\id GAL gal - Quechua Huallaga Huánuco Bible -Peru 2010 (DBL -2013) \h GÁLATAS \toc1 Gálatas \toc2 Gálatas \toc3 Gál. \mt1 Gálatas \ili ¿Jesuspita mas juctapis nistanchïrächu salbasha cananchïpaj? \ili ¿Jesusman yäracuycashanchïpita mas imatataj rurananchi salbashana cananchïpaj? \im \bd ¿Pitaj isquirbiran?\bd* Apóstol Pablo. \im \bd ¿Picunapätaj isquirbiran?\bd* Pablo isquirbiran Galacia probinsyacho Jesucristuman yäracoj ermänucunapämi. Galacia probinsyaga Roma nasyunpa munayninchömi caycaran. Chay probinsyacho jatun siudäcuna caran Iconio, Listra, Derbe, y Antioquía. Chay quinraycho caj ermänucunaga mas caran mana Israel runacunallami. \im \bd ¿Imaytaj isquirbiran?\bd* Maypita isquirbishantapis manami musyachimanchïchu. Ichanga runacuna yarpan wata 55 d.C. wichan isquirbishantami. \im \bd ¿Imataj caycan cay librucho?\bd* Apóstol Pablumi Galacia partichöga willacuran (Hech. 16.6). Achcaj Galacia runacunami mana Israel runa caycarpis Jesucristuta chasquicuran salbajnin cananpaj. Ichanga chaypita mas guepata chay partiman chayaran Jesucristuman yäracoj Israel runacuna. Paycunami Galaciacho caycaj ermänucunata willaparan Pablo mana apostul cashanta. Paycunaga yachachiran Jesucristuman yäracur Moisés isquirbishan laycunatapis cumlinanpäraj cashantami (1.6–9). Chaura Galaciacho caycaj ermänucunaga chay yachachicuyta chasquinanpäna caycaran. Chaymi Pablo sumaj piñacuycan (3.1–5). \ip Rimëru Pablo niycan «Noga willacushätaga manami runachu willamasha, sinöga Tayta Jesucristumi» nir. Ichanga niycan alli willacuyta willacunanpaj Jerusalenpita cachashantami (1.11–2.14). Chaypitanaga Pablo rimaycan Jesusman riguishanchïpita u layta cumlishanchïpita salbasha caycashanchïtami. Pablo niycan ishcantaga manana cumlinanchïpaj (2.15–21). Moisés isquirbishanta cumliyparaj salbacuyta asherga uywaynöshi caycanchi. Llapan laytaga manashi pipis cumliyta camäpacunchu. Jesucristuman riguir ichanga librina caycanchi. Layga caycan juchayoj cashanchïta Tayta Dios musyachimänanchïpämi. Jesucristumi ichanga wañusha juchapita salbamänanchïpaj. Pablo niycan: «¿Imanirtaj yapay laycunapa maquillancho goyayta munanqui?» nir (3.1–4.31). Capítulo 5.1–6.10 niycan laycunata manana cumlinanchïpaj libri cashantami. Manami jucha ruraypa munayninchönachu caycanchi. Chaypa ruquin Espíritu Santupa munayninchönami caycanchi. \ip Libro ushananchönami caycan saludashan y waquin yachachicuycuna (6.11–18). \c 1 \s1 Carta gallaycunan \p \v 1-2 Galacia probinsyacho caycaj ermänucuna: \p Noga Pablo Jesucristupa apostulnin canäpäga manami runacunachu churamasha, chaypa ruquenga Taytanchi Jesucristo y payta cawarachimoj Tayta Diosninchïmi. \p Noga Pablumi cay cartata gamcunaman apachimö. Caycho caycaj ermänucunapis salüdunta apachicamunmi. \v 3 Tayta Diosninchi y Taytanchi Jesucristo cuyapäshushpayqui allilla cawaycachishunqui. \v 4 Jesucristumi Tayta Diosninchi munashanno cruscho wañusha juchanchïcunata Tayta Dios perdunamänanchïpaj, llutan ruraycunapita salbamänanchïpaj.