\id REV - Quechua Huallaga Huánuco Bible -Peru 2010 (DBL -2013) \h APOCALIPSIS \toc1 Apocalipsis \toc2 Apocalipsis \toc3 Apoc. \mt1 Apocalipsis \ili Ushanan junajcunachöga ¿pitaj binsenga? \ili ¿Imataj päsanga mana allita rurajcunata? \im \bd ¿Pitaj isquirbiran?\bd* Apóstol Juanmi isquirbiran. \im \bd ¿Picunapätaj isquirbiran?\bd* Asia jutiyoj probinsyacho ganchis inlisyacuna caycajmanmi (1.17–20) isquirbiran. \im \bd ¿Imaytaj isquirbiran?\bd* Juanga lamarcho caycaj Patmos tishguchömi prësu caycaran. Chay partipitami cay cartata Juan isquirbiran. Waquin yarpan wata 95 d.C. wichan isquirbishantami. \im \bd ¿Imataj caycan cay librucho?\bd* Cay libruta isquirbiran Romapa mandajnin Domiciano cashan-wichanmi. Chay runami Jesucristuman riguejcunata fiyupa chiquir gaticacharan. Chayno ñacachiptinmi Juanga tincuchiypa isquirbiran. Manami pipa jutintapis rimanchu. Ichanga chayno tincuchiypa isquirbiran Romapa contranmi. \ip Cay libroga quimsa partimi caycan. Rimir caj partichöga rimaycan Asia probinsyacho caycaj ganchis inlisyapämi. Jesucristo nishantami chay inlisyacunaman niycan (1.1–3.22). Ishcay caj parti rimaycan Jesucristupämi (4.1–20.15). Paytaga Pascuapaj cashnitanömi wañuchiran. Chaypitami paytaga churaran llapanpaj munayniyoj cananpaj. Chaymi payta alabananchi camacan (5.12). Quimsa caj partinami rimaycan (21–22) mushoj syëlu y mushoj pacha cananpaj cashanta, mushoj Jerusalén cananpaj cashanta. Chay siudächöga quiquin Tayta Diosnami acrashan runacunawan iwal tiyanga (21.3). \ip Cay librucho mas musyachimanchi Jesucristo Tayta Diospa Palabran cashantami (19.13). Payga «unaypita-pacha cawaj, cananpis caycaj, shamunanpaj caycaj Taytami caycan» (1.8). Chaynöpis payga caycan «raycunapa raynin, mandajcunapa mandajninmi» (19.16). Chaymi may-jina ñacachiptinpis ermänucunata shacyaycächin Tayta Diosllaman yäracunanpaj. Ushanantaga Tayta Jesucristumi llapanta binsenga. Payta sirbejcunapis llapancho allimi llogshenga. \c 1 \s1 Libro gallaycunan \p \v 1 Cayga caycan manapis aycällatana päsananpaj caycajcunata sirbejnincunata musyachinanpaj Jesucristuta Tayta Diosninchi ribilashanmi. Jesucristunami sirbejnin Juanta musyachinanpaj anjilta cachamuran. \v 2 Juanga llapan ricashancunatami isquirbisha. Isquirbiran Tayta Dios nishancunata, Jesucristo nishancunata y rurashancunatapis. \v 3 Cushishami canga cay isquirbisha caycajcunata llapan wiyay liguejcuna. Y cushishami canga liguipashanta wiyar wiyacojcunapis. Chay isquirbiraycajcunaga cumlinanpänami caycan. \p \v 4 Asia probinsyapa ganchis marcancunacho caycaj ermänucuna: \p Noga Juanmi isquirbiycämö. Unaypita-pacha cawaj, cananpis caycaj y shamunanpaj caycaj Tayta Dios\f + \fr 1:4 \ft Éxo. 3.14.\f* cuyapaycushunqui alli cawanayquipaj. Paypa ñaupancho caycaj ganchis espiritucunapis\f + \fr 1:4 \fk ñaupancho caycaj ganchis espiritucunapis \ft nir tantiyachimanchi Tayta Diospa Espíritu Santun ganchis munayniyoj cashantami.\f* cuyapaycushunqui alli cawanayquipaj.\x * \xo 1:4 \xt Isa. 11.2; Zac. 4.2–10; Apoc. 4.5\x* \v 5 Jesucristupis cuyapaycushunqui alli cawanayquipaj.\x * \xo 1:5 \xt Isa. 55.4\x* Paymi Tayta Dios ricachishancunata rasun cajta willacusha. Paymi wañojcunapitaga mas rimëru cawarimusha.\x * \xo 1:5 \xt Hech. 26.23; Col. 1.18\x* Paymi cay pachacho llapan mandajcunapita mas munayniyoj caycan.\x * \xo 1:5 \xt Sal. 89.27\x* \p Jesucristumi cuyamashpanchi yawarninta mashtashpan juchanchïcunata perdunamashcanchi. \v 6 Mandaj cashpanmi maquinman churamashcanchi pay munashanta rurarna cawananchïpaj. Cüra cananchïpaj churamasha-cashpanchïmi imay öra mañacushapis wiyamanchi.\x * \xo 1:6 \xt Éxo. 19.6; Apoc. 5.10; 20.6\x* ¡Jesucristo imaypis alabasha caycullächun llapanpis paypa munaynincho cashanpita! Amén. \p \v 7 ¡Jesucristoga pucutay jananchömi cutimonga!\x * \xo 1:7 \xt Dan. 7.13; Mat. 24.30; Mar. 13.26; Luc. 21.27; 1Tes. 4.17\x* Chayno cutiycämojtami llapan runacuna ricanga. Payta wañuchejcunapis ricangami.\x * \xo 1:7 \xt Zac. 12.10; Juan 19.34, 37\x* Castïguta chasquinanpaj cashanta musyarmi may-chaychöpis runacuna mancharir waganga.\x * \xo 1:7 \xt Zac. 12.10; Mat. 24.30\x* Au chaynömi canga. Amén. \p \v 8 Unaypita-pacha cawaj, cananpis caycaj y shamunanpaj caycaj Tayta Diosmi nin: «Nogaga gallaycunanpita ushanancamami caycä»\x * \xo 1:8 \xt Isa. 41.4; 44.6; Apoc. 1.17; 22.13\x* nir. \s1 Jesucristuta Juan ricashan \p \v 9 Noga Juan yäracoj-masiquimi cä. Ñacachishushayquinöllami nogatapis Jesusman yäracushäpita ñacachiman. Cay pachacho ñacarpis gamcunanöllami paypa ñaupancho imaycamapis cashaj. Nogaga Tayta Diospa willacuyninta willacushäpitami y Jesucristupita willacushäpitami lamar chaupin Patmos tishgucho prësu caycarä. \v 10 Chaycho caycarmi domingu junaj Espíritu Santupa munaynincho cashpä wiyarä trompëta wagamojnöraj guepäpita cayno \v 11 nimajta: «Ribilar ricachishäcunata llapanta isquirbircur apachiy ganchis marcacunacho caycaj ermänucunaman: Efesuman, Esmirnaman, Pergamoman, Tiatiraman, Sardisman, Filadelfiaman, Laodiceaman.» \p \v 12 Guepächo chayno parlamojta wiyaycurmi ticraycurä pï cashantapis ricanäpaj. Ticrar ricarä goripita ganchis candilërucunata. \v 13 Candilërucuna rataycajpa chaupinchömi ricarä runa-nirajta. Payga chaqui puntancama yuraj röpan jatisha caycaran.\x * \xo 1:13 \xt Dan. 7.13\x* Pëchunchöpis wataraycaran goripita wachcuta.\x * \xo 1:13 \xt Dan. 10.5\x* \v 14 Ajchanmi yuraj caran tagshasha yuraj millwano y rashtano.\x * \xo 1:14 \xt Dan. 7.9\x* Ñawinnami ninanöraj achicyaycaran. \v 15 Chaquincunapis achic-achicyaycaran achic-achicyaycaj wayllasha runsinöraj.\x * \xo 1:15 \xt Dan. 10.6\x* Parlashanpis carumanmi wiyacämuran achca yacu ragrapa aywar gaparajnöraj.\x * \xo 1:15 \xt Eze. 1.24; 43.2\x* \v 16 Derëchu caj maquinchömi chararaycaran ganchis goyllarcunata. Shiminpitanami ishcan lädunpa afilasha sabli llojshimuran. Cärannami intino fiyupa achicyaycaran. \p \v 17 Payta ricaycurmi paypa ñaupanman wañushano tunirä. Chaymi derëchu caj maquinwan yataycamar nimaran: «Ama manchacamaychu. Nogaga gallaycunanpita ushanancamami caycä.\x * \xo 1:17 \xt Isa. 41.4; 44.6–8; 48.12; Apoc. 1.8; 2.8; 22.13\x* \v 18 Nogaga imaypis cawaycämi. Wañuchimashanpita cawarimushcä imaycamapis cawanäpämi. Nogami charaycä wañushacunapa almancuna caycashan lläbita. \v 19 Llapan ricashayquita isquirbiy. Isquirbiy canan päsaycashanta y päsananpaj cajcunatapis ricachishäta. \v 20 Chay ganchis gori candilërupita y ganchis goyllarcunata ricashayquipita ¿musyayta munanquichu? Chayga caycan pipis mana musyashancunami. Ganchis candilërucunaga caycan chay ganchis marcacunacho caycaj ermänucunami. Derëchu caj maquëcho chararashä ganchis goyllarcunaga caycan chay ermänucunata ricaj anjilcunami. \c 2 \s1 Éfesucho caycaj ermänucunapaj cartata apachishan \p \v 1 «Éfeso marcacho caycaj ermänucunata ricaj anjilpaj cay nishäcunata isquirbiy: Nogami derëchu caj maquëcho ganchis goyllarcunata chararaj caycä. Nogami goripita rurasha ganchis candilërucunapa chaupincho purej caycä. \p \v 2 «Noga ricaycämi llapan rurashayquicunata. Gamcunaga imaypis nogaman yäracaycämunquimi. Ricaycämi llutan yachachicojcunata mana chasquipashayquita. Apostul-tucojcuna llullacur llutanta yachachishantapis taripashcanquimi. \v 3 Nogaman yäracamashayquipita runacuna ñacachishuptiquipis mana yamacaypa noga munashäno cawashayquitapis ricaycämi. \v 4 Ichanga mana gustamanchu ñaupata cuyacoj cashayquino cananga manana cuyacoj cashayquimi. \p \v 5 «Rimëru imano cuyacoj cashayquitapis sumaj yarparcur cananpis chaynölla cay ari. Man'chäga shamur candilëruyquita jorgurishämi. \v 6 Chayno carpis Nicolás llutanta yachachishancunata\f + \fr 2:6 \ft Nicolasga runacunata yachachiran ïdulucunapa capillancho pishtashan aychata micunanpaj y ollgupis warmipis jucwan-jucwan cacunanpämi.\f* mana chasquipar allitami rurarcaycanqui. Pay yachachishancunataga manami wiyaytapis munächu. \p \v 7 «Wiyajcunaga Espíritu Santu yachachishanta sumaj tantiyacuchun. Imano ñacarpis imaycamapis yäracamajcunataga Tayta Diospa ñaupancho imaycamapis cawachicoj yörapa wayuyninta micunanpämi goshaj.\x * \xo 2:7 \xt Gén. 2.9; Apoc. 22.2\x* \s1 Esmirnacho caycaj ermänucunaman cartata apachishan \p \v 8 «Esmirna marcacho caycaj ermänucunata ricaj anjilpaj cayno nishäcunata isquirbiy: Nogaga gallaycunanpita ushanancamami caycä. Y wañushäpitapis cawarimushcämi. \p \v 9 «Nogaga ricaycämi ñacashayquicunata. Pobri cashayquitapis musyämi. Pobri carpis rasunpaga rïcunömi caycanqui. Israel-tucojcuna washayquita rimashantapis ricaycämi. Paycunaga ‹Dios acrashan runacunami cä› niycarpis rasunpaga Satanás munashantami ruraycan. \p \v 10 «Gamcunaga ñacayta ama manchacuychu. Satanasmi waquinniquitaga carsilman jatichishunquipaj mayapäshunayquipaj. Chunca junajmi ñacanquipaj. Wañuchishunayquipaj caycaptinpis Tayta Diosman yäracuyta mana cachaycuptiquega mana ushacaj cawaytami goshayquipaj. \p \v 11 «Wiyajcunaga Espíritu Santu yachachishanta sumaj tantiyacuchun. Imano ñacarpis imaycamapis yäracamajcunaga mananami yapay wañonganachu.»\x * \xo 2:11 \xt Apoc. 20.14; 21.8\x* \s1 Pérgamucho caycaj ermänucunaman cartata apachishan \p \v 12 «Pérgamo marcacho caycaj ermänucunata ricaj anjilpaj cay nishäcunata isquirbiy: Nogami ishcan lädunpa afilasha sablita charaycä. \p \v 13 «Noga musyämi marcayquicho Satanás caycashanta. Chaypis mana yamacaypami nogaman yäracaycämunqui. Alli willacuynëta willacoj Antipasta chay marcacho wañuchiptinpis nogaman yäracamuyta manami cachaycushcanquichu. \v 14 Ichanga gamcuna ruraycashayqui juc ishcay manami gustamanchu. Balaam yachachishanno waquinniqui ruraycanqui. Balaam shimita goptinmi Balacpis Israel runacunata\x * \xo 2:14 \xt Núm. 22.5, 7; 31.16; Deut. 23.4\x* fistancunaman gayachiran ïdulucunapaj churashan aychata garananpaj. Chaynöpis Israelcunataga yachachiran jucwan-jucwan cacunanpaj.\x * \xo 2:14 \xt Núm. 25.1–3\x* \v 15 Nicolaspa yachachicuyninta mana munashätapis waquinniquega ruraycanquimi. \p \v 16 «Chaymi arpinticur Tayta Dios munashannöna caway-llapa. Man'chäga gamcuna cajman shamur llutanta yachachejcunata usharishaj shimëpita llojshimoj sabliwanmi. \p \v 17 «Wiyajcunaga Espíritu Santu yachachishanta sumaj tantiyacuchun. Imano ñacarpis imaycamapis yäracamajcunataga syëlucho churaraycaj manätami\x * \xo 2:17 \xt Éxo. 16.14–15, 33–34; Juan 6.48–50\x* garashaj. Yuraj rumicho mushoj jutin isquirbiraycajtami goshäpis.