\id JAS - Southern Pastaza Quechua NT - Peru 2008 (DBL -2013) \h SANTIAGOPA KILLKASHKAN KILLKA \toc1 Santiagopa Killkashkan Killka \toc2 Santiago \toc3 Stg \mt1 SANTIAGOPA KILLKASHKAN KILLKA \c 1 \s1 Santiago israel masinkunamanta kirik masinkunata saludan \p \v 1 Ñuka kani Santiago, Yaya Diospa Amunchi Jesukristupapas kamachishkan runa. Kankuna allpanchimanta shikwarishka israel kirik masinikunarayku killkani. Tukuy kankuna chunka ishkay ñawpa yaya rukunchi wañukunapa miraymanta Yaya Diospa runankunata, tukuy allpapi shikwarishka kahukkunata saludani. \s1 Kirikkuna imashna parisishpankunapas kushikunahuchun \p \v 2 Wawkinikuna paninikuna, imatapas parisihushpaykichika kushikuychi. Supay kankunata uchata rurachinata munashpanka mana kasushpa kushikuychi. \v 3 Ña yachankichi Jesukristupi sinchikushpa kawsanahunchu manachu nishpa kamay tukuhushkaykichikunapi alita sinchikurishpaykichi ashwan alita katik tukushpa rinaykichita. \v 4 Chay kamanakunapi alita sinchikurishkaykichirayku ashwan alita katik tukushpa rishpaykichi tukuy uras ashwan alita Jesukristuta kasunkichi, tukuy yuyaykichi ali tukunankama tukuypi. \p \v 5 Mana yachashpaykichika imashna sinchikurinata tapuychi Yaya Diosta. Payka kankunata yanapankami, tukuy payta tapuk runakunataka kushilla mana mitsashpachu nima pinkachishpachu yuyayta kun. \v 6-8 Tapunaykichi tiyan yuyayta Yaya Diosta tukuy shunkuykichimanta pacha. Tapushpaykichika ama yuyariychichu ¿Yaya Dioska kuwankachu manachu? nishpa. Chasna yuyarishpaykichika kankichimi ulas wayrawa shuk partima shuk partima apay tukushkashina ishkay yuyayyu runakuna. Kankuna chasna kashpaykichika Yaya Dioska tapushkaykichitaka manami kankunata kunkachu. Chayrayku Yaya Diosta alita kirishpa tapunaykichi tiyan. \s1 Kullkiyu runamanta nima imayu runamantapas riman \p \v 9 Nima imayu kashkaykichirayku parisihushpaykichika kushikuychi, Yaya Dios kankunata akllashkanrayku wiñaypa kawsanaykichipa paywa pakta. \v 10-11 Kankuna kullkiyu runakuna kashpaykichika kushikuychi Yaya Dios kankunata runakunapa rikushkanpi atun kashkaykichimanta anchuchishpan. Chaypimi riksinkichi maykanmi ali kan Yaya Diospa rikushkanpika. Shuk kullkiyu runa, kullkiniwa tukuyta atipani nishpa yuyarikka shuk sisashinami wañunka. Sinchi inti rupawa sisapa sapinka chakirishpan kunkaymanta chawpi sisahushkanpi wañurin suma sisa kahushkanmanta. Inti chakichishpan urman, suma rikurishkanka chinkarin. Chasnallatatami shuk kullkiyu runapas achka suma imakunayu kashpanpas kullkinta mirachihushkanpi kunkaymanta wañunka. \s1 Maymantami mana alita ruranayananchikunaka shamun \p \v 12 Tukuy parisinakunapi, tukuy kamay tukuhushkaykichipipas sinchikurishpaykichi kushillami kankichi. Chasnami uchata ruranayashpaykichipas mana rurashanchu nishpa Yaya Diosta kasushpaykichi kushillami kankichi. Millaypata yuyarinayashpaykichipas mana yuyarishanchu nishpa alillata yuyarishpaykichi kushillami kankichi. Chasna sinchikurishpaykichimi chay tukuy kamay tukuhushkaykichipi, Yaya Dioska ali rurak runakuna kankichi nishpa kankunata wiñaypa suma kawsayta kunka. Chasna payta yuyahukkunata kunanpami rimarka. \v 13 Mana alikunata ruranata yuyarishpaykichi ama rimaychichu Yaya Diosmi chasna millaypata yuyachiwahun nishpa. Payka manami nima shuk millaypa ruranata yuyarinchu. Chayraykumi mana atipanchu mana ali ruranakunata