\id TIT Titus Folopa Neil & Carol Anderson 1/2005 
\h Taitus 
\toc1 Taitus 
\toc2 Taitus 
\mt1 Taitus  
\c 1  
\p
\v 1 Ȩ Kótóné kutó diratere whi̧ bitu, Yesu Kerisoné dotȩyale \it aposel\it* whi̧ Pol-né dapó. Atéró dotȩyaleteita ha̧le mei, Kótóné ama sorokó su yóló beteró betere so whi̧né Talepaae tuȩ́ tiki tiróo, kale bete mole fo tuȩ́ yóo, yó̧póló ȩ dotȩyalepó. Ai bete mole mo fo wisi diriyóló kisiparu, tuȩ́ tiki tiróló Talené ala eraté fu beterapó.  
\v 2 Ti tuȩ́ tiki tiratere alaró mo bete mole fo diriyóló kisipare alatamota, take nalopaae mo wisi ala tua̧mó betaalopóló, mutere tuȩ́ tómó belerapó. Ti ai alata, kapala fo mo sawakélé eneitere Kótóné sa̧ró haetamo kaaraai teópa, mo taketitei yóló munélipakalepó.  
\v 3 Da̧ aluyao̧sóró tao su betere Kótóné ama fo wisi ȩpaae mo wisiyóló kaae taru, so whi̧paae yó male fae depa, ya̧lo yó maleteiné Kótóné ama mo eraalopóló tukóló muló betere be dȩmótóró ama yóló mulale fo ha̧kearalepó.   
\p
\v 4 Taitus-ó, ya̧lo i dere asȩta, da̧mo wusuró mo beta̧ fotóró wosóló Talepaae tuȩ́ tiki tiró betere alakélé beta̧ ala ereteiné ya̧ ya̧lo hosaa mo turó mole naalepa i dere ape. Da̧né aya Kótóró da̧ tao sóró wisiró betere whi̧ Yesu Kerisotamoné hamokoróló tao sere alaró hosaa muni deóló dua betere alatamo ya̧ tua̧paae eró̧póló yae.   
\s1 Atimané diyaai yale kutórape kemeró̧póló Tatus Krit-mó beterale fo  
\p
\v 5 Ȩ faairaalu, ya̧ wȩiné bopéró daaló betere hae Krit-mó beteróló fele bete i ape. Mepaae diyóló kemeréni, kwia mupa taarale kutórape naao donoróló diyóló kemeróo, ai hae kwiamó tȩ mole be huluamó betere Keriso so whi̧ tȩteróló kaae tawaaire whi̧ disirape sóró beteraté kwȩyóo, yó̧póló taaróló felepó.  
\v 6 So whi̧ tȩteróló kaae tawaaire whi̧ disi sóró beteratepa, i ala ere whi̧ sóró beterae. Me dowi ala yalepóló só derénitere whi̧ betóo, sokélé mo beta̧tóró dokóo, ama naale senaalekélé Talepaae tuȩ́ tiki tiró betóo, mepaae so whi̧né ama naale senaale hama alima ao̧mó bitini dowa̧ae fóló, atimané tó tiki felé yaaire ala du betepa, só deratere fo ini yóo, dere whi̧ sóró beterae.  
\v 7 Atéró beteratere whi̧ta, Kótóné ama dirae yale kutó tȩteróló kaae tareteiné mepaae whi̧né me dowi ala yalepóló só deratere fo ó mepaae whi̧né dere fo woseni dowa̧ae furaalu, ama kisipa mole alatóró sya fole whi̧ ó hapale fopaae butere whi̧ ó \it wain\it* wȩi mo dekéró nokole whi̧ ó hapale fopaae buturaalu ho̧le sere whi̧ ó doasi \it moni\it* saai ekȩleru, kapala ala du betepa, ti atétere whi̧ beteranénipó.  
\v 8 Ai dosa̧ayale alarape ini, uké whi̧ wisiyóló dape sóo, wisi ala maaté yaai ekȩle yóo, ama tikiné ekȩlere ala ini, a̧ amatei tȩteróló kaae tawóo, ama dere ala fea mo donotóró yóo, Talené ama ala eró̧póló, kae beteró betere whi̧ betóo, yaaitere alarape taleyóló mo bete mole alatóró yó tare whi̧ betóo epa, ti so whi̧ tȩteróló kaae tanó̧póló, sóró beterae.  
\v 9 Térapa, kale bete mole mo fo mené ya̧paae yó melaletei diriyóló tuȩ́ru, mepaae so whi̧ ketekȩ bulóo, ai fotamo bóe du betere so whi̧ donoróo, enére whi̧tóró sóró beterae.   