\x * \xo 2:17 \xt Isa. 62.2; 65.15\x* Chay jutitaga yuraj rumita chasquejcunallami musyanga. \s1 Tiatiracho caycaj ermänucunaman cartata apachishan \p \v 18 «Tiatira marcacho caycaj ermänucunata ricaj anjilpaj cay nishäcunata isquirbiy: Nogaga Tayta Diospa wamranmi cä. Ñawëpis ninanörämi achic-achicyaycan. Chaquëcunapis wayllasha runsinörämi achic-achicyaycan. \p \v 19 «Nogaga llapan rurashayquicunata ricaycämi. Ricaycämi cuyacoj cashayquita, nogaman yäracamashayquita, yanapäcoj cashayquita, munashäno sïguir cawaycashayquita. Musyämi unay rurashayquipita mastana canan ruraycashayquitapis. \v 20 Ichanga chay Jezabel\x * \xo 2:20 \xt 1Rey. 16.31; 2Rey. 9.22, 30\x* warmi engañashanta mana michashayqui manami gustamanchu. Chay warmiga ‹profetïsami cä› nej-tumpallami nogaman yäracamajcunata llutanta yachaycächin ollgupis warmipis majayoj caycar jucwan-jucwan cacunanpaj, ïdulucunapaj pishtashan aychata micunanpaj. \v 21 Maynami chay warmita nishcä juchancunapita arpinticunanpaj. Chaypis manami jucha ruraynincunata cachariyta munanchu. \p \v 22 «Chaypitami fiyupa ñacachir gueshyachishaj. Chay warmiwan juchata rurajcunatapis mana arpinticuptenga fiyupa ñacachishaj. \v 23 Paycunapa wamrancunatana gueshyachishaj wañuyman chayananpaj. Chayrämi yäracamajcunaga musyanga llapan runapa yarpayninta, shongunta noga musyashäta.\x * \xo 2:23 \xt Sal. 7.9; Jer. 17.10\x* Nogaga imanöpis rurashanpitami cada runata cutichishaj.\x * \xo 2:23 \xt Sal. 62.11–12; Prov. 24.12; Eze. 18.30; 33.20; Mat. 16.27\x* \v 24 Tiatiracho waquinniquega chay warmi engañashanta manami chasquipashcanquichu. ‹Satanaspa yachachicuynintapis yachacushun› nishuptiquipis manami chasquishcanquichu. Chayno cajcunataga manami ‹wactaraj caytaraj ruray› nëmanchu. \v 25 Ichanga yachachishäcunata cutimunäcama ama gongaychu. \p \v 26 «Imano ñacarpis imaycamapis noga nishäta wiyacojcunataga churashaj nasyuncunapa mandajnin cananpämi. \v 27 Munayniyoj canäpaj taytä churamashannömi paycunatapis mandananpaj churashaj. Munayniyoj carmi paycunaga mana wiyacojcunata fiyupa castiganga.\x * \xo 2:27 \xt Sal. 2.8–9\x* \v 28 Chay mandaj cayta chasquejcunataga premyuta goshaj Waraj goyllartami. \p \v 29 «Wiyajcunaga Epíritu Santu yachachicushanta sumaj tantiyacuchun. \c 3 \s1 Sardischo caycaj ermänucunaman cartata apachishan \p \v 1 «Sardis marcacho caycaj ermänucunata ricaj anjilpaj cay nishäcunata isquirbiy: Nogami Tayta Diospa ganchis espirituncunata chararaycä. Nogami maquëcho ganchis goyllarcunatapis chararaycä. \p «Nogaga ricaycämi llapan rurashayquicunata. Tayta Dios munashanno cawaycashayquita runacuna yarpaptinpis gamcunaga wañushanömi caycanqui. \p \v 2 «¡Ricchay-llapa! Shonguyqui manaraj chucruyashanyaj sumaj yarpachacuy Tayta Dios munashanno cawanayquipaj. Allita ruraycashayquita yarpaptiquipis Tayta Diospäga mana allimi caycan. \v 3 Yarpay alli willacuyta yachacushayquita. Juchayquicunata cachaycur Tayta Dios munashannöna caway. Juchayquita mana cachaycuptiquega suwa shamojnömi illajpita shamushaj castiganäpaj.\x * \xo 3:3 \xt Mat. 24.43–44; Luc. 12.39–40; Apoc. 16.15\x* \v 4 Chaypis Sardischöga waquinniqui cawarcaycanqui Tayta Dios munashannömi. Manami ganracushcanquichu. Chaymi allita rurashayquipita nogawan cawanquipaj yuraj röpayqui jatisha. \p \v 5 «Imano ñacarpis imaycamapis noga nishäta wiyacojcunaga yuraj röpan jatishami caycangapaj. Paycunapa jutintaga libröpita\x * \xo 3:5 \xt Éxo. 32.32–33; Sal. 69.28; Apoc. 20.12\x* manami börrashächu. Taytäpa y anjilcunapa ñaupanchöpis musyachishaj nogaman yäracamaj cashantami.\x * \xo 3:5 \xt Mat. 10.32; Luc. 12.8\x* \p \v 6 «Wiyajcunaga Espíritu Santu yachachishanta wiyacur sumaj tantiyacuchun. \s1 Filadelfiacho caycaj ermänucunaman cartata apachishan \p \v 7 «Filadelfia marcacho caycaj ermänucunata ricaj anjilpaj cay nishäcunata isquirbiy: Nogaga juchaynajmi cä. Nishäcunata cumlëmi. Nogaga ray Davidpa lläbintami chararaycä. Nogami salbasha cajcunata syëlu puncuta quichapä. Chay puncu wichgashanta pipis quichananta manami dëjächu. \p \v 8 «Noga ricaycämi llapan rurashayquicunata. Callpaynajno caycarpis mana gongaypami nishäcunata cumlishcanqui. Chasquicamashayquita manami pengacushcanquichu. Chaypitami syëlu puncuta gamcunata quichaparishcä. Chay puncupa yaycuptiqui pipis manami michäshunquipächu. \p \v 9 «Marcayquicho Israel-tucojcuna ‹Dios acrashanmi cä› niycarpis manami Dios munashannöchu cawaycan. Man'chäga Satanás munashantami rurarcaycan. Paycunataga ñaupayquiman gongurpacamunanpämi\x * \xo 3:9 \xt Isa. 49.23; 60.14\x* cachamushaj y noga gamcunata cuyashäta musyachishaj.\x * \xo 3:9 \xt Isa. 43.4\x* \v 10 Imano ñacarpis mana yamacaypami noga nishänölla gamcunaga alli cawarcaycanqui. Chaymi llapan runacunata castigaptë fiyupa ñacaycuna captinpis gamcunataga yanapäshayqui mana ñacanayquipaj. \v 11 Nogaga shamunäpänami caycä. Chaymi yachachishäcunata mana gongaypa munashäno goyay premyuta chasquinayquipaj. \p \v 12 «Imano ñacarpis imaycamapis noga nishäta wiyacojcunaga templupa simintuncho rumicuna mana cuyucoj cashannömi canga. Paycunaga Tayta Diospa ñaupanchömi imaycamapis canga. Paycunamanmi isquirbishaj Tayta Diospa jutinta, janaj pachapita shamoj\x * \xo 3:12 \xt Apoc. 21.2\x* mushoj Jerusalenpa jutinta, quiquëpa mushoj jutëtapis.\x * \xo 3:12 \xt Isa. 62.2; 65.15\x* \p \v 13 «Wiyajcunaga Espíritu Santu yachachishanta wiyacur sumaj tantiyacuchun. \s1 Laodiceacho caycaj ermänucunaman cartata apachishan \p \v 14 «Laodicea marcacho caycaj ermänucunata ricaj anjilpaj cay nishäcunata isquirbiy: Nogaga Tayta Dios aunishancunata cumlëmi. Imaypis rasun cajllatami në. Nogaga Tayta Dios llapanta camashan örapis caycarämi.\x * \xo 3:14 \xt Prov. 8.22–31; Juan 1.3; Col. 1.15, 18\x* \p \v 15 «Noga ricaycämi llapan rurashayquicunata. Noga musyämi gasajno ni acajno mana cashayquita. Ichanga gamcuna manami munanquichu llapan shonguyquipa nogata wiyacamayta. \v 16 Chaymi gasajno y acajno mana car tibyunölla cashayquipita ajturejno ñaupäpita gargushayqui. \p \v 17 «Rïcu cashayquiman yäracurmi gamcunaga ‹imapis mana pishëmanchu› niycanqui. Chaypis manami cuentata gocunquichu cuyapaypaj waccha, pobri, gapra, garapächulla caycashayquita. \v 18 Rasunpa rïcuno cayta munarga gori püruta nogapita rantiy. Galalla cayta mana munarga yuraj röpata nogapita rantiy. Gaprano cayta mana munarga nogapita jampita rantiy. Chaynöpami rïcuno canquipaj, alli röpashano canquipaj. Y gaprano cashayquipa ruquenga allina tantiyacunquipaj. \p \v 19 «Llutanta ruraptenga cuyashä cajta castigämi llutanta ruraycashanta cacharinanpaj.\x * \xo 3:19 \xt Prov. 3.12; Heb. 12.6\x* Chauraga arpinticur munashänöna goyay. \v 20 Puncuyquipitami gayacaycämö. Mayganpis gayacushäta wiyar puncunta quichapämaptin yaycushaj y paywan micushaj y pay nogawan miconga. \p \v 21 «Imano ñacarpis imaycamapis noga nishäta wiyacojcunataga churashaj nogawan iwal mandananpämi. Tayta Dios munashanno cawashäpitami\x * \xo 3:21 \xt Juan 16.33; Apoc. 5.5\x* nogatapis churamasha imaycamapis mandaj canäpaj. \p \v 22 «Wiyajcunaga Espíritu Santu yachachishanta wiyacur sumaj tantiyacuchun.» \c 4 \s1 Tayta Diosta syëlucho alabashan \p \v 1 Chaypitanami ricarä syëlu puncu quicharaycajta. Chaychöpis rimir wiyashänölla yapay wiyarä trompëta wagamojtano. Cayno nimaran: «Cayman wichämuy. Cananmi ricachishayqui ima päsananpaj cajtapis.» \p \v 2 Jinan öra Espíritu Santu ricachimaran mandajpa jamacunan sillun syëlucho caycajta. Chay sillunchönami juc jamaraycaran. \v 3 Jamaraycäga achic-achicyaycaran. Jaspe rumino, cornalina ruminörämi cuyayllapaj achicyaycachaycaran. Sillun jananpana chutaraycaran esmeralda ruminöraj achic-achicyaycaj turmanya.\x * \xo 4:3 \xt Eze. 1.26–28; 10.1\x* \v 4 Chay mandajpa jamacunan silluntanami tumaparaycaran ishcay chunca chuscu (24) silluncuna. Chay silluncunamannami yuraj röpasha mayur runacuna jamaycuran. Chay mayur runacunaga gori corönan jatishami caycaran. \v 5 Chay mandaj jamacunan sillunpitami llojshimuran achicyaypa achicyar illguy. Räyupis junruruypa junrurur wiyacämuran.\x * \xo 4:5 \xt Éxo. 19.16; Apoc. 8.5; 11.19; 16.18\x* Chay sillunpa ñaupanchömi ganchis candilërucuna rataycaran.\x * \xo 4:5 \xt Eze. 1.13\x* Chaycunaga caran Tayta Diospa ganchis espirituncunami.\x * \xo 4:5 \xt Zac. 4.2; Apoc. 1.4\x* \v 6 Sillun ñaupanpana intërupa lamar yacu-niraj bidryuno achicyaraycaran. \p Chaynöpis chay sillunta tumaparaycaran chuscoj anjil-nirajcuna. Paycunapaga intëru cuerpuncho ñawincuna caran.\x * \xo 4:6 \xt Eze. 1.22\x* \v 7 Ichanga chuscun caran juc-niraj juc-niraj: jucmi caran liyun-niraj; jucmi caran töru-niraj; jucpa cäranmi runapa-niraj caran; jucmi caran päriycaj anca-niraj.\x * \xo 4:7 \xt Eze. 1.5–10; 10.14\x* \v 8 Chuscunpis sojta älayoj-camami caran. Intëru cuerpunchömi ñawincunapis caran.\x * \xo 4:8 \xt Eze. 1.18; 10.12\x* Chay anjil-nirajcunaga chacaypa junajpapis nircaycaran: \q1 «Santo, Santo, Santumi \q1 munayniyoj Tayta Diosga.\x * \xo 4:8 \xt Isa. 6.2–3\x* \q1 Payga unaypita-pacha cawaj, \q1 cananpis caycaj y \q1 shamunanpaj caycajmi.» \p \v 9 Sillunnincho jamaraycaj imaycamapis cawaj Tayta Diosta chaynömi anjil-nirajcuna rispitar alabaycaran. \v 10 Chay örami ishcay chunca chuscu (24) mayur runacunapis gongurpaycur aduraycan imaycamapis cawaj Tayta Diosta. Chaymi corönancunata jorgurcur Tayta Diospa ñaupanman churaycur aduraran: \q1 \v 11 «Tayta Dios, gamllami llapanpäpis munayniyoj canqui. \q1 Llapan imatapis gammi camashcanqui. \q1 Cawayta gam goshayquipitami llapanpis cawaycan. \q1 Chaymi llapanpis rispitar gamta alabashunqui.» \c 5 \s1 Jesucristuta syëlucho alabashan \p \v 1 Chaypitanami ricarä sillunnincho Tayta Dios jamaraycajta. Paymi jamaraycaran derëchu caj maquincho röllun aptasha. Chay rölluga jananpa y rurinpami isquirbisha caycaran.\x * \xo 5:1 \xt Isa. 29.11; Eze. 2.9–10; Zac. 5.1\x* Pipis mana quichananpämi ganchis cuti janay-janay sërawan lagaraycaran. \v 2 Chaychömi juc munayniyoj anjil gayacuypa niran: «¿Piraj Tayta Dios aptaraycashan lagasha caycaj rölluta quichananpäno caycan?» \v 3 Chayno gayacuptinpis manami pipis caranchu janaj pachacho, cay pachacho, pacha rurinchöpis lagasha caycaj rölluta quichananpaj ni ricaycunallanpäpis. \p \v 4 Pipis rölluta quichananpaj mana captin nogaga fiyupa llaquicur wagarä. \v 5 Chaymi chay ishcay chunca chuscu (24) mayur runacunapita jucga nimaran: «Ama wagaychu. ‹Judá trïbupita yurej Liyun› \x * \xo 5:5 \xt Gén. 49.9\x* nishan Davidpita\x * \xo 5:5 \xt Isa. 11.1, 10\x* mirajmi llapanta binsisha.\x * \xo 5:5 \xt Juan 16.33; Apoc. 3.21\x* Paymi munayniyoj caycan ganchis jana lagasha sërata paquirir rölluta pascananpaj.» \p \v 6 Chaura ricarä juc Cashni uysha\f + \fr 5:6 \ft Apocalipsis libruchöga: «Cashni uysha» nir runacuna yarpaj Jesucristupämi. Payga runacunata salbanan-cashami wañuyman chayasha. Uyshata pishtashan-japuymi caway bïdanga Tayta Diosninchïpaj sacrifisyuno casha.\f* mandajpa jamacunan sillunpa ñaupancho, chuscu anjil-nirajcunapa, ishcay chunca chuscu (24) mayurcunapa ñaupancho ichiraycajta. Payga wañushanpitami cawarimusha caran.\x * \xo 5:6 \xt Isa. 53.7\x* Ganchis wagrayoj ganchis ñawiyojmi caycaran.\f + \fr 5:6 \fk ganchis wagrayoj \ft ninanga \fk fiyupa munayniyoj \ft ninanmi. \fk Ganchis ñawiyoj ninanga llapanta ricaj, llapanta musyaj ninanmi. \ft Zac. 4.10.\f* Chay ganchis ñawincunaga caycan Tayta Dios cay pachaman cachamushan ganchis espiritucunami. \v 7 Silluncho jamaraycajpa derëchu caj maquinpitami chay Cashni uyshaga rölluta chasquiran. \v 8 Chasquircuptinmi ñaupancho caj chuscu anjil-nirajcuna, ishcay chunca chuscu (24) mayur runacunapis ñaupanman gongurpaycuran. Paycunaga llapanmi arpanwan caycaran. Goripita rurasha bäsuncunachöpis insinsuta charaycaran. Chay insinsu caran Tayta Diosman yäracojcuna mañacushanmi.