\id 1TI New Alpha - June 11, 2007 \ide UTF-8 \h 1 TIMOTEO \toc3 1Ti \toc2 1 Timoteo \toc1 RI NABꞌE WUJ RI XUTZꞌIBꞌAJ RI PABLO CHE RI TIMOTEO \mt RI NABꞌE WUJ RI XUTZꞌIBꞌAJ RI PABLO CHE RI TIMOTEO \imt2 Majibꞌal re \ip Ri Pablo are xel loq pa cheꞌ je laꞌ pa ri tinimit Roma, xuto chi ri e kꞌamal taq bꞌe ri e kꞌo pa ri tinimit Éfeso xkikꞌex ubꞌixik ri utz laj tzij ri xkita chuchiꞌ ri Pablo. \ip Man utz taj xkibꞌan chukojik ri kitaqanik ri e winaq aꞌj Israel xuqujeꞌ xkikoj juleꞌ taq kꞌambꞌejabꞌal taq noꞌj chik re ri qꞌij junabꞌ, xeꞌkiqꞌil ri winaq rech man kakitij ta juleꞌ taq rikil chik, xeꞌkiqꞌil ri winaq kekꞌuliꞌk, xuqujeꞌ xeꞌkiqꞌatej nikꞌaj chik che ri kikꞌiyem pa ri Uxlabꞌixel. Xuqujeꞌ che taq ri qꞌij riꞌ xeꞌkikuyu xeꞌkikꞌamawaꞌj che kachiꞌl ri kakibꞌan mak kukꞌ taq achyabꞌ xuqujeꞌ ixoqibꞌ, rumal riꞌ ri Pablo xutaq bꞌik ri rachiꞌl Timoteo je laꞌ pa ri tinimit Éfeso xutzꞌibꞌaj apanoq jun wuj che rech jeriꞌ kuꞌjacha chike ri komontyox. \ip Ri Pablo xraj xuya apanoq uchuqꞌabꞌ ri Timoteo rech kubꞌan ri jastaq pa ucholajil kꞌa pa ri qꞌij are kopan ri Pablo chikisolixik. \ip Ri Pablo xutzijoj chike jas kabꞌan che ri kꞌamoj bꞌe re jun komontyox. We riꞌ kuꞌtoꞌ ri aꞌj Éfeso chiketzelaxik ri man keqaj ta cho ri Dios xuqujeꞌ rech are keꞌkikꞌamawaꞌj ri keraj ri Dios. \ip Pa ri kꞌisbꞌal re ri uwuj kubꞌij chi ri jiqꞌjatem are uxeꞌal ronojel ri kꞌaxkꞌolal ri tajin kakiriqo. Pa ronojel we wuj, ri Pablo kukoj ri tzij Cristo Jesús are Mesías. Are waꞌ ri rukꞌ chuqꞌabꞌ kunaꞌtaj rumal are waꞌ ri utaqanik ri Jesús. We riꞌ kunaꞌtaj chike ri komontyox chi ri Jesús are ri qas tzij kꞌamal bꞌe xuqujeꞌ are xukꞌutwachij jas jeꞌ rajawaxik kanoꞌjin jun kꞌamal bꞌe. \c 1 \p \v 1 Ri Pablo, taqoꞌn rech ri Cristo Jesús rumal ri utaqanik ri Dios qaKolonel xuqujeꞌ ri Cristo ri kuꞌlibꞌal qakꞌuꞌx. \v 2 Che ri Timoteo ri qas nukꞌojol pa ri kojobꞌal: Are bꞌa ri Dios xuqujeꞌ ri Cristo Jesús ri Ajawxel, kayoꞌw toqꞌobꞌ, toqꞌobꞌisan wach, xuqujeꞌ jaꞌmaril chawe. \s Ri kakibꞌan ri winaq ri kakijaluj chi aꞌjtijabꞌ rech ri taqanik \p \v 3 Are xineꞌ pa Macedonia, xinwoqxaꞌnij kan ubꞌixik chawe chi katkanaj kan pa ri tinimit Éfeso xuqujeꞌ kabꞌij chike ri kakijaluj chi aꞌjtijabꞌ chi ketaniꞌk chukꞌutik ri kꞌutuꞌn ri man utz taj. \v 4 Xuqujeꞌ ketaniꞌ chusikꞌixik ri kꞌulmatajinaq najtir ojer, xuqujeꞌ ri kibꞌiꞌ ri e kitat kinan ojer ri man kakꞌis ta wi. We jastaq riꞌ xaq kuyak chꞌoꞌj, man are ta kuqꞌalajisaj ri uchak ri Dios, ri xa rumal ri