\id JAS - Quechua Huallaga Huánuco Bible -Peru 2010 (DBL -2013) \h SANTIAGO \toc1 Santiago \toc2 Santiago \toc3 Stg. \mt1 Santiago \ili ¿Imanöpataj runacuna musyanga Jesucristuman yäracushanchïta? \ili ¿Maygantaj mas alli caycan: Tayta Dios munashanno caway imano cashantapis musyaychu u Tayta Dios munashanno cawaychu? \im \bd ¿Pitaj isquirbiran?\bd* Jesuspa wauguin Santiagumi isquirbiran (Gál. 1.19). Jerusalencho caycaj inlisyacho payga achca watami mayur ermänu caran (Hech. 15; Gál. 2.1–13). \im \bd ¿Picunapätaj isquirbiran?\bd* Santiago isquirbiran Jesucristuman riguej Israel runacuna Israelpita mas juc-läpa mashtacasha caycajcunamanmi. \im \bd ¿Imaytaj isquirbiran?\bd* Manami musyacanchu fïjuga imay isquirbishanpis. Jesucristuman yäracushanpitami Santiagutaga wañuchiran wata 62 d.C. Chaymi waquin runacuna yarpan cay libruta wata 51 d.C. wichan isquirbishanta. \im \bd ¿Imataj caycan cay librucho?\bd* Santiago manami rimacunchu llutan yachachicojcunapita. Mas pay rimaycan ermänucuna imanöpis cawananpämi. Pay yachaycächin Tayta Dios munashanno imano cawananchïpäpis. \ip Santiago musyanmi ermänucuna Jesucristuman yäracur ñacarcaycashanta. Chaymi niycan allipäpis u mana allipäpis chay ñacaycuna cashanta (1.2–18). Nircur niycan Diosman yäracushallanchïcho mana usharänanpaj. Chaypa ruquinga rurananchi Tayta Dios munashantapis. Chaymi willaycämanchi Abraham Tayta Diosman yäracur imata rurashantapis (1.19–2.26). \ip Shiminchëga imamanpis chayachimashwanmi. Chaymi ermänucunata niycan shiminta duminananpaj (3.1–12). Chaynöpis niycan guërracunaga chiquicuypita gallarishanta. Chaymi niycan Tayta Diosllata cuyananpaj, umildilla cananpaj (4.1–10). Rïcucunatana niycan riquësacunata mana shuntananpaj, piyunnincunata pägananpaj caj guellaytapis mana quëdachicunanpaj (5.1–6). \ip Chaypitana niycan mana jurananpaj (5.12) y gueshyajcunapaj Tayta Diosta mañacunanpaj (5.13–18). Ushananchöna niycan guepaman cutej ermänucunata cutichinanpaj (5.19–20). \c 1 \s1 Carta gallaycunan \p \v 1 Chunca ishcay Israel trïbu runacunano may-chaychöpis mashtacasha caycaj ermänucuna: \p Noga Santiago,\x * \xo 1:1 \xt Mat. 13.55; Mar. 6.3; Hech. 15.13; Gál. 1.19\x* Tayta Diosninchïpa y Taytanchi Jesucristupa sirbejninmi gamcunata saludamö.\x * \xo 1:1 \xt 1Ped. 1.1\x* \s1 Tayta Diosman yäracur yachaj cananchïpaj cashan \p \v 2 Ermänucuna, ima ñacayman chayarpis ama llaquicuychu; chaypa ruquenga cushisha goyay-llapa. \v 3 Ñacaycunata päsar-rämi yachacunchi llapan shongunchïwan masta Tayta Diosman yäracuyta. \v 4 Ima päsamashapis mana yamacaypa yäracorga Tayta Dios munashannömi goyäshunpaj. \p \v 5 Tayta Diosninchi munashanno goyänayquipaj cashayquita mana tantiyarga mañacuy tantiyachishunayquipaj. Mañacuptiquega yanapäshunquipämi. Mañacoj cajtaga mana pengacachiypami yanapan.\x * \xo 1:5 \xt 1Rey. 3.7–12; Prov. 1–9; Stg. 3.13–17\x* \v 6 Ichanga llapan shonguyquipa mañacuy. Mañacushayqui öra ama yarpaychu «¿Mañacushäta chasquimangachuraj u manachuraj?» nir. Ishcayta yarpaycar mañacorga caycanqui gochacho yacuta cuyuchir wac-läman cay-läman wayra pullchajyächishannömi.