\id MRK - Lambayeque Quechua NT -Peru 2008 (DBL -2013) \h San Marcos \toc1 San Marcos Iskribin Jesucristo Shumaq Rimashanta \toc2 San Marcos \toc3 Mr \mt1 San Marcos \mt2 Iskribin Jesucristo Shumaq Rimashanta \ip San Marcosmi kay libruta iskribiran Jesucristo rurashankunata yaĉhanallapapaq. Marcosqa, apustul Pabluwan Bernabiwan puriran Jesucristupa shumaq rimayninta yaĉhachikur. Marcospaq masta intrakanarqa liyishun Hechos 12.12; 12.25; 13.4-5; 13.13; 15.36-39; Colosenses 4.10; 2 Timoteo 4.11; 1 Pedro 5.13. \ip Kay librupimi Marcos intrachimanchik kusa achka runakuna Jesusta uyakuq rishankunapaq (1.45; 2.1-2; 2.13; 2.15; 3.7-8; 4.1; 5.21; 6.32-34; 8.1; 10.1). Chaynullami intrachimanchikpis Jesucristo kusa pudirniyjun kar, runakunapa uchankunata pirdunan nir (2.1-12), mushuq yaĉhachikuyninta intrachikushanpaq (2.18-22), samana diyapi imata ruranapaq nishanpaq (2.23-28), chaynulla tukuy mikuy allin mikunanpaq nishanpaq ima (7.1-23). \ip Chaynullami intrachimanchik Jesucristo kusa pudirniyjun kar dyablupa yarpuyninkunata runakunamanta itakushanpaq (1.21-28; 5.1-20; 7.24-30; 9.14-29), achka runakunata qishayninllapamanta alliyachishanpaq (1.31; 1.32-34; 1.40-45; 2.1-12; 3.1-6; 3.7-12; 5.24-34; 6.5; 6.53-56; 10.52), wanushakunata kawsachimushanpaq ima (5.35-43). \ip Chaynullami intrachimanchikpis Jesucristo kusa pudirniyjun kar wayrata yakuta qasillachishanpaq (4.35-41), achka runakunapaq milagruta rurar mikuyta qarashanpaq (6.34-44), yakupa ananpi purishanpaq (6.45-52), kruspi wanushanpaq (capítulo 15), chaynulla wanushanmanta kawsamushanpaq ima (capítulo 16). \c 1 \s1 Shutichikuq Juan chunllaqkunapi yaĉhachikuran \r (Mt 3.1-12; Lc 3.1-9, 15-17; Jn 1.19-28) \p \v 1 Kaynumi qallarin Dyuspa Wamran Jesucristupaq shumaq rimashanqa. \p \v 2 Manaraq Jesucristo nasiyatinmi karanna Dyusninchikpa rimaqnin Isaiasqa. Paymi Dyus nitin kaynu nir iskribiran chay washakuqpaqqa: \q1 “Naypaykita kaĉhashaq uk runata qampaq rimananpaq. \q2 Chaymi rinqa tukuyta willaq shunqunllapapi shumaqta yarpunanllapapaq. \q1 Chaynuqami qam ritkiqa shumaqtana risibishunqallapa. \q1 \v 3 Chay runami kusa jwirtita rimar chunllaqpi nin: \q1 ‘Amitunchikpa nanninta kamakachiyllapa, \q2 uchaykillapata dijar Dyusta kasurllapana. \q1 Chaynuqami kusa dirichula nanta \q2 kiĉhaq yupayna kankillapa kanqa’ nir”. \p \v 4 Chaynumi Isaías iskribishannu Shutichikuq Juanqa, chunllaqkunapi runakunata niran: “Uchaykillapata dijar Dyusmanna tikrakayllapa pirdunashunanllapapaq. Chaymantami shutichishaykillapa” nir. \p \v 5 Chaymi tukuy Judea pwiblukunamanta, Jerusalenmanta ima, kusa achka runakuna riqllapa Juan kayashanman payta uyakuqqa. Chaynu uyakurmi uchanllapapaq kwintata qukar Tayta Dyus llakipamay nitinllapa, Juanqa riyu Jordanpi tukuyta shutichiran. \p \v 6 Kay Juanpa raĉhpanqami rurakasha karan kamillupa millwanmanta. Nataq sinchun-shuypaqami qaramanta karan. Payqami mikuq atun shurkukunata, chumpakapa mishkinkunata ima. \v 7 Yaĉhachikuqnuqami runakunataqa kaynu niyaqpis: \p “Nuqamantaqami uk kusala mas pudirniyjun shamuyan. Paypaqqami nuqaqa mana sirbinichu llanqinpa watunta kaĉhanaylapaqmapis. \v 8 Chaqa nuqaqami qamkunataqa yakulawan shutichishushallapa kani. Piru nuqamanta chay uk shamuq-shuypaqami Dyuspa Santu Ispiritunwanna shutichishunqallapa”. \s1 Jesusmi shutikuran \r (Mt 3.13-17; Lc 3.21-22) \p \v 9 Chay tyimpukunapimi prubinsya Galileapa uk pwiblun Nazaretmanta Jesusqa lluqshir rir, riyu Jordanman ĉhatin Juanqa chaypi shutichiran. \v 10 Chaynu shutikur yakumanta lluqshimuyarmi rikaran syilu kiĉhakaqta. Chaynullami rikaranpis Dyuspa Santu Ispiritun payman uk palumitanu ishkimuqta. \v 11 Chaymantami syilumanta-pacha Dyus kaynu niqta uyaparan: \qc “Qammi kusa munashay Wamrayqa kanki. \qc Qamwanmi kusalata aligriyani” nir. \s1 Jesusta dyablu uchakuchinaran \r (Mt 4.1-11; Lc 4.1-13) \p \v 12 Chaymantaqami Dyuspa Santu Ispiritunqa Jesusta aparan chunllaq lugarman. \v 13 Chaypimi Jesusqa kwarinta diyata, kusala saqra animalkunapa rurinpi karan. Chaynu Jesús payla chaypi katinmi dyabluqa uchakuchiyta kamaran. Piru Dyuspa angelninkunami paytaqa tukuy ministishanpipis yanaparan. \s1 Jesusmi Galileapi yaĉhachikuq qallariran \r (Mt 4.12-17; Lc 4.14-15) \p \v 14 Chaymanta Shutichikuq Juanta, gubyirnu Herodes karsilashana katinqa, Jesusqa riran Galilea pwiblukunaman Dyuspa shumaq rimayninta yaĉhachikutin, washakarna Dyuspa mantakuyninpi kawsananllapapaq. \v 15 Chaynullami niyaqpis: \p “Kananqami Tayta Dyuspa tyimpunqa kumplikashana. Chaymi Dyusmanta shamuq mantakuq qallarinanpaqqa shipchamushana. Chayraykumi uchaykillapata dijar Tayta Dyusmanna tikrakayllapa. Chaynulla chay kusala shumaqta willashushayllapapi kriyirna kawsayllapa”. \s1 Jesusmi kwatru piskadukuqkunata qayaran \r (Mt 4.18-22; Lc 5.1-11) \p \v 16 Jesusqami Galilea atun quĉhapa manyanta riyarqa, rikaran Simonta uknin Andreswan chaypi kaqta. Paykunaqami piskadukuq kashanrayku atun shikranllapata yakuman itayaranllapa. \v 17 Chaymi Jesusqa paykunataqa kaynu niran: \p —Shamuyllapa nuqawanna rinallapapaq. Chaqa nuqaqami yaĉhachishaykillapa piskaduta aypaq yupayna runakunata nuqapaq yaĉhachir tantanaykillapapaq nir. \p \v 18 Chaynu nitinqami, chay runakunaqa chay kutilla atun shikrankunata dijar, paywanna riranllapa. \p \v 19 Piru mas naypaqman riyarqa, Jesusqa qashan rikaran Santiaguta uknin Juanwan chaypi kaqta. Paykunaqami Zebedeupa wamrankuna karanllapa. Chaymi paykunaqa uk yaku karrupi atun shikrankunata kamakachiyaranllapa. \v 20 Chayna Jesusqa qayamuran paykunatapis. Chaymi chay kutilla, Juanqa Santiaguwan ishkantin Jesuswanna riranllapa, chay yaku karrullapi taytanta trabajaqninkunawan dijarna. \s1 Jesusmi runamanta dyablupa yarpuyninta itakuran \r (Lc 4.31-37) \p \v 21 Chaynu rirqami Capernaúm pwiblumanna ĉharanllapa. Chaymantami samana diya katin Jesusqa chay Israel runakunapa tantakananllapa wasiman yaykur yaĉhachikuq qallariran. \p \v 22 Piru yaĉhachikutinqami tukuyla chaypi kaqkunaqa kusalata dispantakaranllapa. Chaqa Jesusqami yaĉhachikuran paypa yaĉhayninllawan, manami Moisés mantakushanta yaĉhar yaĉhachikuqkuna yupaychu. \v 23 Chay tantakananllapa wasi ruripiqami kayaq uk runa dyablupa yarpuyninwan. Chayqami kusala jwirtita kaynu nir qayĉhakuran: \p \v 24 —¡Ay! Nazaretmanta Jesús, ¿imapaqtaq nuqakunaman yakapakanki? ¿Ima, chinqachimaqllapachu shamushayki? ¡Nuqami riqsishuni! ¡Qamqami Dyuspa Santu Wamran kanki! nir. \p \v 25 Chaynu nitinmi, Jesusqa anyaran dyablupa yarpuynintaqa kaynu nir: \p —¡Upallalla yarquy kay runamantaqa! nir. \p \v 26 Chaynu nitinqami, chay dyablupa yarpuyninqa chay runataqa atakita qur, kusala jwirtita qayĉhachirna yarquran. \p \v 27 Chayta rikarmi, tukuyla runakuna kusalata manchakuranllapa. Chaymi ukninllapa ukninllapa kaynu ninakuyaqllapa: \p “¿Imataq kayqa kanqa? ¡Kusata paylla mantakur imami ukman mushuq imakunata yaĉhachikun! ¡Chaynulla dyablupa yarpuyninmapis imata nitinpis kasun!” nir. \p \v 28 Chaymanta-pachami tukuyla Galilea lugarkunapi Jesuspaqqa kusalata yaĉharanllapa imanumi payqa imatapis rurayta puytin nir. \s1 Jesusmi allicharan Simón Pedrupa swigranta \r (Mt 8.14-15; Lc 4.38-39) \p \v 29 Chaymanta chay Israel runakunapa tantakananllapa wasimanta lluqshirqa, Jesusqa Santiaguwan, Juanta apar riran Simonpa, Andrespa wasinman. \v 30 Chaypimi Simonpa swigranqa kusala rupawan qishaq mantanpi usurayaran. Chaynu chaypi qishaq nir Jesusta willatinllapami, \v 31 Jesusqa rir qimikar, chay warmisitataqa makinmanta chutar sharichimuran mantanmantaqa. Chaymi chay kutilla chay rupaqa dijaranna. Chaymantami ashwan chay warmisitaqa sharikur paykunata qaraqna qallariran. \s1 Jesusmi achka qishaqkunata allicharan \r (Mt 8.16-17; Lc 4.40-41) \p \v 32 Rupay chinqatin limpu tutapashana katinqa, Jesusmanqa tukuy qishaqkunata, dyablupa yarpuyninwan kaqkunata ima apamuranllapa. \v 33 Piru chay wasipa punkunmanqami chay pwiblumanta tukuyla runakuna limpu untaranllapa Jesusta rikakunanllapapaq. \v 34 Jesusqami tukuy qishayninllapakunamanta kusala achka runakunata allichar, dyablupa yarpuyninkunamatapis achkata itakuran. Chaynu itakutinmi dyablupa yarpuyninkunaqa, yaĉharanllapa “Jesusqami Dyuspa Wamran” nir. Piru Jesusqami mana dijaranchu paypaq rimananllapapaqqa. \s1 Jesusmi Galileapi yaĉhachikuran \r (Lc 4.42-44) \p \v 35 Chaymanta allaqnin achkiyayatinnaqa amsaqla Jesusqa sharir, chay pwiblumanta lluqshir riran chunllaq lugarkunaman Taytanman mañakuq. \v 36 Chaymantaqami, Simonqa wakinninkunawan Jesusta maskaq rir, \v 37 tarirqa niranllapa: \p —Tukuymi maskashuyanllapa nir. \p \v 38 Jesusqa niran: \p —Ashwan rishunllapa uklaw shipchakaq pwiblukunaman, chaypipis Dyuspa shumaq rimayninta yaĉhachikunaypaq. Chaqa chaypaqmi shamusha kani. \p \v 39 Chaynumi Jesusqa Galilea pwiblupa tukuy lugarninkunapi, Israel runakuna tantakananllapa wasikunapiqa Dyuspa shumaq rimayninta yaĉhachikur chaynullami dyablupa yarpuyninkunata itakur ima puriran. \s1 Jesusmi allicharan uk ismuyaq runata \r (Mt 8.1-4; Lc 5.12-16) \p \v 40 Chaymantaqami uk runa ismuyaq kwirpuyjun Jesusman qimikar, naypanpi qunqurikur kaynu niran: \p —¡Taytituy! llakipamayarqa allichamay-ari kay qishayniymantaqa nir. \p \v 41 Jesusqami llakipar makinwan kamar niran: \p —Munanimi alliyanaykita. Kananlla alliyay, nir. \p \v 42 Chaynu nitinlami, chay ismuyaq kwirpuyjun runaqa, alliyaranna qishayninmantaqa. \v 43-44 Chaymantami Jesusqa chay runataqa kaynu niran: \p —¡Allita uyamay! Amami mayqantapis willankichu. Ashwanmi rir qimikay kuraman. Chaymi apanki ufrinditaykita Moisés mantakushannulla. Chayna tukuy yaĉhananllapapaq qishaynikimantaqa alliyashaykina nir. \p \v 45 Piru chay runaqami chaymanta lluqshirqa tukuylata parlaran Jesús, paypaq rurashantaqa. Chaymanta-pachami Jesusqa manana pwiblukunamanqa yaqqa yaykuqnachu. Ashwanmi chay maypiĉhi yaqqa mana runakuna kaq chaylapina kidaq. Piru chaynumapis tukuy lugarmantami runakunaqa riqllapa payta rikaqqa. \c 2 \s1 Jesusmi mana kuyuyta puytiq runata allicharan \r (Mt 9.1-8; Lc 5.17-26) \p \v 1 Chaymanta, ayka diyamantami Jesusqa Capernaúm pwibluman tikrakar riran. Chaymantami yaĉharanllapa chay wasiman, ĉhamushana nir. \v 2 Chaynu yaĉharllapami Jesús kayashanman chaynulla waqta punkumanmapis kusalata untaranllapa. Chaymi manana maylawta yaykunapaqmapis karannachu. Chaynumapis Jesusqa Dyuspa shumaq rimananta yaĉhachikuyaran. \p \v 3 Chaykamanmi kwatru runakuna, mana kuyuyta puytiq kwirpuyjun uk runata ĉhachiranllapa chaymanqa. \v 4 Piru Jesús kayashanmanqa mana imanupis ĉhachiyta puytiranllapachu kusala achka runakuna kashanrayku. Chaymi iqaranllapa wasipa ananman. Chaymantaqa chay wasipa qatananta uĉhkukur, chaylata chay qishaqtaqa uk paritapi Jesuspa naypanmanqa ishkichiranllapa. \v 5 Chaymanta Jesusqa nuqapi kusata kriyinllapa nir yaĉharqa, chay qishaqtaqa kaynu niran: \p —Wamrituy, tukuy uchakushaykikunamantami pirdunashushana kani nir. \p \v 6 Chaypimi, Moisés mantakushankunata yaĉhar yaĉhachikuq wakin runakuna tayaranllapa. Chaymi kaynu nir yarpuranllapa: \v 7 Kayqami yanqa runala. ¿Imaraykutaq waknuqa ninqa? Wakqachu Dyusninchiknulla tukunayan. Manami allinchu chaynuqa. Chaqa Dyuslari uchakunamanta pirdunakuytaqa puytin nir. \p \v 8 Piru Jesusqami kwintata qukaran imatami yarpuyanllapa nirmapis. Chaymi paykunataqa kaynu nir tapuran: \p —¿Imapaqtaq qamkunaqa chaynuta yarpunkillapa? \v 9 ¿Qamkunapa yarpuynikillapamantaqa ima ninaypaqtaq mas trabajusu kanqa kay runataqa ‘Uchaykikunamantami pirdunashuni’ ninaypaq, manaqachu ‘Sharir paraykita apar riy’ ninaypaq? \v 10 Piru kananllami intrachishaykillapa Dyusmanta Shamuq Runaqami kay pachapiqa paylla puytin uchanllapakunamanta pirdunakuytaqa nir. \p Chaynu nirnaqami chay mana kuyuyta puytiq kwirpuyjun runataqa niran: \p \v 11 —Qamtami nishuni: Sharir paraykita apar, riy wasikiman nir. \p \v 12 Chaynu nitinqami, chay qishaq karan chay runaqa das sharir, paranta charikur lluqshimuran tukuyla rikayatin. Chayta rikarmi tukuy chaypi kaqkunaqa kusalata dispantakaranllapa. Chaymi ashwan Dyusta alabaq ĉhurakaranllapa kaynu nir: \p “¡Manami kaypiqa uk kutilamapis waknutaqa rikashanchikllapachu!” nir. \s1 Jesusmi Levita qayaran \r (Mt 9.9-13; Lc 5.27-32) \p \v 13 Chaymantami Jesusqa qashan riran atun quĉhapa manyanman. Piru chaymanpismi kusa achka runakuna tantakatin payqa yaĉhachiyaran. \v 14 Chaymanta riyarqami Alfeupa wamran Levita rikaran. Payqami chay Roma pwiblupaq impwistuta kubrakunanpi tayaran. Chaymi Jesusqa niran: \p —Shamuy nuqawan rishun nir. \p Chaynu nitinqami Leviqa sharir paywanna riran. \p \v 15 Chaymantami Jesusqa Levipa wasinpi mikuyaranna. Chaymi chay kutilla Romapaq impwistuta kubrakuqkuna, kusa uchayjun runakuna Jesuswan chaynulla yaĉhakuqninkunawan ima misapina tayaranllapa. Chaqa kusalatari Jesuswan pulla puriyta munaqllapa. \v 16 Chaynu Jesús tukuywan mikuqta rikarmi chay fariseo runakuna chaynulla Moisés mantakushanta yaĉhar yaĉhachikuqkuna, Jesuspa yaĉhakuqninkunataqa kaynu nir tapuran: \p —¿Imapaqtaq yaĉhachikuqnikillapaqa chay impwistuta kubrakuqkunawan chaynulla uchasapakunawan pullaqa mikun? nir. \p \v 17 Chaynu nitinllapa uyaparmi Jesusqa niran: \p —Allilan kar mana qishaq kaqkunaqami mana ministinchu rimidyakuqtaqa. Chaymi ashwan chay qishaq kaqkunala ministin rimidyakuqtaqa. Chaqa nuqaqami mana, chay allinla kani niqkunapaqchu shamusha kani. Ashwanmi shamusha kani chay uchayjunkunata willatiy kriyir washakananllapapaq. \s1 Ayunupaqmi tapuranllapa \r (Mt 9.14-17; Lc 5.33-39) \p \v 18 Uk diyapimi Shutichikuq Juanpa yaĉhakuqninkuna, chaynulla wakin fariseukunaqa ayunayaranllapa. Chaymantami wakin runakuna rir, Jesustaqa kaynu nir tapuranllapa: \p —Shutichikuq Juanpa yaĉhakuqninkuna, chaynulla fariseukunapa yaĉhakuqninkunapismi ayunanllapa. Qampa yaĉhakuqnikikuna-shuypaqa, ¿imapaqtaq mana ayunanllapaqa? nir. \p \v 19 Jesusqa paykunataqa niran: \p —Uk runa kasaraq, chayllapiraq katinqachu chay pullan kaqkunaqa ¿ayunayta puytinman? Manami ayunaytaqa puytinmanchu. \v 20 Piru chay kasarasha rinanpaq urami ĉhamunqana. Chaynu ritinna-shuypaqa ayunanqallapana. \p \v 21 “Nishaykillapapis: Manami mayqanpis uk makwa raĉhpataqa mushuq raĉhpawanqa rimindanchu. Chaqa chay mushuq raĉhpami paqakarqa chapukayanqa. Chaynu chapukarmi, makwa raĉhpataqa llikinman. Chaynuqami ashwan masna llikikayanqa. \v 22 Chaynulla, chay ubapa yakun mushuq binutaqa manami itanchikchu makwa qara kapachumanqa. Chaqa chay ubapa yakun binuqami byijuyar makwa qarataqa llikinman. Chaynuqami ashwan ubapa yakun binu chaynulla chay qara kapachupis yanqallana tukukanman. Chayraykumi, ubapa mushuq yakun binutaqa mushuq qara kapachumanna itaypaq”. \f + \fr 2:22 \ft Jesús ruraran kay kimsa kumparasyunta unay fariseukunapa yaĉhayninkunawan paypa mushuq yaĉhayninqa, mana chayllachu nir.