\id JHN JOHN-POGORO \ide UTF-8 \h YOHANI \toc1 Shisoweru Shiwagira shakalembiti Yohani \toc2 Yohani \toc3 Yoha \mt2 SHISOWERU SHIWAGIRA SHAKALEMBITI \mt1 YOHANI \imt ULONGOLERU \ip Shisoweru Shiwagira shakalembiti Yohani ndo shimu pakati pa vintola vyamsheshi Mulipatanu lya Syayi, vyavilanguziya makaliru ga Yesu Kristu. Kila shimu shishemwa “Injili mana yakuwi Shisoweru Shiwagira.” Vintola avi vilembitwi na Matayu na Mariku na Luka na Yohani pakahowiti kala Yesu. Shintola ashi sha Shisoweru Shiwagira pamonga shilembwa na ntumintumi Yohani mushinja sha malongu tisa Pakwiyuka Yesu. Pamuhera na aga shintola ashi shilonga ndiri kuwera Yohani ndo yakalembiti, ntambu ya kulemba ilifana nentu na mahamba galii ga 1Yohani na 2Yohani na 3Yohani. Walemba wamu wa makashu walonga kuwera shintola ashi shilembitwi Efesu toziya kwa shipindi ashi Yohani kalikaliti mulushi alu. \ip Yohani kankutakulira nfiru ya shintola ashi ndo kuwatanga wantu wajimiri kuwera Yesu ndo Kristu Mlopoziya, Mwana gwa Mlungu yakawera mkomu 20:31. Kwa kugajimira aga tuweza kulikala kwa litawu lyakuwi. Shintola ashi shilembelwa su shibetulwi na wantu woseri Wayawudi na wantu yawawera ndiri Wayawudi. Shisoweru Shiwagira shakalembiti Yohani kwa ntambu yimu vilinganira ndiri na vintola vyamonga vilii vitatu. Yomberi kaloliti nentu mumauzauza gagatenditwi na Yesu na kalembiti ndiri nentu kuusu mifanu ya Yesu, viraa kalembiti ndiri mushintola ashi vitwatira vilii vikulu gambira ubatizu wa Yesu na kujerwa kwakuwi kushiwala. \iot Yagaweramu \io Yohani kanja Shisoweru Shiwagira, shipandi sha 1:1-18 \io Shakapanu kankulemba mauzauza gamu geni Yesu kagatenditi, shipandi sha 1:19-12:50. \io Shakapanu kalanguziya vitwatira vyavilawiliti vya makaliru ga Yesu yagalongoziya kuhowa kwakuwi na kuzyuka, shipandi sha 13:1-20:31. \io Yohani kankumalalira Shisoweru Shiwagira, shipandi sha 21 pakalongiti kuusu Yesu pakawalawiriti wantu pakuzyuka kwakuwi na shakapanu nfiru yakuwi ya kulemba shintola ashi. \c 1 \s Shisoweru sha Ukomu \p \v 1 Panjiti lipaga kuweriti na Shisoweru, Shisoweru kaweriti pamuhera na Mlungu, nayomberi kaweriti Mlungu. \v 2 Kwanjira kwanja Shisoweru kaweriti pamuhera na Mlungu. \v 3 Kupitila shisoweru, Mlungu kawumbiti vintu vyoseri, kwahera ata shintu shimu shawashiwumbitwi pota nayomberi. \v 4 Shisoweru ndo shanzu sha makaliru na makaliru aga gajegiti weru kwa wantu. \v 5 Uweru awu ulangala muntiti na ntiti hapeni izimiziyi uweru awu. \p \v 6 Mlungu kamtumiti mjumbi gwakuwi litawu lyakuwi Yohani, \v 7 Yakiziti kuwapitawulira wantu kuusu uweru awu, su woseri wapikiniriti ujumbi na wamijimiri. \v 8 Yohani kaweriti ndiri uweru, ira kiziti hera kuwagambira wantu kuusu uweru awu. \v 9 Awu ndo weru wanakaka, weru wankwiza pasipanu, kuwawalira wantu woseri. \p \v 10 Shisoweru kaweriti pasipanu. Mlungu kanyawiti pasipanu kupitira Shisoweru, kumbiti wantu wa pasipanu wamumana ndiri. \v 11 Kiziti muisi yakuwi mweni, kumbiti wantu wakuwi mweni wamuwanka ndiri. \v 12 Kumbiti wamonga yawamuwankiti na kumjimira, awa kawayupiti uwezu wa kuwera wana wa Mlungu. \v 13 Womberi waweriti ndiri wana wa Mlungu kwa uwezu wa wantu ama kwa makakala ga nshimba ama kwa kufira kwa muntu, ira Mlungu mweni kawatenditi waweri wana wakuwi. \p \v 14 Shisoweru kaweriti muntu, kalikaliti na twenga, kaweriti upendelewu nentu pamuhera na unakaka. Tuwoniti ukwisa wakuwi, ukwisa yakauwankiti, wa Mwana gwa gweka gwa Tati. \p \v 15 Yohani kawagambira wantu kuusu Shisoweru. Kabotanga, “Ayu ndo ulii yanumtakuliti shipindi pantakuliti, ‘Paneni kankwiza muntu yumu, yomberi ndo mkulu kuliku neni, toziya kaweriti kala neni naniyiwuki.’ ” \p \v 16 Kulawira na upendelewu uvuwa wakuwi, katutekeleriti woseri, katupiti utekeleru na utekeleru. \v 17 Mlungu katupiti Lilagaliru kupitira Musa, kumbiti upendelewu na unakaka viziti kupitira Yesu Kristu. \v 18 Kwahera muntu yakamwoniti Mlungu. Kumbiti Mwana gwa gweka yakaweriti Mlungu na yakaweriti uwega wa Tati gwakuwi, ndo yakatenditi kamanikani. \s Ujumbi wa Yohani Mbatiza \r Matayu 3:1-12; Mariku 1:1-8; Luka 3:1-18 \p \v 19 Awu ndo upitawu wa Yohani kwa wakulu wa Wayawudi Yerusalemu kulii pawawatumiti watambika wamu na wantu wa ukowu wa Lawi wa numba ya Mlungu wagendi kwa Yohani wamkosiyi, “Gwenga gwa gaa?” \p \v 20 Yohani kalemiti ndiri kuwankula, ira katakuliti pota na kufifa, kalongiti, “Neni na Kristu ndiri yakasyagulitwi na Mlungu kuwalopoziya wantu.” \p \v 21 Womberi wamkosiya, “Su, gwenga gwa gaa? Gwenga gwa Eliya?” Yohani kawankula, \p “Ndala, neni ndiri.” Wamkosiya kayi, \p “Gwenga ndo ulii Mbuyi gwa Mlungu yawamtakuliti?” \p Yohani Kawankula, “Ndala!” \p \v 22 Nawomberi wamgambira, “Su, gutugambiri gwenga gwa gaa? Su gutakula hashi kuusu gumweni? Hatugendi kutakula ntambu yagutuwankula kwa walii yawatutumiti.” \p \v 23 Yohani kawankula ntambu yakalembiti Isaya mbuyi gwa Mlungu, \q “Neni ndo liziwu lya muntu yakabotanga mushiwala, \q ‘Mnyawi njira yakupitira Mtuwa!’ ” \p \v 24 Wajumbi yawatumitwi na Mafalisayu, \v 25 wamkosiyiti Yohani, “Paguwera ndiri Kristu, ama Eliya, ama ulii Mbuyi gwa Mlungu, iwera hashi gubatiza?” \p \v 26 Yohani kawankula, “Neni mbatiza kwa mashi, kumbiti kwana yumu pakati penu yamummana ndiri. \v 27 Paneni kankwiza, neni herepa ndiri ata kuyopola lugoyi zya vilyatu vyakuwi.”\fig Muntu kavala vilwatu|src="05 Sandals.jpg" size="col" ref="1:27"\fig* \p \v 28 Vitwatila vyoseri vyavilawiriti Betaniya kusika mwa lushemba lwa Yoridani, pahala Yohani pakawera kankubatiza. \s Yesu Mwana Kondolu gwa Mlungu \p \v 29 Shirawu yakuwi, Yohani kamwoniti Yesu kankumwizira. Yohani katakula, “Ayu ndo Mwana Kondolu gwa Mlungu, yakawusiya vidoda vya wantu wa pasipanu! \v 30 Ayu ndo ulii yanumtakuliti, pantakuliti, ‘Paneni kamkwiza muntu yumu mkulu kuliku neni, toziya kaweriti kala neni haneniyiwuki.’ \v 31 Namweni numumaniti ndiri, kumbiti niziti kubatiza kwa mashi su yomberi kamanikana kwa wantu wa Israeli.” \p \v 32 Na awu ndo upitawu Yohani yakautakuliti, “Moniti Rohu Mnanagala kankusuluka gambira nkunda pakiza kulawa kumpindi kwa Mlungu na kumkangalira. \v 33 Neni numumana ndiri kuwera yomberi ndo uliya yanumtakuliti, su Mlungu yakantumiti neni kubatiza kwa mashi, kang'ambiriti, ‘Hagumwoni Rohu pakamsulukira muntu kulawa kumpindi, ndo ulii yakabatiza kwa Rohu Mnanagala.’ \v 34 Yohani katakuliti, Neni moniti, nuwagambirani nakaka kuwera ayu ndo Mwana gwa Mlungu.” \s Wantumini wa kwanja wa Yesu \p \v 35 Shirawu yakuwi, Yohani kaweriti kayi paliya pamuhera na wafundwa wakuwi wawili, \v 36 pakamwoniti Yesu kankupita katakula, “Ayu ndo Mwana Kondolu gwa Mlungu.” \p \v 37 Wafundwa wawili pawapikaniriti aga, su wagenditi pamuhera na Yesu. \v 38 Yesu kagalambukiti, kawawoniti wankumfata, su kawakosiya, “Mwankusakula shishi?” \p Womberi wamwankula, “Rabi” mana yakuwi “mfunda” gulikala koshi? \p \v 39 Yesu kawagambira, “Mwizi na mloli.” Iweriti handa saa lilongu pamihi. Su wagenditi pamuhera na yomberi na wapawoniti pahala pakalikaliti. Walikaliti pamuhera na Yesu lishaka lyoseri. \p \v 40 Andereya, mlongu gwa Simoni Peteru, yakampikiniriti Yohani pakalonga na mweni kamfatiti Yesu. \v 41 Andereya kamwoniti kwanja mlongu gwakuwi Simoni, kamgambira, “Tumwoniti ulii Mlopoziya yakasyaguritwi na Mlungu” Ayu ndo Kristu Mlopoziya. \v 42 Su wamjegiti Simoni kwa Yesu. \p Yesu kamlola Simoni na kalonga, “Litawu lyaku ndo Simoni mwana gwa Yohani, Kumbiti hagushemwi Kefa.” Kwa Shigiriki ndo Peteru, mana yakuwi “Litalawu.” \s Yesu kawashema Filipu na Nataniyeri \p \v 43 Shirawu yakuwi Yesu kaamuwiti kugenda Galilaya. Su kamwoniti Filipu, kamgambira, “Gunfati!” \v 44 Filipu kaweriti mwenikaya gwa Betisayida, lushi lyawalikaliti ashina Andereya na Peteru. \v 45 Filipu kamwoniti Nataniyeri na kamgambira, “Tumwona ulii mweni Musa kamlembiti mushitabu sha Malagaliru na wambuyi wa Mlungu walembiti kuusu mweni. Mweni ndo Yesu mwana gwa Yosefu, kulawa Nazareti.” \p \v 46 Nataniyeri kamkosiya Filipu, “Kwana shintu shoseri shiherepa shiza kulawa Nazareti?” \p Filipu kamwankula, “Gwizi guloli.” \p \v 47 Yesu pakamwoniti Nataniyeri kankumwizira, katakuliti kuusu yomberi, “Mloli! Ayu ndo Mwisraeli nakaka, kwahera shinika kwakuwi.” \p \v 48 Nataniyeri kamkosiya “Gumana ashi neni?” \p Yesu kamwankula, “Pamberi pa Filipu kukushema, nukuwoniti pagulivagiti pasi pa mtera gwa mkuyu.” \p \v 49 Nataniyeri kamwankula, “mfunda, Gwenga ndo Mwana gwa Mlungu! Gwenga gwa Mfalumi gwa Israeli!” \p \v 50 Yesu kamgambira, “Hashi, gujimira toziya nukugambiriti kuwera nukuwoniti pasi pa mtera gwa mkuyu? Haguwoni vikulu nentu vivuwa kuliku avi!” \v 51 Na Yesu kawagambiriti womberi, “Nankuwagambirani mwenga nakaka, hamuwoni kumpindi kwa Mlungu kuvuguka na wantumintumi wa kumpindi pawakwena na kumsulukira Mwana gwa Muntu.” \c 2 \s Ndowa mulushi lwa Kana \p \v 1 Lishaka lya tatu kuweriti ndowa mulushi lwa Kana, kumkowa Galilaya. Mawu gwakuwi Yesu kaweriti palaa, \v 2 Yesu pamuhera na wafundwa wakuwi nawomberi wawashemiriti ku ndowa. \v 3 Divayi payiperiti, mawu gwa Yesu kamgambira, “Kwahera divayi.” \p \v 4 Yesu kamwankula, “Mawu, nagung'ambira shakutenda. Saa yaneni yankali.” \p \v 5 Mawu gwa Yesu kawagambira wantumintumi, “Mtendi shoseri shakawagambireni.” \p \v 6 Palii paweriti na vulu sita zya mabuwi na kila lumu luweziti kutulwa mashi shyasi sha madebi mawili ama matatu. Iweriti wayitula paliii toziya ya shitiba sha Shiyawudi sha kunawira. \v 7 Yesu kawagambira wantumini, “Mumemiziyi viwiga avi mashi.” Nawomberi wavimemiziya mashi nduu, \v 8 shakapanu kawagambira, “Vinu mteki mashi aga mwakamjegeri mkulu gwa msambu.” Womberi watola mashi na kumjegera yomberi, \v 9 su vinu mashi gagalambusiwa gawera divayi na kagalawalira. Mkulu gwa msambu kavimana ndiri kwayilawiriti divayi, su wantumintumi pawatekiti mashi wavimaniti, mkulu gwa msambu kamshemiti mpalu gwa ndowa \v 10 kamgambira, “Kila muntu kaitandaga divayi iherepa huti ata pawikuta kala, kaitandaga ilii ifaa ndiri. Kumbiti gwenga guitula divayi iherepa mpaka vinu!” \p \v 11 Yesu katenda liuzauza ali lya kwanja haku Kana mu Galilaya, kaulanguziya ukwisa wakuwi na wafundwa wakuwi wamjimira. \p \v 12 Pagalawiriti kala aga, Yesu pamuhera na mawu gwakuwi na walongu wakuwi na wafundwa wagenditi Kafarinaumu na walikaliti kuliya mashaka gavuwa ndiri. \s Yesu kingira Mnumba nkulu ya Mlungu \r Matayu 21:12-13; Mariku 11:15-17; Luka 19:45-46 \p \v 13 Msambu gwa Pasaka gwa Wayawudi guweriti gwa pakwegera, su Yesu kagenditi Yerusalemu. \v 14 Mnumba nkulu ya Mlungu kawawoniti wantu wankuwuza wang'ombi na wakondolu na wangunda na viraa wantu wamonga wankuvunjira mpiya pawalivaga pameza zawu. 14 \fig Muntu yakatenda byashala kankuvunja mpiya|src="10 Money Changer.jpg" size="col" ref="2:14"\fig* \v 15 Kanyawiti ntomondu ya lugoyi na kawawinga wavigongolu woseri walawi kunja kwa Numba nkulu ya Mlungu, pamuhera na wakondolu na wang'ombi, kazigalambuziya meza zawatendiriti kuvunjira mpiya na kuzipalasiya mpiya zawu, \v 16 na kawagambira walii woseri yawaweriti wankuwuza wangunda, “Muusii vintu avi panu! Muleki kutenda numba ya Tati gwangu iweri pahala pa soku!” \v 17 Wafundwa wakuwi waliholiti Malembu ntambu yagalembitwi, “Mlungu, kulilaviya kwaneni munumba mwaku kuyaka mumoyu mwangu gambira motu.” \p \v 18 Wakulu wa Shiyawudi wamu wamkosiya Yesu, “Hagutendi liuzauza gaa kutulanguziya twenga handa gwana uwezu kutenda vitwatira avi?” \p \v 19 Yesu kawankula, “Hambomoli Numba nkulu ya Mlungu ayi, neni hanuyijengi kayi kwa mashaka matatu.” \p \v 20 Wayawudi wamkosiya, “Numba nkulu ya Mlungu ayi waijengiti kwa mivinja milongu msheshi na sita! Hashi, gwenga hagujengi kwa mashaka matatu?” \p \v 21 Kumbiti numba nkulu ya Mlungu Yesu yakayitakuliti ndo nshimba yakuwi. \v 22 Su pakazyukisiwitwi kulawa kwa wahowiti, wafundwa wakuwi waliholiti handa katakuliti aga na wagaaminiti Malembu Mananagala na shilii shakatakuliti Yesu. \s Yesu kayimana myoyu ya wantu woseri \p \v 23 Yesu pakaweriti Yerusalemu shipindi sha msambu gwa Pasaka, wantu wavuwa wamjimiriti pawawoniti mauzauza gakatenditi. \v 24 Yesu kalilaviya ndiri kwa womberi, toziya kayimaniti myoyu yawu woseri. \v 25 Kafira ndiri wamgambiri shoseri kuusu wantu, toziya kavimaniti weri vitwatira vyoseri yaviweriti mumyoyu mwawu. \c 3 \s Yesu na Nikodemu \p \v 1 Kuweriti na mkulu gwa Shiyawudi yawamshema Nikodemu, kaweriti gwa shipinga sha Mafalisayu. \v 2 Lishaka limu kamgendera Yesu pashiru na kamgambira, “Mfunda, tuvimana handa gwenga gwa mfunda yagutumitwi na Mlungu. Kwahera muntu yakaweziti kutenda mauzauza gagutenda mpaka Mlungu kapamuhera na yomberi.” \p \v 3 Yesu kamwankula, “Nakugambira nakaka, Kwahera muntu yakaweza kuwona Ufalumi wa Mlungu, pakayiwuka kayi ndiri.” \p \v 4 Nikodemu kamkosiya, “Muntu mkulu kaweza hashi kwiwuka kayi? Hashi, kaweza kwingira mumtima mwa mawu gwakuwi na kwiwuka mala ya pili?” \p \v 5 Yesu kamwankula, \p “Nakaka nukugambira, muntu yoseri pakiwuka ndiri kwa mashi na Rohu Mnanagala, hapeni kingiri Muufalumi wa Mlungu. \v 6 Muntu kiwuka shinshimba kwa tati na mawu, kumbiti yakiwuka shirohu kwa Rohu Mnanagala. \v 7 Nagulikangasha toziya nukugambira mpaka gwiwuki kayi. \v 8 Liyega ligendaga palifira kugenda, gulipikanira kuvuma kwakuwi, kumbiti guvimana ndiri kwalilawiti ama kwaligenda. Ntambu iraayi, iwera hangu kwa muntu yakiwuka kwa Rohu.” \p \v 9 Nikodemu kamkosiya, “Hashi, shitwatila ashi, shiwezikani?” \p \v 10 Yesu kamwankula, “Hashi, gwenga guwera mfunda gwa Israeli na guvimana ndiri vitwatira avi? \v 11 Nukugambira nakaka, tutakula galii tugamaniti na tuwera wakapitawu wa galii tugawoniti, su mwenga mjimira ndiri ujumbi wetu. \v 12 Mjimira ndiri paniwagambireni vitwatira vya isi ayi, hashi hamjimiri panuwagambireni vitwatira vya kumpindi? \v 13 Kwahera muntu yakapatiti kugenda kumpindi kwa Mlungu, ira Mwana gwa Muntu ndo mweni yakalawiti kumpindi kwa Mlungu.” \p \v 14 Gambira Musa ntambu yakamtuliti njoka gwa shaba palusiki kushiwala kulii, ntambu iraayi Mwana gwa Muntu hakanyasulwi kumpindi, \v 15 su kila yakamjimira kawera na ukomu wa mashaka goseri. \v 16 Mana Mlungu kawafiriti nentu wantu wa pasipanu, su kamlaviyiti Mwana gwakuwi gwa gweka, su kila yakamjimira hapeni kahowi, kumbiti kaweri na ukomu wa mashaka goseri. \v 17 Mlungu kamjegiti ndiri Mwana gwakuwi pasipanu kupatoza, kumbiti kapalopoziyi. \p \v 18 Woseri yawamjimira Mwana hapeni katozwi, kumbiti woseri yawamjimira ndiri watozwa kala, toziya wamjimira ndiri Mwana gwa gweka gwa Mlungu. \v 19 Na toza yeni ndo ayi, gulangala gwiza pasipanu, kumbiti wantu wafiriti ntiti kuliku gulangala, toziya vitendu vyawu vidoda. \v 20 Woseri walii yawatenda vidoda wagukalalira gulangala, hapeni wizi muulangala, toziya wafira ndiri vitendu vyawu vimaniki. \v 21 Kumbiti woseri yawatenda unakaka wiza mu mulangala, su gulangala guvilangaliri vitendu vyawu vyawavitenda vyakumjimilira Mlungu. \s Yesu na Yohani Mbatiza \p \v 22 Shakapanu, Yesu pamuhera na wafundwa wakuwi wagenditi kumkowa gwa Yudeya, kalikaliti kuliya pamuhera nawomberi kwa shipindi pakabatiza wantu. \v 23 Viraa Yohani kaweriti kankubatiza wantu kulii Ainoni, pakwegera na Salemu, toziya kulii kuweriti na mashi gamema. Wantu wamgendiriti, nayomberi kaweriti kankuwabatiza. \v 24 Shipindi ashi Yohani wenimtuli mushibetubetu. \p \v 25 Likakatala lilawiriti pakati pa wafundwa wa Yohani na Myawudi yumu kuusu shitiba sha kunawa ntambu yayifiriwitwi. \v 26 Su wamgenderiti Yohani na kumgambira, “mfunda, gumuhola muntu uliya yakaweriti pamuhera nagwenga kusika kumwambu kwa Yoridani, ulii gwenga yagumtakuliti? Vinu yomberi kankubatiza na kila muntu kamgendera!” \p \v 27 Yohani kawankula, \p “Kwahera muntu yakawera na shintu shoseri, mpaka kapananwi kulawa kumpindi. \v 28 Maweni mwenga muweza kutakula galii gantakuliti, ‘Neni na Kristu ndiri, kumbiti wantumiti su numulongoleri.’ ” \p \v 29 Mpalu gwa ndowa ndo mweni gwa mdala gwa ndowa, su wagolokera ndowa yawagolokiti na kupikinira, wanemelera nentu pawapikanira liziwu lya mpalu gwa ndowa. Hangu ndo ntambu ya nemeleriti nentu. \v 30 Mweni ndo kendereyi kamanikana ira neni nendereyi kumanikana ndiri. \s Yakiza kulawa kumpindi kwa Mlungu \p \v 31 Yakiza kulawa kumpindi kwa Mlungu ndo mkulu kuliku woseri. Yakalawila pasipanu ndo gwa pasipanu na katakulaga vitwatira vya pasi panu, kumbiti yakiza kulawa kumpindi kwa Mlungu ndo mkulu kuliku woseri. \v 32 Yomberi kapitawulira galii kagawoniti na kugapikanira, kumbiti kwahera muntu yakaujimilira ujumbi wakuwi. \v 33 Su muntu yoseri yakajimira ukapitawu wakuwi, katakula weri handa Mlungu ndo gwa nakaka. \v 34 Uliya yakatumitwi na Mlungu kutakula visoweru vya Mlungu, toziya Mlungu kumpanana muntu ayu Rohu Mnanagala pota na shipimu. \v 35 Tati kamfira Mwana gwakuwi na kavitula vintu vyoseri mumawoku mwakuwi. \v 36 Yakamwamini Mwana kana ukomu wa mashaka goseri, yakamjimira ndiri Mwana hakaweri ndiri na ukomu, su maya ga Mlungu hagaweri kwakuwi. \c 4 \s Yesu na mdala Msamariya \p \v 1 Mafalisayu wapikiniriti handa Yesu kaweriti kankubatiza na kankuwapata wafundwa wavuwa kuliku Yohani. \v 2 Kumbiti nakaka Yesu kawera ndiri kankubatiza ira wafundwa wakuwi ndo waweriti wankubatiza. \v 3 Yesu pakapikaniriti aga, kalawa Yudeya kagenda Galilaya, \v 4 pamwanja gwakuwi kalazimika kupitila Samariya. \p \v 5 Su kafikiti Sikari, lushi lumu lwa Samariya, pakwegera na lirambu lilii Yakobu lyakamupiti mwana gwakuwi Yosefu. \v 6 Na panu paweriti na linegu lya Yakobu. Yesu kaweriti katoka toziya ya mwanja, su kalivagiti pasi pampenku pa linegu. Iweriti ipata saa sita paliwala. \p \v 7 Mdala Msamariya kiziti kuteka mashi na Yesu kamgambira, “Gunupi mashi nandi.” \v 8 Wafundwa wakuwi wagenditi mulushi kuhemera shiboga. \p \v 9 Mdala uliya kamgambira, “Gwenga gwa Muyawudi, neni na Msamariya! Su guwezahashi kunduwa mashi ga kulanda?” Wayawudi hapeni watumii vikombi na vibakuli vyavihanganyikiti na vya wantu wa Samariya. \p \v 10 Yesu kamwankula, “Handa meguvimaniti mafupu ga Mlungu na gaa yakakuluwa mashi ga kulanda, megumluwi na yomberi mekakupi mashi ga ukomu.” \p \v 11 Mdala uliya kalonga, “Mtuwa, gwenga gwahera shintu sha kutekera mashi na linegu ndo litalipa. Su, hagupati koshi mashi gana ukomu? \v 12 Mbuyi gwetu Yakobu ndo yakatupiti linegu ali, yomberi na wana wakuwi pamuhera na mifugu yakuwi yoseri walanditi mashi aga. Ashi gwenga gulitumba kuwera mkulu kuliku Yakobu?” \p \v 13 Yesu kamwankula, “Woseri walanda mashi aga hawaweri na kwimiluwa kayi. \v 14 Kumbiti yoseri yakalanda mashi ganumupa neni, hapeni kaweri na kwimiluwa kayi. Mashi ganumupa hagaweri mngati mwakuwi mbwiru ya mashi ga ukomu na kumupa ukomu wa mashaka goseri.” \p \v 15 Mdala uliya kamgambira, “Mtuwa, gunupi mashi aga! Shakapanu hapeni numuluwi kayi na hapeni nizi kayi panu kuteka mashi.” \p \v 16 Yesu kamgambira, “Gugendi gwakamshemi mpalu gwaku gwizi nayomberi.” \p \v 17 Mdala uliya kamwankula, “Neni nahera mpalu,” \p Yesu kamgambira, “Gutakula weri pagutakuliti gwahera mpalu. \v 18 Guyugwa na wapalu wamuhanu, yomberi yagulikala nayu vinu, mpalu gwaku ndiri. Gung'ambira nakaka.” \p \v 19 Mdala uliya kamgambira, “Mtuwa, mona gwenga gwa mbuyi gwa Mlungu. \v 20 Wambuyi wangu wa Samariya wamguwiriti Mlungu mulugongu alu, su mwenga Wayawudi mlonga kuwera Yerusalemu ndo pahala pa kumwabudu Mlungu.” \p \v 21 Yesu kamgambira, “Mdala, gunjimira, shipindi shankwiza ndo sheni wantu hapeni wamguwira Tati mulugongu alu ama ku Yerusalemu. \v 22 Mwenga Wasamaliya muvimana ndiri nakaka yawamguwira, kumbiti twenga Wayawudi tumumana yatumguwira, toziya ulopoziya wiza kulawa kwa Wayawudi. \v 23 Kumbiti shipindi shankwiza na kayi shisoka kala, peni wawamguwira nakaka, hawamguwili Tati kwa likakala lya Rohu, wantu wamguwira hangu ndo Tati yakawafira. \v 24 Mlungu ndo Rohu, na wantu hawawezi hera kumwabudu nakaka kwa likakala lya Rowu gwakuwi.” \p \v 25 Mdala ulii kamgambira, “Nuvimana kuwera Kristu Mlopoziya yakasyagulitwi hakizi na pakiza hakatugambiri twenga kila shintu.” \p \v 26 Yesu kamgambira, “Neni, ndo yantakula na gwenga.” \p \v 27 Shipindi shila shilii wafundwa wa Yesu wawuyiti na waweriti na likangasha likulu pawamwona Yesu pakatakula na mdala. Kwehera yumu pakati pawu yakamgambiriti mdala ulii, “Gufira shishi?” Ama kumkosiya Yesu, “Iwera hashi gwankutakula na mdala ayu?” \p \v 28 Su, mdala uliya kaileka vulu yakuwi, kagenda mulushi na kuwagambira wantu, \v 29 “Mwizi mloli muntu yakang'ambiriti vitwatira vyoseri vyantenditi. Hashi, iwezikana yomberi kawera Kristu yakasyagulitwi na Mlungu?” \v 30 Wantu walawa mulushi, wamgendera Yesu. \p \v 31 Shipindi shila shiriya wafundwa waweriti wankumuhiga Yesu, “mfunda, gulii shiboga!” \p \v 32 Su Yesu kawankula, “Neni nana shiboga shamshimana ndiri.” \p \v 33 Wafundwa wakuwi walitakuziyana weni, “Hashi, kwana muntu yoseri yakamjegiriti shiboga?” \p \v 34 Yesu kawagambira, “Shiboga shaneni ndo kugajimira gakafira ulii yakantumiti neni na kumalira lihengu lyakanupiti kutenda. \v 35 Mwenga mtakula, ‘Kunkali myezi ya msheshi hera, shipindi sha kubenanga hashisoki.’ Su nukugambirani, mloli marambu, viboga vinu vipiya kala na viwera kala kubenanga! \v 36 Yakabena viboga kankupata shibenamgongu na kankujojinira viboga kwa mashaka goseri, su yumonga yakayala na ulii yakabena hawanemeleri pamuhera. \v 37 Kutakula aku kwa nakaka, ‘Yumu kayalaga na yumonga kabenaga.’ \v 38 Neni nuwatumiti mwenga mwakabeni viboga mulirambu mtenda ndiri lihengu, wamonga watenditi lihengu kulii na mwenga muna mota kulawirana na lihengu lyawatenditi.” \p \v 39 Wasamariya wavuwa mulushi lulii wamjimiriti Yesu toziya mdala uliya katakuliti, “Kang'ambiriti neni shintu shoseri shantenditi.” \v 40 Su Wasamariya pawamgendiriti Yesu, wamuluwiti yomberi kalikali pamuhera na womberi na Yesu kalikaliti kulii mashaka mawili. \p \v 41 Wantu wavuwa wamjimiriti toziya ya ujumbi wakuwi, \v 42 na womberi wamgambira mdala uliya, “Vinu twenga tujimira, toziya ndiri ya shilii shagutakuliti, ira toziya twenga tumpikanira twaweni na tuvimana kuwera nakaka ndo Mlopoziya gwa pasipanu.” \s Yesu kamuponiziya mwana gwa afisa \p \v 43 Pagapititi mashaka mawili, Yesu kawukiti paliya na kugenda Galilaya. \v 44 Mana Yesu mweni katakuliti, “Mbuyi gwa Mlungu hapeni kapananwi ligoya muisi yakuwi.” \v 45 Pakafikiti Galilaya, wantu wa paliya wamshemiriti, toziya pawaweriti mumsambu gwa Pasaka kulii Yerusalemu wawonaga vitwatira vyoseri vyakatenditi Yesu shipindi sha msambu. \p \v 46 Su Yesu kawuyiti kayi Kana mumkowa gwa Galilaya, pahala pakagalambuziti mashi kuwera divayi. Afisa gwa sirikali kaweriti paliya mwana gwakuwi kaweriti kalwala ku Kafarinaumu. \v 47 Pakapikaniriti handa Yesu kankwiza Galilaya pakalawila Yudeya, kamgendiriti yomberi na kumgambira kagendi Kaferinawumu na kamuponiziyi mwana gwakuwi, yakaweriti sambira kahowa. \v 48 Yesu kamgambira, “Pamwona ndiri malangaliru na mauzauza, hapeni mjimiri!” \p \v 49 Afisa ulii kamwankula, “Mtuwa, tugendi pamuhera vinu, mwana keni howi.” \p \v 50 Yesu kamgambira, “Gugendi, mwana gwaku hakaweri mkomu!” \p Muntu uliya kavimaniti visoweru vya Yesu, su kagenda zakuwi. \v 51 Pakaweriti kankali kamunjira kuwuya ukaya kaliwoniti na wantumintumi wakuwi pawamjegera visoweru, “Mndemba gwakuwi kawera mkomu!” \p \v 52 Kawakosiya shipindi gaa mwana gwakuwi pakaweriti mkomu na womberi wamwankula, “Iweriti saa saba paliwala lishu nshimba kupyupa paimlekeziyiti.” \v 53 Tati uliya kaliholiti kuwera shipindi shiliya ndo Yesu pakamgambiriti, “Mwana gwaku hakaweri mkomu.” Su mweni pamuhera na kaya yakuwi yoseri wamjimira Yesu. \p \v 54 Liuzauza ali ndo lya pili lyakatenditi Yesu pakaweriti kankulawa Yudeya na kugenda Galilaya. \c 5 \s Yesu kankumponiziya muntu \p \v 1 Shakapanu, Yesu kagenditi Yerusalemu kumsambu gwa Wayawudi. \v 2 Kulaa Yerusalemu, pakwegera na mlyangu gwawagushemiti Mlyangu gwa kondolu, kweniti na litanda lyawalishemiti kwa Shiebraniya Betizata, liweriti na seemu midamu muhanu. \v 3 Lipinga likulu lya walweli walivagiti seemu azi, wanalwisi na wavibyeketu na walewelekiti. Su waweriti wankuhepera mashi gatimbuki, \v 4 toziya lihoka lya Mlungu kulawa kwa Mtuwa kila mala pakiza na kugatimbula mashi. Mlweri gwa kwanja kwingira mumashi pagatimbuka kaponiziwa. \v 5 Paliya paweriti na muntu yumu yakalwaliti kwa shipindi sha mivinja milongu mitatu na nane. \v 6 Yesu pakamwoniti muntu uliya kagonja paliya na kavimaniti kuwera kalwariti kwa shipindi shivuwa, su kamkosiyiti, “Hashi, gufira guponi?” \p \v 7 Muntu yakalwala kankula, “Mtuwa, kwahera muntu panu gwankuntula mumashi shipindi mashi pagatimbuka. Panjeriti kwingira kumbiti kila mala, muntu yumonga kanongulera.” \p \v 8 Yesu kamgambira, “Gugoloki, gutoli mkeka gwaku gugendigendi.” \v 9 Palaa paliya muntu uliya kapona. Kagutoliti mkeka gwakuwi na kanja kugendagenda. \p Shitwatila ashi shitendikiti Mulishaka lya kwoyera. \v 10 Wakulu wa Wayawudi pawawoniti muntu ulii yakaponiziwitwi, womberi wamgambira, “Leru ndo lishaka lya kwoyera! Kwahera ulekeziwu kwa gwenga kupapa mkeka gwaku.” \p \v 11 Kumbiti Yomberi kawagambira, “Muntu yakamponiziyiti kang'ambiriti ntoli mukeka, ng'ending'endi.” \p \v 12 Nawomberi wamkosiyiti, “Ndo gaa yakakugambiriti gutoli mukeka gwaku na gugendigendi?” \p \v 13 Kumbiti yomberi kamumana ndiri muntu yakamuponiziiti, mana Yesu kaweriti kalihanganiya mulipinga lya wantu. \p \v 14 Shapakanu Yesu kaliwoniti na muntu yakamponiziyiti Mnumba nkulu ya Mlungu, su kamgambira, “Gupikani vinu gwamkomu, guleki kutenda vidoda ama vitwatira vidoda virawili kwaku.” \p \v 15 Shakapanu muntu uliya kagenda, kawagambira wakolamlima wa Shiyawudi kuwera Yesu ndo yakamuponiziiti. \v 16 Su Wayawudi wanjiti kumgaziya Yesu, toziya yomberi katenditi shitwatila ashi sha kuponiziya mulishaka lya Kwoyera. \v 17 Yesu kawagambira womberi, “Tati gwangu kankutenda lihengu mashaka goseri, naneni viraa ntenda lihengu.” \p \v 18 Visoweru avi viwatenda wakulu wa Shiyawudi wendereyi kusakula ntambu ya kumlaga Yesu, toziya kalitenda ndiri weri lilagaliru lya lishaka lya Kwoyera na katakuliti kuwera Mlungu ndo Tati gwakuwi na viraa vilii pakalitenda kuwera gambira Mlungu. \s Uwezu wa Mwana gwa Mlungu \p \v 19 Yesu kawagambiriti womberi, “Nukugambirani nakaka, Mwana kaweza ndiri kutenda shoseri gweka yakuwi, katenda shilii shakawoniti Tati gwakuwi pakatenda. Vilii vyakatendaga Tati, viraa vilii ndo vyakatenda Mwana. \v 20 Toziya Tati kamfira Mwana na kamlangalira yomberi vyoseri vyakatenditi mweni, viraa vilii hakamlanguzii vitwatira vikulu kuliku avi, mwenga hamlikangashi. \v 21 Handa virii Tati pakawazyukisiyiti wahowiti na kuwapanani ukomu, ntambu iraayi Mwana kawapanani ukomu yawafira walii. \v 22 Tati hapeni katozi muntu yoseri, kumbiti lihengu lyoseri lya kutoza kamupa Mwana, \v 23 su wantu woseri wamgohilili Mwana ntambu yawamgohelera Tati. Yakamgohelira ndiri Mwana, kamgohalila ndiri Tati. Tati ndo mweni yakamtumiti Mwana. \p \v 24 “Nakugambirani nakaka, woseri yawapikanira visoweru vyangu na kumjimira ulii yakantumiti, hakaweri na ukomu wa mashaka goseri. Hapeni katozwi, ira kapita kala kulawa mukuhowa na kwingira muukomu. \v 25 Nukugambirani nakaka, shipindi shankwiza, kayi shisoka kala, ndo sheni wahowiti hawapikiniri liziwu lya Mwana gwa Mlungu na woseri yawapikanira hawalikali. \v 26 Gambira Tati ntambu yakawera shanzu sha ukomu, hera hangu viraa ntambu yakamtenda Mwana gwakuwi kuwera shanzu sha ukomu. \v 27 Na kamupiti Mwana uwezu wa kutoza, toziya yomberi ndo Mwana gwa Muntu. \v 28 Namulikangasha shitwatila ashi, shipindi shankwiza wawahowiti woseri hawapikiniri liziwu lyakuwi \v 29 nawomberi hawalawi mumapumba mwawu, woseri walii yawatenditi viherepa hawazyuki na kulikala, na woseri yawatenditi vidoda, hawazyuki na kutozwa.” \s Wapitawu wa Yesu \p \v 30 “Neni weza ndiri kutenda shoseri kwa uwezu waneni. Neni ntenda hera ntambu ya Mlungu pakang'ambira, su kutoza kwaneni ndo teratera, toziya njeriti ndiri kutenda shirii shanfira, kumbiti ntenda shirii shakafira ulii yakantumiti. \p \v 31 “Handa panulitakulila namweni, upitawu wa neni hapeni ujimilwi kuwera wa nakaka. \v 32 Kumbiti kwana yumonga ndo mweni katakulaga upitawu kuusu neni, naneni nuvimana kuwera vyoseri vyakatakula kuusu neni ndo vyanakaka. \v 33 Mwenga mtumiti ujumbi kwa Yohani, nayomberi kawutakuliti nakaka. \v 34 Neni nuwutumbira ndiri upitawu wa wantu, kumbiti ntakula vitwatira avi mpati kulopoziwa. \v 35 Yohani kaweriti gambira lumuliku lwaluweriti lwakuyaka na kulangala na mwenga musekereriti kulangala kwa shipindi shididiki hera. \p \v 36 “Neni nanawu upitawu kuusu namweni ndo weni mkulu mnu kuliku ulii wa Yohani. Shantenda ndo sheni shakung'ambira kuwera Tati ndo yakantumiti. \v 37 Tati ndo yakantumiti, viraa kananguziya. Mwenga hapeni mpikaniri liziwu lyakuwi ama mwoni sheni shakuwi, \v 38 na visoweru vyakuwi hapeni vikali mumyoyu mwenu, toziya mumjimira ndiri ulii yakamtumiti. \p \v 39 “Mwenga mgalola weri Malembu Mananagala, toziya mulihola kuwera mngati mwakuwi hampati ukomu wa mashaka goseri, kumbiti Malembu galaa galiya gantakula! \v 40 Pamuhera na hangu, mwenga mlema kwiza kwaneni mpati ukomu. \p \v 41 “Ndolera ndiri ukwisa kulawa kwa wantu. \v 42 Kumbiti nuwamana mwenga, nuvimana kuwera ufiru wa Mlungu kwahera mumyoyu mwenu. \v 43 Neni niza kwa uwezu wa Tati gwangu, su munshemera ndiri, Kumbiti mwenga muwashemeraga wantu pawiza muuwezu wawu. \v 44 Mfira kuwanka uzyumi kwa wantu, kumbiti mfira ndiri kujera kutenda vitwatira kwa ulii yakawera Mlungu gweka yakuwi, hashi mweza kunjimira neni? \p \v 45 “Namlihola handa neni hanuwasitaki mwenga kwa Tati gwangu. Musa ndo mweni, mwenga mumtumbiriti mweni ndo hakawasitaki. \v 46 Handa nakaka mwenga memjimiri Musa, viraa