kojobꞌal. \p \v 5 Jewaꞌ rajawaxik kibꞌano rech ri loqꞌanik katixtobꞌ loq che jun chꞌajchꞌoj animaꞌaj, che jun utz laj chomanik, xuqujeꞌ che jun qas tzij laj kojobꞌal. \v 6 E kꞌi xkijelechꞌuj kan kibꞌe che we noꞌjibꞌal riꞌ, xkiraꞌlij kibꞌ pa taq tzijonem ri maj kutayij. \v 7 Kakijaluj chi aꞌjtijabꞌ rech ri taqanik, xa kꞌu man ketaꞌm taj xa ta ne kakichꞌobꞌ rij ri kakiqꞌalajisaj. \p \v 8 Kamik kꞌut qetaꞌm chi utz ri taqanik, we je kabꞌan che ukojik. \v 9 Naꞌtaj chaqe chi ri taqanik man xyaꞌtaj kumal ke ri e sukꞌ taq winaq, xane kumal ke ri man keꞌniman taj, xuqujeꞌ kumal ri kꞌax laj taq winaq ri man kakita ta tzij, kumal ke ri itzel taq winaq xuqujeꞌ aꞌjmakibꞌ, kumal ke ri man kemekꞌekꞌ taj xuqujeꞌ ri man kakibꞌan ta ri Tyoxalaj taq jastaq. Ri taqanik xyaꞌik rumal ke ri winaq ri man keꞌkinimaj ta ri e kitat kinan, xuqujeꞌ kumal ke ri kamisanelabꞌ, \v 10 ri taqanik xyaꞌik kumal ke ri winaq ri kakibꞌan mak kukꞌ taq ixoqibꞌ, ri achyabꞌ ri kewar kukꞌ achyabꞌ, chike ri e kꞌayil taq patanijelabꞌ, chike ri kakibꞌij chi qas tzij ri kakibꞌij, xaq kꞌu bꞌanoj tzij kakibꞌano. Xaq jeriꞌ, ri taqanik xya rumal ronojel ri kꞌutuꞌn ri man utz taj, ri kuqꞌatej ri utz laj kꞌutuꞌn. \v 11 Are waꞌ ri kukꞌut ri utz laj tzij ri xroqxaꞌnik ri Tyoxalaj Dios, kintzijoj. \s Ri toqꞌobꞌ ri xya che ri Pablo rumal ri Ajawxel \p \v 12 Kintyoxin che ri Cristo Jesús ri Ajawxel, are kayoꞌw nuchuqꞌabꞌ, rumal xkubꞌi ukꞌuꞌx chwij xinukoj che patanil rech. \v 13 Nabꞌe kanoq in in bꞌanal kꞌax chike ri kojonelabꞌ, in bꞌil taq kꞌax taq tzij che ri Jesús, xuqujeꞌ man kinniman ta che, ri Dios kꞌut xutoqꞌobꞌisaj nuwach, rumal man xinkoj ta ri kubꞌij, xuqujeꞌ maj kan wetaꞌmabꞌal. \v 14 Are kꞌu ri utoqꞌobꞌ ri Ajawxel xtixtobꞌ la pa nuwiꞌ, xuqujeꞌ ri kojobꞌal rachiꞌl ri loqꞌanik ri kꞌo pa Cristo Jesús. \p \v 15 We tzij riꞌ sibꞌalaj kꞌo uqꞌij, xuqujeꞌ yaꞌtalik kakoj kumal konojel ri winaq: Are ri Cristo Jesús xpe choch ri uwachulew che kikolik ri aꞌjmakibꞌ, in in nabꞌe ajmak chike. \v 16 Qas rumal kꞌu wa, ri Dios xutoqꞌobꞌisaj nuwach, rech kukꞌut ri rutzilal ri Cristo wukꞌ in, sibꞌalaj in kꞌax laj ajmak chikiwach konojel ri winaq. Rech kinux jun kꞌambꞌejabꞌal noꞌj chike ri kakikꞌamawaꞌj na jun alik kꞌaslemal rumal ri kekojon na che ri Cristo. \v 17 Rumal kꞌu riꞌ, che ri Taqanel ri man kasach ta uwach, ri man kakam taj, xuqujeꞌ man kilitaj ta uwach, ri xa jun Dios, yoꞌq nimal uqꞌij, xuqujeꞌ juluwem chibꞌe qꞌij saq. Jeriꞌ. \p \v 18 Nukꞌojol