\f* \s1 Samana diyapimi ispigakunata pitiranllapa \r (Mt 12.1-8; Lc 6.1-5) \p \v 23 Uk samana diyapi Jesusqa trigu tarpukashapa rurinta riyaran yaĉhakuqninkunawan. Piru yaĉhakuqninkunaqami trigupa ispiganta pitikuqnu riyaranllapa. \v 24 Chayta rikarmi fariseukunaqa Jesusta kaynu niran: \p —¡Ay! ¿Imapaqtaq yaĉhakuqnikikunaqa kanan samana diyapi mana ruraypaq kaqtaqa rurayan? nir. \v 25 Chaynu nitinllapami Jesusqa niran: \p —¿Manachu qamkunaqa liyishaykillapa, gubyirnu David uk kuti wakinninkunawan mallaqnar imanu tukuran nir iskribikashantaqa? \v 26 Chaqa chay tyimpukunapimi kurakunapa mantaqninqa Abiatar karan. Piru Davidmi wakinninkunawan Dyusta adurananllapa tuldu wasiman yaykur, Dyuspa kaq turtillakunata mikuranllapa. Allita yaĉhashanchikllapanu, chay turtillakunataqami, kurakunala mikunanllapapaqqa kaq. \p \v 27 Jesusqami niranpis: \p —Dyusqami samana diyataqa ruraran runakuna mana qischakananpaqchu. Ashwanmi ruraran chay diyapimapis aligriyananllapapaq. \v 28 Chaymi Dyusmanta Shamuq Runa kar, chay samana diyapiqa imata ruraypaq chaynulla mana ruraypaqchu niyta puytini. \c 3 \s1 Jesusmi uk runata samana diyapi allicharan \r (Mt 12.9-14; Lc 6.6-11) \p \v 1 Chaymantami uk samana diyapi Jesusqa chay Israel runakuna tantakananllapa wasiman qashan yaykuran. Chaypimi uk runa wiqru makiyjun karan. \v 2 Piru chaypiqami riparakuqkuna, mana shaykuq kusalata Jesustaqa chapar, ninakuyaranllapa: “¿Ima kay samana diyapichu alliyachiyanqa wak runataqa? Chayta ruratinqami, chaylapaqna uchachashunllapa” nir. \v 3 Piru Jesusqami chay wiqru makiyjun runataqa niran: \p —Sharir, ĉhaypinllapapi shay. \p \v 4 Chaymantami chay runakunataqa kaynu nir tapuran: \p —Samana diyapiqa, ¿allin kaqtachu ruranchik manaqachu mana allin kaqta? Chaynulla ¿allinchu kanqa allichar washakunapaq manaqachu dijasha wanunanpaq? \p Chaynu nir tapukutinmi, chay runakunaqa mana imatapis rimarchu uyaralla kidaranllapa. \v 5 Piru Jesusqami chay runakuna pay nishanta mana intrakanayashanllaparayku kusata piñakur, llakir ima chay qishaq runataqa kaynu niran: \p —Chutarachiy makikita nir. \p Chaynu nitin, chutarachitinqami makinqa allinna kidaran. \v 6 Piru chaynu ruratinmapis, chay fariseo runakunaqa waqtaman lluqshimurqa, Herodespa wakinninkunawan parlaranllapa Jesustaqa wanuchinanllapapaq. \s1 Jesusta kamarla alliyayta munaranllapa \p \v 7 Jesús yaĉhakuqninkunawan chay atun quĉhapa manyanman ritinmi chay Galileapa pwiblunkunamanta kusala achka runakuna ikinta riranllapa. \v 8 Piru chaypi Jesús kusa shumaq mana ruraypaq imakunata rurayan nir yaĉharllapami Judea pwiblukunamanta, Jerusalenmanta, Idumeamanta, Tirumanta, Sidón pwiblukunamanta ima kusala achka runakuna Jesús kayashanman shamuranllapa. Chaynullami Jordán riyupa uklaw chimpanmanta ima shamuranllapa Jesusta rikayta munar, chay atun quĉhamanqa. \v 9-10 Chaynumiri kusata untamuranllapa. Chaypimi Jesusqa achka qishaqkunata allicharan. Chaymi tukuy chay qishaqkuna alliyananllaparaykuqa kumsanakuypa, saruĉhanakuypa wakmanta kaymanta untaranllapa Jesusta kamarla alliyananllapapaq. Chayraykumi Jesusqa yaĉhakuqninkunata kaĉharan uk yaku karruta listatinllapa, chaymanna iqatin amana mas kiĉhkichinanllapapaq. \p \v 11 Chaynullami chay dyablupa yarpuyninwan kaq runakunapis Jesusta rikarqa, paypa naypanpi qunqurir, qayĉhakuranllapa: \p “¡Qamqami Dyuspa Wamran kanki!” nir. \p \v 12 Piru Jesusqami anyaran chay dyablupa yarpuyninkunataqa, amana chaynu paypaq rimananllapapaq. \s1 Jesusmi dusi yaĉhakuqninkunata akraran \r (Mt 10.1-4; Lc 6.12-16) \p \v 13 Chaymantami Jesusqa uk sirkaman iqar, kusa allinta yarpuchishan runakunata qayaran. Chaynu qayatin tantakatinllapanaqa, \v 14 paykunamanta dusi runakunata akraran paywanna purinanllapapaq. Chaynulla rir yaĉhachikunanllapapaq imami karan. \v 15 Chaynullami paykunataqa Jesusqa pudirninta quran qishaqkunata allichananpaq, dyablupa yarpuyninkunata runakunamanta itakunanllapapaq ima. \p \v 16 Kaykunami chay dusi akrashankunaqa karan: \li1 Ukqami Simón karan. Payllatami shutichiranpis Pedro nir. \m \v 17 Chaymantaqami karan Zebedeupa ishkay wamrankuna \li1 Santiago, \li1 Juan ima. Kay paykunatami shutichiran “Boanerges”. Rimayninchikpiqa “Kunyapa Wamrankuna” \f + \fr 3:17 \ft Kunyapa Wamran nirqami intrachimanchik kusala jwirtita rimaq, das piñakuq runakuna kashanllaparayku nir.\f* nir intrachimanchik. \m \v 18 Wakinkunaqami karan: \li1 Andrés, \li1 Felipe, \li1 Bartolomé, \li1 Mateo, \li1 Tomás. \m Chaynullami karanpis Alfeupa wamran \li1 Santiago, \li1 Tadeo ima. \li1 Ukqami karan Simón. Payqami Cananeo partidumanta karan. \li1 \v 19 Uk-shuypaqa karan Judas Iscariote. Kaymi Jesustaqa kuntrankunaman qukuran wanuchinanllapapaqqa. \s1 Jesustami uchacharanllapa dyablupa pudirninwan nir \r (Mt 12.22-32; Lc 11.14-23; 12.10) \p \v 20 Chaymantaqami Jesusqa yaĉhakuqninkunawan yaykuran uk wasiman. Piru chaymanpismi kusa achka runakuna untaranllapa. Chaymi Jesús, chaynulla yaĉhakuqninkunamapis mana mikuylamatapis puytiqllapachu. \v 21 Chaynu yaĉhachikur mana mikutin imami, Jesuspa ayllunkunaqa riranllapa wasinman apananllapapaq. Chaqa wakinkunaqami “Jesusqa yaruyasha” niyaqllapa. \v 22 Chaynulla Moisés mantakushanta yaĉhar yaĉhachikuqkuna Jerusalenmanta ĉhasha kaqkunapis kaynu niyaqllapa: “Chay dyablupa mantaqnin Beelzebú shutiqmi, wak runataqa pudirninta qusha runakunamanta dyablupa yarpuyninkunata itakunanpaqqa” nir. \p \v 23 Chaynu niqta uyaparmi Jesusqa paykunata qayamuran. Chaymantami uk kumparasyunta rurar kaynu niran: \p “¿Imanuna dyabluqa uk dyablu masinta itakuyta puytinqa? \v 24 Chaynullami mayqan pwiblupis paykunapura ĉhiqninakurqa mana maydiyapis pulla kaytaqa puytinchu. \v 25 Chaynulla uk ayllupis paykunapura ĉhiqninakurqa, mana shumaqta kawsaytaqa puytinllapachu. \v 26 Chaynullami dyablupis, uk dyablu masinta itakurqa ukninta itakushanrayku manami allinchu. Chaymi manana pulla kaytaqa puytiyanqanachu. Ashwanmi chaynu ruranakurqa limpu tukukayanqallapana. \p \v 27 “Chaqa allita yarpuyllapa: Uk kusala pulsuyjun runapa wasinman mayqanpis suwakuq yaykunarqami, chay wasipa amunta puntataqa wataytaraq ministiyan. Chaynu wataraqmi suwaytaqa puytiyan, manaqa mana”. \f + \fr 3:27 \ft Chaynu nirqami intrachimanchik, Jesusqa dyablupa yarpuyninta runakunamanta itakunanpaqqa Santu Ispirituwan wataq yupay rurar itakun nir.\f* \p \v 28-30 Chaymantami Jesusqa chay runakuna wakqami dyablupa pudirninwan nishanllaparayku, kaynu niran: \p “Chiqaptami nishaykillapa: Runa tukuy uchakushanta chaynulla mana allinta rimashantami Dyusqa pirdunanqa. Piru Santu Ispiritupaq mana allinta rimashanllapata-shuypaqa mana maydiyapis pirdunanqachu”. \s1 Jesuspa mamanwan ukninkuna \r (Mt 12.46-50; Lc 8.19-21) \p \v 31 Chaymantaqami Jesuspa mamanwan, ukninkuna ĉharanllapa. Piru waqtalapi kidarmi kaĉhakuranllapa Jesusta qayamunanllapapaq. \v 32 Chaymi Jesuspa ridurninpi taqkunaqa kaynu niranllapa: \p —Mamaykiwan, uknikikunami chay waqtapi. Qamtami maskashuyanllapa nir. \p \v 33 Jesusqa niran: \p —¿Mayqantaq mamayqa? ¿Mayqantaq ukniykunaqa? \p \v 34 Chaymi chay ridurninpi taqkunata chapar niranpis: \p —Kaykunami mamaywan, ukniykunaqa. \v 35 Chaqa mayqanpis Dyus munashanta ruraqkunalami ullqu kaq, warmi kaq ukniykunaqa, chaynulla mamaymapis nir. \c 4 \s1 Jesusmi kumparasyunta ruran uk tarpukuqwan \r (Mt 13.1-9; Lc 8.4-8) \p \v 1 Chaymantami Jesusqa chay kusala atun quĉhapa manyanpi qashan yaĉhachikuq qallariran. Piru kusa achka runakuna tantakayatinmi, Jesusqa chay quĉhapi yaku karru karan chayman iqar taran. Nataq runakunaqami chay quĉhapa manyanlapi kidaranllapa. \p \v 2 Chaymi kumparasyunkunawan kusa achka imakunata yaĉhachikuran. Chaymi kaynu niyaran paykunataqa: \p \v 3 “Allita uyakuyllapa. Uk runami tarpukuq riran ĉhakranman. \v 4 Chaymanta shikwakutinqa wakin simillaqa nanman rataran. Chaymi pariq kurukuna shamur mikuran chay simillataqa. \p \v 5 “Nataq wakin similla-shuypaqa rumipa ananpi yaqqa mana allpa kaqman rataran. Piru chay simillaqami daskaqla winaq qallariran, mana ruri maypi pampakashanrayku. \v 6 Chaymantami, rupay iqamutinqa mana allita ĉhupakushanrayku, daskaqla ñutukur chakiran. \p \v 7 “Nataq wakin simillakunaqami kasha rurikunaman rataran. Chaymantami kashakuna winar ĉhamitachitin, mana puqurannachu. \p \v 8 “Piru wakin similla-shuypaqami rataran kusa shumaq pachaman. Chaymi kusa shumaqta winatin, kusala shumaqta kusichakuranllapa. Chaqa, wakin ispigaqami trinta murisituyjun karan. Nataq wakin ispigaqa sisinta murisituyjun. Wakin-shuypaqa, syin murisituyjun ima karan”. \p \v 9 Chaynu nishana karmi Jesusqa niranpis: “Rinriyjun kaqkunaqa uyakur intrakayllapa” nir. \s1 ¿Imapaqmi Jesusqa kumparasyunkunawanqa yaĉhachikuran? \r (Mt 13.10-17; Lc 8.9-10) \p \v 10 Chaymanta achka runakuna ritinnaqa Jesusqa paylana kidaran. Piru chaypiqami karanraq Jesuspa pullan puriqkuna chaynulla chay dusi yaĉhakuqninkuna ima. Chaymi paykunaqa kaynu nir Jesustaqa tapuranllapa: \p —Chay kumparasyunqa, ¿imatataq intrachimanchikqa? nir. \p \v 11 Jesusqa niran: \p “Qamkunatami Dyusqa imanumi mantakun nirqa paylla intrachishuyanllapa, unay michka mana intrakasha katinllapamapis. Piru tukuy mana kriyishanrayku waqtapi yupay kaqkunata-shuypaqami kumparasyunkunalawan willan, \v 12 michka chapakurmapis mana rikananllapapaqchu. Chaynulla michka uyakurmapis mana intrakananllapapaqchu. Chaynu tukur Dyuspi mana qashan kriyirqami, uchanllapamantaqa manana pirdunakanqallapanachu”. \s1 Jesusmi tarpukuqpaq yaĉhachikushanta intrachikuran \r (Mt 13.18-23; Lc 8.11-15) \p \v 13 Jesusqami chay tapuqkunataqa niran: \p “¿Ima qamkunapischu mana intrakashaykillapa chay kumparasyuntaqa? Chaynu kay kumparasyunta mana intrakarqa, ¿imanuna wakin kumparasyunkunata ruratiymaqa intrakankillapa? \p \v 14 “Allita uyakuyllapa: Uk tarpukuq nirqami intrachimanchik Dyuspa rimayninta parlakuqpaq. \v 15 Wakin simillakuna nanman ratasha nirqami intrachimanchik Dyus nishanta uyapar mana intrakaqpaq. Chaymi dyablu shamurqa, chay yarpuyninpi purichiyashantaqa limpu qunqachin. \p \v 16 “Nataq chay similla rumikunapa rurinman ishkiran chaykunaqami, intrachimanchik chay runakuna Dyus rimashanta kusa aligrila uyakuqpaq. \v 17 Piru mana allita ĉhupakusha karmi, mana shachinakuytaqa puytinchu. Chayraykumi Dyuspi kriyishanrayku imallapiqa qischakar, manaqa imanachinanllapapaq ikinllapapi puritinqa chay uyakushanta dijarna qunqanllapa. \p \v 18-19 “Nataq chay simillakuna kashapa rurinman ratashakunaqa, intrachimanchik Dyus nishanta uyapaqkunapaq. Piru kay pachapi imanupis kusa imayjun kanar tukuy imata munar, imakunapi yarpupakur imaqa, Dyusmanta ashunllapa. Chayraykumi, chay munashankuna, yarpupakushankuna ima, paykunata ĉhamitachiq yupay Dyuspa rimaynintaqa qunqachir, manana dijanchu puqunanpaqqa. \p \v 20 “Piru wakinkunaqami Dyus nishanta allita uyakur kasur kusa shumaqtana kawsanllapa. Chaymi paykunaqa imanutaq simillamaqa kusa shumaq pachapi tarpukar kusala achkata puqun chay yupay. Chaymi paykunamanta wakinqa imanutaq uk ispigamaqa trinta murisituyjun karan, wakin-shuypaqa sisinta murisituyjun, wakinqami syin murisituyjun karan kada ispiga chay yupay”. \s1 Jesusmi kumparasyunta ruraran uk lamparawan \r (Lc 8.16-18) \p \v 21 Chaynullami Jesusqa paykunataqa niran: \p “Uk lamparata achkirachikunanpaq apamurqachu ¿kajunpa rurinman manaqa uk parapa ĉhakinpi ĉhuranchik? ¡Manami! Ashwanmi unaqlapi ĉhuranchik achkirachikunanpaqqa. \v 22 Chaynullami kanan qamkunata willashutiyllapa wakinkunapaq pakaplla yupay kaqkunaqa, maydiyaqa uk lampara achkirachikuq yupay shutillamanna rikaritin allita intrakanqallapa. \p \v 23 “Chayraykumi, rinriyjun kaqkuna uyakur intrakayllapa”. \p \v 24 Jesusqami niranpis: \p “Allita uyakur kasumayllapa. Chaqa kanan imanu ukkunata yanapatkillapaqami, chay yanapashaykinullana Dyusqa qamkunatapis mastana yanapashunqallapa. \v 25 Chaqa mayqanpis intrakar kasukuqtaqami masta qushaq. Piru chay mayqanpis mana intrakanaqta-shuypaqami pitilata intrakashanmatapis limpula qunqachishaq” nir. \s1 Jesusmi kumparasyunta ruran winaq simillawan \p \v 26 Jesusqami niranpis: \p “Dyuspa mantakuyninqami imanutaq uk runamaqa ĉhakranpi simillata tarpur dijan chay yupay. \v 27 Chaqa chay tarpukuqqami rirqa punun, rikĉhakun ima. Piru payqami mana kwintata qukatinchu nasimur winan chay simillaqa unaq katin, tuta katinmapis. \v 28 Chaqa pachaqami paylla winachitin, puntataqa yurakunraq. Chaymantami ispigakur puqurna untachikun. \v 29 Chaynu puqur qarwatinmi, amunqa kusichakun. Chaynu yupaymi Dyuspa mantakuyninqa”. \f + \fr 4:29 \ft Jesucristupi kriyiqkunaqa chaynu achkayanqallapa Dyusninchik pallaq shamunankaman.\f* \s1 Mustasa qirupa simillanwan kumparasyunta ruraran \r (Mt 13.31-32; Lc 13.18-19) \p \v 30 Jesusqami niranpis: \p “¿Imanu yupaytaq Dyuspa mantakuyninqa manaqa imawantaq kumparayman Dyuspa mantakuynintaqa? \v 31 Dyuspa mantakuyninqami uk mustasa qirupa simillanta pachapi tarpunllapa chay yupay. Chay simillaqami kusala llampitu tukuy qirupa simillanmantaqa. \v 32 Piru tarputinllapa atunta winarmi, kusala achka rikrayjunpaqna tikrakan, wakin mallkikuna ĉhakrapi kaqkunamantaqa. Chaymi ashwan pariq kuritukunamapis chay rikrankunapina llantukur tanllapa ima”. \f + \fr 4:32 \ft Chaynumi Dyusta uyaqkunaqa achkayanqallapa chay mustasa qirunu.\f* \s1 Jesusmi yaĉhachikuran kumparasyunkunalawan \r (Mt 13.34-35) \p \v 33 Jesusqami runakunataqa kusala achka kumparasyunkunawan yaĉhachiran imanu intrakananllapapaq nir. \v 34 Chaqa manami imatapis mana kumparasyunkunawanqa yaĉhachiranchu. Nataq yaĉhakuqninkunata-shuypaqa chaymantana paykunalata intrachiq ima niyanmi chay kumparasyunqa nirmapis. \s1 Jesusmi wayrawan yaku maqchikayatin qasillachiran \r (Mt 8.23-27; Lc 8.22-25) \p \v 35 Chay diyallapi limpu amsayatinnaqa Jesusqa yaĉhakuqninkunata niran: “Rishunllapa kay quĉhapa waklaw manyanman” nir. \p \v 36 Chaymi paykunaqa, runakunata dijar, chay yaku karrullapi Jesusta apar riranllapa. Wakin yaku karrukunapis pullan riranllapa. \v 37 Chaynu riyatinllapami kusala jwirti wayra shamushanrayku yakuqa kusata wakman kayman maqchikaq qallariran. Chaymi chay yaku karrutaqa pampanayaranna. \v 38 Piru chaykamanqami Jesusqa ikikaqlawpi uk almadapi umanta sintikuchisha punuyaran. Chaymi chay yaĉhakuqninkunaqa rikĉhachir kaynu niran: \p —¡Taytituy! ¿Manachu kwintata qukanki yakumanmi chinqayanchikllapana nirqa? \p \v 39 Chaymantami Jesusqa sharir, wayrawan yakutaqa kaynu niran: \p —¡Uyarar, qasillay! nir. \p Chaynu nitinqami wayrawan yakuqa limpu limpu qasillaran. \v 40 Chaymantaqami Jesusqa yaĉhakuqninkunataqa niran: \p —¿Imapaqtaq kusalata manchakunkillapa? ¿Qamkunaqachu manaraq allitaqa kriyimankillapa? nir. \p \v 41 Piru paykunaqami kusalata manchakushanllaparayku dispantakashalla kaynu nir tapunakuyaqllapa: “¿Kayqa, imanu runa katintaq wayrawan yakumapis kasunqa?” nir. \c 5 \s1 Gadaramanta dyablupa yarpuyninwan runa \r (Mt 8.28-34; Lc 8.26-39) \p \v 1 Chaynu rirmi chay quĉhapa uklaw manyan Gadara \f + \fr 5:1 \ft Wakin iskribikashakunami “Gerasa” nin.\f* shutiq lugarman ĉharanllapa. \v 2 Chaymanta Jesús yaku karrumanta ishkitinqa, dyablupa yarpuyninwan kaq uk runa qimikaran. \v 3 Chay runaqami pantyunkunapi taq. Chaynulla kusala jwirsayjun ima kaq. Chaymi michka kadinakunawan watarmapis mana qasillachiytaqa puytiqllapachu. \v 4 Chaqa qasillachinanllapapaq nirmi kutir kutir makinkunata, ĉhakinkunata ima kadinakunawan wataqllapa. Piru chaynu kadinakunawan watatinllapamapis manami sirbichiqchu. Ashwanmi imanupis pidasu pidasu pitiq. Chaymi mayqanpis mana imanupis binsiyta puytiqllapachu. \v 5 Chay runaqami unaqpis, tutapis, sirkakunapi, pantyunkunapi kusalata qayĉhakur, rumikunawan paylla takakar ima puriq. \v 6 Piru Jesusta rikar-shuypaqami kusalata kallpar rir naypalanpi qunquriran. \v 7-8 Chaymi Jesusqa chapar niran: \p —Qam, dyablu mana sirbiq, lluqshiy kay runamanta nir. \p Chaynu niyatinmi dyabluqa qayĉhakur kaynu niran: \p —¡Unaq syilumanta Dyuspa Wamran Jesús, ama nuqamanqa yakapakamuychu! ¡Tayta Dyuspa shutinpimi rugashayki ama qischamanaykipaqchu! nir. \p \v 9 Chaynu qayĉhakuyatinmi Jesusqa tapuran: \p —¿Imataq shutinki? nir. \p Chay runaqa niran: \p —Nuqaqami shutini ‘Legión’. \f + \fr 5:9 \ft Legión nirqami intrachimanchik kusala achka suldadukuna nir.