\x * \xo 1:4 \xt Mat. 20.28; Mar. 10.45; 1Tim. 2.6; Tito 2.14\x* \v 5 Tayta Diosninchi imaycamapis alabasha caycullächun. Amén. \s1 Llutan yachachicuyta mana chasquipänanpaj willapashan \p \v 6 Gamcunaga musyanquimi Taytanchi Jesucristo cruscho wañuyninpa Tayta Dios salbashushayquita. Chaymi imano tantiyacuytapis mana atipächu juc yachachicuytana chasquir Tayta Diosta gongaycashayquita. \v 7 Rasunpaga juc yachachicuy manami canchu. Chaypa ruquenga yachachishäta cachaycunayquipämi waquin runacuna engañaycäshunqui. Paycunaga Jesucristupa alli willacuynintami mana alliman ticraycächin. \v 8 Ichanga nogacunapis u anjilpis ñaupata yachachishäpa jananman juc-nirajtana yachachiptenga Tayta Diosninchi infiernuman jitarpuchun. \v 9 Ñaupata willapashänöllami cananpis në: Pipis Jesucristupa willacuyninman mas juc yachachicuyta yapajcunataga Tayta Diosninchi infiernuman jitarpuchun. \p \v 10 Chayno nishpäga ¿runacuna alabamänantachu ashiycä? ¿Runacunapita alli ricasha caytachu munaycä? Nogaga manami runacuna alabamänanpächu yachachë, chaypa ruquenga Tayta Dios alli ricamänanpämi.\x * \xo 1:10 \xt 1Tes. 2.4\x* Runacuna alli ricamänan-rayculla yachacherga manami Jesucristupa sirbejninchu cäman. \s1 Apóstol cananpaj Pabluta Jesucristo churashan \p \v 11 Ermänucuna, sumaj tantiyacuy. Alli willacuyta willacushäga manami runacuna yarpayninpita jorgushallanchu. \v 12 Noga willacushätaga manami runachu willamasha. Chaypa ruquenga quiquin Jesucristumi yuriparcamar musyachimasha. \p \v 13 Gamcunaga mayashcanquichari ñaupata Israelcunapa laynincunata wiyacur imano cashätapis. Nogaga Jesucristuman riguejcunatami gaticachaj cä llapanta wañuchinäpaj.\x * \xo 1:13 \xt Hech. 8.3; 22.4–5; 26.9–11\x* \v 14 Llapan wiñay-masëpitapis masmi nogaga Moisés isquirbishancunata cumlishcä. Waquin Israel-masëcunapitapis masmi custumrëcunata bälichishcä.\x * \xo 1:14 \xt Hech. 22.3\x* \v 15 Chayno captëpis manaraj yuriptillänami Tayta Diosninchi cuyapämar acracamaran Jesucristupa alli willacuyninta willacur purinäpaj. \v 16 Chaymi Jesucristuta nogapis chasquicunäpaj sumaj tantiyarcachimar\x * \xo 1:16 \xt Hech. 9.3–6; 22.6–10; 26.13–18\x* cachamasha alli willacuyninta mana Israel runacunatapis willapänäpaj. Chayno nimaptin manami pimanpis tapucoj aywashcächu. \v 17 Manami rimir caj apostulcunawan parlajpis Jerusalenman aywashcächu. Chaypa ruquenga jinan örami Arabia partipa aywacurä. Chaypitanami Damascuman yapay cutirä. \v 18 Damascuman cutishäpita quimsa watatarämi Jerusalenman aywarä\x * \xo 1:18 \xt Hech. 9.26–30\x* Pedruwan parlanäpaj. Paywanga chunca pichga (15) junajllami goyapärirä. \v 19 Chaychöga manami maygan apostulwanpis tincurächu. Taytanchi Jesucristupa wauguin Santiagullawanmi tincurä. \v 20 Tayta Diosninchi musyanmi mana llullacuypa chayno niycashäta. \p \v 21 Chaypitanami aywarä Siria y Cilicia partipa. \v 22 Judea probinsyaman manaraj cutiptë Judeacho caycaj ermänucunaga manami rejsimaranrächu. Paycunawanga manami tincurärächu. \v 23 Ichanga nogapaj mayaran «Jesucristuta chasquicojcunata ñacachej Pablushi cananga Jesucristupa willacuyninta willacur puriycan» nejta. \v 24 Chayno nejta mayarshi Tayta Diosta alabaran. \c 2 \s1 Jerusalencho caj apostulcuna Pabluta chasquishan \p \v 1 Chaypita chunca chuscu (14) watatarämi Bernabëwan\x * \xo 2:1 \xt Hech. 11.30; 15.2\x* Jerusalenman cutirä. Chayman cutirmi Titutapis pusharä. \v 2 Chaymanga cutirä aywanäpaj Tayta Diosninchi musyachimaptinmi. Mayur ermänucunata Jerusalencho shuyni shuntaycurmi mana Israelcunata imata willapashätapis musyachirä. Chayno musyachirä llutanta yachaycächishäta paycuna mana yarpänanpämi. Llutanta yachachishäta paycuna yarpaptenga chay-jina ñacashäpis yangallami canman caran. \v 3 Chaymi willacushäta tantiyachiptë paycuna nimaran alli willacushäta. Chaynöpami mana Israel runa cashanta musyarpis Tituta mana niranchu señalacunanpaj. \v 4 Tito señalacunanpaj u mana señalacunanpäpis parlacurä shuntacashäman