\id HEB - South Bolivia Quechua NT -Bolivia 2011 (DBL -2013) \h HEBREOS \toc1 Carta a los Hebreos \toc2 Hebreos \toc3 Heb \mt2 LA CARTA A LOS \mt1 HEBREOS \c 1 \s1 Dios niskanta willawanchej Cristonejta \p \v 1 Ñaupa tiempospi Dios niskanta unay tatasninchejman willarka. Ashqha cutista imaymanaspitaj niskanta unay willajcunannejta parlarka. \v 2 Cunan cay khepa p'unchaycunapirí Dios nokanchejman niskanta willawarkanchej Wawan Cristonejta. Paytataj wiñaypaj churarka tucuy ima paypata cananpaj. Yuyaskanmanjinataj Dioska paynejta tucuy pachacuna cajta ruwarka. \v 3 Chay tucuy atiyniyoj Diosmanta mana khawarinapajjina c'anchay llojsimun. Wawanka chaywan c'anchan cheka Diospa cayninta ricuchispa, payka Diosllataj caskanraycu. Chaywanpis Wawanka atiyniyoj niskanwan tucuy ruwaskan cajta purichin. Paytaj wañorka juchasninchejta khechunawanchejpaj. Chayta ruwaspañataj Dioswan cusca camachinanpaj janaj pachapi tiyaycucorka wiñay jatunchaska cananpaj. \s1 Cristoka may aswan sumajmin ruwaskanpi atiyninpipis \p \v 4 Cristoka may aswan sumajmin tucuy imapi. Chaymanjinataj paytaka aswan sumaj sutiwan Dios jatuncharka angelesmanta niskaka. Chayraycu payka angelesmanta astawan curajpaj khawaskamin. \v 5 Yachanchej: Ni jayc'aj mayken angelmanpis Dios nerkachu: \q1 Waway canqui. \q1 Cunan p'unchay kanta noka jatunchayqui,\f + \fr 1:5 \ft Literal: yumarkayqui.\f* nispaka. \m Chaytaka Wawan Jesusllaman nerka. Astawanpis Dios cay pachaman payta cachamushaspa nerka: \q1 Noka Tatayqui casaj. \q1 Kantaj Waway canqui, nispa. \m \v 6 Ujtawan cay pachaman c'ata Wawanta cachamuspataj nenka: \q1 Diospa tucuy angelesnin Cristota yupaychachuncu, nispa. \m [Chaywan ricuchenka curaj caskanta.]\f + \fr 1:6 \ft Ninayan.\f* \v 7 Palabranpi ricuchin angeleska janaj pachapi Diospa camachisnin caskancuta: \q1 Angelesninri wayrajina uskhayta rincu. \q1 Camachisnintaj ninajina callpawan munayninta ruwancu, nispa. \m \v 8 Wawanmanrí cayta Dios nin: \q1 Kanka Dios canqui. \q1 Wiñaypa wiñayninpaj tucuyta camachinqui. \q1 Tucuy camachiskayqueka chekanpuni. \q1 \v 9 Cay pachaman jamuspa chekan caj ruwaskasta munacoj canqui. \q1 Sajra caj ruwaskastataj chejnicoj canqui. \q1 Chayraycu noka, Diosniyqueka, may sumaj cusiywan Camachej canayquipaj churarkayqui. \q1 Causaj-masisniyquimanta astawan curajpaj churarkayqui, nispa. \m \v 10 Wawanman nillantaj: \q1 Kanka Señor canqui. Manaraj ni ima cashajtin kallariypi cay pachata sayacherkanqui. \q1 Janaj pachapis kanpa ruwaskayqui. \q1 \v 11 Cay pachapis janaj pachapis tucuconkancu. Kanrí wiñaypaj canqui. \q1 Tucuy chay ruwaskaka p'achajinalla mauc'acaponka. \q1 \v 12 P'achatajinataj mauc'acapojtenka wajwan cambianqui. \q1 Kanrí wiñaypaj quiquillanpuni canqui. \q1 Causayniyquitaj ni jayc'aj tucuconkachu. \m \v 13 Ni jayc'aj mayken angelmanpis Dioska nerkachu: \q1 Nokawan cusca tiyaycucuy camachinayquipaj, nispaka. \m Manachayrí Wawan Cristollaman nerka: \q1 Nokawan cusca tiyaycuy camachinayquipaj enemigosniyquita k'alata atipanaycama,\f + \fr 1:13 \ft Literal: chaquisniyqui urapi churanaycama.\f* nispa. \m \v 14 Angeleska tucuynincu espirituslla cancu, Diospa camachisnillan. Paycunaka wiñay causayta jap'ejcunata yanapanancupaj cachamuskas cancu. \c 2 \s1 Diospa niskanta casuychej \p \v 1 [Cunan p'unchaycunaka Wawan Cristonejta Dios niskanta willawanchej.]\f + \fr 2:1 \ft Imaynata nin cap. 1:2.\f* Chayraycu tucuy sonkowan casunanchej tiyan. Pajtataj chincapushasunman. \v 2 Ñaupa tiempospi, angelesnejta willaska caspapis, Diospa niskanka atiyniyojpuni carka. Tucuy mana casojcunapis mana uyariyta munajcunapis pantaskancumanjina muchuchiskas carkancu. \v 3 Cunanrí nokanchejman Señorninchej Jesusnejta willawanchej. ¡Chay chhica sumaj niskanka wiñay causaymantamin! Chayraycu mana uyarisunman chayka, aswan sinch'i muchuyraj nokanchejpaj canka. Chay niskanta ñaupajtaka Señorninchej yachacojcunanman willarka. Payta uyarispa yachacojcunan khepata nokanchejman quiquinta willawarkanchej. \v 4 Diospis sut'ita ricucherka niskan cheka caskanta jatun ricuchinaswan t'ucunapajjina ruwanaswanpis. Santo Espiritutaj atiycunata korka. Chay atiycunataka sapa ujman kon munayninmanjina. \s1 Cruzpi wañuskanraycu Jesús jatunchaska \p \v 5 Diospa cheka niskanmanjina mosoj pachata suyanchej. Chaypeka mana angelestachu runasninta camachinancupaj Dios churanka. \v 6 Manachayrí runamanta parlaspaka nin: \q1 Diosníy ¿imataj runaka payta yanapanayquipajrí? \q1 \v 7 Payta angelesmanta uj chhica pisillata churarkanqui. \q1 Atiytataj payman korkanqui, sumajpaj khawaspataj payta jatuncharkanqui. \q1 Cay pacha ruwaskasniyquita camachinanpajtaj paytaka churarkanqui. \q1 \v 8 Tucuy enemigonta paypaj atiparkanqui,\f + \fr 2:8 \ft Literal: chaquisnin urapi.\f* tucuy ima paypa atiyninman churaska cananpaj, nispa. \m Chayta nispaka sut'ita ricuchin: Mana canchu ni ima runaj atiyninman mana churaskaka. Cunanrí manaraj ricushanchejchu tucuy imapis chaymanjina churaska caskantaka. \v 9 Astawanpis cunanka chay kelkaskamanjina Jesusta ricushanchej cayjinata: Payka angelesmanta uj chhica pisilla churaska carka cay pachaman jamuspa. Cruzpi wañuytataj muchorka. Diospa c'acha yanapayninmanjinataj tucuy runaspaj wañorka. Chayraycu Dios tucuy atiyta payman korka sumajpaj khawaspataj payta jatuncharka. \s1 Jesús hermanosninpaj rejsicuwanchej \p \v 10 Dioska munarka ashqha runas wawasnin canancuta paywan cusiskas wiñaypaj causanancutataj. Payka tucuy atiyniyoj caspa munayninta yuyaskanmanjina ruwan. Chayraycu chay ashqha runas wawasnin canancupaj sumaj yuyaywan ruwarka. Chaymanjinataj Dioska ñac'ariynejta Jesusta atiyniyoj Cacharichejnincu cananpaj ruwarka. Juchamanta cacharichinanpaj atiyniyoj caskanraycu cachariskacuna paywan wiñaypaj causaconkancu. \v 11 Cacharichiwajninchejka runa nacecuspa wañuyninnejta juchamanta llimphuchawarkanchej. Llimphuchajwan llimphuchaskaswan uj Tatayoj canchej. Chayraycu Cristoka mana p'enkacuspa hermanosninpaj rejsicuwanchej. \v 12 Cayta nin: \q1 Diosníy, c'acha cayniyquita hermanosniyman ricuchisaj. \q1 Paycunaj tantacuynincupipis taquispa kanta yupaychaskayqui, nispa. \p \v 13 Ujtawan nin: \q1 Kanpipuni confiacuni, nispa. \m Nillantaj: \q1 Munaska wawasniyquita kowarkanqui. Nokari paycunawan ñaupakeyquipi cashani, nispa. \s1 Jesús wañuymanta cacharichiwanchej \p \v 14 Chay wawasnenka cay pacha\f + \fr 2:14 \ft Literal: yawarniyoj aychayojpis.\f* runas cancu. Chayraycu Jesuspis paycunawan ujchacunanpaj runa nacecorka. Wañuyninnejtataj supay Satanasta k'alata atiparka. Chayraycu Satanaska manaña wañuchiyta atinchu. \v 15 Runaska tucuy causaynincupi juchallicuskancuraycu manchachicuywan Satanaspa camachisnin carkancu. Jesusrí juchancupaj wañuspa Satanaspa atiyninmanta runasta cacharicherka. \v 16 Ajinaka Abrahampa ayllunmanta cajcunata yanapananpaj cay pachaman jamorka. Manataj angelesta yanapananpajchu jamorka. \v 17 Yanapajnincu cananpaj hermanosninman quiquinchacunan carka Diosman atiyniyoj Kayllaycuchej cananpaj. Ajinapi juchanchejta khechunawanchejpaj wañorka. Cunanka Diospa ñaupakenpitaj mañapushawanchejpuni qhuyacuyninwan. \v 18 Jesuska cay pacha causayninpi juchaman urmachejcunata ñac'arerka, chaytataj atiparka. Chayraycu juchaman urmachejcunata ñac'arej runasta yanapananpaj atiyniyojmin. \c 3 \s1 Jesuska Moisesmanta aswan curajpaj churaska \p \v 1 Diosman t'akaska hermanosníy, janaj pachapaj wajyaska-masicunay canquichej. Chayraycu niyquichej: Wajyaskas caskayquichej-manjina sumaj yuyaywan Jesusta reparaychej paypi jap'icuskayquichejta willacuspa. Payka Diospa cachamuskan kayllaycuchinawanchejpaj. \v 2 Ajinapi Diospa churaskan caspa Jesuska ruwanasninta junt'arkapuni. Ajinallatataj Moisespis churaska caskanmanjina Diospa wasinpi tucuy ruwanasninta junt'arka. [Israelcunaka uj familiajina caspa Diospa wasin cancu.]