\id MRK - Quechua, Huamalíes-Dos de Mayo NT -Peru 2008 (DBL -2013) \h SAN MARCOS \toc1 San Marcos Jesucristupita guelgashgan \toc2 Marcos \toc3 Mr \mt1 SAN MARCOS \mt2 Jesucristupita guelgashgan \ip Marcos jutiyog runami cay libruta guelgargan Jesucristo rurashgancunata musyanansipä. Marcusga apóstol Pabluwan y Bernabëwan purirmi Jesucristupa wilacuyninta wilacorgan. Marcuspita masta musyanayquipä liyinqui Hechos 12.12; 12.25; 13.4,5; 13.13; 15.36-39; Colosenses 4.10; 2 Timoteo 4.11; 1 Pedro 5.13. \ip Cay libruchömi Marcos tantyasimansi saysica runacuna Jesucristuta gatiräyashganta (1.45; 2.1,2; 2.13; 2.15; 3.7-8; 4.1; 5.21; 6.32-34; 8.1; 10.1). Saynöpis Marcos tantyasimansi Jesucristo munayyog cashgantami. Jesucristoga munayyogmi cargan runacunapa jusancunata perdonananpä (2.1-12), mushog yachasicuyta yachasinanpä (2.18-22), sábado jamay junagcho runa rurananpä mana rurananpä cagtapis ninanpä (2.23-28) y lapan micuypis micunansipä ali cashganta ninanpäpis (7.1-23). \ip Saynöpis Jesucristo munayyogmi cargan supaycunata runacunapita gargunanpä (1.21-28; 5.1-20; 7.24-30; 9.14-29) y gueshyagcunata aliyäsinanpäpis (1.31; 1.41; 2.12; 3.5; 3.9,10; 5.24-34; 6.5; 6.56; 10.52). Saymi saysica runacunata Jesucristo aliyäsergan (1.32-34; 3.7-12; 6.53-56). Wanush runatapis munayninwanmi cawarisimorgan (5.35-43). \ip Saynöpis Jesucristo munayyogmi cargan vientuta yacuta chawäsinanpä (4.35-41), saysica runacunapä milagruta rurar micuyta aypäsinanpä (6.34-44) y yacu jananpa purinanpäpis (6.45-52). Saynöpis Jesucristo munayyog cashganta tantyansi wanushganpita cawarimush captinmi (capítulo 16). \c 1 \s1 Juan Bautista wilacushgan \r (Mateo 3.1-12; Lucas 3.1-9,15-17; Juan 1.19-28) \p \v 1 Cay libruchömi guelgaraycan Tayta Diospa surin Jesucristupa ali wilacuynin. \p \v 2 Jesucristuta runacuna chasquicuyänanpämi puntata Juan Bautista wilacur purergan. Juan Bautista manarä yuriptinmi Tayta Diosninsipa profëtan Isaías paypita cayno guelgargan: \q1 “Wilacognëtami cachashä runacunata puestucasinanpä. \q1 Saynöpami puestucush cayanga shamuptë chasquicayämänanpä.\x * \xo 1:2 \xt Malaquías 3.1\x* \q1 \v 3 Sunyag jircachömi juc runa gayacuypa wilaconga: \q1 ‘Mandag runa shamuptin chasquicunayquipä nänita pisar puestucuyashgayquino jusalicuycunata cacharir puestucuyay Tayta Diosninsi shamuptin chasquicuyänayquipä.’ ” nir.\x * \xo 1:3 \xt Isaías 40.3\x* \p \v 4-5 Isaías unay guelgashgannölami sunyag jircacho Juan Bautista puriptin Judea provinciapita y Jerusalenpita asca runacuna pay cashgan cagman aywayargan wilacushganta wiyayänanpä. Chäyaptinmi paycunata nergan: “Tayta Diosninsi perdonayäshunayquipä jusalicuyashgayquita cacharir bautizacuyay.” Juan Bautista wilacushganta chasquicurmi runacuna tantyacuyargan jusayog cayashganta. Saymi Tayta Diosta perdonta manacuyaptin Jordán mayucho paycunata Juan bautizargan. \p \v 6 Juan Bautistapa mödanan cargan camëllupa milwanpita awashmi. Wachcunpis cargan camëllo garapita rurashmi.\f + \fr 1:6 \ft Tayta Diosninsipa profëtan Eliaspis sayno mödanata jaticorgan (2 Reyes 1.8).\f* Chucluscunata y tinyagpa mishquinta micularmi pay purergan. \v 7 Juan Bautista wilacorgan: “Chämonganami nogapita más munayyog cag runa. Nogaga manami payno munayyogsu cä. \v 8 Nogaga yaculawanmi gamcunata bautizä. Paymi isanga Santu Espirituwan bautizayäshunquipä.” \s1 Jesucristuta Juan Bautista bautizashgan \r (Mateo 3.13-17; Lucas 3.21-22) \p \v 9 Saypitanami Galilea provinciacho cag Nazaret marcapita Jesús chargan Juan bautizaycashgan cagman. Chaycuptinmi paytapis Jordán mayucho Juan bautizargan. \v 10 Yacupita sharcurcurmi Jesús ricargan ciëlo quichacascamuptin Santu Espíritu palomano payman uraycämogta. \v 11 Saymi ciëlupita wiyacämorgan Tayta Dios cayno nimushgan: “Gamga cuyay surëmi canqui. Noga munashgäno lapanta cumpliptiquimi cushish caycä.” \s1 Jesucristuta jusalicasiyta Satanás munashgan \r (Mateo 4.1-11; Lucas 4.1-13) \p \v 12 Saypitanami Santu Espíritu Jesusta pushargan sunyag jircaman. \v 13 Say jircachömi munti uywacuna caycäyashgancho chuscu chunca (40) junag Jesús goyargan Tayta Diosta manacushpan. Saycho caycaptinmi Satanás jusalicasiyta munargan. Saypitami angilcunapis sayman chäyargan Jesusta yanapäyänanpä. \s1 Galileacho Jesucristo ali wilacuyta wilacur galaycushgan \r (Mateo 4.12-17; Lucas 4.14-15) \p \v 14 Saypitanami Galilea provinciaman Jesús aywargan Tayta Diosninsipa wilacuyninta wilacunanpä. Say wisanga Juan Bautistata Herodes maynami carcilcho wichgaraycäsergan. \v 15 Galilea provinciacho wilacurmi Jesús nergan: “Tayta Diosninsipa maquincho ali cawanapä cag tiempo chämushganami. Sayno captenga wilacushgäta chasquicuyashpayqui jusalicuycunata cacharir Tayta Diosninsi munashgannöna cawayay.” \s1 Discïpulun cananpä chuscu runacunata Jesucristo gayashgan \r (Mateo 4.18-22; Lucas 5.1-11) \p \v 16 Saypita Galilea gocha cuchunpa aywaycashganchömi Jesús ricargan ishcay runacuna redninta yacuman mashtaycäyagta. Paycunami cayargan Simonwan wauguin Andrés. \v 17 Paycunatami Jesús nergan: “Discïpulö cayänayquipä nogawan aywashun. Gamcunata yachasishayqui pescäduta sariyänayquipa trucanga runacunatana Tayta Diosninsipa wilacuyninta wilapäyänayquipä.” \v 18 Sayno niptinmi redninta cachariycuyashpan Jesuswan aywayargan. \p \v 19 Saypita más wacläpa aywaycäyashganchönami ricargan Santiagutawan Juanta. Paycunaga cayargan Zebedeupa surincunami. Büquinchömi paycunaga rednincunata shilpaycäyargan. \v 20 Saymi paycunatapis Jesús nergan: “Discïpulö cayänayquipä nogawan aywashun.” Sayno niptinmi paycunapis Jesuswan aywayargan taytan Zebedeuta y mincaynincunata büquincho cachaycur. \s1 Supay löcuyäsishgan runata Jesucristo cachacäsishgan \r (Lucas 4.31-37) \p \v 21 Saypitanami discïpuluncunawan Jesús chäyargan Capernaum marcaman. Sábado jamay junag captinmi sinagogaman yaycorgan runacunata yachasinanpä. \v 22 Payga manami Moisés guelgashgan leycunata yachasegnösu yachasergan, sinöga paycunapita más alimi yachasergan. Sayno yachasiptinmi runacuna fiyupa cushicuyargan. \p \v 23 Say sinagogachömi caycargan supay löcuyäsishgan runa. Jesusta ricarmi say runacho caycag supay gaparargan: \v 24 “¡Nazaret marcapita cag Jesús! ¿Imatatä munanqui nogacunawan? ¿Nogacunata gargayämänayquipäcu shamushcanqui? ¡Noga musyämi Dios cachamushgan Cristo cashgayquita!” \p \v 25 Sayno niptin Jesús olgutupargan say supayta: “¡Upälala cay runapita jucla yarguy!” nir. \p \v 26 Sayno niptinmi say runata chapiriycur supay fiyupa gaparar aywacorgan. \v 27 Sayta ricaycurmi lapan runacuna cushicuyashpan jucninpis jucninpis cayno parlayargan: “¡Imajinanparä munayyog caycan supaycuna payta cäsucuyänanpäga! ¡Saynöpis manami pipis yachasinsu pay yachasishgannöga!” \p \v 28 Supayta gargushganta musyarmi intëru Galilea provinciacho runacuna parlayargan Jesús munayyog cashganta. \s1 Asca gueshyagcunata Jesucristo aliyäsishgan \r (Mateo 8.14-17; Lucas 4.38-41) \p \v 29 Say sinagogapita Jesús yargurnami Simonpa y Andrespa wayinman aywargan Santiaguta y Juanta pushacurcur. \v 30 Sayman chäyänanpäga Simonpa suedran fiebriwan ansa jitaraycargan. Saymi saycho caycag runacuna Jesusta wilayargan say chacwan gueshyaycashganta. \v 31 Sayno wilayaptinmi gueshyag jitaraycashganman Jesús yaycorgan. Nircur maquipita sarircur sharcasiptinmi jinan höra aliyasquergan. Chacwanga aliyarcurnami micuyta paycunata garargan. \p \v 32-33 Pasa sacaycaptinnami Jesús caycashgan wayi puncuman asca runacuna shuntacäyargan. Saymanmi apayargan tucuy-nirag gueshyawan gueshyagcunata y supaycuna nacasishgan runacunatapis Jesús cachacäsinanpä. \v 34 Sayno apayaptinmi Jesús aliyäsergan say gueshyagcunata. Saynölami runacunapita supaycunata gargorgan. Tayta Dios cachamushgan Cristo cashganta say supaycuna musyaptinmi Jesús olgutupargan imatapis mana parlacuyänanpä. \s1 Jesucristo wilacur purishgan \r (Lucas 4.42-44) \p \v 35 Waraynin saca sacala marcapita Jesús aywargan sunyag jircaman Tayta Diosta manacunanpä. \v 36 Saymi Jesusta watucarir discípulu mayincunawan Simón aywayargan payta ashir. \v 37 Jesusta tarircurna niyargan: “Runacunami ashiycäyäshunqui, taytay.” \p \v 38 Sayno niyaptin Jesús nergan: “Paycuna ashiyämaptinpis waquin marcacunapana aywashun Tayta Diosninsipa wilacuyninta wilacunäpä. Waquin marcacunachöpis Tayta Diosninsipa wilacuyninta wilacunäpämi shamushcä.” \p \v 39 Saymi marcan marcan intëru Galilea provinciapa Jesús purergan Tayta Diosninsipa wilacuyninta sinagogacunacho wilacushpan y supaycunata runacunapita gargushpan. \s1 Leprawan gueshyagta Jesucristo aliyäsishgan \r (Mateo 8.1-4; Lucas 5.12-16) \p \v 40 Juc marcachömi leprawan gueshyaycag runa Jesuspa puntanman gongurpacuycur ruwacorgan: “Sänu canäpä aliyaycasilämay, taytay” nir. \p \v 41 Sayno ruwacuptinmi Jesús cuyapashpan yataycur nergan: “Cananpitaga aliyashganami canqui.” \p \v 42 Sayno niptinmi jinan höra aliyargan. \v 43 Aliyarcuptinnami Jesús payta yäsir nergan: \v 44 “Ama pitapis wilanquisu noga aliyäsishgäta. Saypa trucanga Moisés guelgashgancho nishgannöpis templuman ayway aliyashgana cashgayquita cüra ricashunayquipä. Nircurna Moisés guelgashgancho nishgannöla aliyashgayquipita lapantapis ruranqui.\f + \fr 1:44 \ft Leprawan gueshyaycag runacuna aliyarcur imata rurananpä cashganpita musyanayquipä liyinqui Levítico 14.1-32.\f* Aliyashgana cashgayquita cüra wilashuptiquimi lapanpis musyayanga rasunpaypa aliyashgayquita.” \p \v 45 Sayno nicaptinpis say runaga aliyashganta pï-maytapis wilacuraycarmi Jerusalenpa aywargan. Saymi may-saypitapis runacuna Jesús cashgan cagman aywayargan gueshyaycashganpita aliyäsinanpä. Aläpa runacuna juntapäyaptinmi Jesusga marcamanpis yaycognasu. Sunyag jircalacho quëdaptinpis runacuna saymanpis aywayagmi. \c 2 \s1 Paralítico runata Jesucristo aliyäsishgan \r (Mateo 9.1-8; Lucas 5.17-26) \p \v 1-2 Saypita asca junagta Jesús yapay cutergan Capernaum marcaman. Saycho caycashganta musyarmi asca runacuna chäyargan pay caycashgan cag wayiman. Wayi rurincho segaypa quichqui captinmi puncumanpis asca shuntacäyargan. Saychömi Tayta Diosninsipa wilacuyninta Jesús paycunata yachasergan. \v 3 Saycho yachaycäsiptinmi chuscu runacuna apayargan paralítico runata. \v 4 Say wayicho runacuna asca captinmi puncupaga say gueshyagta yaycasiyta camäpacuyargansu. Saymi wayi jananman wisarcasir wayi gataraycashganta quichayargan. Nircur wascawan warcuypa quirmantinta uräsiyargan Jesuspa naupanman. \v 5 Say runacuna payman yäracuyashganta musyarmi say gueshyaycag runata Jesús nergan: “Lapan jusayquipita perdonashganami caycanqui, hïjo.” \p \v 6 Gueshyagta Jesús sayno niptinmi Moisés guelgashganta yachaseg runacuna shongulancho yarpachacuyargan: \v 7 “¿Imanirtä cay runa sayno parlan? Tayta Dioslami munayyog caycan runacunata perdonananpä. ¡Dios-tucur sayno nerga lutantami parlaycan!” \p \v 8 Sayno yarpaycäyashganta musyarmi Jesús taporgan: “¿Imanirtä sayno yarpaycäyanqui? \v 9 ¿Maygantä más aja caycan? ¿Runapa jusancunata perdonaycu? ¿O gueshyaycashganta aliyäsiycu? \v 10 \sc Nogami \sc* munayyog caycä runapa jusancunata perdonanäpä. Sayta musyayänayquipämi cay runata aliyäsishä.” \p Nircur say gueshyaycag runata nergan: \v 11 “¡Sharcuy! Quirmayquita apacurcur wayiquipa aywacuy.” \p \v 12 Sayno niptin jinan höra gueshyaycag runa aliyashgana sharcorgan. Nircur quirmanta apacurcur aywacorgan lapan runacuna ricaycäyaptin. Sayta ricaycurmi runacuna cushicuyashpan Tayta Diosta alabayargan: “¡Manami imaypis ricashcansisu pitapis cayno aliyäsegtaga!” \s1 Discïpulun cananpä Mateuta Jesucristo gayashgan \r (Mateo 9.9-13; Lucas 5.27-32) \p \v 13 Saypitanami Jesús aywargan Galilea gocha cuchunman. Sayman asca runacuna shuntacäyaptinmi paycunatapis yachasergan. \v 14 Saypita marcaman cutirnami ricargan Alfeupa surin Mateuta\f + \fr 2:14 \ft Mateupa jucag jutinmi cargan Leví.\f* impuestuta cobrar jamaraycagta. Saymi Jesús payta nergan: “Discïpulö canayquipä gatirämay.” Sayno niptinmi Jesuswan Mateo aywacorgan. \p \v 15 Saypitanami Jesusta y discïpuluncunata Mateo gayasergan wayincho micuyänanpä. Saychömi impuesto cobrag runacuna y Diosta mana cäsucog runacunapis paywan micuyargan. Paycunaga ascagmi Jesusta gatiräyargan. \v 16 Paycunawan juntu micuycagta ricarmi Moisés guelgashgan leycunata yachasegcunawan fariseucuna Jesuspa discïpuluncunata niyargan: “¿Imanirtä impuesto cobragcunawan y Diosta mana cäsucogcunawanpis talucaycur Jesús micuycan?” \p \v 17 Sayno niyashganta wiyarmi Jesús nergan: “Gueshyagcuna jampicogta nistäyashgannölami jusasapacunapis Tayta Diosninsipa wilacuyninta pilapis tantyasinanta nistäyan. Nogaga manami Tayta Diosninsi munashganno cawag runacunalata Diospa wilacuyninta wilapänäpäsu shamushcä, sinöga pay munashganno mana cawag runacunatapis wilapänäpämi.” \s1 Yachasicuynin mushog cashganta Jesucristo tantyasishgan \r (Mateo 9.14-17; Lucas 5.33-39) \p \v 18 Juc cutichömi Jesusta runacuna tapuyargan: “Juan Bautistapa discïpuluncunawan fariseucunapa discïpuluncunaga imaypis ayunayanmi. Gampa discïpuluyquicunaga ¿imanirtä paycunano ayunayansu?” \p \v 19 Sayno tapuyaptinmi Jesús nergan: “Casaray fiestaman gayasishgan cagcuna ¿ayunayanmansurä? Casarag magta\f + \fr 2:19 \ft Waquenga “magta” ninanpa trucanga “mözu” niyanmi.\f* paycunawan caycashganyäga manami ayunayansu. \v 20 Casarag magta wanuptinmi isanga ayunayangapä. Saynölami discïpulöcunapis paycunawan cashgäyäga ayunayanmansu.” \p \v 21 “Manami pipis macwa mödanata remendansu mushog träpuwanga. Mushog träpoga guentir masmi rachicäsenga macwa mödanata. \v 22 Sayrä rurash aswatapis manami winansisu shilicaycag urpumanga. Shilicaycag urpuman winashgaga aswa pogur say urputa lacsiriycongami. Sayno captenga aswapis jichacangami y urpupis paquir ushacangami. Saymi sänu urpuman sayrä rurash aswata winansi.\f + \fr 2:22 \ft Macwa mödanata y shilicaycag urputa Jesucristo tincusergan unay costumbricunaman. Mushog träputa y sayrä rurash aswatanami Jesucristo tincusergan quiquinpa yachasicuyninman.\f* Saynölami nogapa yachasicuynëpis mushog car gamcunapa costumbriquicunamanga tincunsu.” \s1 Sábado jamay junagpä Jesucristo munayyog cashgan \r (Mateo 12.1-8; Lucas 6.1-5) \p \v 23 Sábado jamay junagchömi discïpuluncunawan Jesús päsaycäyargan trïgu poguraycag chacracuna cuchunpa. Saypa päsarmi Jesuspa discïpuluncuna trïguta palarcur cuparishpan micuyargan. \v 24 Sayta ricarmi fariseo runacuna niyargan: “Sábado jamay junag mana arunapä Moisés guelgashgan leycunacho nicaptenga ¿imanirtä discïpuluyquicuna trïguta palaycäyan?” \p \v 25 Saymi Jesús nergan: “Sábado jamay junagcho trïguta palarpis paycunaga manami jusalicuycäyansu. Asca cutimi gamcuna liyiyashcanqui David yanapagnincunawan micanar imata rurayashgantapis. Asca cuti liyiycarpis ¿manacu tantyayanqui? \v 26 Cüracunapa más mandagnin Abiatar caycaptin Tayta Diosta manacuna wayi rurinman David yaycur Tayta Diosninsipä churaraycag tantata micorgan. Nircur paywan aywag runacunata say tantata garargan paycunapis micuyänanpä.