\id 1TI - Quechua, North Bolivia NT -Bolivia 2012 (DBL -2013) \h 1 TIMOTEO \toc1 1 Timoteo - Apóstol Pablopaj Escribiskan Ñaupajcaj Carta \toc2 1 Timoteo \toc3 1 Ti \mt1 1 TIMOTEO \mt2 Apóstol Pablopaj Escribiskan Ñaupajcaj Carta \c 1 \s1 Saludo \p \v 1 Noka, Pablo, Jesucristopaj apostolnin, Salvadorninchis Diospaj Señor Jesucristopajwan mandacuskanwan cachaska cani. Jesuska confianzawan suyacuyninchis. \v 2 Cay cartata escribimuyqui, creeypi verdadero churíy, Timoteo. Dios Tatanchis Señorninchis Jesucristopiwan favorninwan, qhuyapayacuyninwan, sonko tiyaycuyninpiwan kanta bendicichun. \s1 Llulla yachachejcunamanta \p \v 3 Macedoniaman purichcaspaña rogarkayqui Efeso llajtapi quedacunayquipaj, waquin runacunata mandanayquipaj ama llulla yachachiycunata yachachinancupaj, \v 4 nitaj cuentoncunata ni abuelocunapaj sutincunamanta mana tucucuy atej tapuycunatapas uyarinancupaj. Chaycunaka ch'ajwaycunaman apan, manataj Diospaj ruway munaskancunata creeywan jap'ekanata yanapanchu. \p \v 5 Chay mandacoyka uj ujcuna munanacunanchispaj limpio sonko munacuywan, sumaj yuyaywan, ch'uwa mana iscayrayaj creeypiwan. \v 6 Waquincuna caymanta pantaspa, yankhapaj parlaycunallapi cachcancu. \v 7 Diospaj leyninmanta yachachej cayta munancu, chaywanpas quiquin parlaskancuta yachachiskancutapas mana entendincuchu, “yachachiyneyka verdad” nincu chaywanpas. \p \v 8 Yachanchis ley allin caskanta, Diospaj munaskanman jina yachachiska cajtenka. \v 9 Yuyarina, ni mayken leypas allin ruwajcunaman koskachu. Leyka koska castiganapaj leyta p'aquejcunata, mana casucojcunata, millay sajracunata, juchasapacunata, Dios mana respetajcunata, religión contra cajcunata, tata maman wañuchejcunata, tucuy runa wañuchejcunata, \v 10 adulterio jucha ruwajcunata, mana casaraspa meticojcunata, kharipura khelli ruwajcunata, patronman runa vendejcunata, llullacojcunata, falso juramento ruwajcunata. Tucuy chay jina ruwajcuna mana causancuchu sumaj allin yachachiycunaman jina. \v 11 Cay sumaj allin yachachiycunaka glorioso salvación evangeliopi taricun; bendiciska Dios mandawan cay evangeliota willanaypaj. \s1 Diosman graciasta kona \p \v 12 Señorninchis Jesucristoman graciasta koni. Pay callpata kowan, imaraycuchus fielpaj jap'iwan, paytataj sirvinaypaj churawan. \v 13 Ñaupaj pay contra millaycunata parlarkani, creyentencunata ñac'aricherkani, insultarkanitaj. Chaywanpas Dios qhuyapayawarkan manaraj creyente caskayraycu, ruwaskayta mana allin caskanta mana yachaskayraycu. \v 14 Ajinata Señorninchis favorninwan achqhata bendiciwan; creeyta munacuytawan kowan Cristo Jesuswan ujchaska caskanchiswan. \p \v 15 Cayka sinchi cierto, tucuy creenancu: Cristo Jesús cay pachaman jamun juchasapacunata salvananpaj, tucuy chaycunamanta nejtin noka cani astawan juchasapaka. \v 16 Chayraycu Dios qhuyapayawan, Jesucristo tucuy paciencianta nokapi ricuchinanpaj. Ajinapi ejemplo cani Cristopi creespa wiñay causayta jap'ekajcunapaj. \v 17 ¡Honorwan alabaska cachun wiñaypaj Rey, mana wañoj, mana ricuy atina, ch'ulla Dios! Ajina cachun. \p \v 18 Churiy jina Timoteo, mandayqui mana allin yachachejcunawan soldado jina tupanayquipaj, ñaupajta hermanocuna kanmanta parlaskancuman jina Diospaj sutinpi. \v 19 Mana allin cajcunawan