memnjimiri naneni, toziya Musa kalembiti kuusu neni. \v 47 Kumbiti mugajimiri ndiri galii gakalembiti Musa, hamuwezi hashi kuvijimira visoweru vyangu?” \c 6 \s Yesu kankuliyupa shiboga lipinga likulu \p \v 1 Shakapanu, Yesu kalokiti litanda lya Galilaya ama litanda lya Tiberiya \v 2 Lipinga likulu lya wantu limfatiti toziya wantu awa waweriti wawona mauzauza gakuwi ga kuwaponiziya walweli \v 3 Yesu kakweniti mulugongu, kalivaga pamuhera na wafundwa wakuwi. \v 4 Msambu gwa Wayawudi gwa Pasaka guweriti gwapakwegera. \v 5 Su, Yesu kalola wega zoseri na kuwona lipinga likulu lya wantu lyankumwizira, kamkosiya Filipu, “Tuhemeri koshi mabumunda su wantu awa wapati kuliya?” \v 6 Katakuliti aga kumjera Filipu, kavimaniti kala mweni hakavinyawi. \p \v 7 Filipu kamwankula, “Mabumunda ga mpiya sha shibenamgongu sha myezi sita hashiwatoshi ndiri wantu awa.” \v 8 Yumu gwa Wafundwa wakuwi yawamshema Andereya, mlongu gwakuwi Simoni Peteru kamgambira, \v 9 “Panu pana muntemba yumu kawera na mabumunda muhanu na wasomba wawili. Kumbiti avi vitosha ndiri kwa wantu wavuwa handa awa?” \p \v 10 Yesu katakula, “muwagambirani wantu walivagi pasi.” Paweriti na mahamba pahala palii. Wantu walivagiti. Paweriti wapalu elufu muhanu. \v 11 Yesu katola mabumunda galii, kalonga mayagashii Mlungu, kawapanana wantu yawalivagiti pasi. Katenda hangu na wasomba walii. \v 12 Wantu pawikutiti Yesu kawagambira Wafundwa wakuwi, wajojaniri vipandi vyavisigaliti, namwasa shintu. \v 13 Su, wavitula pamuhera vipandi vyavisigaliti vya mabumunda wavimemiziya mumajamanda lilongu na mawili kulawa kwa mabumunda muhanu galii. \p \v 14 Wantu pawaliwoniti liuzauza ali Yesu lyakalitenditi, watakula, “Nakaka ayu ndo mweni mbuyi gwa Mlungu yakiziti pasipanu.” \v 15 Yesu kavimana handa wantu wafiriti kumtola kwa makakala wamtendi mfalumi, kawukiti kayi kagenditi palugongu gweka yakuwi. \s Yesu kankugendagenda pampindi pamashi \p \v 16 Payisokiti pamihi, Wafundwa wakuwi wasokiti kulitanda, \v 17 Wakwena mumtumbwi, su waloki kugenda Kafarinaumu. Ntiti iweriti yankwingira na Yesu kaweriti kankali kuwayizira. \v 18 Liyega liweriti lyankuvuma na mawimbi ga mashi gaweriti gakutindira. \v 19 Wafundwa pawaweriti wankugenda kutali kwa kilumita muhanu ama sita, wamwoniti Yesu kankugendagenda pamashi, kaweriti pakwegera na mtumbwi, womberi watiriti nentu. \v 20 Yesu kawagambira, “Namtira, ndo neni!” \v 21 Su womberi wafiriti kumtola Yesu mumtumbwi na palaa palii mtumbwi gusokiti muisi pahala pawaweriti wankugenda. \s Wantu wankumsakula Yesu \p \v 22 Shirawu yakuwi wantu wavuwa wasigaliti uwega gwa pili wa litanda, wavimaniti handa kuweriti na mtumbwi gumu hera palii. Womberi wavimaniti kuwera Yesu hapeni kagendi na wafundwa wakuwi, kumbiti wafundwa wakuwi wagenditi pawamleka Yesu. \v 23 Mitumbwi imonga ilawa Tiberiya isoka pahala lipinga lya wantu pawaliyiti mabumunda, shipindi Mtuwa pakalongiti mayagashii Mlungu. \v 24 Su, wantu awa pawavimaniti handa Yesu na wafundwa wakuwi waweriti ndiri pahala paliya, wakwena mtumbwi gumonga wagenda Kafarinaumu pawamsakula. \s Yesu ndo libumunda lya Ukomu \p \v 25 Wantu walii pawamwoniti Yesu kumwambu kulitanda wamkosiya, “Mfunda, gwiza ndiri panu?” \p \v 26 Yesu kankula, “Nakaka nuwagambirani, mwankunsakula ndiri toziya mumaniti weri liuzauza lilii, kumbiti toziya muliyiti mabumunda galii mwikuta. \v 27 Namushitendera lihengu shiboga shashyalibika, kumbiti mushitenderi lihengu shiboga sha ukomu wa mashaka goseri. Ashi ndo shiboga Mwana gwa muntu hakakupanani, toziya Tati Mlungu kamjimira kutenda hangu.” \p \v 28 Womberi wamkosiya, “Tutendi shishi su tutendi vilii vyakafira Mlungu twenga tutendi?” \p \v 29 Yesu kawankula, “Vintu vyakafira Mlungu ndo mwenga kumjimira ulii yakantumiti.” \p \v 30 Wamgambira, “Hagutendi liuzauza gaa su tuloli tupati kukujimira? Hagutendi shintu gaa? \v 31 Wazewi wetu waliyiti shiboga shawashishema Mana kushiwala kulii, gambira Malembu galembwa, Kawayupiti libumunda kulawa kumpindi kwa Mlungu.” \p \v 32 Yesu kawagambira, “Nakaka nuwagambirani, Musa kawayupiti ndiri libumunda kulawa kumpindi kwa Mlungu, Tati gwangu ndo mweni kawapanani mwenga libumunda lya nakaka kulawa kumpindi. \v 33 Toziya mabumunda ga Mlungu ndo ula ulii kasuluka kulawa kumpindi na kutupanana ukomu wa pasipanu.” \p \v 34 Su, wamgambira, “Mtuwa, gutupi kila lishaka libumunda ali.” \p \v 35 Yesu kawagambira “Neni ndo libumunda lya ukomu. Walii yawiza kwaneni hawawoni ndiri njala, yakanjimira neni hawawoni ndiri kwimiluwa. \v 36 Nuwagambirani weri kulonga mumona, kumbiti munjimira ndiri. \v 37 Woseri ndo weni yakanupa Tati hawizi kwaneni, naneni hapeni numwingi yoseri yakiza kwaneni, \v 38 toziya niza kulawa kumpindi kwa Mlungu ira ntendi ndiri vilii vyanfira. Niza kutenda vilii vyakafira ulii yakantumiti. \v 39 Uliya yakantumiti kafira aga, nanimwamizili yumu pakati pa walii yakanupiti, ira hanuwazyukusiyi woseri lishaka lya kupelera. \v 40 Mana shakafira Tati gwangu ndo ashi, kila yakamwona Mwana na kumjimira kawera na ukomu wa mashaka goseri. Neni hanuwazyukusiyi lishaka lya kupelera.” \p \v 41 Su Wayawudi wanjiti kuhinginika kuusu yomberi toziya Yesu katakuliti, “Neni ndo libumunda lilawiti kupindi.” \v 42 Su womberi watakula, “Hashi, ayu Yesu ndiri mwana gwa Yosefu? Tumumana tati gwakuwi na mawu gwakuwi! Su, kaweza hashi kutakula kalawa kumpindi kwa Mlungu?” \p \v 43 Yesu kawagambira, “Mleki kuhinginika mwenga kwa mwenga. \v 44 Kwahera muntu kawezi kwiza kwaneni mpaka Tati yakantumiti pakamjega kwaneni, naneni hanumzyukisiyi muntu ayu ku ukomu lishaka lya kupelera. \v 45 Wambuyi wa Mlungu walembiti, ‘Wantu woseri hawafundwi na Mlungu.’ Kila muntu yakampikanira Tati na kulifunda kwa yomberi kizi kwaneni. \p \v 46 “Ayi yahera mana handa kamlamu muntu yakamwoniti Tati, payiweri ndiri uliya yakalawiti kwa Mlungu, uliya ndo yomberi yakamwoniti Tati. \v 47 Nunkugambirani nakaka, yakanjimira kana ukomu wa mashaka goseri. \p \v 48 “Neni nalibumunda lya ukomu. \v 49 Wambuyi wenu waliyiti mana kushiwala kulii, kumbiti wahowiti. \v 50 Kumbiti libumunda lyalilawa kumpindi kwa Mlungu su muntu yoseri yakaliya hapeni kahowi. \v 51 Neni nalibumunda likomu lyalisulukiti kulawa kumpindi kwa Mlungu. Muntu yoseri yakaliya libumunda ali hakalikali mashaka goseri. Na libumunda lyanumupa yomberi ndo nshimba yaneni, yanuilaviya su wantu wa pasi panu waweri na ukomu.” \p \v 52 Shapakanu Wayawudi wanjiti kulitakuliziyana nentu pakati pawu, “Kaweza hashi muntu ayu kutupanana nshimba yakuwi, tuliyi?” \p \v 53 Yesu kawagambira, “Nankuwagambirani nakaka, pamuliya ndiri nshimba ya Mwana gwa Muntu na kulanda ndiri mwazi gwakuwi, hapeni muweri na ukomu. \v 54 Yakaliya nshimba yaneni na kulanda mwazi gwangu kanawu ukomu wa mashaka goseri, naneni hanumzyukusiyi lishaka lya kupelera. \v 55 Toziya nshimba yaneni ndo shiboga sha nakaka na mwazi gwangu ndo gwakulanda nakaka. \v 56 Yakaliya nshimba yaneni na kulanda mwazi gwangu, kenilikali mngati mwangu, naneni nulikali mngati mwakuwi. \p \v 57 “Tati yakawera mkomu yakantumiti neni, toziya naneni nulikali viraa. Ntambu iraayi yoseri yakandiya neni hakalikali toziya yaneni. \v 58 Su, ali ndo libumunda lisulukiti kulawa kumpindi kwa Mlungu, handa ndiri libumunda lyawaliyiti wambuyi wenu. Pawaliyiti kala wahowiti, kumbiti wantu woseri wawaliya libumunda ali hawaweri na ukomu wa mashaka goseri.” \p \v 59 Yesu katakuliti aga pakaweriti kankufunda munumba ya Mlungu kulii Kafarinaumu. \s Visoweru vya ukomu wa mashaka goseri \p \v 60 Su wantu wavuwa wafundwa wakuwi pawapikaniriti aga watakula, “Aga ndo mafundu gakamala! Gani kaweza kugapikanira?” \p \v 61 Yesu kavimaniti pota nakugambirwa na muntu, kulonga wafundwa wakuwi waweriti wankuhiginika kuusu shitwatila ashi, su kawakosiiti, “Hashi, shitwatila ashi shiwatenda muweri ndiri na nakaka? \v 62 Haiweri hashi pamumwona Mwana gwa Muntu pakakwena kugenda pahala palii pakaweriti pakwanjira? \v 63 Rohu gwa Mlungu ndo yakajega ukomu, nshimba ya muntu hapeni iwezi. Visoweru vyanuwagambirani ndo vya Rohu yakajega ukomu. \v 64 Ata hangu wamonga wenu wajimira ndiri.” Yesu kavimaniti kwanjira pakwanjira walii yawajimira ndiri, viraa ndo gaa hakamgalambuki. \v 65 Yesu kongeriti katakula kayi, “Ayi ndo toziya nuwagambiriti kulonga kwahera muntu yakaweza kwiza kwaneni pakawezeshwa ndiri na Tati gwangu.” \p \v 66 Toziya ya aga, wamonga wavuwa wafundwa wa Yesu wawuyiti na waleka kumfata kayi. \v 67 Su, Yesu kawakosiiti wantumintumi walii lilongu na wawili, “Hashi, mwenga, mfira kuwuya kwenu?” \p \v 68 Simoni Peteru kamwankula, “Mtuwa, tugendi kwa gaa? Gwenga gwana visoweru vya ukomu wa mashaka goseri. \v 69 Twenga tujimira vinu na tuvimana gwenga gwa Mnanagala yakiza kulawa kwa Mlungu.” \p \v 70 Yesu kawankula, “Hashi nuwasyagula ndiri mwenga lilongu na wawili? Ata hangu, yumu gwenu ndo Shetani!” \v 71 Yesu katakuliti aga kuusu Yuda, mwana gwa Simoni Isikariyoti, Yuda kaweriti yumu gwa wafundwa wakuwi kumbuti ndo hakamgalambuki Yesu. \c 7 \s Yesu na walongu wakuwi \p \v 1 Pa aga, Yesu kaweriti kankugendagenda kulaa ku Galilaya. Kafiriti ndiri kugendagenda kumkowa wa Yudeya toziya wakulu wa Wayawudi waweriti wankufira kumlaga. \v 2 Shipindi sha msambu gwa Wayawudi gwa visasa guweriti gwapakwegera. \v 3 Su, walongu wakuwi wamgambira, “Guwuki panu gugendi Yudeya, su wafundwa waku wawoni vitwatira vyagutenda. \v 4 Muntu katenda ndiri vitwatira kwa kubada pakafira kamanikani kwa wantu. Toziya gutenda vitwatira avi, guleki wantu wa pasipanu poseri wavimani kuusu gwenga.” \v 5 Ata walongu wakuwi wamjimira ndiri. \p \v 6 Yesu kawagambira, “Shipindi shangu shashifaa shankali kusoka. Mwenga kila shipindi shifaa. \v 7 Wantu wa pasipanu hapeni wizi kuwakalalira mwenga, neni wankalalira toziya neni ntakula kwawu kuwera matendu gakuwi gadoda. \v 8 Mwenga mgendi kumsambu. Neni hapeni ng'endi ku msambu aku vinu, toziya saa yaneni yaifaa yankali kusoka.” \v 9 Katakuliti aga, shakapanu kendereyiti kulikala Galilaya. \s Yesu na walongu wakuwi \p \v 10 Walongu wakuwi pawagenditi kala kumsambu, Yesu kagenditi viraa, kumbiti kagenditi ndiri pawamlola ira kagenditi kwa kulififa. \v 11 Wakulu wa Wayawudi waweriti wankumsakula ku msambu aku. Womberi wakosiya, “Ka koshi?” \p \v 12 Kuweriti mapwepweziyu nentu kuusu Yesu mulipinga lya wantu. Wamonga watakuliti, “Yesu ndo muntu muheri.” Na wamonga watakuliti, “Ndala! Kankuwapayira wantu.” \v 13 Kumbiti kwahera muntu yakatakuliti kuusu Yesu paweru, toziya waweriti wankuwatira wakulu wa Shiyawudi. \p \v 14 Msambu agu pagusokiti pakati na kumalirika, Yesu pakagenditi ku Numba nkulu ya Mlungu, kanjiti kufunda. \v 15 Wakulu wa Shiyawudi walikangashiti nentu, walongiti, “Iwera hashi muntu ayu kerewa nentu, nayomberi kagenditi ndiri kushuli?” \p \v 16 Yesu kawankula, “Shilii shanfunda shilawa kwaneni ndiri, ira shilawa kwa Mlungu, ndo mweni yakantumiti. \v 17 Muntu yakafira kutenda galii gagafira Mlungu, haguvimani handa mafundu gangu galawa kwa Mlungu, ama neni nfunda kwa uwezu wangu namweni. \v 18 Muntu yakatakula kwa uwezu wakuwi mweni, kankusakula uzyumi wakuwi mweni. Kumbiti ulii yakasakula uzyumi wa ulii yakantumiti, ayu ndo mwaminika na mngati mwakuwi kwahera ufyangu woseri. \v 19 Hashi, Musa kakupanana ndiri Lilagaliru? Ata hangu, kwahera ata yumu gwenu yakalijimila Lilagaliru. Hashi, mfira mndagi?” \p \v 20 Lipinga lya wantu limwankula, “Gwenga gwana shamshera! Gani kafira kukulaga?” \p \v 21 Yesu kawankula, “Kwana liuzauza limu lyantenditi, namwenga mlikangashiti. \v 22 Musa kawalagaliriti mwenga muwayingiziyi jandu wana wenu, shitiba ashi sha Musa ndiri ira wambuyi wenu ndo wanjiti kushitenda shitiba ashi na mumwingiziya jandu mwana mulishaka lya Kwoyera. \v 23 Handa pamumwingiziya mwana jandu mulishaka lya Kwoyera su mleka ndiri Lilagaliru lya Musa, iwera hashi munkalalira neni toziya numponiziya muntu mulishaka lya Kwoyera? \v 24 Mleki kutoza kwa kunja hera, mtozi kwa shipimu sha teratera.” \s Hashi, ayu ndo Kristu? \p \v 25 Wantu wamu wa Yerusalemu watakuliti, “Ndo ayu ndiri, muntu yawamsakula wamlagi? \v 26 Mloli! Kawagambira pota na kufifa, womberi watakula ndiri shintu shoseri kuusu yomberi! Hashi, iwezekana kuwera wakulu wavimana nakaka kuwera muntu ayu ndo Kristu? \v 27 Kumbiti Kristu pakaweriti kankwiza, kwahera muntu yoseri yakavimaniti kuwera Kristu hakalawili koshi, kumbiti tuvimana kuwera muntu ayu kwakalawira!” \p \v 28 Yesu pakaweriti kankufunda Mnumba nkulu ya Mlungu, yomberi katakuliti kwa liziwu, “Mumana neni na muvimana kwanawa? Niza ndiri kwa uwezu wangu mweni. Ulii yakantumiti ndo mwaminika nentu, mwenga mumana ndiri, \v 29 Kumbiti neni numumana, toziya ndawa kwakuwi, ndo mweni yakantumiti.” \p \v 30 Womberi wafiliti kumkamula Yesu, kumbiti kwahera muntu yakaweza kumbata yomberi toziya saa yakuwi yankali kusoka. \v 31 Wantu wavuwa mulipinga wamjimiriti na walonga, “Kristu pakiza hakatendi mauzauza nentu kuliku aga gakatenditi muntu ayu?” \s Wanjagira wawatuma kumbata Yesu \p \v 32 Mafalisayu wapikiniriti wantu pawapwepa visoweru avi kuusu Yesu. Su womberi pamuhera na watambika wakulu wa Numba ya Mlungu wawatumiti wanjagila wambati Yesu. \v 33 Yesu katakula, “Nankali namwenga kwa shipindi shididini, su hanumugenderi ulii yakantumiti. \v 34 Hamunsakuli kumbiti hapeni mumoni, toziya hapeni mwizi pahala palii panwera.” \p \v 35 Wakulu wa Shiyawudi walitakuziana weni, “Muntu ayu hakagendi koshi ndo peni hapeni tumpati? Hakagendi kwa lushi zya Wagiriki ndo peni wantu wetu Wayawudi pawalikala na hakawafundi Wagiriki? \v 36 Kamanisha shishi pakatakula, ‘Hatumsakuli kumbiti hapeni tumwoni na palii pahala pakawera hapeni tuwezi kusoka?’ ” \s Nshemba zya mashi gana ukomu \p \v 37 Lishaka lya kupelera lya msambu agu liweriti lishaka likulu. Yesu kagolokiti na kutakula kwa liziwu likulu, “Yakayumuluwa, kizi kwaneni, \v 38 na yoseri yakanjimira neni kalandi. Gambira Malembu Mananagala ntambu yagalembwa, ‘Yakanjimira neni lushemba lwa mashi ga ukomu haganyiririki kulawa mumoyu mwakuwi.’” \v 39 Yesu katakuliti aga kuusu Rohu, ndo mweni yawamjimira yomberi hawamuwanki. Shipindi shilii, Rohu Mnanagala kaweriti kankali kusoka toziya Yesu kaweriti kankali kukwiswa. \s Kulekanira pakati pa wantu kuusu Yesu \p \v 40 Wantu wamu pakati pa lipinga lilii wapikiniriti visoweru avi, watakula, “Nakaka muntu ayu ndo ulii mbuyi gwa Mlungu!” \p \v 41 Wamonga watakula, “Ayu ndo Kristu!” \p Kumbiti wamonga watakuliti, “Kristu hapeni kizi kulawa ku Galilaya! \v 42 Malembu Mananagala galembwiti hangu kuwera Kristu hakaweri mushiyiwuku sha Mfalumi Dawudi na hakayiwuki ku Betirehemu, lushi lyakalikaliti Dawudi.” \v 43 Su, kulawiriti malekaniru kuusu yomberi pakati palipinga lilii lya wantu. \v 44 Wantu wamu wafiriti kumbata Yesu, kumbuti kwahera yakajeriti kumbata. \s Wakulu wa Shiyawudi wahera moyu \p \v 45 Wanjagila pawawuyiti kwa Watambika wakulu na Mafalisayu, womberi wawakosiya, “Iwera hashi mumjega ndiri Yesu?” \p \v 46 Wanjagila wawankula, “Kwahera muntu yakapatiti nakamu kutakula gambira muntu ayu ntambu yakatakuliti!” \p \v 47 Mafalisayu wawakosiya, “Hashi na mwenga wakuzyangani viraa? \v 48 Hashi, muwoniti kala yumu gwa wakulu wa wantu, ama yumu gwa Mafalisayu yakamjimiriti? \v 49 Lipinga ali lya wantu livimana ndiri Lilagaliru lya Musa, lipangirwa!” \p \v 50 Yumu gwa Mafalisayu kaweriti Nikodemu ndo mweni pakwanjira paliya kamgenderiti Yesu. Su, kawagambiriti womberi, \v 51 “Lilagaliru lyetu liweza ndiri kumtoza muntu pamberi pa kumpikinira kwanja na kuvimana shakatenda” \p \v 52 Womberi wamwankula, “Hashi, gwenga viraa gulawira Galilaya? Su kagabetuli Malembu Mananagala, nagwenga haguwoni kuwera Galilaya hapeni kalawiri mbuyi gwa Mlungu!” \v 53 Kila muntu kagenditi ukaya. \c 8 \s Mdala muhumba \p \v 1 Yesu kagenditi kulugongu lwa Mzeituni. \v 2 Shirawu yakuwi mandawira putiputi kagenditi kayi Kunumba nkulu ya Mlungu. Wantu woseri wamgendera, nayomberi kalivaga kanja kankufunda. \v 3 Wafunda gwa malagaliru na Mafalisayu wamjegera mdala yumu yawambatiti ugoni pakahumba. Wamgolusiya pakati pawu. \v 4 Wamkosia, “mfunda! Mdala ayu yawambatiti ugoni kaweriti kankuhumba. \v 5 Malagaliru ga Musa katulagalira mdala handa ayu wamgumi mabuhi. Su, gwenga gutakula hashi?” \v 6 Watakuliti hangu kwa kumjera Yesu, wapati shanzu sha kumsitaki. Yesu kasuntama, kalemba mlitapaka kwa shyala. \p \v 7 Pawawongiriti kumkosiya, Yesu kagolokiti, kawagambira “Muntu yakeniweri na vidoda pakati penu kiwi gwa kwanja kumguma libuwi.” \v 8 Shakapanu kasuntamala kayi, kaweriti kankulemba mlitapaka. \v 9 Pawapikaniriti avi, wanja kuwuka yumuyumu, pawalongolera wazewi. Yesu kasigala gweka yakuwi na mdala ulii kagoloka palaa palii. \v 10 Yesu kaligolosiya kamkosiyiti mdala ayu, “Wakoshi wantu walii? Hashi kwahera hata yumu yakakutoziti?” \p \v 11 “Kwahera hata yumu!” Mtuwa, kamwankula. \p Yesu kamgambira, “Iherepa, wala neni nukutozi ndiri. Gugendi zyaku na kwanjira vinu hapeni gutendi vidoda kayi.” \s Yesu Uweru wa pasi panu \p \v 12 Yesu pakayowiriti kayi na Mafalisayu, kawagambira, “Neni ndo Uweru wa pasi panu, yakanizira neni hapeni kagendigendi muntiti nakamu, su hakaweri na Uweru wa ukomu.” \p \v 13 Su, Mafalisayu wamgambira, “Gwenga gulilanguziya gamweni, hangu upitawu waku ufaa ndiri.” \p \v 14 Yesu kawankula, “Hangu ndiri, ata handa nulilanguziya namweni, upitawu wa neni ndo wa nakaka toziya neni nuvimana kwandawiti na kwang'enda. Kumbiti mwenga muvimana ndiri kwandawiti wala kwang'enda. \v 15 Mwenga muntoza kwa maholu ga wantu, kumbiti neni ntoza ndiri muntu. \v 16 Ata pantoza, kutoza kwaneni ndo kwa nakaka toziya neni nagweka yangu ndiri Tati yakantumiti neni ndo kapamuhera na neni. \v 17 Ilembitwi Mumalagaliru genu kwa upitawu wa wantu wawili, shintu shoseri shatutakuliti ndo nakaka. \v 18 Neni nankulilanguziya namweni na Tati yakantumiti, kankunanguziya neni viraa.” \p \v 19 Wamkosiya, “Tati gwaku ka koshi?” \p Yesu kawankula, “Mwenga mumana ndiri neni wala mummana ndiri Tati. Handa memumaniti neni, memumaniti Tati gwangu viraa.” \p \v 20 Yesu katakuliti visoweru vyoseri avi kaweriti kankufunda Mnumba nkulu ya Mlungu pakwegera na lisanduku lya luhanja palitulitwi, Kwahera muntu yakambatiti, toziya saa yakuwi iweriti hayenisoki. \s Hapeni mwizi kwang'enda neni \p \v 21 Yesu kawagambira kayi, “Hang'endi zyangu, mwenga hamnsakuli, kumbiti hamhowi muvidoda vyenu. Kwang'enda neni, mwenga hapeni mwezi kusoka.” \p \v 22 Su, Watuwa Washiyawudi watakula, “Hashi, ina mana hakalilagi mweni? Mbona katakula, Kwang'enda neni mwenga hapeni msoki?” \p \v 23 Yesu kawagambira, “Mwenga mlawa palaa pasipanu, neni ndawa kumpindi, mwenga ndo mwa wa pasipanu, neni hapeni weri gwa pasipanu. \v 24 Ayi ndo mana nuwagambireni hamhowi muvidoda vyenu. Na hamhowi muvidoda vyenu handa pamjimira ndiri ‘Neni ndo mweni’.” \p \v 25 Nawomberi wamkosiya, “Gwenga gwa gaa?” Yesu kawankula, “Neni ndo handa vilii nuwagambireni kwanjira mwanzu! \v 26 Nana gavuwa ga kutakula kwa mwenga na vya kuwatoza. Kumbiti uliya yakantumiti ndo nakaka, naneni nuwagambira wantu wa pasipanu shitwatira shampikiniriti kulawa kwakuwi.” \p \v 27 Wavimana ndiri handa Yesu kaweriti pakatakula nawomberi kumhusu Tati. \v 28 Su, Yesu kawagambira, “pammalira kala kumubikula Mwana gwa Muntu, panu ndo pamfira kumana handa ‘Neni Ndo mweni’, na handa ndenda ndiri shoseri namweni neni, ira ntakula hera galii Tati gakafunditi. \v 29 Yakantumiti kapamuhera naneni, yomberi kandeka ndiri gweka yangu, kwani mashaka goseri ntenditi galii yagamfiriziya.” \p \v 30 Wantu wavuwa wampikiniriti Yesu vyakatakuliti wamjimiriti. \s Unakaka awu hawuwalekeziyi \p \v 31 Yesu kawagambira Wayawudi walii yawamjimiriti, “Handa pamgajimila mafundu gangu hamuweri wafundwa wangu nakaka, \v 32 hamuumani unakaka na unakaka hawuwapanani ulekeziwu.” \p \v 33 Nawomberi wamwankula, “Twenga ndo walelwa wa Aburahamu, na hatwenipati ng'o kuwera wamanda wa muntu yoseri. Gwana mana gaa kutakula, ‘Hamuweri walekiziwa?’ ” \p \v 34 Yesu kawankula, “Nakaka nuwagambireni, kila muntu yakatenda vidoda ndo mmanda gwa vidoda. \v 35 Mmanda hapeni kalikali ukaya kwa mtuwa gwakuwi pamashaka goseri, kumbiti mwana kalikala ukaya mashaka goseri. \v 36 Mwana pakawapanana ulekeziwu, hamuweri walekiziwa nakaka. \v 37 Nuvimana handa mwenga ndo walelwa wa Aburahamu. Ata hangu, mfira kundaga kwa toziya hamjimili ndiri mafundu gangu. \v 38 Neni ntakula galii yakananguziyiti Tati, kumbiti mwenga mtenda galii yakawagambireni Tati gwenu.” \p \v 39 Womberi wamwankula, “Twenga ndo twawana gwa Aburahamu!” \p Yesu kawagambira, “Handa mwenga mwawana wa Aburahamu, memulitendi lihengu lyakatenditi Aburahamu, \v 40 vyoseri avi vyantenditi nuwagambireni unakaka mpikaniriti kulawa kwa Mlungu, ata hangu, mwenga mfira kundaga. Aburahamu katenda hangu ndiri! \v 41 Mwenga mtenda shitwatira shiraa shilii shakatenditi Tati gwenu.” Womberi wamgambira, \p “Mlungu mweni ndo Tati gwetu, twenga twawana ndiri wa kunja.” \p \v 42 Yesu kawagambira, handa Mlungu kangaweriti Tati gwenu, munganfiriti neni, toziya neni ndawiti kwa Mlungu na vinu napanu. Niza ndiri kwa uwezu wangu namweni, ira yomberi kantumiti. \v 43 Hashi mwerewa ndiri gantakula aga? Ayi ndo toziya mweza ndiri kuwupikanira ujumbi waneni. \v 44 Mwenga ndo mwawana wa tati gwenu, Shetani na mufira hera kutenda lumatamata lwa Tati gwenu. Yomberi kaweriti mlaga kwanjira mwanzu, kahera msimamu gwa nakaka, tembera nakaka kwahera mngati mwakuwi. Kila mpayu, zitakulwa kulawirirana na ntambu yakuwi ya munshimba, yomberi ndo mpayu na tati gwa mpayu. \v 45 Kumbiti neni nukugambirani nakaka, toziya ayi hashi munjimira ndiri neni. \v 46 Gani pakati penu yakaweza kulanguziya weri neni nana vidoda? Handa panuwagambira nakaka, kwa shishi munjimira ndiri? \v 47 Yakalawa kwa Mlungu kapikaniraga visoweru vya Mlungu. Mwenga, mlawa ndiri kwa Mlungu, na ayi ndo toziya ya mwenga kupikinira ndiri. \s Yesu na Aburahamu \p \v 48 Wayawudi wamkosiya Yesu, “Hashi, hapeni tutakuli nakaka handa gwenga ndo Msamariya na kayi gwana shamshera?” \p \v 49 Yesu kankula, “Neni nahera shamshera, neni numgohilili Tati gwangu, kumbiti mwenga mgohalira ndiri. \v 50 Neni nsakula ndiri ligoya lyangu namweni, kumbiti kwana yumu mweni kankusakula ligoya ali, nayomberi ndo mtoza. \v 51 Nakaka nuwagambireni, yakagakola mafundu gangu hapeni kahowi mashaka goseri!” \p \v 52 Su, Wayawudi wamgambira, “Vinu tuvimana nakaka handa gwenga gwana washamshera! Aburahamu kahowiti na wambuyi wa Mlungu viraa wahowiti, nagwenga gutakula eti, ‘Yakajimira ujumbi waku hakalikali mashaka goseri!’ \v 53 Tati gwetu Aburahamu kahowa, hashi gulitenda gwamkulu kuliku tati gwetu Aburahamu, ndo gwenga? Ata wambuyi wa Mlungu wahowiti. Hashi gwenga gulitenda gwa gaa?” \p \v 54 Yesu kawankula, “Panilikwisa namweni, uweru wangu shintu ndiri. Yumu yakankwisa ndo Tati gwangu, kila muntu katakula Mlungu gwetu. \v 55 Mwenga hapeni mpati kummana, kumbiti neni nummana. Na, pantankula nummana ndiri, hanuwi mpayu gambira mwenga. Kumbiti neni nummana na njimira shisoweru shakuwi. \v 56 Tati gwetu Aburahamu, kanemeleriti pakaliwoni lishaka lyangu na yomberi kaliwoniti, kanemelera.” \p \v 57 Su, Wayawudi wamgambira, “Gwenga gwankali kusoka vinja lilongu muhanu, nagwenga gumwona Aburahamu?” \p \v 58 Yesu kawagambira, “Nakaka nuwagambirani, pamberi Aburahamu kangali kwiwuka, ndo Neni.” \p \v 59 Panu wasola mabuwi wamgumangi yomberi, kumbiti Yesu kalififa, kalawa Mnumba nkulu ya Mlungu. \c 9 \s Yesu kankumponiziya muntu yakwiwukiti lwisi \p \v 1 Yesu pakaweriti kankupita, kamwoniti muntu yumu kana lwisi kwanjira kwiwuka. \v 2 Wafundwa wakuwi wamkosiya, “mfunda! Hashi, gaa ndo yakatenda vidoda vyavimtenda muntu ayu kayiwuki pakawera lwisi? Hashi, vidoda vyakuwi mweni ama vidoda vya walera wakuwi?” \p \v 3 Yesu kankula, “Shitwatila ashi shilawira ndiri toziya ya vidoda vyakuwi yomberi, ama vidoda vya walelwa wakuwi, ira kiwuka lwisi su makakala ga Mlungu gawonikani gatenda lihengu mwakuwi. \v 4 Kuweri kwankali paliwala tufiruwa kwendeleya kutenda lihengu lya uliya yakantumiti, mana pashiru peni pakwiza muntu hapeni kawezi kutenda lihengu. \v 5 Shipindi nankali pasipanu, neni ndo gulangala gwa pasi panu.” \p \v 6 Pakatakuliti kala aga, katema mata pasi, kalitenda linkandiga, kamswagaziya mumasu ulii yakawera na lwisi, \v 7 kamgambira, “Gugendi na gukalifyankuli palitanda lya Silowamu.” Mana ya litawu ali ndo “Yawamtumiti”. Muntu kana lwisi uliya kagenda na kulifyankula kulitanda lya Siloam, shakapanu kawuya pakawera kankuwona. \p \v 8 Su, wapakwegera wakuwi na walii yawaweriti wavimana handa kaweriti muhushu mluwa, walonga, “Hashi, ayu ndiri uliya muhushu yakaweriti pakalivaga na kuluwa luwa?” \p \v 9 Wamonga pawatakula, “Ndomweni.” Wantu wamu watakula, “ndala! Ira kalifana nayomberi.” \p Uliya yakaweriti lwisi katakula, “Ndo neni!” \p \v 10 Wamkosiya, “Vinu, masu gakuwi gapata hashi kutumula?” \p \v 11 Nayomberi kawankula, “Muntu uliya yawamshema Yesu katenditi linkandiga, kaswagaziya mumasu na kung'ambira, ‘Gugendi gwakalifyankuli palitanda lya Silowamu,’ su neni ng'enda, nulifyankula sheni shangu, mpata kwona.” \p \v 12 Wamkosia, “Yomberi ka koshi?” \p Nayomberi kawankula, “Neni nuvimana ndiri!” \s Mafalisayu wasakula kuvimana vyavilawiliti \p \v 13 Shakapanu wamjega muntu uliya yakaweriti kana lwisi kwa Mafalisayu. \v 14 Lishaka ali Yesu pakatenditi linkandiga na kumtumuziya masu muntu ayu, iweriti Lishaka lya kwoyera. \v 15 Mafalisayu wamkosiya kayi muntu ayu, “Gupata hashi kwona?” Nayomberi kawagambira, “Kantyeremeka linkandiga mumasu, naneni nulifyankula sheni shangu, vinu weza kwona.” \p \v 16 Mafalisayu wamu walonga, “Muntu kantenditi hangu hapeni kalawi kwa Mlungu, toziya kajimira ndiri malagaliru ga Lishaka lya kwoyera.” \p Kumbiti wamonga walonga, “Muntu kana vidoda kaweza hashi kutenda liuzauza lya ntambu ayi?” Kuwera na malekaniru pakati pawu. \p \v 17 Mafalisayu wamkosiya kayi muntu ayu, “Yomberi kagagubutula masu, gutakula shishi kwa yomberi?” \p Muntu uliya kawagambira, “Yomberi ndo mbuyi gwa Mlungu!” \p \v 18 Wakulu wa Shiyawudi wajimira ndiri handa muntu ayu kaweriti lwisi na vinu kankuwona mpaka pawawashemiti walera wakuwi \v 19 na wawakosiya walera awa, “Hashi, ayu mwana gwenu ndo mwenga mlonga kiwukiti lwisi? Hashi vinu kapata kwona?” \p \v 20 Walera wakuwi wankula, “Tuvimana handa ayu ndo mwana gwetu na kiwukiti lwisi. \v 21 Kumbiti kapata hashi kwona, hapeni tuvimani na wala tuvimana ndiri uliya yakamtumuziyiti masu. Mumkosiyi mweni, yomberi ndo muntu mkulu, kaweza kulitakulira mweni.” \v 22 Walera wakuwi walongiti hangu toziya wawatiriti wakolamlima wa Shiyawudi, kwani wakolamlima awa waweriti waliragilirana handa muntu yoseri yakamini handa Yesu ndo Kristu kalivagi kunja kwa numba ya Mlungu. \v 23 Walelwa wakuwi walongiti, “Yomberi ndo muntu mkulu, Mumkosiyi.” \p \v 24 Su, wamshema kayi muntu ulii yakiwukiti lwisi na wamgambira, “Gumpanani ukwisa Mlungu! Twenga tuvimana kuwera muntu ayu ndo kana vidoda.” \p \v 25 Yomberi kankula, “Handa ndo nana vidoda neni nuvimana ndiri. Kumbiti shintu shimu nushimana, neriti na lwisi na vinu mona.” \p \v 26 Wamkosiya, “Kakutenderiti shishi? Hashi kakutumuliziya masu gaku?” \p \v 27 Muntu ayu kawankula, “Nuwagambireni mbera kala, namwenga mpikanira ndiri, mfira shishi kupikinira kayi? Hashi mwenga viraa mfira muweri wafundwa wakuwi?” \p \v 28 Kumbiti womberi wamwigira pawatakula, “Gwenga ndo mfundwa gwakuwi, twenga wafundwa wa Musa. \v 29 Twega tuvimana handa Mlungu katakuliti na Musa, kumbiti muntu ayu tumumana ndiri kalawira koshi!” \p \v 30 Muntu ulii kawankula, “Ashi ndo shitwatira sha kulikangasha! Mwenga muvimana ndiri kalawira koshi, kumbiti kantumuliziya masu gangu! \v 31 Tuvimana handa Mlungu hapeni kawapikiniri wantu wana vidoda, ira kumpikinira yoseri yakamjimira na kutenda vyakafiriti. \v 32 Kwanjira lupaga pasipanu ipikanirika ndiri handa muntu kagatumuziya masu ga muntu yakayiwukiti lwisi. \v 33 Payiwera ndiri muntu ayu kalawa kwa Mlungu, mekaweziti ndiri kutenda shintu shoseri!” \p \v 34 Womberi wamwankula, “Gwenga gwiwuka na kulelwa pavidoda, na hashi guweza kutufunda twenga?” Wamwinga kulawa Mnumba ya Mlungu. \s Lwisi lwa shirohu \p \v 35 Yesu kapikiniriti yagalawiliti, kamwoniti muntu uliya kamkosiya, “Hashi, gwenga gumjimira Mwana gwa Muntu?” \p \v 36 Muntu ayu kankula, “Mtuwa, gung'ambiri yomberi ndo gaa, su mpati kumjimira!” \p \v 37 Yesu kamgambira, “Gumwona kala na yomberi ndo yakatakula nagwenga vinu.” \p \v 38 Muntu ayu katakula, “Nukujimira, Mtuwa!” Na kamsuntamilira Yesu. \p \v 39 Yesu katakula, “Neni niza pasipanu kutoza wantu, wanalwisi wapati kuwona na woseri yawalola waweri lwisi.” \p \v 40 Mafalisayu wamu waweriti pamuhera na yomberi wampikinira pakatakuriti aga na wamkosiya, “Gumaanisha natwenga twanalwisi viraa?” \p \v 41 Yesu kawankula, “Mwangaweriti mwana lwisi, mwangaweriti ndiri na vidoda, kumbiti mwenga vinu mtakula, twenga tuwona, ayi ilanguziya kuwera mwana vidoda.” \c 10 \s Mfanu gwa mlolera muheri \p \v 1 “Yesu kawagambira, yoseri yakingira ndiri mulizizi lya kondolu kwa kupitira mlyangu, ira mulupenu na kwingira kwa njira yimonga, ayu ndo mwivi na mkwepula. \v 2 Muntu yakingira kwa kupitira pamulyangu, ayu ndo mweni mlolera gwa kondolu. \v 3 Mlolera mlyangu kamvugulira yomberi, kondolu wapikinira liziwu lyakuwi, nayomberi kawashema kondolu wakuwi kila yumu litawu lyakuwi na kuwalonguziya kunja. \v 4 Pakawalavia kunja kawalongulera palongolu, nawomberi kondolu wamfata, kwani walimana liziwu lyakuwi. \v 5 Kondolu awa hapeni wawezi kumfata muntu gwingi, ira watuga toziya walimana ndiri liziwu lyakuwi.” \p \v 6 Yesu kawagambiriti mfanu agu, kumbiti