yuyachinata. \v 14 Karan ñukanchi kikinpa yuyayninchimantami mana ali ruranakunata yuyarinchi. Chay mana ali yuyarinanchikunaka ñukanchita llullachishpa munachinahun mana alikunata rurananchipa. \v 15 Millaypa munashkanchita yuyarishpa katishpanchimi chay mana ali yuyarinaka atunyashpan uchata ruranchina. Mana alita rurashkanchika achkayashpan ñukanchita ashwanta ashwanta Yaya Diosmanta anchuchin. Chasna tukushpanchi wañunanchi tiyan wiñaypa parisinanchipa. \p \v 16 Munashkayni wawkinikuna paninikuna, ama yuyarinkichichu Yaya Dios ñukanchita millaypata rurachinayashkanta. Chasna yuyarishpaykichika pantachinkichimi yuyaykichita. \v 17 Yaya Dios alikunallata kun. Imatapas kushpan chayka kanmi alilla. Tukuy silupi kahuk suma punchayachikkunata rurak kashpanmi payka chaykunamanta yapa suma kan, nima shuk millaypa yuyay paypi tiyashkanrayku. Chasna ali kashkanmanta mana chikanyanchu, tukuy uras chasnalla ali kan. \v 18 Chasna ali kashpanmi Yaya Dios kikin munashkanrayku ñukanchita mushu runata rurashka shutipa kashkata riksichik shiminwa. Chasna rurashka tukuy runakunamanta paypa wawankuna kananchipa, payta kushichishpa kawsananchipana. \s1 Yaya Diospa shiminta kasunamanta riman \p \v 19 Munashkayni wawkinikuna paninikuna, yuyariychi kay killkashkaynita. Tukuy uras Yaya Diospa shiminta alita uyashpa kawsaychi, tukuy runa masikichipa rimashkankunatapas. Manara alita yuyarishpaykichika ama runa masikichita rimaychichu, nima utkalla paykunata piñariychichu. \v 20 Piñarinaka nima imapi yanapanchu Yaya Diospa munashkanta rurananchipa. \v 21 Kankunaka tukuy millaypakuna yuyaykichipi tiyashkanta anchuchiychi, millaypa rurashkaykichitapas sakiychi. Yaya Diospa shiminta yachakushkaykichita ali yuyaywa kasushpa katiychi alimi ñukarayku nishpa. Chay shimi yachakushkaykichita kasushpa kawsashpaykichika kishpichirishkami kankichi. \p \v 22 Ama Yaya Diospa shiminta uyashpalla kawsaychichu, ashwan paypa rimashkanta ruraychi. Uyashpalla kawsashpaykichika kankuna kikinllami llullachirinkichi. \v 23 Ñukanchi Yaya Diospa shiminta uyashpanchi mana kasushpanchika shuk runa uyanta espehuwa yanka rikurishkashinami kanchi. \v 24 Chasna uyanta espehupi rikurishpan shuk partima anchurishpan chay rikurishkantaka kunkarinna imashna rikunayumi uyanka kan. Chasnami kanchi Yaya Diospa shiminta mana kasushpanchi. \v 25 Ashwan Yaya Diospa suma kuska yachachishkanta ali yuyaywa yachakunanchi tiyan. Chay yachachishkanwa Yaya Dios ñukanchita yanapan ñukanchi kikin munashkanchillata rurashpa kawsashkanchimanta kishpinanchipa. Paypa yachachishkanta mana sakishpa, mana chikanta yuyarishpa yachakushpanchi uyashkanchita mana kunkarinchinachu, ashwan chay yachachishkanta ruranchina. Chasna kashpan tukuy rurahushkanchipi kushillami kanchi. \p \v 26 Shuk kankunamanta yuyarinkichichari Yaya Diosta kushichishpa kawsani nishpa. Chasna yuyarishpaykichipas mana sakishpaykichika mana alikunata rimanata kankuna kikinllami llullachirinkichi. Manami Yaya Diosta kushichinkichichu. Tukuy Yaya Diosrayku rurashkaykichika yankami kan. \v 27 Yaya Diosta shutipa kushichinayashpanchika wakchakunata mashintukunatapas yanapashpa kawsananchi tiyan tukuy paykunapa munahushkankunapi. Chaymantapas mana kawsashunchichu Yaya Diosta mana kasukkunashina. \c 2 \s1 Tukuy runa masinchikunata parihuta valichinamanta riman \p \v 1 Wawkinikuna