\p
\v 10 Ti ha̧le ho̧ko whi̧ sóró beterao̧se dere fota, ti i betené dapó. Kale mo fo wisitamo bóe du betere whi̧rapekélé, bete muni ha̧le ho̧ko fo du betere whi̧rapekélé, kapala fo yóló so whi̧ dilikitu betere whi̧rapekélé fea betó mole tua̧mó tiki sekaȩ tikae du betere whi̧rape mo dekéró betó moleteiné dapó.  
\v 11 Atimané du betere alata, enénire fotei ai yó mótu betere ape. Aita ha̧le dumi, kapala so whi̧ dilikó̧ló \it moni\it* saai du beterapó. Atéró yó mótu betere foné beta̧ whi̧né ama soró naale senaaletamokélé, ama fake whi̧kélé, atima fea beta̧ be dolomó betó moletei ai dorótu betere ape. Atétu betere ala momó kae yao̧sóró, mo taalae yóló foné sae.  
\v 12 Ti ai Krit haemó betó mole whi̧rape atimané fo eratere ko̧ló whi̧ beta̧né i fo erapó. “Wȩiné bopéró daaló betere Kiriti haemó betó mole so whi̧ fea kapala fo buóo, hupu hao̧né dere kaae, dowi ala ha̧keamó ho̧ko yóo, dekayóló bitu o̧la maaté dekéró naai ekȩle yóo, du beterapó,”  
\v 13-14 Atimané fo eratere ko̧ló whi̧né i alarape du betepa kelalepó dere fota ti mo dapó. Térapa, Taitus-ó, naao tȩteróló kaae tare so whi̧ atimané tuȩ́ tiki mo diriyóló tiró̧póló, Juda fake so whi̧né dola̧a foró kale mo bete mole fo hó̧rale whi̧rapené i ala yae dere fotamo wosao̧sóró, mo deteraa yóló atima foné sóró ma yae.  
\v 15 Mepaae wisi tuȩ́tóró mole whi̧ atimané dere alaró dere fotamokélé, mo wisiyóló du beterapó. Téretei, mepaae whi̧ tuȩ́ tiki tiró bitiniru, atimané hosaa tua̧mó dowi kisipa mupa, ti ama dere foró dere alatamokélé wisini, mo turó dorapó. Ti i dere fota, mo dapó. Atimané tuȩ́ tikiró hosaa tua̧mó mole alatamota, wuliné api fulukó fóló o̧la wisi dorótu dere kaae, dowi alané atima mo ti doró beterapó.  
\v 16 Ti Kótó tuȩ́rapó du betepatei, atimané dere alané ti Kótó tuȩ́nipóló ha̧keamó yó matapó. Atima mo sonaalei ala du betere so whi̧ betóo, dere fokélé woseni, tikóo du bitu, wisi ala yaaire mo su̧nipó.   
\c 2  
\s1 Sere otere ó teó so whi̧paae Talené bete mole fo etéró yó manérapóló ere fo  
\p
\v 1 Naao fo yó móturaalu, kae kae fotamo touróló yó meni, Kótóné mo bete mole fotóró erótu betae.  
\v 2 Atéró yó móturaalu, mepaae ha̧le Keriso maaté betere whi̧ disirape atimané dere ala sawa tétitóró yóo, nokole o̧lakélé kisipa tekeyóló tétitóró nóo, so whi̧né atima dere ala kilituraalu, mo donoi ala dapóló doi mulóo, atimané mepaae ala yaai fopaae hapale buni, hotowaró kaae taru, tuȩ́ tekeyóló yóo, Talepaae tuȩ́ tiki tiratere alakélé, yaala sókó fole alakélé, Talené ala taaréni, ha̧le yó tare alakélé mo diriyóló kisiparu, erótu betere whi̧tóró beteró̧póló, ma fo yae.   
\p
\v 3 Até dere kaae, so disirapepaaekélé, atimané dere ala Talené so whi̧né dere alatóró du beteró̧póló yae. Téturaalu, so whi̧ eratere fo ó \it wain\it* wȩi dekéró naai ekȩle ini, mo wisi fo maaté yó mótu beteró̧póló ma yae.  
\v 4 Téturaalu, ai so disirapenémo mepaae teó sorape atimané whi̧ró naale senaaletamopaae yaala sókó fole ala du beteró̧póló, etéró yae yóló yó manérapó.  
\v 5 Atimané me ala yaai fopaae butere ala hapale ini, hotowaró kaae taru, tuȩ́ tekeyóló mo wisi alatóró yóo, bemó o̧la bilitere alakélé, naale senaale kaae tatere alakélé, be kaae tatere alakélé, mo kelaalo koko̧i alaró hosaa tua̧mó me kisipa muni, mo wisi kisipa beta̧ muóló, atimané whi̧ ao̧mó beteró̧póló ma fo yae. Ama fo yae deretei ha̧le meipó. Atimané du betere ala mepaae so whi̧né kilituraalu, Kótóné fo bete muni nisiyóló doka doka yóló faleyao̧sóró dapó.   