womberi wavimana ndiri shakafiriti kuwagambira. \s Yesu ndo Mlolera Muheri \p \v 7 Su, Yesu katakula kayi, “Nakaka nuwagambireni, neni ndo mlyangu gwa kondolu. \v 8 Wamonga woseri walii wiziti pamberi pa neni ndo wivi na wakwepula, kumbiti kondolu wawapikinira ndiri. \v 9 Neni ndo mlyangu. Yakingira kupitira neni hakalopoziwi, hakingiri na kulawa na hakapati maliziwu. \v 10 Mwivi kizaga su kiwi na kalagi na kahalabisiyi. Neni niza mpati kuwera na ukomu, ukomu ukamilika. \p \v 11 “Neni ndo mlolera muheri. Mlolera muheri kalaviyaga ukomu wakuwi kwa kondolu wakuwi. \v 12 Muntu gwa shibenamgongu, yomberi mlolera ndiri na wala kondolu wakuwi ndiri, pakamuwona liminyi kankwiza, kaleka kondolu na kutuga, liminyi kawabata wakondolu na kuwapalasiyanga. \v 13 Muntu gwa shibenamgongu katuga toziya yomberi gwa shibenamgongu hera, hapeni kawaloleri wakondolu. \v 14 Neni ndo mlolera muheri. Nuwamana wakondolu wangu nawomberi wamana neni, \v 15 gambira Tati ntambu yakamana neni, naneni ntambu yanummana Tati. Neni ndaviya ukomu wangu kwajili ya womberi. \v 16 Nana wakondolu wamonga yawaweriti ndiri mulizizi ali. Inazimu kuwajega viraa, womberi hawalipikiniri liziwu lya neni, na hakuweri shipinga shimu na mlolera yumu. \p \v 17 “Tati kanfira neni toziya ndaviya ukomu wangu, su mpati kuwuwanka kayi. \v 18 Kwahera muntu yakampoka ukomu wangu, neni nuwulaviya mweni. Nana uwezu wa kuwulaviya na kuwutola kayi. Hangu ndo Tati kandagaliriti ntendi.” \p \v 19 Kuwera kayi na malekaniru pakati pa Wayawudi toziya ya visoweru avi. \v 20 Wantu wavuwa watakuliti, “Kana shamshera, kayi kanalukwali! Gwa shishi kumpikinira?” \p \v 21 Wamonga walonga, “Shisoweru ashi sha muntu kana shamshera ndiri. Hashi, shamshera kaweza ashi kuponiziya muntu kana lwisi?” \s Yesu kankulemwa \p \v 22 Aku Yerusalemu kuweriti na msambu gwa kumlavilira Mlungu Numba nkulu ya Mlungu, shipindi ashi shiweriti sha mpepu. \v 23 Yesu kaweriti kankugendagenda Mnumba nkulu ya Mlungu pahala wapashemiti Mdamu gwa Selemani. \v 24 Su, Wayawudi wamzyengeta Yesu, wamkosiya, “Hagutuleki pota na nakaka mpaka ndii? Gutugambiri nakaka pota kufifa, Hashi, gwenga ndo Kristu?” \p \v 25 Yesu kawankula, “Nuwagambireni kala, kumbiti mnjimira ndiri. Lihengu lyantenda neni kwa uwezu wa Tati gwangu wakuntakuziya. \v 26 Kumbiti mwenga mnjimira ndiri toziya mwenga mwa kondolu wa neni ndiri. \v 27 Wakondolu wangu wapikinira liziwu lyangu, neni nuwamana, nawomberi wanfati. \v 28 Neni nuwayupa ukomu wa mashaka goseri, nawomberi hapeni wahowi. Kwahera muntu yakaweza kuwawusiya mmawoku mwangu \v 29 Tati gwangu ndo mweni yakanupiti hawa nayomberi ndo mkulu kuliku woseri. Kwahera yakaweza kuwawusiya mmawoku mwakuwi. \v 30 Neni na Tati, twayumu.” \p \v 31 Su, Wayawudi watola mabuwi wamgumi. \v 32 Yesu kawagambira, “Nuwalanguziyeni mahengu gavuwa kulawa kwa Tati. Nuwatendera shishi shamfira kung'uma na mabuwi?” \p \v 33 Wayawudi wamwankula, “Hapeni tukugumi kwajili ya matendu maheri, kumbiti kwa kumwigilanga Mlungu! Gwenga ndo muntu hera kumbiti mweni gwenga gulitenda kuwera Mlungu.” \p \v 34 Yesu kawankula, “Walembiti Mumalagaliru genu, Neni nonga, ‘mwenga ndo milungu?’ \v 35 Mlungu kawashemiti milungu walii wawapanana ujumbi wakuwi, natwenga tuvimana handa Malembu Mananagala gatakula nakaka mashaka goseri. \v 36 Kumbiti neni, Tati ndo kansyaguliti na kantumiti pasipanu. Iwera ashi mung'ambira neni nigilanga toziya ntakuliti ‘Neni Namwana gwa Mlungu?’ \v 37 Namunjimira neni, pamwona ntenda ndiri vitwatira vya Tati gwangu. \v 38 Kumbiti pantenda vitwatira avi, ata pamunjimira ndiri neni, muvijimiri ata vitwatira vyantenda, su mpati kuvimana nakaka kulonga Tati ka mngati mwangu na neni namngati mwa Tati.” \p \v 39 Wajeriti kayi kumbata Yesu kumbiti kawukiti pakati pawu. \p \v 40 Yesu kagenda kayi kumwambu ku lushemba Yoridani, pahala Yohani pakaweriti kankubatiza, kalikaliti aku. \v 41 Wantu wavuwa wamgenderiti pawalonga, “Yohani katenda ndiri liuzauza lyoseri, ira goseri Yohani gakatakuliti kuusu muntu ayu ndo nakaka.” \v 42 Na wantu wavuwa pahala palii wamjimira. \c 11 \s Kuhowa kwa Lazaru \p \v 1 Muntu yumu yawamshema Lazaru, kalikaliti Betaniya, kaweriti mlweri. Betaniya lushi lwawalikaliti Mariya na Marita muhasha gwakuwi. \v 2 Mariya ndo uliya yakamswagiti uturi Mtuwa na kumpukuta kwa viri zyakuwi. Ayu ndo Lazaru kaka gwakuwi yakaweriti mlweri. \v 3 Wahasha watuma ujumbi kwa Yesu, “Mtuwa, ganja gwaku yagumfira, mlweri!” \p \v 4 Yesu pakapikaniriti aga, katakula, “Ulweri awu hapeni hujegi kuhowa kwa Lazaru, ira ndo kwajili ya kumkwisa Mlungu na kwa mana ayi Mwana gwa Mlungu kakwiswi.” \p \v 5 Yesu kamfiriti Marita na muhasha gwakuwi pamuhera na Lazaru. \v 6 Pakapatiti shisoweru handa Lazaru mlweri, kulikala pahala panu kwa mashaka mawili nentu. \v 7 Shakapanu kawagambira wafundwa wakuwi, “Tuwuyi kayi Yudeya!” \p \v 8 Wafundwa wamgambira, “Mfunda! Shipindi shifupi hera shipita Wayawudi wafira kukuguma mabuwi, na gwenga gufira kugenda kayi aku?” \p \v 9 Yesu kankula, “Lishaka lyana saa lilongu na mawili ndiri, ndo hangu? Pakagendagenda paliwala hapeni kawezi kulikwala, kawona kulangala kwa pasipanu. \v 10 Kumbiti muntu pakagendagenda pashiru katalikwala, Toziya kulangala kwahera.” \v 11 Yesu katakuliti hangu na pakamaliriti, kawagambira, “Ganja gwetu Lazaru kagonja, kumbiti neni nankugenda na kumyumusiya.” \p \v 12 Wafundwa wakuwi wamgambira, “Mtuwa, handa yomberi kagonja su hakaponiziwi.” \p \v 13 Kumbiti Yesu kaweriti kankutakula kuusu kuhowa kwakuwi, womberi waliholiti kuwera kankutakula kuusu kugonja mbota. \v 14 Yesu kawagambira pota kufifa, “Lazaru kahowa, \v 15 kumbiti nemelera kwa ajili ya mwenga handa mweri ndiri aku, su mpati kujimira. Haya tugendeni kwakuwi.” \p \v 16 Tomasi yawamshema mawira kawagambira wantumini wamonga, “Tugendeni woseri pamuhera na mfunda tukahowi!” \s Yesu uzyukusiya na ukomu \p \v 17 Yesu pakafikiti aku, kamwoniti Lazaru wamtula kala mlipumba kwa mashaka msheshi. \v 18 Shijiji sha Betaniya shiweriti pakwegera na Yerusalemu utali wa kilumita ntatu, \v 19 na Wayawudi wavuwa wiziti kumlola Marita na Mariya kuwapanani ushiwa kwa kuhowa kaka gwawu. \p \v 20 Shipindi Marita pakapikaniriti handa Yesu kaweriti kamkwiza, kagenda kumwanka, kumbiti Mariya kasigaliti ukaya. \v 21 Marita kamgambira Yesu, “Mtuwa handa gwangaweriti panu, kaka gwangu mekahowiti ndiri! \v 22 Kumbiti nuvimana handa ata vinu shoseri shagufira kumluwa Mlungu, hakakupi.” \p \v 23 Yesu kamgambira, “Kaka gwaku hakawuyi mkomu kayi.” \p \v 24 Marita kamwankula, “Nuvimana handa hawazyuki shipindi sha uzyukisiwu, mulishaka lya kupelera.” \p \v 25 Yesu kamgambira, “Neni ndo uzyukisiya na ukomu. Yakanjimira neni ata tembera hakahowi, hakalikali. \v 26 Na kila yakalikala na kunjimira, hapeni kahowi. Hashi, gujimira aga?” \p \v 27 Marita kamwankula, “Yina, Mtuwa! Neni njimira handa gwenga ndo Kristu, Mwana gwa Mlungu, uliya yakiza pasipanu.” \s Yesu kalira \p \v 28 Marita pakatakuliti aga, kagenditi na kumshema Mariya mlongu gwakuwi, kamgambira pagweka, “mfunda kapanu na kafira kukuwona.” \v 29 Nayomberi pakapikaniriti aga, kamukamu kagoloka, kamgendera Yesu. \v 30 Yesu kaweriti keniyingiri mushijiji, kumbiti kaweriti palaa palii Marita pakamwankiti. \v 31 Su, Wayawudi yawaweriti ukaya pamuhera na Mariya pawamnyamaziya muushiwa, pawamwoniti kagoloka na kulawa kunja vumu, wamwiziriti. Wavimaniti kaweriti kankugenda mulipumba kudaya. \p \v 32 Mariya pakasokiti pahala palii Yesu pakaweriti na kumwona, kasuntamala, kamgambira, “Mtuwa, handa gwangaweriti panu, kaka gwangu kangahowiti ndiri!” \p \v 33 Yesu pakamwoniti kankulira na Wayawudi walii wawiziti pamuhera nayomberi wankulira viraa, kamemiti na maholu na kuhinginika mumoyu. \v 34 Shakapanu kawakosiya, “Lipumba lya koshi?” \p Wamgambira, “Mtuwa, gwizi na gulori.” \p \v 35 Yesu kalira. \v 36 Su, Wayawudi watakula, “Mlori ntambu yakamfiriti!” \p \v 37 Kumbiti wamonga wawu watakula, “Hashi, ayu yakamtenditi katumuli masu lwisi uliya, kaweza ndiri kumtenda Lazaru nakahowi?” \s Yesu kankumzyukusiya Lazaru \p \v 38 Su, Yesu kahinginika kayi mmoyu, kiziti mlipumba. Lipumba lyeni liweriti mpanga na liweriti ludiwirwa kwa libuwi. \v 39 Yesu kalagaliriti, “Mliwusiyi libuwi ali!” \p Marita mlongu gwakuwi ayu yakahowiti kamgambira, “Mtuwa kanja kala kununka, kalikala mulipumba mashaka msheshi!” \p \v 40 Yesu kamgambira, “Hashi, nukugambira ndiri handa pagujimira haguwoni ukwisa wa Mlungu?” \v 41 Su waliwusiya libuwi lilii, Yesu kalola kumpindi, katakula, “Mayagashii Tati toziya gwenga gumpikanira. \v 42 Nuvimana handa gumpikanira neni. Kumbiti ntakula aga toziya ya wantu awa wapala panu su wapati kujimira handa gwenga ndo yaguntumiti.” \v 43 Pakamaliriti kutakula aga, kashema kwa liziwu likulu, “Lazaru! Gulawi kunja!” \v 44 Uliya yakaweriti kahowa kalawiti kunja, aku wamyopa sanda mmagulu na mmawoku na sheni shakuwi shigubikirwa. Yesu kawagambira, “Mumyopoli, mkamleki kagendi zyakuwi.” \s Mpangu gwa kumlaga Yesu Mat. 26:1-5, Marko 14:1-2, Luka 22:1-2 \p \v 45 Su, Wayawudi wavuwa waweriti wamtyangira Mariya pawawoniti Yesu shintu gaa shakatenditi, na kumjimira. \v 46 Kumbiti wamonga wawu wagenditi kwa Mafalisayu na wawagambira shitwatira ashi shakatenditi Yesu. \v 47 Mafalisayu na watambika wakulu waliwoniti Mwashizungu na watakula, “Tutendi shishi? Muntu ayu kankutenda mauzauza nentu. \fig Mtambika gwa Shiyawudi|src="18 Priest.jpg" size="col" ref="11:47"\fig* \v 48 Patumleka hera wantu woseri hawamjimiri, womberi Warumi hawizi kuwalibisiya Numba nkulu ya Mlungu gwetu na isi yetu!” \p \v 49 Panu yumu gwawu, yawamchema Kayafa, ndo kiwiti mtambika mkulu wa shinja ashi, kawagambira, “Mwenga muvimana ndiri shintu! \v 50 Hashi, mwona ndiri handa ndo mbaka kwamwenga muntu yumu kahowi kwa ajili ya wantu, kuliku isi yoseri ipalanganyika?” \v 51 Yomberi katakula ndiri hangu ntambu yakafiriti mweni, ira kaweriti mtambika mkulu shinja ashi su katungiti handa Yesu hakahowi toziya ya wantu wa Isi ya Shiyawudi, \v 52 na toziya ndiri gweka yawu hera, kumbiti kapati kuwajega pamuhera munshimba yimu yaipalanganyikiti kwa wantu wa Mlungu. \p \v 53 Su, kwanjira lishaka ali watuwa wa Shiyawudi watenda mipangu gwa kumlaga Yesu. \v 54 Su, Yesu hapeni kagendigendi kayi paweru muisi ya Wayawudi, kumbiti kawukiti panu kagenditi pahala pagwekera na kushiwala, mlushi lwa walushema Efrayimu. Kalikaliti aku pamuhera na wafundwa wakuwi. \p \v 55 Shipindi sha msambu sha Wayawudi sha Pasaka shiweriti pakwegera na wantu wavuwa walawa muisi wagenditi Yerusalemu su walipungi pa msambu agu. \v 56 Su, waweriti wankumsakula Yesu. Na womberi pawaliwoniti Mnumba nkulu ya Mlungu, walikosiyana, “Mulihola hashi? Nakaka hakizi ndiri ku msambu agu, awu ndiri?” \v 57 Watambika wakulu na Mafalisayu walagalira kuwera, handa muntu yoseri pakavimaniti pahala pakaweriti Yesu, kalazimika kutakula su wapati kumbata. \c 12 \s Yesu wankumswaga lipaki \r Matayu 26:6-13; Mariku 14:3-9 \p \v 1 Pamberi pa mashaka sita ga msambu gwa Pasaka, Yesu kafikiti Betaniya pakaya pa Lazaru, muntu yakamzyusiyiti kulawa kwawahowiti. \v 2 Aku wamtuliriti shiboga sha pamihi na Marita kaweriti kamtendera. Lazaru kaweriti yumu gwa walii wawaweriti wankuliya pamuhera na Yesu. \v 3 Mariya katoliti supa ya uturi yawayishema naridu iherepa ya mpiya zivuwa, kamswaga Yesu mumagulu na kugapukuta kwa viri zyakuwi numba yoseri inunkira uturi. \v 4 Yumu gwa wafundwa wa Yesu, Yuda Isikariyoti yakafiriti kumgalambuka Yesu, katakula, \v 5 “Uturi awu waweza kuwuza kwa mpiya zya shibena mgongu sha myezi tisa na mpiya azi wawayupi wahushu?” \v 6 Katakuliti hangu, kwakuwawonera ndiri wahushu lusungu, toziya kaweriti mwivi na yomberi ndo yakakoliti muhaku gwa mpiya na kavitoliti vyawatuliti amu. \p \v 7 Yesu katakula, “Mumleki mdala ayu! Kavituriti vyoseri vyakaweriti navi kwa lishaka lya kusilwa kwa neni. \v 8 Wahushu mwanawu mashaka goseri, kumbiti hamuweri ndiri na neni mashaka goseri.” \s Wasakuliti ntambu ya kumlaga Lazaru \p \v 9 Wayawudi wavuwa wapikiniriti handa Yesu Kabetaniya. Su womberi wagenditi aku, wapati kumwona Yesu, kayi wafiriti kumwona Lazaru ulii yakamzyusiyiti na Yesu kulawa kwa wahowiti. \v 10 Watambika wakulu wasakuliti ntambu ya kumlaga Lazaru, \v 11 toziya Wayawudi wavuwa wawalemiti wayawu na wamjimira Yesu. \s Yesu kankwingira Yerusalemu kwa kunemelera Mat. 21:1-11, Marko 11:1-11, Luka 19:28-40 \p \v 12 Shirawu yakuwi, lipinga likulu lya wantu wiziti kumsambu wapikiniriti Yesu kaweriti mnjira kwiza Yerusalemu. \v 13 Watola maputira ga mitendi, walawa kugenda kumwanka, wabota pawatakula, “Gwenga mlopoziya gwetu! Katekelerwi ayu yakiza mulitawu lya Mtuwa. Katekelerwi Mfalumi gwa Israeli.” \p \v 14 Yesu kakwena mwana punda, kalivaga pampindi pakuwi gambira ntambu yagatakuliti Malembu, \q \v 15 “Kotu kutira gwe lushi lwa Sayuni, \q Mfalumi gwaku kamkwiza, \q Kalivaga pampindi pa mwana punda.” \p \v 16 Shipindi ashi wafundwa wakuwi wavimaniti ndiri shitwatira ashi shoseri, kumbiti Yesu pawamkwiswiti kala, womberi wagaholiti Malembu Mananagala gatakuliti kuusu yomberi na wagatenditi aga kwa yomberi. \p \v 17 Lipinga lya wantu walii wawaweriti pamuhera nayomberi shipindi pakamshemiti Lazaru kulawa mlipumba, kamzyusiya kulawa kwawahowiti, watakuliti yagalawiriti. \v 18 Toziya ya aga, lipinga likulu lya wantu awa wamgenderiti Yesu, mana woseri wapikiniriti handa Yesu katenditi liuzauza ali. \v 19 Mafalisayu waligambiziyana, “Mwona? Hapeni tuwezi kutenda shoseri! Mlori, wantu wa pasipanu woseri wankumfata.” \s Wagiriki wamu Wafira kumlola Yesu. \p \v 20 Kuweriti na Wagiriki wamu mu wantu yawaweriti wiza Yerusalemu kumkwisa Mlungu mushipindi sha msambu. \v 21 Womberi wamgenderiti Filipu, yakalawiriti Betisayida mu Galilaya na watakula, “Mtuwa, tufira kumwona Yesu.” \p \v 22 Filipu kagenda na kamgambira Andereya na wawili wagenda na kumgambira Yesu. \v 23 Yesu kawawankula, Saa isoka kala kwa Mwana gwa Muntu kukwiswa! \v 24 Nukugambirani nakaka, mbunji ya nganu isigala mbunji hera payiyalwa ndiri mulitapaka na kuwola. Handa payiwola, su ilera mbeyu zivuwa. \v 25 Woseri yawafira ukomu wawu hawawuhoviyi, yakagahoviya makaliru gakuwi pasipanu, hakagaponiziyi kwa makaliru ga mashaka goseri. \v 26 Yakafira kuntendera ndo mpaka kanfati, pawera neni na ntumintumi gwangu hakaweri, kayi muntu pakantendera Tati hakampanani ligoya. \s Yesu kankutakula kuusu kuhowa kwakuwi \p \v 27 “Vinu rohu yaneni intama, ntakuli shishi? Ntakuli, ‘Tati, gunopoziyi shipindi ashi pashisoka?’ Kumbiti ayi ndo toziya ya kwiza. Su shimpiti shipindi ashi sha ntabiku. \v 28 Tati, Kakwiswi litawu lyakuwi.” \p Panu liziwu litakula kulawa kumpindi kwa Mlungu. “Nulikwisa na hanulikwisi kayi.” \p \v 29 Lipinga lya wantu lyaligolokiti palii lipikaniriti liziwu ali na wamu wawu watakuliti, “Ntumintumi gwa kumpindi kankuyowera nayomberi!” \p \v 30 Kumbiti Yesu kawagambira, “Liziwu ali lirandula ndiri kwajili yaneni, ira kwajili ya mwenga. \v 31 Vinu ndo shipindi sha pasipanu kutozwa, vinu mtuwa gwa pasipanu hawamwusiyi. \v 32 Neni panu panyasulwa kumpindi kwa Mlungu hanumkwezeniziyi kila muntu.” \v 33 Kakutakula hangu kalanguziya ntambu gaa hakahowi. \p \v 34 Lipinga ali limwankula. Twenga watugambira Malagaliru getu handa Kristu hakalikali mashaka goseri. Su, guweza hashi kutakula eti mwana gwa Muntu imbidi kanyasulwi? Mwana gwa Muntu ndo gaa? \p \v 35 Yesu kawagambira, “Gulangala haguweri pakati penu katepu hera. Mgendi toziya mnawu gulangala agu, ntiti hapeni iwapati, toziya yakagendagenda muntiti kavimana ndiri kwakagenda. \v 36 Shipindi shamuwera na gulangala agu, mugujimiri, su mpati kuwera wantu wa gulangala.” Pakalongiti kala visoweru avi, Yesu kagenditi zakuwi na kulififa kutali na womberi. \s Wantu wahera Moyu \p \v 37 Tembera Yesu katenditi mauzauza goseri aga palongolu pawu, womberi wamjimira ndiri. \v 38 Su visoweru vyakatakuliti Isaya mbuyi gwa Mlungu vitimiya. \q “Mtuwa, gaa yakajimiriti ujumbi watutakuliti? \q Na uwezu wa Mtuwa ulilanguziya kwa gaa?” \p \v 39 Na hangu womberi waweza ndiri kujimira, toziya Isaya katakula viraa, \q \v 40 “Mlungu kagatula lwisi masu gawu \q Na kagazezetiya mahala gawu, \q Wawoni ndiri kwa masu gawu, \q Wavimani ndiri kwa mahala gawu, \q Na wanizira ndiri neni, Mlungu katakula, \q Su mpati kuwaponiziya.” \p \v 41 Isaya katakuriti visoweru avi toziya kawoniti ukwisa wa Yesu, pakatakula visoweru vyakuwi. \p \v 42 Ata hangu, kuvuwa kwa watuwa wa wakulu wa Shiyawudi wamjimiriti Yesu. Kumbiti toziya ya mafalisayu, wamjimiriti ndiri paweru kwa kutira handa wawatuli gweka mnumba ya Mlungu. \v 43 Wafiriti kuzyumwa na wantu kuliku kuzyumwa na Mlungu. \s Kutozwa kwa Yesu pasipanu \p \v 44 Shakapanu Yesu katakula kwa liziwu likulu, “Muntu yakanjimira, kanjimira ndiri neni hera, ira kamjimira viraa uliya yakantumiti. \v 45 Yakamona neni kankumwona viraa ulii yakantumiti. \v 46 Neni na Gulangala, niza pasipanu su woseri wawanjimira waweri ndiri muntiti. \v 47 Yakapikanira shisoweru shangu uganu kagakola ndiri, neni hapeni numtozi, hanumtozi ndiri. Niza ndiri kuwatoza wantu wa pasipanu ira kuwalopoziya. \v 48 Woseri yawanema neni na kuujimira ndiri ujumbi waneni, kwana yumu yakiza kuwatoza. Visoweru vyantakula haviweri vyakuwatoza mulishaka lya kupelera. \v 49 Ayi ndo nakaka, toziya neni ntakula ndiri kwa uwezu wangu namweni, kumbiti Tati yakantumiti ndomweni yakantumiti ntakuli shishi na nyoweri shishi. \v 50 Naneni nuvimana weri lilagaliru lyakuwi lijega ukomu wa mashaka goseri. Su, neni ntakula hera galii Tati yakanagaliriti nugatakuli.” \c 13 \s Yesu kankuwagulula magulu Wantumini wakuwi \p \v 1 Iweriti lishaka lya pamberi pa msambu gwa Pasaka. Yesu kavimaniti handa saa yakuwi isoka ya kuwuka pasipanu na kugenda kwa Tati. Shipindi shoseri yomberi kawafiriti nentu wantu wa pasipanu yawaweriti wakuwi, na kawafiriti mpaka lupeleru! \p \v 2 Yesu pamuhera na wantumini wakuwi waweriti walivaga kuliya shiboga sha pamihi. Shetani kingiriti kala mumoyu mwa Yuda, mwana gwa Simoni Isikariyoti, maholu ga kumgalambuka Yesu. \v 3 Yesu kavimaniti handa Tati kaweriti kamupa makakala, kavimaniti kuwera kalawa kwa Mlungu na kaweriti kankugenda kwa Mlungu. \v 4 Su, kawukiti pameza, kayikusa nguwu yakuwi, katola shitambala na kulitawa mushyunu mwakuwi. \v 5 Shakapanu katula mashi mubakuli, kanja kuwagulula magulu wafundwa wakuwi kugapukuta kwa shitambala shilii shakashitawiti mushinu mwakuwi. \v 6 Pakiziti kwa Simoni Peteru, nayomberi katakula, “Mtuwa, hashi gwenga gwiza kugagulula magulu ganeni?” \p \v 7 Yesu kamwankula, “Gwenga hapeni gwerewi vinu shantenda ashi, kumbiti hagwelewi shakapanu.” \p \v 8 Peteru kamgambira, “Gwenga hapeni gungululi magulu gangu nakamu!” Yesu kamwankula, \p “Pangulula ndiri magulu gaku, hapeni guweri ntumintumi gwangu kayi.” \p \v 9 Simoni Peteru kamwankula, “Mtuwa, nagungululi magulu hera! Gugagululi mawoku gangu na mtuwi viraa.” \p \v 10 Yesu kamgambira, “Yawakoga kala wawera waherepa na wafiruwa ndiri kunawa ira magulu gawu. Mwenga muherepa, kumbiti mwawoseri ndiri.” \v 11 Yesu kamumaniti kala ulii yakagenda kumgalambuka, ndo mana kalongiti, “Mwenga muherepa, kumbiti yumu kaherepa ndiri.” \p \v 12 Pakamaliriti kuwagulula magulu gawu, kavulumula nguwu yakuwi, na kalivagiti pahala pakuwi pakwegera na meza, su yomberi kawakosiya, “Hashi, mwerewa shanuwatenderani mwenga?” \v 13 “Mwenga munshema mfunda na Mtuwa, mwenga mtakula weri toziya ndo neni. \v 14 Paiwera neni Mtuwa gwenu na mfunda gwenu, nuwanaviya magulu mwenga, mwenga viraa mfiruwa kulinawiviyana magulu. \v 15 Nukupanani kala mfanu, su mwenga mtendi viraa ntambu yanuwatenderani. \v 16 Nuwagambirani nakaka, wantumintumi wakulu ndiri kuliku mtuwa gwawu na ntumintumi hapeni kaweri mkulu kuliku ulii yakantumiti. \v 17 Vinu muumana unakaka awu, hamuweri na sekuseku pamgatenda. \p \v 18 “Aga gantakula gawawusu ndiri mwenga mawoseri. Neni nuwamana walii yanuwasyaguliti. Kumbiti mpaka gatimii Malembu Mananagala gaweri nakaka ntambu yagalembwa, ‘Muntu yakaliyiti pamuhera naneni shiboga shangu hakang'alambuki’. \v 19 Neni nuwagambireni vitwatira avi vinu pamberi kulawira. Su pagalawila mpati kujimira kuwera ‘Neni ndo Mweni’. \v 20 Nuwagambireni nakaka, yakamshemera yoseri ulii yanumtumiti, kanshemera neni viraa na yakanshemera neni ndo kamshemera ulii yakantumiti.” \s Yesu kankutunga kugalambukwa kwakuwi. \r Matayu 26:20-25; Mariku 14:17-21; Luka 22:21-23 \p \v 21 Yesu pakatakuliti kala aga, kahinginikiti nentu mumoyu, katakula pota kufifa, “Nakaka nuwagambireni, yumu gwenu hakamgalambuki!” \p \v 22 Wafundwa walilola weni, su waweriti wavimana ndiri handa gaa hakamgalambuki. \v 23 Yumu gwa wafundwa, mweni Yesu ndo yakamfiriti nentu, kaweriti kalivaga pakwegera na Yesu. \v 24 Simoni Peteru kamlanguziya kwa mawoku, kamgambira “Gumkosiyi katakula kuusu gaa.” \p \v 25 Su ntumintumi ulii kasegelera nentu uwega wa Yesu, kamkosiya, “Mtuwa, ndo gaa?” \p \v 26 Yesu kamwankula, “Ulii yanumupa shipandi sha libumunda shantotiti musahani, ndo mweni.” Su, kashitola shipandi sha libumunda, kashitota musahani, kamupa Yuda, mwana gwa Simoni Isikariyoti. \v 27 Yuda pakayankiti kala shipandi sha libumunda, Shetani kamwingiriti yomberi. Su, Yesu kamgambiriti Yuda, “Gutendi kanongola shilii shagufira kutenda!” \v 28 Woseri yawalivagiti kuliya shiboga wavimaniti ndiri kwantambu gaa Yesu katakuriti aga kwa yomberi. \v 29 Yuda kaweriti mkola mpiya pakati pawu, wavimaniti kuwera Yesu kamgambiriti hakahemeri vilii vyawafiruwa mumsambu, ama kamgambiriti kakalaviyi shoseri kwa wahushu. \p \v 30 Su Yuda pakayankiti kala shipandi shilii sha libumunda, palaa paliya kalawa kunja. Na iweriti Pashiru. \s Lilagaliru lya syayi \p \v 31 Yuda pakawukiti kala, Yesu kalonga, “Vinu ukwisa wa Mwana gwa Muntu ugubutulwa, vinu ukwisa wa Mlungu ugubutulwa kupitira yomberi. \v 32 Handa ukwisa wa Mlungu paugubutulwa kupitira yomberi, su Mlungu hakaulanguziyi ukwisa wa Mwana gwa Muntu mngati mwakuwi, kamukamu hakatendi hangu. \v 33 Wana wangu, nankali na mwenga katepu hera. Hamunsakuli, kumbiti vinu nukugambirani galii ganuwagambiriti kala wakulu wa Wayawudi, ‘Pang'endaku, mwenga hapeni mgendi.’ \v 34 Vinu nukupanani lilagaliru lya syayi, mulifiri weni. Handa yanukufirani mwenga, viraa vilii mulifiri weni. \v 35 Handa pamulifira weni, wantu woseri hawavimani kuwera mwenga ndo wafundwa waneni”. \s Yesu kankutunga handa Peteru hakamlemi \r Matayu 26:31-35; Mariku 14:27-31; Luka 22:31-34 \p \v 36 Simoni Peteru kamkosiya Yesu, “Mtuwa gwankugenda koshi?” Yesu kamwankula, \p “Hapeni guwezi kunfata vinu kwang'endaku, kumbiti shakapanu hamunfati.” \p \v 37 Peteru kamkosiya, “Mtuwa, kwantambu gaa nsindi kukufata vinu? Nakali kuhowa kwajili ya gwenga!” \p \v 38 Yesu kamwankula, “Hashi, ndo wakala nakaka kuhowa kwajili ya neni? Nukugambira nakaka, pamberi njogolu keniwiki, hagunemi mala tatu kuwera gumana ndiri neni.” \c 14 \s Yesu njira ya kugenda kwa Tati \p \v 1 Yesu kawagambira, “Namuligaziya mumyoyu mwenu. Mumjimiri Mlungu na munjimiri neni viraa. \v 2 Ukaya mwa Tati gwangu kwana mbakati zivuwa, nuwagambiriti kala na vinu nankugenda kuwanyawirani pahali penu. \v 3 Na pang'enda na kuwanyawilireni pahala penu, hambuyi na kuwatola, su mwenga hamuweri pamuhera naneni. \v 4 Muyimana njira ya kugenda aku kwang'enda.” \p \v 5 Tomasi kamkosiya, “Mtuwa, tuvimana ndiri kwagugenda, su twankuyimana hashi njira ayi?” \p \v 6 Yesu kamwankula, “Neni ndo njira na unakaka na ukomu. Kwahera yakaweza kugenda kwa Tati ira kwa kupitira kwaneni. \v 7 Kawagambira, vinu mumana neni, mumana na Tati gwangu viraa. Na kwanjira vinu mumana na mumwona kala.” \p \v 8 Filipu kamgambira, “Mtuwa, tumlanguziyi Tati, natwenga hatwikuti.” \p \v 9 Yesu kamwankula, “Filipu, nulikala namwenga kwa shipindi shoseri, nagwenga gumana ndiri? Yakamoniti kala neni kamwona Tati. Guweza hashi kutakula, Tumlanguziyi Tati? \v 10 Hashi, mjimira ndiri handa neni namngati mwa Tati, nayomberi Tati ka mngati mwaneni? Visoweru nyanuwagambirani ntakula ndiri kwa utuwa waneni, Tati yakawera mngati mwaneni kankutenda lihengu lyakuwi. \v 11 Munjimiri neni pantakula handa neni namngati mwa Tati naTati ka mngati mwaneni. Handa hangu ndiri, mjimiri toziya ya vintu vyantenda. \v 12 Nakaka nuwagambirani, yakanjimira neni hakatendi vitwatira vyantenda neni, yina, hakatendi vintu vikulu nentu, toziya nankugenda kwa Tati. \v 13 Na shoseri shamluwa mulitawu lyaneni hantendi, su Tati kakwiswi mnumba ya mwana. \v 14 Pamunduwa shoseri mulitawu lyangu, hanuwatendereni. \s Kwayidi ya Rohu Mnanagala \p \v 15 “Pamunfira neni, hamulijimili lilagaliru lyaneni. \v 16 Naneni hanumluwi Tati nayomberi hakawapanani mtanga yumonga, hakalikali namwenga kwa mashaka goseri. \v 17 Yomberi ndo Rohu yakalanguziya unakaka kuusu Mlungu. Wantu wa pasipanu waweza ndiri kumuwanka toziya waweza ndiri kumwona wala kummana. Kumbiti mwenga mumana toziya kalikala namwenga na ka mngati mwenu. \p \v 18 “Pang'enda hanuwaleki ndiri mwawashiwa, hanizi kayi kwamwenga. \v 19 Katepu hera wantu wa pasipanu hawamoni kayi ndiri, kumbiti mwenga hamumoni. Toziya nana ukomu, viraa mwenga hamuweri na ukomu. \v 20 Lishaka lilii palisokiti hamuvimani handa neni na mngati mwa Tati, naneni mngati mwamwenga. \p \v 21 “Yakagayanka malagaliru ganeni na kugajimira, ndoweni walii yawanfira neni. Tati gwangu hakawafiri woseri yawanfira neni, naneni vulaa hanuwafiri womberi na hanulilanguziyi kwawomberi.” \p \v 22 Yuda, Yuda Isikariyoti ndiri, kamgambira, “Mtuwa, hashi iwezekana gwenga kulilanguziya kwatwenga na gulilanguziya ndiri kwa wantu wa pasipanu?” \p \v 23 Yesu kamwankula, “Muntu pakanfira neni hakagajimili mafundu gangu na Tati gwangu hakamfiri, neni pamuhera na Tati gwangu hatwizi kulikala nayomberi. \v 24 Yakanfira ndiri hapeni kagajimili mafundu gangu. Na mafundu gampikaniriti gangu ndiri, galawa kwa Tati yakantumiti. \p \v 25 “Nuwagambiriti vitwatira avi pamweriti nakali na mwenga. \v 26 Kumbiti mtanga, Rohu Mnanagala, ndomweni Tati hakamtumi mulitawu lyaneni, hakawafundeni kila shintu na kuwakumbusiyani goseri ganuwagambirani. \p \v 27 “Nuwalekera ponga, nuwapanani ponga yangu. Nuwapanani ndiri mwenga gambira wantu wa pasipanu ntambu yawatenda. Namuwera na lyoga ama namuhinginyika. \v 28 Mpikaniriti kala panuwagambira, Nankugenda zyangu, shakapanu hambuyi kayi kwamwenga. Handa munganfiriti, munganemeli toziya nankugenda kwa Tati, yomberi ndo mkulu nentu kuliku neni. \v 29 Nuwagambireni aga vinu pamberi ganalawira, su pagalawila mpati kujimira. \v 30 Ntakula ndiri namwenga kayi vitwatira avi vivuwa, mana mtuwa gwa pasipanu kankwiza. Hapeni kawezi shintu kwaneni, \v 31 kumbiti wantu wa pasi panu mpaka wavimani handa numufira Tati, ndo mana ntenda kila shintu gambira Tati ntambu yakanamuwiti. \p “Mgoloki, tuwuki panu!” \c 15 \s Yesu ndo mzabibu gwa nakaka \p \v 1 “Neni ndo mzabibu gwa nakaka, Tati gwangu ndo mkulima. \v 2 Yomberi kawusiyaga kila lutambi lwalulera ndiri mabwajubwaju mnumba mwangu na kila lutambi lwalulera nulugulula lupati kulera nentu. \v 3 Mwenga muwera kala muherepa toziya ya mafundu ganuwafunditi. \v 4 Mwikali mngati mwangu, naneni nulikali mngati mwenu. Lutambi hapeni luleri mabwajubwaju gweka yakuwi, haluleri paluwera mumtera gwa zabibu. Ntambu iraayi hapeni mleri mabwajubwaju mpaka muweri mngati mwangu.” \p \v 5 “Neni namzyabibu, mwenga ndo mitambi. Woseri yawawera mngati mwangu, naneni mngati mwawu, hawaleli mabwajubwaju gavuwa, pamuhera ndiri naneni hapeni mtendi shintu shoseri. \v 6 Muntu yoseri pakalikala ndiri mngati mwangu kaswa kunja gambira lutambi lawalwasa kunja mpaka linyali, mitambi yeni ijojinirwa na kwasirwa pamotu, yeni ndo ilunguziwa. \v 7 Pamulikala mngati mwaneni na visoweru vyaneni paviwera mngati mwenu, hamluwi shoseri shamfira na hampati. \v 8 Ukwisa wa Tati gwangu hawuwoneki pamulera mabwajubwaju na kwa njira ayi hamuweri wafundwa waneni. \v 9 Nukufireni mwenga gambira Tati ntambu yakanfira neni, mulikali muwundama wa neni. \v 10 Handa pamjimila malagaliru gangu, hamulikali mu muwundama waneni, gambira neni ntambu yanjimiriti malagaliru ga Tati gwangu na nulikali muwufiru wakuwi. \p \v 11 “Nukugambirani vitwatira avi su nemeleru yangu iweri mngati mwenu na nemeleru ya mwenga ikamiliki. \v 12 Lilagaliru lyangu ndo ali, mulifiri weni, ntambu yanuwafira mwenga. \v 13 Mafiliru makulu nentu kwa muntu kuulanguziya kwa waganja wakuwi ndo kuulaviya ukomu wakuwi kwa womberi. \v 14 Mwenga ndo waganja waneni handa pamtenda shilii shanuwalagaliriti. \v 15 Mwenga hapeni nuwashemi kayi wamanda, toziya wamanda hapeni wavimani vyawatenda watuwa wawu. Kumbiti nuwashema mwenga waganja, toziya nuwagambiriti vitwatira vyoseri vyanpikaniriti kwa Tati gwangu. \v 16 Mwenga munsyagula ndiri neni, kumbiti neni ndo yanuwasyaguliti mwenga na kuwatuma mgendi mwakaleri mabwajubwaju nentu, mabwajubwaju yagalikala. Su Tati hakakupanani shoseri shamluwa mu litawu lyangu. \v 17 Su, lilagaliru lyangu kwa mwenga ndo ali, mulifiri weni kwa weni. \s Ngalaliru ya wantu wa pasipanu \p \v 18 “Handa wantu wa pasipanu pawakukalalirani, mliholi kuwera wankalalira neni kwanja pamberi pa kuwakalalira mwenga. \v 19 Handa memuweriti wamu wa wantu wa pasipanu, wantu wa pasipanu wangawafiriti gambira wantu wawu weni. Kumbiti nuwasyagula mwenga kulawa pasipanu, toziya wantu wa pasipanu wawakalalira mwenga. \v 20 Muliholi shilii shanuwagambiriti, ‘Wamanda hapeni waweri wakulu kuliku watuwa wawu.’ Handa wantu pawamberiti neni, hawawaberi mwenga viraa, handa wagajimiriti mafundu ganeni, hawagajimili mafundu genu viraa. \v 21 Kumbiti womberi hawatendi vyoseri avi kwa mwenga toziya mwenga waneni, kwani wamumana ndiri ulii yakantumiti. \v 22 Handa nganiziti ndiri na kutakula na womberi wangaweriti ndiri na vidoda, kumbiti vinu hapeni wawezi kutakula wahera vidoda. \v 23 Yakankalalira neni, kamkalalira Tati gwangu viraa. \v 24 Handa nangantenda ndiri kwawomberi vitwatira vyeni kwahera muntu yumonga yakavitenditi kala mwangaweriti ndiri na vidoda, kumbiti vinu waviwoniti vyantenditi wankalalira neni pamuhera na Tati gwangu. \v 25 Ndo toziya galii gagalembitwi mu Malagaliru gawu ganakaka, ‘Wankalalira hera!’ \p \v 26 “Mtanga yakiza ndo Rohu, hakagubutuli unakaka kuusu Mlungu, ndo mweni kiza kulawa kwa Tati. Hanumtumi kwa mwenga kulawa kwa Tati na hakatakuli kuusu neni. \v 27 Mwenga viraa, hamtakuli kuusu neni, toziya muweriti pamuhera na neni kwanjira kwanja.” \c 16 \p \v 1 “Nuwagambiriti aga, su namleka moyu gwenu. \v 2 Wantu hawawawingi mwenga kulawa Mnumba zya Mlungu zyenu na shipindi hashizi yoseri pakakulageni hakavimani kamtendera Mlungu lihengu. \v 3 Wantu hawawatenderani vitwatira avi toziya womberi wamumana ndiri Tati ama neni. \v 4 Kumbiti nukugambirani aga, su shipindi pashizaku kwa womberi kutenda vitwatira avi, hamuliholi kuwera nuwagambiriti kala. \s Lihengu lya Rohu Mnanagala \p “Nuwagambiriti ndiri vitwatira avi kwanjira kwanja, toziya nweriti pamuhera namwenga. \v 5 Su vinu nankugenda kwa ulii yakantumiti, kwahera ata yumu gwenu yakankosiya neni pang'endaku. \v 6 Vinu nuwagambirani vitwatira avi, myoyu yenu ihinginika. \v 7 Kumbiti, nankuwagambirani nakaka, Iherepa kwa mwenga neni ng'endi zangu, toziya pang'enda ndiri, Mtanga hapeni kizi kwa mwenga. Kumbiti pang'enda zyangu, hanumtumi yomberi kizi kwa mwenga. \v 8 Nayomberi pakizaku, hakawalunguziyi unakaka wantu wa pasipanu kuwera watenda upyota kuusu vidoda na vintu vyavimfiriziya Mlungu na utoza wa Mlungu. \v 9 Watenditi upyota kuusu vidoda toziya wanjimira ndiri neni, \v 10 na kuusu vyavimfiriziya Mlungu, toziya nankugenda kwa Tati, hapeni mumoni kayi, \v 11 nawomberi wapayira kuusu kutoza, toziya mkolamlima gwa pasipanu katozwa kala. \p \v 12 “Nanaga gavuwa gakuwagambireni, kumbiti vinu hapeni muwezi kugahepelera. \v 13 Kumbiti pakizaku Rohu ayu, hakagubutuli unakaka kuusu Mlungu, hakawalongoziyi mu unakaka woseri. Hakatakuli ndiri kwa uwezu wakuwi mweni, kumbiti hakatakuli shilii shakapikinira na hakawagambiri vintu vyaviyiza. \v 14 Yomberi hakanupi neni ukwisa, toziya hakawagambiri shilii shantakula na shilii shanumgambira kawagambiri. \v 15 Vyoseri vyakawera navi Tati vyaneni, ndo mana nuwagambirani kuwera Rohu Mnanagala hakawapanani vilii vyakapatiti kulawa kwaneni. \s Hinginika na Nemeru \p \v 16 “Shakali shipindi shididi hapeni mumoni kayi na shipindi shididi shakapanu hamumoni.” \p \v 17 Wafundwa wakuwi wamu walikosiyana, “Kamaanisha shishi? Katugambira kwa shipindi shididini hapeni tumwoni, kayi shipindi shididini hatumwoni, viraa katakuriti kayi, ‘Toziya nankugenda kwa Tati.’ \v 18 Su, waweriti wankulikosiyana, kamaanisha shishi pakatakula, ‘shakali shipindi shididini?’ Tuvimana ndiri shakayowera!” \p \v 19 Yesu kavimaniti handa wafiriti kumkosiya, su kawagambira, “Hashi mlikosiyana ntambu yanongiti, ‘Shakali shipindi shididini hapeni mumoni kayi na shipindi shididi shakapanu hamumoni?’ \v 20 Nankuwagambirani nakaka, hamulili na kudaya, kumbiti wantu wa pasi panu hawanemeleri, hamuhinginiki, kumbiti kuhinginika kwamwenga hakugalambuki kuwera nemeleru. \v 21 Shipindi mdala pakalera, kawera na hinginika toziya shipindi sha kuwera mundabiri shankwiza, kumbiti mwana pakiwuka, yomberi kalyaluwa, toziya kawera na nemeleru kwiwuka kwa mwana pasipanu. \v 22 Mwenga viraa mwanguhinginika vinu vinu, kumbiti hanuwawuyili kayi, mwenga hamuweri na nemeli mumyoyu mwenu na nemeli ayi kwahera muntu yakaweza kuyiwusiya kwamwenga.” \p \v 23 “Lishaka ali lyankwiza, hapeni munuwi shoseri. Nukugambirani nakaka, Tati hakawapanani shoseri shamumluwa kupitira litawu lyaneni. \v 24 Mpaka vinu munuwiti ndiri shoseri kwa litawu lyangu. Munduwi shoseri, namwenga hampati su nemeli yamwenga ipera.” \s Nupakanga pasipanu \p \v 25 “Nuwagambirani vitwatira avi kwa mafumbu. Kumbiti shipindi hashizi hapeni ntumiyi mafumbu kuwagambira, su hantakuli pota kufifa kuusu Tati. \v 26 Lishaka ali palizaku, mwenga hamuluwi kwa litawu lyaneni, \v 27 toziya Tati mweni kawafira mwenga. Yomberi kawafira mwenga toziya munfira neni na kujimira kuwera niziti kulawa kwa Mlungu. \v 28 Niziti kulawa kwa Tati na niziti pasipanu, vinu nankuwuka pasipanu, nankugenda kwa Tati.” \v 29 Su, wafundwa wakuwi wamgambira, “Vinu gwankutakula pota kufifa, gutakula ndiri kwa mafumbu. \v 30 Vinu tuvimana kuwera gwenga guvimana kila shintu, gufira ndiri muntu yoseri kakukosiyi. Ayi itutenda tujimiri kuwera gwenga gulawa kwa Mlungu.” \v 31 Yesu kawankula, “Hashi, vinu mjimira? \v 32 Shipindi shankwiza, na shapalaa kala, pawawapalasiya mwoseri mwenga, kila yumu pakawuya ukaya kwakuwi, hamundeki gweka yangu. Kumbiti nagweka yangu ndiri, toziya Tati kapamuhera na neni. \v 33 Nuwagambiriti aga, su hamuweri na ponga kwa kuwera pamuhera na neni. Wantu wa pasipanu hawawatendi ntabiki. Kumbiti muweri wagangamala! Neni nuwakanga kala wantu wa pasipanu!” \c 17 \s Yesu kankuwaluwira wantumintumi wakuwi \p \v 1 Yesu pakamaliriti kutakula aga, kalola kumpindi, kalonga. “Tati, shipindi shisoka! Gumkwisi mwana gwaku su Mwana kapati kukukwisa gwenga. \v 2 Gumupiti uwezu kwa wantu woseri, su guwayupi ukomu wa mashaka goseri woseri awa wagunupiti. \v 3 Na ukomu wa mashaka goseri ndo awu, kukumana gwenga yaguwera gweka yaku Mlungu gwa nakaka na kumana Yesu Kristu, yagumtumiti. \v 4 Neni nuulanguziya ukwisa waku pasipanu, ntenda kala lihengu lyagunupiti ntendi. \v 5 Tati! Gunkwisi pawulongolu paku vinu, ukwisa ulii yatuweriti nawu pamuhera pamberi pa kunyawa pasipanu. \p \v 6 “Nukutenda gumanikani kwa wantu walii wagunupiti kulawa pasi panu. Waweriti wantu wakuwi. Na gwenga gunupiti waweri waneni. Womberi washipikanira shisoweru shakuwi, \v 7 na vinu wavimana handa kila shagunupiti shilawa kwagwenga. \v 8 Nuwapanani ujumbi ulii wagunupiti na womberi wawuwanka, wavimana nakaka ndawiti kwagwenga na wajimira handa gwenga guntumiti. \p \v 9 “Nuwaluwira awa. Nuwaluwira ndiri wantu woseri wa pasipanu kumbiti nuwaluwira wagunupiti, mana ndo waku. \v 10 Vyoseri vyawera navi ndo vyaku na vyaku ndo vyaneni na ukwisa waneni uwonikana pakati pa wantu wagunupiti. \v 11 Na vinu niza kwakuwi, namulamu ndiri kayi pasipanu, kumbiti womberi wamulamu pasipanu. Tati Mnanagala! Kwa likakala lya litawu lyaku lyagunupiti, shondi shondi guwatuli weri su waweri yumu gambira twenga ntambu yatuwera yumu. \v 12 Pamuweriti nawomberi, neni nuwalolera weri kwa likakala lya litawu lyaku lyagunupiti. Neni nuwalolera, kwahera ata yumu gwawu yakagamiriti, kumbiti ulii yumu yakagamiriti, su Malembu Mananagala gapati kutimirika. \v 13 Na, vinu niza kwagwenga na ntakula vitwatira avi pasipanu, su waweri na nemeleru ikamilika mumyoyu mwawu. \v 14 Nuwayupiti ujumbi waku na wantu wa pasipanu wawakalalira toziya womberi wa pasipanu ndiri, gambira neni gwa pasipanu ndiri. \v 15 Nduwa ndiri guwawusiyi pasipanu, kumbiti nduwa guwaloleri na mkondola uliya. \v 16 Womberi wa pasi panu ndiri, handa viraa ntambu yanwera ndiri gwa pasipanu. \v 17 Guwapungi waweri wagwenga munakaka, shisoweru shaku ndo shanakaka. \v 18 Ntakula viraa ntambu yaguntumiti pasipanu, naneni viraa nuwatuma womberi pasipanu, \v 19 na kwajili yawu, namweni neni nulitula kwa gwenga su nawomberi viraa wapungwi muunakaka. \p \v 20 “Nuwaluwira awa ndiri hera, kumbiti nuwaluwira viraa woseri yawajimira toziya ya ujumbi awu. \v 21 Nduwa su woseri waweri yumu. Tati! Nduwa waweri mngati mwa twenga gambira viraa gwenga ntambu yaguwera mngati mwaneni, naneni mngati mwaku. Nduwa waweri yumu su pasipanu papati kujimira handa gwenga guntumiti. \v 22 Neni nuwapanani ukwisa ulaa uliya wagunupiti neni, su waweri shintu shimu gambira twenga ntambu yatuwera yumu, \v 23 neni, namngati mwawu nagwenga mngati mwangu, nduwa wakamiliki na waweri yumu, su wantu wa pasipanu wapati kumana gwenga guntumiti na guwafiri womberi ntambu yagunfira neni. \p \v 24 “Tati! Nfira awa wagunupiti waweri pamuhera naneni palaa panu, su wawoni ukwisa waneni wagunupiti, toziya gunfiriti neni pamberi pa kunyawa pasipanu. \v 25 Tati Muheri! Wantu wa pasipanu wakumana ndiri, kumbiti neni nukumana. Awa wavimana handa gwenga guntumiti. \v 26 Nukutenda gumanikani, na haendereyi kutenda hangu, su ufiru yaguwera nawu kwaneni uweri mngati mwawu, naneni hanweri mngati mwawu.” \c 18 \s Yesu wankumubata \p \v 1 Yesu pakamaliliti kuluwa, kagenditi kumwambu kulushemba Kedironi, pamuhera na wafundwa wakuwi. Pahala panu paweriti na shiwunga sha mitera, Yesu kingira amu pamuhera na wafundwa wakuwi. \v 2 Yuda, kamgalambukiti Yesu, pakamaniti pahala panu kwani mala zivuwa Yesu kaliwoniti na wafundwa wakuwi pahala palii. \v 3 Yuda katoriti shipinga sha wanjagila kulawa kwa watambika wakulu wa Numba ya Mlungu na Mafalisayu, su kiza nawu mushiwunga womberi waweriti na limbamba lya motu na vimagi. \v 4 Yesu, kavimana goseri gagafira kumpata, kalawira, kawakosiya, “Mwankumsakula gaa?” \p \v 5 Nawomberi wankula, “Yesu gwa Nazareti!” \p Yesu kawagambira, “Neni ndo mweni.” \p Yuda yakaweriti kamgalambukiti kagoloka pamuhera nawomberi. \v 6 Yesu pakawagambiriti, “Neni ndo mweni,” Wawuya kumbeli, waguwa pasi. \v 7 Yesu kawakosiya kayi, “Mwankumsakula gaa?” Wamwankula, \p “Yesu gwa Nazareti!” \p \v 8 Yesu kawagambira, “Nuwagambireni kala neni ndo mweni. Su, payiwera mwankunsakula neni, muwaleki awa wagendi zyawu.” \v 9 Katakula aga su gapati kutimiya galii ganakaka gagatakulitwi, “Walii yagunupiti Tati, numwasa ndiri ata yumu.” \p \v 10 Simoni Peteru kaweriti na upanga, su, kuwulaviya kalidumura likutu lya kumliwu lya ntumintumi gwa Mtambika Mkulu. Ntumintumi ayu wamshema Malikusi. \v 11 Su, Yesu kamgambira Peteru, “Guwuzii upanga waku mumuhaku. Hashi, gulihola handa nandi ndiri shikombi sha ndabiri shakanupiti Tati gwangu?” \s Yesu kapalongolu pa Anasi \p \v 12 Shikundi sha wanjagila wa Rumi na Mnjagira mkulu na walolera wa Wayawudi wamkamuliti Yesu, wamtawa, \v 13 na kumjega kwanja kwa Anasi. Anasi kaweriti mganafu gwa Kayafa ndo mweni kaweriti Mtambika mkulu gwa shinja shilii. \v 14 Kayafa ayu ndo ulii yakaweriti kawagambiriti Wayawudi, membaka muntu yumu kahowi kwajili ya wantu wavuwa. \s Peteru kankumlema Yesu \p \v 15 Simoni Peteru pamuhera na mfundwa gwingi wamfatiti Yesu. Toziya mfundwa yumonga ayu kaweriti kamanikana nentu kwa Mtambika Mkulu, hangu kagenda pamuhera na Yesu pakati pamdamu pa Mtambika Mkulu \v 16 Peteru pakaweriti kagoloka pamlyangu. Su, mfundwa gwingi yakamanikaniti na Mtambika mkulu kalawiti kunja, katakula na mdala yakaweriti pamlyangu na kumjega Peteru mungati. \v 17 Mnjagira mhinja ayu gwapamlyangu kamkosiya Peteru, “Hashi nagwenga viraa yumu gwa wafundwa wa muntu ayu?” \p Peteru kamgambira, “Ndala, neni ndiri!” \p \v 18 Wantumintumi na wawanjagila waweriti wakoziya motu toziya kuweriti na mpepu, waweriti wanguyotera motu. Peteru kaweriti kagoloka pamuhera nawomberi kakwotera motu. \s Mtambika Mkulu kankumkosiya Yesu \r Matayu 26:59-66; Mariku 14:55-64; Luka 22:66-71 \p \v 19 Mtambika Mkulu kamkosiya Yesu kuusu wafundwa wakuwi na mafundu gakuwi. \v 20 Yesu kamwankula, “Ntakula na kila muntu mashaka goseri pawonikaniti. Kila mala nfunda munumba za Mlungu na Mnumba nkulu ya Mlungu, pahala pawalyonaga Wayawudi woseri na wala ntakula ndiri shoseri kwa kufifa. \v 21 Hashi gunkosiya neni? Guwakosiyi wantu yawampikinira neni. Womberi wavimana vyanuwagambiriti, wavimana shintu shantakuliti.” \p \v 22 Pakamaliliti kutakula aga yumu gwa wanjagila kamkomiti Yesu likofi pakalonga, “Gumwankula ntambu ayi Mtambika Mkulu?” \p \v 23 Yesu kankula, “Handa ntakula weri ndiri, gumugambiri kila muntu ka panu iweriti hashi, kumbiti handa ntakula weri, iwera hashi gunkoma?” \p \v 24 Su, Anasi kamjega Yesu kwa Mtambika Mkulu Kayafa pawamtawa. \s Peteru kankumlema kayi Yesu \r Matayu 26:71-75; Mariku 14:69-72; Luka 22:58-62 \p \v 25 Simoni Peteru kaweriti panu kanguyotera motu. Su, wamkosiya, “Hashi, nagwenga viraa yumu gwa wafundwa wakuwi muntu ayu?” \p Yomberi kaberiti na kutakula, “Neni ndiri”. \p \v 26 Yumu gwa wantumintumi wa Mtambika Mkulu, nayomberi kaweriti mlongu gwa ulii yakadumulitwi likutu na Peteru katakula nukuwoniti pamuhera na Yesu mushiwunga sha mitera. \p \v 27 Peteru kamlema kayi, palaa paliya njogolu kawika. \s Yesu kulongolu kwa Pilatu \r Matayu 27:1-2,11-14; Mariku 15:1-5; Luka 23:1-5 \p \v 28 Mandawila putiputi Yesu wamtola kwa Kayafa, wamjega mpaka kwa Liwali, wakulu awa wa Shiyawudi wingira ndiri amu, wafiriti ndiri kuwera wahumba, toziya wafiriti wawezi kuliya shiboga sha Pasaka. \v 29 Su Pilatu kawagendiriti kulaa kunja, kawakosiya, “Muntu ayu katenda vintu gaa vidoda?” \p \v 30 Wamwankuliti, “Handa ayu kangaweriti muntu yakatenda gaherepa twangamjegiti ndiri kwagwenga.” \p \v 31 Pilatu kawagambira, “Mumutoli maweni muntu ayu, mumutozi kulawirana na malagaliru genu maweni.” \p Wayawudi wamwankula, “Twenga twahera uwezu wa kumtoza muntu yoseri kahowi.” \v 32 Vilawiriti avi su viweri nakaka visoweru vyakatakuliti Yesu kulanguziya kuhowa na ntambu hakahowi. \p \v 33 Pilatu kawuya kayi mu liboma na kamshema Yesu, kamkosiya, “Eti, gwenga gwa mfalumi gwa Wayawudi?” \p \v 34 Yesu kamwankula, “Hashi, gunkosiya hangu gumweni gwenga ama kwana wamonga wakugambira visoweru vyaneni?” \p \v 35 Pilatu kamwankula, “Hashi, gulihola Namyawudi neni? Wantu waku na watambika wakulu wakujega kwaneni. Gutenda shishi?” \p \v 36 Yesu katakula, “Utuwa waneni wa pasipanu ndiri, handa Utuwa waneni megaweri wa pasipanu, wantumintumi wa neni mewankomi ndiri, naniza kubatwa na Wayawudi, kumbiti Ufalumi wa neni wa pasipanu ndiri!” \p \v 37 Pilatu kamkosiya, “Gwenga gwa mtuwa?” \p Yesu kankula, “Gwenga gutakula neni na mtuwa. Neni nyiwukiti na kwiza pasipanu kwa shintu shimu, gutakula nakaka. Kwa ntambu ayi niza na unakaka. Kila yakawera na unakaka awu hakampikiniri.” \p \v 38 Pilatu kamkosiya, “Unakaka ndo shintu gaa?” \s Yesu wankumtoza kuhowa \r Matayu 27:15-31; Mariku 15:6-20; Luka 23:13-25 \p Pilatu kawagendiriti kayi Wayawudi kunja na kawagambira, “Neni mona ndiri shidoda shoseri kwakuwi shakumtozera. \v 39 Kumbiti, kwa mwenga kwana shitiba sha neni kumvugulira muntu yumu mushibetubetu shipindi sha Pasaka, mfira numulekeziyani mfalumi gwa Wayawudi?” \p \v 40 Wamwankula pawabota, “Ndala, ayu ndiri, tumfira Baraba!” Baraba yakaweriti mpokaji kwa wantu. \c 19 \p \v 1 Su, Pilatu katakuriti Yesu wamtoli, wamsyatangi ntomondu. \v 2 Wanjagira wapota lijenjeri lya misontu na wamtula mumutuwi, wamvarisiya na lihabiti lya shifalumi. \v 3 Wamwizira na kutakula, “Mwika, Mtuwa gwa Wayawudi!” Wamgendera na kumwakula makofi. \p \v 4 Pilatu kalawa kayi