paninikuna, tukuymanta yapa suma Amunchi Jesukristuta kirishkaykichirayku ama shuk runakunata valichiychichu ashwanta shukkunamanta. \v 2-3 Shuk kullkiyu runa oromanta anilluyu, suma mushu churarishkawa yaykushpan maypimi tantarishka kahunkichi Yaya Diospa shiminta yachakunaykichipa, paytaka tiyachinkichi suma ali tiyarinapi. Shuk nima imayu runa yaykushpan ismu churarishkawa, paytaka rimankichi: Munashpaykika shayariy washama, tiyariypas allpapi nishpa. \v 4 Kankuna kullkiyu runata ashwanta valichishpaykichika nima imayu runamanta mana ali yuyaywa yuyarikkunami kankichi. \p \v 5 Alita yuyariychi, munashkayni wawkinikuna paninikuna, Yaya Dioska manami chasnachu yuyarin. Payka akllashkami runa masinkunapa rikushkanpi mana valik runakunata paypi sinchikushpankuna yapa valik tukunankunapa, chaymantapas paypa ali kamachinan mushu munduma paywa pakta wiñaypa kawsak rinankunapa. Chasna paywa kawsak rinankunapa payta yuyakkunata rimarka. \v 6 Kankunaka chay Yaya Diospa akllashkan nima imayu runakunatami pinkachinkichi mana nima imata kankunata rurashpankunapas. Alita yuyariychi. ¿Pikunata llullachishpa kankunamanta shuwanahun? ¿Manachu kanahun chay kullkiyu runakuna? Kankuna liwishkaykichita mana paganata atipashpaykichika ¿pikunata kankunata mana munakta apukunama pushanahun liwishkaykichita pagachinankunapa? ¿Manachu chay kullkiyu runakuna? \v 7 Paykunallatatami millaypata rimashpa kanahun Amunchi Jesukristumanta, maykanmantami ñukanchipas shutiyachirishkanchi Jesukristuta kirikkuna nishpa. \p \v 8 Yaya Diospa killkachishkanpi tukuymanta ali kamachishkanka riman: Runa masikikunata kan kikintashina yuyay nishpa. Chay kamachishkanta kasushpaykichika alita rurashpami kawsankichi. \v 9 Shuk runata shuk runamanta ashwanta valichishpaykichika runa masikichita manami parihutachu yuyankichi. Chasnaka uchatami rurahunkichi Yaya Diospa kamachishkanta mana kasuhushkaykichirayku. \v 10 Maykanchari tukuy Yaya Diospa rimashkanta kasuhushpan shuk partistullata mana kasushpanka tukuy Yaya Diospa kamachishkantami mana kasunchu. \p \v 11 Yuyarishunchi. Shuklla Yayanchi Dios rimarka: Ama shukpa warminwa, ama shukpa kusanwa musayaychichu nishpa. Payllatatami rimarka: Ama wañuchiychichu runa masikichita nishpa. Kunanka shuk kari shukpa warminwa mana musayashpanpas wañuchimaka runa masinta, chasna runaka Yaya Diospa kamachishkantaka manami kasunchu. \p \v 12 Chasna kashpan alikunallata rimashpa rurashpa kawsaychi. Yuyariychi Yaya Dios kankunata kishpichishkanrayku shuk punchami tapunka shutipachu Jesuspa kamachishkanshina kawsashkankichi nishpa. \v 13 Kankuna runa masikichita llakichishpaykichi chay tapunan punchaka Yaya Diospas kankunata llakichinkami. Runa masikichita mana llakichishpaykichika chay punchami Yaya Dioska kankunata mana llakichishpachu kastiganka. \s1 Yaya Diosta kirik kahushkanchita alita rurananchiwa rikuchinanchimanta riman \p \v 14 Wawkinikuna paninikuna, ¿imata valin shuk kankunamanta rimashpaykichi kirinimi Jesukristuta nishpa, mana rikuchishpaykichika shutipa payta kasushpa kawsahushkaykichita? Chasna mana rikuchishpa kirihushpaykichika manami Yaya Diospa kastigananmanta kishpichiy tukunkichichu. \v 15-16 Shuk wawki shuk panipas llachapa illata, mikuna illata rimankimaka Yaya Dios kanta yanapachun tukuy munashkaykita tarinaykipa nishpa. Chasna rimashpaykipas mana