\id 1PE - Gapapaiwa NT [pwg] -Papua New Guinea 2009 (DBL 2014) 
\h 1 Pita 
\toc1 Pita Ina Giruma Karena 
\toc2 1 Pita 
\toc3 1Pit 
\mt1 Pita  
\mt2 Ina Giruma Karena  
\mt3 (1 Peter)  
\imt1 Vonaviakova  
\ip Pita igiruma Keresiyana kurisi, ti na ivi verubogebogesi da Eisiya Maina dobuna kamonai ivivi makiiyana, ma ivonesi da ti na God ina wawaya vovinesi. Igiruma da ita kiiepepisi iyamna i vitumaghana kubiine wawaya ivivi tupaketowanesi da ivovokwarakwara. Ivonavinotisi da Yesu Keriso varana biibiina ke nuwanuwasi ina wapa ma ivonesi da ikikava Yesu irabobo, ivomiiri ma vonakiiyapa bagibagina iterei da ina vovira ku dobu na nota rewapana ina veresi. Ivonesi da weni notasi tepanai na ini vaghinei da vokwarakwara kamonai ina miirikikina ma inakovi da nani nuwapoyisi na eruburubusi da itumaghana vaghata bo kegha. Ma inakovi da mara sago Yesu ina vovira ku dobu na kii miiya makamakii nonowina ina veresi.  
\ip Pita ikiiepepisi da nuwapoya kamonai i nota ini rewapana ma bade kurisi ivi nowi kirakai da i yawasa manininai ini matakira da ti na Keriso rapenai.  
\ip Pita ina nota weni nakanani irereghi.  
\io1 Sapta 1:1-2 Giruma ivotawei.  
\io1 Sapta 1:3-12 Ivonavinotisi da God ivi yawasisi.  
\io1 Sapta 1:13 da ku 2:10 Vinowi da yawasa manininai ita makai.  
\io1 Sapta 2:11 da ku 4:19 Keresiyana ikikava ita makai i vokwarakwara kamonai.  
\io1 Sapta 5:1-11 Keresiyana ita tereoruwe meyesi ma wawaya kubiisi ita biga.  
\io1 Sapta 5:12-14 Vikiikiiwa ma giruma igudui.  
\c 1  
\p
\v 1 Taku Pita, Yesu Keriso\f + \fr 1:1 \fk Keriso: \ft Grik damsi gamosi evonavona bo ‘Keriso’ ma Hibru damsi gamosi evonavona bo ‘Mesaya.’ Ivi ruwa iyamna ‘God ina Vivinevine Wawayina.’\f* ina aposol.  
\p Tami iyavo kava God ivovinemi da ina wawaya na agirugiruma kurimi. Rorova ku dobu bogii ma bogiiyai kovi verubogebogemi da iyavo kava ke itakovimi na kamosiyai koimakiiyana. Karako tami na Pontas, Gareisiya, Kapadosiya, Eisiya ma Bitiniya dobusi kamonai.  
\v 2 Ita Mamai God ina kayowanai ivinemi ma Kanuma Vovokaravina iberimi da tami ina wawaya vovokaravimi. Tuna kubiine na Yesu Keriso kovotekatekei da taranai ikowatawemi.  
\p Ainowi God kurina da ina agabiibai ma ina nuwanuba gwabimiyai ina rakata kirakai.   
\s1 Tatumatuma da God yawasa makamakii nonowina ina vereta.  
\p
\v 3 God tighegheni, tuna ita Bada Yesu Keriso ina Mamai. Ivi kamyuyuwa kirakiiyeta da yawasa vuna ivereta da tatupuwame. Iberai da Yesu Keriso rabobowai ivomiiri, tuna kubiine nimonimoriyai tatumatuma da  
\v 4 buderi makamakii nonowina kunumai kubiita ivovunaghi na taviiya. Tuna buderina na ke ina ravuwa ma ke ina bero ma bade ke meyani da tiwapai.  
\v 5 Ami vitumaghana kubiine God ina rewapanai ini tarapaparanemi ina nenae da ku mara damona. Ma nani maranai yawasa makamakii nonowina ini debei na ina vibiibiina kudubina kona vii yavui.   
\p
\v 6 Tuna kubiine kovi nuwabiibii kirakai! Namanaki da mara gisina nuwapoya ma vokwarakwara bogii ma bogiiyai kopanapanani ma kegha da kovi nuwabiibai.  