\f + \fr 3:2 \ft Ninayan.\f* \v 3 Wasichaj runaka aswan sumajpaj khawaskamin wasimanta niskaka. Ajinallatataj Jesustapis aswan curajpaj Dios jatuncharka Moisesmanta niskaka. \v 4 Tucuy waseka wasichajniyojmin. Diosri tucuy imata yuyayninwan ruwarka. \v 5 Moiseska Diospa wasinpi khawapojninjina carka. Tucuy camachiskantataj junt'arka. Ajinapi Dios khepa tiempopi sut'inchanan carka, chay imasmanta ñaupajpi willarka. \v 6 Cunanka quiquin Wawan Cristota wasinpi Dios churan. Wawanri munayninta junt'anpuni. Ajinapi Wawanka wasinpi runasninta munacuywan camachiwanchej. Nokanchejtaj Diospi jap'icuskanchejraycu paypa sumaj niskanpi confiacuskanchejta sut'ita willacunanchej tiyan. Ajinata causacuspalla Diospa wasin canchej. \s1 Dios wajyan samacuyninman \p \v 7 Chayraycu Santo Espiritoka Diospa palabranpi niwanchej: \q1 Cunan sonkoyquichejpi Dios wajyashasunquichej. \q1 Wajyaskanta uyarinquichej chayka, \q1 \v 8 ama sonkoyquichejta rumiyachiychejchu ñaupa tatasniyquichejjinaka. \q1 Paycunaka Moiseswan ch'in pampapi purishaspa jaya sonkowan Diosmanta nerkancu: \q1 “Yachasunchej Dios atiyniyojchus caskanta”, nispa. \q1 \v 9 Paycunaka tawa chunca watasta Diospa ruwaskasninta ricorkancu. \q1 Tucucuycama qhuyacuyninta sayc'uchispapis manapuni paypi jap'icuspa casorkancuchu. \q1 \v 10 Chayraycu Dioska sinch'ita phiñacorka chay p'unchay runacunapaj. \q1 Nerkataj: “Pantaj sonkollapuni cancu, manataj munayniymanjina causayta yachancuchu”, nispa. \q1 \v 11 Ajinapi Dioska chekan phiñacuyninpi juraspa nerka: “Nokawan cusca samacunancupaj Canaán jallp'aman waquichiporkani, chaymanka ni jayc'aj yayconkancuchu”, nispa. \s1 Yuyaychanacuychej \p \v 12 Hermanosníy, khawacuychej pajtataj maykenpis kancunamanta sajra sonkoyoj canman. Ajinamanta, wiñay causaj Diospi mana jap'icuskanraycu paymanta carunchacushanman. \v 13 Chayraycu tiempo canancamaka sapa p'unchay yuyaychanacuychej pajtataj maykenpis kancunamanta juchawan pantachiska caspa rumi sonkoyojman tucunman. \v 14 Imaynatachus ñaupajpi Cristollapi confiacorkanchej causaj-masisnin cananchejpaj, quiquillantapuni confiacuychej. \p \v 15 Diospa palabranpipis nin: \q1 Sichus cunan sonkoyquichejta Dios wajyaskanta uyarinquichej chayka, ama sonkoyquichejta rumiyachiychejchu, ñaupa tatasniyquichej ch'in pampapi ruwarkancujinaka, nispa. \m \v 16 ¿Picunataj chay mana casucoj rumi sonkoyojcunarí? Egiptomanta Moiseswan pusaska tucuy llojsejcuna carkancu. \v 17 Tawa chunca watasta chay juchasapa runaspaj Dios sinch'ita phiñacorka. Ajinamanta paycuna wañurarkancu, tullusnincupis ch'in pampapi khepacorka. \v 18 Chay mana casucojcunapaj Dioska jurarka waquichiskan lugarman mana yaycunancuta. \v 19 Ajinamanta cayta reparanchej: Paycunaka mana paypi jap'icuskancuraycu paypa samacuynin jallp'aman mana yaycuyta aterkancuchu. \c 4 \s1 Nokanchejpajpis cashanraj Diospa samacuynin \p \v 1 Chayraycu manchachicunanchej tiyan. Pajtataj kancunamanta mayken mana yaycunanpajjina jap'iska canman Diospi jap'icuynin pisicuskanraycu. \v 2 Imaynatachus ñaupa tatasninchej Diospa sumaj willanasninta uyarerkancu, ajinallatataj nokanchejpis uyarishanchej. Astawanpis paycunaka sumaj niskanta uyarispa Diospi mana jap'icorkancuchu. Chayraycu paycunapaj ni ima allintapis ruwarkachu. \v 3 Nokanchejtarí paypi jap'icuskanchejraycu Dios samachiwanchej. Astawanpis paycuna mana jap'icuskancuraycu Dioska cayta nerka: \q1 Phiñacuspa jurarkani, samacuyniyman ni jayc'aj yaycunancuta. \m Chaywanpis chayta nerka cay pacha ruwaskasnin kallariymantapacha tucuskaña caskanraycu. \v 4 Chay samacuyninmanta parlaspa nin: “Kanchis caj p'unchay tucuy ruwaskasninta tucuspa Dios samacorka”. \p \v 5 Nerkaniña: Diospi mana jap'icoj ñaupa tatasninchej samacuyninman mana yaycuyta aterkancuchu. \v 6 Chay ñaupajta Diospa sumaj wajyaskaka mana casuskancuraycu mana yaycorkancuchu. Astawanka runaspaj chay sonko samacuynenka waquichiskaraj cashan. \v 7 Chayraycu astawan khepata Davidpa kelkaskanpi ujtawan Dios churarka runaspaj uj p'unchayta. Imaynatachus ñaupajpipis nerka: “Cunan sonkoyquichejta Dios wajyaskanta uyarinquichej chayka, ama sonkoyquichejta rumiyachiychejchu”; quiquillantataj cunanpis ujtawan runasta wajyashan. \v 8 Unayña chay israel aylluta Josueka paypa p'unchaycunanpi Canaán jallp'aman pusarkaña. Khepantarí ujtawan wajjina samacuyman Dios wajyashallantaj Davidpa kelkaskanpi. \v 9 Chayraycu payman t'akaska runasninpaj samacuy cashanraj. \v 10 Chay samacuyka Dioswan cusca wiñay samacuymin. Imaynachus Dioska ruwaskasninta tucuspa samacorka, ajinallataj samacuyninman yaycojka ruwaskasninta tucuspa samacun. \s1 Diospa niskanta uyarinanchej tiyan \p \v 11 Chayraycu wiñay sonko samacuyninman yaycunanchejpaj tucuy atiskanchejta ruwanachej. Pajtataj mayken Diospa niskanta mana jap'icuspa juchaman urmashanman ñaupa tatasninchejjina. \v 12 Chekatapuni Diospa niskanka causayniyojmin pay causayniyoj caskanraycu. Atiyniyojtaj cashan, puraj filoyoj espadamanta aswan filotaj. Chay niskanka espadajina t'ujsiycun sapa uj runaj uqhu yuyayninman munayninmanpis, yachananpaj Diosmantachus chayrí cay pachamantachus caskanta. Reparachintaj sonkoj tucuy unanchayninta munaynintapis. \v 13 Diospa khawayninmantaka ni imapis pacaskachu. Astawanpis tucuy yuyayka sut'i, k'ala, quichariskajinatajmin paypa khawayninpajka. Nokanchejpis paypa ñaupakenpi cuentata konanchej tiyan. \s1 Jesús Diosman Kayllaycuchejninchej \p \v 14 Diospa Wawan Jesuska payman Kayllaycuchejninchejmin. Payka janaj pachanejta Diospa ñaupakenman yaycorka. Chayraycu paypi sumajta jap'icuskanchejta sut'ita runasman willacunanchej tiyan. \v 15 Cristoka entiendenmin juchaman urmachejcunapi pisi callpayoj caskanchejta. Payka nokanchejjinallataj tucuy urmachej muchuspapis mana juchallicorkachu. Muchuskanraycu atin causayninchejpi nokanchejwan cuscachacuyta. \v 16 Ajinamanta mana manchachicuspalla Diospa ñaupakenman kayllaycunachej c'acha yanapayninta jap'icunanchejpaj. Payka qhuyacuyninwan perdonawasunchej pisichicuskanchejmanjinataj yanapawasunchej. \c 5 \s1 Diospa niskanta uyarinanchej tiyan \p \v 1 Runasmanta tucuy ajllaska caj yupaychana-wasimanta curajcunaka runaj sutinpi Diosman kayllaycuncu. Juchata pichanancupaj koskatapis uywastapis Diosman jaywanancupaj churaska carkancu. \v 2 Chay runamanta ajllaska yupaychana-wasimanta curajka runalla. Chayraycu runacunaj pantaynincupi urmaynincupipis paycunawan cuscachacun. \v 3 Chaywanpis imaynatachus runaspa juchasnincumanta uywata jaywanan tiyan, quiquillantataj paypa juchasninmantapis jaywanan tiyan. \p \v 4 Ni pipis payllaka yupaychana-wasimanta curaj cananpaj churacunchu. Manachayrí Dios chaypaj payta wajyan chaylla. Aaronpis ajina wajyaska carka. \v 5 Ajinallataj Cristopis mana pay quiquillanchu jatunchacorka Curaj yupaychana-wasimanta cananpajka. Manachayrí Dios payman nerka: \q1 Waway canqui. \q1 Cunan p'unchay kanta noka jatunchayqui.\f + \fr 5:5 \ft Literal: yumarkayqui.