juc ishcay runacuna pacayllapa yaycamusha captinmi. Chay ermänu-tucojcunaga laycunata mana Israel ermänucunapis llapanta cumlinanpämi parlaran. \v 5 Chayno niptinpis nogacunaga manami chasquipashcächu. Manami munächu Jesucristupa alli willacuyninman llutan yarpaycunata tacurcachir yachachishunayquita. \p \v 6 Mana Israel runacunata imano yachachishäta willapaptëpis Jerusalencho caj mayurcuna imatapis manami nimashachu. Ichanga paycuna mayur ermänu casha captin u mana captinpis manami imapis gocamanchu. Tayta Diosninchëga llapanchïtapis iwalmi ricamanchi.\x * \xo 2:6 \xt Deut. 10.17\x* \v 7 Michämänanpa ruquenga paycuna tantiyacuran Israelcunata willapänanpaj Pedruta Tayta Diosninchi acrashanno nogatapis mana Israelcunata willapänäpaj cachamashantami. \v 8 Tayta Diosninchïmi Pedruta Israelcunapa apostulnin car willapänanpaj acraran. Paymi nogatapis cachamasha mana Israelcunata willapänäpaj. \p \v 9 Chayno captinmi mayur ermänucuna Santiago, Pedro y Juanpis tantiyaran willacuyninta willacur purinäpaj Tayta Diosninchi acramashanta. Chaypitanami parlacurä paycuna Israel runacunaman alli willacuyta willacoj aywananpaj, y nogacunana mana Israel runacunaman aywanäpaj. Alli parlacushä musyacänanpänami maquinta gomaran. \v 10 Paycunaga nimaran Jerusalencho caj pobri ermänucunata mana gonganalläpämi. Chaytaga mana gongaypami ruraycä. \s1 Pedro pantaycashanta Pablo jorgapashan \p \v 11 Unayllatanaga Siriacho caj Antioquía siudäman Pedro chayamuran. Chaychöga piñacur ollgöparä. Paytaga cäranchömi nirä mana allita ruraycashanpita. \v 12 Rimërullaga mana Israel ermänucunawan cushishami micoj.\x * \xo 2:12 \xt Hech. 11.2–17\x* Santiago cachashan ermänucuna chayamuptinnami ichanga jamurpänanta manchacur mana Israel ermänucunawan shuntacayta mana munarannachu. \v 13 Pedruta ricacurmi waquin caj ermänucunapis ni Bernabëpis mana Israel ermänucunawan micunanpaj mana talluparannachu. \v 14 Chayno rurashan mana alli caycashanta ricarmi ermänucunapa ñaupancho Pedruta ollgöpar nirä: «Gamga Israel runa caycarpis mana Israel runacunanönami cawaycanqui. Chaura cananga ¿imanirtaj munanqui mana Israel ermänucunapis llapan laycunata cumlinantaraj?» \p \v 15 Nogacunaga yuriynëpita-pachami Israel runacuna cä. Manami laycunata mana cumlej juchayoj runacunanöchu cä. \v 16 Chaypis musyämi laycunata cumlir pipis mana salbacushanta,\x * \xo 2:16 \xt Sal. 143.2; Rom. 3.20\x* Jesucristuta chasquicuptillä Tayta Dios salbamashanta. Chaymi nogacunaga Jesucristuta chasquicushcä Tayta Dios perdunamashpan juchaynajtana chasquimänanpaj.\x * \xo 2:16 \xt Rom. 3.22\x* Chaura layta cumlishallanpitaga manami pitapis Tayta Dios juchancunapita perdunangachu. \p \v 17 Tayta Dios perdunamänanchïpäga Jesucristumanmi yäracunanchi. Manami layta cumlinanchïnachu. Waquin ichanga nin «layta mana cumlerga juchayojmi caycanqui» nir. Chaura ¿Jesucristuman yäracuyga juchayojyächimanchïchu? ¡Manami! \v 18 «Layta manami cumlinanchïnachu» nircur laycuna nishanta yapay cumlerga juchayojmi caycä. \v 19 Noga layta cumliyta munaptë layga tantiyachimasha juchayoj cashätami. Chaymi nogaga layta cumliyta cachaycushcäna. Laytaga cachaycushcä Tayta Dios munashanno cawanäpämi. \v 20 Jesucristo cruscho wañushannömi nogapis jucha ruraycunapäga wañushanöna caycä. Mananami quiquë munashänönachu cawä, chaypa ruquenga Jesucristo munashannönami.