payta kunkimachu llachapanta mikunanta, chay rimashkaykika manami nima imapi payraykuka valimachu. \v 17 Chasnallatatami mana shutipa Yaya Diospa munashkanta rurashpa kawsashpaykika kirihushkaykika wañushkashina yanka nishpami kan. \p \v 18 Shuk runa ñukata chay killkashkaynimanta ayniwamaka: Ñukaka kanmanta ashwan alita kirihuni Jesukristuta. Kanka ñukamanta ashwan alita payta kasuhunki. Chasna chikan kashpanchipas ishkanti chasnalla kirik kanchi nishpa. Chasna rimak runataka ñukaka ayninimami: Rikuchiway shutipa Jesukristuta kirihushkaykita, mana paypa munashkanta rurashpa kawsahushpayki. Chasnaka manami atipankichu. Ñuka shuti rikuchishkayki Jesukristuta shutipa kirihushkaynita paypa munashkanta rurashpa kawsahushkayniwa. \v 19 Kan kirinki shuklla Yaya Dios tiyananta. Alimi. Chasnallatatami supaykunapas kirinahun. Yaya Diosta manchashpankuna chukchurinahun. \v 20 Mana asirtak runa, yuyariy. Alita asirtay. Yaya Diosta kirishpayki mana alita rurashpa kawsahushpaykika manami valinchu nima imarayku kirinaykika. Chasna nishpami ayninima. \p \v 21 Akuychi yaya rukunchi wañu Abrahammanta yuyarishunchi. Payka Yaya Diospa kamachishkanta kasushpan shuklla wawan Isaakta mana mitsashpachu wañuchinayarka. Chasna payta kasushkanrayku Yaya Dioska Abrahamta rimarka: Kunanka rikushkaynipi ucha illami kanki nishpa. \v 22 Chasnamantami yachanchi Abrahamka mana yuyayninllapichu Yaya Diosta kirishpa kawsashkanta. Ashwan kirishpan rimashkanta kasupayarka. Chasna kasushpa kawsashpan ashwanta ashwanta alita kirik tukurka. \v 23 Chasnami Abrahamka paktachirka Yaya Diospa killkachishkanpi paymanta kasna nishpa killkarishkata: Abrahamka Yaya Diosta kirishkanraykumi Yaya Dioska payta rimarka kunanka rikushkaynipi ucha illami kanki nishpa. Chaymantapas chasna shutipa kirishkanraykumi Yaya Dioska payta rimarka yuyashkayni runami kanki nishpa. \v 24 Chasna kashpanmi yachanchi Yaya Dios ñukanchikunatapas mana kirishkanchiraykullachu rimananta rikushkanpi ucha illata rurashkanta, ashwan payta kasushkanchiraykumi chasna rimanka. \p \v 25 Chaymanta akuychi yuyarishunchi mama payanchi wañu Rahabmanta. Payka chikan runakunamanta karka. Chaymantapas puntiruka puta karka. Chaymanta ñawpa apunchi wañu Josué runankunata Rahabpa llaktanma kachashpan Rahabka paykunata yanapashpa wasinpi pakarka. Chasna yanapashpan Yaya Diosta kasurkana. Chaymanta chay runakunata ñampita mitikunankunapa riksichishpan runa masinkunamanta kishpichirka. Chasna rurashpa Yaya Diosta kasushkanraykumi payka Yaya Diospa rikushkanpi ali tukurka. \p \v 26 Chasnallatatami ñukanchikunapas alita rurashkanchiwa rikuchinanchi tiyan shutipa Yaya Diosta kirik kahushkanchita. Imashnami shuk runa alma illaka mana kawsanchu, ashwan wañushka kan, chasnashinami ñukanchi Jesukristuta kirikkunapas kanchi, kirishkanchita rurashkanchiwa mana rikuchishpanchi. \c 3 \s1 Shiminchimanta riman \p \v 1 Wawkikuna panikuna, mana achka kankunamanta yachachikkuna tukunayanahuchun. Ña yachankichi Yaya Dioska ñukanchi yachachikkunata shuk kirikkunamanta ashwan sinchita kastiganka mana alita rurashpanchi. \v 2 Yuyariychi tukuy ñukanchikuna achka chikan imapi mana alitachu ruranchi. Maykanmi alikunallata riman, chayka ña tukuypi alilla kan. Chasna runami tukuy aychantapas wakaycharin tukuy mana ali ruranakunamanta. \p \v 3 Rikuychi kaballuta. Sinkanpi waskawa