\f* \m \v 6 Wajnejpi palabranpi nillantaj: \q1 Wiñaypaj runasta Kayllachimuwaj kan canqui. \q1 Melquisedecjina churaskataj canqui. \p \v 7 Cristoka cay pachapi causashaspa sinch'ita Diosmanta mañacorka. Wañuymanta payta cacharichiyta atinanta yachaspa Diosman khaparerka may phutiywan wakaywanpis. Tatanpa munaynintapis payka casorkapuni yupaycharkataj. Chayraycu Tatanka Cristoj jaywacuskanta cusiywan jap'erka, payta uyarispa yanaparkataj. \v 8 Payka Diospa Wawan cashaspapis muchuskannejta Tatanpa munayninta casuyta yachacorka. \v 9 Payka tucuy imapi casucoj cayta yachacuskanraycu tucuy payta casojcunapajka juchamanta wiñaypaj atiyniyoj Cacharichejnincumin. \v 10 Diostaj payta churarka payman Kayllaycuchej cananpaj Melquisedectajina. \s1 Mosoj causaypi amaña wawasjinaka caychejchu \p \v 11 Chay imasmanta ashqhataraj kancunaman parlanaycu tiyan. Cunanrí mana sumajta sut'inchayta atiycuchu ñac'ayta entiendej jok'arajina caskayquichejraycu. \v 12 Unayña kancunaka Diospi jap'icorkanquichej. Cunancamaka may yachachejña canayquichej carka. Astawanpis Diospa niskasninmanta kallaricuyta kancunaman ujtawan yachachinaraj tiyan. Imaynachus wawitaspis lechellawanraj causancu manataj miqhunawanchu, ajinallataj kancunawanpis. \v 13 Yachanquichejjina Diospa niskasninmanta kallaricuyllata uyarejka pisitaraj entiendeskanta chay chekan yachachinasmanta. Chayraycu wawitajinallaraj mosoj causaypi cashan. \v 14 Astawanpis mosoj causaypi wiñaska cajrí atin uyariyta jap'iytapis aswan jatuchej yachachinasta. Chay niskasninpi runayaska caspaka atin casuyta. Atillanña reparayta mosoj causaypaj allin cajta chayrí mana allin cajtapis. \c 6 \s1 Mosoj causaypi wiñaychej \p \v 1 Chayraycu atiskanchejmanjina ñaupajman rinachej sumaj wiñaskas cananchejcama. Ñaupaj caj yachachinastaka amaña ujtawan ujtawanpis kallarisunchu. Chay kallarinapaj yachachinaska caycuna cancu: Manacaj ruwaskasta sakespa Diosman cutiricuymanta, paypi jap'icuymantawan; \v 2 bautismomanta, Diosmanta mañacuspa maquista churanamanta; wañuskacuna causarimunancumanta, wiñaypaj juicio p'unchaymantawan. \v 3 Diospa yanapayninwanka ñaupajman rispa jatun yachachinaspi wiñaskaspuni casunchej. \p \v 4 Chaywanpis Diosta rejsinancupaj uj cutita cheka c'anchayta jap'ejcunaña cancuman. Diospa sumaj koskasninta jap'ejcunaña, Santo Espirituwanpis cuscachaskaña cancuman. \v 5 Diospa niskanta c'acha caskanta wiñay causayman wajyaskantapis yachancumanña. \v 6 Ajinata yachaskancumantaña sichus Diosmanta t'akacuspa payta khesachancuman chayka, ujtawan Diosman paycunata cutirichiyka manaña aticunchu. Sichus ajinata ruwancuman chayka, paycunaka ujtawan Diospa Wawanta chacatachispajinancu. Payta runaspa ñaupakencupi manchayta p'enkachispajinancu. \v 7 Imaynachus uj chajraka parallapipuni caspa sumajta pokon llanc'ajpajka, ajinallataj Diospi jap'icojka sumaj wiñaska runa canka. Chay chajraka Diosta cusichispa pokoyniyojpunitaj. \v 8 Astawanpis sichus uj chajra qhishcasllata pokon chayka, manacaj cashan. Khesachanapajjinaña cashan, ruphachiskataj canka. [Ajinallataj Diospa c'ajaj phiñacuynin canka payta khesachajcunapajka.]\f + \fr 6:8 \ft Ninayan.\f* \s1 Sonkochanas \p \v 9 Munacuskasníy, ajinatapis yuyaychanaswan parlayquichej, chekata yachaycu kancunaka mosoj causay ruwanaspi junt'anayquichejta. \v 10 Yachaycutaj Diosman t'akaska runasninman munacuyniyquichejta ricuchiskayquichejta Diospa sutinpi paycunata yanapaspa. Cunanpis paycunata yanapashanquichej. Ajinapi Diosta munacuskayquichejta ricuchishanquichej. Chayta ruwashaskayquichejtari Dios chekan caspa mana konkapunchu. \v 11 Chaywanpis munaycu sapa ujniyquichej Diospi suyananta sumaj c'uchi ruwaywantaj tucucuycama ñaupajman rinanta. \v 12 Mosoj causay imaspi ama khellaman tucupuychejchu. Manachayrí imaynatachus ñaupajpi Diospi jap'icojcuna ruwarkancu, ajinallatataj kancunapis ruwaychej. Paycunaka unayta suyarkancu Dios sumaj niskanta junt'anancama. Cunanri paycunaka chay suyaskancuta ricushancuña. \p \v 13 Cayta yuyaricuychej Abrahammanta: Dioska sumaj niskanta payman nispa, jurarka chay niskan cheka caskanta. Diospa sutinmanta aswan curaj mana caskanraycutaj, sutinpi jurarka. \v 14 Nerkataj: “Chekatapuni yanapaskayqui cusiywan causacunayquipaj. Ashqha wawasniyoj canayquipaj miraytataj koskayqui”, nispa. \v 15 Ajinataj Abrahamka Diospi jap'icuspa unayta suyacorka. Khepatataj chay suyaskanta ricorka. \v 16 Juranasmanta parlaspa yachanchej, runaska jurancu aswan curajpaj khawaskaj sutinpi. Chayta ruwancu chay juraska cheka sayachiska cananpaj. Ajinapi chay juraska jawa manaña canñachu ni ima parlay. \v 17 Diospis sumaj niskanta jap'ejcunaman chekapuni caskanta astawan ricuchiyta munarka. Chayraycu jurarka chay sumaj niskan wiñaypaj sayachiska caskanta ricuchinanpaj. \v 18 Dios ni jayc'aj llullacuyta atinchu. Chayraycu sumaj niskanwan cheka juraskanwanpis churarka chay iscaynin wiñaypaj quiquillanpuni canancupaj. Ajinapitaj paypi suyaspapuni sumaj sonkochaskas canchej; imaraycuchus wañuymanta Diosman aykecorkanchejña wiñay causayta jap'icunanchejpaj. \v 19 Ajinapi Diospa cheka sumaj niskanpi suyaspa wiñay causayniyoj caskanchejta yachanchej. Chay niskanka mana cuyurej rumijinamin nokanchejpaj. Sumaj niskan junt'acojta manaraj ricushanchejchu. Chaywanpis yachanchej chay niskanka paypa ñaupakenpi sumaj sayachiska caskanta. \v 20 Astawanpis Diospa quiquin ñaupakenman Jesuska nokanchejpaj yaycorkaña. Melquisedecjina Diosman Kayllaycuchej cananpaj payka wiñaypaj churaskamin. \c 7 \s1 Diosman kayllaycuchej Melquisedecmanta \p \v 1 Chay Melquisedec Salem llajtata camachej carka. C'ata jatun Diosman kayllaycuchejtaj carka. Ñaupa tiempopi Abrahamka jatun makanacupi churanacoj camachejcunata atipaspa wañucherka. Atipaskanmanta cutimushajtintaj Melquisedecka paywan tincorka. Diospa sutinpitaj allinninpaj parlaspa Abrahamta bendecerka. \v 2 Abrahamka makanacupi tucuy jap'iskanmanta chuncaman parterka. Chay parteskanmanta ujtataj korka Melquisedecman Diosman kayllaycuchej caskanraycu. Chay Melquisedecka ñaupajta chekan cajta camachej sutichaska carka. Payka Salem llajtatapis camachej carka. Salemri niyta munan, allinyacuy. \v 3 Paypa tatanmanta, mamanmanta ñaupa tatasninmantapis ni ima yachacunchu. Nacecuyninmanta wañuyninmantapis nillataj yachacunchu. Manachayrí Diospa palabranpeka cayllata nin, mana tucucuyniyoj kayllaycuchej caskanta. Ajinaka Diospa Wawan Cristojina carka. \s1 Melquisedecka Abrahammanta aswan curajpaj khawaska \p \v 4 Reparaychej imayna jatunpaj khawaskataj Melquisedec carka. Ñaupa tatanchej Abrahampis jap'iskanmanta aswan sumaj cajmanta chunca caj parteta payman korka. \v 5 Aswan khepatataj israelcunata Moisés camacherka Diospaj konancuta capuskancumanta pachajmanta chuncata. Chay chunca cajta konancu carka Levíj miraynin cajcunaman. Paycuna carkancu yupaychana-wasipi ruwanayojcuna. Jap'ejcunaka kojcunajta waukesnincupis carkancu quiquin Abrahampa mirayninmanta caspa. \v 6 Melquisedecrí mana chay ayllumanta cashaspapis Diospaj koskata Abrahammanta jap'erka Diospa sutinpitaj bendecerka. Chaywanpis Dioska sumaj niskanta kospa Abrahamta jatuncharka. \v 7 Sumajta yachanchej bendecej runaka bendeciska runamanta astawan curajpaj khawaska caskanta. Ajinapi reparanchej Melquisedec astawan curajpaj khawaska caskanta Abrahammanta niskaka. \p \v 8 Moisespa camachiskanmanjina chay Diospaj koskasta jap'ejcunaka wañoj runaslla carkancu. Paycunaka Levíj mirayninmanta carkancu. Melquisedecrí uj ricuchina carka wiñay causaj Cristomanta. \v 9 Nisunman chay koskata jap'ej Levika kospajinarkaña jatun tatan Abraham koskanwanka. \v 10 Melquisedec Abrahamwan tincushajtin Levika manaraj naceskarajchu carka. \s1 Ñaupa camachiska manaña atiyniyojchu \p \v 11 Israelcunata Dios camacherka Levimanta miraylla yupaychana-wasipi ruwanayojcuna canancuta. Chaymanjina Aaronpis ñaupaj curajnincu carka. Diospa sumaj yuyaskanta runasman junt'anancupaj churaskas carkancu. Astawanrí paycunaka mana aterkancuchu tucuyta junt'ayta. Chayraycu Diosman kayllaycuchej waj laya Melquisedecjina churaska canan carka. Payka Cristomin. \v 12 Sichus waj laya Diosman kayllaycuchej canman chayka, waj camachiskapis