\f* Chaqa kusa achkami kanillapa nir. \p \v 10 Chaymantami chay dyablupa yarpuyninqa Jesustaqa kusalata rugaran ama chay lugarmantaqa itakunanpaqchu. \v 11 Piru chay kayashanllapamanta yatanllapa sirkakunapimi kusa achka kuchikuna shitqakuyaran. \v 12 Chaymi chay dyablupa yarpuyninkunaqa, Jesustaqa kaynu nir rugaranllapa: \p —Dijamayllapa chay achka kuchikuna kan chayman yaykunayllapapaq nir. \p \v 13 Chaynu nitinmi Jesusqa niran: \p —Riyllapa nir. \p Chaynami chay dyablupa yarpuyninkunaqa runamanta lluqshir kuchikunamanna yaykuranllapa. Chaymi kuchikunaqa chay kutilla kusalata kallpar, qaqata rishannu quĉhaman ratar ĉhuqar wanuran. Chay kuchikunaqami dus mil (2,000) yupay karan. \p \v 14 Nataq chay kuchikunata michiqkunaqami alsakar riranllapa. Chaynu rirmi tukuyla ĉhakranpi kaqkunata chaynulla pwiblupi kaqkunata ima willaranllapa. Chaymi tukuyla runakuna lluqshir riranllapa rikaq. \v 15 Chaymanta Jesús kayashanman ĉharnaqa, chay kusala achka dyablupa yarpuyninwan kasha runataqa, rikaranllapa yarpuyninpina mudakusha taqta ima. Chaqa dyablupa yarpuyninqa lluqshishana karan paymantaqa. Chaymi runakunaqa kusalata manchakuranllapa. \v 16 Nataq chay runakuna imanu chay dyablupa yarpuyninwan kaq runa alliyashanta, chaynulla imanu chay kuchikunawan pasashanta ima wakinkunata parlaranllapa. \v 17 Chaymantami tukuyla runakuna kusalata Jesustaqa rugaranllapa, chay lugarninllapamantaqa rinanpaqna. \p \v 18 Chaymi Jesús yaku karrupi rinanpaqna katinqa chay dyablupa yarpuyninmanta alliyasha runaqa Jesustaqa rugayaran paywan rinanpaq nir. \v 19 Piru Jesusqami mana munarchu niran: \p —Ashwanmi riyna wasikiman. Chaymi aylluykikunata ima parlanki imanumi Dyusqa kusalata llakipashur allichashusha nir. \p \v 20 Chaymi chay runaqa rir tukuyla chay Decapolispa pwiblunkunaman parlakuran, imatami Jesusqa paywan rurasha nir. Chayta uyaparqa tukuyla kusata dispantakaranllapa. \s1 Jesusmi allicharan uk warmita, Jairupa wamranta ima \r (Mt 9.18-26; Lc 8.40-56) \p \v 21 Chaymantami Jesusqa chay quĉhapa uklawninmanta yaku karrupi qashan tikrakamuranna. Piru chaymanpismi kusala achka runakuna tantakaranllapa. Chaymi Jesusqa paykunawan chay atun quĉhapa manyanpina kidaran. \v 22 Chaykamanqami Israel runakunapa tantakananllapa wasipi uk mantakuqnin Jairo shutiq ĉhamuran. Payqami Jesusta rikarqa, rir naypanpi qunqurikur kaynu nir kusalata rugaran: \p \v 23 —Taytituy, wamraymi wanuyanna. Imaraq rir makisituykikunata ananman ĉhurankiman, alliyarna kawsananpaq nir. \p \v 24 Chaymi Jesusqa riran paywan. Piru kusala achka runakunami pullanqa riran. Chaymi kusala kiĉhkipi riyaran payqa. \p \v 25 Piru chay runakunapa rurintami riyaran uk warmisita. Chay warmimi dusi añupaqna yawarnin shamutin qishaq karan. \v 26 Chaymi rimidyakuqkunapi, kusalata gastaran iman kaqninkunalamatapis. Piru manami mayqanpis allicharanchu. Ashwanmi masna binsikayaran. \v 27-28 Chaymanta Jesuspaq rimaqta uyaparqa yarpuran: “Jesuspa raĉhpanta kamarlami alliyashaq” nir. Chaymi payqa runakunapa rurinlata rir, ikinmanta Jesuspa raĉhpanta kamaran. \v 29 Chaynu kamatinlami, chay kutilla yawarnin shamuqqa qasillaranna. Chayna kwirpuntaqa alliyaqtana syintiran. \v 30 Piru Jesusqami kwintata qukaran pudirnin yarqusha nir. Chaymi ikiman tikrakar runakunata kaynu nir tapuran: \p —¿Pitaq raĉhpayta kamasha? nir. \p \v 31 Yaĉhakuqninkunaqa niran: \p —¿Manachu rikanki kusala achka runakuna wakmaqa kiĉhkichishuyan? Piru chaynumapis tapukuyanki: ‘¿Pitaq kamamasha?’ nir. \p \v 32 Piru Jesusqami kusalata chapayaran tukuy ridurninpi kaqkunata, mayqantaq raĉhpayta kamasha kanqa nir yaĉhananpaq. \v 33 Chaymantami chay warmiqa yaĉharanna nuqapaqmi chapakuyan nir. Chaymi kusalata manchakur chukchukyaqnulla rir Jesuspa naypalanpi qunqurikur, imanu kashantapis karanlata willaran. \v 34 Jesusqa niran: \p —Mamitay, kriyishaykiraykumi alliyashaykina. Chayraykumi aligrilana rikuy. Chaqa tukuy qishaynikimantami alliyashaykina. \p \v 35 Chaynu nir Jesús rimayatinllami, chay tantakananllapa wasipi mantakuq Jairupa wasinmanta ukkuna ĉhamur kaynu niranllapa: \p —Wamraykiqami wanushana. Amana masqa qillakachiynachu chay yaĉhachikuqtaqa nir. \p \v 36 Piru Jesusqami chay nishanllapata mana kasurchu, Jairutaqa niran: \p —Ama manchakuychu. Nuqalapi kriyiy nir. \p \v 37 Chaynu nirqa, chay ikinta riqkunataqa Jesusqa manana munaranchu pullan rinantaqa. Chaymi Jairuta, Pedruta, Santiaguta uknin Juanlawan ima aparan. \v 38 Jairupa wasinman ĉharqami, uyaparan kusata llakir waqaqllapata ima. \v 39 Chaymi Jesusqa wasi ruriman yaykurqa niran: \p —¿Imapaqtaq kusata waqar imaqa laqyayankillapa? Wamraqami mana wanushachu. Punuyanlami nir. \p \v 40 Chaynu nitinmi kusalata asiparanllapa. Piru payqa tukuy ruripi kaqkunata waqtaman urquran. Chayna wamrapa taytanta, mamanta apar, chay kimsa pullan riqkunalawan yaykuran ruriman, chay wamra usurayashanmanqa. \v 41 Chaymanta makinmanta aypar wamrataqa niran: \p \it —Talita cumi. \it* \p (Rimayninchikpiqa munan niyta: “Mamitay, qamtami nishuni: ¡Sharimuy!” nir). \p \v 42 Chaynu nitinlami, chay dusi añuyjun wamraqa sharir puriq qallariran. Chayta rikarmi tukuy runakuna kusalata dispantakaranllapa. \v 43 Piru Jesusqami paykunataqa niran: \p —Amami mayqantapis tukuy kaykunapaqqa parlankillapachu nir. \p Chaymantami kaĉhakuran wamrataqa qarananllapapaqna. \c 6 \s1 Jesusmi Nazaret pwiblupi \r (Mt 13.53-58; Lc 4.16-30) \p \v 1 Chaymantaqa chay Jairupa pwiblunmanta lluqshir Jesusqa yaĉhakuqninkunawan qashan tikrakaran Nazaret pwiblullamanna. \v 2 Chaymi uk samana diyapi Jesusqa chay tantakananllapa wasipi yaĉhachikuq qallariran. Chaynu yaĉhachikutin kusala achka runakuna uyapar kusa dispantakashalla kaynu nir tapunakuyaqllapa: \p “¿Kayqa maypitaq yaĉhakuranqa kay kusa yaĉhayashantaqa? ¿Wak yaĉhayninqa maymantataq kanqaqa? Chaynulla ¿imanutaq milagrukunata kusalata ruranqa? \v 3 ¿Manachu kayqa Mariapa, iĉhkakuq wamran? Chaynulla ¿manachu Santiagupa, Josipa, Judaspa, Simonpa uknin kay runaqa? ¿Manachu paypa warmi ukninkunamapis kaypi nuqanchikkunawan tanllapa?” \p Chaynu nir imami, mana kasunaranllapachu. \v 4 Chaymi Jesusqa niran: \p —Tukuy uklaw pachapimi kusa shumaqta rikanllapa uk runa Dyuspaq rimaqtaqa. Piru chay pwiblunllamanta kaqkuna, ayllunkuna chaynulla wasinllapi imaqami mana kasunllapachu nir. \p \v 5 Chaymi payqa chay Nazaret pwiblunllapiqa mana ima milagrutapis ruraranchu. Ashwanmi wakin qishaqkunapa ananman makinkunata ĉhurar allicharanla. \v 6 Piru Jesusqami kusalata yarpupakuran, chay runakuna paypi mana kriyinashanrayku. \s1 Jesusmi dusi yaĉhakuqninkunata kaĉharan yaĉhachikunanllapapaq \r (Mt 10.5-15; Lc 9.1-6) \p Jesusqami tukuy shipchakaq pwiblukunapi yaĉhachikur puriran. \v 7 Chaymantami dusi yaĉhakuqninkunataqa qayamur pudirninta quran, dyablupa yarpuyninta ima itakunanllapapaq. Chaynami ishkay ishkay kaĉharan rir yaĉhachikunanllapapaq. \v 8 Kaynu nirmi kaĉharan paykunataqa: \p “Nanpaqqami ama imatapis aparchu, bastunnikillapata charikurla rinkillapa. Chaynulla amami alburjata, jyamrita, qillayta imamapis apankillapachu. \v 9 Chaynullami llanqikillapata llanqikur, raĉhpaykillapata yakakur ama mudanantinqa aparchu rinkillapa. \v 10 Chaynullami, uk kusa allin runapa wasinman ĉhar samarqa, chay wasilapina kidankillapa chay ima diyaĉhi rinaykillapakaman. \v 11 Piru may lugarlawpi mana samachishurllapa chaynulla yaĉhachikutkillapa mana uyakushunatinllapaqa, chaymantaqa ĉhakikillapapi kaq pulbumatapis ĉhaspir rinkillapa. Chaynu rurarqami intrachinkillapa: ‘Manami nuqakunapa kwintayllapanachu. Ashwanmi qamkunapina kanqa’ nir. [Chiqaptami nishaykillapa: Jwisyu diya ĉhamutinqami chay pwibluqa kusala manchaypaqtana kastigakasha kanqa chay Sodomawan, Gomorra pwiblu kastigakashanmantaqa nir.]” \p \v 12 Chaymi Jesuspa yaĉhakuqninkunaqa rir yaĉhachikuranllapa: Uchaykillapata dijarna Dyusman tikrakayllapa nir. \v 13 Chaynulla dyablupa yarpuyninmatapis kusala achkata itakuranllapa. Qishaqkunatapismi allicharanllapa asaytiwan salar ima. \s1 Shutichikuq Juantami wanuchiranllapana \r (Mt 14.1-12; Lc 9.7-9) \p \v 14 Gubyirnu Herodesmi Jesuspaq kusalata rimaqllapata uyaparan. Chaqa chaynu rimatinllapami tukuy intirupi yaĉharanllapana. Chaymi Herodesqa kaynu niran: “Chay Jesusqami, Shutichikuq Juanlla kanqa. Chaqa wanushanmanta kawsamushanraykumi milagrukunamatapis rurayta puytiyanqa” nir. \p \v 15 Nataq ukkunaqa Jesuspaqqa niqllapa: “Dyuspa rimaqnin Eliasmi” nir. Wakinkuna-shuypaqa niqllapa: “Dyuspa uk rimaqninmi kanqa, imanutaq unay rimaqkuna kaq chaynulla” nir. \v 16 Chaynu nitinllapa uyaparmi Herodesqa, kaynu niran: “Chayqami Shutichikuq Juan. Nuqami umanta pitichikutiy wanuran. Piru kananqami kawsamusha” nir. \p \v 17-18 Chaqa Shutichikuq Juan kawsayatinmi, Herodesqa uknin Felipipa warmin Herodias shutiqta warmikur mana allintachu tukusha karan. Chaypaqmi Shutichikuq Juanqa Herodestaqa kaynu nisha kayaq: “Chay ukniki Felipipa warmin Herodiasta warmikita yupay purichiyashaykiqami mana allinchu” nir. \p Chayta nishanraykushi, Herodesqa kaĉhakuran Juantaqa aypar kadinakunawan watar karsilananllapapaq. \v 19-20 Chaynullashi chay Herodias warmipis Shutichikuq Juan, runanta chaynu willashanrayku ĉhiqnir, kusalata wanuchiyta munarmapis mana puytiranchu. Chaqa Herodesqashi warmintaqa mana dijaranchu chayta rurananpaqqa. Chaqa payqashi yaĉhaq Juanqami imatapis karanlata ruran chaynulla mana uchayjunlamapischu nir. Chayshi kusalata manchakuran. Chayraykushi Juan imata nitinpis Herodesqa kusa aligrila uyakur, mana imata nishaq nirpis yaĉhaqchu. \p \v 21 Piru uk diyapishi chay Herodiasqa imanullapis Shutichikuq Juantaqa wanuchichiran. Chay diyapishi Herodespa kumpliyañun karan. Chayshi paypa mantaqninkunawan, suldadukunapa mantaqninkunawan, chaynulla chay Galileamanta kusa runa nishakunawan ima fyistata ruraranllapa. \v 22 Chaypi katinllapashi Herodiaspa warmi wamranqa tukuyla chaypi kaqkunapa naypanpi lluqshir bayliran. Chayshi chay baylishanqa tukuy chaypi kaqkunata chaynulla Herodestapis kusalata gustaran. Chayshi Herodesqa intinadanta niran: \p —Mamitay, ima munashaykitapis mañamay, nuqami qushayki nir. \p \v 23 Chaymi qashan qashan jurar kaynu niran: \p —Ima munashaykitapis mañamay, nuqami qushayki, michka tukuy nuqa mantakushaymanta lamtar partin kaqmanmatapis nir. \p \v 24 Chaynu nitinshi, chay wamraqa lluqshir rir, maman Herodiasta tapuran: \p —¿Imatataq mañayman? nir. \p Mamanqa niran: \p —Shutichikuq Juanpa umanta mañay nir. \p \v 25 Chayshi wamraqa kallpaylla ruriman yaykur, Herodestaqa kaynu niran: \p —Kananllami Shutichikuq Juanpa umanta uk platupi qumanaykita munani nir. \p \v 26 Chaynu nirqashi mantakuq Herodestaqa kusalata llakichiran. Piru chaynu llakiyarmapisshi, chaypi kaqkunapa naypanpi jurar arnishanrayku kaĉhakuran chaynu rurananllapapaq. \v 27 Chayshi uk suldadunta kaĉharan karsilman rir Juanpa umanta apamunanpaq. \v 28 Chayshi chay suldaduqa karsilman rir, Juanpa umanta pitir uk platupi apamur, chay warmi wamratana quran. Nataq chay wamraqashi mamantana ashwan quran. \p \v 29 Chaymantashi Juanpa yaĉhakuqninkunaqa chayta yaĉharqa rir, karsilmantaqa kwirpunlatana apar pamparanllapa. \s1 Jesusmi sinku mil runakunata qararan \r (Mt 14.13-21; Lc 9.10-17; Jn 6.1-14) \p \v 30 Chaymantaqami Jesuspa dusi yaĉhakuqninkunaqa, tikrakamuranna. Chaynu tikrakamurmi Jesusta parlaranllapa imakunata rurashanllapata, yaĉhachikushanllapata ima. \v 31 Piru chay diyakunapiqami Jesús kayashanmanqa kusala achka runakuna tantakaranllapa. Chaymi chay runakunata yanapar ima Jesusqa yaĉhakuqninkunawan mana puytiqllapachu samar mikuylamatapis. Chaymi Jesusqa chay yaĉhakuqninkunata niran: \p —Rishunllapa chay chunllaq lugarkunaman, ratulaqa samaq nir. \p \v 32 Chaymi yaku karrupi paykunalana riranllapa chay chunllaq lugarkunamanna. \v 33 Piru chaynu ritinllapami kusa achka runakuna rikar riqsiranllapa. Chaymi yaĉharanllapa maymanmi riyanllapa nir. Chayraykumi tukuyla pwiblukunamanta runakunaqa kusalata kallpar rir, ashwan paykunamantaqa naypaqta ĉhar yararanllapa. \p \v 34 Chaymanta Jesús yaku karrumanta ishkirqa chay kusa achka runakunata rikar kusalata llakiran. Chaqa paytaqami yarpuchiran, uyshitakuna mana michikuqniyjun kanman yupay. Chaymi payqa kusa achka shumaq imakunata yaĉhachiran. \v 35 Piru limpu tardiyayatinnaqami chay yaĉhakuqninkunaqa qimikar kaynu niranllapa: \p —Kay lugarpiqami mana imapis kanchu. Chaynulla kusa tardinami. \v 36 Chayraykumi runakunataqa willay chay lugarkunaman, pwiblukunaman rir mikunanllapata rantinanllapapaq nir. \p \v 37 Piru Jesusqami niran paykunataqa: \p —Qamkuna qarayllapa nir. \p Chaynu nitinqa niranllapa: \p —¿Munayankichu kwichka achka dusyintus dinaryu qillaywan tantata rantir qaranayllapapaq? nir. \p \v 38 Jesusqa niran: \p —¡Rir, rikayllapa! ¿Aykataq tantitaykillapaqa? \p Chaymanta paykuna rir rikarqa niranllapa: \p —Sinku tantitawan, ishkay piskaditulami kan nir. \p \v 39 Chaynami Jesusqa tukuy chay runakunataqa wakpi kaypi muntun muntun tananllapapaq willaran chay qiwakunapina. \v 40 Chaymi paykunaqa kada muntunpi syin, syin; chaynulla sinkwinta, sinkwinta ima taranllapa. \v 41 Chaynu tashallapana katinqami, Jesusqa chay sinku tantitawan, ishkay piskadituta aypar unaq syiluman chapakur payji nir, Taytan Dyusman mañakuran. Chaymantami chay tantakunata pidasu pidasu pakir yaĉhakuqninkunata quran tukuyla chaypi kaq runakunata aypachinanllapapaq. Chaynumi chay ishkay piskaditutapis tukuylata aypachiranllapa. \v 42 Chaynumi tukuyla mikuranllapa tiqllananllapakaman. \v 43 Chaymantaqami chay tantapa chaynulla piskadupa subrantaqa dusi kanasta untataraq tantaranllapa. \v 44 Piru chay mikusha chaykunata yupatinllapaqami ullqukunala sinku mil (5,000) karanllapa. \s1 Jesusmi yakupa ananta puriran \r (Mt 14.22-27; Jn 6.15-21) \p \v 45 Chaymanta Jesusqa yaĉhakuqninkunata yaku karruman iqachiran, rir ĉhaskinanllapapaq quĉhapa uklawnin Betsaida pwibluman paymantaqa naypaqta. Nataq payqa chaylapi kidaran tukuyla dispidikur rinanllapakaman. \v 46 Chaynu dispidikur ritinllapanaqa, Jesusqa uk sirkaman payla iqaran Taytanman mañakuq. \v 47 Limpu amsayatinnaqa yaku karruqa chay quĉha ĉhaypipina karan. Piru Jesús payla pachapi karmi, \v 48 rikaran chay yaku karruqa mana yaqqa riyta puytiqtachu. Chaqa naypanllapalawmantami kusala jwirti wayra shamuyaran. Limpu achkiyaqpinaqa, Jesusqa yaku ananllata riran yaĉhakuqninkunalawman. Piru chaynu paykunaman riyarmapis, dirichu pasar rinaq yupay tukuran. \v 49-50 Chaynu yakupa ananta riqta tukuy yaĉhakuqninkuna rikarmi, kusalata manchakur “¡Wakqami aya!” nir kusata qayĉhakuranllapa. Chaymantami Jesusqa paykunataqa kaynu niran: \p —¡Shachinakur ama manchakuyllapachu! ¡Nuqami kani! nir. \p \v 51 Chaynu nirmi, payqa chay yaku karruman iqaran. Chaymi ashwan wayraqa limpu qasillaran. Chayta rikarmi paykunaqa limpu dispantakaranllapa. \v 52 Chaqa manari intrakashallapachu karan Jesús chay tantitakunawan milagruta ruratin rikarmapis, mana allita paypi kriyishanllaparayku. \s1 Jesusmi Genesaretpi qishaqkunata allicharan \r (Mt 14.34-36) \p \v 53 Chaymanta chay atun quĉhata pasarqa, Genesaret lugarman ĉharanllapa. Chaymi ashwan chay yaku manyapina yaku karrutaqa watar dijaranllapa. \v 54 Piru chaypi taqkunaqami yaku karrumanta ishkiqlata Jesustaqa riqsiranllapa. \v 55 Chaymi chay rikaqkunaqa rir tukuyla may lugarkunapi parlakuran Jesuspaqqa. Chayraykumi kusala achka qishaqkunata wintur ima ĉhachimuranllapa Jesusman. \v 56 Chaymi Jesusqa maylawpi nir yaĉharllapaqa, chay may riyashan nankunapi ima qishaqninllapakunataqa apar yarachiqllapa. Michka pwiblukunapi, ĉhakrankunapi, nankunapi ima katinmapis, qishaqninllapataqa yarachiqllapa. Chaymi kusalata Jesustaqa rugaranllapa raĉhpanpa manyanlamatapis kamananllapapaq. Chaynu chay raĉhpanpa manyanta tukuy kamaqkunaqa allinna kidaqllapa. \c 7 \s1 Mana allin yarpuyninchikmi uchakuchimanchik \r (Mt 15.1-20) \p \v 1 Chaymantami Jesusman qimikaranllapa fariseo runakuna, Moisés mantakushanta wakin yaĉhar yaĉhachikuqkuna ima. Paykunaqami Jerusalenmanta ĉhamusha karanllapa. \p \v 2 Chaymi paykuna rikayatin, Jesuspa wakin yaĉhakuqninkunaqa mana makinta paqakurchu mikuranllapa. Chaynuqami mana ruraranllapachu chay paqakuna kustumritaqa. Chaymi kusala mana allinta yarpuchiran paykunataqa. \v 3 Chaqa chay fariseukuna, chaynulla tukuy Israelmanta kaqkunaqami unay rukunllapakunapa kustumrinllawan kar, chay paqakuna kustumrita mana rurarqa mana mikuyta puytiqllapachu. \v 4 Chaynulla rantiq rir, tikrakamurmaqa chay paqakuna kustumrita rurar, kusalata paqakur mikuqllapa. Chaynulla chay kustumrinraykuqami kaykunata kusalata paqaqllapa: Basu upyananllapata; jarrankunata, jyirru mankankunata, mantankunata ima. \v 5 Chayraykumi chay fariseo runakuna chaynulla Moisés mantakushanta yaĉhar yaĉhachikuqkunaqa, Jesustaqa kaynu nir tapuranllapa: \p —¿Imapaqtaq yaĉhakuqnikikunaqa unay rukunchikkunapa kustumrin nishannulla mana rurar, makinllapata mana paqakur mikunllapaqa? nir. \p \v 6 Chaynu