\x * \xo 1:6 \xt Mat. 7.7–11; Juan 16.23–24\x* \v 7 Chay-niraj runaga Tayta Diospita imatapis chasquiyta ama yarparächunchu. \v 8 Ishcay yarpay runaga imata yarparpis imata munarpis juc junäga jucta y warannenga juctana yarpaycan. \s1 Pobricunapaj y rïcucunapaj rimashan \p \v 9 Pobri caj ermänuga pobri cashanpita ama pengacuchunchu. Tayta Dios alli ricashushayquipita cushicuy.\x * \xo 1:9 \xt Jer. 9.24\x* \v 10 Rïcu caj ermänupis ushapacayman chayar ama pengacuchunchu. Rïcu cayga wayta shicwacushanno päsajllami. \v 11 Fiyupa shanaywan guewa chaquiptin waytanpis cuyayllapaj caycashanpita shicwacunmi.\x * \xo 1:11 \xt Isa. 40.6–7\x* Chaynömi rïcucunapis mas rïcu cayta ashiycashallancho ushacanga. \s1 Tayta Dios yanapämaptinchi alli llojshinanchïpaj cashan \p \v 12 Cushishami goyanga ima chayamuptinpis Tayta Diosman sïguir yäracojcunaga. Sïguir yäracuptenga Tayta Diosninchïmi aunishannölla premyuta gonga. Llapan cuyajcunallatami chay mana ushacaj caway premyutaga gonga. \v 13 Jucha rurayta yarparga ama ninquichu «Tayta Diosmi yarpaycächiman.» Tayta Diosga manami jucha rurayta yarpanchu. Pitapis manami jucha rurayta yarpächinchu. \v 14 Chaypa ruquenga quiquinchïpa shongunchichömi yarpanchi ima jucha ruraypäpis. \v 15 Shongunchi llutan yarpashancunata rurarga jucha ruraymanmi chayanchi. Chauraga mananami Tayta Diospa ñaupanman chayashunpänachu. Chaypa ruquenga wañuyllatanami tarishunpaj. \p \v 16 Ermänucuna, llutantaga ama yarpaychu. \v 17 Tayta Diosninchëga llapantapis alli cajcunallatami gomanchi. Llapan nistashanchïcunaga janaj pachapitami shamun. Paymi syëlucho caycajcunata llapanta camasha. Syëlucho caycajcuna rucacaptinpis payga manami rucacanchu.\x * \xo 1:17 \xt Núm. 23.19; Mal. 3.6\x* \v 18 Tayta Diosga quiquin munashpanmi wamrachacamashcanchi. Alli Willacuyninta wiyacushanchïpitami mushoj cawayta tarichimashcanchi. Chaymi rimir cosëchacho raquishan micuyno cuyay caycanchi.\x * \xo 1:18 \xt 1Ped. 1.23\x* \s1 Jesucristupa willacuyninta wiyacunanchïpaj cashan \p \v 19 Cuyashä ermänucuna sumaj yarpachacuy: Yachaj-tucur alläpa parlayga manami allichu. Waquinpis parlananpaj upälla cacunqui. Mana yarpachacuypa llutancunata parlanayquipa ruquenga sumajraj yarpachacuy imata parlanayquipäpis. Llutallapis ama rabyacuychu. \v 20 Rabyarga Dios munashanta manami ruranchu. \v 21 Chaymi mana alli ruraycunataga cachaycuyna. Chaypa ruquenga Tayta Diospa alli willacuyninta sumaj wiyacuy. Chayno wiyacojcunataga Tayta Diosmi salbanga. \p \v 22 Tayta Diosninchïpa willacuynincho nishantaga cumlishun. Willacuynin nishanta mana cumlerga wiyashallanchïwan cuntintacorga quiquillanchïmi engañacuycanchi. \v 23 Pipis Tayta Dios nishanta wiyaycar mana cumlej cäga espëjucho cäranta ricacojnöllami caycan. \v 24 Imano cashantapis ricacurir aywacurnaga manami yarpannachu ima cäranchu caycashantapis. \v 25 Jesucristupa willacuyninta wiyar jucha rurashanchïcunata