\id HEB - Old Pohnpeian \h Men Ipru \toc1 KIJIN LIKAU ON MEN IPRU. \toc2 Men Ipru \toc3 Ipru \mt2 KIJIN LIKAU ON \mt1 MEN IPRU. \c 1 \p \v 1 MURIN majan toto, me Kot kotin kadedeki jaukopakan ni tapin kuua on jam atail akan, \v 2 A ni imwin kaua o ran pukat, a kotin majan kidon kitail Na, me a kotin kajapwilada, pwen jojoki meakan karoj, o me a kotin wia kida wei pokon, \v 3 Me kijan a linan o wewe mau on mom a, o kotin kaun kida meakoroj a majan manaman, a lao kotin kamakelekele ki jan dip atail ki pein I, ap kaipokidi ni pali maun en Kaun Lapalap poe. \v 4 I me a lapalapalar kaulap jan tounlan kan, pwe a aleer mar eu, me lap jan mar arail. \v 5 Pwe ij ren tounlan kan, me a kotin majani on: Koe nai Ol, ran wet I kaipwi ukadar? O pil eu: I pan wiala Jam a, o a pan wiala nai Ol? \v 6 O pil eu: A lao pan pil kare don jappa Mejeni o, a kotin majani: Tounlan en Kot karoj pan poni i. \v 7 A duen tounlan kan a kotin majani: A wiaki japwilim a tounlan kan man en kadar o a papa kan umpul en kijiniai. \v 8 A duen Japwilim a a kotin majani: Mol omui, Main Kot, pan potopot eta. O jokon en pun, iei jokon en wei omui. \v 9 Komui pok oner me pun, ap kailonki tiak japun; iei me omui Kot keie kin komui Main Kot, potik kaperen, pwen lapa jan nanmarki kan karoj. \v 10 O pil eu: Komui Main pajonedier jappa nin tapi o, o lan akan wiawia en lim omui kan. \v 11 Irail pan momela, a komui pan kotikot eta, o irail karoj pan marinalar dueta likau eu, \v 12 Komui pan kotin wilitik ir pena dueta likau eu, o irail pan wukila, dueta likau eu; a komui pan duedueta o omui par akan jota pan rojela. \v 13 A ij ren tounlan kan, me a kotin majani on: Mondi on ni pali maun i, I lao kaloedi om imwintiti kan pan na om? \v 14 Kaidin irail karoj nen en men papa me kin pakadarala pwen papa irail, me pan jojoki maur joutuk? \c 2 \p \v 1 I ME kitail en nantion madamadaua, duen me kitail ronadar, pwe kitail ender jo konoti. \v 2 Pwe ma majan o, me pouja jan ren tounlan kan, me inen o kaopa karoj o katiwo karoj kalokoloker duen kapun o, \v 3 Iaduen atail pan kak pitila, ma kitail mamaleki kamaurpa lapalap wet, me tapida ni a kalok jan ren Kaun o ap pil jan ren me ronoron i kan! \v 4 A pil Kot, me kotin kadedeki ni kilel akan, o manaman akan, o jon en wiawia kelail akan, o kijakij en Nen jaraui, duen pein kupur a. \v 5 Pwe a jota kotiki on tounlan kan, en koaki jappa kokodo, duen me je indinda. \v 6 A amen me kadede o inda ekij waja: Dakot aramaj o, pwe komui kin kotin kupura i, de nain aramaj amen, pwe komui kotin apwali i? \v 7 Komui kotin kajapwilidi i anjau kij pan tounlan kan, ap kotin nine kin i linan o wau. \v 8 Kom kotin kaloedier karoj pan aluwilu a kan. A ni a kotin kaloedi on i meakaroj, jolar, me jota lodi on i. A met kitail jaikenta kilan, me karoj lodi on i. \v 9 A kitail kilan Iejuj, me kajapwilidi anjau kij pan tounlan kan, pweki a kalokolok on kamatala, ap nine kida linan o wau, pwen mata kila amen amen duen mak en Kot. \v 10 Pwe me mau on i, me dipijou kan karoj wiaui oner o wiaui kidar, ni a kotin kalua won linan jeri toto, en kaunjokala Tapin maur arail ki kamekam, \v 11 Pwe i, me kin kajaraui, o irail, me pan kajarauila, karoj tapi jan me ta men, i me a jota kotin namenokki riane kin irail, \v 12 Duen a kotin majani: I pan padaki on ri ai kan mar omui, o nan pun en momodijou I pan kaul kapin on komui. \v 13 O pil eu: Ipanliki i. O pil eu: Majani, iet nai o jeri kan, me Kot kotiki on ia er. \v 14 A duen jeri kan, me kijan pali nta o uduk, i me a pil kotin ale on pein i mepukat, pwe ni a matala i en kaloedi i, me kaun en mela, iei tewil o, \v 15 O kotin lapwada irail karoj, me lodi on majak mela, ap lidulidu arain arail maur. \v 16 Pwe kaidin tounlan kan, me a kotin apapwali, pwe a kotin apapwali kadaudok en Apraam. \v 17 I me a kotin udan duela ri a kan ni meakaroj, pwen kalanan o wiala jamero lapalap melel amen, mon Kot, pwen tomki dip en aramaj akan, \v 18 Pwe duen pein i kanaudokalar o jonejon, a kotin mani duen jauaja irail, me jonejoner. \c 3 \p \v 1 ME, ri ai jaraui kan, komail me pwaijanekier en lan a eker, komail madamadaua duen wanporon o jamero lapalap en atail lamalam: Iejuj. \v 2 Me melel on i me kajapwilada i dueta Mojej me melel waja karoj mi nan tanpaj en Kot. \v 3 Pwe linan en Ol menet me lapa jan linan en Mojej, dueta dueta amen, me