tupaspa, creeyniyquita allin yuyayniyquitawan cuiday. Waquincuna allin yuyaynincuta mana casuspa, creeynincupi urmaycuncu. \v 20 Cay pasarkan Himeneowan Alejandrowan; paycunata supay Satanasman entregarkani yachakanancupaj Dios contra millaycunata mana parlanancupaj. \c 2 \s1 Oracionta ruwanamanta \p \v 1 Ñaupajtaka nimuyqui: Tucuy runacunapaj Diosmanta mañachuncu, oracionta ruwachuncu, majacuchuncu, Diosman graciasta kochuncu. \v 2 Gobernajcunapaj tucuy autoridadcunapajpas oracionta ruwanancu, pacienciawan Diosman respetowan allinta causananchispaj, tucuy imapi respetaska cananchispaj. \v 3 Cayka allin, Salvadorninchis Diosman agradan. \v 4 Payka munan tucuynincu salvaska canancuta, verdadtapas rejsinancuta. \v 5 Imaraycuchus Dioska ujlla, ujllataj Dioswan runacunawan allinyachejka, chaytaj Jesucristo. \v 6 Jesucristo tucuyninchispaj wañorkan, salvación preciota pagaspa. Chayta Dios rejsichiwanchis munaskan tiempopi. \v 7 Chayta willanaypaj apóstol churaska cani. Dios mana judío cajcunaman cachamuwan, verdad evangeliota Cristopi creenata yachachinaypaj. Niskayka cierto; mana llullacunichu. \p \v 8 Ajina ari, munani tucuynejpi tucuy runacuna oración ruwanancuta, limpio sonkowan Diosman maquincuta okharinancuta, mana phiñanacuspa ni ch'ajwaspa. \v 9 Warmicunaka cuidacuspa sumajta p'achallicunancu, sumaj jallch'aska, manataj khapaj athuchaj ñajch'acuycunawan, ni koriwan, ni perlacunawan t'ipaska, nitaj sinchi precioyoj p'achacunawanpas, \v 10 manachayri sumaj ruwaycunawan p'achallicunancu, imaynatachus Diosllapaj causaj warmicuna jina. \v 11 Warmeka ch'inlla yachakanan, tucuy imapi casucuspa. \v 12 Mana munanichu warmicuna yachachinanta cultopi, nitaj kharita mandananta. Munani ch'inlla canancuta. \v 13 Imaraycuchus Dios ñaupajta Adanta ruwarkan, chaymantaraj Evataka. \v 14 Adanka mana engañaskachu carkan, manachayri warmicaj engañaska caspa, juchaman urmarkan. \v 15 Chaywanpas warmeka salvaconka sumaj mama cayninta junt'aspa, allin yuyaywan creeyninta, munacuyninta, ch'uwa caytawan wakaychaspa. \c 3 \s1 Pastor canamanta \p \v 1 Cayka ciertopuni: maykenpas iglesiapi caj pastor cayta munan chayka, allin ruwanata masc'achcan. \v 2 Chayraycu pastorpaj causaynenka mana juchachay atina canan, ch'ulla warmipaj kosan, causayninpi allin purej, sumaj yuyayniyoj, respetaska, listo visitacunata wasinpi jap'ekaj, allin yachachej, \v 3 mana machaj, mana makanacuy munaj, manachayri sumaj runa, pacienciayoj, mana kolketa munapayaj, \v 4 wasinpi allinta mandacoj, casucoj respetacuy yachaj wawacunayoj. \v 5 Wasinpi mana allinta mandacuy yachajka, ¿imaynatataj Diospaj iglesianta allinta cuidanman? \v 6 Iglesiapi pastorka mana mosoj creyentemanta cananchu, nitaj pay pay tucoj, mana supaywan cusca juchachaska cananpaj. \v 7 Pastorka respetaska canan mana creyentecuna uqhupi, paymanta ama mana allincunata parlanancupaj, supaypaj trampanpi mana urmananpaj. \s1 Diácono canamanta \p \v 8 Jinallatataj diaconocunapas respetaska runacuna canancu, parlaskancu junt'aj, mana machaj, mana allinmanta mana kolke ganay munaj, \v 9 Diospaj sut'inchaskan verdad creeskanchispi jap'icoj, limpio concienciayoj. \v 10 Ñaupajtaka causaynin allin rejsiska canan. Mana juchayoj chayka, diácono