\id 2PE - Pokomchi Occidental NT \h 2 PEDRO \toc1 Reꞌ ricab hu̱j xitzꞌihmbaj i Maꞌ Luch \toc2 2 PEDRO \toc3 2 P \mt2 Reꞌ ricab hu̱j xitzꞌihmbaj i \mt1 Maꞌ Luch \c 1 \s1 Reꞌ maꞌ Luch ricꞌalenej take je aj niminel naquilbic wach rihu̱j \p \v 1 Reꞌ hin, hin Simon eh Luch i ricab nibihnal. Reꞌ hin, hin raj camanom i kAja̱w Jesus reꞌ Pahbamaj chi Kꞌatal Kꞌoric eh reꞌ woꞌ reꞌ xiripahba̱ꞌ chi aj kꞌorol ribiral i ricꞌuhbal. Reꞌ hu̱j wili til reꞌ hin cꞌahchiꞌ nitzꞌihminic je reh aweh hat-tak wich aj niminel reꞌ xaꞌn tak jeꞌ ricab xkaꞌn i hoj chi xkachꞌica̱ꞌ kacꞌux chiri̱j i Jesus eh kꞌe̱ꞌ lo̱kꞌ chaweh tak i chꞌiquinic cꞌuxlis naꞌn tak chiri̱j i Dios jeꞌ woꞌ chiri̱j i Jesus reꞌ Aj Coꞌlonel keh ruꞌum chi coric wach ricꞌux. \v 2 Jeꞌ reꞌ kꞌuruꞌ tinicꞌalenej tak je eh nikꞌor woꞌ je aweh tak chi niban niti̱j chawi̱j tak ruꞌum chi anaꞌbem tak chic rinoꞌjbal i Dios chꞌi̱l rinoꞌjbal i kAja̱w Jesus. Jeꞌ aj wili ti̱j niban: Reꞌ ta nak i kAja̱w Dios chiyew cho aweh tak chi enatik tak juꞌ ricꞌuluric ritoꞌbal eh chi enatik woꞌ tak juꞌ ribanaric i cꞌacharic pan sukquil cꞌuxlis. \s1 Reꞌ hoj xojyukꞌunjic chi hoj ritinami̱t i Dios \p \v 3 Reꞌ Jesus reꞌ sutumaj ri̱j ricꞌacharic ru̱cꞌ riholonquilal risakomil eh reꞌ kꞌe̱ꞌ woꞌ rinimal wach richakꞌlanquilal chi kana̱, reꞌreꞌ xojriyukꞌej chi ekojwihꞌic chi ritinami̱t. Ruꞌum aj chi xiyew keh chi xkehtꞌalij rinoꞌjbal i Jesus, reꞌ Dios xiban woꞌ chi reꞌ Jesus enwihꞌic rajawric chi naricamanic pan kacꞌacharic chi riyeꞌeric keh chiꞌnchel ritoꞌbal reh chi eriban jenaj wach kanoꞌjbal chꞌi̱l i Dios. \v 4 Jeꞌ woꞌ chic ruꞌum chi xojriyukꞌej chi ekojwihꞌic chi hoj ritinami̱t, reꞌ Dios xiban chi reꞌ take kꞌoric kꞌoro̱j cahnok chiri̱j richakꞌlamil jeꞌ woꞌ chiri̱j rinimal ratoꞌbil wilic cho chi kana̱, xyeꞌeric woꞌ keh reh chi reꞌ take kꞌoric reꞌreꞌ equicamanic keh chi jalbal wach kanoꞌjbal cu rehtal eriban jenaj wach chꞌi̱l rinoꞌjbal ruꞌ. Chi jeꞌ reꞌ nakacoꞌlem woꞌ ki̱b chiwach i jotꞌo̱j laj cꞌacharic reꞌ nilmijic cu̱cꞌ take cꞌacharel ayuꞌ wach acꞌal ruꞌum reh cꞌahbilal laj noꞌjbal reꞌ kꞌe̱ꞌ ncotowej ribanaric. \p \v 5 Ruꞌum aj chi reꞌ take kꞌoro̱j reꞌreꞌ xyeꞌeric reh chi naquicamanic keh, reꞌ hat-tak wich aj niminel chayew acꞌux tak chi cow chi na̱chꞌica̱b acꞌux tak chiri̱j i Jesus jeꞌ woꞌ chi na̱banam tak i holonquilal chꞌi̱l i coric laj noꞌjbal eh chi na̱yeb woꞌ chic awi̱b tak chi rirakmajic chiri̱j chiꞌnchel rinoꞌjbal i Dios. \v 6 Jeꞌ woꞌ, maꞌ xa ta reꞌ rirakmajic chiri̱j chiꞌnchel i noꞌjbal na̱yeb wi̱ꞌ acꞌux tak, jeꞌ laꞌ woꞌ chi riyeꞌeric pan awo̱k tak i rajawric i mahc. Maꞌ xa ta reꞌreꞌ na̱banam tak, jeꞌ laꞌ woꞌ chacuy tak ransil i tiꞌcꞌaxic reꞌ nchalic chana̱ tak ruꞌum reh animinic tak. Jeꞌ woꞌ chic wihꞌok awu̱cꞌ tak i noꞌjbal reꞌ nponic chiwach i Dios. \p \v 7 Maꞌ xa reꞌ ta reꞌreꞌ, jeꞌ laꞌ woꞌ cꞌul chawa̱j awi̱b tak chawach eh jeꞌ woꞌ chacꞌax tak chiꞌnchel take cꞌacharel. \v 8 Jeꞌ reꞌ ajic chiꞌnchel take reꞌreꞌ ma̱cana̱ꞌ tak ribanaric chatik laꞌ tak juꞌ ribanaric maj wi jeꞌ reꞌ naꞌn tak enanaꞌbej tak chi coric nicꞌ wach rinoꞌjbal i Ajabe̱s Jesus reꞌ Pahbamaj chi Kꞌatal Kꞌoric. Reꞌ rinabjic wili encamanic aweh tak reh chi enaꞌn tak i holohic laj bano̱j eh chi ewoꞌ natoꞌbej tak take cꞌacharel. \v 9 Ra̱j wi jenoꞌ cꞌacharel maꞌ riban ta take noꞌjbal