\x * \xo 2:20 \xt Fil. 1.21\x* Chaymi Jesucristuman yäracur cawaycanchi. Paymi cuyamashpanchi noganchi-raycu cruscho wañusha. \p \v 21 Nogaga manami Tayta Diosninchi salbamashanchïta manacajman churayta munächu. Laycuna niycashanta cumlir-raj salbacunanchïpaj cashanta yarpashaga yangallapämi Jesucristo cruscho wañusha canman. \c 3 \s1 Laytachu wiyacushun u Jesucristumanchu yäracushun \p \v 1 ¡Mana tantiyacoj Galacia runacuna! Noganchi-raycu Jesucristo cruscho wañushanta gamcunaga sumajmi musyarayqui. Chayno caycaptenga ¿pitaj gamcunata brüjushurayqui? \v 2 Canan mä willamay. Gamcunaga ¿laycunata cumlirchu u Jesucristuman yäracurchu Espíritu Santuta chasquicushcanqui? \v 3 ¿Pasaypa mana tantiyacojchu canqui? Tayta Diosninchi munashannöga cawayta gallaycushcanqui Espíritu Santu yanapäshuptiquimi. Chauraga ¿imapänataj canan yarparcaycanqui laycunata cumliytaraj? \v 4 ¿Tucuy allicunata chasquishayquipis manacajllapänachu canga? Manachi manacajllapäga canmannachu. \v 5 Tayta Dios Espíritu Santunta goshushpayqui y milagrucunata rurashpan, ¿imanirtaj ruran? Manami laycunata cumlishayquipitachu, chaypa ruquenga Jesucristupa alli willacuyninta chasquicushayquipitami. \s1 Yäracuptin Abrahamta Tayta Dios alli ricashan \p \v 6 Yäracuptinmi Abrahamtapis Tayta Diosninchi allina ricaran.\x * \xo 3:6 \xt Gén. 15.6; Rom. 4.3\x* \v 7 Chaymi sumaj musyanquiman. Abrahampita rasunpa mirajcunaga caycan Tayta Diosman yäracoj cajmi.\x * \xo 3:7 \xt Rom. 4.16\x* \v 8 Tayta Diospa palabranchöga niycan mana Israel runacunatapis Jesucristuman yäracushanpita Tayta Dios alli ricananpaj cashantami. Chayno cananpaj captinmi Abrahamta Tayta Diosninchi niran: «Gampitami intëru munducho tiyaj runacunatapis bindisyunta goshaj.»\x * \xo 3:8 \xt Gén. 12.3\x* \v 9 Chaynömi Abrahamtaga yäracuptin Tayta Dios bindisyunta goran. Jesucristuman yäracojcunatapis Tayta Diosga bindisyuntami goycan. \p \v 10 Tayta Diosninchïpa palabranchöga nin «Laycunata llapanta mana cumlerga maldisyunädu cachun.»\x * \xo 3:10 \xt Deut. 27.26\x* Llapan laycunata pipis mana cumliptinmi maldisyun chayanga. \v 11 Chayno captenga laycunata cumliyta munajcuna manami pipis salbacongachu. Tayta Diospa palabranchöga nin: «Alli runaga Tayta Diosman yäracushanpitami salbasha canga.»\x * \xo 3:11 \xt Hab. 2.4\x* \v 12 Ichanga laycunata cumliy manami Tayta Diosman yäracushanchïwan iwalchu. Tayta Diospa palabranchöga «Laycunata cumlejcunaga chaycunata cumlishanpitami salbasha canga»\x * \xo 3:12 \xt Lev. 18.5\x* niycanllami. \p \v 13 Chayno niptinmi laycunata llapanta cumliyta mana camäpacur llapanchïpis maldisyunädu caycaranchi. Chaymi Tayta Diosninchi wamran Jesucristuta cachamuran ruquinchi maldisyunädu runano cruscho wañunanpaj. Tayta Diosninchïpa palabranchöpis niycan: «Guerucho warcuypa wañuchisha car maldisyunädumi caycan.»\x * \xo 3:13 \xt Deut. 21.3\x* \v 14 Chaymi Abrahamta Tayta Diosninchi aunishan bindisyonga caycan llapan mana Israel cajcunapäpis. Chaynöpami Jesucristuman yäracur llapanchi Tayta Dios aunishan Espíritu Santuta chasquicushcanchi. \s1 Diosninchi aunishanwan lay alli tincushan \p \v 15 Ermänucuna, cananga tincuchiypa tantiyachishayqui. Musyashayquinöpis imatapis aunir conträtuta rurar firmashaga manami pipis manacajman churannachu ni imatapis yapannachu. \v 16 Tayta Dios auniran Abrahamtapis, paypita mirajtapis yanapänanpämi. Manami «mirajcunata» ninchu. Chaypa ruquenga «mirajta» nir jucnayllapämi niycan.\x * \xo 3:16 \xt Gén. 12.7\x* Chayno nir Jesucristupämi rimaycaran. \v 17 Chayno Abrahamta aunishanpita chuscu pachac quimsa chunca (430) watapitarämi Tayta Diosninchïpa laynincunata Moisés chasquiran.