\v 7 Nani nuwapoyisi enenekiibau kurimi na ini debemi da ami vitumaghana na vitumaghana vaghata bo kegha. Nakanani ma gold wakimina ita karavunaghi da muguna ita kara yavui ma gold kava ita makamakai. Ma gold na mura ghamana dobuwai ma kegha da mara damona ina wapa. Ma ami vitumaghana iyamna irakata da gold ighekuyowei. Ami vitumaghana ini rewapana na maranai Yesu Keriso ina mara ghamana ina nekiibau, vigheghena ma kadara ma vokarava kona viiya.  
\v 8 Tami na ke meyani Yesu Keriso kota kitai ma kegha da yavata kovi nuwaviina. Ke wekarakava matamiyai kota kitakitai ma kegha da koitumaghanei. Tuna kubiine ami nuwabiibai na ghamanakina ma notakavakavana,  
\v 9 iyamna ami vitumaghana kana miiya na kanumimi yawasa makamakii nonowina ina viiya.   
\p
\v 10 Yawasa makamakii nonowina tisisiyei. Peroperoveta akova God gwabinai iviiya da mara sago ina agabiibai ini debei kurimi da nani yawasina ina verotemi. Ivi sisiyei ma nuwanuwasi kudubinai akova ku tepana iekwekwa,  
\v 11 iyamna ke itakova bubuna da ikikava ma meni marasiyai weni berasi ita tupuwa. Keriso Kanumina gwabisiyai imakamakai na ivi debei kurisi da mara sago Keriso ina vokwarakwara ma nani murinai kana kadara kamonai ina makai.  
\v 12 Ma bade ivi debei peroperoveta kurisi da aviyavisina igirumi na ke ti kubiisi ma tami murina kimtina kubiimi. Ma karako na dima wawayisi weni berasi ivi mamatarei maranai Keriso varana biibiina idimei kurimi. God ina Kanuma Vovokaravina ivonatawei da kunumai ioru da tuna ina rewapanai na wawayisi idima. Ma bade aneya yavata i kayowana ghamana da weni berasi itakova bubuni.   
\s1 Yawasa maninina kamonai tamakai.  
\p
\v 13 Tuna kubiine, wekarakava ami nota koreregha bubuni ma kovovunagha da nota manininai koni potepote meyemi. Ami nota evi rewapana ma nimonimoriyai kotumatuma da God ina agabiibai ini debei kurimi maranai Yesu Keriso ina nekiibau.  
\v 14 Tami God natunatuna, tuna kubiine kovotekatekei. Rorova na neghaneghami da ami kayowana beroberosi ivivi bademi. Ma karako na nani ketana ke kona kivini.  
\v 15 God na maninina ma vovokaravina ma tuna ikwatumi. Tuna kubiine koberai da ami yawasa na vovokaravina ma maninina kavakava.  
\v 16 Giruma katamana kamonai God ivona bo, “Taku vovokaraviku, tuna kubiine koberai da ami yawasa na vovokaravina.”\x * \xo 1:16 \xt Lev 11:44-45, 19:2\x*   
\p
\v 17 Mamai God kurina koniponipowana ma tuna na vonavaghata tepanai wawaya sago sago duma i bera itupavirevirei da biibiina bo berona. Weni dobunai tami na numataya, tuna kubiine ami yawasa kamonai na God kona yabumanei ma kona vokaravei.  
\v 18 Ami kaekiki mau i yawasa kwebuna ivi damani kurimi da rorova nani yawasina kamonai komakamakai. Ma koakovi da aviyavisinai God ivi miiyei da nani yawasina kamonai ivotawemi. Ke silva bo goldiyai iti miiyei. Ti na dobu kana mura ma i yawasa na tupona ma ina wapa.  
\v 19 Kegha, Keriso tarana biibii kirakiinai ivi miiya kubiimi da igimaratawemi. Isuwara nakanani ma sipu gegeyina biibiina, ke sago berona bo gubaga gwabinai.  
\v 20 Muriyai da dobu ita yamoni na God namada ina nota irereghi da kubiimi na Keriso ivinei da iti suwara. Ma karako da ku mara damona, weni marasi kamonai na tami kubiimi Keriso ivokiibuwei ku dobu da wawaya kudubisi ikitai.  