Timoteo, kurayibꞌej na kꞌuꞌx chi kakubꞌiꞌ akꞌuꞌx chirij we riꞌ, rech kachꞌoꞌjij ri utz laj chꞌoꞌj. \v 19 Chatjeqel pa ri akojobꞌal xuqujeꞌ ri utz laj achomanik. Rumal e kꞌi xeꞌl kanoq pa ri kikojobꞌal rumal man xkitatabꞌej ta ri kichomanik. \v 20 Chikixoꞌl we winaq riꞌ e kꞌo ri Himeneo xuqujeꞌ ri Alejandro, are waꞌ xeꞌnjach pa uqꞌabꞌ ri Itzel rech kaketaꞌmaj chi man utz taj retzelaxik ri Dios. \c 2 \s Ri ucholajil ri bꞌanoj chꞌawem \p \v 1 Xaq jeriꞌ kinchilibꞌej chi nabꞌe na cho ronojel, chibꞌana chꞌawem, tzijonem rukꞌ ri Dios, toj toqꞌobꞌ, xuqujeꞌ tyoxinik, pa kiwiꞌ konojel ri winaq, \v 2 kenabꞌejisax ri ketaqan pa ri tinimit, xuqujeꞌ ri qꞌatal taq tzij, rech kꞌo jaꞌmaril xuqujeꞌ jororem, xuqujeꞌ rech kaqakꞌaslebꞌej jun utz laj kꞌaslemal nim uqꞌij. \v 3 Rumal cher sibꞌalaj utz waꞌ we riꞌ, xuqujeꞌ kaqaj cho ri Dios qakolonel. \v 4 Ri Dios karaj chi konojel kekolotajik, xuqujeꞌ koꞌpan chi retaꞌmaxik ri qas tzij. \v 5 Rumal cher xa jun ri Dios xuqujeꞌ xa jun riꞌ chꞌawenel cho ri Dios pa kiwiꞌ ri winaq, areꞌ ri Jesucristo ri achi, \v 6 ri xuya ri ukꞌaslemal chi kikolik konojel ri winaq. Are waꞌ ri qꞌalajisanik ri xuya ri Dios pa ri kꞌyaqal qꞌotaj. \v 7 Xubꞌan kꞌu taqoꞌn xuqujeꞌ qꞌalajisal rech ri utzij chwe. Qas tzij ri kinbꞌij, man bꞌanoj tzij taq: Ri Dios xubꞌan chwe kinux ajtij ke ri winaq ri man aꞌj Israel taj, rech kinkꞌut ri qas tzij rech ri kojobꞌal chkiwach. \p \v 8 Kawaj kꞌut chi pa ronojel kꞌolibꞌal konojel ri winaq kakibꞌan chꞌawem kakiyak ri kiqꞌabꞌ chikaj, man rukꞌ ta oyawal xuqujeꞌ man pa chꞌoꞌj taj, xane rukꞌ chꞌajchꞌojalaj animaꞌ.\f + \fr 2:8 \fr*\ft Naqꞌatal chike ri kojonelabꞌ kakiyak ri kiqꞌabꞌ are kakibꞌan chꞌawem.\ft*\f* \v 9 Kawaj chi ri ixoqibꞌ utz kakibꞌan che ukojik ri katzꞌyaq jas ri qas taqalik, man kakibꞌananej taj nimal, man kakibꞌan ta xiyoj wi re pispiꞌtal rech kiꞌlitaj chi kumal nikꞌaj winaq, man kakiwiqiqej ta kibꞌ rukꞌ qꞌana pwaq, o rukꞌ taq chachal ri paqal rajil, o rukꞌ ne atzꞌyaq ri sibꞌalaj paqal rajil. \v 10 Are kꞌu sibꞌalaj utz kekaꞌyik are kakibꞌan ri utz laj taq chak, jacha ri ixoqibꞌ ri kakiqꞌijilaꞌj ri Dios. \v 11 Rajawaxik ri ixoq karetaꞌmaj kanimanik rukꞌ jororem. \v 12 Man kinya ta bꞌe che ri ixoq kuya kꞌutuꞌn che ri achi xuqujeꞌ kataqan puꞌwiꞌ xane chutatabꞌej ri kabꞌixik. \v 13 Rumal cher are nabꞌe xbꞌan ri Adán, kꞌa te riꞌ ri Eva. \v 14 Xuqujeꞌ man are ta ri Adán ri xtaqchiꞌx pa ri mak, xane are ri ixoq ri xtaqchiꞌtaj pa mak, xtzaq kꞌu pa