nitinmi Jesusqa paykunataqa niran: \p —¡Dyusta yanqa kasuq tukuq kuchi runakuna! Waknupaqĉhi Dyuspa unay rimaqnin Isaiasqa, qamkunapaq rimaran. Chaqa niqmi: \q1 Kay pwiblumanta runakunaqami shiminllapalawan kasumanllapa. \q2 Piru yarpuyninllapapiqami mana chiqaptaqa kasumanllapachu. \q1 \v 7 Chayraykumi yanqalla aduramaqllapa yupay tukunllapamapis. \q2 Chaqa chay yaĉhachikuyashan chaykunapis yanqa runakunapa yaĉhachikuyninla imami nir. \m \v 8 Chaqa qamkunaqami Dyus mantakushanta mana kasurchu, runakunapa kustumrinlata rurar kawsankillapa. [Chaynulla basu upyanaykillapata, jarraykillapata, uk kusa achka imakunata paqankillapa ima.] \p \v 9 Jesusqami niranpis: \p “Qamkunaqami chay kustumrikillapata ruranaykillaparaykula, Dyus mantakushantaqa mana kasunkillapachu. \v 10 Chaqa Moisesqami Dyus nitin kaynu nir mantakuran: ‘Taytaykita mamaykita kusa rispituwan kasuyllapa. Chay mayqanpis taytanta mamanta ĉhiqniqkunaqami wanuchikasha kanqallapa’ nir. \v 11 Piru qamkunaqami ninkillapa, uk runaqa niyta puytin taytanta mamanta: ‘Manami yanapashuyta puytinichu. Chaqa tukuy imay kaqkunatami arnisha kani Dyusta’ nir. \v 12 Chaynu nirmi ninkillapa: ‘Mayqanpis chaynu niqqami manana taytanta, mamantaqa yanapayta puytinnachu’ nir. \v 13 Chaynuqami ninkillapa, Dyus mantakushanta mana kasurnachu, ashwan qamkunapa kusala achka kustumrikillapalatana yaĉhachikur kawsanaykillapapaq”. \p \v 14 Chaymantami Jesusqa runakunata qayamur kaynu niran: \p “Allita uyakumarmi, intrakayllapa. Chaqa nishaykillapa: \v 15 Mayqanpis ima mikuyta mikushanraykuqa manami uchakunchu. Ashwanmi mayqantapis yarpuyninllamanta kusala mana allin yarpuynin lluqshimuq uchakuchin. [ \v 16 Chaymi nishunillapa: Rinriyjun kaqkunaqa uyakur intrakayllapa nir]”. \p \v 17 Chaymanta Jesusqa chay achka runakunata chaypi dijar rirnaqa, uk wasiman yaykuran. Chaymi chay yaĉhakuqninkunaqa kaynu niranllapa: “Allita intrachimayllapa, chay naqa yaĉhachikushaykitaqa” nir. \p \v 18 Chaymi paykunataqa niran: \p “¿Ima qamkunapischu mana intrakankillapa? Chaqa kaynumi niray: Mayqanpis ima mikuyta mikushanraykuqa manami uchakunchu nir. \v 19 Chaqa chay mikuyqa manami yarpuyninmanchu rin mikutinqa. Ashwanmi paĉhanman rin, chaymantana kwirpunqa qashan itakamun”. \p Chaynu nirqami Jesusqa intrachikuyaran tukuy mikuyqashi allin mikunapaqqa nir. \v 20 Chaynullami niranpis: \p “Uk runapa yarpuyninmanta kusala mana allin yarpuynin lluqshimuqmi uchakuchin. \v 21 Chaqa uk runapa yarpuyninmantaqami mana allin yarpuykuna lluqshimun. Chaymi musu kar, manaqa shipash karpis pakaplla kayta yarpun. Chaynulla suwakuyta, wanuchikuyta ima yarpunllapa. \v 22 Chaynullami ukwan ukwan kayta, ukpa imankunata munapakuyta, mana allinta rurakuyta, llullachikuyta, yanqalla imantapis tukchiyta, ĉhiqnikuyta, ukpa washanta rimayta, kusa kani niyta ima yarpunllapa. Chaynullami mana yarpuyniyjun yupay purinllapa. \v 23 Chaymi tukuy kay riqchaq mana allin yarpuykunaqa runapa yarpuyninllamanta lluqshimun. Chaynu karmi, ashwan runataqa uchakuchin”. \s1 Mana Israelmanta warmimi Jesuspi kusalata kriyiran \r (Mt 15.21-28) \p \v 24 Chaymantami Jesusqa riran chay Tiro pwibluman [chaynulla Sidón pwibluman ima]. Chayman ĉharqa, mana mayqanpis yaĉhananpaqchu uk wasiman yaykuran. Piru chaynu mana yaĉhananllapata munatinmapismi ashwan tukuyla yaĉharanllapana. \v 25-26 Chaymi uk warmisita shamuran payman. Paypa warmi wamranmi dyablupa yarpuyninwan kaq. Chaymi shamur Jesuspa naypanpi qunqurikur, kusalata rugaran wamranmanta chay dyablupa yarpuyninta itakunanpaq. Chay warmisitaqami mana Israelmantachu karan. Ashwanmi Sirofenicia lugarmanta karan. \p \v 27 Piru Jesusqa niran: \p —Dijay wamraykunataraq puntataqa qarashaq. Chaqa manami allinchu wamranchikpa mikunanta kitar allqitukunata qaranapaqqa nir. \p \v 28 Chaymi chay warmisitaqa niran: \p —Chiqaptami chaynu Taytituy. Piru allqitukunamapismi, misapa ĉhakinpi karqa chay wamritukuna ishkichishanlamatapis mikun nir. \p \v 29 Chaynu nitinmi Jesusqa niran: \p —¡Mamitay, chiqaptami ninki! Rikuynari. Chaqa chay dyablupa yarpuyninqami wamraykimantaqa lluqshishana nir. \p \v 30 Chaymi warmiqa wasinman rir ĉharqa, wamrantaqa mantanpi usuraqta tariran. Piru chay dyablupa yarpuyninqami lluqshishana karan. \s1 Jesusmi upa gaguta allicharan \p \v 31 Chaymantami Jesusqa chay Tiro pwiblumanta lluqshir rir Sidón pwibluta, Decapolispa pwiblitunkunata pasar imana, ĉharan Galilea shutiq quĉhapa manyanman. \v 32 Chayman ĉhatinmi payman apamuranllapa uk upa gagu runata. Chaymi rugaranllapa makinta ananpi ĉhurarla allichananpaq. \v 33 Chaymantami Jesusqa chay runataqa tukuy chaypi kaqkunamantaqa uklawman apar, rinrinkunaman didunta itaran. Chaynulla tuqayninwan didunta nuyuchir chay runapa qallunta nuyuchiran. \v 34 Chaymantami unaq syiluman chapakur, kusala jwirtita amayninta urqur, niran: \it “¡Efata!”\it* (Rimayninpiqa niyaran: “¡Kiĉhakay!” nir). \p \v 35 Chaynu nitinlami chay runapa rinrinkunaqa kiĉhakaranna. Qallunpis alliyatin, rimayta puytiranna. \p \v 36 Chaymantami Jesusqa chaypi kaqkunata willaran ama mayqantapis willananllapapaqchu chayta rurashanpaqqa. Piru chaynu mayqantapis mana willananpaqchu kutir kutir nitinmapis, ashwan kusalata parlakuranllapa. \v 37 Chaymi runakunaqa kusa dispantakashalla niyaqllapa: “Kusa allintami imatapis rurayan. ¡Chaqa upakunatapis uyakuchiyan! Chaynulla mudukunatapis rimachiyan ima” nir. \c 8 \s1 Jesusmi kwatru mil runakunata qararan \r (Mt 15.32-39) \p \v 1 Chaymantami qashan uk diyapi Jesusman kusa achka runakuna tantakaran. Piru manami imapis mikunanllapapaq karanchu. Chaymi Jesusqa yaĉhakuqninkunata qayamur niran: \p \v 2 —Kusatami llakini kay runakunapaqqa. Chaqa kimsa diyanari nuqawan kaypi. Mananami imata mikunanllapapaqpis kannachu. \v 3 Chaymi mana qarar wasinllapaman kaĉhatiyqa, imanupiqa riyar mallaqpaq imananmanllapa. Chaqa wakinkunaqami kusala largu maymanta shamushallapa. \p \v 4 Chaynu nitinmi, yaĉhakuqninkunaqa niran: \p —Piru, ¿imanunari waknu kusala achka runakunapaqqa kay chunllaq mana mayqanpis tayashanllapa lugarpiqa mikuytaqa tarishunllapa? nir. \p \v 5 Jesusqa tapuran paykunataqa: \p —¿Aykataq kan tantitaykillapaqa? nir. \p Paykunaqa niranllapa: \p —Syiti tantitalami kan nir. \p \v 6 Chaymantami payqa willaran runakunata, pachalapimapis tananllapapaq. Chaymi, chay syiti tantitata aypar payji nir, Taytan Dyusman mañakuran. Chaymantami, tantakunata pakir quran chay yaĉhakuqninkunata. Chaymi paykunana runakunataqa aypachiranllapa. \v 7 Chaynullami karanpis ayka piskaditukuna. Chaymi aypar Dyusta payji nirqa, yaĉhakuqninkunata quran aypachikunanllapapaq. \v 8 Chaynumi tukuynin tiqllanankaman mikuranllapa. Ashwanmi subrankunata tantarqa, syiti kanastatana untachiranllapa. \v 9 Piru chay mikusha chaykunaqami kwatru mil (4,000) yupay karanllapa. Chaymantami Jesusqa tukuyta dispidirna, \v 10 yaĉhakuqninkunawan yaku karruman iqar riranllapa uk lugar Dalmanuta shutiqmanna. \s1 Jesustami mañaranllapa qashan uk milagruta rurananpaq \r (Mt 16.1-4; Lc 12.54-56) \p \v 11 Chaymantami fariseo runakuna ĉhamur Jesuswan willanakuq qallariranllapa. Chaymi mabir ima ninqashi nir, kaynu niranllapa: “Chiqapta Dyusmanta shamushayki nir yaĉhanayllapapaqqa uk milagruta ruray” nir. \p \v 12 Chaymi Jesusqa kusa jwirtita amayninta urqur, niran: “¿Imaraykutaq kay runakunaqa milagrukunataraq ruranaypaq mañamanqa? Chiqaptami nishaykillapa: Manami ima milagrulamatapis qamkunapaqqa rurashaqchu nir”. \p \v 13 Chaynu nirnaqami, paykunalatana chaypi dijar qashan yaku karruman iqar riranna chay atun quĉhapa uklaw manyanmanna. \s1 Fariseukunapa mana allin yaĉhachikuyninkuna \r (Mt 16.5-12) \p \v 14 Jesuspa yaĉhakuqninkunaqa qunqar mana imalatapis apashallapachu karan mikunanllapapaqqa. Piru yaku karrupina karqa kwintata qukaranllapa, uk tantitalata apayanllapa nir. \v 15 Chaymi Jesusqa niran paykunataqa: \p —Allita kwintata qukar, kuytakankillapa chay fariseo runakunapa, chaynulla Herodespa libaduranllapamanta nir. \p \v 16 Chaynu nitinmi, yaĉhakuqninkunaqa, tanta mana kashanraykumi chaynuqa nimayashunllapa ninakuranllapa. \p \v 17 Chaynu yarpuyanllapa nir yaĉhayashanraykumi, Jesusqa kaynu niran: \p —¿Imapaqtaq ninkillapa, tanta mana kanchu? nirqa. ¿Ima manaraqchu intrakankillapa? ¿Manaraqchu kwintata qukankillapa? ¿Ima kwichkachu yarpuynikillapaqa mana intrakan? \v 18 ¿Ima nawiyjun karmapischu mana rikashaykillapa rurashayta? ¿Ima rinrikillapa karmapischu mana uyaman? Chaynulla ¿mananachu yarpunkillapa chay, \v 19 sinku tantitamanta sinku mil runakunata qarashaytaqa? Chaynu qarakutiyqa, mabir ¿ayka kanasta untatataq subrantaqa tantaraykillapa? \p Paykunaqa niran: \p —Dusi kanastata nir. \p \v 20 —Ma, chay syiti tantitamanta kwatru mil runakunata qaratiyqa, ¿ayka kanasta untatataq subrantaqa tantaraykillapa? \p Paykunaqa niran: \p —Syiti kanastata nir. \p \v 21 Piru Jesusqa paykunataqa niran: \p —¿Ima manaraqchu intrakankillapa? nir. \f + \fr 8:21 \ft Jesusqa libadurapaq rimarqa manami tantapaqchu niyaran. Ashwanmi chay fariseo runakuna kusala mana allinta yaĉhachikuyashanpaq rimayaran.\f* \s1 Jesusmi uk syiguta allicharan \p \v 22 Chaynu riyarllapami ĉharanllapa Betsaida pwibluman. Chaypiqami apamuranllapa uk syigu runata Jesusman kamarla allichananpaq. \v 23 Chaymi Jesusqa chay syigutaqa makinmanta aysakur, pwiblumanta waqtalawman aparan. Chaymantami tuqayninwan runapa nawinkunata nuyuchir, makinta ananman ĉhurar, tapuran: \p —¿Imallataqachu rikayta puytinkina? nir. \p \v 24 Chaymi chay runaqa chapakuq qallarirna, niran: \p —Rikaninami runakunataqa qirukunata yupay. Piru puriqtami rikayani nir. \v 25 Chaymi Jesusqa makinwan chay runapa nawinta qashan kamatin, kusalata chapakuyarqa, allinna kidaran. Chaymi tukuy imatapis rikayta puytiranna. \v 26 Chaymantami Jesusqa chay runataqa wasikiman riyna nirqa, kaynu niranpis: \p —Amami chay pwibluman yaykunkichu. [Chaynulla kay rurashaytaqa amami mayqantapis willankichu] nir. \s1 Pedrumi Jesustaqa Dyuspa Akrashan Cristun kanki niran \r (Mt 16.13-20; Lc 9.18-21) \p \v 27 Chaymantami Jesusqa yaĉhakuqninkunawan Cesarea Filipo pwibluman riranllapa. Chaynu riyarmi Jesusqa yaĉhakuqninkunata kaynu nir tapuran: \p —¿Nuqapaqqa mayqanshi kani ninllapataq runakunaqa? nir. \p \v 28 Chaynu nitinqa paykunaqa niranllapa: \p —Wakinqami ninllapa, Shutichikuq Juan nir. Nataq wakin-shuypaqa ninllapa Elías nir. Chaynulla wakinkunaqa ninllapa Dyuspa uk rimaqnin kanqa nir. \p \v 29 —Qamkunapaq-shuypaqa, ¿mayqantaq kani? —nir tapuran yaĉhakuqninkunataqa. \p Chaymi Pedruqa niran: \p —Qamqami Dyuspa Akrashan Cristun kanki nir. \p \v 30 Chaynu nitinmi, Jesusqa paykunata willaran ama mayqantapis paypaqqa parlananllapapaqchu nir. \s1 Mananami maychu wanunaypaq niran Jesusqa \r (Mt 16.21-28; Lc 9.22-27) \p \v 31 Chaymantami Jesusqa yaĉhakuqninkunata kaynu nir yaĉhachiq qallariran: Dyusmanta Shamuq Runataqami chay ruku kaq mantakuqkuna, kurakunapa mantaqninkuna, chaynulla Moisés mantakushanta yaĉhar yaĉhachikuqkuna ima ĉhiqnir kusalata qischanqallapa. Chaynu qischarmi wanuchinqallapa. Piru kimsa diyamantaqami qashan kawsamunqa nir. \p \v 32 Chaynu nirmi, kusalata willar intrachiran paykunataqa. Chaymi, Pedruqa uklawman Jesusta paylata apar, anyaqnulla willaran ama chaynu rimananpaqnachu. \p \v 33 Piru Jesusqami tikrakar wakin yaĉhakuqninkunata chapar, Pedrutaqa kaynu nir anyaran: \p —¡Ashuy naypaymantaqa dyablu! \f + \fr 8:33 \ft Chaynuqami Jesusqa niran, Pedro dyablu munashanta rimashanrayku.\f* Qamqami Dyus munashantaqa mana intrakar, yanqa runakuna yarpushannula rurachimanayanki nir. \p \v 34 Chaymanta Jesusqa yaĉhakuqninkunata chaynulla chaypi kaqkunata qayamur kaynu niran: \p “Mayqanpis nuqapa yaĉhakuqniy kanarqami amana bidanllapapaqqa llakinqallapanachu. Ashwanmi kruspi wanuchinatinllapamapis ama manchakurchu nuqalapi yarpur shachinakunqallapa. \v 35 Chaqa mayqanpis paykuna munashannulla bidanta washayta kamaqkunaqami tukuy tyimpupaqna qischakanqallapa. Piru mayqanpis nuqapi kriyishanrayku chaynulla shumaq rimayniyta yaĉhachikushanrayku qischakar wanuqkunaqami tukuy tyimpupaqna kawsanqallapa. \v 36 Chaymi nishaykillapa: Mayqanpis kay pachapi kaq iman munashanta tantakur mana washakatinqa, ¿imapaqtaq sirbiyan chay tantakushanqa? \v 37 ¿Uk runachu achka imata pagrakur washakayta puytinman? ¡Manami! \v 38 Piru mayqanpis nuqamanta chaynulla rimayniymanta ima kay mana kriyishanrayku kusala uchasapa runakunapa naypanpi pinqakutinqami, Dyusmanta Shamuq Runapis Taytanpa kusa llipyalla pudirninwan shamurqa, kusa allinla angelkunapa naypanpimapis pinqakunqa”. \c 9 \p \v 1 Chaynullami Jesusqa niranpis: \p —Chiqaptami nishaykillapa: Kaypi kawsaqkunaqa wakinllaqa Dyus kusa pudirninwan mantakuqtaqa rikanqallapa manaraq wanuyarchu nir. \s1 Jesusmi llipya intirupaq tikrakaran \r (Mt 17.1-13; Lc 9.28-36) \p \v 2 Chaymanta saysi diyakuna pasashana katinqa, Jesusqa kusa unaq sirkaman riran, Pedruta, Santiaguta, Juanta ima, paykunalata apar. Chaymi chay kimsa yaĉhakuqninkunapa naypanpi Jesuspa qaqllanqa, kusala ukman shumaqpaq tikrakaran. \v 3 Chaynulla raĉhpanmapis kusala yuraq llipya intirupaq tikrakaran. Chaqa manami mayqanpis raĉhpata kusalata paqarmapis chaynu yuraqchayanqachu. \v 4 Chaymi yaĉhakuqninkunaqa rikaranllapa Jesusta, Eliaswan, Moiseswan ima parlaqta. \v 5-6 Chaynu rikarqami paykunaqa kusalata manchakuranllapa. Chaymi Pedruqa kusa manchakushalla mana imata nishaq nir yaĉharchu, kaynu niran Jesustaqa: \p —Yaĉhachikuq Taytituy, ¡kaypiqami kusala allin kanchikllapa! Rurashaqllapa kimsa chukllitakunata, ukta qampaq, ukta Moisespaq, ukta-shuypaqa Eliaspaq nir. \p \v 7 Chaykamanqami, puktay limpu paykunata pampar pasayaran. Piru chay puktay rurimantami Dyus kaynu niyaran: \qc “Kaymi kusa munashay Wamrayqa. \qc ¡Paylatami kasunkillapa!” nir. \p \v 8 Chaymi chay kutilla tukuy ladunman chapakurqa, manana mayqantapis rikaranllapanachu. Ashwanmi Jesusta paylatana rikaranllapa. \p \v 9 Chaymanta chay unaq sirkamanta ishkimuyatinllapanaqa Jesusqa yaĉhakuqninkunata kaynu niran: \p —Amami mayqantapis parlankillapachu chay rikashaykillapataqa, Dyusmanta Shamuq Runa wanur kawsamunankaman nir. \p \v 10 Chaymi paykunaqa mana mayqantapis parlaranllapachu, michka paykuna chay “Wanur kawsamushaq” nishanpaq mana intrakasha karmapis. Chaynu mana intrakashanllaparaykumi kusalata tapunakuyaqllapa. \p \v 11 Chaymi Jesustaqa kaynu nir tapuranllapa: \p —Chaynu katinqa, ¿imapaqtaq Moisés mantakushanta yaĉhar yaĉhachikuqkunaqa, Eliasraqshi Dyuspa Akrashan Cristunmanta naypaqtaqa shamuyanqa ninllapa? nir. \p \v 12 Jesusqa paykunataqa niran: \p —Chiqaptami Elías naypaqtaqa shamuyanqa. Chaynu shamurmi tukuy imata Dyus munashanulla shumaqchayanqa. Chaqa, ¿imapaqtaq Dyus nitin iskribikashakunapiqa nin: ‘Dyusmanta Shamuq Runataqashi ĉhiqnir kusalata qischayanqallapa?’ nirqa. \v 13 Chaymi nishaykillapa: Eliasqami shamushana. Chaynu shamutinmi, Dyus nitin iskribikashannulla mana kwintacharchu paykuna munashannulla ruraranllapa nir. \f + \fr 9:13 \ft Kaypiqami Eliaspa shutinwan Shutichikuq Juanpaq rimayan. Payqari Eliasnu karan. Rikay San Mateo 17.13.