kunja, kawagambira, “Mlori, numjega kunja kwamwenga, mpati kuvimana handa neni mona ndiri shidoda shoseri kwakuwi.” \v 5 Su, Yesu kalawa kunja pakavala lijenjeri lya misontu na lihabiti lya shifalumi. Pilatu kawagambira, “Mlori! Muntu mweni ndo ayu.” \p \v 6 Watambika Wakulu na wanjagila pawamwoniti wabota, “Gumpingiki! Gumpingiki!” \p Pilatu kawagambira, “Su mumutoli maweni mkampingiki, toziya neni mona ndiri vidoda vyoseri kwakuwi.” \p \v 7 Wayawudi wamwankula, “Twenga twanaga malagaliru na kulawirana na malagaliru aga, ndo mpaka kahowi, toziya kalitakuziya mweni ka Mwana gwa Mlungu.” \p \v 8 Pilatu pakapikaniriti visoweru avi katiriti nentu. \v 9 Kingira kayi mngati mwa ikulu, kamkosiya Yesu, “Gulawa koshi gwenga?” \p Kumbiti Yesu kamwankula ndiri shintu. \v 10 Pilatu kamgambira, “Gutakula ndiri naneni? Guliholi, guvimana ndiri handa nanawu uwezu wa kukuvugulira na uwezu wa kukupingika?” \p \v 11 Yesu kamwankula, “Meguweri na uwezu woseri kwa neni hera toziya yakakupanani ndo Mlungu. Su muntu yakanjegiti kwa gwenga kana vidoda vikulu nentu.” \p \v 12 Pilatu pakapikiniriti aga, kaweriti kakusakula ntambu ya kumlekiziya Yesu, kumbiti lipinga lya Wayawudi liwuyiriti kushowangana, “Pagumlekeziya muntu ayu, gwenga gwa ganja ndiri gwakuwi Kaisari Mfalumi mkulu wa Warumi, kila muntu yakalitenda kuwera Mfalumi kamlema Kaisari Mfalumi mkulu wa Warumi!” \p \v 13 Su, Pilatu pakapikaniriti visoweru avi kamjega Yesu kunja, kalivaga pashiti sha kutoza, pahala wapashema, “Sakafu ya libuwi.” Kwa Shiebraniya, “Gabata.” \v 14 Iweriti ipata saa sita paliwala, lishaka lya kutandira Pasaka. Pilatu kawagambira Wayawudi, “Mlori, mfalumi gwenu!” \p \v 15 Womberi washowangana, “Gumlagi! Gumlagi! Mulupingika!” \p Pilatu kawakosiya, “Hashi, numupingiki mfalumi gwenu?” \p Watambika wakulu wamwankula, “Twenga twahera Mfalumi ira Kaisari Mfalumi mkulu gwa Warumi!” \p \v 16 Su, panu Pilatu kamlekiziya Yesu mumawoku mwawu su wampingiki. \s Yesu wankumpingika mlupingika \p Su, wamtola Yesu. \v 17 Nayomberi kalawa kiwiti kalitola lupingika lwakuwi kugenda pahala pawashemapu “Shipalakasa sha Mtuwi.” Kwa Shiebraniya Goligota. \v 18 Wampingika aku na wantu wawili wamonga wawapingika, yumu uwega wakuwi wa kumliwu na mmonga uwega wakuwi wa kumshigi. \v 19 Pilatu kalembiti malembu kagatula pampindi pa lupingika. Iweriti ilembwa hangu, “Yesu gwa Nazareti, Mfalumi gwa Wayawudi.” \v 20 Wayawudi wavuwa wagasomiti malembu aga, mana pahala panu pawampingikiti Yesu paweriti pakwegera na lushi. Kayi malembu aga gaweriti galembwa kwa Shiebraniya na Shilatini na Shigiriki. \v 21 Watambika Wakulu wa Shiyawudi wamgambira Pilatu, “Nagulemba, ‘Mfalumi gwa Wayawudi,’ Kumbiti gulembi yomberi katakuliti, Neni ndo Mfalumi gwa Wayawudi.” \p \v 22 Pilatu kankula, “Ganembiti, nemba!” \p \v 23 Wanjagira pawamaliriti kumpinjika Yesu, wazitoliti nguwu zakuwi, wagawana vifungu msheshi, shifungu shimu kwa kila mjagira. Watoliti viraa na rihabiti lyakuwi, rihabiti ali liweriti rifumwa kwa shipandi shimu hera, pota na mshonu. \v 24 Wanjagira awa waligambiziyana, “Hapeni kuyikashula, ira wazigalambuziya simbi ziweri zya gaa?” Shitwatila ashi shitendikiti su gatimiyi Malembu Mananagala yagatakula, \q “Wagawaniti nguwu womberi kwa womberi, \q Na nguwu zaneni wazigalambuziya simbi.” \m Su, ntambu yawatenditi wanjagila walii. \p \v 25 Pakwegera na lupingika lwa Yesu, paweriti wagoloka mawu gwakuwi na mlongu gwa mawu gwakuwi, Mariya Mdala gwa Kileopa na Mariya Magidalena. \v 26 Yesu pakamwoniti mawu gwakuwi na pakwegera nayomberi kagoloka uliya mfundwa yakamfiriti, kamgambira mawu gwakuwi, “Mawu! Gulori, ayu ndo mwanagwaku.” \p \v 27 Shakapanu kamgambira mfundwa ulii, gulori, “Ayu ndomweni mawu gwaku.” Na kwanjira shipindi shilii mfundwa ayu kamtoliti katami ukaya kwakuwi. \s Yesu kankuhowa \p \v 28 Yesu kavimaniti handa goseri gaweriti gatimia na su Malembu Mananagala gapati kutimiya, katakula, “Mona kuyumuluwa.” \p \v 29 Panu paweriti na libakuli limema siki. Su, watota sifongu pakati pa siki ayi, wayitula pampindi pa ufitu wa hisopu wamlandisiya. \v 30 Yesu pakalanditi siki, katakula “Gapera!” \p Shakapanu kango'ng'onala mtuwi gwakuwi, kahowa. \s Yesu wankumsoma mgoha paluwavu \p \v 31 Shakapanu Wakulu wa Wayawudi wamkosiya Pilatu wamegi magulu gawu wawapingikiti na kusulusiya nshimba kulawa mlupingika, wakosiyiti hangu toziya iweriti Ijumaa lishaka lya matandiru ga Pasaka na wafiriti ndiri nshimba kusigala mlupingika lishaka lya Kwoyera, paliyanja lishaka lya kwoyera toziya ya lishaka likulu. \v 32 Su, wanjagila wagenditi, wagamega magulu ga uliya gwa kwanja na uliya gwa pili ndomweni kaweriti kapingikwa pamuhera na Yesu. \v 33 Kumbiti pawamwiziriti Yesu, wawoniti kuwera kahowiti kala na hangu wammega ndiri magulu. \v 34 Kumbiti mjagira yumu kamtobuliti Mluwavu kwa mgoha na palaa paliya mwazi na mashi galawa. \v 35 Nayomberi yakawoniti shitwatira ashi kalaviya visoweru vyakuwi su mwenga mpati kujimira. Na aga yagapitawulitwi ndo nakaka, kayi yomberi kavimana handa kankutakula nakaka. \v 36 Shitwatila ashi shashitenditwi su Malembu Mananagala gatimiyi, “Kwahera ata shifupa shakuwi shimu hashimegwi.” \v 37 Ilembwa kayi Mumalembu Mananagala gatakula, “Hawamloli uliya yawamtobuliti.” \s Mauti ga Yesu wagatula Mulipumba \p \v 38 Pa aga, Yosefu, mwenikaya gwa Arimatayu, kamluwa Pilatu kayitoli nshimba ya Yesu. Yosefu kaweriti mfundwa gwa Yesu, kumbiti kwa kubada, toziya kawatiriti wakulu wa Wayawudi. Su, Pilatu kajimira. Hangu Yosefu kagenditi, kayitola nshimba ya Yesu. \v 39 Nikodemu yomberi kaweriti kamgendera Yesu pashiru, wagenditi pamuhera na Yosefu kiza pakajega muhanganyiku gwa manimani na ubani wa kilu milongu mitatu. \v 40 Su, watola nshimba ya Yesu. Waitawa sanda pamuhera na uturi kulinganira na shitiba sha Wayawudi shakusira. \v 41 Pahala panu pawampingikiti Yesu paweriti na shiwunga na pakati pashiwunga ashi paweriti na lipumba lyampanga lyaliweriti lyasyayi, wamsira ndiri muntu yoseri mnumba mwakuwi. \v 42 Toziya ya lihengu lya Wayawudi lya matandiru ga Lishaka lya Kwoyera, toziya lipumba lya mpanga ali liweriti pakwegera, wagatula mauti ga Yesu mlaa. \c 20 \s Yesu kwahera mulipumba lya mpanga \r Matayu 28:1-8; Mariku 16:1-8; Luka 24:1-12 \p \v 1 Naluwunjuwunju jumapili, kuweriti kwangali ntiti, Mariya Magidalena kagenditi kulipumba lya mpanga na kaliwona libuwi lilii liwusiwa pamlyangu gwa lipumba. \v 2 Su kagenda mbiru mpaka kwa Simoni Peteru na ulii mfundwa yumonga ndomweni Yesu kamfiriti, kawagambira, “Wamwusiya Mtuwa Mulipumba lya mpanga na tuvimana ndiri pawamtuliti.” \p \v 3 Peteru na mfundwa yumonga ulii wagenda kulipumba. \v 4 Woseri wawili watugiti, Kumbiti mfundwa yumonga ulii katugiti mbiru kuliku Peteru na kalongolera kusoka kulipumba. \v 5 Pakasunguliliti na kawoniti sanda, kumbiti kingira ndiri mlipumba. \v 6 Simoni Peteru kamfata na kingira mlipumba, amu kayiwona sanda, \v 7 na shitambala shawamtawiti Yesu Mutuwi. Shitambala ashi washitula ndiri pamuhera na sanda ayi, kumbiti shiweriti shibiringiziwa na shitulwa pahali pa gweka hera. \v 8 Mfundwa yumonga yakasokiti kulipumba lya mpanga, kingira viraa mulipumba lya mpanga, kawona na kajimira. \v 9 Waweriti wankali kugamana Malembu Mananagala yagatakuliti kuwera mpaka kazyuki. \v 10 Su, wafundwa awa wawuya ukaya. \s Yesu kamlawira Mariya Magidalena \r Matayu 28:9-10; Mariku 16:9-11 \p \v 11 Mariya kaweriti kagoloka kunja ku lipumba lya mpanga, kankulira. Pakiwiti kankali kankulira, kang'ong'onariti na kusungulira mulipumba lya mpanga, \v 12 na kawawona wantumintumi wa kumpindi wawili yawavaliti nguwu neru mbuu, walivagiti palii nshimba ya Yesu payiweriti yigonjekwa, yumu kumtuwi na mmonga kumagulu. \v 13 Wamahoka awa wamkosiya, “Mdala, shagulira shishi?” \p Yomberi kawagambira, “Wamwusiya Mtuwa gwangu na nukumana ndiri kwawamtuliti!” \p \v 14 Pakatakuliti aga, kagalambuka kumbeli, kamwona Yesu kagoloka paliya, kumbiti kammana ndiri kuwera ndo Yesu. \v 15 Yesu kamkosiya, “Mdala, shagulira shishi?” \p Gwankumsakula Gani? Mariya, kaliholiti kuwera ayu ndo mlolera shiwunga, kamgambira, “Mtuwa, handa ndo gwenga gumwusiya, gung'ambiri pagumturiti, naneni hang'endi na kumtola.” \v 16 Yesu kamgambira, “Mariya!” \p Yomberi kagalambuka, kamgambira kwa Shiebraniya, “Raboni” Yani “mfunda.” \p \v 17 Yesu kamgambira, “Nangunkola, toziya nankali kugenda kumpindi kwa Tati. Kumbiti gugendi kwa walongu wangu guwagambiri, Nankugenda kumpindi kwa Tati gwangu na Tati gwenu, Mlungu gwangu na Mlungu gwenu.” \p \v 18 Mariya Magidalena kagenda na kawagambira weri visoweru vilii wafundwa kuwera kamwona Mtuwa na kuwagambira gawamgambira. \s Yesu kankuwalawira wafundwa wakuwi \r Matayu 28:16-20; Mariku 16:14-18; Luka 24:36-49 \p \v 19 Iweriti pamihi pa lishaka lya jumapili. Wafundwa waweriti waliwona pamuhera mnumba na milyangu iweriti itatwa toziya wawatiriti watuwa wa Shiyawudi. Su, Yesu kiza, kagoloka pakati pawu, kawagambira, “Ponga kwamwenga!” \v 20 Pakamaliriti kutakula aga, kawalanguziya mawoku gakuwi na lubavu lyakuwi. Su, wafundwa awa wasekelera nentu kumwona Mtuwa. \v 21 Yesu kawagambira kayi, “Ponga kwamwenga! Handa viraa Tati ntambu yakantumiti neni, naneni nankuwatuma mwenga.” \v 22 Pakamaliriti kutakula aga, kawatekelera na kuwagambira, “Mumwanki Rohu Mnanagala. \v 23 Pamuwalegeziya wantu vidoda vyawu, hawalegeziwi, pamuwalegeziya ndiri, hapeni walekiziwi.” \s Yesu na Tomasi \p \v 24 Tomasi, yumu gwa walii lilongu na wawili yawamshema mawira kaweriti ndiri pamuhera nawomberi shipindi Yesu pakiziti. \v 25 Su, wafundwa wamonga walii wamgambira yomberi, “Tumwoniti Mtuwa.” \p Tomasi kawagambira, “Pamona ndiri mumawoku mwakuwi shilanguliru zya misumali na kuyingiziya shyala shangu pakati palikovu ali na kuyingiziya liwoku lyangu mluwavu lwakuwi, hapeni njimiri.” \p \v 26 Pa mashaka manane wafundwa waweriti kayi pamuhera mnumba mulii na Tomasi kaweriti pamuhera nawomberi. Milyangu iweriti itatwa, kumbiti Yesu kiza, kagoloka pakati pawu, pakatakula, “Ponga iweri pamuhera na mwenga!” \v 27 Shakapanu kamgambira Tomasi, “Gutuli shyala shaku panu na guloli mawoku gangu, shakapanu gunyoshi liwoku lyaku na gunkoli lubavu lwangu. Guleki kwamini ndiri kwaku, gwenga gwamini!” \p \v 28 Tomasi kamwankula, “Mtuwa gwangu na Mlungu gwangu!” \p \v 29 Yesu kamgambira, “Hashi, gujimira toziya gumona? Mbaka woseri yawanjimira pamberi pa kumona neni!” \s Nviru ya shintola ashi \p \v 30 Yesu katenditi pawulongolu pa wafundwa wakuwi malangaliru gamonga mavuwa galembitwi ndiri munkati mushintola ashi. \v 31 Kumbiti aga wagalembiti su mpati kwamini handa Yesu ndo Kristu, Mwana gwa Mlungu na kwa kumjimira mpati kuwera na ukomu. \c 21 \s Yesu kankuwalawira wantumini saba \p \v 1 Pa aga, Yesu kawalawiriti kayi wafundwa wakuwi kumbwega ku litanda lya Tiberiya. Ilawiriti hangu. \v 2 Simoni Peteru, Tomasi yawamshema wamawira na Nataniyeri mwenikaya gwa kana mu Galilaya wana wawili wa Zebedayu na wafundwa wakuwi wamonga wawili, waweriti woseri pamuhera. \v 3 Simoni Peteru kawagambira wamonga, “Nankugenda kulowa wasomba.” \p Womberi wamgambira, “Hatugendi na gwenga.” Su wawuka na wakweniti mtumbwi, kumbiti pashiru poseri wapatiti ndiri shintu. \v 4 Payanjiti kushiya, Yesu kagolokiti pampeku pa litanda, kumbiti wafundwa wavimaniti ndiri kuwera yomberi ndo Yesu. \v 5 Su, Yesu kawakosiya, “Wantemba, mlowa ndiri shintu shoseri?” Womberi wamwankula, “Tupata ndiri shintu.” \v 6 Yesu kawagambira, “Mwasi zinyavu zyenu uwega wa kumliwu mwa mtumbwi, hamlowi wasomba.” Su waziyasa zinyavu na waweziti ndiri kuzinika, toziya zinyavu ziweriti na wasomba yawamemiti nduu. \p \v 7 Mfundwa yakafiritwi na Yesu kamgambiriti Peteru, “Ayu Mtuwa” Simoni Peteru pakapikaniriti kuwera ayu ndo Mtuwa, kavala weri nguwu yakuwi toziya kaweriti kavala upati, su kingiriti mumashi. \v 8 Su wafundwa wamonga wiziti kumbwega ku litanda pawawera mumtumbwi, wanikiti zinyavu zyaziweriti zimema wasomba. Waweriti ndiri patali na kuisi, iweriti handa utali wa mita malongu lilongu kulawa kumpeku. \v 9 Pawasokiti muisi wawoniti motu gwa makala gukoziwa na kuweriti na somba pamuhera na libumunda. \v 10 Shakapanu Yesu kawagambira, “Mjegi panu wasomba wamu wamuwalowiti.” \p \v 11 Simoni Peteru kakwena mumtumbwi, kazinika zinyavu zilii kuisi zaziweriti zimema wasomba wakulu miya na malongu muhanu na tatu, tembera wasomba waweriti wavuwa zinyavu zidegeka ndiri. \v 12 Yesu kawagambira womberi, “Mwizi mlii.” Kwahera mfundwa ata yumu gwawu yakajeriti kumkosiya, “Gwenga gwa gaa?” Toziya womberi wavimaniti kaweriti Mtuwa. \v 13 Su Yesu kiza, katola libumunda, kawapananiti, katenda hera hangu kwa wasomba walii. \p \v 14 Ayi iweriti mala ya tatu Yesu pakawalawiriti wafundwa pakazyukiti kala. \s Yesu na Peteru \p \v 15 Pawamaliriti kuliya, Yesu kamkosiyiti Simoni Peteru, “Simoni, mwana gwa Yohani! Hashi, gunfira neni kuliku womberi awa?” \p Peteru kamwankula, “Yina Mtuwa, guvimana kuwera neni nukufira.” \p Yesu kamgambira, “Guloleri wakondolu waneni.” \p \v 16 Yesu kamkosiya mala ya pili, “Simoni mwana gwa Yohani! Hashi, gunfira neni?” Peteru kamwankula, “Yina Mtuwa guvimana kuwera nukufira.” Yesu kamgambira, “Guloleri wakondolu waneni.” \p \v 17 Mala ya tatu Yesu kamkosiya Peteru, “Simoni mwana gwa Yohani! Hashi, gunfira?” \p Palii Peteru kahinginikiti toziya kamkosiya mala ya tatu, “Gunfira?” Yomberi kamwankula, “Mtuwa, gwenga guvimana vyoseri, gwenga guvimana kuwera neni nukufira.” Yesu kamgambira, “Guloleri wakondolu wa neni! \v 18 Nakaka nukugambira, paguweriti muntemba guweriti gwankali kugenda koseri kwagufira kugenda, kumbiti paguwera mgogolu, hagukolwi liwoku na muntu gwingi pakakujega paala pagufira ndiri kugenda.” \v 19 Kwa kutakula hangu, kulanguziyiti ntambu Peteru pakahowa na kumkwisa Mlungu. Shakapanu Yesu kamgambiriti yomberi, “Gunfati neni!” \s Yesu na wantumintumi wamonga \p \v 20 Peteru kagalambuka, kamwoniti ntumintumi ulii yakafiritwi na Yesu, kankumfata. Mfundwa ayu ndo mweni ulii shipindi sha kuliya shiboga sha pamihi, kalivagiti pakwegera nentu na Yesu pakamkosiya Yesu, “Mtuwa ndo gaa hakakugalambuki?” \v 21 Peteru pakamwoniti ayu kamkosiya Yesu, “Mtuwa! Na ayu hashi?” \p \v 22 Yesu kamwankula, “Handa panfira kalikali mpaka panizaku, shikuusu shishi gwenga? Gwenga gunfati neni!” \p \v 23 Shisoweru shili shyeniyiti pakati pa walongu kuwera wafundwa ulii hapeni kahowi. Kumbiti Yesu kamgambiriti ndiri kuwera wafundwa ulii hapeni kahowi, ira katakuriti, “Handa panfira kalikali mpaka panizaku shi kuusu shishi gwenga?” \p \v 24 Ayu ndo mfundwa ulii yakapitawuliti vitwatira avi na kuvilemba. Natwenga tuvimana kuwera gakatakuliti ndo ganakaka. \s Upeleru \p \v 25 Kwana vitwatira vyamonga vivuwa vyakatenditi Yesu, handa vyangalembwiti vyoseri, shimu kwa shimonga, meiweri pasipanu kwahera pahala pa kutula vintola vyavilembitwi.