canallantaj tiyan. \v 13 Moisespa camachiskanmanjina yupaychana-wasipi tucuy ruwanayojcuna Levíj ayllunmanta canancu carka. Jesusrí waj ayllumanta carka. \v 14 Astawanpis tucuy yachanchej, Señorninchejka Judá ayllumanta caskanta. Moiseska chay ruwanayojcunamanta parlaspa ni imata nerkachu chay ayllumanta. \v 15 Cunanri Diospa yuyaskanka aswan sut'i cashan Cristo Melquisedecjina riqhurimuskanraycu. \v 16 Payka mana ñaupa camachiskamanjina Levi ayllumantachu Diosman kayllaycuchej carka. Manachayrí ni jayc'aj tucucoj causayniyoj caskanraycu atiyniyojpunimin. \v 17 Chayraycu Diospis ajinata willan: \q1 Wiñaypaj runasta Kayllachimuwaj kan canqui. \q1 Melquisedecjina churaskataj canqui, nispa. \m \v 18 Chay niskanwanka ñaupa camachiskata Dios chincachiporka manaña atiyniyoj caskanraycu, nitaj yuyaskanta junt'askanraycupis. \v 19 Chay ñaupa camachiskaska mana aterkachu Diospa yuyaskanta tucuy imapi junt'ayta. Manachayka runasta waquichinallanpaj churaska carka Cristoj jamuskancama. Cunanka chaymanta astawan sumaj niskannejta Diosman kayllaycucunchej yuyaskanmanjina. \s1 Diospa mosoj traton wiñay atiyniyoj \p \v 20 Chaywanpis astawan sumaj mosoj Kayllaycuchejta churaspa Dios jurarka. Ñaupa camachiskanejta Aaronjina payman kayllaycuchejcuna churaska canancupajrí mana jurarkachu. \v 21 Cristota churaspari Dios jurarka. Señortaj nerka: \q1 Jurarkani, ajinapunitaj canka: \q1 Wiñaypaj runasta Kayllachimuwaj kan canqui. \m \v 22 Cacharichiwajninchej Jesuska Dioswan cuscapuni caspa, chay aswan sumaj traton cheka caskanta wiñaypaj rejsichiwanchej. \v 23 Aaronjina Diosman kayllaycuchejcuna pisi tiempollapaj ruwarkancu, wañoj runalla caskancuraycu. Ajinapitaj ashqhas carkancu. \v 24 Cristorí wiñaypaj causaj caskanraycu mana tucucuyniyoj Diosman Kayllaycuchej canka. \v 25 Paynejta Diosman kayllaycucojcunapaj janaj pachapi Diosmanta mañapuspa wiñaypaj causan. Chayraycu tucuy atiyniyoj cashan paycunata juchamanta cacharichinanpaj wiñaypaj mosoj causayniyoj canancupaj. \s1 Jesucristoka c'acha causayniyoj \p \v 26 Jesusri cay pachapi tiyacushaspaka c'acha causayniyoj mana juchayoj, mana pantayniyoj carka. Juchasapasmanta payta Dios t'akarka aswan pata janaj pachapi jatunchaspa. Chayjina Diosman Kayllaycuchejka nokanchejman sayacunanpaj sumajpunimin. \v 27 Astawanpis Aaronjina yupaychana-wasimanta curajka sapa p'unchay uywasta jaywanan carka. Ñaupajta paypa juchasninmanta jaywanan carka, chaymantataj Diospa runasninpa juchasnincumanta. Jesusrí uj cutillata wiñaypaj pay quiquinta jaywacorka. Chayraycu mana sapa p'unchaychu jaywanan tiyan. \v 28 Chaywanpis ñaupa camachiskamanjina churaska curajcunaka juchaman urmaj runaslla carkancu. Khepatarí juraska niskanmanjina Curajpaj Dios Wawan Cristota churarka. Payka mana juchayoj sut'i ricuchiska carka. Wiñaypajtaj ajina canka. \c 8 \s1 Janaj pachapi yupaychana-wasimanta Curajpa ruwanasninmanta \p \v 1 Cunanka chay parlaskanchejmanta aswan curajka caymin: Chayjina Diosman Kayllaycuchej capuwanchej. Paytaj tucuy atiyniyoj Dioswan cusca janaj pachapi tiyaycucorka. \v 2 Payka cheka caj janaj pacha yupaychana-wasipi Diospa ñaupakenpi kayllaycuchejpa ruwanasninta ruwashan. Chay cheka caj yupaychana-waseka Señorpa ruwaskan manataj runaj ruwaskanchu. \v 3 Cay pacha yupaychana-wasipi tucuy ruwanayojka koskastapis uywastapis jaywananpaj churaskamin. Chayraycu Cristopis jaywanata jaywanallantaj carka. \v 4 Chaywanpis sichus cunan Cristo cay pachapi cashanman chaypis, mana yupaychana-wasipi ruwanayojchu canman, waj ruwanayojcuna caskancuraycu. Chaycunaka Moisespa camachiskasninmanjina jaywanancupaj churaskas carkancu. \v 5 Paycunaka ruwarkancu cay pacha yupaychana-wasillapi. Chay yupaychana-waseka janaj pachapi cajpa rijch'acuynillanmin. Chayraycu Moisés orkopi cashajtin payta Dios camacherka cay pachapi yupaychana-wasita wasichananpaj. Nerkataj: “Khaway, orkopi ricucherkayqui chaymanjina ruway tucuy imata”, nispa. \v 6 Cunanrí janaj pachapi Cristoka aswan sumaj ruwanasniyojmin, mosoj traton atiyniyoj caskanta ricuchispa. Dioska chay mosoj tratonta aswan sumaj niskasninwan kowanchej. Chaymanjinataj Cristoj ruwanasnenka aswan sumajmin. \s1 Diospa mosoj tratonmanta \p \v 7 Sichus ñaupa camachiskasnin Diospa munayninta tucuyta junt'anman carka chayka, mana ujtawan waj traton cananta munanmanchu carka. \v 8 [Chay ñaupa runas mana niskanta junt'askancuta ricuchinanpaj]\f + \fr 8:8 \ft Ninayan.\f* Señor Dioska palabranpi nin: \q1 Sumaj p'unchaycuna jamonka. \q1 Chay p'unchaycunapi mosoj tratoyta churasaj Israel ayllupaj Judá ayllupajpis. \q1 \v 9 Cay mosoj tratoytaka mana ñaupa tatasnincupaj churaska quiquintachu churasaj. \q1 Chaypachaka paycunata qhuyacuspa Egipto jallp'amanta pusamorkani yanapayniywan atiyniywanpis. \q1 Astawanpis paycunaka mana munarkancuchu casuyta. \q1 Chayraycu nokaka sajra munaynincuman paycunata sakeporkani. \q1 \v 10 Chay jamoj p'unchaycunapi Israel ayllupaj mosoj tratoyka caymin: \q1 Yuyaynincupi camachiskasniyta churasaj entiendenancupaj. \q1 Sonkoncupitaj camachiskasniyta kelkasaj casuyta munanancupaj. \q1 Diosnincutaj casaj, paycunari runasniy cankancu. \q1 \v 11 Ajinaka sapa uj llajta-masinta chayrí sapa uj waukentapis, \q1 manaña yachachenkachu, “Señorta rejsiy”, nispaka. \q1 Astawanpis tucuy rejsiwankancu juch'uy cajmanta aswan jatun cajcama. \q1 \v 12 Qhuyacuyniywan juchasnincuta khechusaj, \q1 ni jayc'aj yuyaricunaypaj, nin Señor Dioska. \m \v 13 Mosoj tratonmanta parlaspaka ñaupa cajtaka mauc'aña caskanta ricuchin. Chay mauc'ataj chincapunayashanña. \c 9 \s1 Cay pachapi caj yupaychana-wasimanta \p \v 1 Israelcuna cay pachapi Diosta yupaychanancupaj ñaupa camachiskasninta jap'erkancu. Yupaychana-wasita wasichanancupajpis yachachiskas carkancu. \v 2 [Yupaychana-waseka iscayman t'akaska carka. Ñaupakenpi uj jatun awaska khatanayoj carka.]\f + \fr 9:2 \ft Ninayan.\f* Chay uqhu ñaupaj partenka Diospaj T'akaska\f + \fr 9:2 \ft Literal: Santuario.\f* carka. Chaypi churaska carka chay kori c'anchana, chay kori mesapiwan Diosman jaywaska t'antata churanapaj. \v 3 Iscay caj jatun awaska khatana callarkataj. Chay khatanaj wasanpi Diosllapaj T'akaskapuni\f + \fr 9:3 \ft Literal: Santísimo.\f* sutichaska lugar carka. \v 4 Tiyarkataj korimanta incienso k'oshñichinapis, Diospa camachiskasninta churanapaj cajón, arca sutichaska. Chay arcaka tucuy uqhuntin jawantin koriwan khataska carka. Chay arca uqhupitaj churaskas carkancu maná, niska, churananpaj kori p'uñuwan. Carkataj Aaronpa k'omeryamoj c'aspiwan p'alta rumipi kelkaska camachiskaspiwan. \v 5 Chay arcaj patanpitaj carkancu korimanta ruwaskas iscay angeles\f + \fr 9:5 \ft Literal: gloriamanta querubines.\f* lijran okhariskas llanthuycuspa. Khatanata khawarkancutaj. Chay khatanapitaj sapa wata yawarta ch'ajchuycoj cancu. Sapa uj chay imasmantarí cunan mana astawan parlasunchu. \p \v 6 Chayjina ruwaska wasi carka Diosta yupaychanancupaj. Chay wasej ñaupaj partenman sapa p'unchay yaycoj cancu ruwanayojcunaka ruwanasnincuta junt'anancupaj. \v 7 Chay warqhuska khatanaj wasan iscay caj partenmanrí curajlla yaycoj watapi ujllatataj. Nitaj yaycuyta aterkachu mana uywa yawarta apaspaka. Manaraj yaycushaspa pay quiquinpa juchasninmanta uywata jaywanan caj. Chaymantataj runaspa juchasnincumanta jaywanan caj. \v 8 Chay imasnejta Santo Espíritu yachachiwanchej janaj pachapi caj Diosllapaj T'akaskapuni\f + \fr 9:8 \ft Literal: Santísimo.