\id ROM - Quechua Huallaga Huánuco Bible -Peru 2010 (DBL -2013) \h ROMANOS \toc1 Romanos \toc2 Romanos \toc3 Rom. \mt1 Romanos \ili ¿Layta cumlishpanchi salbashanachu caycanchi? \ili ¿Moisés isquirbishan laycunata manacajmanchuraj churaycanchi? \im \bd ¿Pitaj isquirbiran?\bd* Apóstol Pablo \im \bd ¿Picunapätaj isquirbiran?\bd* Pablo isquirbiran «Romacho caycaj ermänucunamanmi» (1.1). \im \bd ¿Imaytaj isquirbiran?\bd* Corinto siudächo caycashpanmi isquirbiran wata 57 d.C. wichan (Rom. 15.25; 1Cor. 16.1–7). \im \bd ¿Imataj caycan cay librucho?\bd* Pablo fiyupami munaran Romacho caycaj ermänucunata watucuyta. España partiman aywajnömi watucuyta munaran (15.22–29). Chaynöpis mayaranna Israel caj ermänucunawan mana Israel caj ermänucuna inlisyacho tincupänacuycashanta. Chaymi cay cartata apachiran. \ip Israelcunaga mas yarpachacuycaran mana Israelcunapis layta cumlinanpaj u mana cumlinanpaj cashanpitami. Paycuna mas musyayta munaran quimsa cösapita: señalacunanpaj cajpita (2.25–3.1; 4.9–12), säbadu jamay junaj jamananpaj cajpita y mayganta micunanpaj u mana micunanpaj cajpita (14.1–23). Ichanga Pablo niycan ¿maygantaj mas alli caycan salbacunanchïpaj: layta cumliyta munashanchïchu o Tayta Jesucristuman yäracuptinchi Espíritu Santu yanapämashanchïchu? \ip Tayta Diospa palabranwanmi Pablo musyaycächin mana Israelcunatapis Tayta Dios cuyashanta. Ichanga chayno cuyan Jesucristuman yäracuptinmi. Chaura Tayta Diospa ñaupanman chayashun manami Moisés isquirbishan layta cumlishallanchïpitachu (2.17–3.31). Tayta Diosman Abraham sumaj yäracushantami ricachimanchi. Nircur yachaycächimanchi Adán juchata rurar llapanchïpaj wañuyta apamushanta (5.12–14). Jesucristuman yäracushami ichanga yapay mushoj cawaytana tarichimanchi (5.15–6.14). \ip Jesucristuta chasquicur mushoj cawaytana chasquicushanta yacharcacherga Pablo yachaycächin imanöna cawananpäpis cashantami (12.1–15.6). \ip Cay carta ushanancho jutinpa jutinpami ermänucunata Pablo saludaycan. Nircur paycunapita dispidicuycan (16.1–27). \c 1 \s1 Carta gallaycunan \p \v 1 Romacho caycaj ermänucuna: \p Noga Pablo, Jesucristupa sirbejninmi cay cartata apachimö. Jesucristupa apostulnin canäpämi Tayta Diosninchi acramasha. Jesucristupa alli willacuyninta willacunäpämi cachamasha. \p \v 2 Chay alli willacuyninpäga unaynami Tayta Diosninchi profëtancunawan willacachiran. \v 3 Chay alli willacuynenga niycaran Tayta Diospa wamran Jesucristo salbamajninchi cashantami. Payga cay pachacho caran ray David castapita yurejmi.\x * \xo 1:3 \xt Mat. 1.1; 12.23\x* \v 4 Paytami wañuptinpis Espíritu Santu cawarachimuran. Chaymi tantiyachimanchi Jesucristoga Tayta Diosninchïpa munayniyoj wamran cashanta. \p \v 5 Jesucristu-raycumi Tayta Diosga apostulnin canäpaj churamar cachamasha may-chay nasyuncunachöpis alli willacuyninta willacunäpaj. Chaymi pï-maytapis willapä Jesucristuman yäracur Tayta Diosninchi munashanno cawananpaj. \v 6 Chaynöpami gamcunatapis Tayta Diosninchi acrasha-cashunqui Jesucristupa maquincho cawanayquipaj. \p \v 7 Romacho caycaj ermänucuna, gamcunatapis Tayta Diosninchi cuyashushpayquimi acrashurayqui wamran canayquipaj. \p Tayta Diosninchi, y Taytanchi Jesucristo cuyapaycushunqui ari alli cawanayquipaj. \s1 Romaman Pablo aywayta munashan \p \v 8 Ermänucuna, rimëruga Tayta Diosninchïtami noga agradësicö Jesucristuman sumaj yäracushayquita may-chaychöpis parlaptin. \v 9 Waran-waran llapaniquipaj mañacushäta quiquin Tayta Diospis musyanmi. Cachamashannöllami Wamran Jesucristupa alli willacuyninta llapan shongöwan willacuycä. \v 10 Mañacuycä Tayta Dios camacächiptenga gamcuna cajman rajacoj shamunäpämi. \v 11 Gamcuna cajmanga pasaypami shamuyta munaycä Espíritu Santu yanapämashanwan gamcunatapis yanapänäpaj. Chaynöpami Jesucristuman mas yäracur alli cawanquicunapaj. \v 12 Chayamuptëmi jucninchi-jucninchïpis Jesucristuman yäracuyninchïpa shacyächinacushunpaj Tayta Diosninchi munashanno cawananchïpaj. \p \v 13 Ermänucuna, achca cutimi gamcuna cajman rajacoj shamuyta munashcä. Shamuyta munarpis chapa captinmi mana puydishcächu. Juc marcacunacho willacuptë runacuna Jesucristuman yäracushanno gamcuna cajchöpis Jesucristuman yäracunanpämi willacuyta munaycä.\x * \xo 1:13 \xt Hech. 19.21\x* \v 14 Rejsisha mana rejsisha runacunatapis, yachaj runacunata mana yachaj runacunatapis Jesucristupa willacuyninta willapänä caycan. \v 15 Chaymi imanöpapis Romaman shamuyta munaycä Jesucristupa alli willacuyninta willacunäpaj. \s1 Tayta Diospa alli willacuynenga munayniyojmi \p \v 16 Nogaga manami pengacöchu alli willacuyta willacur. Chay alli willacuyga Tayta Diospa munayninmi Jesucristuman llapan yäracojcuna salbacunanpaj. Chaymi rimëru willapä Israel-masëcunata, chaypitana juc-lä runacunata.\x * \xo 1:16 \xt Mar. 8.38\x*\x * \xo 1:16 \xt 1Cor. 1.18\x* \v 17 Chay alli willacuychöga tantiyachimanchi Jesucristuman yäracullar salbasha cananchïpämi. Chaymi palabranchöpis isquirbiraycan: «Alli runaga Tayta Diosman yäracushanpitami salbasha canga» nir.\x * \xo 1:17 \xt Hab. 2.4\x* \s1 Runacuna juchasapa cashan \p \v 18 Fiyu runacunaga mana allita rurashpanmi waquin runacuna Tayta Diosninchi imano cashantapis musyananta chapata ruran. Chayno rurarga syëlucho caycaj Tayta Diosninchïtami rabyachin. Chaypitami chay runacunataga castiganga. \v 19 Chay runacunaga Tayta Dios imano cashantapis musyanmi. Paycunataga quiquin Tayta Diosmi llapan camashancunawan musyachisha. \v 20 Llapan camashancunata ricarmi musyanchi Tayta Diosninchi llapanpaj munayniyoj cashanta. Chaytaga unay caj runacunapis musyaranmi. Chaymi fisyu junaj chayamuptin pipis mana chapacongachu «Noga manami musyashcächu Tayta Dios llapanpaj munayniyoj cashanta» nishpan.\x * \xo 1:20 \xt Hech. 17.24–27\x* \p \v 21 Tayta Diosninchi llapanpaj munayniyoj cashanta musyaycarpis paycunaga manami wiyacuranchu ni agradësicuranpischu. Chaypa ruquenga manacajcunallata yarpar mana allita rurashpanmi cawaran.\x * \xo 1:21 \xt Efe. 4.17–18\x* \v 22 Paycunaga «yachajmi cä» nirpis imata rurashantapis manami musyanchu. \v 23 Chaymi imaycamapis cawaj munayniyoj Tayta Diosta adurananpa ruquenga runa-nirajcunata ruraycullar aduran. Chaynöpis aduran pärejcunatano ruraycur, uywacunatano ruraycur y garachaypa purejcunatano ruraycur. \p \v 24 Chayno cawaptinmi Tayta Diosninchïpis cachaycusha shongun munashanno melanaypajcunata rurar cawacunanpaj. Chaymi jucwan-jucwan cacun, marca pengay goyäcun. \v 25 Tayta Diosninchïta adurananpa ruquenga quiquincuna rurashallantami aduran. Llapanta camaj Tayta Diosninchïta adurananpa ruquenga pay camashallantami aduraycan. Quiquin Tayta Diosnillanchi adurashaga cachun. \p \v 26 Chaymi Tayta Diosninchi cachaycusha tucuy mana allicunata rurar cawacunanpaj. Warmicunapis uman shanariptin warmi-pura cacun. Ollgutaga mana munannachu. \v 27 Ollgucunapis ollgu-pura cacun. Warmitaga mana munannachu. Chaymi juchata rurashanman-tupu Tayta Diosninchi castigaycan. \p \v 28 Tayta Dios munashanno cawayta mana munaptinmi payga cachaycusha llutan yarpaynincunacho cawacunanpaj, marca pengay goyänanpaj. \v 29 Chayno cashpanmi tucuy mana allicunata ruran, quiquillanpaj imatapis munan, chiquinacun, inbidyösumi, wañuchicun, achäquita ashipan, engañacun, llullacur imatapis rasuntanöraj parlan, washa rima, \v 30 runa-masinpa contran riman, Tayta Diospapis contran, pï-maywanpis rimanacun, alli chölu-tucun, alabacun, mana allicunata ruranallanpaj yarpachacun, maman-taytanta mana wiyacunchu, \v 31 imata willapaptinpis mana chasquicunchu, aunishanta mana cumlinchu, mana cuyapäcunpischu, runa-masintapis perdunayta mana yachanchu. \v 32 Paycunaga musyaycanmi chayno cawajcuna infiernucho ñacananpaj cashanta. Chayta musyaycarpis mana manchacuypami chayno juchata ruran. Waquin runacunatapis shacyächin chayno mana allicunata rurananpaj. \c 2 \s1 Llapan runata Tayta Dios jusgananpaj cashan \p \v 1 Runa, gamga juccunata ¿jusgaycanquichu? Pita jusganayquipis manami camacanchu. Juccunata jusgaycashpayqui quiquiquipis chayno juchata ruraycarga quiquillayquimi juchayoj cashayquita niycanqui.\x * \xo 2:1 \xt Mat. 7.1; Luc. 6.37\x* \v 2 Musyanchïmi juchata rurasha caycar jucta jusgajtaga chay runatapis Tayta Diosninchi jusgananpaj cashanta. \v 3 Runa, gamga juchata ruraycarpis juccunatami «juchayoj» niycanqui. Chayno caycaptenga ¿gam yarpanquichu Tayta Dios mana jusgashunayquipaj cashanta? \v 4 ¿U Tayta Dios cuyapäcoj, pasinsacoj, alli captinchu yarpanqui mana castigashunayquipaj cashanta? Payga cuyapäshushpayquimi munan jucha rurashayquipita arpinticur pay munashannöna cawanayquita. \v 5 Gammi ichanga canqui rumi shongu. ¿Imanirtaj jucha rurayta mana cacharinquichu? Jucha rurayta mana cachariptiquega Tayta Diosninchi fiyupa rabyar llapan juchayquipitami jusgar castigashunquipaj. \p \v 6 Chay junäga juchata rurashanman-tupumi pitapis Tayta Diosninchi jusganga.\x * \xo 2:6 \xt Sal. 62.11–12; Prov. 24.12; Jer. 17.10; Eze. 18.30; 33.20; Mat. 16.27\x* \v 7 Tayta Diosninchi munashanno cawajcuna, allillata rurajcunaga Tayta Diospa ñaupanchömi imaycamapis cawanga. \v 8 Tayta Diosninchïta mana wiyacojcunata, mana allita rurajcunatami ichanga mana cuyapaypa castigangapaj. \v 9 Jucha rurajcunaga llapanmi castigasha car fiyupa ñacanga. Rimëru Israel runacuna, nircurna mana Israel runacunapis. \v 10 Tayta Diosninchi munashanno cawajcuna, allillata rurajcunami ichanga Tayta Diospa ñaupanman chayar alli cawayta chasquengapaj. Rimëru Israel runacuna, nircurna mana Israel runacunapis chasquengapaj. \v 11 Tayta Diosninchëga llapan runacunata iwalmi rican. Pitapis manami chapangachu.