watashpanchi waskallata aysashpa tukuy aychanta kuskanchanchi ñukanchita purichinanpa. \v 4 Chasnallatatami kan lanchapas. Atun kashpanpas sinchi wayra tankahushpanpas uchilla timón payta purichin maymachari kapitanka munan. \v 5 Chasnallatatami shiminchika uchilla kashpanpas ñukanchita winsin. \p Nina tsalitapas rikuychi. Shuk nina tsalistuka shuk atun wasita rupachin. \v 6 Shiminchika nina tsalishinami. Shiminchimanta millaypa shimikuna llukshin ninashina. Chasnami shiminchika tukuy kawsananchita waklichin, imashnami shuk nina tsalistu shuk atun wasita rupachin. Tukuy mana ali rimananchika supaymantami. Pay ñukanchita yuyachishpan chasna rimanchi. \p \v 7-8 Ñukanchi runakunaka kita piña animalkunata mansuyachinchi. Chasna manchaypa animalkunata mansuyachishpanchipas ñukanchi kikinpa uchilla shiminchita mana atipanchichu winsinata. Amunta shiminka mana kasunata munanchu. Chayraykumi shiminchika shuk suliman runata wañuchikshina kan. \p \v 9 Shiminchiwa Yayanchi Diosta rimanchi ali kananta. Chaymanta chay shiminchiwallatatami piñarishpa rimanchi runa masinchikunata mana ali kanankunata, pay kikintashina Yaya Dioska rurashka kashpanpas. \v 10 Chay shiminchimantalla ali rimanakuna, mana ali rimanakunapas llukshinahun. Wawkinikuna paninikuna, chasnaka mana alichu. \p \v 11 Allpa uchkumanta yaku llukshihukta rikuychi. Shuk allpa uchkumantalla ali yaku llukshihushpan ¿aya yakupas llukshimachu? Manami ishkay chikan yaku llukshimachu. \p \v 12 Tarpu kaspitapas rikuychi. ¿Papayuka muyuyamachu palanta muyuta? ¿Palantaka muyuyamachu papayu muyuta? Manami atipanchu chikan muyuta muyuyanata. Chasnashinami kankuna Yaya Diosta kirik kashpaykichi shimikichimanta ali shimikunalla llukshinankuna tiyan. \s1 Shutipa yachak kanamanta riman \p \v 13 Shuk kankunamanta alita yuyarik shutipa yachak tukunayashpanka tukuy paypa kawsahushkanpi alita rurahushkanwa rikuchinan tiyan. Shutipa yachak kashpanka mana yuyarinchu ñuka runa masinikunamanta ashwan yachakmi kani nishpa. Ashwan runa masinta yuyahushkanta rikuchinan tiyan. \v 14 Shunkuykichipi piñarishpa runa masikichikunawa parihuyanata munankichima. Tukuy kankuna kikinpa munashkaykichillata shuk runakunata rurachinata munankichima. Chaymantapas kankuna kikinraykulla yuyarishpa kankichima. Chasna kashpaykichika ama yuyariychichu yachakmi kani nishpa. Chasna yuyarishpaykichika mana shutipa yachakchu kankichi, ashwan kankuna kikinllami llullachirihunkichi. \v 15 Yaya Dioska manami ñukanchita chasna yuyachinchu. Ashwan ñukanchi kikinllami chasna yuyarinchi, chaymantapas supay chasna yuyarin. \v 16 Chayrayku shuk runa masikichiwa piñarishpa parihuyanata munashpaykichika tukuy kankuna kikin munashkaykichillata shuk runakunata rurachinayashpa kashpaykichika kankuna kikinraykulla yuyarishpa, manami shuk yuyayllawachu kawsankichi, ashwan tukuy millaypakunata rurashpami kawsankichi. \p \v 17 Yaya Dios ñukanchita yuyachishpanmi alikunallata rurashpa kawsanchi. Chasna kashpan mana makanakushpa, nima piñanakushpa kawsanchichu. Ashwan runa masinchita yuyashpa kasushpa llakichishpa kawsanchi. Chaymanta mana shuk runata shuk runakunamanta ashwanta yuyanchichu. Mana yanka nishpa yuyarinchichu mana alita yachashpanchi. Mana washata rimanchichu, ashwan alita rurashpa kawsanchi. \v 18 Shuk runa kushilla kawsanata munashpan runa masinkunawa, tukuy