\v 21 Keriso kubiine na God kovi tumaghanei. Ma God iberai da rabobowai ivomiiri ma muriyai kadara iverei. Tuna kubiine karako na ami nota rewapana ma ami vitumaghana na God ina kina kava gwabinai ina makai.  
\v 22 Tami namada vonavaghata kovovotekatekei da nuwanuwami na yagharisi, tuna kubiine namada nuwanuwami kudubinai Keresiyana turaturami yavata koinuwaviinavivirana. Ma ainowi kurimi da ami nuwaviina ina rakata kamowa,  
\v 23 iyamna tami na kotupuwame. Ami yawasa vuna na ke ami mamai ma ami maduwa gwabisiyai kota viiya. Ti na yawasa dobuwai iveremi ma damonai na rabobo. Ami yawasa vuna na ke nakanani, ina damona kegha, iyamna God vonana na yawayawana ma makamakii nonowina ma tuna iberimi da yawasa vuna kopanani.  
\v 24 Giruma katamana ivona bo,  
\q1 “Wawaya kudubisi dobuwai i yawasa nakanani ma inamona,  
\q2 ti nakanani ma inamona tanana dipiiyai,  
\q2 mara tupona kava kitasi ibiibii kirakai.  
\q1 Ma ke gurina na inamona ina sivi  
\q2 ma tanana ina ririgha,   
\q2
\v 25 ma kegha da Bada Vonana na makamakii nonowina.”\x * \xo 1:25 \xt Isa 40:6-8\x*  
\m Ma vonana na Keriso varana biibiina ma tuna wawaya idimei kurimi.   
\c 2  
\s1 Ita Bada na wakima yawayawana.  
\p
\v 1 God vonana kovi tumaghanei kubiine, ke koni kayotirana. Sisiya vibero, miiriruwaruwa, nuwakapi ma viavabero na kudubina kovoterei.  
\v 2 Ikikava gegeya ina kayowana ghamana da ita susu na nakanani kanumimi kana okowa miirarina kota kayowana kirakiiyei. Konumumai da nota magurimi ina terei ma yawasa makamakii nonowina kamonai kona gogo,  
\v 3 iyamna namada Bada ina agabiibai damina koviiya da ibiibii kirakai.\x * \xo 2:3 \xt Psa 34:8\x*  
\v 4 Bada Keriso na wakima yawayawana. Wawaya wakimina ibarei ma kegha da God nani wakimina ivinei na kurina ibiibii kirakai. Koriyemi nani wakimina yawayawana kurina,  
\v 5 iyamna tami bade na wakima yawayawami. Ma God iviinimi da Kanumina ina taparoro numana evowavowai. Ma numana kamonai na tami nakanani ma taparoro babadimi. Tami na vovokaravimi ma ami biga da kanuma ina ku nevaneva God kurina ami vokavakavara kona verena. Ma Yesu Keriso avanai God ami suwara ini nuwabiibiyei.  
\v 6 Giruma katamana kamonai God ivona bo,  
\q1 “Wakima biibiina avinei  
\q2 ma Zayon koyana tepanai nani wakimina aterei da kwanatu vuna avi karei.  
\q2 Ma iyavo kava wakimina ini tumaghanei na  
\q2 ke meyani da ina kitatawesi.”\f + \fr 2:6 \ft Zayon koyana na Jerusalem kamonai.\f* \x * \xo 2:6 \xt Isa 28:16\x*   
\m
\v 7 Vonavaghata, tami iyavo kava wakimina koitumaghanei na kurimi iyamna irakata kirakai. Ma iyavo kava ke ita vivitumaghanei, ti na weni damsi nakanani,  
\q1 “Vonura damsi wakima ibarei.  
\q2 Ma Bada nani wakimina iviiya ma iterei  
\q2 da tepanai numa vuna ivowai.” \x * \xo 2:7 \xt Psa 118:22\x*   
\m
\v 8 Ma bade giruma katamana evonavona bo,  
\q1 “Tuna nakanani ma wakima da wawaya kaesi ina takurei,  
\q2 wakimina ini gampiirisi da ina peku.”\x * \xo 2:8 \xt Isa 8:14-15\x*  
\m Wawayisi God vonana ke ita votekatekei tuna kubiine gampiira epanapanani. God namada iakovi da ke ini tumaghana ma iakovi da damonai aviyavisina ina tupuwa kurisi.  