\x * \xo 2:11 \xt Deut. 10.17\x* \p \v 12 Mana Israel runacunaga Moisés isquirbishan layta manami musyanchu. Chay layta mana musyaycar juchata ruraptinpis Tayta Dios castigangami. Israelcunami ichanga layta musyan. Chay layta musyaycar juchata ruraptin chay laycho niycashannömi jusgangapaj. \v 13 Chayno jusgar Tayta Diosninchëga runata alli rican manami layta yachacushallanpitachu. Chaypa ruquenga chay layta cumlejcunallatami Tayta Diosninchi alli ricanga. \v 14 Mana Israel runacunapis Moisés isquirbishan layta mana musyaptinpis shongunmi musyachin allita u mana allita rurashantapis. Chaynöpami Moisés isquirbishan laycho niycashanta paycunapis ruraycan. Chaura alli u mana alli cashanta shongun musyachishancunami lay caycan. \v 15 Chay runacunaga rurashancunachömi musyachimanchi layta shonguncho musyashanta. Paycunataga shongunmi musyachenga allita rurashanta u mana allita rurashantapis. \v 16 Chaura noga alli willacuyta willacuycashäga tantiyachimanchi llapan runacunata Jesucristuwan Tayta Dios jusgachinanpaj cashantami. Chay junäga runacuna pacayllapa yarpashantapis Tayta Dios jusgangami. \s1 Mana wiyacoj Israelcuna castigasha cananpaj cashan \p \v 17 Gamga cushishami «Israel runa cä» ninqui. Moisés isquirbishan laycunamanmi yäracunqui. «Tayta Dios acrashan runacunami cä» ninqui. \v 18 Imano goyänayquipaj Tayta Dios munashantapis musyanquimi. Laycho niycashanta musyarmi tantiyanqui maygan alli cashanta maygan mana alli cashantapis. \v 19 Chaymi gamga gaprano caycajcunata pushajno, chacaycho puriycajcunata achquipajno caycanqui. \v 20 Moisés isquirbishanta chararmi gamga mana yachajcunata, mana tantiyajcunata yachachinayquipaj cashanta yarpaycanqui. \p \v 21 Chayno waquin runacunatapis yachaycächerga ¿imanirtaj quiquiqui mana yachacunquichu? Mana suwacunanpaj yachaycächerga ¿imanirtaj suwacuycanqui? \v 22 Warmipis ollgupis majallawan cacunanpaj yachaycächerga ¿imanirtaj quiquiquega jucwan-jucwan cacuycanqui? Ïdulucunata ricaytapis mana munaycarga ¿imanirtaj quiquiquega ïdulucunapa capillanman yaycunqui adurnuncunata suwacunayquipaj? \v 23 Moisés isquirbishan laycunata yachaycarga ¿imanirtaj layta mana wiyacur Tayta Diosta mana cäsunquichu? \v 24 Chaypitachari Tayta Diosninchïpa palabranchöpis niycan: «Gamcuna llutanta rurar cawaptiquimi Tayta Diospa willacuyninta runacuna manacajman churan.»\x * \xo 2:24 \xt Isa. 52.5\x* \p \v 25 Moisés isquirbishan layta cumliptenga allimi Tayta Dios acrashan cananpaj señalacushanpis. Layta mana cumliptinmi ichanga señalacushanpis yangallana caycan. \v 26 Mana señalacusha cajcunapis layta cumliptenga ¿manachuraj señalacushatanöna Tayta Dios chasquenga? \v 27 Chayno captenga mana señalacusha caycarpis layta cumlejcunami fisyuchöga nishunquipaj: «Señalacusha caycarpis, Moisés isquirbishan layta alli yachaycarpis ¿imanirtaj Tayta Diosninchïta mana wiyacurayquichu?» nir. \v 28 Chayno caycaptenga ¿pitaj rasunpa Israel runa? Manami janan shongulla caj Israel runachu. ¿Maygantaj rasunpa señalacusha cayga? Manami cuerpullancho señalachicojchu. \v 29 Chaypa ruquenga llapan shongunwan Tayta Diosninchi munashanno cawaj cajmi shonguncho señalashano caycan. Laytapis manami janan-shongullachu cumlin, chaypa ruquenga llapan shongunpami. Chayno cawajtaga Tayta Diosmi alabanga runacuna mana alabaptinpis.\x * \xo 2:29 \xt Deut. 10.16; 30.6; Jer. 4.4\x* \c 3 \p \v 1 Chauraga Israel runa cay y señalacusha runa cay ¿allichu u manachu? \v 2 Au, allimi. Tayta Diosninchëga conträtuta rurar Israelcunatami palabranta rimëru musyachiran.\x * \xo 3:2 \xt Sal. 147.19–20\x* \p \v 3 Chaura ¿waquin Israelcuna Tayta Diosta mana wiyacuptenga Tayta Diospis aunishancunata mananachuraj cumlenga? \v 4 Manami. Tayta Diosga llapan aunishancunatami cumlin runacuna llulla cashapis. Chaymi Tayta Diospa palabranchöpis cayno niycan: \q1 «Gamga rasun cajtami rimanqui. \q1 Jusgashuptiquipis allichömi llojshinquipaj.»\x * \xo 3:4 \xt Sal. 51.4\x* \p \v 5 Capas gamcuna yarpanqui «noganchi juchasapa cashapis Tayta Diosga allimi ricamanchi» nir. Castigashuptiquina capas yarpanqui «Diosga fiyupa mana allitami ruraycan castigamashpanchi» nir. (Chayga runa yarpashallanmi.) \v 6 Ichanga manami chaynöchu. Mana castigarga ¿imanöraj mana allita ruraj runacunata juchanpita Tayta Dios jusganman? \v 7 Noga capas juchata ruräman. ¿Chayno cawaptë runacuna tantiyacunchu Tayta Dios alli cashanta? Manami. \v 8 Chayno captenga ¿mana allicunatachu rurashun Tayta Dios alli cashanta musyachimänapaj? Llutan ruraypis alli cashanta yarpar pasaypami pantarcaycan. Waquin runacunaga «Pablumi chayno yachachin» nir washä rimaycan. Wawallau chayno rimaj runacuna. Chay runacunataga mana cuyapaypami Tayta Dios castiganga. \s1 Llapan runapis juchayoj cashan \p \v 9 Chayno captenga ¿Israelcuna mas allichu caycan waquinpitaga? Manami. Yachachishänöpis Israel runapis mana Israel runapis juchayojllami caycanchi. \v 10 Chaymi Tayta Diosninchïpa palabranchöpis cayno niycan: \q1 «Pipis allitaga manami rurannachu. \q1 \v 11 Pipis manami tantiyacunchu. \q1 Pipis manami Tayta Diosninchi munashanno cawayta ashinchu. \q1 \v 12 Llapanpis llutanllatanami rurarcaycan. \q1 ¡Pipis mananami cannachu allita ruräga! \q1 ¡Allita ruräga ni jucnayllapis manami cannachu!\x * \xo 3:12 \xt Sal. 14.1–3; 53.1–3\x* \q1 \v 13 Shiminpis sepultüranömi quicharaycan. \q1 Imaypis llullacuycanllami.\x * \xo 3:13 \xt Sal. 5.9\x* \q1 Parlashancunapis caycan culebrapa benënunno.\x * \xo 3:13 \xt Sal. 140.3\x* \q1 \v 14 Paycunaga engañacojmi, ashllicojmi.\x * \xo 3:14 \xt Sal. 10.7\x* \q1 \v 15 Mana allita rurananpäga apurädumi cörrin. \q1 Wañuchicuyllatami yarparcaycan. \q1 \v 16 Paycuna purishanpaga mana allita rurashallanmi quëdan. \q1 \v 17 Manami musyanchu imano alli goyay cashantapis.\x * \xo 3:17 \xt Isa. 59.7–8\x* \q1 \v 18 Manami imaypis yarpanchu Tayta Diosta manchacuytaga.»\x * \xo 3:18 \xt Sal. 36.1\x* \p \v 19 Tayta Diosninchïpa palabrancho chayno niptinmi musyanchi Israelcunapis juchayoj cashanta. Chaymi llapan runacunata Tayta Diosninchi jusgaptin imano chapacuytapis mana puydengapächu. \v 20 Ama yarpaychu Moisés isquirbishan layta wiyacuptillayqui Tayta Diosninchi salbashunayquipaj cashanta. Laycunaga manami salbasyunta tarinanchïpächu, chaypa ruquenga juchayoj cashanchïta tantiyacunallanchïpämi.\x * \xo 3:20 \xt Sal. 143.2; Gál. 2.16\x* \s1 Jesucristuman yäracuptinchi Tayta Dios salbamashanchi \p \v 21 Cananga manami laycunata cumliptinchïrächu Tayta Diosninchi salbamanchi. Chaytami Moisés isquirbishan laychöpis, profëtacuna isquirbishanchöpis musyachimanchi. \v 22 Pï captinpis Jesucristuman yäracuptenga\x * \xo 3:22 \xt Gál. 2.16\x* Tayta Diosninchi perdunar salbanmi. \v 23 Llapan runami juchayojlla caycan. Chaynöpami salbacoj Tayta Diosninchïpa ñaupanpitapis carucho caycanchi. \v 24 Ichanga Tayta Diosninchi cuyapäcoj carmi ruquinchi Jesucristo wañushanpita perdunar salbamanchi. Manami imatapis rurashanchi-raycuchu salbamanchi. \v 25 Tayta Diosninchïmi camacächisha Jesucristo cruscho wañur yawarninta mashtayninpa perdunasha cananchïpaj. Jesucristuman yäracuptillanchïmi juchanchïcunata perdunamanchi. Chaynöpami Tayta Diosninchi alli ricamanchi. Manami nogallanchïtachu perdunamanchi, chaypa ruquenga unay runacunatapis Tayta Diosman yäracuptin perdunaranmi. \v 26 Chayno rurarmi canan wichanpis musyachimashcanchi pay cuyapäcoj cashanta. Chaymi Jesucristuman yäracoj cajtaga allina ricamanchi. \p \v 27 Cananga ¿imapitataj alabacushun? Manami imapita alabacunanchïpis camacanchu. ¿Imanir? ¿Layta cumlishanchïpitachu? Manami, Jesucristuman riguir yäracushanchïpitami. \v 28 Chaymi cananga në: Manami Moisés isquirbishan laycunata cumlishanchïpitachu Tayta Diosninchi salbamanchi, chaypa ruquenga payman yäracushanchïpitami. \p \v 29 ¿Tayta Diosga Israel runacunapa Diosnillanchu? ¿Manachu intëru nasyuncho caj llapan runacunapapis Diosnin? Au, payga mana Israel runacunapapis Diosninmi. \v 30 Tayta Diosga jucnayllami. Payga Israel runata mana Israel runatapis Jesucristuman yäracojcunataga perdunar salbangami.\x * \xo 3:30 \xt Deut. 6.4; Gál. 3.20\x* \v 31 Chaura Jesucristuman yäracur salbasha caycarga ¿Moisés isquirbishan laycunata manacajmanchuraj churaycanchi? Manami. Chaypa ruquenga Jesucristuman yäracur yachachishancunata wiyacurmi chay laycunata cumliycanchi. \c 4 \s1 Abraham yäracushan \p \v 1 Cananga yarpäshun Israelcunapa awilun Abrahampa willapanta. \v 2 Abrahamtapis Tayta Diosninchi alli ricaran manami allicunata rurashanpitachu. Allicunata rurashanpita Tayta Dios alli ricaptenga alabacunmanmi caran. Ichanga manami chaynöchu casha. \v 3 Tayta Diosninchïpa palabranchöpis nin: «Yäracuptinmi Abrahamtapis Tayta Diosninchi allina ricaran.»\x * \xo 4:3 \xt Gén. 15.6; Gál. 3.6\x* \p \v 4 Musyashanchïnöpis arupacur chasquishanchëga manami goycamashanchïchu; chaypa ruquenga callpanchïpa chaninmi. \v 5 Tayta Diosninchïmi ichanga alli ricamanchi mana imatapis arushanchïpitachu, manami imatapis rurar cawashanchïpitachu. Chaypa ruquenga payllaman yäracuptinchïmi alli ricamanchi. \v 6 Unaypis chaynömi caran. Yäracushallanpitami Tayta Diosninchëga runacunata alli ricaran; manami imatapis rurashanpitachu. Tayta Dios munashanno goyarmi cushisha cawaran. Chaymi unay ray David niran: \q1 \v 7 «Cushishami cawanga llapan juchanpita perdunasha caj runaga. \q1 \v 8 Cushishami cawanga Tayta Dios mana jusgashan runaga.»\x * \xo 4:8 \xt Sal. 32.1–2\x* \p \v 9 Chayno cushishaga ¿picunataj caycan: Señalacusha caj Israel runacunallachu u señalacöni caj mana Israel runacunapischu? Maynami willashcä yäracushallanpita Abrahamtapis Tayta Dios alli ricashanta. \v 10 ¿Imaypitataj Abrahamtaga alli ricaran? ¿Cuerpun manaraj señalasha captinchu u señalacushanpitarächu? Chaynöga alli ricaran manaraj señalacuptinmi. \v 11 Chay señalacushanga caran yäracushanpita Tayta Dios alli ricashan musyacänallanpämi. Chaypitami mana señalacusha carpis yäracoj cajcunapaga Abraham papäninno caycan. Cuerpun señaläni captinpis Tayta Diosninchi allina rican payman yäracojcunataga.\x * \xo 4:11 \xt Gén. 17.10\x* \v 12 Abrahamga señalacusha cajcunapapis papäninmi caycan. Papänenga caycan manami señalacusha cashanpitachu, chaypa ruquenga Abrahamno manaraj señalacur yäracushanpitami. \s1 Yäracojcunapaj aunishanta cumlishan \p \v 13 Chayno caycaptenga manami laycunata cumlishanpitachu Abrahamta, paypita mirar aywajcunatapis Tayta Diosninchi auniran cay pachata goycunanpaj, chaypa ruquenga Tayta Diosman yäracushanpitami.