alikunata rurashpa kawsan tukuywa chasna kushilla kananpa. Chasna runataka Yaya Diosmi yanapan kuskata kawsananpa. \c 4 \s1 Yaya Diosta mana kasukkunashina kawsanayashpanchi paypa kuntrankuna kanchi \p \v 1 Yuyariychi imaraykumi piñanakushpa chikninakushpa kawsankichi. ¿Manachu kankuna kikinpa munashkaykichillata yuyarishkaykichirayku chasna kawsankichi? \v 2 Kankunaka shuk imata yapa munarishpa kawsankichi. Munarishpaykichipas mana atipankichichu apanata. Chayrayku runa masikichikunapa imankunata yapa kichunayashpa wañuchinkichi. Chasna rurashpaykichipas nima imata atipankichichu kichunata. Chayrayku rimanakushpa makanakushpa runa masikichiwa kawsankichi. Chasna kawsashpaykichipas nima imata rurankichichu. Munashkaykichita mana apinkichichu, Yaya Diosta mana tapushkaykichirayku. \v 3 Yaya Diosta tapushpaykichipas payka manami kunkachu, mana ali yuyaywa tapushkaykichirayku. Mana kankunata kunkachu, kankuna kikinraykulla tapushkaykichirayku munashkaykichita ruranaykichipa. \p \v 4 Shuk warmi kusanta sakishkashinami Yaya Diosta sakishka runakunaka kankichi. ¿Manachu yachankichi Yaya Diosta mana kasushpaykichika payta chiknik runakuna kanaykichita? Yaya Diosta mana kasukkunashina kawsanayashpaykichika paypa kuntrankunami kankichi. \v 5 Paypa killkachishkanpi mana yankachu kasna riman: Yaya Dioska Espiritunta kushka ñukanchikunapi kawsananpa. Chay Espíritun ñukanchikunata yuyashpan yapa munan paylla Amunchi kananpa. Manami munanchu shukta kasunanchipa nishpa. \v 6 Shukta kasushkanchimanta Yaya Dios piñarishpanpas ñukanchita kastigana imata yapa yuyashpan llakichin. Chasnallatata Yaya Diospa killkachishkanpi riman: Maykan runami Yaya Diosta runa masintapas kasushpa yuyashpa kawsan, chay runataka Yaya Diosmi llakichishpan yanapanka. Maykan runami pay kikinmanta ali yachak kanayashpa Yaya Diosta runa masintapas mana kasushpa nima yuyashpa kawsan, chasna runataka Yaya Dioska manami yanapankachu nishpa. \p \v 7 Chasna kashpan Yaya Diosta kasushpana kawsaychi. Supayta mana kasushpa sinchikuriychi. Jesukristulla Kamachik Amuykichi kashkanta rimashpa payta kamachiychi anchurinanpa. Chasnami payka kankunamanta mitikunka. \v 8 Yaya Diosta kayllayaychi paypas kankunata kayllayananpa. Uchasapa runakuna, millaypata rurashpa kawsanaykichita sakiychi. Ishkay yuyayyu runakuna, tukuy millaypa yuyaykichikunata shunkuykichimanta pichaychi. Tukuy shunkuykichimanta pacha Yaya Diosta yuyaychi. \v 9 Tukuy shunkuykichimanta pacha llakiriychi mana ali yuyayyu kahushkaykichirayku. Uchaykichita yuyarishpaykichi llakirishpa wakaychi. Manana kushilla asiychichu, ashwan asinaykichiranti wakaychi. Kushikunaykichiranti llakiriychi. \v 10 Tukuy shunkuykichimanta pacha llakirishpaykichi tukuy mana alita rurashkaykichikunata Yaya Diosta rimaychi. Chasna rurashpaykichimi Yaya Dioska kankunata kushichinka. \s1 Yaya Diosllami atipan rimanata pimi ali, pimi mana alichu \p \v 11 Wawkinikuna paninikuna, mana washanchanakushpa kawsaychichu kankunapura. Runa masikichikunamanta mana ali kahushkankunata rimashpaykichi, chaymantapas mana alita rurashpa kawsak kashpan kastigay tukunan tiyan, ñuka shuti alimi kani nishpa rimashpaykichi runa masikita yuyay nishpa Yaya Diospa kamachishkanta mana alichu nishpa rimahukshina kankichi. Chasna kashpaykichimi chay kamachishkanta kasuna imata alichu manachu nishpa rimakkuna