\f + \fr 2:26 \ft Say tantata micushganpita musyanayquipä liyinqui 1 Samuel 21.1-6; Levítico 24.5-9.\f* Say tanta cüracunala micuyänanpä captinpis sayta micur Davidga manami jusalicuyashgasu.” Sayno nirmi Jesús tantyasergan discïpuluncuna sábado jamay junagcho trïguta micurpis mana jusalicuyashganta. \p \v 27 Nircur Jesús nergan: “Sábado jamay junagta Tayta Dios manami runacuna nacayänanpäsu camargan, sinöga ali cawayänanpämi. \v 28 \sc Nogami \sc* munayyog caycä sábado jamay junagcho runa rurananpä mana rurananpä cagtapis ninäpä.” \c 3 \s1 Sábado jamay junagcho wanush maquiyog runata Jesucristo aliyäsishgan \r (Mateo 12.9-14; Lucas 6.6-11) \p \v 1 Saypita say marcacho sinagogaman yaycurir Jesús ricargan juc runa jucag maquin wanush caycagta. \v 2 Saymi chiquegnincuna Jesusta ricapaycäyargan sábado jamay junagcho aliyäsiptenga say achäquila contran sharcuyänanpä. \p \v 3 Sayno yarpaycäyashganta musyarmi wanush maquiyog runata Jesús nergan: “Sharcurcur runacunapa naupanman ichicuy.” \p \v 4 Nircurna runacunata Jesús taporgan: “Sábado jamay junagcho ¿gueshyaycag runata aliyäsishwancu o ‘Jina nacacusunpis’ nishwancu?” \p Sayno niptin runacuna manami imatapis niyargansu. \v 5 Mana cuyapäcog cayashganta musyarmi Jesús ajanash paycunata ricärergan. Nircurnami maquin wanush runata nergan: “¡Maquiquita jogariy!” Jogarcuptinmi maquin sänuna ricacorgan. \v 6 Sábado jamay junagcho sayno aliyäsiptinmi fariseo runacuna yarguriyashpan Herodispa favornin cag runacunawan wilanacuyargan Jesusta wanusiyänanpä. \s1 Jesucristuwan asca runa shuntacäyashgan \p \v 7 Sinagogapita yargurirnami discïpuluncunawan Jesús aywacorgan Galilea gocha cuchunman. Saypa aywaptinmi Galilea runacuna saysica paypa guepanpa aywayargan. \v 8 Milagro rurashgancunata musyashpanmi runacuna Jesús cagman aywayargan Judea provinciapita, Jerusalenpita, Idumea provinciapita, Jordán mayu wac simpanpita, Tiro marcapita y Sidón marcapitapis. \v 9-10 Gueshyagcunata saycho aliyäsiptinmi waquin gueshyagcunapis Jesús caycashgan cagman imaycanöpa yaycuyta munayargan yataylapis yataycuyänanpä. Sayno juntapäyaptinmi discïpuluncunata Jesús nergan: “Büquita alistashla caycäsiyay runacuna aläpa juntapäyämaptin sayman wisänäpä.” \p \v 11 Saychömi supaycuna löcuyäsiyashgan runacunapis Jesuspa puntanman gongurpacuycur gaparashpan niyargan: “¡Gamga canqui lapanpä munayyog Diospa surinmi!” \v 12 Sayno gaparäyaptinmi say supaycunata Jesús olgutupargan upälacuyänanpä. \s1 Chunca ishcay apostolnincunata Jesucristo acrashgan \r (Lucas 6.12-16) \p \v 13-14 Saypitanami jircaman Jesús wisaptin paywan aywagcuna quëdayargan jirca chaquincho. Nircurmi paycunapita chunca ishcayta (12) gayasergan say jircaman wisäyänanpä. Paycunatami acrargan paywan puriyänanpä, Tayta Diosninsipa wilacuyninta wilacuyänanpä, \v 15 runacunapita supaycunata garguyänanpä [y gueshyagcunata aliyäsiyänanpäpis]. \v 16 Say acrashgancunapa jutincunami cayargan Simón (paypa jutinta trucasergan Pedro cananpä) \v 17 y Zebedeupa surincuna Santiago y Juan. Santiagutawan Juanta Jesús cuyay jutinta churapargan “Boanerges” nishpan. “Boanerges” nishganga “Magacuypa Surin” ninanmi. \v 18 Waquin cagpa jutinmi cargan Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, Alfeupa surin Santiago, Tadeo, “Celote” nishgan Simón, \v 19 y Jesusta entregag cag Judas Iscariote. \s1 Satanaspa munayninwan cashganta Jesucristupä niyashgan \r (Mateo 12.22-32; Lucas 11.14-23; 12.10) \p \v 20 Saypita posädaraycashgan wayiman Jesús cutiptinmi saymanpis asca runacuna yapay shuntacäyargan. Saymi tiempun cargansu discïpuluncunawan micuyänalanpäpis. \v 21 Jesús sayno caycashganta musyarmi castancuna yarpäyargan löcuyash caycashganta. Saymi pay caycashgan cag wayiman aywayargan shuntayänanpä. \p \v 22 Saynöpis Jerusalenpita chaycur Moisés guelgashgan leycunata yachasegcuna niyargan: “Cay runaga manami Tayta Diospa munayninwansu supaycunata runacunapita gargun, sinöga supaycunapa mandagnin Beelzebupa\f + \fr 3:22 \ft Satanaspa jucag jutenga Beelzebumi caycan.\f* munayninwanmi.” \p \v 23 Lutanta sayno parlaycäyashganta musyarmi Jesús paycunata gayarcasir tantyasergan: “Satanasga manami pitapis yanapansu supaycunata gargunanpä. \v 24 Musyashgansinöpis juc nación ishcayman raquicash car quiquinpura chiquinacorga ushacäyanmi. \v 25 Saynöpis juc wayicho tagcuna quiquinpura chiquinacorga ¿manasurä wacpa caypa aywacur ushacäyanman? \v 26 Saynölami supaycunata gargunanpä Satanás pitapis yanaparga gargunacur ushacanman.” \p \v 27 Satanaspita más munayyog cashganta tantyasirmi Jesús yachasergan: “Calpayog runa wayinta täpaycaptenga manami pipis suwapanmansu.\f + \fr 3:27 \ft Runacunata maquincho sarararmi Satanás caycan wayinta täpag calpayog runano.\f* Sayno täpaycaptinpis paypita más calpayog runa shamurmi isanga pancaycur imancunatapis apacurcur aywaconga. \p \v 28 “Runacuna ima jusalicuyashganta y lutancunata parlayashgantapis perdonta manacuyaptenga Tayta Dios perdonangapämi. \v 29 Tayta Dios cachamushgan Cristo cashgäta Santu Espíritu tantyaycäsiptin conträ parlagcunatami isanga Tayta Diosninsi imaypis perdonangapäsu.” \p \v 30 “Satanaspa munayninwanmi runacunapita supaycunata garguycan” nir runacuna contran parlaptinmi Jesús sayno nergan. \s1 Maman y wauguincuna pï cashgantapis Jesucristo nishgan \r (Mateo 12.46-50; Lucas 8.19-21) \p \v 31 Saypitami Jesuspa mamanwan wauguincuna chäyargan pay yachaycäsishgan wayi puncuman. Saycho asca runacuna cayaptinmi yaycuyta mana camäpacur Jesusta gayasiyargan wagtalaman. \v 32 Saymi Jesuspa naupancho waquin jamaraycagcuna wilayargan: “Mamayquiwan wauguiquicunami puncucho shuyaraycäyäshunqui” nir. \p \v 33-34 Sayno wilayaptinmi naupancho jamaraycagcunata ricärir Jesús nergan: “Paycunami mamäno y wauguëcunano caycäyan. \v 35 Pipis mamäno, wauguëcunano y panëcunano caycäyan Tayta Dios munashganno cawag cagmi.” \c 4 \s1 Tayta Diosninsipa wilacuyninta muruman Jesucristo tincusishgan \r (Mateo 13.1-9; Lucas 8.4-8) \p \v 1 Saypita gocha cuchuncho Jesús yapay yachasiptinmi asca runacuna shuntacäyargan. Aläpa quichquipäyaptinmi gocha cuchuncho caycag büquiman Jesús wisargan saypitana yachasimunanpä. \v 2 Nircurnami imamanpis tincusiypa asca yachasicuyta yachasimorgan: \v 3 “Yachasimushgäta shumag tantyacuyay. Juc runashi aywargan trïgu murog. \v 4 Sayshi muruta shicaptin waquin chäyargan näniman. Saycho shicaraycagtami pishgucuna shamur upshacurcuyargan. \v 5-6 Waquin cag murunashi chäyargan shalaman. Saycho winamurpis alpa aläpa mana captinshi shanaywan saquicäcuyargan. \v 7 Waquin cag murunashi chäyargan cashacuna cashganman. Cashacuna rurincho garwashtaycälar winamurshi wayuyninpis cargansu. \v 8 Waquin cag murunashi ali alpaman chäyargan. Saycunaga ali winamurshi ali espïgayog cayargan. Waquin espïgashi wayorgan quimsa chunca (30) trïgucunata, waquin espïgacunashi wayuyargan sogta chunca (60) trïgucunata y waquinnashi wayorgan pachac (100) trïgucunata.” \p \v 9 Sayno yacharcasir Jesús nergan: “Nishgäta wiyag cäga shumag tantyacuyay.” \s1 Tincusiypa Jesucristo imanir yachasishganpis \r (Mateo 13.10-17; Lucas 8.9-10) \p \v 10 Saypita runacuna aywacuyaptin Jesús quëdargan chunca ishcay (12) acrashgan cag discïpuluncunawan y paywan aywagcunawanpis. Imapita yachasishgantapis mana tantyarmi Jesusta manacuyargan tantyasiyänanpä. \p \v 11 Sayno manacuyaptinmi Jesús nergan: “Gamcunataga tincusiypa yachasishgäcunata shumagmi tantyasiyäshayqui. Mana cäsucamagcunatami isanga yachasë imaman tincusirpis mana tantyasiylapa. \v 12 Sayno yachasë ricaycarpis mana tantyayänanpä y wiyaycarpis mana chasquicuyänanpämi. Janan shongula chasquicamash carmi paycunaga jusancunapita perdonashgasu cayanga.”\x * \xo 4:12 \xt Isaías 6.9-10\x* \s1 Muruman tincusishganta Jesucristo tantyasishgan \r (Mateo 13.18-23; Lucas 8.11-15) \p \v 13 Saymi discïpuluncunata Jesús nergan: “Say yachasishgäta mana tantyarga masta yachasiptëpis manami tantyayanquipäsu. Saymi shumag tantyayänayquipä canan yachasiyäshayqui. \p \v 14 “Trïgu murunömi Tayta Diosninsipa wilacuynin caycan. Trïgu murupacog runanömi Diospa wilacuyninta wilacogcuna caycäyan. \p \v 15 “Chucru näninömi waquin runacunapa shongun chucru caycan. Sayno chucru shongu carmi Tayta Diosninsipa wilacuyninta wiyarpis chasquicuyansu. Saymi wiyashgalantapis Satanás gongaycasin. \p \v 16 “Waquin runacunapa shongonga shalanömi caycan. Paycunaga Tayta Diosninsipa wilacuyninta wiyar cushishmi chasquicuyan. \v 17 Cushish chasquicurpis shalacho alpa aläpa mana captin trïgu jegarcamur saquicäcushgannömi paycunapis caycäyan. Saymi runacuna chiquiyaptinpis o ima nacaycho carpis cuticuyan naupata cawayashganmanno. \p \v 18-19 “Waquin runacunapa shongonga casha rurincho cag alpanömi caycan. Paycunaga Tayta Diosninsipa wilacuyninta wiyarpis más yarpachacuyan rïcu cayänalanpä y quiquin munashganno cawayänalanpämi. Saycunalapä yarpachacurmi Tayta Diosninsi munashganno cawayansu. \p \v 20 “Waquin runacunapa shongonga ali alpanömi caycan. Paycunaga Tayta Diosninsipa wilacuyninta cushish chasquicur Tayta Diosninsi munashgannömi cawayan. Saymi ali alpacho juc murulapita quimsa chunca (30) trïgu o sogta chunca (60) trïgu o pachac (100) trïgu wayushganno say runa Tayta Diosninsi munashganno cawanga.” \s1 Wilacuyninta acsiman Jesucristo tincusishgan \r (Lucas 8.16-18) \p \v 21 Sayno nircurmi discïpuluncunata nergan: “Manami pipis acsita sarisinsu cajun rurinman pacananpä, ni cawitu rurinman pacananpäga. Saypa trucanga alayrinninmanmi churan lapanta asicyapänanpä. \v 22 Saynölami gamcunapis yachasiyashgäcunata pï-maytapis wilapanqui. Sayno wilapaptiquimi pï-maypis wilacuynëta musyayangapä. \v 23 Nishgäta wiyag cäga shumag tantyacuyay.” \p \v 24 Sayno nircurmi Jesús nergan: “Yachasinayquipäga nishgäcunata shumag wiyacayämay. Sayno wiyarga yachasishgäta masmi tantyacuyanquipä. \v 25 Sayno captenga mayganpis yachacuyta munagcunaga yachasishgäcunata tantyangapämi. Mana yachacuyta munagcunami isanga wiyarpis tantyangapäsu.” \s1 Tayta Diosninsipa wilacuyninta chasquicog runata winamog trïguman Jesucristo tincusishgan \p \v 26-29 Saypitanami mastapis Jesús nergan: “Tayta Diospa ali wilacuyninta chasquicog runa trïgu winamognömi caycan. Trïguta muruptin puntataga pashtamun guewanölami. Winarcurnami say trïgoga espigayta galaycun. Pogurcuptinnami cosechan. Trïgu murog runa cosecharpis manami tantyansu murushgan trïgu imano pashtarcamur winashgantapis.” \s1 Diospa wilacuyninta ñäbus muruman Jesucristo tincusishgan \r (Mateo 13.31-32; Lucas 13.18,19) \p \v 30-32 Mastapis Jesús nergan: “Tayta Diospa ali wilacuynenga ñäbus murunömi caycan. Ñäbuspa muronga pasaypa tacshala caycarpis muruptin winamur waquin guewacunapitapis más jatunmi ricacun. Saymi pishgucunapis gueshuncunata rämancunacho rurayan. Say tacshala murulapita ñäbus winarcamur räman mashtacashgannömi Tayta Diospa ali wilacuynenga may-saymanpis chaycan.” \s1 Imapä Jesucristo tincusiypa yachasishgan \r (Mateo 13.34-35) \p \v 33 Saynölami tincusiypa mastapis Tayta Diosninsipa wilacuyninta Jesús yachasergan. Saynöpis yachasergan runacuna tantyayänanpä-tupulami. \v 34 Imamanpis mana tincusiypaga manami imaypis yachasergansu. Discïpuluncunatanami isanga tincusiypa yachasishgancunata lapanta tantyaseg. \s1 Vientupäwan yacupä Jesucristo munayyog cashgan \r (Mateo 8.23-27; Lucas 8.22-25) \p \v 35-36 Runacunata büquipita yacharcasimurnami pasa sacaycaptin Jesús nergan discïpuluncunata: “Acu päsashun gocha wac simpaman.” \p Sayno nirmi caycashgan büquilawan wac simpaman aywayargan. Aywayaptinmi asca büquicunawan runacunapis guepanpa aywayargan. \v 37 Gochapa päsaycäyaptinmi fiyupa vientu galaycorgan. Fiyupa vientuptin yacu pulchagyarmi büquita cäsi cäsi talpucäsergan. \v 38 Sayno caycaptinpis büquicho shumag jaunacuycurmi Jesús punuraycargan. Saymi Jesusta discïpuluncuna fiyupa mansacäyashpan ricchasiyargan: “¡Ricchay, taytay! ¡Talpucaycansinami!” niyashpan. \p \v 39 Saymi Jesús sharcurcur vientutawan yacuta olgutupargan chawänanpä. Saymi jinan höra vientuwan yacu chawasquergan. Saypitanami lapanpis tranquïluna ricacorgan. \v 40 Nircurna discïpuluncunata Jesús nergan: “¿Imanirtä gamcuna sayjinanpa mansacash caycäyanqui? ¿Manacu nogaman yäracayämanqui?” \p \v 41 Sauraga discïpuluncuna quiquinpura mansacash niyargan: “Yacupis vientupis sayno cäsunanpäga ¡imajinanparä munayyog payga caycan!” \c 5 \s1 Supay löcuyäsishgan runata Jesucristo aliyäsishgan \r (Mateo 8.28-34; Lucas 8.26-39) \p \v 1 Gochata simparcurna chäyargan Gadara nishgan partiman. \v 2 Büquipita Jesús urarcuptinmi supaycuna löcuyäsiyashgan runa panteonpita yargamorgan. \v 3-4 Say runaga panteonlachömi täcog. Asca cuti runacuna cadinawan chaquinpita maquinpita watashgantapis rachirmi ushasqueg. Sayno captinmi pipis ima ruraytapis camäpacuyargansu. \v 5 Saymi gaparaycar sunyag jircapa y panteonpa pagasta junagta puricog. Saynöpis rumicunawan tacacurmi maypapis pureg. \p \v 6 Sauraga Jesusta ricarmi cörrila aywaycur paypa puntanman say runa gongurpacuycorgan. \v 7-8 Payta ricaycurmi Jesús nergan: “¡Supay, yarguy cay runapita!” \p Sayno niptinmi say runacho cag supaycuna fiyupa gaparäyashpan niyargan: “¡Munayyog Diospa surin Jesús! ¡Cay runapita ama gargaycalämaysu!” \p \v 9 Sauraga say supaycunata Jesús taporgan: “¿Imatä jutiqui?” \p Sayno tapuptin supaycuna niyargan: “Nogapa jutëga Legionmi.\f + \fr 5:9 \ft “Legión” nishganga “asca waranga” ninanmi.