\p
\v 6 Whi̧ disiró so disitamopaae yale fo kaae, teó whi̧paaekélé atimané mepaae ala yaai tuȩ́ tekeyóló hotowaró yó̧póló, ma fo yae.  
\v 7 Naao du betere wisi ala so whi̧né kolóló, atimané tokóló yó̧póló, yó mótu folosóró naaopi yae. Atéró, naao yó matere fomo kae yóo, dere alakélé kae yóo ini, mo beta̧ alatóró eró̧póló yae. Téturaalu, i ala tómó mole ala kaae ao̧réni, mo bete mole alapóló tuȩ́ muóló yó mótu betae.  
\v 8 Atétepa, ti naao yó matere fo atimané wosaalomeipóló, mené só deratere ala enénipó. Ti noa yao̧sóró du meipó. Ya̧tamo bóe du betere whi̧rapené da̧ ha̧sókó fole ala initepa kilitu, atimané yale fomó atimatei hale yó̧póló dapó.   
\p
\v 9-10 Atéturaalu, wae sóró kutó diratere so whi̧rapepaaekélé atima tȩteróló kaae tare whi̧ ao̧mó bitu, atimané tuȩ́ tiki felé yó̧póló kutó wisiyóló dirae yóló ma fo du betae. Kutó diratere whi̧rapené atima tȩteróló kaae tare whi̧né dere fo woseni dowa̧ae fóo, atimané mepaae o̧la o̧lakélé o̧lémi sóo yao̧sóró yae. Aténi, atima tȩteróló kaae tare whi̧rapené me o̧la o̧lémi nokole ala ini yóo, erae dere alakélé mo wisiyóló eróo depa kilituraalu, kutó diratere whi̧ wisipóló tuȩ́ muaalopó. Atéró atimané mepaae alarape duraalu, i dere ma fo sya fóló eratepa, ama fo woseturaalu, ama fo wisita mo bete mulapóló, Tale dukiró̧póló dapó.   
\p
\v 11 Ti noatepae, so whi̧ aluyao̧sóró Kótóné ama hamokoróló tao sere ala mió i alimó betere so whi̧ feané koló̧póló ha̧kearó beterapó.  
\v 12 Kótó bitini nisi yóló du betere alaró i haemó ekȩleyóló du betere alatamo yae yóló sȩtepa, ai ala mo yaalo meipó yóo, mió i betere alimó mepaae ala yaai kisipa tekeyóló yóo, mepaae dere alakélé mo donotóró yóo, Kótóné ama ala ha̧le eró tawóo yó̧póló, ai fo wisinétei da̧paae yó mótu beterapó.  
\v 13 Da̧ noa wisi ala kelaai hȩkesetamo kaae tawóló betere? Da̧ tao sere whi̧ Yesu Keriso a̧ta, da̧ tȩteróló kaae tare doasi Kótó beterapóló, ama kae ere dȩ wisinaaletamo wale ala kelaairaalu, da̧ hai̧tamo kaae tawóló i betere ape.  
\v 14 Da̧ dowi alané dokóló muló betepa, ai sekȩ́né ama betere betené da̧ dupuróló a̧ suka̧leteita, ha̧le meipó. Da̧ dowi ala mo sawakélé muni, mo ama so whi̧tóró bitu, mo wisi alamaaté ekȩle yóló deté fu beteró̧póló, erapó.   
\p
\v 15 Atérapa, ai dosa̧ayale alarapetamo naao yó mótu betepa, ti mo wisirapó. So whi̧né mepaae ho̧ko alarape taalae yóló foné sóo, du betere wisi ala taaréni ketekȩ bulóo yae. Ti ya̧ta, Talenétei ama ala eró̧póló, sóró beteró beterapa, mepaae so whi̧né ya̧ belei aleróló só deratepa, ai dere fo woseni, ai bete mole fo yó matere ala beta̧ du betae.   
\c 3  
\s1 Mo wisi ala beta̧ erótu betae ere fo  
\p
\v 1-2 So whi̧ tȩteróló kaae tare \it Gavman\it* whi̧raperó mepaae ala kaae tanó̧póló sóró beteró betere whi̧rapetamo ao̧mó betae yóló Kótóné so whi̧paae ma fo yae.  
\p Atéturaalu, atima kale tȩteróló kaae tare whi̧rapené yae dere ala sya fóló eróo, mepaae wisi ala ketekȩ buóo, me whi̧ eratere fokélé ini yóo, mepaae so whi̧tamo naameyóló mo dua betóo, me whi̧ hamomané kisipa sekȩ yao̧sóró dere ala kisipa tekeyóló yóo, bopé fake ini, deróló dua betóo eró̧póló ma fo du betae.   