kankichi. \v 12 Yaya Diosllami kurka kamachinakunata tukuy runakunarayku. Payllami atipan rimanata pimi alita rurahun, pimi mana alitachu rurahun. Paylla atipan runakunata kastigananmanta kishpichinata, chaymantapas wiñayparayku nina mana wañukpi wichunata. Kankunaka pita kankichi runa masikichikunamanta rimanaykichipa pimi ali, pimi mana alichu. ¿Yaya Diosmanta pasachu kankichi rimanaykichipa pimi ali, pimi mana alichu nishpa? \s1 Mana yachanchichu imashnami kaya tukushunchi \p \v 13 Kunan kankuna Yaya Diosta mana yuyarishpa kawsakkuna, uyaychi rimahushkaynita. Kankunaka yuyaynikichipi kasna rimankichi: Kunanmi rihuni, mana kunan kashpanka kayami risha chay llaktama shuk watarayku rantishpa rantichishpa kullkinita mirachinaynipa nishpa. \v 14 Mana yachashpaykichitata imashnami kaya tukunkichi chasna rimashpa kawsankichi. ¿Manachu yachankichi kawsaykichika kushnishina kashkanta? Shuk ratu rikurin, chaymanta shuk ratustumanta chinkarin. Chasnami kan kawsaykichika. \p \v 15 Chayta yuyarishpa kasna rimashpa kawsaychi: Yaya Dios munashpanka kawsasha, kawsashpaynika tarawasha nishpa. \v 16 Ashwan kankunaka yuyarinkichi ñuka kikinpa ursaynillawa yuyaynillawa tukuyta atipani ruranata nishpa. Chasnaka manami alitachu yuyarihunkichi. \v 17 Maykanchari ali rurana kashkata yachashpantata mana ruranchu, chayka payrayku uchami kan. \c 5 \s1 Mana ali shunku achka imayu runakunamanta riman \p \v 1 Kunan kankuna achka imayu runakuna, uyaychi rimahushkaynita. Atunta parisinaykichi tiyan. Chayta yuyarishpaykichi kaparishpa wakaychi. \v 2-3 Tukuy imaykichikunaka ismunkami, llachapaykichikunataka kumehenkuna mikunkakuna, kullkikichikuna ismunka, kullkimanta oromanta tiyashkapas muhusyarinka. Chasna kashpantata kay allpa tukurinan puncha paktarihushkanpi kullkikichillata mirachishpa kawsahunkichi. Tukuy chay mirachihushkaykichi imaykichikuna ismushkanta rikushpaykichi yachankichi yanka nishpa mirachishpa kawsashkaykichita. Chasna yanka kawsashkaykichita yuyarishpaykichi nina sintihukwashina chay yuyaykunawa wiñaypa parisinkichi. \v 4 Kankunaka runakunata tarawachishkankichi chakraykichipi tukuy tarpuykichikunapa muyunkunata pallanankunapa. Chasna tarawachishpaykichipas mana pagashkankichichu. Paykunaka chasna parisishkankunata llakiywa wakashpami Tukuyta Atipak Yaya Diosta rimashkakuna. Wakashpa rimashkankunata Yaya Dioska uyashkami. \v 5 Kankuna kay allpapi tukuy imata charishpaykichi munashkaykichita rurashpa kawsahunkichi. Mana yuyayyu wiwa wirayahukshina kankichi. Mana yuyarinkichichu imashnami tukunkichi. Imaykichikunata mirachishpa, munashkaykichita rurashpa kawsahunkichi. Yaya Diospa kastiganan ura ña kuchupi kahushpanpas mana yuyarishpa kunkaylla kawsahunkichi. \v 6 Ali kawsak runakunataka llullashpa rimankichi millaypata rurak runami nishpa. Paykunata wañuchishpaykichi kankunata nima imata rurashkakunachu. \s1 Imashnami Amunchi Jesukristuta chapananchi tiyan \p \v 7 Wawkinikuna paninikuna, kunan tukuyta parisihushpaykichipas Amunchi Jesukristuta mana sampayashpa chapashpalla kawsaychi, kuti shamushpan kankunata kishpichinankama. Chakranpi tarpuk runata rikuychi. Payka kushilla chapan tarpushkan tamyawa wiñashpan muyuyananta. Yachan muyuyashpan pallananta. \v 8 Chasnallatatami kankunapas Amunchi Jesukristupa shamunanta mana sampayashpa sinchi shunkuwa chapanaykichi