cacharirmi ichanga espëjucho ricacur cäranchïcho ganrata mayllacojno caycanchi. Chayno goyashaga Tayta Diosninchi imachöpis yanapämäshunmi. \p \v 26 Pipis «Tayta Diosman yäracö» niycar mana upällacorga quiquillanmi engañacuycan. Chauraga yäracushanpis yangallami canga. \v 27 Tayta Diosninchïman rasunpa yäracorga wacchacunata, biyüdacunatapis llaquicuycho caycashan-öra yanapächun. Jucha ruraj runacunanöga ama cachunchu. \c 2 \s1 Pï-maytapis alli ricananpaj yachachishan \p \v 1 Ermänucuna, munayniyoj Tayta Jesucristuman yäracorga pitapis manacajman ama churaychu. \v 2 Capas shuntacasha caycashayquiman alli röpasha y gori surtïjasha rïcu runa chayamun. Guepantana capas pobri runa mauca röpashalla chayamun. \v 3 Capas alli röpasha rïcu runata alli ricar ninqui: «Gamga cayllaman shacamuy. Ñaupa ñaupallacho jamacuy tayta». Chaypita pobri runatana capas ninqui: «Gamga chayllacho ichicuy. Pampallaman jamacuy.» \v 4 Chayno jucninta alli ricar jucnintana mana alli ricarga ¿manachu manacajman churaycanqui? Chayno rurarga mana alli jueznömi carcaycanqui. \p \v 5 Ermänucuna sumaj yarpachacuy: Tayta Diosninchëga pobricunata acrasha llapan shongunpa payman yäracunanpämi, janaj pachacho alli cawayta tarichinanpämi. Chayno yäracur Tayta Diosta cuyajcunaga mana ushacaj alli cawaytami tarenga. \v 6 Chayno caycaptenga ¿imanirtaj pobricunata manacajman churar rïcu runacunata alli ricaycanqui? ¿Manachu rïcu runacunaga munashanta rurachir ñacachishunqui? ¿Manachu magarcur-magarcur autoridäcunamanpis apachishunqui? \v 7 ¿Manachu chay rïcu runacunaga salbamajninchi Jesucristutapis manacajman churan? \p \v 8 Tayta Diosninchïpa mandamintuncho «Runa-masiquita cuyanqui quiquiqui alli cawayta munashayquino» \x * \xo 2:8 \xt Lev. 19.18\x* nishanta cumlerga allitami ruraycanqui. \v 9 Rïcu runacunata alli ricar, pobricunata manacajman churarga juchatami ruraycanqui. Mandamintutaga manacajmanmi churaycanqui. \v 10 Tayta Diosninchïpa llapan mandamintuncunata cumliycashancho jucnayllatapis mana cumlerga llapanta mana cumlejnömi caycanqui. \v 11 Musyanchïmi Tayta Diosninchïpa mandamintuncho «Majayoj caycarga ama jucwan cacunquichu» nishanta,\x * \xo 2:11 \xt Éxo. 20.14; Deut. 5.18\x* «Ama wañuchicunquichu» nishantapis.\x * \xo 2:11 \xt Éxo. 20.13; Deut. 5.17\x* Chaymi majayoj caycar jucwan mana cacurpis runa-masiquita wañucherga Tayta Diospa mandamintunta manacajmanna churaycanqui. \v 12 Chayno caycaptenga sumaj yarpachacunquiman pita imano ricanayquipäpis, imata ruranayquipäpis. Willacuynincho nishannöllami Tayta Diosninchëga fisyu junajcho jusgamäshunpaj. \v 13 Runa-masinchïta mana cuyapaptinchëga Tayta Diosninchïpis mana cuyapaypami castigamäshunpaj. Runa-masinchïta cuyaparmi ichanga Tayta Dios jusganan junaj allicho llojshishun. \s1 Diosman yäracur allita rurananchïpaj tantiyachishan \p \v 14 Ermänucuna, «Tayta Diosmanmi yäracuycä» nirpis Tayta Dios munashanno mana ruraptenga ¿imapätaj chay yäracushan alli canga? Chay yäracushallanwanga manami salbacongachu. \v 15 