\x * \xo 4:13 \xt Gén. 17.4–6; 22.17–18; Gál. 3.29\x* \v 14 Laycunata cumlejcunalla Tayta Dios aunishanta chasquinanpaj captenga yangallami canman caran Tayta Diosninchïman yäracushanchïpis. Tayta Diosninchi aunishanpis manami bälinmanchu caran.\x * \xo 4:14 \xt Gál. 3.18\x* \v 15 Laycunata cumliyllapa salbacuyta asherga Tayta Diosllatami rabyaycächinchi. Layga caycan ima jucha cashantapis musyachimänallanchïpämi. Manami salbamanchïchu. \p \v 16 Chaymi yäracuptillanchi Tayta Diosninchëga aunishanta tarichimanchi. Noganchïpis musyanchïmi yäracushallanchïpita y Tayta Diosninchi alli cashallanpita aunimashanchïta chasquinanchïpaj cashanta. Tayta Dios aunishanga manami laycunata cumlejcunallapächu, chaypa ruquenga Abrahamno yäracojcunapämi. Chaymi Abrahamga llapanchïpa papäninchïno caycan.\x * \xo 4:16 \xt Gál. 3.7\x* \v 17 Tayta Diosga palabrancho Abrahamta niran: «Gampita mirajcuna achca nasyunpaj aypajpämi cangapaj.»\x * \xo 4:17 \xt Gén. 17.5\x* Tayta Diosga chayno auniran Abraham payman yäracushanpitami. Abrahamga riguiran wañojcunata Tayta Dios cawarachinanpaj cashanta, manaraj cajcunatapis rurananpaj cashantami. \p \v 18 Abrahamga tantiyayta mana atiparpis Tayta Diosninchi aunishanman yäracuran. Tayta Diosga niran: «Aypallami canga gampita mirajcunaga»\x * \xo 4:18 \xt Gén. 15.5\x* nir. \v 19 Tayta Dios aunishan wichanga Abraham caycaran pachac (100) watayojnami. Wamrayoj cananpäpis auquinnami caran. Warmin Sarapa quilla gueshyanpis chawashanami caran. Chaypis Abrahamga Tayta Diosninchi nishanman yäracuran. \v 20 Tayta Diosninchi aunishancunata payga llapan shongunwanmi riguiran. Tayta Diosninchïman yäracurmi alabaran \v 21 «Tayta Diosninchëga munayniyojmi llapan aunishanta cumlinanpaj» nir. \v 22 Chayno yäracushanpitami Tayta Diosninchëga allina Abrahamta ricaran. \p \v 23 Palabrancho Abraham yäracushanpita Tayta Dios alli ricashanta rimar manami payllapächu rimaycan. \v 24 Noganchïpäpis rimaycanmi. Noganchïtapis allimi ricamäshun taytanchi Jesucristuta cawarachimoj Tayta Diosman yäracushaga. \v 25 Tayta Diosga Jesucristuta cachamuran cruscho wañunanpämi. Nircurna cawarimuran juchanchïcunapita perdunasha cananchïpaj.\x * \xo 4:25 \xt Isa. 53.4–5\x* \c 5 \s1 Tayta Dios alli ricamanchi \p \v 1 Chaymi Taytanchi Jesucristuman yäracuptinchëga Tayta Dios allina ricaycämanchi. \v 2 Yäracuyninchïpami Jesucristoga Tayta Diosninchi alli ricamänanchïpaj camacächisha. Payga cuyapämashpanchïmi yanapämanchi cushisha cawananchïpaj. Chaymi yäracuycanchi Tayta Diosninchïpa ñaupanman chayananchïpaj cashanta. \v 3 Chaynöpis runacuna ñacachimaptinchïpis cushishami goyanchi. Noganchi musyanchïmi ñacaycunaga mana yamacaypa ñacananchïpaj yachachimashanchïta. \v 4 Ñacayta mana yamacarga llapanchöpis allimi llojshishun. Allicho llojshirnami alli cawayta shuyäcuycanchi. \v 5 Alli cawayta shuyashpanchëga manami yangallapächu shuyaycanchi. Tayta Diosninchëga cuyamashanchïta Espíritu Santuwanmi musyachimashcanchi. Chay Espíritu Santutaga Tayta Diosninchïmi noganchïman cachamuran. \p \v 6 Tayta Diosninchi munashanno cawayta mana camäpacur juchayoj cashami pay camacächiran Jesucristo noganchi-raycu wañunanpaj. \v 7 Juc runapa ruquin wañunanpäga fiyupa sasa tariymi. Alli runapa ruquinmi ichanga juc runa capas wañunman. \v 8 Jesucristumi ichanga noganchi jucha rurayllacho cawaycaptinchïpis wañuran. Chaynöpami musyanchi Tayta Dios fiyupa cuyamashanchïta. \v 9 Cananga Jesucristo wañushanpitami Tayta Dios allina ricamanchi. ¿Chaychuraj castïgunpita mana salbamashwanchu? \v 10 Tayta Diosninchïpa contran caycaptinchïmi quiquin amistapämashcanchi wamran Jesucristo wañuyninpa. Chayno caycashaga ¿imanir-räshi Jesucristo cawarimuyninpa mana salbamäshunchu? \v 11 Chaypis manami chayllachu. Tayta Diosninchïwan alli cawananchïpämi Tayta Jesucristo camacächisha. Tayta Jesucristumi Tayta Dioswan amistachimashcanchi. Chaypitami payta alabaycanchi. \s1 Adán juchata rurashanpita wañuy cashan \p \v 12 Cay pachachöga Adanmi jucha rurayta gallaycuran. Chaypitami wañuypis shamuran. Chaymi llapan runapis Adanllapita mirasha cashpan juchata rurar wañun.\x * \xo 5:12 \xt Gén. 3.6–19\x* \v 13 Moisés isquirbishan laycuna manaräpis captinmi jucha rurayga runacunacho caycaran. Ichanga laycuna mana captinmi jucha cashanta mana musyaranchu. \v 14 Chayno captinpis Adanpita Moisés layta isquirbishancama juchanpitami runacunaga wañusha. Tayta Dios nishanta Adán mana wiyacushan juchata mana rurasha carpis wañushami. Chaynömi Adán mana wiyacuypa juchata rurashanpita wañuyga shamusha. \p Jesucristoga waquin rurashancunacho Adannömi caycan.\x * \xo 5:14 \xt Gén. 2.16–17; 3.11–12\x* \v 15 Ichanga jucha ruraj Adán manami tincunchu Tayta Dios goycamashanchi Jesucristuman. Adán juchata rurashallanpitami aypalla runa wañusha. Ichanga Tayta Dios goycamashanchi-raycunami, Jesucristu-raycunami mas aypalla runa salbaconga. \v 16 Juc runalla jucha rurashanga Tayta Diosninchi goycamashanchïman manami tincunchu. Adán juchata rurashanpitami llapan runa castigasha cananpaj caycan. Cananmi ichanga juchasapa caycashapis Tayta Dios allina ricamanchi. \v 17 Adán juchata rurashanpita llapan runacuna wañuptinpis Jesucristuman yäracojcunaga alli cawayta tarenga. Tayta Diosninchëga cuyapäcoj carmi imatapis mana mañayllapa runata allina ricamanchi. \v 18 Adanpa juchanpitami llapan runa castïguman chayanga. Jesucristo allita rurashanpitanami runacuna salbaconga. \v 19 Adanlla Tayta Diosta mana wiyacushanpitami llapan runa jucha rurayllacho goyan. Tayta Diosta Jesucristo wiyacushanpitanami achca runacunata Tayta Dios alli ricanga. \p \v 20 Moisés isquirbishan layga masrämi musyachimashcanchi llapanchïpis fiyupa juchasapa cashanchïta. Chayno caycashapis Tayta Diosmi ichanga cuyapäcoj car mana yamacaypa perdunamashcanchi. \v 21 Juchata rurarga wañuymanmi chayashwan caran. Tayta Jesucristo salbamaptinchïmi ichanga cuyapämashpanchi Tayta Diosninchi allina ricamanchi. Chaymi syëlucho imaycamapis goyänanchïpaj pushacamäshunpaj. \c 6 \s1 Juchata mana rurananchïpaj yachachishan \p \v 1 Chayno caycaptenga ¿Tayta Diosninchi mas perdunamänanchïpaj mas juchata rurarchu cawashun? \v 2 ¡Manami chaynöchu! Noganchëga jucha ruraypita wañushanönami caycanchi. Chaura ¿imanöpanataj yapay yapayga juchata ruraycashwan? \v 3 ¿Manachu musyanqui Jesucristo cruscho wañushanno noganchïpis bautisacur jucha ruraypita wañushanöna caycashanchïta? \v 4 Bautisacushanchi örami Jesucristuwan pampacuycajno cashcanchi. Chaypitanami munayniyoj cayninwan Tayta Jesucristuta cawarachimoj noganchïtapis cawarachimashcanchi jucnöna goyänanchïpaj.\x * \xo 6:4 \xt Col. 2.12\x* \v 5 Jesucristo noganchïwan jucnayllano captinmi pay wañushannöna noganchïpis caycanchi. Chaynöllami Jesucristuta Tayta Diosninchi cawarachimushanno noganchïtapis wañushanchïpita cawarachimäshunpaj. \p \v 6 Sumaj tantiyacushun. Jesucristuwan cruscho wañojnömi jucha ruraypäga wañushanöna caycanchi. Chaymi cananga manana jucha ruraypa maquinchönachu caycanchi.\x * \xo 6:6 \xt Gál. 2.20\x* \v 7 Wañorga pipis manami juchata rurannachu. Chaynömi noganchïpis jucha rurayta cachaycushcanchïna. \v 8 Jesucristo wañushanno noganchïpis jucha ruraypaj wañushanöna caycarga paywannami imaycamapis cawashunpaj. \v 9 Jesucristoga cawarishana car manami imaypis wañonganachu. Payga wañuyta binsishanami. \v 10 Jesucristoga juc cutillami llapan runapa juchanpita salbananpaj wañusha. Cananga Tayta Dios munashanta ruranallanpänami caycan. \v 11 Chaynömi gamcunapis jucha ruraypäga wañushanöna caycanqui. Tayta Jesucristuman yäracurnami Tayta Dios munashanta rurallar cawarcaycanqui. \p \v 12 Chayno caycarga jucha ruraypa maquincho amana caynachu. Shonguyqui juchata rurachiyta munashuptiquipis ama ruraynachu. \v 13 Amana imamanpis jucha ruraycunamanga jaticaychu. Chaypa ruquenga mushoj cawayta chasquisha caycarga Tayta Diosninchi munashannöna alli cajcunallata rurar caway. \v 14 Chayno cawarga mananami jucha ruraycunapa maquinchönachu caycanqui. Gamcunaga mananami Moisés isquirbishan laypa munayninchönachu caycanqui. Chaypa ruquenga cuyapäcoj Tayta Diosninchïpa munayninchönami caycanqui. \s1 Tayta Dios munashannöna cawanapaj cashan \p \v 15 Chaura manana laypa munaynincho car, cuyapäcoj Tayta Diospa munayninchöna carga ¿mas juchata rurarnachu cawashun? ¡Manami! \v 16 Gamcuna musyanquimi juc patrunpa uywaynin yaycur chay patrun llapan munashanta rurachishanta. Chaynömi mana alli ruraj runacunaga juchapa munaynincho caycan y castïguman aywaycan. Tayta Diospa munaynincho cawajcunatami ichanga ñaupanman pushashunquipaj. \v 17 Unayga gamcunapis juchapa munaynincho cashpayquimi juchallata ruraj carayqui. Cananmi ichanga ima allishi Jesucristupa willacuyninta llapan shonguyquiwan chasquicushcanqui wiyacunayquipaj. \v 18 Juchapa munayninpitaga jorgushanami caycanqui. Cananga Tayta Diosninchi munashanta rurallarnami cawaycanqui. \v 19 Mä cayta nishayqui sumaj tantiyanayquipaj: Ñaupataga juchapa munaynincho, bisyucunachömi cawashcanqui. Cananga Tayta Dios munashannöna caway ari allillatana rurar, juchata manana rurar. \p \v 20 Juchapa munaynincho goyashpayquega manami Tayta Diosninchi munashannöchu cawarayqui. \v 21 Chayno mana allicunata rurar ¿imatataj jorgushcanqui? Tantiyacuriptiquega chay rurashayquicuna llapanpis pengaypämi caycan. Chayno cawashayquipitami wañuyman chayanayquipaj caycarayqui. \v 22 Cananga jucha rurayta cachaycur Tayta Diosninchi munashallanta rurajnami yaycushcanqui. Chaypitami mana ushacaj cawaytana tarichishunquipaj. \v 23 Jucha rurayllacho cawajcunapa pägonga wañuymi. Tayta Dios gomashanchïmi ichanga Tayta Jesucristuwan imaycamapis cawananchïpaj caycan.