\f* \s1 Jesusmi allicharan dyablupa yarpuyninwan kaq wamrata \r (Mt 17.14-21; Lc 9.37-43) \p \v 14 Chaymanta Jesusqa chay kimsa yaĉhakuqninwan tikrakamurqa, chay wakin yaĉhakuqninkunataqa kusala achka runakunawan tariran. Chaypiqami karan Moisés mantakushanta wakin yaĉhar yaĉhachikuq runakuna ima. Chaymi paykunaqa Jesuspa yaĉhakuqninkunawan kusalata willanakuyashallapa karan. Chaykamanmi Jesusqa ĉhamuran. \v 15 Chaynu Jesús ĉhamutin rikarmi tukuyla chay runakunaqa kusa dispantakashalla kallparanllapa Jesusta saludaq. \v 16 Chaymi Jesusqa yaĉhakuqninkunata niran: \p —¿Imapaqtaq paykunawan kusalata willanakuyaraykillapa? nir. \p \v 17 Chaypi kaqkunamanta ukqami niran: \p —Yaĉhachikuq Taytituy, wamraytami apamusha kani qamman. Chaqa dyablupa yarpuyninmi limpu muduchar dijasha. \v 18 Chaymi maypi katinpis dyablupa yarpuyninqa wamraytaqa atakita qur usuraqtana dijan. Chaynulla shiminmanta kusalata pusquta itakuchir, kirunmatapis kusalata richyachir ima wanushata yupayna dijan. Chaymi chay yaĉhakuqnikikunata mañakuray dyablupa yarpuynintaqa itakunanpaq. Piru manami puytishallapachu nir. \p \v 19 Jesusqa niran: \p —¡Ay qamkuna Dyuspi mana allita kriyiqkuna! ¿Maydiyakamantaq allita intrachishunayllapapaq qischakashaq? ¿Ima maydiyakamantaq qamkunawan shachinakushaq? Ma, kayman apamuyllapa nir. \p \v 20 Chaymi chay wamrataqa Jesusman aparanllapa. Chaynu apatinllapaqa, chay dyablupa yarpuyninqa Jesusta rikarqa, wamrata atakita qur pachaman ratachir ribulkachiran, shiminmanta pusquta itakuchiran ima. \v 21 Chaymi Jesusqa wamrapa taytantaqa kaynu nir tapuran: \p —¿Ima tyimpumanta-pachataq wamraykiqa waknu qischakan? nir. \p Taytanqa niran: \p —Takshitunmanta-pacha. \v 22 Chaymi wak dyablupa yarpuyninqa kutir kutir ninaman, yakuman ima itasha wanuchinanpaq. Chayraykumi puytiq yupay karqa, llakipar yanapamayllapari nir. \p \v 23 Chaynu nitinmi Jesusqa niran: \p —¿Imaraykutaq puytiq yupay karqa yanapamayllapari nimanki? Chaqa tukuy kriyiqkunapaqqami imapis ruraypaq \f + \fr 9:23 \ft Wakin iskribikashakunapimi nin: “Kriyitkiqami imapis rurakanqa. Chaqa tukuy kriyiqkunapaqqami imapis ruraypaq” nir.\f* nir. \p \v 24 Chaynu nitinmi chay wamrapa taytanqa kusala jwirtita kaynu nir qayĉhakuran: \p —Nuqaqami kriyini, Taytituy. Ashwan ¡yanapamay-ari masna kriyinaypaq! nir. \p \v 25 Chaymantami Jesusqa kusala achka runakuna tantakamuqta rikarqa, chay dyablupa yarpuyninta kaynu nir anyaranna: \p —Muduchakuq chaynulla upachakuq dyablupa yarpuynin, nuqami mantashuni kay wamramantaqa lluqshir, amana qashanqa yaykunkinachu nir. \p \v 26 Chaynu nitinmi, chay dyablupa yarpuyninqa wamrataqa qashan atakita qur, pachaman ratachir wanushata yupay dijar lluqshiranna. Chaymi rikaqkunaqa niyaranllapa: “Ashwanmi wamraqa wanunna” nir. \v 27 Piru Jesusqami wamrataqa makinmanta chutar sharichimuran. Chaymi ashwan wamraqa sharanna. \p \v 28 Chaymantami Jesusqa uk wasiman yaykuran. Chaypimi yaĉhakuqninkunaqa paylata kaynu nir tapuranllapa: \p —¿Imaraykutaq chay dyablupa yarpuynintaqa mana itakuyta puytisha kashaqllapaqa? nir. \p \v 29 Jesusqami niran paykunataqa: \p —Waknu riqchaq dyablupa yarpuynintaqami mana chaynulaqa uk runamantaqa itakunchikchu. Ashwanmi [ayunar] Dyusman kusalata mañakur ima itakuyta puytinchik nir. \s1 Ishkay kutipaqnami Jesusqa wanushaqna niran \r (Mt 17.22-23; Lc 9.43-45) \p \v 30-31 Chaymanta, Jesusqa yaĉhakuqninkunawan rirqa pasaran Galilea pwiblupa lugarninkunata. Piru payqami mana munaranchu mayqanpis mayta risha nir yaĉhananllapataqa. Chaqa yaĉhakuqninkunatami kaynu nir yaĉhachiyaran: \p “Dyusmanta Shamuq Runatami kuntrankunaman qukuyanqallapa. Chaynu qukutinllapami wanuchinqallapa. Piru kimsa diyamantaqami qashan kawsamunqa” nir. \p \v 32 Chaynu nir willatinmi yaĉhakuqninkunaqa mana intrakaranllapachu. Chaynulla tapunanllapapaqmapis kusalatari manchakuyaranllapa. \s1 ¿Mayqantaq Dyuspaqqa kusa mas allin kanqa? \r (Mt 18.1-5; Lc 9.46-48) \p \v 33 Chaymantami Capernaúm pwibluman ĉharnaqa, uk wasiman yaykuranllapa. Chaymi Jesusqa yaĉhakuqninkunata kaynu nir tapuran: \p —¿Imanirtaq qamkunaqa nanpi willanakuyaraykillapa? nir. \p \v 34 Piru paykunaqami pinqakur mana imatapis nirchu uyarala kidaranllapa. Chaqa nanpiqami willanakusha karanllapa, mayqanninllapashi kusa mas allin kanqa nir. \v 35 Chaymantami Jesusqa taran. Chaymi dusi yaĉhakuqninkunata qayar, kaynu niran: \p —Mayqanpis kusa kayta munaqqami mana kwintachaypaqla tikrakar, uk sirbikuq yupay kar wakinninllapatana yanapanmanllapa. \p \v 36 Chaynu nirmi, uk wamrituta paykunapa ĉhaypinman apar, marqakur kaynu niran: \p \v 37 —Mayqanpis nuqapi kriyishanrayku kay wamritu yupay kaqta, shumaqta samachiqqami, ashwan nuqallatana samachimayan. Piru manami nuqalatachu samachimayan, ashwanmi chay mayqanĉhi kaĉhamasha chaytapis samachiyan nir. \s1 Mana kuntramaqninchikqami ashwan faburninchik \r (Lc 9.49-50; Mt 10.42) \p \v 38 Chaymantami yaĉhakuqnin Juanqa niran: \p —Yaĉhachikuq Taytituy rikashami kanillapa uk runata qampa shutikiwan dyablupa yarpuyninkunata runakunamanta itakuqta. Chaymi paytaqa nirayllapa ama chayta ruraychu nir. Chaqa chay runaqa mana nuqanchikkunawanqa purinchu. \p \v 39 Chaynu nitinmi Jesusqa niran: \p —Ama ‘Mana’ niyllapachu. Chaqa mayqanpis nuqapa shutiywan milagruta rurayarqa, manami chay kutilla kuntray rimayta puytiyanqachu. \v 40 Ashwanmi nuqanchikpa mana kuntranchik karqa, nuqanchikpa faburninchik kanqa. \v 41 Chiqaptami nishaykillapa: Mayqanpis qamkunata nuqapi kriyishaykillaparayku uk jarru yakituta upyachishuqllapaqami, kusa shumaq allin imakunatana aypanqallapa Dyusmantaqa nir. \s1 Kuytawkish uchakutkillapa \r (Mt 18.6-9; Lc 17.1-2) \p \v 42 Piru nuqapi kriyishanrayku mana kwintachaypaqla kay taksha wamrituykuna yupay kaqkunata uchakuchiqkunataqami, kusala allin kanman kunkanpi uk marayta watar, mar yakupa mas ruri kaqninman itakunanllapapaq. \v 43 Imanupi makiki uchakuchishutinmaqa, pitir itakuy. Chaqa allinmi kanqa kwirpuykipa uk partin kaqta itakunaykipaq tukuyla kwirpuyki tukuy tyimpupaq chay infyirnupi nina maydiyapis mana wanuqpi qischakanaykimantaqa. \v 44-48 Chaynulla ĉhakiki uchakuchishutinqa, pitir itakuy. Chaqa allinmi kanqa kuju, tukuy tyimpupaqna kawsanaykipaq, ishkantin ĉhakikiwan infyirnumanna itakukanaykimantaqa. Chaynullami nawiki uchakuchishutinpis, urqur itakuy. Chaqa allinmi kanqa uk nawiyjunla, Dyus mantakuyashanman yaykunaykipaq, ishkantin nawikiwan infyirnuman itakukanaykimantaqa. Chaqa chaypiqami ñushi chaynulla ninamapis maydiyapis mana wanunchu. \p \v 49 Chaymi chaypiqa imanutaq aychamataqa kaĉhiwan salanchik chaynu ninawan kusalata qischakankillapa. \v 50 Chayraykumi qamkunapis kay pachapiqa imanutaq kaĉhimaqa kusalata sirbin chaynu kar uknikillapa uknikillapa kusa shumaqta kawsayllapa. Chaqa uk kaĉhi lampaqyatinqa, ¿imanunari qamkunaqa qashan shumaqchankillapa? \c 10 \s1 Jesús yaĉhachikuran warmiwan dijanakuqpaq \r (Mt 19.1-12; Lc 16.18) \p \v 1 Jesusqami chay Capernaúm pwiblumanta lluqshir rir, Judeapa lugarninkunaman ĉharan. Chaymanta rirmi, riyu Jordanpa chimpanmanna ĉharan. Chaymi chaymanpis kusala achka runakuna tantakamutin Jesusqa yaĉhachiran imanutaq yaĉhachikuq chaynulla. \v 2 Chaymantami wakin fariseo runakuna Jesusman qimikaranllapa. Chaymi mabir imanimashunllapashi nir, kaynu tapuranllapa: \p —¿Allinchu kanqa uk runa warminta dijananpaqqa? nir. \p \v 3 Chaymi Jesusqa niran: \p —¿Ima nirtaq Moisesqa mantashuranllapa? \p \v 4 Paykunaqa niran: \p —Moisesmi niran, uk runa warminta dijanarqashi karguyjunkunapi kartata rurar warminta qurqashi chiqanchakayta puytin nir. \p \v 5 Chaynu nitinllapaqa Jesusqa paykunata niran: \p —Qamkuna kusala kuchi mana intrakaq kashaykillaparaykumi Moisesqa chaynuqa mantakuran. \v 6 Piru Dyusqami puntamanta-pacha runata, warmita ruraran. \v 7 Chayraykumi, ‘Uk runa warminwan kasararqa, taytanta mamanta dijanqa. \v 8 Chaymi ashwan warminwanqa uk kwirpu yupaylana kawsanqallapa’ nir. Chaynuqami mana ishkaynachu, ashwan uklana. \v 9 Chayraykumi uk runa warminwan uk kwirpulana kananpaq Dyus nishanrayku, mana mayqanpis, paykunaqa dijanakunqa niyta puytinchu. \p \v 10 Chaymanta Jesusqa wasipina katinqa, yaĉhakuqninkunaqa chay yaĉhachikushanpaq tapuranllapa. \v 11 Jesusqa niran: \p “Mayqanpis warminta dijar qashan ukwan kasararqami kusala saqratana uchakuyan. \v 12 Chaynulla warmipis runanta dijar, ukwan kasararqa kusala saqratana uchakuyan, punta runanta dijashanrayku” nir. \s1 Jesusmi wamrakunata bindisiran \r (Mt 19.13-15; Lc 18.15-17) \p \v 13 Chaymantami Jesusmanqa wamrakunata apamuranllapa, bindisinanpaq. Piru yaĉhakuqninkunaqami chay wamrakunata apamuqkunataqa anyaranllapa. \v 14 Chayta rikarmi, Jesusqa piñakur yaĉhakuqninkunataqa niran: \p “¡Ama arkarchu, dijay nuqaman shamunqa wamritukunaqa! Chaqa Dyus mantakuyashanqami kay wamritukuna yupay kaqkunalapaq. \v 15 Chiqaptami nishaykillapa: Dyus mantakuyashanman yaykunaqkunaqami kay wamritukuna yupay kanqallapa. Chaqa mana chaynu karqami Dyus mantakuyashanmanqa mana yaykunqallapachu”. \p \v 16 Chaynu nirnaqami wamritukunata, marqakur makinkunata ananman ĉhurar bindisiran. \s1 Kusala imayjun runami Jesuswan parlaran \r (Mt 19.16-30; Lc 18.18-30) \p \v 17 Chaymanta Jesús riyatinnaqa uk runa kallpar shamur naypalanpi qunqurikur kaynu nir tapuran: \p —Kusa allinla yaĉhachikuq taytituy, ¿imatataq rurayman, tukuy tyimpupaqna kawsanaypaqqa? nir. \p \v 18 Chaymi Jesusqa niran: \p —¿Imapaqtaq kusa allin nimanki? Allinla kaqqami kan ukla. Payqami Taytay Dyus. \v 19 Chaqa qamqami Dyus mantakushankunataqa yaĉhankina. Chaypiqami nin: ‘Ama uk uk warmiwan kaychu; ama wanuchikuychu; ama suwakuychu; ama uknikipaq llullakur rimaychu; ama uknikita imapipis llullachiychu chaynulla taytaykita, mamaykita kasuy’ nir. \p \v 20 Chaynu nitinmi, chay runaqa niran: \p —Yaĉhachikuq Taytituy, tukuy chaykunataqami takshaymanta-pacha rurashana kani nir. \p \v 21 Chaymi Jesusqa chapar kusalata llakipar, niran: \p —Uksitumi faltashuyan ruranaykipaqqa: Rir, tukuy imayki kaqta rantikur qillaynikitaqa mana imayjun kaqkunata quy. Chaynuqami unaq syilupiqa mana tukukaq imaykitana tarikunki. Piru chay nishushayta rurarnaqami, shamutki nuqawanna rishun nir. \f + \fr 10:21 \ft Wakin iskribikashakunapimi nin: “Ashwanmi nuqapi kriyishaykirayku kruspi wanuchishunatinllapamapis ama manchakurchu shamutki nuqawanna rishun” nir.\f* \p \v 22 Chaynu Jesús nitinmi, chay runaqa kusalata llakir riran. Chaqa kusala imayjun-ari karan. \v 23 Chaymi Jesusqa, ridurninman chapakur yaĉhakuqninkunataqa kaynu niran: \p —Kusa trabajusuraq kanqa chay kusala imayjun kaqkuna, Dyus mantakuyashanman yaykunanpaqqa. \p \v 24 Chaynu nitin uyaparmi, yaĉhakuqninkunaqa kusata yarpupakuranllapa: “¿Imanutaq chaynuqa kanqa?” nir. \p Chaymi Jesusqa qashan niran: \p —Wamrituykuna ¡kusala trabajusumi Dyus mantakuyashanman mayqanpis yaykunanpaqqa! \v 25 Chaymi chay kusala imayjunkuna, Dyus mantakuyashanman dasla yaykunanmantaqami, ashwan uk kamillu dasla pasayta puytinman uk awjapa uĉhkitunta nir. \p \v 26 Chaynu nitin uyaparmi kusala masta yarpupakuranllapa. Chaymi ukninllapa ukninllapa kaynu nir tapunakuyaqllapa: \p —Chaynu katinqa ¿pitaq washakayta puytiyanqa? nir. \p \v 27 Chaynu nitinmi Jesusqa paykunata chapar kaynu niran: \p —Runakunapaqqami kayqa mana ruraypaqchu. Piru Dyuspaq-shuypaqami tukuy imapis ruraypaq nir. \p \v 28 Chaynu nitinqa, Pedruqa kaynu niq qallariran: \p —Nuqakunamaqami tukuy imayllapakunata dijashana, qamwanna purinillapa. \p \v 29 Jesusqa niran: \p —Chiqaptami nishaykillapa: Mayqanpis nuqarayku, chaynulla washakananllapapaq yaĉhachikushanrayku wasinta, ullqu ukninkunata, warmi ukninkunata, taytanta, mamanta, [warminta,] wamrankunata, ĉhakrankunata dijar nuqa munashayta ruraqkunaqami, \v 30 kay pachapiqa syin kuti mas achkatana, wasikunata, ullqu ukninkunata, warmi ukninkunata, taytanta, mamanta, wamrankunata, ĉhakrankunata ima aypanqallapa michka kusalata qischakar imamapis. Nataq maydiya-shuypaqa ashwan tukuy tyimpupaq kawsaytana aypanqallapa. \v 31 Piru kanan tyimpukunapi achka runakuna kusana kaqkunaqami, chay tyimpuqa mana imapaqpis sirbinqachu. Chaynulla achka kanan tyimpukuna mana kwintachaypaq kaqkunami, ashwan chay tyimpuqa kusa nishapaqna riqsikanqallapa. \s1 Qashanmi Jesusqa wanushaqna niran \r (Mt 20.17-19; Lc 18.31-34) \p \v 32 Chaymantami Jesusqa yaĉhakuqninkunawan Jerusalenman riq qallaritinllapa, payqa yaĉhakuqninkunapa naypanta riyaran. Piru yaĉhakuqninkunaqami kusa dispantakashalla riyaranllapa. Nataq chay wakinkuna ikita riqkuna-shuypaqa kusalata manchakur ima riyaranllapa. Chaymi Jesusqa dusi yaĉhakuqninkunata qayar uklawman apar, qashan kaynu nir willayaran: \p \v 33 “Qamkuna rikayashaykillapanumi kananqa riyanchikllapana Jerusalenman. Chaypimi Dyusmanta Shamuq Runataqa qukunqallapa, kurakunapa mantakuqninkunaman, Moisés mantakushanta yaĉhar yaĉhachikuqkunaman ima. Chaymi ashwan paykunaqa wanuchinanllapapaq nir mantakur, mana Israelmanta runakunamanna qukunqallapa. \v 34 Chaymi paykunaqa kusalata burlakar, tuqapar, wipyar imanaqa wanuchinqallapa. Piru kimsa diyamantaqami qashan kawsamunqa” nir. \s1 Santiaguwan, Juanmi Jesusta mañakuranllapa \r (Mt 20.20-28) \p \v 35 Chaymantami Zebedeupa wamrankuna Santiaguwan Juanqa, Jesusman qimikar kaynu niranllapa: \p —Yaĉhachikuq Taytituy, mañashayki uk faburta ruramanaykillapapaq. \p \v 36 Jesusqa niran: \p —¿Imatataq qamkunapaq ruranayta munayankillapa? nir. \p \v 37 Paykunaqa niran: \p —Imaraq taytituy, qam chay kusala shumaq mantakuynikipi mantakurqami, qam nitki ukniyllapaqa allilaw qichqaykipi tanqa; nataq ukniyllapa-shuypaqa ichuqlaw qichqaykipina nir. \p \v 38 Chaynu nitinmi Jesusqa paykunataqa niran: \p —Manami qamkunaqa imata mañakuyankillapa nirmapis yaĉhankillapachu. Tapushaykillapa: ¿Kusala saqra ayaq yakuta upyaq yupay qischakar wanuyashaq, chaynu qischakaytachu puytiyankillapa kanqa? nir. \f + \fr 10:38 \ft Castillanupi “Ser bautizado con el bautismo con que yo soy bautizado” nirqami intrachimanchik qischakaytachu puytinki nuqa qischakayashaq chay yupay nir.\f* \p \v 39 Chaymi paykunaqa niran: \p —Arí Taytituy nir. \p Chaymi Jesusqa niran: \p —Chiqaptami qamkunapis kusalata qischakankillapa, nuqa qischakashaynulla. \v 40 Piru chay mantakunaypi tar allilawpi manaqa chay ichuqlaw qichqaypi tachishunayllapapaqqami mana nuqaqa yaĉhanichu. Ashwanmi chay mayqanpaqĉhi chaykunaqa kamakasha chaykunanami chaypiqa tayanqallapa nir. \p \v 41 Piru chay wakin dyis kaq yaĉhakuqninkunaqami, chaynu nir mañakuqta uyaparqa piñakuranllapa Santiaguwan Juanwan imaqa. \v 42 Chaymi Jesusqa paykunata qayamur niran: \p —Qamkuna yaĉhashaykillapanu, chay mana Israel runakunapa mantakuqninkunaqami, chay pwiblunmanta kaq runakunataqa paykuna munashanlata rurachin. Chaynu katinmi ashwan chay pwiblupi kusa runa nisha kaqmaqa, wakinkunata mantarla ima kawsanllapa. \v 43 Piru qamkunapiqami ama chaynuqa pasanmanchu. Ashwanmi chay qamkunamanta mayqannikillapa kusa runa nisha kaqqa, uk sirbikuq yupay kar wakinnikillapata yanapankimanllapa. \v 44 Chayraykumi qamkunamanta uknikillapa kusa kayta munarqa, tukuypa sirbiqninna kayllapa. \v 45 Chaqa Dyusmanta Shamuq Runamaqami sirbikuq shamuran mana payta sirbinanllapapaqchu. Chaymi ashwan kusala achka runakunata uchanmanta washananrayku, wanunqa. \s1 Jesusmi syigu Bartimeuta allicharan \r (Mt 20.29-34; Lc 18.35-43) \p \v 46 Chaymantami ĉharanllapa Jericó pwiblumanna. Chaymanta chay pwiblumanta lluqshir yaĉhakuqninkunawan chaynulla kusala achka runakunawan ima riyatinllapami nan qichqalanpi uk syigu runa Bartimeo shutiq tayasha karan, limusnata mañakur. Payqami Timeupa wamran karan. \v 47 Chaymi Nazaretmanta Jesús pasaqta uyaparqa chay syiguqa, kaynu nir qayĉhakuran: \p —¡Davidpa ayllun Jesús! ¡Llakipamastuy-ari! nir. \p \v 48 Chaynu nitinmi, runakunaqa anyaranllapa upallananpaq. Piru payqami llallin kaynu nir qayĉhakuran: \p —¡Davidpa ayllun Jesús! ¡Llakipamastuy-ari! nir. \p \v 49 Chaymi Jesusqa chaypi shar, kaynu niran: \p —Qayamuyllapa chay runataqa nir. \p Chaymi kaynu nir qayamuranllapa: \p —Aligriyakur, sharir shamuy. Jesusmi qayashuyan nir. \p \v 50 Chaynu nitinllapami, chay runaqa qatakuna raĉhpanta urqur itakur, piryar rir Jesusman qimikaran. \v 51 Chaymi Jesusqa tapuran: \p —¿Imatataq qampaq ruranayta munayanki? nir. \p Payqa niran: \p —Yaĉhachikuq Taytituy, nawiy rikakunantami munayani nir. \p \v 52 Jesusqa niran: \p —Rikuyna. Chaqa kriyishaykiraykumi alliyashaykina. \p Chaynu nitinmi chay kutilla rikakuranna. Chaymi ashwan kusalata aligriyar Jesuspa pullanna riran. \c 11 \s1 Jesusmi Jerusalenman yaykuranna \r (Mt 21.1-11; Lc 19.28-40; Jn 12.12-19) \p \v 1 Jesusqami yaĉhakuqninkunawan Jerusalenman riyar, yaqqa ĉhayarnaqa, Betfagé chaynulla Betania pwiblupa shipchankaqman ĉharanllapa. Kay pwiblukunaqami chay Olivos sirkapaqa shipchanlapi karan. Chaymi chaypi karnaqa Jesusqa ishkay yaĉhakuqninkunata qayamur, \v 2 kaynu nir kaĉharan: \p —Riyllapa wak naypanchikpi pwiblitu chayman. Chayman ĉharqami uk burru wataraqta tarinkillapa. Chay burrupiqami mana mayqanpis tasharaqchu. Chaymi kaĉhar apamunkillapa. \v 3 Piru mayqan imallata willashutinllapaqa ninkillapa: ‘Taytitunchikmi ministiyan, daskaqlami kaĉhamunqa’ nir. \p \v 4 Chaynu nitin, rirqami kallipi punku yatankaqpi wataraqta burrutaqa tariranllapa. Chaymi kaĉharanllapa apamunanpaq. \v 5 Piru wakin chaypi kaqkunami kaynu nir tapuranllapa: \p —¿Imapaqtaq burruta kaĉhayankillapa? nir. \p \v 6 Chaymi paykunaqa Jesús willashannulla nitinllapa, dijatinna aparanllapa. \v 7 Chaymi burrutaqa Jesusman apar raĉhpankunata ananman ĉhuratinllapa Jesusqa anan taranna. \v 8 Piru chaypiqami karan kusala achka runakuna. Chaymi Jesús riyashanlawmanqa wakinqa raĉhpanllapata ĉhukiranllapa. Nataq wakin-shuypaqami qirupa raprankunata kuchumur ĉhukiranllapa, chaypa ananlata Jesusqa pasananpaq. \v 9 Chaymi ashwan naypaqta ikita riqkunamapis kusa aligrila kaynu nir laqyayaqllapa: \q1 “¡Biba biba! ¡Kusa alabakashami kanqa \q2 Taytanchik Dyuspa shutinpi shamuqqa! \q1 \v 10 ¡Chaynulla kusa alabakashami kanqa \q2 Davidpa ayllunmanta shamuq gubyirnunchikllapaqa! \q1 ¡Payqami unaq syilupipis kusa alabakashana kanqa!” nir. \p \v 11 Chaynu rirmi Jesusqa ĉharan Jerusalenmanqa. Chaymanta rir yaykuran Dyusta adurananllapa wasiman. Chaynu yaykurmi tukuy chay ruripi kaqkunata alli rikaran. Chaymantami yaĉhakuqninkunawan riranna Betania pwibluman. Chaqa kusa tardinari karan. \s1 Jesusmi igus qiruta amana puqunanpaqchu niran \r (Mt 21.18-19) \p \v 12 Allaqninqami Betania pwiblumanta riyarqa Jesusqa mallaqnaran. \v 13 Piru largukaqpimi rikaran uk igus qiru kusa raprayjunta. Chaymi rir ĉharan, puquyninpismi kanqa nir yarpur. Piru ashwanmi rapranlata tariran, mana puquyniyjuntachu. Chaqa manari puqunan tyimpuraqchu karan. \v 14 Chayraykumi, chay igus qirutaqa \f + \fr 11:14 \ft Chay igus qiruqami intrachimanchik chay Israelmanta runakunapaq. Chaqa paykunaqami Dyusta kasuq tukur kusala raprayjun yupay karanllapa. Piru ukman mana allinkunata rurar imaqa, chay yura igus qiru mana puquyniyjunchu yupay karanllapa. Chaymi yanqa raprayjun yupayla paykunapis karan.