wiadar im eu, me kaka jan im o. \v 4 Pwe im karoj wiauieda ren aramaj amen, a me wiadar meakan karoj, mi karoj, iei Kot. \v 5 A Mojej me melel ni a koaki tanpaj en Kot, dueta papa amen, pwen jaunkadede en meakan me pan lokido. \v 6 A Krijtuj me udan Na, ap melel nan pein tanpaj a. A tanpaj a iei kitail, ma kitail kolekoleta pojon o peren en kaporopor lau lel imwi. \v 7 I me Nen jaraui kotin majani: Ran wet, ma komail pan ron kapitie, \v 8 Komail der kapitakaila monion omail, due ni anjau en kaonion ni ran en jonejon nan jap tan. \v 9 Waja me jam omail akan kakaudud o kajojon ia o irail kilaner ai wiawia kan jaunpar paeijok. \v 10 Iei me I makaraki pan ti o, ap inda: Monion arail kin poden japunla. A irail jolelapokki ai al akan. \v 11 Iei me I kaukila ni ai makar: Irail jota pan konodi ai moleilei. \v 12 Kalaka ri ai kan, pwe monion en amen de juedela, ap jo pojon o muei wei jan Kot ieiaj. \v 13 A komail panau pena ran karoj arain omail kak inda: Ran wet; pwe amen de kapitakai kila widin en dip. \v 14 Pwe kitail wialar kijan Krijtuj, ma kitail kolekoleta tapin atail liki lao imwijokela. \v 15 Duen a lokido: Ran wet, ma komail pan ron kapitie, komail de kapitakaila monion omail, due ni anjau en kaonion. \v 16 A ij irail, me kaudud on i ni ar ronadar? Kaidin irail karoj, me ko wei jan Akipten ren Mojej? \v 17 A ij irail, me a kotin onion kidar par paeijok? Kaidin irail, me wiadar dip, me war arail pupedi nan jap tan? \v 18 A ij irail, me a kotin kaukila, me re jota pan konodi a moleilei? Kaidin irail eta, me jota peiki on i. \v 19 Ari, kitail diarada, me re jota kak, konodi, aki ar jo pojon. \c 4 \p \v 1 KITAIL ari kanakanaion pein kitail, pwe inau pan pedelon on nan a moleilei mimieta, pwe amen re omail ender diarokada duen amen, me jota konodier. \v 2 Pwe ronamau pil lolok don kitail er dueta on irail; a arail ron majan o jota kadepa on irail, aki a jota doleki pojon ren me ronadar akan. \v 3 A kitail me pojonlar, pan pedelon on nan moleilei o, duen a kotin majanier: I kaular ni ai makar: Re jota pan pedelon on nan ai moleilei. Ari jo, wiawia kan unjokalar ni a kotin kapikadar jappa, \v 4 Pwe ekij waja a kotin majanier duen ran kaiju: Kot kotin moleilei jan a wiawia kan karoj ni ran kaiju. \v 5 O waja et a pil kotin majani: Irail jota pan pedelon on nan ai moleilei. \v 6 Ari, a kak ren akai en pedelon on nan moleilei o; a irail, me aleer ronamau maj o, jota pedelon on, pweki ar jopeik. \v 7 Kot ap pil kotin kileledier ran eu: Ran wet! Ni a kotin majanier ren Dawid murin anjau warai, duen a majan moa: Ran wet, ma komail pan ron kapitie, komail der kapitakaila monion omail. \v 8 Pwe ma Iojua kamoleilei ir ala, a jota pan kotin katitiki duen eu ran. \v 9 Ari kamol en japat pan japwilim en Kot akan mia. \v 10 Pwe i, me pedelon on nan a moleilei, a pein pil moleileila jan a wiawia kan, dueta Kot jan japwilim a kan. \v 11 Kitail ari kaporijoki pein kitail, en pedelon on nan moleilei o, pwe amen ender lodi on jon en jopeik ota. \v 12 Pwe majan en Kot me maur, o manaman, o kon jan kodlaj au riau, o kin til won, lao a kajare pajan maur o nen, pil kokon akan o kanan en ti o; o kadeikada lamelam o inon en monion o, \v 13 O jota man me maur kot me rir jan i, pwe meakaroj me janjal o kadiarokada mon jilan i. Kitail en kapunala pein kitail re a. \v 14 Ari, pweki atail jamero lapalap kajampwal Iejuj, Japwilim en Kot, me kotidala nanlan, kitail en dadaurata lamalam. \v 15 Pwe atail jamero lapalap kaidin i amen, me jota kin kotin pam atail luet akan. A i amen me jonejon ni jon karoj dueta kitaill ap jota dip a. \v 16 lei me kitail en aima kodon mol en mak, pwe kitail en tunole kalanan o mak, pwen jauaj patail ni anjau me mau on. \c 5 \p \v 1 PWE jamero lapalap karoj, me pilipildar jan ren aramaj akan, pan kajapwilada, pwen jauaj a aramaj akan ren Kot, pwen wiada kijakij o mairon pweki dip; \v 2 Me kak pamada duen me japun o jalonala kan, pwe i pil me lued. \v 3 I me a udan kida mairon pein dip a, dueta a kin tomeki dip en aramaj akan. \v 4 O jota amen, me kin kajapwilada pein i, pwe a pan kajapwilada jan ren Kot dueta Aron. \v 5 Pil dueta Krijtuj, me jota kalinanada pein i, pwen wiala jamero lapalap, a i me wiadar me majani on i: Koe nai Ol, ran wet I kaipwi uk adar. \v 6 Duen a pil kotin majani ekij waja: Koe jamero duen al en