\id LUK - Quechua, Huamalíes-Dos de Mayo NT -Peru 2008 (DBL -2013) \h SAN LUCAS \toc1 San Lucas Jesucristupita guelgashgan \toc2 Lucas \toc3 Lc \mt1 SAN LUCAS \mt2 Jesucristupita guelgashgan \ip Lucasmi cay libruta guelgargan Jesucristo rurashganta y yachasishgantapis musyanansipä. Lucasga mëdicumi cargan. Apóstol Pablo Tayta Diosninsipa wilacuyninta wilacur puriptinmi paywan purergan. Jesucristo imano cashgantapis shumag tapucurcurmi Teófilo jutiyog runapä Lucas cay libruta guelgargan. Guelgananpäga Teófilushi Lucasta gastuncunapä puestupargan. Sayno captinpis manami Teófilulapäsu Lucas guelgargan, sinöga lapan runacuna Jesucristo imata rurashgantapis musyayänanpämi. Saynömi Hechos nishgan librutapis pay guelgargan. Lucaspita masta musyanayquipä liyinqui Hechos 16.11-16; 20.5-16; 21.1-18; 27.1-44; 28.1-16; Colosenses 4.14; 2 Timoteo 4.11; Filemón 24. \c 1 \p \v 1-4 Cuyay waugui Teófilo: \p Noga Lucasmi cay libruta Jesucristupita gampä guelgamö. Jesucristo wilacuyta galaycushganpita-pasami lapan rurashgancunata apostolnincuna ricayargan. Ricayashganta wilacuyänanpämi apostolnincunata Jesús cachargan. Paycuna wilacuyaptinmi wiyagcuna Jesuspita ascag guelgayash. Saymi nogapis cay libruta guelgä, galaycushganpita-pasa imano cashgantapis shumag tapucurcur. Saynöpami Jesucristupita yachasiyäshushgayquita más tantyanquipä. \s1 Juan Bautista yurinanpä cashganta ángil wilacushgan \p \v 5 Israel nacioncho Herodes mandag rey caycänan wisanmi juc cüra cargan Zacarías jutiyog. Paymi cargan Abías cürapa castan. Zacariaspa warminmi cargan Elisabet. Paypa taytanpis cürami cargan. \v 6 Paycunaga Tayta Diosninsi mandashgancunata cumplirmi imaypis cawayag. Saymi paycunapäga washanta pipis parlayagsu. \v 7 Ishcanpis chachanami cayargan. Chacwanyashganyagpis Elisabetpa wawan manami cargansu. \p \v 8 Saypitami Zacariaspa y cüra mayincunapapis turnun chämuptinna Jerusalenman aywayargan templucho Tayta Diosninsita sirviyänanpä. \v 9 Saychömi imaypis rurayashganno suertitarä jitayargan maygan cürapis templuman incienso rupaseg yaycuyänanpä. Saymi suerti yargamorgan Zacariaspä. \v 10 Sauraga Zacarías templo rurinman yaycuycur inciensuta rupasishganyagmi lapan runacuna Tayta Diosta manacuycäyargan templo patiucho. \p \v 11 Templucho inciensuta rupaycäsiptinmi altarpa derëcha cag läduncho Tayta Diosninsipa angilnin Zacariasta yuripargan. \v 12 Say angilta ricaycurmi Zacarías fiyupa mansacargan. \v 13 Saymi ángil cayno nergan: “Zacarías, ama mansamaysu. Tayta Diosninsimi wiyashushcanqui manacushgayquita. Saymi warmiqui Elisabet gueshyacongapä olgu wamrata. Paypa jutinta churapanqui Juan cananpä. \v 14 Suriqui yuriycuptinmi fiyupa cushicunquipä. Saynöpis lapan runacunami cushicuyangapä. \v 15 Tayta Diosninsipa wilacuyninta wilacogmi suriqui cangapä. Manami vïnuta ni ima shincäsicogcunatapis upongasu. \p “Mamanpa pachancho cashganpita-pasami Santu Espíritu payta yanapangapä. \v 16 Saymi Diospa wilacuyninta wilacuptin Israel runacuna jusancunata cacharir Tayta Diosninsi munashganno cawayangapä. \v 17 Tayta Diosninsipa profëtan Elías wilacushgannömi paypis wilacongapä.\f + \fr 1:17 \ft Cristo manarä shamuptin Eliasta Tayta Diosninsi cachamunanpä cashganta runacuna shuyacuyargan (Malaquías 4.5-6). Eliaspita masta musyanayquipä liyinqui 1 Reyes 17.1-19.21; 2 Reyes 2.1-18.\f* Saynömi runacunata yäsenga wayinchöpis cuyanacur cawayänanpä. Jusalicur cawacogcunatami yäsenga Tayta Diosninsi munashgannöna cawayänanpä. Saynöpami runacunata yachasenga Cristo shamuptin ali chasquicuyänanpä.” \p \v 18 Ángil sayno niptinmi Zacarías taporgan: “¿Imanöpatä musyäman nimashgayquicuna rasunpaypa cashganta? Nogaga auquinnami cä. Saynömi warmëpis chacwanna caycan. Sayno caycaptëga ¿imanöpatä surë canman?” \p \v 19 Saymi ángil nergan: “Tayta Diosninsipa wilacognin Gabrielmi caycä. Paymi cachamash suriqui yurinanpä cashganta wilanäpä. \v 20 Cay wilashgäcunaga lapanpis cumplengapämi. Nishgäcunata mana criyishgayquipitami cananga shimiqui watpash cangapä suriqui yurishganyag.” \p \v 21 Sayyagmi templo patiucho runacuna shuyaraycäyargan: “¿Imanirtä cay hörayag Zacarías yargamunsu?” niyashpan. \v 22 Saymi templupita yargarcamurna shimin watpash captin sëñalapana tantyasergan shuyaraycagcunata. Sauraga shuyaraycagcuna tantyayargan templo rurincho imapis yuripashganta. \p \v 23 Saypitaga turnunta ushasquirnami wayinpana Zacarías cuticorgan. \v 24 Saypitanami warmin Elisabet gueshyag ricacur pisga quilantin wayinpita mana yarguypa täcorgan. \v 25 Cushicushpanmi nergan: “Tayta Diosmi nogata cuyapämash. Cananpitaga runacuna mananami jamuräyämanganasu wawaynag cashgäpita.” \s1 Jesucristo yurinanpä cashganta ángil wilacushgan \p \v 26 Elisabet gueshyag ricacushganpita sogta quilatanami Tayta Diosninsi cachamorgan ángil Gabrielta Galilea provinciacho caycag Nazaret marcaman. \v 27 Saychömi virgen Mariata watucargan. Mariami aunishgana caycargan rey Davidpa castan Josëwan tänanpä. \v 28 Chaycurmi ángil nergan: “¡María! ¡Tayta Diosninsi acrashganmi caycanqui!” \p \v 29 Sayno niptinmi María yarpachacorgan: “¿Imanirtä sayno niman?” nir. \v 30 Sayno yarpachacuycaptinmi ángil nergan: “María, ama mansamaysu. Tayta Diosninsimi gamta cuyashunqui. \v 31 Cananpitaga gueshyagmi ricacunqui. Wawayqui yurenga olgumi. Paypa jutinmi canga Jesús. \v 32 Payga munayyogmi cangapä. Saymi payta niyanga Diospa surin cashganta. Paytami Tayta Diosninsi churanga mandag rey cananpä, unay castan Davidtano. \v 33 Paypa maquinchömi Israel runacuna imayyagpis cayangapä.” \p \v 34 Sauraga María taporgan: “Runata manarä reguerga ¿imanöpatä gueshyag ricacöman?” \p \v 35 Niptinmi ángil nergan: “Santu Espíritu gamman shamuptinmi Tayta Diosninsipa munayninwan gueshyag ricacunquipä. Saymi wawayquipä runacuna niyanga Diospa surin cashganta. \v 36 Saynömi castayqui Elisabetpis, chacwanna caycar, gueshyacongapä. Paytami runacuna: ‘Golog warmi’ niyargan. Sogta quilanami payga gueshyag caycan. \v 37 Tayta Diosninsipäga manami imapis ajasu.” \p \v 38 Saymi María nergan: “Nogaga Tayta Diospa maquinchömi caycä. Sayno captenga pay munashganno cayculäsun.” \p Saypitanami ángil aywacorgan. \s1 Castan Elisabetta María watucashgan \p \v 39 Ángil nishganpita waraynincuna María aywargan Judea provincia jircacho caycag marcaman Elisabetta watucananpä. \v 40 Zacariaspa wayinman chaycurmi saludargan Elisabetta. \v 41 Saludaptinmi Elisabetpa pachancho caycag wamrapis cuyorgan. Sauraga Santu Espiritupa munayninwanmi Elisabet cushicushpan nergan: \v 42 “¡Lapan warmicunapitami Tayta Diosninsi gamta acrashushcanqui! Gueshyag caycashgayqui wawayquita paymi imaypis yanapanga. \v 43 Cristupa maman caycar watucamänayquipäga ¿pitä cä noga? \v 44 Saludamashgayquita wiyaycur pachächo caycag wawäpis cushicur cuyushmi. \v 45 ¡Tayta Diosninsi nishushgayquita cumplinanpä cashganta criyishgayquipitami imaypis yanapäshunquipä!” \s1 Tayta Diosninsita María alabashgan \p \v 46 Saymi María nergan: \q1 “Lapan shongöwanmi Tayta Diosninsita alabä. \q1 \v 47 Salvacog Tayta Diosninsi acramashganpitami cushicö. \q1 \v 48 Mana merëceg captëpis Tayta Dios cuyapämarmi acramash. \q1 Cananpitaga imaypis runacuna niyanga Tayta Dios acramashganta. \q1 \v 49 Munayyog Tayta Diosninsi alimi ricamash. \q1 Paynöga manami pipis cansu. \q1 \v 50 Pay munashganno cawagcunataga imaypis cuyapanmi. \q1 \v 51 Pipis mana rurashgancunatami payga ruran. \q1 Yachag-tucogcunataga manacagmanmi churan. \q1 \v 52 Mandag cashganpita nación mandagcunatapis gargun. \q1 Mana runa-tucogcunatami isanga ali cawayänanpä yanapan. \q1 \v 53 Muchuycho cagcunatami micuyta puestupan. \q1 Mana cuyapäcog rïcucunatanami isanga yanapannasu. \q1 \v 54-55 Abrahamta promitishganta cumplirmi paypita miragcunata imaypis yanapan.\f + \fr 1:54-55 \ft Abrahamta Tayta Diosninsi promitishganta musyanayquipä liyinqui Génesis 12.1-3.\f* \q1 Saymi Israel runacunata mana gongaylapa cuyapan.” \m Sayno nirmi Tayta Diosninsita María alabargan. \p \v 56 Elisabet cagcho quimsa quilano tarcurnami wayinpana María cuticorgan. \s1 Juan Bautista yurishgan \p \v 57 Elisabetpa quilan tincusquiptinnami olgu wamrata gueshyacorgan. \v 58 Wawayog cananpä Tayta Diosninsi payta yanapashganpitami castancuna y reguinacuyashgancunapis cushicuyargan. \v 59 Saymi puwag (8) junagyog wamran caycaptin Zacariaspa wayinman paycuna aywayargan wamranpa cuerpunta señalayänanpä. Saychömi taytanpa jutilanta jutisiyta munayargan. \v 60 Saymi maman nergan: “¡Manami sayno jutin canmansu, sinöga Juan casun jutenga!” \p \v 61 Elisabet sayno niptinmi waquin runacuna niyargan: “Castayquicuna say jutiyog mana caycaptenga ¿imanirtä munanqui Juan jutin cananta?” \p \v 62 Sauraga ima jutita churayänanpäpis sëñalapa Zacariasta tapuyargan. \v 63 Tapuyaptinmi pay manacorgan tacshala tablata saycho guelgananpä. Nircurna saycho guelgargan: “Juanmi jutin canga” nir. Zacariaspis surinpa jutin Juan cananta munaptinmi saycho cag runacuna äyacash ricacuyargan. \v 64 Sauraga jinan hörami shimin pashtarcuptin Zacarías Tayta Diosninsita alabargan. \p \v 65 Saycunata ricaycur lapan reguinacuyashgan cushicuyargan. Say päsashganpitami pï-maypis parlayargan intëru say marcacunacho. \v 66 Sayta wiyagcuna yarpachacuyargan: “¡Cay wamra winarcur ima munayyogrä cayconga!” Runacuna parlayashgannölami say wamrata Tayta Diosninsi yanapargan. \s1 Tayta Diosninsita Zacarías alabashgan \p \v 67 Saymi Santu Espíritu tantyasiptin Zacarías nergan: \q1 \v 68 “Israel runacunata yanapag Tayta Diosninsi alabash cayculäsun. \q1 Payga salvamänansipänami caycan. \q1 \v 69 Pay munashganno cawag Davidpa castancunapitami munayyog salvador yurengapä. \q1 \v 70 Sayno cananpämi unaypita-pasa musyasimargansi wilacog profëtancunawan. \q1 \v 71 Saynöpis musyasimargansi contransicunapita jorgamänansipä cashganta. \q1 \v 72-73 Abrahamta y paypita miragcunatapis promitishgancunataga manami gongashgasu. \q1 \v 74-75 Saymi cananga chiquimagninsicunapa maquincho cashgansipita Tayta Diosninsi jorgamäshun pay munashganno mana mansacuypa waran waran cawanansipä.” \m \v 76 Zacarías sayno niyta ushasquirmi wamrantana nergan: \q1 “Cristuta chasquicuyänanpä wilacuptiquimi runacuna musyayanga Tayta Diosninsipa profëtan cashgayquita. \q1 \v 77 Wilacognin carmi runacunata tantyasinquipä Tayta Diosninsi perdonar salvananpä cashganta. \q1 \v 78 Runacunata cuyaparmi Tayta Diosninsi Cristuta cachamonga. \q1 \v 79 Saymi Cristo shamur sacäpacushno cawagcunata tantyasengapä jusancunata cacharir Tayta Dios munashgannöna cawayänanpä.” \p \v 80 Juanga winaylantami Tayta Dios munashganno ali cawargan. Sunyag jircalacho targan Tayta Diosninsipa wilacuyninta Israel runacunata wilapayta galaycushganyag. \c 2 \s1 Jesucristo yurishgan \r (Mateo 1.18-25) \p \v 1 Say wisanmi Augusto jutiyog runa emperador César cargan. Paymi mandargan mandashgan cag nacioncunacho lapan runacuna censacuyänanpä. \v 2 Say censacuy cargan Cirenio jutiyog runa Siria provinciacho gobernador caycaptin punta cag censacuymi. \v 3 Saymi lapan runacuna aywayargan marcancunacho censacuyänanpä. \p \v 4-5 Josëpa marcanga Judea provinciacho cag Belenmi cargan. Belén marcaga marcan cargan unay castan rey David saycho yurish captinmi. Saymi Mariawan Josëpis Galilea provinciacho cag Nazaret marcapita Belén marcaman aywayargan censacuyänanpä. Say junagcuna María quilanchönami caycargan gueshyacunanpä. \v 6 Belencho caycaptinnami Mariata wachay nanay sarergan. \v 7 Maychöpis posädacuyänanpä mana captinmi guechpa wawan yurergan uywacuna punucunalancho. Incharcurnami naupalanman punuycasergan. \s1 Uysha täpagcunata angilcuna yuripäyashgan \p \v 8 Belén marcapa naupanchömi uyshayogcuna täpaycäyargan uyshancunata. \v 9 Saymanmi Tayta Diosninsipa angilnin elagpita chipipiycar yuripargan. Sayta ricarmi uysha täpagcuna fiyupa mansacäyargan. \v 10-11 Saymi ángil nergan: “Ama mansacäyaysu. Tayta Diosninsi cachamushgan Cristumi runacunata salvananpä Davidpa marcancho yurisquishga. Pay yurishganta musyarmi lapan runacuna cushicuyangapä. \v 12 Belenman aywarmi say itita tariyanquipä uywacuna punucunalancho mamanpa naupancho inchash caycagta. Sayno caycagta tarirmi cay nicashgä rasunpaypa cashganta musyayanquipä.” \p \v 13 Sayno nicaptinmi elagpita say angilpa naupancho yuriyargan más asca angilcuna Tayta Diosninsita cayno alabar: \q1 \v 14 “¡Ciëlucho Tayta Diosninsi adorash cayculäsun! \q1 ¡Cay pasachöpis Tayta Diosninsi cuyashgancunapä ali caway cayculäsun!” \p \v 15 Saypita angilcuna gloriaman cutisquiyaptin uysha täpagcuna jucninpis jucninpis cayno ninacuyargan: “Tayta Diosninsi wilasimashgansino acu aywashun Belenman say itita ricanansipä.” \p \v 16 Sayno nirmi apurä aywayargan Belén marcaman. Chaycurna tariyargan Josëta, Mariata y itintapis uywacuna punucunalancho caycäyagta. \v 17 Sayno tariycurna wilapäyargan itipä ángil wilashgancunata. \v 18 Sayno wilapäyaptinmi lapan wiyagcuna cushicuyargan. \v 19 Marianami paycuna niyashgancunata shongulancho yarparag. \v 20 Ángil wilashgannöla ricaycurmi uysha täpagcuna Tayta Diosninsita alabayashpan cuticuyargan. \s1 Jesucristuta templuman apayashgan \p \v 21 Saypita puwag (8) junagyog caycaptinmi costumbrin cashganno itipa cuerpunta señalasergan. Saychömi jutinta churapargan María manarä gueshyag captin ángil nishgannöla. Say junagpitanami say itipa jutin cargan Jesús. \p \v 22 María gueshyacushganpita chuscu chunca (40) junagtanami Josëwan aywayargan Jerusalén templuman Moisés guelgashgancho nishganno purificacunanpä.\f + \fr 2:22 \ft Warmi gueshyacushganpita purificacunanpä cashganpita masta musyanayquipä liyinqui Levítico 12.1-8.\f* Itintapis templuman apayargan Tayta Diosninsipa munayninman churayänanpä. \v 23 Sayta rurargan: “Tayta Diospa munayninman churayay lapan guechpa olgu wamrayquicunata” nir Moisés guelgashgannölami.\f + \fr 2:23 \ft Guechpa olgu wamracunata Tayta Diosninsipa munayninman churananpä cashganpita musyanayquipä liyinqui Éxodo 13.2; 13.12-13; Números 3.11-13; 3.45-47.\f* \v 24 Warmicuna gueshyacuyashganpita templuman imata apayänanpäpis caynömi Moisés guelgargan: \q1 “Ishcay culcushcunata o ishcay pushapa palomata carpis apayanqui.”\x * \xo 2:24 \xt Levítico 12.8\x* \m Saymi Mariapis say guelgaraycashgannöla saycunata apargan templuman. \p \v 25-26 Say wisanmi Jerusalencho targan Simeón jutiyog runa. Paymi alilata rurashpan Tayta Diosninsita alabar cawargan. Saynöpis shuyarargan Israel runacuna nacaycäyashganpita Cristo shamur jorgunanpä cashganta. Santu Espiritumi payta musyasergan Cristuta ricaycurrä wanunanpä cashganta. \v 27-28 Templuman aywananpä Santu Espíritu tantyasiptin Simeón aywarmi ricargan Mariawan José itita sayman yaycaycäsegta. Sayman paycuna aywayash cash Moisés guelgashgancunata saycho cumpliyänanpämi. Saymi say itita margarcurna Tayta Diosninsita Simeón alabargan: \q1 \v 29-30 “Tayta Dios, cananga cumplishcanquinami nimashgayquita. \q1 Cananga ricashcänami cachamushgayqui salvadorta. \q1 Ricashgächönaga cushishganami wanucushäpis. \q1 \v 31 May-saychöpis tag runacuna musyayangami cay wamrata gam cachamushgayquita. \q1 \v 32 Saymi mana Israel runacunapis tantyayanga runacunata salvanayquipä cashganta. \q1 Sayno captinmi gamta alabayäshunqui: ‘¡Imajinanparä Israel runacunata Tayta Diosninsi cuyargan say castacho salvadorninsita cachamunanpä!’ niyashpan.” \p \v 33 Simeón sayno nishgancunata wiyarmi Josëwan María cushicuyargan. \v 34 Sauraga Tayta Diosninsita Simeón manacorgan paycunata yanapänanpä. Nircurna Mariata nergan: “Cay itita Tayta Diosninsi cachamush captinmi waquin Israel mayinsipis gloriaman chäyangapä. Waquin cagnami infiernuman gaycush cayangapä. Cay iti winarcur Tayta Diosninsipa wilacuyninta wilacuptinmi asca runacuna payta chiquiyangapä. \v 35 Saynöpami musyacanga runacuna yarpäyashgan ali o mana ali cashganpis. Sayno päsaptinmi gampa shonguyqui tucsishnörä laquicongapä.” \p \v 36 Templo patiucho caycargan Tayta Diosninsipa profëtan Ana jutiyog chacwanpis. Paypa taytanmi cargan Fanuel, Aser castapita. Anami wamra jipashla caycar runawan targan. Runawan tashganpita ganchis watalatami runan wanorgan. \v 37 Saymi viüdala cacorgan puwag chunca chuscu (84) wata. Payga pagasta junagtami templucho ayunashpan Tayta Diosninsita manacur cacog. \v 38 Anapis Jesús caycashgan cagman chaycushpannami payta ricar Tayta Diosninsita manacur agradëcicorgan. Saynöpis Jesuspita wilapargan Tayta Dios cachamushgan Cristuta shuyaraycag runacunata. \s1 Josëwan María itinta apacurcur Nazaretman cuticuyashgan \p \v 39 Tayta Diosninsipa palabrancho nishgancunata templucho cumplircurnami Josëwan María cuticuyargan Galilea provinciacho Nazaret marcanman. \v 40 Tayta Diosninsi ali yanapaptinmi winaylanta Jesús más yarpayyog ricacorgan y calpanpis yurergan. \s1 Chunca ishcay watayog caycar templuman Jesucristo aywashgan \p \v 41 Jesuspa maman Mariawan José cada watami Jerusalenman aywayag Pascuapä. \v 42 Saymi Jesús chunca ishcay (12) watayog caycaptinna paywanpis aywayargan say fiestaman. \v 43 Pascua ushaynami Josëwan María marcanpana cuticuyargan. Jerusalencho Jesús quëdacushgantaga manami cuentata gocuyargansu. \v 44 Saymi waquin runacunawan Jesús aywaycashganta yarpäyashpan juc junag goyati aywayargan. Saypita castancunacho y reguinacuyashganchöpis Jesusta ashir manami tariyargansu. \v 45 Mana tariycurmi cutiyargan Jerusalenman saycho ashiyänanpä. \p \v 46 Cutishganpita waraynin junagrämi Jesusta tariyargan templucho caycagta. Saychömi masta yachacunanpä yachag runacunata tapucur jamaraycargan. \v 47 Shumag tantyaycur tapucushganta wiyarmi lapan wiyagcuna cushicuyargan. Saynöpis cushicuyargan yachag runacuna tapuyashganta Jesús ali contestaptinmi. \v 48 Sauraga saycho tariycurmi Josëwan María fiyupa cushicuyargan. Mamanmi nergan: “¿Imanirtä caycho quëdacuycorgayqui? Nogacuna fiyupa laquicurmi gamta ashiyashcä.” \p \v 49 Sayno niptin Jesús nergan: “¿Imanirtä ashiycäyämanqui? ¿Manacu musyayanqui Taytäpa templuncho canäpä cashganta?” \p \v 50 Sayno niptin paycunaga manami tantyayargansu imanir sayno nicashgantapis. \p \v 51 Nircur Jesuswanna cuticuyargan Nazaretman. Saychömi mamanwan taytan mandashgancunata Jesús rurargan. Mamanga shongulanchömi yarparag lapan ima päsashgancunatapis. \v 52 Winaylantami Jesús más yachayyog ricacorgan. Saynölami respitösu captin Tayta Diosninsipis y runacunapis payta cuyayargan. \c 3 \s1 Juan Bautista wilacushgan \r (Mateo 3.1-12; Marcos 1.1-8; Juan 1.19-28) \p \v 1-2 Zacariaspa surin Juan sunyag jircacho caycaptinmi Tayta Diosninsi nergan wilacuyninta wilacunanpä. Say wisanmi Tiberio jutiyog runa emperador César caycargan. Paymi chunca pisga (15) watana lapan nacionpa mandagnin caycargan. Saynöpis Poncio-Pilato gobernador caycargan Judea provinciacho. Herodisnami mandag caycargan Galilea provinciacho. Herodispa wauguin Felipe mandag caycargan Iturea y Traconite nishgancho. Saynömi Lisaniaspis mandag caycargan Abiliniacho. Jerusalenchönami Anaswan Caifás más mandag cüra caycäyargan. \p \v 3 Saymi Jordán mayu naupancho cag marcacunapa Juan purergan wilacushpan: “Tayta Diosninsi perdonayäshunayquipä jusalicuycunata cacharir bautizacuyay” nir. \v 4 Juan Bautista manarä yuriptinmi Tayta Diosninsipa profëtan Isaías paypita cayno guelgargan: \q1 “Sunyag jircachömi juc runa gayacuypa wilaconga: \q1 ‘Mandag runa shamuptin chasquicunayquipä nänita pisar puestucuyashgayquino jusalicuycunata cacharir puestucuyay Tayta Diosninsi shamuptin chasquicuyänayquipä. \q1 \v 5 Sayno puestucuyay ragracunata pampasagno, \q1 jircacunata pampasagno, \q1 wicsu nänicunata derechagno \q1 y uchcu uchcu nänita pampasagnöpis. \q1 \v 6 Saynöpami lapan runacuna tantyacuyanga Tayta Diosninsi salvananpä cashganta.’ ”\x * \xo 3:6 \xt Isaías 40.3-5\x* \p \v 7 Runacuna bautizacuyänanpä shayämuptinmi Juan nergan: “¡Culebra casta runacuna! ¿Imanirtä gamcuna yarpaycäyanqui jusayog captiquipis Tayta Diosninsi infiernuman mana gaycuyäshunayquipä cashganta? \v 8 Tayta Diosninsi infiernuman mana gaycuyäshunayquipäga jusalicuycunata cacharir pay munashgannöna cawayay. Ama yarpäyaysu Abrahampa castan cayashgalayquipita Tayta Diosninsi salvayäshunayquipä cashganta. Tayta Dios munarga cay rumicunatapis Abrahampa castanman ticrarasinmanmi. \v 9 Mana ali wayog jachacunata chaquipita muturir ninaman gaycushgansinömi Tayta Diosninsega jusalicogcunata infiernuman gaycunanpä listuna caycan.” \p \v 10 Juan sayno niptinmi runacuna tapuyargan: “Sauraga ¿imatatä rurayäman salvacuyänäpä?” \p \v 11 Sayno tapuyaptinmi nergan: “Ishcay trucana mödanayog carga jucag cag mödanayquicunata goycuyay mödanaynag cagta. Saynöpis micuyyog carga raquipaycuyay micuyniynag cagta.” \p \v 12 Saynölami impuestuta cobragcunapis, bautizacunanpä shamur, tapuyargan: “Taytay, nogacunaga ¿imatatä rurayäman salvacuyänäpä?” \p \v 13 Saymi Juan nergan: “Cobrayänayquipä cashganpita mastaga ama cobrayanquisu.” \p \v 14 Saynölami tapuyargan soldäducunapis: “Nogacunaga ¿imatatä rurayäman salvacuyänäpä?” \p Saymi Juan nergan: “Ama pipa guellaynintapis guechuyanquisu. Sayno ama pitapis manacagtaga tumpanquisu. Aruyashgayquipita chasquiyashgalayquiwan contentacuyanqui.” \p \v 15 Sauraga Cristo cay pasaman shamunanpä cashganta shuyarag runacuna yarpachacuyashpan niyargan: “¿Juansurä Tayta Dios cachamushgan Cristo caycan?” nir. \p \v 16 Saymi Juan nergan: “Cristoga sayrämi shamonga. Nogaga yaculawanmi gamcunata bautizä. Tayta Diosninsi cachamushgan Cristumi isanga Santu Espirituwan y ninawanpis bautizayäshunquipä. Nogaga manami payno munayyogsu caycä. \v 17 Payga jurquëtan aptashmi caycan trïguta wayrananpä. Nircurmi trïgu cagta churanga wayinman. Y punshan cagtana gayconga imaypis mana upeg ninaman saycho rupananpä.” \v 18 Sayno parlaparmi Juan yachasergan Tayta Diosninsipa wilacuyninta. \p \v 19 Saynöpis runacunata Juan nergan: “Wauguin Felipipa warminta\f + \fr 3:19 \ft Say warmipa jutin cargan Herodías.