\f* lugarmanta. Yachachiwanchej, chay ñaupa yupaychana-wasi canancamaka Diospa ñaupakenman runas yaycunancupaj manaraj quichaskachu caskanta. \v 9 Chay yupaychana-waseka uj ricuchinalla cashan cunan p'unchay mosoj yupaychanamanta reparachinawanchejpaj. Chay ñaupa tiempospeka koskastapis uywastapis jaywaj cancu. Astawanpis chay jaywanaska yupaychajcunaj sonko-yuyaynincuta ni jayc'aj juchamanta llimphuchayta aterkachu. \v 10 Ñaupa tratonmanjinaka camachiskas carkancu miqhunamanta, ujyanamanta, imaymana mayllacuycunamantawan. Chay aswan sumaj p'unchaycuna jamunancamalla churaska carka chay jawa imasllata ruwacuyka. \s1 Janaj pacha yupaychana-wasiman Cristo yaycorka \p \v 11 Cunanrí aswan sumaj p'unchaycunapiña canchej. Diosman Kayllaycuchiwajninchej Cristoka yaycunña chay aswan sumaj caj cheka caj yupaychana-wasimanka. Chayri mana runaspa ruwaskanjinallachu nitaj cay ruwaska pachamantachu cashan. \v 12 Chaywanpis payka Diospa ñaupakenman yaycorka mana uywa yawarwanchu. Manachayrí paypa quiquin yawarninta jich'arka. Uj cutillatataj yaycorka juchamanta wiñaypaj cacharichinawanchejpaj. \v 13 Ñaupa tiempospi juchancumanta jaywanancu caj chivosmanta torosmantapis yawarta. Malta china wacata ruphachispa ushphanta ch'ichichaska runaman ch'ajchuycoj cancu. Ajinata jawallanta llimphuchaj cancu. \v 14 Cunanrí may astawanraj Cristoka paypa yawarninta Diosman jaywaspa sonko-yuyayninchejta llimphuchan. Paypa quiquin munayninmantataj jaywacorka. Chaywanpis tucuy imapi santo, wiñaypaj Diospa Wawan caspa, cheka yuyay Espiritunejta jaywacorka. Chayraycu manacaj ruwaskasmanta sonko-yuyayninchejta sumajta llimphuchawanchej wiñay causaj Diosta yupaychananchejpaj. \s1 Cristoj wañuyninnejta Diospa mosoj tratonka atiyniyoj \p \v 15 Cristoka may sumaj jaywananwan Diospa mosoj tratonta atiyniyojta nokanchejpaj ruwarka. Dios niskanta mana junt'ayta aterkachu ñaupa tratonpi runaska juchallicuskancuraycu. Cristorí wañorka runasta tucuy juchamanta cacharichinanpaj. Cunanka Cristoj wañuyninraycu tucuy wajyaskacunaman Dios sumaj niskanta junt'an wiñay causayniyoj canancupaj. \v 16 Yachanchejjina testamentopi kelkaska herencia koska cananpaj yachacunanraj tiyan testamentota ruwaj runa wañuska caskan. \v 17 Ajinallataj Cristoka wañorka Diospa tucuy yuyaskan mosoj tratonpi junt'acunanpaj. \v 18 Ñaupa tratonpis junt'acunanpajka uywa yawar jaywaska canan carka. Chaypajtaj uywata wañuchinancu caj. [Chay imaska Jesuspa wañuyninmanta reparananchejpaj carka.]\f + \fr 9:18 \ft Ninayan.\f* \v 19 Moisespis tucuy israelcunata tantachimuspa tucuy Diospa kelkaska camachiskasninta paycunaman leespa willarka. Chaymantataj uywacunaj yawarnincutawan yacutawan chajrorka. Hisopo c'aspipi puca millmawan kelkaskamanpis tucuy runasmanpis ch'ajchuycorka. \v 20 Ajinata ruwaytawantaj nerka: “Cay yawarka jich'aska, Diosman jaywaskataj. Chayraycu kancunaman ch'ajchuycuskaka ricuchin Dios tratonta junt'askanta, churaskanmanjina”, nispa. \v 21 Chaywanpis Moiseska yawarwan ch'ajchuycorka yupaychana-wasita, chaypi ruwanayojcuna imaswanchá ruwanancu caj, tucuy chay imastawan. \v 22 Niyman, tucuy imata Diospa khawaskanpi allin cananpaj yawarwan llimphucharkancu. Chaywanpis jaywana yawar jich'acojtillan juchaka khechuska. \s1 Jaywacuskannejta Cristoka juchata wiñaypaj khechun \p \v 23 Cay pacha yupaychana-waseka chay ruwanaswan llimphu khawaska canan carka runas Diosta yupaychanancupaj. Chayri janaj pachapi cajman rijch'acojlla carka. Quiquin janaj pacha yupaychana-wasipajrí may astawan sumaj jaywana canan carka. \v 24 Chayraycu Cristoka mana chay rijch'acoj ruwaska cajllamanchu yaycorka. Manachayrí quiquin janaj pachaman yaycorka. Cunantaj Diospa ñaupakenpi nokanchej jawa sayacushawanchej. \v 25 Chaywanpis payka mana ashqha cutitachu yaycorka yupaychana-wasimanta curajcunajinaka. Paycunaka sapa wata uywa yawarwan yaycoj cancu chay Diosllapaj T'akaskapuni\f + \fr 9:25 \ft Literal: Santisimo.\f* lugarman. \v 26 Sichus Cristoka paycunajina jaywanan canman carka chayka, may ashqha cutita muchunan wañunanpis canman carka cay pacha kallariymantapachaka. Cunanrí uj cutillata runa riqhurimorka chay ñaupa tiempospa junt'acuyninpi. Pay quiquinpa jaywacuyninnejtataj juchata wiñaypaj k'alata atiparka. \v 27 Runaka uj cutillata wañun. Chaymantataj ruwaskasninmanta Diospa ñaupakenpi cutichinan tiyan. \v 28 Ajinallatataj Cristoka uj cutillata jaywacorka tucuy runaspa juchasnincuta khechunanpaj. Jucharí tucuchiskaña cajtenka manaña ujtawan juchawan ruwajchu riqhurimonka. Manachayrí payta cusiywan suyajcunata wiñay causayman pusananpaj riqhurimonka. \c 10 \s1 Ñaupa jaywanas juchataka manapuni khechorkachu \p \v 1 Chay camachiskaska sumaj jamoj imaspa rijch'acuynillan carka. Manataj cheka janaj pacha imaswanka quiquinchu carka. Rijch'acuynillan caskanraycu mana aterkachu tucuyta llimphuchayta. Nitaj Diosman kayllaycuyta munajcunata tucuy sonkowan payta yupaychanancupaj yanapayta aterkachu. Sapa wata quiquin jaywanata jaywashajtincupis juchancutaka mana khechorkapunichu. Manataj chay jaywajcunaj sonko-yuyaynincoka llimphuchaskachu carka. \v 2 Llimphuchaskachus canman carka chayka, manaña juchachanmanchu carka. Niñataj juchancumanta jaywancumanchu carka. \v 3-4 Jaywanapaj wañuchiska torosmanta chivosmantapis yawarnincoka manapuni aterkachu juchasta khechuytaka. Astawanpis ajina jaywaskancoka sapa wata juchancumanta yuyaricherka. \s1 Jesús cay pachaman jamorka Diospa munayninta ruwananpaj \p \v 5 Chayraycu Cristoka cay pachaman jamuspa nin: \q1 Diosníy, mana munanquichu uywa jaywanasllataka. \q1 Manachayrí runa cuerpota waquichipuwarkanqui. \q1 \v 6 Canman uywa wañuchispa ruphachiska jaywanas chayrí juchapaj jaywanas. \q1 Chay imasllaka mana cusichisunquichu. \q1 \v 7 Chayraycu nerkani: “Cay pachapi cashani, Diosníy, tucuy munayniyquita ruwanaypaj. \q1 Nokamanta palabrayquipipis ajina kelkaska cashan”, nispa. \m \v 8 Ñaupajpi Cristo ricucherka Dios mana munaskanta ni uywa jaywanasta ni ruphachiskasta nitaj juchapaj jaywanastapis. Chaycuna ñaupa camachiskasninmanjina jaywaskas carkancu. \v 9 Khepanpitaj Cristo nerka: “Cay pachapi cashani tucuy munayniyquita ruwanaypaj”. Ajinata nispaka ñaupaj caj uywa jaywanataka tucuchin mosoj jaywanata churananpaj. Cay mosoj jaywanaka Diospa tucuy munayninta ruwaymin. \v 10 Chay munayninmanjinaka Cristo uj cutillata jaywacorka juchanchejmanta llimphuchanawanchejpaj. [Ajinapi Diosman nokanchejta t'akaspa paypa ñaupakenman yaycunanchejpajjina ruwawarkanchej.]\f + \fr 10:10 \ft Ninayan.\f* \s1 Cristoka uj jaywanallawan k'alata juchata khechorka \p \v 11 Tucuy yupaychana-wasipi ruwanayojcunaka sapa p'unchay ruwanasnincuwan junt'arkancu. Chay quiquin koskasllatapunitaj jaywarkancu. Chaycunaka ni jayc'aj k'alata juchata khechuyta aterkachu. \v 12 Cristorí tucuy juchata khechunanpaj uj cutillata jaywananta korka. Chaymantataj manaña juchapaj jaywanata apamonkachu. Astawanrí wiñaypaj tiyaycucorka Dioswan cusca camachinanpaj. \v 13 Suyashantaj tucuy enemigosnin k'ala atipaskas\f + \fr 10:13 \ft Literal: chaquisnin urapi churaskas.\f* canancucama. \v 14 Ajinaka uj jaywanallawan Cristoka wiñaypaj Diospa tucuy yuyaskanta runasninman junt'arka. Paycunaj causaynincutataj llimphuchashan paywan ujchaska canancupaj. \v 15 Cristomanta chay willanas cheka caskanta Espíritu sut'inchawanchej. Ñaupajtataj nin: \q1 \v 16 Khepa p'unchaycunapi paycunapaj mosoj tratoy caymin: \q1 Sonkoncuman camachiskasniyta churasaj casuyta munanancupaj, \q1 yuyaynincupitaj kelkasaj entiendenancupaj, nerka Señor Dioska. \m \v 17 Ujtawantaj nin: \q1 Juchasnincumantapis mana casuwaskancumantapis manaña ni jayc'aj yuyaricusajchu, nispa. \m \v 18 Ajina perdón cajtenka manaña juchamanta jaywanaka cananchu. \s1 Diospa ñaupakenman kayllaycunachejpuni \p \v 19 Cunanka, hermanosníy, Jesuspa wañuyninnejta mana manchachicuspa yaycunchej Diospa ñaupakenman payta yupaychananchejpaj. \v 20 Cristoka wañuspa uj mosoj ñantajina quicharipuwarkanchej Diospaman yaycunanchejpaj. Cristonejllatataj Diosman kayllaycucunchej. Chayraycu payka causaj ñanjina cashan. [Yachanchejjina cay pacha yupaychana-wasipi uj jatun warqhuska khatana caskanta Diospa ñaupakenman runas mana yaycunancupaj.]