\v 9 Ma tami na ke nakanani. God ivinemi da ina wawaya. Tami na taparoro babada ami Kiivavo kubiine. Tami na dam vovokaravimi. Ma tami na God rapenai. Ivinemi da tami nubakutuva kamonai ikwatumi kokiibau da ina ku yasegana biibiina korui. Tuna kubiine debiiyai God koni ghegheni.\x * \xo 2:9 \xt Exod 19:5-6; Isa 43:20, 21; Deut 4:20, 7:6, 14:2; Tait 2:14; Isa 9:2\x*  
\v 10 Rorova na tami ke God ina wawaya, ma karako na tami ina dam kamonai. Rorova na God ina vikamyuyuwa damina ke kota viiya, ma karako na ivi kamyuyuwemi.\x * \xo 2:10 \xt Hos 2:23\x*   
\s1 Babada tavotekatekesi.  
\p
\v 11 Turaturaku, tami na nuwanuwaku. Dobuwai tami na numataya ma tami na dobu viruwa wawayimi. Tuna kubiine ainowi kurimi da tupuwa ina kayowana beroberosi kobarei, iyamna nani notasi kanumimi ikawapatei.  
\v 12 Wawaya ke vivitumaghanisi kamosiyai komakamakai, tuna kubiine kokitaruvimi da ami yawasa na maninina kavakava. Mikeda i kayowana da iti wavumi da berabero wawayimi na ina bera kavai, iyamna ami bera biibiisi ina kitai. Ma God kana kadara ini ghegheni maranai ina nekiibau da ini tupavirevireta.   
\p
\v 13 Bada ina kayowana da babada peyarisi ma kiivavo ghamana ami dobuwai kona votekatekesi.  
\v 14 Ma bade iyavo kava kiivavo ghamana gwabinai rewapana iviiya da ini bademi na kovotekatekesi. Ami kiivavo dobuwai ivonatawesi kurimi da iyavo kava kamomiyai bera beroberosi ina berai na kovogha ina veresi ma iyavo kava bera biibiisi ina berai na ini gheghenisi.  
\v 15 Ma tami na God ina kayowana da bera biibiisi kava kona berai. Wawaya neghaneghasi ikawapatemi ma ami yawasa maninina ina kitai na sisiya wapawapa ina voterei ma kawasi ina pota.  
\v 16 Ami yawasa kamonai na vovotawemi. Ma ke kona notai da taraboga evereveremi da gavunai berabero kona berai, iyamna tami na God ina bigabiga.  
\v 17 Wawaya peyarisi kovopepetisi. Keresiyana turaturami yavata kovi nuwaviinavivirana. God kovokaravei ma kiivavo ghamana ami dobuwai kovopepetei.   
\s1 Keriso ina vokwarakwara ivi matakira kurita.  
\p
\v 18 Bigabiga wawayimi na ere vopepetimi ami babada i rewapana gaburisiyai komakai bubuna. Ami babada biibiisi ma nuwapikapikasi bo ami babada beroberosi ma nuwaghakighakisi ma kegha da mara nonowa kona vovotekatekesi.  
\v 19 Ma mikeda ke sago berona kota berai ma kegha da ami bada ini wavumi ma kovogha ina veremi na God ina kayowana kovotekatekei da ere nuwanubami kona miirikikina ma ke kona weno. Ami votekateka kubiine na God ini biibiinimi.  
\v 20 Ma koakovi da mikeda berabero kona berai ma ami bada kovogha ina veremi ma ina widimi boni na damidamina, God ke ini gheghenimi. Ma mikeda bera biibiina kona berai ma kegha da ami bada kovogha ina veremi ma ami vokwarakwara kamonai ere nuwanubami kona miirikikina na God ini biibiinimi.  
\v 21 Weni yawasina kubiine God ikwatumi da ikikava Keriso ere nuwanubana ivokwarakwara kubiimi na ivi beyemi da tami yavata vokwarakwara kamonai ere nuwanubami kona makai. Ivi nao, ivi matakira kurimi da nani ketana kota kivini.  
