\id JER - Quechua Huallaga Huánuco Bible -Peru 2010 (DBL -2013) \h JEREMÍAS \toc1 Jeremías \toc2 Jeremías \toc3 Jer. \mt1 Jeremías \ili ¿Imataj päsan llapanpis mana allina llojshipämaptinchi? \ili ¿Tayta Diosninchïmanchu aywanchi o paypita gueshpicunchïchu? \im \bd ¿Pitaj caran?\bd* Jeremías ninan caycan «Tayta Dios alliman churan» ninanmi. Pay caran Jerusalenpa sercancho caycaj tacshalla Anatot marcapitami. Cüra famillyami caran. Tayta Dios gayashan öraga wamra mösullami caycaran. Ichanga Tayta Dios nishanta llapantami willacuran chuscu chunca (40) watantin. \im \bd ¿Maychötaj willacuran?\bd* Tayta Diospa willacuyninta Jeremías willacuran Judá nasyuncho caycaj Jerusalenchömi. \im \bd ¿Imaytaj willacuran?\bd* Tayta Diospa willacuyninta Jeremías willacuran Joacim y Sedequías Judäpa raynin cashan-wichanmi (626–585 a.C.). Chay wichan Judá nasyun runacunataga Egipto y Babilonia nasyun runacuna charicurcuyta munaycaran. \im \bd ¿Imataj caycan cay librucho?\bd* Capítulo 1–25 caycan Jeremías willacushan y artita rurashancuna. Chayno artita rurashpanmi musyaycächiran manapis aycällatana Judá y Jerusalén runacuna castigasha cananpaj cashanta. Judá runacunaga manami Tayta Dios munashannöchu cawaycaran. Chaypa ruquin juc-lä nasyunpa diosnincunata aduraj. Pasaypa Tayta Diospa contranmi ricacuran. Tayta Diosllaman yäracunanpa ruquin juc-lä nasyun runacunawan parlacuran. Tayta Dioswan conträtu rurashanta mana cumliycarpis Judá runacunaga yarpaj Jerusalenta y Templunta illgächinanta Tayta Dios mana camacächinanpaj cashanta. \ip Capítulo 26–45 rimaycan rimëru willacushancuna cumlicashanpaj. Chaychömi rimaycan yapay mushoj conträtutana rurananpaj cashanta (30–33). Capítulo 46–51 rimaycan nasyuncunata imanöpis päsananpaj cashantami. Capítulo 52 rimaycan Jerusalén imanöpis ushacashantami. Chaynöpami musyaycächimanchi Jeremías rasunpa profëta cashanta. \c 1 \s1 Gallaycunan \p \v 1 Cay libruchöga willacuycan Hilciaspa wamran Jeremías willacushanpämi y rurashanpämi. Jeremiasga caran cüra castapita mirar aywajmi. Payga Benjamín trïbu tiyashan Anatot marcachömi tiyaran.\x * \xo 1:1 \xt 1Rey. 2.26–27\x* \v 2 Amonpa wamran Josías\x * \xo 1:2 \xt 2Rey. 22.3–23.27; 2Crón. 34.8–35.19\x* chunca quimsan (13) watana Judäpa raynin caycaptinmi Jeremiastaga willacunanpaj \nd Tayta Dios\nd* willaparan. \v 3 Josiaspa wamran Joacim\x * \xo 1:3 \xt 2Rey. 23.36–24.7; 2Crón. 36.5–8\x* Judäpa raynin cashan wichanpis Tayta Diosga Jeremiasta willapaycaranmi. Josiaspa jucaj wamran Sedequías\x * \xo 1:3 \xt 2Rey. 24.18–25.21; 2Crón. 36.11–21\x* chunca juc (11) wataman aywaj pichga quillana Judäpa raynin cashan wichancamapis willapaycaranmi. Chay wichanmi Sedequiasta, Jerusalencho tiyaj runacunata juc-läman prësu apacuran. \s1 Jeremiasta Tayta Dios gayashan \p \v 4 \nd Tayta Dios\nd* gayarcamar cayno nimaran: \q1 \v 5 «Mamayquipa pachancho manaräpis yuriptiqui gamtaga maynami rejsishcä. \q1 Manaräpis mamayqui gueshyacushuptiqui maynami acrarä. \q1 Gamtaga maynami distïnuyquita gorä nasyuncunapaj profëta canayquipaj.»\x * \xo 1:5 \xt Isa. 49.1; Gál. 1.15\x* \p \v 6 Chayno nimaptin noga nirä: «\nd Tayta Dios\nd*, nogaga wamra mösullarämi cä. Manami imano parlaytapis camäpacörächu.» \p \v 7 Chayno niptëpis \nd Tayta Diosga\nd* nimaran: «Ama ‹wamrallarämi cä› niychu. Gamga maymanpis noga mandashämanmi aywanquipaj. Noga nishätami willacunquipäpis. \v 8 Pitapis ama manchacuychu. Nogami imapitapis chapäshayqui. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \p \v 9 Chayno nimarmi \nd Tayta Diosga\nd* shimi wirpäta yataycamar nimaran: \q1 «Nogami yarpayta goshayqui gam parlanayquipaj. \q1 \v 10 Cananmi gamta churä nasyuncuna, mandajcuna munayniquicho cananpaj. \q1 Chaymi gamga paycunata jorgunquipaj; waquintana sajtarinquipaj. \q1 Waquintana illgächinquipaj; waquintana tunichinquipaj. \q1 Waquintana alliman churanquipaj; waquintana sumaj jamachinquipaj.» \p \v 11 Chayno nimarmi \nd Tayta Diosga\nd* tapumaran: «Jeremías ¿imatataj ricaycanqui?» nir. \p Chaura noga nirä: «Ñawin wiñamoj almendro yörapa rämantami.» \p \v 12 \nd Tayta Diosna\nd* nimaran: «Au, rasunpami. Chay yörapa ñawin wiñamushannömi nogapis manapis aycällatana cumlishaj gamta willacachishäta.»\x * \xo 1:12 \xt Isa. 55.10–11; Eze. 12.28\x* \p \v 13 \nd Tayta Diosga\nd* yapay tapumaran: «¿Cananga imatanataj ricaycanqui?» nir. \p Chaura noga nirä: «Manca timpuycajtami. Timpushpan nortipita puwamunanpämi caycan.» \p \v 14 Chaura \nd Tayta Dios\nd* nimaran: «Chaynömi cay nasyuncho tiyajcunamanga nortipita fiyupa manchariypaj ñacaycuna chayamongapaj. \v 15 Norte caj-lä nasyuncunacho tiyajcunata llapantami gayamushaj. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* cayno në. \q1 «Chay runacunaga rayninwan-camami shamongapaj. \q1 Jerusalenman yaycuna quiquin puncucunachömi mandananpaj sillunnincunata churacarcärengapaj. \q1 Sillunnincunata mandananpaj churacarcärenga curalaraycaj perga wajtancunachömi, \q1 Judá nasyuncho caycaj llapan siudäcunachömi. \q1 \v 16 Chay siudäcunacho tiyaj runacunataga juchata rurashanpitami castigashaj. \q1 Paycunaga nogatami gongaycamasha. \q1 Juc-lä nasyun runacuna ‹diosnë› nishancunallapämi insinsutapis goshtachisha. \q1 Quiquincuna diosnincunata rurarcurmi adurasha. \p \v 17 «Gam ichanga Jeremías, sumaj balurchay. Paycunaman ayway. Noga nishäta juctapis mana gongaypa willapanqui. Paycunataga imanillarpis ama manchacuychu. Paycunata manchacuptiquega nogapis paycunapa ñaupancho gamta mancharachïmanmi. \v 18 Cananmi gamta noga churaycä sumaj curalasha caycaj siudäno, fyërru tushano, runsipita tapya caycajno jinyu canayquipaj.\x * \xo 1:18 \xt Jer. 15.20\x* Chaynöpami intëru Judá nasyuncho tiyaj runacunawanga mana manchacuypa llapanwan parlanquipaj. Parlanquipaj Judá nasyunpa raynincunawan, mandajnincunawan, cürancunawan, llapan runacunawanpis. \v 19 Paycunaga gamwan pillyangapaj. Ichanga manami binsishunquipächu. Nogami chapäshayquipaj. Noga \nd Tayta Diosmi \nd*chayno në.» \c 2 \s1 Israelcuna Tayta Diosta cachaycärishan \p \v 1 \nd Tayta Dios\nd* nimaran \v 2 Jerusalenman aywanäpaj, chaycho tiyajcunata noga willapänäpaj. Caynömi \nd Tayta Dios\nd* nin: \q1 «Nogaga yarpaycämi ñaupa wichan \q1 Nogallata wiyacamar cawashayquita.\x * \xo 2:2 \xt Ose. 2.15–16\x* \q1 Chayraj majachacasha jipashnömi cuyamarayqui. \q1 Micuy mana wayunan chunyaj chaqui jircapapis gatirämarayquimi.\x * \xo 2:2 \xt Éxo. 13.17–18; Núm. 14.33–34; 32.13\x* \q1 \v 3 Gamcunaga noga acracushämi carayqui. \q1 Rimir punta shuntar raquishan micuynömi nogapaj raquisha carayqui. \q1 Chaymi ñacachishojcunataga noga castigaj cä. \q1 Castigarmi fiyupa ñacachej cä. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \p \v 4 Jacobpita miraj Israel famillyacuna wiyaycäriy \nd Tayta Dios\nd* imano nishantapis. \v 5 \nd Tayta Diosga\nd* gamcunapaj caynömi nin: \q1 «¿Ima mana allitataj rurashcä \q1 gamcunapa unay awiluyquicuna cachaycamänanpäga? \q1 Mana bälej dioscunata adurajmi aywacuran. \q1 Chaymi quiquincunapis mana bälejna ricacuran. \q1 \v 6 Egiptupita jorgamusha caycaptë, \q1 chunyaj jircapa pushamusha caycaptë, \q1 fiyu chaqui jircapa, yacuynaj jircapa pushamusha caycaptë, \q1 pï-maypis mana tiyashan jircapa, pipis mana purinan jircapa pushamusha caycaptëpis \q1 paycunaga manami yarpachacuranchu noga munashäno cawananpaj.\x * \xo 2:6 \xt Deut. 8.2–16\x* \q1 \v 7 Nogami gamcunata pushamurä ima-aycapis wayunan partiman, \q1 cay particho wayushan frütacunata micunayquipaj, \q1 chaycho ima-ayca alli wayojcunatapis micunayquipaj. \q1 Ichanga gamcuna chayaycamur alli chacräta ganrachishcanqui. \q1 Gamcunaga ticrachishcanqui cay nasyun quiquëpa caycaptin fiyupa melanäcunäpaj. \q1 \v 8 Cüracunapis noga munashänöga manami rurashachu. \q1 Layta yachachejcunapis manami rejsimashachu. \q1 Mandajcunapis nogapa conträ ricacuran. \q1 Profëtacunapis Baalpaj willacusha. \q1 Chayno rurarmi imapäpis mana bälej ïdulucunallaman yäracusha. \q1 \v 9 Chaypitami cananga gamcunawanpis willcayquicunawanpis demandanacushaj. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \b \q1 \v 10 «¿Caycho cashanno mayllachöga cashachuraj? \q1 Mä ayway inti yagamunan caj-lächo caycaj lamar chaupin tishgucunacho tiyaycajcunata sumaj ricamunayquipaj. \q1 Cedarman pitapis cachacuy imano cashantapis musyananpaj. \q1 \v 11 ¿Maygan nasyunllaga diosnincunata rucachishachuraj juc dioscunata adurananpaj?\x * \xo 2:11 \xt Sal. 106.20; Rom. 1.23\x* \q1 ‹Diosnë› nishancunaga manami rasunpa diospischu. \q1 Acrashä runacunami ichanga mana sirbej ïdulucunata aduranan casha \q1 Noga munayniyoj Diosnin caycaptëpis cachaycamasha. \q1 \v 12 Chayno cashanpitaga syëlupis mancharinmi. \q1 Mana allicunata ricashanpitaga sicsicyanmi. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 13 Acrashä runacunaga ishcay casta juchatami rurasha. \q1 Mana chaquej yacu pashtajno caycaptëpis\x * \xo 2:13 \xt Juan 4.10–14; 7.37–38\x* \q1 Nogaman yäracaycämashanpita cachaycamasha. \q1 Y quiquincunami ïdulucunata adurasha sagra pösuncunata rurajno. \q1 Chay pösuncunaga yacuta manami juntachinchu. \b \q1 \v 14 «¿Israel runacunaga uyway runacunachu? \q1 Paycunaga ¿uyway ñacaj cananpächu yurisha? \q1 Chauraga ¿imanirtaj ima-aycantapis suwapaycan? \q1 \v 15 ¿Imanirtaj paycunamanga contrancuna sinchipa gaparpar liyunnöraj yaycun? \q1 Paycunapa nasyunnintaga cachaycärisha ragällatami. \q1 Llapan siudänincunatapis rupaycachishami. \q1 Chaychöga manami pipis tiyannachu. \q1 \v 16 Menfis runacunawan Tafnes runacunapis pengaymanmi churashurayqui. \q1 \v 17 Chaynöga rurasha-cashunqui \q1 Noga \nd Tayta Diosniqui\nd* caycaptë, \q1 caminunpapis pushaj caycaptë cachaycäramashayquipitami. \q1 \v 18 Cananga ¿ima allitataj jorgunqui Egiptuman yäracur, \q1 Nilo mayu yacuta upushpayqui?\x * \xo 2:18 \xt Isa. 30.1–3\x* \q1 ¿Ima allitataj jorgunqui Asiriaman yäracur, \q1 Éufrates mayu yacuta upushpayqui? \q1 \v 19 Quiquiquicunapa juchayquipitami castïgu chayashunqui. \q1 Mana wiyacamashayquipitami mana allimanpis chayanqui. \q1 Imata rurashayquitapis sumaj yarpachacushpayqui mä tincuchiy. \q1 Chaymi tantiyacunquipaj \nd Tayta Diosniquita\nd* cachaycuyga fiyu mana alli cashanta. \q1 Nogataga manami rispitamashcanquinachu. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \b \q1 \v 20 «Unaypita-pachami gamcunaga nogapa conträ ricacurayqui. \q1 Manami wiyacamashcanquichu. \q1 Gamcunaga ‹Manami sirbishayquinachu› nimarayqui. \q1 Chayno nishpayquimi llapan puytush lömacunacho, \q1 rämasapa yöracunapa chaquincunachöpis \q1 guellaypaj cacoj warmino juchata rurashcanqui. \q1 \v 21 Gamcunata nogaga shuyni tiyachirä \q1 mas alli casta caj übasta lantajno, \q1 mas alli casta caj übas murutanömi.\x * \xo 2:21 \xt Isa. 5.1–7; Luc. 13.6–9\x* \q1 Ichanga ¿imanöpataj fiyupa mana alliman ticrashcanqui? \q1 \v 22 Lijyawan may-jina mayllacuptiqui, maychica jabunwan mayllacur bäñacuptiquipis \q1 juchayquega jinallami caycan. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \b \q1 \v 23 «¿Imanöpataj ninquiman: ‹Manami ganracushcächu. \q1 Manami aywashcächu Baalcunata adurajpis› nir? \q1 Chauraga guechwa pampacho imata rurashayquitapis mä yarpäriy. \q1 Rurashayquicunataga reconösiy ari. \q1 Manta camëllo wichaypa uraypapis cörricachajnömi cashcanqui. \q1 \v 24 China bürru ashicur orgu bürrupa asyayninta mayacachar \q1 chunyajpa cörricachajnömi cashcanqui. \q1 Chay china bürru ashicushantaga manami pipis chawächinchu. \q1 Orgupis ashishpanga manami alläpa uticangachu. \q1 China bürruta ashiycashanta rätumi tarenga.\x * \xo 2:24 \xt Ose. 2.5; 4.12–14\x* \q1 \v 25 Israelcuna, gamcunaga ama juc dioscunata adurayta ashiynachu. \q1 Gala-chaquilla cörrerga chaquiquita tacacunquimanmi. \q1 Alläpa cörricacharga yacunanquipämi. \q1 Chayno niptëpis gamcunaga nirayqui: ‹Imanäshätaj ari. \q1 Nogaga jäpa dioscunatami amatar cuyä. \q1 Paycunawanmi aywacö› nir. \b \q1 \v 26 «Suwa taripacar pengacushannömi Israelcunapis raynincunapis \q1 mandajnincunapis cüracunapis profëtacunapis pengacongapaj. \q1 \v 27 Israelcunaga juc yöratami ‹taytä canqui› nircaycan. \q1 Jatun rumitana ‹mamä canqui› nircaycan. \q1 Nogatami ichanga manana ni ricäramaytapis munannachu. \q1 Juc-lällapana ticraräcunpis. \q1 Chayno carpis ima ñacaymanpis chayashpanga \q1 ‹¡Tayta salbaycamay ari!› niman. \q1 \v 28 Judá, ¿maychötaj caycan rurashayqui diosniquicunaga? \q1 Chaycuna mä shamuchun \q1 ñacaycho caycashayqui öra salbashunayquipaj. \q1 ¿Gamcunapaga diosniquicunapis manachu siudäniquicunano aypalla?\x * \xo 2:28 \xt Deut. 32.37–38\x* \q1 \v 29 ¿Imanirtaj nogapa conträ parlarcaycanqui? \q1 Gamcunaga llapayquipis conträmi jatarishcanqui. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 30 Wamrayquicunatapis yangami castigashcä. \q1 Castigaptëpis manami wanacushachu. \q1 Profëta shamojcunatapis quiquiquicunami fiyu liyuncunanöpis wañuchishcanqui.\x * \xo 2:30 \xt 1Rey. 19.10; Mat. 23.37\x* \b \q1 \v 31 «Canan wichan caycaj runacunapis \q1 sumaj tantiyacuy \nd Tayta Dios\nd* willacaycächishanta. \q1 Israelcuna, gamcunapäga ¿chunyaj jircachu cashcä? \q1 ¿Chacajno llantuy ñitishachu cashcä? \q1 ¿Imanirtaj nogapaj nircaycanqui \q1 ‹Nogacunaga manami pipa munayninchöpis cächu. \q1 Manami yapay gammanga yäracamushänachu› nir? \q1 \v 32 ¿Jipash cashan wichan camaränanpaj \q1 ima-aycantapis churacushanta, jaticushanta warmi gongaycunmanchuraj? \q1 Acrashä runacunami ichanga ñaupatana gongaycamasha. \b \q1 \v 33 «Juccunata cuyanayquipaj ashiytaga sumajmi yachanqui. \q1 Chaymi guellaypaj cacoj warmicunapis gampita yachacusha. \q1 \v 34 Pobricunapawan alli runacunapa \q1 yawarnin pillchishushallayquimi röpayquichöpis caycan. \q1 Imatapis mana allita mana ruraycaptinmi chay runacunataga wañuchishcanqui. \q1 \v 35 Chayno ruraycarpis nircaycanqui: ‹Juchaynajmi cä. \q1 Nogacunapäga Dios manami rabyashanachu caycan› nir. \q1 ‹Juchaynajmi cä› nishayquipitami \q1 Nogaga llapan rurashayquita ashimuyta gallaycushaj. \q1 \v 36 ¿Imanirtaj apurä purinqui yanapäshoj nasyuncunata rucachinayquipaj? \q1 Asiria runacuna illajpita llullapäshushayquinömi Egipto runacunapis rurashunquipaj. \q1 \v 37 Egiptupitapis cutimunquipaj fiyupa pengacushpayqui cärayqui chapashami. \q1 Yanapäshoj nasyun runacunaga manami shongöpänöchu. \q1 Paycunawan alli ricanacur manami imatapis jorgunquipächu.» \b \c 3 \p \v 1 \nd Tayta Dios\nd* cayno nin: \q1 «Capas juc runa warminwan raquicäcun. \q1 Capas chay warmi raquicashana cashpan juc runawanna camacan. \q1 Chayno caycaptin ¿rimir caj runanga chay warmita yapay amistapanmanchuraj? \q1 ¡Manami! ¡Chayno ruraptenga nasyunpaj fiyupa pengaymi canman!\x * \xo 3:1 \xt Deut. 24.1–4\x* \q1 Ichanga gam Israelcuna jucwan-jucwan cacoj warminömi juc dioscunata adurashcanqui. \q1 Chayno carcurpis ¿Nogaman cutimuytachu munarcaycanqui? \q1 \v 2 Galayasha jircacunata masqui ricay. \q1 Chay jircacunachömi juchata rurashpayqui dioscunata adurashcanqui.\x * \xo 3:2 \xt Deut. 12.2–3\x* \q1 Chunyajcho jamarpaj Arabiacunanöpis caminu cantuncunacho juc mösucunata shuyaraj warminömi cashcanqui. \q1 Pï-maywanpis cacushpayqui, mana allita rurashpayquimi \q1 nasyunniquitapis ganrachishcanqui. \q1 \v 3 Chayno cashayquipitami tamya quilla wichanpis, \q1 ni jachacuna waytanan wichanpis manana tamyamushanachu. \q1 Mañösa warmi pengacuyta mana yachashannömi carcaycanqui. \q1 ¡Pengacunquiman! \q1 \v 4 Guepatarämi nimarayqui: \q1 ‹Gamga canqui Papänëmi. Jipash captëpis yan'guëmi cashcanqui. \q1 \v 5 ¿Chaynöllachuraj rabyasha caycanqui? \q1 ¿Imaycamapis chaynöllachuraj rabyasha caycanquipaj?› nir. \q1 Chayno niycämashayqui örapis \q1 mana allicunataga rurarcaycarayquimi.» \s1 Arpinticunanpaj Israeltawan Judäta Tayta Dios willapashan \p \v 6 Josías\x * \xo 3:6 \xt 2Rey. 22.1–23.30; 2Crón. 34.1–35.27\x* ray cashan wichan \nd Tayta Dios\nd* nimaran: «¿Ricashcanquichu mana wiyacoj Israel nasyun imano rurashantapis? Llapan puytush lömacunacho, rämasapa yöracunapa chaquincunachöpis mañösa warminömi juchata rurasha. \v 7 Nogaga yarparä imano-aycano juchata rurasha cashpanpis yapay nogaman cutimunanpaj cashantami. Nishäga manami cutimushanachu. Chaytaga ricashami mana wiyacoj ñañan Judá nasyunpis. \v 8 Judäga musyanmi Israelwan raquicashpä gargushäta. Payta gargushcä nogawan caycashpan jucwan-jucwan cacushanpitami. Chayno rurasha caycaptëpis Israelpa mana wiyacoj ñañan Judäga manami manchacamashachu. Chaymi mañösa warmino rurayta gallaycusha. \v 9 Mana pengacuypami rumicunata, jatusaj yöracunata rispitar adurasha. Chayno rurarmi nasyunnintaga pasaypa ganrachisha. \v 10 Chayno cashanpitapis mana wiyacoj ñañan Judäga manami llapan shongunpachu nogaman cutimusha. Chaypa ruquenga janan shongullami.»\x * \xo 3:10 \xt Eze. 23; Ose. 2.2–20\x*\nd Tayta Diosmi\nd* chayno nin. \p \v 11 \nd Tayta Dios\nd* cayno nimaran: «Mana wiyacoj Israel juchata rurashanpita mas piyurmi Judá juchata rurashanga. \v 12 Chaymi gam aywashpayqui norte caj-läman ricacurcur willacunqui noga cayno nishäta: \q1 «¡Mana wiyacoj Israel nogaman cuticamuy! \q1 Cutimuptiqui manami rabyashaga chasquishayquichu. \q1 Manami rabyashallaga cacushäpäpischu. \q1 Nogaga cuyapäcojmi cä. \q1 \v 13 Rimariy ari juchayoj cashayquita. \q1 Reconösiy mana wiyacoj cashayquita, \q1 rämasapa yöracuna rurinman juc dioscunata aduraj aywashayquita, \q1 Noga nishäcunata mana wiyacushayquitapis.» \qr \nd Tayta Diosmi\nd* chayno nin. \p \v 14 \nd Tayta Diosmi\nd* cayno nin: «Mana wiyacoj wamräcuna nogaman cuticamuy ari. Gamcunaga nogapami canqui. Nogami shuntamushayquipaj cada siudäpita jucta-cama, cada famillyapitana ishcayta-cama. Nircur Sionman cutichimushayquipaj. \v 15 Cutiycachimorga mandajniquicunata churapäshayqui shongöpaj cajtami. Paycunami yachaj tantiyaj cashpan alli mandashunquipaj. \v 16 Shamoj watacunacho tiyashayqui nasyuncho aypallamanmi miranquipaj; wamrayquicunapis aypallanami cangapaj. Chauraga manami pipis parlangapänachu conträtuta rurashanchi babulpaj.\x * \xo 3:16 \xt Éxo. 25.10–22\x* Chay babulpäga manami pipis yarpangapänachu, ni ruraytapis yarpangapänachu. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \p \v 17 «Chaymi chay wichanga Jerusalenta nenga ‹\nd Tayta Diospa\nd* jamanan› nir. Chaymanmi rispitamar aduramänanpaj intëru nasyunpita runacuna shamongapaj. Mananami shongun yarpashancunata ruranganachu. \v 18 Chay wichanga Israel runacunawan Judá runacuna juc pachallamanmi shuntacangapaj. Nircurnami norte caj nasyuncho tiyarcaycashanpita cutimonga unay caj awiluyquicunata partisyun goycushä chacraman.\x * \xo 3:18 \xt Gén. 13.14–15\x* \s1 Ïdulucunata Israelcuna adurashan \q1 \v 19 «Israel, gamcunataga wamräno canayquitami yarparä. \q1 Intëru munducho caj nasyunpita mas alli caj nasyunta, \q1 mas alli caj chacratapis goycuytami yarparä. \q1 Nogaga yarparä ‹Papä› nimänayquitami, \q1 imaypis mana gongamänayquitami. \q1 \v 20 Chaypis gamcunaga runan caycaptin jucwan cacoj warminömi ruramashcanqui. \q1 Chayno ruramashpayquimi juc dioscunatana adurashcanqui. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \b \q1 \v 21 «Chunyaj jircacunacho gaparashanmi wiyacaycan. \q1 Israelcunami wagashpan cuyapänanpaj mañacurcaycan. \q1 Paycunaga allipa aywarcaycashanpitami llutanpa aywacusha. \q1 Chaymi \nd Tayta Diosnin\nd* caycaptë nogataga gongaycäramasha. \q1 \v 22 Mana wiyacoj wamräcuna nogaman cuticamuy ari. \q1 Nogami allchacächishayqui mana wiyacoj cashayquipita.» \p Chayno niptin Israelcuna niran: «Nogacunaga cutimushcänami. Ñaupayquichönami caycä tayta. Nogacunapaga gammi Tayta Diosnë canqui. \v 23 Yangami puytush lömacunamanpis aywä. Yangami puntacunachöpis gaparpä. \nd Tayta Dios\nd* gamllami Israelcunataga salbamanqui. \v 24 Mana sirbej ïdulucunata pengaypaj adurashpämi nogacunaga ima-aycätapis ushashcä. Chaymi wamrallaraj caycashäpita-pacha papänëcuna tarishan uyshancuna, wäcancuna, warmi ollgu wamrancunapis ushacasha. \v 25 Cananga pengacuypita uysurpäshaj. Nogacunaga tacsha cashäpita-pachami mana allillata rurashcä. Nogacunapis, unay caj awilöcunapis gam mana munashayquita rurar juchatami rurashcä. \nd Tayta Dios\nd*, gamtaga manami wiyacushcäcunachu.» \c 4 \s1 Arpinticunanpaj willapashan \p \v 1 Chayno niptinna \nd Tayta Dios\nd* niran: \q1 «Israelcuna nogamanna cutimuyta munarga juchayquicunapita arpinticunquiman. \q1 Mana sirbej ïduluyquicunata jitariycuptiqui, \q1 Noga munashänöllana ruraptiqui, \q1 \v 2 rasunpa juraptiqui \q1 llapan nasyuncunapis bindisyunta chasquengami. \q1 Chauraga runacuna cushicushpan nogatami alabamanga.» \p \v 3 Jerusalén runacunatawan Judá runacunata \nd Tayta Dios\nd* cayno nin: \q1 «Jamaj chacrata quichajno shonguyquicunata camariy.\x * \xo 4:3 \xt Ose. 10.12\x* \q1 Amana sïguir muruynachu mana alli custumriquicuna shatano caycajmanga. \q1 \v 4 Jerusalén runacuna, Judá runacuna cuerpullayquichöga ama señalacuychu. \q1 Chaypa ruquenga rumi shonguyquitapis camariy conträtuta rurar parlashanchïta cumlinayquipaj.\x * \xo 4:4 \xt Deut. 10.16; 30.6; Rom. 2.25–29\x* \q1 Chayno mana ruraptiquega illajpitami fiyupa rabyacurcushaj. \q1 Rabyacurcuptëga manami pipis allchacächimangapächu. \q1 Nina ratariptin pipis upichiyta mana camäpacushannömi ricacushaj. \s1 Judäman juc nasyun runacuna yaycunanpaj cashan \q1 \v 5 «Jerusalencho, Judächo tiyajcunata willay-llapa. \q1 Trompëtacunata tucashpayqui nasyun intërupa willacuy-llapa. \q1 Callpaypa gayacuy: ‹¡Llapanchi shuntacäshun! \q1 ¡Curalasha siudäcunaman yaycucushun!› nir. \q1 \v 6 Bandërayquicunawan sëñata ruray Sión caj-läman. \q1 Ama wiyaraychu-llapa. \q1 Mayman pacacunayquipäpis ashiy-llapa. \q1 Nortipitami apamushaj wañuchicojcunata. \q1 Chauraga fiyupa ñacaymi canga. \q1 \v 7 Puñunancho caycashanpita cäsata ashej liyun aywajnömi \q1 nasyuncunata ushajpaj illgächej aypalla suldärucuna aywaycämun. \q1 Nasyunniquicunata illgächinanpämi aywarcaycämun. \q1 Paycunami siudäniquicunatapis ragällan chunyajta cachayconga. \q1 \v 8 Chaymi gachga röpacunata jaticuy. \q1 Fiyupa wagashpayqui nanächicuycajnöraj gaparpay. \q1 Nogaga jinallami nina ratarejnöpis \q1 gamcunapaj fiyupa rabyaycä.» \b \p \v 9 \nd Tayta Diosmi\nd* cayno nin: \q1 «Chay junaj chayamuptenga \q1 raypis, mandajcunapis manchariywan sicsicyangami. \q1 Cüracunapis fiyupami mancharengapaj. \q1 Profëtacunapis jupayllashanömi ricacongapaj.» \p \v 10 Chayno niptin noga Jeremías nirä: «¡Ay \nd Tayta Dios\nd*, imanöshi Jerusalén runacunata engañashcanqui! Gamga aunirayqui ‹imaypis alli goyayllami canga› nirchaj. Chaypis runacunaga wañunanpaj cuncanman cuchillun churapacushanömi carcaycan.» \p \v 11 Tayta Diosnami nimaran: \q1 «Chay junäga Jerusalén runacunata nengapaj: \q1 ‹Chunyajpitami acaj wayra wayraycämun acrashä runacuna cajman› nir. \q1 Chay wayraga manami rïguta wayrananpaj shamoj wayranöchu. \q1 \v 12 Noga wayrächimushä wayraga cangapaj fiyu wayrami. \q1 Cananmi yarpäshaj paycuna imano jusgasha cananpäpis. \b \q1 \v 13 «Chaura Israelcuna nengapaj: ‹Masqui ricäriy. Contranchïcunaga pucutaynömi aywarcaycämun. \q1 Pillyapaj carrëtancunapis löcu wayranörämi. \q1 Cawalluncunapis ancapita masrämi cörriycämun. \q1 ¡Cananchi cananllaga! ¡Manami imanöpa gueshpiytapis camäpacunchïnachu!› nir. \q1 \v 14 Chaura noganami nishäpaj: ‹Jerusalén runacuna jucha rurashayquicunapita arpinticuy. \q1 Chaynöparämi salbacunquipaj. \q1 ¿Imaycamaraj jucha rurayllapaj yarparcaycanqui?› nir. \q1 \v 15 Dan trïbu, Efraín trïbu runacuna tiyashan puytush lömacunapita-pachami \q1 mana alli willapacuna chayaycämun. \q1 \v 16 Jerusalencho tiyajcunata, waquin nasyun runacunatapis willay \q1 fiyupa caru nasyunpita contrancuna aywaycämushanta. \q1 Paycunaga Judá nasyunman magaj yaycunanpämi büllata ruraraycar aywarcaycämun. \q1 \v 17 Tayta Diosnin caycaptë conträ ricacushanpitami \q1 Judá runacunataga runa chacranta tumajno intëru cantunpa contrancuna curalapaycärenga. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 18 Quiquiqui mana allita rurashayquipitami chaynöga päsashurayqui. \q1 Fiyupa llaquicuycunaga gamcunaman chayamusha mana allicunata rurashayquipitami. \q1 Chayno yarpachacur llaquicuptiqui shonguyquipis nananrämi.» \s1 Marcanpaj Jeremías llaquicushan \q1 \v 19 ¡Ay shongullau shongullau! \q1 ¡Llaquicuywanmi shongö tic-ticyaycan! \q1 Pillyapaj trompëta wagamojta, pillyapaj büllata ruraycämojtami wiyashcä. \q1 Chaymi jamaytapis manana tarëchu. Manami upällapis cacömanchu. \q1 \v 20 Yapay-yapaymi mana allicuna chayaycämun. \q1 Nasyuncunapis llapanmi ushacashana. \q1 Pachacunäpaj ichichishä toldöcunatapis illajpitami illgarachisha. \q1 \v 21 ¿Imaycamaraj wiyashaj pillyapaj trompëta wagamojta? \q1 ¿Imaycamaraj ricashaj conträcuna pillyapaj bandëran aptasha caycajtapis? \b \p \v 22 Chaura Tayta Dios niran: \q1 «Acrashä runacunaga upa, mana tantiyacojmi. \q1 Manami rejsimanchu. \q1 Mana tantiyacoj yarpayniynaj wamräcunami. \q1 Allita ruraytaga manami yachanchu. \q1 Mana allita ruraytami ichanga fiyupa yachan.» \s1 Ushacänanpaj cashanta Jeremías ricashan \q1 \v 23 Cay pachata ricäriptë chunyaj manami imapis cashachu.\x * \xo 4:23 \xt Gén. 1.2\x* \q1 Syëluta ricäriptë manami cashachu ima achicyajpis. \q1 \v 24 Puntacunata ricäriptë cuyuriycashami. \q1 Puytush lömacunapis cuyuriycällarmi juchur ushacaycasha. \q1 \v 25 Ricchacuriptë manami ima runapis cashanachu. \q1 Äbicunapis ushajpänami aywacusha casha. \q1 \v 26 Ricäriptë micuy alli wayunan chacracunapis chunyajman ticrashami caycasha. \q1 Llapan siudäcunapis illgashanami casha. \q1 Chaynöga \nd Tayta Diosmi\nd* fiyupa rabyacurcur ruraycusha casha. \b \p \v 27 \nd Tayta Diosmi\nd* cayno nin: \q1 «Cay pachacho cajtaga llapantami illgächishaj. \q1 Ichanga manami ushajpäga illgächishärächu. \q1 \v 28 Cay pachachöga fiyupa llaquicuymi canga. \q1 Syëlupis chacacäcongarämi. \q1 Imano cananpäpis nishätaga manami cutiricushächu. \q1 Chayno cananpaj camacächishätaga rasunpami cumlishaj. \q1 \v 29 Lëchata jitajcuna, muntäducuna gayarashpan shamojta wiyar \q1 llapanmi siudäpita gueshpir aywacun. \q1 Shatacunaman munticunaman pacacaycärin. \q1 Gaga chaupincunaman wichacarcärin. \q1 Siudäcunaga llapanpis chunyajmi quëdacun. \q1 Chaychöga manami pipis tiyannachu. \q1 \v 30 Chayno captin ¿imataraj ruranqui Sión runacuna? \q1 ¿Imapätaj murädu röpatapis jaticunqui? \q1 ¿Imapätaj gori aläjacunatapis churacunqui? \q1 ¿Imapätaj ñawiquitapis yanawan pintacunqui? \q1 Cuyayllapaj cashayquipis yangami. \q1 Cuyashayquicunapis llapanmi melanäcushunqui. \q1 Paycuna cananga wañunayquitami munarcaycan. \q1 \v 31 Guechpa wawanta warmi gueshyacunanpaj \q1 nanaycho car gaparajno gaparpaycajtami wiyä. \q1 Sioncho tiyajcunami maquillan chojpasha gaparpaycan \q1 ‹¡Cananllapänachari caräpis! ¡Wañuchicojcunami wañuycachimanga!› nir.» \c 5 \s1 Jerusalén runacuna juchata rurashan \p \v 1 Tayta Dios cayno nin: \q1 «Jerusalén cällicunapa puriy-llapa. \q1 Sumaj ricchacuy. \q1 Intërupa purishayqui läsacunachöpis sumaj ashiy. \q1 Chaycho mä tarinquichush jucnayllatapis alli runata, rasun cajta rurayta munajta. \q1 Jucnayllatapis tariptiquega Jerusalencho tiyaycajcunata perdunashämi.\x * \xo 5:1 \xt Gén. 18.23–33\x* \q1 \v 2 Chay runacunaga ‹\nd Tayta Diospa\nd* jutinchömi jurä› nirpis \q1 janan shongullami juran.» \b \q1 \v 3 \nd Tayta Dios\nd* gamga munanqui alli runacunatami. \q1 Cay runacunaga castigaptiquipis manami wiyacushachu. \q1 Fiyupa mana alliman chayachiptiquipis manami yarpachacushachu. \q1 Paycunapaga shongunpis caycan ruminömi. \q1 Chaymi arpinticuytapis mana munashachu. \q1 \v 4 Nogaga yarparä: \q1 «Imatapis mana yachajcunallami yarpayniynajnöga ruran. \q1 Paycunallami mana musyanchu \nd Tayta Dios\nd* munashanta, \q1 ni imano rurananpaj Tayta Dios mandashantapis. \q1 \v 5 Chaymi aywashaj rispitädu runacunaman. \q1 Paycunata willapäshaj. \q1 Paycunami ichanga musyanga \nd Tayta Dios\nd* munashanta, \q1 imano rurananpaj Tayta Dios mandashantapis» nir. \q1 Ichanga llapanmi Tayta Diospa contran ricacuran. \q1 Dios nishanta wiyacuyta manami munashanachu. \q1 \v 6 Chay runacunaga alläpanami juchata rurasha. \q1 Tayta Diostapis achca cutinami mana wiyacushachu. \q1 Chaypitami contrancunaga liyuncuna muntipita llojshimojno wañuchenga. \q1 Chunyajcunapita micucoj jirca allgucuna shamur rachir-usharejnömi rurarenga. \q1 Siudänin ñaupancunacho tigricuna wañurgärachejnömi rurarenga. \q1 Siudäpita llojshej cajtapis rachir-usharenga. \b \p \v 7 Tayta Dios cayno nin: \q1 «Israelcuna ¿imanöpataj perdunashayqui? \q1 Wamrayquicunami cachaycamasha. \q1 Mana dios caycajpa jutinchömi jurashapis. \q1 Aypalla micuyniqui cananpäpis nogami bindisyunta gorä. \q1 Chaypis manami wiyacamashachu. \q1 Chaymi shuntacarcur-shuntacarcur juc dioscunata adurasha. \q1 \v 8 Potru china cawalluta ashiycajnömi \q1 runa-masinpa warminta munaparcaycan. \q1 \v 9 Chayno carcaycaptenga ¿imanirtaj mana castigämanchu? \q1 Chayno runacunataga yarpachacunanpaj ¿manachu castigäman? \q1 \v 10 ¡Chaymi contrancuna yaycuchun \q1 übas wertacunata muturinanpaj! \q1 Chillguiycajcunatapis rachirgärichun. \q1 Chaycunaga manami nogapanachu.\x * \xo 5:10 \xt Isa. 5.1–7; Jer. 2.21\x* \q1 \v 11 Israelcunawan Judäcunaga conträmi ricacusha. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \s1 Castigananpaj nishan \p \v 12 Israelcunawan Judäcunaga \nd Tayta Diosta\nd* mana wiyacur niran: \q1 «Diosga manami canchu. \q1 Ima mana allipis manami chayamäshunchu. \q1 Manami cangachu guërra ni muchuypis. \q1 \v 13 Profëtacunaga wayrano manacajllami. \q1 Paycunaga manami \nd Tayta Dios\nd* nishantachu willacun» nir. \p \v 14 Chaymi ima-aycapäpis munayniyoj \nd Tayta Dios\nd* nimasha: \q1 «Paycuna chayno rimashanpitami cayno canga: \q1 Nogami camacächishaj llapan nishäcunapis gampa shimiquichöga ninano cananpaj. \q1 Chay runacunanami yantano canga. \q1 Chaura shimiquipita yargoj ninanami ushacurconga.» \b \p \v 15 \nd Tayta Diosmi\nd* cayno nin: \q1 «Israelcuna, gamcunata magashunayquipämi \q1 caru runacunata pushamushaj. \q1 Chay runacunaga fiyupa callpayoj, unay cajcunami canpis. \q1 Gamcunaga rimaynintapis manami yachanquichu. \q1 Chaymi imata nishantapis mana tantiyanquipächu.\x * \xo 5:15 \xt Deut. 28.49–52\x* \q1 \v 16 Paycunaga llapanpis pillyay-yachaj jinyullami. \q1 Pillyacunancunapis runa wañuchej yachacashami. \q1 \v 17 Chay runacunaga llapan micuyniquicunatami ushacurcongapaj. \q1 Wamrayquicunata warmita ollgutapis wañurgärachengami. \q1 Uyshayquicunata, wäcayquicunata, \q1 übasniquicunata, ïgusniquicunatapis micucarcärengami. \q1 Pacacunayquipaj yäracushayqui siudäcunatapis \q1 pillyacunanwanmi illgächengapaj.» \p \v 18 \nd Tayta Dios\nd* nimaran: «Chaypis chay wichan manami ushajpäga wañuchishäpächu. \v 19 ‹¿Imanirtaj nogacunata \nd Tayta Dios\nd* cayno ruramasha?› nir chay quëdaj runacuna tapushuptiqui gam ninqui: ‹Gamcunaga Tayta Diosta gongaycärirmi juc-lä nasyuncunapa diosnincunata nasyunniquicho adurarayqui. Chaypitami gamcunapis juc-lä nasyun runacunata juc-lä nasyuncho sirbinquipaj› nir. \s1 Israelcunata Tayta Dios jurapashan \q1 \v 20 «Israel runacuna, Judá runacuna wiyamay. \q1 \v 21 Ñawiqui caycaptinpis mana ricaj, \q1 rinriqui caycaptinpis mana wiyaj, \q1 mana tantiyacoj upa runacuna wiyamay.\x * \xo 5:21 \xt Isa. 6.9–10; Eze. 12.2; Mar. 8.18\x* \q1 \v 22 Noga \nd Tayta Diosmi\nd* cayno në: \q1 ¿Gamcunaga manachu imanillarpis manchacamanqui? \q1 ¿Manachu ñaupächöga sicsicyanqui? \q1 Lamar cantucho agush caycajtapis nogami churashcä lindata. \q1 Chaymi chaypita mastaga lamar yacupis mana päsamunnachu.\x * \xo 5:22 \xt Job 38.8–11; Sal. 104.6–9; Prov. 8.29\x* \q1 Wayrawan ruyrucarcur-ruyrucarcur gaparar shamurpis \q1 chay jananpaga manami päsamunnachu. \q1 \v 23 Gamcunaga carcaycanqui mana wiyacoj upaman ticrashami. \q1 Chaymi nogata cachaycamar aywacushcanqui. \q1 \v 24 Manami yarpachacushcanquichu. \q1 Ni manami parlacushcanquipischu: \q1 ‹\nd Tayta Diosninchïta\nd* rispitar manchacushun. \q1 Paymi micuyninchïcuna alli gueshpinanpaj tamyachimun rimir tamyata guepa tamyatapis. \q1 Micuyninchïcunata shuntananchïpäpis \q1 usyachipämanchi alli shuntapacunapaj› nir. \q1 \v 25 Ichanga quiquiquicunapa juchayquipitami chay bindisyuncunatapis mana chasquinquinachu. \q1 Ima-ayca allicuna tarinayquipaj cajtapis mananami tarinquinachu. \q1 \v 26 Chaynöga caycan acrashä runacunacho fiyu runacuna captinmi. \q1 Chay fiyu runacunaga mishi pichiusata charinanpaj llupuyllapa aywajnömi runa-masinta watgapaycan. \q1 Trampata churarcaycan runa-masincunata charinanpaj. \q1 \v 27 Imanömi jaulaman pichiusacunata juntachin, \q1 chaynömi ima-aycatapis suwacushallanta wasincunamanpis juntachisha. \q1 Chayno ruraycällarmi rïcuyashpan munayniyojyasha. \q1 \v 28 Cananga alli allita micucarcärirmi werayasha carcaycan. \q1 Mana allita ruraytaga manami jamanchu. \q1 Pïninpis mana caj wacchacunatapis manami alliga arriglanchu. \q1 Pobricunatapis manami yanapanchu. \q1 \v 29 Chayno rurarcaycaptenga ¿imanirtaj mana castigämanchu? \q1 Chayno runacunataga yarpachacunanpaj ¿manachu castigäman? \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \b \q1 \v 30 «Fiyupa manchariypaj mana allicunami cay nasyunchöga caycan. \q1 \v 31 Profëtacuna willacushanpis llullallami. \q1 Cüracunapis antöjunmanmi mandarcaycan. \q1 ¡Chayno captinpis acrashä runacunaga manami imapis gocunchu! \q1 Ichanga jusgasha canayqui junaj chayamuptin gamcuna ¿imataraj ruranqui?» \c 6 \s1 Contrancuna Jerusalenta curalapaycunanpaj cashan \q1 \v 1 Nortipita fiyupa manchariypaj y disigrasyami chayamunanpaj caycan. \q1 ¡Benjamín trïbu runacuna \q1 Jerusalenpita gueshpir aywacuy! \q1 ¡Pacacunayquipaj ashiy! \q1 Tecoa marcacho wagrata tucay-llapa. \q1 Bet-haquerem marcacho goshtachiy musyananpaj. \q1 \v 2 Cuyayllapaj Jerusalén siudäta illgächinäpänami caycä. \q1 \v 3 Chay siudä ñaupancunamanga contran suldärucunami pachaconga uyshërucuna pachacojno. \q1 Nircorga guewata uyshacuna ushajnömi siudäta ushajpaj illgächenga. \p \v 4 Chay contrancunaga nin: \q1 «¡Sumaj camaricuy Jerusalén runacunawan pillyanapaj! \q1 ¡Llapaniqui shamuy pullan junaj yaycapaycärinapaj! \q1 Ichanga inti yagaycannami. \q1 Llantuycunapis ñitiycämunnami. \q1 \v 5 ¡Chauraga chacaypana yaycapaycärishun! \q1 Ricchacuna törrincunatapis juchurgärachishun.» \p \v 6 Munayniyoj \nd Tayta Diosnami\nd* cayno nin: \q1 «¡Guerucunata muturir \q1 Jerusalenpa curralnin wajtancunaman ichichiy chaypa yaycunayquipaj! \q1 Chay siudächo caycaj runacunaga castigasha cananpämi caycan. \q1 Chaychöga llapanpis fiyu runacunallami carcaycan. \q1 \v 7 Pucyupita yacu llojshimojnömi \q1 Jerusalenpitaga mana allicuna intëruman mashtacaycan. \q1 Chay siudäpitaga imaypis wiyacaycämun mana alli ruraycunallami, pillyallami. \q1 Chaymi imaypis ricaycä nanaywan gaparpaycajllata, rachir-ushashallata. \q1 \v 8 Sumaj yarpachacuy Jerusalén runacuna. \q1 Mana yarpachacuptiquega rabyashami aywacushaj. \q1 Nircorga gamcuna tiyashayquita chunyajmanmi ticrarachishaj. \q1 Chaychöga manami ni jucnayllapis runa tiyangapänachu.» \s1 Imano castigasha cananpäpis willachishan \p \v 9 Munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* cayno nin: \q1 «Übaspa wayuyninta yaparir-yaparir ushajpaj ashejnömi \q1 Israel quëdajcunatapis contrancuna manyapita ashenga.» \b \p \v 10 Chaura noga nirä: \q1 «¿Pitaraj nishaj? \q1 ¿Pitaraj willapäshaj? \q1 ¿Piraj wiyamanga? \q1 Paycunaga imatapis mana wiyananpaj rinrincuna chapashami caycan. \q1 \nd Tayta Diospa\nd* palabranpaj paycunaga asicunmi. \q1 Paycunaga manami wiyaytapis munanchu. \q1 \v 11 Nogapis \nd Tayta Dios\nd* rabyashanta willacunäpämi caycä. \q1 Chaytaga manami amuräcömanchu.» \b \p Chaymi Tayta Dios nimaran: \q1 «Rabyasha caycashätaga willay \q1 cällicho caycaj wamracunata, \q1 röpanpa puriycaj mösucunata. \q1 Runacunataga prësumi apacongapaj warmintawan-cama, \q1 auquincunatapis mana cuyapaypa. \q1 \v 12 Chacrancunapis, wasincunapis, warmincunapis jucpanami cangapaj. \q1 Cay nasyuncho tiyaj runacunataga nogami castigashaj. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \b \q1 \v 13 «Rucupis wamrapis yarparcaycan \q1 mana allita ruraypa imatapis tariyllatami. \q1 Profëtacunapis cüracunapis engañacojllami.\x * \xo 6:13 \xt Jer. 8.10–12\x* \q1 \v 14 Paycunaga acrashä runacunapa dañäduntapis janan janallanmi jampin. \q1 Chayno rurarcorga ‹Alli goyay caycan, alli goyay caycan› nin. \q1 Rasunpaga mana alli goyayllami caycan.\x * \xo 6:14 \xt Jer. 8.11; Eze. 13.10\x* \q1 \v 15 ¿Fiyupa melanäcushä cajta rurashanpita quiquincunaga pengacushachuraj? \q1 Manami ni imanillarpis pengacushachu. \q1 Manami musyannachu imano pengacuna cashantapis. \q1 Chayno cashanpitami castigaptëraj mayanga. \q1 Chayrämi mana alliman chayangaga.» \qr \nd Tayta Diosmi\nd* chayno nisha. \s1 Israelcuna Tayta Diospa contran cashan \p \v 16 \nd Tayta Diosga\nd* acrashan runacunata nin: \q1 «Tincoj nänicunacho ichiray. \q1 Nircur tapucuy unay alli caj nänipa aywanayquipaj. \q1 Chay alli caj nänipa ayway chaycho jamayta tarinayquipaj.\x * \xo 6:16 \xt Mat. 11.29\x* \q1 Ichanga paycuna nin: ‹Manami chaypa aywayllaga canchu› nir. \q1 \v 17 Ricchacojcunata churarcur nogaga runacunata willashcä: \q1 ‹Ricchacojcuna trompëtata tucamushanta wiyaj-wiyajlla carcaycay› nir. \q1 Ichanga runacuna nisha: \q1 ‹Manami wiyayta munäcunachu› nir. \q1 \v 18 Chaypita cananga llapan nasyuncuna wiyay. \q1 Musyay acrashä runacuna imano cananpaj cajtapis. \q1 \v 19 Mundu intëru sumaj wiyay. \q1 Cay runacunamanga fiyupa mana allitami apamushaj. \q1 Chayga canga mana allita yarpashanpitami. \q1 Paycunaga willapashäcunata manami wiyacushachu. \q1 Laynëcunatapis manami cäsushachu. \q1 \v 20 Juc-lä nasyuncho caj alli asyaj jachacunatapis, \q1 Sabäpita insinsutapis ¿imapätaj apapämanqui? \q1 Nogaga melanäcömi uywacunata pishtar rupachishayquitapis. \q1 Ofrendacunata apamushayquitapis manami munächu. \q1 \v 21 Chayno cashanpitami cay runacunapäga camacächishaj mana alliman chayananpaj. \q1 Chaynöpami wañur ushacanga taytanpis wamranpis bisïnunpis rejsinacushanpis.» \qr \nd Tayta Diosmi\nd* chayno nisha. \s1 Nortipita fiyu runacuna chayananpaj cashan \p \v 22 \nd Tayta Diosmi\nd* cayno nin: \q1 «Fiyupa caru norte cajpitami \q1 munayniyoj nasyun runacuna shamunanpaj camaricurcaycan. \q1 \v 23 Chay runacunaga lëchanwan sablinwan camaricushallanami carcaycan. \q1 Chay runacunaga fiyumi. \q1 Manami pitapis cuyapanchu. \q1 Pillyapaj gayarparpis lamar yacu gaparajnörämi gaparpan. \q1 Llapanpis cawallun muntashallami aywarcaycämun. \q1 Jerusalén runacunawan pillyananpaj camaricushanami carcaycan.»\x * \xo 6:23 \xt Jer. 50.41–43\x* \p Judá runacunaga nircaycan: \q1 \v 24 «Willapatami mayashcanchi. \q1 Chayta wiyaycurmi manchariyllawan callpaynajnöna ricacushcanchi. \q1 Cananmi ichanga nanaycho caycaj warminöraj llaquicunchi, nanächicunchi. \q1 \v 25 Jircapaga ama llojshiynachu. \q1 Nänicunapapis ama puriychu. \q1 Contranchïcunaga wañuchicunanwanmi caycan. \q1 Intërupami pasaypa manchariypaj caycan.\x * \xo 6:25 \xt Sal. 31.13; Jer. 20.3, 10; 46.5; 49.29; Lam. 2.22\x* \q1 \v 26 Marca-masëcuna, fiyupa llaquicushpayqui gachga röpacunata jaticuy. \q1 Uchpacho gochpay. \q1 Nircur jucnaylla wamrayqui wañusha caycajpäno fiyupa wagay. \q1 Ushamänanchïpaj caycäga manapis aycällatanami chayamonga.» \s1 Israel mana sirbej guellayno cashan \p \v 27 Tayta Dios nimaran: \q1 «Gamtami churä acrashä runacunata ricanayquipaj. \q1 Imano goyarcaycashallantapis sumaj ricay. \q1 \v 28 Paycunaga llapanpis mana wiyacoj runacunami; \q1 willapista, washa rima runacunami. \q1 Runsino fyërrunömi carcaycan. \q1 \v 29 Jirrërucunapa juyllin sinchipa pücaptin \q1 ninaga plömuta chullurachir ganranta raquirinmi. \q1 Chay fiyu runacunatami ichanga yanga imanöpapis limyuyächiyta camanchi. \q1 Mana alli runacunaga manami imaypis illgangachu. \q1 \v 30 Paycunataga jutichapäshun ‹Mana sirbej guellay› nirnachari. \q1 Chay runacunataga noga jitarishcänami.» \c 7 \s1 Templucho Jeremías willapashan \p \v 1 Jeremiasta gayarcur \nd Tayta Dios\nd* niran: \v 2 «Templu puncuman ayway. Nircur chaycho willapay noga nishäta: ‹\nd Tayta Diosta\nd* aduraj cay puncupa yaycoj Judá runacuna, \nd Tayta Dios\nd* nishanta wiyay. \v 3 Gam Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosniquimi\nd* cayno nin: Allita rurashpayquina caway. Chauraga nogapis camacächishaj cay particho jinalla tiyarcaycänayquipämi. \v 4 Gamcuna ama yäracuychu «¡Caychöga \nd Tayta Diospa\nd* Templunmi caycan. Chaymi cay partita mana illgächengachu. Cayga \nd Tayta Diospa\nd* Templunmi!» nishojcunaman. Chayno nishojcunaga llullapaycäshunquimi. \p \v 5 « ‹Chaypa ruquin gamcunaga allillana caway, allita ruray, jucniqui-jucniquipis ama chiquinacuychu. \v 6 Juc-lä runacunata, wacchacunata, ni biyüdacunatapis ama ñacachiychu. Cay partichöga ama wañuchiychu alli runacunata. Juc dioscunatapis ama aduraychu. Mana allilla goyarga quiquiquicunami disigrasyaman chayanquipaj. \v 7 Llapantapis allillata rurashpayquimi ichanga unay awiluyquicunata imaycamapis tiyacunanpaj goycushä partillachöna tiyacunquipaj. \p \v 8 « ‹Gamcunaga yäracurcaycanqui llullapar nishushayquimanmi. Chay nishushayquega manami rasunpachu. \v 9 Gamcunaga suwacurcaycanqui, wañuchicurcaycanqui runa-masiquipa warminwan cacurcaycanqui, llullacuypa jurarcaycanqui, insinsuwan Baal diosta saumaycächinqui. Gamcunaga juc-lä runacuna «diosnë» nir adurashantami adurarcaycanqui. \v 10 Chayno rurarcärirpis mana musyaj-tucusha aywarcaycämunqui tiyanäpaj caycaj Templuman. Gamcunaga «caycho imapis manami chayamäshunchu» nircaycanqui. Chaypis mana munashä cajtami sïguir rurarcaycanqui. \v 11 ¿Gamcuna yarpanqui nogapaj rurashan Templu suwacunapa tiyanan machay cashantachu?\x * \xo 7:11 \xt Mat. 21.13; Mar. 11.17; Luc. 19.46\x* Nogaga llapantami imata rurashallayquitapis ricashcä. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \p \v 12 « ‹Silo marcacho rispitamar aduramänanpaj rurashanta aywar ricamunqui. Mas unayga chaytami tiyanäpaj acrarä. Canan masqui ricay imano ushacasha caycashantapis. Chaynöga acrashä Israelcunapa juchanpitami ushacächishcä. \v 13 Gamcuna mana allicunata rurashayquipitaga achca cutimi willapashcä. Chaypis gamcunaga manami wiyacushcanquichu. Gayaptëpis manami wiyashcanquichu.\x * \xo 7:13 \xt Isa. 65.12; 66.4\x* Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \v 14 Silucho aduramänanpaj cajta rurashänömi caycho aduramänanpaj Templu caycajtapis rurarishaj. Chaytaga unay caj awiluyquicunatami, gamcunatami goycurä. Gamcunaga chayllamanmi yäracurcaycanquipis.\x * \xo 7:14 \xt Jos. 18.1; 1Sam. 4; Sal. 78.60; Jer. 26.6\x* \v 15 Ichanga famillyayqui Efraín trïbu runacunata ñaupata gargushänömi gamcunatapis ñaupäpita gargushayqui.› \s1 Israelcuna mana wiyacoj cashan \p \v 16 «Jeremías, cay runacunapaj ama ruwacamaypischu. Yaparir-yaparir ruwacamaptiquipis mañacamashayquitaga manami aunishayquipächu. \v 17 Gamga ¿manachu ricanqui Judá siudäcunacho, Jerusalén cällicunacho imata rurarcaycashantapis? \v 18 Wamrancunami yantata shuntarcur apapan. Papänincunami ninata ratachin. Warmicunana jarinata chapun llapsha tantacunata rurananpaj. Nircurna ‹Syëlupa Maman›\x * \xo 7:18 \xt Jer. 44.15–26\x* nishanpaj churan. Juc-lä runacuna ‹diosnë› nishanpäpis bïnuta tacshipan nogata fiyupa rabyachimänanpaj. \v 19 Chay rurashancunawan ¿Nogatachuraj rabyachiman? ¡Manami! Chaypa ruquin quiquincunami mana alliman chayashpan pengaycho cangapaj. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \v 20 Chaymi fiyupa rabyasha caycashä päsananpaj caycho tiyarcaycaj runacunata castigaj-aywä. Castïgu chayanga llapan uywancunaman, llapan yöracunaman, llapan micuynincunamanpis. Chaynöpami rabyashäga cangapaj nina ratarir mana upejno.» \p \v 21 Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosninmi\nd* nin: «Gamcuna munashpayquega sïguir ofrendayquicunata churaycay. Nogapa jutëcho uywacunatapis sïguir pishtay. Nircur chaycunapa aychantapis melanänayquicama micuy. \v 22 Ichanga unay caj awiluyquicunata Egiptupita jorgamur pushamushpäga manami imatapis nirächu uywacunata ni ima ofrendacunatapis nogapaj churananpaj.\x * \xo 7:22 \xt Sal. 51.16–19; Amós 5.22–24\x* \v 23 Nogata wiyacamänanpämi ichanga paycunata nirä. Nishäta wiyacuptenga noga Diosnin canäpaj, paycunana acrashä runacuna cananpaj nirä. Chaycho nirä wiyacamashpanga paycuna allilla goyänanpaj cashanta.\x * \xo 7:23 \xt Éxo. 15.26; 19.5; Lev. 26.3–12; Jer. 11.4\x* \v 24 Ichanga paycuna mana wiyamashpan nishäta mana rurashachu. Chaypa ruquenga llutanta yarpashpanmi quiquincuna munashanno llutanta rurasha. Nogaman yäracamunanpa ruquenga jucmanna yäracurcaycan. \v 25 Unay awiluyquicunata Egiptupita jorgamushäpita canancamami nogaga profëtäcunata juctapis-juctapis gamcunaman cachamushcä. \v 26 Chaypis gamcunaga manami wiyacushcanquichu. Chaypa ruquin unay caj awiluyquicunapitaga mas piyur mana wiyacojraj ricacushcanqui. \p \v 27 «Jeremías, nishäcunataga willay mana wiyacunan captinpis. Mana cäsushunayqui captinpis sinchipa gayacuy. \v 28 Paycunata niy: ‹Cay nasyun runacunaga \nd Tayta Diosnin\nd* nishanta manami ni imanillarpis wiyacunchu. Piñacuptinpis manami wiyacunchu. Nishancunataga manami cumlinnachu. \v 29 Jerusalén, gamcunapäga \nd Tayta Dios\nd* fiyupa rabyashami caycan. Cachaycushurayquinami. Manami ricaytapis munashunquinachu. Chaymi ajchayquita ruturir jitariy. Chunyaj jirca lömacunacho llaquicuypajcunata cantay.› » \s1 Wañuchinacuy cananpaj guechwa pampa \p \v 30 \nd Tayta Diosmi\nd* nin: «Judá runacunaga fiyupa mana allita rurashpanmi rabyachimasha. Nogata aduramänan Templumanmi churasha mana bälej ïduluncunata. Chayno rurashpanmi Templöta ganrachisha. \v 31 Ben-hinom guechwa pampa Tofetchömi altarta ruracarcärisha,\x * \xo 7:31 \xt 2Rey. 23.10; Jer. 32.35\x* chay altarcho ollguta warmitapis wamrancunata sacrifisyuta rurar rupachinanpaj.\x * \xo 7:31 \xt Lev. 18.21; Jer. 19.5\x* Chayno rurananpäga noga manami nirächu; ni yarpayllapis manami yarparächu.\x * \xo 7:31 \xt Lev. 18.21; Isa. 57.5; Jer. 19.5\x* \v 32 Chaymi noga në: Juc junäga Tofetpatawan Ben-Hinom guechwa pampapa jutinta manami rimangapänachu. Chaypa ruquenga ‹Wañuchinacushan guechwa pampa› nenganami.\x * \xo 7:32 \xt Jer. 19.6\x* Wañushacunata pampananpaj pacha mana jäcuptin wañushacunataga Tofetmanpis pampangana. \v 33 Chay wañoj runacunataga aycha micoj äbicunawan jirca animalcunami miconga. Chaycuna micuptin manchachinanpaj manami pipis cangapächu. \v 34 Judá nasyuncho caj llapan siudäcunacho, Jerusalén cällicunacho cushicuy fista cajpis manami cangapänachu. Manami pipis casaray fistacho birsonganachu.\x * \xo 7:34 \xt Jer. 16.9; 25.10; Apoc. 18.23\x* Nasyun intërumi chunyaj ricacongapaj.» \b \c 8 \p \v 1 Tayta Diosga caynömi nin: «Chay wichanga pamparashan uchcucunapita jorgonga wañoj raycunapa tulluncunata, Judäpa mandajnincunapata, cüracunapata, profëtacunapata, Jerusalén runacunapa tulluntapis. \v 2 Nircur pampaman mashtarenga. Chaura manami pipis shuntangapächu pampananpaj. Chay tullucunaga uywacunapa iscannömi mashtaräconga. Chaura intipis, quillapis, goyllar achicyashanpis chayanga. Chay wañojcunaga chaycunatami aduraran, tapucuranpis.\x * \xo 8:2 \xt Jer. 25.33\x* \v 3 Cawaycar quëdaj chay fiyu runacunataga may-chaymanpis gargushäpaj. Paycunaga cawaycänanpa ruquin wañucuytanami munanga. Noga, munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \s1 Juchanpita Israelcunata castigananpaj cashan \p \v 4 «Jeremías, cay runacunata niy: \q1 « ‹Tunerga musyashayquinöpis jatarinmi. \q1 Nänita pantaycurpis alli cajmanmi cutin. \q1 \v 5 Chayno caycaptenga Jerusalén runacuna \q1 ¿imanirtaj llutanpa purircaycanqui? \q1 ¿Imanirtaj nogapa conträ ricacushcanqui? \q1 Gamcunaga mana wiyacojmi ricacushcanqui. \q1 Nogaman cutimuytapis mana munanquinachu. \q1 \v 6 Nogaga wiyaj wiyajllami caycashcä. \q1 Ichanga manami wiyashcächu ni mayganiquipis juchayquicunapita aripinticojta. \q1 Manami mayganiquipis «¿imatataj ruraycö?» ninquichu. \q1 Cada-ünuyquimi munashayquita rurarcaycanqui. \q1 Frënuynaj cawallu guërraman yaycojnömi carcaycanqui. \q1 \v 7 Äbicunapis musyanmi imay wichan yapay cutimunanpaj cashanta, \q1 imay wichan juc-läman witinan cashantapis. \q1 Gamcunami ichanga laynëcuna imano niycashantapis mana musyanquichu.\x * \xo 8:7 \xt Isa. 1.3\x* \b \q1 \v 8 « ‹Chayno caycashpayquega ¿imanöpataj «musyaj-yachajmi cä; \q1 \nd Tayta Diospa\nd* laynintami nogacunaga charä» ninquiman? \q1 ¡Secretaryucunami llullacuypa \q1 chay laycunataga jucnöman ticrachisha! \q1 \v 9 Chaypitami chay musyaj-yachajcunaga pengaycho cangapaj. \q1 Trampaman yaycusha animalnöpis mancharenga. \q1 Noga nishätaga manacajmanmi churasha. \q1 Chauraga ¿imanöpataj yachaj canga? \q1 \v 10 Chaypitami warmincunapis juc runawanna tiyanga. \q1 Chacrancunatapis juc runanami aronga. \q1 Paycunaga jatunpis tacshapis yarpaycan \q1 mana allicunata rurayllapa gänayta. \q1 Profëtacunawan cüracunapis llullacushpanmi engañacuycan. \q1 \v 11 Paycunaga acrashä runacuna nanächicushantapis yanga yangallami jampin. \q1 Chayno rurarmi «Alli goyay caycan, alli goyay caycan» nin. \q1 Rasunpaga mana alli goyayllami caycan.\x * \xo 8:11 \xt Jer. 6.14; Eze. 13.10\x* \q1 \v 12 ¿Fiyupa melanäcushä cajta rurarcur paycunaga pengacushachuraj? \q1 Manami ni imanillarpis pengacushachu. \q1 Manami musyannachu imano pengacuna cashantapis. \q1 Chayno cashanpitami castigaptëraj mayanga. \q1 Chayrämi mana alliman chayanga.\x * \xo 8:12 \xt Jer. 6.12–15\x* \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 13 Übas chacrapitaga übasta pallämanmi. \q1 Ïgus chacrapitapis ïgusta pallämanmi.\x * \xo 8:13 \xt Luc. 13.7\x* \q1 Gamcunapitami ichanga imatapis mana chasquishcächu. \q1 Chaquisha öjacunanöllami carcaycanqui. \q1 Chaypitami llapan tarichishäcunatapis guechuchishayqui. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.› \b \p \v 14 «Runacunanami nenga: \q1 « ‹¿Imanirtaj cayllachöga carcaycanchi? \q1 ¡Llapanchi juclla aywacushun curalasha caycaj siudäcunaman \q1 chaycho wañunanchïpaj! \q1 \nd Tayta Diosninchïmi\nd* wañunanchïpaj camacächisha. \q1 Juchata rurashanchïpitami wañunanchïpaj bininasha yacuta upuchimashcanchi. \q1 \v 15 Alli goyaytami munarcaycaranchi. \q1 Ichanga manami yarpashanchïnöchu casha. \q1 Mana gueshyayllapa goyaytami yarparanchi. \q1 Ichanga fiyupa manchachicuyllami casha. \q1 \v 16 ¡Contranchïcuna aywarcaycämunnami! \q1 ¡Cawalluncunapa jämayninpis Danpita-pachami wiyacaycämun! \q1 Cawalluncuna wagaptin llapan jircami sicsicyan. \q1 Paycunaga aywarcaycämun nasyuncho cajta illgächinanpämi. \q1 Siudätapis juchuchengami. Chaycho tiyajcunatapis wañuchengami.› \q1 \v 17 Gamcunaman cachamushaj wañuchicoj culebracunatami. \q1 Chaycunataga manami pipis manshuyächengapächu. \q1 Chay culebracunami cañishunquipaj.» \qr \nd Tayta Diosmi\nd* chayno nisha. \s1 Marcanpaj Jeremías llaquicushan \q1 \v 18 Llaquicuynëpäga manami ima jampipis canchu. \q1 Llaquicuyllawanmi shongöpis ushaycan. \q1 \v 19 Marca-masëcuna intëruchömi llaquicur wagashpan nircaycan: \q1 «Sionchöga ¿mananachu \nd Tayta Dios\nd* can? \q1 Rayninchëga ¿mananachu chaycho can?» nir. \q1 Chayno niptinmi Tayta Dios nin: «¿Imapätaj gamcuna rabyachimanqui \q1 mana sirbej ïdulucunata adurashpayqui, \q1 juc-lä runacuna ‹diosnë› nishan mana bälejta adurashpayqui?» nir. \q1 \v 20 Runacunana nin: «Usya quillacunaga päsashanami. \q1 Micuy shuntapacuypis ushacashanami. \q1 Ichanga noganchïta manami salbamashcanchïrächu» nir. \b \q1 \v 21 Marca-masëcuna ñacashannömi nogapis ñacaycä. \q1 Llaquicuywan manchariymi nogataga mana cacharimanchu. \q1 \v 22 Galaadchöga ¿manachuraj ima jampillapis can? \q1 Chaychöga ¿manachuraj pillapis jampicoj can? \q1 ¿Imanir-raj marca-masëcuna mana allchacanchu? \b \c 9 \q1 \v 1 ¡Ojalä ñawëga pashtaj yacuno canman! \q1 Chauraga wañoj marca-masëcunapaj \q1 pagasta junajtapis wagaptë pashtaj yacunömi weguë llojshinman.\x * \xo 9:1 \xt Lam. 3.48–51\x* \q1 \v 2 ¡Ojalä chunyajcho wasë canman chaycho tiyacunäpaj! \q1 Chauraga marca-masëcunata cachaycur caruchömi tiyacöman. \q1 Paycunaga llapanpis pasaypa juchasapallanami carcaycan. \q1 Paycunaga llapanpis Diostami chiquicurcusha. \p \v 3 \nd Tayta Diosga\nd* nin: \q1 «Chay runacunaga lëchawan illapananpaj camaricusha caycajnörämi \q1 llullacunanpäga listu carcaycan. \q1 Cay nasyunchöga llapanpis llullallami; \q1 manami rasun cajtaga parlanchu. \q1 Paycunaga ‹rejsëmi› nirpis manami rejsimanchu. \q1 Waranllanta waranllantami mas piyur ricacuycan. \q1 \v 4 Amïgumanpis ama yäracuynachu. \q1 Ni wauguiquimanpis ama yäracuynachu. \q1 Amïgunwanpis llullapänacur lebantanacunmi. \q1 Chay wauguilla caycarpis engañanacunmi. \q1 \v 5 Jucnin-jucninpis engañanacunmi. \q1 Mayganpis manami rasun cajtaga rimanchu. \q1 Llullacuyllapämi yachacasha carcaycan. \q1 Jucha rurayllacho yachacasha carmi paycunaga mana wiyacunchu. \q1 \v 6 ¡Yapay-yapay mana allicunata rurayllachömi carcaycan! \q1 Acrashä runacunaga manami rejsimayta munanchu.» \p \v 7 Chaymi munayniyoj \nd Tayta Dios\nd* nin: \q1 «Nogaga ¿imatanataj ruräman acrashä runacunata? \q1 Gorita chulluchejnörächari paycunataga limyuyächishaj. \q1 \v 8 Paycunapaga rimashancunapis wañuchicoj lëchanörämi. \q1 Engañacullarmi purircaycan. \q1 Janan shongullami amïguncunatapis alli parlapan. \q1 Shongullanchöga mana alliman jitarpunanpämi yarpapaycan. \q1 \v 9 Chayno rurarcaycaptenga ¿imanirtaj mana castigämanchu? \q1 ¿Imanirtaj mana castigämanchu yapaycho chayno mana rurananpaj?» \qr Chaynömi Tayta Dios nisha. \b \q1 \v 10 Jircacunachöpis atayparämi wagashaj. \q1 Pashpacunachöpis llaquicuywan wagashpä cantashaj. \q1 Chaycunaga ushajpaj rupashami caycan. \q1 Chaypaga manami pipis purinnachu. \q1 Wäcacuna büyashallanpis manami wiyacannachu. \q1 Äbicunapis jirca animalcunapis chaypitaga gueshpirmi aywacusha. \b \p \v 11 Tayta Dios nin: \q1 «Jerusalentaga ticrachishaj ranramanmi. \q1 Chaura jirca allgucunapa tiyanallannami canga. \q1 Judächo caycaj siudäcunata ticrachishaj chunyajmanmi. \q1 Chaura manami pï runapis tiyanganachu.» \p \v 12 ¿Imapitataj chay nasyun mana alli, chaquisha, chunyaj pipis mana purinan caycan? ¿Pitataj \nd Tayta Dios\nd* willapasha chayta willacunanpaj? Imanir chayno päsashantapis musyananpaj ¿pitaj musyaj-yachaj caycan? \p \v 13 \nd Tayta Diosmi\nd* cayno nin: «Llapanpis chaynöga päsasha laynëta Israelcuna mana cumlishanpitami, nishäcunata mana wiyacushanpitami. \v 14 Paycunaga llapanpis goyasha shongun yarpashannöllami. Nircur taytancuna yachachishannömi mana dios caycaptin manacajcunata ‹diosnë› nir adurasha. \v 15 Chaypitami micuynincunata ticrachishaj fiyupa ashgajman. Yacutapis bininashatami upuchishaj.\x * \xo 9:15 \xt Jer. 23.15\x* \v 16 Taytancuna ni quiquincunapis mana rejsishan nasyuncunamanmi gargushaj. Paycunata gaticachächishaj sabliyojcunawan. Chauraga ni jucnayllapis manami cawaycäga quëdanganachu.» \p \v 17 Munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* nin: \q1 «¡Wiyay-llapa! Wañupacuycho wagapacoj warmicunata gayachimuy. \q1 Chayno wagay yachajcunataga ashimuy.» \b \q1 \v 18 Rasunpa juclla shamuchun. \q1 Noganchïpaj llaquicuywan wagachun. \q1 Paycuna wagaptin noganchïpapis weguinchi ñawi junta yurichun. \q1 Guepshanchïcunapis ushmasha cachun. \q1 \v 19 Sionpita-pacha wiyacämun nanaywan cayno gaparpashanpis: \q1 «¡Fiyupa cuyapaypämi llapanchïpis mana alli quëdashcanchi! \q1 ¡Fiyupa pengaypämi carcaycanchi! \q1 Cananga nasyunninchïta cachaycärirchari aywacushun. \q1 Wasinchïcunapis juchushami caycan.» \b \q1 \v 20 \nd Tayta Dios\nd* nishanta sumaj wiyay warmicuna. \q1 Pay imata willapäshushayquitapis sumaj yarpay. \q1 Wamrayquicunata yachachiy wagayta. \q1 Warmi-masiquicunatapis yachachiy cayno llaquicunanpaj: \q1 \v 21 «Wasinchïcunaman wañuymi chayamusha. \q1 Palasyunchïcunamanpis chayasha. \q1 Wamranchïcunata cällicunacho wañuchin; mösucunatana läsacunacho. \q1 \v 22 Wañusha runacuna yänin mashtarpäcun uywacunapa iscanno. \q1 Rïguta rutuptin shicwajcunata mana shuntashannömi jitarpäcun» nir. \b \p \v 23 \nd Tayta Diosmi\nd* nin: \q1 «Musyaj-yachajpis musyaj yachaj cashanpita ama alli-tucuchunchu. \q1 Munayniyojpis munayniyoj cashanpita ama alli-tucuchunchu. \q1 Rïcupis rïcu cashanpita ama alli-tucuchunchu. \q1 \v 24 Ichanga pipis cushicuchun nogata rejsimashanpita, nishäta rurashanpita, \q1 Noga Dios cashäta musyashanpita.\x * \xo 9:24 \xt 1Cor. 1.31; 2Cor. 10.17; Stg. 1.9\x* \q1 Cushicuchun cay pachacho pï-maytapis cuyashäta, allita rurashäta, rasun cajta rurashäta musyashanpita. \q1 Chayno caj runami ichanga nogata cushicachiman.» \qr \nd Tayta Diosmi\nd* chayno nisha. \p \v 25 \nd Tayta Diosmi\nd* nin: «Juc junaj castigashämi cuerpullancho señalacojcunataga. Castigashaj: \v 26 Egipto, Judá, Edom, Amón, Moab nasyun runacunata. Castigashaj chunyajcho tiyajcunatapis, sentïdunpa rutucojcunatapis. Llapan nasyun runacunami janan-shongulla cuerpun señalasha caycan. Israelcunapis conträtu rurashäta mana cumlishpanmi janan-shongulla señalacusha carcaycan.»\x * \xo 9:26 \xt Hech. 7.51; Rom. 2.25–29\x* \c 10 \s1 Ïdulucuna mana bälej cashan, Dios munayniyoj cashan \p \v 1 \nd Tayta Dios\nd* willapäshushayquita wiyacuy Israel runacuna. \v 2 \nd Tayta Dios\nd* caynömi nin: \q1 «Juc-lä nasyun runacuna rurashanno gamcunaga ama ruraychu. \q1 Chay nasyun runacunaga janaj syëlucho imapis yuriptin fiyupa mancharin. \q1 Gamcuna ichanga ama manchariychu. \q1 \v 3 Chay runacuna riguishanga manacajllami. \q1 Paycunaga munti guerutami mutun. \q1 Nircur llagllayta yachaj runawan ima-nirajtapis llagllachin. \q1 \v 4 Llagllashan jananpana goriwan guellaywan chapyan. \q1 Rurashan mana yagananpäga martilluwan tacaypa labityan.\x * \xo 10:4 \xt Sal. 115.4–8; 135.15–18; Isa. 40.19–20; 44.9–20\x* \q1 \v 5 Chay ïdulucunaga caycan nunayllucunata ichichishannöllami. \q1 Chaycunaga manami rimanchu. \q1 Chaycunataga apariyparaj apan. \q1 Quiquillanga manami aywanchu.\x * \xo 10:5 \xt Isa. 46.1–7\x* \q1 Chaytaga ama manchacuychu. \q1 Pitapis manami imatapis ruranchu allita ni mana allitapis.»\x * \xo 10:5 \xt Isa. 41.23–24, 29\x* \b \q1 \v 6 \nd Tayta Dios\nd*, gamnöga manami pipis canchu. \q1 Gamga munayniyojmi canqui. \q1 \v 7 Gamga nasyuncunapa rayninmi canqui. \q1 Gamtaga llapanmi manchacushunqui.\x * \xo 10:7 \xt Apoc. 15.4\x* \q1 Gamtaga pï-maypis manchacushunayquimi camacan. \q1 Cay munducho caj raycunapis, ni yachajcunapis manami gamnöga canchu. \q1 \v 8 Paycunaga llapanpis yarpayniynajllami. \q1 Manami tantiyayta atipanchu. \q1 Llagllasha gueruga paycunata manami imatapis yachachinchu. \q1 \v 9 Paycunapa ïduluncunaga caycan Tarsispita apamushan guellaywan chapyashallami, \q1 Ufazpita apamushan goriwan chapyashallami. \q1 Chay ïdulucunataga llagllay yachajcunallami, ruray yachajcunallami rurasha. \q1 Murädupitawan puca tëlapita jirasha röpacunata jatiraycan. \q1 Chay ïdulucunaga llapanpis caycan yachaj runa rurashallanmi. \q1 \v 10 \nd Tayta Diosninchïmi\nd* ichanga rasunpa Dios caycan. \q1 Paymi caycan cawaj Dios, imaycamapis mana rucaj Ray. \q1 Pay rabyacurcuptenga cay pacha sicsicyanmi. \q1 Pay rabyaptenga manami ima nasyunpis awantanchu. \b \p \v 11 Ïdulucunata adurajcunata cayno niy: «Cay pachatapis syëlutapis mana ruraj dioscunaga llapanmi cay pachapita illganga. Ni jucnayllapis cay pachachöga manami cangapänachu.» \s1 Tayta Diosta alabar cantashan \r (Jer. 51.15–19) \q1 \v 12 Tayta Diosmi munayninwan cay pachata camasha. \q1 Fiyupa yachaj cayninwan cay munduta tacyachisha. \q1 Yarpaysapa cayninwan syëlutapis camacächisha. \q1 \v 13 Räyuno busninwanmi syëlucho caycaj yacuta gaparächin. \q1 Pucutaytapis pampapita jatarachin. \q1 Tamyaycashan örami illguytapis achicyächin. \q1 Wayratapis wichgarächishanpitami gargaramun.\x * \xo 10:13 \xt Sal. 135.7\x* \q1 \v 14 Runacunaga llapanpis upami, imatapis mana tantiyajmi. \q1 Ïduluncunaga ruraj runatapis pengacachinmi. \q1 Rurashan ïdulucunaga mana bälejmi, mana cawajmi. \q1 \v 15 Chay mana bälej ïdulucunaga manacajllami. \q1 Chaycunataga Tayta Diosmi castïgu junaj illgächenga. \q1 \v 16 \nd Tayta Diosninchïmi\nd* ichanga juc-niraj. \q1 Paymi ima-ayca caycajtapis ruraran. \q1 Israelcunataga paymi acrasha quiquinpa cananpaj. \q1 Paypaga jutinpis Munayniyoj Tayta Diosmi. \s1 Judá nasyunta illgächinanpaj cashan \q1 \v 17 Contrayquicuna tumaparaycäshuptiquega \q1 ima-aycayquitapis camaricur guepicuyna ari. \p \v 18 \nd Tayta Diosmi\nd* cayno nin: \q1 «Cay nasyuncho tiyarcaycaj runacunata cananga fiyupa carumanmi gargushaj. \q1 Chaychömi castigashaj fiyupa ñacananpaj» nir. \b \q1 \v 19 ¡Ananau, cay nanaytaga manami awantänachu! \q1 Marca-masëcuna ñacashantami ñacaycä. \q1 Nogapäga ñacay manami ushacanchu. \q1 Noga yarparä «cay nanaytaga awantashämi» nir. \q1 \v 20 Tiyana toldöcunapis ushajpämi tunisha. \q1 Wascancunapis rachir-ushacashami. \q1 Wamräcunapis ushajpämi aywacusha. \q1 ¡Manami cannachu! \q1 Manami pïnëpis cannachu yapay toldöcunata ichichinanpaj, ni tolduwan gatananpäpis. \q1 \v 21 Chaynöga caycan cay runacunapa mandajnincuna yarpayniynaj captinmi. \q1 Chay mandajcunaga \nd Tayta Diosta\nd* manami wiyacushachu. \q1 Chaypitami castïgu chayasha. \q1 Cananga mandashan runacunapis mashtacashami carcaycan.\x * \xo 10:21 \xt Jer. 23.1–4; Eze. 34.1–10\x* \b \q1 \v 22 ¡Sumaj wiyay-llapa! \q1 ¡Mana alli willapami chayaycämun! \q1 Norte caj-lä nasyunpitami aypalla suldärucuna aywarcaycämun. \q1 Chay suldärucuna chayamushpan Judächo caycaj siudäcunataga illgarachengami. \q1 Chaura jirca allgucunallanami chaychöga tiyanga. \s1 Tayta Diosta Jeremías mañacushan \q1 \v 23 \nd Tayta Dios\nd*, runaga distïnun imano cashantapis manami musyanchu. \q1 Runaga manami musyanchu imaycama ni imano cawananpaj cashantapis.\x * \xo 10:23 \xt Prov. 20.24\x* \q1 \v 24 \nd Tayta Dios\nd*, castigarga castigamay cuyapayllapa. \q1 Rabyashaga ama castigamaychu ari. \q1 Rabyasha castigamarga illgarachimanquimanchari.\x * \xo 10:24 \xt Sal. 6.1; 38.1\x* \q1 \v 25 Gamta mana yarpäshoj, \q1 mana rejsishoj nasyun runacunata castigay rabyashayqui pascacänanpäga. \q1 Chay runacunami Jacobpita mirar aywaj runacunata usharisha. \q1 Nasyun intërutami pasaypa ushacashata cachaycusha.\x * \xo 10:25 \xt Sal. 79.6–7\x* \c 11 \s1 Parlacushan conträtuta mana cumlishan \p \v 1 Jeremiasta \nd Tayta Dios\nd* niran: \v 2 «Conträtuta rurar nishäta wiyay-llapa. Judächo tiyaj runacunatawan Jerusalencho tiyaj runacunata willapay. \v 3 Conträtuta rurar parlashäta mana cumlej runaga maldisyunädumi canga. \v 4 Chay conträtoga caycan unay caj awiluyquicunata Egiptupita jorgamur parlashämi. Awiluyquicuna chay nasyunchöga caycaran fyërru chulluchicuna jurnuchönömi. Chay örami nirä: ‹Wiyacamay-llapa. Noga nishä cajtaga llapanta cumliy. Chaura gamcunaga acrashä runacunami canquipaj. Noganami gamcunapa Diosniqui cashaj› nir. \v 5 Chaynöga willaparä unay aunishäta cumlinäpämi. Chay aunishäga caran mishquipis lëchipis yacunöraj aypalla cashan chacrata goycunäpaj cajmi. Chay chacrachömi canan gamcunapis tiyarcaycanqui.» \p Chaura nogaga «Nishayquino cachun ari \nd Tayta Dios\nd*» nirä. \p \v 6 Chaura \nd Tayta Dios\nd* nimaran Judá nasyuncho caj siudäcunacho, Jerusalén cällicunachöpis cayno willacunäpaj: «Conträtuta rurar nishäcunata cumliy-llapa. \v 7 Unay caj awiluyquicunata Egiptupita jorgamur tantiyachirä willapashäta cumlinanpaj. Chay junajpita canancama chaynöllami willapaycashcä. \v 8 Ichanga paycuna manami wiyacuranchu. Cumlinanpaj nishätapis manami cumliranchu. Chaypa ruquenga shonguncuna yarpashanno llutanta ruraran. Imano rurananpaj nishätapis manami ruraranchu. Chaypitami imawan castiganäpäpis conträtuta rurar parlacushächo willashäno castigashcä.» \p \v 9 \nd Tayta Dios\nd* jinalla willapaycämaran: «Judá runacunawan Jerusalencho tiyajcunaga nogapa conträmi parlacusha. \v 10 Ñaupa caj taytancuna mana cäsumashpan juchata rurashannöllami canan wamrancunapis juchata rurarcaycan. Unay caj awiluncunaga mana wiyacushpanmi juc dioscunata aduraran. Judá runacunawan Israel runacunapis unay caj awiluncunawan conträtuta rurar parlashäta manami cumlishachu. \v 11 Chaypitami paycunataga fiyupa ñacachishaj. Chay ñacaypitaga manami imanöpapis gueshpengapächu. ‹Salbaycamay› nir mañacamaptinpis manami yanapäshäpächu. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \v 12 Chaura Judá runacuna Jerusalén runacunaga adurashan dioscunaman aywanga. Ichanga chay diosnincunapis manami salbangapächu. \v 13 Judá runacuna, gamcunapaga siudäniquicuna cashanmanno achcami diosniquicunapis. Jerusalenpa cällincuna aypalla cashantanömi Baal diospaj saumachinanpaj altarcunatapis rurashcanqui. \v 14 Chaymi Jeremías, gamga chay runacunata cuyapänäpaj ama mañacamaychu. Paycunapäga ama mañacamaychu ni ruwacamaypischu. Ñacaycashan öra ruwacur mañacamaptinpis paycunataga manami yanapäshäpächu. \q1 \v 15 «Cuyashä runacuna, \q1 chaychica mana allicunata rurarcorga \q1 ¿imatataj Templöchöga ashircaycanqui? \q1 ¿Pishtashayqui uywacunapa wiranta, aychanta rupachiptiquega \q1 castïgu mana chayashunayquitachu yarpanqui? \q1 \v 16 Ñaupa wichan gamcunataga nej cä \q1 ‹aypalla wayuyniyoj cupösu olivo› nir. \q1 Cananmi ichanga carcaycanqui \q1 räyu chayaptin ratarir rämancunatapis ushacurcushano. \p \v 17 «Nogami gamcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosniqui\nd* cä. Nogami gam Israel runacunatawan Judá runacunataga churarä juc lantata lantajno. Cananmi ichanga camacächishcä juchayquipita castïgu chayashunayquipaj. Gamcunaga rabyachimashcanqui Baalta adurashpayquimi.» \s1 Jeremiaspa contrancuna wañuchinanpaj parlacushan \p \v 18 \nd Tayta Dios\nd* musyachimaran conträcuna nogapaj parlacuycashanta. \v 19 Uyshata pishtananpaj apaptin mana wagacushanno jaucami goyäcuycarä. Nogaga manami musyarächu conträ parlacurcaycashanta. Paycunaga ninacurcaycaran: «Alli wayuraycaj yörata muturiycärishun. Cay munducho manana cananpaj achurishun. Chaura paytaga manami pipis yarpanganachu.» \q1 \v 20 Munayniyoj \nd Tayta Dios\nd*, \q1 gammi ichanga rasunpa alli juez canqui. \q1 Gamga musyanquimi runacuna imata yarpaycashantapis. \q1 Nogaga gampa maquiquimanmi llapantapis churaycamushcä. \q1 Imano castiganayquipaj cashantapis ricachimay ari.\x * \xo 11:20 \xt Jer. 20.12\x* \p \v 21 Anatot runacuna wañuchimayta munar «mana wañuyta munashpayquega Diospa jutincho amana willacuynachu» nimajcunapäga \v 22 munayniyoj \nd Tayta Dios\nd* caynömi nin: «Chaypitami Anatot runacunataga noga castigashaj. Mösu cajcunaga guërrachömi wañonga. Wamrancunana warmipis ollgupis yargaypita wañonga. \v 23 Anatot runacunata jusganä junaj chayamongapänami. Paycunaga ñacachiptë ushajpämi ushacangapaj. Manami ni jucnayllapis quëdangachu.» \c 12 \s1 Tayta Diosta Jeremías mañacushan \q1 \v 1 \nd Tayta Dios,\nd* gamga llapantami musyanqui. \q1 Rasun cajtami rimanqui. \q1 Chayno captinpis tapucushayqui. \q1 ¿Imanirtaj fiyu runacunapäga yarpashanpis alli llojshipan? \q1 ¿Imanirtaj llullacuypa mana allita ruraj runacunaga alli goyan?\x * \xo 12:1 \xt Job 21; Sal. 73.4–14; Hab. 1\x* \q1 \v 2 Gammi paycunata cawachishcanqui. Paycuna rïcuyasha, alli tiyasha, mirasha. \q1 Paycunaga shimillanwanmi gamta alabashunqui. \q1 Shongunchömi ichanga ni imanillarpis mana yarpäshunquichu. \q1 \v 3 \nd Tayta Dios\nd*, gamga nogata rejsimanquimi. \q1 Ricamashpayqui musyanquimi gamllaman yäracamushäta. \q1 Chay runacunataga uyshata pishtananpaj apashanno shuntay ari. \q1 Nircur churay imay junaj wañunanpäpis. \q1 \v 4 ¿Imaycamataj allpa chaqui caycanga? \q1 ¿Imaycamataj jachacunapis chaquenga? \q1 Uywacunapis äbicunapis wañurcaycan \q1 cay nasyuncho runacuna juchata ruraptin. \q1 Chay runacunaga yarpan imata rurashantapis mana ricashayquitami. \s1 Jeremías mañacushanta Tayta Dios cutichishan \p \v 5 Chayno niptin Jeremiasta Tayta Dios niran: \q1 «Chaquipa cörrej runawan llallinacushpallayquipis fiyupana uticashpayquega \q1 ¿imanöpataj llallinacunquiman cawallun muntasha cörrejwanga? \q1 Lliuyaj pampacunachöga allimi caycanqui. \q1 Ichanga ¿imanöraj canquiman Jordán muntichöga? \q1 \v 6 Quiquiquipa wauguiquicunawan famillyayquicunami chiquicurcushurayqui. \q1 Ollguyparämi washayquitapis rimarcaycan. \q1 Alli shiminpa parlapäshuptiquipis paycunamanga ama yäracuychu. \b \q1 \v 7 «Acrashä runacunatami cachaycushcä. \q1 Nogapa caycaptinmi gargushcä. \q1 Amatar cuyashä nasyun runacunatami \q1 contrancunapa munayninman cachapaycushcä. \q1 \v 8 Acrashä runacuna nogapäga canan caycan munticho liyunnömi. \q1 Nogata chiquimashpan liyunnöraj gaparpanpis. \q1 Chaypitami ricaytapis mana munänachu. \q1 \v 9 Acrashä runacunaga cuyayllapaj lümayoj äbinömi carcaycan. \q1 Chay äbillaman magananpaj wacpita caypitapis aycha micoj äbicuna juntapaycushannömi caycan. \q1 Contrancunaga shamuchun jirca animalcunano shuntacarcur. \q1 Shamuchun acrashäcunata usharinanpaj. \q1 \v 10 Übas chacrata michicojcuna uywanwan lluchcachishannömi, \q1 contran mandajcunaga acrashä runacunata usharisha. \q1 Chay chacrä jananpami purisha. \q1 Chayno purishpanmi mas cuyashä chacrata chunyajman ticrarachisha. \q1 \v 11 Chaymi pasaypa garayashata cachaycärisha. \q1 Cuyapaypaj llaquicurcaycajtami nogaga ricaycä. \q1 Nasyun intërumi chunyaj caycan. \q1 Chaypis manami mayganpis yarpachacunchu. \q1 \v 12 Chunyaj lömacunapa intërupami \q1 contran fiyu runacunaga yuricarcamusha. \q1 Paycunami acrashä nasyun runacunata usharinäpaj sablëno caycan. \q1 Chaymi mayganpäpis manana alli goyay cannachu. \q1 \v 13 Acrashä runacunaga rïguta muruycärir cashallatami shuntasha. \q1 Chay-jina ñacar arushanpis yangallami casha. \q1 Noga fiyupa rabyacurcushäpitami cosëchanga pirdisha.» \s1 Israelpa bisïnun nasyuncunapaj Tayta Dios nishan \p \v 14 \nd Tayta Dios\nd* caynömi nin: «Israelcunapa bisïnun nasyun runacunaga acrashä runacunatami pirdichisha. Chaypitami paycunataga noga gargushaj. Judá runacunatapis paycunapita gargushämi. \v 15 Israelpa bisïnun nasyun runacunataga tiyaycashanpita gargurcur cuyapäshämi. Cuyapashpämi cutichimushaj quiquincunapa nasyunninman, tiyashan pachaman. \v 16 Chay runacuna acrashä runacunata Baal diosta adurayta manana yachacherga acrashä runacunanönami cangapaj. Ichanga yachachicuynëcunata yachacunan, aduramaytapis yachacunan. \v 17 Mana wiyacamaj runacunatami ichanga juctapis mana cachaycuypa gargur illgächishaj. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \c 13 \s1 Ismusha wachcuta imaman tincuchishanpis \p \v 1 \nd Tayta Dios\nd* nimaran: «Aywar rantiy lïnupita awasha wachcuta. Nircur chay wachcuta wachcacunqui. Ichanga yacuman ama ushmachinquichu.» \v 2 Chaura nogaga \nd Tayta Dios\nd* nimashanno wachcuta rantirä. Nircur chay wachcuwan wachcacurä. \p \v 3 Chaypitana \nd Tayta Dios\nd* yapay nimaran: \v 4 «Rantircur wachcaraycashayqui wachcuta apacurcur ayway Perat mayuman.