kꞌoro̱j lok reꞌreꞌ, reꞌ cꞌacharel reꞌreꞌ xa jeꞌ ricab i sotꞌ ncahnic wi̱ꞌ. Jeꞌ reꞌ nikꞌor maj reꞌ paꞌ nquilow take cꞌacharel quiꞌilbic maꞌxta cho pa ricapew-bal i sotꞌ. Nicꞌ paꞌ wach ncꞌuluric ru̱cꞌ i sotꞌ jeꞌ woꞌ reꞌ ncꞌuluric ru̱cꞌ ricapew-bal i cꞌacharel reꞌ maꞌ riban ta take noꞌjbal kꞌoro̱j lok reh. Nikꞌor chi jeꞌ reꞌ maj maꞌxta woꞌ cho pa ricꞌux chajaric xiban i Dios ru̱cꞌ naxcꞌacharic nak cho pan mahc eh yuꞌna cuyu̱j chic rimahc. \p \v 10 Jeꞌ reꞌ ajic hat-tak wich aj niminel, chayew acꞌux tak chi ribanaric i chiꞌnchel kꞌoro̱j lok wili maj wi jeꞌ reꞌ naꞌn tak echic riban chi reꞌ niminic ra̱j i Dios enaꞌn tak ribanaric jeꞌ ricab xa̱j chawi̱j tak naxatrichih tak cho eh xatriyukꞌej tak chi xaꞌn tak chi hat-tak chic ritinami̱t. Jeꞌ woꞌ chic, ru̱cꞌ ribanaric take noꞌjbal reꞌreꞌ, reꞌ hat-tak maꞌ jaruj ta enacana̱ꞌ animinic tak. \v 11 Chiri̱j chic lok chiꞌnchel reꞌreꞌ, reꞌ Jesus reꞌ Pahbamaj chi Kꞌatal Kꞌoric, kajCoꞌlonel eh Ajabe̱s woꞌ chi kana̱ nok wilic, reꞌreꞌ nariyeb aweh tak i rinimal wach cꞌaxbal chi ar pan taxa̱j reꞌ riban wi̱ꞌ kꞌatoj kꞌoric naca̱t tak ricꞌulum ar chi eticꞌacharic tak ru̱cꞌ chi junelic. \s1 Reꞌ maꞌ Luch ricaꞌpechej // rikꞌormojic je i cꞌuhbal // queh aj niminel \p \v 12 To̱b ta woꞌ awehtꞌalim nak tak chic chiꞌnchel take kꞌoro̱j aweh tak eh to̱b ta woꞌ nak cow chꞌiclic acꞌux tak chiri̱j i cꞌuhbal reꞌ cu yuꞌ na chi kꞌi̱j nanimej tak chi coric, reꞌ hin xa cu nanitikim woꞌ juꞌ rikꞌormojic chiꞌnchel reꞌ nikꞌorom chic lok aweh tak reh chi jeꞌ reꞌ xa nariwihꞌic woꞌ pan acꞌux tak. \v 13 Reh chi xa nariwihꞌic woꞌ pan acꞌux tak chiꞌnchel reꞌreꞌ, nikꞌor woꞌ chic aweh tak chi tare̱t chi reꞌ nicꞌ paꞌ nimal raj kꞌormojic enikꞌor woꞌ aweh tak yuꞌna chi cu cꞌachalqui̱n pe. \v 14 Nikꞌor chi jeꞌ reꞌ maj reꞌ hin wehtꞌalim chi xa maꞌ naht ta chic wilic je rikꞌijil niquimic ruꞌum chi reꞌ kAja̱w Jesus reꞌ Pahbamaj chi Kꞌatal Kꞌoric riyeb chic cho rehtalil wi̱n. \v 15 Jeꞌ reꞌ ajic chi cu cꞌachalqui̱n, reꞌ hin cow niyew nicꞌux chi acꞌuhbaljic tak reh chi jeꞌ reꞌ naricahnic pan acꞌux tak chi junelic take cꞌuhbal reꞌreꞌ eh nok hin chic camnak je xa cu naricꞌulic woꞌ cho pan acꞌux tak chaj bih xnikꞌor aweh tak. \s1 Reꞌ Lokꞌ laj Uxlabal xkꞌoric // keh take kꞌoric nkakꞌor i hoj // raj kꞌorol i Dios \p \v 16 Reꞌ cꞌuhbal kꞌoro̱j wuꞌum chꞌi̱l take wich raj kꞌorol i Dios chiri̱j rinimal wach riwaꞌric i Jesus reꞌ Pahbamaj chi Kꞌatal Kꞌoric jeꞌ woꞌ chiri̱j woꞌ chic ricꞌulic lok, maꞌ xa ta pan kacꞌux xkatikꞌa̱ꞌ wach jeꞌ ricab nbanaric ru̱cꞌ take xa paꞌ bih cꞌuhbal xa tikꞌimaj wach, reꞌ laꞌ cꞌuhbal nkakꞌor reꞌreꞌ coric wach ruꞌum nok reꞌ hoj xkilow chi manlic chi reꞌ Jesus til wilic rinimal rilokꞌil. \v 17 Jeꞌ reꞌ xcꞌuluric junpech. Reꞌ hoj xkilow nicꞌ wach nok reꞌ Ajabe̱s Dios xiyew rilokꞌil i Jesus naxsutjic ri̱j ru̱cꞌ rinimal wach risakomil i Ajabe̱s Dios. Reꞌ wili xkꞌormojic reh Jesus ruꞌum Ajabe̱s Dios reꞌ wilic pa rilokꞌil chi sutumaj ri̱j ruꞌum rinimal wach risakomil: \p «Reꞌ Jesus wili til kꞌe̱ꞌ tiꞌ nwicꞌraj maj reꞌreꞌ i wAcꞌu̱n. Jeꞌ woꞌ chic reꞌ wAcꞌu̱n wili kꞌe̱ꞌ woꞌ riyew risukquil nicꞌux, nqui kꞌoro̱j cho ruꞌum i Dios. \p \v 18 Reꞌ aj take kꞌoric reꞌreꞌ til coric maj reꞌ hoj xkabiraj ru̱cꞌ kaxiquin nok kihchꞌilem ponok i Jesus ar china̱ i yu̱kꞌ reꞌ xyeꞌeric