\x * \xo 6:23 \xt Prov. 12.28\x* \c 7 \s1 Majawan tincuchishan \p \v 1 Ermänucuna, gamcuna ¿manachu musyanqui Moisés isquirbishan laycunapa munayninchöga cawashanchïcamalla cashanchïta? \v 2 Masqui tantiyacushun: Majayoj warmiga runan cawashancama lay nishannömi runanpa munaynincho caycan. Runan wañucuptinmi ichanga manana majanpa munayninchönachu caycan. \v 3 Runan cawaycaptinraj juc runawan cacorga runanta jananpaycajnömi caycan. Runan wañuptin ichanga jucwanpis yapanmanna. Chauraga mananami runanta jananpaycajnönachu canga. \p \v 4 Cuyay ermänucuna, Jesucristo cruscho wañushanpita noganchïpis laycunapäga wañushanönami caycanchi. Chayno captenga manami Moisés isquirbishan laycunapa munayninchönachu cawanchi, chaypa ruquenga Tayta Diosninchi munashanno cawananchïpaj wañushanpita cawarimoj Jesucristupa munayninchönami caycanchi. \v 5 Moisés isquirbishan laycunapa munaynincho carga mana munaycarpis juchatami rurashcanchi. Chay laycunacho mana ruranapaj nishanta musyaycarpis masrämi juchata rurashcanchi. Chaypitaga ¿imatataj tarishcanchi? Wañur castïgumanmi chayashcanchi. \v 6 Cananga chay laycunapa munaynincho cawananchïpa ruquin Espíritu Santupa maquinchönami cawaycanchi. Paymi mushoj cawayta gomashcanchi Tayta Diosninchi munashannöna cawananchïpaj. \p \v 7 Chaycunata niptë capas yarpanqui «laycunaga manami allichu» niycashäta. ¡Manami chaynöchu! Laycuna mana captenga nogapis manami musyämanchu caran ima jucha cashantapis. Laycho «Ama munapaychu runa-masiquipa ima-aycantapis»\x * \xo 7:7 \xt Éxo. 20.17; Deut. 5.21\x* mana niptenga manami musyämanchu caran jucpa cajta munapay jucha cashanta. \v 8 Chay layta musyaptëmi juchaga yarpächimasha chay layta mana wiyacunäpaj. Jucpa cajta munapaytaga manami gongayta puydishcächu. Chaypa ruquenga juchapa munaynincho car quiquëpa caycaptinpis mastaraj munashcä. Ichanga laycuna manaraj captin nogapäga jucha manami munayniyojchu caran. \p \v 9 Chay laycunata manaraj musyarga llutanta ruraycashäta manami cuentata apacurächu. Chay laycunata musyarnami ichanga juchata ruraycashäta tantiyacurishcä. Chayno captin wañushanöna ricacurä. \v 10 Laycuna nishanta wiyacuptëga lay nogata cawachimanmanmi caran. Ichanga mana wiyacuptë lay musyachimaran castïguman chayanäpaj. \v 11 Lay cayninpami juchaga engañamasha jucha rurayman chayanäpaj. Chaynöpami juchata rurar wañushamanno ticrashcä.\x * \xo 7:11 \xt Gén. 3.13\x* \v 12 Ichanga ama yarpäshunchu laycuna mana alli cashanta. Laycunaga Tayta Diosninchi nisha captinmi alli caycan. \p \v 13 Chauraga ¿chayno caycarchu laycunaga wañuyman apaycämasha? ¡Manami chaynöchu! Juchami wañuymanga apamanchi. Layga allimi. Ichanga lay cayninpami jucha wañuyman apamasha. Chaynöpami tantiyacushcä jucha ruraycunaga fiyupa mana alli cashanta. \s1 Mana munaycarpis Pablo juchata rurashan \p \v 14 Musyanchïmi chay laycunaga Tayta Diosninchïpita car alli cashanta. Nogami ichanga mana allicunata rurayta munar juchapa munaynincho caycä. \v 15 Chaymi quiquëpis mana tantiyächu imata ruraycashätapis. Allita ruraytami munä, ichanga manami camäpacöchu. Chaypa ruquenga rurayta mana munarpis mana munashä cajtami rurä.\x * \xo 7:15 \xt Gál. 5.17\x* \v 16 Chayno mana munashä mana allicunata rurarmi nogaga allita rurayta mana camäpacöchu. Chaymi laycunataga nistä alli cajta tantiyachimänanpaj. Chaypämi layga alli caycan. \v 17 Chauraga manami quiquënachu mana allicunata rurä. Chaypa ruquenga shongö munapashallanta ashirmi juchaman chayä. \v 18 Musyämi jucha rurayllapaj yarparaycashäta. Alli cajcunata rurayta munarpis manami camäpacöchu. \v 19 Allita rurayta munashäcunataga manami camäpacöchu. Chaypa ruquenga mana munaycarpis mana alli cajtami simri rurä. \v 20 Mana munashäta rurarpis manami quiquënachu juchata ruraycä. Chaypa ruquenga shongö munapashallanta ashirmi juchaman chayä. \p \v 21 Chaymi allita rurayta munarpis tantiyacö mana alli ruraycunalla tumapaycämashanta. \v 22 Shongullächöga Tayta Diospa laynincuna nishanta wiyacuytami munä. \v 23 Ichanga tantiyacömi Tayta Diosta wiyacuyta munashä yarpaynëpa contran mana wiyacunäpaj shongöcho imallapis caycashanta. Chayga caycan nogacho jucha rurachicoj caycajmi. Chaymi prësutanöpis chararaycäman. \v 24 ¡Nogapäga cawaypis manami cawaynachu! Quiquëchömi juchaga caycan. Chayga wañuymanmi apaycäman. ¿Pillaraj salbaycamanman? \v 25 Tayta Diosnillanchïmi Jesucristuman yäracuptë salbamanga. Chaypitami agradësicö. \p Nogaga tantiyämi Tayta Diosninchïpa layninta wiyacuyta munaycashäta. Ichanga juchata rurar shongö munashannölla cawarmi juchapa munaynincho caycä. \c 8 \s1 Espíritu Santu munashanno cawananchïpaj cashan \p \v 1 Chaura Jesucristuman yäracojcunaga manami castïguman chayanganachu. \v 2 Cawachicoj Espíritu Santumi Jesucristuman yäracuptinchi jorgamashcanchi juchapa munayninpita y wañuypitapis. \v 3 Moisés isquirbishan layga manami salbamaranchïchu jucha ruraj car layta cumliyta mana camäpacuptinchi. Chaymi Tayta Diosninchëga wamran Jesucristuta cachamuran noganchïno runata juchanchïpa ruquin wañunanpaj. Chayno wañuptinmi perdunamashpanchi juchapa munayninpita jorgamashcanchi. \v 4 Chaynöparämi Tayta Diosga lay nishancunata cumlichisha. Chaymi cananga mana shongunchi munashannönachu cawanchi, chaypa ruquenga Espíritu Santu munashannöna. \p \v 5 Juchallata rurajcunaga shongun munashallantami ashin. Jesucristuman yäracojcunami ichanga Espíritu Santu munashanno cawananpaj yarpachacun. \v 6 Juchata rurajcunaga shongun munashallanta ashir wañuyman chayan. Paycunaga Tayta Diosninchïpa ñaupanman imaypis manami chayangachu. Espíritu Santu munashanno cawajcunami ichanga Tayta Diospa ñaupancho cushisha imaycamapis cawangapaj. \v 7 Juchata rurajcunaga shongun munashallanta ashir Tayta Diosninchïpa contranmi carcaycan. Paycunaga laycuna nishanta wiyacuyta manami munanchu, ni camäpacunpischu. \v 8 Chaymi juchata rurar shongun munashanno cawajcunaga Tayta Diosninchi munashanno cawayta mana camäpacunchu. \p \v 9 Gamcunami ichanga manana shonguyqui munashannönachu juchata rurar cawaycanqui, chaypa ruquenga Espíritu Santupa munayninchönami. Espíritu Santupa munaynincho mana carga manami Jesucristupachu canqui. \v 10 Ichanga gamcuna Jesucristuwan jucnayllanönami caycanqui. Juchayquipita cuerpuyqui wañuptinpis Tayta Diosmi perdunasha-cashunqui paypa ñaupanman chayar imaycamapis cawanayquipaj. \v 11 Tayta Jesucristuta wañushanpita cawarachimoj Espiritumi gamcunawan caycan. Chay Espirituwanmi wañoj cuerpuyquitapis quiquin Tayta Dios mushoj cawayta gonga.\x * \xo 8:11 \xt 1Cor. 3.16\x* \p \v 12 Ermänucuna, chayno caycaptenga manami shongunchi munashan juchata rurar cawananchïnachu. \v 13 Jucha rurayllacho cawaptiquega infiernumanmi Tayta Diosninchi gaycushunquipaj. Espíritu Santu munashanno cawar manana juchata ruraptiquimi ichanga Tayta Diosninchi ñaupanman pushashunquipaj. \v 14 Llapanpis Espíritu Santu munashanno cawajcunaga Tayta Diospa wamranmi carcaycan. \v 15 Tayta Diospa wamran caycarnaga manami payta manchacunchïnachu. Chaypa ruquin Espíritu Santu shuntacushan cajcuna mana manchacuypana «Papä» nir Tayta Diosninchïta mañacunchi.\x * \xo 8:15 \xt Mar. 14.36; Gál. 4.6\x* \v 16 Chaypäga Espíritu Santumi tantiyaycächimanchi Tayta Diosninchïpa wamran cashanchïta. \v 17 Tayta Diospa wamran carmi pay aunishan bindisyunta chasquishunpaj. Tayta Jesucristuwan iwalmi pay aunishan bindisyuntaga chasquishunpaj. Jesucristuwan iwal bindisyunta chasquinanchïpaj caycaptenga paynömi ñacashunpis.\x * \xo 8:17 \xt Gál. 4.5–7\x* \s1 Cushisha cawananchïpaj cashan \p \v 18 Nogaga musyämi cay pachacho ñacashanchi cajcuna syëlucho Tayta Dios cushicuyta tarichimänanchïpaj cajmanga ni imallanmanpis mana tincushanta. \v 19 Tayta Dios camashancuna llapanmi shuyaraycan wamrancunata ñaupanman shuntananpaj. \v 20 Tayta Diosninchëga llapan camashancunatami maldisyunädu cananpaj niran, ichanga manami mana alli cashanpitachu. Maldisyunädu carpis \v 21 Tayta Dios jorgunantami shuyaraycan. Chaymi wamrancunata Tayta Dios shuntashan junäga llapan camashancunatapis mushojmanna ticrachenga. \v 22 Gueshyacuyta ñacar wamran juclla yurinanta warmi munashannömi Tayta Diosninchi camashancunapis mushojman juclla ticrachisha cayta munaycan. \v 23 Manami camashancunallachu chayno ñacaycan. Noganchïpis ñacaycanchïmi cay pachapita Tayta Dios juclla shuntacamänanchïta munar. Noganchëga mayna Espíritu Santuwan carmi musyanchi cuerpunchïtapis mushojmanna ticrachinanpaj cashanta.\x * \xo 8:23 \xt 2Cor. 5.2–4\x* \v 24 Tayta Diosga salbamashcanchi chayta shuyänapämi. Ichanga shuyarashanchïta chasquisha carnaga manami rasunpa shuyaranchïnachu. ¿Piraj shuyaranman chasquisha caycarnaga? \v 25 Shuyarashanchïta manaraj chasquirmi ichanga imano ñacarpis shuyaraycänanchi. \p \v 26 Cay pachacho cawashanchïcama Tayta Diosninchïman yäracur payta mañacurpis manami camäpacunchïchu pay munashanno mañacuyta. Sumaj mañacuyta mana camäpacuptinchïmi Espíritu Santu llapan shongunwan Tayta Diosninchïta mañacun yanapämänanchïpaj. \v 27 Noganchïpaj Espíritu Santu mañacorga imaypis Tayta Dios munashannömi mañacun. Yarpashanchïcunata Tayta Diosninchi musyarmi Espíritu Santu noganchïpaj mañacushantapis musyan. \s1 Tayta Dios cuyamashanchïta pipis mana chapänanpaj cashan \p \v 28 Musyanchïmi cuyashancunapäga Tayta Diosninchi imatapis allita rurashanta. Ichanga pay chayno ruran acrashan caj runacunallapämi. \v 29 Paycunataga Tayta Diosninchi unaypita-pachami rejsiran. Paycunatami acraran wamran Jesucristuno cananpaj. Chaynöpami paytaga llapan yäracojcunapa mayur wauguin cananpaj camacächisha. \v 30 Chayno acramashpanchïmi Tayta Diosninchi tantiyachimashcanchi Jesucristuman yäracunanchïpaj. Payman yäracuptinchïmi jucha rurashanchicunata perdunamashcanchi. Perdunamashpanchïmi pushamäshun imaycamapis ñaupancho cawananchïpaj.\x * \xo 8:30 \xt 2Cor. 3.18; Gál. 4.19; Fil. 3.10\x* \p \v 31 Chayno caycaptenga ¿imatanataj mas munashun? Tayta Diosninchi faburninchi caycaptenga ¿pinataj contranchi jatarenga? \v 32 Noganchi-raycu cruscho wañunanpaj cuyay wamran Jesucristutapis cay pachaman cachaycämorga ¿manachuraj wamrantawan iwal ima-aycatapis gomäshun? \v 33 Tayta Dios acrashanna caycajcunataga ¿piraj «juchata rurashami» nenga? Tayta Diosninchëga llapan jucha rurashanchïpitami perdunamashcanchi. \v 34 Perdunashana caycaptinchëga ¿piraj noganchïpaj nenga «castigasha cachun» nir? Jesucristoga salbamänanchïpämi wañusha. Nircorga cawarircamurnami Tayta Diospa derëchu caj ñaupanman aywasha. Chaychömi noganchïpaj ruwacuycan. \v 35 Chayno caycaptenga ¿piraj Jesucristupita raquimäshun? Jesucristoga imaypis cuyamanchïmi. Chaymi mana cachaycamanchïchu ñacaptinchïpis, llaquicuptinchïpis, runacuna chiquimaptinchïpis, yargaptinchïpis, röpanchi ushacaptinpis, runacuna wañuchiyta munamaptinchïpis. \v 36 Chay ñacaycunapitami Tayta Diospa palabranchöpis cayno nin: \q1 «Gamman yäracamuptëmi \q1 imay örapis wañuchiyta munarcaycäman. \q1 Pishtananpaj caycaj uyshatanömi nogacunataga ricaycäman.»