\f + \fr 13:4 \ft Chay caycan Anatotpa sercanchömi. Hebreo rimaychöga \fk Perat \ft nishan wiyacan \fk Éufrates mayu \ft nishannömi.\f* Chaychöna gagapa shillinman pacaycamunqui.» \v 5 Chaura \nd Tayta Dios\nd* nimashannölla Perat mayuman aywaycur pacaycamurä. \p \v 6 Chaypita mas unayllataga \nd Tayta Dios\nd* nimaran: «Ayway Perat mayuman. Nircur chay pacachishä wachcuta apamunqui.» \v 7 Chaura nogaga aywarä Perat mayuman. Ojterga pacashä wachcuta tarirä. Jorguriptëga chay wachcu pasaypa ismushana caycasha. Manami imapäpis allinachu casha. \p \v 8 Chaura \nd Tayta Diosga\nd* gayarcamar \v 9 nimaran: «Judá nasyun runacuna, Jerusalén runacuna alli-tucushantaga cay wachcu ismushatanömi ticrachishaj. \v 10 Cay fiyu mana wiyacoj runacunaga noga nishäta manami wiyacuyta munanchu. Paycunaga shonguncuna munashannöllami goyarcaycan. Chayno cashpanmi juc-lä runacuna ‹diosnë› nishanta sirbir adurarcaycan. Chayno carmi ismusha wachcu imapäpis mana sirbishanno caycan. \v 11 Imanömi runa chegllancho chanaj watarächin wachcuta, chaynömi nogaga Israel runacunatawan Judá runacunata charashcä. Chaynöga charashcä acrashä runacuna cananpaj, noga munashäta willacunanpaj, cuyacoj cashäta, alli cashäta willacunanpämi. Nishä paycunaga manami wiyacamashachu. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \s1 Paquisha urputa imaman tincuchishanpis \p \v 12 «Jeremías cananga acrashä runacunata cayno ninqui: ‹Bïnutaga imaniraj urpumanpis wiñanchïmi› nir. Chaura Israel runacunaga nishunquipaj: ‹¿Nogacunaga manachu musyä urpuga bïnuta wiñanapaj cashanta?› nir. \v 13 Chaura gamna ninqui: ‹\nd Tayta Diosmi\nd* nimasha cay nasyuncho tiyaj runacunataga llapanta machächinanpaj cashanta. Machächenga David jamarashancho jamaraj raycunata, cüracunata, profëtacunata, Jerusalencho tiyajcunatapis llapanta. \v 14 Nircurmi urputa paquejnöpis jucninta-jucninta tacanacachenga. Chaura paycuna illganga urpu paquir ushacashannömi. Chaynömi ruranga llapan runacunata papänincunatapis wamrancunatapis. Manami pitapis cuyapangachu. Pitapis mana cuyapashpanmi illgächenga› nir. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \s1 Israelcuna imano cananpäpis willashan \q1 \v 15 ¡Israel runacuna, quiquin \nd Tayta Diosmi\nd* willapasha-cashunqui! \q1 Ama alli-tucuychoga. Chaypa ruquenga sumaj tantiyacushpayqui wiyacuy. \q1 \v 16 Yanauyaycaj chacaj pachaman \nd Tayta Dios\nd* manaraj chayachishushayquicama payta rispitay. \q1 Yanauyaycaj chacayta chayachimuptenga jircacunachöpis tacacanquipämi. \q1 Tayta Diosta rispitay shuyaraycashayqui achquita manaraj chacajman ticrachiptin. \q1 \v 17 Gamcuna mana wiyacuptiquega alli-tucushayquipitami pacayllapa noga wagashaj. \q1 \nd Tayta Dios\nd* acrashan runacunata prësu apacuptinmi llaquicuywan fiyupa wagashaj. \s1 Tayta Dios ray Joaquinman willacachishan \q1 \v 18 Raytawan maman raynata niy: \q1 «Umayquipita corönayqui shicwasha captinmi munayniynajna caycanqui. \q1 Chaymi silluncho jamaraycashayquipita jatarcur pampaman jamacuy» nir. \q1 \v 19 Néguev particho caycaj siudäcunataga contran suldärucunami tumaparaycan. \q1 Manami pipis yaycunnachu ni llojshinnapischu. \q1 Judá runacunatapis llapantami prësu apacusha. \b \q1 \v 20 Tayta Dios nin: «Jerusalencho tiyajcuna, sumaj ricchacuy pï aywaycämushantapis. \q1 Contrayquicunami norte caj-läpita aywarcaycämun. \q1 Mandanayquipaj cachapäshushayqui runacunata maquiquicho charararmi alli-tucurayqui. \q1 Cananga ¿maytaj chay runacuna? \q1 \v 21 Jerusalén runacuna \q1 ¿ima ninquiraj amïguyqui cananpaj quiquiquicuna ashishayqui runacuna mandashuptiqui? \q1 Chayrämi gueshyaj warmita nanay chariycaptinnöpis ñacanquipaj. \q1 \v 22 Gamcuna capas yarpachacunqui ‹¿Imanir-raj cayno caycä?› nir. \q1 Quiquiquicunapa juchayquipitami gamcunataga garapachaycur munashanta rurarcaycäshunqui. \q1 \v 23 ¿Yana runa ticranmanchuraj yurajman? \q1 ¿Tinripis muru caycashanpita ticranmanchuraj juc culurllaman? \q1 Chaynömi gamcunapis mana alli rurayllacho yachacasha car \q1 allitaga mana ruranquinachu. \q1 \v 24 Chayno cashayquipitami gamcunataga mashtarishayquipaj \q1 löcu wayra ogshata mashtarishanno.\x * \xo 13:24 \xt Sal. 1.4; Ose. 13.3; Sof. 2.2\x* \q1 \v 25 Israel runacuna, gamcunapaga chayno canayquipämi distïnuyqui. \q1 Chayno ruranätami gamcunaga munashcanqui. \qr Noga \nd Tayta Diosmi \nd* chayno në. \q1 Gamcunaga nogata gongaycamashpayquimi \q1 mana sirbej ïdulucunaman yäracushcanqui. \q1 \v 26 Chaypitami nogapis gamcunata garapachashpä justanniquita umayquiman shucuparcushayqui. \q1 Chayno ruraptërämi pengaycho canquipaj. \q1 \v 27 Nogaga gamcunata ricashcämi mañösa warmi runacunata chasquejno pengaypaj juc dioscunata adurashayquita. \q1 Ricashcämi puytush lömacunacho chacracunacho melanaypajcunata rurashayquitapis. \q1 ¡Ay imanöraj canqui Jerusalén runacuna! \q1 ¿Imaycamaraj chayno ganralla carcaycanqui?» \c 14 \s1 Fiyupa usya captin rimashan \p \v 1 Fiyupa usya captinmi Jeremiasta \nd Tayta Dios\nd* niran: \b \q1 \v 2 «Judá runacunaga llaquicuywanmi wagarcaycan. \q1 Siudäcunacho tiyajcunapis fiyupami llaquicurcaycan. \q1 Runacunaga llaquicuywan pampachömi goturpaycan. \q1 Jerusalencunaga nanaywanmi gaparpaycan.\x * \xo 14:2 \xt Isa. 3.26; Lam. 1.4\x* \q1 \v 3 Rïcucunapis uywaynincunata cachan yacu ashej. \q1 Chaura gochacunaman yacu ashej chayarga yacuta manami tarimunchu. \q1 Mana tarishpanga puyñuncunatapis yacuynajllata cutichicun. \q1 Fiyupa llaquicur pengacushpan umancunatapis shucutacarcärin. \q1 \v 4 Mana tamyaptin fiyupa usyawan \q1 allpapis rachicäcusha. \q1 Chaymi runacunapis fiyupa llaquicur pengacushpan umancunata chapacarcärin. \q1 \v 5 Usyawan guewa mana captinmi \q1 lluychucunapis chayraj wacharishan wawanta \q1 jircacho cachaycur aywacun. \q1 \v 6 Chucaru bürrucunapis chunyaj lömacunacho ichirpaycan \q1 jirca allgucunano gasaj wayrata shuyarashpan. \q1 Micunanpaj guewa mana captinmi \q1 ñawincunapis mancacashana caycan.» \s1 Israelcunapa ruquin Jeremías mañacushan \q1 \v 7 \nd Tayta Dios\nd*, juchäcuna atipasha cashätaga musyänami. \q1 Ayca cutishi nishayquicunata mana cumlishcächu. \q1 Fiyupa juchasapami caycäcuna. \q1 Ichanga rispitasha canayqui-raycullapis yanapaycamay ari. \q1 \v 8 Gamllamanmi Israelcunaga yäracamö. \q1 Fiyupa llaquicurcaycaptëpis gamllami imapitapis salbamanqui. \q1 Cananga ¿imanirtaj cay nasyunchöga jäpano caycanqui? \q1 ¿Imanirtaj gorpa pachacojnölla caycanqui? \q1 \v 9 ¿Imanirtaj mancharisha runanölla caycanqui? \q1 ¿Imanirtaj guërracho pillyay yachaj runa pitapis mana yanapajno caycanqui? \q1 \nd Tayta Dios\nd* gamga nogacunapa lädöchömi caycanqui. \q1 Llapanmi musyan nogacunaga gampa cashäta. \q1 ¡Nogacunataga ama cachaycamaychu ari! \p \v 10 Israel runacunapaj \nd Tayta Diosga\nd* caynömi nin: \q1 «Cay nasyun runacunaga yachacashami juc-läman juc-läman chayar puricachaj. \q1 Chayno captinmi mana cuyapächu. \q1 Cananga jucha rurashancunata llapanpitami jusgashaj.» \p \v 11 \nd Tayta Dios\nd* nimaran: «Cay runacunata yanapänäpäga ama ruwacamaychu. \v 12 May-jina ayunashpan mañacamaptinpis manami yanapäshäpächu. Maychica uywacunata, chaqui micuy ofrendacunata nogapaj apamuptiquipis manami cuyapäshächu. Paycunataga ushacächishaj guërrawan, muchuywan, gueshyawanmi.» \p \v 13 Chaura noga nirä: «\nd Tayta Dios\nd*, profëtacunaga runacunata willaparcaycan guërra mana cananpaj, muchuy mana cananpaj. Nircaycan llapanpita chapashpayqui cay pachachöga allilla goyächinayquipaj cashantami.» \p \v 14 Chaura \nd Tayta Dios\nd* nimaran: «Nogapa jutëcho chayno nishpan chay profëtacunaga llullacurcaycanmi. Chay runacunataga manami cachashcächu. Manami imatapis nishcächu; manami willapashcäpischu. Yarpayninpita jorgurcullarmi ‹ricachimasha› nir willacuycan. Chayno llullacuyllapami chay profëtacunaga runacunata willaparcaycan. \v 15 Noga \nd Tayta Diosmi\nd* në: Noga mana cachaycaptë jutëcho rimashpan ‹cay nasyunchöga manami guërrapis, muchuypis cangachu› nej profëtacunaga guërrachömi, muchuywanmi wañonga. \v 16 Chay profëtacuna llullapashan runacunapis guërrachömi, muchuywanmi wañonga. Wañonga warminwan ollgu warmi wamrancunawan iwal. Chauraga Jerusalenpa cällincunacho wañushami jitarpäconga. Pipis manami pampananpaj cangapächu. Juchanpitami chayno castigashaj. \p \v 17 «Jeremías, llaquicushpayqui runacunata cayno niy: \q1 « ‹Cuyashä runacunaman manchariypaj disigrasya chayashanpita weguëpis mana chawaypa aywachun. \q1 Malubrashan nanaywan fiyupa gaparpaptinmi weguëpis mana chawaypa aywachun. \q1 \v 18 Jircacunapa aywar ricä guërrawan wañusha yänin jitarpaycajta. \q1 Siudäman yaycushpäna tarë yargaypita wañurcaycajta. \q1 Profëtacunapis cüracunapis imanir chayno päsashantapis tantiyayta mana atiparmi puricacharcaycan.› » \s1 Runacunapa ruquin Jeremías mañacushan \q1 \v 19 Tayta Dios, ¿fiyupachu rabyacurcushcanqui Judá runacunapäga? \q1 Sión siudätaga ¿mananachu ricaytapis munanquina? \q1 ¿Imanirtaj mana cuyapaypa mana alliman chayachimashcanqui? \q1 Nogacunaga allilla goyaytami yarpaycarä. \q1 Nishäga manami imapis alliga cashachu. \q1 Mana gueshyaypa cawaytami yarparäcuna. \q1 Nishäga fiyupa manchacuyllami casha. \q1 \v 20 \nd Tayta Dios\nd*, quiquëcunapis musyämi contrayqui ricacushätaga. \q1 Unay caj awilöcuna fiyupa mana allita rurashantapis yarpaycämi. \q1 Gampa contrayqui juchata rurashätapis yarpaycämi. \q1 \v 21 Gamta manacajman mana churashunayquipaj nogacunataga ama cachaycamaychu. \q1 Tiyanayquipaj acrashayqui siudätapis mana bälejmanga ama churaycuychu. \q1 Cumliycuy ari nogacunawan conträtuta rurar aunishayquita. \q1 \v 22 Juc dioscunaga manami mayganpis tamyata tamyachimunchu. \q1 Syëlupitapis quiquillanga manami tamyamunchu. \q1 Chaypa ruquenga gammi \nd Tayta Dios\nd* tamyachimunqui. \q1 Ima-aycatapis gamllami camashcanqui. \q1 ¡Chaymi Tayta Dios gamllaman yäracaycämöcuna! \c 15 \s1 Castigananpaj cashanta Dios willashan \p \v 1 \nd Tayta Dios\nd* nimaran: «Jeremías, Israelcuna aywacunanpaj willay. Amana nogapa ricanächöga tiyachunnachu. Paycunataga manami perdunänachu. Ni Moiseswan\x * \xo 15:1 \xt Éxo. 32.11–14; Núm. 14.13–19\x* Samuel\x * \xo 15:1 \xt 1Sam. 7.5–9\x* shamushpan ruwamaptinpis manami perdunashänachu. \v 2 ‹¿Maymantaj aywashaj?› nir tapushuptiquega noga nishäta cayno willanqui: \q1 « ‹Gueshyawan wañojpaj cajcunaga gueshyawanmi wañunqui. \q1 Guërracho wañojpaj cajcunaga guërrachömi wañunqui. \q1 Yargaywan wañojpaj cajcunaga yargaypitami wañunqui. \q1 Prësu aywajpaj cajcunaga prësumi aywanqui.›\x * \xo 15:2 \xt Jer. 43.11; Apoc. 13.10\x* \p \v 3 «Noga \nd Tayta Diosmi\nd* në: Chuscu casta castïguwanmi castigashaj. Guërrachömi wañuchenga. Allgucunami garachash purichenga. Aycha micoj äbicunami miconga. Aycha micoj jirca animalcunami rachir-ushanga. \v 4 Chayno paycunata rurashäta mayar llapan nasyun runacunami fiyupa mancharenga. Chaytaga rurashaj Ezequiaspa wamran Judäpa raynin Manasés imanöpis Jerusalencho rurashanpitami.\x * \xo 15:4 \xt 2Rey. 21.1–16; 2Crón. 33.1–9\x* \q1 \v 5 «Jerusalén runacuna, ¿piraj cuyapäshunqui? \q1 ¿Piraj llaquipäshunqui? \q1 ¿Piraj imano goyaycashayquipäpis yarpachaconga? \q1 \v 6 Gamcunami cachaycamashcanqui. \q1 Gamcunami chiquicarcamashcanqui. \q1 Chayno cashayquipita mana awantarnami castigar illgächishayqui. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 7 Rïgu päjata jorquëtiwan jitajnömi \q1 gamcunataga siudäniquicunapita jorgurcur jitarishayqui. \q1 Gamcuna tiyashayquega chunyajmi quëdanga. \q1 Mana alli ruraycunata mana cachashayquipitami illgächishayqui. \q1 \v 8 Biyüdacunapis aypallami canga lamar cantuncho caycaj agushpitapis masraj. \q1 Las-dösi intimi mamantinman llapan mösucunamanga wañuyta cachamushaj. \q1 Paycunamanga illajpitami manchariytawan llaquicuytapis chayachishaj. \q1 \v 9 Ganchis ollgu wamrayoj warmicunapis chiyacäconga. \q1 Jämayninta cachaytapis manami camäpaconganachu. \q1 Manaraj timpuncho wamrancuna wañushanpitami pengacur uysucarcärenga. \q1 Maygallanpis cawaycar quëdaptenga \q1 contrancunawan simrimi wañuchichishaj. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \s1 Profëta llaquicushan \q1 \v 10 Mamäpis nogataraj cawaycächimaran. \q1 Nogaga cawashcäpis llapanwanpis rimanacur pillyallar goyänalläpämi. \q1 Pitapis manami guellayta ristashcächu. \q1 Chayno manami pipis ristamashachu. \q1 Chaypis llapanmi maldisyunaycäman. \q1 \v 11 \nd Tayta Dios\nd*, nogaga gamta allimi sirbishcä. \q1 Chiquimajcuna llaquicuycho, ñacaycho caycaptin \q1 yanapänayquipaj nogaga gamta mañacamushcämi. \q1 Mana mañacusha captëga \q1 maldisyunamashancuna jina chayamächun ari. \s1 Israelcunata castigananpaj Tayta Dios willashan \p \v 12 Acrashan runacunata Tayta Dios niran: \q1 «Norte caj-lächo caycaj fyërrutawan runsita \q1 ¿pillaga paquirinmanchuraj? \q1 \v 13 Israelcuna, jucha rurashayquipitami \q1 contrayquicunapa maquinman riquësantinta cachaycushayquipaj. \q1 Nasyunniquicho caycajtawan quiquiquicuna charashayquitaga \q1 imatapis mana pägashuyllapami llapanta contrayquicuna apacongapaj. \q1 \v 14 Quiquiquicunapis mana rejsishayqui nasyunchömi contrayquicunapa uywaynin canquipaj. \q1 Nogaga fiyupami gamcunapaj rabyasha caycä. \q1 Chaymi nina fiyupa ratarir mana upejno ushajpaj usharishayquipaj.» \s1 Tayta Diosta Jeremías mañacushan \q1 \v 15 \nd Tayta Dios\nd*, gamga llapantami musyanqui. \q1 Nogata yarpäramay ari. Yanapämänayquipaj shaycamuy ari. \q1 ¡Gaticachämajcunata ayñita cutichiy! \q1 Paycunataga ama cuyapaychu ari. \q1 Nogata wañuchimänantaga ama munaycuychu. \q1 Tayta Dios, gam-raycumi tucuyta gayapämaptinpis awantacö. \q1 \v 16 Palabrayquita nogaga micucurcurämi. \q1 Chay palabrayqui nogapäga allimi caran; cushicachimajmi. \q1 Munayniyoj \nd Tayta Dios\nd*, nogaga gamllapanami caycä. \q1 \v 17 Manami fistan-fistan purishcächu. \q1 Cushicuyllata yarpajcunapitapis witicushcämi. \q1 Gayamashayqui junajpita-pachami quiquillä goyäcushcä. \q1 Gamnömi jucha rurajcunapäpis fiyupa rabyä. \q1 \v 18 Chaura noga llaquicushäga ¿imanirtaj imaypis mana päsanchu? \q1 Shongu nanaynëga ¿imanirtaj mana chawanchu? \q1 Nogapäga gam ricacushcanqui pashtaj yacu illajpita chaquicäcojnömi. \p \v 19 Chaymi \nd Tayta Dios\nd* nimaran: \q1 «Arpinticushpayqui nogaman yapay cutimuptiquega cuyapar chasquishayquimi. \q1 Chauraga nogatanami sirbimanquipaj. \q1 Manacajcunallata manana rimar, alli cajllatana rimarga noga nishätami willacunquipaj. \q1 Gam willapashayquitami runacunaga wiyaconga. \q1 Manami gamchu runacunataga cäsupänayqui. \q1 \v 20 Nogami camacächishaj chay runacunapäga runsipita tapyano canayquipaj. \q1 Manami imanöpapis binsishunquipächu. \q1 Gamwan pillyarpis manami binsishunquipächu. \q1 Gamwanga nogami caycä imapitapis salbar chapänäpaj.\x * \xo 15:20 \xt Jer. 1.18\x* \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 21 Fiyu runacunapa maquinpita jorgushayquimi. \q1 Wañuchicojcunapa maquinpitapis salbashayquimi.» \c 16 \s1 Mana majachacänanpaj Jeremiasta Tayta Dios nishan \p \v 1 \nd Tayta Dios\nd* nimaran: \v 2 «Cay nasyunchöga ama majachacaychu. Ni wamrayquipis ama cachunchu. \v 3 Cay nasyuncho yurej wamracunapis, maman-taytancunapis \v 4 fiyu gueshyawanmi wañonga. Paycunapäga wagananpäpis manami pipis cangachu. Pampananpäpis manami pipis cangachu. Uywacunapa iscannömi intëru pampacho wañusha mashtaräconga. Guërrawan yargaywanmi paycunaga wañonga. Wañusha mashtarpaycajtanami aycha micoj äbicuna, jirca animalcuna miconga.» \p \v 5 \nd Tayta Diosga\nd* mastapis nimaran: «Ama aywaychu wañusha runa täpacuycashanman. Chay wañojpäga ama wagaychu ni llaquicuypischu. Cay runacunataga cachaycushcä mana allina goyänanpämi. Mananami cuyänachu; ni cuyapänapischu. \v 6 Cay nasyunchöga rïcupis pobripis llapanmi wañonga. Chay wañojcunata manami pipis pampangachu. Paycunapäga manami pipis wagangachu. Manami llaquicuywan ajchantapis rutucongachu ni janantapis pishtaypa pishtar cuchucongachu. \v 7 Wañuptin llaquicojcunata shogananpäpis manami pipis alli micuycunata rurangapänachu. Taytan maman wañuptinpis manami ima micuytapis rurangapänachu. \p \v 8 «Chaynöpis gamga ama yaycunquichu fistacunacho alli micuycunata micurcaycashan wasiman paycunawan iwal micur upur jamacaycärinayquipaj. \v 9 Nogami camacächishaj cay nasyunchöga cushicur fista ruray cantay manana cananpaj. Majachacaychöpis mananami pipis cantanganachu.\x * \xo 16:9 \xt Jer. 7.34; 25.10; Apoc. 18.23\x* Cayno nishäga waracunallanami canga. Quiquiquicunami ricanquipis. \p \v 10 «Chayno niycashäta willaptiqui runacunaga tapushunquipaj: ‹¿Imanirtaj \nd Tayta Dios\nd* chayno fiyupa manchariypaj llaquicuywan castigamäshun? ¿Ima mana allitataj rurashcanchi? ¿Ima juchatataj rurashcanchi \nd Tayta Dios\nd* mana munashantaga?› nir. \v 11 Chaura gamna willanqui unay caj awiluncuna gongaycäramashpan mana yarpämashanta. Paycunaga juc dioscunata adurashpan sirbiran. Noga willapar yachachishätaga manami cumlirannachu. Nogata gongaycäramaran. \v 12 Paycunaga unay caj awiluncunapita mas piyurna caycashanta ninqui. Chaymi quiquincunapa shonguncuna munashannöna rurarcaycan. Noga nishätaga mana wiyacamashanapischu. \v 13 Chayno cashanpitami cay partipita gargushaj unay caj awiluncuna ni paycunapis mana rejsishan nasyunman. Chay nasyunchömi pagasta junajtapis juc dioscunatana sirbengapaj. Paycunataga manami cuyapäshäpänachu. \p \v 14 «Juc junäga mananami juranganachu ‹Egiptupita Israelcunata jorgamoj imaycamapis cawaj \nd Tayta Diospa\nd* jutincho jurä› nir. \v 15 Chaypa ruquenga jurar nengapaj: ‹Israelcunata norte caj-lä nasyunpita jorgamoj \nd Tayta Diospa\nd* jutincho, intëru nasyunman mashtashanpita shuntar cutichimoj Diospa jutincho› nirna.\x * \xo 16:15 \xt Isa. 43.16–19; Jer. 23.7–8\x* Unay awiluncunata goycushä nasyunman cutimunanpäga nogami camacächishaj. \p \v 16 «Nogami cachamushaj achcaj contrancunata. Chaycunami Israel runacunataga pescäduta charej-jina charenga. Chaycunami casadurcuna charejnöpis Israelcunataga jorgamonga jircacunapita, puntacunapita, machaycunapita, gagapa shillincunapitapis.\x * \xo 16:16 \xt Hab. 1.14–15\x* \v 17 Nogaga ricashcämi acrashäcuna imata rurashallantapis. Manami imapis canchu mana ricashäga. Ima jucha rurashancunapis manami nogapitaga pacaranchu. \v 18 Paycunaga mana sirbej aypalla ïduluncunata adurarmi partisyunta goycushä nasyunta ganrachisha. Chay partichöga intëruchömi mana munashäcunata rurasha. Chaymi paycunataga juchata rurashanpita fiyupa castigashaj.» \s1 Tayta Diosta Jeremías mañacushan \q1 \v 19 \nd Tayta Dios\nd* gammi callpata gomanqui. \q1 Mana allicuna chayamänantapis gammi chapämanqui. \q1 Allpapa jucaj cuchunpita jucaj cuchuncamapis \q1 gammanmi llapan nasyun runacuna shamonga. \q1 Paycuna nishunquipaj: \q1 «Unay awilöcunaga cachapaycamasha \q1 imapäpis mana bälej munayniynaj dioscunallatami. \q1 \v 20 ¿Runaga quiquincunapa diosnincunata ruracunmanchuraj? \q1 ¡Ruraptinpis chaycunaga manami rasunpa dioschu!» \p Chaura Tayta Dios nimaran: \q1 \v 21 «Chaypitami chay juc-lä nasyun runacunataga jucllana musyachishaj imano munayniyoj cashätapis. \q1 Chayrämi musyanga noga \nd Tayta Dios\nd* cashäta.» \c 17 \s1 Juchanpita Judá runacunata castigananpaj nishan \p \v 1 Acrashan runacunata Tayta Dios cayno nin: \q1 «Judá runacuna, rumi shonguyquichömi juchayquicunaga isquirbiraycan \q1 fyërrupita rurasha sinsilwan, llauchi fyërru shucshuwan. \q1 Jucha rurashayquicunaga altarniquicunapa wagrancunachöpis isquirbiraycanmi. \q1 \v 2 Wamrayquicuna manami gonganchu \q1 rämasapa yöracunapa rurincunacho altarcuna cashanta, \q1 altunnin puytush lömacunacho Asera diosa-niraj ïdulucuna cashanta. \q1 \v 3 Altu puntacunachömi camacächishaj \q1 juchayquipita ima-aycayquitapis, guellayniquitapis suwapäshunayquipaj. \q1 Chaynöga camacächishaj nasyunniquicho fiyupa juchata rurashayquipitami. \q1 \v 4 Partisyun goycushä nasyuntapis cachaycärinquipämi. \q1 Quiquiquicunapis mana rejsishayqui nasyunchömi contrayquicunapa uywaynin canquipaj. \q1 Nogaga fiyupami gamcunapaj rabyasha caycä. \q1 Chaymi nina fiyupa ratarir mana upejno ushajpaj usharishayquipaj.» \b \p \v 5 \nd Tayta Dios\nd* nin: \q1 «Maldisyunädumi canga runa-masillanman yäracojcunaga. \q1 Maldisyunädumi canga callpallanman yäracojcunaga. \q1 Maldisyunädumi canga nogaman mana yäracamoj runaga. \q1 \v 6 Chay runaga chunyajcho wiñamoj jachanömi canga. \q1 Manami cuentata gocongachu alli goyay chayaptinpis. \q1 Rumicuna chaupincho jacha quiquillan wiñacamojnömi canga. \q1 Pipis mana tiyashan cachi cashan chaqui allpacho wiñacoj jachanömi canga. \b \q1 \v 7 «Nogallaman yäracamoj runami ichanga bindisyunta chasquenga. \q1 \v 8 Chay runaga cangapaj mayu cantunman yörata lantaycusha \q1 mayu rurinpa sapincuna sapichajnömi.\x * \xo 17:8 \xt Sal. 1.3\x* \q1 Chay yörataga shanarpis manami chaquichinchu. \q1 Imaypis berdillami caycan. \q1 Wayuyninpis mana pishiypami caycan. \b \q1 \v 9 «Runapa shongonga fiyupa mana tantiyaypämi. \q1 ¿Piraj tantiyanman llullapar engañaycashanta? \q1 ¿Piraj musyanman mana allita rurayta yarpaycashanta? \q1 \v 10 Nogami ichanga llapanpa shongun \q1 imano yarpaycashatapis musyä.\x * \xo 17:10 \xt Sal. 7.9; Jer. 11.20; Apoc. 2.23\x* \q1 Nogaga cada-ünuntami imanöpis cashanpita, \q1 imanöpis rurashanpita pägunta gö.»\x * \xo 17:10 \xt Sal. 62.11–12; Prov. 24.12; Eze. 18.30; 33.20; Mat. 16.27; Rom. 2.6\x* \b \q1 \v 11 Engañayllapa rïcuyaj runaga caycan chacwa jucpa runtunta ogllajnömi. \q1 Mana yarpashapitami llapan riquësancuna cachayconga. \q1 Chaura ushanantaga pasaypa pobrimi ricaconga. \b \q1 \v 12 \nd Tayta Dios\nd*, tiyashayqui Temploga fiyupa rispitädumi. \q1 Gallarinanpita-pachapis casha fiyupa rispitashami. \q1 \v 13 Gamllami canqui Israelcuna yäracunanga. \q1 Gamta gongaycushoj cäga canga fiyupa pengaychömi. \q1 Gamta manana sirbishoj cäga canga ñuchu allpacho jutita isquirbishan illgacäcushannömi. \q1 Mana chaquej chuya yacuno caycaptiqui cachaycushushayquipitami chaynöga canga. \b \q1 \v 14 \nd Tayta Dios\nd*, gamllatami rispitar alabä. \q1 Allchacächimay ari sänuna canäpaj. \q1 Salbaycamay ari salbashana canäpaj. \q1 \v 15 Runacunaga niman: «¿Imaytaj \nd Tayta Dios\nd* willacachishancuna cumlenga? \q1 ¡Juclla cumlicächun ari!» nir. \q1 \v 16 Chayno niycämaptinpis nogaga manami mañacamurächu castiganayquipaj. \q1 Paycuna fiyupa ñacananpäpis manami nirächu. \q1 Gamga musyanquimi imata nishallätapis. \q1 Wiyaycämaptiquimi llapantapis nishcä. \q1 \v 17 Chaymi Tayta Dios ama camacächiychu noga manchacunätaga. \q1 Gamga canqui llaquicur ñacashä wichan imapitapis pacamajmi. \q1 \v 18 Nogata gaticachämajcunata ichanga pengayman churay. \q1 Nogataga ama pengayman churamaychu. \q1 Paycuna ricacuchun fiyupa mancharisha. \q1 Nogaga ama mancharishächu. \q1 Paycuna llaquicuychöpis cachun. \q1 Paycunataga fiyupa castigar ushariy. \s1 Jamay junajpaj nishan \p \v 19 \nd Tayta Dios\nd* nimaran: «Jeremías, Judäpa raynincuna yaycushan llojshishan puncuman ayway. Nircur chaycho willacuy. Y chaycho willacushayquinölla Jerusalenman yaycuna waquin puncucunachöpis willacuy. \v 20 Cayno willacunqui: ‹Judäpa raynincuna, Judá runacuna, Jerusalencho tiyaj runacuna \nd Tayta Dios\nd* nishanta sumaj wiyay-llapa. \v 21 \nd Tayta Diosmi\nd* cayno nin: Säbadu jamay-junajchöga ama ima guepitapis apaychu. Ni imatapis ama yaycachiychu Jerusalén puncupaga.\x * \xo 17:21 \xt Neh. 13.15–22\x* \v 22 Säbadu jamay junajchöga wasiquicunapitapis ama ima guepitapis jorguychu. Chay junajchöga ima aruytapis ama aruychu. Säbadu jamay junajchöga unay awiluyquicunata nishäno nogata rispitamashpayqui jamay.\x * \xo 17:22 \xt Éxo. 20.8–10; Deut. 5.12–14; Isa. 58.13–14\x* \v 23 Awiluyquicunaga willapaycaptëpis manami wiyacuranchu. Noga nishäta ruraytaga upanömi mana munaranchu. Piñacushätapis manami wiyacuranchu. \p \v 24 « ‹Nishäta rasunpa wiyacuy. Säbadu jamay junajchöga siudäman maygan puncupapis ima guepitapis ama yaycachiychu. Chay junäga ama arunquichu. Cachun nogata aduramänayquipaj acrasha junaj. \v 25 Chayno gamcuna rispitamaptiquega ray David jamarashancho jamaränanpäpis ray caycangami. Chaura cay siudäpa puncuncunapa rayga yaycuycangami carrëtancunawan, cawalluncuna muntasha, llapan autoridänincuna, Judá runacuna, Jerusalén runacunapis gatiraptin. Jerusalenchöpis imaycamapis runacuna tiyaycangami. \v 26 Chaymanmi shamongapaj Judá nasyuncho caycaj siudäcunapita, Jerusalenpa läduncunapita, Benjamín trïbu tiyashanpita, aypalla puntayoj caycashan partipita, Néguev partipitapis. Paycunaga Templuman apamongapaj uywancunata rupachinanpaj, chaqui micuy ofrendacunatapis. Insinsuntapis apamonga. Agradësicamashpanpis ofrendancunata apamonga. \v 27 Noga nishäta gamcuna mana wiyacushpayqui säbadu jamay junaj mana jamaptiqui, Jerusalenpa puncuncunapa ima guepitapis mana yaycuchinanpaj nishätapis mana wiyacuptiqui ichanga siudäpa puncuncunaman ninata sindipaycushaj. Chaymi Jerusalencho caycaj palasyucunata rupar ushacurcongapaj. Chaytaga manami pipis upichengapächu.› » \c 18 \s1 Manca rurajman tincuchishan \p \v 1 \nd Tayta Dios\nd* nimaran: \v 2 «Ayway manca rurajpa wasinman. Chaychömi willashayqui runacunata willanayquipaj.» \v 3 Chaura noga Jeremías aywar manca rurajtaga tarishcä manca ruracunancho mancata ruraycajta. \v 4 Ruraycashan mana alli llojshiptenga pirdiraycachir chay mitullapita yapay ruraran munashanno alli llojshinanpaj. \fig Manca ruraj|src="LB00138B.TIF" size="col" loc="Jer. 18" ref="Jer. 18" \fig* \p \v 5 Chaura \nd Tayta Dios\nd* niran: \v 6 «Israelcuna, manca ruraj runa mituta rurashanno ¿manachuraj nogapis gamcunata ruräman? Manca rurajpa maquincho mitu caycashannömi gamcunaga nogapa maquëcho caycanqui.\x * \xo 18:6 \xt Isa. 64.8; Rom. 9.20–21\x* \v 7 Nogaga munashä örami illgarachë, jorgurë, sajtarë nasyuncunata-carpis, raycunata-carpis. \v 8 Chay nasyun runacuna mana alli rurayta cachaycärir allillatana ruraptenga paycunata castiganäpaj caycashächöpis mananami castigänachu. \v 9 Munashä örami nogaga juc nasyun jatunyänanpäpis yanapä, raycuna munayniyojyänanpäpis yanapä. \v 10 Chay runacuna noga nishäta mana wiyacur quiquincuna munashannölla ruraptin ichanga yanapänäpaj caycashächöpis manana yanapäshänachu. \p \v 11 «Judá runacunawan Jerusalén runacuna, wiyamay. Gamcunaman mana allita chayachimunäpämi camariycä. Gamcunata castiganäpämi yarpaycä. Chaymi gamcunaga arpinticushpayqui allillata rurarna goyay. \v 12 Chaura paycuna nengapaj: ‹¡Imapänataj allitapis rurashaj! Nogacunaga quiquë munashäno goyäcushaj. Shongö mana allita yarpashanno imatapis ruracushaj› nir.» \p \v 13 Chaymi \nd Tayta Dios\nd* cayno nin: \q1 «Mä nasyuncunacho tapucachay. \q1 Mä pillaga wiyashachush cay runacuna rimashantano. \q1 ¡Israel runacunaga manchariypaj mana allitami rurasha! \q1 \v 14 ¿Puntacunapita ïlaj chuya yacu urämoj chaquinmanchuraj? \q1 ¿Líbano altunnin puntacunacho caycaj rashta illganmanchuraj? \q1 \v 15 Acrashä runacunami ichanga gongaycamasha. \q1 Mana rasun caj dioscunallapämi insinsutapis rupachin. \q1 Unay purishan nänicunapita pantaycärirmi juc-läpana purircaycan. \q1 Mana rejsishan nänipanami aywarcaycan. \q1 \v 16 Chayno cashanpitami nasyunnintapis chunyajna cananpaj camacächisha. \q1 Fiyupa manchariypaj ragällanna caycan. \q1 Llapanpis chaypa päsajcunaga almirashami umanta awiconga. \q1 \v 17 Löcu wayra shamojnömi Nogaga Israelcunata mashtarishaj. \q1 Chaymi contrancunapita machiypa-machir gueshpenga. \q1 Castiganä junäga paycunapita noga ticracurcushämi.» \s1 Jeremiaspa contran parlacushan \p \v 18 Runacunaga ninacuran: «Jeremiasta calumyananchïpaj parlacushun. Pay manana captinpis cüracunaga manami pishengapächu yachachimänanchïpaj, musyajcuna willapämänanchïpaj, profëtacunapis Dios nishanta willamänanchïpaj. Jeremiastaga tucuynöpa calumyashun. Pay imata willapämashapis ama wiyaj-tucushunchu.» \s1 Tayta Diosta Jeremías mañacushan \q1 \v 19 ¡\nd Tayta Dios\nd*, wiyaycamay ari! \q1 ¡Conträcuna imanir calumyaycämashantapis masqui wiyay! \q1 \v 20 Paycunaga mana alliman tunichimänanpämi uchcuta rurasha. \q1 ¿Allita rurashanchïpita mana alliwanchu cutichimanchi? \q1 Paycunapaj fiyupa rabyasha caycashayquipita allchacänayquipaj \q1 paycunapa faburnin gamta ruwacushäta yarpaycuy ari. \q1 \v 21 Canan ichanga gam castigaycuy wamrancuna yargaypitapis sabliwanpis wañunanpaj. \q1 Warmincunapis biyüda wamraynajllana quëdachun. \q1 Ollgu cajcunaga gueshyawan wañuchun. \q1 Mösucunapis guërracho wañuchun. \q1 \v 22 Paycunaman illajpita suwacuna yagacuycuchun. \q1 Paycuna fiyupa manchariywan gaparpashan wiyacächun. \q1 Chayno päsachun mana alliman chayachimänanpaj uchcuta rurashanpita, \q1 purishäcunaman togllata churashanpita. \q1 \v 23 \nd Tayta Dios\nd*, gamga musyaycanquimi paycuna wañuchimänanpaj parlacushanta. \q1 Chayno fiyu cashanpita, juchata rurashancunapitaga ama perdunaychu ari. \q1 Fiyupa rabyasha castigaycuy ari. \q1 Chaynöpa paycunaga mana alliman chayachun. \c 19 \s1 Paquisha puyñuta tincuchishan \p \v 1 \nd Tayta Dios\nd* nimaran: «Puyñu rantej ayway. Nircur ishcay quimsa mayur runacunata, mayur cüracunatapis pushay \v 2 Ben-hinom\x * \xo 19:2 \xt 2Rey. 23.10; Jer. 7.30–32; 32.34–35\x* guechwaman. Chay guechwaga caycan inti yagamunan caj-lä puncu ñaupanpami. Chaychöna noga willashäcunata willanqui. \v 3 Cayno ninqui: ‹Judá nasyunpa raynincuna, Jerusalén runacuna, wiyay-llapa. Llapanpaj munayniyoj \nd Tayta Diosga\nd* caynömi nin: Cay nasyunmanga fiyupa ñacaytami chayachimushaj. Chaymi wiyaj cajpaga rinrinpis nanangaraj. \v 4 Israelcunaga nogata cachaycäramashami. Cay partitapis mana rejsishamannönami ticrachisha. Cay jircachömi insinsutapis juc dioscunapäna rupachisha. Chay dioscunataga manami rejsiranchu quiquincunapis, ni unay caj awiluncunapis, ni Judäpa raynincunapis. Wamracunata wañuchirmi yawarninta intërucho mashtasha. \v 5 Nircur altarcunatapis rurasha chaycho Baal diospaj\x * \xo 19:5 \xt Lev. 18.21; Isa. 57.5; Jer. 7.31\x* rupachinanpaj. Chayno rurananpäga noga manami nirächu. Chayno cananpäga manami yarpayllapis yarparächu. \v 6 Chaypitami Tofetpawan Ben-hinom guechwa ragrapa jutinta juc junäga manana rimanganachu. Chaypa ruquenga «Wañojcuna mashtaränan ragra» nenganami. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \v 7 Chay partichömi Judá runacuna Jerusalén runacuna imapaj yarpashantapis mana camacächishächu. Contrancuna binsinanpämi, wañuchinanpämi camacächishaj. Chauraga wañusha mashtarpaycajtana aycha micoj äbicuna, jirca animalcunapis miconga. \v 8 Cay siudätami chunyajman ticrachishaj. Fiyupa manchariypämanmi ticrachishaj. Pipis chaypa päsajcunaga ushajpaj ushacasha caycajta ricaycur manchariywan chiyacasha ricarpanga. \v 9 Noga camacächishaj quiquin-pura micunacunanpaj. Ollguta warmitapis wamrancunata miconga. Chaynöga canga wañuchicoj contrancuna intërunpa curalar chapacaycäriptinmi.›\x * \xo 19:9 \xt Deut. 28.53–57; Eze. 5.10\x* \p \v 10 «Chayno willapayta usharcorga rantishayqui puyñuta paquir-usharinqui pushashayqui runacunapa ñaupancho. \v 11 Noga munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* acrashä runacunata cayno në: ‹Judá runacunatawan Jerusalén runacunataga ushajpämi usharishaj puyñu shallucäcushanno. Chauraga shallusha puyñuta allchayta mana camäpacushannönami quëdanga. Pampanancunacho pampananpaj manana jäcuptin wañojcunataga Tofetmanna pampanga. \v 12 Chaynömi rurashaj cay siudätawan cay siudächo tiyarcaycajcunatapis. Imanömi Tofet quëdaran wañojcunallapaj, chaynömi cay siudäpis quëdanga. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \v 13 Judäpa raynincunapa palasyuncunawan Jerusalencho caycaj wasicuna, goyllarcunata adurashpan insinsucunata saumachishanpis, juc dioscunata adurar bïnuta jichapashan wasi janancunapis Tofetno ganrami quëdanga.› » \p \v 14 \nd Tayta Diospa\nd* jutincho willacurerga Tofetpita Jeremías cuticamuran. Nircur Templu puncuman ichiycur llapan runacunata niran: \v 15 «Gam Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosniquimi\nd* nin: Gamcunaga imatapis mana musyaj upanömi ricacushcanqui. Nogapa palabrätaga manami wiyacushcanquinachu. Chaypitami cay siudäta, bisïnun marcacunatapis musyachishä castïgucunawan castigashaj.» \c 20 \s1 Jeremiasta chiquej Pasur imano cananpäpis nishan \p \v 1 Imerpa wamran Pasur cüraga Templuta täpajcunapa mandajnin caycaran. Paymi wiyaran shamoj watacunacho imano cananpäpis Jeremías willacuycajta. \v 2 Chaymi magachiran. Nircorga prësu charircachir «Benjamín» jutiyoj puncupa läduncho tablapita sëpu caycajman jatiran. Chay puncupis caran Templuman yaycunami. \v 3 Sëpucho juc junaj prësu charararcachir Pasurga Jeremiasta jorgachiran. Chaura Jeremías niran: «\nd Tayta Diosmi\nd* jutiquita rucachisha. Cananga jutiqui manami Pasurnachu. Magor-misabibnami jutiqui. \v 4 \nd Tayta Diosmi\nd* cayno nin: ‹Cananga quiquiquipaj y amïguyquicunapäpis fiyupa manchariypämi canquipaj. Ricapaycaptiquimi llapan amïguyquicunata contrayquicuna sabliwan wañuchenga. Llapantami Judächo tiyajcunataga Babilonia raypa maquinman cachaycushaj. Chay raymi llapanta Babiloniaman prësu apachenga. Mana apashpanga cuchuypami wañuchenga. \v 5 Cay siudächo riquësacuna cajtapis, llapan charashancunatapis, llapan bälej cajcunatapis, Judäpa raynincuna shuntashan llapan ima-aycantapis cachapaycushaj contrancunapa maquinmanmi. Paycunanami Babiloniaman apaconga. \v 6 Gam Pasurtanami llapan castayquicunatawan Babiloniaman prësu apashunquipaj. Chauraga wañuptiqui chaychönami pampashunquipaj gamtapis llapan amïguyquicunatapis. Amïguyquicunataga llullapashpayquimi willapashcanqui› nir.» \s1 Jeremías llaquicur Tayta Diosta mañacushan \q1 \v 7 \nd Tayta Dios\nd*, gamga llullapämashcanquimi. \q1 Nogaga nimashayquitami riguishcä. \q1 Gam nogapita mas callpa cashpayquimi binsimashcanqui. \q1 Cananga imay örapis runacuna asipänanmi caycä. \q1 Llapanmi manacajman churamar asipäman. \q1 \v 8 Imaypis nogaga willapä, \q1 «Fiyupa ñacaycunami canga. Llapanmi ushacanga» nillarmi. \q1 Gam willamashayquita willapaptëmi \q1 runacunaga tucuyta gayapäman, manacajman churaman. \q1 \v 9 «Tayta Diosta amana yarpashänachu. \q1 Paypa jutinchöpis mananami parlashänachu» nir yarpaptëga \q1 willacunäpaj nimashayqui cuerpöcho nina imatapis rupaycajnörämi ricacun, \q1 tullöcamaraj chayarinpis. \q1 Upälla cacuyta munarpis manami upälla cacuytaga camäpacöchu.\x * \xo 20:9 \xt Amós 3.8; 1Cor. 9.16\x* \q1 \v 10 Runacunaga manacajman churamarmi shap-shapyayllapa rimar \q1 «¡Intërupami fiyupa manchariypaj caycan!» nin. \q1 Chaynöpis ninacun: «Llapanchi shuntacäshun calumyanapaj» nir. \q1 Amïgöcunapis munarcaycan imanöllapapis mana alliman chayanätami. \q1 Paycuna nin: «Imanöllaparaj riguichir rimaycachishwan. \q1 Chauraga binsishunmi, ayñita cutichishunmi» nir.\x * \xo 20:10 \xt Sal. 6.9–10; 31.13–18; 109.30–31; Jer. 20.3; 46.5; 49.29; Lam. 2.22\x* \b \q1 \v 11 Chaypis \nd Tayta Dios\nd*, gamga pipis mana binsinan pillyay yachajnömi nogawan caycanqui. \q1 Gaticachämajcunaga quiquinmi mana alliman chayanga. \q1 Chaura imatapis manami ruramanganachu. \q1 Quiquincunami mana alliman chayar fiyupa pengaycho quëdanga. \q1 Chayno pengaycho ricacushantaga \q1 imaycamapis runacuna rimaycangami. \q1 \v 12 Munayniyoj \nd Tayta Dios\nd*, \q1 gamga allita rurajcunata ricaycanquimi. \q1 Gamga musyaycanquimi runa shonguncho imata yarpaycashantapis. \q1 Nogaga gampa maquiquimanmi llapantapis churaycamushcä. \q1 Cananga ricachimay ari chay runacunata imano castigashayquitapis.