\f* suwapar rey Herodes jusalicush. Saynölami más jusatapis payga ruraycan.” \v 20 Sayno parlaycashganta musyarmi Juanta prësu sariycasir Herodes wichgasergan carcilman. Sayno wichgasirmi más jusayog ricacush. \s1 Jesucristuta Juan Bautista bautizashgan \r (Mateo 3.13-17; Marcos 1.9-11) \p \v 21 Carcilman Juan manarä yaycurmi runacunata bautizaycaptin Jesuspis chargan bautizacunanpä. Bautizacurcur Tayta Diosta manacuycaptinmi ciëlo quichacascamorgan. \v 22 Saychömi Jesusman Santu Espíritu urämorgan palomano. Saymi ciëlupita wiyacämorgan Tayta Dios cayno nimushgan: “Gamga cuyay surëmi canqui. Noga munashgäno lapanta cumpliptiquimi cushish caycä.” \s1 Jesucristupa unay castancuna cashgan \r (Mateo 1.1-17) \p \v 23 Quimsa chunca (30) watayognöna caycar bautizacurcurmi Jesús wilacur galaycorgan Tayta Diosninsipa wilacuyninta. Jesuspäga runacuna yarpäyargan Josëpa surin cashgantami. \li1 Josënami Elïpa surin cargan. \li1 \v 24 Elïmi cargan Matatpa surin. \li1 Matatmi cargan Levïpa surin. \li1 Levïmi cargan Melquipa surin. \li1 Melquimi cargan Janapa surin. \li1 Janami cargan Josëpa surin. \li1 \v 25 Josëmi cargan Matatiaspa surin. \li1 Matatiasmi cargan Amospa surin. \li1 Amosmi cargan Nahumpa surin. \li1 Nahummi cargan Eslipa surin. \li1 Eslimi cargan Nagaipa surin. \li1 \v 26 Nagaimi cargan Maatpa surin. \li1 Maatmi cargan Matatiaspa surin. \li1 Matatiasmi cargan Semeipa surin. \li1 Semeimi cargan Josëpa surin. \li1 Josëmi cargan Judäpa surin. \li1 \v 27 Judämi cargan Joanapa surin. \li1 Joanami cargan Resapa surin. \li1 Resami cargan Zorobabelpa surin. \li1 Zorobabelmi cargan Salatielpa surin. \li1 Salatielmi cargan Neripa surin. \li1 \v 28 Nerimi cargan Melquipa surin. \li1 Melquimi cargan Adipa surin. \li1 Adimi cargan Cosampa surin. \li1 Cosammi cargan Elmodampa surin. \li1 Elmodammi cargan Erpa surin. \li1 \v 29 Ermi cargan Josuëpa surin. \li1 Josuëmi cargan Eliezerpa surin. \li1 Eliezermi cargan Jorimpa surin. \li1 Jorimmi cargan Matatpa surin. \li1 \v 30 Matatmi cargan Levïpa surin. \li1 Levïmi cargan Simeonpa surin. \li1 Simeonmi cargan Judäpa surin. \li1 Judämi cargan Josëpa surin. \li1 Josëmi cargan Jonanpa surin. \li1 Jonanmi cargan Eliaquimpa surin. \li1 \v 31 Eliaquimmi cargan Meleapa surin. \li1 Meleami cargan Mainanpa surin. \li1 Mainanmi cargan Matatapa surin. \li1 Matatami cargan Natanpa surin. \li1 \v 32 Natanmi cargan Davidpa surin. \li1 Davidmi cargan Isaïpa surin. \li1 Isaïmi cargan Obedpa surin. \li1 Obedmi cargan Boozpa surin. \li1 Boozmi cargan Salmonpa surin. \li1 Salmonmi cargan Naasonpa surin. \li1 \v 33 Naasonmi cargan Aminadabpa surin. \li1 Aminadabmi cargan Arampa surin. \li1 Arammi cargan Esrompa surin. \li1 Esrommi cargan Farespa surin. \li1 Faresmi cargan Judäpa surin. \li1 \v 34 Judämi cargan Jacobpa surin. \li1 Jacobmi cargan Isaacpa surin. \li1 Isaacmi cargan Abrahampa surin. \li1 Abrahammi cargan Tarëpa surin. \li1 Tarëmi cargan Nacorpa surin. \li1 \v 35 Nacormi cargan Serugpa surin. \li1 Serugmi cargan Ragaupa surin. \li1 Ragaumi cargan Pelegpa surin. \li1 Pelegmi cargan Heberpa surin. \li1 Hebermi cargan Salapa surin. \li1 \v 36 Salami cargan Cainanpa surin. \li1 Cainanmi cargan Arfaxadpa surin. \li1 Arfaxadmi cargan Sempa surin. \li1 Semmi cargan Noëpa surin. \li1 Noëmi cargan Lamecpa surin. \li1 \v 37 Lamecmi cargan Matusalenpa surin. \li1 Matusalenmi cargan Enocpa surin. \li1 Enocmi cargan Jaredpa surin. \li1 Jaredmi cargan Mahalaleelpa surin. \li1 Mahalaleelmi cargan Cainanpa surin. \li1 \v 38 Cainanmi cargan Enospa surin. \li1 Enosmi cargan Setpa surin. \li1 Setmi cargan Adanpa surin. \li1 Y Adanmi cargan Tayta Diosninsi camashgan. \c 4 \s1 Jesucristuta jusalicasiyta Satanás munashgan \r (Mateo 4.1-11; Marcos 1.12-13) \p \v 1 Jordán mayucho Jesús bautizacushganpitanami Santu Espíritu payta pushargan sunyag jircaman. \v 2 Saychömi chuscu chunca (40) junagnintin Satanás payta camargan jusalicasinanpä. Say junagcuna ayunar manami imatapis micorgansu. Saymi wanunayparä Jesusta micanay saricuycorgan. \p \v 3 Sayno micanaycaptinmi Satanás yuripaycur nergan: “Diospa surin caycarga micunayquipä cay rumita tantaman ticrarasiy, ari.” \p \v 4 Sayno niptin Jesús nergan: “Tayta Diospa palabrancho caynömi nican: \q1 ‘Manami micuyta micularsu runacuna cawayan, \q1 [sinöga Tayta Dios nishgancunata cäsucuyashpanpis cawayanmi].’ ”\x * \xo 4:4 \xt Deuteronomio 8.3\x* \p \v 5 Saypitanami altunnin puntapita Satanás elagpita ricasergan may-say nacioncunata. \v 6-7 Nircurmi nergan: “Gongurpaycur nogata adoramaptiquega cay ricashgayqui nacioncunata y saycho cag riquëzacunatami goycushayqui. Lapan ricashgayquicunataga noga chasquishcä munashgä cagta pitapis goycunäpämi.” \p \v 8 Saymi Jesús nergan: “[¡Witicuy, Satanás!] Tayta Diospa palabranchöga caynömi nican: \q1 ‘Tayta Dioslatami adoranayqui \q1 y pay japalantami sirvinayqui.’ ”\x * \xo 4:8 \xt Deuteronomio 6.13\x* \p \v 9 Saypitanami elagpita Jesusta Satanás ricacascasergan Jerusalén templo janancho. Saychönami payta nergan: “Diospa surin carga caypita pampaman saltarpuy. \v 10 Diospa palabranchöga caynömi guelgaraycan: \q1 ‘Angilnincunatami Tayta Diosninsi cachamonga maycho captiquipis cuidashunayquipä. \q1 \v 11 Paycunami sariyäshunqui pampaman jegaptiqui ni chaquilayquitapis rumicunaman mana tacacunayquipä.’ ”\x * \xo 4:11 \xt Salmo 91.11-12\x* \p \v 12 Niptinmi Jesús nergan: “Tayta Diospa palabranchöga caynömi nican: \q1 ‘Tayta Diosta ama obligaysu quiquiqui munashgayquita rurasinayquipä.’ ”\x * \xo 4:12 \xt Deuteronomio 6.16\x* \p \v 13 Sauraga yarpashganta rurasiyta mana camäpacurcurnami payta cachaycur Satanás aywacorgan yapay cutimunanyag. \s1 Galileacho Jesucristo ali wilacuyta wilacur galaycushgan \r (Mateo 4.12-17; Marcos 1.14-15) \p \v 14 Saypitami Santu Espiritupa munayninwanna Jesús cutergan Galilea provinciaman. Intëru say marcacunachömi paypita runacuna parlayargan. \v 15 Say marcacunacho cag sinagogacunacho Jesús yachasiptinmi lapan runacuna: “Ali yachasicogmi payga” niyargan. \s1 Nazaret marcacho Jesucristo wilacushgan \r (Mateo 13.53-58; Marcos 6.1-6) \p \v 16 Saypitanami Jesús aywargan naupata tashgan Nazaret marcaman. Saymi imaypis aywashganno sábado jamay junagcho aywargan sinagogaman. Saychönami runacunapa puntanman aywargan Tayta Diosninsipa palabranta liyimunanpä. \v 17 Saycho liyimunanpämi macyargan profëta Isaías guelgashganta. Saymi liyimorgan: \q1 \v 18 “Santu Espiritutami Tayta Dios nogaman cachamush yanapämänanpä. \q1 Paymi acrarcamar yanapaycäman muchog runacunaman ali wilacuyta apanäpä. \q1 [Saynöpis paymi cachamash laquish cagcunata cushisinäpä.] \q1 Saynöpis cachamash carcilcho cagcuna librina cayänanpä cashganta wilanäpä, \q1 gapracunapa nawinta aliyäsinäpä, \q1 jucpa maquincho nacaycag runacunata jorgunäpä \q1 \v 19 y Tayta Diosninsita cäsucur ali cawayänanpä cag tiempo chämushgantana wilacunäpäpis.”\x * \xo 4:19 \xt Isaías 61.1-2\x* \p \v 20 Sayno liyircurnami Isaías guelgashganta Jesús cutiycasergan sinagogacho yanapag runata. Cutiycasir jamacuycuptinmi saycho caycag runacuna payta ricaraycäyargan. \v 21 Saymi Jesús nergan: “Say liyimushgäta unay guelgargan noga ruranäpä cagcunapitami. Say guelgaraycashganno cumpliycashgäta gamcuna ricaycäyanquinami.” \p \v 22 Sayno niptinmi runacuna Jesuspa contran parlayargan: “¿Imatatä pay musyan sayno parlananpä? ¿Manacu cayga Josëpa surin?” \p \v 23 Saymi Jesús nergan: “Gamcuna capascher yarpaycäyanqui Capernaumcho milagruta rurashgäno cay marcansichöpis milagruta ruranäpä cashganta. Sayno yarpäyashgayquega runacuna cayno niyashgannölami caycan: ‘Jampicog carga quiquiquirä jampicuy.’ ” \p \v 24 Nircurmi Jesús nergan: “Tayta Diosninsipa profëtancuna quiquinpa marcancho mana chasquish cashgannömi gamcunapis chasquiycäyämanquisu. \v 25-26 Yarpäyay Tayta Diosninsipa wilacognin Elías cawanan wisan imano päsashgantapis. Quimsa wata sogta quilantin mana tamyaptin lapan marcacunachöshi muchuy cargan. Say wisan Israel nacioncho asca viüdacuna caycaptinpis Tayta Diosninsi manashi cachargansu Eliasta maygan viüdata yanapänanpäpis. Saypa trucanga cachargan Sidoncho cag Sarepta nishgan marcacho tag viüdalata yanapänanpäshi. \v 27 Saynöpis Tayta Diosninsipa wilacognin Eliseo cawanan wisan Israel nacioncho ascagshi cayargan leprawan gueshyaycagcuna. Say gueshyawan ascag gueshyaycäyaptinpis Eliseo manashi aliyäsergansu maygantapis. Siria nacionpita cag Naamantashi isanga aliyäsergan.” \p \v 28 Sauraga Jesús sayno nishganta wiyaycur saycho cagcuna tantyacuyargan paycunapä milagruta rurananpa trucanga juclä marcacunalacho rurananpä cashgantami. Saymi fiyupa rabianäyargan. \v 29 Gaga janancho paycunapa marcan captinmi Jesusta apayargan gaga quilunman saypita tangariyänanpä. \v 30 Saypita tangayänanpä apaycäyaptinmi paycunapa chaupinpita yargurir Jesús aywacorgan. \s1 Supay löcuyäsishgan runata Jesucristo cachacäsishgan \r (Marcos 1.21-28) \p \v 31 Saypitami Galilea provinciacho cag Capernaum marcaman Jesús aywargan. Saychömi cada sábado jamay junag runacunata yachasergan. \v 32 Jesusga manami waquin yachasegcunanösu yachasergan, sinöga paycunapita más alimi yachasergan. Sayno yachasiptinmi runacuna fiyupa cushicuyargan. \p \v 33 Say sinagogachömi caycargan supay löcuyäsishgan runa. Paymi gaparargan: \v 34 “¡Nazaret marcapita cag Jesús! ¿Imatatä munanqui nogacunawan? ¿Nogacunata gargayämänayquipäcu shamushcanqui? ¡Noga musyämi Dios cachamushgan Cristo cashgayquita!” \p \v 35 Sayno niptinmi Jesús olgutupargan supayta: “¡Upälala cay runapita jucla yarguy!” nir. \p Sayno niptinmi lapan runacunapa naupancho say runata sagtariycur supay aywacorgan. \v 36 Sayta ricaycurmi lapan runacuna cushicuyashpan jucninpis jucninpis cayno parlayargan: “¡Imajinanparä munayyog caycan supaycuna payta cäsucuyänanpäga!” \p \v 37 Supayta gargushganta musyarmi lapan marcacunacho runacuna parlayargan Jesús munayyog cashganta. \s1 Asca gueshyagcunata Jesucristo aliyäsishgan \r (Mateo 8.14-17; Marcos 1.29-34) \p \v 38 Sauraga sinagogapitanami Jesús aywargan Simonpa wayinman. Chänanpämi Simonpa suedran fiebriwan ansa jitaraycargan. Saymi saycho caycag runacuna Jesusta ruwacuyargan payta aliyäsinanpä. \v 39 Say fiebrita Jesús olgutupaptinmi Simonpa suedran jinan höra aliyasquergan. Aliyarcurnami micuyta paycunata garargan. \p \v 40 Saypita inti jegaycaptinnami Jesusman apayargan tucuy-nirag gueshyawan gueshyaycagcunata. Say gueshyagcuna yatayculaptinmi aliyäyargan. \v 41 Saynömi waquin gueshyagcunapitapis supaycuna yarguyargan cayno gaparäyashpan: “¡Gamga Diospa surinmi canqui!” nir. Tayta Dios cachamushgan Cristo cashganta wilacuyaptinmi supaycunata Jesús olgutupargan imatapis mana parlacuyänanpä. \s1 Jesucristo wilacur purishgan \r (Marcos 1.35-39) \p \v 42 Pasa wararcuptinnami marcapita Jesús aywargan sunyagninman. Saymi runacuna ashishpan pay caycashgan cagman chäyargan. Saycho tariycur manacuyargan paycuna cagpita mana aywacunanpä. \v 43 Saymi Jesús nergan: “Waquin marcacunachöpis Tayta Diosninsipa wilacuyninta wilacunämi caycan. Saypämi Tayta Diosninsi cachamash.” \v 44 Saymi sinagogacunacho may-saychöpis Jesús wilacorgan Tayta Diosninsipa wilacuyninta. \c 5 \s1 Asca pescäducunata Simón sarishgan \r (Mateo 4.18-22; Marcos 1.16-20) \p \v 1-2 Tayta Diosninsipa wilacuyninta Genesaret gochacho asca runacunata yachaycäsishpanmi Jesús ricargan ishcay büquicuna gocha cuchuncho jinayla caycagta. Pescagcunaga büquincunapita yargurirmi rednincunata tagshaycäyargan. Jesús yachasishganta wiyayta munarmi asca runacuna payta quichquiparäyargan. \v 3 Saymi Simonpa büquinman Jesús wisarcur Simonta manacorgan cuchunpita más washaläman büquinta apananpä. Say büquiman jamaycurmi saypitana runacunata yachasergan. \v 4 Yachasiyta ushasquirnami Simonta nergan: “Cananga büquiquita apay más chaupi-niragman. Nircur saycho jitay redniquita pescäducunata sariyämunayquipä.” \p \v 5 Sayno niptin Simón nergan: “Warati pescaycarpis manami ni juclaylatapis sariyashcäsu, taytay. Imano captinpis nicämaptiquega yapay jitayäshä rednëta.” \p \v 6 Sayno nirmi redninta jitarcur saysica pescäducunata sariyargan, redninpis rachinashganyag. \v 7 Saymi jucag büquicho pescag mayincunata guemlacuyargan yanapäyänanpä. Paycuna chaycurmi ishcan büquiman pescäducunata winayargan büquincunapis talpunäyashganyag. \v 8-10 Saychömi caycargan Zebedeupa surincuna Santiaguwan Juanpis. Paycunami cayargan Simonpa pescag mayincuna. Saysica pescäducunata sarirmi lapanpis segaypa mansacashno ricacuyargan. Saymi Jesuspa puntanman gongurpacuycur Simón Pedro nergan: “Jusasapa runami cä, taytay. Sayno caycarga manami naupayquichöpis cämansu.” \p Niptinmi Jesús nergan: “Ama mansacaysu. Pescäduta sarinayquipa trucanga runacunatanami Tayta Diosninsipa wilacuyninta wilapanquipä.” \p \v 11 Sayno niptinmi gocha cuchuncho büquincunata y lapan imancunatapis cachariycuyashpan Jesuswan aywayargan. \s1 Leprawan gueshyagta Jesucristo aliyäsishgan \r (Mateo 8.1-4; Marcos 1.40-45) \p \v 12 Jesús juc marcacho caycaptinmi chargan leprawan fiyupa gueshyaycag runa. Say runami Jesuspa puntanman gongurpacuycur nergan: “Sänu canäpä aliyaycasilämay, taytay.” \p \v 13 Sayno ruwacuptinmi Jesús yataycorgan: “Cananpitaga aliyashganami canqui” nir. \p Sayno nisquiptinmi jinan höra aliyasquergan. \v 14 Nircurnami Jesús nergan: “Ama pitapis wilanquisu noga aliyäsishgäta. Saypa trucanga Moisés guelgashgancho nishgannöpis templuman ayway aliyashgana cashgayquita cüra ricashunayquipä. Nircurna Moisés guelgashgancho nishgannöla aliyashgayquipita lapantapis ruranqui.\f + \fr 5:14 \ft Leprawan gueshyaycag runacuna aliyarcur imata rurananpä cashganpita musyanayquipä liyinqui Levítico 14.1-32.\f* Aliyashgana cashgayquita cüra nishuptiquimi lapanpis musyayanga rasunpaypa aliyashgayquita.” \p \v 15 Aliyäsishganta pipis musyananta mana munaycaptinpis may-saychömi runacuna musyayargan. Saymi asca runacuna pay cagman shuntacäyargan yachasishgancunata wiyayänanpä y gueshyaycashganpita aliyäyänanpäpis. \v 16 Jesusga imaypis sunyagninmanmi aywag Tayta Diosta manacunanpä. \s1 Paralítico runata Jesucristo aliyäsishgan \r (Mateo 9.1-8; Marcos 2.1-12) \p \v 17 Juc wayicho runacunata Jesús yachaycäsiptinmi saycho jamaraycargan Moisés guelgashganta yachasegcunawan fariseucuna. Paycuna shayämorgan Galilea provinciapita, Judea provinciapita y Jerusalenpitapis. Tayta Diosninsipa munayninwanmi Jesús caycargan gueshyagcunata aliyäsinanpä. \p \v 18 Saymanmi runacuna quirmawan apayargan paralítico runata. Chaycasirmi imaycanöpapis Jesuspa naupanman yaycasiyta munayargan. \v 19 Asca runacuna saycho captinmi wayi puncunpa yaycasiyta camäpacuyargansu. Saymi wayi jananman wisarcasir wayi gataraycashganta quichayargan. Nircur wascawan warcuypa quirmantinta uräsiyargan Jesuspa naupanman. \v 20 Say runacuna payman yäracuyashganta musyarmi say gueshyaycag runata Jesús nergan: “Lapan jusayquipita perdonashganami caycanqui, hïjo.” \p \v 21 Sayno niptinmi Moisés guelgashgan leycunata yachasegcunawan fariseucuna yarpachacuyargan: “¿Pitä cay runaga Dios-tucur lutanta parlananpäga? Tayta Dioslami munayyog caycan runacunata perdonananpä.” \p \v 22 Sayno yarpaycäyashganta musyarmi Jesús taporgan: “¿Imanirtä sayno yarpaycäyanqui? \v 23 ¿Maygantä más aja caycan? ¿Runapa jusancunata perdonaycu? ¿O gueshyaycashganta aliyäsiycu? \v 24 \sc Nogami \sc* munayyog caycä runapa jusancunata perdonanäpä. Sayta musyayänayquipämi cay runata aliyäsishä.” \p Nircur say gueshyaycag runata nergan: “¡Sharcuy! Quirmayquita apacurcur wayiquipa aywacuy.” \p \v 25 Sayno niptinmi jinan höra gueshyaycag runa aliyashgana sharcurcorgan. Nircur quirmanta apacurcur wayinpa aywacorgan Tayta Diosninsita alabashpan. \v 26 Sayta ricaycurmi runacuna cushicuyashpan Tayta Diosta alabayargan: “¡Cay runa aliyäsishgantanöga manami imaypis ricashcansisu!” niyashpan. \s1 Discïpulun cananpä Mateuta Jesucristo gayashgan \r (Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17) \p \v 27 Say wayipita Jesús aywaycashganchömi Mateo\f + \fr 5:27 \ft Mateupa jucag jutinmi cargan Leví.\f* jutiyog runata ricargan impuestuta cobrar jamaraycagta. Saymi Jesús payta nergan: “Discïpulö canayquipä gatirämay.” \v 28 Sayno niptinmi cobracuyta cachariycur Jesuswan Mateo aywacorgan. \p \v 29 Discïpulun cananpä Jesús acrashganpita cushicushpanmi micuyta wayincho Mateo rurasergan discïpuluncunawan Jesús micunanpä. Saychömi impuestuta cobrag mayincunawan waquin runacunapis Jesuswan ascag micuycäyargan. \v 30 Say runacunawan Jesús caycagta ricaycurmi Moisés guelgashganta yachasegcunawan fariseucuna Jesuspa discïpuluncunata niyargan: “¿Imanirtä gamcuna impuesto cobragcunawan y Tayta Diosta mana cäsucogcunawanpis micuyanqui y upuyanqui?” \p \v 31 Sayno niyashganta wiyarmi Jesús nergan: “Gueshyagcuna jampicogta nistäyashgannölami jusasapacunapis Tayta Diosninsipa wilacuyninta pilapis tantyasinanta nistäyan. \v 32 Nogaga manami Tayta Diosninsi munashganno cawag runacunalata Diospa wilacuyninta wilapänäpäsu shamushcä, sinöga pay munashganno mana cawag runacunatapis wilapänäpämi.” \s1 Yachasicuynin mushog cashganta Jesucristo tantyasishgan \r (Mateo 9.14-17; Marcos 2.18-22) \p \v 33 Saypitanami Jesusta tapuyargan: “Juan Bautistapa discïpuluncunawan fariseucunapa discïpuluncunaga ayunar Tayta Diosta imaypis manacuyanmi. Gampa discïpuluyquicunaga ¿imanirtä paycunano ayunayansu?” \p \v 34 Sayno tapuyaptinmi Jesús nergan: “Casaray fiestaman gayasishgan cagcuna ¿ayunayanmansurä? \v 35 Casarag magta\f + \fr 5:35 \ft Waquenga “magta” ninanpa trucanga “mözu” niyanmi.\f* wanuptinmi isanga ayunayangapä. Saynölami discïpulöcunapis paycunawan cashgäyäga ayunayanmansu.” \p \v 36 Saymi Jesús mastapis nergan: “Manami pipis mushog mödanata rachinsu macwa mödanata remendananpä. Sayno rurarga perdisengami mushog mödanata. Say mushog mödanapita rachishgan träpoga manami camarangasu macwa mödanachöga. \v 37 Saynöpis sayrä rurash aswata manami winansisu shilicaycag urpumanga. Shilicaycag urpuman winashgaga aswa pogur say urputa lacsiriycongami. Sayno captenga aswapis jichacangami y urpupis paquir ushacangami. \v 38 Saymi sänu urpuman sayrä rurash aswata winansi.\f + \fr 5:38 \ft Macwa mödanata y shilicaycag urputa Jesucristo tincusergan unay costumbricunaman. Mushog träputa y sayrä rurash aswatanami Jesucristo tincusergan quiquinpa yachasicuyninman.\f* [Sayno rurashgaga aswapis manami jichangasu ni urpupis paquengasu.] Saynölami nogapa yachasicuynëpis mushog car gamcunapa costumbriquicunamanga tincunsu. \p \v 39 “Saynöpis manami pipis pogush vïnuta yawarcur sayrä rurash vïnuta upuyta munansu: ‘Pogush vïnoga manami tincunsu sayrä rurash vïnuman’ nishpan. Saynölami unay yachasicuycunawan yachacash car noga yachasishgäcunata runacuna chasquicuyta munayansu.” \c 6 \s1 Sábado jamay junagpä Jesucristo munayyog cashgan \r (Mateo 12.1-8; Marcos 2.23-28) \p \v 1 Sábado jamay junagchömi discïpuluncunawan Jesús päsaycäyargan trïgu poguraycag chacracuna cuchunpa. Saypa päsarmi Jesuspa discïpuluncuna trïguta palarcur cuparishpan micuyargan. \v 2 Sayta ricarmi fariseo runacuna niyargan: “Sábado jamay junag mana arunapä Moisés guelgashgan leycunacho nicaptenga ¿imanirtä discïpuluyquicuna trïguta palaycäyan?” \p \v 3 Saymi Jesús nergan: “Sábado jamay junagcho trïguta palarpis paycunaga manami jusalicuycäyansu. Asca cutimi gamcuna liyiyashcanqui David yanapagnincunawan micanar imata rurayashgantapis. Asca cuti liyiycarpis ¿manacu tantyayanqui? \v 4 Davidga Tayta Diosta manacuna wayi rurinman yaycurmi Tayta Diosninsipä churaraycag tantata micorgan. Nircur paywan aywag runacunata say tantata garargan paycunapis micuyänanpä.\f + \fr 6:4 \ft Say tantata micushganpita musyanayquipä liyinqui 1 Samuel 21.1-6; Levítico 24.5-9.\f* Say tanta cüracunala micuyänanpä captinpis sayta micur Davidga manami jusalicuyashgasu.” Sayno nirmi Jesús tantyasergan discïpuluncuna sábado jamay junagcho trïguta micurpis mana jusalicuyashganta. \p \v 5 Nircur Jesús nergan: “\sc Nogami \sc* munayyog caycä sábado jamay junagcho runa rurananpä mana rurananpä cagtapis ninäpä.” \s1 Sábado jamay junagcho wanush maquiyog runata Jesucristo aliyäsishgan \r (Mateo 12.9-14; Marcos 3.1-6) \p \v 6 Saypita juc sábado jamay junagchönami sinagogaman Jesús yaycorgan yachasinanpä. Saychömi caycargan juc runa, derëcha cag maquin wanush. \v 7 Sauraga Moisés guelgashganta yachasegcunawan fariseucunami Jesusta ricapaycäyargan cayno yarpäyashpan: “Mä sábado jamay junag caycaptin ¿aliyäsinäcush tagay gueshyagta? Aliyäsiptenga say achäquilami contran sharcushunpä.” \p \v 8 Sayno yarpaycäyashganta tantyarmi wanush maquiyog runata Jesús nergan: “Sharcurcur runacunapa naupanman ichicuy.” \p Sayno niptinmi say runa ichircorgan. \v 9 Nircurna runacunata Jesús taporgan: “Sábado jamay junagcho ¿gueshyaycag runata aliyäsishwancu o ‘Jina nacacusunpis’ nishwancu?” \p \v 10 Saypita naupancho caycag runacunata ricärishpan maquin wanush caycag runata nergan: “¡Maquiquita jogariy!” Jogarcuptinmi maquin sänuna ricacorgan. \v 11 Sábado jamay junagcho sayno aliyäsiptinmi fariseucuna fiyupa rabiacuyargan. Nircur wilanacuyargan Jesusta wanusiyänanpä. \s1 Chunca ishcay apostolnincunata Jesucristo acrashgan \r (Marcos 3.13-19) \p \v 12 Saypita juc sacayna Jesús aywargan jircaman Tayta Diosta manacunanpä. Saychömi warargan Tayta Diosninsita manacuycar. \v 13 Pasa wararcuptinnami discïpuluncunata gayargan. Nircur paycunapita acrargan chunca ishcay (12) runacunata apostolnincuna cayänanpä. \v 14 Paycunami cayargan Simón (paytami jutinta churapargan Pedro nir), Simonpa wauguin Andrés, Santiago, Juan, Felipe, Bartolomé, \v 15 Mateo, Tomás, Alfeupa surin Santiago, “Celote” nishgan Simón, \v 16 Santiagupa wauguin Judas y Jesusta entregag cag Judas Iscariotipis. \s1 Asca runacunata Jesucristo aliyäsishgan \r (Mateo 4.23-25) \p \v 17 Jircapita Jesús urämurnami juc pataccho asca discïpuluncuna y saysica runacunapis juntaraycagta tarergan. Say runacunami shayämorgan Judea provinciapita, Jerusalenpita, Tiro marcapita y Sidón marcapitapis. Paycunami juntacäyargan Jesús yachasishganta wiyayta munar y gueshyashgancunapita aliyash cayta munayashpan. \v 18 Saycho waquinta aliyäsishgannölami supay nacasishgan runacunatapis Jesús cachacäsergan. \v 19 Aliyäsiptinmi pï-maypis Jesusta yataylapis yatayta munayargan, gueshyashganpita aliyäyänanpä. \s1 Cushish cawanansipä Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 5.1-12) \p \v 20 Sauraga discïpuluncunata ricärirmi Jesús nergan: “Cay pasacho pobri caycarpis cushishmi cawayanquipä. Gamcunatami Tayta Diosninsi naupanman pushayäshunquipä. \p \v 21 “Cay pasacho micanarpis cushishmi cawayanquipä. Gloriachöga manami micanäyanquipänasu. \p “Cay pasacho wagarpis cushishmi cawayanquipä. Gamcunatami gloriacho Tayta Diosninsi cushicuyta goyäshunquipä. \p \v 22 “\sc Nogata \sc* chasquicayämashgayquipita runacuna chiquiyäshuptiqui, garguyäshuptiqui ni ashliyäshuptiquipis ama laquicuyaysu. \v 23 Sayno nacayashgayquipitami Tayta Diosninsi premiuta gloriacho puestupäyäshunquipä. Gamcunatanömi Tayta Diosninsipa unay profëtancunatapis nacasiyargan. Sayno caycaptenga imano nacarpis cushicuyay.” \s1 Jusalicur cawag runacunata Tayta Diosninsi juzgananpä cashgan \p \v 24 Nircurnami Jesús nergan: “¡Rïcucuna! Cay pasacho imaycayogpis car runa mayiquita manami yanapäyashcanquisu. ¡Saymi gamcunata Tayta Diosninsi mana cuyapaypa infiernuman gaycuyäshunquipä! \p \v 25 “¡Imaycayquicunapis asca captin cushicogcuna! Infiernuchöga segaypami nacayanquipä. \p “¡Quiquilayquicunapä imatapis yarpar cushish cawagcuna! Gamcunaga laquicuyashpayquimi wagayanquipä. \p \v 26 “¡Lapan runacunapita alabash cagcuna! Unay lutan yachasicogcuna alabash cayänalanpä yarpashgannömi gamcunapis alabash cayänalayquipä yarpachacuycäyanqui. Sayno cayashgayquipitami Tayta Diosninsi mana cuyapaypa infiernuman gaycushunquipä. \s1 Chiquimagninsita cuyanansipä Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 5.38-48; 7.12a) \p \v 27 “Cäsucamagcunatami isanga në: Cuyayanqui chiquishogniquicunata. Contrayquicunatapis ali ricayanqui. \v 28 Gayapäshogniquicunapä Tayta Diosta ruwacuyanqui ali cawayänanpä. Saynöla ashlishogniquicunapäpis Tayta Diosta manacuyanqui perdonananpä. \v 29 Pipis lagyayäshuptiquega jucag cärayquitapis camapäyanqui. Punchuyquita guechuyäshuptiquega chompayquitapis cachapariycuyanqui. \v 30 Runacuna imalatapis manacushuptiquega goycunqui. Sayno imatapis guechurishushpayqui apacuptenga cachapariycuyanqui. \v 31 Runa mayiqui ali ricayäshunayquita munarga gamcunapis paycunata ali ricayay. \p \v 32 “Cuyanacuyashgalayquiwan cuyanacorga ama yarpäyaysu ali runa cayashgayquita. Jusasapa runacunapis cuyanacuyashgalanwanga cuyanacuyanmi. \v 33 Quiruyqui tincushgalanwan ali cawarga ama yarpäyaysu ali runa cayashgayquita. Jusasapa runacunapis saynölaga cawayanmi. \v 34 Yanapäyäshogniquicunalata imachöpis yanaparga ama yarpäyaysu ali runa cayashgayquita. Fiyu runacunapis yanapagnincunataga yanapäyanmi imatapis chasquiyänan-rayculaga. \p \v 35 “Gamcunaga chiquishogniquicunata cuyayay. Paycunawan ali cawayay. Imatapis pägu-rayculaga manayaysu. Tayta Diosninsega jusasapa runacunata cuyapanmi. Munayyog Tayta Diosninsi cuyapäcog cashganno gamcunapis cuyapäcog carga paypa wamranmi caycäyanqui. Cuyapäcog cayashgayquipitami gloriacho premiuta chasquiyanquipä. \v 36 Sayno caycaptenga Tayta Diosninsi cuyapäcog cashganno gamcunapis cuyapäcog cayay. \s1 Runa mayinsita mana jamuränansipä Jesucristo yäsishgan \r (Mateo 7.1-5) \p \v 37 “Tayta Diosninsi mana juzgayäshunayquipä runa mayiquita ama jamuräyaysu. Saynöpis runa mayiquita manacagman ama churayaysu. Tayta Diosninsi perdonashunayquipäga chiquishuptiquipis perdonayay. \v 38 Pï-maywanpis ali cawar yanapänacuyay. Runa mayiquita yanapashgayquinölami gamcunatapis Tayta