ri mak. \v 15 Ri ixoq kꞌut kakolotaj na rumal chi are nan, xuqujeꞌ we kukꞌaslebꞌej ri ukꞌaslemal rukꞌ etaꞌmabꞌal pa ri kojonik, pa loqꞌanik xuqujeꞌ kukꞌaslebꞌej ri tyoxalaj kꞌaslemal. \c 3 \s Ri oꞌbispos xuqujeꞌ ri e patanijelabꞌ \p \v 1 Qas tzij kabꞌixik: We kꞌo jun karaj kux kꞌamal bꞌe jun jeꞌl laj \w patanijel\w* riꞌ kurayij kuxik. \v 2 Xaq jeriꞌ, rajawaxik chi ri kꞌamal bꞌe jun chꞌajchꞌoj laj winaq, xa jun rixoqil, qas kunaꞌ na ri kubꞌano, nim kilik, kuya kikꞌolibꞌal xuqujeꞌ kiwa ri koꞌpan chusolixik, qas kanaꞌwik kuya kꞌutuꞌn. \v 3 Man kaqꞌabꞌar taj, man jun tzukul chꞌoꞌj taj, man are ta kuloqꞌoqꞌej ri pwaq, xane utz kanoꞌjinik xuqujeꞌ kajororik. \v 4 Utz rilik ri rixoqil xuqujeꞌ ri ralkꞌwaꞌl kubꞌano, kuꞌtaqchiꞌj ri e ralkꞌwaꞌl kenimanik, jeꞌ jas ri kajawatajik. \v 5 We kꞌu man kakwinik kuꞌpixibꞌaj ri e ralkꞌwaꞌl xuqujeꞌ ri rixoqil, ¿la are kꞌu kakwin riꞌ kuchajij ri komontyox rech ri Dios? \v 6 Man jun kꞌakꞌ kojonel taj, rech man kape ta nimal che, xuqujeꞌ rech man kaqaj ta apanoq pa ri kꞌaxkꞌolal ri xqaj wi ri itzel. \v 7 Xuqujeꞌ rajawaxik chi utz ketzijon ri winaq che rech man kayoqꞌ taj xuqujeꞌ man kaqaj ta pa ri ukꞌaꞌmabꞌal ri itzel. \s Ri rajawaxik kubꞌan jun winaq rech kok che jun patanijel \p \v 8 Je xuqujeꞌ rajawaxik chi ri patanijelabꞌ nim kiqꞌij, man kakibꞌan ta bꞌanoj tzij, man kakitij ta nim vino, man ke jiqꞌjat taj che ri pwaq ri man kichꞌekoj taj. \v 9 Rajawaxik chꞌajchꞌoj ri kichomanik, xuqujeꞌ kakikꞌol ri nimaq taq qas tzij rech ri kojobꞌal. \v 10 Nabꞌe na solix kij, we kꞌu maj mak kariqitaj chike, kꞌa te riꞌ choꞌk che patanijel. \v 11 Xuqujeꞌ rajawaxik chi ri e kixoqil ri e patanijelabꞌ nim kiqꞌij, man e bꞌanal taq tzij taj, xane utz kenoꞌjinik, xuqujeꞌ e kuꞌlibꞌal kuꞌx. \v 12 Rajawaxik chi ri patanijel achajilom xa rech jun ixoq, xuqujeꞌ kuꞌpixibꞌaj ri e ralkꞌwaꞌl pa ri rachoch. \v 13 Ri utz kakibꞌan che ri kipatan, kakichꞌek jun kꞌolibꞌal jawjeꞌ ri nim kiꞌl wi, xuqujeꞌ kayaꞌtaj kuꞌlibꞌal kuꞌx chike chutzijoxik ri kikojobꞌal pa Cristo Jesús. \p \v 14 Pune kawaj kateꞌnwilaꞌ aninaq, kintzꞌibꞌaj kꞌu we ucholajil riꞌ chawe rech \v 15 we kinbꞌeyetajik, awetaꞌm jas jeꞌ katnoꞌjin pa ri rachoch ri Dios, are waꞌ ri komontyox rech ri kꞌaslik Dios, ri teleninaq xuqujeꞌ ri ukꞌuꞌx ri qas tzij. \v 16 Qas qꞌalaj chi qas nim wi ri awatalik che ri qakojobꞌal: ri Cristo xukꞌut ribꞌ jacha jun achi, xya pa ri ukꞌolibꞌal rumal ri Uxlabꞌixel, xil uwach kumal ri angelibꞌ, xtzijox pa