\x * \xo 8:36 \xt Sal. 44.22\x* \m \v 37 Imano captinpis Taytanchi Jesucristo cuyaycämashaga llapanchöpis allimi llojshishun. \v 38 Tayta Diosninchëga cuyamanchïmi cawaycaptinchïpis wañuptinchïpis, anjilcuna contranchi jatariptinpis, dyablucuna contranchi jatariptinpis, \v 39 janaj pachacho cajcuna ni cay pachacho cajcunapis. Manami imapis Tayta Dios camashan cajcunaga paypita raquimäshunchu. Cuyamashanchïtaga musyachimashcanchi wamran Jesucristuta noganchi-raycu wañunanpaj cachamurmi. \c 9 \s1 Israelcunapaj Pablo llaquicushan \p \v 1 Jesucristuman yäracurmi Israel-masëcunapaj rasunta willashayqui. Manami llullacöchu. Espíritu Santu tantiyachimaptinmi musyä rasun cajta niycashäta. \v 2 Fiyupa llaquicuyllawanmi shongöpis nanaycan. \v 3 Israel-masë captinmi nogaga fiyupa munä Jesucristuman yäracur salbacunanta. Asta munämi paycuna salbacunan-raycu Jesucristuman mana yäracoj runano quiquë castigasha caytapis. \v 4 Paycunaga Israel castami. Paycunatami wamran cananpaj Tayta Diosninchi wamrachacuran. Munayniyoj cashantapis Tayta Diosninchi musyachiran. Paycunawan conträtucunata ruraran. Laynincunata entregaran. Imano adurananpäpis yachachiran. Tayta Diosninchi aunishantapis paycunami chasquiran. \v 5 Paycunaga Abrahampita, Isaacpita y Jacobpitami miraran. Paycuna castapitami Jesucristupis yuriran. ¡Payga llapanpaj munayniyoj Diosninchïmi caycan! ¡Payga imaycamapis alabasha caycullächun! Amén.\x * \xo 9:5 \xt Éxo. 4.22\x* \s1 Acrashan cajcunallata Tayta Diosninchi salbashan \p \v 6 Tayta Diosninchi aunishancuna manami yangallapächu caran. Manami llapanchu Israel castapita mirajcunaga Tayta Dios acrashan runacuna caycan. \v 7 Chaynöpis manami llapanchu Abrahampita mirar aywajcuna rasunpa Abrahampa wamran caycan. Tayta Diosninchi niran: «Aunishätaga wamrayqui Isaacpita miraj cajchömi cumlishaj.»\x * \xo 9:7 \xt Gén. 21.12\x* \v 8 Chayno nir tantiyachimanchi pipis chay casta caynillanpa Tayta Diospa wamran mana cashanta. Chaypa ruquenga Tayta Diosninchi aunishan wamrapita mirajcunallami Abrahampita rasunpa mirar aywajcunaga caycan. \v 9 Chaynöpis Isaac yurinanpämi Tayta Diosninchi Abrahamta aunir cayno niran: «Watan cananno wichan yapay cutimuptë warmiqui Saraga wawayojnami caycangapaj.»\x * \xo 9:9 \xt Gén. 18.10, 14\x* \p \v 10 Manami chayllachu. Isaacpapis warmin Rebecacho wamrancuna millish yuriran. \v 11-12 Manaraj paycuna yuriptinmi Rebecata Tayta Diosninchi niran: «Mayur cajmi canga shullcanpa munaynincho.»\x * \xo 9:11-12 \xt Gén. 25.23\x* Chay nishannöllami manaraj yuriptin Jacobta Tayta Diosninchi acraran. Chaymi allita o mana allita rurashanpita acrananpa ruquin quiquin Tayta Diosninchi acraran munashan cajta. \v 13 Chaypitami Tayta Diosninchïpa palabranchöpis cayno niycan: «Esaüta acranäpa ruquinmi Jacobta acrashcä.»\x * \xo 9:13 \xt Mal. 1.2–3\x* \p \v 14 Chayno rurarga ¿Tayta Diosninchi llutantachuraj ruraran? ¡Manami! \v 15 Moisestapis Tayta Diosninchi cayno nirmi tantiyachiran: «Nogaga cuyapayta munashä cajtami cuyapä. Yanapayta munashä cajtapis yanapämi.»\x * \xo 9:15 \xt Éxo. 33.19\x* \v 16 Chayno Tayta Dios acran manami quiquin runa munashanpitachu o rurashanpitachu, chaypa ruquenga Tayta Dios cuyapashan cajtami. \v 17 Tayta Diosninchïpa palabranchöpis Egiptupa mandajnin faraonpaj cayno niycan: «Gamtaga mandaj canayquipaj churashcä noga munayniyoj cashäta gamcho musyachinäpämi. Chaynöpana intërucho musyanga noga pï cashätapis.»\x * \xo 9:17 \xt Éxo. 9.16\x* \v 18 Chaynömi Tayta Diosninchëga waquin runacunata cuyapan y waquin runacunapatanami shongunta chucruyächin payta mana wiyacunanpaj. \p \v 19 Chayno niptë gamcuna capas nimanquipaj: «Chayno caycarga ¿imanirtaj runacuna juchayoj cashanta Tayta Dios niycan? ¿Piraj Tayta Dios camacächishantaga jucnöman ticrachinman?» \v 20 Gamga ¿pitaj canqui Tayta Diosninchi imata rurashantapis o mana rurashantapis ninayquipaj? Allpa mancapis rurajninta manami ninmanchu: «¿Imanirtaj chaynöga ruramarayqui?» nir.\x * \xo 9:20 \xt Isa. 29.16; 45.9\x* \v 21 Allpa manca ruräga munashantami ruran mitupita. Chay mitullapitami juc mancata ruran cuyayllapäta imapis captin charircunanpaj y juctana waran-waran manijananpaj.\x * \xo 9:21 \xt Jer. 18.4–6\x* \v 22 Tayta Diosninchïpis chaynömi ruran. Tayta Diosga waquin runacunata distinaran castigashanta ricacunanpaj. Y waquin runacunatana distinaran munayniyoj cashanta ricachinanpaj. Ichanga Tayta Diosninchi pasinsacurmi awantasha mana allita rurar castïguman aywananpaj caycaj runacunata. \v 23 Chaynöpis pay fiyupa alli cashantami musyachiyta munaran. Chayno munarmi cuyapämashpanchi camarisha caran ñaupancho goyänanchïpaj. \v 24 Chay camarishan cajcunaga noganchïmi caycanchi. Tayta Diosninchïmi acramashcanchi waquinninchïta Israel runacunapita y waquinninchïtana mana Israel runacunapitapis. \v 25 Chaymi mana Israelcunapaj rimar profëta Oseas isquirbishanchöpis Tayta Diosninchi cayno niycan: \q1 «Mana marcä cajtami ‹acrashä marca› nishaj. \q1 Mana cuyashä cajtami ‹cuyashä› nishaj.»\x * \xo 9:25 \xt Ose. 2.23\x* \q1 \v 26 «Ñaupata ‹Gamcunaga manami acrashä runacunachu canqui› nishushayqui partichömi \q1 Dios nishunquipaj: ‹Gamcuna canqui cawaj Tayta Diospa wamrancunami› nirna.»\x * \xo 9:26 \xt Ose. 1.10\x* \m \v 27 Israel runacunapänami ichanga Isaías cayno niran: \q1 «Lamar cantuncho agushnöraj Israel runacuna aypalla captinpis \q1 wallcajllatami Tayta Dios salbanga. \q1 \v 28 Chayno carmi manapis aycällatana Tayta Diosninchëga llapan runacunata jusganga.»\x * \xo 9:28 \xt Isa. 10.22–23\x* \m \v 29 Isaías mastapis caynömi niran: \q1 «Munayniyoj Tayta Dios, \q1 noganchïta juc ishcayllatapis cawaycajta mana cachaycamashaga \q1 canan öra caycashwan caran \q1 Sodomawan Gomorra quëdashannömi.»\x * \xo 9:29 \xt Isa. 1.9\x* \s1 Israelcuna Jesucristuman mana yäracushan \p \v 30 ¿Imatanataj nishayquipis? Mana Israel runacunaga Tayta Dios alli ricananta manami ashiranchu. Chaypis Jesucristuman yäracuyninpami Tayta Diosninchëga salbasha. \v 31 Israelcunami ichanga Tayta Diosninchi alli ricananpaj laycunata cumliyta munarpis mana camäpacuranchu. \v 32 ¿Imanir? Paycunaga manami Jesucristuman yäracurchu Tayta Dios alli ricananta munaran. Chaypa ruquenga layta cumlirmi alli ricasha cayta munaran. Chaynöpami tunichicoj rumino caycaj Jesucristuman mana yäracur tuniran. \v 33 Chaypämi Tayta Diosninchïpa palabranchöpis cayno isquirbiraycan: \q1 «Sionmanmi juc rumita churaj-aywä. \q1 Chaymanmi achcaj runacuna tacaconga, tunenga. \q1 Payman yäracoj cäga manami manacajllapäga yäracongachu.»\x * \xo 9:33 \xt Isa. 28.16\x* \c 10 \p \v 1 Ermänucuna, Tayta Diosninchïtami llapan shongöpa ruwacö Israel-masëcunapis salbacur Tayta Diospa ñaupanman chayananpaj. \v 2 Paycunaga Tayta Dios munashannömi cawayta munan. Ichanga manami musyanchu. \v 3 Paycunaga manami tantiyanchu Tayta Diosninchi alli ricananpaj camacächishanta. Paycunaga yarpan quiquincuna layta cumlishanwan alli ricasha caytami. Chaynöpami mana cäsushachu Tayta Dios alli ricananpaj cashantapis. \v 4 Chayno yarpaptinpis Jesucristo chayamushancamallami chay laycunata cumlinanchïpaj caran. Chayno caycaptenga manami chay laycunata cumlishanchïpitachu Tayta Diosninchi perdunamanchi, chaypa ruquenga Jesucristuman yäracushanchïpitami. \p \v 5 Laycunata cumlir-raj salbacuyta munajcunapäga Moisespis caynömi isquirbiran: «Laycunata cumlejcunaga chay laycunata cumlishanpitami salbasha canga.»\x * \xo 10:5 \xt Lev. 18.5\x* \v 6 Ichanga Jesucristuman yäracushallanpitami Tayta Dios alli rican. Chaymi yäracojcunaga nin: «Ama yarpachacuychu ‹¿piraj ruquinchi syëluman wichanman?› nir». (Chayno nerga Jesucristo cay pachaman yapay urämunanta munaj-japuymi caycan.) \v 7 «Chaynöpis ama yarpachacuychu ‹¿piraj ruquinchi pacha rurinman yaycuycunman?› nir». (Chayno nerga Jesucristuta yapay jatarachimoj-japuymi caycan.) \v 8 Chaura ¿ima nintaj? \q1 «Tayta Diosninchïpa willacuynin gamcunachömi caycan. \q1 Paypa willacuynenga shimiquicho, shonguyquichömi caycan.»\x * \xo 10:8 \xt Deut. 30.12–14\x* \m Chay willacuynintami nogacunapis willacuycä Jesucristuman yäracunayquipaj. \v 9 Chaura Jesucristo Taytayqui cashanta willacorga y wañushanpita Tayta Diosninchi cawarachimushanta rasunpa riguerga salbashami canquipaj. \v 10 Jesucristuta cawarachimushanta riguiptinchëga Tayta Diosninchi allimi ricamäshun. Jesucristo Taytanchi cashanta niptinchëga salbashami cashunpaj. \v 11 Tayta Diosninchïpa palabranchöpis niycan: «Pipis Payman yäracoj cäga manami manacajllapäga yäracongachu.»\x * \xo 10:11 \xt Isa. 28.16\x* \v 12 Chayno caycaptenga Israel runa cashapis mana Israel runa cashapis manami imananpischu. Llapanchïpapis jucnayllami Diosninchi. Mañacoj cajta payga pï-maytapis yanapanmi. \v 13 Tayta Diosninchïpa palabrancho caynöpis niycanmi: «Pipis payta mañacorga salbashami cangapaj.»\x * \xo 10:13 \xt Joel 2.32\x* \p \v 14 Chayno caycaptinpis ¿imanöparaj mañaconga payman mana riguerga? ¿Imanöparaj riguenga paypa willacuyninta manaraj wiyarga? ¿Imanöparaj chay willacuyninta wiyanga pipis mana willapaptenga? \v 15 ¿Imanöparaj willacuyninta willaconga willacunanpaj pipis mana cachaptenga? Tayta Diosninchïpa palabranchöpis caynömi niycan: «Fiyupa cushicuypämi caycan alli willacuyta willacunanpaj chayamuptenga.»\x * \xo 10:15 \xt Isa. 52.7\x* \p \v 16 Ichanga willacojcuna willacuptinpis manami llapan runachu Jesucristupa alli willacuyninta chasquicusha. Tayta Diospa profëtan Isaiaspis caynömi niran: «Tayta Dios, willacuyniquita willacuptëpis ¿piraj riguisha?»\x * \xo 10:16 \xt Isa. 53.1\x* \v 17 Chaymi willacuyta wiyar-raj pipis yäracun. Chay willacuyga caycan Jesucristo willacushancunami. \p \v 18 Ichanga noga në: ¿Jesucristupa alli willacuyninta manachu wiyasha? Au, wiyashami. Tayta Diosninchïpa palabranchöpis caynömi niycan: «Busnenga cay pachaman intërumanmi wiyacasha. Rimashancunaga may-chaymanpis chayashami.»\x * \xo 10:18 \xt Sal. 19.4\x* \v 19 Yapaypis në: Chayta musyaycarpis Israelcuna ¿manachu tantiyacusha? Au tantiyashami. Chaymi rimëruga Tayta Dios nishanta Moisés niran: \q1 «Nogapis paycunata rabyachishaj juc marca runacunawanmi. \q1 Mana tantiyacoj runacunawanmi rabyachishaj.»\x * \xo 10:19 \xt Deut. 32.21\x* \m \v 20 Chaypitapis Isaiasga Tayta Diosninchi nishanta mana manchacuypa niran: \q1 «Mana ashimajcuna tarimänanpämi camacächishcä. \q1 Nogapaj mana yarpachacojcunatami yuripashcä.»\x * \xo 10:20 \xt Isa. 65.1\x* \m \v 21 Ichanga Israel runacunapaj Tayta Diosninchi nishanta Isaías niran: \q1 «Conträ ricacoj runacunatami witimunanpaj \q1 waran-waran maquëta macyarashcä. \q1 Chay runacunaga quiquincuna munashannöllami \q1 llutan caminupa aywarcaycan.»\x * \xo 10:21 \xt Isa. 65.2\x* \c 11 \s1 Waquin Israelcunata salbananpaj Tayta Diosninchi acrashan \p \v 1 Chauraga ¿Israelcunata Tayta Diosninchi cachaycushachuraj? Manami. Noga quiquëpis Israel runami cä. Abrahampita mirajmi cä. Benjamín trïbupitami cä.\x * \xo 11:1 \xt Fil. 3.5\x* \v 2 Tayta Diosga acrashan runacunata manami cachaycushachu. Paycunataga unaypita-pachanami acraran. ¿Manachu musyanqui Tayta Diosta mañacur Eliaspis nishanta? Pay niran: \v 3 «Tayta Dios, profëtayquicunata llapantami wañuchisha. Altarniquicunatapis juchurgärachishami. Noga japallänami cawaycar quëdashcä. Cananga nogatapis wañuchimänanpaj ashircaycämanmi.»\x * \xo 11:3 \xt 1Rey. 19.10, 14\x* \v 4 Elías chayno niptin ¿ima nirantaj Tayta Diosga? Tayta Dios niran: «Ganchis waranga (7,000) runacunatami noga raquicushcä noga nishäta cumlejcunata, Baal diosman mana gongurpacojcunata.»\x * \xo 11:4 \xt 1Rey. 19.18\x* \v 5 Cananpis Elías cawashan wichannöllami Tayta Diosninchëga Israelcunata cuyapashpan raquicusha. \v 6 Cuyapar raquicusha manami imatapis allita rurashanpitachu. Imatapis allita rurashanpita raquicusha captenga cuyapar acrashan manami rasunpa cuyapar acrashannachu canman caran. \p \v 7 Chauraga ¿imatataj nishun? Israelcunaga Tayta Dios alli ricananpaj ashiycashanta manami tariranchu. Tayta Diosninchi raquicushan cajcunami ichanga tarisha. Waquin cajcunaga pasaypa chucru shongumi caran. \v 8 Chayno cananpaj captinmi Tayta Diosninchïpa palabranchöpis cayno niycan: \q1 «Tayta Diosmi camacächisha mana tantiyacoj cananpaj. \q1 Ricaycarpis mana ricajno, \q1 wiyaycarpis mana wiyajno carcaycan. \q1 Canancamapis paycuna chaynömi caycan.»\x * \xo 11:8 \xt Deut. 29.4; Isa. 29.10\x* \m \v 9 Ray Davidpis Tayta Diosninchïta mañacur caynömi niran: \q1 «Alli micuyta micunanpaj shuntacashan trampa cachun \q1 chayman chayar castigasha cananpaj. \q1 \v 10 Ñawincunapis chacacäcuchun mana ricananpaj. \q1 Wajtanpis curcucächun imaypis mana dirichacänanpaj.»\x * \xo 11:10 \xt Sal. 69.22–23\x* \s1 Mana Israel runacunapis salbacunanpaj cashan \p \v 11 Chayno captenga ¿Israelcuna mana wiyacushanpita para-simrichuraj Tayta Diosninchi jitariycusha? Manami. Chaypa ruquenga Israelcuna mana wiyacuyninpami mana Israelcunapis salbacunanpaj caycan. Chayno caycan paycuna salbacojta ricar Israel runacunapis salbacuyta ashinanpämi. \v 12 Israel runacuna mana wiyacuyninpami intërucho mana Israel runacunamanna alli willacuytaga willacuycan. Chauraga mas cushicuypämi canga salbacunanpaj caj llapan Israelcuna Jesucristuman yäracur salbacuptin. \p \v 13 Mana Israelcuna, gamcunata willashayqui: Nogataga Tayta Diosninchi churamasha mana Israel runacunata alli willacuyninta willapänäpämi. Chayno churamasha captinmi cushicö. \v 14 Chaynöpa mana Israel runacuna salbacojta ricar waquin Israel-masëcunapis pajta salbacärinman. \v 15 Tayta Diosninchi Israelcunata cachaycur intëru mundu runacunata chasquiycaptenga ¿imanöraj canga Israelcunata pay yapay chasquiptin? ¡Chayno captenga runacuna wañushanpita cawarimushanömi canga! \p \v 16 Mäsapita rimir-punta tanta rurashanchïta Tayta Diospaj churashaga waquin caj mäsapis Tayta Diosllapaj-japuyllanami caycan. Chaynöpis yörapa sapinta Tayta Diospaj acraptenga rämancunapis Tayta Diosllapänami caycan.\f + \fr 11:16 \ft Yörapa sapinnömi Abraham, Isaac y Jacobpis caran. Paycunapita mirasha carmi Israel runacunaga yörapa rämancunano caycan.\f* \v 17 Olivo yörapa rämancunano Israel runacuna caycaptin chay rämancunata cuchuriycur munti olivo rämata injertashannömi gamcuna mana Israel runacunaga caycanqui. Chaynöpami gampis chayashcanqui chay sapillapita yörapa rämanno canayquipaj. \v 18 Ichanga ama alabacuychu quiquin yörapa räman cuchusha caycajpita mas alli caj rämanno cashayquita. Alabacorga yarpay räman sapinta mana cawachishanta chaypa ruquenga sapin rämanta cawachishanta. \p \v 19 Capaschari gamcuna cayno nircaycanqui: «Imano captinpis Israel runacunaga mutusha rämacunanöllami caycan. Paycunata salbananpa ruquenga nogacunatanami Tayta Diosninchi chasquiycäman.» \v 20 Au, nishayquinöllami caycan. Paycunataga mana yäracushanpitami muturir wicaparisha. Gamcunapis yäracuyniquipami chay yöracho injertaraycanqui. Chaymi ama alabacuychu. Chaypa ruquenga Tayta Diosninchïta wiyacur caway. \v 21 Quiquin yörapa rämanno Abrahampita mirajcuna captinpis Israel runacunata mana perdunaycarga mana wiyacuptiqui gamcunatapis Tayta Diosninchi manami perdunashunquipächu. \p \v 22 Chauraga tantiyacuy Tayta Dios cuyapäcoj cashanta y castigacoj cashanta. Castigacöga caycan mana yäracoj runacunawanmi. Payman yäracuptiquimi ichanga cuyapäcoj caycan. Mana yäracuptiquega rämata cuchuriycushannömi gamcunapis Tayta Diospita raquisha canquipaj. \v 23 Israel runacuna Jesucristuman yäracuptenga Tayta Diosninchi yapaymi chay yöraman cutichengapaj. Payga munayniyojmi caycan cuchusha rämata yöraman yapay cutichinanpäpis. \v 24 Mana Israel runa car gamcunaga munti olivo rämanömi carcaycanqui. Israel runacunami ichanga alli caj olivo rämano carcaycan. Munti olivopa rämanno captiquipis alli caj yörapa rämanno canayquipaj churaycäshushpayquega ¿manachuraj Israel runacunatapis yapay cutichenga? \s1 Israelcuna salbasha cananpaj cashan \p \v 25 Ermänucuna, gamcunaga achcatami mana musyanquirächu. Chaymi canan willashayqui Tayta Dioslla musyashancunata. Waquin Israelcuna Jesucristuman pasaypa mana yäracuyta munanchu mana Israel runacunapita Tayta Dios acrashan cajcuna Jesucristuman yäracunancamallami. \v 26 Chaynöpami llapan Israel runacunapis salbacongapaj. Chayno cananpaj captinmi Tayta Diosninchïpa palabranchöpis cayno niycan: \q1 «Sionpitami salbacoj shamonga. \q1 Jacobpita mirar-aywajcunataga juchanpita perdunangami.\x * \xo 11:26 \xt Isa. 59.20\x* \q1 \v 27 Paycuna jucha rurashanta perdunarmi \q1 paycunawan conträtuta rurashaj.»\x * \xo 11:27 \xt Jer. 31.33–34\x* \p \v 28 Canancunaga Israelcunapa contran-nirajmi Tayta Diosninchi caycan. Ichanga chayno caycan gamcuna Jesucristuman yäracunayquipämi. Israelcunataga jinallami Tayta Dios cuyaycan. Unay awiluncunatami auniran acrashan runacuna cananpaj. \v 29 Tayta Diosninchi imatapis aunirga imaypis cumlengami. Chaynölla pitapis yanapänanpaj acrarga imaypis yanapangami. \p \v 30 Unayga gamcuna manami Tayta Diosninchïta wiyacurayquichu. Cananmi ichanga Israelcuna mana wiyacuyninpa gamcunatana cuyapaycäshunqui. \v 31 Imanömi gamcunata Tayta Dios cuyapäshurayqui, chaynöllami paycunatapis mana wiyacusha captinpis cuyapanga. \v 32 Tayta Diosga Israel runacunatapis mana Israel runacunatapis mana wiyacojtanömi rican. Chaynöpami llapan runacunatana iwal cuyapan. \q1 \v 33 Tayta Diosninchëga fiyupa cuyapäcojmi. \q1 Payga fiyupa yachajmi y musyajmi. \q1 Manami pay imata munashanta ni rurashantapis tantiyayta atipanchïchu.\x * \xo 11:33 \xt Isa. 55.8–9\x* \q1 \v 34 Paytaga ¿piraj «manami chaynöchu» nisha? \q1 U ¿piraj «caynömi ruranchi» nir yachachisha?\x * \xo 11:34 \xt Job 15.8; Isa. 40.13; Jer. 23.18; 1Cor. 2.16\x* \q1 \v 35 ¿Piraj payta imallatapis gosha cutichinanpaj?\x * \xo 11:35 \xt Job 41.11\x* \p \v 36 Llapantapis Tayta Diosninchïmi camasha. Pay cayninpami imapis caycan y payllapami llapanpis.\x * \xo 11:36 \xt 1Cor. 8.6; Efe. 4.6; Col. 1.16\x* ¡Imaycamapis Tayta Diosninchi alabasha caycullächun! Amén. \c 12 \s1 Jesucristuman yäracojcuna juc cuerpunölla cashan \p \v 1 Chaura ermänucuna, Tayta Diosninchi cuyapaycäshuptiquega noga ruwä quiquiquicuna cawaycaj ofrendanöpis payllapaj canayquipämi. Tayta Diosninchi munashannöna caway. Chaynömi Tayta Diosninchïta sirbinqui. \v 2 Waquin runacuna shongun munashanta rurar cawashannöga amana cawaynachu. Chaypa ruquenga llutan yarpaycunata y jucha ruraycunata cachaycur yarpachacuy Tayta Diosninchi munashanno cawanayquipaj. Chaynöpami tantiyanquipaj Tayta Diosninchi munashanno cawayga mas alli caway cashanta. \p \v 3 Tayta Diosninchi cuyapämar acramasha captinmi llapayquita cayno niycä: Maygayquipis ama yarpaychu waquinpita mas cashayquita. Chaypa ruquenga tantiyacuy payman yäracuptiqui llapayquitapis Tayta Diosninchi yanapaycäshushayquita. \v 4 Cuerpunchïcho ima-aycanchïpis llapan caycanmi. Chaypis llapan manami juc rurayllachöchu caycan. \v 5 Chaynöllami achcaj carpis Jesucristuman yäracur juc cuerpunölla caycanchi. Llapanchïpis juc cuerpunölla caycanchi juc cuerpupa llapan ima-aycanpis shuntacasha cashanno.\x * \xo 12:5 \xt 1Cor. 12.12\x* \p \v 6 Tayta Diosninchëga imata yachananchïpäpis yanapaycämanchi. Chaymi profëta canayquipaj Tayta Dios churasha-cashuptiquega llapan shonguyquiwan willacuy. \v 7 Pitapis yanapänayquipaj churasha carga yanapay. Pitapis yachachinanpaj churasha carga yachachiy. \v 8 Shacyächinayquipaj churasha carga pitapis shacyächiy. Pitapis imallatapis gorga alli shonguyquiwan goycuy. Mandanayquipaj churasha carga alli manday. Cuyapäcoj canayquipaj churasha carga cushisha pitapis yanapay.