\f + \fr 10:20 \ft Ninayan.\f* Chay khatanaka Cristo wañojtin lliq'icorka. Chaytaj uj ricuchina carka Jesuspa cuerponmanta. \fig |src="CN01843B.TIF" size="span" copy="© 1978 David C. Cook Publishing Co." ref="Hebreos 10.20" \fig* \v 21 Chaywanpis Diosman Kayllaycuchiwajninchej Cristoka tucuy Diospa wasinta khawananpaj churaska cashan. Runasnenka Diospa wasinmin. \v 22 Chayraycu Diosmanka kayllaycunachejpuni. Nokanchejka cheka sonkowan tucuy imapi paypi sumajta jap'icunchej. Sonko-yuyayninchejpi sajra juchamanta Cristoj yawarninnejta llimphuchaskaña canchej. Cuerponchejpis ch'uya yacuwan mayllaskas. Ajinallapi Diosman kayllaycunanchejpajjina ruwaskas canchej. \v 23 Paypi confiacuskanchejta willacorkanchej, chaymanjinapunitaj cacunachej, payka sumaj niskanta junt'ananta yachaskanchejraycu. \v 24 Nokanchejpura allinninchejpaj khawanacunachej, sonkochanacuspa munacuywan causananchejpaj c'acha imasta ruwananchejpajpis. \v 25 Señorpa sutinpi tantacuyta ama sakeychejchu. Waquinrí tantacuyta sakeyman yachacushancu. Kancunarí astawanraj tantacuspa sonkochanacuychej Cristoj cutimunan p'unchay kayllapiña caskanta yachaspa. \s1 Diospa juchachaynenka manchaymin \p \v 26 Sichus cheka cajta yachaspaña juchalliytapuni ajllasunman chayka, manaña ni ima jaywanapis canchu juchanchejta khechunanpajka. \v 27 Manachayrí juchallicojka juchachayta manchachicuywan causanka, yachaspa Dios c'ajaj phiñacuyninpi churanacojcunanta tucuchinanta. \v 28 Yachanchej Moisespa camachiskasninta manacajpaj khawajka mana qhuyacuywan wañuchiska canan carka. Sichus iscay chayrí quinsa runas mana casuskanta willancuman chayka, wañuchiska canan carka. \v 29 Ajina cajtenka Cristota khesachaj runaka ¿imayna astawan juchachanapajjinataj cankarí? Chay runaka Diospa Wawanta manacajpaj khawaspa khesachan. Paypa mosoj tratontaka Cristoj yawarnin junt'arka chay runata llimphuchananpaj. Chaytapis manacajpaj khawan. C'achata yanapaj Santo Espiritutapis khasimanta ñac'arichispa khesachan. \v 30 Rejsinchej cayta nej Diostaka: “Sajrata ruwajman ruwaskasninmanjina koyka nokamantamin”. Nillantaj: “Señor Dios runasninta chekachus manachus caskancuta nenka”. \v 31 Dioska causaj Diosmin. Chayraycu manchaymin paywan juchachaska cayka. \s1 Diospi confiacuspa sumajta sayaychej \p \v 32 Astawanpis ñaupaj p'unchaycunamanta yuyaricuychej. Chay p'unchaycunaka Diospi jap'icuspa c'anchayninta jap'iyta kallarerkanquichej. Chaypitaj mayta muchuywan paypi confiacuspapuni sumajta sayarkanquichej. \v 33 Waquin cutipi kancunaka runaspa ñaupakencupi p'enkachiskas ñac'arichiskaspis carkanquichej. Chaycunapitaj waquin cutipi ñac'arejcunawan cuscachacorkanquichej. \v 34 Sumaj willanasraycu wisk'aska hermanoswanpis cuscachacorkanquichej. Ajinapitaj capuyniyquichejta runas khechusojtiyquichej cusicorkanquichej. Wiñaypaj aswan sumaj capuyniyoj caskayquichejta yachaspa cusiskas cacorkanquichej. \v 35 Chayraycu tucuy sonkowanpuni Diospi confiacuychej. Yachanquichejtaj confiacuskayquichejmanta payka c'acha yanapayninmanjina kosunayquichejta. \v 36 Diospa munayninta ruwaychejpuni paypi jap'icuspa. Ajinata suyaskayquichejmanta khepapi ricunquichej Dios sumaj niskanta junt'askanta. \v 37 Diospa palabranpipis nin: \q1 Uskhay uskhayllatamin jamunan cajka caypi canka manataj khepaconkachu. \m \v 38 Nintaj: \q1 Chekan runaka Diospi jap'icuskannejta causanka, nispa. \m Nillantaj: \q1 Nokapi jap'icuwashaspa khepaman cutiricapojri ni imaynapi nokata cusichiwanchu. \m \v 39 Khepaman cutiricapuskancuwanka wiñaypaj tucuchiska canancupaj rishancu. Nokanchejrí mana chaycunamantachu canchej. Manachayrí paypi jap'icuskanchejwanka wiñaypaj cacharichiska cananchejpaj rishanchej. \c 11 \s1 ¿Imataj Diospi jap'icuyrí? \p \v 1 Diospi jap'icuspaka ricuchinchej niskasninta chekata junt'ananta suyaskanchejta. Diospi jap'icuskanchejka manaraj ricuskanchejcunatapis caskanta ricuchin. \v 2 Dioska willawanchej palabranpi, ñaupa runaspis paypi jap'icuskancuwan payta cusichiskancuta. \p \v 3 Paypi jap'icuspa yachanchej niskanta parlaskallanwan tucuy pachacunata ruwaskanta. Manaraj ima cashajtinpis niskallanwan riqhurichiskantapis yachanchej. \s1 Abel, Enoc, Noemantawan \p \v 4 Diospi jap'icuskanraycu Abelka aswan sumaj jaywanata Diosman korka Cainmanta niskaka. Ajinapi chay jaywaskanwan Diosta cusicherka. Chayraycu Dioska palabranpi willarka payta chekan runapaj khawaskanta. Chaymanjinataj Abelka wañupuspañapis yanapanawanchejpaj parlashanraj. \p \v 5 Diospi jap'icuskanraycu Enocka mana wañupuspa janaj pachaman okhariska carka. Runastaj payta masc'aspa mana tarerkancuchu Dios payta pusacapuskanraycu. Diostaj willawanchej cay pacha causashaspa Enoc payta cusichiskanta. \v 6 Ajinaka uj runa mana Diospi jap'icuspaka ni jayc'aj atinchu Diosta cusichiyta. Payman jamojka creenan tiyan Dioska chekapuni cashaskanta. Payta rejsiyta munajcunaka Dios yanapanantapis tucuy sonkowan creenan tiyan. \p \v 7 Diospi jap'icuskanraycu Noeka Diospa sut'inchaskanta creerka. Manaraj ricuska imasmanta sut'inchaskanmanjinataj barco arcata waquicherka ayllunpaj. Chay arcaman yaycuspa Noella ayllunwan yacupi wañuymanta libraska carka. Ajinapi Noeka ricucherka cay pacha runas juchachaska caskancuta. Paytataj Dioska chekanpaj khawarka paypi jap'icuskanraycu. \s1 Abrahammanta \p \v 8 Diospi jap'icuskanraycu Abrahamka Diospa wajyaskanta casorka. Payka llajtanmanta llojserka mana rejsiska jallp'aman. Sumaj niskanwan Dios payta nerka: “Cay jallp'ata koskayqui”, nispa. Abrahamri Diospa wajyaskanta casorka maymanchus rishaskanta mana yachaspapis. \v 9 Diospi jap'icuskanraycu Abrahamka Diospa sumaj niskanmanjina koska jallp'api mana llajtayojjina toldospi tiyacorka. Paywan cuscataj Isaacpis Jacobpis ajinata tiyacorkancu. Paycunamanpis chay jallp'aka koska caskanta, Dios nerka. \v 10 Ajinata tiyacuspari Abrahamka ricucherka wiñaypaj ruwaska llajtata suyashaskanta. Chay llajtatataj Dios ruwarka yuyaskanmanjina. \p \v 11 Diospi jap'icuskanraycutaj warmin Sarawan wawayoj canancupajjina Dios payta ruwarka. Payka ashqha watasniyojña cashaspapis creerka Dios sumaj niskanta junt'ananta. Chayraycu wawata rejserka. \v 12 Ajinaka Abrahamllamanta ashqha miraynenka jamorka, payka wañuskajinaña casharkapis. Cunantaj paypa miraynenka mana yupay atina cancu, janaj pachapi ch'ascacunajina kocha cantopi t'iyujinapis. \p \v 13 Diospi jap'icuspataj tucuy chay runaska causarkancu. Paycunaka manaraj Dios sumaj niskanta junt'ashajtin wañuporkancu. Astawanpis manaraj ricushaspa creerkancu, chay sumaj niskanraycutaj cusicorkancu. Ajinapi paycunaka cay pachapi mana llajtayojpis puricojcunallapis caskancuta willacorkancu. \v 14 Chayta willacojcunaka ricuchincu uj llajtallancuta masc'aspa rishaskancuta. \v 15 Chekapuni sichus llojsimuskancu llajtamanta yuyaricushancuman carka chayka, cutipuyta atincuman carka. \v 16 Astawanpis tucuy sonkowan munasharkancu astawan sumaj llajtata. Chay llajtari janaj pacha llajtamin. Ajinamanta Dioska mana p'enkacunchu Diosnincu, niska cayta, llajtata paycunapaj waquichipuskanraycu. \p \v 17 Abrahampa wawan Isaacka Diospa sumaj niskanmanjina nacecorka. Chay c'ata wawan jatitunña cashajtintaj uj jaywanatajina konanta Dios mañarka. Ajinatataj mañarka Abrahampa jap'icuynin chekachus cashaskanta yachananpaj. \v 18 Isaacnejta mirayniyoj cananta