\f* Say jutëga caycan saysica cayaptëmi.” \p \v 10 Sayno nircur supaycuna Jesusta ruwacuyargan saypita caruman mana gargunanpä. \v 11 Paycuna caycäyashgan washaläninchömi ishcay warangano (2,000) cuchicuna micuycäyargan. \v 12 Saymi say supaycuna Jesusta manacuyargan cuchicunaman yaycuyänanpä. \p \v 13 Sayno manacuyaptinmi cuchicunaman yaycuyänanpä aunergan. Auniptinmi supaycuna runapita yargurir yaycucuycuyargan say cuchicunaman. Saymi cuchicunaga löcutashpan tunapa cörrir gochaman jegacurpuyargan. Saychömi shengaypa wanuyargan. \p \v 14 Sayta ricaycurmi cuchi misegcunaga mansacash cörrila aywayargan marcacho tag runacunata y cercancho tag runacunatapis wilayänanpä. Wilayaptinmi runacuna aywayargan ima päsashgantapis ricayänanpä. \v 15 Sayman chäyashpanmi say löcuyash runata tariyargan Jesuspa puntancho juiciunchöna caycagta. Ali yarpayninchöna carmi mödanashgana jamaraycargan. Sayta ricaycurmi runacuna mansariyargan. \v 16 Cuchi misegcunami shamogcunata wilargan supaycuna löcuyäsishganpita imanöpa say runa cachacashganta y cuchicuna shengaypa wanuyashgantapis. \v 17 Sayta wiyaycurmi segaypa mansacash lapanpis Jesusta niyargan saypita aywacunanpä. \p \v 18 Cuticunanpä büquiman Jesús wisarcuptinmi say cachacag runa Jesusta manacorgan paywan aywacunanpä. \v 19 Sayno manacuptinmi Jesús nergan: “Nogawan aywanayquipa trucanga wayiquipa cuticuy. Saychöna castayquicunata wilapanqui Tayta Diosninsi cuyapäshushpayqui cachacäsishushgayquita.” \p \v 20 Sayno niptinmi say runa jinan Decápolis provinciacho mayman charpis wilapargan Jesús cachacäsishganta. Sayno wilacuptinmi lapan wiyagcuna cushicuyargan. \s1 Jairupa surinta cawarisimushgan y yawar apaywan gueshyaycag warmita Jesucristo aliyäsishgan \r (Mateo 9.18-26; Lucas 8.40-56) \p \v 21 Saypita Jesús büquiwan gocha wac simpanman chänanpäga saysica runacuna shuntacash payta shuyaraycäyargan. \v 22 Saymanmi chargan sinagogacho mandag Jairo jutiyog runa. Paymi Jesuspa puntanman gongurpacuycushpan nergan: \v 23 “Warmi surë wanuycannami. Aywayculäshun aliyäsinayquipä, taytay.” \p \v 24 Sayno ruwacuptin Jesús aywargan Jairuwan. Paywan aywaptinmi asca runacuna quichquiyparä Jesusta gatiräyargan. \v 25 Say runacunawanmi aywaycargan chunca ishcay (12) watana yawar apaywan gueshyaycag warmipis. \v 26 Say gueshyawan segaypa nacarmi imaycancunatapis ranticur ushargan mëdicucunata pägananpä. Imanöpa jampiyaptinpis manashi aliyargansu. Aliyänanpa trucanga masshi ansargan. \v 27 Jesús aliyäsinanpä munayyog cashganta musyarmi say warmega guepalanpa yaycuycur paypa mödananta yataycorgan. \v 28 Sayno rurargan: “Jesuspa mödananta yataycularpis aliyäshämi” nishpan. \v 29 Yataycuptinmi jinan höra yawar apaynin saquisquergan. Saymi tantyargan aliyasquishganta. \v 30 Mödananta yataycur pipis aliyashganta musyarmi Jesús nergan: “¿Pitä mödanäta yataycamash?” \p \v 31 Saymi discïpuluncuna niyargan: “Taytay, cayno quichqui aywaycashgaga ¿imanöparä musyashwan maygan yataycushushgayquitapis?” \p \v 32 Sayno niyaptinpis Jesús ricachacuycargan pï yataycushgantapis musyananpä. \v 33 Sauraga say warmi mansarishpan sucsucyaycar Jesuspa puntanman gongurpacuycorgan. Nircurmi wilargan paypa mödananta yataycur aliyashgantapis. \v 34 Sayno wilaptinmi Jesús nergan: “Nogaman yäracamashgayquipitami aliyashcanqui. Cananga cushishgana cuticuy.” \p \v 35 Jesús sayno parlaycaptinrämi Jairupa wayinpita wilacog taripaycur Jairuta nergan: “Suriqui wanusquishganami. Amana Jesusta pushaynasu, taytay.” \p \v 36 Sayno niptinmi Jairuta Jesús nergan: “Ama laquicuysu. Nogaman yäracamaptiquega suriqui cawarimongami.” \p \v 37 Sayno nircurmi Jairupa wayinman Jesús aywargan Pedruta, Santiaguta y Juanta pushacurcur. Waquin aywanantaga manami munargansu. \v 38 Jairupa wayinman chaycurmi Jesús tarergan runacuna saycho fiyupa laquicushpan wagaycäyagta. Saymi Jesús nergan: \v 39 “¿Imanirtä sayjinanpa wagaycäyanqui? Jairupa surenga manami wanushgasu, sinöga punuycanlami.” \p \v 40 Sayno niptinmi wanush caycashganta musyayashpan saycho caycag runacuna Jesús nishganta criyiyargansu. Sayno captinpis lapan runacunata say wayipita wagtaman yarguyänanpä nergan. Nircurmi Jairutapis, warmintapis discïpuluncunatapis pushacurcur Jairupa surin sutaraycashgan cagman yaycorgan. \v 41 Yaycurir wamrata maquinpita aptarcur nergan: \it “Talita, cumi.” \it* (\it “Talita, cumi” \it* nishganga “Jipash, sharcuyna” ninanmi.) \p \v 42 Sayno niptinmi Jairupa surin jinan höra cawarircamur sharcur purergan. (Payga cargan chunca ishcay (12) watayognami.) Jipachita cawarimushganta ricaycurmi lapan saycho cagcuna selläma cushicuyargan. \v 43 Nircurmi mamantawan taytanta Jesús nergan aliyäsishganta pitapis mana wilapäyänanpä. Nircurnami jipachitata pachan garayänanpä nergan. \c 6 \s1 Nazaret marcacho Jesucristo wilacushgan \r (Mateo 13.53-58; Lucas 4.16-30) \p \v 1 Saypitana discïpuluncunawan Jesús aywargan Nazaret marcanman. \v 2 Sábado jamay junag captinmi yaycorgan sinagogaman. Saycho yachasiptinmi runacuna niyargan: “Cay runaga ¿maychötä sayjinanpa yachacuycush? Saynöpis ¿imanöpatä milagrucunata ruran? \v 3 ¿Manacu payga caycan Mariapa wawan? Saynöpis ¿manacu payga carpintëro? ¿Manacu Santiago, José, Judas y Simonpis paypa wauguincuna caycäyan? Saynölami panincunatapis reguinsi.” \p Sayno nirmi Jesús yachasishgancunata chasquicuyargansu. \v 4 Saymi Jesús nergan: “Waquin marcacunacho Tayta Diosninsipa profëtanta chasquicuyaptinpis castancunawan marca mayincunaga manami chasquicuyansu.” \v 5 Sayno nirmi juc ishcay gueshyagcunalata quiquinpa marcancho aliyäsergan. \v 6 Marca mayincuna payman mana yäracuyaptinmi Jesús fiyupa laquicorgan. \s1 Ali wilacuyninta wilacur puriyänanpä apostolnincunata Jesucristo cachashgan \r (Mateo 10.1,5-15; Lucas 9.1-6) \p Saypitanami marcacunapapis jalgacunapapis runacunata yachasiraycar Jesús purergan. \v 7 Nircurmi chunca ishcay (12) acrashgan cag discïpuluncunata gayaycur Jesús nergan may-saypapis ali wilacuyninta wilacog ishcag ishcag aywayänanpä. Saynöpis nergan paypa jutincho runacunapita supaycunata garguyänanpä. Nircurmi paycunata nergan: \v 8 “May marcapa aywarpis ama apayanquisu guepinayquita, mircapayquita ni guellayniquitapis, sinöga tucrulayquita apayanqui. \v 9 Jatiräyashgayqui languilayquiwan aywayanqui. Ama apayanquisu trucacuyänayquipä mödanayquicunatapis. \v 10 May marcaman charpis posädacuyashgayqui wayilacho posädaräcuyanqui juc marcaman päsayashgayquiyag. \v 11 May marcachöpis mana chasquiyäshuptiquega saypita aywacuyanqui languiquicho caycag polvuta tapshirishpayqui. Sayno rurayanqui Tayta Diosninsi paycunata juzgananpä cashganta tantyacunanpä. [Sayno mana chasquishushgayquipitami Sodoma y Gomorracho tag runacuna infiernucho nacayänanpä cashganpitapis paycuna más fiyupa infiernucho nacayangapä.]” \p \v 12 Sayno niptinmi acrashgan cag discïpuluncuna aywayargan marcan marcan Tayta Diosninsipa wilacuyninta wilacuraycar. Saynöpis wilacuyargan jusalicuyashgancunata cacharir Tayta Dios munashgannöna cawayänanpä. \v 13 Sayno wilacur purirmi supaycunatapis runacunapita garguyargan. Saynöpis gueshyagcunapa umanman aceitita winaparcur Tayta Diosta manacuyargan aliyäsinanpä. Saynöpami gueshyashganpita asca runacuna aliyäyargan. \s1 Juan Bautistata Herodes wanusishgan \r (Mateo 14.1-12; Lucas 9.7-9) \p \v 14-16 Milagrucunata Jesús rurashgancunapitami may-saychöpis runacuna parlayargan. Waquin runacuna niyargan Tayta Diosninsipa profëtan Elías cashganta. Y waquinnami niyargan unay profëtacunano profëta cashganta. Sayno parlayashganta wiyarmi rey Herodes nergan: “Say runaga Juan Bautistami cawarimush canga. Cawarimush carmi munayyog caycan milagrucunata sayno rurananpä.” \p \v 17-18 Naupatami Herodisga wauguin Felipipa warmin Herodiasta suwargan warmin cananpä. Sayno suwash captinmi Juan Bautista nergan: “Wauguiquipa warminta suwamushpayqui jusalicushcanquimi.” Sayno nishganpitami Juan Bautistata Herodes carcilman wichgasergan. \v 19-20 Carcilman wichgasirpis jusaynag ali runa cashganta musyashpanmi Juanta Herodes respitargan. Saymi warmin Herodías Juanta wanusiyta munaptinpis rey Herodisga imaycanöpapis payta sapargan pipis mana wanusinanpä. Isanga Juan wilacushgan ali cashganta tantyarpis Herodes manami chasquicorgansu. \p \v 21 Saypita rey Herodes diancho fiestata rurarmi gayasergan autoridäcunata, soldäducunapa más mandagnincunata y Galileacho tag rïcu runacunatapis. \v 22 Mësacho lapan jamaraycäyaptinmi Herodiaspa jipash wawan yaycurir tushorgan. Sayno tushushganta ricarmi selläma cushicuyargan rey Herodes y mësacho jamaraycag runacunapis. Saymi jipashta rey Herodes nergan: “Manacamay imata munashgayquitapis. \v 23 ‘Mandashgayqui nacionta pulanta raquipaycamay’ nimaptiquipis raquipäshayquimi.” \p \v 24 Sayno niptin maman cagman say jipash aywaycur taporgan: “¿Imatatä manacöman, mamay?” nir. \p Saymi maman nergan: “Juan Bautistata wanurcasir paypa umanta apamunanpä manacuy.” \p \v 25 Maman sayno yäsiptinmi rey Herodes cagman cutiycur nergan: “Noga munä canan höra Juan Bautistapa umanta plätucho gomänayquitami.” \p \v 26-27 Sayta manacuptinmi rey Herodes fiyupa laquicorgan. Juanta wanusiyta mana munarpis gayasishgancunapa naupancho say jipashta promitish carmi wardiata cachargan Juanpa umanta rogurir say jipashta goycunanpä. Saymi carcilman wardia aywaycur Juanta wanusergan. \v 28 Nircurna umanta roguriycur plätuwan apaycur jipashta entregargan. Chasquircurnami jipashga mamanta entregaycorgan. \v 29 Sayno rurashganta wiyaycur Juanpa discïpuluncuna aywar ayanta shuntacuyargan pampayänanpä. \s1 Pisga waranga runacuna micuyänanpä milagruta Jesucristo rurashgan \r (Mateo 14.13-21; Lucas 9.10-17; Juan 6.1-14) \p \v 30 Jesuspa apostolnincunanami ali wilacuyta wilacushganpita lapan cutiyämorgan. Nircurnami Jesusta wilayargan may-saychöpis yachasir purishgancho imano cayashgantapis. \v 31 Asca runacuna payman juntapäyaptin micunanpäpis tiempun mana captinmi apostolnincunata Jesús nergan: “Acu aywashun sunyagninman saycho jamapänansipä.” \p \v 32 Sayno nirmi apostolnincunawan büquiman Jesús wisarcur gochata päsayargan sunyagninman aywayänanpä. \v 33 Saypa aywaptinpis runacuna tantyayargan maypa aywaycashgantapis. Saymi may-say marcacunapita jucla aywayargan Jesuspita más puntata sunyagman chäyänanpä. \v 34 Büquipita urarcurnami Jesús tarergan asca runacuna saycho shuyaraycagta. Misegniynag uyshacunano caycagta ricarmi Jesús cuyapashpan paycunata yachasergan. \v 35 Pasa tardiyaptinnami Jesusta discïpuluncuna niyargan: “Caychöga manami imapis cansu runacuna micuyänanpä. \v 36 Tardina caycaptenga lapan runacuna aywacuyäsun micuyta rantiyänanpä.” \p \v 37 Sayno niptin Jesús nergan: “Manami paycunaga micuy asheg aywayanmansu. Paycunataga micuyta gamcuna garayay.” \p Sayno niptinmi discïpuluncuna niyargan: “¿Imatatä paycunata garayäshä? ¡Puwag (8) quila arur gänashgansinörämi guellay aypanga caysica runacunata garayänäpäga!” \p \v 38 Sayno niptin Jesús nergan: “Guepiquicho ayca tantayquicuna cashgantapis ricayämuy.” \p Ricaycurmi niyargan: “Caycan pisga tantawan ishcay pescädulami.” \p \v 39 Nircur discïpuluncunata Jesús nergan runacunata raquircur raquircur pashpaman jamasiyänanpä. \v 40 Sayno niptin jamacuyargan pachac-cama (100) y pisga chunca-cama (50). \v 41 Saypitanami pisga tantatawan ishcay pescäduta aptarcur Jesús ciëlupa ricärishpan Tayta Diosta manacur agradëcicorgan. Nircurna paquircur paquircur discïpuluncunata macyargan lapan runacunata aypuyänanpä. \v 42 Saymi lapan micuyargan pacha junta. \v 43 Nircurna pusupacuyashgancunata discïpulucuna shuntayargan chunca ishcay (12) canasta juntata. \v 44 Saycho micogcunaga cayargan pisga waranga (5,000) runacunami. \s1 Yacu jananpa Jesucristo aywashgan \r (Mateo 14.22-33; Juan 6.15-21) \p \v 45 Saypitana discïpuluncunata Jesús nergan büquiman wisarcur Betsaida marcaman naupayänanpä. Discïpuluncuna aywacuyaptinmi saycho cag runacunata despachapacur Jesús quëdacorganrä. \v 46 Nircurnami jircaman wisargan Tayta Diosta manacunanpä. \p \v 47 Pasa sacaycaptinnami discïpuluncuna büquiwan carutana aywaycäyargan. Sayyäga jircalachörämi Jesús caycargan. \v 48 Saypita ricargan vientu cutisimuptin büquiwan nacar discïpuluncuna aywaycäyagta. Walpa wagay hörano captinnami paycuna cagman yacu jananpa Jesús aywargan. \v 49 Büqui naupanpa päsag-tucuycaptinmi discïpuluncuna payta ricargan. Saymi alma cashganta yarpäyashpan fiyupa mansacäyargan. \v 50 Sayno mansacäyaptinmi Jesús nergan: “¡Ama mansayämaysu! Nogami caycä.” \p \v 51 Sayno nir büquiman wisarcuyaptin vientupis jucla chawargan. Saycunata ricarmi discïpuluncunaga segaypa mansacashno ricacuyargan. \v 52 Paycunaga pisga waranga (5,000) runacunata garananpä milagruta rurashganta ricarpis manami tantyacuyargansu rasunpaypa munayyog Jesús cashganta. \s1 Genesaretcho gueshyagcunata Jesucristo aliyäsishgan \r (Mateo 14.34-36) \p \v 53 Galilea gochata simparcurnami chäyargan Genesaret pampaman. Saychömi discïpuluncuna büquita watargan yacu mana apananpä. \v 54 Büquipita Jesús urarcuptinnami runacuna jucla payta reguiyargan. \v 55 Jesús saycho cashganta wiyashpanmi may-saypitapis runacuna gueshyagcunata quirmawan apayargan. \v 56 Saypita marcacunapa y jalgacunapapis Jesús puriptinmi päsananpä cag nänimanpis gueshyagcunata churayargan. Saypa päsaptinmi gueshyagcuna payta ruwacuyargan mödananpa cuchunta yataylapis yataycuyänanpä. Lapanpis Jesuspa mödananta yataycogcunaga aliyäyarganmi. \c 7 \s1 Runacuna lutancunata yarpar jusayog ricacuyashganpita Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 15.1-20) \p \v 1 Juc cutimi Jerusalenpita aywar fariseucuna y Moisés guelgashgan leycunata yachasegcuna Jesús cagman chäyargan. \v 2 Saychömi Jesuspa discïpuluncuna maquinta mana maylacuylapa micuycagta ricar paycuna jamuräyargan. \p \v 3 Fariseucuna y Israel mayincunaga unay runacunapa costumbrincunata cumplirmi manarä micur maquintarä maylacuyag limpio caycaptinpis. \v 4 Sayno costumbricunata cumplirmi pusilluncunatapis, plätuncunatapis, mancancunatapis, [y catrincunatapis] maylagrä limpio caycaptinpis. Saynömi rantipacuyashganpita cutirpis maquinta manarä maylacorga jamacuyagsu. \v 5 Saymi fariseucunawan Moisés guelgashgan leycunata yachaseg runacuna Jesusta tapuyargan: “¿Imanirtä discïpuluyquicuna unay runacunapa costumbrincunata mana cäsur micuyänanpä maquincunata maylacuyansu?” \p \v 6 Sayno niyaptinmi Jesús nergan: “¡Ishcay cära runacuna! Gamcuna sayno cayänayquipä cashganta musyarmi Santu Espíritu profëta Isaiasta tantyasergan. Saymi pay cayno guelgargan: \q1 ‘Cay runacunaga janan shongulami: “Tayta Dios, Tayta Dios” nicäyäman. \q1 Saynöpis manami lapan shongunwansu nogata chasquicayäman. \q1 \v 7 Paycunaga wilacuynëta yachasiyänanpa trucanga runacunapa costumbrilantami yachaycäsiyan. \q1 Sayno captinmi adorayämaptinpis paycunata cäsupäshäsu.’ ”\x * \xo 7:7 \xt Isaías 29.13\x* \p \v 8-9 Mastapis Jesús nergan: “Isaías nishgannölami gamcunapis Tayta Diosninsipa leynincunata cäsucuycäyanquisu. Cäsucunayquipa trucanga runacunapa costumbrincunalatami cumpliycäyanqui. [Saymi wichicunatapis pusillucunatapis y más waquintapis maylanquirä.] \v 10 Moisés guelgashganchöga caynömi nican: \q1 ‘Mamayquitawan taytayquita ali ricanqui. \q1 Pipis mamanta o taytanta maldicionag cäga wanusish casun.’