tayta Diosnintsiman yäracushpanmi wayincho tagcunawan pasaypa cushicärergan. \p \v 35 Wara tutanami autoridäcuna wardiacunata cachargan prësucuna cuidag runaman, Pabluta y Silasta cacharinanpag. \v 36 Tsauraga prësucunata cuidag runa Pabluta wilargan: “Autoridäcuna wilacatsimushga gamcunata cacharinäpagmi. Cananga aywacärinquinashi.” \p \v 37 Tsaymi wardiacunata Pablo caynog nergan: “Roma runa caycaptëpis lapanpa naupancho mana tapupämaylapa nogacunata wirutsimashga. Tsaynog mana tapupämaylapami cay carcilman wichgatsipäcamashga. ¿Tsaynog wirurcatsimarcu carcilpita pacaylapa jorgatsimayta munarcaycan? ¡Quiquincunarag shapäcamutsun caypita jorgapäcamänanpag!” \p \v 38-39 Tsaynog niptinmi wardiacuna autoridäcunaman cutiycushpan wilapäcorgan Silaswan Pablo Roma runa cashganta. Tsayta musyaycurmi autoridäcuna mantsarishpan aywapäcorgan Pablo y Silas wichgaraycashgan cagman. Chayaycurnami nergan: “Roma runa cashgayquita mana musyarmi castigatsishcä, tayta. Tsaynog castigatsishgäpita perdonaycalämay.” \p Nircurnami carcilpita jorgurir paycunata autoridäcuna ruwacorgan tsay marcapita aywacunanpag. \v 40 Tsaypitanami Silaswan Pablo aywargan Lidiapa wayinman. Tsaychömi waugui-panicunata shacyätsergan Tayta Diosman imaypis yäracunanpag. Nircurnami Filipos marcapita aywacärergan. \c 17 \s1 Tesalónica marcacho Pablupa contran sharcapäcushgan \p \v 1 Tsaypita Anfípolis y Apolonia marcacunapa pasar Pablo y Silas Tesalónica marcaman chayargan. Tsaychömi sinagoga cargan. \v 2 Tsaymi sinagogaman imaypis aywashgannog Pablo tsay sinagogamanpis aywargan. Tsaychömi quimsa sábado yachatsergan caynog nir: \v 3 “Palabranchöga Tayta Diosnintsi nimantsi salvamagnintsi wanunanpag cashganta y nircur cawarimunanpag cashgantami. Tsay escribirashgannoglami wanushganpita Jesusga cawarimushga. Tsaynogpami musyantsi salvamagnintsi Cristo cashganta. Tsaycunatami noga wilacur puriycä.” \p \v 4 Tsaynog yachatsiptinmi waquin Israel runacuna, waquin mana Israel runacuna y waquin rïca warmicunapis Jesucristuta chasquicärergan. \v 5 Israel runacunapa autoridänincunami itsanga fiyu runacunata shuntaycur shimita gorgan Pablupa y Silaspa contran sharcapäcunanpag. Tsay fiyu runacunanami atsca runacunata shuntarcur Jasunpa wayinman rabiashga aywargan Pabluta y Silasta prësu tsaripäcunanpag. \p \v 6 Tsaycho mana tariycurna Jasunta y waquin wauguicunatana autoridäcunaman garachaypa apapäcorgan caynog nishpan: “¡Pablo y paywan pureg runacunami may-tsaychöpis lutanta yachaycätsin! ¡Cananga nogantsimanna shapäcamushga lutanta yachatsimänantsipag! \v 7 ¡Jasunmi tsay runacunata wayinman posädatsishga! ¡Tsay runacunaga nipäcun Romacho mandamagnintsi emperadorpitapis Jesús jutiyog runa más munayniyog rey cashgantami! ¡Tsaynog nishpanmi leynintsicunataga mana cäsucärinnatsu!” \p \v 8 Tsaynog nipäcuptinmi tsaycho cag runacuna y autoridäcunapis fiyupa rabiacärergan. \v 9 Tsaynog rabiacuptinpis Jasunwan waquin cag wauguicuna guellayta garantía churaycur yargapäcorgan. \s1 Berea marcacho Jesucristupa wilacuyninta Pablo y Silas wilacushgan \p \v 10 Tsauraga tsay tsacaymi Pabluta y Silasta waugui-panicuna cachapäcorgan Berea marcaman. Bereaman chayaycurmi sábado jamay junag aywapäcorgan sinagogaman. \v 11 Berea marca runacunaga manami Tesalónica marcacho runacunanogtsu cargan, sinöga Jesucristupa wilacuyninta cushishgami chasquicärergan. Tsaynog carmi waran waran Pablo yachatsishgancunata Tayta Diosnintsipa palabranman tincutsergan rasun cagta yachatsishganta musyapäcunanpag. \v 12 Tsay marcachöga Jesucristuta atscagmi chasquicärergan, Israel runacuna y mana Israel runacunapis. Tsaynogmi chasquicärergan mana Israel rïca warmicunapis. \p \v 13 Berea marcachöna Pablo yachaycätsishganta mayarmi Tesalónica marcacho contran cag runacuna Bereaman aywapäcorgan tsaychöpis Pablupa contran sharcapäcunanpag. \v 14 Tsaymi waugui-panicuna Pabluta gueshpitsergan lamar cuchunman juc lädupa aywacunanpag. Silaswan Timoteunami Bereacho quëdacorgan. \v 15 Lamarpa cuchunman chayaycurmi yanagagnincuna Pabluta pushapäcorgan Atenas marcaman. Tsaypitana Bereaman cutipäcorgan Silasta y Timoteuta Pablo cagman jucla cachananpag. \s1 Atenas marcacho Jesucristupa wilacuyninta Pablo wilacushgan \p \v 16-17 Atenas marcacho Silasta y Timoteuta shuyashganyagmi sinagogaman Pablo aywargan. Tsaychömi Israel runacunata y mana Israel runacunatapis tantyatsergan Jesucristo pï-maytapis chasquicogcunataga salvananpag cashganta. \p Tsaynogpis Atenas marca cällicunapa puriycashgancho Pablo ricargan atsca ïdulucuna caycagta. Tsayta ricarmi Pablo fiyupa laquicorgan. Tsaymi pläzacho caycag runacunata tantyatsergan Jesucristuta chasquicur Tayta Dioslatana adorananpag. \p \v 18 Pläzachömi Epicúrio nishgan y Estoico nishgan yachag runacuna imaypis juntacag. Tsaymi paycunatapis Pablo tantyatsergan Jesucristupa ali wilacuyninta. Tsaynogpis wilapargan wanushcuna cawarimunanpag cashganta. Tsaycunapita tantyatsiptinmi waquin runacuna caynog nergan: “Cayga yachag-tucushpan ¿imatarag rimacunpis?” Y waquincunana caynog nergan: “Cayga mana reguishgantsi dioscuna imapitachari parlapaycämantsi.” \p \v 19-20 Tsauraga Pabluta pushargan yachag runacuna juntacashgan Areópago nishganman. Tsaychömi wilanacunanpag mayor runacuna imaypis juntacag. Tsay runacunami Pabluta nipäcorgan: “Gam yachaycätsinqui imaypis mana mayashgätami. Tsay yachatsishgayquita nogacuna shumag musyaytami munapäcö.” \p \v 21 (Atenas runacunaga y tsaycho tag jäpa runacunapis mushog yachatsicuy captenga shumag mayaytami munapäcog. Nircurmi waran waran tsay mayashgancunalapita parlapäcog.) \p \v 22 Tsaymi yachatsishganta mayayta munapäcuptin Pablo caynog nergan: “¡Atenas runacuna! Atsca dioscunata adorapäcunayquipag capillancunata rurapäcushgayquitami ricashcä. \v 23 Capillacunata ricapacur puriycashgächömi ricashcä juc capillacho caynog nir escribiraycagta: ‘Cay capillaga mana musyashgantsi diospagmi.’ Cananga mana musyaycarpis tsay adorashgayqui Dios pï cashgantapis gamcunata tantyatsishayqui. \p \v 24 “Paymi cay patsata y lapan imaycatapis camashga. Jana patsatapis y cay patsatapis munaynincho tsarararmi runa rurashgan capillacho mana tantsu. \v 25 Paymi cawanantsipag jämaytapis gomantsi. Tsaynoglami cawanantsipag nistashgantsicunatapis camaripämantsi. Manami nogantsitsu payta imatapis camaripantsi, sinöga paymi nogantsita lapantapis camaripämantsi. \p \v 26 “Juc runalata camashganpitami atscaman mirashcantsi. Paymi destinamashcantsi maycho tänantsipag y imay wanunantsipagpis. \v 27-28 Cananpis pay mana yanapamaptintsega manami cawashwantsu. Tsaynog captinmi mana sasatsu caycan Dios cashganta tantyacunantsipag. Marca mayiquipis shumag yarpachacurir caynog nirmi unay escribergan: ‘Lapantsitapis Tayta Diosnintsimi camamashcantsi.’ \p \v 29 “Tsaynog caycaptenga ama yarpäshuntsu örupita, guellaypita, o rumipita rurashgan ïdulucunanog Tayta Dios cashganta. \v 30 Ïdulunog cashganta runacuna yarpaptinpis naupataga manami castigargantsu. Cananmi itsanga lapan runacunata niycan ïdulucunata manana adoraypana pay munashgannogna cawananpag. \v 31 Pay munashgannog mana cawagcunata juc junag juzgananpagmi juc runata churashga. Tsay runa pï cashgantapis musyanantsipagmi wanushganpita cawaritsimushga.” \p \v 32 Wanushganpita cawarimushganta Pablo niptinmi waquin runacuna burlacur asipargan. Waquin runacunanami caynog nipäcorgan: “Yapaypis cutiycalämunqui, tayta, mastapis tantyatsipäcamänayquipag.” \p \v 33 Tsaypitanami tsay mayor runacuna juntacashganpita Pablo aywacorgan. \v 34 Tsaynog captinpis juc ishcay runacunalami Pablo wilapashgancunata chasquicorgan. Paycunachömi Areopagucho juntacag autoridä Dionisio jutiyog runapis cargan. Nircur Dámaris jutiyog warmi y más waquin cagcunapis Pablo wilacushganta chasquicorgan. \c 18 \s1 Corinto marcacho Jesucristupa ali wilacuyninta Pablo wilacushgan \p \v 1 Atenas marcapita aywacurmi Corinto marcamanna Pablo chayargan. \v 2 Tsaychömi Aquila jutiyog Israel runawan reguinacorgan. Aquilaga Ponto nishgan provinciacho yureg runami cargan. Payga Romacho tashganpitami warmin Priscilawan tsayrag Corinto marcaman chayargan. Tsayman aywacärergan lapan Israel runacunata Romapita emperador Claudio gargushga captinmi. \v 3 Priscilawan Aquilami toldëra rurayta yachapäcorgan. Pablupis toldëra rurayta yacharmi paycunawan targan toldërata rurashpan. \p \v 4 Cada sábado jamay junagmi sinagogaman Pablo aywargan. Tsaychömi Israel runacunata y mana Israel runacunatapis yachatsergan Jesucristuta Tayta Diosnintsi salvamänantsipag cachamushganta. \v 5 Macedonia provinciapita Silaswan Timoteo chayaptinnami Pabloga aruyninta cachaycur waran waran Jesucristupa wilacuyninta wilacorgan. Wilacurmi Israel mayincunata tantyatsergan runacunata salvananpag Jesucristo shamushganta. \v 6 Tsauraga Israel runacuna Pablupa contran sharcapäcushpan payta tucuyta ashlergan. Tsaymi röpanta tapshirishpan Pablo caynog nergan: “Jesucristuta mana chasquicushpayquimi quiquiquicuna jutsayog caycanqui Tayta Diosnintsi infiernuman gaycushunayquipag. Jesucristupa wilacuyninta wilapashgächönaga manami jutsayognatsu cä. Gamcuna chasquicuyta mana munapäcuptiquimi mana Israel runacunamanna aywashag Jesucristupa wilacuyninta wilapänäpag.” \p \v 7 Tsauraga tsay sinagogacho yachatsinanpa trucanga Pablo aywargan Ticio Justupa wayinman tsaychöna yachatsinanpag. Justoga mana Israel runa caycarpis Tayta Diosnintsi munashgannog cawag runami cargan. Paypa wayenga cargan sinagogapa naupalanchömi. \v 8 Tsaycho yachatsiptinmi sinagogapa mandagnin Crispo jutiyog runa wayincho tagcunawan Jesucristuta chasquicärergan. Jesucristuta Crispo chasquicushganta mayaycurmi Corinto marcacho waquin runacunapis Jesucristuta chasquicur bautizacärergan. \p \v 9 Juc tsacaymi Pabluta yuriparcur Jesucristo caynog nergan: “Mana mantsacuypa pitapis wilacuynëta wilapay. \v 10 Mana cachaypami gamta yanapaycä cay marcacho imapis mana pasashunayquipag. Nogata chasquicamänanpäga atsca runacunami caycan cay marcacho.” \p \v 11 Tsaynog niptinmi Corinto marcacho Pablo targan juc wata sogta quilla, Jesucristupa ali wilacuyninta yachatsishpan. \p \v 12 Galión jutiyog runa Acaya\f + \fr 18:12 \ft Acaya provinciachömi Corinto marca cargan.