\f* kaynu niran: “¡Kaymantaqami manana mayqanpis puquynikitaqa mikunqallapanachu!” nir. Chaynu nitinmi chay yaĉhakuqninkunaqa uyaparanllapa. \s1 Jesusmi Dyusta adurananllapa wasimanta rantikuqkunata itakuran \r (Mt 21.12-17; Lc 19.45-48; Jn 2.13-22) \p \v 15 Chaymantami Jerusalenman qashan ĉhamur, Jesusqa, Dyusta adurananllapa wasiman yaykur, chaypi rantikuqkunata, rantiqkunata ima limpu waqtaman itakuq ĉhurakaran. Chaynumi chay uklawmanta kaq qillayta kambyaqkunapa misanta, chaynulla palumata rantikuqkunapa misanmatapis limpu tikrar itakuran. \v 16 Chaymi payqa mana munaranchu mayqanpis imankunata charikur ima Dyusta adurananllapa wasiman yaykur pasananllapataqa. \v 17 Chaymi ashwan kaynu nir yaĉhachiq qallariran: \p “Dyus nitin iskribikashakunapiqami nin: ‘Wasiyqami tukuy nasyunmanta runakuna nuqaman mañakunanllapalapaq wasi shutinqa’ nir. Piru qamkunaqami suwakuqkunapa maĉhayninpaqna tikrashaykillapa” nir. \p \v 18 Chaynu nitin uyaparmi chay kurakunapa mantaqninkuna, chaynulla Moisés mantakushanta yaĉhar yaĉhachikuqkuna imaqa, yarpuranllapa imanullapis Jesusta wanuchinanllapapaq. Piru mana puytiranllapachu runakunata manchashanllaparayku. Chaqa tukuyla runakunari yaĉhachikutinqa kusa dispantakashalla uyakuyaqllapa. \p \v 19 Chaymanta tutapayatinnaqami Jesusqa yaĉhakuqninkunawan chay Jerusalenmanta lluqshir riranllapana. \s1 Mana puquq igus qirumi chakiran \r (Mt 21.19-22) \p \v 20 Allaqmanta qashan riyarmi, chay igus qirupa yatanlata pasayar, rikaranllapa limpu ĉhupanmanta-pacha chakishatana. \v 21 Chaymi Pedruqa, Jesús chay igus qiruta willashanpaq yarpur kaynu niran: \p —Yaĉhachikuq Taytituy, rikay chay igus qiruta amana maydiyapis puqunanpaq nishaykiqami chakishana nir. \p \v 22 Chaynu nitinmi Jesusqa paykunata niran: \p —Allita Dyuspi kriyiyllapa. \v 23 Chiqaptami nishaykillapa: Mayqanpis Tayta Dyuspi tukuy shunqunwan kusalata kunfyakar ama ukmanta yarpurchu, kay qaqata ‘Kaymanta ashur rir mar yakuman yaykuy’ nitinllapaqa, chaynu pasayanqa nir. \v 24 Chayraykumi nishaykillapa: Qamkuna Tayta Dyusman mañakurqa kusalata kunfyakar, chay imataĉhi mañakuyashaytaqa qumayanqa nir mañakuyllapa. \v 25 Piru Dyusman mañakurqa, pirdunayllapa mana allinkunata rurashuqkunata. Chaynuqami syilumanta Taytaykillapa Dyusqa uchaykillapamantaqa pirdunashunqallapa. [ \v 26 Piru qamkuna ukkunata mana pirdunatkillapaqa, syilumanta Taytaykillapa Dyuspis uchakushaykillapamantaqa mana pirdunashunqallapachu.] \s1 Jesustami tapuranllapa pipa pudirninwanshi nir \r (Mt 21.23-27; Lc 20.1-8) \p \v 27 Chaymantaqami Jerusalén pwibluman ĉhar, Jesusqa Dyusta adurananllapa wasi ruripi puriyatin, chay kurakunapa mantaqninkuna, Moisés mantakushanta yaĉhar yaĉhachikuqkuna, Israel pwiblupa ruku mantaqninkuna ima payman qimikaranllapa. \v 28 Chaymi kaynu nir tapuranllapa: \p —¿Mayqan mantashutintaq tukuy chaykunata rurankiqa? nir. \p \v 29-30 Chaymi, Jesusqa niran: \p —¡Ma nuqapis tapushutiyllapa willamayllapa! ¿Mayqantaq Shutichikuq Juantaqa kaĉhamuran shutichikunanpaqqa? ¿Dyus, manaqachu runakunala? Qamkuna chay tapushushayta willamatkillapami, nuqapis willashaykillapa mayqan mantamatinmi kayta rurani nirmapis. \p \v 31 Chaynu nitinmi, paynin paynin willanakur kaynu ninakuyaqllapa: “ ‘Dyusmi kaĉhamuran’ niytaqa manami puytinchikllapachu. Chaqa, chaynu nishallapaqa ‘¿Imapaqtaq mana kriyiraykillapa?’ nimashunllapa. \v 32 Nataq ‘Runakunalami kaĉhamuran’ nishallapaqa, ¿imataq pasanqa?” \p Piru manami chaynu niytaqa puytiranllapachu, runakunata manchashanllaparayku. Chaqa tukuylari kriyiqllapa Juanqashi Dyuspa chiqap rimaqnin karan nir. \v 33 Chaymi, Jesustaqa niranllapa: \p —Manami yaĉhanillapachu nir. \p Jesuspis paykunataqa niran: \p —Chayqa nuqapis manami willashaykillapachu, mayqan mantamatinmi tukuy kaykunata rurani nirmapis. \c 12 \s1 Jesusmi kumparasyunta ruraran mana allin trabajaqkunawan \r (Mt 21.33-46; Lc 20.9-19) \p \v 1 Chaymantami Jesusqa kumparasyunkunawan yaĉhachikuq qallariran, kaynu nir: \p “Uk runami ĉhakranpi ubata tarpur, ridurninta limpu patyuta ruraran. Chaynullami ruraranpis uk quĉhata chaypi binuta lluqshichinanpaq. Chaynulla uk shuytulla kusala atun wasita yupay ruraran, chaypa ananman iqar chay ĉhakranta chapananpaq. Chaymantaqa ayka runakunata chay ĉhakranta arrintar riran largu mayta. \v 2 Chaymanta kusicha tyimpu ĉhamutinqa, chay ĉhakrapa amunqa kaĉhamuran uk sirbikuqninta, chay kusichakushanmanta paypaq kaq partintaqa qunanllapapaq. \v 3 Piru chay ĉhakrapi kaqkunaqami chay sirbikuqtaqa aypar kusalata maqar ima, mana imatapis qurchu qatiĉharanllapa. \v 4 Chaymantami chay ĉhakrapa amunqa qashan uk sirbikuqninta kaĉhamuran. Piru chayta-shuypaqami kusalata jurapar, [rumillawan sitar] umanmatapis lisyaranllapa. \v 5 Chaymantami qashan kaĉhamuran ukta. Nataq chayta-shuypaqami aypar wanuchiranllapa. Chaymantami ukkunata kaĉhatin, wakintaqa kusalata maqar qischaranllapa. Nataq wakinta-shuypaqa wanuchiranllapa. \p \v 6 “Piru tukukananta-shuypaqami kusala munashan wamrantana kaĉhamuran. Chaqa payqami kaynu yarpuran: ‘Wamrayta-shuypaqami kusalata rispitar kasunqallapa’ nir. \v 7 Chayna wamranta kaĉhatin, chay ĉhakrapi kaqkuna rikarqa, ninakuranllapa: ‘Wakmi kay pachataqa irinsyanpaq aypayanqa. ¡Ashwan wanuchishunllapa nuqanchikkunana kay pachapa amunkunaqa kanallapapaq!’ nir. \v 8 Chaynu ninakurmi aypar wanuchir, ĉhakramantaqa urqurna itakuranllapa”. \p \v 9 Chaynu nirqa kaynu nir tapukuran paykunataqa: \p “¿Chay ĉhakrapa amun shamurqa, chay ĉhakrapi kaqkunawanqa imatataq rurayanqa nir yarpunkillapa qamkunaqa? Chay ĉhakrapi kaqkunataqa rir limpu wanuchir ukkunatana quyanqa chay pachantaqa. \v 10 ¿Manachu qamkunaqa liyishaykillapa, Dyus nitin iskribikashantaqa? Chaqa ninmi: \q1 ‘Chay llutakuqkuna kay rumiqa mana sirbinchu nir itakushanllapami, \q2 ashwan kusala shumaq rumipaq tikrakasha. \q1 \v 11 Piru tukuy chaynu kananpaqqa Dyusmi chaynuqa ruraran. \q2 Chaymi ashwan paylata alabashunllapa’ nir”. \p \v 12 Chaynu nir Jesús kumparasyunta parlakutin chaypi kaq runakuna uyaparqa, kwintata qukaranllapa paykunapaq rimayan nir. \f + \fr 12:12 \ft Chay kumparasyunpi kaynuta yaĉhachimanchik: Ĉhakrapa amunqami yaĉhachimanchik Taytanchik Dyuspaq. Chay ĉhakrapa amunpa wamran, chay itakusha rumiwan, yaĉhachimanchik Jesucristupaq. Chay wanuchikuqkuna llutakuqkunawanqami yaĉhachimanchik chay kurakunapa mantaqninkunapaq. Ĉhakrapa amunpa sirbiqninkuna-shuypaqa, yaĉhachimanchik Dyuspa rimaqninkunapaq.\f* Chaymi Jesusta aypar prisunaranllapa. Piru mana puytiranllapachu runakunata manchashanllaparayku. Chaymi ashwan dijatinllapana riran. \s1 Jesusta tapuranllapa impwistupaq \r (Mt 22.15-22; Lc 20.20-26) \p \v 13 Chaymantami chay fariseo runakunaqa wakinninta chaynulla Herodespa wakinninta ima kaĉharanllapa rir, Jesusta tapur mana allinta rimachir, chaylapaqna uchachananllapapaq. \v 14 Chaymi paykunaqa Jesusman rir kaynu nir tapuranllapa: \p —Yaĉhachikuq Taytituy, yaĉhanillapami qamqa Dyus munashannulla chiqapta rimar yaĉhachikunkimapis. Chaynullami runakuna ima nitinpis qamqa mana kwintacharchu yaĉhachikunki. Chaqa qamqami mana runakunawan allinpi kanaykipaqchu yaĉhachikunkimapis. Piru, ¿allinchu kanqa impwistuta chay Roma pwiblupi mantakuq Cesarta, pagranayllapapaq, manaqachu mana? Ima nimankillapataq, ¿pagrashaqllapachu manaqachu mana? nir. \p \v 15 Piru Jesusqami kaykunaqa Dyusta yanqa kasuq tukuq, kuchi runakunala nir yaĉhayashanrayku, kaynu niran: \p —¿Imapaqtaq mana allinta rimachir uchachamanayankillapaqa? Ma, apamuyllapa uk qillayta rikanaypaq nir. \p \v 16 Chaymi apamuranllapa uk qillayta. Chayna Jesusqa paykunata tapuran: \p —¿Mayqanpa ritratuntaq kay qillaypiqa? ¿Mayqanpa shutintaq iskribikasha? nir. \p Paykunaqa niranllapa: \p —Gubyirnu Cesarpa nir. \p \v 17 Chaymi Jesusqa niran: \p —Chaynu katinqa, gubyirnu Cesarpa kaqnintaqa payta quyllapa. Nataq Dyuspa kaqninta-shuypaqa Dyusta quyllapa nir. \p Chaynu nitinmi kusa dispantakashalla kidaranllapa. \s1 Jesusta tapuranllapa wanuqkunapaq \r (Mt 22.23-33; Lc 20.27-40) \p \v 18 Chaymantami wakin saduceo runakuna riranllapa Jesusta rikaq. Chaqa chay runakunaqami ninllapa: “Manashi wanuqkunaqa qashanqa kawsamunllapachu” nir. Chayraykumi Jesustaqa kaynu tapuranllapa: \p \v 19 —Yaĉhachikuq Taytituy, Moisesmi kaynu nir iskribiran: ‘Mayqan warmiyjun kayar, manaraq wamrayjun kar wanutinqa, chay wanushapa ukninnashi kasarayanqa chay byuda warmiwanqa. Chayna chay wanusha ukninpaqqa wamrayjun kananpaq’ \x + \xo 12:19 \xt Dt 25.5\x* nir. \v 20 Chaynu katinmi tapushaykillapa, uk kutimi syiti irmanukuna karanllapa. Kulakanllapami, warmikur manaraq wamrayjunchu kayar wanuran. \v 21 Chaymantami chay ishkay kaq ukninna kasararan byudawanqa. Piru paypismi manaraq wamrayjunchu kayar wanuran. Chaynullami chay ishkay kaqwan, kimsa kaqwan pasaran, \v 22 chay syiti kaq ukninllapa kasarar wanunankaman. Piru mayqanninllapapis manami wamrayjunchu karan. Chaymantaqami chay warmipis wanuranna. \v 23 Chayna chay wanushakuna maydiya kawsamutinqa, ¿mayqanninpa warmintaq kanqa chay warmiqa? Chaqa tukuynin-ari kasarasha karan chay warmillawan. \p \v 24 Chaynu nitinllapami, Jesusqa niran: \p —Qamkunaqami limpu pantasha puriyankillapa, Dyus nitin iskribikashanpaq, chaynulla paypa pudirninpaq mana intrakashaykillaparayku. \v 25 Chaqa maydiya chay wanushakuna kawsamurqami, manana kasaranqallapanachu, chaynulla manana kasarachikunqallapalamapischu. Chaymi ashwan imanutaq Dyuspa angelninkunamaqa mana kasaranllapachu chaynuna kawsanqallapa. \v 26 Nataq chay wanushakuna kawsamuqpaq-shuypaqa, ¿manachu qamkunaqa liyishaykillapa Dyus nitin Moisés iskribishantaqa? Chaqa chay sarsapi nina kusalata ratakuq rurimanta Dyusqa kaynu niq: ‘Nuqaqami Abrahampa, Isaacpa, Jacobupa Dyusnin kani’ nir. \v 27 Chayraykumi Tayta Dyusqa mana wanushakunapa Dyusninchu; ashwanmi tukuy kawsaqkunapa Dyusninla. Chaymi nishaykillapa: Qamkunaqami limpu limpu pantasha puriyankillapa nir. \s1 Dyuspa mas allin mantakushan \r (Mt 22.34-40) \p \v 28 Chaymantami Moisés mantakushanta uk yaĉhar yaĉhachikuq uyaparan Jesús, saduceo runakunata karanta willar uyarachiqta. Chaymi Jesusqa ima ninqashi nir, kaynu tapuran: \p —Yaĉhachikuq Taytituy, ¿tukuy mantakuykunamantaqa mayqannintaq kusa mas allinqa? nir. \p \v 29 Jesusqa niran: \p \sc —¡UYAKUYLLAPA ISRAEL RUNAKUNA! AMITUNCHIK TAYTA DYUSQAMI, PAYLA DYUSQA. \sc* Chaymi chay puntapi kaq kusala mas allin mantakuyqami nin: \v 30 ‘Taytayki Dyusta munay tukuy shunquykiwan, bidaykiwan, yarpuynikiwan, jwirsaykiwan’ nir. \v 31 Nataq chay ishkay kaq mantakuy-shuypaqami nin: ‘Llakiy runa masikikunapaq, imanutaq qampa kwirpuykillapaq llakinki chaynulla’ nir. Chaymi nishaykillapa: Tukuy wakin mantakuykunamantaqami kay ishkaykuna, kusala mas allinqa nir. \p \v 32 Chaynu Jesús nitinmi, chay yaĉhar yaĉhachikuq runaqa, niran: \p —Yaĉhachikuq Taytituy, tukuytami karanta nimashayki. Chaqa Dyusninchikqami payla. Manami uk masqa kanchu paymantaqa. \v 33 Chaymi ashwan Dyusninchikta tukuy shunqunchikwan, yarpuyninchikwan, jwirsanchikwan munar chaynulla runa masinchikkunatapis imanuĉhi nuqanchikpa kwirpunchikta munanchik chaynulla munashanchikmi kusala mas allin, animalkunata chay altarman apar ufrindapaq nir rupachinallapamantaqa nir. \p \v 34 Chaynu chay runa kusala allinta rimashanraykumi Jesusqa kaynu niran: \p —Pitilanami faltashuyan Dyus nishankunata allita intrakar paywanna kawsanaykipaqqa nir. \p Chaymanta-pachami mana mayqanpis tapunanpaqqa yarpuranlamapischu. \s1 Dyus Akrashan Cristuqa ¿maymantataq shamun? \r (Mt 22.41-46; Lc 20.41-44) \p \v 35 Chaymantami Jesusqa Dyusta adurananllapa wasipi yaĉhachikuyar kaynu nir tapukuran: \p “¿Imapaqtaq Moisés mantakushanta yaĉhar yaĉhachikuq runakunaqa ninllapa ‘Dyuspa Akrashan Cristunqami Davidpa ayllunmanta’ nirqa? \v 36 Chaqa, Davidqami paylla Dyuspa Santu Ispiritun yanapatin, kaynu nisha karan: \q1 ‘Tayta Dyusmi, Amituytaqa kaynu niran: \q2 Tay allilaw qichqaypi, \q1 maydiya chay ĉhiqnishuqkunata \q2 ĉhakikipa ĉhakinman ĉhuranaykaman’ nir. \m \v 37 Piru willamayllapa: Davidpa ayllunmanta Dyuspa Akrashan Cristun katinqa, ¿imapaqtaq Davidqa ‘Amituy’ niran?” \p Chaynu nir Jesús yaĉhachikutinmi, chay achka runakunaqa kusa aligrila uyakuqllapa. \s1 Jesusmi yaĉhar yaĉhachikuqkunapaq rimaran \r (Mt 23.1-36; Lc 11.37-54; 20.45-47) \p \v 38 Jesusqami yaĉhachikuqnuqa kaynu niran: \p “Allita kwintata qukarmi, kuytakankillapa Moisés mantakushanta yaĉhar yaĉhachikuqkunamanta. Chaqa paykunaqami munanllapa atun raĉhpanllapata yakakuyta, chaynulla plasakunapimapis kusala shumaqta saludananllapata ima. \v 39 Chaymi chay tantakananllapa wasikunapi manaqa mikunanpaq apatinllapamapis, kusa runapaq riqsir chay kusala shumaq samanakunapi samachinanllapata munan. \v 40 Chaynullami chay wakcha warmikunata kitanllapa wasinkunata ima. Piru allin runa ninanllapapaqqami kusala unayta Dyusman mañakuq yupay tukunllapa. Chaymi kusala manchaypaqtana kastigakanqallapa”. \s1 Byudapa ufrinditan \r (Lc 21.1-4) \p \v 41 Uk diyapimi Jesusqa Dyusta adurananllapa wasipi kar, chay ufrindata tantananllapa kajunkunapa naypanpi taran. Chaymi payqa rikakutin, achka runakuna ufrindankunata itaqllapa chay kajunkunamanqa. Chaynullami achka kusa qillayniyjun runakunapis qillayninllapata itaqllapa chaymanqa. \v 42 Chaymantami uk mana imayjun byuda ĉhamur, mana kusa achka ĉhaniyjun ishkay qillaysituta chay kajunkunamanqa itaran. \v 43 Chaymi Jesusqa yaĉhakuqninkunata qayamur kaynu niran: \p —Chiqaptami nishaykillapa: Kay mana imayjun byudaqami tukuy runakuna qillayninta ĉhurayashanmantaqa mas achkata itasha kajunkunamanqa. \v 44 Chaqa ukkunaqami qillaynin subrashanlata itanllapa. Piru kay mana imayjun byuda-shuypaqami, chaylawanna kawsananpaq kasha karmapis limpula ĉhurashamapis, nir. \c 13 \s1 Jesusmi Dyusta adurananllapa