\x * \xo 3:17 \xt Éxo. 12.40\x* Guepataraj chasquisha caycaptenga chay laycuna manami manacajman churashachu Abrahamwan Tayta Diosninchi rurashan conträtuta. \v 18 Layta cumliptinchïraj aunishanta gomänanchïpaj captenga yangallami yäracushanchïpis canman caran.\x * \xo 3:18 \xt Rom. 4.14\x* Ichanga Tayta Diosninchi Abrahamta auniran imatapis ruquinta mana mañayllapami. \s1 Lay imapaj cashanpis \p \v 19 Chayno captenga ¿imapätaj laycuna caran? Abrahamta aunishanpita guepatarämi Tayta Diosga laycunata goran runacuna juchayoj cashanta tantiyacunanpaj. Chay laycunaga Jesucristo chayamushancamallami cumlinanchïpaj caran. Laycunataga anjilcunallawanmi Moisesman Tayta Diosninchi willachiran. Moisesnami Tayta Diospa ruquin runacunata willaparan. \v 20 Abrahamta Tayta Dios aunishpanmi ichanga ruquintaraj mana cacharanchu. Tayta Diosga japallan cashpanmi quiquin willaparan. \p \v 21 Chayno captenga ¿Tayta Diosninchi aunishanta layga manacajmanchu churaycan? ¡Manami! Laycunaga manami salbamänanchïpächu caycan. Salbamänanchïpaj captenga chay laycunata cumlir salbacushwanmi caran. \v 22 Tayta Diospa palabranga tantiyachimanchi juchallanchïcho cawar maldisyunädu cashanchïtami. Chaynöpami Tayta Diosninchi salbamänanchïpäga Jesucristumanraj yäracunanchi. \p \v 23 Manaraj Jesucristuman yäracushanchicamaga laycunami chaparaycämaranchi. \v 24 Layga wamrata yachachir pusharajnömi Jesucristo chayamunancama ricamashcanchi chaynöpana Jesucristuman yäracuptinchi Tayta Dios chasquimänanchïpaj. \v 25 Canan Jesucristuman yäracunanchïpaj timpuna caycaptenga mananami yachachejpa maquinchönachu caycanchi. \p \v 26 Canan gamcunaga Jesucristumannami yäracuycanqui. Chaymi Tayta Diosninchïpa wamrancunana carcaycanqui. \v 27 Gamcunaga bautisacurir Jesucristupa maquinchönami caycanqui. Chaymi paywanga jucnayllanöna caycanqui. \v 28 Israel runa carpis mana Israel carpis, uyway ni mana uyway carpis, ollgu ni warmi carpis Jesucristuta chasquicusha carga Tayta Diospa wamrallanna carcaycanchi. \v 29 Jesucristuta chasquicusha carga pipis caycan Abrahampita mirajnöllanami. Chaynöpami Abrahamta Tayta Dios aunishancunata gamcunapis chasquiycanqui.\x * \xo 3:29 \xt Rom. 4.13\x* \c 4 \p \v 1 Willapashäta sumaj tantiyacunqui. Juc runapa wamran tacsharaj cashancamaga uywaynöllami caycan papäninpa ima-aycan paypaj cananpaj captinpis. \v 2 Tacsha cashancamaga juc runallami uywan. Uywaj runalla imancunatapis rican papänin nishan junajcama. Chaypitarämi llapan partisyunninta goycun. \v 3 Noganchïpis Jesucristuman manaraj yäracorga wamra-japuy jucpa maquillanchömi caycaranchi. Cay pachacho caj espiritucunapa munayninchömi caycaranchi.\x * \xo 4:3 \xt Col. 2.8, 20\x* \p \v 4 Tayta Diosninchi nishan junaj chayamuptin ichanga Wamranta cachamusha. Payga warmipitami yuriran. Chaymi paypis Israel runacunano laycunapa munaynincho goyaran. \v 5 Chaypis jucha rurashanchïpita salbamänanchïpämi cruscho wañuran Tayta Diospa wamrancunana cananchïpaj. \v 6 Wamran cashanchïta musyananchïpämi Tayta Diosninchi noganchïman Espíritu Santuta cachamusha. Chaymi cananga Tayta Diosta mañacuptinchi Espíritu Santu «¡Papä!» nichimanchi. \v 7 Manami jucpa munaynincho caycaj wamranönachu cananga caycanchi. Cananga Tayta Diosninchïpa wamrancunanami caycanchi. Paypa wamran carmi aunimashanchïta chasquishunpaj.