\x * \xo 12:8 \xt 1Cor. 12.4–11\x* \s1 Jesucristuman yäracojcuna imano cawananpaj cashanpis \p \v 9 Janan shongulla cuyanacunayquipa ruquenga llapan shonguyquiwan jucniqui-jucniquipis cuyanacuy. Mana allicunata ruranayquipäga yarpayllapis ama yarpaychu. Chaypa ruquenga mana alli ruraycunata cachaycur allillata rurar caway-llapa. \v 10 Juc famillya cuyanacushanno jucniqui-jucniquipis cuyanacuy. Chaynöpis jucniqui-jucniqui rispitanacuy. Alabacunayquipa ruquenga allita rurashanpita waquin cajcunata alabay. \v 11 Mana guellanayllapa aruy. Tayta Diosninchïpäga llapan shonguyquipa cushisha ruray-llapa. \v 12 Chaynöpis cushi-cushilla caway Tayta Diospa ñaupanman chayanayquipaj cashanta musyaycarga. Imano ñacarpis Tayta Diosninchïman yäracuy. Imaypis chaynölla payta mañacuy. \v 13 Ermänucuna pishipacaycho caycaptenga cuyapar yanapay. Wasiquiman chayamuptenga cushishalla pachächiy.\x * \xo 12:13 \xt Heb. 13.2; 1Ped. 4.9\x* \p \v 14 Chiquishojniquipa washanta ama rimaychu. Chaypa ruquenga Tayta Diosninchïta mañacuy paycunatapis alli cawayta gonanpaj.\x * \xo 12:14 \xt Mat. 5.44; Luc. 6.28\x* \v 15 Cushicojcunawan cushicuy. Wagajcunawan wagay. \v 16 Chiquipänacunayquipa ruquenga alli caway. Ama runa-tucuychu. Umildi runacunano cay. Ama yarpaychu yachaj cashayquitaga.\x * \xo 12:16 \xt Prov. 3.7\x* \p \v 17 Pipis mana allita rurashuptiquega gamga ama paypaj mana allita ruraychu. Chaypa ruquenga pï-maypis ricacunanpaj allita rurallar caway. \v 18 Gamcunaga puydishayquiman-tupu llapanwan ima-aycanöpapis alli caway-llapa. \v 19 Ermänucuna, chiquishojniquicunata ama bingansata cutichiychu. Chaypa ruquenga Tayta Diosninchïpa maquinman churaycuy pay jusgananpaj. Tayta Diosninchïpa palabranchöpis caynömi niycan: «Rurashanman-tupu quiquëmi runacunataga jusgashaj.»\x * \xo 12:19 \xt Deut. 32.35\x* \v 20 Mastapis caynömi niycan: \q1 «Chiquishojniqui yargaycaptenga garaycuy. \q1 Yacunaptenga yacutapis macyaycuy. \q1 Chayno ruraptiquega tantiyacur pengacongami.»\x * \xo 12:20 \xt Prov. 25.21–22\x* \m \v 21 Mana allicunaga cuydä binsishunquiman. Chaypa ruquenga mana allita rurashuptiqui alliwan cutichiy. \c 13 \s1 Autoridäcunata rispitanapaj yachachishan \p \v 1 Llapan autoridäcunatapis Tayta Diosninchïmi churasha. Chauraga llapan autoridäcunata wiyacuy-llapa. \v 2 Autoridäcunata mana wiyacorga Tayta Diosninchïtapis manami wiyacunquichu. Chaymi autoridäcunata mana cäsojcunataga Tayta Diosninchi jusgangapaj. \v 3 Autoridäcunaga mana alli rurajcunata manchachinanpämi caycan; manami alli rurajcunata manchachinanpächu. ¿Autoridäcunata mana manchacuypachu cawayta munanqui? Chauraga allita ruray. Allita ruraptiquega allimi paycunapis canga. \v 4 Paycunataga Tayta Diosninchi churasha allita rurar uywashunayquipaj. Mana allita rurarmi ichanga manchacunayqui. Autoridäcunaga munayniyojmi caycan castigananpaj. Paycunataga Tayta Diosninchi churasha mana allita rurajcunata castigananpämi. \v 5 Chaymi autoridäcunata wiyacunayqui; ichanga manami castigashunallayquipaj captinchu, chaypa ruquenga Tayta Diosninchi wiyacunayquita munaptinmi. \v 6 Chayno captinmi impuestucunatapis päganqui. Autoridäcunaga Tayta Dios munashanta rurananpämi caycan. \v 7 Chaymi impuestuta päganayquipaj captenga impuestuta pägay. Purätata shuntananpaj parlacuptenga chaytapis cumliy. Pitapis rispitaypaj cajtaga rispitay. Alli ricanayquipaj cajtaga alli ricay.\x * \xo 13:7 \xt Mat. 22.21; Mar. 12.17; Luc. 20.25\x* \s1 Runa-masinta cuyananpaj yachachishan \p \v 8 Pipapis jagan carga pägapacuyta ushay. Runa-masinchïwan cuyanacushanchïmi ichanga ama imaypis ushacanmanchu. Cuyanacorga Moisés isquirbishan layta cumlishanami caycanchi. \v 9 Chay mandamintucunachöga niycan: «Majayoj caycar jucwanga ama cacunquichu.»\x * \xo 13:9 \xt Éxo. 20.14; Deut. 5.18\x* «Ama wañuchicoj canquichu.»\x * \xo 13:9 \xt Éxo. 20.13; Deut. 5.17\x* «Ama suwacunquichu.»\x * \xo 13:9 \xt Éxo. 20.15; Deut. 5.19\x* [Manacajtaga ama pitapis jitapanquichu.] «Ama munapaychu runa-masiquipa ima-aycantapis.»\x * \xo 13:9 \xt Éxo. 20.17; Deut. 5.21\x* Chay mandamintucunata y waquin mandamintucunataga cumlinchi cay mandamintuta cumlirmi: «Runa-masiquita cuyanqui quiquiqui alli cawayta munashayquino.»\x * \xo 13:9 \xt Lev. 19.18\x* \v 10 Pipis cuyapäcoj cäga runa-masinta manami imatapis mana allita ruranchu. Chayno runa-masiquita cuyarmi Moisés isquirbishan laycunata llapanta cumliycanqui. \s1 Jucha ruraycunata cacharinanpaj yachachishan \p \v 11 Chaynöga ruray canan timpu Jesucristo cutimunanpaj wallcana pishiptin. Y puñushayquipita riccharejnöpis mayaj-mayajllana cay. Jesucristuman yäracushanchïpita cananga mas sercanami caycan salbacunanchïpaj. \v 12 Pacha chacashanpita waränanpänönami caycan. Chaymi chacaychöno caycaj jucha ruraycunata cachaycushunna; achquicho caycajnöna cawashun. Suldäru armancunawan sumaj camaricusha caycajno cawashun. \v 13 Jesucristuman yäracuycarga juchata amana rurashunnachu. Amana fistan-fistan puriynachu ni upyarpis goyaynachu. Ama majayquita jananpaynachu, japalla caycarpis ama jucwan-jucwan cacuychu. Ama gayapänacuynachu ni chiquinacuynachu. \v 14 Chaypa ruquenga Jesucristupa maquincho caway-llapa. Amana yarpachacuynachu shonguyqui munashanta ruranayquipäga.\x * \xo 13:14 \xt Efe. 6.11–17\x* \c 14 \s1 Mana jamurpänacunanpaj yachachishan \p \v 1 Pishillaraj yäracoj ermänucunataga alli chasquiy. Ichanga gamcuna yarpashayquiman paycunapa yarpaynin mana tincuptinpis ama rimanacuychu. \v 2 Waquenga yarpaycan ima-aycatapis micunanpaj cashanta. Waquinnami imata Tayta Dios munashantapis manaraj musyar berdüracunallata micun. \v 3 Aychata micurpis mana micurpis Jesucristuman yäracoj cäga llapanpis Tayta Diosninchïpa wamranmi caycan. Chayno caycaptenga aychata micoj caj ama jamurpächunchu berdürallata micoj cajta. Berdürallata micoj cajpis ama jamurpächunchu aychata micoj cajta. \v 4 ¿Gamga pitaj canqui jucpa uywayninta jamurpänayquipaj? Allita rurashanta o mana alli rurashantapis patrunninmi nenga. Y uywaynenga allitami ruranga. Tayta Diosmi munayniyoj caycan allita rurachinanpaj. \p \v 5 Waquin runacunami yarpan Tayta Diosninchïta alabananchïpaj juc junaj waquin junajpita mas alli cashanta. Waquinnami yarpan maygan junajpis alli cashanta. Cada ünun sumaj yarpachacuchun imay junaj Tayta Diosninchïta alabananpaj cashantapis. Ishcanpis allimi caycan Tayta Diosninchïta alabaptenga. \v 6 Juc junaj waquin junajpita mas alli cashanta yarparpis Tayta Diosta wiyacuyta munarmi chayno yarpaycan. Aychata micojcunapis Tayta Diosninchïta agradësicushpanmi micun. Aychata mana micojcunapis Tayta Diosta agradësicushpanmi micuyninta micun.\x * \xo 14:6 \xt Col. 2.16\x* \p \v 7 Tayta Diosnillanchïpitami cawanchi. Chaymi manana quiquillanchïpitachu cawanchi. Manami usharäcunallanchïpächu wañunchïpis. \v 8 Cawarpis wañucurpis Tayta Jesucristuta adurananchïpämi caycanchi. Cawarpis wañucurpis Jesucristupa maquinchömi caycanchi. \v 9 Jesucristoga cawajcunatapis wañushacunatapis maquincho chararänanpämi wañushanpita cawarimusha. \p \v 10 Chayno caycaptenga ¿imanirtaj yäracoj-masiquita jamurpanqui? U ¿imanirtaj manacajman churaycanqui? Llapanchïmi Tayta Diospa ñaupanman chayashun jusgamänanchïpaj.\x * \xo 14:10 \xt 2Cor. 5.10\x* \v 11 Palabranchöpis caynömi Tayta Diosninchi niycan: \q1 «Nogaga jutëchömi jurä. \q1 Nogata rispitamashpan llapanmi gongurpacamongapaj. \q1 ‹Gamga llapanpaj munayniyojmi canqui tayta› nimangapaj.»\x * \xo 14:11 \xt Isa. 45.23\x* \m \v 12 Chayno caycaptenga llapanchïmi imata rurashallanchïtapis Tayta Diosninchïta cuentata goshunpaj. \s1 Ermänucunata juchata mana rurachinanpaj yachachishan \p \v 13 Chayno caycaptenga ama jamurpänacushunchu. Chaypa ruquenga alli ricanacushun ermänucuna Jesucristuman yäracuycashanpita guepaman mana cutinanpaj. \v 14 Nogaga Jesucristuman yäracoj carmi musyä ima micuypis juchaman mana chayachicoj cashanta. Ichanga ima micuypis juchaman chayachicoj cashanta mayganpis yarpaptenga juchaman chayachicojmi paypaj canga. \v 15 Gamcunapis micushayquipita pipis yarpachacuyman churacänanpaj captenga manami paycunata cuyarchu ruraycanqui. Paycunata salbananpaj Jesucristo wañusha caycaptenga micuyllapita juchaman chayananta ama dëjaychu. \v 16 Chauraga llapanta micunayquipaj alli captinpis micushayqui-janan yäracoj-masiqui llutanta yarpänanpaj captenga ama micuynachu. \p \v 17 Tayta Diospa maquincho cawayga manami micunallanchïpächu ni upunallanchïpächu caycan, chaypa ruquenga allillata rurananchïpaj, pï-maywanpis alli cawananchïpaj y Espíritu Santu yanapämaptinchi cushisha cawananchïpämi. \v 18 Chayno Jesucristuta sirberga Tayta Diosninchi munashantami ruraycanchi. Chayno cawashaga manami pipis jamurpämäshunchu. \p \v 19 Chayno captenga sumaj yarpachacushun ermänucunawan alli cawananchïpaj. Jucninchi-jucninchïpis shacyächinacushun Tayta Diosninchi munashanno cawananchïpaj. \v 20 Tayta Diosninchi camashan micuyga llapanpis allimi caycan micunanchïpaj. Chaypis imallatapis micuptiqui yäracoj-masiqui yäracushanpita guepaman cutinanpaj captenga chay micuyta ama micuynachu-llapa. \v 21 Yäracoj-masiqui guepaman cutinanpaj captenga aychatapis ama micuychu ni bïnutapis ama upuychu. Chaynölla imatapis ama ruraychu jucha cashanta yarpaptenga. \v 22 «Micushä u mana micushäga manami imananpischu» nerga quiquillayqui yarparanquiman. Tayta Diosninchëga llapanchïtami rejsimanchi. Chaura cushishami canga «cayno goyar manami juchatachu ruraycä» nir shongun niptenga. \v 23 Micunanpaj mana alli cashanta yarparga mejor ama micuchunchu. Mana alli cashanta yarpaycar micorga juchatami ruraycan. Chaynöllami mana alli cashanta yarpaycar imatapis rurarga noganchïpis juchata ruraycanchi. \c 15 \s1 Ermänucunawan alli cawananpaj willapashan \p \v 1 Noganchi sumaj yäracojna caycarga pishillaraj yäracuycajcunata ima-aycanöpapis tantiyachishun mas yäracunanpaj. Quiquillanchi munashanchïtaga ama ashishwanchu. \v 2 Chaypa ruquenga imatapis rurashun chay yäracoj-masinchi Tayta Diosninchïman mas yäracunanpaj. \v 3 Jesucristupis manami quiquin munashallantaga ashiranchu. Chaypa ruquenga Tayta Diosninchïpa palabranchöpis paypaj caynömi isquirbiraycan: «Runacuna gamta ashllishuptiquipis nogami chasquicushcä.»