wasita ratachinqallapa niran \r (Mt 24.1-2; Lc 21.5-6) \p \v 1 Chaymanta Dyusta adurananllapa wasimanta lluqshitinllapaqa Jesuspa uk yaĉhakuqninqa kaynu niran: \p —Yaĉhachikuq Taytituy, rikay Dyusta adurananllapa wasitaqami kusa shumaq rumikunawan ima kusala atunta rurashallapa nir. \p \v 2 Chaymi Jesusqa niran: \p —Kanan kayta rikayankillapa chaytaqami limpu ratachinqallapa. Mananami uk rumilamapis anapura llutakashaqa kidanqanachu nir. \s1 Jwisyu diya shipchamuyatinqami kaynu pasanqa \r (Mt 24.3-28; Lc 21.7-24; 17.22-24) \p \v 3 Chaymantami paykunaqa Olivos sirkaman riranllapa. Chayqami karan Dyusta adurananllapa wasipa naypanlawpi. Chaymi chaypi Jesusqa tatin, Pedro, Santiago, Juan, Andrés imaqa paylata kaynu nir tapuranllapa: \p \v 4 —Willamayllapa: ¿Maydiyataq chaynuqa pasayanqa? Chaynulla ¿ima siñalta rikartaq yaĉhayashaqllapa, tukuy chaykuna pasananpaq diyaqa shipchana? nirqa. \p \v 5 Chaymi, Jesusqa niran: \p —Allitami kuytakankillapa, ama mayqanpis ingañar pantachishunanllapapaq. \v 6 Chaqa kusala achkami nuqa yupay tukur shamunqallapa. Chaymi, ‘Dyuspa Akrashan Cristunmi kani’ nir, kusala achka runakunata ingañanqallapa. \p \v 7 “Qamkunaqami chay tyimpukunaqa uyapankillapa wakpi kaypi guerrata rurayanllapa nir. Piru chaynu katinmapis amami manchakunkillapachu. Chaqa chaynumiri pasanqa. Piru chaynu pasatinmapis manaraqmi pacha tukukanan tyimpuraqchu kanqa. \v 8 Chaqa uk nasyunmanta kaqkunami maqanakunqallapa uklaw nasyunmanta kaqkunawan. Chaynulla uk gubyirnupa kaqninkunapis maqanakunqallapa uklaw gubyirnupa kaqninkunawan. Kusala achka lugarkunapimi pachamapis kusalata kuyunqa, [runakunapis kusala ukmanta tukunqa]. Chaynulla kusala mallaq tyimpu, imami kanqa. Piru chaynu pasatinqami yarpunkillapa, chayraqmi qischakay tyimpuqa qallariyan nir. \p \v 9 “Qamkunallami kusalata kuytakankillapa. Chaqa chay tyimpukunapiqami qukushunqallapa karguyjunkunaman. Chaymi kusalata qischashunqallapa chay tantakananllapa wasikunapiqa. Chaynullami apashunqallapapis gubirnadurkunapa, gubyirnukunapa naypanman ima nuqapi kriyishaykillaparayku. Chaymi qamkunaqa paykunapa naypanpimapis nuqallapaq rimankillapa. \v 10 Chaqa tukuy intirupi Dyuspa shumaq rimayninta washakananllapapaq yaĉhachikur tukchishana katinllapami, kay pacha tukukananpaq tyimpuqa ĉhamunqa. \v 11 Piru chaynu karguyjunkunaman apashutinllapaqa, amami yarpupakunkillapachu imatana rimashaq nirqa. Chaymi ashwan Dyus imata rimanaykipaq yanapashushannulla rimankillapa. Chaqa chaypiqami mana qamkunallachu rimayankillapa kanqa. Ashwanmi Dyuspa Santu Ispiritun rimachishunqallapa. \p \v 12 “Chaynullami nishaykillapapis: Mayqanpismi ukninta qukuyanqa wanuchinanllapapaq. Nataq taytanllapa-shuypaqa wamrankunata qukuyanqa wanuchinanllapapaq. Chaynulla wamrakuna-shuypaqa taytanpa kuntran tikrakar wanuchinqallapa. \v 13 Chaymi tukuyla kay pachapiqa nuqapi kriyishaykillaparayku ĉhiqnishunqallapa. Piru chaynu qischakar imamapis maydiya shamunaykaman shachinakuqkunalami washakanqallapa. \p \v 14 “Chaqa Dyuspa rimaqnin Danielmaqa kaynu nir iskribiran: ‘Uk kusala mana allinta rurachikuqmi rir yaykunqa, Dyusta adurananllapa wasiman’ nir. Chaymi qamkuna chaynu pasaqta rikarqa, Daniel iskribishanmi kumplikayan nir yarpunkillapa. Chayraykumi mayqanpis Judea lugarpi kaqkunaqa sirkakunaman alsakanqallapa. \v 15 Nataq mayqanpis uk wasipa ananpi karmapis amami ishkimunqachu, imanta lluqshichinanpaq nirqa. \v 16 Chaynulla, mayqan ĉhakranpi karqa amami wasinman rinqachu raĉhpanta apananpaq nirqa. \v 17 ¡Akaw chay diyakunapi warmikuna ruriyjun, manaqa ñuñuq wamrayjun kaqkunaqa imananqallaparaq! \v 18 Chaymi ashwan qamkunaqa Taytay Dyusman alliplata mañakuyllapa, chay alsakanaykipaq tyimpuqa ama chay qasay tyimpuchu kananpaq nir. \v 19 Chaqa, chay diyaqami kusala saqra manchaypaq qischakay kanqa. Chaynu qischakayqami tukuy ima rurakashanmanta-pacha mana kashachu. Chaynulla mananami kanqanapischu chaynu qischakayqa maydiyapis. \v 20 Piru Taytay Dyus chay qischakaykuna achka tyimputa kanqa nitinqami, mana mayqanlapis washakanmanchu. Ashwanmi Taytay Dyusqa chay akrashan kaq wamrankunapaq llakir washananrayku, mana kusala achka tyimputachu kanqa nisha. \p \v 21 “Piru imanupi mayqan kaynu nishunmanllapa: ‘Rikayllapa kaypimi Dyuspa Akrashan Cristunqa’, manaqa ‘Rikayllapa chaypi’ nishutinllapaqa, amami kriyinkillapachu. \v 22 Chaqa Dyuspa Akrashan Cristun yupay tukuqkuna, chaynulla Dyuspa unay rimaqninkuna yupay tukuqkunami rikarimunqallapa. Chaymi paykunaqa mana ruraypaq imakunata, milagrukunata ima, kusalata ruranqallapa. Chaynumi ashwan kusala achka runakunata ingañanqallapa. Chaynullami chay kriyiqkunamatapis imanullapis ingañayta kamanqallapa. \v 23 ¡Piru qamkunaqami allita kuytakankillapa! Ama ingañakanaykillapapaqqami willashunillapana. \s1 Dyusmanta Shamuq Runaqami tikrakamunqa \r (Mt 24.29-35, 42-44; Lc 21.25-36) \p \v 24 “Piru limpu chay qischakay tyimpukuna pasatinnaqami, rupayqa limpu tutaparaq intiru kidanqa. Killapismi mana achkirachikunqanachu. \v 25 Chaynulla qullarkunapismi limpu syilumantaqa ratamutin ima, tukuy syilupi kaqkunamapis kusalata kuyunqallapa. \v 26 Chaymantami Dyusmanta Shamuq Runataqa rikanqallapa kusa llipyalla pudirninwan puktaypa rurinta shamuqtana. \v 27 Chaynu shamurmi payqa angelninkunata kaĉhanqa tukuyla pachamanta, \f + \fr 13:27 \ft Tukuyla pachamanta nirqami intrachimanchik Nortilawta, Surlawta, Estilawta, Oestilawta ima nir.\f* syilumanta, paypa akrashan kaqkunata tantamunanllapapaq. \p \v 28 “Allita uyakur intrakayllapa kay igus qirupaq willar intrachishutiyllapa. Chaqa qamkunaqa igus qiru mushuqmanta qawamuqta rikarqa kwintata qukankillapa, tamya tyimpuqa shipchana nir. \v 29 Chaynullami chay nishushayllapanulla pasaqta rikarqa yarpunkillapana Dyusmanta Shamuq Runaqami shamunanlapina nir. \v 30 Chaymi chiqapta nishaykillapa: Chay tyimpupi kaq runakunaqa manaraq wanuyatinraqmi tukuyla kay nishushayllapaqa pasanqa nir. \v 31 Chaqa syilu chaynulla kay pachamapismi tukukanqa. Piru nuqa nishaykuna-shuypaqami mana maydiyalapis tukukanqachu. \p \v 32 “Piru Dyusmanta Shamuq Runa shamunanpaq diyapaq, uraspaq-shuypaqami, mana mayqanlapis yaĉhanchu. Chaynulla syilumanta angelkuna, Dyusmanta Shamuq Runamapis manami yaĉhanchu. Nataq Taytaylami yaĉhan. \v 33 Chayraykumi qamkunaqa imuraspis rikĉhakur [Dyusman mañakur] alli kamakashalana kankillapa. Chaqa manamiri yaĉhankillapachu ima diyami shamuyanqa nirmapis. \p \v 34 “Tukuy kayqami imanutaq uk runamaqa largu mayta rinanpaq karqa, sirbiqninkunata wasinta kuytananpaq dijaran chay yupay. Chaymi ukninta ukninta imata rurananpaq nir mantar, uktaqa kaĉharan punkupi kuytakunanpaq ima. \v 35 Chaynumi qamkunapis imuraspis rikĉhakur allita kamakashalana kankillapa. Chaqa chay wasipa amun ima amsaqpi, ĉhaypi tuta, gallu kantaypi manaqa allaqmanta ĉhamuyan nirmapis mana yaĉhayankillapachu. \v 36 Kuytawkish, imanupi shamurqa punuqmatana tarishutinllapa. \v 37 Tukuy kay nishushayllapallatami wakinkunatapis willani, rikĉhakur kamakashalana kananllapapaq”. \c 14 \s1 Jesustami wanuchiyta yarpuranllapa \r (Mt 26.1-5; Lc 22.1-2; Jn 11.45-53) \p \v 1 Ishkay diyalanami chay Pascua fyistapi \f + \fr 14:1 \ft Dyusninchikmi unayqa Egipto lugarmanta Israel runakunapa agwilunkunata urqusha karan. Chay lluqshishanllapata ama qunqananpaqmi añu añu uk fyistata ruraqllapa. Chay fyistaqami shutiq Pascua.\f* tantata mana libadurawanchu mikuqllapa chayqa faltayaran. Chaymi chay kurakunapa mantaqninkuna, Moisés mantakushanta yaĉhar yaĉhachikuqkuna imaqa yarpuranllapa imanullapis llullakuypi ima Jesustaqa aypar wanuchinanllapapaq. \v 2 Piru wakinkunaqami niranllapa: \p “Amami chay fyista diyakunapiqa chaynu rurashunllapachu. Chaqa runakunami piñakur kuntranchikllapa alsakamunmanllapa” nir. \s1 Jesuspa umanman mutkiypaqla yakituta iĉharan \r (Mt 26.6-13; Jn 12.1-8) \p \v 3 Chaymantami Jesusqa Betania pwibluman ĉharqa, riran Simonpa wasinman. Kay Simonmi unayqa chay ismuyaq qishaywan karan. Piru chaynu misapi tayatinmi uk warmi payman qimikaran uk alabastru butillitapi kusa ĉhaniyjun mishkila mutkiypaq yakituta charikur. Chaymi ashwan chay warmiqa chay butillitata pakir Jesuspa umanman chay mishki yakitutaqa iĉharan. \v 4 Piru chaypi wakin kaqkuna chayta rikarmi piñakur, ukninllapa ukninllapa kaynu ninakuranllapa: \p “¿Imapaqtaq wak kusa ĉhaniyjunta yanqallaqa iĉhan? \v 5 Ashwanmi waknu yanqalla iĉhananmantaqa qumashallapa trisyintus dinaryu \f + \fr 14:5 \ft Trisyintus dinaryuta uk trabajaq ganananpaqqami trisyintus diyata trabajayta ministiq.\f* qillaymanmatapis mas rantikur, chay mana imayjun kaqkunata yanapanallapata” nir. \p Chaynu ninakurmi, chay warmitaqa kusalata qillakachiyaranllapa. \v 6 Chaynu nitinllapa uyaparmi Jesusqa kaynu niran: \p “Ama qillakachirchu dijayllapa. Payqami kusala allinta rurasha nuqawanqa. \v 7 Chaqa chay mana imayjun kaqkunawanqami maydiyapis pulla kankillapa, munashaykillapa ura yanapanaykillapapaqqa. Piru nuqa-shuypaqami manana pullaykillapanachu kashaq. \v 8 Kay warmisitaqami puytishanta rurasha nuqapa anayman mishki mutkiypaqla yakituta iĉharqa. Chaymi ashwan kamakachimashana, kusa shumaqta pampakanaypaq. \v 9 Chiqaptami nishaykillapa: Tukuy maylawpipis imanu kriyir washakananllapapaq nir yaĉhachikurqami, kay warmisita rurashantaqa yarpur rimanqallapa. Chaymi mana qunqanqallapachu”. \s1 Judasmi Jesusta qillayrayku arnikuran \r (Mt 26.14-16; Lc 22.3-6) \p \v 10 Jesuspa dusi yaĉhakuqninkunamanta ukqa shutiq, Judas Iscariote. Chay paymi, kurakunapa mantaqninkunaman riran willaq, Jesustaqa qushaykillapa nir. \v 11 Chaynu nitin uyaparmi chay kurakunapa mantaqninkunaqa kusalata aligriyar, Judasta qillayta qunanpaq arniranllapa. Chaymi Judasqa yarpuran, maylapina, imurasna Jesustaqa qukushaq nir. \s1 Pascua mikunata kamakachiranllapa \r (Mt 26.17-29; Lc 22.7-23; Jn 13.21-30; 1Co 11.23-26) \p \v 12 Chay Pascua fyistapa punta diyanpi tantata mana libadurayjuntachu mikuqllapa chaynulla chay uyshitata ufrindapaq nir wanuchiqllapa chay diyami Jesuspa yaĉhakuqninkunaqa payman qimikar kaynu nir tapuranllapa: \p —Pascua mikunataqa, ¿maypitaq kamakachinayllapata munayanki? nir. \p \v 13 Chaymi Jesusqa ishkay yaĉhakuqninkunata kaynu nir kaĉharan: \p —Riyllapa Jerusalén pwibluman. Chaypimi uk runa kantarunpi yakunta apaqta tarinkillapa. Chaymi paypa ikinta rinkillapa. \v 14 Chaynu rir, wasinman yaykutinqa ninkillapa: ‘Yaĉhachimaqniyllapami nin: ¿Maylaw kwartuykipitaq yaĉhakuqniykunawan Pascua mikunata mikushaq? niyan’ nir. \v 15 Chaynu nitkillapami payqa rikachishunqallapa wasinpa unaqninpi uk atun kwartu kusala kamakashatana. Chaymi chaypi kamkachinkillapa mikunallapapaqqa. \p \v 16 Chaynu nitinmi yaĉhakuqninkunaqa pwibluman rir Jesús nishannulla tariranllapa. Chaymi chaypina kamakachiranllapa Pascua mikunataqa. \v 17 Chaymanta tutapatinnaqa, Jesusqa chay dusi yaĉhakuqninkunawan ĉharanna chay wasimanqa. \v 18 Chaymanta misapi tasha mikuyarnaqa, Jesusqa niran paykunataqa: \p —Chiqaptami nishaykillapa: Qamkunamanta uknikillapa pullay mikuqmi kuntraykunaman qukumayanqa nir. \p \v 19 Chaynu nitinmi, paykunaqa kusalata llakiranllapa. Chaymi uknin uknin kaynu nir tapuq ĉhurakaranllapa: \p —¿Nuqachu kashaq? nir. \p \v 20 Chaymi Jesusqa paykunataqa niran: \p —Qamkunamanta uknikillapa nuqawan chay platullapi tantata nuyuchir mikuqmi, nir. \v 21 Chaynuqami Dyus nitin iskribikashannulla, Dyusmanta Shamuq Runawanqa pasanqa. ¡Piru imananqaraq, chay kuntrankunaman qukuqqa! Kusala allinĉhi kananta chay runaqa ama nasinanpaqchu. \p \v 22 Mikuyatinllapanaqa, Jesusqa tantata aypar Taytanta payji nir, pakir quran yaĉhakuqninkunata kaynu nir: \p “Kaypi. Kayqami nuqapa kwirpuy” nir. \p \v 23 Chaymanta kupata aypar Taytanta payji nir, yaĉhakuqninkunata qutin, tukuynin upyaranllapa. \v 24 Jesusqami niran: \p “Kayqami yawarniy. Kay yawarniyta iĉhashaywanmi Taytay Dyuswan uk tratuta rurani, kusa achka runakunata llakipashayrayku. \v 25 Chiqaptami nishaykillapa: Mananami qashanqa upyashaqnachu kay ubapa yakuntaqa, maydiya Dyus mantakuyashanpi mushuq ubapa yakunta upyanaykaman” nir. \s1 Pedrumi Jesusta arniran mana dijananpaqchu \r (Mt 26.30-35; Lc 22.31-34; Jn 13.36-38) \p \v 26 Chaymantami salmukunata takir Dyusta alabarnaqa, riranllapana Olivos sirkaman. \v 27 Chaypimi Jesusqa paykunata niran: \p —Tukuy qamkunami [kanan tutalla] manchakushaykillaparayku nuqalatana dijamankillapa. Chaqa, Dyus nitin iskribikashakunapimi nin: \q1 ‘Chay michikuqta wanuchitiymi, \q2 uyshakunaqa wakta kayta limpu shikwakanqallapa’ nir. \m \v 28 Piru nuqa kawsamurqami, qamkunamantaqa naypaqta rishaq Galilea pwiblumanqa. \p \v 29 Chaynu nitinmi, Pedruqa niran: \p —Tukuy wakinkuna manchakur dijashutinllapapismi, nuqaqa mana dijashaykichu nir. \p \v 30 Chaymi Jesusqa niran: \p —Chiqaptami nishayki: Kanan tutallami gallu ishkay kutipaqna kantananpaq katin qamqa kimsa kuti ninki: ‘Manami paytaqa riqsinichu’ nir. \p \v 31 Piru Pedruqa qashan niran: \p —Qamwan pullata wanuchimanallapapaq katinmapismi, pullayki shachinakushaq nir. \p Chaynullatami wakinkunapis niyaranllapa. \s1 Jesusmi Getsemaní wirtapi mañakuran \r (Mt 26.36-46; Lc 22.39-46) \p \v 32 Chaymantami Jesusqa yaĉhakuqninkunawan riranllapa uk lugar Getsemaní shutiqman. Chaypimi yaĉhakuqninkunata kaynu niran: \p —Riyanimi Taytayman mañakuq. Qamkunaqami kaylapi taskinkillapa nir. \p \v 33 Chaynu nirmi, Pedruta, Santiaguta, Juanta ima apar riran pullanqa. Chaymantami kusata llakir kwashala tikrakaran Jesusqa. \v 34 Chaynu kayarmi kaynu niran paykunataqa: \p —Kusalataraq llakir wanuq yupayna yarpuni. Qamkunaqa kaylapi kidar rikĉhakushala kayllapa nir. \p \v 35 Chaynu nirqa, chay kayashanmanta ashlila wakaq riran. Chaypimi qunqurikur pachakaman pukĉhirar Taytanman mañakuran puytiypaq katinmaqa chay kusala saqra qischakayqa mana ĉhamunmanchu nir. \v 36 Chaymi kaynu nir mañakuran: \p \it “Abba, \it*\f + \fr 14:36 \fk Abba \ft nirqami rimayninchikpiqa munan niyta Papasituy nir.\f* Taytay, qampaqqami tukuy imapis ruraypaq. Chaymi puytiypaq katinqa yanapamay-ari kay kusa ayaq yaku yupay qischakaymantaqa. Piru manami nuqa munashaynuchu kanqa. Ashwanmi qam munashayki rurakanqa” nir. \p \v 37 Chaymanta paykuna kayashanman tikrakamurqa, punuqta tariran. Chaymi Pedrutaqa niran: \p —Simón, ¿ima punuyankinachu? ¿Manachu puytishayki uk uralamatapis rikĉhakur nuqawan kaytaqa? \p \v 38 Rikĉhakur mañakuyllapa, ama uchapi ratanaykillapapaq. Qamkunaqami allinkunalata rurayta yarpunkillapa. Piru kwirpuykillapa litala kashanraykumi mana shachinakuyta puytinkillapachu. \p \v 39 Chaynu nirmi qashan riran mañakuq puntata ima nirtaq mañakusha karan chaynulla. \v 40 Chaymanta tikrakamurqa, qashalan chay yaĉhakuqninkunataqa punuqta tariran. Chaqa nawinllapamapis kusalata qipchirayaran punuypaq. Chaymi paykunaqa mana imata nishaq nirpis yaĉharanllapachu. \v 41 Chaymanta kimsa kutipaqna shamur punuqta tarirqa niran: \p —¿Qamkunaqachu punur samayankillaparaq? ¡Rikĉhakur shariyllapana! Chaqa Dyusmanta Shamuq Runata uchakuqkunaman qukunanllapapaq uraqami ĉhamushana. \v 42 Shariyllapa, rishunllapana, shipchamunnami nuqata qukumaqqa nir. \s1 Jesustami prisuranllapana \r (Mt 26.47-56; Lc 22.47-53; Jn 18.2-11) \p \v 43 Chaynu nir Jesús rimayatinllami, chay dusi yaĉhakuqninkunamanta uknin Judasqa, achka runakunawan ĉharanllapa ispadakunawan, qirukunawan ima. Paykunaqami riranllapa kurakunapa mantaqninkuna, Moisés mantakushanta yaĉhar yaĉhachikuqkuna, Israel runakunapa ruku mantakuqninkuna kaĉhasha katin. \v 44 Judasqami, Jesuspa kuntraqninkunataqa, kaynu nisha karan: “Nuqa saludar muchayani chaytami aypar alli prisunkillapa” nir. \p \v 45 Chaymi Jesusman, Judas qimikarqa, \p —¡Yaĉhachikuq Taytituy!— nir mucharan. \p \v 46 Chaymi Jesustaqa aypar prisuranllapana. \v 47 Piru chaypi kaqkunamanta ukmi ispadanta lluqshichimur, kurakunapa mantaqninta sirbiq runapa rinrinta \it ¡saq!