yachashaspapis Abrahamka Diospi jap'icuspa casorka. C'ata wawan Isaactataj uj jaywanatajina wañuchinayasharka. \v 19 Abrahamrí yuyarka Dios atiyniyoj caskanta wawanta wañuymantapis causarichimunanpaj. Ajinaka atinchej niyta Abrahamka wañuskamanta Isaacta ujtawan causashajta jap'icapuskanta. \s1 Isaac, Jacob, Josemantawan \p \v 20 Diospi jap'icuskanraycu Isaacka jamoj imasmanta sut'incharka Jacobman Esaumanwan. Paycunaman Dios sumaj niskasninta junt'ananta willarka. \v 21 Diospi jap'icuskanraycu Jacobka wañuy patapiña cashaspa, jamoj imasmanta Josej iscay wawasninman sut'incharka. Dios sumaj niskanta paycunaman junt'ananta willarka. Chaymantataj bastonninpi c'umuycucuspa Diosta yupaycharka. \v 22 Diospi jap'icuskanraycu Joseka wañupushaspa sut'incharka israelcuna Egipto jallp'amanta llojsipunancuta. Nerkataj tullusninta Canaán jallp'aman apanancuta. \s1 Moisesmanta \p \v 23 Diospi jap'icuskancuraycu Moisespa tatanwan mamanwanka nacecojtincama payta pacarkancu quinsa quillata. Ajinata ruwarkancu ancha c'acha wawita caskanta ricuskancuraycu, manataj manchachicorkancuchu camachej Faraonpa camachiskanta. \v 24 Diospi jap'icuskanraycu Moiseska runaña caspa, khesacharka Faraonpa ususinpa wawan sutichaska cananta. \v 25 Astawanpis payka Diospa runasninwan cusca muchuyta ajllarka. Manataj munarkachu juchaj yankha cusiyninpi pisi ratupaj causaytaka. \v 26 Imaynatachus Cristota runas p'enkaypaj khawancu, ajinallataj khawaska cayka aswan khapaj caskanta yuyarka. Yuyarka aswan khapaj caskanta Egiptopi khapaj imasmanta niskaka. Payka tucuy sonkowanpunitaj creerka Dioska sumaj niskanta payman junt'anantapuni. \v 27 Diospi jap'icuskanraycu Egiptota sakerka camachejpa phiñacuyninta mana manchachicuspa. Yuyaskanmanjinapunitaj purerka, mana ricuy atina Diosta ricushanmanpisjina. \p \v 28 Diospi jap'icuskanraycu pascua corderota wañucherka. Chay jaywana uywaj yawarninwanpis israelcunaj wasi puncusnincuman ch'ajchucherka, curaj wawancuta wañuchej angel ama wañuchinanpaj. \v 29 Diospi jap'icuskancuraycu israelcunaka puca kocha chaupita chimparkancu ch'aqui pampatajina. Egipto runasrí quiquillantataj chimpayta munaspa yacuwan chincachiskas carkancu. \s1 Diospi jap'icoj unay ashqha atipajcuna \p \v 30 Diospi jap'icuskancuraycu israelcunaka Jericó llajtaj perkasninta urmacherkancu, kanchis p'unchayta llajtata muyuspa. \v 31 Diospi jap'icuskanraycu Rahab, khencha warmipis, israelcunamanta watekajcunata allillanta wasinman wajyarka. Ajinapi mana wañuchiskachu carka mana casucojcunawan cusca. \p \v 32 ¿Imatataj astawan niyman? Nichá tucuyta atiymanchu willaspa Gedeonmanta, Baracmanta, Sansonmanta, Jeftemanta, Davidmanta, Samuelmanta, Diospa unay willajcunanmantawanpis. \v 33 Diospi jap'icuskancuraycu paycunaka llajtacunata atiparkancu. Chekan cajta runaspaj ruwarkancu. Diospa sumaj niskanta junt'askata causaynincupi ricorkancu. Leoncunaj simincumanta cacharichiskas carkancu. \v 34 Paycunaka manchay laurashaj ninasta wañucherkancu. Espadawan wañuna peligromanta aykecorkancu. Pisi callpayoj cashaspapis, Diospi jap'icuskancunejta callpachaskas carkancu. Guerrapi makanacushaspa callpachaskas carkancu. Contrancupi waj llajtasmanta soldado tropas jamojtincu aykecherkancu. \v 35 Warmiska wañuskasnincuta causarimuskata ricucaporkancu. \p Waquinrí sinch'i ñac'arichiskas carkancu. Cacharichiska caytaka mana munarkancuchu, aswan sumaj wiñay causarimuy caskanraycu. \v 36 Wajcunataj sinch'ita asipayaskas sek'oskastaj carkancu Diospi jap'icuskancuraycu. Chaywanpis wataskas carcelpi wisk'askas carkancu. \v 37 Rumiswan ch'ankaskas, serruchuwan iscayman qhuchuspa wañuchiskas, ñac'arichiskas, espadawan wañuchiskapis carkancu. Wajchajina oveja karawan cabra karawanpis p'achalliska caynejta jakaynejta puricusharkancu. Pisichicuypi carkancu. Llaquichiskas ñac'arichiskastaj carkancu. \v 38 Paycuna may c'acha runas caskancuraycu cay pacha runaska mana paycunapajjinachu carkancu. Ch'in pampaspi, orkospi caynejta jakaynejta puricusharkancu. Orko jusc'uspi, pampa jusc'uspipis aykecuspa tiyacorkancu. \v 39 Diospi jap'icuskancuraycu tucuy paycunaj Diosta cusichiskancu willacun. Chaywanpis paycunaka Dios sumaj niskanta junt'askanta manaraj ricorkancurajchu. \v 40 Nokanchejpajka aswan sumaj cajtamin waquichipuwarkanchej. Yuyaskanmanjinataj tucuy sumaj niskasninta nokanchejmanwan cuscalla paycunamanpis Dioska junt'anka. \c 12 \s1 Jesusta reparaychej sonkochaskas canayquichejpaj \p \v 1 Tucuy chay may ashqha runas Diospi jap'icuspa paypa c'acha yanapayninmanta willacorkancu. Palabranpitaj Dioska paycunaj causaynincumanta willan nokanchejta sonkochanawanchejpaj. Chayraycu atipaskancumanta yuyaricuspa nokanchejpis tucuy sonkowan Diospi jap'icuspapuni causanachej. Tucuy jarc'aj imastapis astawanraj muyuyninchejpi jap'icoj juchata wijch'upunachej Diospi suyaspapunitaj muchunachej. \v 2 Jesustataj sumajta khawanachejpuni yuyayninchejwan. Payka mosoj causay kallariypi Diospi jap'icuyta yachachiwarkanchej. Chaywanpis sumaj wiñaskas cananchejcama sonkonchejpi yanapawasunchej. Payka yacharka sumaj cusiywan Dios payta jatunchananta. Chayraycu paypi confiacuspa cruzpi muchorka; p'enkay wañuytataj manapis canmanjinata khawarka. Cunanka Dioswan cusca camachinanpaj janaj pachapi jatunchaskamin. \p \v 3 Payta reparaychej. Yuyaricuychejtaj imaynatachus juchasapas paypa contranpi may sinch'ita churacuskancuta. Payri tucuy cay imasta muchuspa Diospi confiacorka. Chayraycu payta sumajta reparaychej Diospi jap'icuypi ama sayc'unayquichejpaj nitaj llauchhuyanayquichejpaj. \v 4 Kancunaka juchata atipanapaj makanacuspa manaraj muchorkanquichejchu wañuycamaka. \v 5 Cunanri ichapis kancunaka konkapushanquichej Diospa sonkochaj niskanmanta. Payka wawasninmanjina palabranpi parlapayasorkachej: \q1 Wawáy, chekanta purinapaj Señorpa yuyaychaskanta ama pisipaj khawaychu. \q1 Juchamanta c'amisojtinpis ama llauchhuyaychu. \q1 \v 6 Señorka munacuskanta chekanta purinanpaj wanachinmin. \q1 Sapa uj runata wawanpaj jap'iskantapis muchuchin. \s1 Muchuynejta wiñaychej \p \v 7 Mosoj causaypi sumaj wiñaskas canayquichejpaj Dioska wawasninwanjina kancunawan ruwan. Tataka wawanta yachachinanpaj wanachinpuni. \v 8 Diospa wawasnin cajcunaka wanachiskaspuni cancu. Sichus kancuna mana wanachiskaschu cawajchej chayka, wajcha wawaslla canquichej manataj paypa wawasninchu. \v 9 Nokanchejka cay pacha pantaypi wanachinawanchejpaj tatasniyoj carkanchej. Paycunatataj sumajpaj khawaj canchej. ¿Manachu may astawanraj janaj pachapi caj Tatanchejtaka casusun paywan causananchejpaj? \v 10 Cay pachapi tatasninchejka pisi p'unchaycunallata yuyaynincumanjina pantajtinchej wanachiwarkanchej. Janaj pachapi caj Tatanchejrí allinninchejpajpuni wanachiwanchej cheka cayninpi paywan ujchaskas cananchejpaj. \v 11 Wanachishawajtinchejka manamin cusiyka canchu, manachayrí phutiylla. Khepatarí wanachiyta muchojcunaka Diosman allinyachiskas cancu causaynincupi chekan ruwajcuna canancupaj. \p \v 12 Chayraycu Señorpa sumaj ruwanasninpi callpachanacuychej c'uchi canayquichejpaj. Sichus llauchhuyapunquichej chayka, sonkochanacuychej. \v 13 Chekan ñantapunitaj puriychej. Ajinapi kancunawan purejcunaka pisi callpayoj cashajcunapis mana urmankancuchu. Astawanrí callpachaskas cachuncu. \s1 Diospa c'acha yanapayninmanta ama pisichicuychejchu \p \v 14 Tucuy hermanoswan allinpi causacuyta masc'aychej. Diosman t'akaska llimphu causayniyoj cayta tucuy sonkowan munaychej. Llimphu causayniyoj runalla Diostaka riconka. \v 15 Sumajta khawacuychej pajtataj kancunamanta maykenpis Diospa c'acha yanapayninmanta pisichicushanman. Chaymantataj millay jaya yuyayniyojman tucunman. Pajtataj chay millay jaya yuyayka saphijina paypa sonkonmanta llojsimunman. Ajinapi waj ashqha runasman chimpaspataj yuyaynincuta chincachinman. \v 16 Pajtataj kancunamanta mayken canman khenchachacoj chayrí Diosmanta cajta manacajpaj khawaj. Esaupis ajina carka. Payka uj miqhunallawan trocaporka chayakenta. Curaj wawa caspa chayta jap'inan carka. \v 17 Yachanquichejjina khepata payka Diospa sumaj niskanmanjina chay chayake jap'inanta wakaywan mayta masc'asharka. Diosrí payta khesachaspa yuyaskanmanjinapuni ruwarka. \s1 Diosman kayllaycucunquichej \p \v 18 Ñaupa tiempopi Sinaí orkoman unay tatasninchejka kayllaycorkancu. Chay orkoka ricucojlla. Cunarí kancunaka mana chaymanchu kayllaycunquichej. [Chay ch'in orkopi Dios riqhurerka paycunaman parlananpaj.]