\p
\v 3 Take betale alimó da̧kélé kisipa okoko yóló ho̧ko bitu, ai fo wisi wosóló ao̧mó bitini, dowa̧ae fóló du betale alané da̧ dilikitu betalepó. Atétepa, da̧né tó tikiné ekȩle du betale alaró kae kae du betale feléi alatamoné da̧ dokóló wae sóró kutó diratere whi̧ beteró beterepó. Da̧né no nené dere ala kilitu, da̧kélé ai ala enée yóló dei kisipa muturaalu, da̧né atima hó̧róo, atimanékélé da̧ hó̧róo, deté fu betalepó.  
\v 4 Tépatei, da̧ tȩteróló kaae tare Kótóné ama ere wisi alaró yaala sókó fole alatamo ha̧kearale sukamótóróti, da̧ aluyao̧sóró ama tao salepó.  
\v 5 Ti ama da̧ tao saleteita, da̧né me donoi ala depa kolóló initei, a̧ ko̧lené sukutu tao sere bete bitu, tao salepó. Téturaalu, Talené ama fokóló da̧ ama naale senaale deyóló beteróo, Dȩi Kepe Wisiné kisi whi̧ aleróló beteróo erapó.  
\v 6 Talené ai Dȩi Kepe Wisita, da̧ so whi̧ fea tao sere whi̧ Yesu Keriso tua̧mó betepa, Talené da̧paae mo turó suniyalepó.  
\v 7 Atére alata, Talené ama hamokoróló tao sóró, mo donoi so whi̧pó ereteiné da̧ ai mo ti betere bete sóró taru, ama wisi wisi ala Yesumó matere kaaetóró da̧mókélé matepa saalopóló hai̧tamo kaae taté fu beteró̧póló erapó.  
\v 8 Ai fota, mo bete mulapóló tuȩ́ tiki tiraaire fopa, mió Kótópaae tuȩ́ tiki tiró betere so whi̧kélé ketekȩ buóló mo wisi alatóró du beteró̧póló, ai fo naao mo diriyóló tuȩ́ru, donotóró yó mótu betepa, mo wisirapó. Ti ai dosa̧até wale alarape feata, wisi alatóró ereteiné so whi̧ fea tao sóró wisiranérapó.   
\p
\v 9 Tépatei, kisipa okokoi whi̧rapené dóroi duraalu ha̧le ho̧ko dere fokélé, da̧ deyaairaalu deté wale noutererape dosa̧até wou betale alakélé, Moses-né yóló muló betere fomó alale sere alaró ho̧le sere alatamoné dere fo mo wosao̧se. Ai alarapené, so whi̧ tao sóró wisiraaire bete mo munipó.  
\v 10 Dia̧ beta̧ kisipa muóló betere ala mepaae whi̧né tekeratepa, taalae yóló foné sae. Atéró foné senaalemó, naao dere fo wosenitepa, kale yale kaae momó foné sae. Ténalemókélé mo ti wosenitepa, momó kae ini, ama enére ala deté fu beteró̧póló mo ti taalae.  
\v 11 Atétere whi̧ta, dowi ala a̧ tua̧mó fa̧anuraalu, dowa̧ae fóló du betere alané amatei a̧ ai só derótu betere ape.   
\s1 Mo kemeróturaalu Pol-né Taitus-paae ape yale fo  
\p
\v 12 Artemas ó Tikikas ya̧lo ya̧ beterepaae ai dotonatapa, a̧tamo ya̧ beteremó sókó wapa, ti ya̧ da̧mo Nikapolis be huluamó hokolaa yaalopa fae. Ti mió i waaire sosóli alita, da̧mo ai bemó betepa kemeyó̧póló faai kisipa mutapó.  
\v 13 Fo tokó̧tamo depa tao sóró fo eratere whi̧ Senas-ró Apolos-tamo uké furaalu sóró faaire mepaae o̧la o̧lakó ya̧ya̧tepa, ti atimaamo tao sóró melae yóló i dere ape.  
\v 14 Ya̧tamo aimó betere da̧ Keriso fake so whi̧ atima betere doko̧ nokole o̧la ó mepaae so whi̧ tao saaire o̧la o̧la ya̧ya̧ni, mo su̧mó muló̧póló, kutó ketekȩ buóló diae yóló ma fo du betae.   
\p
\v 15 Imó ȩtamo betó mole so whi̧né ya̧paae ko̧leó dapó. Talepaae kisipa tiki tiró bitu, da̧paae yaala sókó fu betere so whi̧paae ko̧leó yae. Térapa, Talené hamokoróló tao sere ala dia̧ feapaae eró̧póló yae.