\x * \xo 5:8 \xt Sal. 141.2; Apoc. 8.3\x* \v 9 Paycunami mushoj alabansata cantar Cashni uyshata alabaran cayno nir:\x * \xo 5:9 \xt Sal. 33.3; 98.1; Isa. 42.10\x* \q1 «Gammi runacuna-raycu wañushcanqui. \q1 Chaymi gamlla rölluta chasquircur pachganayquipaj caycanqui. \q1 Wañur yawarniquita jichaptiquimi yäracoj cajtaga Tayta Dios salbasha \q1 may trïbu runacunatapis, ima rimayta rimaj runacunatapis, \q1 may marca runacunatapis, may nasyun runacunatapis. \q1 \v 10 Chay runacunatanami juc nasyunpaj rurashcanqui. \q1 Paycunaga sirbishoj cüracuna cananpämi churashcanqui.\x * \xo 5:10 \xt Éxo. 19.6; Apoc. 1.6; 20.6\x* \q1 Paycunami cay pachacho mandaj canga.» \p \v 11 Chaypitanami ricarä yupaytapis mana atipaypaj anjilcuna sillun ñaupancho, chuscu anjil-nirajcunapa ñaupancho, ishcay chunca chuscu (24) mayur runacunapa ñaupanchöpis rimarcaycajta.\x * \xo 5:11 \xt Dan. 7.10\x* \v 12 Paycunaga Cashni uyshata alabar sinchipa nircaycaran: \q1 «Chay Cashni uyshatami wañuchiran.\x * \xo 5:12 \xt Juan 1.29; 1Cor. 5.7\x* Chaymi payllata may-chaychöpis alabananchi. \q1 Payllami llapanpäpis munayniyoj caycan. \q1 Payllami llapanpapis duyñun caycan. \q1 Pipis manami paynöga yachaj canchu. \q1 Llapan cawajcuna payllata imaypis alabachun» nir. \p \v 13 Chaynöpis wiyarä syëlucho caycajcuna, cay pachacho caycajcuna, lamar rurincho caycajcuna, llapanpis Tayta Dios camashan cajcunaga alabar cayno nircaycajta: \q1 «¡Mandaj jamacunan silluncho jamaraycaj y Cashni uyshaga \q1 imaycamapis alabasha caycullächun!» nir. \p \v 14 Chaura chuscu anjil-nirajcunaga «Amén, chayno cachun» niran. Ishcay chunca chuscu (24) mayur runacunapis ñaupanman gongurpaycur Tayta Diostawan Cashni uyshata aduraran. \c 6 \s1 Röllucho sërawan lagashanta jorgushan \p \v 1 Chaypitana ricarä röllucho rimir caj lagaraycaj sërata Cashni uysha jorgurejta. Jorguriptinmi ñaupancho caj chuscu anjil-nirajcunapita jucga gayacuran räyunöraj busninwan: «¡Shamuy!» nir. \v 2 Chaura ricarä juc yuraj cawalluta.\x * \xo 6:2 \xt Zac. 1.8; 6.3, 6\x* Chay cawalluta muntaräga lëchata aptaraycaran. Paytami corönata goran. Chaura payga aywaran binsishanno yapay Tayta Diospa contran cajcunata llapanta binsinanpaj. \p \v 3 Röllucho ishcay caj lagaraycaj sërata Cashni uysha jorguriptinmi ñaupancho caycaj chuscoj anjil-nirajcunapita jucna gayacuran: «¡Shamuy!» nir. \v 4 Niptinmi llojshimuran puca cawallu.\x * \xo 6:4 \xt Zac. 1.8; 6.2\x* Chay cawalluta muntarajtana jatun sablita goran cay pachacho runacunata chiquinacachir fiyupa wañuchinacachinanpaj. \p \v 5 Röllucho quimsa caj lagaraycaj sërata Cashni uysha jorguriptinmi ñaupancho caycaj chuscu anjil-nirajcunapita jucna gayacuran: «¡Shamuy!» nir. Niptin ricärishächo ricarä yana cawalluta.\x * \xo 6:5 \xt Zac. 6.2, 6\x* Chay cawalluta muntarajna balansan aptasha caycaran. \v 6 Chaymi chay chuscoj anjil-nirajcunapa chaupinpita cayno nimuran: «¡Muchuymi canga! Chaura juc junaj arur gänashan aypanga juc quïlu rïguta, u quimsa quïlu sebädata rantinallanpaj. Ichanga asëtitawan bïnuta ama ushaychu.» \p \v 7 Röllucho chuscu caj lagaraycaj sërata Cashni uysha jorguriptinmi ñaupancho caycaj chuscu anjil-nirajcunapita jucna gayacuran: «¡Shamuy!» nir. \v 8 Niptin ricärishächo ricarä bäyu cawalluta. Chay cawalluta muntarajpa jutinmi caran «Murti». Paypa guepantanami «Pantiyun» shamuran. Paycunami llojshiran runacunata guërrawan wañuchinacachinanpaj, muchuywan gueshyawan wañunanpaj. Y micucoj animalcuna wañuchinanpaj. Paycunaga munayniyoj caycaran pullanpita pullannin caj runacunata wañuchinanpämi.\x * \xo 6:8 \xt Eze. 14.21\x* \p \v 9 Röllucho pichga caj lagaraycaj sërata Cashni uysha jorguriptinmi altar chaquincho almacuna caycajta ricarä. Chaycunaga caran Tayta Diosman yäracojcunata wañuchishanpa almanmi. \v 10 Paycunami sinchipa niran: «Llapanpaj munayniyoj Tayta Dios, ¿imaytaj jusganqui wañuchimaj runacunata?» \v 11 Niptinmi Tayta Diosga yuraj röpata jatiparcur niran: «Shuyaycuyraj. Gamcuna wañushayquinöllami waquin yäracamajcunapis wañongaraj.» \p \v 12 Röllucho sojta caj lagaraycaj sërata Cashni uysha jorguriptinmi cay pachacho fiyupa timlur caran.\x * \xo 6:12 \xt Apoc. 11.13; 16.18\x* Chay örami ricarä inti chacacäcojta,\x * \xo 6:12 \xt Isa. 13.10; Joel 2.10, 31; 3.15; Mat. 24.29; Mar. 13.24–25; Luc. 21.25\x* quillapis yawar-niraj pucaman ticracurejta.\x * \xo 6:12 \xt Joel 2.31\x* \v 13 Janaj pachapita goyllarcuna shicwacamuran. Sinchipa wayrämuptin manaräpis pogoj ïgus shicwamojnömi goyllarcunaga shicwacamuran. \v 14 Syëlupis papil cauchucäcojnömi pitucäcuran.\x * \xo 6:14 \xt Isa. 34.4\x* Jircacuna, lamar chaupin tishgucunapis juc-läman witiran.\x * \xo 6:14 \xt Apoc. 16.20\x* \v 15 Runacunanami gagacunaman, machaycunaman pacacuran.\x * \xo 6:15 \xt Isa. 2.19, 21\x* Cay pachacho caj raycuna, mandaj suldärucuna, rïcucuna, uywaycuna, waquin runacunapis llapanmi pacacuran. \v 16 Puntacunata, gagacunatapis niran: «¡Nogacunata ñiticarcallämay!\x * \xo 6:16 \xt Ose. 10.8; Luc. 23.30\x* ¡Sillunnincho jamaraycajpis Cashni uyshanpis fiyupa rabyashami caycan. Paycunapita pacaycallämay ari! \v 17 ¡Llapan runacunata jusgananpaj caj timpu chayamushanami! ¡Tayta Diospa castïguntaga manami pipis awantangachu!»\x * \xo 6:17 \xt Isa. 13.6; Eze. 30.2–3; Joel 1.15; 2.11; Amós 5.18–20; 8.9–14; Sof. 1.14–18; Mal. 3.2\x* \c 7 \s1 Pachac chuscu chunca chuscuwan waranga (144,000) señalashacuna \p \v 1 Chaypitaga ricarä chuscu anjilcuna cay pachapa chuscun cuchuncho ichirpaycajta.\x * \xo 7:1 \xt Jer. 49.36; Dan. 7.2; Zac. 6.5\x* Wayratami chaparaycaran cay pachamanpis lamarmanpis, yöracunamanpis mana wayränanpaj. \v 2 Juc anjiltapis ricarä inti yagamunan cajpita munayniyoj Tayta Diospa sëllun aptasha aywaycämojta. Payga cay pachapa cuchuncho caj chuscu anjilcuna lamartapis cay pachatapis castigananpaj caycajcunata sinchipa niran: \v 3 «¡Tayta Dios munashanno cawajcunapa urcuncho manaraj señalashäcamaga ama castïguta chayachiyrächu chacracho wayojcunaman, lamarcho cajcunaman, yöracunamanpis!»\x * \xo 7:3 \xt Eze. 9.4, 6\x* \p \v 4 Chayno nirmi chay anjil señalaran pachac chuscu chunca chuscu warangan (144,000) runacunata. Paycunaga caran llapan Israel trïbu runacunami: \li3 \v 5 Judá trïbu (12,000), \li3 Rubén trïbu (12,000), \li3 Gad trïbu (12,000), \li3 \v 6 Aser trïbu (12,000), \li3 Neftalí trïbu (12,000), \li3 Manasés trïbu (12,000), \li3 \v 7 Simeón trïbu (12,000), \li3 Leví trïbu (12,000), \li3 Isacar trïbu (12,000), \li3 \v 8 Zabulón trïbu (12,000), \li3 José trïbu (12,000), \li3 Benjamín trïbu (12,000). \s1 Achca runacuna yuraj röpan jatisha syëlucho cashan \p \v 9 Chaypitana ricarä yupaytapis mana atipaypaj chaychica runacunata. Paycunaga caran may-chay nasyun runacunami, tucuy trïbu runacunami, tucuy marca runacunami, tucuy casta rimayta rimaj runacunami. Cashni uyshapa y Tayta Diosninchïpa ñaupanchömi caycaran yuraj röpan jatisha, palmancuna aptasha. \v 10 Paycunami sinchipa niran: \q1 «¡Sillunniquicho jamaraycaj Tayta Dios, \q1 gammi acrashayqui Cashni uyshawan nogacunata salbamashcanqui!» \p \v 11 Llapan anjilcunami tumaparaycaran Tayta Diosta, Tayta Diospa ñaupancho caycaj chuscu anjil-nirajcunata, ishcay chunca chuscu (24) mayur runacunata. Llapan gongurpaycur Tayta Diosta adurar niran: \q1 \v 12 «¡Amén! \q1 ¡Tayta Diosninchi alabasha cachun! \q1 ¡Payllami llapantapis musyan! \q1 ¡Imaycamapis payta agradësicushun! \q1 ¡Payllami llapanpäpis munayniyoj caycan! \q1 ¡Imaycamapis payta alabashun! \q1 ¡Amén!» \p \v 13 Chaymi ishcay chunca chuscu (24) mayur runacunapita jucga tapumaran: «¿Picunataj yuraj röpan jatisha caycäga? ¿Maypitataj shamusha?» nir. \p \v 14 Nimaptin: «Gamchari musyanqui tayta» nirä. \p Niptë chay mayur runa nimaran: «Paycunaga fiyupa ñacaycunacho ñacajcunami.\x * \xo 7:14 \xt Dan. 12.1; Mat. 24.21; Mar. 13.19\x* Cashni uysha yawarninta mashtar wañushanpitami perdunashana carcaycan. Chaymi röpancunapis yuraj caycan.\x * \xo 7:14 \xt Juan 1.29; 1Juan 1.7\x* \v 15 Chaymi Tayta Diospa ñaupancho paycunaga carcaycan. Pagaspa junajpapis Templuncho alabaycan. Sillunnincho jamaraycaj Tayta Diosmi paycunataga imaypis cuydanga. \v 16 Paycunaga manami imaypis yargangachu, yacunangachu. Intipis manami acangachu. Acaypis mananami yamacächengachu.\x * \xo 7:16 \xt Sal. 121.6; Isa. 49.10\x* \v 17 Tayta Diospa ñaupancho munayniyoj Cashni uyshami paycunataga uyshacunatano ricanga.\x * \xo 7:17 \xt Sal. 23.1; Eze. 34.23; Juan 10.1–16\x* Imaypis mana yacunänanpaj Paymi cawachicoj chuya yacuman pushanga.\x * \xo 7:17 \xt Sal. 23.2; Isa. 49.10; Juan 4.10; 7.37\x* Tayta Diospa ñaupanchöga imaypis manami waganganachu.»\x * \xo 7:17 \xt Isa. 25.8; Apoc. 21.4\x* \c 8 \s1 Röllucho ganchis caj lagaraycaj sërata Cashni uysha jorgushan \p \v 1 Röllucho ganchis caj lagaraycaj sërata Cashni uysha jorguriptinmi syëlucho media örano chunyacäcuran. \p \v 2 Chaypita ricarä Tayta Diospa ñaupancho ganchis anjilcuna ichirpaycajta. Paycunaga cada-ünun trompëtata chasquiran. \p \v 3 Chaypita juc anjilga altar cajman chayaran goripita rurasha insinsu rupachicunan aptasha. Chaychömi achca insinsuta chasquiran rupachinanpaj.\x * \xo 8:3 \xt Éxo. 30.1, 3\x* Chaytami churaran Tayta Diospa ñaupancho caycaj gori altarman. Rupachiptin goshtaywan tallushami caycaran Tayta Diosman yäracojcuna mañacushancunapis.\x * \xo 8:3 \xt Sal. 141.2; Apoc. 5.8\x* \v 4 Anjil goshtachiptin yäracojcuna mañacushanga insinsupa goshtayninwan Tayta Diosman chayaran. \p \v 5 Insinsu rupachicunanman chay anjil wiñaran altarcho caycaj shanshata. Chay shanshata cay pachaman jitaramuptin\x * \xo 8:5 \xt Lev. 16.12; Eze. 10.2\x* achicyaypa achicyar illguran. Räyupis junruruypa junrururan. Timlurpis fiyupa caran.\x * \xo 8:5 \xt Éxo. 19.16; Apoc. 11.19; 16.18\x* \s1 Chuscu anjilcuna trompëtata tucamushan \p \v 6 Trompëtata chasquej ganchis anjilcunami tucananpaj camaricuran. \p \v 7 Rimir caj anjil trompëtata tucaptin yawarwan nina tallusha runtu tamya\x * \xo 8:7 \xt Éxo. 9.23–25; Eze. 38.22\x* cay pachaman tamyamuran. Chaura cay pachacho cajtaga pullanpita mastami ruparan yöracunatawan guewatapis. \p \v 8 Ishcay caj anjilna trompëtata tucamuptin lamarman jatuncaray jirca rataycar tunimuran. Chaymi lamarga pullanpita mas yawarman ticraran.\x * \xo 8:8 \xt Éxo. 7.17–21\x* \v 9 Chaura pullanpita masmi lamarcho cajcuna wañuran. Pullanpita masmi büquicunapis ushacaran. \p \v 10 Quimsa caj anjil trompëtata tucamuptin jatuncaray ratataycaj goyllar shicwamuran.\x * \xo 8:10 \xt Isa. 14.12\x* Mayucunamanga pullan masman chayaran. Yacu pashtajcunamanpis pullan masmanmi chayaran. \v 11 Goyllarpa jutenga caran Ashgaj. Chaymi cay pachacho waquin yacu ashgaj ricacuran.\x * \xo 8:11 \xt Jer. 9.15; 23.15\x* Ashgaj yacuta upur achcaj runacunami wañuran. \p \v 12 Chuscu caj anjil trompëtata tucamuptin intipis quillapis gueshyaran. Waquin goyllarcunapis mana achicyarannachu. Chaymi intipis, quillapis goyllarcunapis pullanpita mas mana achicyarannachu.\x * \xo 8:12 \xt Éxo. 10.21–23; Isa. 13.10; Eze. 32.7; Joel 2.10, 31; 3.15\x* Junajpa y chacaypapis manana sumaj achicyarannachu. \p \v 13 Chaypitanami ricarä juc anca altupa tumaycashancho cayno nimojta: «Ay, ay, ay cay pachacho cajcuna imanöraj canga guepa caj quimsan anjilcuna chararaycashan trompëtata tucamuptin.» \c 9 \s1 Pichga caj anjil trompëtata tucamushan \p \v 1 Chaypitanami pichga caj anjil trompëtata tucamuptin ricarä cay pachaman goyllar shicwamojta. Chay goyllarmi chasquiran dyablucuna wichgarashan wanwanyaycaj pachapa shiminpa lläbinta. \v 2 Wanwanyaycaj pachapa shiminta quichariptenga jurnupita goshtay llojshejnöraj\x * \xo 9:2 \xt Gén. 19.28\x* yana goshtay llojshimuran. Chay goshtay intita chapacurcuptinmi pacha chacacäcuran. \p \v 3 Goshtaypitami chüpacacuna llojshimuran cay pachaman juntajpaj.\x * \xo 9:3 \xt Éxo. 10.12–15\x* Chay chüpacacunatami alacranno fiyupa benënuyoj cananpaj ticrachiran. \v 4 Paycunatami niran guewatapis ni yöratapis mana yatapänanpaj. Chaypa ruquenga Tayta Diospa sëllunwan urcuncho sëllöni cajcunallata ñacachinanpaj niran.\x * \xo 9:4 \xt Eze. 9.4\x* \v 5 Runacunata nanaywan ñacachirpis mana wañuchinanpaj, pichga quilla nanaywan ñacachinallanpämi niran. Cañishanga nanaran alacran cañishannörämi. \v 6 Chay wichanga fiyupa ñacar wañuyta munarpis runacuna manami wañuyta tarengachu. Wañuy manami canganachu.\x * \xo 9:6 \xt Job 3.21; Jer. 8.3\x* \p \v 7 Chay chüpacacuna caran guërraman aywananpaj camarisha caycaj cawallunömi.\x * \xo 9:7 \xt Joel 2.4\x* Umanchömi jatiraycaran gori corönatano. Cäranpis runapa cärannömi caran. \v 8 Ajchannami warmipa ajchanno, quirunnami liyunpa quirunno caran.\x * \xo 9:8 \xt Joel 1.6\x* \v 9 Intëru cuerpuncunaga caran lätawan chapashanömi. Päriptin älancuna suynashan wiyacaran cawallucuna carrëtan garchasha guërraman aywaptin wiyacashannörämi.\x * \xo 9:9 \xt Joel 2.5\x* \v 10 Chupannami alacranpa chupanno auja punta caran. Chay chupanwan runacunata tucsherga pichga quilla ñacachinanpämi caycaran. \v 11 Chüpacacunapa mandajnin caran wanwanyaycaj pachacho tiyajpa mandajninmi. Chay mandajpa jutinmi hebreo rimaycho Abadón, griego rimaychöna Apolión. \p \v 12 Rimir caj «Ay» nishan päsaptinpis ishcay «Ay» nishanrämi chayamunanpaj caycan. \s1 Sojta caj anjil trompëtata tucamushan \p \v 13 Sojta caj anjil trompëtata tucamuptin wiyarä Tayta Diospa ñaupancho caycaj gori altarpa chuscu wagran chaupinpita\x * \xo 9:13 \xt Éxo. 30.1–3\x* rimamojta. \v 14 Trompëtata tucamoj anjiltami niran: «Éufrates mayu cantuncho chuscu anjilcuna wataraycajta pascaramuy.» \v 15 Pascaraycamuptinmi mayucho caycaj chuscu anjilcuna aywaran cay pachacho pullan mas runata wañuchinanpaj. Chay anjilcunaga numrasha caycaran runacunata chay öra, chay junaj, chay quilla, chay wata wañuchinanpämi. \v 16 Nircurpis cayno nejtami wiyarä: «¡Anjilcunawanga ishcay pachac millunninpa (200,000,000) suldärucunami muntädu aywaycan!» \p \v 17 Suldärucunapa pëchun chapacunan caran ninano puca, asul chicnu, asufri-niraj garwash. Cawallucunapa umanmi caran liyunpa umanno. Shiminpitami llojshimuran ninawan tallusha asufriwan goshtay. \v 18 Cawallupa shiminpita llojshimoj ninawan goshtaymi cay pachacho pullan mas runacunata wañuchiran. \v 19 Cawallucunapa chupanpis culebra-niraj umayojmi caran. Chaycunami runacunata cañej. \p \v 20 Chay castïgucunawan mana wañoj runacunaga mana alli ruraycashancunatapis manami cachariranchu. Chaypa ruquenga dyablucunata, ïdulucunata imaypis aduraran. Aduraran goripita, guellaypita, runsipita, rumipita guerupita rurasha caycashanta musyaycarmi. Chay adurashancunaga manami ricayta, wiyayta ni puriytapis puydinchu.\x * \xo 9:20 \xt Sal. 115.4–7; 135.15–17; Dan. 5.23\x* \v 21 Chaynöpis manami cachaycuranchu wañuchicoj cayta, brüju cayta, majayoj caycar jucwan cacuyta, suwacuyta.\x * \xo 9:21 \xt Éxo. 8.15, 19\x* \c 10 \s1 Isquirbiraycaj tacsha rölluta anjil chararashan \p \v 1 Chaypitanami ricarä syëlupita munayniyoj anjil pucutay janancho uraycämojta. Umanchömi turmanya-niraj caycaran. Cäranmi intino achicyaycachaycaran. Chancancunami caran nina ratataycaj-niraj. \v 2 Quichasha tacsha röllun aptasha aywaycämuran. Derëchu caj chaquinmi lamarman lluchcaraycaran, ichoj cajnami chaqui pachaman. \v 3 Liyunnöraj fiyupa gapararan. Gaparaptin ganchis cuti räyur yachapämuran. \v 4 Chay räyucuna junrurumur nishancunata isquirbiyta munaptëmi janajpita nimaran: «Chay wiyashayquitaga ama isquirbiychu. Ima nimushantapis ama pitapis willapaychu.» \p \v 5 Chaura lamarman y chaqui pachaman lluchcaraj anjil janajman derëchu caj maquinta jogariran. \v 6 Nircur llapan imatapis camaj, imaycamapis cawaj Tayta Diospa jutincho jurar niran: «Tayta Dios mananami masga shuyanganachu. \v 7 Profëtancunawanmi willacachiran ima päsananpaj cajcunatapis. Ganchis caj anjil trompëtata tucayta gallaycamuptenga llapanpis cumliytami gallayconga.»\x * \xo 10:7 \xt Éxo. 20.11; Deut. 32.40; Dan. 12.7; Amós 3.7\x* \p \v 8 Chaypita yapay wiyarä syëlupita nimajta: «Lamarcho y chaqui pachacho lluchcaraycaj anjilman ayway chararaycashan rölluta chasquinayquipaj.» \v 9 Nimaptinmi anjil cajman aywarä «gomay» nir. Chaura anjil nimaran: «Cay rölluta micuy. Micuptiqui shimiquichöga abëjapa mishquinnömi mishquenga. Pachayquichömi ichanga fiyupa ashganga.» \p \v 10 Chaymi anjilpita chasquircur rölluta micucurcurä. Micuptëga fiyupa mishquiran. Pachächömi ichanga fiyupa ashgämuran.\x * \xo 10:10 \xt Eze. 2.8–3.3\x* \v 11 Chaura yapay wiyarä syëlupita nimojta: «Tayta Dios nishushayquinölla yapay willacuy runacunata ima päsananpaj cajcunatapis. Chayno willacuy may-chay marca runacunatapis, may nasyun runacunatapis, ima casta rimayta rimaj runacunatapis, raycunatapis». \c 11 \s1 Tayta Diospa ishcay profëtancuna \p \v 1 Chaychömi shogush-niraj tuputa anjil aptaparcamar nimaran: «Jerusalenman ayway chaycho Templuta,\x * \xo 11:1 \xt Eze. 40.3; Zac. 2.1–2\x* altarta tupumunayquipaj. Nircurna yupamunqui chaycho aduraycaj runacunatapis. \v 2 Templupa wajtancho caj sawantaga ama tupumunquichu. Chay sawantaga cachaycushcä mana wiyacamaj runacuna munashanta ruracunanpämi. Paycunami chuscu chunca ishcay quillantin\x * \xo 11:2 \xt Dan. 7.25; 12.7; Luc. 21.24\x* Jerusalencho tiyaj runacunata munaynincho chararanga. \v 3 Chay wichanmi ishcay profëtäcunata nishaj willacuynëta waranga ishcay pachac sojta chunca junajnin (1,260) willacunanpaj. Paycunaga gachga röpan jatishami willacongapaj.» \p \v 4 Chay ishcay profëtacunaga Tayta Diospa ñaupancho caycaj ishcay olivocuna y ishcay candilërucunami caycan.\x * \xo 11:4 \xt Zac. 4.3, 11–14\x* \v 5 Pipis wañuchiyta munaptenga shiminpitami nina llojshimonga rupar usharinanpaj. Contrancunataga quiquincunatami wañuchenga. \v 6 Chay profëtacunami munayniyoj canga willacushancama tamyatapis mana tamyachimunanpaj,\x * \xo 11:6 \xt 1Rey. 17.1\x* yacutapis yawarman ticrachinanpaj,\x * \xo 11:6 \xt Éxo. 7.17–19\x* runacunata tucuynöpa ñacachinanpäpis.\x * \xo 11:6 \xt 1Sam. 4.8\x* \p \v 7 Tayta Dios munashanno willacuyta usharcuptinnami ichanga wanwanyaycajpita waräcuy \x * \xo 11:7 \xt Dan. 7.7; Apoc. 13.5–7; 17.8\x* llojshimonga. Nircur paycunawan pillyar binsishpan wañuchenga.\x * \xo 11:7 \xt Dan. 7.21\x* \v 8 Wañuchiptinmi siudäpa cällincho jitarpanga. Chaychömi Taytanchi Jesucristutapis wañuchiran. Chay siudätami Sodoma,\x * \xo 11:8 \xt Isa. 1.9–10\x* Egipto nin. \v 9 Quimsa junaj medyanmi may marca runacunapis, may trïbu runacunapis, ima rimayta rimaj runacunapis, may nasyun runacunapis ricanga wañusha jitarpaycajta. Paycunaga pampanantapis manami munangachu. \v 10 Chay profëtacuna wañushanpita cushicurmi runacuna regäluta jucnin-jucninpis aypunaconga. Chay profëtacunami paycunata pasaypa ñacachisha caran. \p \v 11 Ichanga wañusha jitaraycashanpita quimsa junaj medyantami chay ishcay profëtancunata Tayta Dios cawarachiran.\x * \xo 11:11 \xt Eze. 37.5, 10\x* Ricajcunaga llapanmi fiyupa manchariran. \v 12 Chaynami chay ishcay profëtacunaga wiyaran «¡Cayman shamuy!» nir syëlupita gayacamojta. Chaymi contran runacuna ricapaycaptin pucutaycho syëluman aywacuran.\x * \xo 11:12 \xt 2Rey. 2.11\x* \v 13 Chay örami fiyupa timlur caran.\x * \xo 11:13 \xt Apoc. 6.12; 16.18\x* Chaymi chay marcacho cada chunca wasipita juc wasi juchuran. Ganchis waranga (7,000) runacuna wañuran. Cawaj cajcunaga fiyupa mancharirmi syëlucho caycaj Tayta Diosta alabaran. \p \v 14 Ishcay caj «Ay» nishan päsaptinpis juc «Ay» nishanrämi chayamunanpaj caycan. \s1 Ganchis caj anjil trompëtata tucamushan \p \v 15 Ganchis caj anjil trompëtata tucamuran. Chaura syëlucho sinchipa cayno nimushan wiyacämuran: \q1 «Llapan nasyuncunapis Tayta Diospa y cachamushan Cristupa maquinchönami caycan. \q1 Tayta Diosnami llapanpäpis munayniyoj car imaycamapis mandanga.»\x * \xo 11:15 \xt Éxo. 15.18; Dan. 2.44; 7.14, 27\x* \p \v 16 Chaymi Tayta Diospa ñaupancho caycaj ishcay chunca chuscu mayur runacuna sillunnincunacho jamaraycashanpita gongurpaycur Tayta Diosta adurar niran: \q1 \v 17 «Munayniyoj Tayta Dios, gamtami agradësicö. \q1 Gamga unaypita-pacha cawajmi canqui, cananpis caycaj, [shamunanpaj caycajmi] caycanqui. \q1 Llapanta munayniquichömi chararaycanqui. \q1 Cananga gamnami mandayta gallaycushcanqui. \q1 \v 18 Chaymi contrayqui caycajcunaga fiyupa rabyaycan. \q1 Ichanga paycuna castigasha cananpaj timpu chayamushanami.\x * \xo 11:18 \xt Sal. 2.5; 110.5\x* \q1 Cananmi wañushacunatapis jusganquipaj. \q1 Cananmi profëtayquicunata premyuta gonquipaj. \q1 Cananmi gamman yäracojcunata premyuta gonquipaj \q1 jatuntapis tacshatapis.\x * \xo 11:18 \xt Sal. 115.13\x* \q1 Cay pachacho mana allita rurajcuna castigasha cananpaj caj timpu chayamushanami.» \p \v 19 Chaymi syëlucho caycaj Templu quichacaptin ricarä chunca mandamintucuna churaraycashan babulta. Chay örami illguypis räyupis, runtu tamyapis fiyupa caran. Timlurpis fiyupa caran.\x * \xo 11:19 \xt Apoc. 8.5; 16.18–21\x* \c 12 \s1 Warmipa wamranta dragón wañuchiyta munashan \p \v 1 Chaypitami syëlucho yurircuran intino achic-achicyaycaj warmi. Chay warmipa chaquinchömi quilla caycaran. Chunca ishcay goyllarniyoj corönata umancho jatiraycaran. \v 2 Chay warmimi gueshyacuyta ñacar nanaywan fiyupa gaparaycaran. \p \v 3 Chaypitanami syëlucho yurircuran ganchis umayoj, chunca wagrayoj\x * \xo 12:3 \xt Dan. 7.7\x* jatuncaray puca dragón. Cada umancho corönata jatiraycaran. \v 4 Chupanwanmi cäsi pullan goyllarcunata shuntarcur cay pachaman garparaycamuran.\x * \xo 12:4 \xt Dan. 8.10\x* Nircurmi nanaywan gaparaycaj warmipa ñaupanman ichicuycuran yuriptin wamranta micucurcunanpaj. \p \v 5 Warmiga gueshyacuran ollgu wamrata.\x * \xo 12:5 \xt Isa. 66.7\x* Chay wamrami yuriran llapan nasyuncunata mana cuyapaypa mandananpaj.