Melkijedek kokolata. \v 7 O ni ran akan, me a kotikot ni pali uduk, a kotin maironki laolao, o nidinid, o kaukauwet, o tontonir on i, me pan kak dorela i jan a pan matala, o pweki a wauneki Kot, a laolao pil pwaidar. \v 8 I me Japwilim a, ari jo, a kotin padakki peik ni a kalokolok. \v 9 O ni a unjokalar a kotin wnilar kamaur pan maur joutuk on irail karoj, me kin oke i. \v 10 O Kot pil kotin kamare kin i jamoro lapalap duen al en Melkijedek. \v 11 Iran mepukat kajoi toto mi re at, a me apwal en kaweweda, aki omail jota dedeki. \v 12 Nan a daulier anjau, me komail en wiala jaunpadak, ari jo, me pil mau on, amen en kawewe on komail tapin lamalam en majan en Kot, wialar jon dueta irail, me kin tunole pil en didi, e kaidin kijin mana. \v 13 Pwe amen amen me kin tunole didi, me man jalon ni majan en pun, pwe a rajon jeri pwelel. \v 14 A me unjokalar akan me mau on kijin mana, pwe irail me anlar lamalam pweki ar laudelar, ap aja duen me mau o me jued. \c 6 \p \v 1 Ime kitail pan muei jan tapin padak en Krijtuj, ap kakairi da o unjokela, a kaidin pur on wia pajon ni at kalukila wiawia en mela kan, de pojon Kot, \v 2 De padak duen paptaij, o pokada pa kan poa, o duen en me melar akan ar pan maureda, o duen kadeik joutuk. \v 3 A i me kitail pan wiada, ma Kot pan kotin mueid on. \v 4 Pwe a jo kak pa ’rail, me marainlar, o me wewekier kijakij jan lan, o audaudkier Nen jaraui, \v 5 O lolekon kilar majan en Kot mau, o manaman en muei mau kokodo, \v 6 Ma irail pan pup wei jan, re jolar pan kak pur on kalula, pwe irail pein kalopuela Japwilim en Kot o kanamenokalar i. \v 7 Pwe jap me lamelamur ki katau, me kin purepure moredi on, o me kawojadan irail, me kin wia japajap kapwa mau, iei jap o me kin ale pai ren Kot. \v 8 A ma a kin kawojada tuka teketek o dip, iei me jued o mau on kariala o ni imwi a pan karon ala. \v 9 A kompoke pat akan, jo aja, me komail jota kin duota ni meakan me kareda maur, ari jo, iduen at kin padapadak. \v 10 Pwe Kot jota japun, o a jota kak maliela omail wiawia kan o omail dodok limpok, me komail kajanjale on mar a ni omail papaer me jaraui kan, o ni omail kin papa. \v 11 A kit kin inon ion, amen amen komail en nantion duedueta kajanjaleda kaporopor melel lao lel imwi. \v 12 Pwe komail der tananala, a komail alale jan irail, me pojon o kanonama ap jojoki inau kan. \v 13 Pwe ni en Kot a kotin inauki on Apraam, a kotin kaukila pein i, pwe jota me lap jan en kau kila, \v 14 Majani: Melel I pan kapai uk ala o kaneder uk ala. \v 15 I ari auiauieta ni kanonama ap pwaida inau o. \v 16 Pwe aramaj akan kin kaukila me lapa jan ir, o kaula kin kaimwijokala akamai karoj. \v 17 I me Kot pil kotin kaukila, pwen kajale on irail, me pan jojoki pai en a inau o, me a inau jota kak wukila. \v 18 Pwe jon riau me jo kak wuk, pwe Kot jota kak likam, en kamait kit ala melel, pwe kitail en tan won kaporopor, me mi mo atail. \v 19 Kaporopor wet me raj on paipon en nen atail, me melel o ten, me kak lel won nan pera jaraui. \v 20 lel waja atail jaunkair kotila ia pweki kitail, Iejuj, me wiala jamero lapalap ni al en Melkijedek kokolata. \c 7 \p \v 1 IEI Melkijedek nanmarki en Jalem o jamero en Kot lapalap amen, me kotilan tu on Apraam, ni a pure do jan a kaloedi nanmarki kai, ap kapaida I. \v 2 Me Apraam pil kotiki on eijok kij eu jan ni a dipijou karoj. let wewe kaieu en mar a Nanmarki en pun; ap pil: Nanmarki en Jalem, iet wewe: Nanmarki en popol; \v 3 Me jota jam a, jota in a, jota a kainok, jota tapin a ran akan, pil jota imwin maur. A a raj on Japwilim en Kot, o a pan jamero kokolata. \v 4 Komail kilan ol lapalap men et, me jam atail Apraam kotiki on eijok kij eu en a dipijou, me lodier. \v 5 Melel eta kadaudok en Lewi, me kajapwiladan dodok en jamero, arail kujoned mia, me ren ale jan ren aramaj akan, iei ri arail akan, eijok kij eu, duen kapun, a ir pil kijan kadaudok en Apraam. \v 6 A i, me jota kijan irail, ale eijok kij eu jan ren Apraam o kapaiada i, me aleer inau o. \v 7 Nan melel kaualap me tikitik o kin paida jan ren me lapalap. \v 8 Ari met, aramaj akan me udan mela, kin ale eijok kij eu, a mo amen, me kadedepa mia, duen a ieiajata. \v 9 Ari melel, pil kadaudok en Lewi me kin ale eijok kij eu, kida eijok kij eu on (Melkijedek) ki Apraam. \v 10 Pwe a mimieta nan lonelon en jam a, ni anjau Melkijedek kotilan tu on i. \v 11 