wi̱ꞌ rilokꞌil ruꞌum i Dios naxkꞌoric cho cu ar pan taxa̱j. \v 19 Ruꞌum reh kꞌoric xiban i Dios ar reꞌ hoj kehtꞌalim chi til coric take nicꞌ paꞌ nimal kꞌoro̱j cahnok chiri̱j i Jesus cuꞌum take aj kꞌorol riCꞌuhbal i Dios reꞌ xiwihꞌic cho najtir kꞌi̱j. Ruꞌum aj reꞌ til nipahkaj aweh tak chi chacoj tak rehtal chi coric i kꞌoro̱j cahnok chiri̱j i Jesus maj reꞌ kꞌoro̱j reꞌreꞌ jeꞌ ricab jenaj sakombal reꞌ nsakomonic take reh yeꞌa̱b reꞌ xa kꞌekom chic pa̱m. Jeꞌ reꞌ nikꞌor maj jeꞌ ricab ncꞌuluric ru̱cꞌ i sakombal reꞌreꞌ chi ncamanic cu rehtal cho i sakꞌic reꞌ nelic cho wi̱ꞌ i nim laj chꞌimi̱l reꞌ nsakomonic pa̱m i kꞌi̱j, jeꞌ woꞌ reꞌ ncꞌuluric ru̱cꞌ i kꞌoro̱j cahnok chiri̱j i Jesus chi naricamanic woꞌ awu̱cꞌ tak cu rehtal ricꞌul awa̱mna tak reꞌ sakom yeꞌo̱j ruꞌum richalic i Jesus. \p \v 20 Jeꞌ reꞌ ajic chacoj tak rehtal i kꞌoro̱j cahnok chiri̱j i Jesus eh jeꞌ woꞌ i wili: Chiꞌnchel kꞌoric kꞌoro̱j cho cuꞌum take aj kꞌorol riCꞌuhbal i Dios reꞌ tzꞌihmbimaj take chipam i Lokꞌ laj Hu̱j wilic wi̱ꞌ i riCꞌuhbal i Dios maꞌ eta nrakmajic chiri̱j wi maꞌ reꞌ ruꞌum ritoꞌbal i Lokꞌ laj rUxlabal i Dios. \v 21 Jeꞌ reꞌ nikꞌor maj reꞌ kꞌoric xcaꞌn take cho aj kꞌorol riCꞌuhbal i Dios maꞌ xa ta pan quicꞌux xquimiksaj cho wach rikꞌormojic, reꞌ laꞌ wili xcꞌulmujic ruꞌum nok reꞌ Lokꞌ laj rUxlabal i Dios xkꞌoric cho pan quicapew-bal take lokꞌ laj winak takꞌamaj take ruꞌum i Dios. \c 2 \s1 Reꞌ Dios nariyeb cho tiꞌcꞌaxic // chi quina̱ take aj tijinel // maꞌ coric ta wach quinoꞌjbal \p \v 1 Najtir cho kꞌi̱j xiwihꞌic take cho chucul aj kꞌorol riCꞌuhbal i Dios chi quixilac take ra̱ꞌ riꞌsil cho maꞌ Israhel. Jeꞌ woꞌ reꞌ yuꞌna naquiwihꞌic woꞌ chaxilac tak take chucul aj tijinel reꞌ xa chucuj laj cꞌuhbal naquikꞌorom chi xa reꞌ woꞌ take reꞌ quehtꞌalanic reh chi xa chucuj kꞌoric cꞌahchiꞌque̱b. Ruꞌum reh chucuj laj cꞌuhbal nacaꞌnam take aj tijinel reꞌreꞌ, narijotꞌom ri̱b quinoꞌjbal take naquibirinic reh quicꞌuhbal eh narisahchic woꞌ wach quiniminic. Jeꞌ woꞌ reꞌ hin nikꞌor aweh tak chi reꞌ take aj tijinel reꞌreꞌ maꞌ nquicꞌul ta i Jesus chi Ajabe̱s chi quina̱, to̱b ta reꞌreꞌ xtojbic ri̱j quicꞌacharic chi wilque̱b nak chic chi ritinami̱t. Ruꞌum chi jeꞌ reꞌ ncaꞌn, reꞌ take reꞌ xa nicꞌ yuꞌ nquiyukꞌej wach quina̱ take tiꞌcꞌaxic reꞌ narisachbic quiwach. \p \v 2 Cuꞌum queh aj tijinel reꞌreꞌ qꞌuih woꞌ take cꞌacharel naquikꞌahsam qui̱b chi ribanaric i cꞌahbilal reꞌ enquilow chi ncaꞌn take aj tijinel reꞌreꞌ eh ruꞌum reh ribanaric take cꞌahbilal, narikꞌormojic take i maꞌ holohic ta laj kꞌoric chiri̱j i coric laj tijbal kꞌoro̱j chiri̱j ricꞌuhbal i Jesus. \v 3 Jeꞌ woꞌ chic, reꞌ take aj tijinel reꞌreꞌ xa aj sahcꞌ tumi̱n take eh ruꞌum reꞌ enquikꞌor aweh tak take kꞌoric reꞌ xa miksimaj cho wach pan quicapew-bal reh chi nanabiraj hat-tak nayew tak atzꞌa̱k queh. Ruꞌum reh nicꞌ nimal ncaꞌn ribanjic, reꞌ take aj tijinel reꞌreꞌ narichalic rinimal tiꞌcꞌaxic chi quina̱ reꞌ kꞌoro̱j woꞌ chic cho ribiral ruꞌum i Dios najtir kꞌi̱j \v 4 jeꞌ ricab i tiꞌcꞌaxic xchalic chi quina̱ take cꞌacharel jeꞌ ru̱cꞌ jeꞌ woꞌ wili quibiral: Jeꞌ ricab najtir cho kꞌi̱j reꞌ take raj tzꞌeꞌ wa̱ch i Dios ar pan taxa̱j naximahcanic chiwach, reꞌ Ajabe̱s Dios maꞌ xicana̱ꞌ ta take chi maꞌ ta nak xquicꞌul i tojbal wach quimahc, reꞌ laꞌ xiban xiyew take chipam