\x * \xo 12:5 \xt Sal. 2.9\x* Chay wamrataga illajpitami Tayta Diospa ñaupanman apacuran. \v 6 Mamanpis gueshpiran Tayta Dios camarishan chunyajman. Chaychömi Tayta Dios paypaj micuyta camariparan waranga ishcay pachac sojta chuncan (1,260) junajcama. \s1 Janaj pachapita Satanasta gargamushan \p \v 7 Janaj pachachöna guërra gallaycuran. Miguelga\x * \xo 12:7 \xt Dan. 10.13, 21; 12.1; Jud. 9\x* anjilnincunawan dragonta magaran. Dragonpis gatirajnincunawan Miguelwan pillyaran. \v 8 Pillyarpis dragonga manami Miguelta binsiranchu. Chaymi syëluchöga mana tiyachirannachu. \v 9 Chay dragonga caran dyablu nishan Satanasmi. Paymi llapan runacunata llutanta rurachej unay culebra caycan.\x * \xo 12:9 \xt Gén. 3.1\x* Chaymi Satanasta llapan gatirajnincunatawan janaj pachapita gargamuran.\x * \xo 12:9 \xt Luc. 10.18\x* \p \v 10 Chaura wiyarä janaj pachapita sinchipa cayno nimojta: \q1 «Cananga Satanás janaj pachapita gargushanami caycan. \q1 Tayta Diosman yäracojcunata chacaypa junajpa calumyäga\x * \xo 12:10 \xt Job 1.6–12; Zac. 3.1\x* binsishanami caycan. \q1 Cananga yäracojcunata ñacaycunapita Tayta Dios salbaycannami. \q1 Cananpitaga Jesucristunami llapantapis munaynincho chararanga. \q1 \v 11 Jesusman yäracojcunapis Satanasta binsisha \q1 Cashni uysha paycuna-raycu cruscho wañushanpita y \q1 Tayta Diospa willacuynin nishanno cawashpanmi. \q1 Paycunaga wañuyta manami manchacuranchu. \q1 Chaypa ruquenga listumi caran Cashni uyshaman yäracushanpita wañunanpäpis. \q1 \v 12 ¡Syëlucho cajcuna cushicuy-llapa! \q1 Wawallau, cay pachacho, lamarcho cajcuna. \q1 Janaj pachapita gargamusha carmi Satanasga fiyupa rabyasha puriycan. \q1 Payga musyaycanmi wallca timpullana engañar cananpaj cashanta.» \p \v 13 Cay pachaman gargaycamuptin dragonga ollgu wamrata gueshyacoj warmita gaticacharan. \v 14 Ichanga warmita Tayta Dios camariparan ancapa älantano gueshpir chunyaj jircaman aywacunanpaj. Chaychömi chay warmita Tayta Dios sumaj ricaran quimsa wata medyan.\x * \xo 12:14 \xt Dan. 7.25; 12.7\x* \v 15 Chaymi dragonga yacuta mayutanöraj shiminpa jitarimuran warmita yacuwan apachinanpaj. \v 16 Chaura pachapa shimin quichacäcuran dragón jitarimushan yacuta shogucurcunanpaj. Chaynöpami warmita yacu mana aparanchu. \v 17 Chaymi dragonga fiyupa rabyacurcuran. Nircur aywaran warmipa waquin caj wawancunatana ushananpaj. Warmipa wawancunaga Jesucristo willacushanta chasquicur Tayta Dios munashanno cawajcunami caycan. \v 18 Nircur dragonga lamar cuchuncho ichicuycuran. \c 13 \s1 Lamarpita manchacuypaj waräcuy yargamushan \p \v 1 Chaypitana ricarä lamarpita ganchis umayoj, chunca wagrayoj waräcuy llojshiycämojta.\x * \xo 13:1 \xt Dan. 7.3\x* Cada wagranchömi corönata jatiraycaran. Cada umancunachönami Tayta Diospa contran isquirbiraycaran.\x * \xo 13:1 \xt Apoc. 17.3, 7–12\x* \v 2 Cuerponga caran tigri-niraj, chaquincunami ösupa-niraj, shiminnami liyunpa-niraj.\x * \xo 13:2 \xt Dan. 7.4–6\x* Chay waräcuytami dragón munayninta goran llapanta mandananpaj. \v 3 Waräcuypa juc uman fiyupa tacar-ushasha caycaptinpis wañunanpa ruquin allchacaranmi. Chayno allchacaptinmi runacuna manchacushpan waräcuy nishantana wiyacuran. \v 4 Dragontapis runacuna aduraran waräcuyta munayninta goshanpita. Waräcuytapis aduraran: «¡Waräcuynöga manami pï runapis munayniyoj canchu! ¡Manami pipis payta binsiyta puydinchu!» nishpan. \p \v 5 Camacächiran waräcuy alli-tucur Tayta Diospa contran rimananpaj. Chuscu chunca ishcay (42) quillan munashanta rurananpämi munayta goran. \v 6 Chaura chay waräcuyga Tayta Diospa contran, syëlupa contran, syëlucho cajcunapa contran ima-aycatapis rimaran.\x * \xo 13:6 \xt Dan. 7.8, 25; 11.36\x* \v 7 Waräcuyga munaynincho charararan may trïbu runacunatapis, may marca runacunatapis, ima casta rimayta rimaj runacunatapis, may nasyun runacunatapis.\x * \xo 13:7 \xt Dan. 7.21\x* Tayta Diosman yäracojcunawan binsinancama pillyananpäpis camacächiran. \v 8 Munayniyoj cashanpitami llapan runacuna waräcuyta aduraran. Cay pachata manaraj camar jutincunata libruman isquirbishan runacunami ichanga mana aduraranchu. Chay libroga caycan noganchi-raycu cruscho wañoj Cashni uyshapa librunmi.\x * \xo 13:8 \xt Sal. 69.28; Apoc. 3.5\x* \v 9 Wiyajcunaga sumaj tantiyacuchun. \q1 \v 10 Carsilman aywananpaj captenga \q1 carsilmanmi aywanga.\x * \xo 13:10 \xt Jer. 15.2; 43.11\x* \q1 Sabliwan wañuchisha cananpaj captenga \q1 sabliwanmi wañonga. \m Chayno päsaptinpis yäracojcunaga pasinsacuchun. Imano ñacarpis sïguir yäracuchun. \s1 Pacha rurinpita manchacuypaj waräcuy llojshimushan \p \v 11 Nircurnami ricarä yapay juc waräcuy pacha rurinpita llojshiycämojta. Uysha-mallwapa-niraj ishcay wagran caran. Ichanga dragonnömi rimaran. \v 12 Rimir caj waräcuynömi paypis munayniyoj caran. Paymi llapan runacunata niran rimir caj waräcuyta adurananpaj. Chay rimir caj waräcuyga malubrasha cashanpitami allchacaran. \v 13 Chaynöpis pacha rurinpita llojshimoj waräcuyga milagrucunatami ruraran. Runacuna ricaycaptinmi syëlupita ninatapis tamyachimuran. \v 14 Chayno milagrucunata rurarmi runacunata engañaran.\x * \xo 13:14 \xt Mat. 24.24; 2Tes. 2.9–10\x* Nircurnami runacuna adurananpaj rurachiran sabliwan malubrashanpita allchacaj waräcuy-niraj ïdulutapis. \v 15 Pacha rurinpita llojshimoj caj waräcuyga munayniyoj caycaran ïduluta rimachinanpäpis. Chay ïduluga runanömi parlaran; y mana aduraj cajta wañuchinanpäpis munayniyoj caycaran. \v 16 Pacha rurinpita llojshimoj waräcuyga yachaj runata, mana yachaj runatapis, rïcu runata, pobri runatapis, uywaycunata, mana uywaycunatapis, llapantami señalachiran derëchu caj maquinman u urcunman. \v 17 Chay señalga caran waräcuypa jutinpa nümirunmi. Señaläni caj runacunaga manami imatapis rantiranchu ni ranticuranpischu. \v 18 Sumaj tantiyacuy waräcuypa ima nümirun cashantapis. Chay nümironga caycan sojta pachac sojta chunca sojtanmi (666). Runapa jutinmi chay nümiru caycan. Pipis yachaj cajcunaga tantiyacuchun pï runapa jutin chay nümiru cashantapis. \c 14 \s1 Salbasha cajcuna cantashan \p \v 1 Chaypita yapay ricarä Sión lömacho Cashni uysha ichiraycajta. Paypa ñaupanchömi ricarä pachac chuscu chunca chuscun waranga (144,000) runacuna Jesucristupa jutinwan, Tayta Diospa jutinwan urcuncho señalasha caycajta.\x * \xo 14:1 \xt Eze. 9.4; Apoc. 7.3\x* \v 2 Chaypitana wiyarä chayasha mayuno, räyu bunrurojno syëlupita wiyacämojta. Chay wiyacämöga caran aypalla runacuna arpacunata tucashannömi. \v 3 Pachac chuscu chunca chuscu waranga (144,000) runacunaga Tayta Diospa sillunninpa ñaupancho, chuscu anjil-nirajcunapa ñaupancho, ishcay chunca chuscu mayur runacunapa ñaupancho cantarcaycaran mushoj alabansata. Chay alabansataga pipis manami yachacuyta puydiranchu. Pachac chuscu chunca chuscu waranga (144,000) salbasha cajcunallami chay alabansataga cantayta yacharan. \v 4 Paycunaga piwanpis mana cacojno limyumi caran. Imano ñacarpis Cashni uysha munashannöllami cawaran. Paycunaga micuy rimir yurimuptin apashan ofrendanöpis juchayoj runacunapita salbasha caycaran Tayta Diospaj y Cashni uyshapämi.\x * \xo 14:4 \xt Éxo. 23.19; Stg. 1.18\x* \v 5 Paycunaga llullacuytapis manami yacharanchu.\x * \xo 14:5 \xt Sof. 3.13\x* Tayta Diospa ricay-ñawincho juchata mana ruraypami cawaran. \s1 Quimsa anjilcuna willacushan \p \v 6 Chaypitana syëlucho ricarä juc anjil päriycajta. Paymi alli willacuyta apamuran intëru nasyun runacunapaj, may trïbu runacunapäpis, ima casta rimayta rimaj runacunapäpis, may marca runacunapäpis. \v 7 Chay anjilmi sinchipa nimuran: «¡Tayta Diosta alabay-llapa! Cananga llapan runacunata jusgananpaj öra chayamushanami. Janaj pachata, cay pachata, lamarta, pucyucunatapis camaj Tayta Diosta alabay-llapa.» \p \v 8 Chay anjilpa guepantana juc anjil shamur niran: «¡Tunishanami, tunishanami jatuncaray Babilonia\x * \xo 14:8 \xt Isa. 21.9; Jer. 51.8; Apoc. 18.2\x* siudä! Babiloniami llapan runacunata yachachiran juc dioscunata adurayta.» \p \v 9 Chay anjilpa guepantanami mas juc anjilpis shamur niran: «Mayganpis waräcuyta, chay waräcuypa ïdulunta adurar señalninta maquinman u urcunman churacojcunataga \v 10 mana cuyapaypami Tayta Dios castiganga.\x * \xo 14:10 \xt Isa. 51.17; Jer. 25.15; Apoc. 16.19\x* Jesucristo y anjilcunapis ricaycaptinmi chay runacunaga asufri rataycajcho\x * \xo 14:10 \xt Gén. 19.24; Sal. 11.6; Eze. 38.22\x* rupar ñacangapaj. \v 11 Chacaypa junajpapis mana ushacaypa rupaptinmi mana chawaypa chaypitaga goshtay jatarenga.\x * \xo 14:11 \xt Isa. 34.10\x* Waräcuyta adurajcuna, ïdulunta adurajcuna, jutinta señalachicojcunaga chacaypa junajpapis manami jamayta tarengapächu.» \v 12 Chayno cananpaj caycaptenga Jesucristuman yäracojcuna Tayta Diosta wiyacur mana yamacaypa payman yäracuchun. \p \v 13 Chaypitanami wiyarä syëlupita cayno nimojta: «Cayta isquirbiy: ¡Tayta Diospa ñaupancho imaycamapis cushisha cawanga runacuna chiquir wañuchiptinpis Jesucristuman yäracojcunaga!» \p Chayno niptinmi Espíritu Santupis niran: «Au, paycunaga cay pachacho ñacashanno mananami ñacanganachu. Chaypa ruquenga jamaytanami tarenga. Tayta Diosninchëga manami gongangachu payman yäracur imata rurashancunatapis.» \s1 Fisyu cananpaj cashan \p \v 14 Chaypitana ricarä yuraj pucutay janancho juc runa-niraj jamaraycajta.\x * \xo 14:14 \xt Dan. 7.13\x* Paymi caycaran gori corönasha, afilasha ösin aptasha. \v 15 Chaypita mayllantana syëlucho caycaj Templupita anjil llojshircamur pucutay janancho jamaraycaj runa-nirajta sinchipa niran: «¡Cosëcha poguraycannami! ¡Ösiquita aptacurcur juclla cusichanayquipaj ayway!»\x * \xo 14:15 \xt Joel 3.13\x* \v 16 Chayno niptinmi chay runa-niräga ösinta aptacurcur aywaran. Nircurnami cay pachacho cosëcha poguraycajta rutur shuntaran. \p \v 17 Chaypitanami mas juc anjil syëlucho caycaj Templupita llojshimuran sumaj afilasha ösin aptasha. \v 18 Altarcho caycashanpitanami yapay mas juc anjilpis llojshimuran ninata munaynincho chararaj. Paypis ösin aptasha caycaj anjilta gayacuran: «¡Übasga llapannami poguraycan! ¡Ösiquiwan llapanta shuntamuy!» \v 19 Niptin chay anjilga ösinta jatiran. Nircurna cay pachacho caycaj übascunata ruturan. Chaypitana jatuncaray pösuman wiñaran. Chay pösu caran übasta gapchinapaj. Chaytaga Tayta Diosninchi tincuchiran fiyupa rabyawan runata chayno rurananpaj cashantami. \v 20 Übastaga siudäpita mas juc-lächömi lluchcaran.\x * \xo 14:20 \xt Isa. 63.3; Lam. 1.15; Joel 3.13; Apoc. 19.15\x* Pösupitanami yawar llojshiran cawallupa shiminman aypänan altucama. Sojta chunca (60) lëwacamami mashtacaranpis. \c 15 \s1 Ganchis anjilcuna \p \v 1 Chaypitana janaj pachacho ricarä munayniyoj ganchis anjilcunata. Chay anjilcunatami Tayta Dios churaran ganchis casta castïgucunawan cay pachacho runacunata ñacachinanpaj. Chaynöpami Tayta Diospa castïgun cumlenga. \p \v 2 Chaynöpis ricarä ninawan tallusha lünano lamar syëlucho caycajta. Chay lamar ñaupanchömi Tayta Diosman yäracojcuna ichiraycaran. Paycunaga manami chasquicushachu caran waräcuyta ni ïduluta. Ni waräcuypa señalnintapis manami chasquishachu caran. Paycunaga Tayta Dios camaripashan arpacunata tucarmi cantaycaran. \v 3 Cantaycaran Tayta Diospa sirbejnin Moisés\x * \xo 15:3 \xt Éxo. 15.1–18\x* cantashanta, Cashni uysha cantashanta: \q1 «Llapanpaj munayniyoj Tayta Dios, \q1 Gam rurashayquicunaga fiyupa allimi. \q1 Llapanpa mandajnin Tayta Dios, \q1 Gamga imaypis alli cajllatami ruranqui. \q1 \v 4 ¿Piraj mana manchacushunquimanchu Tayta?