Ari, ma dodok en jamero Lewi unjokela pwe i anjau irail aleer kapun o da katepan amen jamero en pwarado ni al en Melkijedek, a kaidin ni al en Aron? \v 12 Pwe ma dodok en jamero wukila, nan kapun pan pil wukila. \v 13 A i, me je indinda, i kijan eu kainok, a jota amen jan nan kadaudok wet apwalier pei jaraui. \v 14 Pwe meid janjal, me Kaun patail tapi jan luda. Ari, iran jau wet Mojej jota katitiki meakot duen jamero. \v 15 Mepukat janjal melel, ma amen jamero pan kotido ni al en Melkijedek, \v 16 Me jota kajapwiladar pan tiak en kujoned uduken, pwe pan manaman en maur joutuk. \v 17 Pwe iet kadedepa: Komui jamero joutuk amen duen al en Melkijedek. \v 18 Pwe i me kujoned en maj nikier, pwe me luet o jota katepa, \v 19 Pwe kapun jota kak kaun jokkala meakot, a kaporopor me mau jan men maj, pan id pwarado, me kitail kak tuki on Kot. \v 20 O iet pil eu kajampwal: Pwe a kajapwil kida kaula a irail wiala jamero ni jota kaula. \v 21 A men et japwilikida kaula ren i, me kotin majani on i: Kaun o kaular, a ap jota pan kalukila: Komui jamero joutuk amen duen al en Melkijedek. \v 22 Iei me lejuj pil wiala kapun pan inau, me mau jan men maj. \v 23 A irail me toto, me wialar jamero, pweki ar matalar, kareda, me irail jota kak mimieta. \v 24 A i me potopoteta, pwe a kotin aleer dodok en jamero joutuk. \v 25 Ari, i me a kotin kak kamaureda melel ir karoj, me kai ki on Kot i, pwe a kotin ieiajata, pwen laolao kin ir. \v 26 Pwe iduen jamero lapalap me mau on kitail, me jaraui, o jo japun, o jo jamin, o me liki jan me dipan akan, o ileila jan nanlen. \v 27 Me jota rajon jamero lapalap akan, me kin kida maj mairon pweki pein dip arail ap pweki en aramaj akan ni ran karoj. Pwe i me a kotin wiadar pan pak ta ieu, ni a kotin mueid on Kot pein i. \v 28 Pwe kapun kin kajapwiladan jamero aramaj luet akan, a majan en kaula, me wiauier murin kapun, kajapwiladar Japwilim a, me unjokalar joutuk. \c 8 \p \v 1 A iet orlepan me je indinda: Atail jamero lapalap, me kotikot ni pali maun en mol en Kaun lapalap nanlan. \v 2 lei papa en pera jaraui o im likau melel, me Kaun kotin kauada, kaidin aramaj amen; \v 3 Pwe jamero lapalap karoj pan kajapwilada, en kida kijakij o mairon kan. I me udan pun men et en pil kida meakot, me a pan kotin maironki. \v 4 Ma a kotikot jappa, a jota pan kak jamero, pwe jamero kan mia, me kin kidan kijakij duen kapun o, \v 5 Me kin alale jan meakai mi lan, duen Mojej, me Kot kotin kalolekonla, ni a pan kauada im likau. Pwe a kotin majani on i: Kanai on, o wiada meakaroj, duen me kajanjale on uk er nin nana! \v 6 A i me aleer papa eu, me mau jan arail, pwe i kapwai pan inau, me mau jan men maj, pwe a tapi jan majan en inau, me mau jan men maj o. \v 7 Pwe ma inau en maj o unjokalar, jota me pan rapaki waja en eu inau. \v 8 Pwe a kotin kupur jued kin irail majani: Kilan, ni ran oko, me pan kodo, I pan ki on men Ijrael o kainok en Iuda inau kap eu; iei me Kaun o kotin majani. \v 9 Kaidin dueta inau o, me I ki on jam ar akan, ni ran o, me I koledi pa arail, pwen kalua irail do jan nan jap en Akipten, pwe re jota podidi on ai inau; ari, I ap jota injeno kin irail, me Kaun o kotin majani. \v 10 A iet inau o, me I pan wiai on men Ijrael murin ran oko, me Kaun o kotin majani: I pan audeki nen arail ai kapun, o intiniedi nan monion arail, I pan wiala arail Kot, o re pan wiala nai aramaj. \v 11 Jota amen me pan padaki on men imp a, o ri a indinda: Lelapokki Kaun! Pwe amen amen pan lelapok kin ia jan ren me tikitik o lel on me lapalap re ’rail. \v 12 Pwe I pan makeki on ir ar japun kan, o dip arail I jolar pan tamanda. \v 13 Ni a kotin majani: Inau kap, a kotin kamariwala men maj o. A me marinalar o malar, me mau on lokidokila. \c 9 \p \v 1 A inau kaieu pil a kujoned en wia jaraui mia, o pera jaraui me janjal. \v 2 Pwe im likau eu wiauier, a ni pali liki lamp mia, o tepel, o prot en kajanjal; iei waja, me adaneki waja jaraui; \v 3 A palila jan pera, ilolon, i waja me adaneki waja jaraui melel. \v 4 Iei wajan pei jaraui kold en kijiniai o kopa en inau, me kitimeki pena kold waja karoj, a dal kold ianaki mana, o en Aron a jokon, me majel pajan, o jlet en inau. \v 5 A ponanin kopa o Kerupin en linan mia, me kompwaledi wajan tom. A anjau wet i jota pan padaki on komail due. \v 6 A mepukat karoj lao onoper, jamero kan kin pedelon on nan im likau