cayta atin. \v 11 Jinallatataj diácono kharicunapaj warmincunapas respetaska canancu, mana simi apaycachaj, causayninpi allin purej, tucuy imapi fiel junt'aj. \v 12 Uj diaconoka ch'ulla warmipaj kosan canan, wawancunata wasinpi cajcunatapas allin manday atej. \v 13 Diaconocunaka ruwanancuta allinta ruwaspa, respetaska cankacu; chhica Cristo Jesuspi creeynincumanta parlayta atincu sinchi confianzawan. \s1 Cristo sut'inchaska \p \v 14 Uskhayta jamuyta suyani chaywanpas, cayta escribimuyqui, \v 15 mana uskhay chayamojtiy, imaynata Diospi creyente causananta yachanayquipaj. Creyentecunaka causachcaj Diospaj iglesian cancu, Diospaj verdadninta wakaychaj, defendejtaj. \v 16 Mana iscayrayana canchu, religionninchiska sinchi athun: \q1 Cristo runa cayninpi riqhurin, espíritu \q2 cayninpi atipan, angelcunapaj ricuskan, \q1 nacioncunaman willaska, \q1 cay pachapi caj runacunapaj creeskancu, \q1 janaj pacha gloriapi jap'ekaska. \c 4 \s1 Mana creyenteman tucuponkacu \p \v 1 Santo Espíritu sut'inta nin: Señor jamunan kaylla, waquin creyentecuna mana creyenteman tucuponkacu, engañaj sajra espiritucunata katispa, yachachiskancutawan casuspa. \v 2 Iscay uya llulla runacunata casonkacu. Chay llullacojcunaka mana allin ruwaskancunawan ricuchicuncu supaypaj wawan caskancuta, sonkoncupi concienciancu fierro marcawan ruphachiska jina. \v 3 Chay runacunaka jarc'ancu, “Ama casaracuychischu, ama cay miqhuyta miqhuychischu” nispa. Astawanka Dios tucuy miqhuyta ruwarkan, verdadta rejsej creyentecuna miqhunancupaj, Diosman graciasta kospa. \v 4 Diospaj tucuy ruwaskanka sumaj; mana ima miqhuytapas millacuspa neganapajchu, Diosman graciasta kospa jap'ekajtinchiska. \v 5 Diospaj palabran oracionpiwan tucuy ñaupaj prohibiska miqhuycunata limpiochan. \s1 Jesucristopaj allin sirvejnin \p \v 6 Sichus hermanocunaman caycunata yachachinqui, evangeliopi creenapi purichcanqui, allin yachachiycunaman jina causachcanqui chayka, Jesucristopaj allin sirvejnin canqui. \p \v 7 Ama uyariychu mana yuyayniyoj mana creyente runacunapaj cuentoncunata. Diospaj cristiano causayniyquita ruwaypuni. \v 8 Cuerpo ejerciciota ruwajtin, allin. Chaywanpas astawan allinraj tucuy imapi Diospaj cristiano causay ruwayka. Chayka yanapawanchis cunan p'unchaypaj khepa p'unchaypajpas allinta causananchispaj. \v 9 Cayka ciertopuni, tucuy creenancu. \v 10 Chayraycu llanc'anchis ñac'arinchispas, causachcaj Diospi confianzanchista churaskanchisraycu. Dioska tucuy runapaj Salvajnin, chaywanpas creejcunallata salvan. \p \v 11 Caycunata mandanayqui, yachachinayquipas. \v 12 Ama pipas wayna caskayquiraycu mana casurananchu; astawanpas creyentecunapaj ejemplo canayqui parlayniyquipi, causayniyquipi, munacuyniyquipi, creeyniyquipi, ch'uwa causayniyquipiwan. \v 13 Chayamunaycama Diospaj Escrituranta tucuyman leepuy, hermanocuna animacunancupaj, yachaj canancupaj. \v 14 Ama konkapuychu Diosmanta ruway atinacuna jap'ekaskayquita. Dios cay atinacunata korkasunqui, iglesiapi caj encargadocuna maquincuta kan patapi churajtincu. \p \v 15 Tucuy cay niskaycunata ruwaypuni, sumajta ñaupajman puriskayquita tucuy ricunancupaj. \v 16 Kan quiquiyqui causayniyquita cuidacuy, yachachiskayquitapas. Tucuy imapi firme puriy. Jinata ruwanqui