\x * \xo 4:7 \xt Rom. 8.15–17\x* \s1 Galacia ermänucunapaj Pablo llaquicushan \p \v 8 Unayga mana rejsirmi Tayta Diosninchïta mana sirbishcanquichu. Mana rasun caj dioscunapa maquillanchömi goyarayqui. \v 9 Cananmi ichanga Tayta Diosninchïta taytayquitano rejsinquina; astawan Tayta Diosmi wamrantano rejsishunqui. Chayno caycaptenga ¿imanirtaj cay pachacho caj espiritucunapa munaynincho cayta munaycanqui? Chaycunapaga munayninpis manami canchu. \v 10 Chaura ¿imanirtaj rejsisha watacunata, rejsisha quillacunata, diya-wardacunata, rejsisha junajcunata mana gongaypa fistacunata ruraycanqui? ¿Imanirtaj yarpaycanqui chaycunata rispitar-raj Tayta Diosninchi munashanno cawarcaycashayquita? \v 11 Chaymi llaquicuycä. ¿Manacajllapächuraj Jesucristupa willacuyninta gamcunata yachachishcä? \p \v 12 Ermänucuna, nogano cay ari. Nogapis gamcuna cajcho carga gamcunanömi cawarä. Gamcunaga allimi ricamarayqui. \v 13 Musyashayquinöpis gueshyaycarmi gamcuna cajman chayamurä. Gueshyar goyashpämi Jesucristupa alli willacuyninta willaparä.\x * \xo 4:13 \xt Hech. 16.6\x* \v 14 Gueshyaptëpis cuyapämashpayqui manami yamacämarayquichu. Chaypa ruquenga anjiltanörämi, quiquin Taytanchi Jesucristutanörämi alli ricamarayqui. \v 15 Cananga ¿imanacäcushcanquitaj? Ñaupataga cuyapämar ñawë rucachina captenga ñawiquita jorgurirpis churapämanquimanmi caran. \v 16 Cananga ¿rasun cajta nishäpitachu nogapa conträ ricacushcanqui? \p \v 17 Laycunata cumlichiyta munashojcunaga alli ricanayquita munallarmi alli ricaycäshunqui. Shongunchöga juctami yarpaycan. Paycunaga conträ ricacunayquitami munaycan paycunatana alli ricanayquipaj. \v 18 Gamcunawan caycaptë mana caycaptëpis gamcunata pipis alli ricashuptiquega allimi; ichanga rasunpa canman gamcuna allicho cawanayquipaj. \p \v 19 Wamräcuna, warmi gueshyacur ñacashannömi nogapapis gamcunapaj shongö nanaycan Jesucristo munashanno cawanayqui junajcama.\x * \xo 4:19 \xt Rom. 8.29; 2Cor. 3.18; Fil. 3.10\x* \v 20 ¡Imanöllaparaj canan öra gamcuna cajcho caycäman quiquë shimëpa tantiyachinäpaj! Cananga fiyupami llaquicuycä. Ichanga ima-ruraytapis manami camäpacöchu. \s1 Agarman y Saraman tincuchishan \p \v 21 Laycuna nishanno cawayta munajcuna, mä nimay. ¿Laycunata sumajchu liguishcanqui? \v 22 Tayta Diosninchïpa palabranchöga musyachimanchi Abraham ishcay wamrayoj cashantami. Jucaj wamran casha uywaynincho,\x * \xo 4:22 \xt Gén. 16.15\x* jucajnami warmincho.\x * \xo 4:22 \xt Gén. 21.2\x* \v 23 Uywaynincho caj wamranga manami Tayta Diosninchi aunishanchu caran, warmincho cajmi ichanga Tayta Diosninchi aunishan. \p \v 24 Chay ishcay warmicunapaj parlarga tincuycächë ishcay conträtumanmi. Sinaí jircacho parlar conträtu rurashanga Agarwanmi tincun. Paypa wamranga uyway cananpämi yurisha. \v 25 Agarga Arabiacho caycaj Sinaí jircamanmi tincun. Chaynöpis Jerusalén siudäwanmi tincun. Chaycho tiyäga llapanmi laycunata cumlir munaynincho carcaycan. \v 26 Sarami ichanga tincun syëlucho caycaj Jerusalenman. Chaychöga manami laypa munayninchönachu caycan. Noganchëga chaypitanami canchi. \v 27 Tayta Diosninchïpa palabranpis nin: \q1 «Imaypis wawata mana tarej warmi fiyupa cushicuy. \q1 Gam imaypis mana gueshyacoj warmi cushicuypita cantay. \q1 Chaynöga cushicuy runan cachaycusha warmi runayoj warmipita \q1 mas wawata tarishanpita.»\x * \xo 4:27 \xt Isa. 54.1\x* \m \v 28 Ermänucuna, gamcunaga Sarapa wawan Isaacnömi Tayta Dios aunishan wamrancunana caycanqui. \v 29 Unay uyway warmipa wamran Espíritu Santupa munayninwan yurej wamrata chiquishannöllami cananpis noganchïcho päsaycan.