Diosninsi yanapäyäshunquipä. Yanapäshushpayquega yarpashgayquipitapis mastami yanapäshunquipä. \p \v 39 “¿Gapra runa gapra mayinta pushanmansurä? Pushaycashgancho ¿manasurä pözuman ishcan jegacurpuyanman? Saynölami noga yachasishgäta manarä yachacorga gamcunapis gapranöla caycäyanqui. \v 40 Maygan yachacogpis manami yachasegninpita mastaga yachansu. Sayno captinpis shumag yachacorga yachasegninta tariparcongami. \p \v 41 “Quiquiquicunapa nawiquicunacho jatuncaray ganra jatiraycaptenga ¿imanirtä runa mayiquicunapa nawincho ichicnayla ganra caycagta ricapäyanqui? \v 42 Nawiquicunacho jatuncaray ganra caycaptenga ¿imanöparä runa mayiquita: ‘Nawiquicho tacshala ganra caycagta jorgapäshayqui’ niyanquiman? ¡Ishcay cära runacuna! Puntataga jorguyay nawiquicunacho ganra caycagtarä. Sayrämi ricayanquipä runa mayiquipa nawincho tacshala ganra caycagta jorgupäyänayquipä. Saynöla runa mayiquita jamuränayquipa trucanga yarpachacuyay quiquiquipa jusayquicunata cacharinayquipä. \s1 Parlacuyninpa runata reguinansipä cashganpita Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 7.17-20; 12.34b-35) \p \v 43 “Jachacuna manami wayunsu juc casta jachapa wayuyninta. \v 44 Saynöla manami jïguscunata palansisu cashacunapita, ni üvata cosechansisu shiracacunapitaga. Ima jachatapis wayuyninpa reguishgansinölami runacunatapis parlacuyninpa reguinsi ali runa cashganta o fiyu runa cashgantapis. \v 45 Saymi ali runaga shongun alita yarpashganno alita parlan. Fiyu runami isanga shongun mana alita yarpashganno mana alita parlan. \s1 Cäsucog runa y mana cäsucog runa imano cananpä cashgantapis Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 7.24-27) \p \v 46 “¿Imanirtä gamcuna: ‘Maquiquichömi caycä’ niyämanqui, noga nishgäta mana cäsucuycarga? \v 47 Nishgäcunata wiyacamag runa imano cashgantapis canan tantyasiyäshayqui. \v 48 Payga caycan cimientuta shumag ruraycur sharcasish wayinömi. Asca yacu miramur jaytaptinpis ali cimientush wayega manami juchongasu. \v 49 Nishgäcunata mana wiyacamag cagmi isanga alpa janalancho sharcasish wayino caycan. Segaypa tamyar yacu shamuptin sayno sharcasish wayega juchurmi ushacangapä.” \c 7 \s1 Capitanpa ashmayninta Jesucristo aliyäsishgan \r (Mateo 8.5-13; Juan 4.43-54) \p \v 1 Runacunata sayno parlapayta ushasquirmi Jesús aywargan Capernaum marcaman. \v 2 Saychömi juc capitanpa cuyay ashmaynin wanuycargannana. \v 3 Sauraga Jesuspä parlayashganta say capitán mayaycurmi Jesusman cachacorgan Israel mayor runacunata: “Ruwacaycayämuy ashmaynëta aliyäsipaycamänanpä” nir. \p \v 4 Saymi paycuna chaycur Jesusta ruwacuyargan: “Capitanpa ashmayninta aliyäsipayculay, taytay. Capitanga ali runami. \v 5 Marca mayinsicunawanpis payga alimi cawan. Sayno ali carmi sinagogansitapis sharcasipäyämash.” \p \v 6 Sayno ruwacuyaptinmi Jesús aywargan paycunawan. Capitanpa wayinman Jesús chänanpä caycaptinnami say capitán cachargan amïguncunata Jesusta ninanpä: “Amashi afanacuycunquisu, taytay. Capitán musyanshi wayinman yaycuptiqui Israel runacuna jamuräyäshunayquipä cashganta. \v 7 Israel runacuna mana Israel runacunawanga ni parlaylapis mana parlashganta musyarshi quiquenga shamushgasu manacushunayquipä. Sayshi caylapita niycunqui ashmaynin aliyänanpä. \v 8 Paypis mandagninpa munayninchöshi caycan. Saynöshi paypa munaynincho soldäducunapis caycäyan. Sayshi maygantapis ‘Ayway’ niptin aywan, ‘Shamuy’ niptin shamun y ashmayninta ‘Cayta ruray’ niptinpis ruran. Gamga paypita más munayyogshi caycanqui. Saymi yäracun nishgayqui lapanpis ruracänanpä cashganta.” \p \v 9 Sayno wilayaptinmi Jesús cushicorgan. Saymi paywan aywaycag runacunata nergan: “Payno ali yäracamag runataga manami ni Israel runacunachöpis tarishcäsu.” \p \v 10 Sayno niptinmi capitanpa cachancuna cutiycur tariyargan say ashmay aliyashgana caycagta. \s1 Viüdapa wawanta Jesucristo cawarisishgan \p \v 11 Saypitana discïpuluncunawan Jesús aywargan Naín marcaman. Paycunawanmi asca runacuna aywayargan. \v 12 Marcaman yaycuycarna Jesús ricargan ayata pampayänanpä apaycäyagta. Say apaycashgan ayaga cargan viüdapa juclayla magta\f + \fr 7:12 \ft Waquenga “magta” ninanpa trucanga “mözu” niyanmi.\f* wawanmi. Saymi asca runacunapis walquiycäyargan pampäsiyänanpä. \v 13 Viüda segaypa wagaptinmi cuyapar Jesús nergan: “Ama wagaysu.” \p \v 14 Nircur apagcunaman witiycur quirmanta yataycorgan. Sauraga ayata apagcuna ichiycuptin wanush caycag magtata Jesús nergan: “¡Magta, sharcuy!” \p \v 15 Sayno niptinmi wanush caycag magta jamarcamur parlar galaycorgan. Nircurna Jesús say viüdata nergan: “¡Ama wagaynasu! ¡Wawayqui cawarimushganami!” \p \v 16 Sayta ricaycur lapan runacuna cushicuyashpan Tayta Diosninsita alabayargan: “¡Tayta Diosninsipa profëtanmi nogansiman chämush! ¡Tayta Diosninsimi payta cachamush yanapämänansipä!” nir. \p \v 17 Saymi Judea provinciacho y naupan marcacunachöpis Jesús rurashgancuna musyacargan. \s1 Juan Bautistapa discïpuluncuna Jesucristuman tapog aywayashgan \r (Mateo 11.2-19) \p \v 18 Jesús rurashgancunatami Juan Bautistapa discïpuluncuna Juanta wilayargan. Sauraga ishcay discïpuluncunata Jesusman cachargan tapumunanpä: \v 19 “¿Gamcush caycanqui Tayta Dios cachamushgan Cristo, o juctaräcush shuyacuyäshä?” nir. \p \v 20 Sauraga Juanpa cachancuna Jesús cagman chaycur payta tapuyargan: “Juanmi musyayta munaycan, taytay. ¿Gamcush caycanqui Tayta Dios cachamushgan Cristo, o juctaräcush shuyacuyäshä?” \v 21 Sayno tapog chashgan hörami Jesús aliyaycäsergan asca gueshyagcunata, supay gueshyasishgancunata y gapracunatapis. \p \v 22 Say gueshyagcunata aliyarcasir Jesús nergan: “Cutiyashpayqui Juanta wilayay ricayashgayquita y wiyayashgayquitapis. Gapracuna ricayannami. Puriyta mana puëdeg wegrucuna puriyannami. Leprawan gueshyagcuna aliyashnami caycäyan. Upacuna wiyayannami. Juc ishcay wanushcunapis cawariyämushganami. Muchogcunapis Tayta Diosninsipa wilacuyninta wiyaycäyannami. \v 23 Nogaman yäracamashgannöla imaypis Juan yäracamäsun.” \s1 Juan Bautista Tayta Diosninsipa profëtan cashgan \p \v 24 Juanpa cachancuna cutisquiyaptinnami runacunata Jesús nergan: “Sunyag jircaman Juanta ricayänayquipä aywar manami jachata vientu cuyusegta ricayänayquipäsu aywayargayqui.\f + \fr 7:24 \ft Juc runa imatapis fäcil criyiptin say wisan runacuna niyargan vientu cuyusishgan jachano say runa cashgantami.\f* \v 25 Saynöpis manami fïnu mödanan jatish runata ricayänayquipäsu aywayargayqui. Reypa wayincho tagcunalami ali mödanan jatish caycäyan. \v 26 Manami saycunata ricagsu aywayargayqui, sinöga Tayta Diosninsipa profëtanta ricayänayquipämi. \v 27 Juanpämi Tayta Diosninsipa palabrancho cayno guelgaraycan: \q1 ‘Wilacognëtami cachashä runacunata puestucasinanpä. \q1 Saynöpami puestucush cayanga shamuptë chasquicayämänanpä.’\x * \xo 7:27 \xt Malaquías 3.1\x* \p \v 28 “Juanpä sayno guelgash captinmi lapan runacunapitapis payga más puntata tantyash Tayta Dios cachamushgan Cristo cashgäta. Sayno captinpis discïpulöcunaga nogawan purish carmi Juanpita masla tantyayan Dios cachamushgan Cristo cashgäta.” \p \v 29 Saypita Jesús mastapis nergan: “Juan nishganta wiyagcuna, hasta más jusasapa cagcunapis, tantyayarganmi Tayta Diosninsipa wilacuynin ali cashganta. Saymi paycunata Juan bautizargan. \v 30 Fariseucunawan Moisés guelgashganta yachasegcunami isanga bautizacuyargansu, Tayta Diosninsi nishgancunata chasquicuyta mana munayashpan.” \s1 Juan Bautistapä y Jesucristupä runacuna parlayashgan \p \v 31 Sayno nircur Jesús mastapis nergan: “Canan tiempo runacunaga yupay-tucog wamracunanömi caycäyan. Manami chasquicuyämansu noga yachasishgäcunata ni Juan Bautista yachasishgancunatapis. \v 32 Wamracuna: ‘Puclar fiestata rurashun’ nir quënata tucaptin yanasancuna tushuyta mana munayashgannömi noga yachasishgäcunatapis chasquicuyansu. ‘Aya pampayta puclar laquicuypa cantashun’ niptinpis yanasancuna puclayta mana munashgannömi Juan Bautista yachasishgancunatapis chasquicuyta munayansu. \v 33 Juan Bautista imaypis ayunaptin y vïnuta mana upuptin: ‘¡Payga supaypa munaynincho carmi sayno caycan!’ niyan. \v 34 Pï-may runawanpis shuntacar \sc noga \sc* ima micuytapis micuptë y vïnutapis upuptë ‘Micular upular puricun’ niyäman. Saynöpis: ‘Jusasapa runacunawan y Romapä impuesto cobragcunawan puricog’ niyäman. \v 35 Sayno mana chasquicayämaptinpis Juantawan nogata Tayta Dios cachamashgan tantyacaycan Tayta Dios munashganno cawayaptëmi.” \s1 Perdonash cagcuna Tayta Diosninsita más cuyashgan \p \v 36 Saypitami fariseo runa wayinman Jesusta pushargan saycho paywan micuyänanpä. Wayinman chaycasirmi mësa cagman jamasergan. \v 37 Sayman Jesús aywashganta mayaycurmi jusasapa warmi aywargan “alabastro” nishgan rumipita rurashgan botëllanwan perfümin aptash. \v 38 Jesuspa naupanman jamaycur wagaptinmi Jesuspa chaquinman weguin jutorgan. Say jutushgantanami agsanwan saquisipargan. Nircur Jesuspa chaquinta musarcur winapargan apashgan perfümita.\f + \fr 7:38 \ft Say wisanshi runacuna pampaman weguycur micuyag. Sayno micuycaptinmi Jesuspa chaquinta warmi agsanwan pisapargan.\f* \p \v 39 Sayta ricaycurmi fariseo runa cayno yarpargan: “Tayta Diospa profëtan carga Jesús tantyanmanmi ima-nirag warmi yataycashgantapis. Mañösa warmi cashganta musyarga manami munanmansu cargan yataycunantapis.” \p \v 40 Sayno yarpaycashganta musyarmi Jesús nergan fariseo runata: “Simón, rätula wiyarcamay wilapänäpä cashganta.” \p Sayno niptinmi payga nergan: “Mä wilaycalämay, taytay.” \p \v 41 Saymi Jesús nergan: “Ishcay runashi juc runapa jagan cargan. Jucninshi jagan cargan ishcay wata arupänanpä. Jucagnashi jagan cargan ishcay quila arupänanpä. \v 42 Say runacuna jagan cayashganta pägayta mana puëdiyaptinshi ishcantapis cobrargannasu. Canan nimay. ¿Maygan cagtä say guellayyog runata más cuyanga?”\f + \fr 7:42 \ft Say jusasapa warmita Jesús tincusergan asca jagayog runaman. Say fariseo runatana tincusergan walcala jagayog runaman.\f* \p \v 43 Saymi Simón nergan: “Más aypala jagan cag runacher, taytay.” \p Niptinmi Jesús nergan: “Alitami nishcanqui.” \p \v 44 Sayno nirmi warmita ricärir Simonta Jesús nergan: “Cay warmi wagar chaquëta musash jusasapa cashganpita perdonash carmi. Costumbrinsi caycaptinpis wayiquiman yaycamuptë gamga manami yacuta puestupämashcanquisu chaquëta awicunäpä. Cay warmimi isanga chaquëman weguin jutushgantapis agsanwan pisapämash. \v 45 Yaycamuptë manami musamargayquisu. Paymi isanga yaycamushganpita-pasa mana uticaypa chaquëta musash. \v 46 Umämanpis manami aceitita winapämashcanquisu. Paymi isanga chaquëman perfümita winapämash. \v 47 Cay warmega jusasapa cashganpita perdonash carmi sayno ruraycan. Waquenga jusaynag cashganta yarparmi perdonash carpis saynösu ruran.” \p \v 48 Nircur say warmita nergan: “Lapan jusayquicunapita perdonashganami caycanqui.” \p \v 49 Saymi mësacho jamarpaycag runacuna quiquinpura cayno ninacuyargan: “¿Pitä pay runapa jusancunata perdonananpäga?” \p \v 50 Saymi Jesús nergan say warmita: “Yäracamashgayquipitami salvash caycanqui. Cananga cushishgana aywacuy.” \c 8 \s1 Jesucristuta yanapag warmicuna \p \v 1 Saypitanami chunca ishcay (12) acrashgan cag discïpuluncunawan Jesús purergan marcan marcan, Tayta Diosninsipa wilacuyninta wilacuyashpan. \v 2 Paywanmi aywayargan supaypa munayninpita jorgushgan warmicuna y gueshyancunapita aliyäsishgan warmicunapis. Saynöpis aywargan María Magdalena. Paypitami Jesús gargorgan ganchis supaycunata. \v 3 Saynöpis aywayargan Herodispa yanapagnin Chuzapa warmin Juana, Susana y waquin warmicunapis. Jesusta y discïpuluncunata paycuna yanapäyargan imalancunawanpis cashganpita. \s1 Tayta Diosninsipa wilacuyninta muruman Jesucristo tincusishgan \r (Mateo 13.1-9; Marcos 4.1-9) \p \v 4 Marcacunapita asca runacuna Jesús cagman aywar shuntacäyaptinmi Jesús wilapargan: \v 5 “Juc runashi aywargan trïgu murog. Sayshi muruta shicaptin waquin chäyargan näniman. Nänipa runacuna purirshi say murucunata jarucuyargan. Saynöshi pishgucunapis say murucunata upshacurcuyargan. \v 6 Waquin cag murunashi chäyargan shalaman. Saycho winamurpis alpa aläpa mana captinshi shanaywan saquicäcuyargan. \v 7 Waquin cag murunashi chäyargan cashacuna cashganman. Cashacuna rurincho garwashtaycälar winamurshi wayuyninpis cargansu. \v 8 Waquin cag murunashi ali alpaman chäyargan. Saycunaga ali winamurshi wayorgan juc espïgalacho pachacta (100).” \p Sayno yacharcasir Jesús nergan: “Nishgäta wiyag cäga shumag tantyacuyay.” \s1 Muruman tincusishganta Jesucristo tantyasishgan \r (Mateo 13.10-17; Marcos 4.10-12) \p \v 9 Saypita discïpuluncuna Jesusta manacuyargan: “Tantyasiyämay say tincusiypa yachasishgayquita, taytay” nir. \p \v 10 Saymi Jesús paycunata nergan: “Gamcunataga tincusiypa yachasishgäcunata shumagmi tantyasiyäshayqui. Mana cäsucamagcunatami isanga yachasë imaman tincusirpis mana tantyasiylapa. Sayno yachasë ricaycarpis mana tantyayänanpä y wiyaycarpis mana chasquicuyänanpämi.\x * \xo 8:10 \xt Isaías 6.9\x* \p \v 11 “Say wilapashgäcunaga caynömi caycan: Trïgu murunömi Tayta Diosninsipa wilacuynin caycan. Trïgu murupacog runanömi Diospa wilacuyninta wilacogcuna caycäyan. \p \v 12 “Chucru näninömi waquin runacunapa shongun chucru caycan. Sayno chucru shongu carmi Tayta Diosninsipa wilacuyninta wiyarpis chasquicuyansu. Saymi wiyashgalantapis Satanás gongaycasin mana salvacunanpä. \p \v 13 “Waquin runacunapa shongonga shalanömi caycan. Paycunaga Tayta Diosninsipa wilacuyninta wiyar cushishmi chasquicuyan. Cushish chasquicurpis shalacho alpa aläpa mana captin trïgu jegarcamur saquicäcushgannömi paycunapis caycäyan. Saymi runacuna chiquiyaptinpis o ima nacaycho carpis cuticuyan naupata cawayashganmanno. \p \v 14 “Waquin runacunapa shongonga casha rurincho cag alpanömi caycan. Paycunaga Tayta Diosninsipa wilacuyninta wiyarpis más yarpachacuyan waraynincuna imanöpis cawayänalanpä, rïcu cayänalanpä y quiquin munashganno cawayänalanpämi. Saycunalapä yarpachacurmi Tayta Diosninsi munashganno cawayansu. \p \v 15 “Waquin runacunapa shongonga ali alpanömi caycan. Paycunaga Tayta Diosninsipa wilacuyninta cushish chasquicur Tayta Diosninsi munashgannömi cawayan. Saymi ali alpacho muru winarcamur segaypa wayushganno Tayta Diosninsi munashgannöla shumag cawayan.” \s1 Wilacuyninta acsiman Jesucristo tincusishgan \r (Marcos 4.21-25) \p \v 16 Sayno nircurmi discïpuluncunata nergan: “Manami pipis acsita sarisinsu cajun rurinman pacananpä, ni cawitu rurinman pacananpäga. Saypa trucanga alayrinninmanmi churan wayiman yaycogcunata asicyapänanpä. \v 17 Saynölami gamcunapis yachasiyashgäcunata pï-maytapis wilapanqui. Sayno wilapaptiquimi pï-maypis wilacuynëta musyangapä. \v 18 Yachasiyänayquipäga nishgäcunata shumag wiyacuyay. Yachasishgäta cäsucogcunaga yachayashganpitapis masmi yachacuyanga. Mana cäsucog cagcunami isanga ichiclata yachayashgalantapis gongaycongapä.” \s1 Maman y wauguincuna pï cashgantapis Jesucristo nishgan \r (Mateo 12.46-50; Marcos 3.31-35) \p \v 19 Saypita Jesuspa mamanwan wauguincuna chäyargan Jesús caycashgan cag wayiman. Asca runacuna captinmi pay caycashgan cagman yaycuyta puëdiyargansu. \v 20 Saymi juc runa Jesusta wilargan: “Mamayquiwan wauguiquicunami puncucho shuyaraycäyäshunqui” nir. \p \v 21 Sayno niptinmi Jesús nergan: “Pipis Tayta Diosninsipa wilacuyninta cäsucogcunami mamäno y wauguëcunano caycäyan.” \s1 Vientupäwan yacupä Jesucristo munayyog cashgan \r (Mateo 8.23-27; Marcos 4.35-41) \p \v 22-23 Juc junagmi discïpuluncunawan büquiman yaycur Jesús nergan: “Acu päsashun gocha wac simpaman.” \p Saymi simpaycäyaptin Jesús punucäcorgan. Sayyagmi fiyupa vientuwan yacu pulchagyar büquita talpucäsinanpäna caycargan. \v 24 Saymi discïpuluncuna Jesusta ricchasergan: “¡Taytay, taytay! ¡Talpucaycansinami!” nir. \p Sayno niyaptinmi Jesús sharcurcur olgutupargan vientutawan yacuta. Olgutupasquiptinmi vientupis yacupis chawasquergan. \v 25 Nircurna discïpuluncunata nergan: “¿Imanirtä yäracayämanquisu?” \p Saymi quiquinpura mansacash niyargan: “Yacupis vientupis sayno cäsunanpäga ¡imajinanparä munayyog payga caycan!” \s1 Supay löcuyäsishgan runata Jesucristo cachacäsishgan \r (Mateo 8.28-34; Marcos 5.1-20) \p \v 26 Saypita chäyargan Gadara nishgan partiman. Say cargan Galilea provinciapa simpanchömi. \v 27 Büquipita Jesús urarpuptinmi supay löcuyäsishgan runa marcapita shamorgan. Say runami löcuyashganpita-pasa garapächula puricog. Saynöpis panteonlachömi täcog. \v 28-29 Say runataga asca cutimi supay rurasergan munashganta. Maquinta y chaquinta cadinawan watayaptinpis cadinata rachiriycurmi sunyag jircacunaman aywacog. Supaycuna paypita yargunanpä Jesús niptinmi puntanman gongurpacuycuptin paycho cag supaycuna gaparäyargan: “¡Munayyog Diospa surin Jesús! ¡Cay runapita ama gargaycalämaysu!” nir. \p \v 30 Sauraga Jesús say runata taporgan: “¿Imatä jutiqui?” nir. \p Niptinmi: “Nogapa jutëga Legionmi”\f + \fr 8:30 \ft “Legión” nishganga “asca waranga” ninanmi.\f* nergan. \p Sayno nergan asca supaycuna payman yaycush captinmi. \v 31 Saymi say supaycuna Jesusta manacuyargan jiu-jiuyaycag ragraman mana garpunanpä. \v 32 Paycuna caycäyashganpita más washalä lömachömi asca cuchicuna micuycäyargan. Saymi supaycuna Jesusta manacuyargan cuchicunaman yaycuyänanpä. Sauraga Jesús aunergan manacuyashganta. \v 33 Saymi supaycuna runapita yargurir yaycucuycuyargan say cuchicunaman. Sauraga cuchicuna löcutashpan tunapa cörrir jegacurpuyargan gochaman. Saychömi shengaypa wanuyargan. \p \v 34 Sayta ricaycurmi cuchi misegcunaga mansacash cörrila aywayargan marcacho tag runacunata y cercancho tag runacunatapis wilayänanpä. \v 35 Wilayaptinmi runacuna aywayargan ima cashgantapis ricayänanpä. Sayman chäyashpanmi say löcuyash runata tariyargan Jesuspa puntancho juiciunchöna caycagta. Ali yarpayninchöna carmi mödanan jatishgana jamaraycargan. Sayta ricaycurmi runacuna mansariyargan. \v 36 Cuchi misegcunami shamogcunata wilargan supaycuna löcuyäsishganpita imanöpa say runa cachacashgantapis. \v 37 Saymi segaypa mansacash lapanpis Jesusta niyargan saypita aywacunanpä. Sayno niyaptinmi büquiman wisarcur Jesús cuticorgan. \p \v 38 Manarä aywacuptinmi say cachacag runa Jesusta ruwacorgan paywan aywacunanpä. Saymi Jesús nergan: \v 39 “Nogawan aywanayquipa trucanga wayiquipa cuticuy. Saycho wilacunqui Tayta Diosninsi cachacäsishushgayquita.” \p Sayno niptinmi marcapa aywar runacunata wilapargan Jesús cachacäsishganta. \s1 Jairupa surinta cawarisimushgan y yawar apaywan gueshyaycag warmita Jesucristo aliyäsishgan \r (Mateo 9.18-26; Marcos 5.21-43) \p \v 40 Gadara nishgan partipita Jesús cutiptinmi shuyarpaycag runacuna cushish chasquicuyargan. \v 41-42 Saymanmi chargan sinagogacho mandag Jairo jutiyog runa. Chunca ishcay (12) watayog juclayla warmi surinmi wanuycarganna. Saymi Jesuspa puntanman gongurpacuycur manacorgan surinta aliyäseg aywananpä. \p Sauraga Jesús aywaycaptinmi saysica runacuna quichquiyparä payta gatiräyargan. \v 43 Saymi runacunapa chaupincho aywaycargan chunca ishcay (12) watana yawar apaywan gueshyaycag warmipis. [Sänu cayta munarshi say warmi imaycantapis ranticur ushargan mëdicucunata pägananpä.] Imanöpa jampiyaptinpis manashi aliyargansu. \v 44 Jesuspa guepanpa yaycuycur mödananpa cuchunta yataycorgan. Yataycuptinmi jinan höra yawar apaynin saquisquergan. \v 45 Saymi Jesús nergan: “¿Pitä mödanäta yataycamash?” \p Saycho lapanpis: “Manami noga yatashcäsu” niyaptinmi Pedro nergan: “Quichqui aywaycashgaga maygan yatashushgayquitapis ¿imanöparä musyashwan, taytay?” \p \v 46 Sayno niptinpis Jesús yapay nergan: “Musyämi mayganpis yataycamar aliyashganta.” \p \v 47 Saymi say warmi imaniytapis mana camäpacur sucsucyaycar gongurpacuycorgan Jesuspa puntanman. Nircurmi wilargan imanir yataycushganta y jinan höra aliyashgantapis. \v 48 Saymi Jesús nergan: “Nogaman yäracamashgayquipitami aliyashcanqui. Cananga cushishgana cuticuy.” \p \v 49 Jesús sayno parlaycaptinrämi Jairupa wayinpita wilacog taripaycur Jairuta nergan: “Suriqui wanusquishganami. Amana Jesusta pushaynasu, taytay.” \p \v 50 Sayno wilaptinmi Jesús nergan: “Ama laquicuysu. Nogaman yäracamaptiquega suriqui cawarimongami.” \p \v 51-53 Sauraga Jairupa wayinman chaycurmi say wanush wamrapä wagaycäyagta ricar Jesús nergan: “Ama wagayaysu. Jairupa surenga manami wanushgasu, sinöga punuycanlami.” \p Sayno niptinmi wanush caycashganta musyayashpan saycho caycag runacuna Jesús nishganta criyiyargansu. Saymi Jairupa surin wanush caycashgan cagman Jesús yaycasergan Pedruta, Juanta, Santiaguta y Jairutapis warmintinta. Waquin cag yaycuyänantami isanga munargansu. \v 54 Nircurna wanush caycagpa maquinpita sarircur Jesús nergan: “¡Jipachita, sharcuy!” \p \v 55 Sayno niptin wanush caycag jipachita jinan höra cawarircamur sharcorgan. Saymi Jesús mandargan say jipachitata pachan garayänanpä. \v 56 Jipachita cawarimushganta ricaycur mamanwan taytan selläma cushicuyargan. Isanga cawarisimushganta pitapis wilapäyänanta Jesús manami munargansu. \c 9 \s1 Ali wilacuyninta wilacur puriyänanpä apostolnincunata Jesucristo cachashgan \r (Mateo 10.5-15; Marcos 6.7-13) \p \v 1 Saypita chunca ishcay (12) apostolnincunata gayaycur Jesús nergan paypa jutincho runacunapita tucuy-nirag supaycunata garguyänanpä y gueshyagcunata aliyäsiyänanpäpis. \v 2 Nircur paycunata cachargan Tayta Diosninsipa wilacuyninta wilacuyänanpä y gueshyaycagcunata aliyäsiyänanpäpis. \v 3 Saymi paycunata nergan: “May marcapa aywarpis ama apayanquisu tucruyquicunata, guepinayquicunata, mircapayquicunata, guellayniquicunata, ni trucacuyänayquipä mödanayquicunatapis. \v 4 May wayiman posädacurpis saylacho posädaräcuyanqui juc marcaman päsayashgayquiyag. \v 5 May marcachöpis mana chasquiyäshuptiquega saypita aywacuyanqui languiquicho caycag polvuta tapshirishpayqui. Sayno rurayanqui Tayta Diosninsi paycunata juzgananpä cashganta tantyacuyänanpä.” \p \v 6 Sayno niptinmi apostolnincuna aywayargan marcan marcan Tayta Diosninsipa wilacuyninta wilacuraycar. Saynömi gueshyagcunatapis ascagta aliyäsiyargan. \s1 Jesucristuta Herodes reguiyta munashgan \r (Mateo 14.1-12; Marcos 6.14-29) \p \v 7-9 Jesús pï cashgantapis mana musyarmi waquin runacuna niyargan Juan Bautista wanushganpita cawarimushganta. Waquin niyargan Tayta Diosninsipa profëtan Elías cashganta. Y waquinnami niyargan maygan profëtapis cawarimushganta. Juan cawarimushganta runacuna niyaptinmi Galilea provinciapa mandagnin Herodes imanöpa yarpachacurpis atipargansu. Saymi nergan: “Juanpa umanta rogusish caycaptëga ¿pirä canman say runa? Say runata nogapis reguiycöman isanga.” \s1 Pisga waranga runacuna micuyänanpä milagruta Jesucristo rurashgan \r (Mateo 14.13-21; Marcos 6.30-44; Juan 6.1-14) \p \v 10 Wilacuyashganpita apostolcuna cutiycamurmi Jesusta wilapäyargan lapan rurayashgancunata. Saypita paycunata pushacurcur Jesús aywargan Betsaida marcapa cercanman. \v 11 Saypa aywayashganta musyaycurmi guepanpa asca runacuna aywayargan. Pay caycashgan cagman chaycuptin Jesús paycunata chasquicorgan. Nircurna yachasergan Tayta Diosninsipa wilacuyninta. Saynömi gueshyagcunatapis aliyäsergan. \p \v 12 Saymi pasa tardiyaptinna apostolnincuna Jesusta niyargan: “Runacuna aywacuyäsunna maylachöpis posädata ashiyänanpä. Caychöga manami imapis cansu garanansipä.” \p \v 13 Saymi Jesús nergan: “Paycunataga micuyta gamcuna garayay.” \p Sayno niptinmi niyargan: “Pisga tantawan ishcay pescädulami mircapäcuna caycan. Micuy ranteg mana aywarga ¿imatarä caysica runacunata garayäshä?” \p \v 14 Saychömi runacuna caycäyargan pisga warangano (5,000). Saymi discïpuluncunata Jesús nergan: “Jamasiyay lapan runacunata pisga chunca-camala (50).” \p \v 15 Sayno niptinmi saycho cagcunata lapanta jamacuyänanpä niyargan. \v 16 Saypitanami pisga tantatawan ishcay pescäduta aptarcur Jesús ciëlupa ricärishpan Tayta Diosta manacur agradëcicorgan. Nircurna paquircur paquircur discïpuluncunata macyargan lapan runacunata aypuyänanpä. \v 17 Saymi lapan micuyargan pacha junta. Nircurna pusupacuyashgancunata discïpuluncuna shuntayargan chunca ishcay (12) canasta juntata. \s1 Jesucristoga Tayta Dios cachamushgan Cristo cashganta Pedro nishgan \r (Mateo 16.13-19; Marcos 8.27-29) \p \v 18 Juc junagmi discïpuluncunawan Jesús caycar Tayta Diosta manacorgan. Manacuyta ushasquir paycunata taporgan: “¿Pï cashgätatä nogapä runacuna yarpäyan?” nir. \p \v 19 Saymi discïpuluncuna niyargan: “Waquin runacunaga niyan Juan Bautista cashgayquitami. Waquinnami niyan Elías cashgayquita. Y waquin cagnami niyan maygan profëtapis wanushganpita cawarimush cashgayquita.” \p \v 20 Saypita yapay taporgan: “Gamcunaga ¿pï cashgätatä yarpäyanqui?” \p Saymi Pedro nergan: “Gamga Tayta Dios cachamushgan Cristumi canqui, taytay.” \s1 Wanunanpä cashganta Jesucristo wilacushgan \r (Mateo 16.20-28; Marcos 8.31–9.1) \p \v 21 Sayno Pedro niptinmi discïpuluncunata Jesús nergan: “Saytaga pitapis ama wilapäyaysu.