Mä yarpachacushun. Capas juc ermänu o juc ermäna chayamunman yargaypita u röpan pishiycaj. \v 16 Chayno caycaptin capas ninqui «Tayta Diosninchi yanapaycushunqui sacsaj micunayquipaj. Tayta Diosninchi yanapaycushunqui röpata tarinayquipaj» nir. Chayno nirpis nistashanta mana tarichiptiquega ¿imapätaj chay cushichipallar nishayquipis alli canga? \v 17 «Tayta Diosman yäracö» niycarpis runa-masinchïta mana yanapashaga yäracushanchi imapäpis manami bälinchu. \p \v 18 Ichanga waquinniqui capas ninqui: «Waquenga yäracunllami. Waquenga yanapäcullarmi goyan.» Ichanga noga në: Mana yanaparga ¿imanöpataj musyanqui yäracoj cashayquita? Nogami ichanga musyachishayqui yanapar yäracushäta. \v 19 Gamga ¿jucnaylla Tayta Dios cashanman yäracunquichu? Chauraga allimi. Ichanga dyablucunapis musyanmi Tayta Diosninchi cashanta y castigananpaj cashanpitapis mancharinmi. \p \v 20 Ama upano caychu. Yäracorga allillata ruranquiman. Manchäga ¿imapätaj bälin yäracushayquipis? \v 21 Mä unay awilunchi Abrahampaj yarpäshun. Tayta Diosninchëga Abrahamta alli rican ¿yäracushallanpitachu u yäracushpan wamran Isaacta altarman apashanpitachu?\x * \xo 2:21 \xt Gén. 22.1–14\x* \v 22 Abrahamga yäracushanta musyachimashcanchi Tayta Dios nishanta wiyacur wamranta altarman apashpanmi. Chayno yäracur wiyacuptinmi Tayta Diosninchëga alli ricaran. \v 23 Chaynöpami cumliran Tayta Diosninchïpa palabrancho cayno niycashanpis: «Tayta Diosman yäracuptinmi Abrahamta juchaynajtana chasquiran.»\x * \xo 2:23 \xt Gén. 15.6\x* Chaynöpis Tayta Diosninchïwan Abraham amïgu cashantami niycan.\x * \xo 2:23 \xt 2Crón. 20.7; Isa. 41.8\x* \v 24 Chayno caycaptenga manami yäracushallanpitachu juchaynajtana chasquin, chaypa ruquenga payman yäracur nishancunata wiyacur rurashanpitami. \p \v 25 Mä yarpäshun unay Rahab rurashantapis. Chay warmiga guellaypaj jucwan-jucwan cacuycarpis ricapacoj chayajcunata wasinman pacaycuran. Nircorga Jericó runacuna ashiptin juc-lällapana gueshpichiran. Chayno allita rurashanpitami juchasapa caycaptinpis Tayta Diosninchëga allina ricaran.\x * \xo 2:25 \xt Jos. 2.1–21\x* \p \v 26 Runapa cuerpunpita alman yarguptin wañusha cashannömi alli cajcunata mana rurashaga yäracushanchïpis wañushano yangalla caycan. \c 3 \s1 Llutanta mana parlananchïpaj cashan \p \v 1 Ermänucuna, yachachicoj car llutanta yachachiptiquimi Tayta Diosninchi jusgashunquipaj. Chayno caycaptenga shuntacashayquicho llapayquega ama yachachicojlla caychu. \v 2 Pipis shiminta chapacuyta puyderga jucha ruraycunatapis ichipanmanmi. Ichanga manami pipis canchu allillata parläga. Llapanchïmi imanöllapapis llutanta parlanchi. \p \v 3 Musyashanchïnöpis cawallupa shiminman frënuta amuparcorga munashanchïpami apanchi. \v 4 Jatuncaray büquitapis wayra fiyupa apaptinpis tacsha timunllawan manijan munashanpa aywananpaj. \v 5 Shiminchïpis chaynömi.\x * \xo 3:5 \xt Prov. 18.21\x* Tacshalla caycarpis jatunman chayachimanchi. Shanshapis tacsha caycarmi ratarerga jircata ushan. \v 6 Shiminchïpis shanshanömi caycan. Juchaman chayachimänanchïpäpis munayniyojmi. Quiquinchïtapis usharamashwanmi. Chay ninata noganchïcho ratarachëga caycan dyablumi.