ronojel ri tinimit rech ri uwachulew. Ri winaq choch ri uwachulew xkikoj pa kanimaꞌ, xkꞌamawaꞌx pa ri juluwem. \c 4 \s Ri Pablo kubꞌij che ri Timoteo ri rajawaxik kubꞌano \p \v 1 Qas kꞌyaqal ri kubꞌij ri Uxlabꞌixel chi, pa ri kꞌisbꞌal taq qꞌotaj, e kꞌi kakitzaq kan ri kikojobꞌal rech kebꞌe chutereneꞌxik chomanik ri xaq e menkꞌetibꞌal xuqujeꞌ e kꞌutuꞌn rech ri itzel. \v 2 Ri e kꞌutuꞌn riꞌ xaq e kech taq e kawach bꞌanal taq tzij, ri sibꞌalaj kowirinaq ri kichomabꞌal. \v 3 Kakiqꞌatej kabꞌan ri kꞌulanem, xuqujeꞌ man kakiya ta bꞌe katij taq ri jastaq ri ukꞌiyisam ri Dios rech ri kojonelabꞌ rukꞌ tyoxinik kakitijo rumal cher aꞌreꞌ ketaꞌm ri qas tzij. \v 4 Sibꞌalaj utz ronojel ri xutik ri Dios, xuqujeꞌ maj kꞌetzelan uwach we kakꞌamawaꞌx rukꞌ tyoxinik. \v 5 Rumal cher are ri utzij ri Dios xuqujeꞌ ri chꞌawem katyoxirisan ri jastaq. \p \v 6 We kakꞌut waꞌ we jastaq riꞌ chikiwach ri alaxik, katux jun utz laj patanijel rech ri Cristo, ri kꞌo uchuqꞌabꞌ rumal ri kojobꞌal xuqujeꞌ ri utz laj kꞌutuꞌn ri atereneꞌm pa koꞌkijal. \v 7 Chawetzelaj ri jastaq ri keꞌtzijoxik ri man qas ta tzij, xuqujeꞌ ri jastaq ri e rachiꞌl taq waꞌ. Are kꞌu chakꞌamawaꞌj achuqꞌabꞌ pa ri utzilal. \v 8 Pune ri usalabꞌaxik ri qatyoꞌjal kꞌo kutayij, ri utzilal kꞌut sibꞌalaj kꞌo na, rumal cher rachiꞌl ri chiꞌtal loq, man xaq xwi ta rech ri kꞌaslemal rech kamik, xane rech ri kꞌaslemal ri kape na. \v 9 We utz laj tzij riꞌ sibꞌalaj kꞌo uqꞌij, xuqujeꞌ yaꞌtalik kakꞌamawaꞌx kumal konojel ri winaq. \v 10 Qas tzij, we kꞌu kujchakunik xuqujeꞌ kaqakoj qachuqꞌabꞌ waꞌ xa rumal qayoꞌm ri kuꞌlibꞌal qakꞌuꞌx chirij ri kꞌaslik Dios, are kolonel kech konojel, kolonel kech ri qas kekojon che. \p \v 11 Chachilibꞌej xuqujeꞌ chakꞌutu we jastaq riꞌ. \v 12 Maj bꞌa jun ketzelan awach rumal at akꞌal ala. Kꞌo ta bꞌa ne wi, kakꞌam kibꞌe ri e kojonelabꞌ rech kakitereneꞌj pa ri kitzijonem, pa ri kinoꞌjibꞌal, xuqujeꞌ pa ri loqꞌanik, pa ri kojobꞌal, xuqujeꞌ chꞌajchꞌojil. \v 13 Chasikꞌij ri utzij ri Dios chikiwach ri winaq kawayeꞌbꞌej we, xuqujeꞌ chaya kꞌutuꞌn xuqujeꞌ chaꞌtaqchiꞌj ri alaxik. \v 14 Chakojo ri sipanik rech ri Uxlabꞌixel, ri xakꞌamawaꞌj are xya uqꞌalajisaxik chawe, are xkiya kiqꞌabꞌ ri e kꞌamal taq bꞌe rech ri komontyox paꞌwiꞌ. \p \v 15 Chabꞌana sakꞌaj chubꞌanik we jastaq riꞌ, qas are chawilij, rech kakil ri winaq chi tajin kanimar ri kabꞌano. \v 16 Chachajij awibꞌ che ri anoꞌjibꞌal xuqujeꞌ ri kꞌutuꞌn. Chatkꞌol chupam rech katkwinik kakol awibꞌ xuqujeꞌ kekolotaj ri katkitatabꞌej. \c 5 \s Jas kabꞌan che kilik ri e malkaꞌnibꞌ, ri e riꞌjabꞌ taq winaq xuqujeꞌ ri ajchakibꞌ \p \v 1 Man ko taj kachꞌabꞌej ri e nimaq taq winaq, xane chaya unoꞌj, jer kabꞌan atat che. \v 2 Jer chaꞌwila anan ri e nimaq taq chuchuibꞌ, ri akꞌal taq alitomabꞌ jer chaꞌwila awanabꞌ, nim chaꞌwilaꞌ rukꞌ chꞌajchꞌojil. \p \v 3 Utz chabꞌana che kilik ri e malkaꞌn taq ixoqibꞌ ri qas e tzaqtal kanoq. \v 4 We kꞌu kꞌo jun malkaꞌn ri e kꞌo ral o e kꞌo riꞌ taq umam, nabꞌe ketaꞌmaj ri rajawaxik kakibꞌan kukꞌ taq ri e winaq ri e kꞌo pa kachoch, ri e kitat kinan, xuqujeꞌ ri e kimam, rumal are waꞌ kaqaj cho ri Dios. \v 5 Ri malkaꞌn ixoq ri tzaqtal kanoq, kakubꞌiꞌ ukꞌuꞌx chirij ri Dios, xuqujeꞌ amaqꞌel chi paqꞌij chi chaqꞌabꞌ are karilij ubꞌanik chꞌawem xuqujeꞌ kuta tobꞌanik che ri Dios. \v 6 Are kꞌu ri malkaꞌn ixoq ri xaq are karilij ri urayibꞌal ukꞌuꞌx, xkam riꞌ pune kꞌaslik kabꞌantajik. \v 7 Chachilibꞌej chike are kakibꞌan we jastaq riꞌ, rech maj mak kariqitaj chike. \v 8 Ri man kuya ta ri jastaq ri kajawataj chike ri winaq ri e kꞌo rukꞌ pa ri rachoch, ukꞌekꞌem ri ukojobꞌal xuqujeꞌ sibꞌalaj ajmak na choch ri winaq ri man kojonel taj. \p \v 9 Chikixoꞌl ri e malkaꞌn taq ixoqibꞌ xwi yaꞌtalik kakꞌojiꞌ ri ixoq ri oxkꞌal chik ujunabꞌ ri qas xa jun rachajil xkꞌojiꞌk, \v 10 xuqujeꞌ etaꞌmatal uwach rumal ri utz laj taq chak ubꞌanom, jas ta ne ri kikꞌiyisaxik ri ral, yoꞌj kiwa xuqujeꞌ kachoch nikꞌaj winaq chik, chꞌajoj kaqan ri e kojonelabꞌ, yoꞌj tobꞌanik chike ri kakiriq kꞌax xuqujeꞌ kubꞌan ri utzilal pa ronojel qꞌotaj. \p \v 11 Man kaya ta chikixoꞌl ri malkaꞌnibꞌ ri akꞌal taq ixoqibꞌ malkaꞌn, rumal cher are keqꞌat bꞌik che ri Cristo rumal ri urayibꞌal kikꞌuꞌx kakaj kekꞌuliꞌ chi na. \v 12 Jeriꞌ kuꞌx aꞌjmakibꞌ, man kakibꞌan ta ri xkibꞌij chi kakibꞌano. \v 13 Kꞌa te riꞌ kakꞌaman chike xaq e saqꞌoribꞌ, kewaꞌkatilobꞌ cho taq ri ja. Man xaq xwi ta kꞌut kuꞌx saqꞌoribꞌ, xane e tzijtaꞌl, xuqujeꞌ kakitzijoj taq ri man yaꞌtal ta chike. \v 14 Rumal kꞌu waꞌ keꞌntaqchiꞌj ri akꞌal taq ixoqibꞌ ri e malkaꞌnibꞌ, rech kekꞌuliꞌk xuqujeꞌ kekꞌojiꞌ kal, utz kaꞌna chi rilik ri uwo kachoch, makiya bꞌe che ri yoqꞌbꞌal rech ri kꞌulel. \v 15 Kinbꞌij waꞌ rumal cher e kꞌo jujun ri xkijelechꞌuj kan ri kibꞌe chutereneꞌxik ri Itzel. \p \v 16 We kꞌo jun kojonel ri e kꞌo malkaꞌnibꞌ pa rachoch, rajawaxik kuꞌtoꞌo rech man e jun eqaꞌn taj che ri komontyox, jeriꞌ ri komontyox kakwinik keꞌril ri e malkaꞌnibꞌ ri e tzaqtal kanoq. \p \v 17 Ri e kꞌamal taq bꞌe ri utz kakibꞌan che ri jastaq pa ri komontyox, kamul yaꞌtal kiqꞌij, sibꞌalaj e kꞌo na ri kakitzijoj ri utzij ri Dios xuqujeꞌ ri kakiya kꞌutuꞌn. \v 18 Ri tzꞌibꞌatalik kubꞌij: \qt Makoj chim puꞌwiꞌ utzaꞌm ri wakax are tajin kuyaqꞌ ri tiriko, rumal cher ri ajchak taqal che chi katojik.