moa kapwaiada dodok on Kot anjau karoj. \v 7 A nan im likau kariau jamero lapalap eta kotilon on kelep pan me pak nan par eu ianaki nta, me a tom kida pein dip a o dip en aramaj akan. \v 8 I me Nen jaraui kotin kajanjale kida, me al en nan pera jaraui melel jaikenta wiauier, arain im likau moa mia. \v 9 Mepukat karajepa eu en anjau wet, pwe kijakij o mairon en wiaui lole, a re jota kak kapunala nan injen en i, me kin kapwaiada dodok on Kot wet. \v 10 Pwe met akan wiauita, pwen pil ian mana o nim, o jon en kamakelekel akan, o tiak en kamaui pali uduk, me pan wiaui, lao lel anjau me mau jon. \v 11 A Krijtuj me kotido, pwen jamero lapalap en dipijou en mur, ap kotin weid nan im likau eu, me lapa jan o mau jan men maj o, me kaidin wiaui kidar pa, o me jota udan pali pa et, \v 12 Pil jota kotikilon ntan kut ol de kau pul a pein nta pan mepak, me a kotikilon nan pera jaraui melel, pwen lapwapan dip joutuk. \v 13 Pwe ma ntan kut o kau ol o paj en kau li ujupeki me jamin kan ap kaminela o kajarauiala pali uduk o, \v 14 Daduen ntan Krijtuj jo mau jan kaualap, me tonmeteki pein on Kot ren Nen joutuk, me jota me \v 15 I me a kotin wiala jauntom en inau kap; a matala wiauier, pwen lapwada japun kan, me wiauier pan inau kaieu, pwe irail me paeker akan en ale inau en jojo joutuk. \v 16 Pwe ma inau en jojo en pwaida, i me wiadar inau o, pan mela maj. \v 17 Pwe inau en jojo kak pwaida murin aramaj a mela, ma jo, a join pan kareda meakot, arain mour en i, me wiadar inau o. \v 18 I me inau kaieu jota pan pwaida, ma nta jo ian. \v 19 Pwe kujoned en kapun karoj lau loki on aramaj karoj renMojej, a ap ale ntan kau o kut ianaki pil o wunen man waitata ijop, ap ujupeki puk o aramaj akan karoj, majani: \v 20 Iet ntan inau, me Kot kotiki on komail er. \v 21 A pil ujupeki nta im likau o kapwa en papa kan. \v 22 O koren ion karoj panmakele kida nta duen kapun o, a ma jo inta, nan jota dip me pan lapwada. \v 23 I me a mau on mom en dipijou en nanlan kan en kamakelekele kida mepukat. A dipijou en nanlan en kamakele kida mairon eu, me mau jan mepukat. \v 24 Pwe Krijtuj jota kotolon on nan pera jaraui, me pa wiaui kida pwe i mom en me melel, a a kotilon on nan nanlan, pwen pwaralan mon jilan en Kot pweki kitail. \v 25 A jota kotilon on, pwen tomki pein i pan pak toto dueta jamero lapalap, me kin pedelon on nan pera jaraui ni par karoj ianaki ntan man oko. \v 26 Ma iduen, nan a pan matala pan pak toto jan nin tapin aramaj akan, a met ni imwin anjau kan, a kotin pwarado pan mepak, pwen lapwada dip akan ki pein a mairon. \v 27 A duen a kileledier on aramaj akan, en mela pan mepak, a muri kadeik o, \v 28 Iduen Krijtuj me matalar pan mepak, pwen lapwada dip en me toto. A ni a pan kotin puredo, a pan pwara don ir, me kin auiaui i, a kaidin pweki dip, a pwen kamaur ir ala. \c 10 \p \v 1 PWE kapun o iei motan dipijou en mur, a kaidin pein mom en dipijou, a jota kak kaunjok kilar mairon ota irail, me kin wia ir ada ni par karoj. \v 2 A ma iei, arail mairon pan dukedi, pwe jolar kataman pan dip en irail, me apwali mairon; \v 3 Pwe mepukat kin wiaui, pwen katamanda dip ni par karoj. \v 4 Pwe ntan kau ol o kut jota kak wa jan dip akan. \v 5 Ari, ni a kotin pwara don jappa, majani: Mairon o kijakij komui jota kotin mauki, a komui kotiki on ia er pali war ai. \v 6 Kom jota peren kida mairon ijij o mairon men tom. \v 7 I ap inda: Kilan, I kokodo, nan puk o me intinidier duen nai, pwen kapwaiada kupur omui, Main Kot. \v 8 Maj a majanier: Mairon, o kijakij, o mairon ijij, o mairon men tom, kom jota kotin mauki, o kom jota kupur peren ki mepukat, me wiauier duen kapun o. \v 9 Ap pil majanier: Kilan, I pwara don kapwaiada kupur omui. A kotiki jan men maj, pwen kapwaiada men mur. \v 10 Ni kupur wet kitail kajarauilar ki mairon en war en Iejuj Krijtuj pan me pak. \v 11 Jamero karoj me kajapwiladar, pwen apwali dodok ni ran karoj o purepure mairon ota, me jo kak lapwada dip akan. \v 12 A men et, me kotin maironki pan mepak dip akan, ap kaipokedi ni pali maun en Kot kokolata. \v 13 O a kotin auiaui, lao a imwintiti pan wiala utipan aluwilu a kan. \v 14 Pwe a kotin kaunjokila tom ta ieu karoj, me pan kajarauila. \v 15 Nen jaraui pil kotin kadede on kitail duen mepukat, pwe murin a kotin majanier: \v 16 let inau, me I pan wiai on irail murin ran pukat, me Kaun o kotin majanier: I pan ki on monion arail ai kapun, o I pan intiniedi on nan nen arail. \v 17 Dip arail, o arail japun kan I jolar pan tamanda. \v 18 A ma re lapwadar, ap jolar mairon en dip pan wiaui. \v 19 Ari ri ai kan, ma a muei on kitail er, en pedelon on nan pera jaraui ki ntan Iejuj, \v 20 Pwe a kotin wiai on kitail er al en maur kap pot et lel pali lan likau ki uduk a. \v 21 A ma atail jamero kajampwal en tanpaj en Kot mia. \v 22 Kitail ap pan pwaralan i ni melel en monion atail, o pojon melel, o ujupeki monion atail, o maio jan injen jued, o widenki pil makelekel war atail, \v 23 O kitail en tenedi on atail kadede en kaporopor o kder wukiwuk jili, pwe i me melel, me kotikida inau o. \v 24 O kitail en apwali nan pun atail ni atail kainon ion limpok o wiawia mau kan. \v 25 O kitail ender dukedi jan atail mod on kandok pena, duen me kin wiaui ren akai. A kitail en nantion panau pena, pwe komail kilan, me ran o me korendor. \v 26 Pwe ma kitail inon ion wia dip, murin atail marainiki melel, jolar mairon men tom ki dip atail, \v 27 A kitail pan mimieta ni atail majak kadeik apwalia o onion en kijiniai, me pan karojela imwintiti kan. \v 28 Ma amen pan tiakedi kapun en Mojej, a jota pan diar mak, pwe a pan kamela, ma jaunkadede riamen de jilimen mia. \v 29 Ari, da me komail lamelame, duen me pan tiakedi Japwilim en Kot, o kajaminela ntan inau kap, me a kajarauilar o lalaue Nen en mak, a jo pan kalokolok laud jan irail? \v 30 Pwe kitail ajai, me majanier: Ikepa ai dok, I pan depuki on. O pil eu: Kaun o pan kotin kapun on japwilim a aramaj akan. \v 31 Nan meid kalom, en lodi on ni lim en Kot ieiaj. \v 32 A komail tamanda ran en maj oko murin omail marainlar, ap dadaurata ni omail kalokolok laud. \v 33 Ni omail kenkaurur janjal o pan kidau o kamekam, o ni omail riane kin ir, me pil lel mojued. \v 34 Pwe komail ianaki me jalidi kan ni ar kalokolok, o komail pil pereperen ni omail kapwa kan kulia wei jan, pwe komail aja, me komail aja, me komail aneki dipijou en lan, me mau jan o me jota pan jorala. \v 35 Komail ari der kajela omail liki, me pan kareda katinpa Iapalap. \v 36 Pwe kanonama me mau on komai, pwen kapwaiada kupur en Kot o konodi inau o. \v 37 Anjau tar kij, me onoper pan pwarado, a jota pan pwand. \v 38 A me pun o pan maureki pojon, a nen i jota pan peren kida, ma a pan pure wei jan. \v 39 A kitail jota kijan ir, me pure wei jan, ap lokidokila, a kijan irail, me kin pojon ap kamaurr nen arail. \c 11 \p \v 1 POJON me pajon en me kadede kin kaporoporeki o kadede pan me jo janjal. \v 2 Pwe me men kaua aleer kadede parail. \v 3 Ni pojon kitail aja, me lan o jappa majan en Kot, iei me dipijou kan, me kitail kin kilan, jo wiauiki meakai me janjal. \v 4 Ni pojon Apel maironiki on Kot me mau jan Kain, ap dede kilar, me i me pun, pwe Kot kotin kupukupura a kijakij. O i me a kin padapadaki murin a melar lao lel met. \v 5 Ni pojon Enok peukadala, pwen der kilan mela, ari, a joer diarokada, pwe Kot kotin ukadala i, a mon a peukadala kadedepa mia, duen a kon on Kot. \v 6 A ma jo pojon, jota me pan kak kon on Kot. Pwe me men tu on Kot, en pojon, me a kotin mia, o me a pan kotin katini on ir, me rapaki i. \v 7 Ni pojon Noa majakadar, ni a kauada war im, pwen kamaureda toun im a, ni a aleer majan en Kot, duen me jaikenta janjal, o i me a kadeikada jappa, o jojoki pun, me pwili jan pojon. \v 8 Ni pojon Apraam peiki on Kot, ni a paeker, en lipalan eu jap, me a pan jojoki; i ari lipalan o jota aja, waja me a pan kotila ia. \v 9 Ni pojon a wiala men wai amen nan jap en inau, o kotikot nan im likau kai, a Ijaak o Iakop, me pan pil ale jojo en inau ota, ian i, \v 10 Pwe a auiaui kanim eu, me a pajon mia, me wiauieda ren Kot. \v 11 Pil Jara keleki pojon ni a pan lijeanda, ap naitikada jeri amen, ni a li dapwan, pwe a aja, me i melel amen, me kotiki on i inau o. \v 12 I me jan me ta men, me rajon mela amen, me toto tapida jan, due uju en lan me totoia, o me rajon pik en ni oror, me jota kak wadawad. \v 13 Mepukat karoj matalar nin pojon o kaikenta paieki inau o, a re kilaner jan ni waja doo, ap peren kidar o kadededar, me re men kairu o men wai in jappa. \v 14 A ni ar wia due met, re kin kajaleda, me re rapaki udan jap arail. \v 15 A ma irail nonki jap o, me re ko janer, irail pan kak purelan. \v 16 A jo, pwe re inon ion eu jap, me mau jan jappa, me