\x * \xo 7:10 \xt Éxodo 20.12; 21.17; Levítico 20.9; Deuteronomio 5.16\x* \m \v 11-12 Mamayquitawan taytayquita ali ricayänayquipä nicaptinpis gamcunaga manami yanapaycäyanquisu. Saymi runacunata yachaycäsiyanqui: ‘Tayta Dioslapämi imaycäpis caycan’ nerga mamantawan taytanta manana yanapänanpä. \v 13 Sayno yachasirmi gamcunaga Tayta Diosninsipa palabranta manacagman churaycäyanqui. Saynölami imatapis gamcunaga quiquiqui yarpäyashgalayquita ruraycäyanqui.” \p \v 14 Nircurnami runacunata gayaycur Jesús nergan: “Cay nishgäcunata lapayqui shumag tantyacuyay. \v 15 Manami imatapis micushganpitasu pipis jusayog ricacun, sinöga shonguncho mana alita yarpashganpitami. \v 16 [Nishgäta wiyag cäga shumag tantyacuyay.]” \p \v 17 Saysica runacuna saycho captinmi paycunapita witicushpan juc wayiman discïpuluncunawan Jesús aywargan. Saychönami discïpuluncuna ruwacuyargan yachasishgancunata tantyasinanpä. \v 18-20 Saymi Jesús nergan: “¿Gamcunapis manacu tantyayanquirä? ¿Manacu runa imata micushganpis päsagla caycan? Saymi micushganpitasu runaga jusayog ricacun, sinöga shonguncho lutancunata yarpashganpitami.” \p Jesús sayno nergan ima micuypis micunansipä ali cashganta tantyasishpanmi. Nircur mastapis Jesús nergan: \v 21 “Shonguncho lutancunata yarpachacurmi adulteriucho cayan, runacuna chinëru cayan, warmicunapis waynäcuyan, wanusinacuyan, \v 22 suwacuyan, wachacash cayan, lulacuyan, chiquinacuyan, jucpa washanta rimayan, yachag-tucuyan y luta jusalicuyan. \v 23 Lapan say mana ali ruraycunaga shonguncho lutanta yarpashganpitami caycan. Saynöpami runacuna jusayog ricacuyan.” \s1 Mana Israel warmi Jesucristuman yäracushgan \r (Mateo 15.21-28) \p \v 24-26 Saypita Jesús aywargan Sirofenicia nacioncho cag Tiro marcapa. Sayman chashganta runacuna mana musyayänanpämi pipis mana ricayla juc wayiman posädacorgan. Sayno captinpis juc warmi musyargan Jesús sayman chashganta. Paypa wawantami gueshyawan supay nacaycäsergan. Saymi Jesús cagman aywaycur paypa puntanman gongurpacuycur ruwacorgan wawanpita supayta gargunanpä. Say warmega manami Israel warmisu cargan, sinöga jinan Sirofenicia nacionpitami cargan. \v 27 Sayno ruwacuptinmi Jesús nergan: “Puntataga yanapäshä Israel mayëcunatarämi. Gamcunata yanapaptëga canman wamracunapa tantanta guechurir algucunata jitapaycognömi.” \p \v 28 Sayno niptin warmi nergan: “Au, taytay. Sayno captinpis wamracuna shicwapacuyashgantami algucunapis micuyan.” \p \v 29 Sayno niptin Jesús nergan: “Sayno nicanqui rasunpaypa yäracamashpayquimi. Sayno yäracamashgayquipitami wawayquita nacaseg supay yargushgana caycan. Cananga wayiquipa cushish cuticuy.” \p \v 30 Sayno niptin wayinman cutirmi wamranta tarergan cachacashgana cämancho caycagta. Wamrata gueshyaseg supayga yargucushganami cash. \s1 Upa runata Jesucristo aliyäsishgan \p \v 31 Tiro marcapitanami Jesús päsargan Sidón marcapa. Saypita cutirnami Galilea gocha cuchunpa päsar chargan Decápolis provinciaman. \v 32 Saycho caycaptinmi apayargan mana wiyag ni mana parlag runata. Chaycasirna Jesusta ruwayargan say upata aliyäsinanpä. \v 33 Sauraga quiquilanta jucläman pusharcur upapa rinrinman dëdunta Jesús jatergan. Nircur togayninwan dëdunta ushmarcasirmi upapa galluntapis yataycorgan. \v 34 Sayno rurarcurna jämayta cacharcur ciëluta ricärir: \it “¡Efata!” \it* nergan. (\it “Efata” \it* ninanga caycan “¡Quichacay!” ninanmi.) \v 35 Sayno niptinmi jinan höra upapa rinrin wiyargan y shiminpis pashtarganna. \p \v 36 Sayno aliyarcasirmi saycho caycag runacunata Jesús nergan aliyäsishganta pitapis mana wilapänanpä. Sayno nicaptinpis pï-maytami wilapäyargan upata Jesús aliyäsishganta. \v 37 Milagruta Jesús rurashganpita fiyupa cushicur may-saychöpis tincushgan runacunata niyargan: “¡Imaycatapis Jesusga ruraycun segaypa espantaypämi! ¡Cananga upacunapis wiyayannami y mana parlagcunapis parlayannami!” \c 8 \s1 Chuscu waranga runacuna micuyänanpä milagruta Jesucristo rurashgan \r (Mateo 15.32-39) \p \v 1 Saypita asca runacuna Jesús cagman shuntacäyaptin micuyänanpä imapis cargansu. Saymi discïpuluncunata Jesús gayaycur nergan: \v 2 “Cuyapämi caycho nogansiwan caycag runacunata. Paycuna quimsa junagnami nogansiwan caycho caycäyan micuyta mana yawaylapa. \v 3 Waquin cäga shayämush caru marcapitami. Micönila wayincunapa cuticuyänanpä niptëga aywaycäyaptilannami vëtapis sarenga imanga.” \p \v 4 Sayno niptinmi discïpuluncuna niyargan: “¿Sunyag jircacho caycarga maychörä tarishwan micuyta caysica runacunapäga, taytay?” \p \v 5 Sayno niyaptinmi paycunata Jesús taporgan: “¿Aycalatä tantayqui caycan?” \p Saymi niyargan: “Ganchislami caycan, taytay.” \p \v 6 Sayno niyaptinmi lapan runacunata nergan jamacuyänanpä. Jamaycuyaptinnami ganchis tantata aptarcur Tayta Diosta Jesús manacur agradëcicorgan. Nircurnami paquircur paquircur discïpuluncunata macyargan paycuna aypucuyänanpä. \v 7 Saynölami juc ishcay acapala pescädutapis Jesusman apapäyargan. Saycunatapis aptarcushpan Tayta Diosta manacur agradëcicorgan. Nircur saycunatapis discïpuluncunata macyargan runacunata aypucuyänanpä. \p \v 8 Saymi lapan micuyargan pacha junta. Pusushgancunatanami shuntayargan ganchis canasta juntata. \v 9 Saycho micogcunaga cayargan chuscu waranganömi (4,000). Micuyta ushasquiptinnami lapan runacunata Jesús despachargan. \v 10 Saypitanami büquiman wisarcur discïpuluncunawan Jesuspis aywacuyargan Dalmanuta nishgan partiman. \s1 Milagrutarä Jesucristo rurananta munayashgan \r (Mateo 16.1-4) \p \v 11 Dalmanuta nishgan partiman chaycuyaptinmi fariseucuna aywaycur Jesusta wajupar niyargan: “Tayta Diosninsi rasunpaypa cachamushushgayquita musyayänäpä mä ima milagrutapis ruray.” \p \v 12 Sayno niptinmi Jesús laquicushpan nergan: “¿Imanirtä munaycäyanqui milagrutarä ruranäta? Gamcuna munayashgayquinöga manami ima milagrutapis rurashäsu.” \p \v 13 Nircurna runacunata saycho cachaycur büquiman wisarcushpan discïpuluncunawan aywacuyargan gochapa jucag cuchunman. \s1 Fariseucunapa yachasicuyninta mana chasquicuyänanpä Jesucristo yäsishgan \r (Mateo 16.5-12) \p \v 14 Gochata simpaycäyashganchömi Jesuspa discïpuluncuna yarparcuyargan mircapanpä juc tantalata apaycäyashganta. \v 15 Saymi Jesús nergan: “Fariseo runacunapa y rey Herodispa levadüranta cuidä chasquicuyanquiman.” \p \v 16 Sayno niptin discïpuluncuna quiquinpura niyargan: “Tantata mana mircapacamushgansipitami sayno nicämansi.” \p \v 17 Sayno parlaycäyashganta tantyarmi Jesús nergan: “¿Imanirtä parlaycäyanqui tantata mana apayämushgayquipita? ¿Gamcuna manacu tantyayanquirä imata nicashgätapis? \v 18 Milagrucunata rurashgäta ricaycarpis gamcunaga mana ricagnömi caycäyanqui. Yachasishgäcunata wiyaycarpis mana wiyagnömi caycäyanqui.\x * \xo 8:18 \xt Jeremías 5.21\x* ¿Manacu yarpäyanqui ricashgayquita y wiyashgayquitapis? \v 19 Pisga tantalapita pisga waranga (5,000) runacunapä milagruta rurashgäpita pusogta ¿ayca canasta juntatatä shuntayargayqui?” \p “Chunca ishcay (12) canasta juntatami shuntayargä, taytay” niyargan discïpuluncuna. \p \v 20 “Saynöpis ganchis tantata chuscu waranga (4,000) runacunapä milagruta ruraptë pusogta ¿ayca canastatatä shuntayargayqui?” \p “Ganchis canasta juntatami shuntayargä, taytay” niyargan. \p \v 21 Saymi Jesús nergan: “Say milagrucunata rurashgäta ricaycarpis ¿manacu tantyayanquirä?” \s1 Betsaidacho gapra runata Jesucristo aliyäsishgan \p \v 22 Saypita discïpuluncunawan Jesús chäyargan Betsaida marcaman. Saycho caycaptinna payman pushayargan gapra runata. Nircur ruwayargan gaprata aliyäsinanpä. \v 23 Sauraga maquinpita janchacurcur marcapita Jesús jorgorgan. Saychöna gaprapa nawinman togaycur maquinta jananman churargan. Nircurna taporgan: “¿Ricanquinacu?” nir. \p \v 24 Saymi gapra ampi ampila ricar nergan: “Au, ricänami ampi ampilaga runacunata jachacunano caycagta. Isanga puriycäyanmi.” \p \v 25 Sauraga nawinta yapay yataycuptin shumagna ricargan. \v 26 Sayno aliyarcasirmi say runata Jesús nergan: “Marcaman mana chaylapa y pitapis mana wilapaylapa wayiquiman cuticuy.” \s1 Jesucristoga Tayta Dios cachamushgan Cristo cashganta Pedro nishgan \r (Mateo 16.13-20; Lucas 9.18-21) \p \v 27 Saypita Jesús discïpuluncunawan aywargan Cesarea de Filipuspa caseriuncunaman. Aywaycäyashganchömi discïpuluncunata Jesús taporgan: “¿Pï cashgätatä nogapä runacuna yarpäyan?” \p \v 28 Sayno tapuptin discïpuluncuna niyargan: “Waquin runacunaga niyan Juan Bautista cashgayquitami. Waquinnami niyan Elías cashgayquita. Y waquinnami niyan maygan profëtapis cawarimush cashgayquita.” \p \v 29 Sayno niyaptin paycunata Jesús taporgan: “Gamcunaga, ¿pï cashgätatä yarpäyanqui?” \p Saymi Pedro nergan: “Gamga Tayta Dios cachamushgan Cristumi canqui, taytay.” \p \v 30 Sayno niptinmi Jesús nergan: “Saytaga pitapis ama wilapäyaysu.”\f + \fr 8:30 \ft Say wisan Israel runacuna yarpäyargan Cristuta Tayta Dios cachamuptin Roma runacunata Israel nacionpita gargunanpä cashgantami. Sayno yarpäyaptinpis Jesucristo manami guërrata rurananpäsu shamush, sinöga nogansi-raycu cruzcho wanunanpämi. Saymi discïpuluncunata nergan Cristo cashganta pitapis mana wilapäyänanpä. Wanushganpita cawarircamurmi isanga nergan pï-maytapis wilapäyänanpä (San Mateo 17.9; 28.19).\f* \s1 Wanunanpä cashganta Jesucristo wilacushgan \r (Mateo 16.21-28; Lucas 9.22-27) \p \v 31 Saypitanami discïpuluncunata Jesús wilapargan: “\sc Noga \sc* fiyupa nacasishgarämi cashäpä. Israel mayor runacuna, mandag cüracuna y Moisés guelgashgan leycunata yachasegcuna chiquimarmi wanusimanga. Saypita quimsa junagtaga cawarimushäpämi.” \p \v 32 Sayno cananpä cashganta wilapaptinmi Jesusta Pedro gayargan jucläman quiquilanta parlapänanpä. Nircurnami Jesusta nergan wanusinanpä cashganta musyaycarga Jerusalenman mana aywananpä. \v 33 Sayno niptinmi Jesús tantyargan Pedro sayno parlananpä Satanás yarpayta goshganta. Saymi Pedruta Jesús nergan: “¡Naupäpita witicuy, Satanás! Sayno michämashpayquega manami munanquisu Tayta Diosninsi munashganta ruranäta, sinöga yarpashgayquinöla cananta munarmi sapata churapaycämanqui.” \p \v 34 Nircur discïpuluncunatawan runacunata gayaycur nergan: “Pipis discïpulö cayta munarga shongun yarpashganno jusalicur ama cawasunsu. Saypa trucanga imano nacarpis noga munashgänöla imaypis cawasun. \v 35 Noga munashgäno cawananpa trucan quiquin munashganno cawagcunaga infiernuman gaycushmi cayangapä. Ima nacaycho carpis noga munashgäno cawagcunami isanga gloriaman chäyangapä. \p \v 36 “Infiernuman gaycush cananpä caycaptenga ¿imapätä välin mayjina rïcu cashganpis? \v 37 Mayjina rïcu carpis manami rïcu cashgalanwanga salvacionta rantiyangasu. \v 38 Pipis runacunapa naupancho nogapita y wilacuynëpita pengacuptenga \sc nogapis \sc* Tayta Diospa angilnincunawan chipipiycar cutimushpä payta manami cäsushäsu.” \c 9 \p \v 1 Saypita Jesús nergan: “Manarä wanurmi waquinniqui ricayämanquipä lapanpäpis munayyog cashgäta.” \s1 Altunnin jircacho Jesucristo chipipiycag ricacushgan \r (Mateo 17.1-13; Lucas 9.28-36) \p \v 2 Saypita sogta junagtami Pedruta, Santiaguta y Juanta pushacurcur Jesús wisargan jirca puntaman. Saychömi paycuna ricaycaptin segaypa chipipergan. \v 3 Saynömi mödananpis rashtano yurag ricacur empañayparä asicyargan. Mayjina tagsharpis manami pipis saynöga yoragäsinsu. \v 4 Saychömi ricayargan Moiseswan Elías yuriparcur Jesuswan parlaycäyagta. \p \v 5-6 Sayta ricaycurmi paycuna mansacash ricacuyargan. Sauraga Pedro mana yarpachacuylapa nergan Jesusta: “Alipämi nogacuna cayman shayämushcä, taytay. Cananga rurayäshä quimsa suclata: jucta gampä, jucta Moisespä y jucta Eliaspä.” \p \v 7 Sayno parlaycaptinmi pucutay sapacurcorgan. Saypitami Tayta Diosninsi nimorgan: “Payga cuyay surëmi. Pay nishushgayquicunata cäsucuyay.” \p \v 8 Saypitaga yapay nuquircuyänanpä Jesús japalannami caycänä. \v 9 Nircurnami jircapita cutiycämur paycunata Jesús nergan: “Jircacho ricashgayquita pitapis ama wilapäyanquiräsu wanushgäpita \sc noga \sc* cawarimushgäyag.” \p \v 10 Sayno Jesús niptinmi paycunaga say ricashgancunata pitapis wilapäyargansu. Sayno carpis “Wanushgäpita cawarimushämi” nishganta manami tantyayargansu. Saymi quiquinpura parlaycäyargan: “¿Imanirtä nicämansi cawarimunanpä cashganta?” nir. \p \v 11 Saypitanami paycuna Jesusta tapuyargan: “Moisés guelgashgan leycunata yachasegcuna niyan Cristo shamunanpä puntata Eliasrä shamunanpä cashgantami. Sayno nicaptenga ¿imanirtä Elías shamunräsu?” \p \v 12-13 Sayno niyaptinmi Jesús nergan: “Elías yapay shamunanpä cashganta niyashgannölami Elías mayna shamush. Elías shamur wilacuptinpis manami runacuna chasquicuyashgasu wilacushganta. Chasquicuyänanpa trucanga payta wanusiyargan Tayta Diosninsipa palabrancho nishgannölami. Saynölami runacuna \sc nogatapis \sc* chiquimar fiyupa nacasiyämangapä.”\f + \fr 9:12-13 \ft Juan Bautista Jesuspä wilacuptinmi cumplish Elías shamunanpä Tayta Diospa palabrancho guelgarashgan. Eliaspita y Juan Bautistapita masta musyanayquipä liyinqui Malaquías 3.1; 4.5-6; San Mateo 11.14; 17.10-13; San Lucas 1.17; San Juan 1.21.\f* \s1 Wanuy gueshyawan gueshyaycag magtata Jesucristo cachacäsishgan \r (Mateo 17.14-20; Lucas 9.37-43a) \p \v 14 Quimsa discïpuluncunawan Jesús say jircapita cutimurmi tarergan Moisés guelgashganta yachasegcunawan waquin cag discïpuluncuna rimanacuycagta. Paycunatami asca runacuna juntaparaycäyargan. \v 15 Sayman Jesús chaycagta ricarmi runacuna cushish cörrila taripäyargan saludananpä. \v 16 Nircurmi discïpuluncunata Jesús taporgan: “¿Imanirtä Moisés guelgashganta yachasegcunawan rimanacuycäyanqui?” \p \v 17 Sayno tapuycaptinmi juc runana nergan: “Supay upayäsishgan surëtami apamushcä cachacäsipämänayquipä, taytay. \v 18 Maycho caycaptinpis say supay elagpitami surëta gaparäsin, pampaman sagtan, pogushaytapis agtusin y quiruntapis uchusin. Saynöpis wanuy gueshyami sarin. Saymi discïpuluyquicunaman apamuptëpis say supayta garguyta camäpacuyashgasu.” \p \v 19 Saymi Jesús nergan saycho cag runacunata: “¡Yäracuyniynag runacuna! ¿Imayyagrä gamcunawan caycäshä? Mä apamuy say magtata.\f + \fr 9:19 \ft Waquenga “magtata” ninanpa trucanga “mözuta” niyanmi.