\x * \xo 20:12 \xt Jer. 11.20\x* \q1 \v 13 ¡\nd Tayta Diosninchïta\nd* alabay-llapa! \q1 Payga llaquicuycajcunata fiyu runacunapa maquinpita salbanmi. \b \q1 \v 14 ¡Imapäraj yuriräpis!\x * \xo 20:14 \xt Job 3.1–19\x* \q1 ¡Mamä gueshyacamashan junaj imapäraj caran! \q1 \v 15 ¡Maldisyunädu cachun papänëta cushicachir \q1 «ollgumi wamrayqui yurisha» nir willäga! \q1 \v 16 ¡Chay willaj runaga cachun \q1 mana cuyapaypa \nd Tayta Dios\nd* illgächishan siudäcunano! \q1 Tutapaga wiyachun nanaywan gaparpaycajta. \q1 Pullan junäga wiyachun «guërra caycan» nir gaparpaycajta. \q1 \v 17 ¡Imanir-raj Tayta Diosga mamäpa pachallanchöna wañucunäpaj mana camacächiranchu! \q1 Chaura pamparashä uchcuga mamämi canman caran. \q1 Chayno captin manami imaypis yurïmannachu caran. \q1 \v 18 Cay-jina nanaywan llaquicuyllawan goyänäpaj \q1 ¡imapäraj yuriräpis mamäpa pachanpita! \q1 ¡Imapäraj yuriräpis pasaypa pengayllacho canäpaj! \c 21 \s1 Jerusalén ushacänanpaj cashanta willacushan \p \v 1-2 Ray Sedequiasga Malquiaspa wamran Pasurtawan Maasiaspa wamran cüra Sofoniasta cacharan Jeremías cajman payta cayno ninanpaj: «\nd Tayta Diosta\nd* tapucuycuy nogacunapaj. Babiloniapa raynin Nabucodonosormi magamaj yaycaycämun.\x * \xo 21:1-2 \xt 2Rey. 25.1–11; 2Crón. 36.17–21\x* Diosga capaschari ima milagrullatapis ruraycunman Nabucodonosor cuticunanpaj.» \p \v 3 Chaura Jeremiasnami ray Sedequiaspa cachancunata niran: «Gamcunaga Sedequiasta willay. \v 4 Israelcunapa \nd Tayta Diosnenga\nd* caynömi nin: ‹Babiloniapa suldäruncunawan pillyarcaycashanpitami suldäruyquicunaga gueshpimonga. Curral wajtanpa tumaraycaj suldärucunatami siudä chaupinman gaycaramushaj. \v 5 Quiquëmi gamcunapaj fiyupa rabyasha cashpä contrayqui pillyashaj. Munayniyoj cashpämi gamcunata magashayqui.\x * \xo 21:5 \xt Deut. 29.28\x* \v 6 Cay siudächo carcaycajtaga llapantami wañuchishaj. Runapis, uywapis fiyu gueshyawanmi wañonga. \v 7 Judäpa raynin Sedequiasta, suldäruncunata, mas mandaj suldäruncunatapis cachaycushaj contran ray Nabucodonosorpa maquinmanmi. Contrancunapa maquinmanmi cachaycushaj fiyu gueshyawan, yargaywan, guërrawan mana wañur siudächo cawaycar quëdaj runacunatapis. Nogami camacächishaj chay rayga mana cuyapaypa sabliwan wañuchinanpaj. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.› » \p \v 8 Jeremiastana \nd Tayta Dios\nd* niran: «Chaynöpis chay runacunata niy noga Tayta Dios cayno nishäta: ‹Acray maygantapis, cawayta car wañuyta carpis. \v 9 Jinan siudällacho quëdacojcunaga wañonga guërrawan, man'chäga yargaywan, u fiyu gueshyawanmi. Cay siudäpita aywacur Babiloniacuna pillyaj aywaycämojpa maquinman chayarga cawayllapis cawangami.\x * \xo 21:9 \xt Jer. 38.2\x* \v 10 Nogami camacächishcä cay siudäta alliman chayachinäpa ruquenga fiyupa castiganäpaj. Chaymi Babilonia raypa maquinman cachaycushaj. Chaura paynami rupaycachenga.\x * \xo 21:10 \xt Jer. 38.17–18\x* Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.› \s1 Judäpa raynincunapaj rimashan \p \v 11-12 «Davidpita mirar aywaj Judäpa raynincunata willanqui noga nishäta: \q1 «Waran-waran alli cajllata ruray. \q1 Ñacachejcuna ñacarcaycächishanta jorguy. \q1 Man'chäga mana allita rurashayquipitami \q1 nina ratarejnöraj fiyupa rabyacurcushaj. \q1 Chaura rabyashäpitaga ninata upichiyta mana camäpacushanno pipis manami allchacächimangachu. \s1 Jerusalenman castïgu chayananpaj cashan \q1 \v 13 «Jerusalén runacuna, gamcunaga patacho cashpayquimi nircaycanqui: \q1 ‹¿Piraj noganchïmanga yaycamunman magamänanchïpaj? \q1 ¿Piraj chayamunman pacacunanchïcho carcaycashanchïcama?› nir. \q1 Nogami gamcunapäga fiyupa rabyasha caycä. \q1 \v 14 Chaymi imatapis rurashayquimanno castigashayqui. \q1 Ima-aycayquitapis rupaycachishämi. \q1 Llapantami ninaga rupacurcongapaj. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \c 22 \s1 Judäpa raynincunapa contran rimashan \p \v 1-2 \nd Tayta Dios\nd* nimaran: «Jeremías, ayway raypa palasyunman. Chaychöna David jamarashancho jamaraycaj Judäpa rayninta, llapan mandäshejnincunata, llapan runacunatapis noga cayno nishäta willacunqui: \v 3 Gamcunaga alli cajllata ruray. Ñacachejcunapa maquincho ñacaycajcunata jorguy. Juc-lä runacunata, wacchacunata, ni biyüdacunatapis ama ñacachiychu. Cay partichöga alli runacunata ama wañuchiychu. \v 4 Canan niycashäta wiyacamaptiquega imaypis ray caycangami David jamarashancho jamaränanpaj. Chauraga palasyu puncupapis yaycurcaycangami carrëtancunawan, cawalluncuna muntashapis. Mandajcunapis llapan runacunapis gatirashpan yaycuycangami. \v 5 Canan willapashäcunata mana wiyacuptiquimi ichanga palasyuyquipis juchuchir-ushasha canga. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \p \v 6 Judá runacunapa raynin jamarashan palasyupaj \nd Tayta Diosga\nd* nin: \q1 «Nogapäga cay palasyu caycan cuyayllapaj aypalla muntiyoj Galaad jircanömi, \q1 aypalla sedruyoj Líbano puntanömi. \q1 Chaypis chunyajmanmi ticrarachishaj. \q1 Runapis manami tiyanganachu. \q1 \v 7 Nogaga pasaypa ushananpämi runacunata cachamushaj. \q1 Chay runacunami ushajpaj illgächengapaj. \q1 Chay runacunami muturgärenga pilancuno jatusaj sedru ichirpaycajcunata. \q1 Nircur ninaman rupaycärachenga. \p \v 8 «Cay siudä ñaupanpaga achca nasyunpitami caminanticuna päsangapaj. Paycunami jucnin-jucninpis tapunaconga: ‹\nd Tayta Diosga\nd* ¿imanir-raj chayno castigaycuran cay jatun siudäta?› nir. \v 9 Chaymi cayno nengapaj: ‹Chaynöga rurasha \nd Tayta Diosninwan\nd* conträtuta rurar parlacushanta mana cumlishanpitami. Mana cumlirmi juc dioscunatana aduraran› nir.» \s1 Salum imano cananpäpis Jeremías willacushan \q1 \v 10-11 Ama wagaychu ray Josiaspäga. \q1 Ama wagaychu pay wañushanpitaga. \q1 Chaypa ruquenga wagay-llapa wamran Salumpaj.\x * \xo 22:10-11 \xt 2Rey. 23.31–34; 2Crón. 36.1–4\x* \q1 Payga aywacun mana cutimojmi. \q1 Yurishan marcatapis manami ricanganachu. \p Salummi papänin Josiaspa ruquin Judäpa raynin caran. Salumga caypita aywacushanami. Paypämi \nd Tayta Diosga\nd* cayno nin: «Manami imaypis cutimongapänachu. \v 12 Payga wañongapaj prësu apar chayachishan nasyunllachönami. Cay nasyuntaga manami imaypis ricanganachu» nir. \s1 Joacim imano cananpäpis willacushan \q1 \v 13 «¡Ay imanöraj canqui fiyu cayniquiwan mana allita rurashpayqui \q1 janay-janay jatun wasicunata, palasyucunata aruchej Joacim! \q1 ¡Gamga runacunatapis aruchinqui dibaldillami! \q1 \v 14 Gamga ninqui: ‹Palasyöta jatuncaraytami aruchej-aywä. \q1 Janaj altusninchöpis jatusaj cuartucunatami rurachishaj› nir. \q1 Nircorga bentänancunata ruranqui. \q1 Pergancunatana sedru tablacunawan intablanqui. \q1 Nircur pucawan pintanqui. \q1 \v 15 ¿Ray carga sedru wasicunacho goyäna cashantachu yarpanqui? \q1 Papäniquega allillami goyasha. \q1 Llapantapis allitami rurasha. \q1 Chaymi llapanpis paypäga allilla casha. \q1 \v 16 Wacchacunapapis, ñacajcunapapis faburninmi caran. \q1 Chaymi llapanpis paypäga alli caran. \q1 Chayno rurajtami ichanga ‹Nogata wiyacaman› në. \q1 \v 17 Gam ichanga yarpachacuycanqui mana allita ruraypa imatapis charayllata. \q1 Juchaynaj runacunata wañuchinqui. \q1 Marca-masiquicunatapis amatar ñacachinqui; \q1 ima-aycantapis guechunqui.» \p \v 18 Chaypitami Josiaspa wamran Judäpa raynin Joacimpaj\x * \xo 22:18 \xt 2Rey. 23.36–24.6; 2Crón. 36.5–7; Jer. 36.30–31\x*\nd Tayta Dios\nd* cayno nin: \q1 «Pay wañuptenga manami pipis wagangapächu. \q1 Manami pipis ‹¡Wauguillau! ¡Pañillau! \q1 ¡Ay taytallau! ¡Ay mandajnillau!› nir wagangapächu. \q1 \v 19 Jerusalenpita garachacarcärir jorgurcurmi jitariycärengapaj. \q1 Bürruta pampajnömi pampaycärengapaj.» \s1 Jerusalenpaj willacushan \q1 \v 20 «Judá runacuna, yanapäshunayquipaj nasyun runacunaga llapannami ushacasha. \q1 Chaymi Líbano puntaman wicharcushpayqui wagay. \q1 Basán jircacunachöpis atay. \q1 Abarim parti puytush lömacunapitapis gaparpay. \q1 \v 21 Alli goyaycashayqui wichallannami nogaga willaparä. \q1 Ichanga manami wiyacurayquichu. \q1 Wamra cashayquipita-pachapis mana wiyacojmi cashcanqui. \q1 ¡Noga willapashätaga manami wiyaytapis munashcanquichu! \q1 \v 22 Mandajniquicunataga wayranömi wacpa-caypa apaconga. \q1 Yanapäshunayquipaj parlacushayquicunapis prësumi aywanga. \q1 Chayrämi llapantapis mana allita rurashayquipita \q1 pengacushpayqui uysurpanquipaj. \q1 \v 23 Canan gamga, sedrupita rurasha wasichömi tiyaycanqui. \q1 Líbano Munti jutiyoj palasyuyquita rurarcachirmi gueshtachöno cushisha goyaycanqui. \q1 ¡Ichanga nanaycunawanrämi fiyupa ñacanquipaj! \q1 ¡Chayrämi canquipaj gueshyacunanpaj warmita nanay charishanno!» \s1 Ray Jeconiaspaj Dios willachishan \p \v 24 Joacimpa wamran Judäpa raynin Jeconiaspaj\x * \xo 22:24 \xt 2Rey. 24.8–15; 2Crón. 36.9–10\x*\nd Tayta Dios\nd* caynömi nin: «Gam ima papilmanpis sëllunäpaj derëchu caj maquëcho jatiraycashä surtïjäno captiquipis dëdöpita jorgurirmi gamtaga rasunpa jitarishayqui. \v 25 Gamtaga fiyupa manchacuycashayqui wañuchicoj contrayquicunapa maquinmanmi cachaycushayqui. Gamtaga cachaycushayquipaj Babiloniapa raynin Nabucodonosorpa maquinman y chay nasyun runacunapa maquinmanmi. \v 26 Gamtaga mamayquitawanmi jitarishayquipaj mana yurishayqui juc-lä nasyunman. Chayllachönami ishcaniquipis wañunquipaj. \v 27 Chaura yurishayqui nasyunmanga manami cutimunquipänachu may-jina cutimuyta munarpis.» \s1 Profëta gayacushan \q1 \v 28 Jeconiasga ¿mana sirbej cañalla paquichu? \q1 ¿Pipis mana munashan manca paquichu? \q1 ¿Imanirtaj paytaga llapan wamrancunatawan jitarisha mana rejsishan pachaman? \q1 \v 29 ¡Cay pachacho caycaj runacuna \q1 wiyay \nd Tayta Dios\nd* nishanta! \q1 \v 30 \nd Tayta Dios\nd* nin: «Cay runaga fiyupa mana allimanmi chayasha. \q1 Paytaga actamanpis apuntay wamraynaj runatanöna. \q1 Paypita mirar aywaj cäga Judächo yapay ray cananpaj manami mayganpis \q1 David jamarashan silluncho jamarangapänachu.» \c 23 \s1 Prësu aywajcuna cutimunanpaj cashan \p \v 1 \nd Tayta Dios\nd* nin: «¡Ay imanöraj canqui mana alli uyshëruno caj mandajcuna! Gamcunaga uyshäno caycaj acrashä runacunatami mashtacächishcanqui, pantacächishcanqui.\x * \xo 23:1 \xt Eze. 34.1–10; Juan 10\x* \v 2 Gamcunaga chay uyshäcunatami mashtarishcanqui. Mana sumaj ricaptiquimi gueshpir aywacusha. Mana allita rurashayquipitaga nogapis castigashayqui imanöpis rurashayquimannömi. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \v 3 Ichanga may-chaypapis aywacunanpaj camacächishäpita quiquëmi yapay shuntamushaj. Llapanta shuntarcurmi paycunataga tiyashancunaman cutichishaj. Chaychönami aypallaman miranga. \v 4 Nircur alli uyshërucunatanönami churashaj alli ricananpaj. Chaura runacunaga imapitapis mana manchaconganachu, jucnayllapis manami pishenganachu.\x * \xo 23:4 \xt Juan 6.37\x* Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 5 «Juc junäga Davidpita lijïtimu mirar aywajnami ray cangapaj. \q1 Payga alli yachaj cayninwanmi mandangapaj. \q1 Cay nasyunchöga alli cajllatanami rurangapäpis. \q1 \v 6 Pay ray cashan wichan \q1 Judá runacunaga allillami goyangapaj. \q1 Israel runacunapis allimi goyanga. \q1 Chay mandajpa jutintaga churapangapaj \q1 ‹Alliman churamajninchi \nd Tayta Dios\nd*› nir.»\x * \xo 23:6 \xt Jer. 33.14–16\x* \p \v 7 \nd Tayta Diosmi\nd* nin: «Juc junäga manami juranganachu ‹Israelcunata Egiptupita jorgamoj \nd Tayta Diospa\nd* jutincho jurä› nir. \v 8 Chaypa ruquenga jurangapaj ‹Israelcunapita mirar aywajcunata norte caj-lä nasyunpita cutichimoj, waquin nasyuncunaman mashtarishanpita shuntamoj \nd Tayta Diospa\nd* jutincho jurä› nishpannami.\x * \xo 23:8 \xt Isa. 43.16–19; Jer. 16.14–15\x* Nircorga quiquincunapa nasyunninchönami tiyacongapaj.» \s1 Llulla profëtacunapaj rimashan \q1 \v 9 Noga Jeremiasga,\x * \xo 23:9 \xt Jer. 14.13–15; 27.9–10, 16–18; Eze. 13.1–16\x* Tayta Diospa ñaupancho caycashpä, \q1 profëtacunapaj \nd Tayta Dios\nd* parlashanta wiyashäpitami pasaypa turwatashano caycä. \q1 Intëru cuerpöpis sicsicyaycan. \q1 Fiyupa machasha runano, mana yarpänancama upyasha runano caycä. \q1 \v 10 Cay nasyunchöga juchallatami rurarcaycan \q1 majayoj-masincunawan cacushpan. \q1 Mana allita rurananpäga bïbumi. \q1 Paycuna chayno cashanpitami cay nasyuntaga Tayta Dios maldisyunaycusha. \q1 Chauraga allpapis chaquicäcushami. \q1 Chunyajcho wiñamoj guewacunapis rupacäcushami. \p \v 11 \nd Tayta Diosmi\nd* cayno nin: \q1 «Asta profëtacunawan cüracunapis manami manchacamanchu. \q1 Templöchöpis tarishcä mana allita rurarcaycajtami. \q1 \v 12 Chayno cashanpitami caminuncunapis fiyupa llushca y chacaj ricaconga. \q1 Nogami camacächishaj tangariptin chaycho tuninanpaj. \q1 Juchancunapita jusgashpä paycunaman disigrasyatami chayachimushaj. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \b \q1 \v 13 «Nogaga ricashcämi Samariacho profëtacuna \q1 mana munashäta rurarcaycajta. \q1 Paycunaga Baal diospa jutinchömi willacusha. \q1 Chayno rurashpanmi acrashä Israelcunatapis pantacächisha. \q1 \v 14 Noga ricashcämi Jerusalencho caj profëtacunapis \q1 fiyupa melanaypäcunata rurarcaycajta. \q1 Paycunaga majayojcunawanmi cacurcaycan; llullacurcaycan. \q1 Chayno rurarmi juchasapacunatapis mana allita ruraycashanta mana cachaycunanpaj shacyächin. \q1 Chaymi paycunapis, siudächo tiyajcunapis \q1 Nogapäga carcaycan Sodomawan Gomorra\x * \xo 23:14 \xt Gén. 18.20\x* cashanno.» \p \v 15 Chayno cashanpitami noga munayniyoj \nd Tayta Diosga\nd* llapan profëtacunapaj në: \q1 «Jerusalencho caj profëtacunapitami \q1 nasyun intëruchöpis yachacusha. \q1 Chaypitami paycunataga fiyupa ashgajta garaj-aywä. \q1 Bininasha yacutami upuchej-aywä.»\x * \xo 23:15 \xt Jer. 9.15\x* \b \p \v 16 Munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* nin: \q1 «Israelcuna ama cäsupaychu chay profëtacuna willacushantaga. \q1 Paycuna willacushanga llapanpis llullacuyllami. \q1 Chay willacurcaycashantaga quiquincunapa yarpaynillanpitami jorgurcaycan. \q1 Nogaga manami willapashcächu. \q1 \v 17 Noga willachishäta manacajman churajcunata chay profëtacunaga nin \q1 ‹Llapanpis allimi llojshipäshunquipaj› nir. \q1 Shongun munashannölla mana allita rurajcunatana \q1 ‹Gamcunataga manami ima disigrasyapis chayashunquipächu› nin. \b \q1 \v 18 «Paycunaga ¿maygantaj pacayllapa parlacunäpaj shuntacashäman shamusha? \q1 Paycuna ¿maygantaj ricasha u wiyasha parlaycashäta? \q1 Noga nishätaga ¿pitaj wiyacusha? \q1 \v 19 Chaymi mana wiyacamajcunataga rabyashpä löcu tamyano, \q1 löcu wayra ima-aycatapis apacojno usharishaj. \q1 \v 20 Llapan yarpashäta manaraj rurayta ushashäcamaga rabyashä manami päsangachu. \q1 Juc junäga cayno niycashäcunata sumaj yarpachacur tantiyacunquipämi.\x * \xo 23:20 \xt Jer. 30.23–24\x* \b \q1 \v 21 «Chay profëtacunataga manami cachamushcächu. \q1 Ni willayllapis manami willapashcächu. \q1 Chaypis paycunaga cörriylla intërupa aywasha nogapa jutëcho willacuraycar. \q1 \v 22 Noga pacayllapa parlacushäman shamusha cashpanga \q1 Noga nishätami acrashä runacunata willapanman caran. \q1 Chauraga llutanta ruraycashanpitapis allitami ruranman caran. \b \q1 \v 23 «Carucho cajpäpis sercacho cajpäpis nogallami \nd Tayta Diosga\nd* cä. \q1 \v 24 Noga ricanäpitaga ¿piraj pacacunman? \q1 Syëluchöpis allpachöpis caycämi. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.\x * \xo 23:24 \xt Sal. 139.7–12\x* \p \v 25 «Nogaga wiyashcämi chay llutan profëtacuna llullacuypa nogapa jutëcho willacur ‹Suyñushcämi. Suyñuynëchömi willapämasha› nir willacuycajta. \v 26 ¿Imaycamaraj chay profëtacunaga llullacuyllapa, quiquinpa yarpayllanpita willacurcaycanga? \v 27 Paycunaga suyñushancunata jucninpis-jucninpis willacushpanmi acrashä runacunawan gongaycachimayta munarcaycan. Chaynöllapami unay caj awiluncunapis Baalta adurashpan gongaycäramaran. \v 28 Chay profëtacuna suyñushallanta willacuyta munarga willacuchun. Noga willapashä cajcuna ichanga willapashänölla willacuchun. Päjapita rïgu mas bälishannömi willacuynëpis mas bälin. \v 29 Noga willacachishäga caycan ninanömi, gagata paquej cumbanömi. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \p \v 30 « ‹Diosmi willamasha› nej llulla profëtacunapa contranmi caycä. \v 31 Quiquinpa yarpaynillanpita jorgurcur noga nishätano willacoj llulla profëtacunapa contranmi caycä. \v 32 ‹Suyñushcä› nir llullacuypa willacojcunapa contranmi caycä. Manacajcunata willapashpanmi acrashä runacunata pantacarcaycächin. Chay profëtacunataga noga manami cachashcächu. Manami ‹willacuy› nishcäpischu. Chaynöpami paycunaga acrashä runacunata alli yanapayta mana camäpacunchu. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \s1 Dios nishanta imano willacunanpäpis \p \v 33 «Jeremías, pï runapis, profëtacunapis u cüracunapis ‹¿ima llaquicuypätataj \nd Tayta Dios\nd* nishurayqui?› nishuptiqui gampis ninqui: ‹\nd Tayta Dios\nd* nimasha: «Llaquicuypämi gamcunataga cachaycushayqui.» › \v 34 Cüra carpis, profëta carpis u jinan marca runapis: ‹Llaquicuypätami \nd Tayta Dios\nd* nimasha› nejtaga noga castigashaj quiquinta llapan famillyancunatawanmi. \v 35 Chayno tapunanpa ruquenga rejsinacushanta u famillyantapis tapunman ‹Noganchïpaj ¿ima nintaj \nd Tayta Diosga\nd*? ¿Imatataj cuntistamashcanchi?› nir. \v 36 Ichanga pipis ama tapuchunnachu ‹¿Ima llaquicuypätataj \nd Tayta Dios\nd* nishurayqui?› nir. Pipis chayno niptenga chay rimajtami llaquicuyman chayachishaj. Paycunaga imaypis mana ushacaj munayniyoj \nd Tayta Dios\nd* caycaptëmi alli willapashäcunata jucnöman ticrachisha. \v 37 Profëtataga tapuy: ‹¿Ima nintaj \nd Tayta Diosga\nd*? ¿Imatataj cuntistamashcanchi?› nir. \v 38 ‹¿Ima llaquicuypätataj \nd Tayta Dios\nd* nishurayqui?› niptin ichanga gam ninqui: ‹\nd Tayta Diosga\nd* nin: Gamcunaga «amana rimanquichu» nishätapis jinallami rimarcaycanqui. \v 39 Chayno llaquicachimaptiquimi gamcunataga cachaycushayqui. Unay awiluyquicunata goycushä siudäpitapis carumanmi jitarishayqui. \v 40 Nircorga gamcunapaj camacächishaj imaycamapis manacajman churasha canayquipaj, pengaycho canayquipämi. Chaytaga manami imaypis gonganquipächu.› » \c 24 \s1 Ishcay canastawan ïgus cashan \p \v 1 Babiloniapa raynin Nabucodonosorga Judäpa raynin Joacimpa wamran Jeconiasta prësu apashpan aparan Judäpa mandajnincunata, ima ruraytapis yachajcunata, fyërrupita imata rurajcunatapis.\x * \xo 24:1 \xt 2Rey. 24.12–16; 2Crón. 36.10\x* Chaypitaraj \nd Tayta Dios\nd* ricachimaran Templu puncucho ishcay canastawan ïgus caycajta. \v 2 Jucaj canastachöga caycasha ñaupa pogoj caj ïgus maysi micucuyllami. Jucajchöna caycasha mana alli caj ïgus mana micuypaj, melanaypaj. \fig Ïgus|src="HK00088B.TIF" size="col" loc="Jer. 24" ref="Jer. 24" \fig* \p \v 3 \nd Tayta Dios\nd* tapumaran: «Jeremías ¿imatataj ricaycanqui?» nir. Chaura noga nirä: «Ïgustami. Alli cäga caycan maysi micucuyllami. Mana alli cäga caycan mana alli, mana micuypämi» nir. \p \v 4 Chaura Israelcunapa \nd Tayta Diosnenga\nd* nimaran: \v 5 «Babiloniaman prësu apachishä Judá runacunataga alli ïgustanömi ricashaj. Paycunataga allimi ricashaj. \v 6 Ima mana alli chayananpitapis nogami chapäshaj. Cay nasyunmanmi cutichimushäpäpis. Cutiycachimurnami alli goyächishaj. Yapayga manami illgächishäpänachu. Juc pachaman jamaycachir manami jitarishänachu. \v 7 Noga \nd Tayta Dios\nd* cashätami tantiyachishaj. Chaura paycuna canga noga acrashä runacuna. Nogana cashaj paycunapa Diosnin. Chaynöga canga llapan shongunpa nogaman yapay yäracamuptinnami. \p \v 8 «Judäpa raynin Sedequiasta, waquin caj mandajcunata, jinan nasyuncho, Jerusalencho tiyarcaycajta, manchariywan Egiptuman gueshpir aywaycojcunatami ichanga ricashaj mana micuypaj melanaypaj ïgustano. \v 9 Paycunata castigaptë cay pachacho caj llapan nasyun runacunami mancharenga. Garguptë canga willapapämi, pï-maypitapis asipashami. May-chaychöpis maldisyunädumi goyanga. \v 10 Paycunamanga chayachishaj guërratami. Camacächishaj muchuycho cananpämi, fiyu gueshyawan wañunanpämi. Chayno ñacaycällarmi unay caj awiluncunatawan paycunata goycushä nasyunchöga ushajpaj ushacanga.» \c 25 \s1 Ganchis chunca wata ñacananpaj cashan \p \v 1 Judächo chuscu watana Josiaspa wamran Joacim\x * \xo 25:1 \xt 2Rey. 24.1; 2Crón. 36.5–7; Dan. 1.1–2\x* ray caycaptin, Judächo tiyaj runacuna imano cananpaj cashantapis Jeremiasta Tayta Dios willaparan. Chayga caran Nabucodonosor chayraj juc wata Babiloniapa raynin caycaptinmi. \v 2 Profëta Jeremiasga Judá runacunata, Jerusalencho tiyajcunatapis llapanta willapar cayno niran: \v 3 «Amonpa wamran Josías chunca quimsa (13) wata Judäpa raynin caycashan wichanpita canancamami \nd Tayta Dios\nd* nimasha gamcunata willapänäpaj. Chaura ishcay chunca quimsa (23) watanami gamcunata tantiyachir yaparir-yaparir willapaycä. Chaypis gamcunaga manami wiyacunquirächu. \p \v 4 «Yapay-yapay profëtancunata \nd Tayta Dios\nd* cachaycämuptinpis gamcunaga manami cäsushcanquichu, ni tantiyacushcanquipischu. \v 5 Profëtacunaga nishurayqui: ‹Ama ruraynachu mana allicunataga. Chay llutan ruraycunataga cachaycuyna ari. Chaura gamcunaga imaycamapis tiyanquipaj unay caj awiluyquicunatawan gamcunata \nd Tayta Dios\nd* goycushushayqui partichömi. \v 6 Juc dioscunamanga ama yäracuychu. Chay dioscunataga ama aduraychu, ni mañacuypischu. Quiquiqui rurashayqui dioscunata adurashpayqui Tayta Diosta ama rabyachiychu. Chaura Tayta Diosga gamcunaman manami ima castïgutapis chayachimongapächu›. \p \v 7 «Ichanga \nd Tayta Dios\nd* willachishushayquicunata gamcuna manami wiyacushcanquichu. Quiquiquicuna rurashayqui dioscunata adurashpayquimi Tayta Diosta rabyachishcanqui. Chaypitami quiquiquicuna disigrasyaman chayanquipaj.» \p \v 8 Chaymi munayniyoj \nd Tayta Dios\nd* nin: «Willachishäcunata gamcuna mana wiyacushayquipitami \v 9 cananga norte caj-läpa caycaj nasyun runacunatawan Babiloniapa raynin Nabucodonosorta pushamushaj. Payga munashätami ruran. Pay suldäruncunawan shamurmi cay nasyuncho tiyaycajta, ñaupan nasyuncunacho tiyajcunatapis wañuchenga. Paycunawanmi llapanta illgächichishaj. Chaura imaycamapis ushacashallanami quëdanga. Chaymi fiyupa manchariypaj, llaquicuypaj canga. \v 10 Chaynöpami camacächishaj cushicur fistata ruraycunapis manana cananpaj. Majachacar fistata rurashanpis manami canganachu.\x * \xo 25:10 \xt Jer. 7.34; 16.9; Apoc. 18.22–23\x* Maraynincunacho agajpis manami canganachu. Ni achquincunapis manami ratanganachu. \v 11 Cay nasyunpitaga ima-aycantapis ushajpämi apaconga. Siudäcunapis ragällanmi quëdanga. Cay nasyuncunacho tiyajcunaga ganchis chunca (70) watacamami\x * \xo 25:11 \xt 2Crón. 36.21; Jer. 29.10; Dan. 9.2; Zac. 1.12\x* Babiloniapa rayninpa maquincho canga. \p \v 12 «Ganchis chunca (70) wata chayamuptinnami Babiloniapa rayninta y chay nasyuncho caj runacunata llapan juchanpita jusgashaj. Chaura chay nasyunchöga manami imapis quëdanganachu. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \v 13 Chay nasyunmanga castïguta chayachishaj imanöpis castiganäpaj nishänömi. Profëtä Jeremías willacushan cay librucho isquirbiraycajcunataga llapantami cumlishaj. \v 14 Chay nasyuncho tiyajcunapis cangapaj jatun nasyuncunapa munayninchömi, munayniyoj raycunapa maquinchömi. Chaynöpami paycunataga imanöpis rurashanmanno ayñita cutichishaj.» \s1 Nasyuncunata castigananpaj nishan \p \v 15 Israelcunapa Tayta Diosninmi nimaran: «Masqui ricay, noga rabyasha caycashäga caycan cay cöpacho junta bïnu caycajnömi.\x * \xo 25:15 \xt Isa. 51.17; Apoc. 14.10; 16.19\x* Cay bïnuyoj cöpata chasquimay. Nircur cachashä cajpa aywashpayqui chayashayqui nasyuncunachöga llapan runata upuchinqui. \v 16 Upucarcärerga gumitangami, mancharengami, löcuyaytami gallaycärenga. Chaynöga canga paycunacho guërra cananpaj noga camacächiptëmi.» \p \v 17 Chaura nogaga \nd Tayta Diospa\nd* maquinpita chasquirä bïnuyoj cöpata. Nircur \nd Tayta Dios\nd* cachamashanpa aywar llapan nasyun runacunata upuchirä. \v 18 Jerusalencho tiyajcunata, Judächo caycaj siudäcunachöpis llapan raynincunatawan mandajnincunatawan-cama upuchirä. Chaynöpami paycunapa wasincunapis ricacuran ragällan, manchariypaj llaquicuypaj, pï-maypis ricacunanpaj, asipänanpaj. Canancamapis chayno maldisyunädumi carcaycan. \v 19 Chaynöllami upuchirä Egipto runacunata, faraonta, llapan mandäshejcunatapis. \v 20 Chay nasyuncho tiyaycajtaga tucuy casta runacunata llapantami upuchirä. Chayno upuchirä Uz nasyunpa raynincunatapis, Filistea particho caj Ascalonpa, Gazapa, Ecronpa, Asdodpa raynincunatapis. \v 21 Upuchirä Edompa, Moabpa, Amonpa, \v 22 Tiropa, Sidonpa llapan raynincunata. Lamar Mediterráneo lädunpa caycaj nasyuncunapa raynincunatapis upuchirä. \v 23 Chayno upuchirä Dedán, Temá, Buz runacunatapis, sentïdunpa ajchanta rutucoj runacunatapis, \v 24 Arabia nasyunpa raynincunata, chunyaj chaqui pachacho tiyaj achca casta runacunapa raynincunatapis; \v 25 Zimripa, Elampa, Mediapa raynincunatapis. \v 26 Norte caj-läpa tiyaj caj raycunatapis jucninta-jucninta upuchirä carucho tiyajtapis, sercacho tiyajtapis. Cay pachacho tiyaj cajtaga llapan raycunatami upuchirä. Ushanantanami Babiloniapa raynin uponga. \p \v 27 Upuchej aywanäpaj cachamashpan \nd Tayta Diosga\nd* nimaran: «Jeremías, chay runacunata niy machänancama, tuninancama, gumitanancama chay cöpapita upunanpaj. Chaynöga ruracanga paycunacho guërra cananpaj camacächiptëmi. \v 28 Chay cöpapita upuyta mana munaptenga ninqui: ‹Munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* nin: Mana munaycarpis upunayqui. \v 29 Nogaga acrashä runacunapita gallaycurmi castigaycämö. Gamcunaga ¿castigäni quëdaytachu yarpaycanqui? ¡Manami! Allpa janancho tiyaj cajmanga llapanmanmi chayamonga guërra, wañuchinacuy. Noga munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.› \p \v 30 «Jeremías, gam willay Noga imano ruranäpaj caycashätapis. Cayno willacunqui: \q1 «\nd Tayta Diosmi\nd* syëlupita-pacha gayacamun.\x * \xo 25:30 \xt Joel 3.16; Amós 1.2\x* \q1 Janaj rispitädu sillunnincho jamaraycashanpita-pachami räyuno busninwan gayacamun. \q1 Acrashan runacunapa contranmi gayacamun. \q1 Übasta lluchcajcuna-jinami gayarämun \q1 cay pachacho tiyaj cajmanga llapan runacunaman. \q1 \v 31 Gayacamushanga wiyacan cay pachapa intëru cuchuncamami. \q1 Intëru nasyuncho tiyaycaj runacunatami \nd Tayta Diosga\nd* jusganga. \q1 Wañoj cajtaga llapantami imata rurashantapis jusganga. \q1 Fiyu runacunataga llapantami wañuchichenga. \qr \nd Tayta Diosmi\nd* chayno nisha.» \p \v 32 Munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* nin: \q1 «Chay ñacayga juc nasyunman juc nasyunman \q1 gatinayllanpami chayangapaj. \q1 Fiyupa manchariypaj löcu wayranömi suldärucuna \q1 allpapa juc cuchunpita yargaycämun.» \p \v 33 \nd Tayta Dios\nd* castigaptin wañojcunaga chay junaj intëru jircachömi mashtaräconga. Wañojcunapäga manami pipis wagangachu. Pampananpäpis manami pipis shuntangachu. Uywacunapa iscannömi jinan pampacho mashtarpäconga.\x * \xo 25:33 \xt Jer. 8.1–2\x* \q1 \v 34 ¡Uyshëruno caj mandajcuna gaparpay; nanaywan atay! \q1 ¡Yachachishpayqui pusharajcuna llaquicuywan pampacho gochpay! \q1 Chaynöga ruray wañuchishunayquipaj öra chayamushana captinmi. \q1 Gamcunataga werannin uyshata pishtajnömi wañuchishunquipaj. \q1 \v 35 Uyshëruno caycaj mandajcunaga manami runacunata cachariycur aywacuyta camäpacongachu. \q1 Pusharajcunaga manami gueshpiyta camäpacongachu. \q1 \v 36 Uyshëruno caycaj mandajcunaga gaparpan. \q1 Pusharajcunana llaquicuywan gaparpan. \q1 Chaynöga carcaycan \nd Tayta Dios\nd* llapanta illgächishanpitami. \q1 Manami imapis micunanpaj cannachu. \q1 \v 37 Fiyupa rabyacurcushpanmi \nd Tayta Diosga\nd* \q1 cuyayllapaj caycaj jircacunata illgächisha. \q1 \v 38 \nd Tayta Dios\nd* fiyupa rabyacurcur castigaptinmi \q1 paycuna tiyashan partiga ricacusha liyun tiyashan machay garayasha quëdashanno. \q1 Chaynöga quëdasha fiyupa manchariypaj guërra captinmi. \c 26 \s1 Jeremiasta wañuchiyta munashan \p \v 1 Josiaspa wamran Joacim,\x * \xo 26:1 \xt 2Rey. 23.36–24.6; 2Crón. 36.5–7\x* Judächo ray cayta gallaycushan wichan Jeremiasta \nd Tayta Dios\nd* niran: \v 2 «Templu puncun sawanman ayway. Judächo caycaj siudäcunapita Templuman aduramaj shamoj runacunata juctapis mana cachaypa willay. Willanayquipaj nishä cajtaga juctapis ama amuräcuychu. \v 3 Chay runacunaga capaschari wiyacunmanpis. Capaschari mana allita rurarcaycashanpita yarpachacur mananapis ruranmannachu. Chaura nogapis juchancunapita castiganäpaj caycashächo manami castigashänachu. \v 4 Gamga ninqui noga \nd Tayta Dios\nd* cayno nishäta: ‹Willapashäcunata mana wiyacuptiqui, laynë nishancunatapis mana cumliptiqui, \v 5 willapäshunayquipaj yaparir-yaparir cachamushä profëtäcuna nishantapis mana wiyacuptiquega \v 6 Noga camacächishaj Silo marcacho\x * \xo 26:6 \xt Jos. 18.1; 1Sam. 4; Sal. 78.60; Jer. 7.12–14\x* päsashanno Templutapis päsananpämi. Chaura cay siudäga cangapaj llapan ricacunanpämi. Chayrämi intëru nasyun runacuna musyanga noga castigashäta.› » \p \v 7 Templucho Jeremías chayno nishantaga llapan runacunapis, cüracunapis, profëtacunapis wiyaran. \v 8 \nd Tayta Dios\nd* nishanta willayta ushaycuptin cüracunapis, profëtacunapis, llapan runacunapis Jeremiasta prësu charicarcärir cayno niran: «¡Cananga wañunquimi! \v 9 ¿Imanirtaj gamga Diospa jutinchöraj rimaycunquipis: ‹Silo marcacho ruracashannömi cay Templupis ruracanga. Cay siudäpis juchuchicanga. Manami ima runapis tiyangachu› nir?» Chayno nirmi llapan runacuna Templu cajcho Jeremías caycashanman juntapaycäriran. \p \v 10 Chayno caycashanta mayar Judäpa mandajnincuna raypa palasyuncho caycashanpita Templuman aywaran. Paycunaga Mushoj Puncu cajcho arreglananpaj jamacuran. \v 11 Chaura cüracunawan profëtacunaga chaycho caycaj runacunatawan mandajcunata niran: «Payga rimasha siudä illgächisha cananpämi. Quiquiquicunapis wiyashcanquimi. ¡Payga wañuchicächun!» \p \v 12 Jeremiasnami llapan runacunatawan mandajcunata niran: «Nogataga quiquin \nd Tayta Diosmi\nd* cachamasha cay Templuwan cay siudä imano cananpaj cashantapis willacunäpaj. Paymi nimasha chayno willacunäpaj. \v 13 Gamcuna amana ruraynachu mana allicunataga. \nd Tayta Diosninchïtana\nd* wiyacuy. Payta wiyacuptiquega castigashunayquipaj nishancunawanpis mananami castigashunquipänachu. \v 14 Nogami ichanga caycä gamcunapa maquiquicho. Munashayquino imatapis ruramay ari. \v 15 Ichanga sumaj musyay-llapa: Nogata wañuchimashpayquega juchayojmi ricacunquipaj gamcunapis, cay siudächo tiyajcunapis \nd Tayta Dios\nd* cachamashanta willacuptillä wañuchimashayquipita. Nogataga quiquin Tayta Diosmi cachamasha llapan wiyashayquita gamcunata willanäpaj.» \p \v 16 Chaura mandajcunawan chaycho caycaj runacunaga cüracunatawan profëtacunata niran: «Cay runata wañuchinapäga manami ima juchanpis canchu. Payga quiquin \nd Tayta Dios\nd* willashallantami willapämashcanchi.» \p \v 17 Chaura waquin mayur runacuna jatarcärir chaycho shuntacasha caycaj runacunata niran: \v 18 «Ezequías Judäpa raynin cashan wichanpis Moreset marca runa Miqueasmi Tayta Dios willacachiptin llapan Judá runacunata cayno willaparan: \q1 « ‹Sión lömaga ojtiypa ojtishami quëdanga. \q1 Jerusalén siudäga quëdangapaj muntuy-muntuy rumicuna goturaycajllami. \q1 Templu caycashan pachachönami mana alli jachacuna wiñacaramonga.›\x * \xo 26:18 \xt Miq. 3.12\x* \p \v 19 «Chayno nishanpita Judá runacunawan ray Ezequiasga Miqueasta ¿wañuchiranchu? Manami. Chaypa ruquenga raypis amatarmi manchariran. Chaymi cuyapänanpaj \nd Tayta Diosta\nd* mañacuran. Chaynöpami \nd Tayta Diospis\nd* mana castigaranchu castigananpaj caycaj castïgucunawan. Canan noganchi ¿imanöpataj fiyupa juchata ruraycushwan?» \p \v 20 Juc profëtapis \nd Tayta Dios\nd* willachishanta willacuranmi. Payga caran Quiriat-jearim marcacho tiyaj Semaiaspa wamran Uriasmi. \p Paymi cay nasyunpawan Jerusalenpa contran willacuran. \v 21 Imano nishantapis wiyaran ray Joacim, waquin mandajcuna, palasyucho arojcunapis. Chaymi rayga wañuchiyta munaran. Chayta mayaycur Uriasga manchacur Egiptuman gueshpir aywacuran. \v 22 Chaura ray Joacimga Egiptuman cacharan Acborpa wamran Elnatanta juc runacunatawan. \v 23 Chay aywajcunami Uriasta Egiptupita cutiycachimur ray Joacimman apaparan. Chaura Joacimna wañuchichiran. Wañurcachir wacchacuna pampacunanpaj caycaj uchcuman jitaycäriran. \p \v 24 Ichanga Safanpa wamran Ahicam parlaran Jeremiaspa faburnin. Chaynöpami Jeremiastaga runacuna mana wañuchirannachu. \c 27 \s1 Yüguman tincuchishan \p \v 1 Josiaspa wamran Sedequías\x * \xo 27:1 \xt 2Rey. 24.18–20; 2Crón. 36.11–13\x* chuscu watana Judäpa raynin caycaptin Jeremiasta \nd Tayta Dios\nd* \v 2 niran: «Läsutawan yüguta ruracuy. Nircur matancayquiman watacuy. \v 3 Chayno watacurcurna ray Sedequiaswan parlananpaj Jerusalenman cacha shamoj runacunawan willachiy Edompa, Moabpa, Amonpa, Tiropa, Sidonpa raynincunaman. \v 4 Chay runacunata ninqui: ‹Mandajniquicunata willay. Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosninmi\nd* cayno nin: \v 5 Nogami fiyupa munaynëwan rurashcä munduta, runata, llapan ima-ayca animalcunatapis allpa janancho tiyaycajcunataga. Chaymi nogaga munashä cajpa maquinman churä. \v 6 Cananga llapan chaycunata cachaycushcä Babiloniapa raynin munashäta ruraj Nabucodonosorpa maquinmanmi. Llapan jirca animalcunatapis paypa munayninmanmi cachaycushcä. \v 7 Llapan nasyun runacunami Nabucodonosor ray cashancama, wamran ray cashancama, willcan ray cashancamaga paycunapa maquillancho caycanga. Chaypitanami ichanga paycunapa nasyunninpis cangapaj mas aypalla nasyuncunapa, munayniyoj raycunapa maquinchöna. \v 8 Babiloniapa raynin Nabucodonosorpa yügunta apayta mana munaj nasyuncunataga nogami castigashaj guërrawan, muchuywan, fiyu gueshyawan. Nabucodonosorpa maquincho llapan canancamami castigashaj. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \p \v 9 « ‹Chaymi gamcunaga ama cäsuychu profëtacunata, musyacojcunata, suyñunwan musyajcunata. Brüjucunatapis ama cäsuychu. Paycunaga «imano cananpaj cashantapis musyä» ninmi. Chaymi willapaycäshunqui Babiloniapa rayninta mana cäsunayquipaj. \v 10 Chayno nishushpayqui paycunaga llullapaycäshunquimi. Paycunata wiyacorga nasyunniquipita prësumi aywanquipaj. Intërupami mashtacächishayquipaj. Chaychönami wañunquipäpis. \v 11 Maygan nasyun runacunapis Babilonia raypa yügunta aparicoj cajmi ichanga jinan nasyunllancho tiyaconga. Paycunaga jinan chacrallanchömi arushpan goyäconga. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.