\x * \xo 4:29 \xt Gén. 21.9\x* \v 30 Ichanga Tayta Diospa palabran ¿imanintaj? Tayta Diospa palabran nin: «Uyway warmitaga wamrantinta garguriy. Aunishanpita yurej wamraga chay wamrawan manami imatapis raquipänacongachu.»\x * \xo 4:30 \xt Gén. 21.10\x* \v 31 Ermänucuna, manami uyway caj warmipa wawannöchu caycanchi. Chaypa ruquenga Tayta Dios aunishanpita yurej wamranömi caycanchi. \c 5 \s1 Laycunapa munaynincho manana cashan \p \v 1 Taytanchi Jesucristuman yäracuycarnaga manami laycunapa munayninchönachu caycanchi.\x * \xo 5:1 \xt Juan 8.32–36\x* Chayno caycaptenga chay laycunata cumlinayquipaj pipis obligashuptiqui ama cäsupaychu. \v 2 Sumaj tantiyacuy-llapa. Canan nogaga në: Señalacuptiquiraj Tayta Diosninchi salbashunayquipaj cashanta yarpaptiquega Jesucristuman yäracushayqui yangallami canga. \v 3 Yapaypis në: pipis señalacoj cäga laycunata llapantarämi cumlinan caycan. \v 4 Waquin runacuna «laycunata cumlir juchaynajmi cashaj» nerga Jesucristuta, cuyacoj Tayta Diosninchïtapis manacajmanmi churaycanqui. \v 5 Noganchïmi ichanga Jesucristuman yäracur Espíritu Santupa munaynincho cawar salbacushunpaj. \v 6 Jesucristo cruscho wañuyninpami salbashana caycanchi. Manami imanannapischu señalasha cashanchi, señaläni cashanchïpis. Chayno caycaptenga mas bälin Jesucristuman yäracur cuyanacur cawashanchïmi. \p \v 7 Jesucristuman yäracur allichaj aywarcaycarayquega. ¿Pitaj chapata churashurayqui ichicaycärinayquipäga? \v 8 Tayta Diosninchëga manami camacächinmanchu caran. Payga acracamashcanchïmi. \v 9 Llutan yachachëga caycan wallca lebadüralla mäsata jacachishannömi.\x * \xo 5:9 \xt 1Cor. 5.6\x* \v 10 Chaymi Tayta Diosninchïta mañacuycä chay llutan yachachicojcunata manana chasquipänayquipaj. Chay runacunataga pï captinpis Tayta Diosninchïmi jusgangapaj. \p \v 11 Ermänucuna, cuerpunta señalacunanpaj cashanta nogapis rasunpa yachachiptëga ¿imanirtaj sïguir gaticachaycäman? Jesucristo salbamänanchïpaj cruscho wañushanta willacuptëmi gaticachaycäman. \v 12 Señalacunayquipaj nishojcunaga allimi canman capacur ushajpaj roguriptinpis. \s1 Espíritu Santu munashanno cawanapaj cashan \p \v 13 Ermänucuna, Tayta Diosninchi salbasha-cashunqui laycunapa munaynincho cashayquipita librina canayquipämi. Librina carpis ama yarpaychu juchata ruranayquipaj librina cashayquita. Juchata ruranayquipa ruquenga jucniqui-jucniquipis cuyanacur alli caway.\x * \xo 5:13 \xt Mat. 20.26\x* \v 14 Llapan laycunapis jucllachacan «Runa-masiquita cuyanqui quiquiqui alli cawayta munashayquino» nishallanmanmi.\x * \xo 5:14 \xt Lev. 19.18; Mat. 22.39; Mar. 12.31; Rom. 13.8–10; Stg. 2.8\x* \v 15 Chayno caycaptenga ¿imanirtaj mishiwan allgu chiquinacojno goyaycanqui? Chayno cawarga jagayächinacur gargunacunquipämi. \p \v 16 Chaymi në: Jucha rurayta yarpänayquipa ruquenga Espíritu Santu munashanno caway-llapa. \v 17 Jucha rurayta yarpashayquicunaga Espíritu Santupa contranmi. Jucha ruraypaj yarpaycunapa contranmi Espíritu Santupis. Ishcanpis manami tincunchu. Chaymi jucha rurayta yarpashayquicunata mana camäpacunquichu.