\f*” \p \v 20 Sayno niptinmi Jesuspa puntanman say magtata apayargan. Saymi Jesusta ricärir magtata supay pampaman sagtariycorgan. Saymi say magta pogushayta agtur pampacho goshpargan. \v 21 Saymi magtapa papäninta Jesús taporgan: “¿Imaypitanatä suriquita supay sayno nacaycäsin?” \p Sayno tapuptin papänin nergan: “Wamra cashganpita-pasami sayno nacaycäsin, taytay. \v 22 Asca cuti wanusiyta munashpanmi ninamanpis yacumanpis say supay sagtash. Sayno mana nacananpä surëta cachacäsipaycalämay, taytay.” \p \v 23 Sayno ruwacuptinmi Jesús nergan: “Rasunpaypa yäracamaptiquega cachacäsipäshayquimi. Yäracamagcunapäga manami imapis ajasu caycan.” \p \v 24 Sauraga magtapa papänin cushish nergan: “Shumag mana yäracuptëpis yanapaycalämay lapan shongöwan gamman yäracunäpä, taytay.” \p \v 25 Sauraga asca runacuna burrurruyla shamuycagta ricarmi say magtacho caycag supayta jucla Jesús gargorgan: “¡Upayäseg y mana parlaseg supay! ¡Cay magtapita jucla yarguy! ¡Cananpitaga imaypis amana cutiynasu cay magtaman!” \p \v 26 Sauraga say supay gaparar yapay sagtargan magtata. Nircurna yargurir aywacorgan wanushtano cachariycur. Sayno jitaraycagta ricarmi runacuna yarpäyargan wanushgana cashganta. \v 27 Sauraga maquipita sarircur Jesús say magtata cachacashtana sharcasergan. \p \v 28 Saypitana discïpuluncunawan Jesús juc wayiman yaycorgan. Saychönami discïpuluncuna Jesusta tapuyargan: “¿Imanirtä nogacuna garguyta camäpacuyashcäsu say supayta?” niyashpan. \p \v 29 Saymi Jesús nergan: “[Ayunar] Tayta Diosninsita manacurrämi say-nirag supaytaga garguyanquipä.” \s1 Wanunanpä cashganta Jesucristo yapay wilacushgan \r (Mateo 17.22-23; Lucas 9.43b-45) \p \v 30 Saypita aywacuyashpannami discïpuluncunawan päsayargan Galilea provinciapa. Discïpuluncunawan wilanacuyänan cashgami Jesús munargansu sayman aywashganta runacuna musyayänanta. \v 31 Saychömi discïpuluncunata Jesús nergan: “Juc runami \sc nogata \sc* entregamanga chiquimagnëcunapa maquinman. Sayno captinpis wanusimashganpita quimsa junagtami cawarimushäpä.” \p \v 32 Sayno wilaptinpis Jesús nishgancunata paycuna manami tantyayargansu. Sayno mana tantyarpis tapuytami isanga mansapäyargan. \s1 Wamrano nogansipis canansipä Jesucristo tantyasishgan \r (Mateo 18.1-5; Lucas 9.46-48) \p \v 33 Saypita Capernaum marcaman chaycur wayicho caycashpanna discïpuluncunata taporgan: “Nänipa shamur ¿imapitatä parlaycäyashcanqui?” \p \v 34 Discïpuluncunaga mandag cayta guechunacur rimanacuyash carmi Jesús tapuptinpis pengacuyashpan upälacuyargan. \v 35 Saypita Jesús jamaycushpan chunca ishcay (12) discïpuluncunata nergan: “Maygayquicunapis más munayyog cayta munarga ashmaynöla pï-maytapis yanapäyay.” \p \v 36 Nircurnami juc wamrata margarcur paycunata nergan: \v 37 “Cay wamratano mana cuentash cagcunata chasquicorga nogata chasquicamagnömi caycäyanqui. Nogata chasquicamarga cachamag Taytätapis chasquicuycäyanquimi.” \s1 Supayta garguptin mana michäyänanpä Jesucristo yäsishgan \r (Lucas 9.49-50) \p \v 38 Saymi discïpulun Juan nergan: “Nogacuna ricayashcä juc runata gampa jutiquicho supaycunata garguycagta, taytay. Saymi nogansiwan mana puriptin jutiquita mana jogarinanpä michäyashcä.” \p \v 39 Saymi Jesús nergan: “Cananpitaga ama michäyanquisu. Nogansiwan mana purirpis jutëcho supaycunata gargorga alitami ruraycan. Sayno carga manami conträsu caycan. \v 40 Pipis contransi mana sharcorga favorninsimi caycan. \v 41 Chasquicamagcunata pipis noga-raycu juc pusillu yaculatapis macyaptenga Tayta Diosninsi paytapis premiutami gongapä.” \s1 Jusaman pitapis mana tunisinansipä Jesucristo tantyasishgan \r (Mateo 18.6-9; Lucas 17.1-2) \p \v 42 Jesús cayno mastapis nergan: “Tayta Diosman yäracogta cuidä pitapis jusalicasiyanquiman. Jusaman tunisicogcunataga más alimi canman mulïnu rumita cuncanman sheguparcur lamarman garpuriyaptinpis. \p \v 43 “Sayno cananpä caycaptenga maquiqui jusalicasishuptiqui roguriycuy. Imaypis mana upeg ninaman ishcan maquiquiwan gaycush canayquipa trucanga más alimi canman juc maquiyoglapis Tayta Diosninsipa naupanman chaptiqui. \v 44 [Infiernuman chagcunaga mana ushacaypami nacangapä.] \p \v 45 “Chaquiquipis jusalicasishuptiquega roguriycuy. Imaypis mana upeg ninaman ishcan chaquiquiwan gaycush canayquipa trucanga más alimi canman juc chaquiyoglapis Tayta Diosninsipa naupanman chaptiqui. \v 46 [Infiernuman chagcunaga mana ushacaypami nacangapä.] \p \v 47 “Nawiquipis jusalicasishuptiquega ogtiriycuy. Ishcan nawiyog infiernuman gaycush canayquipa trucanga más alimi canman wiscu nawilapis Tayta Diosninsipa naupanman chaptiqui. \v 48 Infiernuman chagcunaga mana ushacaypami nacangapä. \p \v 49 “Jusata mana cacharegcunaga lapanmi infiernucho imayyagpis nacayangapä. Noga nishgäcunata chasquicogcunami isanga cay pasacho mayjina nacarpis gloriaman char ali cawayangapä. \p \v 50 Musyashgayquinöpis cachega alimi caycan micuyta gustuta gonanpä. Micuyta gustuta gonanpä cachi ali cashganno gamcunapis runa mayiquiwan cuyanacur ali cawayay.” \c 10 \s1 Majayogcuna mana raquicänanpä Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 19.1-12) \p \v 1 Capernaumpita Jesús aywashpan chargan Judea provinciaman. Nircurna päsargan Jordán mayu simpanman. Saychöpis asca runacuna juntapäyaptinmi Jesús yachasergan imaypis yachasishgannöla. \v 2 Saycho yachaycäsiptinmi fariseo runacuna aywaycur lutanta parlasinan cash ali shimilanpa Jesusta tapuyargan: “¿Warminpita runa raquicanmancu o manacu?” nir. \p \v 3 Saymi Jesús nergan: “Moisés guelgashgancho ¿imatatä nican?” \p \v 4 Sayno niptinmi fariseucuna niyargan: “Moisés yachasergan pipis warminpita raquicayta munarga papilta firmaparcur raquicänanpämi.” \p \v 5 Saymi Jesús nergan: “Moisés sayno yachasergan runacuna mana cäsucog cayaptinmi. \v 6 Musyashgansinöpis Tayta Diosninsimi cay pasata camar olgutawan warmita camargan. \v 7-8 ‘Sayno captinmi warmita ashir runa promitin mana raquicaypa tänanpä. Saymi majasacarna mamanpa taytanpa maquincho caycashganpita runa yargucun warminwan tänanpä. Warminwan tarnami jäpa carpis paywan say castalana ricacun.’\x * \xo 10:7-8 \xt Génesis 2.24\x* Sayno cananpä Tayta Dios nicaptenga mananami ishcay castanasu caycäyan, sinöga juc castalanami caycäyan. \v 9 Saymi Tayta Diosninsi juclasashgantaga pipis raquinmansu.” \p \v 10 Saypita posädacuyashgan wayicho caycarnami discïpuluncuna Jesusta tapuyargan say yachasishganpita. \v 11 Tapuyaptin Jesús nergan: “Pï runapis warminpita raquicarcur juc warmiwan targa adulteriuchömi caycan. \v 12 Saynöla pï warmipis runanpita raquicarcur juc runawan targa adulteriuchömi caycan.” \s1 Wamracunapä Tayta Diosta Jesucristo manacushgan \r (Mateo 19.13-15; Lucas 18.15-17) \p \v 13 Saypitanami wamracunata Jesús cagman apayargan umanman maquinta churaycur Tayta Diosta manacunanpä. Wamracunata apaycagta ricarmi discïpuluncuna michäyargan. \v 14 Saymi discïpuluncunata Jesús olgutupargan: “Wamracunata apacayämunanta ama michäyaysu. Wamrano cagcunami Tayta Diospa naupanman chäyangapä. \v 15 Pipis Tayta Diosninsipa naupanman chayta munarga papänin nishganta wamra criyishganno Tayta Diosninsi nishganta criyisun. Wamrano criyegcunalami Tayta Diospa naupanman changa.” \p \v 16 Nircurnami saycho caycag wamracunata margarcur margarcur umanta yataycushpan Tayta Diosninsita manacorgan paycunata yanapänanpä. \s1 Rïcu runa ajatarä salvacunanpä Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 19.16-30; Lucas 18.18-30) \p \v 17 Saypita Jesús aywacunanpäna caycaptinmi juc magta\f + \fr 10:17 \ft Waquenga “magta” ninanpa trucanga “mözu” niyanmi.\f* cörriyla chargan Jesús cagman. Paymi gongurpacuycur nergan: “Gam imaycatapis musyanquimi, taytay. Saymi tapuculäshayqui. ¿Imatatä ruräman Tayta Diospa naupanman chänäpä?” \p \v 18 Saymi Jesús nergan: “¿Imanirtä yarpanqui lapantapis musyashgäta? Tayta Diosnilansimi lapantapis musyaycan. \v 19 Tayta Diosninsipa naupanman chänayquipäga paypa mandamientucunata cumpliy. Musyanquimi mandamientucuna cayno nishganta: ‘Ama adulteriucho canquisu. Runa mayiquita ama wanusinquisu. Ama suwacunquisu. Manacagtaga ama pitapis tumpanquisu. Runa mayiquita ama lulapanquisu. Mamayquitawan taytayquita ali ricanqui.’ ”\x * \xo 10:19 \xt Éxodo 20.12-16; Deuteronomio 5.16-20\x* \p \v 20 Niptin say magta nergan: “Saycunataga wamra cashgäpita-pasami lapanta cumplishcä, taytay.” \p \v 21 Sayno niptin Jesús cuyapar ricärishpan nergan: “Lapanta cumpliycarpis Tayta Diospa naupanman chänayquipäga jucrämi pishëshunqui ruranayquipä. Lapan imayquicunatapis ranticuycur guellayta muchogcunata aypuy. Nircur nogawan aywashun yachasishgäta yachacunayquipä. Sayno rurashpayquega gloriaman riquëzayquita churacognömi caycanqui.” \p \v 22 Sayno niptinmi segaypa rïcu car say magta laquish aywacorgan. \v 23 Sauraga saycho caycag runacunata ricärishpan discïpuluncunata Jesús nergan: “¡Ajami caycan rïcu runacuna Tayta Diospa naupanman chäyänanpäga!” \p \v 24 Jesús parlashganta wiyarmi discïpuluncuna mansacashno ricacuyargan. Saymi Jesús yapay nergan: “¡Ajami caycan rïcu runacuna Tayta Diospa naupanman chäyänanpäga! \v 25 Auja uchcupa camëllo päsayta mana camäpacushganno rïcu runapis quiquilanpitaga Tayta Diospa naupanman chayta manami camäpacunsu.” \p \v 26 Sayno niptin discïpuluncuna segaypa mansacash quiquinpura parlayargan: “Sayno captenga ¿pirä salvaconga?” nir. \p \v 27 Saymi paycunata ricärishpan Jesús nergan: “Quiquilanpitaga runacuna manami salvacuyta camäpacuyansu. Tayta Dioslami pitapis salvan. Saymi Tayta Diosninsipäga imapis ajasu.” \p \v 28 Saymi Pedro nergan: “Nogacunaga lapantami imaycätapis cachariyashcä gamta gatiräyänäpä, taytay.” \p \v 29-30 Sayno niptin Jesús nergan: “Noga munashgäta ruranan cash y Tayta Diosninsipa wilacuyninta wilacunan cash pipis wauguincunata, panincunata, mamanta, taytanta, surincunata, wayinta o chacrancunatapis cachareg cäga cay pasacho pachac (100) cuti mastami chasquengapä. Saynöpami paninpis, wauguinpis, mamanpis, taytanpis, chacrancunapis y wayincunapis paypa canga. Isanga wilacuynëta wilacushganpita runacuna chiquiyangapämi. Sayno captinpis Tayta Diospa naupanman char imayyagpis cushishmi cawangapä. \v 31 Waquin runacuna, rïcu cashganpita respitädu carpis, gloriaman manami chäyangasu. Waquin runacunami isanga, mana cäsush pobri carpis, gloriaman char cushicuyangapä.” \s1 Wanusish cananpä Jesucristo yapay wilacushgan \r (Mateo 20.17-19; Lucas 18.31-34) \p \v 32 Nircurnami Jerusalenpa aywar discïpuluncunapa puntanta Jesús aywaycargan. Jerusalén autoridäcuna Jesusta wanusiyta munaycashganta musyarmi discïpuluncuna y paywan waquin aywagcunapis mansariycar aywayargan. Sayno caycäyashganta ricarmi chunca ishcay (12) acrashgan cag discïpuluncunata jucläman Jesús gayargan. Nircurmi ima päsananpä cashgantapis wilargan: \v 33 “Musyayanquimi Jerusalenpa aywaycashgansita. Saychömi mandag cüracuna y Moisés guelgashganta yachasegcunapis \sc nogata \sc* prësu sariyämanga. Nircurmi wanusimänanpä mana Israel runacunapa maquinman entregayämanga. \v 34 Paycunami asipäyämanga, togapäyämanga y astayämangapis. Sayno nacarcasiyämarmi wanusiyämangapä. Sayno captinpis quimsa junagtaga cawarimushämi.” \s1 Jesucristupa mandäsegnin cayta Santiaguwan Juan munayashgan \r (Mateo 20.20-28) \p \v 35 Sauraga Jesusman aywaycur Zebedeupa surincuna Santiaguwan Juan niyargan: “Ruwacuyäläshayqui, taytay.” \p \v 36 Sayno niyaptin Jesús nergan: “Captenga alicher canman.” \p \v 37 Saymi paycuna niyargan: “Mandag canayquipä Tayta Dios churashuptiqui gamta mandäsiyänäpä nogacunata churaycalämay, taytay. Jucnëta jamaycasilämanqui derëchayqui cagman y jucnëtana isogniqui cagman.” \p \v 38 Saymi Jesús nergan: “Gamcunaga mana tantyacuypachä manacaycäyämanqui. ¿Gamcuna awantayanquimansurä nogata nacasimashganno nacasiyäshuptiqui? ¿Päsamänanpä caycashganta gamcuna päsayanquimansurä?” \p \v 39 Saymi paycuna niyargan: “Au, awantayäshämi.” \p Sayno niyaptin Jesús nergan: “Rasunpaypami noga nacashgäno gamcunapis nacayanquipä y päsamashganno päsayäshunquipä. \v 40 Sayno captinpis isognëman y derëchämanga pitapis jamasishä Tayta Dios nimashgan caglatami.” \p \v 41 Santiaguwan Juan manacuyashganta wiyarmi waquin cag discïpuluncuna rabianäyargan. \v 42 Saymi discïpuluncunata gayaycur Jesús nergan: “Gamcuna musyayashgayquinöpis nación mandag runacunaga mandag cayninman atiënicuycur runacunata mandayan. \v 43-44 Gamcunachöga manami sayno canmansu. Saypa trucanga waquin runacunapita más ali ricash cayta munarga runa mayiquita ashmaynöla yanapäyay. \v 45 Manami runacunata munashgäta rurasinäpäsu \sc noga \sc* shamushcä, sinöga runacunata yanapänäpämi shamushcä. Saynöpis shamushcä runacuna-raycu wanur salvanäpämi.” \s1 Bartimeuta Jesucristo aliyäsishgan \r (Mateo 20.29-34; Lucas 18.35-43) \p \v 46 Saypitanami discïpuluncunawan Jesús chäyargan Jericó marcaman. Discïpuluncunawan y más asca runacunawan Jericöpita yarguycaptinmi Timeupa surin Bartimeo caridäta manacur nänicho jamaraycargan. Payga gaprami cargan. \v 47 “Nazaretpita cag Jesús päsaycan” nir wilayaptinmi gayacur nergan: “¡Rey Davidpa castan Jesús, cuyapaycalämay!” \p \v 48 Sayno gayacuptinmi runacuna olgutupäyargan upälacunanpä. Sayno olgutupäyaptinpis masrämi gayacorgan: “¡Rey Davidpa castan Jesús, cuyapaycalämay, ari!” nir. \p \v 49 Sayno gayacushganta wiyarmi Jesusga ichisquergan. Nircur gayasiptin aywagcuna Bartimeuta niyargan: “Upälacuyna. Jesusmi gayaycäshunqui. Jucla aywashun.” \p \v 50 Sauraga jucla sharcurcur punchunta jitariycushpan Jesús cagman cushish aywargan. \v 51 Chaycuptinna Jesús taporgan: “¿Imacho yanapänätatä munaycanqui?” nir. \p Saymi Bartimeo nergan: “¡Nawë ricanantami munaycä, taytay!” \p \v 52 Niptin Jesús nergan: “Yäracamayniquipami canan nawiqui ricangana.” \p Sayno niptinmi jinan höra Bartimeupa nawincuna ricarganna. Ricarnami Jesusta gaticurcur aywacorgan. \c 11 \s1 Jerusalenman Jesucristo yaycuptin runacuna alabayashgan \r (Mateo 21.1-11; Lucas 19.28-40; Juan 12.12-19) \p \v 1 Jerusalenman manarä charmi Olivos lömacho caycag Betfagé y Betania marcacunaman chäyänanpäna caycar ishcay discïpuluncunata Jesús puntata cachargan: \v 2 “Aywayay Betfagé marcaman. Sayman charnami tariyanquipä pipis manarä muntacushgan malta ashnu wataraycagta. Sayta pascarir apayämunqui. \v 3 Saycho pipis: ‘Ashnöta ¿imanirtä pascaycäyanqui?’ niyäshuptiquega: ‘Señor Jesusmi nistaycan muntacunanpä. Rätumanpaypami cutirasiyämushä’ niyanqui.” \p \v 4 Saymi discïpuluncuna aywar tariyargan Jesús nishgannöla wayi puncucho malta ashnu wataraycagta. Nircurna apananpä pascayargan. \v 5 Pascaycagta ricaycurmi saycho caycag runacuna tapuyargan: “¿Imanirtä ashnuta pascaycäyanqui?” nir. \p \v 6 Sayno niptinmi discïpulucuna niyargan Jesús yachasishgannöla. Sayno niyaptin: “Sauraga apay, ari” nergan. \v 7 Saymi ashnuta janchacurcur Jesús caycashgan cagman cutiyargan. Chaycasirna punchuncunata ashnuman carunarcuyaptinmi Jesús muntacorgan. \v 8 Muntash aywaptinnami runacuna cushicuyashpan jacuncunata punchuncunata aywashgan näniman mashtayargan. Waquinna palmata muturir muturir näniman mashtayargan payta cushish chasquicuyashpan.\f + \fr 11:8 \ft Say wisan costumbri cashganno marcaman juc rey yaycuptin runacuna cushish chasquicorga jacuncunata, punchuncunata y palmatapis näniman mashtapäyag.