\x * \xo 15:4 \xt Jer. 10.7\x* \q1 ¿Piraj mana alabashunquimanchu? \q1 Gamllami santo canqui. \q1 Llapantapis allita rurashayquicunata ricarmi \q1 llapan nasyun runacuna adurashunquipaj.»\x * \xo 15:4 \xt Sal. 86.9\x* \p \v 5 Chaypitaga ricarä syëlucho caycaj Templu rurincho juc cuartu quicharaycajta. \v 6 Chaypitami llojshimuran castïgucunata apamoj ganchis anjilcuna. Paycunaga lïnupita achicyaycachaycaj röpan jatishami caycaran. Goripita rurasha sinturunninpis pëchunpa wataraycaran. \v 7 Chayman chuscu anjil-nirajcunapita juc llojshimuran. Paymi ganchis anjilcunata cada ünunta aypuran goripita rurasha bäsuta. Chay bäsucunachömi Tayta Diospa castïgun junta wiñaraycaran. \v 8 Chay örami Tayta Diospa munayninwan goshtay juntaran\x * \xo 15:8 \xt Éxo. 40.34; 1Rey. 8.10–11; 2Crón. 5.13–14; Isa. 6.4\x* syëlucho caycaj Templuman. Chaymanga manami pipis yaycuyta camäpacuranchu Tayta Diospa ganchis castïguncunata anjilcuna jichamuyta ushanancama. \c 16 \s1 Ganchis bäsucunacho caycaj castïgucunata tacshimushan \p \v 1 Chaypitanami wiyarä syëlucho caycaj Templupita ganchis anjilcunaman cayno gayacuycajta: «Ayway chararashayqui bäsupita Diospa castïgunta runacuna tiyashan pachaman tacshiramuy.» \p \v 2 Chaymi rimir caj anjil cay pachaman tacshiramuran chararashan bäsucho caycaj castïguta. Chaura waräcuy señalashan cajcunata, waräcuy-niraj ïduluta adurajcunataga gueri fiyupa usharan. Chay gueriwanmi paycuna fiyupa ñacaran.\x * \xo 16:2 \xt Éxo. 9.10; Deut. 28.35\x* \p \v 3 Ishcay caj anjilnami lamarman tacshiramuran charaycashan bäsucho caycaj castïguta. Chaymi lamarga yawarman ticraran. Chaura lamarcho caycajcunaga llapan wañuran. \p \v 4 Quimsa caj anjilnami llapan mayucunaman, pucyucunamanpis tacshiramuran charaycashan cöpacho caycaj castïguta. Chaymi mayupis pucyupis yawarman ticracuriran.\x * \xo 16:4 \xt Éxo. 7.17–21; Sal. 78.44\x* \v 5 Nircurnami wiyarä yacupaj munayniyoj caycaj anjil cayno nimojta: \q1 «Tayta Dios, alli arriglajmi canqui. \q1 Runacuna jucha rurashanpitami jusgaycanqui. \q1 Unaypita-pacha imaycamapis cawaj Diosmi canqui. \q1 \v 6 Chay runacunaga gamman yäracojcunata, profëtacunatapis wañuchiranmi. \q1 Yawarninta jichar wañuchishanpitami quiquincunapis cananga yawarllatana upuycan. \q1 Cananga rurashanman-jinami paytapis chayaycan.» \p \v 7 Chaynöpis wiyarä syëlucho caj altarpita cayno nimojta: «¡Llapanpaj munayniyoj Tayta Dios rasun cajpita allimi jusgashcanqui!» \p \v 8 Chuscu caj anjilnami intiman tacshimuran chararaycashan bäsucho caycaj castïguta. Chaura intiga runacunata ruparan. \v 9 Rupaptinpis runacunaga jucha rurayta manami cachaycuranchu. Ni Tayta Diosmanpis manami yäracuranchu. Chaypa ruquenga Tayta Diospa contranmi ima-aycatapis rimaran. Chayno rimaran Tayta Dios castigananpaj caycashanta musyaycarmi. \p \v 10 Pichga caj anjilnami waräcuy mandashan runacunaman tacshimuran chararaycashan bäsucho caycaj castïguta. Chaymi waräcuy mandashan partiga chacacäcuran.\x * \xo 16:10 \xt Éxo. 10.21\x* Runacunanami fiyupa nanaywan galluncunatapis cañiran. \v 11 Fiyupa nanächicuycarpis gueriwan ñacaycarpis syëlucho caycaj Tayta Diospa contran rimaran. Jucha rurashancunapita mana arpinticuranchu. \p \v 12 Sojta caj anjilnami Éufrates mayuman tacshimuran chararaycashan bäsucho caycaj castïguta. Chaymi mayu chaquicäcuran\x * \xo 16:12 \xt Isa. 11.15\x* inti yagamunan caj-lä nasyunpita shamoj mandajcuna suldäruncunawan päsamunanpaj. \v 13 Chaypitanami ricarä säpu-niraj dyablucuna dragonpa shiminpita, waräcuypa shiminpita, allpapita llojshimoj engañacoj waräcuypa shiminpita llojshimojta. Chay cajtami engañacoj profëta niran. \v 14 Chay quimsan dyablucunaga milagrucunatapis ruraran. May-chaypapis aywar nasyun mandajcunata suldäruntinta shuntaran Tayta Dios cay pachata jusganan junaj pillyananpaj. \p \v 15 Jesucristo niran: «Tantiyacuy. Mana yarpashayqui örami suwanöpis\x * \xo 16:15 \xt Mat. 24.43–44; Luc. 12.39–40; Apoc. 3.3\x* illajpita shamushaj. Cushishami canga allita ruraycar mayaj-mayajlla shuyarämajcunaga. Camaricöni caycajta gamcunata tariptë runacunapa ñaupancho garapächulla car pengacushayquinömi Tayta Diospa ñaupancho jusgashushayqui öra pasaypa pengacunquipaj.» \p \v 16 Chaypitanami suldäruncunatawan llapan mandajcunata chay quimsa dyablucuna shuntaran hebreo rimaycho Armagedón\x * \xo 16:16 \xt Jue. 5.19; 2Rey. 9.27; 23.29; 2Crón. 35.22; Zac. 12.11\x* nishan partiman. \p \v 17 Ganchis caj anjilnami wayraman tacshimuran chararaycashan bäsucho caycaj castïguta. Chaymi syëlucho caycaj Templupita sinchipa cayno nimojta wiyarä: «¡Llapan castïgucuna cumlishanami!» \v 18 Chaura achicyaypa achicyar illgömuran. Räyupis junrururan. Timlur captin pachapis fiyupa sicsicyaran.\x * \xo 16:18 \xt Apoc. 8.5; 11.13, 19\x* Runacunaga manami imaypis ricaranchu chayno timlur cajta. \v 19 Jatun Babilonia siudätaga runacuna llutanta rurashanpitami Tayta Dios rabyar fiyupa castigaran. Chaymi chay siudäga quimsaman raquicäcuran. Waquin siudänincunanami juchur ushacaran.\x * \xo 16:19 \xt Isa. 51.17; Jer. 25.15; Apoc. 14.10\x* \v 20 Llapan lamar chaupin tishgucunapis, jircacunapis ushacaran.\x * \xo 16:20 \xt Apoc. 6.14\x* \v 21 Syëlupitanami chuscu arröbano runtu tamya\x * \xo 16:21 \xt Éxo. 9.23; Apoc. 11.19\x* runacunapa jananman tamyamuran. Chay runtu tamyawan ñacar runacunaga Tayta Diospa contran fiyupa rimaran. \c 17 \s1 Mañösa warmiman Babilonia siudäta tincuchishan \p \v 1 Bäsuta tacshimoj ganchis anjilpita juc aywaycamur nimaran: «Shamuy, mayu tincojcho jamaraycaj mañösa warmita Tayta Dios imano castigashantapis ricachishayqui.\x * \xo 17:1 \xt Jer. 51.13\x* \v 2 Chay warmiga mana pengacuypami mandajcunata chasquisha. Runacunapis paywan juchata rurar machashpanmi pirdicasha.»\x * \xo 17:2 \xt Isa. 23.17; Jer. 51.7\x* \p \v 3 Nircurnaga chay anjil pushamaran chunyajman. Chaychömi ricarä puca waräcuyta warmi muntasha caycajta. Waräcuyga caran ganchis umayoj, chunca wagrayoj. Chay waräcuypa jananchönami Tayta Diospa contran isquirbiraycaran.\x * \xo 17:3 \xt Apoc. 13.1\x* \v 4 Warmipa röpanmi caran rïcucuna jaticushanno fïnu tëlapita puca-püru. Payga goriwan, cuyayllapaj rumicunawan, perlascunawanpis adurnasha caycaran. Chararashan gori bäsuchönami\x * \xo 17:4 \xt Jer. 51.7\x* caycaran melanaypaj llapan jucha rurashancuna. \v 5 Urcunchönami sasa tantiyay isquirbiraycaran cayno nir: \b \qc «\sc Nogaga jatuncaray Babiloniami cä.\sc* \qc \sc Nogami mañösa warmicunapa maman cä.\sc* \qc \sc Tucuy jucha rurajcunapapis maman cä.\sc*» \b \m \v 6 Chaypita ricärishächönami cuentata gocurirä Jesucristuman yäracojcunata wañurcachir yawarninta upushanwan chay warmi machasha caycajta. \p Chayta ricaycur mancharirmi imata ruraytapis mana camäpacurächu. \v 7 Chaura anjil nimaran: «¿Imanirtaj manchacasha caycanqui? Cananmi tantiyachishayqui chay warmipaj y chay ganchis umayoj, chunca wagrayoj waräcuy pï cashantapis. \v 8 Chay ricashayqui puca waräcuyga ñaupata cawaycasha carpis cananga manami cawannachu. Chaypis cawarircamurmi wanwanyaycajpita llojshimonga.\x * \xo 17:8 \xt Dan. 7.7; Apoc. 11.7\x* Ichanga castïguman aywanallanpänami llojshimongapis. Jutincuna Tayta Diospa libruncho\x * \xo 17:8 \xt Sal. 69.28; Apoc. 3.5; 13.8\x* mana apuntarajcunaga waräcuy shamojta ricar almirangami. Chay waräcuyga unaymi cawaran. Cananga manana cawannachu. Ichanga yapay yurimojta ricashpanmi almiranga. \p \v 9 «Chayta tantiyananpäga sumaj yarpaysaparämi canan. Waräcuypa ganchis umancunaga caycan mañösa warmi jamarashan ganchis lömacunami y ganchis mandajcunami. \v 10 Chay ganchis mandajcunapita pichga mandajcunaga maynami ushacasha. Jucga cananmi mandaycan. Ganchis caj yurimoj mandajmi ichanga wallca diyalla mandangapis. \v 11 Ñaupata caj cawaj waräcuy canan manana caycäga pusaj caj mandajmi caycan. Chayga ganchis caj mandajllami canga. Chaypitanami payga infiernuman gaycusha canga imaycamapis ñacananpaj. \p \v 12 «Chunca wagracunata ricashayquega chunca mandajcunami.\x * \xo 17:12 \xt Dan. 7.24\x* Paycunaga manarämi mandayta gallaycunrächu. Juc timpullapämi mandaj cayta chasquenga waräcuywan iwal mandananpaj. \v 13 Chay chunca mandajcunaga chay yarpayllami canga. Paycunaga parlacurcurmi munayninta gonga waräcuyta. \v 14 Nircur waräcuywan chay mandajcuna Cashni uyshapa contran jatarenga. Chaypis raycunapa Raynin carmi Cashni uysha binsenga. Payga binsenga Tayta Dios acrashan runacunawanmi. Chay runacunaga caycan Tayta Dios gayashanmi, payta wiyacojcunami.»\x * \xo 17:14 \xt Deut. 10.17; Apoc. 19.16\x* \p \v 15 Chaypitanami anjil nimaran: «Mañösa warmi jamaraycashan cajcho caycaj yacoga tincun may-chay marca runacunamanmi, may-chay nasyun runacunamanmi, tucuy rimayta rimaj runacunamanmi. \v 16 Chay chunca mandajcunapis, waräcuypis fiyupami chiquicurconga mañösa warmitaga. Chaymi warmitaga galallata cachayconga. Llapanninta apaconga. Wañurcachir ruparachenga. \v 17 Waräcuywan chay chunca mandajcuna chay warmita ushacächenga Tayta Dios nishannöllami. Chaypämi chay chunca mandajcunaga waräcuyta munayninta gonga. Chayno canga Tayta Dios nishancuna llapanpis cumlinanpämi. \v 18 Puca waräcuyta muntaraycaj mañösa warmiga jatuncaray siudämanmi tincuycan. Chay siudäpa mandajnenga may-chaycho tiyaj mandajcunatapis munayninchömi charararan.» \c 18 \s1 Babilonia ushacänanpaj cashan \p \v 1 Chaypitanami ricarä munayniyoj anjil fiyupa achicyaycar janajpita uraycämojta. Chay achicyayninmi intëru pachata achicyaran. \v 2 Chay anjilmi sinchipa nimuran: \q1 «¡Ushacashanami Babilonia! \q1 ¡Ushacashanami jatuncaray siudä!\x * \xo 18:2 \xt Isa. 21.9; Jer. 51.8; Apoc. 14.8\x* \q1 Cananga dyablucunallanami chaycho tiyaycan. \q1 Chaychöga ganra äbicunallanami, asyaj animalcunallanami tiyaycan.\x * \xo 18:2 \xt Isa. 13.21; Jer. 50.39\x* \q1 \v 3 Mañösa car juchata rurashanwanmi llapan nasyuncuna machasha.\x * \xo 18:3 \xt Isa. 23.17; Jer. 51.7\x* \q1 Tucuy nasyuncunapa raynincunapis paywan cacusha. \q1 Cay pachacho caj nigusyanticunapis fiyupa rïcuyasha \q1 tucuy munashanta payta ranticushpan.» \m \v 4 Chaynöpis yapay wiyarä janaj pachapita cayno nimojta: \q1 «Acrashä runacuna, chay siudäpita aywacuy\x * \xo 18:4 \xt Isa. 48.20; Jer. 50.8; 51.6, 45\x* \q1 pay juchata rurashanno mana ruranayquipaj, \q1 juchata rurashanpita castïgu chayashan gamcunata mana chayashunayquipaj. \q1 \v 5 Payga pasaypa juchasapami caycan.\x * \xo 18:5 \xt Gén. 18.20–21; Jer. 51.9\x* \q1 Mana alli rurashancunataga Tayta Dios llapantami musyaycan. \q1 \v 6 Imanömi jucta ruraran chayno paytapis ruray. \q1 Rurashanpita masta cutichiy.\x * \xo 18:6 \xt Sal. 28.4; 137.8; Jer. 50.29\x* \q1 Juccunata machächir ñacachishan bäsunman quiquintaga mas aypallata camaripay. \q1 \v 7 Payga ima-aycayojpis car fiyupa alli-tucushpanmi cawaran. \q1 Chayno alli goyashanpita cananga payta ñacachiy, llaquicachiy. \q1 Payga shonguncho caynömi nej: \q1 ‹Nogaga raynanömi caycä. \q1 Manami biyüdachu cä. \q1 Manami imaypis ñacashächu› nir. \q1 \v 8 Chayno cashanpitami juc junajllacho fiyupa ñacaycuna payman chayanga.