\v 22 Ke sago ina berona avai ma ke sago sisiya vibero kawanai ita kiibau.\x * \xo 2:22 \xt Isa 53:9\x*  
\v 23 Wawaya ivi avaberowei na ke iti avaberowesi. Ivokwarakwara ma kamonai na ke ita vonesi da karakava biwana ita viiya. Ina nota God kurina iterei da mara sago tuna wawaya ini tupaviresi ma vonavaghata tepanai ina vonakiiyaragha da iyi berona ma iyi biibiina.\x * \xo 2:23 \xt Isa 53:7\x*  
\v 24 Keriso tuna mani ita berabero vitana tupuwinai ikavari da korosiyai irabobo. Weni berana iberai da kubiita berabero ina ruyagha damina ivi rabobo tuwanonowi da ke ini nuwatinita ma ita yawasa na maninina kavakava. Keriso iwidiya ma ina ku inivisi na ivi yawasimi.\x * \xo 2:24 \xt Isa 53:5\x*  
\v 25 Rorova na tami nakanani ma sipu siwasiwanimi, kobababa wapawapa. Ma karako na kovovira kami koyakoyagha kurina ma tuna ami nota, kanumimi ma nuwanuwami kii papara evowavowai.\x * \xo 2:25 \xt Isa 53:6\x*   
\c 3  
\s1 Tatavinesi kii sisiya.  
\p
\v 1 Wivine, tami bade kakawami kovotekatekesi da i vibadana gaburinai komakai. Ma mikeda kakawami God vonana ke iti tumaghanei na ke kona darusi da ini tumaghana. Ami yawasa maninina ina kitai na nota ina viiya da vitumaghana ini karei.\x * \xo 3:1 \xt Epe 5:22; Kol 3:18\x*  
\v 2 Tuna kubiine ami yawasa kamonai mara nonowa God kona vopepetei ma nuwanuwami yagharinai kona makai.  
\v 3 Ke koni nuwapoya kirakai da kitami biibiisi bo kegha. Ke kona notai da uyawimi piropirosi bo kami posaru bo kami yodi bo kami gara biibiisi ina berimi da koni karawata.\x * \xo 3:3 \xt 1Tim 2:9\x*  
\v 4 Kegha, karawata vaghata na nuwanuwami kamonai emakamakai. God nuwanuba ma vokuwaya ami yawasa kamonai ina kitai na kurina ibiibii kirakai ma ina notai da tami na karakarawatimi. Tuna na karawata makamakii nonowina.  
\v 5 Mara katamaninai wivine vovokaravisi na God ivivi tumaghanei ma kakawasi ivovotekatekesi. Nani berasi iberaberai da ti na karakarawatisi.  
\v 6 Sago na Sera. Ivonavona da kawana Abraham na ina bada ma ivovotekatekei. Iyavo kava bera maninisi koberaberai ma ke kota yabuyabumana, tami na Sera natunatuna.\x * \xo 3:6 \xt Gen 18:12\x*   
\p
\v 7 Ma tomotomowa na bade berana sago koberai, kakawami kodogara bubunisi ma kovopepetisi iyamna i rewapana ke ita rakata, ma ti na kami neva. God ina puyo kona vii patapatai, tuna puyona na yawasa makamakii nonowina. Ma kakawami yavata kona vivimakiiberowana na God ami nipowana ke ini yanei.\x * \xo 3:7 \xt Epe 5:25; Kol 3:19\x*   
\s1 Biibiina taberaberai ma kegha da nuwapoya tapanani.  
\p
\v 8 Ma vaghina, kudubimi kami sisiya na weni. Kovi nuwasago, turaturami kovi kamyuyuwesi ma kovi nuwaviinavivirana. Kotereoruwe meyemi da ami bera kudubina na ere voyaghotimi ma wawaya kurisi ami agabiibai kovi debei.  
\v 9 Wawaya berabero ina berai kurimi na ke beronai kona kovoghi. Wawaya ini avaberowemi na ke koni avaberowesi. I berabero na biibiinai kokovoghi. God ivinemi da nakanani kona berai. Kona votekateka na ini biibiinimi.  
\v 10 Giruma katamana evonavona bo,  
\q1 “Iyi tam kekayokayowei da nuwabiibiiyai kuna makai,  
\q2 Ma am kayowana yawasa biibiina,  
\q2 na ke kuni bero,  
\q2 ma sisiya beroberosi ke kuni sisiyei.   
\q1
\v 11 Berona kevoterei ma biibiina keberai,  
\q2 Nuwanuwam kudubinai keberai da ere nuwanubami am wawaya yavata kona makai bubuna.   