\qt* \p \v 19 Maya bꞌe xaq katzujux jun kꞌamal bꞌe, we man e kꞌo kebꞌ o oxibꞌ winaq ri xiꞌlowik. \v 20 Chaꞌyaja chikiwach konojel ri winaq rech ri komontyox ri kꞌamal taq bꞌe ri kemakunik rech kux jun kꞌambꞌejabꞌal noꞌj chikiwach konojel. \v 21 Qas cho ri Dios katintaqchiꞌj, xuqujeꞌ chikiwach ri Jesús rachiꞌl ri angelibꞌ ri e chaꞌtalik, chatereneꞌj we kinbꞌij chawe, man kaya ta bꞌe xaq kakꞌutwachin apanoq jastaq chawach, xuqujeꞌ man xaq ta kꞌyaqal winaq kaꞌchaꞌo. \v 22 Qas chachomaj na are kaya aqꞌabꞌ puꞌwiꞌ ri winaq ri kawaj kok che kꞌamal bꞌe pa ri komontyox, rech man kaꞌwachiꞌlaj ta pa ri kimak. Qas chatkꞌol pa chꞌajchꞌojil. \p \v 23 Man xwi ta katij jaꞌ, chatija jubꞌiqꞌ vino, rumal chi kꞌax ri apam xuqujeꞌ amaqꞌel tajin katyawajik. \p \v 24 Ri kimak e jujun kaqꞌalajinik pune majaꞌ kasol rij. Are kꞌu ri kimak nikꞌaj kꞌa te ketaꞌmatajik ikꞌowinaq chi ri qꞌotaj. \v 25 Je xuqujeꞌ ri utz laj taq chak, pune aꞌwatalik xa kꞌu we aninaq o kꞌamaꞌtam kakikꞌut wi na kibꞌ keqꞌalajin wi na. \c 6 \p \v 1 Rajawaxik konojel ri ajchakibꞌ keꞌkinimaj ri keyoꞌw kichak, xaq jeriꞌ man kakiya ta bꞌe kabꞌix kꞌaxal che ri ubꞌiꞌ ri Dios xuqujeꞌ che ri qakꞌutuꞌn. \v 2 Ri e kojonelabꞌ kipatron, man utz taj we man keꞌkinimaj xa rumal alaxik, xane rajawaxik sibꞌalaj utz na kakibꞌan che kipatanixik, rumal ri kekꞌamawaꞌn ri kipatanijik e kojonelabꞌ xuqujeꞌ e loqꞌalaj taq alaxik. Areꞌ wa ri rajawaxik kakꞌutu xuqujeꞌ kachilibꞌej. \s Ri uloqꞌaxik ri pwaq \p \v 3 We kꞌo ne jun kuya kꞌutuꞌn ri man utz taj, ri kujelechꞌuj che ri utz laj kꞌutuꞌn rech ri Ajawxel Jesucristo xuqujeꞌ che ri kꞌutuꞌn rech ri utzilal, \v 4 waꞌ jun winaq ri maj retaꞌmabꞌal, ri man kakwin taj kuchꞌobꞌ ri jastaq. We winaq riꞌ kekꞌarkꞌat che utzukuxik tzijonem ri maj kutayij, ri kutik loq oyawal, tzukun chꞌoꞌj, itzel taq chomanik, \v 5 we winaq riꞌ e tzukul taq chꞌoꞌj chikixoꞌl ri winaq, man utz ta ri kechomanik, are wa ri maj qas tzij kukꞌ. Pa kikꞌuꞌx chi ri utzilal chꞌekbꞌal pwaq. \v 6 Qas ne tzij wi chi rukꞌ ri utzilal kakꞌamawaꞌx nimaq taq chꞌekoj, we jun kakubꞌiꞌ ukꞌuꞌx rukꞌ ri kꞌo rukꞌ. \v 7 Rumal cher maj xqakꞌam loq are xujul pa ri