\it* pitiran. \v 48 Nataq Jesusqami chay runakunataqa kaynu nir tapuran: \p —¿Imapaqtaq qamkunaqa shamushaykillapa qirukunawan ispadakunawan ima, uk suwakuqta yupay aypar apamaqllapaqa? \v 49 Nuqaqami imuraspis qamkunawan pulla kar Dyusta adurananllapa wasipi yaĉhachikuray. Piru manamiri chaypiqa aypar apamaraykillapa imachu. Kayqami chaynuqa pasayan Dyus nitin iskribikashannulla kumplikananpaq. \p \v 50 Chaynu Jesús nitinqami, tukuy yaĉhakuqninkunaqa dijarna alsakaranllapa. \v 51 Nataq uk musu runami Jesuspa ikintaqa riyaran, uk yuraq raĉhpalawan qatakusha. Chaymi chay runakunaqa ayparan apananpaq. \v 52 Piru payqami chay qatakushan raĉhpanmatapis dijar, lirila alsakar riran. \s1 Jesustami karguyjunkunaman aparanllapa \r (Mt 26.57-68; Lc 22.54-55, 63-71; Jn 18.12-14, 19-24) \p \v 53 Chaymantami Jesustaqa, kurakunapa mantaqninmanna aparanllapa. Chaymanmi tantakaranllapa kurakunapa mantaqninkuna, ruku mantakuqkuna, Moisés mantakushanta yaĉhar yaĉhachikuqkuna, ima. \v 54 Nataq Pedruqami largukaqllamanta chapar ikinllapata riyaran, chay kurakunapa mantaqninpa wasin ruripi pampankaman. Chaymantami chay yaykushanlapi kidaran Dyusta adurananllapa wasita kuytaqkunawan pulla, ninapi quñukuqnu. \p \v 55 Piru kurakunapa mantaqninkuna, tukuy chay kusa mas karguyjunkunaqami Jesuspaqqa kusalata yaĉhayta munaranllapa imalata mana allinta rurasha katinqa, chayraykulana wanuchinanllapapaq. Piru chaynumapis manami tariranllapachu. \v 56 Chaqa kusala achka runakunami mana kashanmanta uchachananpaq qimikaranllapa. Piru mana puytiranllapachu. Chaqa rimayashanllapaqami mana chayllachu karan. \v 57 Chaynullami wakinkunapis yanqa llullakurla kaynu niranllapa: \p \v 58 —Nuqakunaqami kaynu niqta uyasha kanillapa: ‘Nuqaqami Dyusta adurananllapa wasita runakuna rurashantaqa ratachir, qashan kimsa diyalapaqna shachishaq, mana runakuna rurashannutanachu’ nir. \p \v 59 Piru chaynu rimarmapismi mana chayllatachu rimayaranllapa. \v 60 Chaynu nitinllapami chay kurakunapa mantaqninqa sharir tukuypa naypanpi Jesustaqa kaynu nir tapuran: \p —¿Qam-shuypaqachu mana imatapis ninki? ¿Ima nishaq nirtaq waknu qampaqqa rimayanllapaqa? nir. \p \v 61 Chaynu nitinmapismi Jesusqa mana imatapis niranchu. Chaymi chay kurakunapa mantaqninqa qashan niran: \p —¿Qamchu Dyuspa Akrashan Cristun, allin Dyuspa Wamran kanki? nir. \p \v 62 Jesusqa niran: \p —Nuqami kani. Chaqa qamkunami rikankillapa Dyusmanta Shamuq Runataqa kusala puytiq Dyuspa allilaw qichqanpi taqta, chaymanta puktaypa rurinta syilumanta shamuqta ima nir. \p \v 63 Chaynu Jesús nitinmi chay kurakunapa mantaqninqa kusata piñakur raĉhpanmatapis llikiran, Jesusqa mana allintachu tukuyan nir. Chaymi niran: \p —¿Ima mas tistigutataq ministinchikllapa? \v 64 Qamkuna uyapashaykillapanu, kusala mana allintami Dyuspaq riman. ¿Imatataq yarpunkillapa? \p Chaymi, chaypi kaq runakunaqa niranllapa: \p —Kusala uchayjunmi wakqa; wanunanpaqmi allin nir. \p \v 65 Chaymi ashwan wakinqa tuqapar, nawinta bindar maqar ima kaynu niranllapa: \p —¡Mabir tantyay!, ¿pitaq maqashuran? nir. \p Chaynullami Dyusta adurananllapa wasipi kuytakuqkunapis maqaranllapa. \s1 Pedrumi Jesustaqa mana riqsinichu niran \r (Mt 26.69-75; Lc 22.55-62; Jn 18.15-18, 25-27) \p \v 66 Chaykamanqami Pedruqa tayaran ruri pampalapi. Chaypi kanankamanmi kurakunapa mantaqninta sirbiq warmi ĉharan. \v 67 Chaymantami Pedruta rikaran ninapa yatalanpi quñukur taqta. Chaymi chay warmiqa kusalata chapar kaynu niran: \p —Qampismi Nazaretmanta Jesuswan puriq kanki nir. \p \v 68 Piru Pedruqami kaynu niran: \p —Manami riqsinichu paytaqa. Chaynulla manami yaĉhanichu imapaq rimayanki nirmapis nir. \p Chaynu nir, punkulawman risha katinmi kantaranna galluqa. \p \v 69 Chaymantami chay sirbikuq warmiqa qashan Pedruta rikar, wakinkunata kaynu niran: \p —Kay runapismi Jesuswan puriq nir. \p \v 70 Piru payqami qashan niran: \p —Manami paytaqa riqsinichu nir. \p Chaymanta uk ratulamantaqa chaypi kaqkunapis Pedruman qimikar kaynu niranllapa: \p —Chiqaptami paykunapa uknin kanki. Chaqa qampis Galilea pwiblumanta kanki. [Rimanaykimapismi paykunanu]. \p \v 71 Chaymantami Pedruqa kutir kutir jurar niran: \p —¡Mana riqsinichu chay rimayashaykillapa runataqa nishuyanillapa wakmaqa! ¡Mana chiqapta rimayatiyqami Dyus kastigamanqa! nir. \p \v 72 Chaynu niyatinlami ishkay kutipaqna gallu kantaran. Chaymantami Pedruqa yarpuran Jesús kaynu nishanta: “Manaraq gallu ishkay kutipaqna kantayatinmi kimsa kuti nuqapaqqa ninki: ‘Manami riqsinichu’ nir” nishanta. Chaymi llakir kusalata waqaran. \c 15 \s1 Jesustami Pilatuman aparanllapa \r (Mt 27.1-2, 11-14; Lc 23.1-5; Jn 18.28-38) \p \v 1 Chaymanta achkiyatinnaqa chay kurakunapa mantaqninkuna, ruku mantakuqkuna, Moisés mantakushanta yaĉhar yaĉhachikuqkuna, chaynulla chay wakin kusa mas karguyjunkunawan ima tantanakur parlaranllapa. Chaymi Jesustaqa alli watar apar Pilatutana quranllapa. \f + \fr 15:1 \ft Chay tyimpukunapi Roma pwiblumanta kaqkuna binsisha karan Israel runakunata. Chaymi uk romano gubyirnuna Israel runakunataqa mantaq. Chay gubyirnuqa shutiq Poncio Pilato.\f* \v 2 Chaymi Pilatuqa kaynu nir tapuran: \p —¿Qamchu Israel runakunapa mantaqnin kanki? nir. \p Jesusqa niran: \p —Qamllami ninki. \p \v 3 Piru chay kurakunapa mantaqninkuna kusalata uchachayashanllaparaykumi, \v 4 Pilatuqa qashan kaynu nir tapuran: \p —Waknu kusalata uchachashutinllapaqachu, ¿qam-shuypaqa mana imatapis ninki? \p \v 5 Piru Jesusqami mana rimaranchu. Chaymi Pilatuqa kusalata yarpupakuyar kidaran. \s1 Jesustami wanuchinanpaqna niranllapa \r (Mt 27.15-31; Lc 23.13-25; Jn 18.38–19.16) \p \v 6 Kada Pascua fyistapimi chay gubyirnu Pilatuqa uk runata lluqshichiq chay prisu kashanmanta, runakuna mayqantaĉhi lluqshichiy nishannulla. \v 7 Chay tyimpupimi uk runa Barrabás shutiq prisu karan wakinninkunawan. Chaqa paykunami gubyirnupa kuntran tikrakar wanuchikusha karanllapa. \v 8 Chaymi runakunaqa Pilatuman ĉhar mañakuranllapa, imanutaq kada fyistapi uk prisuta lluqshichiq chaynulla rurananpaq nir. \v 9 Piru Pilatuqa paykunataqa kaynu niran: \p —¿Qamkunaqachu munayankillapa, Israel runakunapa mantakuqninta dijatiy rinanpaq? nir. \p \v 10 Chaynuqami Pilatuqa niran, chay kurakunapa mantaqninkunaqa Jesustaqa ĉhiqnirla paymanqa apamusha karan nir kwintata qukashanrayku. \v 11 Piru chay kurakunapa mantaqninkunaqami tukuy runakunata animachiran, Barrabasta kaĉhay nir mañakunanllapapaq. \p \v 12 Chaymi Pilatuqa tapukuran: \p —Chayqa ¿imatataq ruranayta munayankillapa Israel runakunapa mantakuqnin niyashaykillapawanqa? \p \v 13 Paykunaqami kusala jwirtita kaynu nir lanyaranllapa: \p —¡Kruspi klabay! nir. \p \v 14 Qashanmi Pilatuqa niran: \p —Chaqa, ¿ima mana allintataq rurasha? \p Piru chay runakunaqami qashan kusala jwirtita kaynu nir lanyaranllapa: \p —¡Kruspi klabay! nir. \p \v 15 Chaymi Pilatuqa tukuy runakunawan allinpi kidanar, Barrabasta prisu kashanmanta lluqshichir, suldadunkunata kaĉharan Jesusta llibachir, chaymanta-shuypaqa kruspi klabananllapapaq. \v 16 Chaynami suldadukunaqa Jesusta aparanllapa gubyirnu Pilatupa dispachunpa pampanman. Chaypimi paykunaqa tukuy suldadu masinkunata tantaranllapa. \v 17 Chaymi ashwan uk chupika murada raĉhpata yakachiranllapa. Chaynullami umachiranllapa uk kuruna kashamanta rurakashata. \v 18 Chaymanta-shuypaqa kusalata kushikur kaynu nir qayĉhakuranllapa: \p —¡Biba Israel pwiblupa gubyirnun! nir. \p \v 19 Chaynu nirnaqa umitanpi uk barawan maqaranllapa, qaqllitanpi tuqaparanllapa ima. Chaynulla paymanta burlakar naypanpi qunqurir, aduraq yupay tukuranllapa. \v 20 Chaymanta chaynu paymanta kusata burlakarllapa imanaqa, chay chupika murada raĉhpata yakachishanllapataqa lluqshichir paypa raĉhpanllata yakachiranllapa. Chaynu munashanllapata rurarnaqami aparanllapana kruspi klabananllapapaq. \s1 Jesustami kruspi klabaranllapana \r (Mt 27.32-44; Lc 23.26-43; Jn 19.17-27) \p \v 21 Chaymantami Cirene pwiblumanta uk runa Simón shutiq, ĉhakranmanta shamuqta tariranllapa. Payqami Alejandro chaynulla Rufo shutiq runakunapa taytan karan. Chaynu tarirmi Jesuspa krusninta amalas rikrachir aparanllapa. \p \v 22 Chaynu rirmi uk lugar Gólgota shutiqman ĉharanllapa. Kay lugartami ninllapapis Calavera nir. \v 23 Chaymi chaypiqa binuwan mirrata \f + \fr 15:23 \ft Chay mirraqami uk rimidyu karan ama manchaychu nanachikunanpaq.\f* piĉhur Jesustaqa upyachinaranllapa. Piru payqami mana munaranchu. \v 24 Chaymantami Jesustaqa kruspi klabaranllapana. Chaymi chay suldadukunaqa Jesuspa raĉhpankunata mayqanninllapapaqshi kanqa nir yaĉhananllapapaqqa surtyakur ayparanllapa. \p \v 25 Jesustaqami alas nwibi unaqna kruspiqa klabaranllapa. \v 26 Uk litrirutapismi ĉhuraranllapa imaraykushi wanuchishallapa nir. Chaqa kaynumi niyaq: \sc “KAYMI ISRAEL RUNAKUNAPA MANTAQNIN” \sc* nir. \v 27 Chaynullami paypa pullanqa ishkay suwakuqkunata krusllapi klabaranllapa, ukninta Jesuspa ichuqlaw qichqanpi, ukninta-shuypaqa allilaw qichqanpi. [ \v 28 Chaynuqami ruraranllapa Dyus nitin iskribikashannulla kumplikananpaq. Chaqa niqmi: “Uchasapa runakunawan pullatami mana allinpaq riqsishallapa” \x + \xo 15:28 \xt Is 53.12\x* nir.] \p \v 29 Piru tukuy chayta pasaqkunaqami, umanllapata kuyuchiqnulla, kusalata musyar kaynu niyaqllapa: \p —¡Jajay! ¡Qammi, Dyusta adurananllapa wasita ratachir qashan kimsa diyalapaq shachishaq nirayki! \v 30 ¡Chaymi ashwan qamlla washakar krusmanta ishkimuy! nir. \p \v 31 Chaynullami chay kurakunapa mantaqninkuna, Moisés mantakushanta yaĉhar yaĉhachikuqkunapis kusalata kushipar, kaynu ninakuyaqllapa: \p —Ukkunatami washaran. Piru payllaqami mana washakayta puytinchu. \v 32 Wakqashi Dyuspa Akrashan Cristun, Israel runakunapa mantaqnin-ari. ¡Chaynu karqa chay krusmanta ishkimunqari! ¡Chaynami chaypiraq paypi kriyishunllapa! \p Chaynullami paywan pulla kruspi kaqkunamapis ashwan kusa mana allinkunata ima willaranllapa. \s1 Jesusmi wanuranna \r (Mt 27.45-56; Lc 23.44-49; Jn 19.28-30) \p \v 33 Chaymantami a las dusimanta-pacha tardi a las triskaman tukuy pacha tutaparaq intiru kidaran. \v 34 Chay urasllami Jesusqa kusa jwirtita kaynu nir qayĉhakuran: \p \it “Eloi, Eloi, ¿lama sabactani?” \it* \p (Chaynu nirqami intrachimanchik: “Dyusniy, Dyusniy, ¿imapaqtaq nuqalata dijamashayki?” nir). \p \v 35 Chaymi wakin chaypi kaqkuna chaynu nitin uyaparqa kaynu niranllapa: \p —¡Uyakuyllapa! Wakqami Dyuspa rimaqnin Eliasta qayayan nir. \p \v 36 Chaymantami chaypi kaqkunamanta ukninllapa kallpar rir puqyala raĉhpata qirupi watar puchqu binupi nuyuchir Jesuspa shiminman upyananpaq ĉhurar kaynu niran: \p —Dijayllapa, mabir Eliaschu shamur ishkichimunqa nir. \p \v 37 Piru Jesusqami kusala jwirtita qayĉhakur wanuranna. \v 38 Chaymi chay kutilla Dyusta adurananllapa wasi ruripi uk atun rakta raĉhpa warkuraqpis llikikaran ĉhaypin unaqmanta urakaman. \v 39 Jesuspa naypanpimi Romamanta suldadukunapa mantaqnin karan. Chaymi payqa rikaran imanu Jesús wanutinmapis. Chayraykumi niran: \p —Chiqaptami kay runaqa Dyuspa Wamran kasha nir. \p \v 40 Chaypiqami wakin warmisitakuna karukaqlamanta rikakuyaranllapa. Paykunaqami kaykuna karanllapa: María Magdalena, Salomé, chaynulla Josipa, wamrakaq Santiagupa maman María ima. \v 41 Kay warmisitakunami Jesuspaqa pullan purir, yanapasha karan pay Galilea pwiblupi katinqa. Chaynullami chaypiqa wakin warmisitakunapis achka karanllapa. Paykunami Jesuspa pullan risha karanllapa Jerusalén pwiblumanqa. \s1 Jesustami pamparanllapana \r (Mt 27.57-61; Lc 23.50-56; Jn 19.38-42) \p \v 42 Chaymanta chay samana diyapaq kamkachikunanllapa diya limpu tardiyayatinnaqami, \v 43 Arimatea lugarmanta uk kusa imayjun runa José shutiq, riran mana manchakurchu Pilatuta, Jesuspa kwirpunta mañaq. Payqami Dyus maydiyaqa shamur qashan mantakuyanqa nir yarpurla kawsaq. Chaynulla payqami chay Israelmanta kusa mas karguyjunkunapa masin karan. \p \v 44 Chaynu Jesuspa kwirpunta mañaq ĉhatinmi Pilatuqa kusalata manchakur yarpupakuran. Chaymi suldadukunapa mantaqninta qayachimuran Jesusqachu wanushana nir yaĉhananpaq. \v 45 Chaymi suldadukunapa mantaqninqa rir “Wanushanami” nir willaran. Chaynami Pilatuqa Jesuspa kwirpuntaqa Jositana quran apananpaq. \p \v 46 Chaymi Josiqa kusa shumaq yuraq raĉhpata rantir, Jesuspa kwirpuntaqa rir krusmanta ishkichimur chay raĉhpawanna pilluran. Chaymantami apar qaqapi uk uĉhku karan, chaylapi ĉhurar, yaykunantaqa kusala atun rumiwanna kirparan. \v 47 Chaynu kirpatinmi, María Magdalenawan, Josipa maman Mariaqa rikakuyaranllapa. \c 16 \s1 Jesusmi kawsamuranna \r (Mt 28.1-10; Lc 24.1-12; Jn 20.1-10) \p \v 1 Chaymanta chay samana diya pasatinnaqa María Magdalena, Salomé chaynulla Santiagupa maman Mariaqa kusala mishki mutkiypaq rimidyukunata rantir aparanllapa, Jesuspa kwirpunta kamkachinanllapapaq. \v 2 Chaymi chay simanapa punta diyanpiqa, allaq allaqla chayraq rupay iqamuyatin riranllapa Jesús pampakashanmanqa. \v 3 Kaynu ninakurmi riyaranllapa: “¿Piraq chay uĉhkuta kirpasha kusa atun rumita ashuchiyanqa yaykunallapapaq?” nir. \p \v 4 Piru ĉharqami, chay kusa atun rumiwan uĉhkuta kirpashanllapaqa uklawpina taqta rikaranllapa. \v 5 Chaymanta paykuna chayman yaykurqa chay uĉhkupa allilaw qichqanpiqa uk musu runa, kusala atun yuraq intiru raĉhpayjunta rikaranllapa. Chaymi chay warmikunaqa kusalata manchakuranllapa. \v 6 Piru chay musu runa rikashanllapaqami kaynu niran: \p “Ama manchakuyllapachu. Qamkunaqami maskayankillapa Nazaretmanta Jesusta kruspi klabaranllapa chayta. Payqami kawsamur rishana; mananami kaypinachu. Shamur rikayllapa pampashanllapata. \v 7 Chaymi ashwan rir yaĉhakuqninkunata, Pedruta ima willayllapa: Payqashi Galilea pwibluman riyan paykunamanta naypaqta; ashwanshi wakpina rikanqallapa, imanutaq willasha karan chaynulla”. \p \v 8 Chaynu nitinmi chay warmikunaqa chay uĉhkumantaqa kusalata alsakar lluqshir riranllapa. Chaqa kusalatari manchakur chukchukyayaranllapa. Piru manami mayqantapis willaranllapachu chaynu manchakushanllaparayku. \s1 Jesusmi María Magdalenaman rikariran \r (Jn 20.11-18) \p \v 9 Jesusqami chay simanapa punta diyanpi kawsamurqa, puntataqa rikariran María Magdalenaman. Kay Mariamantami Jesusqa, unaylla syiti dyablupa yarpuyninta itakusha karan. \v 10 Chaymi payqa rir willaran Jesuspi kriyir pullan purisha kaqkunata. Chaqa paykunaqami kusalata llakir waqayaqllapa ima. \v 11 Piru Jesustami kawsamushata nuqa rikasha kani nir willatin uyaparqa, mana kriyiranllapachu. \s1 Jesusmi ishkay yaĉhakuqninkunaman rikariran \r (Lc 24.13-35) \p \v 12 Chaymantaqami Jesusqa mana riqsiypaqla tikrakar ishkay yaĉhakuqninkuna chunllaq nanta riyatin rikariran. \v 13 Chaymi riqsirna paykunapis rir wakinninkunata willaranllapa. Piru manami kriyiranllapachu. \s1 Jesusmi yaĉhakuqninkunata kaĉharan yaĉhachikunanpaq \r (Mt 28.16-20; Lc 24.36-49; Jn 20.19-23) \p \v 14 Chaymanta mas tardikaqqami Jesusqa chay unsi yaĉhakuqninkuna misapi tayatinllapa, paykunaman rikariran. Chaymi paykunataqa anyaq anyaq willaran mana allita kriyishanpaq, mana intrakashanllaparayku ima. Chaqa wakinkuna, Jesús kawsamushata rikar, willatinllapami mana kriyishallapachu karan. \p \v 15 Chaymi paykunataqa niran: \p “Riyllapa tukuy pachata. Chaynami Dyuspa shumaq rimayninta tukuylata yaĉhachinkillapa. \v 16 Chaymi mayqanpis kriyir shutikurnaqa, washakanqallapa. Nataq chay mana kriyiqkuna-shuypaqami tukuy tyimpupaq kastigakananpaqna kanqa. \v 17 Tukuy kriyiqkunata yanapatiymi kaynu kanqallapa: Nuqapa shutiywanmi dyablupa yarpuyninta runakunamanta itakunqallapa; mushuq rimaykunata rimanqallapa ima. \v 18 Largu kurukunata ayparllapa, manaqa bininuta upyarllapamapis mana imananqallapachu. Chaynulla tukuy qishaqkunapa ananman makinllapata ĉhuratinllapapismi, alliyanqallapa ima”. \s1 Jesusmi syiluman riranna \r (Lc 24.50-53) \p \v 19 Chaynu nir imanaqami Jesusqa syiluman apakaranna. Chaymantami ashwan Dyuspa allilaw qichqanpina taran. \v 20 Nataq yaĉhakuqninkuna-shuypaqa tukuy pachata riranllapa imanu kriyir washakananllapapaq nir yaĉhachikuq. Piru Jesusqami kusalata yanapatin kusa mana ruraypaq milagrukunata ima ruraranllapa. Chaymi tukuy rikaqkuna, uyakuqkunaqa chiqapta chayqa chaynu kanqa niranllapa. \qr Chaynumi kanqa.