\f* \v 9 Saymi puntanta aywagcuna y guepanta aywagcunapis cushicuyashpan niyargan: “¡Tayta Diosninsi cachamushgan mandamagninsi caychönami caycan! \v 10 ¡Paymi David castapita mandamagninsi rey caycan! ¡Tayta Diosninsi imayyagpis alabash cayculäsun!”\x * \xo 11:10 \xt Salmo 118.25-26; 148.1\x* \p \v 11 Jerusalenman charna Jesús aywargan templo patiuman. Saycho ricapacusquirmi tardina captin chunca ishcay (12) acrashgan cag discïpuluncunawan cutergan Betania marcaman. \s1 Jïgus jacha saquinanpä Jesucristo nishgan \r (Mateo 21.18-19) \p \v 12 Waraynin tuta Betaniapita Jerusalenman Jesús cutiycarmi micanargan. \v 13 Sauraga carupita ricargan jïgus jacha asca raprayog caycämogta. Saymi wayuynin cashganta yarpar aywargan palananpä. Chänanpäga manashi wayuynin cargansu manarä tiempun captin. \v 14 Saymi Jesús nergan jïgus jachata: “¡Cananpitaga manami imaypis wayunquipänasu!” \p Sayno nishgantami discïpuluncuna wiyayargan. \s1 Templo patiucho ranticogcunata Jesucristo gargushgan \r (Mateo 21.12-17; Lucas 19.45-48; Juan 2.13-22) \p \v 15 Saypita Jerusalenman chashpanna templo patiuman yaycorgan. Saychönami ranticogcunata y rantegcunatapis gargorgan. Saynölami guellay ranticogcunapa\f + \fr 11:15 \ft Jesús cawanan wisanmi Roma runacunapa guellayninta Israel runacuna manijayag imatapis rantipacuyänanpä. Tayta Diosninsipä ofrendata apayänanpämi isanga templuman apananpä cag guellaytarä rantiyag.\f* mësantapis y paloma ranticogcunapa mësantapis ticwar ushargan. \v 16 Saynöpis runacunata michargan cargancunata templo patiupa mana päsasinanpä. \v 17 Saypitanami yachasergan: “Tayta Diosninsipa palabranchöga caynömi guelgaraycan: \q1 ‘Templöga canga may-say nacionpitapis shamog runacuna nogata manacayämänanpämi.’ \m Sayno guelgaraycaptenga ¿imanirtä gamcuna ticrasiyashcanqui suwacunapa machayninmanno?”\x * \xo 11:17 \xt Isaías 56.7; Jeremías 7.11\x* \p \v 18 Templo patiupita runacunata Jesús sayno gargushganta musyarmi mandag cüracuna y Moisés guelgashganta yachasegcuna wilanacuyargan imanöpapis wanusinanpä. Jesús yachasishganta runacuna cushiyash chasquicuyaptinmi paycunata mansar prësu sarisergansu. \v 19 Pasa sacaptinnami discïpuluncunawan Jerusalenpita Jesús cuticuyargan posädaräyashganman. \s1 Jïgus jacha saquicäcushgan \r (Mateo 21.20-22) \p \v 20 Waraynin tuta Jerusalenman discïpuluncunawan Jesús cutir ricayargan jïgus jacha pasaypa saquishgana caycagta. \v 21 Saymi jacha saquish caycagta ricaycur Pedro nergan: “Manami wayunquinasu nishgayqui jïgus jachata ricäriy, taytay. Pasaypa saquishgana caycan.” \p \v 22 Pedro sayno niptin Jesús nergan: “Tayta Diosman yäracuyay. \v 23 Lapan shonguyquiwan Tayta Diosman yäracorga gamcunapis mana criyiypä cag milagrucunatami rurayanquipä. Tagay jircata witicunanpä niyaptiquipis witicongami. \v 24 Lapan shonguyquiwan yäracur Tayta Diosta manacorga criyinqui chasquinayquipä cashganta. Sayno criyerga rasunpaypami chasquiyanqui manacuyashgayquita. \p \v 25 Saynöpis Tayta Diosta manacuycashgayqui höra piwanpis resientisinacush cashgayquita yarparga ayway perdonanayquipä. Sayno perdonayaptiquega gamcunatapis jusalicuyashgayquita Tayta Diosninsi perdonayäshunquipämi. \v 26 [Runa mayiquita mana perdonayaptiquega Tayta Diosninsi manami gamcunatapis jusalicuyashgayquita perdonayäshunquipäsu.]” \s1 Templo patiucho ranticogcunata gargunanpä Jesucristo munayyog cashgan \r (Mateo 21.23-27; Lucas 20.1-8) \p \v 27 Saypita discïpuluncunawan Jesús chargan Jerusalenman. Templo patiucho Jesús puriycaptin payman shayämorgan mandag cüracuna, Moisés guelgashganta yachasegcuna y Israel mayor runacunapis. \v 28 Paycunami Jesusta tapuyargan: “Gamga ¿ima munayniquiwantä templo patiucho ranticogcunata gargushcanqui? ¿Pitä nishushcanqui sayno gargunayquipä?” \p \v 29-30 Sayno tapuptinmi paycunatapis Jesús taporgan: “Gamcunatapis canan tapuyäshayqui. ¿Pitä Juanta cachamorgan bautizananpä? ¿Tayta Diosninsicu o runacunacu? Tapushgäta niyämaptiquega nogapis wilashayquimi pipa munayninwan templo patiupita gargushgätapis.” \p \v 31 Sayno niptinmi quiquinpura wilanacuyargan: “Ama nishunsu Tayta Diosninsi cachamushganta. ‘Tayta Diosninsimi cachamush’ nishgaga: ‘¿Imanirtä criyiyargayquisu?’ nimäshunmi. \v 32 Saynöpis ama nishunsu runacuna cachayämushganta. Sayno nishgaga runacuna samgarpis ushaycamashwanmi. Lapanmi yarpäyan Tayta Diospa wilacognin Juan cashganta.” \p \v 33 Sayno wilanacurcurmi paycuna niyargan: “Manami musyayäsu pï cachamushgantapis.” \p Sayno niyaptinmi Jesús nergan: “Gamcunapis mana wilaycäyämaptiquega nogapis manami wiläsu pipa munayninwan templo patiupita ranticogcunata gargushgätapis.” \c 12 \s1 Chacra arrendag runacunaman tincusiypa Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 21.33-46; Lucas 20.9-19) \p \v 1 Saypita Jesús tincusiypa yachasergan: “Juc runashi juc chacra üvata plantargan. Nircurnashi uywacuna mana yaycunanpä guenchasergan. Saypitanashi üva jarucuna pözutapis jinan chacracho rurasergan. Nircurnashi suclatapis rurasergan üvata täpananpä. Lapanta ruraycasirnashi chacra arog runacunata arrendacuycur juclä marcapa aywacorgan saycho tänanpä. \p \v 2 Cosëcha galaycuptinnashi cachargan juc ashmayninta üva chacra arrindunpita cobramunanpä. \v 3 Say ashmay chaptinshi fiyupa magarcur jinaylata gargusquiyargan. \v 4 Jinayla cutiycuptinnashi chacrayog yapay juc ashmaynintana cachargan. Say ashmaytapis chacraman chagta ashliyargan y magar umantapis rachiyargan. \v 5 Sayno ruraptinpis yapayshi cachargan más juc ashmayninta. Paytaga wanusiyarganshi. Saynölashi rurayargan waquin cachacushgancunatapis. Waquintashi magayargan y waquintanashi wanusiyargan. \p \v 6 “Lapan ashmaynincuna ushacaptinnashi juclaylana cargan cachananpä. Payga cargan japalan cuyay surinshi. Ultimutaga say cuyay surintanashi cachargan: ‘Surëtaga chasquicuyangami’ nir. \v 7 Sayshi say surin chaycuptinna chacra arrendagcuna wilanacuyargan: ‘Tagaymi cay chacrawan quëdananpä caycan. Nogansipäna cay chacra cananpä payta wanuriycasishun.’ \v 8 Sayshi chaycuptin üva chacrapita jucläman jorgurir wilanacuyashgannöla wanusiyargan. \p \v 9 “Sayno rurayashganpita say üva chacrayöga ¿imatarä ruranga say chacrata guechuyta munag runacunata? ¿Manasurä say fiyu runacunata lapanta wanusir ushanga? Nircorga chacrantapis juctanami arrendacuycongapä. \v 10 Sayno päsayäshunayquita mana munayashpayquega Tayta Diosninsipa palabrancho cayno guelgaraycashganta tantyacuyay: \q1 ‘Wayi sharcasegcuna: “Manami alisu cay rumi” nir jitariycuyaptinpis wayi esquïnaman cimientupä say rumi churashganami caycan. \q1 \v 11 Cimiento cananpäga Tayta Diosninsimi churash. \q1 Sayno churash captinmi cushicuypä caycan.’ ”\f + \fr 12:11 \ft Salmo 118.22-23. Say rumiman quiquin Jesucristumi tincusicorgan. Saymi Jesucristo nergan payta chiquiyaptinpis Tayta Diosninsi lapanpitapis más munayyog cananpä churashganta.\f* \p \v 12 Sayno tincusiypa Jesús yachasiptinmi mandag cüracuna, Moisés guelgashganta yachasegcuna y waquin Israel mayor runacunapis tantyayargan tumasipaylapa paycunata Jesús sayno nicashganta.\f + \fr 12:12 \ft Cay tincusicuy caynömi caycan: Chacra duëñoga Tayta Diosninsimi. Chacra duëñupa ashmaynincunanami Tayta Diosninsipa profëtancuna. Chacra duëñupa surinnami Jesucristo. Chacra arrendag fiyu runacunanami Jesucristupa contrancuna.\f* Saymi Jesusta prësu sariyta munarpis asca runacuna favornin cayaptin mansapäyashpan aywacuyargan. \s1 Impuestuta pägananpä o mana pägananpä cashgantapis Jesucristuta tapuyashgan \r (Mateo 22.15-22; Lucas 20.20-26) \p \v 13 Saypita say autoridäcuna cachayargan fariseucunata y Herodispa favornin cag runacunatapis Jesús cagman ali shimilanpa lutanta parlasiyänanpä. \v 14 Saymi Jesusman chaycur niyargan: “Nogacuna musyayämi rasun caglata imatapis parlashgayquita, taytay. Yachagtapis mana yachagtapis Diospa wilacuynin nishgannöla yachasinqui. ¿Romacho emperador Cesarpä impuestuta pägashwancu o manacu?”\f + \fr 12:14 \ft Say wisan Roma autoridäcuna niyargan munaynincho cagcunata impuestuta pägayänanpä cashganta y Israel runacunana niyargan say impuestuta pägarga Tayta Diosninsipa contran caycäyashganta. Saymi: “Impuestuta pägashun” Jesús niptin Diospa contran parlashganta Israel runacuna niyanman cargan. “Ama pägashunsu” niptenga Roma runacuna rabianäyanman cargan.\f* \p \v 15 Lutanta parlasinanpä tapuyashganta tantyarmi Jesús nergan: “¿Imanirtä lutanta parlasimayta munayanqui? Mä apamuy guellayta ricanäpä.” \p \v 16 Guellayta ricaycurnami nergan: “Cay guellaycho ¿pï runapa reträtuntä caycan? Saynöpis ¿pipa jutintä guelgaraycan?” \p Sayno tapuptin niyargan: “Emperador Cesarpami.” \p \v 17 Saymi Jesús nergan: “Emperador Cesarpa cagta Cesarta goycuyay. Tayta Diospa cagtaga Tayta Diosninsita goycuyay.”\f + \fr 12:17 \ft Tayta Diospa cagtaga Tayta Diosninsita goycuy ninanga caycan vïdansita paypa maquinman cachaycunansipämi.\f* \p Sayno niptinmi tapogcuna imaniytapis camäpacuyargansu. \s1 Wanushcuna cawariyämunanpä cashganpita Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 22.23-33; Lucas 20.27-40) \p \v 18 Saypitami saduceo runacunapis Jesusman aywayargan pay yachasishganta manacagman churananpä. Saymi Jesusta niyargan: \v 19 “Moisés guelgashgancho caynömi nican, taytay: ‘Warmiyog runa suriynag wanuptin shulca wauguin cuñädan viüdawan täsun. Saynöpami wamrancuna say wanog cag runapa surinnöna cayanga.’\x * \xo 12:19 \xt Deuteronomio 25.5-6\x* \v 20 Sayno captenga tapucushayqui, taytay. Juc marcachöshi ganchis wauguicuna cayargan. Mayor cagshi juc warmiwan targan. Sayshi manarä surin captin wanorgan. \v 21 Sauraga shulca cag wauguinnashi targan say viüdawan. Paypis surin manarä captinshi wanorgan. Saypita más shulcan cagna targan say viüdawan. Paypis wanorgan surin manarä captinshi. \v 22 Saynöla lapan wauguincuna say viüdawan täyargan. Suriynagla lapanpis wanuyargan. Saypitanashi say viüdapis wanorgan. \v 23 Wanushcunata Tayta Diosninsi cawarisimunan junäga say warmilachi ganchis wauguipa warmin canga.”\f + \fr 12:23 \ft Saduceo runacuna sayno niyargan Tayta Diosninsi wanushcunata cawarisimunanpä cashganta mana criyirmi.\f* \p \v 24 Sayno niyaptinmi Jesús nergan: “Sayno niyashpayquega gamcuna manami tantyayanquisu Tayta Diospa palabrancho guelgaraycashganta. Saynöpis manami tantyayanquisu wanushcunata cawarisimunanpä Tayta Dios munayyog cashganta. \v 25 Wanushganpita cawarimorga mananami pipis warmiyog o runayog cangasu, sinöga gloriacho caycag angilcunanölanami majaynagla cayangapä. \v 26 Wanushcuna cawariyämunanpä cashgantaga ¿manacu liyiyashcanqui Moisés guelgashganta? Abraham, Isaac y Jacob wanushganpita asca wata guepatarämi Tayta Diosninsi rupaycag shiracapita Moisesta nergan: ‘Abrahampa, Isaacpa y Jacobpa Diosninmi noga caycä.’\x * \xo 12:26 \xt Éxodo 3.6\x* \v 27 Wanogcuna mana cawariyämunanpä captenga ¿imanöpatä Abrahampa, Isaacpa y Jacobpa Diosnin canman? Sayno caycaptenga ¿imanirtä gamcuna criyiyanquisu wanogcuna cawariyämunanpä cayashganta?” \s1 Maygan mandamientuta más cäsucunansipä cashganpita Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 22.34-40; Lucas 10.25-28) \p \v 28 Jesús ali contestashganta wiyarmi Moisés guelgashganta yachaseg runapis taporgan: “Taytay, ¿maygan mandamientutatä más cäsucushwan?” \p \v 29 Sayno tapuptinmi Jesús nergan: “Más cäsucunansipä cag mandamientoga caynömi guelgaraycan: \q1 ‘Israel runacuna, wiyayay. \q1 Tayta Diosninsega juclaylami. \q1 \v 30 Shumag tantyacuycur lapan shonguyquiwan y lapan voluntäniquiwan Tayta Diosta cuyay.’\x * \xo 12:30 \xt Deuteronomio 6.4-5\x* \m \v 31 Caynöpis guelgaraycanmi: ‘Runa mayiquita lapan shonguyquiwan cuyay.’\x * \xo 12:31 \xt Levítico 19.18\x* Say ishcan mandamientucunata más cumplinansitami Tayta Diosninsi munan.” \p \v 32 Sauraga Moisés guelgashgan leycunata yachaseg runa nergan: “Rasun cagtami nishcanqui, taytay. Rasunpaypapis juclaylami Tayta Diosga. Manami más juc Diosga cansu. \v 33 Saynöpis rasun cagtami nishcanqui más cäsucunansipä cag mandamientucuna maygan cashgantapis. Say ishcay mandamientucunata cumplishgansega uywacunata altarcho rupasishgansipitapis más alimi caycan.” \p \v 34 Sayno niptinmi Jesús nergan: “Alitami nishcanqui. Nishgayquino cawarga Tayta Diosninsipa naupanmanmi chanquipä.” \p Saypitaga manami pipis tapupayta almitergannasu. \s1 Tayta Dios cachamushgan Cristo Davidnöla mandag mana cashgan \r (Mateo 22.41-46; Lucas 20.41-44) \p \v 35 Templo patiucho yachaycäsirmi runacunata Jesús nergan: “¿Imanirtä Moisés guelgashganta yachasegcuna niyan Cristo Davidnöla mandag rey cashganta? \v 36 Santu Espíritu tantyasiptin quiquin Davidpis caynömi guelgargan: \q1 ‘Munaynincho sararämag mandag reyta Tayta Diosninsi caynömi nergan: \q1 Jamacamuy derëcha cag naupäman lapan contrayquicunata vincishgäyag.’\x * \xo 12:36 \xt Salmo 110.1\x* \p \v 37 “Sayno nicaptenga ¿imanöpatä Cristoga Davidnöla mandag rey canman quiquin Davidpis mandagnin rey cashganta nicaptenga?” Jesús sayno yachasiptinmi asca runacuna cushish wiyayargan. \s1 Moisés guelgashganta yachasegcunano mana cawayänanpä Jesucristo tantyasishgan \r (Mateo 23.1-36; Lucas 20.45-47) \p \v 38 Saynöpis Jesús nergan: “Cuidä Moisés guelgashganta yachaseg runacunano cayanquiman. Tayta Dios munashganno cawaycashganta runacuna yarpäyänalanpämi paycunaga puriyan chaqui puntanyag sotänan jatish. Saynöpis más munayan yachasicog cayashganpita pläzacunacho y cällicunachöpis alabash caylatami. \v 39 Saynöpis sinagogacunacho alinnin cag bancumanrä jamacuytami munayan. Micunanpä gayasiyaptinpis mësa cagmanrämi jamacuyta munayan. \v 40 Saynömi viüdacunapa ima pobrëzalantapis apacuyan. Nircurnami alita rurashganta runacuna yarpäyänanpä may rätu Tayta Diosta manacuyan. Sayno rurayashganpitami infiernucho más fiyupa nacayangapä.” \s1 Viüdapa ofrendan waquin ofrendapitapis más ali cashganta Jesucristo nishgan \r (Lucas 21.1-4) \p \v 41 Saypita templucho Jesús jamaraycargan ofrendacunata winacuyänan naupancho. Saychömi rïcu runacuna saysica guellayta sayman winaycäyagta ricaraycargan. \v 42 Juc muchog viüdapis sayman chaycushpan ishcayla cobri guellayninta winargan. \v 43-44 Sayta ricar discïpuluncunata gayaycur Jesús nergan: “Rïcu runacunaga winayash pusog guellaylantami. Viüdami isanga pobri caycarpis winash lapan guellayninta, saylana rantipacunanpä caycaptinpis.” \c 13 \s1 Templo juchusish cananpä cashganta Jesucristo wilashgan \r (Mateo 24.1-2; Lucas 21.5-6) \p \v 1 Templupita yargurirna juc discïpulun Jesusta nergan: “¡Cuyaylapä jatusag rumicunawanmi templunsita sharcaycasiyashga, taytay!” \p \v 2 Sayno niyaptin Jesús nergan: “Cay lapan ricaycäyashgayqui cuyaylapä caycaptinpis chipyagmi juchusiyangapä. Manami ni juc rumilapis canan pergaraycashgannöga quëdangapäsu.” \s1 Manarä cutimuptin imano cananpä cashgantapis Jesucristo nishgan \r (Mateo 24.3-14; Lucas 21.7-19) \p \v 3 Templo simpan Olivos lömacho jamapagnömi Pedro, Santiago, Juan y Andrés Jesusta tapuyargan: \v 4 “Nishgayquinöga ¿imaytä templo juchusish canga, taytay? Sayno cananpäga ¿puntata imatä canga?” \p \v 5 Sayno tapuyaptinmi Jesús nergan: “Pipis lutanta mana criyisiyäshunayquipä shumag tantyacuyay. \v 6 Ascagmi shayämonga: ‘Nogaga Cristumi caycä’ niyashpan. Sayno nirmi asca runacunata engañayangapä. \v 7 May-say nacioncunachöpis guërra captin y wanusinacuy captin ama mansacäyanquisu. Puntataga saycunalarämi canga. Sayno captinpis cay pasa manarämi ushacangaräsu. \v 8 Juc nacionwan juc nacionmi pelyayanga. Saynölami muchuypis terremötupis may-saycho cangapä. Sayno captinpis nacaycuna galaycunalanrämi saycunaga canga. \v 9 Nogata chasquicayämashgayquipitami autoridäcunamanpis prësu sarircur apayäshunqui. Israel mayiquicunapis contrayqui sharcur sinagogancunacho astayäshunquipä. Nación mandag reycunamanpis apayäshunqui juzgash cayänayquipä. Saychömi wilacuynëta paycunatapis wilapäyanquipä. \v 10 Saynöpami cay pasa manarä ushacaptin may-say nacionchöpis nogapita wilacuyangapä. \p \v 11 “Autoridäcunaman entregayäshuptiquipis ama laquicuyanquisu: ‘¿Imatarä nishä?’ nishpayqui. Paycunapa naupancho imata ninayquipäpis Santu Espiritumi yarpayta goyäshunquipä. \v 12 Nogata chasquicamashganpita chiquirmi wauguintapis autoridäcunaman entregayanga wanusish cananpä. Waquinnami surinta entregayanga wanusish cananpä y waquinnami taytantapis entregayanga wanusish cananpä. \v 13 Nogata chasquicayämashgayquipitami pï-maypis chiquiyäshunquipä. Sayno captinpis wanushgayquiyag noga munashgäno cawarmi Tayta Diospa naupanman chäyanquipä.” \s1 Fiyupa nacaycuna cananpä cashganta Jesucristo tantyasishgan \r (Mateo 24.15-28; Lucas 21.20-24) \p \v 14 “[Tayta Diosninsipa profëtan Daniel guelgashgannölami] Diosta mana cäsucog runa\x * \xo 13:14 \xt Daniel 9.27; 11.31; 12.11\x* templo ruriman yaycongapä. (Cay guelgashgäta liyegcunaga shumag tantyacuyäsun.)\f + \fr 13:14 \ft “Cay guelgashgäta liyeg cäga shumag tantyacusun” nishganga cay libruta guelgag Marcos yapashganmi caycan.\f* Say fiyu runa templuman yaycuptin Jerusalén marcapita y Judea provinciacho caycag waquin marcacunapitapis gueshpir aywacuyäsun. \v 15 Wayi janancho cagcunapis\f + \fr 13:15 \ft Israel nacioncho say wisan wayita gatananpa trucanga terrädo jananman saglarcurmi mituwan tortarcuyag. Say jananchönami warmicuna y runacuna awacuyag, agacuyag y trïgutapis acrayag.\f* jucla gueshpir aywacuyäsun. Imata jorgunanpäpis wayinman amana yaycuyäsunsu. \v 16 Chacrancho caycagcunapis jucla gueshpir aywacuyäsun. Ama cutiyäsunsu wayinman trucacunanpä mödanacunata jorgogpis. \v 17 Sayno gueshpirmi pasaypa cuyapaypä nacayanga gueshyag warmicuna y iti wawayog warmicunapis. \v 18 Tamya quilacho say gueshpinayqui junag mana cananpä Tayta Diosninsita manacuyay. \p \v 19 “Say junagcunaga fiyupami runacuna nacayangapä. Cay pasata Tayta Diosninsi camashganpita-pasa manami imaypis sayjinanpaga runacuna nacayashgasu. Saynöpis yapayga mananami sayno nacaycuna cangapänasu. \v 20 Acrashgancunata cuyaparmi say nacaycunata Tayta Diosninsi päsasenga. Say nacay junagcunata mana päsasiptenga lapanpis wanurmi ushacäyanman. \v 21 Say junagcuna: ‘Tayta Dios cachamushgan Cristo caychömi wacchömi caycan’ niyäshuptiquipis ama criyiyanquisu. \v 22 Saynöpis waquenga: ‘Tayta Dios cachamushgan Cristumi caycä’ o ‘Tayta Diosninsipa profëtanmi caycä’ nir lulacuyashpanmi puriyangapä. Runacunata criyisinan cashmi ima milagrucunatapis rurayanga. Asca runacunata saynöpa engañarpis Tayta Diosman yäracogcunataga manami engañayta camäpacuyangasu. \v 23 Saycuna manarä captinmi gamcunata wilaycä say lutan yachasicogcunata mana chasquipäyänayquipä.” \s1 Jesucristo cay pasaman cutimunanpä cashgan \r (Mateo 24.29-31; Lucas 21.25-28) \p \v 24 “Cay pasacho fiyupa nacaycuna casquiptinrämi intipis y quilapis sacacurponga. \v 25 Saynölami lapan goyllarcunapis shicwayämonga y ciëlupis sucsucyanga.\x * \xo 13:25 \xt Isaías 13.10; 34.4; Joel 2.10\x* \v 26 Saychömi \sc nogata \sc* ricayämanga pucutay janancho chipipiycar shamuycagta.\x * \xo 13:26 \xt Daniel 7.13\x* \v 27 Say junagmi angilnëcunata cachamushä may-saypitapis nogaman yäracamagcunata shuntayämunanpä. \s1 Jïgus jachaman tincusir imay cutimunanpä cashgantapis Jesucristo tantyasishgan \r (Mateo 24.32-35; Lucas 21.29-33) \p \v 28 “Cay yachasishgäta shumag tantyayay. Tamya tiempo galaycuptin musyayanquimi jïgus jacha chinquimunanpä cashganta. \v 29 Saynölami say nishgä nacaycuna chämuptin gamcunapis musyayanquipä cutimunäpäna caycashgäta. \v 30 Canan cawaycag runacuna manarä wanuyaptinmi lapan say nishgäcuna cumplengapä. \v 31 Ciëlupis y cay pasa ushacaptinpis noga nishgäcunaga lapanmi cumplengapä. \s1 Jesucristo imay höra cutimunanpä cashganta pipis mana musyashgan \r (Mateo 24.36-44) \p \v 32 “Imay junag imay höra cutimunäpä cashgantaga manami angilcunapis ni nogapis musyäsu. Saytaga Tayta Dioslami musyaycan. \v 33 Gamcunapis alistacushla car [Tayta Diosta imaypis manacuycäyay]. Manami musyayanquisu imay cutimunäpä cashgantapis.” \p \v 34 Saymi mastapis Jesús nergan: “Juc wayiyog aywacur wayinta ricananpä ashmayninta cachapan imata rurananpä cagtapis yäsircur. Puncu quichapagnintapis tantyasin imay hörapis maya mayala caycänanpä. \v 35 Saynölami nogapis elagpita cutimushä: pasa sacaycashgan höra, pulan pagas höra, walpa wagay höra o pasa waraycashgan hörapis. Sayno caycaptenga shuyacayämay puestucushla. Manami musyayanquisu imay höra cutimunäpä cashgantapis. \v 36 Maya mayala caycaptiquega elagpita shamur jusalicuycagta manami tarishayquisu. \v 37 Manami gamcunalatasu nicä, sinöga lapan runacunatawanmi. Sayno wilaycaptëga maya mayala caycäyay.” \c 14 \s1 Jesucristuta wanusiyänanpä mandag cüracuna wilanacuyashgan \r (Mateo 26.1-5; Lucas 22.1-2; Juan 11.45-53) \p \v 1 Jesús sayno yachasergan Pascua y Levadüraynag Tantata Micunan fiesta galaycunanpä ishcay junag pishiycaptinmi. Say junagmi mandag cüracunawan Moisés guelgashganta yachasegcuna wilanacuyargan runacunata mana musyasiylapa Jesusta sarircur wanusiyänanpä. \v 2 Sayno wilanacurmi waquin niyargan: “Ama sarishunsu Pascuachöga. Saycho sarishgaga asca runacunami favornin sharcur ticrapämäshun.” \s1 Jesucristupa umanman perfümita warmi winapashgan \r (Mateo 26.6-13; Juan 12.1-8) \p \v 3 Betania marcachömi Jesús posädaraycargan lepröso niyashgan Simonpa wayincho. Saymanmi juc warmi chargan “alabastro” nishgan rumipita rurashgan botëllanwan perfümin aptash. Say perfümi nardupita rurash carmi selläma chanin cargan. Sauraga mësacho Jesús caycaptin botëllapa shiminta paquirir say perfümita Jesuspa umanman warmi winapargan. \v 4 Sayta ricarmi waquin saycho caycagcuna rabiashpan niyargan: “¿Imapätä waläla jichar perdisish say perfümita? \v 5 Sayta ranticushwan cargan juc wata arupacur gänashgansipita maschömi. Nircur say guellaywanna muchogcunata yanapashwan cargan.” Sayno nirmi say warmita jamuräyargan. \p \v 6 Saymi Jesús nergan: “Cay warmi alitami ruraycan. Sayno caycaptenga ¿imanirtä payta jamuraycäyanqui? \v 7 Imaypis pobricunaga cangami munashgayqui höra yanapäyänayquipä. Nogami isanga gamcunawan cashäpänasu. \v 8 Cay warmega perfümita winapämar alistaycäman pampash canäpämi. \v 9 Perfümita cay warmi winapämashgantaga may-saychöpis musyayangapämi.” \s1 Jesucristuta entregananpä mandag cüracunawan Judas Iscariote conträtuta rurashgan \r (Mateo 26.14-16; Lucas 22.3-6) \p \v 10 Saypitanami Jesuspa discïpulun Judas Iscariote mandag cüracunaman aywaycur paycunawan wilanacorgan Jesusta entregananpä. \v 11 Saymi cüracuna cushicuyashpan aycata pägananpäpis Judasta niyargan. Sayno wilanacurcurmi Judas yarpachacorgan imay höra wilacog cutinanpäpis. \s1 Pascua merendata discïpuluncunawan Jesucristo micushgan \r (Mateo 26.17-25; Lucas 22.7-14,21-23; Juan 13.21-30) \p \v 12 Levadüraynag Tantata Micunan fiesta y Pascuapis galaycunan junagmi Israel runacuna templucho carnishta pishtayag. Say junagmi discïpuluncuna Jesusta tapuyargan: “¿Maychötä puestucayämushä Pascua merendata micunansipä, taytay?” \p \v 13 Sayno niyaptin Jesús ishcay discïpuluncunata nergan: “Aywayay marcaman. Sayman charnami ricayanquipä juc runa uylunwan yacuta apaycagta. Paypa guepalanta aywayanqui may wayimanpis chashganyag. \v 14 Saychömi wayiyogta niyanqui: ‘¿Mayninchöshi cuarto caycan discïpuluncunawan Pascua merendata Jesús micunanpä?’ \v 15 Sayno niyaptiquimi pay ricasiyäshunquipä altuscho pisapacush jatun cuartuta. Say cuartucho merendata puestucuyanqui micunansipä.” \p \v 16 Sayno niptin aywarmi discïpuluncunaga chäyargan marcaman. Sayman chaycurmi Jesús nishgannöla lapanpis cargan. Say wayichönami paycuna puestucuyargan Pascua merendata. \v 17 Pasa sacaycaptinnami chunca ishcay (12) acrashgan cag discïpuluncunawan Jesús sayman chäyargan. \v 18 Saymi micuycäyashgancho Jesús nergan: “Gamcunapita jucniquimi chiquimagnëcunapa maquinman entregamangapä.” \p \v 19 Niptin laquicuyashpan jucnin jucnin Jesusta tapuyargan: “¿Nogasurä caycä, taytay?” \p \v 20 Saymi Jesús nergan: “Nogawan juntu tantata plätucho ushmaseg cagmi chiquimagnëcunapa maquinman entregamangapä. \v 21 Tayta Diospa palabrancho guelgaraycashgannöla fiyupa nacar wanunäpämi caycä. \sc Nogata \sc* entregamag runami isanga juicio finalcho fiyupa laquicongapä. Payga ama yurinmanpissu cargan.” \s1 Santa Cënata discïpuluncunawan Jesucristo upushgan \r (Mateo 26.26-30; Lucas 22.15-20; 1 Corintios 11.23-25) \p \v 22 Saypitanami tantata aptarcur Tayta Diosta Jesús manacur agradëcicorgan. Nircurnami paquircur paquircur discïpuluncunata ayporgan: “Cay tantata lapayqui micuyay. Cay tantaga cuerpömi” nishpan. \p \v 23 Saynölami vïnuyog väsuta aptarcur Tayta Diosta manacur agradëcicorgan. Nircurnami discïpuluncunata macyargan upuyänanpä. \v 24 Saypitana paycunata Jesús nergan: “Cay vïnoga yawarnëmi. Yawarnëta jichar wanushgä hörami Tayta Dios mushog conträtuta ruranga pï-maytapis chasquicamagcunata perdonananpä. \v 25 Yapayga manami vïnuta upushänasu Tayta Diospa naupancho upushgansiyag.” \p \v 26 Saypita juc salmuta cantasquir aywayargan Olivos lömaman. \s1 Pedro ñëgananpä cagta Jesucristo nishgan \r (Mateo 26.31-35; Lucas 22.31-34; Juan 13.36-38) \p \v 27 Olivos lömaman chaycurmi Jesús nergan: “Canan sacay lapayqui cachariycamarmi gueshpir aywacuyanquipä. Tayta Diosninsipa palabranchöpis caynömi nican: ‘Uysha misegta wanuycasiptë uyshancuna mashtacarmi aywacuyanga.’\x * \xo 14:27 \xt Zacarías 13.7\x* \v 28 Sayno captinpis wanushgäpita cawarircamur gamcunapita más puntatami Galileaman aywashä saycho tincunansipä.” \p \v 29 Sayno niptinmi Pedro nergan: “Waquin cag cachariyäshuptiquipis nogaga manami cachashayquipäsu, taytay.” \p \v 30 Sayno niptinmi Pedruta Jesús nergan: “Canan sacay ishcay cuti cacash manarä cantaptinmi quimsa cuti reguimashgayquita ñëgamanquipä.” \p \v 31 Sayno niptinmi Pedro nergan: “¡Ishcansita wanusimänansi captinpis manami ñëgashayquipäsu, taytay!” \p Waquin cag discïpuluncunapis saynölami niyargan. \s1 Getsemanïcho Tayta Diosta Jesucristo manacushgan \r (Mateo 26.36-46; Lucas 22.39-46) \p \v 32 Olivos lömacho caycag Getsemaní huertaman discïpuluncunawan chaycurmi Jesús nergan: “Tayta Diosta manacamushgäyag gamcuna caylacho jamaraycäyay.” \p \v 33 Nircur Pedruta, Santiaguta y Juanta más washaläman pushargan. Saychömi fiyupa laquicur nergan: \v 34 “Wanunayparämi laquicuy sarimash. Gamcunapis Tayta Diosta manacushpayqui caylacho shuyaraycäyämay.” \p \v 35-36 Sayno nircurmi más washaläman aywargan Tayta Diosta manacunanpä. Saychömi gongurpacuycorgan urcunpis pampaman töpashganyag. Sayno gongurpacuycurmi Tayta Diosta manacorgan: “Papá, gampäga imapis manami ajasu. Nacanäpä caycashgäpita salvaycalämay. Isanga noga munashgänöga ama casunsu, sinöga gam munashgayquino cayculäsun.” \p \v 37 Sayno manacushganpita cutishpanmi tarergan quimsan discïpuluncuna punucash caycagta. Saymi Pedruta nergan: “Simón, ¿imanirtä punucash caycanqui? ¿Manacu juc höralapis ricchayta camäpacushcanqui? \v 38 Punushgayquipita ricchayayna. Diosta manacuyay Satanasta mana cäsupäyänayquipä. Cäsupayta mana munarpis Tayta Diosta mana manacorga cäsupäyanquipämi.” \p \v 39 Yapay cutiycurmi Jesusga puntata manacushgannöla Tayta Diosta manacorgan. \v 40 Tayta Diosta manacushganpita yapay cutiycur tarergan quimsan discïpuluncuna pasaypa punucash caycagta. Sayno tariycuptinmi discïpuluncuna imaniytapis camäpacuyargansu. \v 41 Quimsa cuti Diosta manacushganpita cutirnami paycunata nergan: “¿Cananpis gamcuna jinalacu punuycäyanqui? ¡Ricchayayna! Tayta Diospita shamush captëpis höra chämushganami jusasapa runacunapa maquinman \sc nogata \sc* entregayämänanpä. \v 42 ¡Sharcuyayna! Chiquimagnëcunapa maquinman entregamänanpä cag runa shamuycannami.” \s1 Jesucristuta prësu sariyashgan \r (Mateo 26.47-56; Lucas 22.47-53; Juan 18.3-12) \p \v 43 Discïpuluncunawan Jesús parlaycaptinmi Judas Iscariote chargan asca runacunata pushash. Judasga Jesuspa discïpulunmi cargan. Say runacunami chäyargan espädancuna y garrotincuna aptash. Jesusta prësu sariyänanpä say runacunata cachargan mandag cüracuna, Moisés guelgashganta yachasegcuna y Israel mayor runacunami. \v 44 Sayman manarä charmi Judasga pushashgan runacunata yäsergan: “Mayganpis musashgä cagmi Jesusga caycan. Payta prësu sariyanqui.” \p \v 45 Saymi chaycur Judasga Jesusta saludashpan musaycorgan. \v 46 Sayno musarcuptinmi Jesusta jucla prësu sarergan. \v 47 Prësu sariyaptinmi espädanta jorgurishpan juc discïpulun más mandag cürapa ashmayninpa rinrinta waluriycorgan. \p \v 48 Nircurna say runacunata Jesús nergan: “¿Imanirtä suwa captënöpis gamcuna shayämushcanqui espädayquicunawan y garrotiquicunawanpis prësu sariyämänayquipä? \v 49 Nogaga waran waranmi templo patiucho yachasergä. Saycho caycaptëga ¿imanirtä saychöga prësu sariyämargayquisu? Sayno captinpis prësu sariyämänayquipä gamcuna shayämuptiquimi Tayta Diosninsipa palabrancho nishgannöla cumplicaycan.” \p \v 50 Jesusta prësu sariyaptinnami discïpuluncuna gueshpir aywacuyargan japalanta cachaycur. \v 51 Juc magtalami säbanasnin aylushla guepanta gatipargan. Saychömi say magtata\f + \fr 14:51 \ft Waquenga “magta” ninanpa trucanga “mözu” niyanmi.