\x * \xo 3:6 \xt Prov. 16.27\x* \p \v 7 Runacunaga ima animalcunatapis manshuyächiyta yachanmi: chucaru jirca animalcunata, pärejcunata, culebracunata, lamarcho cajcunatapis. \v 8 Shiminta chapacuytami ichanga pipis mana puydinchu. Runapa shimenga pipis mana chariyta puydishan chucaru animalnömi y benënunömi. \v 9 Chay shimillanchïwanmi Tayta Diosninchïta alabanchi. Y chay shimillanchïwanmi Tayta Diosninchi-niraj caycaptin runa-masinchïtapis ashllinchi.\x * \xo 3:9 \xt Gén. 1.26\x* \v 10 Shimillanchïwanmi allita mana allitapis rimanchi. Ermänucuna, chaynöga ama cashunnachu. \v 11 ¿Juc pucyullapita yargamunmanchuraj pochgoj yacuwan mishquej yacu? \v 12 ¿Ïgus yörapis wayunmanchuraj asëtünasta? ¿Übaspis wayunmanchuraj ïgusta? ¡Manami! Chaynömi juc pucyullapitaga mana yargamunchu mishquej yacuwan pochgoj yacupis. \s1 Tayta Diospa willacuyninta yachacojcuna alli cawashan \p \v 13 Maygayquipis yachaj y tantiyaj carga mana yachaj-tucuyllapa alli goyäcuy. Allicunallata ruraptiquirämi yachaj cashayqui musyacanga. \v 14 Shongullayquicho runa-masiquita chiquipar, nanaparar ichanga ama yarpaychu yachaj cashayquita. Yachaj-tucorga manami rasunpa yachajchu canqui. \v 15 Chayno yarpaytaga manami Tayta Dioschu yarpächin. Chaypa ruquenga caycan shongun yarpashallanmi, dyablu yarpayta goshallanmi. \v 16 Chiquinacullar nanaparänacullar goyarga manami alli goyanchu. Chayno goyarga mana alli rurayllachönami goyan. \v 17 Tayta Diosninchi yachayta goptinmi ichanga Tayta Dios munashanno goyan. Chauraga pï-maywanpis allimi goyan, cuyacunmi, alli shongumi, cuyapäcunmi. Manami ishcay quimsataga yarpanchu, manami janan shongullachu. Allillatami ruran.\x * \xo 3:17 \xt Prov. 1–9; Stg. 1.5\x* \p \v 18 Chayno pï-maywanpis alli goyarga Tayta Dios munashannömi cawan. Chaura waquin runacunapis paywan allimi goyanga. \c 4 \s1 Tayta Diosta mana wiyacojcuna imano cawashanpis \p \v 1 ¿Imanirtaj chiquinacunqui maganacunqui? Chayno carcaycanqui shonguyquicho mana alli yarpay captinmi. \v 2 Munashayquita michäshuptiqui ¿imanirtaj wañuchinacunqui? Munashayquita mana tarirnaga ¿imanirtaj chiquicurcaycanqui pillyaycanqui? Imatapis gamcunaga mana tarinquichu Tayta Diosta mana mañacurmi. \v 3 Mañacurpis mañacurcaycanqui shonguyqui yarpashanno manacajcunallacho ushanayquipämi. Chaymi imatapis mana tarinquichu. \v 4 ¡Diosta mana wiyacoj runacuna!\x * \xo 4:4 \xt Isa. 1.21; Jer. 3.6–10; Ose. 2.2\x* Mana allicunata ruraycarga ¿imanirtaj yarpanqui Tayta Dios munashanno goyaycashayquita?\x * \xo 4:4 \xt Mat. 6.24; Luc. 16.13\x* Mana allicunata rurarga Tayta Diosninchïtami chiquircaycanqui. \v 5 U ¿manachu riguinqui Tayta Diosninchïpa palabrancho Tayta Dios fiyupa cuyamashanchïta\x * \xo 4:5 \xt Éxo. 20.5; Deut. 4.24\x* niycashanta? Payllata mana aduraptinchëga fiyupami rabyan. \v 6 Tayta Diosninchëga fiyupami cuyapämanchi. Chaymi palabranchöpis cayno niycan: \q1 «Tayta Diosninchi manami yanapanchu alli-tucojcunataga. \q1 Umildicunatami ichanga cuyapar yanapan.»