\x * \xo 18:8 \xt Isa. 47.7–9\x* \q1 Wañuypis, ñacaypis, yargaypis illajpitami chayanga. \q1 Nircurnami rupar fiyupa ushacanga. \q1 Paytaga llapanpaj munayniyoj Tayta Diosmi castigangapaj.» \p \v 9 Chay siudäpita goshtay jatariycajta ricarmi llapan nasyuncunapa mandajnincuna llaquicur waganga. Chay mandajcunaga paywan cacushpanmi pasaypa juchata ruraran. Tayta Diospa contran imatapis mana manchacuypa ruraran. \v 10 Fiyupa castigashanta ricarmi carullapita ricarpanga. Cayno nirmi gapachaconga: \q1 «¡Ay, ay Babilonia! \q1 ¡Munayniyojchaj carayquega! \q1 ¡Cananga illajpitachaj juc rätulla ushacäcushcanqui!»\x * \xo 18:10 \xt Eze. 26.16–17\x* \p \v 11 Chaynömi llapan nigusyanticunapis waganga chay siudä ushacashanpita. Manami canganachu pipis nigusyuncunata rantinanpaj.\x * \xo 18:11 \xt Eze. 27.31, 36\x* \v 12 Chay nigusyanticunaga ranticunanpaj apaj gorita, guellayta, cuyayllapaj rumicunatapis, lïnupita tëlata, sëdapita tëlata, puca chicnu tëlata, cuestaj guerupita tucuy-niraj tablacunata, cuyayllapaj marfilpita, runsipita, fyërrupita, marmolpita rurasha cajcunata, \v 13 canëlata, insinsuta, mïrrata, tucuy alli asyaj jachacunata, bïnuta, asëtita, jarinata, rïguta, cargacuna caj uywacunata, uyshata, cawallucunata, carrëtacunatapis. Uywaycunatapis ranticoj aruchinanpaj.\x * \xo 18:13 \xt Eze. 27.12–13, 22\x* \v 14 Nigusyanticunami cantapanga cayno nir: \q1 «Cananga alli sillu micuyta manami micunquipänachu. \q1 Shonguyqui munashanta manami tarinquipänachu. \q1 Alli goyayniquipis ushacashanami. \q1 Guellayniquipis llapanmi ushacasha.» \p \v 15 Babiloniata ranticur rïcuyaj nigusyanticunaga rupaycajta ricaycur wagar carullapita manchacasha ricarpanga\x * \xo 18:15 \xt Eze. 27.31, 36\x* \q1 \v 16 «¡Ay jatuncaray siudä! \q1 Cuyayllapaj car lïnupita rurasha puca chicnu alli röpashami caran. \q1 Goriwan, perlascunawan, cuyayllapaj rumicunawan adurnashami caran. \q1 \v 17 ¡Llapan ima-aycayquipis illajpita ushajpämi ushacasha!» nir. \p Büqui manijaj runacuna, büquicho llapan arupacojcunapis carullapita ricaraycar quëdaconga.\x * \xo 18:17 \xt Isa. 23.14; Eze. 27.26–30\x* \v 18 Chay marcapita goshtay jatarejta ricar fiyupa waganga «Chay siudäno ¿mayllachöga cashachuraj juc siudä?» nir.\x * \xo 18:18 \xt Eze. 27.32\x* \v 19 Nircorga fiyupa wagar gapararmi allpatapis umanman wiñacur nenga: \q1 «¡Ay jatuncaray siudä! \q1 Chaychömi büquiyojcuna nigusyunta ranticur llapanpis rïcuyasha. \q1 Cananga illajpitachaj juc rätulla ushacäcusha.»\x * \xo 18:19 \xt Eze. 27.30–34\x* \b \q1 \v 20 Syëlucho cajcuna, fiyupa cushicuy.\x * \xo 18:20 \xt Deut. 32.43; Jer. 51.48\x* \q1 Tayta Diospa apostulnincuna, profëtancuna, llapan yäracojcunapis cushicuy. \q1 Gamcunata ñacachishushayquipitami Tayta Dios chay siudäta ushacächisha. \p \v 21 Chaura munayniyoj anjil mulinu rumita-niraj jogarcur lamarman jitarir niran: \q1 «Chaynömi päsashunquipaj jatuncaray Babilonia siudätaga.\x * \xo 18:21 \xt Jer. 51.63–64\x* \q1 Mananami imaypis ricashunquipänachu.\x * \xo 18:21 \xt Eze. 26.21\x*\fig Mulinu rumi|src="LB00130B.TIF" size="col" loc="Rev. 18.21" ref="Apoc. 18.21" \fig* \q1 \v 22 Mananami cantashancunapis wiyacangapänachu. \q1 Mananami imaypis wiyacanganachu cälliquicunacho arpa, pincullu ni trompëta wagashanpis.\x * \xo 18:22 \xt Isa. 24.8; Eze. 26.13\x* \q1 Gam cajchöga mananami ima aruyta yachajcunapis canganachu. \q1 Mulinu agashanpis manami wiyacanganachu. \q1 \v 23 Pipis mana tiyaptin achquipis mananami achicyanganachu. \q1 Casaray fistapis mananami canganachu.\x * \xo 18:23 \xt Jer. 7.34; 25.10\x* \q1 Munayniyoj nigusyanticunapis manami canganachu. \q1 Brüju car may-chaychöpis tiyaj runacunata engañashayquipitami chayno ushacanquipaj.» \p \v 24 Chay siudä runacunami juchayoj caycan Tayta Diospa profëtancunata, yäracojcunata may-chaychöpis wañuchishanpita. Chaypitami paycunaga castigasha canga.\x * \xo 18:24 \xt Jer. 51.49\x* \c 19 \p \v 1 Chaypitaga syëlucho aypalla sinchipa cantamojta wiyarä: \q1 «¡Tayta Diosninchi alabasha cachun! \q1 ¡Paymi munayninwan runacunata salban! \q1 ¡Llapanpäpis munayniyojmi caycan! \q1 \v 2 Payga rasun cajpita allimi jusgasha. \q1 Llapan runacunata juchata rurachej mañösatapis castigashanami. \q1 Tayta Diosta sirbejcunata wañuchishanpitami castigasha.»\x * \xo 19:2 \xt Deut. 32.43; 2Rey. 9.7\x* \p \v 3 Nircurnami anjilcuna yapay niran: \q1 «¡Tayta Diosninchi alabasha cachun! \q1 Chay siudätaga rupacurcushami. \q1 Rupaptin mana chawaypami goshtay jatariycanga.»\x * \xo 19:3 \xt Isa. 34.10\x* \p \v 4 Chaypitanami Tayta Diospa ñaupancho caj ishcay chunca chuscu (24) mayur runacuna, chuscu munayniyoj anjil-nirajcunapis gongurpacuran llapanpaj munayniyoj Tayta Diosta adurananpaj. Paycunami niran: «¡Amén, Tayta Dios alabasha cachun!» \p \v 5 Tayta Dios jamaraycashan ñaupanpitanami wiyacämuran: \q1 «¡Dios munashanno cawajcuna Tayta Diosta alabay! \q1 ¡Jatunpis tacshapis llapayqui Tayta Diosta alabay!» nir.\x * \xo 19:5 \xt Sal. 115.13\x* \s1 Syëlucho casaray fista cashan \p \v 6 Chaypitaga chayasha mayu aywar gaparashanno,\x * \xo 19:6 \xt Eze. 1.24\x* räyu junrurushanno, achca runacuna rimashanno wiyacaran. Cayno niycaran: \q1 «¡Tayta Diosninchi alabasha cachun! \q1 ¡Paymi munaynincho llapanta chararaycan!\x * \xo 19:6 \xt Sal. 93.1; 97.1; 99.1\x* \q1 \v 7 ¡Llapan shongunchïwan cushicushun! \q1 Tayta Diosninchïta alabashun-llapa. \q1 Chayamushanami Cashni uysha casarananpaj caj fista. \q1 Parlay-masin jipashpis listu camaricushanami caycan.\x * \xo 19:7 \xt Efe. 5.23–32\x* \q1 \v 8 Chay jipashtami lïnupita achicyaycachaycaj fïnu röpata jaticunanpaj camaripasha.»\x * \xo 19:8 \xt Apoc. 7.14\x* \p (Chay fïnu lïnu röpaga Tayta Diosman yäracojcuna allicunata rurashancunami caycan.) \p \v 9 Chaymi nogawan caycaj anjil nimaran: «Cayta isquirbiy: Cushishami canga Cashni uyshapa casaray fistanman gayachisha caj runacunaga.»\x * \xo 19:9 \xt Mat. 22.2–3\x* Nircur nimaran: «Cay nishäcunaga Tayta Dios nishanmi caycan.» \p \v 10 Nimaptin anjilta aduranäpaj gongurpacurä. Chaymi pay nimaran: «Nogataga ama aduramaychu. Nogapis gamno, yäracoj-masiquicunanöllami Tayta Diospa sirbejnin caycä. Tayta Diosllanchïta adurayga. Jesucristupaj nishäcunaga llapanpis caycan profëtacunatano Tayta Diosninchi willachimashallanmi.» \s1 Jesucristo cay pachaman cutimunanpaj cashan \p \v 11 Chaypitanami ricarä janaj pachapa puncun quicharaycämojta.\x * \xo 19:11 \xt Eze. 1.1\x* Yuraj cawallun muntasha caycajtapis ricarä. Muntaraycäga caran nishanta cumlejmi.\x * \xo 19:11 \xt Sal. 96.13; Isa. 11.4\x* Paymi pitapis mana chapaypa juchancunapita jusganga. \v 12 Ñawincunami ninanöraj achicyaran.\x * \xo 19:12 \xt Dan. 10.6\x* Umanchömi achca corönacunata jatiraycaran. Urcunchönami jutin isquirbiraycaran. Chay isquirbiraycaj ima niycashantapis quiquillanmi musyaran. \v 13 Röpanpitaga yawarmi jutuycaran. Paypa jutenga: Tayta Diospa Palabranmi.\x * \xo 19:13 \xt Juan 1.1, 14\x* \p \v 14 Paytami aywäshimuran yuraj cawallun muntasha janaj pachapita caj suldärucuna. Paycunaga lïnupita fïnu yuraj röpan jatishami caycaran. \v 15 Llapan nasyuncunata castigananpämi afilasha sabli shiminpita llojshimuran. Chaywanmi llutanta ruraj runacunata fiyupa rabyar mana cuyapaypa castiganga.\x * \xo 19:15 \xt Sal. 2.9\x* Übasta gapchishannömi runacunata castiganga llapanpaj munayniyoj Tayta Diosta rabyachishanpita.\x * \xo 19:15 \xt Isa. 63.3; Lam. 1.15; Joel 3.13; Apoc. 14.20\x* \v 16 Racu chancancho y jacurashanchömi isquirbiraycaran «\sc Raycunapa Raynin, mandajcunapa Mandajnin\sc*» nir.\x * \xo 19:16 \xt Deut. 10.17; Apoc. 17.14\x* \p \v 17 Chaypita ricarä inti janancho juc anjil ichiraycämojta. Chay anjilmi aycha micoj äbicunata gayacur niran: «¡Llapayqui shamuy Tayta Dios camarishan micuyta micunayquipaj! \v 18 Chaura gamcunaga tucuy casta runacunapa aychantami micunquipaj. Nasyun mandajcunapata, suldärucunapata, suldärucunapa mandajnincunapata, muntacushan cawalluncunapa aychantapis micunquipämi. Rïcu, pobri captinpis, yachaj, mana yachaj captinpis, llapanpa aychantami micunquipaj.»\x * \xo 19:18 \xt Eze. 39.17–20\x* \p \v 19 Chaychömi ricarä lamarpita llojshimoj waräcuyta y llapan nasyuncunapa mandajnincuna suldäruncunawan caycajta. Paycunami shuntacaran yuraj cawallun muntashata y suldäruncunatawan magananpaj. \v 20 Chaymi waräcuyta y engañacoj profëtatapis Jesucristo prësu chariran. Manaraj prësu chariptinmi chay engañacoj profëtaga milagrucunata ruraran runacunata engañananpaj. Engañashpanmi chay waräcuypa señalninwan señalachiran, ïdulunta adurachiran.\x * \xo 19:20 \xt Apoc. 13.1–18\x* Chaypitami waräcuyta, engañacoj profëtatapis cawaycajta Jesucristo gaycuran asufriyoj nina rataycaj gochaman. \v 21 Waräcuypa suldäruncunatanami yuraj cawalluta muntaraycäga wañuchiran shiminpita llojshimoj sabliwan. Chay wañojcunapa aychantanami aycha micoj äbicuna sacsanancama micuran. \c 20 \s1 Waranga wata cay pachacho Jesús mandananpaj cashan \p \v 1 Chaypitanami ricarä syëlupita juc anjil uraycämojta. Chay anjilmi urämuran cadinata y wanwanyaycaj pachapa shiminpa lläbinta aptasha. \v 2 Dragonta chariycurmi cadinawan anjil wataran. Chay dragonga dyablu nishan Satanasmi caran.\x * \xo 20:2 \xt Gén. 3.1\x* Satanastaga waranga (1,000) watacama wataycuran. \v 3 Wanwanyaycaj pachaman jitarpur wichgarcuran pitapis mana engañananpaj. Puncuta wichgarcur sëllurcuran. Waranga watata cumlircuptinnami rätullana libri cachayconga puripärinanpaj. \p \v 4 Chaypitanami ricarä mandajcuna jamacunanpaj silluncunata. Chay silluncunamanmi jamaycuran jusgajcunaga.\x * \xo 20:4 \xt Dan. 7.9, 22, 27; Mat. 19.28; Luc. 22.30\x* Chaychica almacunatapis ricarä. Chay almacunaga caran wañuchishan runacunapa almancunami. Jesucristuman yäracur Tayta Diospa alli willacuyninta willacushanpitami paycunataga wañuchiran.\x * \xo 20:4 \xt Apoc. 6.9\x* Paycunaga manami aduraranchu waräcuyta. Urcunman ni maquinmanpis manami señalachicuranchu waräcuypa señalninwanga.\x * \xo 20:4 \xt Apoc. 13.16–17; 14.9\x* Waräcuypa ïduluntapis manami aduraranchu. Chay wañuchishan runacunaga cawarircamur waranga (1,000) watami Jesucristuwan mandanga. \v 5 Chay cajcunaga rimir caj cawarimojllarämi caycan. Waquin wañojcunaga manarämi cawarimongarächu waranga (1,000) wata cumlinancama. \v 6 Rimir caj cawarimojcunaga cushishami cawanga.