\f + \fr 9:21 \ft Say wisan Israel runacuna yarpäyargan Cristuta Tayta Dios cachamuptin Roma runacunata Israel nacionpita gargunanpä cashgantami. Sayno yarpäyaptinpis Jesucristo manami guërrata rurananpäsu shamush, sinöga nogansi-raycu cruzcho wanunanpämi. Saymi discïpuluncunata nergan Cristo cashganta pitapis mana wilapäyänanpä. Wanushganpita cawarircamurmi isanga nergan pï-maytapis wilapäyänanpä (San Mateo 17.9; 28.19).\f* \v 22 \sc Noga \sc* segaypa nacasishgarämi cashäpä. Israel mayor runacuna, mandag cüracuna y Moisés guelgashgan leycunata yachasegcuna chiquimarmi wanusiyämanga. Saypita quimsa junagtaga cawarimushäpämi.” \p \v 23 Nircur mastapis Jesús nergan: “Pipis discïpulö cayta munarga shongun yarpashganno jusalicur ama cawasunsu. Saypa trucanga imano nacarpis waran waran noga munashgänöla imaypis cawasun. \v 24 Noga munashgäno cawananpa trucan quiquin munashganno cawagcunaga infiernuman gaycushmi cayangapä. Ima nacaycho carpis noga munashgäno cawagcunami isanga gloriaman chäyangapä. \p \v 25 “Infiernuman gaycush cananpä caycaptenga ¿imapätä välin mayjina rïcu cashganpis? \v 26 Pipis nogapita y wilacuynëpita pengacuptenga \sc nogapis \sc* Tayta Diospa angilnincunawan chipipiycar cutimushpä payta manami cäsushäsu. \v 27 Manarä wanurmi waquinniqui ricayämanquipä lapanpäpis munayyog cashgäta.” \s1 Altunnin jircacho Jesucristo chipipiycag ricacushgan \r (Mateo 17.1-8; Marcos 9.2-8) \p \v 28 Saypita puwag (8) junagtanönami Jesús wisargan juc jircaman Tayta Diosta manacunanpä. Saypa aywar pushargan Pedruta, Juanta y Santiaguta. \v 29 Tayta Diosta Jesús manacuycaptinmi cäranpis jucnöman ticrargan y mödananpis chipipiycag ricacorgan. \v 30 Saychömi ricayargan Moiseswan Elías yuriparcur Jesuswan parlaycäyagta. \v 31 Shumag chipipiycagpa chaupinchömi quimsan parlaycäyargan Tayta Dios munashganno Jerusalencho Jesús wanunanpä cashganta. \p \v 32 Say hörami ishcay discípulu mayincunawan Pedro segaypa pununaycashpanpis ricchaycäyargan. Saychömi ricayargan paycunawan Jesús chipipiycar parlaycagta. \v 33 Sauraga say runacuna elagasquiyaptinnami mana yarpachacuylapa Pedro nergan: “Alipärä nogacuna cayman shayämushcä, taytay. Cananga rurayäshä quimsa suclata: jucta gampä, jucta Moisespä y jucta Eliaspä.” \p \v 34 Sayno parlaycaptinmi pucutay sapacurcorgan. Saymi discïpulucuna segaypa mansariyargan. \v 35 Sauraga pucutay rurinpitami Tayta Diosninsi nimorgan: “¡Payga cuyay surëmi! ¡Pay niyäshushgayquicunata cäsucuyay!” \p \v 36 Saypitaga quiquilanna Jesús ricacorgan. Discïpuluncunaga say ricayashgancunata pitapis manami wilapäyarganräsu. \s1 Wanuy gueshyawan gueshyaycag magtata Jesucristo cachacäsishgan \r (Mateo 17.14-18; Marcos 9.14-27) \p \v 37 Waraynin junag say jircapita cutiycäyämuptinmi asca runacuna Jesusta taripäyargan. \v 38 Say runacuna chaupinpitami juc runa fuertipa nimorgan: “¡Cuyapayculay cay juclayla surëta, taytay! \v 39 Supaymi elagpita gaparäsin, pampaman sagtan, pogushaytapis agtusin. Mana cachaypami fiyupa nacasin. \v 40 Supayta gargunanpä discïpuluyquicunaman apamuptëpis manami garguyta puëdiyashgasu.” \p \v 41 Saymi Jesús nergan: “¡Yäracuyniynag jusasapa runacuna! ¿Imayyagrä gamcunawan caycäshä? Mä apamuy wamrayquita.” \p \v 42 Sayno niptin Jesuspa puntanman say runapa surin witiycaptinnami pampaman supay sagtariycorgan. Sayta ricaycurmi supayta Jesús olgutupargan magtapita yargunanpä. Cachariycur aywacuptinnami jinan höra magta\f + \fr 9:42 \ft Waquenga “magta” ninanpa trucanga “mözu” niyanmi.\f* sänuna ricacorgan. \v 43 Tayta Diospa munayninwan supayta gargushganta ricarmi lapan cushicuyargan. \s1 Wanunanpä cashganta Jesucristo yapay wilacushgan \r (Mateo 17.22-23; Marcos 9.30-32) \p Sayno rurashgancunata ricar runacuna cushicuyaptinmi discïpuluncunata Jesús nergan: \v 44 “Juc runami \sc nogata \sc* entregamanga chiquimagnëcunapa maquinman.” \p \v 45 Sayno wilaptinpis Jesús nishgancunata paycuna manami tantyayargansu. Sayno mana tantyarpis tapuytami isanga mansapäyargan. \s1 Wamrano nogansipis canansipä Jesucristo tantyasishgan \r (Mateo 18.1-5; Marcos 9.33-37) \p \v 46 Saypitanami Jesuspa discïpuluncuna mandag cayta guechunacur rimanacuyargan: “Nogatami Jesús churamanga gamcunapita más mandag canäpä” niyashpan. \v 47 Sayno rimanacuyaptinmi Jesús juc wamrata gayargan naupanman. \v 48 Nircur nergan: “Cay wamratano mana cuentash cagcunata chasquicorga nogata chasquicamagnömi caycäyanqui. Nogata chasquicamarga cachamag Taytätapis chasquicuycäyanquimi. Saymi manacagman mana churaypa pitapis yanaparga mandag cayanquipä.” \s1 Supayta garguptin mana michäyänanpä Jesucristo yäsishgan \r (Marcos 9.38-40) \p \v 49 Saymi discïpulun Juan nergan: “Nogacuna ricayashcä juc runata gampa jutiquicho supaycunata garguycagta, taytay. Saymi nogansiwan mana puriptin jutiquita mana jogarinanpä michäyashcä.” \p \v 50 Saymi Jesús nergan: “Cananpitaga ama michäyanquisu. Pipis contransi mana sharcorga favorninsimi caycan.” \s1 Santiagutawan Juanta Jesucristo rimashgan \p \v 51 Tayta Diosman cutinanpä tiempo chaycämuptinnami wanunanpä cashganta musyarpis mana mansacuypa Jesús aywargan Jerusalenpa. \v 52 Aywaycarnami cachacorgan Samaria provinciacho cag juc marcaman, saycho posädacuyänanpä wayi asheg. \v 53 Say marcacho runacuna manami chasquicuyta munayargansu, Jerusalenpa aywaycashganta mayar.\f + \fr 9:53 \ft Samaria runacuna yarpäyargan Jerusalencho Tayta Diosta alabayänanpa trucanga Samaria provinciacho cag Gerezim jircacho alabayänantami. Saymi yarpäyargan pipis Jerusalencho Tayta Diosta alabarga jusalicuycashganta. Sayno yarpaptinmi Jerusalenpa aywag runacunata posädasiyta munayargansu.\f* \v 54 Sayno mana chasquicuyaptinmi Santiaguwan Juan niyargan: “¿[Elías manacushganno] Tayta Diosninsita manacuyämancu ciëlupita shamog ninawan cay runacunata ushacäsinanpä?” \p \v 55 Sayno niyaptinmi paycunata Jesús rimargan: [“Tayta Diosninsipa wilacognin caycarga ¿imanirtä sayno parlayanqui? \v 56 Manami runacunata ushacäsinäpäsu cay pasaman noga shamushcä, sinöga runacunata salvanäpämi.”] \p Saypitanami juc marcapana aywacuyargan. \s1 Paywan puriyta munagcunata Jesucristo tantyasishgan \r (Mateo 8.19-22) \p \v 57 Sayno aywaycäyaptinmi juc runa Jesusta nergan: “Maypa aywaptiquipis gatiräshayquimi, taytay.” \p \v 58 Sayno niptinmi Jesús nergan: “Atogcunapaga machaynincuna canmi. Saynömi pishgucunapapis gueshuncuna can. \sc Nogapämi \sc* isanga cansu maycho punuycunaläpäpis.” \p \v 59 Saypita juc runata nergan: “Discïpulö canayquipä nogawan aywashun.” \p Niptin say runa nergan: “Papänë wanuptin pampaycurrämi gamwan aywashä, taytay.” \p \v 60 Saymi Jesús nergan: “Wanushcunaga wanush mayinta pampayäsun. Gamwanga aywashun Tayta Diosninsipa wilacuyninta wilacunayquipä.” \p \v 61 Saynömi juc runapis nergan: “Nogapis gamwan aywaytami munä, taytay. Isanga wayëcho caycagcunatarä wilaycamushä aywanansipä.” \p \v 62 Saymi Jesús nergan: “Pipis guepapa ricacush yapyag cäga mana alimi yapyan. Saynöpis naupata cawashganno cawayta munagcunaga manami discïpulö cayanmansu.” \c 10 \s1 Ganchis chunca ishcay gatiragnincunata Jesucristo cachashgan \p \v 1 Saypita Jesús acrargan ganchis chunca ishcay (72) gatiragnincunata. Nircur ishcay ishcay cachargan pay aywananpä cag marcacunaman wilacuyninta wilacuyänanpä. \v 2 Paycunata cacharmi Jesús nergan: “Cosëcha poguraycagnömi saysica runacuna caycäyan Tayta Diosninsipa wilacuyninta jucla chasquicuyänanpä. Sayno captinpis walcaglami ali wilacuyta wilacogcuna caycäyan. Sayno caycaptenga Tayta Diosta manacuyay wilacogcuna más asca cayänanpä. \v 3 Shumag tantyacuyay. Gamcunata fiyu runacuna cayashganman cachaycä uyshacunata atogman gaycognömi. \p \v 4 “Ama apayanquisu guellayniquicunata, jacuyquicunata, ni languiquicunatapis. Piwanpis nänicho tincorga parlar ama ichiräcuyanquisu. \v 5 Pipa wayinman charpis wayiyogta niyanqui: ‘Ali cawayänayquipä Tayta Diosninsi yanapaycuyäläshunqui.’ \v 6 Say wayiyog chasquiyäshuptiquega niyashgayquinömi paypä ali caway canga. Mana chasquiyäshuptiquega juc wayimanna aywayanqui posädata ashiyänayquipä. \v 7 Say chasquishogniquicunapa wayilancho posädaräcuyanqui. Ama wayin wayenga posädata ashiyanquisu. Arupacog runa arushganpita imatapis chasquishgannömi gamcunapis wilacuyashgayquipita imatapis chasquiyänayqui. Saymi imalatapis garashushgayquita micuyänayqui. \p \v 8 “May marcamanpis chäyaptiqui runacuna chasquicuyäshushpayqui saycho imalatapis garayäshushgalayquita micuyanqui. \v 9 Say marcacho gueshyaycagcunata aliyäsiyanqui. Aliyarcasir niyanqui: ‘Tayta Diosninsipa maquincho ali cawanapä cag tiempo chämushganami.’ \v 10 Isanga may marcaman chäyaptiquipis runacuna mana chasquiyäshuptiquega cälliman yargurcur niyanqui: \v 11 ‘Chaquëcunacho caycag polvutapis tapshiyä fiyu cayashgayqui musyacänanpämi. Ima captinpis musyayay Tayta Diosninsipa maquincho ali cawanapä cag tiempuchöna caycashgansita.’ \v 12 Sayno mana chasquiyäshushgayquipitami Sodoma marca runacuna\f + \fr 10:12 \ft Sodomacho tag runacuna jusalicur cawayashganta musyanayquipä liyinqui Génesis 19.1-29.\f* infiernucho nacayänanpä cashganpitapis paycuna más fiyupa infiernucho nacayangapä. \s1 Jusalicogcuna infiernuman gaycush cananpä cashganpita Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 11.20-24) \p \v 13 “¡Corazín marcacho tag runacuna! ¡Betsaida marcacho tag runacuna! ¡Gamcunaga juicio finalcho fiyupami laquicuyanquipä! Gamcunacho milagrucunata rurashgäno Tiro y Sidón marcacunacho\f + \fr 10:13 \ft Tiro y Sidón marca runacuna imano cayashgantapis musyanayquipä liyinqui Isaías 23; Ezequiel capítulo 26-pita capítulo 28 ushashganyag; Amós 1.9-10.\f* milagrucunata ruraptëga maynami jusalicuycunata cachariyanman cargan. Saynöpis jusalicuyashganpita laquicur maynami cotenciapita rurash mödanata jatish uchpaman jamaycur wagayanman cargan. Gamcunaga milagrucunata rurashgäta ricaycarpis jusalicuycunata cachariyta manami munayanquisu. \v 14 Sayno cayashgayquipitami Tiro y Sidón marca runacuna infiernucho nacayashganpitapis gamcunaga más fiyupa infiernucho nacayanquipä. \v 15 Capernaum marcacho tag runacuna, ¿gamcunaga Tayta Diosninsipa naupanman chäyänayquipä cashgantachi yarpaycäyanqui? Tayta Diosninsipa naupanman chäyänayquipa trucanga Hadisman gaycushmi cayanquipä.” \p \v 16 Sayno nircurmi discïpuluncunata nergan: “Gamcuna wilacuyashgayquita chasquicogcunaga nogatami chasquicaycäyäman. Saynöpis gamcunata mana chasquicuyäshushpayquega nogatapis manami chasquicaycämansu. Sayno carga Taytätapis manami chasquicuycäyansu.” \s1 Jesucristupa gatiragnincuna wilacuyashganpita cutiyämushgan \p \v 17 Wilacuyashganpita ganchis chunca ishcay (72) cachashgancuna cushish cutirmi Jesusta wilayargan: “¡Runacunapita supaycunata jutiquicho garguyaptë yarguyashmi, taytay!” niyashpan. \p \v 18 Saymi Jesús nergan: “Sayno garguptiquimi ricashcä Satanás ciëlupita magacuynörä ratamushganta.\f + \fr 10:18 \ft “Satanás ciëlupita magacuynörä ratamush” ninanga caycan “Satanás munayniynag ricacuycan” ninanmi.\f* \v 19 Supaycunata garguyänayquipäga munaynëtami chasquiyashcanqui. Saymi supaycunata garguptiquipis paycuna ticrapäyäshunquipäsu. \v 20 Supaycunata gargur cushicuyashgayquipitaga masrä cushicuyay libro de la vïdacho jutiquicuna guelgaraycashganpita.” \s1 Tayta Diosta Jesucristo manacushgan \r (Mateo 11.25-27; 13.16-17) \p \v 21 Saychömi fiyupa cushicushpan Tayta Diosninsita Jesús manacorgan: “Ciëlucho y cay pasachöpis gam munayyogmi caycanqui, papá. Yachag-tucogcunata manami tantyasishcanquisu nogata cachamashgayquita. Paycunata tantyasinayquipa trucanga yachacuyta munagcunalatami tantyasishcanqui. Sayno canantami munashcanqui, papá.” \p \v 22 Nircurnami discïpuluncunata nergan: “Taytämi lapantapis munaynëman churamush, surin captë. Noga imano cashgätapis taytalämi musyan. Saynömi pay imano cashgantapis nogala musyä. Saymi tantyasishgä cagcunala musyayan Taytä imano cashgantapis.” \p \v 23 Saypitami discïpuluncunata mastapis nergan: “Noga rurashgäcunata ricarmi gamcunaga ricaycäyanqui unay runacuna mana ricashgancunata. \v 24 Unay profëtacuna y mandag reycunapis reguimaytami munayargan. Reguimayta munarpis cay pasaman manarä shamush captë manami reguiyämashgasu. Saynöpis noga wilacushgäcunata wiyayta munarpis manami wiyayämashgasu. Gamcunami isanga ricaycäyämanqui y wiyaycäyämanqui.” \s1 Runa mayinta Samaria runa cuyapashgan \p \v 25 Juc cutichömi juc yachag runa, Jesús yachashganta o mana yachashgantapis musyayta munar, Jesusta taporgan: “Taytay, ¿imatatä ruräman gloriaman chänäpä?” nir. \p \v 26 Sayno niptin Jesús nergan: “¿Imatatä tantyanqui Tayta Diosninsipa palabranta liyir?” \p \v 27 Saymi say yachag runana nergan: “Gloriaman runa chänanpäga Tayta Diosninsipa palabrancho caynömi nican: \q1 ‘Shumag tantyacuycur lapan shonguyquiwan y lapan voluntäniquiwan Tayta Diosta cuyay. \q1 Saynöla runa mayiquita lapan shonguyquiwan cuyay.’ ”\x * \xo 10:27 \xt Deuteronomio 6.5; Levítico 19.18\x* \p \v 28 Sayno niptin Jesús nergan: “Alitami nishcanqui. Say nishgayquita rurarga gloriachömi imayyagpis cawanquipä.” \p \v 29 Sayno niptinmi say yachag runa Jesusta yapay taporgan: “Runa mayëta cuyarga ¿lapan runacunatacu cuyapäman?” nir. \p \v 30 Saymi Jesús wilapargan: “Juc runashi aywaycargan Jerusalén marcapita Jericó marcaman. Aywaycaptinshi suwacuna payta magargan. Nircur jatirashgan mödananta y guepintapis guechurishpanshi wanushtano cachariycur aywacuyargan. \v 31 Say nänipashi päsaycargan juc cüra. Saycho wanushno jitaraycagta ricaycarpis mana ricag-tucushpanshi päsacorgan. \v 32 Saypita Leví casta runapis\f + \fr 10:32 \ft Leví casta runacunata Tayta Diosninsi churargan cüracunapa yanapagnin cayänanpä. Saypita masta musyanayquipä liyinqui Números 3.5-8.\f* jitaraycashgan cagman chargan. Paypis mana ricag-tucushpanshi päsacorgan. \v 33 Samaria runapis saymanshi chargan. Israel runacuna Samaria runacunawan chiquinacuycarpis say Samaria runashi isanga jitaraycagta ricaycur cuyapargan. \v 34 Sayshi aceitiwan y vïnuwan jampircur träpucunawan watapargan. Nircur ashnunman muntarcasir apargan posädacuna wayiman, saycho shumag jampinanpä. \v 35 Saypitashi waraynin tuta say cuyapäcog runa aywacunanpäna caycar wayiyogta pägargan ishcay junag arur gänashgantano: ‘Gueshyagnëta ricaycälanqui, taytay. Masta gastaptiquipis cutimurnami pägaläshayquipä’ ” nir. \p \v 36 Jesús sayno wilapayta ushasquir say yachag runata taporgan: “Say quimsan runacunapita ¿maygan cagtä runa mayinta cuyapargan?” \p \v 37 Sayno niptin say yachag runa nergan: “Samaria runami, taytay.” \p Saymi Jesús nergan: “Sauraga gampis say runanöla runa mayiquita cuyapay.” \s1 Martapa y Mariapa wayincho Jesucristo yachasishgan \p \v 38 Saypita discïpuluncunawan aywar Jesús chargan juc tacsha marcaman. Say marcaman chaptinmi wayinman Marta chasquicorgan. \v 39 Martapa nanan María, Jesús yachasishganta wiyayta munarmi, paypa naupanman jamacuycorgan. \v 40 Martami isanga wayicho ruraynincunata ruraycargan. Saymi asca ruraynincuna captin Jesusta nergan: “¿Imanirtä nanä saycho jamaräcun noga caycho nacaycaptë? ¡Niyculay yanapämänanpä, taytay!” \p \v 41 Saymi Jesús nergan: “Marta, gamga aläpa yarpachacuycanqui rurayniquicunalapämi. \v 42 Saypa trucanga Tayta Diosninsi nishgancunata yachacunayquipä más yarpachacunayqui. Mariami isanga yachacuyta munar yachasishgäcunata wiyaycäman. Sayno yachacunantaga manami pipis michanmansu.” \c 11 \s1 Tayta Diosta manacunansipä Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 6.9-15; 7.7-11) \p \v 1 Saypita juc cutichömi Jesús manacuycargan Tayta Diosninsita. Manacuyta ushasquiptin juc discïpulun Jesusta nergan: “Discïpuluncunata Juan Bautista yachasishganno nogacunatapis yachaycasiyälämay Tayta Diosta manacuyänäpä.” \p \v 2 Saymi Jesús nergan: “Tayta Diosninsita manacur niyanqui: \q1 ‘[Gloriacho caycag] Tayta Dios, \q1 pï-maytapis tantyaycasilay respitaycuyäshunayquipä. \q1 Lapan runacuna gam munashgayquino cawaycuyäläsun. \q1 [Gloriacho munashgayquita rurayashganno cay pasachöpis munashgayquita ruracaycuyäläsun.] \q1 \v 3 Micuyänäpä micuynë ama pishiyculäsunsu, Taytay. \q1 \v 4 Chiquimagnëcunata nogacuna perdonayashgäno jusalicuyashgäcunatapis perdonaycayälämay. \q1 Jusalicasiyämayta Satanás munaptinpis sapaycayälämay, Taytay. \q1 [Saynöpis yanapaycayälämay mana jusalicuypa imaypis cawayänäpä.]’ ” \p \v 5 Nircur Tayta Diosta imaypis manacunansipä Jesús wilapargan: “Juc runashi pulan pagas aywargan amïgunpa wayinman: ‘Amïgo, quimsalata tantayquita manaculäshayqui. \v 6 Juc amïgömi wayëman posädacamush. Manami imaläpis cansu garanäpä.’ \v 7 Sayno manacuptinshi amïgun nergan: ‘Ama fastidiamaysu. Puncöpis trancashganami caycan. Wamräcunapis punucashganami caycäyan. Mananami sharcamömannasu tantata macyanäpä.’ ” \p \v 8 Saymi Jesús nergan: “Sharcamuyta mana munaycarpis yaparir yaparir manacuptenga macyangapämi. Fiyu runacunapis sayno yanapäcog caycaptenga Tayta Diosninsi masrämi yanapämäshun. \v 9 Imaypis Tayta Diosta manacuyay. Imata nistarpis ruwacuyay. Puncuta tacacognöpis payta gayacuyay. \v 10 Tayta Diosta manacogcunaga manacuyashganta chasquinmi. Imata nistarpis ruwacogcunaga tariyanmi. Puncuta tacacogno gayacogtaga Tayta Dios wiyanmi. \p \v 11 “Maygayquicunatapis wamrayquicuna [tantata manacuyäshuptiqui ¿rumita aptaparcuyanquimansurä?] Pescäduta manacuyäshuptiqui ¿culebrata janchaparcuyanquimansurä? \v 12 Saynöpis runtuta manacuyäshuptiqui ¿alacranta aptapanquimansurä? \v 13 Mayjina fiyu caycarpis ¿manacu wamrayquicunata ali caglata aptapäyanqui? Saynölami Tayta Diosninsita manacuyaptiquega Santu Espirituta gamcunaman cachamongapä.” \s1 Satanaspa munayninwan cashganta Jesucristupä niyashgan \r (Mateo 12.22-30; Marcos 3.20-27) \p \v 14 Juc cutimi shimin mana pashtag runapita supayta Jesús gargorgan. Supay yargusquiptinnami say runa parlayta galaycorgan. Sayta ricaycur waquin runacuna cushicuyargan. \v 15 Waquin runacunanami niyargan: “Manami Tayta Diospa munayninwansu supaycunata runacunapita gargun, sinöga supaycunapa mandagnin Beelzebupa\f + \fr 11:15 \ft Satanaspa jucag jutenga Beelzebumi caycan.\f* munayninwanmi.” \p \v 16 Waquin runacunanami Jesusta niyargan: “Tayta Diosninsipa munayninwan supayta gargushgayquita musyanäpäga más juc milagrutarä ruray.” \p \v 17 Paycuna lutanta yarpäyashganta musyarmi Jesús nergan: “Juc nacioncho runacuna quiquinpura chiquinacorga ¿manasurä wanusinacur ushacäyanman? Saynöpis juc wayicho tagcuna quiquinpura chiquinacorga ¿manasurä wacpa caypa aywacur ushacäyanman? \v 18 Sayno captenga ¿imanirtä yarpaycäyanqui Satanaspa munayninwan supaycunata gargushgäta? Quiquinpura gargunacorga Satanás ushacanmanmi. \p \v 19 “Waquin runacuna supaycunata garguyaptin gamcunaga yarpaycanqui Tayta Diosninsipa munayninwan garguyashgantami. Noga garguptëga ¿imanirtä yarpaycäyanqui Satanaspa munayninwan supaycunata gargushgäta? Sayno yarparga lutantami yarpaycäyanqui. \v 20 Santu Espíritu yanapämaptin supaycunata gargushgäta ricarmi musyayanqui Tayta Diospa munayninwan Satanasta vincishgäta.” \p \v 21 Satanaspita más munayyog cashganta tantyasirmi Jesús yachasergan: “Calpayog runa ali tucrush wayinta täpaycaptenga manami imantapis suwa apangasu.\f + \fr 11:21 \ft Runacunata maquincho sarararmi Satanás caycan wayinta täpag calpayog runano.\f* \v 22 Sayno täpaycaptinpis paypita más calpayog runa shamurmi isanga tucrunta guechurir wayinpita munashganta apaconga. \p \v 23 “Mayganpis mana chasquicamag cäga conträmi caycan. Nogata mana cäsumag cäga Satanás munashgantami ruraycan.” \s1 Maypitapis yargushganman supay cutinanpä cashganpita Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 12.43-45) \p \v 24 Sayno nircur Jesús mastapis nergan: “Runapita supay yargurmi sunyagcunapa purin maychöpis tänanpä ashir. Mana tariycorga yarpan yargushgan runaman yapay cutiyta. \v 25 Cutiycushpanmi tarin pisapacush y churapacush wayitano. \v 26 Sayno caycagta tariycurmi paypita más fiyu ganchis supaycunata pushacurcur say runaman cutin paycho tänanpä. Saymi naupata cashganpitaga say runa más fiyuna ricacun.” \s1 Tayta Diosninsipa wilacuyninta chasquicogcuna cushish cawayänanpä cashgan \p \v 27 Jesús sayno parlaycaptinrämi runacunapa chaupinpita juc warmi nimorgan: “Tayta Diospa wilacognin cashgayquipita ¡ima cushishgarä mamayqui caycan!” \p \v 28 Sayno niptin Jesús nergan: “Mamä cushicushgannölami Tayta Diosninsipa wilacuyninta chasquicur wiyacogcunapis cushish caycäyan.” \s1 Milagrutarä Jesucristo rurananta munayashgan \r (Mateo 12.38-42; Marcos 8.12) \p \v 29 Saypitami saysica runacuna Jesús cashgan cagman shuntacäyargan. Saymi Jesús nergan: “Gamcunaga manami rasunpaypasu Tayta Diosman yäracuyanqui. Saymi pay cachamashganta criyinayquipä milagruta ruranätarä munaycäyanqui. Munayashgayquinöga manami milagruta rurashäsu. Saypa trucanga Tayta Dios juc milagrutarämi ruranga profëta Jonasta pescädupa pachancho caycashganpita yargasimur milagruta rurashganno. \v 30 Wilacognin Jonás cashganta unay Nínive marcacho tag runacuna tantyayänanpä Tayta Dios milagruta rurashgannömi juc milagruta ruranga pay cachamashganta runacuna tantyayänanpä.\f + \fr 11:30 \ft Tayta Diosninsi ima milagrutapis rurashganta tantyanayquipä liyinqui San Mateo 12.40. Saynöpis liyinqui Jonás nishgan libruta.\f* \p \v 31 “Musyashgayquinöpis Salomonpa yachasicuyninta wiyananpämi Sabá nacionpita-pasa mandag warmi shamorgan Jerusalenman.\f + \fr 11:31 \ft Salomonta watucag shamog warmipita musyanayquipä liyinqui 1 Reyes 10.1-13.\f* Paymi juicio finalcho sharcamongapä canan wisan runacunata: ‘Salomón yachasishganta noga chasquicuycaptëga ¿imanirtä gamcuna Tayta Diospa surin yachasishganta chasquicuyargayquisu?’ ninanpä. Salomonpita noga más yachag captëpis canan wisan runacunaga manami wiyacuyansu noga wilacushgäcunata. \v 32 Saynöpis Jonás wilacushganta wiyarmi Nínivicho tag runacuna jusalicuyashganta cachariyargan. Jonaspita más munayyog noga caycaptëpis wilacushgäta canan wisan runacuna manami chasquicuyansu. Saymi juicio finalcho Nínivicho tag runacuna sharcayämongapä canan wisan runacunata: ‘Nogacuna Jonás wilacushganta chasquicuycäyaptëga ¿imanirtä gamcuna Tayta Diospa surin wilacushganta chasquicuyargayquisu?’ ninanpä.” \s1 Tantyacog cagcuna Jesucristuta chasquiyashgan \r (Mateo 5.15) \p \v 33 Saypitami Jesús nergan: “Manami pipis acsita sarisinsu pacagninman churananpä, ni cajun rurinman pacananpäga. Saypa trucanga alayrinninmanmi churan wayiman yaycogcunata asicyapänanpä. \v 34 Lapanta asicyapänanpä runacuna acsita sarisishgannölami nogapis wilacuycä lapan runacuna tantyayänanpä. Pipis tantyacog cäga wilacushgäta tantyar chasquicuyanmi. Mana tantyacog cagmi isanga wilacushgäta mana tantyar chasquicuyansu. \p \v 35 Waquin runacuna wilacushgäta chasquicushganta nicarpis janan shongulami chasquicush. Cuidä say runacunano cayanquiman. \v 36 Wilacushgäta rasunpaypa chasquicush carga acsi asicyashgannömi runacuna ricacuyänanpä wilacuynë nishganno cawanquipä.” \s1 Fariseo runacunata Jesucristo gayapashgan \r (Mateo 23.1-36; Marcos 12.38-40; Lucas 20.45-47) \p \v 37 Jesús parlayta ushasquiptinnami juc fariseo runa pushargan wayincho micuyänanpä. Chaycurmi mësa cagman Jesús jamacorgan. \v 38 Micunanpä manami maquinta awicorgansu fariseo runacunapa costumbrin cashgannöga. Saymi pushag fariseo runa yarpachacushpan Jesusta ricapargan. \p \v 39 Saymi Jesús nergan: “Gamcunaga pusillupa y plätupa janalanta maylar rurintaga mana maylagnömi caycäyanqui. Saymi pusillupa y plätupa rurincho ganra cashganno mana ali yarpäyashgayquiwan ambiciöso cayashgayquipis shonguyquicunacho caycäyan. \v 40 ¡Mana tantyacog fariseucuna! ¿Manacu musyayanqui Tayta Diosninsi cuerpuyquita camar shonguyquitapis camashganta? Saymi cuerpuyqui limpio cananpä yarpachacushgayquino shonguyquipis limpio cananpä yarpachacuyanquiman. \v 41 Gamcunaga muchogcunata imalachöpis yanapäyay. Sayno rurayaptiquirämi pusillupa rurin maylash cashganno shonguyquicunapis limpio cangapä. \p \v 42 “¡Fariseucuna! ¡Juicio finalcho fiyupami laquicuyanquipä! Gamcunaga templuman apayänayquipä mentapita, rüdapita y waquin jachacunapitapis diezmuta imaypis raquiycäyanqui: ‘Tayta Diospa palabrancho nishgannöla lapantami cumpliycä’ niyashpayqui. Sayno rurarpis runa mayiquicunataga manami ali ricaycäyanquisu ni cuyapaycäyanquisu. Diezmuta templuman apar Tayta Diosninsipa palabranta cumpliyashgayquinöla runa mayiquitapis cuyayanquiman. \p \v 43 “¡Fariseucuna! ¡Juicio finalcho fiyupami laquicuyanquipä! Gamcunaga imaypis munaycäyanqui sinagogacunacho alinnin bancumanrä jamacuytami. Saynöpis gamcuna munaycäyanqui cällicunacho waquin runacunapita más respëtuwan saludash caylatami. \p \v 44 “¡Gamcunaga juicio finalcho fiyupami laquicuyanquipä! Melanaypä pamparaycag ayanömi caycäyanqui. Say pamparashgan jananpa mana musyar pipis purishgannömi musyansu fiyu runa cayashgayquita.” \p \v 45 Sayta wiyar Moisés guelgashganta yachasegpis nergan: “Sayno nerga nogacunatapis wiyaycäsimanquichä, taytay.” \p \v 46 Niptin Jesús nergan: “¡Moisés guelgashganta yachasegcuna! ¡Saynölami gamcunapis juicio finalcho fiyupa laquicuyanquipä! Gamcunaga runacuna ima ruraytapis mana camäpacuyashganyagmi Moisés guelgashgan leycunamanpis yapa yaparcur imatapis cumplinanpä niyanqui. Sayno yachasiyashgayquicunata cumpliyta runacuna mana camäpacuyashganta ricaycarpis yanaparcuyänayquipa trucanga olgutupaycäyanqui. \p \v 47 “¡Juicio finalcho fiyupami laquicuyanquipä! Unay runacuna wanusiyashgan profëtacuna pamparäyashgan janancho gamcunaga nïchuncunata ruraycäyanqui. \v 48 Sayno sharcasirpis manami cäsucuyanquisu profëtacuna niyashgancunata. Sayno mana cäsucuyashpayquimi runacunata musyaycäsiyanqui say profëtacunata wanusegcunanöla gamcunapis caycäyashgayquita. \p \v 49 “Sayno captinmi imano cananpä cagtapis musyar Tayta Diosninsi unay nergan: ‘Paycunamanmi cachamushä wilacognëcunata y apostolnëcunatapis. Sayno captinpis paycunaga waquintami wanusiyanga y waquin cagtanami marcan marcan gaticachäyangapä.’ \v 50-51 Say nishgannölami Abelta wanusishganpita-pasa Tayta Diosninsipa profëtancunata runacuna imaypis wanusiyargan Zacariasta templo puncucho wanusishganyag.\f + \fr 11:50-51 \ft Abelta wanusishganpita musyanayquipä liyinqui Génesis 4.8. Zacariasta wanusishganpita musyanayquipä liyinqui 2 Crónicas 24.20-22.\f* Say wanuseg runacunatanömi canan wisan Israel runacunata Tayta Diosninsi juzgangapä. \p \v 52 “¡Moisés guelgashgan leycunata yachasegcuna! ¡Juicio finalcho fiyupami laquicuyanquipä! Wayiman pipis mana yaycunanpä llävipa wawanta saricuycognömi runacunata wichgapaycäyanqui Tayta Diosninsi munashganta mana yachacuyänanpä. Saynölami quiquiquicunapis chasquicuyanquisu Tayta Diosninsipa wilacuyninta.” \p \v 53-54 Jesús sayno niptin Moisés guelgashganta yachasegcunawan fariseucuna rabiacurcuyargan. Saypitana wajupar Jesusta imaycatapis niyargan lutanta parlaptin saylawan acusayänanpä. \c 12 \s1 Ishcay cära mana canansipä Jesucristo yachasishgan \p \v 1 Jesús sayno parlaycaptinmi waranganpa runacuna wayi puncuman shuntacäyargan. Jesusta wiyayta munayashpanmi tanganacurrä saycho caycäyargan. Saymi discïpuluncunata Jesús nergan: “Fariseucunaga runacuna ricayänalanpämi ali-tucuyan. Cuidä paycunano ishcay cära caycäyanquiman. \v 2 Pacaylapa jusalicuyashgayquipis juicio finalcho musyacangami. Manami ima jusalicuyashgayquipis mana musyacaypaga cangasu. \v 3 Saynömi pacaylapa wilanacuyashgayquipis y puncuta wichgacuycur parlacuyashgayquipis juicio finalcho lapan mayacangapä. \s1 Pitapis mana mansacunansipä Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 10.26-31) \p \v 4 “Cuyaynëcuna, ama mansayanquisu pipis wanusishunayquipä jurapäshuptiqui. Wanusiyäshushpayquipis almayquitaga manami wanusengasu \v 5 Chiquishogniquicunata mansacur cäsucuyänayquipa trucanga Tayta Diosninsita cäsucuyay. Paymi isanga munayyog caycan almantinta pitapis infiernuman gaycunanpä. \p \v 6 “Tantyacuyay. Chanquishcunata runacuna mana cäsupaptinpis Tayta Diosninsi lapantami ricaycan. Chanquishtapis sayno ricaycarga gamcunata masrämi Tayta Diosninsi ricaycäshunqui. \v 7 Agsayqui ayca cashgantapis payga musyaycanmi. Tayta Diosninsi sayno ricaycäyäshuptiquega ama mansayaysu pipis wanusiyta munayäshuptiqui. \s1 Jesucristupa favornin parlagcuna ali ricash cayänanpä cashganpita Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 10.32-33; 12.32; 10.19-20) \p \v 8 “Pipis nogata chasquicamashganta mana pengacuypa wilacuptenga \sc nogapis \sc* angilcunapa naupancho paycunapa favorninmi parlashäpä. \v 9 Pipis runacunapa naupancho pengacushpan chasquicamashganta ñëgamaptenga nogapis angilcunapa naupancho paycunata: ‘Manami reguësu’ nishäpämi. \p \v 10 “Tayta Dios cachamushgan Cristo cashgäta mana tantyar conträ parlaptenga Tayta Dios perdonangapämi. Santu Espíritu nogapita tantyaycäsiptin conträ parlaptinmi isanga Tayta Dios imaypis perdonangasu. \p \v 11 “Gamcunata juzgashunayquipä sinagogacunaman, juezcunaman y waquin autoridäcunaman apayäshuptiquipis ama laquicuyanquisu: ‘¿Imatarä nishä?’ nishpayqui. \v 12 Santu Espiritunami tantyasishunquipä imata niyänayquipäpis.” \s1 Wachacash mana canansipä Jesucristo yachasishgan \p \v 13 Runacunapa chaupinpita juc runa nimorgan Jesusta: “Wauguëta niycuy herenciata raquipämänanpä, taytay.” \p \v 14 Saymi Jesús nergan: “Amïgo, manami juezniquisu ni albasyayquisu noga cä sayno manacamänayquipäga.” \p \v 15 Nircur runacunata nergan: “Ama imapäpis wachacash cayaysu. Ali cawayga manami imaycayogpis caylachöräsu caycan.” \p \v 16 Saymi Jesús wilapargan: “Juc rïcu runashi murushganpita ascata cosechargan. \v 17 Sayshi say rïcu runa yarpachacorgan: ‘Cananga ¿maymantä saysica micuyta churashä? Wayë manami aypannasu micuynëcunata pirwanäpä.’ \v 18 Sayno yarpachacuycashganchöshi nergan: ‘Canan pirwa wayëta juchurcasirmi jucta sharcasishä más jatuncarayta. Nircurmi sayman lapan shuntashgä micuynëta pirwashäpä. \v 19 Sayno pirwacuycuptëga asca watapämi micuynë cangapä. Nircurnami micur upur cushishla cawacushäpä.’ \v 20 Sayno yarpachacuycaptinshi Tayta Diosninsi nergan: ‘¡Mana ali yarpayyog runa! ¡Canan sacaymi wanunquipä! Lapan pirwacushgayqui ¿pipärä canga?’ ” \p \v 21 Jesús sayno parlayta ushasquirmi nergan: “Say wanog rïcu runa waläla cosëchata shuntashgannömi quiquilanpä imatapis munagcunaga wanur imatapis chasquiyangapäsu Tayta Diosninsipita.” \s1 Tayta Diosman imaypis yäracunansipä Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 6.25-34) \p \v 22 Nircur discïpuluncunatapis Jesús nergan: “Gamcunaga ama yarpachacuyaysu: ‘¿Imatarä micuycushä? ¿Imatarä jaticuycushä?’ nir. \v 23 Micuyninsi captinpis y mödanansi captinpis manami saylachösu ali cawayta tarinsi. \v 24 Shumag tantyacuyay pishgucuna imano cawayashgantapis. Paycunaga manami murucuyansu, ni cosechayansu ni pirwacuyansu. Sayno captinpis Tayta Diosninsimi micuyta puestupan. Tayta Diosninsipäga say pishgucunapitapis gamcuna masmi väliyanqui. \v 25 Mayjina yarpachacurpis ¿pirä winarcunman tamäñunpita juc cucush maslatapis? \v 26 Saynölami mayjina yarpachacurpis say yarpachacushgalanwanga pipis tarengasu mödanatapis ni micuytapis. \p \v 27 “Tantyacuyay waytacuna imano cuyaylapä tuctuyashgantapis. Waytacunaga mana aruycarpis mana puscacuycarpis cuyaylapämi ricacuyan. Say waytacuna cuyaylapä cayashgannöga manami unay rey Salomón jaticushgan mödanancunapis cuyaylapä cashgasu. \v 28 Saquiptin rupasish cananpä captinpis Tayta Diosninsega alimi guewacunata winasin. Yäracuyniynag runacuna, waytacunatapis cuyaylapäta tuctuycäserga ¿manasurä gamcunatapis Tayta Diosninsi yanapäyäshunqui mödanayquita tariyänayquipä? \p \v 29 “Sayno caycaptenga ama laquicuyaysu imata micuyänayquipä ni imata upuyänayquipäpis. \v 30 Saynöga laquicuyan Tayta Diosman mana yäracog runacunalami. Gamcunaga ama paycunano laquicuyaysu. Imata nistashgayquitapis Tayta Diosninsega musyaycanmi. \v 31 Nistashgayquicunapä yarpachacuyänayquipa trucanga Tayta Diosninsi munashganno cawayänayquipä imaypis yarpachacuyay. Pay munashganno cawayaptiquega imata nistäyashgayquitapis puestupäyäshunquipämi. \v 32 Sayno caycaptenga, cuyaynëcuna, ama laquicuyaysu. Gamcunatami Tayta Diosninsi acrayäshushcanqui imayyagpis paypa naupancho cawayänayquipä. \p \v 33 “Sayno caycaptenga imayquicunatapis ranticuycur say guellaywan muchogcunata yanapäyay. Sayno yanaparga gloriaman riquëzayquita churacognömi caycäyanqui. Saynöpami gloriaman char cay pasacho ima riquëzapitapis más ali cagcunata chasquiyanquipä. Saytaga manami suwapis apangasu ni puyupis ushangasu. \v 34 Rïcu canalayquipä yarpachacorga manami Tayta Dios munashganno cawanayquipä yarpachacuycanquisu.” \s1 Jesucristo cutimunanpä puestucush canansipä yachasishgan \r (Mateo 24.45-51) \p \v 35-36 “Noga cutimuptë chasquicamänayquipä puestucush maya mayala caycäyay. Patronnin casaray fiestapita cutimunanta shuyaraycag ashmaycunanöla nogatapis shuyacayämay cutimuptë chasquicayämänayquipä. Puncuta jucla quichapäyänanpä ashmaynincuna acsinwan shuyaragno gamcunapis puestucushla caycäyay. \v 37 Sayno shuyämagcunataga mësa cagman jamaycasir quiquë sirviptëmi fiyupa cushicuyangapä. \v 38 Imay hörapis cutimushämi: pulan pagas carpis o walpa wagay carpis. Sayno caycaptenga maya mayala cutimunäta shuyarämay. Shuyacamagcunaga gloriaman pushaptëmi cushicuyangapä. \p \v 39 “Pipis wayinta suwapänanpä cashganta musyarga mana punuypami wayinta täpanman. \v 40 Saynöla gamcunapis puestucushla caycäyay. Mana musyayashgayqui hörami elagpita \sc noga \sc* cutimushäpä.” \p \v 41 Sayno niptinmi Pedro taporgan: “Sayno yachasishgayquega ¿nogacunalapäcu o lapan runacunapäwancu caycan?” \p \v 42 Niptin Jesús nergan: “Patronnin maypapis ilarga más yäracuypä cag ashmaynintami haciendancho lapantapis shumag ricananpä churan. Saymi say ashmayga mincaynincunatapis höralancho garasin. \v 43 Patronnin cutimur yäsishganno ali ruraycagta tariycorga: ‘Ali ashmaymi canqui’ nengapä. \v 44 Sayno nishpanmi patronnin say ashmaypa maquinman churanga lapan imaycantapis ricananpä. \v 45 Mana yäracuypä cag ashmaymi isanga: ‘Patronnë manarämi cutimongaräsu’ nir ashmay mayinta magan y micur upyar jitaräcun. \v 46 Sayno caycaptinmi mana yarpashgan höra elagpita patronnin cutimonga. Patronnin yäsishganta mana cäsucur lutanta ruraycagta tariycurmi mana cuyapaypa say ashmayta castigangapä. \p \v 47-48 “Mana musyayninpa juc ashmay lutanta ruraptenga patronnin manami aläpasu castiganga. Patronnin nishganta musyaycar mana wiyacuypa lutanta ruraptinmi isanga patronnin segaypa castiganga. Saynölami Tayta Diosninsipa wilacuyninta musyaycar pipis mana cäsucuptenga más fiyupa juzgash canga. \s1 Payman yäracogcunata chiquiyänanpä cashganpita Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 10.34-36) \p \v 49 “Cay pasaman noga shamushcä chasquicamagcuna salvash cayänanpä y mana chasquicamagcuna juzgash cayänanpämi. ¡Maynapis runacunata juzgar galaycömanna! \v 50 Isanga runacunata salvanäpäga fiyupa nacarrämi wanushäpä. Nacanäpä cashganta musyarmi fiyupa laquicö. \p \v 51 “Gamcuna yarpaycäyanqui cay pasaman shamush captë runacuna cuyanacur alina cawayänanpä cashgantami. Manami yarpäyashgayquinösu canga. \v 52 Cananpitaga yäracamagcunata mana yäracamagcuna chiquiyangami. Sayno carmi juc wayicho quiquinpura chiquinacuyanga. \v 53 Taytanmi chiquenga surinta y surinmi chiquenga taytanta. Mamanmi chiquenga wawanta y wawannami chiquenga mamanta. Lumsuyninmi chiquenga suedranta y suedrannami chiquenga lumsuyninta.” \s1 Jusalicuycunata cacharinansipä Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 16.2-3) \p \v 54 Saypitanami runacunata Jesús nergan: “Inti jeganan cagpa pucutay yurimuptenga: ‘Tamyanganami’ niyanqui, y niyashgayquinölami tamyan. \v 55 Inti jegamunan cag derëcha cag lädupita vientu vientumuptenga: ‘Shanangami’ niyanqui, y niyashgayquinölami shanan. \v 56 ¡Musyag-tucogcuna! Ciëluta ricar y cay pasata ricar imano tiempo cashgantapis tantyaycarga ¿imanirtä tantyacuyanquisu jusalicuyashgayquipita Tayta Diosninsi juzgayäshunayquipä cashganta? \p \v 57 “Tiempo cashganyag ¿imanirtä yarpachacuyanquisu salvash cayänayquipä? \v 58 ¿Manacu pipis quejacuyäshuptiquega autoridäman manarä char arreglayanqui? Mana arreglayaptiquega juezmanmi apasiyäshunqui. Jueznami wardiacunawan carcilman wichgasiyäshunquipä. \v 59 Saypitaga manami yarguyanquipäsu lapan jagan cashgayquita manarä pägapacorga.” \c 13 \s1 Mana cäsucog runa infiernucho nacayänanpä cashganpita Jesucristo yachasishgan \p \v 1 Sayman chaycurmi runacuna Jesusta wilayargan: “¡Galilea runacuna templucho Tayta Diosninsipä uywacunata rupaycäsiyaptinshi Pilato soldäduncunata cachargan wanusiyänanpä!” \p \v 2 Sayno wilayaptinmi Jesús nergan: “Ama yarpäyaysu waquin Galilea runacunapita say wanog runacuna más jusayog cayashganta. \v 3 Manami Tayta Diosninsipa castïgunwansu paycuna wanuyash. Gamcunami isanga Tayta Diosninsipa castïgunwan infiernucho nacayanquipä jusalicuyta mana cachariyashpayquega. \v 4 Saynöpis Siloé nishgancho törri juchur chunca puwag (18) runacunatami nitergan. Sayno captinpis ama yarpäyaysu Jerusalencho tag waquin runacunapita say wanog runacuna más jusayog cayashganta. \v 5 Manami Tayta Diosninsipa castïgunwansu paycunapis sayno wanuyash. Gamcunami isanga Tayta Diosninsipa castïgunwan infiernucho nacayanquipä jusalicuyta mana cachariyashpayquega.” \s1 Mana cäsucog runata mana wayog jïgusman Jesucristo tincusishgan \p \v 6 Saymi mana cäsucog runata mana wayog jïgusman tincusishpan Jesús nergan: “Juc runapa chacranchöshi cargan jïgus. Sayshi jïgusta palag aywar tarergansu ni juclaylatapis. \v 7 Saymi nergan chacran arogta: ‘Quimsa watanami shamö cay jïguspa wayuyninta palag y manami ni juclaylatapis tarishcäsu. Muturir jucla jitariy cay chacrapita. Mana wayogtaga ¿imapätä walälaga chacrachöpis sararäshun?’ \v 8 Sayno niptin chacran arog runa nergan: ‘Shuyaycushun juc watayag, taytay. Iscata winaparcurrä uryashä. \v 9 Sayno ruraptëga pagta wayunmanpis. Saycho mana wayuptinmi isanga muturir jitariycushunpä.’ ” \s1 Curcuyash warmita sábado jamay junagcho Jesucristo aliyäsishgan \p \v 10 Juc sábado jamay junagchömi sinagogacho Jesús yachaycäsergan. \v 11 Saychömi caycargan supay curcuyäsishgan warmi. Paymi nacaycargan chunca puwag (18) watana derechacayta mana puëdishpan. \v 12 Say warmita gayaycurmi Jesús nergan: “Cananga aliyashganami caycanqui curcuyash cashgayquipita.” \p \v 13 Sayno nir yataycuptin jinan höra aliyargan. Aliyarcurna say warmi Tayta Diosninsita alabargan. \v 14 Sábado jamay junagcho Jesús aliyäsish captinmi say sinagogacho mandag ajanargan. Saymi runacunata nergan: “Sogta junagmi caycan runacuna aruyänanpä. Say junagcunacho shayämunqui aliyayta munarga. ¡Ama sábado jamay junagchöräga shayämunquisu!” \p \v 15 Saymi Jesús nergan: “¡Ishcay cära runacuna! Sábado jamay junag captinpis ¿manacu töruyquicunata ashnuyquicunata pascarcur yacuseg gatiyanqui? \v 16 Chunca puwag (18) watami cay warmita curcuyaycasir Satanás nacasish. Uywayquicunatapis sábado jamay junagcho sayno cuyapaycäyaptiquega ¿manacu cay Israel warmitapis cuyapashwan, sábado jamay junag caycaptinpis?” \p \v 17 Sayno niptinmi chiquegnincuna pucayayparä pengacuyargan. Waquin runacunami isanga cushicuyargan say warmita aliyäsishganta ricar. \s1 Diospa wilacuyninta ñäbus muruman Jesucristo tincusishgan \r (Mateo 13.31-32; Marcos 4.30-32) \p \v 18-19 Mastapis Jesús tincusiypa yachasir nergan: “Tayta Diospa ali wilacuynenga ñäbus murunömi caycan. Ñäbusta muruptin winamun ata cashganyag. Saymi pishgucunapis gueshuncunata rämancunacho rurayan. Say tacshala murulapita ñäbus winarcamur räman mashtacashgannömi Tayta Diospa ali wilacuynenga may-saymanpis chaycan.” \s1 Diospa wilacuyninta levadüraman Jesucristo tincusishgan \r (Mateo 13.33) \p \v 20-21 Nircur Jesús caynöpis nergan: “Tayta Diospa ali wilacuynenga levadüranömi caycan. Tantata rurananpä warmi quimsa arröba jarinaman levadürata winaptenga mäsa shumagmi jacan. Ichicla levadüra mäsata jacasishgannömi Tayta Diosninsipa wilacuyninpis may-sayman changapä.” \s1 Gloriaman yaycuna puncu quichqui cashgan \r (Mateo 7.13-14,21-23) \p \v 22 Saypita Jerusalenpa Jesús aywarmi marcacunapa y jalgacunapapis yachasiraycar päsargan. \v 23 Saychömi juc runa taporgan: “Taytay, ¿walcaglacu salvacuyanga?” \p Saymi Jesús nergan: \v 24 “Salvacuyänayquipäga quichqui puncupanörämi gloriaman yaycuyänayqui. Ascag yaycuyta munarpis walcaglami say puncupa yaycuyanga. \v 25 Wayipa duëñun puncunta wichgacarcamuptin wagtacho quëdagcuna cayno nirmi tacacuyangapä: ‘Quichapaycalämay, taytay’ nir. Sayno gayacuyaptinmi pay nengapä: ‘Gamcunataga manami reguësu. ¿Pirä cacuyanquipis?’ \v 26 Saymi niyangapä: ‘¿Imanirtä reguiyämanquisoga? Micurchä upurchä purergansi. Y marcäcunachöpis yachasergayquichä.’ \v 27 Saymi yapay nengapä: ‘Gamcunataga manami reguësu. ¿Pirä cayanquipis? ¡Nogapita witicuyay, jusasapa runacuna!’ \p \v 28 “Gloriaman mana yaycur, Abrahamta, Isaacta, Jacobta y Tayta Diosninsipa profëtancunatapis saycho caycagta ricayashpan segaypami wagayangapä. Fiyupa laquicurmi quiruntapis uchuyanga, yaycuyta mana puëdiyashpan. \v 29 May-saypitapis shamog runacuna gloriaman yaycog cagmi isanga Tayta Diosninsi camarishgan micuyta cushishla micuyangapä. \v 30 Cay pasacho mana ali ricash cagcunaga Tayta Diosninsi juzganan junag ali ricashmi cayangapä. Yachag-tucogcunami isanga say junag infiernuman gaycush cayangapä.” \s1 Jerusalencho tagcunapä Jesucristo laquicushgan \r (Mateo 23.37-39) \p \v 31 Sayman waquin fariseucuna chaycurmi Jesusta niyargan: “¡Caypita aywacuy! Herodismi wanusiyta yarpaycäshunqui.” \p \v 32 Saymi Jesús nergan: “Say alguta wilay: ‘Juc ishcay junaglanashi supaycunata runacunapita Jesús gargonga y gueshyagcunatapis aliyäsenga. Saycunalawannashi ushanga lapan rurananpä cagcunata. \v 33 Saypitanashi Jerusalenman aywanga wanusish cananpä. Diospa wilacognincuna Jerusalencho wanuyashgannöshi paypis, Diospa wilacognin cayninpa, Jerusalenchörä wanonga.’ ” \p \v 34 Saypita Jesús nergan: “¡Jerusalén runacuna! ¿Imanirtä Tayta Diosninsipa profëtancunata y cachamushgan wilacogcunata naupapita-pasa wanuycäsiyanqui? Chipshancunata maman shuntarcur oglacognöpis gamcunata asca cutimi shuntayta munargä. Sayno munaptëpis gamcunaga manami munayashcanquisu shuntanäta. \v 35 Saymi gamcunata Tayta Diosninsi manana sapäshuptiqui chiquishogniquicuna shamur marcayquitapis ushacäsiyangapä. Manami yapay ricayämanquipänasu: ‘¡Tayta Diosninsi cachamushgan runa caycarga shacalämuy, taytay!’\x * \xo 13:35 \xt Salmo 118.26\x* niyämashgayquiyag.” \c 14 \s1 Jacapäcuycag runata Jesucristo aliyäsishgan \p \v 1 Saypitana sábado jamay junagcho Jesús aywargan mandag fariseupa wayinman micog. Saycho waquin fariseucuna Jesusta ricapaycäyargan: “Mä sábado jamay caycaptin ¿imatashi ruranga?” niyashpan. \v 2-3 Intëru cuerpun jacapäcuycag runata Jesús ricarmi Moisés guelgashganta yachasegcunatawan fariseucunata taporgan: “Sábado jamay junagcho ¿aliyäsishwancu o manacu?” nir. \p \v 4 Imatapis mana parlacuyaptinmi gueshyaycag runata Jesús yataycur aliyäsergan. Aliyarcasirna nergan: “Cananga wayiquipana aywacuy.” \p \v 5 Nircur fariseucunata nergan: “Maygayquipapis suriqui o töruyqui pözuman jegaptin ¿manacu jinan höra jorgog aywayanqui, sábado jamay junag caycaptinpis? Say rurashgayquinölami nogapis gueshyagcunata aliyäsë, sábado jamay junag caycaptinpis.” \p \v 6 Sayno niptin manami imatapis parlacuyargansu. \s1 Ishcay cära mana canansipä Jesucristo yachasishgan \p \v 7 Saychömi waquin gayasishgan runacuna, ali ricash cayta munar, mësa cagmanrä aywayargan jamacuyänanpä. Sayta ricaycur Jesús yachasergan: \v 8-9 “Pipis casaray fiestaman gayasiyäshuptiquega mësa cagmanräga ama jamacuyanquisu. Gamcunapita más respitädu runa chämuptin: ‘Mësapita witicuy pay jamacunanpä’ niyäshuptiqui pengacushmi mësacho jamaraycashgayquipita yargunquipä. \v 10 Mësa cagman jucla jamacunayquipa trucanga shuyaranqui gayasiyäshogniqui: ‘Päsacalämuy mësa cagman jamacunayquipä’ nishunayquitarä. Sayno jamasishuptiquimi mësacho gamwan jamacogcuna ali respitayäshunquipä.” \p \v 11 Sayno nishpanmi Jesús nergan: “Mayganpis runa-tucogcunaga pengaymanmi churash canga. Mana runa-tucogcunami isanga ali ricash canga.” \s1 Muchogcunata mana gonganansipä Jesucristo yachasishgan \p \v 12 Nircur wayinman pushag runatapis Jesús nergan: “Micuyänayquipä pitapis gayaserga ama gayasiyanquisu cuyanacuyashgalayquita, wauguilayquita, castalayquita ni rïcu cag vecïnulayquitaga. Paycuna tumayquita cutisishushgalayquimi premiuyqui canga. \v 13 Saypa trucanga gayasiyanqui muchogcunata, wegrucunata y gapracunatapis. \v 14 Paycunaga manami ni imanöpapis cutisiyäshunquipäsu. Paycunata garashgayquipitaga Tayta Diosninsinami premiuta goshunqui jusaynag runacunata cawarisimushgan junag.” \s1 Micuyänanpä gayasishgan runacunaman tincusiypa Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 22.1-10) \p \v 15 Saymi mësacho jamaraycashganpita juc runa nergan Jesusta: “¡Ima cushishgarä cayanga Tayta Diosninsi camarishgan micuyta gloriacho micogcuna!” \p \v 16 Sayno niptin tincusiypa Jesús cayno yachasergan: “Juc runashi asca runacunata invitargan juc junagcho wayinman micog aywayänanpä. \v 17 Say junag chämuptinnashi ashmayninta cachargan say invitashgan runacunata pushananpä. \v 18 Say ashmay wilag chaptinshi jucnin nergan: ‘Rantishgä chacrata ricagrämi aywanä caycan. Nogapita ama resienticuyculäsunsu.’ \v 19 Jucagnashi nergan: ‘Pisga par törutami rantishcä. Saymi ali o mana ali cashgantapis musyanäpä canan junag yapyag aywashä. Nogapita ama resienticuyculäsunsu.’ \v 20 Jucagnashi nergan: ‘Sayrämi warmita jorgushcä. Saymi gayasimashganman aywayta camäpacushäsu.’ Saynölashi lapan invitashgan runacuna aywayta munayargansu. \v 21 Sauraga say cachashgan ashmay cutiycur patronninta wilargan runacuna imano nishgantapis. Sayno wilaptin patronnin fiyupa rabiacorgan. Nircurna ashmayninta nergan: ‘Cällicunapa aywaycur jucla pushamuy muchogcunata, gapracunata y wegrucunatapis.’ \v 22 Patronnin nishganta rurarcurnashi ashmaynin nergan: ‘Nimashgayquinölami pushamushcä, taytay. Sayno captinpis mësaman manarämi runacuna juntäyanräsu.’ \v 23 Saynashi patronnin nergan: ‘Nänicunapa y chacracunapapis aywar saycho tarishgayqui runacunata imaycanöpapis wayëman juntäyashganyag pushamuy. \v 24 Naupata gayasimushgäcunaga perdiyashganami yanucasishgä micuyta.’ ” \s1 Wanushganyag discïpulun cananpä cashganpita Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 10.37-38) \p \v 25 Ascag runacuna gatiräyaptinmi Jesús nergan: \v 26 “Mayganpis discïpulö cayta munarga mamanpä, taytanpä, warminpä, surincunapä, wauguincunapä y panincunapä yarpachacunanpa trucanga más yarpachacusun noga munashgäta rurananpä. \p \v 27 “Discïpulöcunaga imano nacarpis noga munashgänöla imaypis cawayäsun. Wanushganyag noga munashgäno mana cawarga manami discïpulö canmansu. \v 28 Discïpulö caycashganpita witicogcunaga wayi rurayta galaycasir mana ushasegnömi caycäyan. Pipis wayita rurananpäga shumagrämi yarpachacun say wayita ushasinanpä gastun aypashganta o mana aypashgantapis. \v 29 Cimientuycular cachaycuptenga lapan ricagcunami payta jamuräyanga: \v 30 ‘Say runaga puëdegnöpis wayita rurar galaycasish manapis ushasinanpä’ nir. \p \v 31 “Maygan nacionpis juc nacionwan manarä pelyar ¿manacu puntataga mandagnin reycuna shumagrä yarpachacuyan ishcay chunca waranga (20,000) soldäducunata chunca waranga (10,000) soldädulanwan vincinanpä o mana vincinanpä cashgantapis? \v 32 Pelyayta mana puëdinan captenga jucag cag mandag carucho caycaptilanrämi wilacogninta cachan: ‘Mananashi pelyashunnasu. Munashgayqui cagtashi imäcunatapis apacunqui’ nir wilananpä. \v 33 Saynöla discïpulö cayänayquipä listula caycäyay noga-raycu lapan imayquicunatapis cachaycuyänayquipä. Imayquicunatapis cachariyta mana munarga manami discïpulö cayanquimansu. [Nishgäta wiyag cäga shumag tantyacuyay.] \p \v 34-35 “Musyashgayquinöpis cachega alimi caycan micuyta gustuta gonanpä. Sulur rumilan quëdaptinnami isanga imapäpis välinnasu alpapä ni iscapäpis. Sayno captenga jitariycunsinami. Wanushgayquiyag discïpulö mana carga cuidä gamcunapis Tayta Diosninsipa naupanpita jitarish cayanquiman.” \c 15 \s1 Ogracash uyshaman tincusiypa Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 18.12-14) \p \v 1 Impuesto cobragcunawan Diosta mana cäsucog runacunapis aywayargan Jesús yachasishganta wiyayänanpä. \v 2 Sayta ricar fariseucunawan Moisés guelgashganta yachasegcuna Jesusta jamurargan: “¿Imanirtä cay runaga Diosta mana cäsucogcunawan shuntacaycur micun?” \p \v 3 Sayno niyaptinmi Jesús tantyasergan: \v 4 “Pipis pachac (100) uyshanpita jucta ograycorga ¿manacu waquin cagta juc pasaman ayluycur jucla aywan ashimunanpä? \v 5 Tariycorga cushishmi aparicurcur apan waquin cagman talunanpä. \v 6 Wayinman chaycurnami vecïnuncunatawan reguinacuyashgancunata shuntaycur cushish wilapan: ‘¡Ograshgä uyshätami tarishcä!’ \v 7 Say runa uyshata tariycur cushicushgannölami Tayta Diosninsiwan angilcunapis cushicuyan juclaylapis jusasapa runa Diosta chasquicuptin. Sayno cushicuyan isgun chunca isgun (99) Dios munashganno cawag runacunapä cushicushganpita masmi. \s1 Ogracash guellayman tincusiypa Jesucristo yachasishgan \p \v 8 “Sayno pï warmipis chunca (10) guellayninpita jucta ograycorga acsita sarircasirmi jucla wayinta pisapacun ograshgan guellayta ashinanpä. \v 9 Ashiycashgancho tariycorga vecïnancunata y reguinacuyashgancunatapis shuntaycur cushishmi wilapan: ‘¡Ograshgä guellaynëtami tarishcä!’ nir. \v 10 Saynömi Tayta Diosninsipa angilnincunapis cushicuyan juc runalapis jusalicuycunata cacharir Tayta Diosninsita chasquicuptin.” \s1 Aywacog magtaman tincusiypa Jesucristo yachasishgan \p \v 11 Mastapis Jesús nergan: “Juc runapashi ishcay olgu surincuna cayargan. \v 12 Sayshi shulca cag surin papäninta nergan: ‘Papá, nogata raquipämänayquipä cagcunata jucla raquipaycalämay.’ Sayno niptinshi papänin raquipaycorgan paypä cagcunata. \v 13 Saypita juc ishcay junaglatanashi lapan chasquishgancunata ranticuycorgan. Nircur say guellaywan aywacorgan caru marcapa. Saychönashi munashganta rurar lapan guellayninta manacagcunacho ushargan. \p \v 14-15 “Say marcacho caycaptinnashi fiyupa muchuy cargan. Sayshi say magta\f + \fr 15:14-15 \ft Waquenga “magta” ninanpa trucanga “mözu” niyanmi.\f* fiyupa micanar aruyta ashiptin hacendädo runa payta chasquergan cuchinta misipänanpä. \v 16 Cuchita misirnashi segaypa micanar cuchipa micuynintapis micuyta munargan. Sayno micanaycaptinpis micuy mana captinshi pipis garargansu. \v 17 Sayshi yarpachacorgan: ‘Papänëpa arognincunaga pacha junta micushcher caycäyan, caycho micanaypita wanunaptë. \v 18 Cayno canäpa trucanga papänë cagpa cuticushä. Chaycorga caynömi nishä: “Papá, perdonaycalämay. Gomashgayquicunata manacagcho usharmi jusalicushcä. Manami gam munashgayquinösu ni Tayta Diosninsi munashgannösu rurashcä. \v 19 Cananpitaga ama chasquimaysu suriquitanöga, sinöga mincayniquitanölana chasquiycalämay.” ’ \v 20 Sayno yarpachacusquir cuticorgan papänin cagpa. \p “Sayshi carulatarä shamuycagta ricaycur papänin cushicushpan cörrila aywar macalacurcorgan. \v 21 Sayshi surin nergan: ‘¡Perdonaycalämay, papá! Gomashgayquicunata manacagcho ushar jusalicushcämi. Manami gam munashgayquinösu ni Tayta Diosninsi munashgannösu rurashcä. Cananpitaga ama suriquitano chasquimaysu, sinöga mincayniquitanölana chasquiycalämay.’ \p \v 22 “Sayno nicaptinshi papänin ashmaynincunata nergan: ‘Más ali cag mödanata jucla jorgayämuy surë trucacunanpä. Saynöpis sortïjata y zapatuta jorgayämuy jaticunanpä. \v 23 Nircur werannin turishta pishtayay fiestata ruranansipä. \v 24 ¡Cay surëga wanushno cashganpita cawarimushnömi caycan! ¡Ogracash cashganpitami yurimush!’ Sayno nir cushicurshi fiestata rurayargan. \p \v 25 “Sayyag mayor cag surenga chacrachöshi caycargan. Saypita cutimur wayiman chaycashganchöshi wiyargan wayincho fiestata ruraycäyagta. \v 26 Sauraga juc ashmayninta gayaycur taporgan wayincho imanir fiestata ruraycäyashgantapis. \v 27 Tapuptin ashmaynin nergan: ‘Wauguiquimi cutimush. Saymi papäniqui pishtasish werannin turishta wauguiqui chämushganpita cushicur.’ \v 28 Sayno wilaptinshi fiyupa rabiashpan wayinman yaycuyta munargansu. Sauraga papänin aywaycurshi ruwargan wayiman yaycunanpä. \v 29 Sayshi papäninta nergan: ‘Gam musyashgayquinöpis mana yargucuypami gamta yanapaycä lapan nimashgayquicunata rurar. Sayno yanapaycaptëpis manami imaypis gomashcanquisu ni juc cabralatapis amïgöcunawan fiestata ruranäpä. \v 30 ¡Cay guela suriqui jusalicuylacho cawag warmicunawan guellayniquita ushasquir cutiycamuptinmi isanga pishtasishcanqui werannin turishtarä!’ \p \v 31 “Sayno niptin taytan nergan: ‘Imano captinpis gamga mana yargucuypami nogawan caycanqui, hïjo. Saymi lapan imaycäcunapis gamlapäna caycan. \v 32 Wauguiqui jusalicuyta cacharir cutimush caycaptenga imano captinpis fiestata rurashun.’ ” \c 16 \s1 Cashganpita runa mayinsita yanapänansipä yäsishgan \p \v 1 Saymi discïpuluncunata yachasir Jesús nergan: “Juc ashmaynintashi patronnin churargan imaycantapis shumag ricananpä. Saypitashi say patronninta runacuna wilapäyargan imaycantapis lutala ashmaynin ushaycashganta. \v 2 Sayta musyaycurna patronnin gayasimorgan. Nircurna nergan: ‘Runacuna gampä parlayan imäcunatapis lutala ushaycashgayquitami. Cananga wilamay lapan imata rurashgayquitapis. Cananpitaga mananami imaycäcunatapis ricanquipänasu.’ \v 3 Sayno niptinmi say runa yarpachacorgan: ‘¿Imatarä canan rurashä patronnë gargamaptenga? Manami calpä cansu chacracho arunäpä. Caridäta manacuytapis pengacömi. \v 4 Alfin patronnë gargamaptin jina ¿imanäshätä? Jagan runacuna yanapäyämänanpä mejor cobrashä pulalanta.’ \v 5 Sayshi patronninpa jagan cag runacunata juc jucla gayaycasir punta cagta taporgan: ‘¿Aycatä patronnëpa jagan caycanqui?’ nir. \v 6 Sayno tapuptin nergan: ‘Paypa jagan caycä ishcay pachac (200) läta aceitimi.’ Saymi say runa nergan: ‘Canan guelgashun pachac (100) läta aceitilatana päganayquipä.’ \v 7 Saypita jucnin cagtana taporgan: ‘Gamga ¿aycatä jagan caycanqui?’ Say runa nergan: ‘Paypa jagan caycä ishcay waranga (2,000) arröba trïgumi.’ Sayno niptinshi nergan: ‘Canan guelgashun waranga pisga pachac (1,500) arröba trïgulatana päganayquipä.’ \v 8-9 Sayno rurashganta musyaycur patronnin nergan: ‘Yanapash cayta munarga ¡say runa amistä rurayta yachanmi!’ ” \p Sayno wilaparcur Jesús nergan: “Mana nacananpä say runa yarpachacushganno gamcunapis yarpachacuyay imanöpapis gloriaman chäyänayquipä. Saynöla imalayquiwanpis runa mayiquita yanapäyay paycunapis Diospa wilacuyninta chasquicur gloriaman chäyänanpä. Sayno rurayaptiquimi gloriaman chäyaptiqui cushish chasquicuyäshunquipä. \v 10 Walcalata sararashgayquiwan runa mayiquita yanaparga ascata sarararpis yanapanquipämi. Mana yanapäcog carga ascata sarararpis manami yanapäcunquipäsu. \v 11-12 Saynöla imata paytacushuptiquipis mana yatapacuylapa ali ricanqui. Mana yatapacog captiquega Diospa ali wilacuyninta wilapaptiquipis chasquishunquipämi. Mana yäracuypä captiquega manami cäsushunquipäsu ni imata niptiquipis. \p \v 13 “Manami pipis ishcay patronta sirvinmansu. Ishcay patronyog carga jucninta cäsucur jucnintaga manami cäsucongasu. Jucninta cuyar jucnintaga manami cuyangasu. Saynölami rïcu canalanpä yarpachacogcunaga: ‘Tayta Diospa maquinchömi caycä’ nicarpis pay munashganno cawayta camäpacuyansu.” \p \v 14 Sayno yachasishganta wiyarmi fariseo runacuna Jesusta asipäyargan. Sayno asipargan imaypis rïcu canalanpä yarpachacog carmi. \v 15 Saymi Jesús nergan: “Gamcuna ishcay cära captiquipis Tayta Diosninsi musyanmi shonguyquicuna imano cashgantapis. Saymi runacuna respitayäshuptiquipis Tayta Diosninsipäga ishcay cära cayashgayqui segaypa mana ali caycan. \s1 Jesucristo yachasishganta cäsucunansipä cashgan \p \v 16 “Moisés guelgashgancuna, Tayta Diosninsipa profëtancuna guelgayashgancuna y Juan Bautista wilacushgancunapis nicäyan noga shamunäpä cagpitami. Saymi Juan wilacuyta galaycushganpita-pasa asca runacuna Tayta Diosninsipa wilacuyninta imanöpapis chasquicuycäyan. \p \v 17 “Ciëluwan cay pasa ushacaptinpis Moisés y waquin profëtacuna guelgayashgancunaga lapanmi cumplengapä. \s1 Majayogcuna mana raquicäyänanpä Jesucristo yachasishgan \p \v 18 “Pï runapis warminpita raquicarcur juc warmiwan targa adulteriuchömi caycan. Saynöpis runanpita raquicash warmiwan pipis targa adulteriuchömi caycan.” \s1 Läzarupita y rïcu runapita Jesucristo wilapashgan \p \v 19 Saypitanami Jesús wilapargan: “Juc rïcu runashi cargan ali mödanacunalata jaticog. Saynöpis waran waran amïguncunawan fiestata rurar ali micuycunalata micuyag. \v 20 Say rïcu runapa wayin puncuchöshi muchog runa Lázaro jutiyog jamarargan. Läzarupa intëru cuerpuntashi gueri ushaycargan. \v 21 Payshi rïcu runa micur shicwapacushgalantapis micuyta munargan. Y saychöshi algucunapis Läzarupa guerinta lagwapäyargan. \v 22 Lázaro wanusquiptinnashi angilcuna almanta apayargan Abraham caycashgan cagman. Y rïcu runa wanuycuptinnashi castancuna pampayargan. \p \v 23 “Mana cuyapäcog rïcu runapa almannashi aywargan Hadisman.\f + \fr 16:23 \ft Hadisga jusalancho wanog runacunapa alman caycashganmi caycan.\f* Saychöshi fiyupa nacaycashgancho carupita ricargan Läzaruta Abrahampa naupancho caycagta. \v 24 Sauraga rïcu runa gayacorgan: ‘Tayta Abraham, cuyapaycalämay. Läzaruta cachaycalämuy dëdunta ushmarcasir shimëta ushmasipämänanpä. Segaypami nacaycä cay ninacho rupar.’ \v 25 Sayno niptinshi Abraham nergan: ‘Yarpay manarä wanur imaycayogpis cashpayqui ali cawashgayquita. Läzarunami isanga pobri cashpan segaypa nacargan. Saymi cananga pay cushish caycho caycan y gamna saycho nacaycanqui. \v 26 Saynöpis jatuncaray jiu-jiuyaycag ragrami raquiycämansi. Saymi gam cashgayqui cagman pipis simpämuyta puëdinsu. Sayno gampis puëdimunquisu simpämuyta noga caycashgä cagman.’ \p \v 27 “Sayno niptinshi rïcu runa nergan: ‘Tayta Abraham, papänëpa wayinman Läzaruta cachayculay. \v 28 Saycho pisgarämi wauguëcuna caycäyan. Paycunaman wilacog aywayculäsun cay nacayman mana shayämunanpä.’ \v 29 Saymi Abraham nergan: ‘Paycuna sararanmi Moisés y waquin profëtacuna guelgayashgancunata. Saycunata cäsucuyäsun.’ \v 30 Sayshi rïcu runa nergan: ‘Tayta Abraham, sarararpis saytaga manami cäsucuyangasu. Juc runa wanushganpita cawarircur wilacuptinmi isanga jusalicuycunata cachariyanga.’ \v 31 Sayno niptin Abraham nergan: ‘Moisés y waquin profëtacuna guelgayashgancunata mana cäsucuycarga wanushganpita cawarircur wilacog aywaptinpis manami cäsucuyangasu.’ ” \c 17 \s1 Jusaman pitapis mana tunisinansipä Jesucristo tantyasishgan \r (Mateo 18.6-7; Marcos 9.42) \p \v 1 Nircurna discïpuluncunata Jesús nergan: “Jusalicunayquita Tayta Diosninsi mana munaptinpis jusaman tunisicogcuna imaypis cayangami. ¡Paycunaga juicio finalcho fiyupami laquicongapä! \v 2 Tayta Diosman yäracogcunata jusalicasiyaptenga más alimi canman mulïnu rumita cuncanman sheguparcur lamarman garpuriyaptinpis. \v 3 Cuidä gamcunapis jusaman tunisicogcunano cayanquiman. \p “Tayta Diosman yäracog mayiqui imalachöpis rabianäsishuptiquega jusalicuycashganta tantyasinqui. Tantyasiptiqui chasquicuptenga perdonanqui. \v 4 Juc junagcho ganchis cuti rabianäsishuptiquipis: ‘Perdonaycalämay’ nishuptiquega perdonanqui.” \p \v 5 Sayno niptin apostolnincuna Jesusta niyargan: “Yanapaycayämay Tayta Diosninsiman más yäracur runa mayëta nishgayquino perdonayänäpä.” \p \v 6 Sayno niptinmi Jesús nergan: “Ñäbuspa murunno tacshalapis yäracuyniqui captenga cay jatuncaray sicómoro jachata: ‘Sapipita luquicarcur lamarman jawicämuy’ niyaptiquipis jawicämongami.” \s1 Tayta Diosninsi nimashgansita ashmaynöla cäsucunansipä cashgan \p \v 7 “Ashmaynincuna arushganpita o misicushganpita chaptin manami pipis ashmayninta: ‘Jamayculay micuyänayquipä’ ninsu. \v 8 Saypa trucanga lapanpis niyan: ‘Yanucamuyrä garamänayquipä. Micusquiptërämi gamga micunquipä.’ \v 9 Mandashganta ruraycaptinpis manami ‘Päquilä’ ninsu say ashmayninta. \p \v 10 “Ashmaynölami gamcunapis caycäyanqui. Saymi Tayta Diosninsi munashganta rurarpis ama shuyacuyanquisu pipis: ‘Alitami rurashcanqui’ niyäshunayquita. Saypa trucanga niyay: ‘Nogacunaga Tayta Diosninsipa ashmayninmi caycäyä. Saymi munashgalanta ruraycäyä.’ ” \s1 Leprawan gueshyaycag chunca runacunata Jesucristo aliyäsishgan \p \v 11 Jerusalenpa aywarmi Jesús päsargan Samaria y Galilea provinciacuna cuchulanpa. \v 12 Tacsha marcaman chänanpä caycaptinmi leprawan gueshyaycag chunca (10) runacuna payta ricayargan. Saymi carulapitana gayacuyargan: \v 13 “¡Tayta Jesús, nogacunata cuyapaycayälämay!” nir. \p \v 14 Saymi Jesús nergan: “Aywayay cüracunaman ricayäshunayquipä.” \p Sayno niptin aywaycäyashgalanchöna aliyäyargan. \v 15 Saymi aliyashganta tantyaycur juc cutergan Jesús cagman Tayta Diosninsita alabaraycar. \v 16 Chaycurnami gongurpacuycorgan Jesuspa puntanman: “¡Päquilä, taytay!” nishpan. Say cuteg runaga cargan Samariapitami. \v 17 Saymi Jesús nergan saycho cag runacunata: “Leprapita aliyagcunaga ¿manacu chuncag (10) cayargan? ¿Maytä waquin cäga? \v 18 Waquin cag Israel runa caycarpis aliyashganpita Tayta Diosta alabayänanpä manami cutiyämushgasu. Cay runami isanga, mana Israel runa caycarpis, cutimush Tayta Diosninsita alabananpä.” \p \v 19 Nircur say runata nergan: “Cananga aywacuyna. Tayta Diosman yäracushgayquipitami salvashgana caycanqui.” \s1 Jesucristupa cutimuynin imano cananpä cashgan \r (Mateo 24.23-28,37-41) \p \v 20 Juc cutimi Jesusta fariseucuna tapuyargan: “Israel runacunapa mandagnin Cristo chämunanpäna caycashganta ¿imanöpatä musyayäman?”\f + \fr 17:20 \ft Jesús runala cashganta yarpar fariseucuna manami tantyayargansu Tayta Dios cachamushgan Cristo Jesús cashganta.\f* \p Sayno tapuptin nergan: “Tayta Dios cachamushgan Cristo chämunanpäna caycashganta manami lapan runacunasu tantyacuyanga. \v 21 Manami pipis nengasu maychöpis caycashganta. Saypa trucanga Tayta Diosninsi cachamushgan Cristo gamcunawannami caycan.” \p \v 22 Saypita más rätuntanami discïpuluncunata nergan: “Gloriaman aywasquiptë gamcuna segaypami munayanqui jucla \sc noga \sc* cutimunäta. Sayno munayaptiquipis manami jucla cutimushäsu. \v 23 Pipis: ‘Saychömi o wacchömi Tayta Dios cachamushgan Cristo caycan’ nishuptiquipis ama cäsuyanquisu. \v 24 Wiscurcuna shuntacagta ricarmi musyansi wanush uywa saycho jitaraycashganta. Saynölami cay nishgäcuna päsaycagta ricar musyayanqui \sc noga \sc* cutimunäpäna caycashgäta. \v 25 Sayno manarä captinmi puntataga runacuna chiquimar segaypa nacasimanga. \p \v 26 “Noé cawanan wisan diluvio elagpita cashgannömi \sc nogapis \sc* elagpita cutimushäpä. \v 27 Noé cawanan wisanpis runacunaga micur, upyar y majasacarmi caycäyargan. Sayno cawayargan arcaman Noé yaycushgan junagyagmi. Sayno caycaptinmi elagpita fiyupa tamyar cay pasaman yacu juntargan. Saynöpami lapan runacuna shengaypa wanur ushacäyargan. \v 28 Saynölami Lot cawanan wisanpis runacuna micur, upyar, rantir, ranticur, murupacur y wayitapis sharcasir caycäyargan. \v 29 Sodoma marcapita Lot yargusquiptinnami ciëlupita tamyamorgan azufriyog nina. Saychömi lapan runacuna rupaycar wanuyargan. \v 30 Saycuna elagpita päsashgannömi \sc nogapis \sc* elagpita cutimushäpä. \p \v 31 “Say junäga wayinpita wagtacho caycagcuna ama wayinman yaycuyäsunsu imancunata jorguyänanpäpis. Saynöla chacracho caycagcunapis wayinman amana cutiyäsunsu. \v 32 Cuidä Lotpa warmin\f + \fr 17:32 \ft Lotpa warmin Diosta mana cäsucushganta musyanayquipä liyinqui Génesis 19.17,26.\f* Diosta mana cäsucog cashganno gamcunapis cayanquiman. \v 33 Tayta Diosta cäsucunanpa trucan quiquin munashganno cawacuyta munagcunaga manami pipis gloriaman chäyangasu. Tayta Dios munashganno cawag cagcunami isanga gloriaman char imayyagpis cawayangapä. \p \v 34 “Cutimushgä junagmi juc cämalacho ishcag punuycagpita chasquicamag cagta apacushä y mana chasquicamag cagtanami cacharishä. \v 35 Maraycho ishcay warmicuna agacuycagcunapita chasquicamag cagta pushacushä y mana chasquicamag cagtanami cacharishä. \v 36 [Chacracho ishcay runacuna aruycagpita nogaman yäracamag cagtami apacushä y mana yäracamag cagtanami cacharishä.]” \p \v 37 Sauraga sayta wiyaycur discïpuluncuna tapuyargan: “Sayno shuntashgayqui höra nogacuna ¿maychötä cayäshä, taytay? ¿Gamwancu o manacu?” \p Sayno tapuyaptinmi Jesús nergan: “Wiscurcuna uywa wanush caycagman juntacäyashgannömi gamcunapis noga cashgä cagcho shuntacash cayanquipä.” \c 18 \s1 Tayta Diosninsita mana ajayaypa manacunansipä Jesucristo yachasishgan \p \v 1 Mana ajayaypa Tayta Diosta manacuyänanpä discïpuluncunata Jesús yachasir nergan: \v 2 “Juc marcachöshi Tayta Diosta ni runacunatapis mana mansapacog juez cargan. \v 3 Say marcachöshi targan juc viüda warmipis. Payshi say juezman aywargan: ‘Quejacushgäta arreglaycalämay, taytay’ nir. \v 4-5 Sayno yaparir yaparir aywaptinpis juezga manashi cäsorgansu. Nircurnashi say juez cayno yarpachacorgan: ‘Diosta mana mansapacurpis ni runacunata mana mansaparpis cay warmipa demandunta jucla arreglashä. Mana arreglaptëga imay hörapis cutiycämongami fastidiamar umäta nanäsinanpä’.” \p \v 6-7 Sayno wilaparcurmi Jesús nergan: “Say juez fiyu runa caycarpis viüda quejacushganta arreglaycaptenga ¿manasurä Tayta Diosninsipis wiyanga payman yäracogcuna manacuyashganta? Manami walälasu pagasta junagta Tayta Diosninsita manacuyanga. \v 8 Manacog cagtaga Tayta Diosninsi mana shuyaräsiylapami yanapanga. Sayno caycaptinpis cay pasaman \sc noga \sc* cutimushpä ¿tarishäsurä pilapis yäracaycämagta?” \s1 Mana alabacuypa Tayta Diosninsita manacunansipä Jesucristo tantyasishgan \p \v 9 Juc cutichömi ishcay cära runacunata Jesús wilapargan: \v 10 “Ishcay runashi aywayargan templuman Diosta manacuyänanpä. Jucagshi cargan fariseo y jucagnashi cargan impuesto cobrag. \v 11 Sayshi fariseo cäga ichircur manacorgan: ‘Päquilä, Tayta Dios. Gamta agradëcicö waquin runacunano mana cashgäpitami. Paycunaga cayan suwa, Diosta mana cäsucog, adulteriucho cag. Saynöpis gamta agradëcicö tagay impuesto cobrag runano mana cashgäpita. \v 12 Ayunäpis semänacho ishcay cutimi. Saynölami imaypis diezmöta apä templuman.’ \v 13 Impuesto cobrag cagnashi isanga carulacho ichicuycorgan. Payga jusasapa carshi ciëluman rircäriylapis rircärergansu. Saypa trucanga fiyupa laquicushpan: ‘Cuyapaycalämay, Tayta Dios. Nogaga jusasapa runami cä’ nergan. \v 14 Saymi impuestuta cobrag cäga wayinman cutergan jusanpita perdonashgana. Fariseo cagtami isanga Tayta Diosninsi perdonargansu. Saynölami mayganpis ishcay cära cagtaga Tayta Diosninsi perdonangasu. Jusayog cashganta tantyacog cagtami isanga perdonangapä.” \s1 Wamracunapä Tayta Diosta Jesucristo manacushgan \r (Mateo 19.13-15; Marcos 10.13-16) \p \v 15 Saypitanami wamracunata Jesús cagman apayargan umanman maquinta churaycur Tayta Diosta manacunanpä. Wamracunata apaycagta ricarmi discïpuluncuna michäyargan. \v 16 Sayno michäyaptinpis wamracunata Jesús gayargan shayämunanpä. Nircurnami discïpuluncunata nergan: “Wamracunata apacayämunanta ama michäyaysu. Wamrano cagcunami Tayta Diospa naupanman chäyangapä. \v 17 Pipis Tayta Diosninsipa naupanman chayta munarga papänin nishganta wamra criyishganno Tayta Diosninsi nishganta criyisun. Wamrano criyegcunalami Tayta Diospa naupanman chäyangapä.” \s1 Rïcu runa ajatarä salvacunanpä Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 19.16-30; Marcos 10.17-31) \p \v 18 Juc mandag runami Jesusta nergan: “Gam imaycatapis musyanquimi, taytay. Saymi tapuculäshayqui. ¿Imatatä ruräman Tayta Diospa naupanman chänäpä?” \p \v 19 Saymi Jesús nergan: “¿Imanirtä yarpanqui lapantapis musyashgäta? Tayta Diosnilansimi lapantapis musyaycan. \v 20 Tayta Diosninsipa naupanman chänayquipäga mandamientucunata cumpliy. Musyanquimi mandamientucuna cayno nishganta: ‘Ama adulteriucho canquisu. Runa mayiquita ama wanusinquisu. Ama suwacunquisu. Manacagtaga ama pitapis tumpanquisu. Mamayquitawan taytayquita ali ricanqui.’ ”\x * \xo 18:20 \xt Éxodo 20.12-16; Deuteronomio 5.16-20\x* \p \v 21 Niptin say runa nergan: “Saycunataga wamra cashgäpita-pasami lapanta cumplishcä, taytay.” \p \v 22 Sayno niptin Jesús nergan: “Lapanta cumpliycarpis Tayta Diospa naupanman chänayquipäga jucrämi pishëshunqui ruranayquipä. Lapan imayquicunatapis ranticuycur guellayta muchogcunata aypuy. Nircur nogawan aywashun yachasishgäta yachacunayquipä. Sayno rurashpayquega gloriaman riquëzayquita churacognömi caycanqui.” \p \v 23 Sayno niptinmi say runa laquicorgan segaypa rïcu cashpan. \v 24 Laquish caycagta ricar Jesús nergan: “¡Ajami caycan rïcu runacuna Tayta Diospa naupanman chäyänanpäga! \v 25 Auja uchcupa camëllo päsayta mana camäpacushganno rïcu runapis quiquilanpitaga Tayta Diospa naupanman chayta manami camäpacunsu.” \p \v 26 Sayno niptinmi wiyagcuna Jesusta tapuyargan: “Sayno captenga ¿pirä salvaconga?” nir. \p \v 27 Niyaptin Jesús nergan: “Quiquilanpitaga runacuna manami salvacuyta camäpacuyansu. Tayta Dioslami pitapis salvan.” \p \v 28 Saymi Pedro nergan: “Nogacunaga lapantami imaycätapis cachariyashcä gamta gatiräyänäpä, taytay.” \p \v 29-30 Sayno niptin Jesús nergan: “Tayta Diosninsipa wilacuyninta wilacunayqui cash wauguiquicunata, paniquicunata, mamayquita, taytayquita, suriquicunata, wayiquita y chacrayquicunatapis cacharerga cay pasacho pachac (100) cuti mastami chasquinquipä. Saynöpami paniquipis, wauguiquipis, mamayquipis, taytayquipis, chacrayquicunapis y wayiquicunapis gampa canga. Isanga wilacuynëta wilacushgayquipita runacuna chiquiyäshunquipämi. Sayno captinpis Tayta Diospa naupanman char imayyagpis cushishmi cawanquipä.” \s1 Wanusish cananpä Jesucristo yapay wilacushgan \r (Mateo 20.17-19; Marcos 10.32-34) \p \v 31 Saypitami chunca ishcay (12) acrashgan cag discïpuluncunata gayaycur Jesús nergan: “Musyayanquimi Jerusalenpa aywaycashgansita. Jerusalenman chashgami Tayta Diosninsipa profëtancuna guelgayashgannöla lapanpis \sc nogata \sc* päsamanga. \v 32 Saymi wanusimänanpä mana Israel runacunapa maquinman autoridäcuna entregayämanga. Paycunami asipäyämanga, ashliyämanga y togapäyämangapis. \v 33 Saynöpis astarcamar wanusiyämanga. Sayno captinpis quimsa junagtaga cawarimushämi.” \p \v 34 Sayno niptin discïpuluncuna manami tantyayargansu imapita parlaycashgantapis. \s1 Jericó marcacho gaprata Jesucristo aliyäsishgan \r (Mateo 20.29-34; Marcos 10.46-52) \p \v 35 Saypita Jericó marcaman Jesús yaycuycaptinna nänicho jamaraycargan juc gapra runa caridäta manacur. \v 36 Sauraga asca runacuna aywaycagta mayarmi say gapra runa tapucorgan pï päsaycashgantapis musyananpä. \v 37 Tapucuptinmi wilayargan: “Nazaretpita cag Jesusmi päsaycan” nir. \p \v 38 Wilaycuptinmi gayacorgan: “¡Rey Davidpa castan Jesús, cuyapaycalämay!” nir. \p \v 39 Saymi puntanta aywaycagcunaga say gaprata olgutupäyargan upälacunanpä. Sayno olgutupäyaptinpis masrämi gayacorgan: “¡Rey Davidpa castan Jesús, cuyapaycalämay, ari!” nir. \p \v 40 Sayno gayacushganta wiyarmi Jesusga ichicuycushpan gayasimorgan. Naupanman chaycasiyaptinna taporgan: \v 41 “¿Imacho yanapänätatä munaycanqui?” nir. \p Gapranami nergan: “¡Nawë ricanantami munaycä, taytay!” \p \v 42 Niptin Jesús nergan: “¡Ricayna! Yäracamayniquipami canan nawiqui ricangana.” \p \v 43 Sayno niptinmi jinan höra gaprapa nawincuna ricarganna. Ricarnami Jesuspa guepanpa aywargan Tayta Diosninsita alabaraycar. Sayta ricaycur lapan runacuna Tayta Diosninsita alabayargan. \c 19 \s1 Jesucristuta Zaqueo wayinman chasquicushgan \p \v 1-3 Jericó marcachömi targan Zaqueo jutiyog rïcu runa. Paymi cargan impuesto cobragcunapa mandagnin. Sauraga Jericó marcapa asca runacunawan Jesús päsaptinmi tacshala car ricayta puëdergansu. \v 4 Saymi Jesús päsaycagta ricananpä cörrila aywar Zaqueo wisacurcorgan sicómoro gueruman. \v 5 Saypa päsaycashgancho Zaqueuta ricärir Jesús nergan: “Zaqueo, jucla urämuy. Wayiquimanmi aywaycä posädasimänayquipä.” \p \v 6 Sayno niptinmi Zaqueo jucla urarcur Jesusta cushish pushargan wayinman. \v 7 Sayta ricaycur lapan runacuna Jesusta jamuräyargan: “¿Imanirtä jusasapa runapa wayinman aywaycan posädacunanpä?” nir. \p \v 8 Wayinchöna caycarmi Jesusta Zaqueo nergan: “Sararashgäpita pulantami imätapis muchogcunata raquipaycushä, taytay. Sayno pipa imantapis guechushgäpita chuscu cuti mastami cutisishä.” \p \v 9 Sayno niptin Jesús nergan: “Cananga salvashganami caycanqui gampis y wayiquicho tagcunapis. Abraham yäracushgannömi gampis Tayta Diosninsiman yäracuycanqui. \v 10 Jusasapa runacunata salvanäpämi Tayta Diosninsi \sc nogata \sc* cachamash.” \s1 Ashmaynincuna aruyänanpä patronnin guellayta puestupashgan \r (Mateo 25.14-30) \p \v 11 Jerusalenman Jesús aywaycaptinnami runacuna yarpäyargan sayman chaycuptin jucla rey cananpä payta churayänanpä cashganta. Yarpäyashganno mana cananpä cashganta tantyasinanpämi Jesús quiquin tincusicorgan rïcu runaman: \v 12 “Juc rïcu runashi aywargan juclä nacionman mandag cayta chasquimunanpä. \v 13 Manarä aywarshi gayasergan chunca (10) ashmaynincunata. Nircur jucnintapis jucnintapis ayporgan asca guellayta: ‘Cutimushgäyag cay guellaywan aruycäyanqui’ nir. \v 14 Sayno nir aywacuptin marca mayincuna payta chiquiyashpan guepanta comisionta cachayargan: ‘Manami say runata mandagnë rey cananpä munayäsu’ niyänanpä. \p \v 15 “Sayno marca mayincuna mana munaycaptinpis mandag cayta chasquergan. Saypita marcanman cutiycurnashi gayasergan guellaynin sararag ashmaynincunata guellaynin aycata wachashgantapis musyananpä. \v 16 Sayshi puntata shamog cag nergan: ‘Guellayniqui mirash gomashgayquipita chunca (10) cuti mastami, taytay.’ \v 17 Saymi mandagnin nergan: ‘¡Ali ashmaymi gam canqui! Walcalapitapis shumag guellayta mirasishgayquipitami chunca (10) marcapa mandagnin canayquipä churashayqui.’ \v 18 Jucagpis shamur nergan: ‘Guellayniqui mirash gomashgayquipita pisga cuti mastami, taytay.’ \v 19 Paytapis nergan: ‘Pisga marcapa mandagnin canayquipämi gamta churashayqui.’ \p \v 20 “Saynöpis jucag ashmaynin shamur nergan: ‘Caycho caycan guellayniqui, taytay. Pañuëluwan guepircurmi churaycorgä. \v 21 Gamga shuntanqui mana churashgayquipita y cosechanqui mana murushgayquipitami. Sayno fiyu cashgayquita musyarmi churaycorgä.’ \v 22-23 Sayshi patronnin nergan: ‘¡Gamga mana yäracuypä ashmaymi canqui! Quiquiquipa shimilayquipitami juzgashayqui. Fiyu cashgäta musyaycar, mana churaycar shuntashgäta musyaycar y mana muruycar cosechashgätapis musyaycarga ¿imanirtä banculamanpis churargayquisu mirashtana cutimur shuntacunäpä?’ \v 24 Sayshi nergan saycho caycag runacunata: ‘¡Guechuyay sararaycashgan guellaynëta! ¡Nircur goycuyay chunca (10) cuti más guellay miraseg cagta!’ \v 25 Sayno niptinshi niyargan: ‘Payga maynami sararaycan chunca (10) cuti masta, taytay.’ \v 26 Niptinshi patronnin nergan: ‘Guellayta puestupashgäta mirasegcunaga mastami chasquiyanga. Mana mirasegcunami isanga sararashgalantapis guechushga cayanga. \v 27 Mandagnin canäta mana munar chiquimagnëcunataga ¡cayman apaycamur wanusiyay noga ricaycaptë!’ ” \s1 Jerusalenman Jesucristo yaycuptin runacuna alabayashgan \r (Mateo 21.1-11; Marcos 11.1-11; Juan 12.12-19) \p \v 28 Sayno wilaparcurmi Jerusalenpa Jesús aywacorgan. \v 29 Olivos lömacho cag Betania y Betfagé nishgan marcacunaman chaycarna ishcay discïpuluncunata puntata cachargan: \v 30 “Aywayay Betfagé marcaman. Charnami tariyanquipä pipis manarä muntacushgan ashnu wataraycagta. Sayta pascarir apayämunqui. \v 31 Saycho pipis: ‘Ashnöta ¿imanirtä pascaycäyanqui?’ niyäshuptiquega: ‘Jesusmi munaycan muntacunanpä’ niyanqui.” \p \v 32 Sayno cachaptinmi discïpuluncuna aywar tariyargan Jesús nishgannöla. \v 33 Saypita ashnuta pascaycäyaptinmi ämun taporgan: “¿Imanirtä ashnöta pascaycäyanqui?” nir. \p \v 34 Sayno niptinmi niyargan: “Jesusmi munaycan muntacunanpä.” \p \v 35 Saymi ashnuta janchacurcur Jesús caycashgan cagman cutiyargan. Saychönami punchuncunata carunarcur saripäyargan Jesús muntacunanpä. \v 36 Muntash aywaptinnami runacuna cushicuyashpan jacuncunata punchuncunata aywaycashgan näniman mashtayargan.\f + \fr 19:36 \ft Say wisan costumbri cashganno marcaman juc rey yaycuptin runacuna cushish chasquicorga jacuncunata, punchuncunata y palmatapis näniman mashtapäyag.\f* \v 37 Olivos lömapa uraycäyaptinnami gatiragnincuna cushicur Diosta alabayargan lapan milagrucunata ricayashganpita: \v 38 “¡Tayta Diosninsi cachamushgan mandamagninsi rey caychönami caycan! ¡Tayta Diosninsi imayyagpis alabash cayculäsun!” niyashpan.\x * \xo 19:38 \xt Salmo 118.26; 148.1\x* \p \v 39 Saymi saycho caycag fariseucuna runacunapa chaupinpita niyargan: “Olgutupay gatiräshogniquicuna upälacuyänanpä, taytay.” \p \v 40 Sayno niyaptinmi Jesús nergan: “Paycuna upälacuyaptenga rumicunapis Tayta Diosninsita alabayangami.” \p \v 41 Saypitami Jerusalén marcata ricärir saycho tag runacunapä Jesús wagargan: \v 42 “Ali cawayta apamushgäta canan junaglapis tantyarga alimi cawayanquiman. Sayno caycaptinpis manami tantyayanquisu. \v 43 Saymi gamcunapä chämonga nacayänayquipä cag junagcuna. Chiquishogniquicuna jiruruypa sapäyäshuptiquega manami maypapis gueshpiyanquipänasu. \v 44 Saypita marcaman yaycur atacashushpayqui wamrantintami wanusiyäshunquipä. Wayiquicunatapis chipyagmi juchusir ushayangapä. Manami ni juc rumilapis pergaraycar quëdangapäsu. Saynömi canga Tayta Diosninsi salvayäshunayquipä shamushganta mana cäsucuyashgayquipita.” \s1 Templo patiucho ranticogcunata Jesucristo gargushgan \r (Mateo 21.12-17; Marcos 11.15-19; Juan 2.13-22) \p \v 45 Jerusalenman Jesús chaycurnami templo patiuman yaycuycur saycho ranticuycagcunata gargorgan. \v 46 Gargurmi paycunata nergan: “Tayta Diosninsipa palabranchöga caynömi guelgaraycan: ‘Templöga canga nogata manacayämänanpämi.’\x * \xo 19:46 \xt Isaías 56.7; Jeremías 7.11\x* Sayno guelgaraycaptenga ¿imanirtä gamcuna ticrasiyashcanqui suwacunapa machayninmanno?” \p \v 47 Nircurnami templo patiucho waran waran Jesús yachasergan. Saymi mandag cüracuna, Moisés guelgashganta yachasegcuna y autoridäcunapis wilanacuyargan Jesusta imanöpapis wanusiyänanpä. \v 48 Lapan runacuna Jesús yachasishganta shumag wiyaptinmi ima ruraytapis camäpacuyargansu. \c 20 \s1 Templo patiucho ranticogcunata gargunanpä Jesucristo munayyog cashgan \r (Mateo 21.23-27; Marcos 11.27-33) \p \v 1 Saypitami Diospa ali wilacuyninta templo patiucho Jesús yachaycäsiptin chäyargan mandag cüracuna, Moisés guelgashganta yachasegcuna y Israel mayor runacunapis. \v 2 Paycunami tapuyargan: “Gamga ¿ima munayniquiwantä templo patiucho ranticogcunata gargushcanqui? ¿Pitä nishushcanqui sayno gargunayquipä?” \p \v 3 Sayno tapuyaptin Jesús nergan: “Gamcunatapis canan tapushayqui. \v 4 ¿Pitä Juanta cachamush bautizananpä? ¿Tayta Diosninsicu o runacunacu?” \p \v 5 Sayno niptinmi quiquinpura wilanacuyargan: “Ama nishunsu Tayta Diosninsi cachamushganta. ‘Tayta Diosninsimi cachamush’ nishgaga: ‘¿Imanirtä criyiyargayquisu?’ nimäshunmi. \v 6 Saynöpis ama nishunsu runacuna cachayämushganta. Sayno nishgaga runacuna samgarpis ushaycamashwanmi. Lapanmi yarpäyan Diospa wilacognin Juan cashganta.” \v 7 Sayno wilanacurcurmi paycuna niyargan: “Manami musyayäsu pï cachamushgantapis.” \p \v 8 Sayno niyaptinmi Jesús nergan: “Gamcunapis mana wilaycäyämaptiquega nogapis manami wiläsu pipa munayninwan templo patiupita ranticogcunata gargushgätapis.” \s1 Chacra arrendag runacunaman tincusiypa Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 21.33-46; Marcos 12.1-12) \p \v 9 Saypita Jesús tincusiypa yachasergan: “Juc runashi juc chacra üvata plantargan. Nircur say chacranta arrendacuycur juclä marcapa aywacorgan saycho tänanpä. \v 10 Cosëcha galaycuptinnashi cachargan juc ashmayninta üva chacra arrindunpita cobracamunanpä. Say ashmay chaptinshi fiyupa magarcur jinaylata gargusquiyargan. \v 11 Sayno jinayla cutiycuptinshi say runaga yapay cachargan juc ashmayninta. Saytapis ashlircur y magarcurshi jinaylata gargusquiyargan. \v 12 Saypita yapay cachargan juc ashmayninta. Saytapis saynöla magar ushasquir yawarlatana jinaylata gargusquiyargan. \p \v 13 “Sauraga chacrayog yarpachacorgan: ‘Canan ¿imatatä rurashä? Cachashä juclayla cuyay surëta. Paytaga pagta chasquicuycunmanpis.’ \v 14 Sayshi say surin aywaycagta ricasquir wilanacuyargan: ‘Tagaymi cay chacrawan quëdangapä. Nogansipäna cay chacra cananpä payta wanuriycasishun.’ \v 15 Sayshi wilanacuyashgannöla chaycuptin üva chacrapita jucläman jorgurir wanusiyargan. \p “Sayno rurayashganpita say üva chacrayöga ¿imatarä ruranga say chacrata guechuyta munag runacunata? \v 16 ¿Manasurä say fiyu runacunata lapanta wanusir ushanga? Nircorga chacrantapis juctanami arrendacuycongapä.” \p Sayno niptinmi runacuna niyargan: “¡Tayta Diosninsi cuyapaycalämäshun sayno nogansitapis mana castigamänansipä!” \p \v 17 Saymi paycunata ricärir Jesús nergan: “Sayno päsayäshunayquita mana munayashpayquega Tayta Diosninsipa palabrancho cayno guelgaraycashganta tantyacuyay: \q1 ‘Wayi sharcasegcuna: “Manami alisu cay rumi” nir jitariycuyaptinpis wayi esquïnaman cimientupä say rumi churashganami caycan.’\f + \fr 20:17 \ft Salmo 118.22-23. Say rumiman quiquin Jesucristumi tincusicorgan. Saymi Jesucristo nergan payta chiquiyaptinpis Tayta Diosninsi lapanpitapis más munayyog cananpä churashganta.\f* \m \v 18 Pipis say rumi jananman tuneg cäga ushacangami. Saynölami pipa jananmanpis say rumi unyarga pasaypa ushacäsenga.” \p \v 19 Sayno niptinmi mandag cüracuna y Moisés guelgashganta yachasegcuna tantyayargan tumasipaylapa paycunata Jesús sayno nicashganta.\f + \fr 20:19 \ft Cay tincusicuy caynömi caycan: Chacra duëñoga Tayta Diosninsimi. Chacra duëñupa ashmaynincunanami Tayta Diosninsipa profëtancuna. Chacra duëñupa surinnami Jesucristo. Chacra arrendag fiyu runacunanami Jesucristupa contrancuna.\f* Saymi jinan höra prësu sarisiyta munayargan. Sayno munarpis manami Jesusta prësu sarisiyargansu, runacunata mansapäyashpan. \s1 Impuestuta pägananpä o mana pägananpä cashgantapis Jesucristuta tapuyashgan \r (Mateo 22.15-22; Marcos 12.13-17) \p \v 20 Saymi autoridäman prësu apasinan cash Jesús cagman runacunata cachayargan ali shimilanpa parlapar lutanta parlasiyänanpä. \v 21 Chaycurmi say runacuna Jesusta niyargan: “Nogacuna musyayämi imata yachasirpis Tayta Dios munashganno shumag yachaycäsishgayquita, taytay. Saymi yachagtapis mana yachagtapis Diospa wilacuynin nishgannöla yachasinqui. \v 22 ¿Romacho emperador Cesarpä impuestuta pägashwancu o manacu?”\f + \fr 20:22 \ft Say wisan Roma autoridäcuna niyargan munaynincho cagcunata impuestuta pägayänanpä cashganta y Israel runacunana niyargan say impuestuta pägarga Tayta Diosninsipa contran caycäyashganta. Saymi: “Impuestuta pägashun” Jesús niptin Diospa contran parlashganta Israel runacuna niyanman cargan. “Ama pägashunsu” niptenga Roma runacuna rabianäyanman cargan.\f* \p \v 23 Lutanta parlasinanpä tapuyashganta tantyarmi Jesús nergan: \v 24 “Mä ricasimay guellayta.” \p Guellayta ricasiptinmi nergan: “Cay guellaycho ¿pï runapa reträtuntä caycan? Saynöpis ¿pipa jutintä guelgaraycan?” \p Sayno tapuptin niyargan: “Emperador Cesarpami.” \p \v 25 Saymi Jesús nergan: “Emperador Cesarpa cagta Cesarta goycuyay. Tayta Diospa cagtaga Tayta Diosninsita goycuyay.”\f + \fr 20:25 \ft Tayta Diospa cagtaga Tayta Diosninsita goycuy ninanga caycan vïdansita paypa maquinman cachaycunansipämi.\f* \p \v 26 Jesús sayno niptin imatapis lutanta parlasiyta mana camäpacuyashpan say runacuna upälacuyargan. \s1 Wanushcuna cawariyämunanpä cashganpita Jesucristo yachasishgan \r (Mateo 22.23-33; Marcos 12.18-27) \p \v 27 Saypitami saduceo runacunapis Jesusman aywayargan pay yachasishganta manacagman churananpä. Saymi Jesusta niyargan: \v 28 “Moisés guelgashgancho caynömi nican, taytay: ‘Warmiyog runa suriynag wanuptin shulca wauguin cuñädan viüdawan täsun. Saynöpami wamrancuna say wanog cag runapa surinnöna cayanga.’\x * \xo 20:28 \xt Deuteronomio 25.5-6\x* \v 29 Sayno captenga tapucushayqui, taytay. Juc marcachöshi ganchis wauguicuna cayargan. Mayor cagshi juc warmiwan targan. Payshi manarä surin captin wanorgan. \v 30 Sauraga shulca cag wauguinnashi targan say viüdawan. Paypis surin manarä captinshi wanorgan. \v 31 Saypita más shulcan cagna targan say viüdawan. Paypis wanorgan surin manarä captinshi. Saynöla lapan wauguincuna say viüdawan täyargan. Suriynagla lapanpis wanuyargan. \v 32 Saypitanashi say viüdapis wanorgan. \v 33 Wanushcunata Tayta Diosninsi cawarisimunan junäga say warmilachi ganchis wauguipa warmin canga.”\f + \fr 20:33 \ft Saduceo runacuna sayno niyargan Tayta Diosninsi wanushcunata cawarisimunanpä cashganta mana criyirmi.\f* \p \v 34 Sayno niyaptinmi Jesús nergan: “Say warmi manami mayganpapis warminnasu canga. Cay pasalachömi runacuna warmiyog y warmicuna runayog cayan. \v 35 Wanushganpita cawarircamur gloriaman chaycurmi isanga majaynaglana cayangapä. \v 36 Angilcuna mana wanog cayashgannömi paycunapis mana wanog cayangapä. Tayta Diosninsipa wamran carmi gloriacho cawananpä cawariyämonga. \p \v 37 “Wanushcuna cawariyämunanpä cashgantaga Moisespis guelgashgancho tantyasimansimi. Abraham, Isaac y Jacob wanushganpita asca wata guepatarämi Tayta Diosninsi rupaycag shiracapita Moisesta nergan: ‘Abrahampa, Isaacpa y Jacobpa Diosninmi noga caycä.’\x * \xo 20:37 \xt Éxodo 3.6\x* \v 38 Wanogcuna mana cawariyämunanpä captenga ¿imanöpatä Abrahampa, Isaacpa y Jacobpa Diosnin canman? Sayno caycaptenga ¿imanirtä gamcuna criyiyanquisu wanogcuna cawariyämunanpä cayashganta?” \p \v 39 Sauraga Moisés guelgashganta yachaseg runacuna waquin niyargan: “¡Alitami niycushcanqui, taytay!” \p \v 40 Saypitaga manami pipis tapupayta almitiyargannasu. \s1 Tayta Dios cachamushgan Cristo Davidnöla mandag mana cashgan \r (Mateo 22.41-46; Marcos 12.35-37) \p \v 41 Saypitanami runacunata Jesús nergan: “¿Imanirtä runacuna niyan Cristo Davidnöla mandag rey cashganta? \v 42-43 Quiquin Davidpis Salmo librucho caynömi guelgargan: \q1 ‘Munaynincho sararämag mandag reyta Tayta Diosninsi caynömi nergan: \q1 Jamacamuy derëcha cag naupäman lapan contrayquicunata vincishgäyag.’\x * \xo 20:42-43 \xt Salmo 110.1\x* \m \v 44 Sayno nicaptenga ¿imanöpatä Cristoga Davidnöla mandag rey canman quiquin Davidpis mandagnin rey cashganta nicaptenga?” \s1 Moisés guelgashganta yachasegcunano mana cawayänanpä Jesucristo tantyasishgan \r (Mateo 23.1-36; Marcos 12.38-40; Lucas 11.37-54) \p \v 45 Lapan runacuna wiyaycäyaptinmi discïpuluncunata Jesús nergan: \v 46 “Cuidä Moisés guelgashganta yachaseg runacunano cayanquiman. Tayta Dios munashganno cawaycashganta runacuna yarpäyänalanpämi paycunaga puriyan chaqui puntanyag sotänan jatish. Saynöpis más munayan yachasicog cayashganpita pläzacunacho y cällicunachöpis alabash caylatami. Saynöpis sinagogacunacho alinnin cag bancumanrä jamacuytami munayan. Micunanpä gayasiyaptinpis mësa cagmanrämi jamacuyta munayan. \v 47 Saynömi viüdacunapa ima pobrëzalantapis apacuyan. Nircurnami alita rurashganta runacuna yarpäyänanpä may rätu Tayta Diosta manacuyan. Sayno rurayashganpitami infiernucho más fiyupa nacayangapä.” \c 21 \s1 Viüdapa ofrendan waquin ofrendapitapis más ali cashganta Jesucristo nishgan \r (Marcos 12.41-44) \p \v 1 Saypitami templucho Jesús ricaraycargan ofrenda winacuyänanman rïcucuna winaycäyagta. \v 2 Saychömi ricargan muchog viüdatapis ishcayla cobri guellayninta winaycagta. \v 3-4 Sayta ricar discïpuluncunata Jesús nergan: “Rïcu runacunaga winayash pusog guellaylantami. Viüdami isanga pobri caycarpis winash lapan guellayninta, saylana rantipacunanpä caycaptinpis.” \s1 Templo juchusish cananpä cashganta Jesucristo wilashgan \r (Mateo 24.1-2; Marcos 13.1-2) \p \v 5 Nircurmi templo pergarashgan rumicuna cuyaylapä cashganpita y shumag adornash cashganpitapis discïpulucuna parlaycäyargan. Saymi Jesús nergan: \v 6 “Cay lapan ricaycäyashgayqui cuyaylapä caycaptinpis chipyagmi juchusiyangapä. Manami ni juc rumilapis canan pergaraycashgannöga quëdangapäsu.” \s1 Manarä cutimuptin imano cananpä cashgantapis Jesucristo nishgan \r (Mateo 24.3-14; Marcos 13.3-13) \p \v 7 Sauraga discïpuluncuna tapuyargan: “Nishgayquinöga ¿imaytä templo juchusish canga, taytay? Sayno cananpäga ¿puntata imatä canga?” \p \v 8 Sayno tapuyaptinmi Jesús nergan: “Pipis lutanta mana criyisiyäshunayquipä shumag tantyacuyay. Ascagmi shayämonga: ‘Cristumi noga cä’ niyashpan. Saynöpis niyäshunquipä: ‘Tiempo chämushganami cay pasa ushacänanpä.’ Sayno niyäshuptiquipis gamcuna ama cäsupäyanquisu. \v 9 May-say nacioncunachöpis guërra captin y wanusinacuy captin ama mansacäyanquisu. Puntataga saycunalarämi canga. Sayno captinpis templuta manami juchusengaräsu. \p \v 10 “Juc nacionmi pelyanga juc nacionwan. \v 11 Saynömi may-saychöpis canga terremöto, segaypa muchuy y tucuy-nirag gueshyacunapis. Saynöpis ciëlucho ricacämonga mansariypä imaycacunapis. \p \v 12 “Saycuna manarä captinmi chiquishushpayqui prësu sariyäshunquipä. Israel runa mayiquicunapis contrayqui sharcur juzgayäshunquipä. Saynöpis carcilcunaman wichgayäshunquipä. Nogata chasquicayämashgayquipitami apayäshunquipä nación mandag reycunamanpis juzgash cayänayquipä. \v 13 Saynöpami wilacuynëta paycunatapis wilapäyanquipä. \v 14 Ama yarpachacuyaysu autoridäcunaman apayäshuptiqui: ‘¿Imatarä cananga parlashä?’ nir. \v 15 Nogami shumag tantyasishayqui imata niyänayquipäpis. Saymi maygan chiquishogniquipis imaniytapis camäpacuyangasu. \v 16 Gamcunapa contrayquicunami sharcuyanga taytayqui, mamayqui, wauguiquicuna, castayquicuna y reguinacuyashgayquicunapis. Saynöpis waquinniquitaga wanusiyäshunquipämi. \v 17 Saynölami nogata chasquicayämashgayquipita pï-maypis chiquishunquipä. \v 18 Sayno captinpis ama laquicuyanquisu. Ima päsayäshuptiquipis Tayta Diosninsi yanapäyäshunquipämi. \v 19 Wanushgayquiyag Tayta Diosninsi munashganno cawarga paypa naupanmanmi chäyanquipä. \s1 Fiyupa nacaycuna cananpä cashganta Jesucristo tantyasishgan \r (Mateo 24.15-21; Marcos 13.14-19) \p \v 20 “Jerusalén ushacänanpäna caycashganta musyayanquipä soldäducuna tumaparaycagta ricarmi. \v 21 Sauraga Judea provinciacho caycagcuna aywacuyäsun jircacunaman. Marcacho caycagcunapis marcapita gueshpir aywacuyäsun. Chacracunacho caycagcunapis marcaman ama aywayäsunsu. \v 22 Say junagcunami fiyupa nacaycuna cangapä. Saynöpami Tayta Diosninsipa palabrancho guelgaraycashgancuna lapanpis cumplengapä. \v 23 Sayno gueshpirmi pasaypa cuyapaypä nacayanga gueshyag warmicuna y iti wawayog warmicunapis. Tayta Diosninsi castigaptin runacuna fiyupami laquicuyangapä. \v 24 Waquintami wanusiyanga y waquin cagtanami apayanga caru nacioncunaman. Mana Israel cag runacunami Jerusalenta munaynincho saräyanga tiempun cumplishganyag. \s1 Jesucristo cay pasaman cutimunanpä cashgan \r (Mateo 24.29-31; Marcos 13.24-27) \p \v 25 “Inti, quila y goyllarcunapis mansariypämi ricacuyanga. Cay pasachönami lapan runacuna mansariywan turbatäyanga lamar yacu bunyaypa bunyar segaypa gayaraptin. \v 26 Goyllarcuna wacman cayman cuyogta ricarmi runacunata desmäyupis sarenga. \v 27 Saychömi \sc nogata \sc* ricayämanga pucutay janancho chipipiycar shamuycagta.\x * \xo 21:27 \xt Daniel 7.13\x* \v 28 Say nishgänöla lapanpis ruracar galaycuptenga cushicuyanqui. Musyanquinami nacaycunapita jorgunäpäna caycashgäta.” \s1 Jïgus jachaman tincusir imay cutimunanpä cashgantapis Jesucristo tantyasishgan \r (Mateo 24.32-35; Marcos 13.28-31) \p \v 29-30 Nircur caynöpis tantyasergan: “Tamya tiempo galaycuptin musyayanquimi jïgus jacha y waquin jachacunapis chinquimunanpä cashganta. \v 31 Saynölami say nishgä nacaycuna chämuptin gamcunapis musyayanquipä cutimunäpäna caycashgäta. \v 32 Canan cawaycag runacuna manarä wanuyaptinmi lapan say nishgäcuna cumplengapä. \v 33 Ciëlupis y cay pasa ushacaptinpis noga nishgäcunaga lapanmi cumplengapä. \s1 Jesucristuta puestucushla shuyacunanpä tantyasishgan \p \v 34 “Mana musyayashgayqui höra elagpita noga cutimur cuidä gamcunata tarëman jusalicuycäyagta, shincash caycäyagta y imaycayogpis cayänayquipä yarpachacur gongämash caycäyagta. \v 35 Jusalicogcunaga manami pipis gueshpengasu juicio finalpita. \v 36 Sayno cananpä caycaptenga Tayta Diosninsita imaypis manacur listula caycäyänayqui. Saynöpami shamunanpä cag nacaycunapita gueshpir \sc nogapa \sc* naupächo cushishla cawayanquipä.” \p \v 37 Templucho Jesús junagpa yacharcasir sacaypana Olivos lömaman aywag saycho posädacunanpä. \v 38 Saymi tutala cutiptin templuman runacuna aywayag yachasishganta wiyananpä. \c 22 \s1 Mandag cüracunaman Jesucristuta entregananpä Judas Iscariote conträtuta rurashgan \r (Mateo 26.1-5,14-16; Marcos 14.1-2,10-11; Juan 11.45-53) \p \v 1-2 Pascua chaycämuptinmi saysica runacuna Jerusalencho shuntacäyargan. Jesuswan asca runacuna tutapita-pasa captinmi mandag cüracunawan Moisés guelgashganta yachasegcuna Jesusta prësu sariyta mansacuyargan. Saymi wilanacuyargan walcala runa cashgan höra Jesusta prësu sariycur wanusiyänanpä. \p \v 3 Sayno yarpaycäyaptinmi Satanás yaycorgan Judas Iscariotipa shongunman. Judaspis Jesuspa apostolninmi cargan. \v 4 Paymi mandag cüracunaman y templo täpag wardiacunapa mandagnincunaman aywaycur nergan: “Jesusta prësu sariyta munaptiquega cutimur wilashayqui runacuna mana cashgancho Jesús imay caycashgantapis.” \v 5 Sayno niptinmi cushicuyashpan wilanacuyargan Judasta pägayänanpä. \v 6 Sayno wilanacurcurmi Judas yarpachacorgan imay höra wilacog cutinanpäpis. \s1 Pascua merendata discïpuluncunawan Jesucristo micushgan \r (Mateo 26.17-25; Marcos 14.12-21; Juan 13.21-30) \p \v 7 Levadüraynag Tantata Micunan fiesta y Pascua fiestapis galaycunan junagmi Israel runacuna templucho carnishta pishtayag.\f + \fr 22:7 \ft Say wisanga Levadüraynag Tantata Micunan fiestawan Pascuapis say junaglami galaycog.\f* \v 8 Saymi Jesús cachargan Pedrutawan Juanta: “Pascua merendata micunansipä puestucayämuy” nir. \p \v 9 Saymi paycuna tapuyargan: “¿Maychötä puestucayämushä, taytay?” nishpan. \p \v 10 Sayno niyaptinmi Jesús nergan: “Marcaman chaycurmi tincuyanquipä juc runa uyluwan yacuta apaycagwan. Say runapa guepalanpa aywayanqui may wayimanpis chashganyag. \v 11 Saychömi wayiyogta niyanqui: ‘¿Mayninchöshi cuarto caycan discïpuluncunawan Pascua merendata Jesús micunanpä?’ \v 12 Sayno niyaptiquimi pay ricasiyäshunquipä altuscho pisapacush jatun cuartuta. Say cuartucho merendata puestucuyanqui micunansipä.” \p \v 13 Saymi paycuna aywar tariyargan Jesús nishgannöla. Saychömi puestucuyargan Pascua merendata. \s1 Santa Cënata discïpuluncunawan Jesucristo upushgan \r (Mateo 26.26-30; Marcos 14.22-26; 1 Corintios 11.23-25) \p \v 14 Merenday höranami apostolnincunawan Jesús jamacorgan micuyänanpä. \v 15 Saychömi Jesús nergan: “Pascua merendata gamcunawan micur cushishmi caycä. Manarä wanushgäyagmi gamcunawan cay merendata micuyta munargä. \v 16 Mananami cay merendata micushänasu Tayta Diosninsipa naupancho micushgansiyag.” \p \v 17 Sayno nirmi vïnuyog väsuta aptarcur Tayta Diosta manacur agradëcicorgan. Nircur apostolnincunata macyashpanmi nergan: “Caypita lapayqui upuyay. \v 18 Yapayga manami vïnuta upushänasu Tayta Diospa naupancho upushgansiyag.” \p \v 19 Saynöpis tantata aptarcur Tayta Diosta manacur agradëcicorgan. Nircurnami paycunata paquipargan: “Cay tantaga cuerpömi caycan. Cay tantata micur imaypis yarpäyanqui gamcuna-raycu wanushgäta” nir. \p \v 20 Saynölami merendasquir vïnuyog väsuta aptarcur nergan: “Cay vïnuta upur tantyacuyay yawarnëta jichar gamcuna-raycu wanushgäta. Sayno wanuptëmi Tayta Diosninsi mushog conträtuta ruranga chasquicamagcunata perdonananpä. \v 21 Chiquimagnëcunaman entregamänanpä cag runapis nogansiwanmi cay mësacho caycan. \v 22 Tayta Diospa palabrancho guelgaraycashgannöla fiyupa nacar wanunäpämi caycä. \sc Nogata \sc* entregamag runami isanga juicio finalcho fiyupa laquicongapä. Payga ama yurinmanpissu cargan.” \p \v 23 Sayno niptinmi jucninpis jucninpis apostolnincuna tapunacuyargan: “¿Maygansirä say entregag caycansi?” niyashpan. \s1 Mayganpis más mandag cananpä cashgan \p \v 24 Saypitami mandag cayta guechunacur apostolcuna rimanacuycäyargan. \v 25 Sayno rimanacuyaptinmi Jesús nergan: “Nación mandag reycuna mandag cayninman atiënicuycurmi runacunata mandayan. Sayno mandaptinpis: ‘Ali runami payga’ niyan. \v 26 Gamcunaga manami sayno cayanquimansu. Saypa trucanga waquin runacunapita más ali ricash cayta munarga runa mayiquita ashmaynöla yanapäyay. \v 27 Musyayanquimi mësacho patrón micuptin ashmaynincuna sirviyashganta. Nogaga ashmaynölami gamcunapä caycä. Saymi gamcunapis ashmaynöla cayanquiman. \p \v 28 “Ima nacaycho captëpis gamcuna nogawanmi imaypis cayashcanqui. \v 29 Saymi gamcunata churashayqui mandag cayänayquipä, Taytä nogata mandag canäpä churamashganno. \v 30 Saymi mandashgä cagcho gamcuna nogawan micuyanquipä y upuyanquipä. Saynöpis lapan runacunata juzgaptëmi gamcunapis cada ünuyqui juc trönucho jamacuyanquipä chunca ishcay (12) castapita mirag Israel mayinsicunata juzganayquipä.” \s1 Pedro ñëgananpä cagta Jesucristo nishgan \r (Mateo 26.31-35; Marcos 14.27-31; Juan 13.36-38) \p \v 31 Saypitami Jesús nergan: “Simón, Satanasmi Tayta Diosninsita manacush gamcuna lapayqui cachariyämänayquipä. \v 32 Sayno captinpis gampä Tayta Diosta manacushcä Satanás munashganta rurasishuptiquipis Tayta Diosninsiman yapay shumag yäracunayquipä. Yapay yäracurnami apóstol mayiquicunata shacyäsinqui paycunapis nogaman shumag yäracayämänanpä.” \p \v 33 Sayno niptinmi Pedro nergan: “Carcilman apashuptiquipis gamwanmi aywashä, taytay. Gamta wanusishushpayquega nogatapis wanusimäsun.” \p \v 34 Saymi Jesús nergan: “Pedro, canan sacay cacash manarä cantaptinmi quimsa cuti reguimashgayquita ñëgamanquipä.” \s1 Jesucristuta chiquir discïpuluncunatapis chiquiyänanpä cashgan \p \v 35 Saypita apostolnincunata Jesús taporgan: “Guellayniynagta, jacuynagta y languiynagta wilacuyänayquipä cachaptë ¿imalapis pishëyäshorgayquicu?” \p Saymi paycuna niyargan: “Manami imapis pishëyämargansu, taytay.” \p \v 36-37 Sayno niyaptinmi Jesús nergan: “Tayta Diosninsipa palabrancho cayno nirmi guelgaraycan: ‘Jusasapa runatanöpis runacuna payta ricash.’\x * \xo 22:36-37 \xt Isaías 53.12\x* Say guelgaraycashganga nogapämi nican. Cananpitaga wilacog aywar jacuyquitapis guellayniquitapis apayanqui. Espädayqui mana captenga punchuyquita ranticuycur espädata rantiyay.” \p \v 38 Saymi discïpuluncuna niyargan: “Caycho caycan ishcay espädacuna, taytay.” \p Niptin Jesús nergan: “¡Imata nicashgätapis manami tantyamanquisu!” \s1 Getsemanïcho Tayta Diosta Jesucristo manacushgan \r (Mateo 26.36-46; Marcos 14.32-42) \p \v 39 Saypitami Jesús aywargan cadala aywashganno Olivos lömaman discïpuluncunawan. \v 40 Sayman chaycurnami discïpuluncunata nergan: “Punushgayquipita ricchayayna. Diosta manacuyay Satanasta mana cäsupäyänayquipä.” \p \v 41 Sayno nircur más washaläman aywargan Tayta Diosta manacunanpä. Saychönami gongurpacuycur Tayta Diosta manacorgan: \v 42 “Papá, nacanäpä caycashgäpita salvaycalämay. Isanga noga munashgänöga ama casunsu, sinöga gam munashgayquino cayculäsun.” \p \v 43 [Sayno laquicur manacuycaptinmi juc ángil yuriparcur shacyäsergan nacananpä captinpis mana mansacunanpä. \v 44 Sayno fiyupa laquicur Jesús lapan shongunwan Tayta Diosta manacuycaptinmi südayninpis yawarnörä pampaman jutorgan.] \v 45 Tayta Diosta sayno manacushganpita discïpuluncuna cagman cutiycur Jesús tarergan laquicuypita punucash caycäyagta. \v 46 Saymi Jesús nergan: “¿Imanirtä punucuyanqui? Sharcur Tayta Diosta manacuyay Satanasta mana cäsupäyänayquipä.” \s1 Jesucristuta prësu sariyashgan \r (Mateo 26.47-56; Marcos 14.43-50; Juan 18.3-11) \p \v 47 Sayno parlaycaptinrämi Judas Iscariote chargan asca runacunata pushash. Judasga Jesuspa discïpulunmi cargan. Nircurnami Jesusman witiycur payta musargan. \v 48 Saymi Jesús nergan: “Judas, chiquimagnëcunaman entregamänayquipä ¿imanirtä \sc nogata \sc* musamanqui?” \p \v 49 Saymi Jesusta prësu apacunanpä cashganta tantyayashpan discïpuluncuna tapuyargan: “Taytay, ¿espädäcunawancu goriyäshä paycunata?” \p \v 50 Sayno nir juc discïpulun más mandag cürapa ashmayninpa derëcha cag rinrinta espädanwan waluriycorgan. \v 51 Saymi Jesús nergan: “¡Saytaga ama ruraysu!” Nircur say ashmaypa rinrinta yataycur aliyascasergan. \p \v 52 Jesusta prësu apananpä shamogcuna cayargan mandag cüracuna, templo täpag wardiacunapa mandagnincuna y Israel mayor runacunapis. Paycunatami Jesús nergan: “¿Imanirtä suwa captënöpis gamcuna shayämushcanqui espädayquicunawan y garrotiquiwanpis prësu sariyämänayquipä? \v 53 Nogaga waran waranmi gamcunawan templo patiucho caycargä. ¿Imanirtä saychöga prësu sariyämargayquisu? ¿Imanirtä Satanaspa munayninta rurar prësu sariyämänayquipä cananrä shayämushcanqui?” \s1 Jesucristuta Pedro ñëgashgan \r (Mateo 26.57-58,69-72; Marcos 14.53-54,66-72; Juan 18.12-18,25-27) \p \v 54 Jesusta prësu sarircur apayargan más mandag cürapa wayinman. Payta prësu apacuyaptinmi Pedro caru guepalanta aywargan. \v 55 Saymi sawan rurincho ninata sarircasir runacuna mashacuycäyargan. Sayman yaycurirmi Pedrupis paycunawan mashacuycargan. \p \v 56 Saymi juc ashmay warmi, Pedro mashacuycagta ricaycur nergan: “Cay runapis Jesuswanmi purergan.” \p \v 57 Sayta wiyaycurmi Pedro nergan: “Nogaga payta manami reguësu.” \p \v 58 Maylantanami juc runapis payta ricaycur nergan: “Gampis paywan puregmi caycanqui.” \p Niptinmi Pedro nergan: “Nogaga manami paywan imaypis purishcäsu.” \p \v 59 Saypita juc höratano jucna nergan: “Rasunpaypami cay runaga paywan caycargan. Galilea runami canpis.” \p \v 60 Sayno niptinmi Pedro nergan: “¡Manami musyäsu imata parlaycashgayquitapis!” \p Pedro sayno nicaptinmi cacash cantarcorgan. \v 61 Sauraga Jesús ticraycur ricäriptinmi Pedro yarparcorgan Jesús cayno nishganta: “Manarä cacash cantaptinmi quimsa cuti reguimashgayquita ñëgamanquipä.” \v 62 Saymi Pedro wagtaman yargusquir fiyupa laquicushpan maquinta chogpacurcur wagargan. \s1 Jesucristuta magayashgan \r (Mateo 26.67-68; Marcos 14.65) \p \v 63 Saypitanami prësu sararag runacuna asipäyashpan Jesusta magayargan. \v 64 Nawinta vendarcur lagyayargan: “¡Mä niyämay! ¡Pitä lagyashushcanqui!” \v 65 Sayno nir tucuyta ashliyargan. \s1 Autoridäcunapa naupancho Jesucristo cashgan \r (Mateo 26.59-66; Marcos 14.55-64; Juan 18.19-24) \p \v 66 Pasa wararcuptinnami Israel mayor runacuna, mandag cüracuna y Moisés guelgashganta yachasegcunapis shuntacäyargan. Sayman apaycurmi Jesusta tapuyargan: \v 67-68 “Mä wilayämay. ¿Rasunpacu gam Tayta Diosninsi cachamushgan Cristo caycanqui?” nir. \p Saymi Jesús nergan: “ ‘Cristumi caycä’ niptëpis ni imanöpa tantyasiptëpis gamcunaga manami criyiyämanquisu. \v 69 Cananpitaga \sc noga \sc* caycäshä munayyog Tayta Diosninsipa derëcha cag naupanchömi.”\x * \xo 22:69 \xt Salmo 110.1\x* \p \v 70 Saypita lapan autoridäcuna tapuyargan: “Sauraga ¿Diospa surincu canqui?” nir. \p Sayno niptinmi Jesús nergan: “Gamcuna niyashgayquinölami caycä.” \p \v 71 Saymi paycuna niyargan: “Quiquinpis Diospa surin caycashganta nicämashgaga ¿imapänatä más testïgutapis ashishun? Sayno Dios-tucuycarga ¡wanusish casun!” \c 23 \s1 Pilätuman Jesucristuta prësu apayashgan \r (Mateo 27.1-2,11-14; Marcos 15.1-5; Juan 18.28-38) \p \v 1 Saypitana Jesusta apayargan Pilato cagman. \v 2 Saychönami Pilätuta niyargan: “¡Cay runataga tariyashcä lutancunata yachaycäsegtami! Manami munansu impuestuta runacuna pägayänanta. Saynöpis nican Tayta Dios cachamushgan Cristo car nogacunapa mandagnëcuna cashganta.” \p \v 3 Saymi Jesusta Pilato taporgan: “¿Rasunpacu gamga canqui Israel runacunapa mandagnin rey?” nir. \p Saymi Jesús nergan: “Gam nishgayquinölami rasunpaypa caycä.” \p \v 4 Saymi Pilato nergan mandag cüracunata y saycho shuntacash caycag runacunatapis: “Manami ima jusantapis tarësu cay runapataga.” \p \v 5 Sayno niptin paycunaga masrä niyargan: “¡Mandamagninsi emperadorpa contran runacuna sharcuyänanpä shimita gormi jusayog caycan! Galilea provinciachöpis cay Judea provinciachöpis saynölami runacunata shimita goycan.” \s1 Herodisman Jesucristuta prësu apayashgan \p \v 6 Sayta wiyar Pilato taporgan: “¿Galileapitacu cay runa?” nir. \p \v 7 “Au, payga Galileapitami” niyargan. \p Saymi Galilea provinciapa gobernadornin Herodes captin Jesusta payman apasergan juzgananpä. Say junagcuna Jerusalenchömi Herodispis caycargan. \p \v 8 Jesuspä parlashganta wiyashpanmi naupapita-pasa Herodes ricayta munargan milagruta ruraycagta. Saymi Jesusta ricaycur cushicorgan. \v 9 Saycho yaparir yaparir Herodes tapuptinpis Jesús manami imatapis parlacorgansu. \v 10 Saychömi mandag cüracunawan Moisés guelgashganta yachasegcunapis Jesuspa contran imaycatapis niyargan. \v 11 Saymi soldäduncunawan Herodes asipäyänan cash Jesusta aylupargan Herodispa cäpanta. Nircurnami cutisiyargan Pilato cagman. \v 12 Say junagpitanami Herodiswan Pilato amistayargan naupata chiquinacuyashganpita. \s1 Jesucristuta crucificayänanpä Pilato mandashgan \r (Mateo 27.15-26; Marcos 15.6-15; Juan 18.39–19.16) \p \v 13 Jesusta cutiycasiptinnami Pilato gayasergan mandag cüracunata, autoridäcunata y waquin runacunatapis. \v 14 Saycho shuntacasquiyaptinnami nergan: “Gamcuna cay runata apayämushcanqui: ‘Mandamagninsi emperadorpa contranmi sharcuycan’ niyashpayqui. Sayno niyaptiquipis naupayquicho tapur manami ima jusantapis tarishcäsu contran niyashgayquinöga. \v 15 Saynömi Herodispis tarishgasu ima jusantapis. Sayno captenga cay runa manami imatapis jusalicushgasu wanusish cananpä. \v 16 Saymi payta astarcasilar cacharishä.” \p \v 17 [Cada watami Pascuacho Pilato cachareg juc prësuta runacuna manacuyashgan cagta.] \v 18 Saymi Jesusta cachariycuyta munaptin lapan gaparäyargan: “¡Wanusiy paytaga! ¡Barrabasta isanga cachariycuy!” nir. \v 19 (Barrabás carcilcho wichgaraycargan mandag emperadorpa contran Jerusalencho sharcushganpita y wanusicog cashganpitami.) \p \v 20 Saymi Pilato yapay runacunata nergan Jesusta cacharinanpä. \v 21 Niptinpis masrämi gayaräyargan: “¡Crucificash casun! ¡Crucificash casun!” niyashpan. \p \v 22 Saymi Pilato yapay nergan: “Crucificash cananpäga ¿imatatä jusalicush? Manami tarësu ima jusantapis wanusish cananpäga. Astarcasilarmi cacharishä.” \p \v 23-25 Sayno niptinpis runacuna masrä gayaräyargan crucificasinanpä. Sauraga runacuna manacuyashgannöla Jesusta Pilato entregaycorgan crucificash cananpä. Saynöpis runacuna manacuyashgannölami Barrabasta cacharergan mandag emperadorpa contran sharcush caycaptinpis y wanusicog caycaptinpis. \s1 Jesucristuta crucificayashgan \r (Mateo 27.32-44; Marcos 15.21-32; Juan 19.17-27) \p \v 26 Saypita Jesusta crucificayänanpä apaycäyaptinmi marcaman yaycuycänä Cirene marcacho tag Simón. Sauraga Jesús apaycashgan cruzta paytanami umrusiyargan Jesuspa guepanpa apananpä. \v 27 Saysica runacunami Jesuspa guepanta aywaycäyargan. Saychömi ascag warmicunapis laquicuyashpan wagaraycar aywaycäyargan. \v 28 Saymi wagaycag warmicunata Jesús nergan: “Jerusalén warmicuna, ama nogapäga wagayaysu. Saypa trucanga wawayquicuna y quiquiquicunapis nacayänayquipä cashganpita wagayay. \v 29 Fiyupa nacaycunami chämongapä. Saymi laquicuypita runacuna niyanga: ‘¡Ima cushishgarä caycan wawaynag warmicuna!’ \v 30 Saychömi runacuna segaypa mansariyashpan jircacunatapis: ‘¡Janäcunaman juchumuy jucla wanunäpä!’ niyanga. \v 31 Nogatapis cayno nacaycäsiyämarga ¡ima fiyuparä gamcunata y waquin Israel runacunatapis nacasiyäshunquipä!” \p \v 32 Crucificananpä Jesusta apar ishcay jusasapa runacunatapis apayargan Jesuspa naupanman crucificayänanpä. \v 33 Calavëra nishgan lömaman chaycasirmi Jesusta crucificayargan. Apashgan jusasapa runacunatapis crucificayargan jucnin cagta Jesuspa derëchan cagman y jucagtana isognin cagman. \v 34 [Say hörami Jesús nergan: “Taytay, cay crucificamag runacunata perdonayculay. Manami musyayansu imata ruraycäyashgantapis.”] \p Soldäducunanami Jesuspa mödananpä suertita jitayargan mayganpis gänag cag apacunanpä.\x * \xo 23:34 \xt Salmo 22.18\x* \v 35 Saycho runacuna ricaraycaptin autoridäcuna Jesusta asipäyargan: “Tayta Dios cachamushgan Cristo carga jucta salvashgannöla mä canan quiquin salvacusun.” \p \v 36 Saynölami soldäducunapis asipashpan Jesusta shogusiyargan pochgog vïnuta: \v 37 “Israel runacunapa mandagnin rey cashpayquega mä quiquiqui salvacuy” nir. \p \v 38 Cruzpa puntanchömi clävaraycargan cayno guelgash: “Cay runaga Israel runacunapa mandagnin reymi” nishpan. [Sayga guelgaraycargan griego, latín y hebreo idiömacunachömi.] \v 39 Saypitana jucag crucificaraycag runa Jesusta manacagman churar nergan: “Tayta Dios cachamushgan Cristo carga mä canan saypita salvacuy, ari. Nircur nogacunatapis caypita jorgayämay.” \p \v 40 Sayno niptinmi jucnin cag olgutupargan: “Gampis payno nacaycarga ¿manacu Tayta Diosta mansapacunqui? \v 41 Nogansega jusansicunapitami nacaycansi. Paypaga manami ima jusanpis cansu.” \p \v 42 Nircur Jesusta nergan: “Mandag canayquipä cutimur nogata yarparcalämanqui, taytay.” \p \v 43 Niptinmi Jesús nergan: “Cananpitaga nogawanmi canquipä Taytäpa naupancho.” \s1 Jesucristo wanushgan \r (Mateo 27.45-56; Marcos 15.33-41; Juan 19.28-30) \p \v 44-45 Pulan junag caycaptinmi pasa sacäcorgan malway intiyag. Say hörami templo rurincho cag cuartuman pipis mana yaycunanpä saparag cortïnapis\f + \fr 23:44-45 \ft Say saparag cortïnapita musyanayquipä liyinqui Éxodo 26.31-33; Hebreos 9.1-10; 10.19,20.\f* janapita uraypa rachicäcurergan. \v 46 Saypitami Jesús fuertipa nergan: “¡Taytay! ¡Maquiquimanmi almäta churaycö!”\x * \xo 23:46 \xt Salmo 31.5\x* Sayno nisquirnami päsarporgan. \p \v 47 Saycunata ricaycurmi soldäducunapa capitannin: “¡Rasunpaypami cay runaga jusaynag cash!” nir Tayta Diosninsita alabargan. \p \v 48 Saycho caycag runacunapis aywacuyargan fiyupa laquishmi. \v 49 Jesuswan reguinacogcunami isanga carulapita ricaraycar quëdacuyargan. Saynölami Galileapita-pasa gatirag warmicunapis saycho quëdacuyargan. \s1 Jesucristuta pampayashgan \r (Mateo 27.57-61; Marcos 15.42-47; Juan 19.38-42) \p \v 50-51 Juc runami cargan Dios munashganno cawag, José jutiyog. Paymi shuyaraycargan Tayta Diosninsi promitishganno lapan runacuna Cristupa maquincho cawayänanpä cashganta. Say runapa marcan cargan Judea provinciacho cag Arimateami. Paypis cargan Israel runacunapa autoridäninmi. Waquin autoridäcuna Jesusta wanusinanpä wilanacuyaptinpis payga manami munargansu wanusiyänanta. \v 52 Paymi Pilätuta manacorgan: “Jesuspa ayanta cachapaycalämay pampag apanäpä” nir. \v 53 Pilato auniptinmi Jesuspa ayanta cruzpita jorgusquir lïnupita rurash fïnu säbanaswan pitorgan. Nircur pampag apargan manarä pipis pampacushgan gagacho uchcush sepultüraman. \p \v 54 Sayno rurargan sábado jamay junag galaycunanpäna caycaptinmi. \v 55 Galileapita Jesuswan shamog warmicuna Josëta gatipargan Jesuspa sepultüran maycho cashgantapis musyayänanpä. Saycho ricayargan Jesuspa ayanta imano churashgantapis. \v 56 Saypita wayinman cutiycuyashpan puestucuyargan mushcog perfümita Jesuspa ayanman winapäyänanpä. Puestucurcurnami Tayta Diosninsipa palabrancho nishganno jamayargan sábado jamay junag captin.\f + \fr 23:56 \ft Viernes tardi las seispitami sábado jamay junag galaycorgan.\f* \c 24 \s1 Wanushganpita Jesucristo cawarimushgan \r (Mateo 28.1-10; Marcos 16.1-8; Juan 20.1-10) \p \v 1 Saypita domingo saca sacala warmicuna cutiyargan Jesús pamparashgan cagman, puestucuyashgan mushcog perfümita apacurcur ayanman winapäyänanpä. \v 2 Chaycuyänanpäga pamparashgan uchcuta saparag rumi jucläman witisishgana caycänä. \v 3 Sayman yaycur manami tariyargannasu Jesuspa ayanta. \v 4 Saymi mansacash ima ruraytapis camäpacuyargansu. Sayno caycäyaptinmi ishcay runacuna chipipiycag mödanash paycunapa naupancho ricacuyargan. \v 5 Paycunata ricaycur segaypa mansacäyashpanmi gongurpacuycuyargan. Say runacunanami niyargan: “¿Imanirtä wanushcuna cayashgan cagcho gamcuna ashiycäyanqui cawarimushgana caycaptenga? \v 6-7 Manami caychönasu caycan. ¡Payga cawarimushganami! Yarpäyay Galilea provinciacho caycashpan jusasapa runacunapa maquincunaman entregash cananpä cashganta niyäshushgayquita. ¿Manacu saycho niyäshushcanqui crucificaypa wanusiyaptinpis quimsa junagta cawarimunanpä cashganta?” \p \v 8 Sayno niptinmi paycuna yarparcuyargan Jesús sayno nishganta. \v 9 Saymi Jesús pamparashgan cagpita cutiycuyashpan lapan ricashgancunata y wiyashgancunatapis wilayargan chunca juc (11) apostolnincunata y saycho cag runacunatapis. \v 10 Say warmicunaga cayargan María Magdalena, Juana, Santiagupa maman María y paycunawan aywag warmicunapis. \v 11 Warmicuna sayno wilayaptinpis apostolcuna manami criyiyargansu, löcutaycäyashganta yarpar. \v 12 Waquin cag mana criyiyaptinpis Pedrumi isanga cörrila aywargan Jesusta pampashgan cagman. Pamparashgan cagta arcaycurmi säbanaslatana tarergan. Saylatana tariycurmi mansacash cuticorgan. \s1 Emausman aywag nänicho ishcay discïpuluncunata Jesucristo yuripashgan \r (Marcos 16.12-13) \p \v 13 Say junagmi Jesuspa ishcay discïpuluncuna aywaycäyargan Emaús marcapa. Emaús cargan Jerusalenpita ishcay lëwanölami. \v 14 Paycunaga aywaycäyargan Jesús wanushganpita parlaraycarmi. \v 15 Sayno parlaraycar aywaycäyaptinmi Jesús taripasquir paycunawan iwal aywayargan. \v 16 Paycunawan aywaycäyaptinpis manami tantyayargansu Jesús cashganta. \p \v 17 Saymi Jesús taporgan: “¿Imata parlartä aywaycäyanqui?” nir. \p Sayno niptin laquish aywaycäyashgancho ichisquiyargan. \p \v 18 Sauraga Cleofas jutiyog runa nergan: “Pascuaman shamog runacunapis lapanmi musyayan cay junagcuna Jerusalencho ima päsashgantapis. ¿Manacu gam musyanqui?” \p \v 19 Niptinmi Jesús taporgan: “¿Imatä cashgaga?” nir. \p Sayno tapuptin niyargan: “Nazaret marcapita cag Jesusmi cargan Tayta Diosninsipa profëtan. Paymi Tayta Diosninsipa munayninwan milagrucunata rurashpan lapan runacunata wilapargan Diospa wilacuyninta. \v 20 Paytami mandag cüracunawan lapan autoridäcuna Pilätuman entregayash crucificaypa wanusinanpä. \v 21 Nogacuna yarpäyargä Roma runacunapa munayninpita pay jorgamänansipä cashganta. Canan junagwanga quimsa junagnami Jesús wanushgan. \v 22-23 Canan tuta nogacunawan cag waquin warmicuna mansacäsiyämash. Paycunami Jesusta pampashgan cagman saca sacala aywar ayanta tariyashgasu. Saypita wayiman cutiycamur wilayämash Jesusta mana tariyashganta. Angilcuna yuriparcurshi wilash Jesús cawarimushganta. \v 24 Sauraga waquin cag discïpuluncunapis pamparäyashgan cagman aywar warmicuna wilayashgannölami Jesuspa ayanta tariyashgasu.” \p \v 25-26 Saymi paycunata Jesús nergan: “Tayta Dios cachamushgan Cristo wanushganpita cawarimur paypa naupanman cutinanpäga nacananrämi cargan. ¿Imanirtä gamcuna tantyayanquisu? ¿Imanirtä ajatarä criyiyanqui Tayta Diosninsipa profëtancuna niyashgancunatapis?” \p \v 27 Sayno nishpanmi paycunata tantyasergan quiquinpä imano guelgaraycashgantapis. Sayno yarpäsergan Moisés guelgashgancunapita galaycur waquin profëtacuna guelgayashganyagmi. \p \v 28 Saymi Emaús marcaman chaycuyashpanna paycunapita Jesús päsag-tucorgan. \v 29 Päsacuyta munaptinmi payta quëdasergan: “Pasa sacaycannami, taytay. Caylachöna quëdacushun” nir. \p Sayno niyaptinmi Jesús paycunawan quëdacorgan. \v 30 Saypita mësa cagman Jesús jamaycurnami tantata aptarcur Tayta Diosta manacur agradëcicorgan. Nircurna paquircur paycunata ayporgan. \v 31 Sayno ruraptinmi Jesús cashganta tantyasquiyargan. Tantyasquiyaptinmi elagasquergan. \p \v 32 Elagasquiptinnami quiquinpura cayno parlayargan: “¡Jesusmi cash! ¡Rasuntacher shongunsipis cushicorgan nänicho Tayta Diosninsipa palabranta parlapämashga!” \p \v 33 Saymi jinan höra Jerusalenman cutiyargan. Chaycurnami tariyargan chunca juc (11) apostolcunata y waquin discïpuluncunatapis. \v 34 Chaycuyaptinnami paycunata apostolcuna wilapäyargan: “¡Rasunpaypami Señorninsi Jesucristo cawarimush! ¡Simontapis yuripashmi!” nir. \p \v 35 Niptinnami paycunapis wilapäyargan nänicho ima päsashgancunatapis y tantata Jesús paquishgan höra payta reguiyashgantapis. \s1 Discïpuluncunata Jesucristo yuripashgan \r (Mateo 28.16-20; Marcos 16.14-18; Juan 20.19-23; Hechos 1.6-8) \p \v 36 Sayno parlaycäyaptinmi elagpita Jesús paycunapa naupancho yuripargan. Jesús yuriparcur saludargan: “Tayta Diosninsi yanapaycuyäläshunqui ali cawayänayquipä” nishpan. \p \v 37 Sayno niptin paycuna fiyupa mansacäyargan alma cashganta yarpäyashpan. \p \v 38 Saymi Jesús nergan: “¿Imanirtä mansacash caycäyanqui? ¿Imanirtä noga cashgäta criyiyanquisu? \v 39 Noga cashgäta musyanayquipä maquëta y chaquëta yatayämay. Ricayämashgayquinöpis manami almasu cä. Almaga aysaynag y tuluynagmi.” \p \v 40 Sayno nishpan ricasergan maquinta y chaquintapis. \v 41 Sayno ricar fiyupa cushicuycarpis manarämi shumag criyiyarganräsu pay cashganta. Sayno mana criyiyaptinmi Jesús taporgan: “¿Imalapis cancu micurcunäpä?” nir. \p \v 42 Sayno niptinmi garayargan juc pedäzo cancash pescädutawan [tinyagpa mishquinta]. \v 43 Saycunatami micorgan paycuna ricaycäyaptin. \v 44 Micusquirnami nergan: “Moisés, waquin profëtacuna y salmucunata guelgagcunapis lapanmi guelgayargan nogata päsamänanpä cagcunata. Gamcunawan caycar maynami wilargä lapan say guelgaraycashgancuna cumpliyänanpä cashganta. Say wilashgänölami päsamash.” \p \v 45 Sayno nirmi Tayta Diosninsipa palabranta tantyasergan cayno nir: \v 46 “Tayta Diosninsipa profëtancuna guelgayargan pay cachamushgan Cristo wanunanpä cashganta y wanushganpita quimsa junagta cawarimunanpä cashgantapis. \v 47 Say guelgashgancuna cumpliyashgana captinmi runacunata wilapäyänayqui nogata chasquicamar jusalicuycunata cachariyänanpä. Saynöpami Tayta Diosninsi perdonangapä jusalicuyashgancunata. Jerusalenpita galaycur may-saypapis aywar lapan runacunata sayno wilapäyanqui. \v 48 Wilacunayquipäga gamcuna ricayashcanquimi ima päsashgantapis. \v 49 Gamcunamanmi noga cachamushä Taytä promitishgan Santu Espirituta. Isanga Jerusalenlacho shuyaraycäyanqui Santu Espirituta chasquiyashgayquiyag. Chasquircuyaptiquinami yanapäshunquipä wilacuynëta wilacunayquipä.” \s1 Ciëluman Jesucristo cutishgan \r (Marcos 16.19-20; Hechos 1.9-11) \p \v 50 Saypitana discïpuluncunata Jesús pushargan Jerusalenpita Betaniaman. Saycho caycarna maquinta jogarcur Tayta Diosninsita manacorgan paycunata yanapänanpä. \v 51 Sayno paycunapä manacuycaptinmi Tayta Diosninsi gloriaman pushacorgan. \v 52 Saycho discïpulucuna Jesusta adorasquirmi cushish cuticuyargan Jerusalenman. \v 53 Say junagpitanami Tayta Diosninsita alabayänanpä waran waran templuman shuntacäyag. [Amén.]