\q1
\v 12 Mara nonowa Bada matana na ina wawaya maninisi ekitakitisi  
\q2 ma i nipowana iyanei.  
\q2 Ma iyavo kava berabero eberaberai na Bada etatakuputesi.”\x * \xo 3:12 \xt Psa 34:12-16\x*   
\p
\v 13 Nimonimoriyai bera maninisi kava kona beraberai na wawaya ke berona ina berai kurimi.  
\v 14 Ma mikeda ami bera maninisi kubiine kona vovokwarakwara na Bada ini biibiinimi. “Ke koni nuwapoya ma ke kona yabumana.”\x * \xo 3:14 \xt Mat 5:10; Isa 8:12-13\x*  
\v 15 Ma nuwanuwami kudubinai Keriso kovokavakavari ma kovi vaghinei da ami yawasa ini badei. Mara nonowa kovovunagha da maranai wawaya ini tarakiiyanemi da avi kubiine ami vitumaghana ivi rewapana na namada koakovi da ikikava kona vonapotesi.  
\v 16 Kona vonavonapotesi na ere vopepetimi ma ere nuwanubami koni sisiya kurisi. Ma bade koberai da nuwanuwami yagharina. Ma iyavo kava ini avaberowemi na ininimaya, iyamna ina kitimi da Keriso kokivikivini na ami yawasa maninina kavakava.  
\v 17 Mikeda God ina kayowana da kata vokwarakwara na bera biibiisi kubiine vokwarakwara damina kata viiya ma ke bera beroberosi kubiine.  
\v 18 Ma Keriso irabobo mara sago kava da ami berabero kudubina ivi kovi tuwanonowi. Tuna na wawaya maninina ma tami na berabero wawayimi ma kubiimi irabobo da irutinimi God kurina. Tupuwina irabobo ma kegha da God Kanumina ivi yawai.  
\v 19 Ma nani Kanumina ina rewapanai Keriso ioru da wawaya kanumisi gabura kamonai na kurisi varana biibiina idimei.  
\v 20 Ti wawayisi na iyavo kava Nowa ina mariyai God ivivi kawakiikiiyei. Nowa waka ivowavowai ma God ere nuwanubana ivivi koyakoyagha da wawayisi i berabero iti nuwapoyei ma kegha da wawaya ivi 8 kava igeru da okowa kamonai ivi yawasisi.\x * \xo 3:20 \xt Gen 6:1–7:24\x*  
\v 21 Ma nani okowina na ivi matakira da karako babataito emakamakai da tami bade okowai ivi yawasimi. God ina rewapana iberai da Yesu Keriso rabobowai ivomiiri ma nani rewapaninai ivi yawasimi. Ma babataito na ke tupuwimi dowadowana kowatawena kubiine. Kobabataito na tuna ami vinowi God kurina da nuwanuwami ina kowatawei da ina yaghari.  
\v 22 Ma Keriso na ighae ku kunuma da God katagheyanai emakamakai. Ma karako na aneya, kiikiivavo kunumai ma kanukanuma i babada na kudubisi tuna ina rewapana gaburinai emakamakai.   
\c 4  
\s1 God kubiine tamakamakai.  
\p
\v 1 Keriso inivisi damina iviiya, tuna kubiine ami nota ini rewapana ma mikeda ami vitumaghana kubiine nakanani ina tupuwa kurimi na kovi vaghinei. Iyavo kava ini vaghinei na tuna wawayina ivi debe meyei da berabero ivoterei.  
\v 2 Ma ina yawasa dobuwai na ke tupuwa ina kayowana beroberosi ina kayokayowei, ma Bada ina kayowana kava ina beraberai.  
\v 3 Rorova dobu yawasina kobera kirakiiyei da tami nakanani ma iyavo kava Keriso ke ita vivitumaghanei. I yawasa kamonai na bera dowadowasi eberaberai da tupuwisi irekwei, ekamkamporagha ma kamonai na eumuma neghanegha ma vipekana wapawapa eberaberai. Ma bade sawara yamoyamonisi kurisi evovokavakavara, tuna berana na ibero kirakai.  
\v 4 Ma karako na ti damsi ideyemi da ke i bera dowadowasi ku kamona kota rurui da yavata kota beraberai, tuna kubiine ivi karei da iavaberowemi.  