\x * \xo 5:17 \xt Rom. 7.15–23\x* \v 18 Espíritu Santu yanapäshuptiquega manami laycunapa munayninchönachu canqui. \p \v 19 Jucha rurayllapaj yarpajcunaga caynömi cawan: majayoj caycar jucwanpis cacun, melanaypajcunata ruran, mana pengacuypa piwanpis cacun, \v 20 ïdulucunata aduran, brüjuta rurachin, chiquinacun, imallapitapis rabyacun, nanaparänacun, rimanacachin, jagayächinacun, \v 21 inbidyösumi, [wañuchicun], upyallar goyan, fistacunacho melanaypajcunata ruran, tucuy mana allicunata ruran. Sumaj tantiyacuy-llapa: Chayno juchallancho cawajcunaga Tayta Diospa ñaupanman manami chayangachu. \p \v 22 Espíritu Santupa munaynincho cawarmi ichanga cuyanacun, cushicun, alli cawan, pasinsacun, runa-masinta yanapan, allita ruran, aunishanta cumlin, \v 23 mana alli-tucunchu, allillata rurananpaj tantiyacun. Chayno cawarga manami ima laytapis manacajman churanchïchu. \v 24 Jesucristuman yäracuycarga jucha ruraycunapaj wañushanönami caycan. Chaynöpami jucha ruraycunapaj yarpayninchïman chayamuptinpis manana ruranchïnachu.\x * \xo 5:24 \xt Rom. 6.3–14; Gál. 2.20; 6.14\x* \v 25 Espíritu Santupa munaynincho caycarga pay tantiyachimashanchïnölla imaypis cawashun. \v 26 Chayno caycaptenga ama alli-tucushunchu. Ama chiquinacushunchu. \c 6 \s1 Yanapänacunanchïpaj cashan \p \v 1 Ermänucuna, juc ermänu jucha rurayman chayashanta musyar Espíritu Santu munashanno cawaycajcunaga mana alli-tucuyllapa willapanqui. Cuydä alli-tucuycashayquicho gamcunapis jucha rurayman chayaycunquiman. \v 2 Jucniqui-jucniquipis shacyächinacur yanapänacuy. Chayno cawarga Taytanchi Jesucristo munashantami rurarcaycanqui. \v 3 Chaura pipis mana imapis caycar alli-tucorga quiquillanmi manacajman churacuycan. \v 4 Alli-tucunanpa ruquenga quiquinraj imano cawaycashantapis tantiyacuchun. Alli-tucur cushicunanpa ruquenga Tayta Dios munashanno cawashanpita cushicuchun. \v 5 Imanöpis goyashanchïpitami alli cawaytapis ñacaytapis tarishunpaj. \p \v 6 Jesucristupa alli willacuyninta yachacojcunaga yachachejninta imallawanpis yanapächun. \p \v 7 Tayta Diosninchïtaga manami pipis engañanmanchu. Payga musyaycanmi imano cawashayquitapis. Murupacushanpita shuntashannömi imanöpis cawashanpita Tayta Diosninchi jusganga.\x * \xo 6:7 \xt Prov. 22.8; Ose. 8.7\x* \v 8 Juchata rurajcunaga juchanpitami castïguta chasquenga. Espíritu Santu munashanno cawajcunami ichanga Tayta Diospa ñaupanman chayanga. \v 9 Chaymi yanapänacuyta ama yamacäshunchu.\x * \xo 6:9 \xt 2Tes. 3.13\x* Mana yamacashaga Tayta Diosninchïpa ñaupancho alli cawaytami tarishunpaj. \v 10 Chayno caycaptenga mana yamacaypa pï-maytapis yanapäshun. Ermänucunataga mas masraj yanapäshunpis. \s1 Carta ushanan \p \v 11 Cananga quiquënami sumaj ricanayquita munar jatusaj letracunawan isquirbimö. \v 12 Señalacunayquita munajcunaga llapanwan alli ricanacuyta munallarmi purin. Nircurpis manami munanchu Jesucristo cruscho wañushanta willacushanpita gaticachar-ushananta. \v 13 Chay señalacojcunapis laycunata manami llapantaga cumliyta atipanchu. Chayno caycarpis gamcuna señalacunayquitami munan «allipämi señalacachishcä» nir alli-tucunanpaj. \v 14 Nogami ichanga rurashäcunapita mana alli-tucöchu. Chaypa ruquenga Taytanchi Jesucristo noganchi-raycu cruscho wañushanpitami willacur puriycä. Chaura Jesucristuman yäracushä-raycumi cay pachacho mana alli ruraycunapäga wañushanöna caycä. \v 15 Chaymi señalacushanchïpis mana señalacushanchïpis imapäpis mana bälinchu. Jesucristuman yäracur yapay yurishano cashanchi cajmi rasunpaga bälin.\x * \xo 6:15 \xt Juan 3.3–7; 2Cor. 5.17\x* \v 16 Chay nishäno cawajcunataga Tayta Diosninchi alli ricaycullächun, cuyapaycullächun. Paycunaga Tayta Dios acrashan runacunanami caycan.\x * \xo 6:16 \xt Sal. 125.5; 128.6\x* \p \v 17 Cananpitaga amana pipis umäta nanächichunnachu. Nogapa cuerpöga siray-sirayllanami caycan Jesucristu-raycu magamashancuna. \p \v 18 Ermänucuna, Taytanchi Jesucristo cuyapayculläshunqui. Amén.