\f* sariyargan. \v 52 Sayno sariptin aylurashgan säbanasta logtiriycur say magta garapächula gueshpir aywacorgan. \s1 Más mandag cüra Jesucristuta tapushgan \r (Mateo 26.57-68; Lucas 22.54-55,63-71; Juan 18.13-14,19-24) \p \v 53 Saypita Jesusta prësu apayargan más mandag cürapa wayinman. Saymanmi shuntacäyargan mandag cüracuna, Israel mayor runacuna y Moisés guelgashgan leycunata yachasegcunapis. \v 54 Jesusta sayman apayaptinmi caru guepalanta Pedro gatirargan. Más mandag cürapa wayinman chaycur paypis yaycorgan patio rurinyag. Sayman yaycurir templo täpag wardiacunawan jamaraycargan ninacho mashacushpan. \p \v 55 Mandag cüracunawan autoridäcunanaga imanöpapis Jesusta wanusiyänantami munayargan. Sayno captinpis manami ima jusantapis tariyargansu wanusish cananpänöga. \v 56 Jesuspa contran asca runacuna sharcurpis manami mayganpis juc yarpaylaga niyargansu. \v 57 Saypitanami waquin runacuna Jesuspa contran sharcur niyargan: \v 58 “Nogacuna wiyayashcä cay runa templuta juchurasir quimsa junaglacho juctana sharcasinanpä nishgantami. Saynöpis payga nergan runa mana sharcasishgan templo cananpä cashgantami.”\x * \xo 14:58 \xt Juan 2.19-21\x* \p \v 59 Jesuspa contran sayno niyaptinpis manami waquin runacuna niyashgancunaman tincorgansu. \v 60 Saymi más mandag cüra Jesusta taporgan: “¿Manacu imatapis ninqui sayno jitapäshuptiqui? ¿Imanirtä contrayqui sayno parlaycäyan?” \p \v 61 Sayno tapuptinpis Jesusga upälalami cacorgan. Saymi más mandag cüra yapay taporgan: “¿Rasunpacu Tayta Dios cachamushgan Cristo caycanqui? Saynöpis ¿rasunpacu Diospa surin caycanqui?” \p \v 62 Sayno tapuptinmi Jesús nergan: “Au, nishgayquino rasunpaypami caycä. Saymi \sc nogata \sc* ricayämanquipä lapanpä munayyog Tayta Diospa derëcha cag naupancho jamaraycagta. Saynöpis pucutay janancho shamuycagtami ricayämanquipä.”\x * \xo 14:62 \xt Salmo 110.1; Daniel 7.13\x* \p \v 63 Sayno niptin más mandag cüra fiyupa rabiashpan sotänantapis rachir saycho caycag runacunata nergan: “Sayno nicaptenga ¿imapänatä más testïgutapis ashishun? \v 64 Gamcuna wiyayashcanquimi Dios-tucur parlaycashganta. Sayno captenga gamcuna ¿imaniyanquitä?” \p Sauraga lapan saycho juntaraycag autoridäcunami juc yarpayla niyargan payta wanusiyänanpä. \v 65 Saymi Jesusta togapashpan nawinta träpuwan vendaparcur waquin autoridäcuna magayargan: “¡Mä adivinay pï magashushgayquitapis!” niyashpan. Saynölami templo täpag wardiacunapis payta lagyayargan. \s1 Jesucristuta Pedro ñëgashgan \r (Mateo 26.69-75; Lucas 22.56-62; Juan 18.15-18,25-27) \p \v 66 Patiucho Pedro caycaptin más mandag cürapa ashmaynin warmi sayman chargan. \v 67 Nina sindiycagcho Pedro mashacuycagta ricarmi say warmi nergan: “Gamta ricashcä Nazaretpita cag Jesuswan puriycagtami.” \p \v 68 Sayno niptin Pedro nergan: “Nogaga manami payta reguësu, ni tantyäsu imapita parlaycashgayquitapis.” \p Sayno nishpanmi sawan yaycuna puncuman witicorgan. [Sayman witicuptinmi cacash cantarcorgan.] \v 69 Saychöpis say ashmay warmi saycho caycag runacunata nergan: “¡Cay runataga Jesuswan puriycagtami ricashcä!” \p \v 70 Sayno niptinmi mana reguishganta Pedro yapay nergan. Saypita más rätuta saycho caycag runacuna Pedruta niyargan: “Rasunpaypami gamga paywan pureg caycanqui. Galilea runami canquipis.” \p \v 71 Sayno niyaptinmi Jesusta manacagman churashpan jurar Pedro nergan: “¡Say runaga pishi cacunpis! ¡Paytaga manami reguësu!” \p \v 72 Sayno nicaptinmi cacash yapay cantarcorgan. Cacash cantagta wiyarmi Pedro yarparcorgan Jesús cayno nishganta: “Manarä ishcay cuti cacash cantaptinmi quimsa cuti reguimashgayquita ñëgamanquipä.” Say nishganta yarparcurmi Pedro fiyupa laquicushpan wagargan. \c 15 \s1 Pilätuman Jesucristuta prësu apayashgan \r (Mateo 27.1-2,11-14; Lucas 23.1-5; Juan 18.28-38) \p \v 1 Saypita pasa waraycaptinnami lapan mandag cüracuna, Israel mayor runacuna, Moisés guelgashgan leycunata yachasegcuna y waquin autoridäcunapis shuntacaycur wilanacuyargan Jesusta wanusiyänanpä. Wilanacurcurnami liyarcur Jesusta apasiyargan Israel nacionpa mandagnin Pilätuman. \v 2 Sayman chäsiyaptinmi Pilato taporgan: “¿Rasunpacu gamga canqui Israel runacunapa mandagnin rey?” \p Sayno tapuptin Jesús nergan: “Gam nishgayquinölami rasunpaypa caycä.” \p \v 3 Saychömi mandag cüracuna Jesuspa contran imaycatapis niyargan. \v 4 Saymi Pilato yapay taporgan Jesusta: “¿Manacu imatapis ninqui sayjina contrayqui nicäyaptin?” \p \v 5 Sayno niptinpis Jesusga manami imatapis parlacorgansu. Saymi Pilätoga imaniytapis camäpacorgansu. \s1 Jesucristuta crucificayänanpä Pilato mandashgan \r (Mateo 27.15-26; Lucas 23.13-25; Juan 18.39–19.16) \p \v 6 Cada watami Pascuacho Pilato cachareg juc prësuta runacuna manacuyashgan cagta. \v 7 Say wata prësu wichgaraycargan Barrabás jutiyog runa. Payga carcilcho wichgaraycargan mandag emperadorpa contran sharcushganpita y runata wanusishganpitami. \v 8 Saymi runacuna Pilätuman aywaycur manacuyargan juc prësuta say watapis cacharinanpä. \v 9-10 Mandag cüracuna Jesusta chiquir payman apayashganta musyashpanmi Pilato nergan: “¿Israel runacunapa mandagnin rey Jesustacu cacharinäta munayanqui?” \p \v 11 Sayno niptinmi mandag cüracuna saycho cag runacunata yachasiyargan: “Barrabasta cachariyga” niyänanpä. \v 12 Barrabasta cacharinanpä niyaptin Pilato taporgan lapan runacunata: “Israel runacunapa mandagnin rey Jesustaga ¿imata ruranätatä munayanqui?” \p \v 13 Sayno tapuptinmi paycuna niyargan: “¡Crucificash casun!” \p \v 14 Sayno niyaptinmi Pilato nergan: “Crucificash cananpäga ¿imatatä jusalicush?” \p Sayno niptin masrä runacuna niyargan: “¡Crucificasiy!” \p \v 15 Sauraga Pilato runacunawan ali quëdayta munashpan Barrabasta cacharergan. Nircurna Jesusta astarcasir entregaycorgan crucificash cananpä. \s1 Jesucristuta soldäducuna asipäyashgan \r (Mateo 27.27-31; Juan 19.2-3) \p \v 16 Saypita soldäducuna Jesusta apayargan palacio patiuman. Saymanmi lapan soldäducuna juntapäyargan. \v 17 Nircurmi payta asipäyänan cash aylupäyargan rey jaticunan puca-chiclu cäpata. Saynöpis cashapita awash corönata umanman jatipäyargan. \v 18 Sayno jatiparcurmi niyargan: “¡Alabash casun Israel runacunapa mandagnin rey!” \p \v 19 Saypitana say soldäducuna trucapänacuypa gueruwan Jesusta umacho wiruyargan. Nircurmi togapashpan respitag-tucur puntanman gongurpacuyargan. \v 20 Sayno asiparcurmi aylupashgan puca-chiclu cäpata logtiparcur quiquinpa mödanantana Jesusta jatipäyargan. Nircurmi crucificayänanpä apayargan. \s1 Jesucristuta crucificayashgan \r (Mateo 27.32-44; Lucas 23.26-43; Juan 19.17-27) \p \v 21 Jesusta crucificayänanpä apaycarmi Cirene marcapita Simonwan tincuyargan. Payga cargan Alejandrupa y Rufupa taytanmi. Paytami Jesús apaycashgan cruzta umrusiyargan. \v 22 Nircurnami Jesusta chäsiyargan Gólgota nishgan lömaman. Gólgota ninanga cargan “Calavëra” ninanmi. \v 23 Saychömi mïrra nishgan ayag jachawan vïnuta talusergan Jesusta upusinanpä. Sayno upusiyta munayaptinpis Jesús manami uporgansu. \v 24 Nircurnami Jesusta crucificayargan. Crucificarcurnami soldäducuna Jesuspa mödananpä suertita jitayargan mayganpis gänag cag apacunanpä.\x * \xo 15:24 \xt Salmo 22.18\x* \v 25 Crucificashgan höra cargan tuta las nuëvinömi. \v 26 Saypitanami juc tablaman letrëruta guelgarcur cruzpa puntanman clävayargan. Say letrëruchömi guelgaraycargan: “Cay runaga Israel runacunapa mandagnin reymi” nir. \p \v 27 Jesús crucificaraycashgan naupanmanmi ishcay suwa runacunatapis crucificayargan, jucnin cagta derëcha cag naupanman y jucagtana isog cag naupanman. \v 28 [Say suwa runacunawan crucificaptinmi Tayta Diospa palabrancho guelgaraycashgannöla päsargan. Say guelgaraycashganga caynömi nican: “Paytapis fiyu runatanömi runacuna chiquiyangapä.”]\x * \xo 15:28 \xt Isaías 53.12\x* \v 29-30 Cruzcho caycashganta ricarmi saypa päsag runacuna Jesusta asipäyargan umanta awishpan: “Templutapis juchurcasir quimsa junaglata sharcasinayquipä cashganta nicarga mä quiquiqui salvacushpayqui cruzpita urämuy, ari” niyashpan.\x * \xo 15:29-30 \xt Juan 2.19-21\x* \p \v 31 Saynöpis mandag cüracunawan Moisés guelgashganta yachasegcunapis Jesusta asipäyashpan niyargan: “Waquinta salvarpis ¿imanirtä quiquenga salvacuyta camäpacunsu? \v 32 Israel runacunapa mandagnin rey cananpä Tayta Diosninsi cachamushgan Cristo carga mä cruzpita urämusun nogansipis criyinansipä.” \p Saynölami Jesuspa naupancho crucificaraycag runacunapis payta ashliyargan. \s1 Jesucristo wanushgan \r (Mateo 27.45-56; Lucas 23.44-49; Juan 19.28-30) \p \v 33 Pulan junag caycaptinmi pasa sacäcorgan malway intiyag. \v 34 Malway inti caycaptinmi Jesús fuertipa nergan: \it “Eloi, Eloi, ¿lama sabactani?” \it* Say ninanga caycan “Diosnë, Diosnë ¿imanirtä cachariycamashcanqui?” ninanmi.\x * \xo 15:34 \xt Salmo 22.1\x* \p \v 35 Sayno nishganta wiyarmi saycho caycag runacuna waquin niyargan: “Tayta Diosninsipa profëtan Eliastami gayacuycan.” \p \v 36 Saymi juc runa gueru puntanman esponjata watarcur pochgog vïnuman ushmasergan. Nircurna Jesusta shogusiyta munargan. Shiminman churapaptinmi juc runa nergan: “Ama shogusiysu. Canan ricashun mä cruzpita jorgunanpä Elías shamunäcush o manacush.” \p \v 37 Saypitana fuertipa gapararcur Jesús päsarporgan. \v 38 Jesús wanushgan höra templo rurincho saparag racta cortïna rachicäcorgan janapita urayag. \v 39 Soldäducunapa capitanninnami Jesús wanushganta ricar nergan: “¡Rasunpaypami cay runaga Diospa surin cash!” \p \v 40 Say höra waquin warmicunapis carulapita ricaraycäyargan. Paycunawanmi caycargan María Magdalena, shulca cag niyashgan Santiagupa y Josëpa maman María y Salomëpis. \v 41 Say warmicunami Galileacho Jesús puriptin yanapar gatiräyargan. Paycunawanmi waquin warmicunapis saycho caycäyargan. Say warmicunaga Galileapita Jerusalenman Jesús aywaptin paywan aywayargan. \s1 Jesucristuta pampayashgan \r (Mateo 27.57-61; Lucas 23.50-56; Juan 19.38-42) \p \v 42 Jesús wanorgan viernes tardimi. Cada viernes tardimi Israel runacuna puestucuyag sábado jamay junagpä. \v 43 Say junag inti jegaycaptinnami Arimatea marcapita cag José aywargan Pilato cagman. Chaycurmi cayno manacorgan: “Jesuspa ayanta cachapaycalämay pampag apanäpä.” José cargan Israel runacunapa autoridäninmi. Payga shuyaraycargan Tayta Diosninsi promitishgannöla salvadorta cachamunanpä cashgantami. \p \v 44 Ayata cachapänanpä manacuptinmi Pilato yarpachacorgan: “¿Wanushganasurä o manasurä?” nishpan. Sauraga capitanta gayasergan wanushganta o manarä wanushgantapis tapunanpä. \v 45 Jesús wanushgana caycashganta wilaptinmi say capitanta mandargan Jesuspa ayanta entregananpä. \p \v 46 Saymi José aywargan lïnupita rurash fïnu säbanasta rantimunanpä. Nircurnami cruzpita jorgurir Jesuspa ayanta say tëlawan wancorgan. Sayno rurarcurmi pampag apargan gagacho uchcush sepultüraman. Aywacunanpänami sepultürapa puncunta sapargan jatuncaray rumiwan. \v 47 Mayman pampashgantapis musyananpämi María Magdalena y Josëpa maman Mariapis carulapita ricaycäyargan. \c 16 \s1 Wanushganpita Jesucristo cawarimushgan \r (Mateo 28.1-8; Lucas 24.1-12; Juan 20.1-10) \p \v 1 Sábado jamay junag päsariptin pasa sacaycaptinnami María Magdalena, Santiagupa maman María y Salomëpis mushcog perfümita rantiyämorgan Jesuspa ayanman winapäyänanpä. \v 2 Domingo tuta inti jegaycämuptinnami Jesús pamparashganman aywayargan ayanta ricayänanpä. \v 3 Aywayashpanmi paycuna niyargan: “¿Pirä sepultüra saparag rumita quichapämäshun?” \p \v 4 Sepultüraman chaycurnami ricayargan saparag rumi quicharaycagta. \v 5 Saymi sepultüra rurinman yaycuycur ricayargan juc magta\f + \fr 16:5 \ft Waquenga “magta” ninanpa trucanga “mözu” niyanmi.\f* yurag mödanash jamaraycagta. Payga jamaraycargan Jesuspa ayanta sutayashgan derëcha cag naupanchömi. Payta ricaycurmi pasaypa mansacäyargan. \v 6 Saymi say magta paycunata nergan: “Ama mansayämaysu. Musyämi crucificaypa wanusishgan Jesusta ricag shayämushgayquita. Payga manami caychönasu caycan, sinöga cawarimushganami. Masqui ricayay, sutarashgancho mananami cannasu.” \p \v 7 Nircurnami say warmicunata nergan: “Cananga aywayay waquin discïpulucunatawan Pedruta wilanayquipä: ‘Manarä wanur niyäshushgayquinölami Jesús Galileaman naupaycan paywan saycho tincunayquipä.’ ” \p \v 8 Sayno niptinmi warmicuna jucla aywacuyargan mansacaywan sucsucyaycar. Mansacäyashpanmi ricashgancunata pitapis wilapäyargansu. \s1 María Magdalenata Jesucristo yuripashgan \r (Mateo 28.9-10; Juan 20.11-18) \p \v 9 [Domingo tuta Jesús cawarimur puntata yuripargan María Magdalenata. Paypitami naupata Jesús gargorgan ganchis supaycunata. \v 10 Yuriparcuptinmi María aywar wilargan Jesuspa discïpuluncunata. Chänanpäga paycuna Jesús wanushganpitami laquish wagaycäyargan. \v 11 Saymi María chaycur Jesús cawarimushganta wilapaptinpis paycuna criyiyargansu. \s1 Ishcay discïpuluncunata Jesucristo yuripashgan \r (Lucas 24.13-35) \p \v 12 Saypitanami Jesuspa ishcay discïpuluncuna Jerusalenpita aywaycäyaptin Jesús tariparcur paycunawan juntu aywargan say nänipa. Say discïpuluncunaga manami tantyayargansu Jesús cashganta. \v 13 Saypita pay cashganta reguircurnami Jerusalenman cutergan discípulu mayincunata Jesús yuripashganta wilayänanpä. Jerusalenman chaycur wilayaptinpis manami criyiyargansu. \s1 Ali wilacuyninta wilacunanpä discïpuluncunata Jesucristo cachashgan \r (Mateo 28.16-20; Lucas 24.36-49; Juan 20.19-23; Hechos 1.6-8) \p \v 14 Saypitanami Jesús yuripargan chunca juc (11) acrashgan discïpuluncunata mësacho micur jamaraycäyaptin. Yuriparcurmi nergan: “Yäracuyniynag runacuna, cawarimushgäta wilayäshuptiqui ¿imanirtä criyiyashcanquisu? \v 15 Cananpitaga may-saypapis aywayay lapan runacunata ali wilacuynëta wilapäyänayquipä. \v 16 Mayganpis chasquicamar bautizacorga salvashmi canga. Mana chasquicamagcunami isanga infiernuman gaycush cayangapä. \v 17 Runacuna tantyacuyänanpäga milagrucunapis cayangapämi. Saymi nogaman yäracamagcuna jutëcho supaycunata gargonga y juc idiömacunatapis parlanga. \v 18 Culebra picaptinpis, venënuta garaptinpis manami wanuyangapäsu. Saynölami gueshyaycagcunapa jananman maquinta churar Tayta Diosta manacuptin aliyäyangapä.” \s1 Ciëluman Jesucristo cutishgan \r (Lucas 24.50-53; Hechos 1.9-11) \p \v 19 Discïpuluncunata parlapayta ushasquiptinmi Jesucristuta Tayta Diosninsi gloriaman pushacorgan. Nircurna derëcha cag lädunman Tayta Dios jamasergan mandag cananpä. \v 20 Saypita discïpuluncuna may-saychöpis wilacuyargan Jesucristupa wilacuyninta. Paycuna wilacuyaptinmi Jesucristo ali yanapargan milagrucunatapis rurayänanpä. Sayta ricarmi runacuna tantyacuyargan say wilacushgan Jesucristupa wilacuynin rasunpaypa cashganta. Amén.]\f + \fr 16:20 \ft Naupa cag griego copiacunacho versículo 9-pita ushashganyäga manami cansu.\f*