yeꞌa̱b reꞌ naquicꞌulum wi̱ꞌ tiꞌcꞌaxic take quimahcanic. Nok cojo̱j chic take chipam i yeꞌa̱b wili reꞌ xa kꞌekom chic pa̱m jeꞌ ricab riwi̱ꞌ pan che̱ꞌ, xicanabjic ar cu rehtal ponok i kꞌi̱j reꞌ naribanam wi̱ꞌ i chꞌukuj kꞌoric i Dios chi quina̱ eh jeꞌ woꞌ chi quina̱ take aj tijinel reꞌreꞌ. \p \v 5 Jeꞌ woꞌ reꞌ xcꞌuluric cu̱cꞌ take cꞌacharel cꞌahbil quinoꞌjbal najtir kꞌi̱j pa rikꞌijil cho ricꞌacharic i maꞌ Noheh. Reꞌ Dios maꞌ xicana̱ꞌ ta chi jeꞌ reꞌ chi maꞌ ta nak xquitoj wach i quimahc, reꞌ laꞌ xiban i Dios xa reꞌ wach i maꞌ Noheh reꞌ xcꞌuhbalanic queh tinamit chi xcaꞌn chi coric nak wach quicꞌux chiwach i Dios, xa reꞌ wach reꞌ chꞌi̱l take wuku̱b chic chi cꞌacharel xicana̱ꞌ take chi xicꞌacharic nok xiyew cho i buht haꞌ chi quina̱ take tinamit reꞌ cꞌahbil wach quinoꞌjbal. \v 6 Jeꞌ woꞌ, reꞌ Dios xiyew woꞌ cho i rinimal tiꞌcꞌaxic reh chi xsahchic quiwach take tinamit Soro̱ma chꞌi̱l i Como̱ra. Jeꞌ reꞌ xiban nok xicꞌat take cu rehtal xichajric chi junpech. Reꞌ xiban reꞌreꞌ xcamanic chi jenaj rehtalil chi jeꞌ reꞌ naricꞌuluric cu̱cꞌ cꞌacharel reꞌ jeꞌ ru̱cꞌ cꞌahbil quinoꞌjbal. \v 7 Reꞌ cok ruꞌ, naxisach quiwach take tinamit aj Soro̱ma chꞌi̱l aj Como̱ra, reꞌ Dios xicoꞌlej i maꞌ Lot eh jeꞌ reꞌ xiban maj reꞌ Lot reꞌreꞌ jenaj cꞌacharel xa coric woꞌ wach ricꞌux. Nikꞌor chi jeꞌ reꞌ maj reꞌ Lot wili xiban nyotꞌic i ra̱mna ruꞌum i cꞌahbilal ncaꞌn take cꞌacharel wilque̱b chipam take tinamit reꞌreꞌ chi xa reꞌ wach i mahcanic ncaꞌn ribanaric. \v 8 Jeꞌ reꞌ ajic reꞌ Lot eli̱c i kꞌi̱j nyotꞌic i ra̱mna narilow eh naribiraj take nicꞌ nimal i maꞌ holohic ta laj bano̱j ncaꞌn take tinamit reꞌreꞌ. Jeꞌ reꞌ xicꞌraj maj xa coric woꞌ wach ricꞌux pa ricꞌacharic chi quixilac take cꞌacharel reꞌreꞌ. \p \v 9 Jeꞌ aj reꞌ kꞌuruꞌ chiꞌnchel take wili riyew rehtal keh chi xa paꞌ jaric tiꞌcꞌaxic ncꞌulic lok chi quina̱ take quiniminic reh, reꞌ Ajabe̱s Dios til ricoꞌlej take chiwach chiꞌnchel reꞌreꞌ, ra̱j laꞌ take cꞌacharel maꞌ quiniminic ta reh, reꞌ Dios cꞌahchiꞌ chic riyeb tiꞌcꞌaxic chi quina̱ cu rehtal riyew risasil tiꞌcꞌaxic chi quina̱ chipam i kꞌi̱j nachikꞌat kꞌoric chi quina̱ chiꞌnchel take aj mahc. \v 10 Chiwach i kꞌi̱j reꞌreꞌ, kꞌe̱ꞌ woꞌ chic rinimal i tiꞌcꞌaxic naquicꞌulum take cꞌacharel reꞌ xa chaꞌn aweh cꞌahbil laj noꞌjbal ncaꞌn ruꞌum chi maꞌ nca̱j ta quicana̱b ribanaric i mahc nquicꞌax wach ribanaric. Jeꞌ woꞌ reꞌ take cꞌacharel maꞌ quiniminic ta chiwach quikꞌorbal take wilic cajawric chi quina̱, naquicꞌulum woꞌ tiꞌcꞌaxic maj xa kꞌitkꞌit take eh xa eht take chi kꞌoric. Xa na̱ ruꞌ maꞌ quiyoꞌjic ta nechꞌ ok chi quitzꞌujuric take raj tzꞌeꞌ wa̱ch i Dios reꞌ wilic quiwaꞌric ar pan taxa̱j. \v 11 Til nikꞌor aweh tak maꞌ woꞌ reꞌ take raj tzꞌeꞌ wa̱ch i Dios jeꞌ reꞌ ncaꞌn eh reꞌ take reꞌ til woꞌ nak kꞌe̱ꞌ woꞌ chic ransil quiwaꞌric wilic chi quiwach take cꞌacharel reꞌ jeꞌ reꞌ ncaꞌn. Reꞌ take aj tzꞌeꞌ wa̱ch reꞌreꞌ xa ta nak nquikꞌet wach i ajabe̱s Dios chi chꞌukuj kꞌoric chi quina̱ take cꞌacharel ayuꞌ wach acꞌal raj take cꞌacharel reꞌreꞌ, reꞌ maꞌ holohic ta quinoꞌjbal jeꞌ reꞌ ncaꞌn. \v 12 Jeꞌ reꞌ nikꞌor maj reꞌ take reꞌ tzꞌuju̱j ncaꞌn chiqui̱j take aj tzꞌeꞌ wa̱ch chi maꞌ nquirak ta chiri̱j riwi̱ꞌ reꞌ cꞌahchiꞌ quitzꞌujum. Ruꞌum chi jeꞌ reꞌ ncaꞌn, reꞌ take reꞌ no̱j riban chi jeꞌ quicab take chicop reꞌ maꞌxta