chayka, kan quiquiyqui salvacunqui, kanta uyarejcunatawan. \c 5 \s1 Creyentecunawan imayna causana \p \v 1 Ama c'amiychu machulacunata; manachayri tatayquita jina yuyaychay. Waynacunata parlapayay waukeyquicunata jina. \v 2 Awichacunatapas parlapayay mamayquita jina; sipascunatapas ch'uwata parlapayay panayquicunata jina. \p \v 3 Viudacunata yanapay, paycunata ni pi yanapaj cajtin. \v 4 Sichus uj viuda wawacunayoj nietocunayojpas chayka, paycuna quiquin familianta cuidayta yachakanancu, tata mamancupaj munacuyninta cutichinancupaj. Cayka Diosman agradan. \v 5 Sapan mana yanapajniyoj viudacajka Diosllapi confiacun, tuta p'unchay oracionta ruwanpuni. \v 6 Mana allincunapi purej viudaka wañuska jina cachcan. \v 7 Tucuy chaycunata yachachiy, mana juchachay atina canancupaj. \v 8 Pipas wasinpi cajcunata quiquin familiantapas mana atendiyta munanchu chayka, creyente cayninta negapun; mana creejcunamantapas astawan mana allin capun. \p \v 9 Cay jina viudacunalla yanapana listapi canan: sojta chunca watayoj, ch'ulla kosayoj, \v 10 allin ruwaynincumanta rejsiska, wawancunata allinta uywaj, wasinman waturejcunata allinta jap'ekaj, creyentecunapaj chaquincunata mayllaj, sufrejcunata yanapaj, tucuy ima allin ruwaycunapi purej. \p \v 11 Yanapana listapi sipas viudacunata ama churaychu. Ujtawan casaracuyta munaspa, Jesucristoman prometicuskancuta konkapuncuman. \v 12 Ajinapi prometicuskancuta mana junt'aspa juchallicuncuman. \v 13 Mana ruwanancu cajtin, wasimanta wasi purispa kellayancuman. Simita apaycachancuman, tucuy imapi meticuspa, mana allincunata parlaspa. \v 14 Chayraycu sipas viudacunaka casaracuchuncu, wawayoj cachuncu, wasipi ruwanacunata ruwachuncu, ajinapi creyente contra cajcuna mana thutuyta atinancupaj. \v 15 Waquin viudacuna creyente cayninta sakespa, supay Satanasta katipuncuña. \p \v 16 Creyente warmipaj familianpi can viuda chayka, pay yanapanan, iglesiata mana gastachinanpaj. Ajinapi iglesiaka yanapayta atinman mana piniyoj viudacunata. \p \v 17 Iglesiapi allinta mandacoj encargadocunaka sinchi respetaska canancu, astawanraj willajcunaka, yachachejcunapas. \v 18 Escritura nin: “Ama bozalta churanquichu granota saruspa t'eukaj bueymanka.” Nillantaj: “Llanc'ajka pagonta jap'ekanan.” \p \v 19 Ama casuychu iglesiapi caj encargado contra parlajta, iscay chayri quimsa testigo mana nejtenka. \p \v 20 Juchallapipuni purejcunata tucuypaj ñaupakenpi c'aminayqui, ujcunapas mancharicunancupaj. \p \v 21 Diospaj, Jesucristopaj, ajllaskan angelcunapaj ñaupakenpi niyqui, cay yachachiycunata ruwaypuni, mana waj wajta khawaspa uj ujcunata. \v 22 Manaraj allinta pensaspaka, ama pimanpas maquiyquicunata churaychu Diospaj obranpi cananpajka. Juchaman urmanman chayka, kan juchayoj cawaj. Ch'uwata wakaychacuy. \p \v 23 Estómago nanaywan achqha cuti onkoskallapuni cachcanqui; chayraycu ama unullata ujyaychu, manachayri uj chhican vinotawan. \p \v 24 Waquincunapaj juchancuna sut'inta riqhurin, manaraj Dios paycunata juchachachcajtin; waquincunapajtaj juicio p'unchayllapiña juchancuna sut'inta riqhurenka. \v 25 Jinallatataj sumaj ruwaskacuna sut'inta riqhurin; mana riqhurejcunari manapuni pacaskachu canka. \c 6 \p \v 1 Patronniyojcunaka patronnincuta respetachuncu, Diosmanta