\v 5 Ma konotai da mara sago ti na God maghinonai ina miiri, iyamna tuna namada ivovunagha da wawaya yawayawasisi ma raborabobosi kudubisi ini tupaviresi.  
\v 6 Tuna kubiine Keriso varana biibiina na ke yawayawasisi kava ma bade raborabobosi kurisi idima. Namanaki tupuwisi kovogha namada ipanani da irabobo, taraboga iveresi da mikeda kanumisi ina yawasa.   
\s1 God ina puyo na takoyagha bubuni.  
\p
\v 7 Mara damona gisina kava ina nekiibau. Tuna kubiine nota yagharinai kovi potepote meyemi da mara nonowa kona niponipowana.  
\v 8 Ma bera ghamanakina na weni, nuwanuwami kudubinai turaturami yavata kovi nuwaviinavivirana, iyamna nuwaviina ina rewapana irakata da berabero ighekuyowei.\x * \xo 4:8 \xt Prov 10:12\x*  
\v 9 Nuwabiibiiyai wawaya korutinisi da gwabimiyai ina kam bo ina kena ma nani kamonai ke kona vonakunukunura.  
\v 10 Wawaya sago sago duma kami puyo bogii ma bogiiyai God gwabinai koviiya ma ere nuwagiurimi kami puyo kokoyagha bubuni da wawaya koni vitesi da God ina agabiibai koni debei kurisi.  
\v 11 Ma tam God ivinem da vonana kuna dimei, bo? Vaghina, kedima. Ma God ina kayowanai kava kevi sisiya. God ivinem da wawaya kuni vitesi ma kubiisi kuna biga, bo? Vaghina, kevi vitesi. Ma rewapana God gwabinai kuviiya na tuna tepanai kebiga kirakai. Nakanani kona berai na Yesu Keriso avanai wawaya i vigheghena ghamana God kurina ina ghae. Tuna rewapana ma kadara kudubina rapenai, karako ma mara nonowa. Amen.   
\s1 Keresiyana i vokwarakwara.  
\p
\v 12 Turaturaku, tami nuwanuwaku. Vokwarakwara damina koviiviiya na ke kona veyiyei, iyamna ami vitumaghana eruburubui. Tuna kubiine ke kona nota kavakavai,  
\v 13 ma kovi nuwabiibiiyei da ikikava Keriso ivokwarakwara na tami yavata kovovokwarakwara patapata. Ma mara sago kana kadara ini debei na nani maranai ami nuwabiibai ina rakata kirakai.  
\v 14 Keriso koitumaghanei kubiine, wawaya ini avaberowemi na kovi nuwabiibiiyei, iyamna Kanuma kadakadarina gwabimiyai, tuna na God Kanumina.  
\v 15 Ma kokitaruvimi da avi kubiine vokwarakwara kopanapanani. Ke meyani kona kiivunuwa, bo kona yapi, bo koni kayotirana, bo kona turaghegheyana da kovogha ina veremi da vokwarakwara kona panani.  
\v 16 Ma tami kovi Keresiyana ma mikeda wawaya ami vitumaghana kubiine ina vivitupaketowanemi ma kona vovokwarakwara na ke koninimayei. Ma God kovi ghegheni da Keriso kana vava iveremi da tami rapenai.   
\p
\v 17 Vitupavira kana mara inenekiibau na tota God natunatuna na tinao da ini tupavireta. Ma iyavo kava God varana biibiina ke ita vovotekatekei na ini muri ini tupaviresi ma ti na nuwapoya ghamanakina ina panani.  
\v 18 Giruma katamana evonavona bo,  
\q1 “Ibagibagi kirakai da wawaya maninisi yawasa makamakii nonowina ina panani,  
\q2 tuna kubiine iyavo kava God ibarei bo berabero eberaberai, ti na ikikava?”\x * \xo 4:18 \xt Prov 11:31\x*   
\p
\v 19 Ma vaghina, iyavo kava God ivinesi da ita vokwarakwara na bera biibiisi ke ina voterei. Ma God iyamonisi na tuna iti tumaghanei da iti vitesi, iyamna aviyavisina evonavona da ita berai kubiisi na ina tupuwa.   
\c 5  
\s1 Keresiyana kii vinoraveraveyana kii sisiya.  