\f* provinciapa mandagnin canan witsanmi Pabluta tsarircur Israel runacuna apapäcorgan Galionpa despächunman. \v 13 Tsaychömi paycuna nipäcorgan: “Cay runaga Romacho mandamagnintsi emperador mana munashgan religiontami yachaycätsin. Tsaymi payta gamman apamushcä lutanta yachatsishganpita castiganayquipag.” \p \v 14 Tsauraga Pablo rimananpag caycaptin Israel runacunata Galión caynog nergan: “Cay runa leynintsicuna nishganta rasunpa mana cäsuptenga nimashgayquicunata chasquëmanmi. \v 15 Costumbrilayquicunapita rimanacuptiquega manami imatapis musyayta munätsu. Tsay rimanacushgayquitaga quiquiquicuna arreglapäcuy.” \p \v 16 Tsaynog nirmi paycunata despächunpita gargorgan. \v 17 Paycunawanmi caycargan sinagogapa mandagnin Sóstenes. Israel runacunata garguptinmi despächo puncucho mana Israel cag runacuna chiquishpan Sóstenesta magapäcorgan. Despächo puncucho magapäcuptinpis Galionga manami washargantsu. \s1 Antioquía marcaman Pablo cutishgan \p \v 18 Tsaypita atsca quillaragmi Pablo targan Corinto marcacho. Nircurnami waugui-panicunapita despidicur Cencrea marcaman aywargan. Tsaychönami agtsanta rutucorgan Tayta Diosnintsita promitishganta cumplinanpag.\f + \fr 18:18 \ft Tsaypita masta musyanayquipag liyinqui Números 6.1-21.\f* Tsaypitanami Priscilawan y Aquilawan Siria provinciaman büquiwan aywapäcorgan. \p \v 19 Efeso marcaman chayaycurmi sinagogaman aywargan Jesucristo salvamagnintsi cashganta wilacunanpag. Tsaypitanami Priscilata y Aquilata cachaycur Efesupita Pablo aywacorgan. \v 20 Tsaynog aywacuycaptinmi tsay sinagogacho juntacag runacuna Pabluta ruwacärergan paycunata goyäpänanpag. \v 21 Tsaynog ruwacuptinpis Pablo despidicorgan caynog nir: “[Cananga Pascua aniversariupagmi Jerusalenman imaycanogpis chayayta munaycä.] Tayta Dios munaptenga yapaymi cutimushag.” Tsaynog nishpanmi büquiwan Efesupita Pablo aywacorgan. \p \v 22 Cesarea marcaman chayarna Jerusalenman aywargan tsaycho cag waugui-panicunata watucunanpag. Tsaypitana aywargan Antioquía marcaman tsaycho tänanpag. \v 23 Tsaycho tarcurnami Galacia y Frigia provinciacunapa yapay aywargan marcan marcan, waugui-panicunata Jesucristupa wilacuyninta yachatsishpan. \s1 Efeso marcacho Apolos wilacushgan \p \v 24-25 Tsay witsanmi Efeso marcaman chayargan Apolos jutiyog Israel runa. Payga cargan Alejandría marcapitami. Tayta Diosnintsipa palabranta ali yacharmi churaypa churar runacunata shumag yachatseg. Tsaynog captinpis Jesucristupita Juan Bautista wilacushgalantami payga musyargan. \v 26 Sinagogachömi Jesucristupita Apolos pitapis mana mantsacuypa wilacorgan. Juan Bautista yachatsishgancunalata Apolos yachatsiptinmi Priscilawan Aquila wayinman pushaycur Jesucristupita masta tantyatsergan. \p \v 27 Tsaypita Acaya provinciaman Apolos aywayta yarpaptin waugui-panicuna shacyätsergan tsaypa aywananpag. Tsaymi cartatapis apatsergan Acayacho cag waugui-panicuna Apolos chayaptin ali chasquicärinanpag. Tsayman chayaycurna waugui-panicunata shumag tantyatsergan Jesucristupa ali wilacuyninta. \v 28 Tsaynogpis Israel runacunata tantyatsergan Tayta Diosnintsipa palabrancho Jesuspita escribiraycashgancunata. Tsaynogpami tantyatsergan Jesusga salvamagnintsi Cristo cashganta. \c 19 \s1 Efeso marcacho Jesucristupa ali wilacuyninta Pablo wilacushgan \p \v 1-2 Corintucho Apolos caycaptinmi Antioquiapita Pablo chaquilapa aywargan Efesuman. Chayaycurmi tarergan Juan Bautista yachatsishganta chasquicogcunata. Paycunatanami caynog taporgan: “¿Gamcunaga Santu Espirituta chasquicärishcanquicu?” \p Tsaynog tapuptinmi paycuna nergan: “Manami imaypis mayapäcushcätsu Santu Espíritu cashgantaga.” \p \v 3 Tsaymi Pablo yapay taporgan: “Tsauraga ¿pipa yachatsicuynintatag wilapäshushcanqui bautizacärinayquipag?” \p Tsaynog niptinmi nipäcorgan: “Juan Bautistapa yachatsicuynintami wilapämashga bautizacärinäpag.” \p \v 4 Tsauraga Pablo nergan: “Juan Bautistaga runacunata bautizargan jutsancunata cacharir Dios munashgannog cawananpagmi. Nircurmi paycunata yachatsergan Jesucristo shamuptin payman yäracärinanpag.” \p \v 5 Pablo tsaynog niptinmi tsay wauguicuna Jesucristupa jutincho bautizacärergan. \v 6 Nircurnami paycunapa umanta yataycur Tayta Diosnintsita Pablo manacorgan. Tsay hörami Santu Espirituta lapanpis chasquicärergan. Tsaymi juc idiömacunapa parlashpan Tayta Diosnintsi tantyatsishgancunata parlapäcorgan. \v 7 Tsay wauguicuna chunca ishcaynogmi (12) capäcorgan. \p \v 8 Efesucho tarmi quimsa quilla Pablo aywargan sinagogaman. Tsaychömi runacunata shumag tantyatsergan Jesucristupa ali wilacuyninta. \v 9-10 Tsaynog yachatsiptinpis waquin runacunaga manami chasquicuyta munapäcorgantsu. Chasquicuyta mana munarmi paycunaga runacunata shimita gorgan Pablo yachatsishganta mana chasquicärinanpag. Tsaynog captinmi waugui-panicunawan Tiranno jutiyog runapa escuëlanman Pablo aywargan. Tsaychönami ishcay wata waran waran yachatsergan. Tsaynogpami Asia provinciacho tagcuna, Israel runa carpis y mana Israel runa carpis, mayapäcorgan Jesucristupa wilacuyninta. \p \v 11 Tsaychömi Tayta Dios yanapaptin milagrucunatapis Pablo rurargan. \v 12 Tsaymi runacuna pañuëlunta o ima röpantapis Pabluta töparcatsir gueshyagcunaman apapäcorgan. Tsayta yataycurnami tsay gueshyagcuna aliyargan. Tsaynoglami demoniucunapis runacunapita yargorgan. \p \v 13 Jesuspa jutincho demoniucunata runacunapita gargushganta musyarmi waquin Israel runacunapis Jesuspa jutincho demoniucunata garguyta munargan. Tsaymi caynog nipäcorgan: “Pablo wilacushgan Jesuspa jutinchömi cay nacatsishgayqui runapita gamta gargö.” \p \v 14 Tsaynog rurapäcorgan Esceva jutiyog runapa ganchis tsurincunami. Escevaga cargan mandag cürami. \v 15 Paycuna juc cuticho tsaynog garguyta camaptinmi demonio caynog nergan: “Noga reguëmi Jesusta. Tsaynogmi Pablo pï cashgantapis musyä. Gamcunaga ¿pitag canqui nogata gargamänayquipäga?” \p \v 16 Tsaynog nirmi tsay demonio nacatsishgan runa löcutashpan Escevapa tsurincunata pasaypa magar röpancunatapis rachir ushargan. Tsaymi pasaypa yawarlana garapächula tsay wayipita gueshpir aywacärergan. \v 17 Tsaynog rurashgancunata mayar Efesucho Israel runacuna y mana Israel runacunapis fiyupa mantsacorgan. Tsay pasashganta mayarmi may-tsaychöpis runacuna musyapäcorgan Jesucristo munayniyog cashganta. \p \v 18 Tsaynogpis waquin runacuna Jesucristuta chasquicushpan jutsa rurashgancunata wilacorgan caynog nir: “Jesucristuta chasquicushgana carmi cananga tsay jutsa ruraycunata cacharishcäna.” \v 19 Tsaynoglami brüju ruracunan libruncunatapis atscata apapäcamorgan lapanpa naupancho rupatsipäcunanpag. Tsay librucuna ayca cuestashgantapis cuentata jorguptin chayargan pitsga chunca waranga (50,000) jornalpa chaninman. \v 20 Tsaynogpami Jesucristupa wilacuynin may-tsaymanpis chayaptin runacuna tantyargan lapanpagpis Jesucristo munayniyog cashganta. \p \v 21 Tsaypitanami Pablo yarpargan Jerusalenpa aywananpäga Macedoniacho cag waugui-panicunata y Acayacho cag waugui-panicunata watucuytarag. Tsaynogpis yarpargan Jerusalenpitaga Romapana aywananpag cashganta. \v 22 Tsaynog yarparmi Macedonia provinciaman naupananpag cachargan Timoteuta y Erastuta. Pablumi itsanga Asia provinciacho quëdacorganrag. \s1 Efeso marcacho Pablupa contran runacuna sharcushgan \p \v 23 Tsay witsanmi Efesucho waquin runacuna fiyupa rabiacärergan Jesucristuta chasquicunanpag Pablo wilacuptin. \v 24 Tsaychömi Artemisa\f + \fr 19:24 \ft Latín idiömachöga Artemisata nipäcun Diana.