\x * \xo 4:6 \xt Prov. 3.34; 1Ped. 5.5\x* \p \v 7 Chayno niycaptenga Tayta Diosninchi munashanno goyay-llapa. Dyablu juchata rurachiyta munashuptiquega ama cäsuychu. Chauraga aywacongami. \v 8 Tayta Diosninchïman ayway-llapa. Chauraga paypis maquinchönami purichishunqui. Juchata rurasha carga arpinticuy. Tayta Diosninchïmanga llapan shonguyquiwanna yäracuy, ama janan shongullaga. \p \v 9 Tayta Diosninchïpa maquincho mana puriycarga ¿imanirtaj cushisha goyarcaycanqui? Cushicunayquipa ruquenga juchayquicunapita llaquicur wagay. \v 10 Ama alli-tucuychu. Chayrämi Tayta Diosninchi alliman churashushpayqui yanapäshunquipaj.\x * \xo 4:10 \xt Mat. 23.12; 1Ped. 5.6\x* \s1 Mana jamurpäcunapaj cashan \p \v 11 Ermänucuna, jucniqui-jucniquipis ama jamurpänacuychu. Jamurpänacorga Tayta Diosninchïpa mandamintun cuyanacunanchïpaj nishanta manacajman churarmi quiquiqui munashayquinölla ruraycanqui. Tayta Diosninchïpa mandamintonga wiyacunanchïpämi; manami jamurpäcunanchïpächu. \p \v 12 Tayta Diosnillanchïmi nimäshun alli u mana alli cashanchïtapis. Payga munayniyojmi salbamänanchïpaj, castïguman gaycamänanchïpäpis. Chayno caycaptenga ¿pitaj gam canqui runa-masiquita jamurpänayquipaj? \s1 Ima päsananpaj cashantapis mana musyashanchi \p \v 13 Waquinniquega capas nircaycanqui: «Waracuna juc-lä marcaman aywashun. Chaycho juc wata goyämushun. Nigusyuta arumushun. Nircur achca guellaywan cutimushun» nir. Chayno nejcuna wiyamay. \v 14 Gamcuna manami musyanquichu waracuna imaman chayanayquitapis.\x * \xo 4:14 \xt Prov. 27.1\x* Runaga ushacajllami. Goshtaynöllami yurircur manapis aycällatana illgacäcun. \v 15 Chaymi ninquiman «Tayta Diosninchi munaptenga cawashunmi. Cayta wactapis arushunmi.» \v 16 Chayno ninayquipa ruquenga gamcuna alli-tucurmi imatapis rimarcaycanqui. Chayno alli-tucushayquega manami allichu. \p \v 17 Chaura ima alli cashantapis musyaycar mana rurarga juchatami ruraycan. \c 5 \s1 Rïcucunata piñacushan \p \v 1 ¡Rïcucuna, wiyacuy! Fisyucho ñacanayquipaj cäga chayaycämunnami. Chaypita llaquicur gaparaypa wagay-llapa. \v 2 Ima-aycata shuntashayquipis ismurmi ushacangapaj. Röpayquicunatapis puyumi ushangapaj. \v 3 Gotucushayqui goriquipis guellayniquipis oxidangami. Fisyu junajchöga goturächishayquimi quiquillayquipaj shuntashayquita musyachengapaj. Chaycunami ninanöpis rupar ushashunquipaj.\x * \xo 5:3 \xt Mat. 6.19\x* \v 4 Piyunniquicunata manapis pägar engañar aruchishcanqui. Paycunami Tayta Diosninchïta wagar mañacurcaycan. Mañacushantaga Tayta Diosninchi wiyashanami.