mi nanlan, I me Kot jota kotin nanlan, i me Kot jota kotin namenokki wiala arail Kot, pwe a kotin kaonop on irail er kanim eu. \v 17 Ni pojon Apraam maironki Ijaak, ni a kajonejon o mueidala na ieroj, murin a aleer inau o. \v 18 Iran I a lokido: Jan Ijaak kadaudok om me pan irerok wei. \v 19 Pwe a aja, me Kot pil kotin kak kamaurada i jan ren me melar akan, I me a pil pur on naine kin i, pwen wia karajepa eu. \v 20 Ni pojon Ijaak kapaiadan Iakop o Ejau meakan me pan wiaui. \v 21 Ni pojon Ijaak kapaiadan nain Iojep putak riamen, ni a pan matala, o a pairukila pon a jokon. \v 22 Ni pojon Iojep, ni a pan matala, a kokopada duen kadaudok en Ijrael ar pan lipala, o a kakalik on ir duen ti a kan. \v 23 Ni pojon Mojej, ni a ipwidier, okiokilar ren jam a in a jaunipon jilu, pwe ira kilaner, me a jeri kajelel amen, o ira jota majak en nanmwarki a kujoned. \v 24 Ni pojon Mojej lao laudala, kan inaneki nain Parao jeripein. \v 25 O a piladar en ian japwilim en Kot aramaj akan kamekam, jan peren mal en dip me motomot. \v 26 O a kajampwaleki kanamenok en Krijtuj jan kapwa en Akipten, pwe a kupukupura katinpa. \v 27 Ni pojon a lipa jan Akipten, jota lomwiki onion en nanmarki, pwe a kotin kaporoporeki, me a jota kilaner, dueta a kilan i. \v 28 Ni pojon a wia paja o ujup en nta, pwe me pan kamela mejeni kan, ender kai on ir. \v 29 Ni pojon irail kotela jed waitata, likamata nan jap madekon, me men Akipten oko pil jon, rap mopelar. \v 30 Ni pojon kel en kanim Ieriko ronki pajan murin ar pidaki ran iju. \v 31 Ni pojon Raap, li jued amen, jota ian ir, me jopojon, kamela, pweki a popol apwali liparok kan. \v 32 O da me i en pil kajoiada? Pwe anjau me tikitik en wia kajoi duen Kideon, o Parak, o Jimjon, o Iepta, o Dawid. o Jamuel, o jaukop akan. \v 33 Duen ar kaloekidi wei kan pojon, kapwaiada lamalam pun, paieki inau kan, kaku pena au en laien, \v 34 Kakunla kel en kijiniai, piti jan au en kodlaj, luetalar rap kelail lar, komad ni mauin, kaloedier jaunpei en wai kan. \v 35 Li akai pil aleer nair me melar akan, pwen mauredar. A akai kalokoloker o kan maiolar, pwe re men konodi maureda jan ren me melar akan me mau melel. \v 36 Pil akai wewelokelar, o wokiwok, o pil jalidi, o lodi on nan imaten. \v 37 Irail pakajuk, de rajaraj pajan, de kame kila kodlaj; re janjarawaru jili, likauiki kil en jip o kut, jamamalar, kaanka mekam, o apwal akan. \v 38 A men liki jota war on mepukat. Irail koko jili nan jap tan, nin nana kan, pan paip o pnr kai. \v 39 Mepukat karoj lok mau kilar ni pojon, a jota paieki inau o. \v 40 Pwe Kot kotin kaonopadan kitail me mau jan arail pai, pwe irail ender unjokalar mo atail. \c 12 \p \v 1 ARI, pweki jaunkadede pukat raj on dapok kalaimun me raj on dapok kalaimun eu, me kapil pena kitail, kitail en meui jan katoutou patail o dip, me kin kolekole kitail, ap dadauta tan ni weir, me mi motail. \v 2 Ududial Iejuj, me tapi pan o kaimwijoke pan atail pojon, me jota kotin kupukupure peren me moa, ap kotin kanonama ni lopu, mamleki kanamenokpa, ap kotidi ni pali maun en mol en Kot. \v 3 Komail tamanda I, me wonewei ni kaupa ren me dipan akan, pwe komail eder panada o nen omail ender luetala. \v 4 Pwe komail jaikenta kelail on en palian dip, me kareda kamela. \v 5 O komail monokelar kamait pa ’mail, me padaki on komail ni tiak en jeri: Nai ol, koe der ronaronan joreki kapun en Kaun o, o der luetalar ni a pan kotin kapun uk ala. \v 6 Pwe Kaun o kin kotin kame, me a kin pok on o kin kaloke jeri karoj, me a pan japwilimaneki. \v 7 A ma komail pan kanonama on kalokolok, nan Kot kin kotin wiai on komail duen on japwilim a kan. Pwe ia jeri men, me jam a jota kin kaloke? \v 8 A ma komail jota pan kalokolok dueta irail karoj, nan kaidin komail jeri, pwe jota jam omail. \v 9 A ma jam atail en pali uduk kaloke kitail er, o kitail majak irail, iaduen, kitail jota pan peik kaualap on Jam en nen akan, pwen memaur kila? \v 10 Pwe irail kaloke kitail ran me malaulau, duen injen arail, a i pwen kamaui kitail la, pwe kitail en tunole kijan a jaraui. \v 11 A kalokolok karoj kaidin likamata peren, ni a pan lel on kitail, pwe injenjued, a mur a pan kareda wan pun o popol on ir me anlar. \v 12 Komail ari kakelada pa o pukie omail luet akan. \v 13 O kakeki wei na omail, pwe me jikilikil ender pirokala jan al o, a ren kelailada. \v 14 Nantion popol on