tiyan, shamunan puncha ña kuchuyahushkanrayku. \p \v 9 Wawkinikuna paninikuna, shuk runa masikichikunamanta mana ali yuyarishkaykichita ama rimak riychichu shuk runa masikichita, Yaya Dios kankunata mana kastigananpa. Payka ñami shamuna kan runakunata kawsashkankunamanta tapushpan paykunawa alichananpa. \p \v 10 Wawkinikuna paninikuna, yuyariychi imashnami ñawpa Yaya Diospa yachayninwa yachachikkunaka sinchita parisirkakuna. Yaya Diospa kamachishkan karkakuna paypa shiminta yachachinankunapa. Sinchita parisishpankunapas mana sampayashpa Yaya Diosta kasurkakuna. Chasnallatata kankunapas katiychi. \v 11 Yuyariychi, paykunamanta rimanchi kushikunankuna tiyan nishpa, parisihushkankunapi mana sampayashpa sinchikurishkankunarayku. Chaymanta Yaya Diosta alita kasuk Job wañumanta yachakuychi imashnami parisihushkanpi sinchikurirka. Chaymantapas paymanta yachakuychi imashnami Yaya Dios payta tukuy parisihushkanmanta kishpichirka. Chasna Yaya Dioska rurarka yapa llakichik yuyak kashkanrayku. \p \v 12 Wawkinikuna paninikuna, tukuy yachakushkaykichimanta puntiru yachakuychi parisihushpaykichipas shutipa kashkallata rimanaykichipa. Nima ima uras runakunapa puntankunapi rimahushkaykichita kirichinayashpa kirichina rimanakunawa rimaychichu. Nima siluta, nima allpata, nima pita, nima maykan imakunatapas churashpa kirichina rimanakunawa rimaychichu. Ari nishpaykichika ari kachun. Mana nishpaykichika mana kachun. Tukuy rimashkaykichita chasnalla paktachik kaychi, chaymanta imatapas rimashpaykichika shutipa kachun. Shutipa kashkallata rimashpa kawsaychi Yaya Dios kankunata mana kastigananpa. \s1 Imashnami Yaya Diosta mañananchi tiyan yanapay tukunanchipa \p \v 13 Shuk kankunamanta parisihushpanka Yaya Diosta mañachun. Shuk kankunamanta kushilla kahushpanka Yaya Diosta takishpa kushichichun. \v 14 Shuk kankunamanta unkushka kahushpanka kirikkunata sinchikuchik wawkikunata kayachun paypi aseitiwa kakushpa payrayku mañanankunapa, Amunchi Jesukristu munashkanshina. \v 15 Chay kirikkunata sinchikuchik wawkikuna ali yuyaywa Jesukristuta kirishpa mañashpankunaka unkushkaka ampirinkami, Yaya Dios payta atarichinka. Uchata rurashka kahushpanka Yaya Dios chayta pichashpan manana yuyankanachu. \p \v 16 Chayrayku karan shuk uchaykichita rimaychi kankunapura. Chaymantapas Yaya Diosta mañaychi karan shukray- ku ampirinaykichipa. Yaya Dios uchanmanta llakichishka runa mañashpanka tukuyta atipak Yaya Diosmi yanapan. \p \v 17 Yachakuychi Yaya Diospa yachayninwa ñawpa yachachik Elias mañashkanmanta. Ñukanchishina runa karka. Yaya Diosta mañarka mana tamyananpa. Chayrayku tukuy chay allpapi kimsa wata chawpita mana tamyarkachu. \v 18 Chaymanta kutikashka Yaya Diosta mañarka tamyananpa. Chaypina tamyachirka. Tarpukunaka kutikashka aliyashpankuna muyuyarkakunana. \p \v 19 Wawkinikuna paninikuna, kay killkahushkaynita tukuchinaynipa kutikashka kankunata rimani runa masikichikunata llakichinaykichipa. Shuk kankunamanta Yaya Diospa shiminta manana kasuhushpanka payta yanapak riychi uchanta sakishpan kutikashka Yaya Diosta kasuk tukunanpa. \v 20 Chasna rurashpaykichika uchata rurak runakunata, wiñayparayku kastigarinankunamantami kishpichinkichi. Chaymantapas paykunata yanapankichi achka uchata rurashkankunamanta llakichiy tukunankunapa. \sig Chayllata killkashkani.\sig*\sig Wawkikichi turikichi Santiago\sig*