› » \p \v 12 Noga Jeremiasga Judäpa raynin Sedequiastapis willarä. Chaycunata willashpä caynöpis nirä: «Babiloniapa rayninpa yügunta matancacuy. Pay munashanno, mandashan runacuna munashannölla gamcuna ruray. Chauraga cawanquipämi. \v 13 Paycunata mana wiyacorga gampis, runacunapis guërrachömi, muchuywanmi, gueshyawanmi wañunquipaj. \nd Tayta Diosga\nd* nishanami Babiloniapa rayninpa maquincho cayta mana munaj nasyun runacunaga chayno wañunanpaj. \v 14 Gamcunaga ama cäsupaychu ‹Babiloniapa raynintaga manami sirbinquipächu› nishoj profëtacunata. Paycunaga llullapaycäshunquimi. \v 15 Chaycunapäga \nd Tayta Dios\nd* nin: ‹Manami nogaga cachamushcächu. Paycunaga mana rasun cajtami jutëcho rimarcaycan. Chay profëtacuna nishushayquita wiyacuptiquega caypita mashtaypa mashtarmi gargushayquipaj. Gargushäman chayashayquichönami wañunquipaj gamcunapis llutanta willashoj profëtacunapis› nir.» \p \v 16 Chayno cüracunatapis llapan runacunatapis willarä: «Profëtacunaga niycäshunqui ‹Templupita Babiloniaman apashan cösacunata manapis aycällatanami cutichimonga› nir. Chayno nishushayquega manami rasunpachu. Gamcunaga ama riguiychu. \v 17 ¡Paycuna nishantaga ama cäsuychu! Gamcunaga Babiloniapa rayninpa maquincho goyay. Chauraga cawanquipämi. ¿Imapätaj quiquillanchi achäquita ashishun cay siudäninchi illgächisha cananpäga? \v 18 Paycunata \nd Tayta Dios\nd* rasunpa willapasha captenga mä \nd Tayta Diosta\nd* mañacuchun ‹Templucho, Judäpa rayninpa palasyuncho, Jerusalencho, quëdasharaj caycaj cösacunata Babiloniaman ushajpaj apacunantaga ama dëjaychu munayniyoj \nd Tayta Dios\nd*› nir. \p \v 19-21 «Joacimpa wamran Judäpa raynin Jeconiasta,\x * \xo 27:19-21 \xt 2Rey. 24.8–17; 2Crón. 36.9–10\x* Judächo, Jerusalencho caj llapan rispitädu runacunata prësu apashpan ray Nabucodonosorga manami apashachu Jerusalencho caycaj runsi pilancucunata, runsipita jatuncaray yacu churacuna paylata, chay paylapa jamanancunatapis. Chayno Templucho waquin caj cösacunatapis manami apashachu. Templucho, Judäpa rayninpa palasyuncho, Jerusalencho quëdajcunapaj munayniyoj \nd Tayta Diosga\nd* caynömi nin: \v 22 ‹Chaycunataga llapantami Babiloniaman apaconga. Chayllachömi caconga imaypis noga cayman cutichimunäcama. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.› » \c 28 \s1 Llulla profëta Hananías willacushan \p \v 1 Judäpa raynin Sedequías\x * \xo 28:1 \xt 2Rey. 24.18–20; 2Crón. 36.11–13\x* chuscu watana ray caycaran. Chay wataman aywaj pichga quillacho Azurpa wamran Gabaón runa profëta Hananiasga Templucho cüracunawan runacunawan Jeremías caycajta cayno niran: \v 2 «Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosninmi\nd* cayno nin: ‹Babiloniapa raynin churapäshushayqui yügutami paquirishaj. \v 3 Cananpita ishcay watataga Templupa cösancunata Babiloniapa raynin Nabucodonosor apashan llapanmi cayman cutichicämonga. \v 4 Chayno Joacimpa wamran Judäpa raynin Jeconiaspis caymanmi cutimonga. Judäpita Babiloniaman prësu apashan runacunapis llapanmi cutimonga. Rasunpami noga paquirishaj Babiloniapa rayninpa yügunta. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.› » \p \v 5 Chayno Hananías niptin profëta Jeremiasga jinan Templucho llapan runacunapawan cüracunapa ñaupancho niran: \v 6 «¡Ima alliraj caycunman chayno captenga! ¡Ima alliraj caycunman gam nishayquinölla \nd Tayta Dios\nd* llapanta camacaycachiptenga! ¡Ima alliraj caycunman Templupa cösancunata rasunpa cutichimuptin; Babiloniaman prësu apashan runacunapis cutimuptenga! \v 7 Ichanga gampis llapan runacunapis sumaj wiyamay: \v 8 Manaraj gampis nogapis cashanchi wichan unay profëtacunaga willacuran jatun nasyuncunacho, munayniyoj raycuna caycashancho guërra, ñacaycuna, fiyu gueshya cananpaj cashantami. \v 9 Alli goyay cananpaj juc profëta willacuptenga willacushanno shamoj watacunacho rasunpa cumliptinrämi musyanchi \nd Tayta Dios\nd* cachamuptin chay profëta willacushanta.»\x * \xo 28:9 \xt Deut. 18.21–22\x* \p \v 10 Chayno niptinmi Hananiasga jinan öra Jeremiaspa matancancho caycaj yüguta guechurcur paquir-ushariran. \v 11 Paquiycashan öra llapan runacunapa ñaupancho cayno niran: «\nd Tayta Diosga\nd* nin: ‹Babiloniapa raynin Nabucodonosor yügunta llapan nasyuncunaman churashantaga cananpita ishcay watata caynömi paquir-usharishaj.› » Chaypita Jeremiasga aywacuran. \p \v 12 Jeremías matancancho watasha purishan yüguta Hananías paquishanpita mas unayllataga Jeremiasta \nd Tayta Dios\nd* yapay niran: \v 13 «Ayway Hananías cajman. Payta ninqui noga cayno nishäta: Gamga gueru yügutami paquishcanqui. Cananga fyërru yügunami caycan. \v 14 Nogaga llapan nasyun runacunapa matancanman fyërru yügutami churaparcushcä llapanpis Babiloniapa raynin Nabucodonosorpa maquincho cananpaj. Llapan chucaru animalcunapis paypa munaynillanchönami canga.» Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosninmi\nd* chayno nisha. \p \v 15 Chayno willarmi Jeremiasga mastapis Hananiasta niran: «Hananías wiyamay. Gamtaga manami \nd Tayta Dioschu\nd* cachamusha-cashunqui. Gamga llullacuyllapami cay runacunata riguiycächinqui. \v 16 Chayno cashayquipitami \nd Tayta Dios\nd* nishunqui: ‹Llullacur willapashayquipitami cananga llapan runacuna conträ ricacusha. Chaypitami gamga cay pachapita illganquipaj. Cay watallanami wañunquipis› nir.» \p \v 17 Nishannöllami chay wata aywaj ganchis quillacho profëta Hananiasga wañuran.\x * \xo 28:17 \xt Deut. 13.6–10\x* \c 29 \s1 Prësu aywajcunaman Jeremías cartata apachishan \p \v 1-2 Ray Nabucodonosor Jerusalenpita Babiloniaman prësu apachiran ray Jeconiasta, mamanta, mandaj suldäruncunata, Jerusalenpa Judäpa mandajnincunata, ima ruraytapis yachajcunata, jirrërucunata, mas achca runacunatawan. Chaypitaraj profëta Jeremiasga Jerusalenpita cartata apachiran cawaycajraj mayur runacunaman, cüracunaman, profëtacunamanpis ray Nabucodonosor apashanmanga llapan runacunaman.\x * \xo 29:1-2 \xt 2Rey. 24.12–16; 2Crón. 36.10\x* \v 3 Chay cartataga apachiran Safanpa wamran Elasawan, Hilciaspa wamran Gemariaswan. Paycunataga Judäpa raynin Sedequías cacharan Babiloniapa raynin Nabucodonosor cajman. Chay apachishan cartachöga cayno niycaran: \pi1 \v 4 Jerusalenpita Babiloniaman prësu apachishancunapäga Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosnin\nd* caynömi nin: \v 5 «Wasiquicunata arurcärir chaycho tiyay. Chacracunachöpis aruy. Murupacushayqui micuy wayushancunatapis micur goyay. \v 6 Majachacay. Wamrayquicuna cachun warmipis ollgupis. Paycunapis jatunyar majachacächun. Paycunapapis wamrancuna cachun. Chayno goyashpayqui chaychöga aypallaman miray. Ama ushacaychu. \v 7 Gamcuna aruy chayachishushayqui siudächo jauca goyay cananpaj. Nogatapis mañacamay chay siudäpaj. Tiyashayqui siudächo alli goyay captenga gamcunapis allimi goyanquipaj. \v 8 Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosninmi\nd* cayno në: Gamcunaga ama riguiychu tiyashayquicho caycaj profëtacunawan musyacojcuna imatapis nishushayquita. Suyñuynincho imatapis ricashanta willapäshushayquita ama riguiychu. \v 9 Nogapa jutëcho paycuna imatapis nishanga manami rasunpachu. Willacunanpäga manami paycunata nishcächu. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \pi1 \v 10 \nd Tayta Dios\nd* nin: «Babiloniapaj nishä ganchis chunca (70) wata cumlircuptin\x * \xo 29:10 \xt 2Crón. 36.21; Jer. 25.11; Dan. 9.2; Zac. 1.12\x* gamcunatami yanapäshayquipaj. Chaymi cay partiman cutichimunäpaj aunishäno cutichimushayqui. \v 11 Nogaga maynami yarpaycä gamcuna imano canayquipäpis. Gamcuna alli goyänayquipämi yarpaycä, manami ushacächinäpächu. Chauraga mananami imaypis ninquipänachu ‹imatanataj shuyäshäpis› nir. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \v 12 Chauraga nogatami mañacamanquipaj. Nogapis yanapäshayquipämi. \v 13 Gamcuna llapan shonguyquipa nogaman yäracamuptiqui yanapäshayquipämi.\x * \xo 29:13 \xt Deut. 4.29\x* \v 14 Nogaga gamcunawannami caycäshaj. Chaymi gamcunataga may nasyunpitapis, mayman gargusha cashpäpis cashgan cutichimushayquipaj. Shuntamur camacächishäpaj cay nasyunniquiman cutimunayquipaj. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \pi1 \v 15 Gamcuna capas nircaycanqui: «\nd Tayta Diosmi\nd* Babiloniacho profëtacunata churapämashcanchi» nir. \v 16 Ichanga David jamarashan silluncho jamaraj raypaj, cay siudächo tiyarcaycajcunapaj, marca-masiquicuna Babiloniaman mana prësu aywajcunapaj \v 17 munayniyoj \nd Tayta Diosga\nd* caynömi nin: «Paycunataga castigashaj guërrawan, muchuywan, fiyu gueshyawanmi. Chaura mashtarpäconga ismusha ïgus mana micuypaj melanaypaj cashannömi. \v 18 Paycunamanga maycho captinpis chayanga guërra, muchuy, fiyu gueshyami. Chayta ricashpan llapan nasyun runacunami mancharishpan llaquicongapaj. Chayrämi paycunaga imaycamapis pengaypaj maldisyunädu canga. Chaura gargushächöga may nasyunchöpis caycanga pengaypämi, manchariypämi. \v 19 Chaynöga paycunaman castïgu chayanga sirbimaj profëtacunawan yaparir-yaparir willachiptëpis mana wiyacushanpitami. Gamcunaga chay-jina willachiptëpis manami wiyacurayquichu. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \pi1 \v 20 Ichanga Jerusalenpita Babiloniaman prësu aywanayquipaj camacächishä cajcuna noga nishäcunata wiyacuy. \v 21 Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosninmi\nd* Colaiaspa wamran Acabpäwan Maasiaspa wamran Sedequiaspaj cayno nin: «Paycunaga llutantami willaparcaycäshunqui ‹\nd Tayta Diosmi\nd* willamasha› nir. Chayno cashanpitami Babiloniapa raynin Nabucodonosorpa maquinman chayachishaj. Chaura Nabucodonosornami gamcunapa ñaupayquicho wañuchenga. \v 22 Chayno wañuchishanpitami rimaypis cangapaj. Chaymi Judäpita Babiloniaman apashan cajcuna pitapis chiquirnaga nenga: ‹\nd Tayta Dios\nd* gamcunapäpis camacächichun Sedequiastawan Acabta Babiloniapa raynin rupachishanno canayquipaj.› \v 23 Paycunataga chayno päsanga Israelcho fiyupa mana allita rurashanpitami. Israelchöga runayoj warmicunawanpis cacuran. Nogapa jutëchöpis llullacuypa willacuran. Paycuna willacunanpäga manami noga nirächu. Chayno rurashanta quiquë ricasha carmi niycä. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \s1 Semaiaspaj willacushan \p \v 24 Nehelamcho tiyaj Semaiaspaj \v 25 \nd Tayta Diosga\nd* cayno nin: «Gamga quiquiquipa jutiquiwanmi cartata apachishcanqui Jerusalencho tiyarcaycaj runacunaman, Maasiaspa wamran Sofonías cüraman, waquin cüracunamanpis. Chay apachishayqui cartachöga cüra Sofoniasta cayno nishcanqui: \v 26 ‹Gamtaga \nd Tayta Diosmi\nd* churasha-cashunqui Joiadapa ruquin Templucho mas mandaj cüra canayquipaj. Pipis juc löcu profëta-tucushpan rimayta gallaycuptenga ¿manachu jinan öra prësu charircur tablapita sëpuman jatichir cadinawan watachinquiman? \v 27 Chauraga ¿imanirtaj Anatot runa Jeremiasta mana piñacushcanquichu ñaupayquicho profëtano rimaycaptin? \v 28 Payga nogacunamanpis Babiloniaman cartata apachimusha. Chay cartanchöga nin: «Prësu apashushayquichöga unaycamami goyanquipaj. Wasiquicunata arurcärir chaycho tiyay. Chacracunachöpis aruy. Murupacushayqui micuy wayushancunatapis micur goyay» nir.› » \p \v 29 Semaías apachishan cartata cüra Sofoniasga Jeremiasta liguiparan. \v 30 Chaymi \nd Tayta Diosga\nd* Jeremiasta niran: \v 31 «Prësu aywasha caycajcunaman willachiy. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* paycunata në: Nehelam runa Semaiasga noga mana cachaycämuptëmi jutëcho willacusha. Chay willacushanwan gamcunataga mana rasun cajtami riguichisha-cashunqui. \v 32 Chaypitami noga Diosga castigashaj Semaiasta, paypita mirar aywajcunatapis. Chaymi paypita mirar aywäga ni jucnayllapis Israelcunacho mana canganachu. Acrashä runacuna cushisha goyänanpaj tiyachishächöga chay casta manami canganachu. Payga llapan runacunatami conträ jatarachisha. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \c 30 \s1 Shamoj watacunacho Tayta Dios cutichinanpaj nishan \p \v 1 Jeremiastami \nd Tayta Dios\nd* willaparan. Willaparmi niran: \v 2 «Israelcunapa noga \nd Tayta Diosninmi\nd* në llapan nishäcunata isquirbinayquipaj. \v 3 Juc junäga acrashä Israelcunapa, Judá runacunapa surtinta rucachishämi. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno cananpaj në. Unay caj awiluncunata goycushä nasyunmanmi cutichimushäpaj.» \p \v 4 Israelcunapajwan Judäcunapaj \nd Tayta Dios\nd* rimaran. \v 5 Chay rimashanga caynömi caycan: \q1 «¡Fiyupa llaquicuywan gaparpashanmi wiyacaycan! \q1 ¡Fiyupa manchariywan wagarcaycashanmi wiyacaycan! \q1 \v 6 Mä tapucachay, ¿juc ollgu runa gueshyacunmanchuraj? \q1 Chauraga ¿imanirtaj ollgu runacunata ricä chegllan charisha tumaycachaycajta, \q1 gueshyacunanpaj nanay chariptin warmi milluycachaycajtano? \q1 ¿Imanirtaj paycunaga llapanpis pasaypa yur'gacäcusha? \q1 \v 7 Chaynöga canga fiyupa manchariypaj junaj chayamunanpaj captinmi. \q1 Chay junajnöga manami imaypis canyasharächu. \q1 Chay wichan Jacobpita mirajcunapäga fiyupa llaquicuymi cangapaj. \q1 Ichanga paycunata noga salbashämi. \q1 \v 8 Noga munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* në: \q1 Acrashä runacuna ñacar yüguta matancaraycashantami paquirishaj. \q1 Watasha caycashan wascantapis rachirishaj. \q1 Chaypitanaga manami imaypis juc-lä nasyun runacunapa uywaynin canganachu. \q1 \v 9 Chaura paycunaga rispitar sirbimanga noga \nd Tayta Diosllantanami\nd*. \q1 Churapashä raynintapis sirbenga. \q1 Chay rayga Davidnömi mandangapaj. \s1 Acrashan runacunata Tayta Dios salbananpaj cashan \r (Jer. 46.27–28) \p \v 10 «Noga \nd Tayta Diosmi\nd* në: \q1 «Jacobpita mirar aywaj Israelcuna, ama manchacuychu. \q1 Sirbimajcuna ama manchariychu. \q1 Caru nasyunman apashushayquipitami\x * \xo 30:10 \xt Isa. 49.25\x* \q1 gamcunata y llapan wamrayquicunata jorgamushayquipaj. \q1 Chaypitaga allinami goyäcunquipaj. \q1 Alli goyäcuptiqui pipis manami manchachishunquipänachu. \q1 \v 11 Nogaga gamwanmi caycä imapitapis salbanäpaj. \q1 Maychöpis jitarishächo caycashayqui nasyun runacunataga llapantami wañuchishaj. \q1 Gamcunatami ichanga mana wañuchishayquipächu. \q1 Chaypa ruquenga rurashayquimanno castigayllami castigashayqui. \q1 Jina castigänillataga manami cachaycushayquipächu. \p \v 12 «Noga \nd Tayta Diosmi\nd* cayno në: \q1 «Gueriquega manami imanöpapis allchacannachu. \q1 Nanächicuycashayquipäga manami jampi canchu. \q1 \v 13 Manami pipis canchu gamta ricashunayquipäga. \q1 Manami pipis canchu gueriquita jampipäshunayquipäga. \q1 Manami jampipis canchu allchacänayquipäga. \q1 \v 14 Llapan yanapäshoj nasyun runacunami gongaycushurayqui. \q1 Paycunataga manami imapis gocunnachu. \q1 Yupaytapis mana atipaypaj juchata rurashayquipitami, \q1 fiyupa mana allicunata rurashayquipitami mana cuyapaypa castigashcä. \q1 Gamtaga contrayquinöpis nogami gueshyaj-tucachishcä. \q1 \v 15 Nanaycäshushayquipaj manana jampi caycaptenga \q1 ¿imapänataj nanächicur gaparaycanqui? \q1 Gamtaga castigashcä yupaytapis mana atipaypaj juchata rurashayquipitami, \q1 fiyupa mana allicunata rurashayquipitami.\x * \xo 30:15 \xt Isa. 1.5–6\x* \b \q1 \v 16 «Ichanga gamcunata ñacachishoj cajpis llapanmi ushacanga. \q1 Contrayquicunapis llapanmi prësu aywanga. \q1 Gamcunata guechushojcunataga quiquincunatapis guechunanpämi camacächishaj. \q1 Suwapäshoj cajcunataga paycunatapis suwapangami. \q1 \v 17 Gamtami ichanga gueriquicunata jampipäshayqui. \q1 ‹Dios cachaycushan siudä› nir manacajman churashuptiquipis gamtaga allchacächishayquipämi.\x * \xo 30:17 \xt Ose. 14.4\x* \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \p \v 18 \nd Tayta Dios\nd* nin: \q1 «Jacobpita mirajcunata nogami cutichimushaj. \q1 Paycuna tiyashan nasyunninta cuyapäshämi. \q1 Juchusha caycaj janancunachömi siudänincunatapis yapay ruranga. \q1 Palasyuncunatapis maychöpis cashanchömi yapay jatarachenga. \q1 \v 19 Paycunami agradësicamar alabamanga. \q1 Cushishami goyanga. \q1 Paycunaga manami wallcayangachu. \q1 Chaypa ruquenga nogami camacächishaj achcayänanpaj. \q1 Llapan rispitananpaj noga camacächiptëmi \q1 manana pipis manacajmanga churanganachu. \q1 \v 20 Israelcunaga unay cashannönami goyanga. \q1 Juc marcanöllanami nogapa ñaupächo tiyanga. \q1 Paycunata ñacachej cajtaga castigashämi. \q1 \v 21 Quiquincunapitami juc mandaj jatarenga. \q1 Llapanta mandananpaj quiquincunapitami yurenga. \q1 Pay ñaupächo cananpämi camacächishaj. \q1 Chayno mana camacächiptëga ¿piraj ñaupäman chayamunman? \q1 \v 22 Paycunaga noga acrashä runacunami canga. \q1 Noganami Diosnin cashaj. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \b \q1 \v 23 \nd Tayta Dios\nd* rabyashan fiyu runacunapäga caycan löcu tamyano, \q1 löcu wayra ima-aycatapis apacojnömi. \q1 \v 24 \nd Tayta Dios\nd* rabyashanga manami päsangachu yarpashanta manaraj rurayta ushashancamaga. \q1 Llapan chaycunata gamcunaga juc junajrämi tantiyanquipaj.\x * \xo 30:24 \xt Jer. 23.19–20\x* \c 31 \s1 Israelcuna nasyunninman cutinanpaj cashan \p \v 1 \nd Tayta Diosmi\nd* nin: «Chay wichanga nogami llapan Israelcunapa Diosnin cashaj. Paycunanami acrashä runacuna canga.» \p \v 2 \nd Tayta Diosmi\nd* nin: \q1 «Wañuypita gueshpej Israelcunata \q1 chunyajchöga amatar cuyashätami musyachirä. \q1 Paycunaga ñacaypita jamaycäriytami munaycaran.» \p \v 3 Paycunataga unay yuriparcurmi nirä: \q1 «Nogaga gamcunata fiyupami cuyä. \q1 Chaymi cananpis cuyapayllapa ricaycä. \q1 \v 4 Cuyashä Israelcuna, yapaynami jatarachishayquipaj. \q1 Chauraga yapaymi panderëtacunawan shamunquipaj \q1 cushisha dansaraycar aduramänayquipaj. \q1 \v 5 Samaria partipa jircancunachömi \q1 übascunata yapay lantanquipaj. \q1 Übasta lantajcunaga \q1 wayushanta cushishami pallanquipaj.\x * \xo 31:5 \xt Isa. 65.21; Amós 9.14\x* \q1 \v 6 Juc junäga ricchacojcuna \q1 Efraín trïbu runacuna tiyashan jircacunapita gayacongapaj: \q1 ‹Llapayqui shamuy, \q1 \nd Tayta Diosninchi\nd* Sioncho caycashanman aywanapaj› nir.» \p \v 7 \nd Tayta Dios\nd* nin: \q1 «Jacobpita miraj Israelcunapaj cushisha cantay. \q1 Paycunapa nasyunninmi waquin nasyuncunapitaga mas rispitasha caycan. \q1 Cushisha alabar niy: \q1 ‹Cawaycar quëdaj Israel runacunataga \q1 acrashan runacuna captinmi \nd Tayta Dios\nd* salban› nir. \q1 \v 8 Paycunataga norte caj-lächo caycaj nasyunpitami cutichimushaj. \q1 May-chaycho caycajtapis shuntamushämi. \q1 Paycunawanmi shamonga gapracuna, wegrucuna, \q1 itiyoj warmicuna, gueshyaj warmicunapis. \q1 ¡Fiyupa aypallami cutimonga! \q1 \v 9 Arpinticusha carmi wagaraycar cutimonga. \q1 Noganami shogashpä chuya yacu aywaycajman pushashaj. \q1 Pampa nänillanpami pushamushaj imamanpis mana tacacänanpaj. \q1 Nogami cä Israelpa taytan. \q1 Israelga guechpa wamrämi.» \p \v 10 Nasyuncunata \nd Tayta Dios\nd* nin: \q1 «Noga imata nishätapis wiyay. \q1 Nircur lamar cantunpa carucho tiyajcunata willapay. \q1 Willapar ninqui: ‹Israel runacunataga Diosmi intëruman mashtacächiran. \q1 Cananga shuntaycushpannami ricanga uyshëru uyshancunata ricashanno.› \q1 \v 11 Chaynöga ricashaj Jacobpita mirajcunata shuntamusha cashpämi. \q1 Paycunataga fiyupa munayniyoj nasyunpitami jorgamushcä.\x * \xo 31:11 \xt Isa. 49.25\x* \q1 \v 12 Cutiycamorga Sionman aywaycärir cushisha cantanga. \q1 Bindisyunnëwanmi cushisha goyanga. \q1 Achcami canga rïgupis, bïnupis, asëtipis, uyshapis, wäcapis. \q1 Chaura paycunaga caycangapaj alli pargusha wertanömi. \q1 Manami yapayga imaypis ñacanganachu.\x * \xo 31:12 \xt Eze. 47.1–12; Juan 4.14; 6.35; 7.37–39; Apoc. 22.1–2\x* \q1 \v 13 Cushishami dansanga jipashcunapis \q1 auquincunapis, mösucunapis. \q1 Nogami cushicachishäpaj. \q1 Llaquicur wagashanpitapis cushicur goyänanpämi camacächishaj. \q1 Llaquicur ñacashanpitapis masrämi cushicachishaj. \q1 \v 14 Nogami camacächishaj cüracuna alli micuyllata micunanpaj. \q1 Noga bindisyunta goshäwanmi acrashä runacunaga cushisha goyanga.» \qr \nd Tayta Diosmi\nd* chayno nisha. \p \v 15 \nd Tayta Diosmi\nd* nin: \q1 «Ramá marcachömi llaquicushan wiyacan. \q1 Llaquicuypita fiyupa gaparaypami wagaycan. \q1 Raquelmi wamrancunata apacushanpita fiyupa wagaycan.\x * \xo 31:15 \xt Gén. 35.16–19\x* \q1 Wamrancuna manana captinmi \q1 pï shoganantapis mana munanchu.»\x * \xo 31:15 \xt Mat. 2.18\x* \p \v 16 \nd Tayta Diosmi\nd* nin: \q1 «Raquel, ama wagaynachu. \q1 Amana weguiquita ushaynachu. \q1 Llaquicushayquimannömi päguyquita chasquinquipaj. \q1 Wamrayquicunami cutimongapaj apashan nasyunpita. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 17 Shamoj watacunacho gampäga cushicuymi canga. \q1 Wamrayquicunaga nasyunninmanmi cutimonga. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 18 Wiyashcämi acrashä runacuna llaquicur parlajta. \q1 Paycunaga nisha: \q1 ‹Nogacunaga goyäcurä manaraj aroj törunömi. \q1 Chayno caycajtami gam castigamashpayqui manshuyächimashcanqui. \q1 Yapay shuntacamay ari. \q1 Gammi canqui nogacunapa \nd Tayta Diosnëga\nd*. \q1 \v 19 Mana cäsushpämi gamta gongaycurä. \q1 Cananga yarpachacur arpinticushcämi. \q1 Juchayoj cashätapis tantiyacushcämi. \q1 Chaymi cananga llaquicur pëchöta tacacuycä. \q1 Cananga pengay-tucushami uysuraycä, juchata rurashäpita› nir. \q1 \v 20 Israelcuna, gamcunaga acrashä runacunami canqui. \q1 Gamcunataga fiyupami cuyä. \q1 Fiyupa piñacurpis simrimi gamcunataga llaquiraycä. \q1 Shongöpis nanayparämi nanaycan. \q1 Gamcunataga fiyupami cuyapä. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \b \q1 \v 21 «¡Cuyashä Israelcuna cutimuyna ari! \q1 ¡Siudäniquicunamanna cutiy! \q1 Aywashayqui nänicho señal caycajcunata ashiy \q1 aywashallayquipa cutimunayquipaj. \q1 \v 22 ¿Imaycamataj puricunqui mana wiyacoj jipashno? \q1 Cay munduchöga noga \nd Tayta Diosmi\nd* almiraypajcunata camacächishaj: \q1 Runanman warmi cutejnömi gamcunaga nogaman cutimunquipaj.» \s1 Israelcuna allina goyänanpaj cashan \p \v 23 Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosnin\nd* nin: «Judá runacunataga cutichishaj ñaupata tiyashan partimanmi, siudänincunamanmi. Chaycho tiyajcunaga yapaynami parlangapaj: ‹¡Alli goyay caycashan rispitädu jircaman \nd Tayta Dios\nd* bindisyunninta churaycuchun!› nir. \v 24 Chay ñaupata tiyashan partichömi Judá runacunapis, siudäcunacho tiyajcunapis, chacracho arojcunapis, uyshayojcunapis yapay tiyanga. \v 25 Fiyupa uticasha caycajtaga nogami jamachishaj. Ñacaycajcunataga nogami jorgushaj.» \p \v 26 Chayno niycämaptin riccharaycamurä. Chaynöta suyñuycur fiyupa cushicurä. \p \v 27 \nd Tayta Diosmi\nd* nin: «Shamoj watacunachöga Israel runacunapis, Judá runacunapis, uywacunapis aypallaman mirananpämi camacächishaj. \v 28 Nogaga guewatanömi achurirä, sajtargärirä, jitarirä, illgächirä, mana alliman chayachirä. Chayno rurashämannömi ricaycäshaj jatarachinäpaj, lantajnöpis yachacächinäpaj. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \p \v 29 «Chay wichanga manami parlanganachu: \q1 « ‹Taytancuna micusha pochgoj übasta. \q1 Chaymi wamrancunapa quirun shimpasha caycan› nir.\x * \xo 31:29 \xt Eze. 18.2\x* \m \v 30 Pipis pochgoj übasta micuptenga chay micoj cajpami quirun shimpanga. Chaynöpis juchata ruraj cajmi juchanpitaga wañonga.»\x * \xo 31:30 \xt Deut. 24.16\x* \s1 Mushoj conträtuta rurananpaj cashan \p \v 31 \nd Tayta Diosmi\nd* nin: «Juc junajmi yapay mushoj conträtuta rurashaj Israel runacunawan Judá runacunawan.\x * \xo 31:31 \xt Mat. 26.28; Mar. 14.24; Luc. 22.20; 1Cor. 11.25; 2Cor. 3.6\x* \v 32 Chay conträtoga manami canganachu unay caj awiluncunata Egiptupita jorgamur paycunawan conträtuta rurashänöga. Awiluncunaga nogapa caycashpanpis chay conträtu rurashäta manami cumliranchu. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \v 33 Israelcunawanga caynömi conträtuta rurashaj: Laynëcunatami paycunapa shongunman isquirbishaj. Yarpayninmanpis churashaj.\x * \xo 31:33 \xt Heb. 10.16\x* Paycunami acrashä runacuna canga, noganami Diosnin cashaj. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \v 34 Noga pï cashätapis musyananpaj mananami jucnin-jucninpis yachachinacongapänachu. Noga pï cashätapis mas jatunpita tacshacama llapannami musyanga. Llapan juchancunatami perdunashaj. Chayno perdunaycorga mananami yarpäshänachu ima jucha rurashancunatapis.\x * \xo 31:34 \xt Jer. 32.38–40; Eze. 36.27–28; Heb. 8.8–12; 10.16–17\x* Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \s1 Israelcunata mana cachaycunanpaj cashan \q1 \v 35 \nd Tayta Diosmi\nd* churaran intita, junajpa achicyananpaj. \q1 Quillatawan goyllarcunatana churaran chacaypa achicyananpaj. \q1 Paymi camacächin lamarpis pullchajyar gaparänanpaj. \q1 Paypa jutenga munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd*. Paymi nin: \q1 \v 36 «Imayllapis chaycuna manana captenga \q1 Israelcunapis manami noga acrashä runacunanachu canman.\x * \xo 31:36 \xt Isa. 54.10; Mar. 13.31\x* \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 37 Imay junajllapis janaj syëlu tupusha captenga \q1 cay pacha imacho jamaraycashantapis imayllapis ricaptenga \q1 Israelcunataga mana allicunata rurashanpita gargömanmi.» \qr \nd Tayta Diosmi\nd* chayno nisha. \p \v 38 \nd Tayta Diosmi\nd* nin: «Juc junäga siudänë allchachicangapämi. Allchachicanga ricchacunapaj Hananeelcho caycaj törripita-pacha Isquïna Puncucama. \v 39 Chaypa pergan aywaranga derëchu Gareb puytush lömacama. Chaypita tumarämonga Goa partimanna. \v 40 Wañushacunata pampanan, uchpata jitaricunan guechwa pampa, Cedrón mayupa jan'gan chacracuna, Cawalluta Wichgacunanpa Puncun chimpancama nogapaj acrasha rispitädunami caycangapaj. Chaypa tumaraj pergacunataga manami imaypis yapay tunichenganachu ni illgächenganapischu.» \c 32 \s1 Jeremías chacrata rantishan \p \v 1 Sedequías\x * \xo 32:1 \xt 2Rey. 25.1–7\x* Judäpa raynin car chunca watana mandaycaptin Jeremiasta \nd Tayta Dios\nd* willaparan. Chay öra Nabucodonosorga chunca pusaj (18) watana Babiloniapa raynin caycaran. \v 2-5 Chay wichan Babiloniapa rayninpa suldäruncuna Jerusalenman yaycunanpäna caycaran. Chay örami profëta Jeremiaspis cayno willacuycaran: «\nd Tayta Diosmi\nd* nin: ‹Cay siudächo tiyarcaycajta llapanta Babiloniapa raynin prësu charir apananpämi camacächishaj. Ray Sedequiasga Babiloniapa rayninpita manami gueshpengapächu. Paytaga prësumi charenga. Nircurnami Sedequiastaga Babiloniaman prësu apaconga. Chaychöga prësu caconga imaycamapis noga ninäcamami. Gamcuna Babilonia runacunata ichipar pillyashpayquipis manami binsinquipächu. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në› nir.» \p Chayno willacuptinmi ray Sedequiasga «¿imanirtaj chayno rimaycanqui?» nir palasyunpa sawannincho wichgachiran. \p \v 6 Jeremiasga niran: «\nd Tayta Diosmi\nd* nimaran: \v 7 ‹Tiyuyqui Salumpa wamran Hanameelmi shamoj-aywan cayno nishunayquipaj: «Anatotcho caycaj chacräta ranticushayqui. Gamga canqui lijïtimu famillyämi. Chaymi chay chacräta rantinayqui camacan» nir.› \p \v 8 «\nd Tayta Dios\nd* nimashannöllami rasunpa prïmö Hanameelga palasyu puncucho prësu caycashäman watucamaj chayamuran. Chaychömi nimaran: ‹Benjamín parti Anatotcho caycaj chacräta ranticuycushayqui. Gamga canqui lijïtimu famillyämi. Chaymi chay chacräta rantimänayqui camacan. Juclla rantimay ari› nir. \p «Chaynöpami nogaga tantiyacurä prïmö Hanameelpa chacranta rantinäpaj \nd Tayta Dios\nd* camacächishanta. \v 9 Chaymi ishcay pachac (200) grämu guellaycho rantinäpaj parlarä. \v 10 Nircur rantiycashä chacrapaj papilta rurachirä. Chaymanna firmarcur sëllurä. Testïgucunatapis firmachirä. Nircorga aycatapis päganäpaj parlashä guellayta pësaparä. \v 11 Chay imanötapis rantiycashäta rurachishä papiltaga cupyantinta charircur jucajtaga sërawan lagaypa wichgashata, jucajtana quichayllata \v 12 Neriaspa wamran Baructa entregaycurä. Payga Maasiaspa willcanmi caran. Chay papilta gorä prïmö Hanameelpa ñaupancho, firmaj testïgucunapis ricaycaptin, sawan puncucho jamarpaycaj Judá runacunapa ñaupancho. \p \v 13 «Paycunapa ñaupancho Baructa nirä: \v 14 ‹Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosninmi\nd* nin: Chacrata rantir rurashan papiltaga ishcanta chasquiy. Nircur urpuman churaycuy achca watacama churaräcunanpaj. \v 15 Chayno ruray cay pachacho yapayna chacrata, wasita, übas chacratapis ranticanacunanpaj captinna. Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosninmi\nd* chayno në.› \s1 Tayta Diosta Jeremías mañacushan \p \v 16 «Neriaspa wamran Baructa chay papilta entregarcur \nd Tayta Diosta\nd* cayno mañacurä: \pi1 \v 17 «\nd Tayta Dios\nd* gammi fiyupa munayniquiwan camashcanqui syëlutapis cay pachatapis. Gampäga manami imapis sasa canchu. \v 18 Waranganpa miraycamami gamga cuyacoj cashayquita musyachinqui. Castigashpayquinami ichanga llapan runacunata castiganqui taytancunapa juchancunapitapis. Tayta Dios gamga munayniyojmi canqui. Munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* jutiquipis. \v 19 Gam yarpashayquega mana atipaypämi. Llapan rurashayquicunapis fiyupa allimi. Gamga ricaycanquimi runacuna imata rurashantapis. Chaymi rurashanmanno cada-ünunta cutichinqui. \v 20 Gamga Egiptupita Israelcunata jorgamurpis aypalla milagrucunatami rurarayqui. Cananpis chaynöllami ruraycanqui Israelcunacho, waquin caj runacunachöpis. Chaymi gampäga may-chaychöpis parlan. \v 21 Gamga fiyupa munayniyoj cashayquita musyachishpayquimi acrashayqui Israelcunata Egiptupita jorgamurayqui. Imaypis mana ricashan milagrucunatami ricachirayqui. Llapantami mancharachirayqui. \v 22 Nircorga unay caj awilöcunata aunishayquinömi mishquipis lëchipis yacunöraj cashan cay nasyunta Israelcunata goycurayqui. \v 23 Chayman yaycur tiyashpannaga manana wiyacushurayquinachu. Willapashayquitaga mananami cumlirannachu. Gam nishayquitaga manami rurashanachu. Chaypitami gamga cayno castïgutapis paycunaman chayachishcanqui.\x * \xo 32:23 \xt Éxo. 3.8; 7–14; Deut. 4.34–40\x* \v 24 Canan Babilonia runacunaga cay siudäman yaycamunanpaj perga wajtancunapa wichäcunatana ruracarcärisha. Chauraga guërrawan, yargaywan, fiyu gueshyawanmi cay siudächo caycaj runacunaga llapan ricaconga yaycamojcunapa maquinchöna. Imano cananpäpis nishayquicuna cumliycannami. \v 25 Babilonia runacunapa maquincho cay siudächo tiyaj runacuna ricacunanpaj caycaptinpis \nd Tayta Dios\nd* gamga nimashcanqui chacrata rantir testïgucunapa ñaupancho duyñunta päganäpämi.» \m \v 26 Chayno Jeremías niptinmi \nd Tayta Diosga\nd* niran: \v 27 «Nogaga llapan cawajcunapa \nd Tayta Diosninmi\nd* cä. Chaura ¿imallaga nogapaj sasa canchuraj?\x * \xo 32:27 \xt Gén. 18.14; Luc. 1.37\x* \v 28 Rasunpami nogaga camacächishaj cay siudä Babiloniapa raynin Nabucodonosorpawan chay nasyun runacunapa maquincho cananpaj.\x * \xo 32:28 \xt 2Rey. 25.1–11; 2Crón. 36.17–21\x* \v 29 Siudäman yaycaycämoj Babilonia runacunaga yaycushpan ninatami sindipaycärenga. Chaura wasin janancunacho Baalta adurashpan insinsu rupachicunancunatapis rupacurcongami. Fiyupa rabyachimar mana rejsishan dioscunapaj bïnuta jichapänan wasincunatapis rupacurcongami. \p \v 30 «Unaypita-pachapis Israelcunawan Judá runacunaga mana munashallätami rurasha. Israelcunaga imaypis rabyachimasha quiquincuna ïduluncunata rurarcur adurashpanmi. \v 31 Cay siudächo tiyayta gallarishanpita-pachami canancama pasaypa rabyachimasha. Chaypitami caycho tiyajcunataga ushajpaj usharishaj. \v 32 Chaynöga rurashaj llapan mana allita rurashpan rabyachimashanpitami. Rabyachimaran Israelcuna, Judäcuna, raynincuna, mandaj autoridänincuna, cürancuna, profëtancuna, Judächo tiyajcuna, Jerusalencho tiyajcunapis. \v 33 Paycunaga mana ricaj-tucamashpan ticracarcärishami. Mana cachaycuypa yachachisha caycaptëpis manami wiyacamashachu. Chay-jina piñacuptëpis manami yarpachacushachu. \v 34 Nogata aduramänanpaj caycaj Templutapis ganrachisha mana bälej ganra ïduluncunata rispitananpaj churashpanmi.\x * \xo 32:34 \xt 2Rey. 23.10; Jer. 7.30–31; 19.1–6\x* \v 35 Baal diospäpis altarta ruracarcärisha Ben-hinom\x * \xo 32:35 \xt 2Rey. 23.10; Jer. 7.31\x* guechwa pampacho. Chay altarchönami wamrancunata ollguta warmitapis Moloc diospaj\x * \xo 32:35 \xt Lev. 18.21\x* rupachisha. Chaycunata rurananpaj nogaga manami mandarächu; ni yarpayllapis manami yarparächu. Chayno rurashpan Judá runacunataga fiyupami juchayojyächisha. \s1 Shamoj watacunacho yanapänanpaj Dios nishan \p \v 36 «Cay siudäpaj gamga willacuycanqui: ‹yargaywanmi, guërrawanmi, fiyu gueshyawanmi Babiloniapa rayninpa maquinman chayanquipaj› nir. \v 37 Chaypis fiyupa rabyar intëru nasyunman gargushä Israelcunata llapantami shuntashaj. Cutichimushaj pipis imatapis mana rimapaptin allillana goyäcunanpämi. \v 38 Paycunaga noga acrashä runacunanami cangapaj; noganami Diosnin cashaj. \v 39 Paycunataga yarpayninchömi shacyächishaj cawashancamaga nogallatana rispitamänanpaj, chaynöpana quiquincunapis, wamrancunapis alli cawananpaj. \v 40 Paycunawanmi imaycamapis conträtuta rurashaj. Paycunawanmi caycäshaj imachöpis yanapänäpaj. Shacyächishaj imaycamapis mana cachaypa nogallatana sirbimänanpaj.\x * \xo 32:40 \xt Jer. 31.31–34\x* \v 41 Alli goyänanpaj paycunata yanapashpämi cushicushaj.\x * \xo 32:41 \xt Deut. 30.9\x* Llapan shongöwan cuyashpämi paycunata cay nasyunman tiyachishaj. \p \v 42 «Noga \nd Tayta Diosmi\nd* në: Cay runacunata fiyupa ñacachishämannömi alli yanapänäpaj aunishäcunatapis cumlishaj. \v 43 Cananga cay nasyunpaj nircaycanqui: ‹Chunyajllanami caycan. Runapis, uywapis mananami cannachu. Llapanpis Babilonia runacunapa maquinchönami caycan› nir. Aunishäta cumlir yanapaptëmi ichanga cay nasyuncho chacracunatapis ranticanacongana. \v 44 Chaura papilta rurashpan sëlluchengana, testïgucunawanpis firmachengana. Chaynöga cangapaj Benjamín runacuna tiyaycashancho, Jerusalencho, Judäpa llapan siudänincunacho, achca puntayoj jircacunachöpis, pampa chacracunachöpis, Neguevpa siudänincunachöpis. Nogami chayno cananpaj camacächishaj. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \c 33 \s1 Shamoj watacunacho alli cananpaj nishan \p \v 1 Raypa palasyunpa sawannincho Jeremías jinallaraj prësu caycaptin \nd Tayta Dios\nd* yapay willaparan. \v 2 Syëlutapis cay pachatapis camaj, chaycuna imano cananpäpis sumaj camacächej \nd Tayta Diosmi\nd* nin: \v 3 «Mañacamay ari. Chaura yanapäshayquimi. Yachachishayqui fiyupa almiraypajcunatami, gam mana yachashayquicunatami. \v 4-5 Babilonia runacunaga aywaycämunnami. Paycunaga Jerusalenmanmi magaj yaycamonga. Jerusalencho caycaj wasicunata, Judächo caycaj raycunapa wasincunata llapantami juchurachenga. Pillyar ichipänanpaj llojshej Israelcunaga llapanmi wañonga. Cällicunachöpis yänin mashtarpäconga. Fiyupa rabyasha cashpämi chayno wañuchichishaj. Chay siudätaga mananami ricaytapis munänachu, chaycho tiyajcuna tucuy mana allita rurashanpita. \p \v 6 «Ichanga chayno rurarcurpis yapaymi allchacächishäpaj. Nircurnami yanapäshaj pipis mana rimapaptin allina goyäcunanpaj. \v 7 Juc-läman gargushä Judäcunatawan Israelcunataga cutichimushämi. Paycunataga wasita jatarachej-jinami jatarachishaj yapay unayno allina goyänanpaj. \v 8 Nogapa conträ juchata rurashancunapita limyuyächishämi. Mana wiyacamar juchata rurashanpitapis perdunashämi. \v 9 Jerusalenta yanapashäta musyashpanmi llapan nasyun runacuna rispitamanga, alabamanga. Noganami cay siudäpaj fiyupa cushicushaj. Jauca goyänanpaj Jerusalenta alli yanapashäta mayaycorga intëru munducho tiyajcunami almiranga, mancharenga.» \p \v 10 \nd Tayta Dios\nd* nin: «Gamcunaga nircaycanqui: ‹Cay partiga chunyajllanami caycan. Runapis, uywapis mananami cannachu› nir. Ichanga Judächo, siudänincunacho, Jerusalenpa cällincunacho canan chunyaj captinpis chaychöga wiyanquipämi \v 11 cushisha fistata rurarcaycajta, majachacashpan fistata rurarcaycajtapis. Templumanpis agradësicamashpan ofrendacunata apamongapämi. Chaynöpis wiyanquipämi \q1 «Munayniyoj \nd Tayta Diosta\nd* agradësicuy pay alli cashanpita, \q1 cuyacoj caynenga imaypis mana ushacaj cashanpita\x * \xo 33:11 \xt 1Crón. 16.34; 2Crón. 5.13; 7.3; Esd. 3.11; Sal. 100.5; 106.1; 107.1; 118.1; 136.1\x* nejta. \m Rimashäno rasunpami nogaga cay nasyunpa surtinta rucachishaj unayno cananpaj. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \p \v 12 Munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* nin: «Canan cay nasyuncho, siudänincunacho runapis, uywapis mana cashancho yapaymi cangapaj guewayoj jircacuna uywayojcuna chayman uywancunata gatinanpaj. \v 13 Achca puntayoj siudäcunacho, pampa siudäcunachöpis, chayno intëru Neguevpa siudänincunacho, Benjamín runacuna tiyashancho, Jerusalenpa ñaupancunacho, intëru Judá nasyuncho tiyajcunatapis yapaymi ricanquicunapaj uyshancunata yuparcaycajta. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \p \v 14 \nd Tayta Diosmi\nd* nin: «Juc junäga Israelcunatawan Judäcunata bindisyunta gonäpaj aunishäta cumlishämi. \v 15 Chay junajcuna chayamuptenga camacächishaj Davidpita lijïtimu mirar aywaj ray cananpämi. Payga mandangapaj rasun cajta, alli cajllata rurarmi. \v 16 Chay wichan Judá runacunaga allinami goyangapaj. Jerusalén runacunapis allillami goyanga. Chaymi jutintaga churapangapaj ‹\nd Tayta Diosmi\nd* alliman churamajninchi› nir.\x * \xo 33:16 \xt Jer. 23.5–6\x* \v 17 Noga \nd Tayta Diosmi\nd* në: Davidpita mirar-aywäga manami imaypis pishengapächu Israelcunata mandananpaj.\x * \xo 33:17 \xt 2Sam. 7.12–16; 1Rey. 2.4; 1Crón. 17.11–14\x* \v 18 Manami pishengapächu Levïpita mirar aywaj cüracunapis nogapaj uywacunata pishtananpaj, chaqui micuy ofrendacunata rupachinanpaj. Simrimi caycangapaj nogata rispitamar ruraycänanpaj.»\x * \xo 33:18 \xt Núm. 3.5–10\x* \p \v 19 Jeremiasta \nd Tayta Dios\nd* niran: \v 20 «Noga \nd Tayta Diosmi\nd* në: Nogami nirä chacaypis junajpis cananpaj. Chayno nishäta manami ‹Chaynöga ama cachunchu› nëmanchu. Chay nishänömi chacaypis junajpis imaycamapis caycanga. \v 21 Chaynöllami sirbimajnë Davidwan conträtu rurashäpis cumlenga. Chaymi paypita mirar aywajcuna mandanga. Levïpita mirar aywaj cüracuna sirbimänanpaj conträtu rurashätapis cumlishämi. \v 22 Sirbimajnë Davidpita mirajcunata, nishäta rurananpaj Levïpita mirajcunataga camacächishaj aypallaman mirananpämi. Chaura paycunataga syëlucho goyllarcunano, lamar cantuncho agu caycajno captin manami pipis yupayta atipangapächu.» \p \v 23 Jeremiasta \nd Tayta Dios\nd* niran: \v 24 «¿Gam manachu cuentata gocushcanqui acrashä Israelcunatawan Judá runacunata gongaycushätana yarpar runacuna rimarcaycashanta? Chayno yarparmi acrashä runacunataga manacajman churarcaycan. Manami nasyuntanönachu ricaycan. \v 25 Chaymi noga \nd Tayta Dios\nd* në: Chacaypis junajpis cananpämi nishcä. Syëlucho allpacho imano cananpäpis nishcämi. \v 26 Chayno nisha caycarga Jacobpita mirajcunawan, Davidpita mirajcunawan conträtu rurashäta manami imaypis gongashächu. Chayno Abrahampita, Isaacpita, Jacobpita mirar aywajcunata mandananpäga Davidpita mirajtami acrashaj. Acrashä runacunataga noga cuyapäshämi. Chaymi prësu aywashanpita cutichimushaj.» \c 34 \s1 Ray Sedequiaspaj willapashan \p \v 1 Babiloniapa raynin Nabucodonosorga llapan suldäruncunawan, munaynincho caj nasyuncunapita shamoj runacunawan chayaycur Jerusalenman\x * \xo 34:1 \xt 2Rey. 25.1–11; 2Crón. 36.17–21\x* yaycunanpaj magar pillyarcaycaran. Waquin caj siudäcunamanpis magaj yaycurcaycaran. Chay örami Jeremiasta \nd Tayta Dios\nd* niran: \v 2 «Israelcuna rispitar adurashan \nd Tayta Diosmi\nd* në Judäpa raynin Sedequiasta willanayquipaj. Payta nogapa jutëcho cayno willanqui: ‹Babiloniapa rayninpa maquincho cay siudä cananpämi camacächishaj. Paynami rupaycachenga. \v 3 Gamga manami gueshpinquipächu. Prësu charishushpayquimi rayman apashunquipaj. Chaypitanami Babilonia nasyunman apachishunquipaj. \v 4 Ichanga noga \nd Tayta Diosniqui\nd* në: Gamga manami guërrachöchu wañunquipaj. \v 5 Auquinyar alli wañuyllapami wañucunquipaj. Wañuptiquega gamta pampashunquipaj unay caj raycunata pampashannömi. Chayno pampashushpayquimi perfümicunatapis rupachengapaj. Gampaj wagashpan «Ay, taytallau tayta» nengapaj. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno cananpaj në.› » \p \v 6 Chaura profëta Jeremiasga Tayta Dios nishannölla ray Sedequiasta Jerusalencho willaran. \v 7 Chay öra Babiloniapa suldäruncunaga Jerusalenman yaycunanpaj pillyarcaycaran. Chayno pillyarcaycaran intërunpa curalasha caycaj Laquis siudäman, Azeca siudäman yaycunanpäpis. Judäpaga curalasha siudänincuna ishcallannami caycaran. \s1 Hebreo uywaycunata cachaycunanpaj nishan \p \v 8-12 Jerusalencho llapan runacunawan ray Sedequías parlacuran hebreo-masin uywaycunata cachaycunanpaj. Runacunawan Sedequías parlacushanga niycaran uywaynin hebreo-masin captenga warmita ni ollgutapis cachaycunanpaj, chaynöpana mayganpis hebreo-masin runacunataga uywayninpaj manana charänanpaj. Chaura llapan runacunapis mandajcunapis cachaycunanpaj auniran. Chaymi uywaynincunata cachaycuran. Cachaycushanpita yarpachacurerga ollguta warmitapis uywaynin cashancunata yapay cutichiran. Nircur niran uywaynin car yapay sirbinanpaj. \p Chaynöpami \nd Tayta Diosga\nd* Jeremiasta niran: \v 13 «Israelcuna rispitashan Diosninmi cä. Nogami Egiptucho uywayno caycashanpita pushamur unay caj awiluyquicunawan conträtuta rurarä. Paycunata nirä \v 14 ollguta ni warmitapis hebreo-masinta rantisha carga sojta wata uywaytano chararcur cachaycunanpaj. Chayno nishätapis awiluyquicuna manami mayganpis cumlishachu.\x * \xo 34:14 \xt Éxo. 21.2; Deut. 15.12\x* \v 15 Gamcunaga yarpachacurir allitana rurarmi marca-masiqui caj uywayniquicunata cachaycärirayqui. Noga munashänöna rurarcaycarayqui. Chayno ruranayquicunapäga parlacurayqui nogapa ñaupächo, rispitädu Templu caycajcho. \v 16 Chayno parlacusha caycarpis gamcunaga yarpachacurishpayqui yapay cutichimushcanqui cachaycushayqui uywayniquicunata. Chayno rurar nogataga manacajmanmi churamashcanqui. \v 17 Chaypitami noga \nd Tayta Dios\nd* në: Gamcunaga manami wiyacamashcanquichu. Chaymi mana cachaycushcanquichu hebreo-masiqui uywayniquicunatapis. Chaypitami cananga cachaycushayqui guërrawan, yargaywan, fiyu gueshyawan ushacänayquipaj. Chayno ruraptë canquipaj may-chaycho caj raycunapis ricacunanpämi. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \v 18-19 Jerusalenpawan Judäpa mandajnincuna palasyucho waquin arojcuna, cüracuna, llapan runacunawan iwalmi noga ricaycaptë conträtuta rurar parlacurayqui. Chayno parlacushpayqui töru-mallwata pishtarcur pullanpa raquirirayqui. Nircur chaupinpa päsarayqui. Chayno conträtuta rurarcärirpis manami cumliyta munanquichu.\x * \xo 34:18-19 \xt Gén. 15.9–17\x* \v 20 Chaypitami camacächishaj contrayquicuna wañuchishunayquipaj. Wañusha mashtarpaycajtanami aycha micoj äbicunawan micucoj jirca animalcuna micushunquipaj. \p \v 21 «Judäpa raynin Sedequiaswan mandaj suldäruncunapis contran wañuchicojcunapa maquinchömi cangapaj. Chaura Babilonia suldärucunapa maquinchöna canga. Cananga yaycamunanpaj carcaycashancho cuticushami carcaycan. \v 22 Nogami camacächishaj cay siudäman cutimur magaj yaycamunanpaj. Cutiycamurmi runacunata wañuchenga. Nircur wasincunatapis rupaycachenga. Chayno ruraptin Judächo caj waquin siudäcunaga chunyajmi ricaconga. Manami juc runapis cangachu. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \c 35 \s1 Recab runacuna wiyacoj cashan \p \v 1 Josiaspa wamran Joacim\x * \xo 35:1 \xt 2Rey. 23.36–24.6; 2Crón. 36.5–7\x* Judäpa raynin cashan wichan \nd Tayta Dios\nd* cayno nimaran: \v 2 «Recabpita miraj runacunaman aywaycur paycunawan parlay. Parlarcur pushay Templucho cuartucuna caycajman. Chaycho bïnuta cunbiray.» \v 3 Chayno nimaptin noga Jeremiasga aywarä Jaazaniasta ashej. (Payga caran jucaj Jeremiaspa wamran, Habasiniaspana willcan.) Jaazaniasmanga aywarä wamrancunaman, wauguincunaman, Recabpita llapan mirajcunaman. \v 4 Paycunata pusharä Templuman. Templuchöna wichächirä Igdaliaspa wamran Hananpa wamrancunapa cuartunman. Igdaliasga caran \nd Tayta Diosta\nd* sirbej runa. Chay cuartoga caran Templucho mandajcunapa cuartun läduncho, Salumpa wamran Maasiaspa cuartun janancho. Maasiasga caran Templupa puncun täpaj. \v 5 Chay cuartuman wicharcachishpä Recab runacunata bïnuta churaparä cöpacunawan, tinäjacunawanpis juntata-cama. Nircur «Bïnuta upupäriy» nirä. \p \v 6 Chaura paycuna nimaran: «Nogacunaga manami bïnuta upöchu. Recabpa\x * \xo 35:6 \xt 2Rey. 10.15; 1Crón. 2.55\x* wamran unay awilö Jonadabmi niran nogacuna ni wamräcunapita mirajcunapis bïnuta imaycamapis mana upunäcunapaj. \v 7 Nogacunapäga niran imaypis witichinalla wasicunacho tiyanäcunapämi, chaynöpana gorpanölla tiyarcaycashä nasyuncho unaycama tiyanäcunapaj. Chaynöpis niran wasita mana ruranäcunapaj, chacrata mana arunäcunapaj, übastapis mana lantanäcunapaj. \v 8 Nogacunaga wiyacurcaycä unay awilö Jonadab nimashancunatami. Chaymi bïnutaga imaypis mana upöcunachu quiquëcunapis, warmëcunapis, ni wamräcunapis. \v 9 Manami wasëcunatapis ruräcunachu; ni übastapis lantapacöcunachu; ni chacrachöpis manami murupacöcunachu. \v 10 Toldu wasicunallachömi tiyarcaycä. Unay awilö Jonadab nishannöllami llapantapis ruraycäcuna. \v 11 Ichanga Babiloniapa raynin Nabucodonosor cay nasyunman yaycacaycamuptinmi suldäruncunapita gueshpir cay Jerusalén siudäman shacamushcäcuna. Fiyu Babilonia runacunapitawan Siria runacunapitami gueshpimushcäcuna. Chaynöpami cay Jerusalenchöga tiyarcaycä.» \p \v 12 Chay runacuna chayno niptin Jeremiasta \nd Tayta Dios\nd* niran: \v 13 «Judächo, Jerusalencho tiyarcaycaj runacunata willapay: ‹Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosninmi\nd* në: Ricacuy. Imano nishätapis wiyacuy. \v 14 Recabpa wamran Jonadabpita mirajcunaga canancamami yarparaycan awilun willapar bïnuta mana upunanpaj nishanta. Chaymi cananyaj bïnuta mana upunchu unay caj awilun willapashanta wiyacushpan. Nogapis gamcunata yaparir-yaparirmi willapashcä. Chaypis gamcunaga manami wiyacamashcanquichu. \v 15 Nogaga sirbimajnë profëtacunata juctapis-juctapis cachamushcä willapäshunayquipaj. Paycunami nishurayqui: «Amana ruraynachu mana allicunata. Juc dioscunatapis ama aduraynachu. Chauraga imaycamapis goyanquipaj unay awiluyquicunatawan gamcunata goycushä nasyunchömi» nir. Ichanga gamcuna manami wiyacushcanquichu ni manami rurashcanquipischu noga nishätaga. \v 16 Recabpa wamran Jonadabpita mirajcunaga unay awilun willapashanta wiyacushami. Gam Israelcunami ichanga ni imanillarpis mana wiyacunquichu. \v 17 Gamcunataga maynami willapashcä. Chaypis manami wiyacushcanquichu. Gayaptëpis manami cäsumashcanquichu. Chaypitami intëru Judächo Jerusalencho tiyajcunapäga canga fiyupa ñacay cananpaj nishäno. Gam Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosniquimi\nd* chayno në.› » \p \v 18 Recabpita mirajcunatapis Jeremiasga niran: «Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosninmi\nd* nin: ‹Unay awiluyqui Jonadab nishanta gamcunaga yachacushcanquimi. Imata nishushayquitapis wiyacushcanquimi. Llapantami nishushayquitaga cumlishcanqui. \v 19 Chaypitami Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosnin\nd* në: Jonadabpita mirajcunaga sirbimänanpaj imaycamapis caycangami› nir.» \c 36 \s1 Isquirbishan rölluta Templucho Baruc liguipashan \p \v 1 Josiaspa wamran Joacim\x * \xo 36:1 \xt 2Rey. 24.1; 2Crón. 36.5–7; Dan. 1.1–2\x* chuscu watana Judäpa raynin caycaptin Jeremiasta \nd Tayta Dios\nd* niran: \v 2 «Rölluman isquirbiy, Israel runacuna, Judá runacuna, waquin nasyun runacuna imano cananpäpis willapashäta. Isquirbiy Josías caycashan wichan willapayta gallaycushäpita-pacha canancama willapaycashäcunata. \v 3 Tucuy-niraj ñacaycunawan ñacachinäpaj cashanta musyaycushpanga Judá runacuna capaschari mana alli ruraynincunata cachaycunmanpis. Chauraga mana allita rurashancunapita, juchancunapita perdunashämi.» \p \v 4 Jeremiasga Neriaspa wamran Baructa gayarcur isquirbinanpaj niran. Imata \nd Tayta Dios\nd* nishantapis Jeremiasga llapanta willaparan. Chaura Barucna rölluman isquirbiran. \v 5 Jeremías willapashpan Baructa cayno niran: «Musyashayquinöpis nogaga prësumi caycä. \nd Tayta Diospa\nd* Templunman manami aywayta puydëchu. \v 6 Chaymi ayunay junajchöga gamlla aywanquipaj. Chaychömi willapaptë isquirbishayquita liguipanqui. Chaura Judächo caj siudäcunapita shamojcuna llapanmi wiyangapaj \nd Tayta Dios\nd* imano nishantapis. \v 7 Chauraga capaschari arpinticushpan ruwacur \nd Tayta Diosta\nd* mañaconga. Mana allitaga manana ruranganachu. \nd Tayta Dios\nd* fiyupa rabyawan castigananpaj nishanga fiyupa manchariypämi caycan.» \v 8 Chaura Jeremías willapashanno Barucga llapanta ruraran. Templuman aywaran. Chaychöna \nd Tayta Dios\nd* willapaptin isquirbishanta liguiparan. \p \v 9 Josiaspa wamran Joacim pichga wata isgun quillanna Judäpa raynin caycaptin intëru Judächo tiyajcunaman Jerusalencho tiyajcunaman willacachiran ayunananpaj. Chaymi llapan siudäpita Jerusalenllaman shuntacaran. \v 10 Chay öra Baruc aywaran isquirbishanta apacurcur liguinanpaj Templuman yaycuna jawa caj «Mushoj Puncu» jutiyojpa lädunman. Acta ruraj Safanpa\x * \xo 36:10 \xt Jer. 26.24\x* wamran Gemariaspa wasin puncucho shuntacasha caycaj runacunata liguiparan. Liguipashanga caran Jeremías willapashanta isquirbishanmi. \s1 Mandajcunata Baruc liguipashan \p \v 11 \nd Tayta Dios\nd* isquirbichishanta Baruc liguishantaga Gemariaspa wamran Micaías llapanta wiyaran. Micaiasga caran Safanpa willcanmi. \v 12 Wiyaycur Micaiasga aywaran palasyucho acta rurajpa despächuncho mas mandajcuna shuntacasha carcaycashanman. Chaycho carcaycaran: acta ruraj Elisama, Semaiaspa wamran Delaía, Acborpa wamran Elnatán, Safanpa wamran Gemarías, Hananiaspa wamran Sedequías, mas waquin mandajcunapis. \v 13 Llapan runacunapa ñaupancho imano Baruc liguishantapis Micaiasga ushajpaj willaparan. \v 14 Willaycuptin chay mandajcunaga Jehudïta cacharan Barucman. Jehudí caran Netaniaspa wamran. Netaniasna caran Selemiaspa willcan. Selemiasna caran Cusipa wamran. Jehudïga Baructa niran: «Llapan runacunapa ñaupancho liguishayquita apacurcur aywashun» nir. Chaura Barucga runacunata liguipashanta apacurcur aywaran mandajcuna cajman. \v 15 Chayaptin mandajcunaga niran: «Jamaculläshun. Isquirbishayquita mä liguipaycallämay ari.» \p Chaura Barucga liguiparan. \v 16 Liguipashanta wiyaycärerga jinan öra fiyupa mancharishpan jucnin-jucnin ninacuran: «Llapan wiyashanchïtaga rayta willaypaj» nir. \p \v 17 Baructana tapuran: «Willamay. ¿Imanöpataj chaycunata isquirbishcanqui? ¿Jeremiaschu dictashurayqui?» nir. \p \v 18 Chaura Baruc niran: «Au, nogataga Jeremiasmi isquirbinäpaj dictamasha. Noganami llapanta isquirbishcä.» \p \v 19 Chayno niptin Baructa paycuna niran: «Cananga Jeremías ishcaniqui maymanpis pacacuy. Gamcuna maycho caycashayquitapis ama pipis musyachunchu.» \s1 Baruc isquirbishan rölluta ray Joacim rupachishan \p \v 20 Chay isquirbiraycaj röllutaga acta ruraj Elisamapa despächuncho cachaycärir mandajcuna palasyuman aywaran imano cashantapis rayta willaj. \v 21 Willaycuptin rayga Jehudïta cacharan Elisamapa despächunman cachaycushan röllu isquirbiraycajta apamunanpaj. Rölluta apacurcur cutir Jehudí liguiran chaycho caycaj mandajcunapawan raypa ñaupancho. \v 22 Tamya quilla captinmi isgun quillachöga gasaywan ray goñoj cuartuncho caycaran. Chaychöga nina rataycajcho mashacuycaran. \v 23 Jehudí cada partita liguiyllanta rayga cuchilluwan cuchur-cuchur mashacuycashan nina rataycajman rupachiran. Rayga chayno cuchurcur-cuchurcur ushajpaj rupachiran. \v 24 Liguipashanta wiyarga raypis ni waquin mandajcunapis manami arpinticuranchu, ni manchariranchu. \v 25 Chay isquirbishata mana rupachinanpaj rayta ruwaran Elnatán, Delaía, Gemarías. Paycuna ruwaptinpis rayga manami wiyaranchu. \v 26 Chaypa ruquenga wamran Jerameelta, Azrielpa wamran Seraiasta, Abdeelpa wamran Selemiasta niran paycuna profëta Jeremiasta secretaryun Baructawan prësu charinanpaj. Ichanga Jeremiastawan Baructa \nd Tayta Dios\nd* pacaycuran. \s1 Jeremías yapay juc röllutana isquirbichishan \p \v 27 Jeremías Barucwan isquirbichishan rölluta ray rupachishanpitanaga Jeremiasta yapay \nd Tayta Dios\nd* niran: \v 28 «Judäpa raynin Joacim rupachishancho isquirbirashancunata yapay llapanta isquirbiy rölluman. \v 29 Chaymi Judäpa rayninpaj cayno isquirbinqui: ‹Gammi rölluta rupachishcanqui. Nircur ollgur cayno nishcanqui «¿imanirtaj isquirbisha Babiloniapa raynin cay nasyunman chayaycamur llapanta illgächinanpaj cashanta, uywapis ni runapis manana cananpaj cashanta?» nir. \v 30 Judäpa raynin Joacim, chaypitami gampita mirajcunaga mana jamarangapächu David mandaj car jamarashancho. Gamga wañushpayqui jircachömi jitaranquipaj, junajpa shanay yanusha, chacaypana gasapawan chucrusha. \v 31 Gamtapis, wamrayquicunatapis, llapan mandäshishojcunatapis juchayquicunapitami castigashayqui. Tucuy-niraj fiyupa ñacaycuna gamcunaman chayamunanpaj nishäcunami chayamonga gamcunaman, Jerusalencho tiyajcunaman, intëru Judá nasyunmanpis. Chayno willachiptëpis gamcunaga manami wiyacushcanquichu› nir.»\x * \xo 36:31 \xt 2Rey. 23.36–24.6; Jer. 22.18–19\x* \p \v 32 Chaura Jeremiasga juc röllutana Baructa goran yapay chayman isquirbinanpaj. Chaura Barucga chaymanna llapanta isquirbiran Jeremías dictashancunata. Ñaupa cajcho ray Joacim rupachishancho isquirbirashan cajtaga ushajpaj yapay isquirbiran. Chay isquirbishanmanga Jeremías mas achcataraj yapachiran. \c 37 \s1 Jeremiasta Sedequías ruwacushan \p \v 1 Babiloniapa raynin Nabucodonosorga Joacimpa wamran Jeconiaspa ruquin Judäpa raynin cananpaj churaran Josiaspa wamran Sedequiastana.\x * \xo 37:1 \xt 2Rey. 24.17; 2Crón. 36.10\x* \v 2 Sedequiaspis, mandäshejcunapis ni Judá runacunapis profëtan Jeremiaswan \nd Tayta Dios\nd* willacachishantaga manami ni imanillarpis wiyacuranchu. \p \v 3 Ray Sedequiasga Selemiaspa wamran Jucaltawan Maasiaspa wamran cüra Sofoniasta cacharan profëta Jeremías cajman. Jeremiasta niran: «\nd Tayta Diosninchïta\nd* mañacuy ari nogacunata yanapämänanpaj» nir. \v 4 Chay wichan Jeremiastaga manarämi prësu charisharächu caran. Chaynöpami payga jucman-jucman chayar puriycaran. \v 5 Chay wichan faraonpa suldäruncuna Egiptupita shamuran. Chayta mayaycärir Babilonia suldärucunaga Jerusalenta curalaraycashancho aywacuran. \p \v 6 Chaymi \nd Tayta Diosga\nd* profëtan Jeremiasta niran: \v 7 «Tapucamänanpaj cachamushoj Judäpa rayninta willanqui. Gamcunata yanapäshunayquipaj faraonpa suldäruncuna aywamöga Egiptumanmi cuticonga. \v 8 Chaura Babiloniacunaga cutimongami cay Jerusalén siudäman yaycunanpaj. Llapantami charicarcärenga. Wasicunatana rupaycärachenga. \v 9 Noga \nd Tayta Diosmi\nd* willä: Gamcuna ama yarpaychu Babilonia runacuna aywacushantana. Paycunaga manami aywacongachu. \v 10 Gamcunaman suldärucuna yaycamojta ushajpaj wañuycärachiptiquipis, wallcajlla pachacarashancho gueshyaycar quëdajcunallapis aywaycamur siudätaga sindipaycärinmanmi.» \s1 Jeremiasta carsilman wichgashan \p \v 11 Faraonpa suldäruncuna aywaycämojta mayaycur Babilonia suldärucuna Jerusalenpita aywacuycaptin \v 12 Jeremiasga Jerusalenpita llojshiycaran Benjamín trïbu runacuna tiyarcaycashan cajman. Payga aywaycaran quiquin famillyacunawan erensyata raquipänacunanpämi. \v 13 «Benjamín Puncu» nishanpa llojshiycashancho tariran Irías jutiyoj runata. Payga caran Selemiaspa wamran, Hananiaspana willcan. Chay runa caran puncuta täpajpa mandajnin. Paymi Jeremiasta prësu charishpan «¡Gamga Babiloniacunaman guellicojmi aywacuycanqui!» niran. \p \v 14 Chaura Jeremías niran: «¡Manami. Nogaga manami Babiloniacunaman guellicojchu aywaycä!» \p Chayno niptinpis Iriasga manami wiyaj-tucuranchu. Chaymi mandajcuna caycashan cajman prësu aparan. \v 15 Chay mandajcunapis Jeremiaspaj fiyupa rabyacurcuran. Chaymi fiyupa magarcachir acta ruraj Jonatanpa wasincho caycaj carsilman wichgachiran. Chay Jonatanpa wasintami carsilman ticrachicarcärisha caran. \v 16 Chaura Jeremiasga wichgaraycaran wasipa rurincho uchcu caycajcho. Chaychöga achca junajcama wichgararan. \p \v 17 Chaypitana ray Sedequiasga palasyunman Jeremiasta apapänanpaj niran. Chayachiptin rayga pacayllapa Jeremiasta tapuran: «¿Imallataga \nd Tayta Dios\nd* willashurayquichu?» nir. \p Chaura Jeremías niran: «Au. Tayta ray, gamga Babiloniacunapa rayninpa munayninchömi prësu canquipaj.» \p \v 18 Chayno nishpan ray Sedequiasta Jeremiaspis tapuran: «Tayta ray ¿imatataj gampa contrayqui mandajniquicunapa contran, Judá runacunapa contran rurashcä nogata carsilman wichgamänanpäga? \v 19 Cananga ¿maytaj ‹Babiloniapa raynin suldäruncunawan manami yaycamongapächu gamcunaman ni nasyunniquimanpis› nishoj profëtacunaga? \v 20 Cananga ruwacushäta wiyaycamay ari tayta ray: Ama yapayga apachimaychu acta ruraj Jonatanpa wasinman. Chayman apachimaptiquega wañushächari.» \p \v 21 Chaura ray Sedequías niran Jeremiastaga palasyupa sawannillanchöna prësu charänanpaj. Chaynöpis niran waran-waran Tanta Rurajcuna tiyananpita juc tantata apapänanpaj. Chaura ray nishannölla ruraran chay siudächo tanta cashancamaga. Chaynöpami Jeremiasga prësu cacuran palasyuta suldärucuna täpaycashan sawanllacho. \c 38 \s1 Pösu chaquisha caycajman Jeremiasta cacharpushan \p \v 1 Matanpa wamran Sefatías, Pasurpa wamran Gedalías, Selemiaspa wamran Jucal, Malaquiaspa wamran Pasur, wiyaran llapan runacunapa ñaupancho Jeremías cayno nishanta: \v 2 «\nd Tayta Dios\nd* nin: ‹Mana llojshiypa jinan siudällacho caycajcunaga wañonga guërracho, fiyu gueshyawan, yargaypitami. Siudäpita llojshir Babilonia runacunaman guellicurmi ichanga cawayllapis cawanga.\x * \xo 38:2 \xt Jer. 21.9\x* \v 3 Cay siudäta Babiloniapa rayninmi suldäruncunawan charicarcärenga. Manami pipis michangapächu› nir.» \p \v 4 Chayno nishanpitami mandajcunaga rayta niran: «Chay runataga wañurachishun. Chayno rimashpanga siudächo caycajraj suldärucunatapis, llapan runacunatapis manchariycächinmi. Cay runaga manami munanchu marcanchi alli cananta. Chaypa ruquenga mana alli chayamänanchïtami munan.» \p \v 5 Niptin ray Sedequías niran: «Gamcunapa maquiquichömi caycan. Munashayquita ruray-llapa. Gamcuna rurayta munashayquitaga manami michächu.» \p \v 6 Chayno niptin Jeremiasta aparcur raypa wamran Malquiaspa yacu pösun chaquisha caycajman wiñarpäriran. Chayga caycaran palasyupa sawannincho. Wascawan cacharcäriptin yacu chaquisha mitullana captin Jeremiasga jaticäcuran. \p \v 7 Etiopía runa Ebed-melecga parlajta wiyaran Jeremiasta yacu pösuman cacharpushanta. Chay runaga palasyucho mandajmi caran. Chay öra «Benjamín Puncu» nishan cajcho rayga sisyunta ruraycaran. \v 8 Chaura Ebed-melecga palasyupita aywaran rayta cayno willananpaj: \v 9 «Tayta, Jeremiasta rurashanga fiyupa mana allimi. Yacu pösu chaquisha caycajmanmi wiñarpärisha. Cananga chaycho yargaypitami wañuycan. Cay siudächo tanta manami cannachu.» \p \v 10 Chayno niptin rayga jinan öra Ebed-melecta niran: «Quimsa chunca (30) runata pushacurcur ayway manaraj wañojta Jeremiasta jorgunayquipaj.» \v 11 Chaura Ebed-melecga runacunata pushacurcur aywar yaycuran raypa palasyuncho röpacuna churaräcunanman. Chaypita aparan sajpi räpucunata. Chaytana wascantinta jitaparan Jeremías caycashan uchcu ruriman. \v 12 Ebed-melecga niran: «Chay räpucunata churacuy llicllishcuyquiman wasca mana nanächishunayquipaj» nir. \p Chaura Jeremiasga nishanno churacuran. \v 13 Sumaj watacurcuptin runacuna chutaypa jorguran. Jorguycuptin Jeremiasga palasyupa sawan puncuncho suldärucuna caycashallanchöna prësu cacuran. \s1 Jeremiasta Sedequías gayachishan \p \v 14 Ray Sedequías niran Templuman yaycuna quimsa caj puncuman profëta Jeremiasta pushapänanpaj. Chaychöna Jeremiasta ray niran: «Tapucushayqui. Rasun cajta willamay ari.» \p \v 15 Chaura Jeremías niran: «Tayta ray, tapucamashayquita willaptëga wañuchichimanquipämi. Alli cajta willapaptëpis manami wiyamanquipächu.» \p \v 16 Chayno niptin ray Sedequiasga pacayllapa jurashpan Jeremiasta niran: «Cawachimajninchi \nd Tayta Diospa\nd* jutinchömi jurä. Manami wañuchishunayquipaj nishächu. Wañuchiyta munashojcunamanpis manami cachaycushayquichu.» \p \v 17 Chaura Jeremiasga Sedequiasta niran: «Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosnin\nd* nin: Babiloniapa rayninpa mandaj suldäruncunaman juclla guellicushpayquega llapan famillyayquiwanmi cawanquipaj. Chauraga cay siudätapis manami rupachengapächu. \v 18 Paycunaman mana guellicuptiquimi ichanga Babilonia runacuna cay siudäta charenga. Nircur ushajpaj rupaycachenga. Gampis manami gueshpinquipächu.» \p \v 19 Chaura Sedequías niran: «Babiloniacunaman guellicoj Judá runacunatami manchacö. Babiloniacunapa maquincho captë chay guellicojcunaga magar-ushamangami.» \p \v 20 Jeremías niran: «Tayta ray, paycunapa maquinmanga manami cachaycushunquipächu. \nd Tayta Dios\nd* gampaj nimashanta willashätaga wiyacuy ari tayta. Willashäno rurashpayquega manami wañunquipächu. \v 21 Gam paycunaman mana guellicuptiqui imano cananpaj cashantapis \nd Tayta Dios\nd* musyachimashami: \v 22 Judäpa rayninpa palasyuncho quëdaj warmicunata ushajpämi jorgonga. Nircur chay warmicunataga Babiloniapa rayninpa mandaj suldäruncunatami goycongapaj. Chaura quiquin warmicunami cayno rimanga: \q1 « ‹Cuyanacushayqui amïguyquicunami \q1 llullapaycusha-cashunqui; binsisha-cashunqui. \q1 Amïguyquicunaga cachaycushurayquimi. \q1 Chaymi cananga cuyuycaj mituman jaticaycanqui› nir.» \p \v 23 Jeremiasga mastapis rayta niran: «Tayta ray, llapan warmiquicunatawan wamrayquicunatapis Babilonia runacunami apaconga. Gampis manami gueshpinquipächu. Apashunquipaj Babiloniapa rayninman. Siudätanami rupaycachengapaj.» \p \v 24 Chayno niptin Sedequiasga Jeremiasta niran: «Cawayta munashpayquega parlashanchïta ama pitapis willapanquichu. \v 25 Parlashanchïta musyaycur mandajcunaga tapushunquipämi imata parlashanchïtapis. ‹Mana wañuchinäta munarga willamay› nishuptiquipis ama willanquichu. \v 26 Chaypa ruquin gamga ninqui: ‹Mana wañunäpaj Jonatanpa wasinman prësu yapay mana cutichimänallanpämi ruwacushcä› nir.» \p \v 27 Ray nishannöllami mandajcunaga aywaran Jeremiasta tapunanpaj. Tapuptin Jeremiasga ray yachachishannölla niran. Chauraga imatapis mana rimaparannachu. Raywan Jeremías parlashantaga pipis manami wiyashachu caran. \v 28 Jeremiasga palasyupa sawan puncuncho suldärucuna caycashallanchöna prësu caran Jerusalenman Babiloniacuna yaycunan junajcama.\x * \xo 38:28 \xt Eze. 33.21\x* \c 39 \s1 Jerusalenta illgächishan \r (2Rey. 24.20–25.21; 2Crón. 36.17–21; Jer. 52.3–30) \p \v 1 Isgun wata chunca quillanna Sedequías Judäpa raynin caycaptin Babiloniapa raynin Nabucodonosorga llapan suldäruncunawan aywaran Jerusalenman yaycunanpaj. Chayaycur siudäta curalacaycäriran. \v 2 Chunca jucnin (11) wata chuscu quillan isgun junajna Sedequías ray caycaptin contran suldärucunaga siudäpa perganta uchcuriycärir ruriman yaycuran. \v 3 Babiloniapa rayninpa mandaj suldäruncunaga yaycuycärir chaupi puncu caycashan cajcho jamaycäriran. Chay mandajcuna caran: Nergal-sarezer, Samgar-nebo, corticho mandaj Sarsequim, jucaj Nergal-sarezer. Paypis mandaj caran. \p \v 4 Chayta ricaycur suldäruncunawan ray Sedequiasga siudäpita chacaypa gueshpir aywacuran. Aywacuran quiquin raypa wertanman näni aywajpa, ishcan-läpa perga aywaraycashan chaupinpa puncu caycajpa. Chaypa llojshir Jordán guechwaman näni aywajpa aywacuran. \v 5 Ichanga Babilonia suldärucuna gatir aywashpan Jericó pampacho tariparan. Chaycho prësu chariycur ray Nabucodonosor cajman aparan. Nabucodonosorga caycaran Hamatcho caycaj Ribla marcacho. Chayachiptin Nabucodonosorna jusgaran. \v 6 Quiquin Sedequías ricapaycaptin wamrancunata cuchuchiran. Judächo rispitädu caj mandajcunatapis chaynölla rurachiran. \v 7 Quiquin Sedequiaspatana ñawinta jorgachiran. Nircur Babiloniaman prësu apananpaj cadinawan watachiran. \p \v 8 Babilonia suldärucunaga raypa palasyunta rupaycärachiran, chay siudächo caycaj wasicunatapis. Jerusalén siudäpa cantun curalasha caycaj pergancunatapis juchurgärachiran. \v 9 Chaypitanaga suldärucunapa mandajnin Nabuzaradán Babiloniaman prësu aparan siudächo quëdaj runacunata, Babiloniacunaman guellicoj cajcunatapis. \v 10 Jinan Judá nasyunchöga Nabuzaradán cachaycuran juc ishcay pobricunatawan wacchacunallatana. Quëdajcunataga chay junaj ricaycachiran übas chacracunata, muruna chacracunatapis. \s1 Jeremiasta cachaycushan \p \v 11 Babiloniapa raynin Nabucodonosorga mandaj suldärun Nabuzaradanta Jeremiaspaj cayno niran: \v 12 «Jeremiastaga gammi ricanqui. Ama ñacachinquichu. Imatapis munashan cajtaga llapanta gonqui.» \v 13-14 Chaura sawancho caycaj carsilpita Jeremiasta jorgachimuran Nabuzaradán, corti mandajcuna Nabusazbán, Nergal-sarezer, Babilonia raypa waquin caj mandaj suldäruncunapis. Nircur Ahicampa wamran Gedaliasta niran wasinman pushaycur uywananpaj. Ahicamga caran Safanpa wamranmi. Chaynöpami Jeremiasga quëdaj Judä-masincunawan iwal tiyaran. \s1 Ebed-melecpaj Tayta Dios nishan \p \v 15 Sawan puncucho suldärucuna caycashancho prësu caycaptillanraj Jeremiasta \nd Tayta Dios\nd* cayno niran: \v 16 «Chay Etiopía runa Ebed-melecta niy: ‹Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosninmi\nd* nin: Cay siudächo tiyajcuna mana alliman chayananpaj nishätaga cumlishämi. Chaytaga gampis ricanquipämi. \v 17 Ichanga gamta chapäshayquimi manchacuycashayqui runacuna prësu mana charishunayquipaj. \v 18 Nogami camacächishaj mana wañuchishunayquipaj. Gamga nogaman yäracushayquipitami cawaycar quëdanquipaj. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në› nir.» \c 40 \s1 Gedalías cajcho Jeremías quëdacushan \p \v 1 Caychöga isquirbiraycan \nd Tayta Dios\nd* Jeremiasta willapashancunami. \p Suldärucunapa mandajnin Nabuzaradanga Jeremiasta Ramá marcacho tariran cadinawan watasha prësu aywaycajta. Payga chaycho caycaran Babiloniaman apananpaj caycaj Jerusalén runacunawan Judá runacunawan iwalmi. Chaura Nabuzaradanga pascarir \v 2 Jeremiasta juc-läman pusharcur cayno niran: «\nd Tayta Diosniquimi\nd* cay partipäga canan caycashanno castigananpaj niran. \v 3 Imanöpis castigananpaj nishantaga cumlishami. Gamcunataga castigasha-cashunqui \nd Tayta Dios\nd* nishanta mana wiyacushayquipita, juchata rurashayquipitami. \v 4 Canan örami gamtaga cadinawan wataraycajta pascarë. Nogawan Babiloniaman aywayta munaptiquega aywacushun. Chaychöga nogami ricashayqui. Aywayta mana munarga caycho quëdacuy. Cay nasyunchöga maymanpis munashayquiman aywacuy. \v 5 Quëdacuyta munarga cuticuy Safanpa willcan Ahicampa wamran Gedalías cajman. Babiloniapa raynenga Gedaliastami churasha cay Judächo caycaj runacunapa mandajnin cananpaj. Gedaliaspa wasincho tiyarga marca-masiquiwanpis iwalmi goyanquipaj. U quiquiqui munashayquiman maymanpis tiyaj aywacuy.» Chayno nircur mandäga Jeremiasta micuytapis, regälutapis goycuran. Nircorga «aywacuy» niran. \v 6 Chaypita Jeremiasga Mizpacho Gedalías caycashanman aywacuran. Chaychöga Gedaliaspa maquincho tiyashpan quëdaj runacunawan iwal goyäcuran. \p \v 7 Judá nasyun jircacunacho carcaycaj mandaj suldärucunapis, waquin suldärucunapis mayaran Babiloniapa raynenga mandaj cananpaj Ahicampa wamran Gedaliasta churashanta. Chayno mayaran Babiloniaman prësu mana apashan cäga Gedaliaspa maquincho ollgupis, warmipis, wamracunapis, wacchacunapis, pobricunapis caycashanta. \v 8 Chayno mayaycärir chay mandajcunaga mandashan runacunata pushacarcärir aywaran Gedalías Mizpacho caycashanman. Chay aywaj mandajcunaga caran: Netaniaspa wamran Ismael, Careapa wamrancuna Johananwan Jonatán, Tanhumetpa wamran Seraías, Netofacho tiyaj Efaipa wamrancuna, Maacat runapa wamran Jezanías mandashan runacunawan. \v 9 Chay runacunata Gedaliasga jurashpan niran: «Gamcuna ama manchacuychu Babilonia runacunapa maquincho caytaga. Jinan nasyunninchïcho tiyar Babiloniapa raynin nishanta rurarga allimi goyäshun. \v 10 Gamcunaga maymanpis munashayqui siudäcunaman tiyaj aywacuy. Chaychöna shuntacuy bïnuta, frütacunata, asëticunatapis. Noganami cay Mizpacho tiyashaj Babilonia runacuna shamuptin gamcunapa ruquiqui parlanäpaj.» \v 11 Moabcho, Amoncho, Edomcho, mas juc-lä nasyuncho caycaj Judá runacunapis mayaran Babiloniapa raynenga juc ishcay Judá runacunata nasyunnincho cachaycushanta, chayno quëdajcunatana Gedaliaspa maquincho cachashantapis. \v 12 Chaymi wacpa caypa mashtacasha caycashanpita Judäman cutimuran. Mizpacho Gedalías tiyaycaptin pay cajman parlaj aywaran. Nircur paycunapis bïnuta, frütacunata aypallanpa shuntaran. \s1 Gedaliaspa contran Ismael parlacushan \p \v 13 Careapa wamran Johanán, suldärucunapa waquin mandajnincuna chacracho quëdajcuna Mizpaman aywaran Gedaliaswan parlaj. \v 14 Chayaycärir niran: «¿Manachu musyanqui Amonpa raynin Baalis Netaniaspa wamran Ismaelta wañuchishunayquipaj cachamushanta?» \p Chayno niptin Gedaliasga manami riguiranchu. \v 15 Chaymi Johananga pacayllapa Gedaliasta niran: «Noga pacayllapa aywar Ismaelta wañuycachimushaj. Manami pipis musyangachu pï rurashantapis. ¿Imanöpataj dëjashaj gamta wañuchishunayquitaga? Gamta wañuycachishuptiquega alli shuntacasha caycaj Judá runacunapis mashtaypa mashtarchari aywaconga. Chauraga quëdasha caycaj runacunapis cay Judächöga ushajpächari illganga.» \p \v 16 Chaypis Gedalías niran: «¡Ama wañuchiychu! Ismaelpaj nircaycashayquega manami rasunpachu» nir. \c 41 \s1 Gedaliasta wañuchishan \r (2Rey. 25.25–26) \p \v 1 Wata ganchis caj quillacho Ismaelga aywaran Mizpaman Gedaliaswan tincunanpaj. Ismael caran Netaniaspa wamran, Elisamapana willcan. Payga caran Judá raypa castan. Ismael aywaran chuncaj runacunawan. Mizpachöga Gedaliaswan llapan micur upur jamarparan. \v 2 Ichanga Ismael aywashan chuncaj runacunawan illajpita jatarcärir sablincunawan wañuycachiran Gedaliasta. Paytaga Judäpa mandajnin gobernador cananpaj Babiloniapa rayninmi churasha caran. \v 3 Ismaelga wañuycärachiran Mizpacho Gedaliaswan caycaj Judá runacunata, Babilonia suldärucunatapis. \p \v 4 Gedaliasta wañuchishan warannenga pipis manaraj musyaranrächu. \v 5 Chay örami Shequempita, Silupita, Samariapita chayaycämuran pusaj chunca (80) runacuna. Paycuna aywaycämuran shaprancunata rutucusha, röpancuna rachisha, janancunatapis cuchucusha. Paycunaga aparcaycämuran chaqui micuy ofrendancunata, insinsuta \nd Tayta Diospaj\nd* Templuman churananpaj. \v 6 Chay runacuna manaräpis Mizpaman chayaptin Ismaelga wagashpan tariparan. Tincurcushpan juclla niran: «Ahicampa wamran Gedaliasta saluday-llapa.» \p \v 7 Siudä chaupinman chay runacuna chayaycäriptin Ismaelga pushashan runacunawan wañuycärachiran. Nircur jatuncaray uchcu caycajman wiñarpäriran. \v 8 Ichanga waquinta wañuycächiptin chuncaj runacuna Ismaelta ruwacuran: «Ama wañuchimaychu. Nogacunaga jircachömi pacaraycächë rïguta, sebädata, asëtita, mishquita» nir. \p Chayno niptin Ismaelga waquin cajtawan iwal mana wañuchirannachu. \v 9 Wañuchishan runacunata Ismael wiñashan uchcuga caran ray Asa, Israelpa raynin Baasapita\x * \xo 41:9 \xt 1Rey. 15.16–22\x* chapacur rurachishanmi. Chay uchcuga caran fiyupa jatun. Fiyupa jatun caycaptinpis Ismael wañurcachir wiñashan ayacunaga juntaran. \v 10 Chaypita Ismaelga prësu chariran Mizpacho quëdaj caj runacunata, raypa warmi wamrancunatapis. Chay runacunata mandaj suldäru Nabuzaradanga cacharan Gedaliaspa maquinchömi. Ismaelga chay runacunata apacurcur Amón nasyunman aywacuycaran. \p \v 11 Careapa wamran Johanán paywan caycaj mandaj suldärucuna mayaran Ismael fiyupa mana allita rurashanta. \v 12 Chaymi llapan runacunata shuntacurcur aywaran Ismaelta magananpaj. Aywashpan tariran Gabaoncho ishtanqui caycajpa läduncho pachacaraycajta.