uwachulew, xuqujeꞌ maj kujkwinik kaqakꞌam bꞌik are kujkamik. \v 8 Xaq jeriꞌ kuꞌl qakꞌuꞌx we kꞌo qatzꞌyaq xuqujeꞌ qawa. \v 9 Ri kakaj keqꞌinomarik, ketzaq pa ri mak, xuqujeꞌ kuꞌx ajchakibꞌ rech ri rayibꞌal kikꞌuꞌx. Xaq kꞌaxiribꞌal kuꞌx ri man kꞌo ta etaꞌmabꞌal chupam, xuqujeꞌ kuꞌtzaq ri winaq pa ri tukin ibꞌ. \v 10 Rumal ri uloqꞌaxik ri pwaq are ukꞌuꞌx ronojel etzelal. Rumal urayixik, e kꞌi xkijelechꞌuj kibꞌe che ri kojobꞌal xuqujeꞌ e kꞌi kikꞌowisam kꞌi kꞌaxal. \s Ri kachilibꞌex che ri Timoteo kubꞌano \p \v 11 Ri at kꞌut, achi rech ri Dios, chatanimaj cho we jastaq riꞌ, are chasakꞌajij utereneꞌxik ri sukꞌal, ri utzilal, ri kojobꞌal, ri loqꞌanik, ri mochꞌochꞌem xuqujeꞌ ri ubꞌanik ri jastaq. \v 12 Chachꞌoꞌjij ri utz laj chꞌoꞌj rech ri akojobꞌal, chabꞌana awe che ri jun alik kꞌaslemal, ri xatsikꞌix wi apanoq, rumal rech xabꞌan ri qꞌalajisanik rech kojobꞌal chikiwach e kꞌi winaq. \v 13 Chaya bꞌe che karil ri Dios ri kabꞌano, areꞌ yoꞌwinaq ukꞌaslemal ronojel ri jastaq, xuqujeꞌ ri Cristo Jesús ri xuya ri mayijabꞌal laj qꞌalajisanik cho ri Poncio Pilato, kinchilibꞌej \v 14 chakꞌolo we taqanik riꞌ, kꞌa pa ri qꞌij ri kape ri Ajawxel Jesucristo, man rukꞌ ta chꞌulujil xuqujeꞌ man rukꞌ ta yoqꞌoj. \v 15 Ri Dios kubꞌan na chi kakꞌulmataj we jastaq riꞌ pa ri kꞌyaqalik qꞌotaj. Che ri xa jun tewchiꞌtal, ri kꞌo kwinem puꞌqꞌabꞌ, Taqanel pa kiwiꞌ ri taqanelabꞌ, xuqujeꞌ Ajawxel pa kiwiꞌ ri ketaqan pa kiwiꞌ ri winaq. \v 16 Che ri xa jun ri man kakam ta wi, ri kꞌo pa ri tunal ri maj jun chik kakwinik kok chupam, ri man ilitajinaq ta wi, xuqujeꞌ maj jun kakwin chi rilik, che areꞌ yaꞌtal wi nim uqꞌij, xuqujeꞌ ri kwinem chibꞌe qꞌij saq. Jeriꞌ. \p \v 17 Chabꞌij chike ri e qꞌinomabꞌ rech uwachulew, man kakinaꞌ ta nimal, xuqujeꞌ man kakubꞌiꞌ ta kikꞌuꞌx chirij ri kiqꞌinomal, ri xaq sachel uwach. Xane kuꞌl kikꞌuꞌx chirij ri Dios, areꞌ kayoꞌw ronojel ri ukꞌiyal ri jastaq chaqe, rech kaqa kiꞌkotebꞌej ukojik. \v 18 Chaꞌtaqchiꞌj chubꞌanik ri utzilal, kibꞌana utz laj taq chak, xuqujeꞌ che sipanoq, kijacha ri kꞌo kukꞌ. \v 19 Xaq jeriꞌ kakikꞌol sibꞌalaj kꞌi jastaq rech ri kꞌaslemal ri kape na, xuqujeꞌ kakikꞌamawaꞌj jun alik kꞌaslemal. \p \v 20 Timoteo, jas chawilij ubꞌanik ri chilibꞌetal chawe. Man kaya ta bꞌe che ri tzijonem chirij ri jastaq ri maj kutayij, xuqujeꞌ ri chomanik rech ri etaꞌmabꞌal ri xaq ke achyabꞌ. \v 21 E kꞌo jujun rumal ukꞌamawaꞌxik we jastaq riꞌ, xkijelechꞌuj kan kibꞌ che ri kojobꞌal. Are ri toqꞌobꞌ kakanaj iwukꞌ.