\f* nishgan ïdulupa tacsha capillanta runacuna rantipäcog wayincho tsararänanpag. Tsay capillacunatami Demetrio jutiyog runa guellaypita rurag. Tsay capillacunata ranticurmi Demetrioga capilla rurag mayincunawan atsca guellayta gänapäcog. \v 25 Tsauraga arog mayincunata shuntaycurmi Demetrio caynog nergan: “Gamcuna musyapäcunquimi cay capillacunata rurar ali gänashgantsita. \v 26 Gamcuna ricashgayquinogpis y mayashgayquinogpis Pablo yachaycätsin: ‘Runa rurashgan ïdulucunaga manami rasunpa Diostsu’ nishpan. Tsaynog yachatsir criyitsishga atsca runacunatami. Manami cay Efeso marcalachötsu tsaynog yachatsishga, sinöga intëru Asia provinciachöpis tsaynoglami yachatsishga. \v 27 Runacunata tsaynog criyitsiptin capilla rurashgantsita mananami rantimäshunpagnatsu. Tsaynogmi Artemisa diosnintsipa templuntapis manacagman churapäconga. Tsaynog captenga Artemisatapis runacuna mananami adoranganatsu. Paytaga may-tsaychöpis runacuna adorapäcunmi.” \p \v 28 Demetrio tsaynog niptinmi arog mayincuna fiyupa rabiacur caynog nipäcorgan: “¡Artemisa diosnintsi respitashga catsun!” \p \v 29 Artemisata manacagman Pablo churashganta nir puripäcuptinmi tsay marcacho runacunapis rabiacärergan. Tsaymi fiyupa büllata rurashpan Gayuta y Aristarcuta prësu tsarircur apapäcorgan runacuna juntacänan pampaman. (Gayuwan Aristarcoga Macedoniapitami shamorgan Pabluta yanapashpan.) \v 30 Tsauraga runacunawan parlananpag Pablo tsayman aywayta munargan. Aywayta munaptinpis waugui-panicuna payta michargan mana aywananpag. \v 31 Waquin autoridäcunapis, Pabluwan reguinacurmi, wilacatsergan runacuna juntacashganman mana aywananpag. \p \v 32 Runacuna juntacashganchömi waquin cag jucnog parlargan y waquin cagna jucnog parlargan. Tsaynog büllata rurar gaparaptinmi runacuna mana musyapäcorgantsu imapag tsayman juntacashgantapis. \v 33 Paycunatapis jitapänanpag cashganta yarparmi Israel runacuna Alejandro jutiyog runata yaycatsipäcorgan paycunapa favornin parlamunanpag. Tsaymi runacunapa naupanman Alejandro yaycuycur maquinwan sëñargan upälacärinanpag. \v 34 Alejandroga Israel runa cashganta musyashpanmi tsay runacuna masrag ishcay höranog rabiashpan caynog nipäcorgan: “¡Diosnintsi Artemisa respitashga catsun!” \p \v 35 Tsaynog nipäcuptinmi más mandag autoridä sëñata rurargan runacuna upälacunanpag. Upälacäriptinmi caynog nergan: “¡Efeso runacuna! May-tsaychöpis runacuna musyanmi Artemisapa templun cay marcacho caycashganta. Tsaynogpis musyapäcunmi jana patsapita tunimushgan Artemisa-nirag rumitapis tsararashgantsita. \v 36 Tsaytaga manami pipis ñëgayta puëdintsu. Imanir gaparashgayquitapis mana musyaycarga upälacäriy. \v 37 Gamcuna pushamushgayqui runacuna manami imatapis lutantaga rurashgatsu. Ni diosnintsi Artemisatapis manami manacagman churashgatsu. \v 38 Tsaynog caycaptenga Demetrio y arog mayincuna cay runacunata quejayta munarga autoridäcunaman quejatsun tsayta arreglananpag. \v 39 Tsaypita maspis quejanayquipag captenga lapan autoridäcunata shuntaycur tsaycunapita parlacushun. \v 40 Caynog büllata rurar puripäcuptiquega Roma autoridäcuna: ‘¿Imanirtag juntacar büllata rurapäcushcanqui?’ nir tapumaptintsega manami imaniytapis camäpacushunpagtsu.” \v 41 Tsaynog nircurmi lapan runacunata nergan wayinpana cuticärinanpag. \c 20 \s1 Macedonia y Acaya provinciacunaman Pablo aywashgan \p \v 1 Bülla chawarcuptinnami waugui-panicunata Pablo gayaycatsir shacyätsergan Tayta Diosnintsi munashgannog imaypis cawapäcunanpag. Tsaypitanami aywacorgan Macedonia provinciapana. \v 2 Macedonia provinciachöna marcan marcan purergan Jesucristuta chasquicogcunata shumag tantyatsir. Tsaypitana pasargan Acaya provinciaman. \v 3 Tsaychömi targan quimsa quilla. Tsaypita Siria provinciaman büquiwan cuticunanpag caycar mayargan Acayacho tag Israel runacuna payta wanutsinanpag wilanacärishganta. Tsaymi büquiwan aywananpa trucanga Macedonia provinciapa pasar chaquilapana aywargan. \v 4 Paywanmi aywargan Pirrupa tsurin Sópater, Aristarco, Segundo, Gayo, Timoteo, Tíquico y Trófimupis. Pirrupa tsurin Sópaterga Berea marcapitami cargan. Aristarcuwan Segundoga Tesalónica marcapitami cargan. Gayoga Derbe marcapitami cargan. Tíquico y Trófimunami Asia provinciapita cargan. \v 5 Paycuna naupacur nogacunata\f + \fr 20:5 \ft Cay libruta escribeg Lucaspis Pabluwanmi purergan.\f* shuyämargan Troas marcacho. \v 6 Levadüraynag Tantata Micunan aniversario pasariptinmi Filipos marcapita nogacuna büquiwan aywapäcorgä Troas marcaman. Tsaypita pitsga junagta Troas marcacho naupagcunata taripapäcorgä. Tsaychömi quëdacärergä ganchis junag. \s1 Euticuta Pablo cawaritsishgan \p \v 7 Troaschönami Jesucristuta chasquicog mayëcunawan domingo junag juntacargä Tayta Diosta alabapäcunäpag y Santa Cënata upupäcunäpagpis. Wara tuta Pablo aywacunanpagna carmi juc wayipa quimsa cag pïsuncho yachatsergan pulan pagasyag. \v 8 Tsaychömi atsca mechërucunata ratatsergan atsicyänanpag. \v 9 Tsay juntacashgä cuartupa ventänanchömi juc mözu Eutico jutiyog jamaraycargan. Pablo yachaycätsiptinmi tsay mözu punucäcushpan ventänapita tunicorgan pampaman. Tsaypita wanushgatana jogarcärergan. \v 10 Tsauraga Pablo urarpur tsay wanushga mözuta macalacurcorgan. Nircur waugui-panicunata caynog nergan: “Ama mantsacäriytsu. Cawarimushganami.” \p \v 11 Nircur Pablo yapay witsargan yachaycätsishgan cagman Santa Cënata upupäcunäpag. Tsaycho hasta patsa warashganyag yacharcatsir aywacorgan. \v 12 Tsay mözutanami cawaycagtana wayinman pushapäcorgan. Mözu cawarimushganpitami lapanpis cushicärergan. \s1 Troaspita Miletuman Pablo aywashgan \p \v 13 Troas marcapita Asonyag Pablo chaquilapami aywargan. Nogacunanami büquiwan naupacärergä, Asonchöna Pabluta shuntanäpag. \v 14 Asoncho shuntacarnami lapanë aywacärergä büquiwan Mitilene marcaman. \v 15 Mitilenipitanami wara junag chayapäcorgä Quío nishgan islapa tsimpanman. Tsaypita wara junagna chayapäcorgä Samos nishgan islaman. Tsaypita [Trogilio marcacho punurcur] juc junagtarag chayapäcorgä Mileto nishgan marcaman. \v 16 Pentecostés nishgan fiestapag Jerusalenman imaycanogpapis Pablo chayayta munaptinmi Efesuman mana chayaylapana aywapäcorgä. \s1 Mayor wauguicunata Pablo tantyatsishgan \p \v 17 Mileto marcachönami Pablo gayatsimorgan Efesucho tag mayor wauguicunata paycunawan parlananpag. \v 18 Chämuptinmi caynog nergan: “Gamcunaga musyanquimi cay Asia provinciaman chämushgä junagpita-patsa imanog cashgätapis. \v 19 Israel runacuna chiquimaptinpis nacashpä wagarpis Tayta Diosnintsi munashgantami imaypis rurashcä. \v 20 Jesucristupa ali wilacuyninta lapantami gamcunata yachatsishcä cällicunachöpis y wayiquicunachöpis. \v 21 Israel runacunata y mana Israel runacunatapis wilapashcä jutsancunata cacharir Señornintsi Jesucristuta chasquicärinanpagmi. \v 22 Santu Espíritu nimaptinmi cananga Jerusalenman aywaycä. Itsanga tsayman chayaptë ima pasamänanpag cagtapis manami musyätsu. \v 23 May marcacunachöpis runacuna carcilman wichgamänanpag y nacatsimänanpag cashgantami itsanga Santu Espíritu musyatsimashga. \v 24 Tsayta musyarpis manami laquicötsu. Nogaga wanunäyagmi cumplishag wilacuyninta wilacunäpag Jesucristo churamashganta. Tsaymi pï-maytapis wilapäshag Jesucristo salvamagnintsi cashganta. \p \v 25-27 “Cananpitaga manami maygayquipis ricamanquipagnatsu. Jesucristupa wilacuyninta lapantami wilapashcä. Wilapashgäpitanaga manami jutsayogtsu cä runacuna mana chasquicuptinpis. \v 28 Ama gongapäcuytsu salvamänantsipag Jesucristo cruzcho wanur yawarninta jichashganta. Nogantsi-raycu wanushga caycaptenga cuidädu jutsa rurayman tuninquiman. Tsaynogpis mayor waugui canayquipag Santu Espíritu churaycäshuptiquega waugui-panicunata shumag ricapäcuy mitsicog runa uyshancunata ali ricashgannog. \p \v 29 “Noga musyämi aywacuptëga lutan yachatsicogcuna fiyu atognogpis shamunanpag cashganta. Paycunaga waugui-panicunata pantacätsirmi lutancunata yachatsenga. \v 30 Manami paycunalatsu lutanta yachatsenga, sinöga gamcunapitapis waquincuna sharcongami lutanta yachatsicog. Manami Jesucristo munashgannog cawananta munartsu yachatsenga, sinöga quiquincunata cäsucunanta munarmi. \v 31 Tsaynog mana canayquipag shumag tantyacäriy. Yarpapäcuy quimsa wata tsacaypapis junagpapis avëcis hasta wagapaypapis lapayquita shumag yachatsishgäta. \p \v 32 “Wauguicuna, Tayta Diosnintsi munashgannog cawanayquipagmi imaypis payta manacuycä. Ama gongaytsu cuyamagnintsi Jesucristupa wilacuyninta yachatsishgäcunata. Tsay wilacuyninta cäsucorga Tayta Diosnintsi munashgannogmi cawanquipag. Tsaynogpami gloriaman chayar lapan yäracogcunawan juntu herenciata chasquipäcunquipag. \v 33 Gamcuna cagcho caycar manami pitapis jagayapashcätsu ni guellayninpag, ni örunpag, ni röpanpagpis. \v 34 Musyapäcushgayquinogpis quiquëmi arorgä nistashgäcunapäga. Tsaynog arurmi yanapargä nogawan puregcunatapis. \v 35 Gamcunapis tsaynog rurar waquin cagcunata yanapanayquipagmi imaypis yachatsishcä. Tsaynog yanapanacur cawanantsipagmi Jesucristupis caynog nir yachatsergan: ‘Pipis yanapashunayquita shuyäcunayquipa trucanga runa mayiquita yanapanayquitami Tayta Diosnintsi munan.’ ” \p \v 36 Tsaynog yätsircurmi Pablo gongurpacuycur paycunawan Tayta Diosnintsita manacorgan. \v 37-38 “Cananga manami más ricapäcamanquipagnatsu” nishganpitami lapanpis laquishga wagar Pabluta macalapäcorgan. Nircurnami büqui caycashgan cagman aywapäcorgan payta despachananpag. \c 21 \s1 Jerusalenman Pablo aywashgan \p \v 1 Tsaycho yäracog mayëcunapita despidicurir büquiwan aywapäcorgä Cos nishgan islayag. Wara junagnami aywapäcorgä Rodas nishgan islayag y tsaypitana chayapäcorgä Pátara nishgan marcayag. \v 2-3 Pátaracho taripäcorgä Feniciaman aywag büquita. Tsaymi tsay büquiwanna aywar Chipre isla naupanpa pasapäcorgä. Tsaynogpami chayapäcorgä Tiro marcaman, tsaycho tsay büqui cargancunata cacharinanpag captin. \v 4 Tsaycho waugui-panicunawan tincurmi paycuna cagcho goyäpäcorgä ganchis junag. Paycunami Santu Espíritu tantyatsiptin Pabluta nergan Jerusalenman mana aywananpag. \v 5 Nircurnami tsay marcapita aywacuptë wauguicuna warminwan-cama y wamrancunawanpis lamar cuchunyag churapäcamargan. Tsaychömi gongurpacuycur Tayta Diosnintsita manacärergä. \v 6 Tsaypita despidinacurir witsäpäcorgä büquiman. Y paycunana wayincunapa cuticärergan. \p \v 7 Tiro marcapita yargurmi Tolemaida marcayag chayapäcorgä. Tsaycho waugui-panicunawan tincurmi paycunawan quëdapäcorgä juc junag. \v 8 Tsay marcapita wara junag aywar chayapäcorgä Cesarea marcaman. Tsaycho posädacärergä Felipipa wayincho. Paymi Jesucristupa ali wilacuyninta wilacog cargan. Paytami sogta wauguicunatawan naupata acrapäcorgan Jerusalencho micuyta aypunanpag. \v 9 Felipipa chuscu jipash warmi tsurincuna cargan. Paycunami cargan Tayta Diosnintsipa profetïsancuna. \p \v 10 Tsaycho atsca junagna carcaycaptë Judea provinciapita shamorgan Agabo jutiyog waugui. Paypis Tayta Diosnintsipa profëtanmi cargan. \v 11 Nogacuna cashgä cagman shamur Pablupa wachcunta aptarcur maquinta y chaquintapis quiquin matwacorgan. Nircurnami caynog nergan: “Cay matwarashgänogmi cay wachcupa duëñunta Israel autoridäcuna matwarätsenga Jerusalencho. Nircur mana Israel runacunapa maquinmanmi entregapäconga. Tsaynog pasananpag cashgantami Santu Espíritu tantyatsimashga.” \p \v 12 Tsay nishganta mayaycur nogacunapis Cesareacho caycag waugui-panicunapis Pabluta ruwapäcorgä Jerusalenman mana aywananpag. \v 13 Tsaynog ruwacäriptë Pablo caynog nergan: “Nogatapis laquinaycätsimanquinami. Ama wagapäcuytsu. Señornintsi Jesucristupa wilacuyninta wilacushgäpita manami matwaränaläpagtsu listu caycä, sinöga Jerusalencho wanunäpagpis listumi caycä.” \p \v 14 Nishgäcunata Pablo mana cäsumaptinmi mana más ruwapäcorgänatsu. Tsaypa trucanga: “Tayta Dios munaptenga lapanpis pasangachari” nipäcorgä. \p \v 15 Tsaypitanami camaricärergä Jerusalenman aywapäcunäpag. \v 16 Tsaymi waquin wauguicuna Jerusalenyag pushapäcamargan. Tsaychönami Mnasonpa wayinman posädacärinäpag aywapäcorgä. Mnasonga Chipripitami cargan. Payga naupapitanami Jesucristuta chasquicog cargan. \s1 Santiaguta watucog Pablo aywashgan \p \v 17 Jerusalenchönami waugui-panicuna cushishgala chasquipäcamargan. \v 18 Wara junagnami Pabluwan aywapäcorgä Santiaguta watucunäpag. Tsaychömi taripäcorgä lapan mayor wauguicunatapis juntacashga caycagta. \v 19 Paycunata saludarcurmi Pablo wilapargan caynog nir: “Jesucristupa wilacuyninta mana Israel runacunata wilapaptë Tayta Diosnintsi paycunatapis tantyatsishga chasquicunanpag.” Tsaynog wilashpanmi mana Israel runacuna cagcho lapan pasashgancunatapis wilapargan. \p \v 20 Tsayta mayaycushpan Tayta Diosnintsita paycuna manacur agradëcicärergan. Nircurmi Pabluta wilapäcorgan caynog nir: “Waugui Pablo, waranganpami Israel runacuna Jesucristuta chasquicärishga. Jesucristuta chasquicurpis paycuna munaycan Moisés escribishgan leycunata pï-maypis cumplinantami. \v 21 Paycunatami juc lädupita shamog runacuna gampa contrayqui shimita jatipashga caynog nir: ‘Pabloga may-tsaycho tag Israel runa mayintsitami yachaycätsin Moisés yachatsishgan leycunata mana cumplinanpag. Tsaynogpis yachaycätsin costumbrintsicunata mana cumplinanpag y wamrancunapa cuerpunta mana señalatsinanpag.’ \p \v 22 “Cananga chämushgayquita musyashpan juntacaycur ¿imatarag rurashunqui? \v 23 Imanogpapis paycunata tantyatsishun Moisés escribishgan leycunapa contran mana yachaycätsishgayquita. Nogacunapa yarpaynëpitaga caynog rurashun: Chuscu wauguicunami Moisés escribishgancho nishgannogla Nazareo runa cayman yaycushga.\f + \fr 21:23 \ft Nazareo runa cayman yaycogcunaga manami üvata micogtsu. Tsaynogpis manami vïnuta ni ima shincatsicogtapis upogtsu. Tsaynogmi ayatapis mana yatagtsu ni agtsantapis mana rutucogtsu. Tsayta rurapäcog juc tiempuyaglami. Nazareo runa cananpag tiempo cumplircuptinnami agtsanta templucho rututsicorgan. Nazareo runapita masta musyanayquipag liyinqui Números 6.1-21.\f* Nazareo runa carmi agtsanta templucho rututsicongapag. Tsay rututsicunanpag cag junag chaycämunnami. \v 24 Tsaymi costumbrintsi cashgannog templo yaycunacho purificacurir\f + \fr 21:24 \ft Israel runacunapa costumbrin cargan juc lädu marcapita cutiycur templuman yaycunanpäga tsaycho cag pözucho armacograg purificashga cananpag. Tsaynogmi Pablupis templuman yaycunanpäga purificacograg.\f* paycunawan yaycunqui templo patiuman. Tsaychöna chuscu wauguicuna nistashgancunata rantipanqui Moisés escribishgan leycunacho nishgannog altarman apapäcunanpag.\f + \fr 21:24 \ft Nazareo runa cananpag tiempo cumplircuptinnami Tayta Dios nishgannog templuman apapäcorgan juc watayog carnishta, juc watayog china uyshata, juc pogushga carnita, juc canasta tantata y más waquincunatapis. Tsaypita musyanayquipag liyinqui Números 6.14-15.\f* Tsaynogpami runacuna tantyapäconga gampis Moisés escribishgan leycunata cumpliycashgayquita. \p \v 25 “Mana Israel cag waugui-panicunapag maynami cartata apatsishcantsi Moisés escribishgan leycunata mana cumplirpis Jesucristuta chasquicur salvacunanpag cashganta. Tsay cartacho nishgantsinogla salvashgana caycarga ïdulucunapa jutincho pishtashgan aytsata ama micutsuntsu, ima uywapa yawarnintapis ama uputsuntsu ni micutsuntsu, mana pishtaypa wanushga uywacunapa aytsanta ama micutsuntsu, runacuna chinëru ama catsuntsu y warmicunapis waynan waynan ama puricutsuntsu.” \p \v 26 Tsaynog nipäcuptinmi wara tuta wilanacushgannogla tsay chuscu wauguicunawan templuman Pablo aywargan. Tsaychönami cüracunata wilargan tsay wauguicunawan agtsan rututsicog ganchis junagta cutipäcamunanpag cashgantapis. \s1 Pabluta templo patiucho prësu tsarishgan \p \v 27-28 Tsaypita ganchis junagtanami templuman Pablo yaycorgan tsay chuscu wauguicunawan. Tsaycho caycaptinmi Asia provinciapita shamog Israel runacuna ricargan templucho Pablo caycagta. Tsauraga fiyupa rabiar Pabluta prësu tsaripäcorgan caynog nishpan: “¡Israel mayëcuna, cay runata prësu tsarëshipäcamay! Cay runami may-tsay marcacunapa purin contrantsi parlar. Tsaynogpis lutanta yachatsirmi leynintsita y templuntsitapis manacagman churaycan. Templuntsita mana respitashpanmi mana Israel runacunatapis pushamushga.” \p \v 29 Mana Israel runata templuman yaycatsishganta yarpapäcorgan Trófimuta y Pabluta cällicho puriycagta ricashga carmi. Trófimoga Efeso marcapita mana Israel runami cargan. \p \v 30 Tsauraga runacuna rabiashpan Pabluta garachaypa jorgapäcorgan Israel runacunala juntacänan templo patiupita jucag cag patiuman. Jorgurcurna puncuta wichgapäcorgan. \v 31 Nircurmi tsaytsica runacuna Pabluta wanutsiyta munar magapäcorgan. Tsaynog magaycashgantanami Roma soldäducunapa comandantin mayargan. \v 32 Tsauraga soldäducunata shuntarcur jucla aywargan Pabluta magaycashgan cagman. Soldäducuna chayaycagta ricärishpanmi Pabluta cachariycärergan. \v 33 Tsay comandantinami Pabluta prësu tsarircur ishcay cadënawan watatsergan. Tsaypita runacunata taporgan: “¿Pitag cay runa? ¿Imatatag rurashga?” \v 34 Tsaynog tapuptinmi waquincuna juc yarpayta nipäcorgan y waquincunana juc yarpayta nipäcorgan. Tsaynog niptinmi ima pasashgantapis mana musyar Pabluta cuartilman apatsergan. \v 35 Aparcaycaptin runacuna magayta munaptinmi soldäducuna Pabluta wintuypa cuartilman witsätsergan. \v 36 Paycunata atsca runacunami gatirpargan: “¡Wanutsishga catsun!” nipäcushpan. \s1 Runacunapa naupancho Pablo wilacushgan \p \v 37 Cuartilman yaycatsinanpag caycaptinnami Pablo nergan tsay comandantita: “Rätula gamwan parlaytami munaycä, tayta.” \p Niptin tsay comandanti Pabluta caynog nergan: “¿Griego rimayta yachanquicu? \v 38 Gam Egipto runami canqui, ¿au? ¿Manacu gam gobiernupa contran naupata sharcorgayqui? ¿Manacu gam purergayqui chunyag jircapa chuscu waranga (4,000) wanutsicog runacunata pushacurcur?” \p \v 39 Tsauraga Pablo caynog nergan: “Nogaga manami Egipto runatsu caycä, sinöga Israel runami, tayta. Cilicia provinciacho cag Tarso marcacho yuregmi cä. Cananga rätula cachaparcamay Israel mayëcunawan parlarcunäpag.” \p \v 40 Tsauraga tsay comandanti ruwacushganta aunergan. Tsaymi Pablo grädacho ichiycur maquinwan sëñata gorgan runacuna upälacärinanpag. Lapan upälacäriptinna hebreo idiömapa parlapargan. \c 22 \p \v 1 Tsaymi Pablo caynog nergan: “Taytacuna, mayapäcamay.” \p \v 2 Quiquincunapa idiömancho Pablo rimashganta mayarmi lapanpis upälacärergan. Tsauraga caynog nergan: \v 3 “Nogapis Israel runami caycä. Cilicia provinciacho cag Tarso marcachömi yurishcä. Itsanga winashcä Jerusalenchömi. Gamalielmi yachatsimashga Moisés escribishgan leycunata. Tsaynog carmi Tayta Diosnintsipa leynincunata lapan shongöwan cumplir gamcunanog cargä. \v 4 Alita ruraycashgäta yarparmi Jesusta chasquicogcunata ushacätsiyta munar warmitapis olgutapis carcilman wichgatsergä. \v 5 Tsaynog rurashgäta musyarmi más mandag cüra y lapan Israel mayor runacunapis ordinta gomargan Damascucho cag autoridäcuna yanapamänanpag. Tsaymi aywaycargä Jesucristuta chasquicogcunata Jerusalenman prësu apaycamur castigatsinäpag. \s1 Jesucristuta imanogpa chasquicushgantapis Pablo wilacushgan \r (Hechos 9.1-19; 26.12-18) \p \v 6 “Damascuman chayanäpagna caycaptëmi pulan junagnog elagpita nogaman jana patsapita elguynog chip-chipyämorgan. \v 7 Tsauraga pampaman tunir mayargä caynog nimogta: ‘Saulo, Saulo, ¿imanirtag nogapa conträ sharcuycanqui?’ \v 8 Tsauraga taporgä ‘¿Pitag canqui, tayta?’ nir. Tsaynog niptëmi nimargan: ‘Nogaga Jesucristumi caycä. Yäracamagcunata gaticacharga nogapa conträmi caycanqui.’ \p \v 9 “Tsay atsicyämogta ricar nogawan aywagcuna fiyupa mantsacargan. Itsanga Jesucristo parlapämashgantaga manami mayapäcorgantsu. \v 10 Payta chiquiycashgäta nimaptinmi taporgä: ‘¿Imatatag ruräman, tayta?’ Tsaynami nimargan: ‘Sharcurcur ayway Damasco marcaman. Tsaychönami juc runa nishunquipag imata ruranayquipag cashgantapis.’ \v 11 Jana patsapita atsicyämushganwan gaprayashga captëmi nogawan aywaycagcuna janchaylapa chayatsimargan Damasco marcaman. \p \v 12 “Tsay marcachömi targan Ananías jutiyog runa. Paymi Moisés escribishgan leycunata cumplir Tayta Diosnintsi munashgannog cawargan. Damascucho tag Israel runacuna payga ali runa cashgantami nipäcun. \v 13 Ananías ricamagnë shamurmi caynog nimargan: ‘Waugui Saulo, cananpita yapaynami ricanqui.’ Tsauraga jinan hörami ricargä. \v 14 Nircurmi caynog nimargan: ‘Israel runacuna adorashgan Tayta Diosnintsimi acrashushcanqui pay munashgannog cawanayquipag, Jesucristo yuripäshunayquipag y parlashgancunatapis mayanayquipag. \v 15 Tsaynog ricashga y mayashga carmi pï-maytapis Jesucristupa wilacuyninta wilapanquipag. \v 16 Canan jucla bautizacur Tayta Diosnintsita manacuy lapan jutsa rurashgayquicunata perdonashunayquipag.’ \p \v 17-18 “Tsauraga Jerusalenman cutiycamur templucho Tayta Diosnintsita manacuycaptë Jesucristo yuriparcamar caynog nimargan: ‘Jerusalenpita jucla yarguy. Caychöga manami chasquicärengatsu wilacuynëta wilacuptiqui.’ \v 19 Tsaynog nimaptinmi noga nergä: ‘Paycuna musyanmi contrayqui naupata cashgäta. Tsaynogpis musyanmi may-tsay sinagogaman aywar gamman yäracogcunata magarcur magarcur carcilman apashgäta. \v 20 Wilacogniqui Estebanta wanutsipäcuptinpis tsaychömi caycargä “¡Wanutsiy!” nishpä. Nogami tsararargä wanutsegcunapa janan cag röpancunatapis. Tsaynog contrayqui caycarpis gamta chasquicushgäta runacuna musyanmi. Tsayta musyaycarga ¿manatsurag paycunapis ricacamashpan chasquicushunquipag, tayta?’ \v 21 Tsaynog niptëpis Jesucristo caynog nimargan: ‘Tsaynog yarpaptiquipis gamta cachaycä caru marcacunapa aywar mana Israel runacunata nogapa wilacuynëta wilapänayquipagmi.’ ” \s1 Comandantipa munaynincho Pablo cashgan \p \v 22 Mana Israel runacunaman wilacog aywananpag nishganta Pablo wilaptinmi runacuna fiyupa rabiashpan caynog nipäcorgan: “¡Tsay runa ama cawatsuntsu! ¡Jucla wanutsishun!” \v 23 Tsaynog rabiashpanmi janan cag röpancunatapis logtirir tapshipäcorgan. Nircurmi alpatapis altupa matsipäcorgan fiyupa gaparashpan. \v 24 Tsauraga Pabluta cuartil rurinman yaycaycatsir tsay comandanti soldäducunata caynog nergan: “Cay runata castigay. Tsayragmi wilamäshun imanir paypa contran runacuna sharcapäcushgantapis.” \v 25 Tsauraga castigananpag wataraycätsiptinnami tsay soldäducunapa capitanninta Pablo caynog nergan: “Nogaga Roma runami caycä. Autoridäcunapis manaragmi juzgamanragtsu. Tsaynog caycaptenga ¿imanirtag castigamayta munarcaycanqui?” \p \v 26 Tsaynog niptinmi capitán aywargan comandantiman Pablo nishganta wilananpag. Tsaymi chayaycur caynog nergan: “Tsay runaga Roma runashi. ¿Cananga imatatag rurashun, tayta?” \p \v 27 Tsauraga tsay comandanti aywaycur Pabluta taporgan: “¿Rasunpacu Roma runa canqui?” \p Niptin Pablo nergan: “Au, tayta. Roma runami caycä.” \p \v 28 Tsauraga comandanti nergan: “Noga Roma runa canäpäga atsca guellaytaragmi pägashcä.” \p Tsauraga Pablo nergan: “Nogaga Roma runa cä yurishgäpita-patsami.” \p \v 29 Tsaynog niptinmi castigananpag tsararag soldäducuna Pabluta cachariycärergan. Tsay comandantipis Roma runa cashganta musyar mantsacorgan cadinatsishganpita. \s1 Autoridäcuna juntacashgancho Pablo cashgan \p \v 30 Wara junag tsay comandanti musyayta munargan Pabluta imanir runacuna chiquishgantapis. Tsaymi mandag cüracunata y Israel runacunapa autoridänincunata gayatsergan. Nircur Pabluta apatsergan tsay autoridäcuna juntacashga caycashgan cagman. \c 23 \p \v 1 Tsauraga autoridäcunata ricärir Pablo caynog nergan: “Taytacuna, manami imatapis lutantaga rurashcätsu. Tsaynog cawashgätaga Tayta Dios musyanmi.” \p \v 2 Tsaynog niptinmi runacunata más mandag cüra Ananías nergan Pabluta shimicho lagyananpag. \v 3 Tsaynog lagyatsiptin Pablo nergan: “Tsaynog lagyatsimashgayquipita quiquiquitami Tayta Diosnintsi castigashunquipag. Caycho gam jamaraycanqui leynintsicuna nishgannog jutsä cashganta mana cashgantapis juzgamänayquipagmi. Leynintsichöga manami nintsu pita lagyatsinayquipagpis. Tsaynog caycaptenga ¿imanirtag leynintsicunata mana cäsur lagyatsimashcanqui?” \p \v 4 Tsaynog niptinmi tsaycho caycag runacuna nipäcorgan: “¿Imanirtag gayapanqui Tayta Diosnintsi acrashgan más mandag cürata?” \p \v 5 Tsauraga Pablo nergan: “Mandag cüra cashgantaga manami musyargätsu. Tayta Diosnintsipa palabrancho niycan autoridänintsita mana gayapänantsipag cashgantami.”\x + \xo 23:5 \xt Éxodo 22.28\x* \p \v 6 Pablo musyargan tsay autoridäcuna waquin cag saduceo cashganta y waquin cagna fariseo cashganta. Tsauraga fuertipa caynog nergan: “¡Taytacuna! Auquilöcuna fariseo runa cashgannogmi nogapis fariseo runa cä. Wanushcunata Tayta Diosnintsi cawaritsimunanpag cashganta yachatsiptëmi juzgarcaycämanqui.” \p \v 7 Tsaynog niptinmi Pablupa favornin fariseucuna sharcur saduceucunawan rimanacuyta galaycärergan. \v 8 Saduceucuna yachatsipäcog wanushcuna manana cawarimunanpag cashganta. Tsaynogpis yachatsipäcog angilpis ni almapis mana cashgantami. Fariseucunanami itsanga yachatsipäcog wanushcuna cawarimunanpag cashganta, ángil cashganta y alma cashgantapis. \v 9 Tsauraga fiyupa rimanacuptin Moisés escribishgan leycunata yachatseg fariseucuna waquin caynog nipäcorgan: “Cay runaga manami imatapis mana alitaga rurashgatsu. Cay runataga pagta juc angilpis o juc almapis parlapashga.” \p \v 10 Tsauraga rimanacur más büllata rurapäcuptinmi comandantega caynog yarpargan: “Capasmi caycunaga Pabluta wanutsipäcunmanpis.” Tsaynog yarparmi soldäducunata gayatsimorgan Pabluta carcilman cutitsinanpag. \p \v 11 Tsaypita wara tsacay Pabluta Jesucristo yuriparcur caynog nergan: “Pablo, ama mantsacuytsu. Jerusalencho wilacuynëta wilacushgayquinogmi Romachöpis wilacunquipag.” \s1 Pabluta wanutsinanpag wilanacushgan \p \v 12 Autoridäcuna juntacashganpita wara junagmi waquin autoridäcuna jurapäcorgan Pabluta wanutsinanpag caynog nir: “Pabluta manarag wanutserga ama imatapis micushuntsu ni upushuntsu.” \v 13 Tsaynog wilanacog runacuna cargan chuscu chuncapita (40) masmi. \v 14 Tsauraga aywapäcorgan mandag cüracunaman y Israel mayor runacunaman caynog ninanpag: “Nogacuna jurapäcushcä Pabluta manarag wanutserga imatapis mana micapäcunäpag ni upupäcunäpagmi. \v 15 Cananga autoridäcunawan gamcuna: ‘Pabluta shumag tapuyta munapäcö’ neg-tumpala comandantita nipäcuy wara tuta Pabluta apatsimunanpag. Nogacunaga camaricushgalami caycäshag apaycämoglata wanutsipäcunäpag.” \p \v 16 Tsaynog parlapäcushgantami mayargan Pablupa sobrinun. Tsauraga carcilman aywaycur mayashgancunata Pabluta wilargan. \v 17 Wilaptin Pablo juc soldäduta gayarcur caynog nergan: “Cay mözuta comandantiman pushay, wilamashganta paytapis wilananpag.” \p \v 18 Tsaynog niptinmi tsay mözuta comandantiman pusharcur caynog nergan: “Pablumi gayaycatsimar ruwacamashga cay mözuta gamman pushamunäpag. Paymi imata mayashgantapis wilashunqui.” \p \v 19 Tsauraga comandanti tsay mözuta juc läduman pusharcur taporgan: “¿Imatag caycan wilamänayquipag?” \p \v 20 Tsauraga mözu caynog nergan: “Israel runacunapa waquin autoridäninmi wilanacärishga Pablo imanog cashgantapis musyayta munag-tumpala wara tuta autoridäcuna juntacänan cagman payta apatsinayquipag. \v 21 Tsayta ama criyiytsu. Chuscu chuncapita (40) masmi runacuna jurapäcushga Pabluta manarag wanutserga imatapis mana micapäcunanpag ni upupäcunanpagpis. Tsay runacunami shuyarpaycan Pabluta apaycätsiptilayquina wanutsinanpag.” \p \v 22 Tsauraga tsay mözuta comandanti nergan: “Ama pitapis wilapanquitsu cay wilamashgayquitaga.” Tsaynog wilarcurmi tsay mözu wayinpana cuticorgan. \s1 Cesarea marcaman Pabluta apapäcushgan \p \v 23 Tsauraga comandanti ishcay soldäducunata gayaycatsir caynog nergan: “Canan camaricuy ishcay pachac (200) soldäducuna chaquipa aywananpag, nircur ganchis chunca (70) soldäducuna caballun muntashga aywananpag y nircur ishcay pachac (200) soldäducuna lanzanwan aywananpag. Paycunatami mandanqui canan tsacay las nuëvi Cesarea marcaman aywapäcunanpag. \v 24 Tsaynogpis Pablo muntacunanpag caballuta camaripay Judea provinciapa mandagnin Félixman ali chayananpag.” \p \v 25 Tsaynog nircushpanmi paycunawan apatsinanpag cartata escribergan. Tsay cartacho caynogmi escribiraycargan: \pi1 \v 26 Tayta Félix: \pi1 Noga Claudio Lisias gamta saludä. \v 27 Israel runacunami cay runata magar wanutsinanpagna caycargan. Tsaymi Roma runa cashganta musyashpä soldäducunawan aywashcä paycunapita guechunäpag. \v 28 Nircurnami imapita chiquishgantapis musyayta munar apapäcushcä Israel runacunapa autoridänincuna juntacashga caycashganman. \v 29 Tsaychönami chiquegnincuna nipäcorgan: “Cay runaga manami leynintsicunata cumplintsu.” Tsaynog nipäcuptinpis nogaga manami ima jutsantapis tarishcätsu wanutsishga cananpag ni carcilcho wichgaränanpagpis. \v 30 Israel runacuna Pabluta wanutsinanpag wilanacushganta musyaycurmi gamman apaycätsimö. Tsaynoglami paycunatapis nishcä naupayquichörag arreglananpag. Tsaylatami canan escribircamö. \p \v 31 Tsauraga comandanti mandashgannogla tsay tsacay soldäducuna Pabluta apargan Antipatris marcayag. \v 32 Wara tuta chaquilapa aywag soldäducuna cutimorgan cuartilninman. Y caballuwan aywagcunana aywargan Pabluwan Cesareaman. \v 33 Cesareaman chayaycurnami Félixta cartata goycur Pablutapis entregaycorgan. \v 34 Tsaynami Félix cartata liyirishpan Pabluta taporgan maypita cashgantapis. Cilicia provinciapita cashganta musyaycur caynog nergan: \v 35 “Contrayquicuna chämuptinragmi musyashagpag imanir contrayqui sharcushgantapis.” \p Nircur Pabluta wichgatsergan rey Herodispa despächuncho caycag carcilman. \c 24 \s1 Félixpa naupancho Pablo parlashgan \p \v 1 Tsaypita pitsga junagtanami Jerusalenpita Cesarea marcaman chämorgan más mandag cüra Ananías. Paywanmi shapäcamorgan Israel mayor runacuna, Tértulo jutiyog abogädun pushashga. Paycuna aywapäcorgan Félixpa despächunman Pablupa contran nipäcunanpag. \v 