quinoꞌjbal. Jeꞌ woꞌ ncaꞌn chi xa jeꞌ quicab take aj qꞌuiche̱ꞌ chicop reꞌ xa nicꞌ yuꞌ quicansjic pan xirab. Jeꞌ reꞌ nok nicꞌ paꞌ wach ncꞌuluric cu̱cꞌ i chicop reꞌreꞌ, jeꞌ woꞌ reꞌ naricꞌuluric cu̱cꞌ take cꞌacharel reꞌreꞌ nariponic woꞌ rikꞌijil chi narisacharic quiwach ayuꞌ wach acꞌal. \v 13 Jeꞌ reꞌ nikꞌor maj reꞌ take cꞌacharel reꞌreꞌ kꞌe̱ꞌ rinimal wach tiꞌcꞌaxic naquicꞌulum chi tojbal wach tiꞌquilal caꞌnam queh take toco̱m chic cꞌacharel. \p Maꞌ xa ta ruꞌum i tiꞌquilal caꞌnam reꞌreꞌ naquicꞌulum i tiꞌcꞌaxic, jeꞌ laꞌ woꞌ ruꞌum take i wili: Pe̱t kꞌoric, reꞌ take reꞌ chi suksbal quicꞌux xa ninkꞌijinic woꞌ ncaꞌn, jeꞌ chi pan kꞌi̱j jeꞌ chi pan tak chakꞌab eh jeꞌ reꞌ ncaꞌn chi ribanaric i cꞌahbil laj noꞌjbal reꞌ ncotowej ribanaric. Ruꞌum aj reꞌ til nikꞌor aweh tak chi chayohbalej awi̱b tak chi quiwach maj reꞌ quiwihꞌic chaxilac tak nanamol awi̱b tak chi wiꞌc xa qꞌuixbilal ricꞌam cho chana̱ tak eh riban chi reꞌ holohic laj abiral tak wilic no̱j chi kꞌehbel. Jeꞌ woꞌ chic, ru̱cꞌ i maꞌ coric ta wach quiwihꞌic chaxilac tak xa nsukbic chic quicꞌux ruꞌum, maj reꞌ til riwi̱ꞌ quiwihꞌic chaxilac tak xa reh ribanaric i cꞌahbil laj noꞌjbal. \p \v 14 Ricab kꞌoric, reꞌ take toco̱m chic mahc ncaꞌn take cꞌacharel reꞌreꞌ, ricꞌam cho tiꞌcꞌaxic chi quina̱. Reꞌ aj take wili i mahc ncaꞌn: Xa maꞌ nquilow ti wach jenoꞌ ixok, xa nok woꞌ ti nquicꞌax wach ribanaric i cꞌoyomal ru̱cꞌ. Jeꞌ woꞌ, xa eli̱c woꞌ cꞌahchiꞌque̱b chi mahcanic chi xa maꞌ quichꞌiꞌtjic ta chic chi banoj mahc. Jeꞌ woꞌ chic, xa maꞌ cꞌaxic ta chi queh quikꞌeb-eric pan mahc take jaꞌ cow ta quicꞌux pan niminic reh chi naquimahcanic quichꞌi̱l. Jeꞌ woꞌ chic, reꞌ take reꞌ ocronak take chi ricꞌaxaric wach i bihomal ruꞌum risahqꞌuil i tumi̱n. Ruꞌum aj chiꞌnchel reꞌreꞌ narichalic rinimal tiꞌcꞌaxic chi quina̱ take cꞌacharel reꞌreꞌ. \v 15 Nikꞌor chi jeꞌ reꞌ maj reꞌ take reꞌ ru̱cꞌ ricanabjic i coric laj cꞌuhbal reꞌ nkꞌoric chiri̱j i Jesus no̱j riban jeꞌ ricab xiban cho najtir kꞌi̱j reꞌ racꞌu̱n i maꞌ Wosor, reꞌ Walaham ribihnal. Chawil ruꞌ reꞌ Walaham reꞌreꞌ ruꞌum risahqꞌuil tumi̱n chi ricꞌaxaric wach ribihomal xicut ri̱b chi ribanaric cꞌahbilal chi xipahkaj reh Dios sihtbal queh take ra̱ꞌ riꞌsil cho maꞌ Israhel. \v 16 Ruꞌum reh cꞌahbilal reꞌreꞌ xkꞌormojic reh chi maꞌ holohic ta cꞌahchiꞌ ribanam eh jeꞌ wili xcꞌulmujic ru̱cꞌ: Xkꞌeteric wach ricapew-bal ruꞌum jenaj tꞌuch racꞌu̱n cawa̱y reꞌ xkꞌoric ru̱cꞌ chi jeꞌ ricab i kꞌoric riban jenaj cꞌacharel. Jeꞌ reꞌ xcꞌuluric ru̱cꞌ ruꞌum reh sabanil laj noꞌjbal cꞌahchiꞌ ritikꞌa̱b wach pa ricꞌux ribanaric. \p \v 17 Jeꞌ aj reꞌ kꞌuruꞌ reꞌ take cꞌacharel reꞌ wilic quinoꞌjbal jeꞌ ricab rinoꞌjbal i Walaham xyeꞌeric cho tiꞌcꞌaxic chi quina̱ ruꞌum i Dios eh reꞌ tiꞌcꞌaxic xyeꞌeric chi quina̱, reꞌ chi naquiwihꞌic chi junelic pan jenaj yeꞌa̱b yohbal wach kꞌekomil pa̱m. Jeꞌ reꞌ ricꞌul queh chi naquicꞌulum maj reꞌ take reꞌ jeꞌ quicab take ro̱k haꞌ quichikic on jeꞌ quicab take su̱tzꞌ reꞌ xa cꞌul cꞌamoj take je ruꞌum i cak te̱w eh chi maꞌ reꞌ ta woꞌ jab nquicꞌam cho. \v 18 Jeꞌ reꞌ nikꞌor maj nok nquikꞌor i paꞌ bih kꞌoro̱j cho, maꞌ camanel ta chi queh take aj birinel queh, xa ncamanic chi nimsbal qui̱b jeꞌ ricab xiban i Walaham. \p Jeꞌ woꞌ, reꞌ take cꞌacharel reꞌreꞌ maꞌ xa ta holohic chic wach i kꞌoric ncaꞌn