amen amen o jaraui; a ma jo, jota me pan kak kilan Kaun o. \v 15 O kalaka, pwe amen depa jota konodi mak en Kot, pwe karepen me jued ende pwaida, kawe komail, o me toto pan jamin kila. \v 16 Pwe jota me pan nenek, de me jued amen due Ejau, me netikila a jo jo ni kijin mana ta ieu. \v 17 Pwe komail aja, duen muri, ni a men ale pai, a lokidokilar, pwe a jota kak diar anjaun kalula, me a roporopeki pil en maj a. \v 18 Pwe komail jota lel nana, me aramaj kak doke, o me inkinkon, o pil jota lel waja rotorot, o waja pon, o melimel. \v 19 Pil jota lel nil laud en koronete, de maod en lokaia, me irail, me ronadar, poeki, ender pur on. \v 20 Pwe re jota kak on ron: o pil man amen, ma a pan jair nana o, a pan pakajuk. \v 21 Iduen kajanjal a kamajak melel, pwe Mojej majanier: I ap lomwineki o rerer. \v 22 A komail leler nana Jion, o kanim en Kot ieiaj, Ierujalem en lan, o pokon en tounlan nederenia, \v 23 O momodijou mejeni, me mar arail kileledier nanlan, o ren Kot jaunkapun en karoj, o ren nen en me pun kan me unjokelar. \v 24 O ren Iejuj jauntom en inau kap o ntan ujup, me mau jan en Apel. \v 25 Komail kalaka, pwe komail depa jikinwei, me kin mamajani. Pwe ma irail jota kak pitila, me jikin wei i, me kotin padapadak on irail nin jappa, nan melel, kitail jota pan kak pitila, ma kitail pan jikin wei i, me majan don kitail jan nanlan. \v 26 I anjau o kapitie kamokidada jappa. A met a kotin inauki majani: I pan pil kamo kidada kaidin jappa eta, pwe pil nanlan. \v 27 A iet wewe en: I pan pil: Me mokidadar pan kawukila, pwe iei dipijou me wiauier, pwen ir, me jota kamokidada, en mimieta. \v 28 Kitail pan ale wei eu, me jota pan kak mokidada, i me kitail en dodok on Kot duen me kon on i, ni makelekel o majak. \v 29 Pwe atail Kot kijiniai nkon. \c 13 \p \v 1 KOMAIL tewedi on limpok en jaulan! \v 2 Komail der monokela, en apwali men kairu kan. Pwe i me akai kajamoki tounlan kai, ap jaja. \v 3 Komail tamanda me jalidi kan, due pein komail jalidier, o irail me kaankamekam, due pein komail, me memaureki pali war. \v 4 Karoj en wauneki inau en papaud o loj en jojamin, a me nenek o kamal akan Kot me pan kotin kadeik on irada. \v 5 Komail der norok moni, a komail injenemauki me mi re omail. Pwe a kotin majanier: I jota pan muei jan uk de kaje uk ala. \v 6 Ari, kitail ap aima on indinda: Kaun o jauaj pa i, i jota pan majak, pwe da me aramaj amen pan kak wiai on ia? \v 7 Tamatamanda omail jaunpadak kan, me kawewe on komail er majan en Kot, alale jan arail pojon, o madamadaua imwin arail wiawia. \v 8 lejuj Krijtuj me duedueta, aio, ran wet, o kokolata. \v 9 Komail ender wukiwukki jili padak likam akai; pwe pai kajampwal eu, monion atail en tenetenela, me kin wiauiki mak, it kaidin ni kijin mana, me jo kadopa on, me kin apapwali. \v 10 Atail pei jaraui mia, me jota mau on, irail en tunole jan, me kin papa nan im likau. \v 11 Pwe war en man akan, me ntar wijikilon on nan pera jaraui ren jamero lapalap aki dip, Ijijer likin kanim. \v 12 Iduen lejuj, pwen kajaraula aramaj akan ki nta, kamela likin kanim. \v 13 Kitail ari en koie lan re a likin kanim o ian i kankaururla. \v 14 Pwe jota atail kanim potopot met, a kitail raparapaki eu, me mi mo ’tail. \v 15 Kitail ari poden maironki kapin on Kot ren (lejuj); iei wan kilin aua, me kadededa mar a. \v 16 Wiawia mau o kijakij, komail der monokela, pwe i mairon me Kot kotin kupura. \v 17 Peiki on omail kaun akan o duki on irail! Pwe re kin tauli kin nen omail, duen me pan pakajaui ren Kot, pwe ren wiawia mepukat ni peren, a jo ni injenjued, pwe i me japai on komail. \v 18 Kapakapa kin kit. Je kin peren kida atail injen mau, o je kin nantion wiawia mau ren aramaj karoj. \v 19 I panaui komail en porijok wia met, pwe i en kak pitipit pwaralan komail. \v 20 A Kot en popol, me kotin kaiajadar Jilepan jip lapalap, iei atail Kaun lejuj jan ren me melar akan, ki ntan inau joutuk, \v 21 I en kotin kamaui komail en kapwaiada kupur a o jon en wiawia mau ren lejuj Krijtuj. I me udan linan kokolata! Amen. \v 22 Ri ai kan, i panaui komail, peiki on ai panau wet. Pwe I intin won komail er motomot. \v 23 Komail aja, ri atail Timoteuj jaladokelar; ma a pan madan don ia, i pan ian i kilan komail. \v 24 Ranamau on omail kaun akan karoj o me jaraui kan karoj. Men Italien kan ar ranamau won komail. \v 25 Mak en mi re omail karoj!