2 Tsaymi despächunman Pabluta chayatsiptin Tértulo caynog nergan: “Tayta Félix, gam ali mandag captiquimi ali cawapäcö. Tsaynogpis cay marcäcunacho ali cagcunatami ruratsishcanqui. \v 3 May-tsaychöpis ruratsishgayquita ricarmi cushicärë. \p \v 4 “Aläpa tiempuyquita mana perditsinäpag gamta ruwacö rätula mayarcamänayquipag. \v 5 Cay prësuta apamushgan runaga Nazaretpita cag Jesuspa yachatsicuyninta yachatsishpanmi may-tsaychöpis Israel runacunata chiquinacaycätsin. \v 6 Tsaynogmi nogacunapa templötapis manacagman churayta munargan. Tsaypitami prësu tsarircur [leynëcuna nishgannog juzgayta munapäcushcä. \v 7 Prësu tsararaycaptëmi Lisias jutiyog capitán maquëcunapita Pabluta guechupäcamashga. \v 8 Nircurmi nipäcamashga gampa naupayquichörag ima jutsan cashgantapis ninäpag.] Canan quiquin Pabluta tapushpayquimi musyanquipag lapan nishgäcunapis rasun cag cashganta.” \v 9 Tértulo nishgannoglami tsaycho cag Israel autoridäcunapis nipäcorgan. \p \v 10 Tsaynog niptinmi Pablo parlamunanpag Félix sëñargan. Tsauraga Pablo caynog nergan: “Tayta Félix, musyämi atsca watana cay nacioncho gam autoridä cashgayquita. Tsaymi manacagcunapita paycuna conträ sharcushganta wilapäshayqui. \v 11 Tsayragmi chunca ishcay (12) junag Jerusalenman chayashcä Diosta adoranäpag. Pitapis tapucuptiquega rasun cagta niycashgätami wilapäcushunquipag. \v 12 Templucho ni sinagogacunachöpis ni maychöpis manami piwanpis rimanacuycagtatsu ni pitapis rabiaycätsegtatsu tarimashga. \v 13 Cay runacunaga lulacushpanmi conträ sharcuycan. Rasunpa paycuna nishgannog lutanta rurashga captëga canan mayganpis careamätsun. \p \v 14 “Itsanga paycuna nishgannog Jesucristupa ali wilacuynintami chasquicushcä. Jesucristupa wilacuyninta chasquicur lutanta ruraycashgäta yarpaptinpis paycuna criyishgannoglami nogapis criyë Moisés escribishgan leycunata y Diospa profëtancuna lapan escribishgancunata. \v 15 Tsaymi paycuna criyishgannog nogapis criyë lapan runacunata wanushganpita Tayta Dios cawaritsimunanpag cashganta. Tsaynog cawaritsimonga alita ruraptin mana alita ruraptinpis. \v 16 Tsayta musyarmi Tayta Dios munashgannog pï-maywanpis alilata rurar cawaycä. \p \v 17-18 “Tsaymi waquin nacioncunacho purishgäpita unaytarag Jerusalenman cutishcä wactsacunapag guellayta apar. Jerusalenman chayaycurmi templuman aywargä ofrendata churanäpag. Tsaycho caycaptënami Asia provinciapita shamog Israel runacuna tarimargan. Manami atsca runacunatawantsu ni pitapis büllata ruraycätsegtatsu taripäcamargan. \v 19 Tsaycho tarimagcunami cayman shapäcamunman cargan imatapis mana alita rurashga captëga naupayquicho careamänanpag. \v 20 Tsaynogpis Jerusalencho cag autoridäcunapa naupancho imatapis lutanta rimashga captëga mä mayanayquipag cayman shamog autoridäcuna jucla careamätsun. \v 21 Jerusalencho cag autoridäcunapa naupanchöga manami imatapis lutanta nishcätsu. Tsaypa trucanga caynogmi nergä: ‘Gamcunaga canan juzgaycämanqui wanushcunata Tayta Diosnintsi cawaritsimunanpag cashganta criyiptëmi.’ ” \p \v 22 Pablo wilacushganta shumag mayaycurmi Félix tantyargan tsay Israel runacuna manacagcunata Pabluta jitapaycashganta. Tsaynog captinpis Pabluta y contran cagcunata caynog nergan: “Comandanti Lisias chämuptinmi masta tapushag. Tsaypitaragmi gamcunata arreglapäcushayquipag.” \p \v 23 Nircur Pabluta cuidag soldäduta caynog nergan: “Carcilman Pabluta cutitsiy. Prësu captinpis ama michanquitsu watucog shamuptin ricananpag.” \p \v 24 Tsaypita warantincunami despächunman Félix cutergan warmin Drusilawan. Drusilami cargan Israel casta warmi. Despächunman Félix gayatsiptinmi Pablo paycunata tantyatsergan Jesucristuta chasquicur payman yäracur cawananpag. \v 25 Tsaynogpis tantyatsergan Dios munashgannog cawananpag, shumag tantyacuycur imatapis rurananpag y juicio final junag Tayta Diosnintsi lapan runacunata juzgananpag cashgantapis. Tsay nishgancunata mayashpanmi Félix mantsacäcushpan caynog nergan: “Wichgarashgayquiman cuticuyna. Tiempö cashgan hörami yapay gayatsimushayqui masta tantyatsimänayquipag.” \p \v 26 Tsaypita Félix pacaylapa pägananta munar Pabluta gayatsimorgan atsca cuti parlananpag. \v 27 Mana pägaptinmi Pabluta mana cachargantsu. Tsaymi ishcay wata Pablo tsaycho wichgarargan. Tsaypita Félixpa trucan jucna yaycorgan Judea provinciapa mandagnin. Paypa jutinmi cargan Porcio-Festo. Félix yargucurnami ali autoridä cashganta Israel runacuna yarpänanta munargan. Tsaymi Pabluta prësu caycashganpita mana cacharergantsu. \c 25 \s1 Festupa naupancho Pablo parlashgan \p \v 1 Tsaypita Judea provinciapa mandag cayninta chasquircur Festo chayargan Cesarea marcaman. Chayashganpita quimsa junagtaragmi aywargan Jerusalenman autoridäcunawan tincunanpag. \v 2-3 Jerusalenman chayaycuptinmi mandag cüracuna y Israelcho más mandag autoridäcunapis aywapäcorgan Festupa despächunman. Paycunaga maynami wilanacärergan Jerusalenman apaycaptilanna Pabluta wanutsinanpag. Tsaymi Festupa despächunman chayaycushpan Pablupa contran sharcur tucuyta nipäcorgan. Nircurnami Festuta ruwacärergan Pabluta Jerusalenman apatsinanpag. \v 4 Ruwacuptinmi Festo caynog nergan: “Pabloga Cesarea marcachömi prësu caycan. Nogapis tsayman aywanäpagnami caycä. \v 5 Tsayman waquinniquiwan aywashun, ima jutsan cashgantapis careanayquipag.” \p \v 6 Jerusalencho juc semänanog goyarcur Festo cuticorgan Cesareaman. Chayashganpita wara junagnami despächunman Pabluta pushatsergan. \v 7 Despächunman Pablo yaycuriptinmi Jerusalenpita aywag Israel autoridäcuna Pabluta tumpapäcorgan lutancunata rurashganta. Tsaynog tumparpis manami imatapis jutsanta careananpag taripäcorgantsu. \v 8 Tsaynog manacagcunata tumpaptinmi Pablo caynog nergan: “Nogaga manami imatapis mana alitaga rurashcätsu Moisés yachatsishgan leycunapa contranga. Templutapis manami manacagman churashcätsu. Tsaynogpis Romacho mandamagnintsi emperadorpa contranpis manami imatapis parlacushcätsu.” \p \v 9 Festoga tantyargan Jerusalenman Pabluta cutitsiyta Israel autoridäcuna munaycashgantami. Tsaymi paycunapita ali ricashga cayta munar Pabluta taporgan caynog nir: “¿Jerusalenman aywayta munanquicu tsaycho juzganäpag?” \p \v 10 Tsaynog tapuptin Pablo caynog nergan: “Romacho mandamagnintsi emperadormi gamta churashushcanqui pitapis juzganayquipag. Tsaymi munayniyog caycanqui caylachöna juzgamänayquipag. Musyashgayquinogpis manami imatapis mana alitaga rurashcätsu Israel autoridäcunapa contranga. \v 11 Imatapis mana alita rurashga captëga munayniyogmi caycanqui wanutsimänayquipagpis. Jutsä mana captenga manami pipis munayniyogtsu caycan wanutsimänanpag. Tsaymi jutsayog cashgäta manarag musyarga mana entregamanquimantsu Israel runacunaman. Juzgamayta mana camäpacushpayquega Romacho mandamagnintsi emperadorpa despächunman apatsimay quiquin juzgamänanpag.” \p \v 12 Tsauraga Festo yätsegnincunawan wilanacurir Pabluta nergan: “Mandamagnintsi emperador César Romacho juzgashunayquita munaptiquega canan paymanmi apatsishayqui.” \s1 Rey Agripapa naupancho Pablo cashgan \p \v 13 Tsaypita warmin Bereniciwan rey Agripa mandashgan provinciapita chayargan Cesareaman Festuwan tincunanpag. \v 14 Tsaycho goyaptinmi Festo wilapargan caynog nir: “Félix yargucur Pablo jutiyog runata carcilpita manami cacharishgatsu. \v 15 Jerusalencho caycaptë mandag cüracuna y Israel mayor runacunapis manacamashga tsay runa wanutsishga cananpag. \v 16 Tsaymi noga caynog nergä: ‘Roma autoridäcunaga manami pitapis lutalaga wanutsintsu contrancuna manarag careaptenga. Tsaymi payta careaptiquirag musyashag ima jutsan cashgantapis.’ \v 17 Tsaymi paycuna chämuptin wara junag jucla aywargä despächöman arreglanäpag. Nircur apatsimorgä tsay prësuta. \v 18 Tsaycho contrancuna manami imatapis nipäcorgantsu noga yarpashgänöga. \v 19 Tsaypa trucanga paycuna Pabluta tumpargan costumbrincunata manacagman churashgalantami. Tsaynogpis paycuna rimanacushga wanushgana caycag Jesús jutiyog runapitami. Pabloga niycan tsay runa cawaycashganta. \v 20 Tsay nishgancunapita mana tantyarmi Pabluta taporgä caynog nir: ‘¿Jerusalenman apatsinäta munanquicu tsaycho cag autoridäcuna arreglashunayquipag?’ \v 21 Jerusalenman aywayta mana munarmi tsay runa manacamashga Romaman apatsinäpag. Payga munaycan tsaychöna mandamagnintsi emperador arreglananta. Tsaymi jinala prësu caycan tsayman apatsinäyag.” \p \v 22 Tsaynog wilaptin Agripa caynog nergan: “Nogapis tsay runa nishganta mayayta munaycämi.” \p Tsauraga Festo nergan: “Munaptiquega wara gayatsimushun pay nishganta mayanayquipag.” \p \v 23 Tsaypita wara junagmi juntacänan jatun cuartuman yaycapäcorgan warminwan rey Agripa, mandag soldäducuna y lapan autoridäcunapis. Tsayman lapan juntacaycuptinnami Pabluta Festo apatsimorgan. \v 24 Chayaycatsiptinna Festo caynog nergan: “Tayta Agripa, lapayqui caycho juntacashga caycagcuna. Cay runa wanutsishga canantami Jerusalenchöpis y caychöpis Israel runacuna munarcaycan. \v 25 Paycuna tsaynog munaptinpis manami ima jutsantapis tarishcätsu wanutsishga cananpäga. Tsaynog carpis quiquinmi manacamashga Romacho mandamagnintsi emperador arreglananpag. Tsauraga pay manacushgannoglami Romaman apatsinäpagna caycä. \v 26 Manarag Romaman apatsishpä puntata cartata escribishag imanir apatsishgätapis emperador musyananpag. Tsaymi gamcunata gayatsimushcä quiquinta tapurcur ima yarpaylatapis gomänayquipag. \v 27 ¿Imanogpatag juc prësuta Roma mandamagnintsi emperadorman apatsishwan imanir apatsishgantsitapis mana tantyatserga?” \c 26 \s1 Agripapa naupancho Pablo parlashgan \p \v 1 Festo tsaynog niptinmi Agripa caynog nergan Pabluta: “Imanog cashgantapis canan wilapäcamay.” \p Tsauraga Pablo caynog nergan: \v 2 “Tayta Agripa, naupayquicho car cushicömi. Canan musyanayquipag wilashayqui Israel autoridäcuna manacagcunata tumpamashganta. \v 3 Gamga musyanquimi Israel runacuna imanog cashgantapis y imapita rimanacushgantapis. Tsaymi maslata tantyarcunayquipag canan wilapäshayqui. \p \v 4 “Marcächo y Jerusalenchöpis Israel mayëcuna lapanmi musyapäcun wamra cashgäpita-patsa imanog cawashgätapis. \v 5 Tsaynogpis musyapäcunmi mözu cashgäpita-patsa fariseo runa cashgäta. Tsaynog cashgätaga quiquincunapis wilapäshunquipagmi. Waquin runacunapitaga fariseucuna masmi cumplipäcun Moisés escribishgan leycunata. Tsaynoglami fariseo runa car nogapis lapanta cumplergä. \p \v 6-7 “Tayta Dios unaypita-patsami Israel runacunata promitergan salvamagnintsita cachamunanpag cashganta. Tsayta wilacushgäpitami Israel autoridäcuna prësu tsarimashga. Quiquincunapis Israel autoridäcunaga criyipäcunmi salvamagnintsita Tayta Dios cachamunanpag cashgantaga. Tsaymi pagasta junagta Tayta Diosta manacur shuyarpaycan tsay nishgannog salvamagnintsita cachamunanpag cashganta. Tsay salvacogta Tayta Dios mayna cachamushganta wilacushgäpitami chiquircaycäman. \v 8 Tsay cachamushgan salvacogtaga wanutsipäcuptinpis Tayta Dios cawaritsimushgami. Gamcuna ¿manacu criyipäcunqui wanushcunata Tayta Dios cawaritsimunanpag cashganta? \p \v 9 “Nogapis manarag tantyar conträcuna chiquimashgannoglami Nazaret marcapita cag Jesucristuta chasquicogcunata chiquergä. \v 10 Mandag cüracuna cachamaptinmi Jesucristuta chasquicogcunata Jerusalencho atscagta carcilman wichgatsergä. Tsaynoglami paycunata wanutsiptinpis: ‘Alimi wanutsinqui’ nergä. \v 11 Lapan sinagogacunacho atscagtami nacatseg cä Jesusta ñëgapäcunanpag. Fiyupa chiquirmi may-tsaypitapis prësu tsarircur apamog cä. \s1 Jesucristuta imanog chasquicushgantapis Pablo wilapashgan \r (Hechos 9.1-9; 22.6-16) \p \v 12 “Tsaynog prësu tsarimunäpagmi aywaycargä Damasco marcaman mandag cüracuna cachamaptin. \v 13 Tsaymi pulan junagnog caycaptin jana patsapita nogacunaman chip-chipyämorgan intipita masrag. \v 14 Tsaynog chip-chipyämuptinmi lapanë tunipäcorgä. Tsauraga hebreo idiömacho caynog nimushganta mayargä: ‘Saulo, Saulo, ¿imanirtag nogapa conträ sharcuycanqui? Tsaynog rurashpayquega picata jaytag törunogpis quiquiquimi nacanquipag.’ \v 15 Tsauraga nergä: ‘¿Pitag canqui, tayta?’ Tsaymi caynog nimargan: ‘Nogaga Jesusmi caycä. Yäracamagcunata gaticacharga nogapa conträmi caycanqui. \v 16 ¡Sharcuy! Gamta yuripashcä canan ricashgayquicunata y tantyatsinäpag cagcunatapis wilacunayquipagmi. \v 17 Canan gamta cachashayqui Israel runacunaman y mana Israel runacunamanpis wilacuynëta wilacunayquipag. Wanutsiyta munashogniquicunapa maquinpitami jorgushayquipag. \v 18 Nishgäcunata wilaptiquimi runacuna tantyaconga jutsata rurar cawaycashganta cacharir noga munashgänogna cawapäcunanpag. Tsaynogpami Satanaspa munaynincho cawashganpita Tayta Diospa maquinchöna cawapäcongapag. Nogaman yäracamashganpitami lapan jutsancunata Tayta Dios perdonangapag. Tsaynogpami lapanpis gloriaman chayar Tayta Diospa naupancho imayyagpis cushishga cawapäcongapag.’ \s1 Jesús mandashganta Pablo cäsucushgan \p \v 19 “Jesucristo tsaynog niycämaptenga ¿imanirtag mana rurämantsu nimashgancunata, tayta Agripa? \v 20 Tsaymi wilacuyninta wilapayta galaycorgä Damascucho cag runacunata. Nircurmi wilacorgä Jerusalencho y Judea provinciacho cag waquin marcacunachöpis. Nircur mana Israel runacunatapis wilapargä jutsancunata cacharir Tayta Diosnintsi munashgannog alicunata rurar cawapäcunanpagmi. \v 21 Tsayta wilacushgäpitami Israel autoridäcuna templucho prësu tsarircamar wanutsiyta munapäcamargan. \v 22 Prësu tsararämaptinpis Tayta Diosnintsimi yanapaycäman yachagtapis mana yachagtapis wilacuyninta wilapänäpag. Nogaga wilacuycä Moisés y waquin profëtacuna escribishgancunalatami. \v 23 Paycuna escribipäcorgan Tayta Dios cachamushgan salvacog Cristo wanunanpag cashganta, nircur lapan runacunapitapis más puntata cawarimunanpag cashganta. Tsay escribiraycashgannoglami Jesucristo cawarimorgan Israel runacunata y mana Israel runacunatapis jutsancunata perdonar salvananpag.” \s1 Jesusman yäracunanpag Agripata parlapashgan \p \v 24 Pablo tsaynog wilaptinmi Festo nergan: “¡Pablo, aläpa estudiashgayquipitami löcuyashga caycanqui!” \p \v 25 Tsauraga Pablo caynog nergan: “Manami löcutsu caycä, tayta. Nogaga rasun caglatami rimaycä. \v 26 Cay nishgäcunataga lapan runacunapis musyapäcunmi. Tsaytaga tayta Agripapis musyanmi. Tsaymi paypa naupancho parlaycämö mana mantsacuypa. \v 27 Tayta Agripa, canan nimay. Tayta Diosnintsipa profëtancuna nipäcushganta criyiycarga ¿imanirtag Jesucristo salvamagnintsi cashgantapis wilaptë mana criyinquitsu?” \p \v 28 Tsauraga Agripa nergan: “¿Tsay nimaptilayqui chasquicunäpag cashgantacu yarpanqui?” \p \v 29 Niptin nergan: “Imanog captinpis noga munä gampis y caycho mayamagcunapis Jesucristuta chasquicärinayquitami. Itsanga manami munätsu Jesucristuta chasquicushgayquipita noganog cadinashga canayquitaga.” \p \v 30 Tsaypitanami Agripa, warmin Berenice, Festo y tsaycho lapan jamarpaycagcunapis yargorgan. \v 31 Nircurmi quiquinpura parlapäcorgan caynog nir: “Cay runapataga manami ima jutsantapis tarëtsu wanutsishga cananpag ni carcilcho wichgaränanpagpis.” \p \v 32 Tsauraga Agripa caynog nergan Festuta: “Romacho arreglananpag mana manacushga captenga cay runata cacharishwanmi cargan. Cananga imanog captinpis Romamanrag apatsishun manacushgannogla tsaycho arreglananpag.” \c 27 \s1 Pabluta Romaman apatsishgan \p \v 1 Romaman aywapäcunäpag\f + \fr 27:1 \ft Cay libruta escribeg Lucaspis Pabluwanmi Romaman aywargan.\f* captinmi autoridäcuna waquin prësucunata y Pabluta entregapäcorgan capitán Juliuman. Payga caycargan “Augusto” nishgan tröpapa capitanninmi. \v 2 Tsauraga witsäpäcorgä Adramitiupita shamog büquiman. Tsay büqui Asia provinciamanmi aywananpag caycargan. Pabluta yanagänäpagmi Aristarcuwan aywapäcorgä. Aristarcoga cargan Macedonia provinciacho cag Tesalónica marcapitami. \v 3 Cesareapita aywarmi wara junag chayapäcorgä Sidón marcaman. Tsaychömi Pabluwan yachanacur capitán Julio juc soldädupa maquinman churargan reguinacushgancunaman aywananpag caynog nir: “Reguinacushgayquicunaman ayway imalawanpis yanapashunayquipag.” \v 4 Sidonpita yargapäcuptënami fiyupa wayrämorgan. Tsaymi aywapäcorgä Chipre nishgan isla cuchulanpa, tsaypa mana aläpa wayraptin. \v 5 Tsaypita Cilicia y Panfilia tsimpanpa aywar chayapäcorgä Liciacho cag Mira marcaman. \p \v 6 Tsaychömi capitán Julio tarergan Alejandriapita shamog büquita. Italiapa yargunanpagna captinmi tsay büquiman witsätsipäcamargan aywapäcunäpag. \v 7 Atsca junagtarag nacar chayapäcorgä Gniduyag. Tsaypita aywarcaycashgä cagpa fiyupa wayra tsapämaptinmi aywapäcorgä Creta nishgan isla naupanpa. Tsaypa aywar pasapäcorgä Salmón marca naupanpa. \v 8 Nircurnami chayapäcorgä tsay islacho “Buenos Puertos” nishgan marcaman. Tsay cargan Lasea marcapita juc ishcay lëwanoglami. \p \v 9 Tsayman chayapäcunäpäga atsca junagragmi nacapäcorgä. Tsauraga tamya tiempo captinna mana alinatsu cargan tsaypita pasapäcunäpag. Tsaymi büquicho cag runacunata Pablo caynog nergan: \v 10 “Taytacuna, caynogla captenga manami alitsu canga caypita aywanantsipag. Jinapa aywaptintsega büquipis cargapis ushacangami. Tsaynogla nogantsipis capaschari wanushun.” \p \v 11 Pablo tsaynog niptinpis capitanga manami cäsorgantsu Pablo nishganta, sinöga büquipa duëñunta y büqui manijagtami cäsupargan. \v 12 Paycuna jucla Cretacho cag Fenice marcaman aywayta munapäcorgan tamya quilla cashganyag tsaylacho goyäpäcunäpag. Tamya quilla captinmi Buenos Puertos nishgancho büqui ichinanpag mana alitsu cargan. Fenicichöshi itsanga ali cargan büqui ichinanpag. Tsaymi capitán aunergan Feniciman aywapäcunäpag. \s1 Wayrapis tamyapis fiyupa cashgan \p \v 13 Aywapäcunä cagpa ali wayraptin yarpapäcorgä: “Cananmi itsanga Feniciman chayashun” nir. Tsauraga tsaypita aywapäcorgä Creta isla cuchulanpa. \v 14 Yargapäcushgäpita más rätunninta “Euroclidón” nishgan huracán Cretapita fiyupa wayrämorgan. \v 15 Tsay huracanmi büquita apayta galaycorgan. Tsaymi wayra shamushganpa aywayta mana atipar büqui manijagcuna cachapariycorgan wayra apashgalanpana büqui aywacunanpag. \v 16 Tsaypita Clauda nishgan tacsha islapa aywar chayapäcorgä aläpa mana wayrashgan cagman. Tsaycho fiyupa nacarrag garachaypa apashgan tacsha büquita witsarcatsirmi büqui jananman watapäcorgan. \v 17 Tsaypitanami wascacunawan aywaycashgä jatun büquitana watapäcorgan mana latquicänanpag. Nircur lamar rurincho “Sirte” nishgan aguman chayananta mantsarir büquita cachapargan wayra apashgalanpana aywacunanpag. \v 18 Tsaypita wara junagpis tsaynogla fiyupa wayrämuptin apashgan cargata jitarergan lamarman. \v 19 Tsaypita wara junag tsaynogla wayrämuptinmi büquipa gueruncuna y racta tëlancuna trucatsinanpag apashgancunata lamarman jitapäcorgan. \v 20 Atsca junag fiyupa pucutay quilushga captinmi mana ricacargantsu inti ni estrellacunapis. Tsaynogla fiyupa wayrämuptinmi cawanäpag cashgantapis manana yarpapäcorgänatsu. \p \v 21 Tsay junagcuna manami imatapis micapäcorgätsu. Tsauraga Pablo caynog nergan: “Taytacuna, Creta islapita mana yargamunantsipag tantyatsishgäta cäsumaptiquega manami cayjinanpa nacashwantsu cargan ni imacunatapis lamarman jitashwantsu cargan. \v 22 Tsaynog captinpis ama laquicäriytsu. Manami maygantsipis wanushuntsu. Tsaynog captinpis büquimi itsanga ushacangapag. \v 23 Maquincho tsararämag Tayta Diosmi canan tsacay nogaman cachamushga angilninta. Tsay angilmi yuriparcamar caynog nimashga: \v 24 ‘Pablo, ama mantsacuytsu. Romacho más mandag emperadorpa despächunman chayanquipagmi. Pipis mana wanunanpag gam-raycumi Tayta Diosnintsi salvanga büquicho cagcunata.’ \v 25 Ángil tsaynog niycämaptenga ama mantsacäriytsu, taytacuna. Tayta Diosmanmi nogaga yäracö. Ángil nimashgannoglami cangapag. \v 26 Büqui ushacaptinpis isla cuchunmanmi lamar jitarimäshunpag.” \p \v 27 Ishcay semäna pasarcuptinnami Adriático nishgan lamarchöna wayra wacman cayman puritsipäcamargan. Pulan pagasnog caycaptinmi büqui manijagcuna: “Mepareci lamar cuchunmannami chayaycantsi” nipäcorgan. \v 28 Tsauraga yacupa hondunninta tupuptin quimsa chunca sogta (36) metro cargan. Yapay tupuptin ishcay chunca ganchis (27) metrulana caycargan. \v 29 Rumicunaman büqui tacacänanta mantsacushpanmi büqui ichinanpag chuscu jatuncaray shimpinayog fiërrucunata watarcur yacuman jitapäcorgä. Nircur shuyarpargä patsa waränantarag. \v 30 Tsaycho büquita ichitseg-tumpala naupagman aywaycur büqui manijagcuna tacsha büquita urätsiyta munargan tsaywan gueshpicärinanpag. \v 31 Tsaynog yarparcaycashganta tantyarmi Pablo wilargan capitanta y soldäducunata caynog nir: “Büqui manijagcunami gueshpicuyta munaycan. Paycuna aywacuptenga lapantsimi wanushunpag.” \p \v 32 Tsaynog niptinmi pipis mana gueshpinanpag soldäducuna tacsha büqui watarag wascacunata cutsurir lamarman tsay büquita jitarporgan. \p \v 33 Patsa wararcuptinnami runacunata Pablo caynog nergan: “Micapäcushunna, taytacuna. Ima pasananpag cagtapis mana musyar ishcay semänanami mana micushcantsitsu. \v 34 Cananga valornintsi mana ushacänanpag micapäcushunna. Manami maygantsipis wanushunpagtsu.” \p \v 35 Nircur lapanpa naupancho Tayta Diosta manacurir Pablo tantata micuyta galaycorgan. \v 36 Tsaymi Pablo micuycagta ricar waquin cagpis micapäcorgan. \v 37 Tsay büquichöga ishcay pachac ganchis chunca sogta (276) runacunami cargan. \v 38 Tsauraga lapan micapäcorgan sacsashganyag. Nircur tacacänanpag cashganta yarpar büqui ancashyänanpag apashgan trïgucunata lamarman jitapäcorgan. \s1 Lamarman büqui talpucashgan \p \v 39-40 Patsa wararcuptinnami büqui manijagcuna mana musyapäcorgantsu maycho cashgantapis. Lamar cuchunman büquita yaycatsinanpag ali cashganta ricarnami tsay chuscu jatuncaray shimpinayog fiërrucunata cacharinanpag watarag wascacunata cutsurergan. Nircurmi timunninta pascarcur büquita wayra apananpag cag jatun racta tëlata witsätsergan. Tsauraga lamar cuchunman büqui aywayta galaycorgan. \v 41 Tsauraga aywaycashganchömi büquipa puntan aguman jaticäcorgan. Tsaymi yacu jaytaycälar büquipa guepan cagta paquergan. \p \v 42 Tsauraga soldäducuna prësucunata wanutsiyta munapäcorgan mana gueshpinanpag. \v 43 Tsaynog yarpaptinpis Pabluta wanutsinanta mana munarmi capitán michargan pitapis mana wanutsinanpag. Tsauraga nadyayta yachag cagcunata nergan yacu cuchunman yargapäcunanpag. \v 44 Nadyayta mana yachag cagcunatanami nergan büqui paquishgan tablacunata tsaricurcur paycunapa guepalanta yacu cuchunman yargapäcunanpag. Tsaynogpami lapanë yacupita yargapäcorgä. \c 28 \s1 Malta islacho Pablo cashgan \p \v 1 Tsauraga lamarpita lapanë yargurmi musyapäcorgä Malta islacho carcaycashgäta. \v 2 Tsaycho tag runacunaga alimi chasquipäcamargan. Tsaymi tamyar gasaptin ninata ratarcatsir gayapäcamargan tsaycho mashacärinäpag. \v 3 Ninaman gaycunanpagmi Pablupis rämacunata shuntag aywargan. Tsaymi shuntarcur ninaman gaycuycaptin räma rurinpita culebra yargamur Pablupa maquinta amucurcorgan. \v 4 Maquincho warcaraycagta ricaycur tsaycho tag runacuna fiyupa mantsacashpan caynog nipäcorgan: “¡Cay runaga runa mayinta imatachari wanutsishga! Tsaychari lamarpita cawaycar yargamushga captinpis desgracia pasaycan.” \p \v 5 Culebratanami maquinpita ninaman Pablo tapshiriycorgan. \v 6 Tsaymi lapan ricagcuna yarpargan culebra canishgan venënuwan jacaylapis jacananpag cashganta o wanunanpag cashgantapis. Tsaynog yarpaptinpis culebra canishgan manami imanarganpistsu. May höra imapis mana pasaptinmi runacuna caynog nipäcorgan: “¡Cay runaga Dios imachari!” \p \v 7 Tsay mashacurcaycashgäpita cercanchömi Publio jutiyog autoridäpa chacrancuna cargan. Paymi wayinman chayapäcuptë ali chasquipäcamargan. Tsaymi paypa wayincho quimsa junag goyäpäcorgä. \v 8 Tsaychömi Publiupa taytan yawar corrïduswan antsa car cämacho fiebriwan jitaraycargan. Tsaymi gueshyaycagman yaycuycur payta aliyätsinanpag Tayta Diosnintsita Pablo manacorgan. Nircur paypa jananman maquinta churaycuptinmi aliyargan. \v 9 Tsay runa aliyashganta musyaycur waquin cag gueshyagcunapis shapäcamorgan Pabluman. Tsaychömi lapanta Tayta Diosnintsi aliyätsergan. \v 10 Tsaynog aliyarcur cushicushpanmi ali ricapäcamargan. Tsaynoglami aywacärinäpag caycaptëpis lapan nistashgäcunata camaripämargan. \s1 Romaman Pablo chayashgan \p \v 11 Tamya quillacuna pasashganyagmi Alejandriapita shamog büqui tsay islacho cargan. Tsaymi quimsa quilla tsay islacho goyarcur tamya quillacuna pasaptin tsay büquiman witsäpäcorgä aywacärinäpag. Tsay büquipa umancho laglaypa dibujashga caycargan Cástor y Pólux nishgan diosnincuna. \v 12 Tsaypita Siracusaman chayaycur tsaycho goyäpäcorgä quimsa junag. \v 13 Siracusapitanami aywapäcorgä lamar cuchulanpa hasta Regio nishganyag. Wayra ali yanapamaptinmi Regiupita ishcay junaglatana chayapäcorgä Puteoli marcaman. \v 14 Tsaychönami büquipita yargur tincupäcorgä waquin wauguicunawan. Paycuna ruwacamaptinmi juc semäna paycunata goyäpargä. Tsaypitanami chaquilapa aywapäcorgä Romaman. \v 15 Tsayman aywarcaycashgätami Romacho cag waugui-panicuna musyargan. Tsaymi paycuna shapäcamorgan hasta Foro de Apio nishganyag tsaycho tincupäcunäpag. Waquin cagcunanami Quimsa Taberna nishgancho shuyarpämargan tsaycho tincupäcunäpag. Paycunata ricaycurmi Tayta Diosnintsita Pablo cushishga agradëcicorgan. \v 16 Romaman chayaycäriptënami prësucunata entregargan cuartilman. Pablutami itsanga juc wayimanna apargan tsaycho wichgaränanpag. Tsaychömi juc soldädo payta täpargan. \s1 Israel runacunata Romacho Pablo wilapashgan \p \v 17 Chayapäcushgäpita quimsa junagtanami Israel mayor runacunata Pablo gayatsimorgan. Juntacaycuptinnami caynog nergan: “Taytacuna, manami imatapis lutanta rurashcätsu. Costumbrintsicunatapis manami manacagman churashcätsu. Lutanta imatapis mana ruraycaptëmi Jerusalencho prësu tsariycamar Israelcho cag Roma autoridäcunaman entregamashga. \v 18 Tsay autoridäcuna tapumarpis manami ima jutsätapis tarergantsu wanutsishga canäpag. Tsaymi paycuna cacharimayta munapäcorgan. \v 19 Tsaynog captinpis Israel autoridäcuna wanutsimayta munapäcamargan. Tsaymi manacorgä caychörag mandag emperador arreglamänanpag. Tsaynog manacorgä manami tsay wanutsimayta munamag Israel mayintsicunata acusanä cashgatsu, sinöga paycunapa maquinpita salvacunäpagmi. \v 20 Lapan Israel runacunanoglami nogapis criyë Tayta Diosnintsi salvadorta cachamunanpag cashganta. Tsay salvadorta mayna cachamushganta wilacushgaläpitami caycho prësu caycä. Tsayta musyatsinäpagmi canan gamcunata gayatsimushcä.” \p \v 21 Tsauraga tsaycho juntacag Israel mayor runacuna caynog nergan: “Judea provinciapita manami ima cartatapis chasquipäcushcätsu imanog cashgayquitapis musyapäcunäpag. Israel mayintsicunapis cayman chämur manami imatapis rimacushgatsu gampitaga. \v 22 Itsanga may-tsaychöpis runacuna rimarcaycan gam yachatsishgayquicuna lutan cashgantami. Tsaymi lutanta yachatsishgayquita o alita yachatsishgayquitapis quiquëcuna mayayta munapäcö.” \p \v 23 Tsaynog niptinmi juc junag yapay juntacänanpag parlapäcorgan. Nishgan junag chämuptinna posädaraycashgan wayiman atsca juntacämorgan. Tsaymi tutapita tardiyag Moisés escribishgan leycunapita y Tayta Diosnintsipa profëtancuna escribishgancunapitapis Pablo tantyatsergan Jesucristo salvamagnintsi cashganta. \v 24 Tsaynog tantyatsiptinmi waquin runacuna Jesusta chasquicärergan y waquin runacunana chasquicuyta mana munapäcorgantsu. \v 25 Tsauraga Jesucristuta chasquicuyta mana munashpanmi aywacurcaycarganna. \p Tsaymi paycunata Pablo caynog nergan: “Rasun cagtami Tayta Diospa unay profëtan Isaiasta Santu Espíritu tantyatsergan caynog escribinanpag: \q1 \v 26 ‘Runacunata caynog ninqui: \q1 “Gamcuna mayaycarpis manami tantyanquitsu. \q1 Ricaycarpis manami chasquicunquitsu.” \q1 \v 27 Cay runacunapa shonguncuna chucruyashgami caycan. \q1 Tsaymi rinrincunapis tsapacashganog caycan. \q1 Nawincunapis mana ricagnog caycan. \q1 Tsaynog carmi paycunaga imata yachatsishgätapis mana tantyacuntsu. \q1 Tsaymi mana chasquicamantsu jutsancunapita perdonashga cananpag.’\x + \xo 28:27 \xt Isaías 6.9-10\x* \m \v 28 Isaías nishgannoglami gamcunapis carcaycanqui. Tsaymi cananga mana Israel runacuna salvacärinanpag paycunamanna Jesucristupa wilacuynin chayaycan. Paycunami itsanga chasquicongapag.” \p \v 29 [Pablo tsaynog yachatsishganpitami Israel runacuna quiquinpura parlaraycar aywacorgan.] \p \v 30 Ishcay watami Pablo targan arrendashgan wayicho. Tsaymanmi pï-maypis watucog aywag. \v 31 Tsaychöpis lapan runacunatami Pablo wilapargan caynog nir: “Tayta Diosnintsipa maquincho cawanayquipäga Jesucristutarag chasquicäriy. Paymi salvamagnintsi caycan.” Runacunata yachatsiptin manami pipis michargantsu.