yachachiskaycumanta ama mana allinta parlanancupaj. \v 2 Waquinnincupaj patronnincu creyente cajtin, respetachuncupuni, creyentemasincu caskanraycu. Astawan allintaraj sirvinancu, patroncunaka creyente munaska hermano caskancuraycu. \s1 Creyentepaj khapaj caynin \p Caycunata yachachiy, willaytaj. \v 3 Sichus pipas waj jinata yachachin, manataj Señorninchis Jesucristopaj allin yachachiskanman jinachu, nitaj religionninchispaj yachachiskanman jinachu chayka, \v 4 pay pay tucoj, mana imatapas yachanchu. Thutuspa palabracunamanta churanacuskanka paypi uj onkoy jina; chaymantami jamun envidiacuycuna, ch'ajwaycuna, insultanacuycuna, mana confiaycuna. \v 5 Mana tucucoj ch'ajwaycuna can pantaska yuyayniyoj runacuna uqhupi, mana verdadta rejsejcuna uqhupi, religionmanta khapajyay munajcuna uqhupitaj. \v 6 Sut'i cachcan, verdadero religionpaj athun khapaj caynenka, imachus cajnincunawan contento cajcunallapaj. \v 7 Cay pachamanka ni imatapas apamunchischu, nitaj imatapas apasunchischu. \v 8 Sichus can miqhunanchis p'achacunanchispas chayka, contento cananchis. \v 9 Khapajyay munajcunari tentacionta mana aguantancuchu, manachayri sonso mana allin munapayaycunawan juchapi urmancu. Chay munapayaycunaka runacunata ñut'uyman apan infiernocama. \v 10 Kolke munacoyka tucuy ima mana allincunaman apan. Waquincuna munapayaspa, creeynincumanta pantapuncu, quiquin causaynincuta sinchita ñac'arichincu. \s1 Diospaj runan \p \v 11 Kan, Diospaj runan, tucuy mana allincunamanta escapay. Allinta causay sumajta ruwaspa, Diosta sirvispa, creespa, munacuspa, pacienciawan firme caspa, humilde sonkowan. \v 12 Verdadero creeyta defendiy, sumaj makanacoj jina. Wiñay causayta jap'icuypuni, chaypaj Dios wajasunqui. Kanpas achqha runacunapaj ñaupakenpi creeyniyquimanta sumajta willacorkanqui. \v 13 Cunanka tucuy cajcunaman causay koj Diospaj ñaupakenpi, Poncio Pilatoman allinta willacoj Jesucristopaj ñaupakenpiwan mandayqui \v 14 mana cambiaspa mandaskayta casucunayquipaj, imamantapas mana c'amina jina canayquipaj. Señorninchis Jesucristo jamunancama ajinata ruway. \v 15 Dios ajllaskan tiempopi Jesucristo jamonka. Paylla bendiciska tucuy atiyniyoj Mandacoj, reycunapaj Reynin, señorcunapaj Señornin. \v 16 Payllataj mana wañoj, mana kayllaycuy atina c'anchaypi causaj. Mana pi runapas ricunchu, nitaj ricuncumanchu. ¡Payka wiñaypaj alabaska, atiyniyoj cachun! Ajina cachun. \p \v 17 Cay pachapi khapaj cajcunata manday, ama pay pay tucoj canancupaj, ni khapaj caynincupi confiaj canancupaj. Khapaj caycunaka mana segurochu. Astawanka Diospi confiacuchuncu. Payka tucuy imata achqhamanta kowanchis, allinninchispaj cajta. \v 18 Mandacuy allinta ruwanancupaj, allin ruwaycunawan khapaj canancupaj. Listopuni canancu caynincuta jaywanaricunancupaj. \v 19 Ajinapi khapaj caynincuta tantankacu jamoj tiempopaj; verdadero wiñay causaytataj jap'ekankacu. \s1 Timoteoman cunaycuna \p \v 20 Timoteo, Diosmanta yachachiskacunata allinta wakaychay. Ama uyariychu mana creyente runacunapaj ch'usaj ch'ajway parlaskancunata, ni “yachani” nispa thautiskancutapas. \v 21 Waquincuna chay jina “yachayniyoj cani” niskancuwan pantapuncu verdad creeynincumanta. \p Señor favorninwan kanta bendicichun. Ajina cachun.