\f + \fr 12:18 \ft Ninayan.\f* Paypa atiyninmanta orkopi sinch'i nina laurasharka, k'oshñiwantaj lakhayaycusharka, loco wayrawantaj carka. \v 19 Cornetajinatataj uyarerkancu. Diostaj paycunaman sinch'ita parlamorka. Uyarejcunari manchachicuskancuraycu mañacorkancu paycunaman amaña astawan parlananta. \v 20 Mana muchuyta aterkancuchu cay sinch'i camachiskanta. Chay nin: “Sichus q'ita animal cajllapis orkota tuparinman chayka, rumiwan ch'ankaspa wañuchiska canan tiyan”, nispa. \v 21 Chay manchay imasta ricuspa quiquin Moisespis nerka: “Mayta manchachicuspa qharcatitishani”, nispa. \p \v 22 Astawanrí kancunaka Sion orkoman kayllaycunquichej. Cayka causaj Diospa llajtanmin, janaj pacha Jerusalén. Chaypi waranka waranka angeles Diosta yupaychanancupaj tantaska cancu. \v 23 Chaypitaj sutisniyquichej kelkaskas cancu Diospa wawasnin caskayquichejraycu. Chay janaj pachamantaj tantacunayquichejpaj\f + \fr 12:23 \ft Literal: iglesia.\f* rishanquichej. Tucuyta chekanchaj Diosman kayllaycucunquichej. Janaj pachapi caj Sionman yaycuspañaka chekan runaspa espiritusnincu Dioswan cuscaña cashancu. \v 24 Mosoj tratonmanjina allinyanachej Jesusman kayllaycucunquichej. Paypa yawarnenka sonkosniyquichejta llimphuchasunquichej. Aswan sumaj cashan Abelpa yawarninmanta niskaka. [Abelpa yawarnenka Cainta juchacharka. Jesuspatarí c'acha yanapayninnejta perdonasunquichej.]\f + \fr 12:24 \ft Ninayan.\f* \s1 Diosta uyariychej \p \v 25 Khawaychej Dios parlashajtaka ama khesachaychejchu. Unay ch'in pampapi cajcunaka Dios cay pachapi parlamuskanta mana uyariyta munarkancuchu. Nitaj c'ajaj phiñacuyninmanta aykecuyta aterkancuchu. Cunanka janaj pachamanta Dioska parlamushawanchej. Sichus paymanta khepaman cutispa carunchacusunchej chayka, may astawanraj juchachaskas casunman. \v 26 Jakay p'unchaypi Diospa parlaynenka cay pachata cuyucherka. Cunanrí willawanchej: “Uj cutitawanraj cuyuchisaj mana cay pachallatachu astawanpis janaj pachatawan cuyuchisaj”, nispa. \v 27 “Uj cutitawanraj”, nispaka ricuchin cuyuska cajka, ruwaskalla caspa, khechuska cananta. Ajinapi chay mana cuyurej cajka wiñaypaj canka. \v 28 Chayraycu nokanchejka chay mana cuyurej pachapi camachinanchejpaj Dios atiyta kowaskanchejmanta graciasta konachej. Chaymanjinataj payta yupaychaspa cusichinachej manchachicuywan. \v 29 Yachanchej Diosninchejka laurashaj tucuchej ninajina caskanta. \c 13 \s1 Diosta cusichinapajjina causacuymanta \p \v 1 Cristowan ujchaska hermanosjina imaynatachus munacuywan causashanquichej ajinallatapuni munanacuychej. \v 2 Watucojcunata forasterocunatapis wasiyquichejman wajyayta ama konkapuychejchu. Ñaupa runasmanta waquenka ajinata ruwaspa angelesta wajyarkancu mana angeles caskancuta yachashaspapis. \p \v 3 Diospi jap'icuskancuraycu wisk'aska hermanosmanta yuyaricuychej paycunawanpis wisk'aska cashawajchejjina. Ñac'arichiska hermanosmantapis yuyaricuychej. Kancunapaj cay pachapi causashaskayquichejraycu quiquin muchuyllatajpis canman. \p \v 4 Sumajpajpuni khawaychej casaraska causayta. Casaraska cajcunaka tucuy imapi purajmanta cheka munanacuywan tiyacuchuncu. Yachanchej millay causaypi purejcunata khenchacunatawan Diosmin juchachanka. \p \v 5 Causayniyquichejpi ama cachunchu kolketa munapayayka, manachayrí capususkallayquichejwan cacuychej. Chekatapuni quiquin Dios niwarkanchej: “Ni jayc'aj sakeskayquichu, kanwanpunitaj casaj”, nispa. \v 6 Chayraycu mana manchachicuspa niyta atinchej: \q1 Diosmin yanapawajniyka. \q1 Manataj manchachicusajchu runa imatapis ruwanawanmantaka. \p \v 7 Hermanos uqhupi ñaupaj khawapojcunayquichejmanta yuyaricuychej. Paycunaka Diospa niskanta kancunaman willasorkachej. Yuyaricuychej imayna cusiywan causaynincuta tucuskancuta. Paycunajinataj Diospi jap'icuychej. \v 8 Jesucristoka quiquillanpuni cashan kayna, cunan, wiñaypajpis. \v 9 Tucuy imaymana waj yachachinaswanka ama pantachiskas caychejchu. Cancuman ñaupa camachiskasmanjina. Chayta khatejcunaka miqhunasnincunejta sonkoncupi callpachaskas cayta yankha masc'ancu. Miqhunaka mana sonkota callpachanchu. Astawanpis Diospa c'acha yanapayninwan sonkonchejta callpachaymin sumajka. \v 10 Sonkonchejpi callpachaskas cananchejpajri uj jaywana altarninchej capuwanchej. Cay pachapi caj yupaychana-wasipi ñaupa jaywajcunaka chay altarman mana jamunancuchu tiyan, mana chaypajjinachu caskancuraycu. \v 11 Cay pachapi yupaychana-wasimanta curajka Diosllapaj T'akaskapuni\f + \fr 13:11 \ft Literal: Santísimo.\f* lugarman juchamanta uywa yawarta apanan carka. Chay uywa aychatataj llajta jawapi ruphachinancu carka. \v 12 Ajinallatataj Jesuska quiquin yawarninnejta runasninta llimphuchananpaj llajta jawapi ñac'arerka p'enkachiskapis carka. \v 13 Chayraycu payman kayllaycunanchejpaj p'enkayninta muchunachej. Ñaupa causayninchejtataj sakenachej. \v 14 Chekapuni cay pachapeka mana wiñay llajtayojchu canchej. Manachayrí janaj pachapi caj jamoj llajtanchejta tucuy sonkowan munaspa suyashanchej. \v 15 Chayraycu Jesucristonejta Diosta yupaychanachejpuni. Chayka uj jaywanajinamin. Ajinata yupaychaspa c'acha cayninta siminchejwan willacunchej. \v 16 C'acha ruwanasta ruwayta, hermanoswan yanapanacuypi ujchacuytapis ama konkapuychejchu. Chayjina causayka Diospaj uj sumaj jaywanajinamin, paytataj cusichin. \p \v 17 Hermanos chaupipi khawapojcunayquichejta casuychej, sumajpajtaj khawaychej. Paycunaka mosoj causayniyquichejpi wiñanayquichejpaj wakaychashallasunquichejpuni. Diospa ñaupakenpi causayniyquichejmanta cuentata konancupajjina wakaychasunquichej. Paycunata uyariychej, ajinapi cusiywan kancunamanta willankancu manataj phutiywanchu. Chayka kancunaj allinniyquichejpajmin. \s1 Tucucuy imasmanta \p \v 18 Diosmanta mañapuwaycu nokaycupaj. Chay tucuyta kelkamuspa yachaycu llimphu sonko-yuyayniyoj caskaycuta. Tucuy imapitaj c'achata causacuyta munaycu. \v 19 Astawanka Diosmanta mañapuwaycu kancunaman uskhayta cutimunaypaj. \p \v 20 Allinyachej Dioska Señorninchej Jesucristota wañuymanta causarichimorka. Yawarninnejtataj mosoj tratonmanjina jatun Michejta churarka. Chayraycu Jesuska ovejasninta khawanawanchejpaj jatun Michejninchejmin. \v 21 Diosmantataj mañacushani mosoj causayniyquichejpi sumajta waquichisunayquichejta tucuy paypa munayninta ruwanayquichejpaj. Paytaj nokanchejta yanapawa sunchej cusichej cajta causayninchejpi ruwananchejpaj Jesucristonejta. Wiñaypaj jatunchaska cachun payka. Ajina cachun. \p \v 22 Hermanosníy, cay sonkochaj yuyaychanasta sumajta jap'icuychej. Pisitapis kelkarimorkayquichej. \v 23 Willayquichej hermanonchej Timoteoka libraskaña cashan. Sichus uskhayta chayamunman chayka, paywan cusca ricuskayquichej. \p \v 24 Tucuy khawapojcunayquichejta napaycuychej. Diosman t'akaska runasnintapis tucuynincuta napaycuychej. Italiamanta cajcuna kancunata napaycamusunquichej. \p \v 25 Diospa c'acha yanapaynin tucuy kancunawan cachun. Ajina cachun.