\p
\v 1 Tami Keresiyana kii vinoraveraveyana na kami sisiya na weni. Taku bade na Keresiyana kii vinoraveraveyana, ma Keriso ina vokwarakwara aimamatarei wawaya kurisi. Ma bade akovi da mara sago kana kadara ini debei na ku kamona ana rui. Tuna kubiine aku rewapana emakamakai da ani nowi kurimi da  
\v 2 ami biga kona bera bubuni. Keresiyana na nakanani ma God ina sipu yavona. Ma tami na ami biga iveremi da kona koyagha bubunisi. Ina kayowana da nuwabiibiiyai ma nuwanuwami kudubinai ere vokuwayimi ami biga kona berai wawaya kubiisi, ma ke mura kona matighei.\x * \xo 5:2 \xt Jon 21:15-17\x*  
\v 3 Ma iyavo kava ku imami iteresi da kota koyaghisi na ke meyani da kona kayotata kurisi. Ma ami yawasa na maninina kavakava da koni matakira bubuna kurisi da ikikava ina makai. Nakanani koni nowesi.  
\v 4 Tami babadimi na kami koyakoyagha ghamana emakamakai, tuna na Keriso. Tuna kubiine ami biga kobera bubuni da maranai tuna wawayina ina vovira ku dobu na ini gheghenimi ma kraun kadakadarisi ku gayamimi ini tawanepeyana. Ma nani kraun kadakadarisi na ke meyani da ina wapa.   
\p
\v 5 Tami yaraga, kudubimi na kovi vaghinei da kami vinoraveraveyana ini bademi ma kovotekatekesi. Ma tami iyavo kava koitumaghana na peyarimi ere voyaghotimi turaturami kubiisi kona biga, iyamna “God na kayotatasi emiimiiripotesi ma vovoyaghotisi na ina agabiibai evereveresi.”\x * \xo 5:5 \xt Prov 3:34\x*  
\v 6 Tuna kubiine kovokuwaya meyemi da God rewapana kirakiina ina rewapana gaburinai kona makai da mara sago ini gheghenimi.\x * \xo 5:6 \xt Mat 23:12; Luk 14:11, 18:14\x*  
\v 7 Ma ami nuwapoya kudubina God ku imana koterei, iyamna tuna edogadogarimi.   
\p
\v 8 Kokitaruvimi, ami nota evi rewapana. Kami ghaviya Devil mara nonowa taraboga iekwekwai da ina vowimi. Tuna nakanani ma layon kayakayayina dipiiyai eyebayebagha, kana siya ekwekwai da ina kutasikasikai ma ina kam yavui.  
\v 9 Ami vitumaghana tepanai kovi tepatora da Devil komiiripotei, iyamna koakovi da ikikava kovovokwarakwara na Keresiyana turaturami dobu ku kudubina na bade nakanani evovokwarakwara.  
\v 10 God ina agabiibai irakata ma ikwatumi da Keriso avanai kana ku kadara makamakii nonowina kona rui. Mara gisina kava kona vokwarakwara ma nani murinai tuna mani ini vitemi da ku biibiina ina teremi, ina kiiepepimi ma rewapana ina veremi da kona miirikikina.  
\v 11 Rewapana kudubina God rapenai, karako ma mara nonowa. Amen.   
\s1 Vikiikiiwa turina.  
\p
\v 12 Varesita Sailas na wawaya patupatutuna, ma tuna ivi viteku da weni sisiyina tupona agirugirumi kurimi. Agiruma da ata kiiepepimi ma ata vonaveremi da namanaki biibiina bo berona ina tupuwa ma kegha da God ina agabiibai mara nonowa gwabimiyai emakamakai. Tuna tepanai komiirikikina.\x * \xo 5:12 \xt Apos 15:22, 40\x*   
\p
\v 13 Babilon\f + \fr 5:13 \fk Babilon: \ft Pita ivi miiba da vitumaghana damsi Rome kamonai ivi sisiyesi.\f* kamonai na natuku Mak ma iyavo kava God ivinesi da ina wawaya na peyarisi ikiikiiwemi.\x * \xo 5:13 \xt Apos 12:12, 25, 13:13, 15:37-39; Kol 4:10; Prm 24\x*  
\v 14 Tami kamomiyai kovi kiikiiwavivirana da ami nuwaviina koni debei.  
\p Iyavo kava Keriso yavata koinuwasago na ainowi da ina nuwanuba gwabimiyai ina makai.   
\p