\x * \xo 41:12 \xt 2Sam. 2.13\x* \v 13 Ismael prësu apaycashancunaga Johananta mandaj suldäruncunatawan ricärir fiyupa cushicuran. \v 14 Chaura prësu aywaycajcuna Johananman ushajpaj guellicarcäriran. \v 15 Ichanga Ismael pusaj yan'guincunawan Johananpita gueshpir aywacuran. Gueshpishpan Amón nasyunman aywacuran. \s1 Quëdaj Judá runacuna Egiptuman aywacuyta yarpashan \p \v 16 Gedaliasta Ismael wañuycachir Mizpapita prësu apaycashan mandajcunata, warmicunata, wamracunata guechurcur Johananna paywan aywaj mandaj suldärucunawan pushacuran \v 17 Belenpa läduncho caycaj Gerut-quimamman. Chaychöna goyaran. Paycunaga yarparan Egiptucama aywacuytami. \v 18 Aywacuyta yarparan Babilonia runacunapita gueshpinanpämi. Gedaliasta Ismael wañuchishanpita Babilonia runacunata fiyupa manchacuran. Gedaliastaga Babiloniapa rayninmi churasha caran Judá nasyunpa gobernadornin cananpaj. \c 42 \s1 Diosta mañacunanpaj Jeremiasta ruwacushan \p \v 1 Careapa wamran Johanán, suldärucunapa llapan mandajnincuna, Osaiaspa wamran Azarías, llapan runacuna tacshapis jatunpis juntapaycuran \v 2 profëta Jeremiasta. Nircur niran: «Ruwacuyculläshayqui ari tayta. \nd Tayta Diosniquita\nd* mañacuycuy nogacuna wallcajllapis quëdajpaj. Quiquiqui ricashayquinöpis ñaupataga aypallami caranchi. Cananga pasaypa wallcajllanami quëdashcanchi. \v 3 \nd Tayta Diosniquita\nd* mañacuycuy ari maygan nänipa aywanapäpis musyachimänapaj; chayno imata ruranapäpis tantiyachimänapaj.» \p \v 4 Chayno niptin Jeremías niran: «Au, nimashayquinömi gamcunapaj \nd Tayta Diosta\nd* mañacushaj. Nircur pay nimashantaga juctapis mana pacaypa llapantami willashayqui.» \p \v 5 Chaura paycunapis Jeremiasta niran: «Shimiquipa \nd Tayta Dios\nd* willachimashanta mana cumliptëcunaga \nd Tayta Dios\nd* castigamächun. \v 6 Willamashayqui alli captin mana alli captinpis nogacunaga willamashayquinömi \nd Tayta Diosta\nd* wiyacushaj. Nogacunami nishcäpis payta ruwacunayquipaj. \nd Tayta Dios\nd* nimashanta wiyacushpäcunaga allimi goyäshäcunapis.» \s1 Jeremías mañacushanta Tayta Dios willashan \p \v 7 Mañacushanpita chunca junajtanaga Jeremiasta Tayta Dios willaran. \v 8 Chaura Jeremiasna Careapa wamran Johananta, paywan caycaj suldärucunapa mandajnincunata, llapan runacunata tacshapita-pacha jatuncama shuntaycur willaparan. \v 9 Willashpan niran: «Gamcunami nimashcanqui \nd Tayta Diosta\nd* ruwapänäpaj. Payga caynömi nin: \v 10 ‹Gamcuna cay nasyunllacho tiyacuptiquega Nogami jatarachishayqui. Mananami tunichishayquipänachu. Lantatanömi noga tacyachishayqui; manami achurishayquipächu. Nogaga fiyupa ñacanayquipaj castigashäpita pasaypami pësacö. \v 11 Fiyupa manchacuycashayqui Babiloniapa raynintaga amana manchacuynachu. Nogaga gamcunawanmi caycä salbanäpaj, chay raypa maquinpita jorgunäpäpis. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \v 12 Nogami gamcunata cuyapäshayqui. Chaynömi Babiloniapa raynin cuyapäshunayquipäpis camacächishaj. Chauraga gamcuna marcayquiman cuticunayquipäpis cachaycushunquipämi.› \p \v 13 «Ichanga gamcuna \nd Tayta Diosta\nd* mana wiyacushpayqui cay nasyuncho tiyayta manana munar \v 14 capas yarpanqui: ‹Egiptuman tiyaj aywacushun. Chaychöga manami ricashunchu wañuchinacuyta. Ni manami wiyashunchu guërrapaj trompëtacuna wagamojta. Yargaypitapis chaychöga manami wañushunchu› nir. \v 15 Chayno aywacorga wiyay, wallcajllapis quëdasha caycaj Judá runacuna. Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosnenga\nd* nin: ‹Egiptuman tiyaj aywacuyta fiyupa munaptiqui, \v 16 wañuchinacuyga yargayga gueshyaga Egiptucho caycaptillayquimi llapanpis chayashunquipaj. Chaura chayllachönami ushacanquipaj. \v 17 Egiptuman tiyaj aywacuyta munarcaycäga llapanmi wañongapaj guërracho, yargaypita, fiyu gueshyawan. Cawaycarga manami pipis quëdangapächu. Chayno fiyupa ñacaycunawan castigaptë manami pipis gueshpengapächu.› \p \v 18 «Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosninmi\nd* nin: ‹Egiptuman aywacuptiquega Jerusalencho tiyajcunata fiyupa rabyacurcur illgächishänömi gamcunatapis castigashayquipaj. Chaura gamcunataga maychöpis mana allimi ricashunquipaj. Manacajmanmi churashunquipaj. Fiyupa maldisyunädumi canquipaj. Mananami caymanpis cutimunquipänachu.› \v 19 Quëdasharaj caycaj Judá runacunataga \nd Tayta Dios\nd* nishunqui Egiptuman mana aywanayquipämi. Canan nishäta sumaj yarpachacuy. \v 20-21 Gamcunaga \nd Tayta Diosta\nd* mañacapänäpaj ruwacamashpayquimi nimarayqui: ‹Nogacunapaj \nd Tayta Diosninchïta\nd* mañacuycuy. Nircorga imata nishantapis willamay nishanno ruranäcunapaj ari› nir. Canan nogaga gamcunata willashcä imano willanäpäpis \nd Tayta Dios\nd* nimashantami. Ichanga gamcuna manami wiyacuyta munanquichu. Chay nishayquita mana cumlir gamcunaga fiyupa juchatami aparicuycanqui. \v 22 Chaymi cananga sumaj musyay: Gamcunaga wañunquipaj tiyaj aywayta munaycashayqui nasyunllachömi. Guërracho, yargaywan, fiyu gueshyawanmi wañunquipaj.» \c 43 \s1 Egiptuman aywacushan \p \v 1 \nd Tayta Dios\nd* willashanta Jeremiasga llapan runacunata willaparan. Chayno willayta usharcuptin \v 2 Osaiaspa wamran Azarías, Careapa wamran Johanán, waquin ollgoj runacuna Jeremiasta niran: «¡Gamga llullacuycanquimi! \nd Tayta Diosninchëga\nd* manami nishurayquichu Egiptuman tiyaj mana aywanäcunapäga. \v 3 Neriaspa wamran Barucmi gamtaga yachachishurayqui nogacunata chayno llullacuypa nimänayquipaj. Chayno nishurayqui Babilonia runacunapa maquinman churamänanpämi. Chauraga paycunanami wañuchimanga; man'chäga Babiloniaman prësu apamanga.» \p \v 4 Chaynömi Judällacho tiyacunanpaj \nd Tayta Dios\nd* nishantaga Johananpis, mandaj suldärucunapis, ni maygan runacunapis mana wiyacuranchu. \v 5 Chaypa ruquenga Johananwan mandaj suldärucuna shuntaran wallcallapis quëdaj Judá runacunata. Chay runacunaga chayrämi cutimusha caran juc-lä nasyuncunacho machicasha caycashanpita. \v 6 Mandajcunaga shuntaran ollguta, warmita, wamrata, raypa warmi wamrancunata, Gedaliaspa maquinman Nabuzaradán cachaycushan cajtaga llapanta. Jeremiastawan Baructapis shuntaran. \v 7 Nircorga \nd Tayta Dios\nd* nishanta mana wiyacuypa ushajpaj Egiptuman\x * \xo 43:7 \xt 2Rey. 25.26\x* pushacuran. Chayno aywacurmi Tafnes siudäcama chayaran. \p \v 8 Tafneschöna Jeremiasta \nd Tayta Dios\nd* niran: \v 9 «Judá runacuna ricaycaptin jatun rumicunata aparcamur pampay, faraonpa palasyun sawan puncucho ladrillusha caycajman. \v 10 Nircur ricapaycäshoj runacunata ninqui: ‹Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosninmi\nd* nin: Babiloniapa raynin sirbimaj Nabucodonosortami pushamushaj. Paynami cay pampachishä rumicuna janancho tiyacuyconga mandananpaj. \v 11 Pay chayaycamorga cay Egiptucho tiyaycaj runacunata llapantami illgächenga. Wañojpaj cäga wañongami. Prësu aywananpaj cajtaga prësumi apanga. Guërracho wañunanpaj cäga guërrachömi wañonga.\x * \xo 43:11 \xt Jer. 15.2\x* \v 12 Egipto runacunapa diosnincunapa templuncunatapis rupaycachengami. Paycuna rurashan diosnincunatapis rupaycachengami. Mana rupachishpanga apacongami. Uyshëru jacunpita uruta tapsirishpan uruynajta cachaycushannömi Egipto nasyuntaga cachaycongapaj. Chayno ushaycur aywacuptin pipis manami imatapis rimapangapächu. \v 13 Egiptucho caycaj Bet-semescho caycaj pilancucunatapis illgächenga. Egiptucho cajtaga llapan dioscunapa templuncunatapis ushajpaj rupachenga› nir.» \c 44 \s1 Egiptuman aywacoj Judá runacunapaj Tayta Dios willachishan \p \v 1 Egiptuman aywacoj Judá runacunaga tiyarcaycaran Migdol siudächo, Tafnes siudächo, Menfis siudächo, Patros partichöpis. Paycunata ima päsananpaj cashantapis Jeremiasta Tayta Dios willaran. \v 2 Chaura Jeremiasnami Judá runacunata cayno niran: «Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosninmi\nd* cayno nin: ‹Gamcunaga ricashcanquimi fiyupa castïguta Jerusalencho tiyaj runacunaman, chayno Judächo caycaj waquin siudäcunamanpis chayachishäta. Cananga chay siudäcuna caycan chunyaj, juchusha ragällanmi. \v 3 Chay castïguga chayasha mana allita rurashpan rabyachimashanpitami. Paycunaga rabyachimaran juc dioscunata adurashpan,\x * \xo 44:3 \xt Éxo. 20.3\x* chay dioscunapaj insinsucunata rupachishpan. Chay dioscunataga paycunapis, gamcunapis, ni unay caj awiluyquicunapis manami rejsiranchu. \v 4 Nogaga sirbimaj profëtäcunata yaparir-yaparirmi cachamushcä melanashäcunata mana rurananpaj willachishpä. \v 5 Chaypis paycunaga manami wiyacuranchu. Mana allicunata gongaycunanpa ruquenga jinallami juc dioscunapaj insinsuta rupachiran. \v 6 Chaynöpami nogaga fiyupa rabyacurcurä. Nina ratariycajnöraj usharirä Judächo caycaj siudäcunacho, Jerusalén cällicunachöpis. Chaymi canancamapis juchusha ragällan caycan.› \p \v 7 «Cananga Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosninmi\nd* nin: ‹¿Imanirtaj quiquiquicunallapaj fiyupa mana allita rurarcaycanqui? ¿Imapätaj achäquita ashiycanqui Judá runacuna ollgupis, warmipis, tacsha wamrapis, chayraj yurisha caycajcunapis wañur ushacänayquipaj? \v 8 ¿Imanirtaj llapan rurashayquicunawan fiyupa rabyachimanqui? ¿Imanirtaj Egiptuman tiyaj shamushayqui nasyunchöga juc dioscunapaj insinsucunatapis rupaycächinqui? Chayno rurashpayqui quiquiquicunallami illgayta munarcaycanqui. Chaynöpami gamcunaga canquipaj intëru nasyun runacuna ricacunanpaj. Pasaypa maldisyunädumi canquipaj. \v 9 ¿Unay caj taytayquicuna juchata rurashanta gongaycärishcanquinachu? ¿Judá nasyunpa raynincuna, raycunapa warmincunapis rurashanta gongaycärishcanquinachu? Chayno ¿Judá nasyuncho, Jerusalenpa cällincunacho quiquiquicuna, warmiquicuna rurashantapis gongaycärishcanquinachu? \v 10 Canancamapis gamcunaga manami arpinticushcanquirächu. Manami manchacunquipischu. Manami cumlishcanquichu willapashäcunata ni gamcunata y unay awiluyquicunata nishä laycunatapis. \p \v 11 « ‹Chaypitami Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosnenga\nd* gamcunata në: Gamcunaman fiyupa castïgutami chayachimushaj. Chaynöpami Judá runacunataga ushajpaj illgächishaj. \v 12 Quëdajllan Judá runacuna Egiptuman aywacojcunapis Egiptucho llapan ushacänanpämi camacächishaj. Tacshapita asta jatuncama llapanmi wañonga guërrachöpis yargaywanpis. Pï-maypis gamcunataga manacajmanmi churashunquipaj. Pasaypa maldisyunädumi canquipaj. \v 13 Jerusalencho tiyajcunata guërrawan, yargaywan, fiyu gueshyawan castigashänömi Egiptucho tiyaycajcunatapis castigashaj. \v 14 Judäpita aywacur Egiptucho wallcajllapis caycäga manami ni jucnayllapis cawaycar quëdangachu. Tiyananpaj Judäman may-jina cutiyta munarpis manami cutenganachu. Juc ishcay gueshpir aywacojcunallami cutirpis cutenga.› » \p \v 15 Chayno niptinmi juc dioscunapaj insinsuta rupachejpa runancunawan chaycho caycaj warmicuna y Patros particho tiyaj llapan Judá runacunapis Jeremiasta niran: \v 16 «\nd Tayta Diospa\nd* jutincho willamashayquita nogacunaga manami wiyacöchu. \v 17 Chaypa ruquenga imanöpis ruranäcunapaj yarpaycashäcunanömi ruracushaj. Mana cachaypami insinsuta rupaycächishaj, bïnu ofrendata churaycäshaj Syëlupa Mamanpaj.\x * \xo 44:17 \xt Jer. 7.18\x* Canancama rurarcaycashänöllami ruraycäshaj. Unay caj awilöcuna rurashanno, raynëcuna rurashanno, Judäpa siudänincunacho mandajcuna rurashanno, Jerusalenpa cällincunacho rurashannöpis rurarcaycäshämi. Chayno rurashäcuna wichanga micuynëcunapis puchu-puchumi caran. Llapanpis nogacunapäga allimi caj. Manami ima disigrasyapis chayamajchu. \v 18 Syëlupa Mamanpaj insinsuta rupachiyta, bïnu ofrendata jichapayta cachaycärishä junajpita-pacha ichanga manana imäpis cashanachu. Runacunapis waquinnëga guërrawan yargaywan wañusha.» \p \v 19 Warmicunapis niran: «Nogacunaga tantata rurarpis Syëlupa Maman-nirajtami ruraj-cäcuna. Insinsutapis rupachej-cäcuna. Bïnu ofrendatapis jichapaj-cäcuna. Chaycunata rurashätaga runäcunapis musyajmi. Chay rurashäcunanömi rurarcaycäshäpis.» \p \v 20 Chaura chayno nej runacunata y warmicunata Jeremiasga niran: \v 21 «¿Chaycunata rurashayquita \nd Tayta Dios\nd* mana musyashantachu gamcunaga yarpanqui? Payga llapantami musyaran. Musyaranmi unay caj awiluyquicuna, rayniquicuna, mandajniquicuna, llapan runacuna juc dioscunata rispitar intëru Judá siudäcunacho, Jerusalén cällicunachöpis insinsuta rupachishayquicunata. \v 22 Ichanga mana alli rurashayquicunata \nd Tayta Diosga\nd* manami awantashanachu. Gamcunaga Tayta Diosta fiyupami rabyachishcanqui. Chaypitami cananga nasyunniquicho siudäcunaga juchusha ragällan caycan. Pipis mana tiyaptin manchariypaj y pï-maypis ricacunanpämi caycan. \v 23 Gamcunaga mana sirbej dioscunata adurar insinsuta rupachishpayquimi \nd Tayta Diosta\nd* rabyachirayqui. Laynincunata, mandamintuncunatapis manami cumlirayquichu. Chaypitami gamcunaga canan fiyupa castïguwan ñacarcaycanqui.» \p \v 24 Llapan runacunata willapar warmicunataga Jeremías niran: «Cay Egiptucho tiyarcaycaj Judá runacuna wiyay \nd Tayta Dios\nd* imano nishantapis. \v 25 Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosnin\nd* caynömi nin: ‹Gamcunapis, warmiquicunapis, shimiqui nishannöllami rasunpa rurarcaycanqui. Gamcunaga nircaycanqui «Syëlupa Mamanpaj insinsuta rupachinäcunapaj, bïnu ofrendata jichapänäpaj nishätaga rasunpami cumlishaj» nir. ¡Chayno nishayquitaga mä cumliy ä! \v 26 Egiptucho tiyarcaycaj Judá runacuna sumaj wiyay noga \nd Tayta Diosniqui\nd* nishäta: Cay Egiptucho tiyaycaj Judá runacuna mayganpis mananami jutëta rimangapänachu «Cawaj \nd Tayta Diospa\nd* jutincho» nishpan. Chayno cananpaj cashantaga nogami fiyupa rispitädu jutëcho jurä. \v 27 Nogaga paycunata ricaycäshaj castiganäpämi; manami yanapänäpänachu. Egiptucho tiyaycaj Judá runacunaga llapanmi guërrawan, yargaywan wañonga. \v 28 Egiptucho wañuypita gueshpiycur Judá nasyunman cutejcunaga juc ishcayllami canga. Chaura Egiptuman tiyaj shacamojcunapäga mä imanöshi canga. Noga nishächush u paycuna nishanchush cumlenga. \v 29 Noga nishä rasunpa cumlinanpaj cashanta musyanayquipaj y cay nasyuncho castiganäpaj cashanta musyanayquipäga caynömi camacächishaj: \v 30 Noga munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* Egiptupa mandajnin faraón Hofrata cachaycushaj wañuchicoj contrancunapa maquinman. Judäpa raynin Sedequiasta Babiloniapa rayninpa\x * \xo 44:30 \xt 2Rey. 25.1–7\x* contran Nabucodonosorpa maquinman cachaycushänömi cachaycushaj› nir.» \c 45 \s1 Barucpaj Tayta Dios willachishan \p \v 1 Josiaspa wamran Joacim\x * \xo 45:1 \xt 2Rey. 24.1; 2Crón. 36.5–7; Dan. 1.1–2\x* chuscu watana Judäpa raynin caycaptin Neriaspa wamran Barucga isquirbiycaran profëta Jeremías nishanta. Chayno isquirbiycaptin Jeremiasga Baructa niran: \v 2 «Baruc, gampämi Israelcunapa \nd Tayta Diosnin\nd* cayno nishurayqui: \v 3 ‹Gamga niycanqui: «¡Cuyapaypämi cä! ¡\nd Tayta Diosga\nd* manami imatapis alli cajtaga tarichimanchu. Fiyupa llaquicuycaptëpis mastaraj ñacaycächiman! Nogaga wagar ñacashpä yamacashanami caycä. Manami jamaytapis tarishcächu» nir. \v 4 Ichanga noga \nd Tayta Diosmi\nd* në: Nogaga rurashäcunatami illgächë. Lantashäcunatami achurë. Chaynömi rurashaj llapantapis cay pachacho cajtaga. \v 5 ¿Imaypis mana charashayquitachu mañacamayta munanqui? Ama mañacamaychu ari. Nogaga fiyupa ñacaycunatami llapan runacunaman chayachimushaj. Gamtami ichanga maypa aywaptiquipis cawayllapis cawanayquipaj yanapäshayqui. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.› » \c 46 \s1 Nasyuncuna imano cananpaj cashantapis \r (Jer. 41.1–51.64) \p \v 1 Nasyuncuna imano cananpaj cashantapis \nd Tayta Diosga\nd* profëta Jeremiasta willaparan. \s1 Egipto imano cananpäpis rimashan \p \v 2 Josiaspa wamran Joacim chuscu watana Judäpa raynin caycaran. Y Éufrates mayu lädun Carquemischo Egiptupa\x * \xo 46:2 \xt Isa. 19.1–25; Eze. 29.1–32.32\x* mandajnin faraón Necaopa suldäruncuna caycaptinmi paycunataga Babiloniapa raynin Nabucodonosor wañuchir illgächiran. Chay wichanmi Egipto imano cananpaj cashantapis Tayta Diosga profëta Jeremiasta cayno willaparan: \q1 \v 3 «¡Egipto runacuna, chapacuna escüduyquicunata listucuy! \q1 ¡Nircorga pillyaj ayway! \q1 \v 4 ¡Cawalluyquicunata sillacuy! \q1 ¡Muntacuyta yachajcuna muntacuy! \q1 ¡Cascuyquicunata chucucuy! ¡Nircur sumaj fïlacay! \q1 ¡Tucsicunayquicunata sumaj afilacuy! \q1 ¡Chapäshunayquipaj caj chalëcucunata jaticuy! \b \q1 \v 5 «Ichanga ¿imatataj ricä? \q1 Egipto suldärucunaga fiyupa mancharishami gueshpir cuticurcaycan. \q1 Binsiycuptinnami pillyajcunaga mashtaypa-mashtar aywacuycan. \q1 Mana ticraycuypami gueshpir aywacurcaycan. \q1 ¡Intërupami manchariypaj caycan!\x * \xo 46:5 \xt Sal. 31.13; Jer. 6.25; 20.3, 10; 49.29; Lam. 2.22\x* \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 6 Fiyupa cörrejcunapis manami gueshpiyta puydinnachu. \q1 Jinyunnincunapis gueshpiyta manami camäpacunchu. \q1 Norte caj-lächo Éufrates mayu cantunchöga \q1 tacacar llapanmi tunircaycan. \q1 \v 7 ¿Maygan nasyuntaj Nilo mayu chayajno achcayaycäga? \q1 ¿Maygan nasyuntaj mayu chayashpan bötiypa-bötir intërupa mashtacaycajnöga caycan? \q1 \v 8 Nilo mayu chayashpan achcayaycajnöga Egiptumi. \q1 Bötiypa-bötir intërupa yacu mashtacaycajnömi caycan. \q1 Egipto runacunaga nin: ‹Aypallaman mirashpä intërumanmi juntashaj. \q1 Siudäcunatapis llapan runacunatapis ushashami.› \b \q1 \v 9 «¡Cawalluwan muntäducuna pillyaj yaycuy! \q1 ¡Carrëtawan cajcunapis ayway! \q1 Pillyajcuna yaycuy. \q1 Ayway Etiopía nasyun suldärucuna, Fut parti suldärucuna chapacuna escüduyquicunata camaricarcärir. \q1 Camaricuy lëchawan illapay yachaj Lud parti suldärucuna. \q1 \v 10 Chay junäga cangapaj noga munayniyoj \nd Tayta Dios\nd* castiganä junajmi. \q1 Chay junajmi llapan conträcunata ayñita cutichishaj. \q1 Sablëmi tucsenga yamacashancama. \q1 Chayno tucsenga pasaypa yawar ñitinancamami. \q1 Chay junäga noga munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* \q1 norte caj-lächo caycaj nasyuncho, Éufrates mayu läduncho aypalla runata wañuchishaj. \b \q1 \v 11 «¡Donsëlla jipashno caycaj Egipto runacuna, \q1 Galaadman ayway jampi ashej! \q1 Aypalla jampita shuntar jampicushayquipis yangami canga. \q1 Gamcunapäga mananami jampi cannachu. \q1 \v 12 Intëru nasyun runacunanami musyarcaycan manacajman churasha cashayquita. \q1 Intëru nasyunmanmi wiyacaycan gaparpashayqui. \q1 Pillyajniquicunaga quiquin-purami tacanacusha. \q1 Nircur ishcanmi cuchpasha.» \s1 Egiptuman Nabucodonosor yaycunanpaj cashan \p \v 13 Babiloniapa raynin Nabucodonosor Egiptuman pillyaj yaycunanpaj aywaycaptin \nd Tayta Diosga\nd* profëtan Jeremiasta cayno niran:\x * \xo 46:13 \xt Jer. 43.10–13\x* \q1 \v 14 «Egiptucho, Migdolcho, Menfischo, Tafneschöpis cayno willacuy-llapa: \q1 ‹¡Ricaj-ricajlla camaricushallana carcaycay! \q1 ¡Intëru ñaupayquipanami sabliwan wañuycächin!› \q1 \v 15 Apis jutiyoj töru diosniquega ¿imanirtaj tunisha? \q1 Noga \nd Tayta Diosmi\nd* sajtarishcä. \q1 Chay töru diosniquega ¿imanirtaj jinalla mana ichiraycanchu? \q1 Chaytaga noga \nd Tayta Diosmi\nd* tunirachishcä. \q1 \v 16 Suldäruyquicunapis tacanacushpan tunin. \q1 Jucnin-jucninpis ninacun: \q1 ‹Caypitaga llapanchi cuticushun marcanchïman-cama. \q1 Yurishanchi marcanchïman cuticushun. \q1 Wañuchinacuypita gueshpir aywacushun› nir. \q1 \v 17 Chayno ninacur gaparpan: ‹Egiptupa mandajnin faraonga ricayllanmi. \q1 Manami imata ruraytapis camäpacunchu› nir. \b \q1 \v 18 «Nogaga munayniyoj Raymi cä. \q1 Jutëcho jurarmi në: \q1 Puntacunapa chaupincho Tabor punta ichiraycajno, \q1 lamarpita ichiraycaj Carmelo puntanömi \q1 Egipto runacunapa contran shamunanpaj caycäga caycan. \q1 \v 19 Egipto runacuna camaricuyna prësu aywanayquipaj. \q1 Menfisga chunyajmi ricacongapaj. \q1 Juchusha ragällan captin pipis manami tiyangapänachu. \q1 \v 20 Egiptucunaga caycan cuyayllapaj ternëra-nirajmi. \q1 Chayno caycajta cañiycunanpämi norte caj-läpita upucruy aywaycämun. \q1 \v 21 Guellaypaj pillyaj mincaynincunapis wera töru-mallwacunanömi. \q1 Ichanga paycunapis upucruypita gueshpirmi aywaconga. \q1 Pillyananpäpis manami ichipangapänachu. \q1 Paycuna disigrasyaman chayanan junäga chayaycämunnami. \q1 Castigasha canan junäga chayaycämunnami. \q1 \v 22 Yöracunata mutur sajtajnöpis aypalla suldärucuna yaycapaycuptinmi \q1 Egiptucho tiyajcunaga gueshpir \q1 aywaconga culebra wichyashpan gueshpejnöraj. \q1 \v 23 ¡Chay contrancunaga jirasha caycaj muntincunatapis chagurengami! \q1 Yaycoj runacunaga chüpacacunapitapis mas aypallami canga. \q1 Yupaytapis manami pipis atipangachu. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 24 Egiptucho tiyajcunaga fiyupa pengay-tucushami ricaconga. \q1 Paycunaga norte caj-lä nasyun runacunapa maquinchönami ricaconga.» \p \v 25 Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosninmi\nd* nin: «Tebaspa diosnin Amonta, Egiptupa diosnincunata, raynincunata, faraonta, faraonman yäracojcunatapis llapantami castigashaj. \v 26 Nogami camacächishaj fiyupa chiquej Babiloniapa raynin Nabucodonosorpa maquincho cananpaj, pay mandashan runacunapa maquincho cananpaj. Chaypita mas unaytanami ichanga unay tiyashannöna yapay Egiptucho runacuna tiyacongapaj. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \s1 Acrashancunata Tayta Dios salbananpaj cashan \r (Jer. 30.10–11) \q1 \v 27 «Jacobpita mirar aywaj Israelcuna ama manchacuychu. \q1 Sirbimajcuna ama juc-nirajyaypischu. \q1 Maymanpis caru nasyunman apashushayquipitami \q1 gamcunata, llapan wamrayquicunatapis jorgamushayquipaj. \q1 Chaypitaga allillanami goyäcunquipaj. \q1 Pipis manami manchachishunquipänachu. \q1 \v 28 Jacobpita mirar aywaj sirbimajcuna ama manchacuychu. \q1 Nogami gamcunawan caycä. \q1 Gamcunata jitarishächo tiyaycashayqui nasyun runacunataga \q1 llapantami illgächishaj. \q1 Gamcunatami ichanga mana illgächishayquipächu. \q1 Chaypa ruquenga juchayqui-tupullami castigashayqui. \q1 Castigänillataga manami cachaycushayquipächu. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \c 47 \s1 Filistea imano cananpäpis rimashan \p \v 1 Gaza siudäman faraón manaraj magaj yaycuptin \nd Tayta Diosga\nd* profëtan Jeremiasta Filistea runacunapaj\x * \xo 47:1 \xt Isa. 14.29–31; Eze. 25.15–17; Joel 3.4–8; Amós 1.6–8; Sof. 2.4–7; Zac. 9.5–7\x* cayno willaparan: \q1 \v 2 «Noga \nd Tayta Diosmi\nd* në: \q1 Mayu chayar intëru pampapa mashtacar yagacuycojnömi norte caj-läpita runacuna chayamoj-aywan. \q1 Chay suldärucuna cay nasyunmanga intërumanmi yagacaycärenga, \q1 siudäcunamanpis, chay siudäcunacho tiyaycajcunamanpis. \q1 Chay nasyuncho tiyajcunaga llapanmi gaparpanga. \q1 Intëruchömi runacunaga nanächicur gaparpanga. \q1 \v 3 Cawallucuna cörriptin chaquincuna pagraraptin, \q1 carrëtacunapis tagraraptin, \q1 ruyrancuna aywashanpis wiyacaptin, \q1 papänincunaga wamrancunata cachariycärin \q1 llapanta gueshpichinanpaj callpan ni maquinpis mana aypaptin. \q1 \v 4 Filistea runacunata ushajpaj wañuchinanpaj caj junaj chayamushanami. \q1 Tiro runacunatawan Sidón runacunata yanapänanpäga manami canganachu. \q1 Paycunatapis usharishämi. \q1 Rasunpami ushacächishaj \q1 Lamar chaupin Creta tishgupita shamoj Filistea runacunataga. \q1 \v 5 Gazacho tiyaj runacunaga fiyupa llaquicushpanmi ajchancunatapis rutucun. \q1 Ascalón siudächo tiyaj runacunapis upayashanömi ricacun. \q1 Waquin guechwa pampacunacho quëdajcuna\x * \xo 47:5 \xt Jos. 11.22\x* \q1 ¿imaycamaraj llaquicuywan garayquicunata cuchucurcaycanqui? \q1 \v 6 Paycunaga llaquicur nircaycan: \q1 ‹¡\nd Tayta Diospa\nd* sablin! \q1 ¿imayraj jamaycunqui? \q1 Churaränayquiman cashgan cuticuy. \q1 Jamacuyna. Amana cuyucuynachu› nir. \q1 \v 7 Ichanga ¿imanöpataj mana cuyucuypa cacunman \q1 illgächinäpaj cachasha caycaptëga? \q1 Nogami cachashcä Ascaloncho cajcunata, lamar cantuncho cajcunata llapanta wañuchinanpaj.» \c 48 \s1 Moab imano cananpäpis rimashan \p \v 1 Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosninmi\nd* Moab nasyun imano cananpäpis cayno nin:\x * \xo 48:1 \xt Isa. 15.1–16.14; 25.10–12; Eze. 25.8–11; Amós 2.1–3; Sof. 2.8–11\x* \q1 «¡Ay imanöraj canqui Nebo siudä! \q1 Pasaypa ushacashami canquipaj. \q1 Quiriataim siudächo tiyajcunataga llapantami prësu charenga. \q1 Chaymi fiyupa pengaypaj canga. \q1 Curalasha caycaj pacacunantapis ushajpämi juchurachenga. \q1 \v 2 Alli cashanta Moabpäga mananami imaypis parlanganachu. \q1 Contrancuna Hesbón siudächo llapanmi parlacurcaycan: \q1 ‹Moab nasyunta ushajpaj illgächishun› nir. \q1 Madmén marca, gampis illgächishami canquipaj. \q1 Imaypis guërrallachömi canquipaj. \q1 \v 3 Horonaim siudäpita-pachami wiyacaycan \q1 ‹¡Ragällan, illgächishami siudäninchi caycan!› nir gaparpashan. \q1 \v 4 Moabga pasaypa ushacashami canga. \q1 Nanächicur gaparashancunaga Zoarcamanami wiyacaycan. \q1 \v 5 Luhit cuestatapis \q1 wagaraycarmi wicharcaycan. \q1 Horonaimman urajcunanami urarcaycan \q1 ushacächishanpita fiyupa llaquicushpan. \q1 \v 6 ¡Gueshpicuy-llapa! ¡Wañuyta mana munaj cäga imanöpapis gueshpicuy! \q1 ¡Chunyaj chaqui jircacho shira caycajno tiyacuy-llapa! \q1 \v 7 Moab, gamga munayniyoj cashayquimanmi, \q1 imay-aycayquipis cashanmanmi yäracoj-canqui. \q1 Ichanga gamcunatapis prësumi charishunquipaj. \q1 Quemós diosniquita, cürayquicunata, mandaj runacunatapis prësumi apanga. \q1 \v 8 Contrayquicunaga llapan siudäcunatami illgächenga. \q1 Manami ni jucnayllapis sänuga quëdangapächu. \q1 Ragra pampacho cajcunapis, altu jircacho cajcunapis illgächishami canga. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 9 Moab nasyuntaga ushajpämi illgächej-aywan. \q1 Siudänincunapis juchusha ragällanmi quëdanga. \q1 Manami ni jucnayllapis runa tiyangapänachu. \q1 Chaymi Moabta yarpänanpaj juc señalta churapay. \b \q1 \v 10 «¡Nishäcunata guellanayllapa rurajcunaga maldisyunädu cachun! \q1 ¡Wañuchinanpaj niycaptë mana wañuchej cajpis maldisyunädu cachun! \b \q1 \v 11 «Moab runacunaga imaypis jaucallami goyasha. \q1 Paycunataga manami imaypis nasyunninpita juc-läman prësu apashachu. \q1 Paycunaga caycan mana jäcachiypa wiñarasha bïnunömi. \q1 Chaynöpami alli jömuyniyoj, sumaj mishquej bïnuno caycan. \b \p \v 12 «Ichanga noga \nd Tayta Dios\nd* në: \q1 «Juc junäga runacunatami cachamushaj chay juc pachallacho wiñaräcoj bïnuta jucman-jucman tacshir-ushananpaj. \q1 Jinaylla caj wiñacunatana paquir usharenga. \q1 \v 13 Chayrämi Moab runacunaga Quemós diosninpita pengaconga. \q1 Israel runacuna Betelcho caycaj altarman amatar yäracushanpita pengacushannömi pengacongapaj. \b \q1 \v 14 «Moab runacuna ama nichunchu: ‹Jinyu runacunami cä. \q1 Guërracho pillyay yachaj munayniyoj runacunami cä› nir. \q1 \v 15 Chayamonganami Moabcho, siudänincunacho tiyajcuna illgänanpaj, \q1 allinnin caj mösucunapis ushajpaj wañunanpaj. \q1 Chayno cananpäga Israelcunapa raynin noga \nd Tayta Diosmi\nd* nishcä. \q1 \v 16 Moab runacuna mana alliman chayananpäga wallcanami pishin. \q1 Paycuna ushacänanpäga manami aycäpis cannachu. \q1 \v 17 Moabpa läduncho caycajcuna, \q1 imano munayniyoj cashantapis musyajcuna paypaj wagay. \q1 Paypaj cayno niy: ‹¡Wawallau, imanöshi quëdasha munayniyoj, \q1 pipis mana binsishan, fiyupa allicho goyaj Moab nasyun!› nir. \b \q1 \v 18 «Dibón siudä runacuna alli-tucur rispitäducho \q1 jamaraycashayquipita llojshircur chucru chaqui pampamanna jamacuy. \q1 Illgächicöga gamcuna cajchönami caycan. \q1 Sumaj curalasha pergayquicunatapis maynami illgächisha. \q1 \v 19 Aroer siudächo tiyajcunana \q1 näniman aywaycur ricchacuy. \q1 Nircur wañuypita gueshpiycajcunata tapucuy ‹¿imataj casha?› nir. \q1 \v 20 Moabtaga illgächishanami. \q1 ¡Llaquicur wagay chay nasyunpaj! \q1 Moabta illgächishantaga willacuy \q1 Arnón mayu wichancho. \p \v 21 «Pata janancunacho caycaj siudäcunata castiganäpaj nishä castïgu chayashanami. Chay castigashä siudäcunaga caycan: Holón, Jahaza, Mefaat, \v 22 Dibón, Nebo, Bet-diblataim, \v 23 Quiriataim, Bet-gamul, Bet-meón, \v 24 Queriot, Bosra, Moabcho caycaj llapan siudäcuna carucho sercacho caycajcunapis. \q1 \v 25 «Moabga manami munayniyojnachu. \q1 Callpayoj cashanpis ushacashanami. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 26 Moab runacunaga nogapa conträmi ricacuran. \q1 Chaypita paycunataga rabyasha caycashä cöpawan machächiy. \q1 Machacarcärerga gumitashan jananchömi gochpanga. \q1 Chaura llapanmi asipanga. \q1 \v 27 Moab runacuna, gamcunaga Israelcunata asipajmi canqui. \q1 Asipashpayquimi suwatanöpis manacajman churaj canqui. \q1 \v 28 Moab runacuna, siudäta cachaycärir gueshpicuy. \q1 Gaga chaupincunaman aywacuy \q1 paluma gagapa wirpancunacho gueshtata ruraycur tiyajno tiyacunayquipaj. \q1 \v 29 Pï-maypis musyanmi Moab runacuna alli-tucushanta, \q1 waquinpita mas ollgoj munayniyoj-tucushanta, pitapis mana rispitaj cashanta, \q1 baduläqui cashanta. \q1 \v 30 Nogaga musyämi lïsu cashanta, \q1 baduläqui cashanta, shimillanwan pitapis manchachej cashanta. \q1 \v 31 Chaymi fiyupa llaquicushpä wagashaj \q1 Moab nasyuncho tiyajcunapaj, \q1 Kir-hares siudächo tiyaj runacunapäpis. \q1 \v 32 Jazer siudäpaj wagashäpitaga masrämi wagashaj Sibma marcacho caj übas chacrapäga. \q1 Rämayquicunapis lamarpa washa chimpancamarämi chayarasha. \q1 Chayno päsararmi chayasha Jazercama. \q1 Cananga übas chacrayquita pasaypami ushaycusha. \q1 \v 33 Cananga mananami wiyacannachu \q1 Moab runacunapa chullpa chacrancunacho cushicuywan gaparpashanpis. \q1 Bïnupis manami cannachu churaräcunancunacho. \q1 Bïnupaj übasta lluchcajcunapis manami cannachu. \q1 Manami cushicuypitanachu gaparpaycanpis. \q1 \v 34 Hesbón runacunaga nanaywanmi gaparpaycan. \q1 Gaparpashanga wiyacaycan Eleale siudäcama Jahaza siudäcama, \q1 Zoarpitana Horonaimcama, Eglat-selisiya marcacamapis. \q1 Chaynöga gaparpaycan Nimrimpa aywaj yacucunapis chaquisha captinmi. \p \v 35 «Nogaga illgächishämi Moab runacuna puytush lömacunaman aywaycur diosnincunapaj uywacunata rupachejta, insinsuta rupachejcunata. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* në chayno ruranäpaj cashanta. \v 36 Chaymi Moabcho tiyajcunapaj shongöpis icchun runata pampaptin quënata tucashannöraj. Kir-harescho tiyajcunapäpis shongö icchun ima-aycatapis shuntacushancuna ushacashana captinmi. \v 37 Llapan runami llaquicuywan ajchancunatapis, shaprancunatapis rutucusha. Maquincunatapis llapanmi cuchucur-ushasha. Gachga röpacunatapis jaticusha. \p \v 38 «Moab runacunapa wasin janancunacho intëru cällicunacho wiyacaycan llaquicur wagarcaycashallanmi. Chayno wagananpäga nogami illgarachishcä imapäpis mana sirbej puyñutano. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \v 39 ¡Moab nasyunpaj llaquicuy-llapa! ¡Fiyupa manchariypämi caycan! ¡Pengacurmi ticracurcusha! Moab runacunaga ñaupancho tiyajcunapaj caycan fiyupa melanaypämi, pasaypa manacajmi.» \p \v 40 \nd Tayta Dios\nd* nin: \q1 «Anca lluyllucarcur imatapis charinanpaj aywaycajnörämi \q1 Moab runacunamanga contrancuna aywaycan. \q1 \v 41 Moab runacunapataga siudänincunata pacacunancunatapis contrancunami charenga. \q1 Chay junaj Moabpa suldäruncunaga warmi nanaycho caycajnörämi sicsicyangapis. \q1 \v 42 Moabga manami nasyunnachu canga. \q1 Chayno canga noga \nd Tayta Dios\nd* caycaptë apärimashanpitami. \q1 \v 43 Chaypitami noga \nd Tayta Dios\nd* në: \q1 Moab runacunaga canga casadurpita jirca animal gueshpejno, \q1 man'chäga uchcuman yagananpaj caycajno, u togllaman watacänanpaj caycajnöna. \q1 \v 44 Casadurcunapita gueshpej cäga uchcumanmi yaganga. \q1 Uchcupita llojshej cajnami togllaman watacanga.\x * \xo 48:44 \xt Isa. 24.17–18\x* \q1 Nogami camacächishaj Moab nasyuncho tiyajcuna castigashana cananpaj. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \b \q1 \v 45 «Gueshpir aywajcunaga callpaynajnönami chayan Hesbón siudäman pacacunanpaj. \q1 Ray Sehonpa siudänin Hesbonchöga ninami ratariycan. \q1 Chay nina ratarir mashtacashpan intëru Moab jircacunatami, \q1 llapan fiyu runacuna tiyashantami ushacurcun. \q1 \v 46 ¡Ay imanöraj canqui Moab runacuna! \q1 ¡Quemós diosta aduraj runacuna manami salbacunquipänachu! \q1 ¡Wamrayquicunata ollguta warmitapis prësumi apacuycan! \q1 \v 47 Ichanga Moabpita prësu apashancunata mas unaytaga cutichimushämi. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \p Tayta Dios Moab runacunapaj nishanga chaynömi caycan. \c 49 \s1 Amón imano cananpäpis rimashan \p \v 1 Amón\x * \xo 49:1 \xt Eze. 21.28–32; 25.1–7; Amós 1.13–15; Sof. 2.8–11\x* nasyun runacunapaj \nd Tayta Dios\nd* caynömi niran: \b \q1 «Amón runacunaga Gad trïbupa siudänincunachömi tiyarcaycan. \q1 Milcom diosta adurajcunapis Gad trïbu runacuna tiyashantami duyñu-tucurcusha. \q1 ¿Maytaj Israelpita mirajcunaga? \q1 ¿Manachu pïninpis can imanwanpis quëdananpaj? \q1 \v 2 Manapis aycällatanami Rabächo tiyaj Amón runacuna guërracho gaparpashan wiyacangapaj. \q1 Juchusha ragällanmi ricacongapaj. \q1 Llapan marcacunapis nina rupashallami quëdanga. \q1 Chayrämi Israelcunaga siudänincunata yapay shuntanga. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 3 ¡Hai siudä ushacashanpita gaparpay Hesbón runacuna! \q1 Milcom diostaga prësumi apaycan aduraj cürancunatawan mandajnincunatawan. \q1 ¡Chaypita Rabächo tiyaj warmicuna llaquicushpayqui wagay! \q1 ¡Lütu röpata jaticushpayqui pëchuyquita cutacuy! \q1 ¡Garayquicunata cuchucushpayqui löcuyaycajnöraj cörricachay! \q1 \v 4 Amón runacuna, ¿imanirtaj munayniyoj cashayquipita alli-tucunqui? \q1 Llapan ima-aycatapis shuntashallayquimanmi yäracushcanqui. \q1 Chaymi ninqui: ‹¿Pitaj nogacunamanga yaycamonga?› nir. \q1 Ichanga munayniyoj cashayqui ushacaycannami. \q1 \v 5 Chaypitami gamcunamanga intërupita cachamushaj fiyupa manchachicojcunata. \q1 Chaura cada-ünuyquimi munashayquipa gueshpir aywacunquipaj. \q1 Chayno gueshpir aywacojcunata cutichimunanpäga manami pipis cangapächu. \qr Noga munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 6 Chaypita unayllataga Amón runacunata cutichimushämi. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \s1 Edom imano cananpäpis rimashan \p \v 7 Edom\x * \xo 49:7 \xt Isa. 34.5–17; 63.1–6; Eze. 25.12–14; 35.1–15; Amós 1.11–12; Abd. 1–14; Mal. 1.2–5\x* nasyun runacunapaj munayniyoj \nd Tayta Dios\nd* caynömi niran: \q1 «¿Temán siudächöga mananachu can yachajcuna? \q1 ¿Mananachu tantiyajcuna ima ruraytapis puydipacanna? \q1 ¿Yachajcunapis llapan yachay cayninta gongaycärishanachu? \q1 \v 8 ¡Dedán siudä runacuna, gueshpir aywacushpayqui pacacuy! \q1 Esaüpita miraj runacuna tiyashan nasyuntaga illgächejmi-aywä. \q1 Chay nasyun runacunata castiganäpaj caj junaj chayamushanami. \q1 \v 9 Übasta pallajcunaga ¿manachu juc ishcay sartataga cachaycunraj? \q1 Chacaypa suwa yaycurpis ¿manachu tarishallanta apacun? \q1 \v 10 Nogami ichanga Esaú runacunata ima-aycantapis ushajpaj guechushaj. \q1 Pacacunantapis ushajpämi alayri cachaycushaj. \q1 Mananami mayman pacacunanpäpis canganachu. \q1 Wamrancunapis, castancunapis, bisïnuncunapis ushajpämi ushacanga. \q1 Manami pipis canganachu \q1 \v 11 ‹Wacchacunataga noga uywanäpaj cachapaycamay. \q1 Biyüdayqui quëdajcunatapis nogami yanapäshaj› ninanpaj.» \p \v 12 \nd Tayta Dios\nd* nin: «Rabyasha caycashä cöpapitaga upuchishcämi castigacänanpaj mana cajcunatapis. Chayno caycaptenga manami castigänega quëdanquipächu. Gamcunapis castigashami canquipaj. \v 13 Noga \nd Tayta Diosmi\nd* jutëcho jurä: Bosra siudäga quëdangapaj pengaypaj, chunyaj ragällan, willapapaj, fiyupa llaquipaypaj castigashami. Waquin caj siudänincunapis imaycamapis juchusha ragällanmi caconga. \q1 \v 14 «Cachata cachashcänami \q1 nasyuncunaman cayno willacunanpaj: \q1 ‹¡Llapayqui shuntacarcur sumaj camaricuy! \q1 ¡Nircur Edom runacunaman magaj ayway!› nir. \q1 \v 15 Nogami camacächishaj llapan nasyuncunapita mas tacsha canayquipaj. \q1 Llapan runacunapita mas manacajman churashami canquipäpis. \q1 \v 16 Pï-maytapis manchachej cashayquimi, \q1 alli-tucushayquimi engañashurayqui. \q1 Gagapa shillincunachömi tiyarcaycanqui. \q1 Altunnin puntacunachömi pachacaraycanqui. \q1 Ichanga ancacunano altunnincho caycajtapis urächimushayquimi. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \p \v 17 «Edomta illgächiptenga fiyupa manchariypämi cangapaj. Chayno castigashäta ricaycur llapanpis chaypa päsajcunaga chiyacasharämi ricapanga. \v 18 Sodomatawan Gomorrata y läduncho caj siudäcunatapis päsashannömi päsanga.\x * \xo 49:18 \xt Gén. 19.24–25\x* Chaura chaychöga manami pipis tiyanganachu; ni pachacuyllapis pachaconganachu. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \v 19 Jordán mayu cantun shatapita liyun llojshir alli guewa caycashancho animalcuna caycajman aywajnömi nogaga illajpita shamushäpaj. Chaura Edom runacunaga manchacamashpan gueshpirmi aywaconga. Nircurna camacächishaj acrashä runa paycunapa mandajnin cananpaj. ¿Piraj nogamanga tincunman? ¿Piraj nogawan churacanman? ¿Pï michicojraj nogata ichipamanman? \v 20 Edom runacunapaj noga munayniyoj Tayta Dios imano yarpashätapis wiyay-llapa. Temancho tiyajcunapaj imano cananpaj yarpaycashätapis wiyay. Chaycho tiyajcunataga tacshannincunatapis apacongami. Nasyun intërutami pasaypa ushacashata cachayconga. \v 21 Edom chayno ushacaptenga intëru nasyuncunami manchariywan sicsicyanga. ‹Washaycamay› nir gaparashanpis Puca Lamarcamami wiyacangapaj.\x * \xo 49:21 \xt Jer. 50.40, 44–46\x* \v 22 Contrancunaga Bosraman yayconga chipsata charinanpaj anca lluyllucarcur cörrejnömi. Chay junaj Edompa suldäruncunaga warmi nanaycho caycajnörämi sicsicyangapis.» \s1 Damasco imano cananpäpis rimashan \p \v 23 Damasco\x * \xo 49:23 \xt Isa. 17.1–3; Amós 1.3–5; Zac. 9.1\x* siudä imano cananpäpis Tayta Dios rimashanga caynömi: \q1 «Ushacänanpaj mana alli willapami chayasha Hamat siudächo, \q1 Arfad siudächo tiyajcunamanga. \q1 Chaymi paycunaga mancharisha carcaycan. \q1 Fiyupa manchacurmi löcutashano caycan. Manami ima ruraytapis camäpacunnachu. \q1 \v 24 Damascucho tiyajcunapis callpaynajnöna ricacushpanmi gueshpir aywacunanpaj yarpachacurcaycan. \q1 Fiyupami manchariycan; pasaypami llaquicuycan. \q1 Gueshyacunanpaj caycaj warmitanöpis nanaymi charicuycun. \q1 \v 25 Pï-maypis rejsishan siudä, fiyupa cushicuy cashan siudä \q1 pasaypa chunyajmi quëdanquipaj. \q1 \v 26 Chay junäga mösucuna cällicunacho wañushami mashtarpäcongapaj. \q1 Suldäruncunapis ushajpämi wañonga. \qr Munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 27 Damasco siudäpa pergancunamanmi ninata sindiycushaj. \q1 Chaura chay nina ruparmi Ben-adadpa palasyuncunatapis ushacurconga.» \s1 Cedarwan Hazor imano cananpäpis rimashan \p \v 28 Chunyajpa purej Cedar runacunatawan Hazor runacunata Babiloniapa raynin Nabucodonosorga ushajpämi binsiran. Chay runacunapämi \nd Tayta Diosga\nd* cayno niran: \q1 «¡Cedar runacunata magaj yaycuy-llapa! \q1 ¡Inti yagamunan cajcho tiyajcunataga ushajpaj illgächiy-llapa! \q1 \v 29 Tolduncunata, uywancunata, \q1 ima-ayca charashantapis ushaypa apacuy. \q1 Camëlluncunata guechuy. \q1 Nircur manchachishpayqui gayaray ‹¡Intërupami fiyupa manchariypaj caycan!› nir.\x * \xo 49:29 \xt Sal. 31.13; Jer. 6.25; 20.3, 10; Lam. 2.22\x* \q1 \v 30 ¡Hazorcho tiyajcuna gueshpir aywacuy! \q1 ¡Llapaniqui pacacuy! \q1 Babiloniapa raynin Nabucodonosormi \q1 parlacusha gamcunata wañuchej shamunanpaj. \q1 \v 31 Pay nisha: \q1 ‹Jauca goyäcuycaj runacunata magaj yaycushun. \q1 Paycunapaga manami canchu puncun, ni rancancunapis. \q1 Paycunata washänanpäga manami pipis canchu. \q1 \v 32 ¡Llapan uywancunata camëlluncunata suwapäshun!› nir. \q1 Sentïdunpa rutucojcunataga \q1 Nogami intëruman mashtacächishäpaj. \q1 Intërupitami paycunamanga ñacay chayanga. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 33 Hazorchöga imaypis manami pipis tiyangachu. \q1 Chunyajmi, jirca allgucuna tiyanallannami cangapaj. \q1 Chaychöga manami pipis tiyangapänachu. \q1 Ni caminanticunapis manami pachacongapänachu.» \s1 Elam imano cananpäpis rimashan \p \v 34 Sedequías Judäpa raynin cayta gallaycushan wichanmi \nd Tayta Diosga\nd* profëtan Jeremiasta willaran Elam imano cananpaj cashantapis. Caynömi \nd Tayta Dios\nd* niran: \q1 \v 35 «Elam runacunapa lëchancunatami paquirishaj. \q1 Lëchancunallawanmi paycunaga pï-maytapis manchachin. \q1 \v 36 Cay Elam runacunamanga chuscun lädupitami wayratanöpis suldärucunata chayachimushaj. \q1 Chaura paycunataga intërumanmi mashtarenga. \q1 Chaynöpami Elamcunaga may nasyunmanpis pacacur aywaconga. \q1 Chaymi paycunaga maychöpis mana pishengachu. \q1 \v 37 Contrancunapa ñaupanchömi \q1 Elamcunaga manchariywan sicsicyarcaycanga. \q1 Paycunamanga mana allicunatami chayachishaj. \q1 Paycunapaj rabyasha caycashäpitapis chayrämi allchacäshaj. \q1 Ushajpaj illgächinäpämi guërrawan wañuchichishaj. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 38 Elampa mandajnincunataga nogami ushacächishaj. \q1 Nircorga quiquënami Elampa raynin cashaj. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 39 Chaypita shamoj watacunachönami ichanga Elam runacunata cutichimushäpaj. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \c 50 \s1 Babilonia imano cananpäpis rimashan \p \v 1 Babilonia\x * \xo 50:1 \xt Isa. 13.1–14.23; 47.1–15\x* nasyun imano cananpäpis \nd Tayta Diosga\nd* profëtan Jeremiastami willacachiran: \q1 \v 2 «Nasyuncunaman willacuy. Llapanta musyachiy. \q1 Señalpaj bandërata churay. Willapashätaga juctapis mana gongaypa willacuy. \q1 Cayno niy: ‹Babiloniataga maynami charisha. \q1 Bel diospis pengaychömi caycan. \q1 Marduc diosga fiyupa mancharishami caycan. \q1 Ïduluncunaga, manacaj diosnincunaga \q1 pengaychömi, mancharishami carcaycan.›\x * \xo 50:2 \xt Isa. 46.1\x* \q1 \v 3 Norte caj-lächo caycaj nasyuncunapitami Babiloniamanga juc nasyun runacuna aywaycämun. \q1 Paycuna chayamorga chunyajtami cachaycongapaj. \q1 Chaychöga runa ni animalcunapis manami tiyangapänachu. \q1 Chaycho tiyajcunaga llapanmi gueshpir aywacongapaj.» \p \v 4 \nd Tayta Diosmi\nd* nin: «Chay wichan Israel runacunawan Judá runacunaga noga \nd Tayta Diosninta\nd* ashimashpanmi wagaraycar cutimongapaj. \v 5 Sionman aywaj nänipa aywarmi tapuconga. Nircur chaymanmi aywanga cayno nishpan: ‹Llapanchi shuntacaycur aywar \nd Tayta Dioswan\nd* conträtuta rurashun imaycamapis allilla canapaj. Chay conträtutaga amana imaypis gongashunnachu.› \p \v 6 «Acrashä runacunaga pantacasha uyshacunanömi carcaycasha.\x * \xo 50:6 \xt Eze. 34.5–6; Zac. 10.2; Mat. 9.36; Mar. 6.34\x* Mandajnincunami llutanpa yarpächisha jircacunacho uysha pantacajnöpis pantacäcunanpaj. Paycunaga purisha juc jircapita juc jircamanmi. Chayno purir gongaycärishanami maycho tiyanan cashantapis. \v 7 Contrancuna tariycärir ñacachej. Nircur nej: ‹Noganchëga manami juchayojchu canchi. Quiquincunami juchayöga alli goyächej \nd Tayta Diosta\nd* mana wiyacushanpita. Unay awiluncunapis Paymanmi yäracoj.› \q1 \v 8 «¡Acrashä runacuna, Babiloniapita\x * \xo 50:8 \xt Isa. 48.20; Jer. 51.6, 45; Apoc. 18.4\x* gueshpicuy-llapa! \q1 ¡Uyshacunata chïbu pushajno ñaupa-puntata llojshiy-llapa! \q1 \v 9 Nogami camacächishaj \q1 norte caj-läpita munayniyoj nasyuncuna \q1 Babiloniaman chay öralla wacpita-caypita yaycapaycunanpaj. \q1 Sumaj parlacarcärir aywarmi binsenga. \q1 Paycunaga fiyupami pillyayta yachan. \q1 Lëchancunawanga jitayllan-tupumi chayachin. \q1 \v 10 Babilonia runacunataga ima-aycantapis guechongami. \q1 Apaytapis mana puydinancamami guechonga. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \b \q1 \v 11 «Acrashä runacunata ima-aycatapis guechoj Babilonia runacuna, \q1 ¡cushicuy-llapa fistata ruray-llapa! \q1 ¡Alli guewacho ternëra pañajnöraj pinticachay! \q1 ¡Cawallu wagajnöraj wichyacuy! \q1 \v 12 Ichanga nasyunniqui fiyupa pengaychömi ricacongapaj. \q1 Waquin nasyunpita mas piyurmi ricacongapaj. \q1 Chaqui, chunyaj purunyashami ricacongapaj. \q1 \v 13 Rabyacurcushpämi chay nasyuntaga cachaycushaj juc runapis mana tiyajta. \q1 Chunyajman ruracashatami cachaycushaj. \q1 Imano castigashätapis ricaycur \q1 chaypa päsaj cäga llapanmi fiyupa almirashpan mancharenga. \b \q1 \v 14 «Babiloniacunataga intërunpa curalacaycäriy. \q1 Lëchayojcuna sumaj camacay. \q1 Nircur paycunataga lëchayquicunawan illapay. \q1 Paycunaga nogapa conträmi juchata rurasha. \q1 \v 15 Intëru cantunpa curalaraycajcuna cayno gaparpay: \q1 ‹¡Babiloniaga binsishanami caycan! \q1 ¡Tunishanami ricchacuna törrincunapis! ¡Pergancunapis juchushanami!› nir. \q1 Nogami imanöpis rurashanpita ayñita cutiycächë. \q1 Imanömi gamcunata rurashurayqui, chayno gamcunapis ruray. \q1 \v 16 Babiloniacho tiyaycaj juc-lä runacunaga manchariypaj guërrata ricashpanmi \q1 nasyunninman marcanman-cama gueshpir cuticonga.\x * \xo 50:16 \xt Isa. 13.14\x* \q1 Chaura Babiloniachöga ni jucnayllapis manami quëdanganachu murupacoj, ni micuy shuntajpis. \p \v 17 «Israelcunaga caycaran jircacho ogracasha uysha caycajnömi. Chayno caycaptinmi rimëruga Asiriapa raynin micucoj liyunno shamuran. Chaypitaga Babiloniapa raynin Nabucodonosorna usharinanpaj shamuran. \v 18 Chaypitami Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosnin\nd* në: Babiloniapa raynin Nabucodonosorta, chaycho tiyajcunatapis castigashäpaj Asiriapa rayninta castigashänömi. \v 19 Chayno ruraptë Israelcunaga quiquinpa nasyunninmanmi cuticongapaj. Uyshapaj guewa caycajnöpis paycunapaga aypallami chacrancuna caycanga: Carmelo puntapis, Basanpis, Efraín aypalla puntayoj jircapis, Galaadpis. \v 20 Chay wichan Israelcunawan Judá runacunaga carcaycangapaj juchancunapita, mana allita rurashanpitapis perdunashanami. Cawaycajcunataga perdunashämi. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 21 «Babiloniapa contrancuna, Merataim partiman pillyaj yaycapaycuy. \q1 Pecod particho tiyaycajcunamanpis yaycapaycuy. \q1 ¡Chay particunacho tiyajcunataga gaticachashpayqui ushajpaj wañuchiy! \q1 ¡Nishätaga llapanta cumliy! \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \b \q1 \v 22 «Intëru Babilonia nasyunchömi mayacaycan fiyupa guërra caycashan, \q1 llapanta illgarcaycächishan. \q1 \v 23 ¡Cumbanöpis\x * \xo 50:23 \xt Jer. 51.20–23\x* intëru nasyunta magaj Babilonia nasyun cananga paquicäcushami! \q1 ¡Babilonia chayno ruracäcuptin intëru nasyun runacunami fiyupa manchariycan! \q1 \v 24 Babilonia runacuna, gamcunataga nogami trampata churapashcä. \q1 Mana cuentata-gocuypami chayman tunishcanqui. \q1 Nogapa conträ ricacushayquipitami \q1 chaycho watacasha caycajllata contrayquicuna charishurayqui. \q1 \v 25 Nogaga quichaparishcä pillyananpaj pillyacunancuna churarashantami. \q1 Nircur jorgamushcä rabyasha pillyanä armäta. \q1 Babilonia runacuna tiyashan nasyunchöga \q1 yarpaycashäcunatami rurashaj. \q1 \v 26 ¡Intërupita shamoj suldärucuna, magaj yaycapaycäriy! \q1 ¡Micuy churacunancunatapis quichariycäriy! \q1 ¡Llapanta shuntaycur ushariy! \q1 ¡Cawaycäga ni jucnayllapis ama quëdachunchu! \q1 \v 27 Llapan nubillucunatapis wañuchiy. \q1 Wañuchinanpaj caycaj partiman apachiy. \q1 ¡Wawallau! \q1 ¡Babilonia castigasha cananpaj junaj chayamushanami! \b \q1 \v 28 «Babiloniapita waquin gueshpejcuna parlashanta wiyay-llapa. \q1 Ayñita imano cutichishätapis parlajta wiyay-llapa: \q1 ‹Templunta illgächishanpitami \nd Tayta Diosga\nd* Babilonia runacunata ayñita cutichisha› nir. \b \q1 \v 29 «¡Lëchawan illapay yachajcunata llapanta shuntay \q1 Babiloniaman magaj yaycupaycärinanpaj! \q1 ¡Siudä cantunpa tiyacaycäriy \q1 pipis mana gueshpinanpaj! \q1 ¡Rurashanmanno ayñita cutichiy!\x * \xo 50:29 \xt Sal. 28.4; 137.8; Apoc. 18.6\x* \q1 ¡Imanömi jucta ruraran chayno paycunatapis ruray! \q1 Paycunaga Israelcunapa Santo \nd Tayta Diosnin\nd* caycaptëmi \q1 mana rispitamashpan rabyachimasha. \q1 \v 30 Chaypitami llapan mösuncuna cällicunacho wañusha mashtarpanga. \q1 Chay junajmi llapan suldäruncunapis wañonga. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \b \q1 \v 31 «Alli-tucoj nasyun runacunaga, llapaniquipa contrayquimi caycä. \q1 Gamcunata castiganäpaj caycaj junaj chayamushanami. \q1 \v 32 Alli-tucoj nasyun runacuna mana allimanmi chayanquipaj. \q1 Cananga manami pipis faburniqui canchu. \q1 Llapan siudäniquicunamanmi ninata sindipaycushaj. \q1 Chaura ninanami intëru siudäniquicunata rupar ushacurcongapaj.» \p \v 33 Munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* nin: «Israel runacunatawan Judá runacunataga fiyupami ñacarcaycächin. Contrancuna prësu charicaycärir manami cachariyta munanchu. \v 34 Noga munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* Israelcunataga imapitapis jorgushaj. Nircur nasyunninchöga jaucami goyächishaj. Babilonia runacunatami ichanga fiyupa castigashaj. \q1 \v 35 «¡Babilonia runacunaga guërracho cachun! \q1 ¡Mandajnincunapis, fiyupa yachaj runacunapis llapan guërracho cachun! \q1 \v 36 ¡Musyacojnincuna guërracho cachun \q1 chaynöpa löcuna ricacunanpaj! \q1 ¡Suldäruncunapis guërracho cachun \q1 chaynöpa manchariywan sicsicyananpaj! \q1 \v 37 ¡Guërracho cachun carrëtacunata garachasha apananpaj caycaj cawalluncunapis! \q1 Juc-lä nasyunpita guellaypaj pillyaj suldäruncunapis warmino ricacuchun. \q1 ¡Paycunapa ima-aycantapis apacuchun! \q1 \v 38 ¡Mayuncunapis chaquicäcuchun! \q1 Chaynöga cachun melanaypaj ïduluncuna Babiloniacho aypalla captin. \q1 Chay runacunaga mana bälej ïduluncunawanmi pasaypa pirdicasha caycan. \p \v 39 «Chaura Babiloniachöga tiyanga purun mishicunawan\x * \xo 50:39 \xt Apoc. 18.2\x* jirca allgucunallanami. ‹Avestruz› jutiyoj äbicunapis aypallanpami tiyanga. Runacunaga imaypis mananami tiyanganachu. \v 40 Illgächiptë imanömi ricacuran Sodomapis Gomorrapis y läduncho caycaj siudäcunapis chaynömi ricaconga.\x * \xo 50:40 \xt Gén. 19.24–25\x* Chaymi Babilonia nasyuncho yapayga manana pipis tiyangapänachu; ni pachacuyllapis manami pachaconganachu.\x * \xo 50:40 \xt Isa. 13.20–22\x* Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 41 «Caru norte caj-lächo caycaj partipitami juc nasyun runacuna shamunanpaj camaricurcaycan. \q1 Paycunaga fiyupa munayniyojmi. \q1 Paycunamanga aypalla raycunami guellicushapis caycan. \q1 \v 42 Paycunaga sablincunawan, lëchancunawanmi carcaycan. \q1 Paycunaga fiyu runacunami. Manami pitapis cuyapanchu. \q1 Pillyashpanpis gaparpan lamar yacu pullchajyar gaparajnörämi. \q1 Cawallun muntashallami aywanpis. \q1 Babiloniacunawan pillyananpäga \q1 camaricushallanami carcaycan. \q1 \v 43 Cay willapata mayaycur Babiloniapa raynenga \q1 manchariyllawan chiyacashami ricacusha. \q1 Yarpachacuyllawan llaquicuyllawan cuerpuncunapis nanaycan, \q1 gueshyaj warmita nanay charejnörämi.\x * \xo 50:43 \xt Jer. 6.22–23\x* \p \v 44 «Jordán mayu cantun shatapita liyun llojshir alli guewa caycashancho animalcuna caycajman aywajnömi nogaga illajpita shamushäpaj. Chaura Babiloniacunaga manchacamashpan gueshpir aywaconga. Nircurna camacächishaj acrashä runa paycunapa mandajnin cananpaj. ¿Piraj nogamanga tincunman? ¿Piraj nogawan churacanman? ¿Pï michicojraj nogata ichipämanman? \v 45 Babiloniacunapaj noga munayniyoj imano yarpashätapis wiyay-llapa. Babilonia nasyuncho tiyajcuna imano cananpaj yarpaycashätapis wiyay. Chaycho tiyajcunataga tacshannincunatapis apacongami. Nasyun intërutami pasaypa ushacashata cachayconga. \v 46 Babilonia chayno ushacaptenga intëru nasyun runacunami manchariywan sicsicyanga. ‹Washaycamay› nir gaparashanpis intëru nasyuncunamanmi wiyacangapaj.»\x * \xo 50:46 \xt Jer. 49.18–21\x* \c 51 \s1 Babilonia illgächisha cananpaj rimashan \p \v 1 \nd Tayta Dios\nd* nin: \b \q1 «Ima-aycatapis illgächej löcu wayratami \q1 wayrächimushaj Babilonia runacunaman. \q1 \v 2 Disigrasya chayaptin, \q1 chay nasyunmanga wacpita-caypitami pillyaj yayconga. \q1 Camacächishaj Babiloniataga contran fiyu runacuna \q1 rïguta wayrajnöpis rurarinanpaj. \q1 Chaura chay nasyunchöga ni juc runapis manami tiyangapänachu. \q1 \v 3 Babilonia mösucunataga ama cuyapaychu. \q1 Suldäruncunata ushajpaj illgächiy. \q1 Chaynöpami lëchawan illapayta yachaj Babiloniacunapaga camaricunanpäpis timpu mana canganachu. \q1 Chapänanpaj chalëcucunata jaticunanpäpis timpun manana canganachu. \q1 \v 4 Babilonia nasyunchöga \q1 llapan siudäcunapa cällincunachömi wañusha runa mashtarpäconga. \q1 \v 5 Chaynöga canga Israelcunatawan Judá runacunata \q1 Noga, munayniyoj \nd Tayta Dios\nd*, mana gongaycusha captëmi. \q1 Nasyunnincho pasaypa juchata rurasha captinpis \q1 Noga, Santo \nd Tayta Diosnenga\nd* manami gongaycushcächu. \b \q1 \v 6 «¡Babiloniapitaga aywacuy! \q1 ¡Cawayta munaj cäga gueshpicuy! \q1 ¡Babilonia runacunapa juchanpitaga llapayqui ama wañuychu! \q1 Paycunata ayñita cutichinä junaj chayamushanami. \q1 Chaymi juchanman-tupu castigashaj.\x * \xo 51:6 \xt Isa. 48.20; Jer. 50.8; 51.45; Apoc. 18.4\x* \q1 \v 7 Babiloniaga maquëcho caran gori cöpata aptaraycashänömi. \q1 Chay cöpawanmi llapan nasyuncho tiyajcunata upuchirä. \q1 Nasyuncunacho tiyaj runacunaga chay cöpapita bïnuta upucurcurmi löcutaran.\x * \xo 51:7 \xt Apoc. 17.2–4; 18.3\x* \q1 \v 8 Ichanga illajpitami Babilonia tunisha ushacajpaj.\x * \xo 51:8 \xt Apoc. 18.2\x* \q1 ¡Paypaj llapaniqui wagay! \q1 Jampicunawan jampiy. \q1 Capaschari allchacanmanpis. \q1 \v 9 Chaura waquin nasyun runacunaga Babiloniata jampiyta camasha. \q1 Ichanga manami allchacashanachu. \q1 Chaymi nin: ‹¡Cachaycäriyna! Llapanchi aywacushun nasyunninchïman-camana. \q1 Paycunapa juchanga syëlucamami chayasha.\x * \xo 51:9 \xt Apoc. 18.5\x* \q1 Chaymi paycunaga fiyupa castigasha canga› nir. \q1 \v 10 Israelcunana nin: ‹\nd Tayta Diosga\nd* alli goyänanchïpänami camacächisha. \q1 Sionmanna llapanchi aywashun \nd Tayta Diosninchi\nd* \q1 imano rurashantapis willacunanchïpaj› nir. \b \q1 \v 11 «Media jutiyoj nasyunpa raynincuna, lëchayquicunata afilay. \q1 Chapacunayquipaj caj escüduyquicunatapis camaricuy. \q1 Nogaga Babiloniata illgächiytami munä. \q1 Paycunaga Templötami pasaypa illgächiran. \q1 Chaypitami ayñita cutichishaj. \q1 \v 12 ¡Babiloniapa curralninta juchuchej yaycunanpaj sëñata ruray! \q1 ¡Suldärucunatapis sumaj camacächiy! \q1 ¡Ricchacojcunata churay! \q1 ¡Wañuchinayquipaj pacacuy-llapa! \q1 Noga imano ruranäpäpis yarpashätaga \q1 Babiloniacho tiyajcunapaj camacächishcänami. \q1 \v 13 Babilonia nasyun runacuna, gamcunaga carcaycashcanqui jatun mayucunapa lädunchömi.\x * \xo 51:13 \xt Apoc. 17.1\x* \q1 Llapanniquipis gampaga fiyupa aypallami casha. \q1 ¡Cananga chayamushanami ushacänayquipaj öra! \q1 ¡Manami canquipänachu! \q1 \v 14 ¡Nogami chiquishojcunataga gaycamushaj aypalla chüpacacunata-jina. \q1 Chauraga paycunanami gamcunata binsiycushushpayqui cushicuypita gaparpanga! \qr Noga munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në.» \s1 Tayta Diosta alabar cantashan \r (Jer. 10.12–16) \q1 \v 15 Tayta Diosmi munayninwan cay pachata camasha. \q1 Fiyupa yachaj cayninwan cay munduta tacyachisha. \q1 Yarpaysapa cayninwan syëlutapis camacächisha. \q1 \v 16 Räyuno busninwanmi syëlucho caycaj yacuta gaparächin. \q1 Pucutaytapis pampapita jatarachin. \q1 Tamyaycashan örami illguytapis achicyächin. \q1 Wayratapis wichgarächishanpitami gargaramun.\x * \xo 51:16 \xt Sal. 135.7\x* \q1 \v 17 Runacunaga llapanpis upami, imatapis mana tantiyajmi. \q1 Ïduluncunaga ruraj runacunatapis pengacachinmi. \q1 Rurashan ïdulucunaga mana rasun cajmi, mana cawajmi. \q1 \v 18 Chay mana bälej ïdulucunaga manacajllami. \q1 Chaycunataga Tayta Diosmi castïgu junaj illgächenga. \q1 \v 19 \nd Tayta Diosninchïmi\nd* ichanga rasunpa Dios. \q1 Paymi ima-ayca caycajtapis ruraran. \q1 Israelcunataga paymi acrasha quiquinpa cananpaj. \q1 Paypaga jutinpis «Munayniyoj Tayta Diosmi». \s1 Babilonia Tayta Diospa magacunan cashan \p \v 20 Mastapis Tayta Dios niran: \b \q1 «¡Babilonia, gamga canqui pï-maytapis tacacuna cumbämi,\x * \xo 51:20 \xt Jer. 50.23\x* \q1 guërracho pillyacuna armämi! \q1 Gamwanmi nasyuncunata ushashcä. \q1 Raycuna mandashantapis illgächishcä. \q1 \v 21 Gamwanmi ushacächë cawallucunatapis, muntasha purej runacunatapis. \q1 Gamwanmi ushacächë carrëtacunacho aywarcaycaj runacunatapis carrëtantinta. \q1 \v 22 Gamwanmi wañuchichë llapan runacunata. \q1 Wañuchichë ollguta, warmita, auquinta, mösuta, wamrata, jipashcunatapis. \q1 \v 23 Gamwanmi wañuchichë uyshayojcunata uyshantinta, arojcunata yuntantinta. \q1 Gamwanmi wañuchichë gobernadorcunatapis llapan yanapajnintinta. \s1 Babiloniata castigananpaj rimashan \p \v 24 «Chaypis Judá runacuna, gamcuna ricaycaptiquimi Babilonia runacunataga ayñita cutichishaj imanöpis Sionta rurashanno. Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 25 «Babilonia, illgächicoj jircanömi caycanqui. \q1 Chaynöga caycanqui llapan runacunata chacracunata illgächishpayquimi. \q1 Cananga gampa contrayquimi caycä. \q1 Quiquiquitanami castigashayqui. \q1 Castigashpämi cuchpärimushayqui. \q1 Nircur ticrachishayqui pasaypa rupasha jircaman. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 26 Gamcho gotuy-gotuy caycaj rumicunataga \q1 manami pipis apangapächu wasincunata pergananpaj. \q1 Imaycamapis chunyajllami cacunquipaj. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \b \q1 \v 27 «¡Nasyuncunacho bandëracunata awiy Babiloniaman pillyaj yaycunanpaj! \q1 ¡Trompëtata tucashpayqui nasyuncunacho tiyajcunata ushajpaj camaricachiy! \q1 ¡Babiloniaman pillyaj aywananpaj shacyächiy \q1 Araratcho, Minicho, Askenazcho caycaj raycunata! \q1 ¡Pillyacho mandananpaj juc capitanta churay! \q1 Muntädu aywaycajcunata gaycuy aypalla chüpacacuna aywaycajtanöraj. \q1 \v 28 Nasyuncunata camaricachiy magaj yaycunanpaj. \q1 Chayno Media jutiyoj nasyuncho caj raycunatapis camaricachiy \q1 llapan mandäshejnincunatawan waquin pöcu mandajnintinta. \q1 Chayno maquincho caycaj runacunatapis llapanta camaricachiy.» \b \q1 \v 29 \nd Tayta Dios\nd* imanöpis rurananpaj nishanno llapanta camacächiptin \q1 cay pachapis sicsicyashpan chucchuytami gallaycun. \q1 Babiloniatanami fiyupa manchariypaj chunyajman ticrarachenga. \q1 \v 30 Babilonia suldärucunaga mananami pillyayta munannachu. \q1 Pacacunallanchönami pacarpaycan. \q1 Callpanpis mananami cannachu. \q1 Warminönami carcaycan. \q1 Siudänincunamanpis contrancunami juntajpaj yagacaycärisha. \q1 Nircur wasincunatapis rupaycärachisha. \q1 \v 31 Jucpis-jucpis gatinayllanpa willacojcuna Babiloniapa rayninman aywan \q1 llapan siudänincunata juccunana charicarcärishanta willananpaj. \q1 \v 32 Runa päsacunan mayu bäducunachöpis contrancunaga juntashami carcaycan. \q1 Pacacunanpaj caj shogush juntasha cajcunatapis cañapaycärishami. \q1 Chaura suldärucunapis fiyupami mancharircaycan. \p \v 33 Israelcunapa munayniyoj \nd Tayta Diosninmi\nd* nin: \q1 «Babiloniaga caycan rïguta ërar cawallu lluchcanan ëranömi. \q1 Paycunapäga cosëchan chayaycämunnami.» \p \v 34 Jerusalenga nin: \q1 «Babiloniapa raynin Nabucodonosorga rachir-usharcur micucarcamasha. \q1 Micuyniynaj lätutanömi cachaycamasha. \q1 Ultacarcamasha lamarcho tiyaj manchariypaj jatuncaray waräcuynömi. \q1 Nogacho cajta payga sacsasha munashan cajllatami, waquintana jitarisha. \q1 \v 35 ¡Cananga quiquin Babiloniapis quëdachun mana allita nogata ruramashanno! \q1 ¡Nogacho tiyajcunata wañuchishanno quiquincunatapis wañuchichun!» \p \v 36 Chaymi \nd Tayta Dios\nd* nin: \q1 «Nogami alli arriglashayqui. \q1 Chaymi contrayquicunataga ayñita cutichishaj. \q1 Babiloniacho caj mayucunatawan pashtaj yacuncunatapis ushajpämi chaquirachishaj. \q1 \v 37 Quëdangapaj pasaypa juchusha. \q1 Chaychöga tiyanga jirca allgucunallana. \q1 Pï runapis manami tiyanganachu. \q1 Chaura juc-lä nasyun runacunaga almirashpanmi mancharenga. \q1 \v 38 Babiloniacunaga liyuncuna gaparpajnömi gaparpanga. \q1 Liyun-mallwacunanörämi aullarcaycanga. \q1 \v 39 Fiyupa acaycho caycashan örami \q1 Noga upuchishaj fiyupa machächicojta. \q1 Chaura machacäcongapaj. \q1 Machacäcurnaga manami musyangapänachu imano carcaycashantapis. \q1 Chaymi paycunaga puñucäcongapaj imaycamapis manana ricchamoj. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 40 Nircurnami uyshata, carnicunata, chïbucunatapis camalman apashanno \q1 wañuchej apashaj. \s1 Babiloniata binsinanpaj rimashan \q1 \v 41 «Llapan nasyunpita mas rejsisha munayniyoj Babiloniata imanöshi contrancuna charisha. \q1 Chayno caycajta ricaycur juc-lä nasyun runacunaga fiyupa almirashpan mancharin. \q1 \v 42 Contrancunaga Babiloniaman shamusha lamar yacu llojshicaramojnömi. \q1 Wayrawan ruyrucarcur-ruyrucarcur shamoj yacu ushajpaj chapacurcojnömi juntacaycärisha. \q1 \v 43 Siudänincunapis ricacusha manchariypaj chunyajmi, chaqui jircami, \q1 pipis mana tiyanan, pipis mana purinan. \b \q1 \v 44 «Babiloniapa diosnin Belta castigashämi. \q1 Llapan micushancunatapis gumitachimushämi. \q1 Chaura maygan nasyunpis mananami masga payman aywangapänachu. \q1 ¡Ni Babiloniapa pergancunapis ichiraycäga manami quëdangachu! \q1 \v 45 Acrashä runacuna chaypita llojshicuy. \q1 Cawayta munaj cäga cada-ünuyqui gueshpicuy, \q1 fiyupa rabyar nina ratarejno usharinäpaj caycajpita.\x * \xo 51:45 \xt Isa. 48.20; Jer. 50.8\x* \q1 \v 46 Ama manchariychu ni llaquicuypischu intëru nasyunpa willapa captin. \q1 Cada watami willapaga jucno-jucno canga. \q1 Chay willapaga canga wañuchinacuypaj, \q1 juc siudäpa mandajninwan juc siudäpa mandajnincuna pillyananpaj. \q1 \v 47 Chaynömi chayamongapaj Babiloniacho caycaj ïdulucunata \q1 ushajpaj illgächinäpaj caycaj junaj. \q1 Chayrämi nasyun intëru pengaycho ricaconga. \q1 Wañushacunapis llapan siudänincunachömi mashtarpanga. \q1 \v 48 Babilonia nasyunta illgächinanpaj norte caj-läpita shamuptin \q1 syëluwan allpapis, llapan ima-aycapis cushicongami.\x * \xo 51:48 \xt Apoc. 18.20\x* \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \q1 \v 49 Israelcunata wañuchishanpita, \q1 chayno waquin nasyun runacunatapis wañuchishanpitami \q1 Babiloniacho tiyarcaycajcunaga ushacanga.\x * \xo 51:49 \xt Apoc. 18.24\x* \s1 Babiloniacho tiyaycaj Judá runacunaman willacachishan \q1 \v 50 «Wañuchinacuypita gueshpir aywacoj cajcunaga \q1 mana ichiypa gueshpir aywacuy. \q1 May carucho caycashpayquipis noga \nd Tayta Diosniquita\nd* yarpämay. \q1 Jerusalentapis ama gongaycuychu. \q1 \v 51 Gamcunaga niycanqui: \q1 ‹Gayapämaptinchïmi fiyupa pengacunchi. \q1 \nd Tayta Diospa\nd* rispitädu Templunman \q1 juc-lä runacuna yaycushanpitami \q1 pengacuywan cäranchïcunatapis chapacusha caycanchi.› \q1 \v 52 Juc junajmi ichanga Babiloniacho caycaj ïdulucunata illgächishaj. \q1 Chaura malubracusha caycajcunaga nasyun intërucho nanaywan gaparpangapaj. \q1 \v 53 Babilonia runacuna syëlucama wichaptinpis \q1 chapacuna pergacunata altuta pergacurcuptinpis \q1 Nogaga contrancunata cachashämi yaycuycur ushajpaj illgächinanpaj. \qr Noga \nd Tayta Diosmi\nd* chayno në. \s1 Babilonia illgächisha cananpaj rimashan \q1 \v 54 «Babiloniaga ushacajmi-aywan. \q1 Chaymi Babiloniapita-pacha wiyacaycämun nanaywan gaparpashan. \q1 \v 55 Babiloniacho tiyaj runacunataga \q1 Noga Tayta Diosmi ushajpaj illgaycächë. \q1 Llapan gaparpaycajtapis ushajpämi illgaycächë. \q1 Gochapita wayrawan yacu shamoj gaparajnörämi \q1 contrancunaga fiyupa gaparpashpan paycunaman yagacaycärin. \q1 \v 56 Babiloniata illgächej aywaycämunnami. \q1 Pillyaj suldäruncunatami prësu charenga. \q1 Pillyananpaj caycaj lëchancunatapis ushajpämi paquirgärenga. \q1 Noga \nd Tayta Diosga\nd* cada-ünuntami imanöpis rurashanman-tupu cutichishaj. \q1 \v 57 Babiloniacunapa mandajnincunata, \q1 musyacojnincunata, siudäpa mandajnincunata, \q1 waquin mandajcunata, suldäruncunatapis rabyasha aptaraycashä cöpawanmi machächishaj. \q1 Chayno machashallami puñucäconga. \q1 Puñuycorga imaypis manami ricchanganachu.» \p \v 58 Munayniyoj \nd Tayta Diosmi\nd* nin: \q1 «Babilonia siudäpa intëru cantunpa anchu pergan caycajtapis \q1 ushajpämi juchurachenga. \q1 Jatun puncuncunatapis llapantami ruparachenga. \q1 Llapan nasyun runacuna arur ñacashanpis yangallami canga. \q1 Chay-jina uticar arushantapis ninami rupar ushacurconga.» \s1 Jeremías isquirbishanta Babiloniaman apashan \p \v 59 Sedequías Judäpa raynin chuscu watana caycaptin profëta Jeremiasga apachicuran Neriaspa wamran Seraiasta. Seraías caran Maasiaspa willcan. Ray Sedequías Babiloniaman aywaptin Seraiasga aywäshiran ray pachacuptin llapanta camaripänanpaj. \v 60 Babilonia nasyunta castïgu imano chayananpaj cashantapis Jeremiasga juc rölluman isquirbiran. Chay isquirbishanga caycaran Babiloniapaj imanömi caycho isquirbiraycan, chayno. \v 61 Jeremiasga Seraiasta niran: «Babiloniaman chayaycushpayqui cay apaycächishä rölluta liguiytaga ama gonganquichu. \v 62 Liguircur ninqui: ‹\nd Tayta Dios\nd* gammi nishcanqui cay partita illgächinayquipaj. Chaura manana tiyanganachu runa ni animalpis. Cay pachaga imaycamapis chunyajnami canga› nir. \v 63 Nircur cay liguishayqui röllutaga rumiman watarcur Éufrates mayuman jitarpunqui. \v 64 Jitarpur ninqui: ‹Cay jitarpushä röllu tallpucajnömi Babiloniapis illganga. Nircur Tayta Dios castigananpaj caycashanpitaga manami yapay imaypis cashanmanno cutenganachu› nir.»\x * \xo 51:64 \xt Apoc. 18.21\x* \p Caycamallami caycan Jeremías rimashancunaga. \c 52 \s1 Sedequías ray cashan \r (2Rey. 24.18–20; 2Crón. 36.11–16) \p \v 1 Ray cayta gallaycushan öra Sedequiasga ishcay chunca juc (21) watayoj caycaran. Jerusalencho ray caran chunca juc (11) wata. Mamanpa jutin caran Hamutal. Payga caran Libna runa Jeremiaspa wamran. \v 2 Sedequiasga \nd Tayta Diosta\nd* mana wiyacur mana allita ruraran. Llapan rurashancuna caran Joacim rurashanno. \v 3 Chaypitami \nd Tayta Diosga\nd* fiyupa rabyaran Jerusalenpäwan Judá runacunapaj. Ñaupanpitapis juc-lämanna jitariran. \s1 Jerusalenta illgächishan \r (2Rey. 24.20–25.7; Jer. 39.1–7) \p Chaypitana Sedequiasga Babiloniapa rayninpa contran jatariran. \v 4 Sedequías isgun wata isgun quilla chunca junajninna ray caycaptin ray Nabucodonosorga llapan suldäruncunawan Jerusalenman aywar chayaran.\x * \xo 52:4 \xt Eze. 24.2\x* Jerusalenpa chimpanman pachacuran. Intëru curral wajtanpa allpata goturan siudä ruriman yaycunanpaj. \v 5 Siudäta curalarpaycaran Sedequías chunca juc (11) wata ray canancama. \v 6 Chay watacho chuscu quillaman isgun junaj gallarcojcho siudächo fiyupana yargay caran. Runacuna micunanpaj imapis mana carannachu. \v 7 Chaura runacunaga siudäpa curralninta uchcuriycäriran.\x * \xo 52:7 \xt Eze. 33.21\x* Babilonia suldärucuna täparcaycaptinpis raywan siudächo carcaycaj suldärucunaga chacaypa gueshpir aywacuran. Ishcay perga caycashan chaupinpa llojshiran. Raypa wertanman näni aywajpa gueshpir aywacuran Jordán guechwaman näni aywarajpa. \v 8 Babilonia suldärucunaga Sedequiasta gatir aywar Jericó pampacho tariparan. Chaura Sedequiaspa suldäruncunaga japallantana cachaycur mashtaypa-mashtar gueshpir aywacuran. \v 9 Babilonia suldärucunaga rayta prësu charircur Babiloniapa rayninman aparan. Nabucodonosornami caycaran Hamat parti Ribla marcacho. Chaura rayga Sedequiasta imano rurananpäpis niran. \v 10 Quiquin Sedequías ricaycaptin wamrancunata y Judächo caj rispitädu runacunatapis cuchuypa wañuchichiran. \v 11 Quiquin Sedequiaspatana ñawinta jorgachiran. Nircur cadinawan watarcachir Babiloniaman prësu apachiran.\x * \xo 52:11 \xt Eze. 12.8–13; 17.18–20\x* Chaychönami wañunancama prësu caran. \s1 Templuta juchuchishan \r (2Rey. 25.8–17; 2Crón. 36.17–21; Jer. 39.8–10) \p \v 12 Babiloniapa raynin Nabucodonosor chunca isgun (19) wata pichga quillanman aywajcho chunca junajninna ray caycaptin Jerusalenman chayaran Nabuzaradán. Payga caran raypa mas mandaj suldärun, chayno palasyucho caj suldärucunapapis mandajnin. \v 13 Chayaycur rupaycachiran Templuta, palasyuta,\x * \xo 52:13 \xt 1Rey. 9.8\x* siudächo caycaj wasicunata, mas rispitädu runacunapa wasincunatapis. \v 14 Yan'gaycaj Babilonia suldärucunaga Jerusalenpa curralnincunata ushajpaj juchurgärachiran. \v 15 Nircur Nabuzaradanga Babiloniaman prësu aparan Jerusalencho quëdajcunata, Babiloniapa rayninman guellicojcunatapis, ima rurayta yachajcunatapis. \v 16 Jinanchöga cachaycuran pobrinnincunallatana chacracunata aruycänanpaj, übascunata uryaycänanpaj.\x * \xo 52:16 \xt Eze. 12.14–16; 17.21\x* \p \v 17 Babilonia suldärucunaga Templucho runsipita caycajcunata ushajpaj paquir usharan: pilancucunata, imatapis jamachinanpaj caycajcunata, yacu churacuna jatuncaray paylata. Nircorga llapan runsita Babiloniaman apacuran. \v 18 Chayno apacuran uchpa jorgucunata, pälacunata, achquipa llipta jorgunan tacsha alicäticunata, tasuncunata, wishllacunata, ima-aycapis Templucho caycajcunataga ushajpaj. \v 19 Mandaj comandantiga apacuran goripitawan guellaypita imapis cajcunata: Insinsu rupachicunata, pucucunata, cöpacunata, mancacunata, candilërucunata, tasuncunata. \v 20 Ishcay pilancu ichirajta, jatuncaray yacu churacuna paylata, runsipita chunca ishcay (12) tuncaraj törucunata, imatapis Templucho jamachinanpaj ray Salomón runsipita rurachishancunata apacushanga aypallami caran. Pësaytapis manami atiparanchu. \v 21 Pilancucunaga cada-ünun caran pusaj metru largu, racuyninna intërun tumarëga pichga metru medyanno. Chay pilancucunapa chaupenga uchcumi caran. Chay pilancupa ractaynin caran ganchis sentïmetru. \v 22 Puntancho rinrinta-niraj rurasha cuyayllapaj caycaran runsipita. Ishcay metrupita masmi caran. Jananpana intëru cantunpa tumarej caycaran runsipita mälla-niraj awasha. Mällapita warcuränanpäna runsipita früta-nirajcunata rurarcur churapasha caran. Ishcan pilancu caran chay-nirajlla. \v 23 Rinrincho caycaj rïjasnincunacho warcurpaycaran cada-ünunpacho pachac (100) granada-nirajcuna. Alayri ricacajna caycaran isgun chunca sojta (96) granada-nirajcuna.\x * \xo 52:23 \xt 1Rey. 7.15–47\x* \s1 Judá runacunata prësu apashan \r (2Rey. 25.18–21) \p \v 24 Comandantiga prësu chariran mandaj cüra Seraiasta, guepanman cüra Sofoniasta, Templu puncuta täpajcunatapis quimsajta. \v 25 Chariran röpa-röpa suldärucunapa mandajninta, raypa sirbejnin runacunata ganchista, surtiyädu charej mandaj suldäruta, mas rispitädu runacunatapis sojta chuncata (60). \v 26 Nabuzaradanga chaycunata prësu aparan Babiloniapa raynin Hamat parti Ribla marcacho caycashanman. \v 27 Chaychöna Babiloniapa raynenga chayachishan runacunata wañuchichiran. \p Chaynömi Judá runacunataga nasyunninpita juc-läman prësu aparan. \v 28 Nabucodonosor prësu apachishan runacunaga caran caynömi: Ganchis watana ray caycashancho Judá runacunata prësu aparan quimsa waranga ishcay chunca quimsan (3,023) runacunata. \v 29 Chunca pusajnin (18) watana ray caycashancho Jerusalenpita prësu apachiran pusaj pachac quimsa chunca ishcaynin (832) runacunata. \v 30 Ishcay chunca quimsan (23) watana ray caycaptin Nabuzaradán prësu aparan ganchis pachac chuscu chunca pichgan (745) Judá runacunata. Chaura llapanga juc-läman prësu apashan caran chuscu waranga sojta pachacnin (4,600) runacuna. \s1 Babiloniacho carsilpita Joaquinta jorgushan \r (2Rey. 25.27–30) \p \v 31 Judäpa raynin Joaquín jutiyojta Babiloniaman prësu apashan quimsa chunca ganchis (37) watatana ushaycaptin chunca ishcay (12) quilla ishcay chunca ganchis (27) junajnincho Babiloniacho ray cayta gallaycuran Evil-merodac jutiyojna. Payga Joaquinta cuyaparan. Chaymi carsilpita jorgachiran. \v 32 Joaquintaga alli ricashpan Babiloniacho paywan caycaj raycunapa mandajnin cananpaj churaran. \v 33 Chaura Joaquinga carsilcho jatirashan röpanta rucacuran. Cawashancamaga raywan iwalna micuran. \v 34 Joaquintaga cawashancama Babiloniapa rayninmi listucho uywaran.