\x * \xo 15:3 \xt Sal. 69.9\x* \v 4 Tayta Diosninchïpa palabrancho llapan isquirbiraycajcunaga tantiyacunanchïpämi caycan. Palabranta tantiyarmi ñacarpis pasinsacushpanchi mana yamacaypa shuyaraycanchi ñaupanman pushacamänanchïpaj. \v 5 Cuyapäcoj Tayta Diosninchëga imaypis yanapaycämanchïmi munashanno cawananchïpaj. Chaymi payta mañacö Jesucristo cuyamashanchïno jucniqui-jucniquipis cuyanacur alli cawanayquipaj. \v 6 Chayno cuyanacur cawarmi Jesucristupa taytan Diosninchïta llapayqui juc yarpaylla alabanquipaj. \p \v 7 Chaymi jucniqui-jucniquipis sumaj chasquinacur jamachinacunqui Jesucristo chasquishushayquino. Chayno ruraptiquega runacuna Tayta Diosninchïtami alabanga. \v 8 Gamcunata në: Jesucristoga shamuran Israel runacunata salbananpämi. Chaynöpami unay awilunchicunata Tayta Diosninchi aunishanta cumliran. Chayno cumliptinmi musyachin aunishantaga Tayta Diosninchi cumlej cashanta. \v 9 Chaynöpis Jesucristo shamusha Tayta Diosninchi cuyapashanpita mana Israel runacunapis payta alabananpämi. Tayta Diosninchi isquirbichishanchöpis caynömi niycan: \q1 «Chaymi llapan nasyuncuna wiyaycaptin alabashayqui. \q1 Cantaypapis alabashayquimi.»\x * \xo 15:9 \xt 2Sam. 22.50; Sal. 18.49\x* \m \v 10 Mas juc partichöpis cayno nirmi isquirbiraycan: \q1 «May-chay nasyunchöpis tiyaj runacuna \q1 Tayta Dios acrashan runacunawan iwal cushicuy-llapa.»\x * \xo 15:10 \xt Deut. 32.43\x* \p \v 11 Mas juc partichöpis isquirbiraycan: \q1 «Nasyuncunacho tiyajcuna, marcacunacho tiyajcuna llapayqui \q1 Tayta Diosta alabay.»\x * \xo 15:11 \xt Sal. 117.1\x* \m \v 12 Profëta Isaiaspis niran: \q1 «Tumpuno caycaj Isaïpita mirar aywajpitami yurenga. \q1 Llapan nasyun runacunata mandananpämi jatarenga. \q1 Mana Israel runacunapis paymanmi yäracongapaj.»\x * \xo 15:12 \xt Isa. 11.10\x* \p \v 13 Tayta Diosninchi yanapayculläshunqui payman yäracur jucniqui-jucniquipis alli cawanayquipaj, Espíritu Santupa maquincho cawanayquipaj y ñaupanman chayanayquipaj cashanta musyar waran-waran cushisha cawanayquipäpis. \s1 Pablo may-chaypapis willacur purishan \p \v 14 Ermänucuna, nogaga sumajmi musyä gamcuna alli shongu cashayquita y Tayta Diospa yachachicuyninta sumaj musyashayquita, jucniqui-jucniquipis shacyächinacuyta yachashayquita. \v 15 Ichanga cay cartacho gamcunata yarpaycächimö musyashayquicunata mana gonganayquipämi. Chayno niycä willacur purinäpaj cuyapämar churamasha captinmi. \v 16 Mana Israelcuna-raycumi Jesucristupa alli willacuyninta willacunäpaj churamasha. Cüranömi Tayta Diospa willacuyninta willacuycä. Chaynömi Espíritu Santu paycunata acrasha captin alli ofrendanöpis Tayta Diospaj canga. \p \v 17 Chaymi Jesucristo yanapämaptin Tayta Diosninchïpaj imatapis rurasha car cushisha caycä. \v 18 Jesucristo nogata yanapämashanpita juctaga manami imatapis rimayta puydëchu. Paypa willacuyninta willacuptë y runacuna ricacunanpaj cawaptëmi mana Israel runacuna may-chaychöpis Jesucristuman yäracur Tayta Diosninchïta wiyacuycan. \v 19 Chaynöpis runacuna tantiyacunanpämi Espíritu Santu yanapaycäman milagrucunata ruranäpaj. Chaynöpami Jesucristupa willacuyninta sumaj willacushcä Jerusalenpita gallaycur may-chaypapis Ilírico probinsyaman chayanäcama. \p \v 20 Willacur purirpis manami jaticaycächu waquincuna Jesucristupa alli willacuyninta mayna willacushan caj marcacunamanga. Chaypa ruquenga pipis manaraj willacushan marcacunamanmi willacoj imaypis aywä. \v 21 Tayta Diosninchïpa palabranchöpis caynömi niycan: \q1 «Pipis mana willapashantami tantiyanga. \q1 Imaypis mana wiyashantami wiyanga.»\x * \xo 15:21 \xt Isa. 52.15\x* \s1 Romaman Pablo aywayta yarpashan \p \v 22 May-chaypapis chayno willacur purirmi gamcuna cajman shamuyta manaraj puydërächu.\x * \xo 15:22 \xt Rom. 1.13\x* \v 23 Cay purishä caj marcacunacho Jesucristupa willacuyninta willacushcäna. Ñaupapita-pacha yarpashänöllami gamcuna cajman shamushaj. \v 24 Chayllapitanami Españapa aywayta yarpaycä. Chayman aywanäpäga gamcuna yanapämänayquipaj cashantami yäracö. \p \v 25 Cananga Jerusalenparämi aywaycä chaycho caj ermänucunapaj shuntashan ofrendata apar. \v 26 Macedonia probinsyacho y Acaya probinsyacho ermänucunami chay ofrendata shuntasha Jerusalencho caycaj muchupacaj ermänucunata yanapänanpaj.\x * \xo 15:26 \xt 1Cor. 16.1–4\x* \v 27 Chayta shuntar paycunaga allitami rurasha. Paycunapis Jesucristupa willacuyninta Jerusalenpita gallaycur willapaptinmi chasquicusha. Chaymi paycunapis ayñinta cutichir muchojcunapaj ofrendata shuntasha noga apanäpaj.\x * \xo 15:27 \xt 1Cor. 9.11\x* \v 28 Cay ofrenda shuntashanta Jerusalencho ermänucunata entregaycurnami Españapa aywajnölla gamcunamanpis chayaramushaj. \v 29 Gamcuna cajman chayamuptë Jesucristo yanapämäshun shacyächinacur cushicunanchïpaj. \p \v 30 Ermänucuna, Jesucristuman yäracusha captiqui y cuyanacunanchïpaj Espíritu Santu yanapämaptinchïmi gamcunata ruwacö Tayta Diosninchïta nogapaj mañacunayquipaj. \v 31 Tayta Diosninchïta mañacuycuy ari Judea probinsyaman chayaptë Jesucristuman mana yäracoj Israel runacuna mana wañuchimänanpaj. Chaynöpis Tayta Diosta mañacuycuy apashä ofrendata Jerusalencho caj ermänucuna cushisha chasquicunanpaj. \v 32 Jerusalencho llapanpis alli cananpaj Tayta Diosninchi yanapämaptenga gamcuna cajman chayamuptë cushishami goyäshunpaj. \v 33 Allilla cawachicoj Tayta Diosninchi llapanchöpis gamcunata yanapayculläshunqui. Amén. \c 16 \s1 Ermänucunapaj salüdunta Pablo apachishan \p \v 1 Ermänanchi Febemi gamcuna cajman watucoj shamongapaj. Payta chasquicur alli jamaycachinqui. Payga Cencrea inlisyacho diaconisami caycan. \v 2 Marcanchöga ermänucunata sumajmi yanapasha. Nogatapis willacur puriptë yanapämashami. Jesucristuman yäracoj-masinchi caycaptenga chayamuptin payta chasquicunqui-llapa. Imata nistashancunatapis llapanta camaripaycullanqui. \p \v 3 Salüdöta goycullanqui Priscilata y Aquilata. Paycunami Jesucristupa alli willacuyninta willacur puriptë sumaj yanapämasha.\x * \xo 16:3 \xt Hech. 18.2\x* \v 4 Yanapämashpanmi paycunaga wañuytapis mana mancharanchu. Chayno yanapämashanpitami paycunata agradësicö. Chaynöllami may-chaycho caycaj mana Israel ermänucunapis paycunata yarparaycan. \v 5 Chaynöpis paycunapa wasincho shuntacaj ermänucunata salüdöta goycullanqui. \p Salüdöta goycullanqui cuyanacushä Epenetota. Paymi Asia probinsyachöga llapanpita mas rimëru Jesucristuman yäracusha. \p \v 6 Salüdöta goycullanqui Mariatapis. Paymi gamcunata alli yanapasha-cashunqui. \p \v 7 Salüdöta goycullanqui marca-masëcuna Andronicota y Juniastapis. Paycunawanga iwalmi carsilchöpis wichgarashcä. Paycunaga nogapita mas rimërumi Jesucristumanpis yäracusha. Paycunapis apostulcunanömi marcan-marcan purisha Jesucristupa alli willacuyninta willacur. May-chaychöpis paycunataga ermänucuna allimi ricaycan. \p \v 8 Salüdöta goycullanqui cuyanacushä Ampliatuta. \p \v 9 Salüdöta goycullanqui willacoj-masë Urbanota y yachänacushä Estaquista. \p \v 10 Salüdöta goycullanqui Apelesta. Yäracunapaj captinmi payta llapan ermänucuna rispitan. \p Salüdöta goycullanqui Aristobulota y famillyancunatapis. \p \v 11 Salüdöta goycullanqui marca-masë Herodionta. \p Salüdöta goycullanqui Narcisota y famillyancunatapis. \p \v 12 Salüdöta goycullanqui Trifenata y Trifosata. Chay warmicunami Jesucristupa willacuyninta willacojcunata alli yanapaycan. \p Salüdöta goycullanqui ermänanchi Persidata. Paypis Jesucristupa willacuyninta willacojcunata sumajmi yanapaycan. \p \v 13 Salüdöta goycullanqui ermänu Rufota. Mamantapis salüdöta goycullanqui. Paypis mamänömi alli ricamasha.\x * \xo 16:13 \xt Mar. 15.21\x* \p \v 14 Salüdöta goycullanqui Asincritota, Flegonteta, Hermesta, Patrobasta, Hermasta y paycunawan shuntacaj ermänucunatapis. \p \v 15 Salüdöta goycullanqui Filologota, Juliata, Nereota, Nereopa pañinta, Olimpasta y paycunawan shuntacaj ermänucunatapis. \p \v 16 Llapayquipis shuntacar wamayänacur saludanacunqui. Purishä-quinrancho caycaj ermänucunapis gamcunapaj salüdunta apachicamunmi. \p \v 17 Ermänucuna, pipis chiquinacunayquipaj o Jesucristupa willacuyninta mana cäsupänayquipaj shimita goshuptiqui ama chasquipanquichu. Shimita gocojcunaga llutantami yachaycächishunqui. Chaycunapitaga witicuy. \v 18 Paycunaga manami Jesucristo alabasha cananta munarchu yachachin, chaypa ruquenga quiquincuna alabasha cayta munallarmi. Paycunaga alli shimillanpa parlaparmi may-chaychöpis sumaj mana tantiyaj ermänucunata engañaycan. \v 19 Chay llutan yachachicojcunata mana chasquipashayquitaga may-chaychöpis yäracoj-masinchicuna musyanmi. Nogaga munä alli cajcunata ruranayquipaj sumaj tantiyacoj canayquitami y mana alli cajcunata mana ruranayquipämi. \v 20 Alli cawachicoj Tayta Diosninchëga manapis aycällatanami Satanasta manacajman churanga. Taytanchi Jesucristo cuyapäshushpayqui llapanchöpis yanapayculläshunqui. \p \v 21 Yanapämaj ermänunchi Timoteopis gamcunapaj salüdunta apachicamunmi. Chaynöllami marca-masëcuna Lucio, Jasón y Sosipaterpis salüdunta gamcunapaj apachicamun.\x * \xo 16:21 \xt Hech. 16.1\x* \p \v 22 Cay cartata isquirbipämoj noga Terciupis salüdöta gamcunapaj apachicamömi. \p \v 23 Chaynöllami Gayopis salüdunta gamcunapaj apachicamun. Paymi wasinta mañamasha pachacunäpaj y ermänucuna shuntacänanpäpis. Chaynöllami cay marcapa tesurërun Erastopis y ermänunchi Cuartupis gamcunapaj salüdunta apachicamun.\x * \xo 16:23 \xt Hech. 19.29; 1Cor. 1.14\x*\x * \xo 16:23 \xt 2Tim. 4.20\x* \v 24 [Taytanchi Jesucristo cuyapäshushpayqui yanapayculläshunqui. Amén.] \s1 Carta ushanan \p \v 25 ¡Tayta Diosninchïta alabayculläshun! Paymi Jesucristupa willacuyninta willacushänölla y Jesucristupita yachachishänölla sumaj yäracunayquipaj munayniyoj caycan. Chay willacuy caycan pipis mana musyashanmi. Chayga pacararan cay pacha manaräpis camasha cashanpita-pachami. \v 26 Cananga imaypis cawaj Tayta Dios nishannöllami musyachisha profëtacuna isquirbishancunawan. Cay pipis mana musyashantaga musyachisha llapan mana Israel runacunata paycuna riguinanpaj y wiyacunanpämi. \p \v 27 Salbamänanchïpaj Jesucristuta cachamushanpita Tayta Diosninchïta alabayculläshun. Payllami Tayta Diosninchi. Payga fiyupa musyajmi y yachajmi. Amén.