\x * \xo 5:4 \xt Deut. 24.14–15\x* \v 5 Cay pachachöga gustullayquitami, munashallayquitami rurashcanqui. Pishtananpaj werayächisha uywanömi caycanqui. Örayqui chayaycämunnami. \v 6 Alli runacunatami fiyupa ñacachishcanqui. Waquintaga chapacuyta mana yachaptin wañuchishcanqui. \s1 Jesucristuta mana yamacaypa shuyänanchïpaj tantiyachishan \p \v 7 Ermänucuna, gamcuna ichanga ñacarpis Jesucristo cutimunanta mana yamacaypa shuyaray. Chacra arojcunapis micuynin alli wayunanta munar tamyarcunantami shuyan murupacunanpaj. Alli wayushan micuynincunata shuntananpäpis usyarcunanta shuyan. \v 8 Gamcunapis shuyaraytaga ama yamacaychu. Llapan shongunchïwan yäracushun. Tayta Jesucristo cutimunanpäga wallcanami pishin. \p \v 9 Ermänucuna, Jesucristo cutimur runacunata jusgananpaj caycaptenga ama jamurpänacuychu. Jamurpänacuptiquega pay jusgashunquipämi. \v 10 Yarpay Tayta Diosninchïpa profëtancuna imano goyashantapis. Paycunaga ima ñacaycho carpis mana yamacaypami Tayta Dios munashanno goyaran. Chaynölla gamcunapis ima ñacaycho carpis mana yamacaypa Tayta Dios munashanno goyay-llapa. \v 11 Noganchëga musyanchïmi Tayta Diosninchi munashanno mana yamacaypa goyajcuna cushisha cananpaj cashanta. Tantiyacuy Job fiyupa ñacarpis mana yamacaypa Tayta Diosninchïman yäracushanta.\x * \xo 5:11 \xt Job 1.21–22; 2.10\x* Chayno yäracuptinmi Tayta Diosninchi cuyapäcoj cashpan payta yanaparan. Tayta Diosninchëga noganchïtapis mana gongaypami imaypis cuyapämanchi.\x * \xo 5:11 \xt Sal. 103.8; 111.4\x* \p \v 12 Ermänucuna, imatapis aunir ama juranquichu syëlucho caycajpa jutincho ni cay pachacho caycajpa jutinchöpis. Ni imapa jutinchöpis ama juranquichu. Chaypa ruquenga imatapis sumaj tantiyacuycur parlanqui. Cumlinayquipaj captenga auninqui y mana cumlinayquipaj captenga ama aunipanquichu. Chayno captiquega Tayta Diospis manami jusgashunquipächu.\x * \xo 5:12 \xt Mat. 5.34–37\x* \s1 Tayta Diosninchïta mañacunanchïpaj yachachishan \p \v 13 Maygayquipis ñacayman chayarga Tayta Diosninchïta mañacuy. Maygayquipis cushisha caycarga gampis Tayta Diosninchïta agradësicur alabay. \v 14 Maygayquipis gueshyarga mayur ermänucunata gayachiy Tayta Diosninchïta mañacunanpaj.\x * \xo 5:14 \xt Mar. 6.13; Luc. 10.34\x* Paycunami Jesucristupa jutincho asëtita umayquiman wiñaparcushushpayqui Tayta Diosninchïta mañaconga allchacänayquipaj. \v 15 Tayta Diosninchïman llapan shongunpa yäracur mañacuptenga Tayta Diosninchi allchacächishunquipämi. Juchata rurasha captiquipis perdunashunquipämi. \v 16 Juchata rurasha carga mayganiquipis ama pacaychu. Jucniqui-jucniquipäpis Tayta Diosninchïta mañacuptiqui payga allchacächishunquimi. Tayta Dios munashanno goyaj runa mañacushantaga Tayta Dios wiyanmi. \v 17 Unay profëta Eliasga noganchïno runallami caran. Mana tamyananpaj llapan shongunpa Tayta Diosninchïta mañacuptin, quimsa wata medyanmi mana tamyaranchu.\x * \xo 5:17 \xt 1Rey. 17.1; 18.1; Luc. 4.25\x* \v 18 Yapay tamyananpaj mañacuptin tamyaranna.\x * \xo 5:18 \xt 1Rey. 18.42–45\x* Tamyaptenga llapan murupacushancunapis wayurannami. \p \v 19 Ermänucuna, capas pipis juchaman tunenga. Chayno caycaptin capas jucna shacyächenga Tayta Diosninchïman cutinanpaj. \v 20 Pantacasha caycajcunata pipis cuticherga allitami ruraycan. Wañuypitami salbaycan. Arpinticuptenga Tayta Diosninchïpis llapan juchantami perdunangana.\x * \xo 5:20 \xt Prov. 10.12; 1Ped. 4.8\x*