chi rinimsjic qui̱b jeꞌ laꞌ woꞌ jeꞌ wili ncaꞌn cu̱cꞌ take cꞌacharel jeꞌ ru̱cꞌ quicana̱b chic ribanaric i cꞌahbil laj noꞌjbal eh yuꞌna wilque̱b chic pan niminic: Reꞌ take chucul aj cꞌuhbalanel reꞌreꞌ ru̱cꞌ i jotꞌo̱j ncaꞌn ruꞌum reh quicꞌuhbal ncaꞌn woꞌ chi reꞌ take cu acꞌ aj niminel quisoljic woꞌ chic pan mahc. \v 19 Jeꞌ reꞌ nikꞌor maj reꞌ quicꞌuhbaljic take junleh chic cꞌacharel ncaꞌn jeꞌ wili nquikꞌor: \p «Reꞌ hat-tak na̱wihꞌic tak chi tehlic chic ri̱j acꞌacharic tak eh maꞌ hab ta chic wach naritakꞌanic aweh tak chipam acꞌacharic tak, nqui nquikꞌor. \p Coric ruꞌ jeꞌ reꞌ nquikꞌor xa reꞌ laꞌ reꞌ take reꞌ xa cu choplic woꞌ na̱ i quicꞌacharic ruꞌum i maꞌ coric ta laj noꞌjbal ncaꞌn jeꞌ ricab i nelic wi̱ꞌ i kꞌoro̱j wili: \p «Wi jenoꞌ choplic na̱ ruꞌum i jenaj ajabe̱s, reꞌ woꞌ ajabe̱s reꞌreꞌ ntakꞌanic china̱ i cꞌacharel reꞌreꞌ, nqui kꞌoro̱j. \p \v 20 Til ricorquilal reꞌ take aj tijinel reꞌreꞌ junpech quinaꞌbem nak chic chi reꞌ Jesus reꞌreꞌ i Pahbamaj chi Kꞌatal Kꞌoric. Jeꞌ woꞌ chic, reꞌ take reꞌ wilic nak chic i Jesus chi Ajabe̱s chi quina̱ eh chi aj coꞌlonel woꞌ queh eh ru̱cꞌ reꞌreꞌ quicana̱ꞌ nak ribanaric i cꞌahbil laj noꞌjbal xa reꞌ laꞌ reꞌ take reꞌ xquiyew woꞌ chic qui̱b chi ribanaric i cꞌahbilal eh ru̱cꞌ reꞌreꞌ xchoporic woꞌ chic na̱ quicꞌacharic ruꞌum i cꞌahbilal wilque̱b nak wi̱ꞌ. Chi jeꞌ chic reꞌ riwi̱ꞌ quicꞌacharic, kꞌe̱ꞌ woꞌ chic yohbal wach cꞌahbilal quibanic chiwach nok jaꞌ quiꞌoquic ta nak chi niminic! \v 21 Jeꞌ reꞌ nok ruꞌum reh rinimal i tiꞌcꞌaxic narichalic chi quina̱ ruꞌum riwi̱ꞌ quicꞌacharic wilque̱b wi̱ꞌ yuꞌna, nikꞌor aweh tak chi sakbih nak chi queh chi maꞌ ta nak xquinaꞌbej wach i cꞌuhbal nkꞌoric chiri̱j i coric wach cꞌacharic. Jeꞌ reꞌ nikꞌor maj kꞌe̱ꞌ je tiꞌ queh ruꞌum chi reꞌ take reꞌ chiri̱j chi quinaꞌbem chic wach i cꞌuhbal takꞌamaj reꞌreꞌ ruꞌum i Dios xquicana̱ꞌ ricꞌamaric na̱. \v 22 Ruꞌum chi jeꞌ reꞌ ncaꞌn reꞌ take cꞌacharel reꞌreꞌ ncꞌuluric cu̱cꞌ jeꞌ ricab i rikꞌor jenaj kꞌoric chi jeꞌ wili: \p «Reꞌ tzꞌiꞌ nsoljic woꞌ chic chi ricꞌuxuric ricaꞌpech rixaꞌaw eh reꞌ ahk chiri̱j nok ntzꞌajaric ri̱j, no̱j woꞌ chic ritolej ri̱b pan chꞌuwaꞌ, nqui rikꞌor. \c 3 \s1 Wilic take naquikꞌoric // chiri̱j ricꞌulic lok ricaꞌpech // i Ajabe̱s Jesus \p \v 1 Hat-tak wich aj niminel reꞌ kꞌe̱ꞌ tiꞌ tiwicꞌraj tak, reꞌ wili ricab hu̱j cꞌahchiꞌ nitzꞌihmbam je aweh tak. Chipam cabchel nihu̱j xniyew je cꞌuhbal chana̱ tak reh chi reꞌ paꞌ bih atijem tak maꞌ eta niqꞌuic pan acꞌux tak elaꞌ ncamanic aweh tak chi eticapewenic tak chi coric. \v 2 Jeꞌ reꞌ ajic xnitzꞌihmbaj je aweh tak take kꞌoric wili reh chi xa naricꞌulic woꞌ pan acꞌux tak take nicꞌ paꞌ nimal kꞌoro̱j cho najtir kꞌi̱j cuꞌum take lokꞌ laj aj kꞌorol riCꞌuhbal i Dios chꞌi̱l woꞌ take takꞌanic ribanam cho i Jesus reꞌ Ajabe̱s chi quina̱ chiꞌnchel eh kajCoꞌlonel woꞌ. Reꞌ take takꞌanic wili, reꞌ woꞌ reꞌ cꞌahchiꞌ kakꞌorom ribiral aweh tak i hoj nahsil cꞌamol quibe̱h take raj tahkanel i Jesus. \v 3 Jeꞌ reꞌ kꞌuruꞌ til ajwal wach chi na̱cojom tak rehtal take wili: Chanaꞌbej tak chi chipam i cohlsbal wach take kꞌi̱j naquicꞌulic lok take cꞌacharel reꞌ xa suk woꞌ quicꞌux ruꞌum ribanaric i mahc ncaꞌn. Reꞌ take cꞌacharel reꞌreꞌ xa naquiseꞌlam pa nakꞌ kawach \v 4 ru̱cꞌ rikꞌororic chi jeꞌ wili: \p «Chaj bih xcahnic wi̱ꞌ ricꞌulic lok ricaꞌpech i Ajabe̱s Jesus reꞌ kꞌoro̱j nak cho ribiral chi naricꞌuluric nak? Jeꞌ reꞌ nkakꞌor maj xa reꞌ woꞌ rehtal quiquimic cho take katu̱t kAja̱w xa riwi̱ꞌ woꞌ wilque̱b take chiꞌnchel cu yuꞌna chi kꞌi̱j. Xa jeꞌ woꞌ ricab nok tzꞌuhcric cho wach acꞌal nok wilic yuꞌna, nqui naquikꞌorom take chi xa seꞌlbal keh. \p \v 5 Reꞌ take kꞌoric reꞌreꞌ til rehtalil aj chi reꞌ take cꞌacharel wili maꞌ nquirak chiri̱j rinoꞌjbal i Dios reꞌ nkilow ru̱cꞌ take ribiral wili: Jeꞌ ricab, najtir cho kꞌi̱j pan pꞌutbal cho reh chiꞌnchel i tikꞌimaj, reꞌ Dios xitikꞌa̱ꞌ i wach acꞌal chꞌi̱l i taxa̱j xa ru̱cꞌ rikꞌorbal. Jeꞌ woꞌ, reꞌreꞌ xbanic chi ximol ri̱b pa reh i haꞌ eh cahnic woꞌ pa reh i cow laj acꞌal. Jeꞌ woꞌ, reꞌreꞌ nbanic chi cu yuꞌna chi kꞌi̱j reꞌ wach acꞌal xtzꞌuhcric cho pan yejal haꞌ. \v 6 Jeꞌ woꞌ, reꞌ aj woꞌ reꞌ xbanic cho najtir kꞌi̱j chi ru̱cꞌ rinimal buht haꞌ qꞌuihal take cꞌacharel sacharic quiwach ayuꞌ wach acꞌal. \v 7 Reꞌreꞌ xitakꞌa̱ꞌ woꞌ chi reꞌ wach acꞌal chꞌi̱l i taxa̱j maꞌ jaꞌxta pe chic risacharic wach cu rehtal i kꞌi̱j na chiban chꞌukuj kꞌoric chi quina̱ take aj mahc eh nariyeb tiꞌcꞌaxic chi quina̱. Chipam aj i kꞌi̱j reꞌreꞌ, reꞌ acꞌal chꞌi̱l i taxa̱j narisahchic wach ru̱cꞌ i kꞌa̱kꞌ. \v 8 Jarub hab nariqꞌuic lok chi naricꞌuluric i wili maꞌ reꞌ ta reꞌ kꞌorel chiwach i Dios. Reꞌ hat-tak wich aj niminel reꞌ kꞌe̱ꞌ tiꞌ tiwicꞌraj tak cꞌolok pan acꞌux tak chi chiwach i Ajabe̱s Dios nok niqꞌuic lok jenaj kꞌi̱j xa je na nchel caꞌikꞌob lajcꞌahl (1,000) hab niqꞌuic lok eh nok niqꞌuic lok caꞌikꞌob lajcꞌahl (1,000) hab xa jeꞌ na nchel xa jenaj ti kꞌi̱j niqꞌuic lok chi reh. \p \v 9 Coric ruꞌ, reꞌ kꞌoro̱j cahnok ruꞌum i Dios chiri̱j ricꞌulic lok ricaꞌpech i Jesus maꞌ jaꞌ ncꞌuluric ta eh ruꞌum reꞌ wilic take quicapewenic reh chi reꞌ Dios kꞌe̱ꞌ kꞌu̱n no̱j elok wach i rikꞌorom cho ribiral chi naribanam. Xa reꞌ laꞌ reꞌ richahmic cho ricꞌulic lok ricaꞌpech i Jesus maꞌ reꞌ ta reꞌ riwi̱ꞌ chi jeꞌ reꞌ cꞌahchiꞌ ricꞌuluric, cꞌahchiꞌ laꞌ ricꞌuluric chi jeꞌ reꞌ ruꞌum reh rinimal cho rikꞌuni̱l cu̱cꞌ take jeꞌ ru̱cꞌ cꞌahbil quinoꞌjbal. Jeꞌ reꞌ nikꞌor maj reꞌ wili riwi̱ꞌ chi maꞌ jaꞌ ncꞌuluric ta ricꞌulic lok ricaꞌpech i Jesus: Reꞌreꞌ ra̱j chi maꞌ jenoꞌ cꞌacharel chiri̱j nok camnak chic je maꞌ eta no̱j pan tojbal wach mahc chi junelic eh ruꞌum aj woꞌ reꞌ cꞌahchiꞌ ruyꞌem chi chiꞌnchel take cꞌacharel naquiyotꞌom quicꞌux eh naquijalam wach quicꞌacharic chi naquicana̱b ribanaric i cꞌahbil laj noꞌjbal. \p \v 10 Jeꞌ reꞌ kꞌuruꞌ chanaꞌbej tak chi reꞌ i kꞌi̱j nok reꞌ Lokꞌ laj Ajabe̱s Jesus naricꞌulic lok ricaꞌpech chi riyeꞌeric tiꞌcꞌaxic chi quina̱ take maꞌ reꞌ ta aj niminel til naricꞌulic lok xa reꞌ laꞌ maꞌ ehtꞌalamaj ta nacꞌolok lok. Reꞌ cok ruꞌ naponok i kꞌi̱j reꞌreꞌ, til naricꞌulmujic jeꞌ ricab ncꞌuluric chipam jenoꞌ pa̱t chi maꞌ hab ta wach nehtꞌalanic reh riponic jenoꞌ aj lekꞌ pan chakꞌab. Chipam i kꞌi̱j reꞌreꞌ naribirmijic jenaj maꞌ laj te̱w eh reꞌ take nicꞌ nimal wilque̱b pan taxa̱j naquikopic cho cu rehtal narojic sahchok quiwach. Ar aj ruꞌ reꞌ wach acꞌal chꞌi̱l chiꞌnchel tikꞌimaj china̱ na woꞌ quicꞌahtic. \p \v 11 Ruꞌum woꞌ chi reꞌ taxa̱j chꞌi̱l acꞌal eh chꞌi̱l woꞌ take nicꞌ paꞌ nimal wilque̱b chiwach xa narisahchic woꞌ quiwach, coric ok eh lokꞌ ok wach anoꞌjbal pan acꞌacharic tak. \v 12 