\x * \xo 20:6 \xt Apoc. 1.6; 5.10\x* Paycunaga manami guepa caj wañuyman chayanganachu. Chaypa ruquenga paycuna canga Tayta Diospa y Jesucristupa cürancunallanami. Paywanmi waranga (1,000) wata mandanga. \s1 Satanasta infiernuman gaycunanpaj cashan \p \v 7 Waranga (1,000) wata päsarcuptinnami prësu caycashanpita Satanasta cachayconga. \v 8 Chaymi may-chaypapis purenga runacunata engañananpaj. Chayno engañaptinmi Gog, Magog\x * \xo 20:8 \xt Eze. 38.2, 9, 15\x* nishan nasyuncunapa suldäruncunapis guërrapaj shuntacanga. Lamar cuchuncho agush aypalla cashannömi chay suldärucunapis aypalla canga. \p \v 9 Chay suldärucunami jatun pampaman shuntacanga. Nircorga Tayta Diosman yäracoj runacunata y Jerusalentapis curalapayconga. Chayno curalaraycaptinmi Tayta Diosga syëlupita ninata cachamonga chay suldärucunata usharinanpaj. \v 10 Runacunata engañaj dyablutana Tayta Dios gayconga asufriyoj nina rataycaj gochaman. Waräcuytapis engañacoj profëtatapis maynami gaycusha. Paycunaga para-simrimi chacaypa junajpapis ñacanga. \s1 Llapan runacunata Tayta Dios jusgananpaj cashan \p \v 11 Chaypita ricarä jatuncaray yuraj achicyaycachaycaj sillunta. Chaychömi Tayta Dios jamaraycaran. Chay örami syëlupis cay pachapis illgacäcuran. Mananami mas ricacarannachu. \v 12 Sillun ñaupanchönami ricarä wañushanpita llapan runacuna cawarircamur ichirpaycajta. Chaymi librucunata Tayta Dios quicharan. Juc libruchömi apuntaraycaran Tayta Diospa ñaupancho imaycamapis cawananpaj\x * \xo 20:12 \xt Sal. 69.28; Apoc. 3.5\x* cajcunapa jutincuna. Waquin librucunachönami apuntaraycaran runacuna cawaycashan-wichan allita u mana allita rurashancunapis. Chaymi Tayta Diosga runacunata jusgaran imanöpis librucho isquirbiraycashanno.\x * \xo 20:12 \xt Dan. 7.9–10\x* \v 13 Lamarcho wañojcuna, pamparajcuna, may-chaycho wañojcunapis cawarimuran. Llapantami Tayta Dios jusgaran rurashanman-tupu. \p \v 14 Chaypitanami wañojcuna caycashan wanwanyaycaj y murtipis nina gochaman gaycusha caran. Chayga guepa caj wañuymi caycan.\x * \xo 20:14 \xt Mat. 25.41; Apoc. 2.11; 21.8\x* \v 15 Libro de bïdacho jutincuna mana apuntaraj cajcunataga nina rataycaj gochamanmi gaycuriran. \c 21 \s1 Cay pachapis, syëlupis mushoj cananpaj cashan \p \v 1 Chaypitanami ricarä mushoj pachata,\x * \xo 21:1 \xt Isa. 65.17; 66.22; 2Ped. 3.13\x* mushoj syëluta. Ñaupa caj pachapis, ñaupa caj syëlupis illgashana caran. Lamarpis mana carannachu. \v 2 Ricarä mushoj Jerusalén siudätapis\x * \xo 21:2 \xt Isa. 52.1\x* Tayta Diospa ñaupanpita bäjaycämojta.\x * \xo 21:2 \xt Gál. 4.26; Apoc. 3.12\x* Casarananpaj mushoj röpan jatisha jipashno cuyayllapaj caycaran.\x * \xo 21:2 \xt Isa. 61.10; Apoc. 19.7–8\x* \v 3 Chaychömi wiyarä sillun cajpita sinchipa cayno nimojta: \q1 «Cananga Tayta Diospa tiyanan runacunachönami caycan. \q1 Paycunawannami goyanga. \q1 Acrashan runacunami canga.\x * \xo 21:3 \xt Lev. 26.11–12; Eze. 37.27\x* \q1 Quiquin Tayta Diosmi Diosninpis canga. \q1 \v 4 Wagay manami canganachu. \q1 Wañuy manami canganachu.\x * \xo 21:4 \xt Isa. 25.8; Apoc. 7.17\x* \q1 Nanächicuypis, llaquicuypis manami canganachu.\x * \xo 21:4 \xt Isa. 35.10; 65.19\x* \q1 Unay caj cawaycunaga llapannami ushacanga.» \p \v 5 Quiquin silluncho jamaraycajnami nimuran: «Llapantapis nogaga mushojmanmi ticrachë. Cay nishäcunaga rasun cajmi. Chaymi nishäcunataga isquirbiy.» \p \v 6 Chaypita yapay nimuran: «Llapanpis cumlishanami. Nogaga gallaycunanpita ushanancamami caycä. Yacunajcunataga dibaldillami cawachicoj yacuta upuchishaj.\x * \xo 21:6 \xt Isa. 55.1; Juan 4.10, 14; 7.37\x* \v 7 Imano ñacarpis imaycamapis yäracamajcunaga alli cawaytami tarenga. Nogami paycunapa Diosnin cashaj. Paycunapis wamrämi canga.\x * \xo 21:7 \xt 2Sam. 7.14; Sal. 89.26–27\x* \v 8 Juchasapacunami ichanga nina gochaman aywanga. Chayga caycan guepa caj wañuymi. Chaymanmi aywanga mana wiyacamajcuna, mana yäracamajcuna, chiquicojcuna, wañuchicojcuna, majayoj caycar jucwan cacojcuna, brüjucuna, ïdulucunata adurajcuna, llullacojcunapis.»\x * \xo 21:8 \xt Mat. 25.41; Apoc. 2.11; 20.14\x* \s1 Mushoj Jerusalén imano cananpaj cashanpis \p \v 9 Nircurnami ganchis anjil caycashanpita juc anjil nogaman shamuran. Chay ganchis anjilcunaga cada-ünun bäsucunacho chararaycaran\x * \xo 21:9 \xt Apoc. 16.1\x* ganchis castïgu chayamunanpaj cajta. Nogaman shamoj anjilmi nimaran: «Shamuy. Cashni uyshapa majan cananpaj cajta ricachishayqui.» \v 10 Ribilamashpan anjil pushamaran jatun altu jircaman. Chaychömi ricachimaran Tayta Dios cajpita mushoj Jerusalén\x * \xo 21:10 \xt Eze. 40.2\x* bäjaycämojta. \v 11 Chay siudäga Tayta Diospa achicyayninwanmi cuyayllapaj espëjuno achicyaycachaycaran. Gueshpi rumino achicyaycachaycaran. \v 12 Chay siudäga altu pergawan curalasha caycaran. Chay curralga caran chunca ishcay puncuyoj. Cada puncunchömi juc anjil caycaran. Chunca ishcay trïbupa jutincunapis juc-cama cada puncucho isquirbiraycaran. \v 13 Quimsa puncucuna caran inti yagamunan caj-läpa, quimsa cajna inti yaganan caj-läpa, quimsa cajnami norte caj-läpa, quimsa cajna sur caj-läpa.\x * \xo 21:13 \xt Eze. 48.30–35\x* \v 14 Chay perga caycaran chunca ishcay rumicuna janancho. Cada rumicunachömi juc-cama Jesucristupa chunca ishcay apostulnincunapa\x * \xo 21:14 \xt Efe. 2.20\x* jutin isquirbiraycaran. \p \v 15 Nogawan caycaj anjilmi gori bärata aptacurcur aywaran chay siudäta, puncuncunata, pergantapis tupumunanpaj.\x * \xo 21:15 \xt Eze. 40.3\x* \v 16 Chay siudäpaga altunpis, anchunpis, largunpis iwal-llami caran. Anjil tupuptin chay siudä caran ishcay waranga ishcay pachacnin (2,200) kilömetru. \v 17 Nircurna perganta tupuran. Chay pergapa anchunmi caran sojta chunca pichga (65) metrun. Runa tupucunan bärawanmi tupuran. \p \v 18 Chay pergaga jaspe rumicunapitami caran. Siudäga goripitami caran espëjuno achicyaycachaycaj. \v 19 Chay pergapa simintonga chunca ishcay cuyayllapaj rumicunawanmi caran. Rimir caj rumi caran jaspe; ishcay caj rumi zafiro; quimsa caj rumi ágata, chuscu caj rumi esmeralda; \v 20 pichga caj rumi ónice; sojta caj rumi cornalina; ganchis caj rumi crisólito; pusaj caj rumi berilo; isgun caj rumi topacio; chunca caj rumi crisoprasa; chunca juc caj rumi jacinto; chunca ishcay caj ruminami amatista. \v 21 Chay pergapa puncuncunami cada ünun caran juc perlaspita rurasha.\x * \xo 21:21 \xt Isa. 54.11–12\x* Chay siudäpa jatun caj cällinmi caran achic-achicyaycaj goripita. \p \v 22 Chay siudächöga Templuta manami ricarächu. Templu cananpa ruquenga munayniyoj Tayta Dios y Cashni uyshami Templu caycaran. \v 23 Chay siudäta quiquin Tayta Dios\x * \xo 21:23 \xt Isa. 60.19–20\x* y Cashni uysha\x * \xo 21:23 \xt Juan 8.12\x* achicyapaptinmi intipis ni quillapis mana canganachu. \v 24 Llapan nasyuncunapis Tayta Diosninchïpa siudänin achicyashallanwanmi cawanga.\x * \xo 21:24 \xt Isa. 60.3\x* Chay nasyuncunapa mandajnincunapis chay siudämanmi riquësancunata apanga. \v 25 Siudäpa puncuncunaga manami imaypis wichgarangachu. Chaychöga pacha manami chacangachu.\x * \xo 21:25 \xt Isa. 60.11\x* \v 26 Llapan runacunami chay siudäman riquësancunata apanga. \v 27 Chaychöga caycanga Cashni uyshapa libro de bïdancho jutincunata apuntasha cajcunallami. Chaychöga manami cangachu juchasapacuna,\x * \xo 21:27 \xt Isa. 52.1; Eze. 44.9\x* pengaypaj llutanta rurajcuna ni llullacojcunapis. \c 22 \p \v 1 Chaypitanami anjil ricachimaran imaycamapis cawachicoj chuya mayuta.\x * \xo 22:1 \xt Eze. 47.1, 12; Zac. 14.8\x* Chay yacuga llojshiycämuran Tayta Dios y Cashni uysha jamaraycashan sillun rurinpitami. \v 2 Siudäpa jatun cällin chaupinpami chay mayu aywaycaran. Cuchuncunachömi imaycamapis cawachicoj yöracuna caycaran.\x * \xo 22:2 \xt Gén. 2.9\x* Chay yöracunami cada quilla wayoj. Yörapa wayuyninta micur runacuna manami wañurannachu. Öjancunanami llapan nasyun runacunapaj jampi caran. \p \v 3 Chay siudächöga manami maldisyunädu canganachu.\x * \xo 22:3 \xt Gén. 3.17\x* Chaychöga Tayta Dioswan Cashni uyshami caycanga. Sirbejnincunanami sirbir aduraycanga. \v 4 Chaychöga Tayta Diosta llapanmi rejsengapaj.\x * \xo 22:4 \xt Sal. 17.15; Mat. 5.8; 1Juan 3.2\x* Llapan chaycho cajcunapa urcuncunachömi Tayta Diospa jutinpis señalaraycanga. \v 5 Chaychöga pachapis manami chacanganachu. Tayta Dios achicyapaptin\x * \xo 22:5 \xt Isa. 60.19; Apoc. 21.23\x* intitapis, ima achquitapis manami nistanganachu. Tayta Dioswan y Cashni uyshawanmi paycunaga imaycamapis mandanga.\x * \xo 22:5 \xt Dan. 7.18\x* \s1 Jesucristo cutimunanpaj cashan \p \v 6 Chaypitana anjil nimaran: «Cay willashäcunaga rasun cajmi. Profëtancunata tantiyachej Tayta Diosmi cachamasha imapis cananpaj cajcunata acrashancunata willanäpaj. Willashäcunaga cumlinanpänami caycan.» \p \v 7 Chaynöpis Jesucristo nin: «Shamunäpänami caycä. Cushishami cawanga cay librucho isquirbiraycashanta wiyacojcunaga.» \p \v 8 Noga Juanmi chaycunata ricashcä y wiyashcä. Chaymi llapanta ricachimaj anjilpa ñaupanman gongurpaycurä aduranäpaj. \v 9 Anjilna nimaran: «Nogataga ama aduramaychu. Profëta-masiquicunanölla, isquirbishayquicunata chasquicojcunanöllami nogapis Tayta Diospa sirbejnin caycä. Quiquin Tayta Diosnillanchïta adurayga.» \p \v 10 Mastapis nimaran: «Cay isquirbishayqui librutaga ama pacarächicuychu. Willashäcunaga cumlinanpänami caycan. \v 11 Chayno caycaptenga mana allita rurajcuna llutanta rurar cawacuycächun. Fiyu cajcunaga fiyu cacuycächun. Alli runacunaga allita rurar cawachun. Tayta Dios munashanno cawajcunaga Tayta Dios munashanno cawacuycächun.»\x * \xo 22:11 \xt Dan. 12.10\x* \p \v 12 Jesucristupis nin: «Nogaga shamunäpänami caycä. Llapantami imatapis rurashanman-tupu premyunta goshaj.\x * \xo 22:12 \xt Jer. 17.10\x* \v 13 Nogaga gallaycunanpita ushanancamami caycä.»\x * \xo 22:13 \xt Isa. 44.6; 48.12; Apoc. 1.17; 2.8\x* \p \v 14 Cushishami cawanga röpanta tagshacojnöpis juchancunapita arpinticojcunaga. Chaymi imaycamapis cawachicoj yörapa\x * \xo 22:14 \xt Gén. 2.9; 3.22\x* wayuyninta miconga. Mushoj Jerusalén siudämanpis yayconga. \v 15 Chay siudächöga manami cangachu juchasapacuna: Diosman mana yäracojcuna, brüjucuna, majayoj caycar jucwan cacojcuna, runa-masinta wañuchejcuna, ïdulucunata adurajcuna, runa-masinta engañajcunapis. \p \v 16 Jesucristumi nin: «Nogami anjilnëta cachamushcä ima päsananpaj cajcunatapis yäracamajcunata musyachinäpaj. Nogaga Davidpita\x * \xo 22:16 \xt Isa. 11.1, 10\x* mirajmi, Waraj estrëllami caycä.» \p \v 17 Espíritu Santupis Jesucristuta chasquicojcunapis «¡Juclla cutimuyna tayta!» niycan. Cay librucho isquirbiraycajcunata liguimushanta wiyajcunapis «Cutimuyna tayta» nichun. Yacunajcunaga shamuchun. Munajcunaga dibaldilla upuchun imaycamapis cawachicoj yacuta.\x * \xo 22:17 \xt Isa. 55.1; Juan 4.10, 14; 7.37\x* \p \v 18 Cay librucho isquirbiraycashanta wiyajcuna sumaj tantiyacuy. Pipis cay isquirbirashancunaman yarpaynincunata yapaptenga Tayta Dios paycunata fiyupami castiganga. Cay librucho runacuna ñacananpaj cashanta isquirbiraycashannömi chay runacuna ñacanga. \v 19 Cay librucho isquirbirashancunapita juc yachachicuyllatapis jorguptenga Tayta Diosmi jutinta libro de bïdapita börranga ñaupanman mana chayananpaj. Chaura mushoj Jerusalén siudämanpis mana yaycur imaycamapis cawachicoj yörapa wayuyninta manami miconganachu.\x * \xo 22:19 \xt Deut. 4.2; 12.32\x* \p \v 20 Cay libruta isquirbinäpaj nogata tantiyachimaj Jesucristo nin: «Au, nogaga shamunäpänami caycä.» \p Chayno niptinmi «¡Amén. Nishayquino jucllana shaycallämuy Tayta Jesús!» niycä. \p \v 21 Taytanchi Jesucristo llapayquita imaypis cuyapar yanapayculläshunqui. [Amén.]