Jeꞌ woꞌ chic icꞌlic ok ana̱ tak chipam acꞌacharic tak chi ruyuꞌnjic naponok rikꞌijil ricꞌulic lok ricaꞌpech i kAja̱w Jesus chiwach i kꞌi̱j reꞌ tikꞌimaj cho wach ruꞌum i Dios. Chayew woꞌ acꞌux tak chi ribanaric i ra̱j ruꞌ reh chi reꞌ kꞌi̱j reꞌreꞌ loqꞌuil ti nponic wach. Naponok i kꞌi̱j reꞌreꞌ, reꞌ taxa̱j chꞌi̱l chiꞌnchel nicꞌ nimal wilic chipam narisahchic quiwach ruꞌum i kꞌa̱kꞌ. \v 13 Til jeꞌ reꞌ naricꞌuluric maj reꞌ Dios xikꞌor woꞌ cahnok chi reꞌ hoj aj niminel nariyeb keh chi ekojcꞌacharic ar pan jenaj chic yeꞌa̱b reꞌ nariwihꞌic wi̱ꞌ jenaj acꞌ acꞌal chꞌi̱l jenaj acꞌ laj taxa̱j eh ruꞌum chi til jeꞌ reꞌ xikꞌor, reꞌ hoj cꞌahchiꞌ kuyꞌem chi naricꞌuluric i kꞌoro̱j cahnok ruꞌum. \p \v 14 Jeꞌ reꞌ kꞌuruꞌ was tak nicha̱kꞌ aj niminel reꞌ kꞌe̱ꞌ tiꞌ tiwicꞌraj tak, ruꞌum aj chi cꞌahchiꞌ awuyꞌem tak ricꞌuluric chiꞌnchel take kꞌoro̱j cahnok wili chayew acꞌux tak chi cow chi ribanaric reꞌreꞌ reh chi nacꞌolok lok i kAja̱w etirirak tak chi coric wach acꞌux tak, chi maꞌ chꞌuwaꞌ ta nechꞌ ok naꞌn tak ruꞌum i mahc eh chi maꞌxta woꞌ jenoꞌ kꞌoric ra̱j banaric chana̱ tak. Reꞌ laꞌ wihꞌok awu̱cꞌ tak reꞌ sukquil cꞌuxlis chi awibil awi̱b tak. \v 15 Cꞌolok woꞌ pan acꞌux tak chi wilic riwi̱ꞌ chi nim wach ricuybal i kAja̱w cu̱cꞌ take cꞌacharel eh reꞌreꞌ, reꞌ wili riwi̱ꞌ: Chi reꞌreꞌ ra̱j chi ewoꞌ quicoꞌljic take cꞌacharel reꞌreꞌ chiwach i tiꞌcꞌaxic nariyeb i Dios chi quina̱ take aj mahc. Reꞌ cꞌahchiꞌ nikꞌorom wili reꞌ woꞌ reꞌ xitzꞌihmbaj i wich aj kꞌorol cꞌuhbal maꞌ Lu̱ꞌ reꞌ kꞌe̱ꞌ tiꞌ nkicꞌraj. Reꞌreꞌ kꞌe̱ꞌ nimal wach rinoꞌjbal xyeꞌeric ruꞌum i Dios chi ritzꞌihmjic i cꞌahchiꞌ nikꞌorom woꞌ je aweh tak. \p \v 16 Maꞌ xa ta chiri̱j i reꞌ nkꞌoric chipam take juꞌjun i hu̱j xitzꞌihmbaj, nkꞌoric laꞌ woꞌ chiri̱j i Jesus, xa reꞌ laꞌ ruꞌ nankꞌoric i maꞌ Lu̱ꞌ chiri̱j reꞌreꞌ, wilic take kꞌoric pa rihu̱j kꞌe̱ꞌ cꞌaxic chi rakmajic chiri̱j eh reꞌreꞌ riwi̱ꞌ chi toco̱m chic riwi̱ꞌ take kꞌoric nanelic chi quiwach take cꞌacharel jeꞌ ru̱cꞌ maꞌ nquehtꞌalij ta chi coric take tijinic reꞌ cꞌuhtumaj keh hoj aj niminel. Reꞌ take cꞌacharel reꞌreꞌ maꞌ cow ta chꞌiclic quicꞌux chiri̱j i Jesus eh xa na̱ ruꞌ toco̱m woꞌ nelic chi quiwach take kꞌoric nanquilow wach take toco̱m chic hu̱j reꞌ tzꞌihmbimaj cahnok chi pa̱m i Lokꞌ laj Hu̱j reꞌ wilic wi̱ꞌ riCꞌuhbal i Dios. Ruꞌum aj chi jeꞌ reꞌ ncaꞌn take cꞌacharel reꞌreꞌ, reꞌ Dios narisacham quiwach. \p \v 17 Jeꞌ aj reꞌ kꞌuruꞌ was tak nicha̱kꞌ aj niminel reꞌ kꞌe̱ꞌ tiꞌ tiwicꞌraj tak, ruꞌum aj chi reꞌ hat-tak anaꞌbem tak chic quinoꞌjbal take cꞌacharel reꞌreꞌ, reꞌ xa reꞌ woꞌ i cꞌahbil laj noꞌjbal ncaꞌn pan quicꞌacharic, chayohbalej awi̱b tak chi maꞌ eta nacoj tak wach take chucuj laj tijinic nquicꞌuhtaj, maj wi reꞌ hat-tak nacꞌam tak na̱ nquikꞌor, enacana̱ꞌ tak lok pa reh animinic tak reꞌ paꞌlic wi̱ꞌ acꞌux tak chi cow. \v 18 Jeꞌ reꞌ kꞌuruꞌ chayohbalej awi̱b tak chi maꞌ eta naꞌn tak chi jeꞌ reꞌ, reꞌ laꞌ wili chaꞌn tak: Chatik tak juꞌ acꞌacharic tak chi cꞌahchiꞌ acꞌulum tak riman ratoꞌbil i Jesus reꞌ Pahbamaj chi Kꞌatal Kꞌoric eh cꞌahchiꞌ ok woꞌ rimanlajic wach awu̱cꞌ tak i rehtꞌaljic pa̱m rinoꞌjbal. Reꞌ Jesus, reꞌreꞌ aj Coꞌlonel eh jeꞌ woꞌ Ajabe̱s nok wilic. Ruꞌum aj reꞌ yeꞌerok rilokꞌil chipam take kꞌi̱j wili eh jeꞌ woꞌ chiwach rikꞌijil i junelic cꞌacharic. Jeꞌ ta nak reꞌ banarok.